Turkdili

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ DERS PROGRAMI
1. YIL
1. Dönem 2. Dönem
Kodu Ders İsmi Kr. ECTS Kodu Ders İsmi Kr. ECTS
24 Türkolojiye Giriş 2 4 1 Türk Kavimleri 2 4

Türk Halk Edebiyatının Ana
171
164 Türkiye Türkçesi Grameri I 2 4 Kaynakları 2 4
165 Yeni Türk Edebiyatı Türleri 2 4 172 Türkiye Türkçesi Grameri II 2 4
166 Nazım Bilgisi 2 4 173 Metin Tahlili Yöntemleri 2 4
167 Osmanlı Türkçesine Giriş I 4 8 174 Türk Halk Edebiyatına Giriş 2 4
168 Eski Türk Edebiyatına Giriş 2 4 175 Türk Dili Tarihi 2 4
169 Halk Bilimi 2 4 176 Edebi Sanatlar 2 4
170 Yeni Türk Edebiyatına Giriş 2 4 177 Osmanlı Türkçesine Giriş II 4 8
2. YIL
3. Dönem 4. Dönem
66 Osmanlı Türkçesi Grameri I 2 4 6 Türkiye Türkçesi Söz Dizimi II 2 4
178 Türkiye Türkçesi Söz Dizimi I 2 4 82 Osmanlı Türkçesi Grameri II 2 4
179 Yeni Türk Edebiyatı I 2 4 195 Türk Halk Edebiyatında Destan 2 4
180 Mitoloji- Efsane 2 4 197 XV. Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi 2 4
181 Eski Türkçe ( Göktürkçe) 2 4 194 Eski Uygur Türkçesi 2 4

XI. – XIV. Yüzyıl Türk Edebiyatı
182 2 4 198 Yeni Türk Edebiyatı II 2 4
Tarihi
186 Paleografya I 2 2 204 Divan Şiiri ve Metin Şerhi 2 2
185 Çağatay Edebiyatı Metinleri I 2 2 206 Paleografya II 2 2

Eski Türk Edebiyatında Manzum
190 2 2 208 Klasik Türk Edebiyatında Mesnevi 2 2
Metinler
191 Türk Tezkire Edebiyatı 2 2 203 Çocuk Edebiyatı 2 2
189 Edebi Akımlar 2 2 202 Roman Türleri ve Tarihi Roman 2 2

Yeni Türk Edebiyatının Fikri
193 2 2 205 Altayistik Bilgisi 2 2
Zemini
184 Eski Türkçenin Bibliyografyası 2 2 201 Anadolu ve Rumeli Ağızları 2 2
Tarih Boyunca Türkçenin
183 2 2
Yazımı
187 Kelime Türleri 2 2
Sözlükçülük ve Türk Dili
188 2 2
Sözlükleri
Kültür Değişmeleri ve Halk
192 2 2
Edebiyatı
3. YIL
5. Dönem 6. Dönem
28 Karahanlı Türkçesi 4 8 84 Eski Anadolu Türkçesi Metinleri 2 4
68 Eski Anadolu Türkçesi Grameri 2 4 220 Çağatay Türkçesi 2 4
9 Masal ve Halk Hikayesi 2 4 221 Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı I 2 4
209 XVI. Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi 2 4 222 Seyirlik Halk Oyunları 2 4
210 Millî Edebiyat 2 4 223 Tasavvufî Metinler Şerhi 2 4

XVII-XVIII. Yüzyıl Türk Edebiyatı
214 Türk Kaside Edebiyatı 2 2 224 2 4
Tarihi
Eski Türk Edebiyatında İlk Manzum
34 Eski Türk Edebiyatında Nesir 2 2 231 2 2
Metinler
215 Belagattan Retoriğe 2 2 185 Çağatay Edebiyatı Metinleri II 2 2
Osmanlı Türkçesinde Konuşma
213 2 2 230 Türk Şerh Edebiyatı ve Tarihi 2 2
Dili
Batılılaşma Sürecinde
216 2 2 288 Edebiyat ve Görsel Sanatlar 2 2
Seyahatnameler ve Türk Aydını
Cumhuriyet Dönemi Roman ve
54 Volga Bulgarcası 2 2 85 2 2
Hikayelerinde Cümle Tipleri
211 Dede Korkut İncelemeleri 2 2 134 Tuna Bulgarcası 2 2
Halkbilimi Uygulama Alanı
217 2 2 227 Çağdaş Azeri Türkçesi 2 2
Olarak İstanbul
İstanbul Halk Edebiyatında
219 2 2 262 Hitabet Sanatı 2 2
Manzum Verimler
4. YIL
7. Dönem 8. Dönem
234 Harizm Türkçesi 2 4 246 Kıpçak Türkçesi 2 4

Dinî ve Tasavvufî Halk
235 2 4 247 Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı III 2 4
Edebiyatı
Cumhuriyet Devri Türk
236 4 8 248 Anlatım Bilgileri (Kompozisyon) II 2 4
Edebiyatı II
237 Anlatım Bilgileri (Kompozisyon) I 2 4 249 Halk Bilimi ve Küresel Kültür 2 4
238 Metin Şerhi I 2 4 250 Âşık Edebiyatı 2 4

Eski Türk Edebiyatında
43 2 2 251 Metin Şerhi II 2 4
Edebiyat Çevreleri
Klasik Edebiyat Bilgisi ve Şiir
86 2 2 256 Şiir Estetiği 2 2
İncelemeleri
Yeni Türk Edebiyatında Mizah
243 2 2 253 Türk Tercüme Edebiyatı (Manzum) 2 2
ve Hiciv
Yeni Türk Edebiyatında Şiir
242 2 2 255 Edebiyat Teorisi ve Tenkit 2 2
Anlayışları
2 Eski Türkçe Cümle Bilgisi 2 2 98 II. Yeni Şiiri 2 2
39 Dede Korkut 2 2 18 Orta Türkçe Cümle Bilgisi 2 2

Mukayeseli Türkiye Türkçesi
239 2 2 101 Eski Türk Edebiyatında Eleştiri 2 2
Sentaksı
Halkbilimi ve Kariyer
240 2 2 44 Türkçenin Aktüel Meseleleri 2 2
Yönlendirme
244 Dilbilim Kuralları 2 2 43 Dilbilim 2 2
Türk Halk Edebiyatında Mensur

245 2 2 42 Anlambilim 2 2
Verimler
Türkçede Sadeleşme
2 2 232 Yeni Türk Edebiyatında Hikaye 2 2
Hareketleri
2008-2009 ÖĞRETĠM YILI
TÜRK DĠLĠ VE EDEBĠYATI BÖLÜMÜ
DERS ĠÇERĠKLERĠ
1. YARIYIL
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türkolojiye GiriĢ Ders Kodu: 24

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl:1 baĢlangıç zorunlu
Türkçe
Dersi veren: Prof. Dr. Osman Fikri SERTKAYA
Dersin Amacı:
* Türkolojinin içeriği hakkında bilgi vermek.
* Türkolojinin temel prensiplerini açıklamak.
* Türk dünyasının geçmiĢi ve bugünü hakkında bilgi vermek.
* Türk dilleri ve lehçelerini sınıflandırmak.
Dersin Ġçeriği :
* Türkolojinin konusu hakkında bilgi.

* Türk dünyasının geçmiĢteki ve bugünkü genel durumu.
* KonuĢtukları dil ve lehçelerin adları, bunların sınıflandırılması.
* Türkolojinin en önemli el kitapları, genel bilgi veren eserler, sözlükler, gramerler, edebiyat
tarihleri.
* Türkiye’de ve dıĢ ülkelerde yayımlanan önemli eserler ve Türkoloji dergileri.
* Öğrencilerin bu eserlerden mümkün olanları görmeleri, okumaları ve kolayca yapabilecekleri
özendirici ve yönlendirici kütüphane ödevleri
Öğrenim Kazanımları :
* Türkolojinin temel amaçlarını açıklayabilme.

* Türk dil ve lehçeleriyle ilgili temel kaynaklara eriĢebilme.
* Bu kaynakları kullanarak ödev hazırlama.
Değerlendirme: Vize sınavının %40’ı, final sınavının %60’ı alınarak değerlendirme yapılır.
ÖnkoĢul: Yok.
Kaynakça/Önerilen Kitaplar:
Philologiae Turcicae Fundamenta (phTF) Bd. I, Wiesbaden 1959, II 1964.
DĠLÂÇAR, A.: Türk Diline Genel Bir Bakış (TDK), Ankara, 1964.
Yazıki Naradov SSSR. II; Tyurskie yazıki Moskova, 1966.
YÜCE, Nuri; “Türk Dilleri ve Lehçeleri” , İA 12/2 (= Encyclopedia of Islam, Ġstanbul 1987),
468b-530b.
* SERTKAYA, Osman Fikri; Her yıl güncellenen ders notları yayımlanmamıĢtır.
Ders Adı: Türkiye Türkçesi Grameri I Ders Kodu: 164

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl:1 BaĢlangıç Zorunlu
Türkçe
Dersi veren: Prof. Dr. Mustafa ÖZKAN mmozkan@istanbul.edu.tr , Doç. Dr.
Hatice Tören – htoren@istanbul.edu.tr
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Türkçe gramer bilgilerini öğretmenin yanı sıra Türk dilinin farklı
dönemlerini gramer açısından karĢılaĢtırmayı hedefler.
Dersin Ġçeriği :
* Dil
* Dil iliĢkileri
* Dil ÇeĢitleri
* Lehçe, ġive, Ağız
* Genel Dil
* KonuĢma dili, yazı dili
* Türkçe ve diğer dillerin durumları
* Türk Dilinin geliĢim devreleri
* Türk Dilinin yapısı
* Türkçenin fonetik karakterleri
* Türkçe gramer yapısının temellerini öğretme

* Türk dil ve lehçeleriyle ilgili temel kaynaklara eriĢebilme.
ÖnkoĢul: Yok.
* Ergin Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları , Ġstanbul 2004.
* Özkan M., Esin, Tören, Türk Dili Yazılı Ve Sözlü Anlatım, Filiz Kitabevi, Ġstanbul 2001.
* Banguoğlu Tahsin,Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2003.
* Korkmaz Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri (ġekil Bilgisi), Türk Dil Kurumu Yayınları,
Ankara 2003.
* Özkan Mustafa, Ġnsan ĠletiĢim ve Dil, 3F Yayınları, Ġstanbul 2008.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Yeni Türk Edebiyatı Türleri Ders Kodu: 165

ECTS Kredisi: 4 1. yarıyıl seviye: Zorunlu/ seçmeli:
baĢlangıç, orta, Z
ileri
Ders Dili: Türkçe
dersi veren – iletiĢim (mail): Prof. Dr. M. Fatih Andı - andifatih@gmail.com
Yard. Doç. Dr. Ġsmail Karaca – i_karaca@hotmail.com
Dersin Amacı
YenileĢme Dönemi Türk Edebiyatını kavrayabilmek için bu edebiyatta kullanılan türleri
tanıtmak.
Dersin Ġçeriği
o ġiir. Türk Edebiyatında baĢlangıçtan beri var olan bir tür olmakla beraber, yenileĢme
döneminde anlayıĢta ve uygulamada önemli değiĢmeler olmuĢtur. Bu haliyle Ģiir türünü
anlatmak.
o Klâsik edebiyatta bazı örneklerine rastlanmakla beraber yenileĢme dönemi ürünü olan
mensur Ģiiri örnekleriyle anlatmak.
o Roman, hikâye, tiyatro, makale, deneme gibi yeni tanınan türleri örnekleriyle anlatmak.
Öğrenim Kazanımları: Asırlardır süregelen bir edebiyat geleneğinin yavaĢ yavaĢ terk
edilmeye baĢlanması, değiĢen Ģiir anlayıĢları, edebiyatın amaç ve kavramına ait yeni fikirler ve
Türk edebiyat yelpazesine katılan yeni türlerin özelliklerinin açığa kavuĢması.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
(dersi alabilmek için önceden almıĢ olması gereken bir ders var mı )
Hayır
Kaynakça/Önerilen Kitaplar
Ahmet Hamdi Tanpınar, 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi
M. Fatih Andı, Servet-i Fünun’a Kadar Türk ġiirinde ġekil DeğiĢtirmeleri
Akademik Tanınma
Ders Adı: Nazım Bilgisi Ders Kodu: 166

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl:1 seviye: baĢlangıç Zorunlu
Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. M.A.Yekta SARAÇ- maysarac@istanbul.edu.tr
Prof. Dr. Kemal YAVUZ- esraeguz@gmail.com
Dersin Amacı
Eski Türk Edebiyatı çerçevesinde iĢlenen metinlerde kullanılan biçim, ölçü ve kafiye hakkında
bilgi vermek.
Dersin Ġçeriği
Beyitlerden oluĢan kaside, gazel, müstezad, kıt’a ve mesnevi ile dört mısralı rübai ve tuyuğ,
ayrıca bendlerden oluĢan murabba, muhammes, tahmis, müseddes, tesdis, müsebba, tesbî,
müsemmen, temsîn, muaĢĢer, ta’Ģîr, taĢtîr, terkîb-i bend, tercî-i bend nazım biçimleri hakkında
bilgi verilir. Ayrıca aruz ile ilgili temel kurallar ve terimler ile Türk edebiyatında kullanılan
baĢlıca aruz kalıpları uygulamalı olarak gösterilir. Eski Türk Edebiyatının kafiye ve redif
anlayıĢı da dersin içeriğine dahildir.
Öğrenim Kazanımları
Eski Türk Edebiyatı çerçevesinde okunan ve iĢlenen metinleri biçim, ölçü ve kafiye bakımdan
inceleyebilecek nitelikte bilgi kazanımı sağlanır.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Yok
Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç, Klâsik Edebiyat Bilgisi – Biçim Ölçü Kafiye, 2. baskı, Ġstanbul
2007.
Prof. Dr. Ömer Faruk Akün, “Divan Edebiyatı”, TDVİA, c. 9, Ġstanbul, 1994.
Prof. Dr. Haluk Ġpekten “Eski Türk Edebiyatı Nazım ġekilleri ve Aruz”
Prof. Dr. Faruk Kadri TimurtaĢ “Osmanlı Türkçesine GiriĢ”
Ders Adı: Osmanlı Türkçesine GiriĢ I Ders Kodu: 167

Türkçe
Dersi veren: Prof. Dr. Musa Duman – musduman@istanbul.edu.tr , Doç. Dr.
Hatice Tören – htoren@istanbul.edu.tr , Yrd. Doç. Dr. Enfel Doğan –
enfel@istanbul.edu.tr .
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Osmanlı Türkçesiyle yazma, okuma ve Osmanlı Türkçesinin alfabesini
öğretmeyi hedefler.
Dersin Ġçeriği :
* Osmanlı Türkçesinin Genel Yapısı

* Osmanlı Türkçesinin Temel Bilgileri
* Osmanlı Türkçesinin Yazım Kuralları
* Yama, Okuma ve Metin ÇalıĢmaları
* Ödev çalıĢmalarıyla yazma ve okuma tekniğini geliĢtirme.
* Osmanlı Türkçesinin Genel Yapısını öğretebilme.

