~agda, Tiirkiye'de islam Tarlhi

Diinyanlln AnSIZln Yok IOlmasl~a Yol A~abilecek 20 Neden

Ger~ekler

\.ill III I I

YOKSULLUGUN YONETILMESI

BiiRin l!J1Y!:Ja:rlllkla:r ,ailall'Sl!J1 kell!.rnOlflnda dogmu§tu[ Mezopotamya (Firat, Imele), l-lindista:rI (Garin, (fin (saru Iflellir), ABO koklnrielii (missisippj), Co[omb om:esi Amelikol. 1I'!ffiiE!1r1lklarii t(Ama~O:f1}, l)]lrlder (Sej!ihiurnl, OeyihilII'lL, On'Il:lJn), Mllslr (l\Ii'l) ILly,garllklarll 'll'e diger ~)fIliilli1l uygaJrrilll<JiaJl!" a~a'Fsu kenarlarlllildaJ dogmuWlu[ .Aka~slLJl kBll.nlan tanma en uygllJn yerlerd'iL Taim mak.mm

kenarla:nru:la ke§fed'ilmi~, 'lie

gem!jliri'lrn~1it Tanm medeni~etin

gelJ~mesiooe ilieii gO~ olmU§w[

Hll tanm IJwaMlllklaFlII1il:lan biri de ~ill r1ei1:ri ~enarmdOli kurlJlm!lil~ oran MliSII'ClI[ DOli1lyamn ikirmi bUij!iik nehri !Nill, GOney Alfil'lika"da bir ,gOlden dogar "ie' b0WnAfiik:!lijl'11 boydlan ~)oy,a: gBferek IMlliSlr"(Ja: deli1iz.e doku~jjlr_ Vani ~ill Mlfslr"dan ba~kaJ biir ~ok lIygarilgal da ev sahi~iQi yapmr~L AmooCoj[k I<:aZllar bunu goste:rmekledir. Aru::<lJk en allllm!ama kalian ve kaiasl MI5!lr Uygarllgn:llr. Aneail 'once YUTI<m, RomOl\, Pers soora isle, ArapdevfE!l:lBri MlSlr uy.garllgma son \IIE!Ill1i§tirlBR11L

Yunaillarla Helenistik bir d!melil1~ya:ll, 1Ri0000alllllarila. iss mooerniyetiTi i:uti gucu olmaYi bll:akan MIS'IIF; Arap,laJrla Iberaber adela tl:rihtei'll s(linmi~, bir~ok Aafiika

Ol.kesi 'gibi Ara:pl~:I:§ '~e

mu!~IOlil1an!ril~ml~la:rnlr_ AiIil,C<ilk blJgul1I,

.AfrikOl'daki (Guney .A:ifirika dl!jilndla) tum ulker.erden gu~!ul~eillellii lJir sevJyeded'ir; blLJnlIfl IJir n:edeni yirlle MI"cekii belfeketiJir..

Bu nehi'r Ta:f1zali1i'j3, .Ruandla, Ugarldia, Su:dan~e Etiy:opyadian dOlig:~rnesine ragmen aym ~yleri IJu mkeleri~in soYley.emeyiiZ. Su !JIkBlelil1l, bu nehre rngmel'll a~lllk, susl!Jlzllik:, "fekme1e;ri, Yf:;t,erlil elekliri:k enerjisindE!n yokslifl olrmJlanl a1i1101§11111!" ,gilli gQziikmemektedir. Ail'1lca'k ne.osO:m:ul'!J3cilertl1l hall!n II'1IOLISIII mel1ililE!§tirdtgi. bjrbirine· dlru~rnOlili1lel.liQi; ulllsa1 bit lkalkllnma hedefl:ellimelilyken nas!lldal pal'<lJlann silatm g:itt@, uretmeyen b~1 mkelerili1l devam~D li1asll bo~'llandllnll:llgl, irn~n1anln ve kayli1akllann nOLlSlllI somlirOl:dlJgu 'g;Oz orniine alll1Jf1:azsaJ tabiii ki_ iDahia birka~ sene 01'1'00 Ruandla.'da Tlitsilier ve Tutliler b:irbirine gil'd'i. BugOn lFr.ulSi!'mn bullJda lJalDl~1 ,olup o[fIliIdLijllli1a dair soru~~llrma a~llmas[1 gumremde. TIID![ler ile lulitilel'lin aYlfll1 k5'kenden gBimeleriifle ragmen ilk sO:lil1i.irgedr.eri Blel~'ikalll!ar tarafimd~m mej:o;jjle§'tiri!dikl:eri I::mgun bi1il'lme[i{l:edir. Bug un a~[lkt.m ve slISLIztuktan j)[irn!erin ol:dugu Sudlan ve Etiyopya'dOli Mlslrla yarpllali1l anla!}mala:r stlllilll:aJ ~il'e baffijla:r yap:lliamamaktlidlr; bu ise bu mke'lere a~I[llk, suslJ!zh.r:k~e elekfiliksizllk yanil10lilm ollarnk geri dOli1'mektedir. Aynca bollgede Mi:i!~luman!ar~e diger gruplar arasmda devamlll bir ~atl§ma: !IOImlr v,e bu ~.m~maJliar bu Olke!eri ana: so:nLIIllidian uzak.la.§t.lrma.~t:a.dlr. Tum .oon:1allln li1ed'enii ollan li1eosiimQlrgecilenin bDlg:e:ye glda 'll'e sa>Qllk yanllflliJ:l yoIprlilasl, OO~!aril sllmesii veya erl:elerllesi, Mlge(Jekj i~ sa~larn mUJ:dalilale etmesi ise slli1sii, akIIaYlClI" oolan tto;;,gnstellici ve jkij yiizlli bir pa4italkamn iJrWinudi:i[ Bu polilkaimn ,adl y,ok:su[lugun yO li1elilmesidi [ Gfiya 2ll yUzyllin ortl'lanlndan SO:f1r.l1 empelYaiist mke~erin !;el:!iiilmesiyie biten 5omii~cilik~e Iroleltk ne.o[iberal PDli;ti:kalarl~" ba~ka biT Ibi~itmtle devam ede~~lll1i§~jr_

lKapitali!2lmin en bUYJij'k lkar ma:~i mazl:LIIM mrlletlMm stimunliime~iyleola:mdIL OIilIa:Fllrrul kaymlklanm, emek gili~'leliimi SO.mliriill de oomiirulr: E peki diyeceksiniz emperyaJliS'He:r mkooedegrl:se !l!lJ1 Imasil o:lm; tab[kli komp:radU burjuvatlrfillild.m_ lKirndilr peki lb:ullill;n: !lHol!l[rngIEr,§i[rU\e~lell, siyase.t, burokmsi ve' gfJ\lien[ik gUJ~ilerii_ 1960 de'l.!'nimd ihtillalinc!len &mrraki siireoo lJak1ilgllllil~zd<ll, iJlkemiz ~~n de culk ot.UITIliIaktl;d'lIr bLil tOl,mlmlama_ S~yaset~il tes~imiyet>~ii'!.l'e i~biirlik~i ol1l'rak, §!irketler tOlliilmCiI. \lie somlililIcii o!arak, burokras!i siiyase;t~~yi, §irik.eHe:rii kaYlllilp onlM<lI bi:Fllik ola:rak, gUf'll\ool'ik gii~l~ri de ilLil talan:le,si:l:miiru~dIizeliJin.e miidlaha.le etri1e'k: ilir yan<lJ omm lbe&il~i:l~ini yapa;rak, de\l~m.e:illlin ve .itliilk :<llrayormilin belirni kln:arak ve O~[melilmeteri manjiinaIIE§'lilip, siyaset dl~I'!fOliPaJn:o:Ik gore'lile:riirlil ~ok gfIz!el yapl'lll§la!rdIL B!lJgiJm satllnadllik :li1.eyunniz kardll.? OretebrliyD:r Imuyuz,rnnm yapabfliy« mU)I\uz, isfilh!l1a:m her ge~efl gum d~mliYOIl mu, onti!li S!III'III:II yok ledilmed1i mil, stlsy:a1 gili\lienllik itl!flkflolrtllml'z e[imizden allmlmlyor .mul, tiike tq,pra'kHalilyabanDllana ~e~ke§ '!;e~ilmil'lOr m!lJr? Pekli I!JUliIU 11M IF, Ournya BaJri'ikasl, .AB gr!Ji empel)'.a'l gUI~Jlel:irn yiIz011100n !{a;pmad'll<ml? B!lJnum ta.§Sm:llli!lJgamu muhiamalGU sagparuler Y<lpma.dl m~?

