BAZ İSTASYONLARI ÇALIŞMA PRENSİPLERİ

ELEKTROMANYETİK ALANLAR VE ETKİLERİ

B.Uzm. A.Rıza ÖZDEMİR

Spektrum İzleme ve Denetleme D

airesi
 GSM NEDİR?
Global System for Mobile Communications

(GSM; evrensel mobil haberleşme sistemi )

-Cep telefonu – MS (mobile station) Aboneler tarafından
taşınılan mobil telefonlar
-Baz istasyonu – BS (base station) Mobil telefonlarla
devamlı haberleşen, radyo arabirimini kontrol eden
birimdir. Özetle mobil telefon ve santral arası bağlantıyı
kuran birim olarak adlandırılabilir
-Santral – MSC (mobile services switching center)
KONUŞMA NASIL OLUR
 Hücre nedir ?
Baz İstasyonu


Kapsam Alanı

HÜCRE HÜCRE
 Hücre B Hücre A

(A)
(B) (A/B)

Kapsama
alanı


Makro Hücreler

Mikro Hücreler

Piko Hücreler


 GSM - 900 ÖZELLİKLERİ


Frekans : 890 - 915 MHz (Uplink-Cep telefonu Verme)

935 - 960 MHz (Downlink-Cep telefonu Alma)
Teknik : TDMA Zaman Bölmeli Çoklu Erişim
Kanal Aralığı : 200 KHz
Kullanım Bandı : 900 MHz
Nokta Frekans : 124
Frekans Başına Kullanıcı : 8

L)
ı (D
s 0 1 2 3 4 5 6 7 F1
an
frek
a
Alm

Ve
rm
eF
re k
an 0 1 2 3 4 5 6 7
sı
(U
L) F1’
Baz istasyonu
 Problem: Kapsama Yok
Çözüm: Yeni Baz İstasyonu

Kapsam
içi bölge

Kapsam dışı
Kapsam
bölge! içi
bölge
Problem: Radyo Kanalı Sıkışıklığı

Şebeke

 Meşgül

Kapsama
içi bölge
ÇÖZÜM: HÜCRESEL yapıyla mevcut frekansların TEKRAR KULLANIMI (re-use)

F2
F1

F5 F6

F2 F1

F4

F3

F5
 ELEKTRO MANYETİK DALGALAR

*** Elektromanyetik dalga, Elektrik alan ve Manyetik alandan oluşur


Elektrik Alan İlerleme yönü

Magnetik Alan

Elektrik alan yoğunluğu :

E = V/m (Volt /metre)
Manyetik alan yoğunluğu :
H = A/m (Amper/metre)
Güç yoğunluğu :
S = W/m2 (Watt / metre kare)
 IŞIMANIN , MADDE ÜZERİNDE MEYDANA GETİRDİĞİ ETKİLERE GÖRE :

 İyonlaştırıcı ışıma : X-Işınları, gama ışınları, alfa, beta radyasyonları, kozmik ışınlar, nötronlar.

 İyonlaştırıcı olmayan ışıma : Ultraviyole, kızılötesi, radyo dalgaları, mikrodalgalar.

Baz istasyonları, cep

telefonları, mikrodalga
fırınları, radarlar,
yüksek gerilim hatları
iyonlaştırıcı olmayan
ışıma kaynaklarıdır.
Radyasyon ???
Türkçeye, ışıma veya yayınım olarakta çevirilen
radyasyon,
enerjinin dalga (yada parçacık) biçiminde uzayda
yayılması
olarak tanımlanır.

 Atomlardan yada moleküllerden elektron

kopmasına
iyonlaşma denir.

GSM sisteminde kullanılan 900 Mhz frekansındaki

Elektromanyetik Dalgalar ( Radyo Dalgaları)
İyonlaştırmayan Işıma yaparlar.
Nükleer radyasyon ile
karıştırılmamalıdır!
 Radyo Dalgası ve Mikrodalga Bölgesi

0 ila 300GHz bölgesini kapsayan bu bölgenin içerisindeki aktif olan

sistemler :
 50 ya da 60Hz’lik enerji nakil hatları,
 FM Bandındaki Radyo ve VHF-UHF Televizyon Yayınları,
 2.45GHz Mikrodalga Fırınlar ve,
 800-950MHz ve 1800MHz Hücresel Telefonlar ve Baz İstasyonları.
 Bilnmesi Gereken Bazı Bilgiler

RF (Radyo Frekansı) alıcı ve verici BTS antenleri tarafından yayılır. Dolayısı ile oluşan
elektrik alanı ve elektromanyetik alanlar antenlerin paternlerince oluşur ve yayılırlar.
Cep telefonundan ilk arama esnasındaki oluşan elektrik alanı, call set up konumuna
geldiğinde yani konuşma BTS’e atıldıktan sonra ortalama 80V/m ‘den 1 V/m ‘ye düşer.

