LADİK KASABASI

S.S.TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ

1O TON /GÜN KAPASİTELİ

SÜT İŞLEME TESİSİ
MAKİNA EKİPMAN BÜTÇESİ

KONYA
 2009 KASIM
1.1. Projenin Gerekçesi

Süt doğal yapısı itibariyle tarım ürünleri içerisinde pazarlaması en güç olan ürünlerden birisi
konumundadır. Sütün sıvı formda ve ağır olmasının yanında, taşınmaya çok ta elverişli olmaması
bu güçlüğü doğuran başlıca nedenlerdir. Diğer taraftan bakteri üremesine son derece elverişli bir
ortam teşkil etmesi ve buna bağlı olarak da hızla bozulabilir olması, başta üretici olmak üzere süt
pazarındaki tüm aktörler için göz önünde bulundurulması gereken, ürün yapısına bağlı risk
faktörleridir. Sütün bu özellikleri onun toplanma, işlenme ve dağıtımı esnasında özel olarak
muamele görmesini gerektirmekte ve pazarlama masraflarını arttırmaktadır. Bu sebeple süt
hammadde olarak süt ve süt ürünleri üretiminin düzenli bir şekilde arttırılarak stoklanma ve
dayanıklı tüketim malı haline getirilme ihtiyacı vardır. Sütün uzun süre saklanabilmesi ve daha
çeşitli süt ürünlerine dönüştürülebilmesi için bulunmuş en uygun çözümlerden biri, süttozu ve
diğer süt ürünlerine dönüştürülmesidir. Süttozu sütün yağı alınarak veya alınmadan silindir veya
püskürtme olmak üzere iki yöntemle üretilmektedir. Bu yöntemlerle toz haline getirilen süt,
gerek süt sanayi için gerekse bisküvi ve çikolata sanayicisi için vazgeçilmez bir hammadde
niteliği taşımaktadır. Diğer süt ürünleri ise sütün değişik tekniklerle pıhtılaştırılmasıyla
(mayalama ve fermantasyon) elde edilmektedir. Bu ürünler de bilindiği gibi insan beslenmesinde
büyük öneme sahip birer gıda maddesi olmakla beraber, vücut için gerekli olan Ca ve P
elementlerinin yeterince alınmasını sağlayan yegâne ürün grubudur. Peynir ve yoğurt çeşitleri
üretildiklerinde süte göre besin değerleri artmakta ve sindirimi kolaylaştırmaktadırlar.

Gelişmiş ülkelerde süt ürünlerinin piyasayı istikrara kavuşturma açısından önemi anlaşılmıştır.
Dolayısıyla bu ülkelerin tarım politikalarında bu ürünler için çok önemli uygulamalar mevcut
olup, süt ürünleri düzenli bir şekilde sübvanse edilir ve programlı bir şekilde stoklanır.

Son on yıl öncesine kadar Türkiye’de lüks olarak kabul edilen süt ürünleri teknolojisi, bugün
hızla gelişmekte ve süt ürünü üreten işletmelerin sayısı hızla artmaktadır. Fakat başta AB ülkeleri
olmak üzere bazı gelişmiş ülkelerin süt ve süt ürünlerini, bir taraftan yurt içinde yüksek
sübvansiyonlarla korurken, diğer taraftan ihracat teşvikleri ile uluslar arası pazarlarda kendi
ürünlerinin önünü açma çabaları Türkiye’de üretilen süt ürünlerinin yurt içinde ve yurt dışında
pazarlama imkanlarını engellemektedir. Bu durum süt ürünü üreten işletmelerde atıl kapasite
sorununu ortaya çıkarmakta, yapılan ithalattan dolayı ülke için önemli döviz kaybına sebep
olmakta ve her şeyden önemlisi ise çiğ sütte çiftçi eline geçen fiyatın yükselmesine engel
olmaktadır. Dolayısıyla Türkiye’nin süt sektöründe gelişmiş ülkelerle rekabet şansı giderek
azalmaktadır.

Bu kapsamda Türkiye’nin süt ürünleri açısından sahip olduğu kapasite, teknoloji, mevcut çiğ süt
üretim miktarı ve sahip olduğumuz coğrafik konum düşünüldüğünde bu kapasitenin
değerlendirilmesi ve bu ürünler için ihraç olanaklarının aranmasının gerektiği konunun önemini
ortaya koymaktadır.