* Osmanlıca okuma-yazma
ÖnkoĢul: Yok.
* TimurtaĢ Faruk K. , Osmanlı Türkçesine GiriĢ ( 20. Baskı) , Alfa Yayım Dağıtım, Ġstanbul
2000.
* Develi Hayati, Osmanlı Türkçesi Kılavuzu 1 (3. Baskı), 3F Yayınları, Ġstanbul 2006.
* Özkan Mustafa - Tören Hatice, Osmanlı Türkçesi I, 3F Yayınları, Ġstanbul 2008.
* Özkan M., Doğan E., Kemik F., Uluçay M., Çözümlemeli Osmanlı Türkçesi Metinleri, Çağrı
Yayınları , Ġstanbul 2003.
* Devellioğlu Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Aydın Kitabevi Yayınları , Ankara
1998.
* ġemseddin Sami , Kâmûs-ı Türkî,Enderun Kitabevi, Ġstanbul 1989.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Türk Edebiyatına GiriĢ Ders Kodu: 168

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl:1 seviye: baĢlangıç Zorunlu
Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. Muhammet Nur DOĞAN – mnrdogan@hotmail.com
Dersin amacı:
Klâsik Türk edebiyatının bütün bir Türk edebiyatı tarihi içerisinde iĢgal ettiği yerin tarifini
yapmak, Eski Türk Edebiyatı diye adlandırılan bu dersin ve sahanın bu ve buna benzer
isimlerini tartıĢmak, eski Türk edebiyatının kaynakları hakkında bilgi vermek ve bütün
bunlardan hareketle öğrencinin ileri sınıflarda klâsik Türk edebiyatı metinlerinin kültür ve
estetik dünyasına nüfuz edebilmesi için gerekli düĢünsel enstrümanların kazanımını
gerçekleĢtirmek.
Dersin Ġçeriği :
Derste öncelikli olarak dil, sanat, edebiyat, Ģiir kavramları üzerinde duruluyor, buradan
hareketle klâsik Türk edebiyatının bu kavramlar bakımından taĢıdığı önem üzerinde duruluyor.
Bunun ardından eski Türk edebiyatının bütün bir edebiyat tarihimiz içindeki yeri anlatılıyor ve
yeni edebiyatın doğru anlaĢılabilmesi için eski edebiyatın doğru anlaĢılmasının önemi üzerinde
duruluyor. Üçüncü aĢamada ise klâsik Türk edebiyatının çok zengin düĢünsel, dinî, tasavvufî,
kültürel, tarihî kaynaklarından söz ediliyor ve bunlar dört ana baĢlık altında örneklerle
zenginleĢtirilerek öğrenciye veriliyor.
Ders eski Türk edebiyatı hakkında ileri sürülen negatif ve pozitif abartmaya dayalı ve önyargılı
kanaatleri gidererek, edebiyatımızın neredeyse 600 yıl devam eden bir dönemi ile ilgili bilimsel
gerçeklerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Dersin ikinci kazanımı; kültür kurumlarının tarihsel
dönem içerisinde geliĢen bütünselliğinin idrak edilmesi ve binlerce yıllık devam eden Türk dili
ırmağının kesintisiz akan bir gerçeklik olduğunun bilinmesini sağlamaktır. Dersten elde edilecek
üçüncü kazanım ise, çok zengin bir edebiyat geleneği olan Divan edebiyatının metinlerinin
içeriklerine ve arka planına nüfuzu kolaylaĢtırmaktır.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul : Dersin alınması için önceden herhangi bir dersin alınmasına ihtiyaç yoktur.
1. Ahmet Talat Onay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar,
2. Agâh Sırrı Levend, Divan Edebiyatı,
3. Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan: Eski Şiirin Bahçesinde,
4. Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan: Fuzulî-Leylâ ve Mecnun.
5. Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan: Fatih Divanı ve Şerhi.
6. Edebiyat Tarihleri.
7. Osmanlı Ġmparatorluğu Tarihleri.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Halkbilimi Ders Kodu: 169

ECTS Kredisi: 4 1. Yarıyıl Lisans Zorunlu
4 saat 4 saat teorik Ders Dili: Türkçe
Dersi Veren – ĠletiĢim (mail): Yard. Doç. Dr. Abdulkadir Emeksiz
/emeksiz@istanbul.edu.tr.
Dersin Amacı:
Halk biliminin içeriği ve tarihi geliĢimi hakkında bilgi vermek ve uygulamalı derleme
çalıĢmaları yaptırmak.
Dersin Ġçeriği:
o Halk biliminin tarihi ve araĢtırma safhaları

o Halk bilimi çalıĢmalarının tarihçesi
o Türkiye’de halk bilimi çalıĢmaları
o Halk bilimi kuramları
o Halk bilimi araĢtırma yöntemleri
o Halk bilimi saha araĢtırmaları (Uygulamalı derleme çalıĢmaları)
Öğrenim Kazanımları: Halk, halkbilimi, derleme gibi kavramlarının anlamlarını öğrenmek

uygulamalı derleme çalıĢmaları yapabilmek.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
Kaynaklar:
Özkul Çobanoğlu: Halkbilimi Kuramları ve AraĢtırma Yöntemleri Tarihine GiriĢ.
Ayrıca gerekli yayınlar dersin öğretim üyesi tarafından dağıtılacaktır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Yeni Türk Edebiyatına GiriĢ Ders Kodu: 170
ECTS Kredisi: 4 1. yarıyıl seviye: baĢlangıç Zorunlu/ seçmeli:
Z
Ders Dili: Türkçe
dersi veren – iletiĢim (mail): Yard. Doç. Dr. Nuri Sağlam –
andifatih@gmail.com
Yard. Doç. Dr. Ġsmail Karaca – i_karaca@hotmail.com
Dersin Amacı
Edebiyatın hem sanat hem de bilim olarak ortaya çıkıĢ ve geliĢim sürecini, edebiyat sanatının
ürünü olan edebî eserin bireysel ve toplumsal hayatla karĢılıklı etkileĢimini, edebiyat biliminin
temel problemlerini ve edebiyat kuramlarını ana hatlarıyla ortaya koymak.
Dersin Ġçeriği
o Edebiyatın tanımı, sanat ve bilim olarak ortaya çıkıĢı ve geliĢim süreci.
o Edebî eserin tanımı, özellikleri, bireysel ve toplumsal hayatla etkileĢimi.
o Edebiyat biliminin temel problemleri.
o Edebiyat biliminin alt bilim dalları ve bu bilim dallarının ilgi alanları.
o Edebiyatın medya ile iliĢkisi.
o Edebiyat kuramları.
o Yeni Türk edebiyatının devreleri.
o Edebiyat akımları.
Öğrenim Kazanımları:
Öğrenci bu derste, edebiyatı hem sanat hem de bilim olarak genel hatlarıyla tanır ve üst
sınıflarda alacağı yeni Türk edebiyatı dersleri için de kendisine sağlam bir zemin hazırlar.
Değerlendirme
Vize (%40)
Final (%60)
ÖnkoĢul
(dersi alabilmek için önceden almıĢ olması gereken bir ders var mı ) Yok
Rene Wellek-Austin Warren, Edebiyat Biliminin Temelleri
Gürsel Aytaç, Genel Edebiyat Bilimi
2. YARIYIL
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türk Kavimleri Ders Kodu: 1

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl: 2 baĢlangıç Zorunlu
Türkçe
Dersin Amacı:
* Türkçe konuĢan Türk kavimleri hakkında bilgi vermek.

* Geleneksel folkorunu, ağız özelliklerini ve temel el kitaplarını öğretmek.
Dersin Ġçeriği:
* Türkçe konuĢan devletler, topluluklar ve yaĢadıkları bölgelerin özellikleri.

* Nüfus bilgileri.
* Bölgelerindeki doğal kaynaklar.
* Diyalektlerinin bağlı bulunduğu grup.
* GeçmiĢten bugüne kullandıkları alfabeler.
* Önemli edebî eserler ve Ģahsiyetler.
* Temel baĢvuru kitapları ve kaynaklar.
* Türk kavimlerinin genel özelliklerini tanımlayabilme.

* Önemli edebî eserlerini ve Ģahsiyetlerini sıralayabilme.
* Tarihî ve coğrafî özelliklerini göz önünde bulundurarak dil özelliklerini karĢılaĢtırma.
Değerlendirme:
Vize sınavının %40’ı, final sınavının %60’ı alınarak değerlendirme yapılır.
ÖnkoĢul: Yok.
*RADLOFF; Wilhelm, Aus Sibirien I-II, Leipzig 1985, Türkçe Çeviri: A. Temir, Ġstanbul,
1954-1957
* MENGES; Karl Heinrich, The Turkic Languages and Peoples. An Introduction to Turkic
Studies, Wiesbaden, 1968.
* SERTKAYA, Osman Fikri, Her yıl güncellenen ders notları yayımlanmamıĢtır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türk Halk Edebiyatının Ana Kaynakları

ECTS Kredisi: 4 2. Yarıyıl Lisans Ders Kodu: 171
Dersin Amacı:
Türk halk edebiyatının ana kaynakları hakkında bilgi vermek ve uygulamalar yaptırabilmek.
Dersin Ġçeriği:
o Türk halk edebiyatının ana kaynakları nelerdir,

o Türk halk edebiyatının ana kaynaklarının özellikleri,
o Türk halk edebiyatının ana kaynaklarının tarihi geliĢimi.
Öğrenim Kazanımları: Türk halk edebiyatının ana kaynakları, bu kaynakların özellikleri ve bu

kaynakların tarihi geliĢimi hakkında bilgi sahibi olmak.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
Kaynaklar:
Dersi ilgilendiren makaleler ve ders notları öğretim üyesi tarafından dağıtılacaktır.
Ders Adı: Türkiye Türkçesi Grameri II Ders Kodu: 172

Türkçe
Dersi veren: Prof. Dr. Mustafa ÖZKAN mmozkan@istanbul.edu.tr , Doç. Dr.
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Türkçe gramer bilgilerini öğretmenin yanı sıra Türk dilinin farklı
dönemlerini gramer açısından (morfolojik açıdan) karĢılaĢtırmayı hedefler.
Dersin Ġçeriği :
* Türkçenin morfolojik yapısı

* Ek ve kökler
* Ġsim ve Fiil
* Ekler ve kullanıĢ sahaları
* Kelime türetme
* Fiilin yapısı ve türetmeler
* Kelimede anlam
* Kelimelerin fonksiyonel yapıları
* Türk Dilinin yapısı
* Yapım ve çekim ekleri
* Türkçe gramer yapısının temellerini öğretme

* Türkçenin Ģekil yapısını (morfoloji) kavratabilme.
ÖnkoĢul: Yok.
* Ergin Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları , Ġstanbul 2004.
* Banguoğlu Tahsin,Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2003.
Ankara 2003.
* Özkan Mustafa, Ġnsan ĠletiĢim ve Dil, 3F Yayınları, Ġstanbul 2008.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Metin Tahlili Yöntemleri Ders Kodu: 173

Z
Ders Dili: Türkçe
dersi veren – iletiĢim (mail): Yard. Doç. Dr. Ali ġükrü Çoruk
alisukrucoruk@gmail.com
Yard. Doç. Dr. Nuri Sağlam – znsaglam@hotmail.com
Dersin Amacı
Bir edebî eseri anlamak ve mesajlarını ortaya çıkarabilmek için metin tahlili yöntemlerini örnek
netinler üzerinde göstermek.
Dersin Ġçeriği
o ġiir ve hikaye tahlili metotları;

o Öğrenci bu derste edebî metinlerin yapı ve içerik özelliklerinin yanı sıra edebî eserde
verilmek istenen gizli ve açık mesajları anlayabilme becerisi kazanır.
o Açık Deniz (Y. Kemal), Altın Destan(Ziya Gökalp), Süleymaniye Kürsüsünden
(M.A.Ersoy), Anadolu’dan Bir Ses ( M. Emin Yurdakul), Yollar(A.HaĢim),
Sis(T.Fikret), Elhan-ı ġita(C.ġehabettin), Hürriyet Kasidesi(N.Kemal), vb. Ģiirlerinin
o Ecir ve Sabır (H.R. Gürpınar), Ferhunde Kalfa (H.Z. UĢaklıgil), Üzümcü (A.H.
Müftüoğlu), BaĢını Vermeyen ġehit (Ö. Seyfettin) vb. hikayelerinin tahlili.
Öğrenim Kazanımları: Öğrenci bu dersle birlikte, edebî metinlerin yapısını öğrenme ve

eserlerin okura sunduğu gizli ve açık mesajları ortaya çıkarma becerisi kazanacaktır.
Değerlendirme
. Vize (% 40)
Final (%60)
ÖnkoĢul
Hayır
Berna Moran, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri
Mehmet Kaplan, Şiir TahlilleriI-2
Mehmet Kaplan, Hikâye Tahlilleri
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türk Halk Edebiyatına GiriĢ Ders Kodu:174

Dersin Amacı:
Türk halk edebiyatının içeriği ve tarihi geliĢimi hakkında bilgi vermek. Türk edebiyatındaki
yerini kavratmak.
Dersin Ġçeriği:
o Türk edebiyatının teĢekkül devri (Sosyal ve kültürel durum)

o Ġlk Ģiirler ve Ģairler
o Uygur devri Türk Ģiiri
o Ġslami dönem halk edebiyatı
o Anonim Türk Ģiiri(Ģekil ve türler)
o Tasavvufi halk(tekke) Ģiiri
o ÂĢık edebiyatı 8. Halk nesri(efsane, masal, halk hikâyesi)
o Seyirlik halk oyunları (köy oyunları, orta oyunu, Karagöz, meddahlar v.b.)
Öğrenim Kazanımları: Halk edebiyatı kavramını öğrenmek, halk edebiyatı türlerinin neler
olduğunu anlamak.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
Kaynaklar:
Gerekli yayınlar dersin öğretim üyesi tarafından dağıtılacaktır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türk Dili Tarihi Ders Kodu: 00175

ECTS Kredisi: Yarıyıl: 2 baĢlangıç Zorunlu
4
Türkçe
Dersin Amacı:
* Türk dilinin tarihi ve geliĢimi, Türkçeyle akraba diller ve Ural- Altay teorisi hakkında genel
bilgiler vermek.
Dersin Ġçeriği:
* Ural- Altay teorisi,

* Türkçenin iç ve dıĢ tarihi.
* Ural-Altay teorisi hakkında yapılan çalıĢmaları öğrenme.

* Bu teorinin baĢlıca problemlerini açıklayabilme.
Değerlendirme : Vize sınavının %40’ı, final sınavının %60’ı alınarak değerlendirme yapılır.
ÖnkoĢul: Yok.
* CAFEROĞLU, Ahmet; Türk Dili Tarihi I-II, Ġstanbul Üniversitesi Yayınları, Ġstanbul,1974.
* ERCĠLASUN, Ahmet Bican; Türk Dili Tarihi- BaĢlangıçtan Yirminci Yüzyıla, Akçağ
Yayınları, Ġstanbul, 2004.
*SERTKAYA, Osman Fikri; Her yıl güncellenen ders notları yayımlanmamıĢtır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Edebî Sanatlar Ders Kodu: 176

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl:2 Seviye: Zorunlu
BaĢlangıç
Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. M.A.Yekta SARAÇ – maysarac@istanbul.edu.tr
Dersin Amacı: Gerek Eski Türk Edebiyatı gerekse Cumhuriyet öncesi ve sonrası Yeni Türk
Edebiyatı metinlerinin anlaĢılması ve yorumlanmasına yönelik söz sanatlarına dair temel
bilgilerin verilmesi.
Dersin Ġçeriği: Doğru ve yerinde söylenilmiĢ güzel sözü konu edinen belâgatin beyan baĢlığı
altında iĢlenilen istiare, mecaz-ı mürsel, kinaye, teĢbih ve bedî baĢlığı altında iĢlenilen tenasüp,
tezat, îham-ı tenasüp ve îham-ı tezad, leff ü neĢr, rücû, yineleme (tekrir), tevriye, tecahül-i ârif,
hüsn-i ta’lîl, cinas, iĢtikak, seci, iktibas, îrâd-ı mesel, tazmîn, telmih adlı söz sanatları ve ifade
teknikleri.
Öğrenim Kazanımları: Edebiyat metinlerinin anlaĢılması, yorumlanmasına yönelik lafız anlam

iliĢkisine dair bilgi edinimi, metinlerdeki söz sanatlarını tespit edilebilmesi.
Değerlendirme: Fakülte genelinde uygulanan sınavlar ve talebeye verilen ödevlerle durum

değerlendirmesi yapılır.
ÖnkoĢul
Dersi alabilmek için önceden almıĢ olması gereken bir ders yoktur.
Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç, Klâsik Edebiyat Bilgisi – Belâgat, 6. baskı, Ġstanbul 2007.
Muallim Naci; Edebiyat Terimler- Istılâhât-ı Edebiyye (Haz. Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç), 2.
baskı, Ġstanbul, 2004.
Ders Adı: Osmanlı Türkçesine GiriĢ II Ders Kodu: 177
Türkçe
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere 19 ve 20. yüzyıllarda Osmanlı Türkçesiyle yazılmıĢ metinleri okumayı ve
yazmayı amaçlar.
Dersin Ġçeriği :
* Metin okuma
* Osmanlı Türkçesinin Yapısı
* Osmanlı Türkçesinin Gramer özellikleri
* Yama, Okuma ve Metin ÇalıĢmaları
* Ödev çalıĢmalarıyla yazma ve okuma tekniğini geliĢtirme.
* Osmanlı Türkçesinin Genel Yapısını öğretebilme.