1D1~R1lafl ilakari'il billigibil soralillm: NooEm buna.lkar§! l!Jili direl1i~ yok \Ie nooellll~itIEf!:lr de[jrrni!§. gillil lJun:LII YGp:rnll1ln el !]stJ]ml:e~u~uyar? Bun;;.dOll, !!Itllle rkiymlu, siflsi IPO~~ka devllBye giriyar: lHiJk~l'I1IeI: l!Jili yari'i.da:m mlf-.&yi yallancll<lira pe§!kl!~ ~eken,~gi:l tjffitim~ des1ta'kllenneyi, tel!S<ine,'!.I'E!! ilil!fl.dilll'la. en~ll:eyem (azemkile ta:rllmda) poO~k.a!1lI1<l1 ha.'lkll~akirrlE§1imlekte ama bir tamtilari'il,dla. sosyaill yardlmla:nl anillrTliialfilll;d'lIr:

Aym A{['j:i(a'da lliElosomii~eci'le~inYaJp;t~II,g:ibil.lO:ig:er l!Jir yaptlQI! da empenyalistlertrn m&ileyi l<Jurupl<l"§tlrtlp ~aill§maya stlkOlln:oll\ ali1lfl. h:el11e:1imIll\ lkalkll1m~d:rn, lJy~m1i!l.§!macPiln. 1~;agdl<l~I~l"I1Iakt.l:rn ve ul:LIIsa'1 procgramlar iizllemeklen all&ilOj!\m!fl&ctadl~1I. Diincilik, 11[lf-.EI~lilf.:, ,etri'iikfmuk en iyi sill<li"llandlroog;lin ~firil' .. Aj!iFlI c.a Ozal'daril\ h;;tia Demokrra!t Pa'Ftiioon !Jeri suregelem 'ikiiftik Ame~riikaJ dlaJcaglZ" rnaJsally!<lI gazlelilkOr edilel1l halk, [ibO§il~mil~L [lin lie IIt'!;lllk ise kmelenim o:la)!iliaral oi:ljek"lffbakl~!llm yiI!rrmelerin.e Illleaen o[lmll§'tllJr:

lKar (artlcDege:r), gliden bit si5ltemili11Uiriil1li ondug;LII i~iliJl Kapita~izm t~~1lJ mali'tetler her zaman iIir serun o!m!lJ~!tur_ Ka;pirnllzm i~in i~~il u,oreIIe:ri VB ~~ile:re Iffirlil ,olan tJ]m somLim~lJJIlukl1all m<l!il!{st Iuilps:arnlll1lcla.dIL A;ncak [!ebtlllde pa:ras! otm<lya:m l1laJlk.il~irl iJi["§eyler saillm OillmaJ.Ilt1ay;aJldiiL lKapit;llirnTI bu ~eli'~kisiillli g~deElillek i~Tn kii~Jel!eri slli1'lfilarn lJoler ve paJli'1 ll!Jt~m 'gcare daglirtiJlr: lI(ji§i~eriliJ, S~111ll a'lmaJ)!-'l

devarn. ed':ecekaJllm. II)UlIi1Un U1zeriliJe !;lllkam~(a'k iJ~1I y,~ari'i,tl saitljiJil O~maS!IIFllI sagltar. AY1l'llcai lheli'§eyin mullah ordug1u bu siistemdie·, ki§iilere Uist S!lllllltlara gimle!eri ~li;;iliJ, ~Hi ynliaJll a~lllr; ~rng ta!I)~lfi!i .biliylJk ~a1roJli!arlllrn liiZiflverdtgii yerE! kadl<lr. Aynca dlll:nLllmu gorece olarn'k I:kir Imebze iyi o:laliJ1arrll enun nemen aillndlaki s!llml'la ~a~l§'tlnrve hiakSlzllgan sistemdlm w paJtromll<lin ge1di'give olimrrla mUlcadeile enek gerek1l1glil UlimlilJLllru[ur.. IOtgerbiilley lise Gdlerci[jk'!.l'8 ~'!;$e11~tilTIi1edir. lKii§ii dUlillJmUIllU {&iiem:line daya~lllamD ~yiook<lblJJ'l e~mi~lir ve eg;er 51kln:lil' ya~Ol1rsabul1Llln l1ledBrrinii kaderm 'ya da kelildili1.de araryacaJlIrtlL

IBug;ijn BOP d'il '1d;:sul'l~uli1lyalilelilmesil kapsamlndla aleallnnnalldlL Peki stlnu~ ollarak

yo&<su'liugulll ybne,filmes:ipoliinikas~ Iliedir.

lKii~me!imentm sOl1i1uU~tllnlml§ acllC:lillr.

Empe:rya[is~lemin !;I"e~i!lPi1j;;a;listterili1l ken:ldil

pdliHIalanm ,dllkte 'e;fti~kilemi'!.l'e uy;g:uRa.dlki<H'11 mke~erde buna 2!emilril hm:lmlal{lCl" lkendine ka:~i oIahilecek ~otansiyel dire:Ill~lenl engel:leyici lie· .saptmcl, IJIYQ:LIIlalnal1l oolge~e.(j :kii~lel~riri'il tisteyerek veya isremeyereik onll<lnn ,!;Ika[ll<lnn<ll li:Iizmeit etliriicive luygLIIla'ma:1ll lbolgede[r;ii killet€rin:ll bUI1L11 gormemesinii sag:laylCI, g:orse de e:Jli~1 oll<lmaya.c~!III1i11 diJ~lindlirii:Clli pdlili~ala:rdllr:

Ovileyse 'bug'lin AKP'llIin Immc<lIYa;D!tl:g:lliJa ragmen l1l00elill el uistum:!e t.utuidugul hUIil.da :OlIranmelldl~r. ililsali1!lann karlll'llmll dOYUmlOikilan w lkendistni ge~1fk ~oclJJ'kilali1ln gelecegiini bir §a'klildli! gan:a:l1lliye alm!iilktan b~k.a. 'tKir dIi§um::eleri yoktllll_ A,KP'ntm ve ana. yaikun o!OIn tanikat ve cemaJaNeni'ni (tens~ de g~erlidiJ) lh<il!~al y.aptlgl \Ie de\lJeI: o~ana.1(ilamun ba1liJ IbulI" kesililllin 1~lka:rllli'la \lie yan:o:llrlln:la .il::l!Jlftamlmas!1 an'lamlfl<ll ge!en yarclll'llillar ve .~e:rnd'ileriinden O~!lJrsaJIi'ITZ lklimi IkaYiITIi101larlJumm dll§llli1da IhlaJYat hla'klkll taflUmarnallar blJJll1lllli'll Illledellidir: Hem ~§sizve yrE!te:mez lha[de b:llraklp SOI1I<1I ua gel semili'll kamlllllil dO:ylLllrOl'jl'lm rkijylliJliJl:ligu ve stnsj[jgidir bu. 'tanil Irneoi5om(Jrgecirigim 1~!lJra[lalil, laklilf>lemi[. Oil!ke'llil urntimsiz, kajl\malf>slz: tm:akl"l1laik" ullke Iffi,ynaklarllllllil bu i§ i~tnkUJI!an;rak IPIU,j!1miin mal:iyettl1li di:i§iiffile'k ve s<lide,ce ~amlm sadabytal ctOYUn<:l])illm ~ns:anllann II)ulilun i'!;il1l :§rukrelmesiinii .s~layai:a.'k sOl'fI(jlnlirrlin sessiz[!e ve iltrazslz devalJfllnOlJ oRamlk saglam<ilk.

AJfir~ka'da uygarrlilklann bE!§'jglil .akarslJJJaJlf]n ya!liIIb;a~lm:r:a.lfOI§3Y1P. <0 ul{g!flrllk pillmanlfldan yara:rilOlIi1.dlrilllmaJj!'aD"l il1S<lrulal'<ll empell)l'alis'l fi[ke!erin

yaptlglYSa, Tli[~ilye"de siyaset~~ler eli~e

yaptlnllaJli1la:r birellir aJlfiIlll ~eylemiL Van:i;

""YoblJfMgun yoneriimesi".