1.2. Projenin Kalkınma Planı ile İlişkisi

Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007–2013) “Temel Amaçlar: Geliştirme Eksenleri Bölümü”:

356. Madde: Ekonominin yüksek teknolojik kabiliyete ve nitelikli işgücüne sahip, değişen
şartlara hızla uyum sağlayan, ulusal ve uluslararası pazarlarda rekabet gücü olan, istikrarlı ve
verimlilik düzeyi yüksek bir yapıya kavuşturulması temel amaçtır.
361. Madde: Gelirler politikası, ekonomik konjonktürün gereklerine uygun olarak fiyat
istikrarını ve rekabet gücünü dikkate alacak şekilde uygulanacaktır.

378. Madde: İşletmelere yönelik fiziki altyapı, başta bilgi ve iletişim teknolojileri olmak üzere
teknoloji altyapısı ile lojistik imkanları artırılacak ve bu alanlarda etkinlik sağlanacaktır.

494. Madde: Gıda güvencesinin ve güvenliğinin sağlanması ile doğal kaynakların sürdürülebilir
kullanımı gözetilerek, örgütlü ve rekabet gücü yüksek bir tarımsal yapı oluşturulacaktır.

495. Madde: Üretimin talebe uygun olarak yönlendirilmesini sağlayacak politika araçları
uygulanırken, ülkemizin AB’ye üyeliği sonrasında Birlik içinde rekabet edebilmesi için tarımsal
yapıda gerekli dönüşüme öncelik verilecektir.

502. Madde: Tarımsal kredi sübvansiyonları ile destekleme ödemelerinin üreticilere çeşitli
kanallardan ulaştırılması sağlanarak tarım sektörüne yönelik finansal hizmetler
çeşitlendirilecektir.

513. Madde: Ekonominin rekabet gücünü artırmak ve dünya ihracatından daha fazla pay almak
üzere yüksek katma değerli mal üretiminin artırılması temel amaçtır.

650. Madde: Bölgesel gelişme politikaları, bir taraftan bölgelerin verimliliğini yükseltmek
suretiyle ulusal kalkınmaya, rekabet gücüne ve istihdama katkıyı artırırken, diğer taraftan da
bölgeler ve kır-kent arası gelişmişlik farklılıklarını azaltma temel amacına hizmet edecektir.

2. Sütün işletmeye Alınması ve Ön İşlemler

İşletmeye gelen sütler gerekli platform analizlerinden geçtikten sonra süt kabul tankına alınır.
Buradan santrifüj seperatör ile yağı standardize edilip plakalı soğutucuda +4°C’ye kadar
soğutulur ve çiğ süt depo tanklarına alınırlar. Bu sütler ürünlerin üretimi için pastörizasyondan
önce izoleli olan bu tanklarda +4°C’de tutulurlar.

2.1. Beyaz Peynir Üretimi

Beyaz peynir üretiminde kullanılacak süt gerekli kontrolleri yapıldıktan sonra pastörizatöre
gönderilerek ön ısıtmaya tabi tutulur. Seperatörde yağ oranı ayarlandıktan sonra, pastörizatör +
holder kombinasyonunda pastörize edilir. 36 0C ye soğutulan süt pastörize süt depo tankında
depolanır. Daha sonra beyaz peynir teknelerine doldurulur. Süt teknelerdeyken sırasıyla asitlik
geliştirici starter kültür, kalsiyum, maya ilavesi yapılarak pıhtı oluşumu sağlanır. Pıhtı oluşumu
olduktan sonra pıhtı parçalanır, peynir altı suyu süzülür, cendere bezlerine sarılarak preslenir.
Oluşan blok yapı bıçakla kesilerek porsiyonlara ayrılır, üzerine pastörize edilmiş %17’lik
salamura ilavesi yapılır. Belirli bir süre beklendikten sonra teneke kutulara dizilerek %11’lik
salamura ilavesi yapılır ve kutular makinede kapatılarak soğuk zincirde satışa sunulur.