* Osmanlıca okuma-yazma (19-20. yy)
ÖnkoĢul: Yok.
2000.
1998.
3. YARIYIL
Ders Adı: Osmanlı Türkçesi Grameri I Ders Kodu: 66

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl: 3 BaĢlangıç Zorunlu
Türkçe
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Osmanlı Türkçesindeki Arapça yapıları öğretmeyi amaçlar.
Dersin Ġçeriği :
* Osmanlı Türkçesindeki Arapça gramer kuralları

* Osmanlı Türkçesindeki Arapça kelime grupları
* Osmanlı Türkçesinde Arapça Ģekiller
* Ödev çalıĢmalarıyla yazma ve okuma tekniğini geliĢtirme. (19. yy Arapça Ģekiller)
* Osmanlı Türkçesinin Genel Yapısı içerisinde Arapça Ģekiller ve kelime gruplarını

öğretebilme.
ÖnkoĢul: Yok.
2000.
1998.
Ders Adı: Türkiye Türkçesi Söz Dizimi I Ders Kodu: 178

Türkçe
Dersi veren: Prof. Dr. Mustafa Özkan – mmozkan@istanbul.edu.tr , Doç. Dr.
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Türkçedeki kelime gruplarını öğreterek bunu Türk dilinin diğer evreleri ile
karĢılaĢtırabilmesini hedefler.
Dersin Ġçeriği :
* Kelime grupları
* Zarf fiiller
* Sıfat fiiller
* Hal eklerine bağlı olarak oluĢan kelime grupları
* Uygulama çalıĢmalarıyla kelime gruplarını metinler üzerinde gösterme
* Türkçe söz dizimi ve kelime gruplarını öğretme.
ÖnkoĢul: Yok.
* Özkan M., Sevinçli V., Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, 3F Yayınları, Ġstanbul 2008.
* Ergin Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, Ġstanbul 2004.
* Banguoğlu Tahsin, Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2003.
Ankara 2003.
* Karahan Leyla, Türkçede Sözdizimi - Cümle Tahlilleri, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
* Yelten Muhammet, H. Açıkgöz, Kelime Grupları, Doğu Kütüphanesi Yayınları, Ġstanbul
2005.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Yeni Türk Edebiyatı I Ders Kodu: 179

Z
Ders Dili: Türkçe
dersi veren – iletiĢim (mail): Yard. Doç. Dr. Ali ġükrü Çoruk –
Dersin Amacı
YenileĢme devri Türk edebiyatının oluĢumu aĢamasında Türkiye’deki mevcut siyasî, sosyal ve
kültürel ortamın Ģiir sahasına ne Ģekilde tesir ettiğini, ön plana çıkan Ģahsiyetler ve eserler
etrafında kavratmak.
Dersin Ġçeriği
o Tanzimat sonrası Ģiirimizde görülmeye baĢlayan değiĢim ve geliĢim, Türk edebiyatı

tarihi çerçevesinde ve dönemin önde gelen temsilcileri etrafında bu derste ele alınır.
o Ahmet Cevdet PaĢa, Münif PaĢa, Ziya PaĢa, Namık Kemal, Recaizade Mahmut Ekrem,
Abdülhak Hamid, Muallim Naci, Tevfik Fikret ve Cenab ġehabettin Ģiirimize
getirdikleri yeniliklerle ve Ģiir örnekleriyle iĢlenen baĢlıca Ģahsiyetlerdir.
Öğrenim Kazanımları: Öğrenci bu dersle birlikte Türk toplumunun Tanzimat’tan MeĢrutiyet’e

kadar geçirdiği değiĢimi, edebiyat alanındaki geliĢmeleri Ģiir çerçevesinde tanıma ve öğrenme
imkânı bulacaktır.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Mehmet Kaplan, Tevfik Fikret

Kâzım YetiĢ, Namık Kemal’in Türk Dili ve Edebiyatı Üzerine GörüĢleri ve Yazıları
Kâzım YeĢi, Yeni Türk Edebiyatı Seçme Metinler
Necat Birinci, Edebiyat Üzerine Ġncelemeler
M. Fatih Andı, Edebiyat AraĢtırmaları I
Akademik Tanınma
Ders Adı: Mitoloji ve Efsane Ders Kodu: 00180

Dersi Veren – ĠletiĢim (mail): Prof. Dr. ġeyma Güngör / gseyma@istanbul.edu.tr
Dersin Amacı:
Mitoloji ve efsanenin anlamı ve mahiyeti hakkında bilgi vermek.
Dersin Ġçeriği:
o Mitoloji ile ilgili çalıĢmalar

o MenĢe mitleri ve kozmogonik mitlerin özellikleri
o Mitolojinini diğer edebi türlerle iliĢkisi
o Dünya mitolojisinden örnekler
o Türk mitolojisinden örnekler ve bu metinlerin tahlilleri
o Efsanelerin anlam, teĢekkül Ģartları
o Efsanelerle ilgili çalıĢmalar ve efsanelerin sınıflandırılması
o Türk edebiyatı içinde efsanelerin yeri ve diğer türlerle iliĢkisi
o Örneklerle tarihi, tabiatüstü Ģahıslar, varlıklar ve dinî efsaneler.
Öğrenim Kazanımları: Mitoloji, efsane gibi kavramların birbirlerine benzeyen ve birbirinden

ayrılan yönlerinin netlik kazanması, mitoloji ve efsane türlerinin oluĢum Ģartlarının ve
tezahürlerinin örnek metinler sayesinde uygulamalı incelenmesi.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
Kaynaklar:
Dersi ilgilendiren makaleler ve ders notları dersin öğretim üyesi tarafından dağıtılacaktır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Türkçe (Göktürkçe) Ders Kodu: 00181

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl: 3 orta Zorunlu
Türkçe
Dersi veren: Prof. Dr. Osman Fikri Sertkaya
Dersin Amacı:
* Öğrencileri Türkçenin ilk kaynakları, Göktürk metinleri ile tanıĢtırmak, bu metinler üzerinde
gramer çalıĢması yapmalarını sağlamak.
Dersin Ġçeriği:
* Türkçe ilk metinleri kullanma.

* Göktürk yazıtları.
* Eski Türkçenin gramer yapısı.
* Göktürkler’in tarihi ve dili hakkında bilgi verebilme.

* Türkçenin diğer dönemlerinde karĢılaĢılan bazı gramer yapılarının kökenlerini ortaya
koyabilme.
* Türkçenin gramer problemleri hakkında fikir yürütebilme.
* Türk dili ve gramerinde meydana gelen değiĢimleri açıklayabilme.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* ERGĠN, Muharrem; Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, Ġstanbul, 2000.

* SERTKAYA, Osman Fikri; Göktürk Tarihinin Meseleleri, TKAE, Ankara, 1995.
* THOMSEN, V.; (Çeviren: Vedat Köken), Orhon Yazıtları AraĢtırmaları, TDK, Ankara, 2002.
Akademik Tanınma
Ders Adı: XI-XIV. Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi Ders Kodu: 182
ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl:3 seviye: orta Zorunlu
Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. Azmi BĠLGĠN – azmibilgin@mynet.com
Dersin Amacı
XI. yüzyıldan XIV. yüzyıla kadar Türk edebiyatı tarihi ve bu dönemde yazılan eserlerden
örnekler.
Dersin Ġçeriği
11. y.y. ve sonrasında geliĢen Türk Edebiyatı. Karahanlılar Devri Türk Edebiyatı. Gazneliler ve
Selçuklular devrinde kültür, bilim ve edebiyat. Türkistan’da geliĢen tasavvufun Türk
edebiyatına etkisi. Anadolu’da Türk edebiyatının baĢlangıç ve kuruluĢ dönemi.
Ġslamiyetin kabulüyle yeni bir medeniyet dairesine giren Türklerin ilk edebî eserlerin konu ve
Ģekil bakımından kavranması
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Yok
Fuad Köprülü, Türk Edebiyatı Tarihi, Ġstanbul, 1986.
Azmi Bilgin, “Tasavvuf ve Tekke Edebiyatı”, Ġlmî AraĢtırmalar, sy. 1, Ġstanbul, 1995, s. 61-
82.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Paleografya I Ders Kodu: 186

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl:3 seviye: orta Seçmeli
Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. Kemal YAVUZ– esraeguz@gmail.com
Dersin Amacı
Türklerin kullandığı yazılar ve Ġslamî Türk yazısı
Dersin Ġçeriği
Türklerde yazı ve alfabeler. Ġslamî Türk yazısı veya Arap menĢeli Türk yazısı, özellikleri.
Harfler ve özellikleri. Güzel yazı nasıl olur?
Güzel yazı yazma.
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
Osmanlı Türkçesi Grameri.
Ali Alparslan “Aklam-ı Sitte (makaleler) ve yazı çeĢitleri”

Muharrem Ergin, “Osmanlıca”
Akademik Tanınma
Ders Adı: Çağatay Edebiyatı Metinleri I Ders Kodu: 185

Ders Dili: Türkçe
Yard. Doç. Dr. Cemal AKSU– aksucemal@yahoo.com
Dersin Amacı
Eski Türk Edebiyatının üç ana kolundan biri olan Çağatay Edebiyatına ait Ģiir ve nesir
örneklerinin incelenmesi.
Dersin Ġçeriği
o Klasik Dönem Çağatay Edebiyatına hazırlık devresi.

o Timurlular devletinde Ģiir ve kültür ortamları / meclisleri.
o Hazırlık devrinin ilk Ģairleri.
o Bu dönemde yazılmıĢ manzum mensur eserler.
o ÇeĢitli ediplere ait seçme metinler.
Çağatay Edebiyatı hakkında genel bilgi ve Çağatay Ģairlerinin Ģiirlerinden örnekler.
Değerlendirme
Bağıl sistem altında 1 vize 1 final. Vizenin %40’ı finalin %60’ı öğrencinin notu olarak
belirlenmektedir.
ÖnkoĢul
Osmanlı Türkçesi Grameri ve Metinleri
Fuat Köprülü, Çağatay Edebiyatı.

Kemal Eraslan, Çağatay Edebiyatı.
Lutfî Divanı
Sekkâkî Divanı
Bâbür Divanı
Akademik Tanınma
Sözlükçülük ve Türk Dili Sözlükleri 188

2 ECTS kredi 3. dönem Lisans Seçmeli
2 saat 2 saat teorik Türkçe
Dersi veren: Yrd. Doç Dr. Enfel DOĞAN, enfel@istanbul.edu.tr
Amaç:
Sözlükçülüğün tarihi geliĢimi hakkında bilgi vererek Türk Dilinin sözlüklerini tanıtabilmek.
Ġçerik
o Sözlükçülük nedir?
o Sözlükçülüğün geliĢimi
o Türkçenin ilk sözlüğü
o Türkçe sözlüklerin tanıtımı
o Günümüz sözlükleriyle eski sözlüklerin mukayesesi
Sözlük ve sözlükçülük hakkında gerekli bilgilerin öğrenilmesi. Tarihi geliĢim süreci
içerisinde sözlüklerin değerlendirilmesi, tanıtılması ve günümüz sözlükleriyle eski
sözlüklerin çeĢitli yönlerden karĢılaĢtırılmasının sağlanması.
ÖnkoĢul
Hayır
Değerlendirme:
Vizenin %40
Final %60
Kaynak Kitaplar:
Hocalar gerekli notları dağıtır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Türk Edebiyatında Manzum Metinler Ders Kodu: 190
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Klasik Türk Edebiyatında manzum metinlerin incelenmesi.
Dersin Ġçeriği
o Klasik Türk Edebiyatı metinlerinin geliĢimi.

o Yüzyıllara göre metin incelemeleri.
o Metin ve tür iliĢkisi.
o Metinlerde Ģairlerin üslupları.
Divan edebiyatında manzum olarak yazılmıĢ metinler ve bu metinlerin incelenmesi.
Değerlendirme
belirlenmektedir.
ÖnkoĢul
Fahir Ġz, Eski Türk Edebiyatında Nazım

F. K. TimurtaĢ, Osmanlı Türkçesi Metinleri
Kaya Bilgegil, Edebiyat Bilgi ve Teorileri
Türk Dili (Divanġiiri Özel Sayısı)
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türk Tezkire Edebiyatı Ders Kodu: 191

Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Klasik Türk Edebiyatının en önemli kaynaklarından biri olan tezkirelerin edebiyatımızdaki yeri,
önemi, değeri ve yüzyıllar içerisinde ortaya çıkan tezkireler ve tezkirecilerin incelenmesi.
Dersin Ġçeriği
o Klasik Türk Edebiyatının önemli bir kaynağı olarak tezkireler.

o Tezkirelerin tarihi geliĢimi.
o Tasnif Ģekilleri.
o ġairler hakkında bilgi almak bakımından tezkirelerin önemi.
o Tezkireler ile diğer biyografi eserleri arasındaki benzerlik ve farklar.
Öğrenim kazanımları
Tarihi devirler içinde tezkire türü ve bu türün geliĢimi.
Değerlendirme
belirlenmektedir.
ÖnkoĢul
Yok
Kaynakça
Haluk Ġpekten, ġair Tezkireleri

Latifî Tezkiresi
ÂĢık Çelebi Tezkiresi
Kınalızâde Hasan Tezkiresi
Güftî, TeĢrifatü’Ģ-Ģuara
Esrar Dede Tezkiresi
Fahir Ġz, Eski Türk Edebiyatında Nesir
Akademik Tanınma
Ders Adı: Edebiyat Akımları Ders Kodu: 189

ECTS Kredisi: 2 3. yarıyıl seviye: orta Zorunlu/ seçmeli:
S
Ders Dili: Türkçe
dersi veren – iletiĢim (mail): Prof. Dr. M. Fatih Andı – andifatih@gmail.com
Dersin Amacı: Edebiyat Akımı kavramı, Batı’da ve Türkiye’de etkili olmuĢ, Ģahsiyet ve
eserlerin oluĢumlarına yön vermiĢ edebî akımların incelenmesi ve bu akımlar etkisiyle
oluĢturulmuĢ eserler.
Dersin Ġçeriği
o Edebiyat akımı nedir?
o Yeni Türk edebiyatında etkili olmuĢ batılı edebiyat akımları hangileridir?
o Klasisizm, romantizm, realizm, natüralizm, parnas ekolü, sembolizm, sürrealizm,
empresyonizm, kübizm, dadaizm, egzistansiyalizm, postmodernizm, vs.,
Bu akımların edebiyatımızdaki yansımaları hakkında bilgiler ve örnek metinler.
Öğrenim Kazanımları: Edebiyat akımı, edebiyat topluluğu, edebiyat modası gibi kavramların
birbirlerine benzeyen ve birbirinden ayrılan yönlerinin netlik kazanması, edebî akımların
oluĢum Ģartları ve tezahürlerinin örnek metinler sayesinde uygulamalı incelenmesi.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Hayır
Kaynak kitap kullanılmıyor.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Yeni Türk Edebiyatının Fikrî Zemini Ders Kodu: 193
ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl: 3 seviye: orta Zorunlu/ seçmeli:
S
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Batı etkisinde geliĢen Türk edebiyatında yerli ve yabancı fikir akımlarının edebiyattaki
yansımalarını ve bir fikri veya ideolojiyi yaymada edebiyatın rolünü kavratmak.
Dersin Ġçeriği
o III. Selim döneminden Tanzimat Fermanının ilanına kadar olan süredeki askerî, malî, ve
eğitim alanındaki yenileĢme hareketleri,
o Tanzimat ve Islahat fermanlarının değerlendirilmesi,
o Yeni Osmanlılar Cemiyeti,
o Osmanlıcılık,
o Ġttihat ve Terakki Cemiyeti,
o Ġslamcılık,
o Türkçülük,
o Cumhuriyet dönemi fikir hareketleri gibi konuların ele alınıp incelenmesi.
Öğrenci bu derste, aktüel meselelerle, fikir akımlarıyla yakından iliĢkili olan Yeni Türk
Edebiyatında, Ģahsiyet ve eserlere yön veren çok çeĢitli düĢünce hareketlerini ve bu hareketlerin
edebiyata yansıma Ģekillerini öğrenir.
Değerlendirme
. Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
H.Z. Ülken, Türkiye’de ÇağdaĢ DüĢünce Tarihi

Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Türkçenin Bibliyografyası Ders Kodu: 00184

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl: 3 orta seçmeli
Ders Dili: Türkçe
Dersi veren: Yard. Doç. Dr. Feryal KORKMAZ
Dersin Amacı:
* Eski Türkçenin temel kaynaklarını tanıtma.
* Türkçe araĢtırmalarının ana çizgilerini belirtme.
Dersin Ġçeriği:
* Türk dili ve Ural- Altay dil ailesi hakkında araĢtırmalar.
* Türkçenin ana kaynaklarının bibliyografyası.
* Türkçenin temel kaynaklarını, gramerlerini ve diğer çalıĢmalarını kullanabilme.
* Türk dili araĢtırmalarının tarihî geliĢmelerini açıklayabilme.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* KORKMAZ, Feryal; Her yıl güncellenen ders notları henüz yayımlanmamıĢtır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Tarih Boyunca Türkçenin Yazımı Ders Kodu: 00183

Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı:
* Türklerin tarih boyunca kullandıkları alfabeleri tanıtmak.
Dersin Ġçeriği:
* Bu alfabelerin kökenlerini araĢtırmak.
* Bu alfabelerle yazılan metinler okumak.
* Türkçe eserlerde kullanılan alfabeleri tanımak.
* Bu alfabelerin özelliklerini incelemek.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* KORKMAZ, Feryal; Her yıl güncellenen ders notları henüz yayımlanmamıĢtır.
Kelime Türleri 187

Dersi veren: Yrd. Doç. Dr. Enfel DOĞAN, enfel@istanbul.edu.tr
Amaç:
Türkçedeki kelime türlerini tanıtmak ve cümle içerisindeki kullanımları hakkında bilgi vermek
Ġçerik
o Ġsim
o Fiil
o Edat
o Sıfat
o Zamir
o Zarf
o Ünlem
o Bağlaç
o Metinler üzerinde çalıĢma
Türkçedeki kelime türlerini tanınması ve cümle içerisindeki kullanımları hakkında bilgi
verilmesi.
ÖnkoĢul
Hayır
Değerlendirme:
Vizenin %40
Final %60
Kaynak Kitaplar:
Muharrem Ergin, Türk Dil Bilgisi.
Zeynep Korkmaz, Şekil Bilgisi.
N.Atabay, Ġ. Kutluk, S. Özel, Sözcük Türleri.
Kodu: 192
Kültür DeğiĢmeleri ve Halk Edebiyatı
ECTS Kredisi: 2 3. Yarıyıl Lisans Seçmeli

Prof. Dr. ġeyma Güngör / gseyma@istanbul.edu.tr
Amaç:
Halk edebiyatının kültürel değiĢmelerle ilgisini kurmak ve karĢılıklı iliĢkilerini değerlendirmek.