ZE~DO'T~~LOK (Zoroasfrlzm)

i~rnll ~,~~~u;araflmtm kurula:rn ml!:: tann~1 irnm~ sislemuil[ Ilrnarnll~al'll ·tek tilJllfllya ¥e:rdlklleri Atnua IMlazds adllyila Ibagla:rnllrl ol;rnlti: IMlazdeizm de delli[ Samrakii aonemlerde i!se da'ha ,?ok MeclJ&iIi k aflayta ,amlml§1iII':

Z?J:O~t[iizrn1, ,katjl'rla.gil eSkii lran otsn Zen::lu§it dmlnll adl~lIl;dJrmak i!;;i'ri BaIJ.ldOilYOlij!gln olarnk kliIlllanll[mtl~ bir terimdir. I!;aglmlz irall,'mda. pek az Zernul§!t dOlli ta:raflisil kalnll§itlL 8u inam::a bagll] olaJl1 ern oll1emn mpluCuklaJr Htm:lis'tiln"dOli Ibul:uITmlf!kl:admr. Zerdru~l~Yluk ile l-iIiooullann v:eda dill; alaSll'l.da ooyij'k benzer1ikle:r vardlL BIIJ'rna raglmen zerd~ler ooima. kapalll v.e ·~u1illCU Ibir to',pll:lm haya~1 sumurel'ek. dirnlerin:ive dfl§iunveilerini Himllllizmin ellkistmden IJlzak tutliflllJ~lardu. Bu neoonl'e' Zemu§t~uEUk. nk ~ekline kuyasla 9ak <liZ deg~me uWaml~tll[ GUll:iimuiZde ~rsi'ler(H[mdis.tan·daJkii Zefdu~t dilli mensuplafl) dl'jlle alllillan Zem~'ler; mod:emlHill1.d~a:n·m gel1§tminde bU('iuk ml oYlfIalifll§'-afCIl[ Buru::liffi, onllanntari'hI ki!lJ1iliram!arll \Ie' tarili:ll ka~lsmdl,aki tuil.urnla:nll:l'llll onenllii :pajfl "Iardl[

Z!e:rd~t dillilliin &:illrua:I!JSlI z!en::lul§t."un hangi de1;l1ime' ya~aml§ otdugllJI kes:in olarak btlili1memeikJe bir1ikle, M.d .. 10DO'!{llllannda, BaIlInllara gore ise IMI.'~. VIII. y:y.'dOlJ y-3~Olnilll§tl[ Spffil:mlillaJr adlljl'la bi'lili1en sOjillu Ibill" ail'eye mensl!Jb ,0101.111 ZerdlU~t, "Bilge

Tanrl AhllJra IMazdOlJ'danva'l1liy

aldl~.g~IIf1llm one surereik eSki irandinifli

yen idem bi~iml!el1djmleve !(iil'II§I1iI'I§tlr.

Felisefes:i, yaydlQI il'l<m~ ve' hOlrYa~1 i'le

ilgilii bil;gllell" Avesta aalrl kiilapta bul'unmaktadlllr:. Zef(I~ edebiyatm'lll1l ilk bOyuk esen oll.1n

Gf!tltlallarll'l (melili1leri A\IIe5ila.'den

alll'lml§ Zefdii§1i iftahileriD, Zce:rdu~tTin

ogreHlelliinin kitabo Ok:lugILl kabul ed'ilmeldediiF. Konl!JJlun 1iemei lka.'I.I'ramtl, Tan:n flkridir. Tannmn ,adlamflnklilgo Mum Mazda ·lelimi taITnsai rnlgellgin tam anlamlyla tammp' Ibllintlfgi IimInas:11l'I ta!jJlmaktadiolr. ZefdLi§~m[jkta' madd:ed'en ,~:<l4i; rulha ,oli1em ¥etil'rnesi, AhllJra. rMiazml tetimil ile tam olarak UYU§fIilOliktadiL A~ma M~da. yeUlill1\ SOOSllJiZ, gii~M, Ihe~eyi gOIie:rll, h~eyii ~i'lell:lltiim iyil]kliL BOIiiIilI ~raltllklJar OOlITll eseridif: III1S3njara y,ardlm eeer \!'e' onler hakkmdla huJ'kiim \lerir. Mura. IMIaz:da ins<lTIIllk trrihiil'llilll heir an'lndOlJ v,a'Fdlf. Zemu~itiilerin taril'! k~lsllld;tkimmeil Mumll.m, Gatl1allamia ,a~lllkilallmaltlad'llr: Bl!Jllutumlan1ian btri, taITFliSai yaralJoDllIlglllrn klJ!SlIIfSUZlugu lasvtriind'e be~rliilliJli!jitiiL YeMin ve gfik kullbelilin dU§i9cegilili Tanlil bjli r, Ay"11 ~kseltel1l ve' IlJ.;oDlran, Gi]lil~"in \Ie' '1lrfllzllOlililln yo[unl!JI ~izlen, riJlzgalia tnz '!teren, gok IlmblJeyi 1§lklaJ dolIllllliln 01 dm. Bilkil:eli. ihayva:rnlafll 'Ie &i!anl 0 'J{aIlliIlmil~r. IBedenii;!\le, r1lJhllJ~Oli, irade' ozgLiil1u.gflyle, .insa;m~ekJilleruiir~m Od:UL Sabol. ile ogul ar.asllflda'ki Slevg]i Omm ,ess[ijjilr. Uyku ve uy,amkllk Grld.melll:. Bmun ~yil'ikle:r Ondan gel'i[ IILliJ:mya, Anura Mazda'mll'll in5all1llarillrn tarihine .adadlgl lJir alemdj[ YeryLii2!u ~in bill torel dUz~1'lI kurulmuljiwr. insanlall" iJ:1II d~e:ne uygun ilke!e:re bagll dla~. tilJrihlertlli surdliriil1ef. FaJk:a1 k~ii Oz1Qurdlir \lie bllli i[kele ri ~arnlir. GOlitha'lar her ~eye ra.gliflen insarnn trrihini ye:ryfu:Li ya§ali1!tlslytal kliSIHOlilin8mOliktadIL zerdu~ olul1lIsliiIzluge' inamymdll. Dillanartli'llln koo!JJ!S'u, dunyada:kii hay'al1i:bOY!JJHCOIL iy.ilik \Ie'

Ibmufl ~mO!.k.l!mnl!lJ~dukt;m sonra

hlJikiimralilllgml z!e:rd~t:"li len ~ok

l1<l!yaiJJ sUllresim:e,

insamn ,~@ aOllad.

ZerdLii§"ltineriill11 tarih ,ikal"§ls!lIl'l1daki i&!tl'lld tfenllell ~lIIWmu, iJrotiiti.iguII'lI her ~klilyle Iti:lffiTil klllranaJ ve

sanuna kadlarsava§'''~1. Gatha.'llar kfitiiluglu '!Ie dU~ma:m Angra Mel'1l1ftu taMimi ule ifade edler1e:r:

Kotiillik ,ozell'ikle, Tan:rmll1llbrlge.Ugi kaffllslndla drui, y-3lli "yalalill- VEl' ul!;oru IWmalZhk."lnll". Zeldu~t va'

ZerduJItile:r; "kotiillik"e I:liir

ukuruntun antsnu vermej!'e'

~all~manill§tl[ [JiinyadaJki

hayaltan lIZak.l~alti:'lI'a dla.

I\a~ma:k alililamllli:J.daJ bir flkir de ileal s(jrmemi~It1r_ Ze:rdiJ~t; yalOllrn, o~ldlirrne, Inamussu2ilu!1;;, aldlalma gib:i ati1llaksl!ill~k §eki[lenil Ik.oIliUSUIil:L~ ell:! al:ml~IL Ayrll!Cil, hi!ils1a1lk veaCii usliiooe de c[LlmI~, lirullillernn taMp edi[mesi gim ,ltla§Ollratlirndog!JJlrdugu ~e~iJjri .z:a:rartar 'If;o:rnooLlnaJdlaJ egil:mi~r."K6tm!Iik'1lin bzg~n bitr ml'iirn. i~i:nidE! ifiade ,edilrni§ ,almasl, iher §eyi iJili:ln IJir Aihlura. Mazda Hie Tarm tarafJlrndiiln yararilimaml§' bir A;li1ijr.!ll rMEny!J]in:Lln Ze:rdiJ~t~:lilU:k!te femel lDua:lizm oIUJl ol:m:.adillgli tli!illr:ll§rnaslllila yol apyo:rdu_ On:lOOQ~ .Zem:U~Ii[,er, lDuali2lm 1Iimnilooliilill biiliin€ lreddelmakteilir.