2.2. Kaşar Peynir Üretimi

Kaşar peyniri üretiminde kullanılacak süt gerekli kontrolleri yapıldıktan sonra pastörizatöre
gönderilerek ön ısıtmaya tabi tutulur. Seperatörde yağ oranı ayarlandıktan sonra, pastörizatör +
holder kombinasyonunda pastörize edilir. 32-38 0C ye soğutulan süt pastörize süt depo tankında
depolanır. Depolardan kaşar proses tankına boşaltılır. Üzerine maya ilavesi yapılır ve pıhtı
oluşması beklenir. Pıhtı oluştuktan sonra parçalanır. Parçalar halindeki pıhtı ve peynir suyu
süzme tamburuna alınarak süzülür. Elde edilen blok yapı preslenerek, büyük parçalara kesilir ve
fermantasyona bırakılır. Fermantasyonun tamamlanmasından sonra haşlama makinesinde 85 0C
tuzlu salamura suyunda haşlanır. Aynı zamanda da gramajlanarak kalıplara doldurulur.
Kurutulan kaşarlar, vakumlanarak ambalajlanır. Soğuk zincirde satışa sunulur.

2.3. Süzme Yoğurt Üretimi

Süzme yoğurt üretiminde kullanılacak süt gerekli kontrolleri yapıldıktan sonra pastörizatöre
gönderilerek ön ısıtmaya tabi tutulur. Seperatörde yağ oranı ayarlandıktan sonra, pastörizatör +
holder kombinasyonunda pastörize edilir 43 0C ye soğutulan süt süzme yoğurt proses tankına
depolanır. Starter kültür ilave edilir ve inkübasyona bırakılır. İnkübasyon işlemi tamamlanınca
steril haldeki bez süzme torbalarına aktarılır. Torbalar doğal yolla süzülmesi için arabalarda
bekletilir. İstenilen sertlik elde edilince torbalar derin arabalara boşaltılır. Paçal işlemi
gerçekleştirildikten sonra ambalajlama makinesinde ambalajlanır. Soğuk zincirde satışa sunulur.

2.4. Vakumlu Yoğurt Üretimi

Yoğurt üretiminde kullanılacak süt gerekli kontrolleri yapıldıktan sonra kuru maddesi %16
olacak şekilde evapore edilir. Pastörizatörde ön ısıtmaya tabi tutulur. Seperatörde yağ oranı
ayarlandıktan sonra, homojenizatörde (üretileceği ürüne göre) homojenize edilir.
Pastörizatör+holder kombinasyonunda pastörize edilir ve gerekli sıcaklığa kadar soğutulur. Daha
sonra (homojenize yoğurt yapılacaksa 43 0C, kaymaklı yoğurt yapılacaksa 80 0C) karışım
tanklarına boşaltılır.

Kaymaklı yoğurt yapılacaksa: tankta krema ilavesi yapılır, kaplara boşaltılıp kaymak tutması
sağlanır, 43 0C’de kültür ilavesi yapılarak inkübasyona bırakılır. Soğuk hava deposuna alınıp
soğuması sağlanır. Soğuk zincirde satışa sunulur.

Homojenize yoğurt yapılacaksa: tankta kültür ilavesi yapılarak, makinede kaplara dolum yapılır.
İnkübe edilir, soğutulur ve soğuk zincirden satışa sunulur.

2.5. Ayran Üretimi

Ayran üretiminde homojenize süt kullanılır. İlk aşamalar yoğurt üretiminde olduğu gibidir. Fakat
burada süte tanktayken kültür ilavesi yapılır ve inkübasyonu yine burada gerçekleştirilir. Pıhtı
oluştuktan sonra kırılır, 4 0C’deki su ile belli oranda karıştırılarak inceltilir. Plakalı soğutucudan
geçirilerek 4 0C’ye soğutulur, proses tankına aktarılarak su ve gerekli oranda tuz ilavesi yapılır.
Paketleme makinesinde paketlenir ve soğuk zincirden satışa sunulur.

2.6. Lor Peyniri Üretimi

Lor peyniri üretiminde kaşar üretiminden elde edilen peynir altı suyu kullanılır. Peynir altı suyu
lor peyniri proses tanklarına alınır. 75 0C’ye ısıtılarak tuz ilavesi yapılır. Daha sonra sıcaklık
950C’ye kadar çıkartılır. Oluşan lor peyniri süzülerek arabalara alınır. Soğuk hava deposunda 1
gün bekletilerek paketlenir. Soğuk zincirde satışa sunulur.