Ġçerik:
Kültür tanımları
Kültür ile ilgili kavram ve kuramların değerlendirilmesi
Kültür değiĢimlerinin edebiyat tarihiyle ilgisi
Halk edebiyatı verimlerinde kültürel dokunun tespiti
Kültürler arası iliĢkiler temelinde beynelmilel özellik gösteren türlerin incelenmesi
Değerlendirme:
Ġki Yazılı Sınav, Vize % 40, Final % 60
Kaynaklar:
4. YARIYIL
Ders Adı: Türkiye Türkçesi Söz Dizimi II Ders Kodu: 6

Türkçe
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Türkçedeki cümle tiplerini öğreterek bunu Türk dilinin diğer evreleri ile
karĢılaĢtırabilmesini hedefler.
Dersin Ġçeriği :
* Türkçede cümle
* Cümlenin parçaları
* Cümlenin yapısı
* Fiil cümlesi, Ġsim cümlesi, Olumlu cümle, olumsuz cümle
* Uygulama çalıĢmalarıyla cümle tiplerini metinler üzerinde gösterme
* Cümle ve çeĢitlerini öğretme.

ÖnkoĢul: Yok.
* Özkan M., Sevinçli V., Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, 3F Yayınları, Ġstanbul 2008.
* Ergin Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, Ġstanbul 2004.
* Banguoğlu Tahsin, Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2003.
Ankara 2003.
* Karahan Leyla, Türkçede Sözdizimi - Cümle Tahlilleri, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
* Yelten Muhammet, H. Açıkgöz, Kelime Grupları, Doğu Kütüphanesi Yayınları, Ġstanbul
2005.
Ders Adı: Osmanlı Türkçesi Grameri II Ders Kodu: 82

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl: 4 BaĢlangıç Zorunlu
Türkçe
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Osmanlı Türkçesindeki Farsça yapıları öğretmeyi amaçlar.
Dersin Ġçeriği :
* Osmanlı Türkçesindeki Farsça gramer kuralları

* Osmanlı Türkçesindeki Farsça kelime grupları
* Osmanlı Türkçesinde Farsça Ģekiller
* Ödev çalıĢmalarıyla yazma ve okuma tekniğini geliĢtirme. (19. yy Arapça Ģekiller)
* Osmanlı Türkçesinin Genel Yapısı içerisinde Farsça Ģekiller ve kelime gruplarını öğretebilme.
ÖnkoĢul: Yok.
2000.
1998.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türk Halk Edebiyatında Destan Ders Kodu: 195

Dersin Amacı:
Türk destanlarının içeriği hakkında bilgi vermek ve önemini vurgulamak.
Dersin Ġçeriği:
o Destanın mahiyeti ve oluĢum Ģartları

o Destanın diğer edebi türlerle iliĢkisi
o Destan türünün önemi
o Saka destanları
o Hun-Oğuz destanları
o Göktürk destanları
o Dokuz Oğuz-On Uygur destanları
o Ġslami dönem Türk destanları
o ÇeĢitli tarihi ve sosyal olaylar sebebiyle söylenen yapma destanlar
Öğrenim Kazanımları: Destan kavramını öğrenmek, destanların oluĢum Ģartlarını,
mahiyetlerini örnek metinler sayesinde uygulamalı incelenmek.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
Kaynaklar:
Dersin öğretim üyesi tarafından dağıtılacaktır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: XV. Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi Ders Kodu: 197
Ders Dili: Türkçe
Yard. Doç. Dr. Cemal AKSU – aksucemal@yahoo.com
Dersin Amacı
15. yüzyıl Türk dünyası edebiyatı ( Anadolu, Orta Asya ve Azerbaycan).

Beylikler döneminde Türk dili ve edebiyatı.
Anadolu’da divan Ģiirinin baĢlangıcı ve ilk divanlar.
Divan Ģiirinin temel özellikleri.
15. yüzyılda nesir ve türleri.
Bu yüzyılın baĢlıca divan Ģairleri ve Ģiirlerinden örnekler (Ahmed-i Dai, Ahmedi, ġeyhi, Ahmed
PaĢa, Necati)
Dersin Ġçeriği
o 15.yüzyılda Türk edebiyatının genel görünüĢü.

o Dönemin büyük Ģairleri.
o Eserlerinden örnekler.
o Bu dönem Ģiirlerinde görülen genel özellikler.
o ġiirlerin yapısı.
o Anadolu sahası ile beraber Çağatay ve Azeri Edebiyatlarının geliĢimi.
XV. yüzyılda Anadolu, Çağatay ve Azeri sahalarında Türk edebiyatının geliĢimi ve bu dönemde
yazılmıĢ eserler hakkında genel bilgi.
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
N. S. Banarlı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi

Atilla ġentürk, Ahmet Kartal, Eski Türk Edebiyatı Tarihi
Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Uygur Türkçesi Ders Kodu: 00194

Ders Dili: Türkçe
Dersi veren: Prof. Dr. Osman Fikri Sertkaya
Dersin Amacı:
* Eski Uygur Türkçesinin gramerini ve kelime haznesini öğretmek.
Dersin Ġçeriği:
* Uygurlar hakkında bilgi.
* Eski Uygurlardan kalan metinler üzerinde çalıĢma.
* Öğrencileri bu kaynakları okumaya sevk edecek çalıĢmalar.
* Uygur kelime kadrosunu etimolojik açıdan inceleyebilme.
* Onlardan kalan eserlei değerlendirme.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* SERTKAYA, Osman Fikri, Alimov, Rysbek; Eski Türklerde Para, Ötüken NeĢriyat,
Ġstanbul,2006.
* SERTKAYA, Osman Fikri; Her yıl güncellenen ders notları yayımlanmamıĢtır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Yeni Türk Edebiyatı II Ders Kodu: 198

Z
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı: Roman-hikâye ve tiyatro türlerindeki eserlerin Batı’dan Türkiye’ye geliĢ ve edebiyat kamuoyunda
yer alıĢ sancıları; bu türlerde göze çarpan ortak özellikler, yine bu türlerde verilmiĢ eserlerde görülen geleneksel
öge ve gelenekten kopuĢu simgeleyen noktaların örnek metinlerle öğrenciye aktarımı.
Dersin Ġçeriği
o Tanzimat sonrası Türk Edebiyatında batı edebiyatlarından gelen yeni edebi türler olarak
roman-hikâye ve tiyatronun geliĢme çizgisi,
o Dönemin iki öncü romancısı Namık Kemal ve Ahmet Midhat Efendi’nin edebî
kimlikleri ve romancılıkları,
o Dönemin roman, hikaye ve tiyatrolarının ortak konuları; isimler ve eserler; bu türlere ait
örnek tahliller
Öğrenim Kazanımları: Yeni Türk Edebiyatı denilen devrenin roman, hikaye ve tiyatro baĢta
olmak üzere Batı’lı türlere açılan kapısının, bu yeni türlerin Türk toplumunun sahip olduğu
edebiyat kavramının değiĢimine olan etkilerinin, yukarıda zikredilen türlerde verilen eserlerin
tahlili sayesinde belirmesi.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Hayır
Ahmed Midhat Efendi, Felâtun Bey’le Rakım Efendi

Namık Kemal, Vatan Yahut Silistre
ġinasi, ġair Evlenmesi
Halit Ziya UĢaklıgil, Mai ve Siyah
Mehmed Rauf, Eylül
Akademik Tanınma
Ders Adı: Divan ġiiri ve Metin ġerhi Ders Kodu: 204

Ders Dili: Türkçe
Yard. Doç. Dr. Murat Karavelioğlu- makaravelioglu@gmail.com
Dersin Amacı
Klasik Türk Edebiyatı metinlerinin ait oldukları devrin Ģartları içerisinde yorumlanıp
değerlendirildiği bir derstir. Her ders yılında farklı Ģahsiyet ve metinler okutulması sebebiyle bu
konuya ilgi duyanlarca her dönemde dinlenebilecek özellikler taĢımaktadır.
Dersin Ġçeriği
o Klasik Türk edebiyatındaki Ģiirlerin açıklanması

o ġerh metotları
o Metin anlama
o Metnin dönemin Ģartları ile açıklanması.
Divan edebiyatından seçilen örnek Ģiirlerin incelenmesi ve Ģerhi.
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
Yok
Atilla ġentürk, “Osmanlı ġiiri Antolojisi”

Atilla ġentürk, Ahmet Kartal, “Eski Türk Edebiyatı Tarihi”
Akademik Tanınma
Ders Adı: Paleografya II Ders Kodu: 206

Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. Kemal YAVUZ– esraeguz@gmail.com
Dersin Amacı
Osmanlı Türkçesi ile yazılmıĢ el yazılarını okuma, yazma ve analiz etme.
Dersin Ġçeriği
Arap harfli Türk yazısı. Yazı kuralları ve yazı çeĢitleri. Rika yazısı üzerinde okuma ve yazma.
Diğer yazı çeĢitleri, talik, kûfî, divanî.
Güzel yazı yazma ve rika yazısı.
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
Osmanlı Türkçesi Grameri, Paleografya I.
Mahmud Bedreddin Yazır “Kalem Güzeli”
Ali Alparslan “Aklam-ı Sitte (makaleler)”
Akademik Tanınma
Ders Adı: Klasik Türk Edebiyatında Mesnevi Ders Kodu: 208

Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. Muhammet Nur DOĞAN– mnrdogan@hotmail.com
Dersin Amacı:
Edebiyat tarihimizin son derecede önemli bir türü olan mesnevîyi anlama, belli baĢlı mesnevîlerimizi ve mesnevî
yazarlarımızı tanıtarak bize mahsus bu türü genç nesillerin istifadesine açma.
Dersin Ġçeriği :
Derste birinci kademede mesnevî türünün tanıtımı üzerinde durulmakta; ikinci kademede bu türün ortaya çıkıĢı ve
tarihî geliĢimi üzerinde durulmaktadır. Bütün bunlardan sonra Türk mesnevîciliğinin geliĢimi anlatılmakta ve
baĢlıca mesnevî yazarlarımız ve onların eserleri üzerinde kronolojik bir sıra dahilinde durulmaktadır. Mesnevî ile
ayrılmaz bir unsur olan (beĢ mesnevîden oluĢmuĢ eserlerin toplamı anlamında) hamse kavramı da ele alınmakta ve
hamse sahibi yazarlarımız ve hamseleri ile ilgili bilgi verilmektedir. Bu arada en meĢhur ve en baĢarılı mesnevîler
üzerinde metin tahlilleri ve Ģerhleri yapılmaktadır.
Bu ders, bizim tarihî hikâyemiz ve romanımız olan mesnevî türünü yakından tanıma imkanı
vermekte ve buradan kalkılarak sosyal ve kültürel geliĢim tarihimizin ipuçlarına ulaĢmak
imkanına kavuĢmaya çalıĢılmaktadır. Mesnevîler toplumsal ve tarihî yapımızın aynaları
durumundadır. Toplumumuzu tanıyabilmek, biraz da bu aynalara doğru bir Ģekilde
bakabilmekle mümkündür. ĠĢte bu ders, çocuklarımıza bu imkanı sunmaktadır.
Değerlendirme :
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul.:
Dersin alınabilmesi için herhangi bir önkoĢul yoktur.
Edebiyat tarihleri, yayınlanmıĢ baĢlıca mesnevîler, Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan’ın
düzyazıya çevirip, notlar ve açıklamalarla yayınladığı Fuzulî- Leylâ ve Mecnun ile Şeyh Galip-
Hüsn ü Aşk adlı kitaplar.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Çocuk Edebiyatı Ders Kodu: YE

203
ECTS Kredisi: 2 4. yarıyıl seviye:orta Zorunlu/ seçmeli:
S
Ders Dili: Türkçe
dersi veren – iletiĢim (mail): Yard. Doç. Dr. Ġsmail Karaca –
i_karaca@hotmail.com
Dersin Amacı
II. MeĢrutiyetten günümüze çocuk edebiyatı sahasında yapılan teorik araĢtırmaları, Ģiir, hikâye,
roman, tiyatro gibi edebî türleri incelemek suretiyle bütün bu malzemenin çocukların zihnî
geliĢiminde oynadığı rolü tespit etmek ve kavratmak.
Dersin Ġçeriği
o Çocuk kavramı,
o Çocuk edebiyatının amacı ve önemi,
o Çocuk edebiyatının tarihçesi,
o Çocuk edebiyatı türlerinden masal, Ģiir, hikaye, roman ve tiyatro,
o Bu türlerdeki dil ve üslup,
o Türkiye’de yayımlanan çocuk gazete ve dergileri,
o Çocuk edebiyatı yazarları,
o Örnek metin incelemeleri,
Öğrenim Kazanımları: Bu derste öğrencinin “çocuk” ve “çocuk edebiyatı” kavramları, çocuk

edebiyatının tarihçe ve geliĢimi, bu edebiyatın genel edebiyat bilimi veya sahasındaki yeri gibi
kavram ve problemleri anlama ve kavraması sağlanmaktadır.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
.
ÖnkoĢul
Hayır
Enver Naci GökĢen, Çocuk Edebiyatı

Alemdar Yalçın-Gıyasettin AytaĢ, Çocuk Edebiyatı
Akademik Tanınma
Ders Adı: Roman Türleri ve Tarihî Roman Ders Kodu: YE

202
ECTS Kredisi: 2 4. yarıyıl seviye: Zorunlu/ seçmeli
baĢlangıç, orta,
ileri
Ders Dili: Türkçe
dersi veren – iletiĢim (mail): Prof. Dr. Kâzım YetiĢ – kyetis@istanbul.edu.tr
Dersin Amacı
Roman türleri hakkında bilgi vermek ve tarihî romanı tanıtmak ve bizdeki tarihî roman
örneklerinin tahlillerini yapmak.
Dersin Ġçeriği
o Roman türünün batıda ve bizde tarihi geliĢimi,
o Roman türleri,
o Bu türler içinde tarihî romanın tarihî geliĢimi ve bizdeki durumu, problemleri,
o Örnek romanların tahlili (Kemal Tahir, Devlet Ana; Tarık Buğra, Osmancık; M. Necati
Sepetçioğlu, Konak, Çatı gibi. (Örnek metin her dönem değiĢebilmektedir.)
Öğrenim Kazanımları: Roman türlerinin bizde ve Batı’da geliĢim süreci ve bu türlerin en

önemlilerinden birisi olan tarihî romanın Türk edebiyatındaki seyrinin, örnek metinlerin tahlili
suretiyle öğrenciye tanıtılması.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Yok
Kemal Tahir, Devlet Ana
Tarık Buğra, Osmancık
M. N. Sepetçioğlu, Konak
Akademik Tanınma
Ders Adı: Anadolu ve Rumeli Ağızları Ders Kodu: 201

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl: 4. dönem orta seçmeli
Türkçe
Dersi veren: Yard. Doç Dr. Feryal KORKMAZ
Dersin Amacı:
* Anadolu ve Rumeli ağızlarını inceleme metotlarını öğretmek.
*Bu ağız özellikleri ile yazılmıĢ eserler üzerinde çalıĢmak.
Dersin Ġçeriği
* Ağız araĢtırmaları hakkında temel bilgiler.
* Anadolu ve Rumeli ağızlarını sınıflandırma.
* Bu ağızların ana özellikleri.
* Anadolu ve Rumeli ağızları metinlerini inceleyebilmek.

* Bu ağızlarla Türkçenin diğer ağızları arasında karĢılaĢtırma yapabilmek.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
GÜLENSOY, Anadolu ve Rumeli Ağızları Bibliyografyası, Kültür Bak. Yay., Ankara, 1981
KORKMAZ, Feryal : Her yıl güncellenen ders notları yayımlanmamıĢtır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Altayistik Bilgileri Ders Kodu: 205

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl: 4.dönem orta seçmeli
Türkçe
Dersi veren: Yard. Doç Dr. Feryal KORKMAZ
Dersin Amacı:
* Altay teorisi hakkında bilgi vermek.
*Altay dil ailesine ait dilleri sınıflandırmak.
Dersin Ġçeriği
* Altay dil teorisi hakkında temel bilgiler.
* Altayistik dilleri sınıflandırma.