Zem~tde\lUiinillz'le'!{e:rn \liE! M_6_VlL yJizYlId':.anIMLS_ Ill_yij~1111a lkadar si1ren A'I.!'es1ialdle'iili ~~ililde, G<lt'ltla'lIard~m ,Qlilcelliil ·d'inirn Ibazl ybnlelijiile yelliilernmil; olalra&!; te"'~ dj;rii~diQi gO:niJtmektediL ZeITIiJ~t'IjjI'l'l.!'e ZelPd~ 'ogralMrn emkisiyle, IlJu([in IbiHiUOO i~iin gerr.il pl~mda Ika[mili~. IEski mitol'ojil, ~Ii<ln t.a!nnSlI.yila i:l9Iili fil:i;]irle:r,g:elerne~elmfeirnEer ve ay;in uSlIllerii, 2!e«IDJ§t~i(.uliJ:gUIIilI iJnr yonLl~ olarak Mlirrneye bi!il§iladll. Fakat h:~eve raglnnen Zem~t'ljjrl ogretrlenil, d'in ooaml~mm ve dUi§(inuIMlemi genii~ dlan:ak. 'etl!iilemeye devam edli,yoro:LI_ Dliny<l!)jiltannsa:1 b:ilgelikyOllralm!l~tl, yrFlie ta:nnsall Ibilgelikd:linyOli){II, sena erdiirel'leiktil. h{~yile kulii ar.aslnd':.aki Ikesilill aYlnm, lnancm ~e.mel U~esiydL IB'U i[k~ iki ,dul'lyanm 1f<81~!ltll~J 'uzertFlie k1L1rn'lmll§fu:r: "ilJogrullann diIillilryaSI" \lie' ~dliriJst O~lil1i!iIJyalil~.mn dUlrnyasL" 8uI ikiidliny.a!, irlSanl~mn t<lTih'ini:rn k<l1~llllokn' :iki dli§'fllarn 'g!JJrub:LlI1!ll\ ~ki dUi~mn egIJDm'inil mej!\d:al1liil gEtiirmeMeydil_ AJrall<mmlaki ~elilimE! bulaniihlilill olliemlii IlJir bOluli!'IlJydijj_ Avesta de'iili, "g!eDocekiel:i;]i :ihayaf"tiikri a~IS!IIFlida:Fli dlaOOQJi~ik .bir 1l111.um>il. .ydI a~ml~IL AveslaJ ,a.'~lislndali:Jl "'erdem:~ 1\a.'I.!'ramm, rnut~1JJ1 IJir blurnsfIilug;e sailtlip oinnakyaFliIIIFlidiHl, dailtia o:Fliem'li bin- moolJg:e de saih1pU_ l;iniihilli temel .ml~nlll,. enun effilffiel.ulil<l1~!la oIaFli [1~l!o:iiSirLdejlldj_ Druny<lJt2iriihill'in degenl" .li1er .~eye ragmeFli k.elildi varllgllllildaydlL Aihma. IM':amHl,. MlItl~LlllJJk mliJrllSIIYdL TUlm Ilie§e ol<lrak,insOlFli!ara muHliliJIk dagltl'IIDJdu_ }\tle reisleril, ,dulriyad:aki IIJUWIiiII ~i'I~lrJler i~in, ~likred~orIardl. BlI m!J]:tl!Lliuk, ,eVileliiind.en hii~ IIJir zaman yok dlm<l1ya.caiIfitL Ku~mruge Ik:"U'§1 8a'l.!'4§, hieli.ifesilill '00 rnUicsdejeye lkallliida l:ilJJllmmaJslll'II zonrnla kl~~!{o:rdu_

Ave!il:al devlfii, G:athai!OllFoo'llrili:Jin aksine,lher IklLl~agiIiFli ,g:e~m~te g~r~ek~~lirtll!m iyil ~eyll:!fClEn yarartialil~:Mml ilerii siliruyo:r'l.!'e b~FliIJlIilI d~'I;'amti o!arak ~ge[,ecek Il1lesilter i@n ,~all~!~masll gereikitigtrni

:;lavliln~mu. lyilfi9lin b.rtI:S~l(Ip~iJlI:'ir11 a91ISiIl"l.d~uiJ Qn~l1lridil". Zl;!rdU!iI1)i~~r, iyiliiiiq $(l1l11!,,!·9~~i .b~~<fJ"F~$U'l11lJ diJJty~l'IllI1y~il~r1m~~il"l~ doglJraG!lig~Ir1~ immy~riI;I;I~'d ~"

VI,man Uirilh9isi P~uH~fTik'a gij~. lranl~~ar, !:lUI yenil~iI1me;i'iIiJ:'i. lek brFlQp1Il1i:l'ila, btitJijn inosarll'ann 1ro1ll11;l~Up <fJ"tlIlayacOOl te&> bif di~e val'id'It:;!lJcag ~if1a da inamy(l1rl>aItll~.

.~IiliIII1I1Rar!r1I 9~Fdlikh~ri bij)'ltilo;.ifela~H~~, 1~~I~uk!le 2grdiJl~i edelbUyatuDl1'I {i;1Il~mm bur b51lijmill:nul1 ¥Ok led~me!1ijn~' v~ ruhlbal1 $IMil1llll11b~~! bO$ b'llf<:ik!hTl§JSllim>a ~gm~,. 1M.;S..22:4'll1IiFd€l lJ~lay;!lJ1I1I Sa~aJ:ili!gr dg.vrinu@ Z!liiuxiiJljtQ~Iu.'k yell'idell1 9;ti9 .!\::a;;lan(h., Djkr,.;'M~f ,,~rnel~iil\ile WD'$r'! ve· l1Iy.i1li ?ekiUeriyie milQlojik tI[j~uJ:'Ioo~re yi)rt8ImiitLF';!lJk:ai: .b'I,U'Ila, ragmeln, Zet:,du~t 113fflf~l'IdaTI ortaY13113IbI<f!"rn ~!iI,'!{fflmlar i~e savlIllliIUlallJ ti:JItlilml13F dailil1!3i Ilillh\'1P ooeoek: oliilemlli blr~~r Ililllesi blilla'bih1't!e~di. BUI d~v[rde lralil!~ d~Ul'iur Mani, ki'i~muk illk:e$ill1urTI m!;l;(idJed9 'D~dll.Jgllll'i!JI ·sai!,llU1Ill!lln oir ogr'B~i ilell1 !!lurdlij. B!JI.sapkmli~la:;;!lJlQi1a!ld1 lie M!!lIni.274'd€l idam. ~ditdi. M!3il'li$ell;;o;m b:tiWrI AIkd~izklYlhITulfn s!lIrth. Oill!odok$ Zer¢luttil¢t, be(!er'lin,lizik lliic.elullil i9i:llid~ biw ~D,t~~i,ik 1k~1I1agi Qtmar:ligulni ~8\!1lIniJ(!IOr~an:h. M<3Jr'li'nili1 bek~trhlaan y<3Jn8 (llm~sln!ll h;;al1il Z¢rrl~~.tllelF. ¢vlimgi \1'8: @\i~!lI,tsalliIDi OllmaYI bit mezi;y¢l QrQrak $!livutll..iy()rnardl. ZerdIO$Ii~r ayrlG<3J o~ d!1i lkalllydll!llr. OrOWll1 bE:d~l"Ii ~ylf dUijijmQgijl1illi kCJ!u1Uk ille $3va*;i!ll. ~ iyil~kteIllY~I1131 (l~an ~b'l;n:l',a ~o3ir!fll~O~ ~9hglr11ili[I€lr.i $ilirr.y,Orl~lt:h. 0ft1y <3J}'ln[\!iJ,.Thill1IlIlnan anm~PJ'il eIDgJ 1Il~!jl~le~n d¢ lLI!Zaklai'tlllyQPQU. Z~ndllk~n~M111 Iul,lfl,l:J;:l,iH>lU ~r,all'ilh M!!'Iz.rlalk'lIl ~omulilust 5gr@lileri o~lli~e tDIP~i;:Im VEl polilik!ll il~ ~gi~i):\t:li. Z'B{((iu~;ti~~r:; ,bu ogr,§!til€lFe,Talllrtlmn d~[jnGfl'$in~~y~ut:l ,oldl,lglJi iQin kalln 9Iklyor1t!lln:h.Zi~1 Tanifl, Ul'liilai'!~<3Ji1 birbirf,Brill:a¢r'!.~rkh o1ar~k yaji;!lJtmll)~I~ •. ~\LS. I~L Ve IX. YUqllllar ~l13!$lfida $[Jrup g5delll P'€:~levi' d~oil1 $!DI1z<3J!l1'>i1rilannda Skikaml(3l1Jmer'lik 'Vij~r i$iml~Djr !esery!3iyllllpl'ld~. BLii kntap, M!3iiili'nillll mad;de \i~ rolti dlij~di2mlhrndendlegli~i~. b:lr dtil?!nizmi~a;vl,llll,iyQrdl,l. Tali'il'l,hi'ij: bi .. aca gCintneY€-:11 ki~i~¢r de yar,a,tabi~urdi. l?il;l fikir ~:9Ii$IIIl:daJ:l 1Ja'k:~llli'lca, TanMIIIlI, ou ~il~ kml1811M!iI b~lJ:t1SI!Z bir ~kup olmaul<';ln y;!lJro;tl.l'f'u!jl o.1d~gUl dU~D.li'iIutebi~ir mi? tarJl'I" i$i!;edigi h13lld~b'Ulrll,l! yill;Pal:tl!!lld~y$;ilI, $QMlJlz gU911i11 ,degu~dij i1Jl!3ll:Ti:azdl . . Ahil'ile, y,apab~digi ha~dJe yapma(iI!(iila, del1tek ,ki b!li91~I!lIy:H::1 oegihili. T~ilt~~, UimlcalaF~i'I al'll~yu~IIl!!ll g5M$¢lkjnleMi[dik~ri ·ki'iW1Uk~ k.avr~mli kQJ:ill,ISl;lilrlldl!ll;!fth.