Türkiye’de uygulanan elektrik ve elektromanyetik alan değerleri, Telekomünikasyon

Kurumu tarafından belirlenmiş olup; herbir RF kaynağı için 10,26V/m olarak belirlenmiştir.
Bu değer ülkemizde ICNIRP ve dünya standartı olan 41,2 V/m değerinden 4 kat daha
düşük ve güvenlidir.
EM dalgalar kaynaktan (antenden) uzaklaştıkça enerjilerini daha geniş bir yüzeye
yayarak etkilerini azaltırlar. Bu azalma uzaklık ve frekans ile orantılıdır.

Baz istasyonlarının antenlerinden yayılan EM (Elektromanyetik) dalga ışıması radyoaktif

elementlerin neden olduğu ışımaya benzemez !!!!

Cep telefonu kullanıcıları için; aslında baz istasyonuna yakın olmak, uzak olup
telefonların daha yüksek güç sarf ederek elektrik alanı oluşturmasından daha faydalıdır.
Cep telefonları kullanıcıları ilk arama esnasında baz istasyonundan uzaklaştıkça cep
telefonunun elektrik alanı değeri daha da artar. Özet olarak cep telefonu kullanıcıları baz
istasyonlarına ne kadar yakınsa ve sinyali iyi alabiliyorsa o kadar daha az elektik ve
elektromanyetik alana maruz kalır.
 Bazı ev aletlerinin neden oldukları elektrik
alan şiddetleri
Çalışma gerilimi = (110 – 220)V , çalışma frekansı = 60 Hz, uzaklık = 30 cm
Cihaz Elektrik Alan Şiddeti (V/m)

Elektrikli battaniye 250

Su ısıtıcısı 130
Müzik seti 90
Buzdolabı 60
Ütü 60
Mikser 50
Ekmek kızartıcısı 40
Saç kurutma makinası 40
Televizyon 30
Kahve makinası 30
Elektrikli süpürge 16
Mikrodalga fırın 250
Bilgisayar monitörü önü (tüplü) 25
Bilgisayar monitörü arkası (tüplü) 80
Notebook (Wireless açıkken) 100
Wireless modem 5 - 10
 ELEKTRİK ALAN ŞİDDETİNİN
UZAKLIĞA GÖRE DEĞİŞİMİ
90

80

70

60

200 w att
100 w att
50
50 w att
E (V/m)

2 w att
41 V/m
40
27.5 V/m
4 V/m
30

20

10

0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
Mesafe (m)
DÜNYA GENELİNDE İYONİZE OLMAYAN RADYASYON LİMİTLERİNİ BELİRLEYEN KURULUŞLAR :

 WHO (World Health Organization)

 ICNIRP (International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection)

 IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)

Türkiye’de yetkili olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu referans olarak

dünyada en çok tercih edilen , en güvenilir otorite olan ICNIRP’yi referans
almıştır.
 ICNIRP ve Sınır değerler

Temel Limitler

Ortalama bir insanın kan dolaşımında 4 W/kg

SAR değeri vücut sıcaklığını 1 derece artırır.

Çalışanlar 10 kat koruma 0, 4W/kg

Genel Halk 50 kat koruma 0,08 W/kg
Türetilmiş limitler
 YÖNETMELİK

 Resmi Gazete 12 Temmuz 2001, sayı:24460

 “10 kHz-60 GHz Frekans Bandında Çalışan

Sabit Telekomünikasyon Cihazlarından
Kaynaklanan EM Alan Şiddeti Limit Değerlerinin
Belirlenmesi, Ölçüm Yöntemleri Ve
Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik”
 Yönetmeliğin Getirdiği Yenilikler

 Ulusal sınır değer oluşturulması

 Ortam için ICNIRP (SAR: 50 kat koruma)
 Cihaz başına( ¼ ICNIRP )(E=10.26 V/m)
 Güvenlik sertifikası uygulaması
Teorik Güvenlik Mesafesi hesabı

d= ( 30.P.10^(G/10) / E)
DİĞER ÜLKELERDEN BAZ İSTASYONU MONTAJ
ÖRNEKLERİ

Kamuflaşlı Baz İstasyonları
 Another Big Mac Site
The carrier has its equipment in an underground vault in the grass area of this
McDonald's in Huntington Beach, California. Notice the two green vents in the
background.
 Cridland/AVUSTRALYA
Rutland Hospital

TEŞEKKÜRLER