* Bu diller arasındaki benzerlikler ve farklılıklar.
* Dil ailelerinin sınıflandırılmasında kullanılan temel kuralları öğrenmek.
* Bu dilleri diğer dillerden ayıran noktaları bulabilmek.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
YÜCE, Nuri : Türk Dili , Ġslâm Ansiklopedisi,
TEKĠN, Talat: Makaleler: Altayistik, Grafiker Yay., Ankara, 2003
KORKMAZ, Feryal : Her yıl güncellenen ders notları yayımlanmamıĢtır.
5. YARIYIL
Akademik Tanınma
Ders Adı: Karahanlı Türkçesi Ders Kodu: 28

ECTS Kredisi: Yarıyıl: 5 orta Zorunlu
8
Türkçe
Dersi veren: Yard. Doç. Dr. Özcan Tabaklar
Dersin Amacı:
* Uygur Alfabesini tanıtmak, öğrencileri bu alfabeyle yazılmıĢ metinlerle buluĢturmak ve
üzerinde bazı gramer çalıĢmaları yapmak.
Dersin Ġçeriği:
* Karahanlı Türkçesinin üç temel eseri (Divânü Lügati’t- Türk, Atâbetü’l Hakâyık, Kutadgu Bilig) üzerinde gramer
çalıĢması yapmak.
* Bu alfabeyi, Uygur alfabesi ile yazılmıĢ diğer metinlerde de kullanabilme.
* Orta Türkçe dönemindeki dil değiĢikliklerini ortaya koyabilme.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* ARAT, ReĢit Rahmeti; Kutadgu Bilig 1- Metin, TDK, Ankara, 1999.
* ARAT, ReĢit Rahmeti, Atabetü’l Hakâyık, TDK, 1951.
* ATALAY, Besim, Dîvânü Lügati’t Türk Tercümesi, TDK, Ankara, 1998.
Ders Adı: Eski Anadolu Türkçesi Grameri Ders Kodu: 68

Türkçe
Dersi veren: Prof. Dr. Musa Duman – musduman@istanbul.edu.tr , Yrd. Doç.
Dr. Enfel Doğan - enfel@istanbul.edu.tr
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Eski Anadolu Türkçesinin transkripsiyon alfabesini ve bu dönem
Türkçesinin gramer yapısını öğretmeyi hedefler.
Dersin Ġçeriği :
* Eski Anadolu Türkçesinin yapısı ve dönemleri

* Eski Anadolu Türkçesinin yazı karakterleri
* Dönemin metinleri ve yapısı
* Eski Anadolu Türkçesinin morfolojisi
* Eski Anadolu Türkçesinin ses bilgisi
* Uygulama çalıĢmaları
* Eski Anadolu Türkçesinin ses ve Ģekil bilgisi, dönemleri ve yapısal özellikleri.
ÖnkoĢul: Yok.
Özkan M., Türk Dilinin GeliĢme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi Filiz Kitabevi Ġstanbul
2000.
TimurtaĢ F. Kadri, Eski Türkiye Türkçesi, Akçağ Yayınları, Ankara 2007.
Ergin Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, Ġstanbul 2004.
Duman M., Eski Türkiye Türkçesinden Osmanlı Türkçesine: Makaleler, Kesit Yayınları,
Ġstanbul 2008.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Masal - Halk Hikâyesi Ders Kodu: 9

Dersin Amacı:
Masalların ve halk hikâyelerinin içerikleri ve tarihi geliĢimleri hakkında bilgi vermek. Diğer
halk edebiyatı türleri ile karĢılaĢtırmak.
Dersin Ġçeriği:
o Masalların genel özellikleri

o Kaynaklar
o Masallar üzerinde ilmi çalıĢmalar
o Masalın diğer türlerle iliĢkisi
o ÇeĢitli ülkelerin masal kitapları
o Türk Masal kitapları
o Masal metinlerinin tahlili
o Halk hikâyelerinin genel özellikleri
o Halk hikâyelerinin diğer türlerle iliĢkisi
o Halk hikâyelerinin incelenmesi
o Dede Korkut Kitabı, Tahir ile Zühre, Kerem ile Aslı’nın karĢılaĢtırmalı tahlili.
Öğrenim Kazanımları: masal, halk hikâyesi gibi kavramlarının anlamlarını öğrenmek bu
türleri diğer halk edebiyatı türlerinden ayıredebilmek.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
Kaynaklar:
Gerekli yayınlar dersin öğretim üyesi tarafından dağıtılacaktır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: XVI. Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi Ders Kodu: 209
Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. A. Atilla ġENTÜRK – aasenturk@hotmail.com
Dersin Amacı
Türk edebiyatının 16. yüzyıldaki Ģair, yazar ve eserlerinin incelendiği bu derste edebiyat
tarihinin kaynakları, bir edebi Ģahsiyet veya eserin incelenmesi sırasında baĢvurulabilecek
kaynakların nasıl tenkit ve karĢılaĢtırılması gerektiği, eski metinlerin edebiyat tarihi açısından
yorumlanıĢı ve ait oldukları zaman içerisinde nasıl değerlendirilmeleri gerektiği zengin
örneklerle anlatılmaktadır.
Dersin Ġçeriği
o 16.yüzyılda Türk edebiyatının genel görünüĢü.

o Dönemin büyük Ģairleri.
o Eserlerinden örnekler.
o Bu dönem Ģiirlerinde görülen genel özellikler.
o ġiirlerin yapısı.
XVI. yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi

Bu devirde yazılmıĢ eserler ve bunlardan örnekler
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
Yok

Akademik Tanınma
Ders Adı: Millî Edebiyat Ders Kodu: 210

Z
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Edebiyatımızın bir devresini oluĢturan Millî Edebiyatı tanıtmak, teori/poetika ile ilgili metinleri
okumak. Ayrıca, bu anlayıĢa göre yazılmıĢ Ģiir ve roman örnekleri üzerinde durmak.
Dersin Ġçeriği
o Millî ve milliyetçi edebiyat kavramları, Millî edebiyat kavramının doğuĢu

o Mehmet Emin Yurdakul,
o Ziya Gökalp,
o Mehmet Akif Ersoy,
o Yahya Kemal Beyatlı’dan teorik ve uygulamalı metinler,
o Halide Edip Adıvar’ın Yeni Turan,
o Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Kiralık Konak,
o ReĢat Nuri Güntekin’in ÇalıkuĢu romanlarının tahlili.
Öğrenim Kazanımları: Yeni Türk Edebiyatının önemli bir devresi olan Millî Edebiyatın
oluĢum süreci ve Ģartlarının, temsilcilerinin ve bu edebiyata ait eserlerin öğrenciye öğretimi ve
aktarımı.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
H. E. Adıvar, Yeni Turan

Y. K. Karaosmanoğlu, Kiralık Konak
R. N. Güntekin, ÇalıkuĢu
Kâzım YetiĢ, Dönemler ve Problemler Aynasında Türk Edebiyatı
Kâzım YetiĢ, Bir Mustarip: Mehmet Akif Ersoy
Kâzım YetiĢ, Mehmet Akif’in Sanat ve Edebiyat Dünyasından Çizgiler
Kâzım YetiĢ, Seçme Metinler
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türk Kaside Edebiyatı Ders Kodu: 214

Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. A.Atilla ġENTÜRK– aasenturk@hotmail.com
Dersin Amacı
Klasik Türk Edebiyatında kaside türünün geliĢimi ve seçilen örnek metinlerin incelenmesi.
Dersin Ġçeriği
o Klasik Türk Edebiyatının önemli bir türü olarak kasideler.

o Kasidenin tarihi geliĢimi.
o Kasidenin bölümleri.
o Konularına göre kasideler.
o Kaside türünün büyük Ģairleri.
Öğrenim Kazanım
Kaside nazım türü ve örnekleri hakkında genel bilgilere sahip olunması
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
Yok

Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Türk Edebiyatında Nesir Ders Kodu: 34

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl: 5 seviye: orta Seçmeli
Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. M.A.Yekta SARAÇ– maysarac@istanbul.com.tr
Dersin Amacı: Eski Türk Edebiyatı'nın nesir sahasında eser veren önde gelen Ģahsiyetleri ve bunların eserleri
hakkında bilgi vermek, örneklendirerek bu eserlerin dil ve üslûp özellikleri üzerinde durmak.
Dersin Ġçeriği: 15. yy.’dan itibaren her asırda nesir sahasında eser veren önde gelen Ģahsiyetler ve bunların
eserleri üzerinde durulur. Ayrıca Prof. Dr. Fâhir Ġz’in Eski Türk Edebiyatında Nesir isimli kitabından 15.yy.dan
Tanzimat edebiyatı dönemine kadar yazılmıĢ farklı yazarlara ait eserlerden parçalar okutularak bu eserler bizzat
tanıtılır.
Öğrenim Kazanımları: Eski Türk Edebiyatının nesir sahası hakkında bilgi edinimi, farklı
dönemlerde yazılan eserler üzerinde okuma alıĢkanlığının kazanılması, dilin düzyazıda
dönemden döneme geliĢen durumunun belirlenebilmesi.

ÖnkoĢul
Dersi alabilmek için lisans düzeyinde 1. ve 2. sınıflarda verilen Osmanlı Türkçesi derslerinin
alınmıĢ olması.
Fahir Ġz, Eski Türk Edebiyatında Nesir, Ankara 1996.

Nihat Sami Banarlı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, c. 1-2, Ġstanbul, 2001.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Belâgattan Retoriğe Ders Kodu: 215

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl: 5. Yarıyıl seviye:orta Zorunlu/ seçmeli:
S
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı: Klasik Türk Edebiyatında Araplardan alınan belâgat anlayıĢı hâkim olmuĢtur.
YenileĢme döneminde batılı retorik anlayıĢ alınmıĢtır. Belâgat alanındaki bu geliĢmeyi
anlatmak.
Dersin Ġçeriği
o YenileĢme döneminde yazılan belâgat anlayıĢı ve bu yoldaki belâgat kitapları,

o Yeni tarzda, batı retoriğinden faydalanılarak yazılan kitaplar ve yeni bir edebiyat
anlayıĢı.
Öğrenim Kazanımları: Bu derste öğrenciye, belâgat, edebiyat nazariyesi ve retorik gibi

edebiyata ait alt disiplinler tanıtılmakta ve yeni edebiyat anlayıĢı ve retoriğe geçiĢ süreç ve bu
konuda karĢılaĢılan güçlükler hakkına bilgi kazandırılmaktadır.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Hayır
Kâzım YetiĢ, Belâgattan Retoriğe
Akademik Tanınma
Klasik Osmanlı Türkçesinde KonuĢma Dili 213

2 ECTS kredi 5. dönem Orta Seçmeli
Prof. Dr. Musa Duman
Amaç:
Osmanlı Türkçesi devresinde konuĢma dilinin durumunu öğrenmek; bu dönemde sadece yazı
dili olmadığını konuĢma dili örneklerinin de bulunduğunu kavratmak.
Ġçerik
o KonuĢma dili ile yazı dilinin birbirinden ayrılan yönleri,

o KonuĢma dilinin Ģartları ve sonuçları incelemek.
o Batı Türkçesi konuĢma dilinin Osmanlı Türkçesi devresindeki durumu ve geliĢmesi
o Lehçe, Ģive, ağızların oluĢumu.
o Osmanlı Türkçesine ait eserlerde konuĢma dili örneklerini inceleme
o Bu dönemde yazılmıĢ transkripsiyon metinlerinde konuĢma dili örneklerini inceleme
Öğrenim Kazanımları: Osmanlı Türkçesi devresinde konuĢma dilinin durumunu

öğrenilmesi; bu dönemde sadece yazı dili olmadığını konuĢma dili örneklerinin de
bulunduğunun kavratılması.
ÖnkoĢul
Hayır
Değerlendirme:
Vizenin %40
Final %60
Kaynak Kitaplar:
Akademik Tanınma
Ders Adı: Volga Bulgarcası Ders Kodu: 54

Türkçe
Dersin Amacı:
*Volga Bulgarcasının fonetik ve morfolojik özelliklerini öğretmek ve diğer diyalektlerle
karĢılaĢtırmasını yapabilmek.
Dersin Ġçeriği:
*Volga bölgesinde yaĢayan Bulgarlar'ın mezar yazıtları üzerinde fonetik ve morfolojik çalıĢmalar.(13.-14.
yüzyıllara ait metinler)
* Volga Bulgarcasının temel özelliklerini öğrenme ve bu diyalekti diğer Türk diyalektleri ile
karĢılaĢtırabilme.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* TEKĠN, Talat : Bulgar Kitabeleri ve Volga Bulgarcası, TDK Yay., Ankara, 1988.
.
Akademik Tanınma
Ders Adı: BatılılaĢma Sürecinde Seyahatnameler ve Ders Kodu: 216

Türk Aydını
S
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı aydınının batıya yaptığı seyahatlerde düĢünce yapısının
ve dünyaya bakıĢ açısının ne Ģekilde değiĢtiğini ve dikkatlerinin hangi noktalarda yoğunlaĢtığını
ortaya çıkarmak.
Dersin Ġçeriği
o BatılılaĢma maceramız içerisinde özellikle Tanzimat’tan sonra çeĢitli sebeplerle

Avrupa’ya giden aydınımızın dönüĢlerinde neĢrettiği seyahat eserleri,
o Bu eserlerde batı toplumu üzerine ortaya koyduğu değerlendirmeler,
o Batılı toplumlarla bizim toplumumuz arasında yaptıkları mukayeseler,
o Türk aydınının batı kültürü üzerindeki düĢünceleri bu derste ele alınan baĢlıca
konulardır.
Öğrenim Kazanımları: Tanzimat, Osmanlı’nın Batı’ya bakıĢında bir kırılma noktası olmuĢtur.
Bu ders, Tanzimat’tan sonra Avrupa’ya seyahat eden Türk aydınının değiĢen Batı algısını
öğrenmeyi kolaylaĢtıracaktır.
Değerlendirme
. Vize (%40)
Final (%60)
ÖnkoĢul
Hayır
Mustafa Sami Efendi, Avrupa Risalesi
Namık Kemal, “Londra”
C. Kutay, Sultan Abdülaziz’in Avrupa Seyahati
C. ġehabettin, Avrupa Mektupları
Akademik Tanınma
Halkbilimi Uygulama Alanı Olarak Ġstanbul Kodu: 217
ECTS Kredisi 2 5. Yarıyıl Lisans Seçmeli

Prof. Dr. ġeyma Güngör / gseyma@istanbul.edu.tr
Amaç:
Halkbilimi alan araĢtırma metotlarına uygun olarak Ġstanbul’da uygulamalı araĢtırmalar
gerçekleĢtirilmesini sağlamak.
Ġçerik:
Sahada derleme metotları

Halk tanımındaki modern değiĢimlere uygun derleme çalıĢmaları yapılması
YaĢayan Ġstanbul kültürünü tespit etme çalıĢmaları
Halkbiliminin çalıĢma kadrosuna giren konuların Ġstanbul Ģehrinde uygulamasının yaptırılması
Anket, mülakat ve gözlemler yoluyla Ġstanbul’u anlama çalıĢmaları
Değerlendirme:
Kaynaklar:
Akademik Tanınma
Ġstanbul Halk Edebiyatında Manzum Verimler Kodu: 219

Yard. Doç. Dr. Abdulkadir Emeksiz /emeksiz@istanbul.edu.tr.
Amaç:
Ġstanbul halk edebiyatının manzum verimlerinin derinlemesine incelenmesini sağlamak
Ġçerik:
Ġstanbul manileri
Ġstanbul türküleri
Ġstanbul destanları
Ġstanbul ile ilgili âĢık edebiyatı verimlerinin değerlendirilmesi
Değerlendirme:
Kaynaklar:
6. YARIYIL
Ders Adı: Eski Anadolu Türkçesi Ders Kodu: 84

Türkçe
Dersi veren: Prof. Dr. Musa Duman – musduman@istanbul.edu.tr , Yrd. Doç.
Dr. Enfel Doğan - enfel@istanbul.edu.tr
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Eski Anadolu Türkçesinin transkripsiyon alfabesini ve bu dönem
Türkçesinin gramer yapısını öğretmeyi hedefler.
Dersin Ġçeriği :
* Türk dilinin Anadolu’da yazı dili olarak geliĢimi

* Eski Anadolu Türkçesinin Eski Türkçeyle bağlantısı
* Dönemin temel metinleri ve müellifleri
* Metinlerdeki okuma farklılıkları ve fonetik farklılaĢma
* Uygulama çalıĢmaları
* Eski Anadolu Türkçesinin ses ve Ģekil bilgisi, dönemleri ve yapısal özellikleri.
ÖnkoĢul: Yok.
Özkan M., Türk Dilinin GeliĢme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi Filiz Kitabevi Ġstanbul
2000.
TimurtaĢ F. Kadri, Eski Türkiye Türkçesi, Akçağ Yayınları, Ankara 2007.
Ergin Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, Ġstanbul 2004.
Duman M., Eski Türkiye Türkçesinden Osmanlı Türkçesine: Makaleler, Kesit Yayınları,
Ġstanbul 2008.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Çağatay Türkçesi Ders Kodu: 00220

Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı:
* Politik, dinî, sosyal ve kültürel olayların dile yansımaları açıklama. Bu lehçe ile ilgili temel
bilgiler verme.
Dersin Ġçeriği:
* Döneminde Orta Asya yazı dili olarak kullanılan Çağatay Türkçesinin özellikleri.
* Çağatay Türkçesi temsilcisi olan yazar ve Ģairlerden metinler iĢleme.
* Bu metinler üzerinde dilsel çalıĢmalar yapma.
* Çağatay Türkçesi ile yazılmıĢ metinleri analiz edebilme.
* Çağatay Türkçesinin fonetik ve morfolojik özelliklerini değerlendirebilme.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* KÖPRÜLÜ, Fuad; Çağatay Edebiyatı, Ġslâm Ansiklopedisi, 3.cilt, s. 270-323
* ECKMANN, Jànos, Chagatay Manuel, The Hague, 1966.XXII, 340 s., Indiana University
Publications, Uralic and Altaic Series, Volume 60.
Ders Adı: Seyirlik Halk Oyunları Ders Kodu: 222
ECTS Kredisi:4 6. Yarıyıl Lisans Zorunlu
Dersin Amacı:
Seyirlik halk oyunlarının özellikleri, tarihi geliĢimi hakkında bilgi vermek ve uygulamalar
yaptırabilmek.
Dersin Ġçeriği:
o Geleneksel Türk tiyatrosunun özellikleri,

o Geleneksel Türk tiyatrosunun tarihi geliĢimi,
o Kukla, Meddah, Ortaoyunu, Karagöz oyunlarının özellikleri,
o Kukla, Meddah, Ortaoyunu, Karagöz oyunlarının tarihi geliĢimi.
Öğrenim Kazanımları: Kukla, meddah, ortaoyunu, karagöz gibi kavramlarının anlamlarını

öğrenmek bu türlerin tarihi geliĢimi hakkında bilgi sahibi olmak.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
Kaynaklar:
Akademik Tanınma
Ders Adı: Tasavvufî Metinler ġerhi Ders Kodu: 223

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl: 6 seviye: ileri Zorunlu
Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. Kemal YAVUZ
Dersin Amacı: Tasavvufî nitelikli Divan Ģiiri örneklerinin anlaĢılabilmesi ve kavranabilmesi

için gerekli olan bilginin verilmesi ve örnekler üzerinde bu bilgi doğrultusunda inceleme
yapılması.
Dersin Ġçeriği: Fuzulî, Hayalî, ġeyh Galib gibi Ģairlere ait Ģiirlerin Ģerhi yanı sıra bu tarz
metinlerin anlaĢılması için gerekli temel bilgiler de verilmektedir. Tasavvufun doğuĢu,
kurumsallaĢması, insana ve insanî değerlere verdiği önemle birlikte metinlerin tasavvufi
yöntemle ele alınması, yorumlanması ve eleĢtirisi usulü de derste iĢlenen konular arasındadır.
Ayrıca Yunus, Kadı Burhaneddin ve Fuzulî, Niyazî-i Mısrî ve Erzurumlu Ġbrahim Hakkı’dan
örnekler.
Öğrenim Kazanımları: Tasavvufî niteliği ağır basan Ģiirlerin incelenmesi ve yorumlanması

için gereken kazanımların verilmesi, yapılan alıĢtırmalarla bu kazanımların kalıcı hale
dönüĢtürülmesi.
Değerlendirme:
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul: Lisans düzeyinde 1. sınıfta verilen “Edebî Sanatlar” dersini ve 2. sınıfta verilen
“Metin ġerhi” dersini almıĢ olmak.
Ali Nihat Tarlan, Fuzulî Divanı Şerhi, Ankara, 1985.

Ebu’l-Alâ Afifî, İslamda Manevi Devrim Tasavvuf, Bilimevi, Ġstanbul, 2006.
Erzurumlu Ġbrahim Hakkı “Marifetname”
Faruk Kadri TimurtaĢ “Osmanlı Türkçesi Metinleri”
Akademik Tanınma
Ders Adı: XVII-XVIII. Yy. Türk Edebiyatı Tarihi Ders Kodu: 224
Ders Dili: Türkçe
Prof. Dr. Azmi BĠLGĠN– azmibilgin@mynet.com
Dersin Amacı
17 ve 18. yüzyıl edebiyat tarihi ve bu yüzyıla ait eserlerin incelenmesi
Dersin Ġçeriği
17-18. yüzyılın önde gelen Ģairleri. Bu yüzyıllarda görülen edebî akımlar. 17-18. yüzyıllarda
Osmanlı sahasında yazılan mesneviler, tezkireler, biyografik eserler. Bu yüzyıllarda yaĢayan
Ģairlerin divanlarından seçilen Ģiirlerin açıklanması.
Türk Edebiyatının bu yüzyıllardaki baĢlıca Ģahsiyetleri ve eserleri, klasik Türk edebiyatının

geliĢme seyri, baĢlıca akımları tanıtılacak.
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
A.Atilla ġentürk- Ahmet Kartal, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Ġstanbul, 2007.
Nihat Sami Banarlı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, I-II, Ġstanbul, 1983.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Türk Edebiyatında Ġlk Manzum Ders Kodu: 231
Metinler
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Klasik Türk Edebiyatının ilk manzum metinleri ve örnekler.
Dersin Ġçeriği
o Türk edebiyatında ilk manzum parçalar.

o Eski Türk Ģiiri
o Ġslamiyet öncesi ve sonrası Ģiir münasebetleri.
o Türklerin Ġslam dinini kabulünden sonra Ģiirde olan yenilikler.
o Bu döneme ait ilk manzum eserler.
Değerlendirme
belirlenmektedir.
ÖnkoĢul
Amil Çelebioğlu, Eski Türk Edebiyatında Mesnevi.

ReĢit Rahmeti Arat, Eski Türk ġiiri.
N. S. Banarlı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Çağatay Edebiyatı Metinleri II Ders Kodu: 185

Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Eski Türk Edebiyatının üç ana kolundan biri olan Çağatay Edebiyatına ait Ģiir ve nesir
örneklerinin incelenmesi.
Dersin Ġçeriği
o Klasik Dönem Çağatay Edebiyatı.

o Timurlular devletinde Ģiir ve kültür ortamları / meclisleri.
o Klasik dönem Ģairleri.
o Bu dönemde yazılmıĢ manzum mensur eserler.
o ÇeĢitli ediplere ait seçme metinler.
Çağatay edebiyatı hakkında genel bilgi ve Çağatay Ģiirlerinden örnekler.
Değerlendirme
belirlenmektedir.
ÖnkoĢul
Osmanlı Türkçesi Grameri ve Metinleri, Çağatay Edebiyatı Metinleri I.
Ali ġir Nevai, Mecalisü’n-nefais

Ali ġir Nevai, Nesayimü’l-mahabbe
Ali ġir Nevai, Garaibü’s-sıgar
Ali ġir Nevai, Fevaidü’l-kiber
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türk ġerh Edebiyatı ve Tarihi Ders Kodu: 230

Ders Dili: Türkçe
Prof.Dr. Azmi BĠLGĠN– azmibilgin@mynet.com
Dersin Amacı
Arap, Fars ve Türk edebiyatında Ģerhin doğuĢu, geliĢimi ve Ģerh örnekleri.
Dersin Ġçeriği
Arap ve Fars edebiyatında Ģerhin doğuĢu. Arap ve Fars edebiyatında yapılan ilk Ģerhler. Türk
edebiyatında yapılan Ģerhlerin sınıflandırılarak incelenmesi: 1-Dinî eserler 2-Tasavvufî eserler
3-Lâdinî eserler. Yunus Emre, EĢrefoğlu Rumî, Niyazî-i Mısrî vb. Ģairlerin Ģiirlerinde Ģerh
örnekleri.
Arap ve Fars edebiyatındaki Ģerhler de dikkate alınarak Türk edebiyatındaki Ģerhlerin tanınması.
ġerh metotları ve örneklerinin kavranması.
Değerlendirme
belirlenmektedir.
ÖnkoĢul
Tunca Kortantamer, Teori Zemininde Metin ġerhi Meselesi, Ege Üniversitesi Türk Dili
ve Edebiyatı AraĢtırmaları Dergisi, sy. 8, Ġzmir 1994, s. 1-10.
Azmi Bilgin, Eski Türk Edebiyatında ġerh, Kayseri ve Yöresi Kültür, Sanat ve Edebiyat
ġöleni, Kayseri 2001, I, 169-173.
Ders Adı: Edebiyat ve Görsel Sanatlar Ders Kodu: 288

ECTS Kredisi: 2 6. yarıyıl seviye: ileri Zorunlu/ seçmeli:
S
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı: “Edebiyat” ve “görsel sanat” kavramları, gücünü dilden, sözden alan edebiyat
ile sözle görüntüyü beraber kullanan sinema, tiyatro gibi sanat dallarının birbirlerine tesirleri,
edebiyatın görsel sanatlara kaynak ve fikrî “orijin” olma problemi tartıĢılacaktır.
Dersin Ġçeriği
o Farklı sanat alanları olarak edebiyat ve görsel sanatların üzerinde oluĢtukları estetik ve
teknik zeminler,
o Edebiyatın görsel sanatlarla iliĢkisi,
o Bu sanatlara etkisi,
o Bu sanatlara kaynaklık etme fonksiyonu,
o Görsel sanatların edebiyat üzerindeki etkisi,
o Edebî eserler ve sinema filmleri,
o SenaryolaĢtırılan roman ve hikâyeler,
o Reklamcılık sektörü ve edebî metinler.
Öğrenim Kazanımları: Öğrencide bir “edebiyat” ve “görsel sanat” kavramı oluĢturulması,

edebiyatın diğer sanatlara iliĢki ve alıĢveriĢlerinin imkân ve kazanımının veya kaybediĢin ortaya
konulması.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
.
ÖnkoĢul
John Berger, Görme Biçimleri
Sanatta Görüntünün Anlamı,
Gürsel Aytaç, Edebiyat ve Medya
Akademik Tanınma
Ders Adı: Yeni Türk Edebiyatında Hikâye Ders Kodu: 232
ECTS Kredisi: 2 6. Yarıyıl seviye: ileri Zorunlu/ seçmeli:
S
Ders Dili: Türkçe
dersi veren – iletiĢim (mail): Yard. Doç. Dr. Nuri Sağlam –
znsaglam@hotmail.com
Dersin Amacı
Yeni Türk edebiyatındaki hikâye türünün geliĢimiyle birlikte hikâye tekniklerini anlatmak ve bir
hikâyenin nasıl çözümlenip yorumlanabileceğini belirlemek.
Dersin Ġçeriği
o Türk edebiyatında hikâye türünün tarihî geliĢimi ve modern Türk hikâyesinin belli baĢlı
özellikleri.
o Modern Türk hikâyelerinden seçilen örneklerin günümüzde edebî bir metnin
yorumlanması ve değerlendirilmesinde kullanılan semiotik bir yaklaĢımla incelenmesi.
Öğrenci bu derste hikâye anlatım teknikleriyle hikâye türlerini tanır ve seçilen metinler üzerinde
öykünün felsefî arka planıyla anlam katmanlarını kavrama ve yorumlama yetisi kazanır.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Mustafa Nihat Özön, Türkçe’de Roman.
Cevdet Kudret, Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman.
Hüseyin Su, Öykücülüğümüzün Hikâyesi.
Rasim Özdenören, Yazı, İmge ve Gerçekçilik.
Hece Dergisi Türk Öykücülüğü Özel Sayısı.
Akademik Tanınma
Cumhuriyet Dönemi Roman ve Hikâyelerinde Cümle 85

Tipleri
Yrd. Doç. Dr. Enfel Doğan - enfel@istanbul.edu.tr
Dersin Amacı:
Cümle yapıları hakkında edinilen bilgileri Türkçenin farklı dönemlerinde yazılmıĢ eserleri
üzerinde uygulayabilmek.
Dersin Ġçeriği:
o Cümle yapıları
o Cumhuriyet döneminde yazılmıĢ bazı hikâyelerden seçilmiĢ cümlelerin yapıları üzerinde
incelemeler
o Cumhuriyet döneminde yazılmıĢ bazı romanlardan seçilmiĢ cümlelerin yapıları üzerinde
incelemeler
o Roman ve hikâyelerdeki cümlelerin karĢılaĢtırmalı olarak incelenmesi
Değerlendirme:
Vizenin %40
Final %60
Kaynak Kitaplar:
M. Özkan, V. Sevinçli, Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, 3F Yayınları, Ġstanbul 2008.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Tuna Bulgarcası Ders Kodu: 134
Ders Dili: Türkçe
Dersi veren: Yard. Doç. Dr. Özcan TABAKLAR
Dersin Amacı
* V. yüzyılda Balkanlar'da yaĢamıĢ ve Büyük Bulgar Ġmparatorluğu'nun hâkimiyeti altında olan
Tuna Bulgarları'na ait metinler üzerinde dil çalıĢmaları yapmak.
Dersin Ġçeriği
* Tuna Bulgarları hakkında bilgi verme.

* Bu dönemde ve bölgede yazılmıĢ eserleri inceleme.
* Tuna Bulgarlarına ait metinler üzerinde çalıĢma yapabilme.
* Bu metinlerin fonolojik ve morfolojik özelliklerini ortaya koyabilme.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Yok.
TEKĠN, Talat : Tuna Bulgarları ve Dilleri, TDK Yay., Ank. 1987
Ders Adı: ÇağdaĢ Azeri Türkçesi Ders Kodu: 227

Ders Dili: Türkçe
Dersi veren: Yard. Doç. Dr. Özcan TABAKLAR
Dersin Amacı
* Azeri Türkçesinin temel özelliklerini açıklama.
* Azeri Türkçesinin tarihsel süreç içindeki geliĢimini ortaya koyma.
* Fonetik ve morfolojik özelliklerini aktarma.
Dersin Ġçeriği
* Azeri Türkçesine ait bazı eserler okuma, bu metinlerde bulunan bazı karakteristik özellikleri
diğer Türk Ģiveleri ile karĢılaĢtırma.
* ÇağdaĢ Azeri Türkçesi ile yazılan eserleri inceleyebilme.
* Azeri Türkçesi ile diğer Oğuz grubu Türk Ģiveleri arasında karĢılaĢtırma yapabilme.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Yok.
ERGĠN, Muharrem: Azeri Türkçesi, 1971
Ders Adı: Hitabet Sanatı Ders Kodu: 262

Ders Dili: Türkçe
Dersi veren: Yard. Doç. Dr. Ġsmail Karaca
Dersin Amacı
Güzel konuĢma yollarının öğretilmesi,
Dersin Ġçeriği: Bu derste güzel konuĢma ve yazmanın yolları hem teorik hem de örneklerle
uygulamalı olarak verilir.
Aristoteles (Çev. Mehmet H. Doğan), Retorik
*
*
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Yok.
Aristoteles (Çev. Mehmet H. Doğan), Retorik
7. YARIYIL
Akademik Tanınma
Ders Adı: Harizm Türkçesi Ders Kodu: 00234

ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl: 7 ileri Zorunlu
Türkçe
Dersin Amacı:
 Harizm Türkçesinin gramer özellikleri ve önemli eserleri hakkında bilgi verme.
Dersin Ġçeriği:
* Orta Türkçe boyunca Karahanlıca ile Çağatayca arasında yazı dili olarak kullanılan Harizm
Türkçesinin doğuĢu.
* Harizm bölgesinde yaĢayan Türk kavimlerinin yazı dili.
* Harizm Türkçesi ile yazılmıĢ eserleri gramer açısından inceleyebilme.
* Harizm Türkçesinin fonetik ve morfolojik özellikleri hakkında fikir yürütme.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* ECKMANN, Jànos; Das Chwarezm Türkische, PhTF 1, Wiesbaden, 1959, 113-137.
* YÜCE, Nuri; Harezm Türkçesi, Türkler 5,s. 793-803, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002,
Akademik Tanınma
Dini ve Tasavvufi Halk Edebiyatı Ders Kodu: 00235

Dersin Amacı:
Dinî ve Tasavvufî Halk Edebiyatı’nın tarihi geliĢimi hakkında bilgi vermek ve uygulamalar
yaptırabilmek.
Dersin Ġçeriği:
o Dinî ve Tasavvufî Halk Edebiyatı’nın tarihi geliĢimi.

o XV. asra kadar Dinî-Tasavvufî Halk ġiiri (Ahmet Yesevî, Hacı BektaĢ-ı Velî, Yunus
Emre).
o XV. asır Dinî-Tasavvufî Halk ġiiri (Kaygusuz Abdal, Süleyman Çelebi, Hacı Bayram
Veli, EĢrefoğlu Rumi).
o XVI. asır Dinî-Tasavvufî Halk ġiiri (Pir Sultan Abdal, Ġbrahim GülĢeni, Bursalı
Üftade).
o XVII. asır Dinî-Tasavvufî Halk ġiiri (Sinan Ümmî, Aziz Mahmut Hüdai, Niyazi-i Mısrî,
Kul Himmet).
o XVIII. asır Dinî-Tasavvufî Halk ġiiri (Erzurumlu Ġbrahim Hakkı, Bursalı Ġsmail Hakkı).
o XIX. asır Dinî-Tasavvufî Halk ġiiri.
Öğrenim Kazanımları: Tasavvufî halk edebiyatı tasavvufî halk Ģiiri geleneği gibi kavramların
öğrenilmesi dinî ve tasavvufî halk edebiyatının oluĢum Ģartlarının ve tarihi geliĢiminin örnek
metinler sayesinde uygulamalı incelenmesi.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
Kaynaklar:
Dersin öğretim üyesi tarafından dağıtılacaktır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı II Ders Kodu: 236