S!kika:l1Id'll'II te!Zi" termllin~ki Tannmn ozell~i jIOnuyle" Zen:lLii§ltii rlk.elertrne bagll talma1k:tadlL lanlTllnllli11 iiyjiljglii yeikiruiir \liE! "falillllidan yalmzC<I. iyflik geli[ larln iyi]cgi imdjg:ine gOI'E!, ~Qtiii[lU])iju is1eyen IJoll" b:oll1ikas~ vamlL Eserin yazan, lammlll'l, kO:bJrugLii iiyi~gi'f1 degeriflili1l billrdlillesi i~in yaratml[§ oldugunal inanrn .. mm aTilarnS!lzQ1dllJ:glIflu savllfirnaJktadllr~ lann, ll~gBligi i~nd,e" her ~')fi onm!doo b.ilel'l oiIalC<lJ\, ken.di kaf!jIII oIa:rn'lle datla serua lk,u'§iISilfia ge~ecek ollin bir ~eyil yaratmaz. [KoliirugLiiII1l kaynagl msan O:lamaz_ OzgLiilrll1gu Ifleden'i~e kij~Liililgiln kl~klllmalarllll1la ne tada:r apk olllJrsa OISiLin, insa:l1I, tanflliSal Iltr 'yaJlf<!tli§ln eseridiL S!kika:l1Id, "fanrllWllIIII1l soos~!Zve bLiirun gjj~ ol'dugu inanclj{a:f1IIWl1dOl!, Z,erdu§ltileTiin, :SO:I1IlJi~t1!li kmulIjQ[in yeriilrp, OOtUn:i.iyte' yok oracagl fi'kirinii de lJeli1jmse:mekleydi. Faka! Ol1od.oks. Zem,i.i§titer, var1lk1:atii radikal d'i.iOllizm tearileriytH I)eraller bu esell'i de bLiiliinuyleJredd.emti§!erdir~

Zen:Jil§t, irnsa:l1Ilann iyi)/i oo!;;me lie ,~aballanm lIJu ybooe 'kllJllanma o:z,g:i.irti.iglirlle olduglJl gi'bi, k5tmilge ytinelme dzgLilrll1gune de sall(p' o!dukll<!nm a~lk!;;a [belil'1rl1etleydi. Insal'llln t;;rriihintl1l .m'laml btF Ol~W:le kii§inin bY ,0z.gurIIiglu [[ru[lali'llli§ ,§Elikline bagl[1 olll1llakJt;a~ydL P<ehle''II'i de'lflimn sl:m zaman'lanruia kacterci ,ogreti, kan'd~ ~o~ '!{a'fg 1m btF !hale geilmi§!tii. BLlll/llJn ned eW!Ii , llIilemle~etifi uQradlQlI1 buyiik fe)aJ[i{eINer ile rnun:ecctmjU[!" soma.tnnm her yan!fl dial lJudak salml§ oImasllyd'L .0 devirde Yilymll<!nan bi[ eselOe Qdk m.mida:r bir sOz vardlf: "Kader, [he[[i{esin ve' tle~e)fin lize[i'f1e f,OktLi .. m

[Kader ba§ka tur111siline karnrv'Bmti§se" btF sonu~ n'iin 'iabalamak [bO§1ur. Kader ti'kiri [Ie Zen:lil§t9Lii1l1gu bag:da~llnmalf8J '~II§a!'lla:r OI11l11lJ§~LlL

[Btmlann ileri sflrdugii reooye go [e:; kader, dilnya i§!leliinii dO:zenl1yomu. Gelecekte~il l1Iayatln ml'lsial tutumLlve ~ab8lIya ba.ijlrydL [B'll [konllJda

Z,erdu§tpLilil'k, killderu:rliijin

kaD:§IS!lll1IdOlr)jl'd1. [Kii§iye' her

I<mmda oId:LlglllJl gabi dunyaJ i§~erinde de m~mLikle sav~ma ve irrilige ytinelme oZgjlir1ligUJnii itamyardu.

Zerdu§til edelJiyat incelikle i§!enmi!§: lIJir dii§Lince sasreminin if:adesidiT~ F,eilsefi

ef~iI!irid:en ~ok, ~O'l![jrnleme ve a~lml!ama ikonllJla:rlli'l'l ,eile ,a~ml§~llr. [~Zl lHinrlllJ:ist ve C8lIyen S!istemiil1l(:l!e ordugu .gilJi, ZerdLi§lt~Ylru[kJ)e "iliUm yolllJf",temel biir y5ne salhap degi!di[ Bilim, en on:emlii k8JVfam ola:rak efe almdluglllli'ldaJ, bugun oedugllgjbil ge~:mi§lte'd.e' ba§fa ge!en tWl!Jmlar ey!eme \Ie dili1,e' yOnelme'ktedtr~ Her ~yili1l ki3Jynagll olan Tannfikli, gel~ecekteikj haya.ta \Ie lanllmn olllJrnlUlu:guna ,dlanl inan!,;. Iilgyat siiresince ge!0fekl~iril:ebilecek dege[lertrJ Vilr1lgl ...

