CEVHER HAZIRLAMA

VE
ZENGİNLEŞTİRME
Necati YILDIZ
Maden Yük. Müh.
KIRMA
ELEME
ÖĞÜTME
SINIFLANDIRMA
ZENGİNLEŞTİRME
SUSUZLANDIRMA
ATIK YÖNETİMİ
PROSES KONTROLÜ
POMPA VE VANALAR

GENİŞLETİLMİŞ

II. BASKI
 Kitabın
Kitabın
tümtümhakları
haklarıyazara
yazara
aittir.
aittir.
Yazarın
Yazarınyazılı
yazılı
izni
izni
olmaksızın,
olmaksızın,
kitabın
kitabın
tamamı
tamamı
yaya
dadabirbir
bölümü
bölümüöğrenciler
öğrenciler
tarafından
tarafındankullanılmak
kullanılmak üzere
üzerefotokopi
fotokopi
yapılabilir,
yapılabilir,
ancak
ancakkitap
kitap
ticari
ticari
amaçlı
amaçlı
herhangi
herhangibirbir
biçimde
biçimdeçoğaltılıp
çoğaltılıpyayınlanamaz.
yayınlanamaz.

AllAll
rights
rights
of of
this
this
book
book
belong
belongto toauthor.
author.This
Thisbook,
book,or orparts
parts
thereof
thereofmay
maybebe
reproduced
reproduced byby
photocopy
photocopyforfor
students’
students’
privite
privite
uses,
uses,
butbutnotnot
bebereproduced
reproducedin in
any
any
form
formto to
commertial
commertialpurpose
purposewithout
withoutthethe
prior
prior
written
writtenpermission
permissionfrom from
author.
author.

ISBN
ISBN000-000-00000-0-0
000-000-00000-0-0

Baskı:
Baskı:
ERTEM
ERTEM Basım
Basım Yayın
Yayın Dağıtım
Dağıtım Sanayi
Sanayi veve TicaretLtd.Şti.
Ticaret Ltd.Şti.
Merkez:
Merkez: Nasuh
Nasuh Akar
Akar Mahallesi
Mahallesi 25.Sokak
25.Sokak NoNo1919 Balgat/Ankara
Balgat/Ankara
Tel:
Tel: 0 312
0 312 284
284 181814,14,Faks
Faks
: 0: 312
0 312 284
284 31316666
Baskı
Baskı tesisleri:
tesisleri: Eskişehir
Eskişehir Yolu,
Yolu, 5252 km.
km. Temelli
Temelli Beldesi/Ankara
Beldesi/Ankara
Tel:
Tel: 0 312
0 312 646
646 515169,69,Faks:
Faks: 0 312
0 312 646
646 51517373
 TÜFEKÇİOĞLU
Kauçuk San. ve Tic. Ltd. Şti.

Sayın

Bülent TÜFEKÇİOĞLU’na

teşekkür ederim.
I.BASKININ SUNUŞU

Varlıkları ile bana her zaman güç

ve yaşamıma anlam veren
sevgili eşim Zehra ile
çocuklarım Buğra ve Mert’e.
SUNUŞ

Uzun süredir cevher hazırlama konusundaki gelişmeleri yakından izleyip konu ile ilgili
bilgileri toplayarak uygun olanları elektronik ortama aktarmış bunun yanı sıra bazı
çalışmalarımı da düzenleyip değişik yerlerde yayınlamıştım. Toparladığım notlar kitabımın
iskeletini oluştururken cevher hazırlama ile ilgili yazılmış kitaplar, makaleler, yerli ve
uluslararası firmaların katalogları, internetten sağladığım bilgiler ve mesleki deneyimlerim
kitabın hazırlanmasında yararlandığım kaynaklar olmuştur.

Bu çalışmamda kitaplarından, yayınlarından ve fikirlerinden yararlandığım değerli

hocalarıma saygılarımı sunuyorum.

Kitabın hazırlanması ve düzenlenmesinde en önemli katkıyı sağlayan değerli meslektaşım

Çiğdem Özbek’e bu satırlarımla teşekkür ve selamlarımı iletiyorum.

Uzun yıllardan bu yana ithal edilmiş cevher hazırlama makineleri ve yedek parçalarının
önemli bir bölümünün günümüzde ülkemizde üretilebiliyor olmasının son derece anlamlı
olduğunu düşünüyorum. Bu firmaların ülke kalkınmasına katkısı önemli boyutlardadır.
Ülkemizdeki firmalarla yabancı firmaların katalogları ile özel yayınları, cevher
hazırlamadaki güncel gelişmelerin kitaba yansıtılması konusunda yararlandığım önemli
kaynaklar olmuştur. Bu firmalara doğrudan ya da dolaylı katkıları için teşekkür
ediyorum.

Kitap kırma, eleme, öğütme, sınıflandırma, zenginleştirme, susuzlandırma ve atık yönetimi

ile ilgili teorik bilgilerin yanı sıra günlük hayatta karşılaşılabilecek uygulamaya yönelik
bilgileri içermektedir. “Öğütme” başlığı altındaki kitabımın tamamı güncellenmiş hali
ile kitapta yer almıştır.

Kitabın yararlı olması dileğimle, 2007 Ankara.