ECTS Kredisi: 8 Yarıyıl: 7 seviye: ileri Zorunlu/ seçmeli:
Z
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Cumhuriyet Dönemi Türk Ģiirini temayül, akım ve anlayıĢlara göre tanıtmak. Bunun için de
örnek metinler incelemek.
Dersin Ġçeriği
o Millî Mücadele Dönemi ġiiri,

o Memleketçi Edebiyat,
o Yedi MeĢaleciler ve Saf ġiir,
o Hamasî ġiir,
o Marksist ġiir,
o Mistik ġiir,
o Birinci Yeni-Garip ġiiri,
o Hisar Grubu,
o Mavi Dergi,
o Ġkinci Yeni ġiiri.
Öğrenim Kazanımları: Cumhuriyet Devri Türk ġiirini hazırlayıcı Ģartlar, topluluklar ve

problemler örnek metinlerle tanıtılarak öğrenciye Ģiiri anlama, yorumlama, Ģairle toplum
arasındaki iliĢkiyi kavrama, sosyal ve fikrî geliĢmeleri edebî metinlerden giderek takip etme
kazandırılmaktadır.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Hayır
Mehmet Kaplan, Cumhuriyet Devri Türk ġiiri
Kâzım YetiĢ, Dönemler ve Problemler Aynasında Türk Edebiyatı
Ders Adı: Anlatım Bilgileri 1 (2 grup) Ders Kodu:237

Türkçe
Hatice Tören - htoren@istanbul.edu.tr
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Türkçe metinleri anlam bilgisi yoluyla kavratma ve tahlil ettirmeyi hedefler.
Dersin Ġçeriği :
* Türkçe yazılı anlatım teknikleri
* Yazılı anlatım bilgileri konularını öğretebilme.
ÖnkoĢul: Yok.
Özkan Mustafa vd., Yüksek Öğretimde Türk Dili, Yazılı ve Sözlü Anlatım.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Metin ġerhi I (2 Grup) Ders kodu: 238

ECTS kredisi: 4 7. dönem Ġleri Zorunlu
Türkçe
Prof. Dr. Kemal Yavuz / Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan
Dersin Amacı
13.-16. yüzyıllarda ortaya çıkan Klasik Türk Edebiyatı metinlerinin Ģerhi, tahlili ve bu
metinlerde yer alan kültürel, tarihi, estetik ve edebi unsurlarının tespiti.
Dersin Ġçeriği
o Metin Ģerhleri.
o 13 - 16.yüzyıl metinlerinin açıklanması.
o Dönemin edebi akımları.
o Bu akımlara göre metin Ģerhi.
o ġairlerin mukayesesi.
13-16. yüzyıllar arası Türk edebiyatı tarihi ve bu dönemde yazılmıĢ divan Ģiirlerinin
incelenmesi.
Değerlendirme
belirlenmektedir.
ÖnkoĢul
Yok
Kaynakça/ Önerilen Kitaplar
Muhammet Nur Doğan, Fatih Divanı ve ġerhi

Muhammet Nur Doğan, Leyla ve Mecnun
Ali Nihat Tarlan “Fuzuli Divanı ġerhi”
Fahir Ġz “Eski Türk Edebiyatı Nazım I”
Faruk Kadri TimurtaĢ “Osmanlı Türkçesi Metinleri”
Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Türk Edebiyatında Edebiyat Çevreleri Ders Kodu: 43

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl:7 seviye: ileri Seçmeli
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Klasik edebiyatımızdaki edebi mahfillerin tanıtımı.
Dersin Ġçeriği
Osmanlı devleti döneminde baĢta padiĢah sarayları olmak üzere çeĢitli yerlerde edebiyat
muhitleri teĢekkül etmiĢtir. Buralar aynı zamanda Ģairlerin yetiĢtiği bir mektep olarak da görev
yapmıĢtır. BaĢta Ġstanbul, Edirne ve Manisa gibi Ģehirler olmak üzere, Divan Ģairlerinin bir
araya geldiği bu tür meclis ve mahfiller tanıtılacaktır.
Divan Ģairlerinin yetiĢmesi, padiĢah ve devlet büyüklerinin Ģiir ve edebiyatla iliĢkisi.
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
Yok
Haluk Ġpekten, Divan Edebiyatında Edebî Muhitler, Ġstanbul, 1996
Halil Ġnalcık, ġair ve Patron, Ankara, 2003.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Klasik Edebiyat Bilgisi ve ġiir Ġncelemeleri Ders Kodu: 86

Ders Dili: Türkçe
Prof.Dr. M.A. Yekta SARAÇ– maysarac@istanbul.com.tr
Dersin Amacı: Klâsik edebiyat bilgisi ve eleĢtirisi hakkında bilgi vermek ve bunları metinler
üzerinde örneklerle açıklamak.
Dersin Ġçeriği: Sözün kelime ve cümle düzeyinde kusurları, sözün yerinde kullanılmasını
sağlayan Ģartlar, belli bir anlamın ifade yolları, sözü ses ve anlam yönünden süsleyen sanatlar
hakkında bilgi verilmesi ve bu bilgilerin örnekler üzerinde açıklanması.
Öğrenim Kazanımları: ġiir metinleri üzerinde klâsik edebiyat bilgisine göre inceleme ve
eleĢtiri yapabilmek.

ÖnkoĢul: Lisans düzeyinde 1. sınıfta verilen Edebî Sanatlar dersini almıĢ olmak.
Prof. Dr. M. A. Yekta SARAÇ, Klâsik Edebiyat Bilgisi – Belâgat, 6. baskı, Ġstanbul 2007.
Muallim Naci; Edebiyat Terimler- Istılâhât-ı Edebiyye (Haz. Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç), 2.
baskı, Ġstanbul, 2004.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Yeni Türk Edebiyatında Mizah ve Hiciv Ders Kodu: 243
S
Ders Dili: Türkçe
dersi veren – iletiĢim (mail): Yard. Doç. Dr. Ali ġükrü Çoruk
alisukrıcoruk@gmail.com
Dersin Amacı
Bir eğlence ve muhalefet vasıtası olarak mizah ve hicvin Türk kültüründeki yerini, yeni Türk
edebiyatı dönemine ait örnekler ıĢığında sanatkarlarımızın ve toplumumuzun bu türlere bakıĢını
ele almak.
Dersin Ġçeriği
o Mizah ve hiciv nedir?
o Türk edebiyatında mizah ve hicvin doğuĢu ve geliĢimi.
o Klasik edebiyatımızda mizah ve hiciv
o Tanzimat döneminde mizah ve hiciv (Ziya PaĢa, Namık Kemal, ġair EĢref)
o MeĢrutiyet döneminde mizah ve hiciv (Refik Halit Karay, Fazıl Ahmet Aykaç, Cenap
ġehabettin, Neyzen Tevfik)
o Cumhuriyet döneminde mizah ve hiciv (Yusuf Ziya Ortaç, Orhan Seyfi Orhon, Aziz
Nesin).
Öğrenim Kazanımları: Bu derle birlikte Türk toplumunun ve sanatkârların gülmeye bakıĢını,

mizah ve hiciv anlayıĢını kavrama imkânı sunulmaktadır.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Hayır
Hilmi YücebaĢ, Mizah ve Hiciv ġiirleri Antolojisi
Mehmet Nuri Yardım, Edebiyatımızın Güleryüzü
Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Türkçe Cümle Bilgisi Ders Kodu: 00002

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl: 7 ileri seçmeli
Türkçe
Dersin Amacı:
* Eski Türkçe dersinde öğrenilen etimoloji bilgisini kullanabilme.
* Aynı metinlere sentaks açısından bakabilmeyi sağlama.
Dersin Ġçeriği:
* Orhun Yazıtlarının cümle ve kelime grubu tahlilleri.
* Eski Türkçenin cümle yapısını analiz etme.
* Bu yapıları modern Türkçe ile karĢılaĢtırma.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* ERGĠN, Muharrem; Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, Ġstanbul, 2000.
* TEKĠN, Talât; Orhon Yazıtları, TDK, Ankara, 1988.
* SERTKAYA, Osman Fikri; Göktürk Tarihinin Meseleleri, TKAE 131, Ankara, 1995.
Akademik Tanınma
Dede Korkut 39
Yard. Doç. Dr. Hatice Tören
Amaç:
Türkçenin bir döneminin özelliklerini taĢıyan eserler üzerinde inceleme yapma becerisi
kazandırmak.
Ġçerik
2.
.
o Dede Korkut’un tarihçesi
o Orijinal metnin okunması, anlamlandırılması; ses, Ģekil ve cümle yapısının
çözümlenmesi.
o Dede Korkut kelime hazinesi
o Dönem özellikleri
Öğrenim Kazanımları: Türkçenin bir döneminin özelliklerini taĢıyan eserler üzerinde

inceleme yapılarak metin inceleme becerisinin kazandırılmasını sağlamak
ÖnkoĢul
Hayır
Değerlendirme:
Vizenin %40
Final %60
Kaynak Kitaplar:
Akademik Tanınma
Mukayeseli Türkiye Türkçesi Sentaksı 239

Prof. Dr. Mustafa Özkan
Amaç:
Türkçenin farklı dönemlerindeki cümle yapılarını kavrayarak metinler üzerinde karĢılaĢtırmalı
araĢtırmalar yapabilmek.
Ġçerik
o Basit cümle
o BirleĢik cümle
o Ki’li birleĢik cümle
o Eski Anadolu Türkçesi cümle yapısı
o Osmanlı Türkçesi cümle yapısı
o Türkiye Türkçesi cümle yapı
o Metinler üzerinde karĢılaĢtırmalı incelemeler
Değerlendirme:
Vizenin %40
Final %60
Kaynak Kitaplar:
Halkbilimi ve Kariyer Yönlendirme Kodu: 240

Amaç:
Halkbiliminden kariyer elde etmede ve geliĢtirmede etkin olarak faydalanmayı sağlamak.
Ġçerik:
Halkbiliminin çalıĢma kadrosu

Bölüm mezunlarının iĢ ve meslek edinmelerinde halkbiliminden faydalanmaları
Farklı meslek dallarıyla temas kurulması
Alan araĢtırması yöntem ve tekniklerinin uygulamalı olarak gerçekleĢtirilmesi
Değerlendirme:
Kaynaklar:
Akademik Tanınma
Türk Halk Edebiyatında Mensur Verimler Kodu: 245

Amaç:
Türk halk edebiyatının mensur verimlerinin derinlemesine incelenmesini sağlamak
Ġçerik:
Türk halk edebiyatının mensur türlerinin Ģekil incelemeleri

Türk halk edebiyatının mensur türlerinin muhtevalarının değerlendirilmesi
Anonim türlerin ve bireysel verimlerin ele alınması
Milli ve beynelmilel türlerin karĢılaĢtırılması
Türk edebiyatı tarihi kapsamında mensur verimlerin yerinin araĢtırılması
Değerlendirme:
Kaynaklar:
8. YARIYIL
Akademik Tanınma
Ders Adı:Kıpçak Türkçesi Ders Kodu: 00246
ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl: 8 ileri Zorunlu
Türkçe
Dersin Amacı:
* Kıpçak tarihi ve Kıpçak Türkçesi hakkında genel bilgiler vermek.
Dersin Ġçeriği:
* GeçmiĢte ve günümüzde Kıpçaklar.
* Yeni baĢlayanlar için kolay metinler.
* Bu metinler üzerinde gramer çalıĢmaları.
* Kıpçak Türkçesinin ana hatlarını belirtme.
* Metinler üzerinde bu özellikleri gösterebilme.
Değerlendirme :
ÖnkoĢul: Yok.
* KORKMAZ, Feryal: Her yıl güncellenen ders notları yayımlanmamıĢtır.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı III Ders Kodu: 247
ECTS Kredisi: 4 Yarıyıl: 8 seviye: ileri Zorunlu/ seçmeli:
Z
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı: Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatının oluĢum ve geliĢim sürecini, edebiyata yön
veren sosyal ve siyasî olaylar ıĢığında meseleler, Ģahsiyetler, edebiyat-toplum iliĢkileri
bağlamında anlatmak.
Dersin Ġçeriği
o Cumhuriyet döneminde roman türünün geliĢme süreci,

o 1923-1940 arası,
o 1940-1960 arası,
o 1960-1980 arası,
o ve 1980 sonrası devrelerinde Türk romanının belli baĢlı eğilimleri,
o Problemleri,
o Ġsimleri, öncü ve etkili olmuĢ eserler,
o Roman toplum iliĢkileri,
o Romanımızın bu dönemdeki teknik ve estetik geliĢimi,
o Örnek roman çözümlemeleri.
Derste, Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı, edebiyat-toplum iliĢkileri, yazar-devir-eser bağlamı,
roman çözümlemeleri ve örnek metinler ile öğrenciye tanıtılmıĢtır.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Hayır
Peyami Safa, Fatih-Harbiye

Halide Edip Adıvar, Sinekli Bakkal
Mustafa Kutlu, Bu Böyledir
Tarık Buğra, Yağmur Beklerken
Oğuz Atay, Korkuyu Beklerken
Akademik Tanınma
Ders Adı: Halk Bilimi Ve Küresel Kültür Ders Kodu: 249

Dersin Amacı:
Halkbilimi ve küreselleĢme kavramlarının anlamı ve mahiyeti ile KüreselleĢme sürecinde milli

kültür unsurlarının değerlendirilmesi hakkında bilgi vermek.
Dersin Ġçeriği:
o Kavram olarak Halkbilimi, Uygulamalı Halkbilimi ve KüreselleĢme
o Sosyo-Kültürel olgu olarak köy ve Ģehir kültürü,
o KüreselleĢme süresinde millî kimlik sorunu,
o KüreselleĢme sürecinde milli kültür unsurlarını nasıl değerlendirebiliriz (uygulamalı
çalıĢma).
Öğrenim Kazanımları: Halkbilimi ve küreselleĢme kavramlarının anlamı ve mahiyetinin

öğrenilmesi küreselleĢme sürecinde milli kültür unsurlarının nasıl değerlendirileceği hakkında
bilgilenmek.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul:
yok
Kaynaklar:
Akademik Tanınma
Ders Adı: ÂĢık Edebiyatı Ders Kodu: 250

Dersin Amacı:
ÂĢık tarzı Ģiir geleneğinin özellikleri, tarihi geliĢimi hakkında bilgi vermek ve uygulamalar
yaptırabilmek.
Dersin Ġçeriği:
o XV. yüzyıl ÂĢık Edebiyatı (Ozan),

o XVI. yüzyıl ÂĢık Edebiyatı (Kul Mehmet, Öksüz Dede, Usulî, Köroğlu, Karacaoğlan
[XVI.-XVII.],
o XVII. yüzyıl ÂĢık Edebiyatı (ÂĢık Ömer, Gevherî, Kuloğlu, Kayıkçı Kul Mustafa),
o XVIII. yüzyıl ÂĢık Edebiyatı (Levnî, Abdî, Tanburî Mustafa ÇavuĢ),
o XIX. yüzyıl ÂĢık Edebiyatı (Dertli, Dadaloğlu, Erzurumlu Emrah, Bayburtlu Zihnî,
Seyranî,),
o XX. yüzyıl ÂĢık Edebiyatı (ÂĢık Veysel, ÂĢık Ġlhamî, Murat Çobanoğlu, ġeref TaĢlıova,
Kul Ahmet).
Öğrenim Kazanımları: Ozan, âĢık, saz Ģairi, âĢık tarzı Ģiir geleneği gibi kavramların
birbirlerine benzeyen ve birbirinden ayrılan yönlerinin netlik kazanması, âĢık tarzı Ģiir
geleneğinin oluĢum Ģartlarının ve tezahürlerinin örnek metinler sayesinde uygulamalı
incelenmesi.
Değerlendirme:
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Yok
Kaynaklar:
Ders Adı: Anlatım Bilgileri II (2 grup) Ders Kodu:248

Türkçe
Hatice Tören - htoren@istanbul.edu.tr
Dersin Amacı:
Bu ders öğrencilere Türkçe metinleri anlam bilgisi yoluyla kavratma ve tahlil ettirmeyi hedefler.
Dersin Ġçeriği :
* Türkçe sözlü anlatım teknikleri
* Sözlü anlatım bilgileri konularını öğretebilme.
ÖnkoĢul: Yok.
Özkan Mustafa vd., Yüksek Öğretimde Türk Dili, Yazılı ve Sözlü Anlatım.
Akademik Tanınma
Dersin Adı: Metin ġerhi II Ders Kodu: 251