GLinlimi.izde, pa:rs!ilrk oliara'k adllaoolifililan Z,erdil§tc~Uljj'k,gXi~lli mon:oIeis1i: Ilir l<i!rakter ta§!lmaktadilL Ate§, vinE! t!llimYI sirng:e!emekl:ediL Esl\i~n o:ldlilgu ,g'ibii i~inJlje sLiwek~ ate§ )fanan ta:plna'kllOln vamlL iE3!1JI tapllli1akli<lra Parsii o!M8!yanIOlJIr alilnmaz_ Gun.de be§! kez,:;te~in temizl@ni koruma.k i~ili1l temizterne~nii yapllll[ lRaliliPler de:ne1iminde ya~)llEIn ayiln!erde Avestidi<ln ulahiler o!kUrtLlL SUIll! \Ie kurbanilara bUjylik onemveriilir~ Oliller, [kenHen !milk '''dakhma'' derufen oln lrulele:riine lJ'llraklllL N~ds sayllan bu IImleler 4-5 me~reyiIksek~gr.m:le sil'indink yapllan:Jl[ Terasma '~Iplak lJiJ;imd~e yabllillan OIUleMin etreri ,alt;Jbaball<!r tarnfindian 'Iell1lilir, ikemEklle[u gun.e~te kUIl1JJIL D.ma s:oora ilJ:Ll kemi]de:r lklLi!e i~ili'l.de depola:l1llr~ [Boyl~ece ropraglln IUrtetilmootgin,e' inamll[

GLinilmiiz Hiooislan'lIlida Parsiler" hi~ ilirgii~ILikle 1<:a~II<l§IT1akslZm, eslli in.<lIliU§Ii<lnm mitoklttk Ikavra:mJallooan alll'lml~ oIarak,tern.el[ nite:liklerii i~iru::le siim1irmektedtr'ier. P.nsiler taril1e \!\et2li!hin dili1arnrk lie dlaima. i]eirleY:E!lrII karakieliirlle olllJrnlllJl bir antam vemlekted'ir1er~

• ••

"iBAHRIYE UCOK

a IlJo~_ lOr. IBOilhmi;ye OQol1::, i(d.11E119, lrabzon- o. >- 6 Him 1990, Alilkal"illJ~ Tiilml1:: t<ni'~!j;:i'l.!'e ":;::: s:i'!{aSeitibilimcil, Ant8l1"3. Unil'lersWes:i lIalhiyalt Ii.LIlFakiilites:i ,dogreiim liiyesil, IKoiYl.arnjaJl1l Sel1laIDru, OralJ Millet.veiklm lie· SIHP Pa'rtii Meclis. uyesil.

lHaJmn A~l!lI~'1n 1k:llZldill[. Alilllam Ullili'l.!'ers:itesii 1H1I"'L.lk Faku~tesi ogreiliim illiyesi PlUf... Dr, CO§:'1mn 109011:: ite evilelilfl1li'l ve ~{"u:mru iisrn~rnde ~1ilr BlI2I1 oImll§trur_

illk: lie Ortaokulu Orrdu'd8J oBluyan U~Ij)BI. Kalildrllii IKIIZ Lisesirli:li bitEraL YIili~Soek ogrr,entmilliil Alilbrn aUIli:li'l.!'ers:iffisil Dill VEl [a!ii'hi Coglra:fya Faku~tesii

Offil~ag Uim-is!<mi1. TarilM:i IBoHjm[j'rtdl,m .

alnfiiEm,i!lJ){n1 zama:rndlilll lOevlet IKorliseJValuarl1 soma, "TlsilaJlil1i .Ii-lareker ;adll org;fj~lin yogun Opern BalliimL.U.1ne dedJevam elilii \l\ebl~ ~1ol:jjmul te:hld'i~lerrirni ;a!lmaya. b~ad'I .. I]'~<!k, ,6; Bkim ~990 de hufrai_ SamslIlill'l.!'eAil1lkalia'da on b[rYII~ suren gtillilii AirnkaJn:aflnllFli valil1lffiya il~es[l1ldeki IKtimgl1J ~ise ogn~1niIelil!lcgiru:leli1l sOIi'lTa,t9!53 jl'111111ri'ldaJ Caddes<i'hd':e btilulilOilrl ,evill.€, I2ksipres i<<lfgO AlIlika:ra. Urriversi~esi ~Iahiiy.a;t Faki]ltesiilil!l:le t..:ral'illrlu:lan u!a§tmllan'l.!'e 'Q;oooelicii 01811"311:: ~Imil ogmTIim uyesi oldlLII_ AY,IilT za:mlflilida bu .A!ra§"~llrmanarva:kfl'hln gd:nlindligii U8IP ~alfie;tinil f:alkii~ernili'll ilk kad'lIrn oglli'e,tirn liyes:iclir_ saari: 16_30 S~_da:FlIIIi.d<li kaJPISllllillllil1 d:rnurnde

a~maJlla !j;:OIJI~~llrlken. p;aBlettrn t~~ne yen1!9~Il1:1m~ 1957 )jIililllrnd!;;!1 dDkIDr, 1964 jl'llllllrn.d<li "T:sIam oBan 00 mila. patliadiL Agir ){aJ~1I ollarak lDeVJetleirime Kfldln Hukiimdial1lar''' aalll 1H<li!1:eltlie1peifllp FakJijllesi Acil Servis:i'he ~all~mOl5:11ItIa da dD!j;:ent !OImll§t!J.JL lFars!j;:<li'l.!'e Ika~d'IIFIIllan Ot~lCllk.,. saat 20 sulam,cJia Ibun:ada .A!rap~a'vll. iyii de.merede biileli'll U~ok. Kun"aJlil;-Ili ya!ja:mJlIIilI~ }i'litiiITiil. Celi1!2izesii 9 lEi"'im 'QlUnUI IKertmr,e bagllilriala:rak ilsilamd:inirlii 'fagdi~, IMIa~pe Camii'ndern, kaJldmlml§ \Ie. 1Ka~1y;a~aJ ge~elq;i lJilflisl!IJp ve, h.o§Q:briIyleyorumlladiL Bu IM~za:rilllg~irnade"ifiFlied:ilmi~mir_

niedenle 1900ill YIIIIa:raaJli1l rlioorelillrehdiHer

almaya Ib~adl~ ve kend'iniii ,g;i.ivellide SIHP P8Irlii Medlisil liyes:i olan lOo~_ DIf_ Bali:lIiye Ihiisse~me([jgili~ili1l ak.ademilk ot;:all§malall1l1lfl ar<ll U9o.'k, IkaHedildtgi sllr:ada SHP i~;jn 111ir ~<liikl[k v€rmak ZOIlJIil.GaJ Blald.. Iraporu hamllama'kt<llydl. I]~ok, katl~d'[gll

to,p!m1Illll<lIli'dia s!lk slll1:: !iiliBl[ik, 1ri8ldln h:aIIla:m'l.!'e 19711 ynlllllildOli OliJfI1IhllJrib~kam Cff'Il\det S!JJnOlijl' uftiea teh[ikesii ~etinde dmmLII~'I.!'e "ilai'kll&;girl ta:ra~llrndan komarnj<llrn senatdru 5e!j;:i:li!:lii'l.!'e sa'l.!'liI1lUC!IJSU illahii~l~ ,dlarak tamnml~lillf_ ~10vle[ik!e aktiif sii'!{a.S'i y.;;I§Ol1ma aillarak b~ yull _

~1oyunC;;!ICUmIi:lUliyet Senatosu diil;l3n !]ye[igii mls!;;'lrn'da:rn lIJoli:ll:l!lilller 'lte 'ta:laJlil.CiI yapml§"l1L Sli'!{a.S'i· mr,ditlini CI-iIIP'den y,ana P'eyg:.ambooe!r", . "~sla:mJ lIJeviletilil.de l!<a.dlm IkJUlmiaoon U'!;'ak:, 197Tde CI-iIIP'Ye Ika~lllljL ~2 :lHuilfJlimdJar1a:r". "isllam l;initi1i","Emevi!er - EyliII'deli:ll sonr;al 'lj;lllaJlilllf-laJlk~ll. POirtii1rnirili 1 9~3'de AJl1ilasil!er ve Atartiiili"k.\lin T!Ziinae IB~r .A!~OI BOYIJJI" ikJiJruClLl ulyesi old:LII_ Dalhi<ll SllD'l~. 1.003 adll:I':\I'OlP:ltllan bu[Llln<rrn U9ak, bi~lj)k makale'll'e se~tm'leliinde' de iJLII IPOIrudelil1 OroLl mi[le1l'l.!'elfJilii a~tlrma )falISI kalelille a111:11. My IMlazahieliiili1in olarak ifIB!MM'ye gjrdiil. 11006'OOn ii~ibillrerl SHP ·Orta~;agdla M!lJslliim<l1nllann GtilrilliIk:

liyesi oId:LII W 1990 Eylu'I'iirtde bu partiiDliin ~artii Y-a~<liYII~llan" a.dll'l: yapu~lIm da 1urkite'ye

mee[i!;i u!y,e:si se~uldt lkaza:rndmj r,

IKasim 19~'d<llrelevtlzyom:lillly.a;pI~aJ[j1 iIir a~lIlk: OliimLUlrnullil1 ;<l1rdmdlan <lid:l, iimlJr"de 'G:rnem'li btr orurumd<li. "islam.'d<li o~li:Imeli1~E'I VEl ort&f meymnar; .Ar:biillil ve .A!rnka:ra.'lja dla. bi:r caddeye tlJJltmaml'l2!o:nLmllJ ol'mlflclllg!m,i" a~l!damaslndalill verilmi§"lilf_

Atatlurk IDev,ri,m,leri Es,kid,i :mli?