Necati Yıldız
Maden Yük. Müh.
 Çalı�madan,
Çalışmadan, yorulmadan
yorulmadan ve ve üretmeden
üretmeden rahat
rahat
ya�amanın
yaşamanınyollarını
yollarınıaramayı
aramayıalı�kanlık
alışkanlık
haline getirmi� milletler evvela haysiyetlerini
haline getirmiş milletler evvela haysiyetlerini
sonra hürriyetlerini daha sonrada
sonra hürriyetlerini daha sonrada
istikballerini kaybetmeye mahkûmdur.
istikballerini kaybetmeye mahkûmdur.

“Maden şehidi olmuş meslektaşlarımın anısına”

II. BASKI İÇİN SUNUŞ

“Cevher Hazırlama” kitabının yayınlandığı 2007 Mayısından bu yana aralıksız

süren çalışmalarla kitabın bölümleri yeni ve ek bilgilerle desteklendi, şekiller yeniden
düzenlendi, kitaba “Pompa ve Vanalar” ile “Proses Kontrolü” başlığı altında iki yeni
bölüm eklendi. Ekler bölümüne ise yeni cevher hazırlama tesisleri akım şemaları ilave
edilerek kitap içerik olarak zenginleştirildi. Renkli basılan ve ilk baskıya göre oldukça
kapsamlı olan II.baskı “Cevher Hazırlama ve Zenginleştirme” olarak isimlendirildi.

“Cevher Hazırlama ve Zenginleştirme” kitabı açıklamalar, teorik bilgiler ve bu

bilgilerin uygulamalarını içermektedir. Kitabı hazırlarken cevher hazırlama ile ilgilenen
meslektaşlarımın soru ve sorunlarına yanıt bulabileceği bir kaynak olmasına özen
gösterdim. Umarım II.baskı verdiğim emeğe değmiştir.

Kitabın baskısını üstlenen, madencilik sektörü ile bütünleşmiş, daha kaliteli, daha
işlevsel proses makinesi üretmeyi ilke edinmiş Tüfekçioğlu Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketine, Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Bülent TÜFEKÇİOĞLU nezdinde
teşekkürlerimi iletirim.

Yararlı olması dileğimle, 2010 Ankara.

Necati Yıldız
Maden Yük. Müh.
HAYATIM

1953 Safranbolu doğumluyum. İlkokulu doğduğum ilçede, orta öğrenimi parasız yatılı
olarak Trabzon Lisesinde tamamladım. 1975 yılında İTÜ Maden Fakültesinden mezun
oldum. Üniversite eğitimi süresince Türk Eğitim Vakfından burs aldım. 1978 yılında TDÇİ
Genel Müdürlüğü'nün burslu öğrencisi olarak gittiğim ABD'den lisans üstü eğitimimi
tamamlayıp 1981 yılında Türkiye'ye döndüm.

1976 yılı askerliğim öncesi MTA Enstitüsü, 1977 yılı uzun dönem askerlikten sonra
TTK Genel Müdürlüğü'nde kısa süreli görev yaptım. 1981 yılı sonrası, meslek
yaşantımın önemli bir bölümünü, TDÇİ Genel Müdürlüğü Divriği Madenleri
Müessesinde geçirdim. Türkiye'nin en büyük cevher hazırlama ve zenginleştirme
tesislerinden biri olan, Gama Endüstri Tesisleri İmalat ve Montaj Anonim Şirketinin yer
aldığı Türk-Batı Alman Konsorsiyumu tarafından tasarım ve yapımı gerçekleştirilen,
Divriği Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesislerinin devreye alınmasında görev
aldım, bu tesislerin İşletme Müdürlüğü görevini yürüttüm. 1.5 yıl kadar Karabük Demir ve
Çelik Fabrikaları Müessesesinde bulundum. 1994-2005 yılları arası kadar Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünde Daire Başkanı olarak görev
yaptım, Genel Müdür Yardımcılığına vekalet ettim, 2004 yılı sonunda da emekli oldum.

1999 yılında Maden Mühendisleri Odasının düzenlediği I.Teknik Nezaretçi Seminerinin

Yürütme Kurulu Başkanı, 1999 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından
gerçekleştirilen Türkiye 1.Enerji Şurası’nda Kömür ve Diğer Fosil Kaynaklar Komisyon
üyesi, 2000 yılında Devlet Planlama Teşkilatı 8.Kalkınma Planları Özel İhtisas Komisyonu
üyesi, 2001 yılında 17.Uluslararası Madencilik Kongre ve Sergisinin Yürütme Kurulu
Başkan Yardımcısı, 2006 yılında Devlet Planlama Teşkilatı 9.Kalkınma Planları Özel
İhtisas Komisyonu üyesi, 2009 yılında 3.Balkan Kongresi Yürütme Kurulu üyesi, değişik
zaman aralıklarında Maden Mühendisleri Odası Bülten Kurulu, Mevzuat Çalışma Grubu,
Stratejik Araştırma Merkezi ve Odanın diğer değişik çalışma gruplarında görev aldım.
2009 yılında Maden Mühendisleri Odası tarafından yayınlanan “Demir Raporu”nu
hazırladım. 1999-2004 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Maden Bölümünde “Maden
Hukuku ve Çevre” dersini verdim.

1999 yılında “Öğütme”, 2007 yılında “Cevher Hazırlama” kitabım basıldı. Sempozyum ile
kongrelerde çok sayıda sunumlarım oldu. Değişik dergilerde, bültenlerde, ulusal ve yerel
gazetelerde, web sayfalarında, siyasi, teknik içerikli ve madencilik mevzuatı ile ilgili
100’ün üzerinde yazı ve makalelerim yayınlandı.

Evli ve iki çocuk babasıyım.

Ankara, 2010