ECTS Kredisi: 4 8. dönem Ġleri Zorunlu
2 Türkçe
Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan, Prof. Dr. Atilla ġentürk
Dersin Amacı
17.-19. yüzyıllarda ortaya çıkan Klasik Türk edebiyatı metinlerinin Ģerhi, tahlili ve bu
metinlerde yer alan kültürel, tarihi, estetik ve edebi unsurlarının tespiti.
Dersin Ġçeriği
o Metin Ģerhleri.
o 17 ve 18.yüzyıl metinlerinin açıklanması.
o Dönemin edebi akımları.
o Bu akımlara göre metin Ģerhi.
o ġairlerin mukayesesi.
17 ve 19. yüzyıllarda yazılmıĢ eserler ve bu eserlerin incelenmesi
Değerlendirme
belirlenmektedir.
ÖnkoĢul
Yok
Kaynakça /Önerilen Kitaplar
ġeyh Galib, “Hüsn ü AĢk” (Hazırlayan: Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan)
Prof. Dr. Atilla ġentürk, “Osmanlı ġiiri Antolojisi”
Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan, “Eski ġiirin Bahçesinde”.
Prof. Dr. Atilla ġentürk, Ahmet Kartal, “Üniversiteler Ġçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi”
Akademik Tanınma
Ders Adı: Eski Türk Edebiyatında EleĢtiri Ders Kodu: 101

Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Klasik Türk edebiyatında eleĢtiri ve eleĢtiri örnekleri.
Dersin Ġçeriği
Divan Ģairlerinin Ģiir ve Ģair ile ilgili değerlendirmelerine Ahmet PaĢa, Hayâlî, Nef’î, Bakî ve
Fuzulî gibi Ģairlerin Ģiirlerinden örnekler verilecek. 16. ve 17. yüzyıl tezkirelerinde Ģairlerin
edebî kiĢilikleri ve eserleriyle ilgili verilen bilgi ve yapılan eleĢtirilerin değerlendirilmesi
yapılacak
Divan Ģairlerinin Ģiir ve Ģair hakkındaki yorumları

Divan Ģiirinde eleĢtiri
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
Yok
Harun Tolasa; Sehî, Latifî, AĢık Çelebi Tezkirelerine göre 16. y.y.’da Edebiyat
AraĢtırma ve EleĢtirisi, Ġzmir, 1985.
Akademik Tanınma
Ders Adı: ġiir Estetiği Ders Kodu: 256

Ders Dili: Türkçe
Prof.Dr. Muhammet Nur DOĞAN– mnrdogan@hotmail.com
Dersin Amacı:
ġiir ile estetik iliĢkisi üzerinde durmak sureti ile, Ģiirin ne olduğu ve güzel Ģiirin hangi
özelliklere sahip olması gerektiği hususuna açıklık getirmek; özellikle klâsik Türk edebiyatının
değerlerinden hareketle millî bir estetik sistemini oluĢturabilmenin yollarını arama.
Dersin Ġçeriği :
Derste önce estetik kavramı üzerinde durulmakta, estetiğin sanat, edebiyat ve Ģiir ile olan yakın
iliĢkisi irdelenmektedir. Daha sonra, özellikle klâsik Ģiirin kaynaklarında ve bizzat divan Ģiirinin
içerisinde Ģiir ve Ģiir ile ilgili kavramların ele alınıĢ tarzı esas alınmak sureti ile bir Ģiir tanımı
yapılmaktadır. Bu tanımda Ģiirin akıl ve ruh ile olan iliĢkisi, felsefe, din ve tasavvuf ile
bağlantısı üzerinde durulmaktadır. ġiirde estetik, metinlerin söz ve anlam unsurları bakımından
incelenmekte ve daha sonra da söz (lafız) ve anlam (mana) iliĢkisi açısından estetik kavramına
yaklaĢılmaktadır.
Bu ders, öğrencide büyük bir kültür ve edebiyat geleneği olan Türk Ģirinin kendine has bir
estetik yapısının ve anlayıĢının bulunduğu konusunda bilgilendirmekte ve genç nesilleri estetik
ve felsefenin sadece Batı’da bulunduğu yolundaki kompleksli düĢünüĢün tehlikelerinden uzak
tutmaktadır.
Değerlendirme :
% 40 vize
% 60 final
.
ÖnkoĢul :
Hayır.
Felsefe tarihleri, Estetik ile ilgili yazılmıĢ monografiler, Prof. Dr. Muhammet Nur Doğan’ın
Eski Şiirin Bahçesinde ve Fuzulî’nin Poetikası adlı kitapları.
Akademik Tanınma
Ders Adı: Türk Tercüme Edebiyatı (Nazım) Ders Kodu: 253

Ders Dili: Türkçe
Yard. Doç. Dr. Murat Karavelioğlu- makaravelioglu@gmail.com
Dersin Amacı
Klasik Türk Edebiyatında tercüme faaliyetleri ve tercüme edilen eserler.
Dersin Ġçeriği
Türklerde tercüme.
Ġlk metinlerimiz ve iki dilli yazılar.
Uygur Türklerinde tercüme faaliyetleri.
Nizamî, Atar ve Mevlana’dan ilk tercüme metinler.
Tercüme edebiyatının geliĢmesi.
Eski Türk edebiyatında tercümenin geliĢimi

Tercüme eserlerden örnekler
Değerlendirme
%40 vize
%60 final
ÖnkoĢul
Yok
Muharrem Ergin “Orhun Abideleri”
Faruk Kadri TimurtaĢ “ġeyhî’nin Husrev ü ġirin’i”
Kemal Yavuz “GülĢhri’nin Mantıku’t-tayr’ı”
Kemal Yavuz “Süleyman Tevfik- Leyla ile Mecnun”
Akademik Tanınma
Ders Adı: Edebiyat Teorisi ve Tenkit Ders Kodu: 255

ECTS Kredisi: 2 8. yarıyıl seviye: ileri Zorunlu/ seçmeli:
S
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı
Edebiyat teorisi ve tenkidi ile tezahürlerini tanıtmak.
Dersin Ġçeriği
o Edebiyat teorisi nedir ve bu konudaki çalıĢmalar nelerdir?

o Yeni bir tür olarak tenkit,
o Edebiyat teorilerinin tenkit anlayıĢları ve örnekleri.
Öğrenim Kazanımları: Bu derste öğrencinin “edebiyat teorisi” ve “edebiyat tenkidi” gibi

kavramları öğrenmesi, BatılılaĢma veya Batı’yı tanıma ile birlikte edebiyatımıza giren bu saha
veya türlere ait örnekleri görmesi sağlanmaktadır.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Berna Moran, Edebiyat Kuramları ve EleĢtiri

Akademik Tanınma
Ders Adı: II.Yeni ġiiri Ders Kodu: 98

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl:8 seviye: ileri Zorunlu/ seçmeli:
S
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı: Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatının, kendisine has bir oluĢum ve geliĢim
sürecine sahip ve etkileri, yansımaları günümüze kadar ulaĢmıĢ olan II. Yeni olgusunu Ģartları,
tezahürleri, Ģahsiyet ve eserleriyle tartıĢma, anlatma ve sorgulama.
Dersin Ġçeriği
o II. Yeni’yi hazırlayan sosyal, kültürel ve edebî Ģartlar,
o Dönemin edebiyat ortamı (Garip ġiiri, Hisarcılar, Maviciler ve Toplumcu Gerçekçiler’e
kısa bir bakıĢ),
o II. Yeni’yi oluĢturan isimler ve yazdıkları dergiler,
o II. Yeni bir akım mı, topluluk mu, edebî hareket mi? AdlandırılıĢ tartıĢmaları,
o II. Yeni ġiiri’nin özellikleri, Ģiir anlayıĢları, ana temalar, beslendikleri kaynaklar,
o II. Yeni’ye yöneltilen tenkitler,
o II. Yeni’nin etkisi,
o Örnek metin okumaları.
Öğrenim Kazanımları: Öğrenciye edebî topluluk, grup olma, ortak Ģartlar etkisi altında ortak
bir dünya ve edebiyat görüĢüne sahip oluĢ gibi unsurların aktarımı ve bu bağlamda II. Yeni
Ģiirinin her yönüyle incelenip öğrenilmesi.
Değerlendirme
Vize (% 40)
Final (% 60)
ÖnkoĢul
Hayır
Alaattin Karaca, II. Yeni’nin Poetikası
Memet Fuat, II. Yeni
Asım Bezirci, II. Yeni Olayı
Attilâ Ġlhan, II. Yeni SavaĢı
Cevat Akkanat, Gelenek ve II. Yeni ġiiri
Turan KarataĢ, Doğu’nun Yedinci Oğlu: Sezai Karakoç
Akademik Tanınma
Ders Adı: Orta Türkçe Cümle Bilgisi Ders Kodu: 0018

ECTS Kredisi: 2 Yarıyıl: 8 ileri seçmeli
Ders Dili: Türkçe
Dersin Amacı:
* Orta Türkçe dersinde öğretilen etimolojik bilgileri metin üzerinde kullanmak.
* Orta Türkçe metinlerini sentaks açısından inceleme.
Dersin Ġçeriği:
* Kutadgu Bilig, Atabetü’l Hakayık gibi Orta Türkçe eserler üzerinde kelime grubu ve cümle
tahlili yapma.
* Orta Türkçenin cümle yapılarını analiz etme.
* Bu yapıları modern Türkçe ile karĢılaĢtırma.
Değerlendirme:
ÖnkoĢul: Yok.
* ARAT, ReĢit Rahmeti; Kutadgu Bilig 1 Metin, TDK, Ankara,1999.
* ARAT, ReĢit Rahmeti; Atabetü’l Hakayık, TDK, V.II, 32, 1951.
Akademik Tanınma
Türkçenin Aktüel Meseleleri 44

Prof. Dr. Musa Duman
Amaç:
Standart Türkçenin konuĢma ve yazı dili olarak sorunlarını fark ettirmek.
Ġçerik
o Türkiye Türkçesinin Tanzimat dönemine kadarki durumuna kısaca göz atıldıktan sonra
yenileĢme hareketleri içinde dil ve alfabe konularında yapılan çalıĢmalar ve münakaĢalar
üzerinde durulur.
o Harf ve dil devrimi sonrasında geliĢen olaylar, dilde tasfiyecilik, öz Türkçe, arı Türkçe,
Osmanlıcacılık gibi dil anlayıĢları çerçevesinde Cumhuriyet döneminde yapılan
tartıĢmalar ve uygulamalar anlatılır. Günümüz yazı ve konuĢma dilinin sorunları
tartıĢılır.
Standart Türkçenin konuĢma ve yazı dili olarak sorunlarının fark ettirilmesinin sağlanması.
ÖnkoĢul
Hayır
Değerlendirme:
Vizenin %40
Final %60
Kaynak Kitaplar:
Akademik Tanınma
Dil Bilimi 43
Yard. Doç. Dr. Hatice Tören
Amaç:
Dilbilimin inceleme alanlarını göstererek temel görüĢleri kavratmak.
Ġçerik
.
o Dil bilimin kısa tarihçesi
o Ana kavramlar ve dil bilimin günümüzdeki uygulama alanları
o Fonetik ve fonoloji
o Sözdizimi
o Anlam bilimi
o Sözcükbilim
o Sözlük bilgisi
o Adbilim
o Lehçebilim
Dilbilimin inceleme alanlarını gösterilerek temel görüĢlerinin kavratılmasının sağlanması.
ÖnkoĢul
Hayır
Değerlendirme:
Vizenin %40
Final %60
Kaynak Kitaplar:
Akademik Tanınma
Anlam Bilimi 42
Prof. Dr. Mustafa Özkan
Amaç:
Türkçe metinlerin anlam bilimi metotlarıyla (anlam değiĢmesi, anlam iyileĢmesi, anlam
kötüleĢmesi vs.) incelenmesi.
Ġçerik
o Anlam Biliminin konusu

o Dilde anlamlı birlikler.
o Kavram ve kavram alanı
o Anlama dayalı örnekler
o Anlam olayları
o Anlam aktarmaları
o Türkçenin anlam bilimi açısından önemi.
Türkçe metinlerin anlam bilimi metotlarıyla (anlam değiĢmesi, anlam iyileĢmesi, anlam
kötüleĢmesi vs.) incelenmesinin sağlanması.
ÖnkoĢul
Hayır
Değerlendirme:
Vizenin %40
Final %60
Kaynak Kitaplar:
Aksan Doğan, Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dibilim, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara
1998.
Aksan Doğan, Türk Anlam Bilimi, Engin Yayınları, Ankara 1998.
Filizok Rıza, Anlam Analizine GiriĢ, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, Ġzmir 2001.

Turkdili

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Turkdili

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ DERS PROGRAMI

24 Türkolojiye Giriş 2 4 1 Türk Kavimleri 2 4

165 Yeni Türk Edebiyatı Türleri 2 4 172 Türkiye Türkçesi Grameri II 2 4

166 Nazım Bilgisi 2 4 173 Metin Tahlili Yöntemleri 2 4

167 Osmanlı Türkçesine Giriş I 4 8 174 Türk Halk Edebiyatına Giriş 2 4

168 Eski Türk Edebiyatına Giriş 2 4 175 Türk Dili Tarihi 2 4

169 Halk Bilimi 2 4 176 Edebi Sanatlar 2 4

170 Yeni Türk Edebiyatına Giriş 2 4 177 Osmanlı Türkçesine Giriş II 4 8

66 Osmanlı Türkçesi Grameri I 2 4 6 Türkiye Türkçesi Söz Dizimi II 2 4

178 Türkiye Türkçesi Söz Dizimi I 2 4 82 Osmanlı Türkçesi Grameri II 2 4

179 Yeni Türk Edebiyatı I 2 4 195 Türk Halk Edebiyatında Destan 2 4

180 Mitoloji- Efsane 2 4 197 XV. Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi 2 4

181 Eski Türkçe ( Göktürkçe) 2 4 194 Eski Uygur Türkçesi 2 4

185 Çağatay Edebiyatı Metinleri I 2 2 206 Paleografya II 2 2

189 Edebi Akımlar 2 2 202 Roman Türleri ve Tarihi Roman 2 2

28 Karahanlı Türkçesi 4 8 84 Eski Anadolu Türkçesi Metinleri 2 4

68 Eski Anadolu Türkçesi Grameri 2 4 220 Çağatay Türkçesi 2 4

9 Masal ve Halk Hikayesi 2 4 221 Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı I 2 4

210 Millî Edebiyat 2 4 223 Tasavvufî Metinler Şerhi 2 4

234 Harizm Türkçesi 2 4 246 Kıpçak Türkçesi 2 4

238 Metin Şerhi I 2 4 250 Âşık Edebiyatı 2 4

39 Dede Korkut 2 2 18 Orta Türkçe Cümle Bilgisi 2 2

244 Dilbilim Kuralları 2 2 43 Dilbilim 2 2

Türk Halk Edebiyatında Mensur

Ders Adı: Türkolojiye GiriĢ Ders Kodu: 24

* Türkolojinin konusu hakkında bilgi.

* Türkolojinin temel amaçlarını açıklayabilme.

Ders Adı: Türkiye Türkçesi Grameri I Ders Kodu: 164

* Türkçe gramer yapısının temellerini öğretme

* Ergin Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları , Ġstanbul 2004.

* Banguoğlu Tahsin,Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2003.

Ders Adı: Yeni Türk Edebiyatı Türleri Ders Kodu: 165

Ders Adı: Nazım Bilgisi Ders Kodu: 166

Ders Adı: Osmanlı Türkçesine GiriĢ I Ders Kodu: 167

* Osmanlı Türkçesinin Genel Yapısı

* Osmanlı Türkçesinin Genel Yapısını öğretebilme.

Ders Adı: Eski Türk Edebiyatına GiriĢ Ders Kodu: 168

Ders Adı: Halkbilimi Ders Kodu: 169

o Halk biliminin tarihi ve araĢtırma safhaları

Öğrenim Kazanımları: Halk, halkbilimi, derleme gibi kavramlarının anlamlarını öğrenmek

Ders Adı: Türk Kavimleri Ders Kodu: 1

* Türkçe konuĢan Türk kavimleri hakkında bilgi vermek.

* Türkçe konuĢan devletler, topluluklar ve yaĢadıkları bölgelerin özellikleri.

* Türk kavimlerinin genel özelliklerini tanımlayabilme.

Ders Adı: Türk Halk Edebiyatının Ana Kaynakları

o Türk halk edebiyatının ana kaynakları nelerdir,

Öğrenim Kazanımları: Türk halk edebiyatının ana kaynakları, bu kaynakların özellikleri ve bu

Ders Adı: Türkiye Türkçesi Grameri II Ders Kodu: 172

* Türkçenin morfolojik yapısı

* Türkçe gramer yapısının temellerini öğretme

* Ergin Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları , Ġstanbul 2004.

Ders Adı: Metin Tahlili Yöntemleri Ders Kodu: 173

o ġiir ve hikaye tahlili metotları;

Öğrenim Kazanımları: Öğrenci bu dersle birlikte, edebî metinlerin yapısını öğrenme ve

Ders Adı: Türk Halk Edebiyatına GiriĢ Ders Kodu:174

o Türk edebiyatının teĢekkül devri (Sosyal ve kültürel durum)

Ders Adı: Türk Dili Tarihi Ders Kodu: 00175

* Ural- Altay teorisi,

* Ural-Altay teorisi hakkında yapılan çalıĢmaları öğrenme.

Ders Adı: Edebî Sanatlar Ders Kodu: 176

Öğrenim Kazanımları: Edebiyat metinlerinin anlaĢılması, yorumlanmasına yönelik lafız anlam

Değerlendirme: Fakülte genelinde uygulanan sınavlar ve talebeye verilen ödevlerle durum