E~n'ik mi[liyet~iiltgilil' yaratitl~:1 \I';h§etIMfli \fe, IIS11raJpli ll)olunme!erin y~§ali'1.dlgl;<lrym Ilf.l(t.rrn ve di:flidlen insan1ann '[['in 'ya dlol. me.zlilep t.l.:rtl<iIanooalill oo101YIbirb:irle:rini ,aIIlurdul~henil bir drulrnyada, u~erililde 17 (jilin ltiolilu§ljjfldllJJgu" 28 lI)I'.gali1l[ij:lli'IImiras~1S1 b~r Tul1li~'de Illdoo1ann elji!f@rni w 'Ozgfirluglinlili Sa\l\~.ma:fli, utus kOWlf'arlllmil ne '"Irk''' Irne de "dilrn'" ogele:rin'i sol!:Ol'rn, ILlilW!]U, "mt .. k ge!;mt§, o:rtak. dO, Of't:ak.lkiiltlilr",e day,Ol'nclllrr:Ol'rn btr"UIIlf!S~uliilk" 0I1il10lY1§1 m:1 ,e5Ii;ill1ii~tir1

B:a£ilu ~imlertrninl'lflkll~dllgl~, 'en iileri tqplumla:rllli1l"kallllmcl" del'fiO'msu ~Ie ybnetild:ik!eri b:ir diJn~ia, AtltUIt.'UIiliI 132 }III once oIll§tliil'rnliJu "sNi'lropi:um'" org:LilllelilmelMrnili'll devlB'HB§:ti:nUdigJ, demd.kralik kulltlilliJrn ge:Mi~edtgi, kaIJllmllrnzoll1ia§tllrullligl b[r Tu.rikJi~OO', oiZgilMlulf<~:UI,. sMilltolllufllDIiiI\ kaffiJllmcl ""oomoll:!ras!"yil .il&emrn btr"![umhUlriyetQ~lik" aniliaYl~1 !mll eskim~ir?

Ai;;llllli'il VI!! billim'in l§i'lglncf:a. i!erte,yen rop;llIml.mn ge'~i, iiiak.tendim:i'liQin ~:I o!anliann IIrnra.Tllllkla kaldll:ijl b[r {[linya.dOl, toplumrm yenjde{fll Qrta~ .. g ka:rarlllgiinia ~ekl'l'le,'k isteyenl~lI'mses1ertlnii yiIkseEtlikl'eri; 1<lI.ik egilim gOren

.. <141" lru§a:kllaJnln tmderill i~i§lJe.[.ine kooaf, devlettrn §e.nia41 ~g!i!l!ine ugraJlillil.ya b~ladlgl ,bir Tfi~lfji;ye'de., dine satyglll,aklin \l\e lJinrntl'li 1I§1~lIlilda SO:fILIl'lliar.ll1 ,~eiim a~~y.mb:ir t!'JD[urni akla 'l.l'e bi:lime d<l!y3111 -!mim egilim" bng.or8Tll, lRla k~HkIa:rllli'1l demokr:asinin, baiZll k~!darillF1ii5e bir din d~etili:lin ,gerelftleri:ne ga:Fe ye1i§'li[j]mesinek~!1 <o:lalill .bir "Laikilik~' :an!a.Y1§,!1 ml esktmi§1ir?

l,penlO~ra!]ilertrn" el'lle'k - semlOl'te" &lngesirne dayalld'lglI; deliOOkrarltk '~~lImaUI<ll'nllill "emegii .elillyi:ioo deg:er" ~iiilli:Il etlikl'eri bir c:lunyada, ernegin oIJay,asa 2!.0JiU iie' si~t m:eydal'llmn

'blln:aklillmay<lli ~al'l~lliljllgl blr

SIIi1'llSal :OlJ}!Tllcallkl<llfll.

s9iI;kilil,d[ige 1ftiM§!1 '~Ika:rn, dUZ'Emde emege onDecitk

......... ~ .. ~~ ... ~'p;J~lnr yansllan btr

:anlaYJ§!1 ml esk[mi~lir?

ACUlinasilZ bi:r e'kooo:mi&> ,lIE'!kabe:lin yUlliiirhi'kt'e o'ldl!Jgu,bazlbiiyu'k:

Ge'wllellleEin bile u]usal ek<KFlio:miyi &.o:numa:k i!~iirl teklilO~ojil uretimine oogrudalil,cfe!S<tek verne!!: ge:reginil ,dll!Jryd!lJgu biT Wny.;;ldai,oolgeIBr ar.asu 'g;eli§fllli§J:ik,w.nk!i!lfllll1lllnl u[usaill oflz!eyde "ya§amsal'" seruelar y,;ratJtI:g:I, dUIFlyOOagellr dlagllillml enooir:uk on Ulke arasmi£la yer OII~m hir Tu~ii'i€'de" ,ekolilomOCie oe.ell ~me kal"§i Oilill1<lyaJlil, haJttai deste1k:oQl~m" amaJtoplIJrn yararmlrl gelektirdi!ji dUIliLmillom:lOlJ devleti:Fli de'!.l'Jveye gi[me~ini \l\E! kit 1\\aynaklaruli'Il akilci k!lJl~ilnlll'lIm g;ozeIDles'inil {~Ii'l1lJo:ren ternell lizerine orurrulm!l:l§ Nr "De-vilet!;illik" anilaYl~1 ,ml esl1lini~ir?

I<o§umariln 90k hHZliu deg~ip, IkJLulIm'lann hlzl<lJ ,eskid]k~eli biT Wny.;;ldai, SOli'll roO YIIIIIIIi'I:I, KerirnlliZflil,'eka~! o.1alil, Ataturk,'un&cIIIFliII aglzlarilll1d<m dU§iirmedell1l A:taruIIi11;"'e iha!l1let edenikliida;!1amlln egemenli§indege~iren, O'lilun bazllOzert k!!lillUm!anlna egem:en 0131 :zihll1iyette '~93[1'!arIIIFli II)il~ gerrisine dU~e:fli ~)ir Himikiiye'cre" eskimi~ kurum'l.m oegi§tir,ip, M;agmgereklel:ine uygUli11 yenil IYUmlin dI~unma ,gerekslini:mindeli'll d~all1\ Iko§lIllar degi§lik!;e, a'kilIn'!.l'E! IJ~[imtFli 11§~ijIlFlid<lJ s'i.iffiklli '1enrll:mmey:il, 'efFli ilel1l ~mleri b!ll~upl!JryglilamOlJYiI, ongoren '1sUirekli dBv[im" anlaVl§ilna salMip :b:ir "Iil!evrilmcil.ik" alil~aJ)I'l!i1 rm es!kiirni§!tit?