2.7. Krema Üretimi

Krema üretimi için diğer ürünlerin sütlerinden ayrılan krema pastörize kazanına toplanır.
Pastörize edilir. Krema olarak satışa sunulacak olan kısım ambalajlanır ve soğutulduktan sora.
soğuk zincirde satışa sunulur. Tereyağı üretiminde kullanılacak olan krema ise kazanda
soğularak starter kültür ilavesi yapılır ve inkübasyona bırakılmak üzere büyük ambalajlara
doldurulur. İnkübasyon bitiminde tereyağı üretimi için hazırda bulundurulur.

2.8. Tereyağı Üretimi

Tereyağı üretimi beli bir süre inkübe edilip olgunlaştırılan kremalardan gerçekleştirilir.
Olgunlaşan kremalar yayık makinesine alınarak 4 0C‘lik suyla muamele edilerek yayıklanır.
Oluşan tereyağı şekillendirme ve gramaj makinesinden geçirilerek ambalajlanan tereyağlar soğuk
zincirde satışa sunulur.

A- SABİT YATIRIMLAR Adet / m² Tutar (€)

1- Etüt,Proje ve Mühendislik Giderleri
2-Arsa Bedeli
3- İnşaat Giderleri Toplamı
Ana Fabrika Binası
Trafo Binası
Su Kuyusu
Çevre Düzenlemesi
4- Ana Makine ve Ekipmanlar 211.700,00
Süt alım ünitesi 7.700,00
Süt kabul tankı 1 adet 1.200,00
Tartım kantarı 1 adet 5.000,00
Çiğ süt depo tankı
Santrifüj pompa 2 adet 1.500,00
Süt işleme ünitesi (pastörisazyon ) 45.750,00
Otomatik pastörizatör 1 adet 20.000,00
Krema seperatörü 1 adet 20.000,00
Dinlendirme kazanı 2 adet 5.000,00
Santrifüj pompa 1 adet 750
CIP ünitesi (temizlik ) 4.500,00
Kimyasal tankı 2 adet 2.500,00
Su tankı 1 adet 1.250,00
Santrifüj pompa 1 adet 750
Beyaz peynir ünitesi 40.550,00
Mayalama teknesi 6 adet 9.000,00
Salamura pastörizatörü 1 adet 20.000,00
Kapma makinesi 1 adet 10.000,00
Teleme tarağı, karıştırma aparatı, faraş 1 adet 450
Peynir arabası 1 adet 1.100,00
Kaşar peynir ünitesi 46.000,00
Proses tankı 1 adet 13.000,00
Tambur süzdürme 1 adet 5.000,00
Haşlama makinesi 1 adet 5.000,00
Kurutma arabaları 2 adet 2.000,00
Kaşar kalıpları 1 takım 5.000,00
Gramajlama makinesi 1 adet 8.000,00
Doğrama makinesi 1 adet 1.250,00
Vakum makinesi 1 adet 6.000,00
Santrifüj pompa 1 adet 750
Süzme yoğurt ünitesi 11.000,00
Proses tankı 1 adet 8.000,00
Arabalar 1 adet 500,00
Ambalajlama makinesi 1 adet 2.500,00
Vakumlu yoğurt ünitesi 23.450,00
Dinlendirme kazanı 1 adet 4.000,00
Dolum tankı 1 adet 1.500,00
Dolum makinesi 1 adet 15.000,00
Arabalar 2 adet 2.200,00
Santrifüj pompa 1 adet 750
Ayran ünitesi 10.500,00
Proses tankı 1 adet 8.000,00
Dolum makinesı 1 adet 1.750,00
Santrifüj pompa 1 adet 750
Lor peyniri ünitesi 8.250,00
Proses tankı 1 adet 7.000,00
Süzdürme arabası 1 adet 500,00
Santrifüj pompa 1 adet 750
Krema- tereyağı ünitesi 9.000,00
Krema pastörize kazanı 1 adet 3.500,00
Yayık makinesi 1 adet 3.500,00
Şekillendirme ve gramaj makinesi 1 adet 2.000,00
Tesis montajı 5.000,00
5- Yardımcı Makine ve Donanımlar 25.000,00
Buhar kazanı ve tesisatı 1 adet 25.000,00
Jeneratör
Kamyon
Laboratuar Malzemeleri
6- Beklenmeyen Giderler 6.351,00
TOPLAM SABİT YATIRIMLAR (A) 243.051,00