-Sjz istelSooiz Ihillafeli b'i~e getilriirsill1it"d:i)jfeli'l)e~, lanka! JeYhlerill1ili1l ell!erill1de,rn Qpen'ler, ~)irb:f.iliin oIa:rn devrimii "ma~klll1 Ilenimsooikleri lie bel"lirn.seme.dikllelli~ dille <liYllli:an!ar, Tljjrk~e ezanl kald'ilranilar, OsmlOln'lllcaYi yefliidl91lJ getirmeye {4IbaIayanllolr" IKOy enstmJ'lelliFlii Ikapatllp, sacfece '%~ B!llml!'lld:inil g(irevleme ooi!lJmlugl!Jl imam Il'narl(p ok!lJl~rll a~aJlilla:r, "~agdal,ji din adamj" yeti~mek. anllaclyl<lJ OIi~nlan imam. ltiatip o'lmmanm .lalk egitme rakip diacak bii~~mcfe~um. AnadQlu'd<lJ ~I:ij gtbi ~aJ[tIIP devletin herkulIlJJrnu[loOlJ "dim'llr;;adrdl~ma"ya or!t.<lmtmazn101J)jIiIIP', ,]lllliann Iheps:inil "siiya;sal kumazillllk"' sana:FliI1ll', solffiktlkil :adammr IJiIem'iras haM',lIlna ddkJurtulmall i:ken, A!ta~jjrt'un vas;yaini ~igflie)iierek, Turk lariiltil ve IlLJill klimurn!arlllFliII devIeII~i'enler, mirasllli)lll ,devl!elin atadllQIU memmlaraJ uagll3nlar, dln oerslerintfli mrun'lu o!mOl5!11m <lililajl',OISa'!{al lo)tduranlar, tum topturnsal deFlig;elerii al:tiist edefli!er, 'geltr ~llImlnda!lJ~urum yararia:Flilar,d'.ev!e;tin sagianii kalm:l§ ltIumlanm da ji',lprmalilla:r; de'!.l'.I!ete ge~:ml~iIe "'!!iapka gymeyenleliii OIstnlar' il!liirasll'lu atlilmla:r, iikili1.ci cUlm'hmEye~ul1Q1ii resrni ileoIojj!{alP!illil1laJnlie ge~mi§,be, KemOlJlizmi'dlen 3~JYlu~laJlilan ve bunl6l SOinUOU top;lumdan gOCier'ek dl§!anOliFli ni~k sO~:i.iInulIIi; Atati:irk adillli kulliamllla!kfan gelii dUIITIiLIiIVIPI ama.ciil ulqllamayilnca ~etllilliniml vemJigi simiI' ve ,!;liIfeSiizlikle SIIII!;1!iI PIe A1Btiiiri't,e Inayan"aVdlm:IIIIIl~:!)", sizeer 'Ii'le Gdli!lf ,~;abuk Ilirbirinizi bu1d!lJ1'll1E? NB .lfiadar gflizel l\erue~lelf1ll:nFliiz, rek ~rek ok1mw::, SanmOlJ)jflllfli ki b:ug;en~!l:iQlii uylltWli'luz! lutfel1l ramaffill!2 oImayllilr beyler, meyd.m siZ[fli ... Ihanete, d!e\.i\am:!

Memlekeli re.melindM Ylkan, naifam esir er1en, ir;elir1eki r;ephfmiIJ sm;kfNJi,ujj.udur! - Mustafa! ~ernall.Ataliirk.

i§te meselenin en nassas noktasi bUr<ls.dJr.

KOl1jon Idiir ve IJ'lgUi!aIl:311 pr;ogram geregi

dlmaglardan sHineme'l€n diin, revizyona

ugratllml§tlr. Hatta yenu bill" din 'laratLldlgllldan bile sOzedilebj[jr. Burda ama~, dlncllerin Kemarist devrimin olQlulannl, Ikaw.amlallilli. ve inkilaplannl din yolUljl<1l ~btUle'ien 'Ie h:a[fng.a[eyan<!Jgetrrenlere ka~. oil' cephs olusturmaktr. Ne yaz.k ki dinei sertstann ki§iseldifiny.allk ~lk:arl2!rI ugrUIllEl, Y<!i§ayan blr oli.i haline soktuQI1 halkul1I <lnlad.gldil Imydu. Onun i~indir ki Atatlirk Balrkseslr Ihutbesini vermis, din ve peygambelf hakkmda kirni hos sozter sOylemi~tir. Aneak hilafetin, sertat yol§<lmmm kaldlrllmasl; yerine oo§eri hukukun getirlmesj, kadlmm tnarumaz kazemmlarr tekke ve Z<lviylerilllJ kaldinlmasr, 1)t1 yaptll<;I!arlm sadece te:lktikse·1 hili" ne(f.elllie yaptlgml net bil" ~ek[lcle gdsterrnektedlfr_

Mustafa K'ema'l sonrast din t,ekralf hortlattlrnak istenm~tir_ Kimi zaman CHP bile buna alet olmu§rur. DP'nin CHP i~indeki muhal,efetten J)eslenerek kUlFUlwi\u ve sonrasmda lise dini resmen bir siyaset gered haline sokmasr, halkirmzm kulrur devrirnine r<llgmen buyiik bir ~ogulillugunun anliadl.gl dll olrnast nedeniyle dinc[leni n amaclanm s~yaset~ilerle kal"§lltkH ~.kar ili§kUsi i~erisinde yOrllterek gQ~I:enmel'el1i sonucunu geti rm~tir_ Budegi§i m b u serer AtatQrk'lin strntejik manevrasrrun t.ersine tnsarlan karan Ilga. gommek, dogmatik, tabucu, sorQjulam<!iYan, koryunl~ml~ tcoiumu tekrar lnsa etrnek ve bir ucub€yi bortlannak uzernectr,

Soguk savasta lsa aile kavrarm, manrermyst, namus (ikiryliz!O narnus) kowrnml uzenne oynanaUl 'Ie eHmIeku <!IZlclk otanaklart digerleriyie pa'Y'I~IPJ'birl,e~tirip koorc!illelu bir ~kilde davrasup gO~lenmesi gerekirken, bil"§eylerin de ,elindelill gidecegi korkusuna itilerlJ halkm, komfnilzm .hakm:::!aki sacma mayetlerle, desinrormaJsyon ve propagandlalaFla yb91lertdfrilmes~, kar~ldlinyagQeO ,emp,erryalizmilrl i1edeflerini saglamasl iern de din her zamanki gibi ]'tne ~okg(jzel bib aJet olmu§'rur. 0 donem i~indinin bu kadar kullarulrnasmua suclanacak tek keslrnindlndler olmadlgl, direkt cline tavrr ahp Mustafa Kemal'in in celigini uygu[ayanlElyan vs kimi M.ai"ksist kavram1alfl abarnp otta smllia bire dO~aJn otan kimi soleulann da bu olanlarda paY! bulundllJ.gli..IJ bir ger~ektfr_

80 sonrasi ise insanl'arlldinle gOtmeyi g'arnnti anma alm<llk iein altyapi denn birtirtizlikle hazlrlandI. Ancak bu d'in,gel1ek yOzl1yle ogreiiremezdD ell)ette_ onun i~in kuran ,ogretmeyen kuralrl kUI"S~al1, kurnndan ..... e Ihadisten b.ile Lizak. 'Ia ca crmtnzla Siecilmi~ veya I.!Ydl.!Fulmu§ l\fmi §ey.lerclen olusan dindelrSlerii zorunlu h<1lleg,eliri ldl, di nc~ rnedya yarnt.[d I, J)eslendli 'lie egem.en tum yaplRarda dincD siyaset Delilimsendi. Diger mOslOman lil_kelerin igreti, ueube ya!?£lm2 tarzianna ragmen; "Islam bu d'egil, [Slamm kacma verdiQi deger bu degil, islam ho§gorU dini, islam sava§u lanetler, islam bilimeka~ldegifclir, islam i~imfe bilimi h<llnll1c11rlr, islam demokrasiye ka~1 degfldir, turkler isteyek muslurnan o[clulal", tslam turk[enin eski dinine ~ok belllziyordllJl, mu5tOm<llnlar isl<llmd<1ln koptuklan [~illl bu h:aldeler ... "gibi asilssz, uycurma bilgi ve ka\'f<lmlaF hergifirli beyirllerimize zorla soku ldu. Apolitik, duyarsiz, u mersuz olan, ara~tlrmaYli sevmeyen ve clinino kesinl'ilde·lJilmey,elrl lnsanlar i~il1l bu gri renldi <lima illedle pemtioediye direlil.en tablo bOylece sQrd'i.i gitti_

9imcli lse globall'08§en dOnyanm nimeii olarak, tslam Olkelelinin ve islsrnm ger~ek yUzleri, ozglir1Qk i~in caruanru vsren lnsanlar, brri~erirtin inan~ S3va~1 ugrunalmml)al<llrl<ll havava u~urul<!Jn masem bebekier, kaclmlal", inim inim unleY€1IlJ <lima ne ba§ka blr mLis[(.imanll"l, ne de AJI<lIi1lrtdonlip de I)akm<lldlgl mfiyonlarCEi ins an, bazuanna islamm ne olcilugunll anlatmaya ba§}ladL i nsanlar islam acma mOslUmanlara yapllan zumu gdrmeye, rnrk!e1:meye, l.!Yanmaya bai?ladL F,akat ne yazl k ki IJfrk,ere bul~tnklarl \Ie hala anlaa~l(lan dil bu ,~dugu i~in bu tabudan, clogmad<lln, ucubaden h2!Ia kurtulamryortar v,e kurtulrnamalsn ve daha da bagfanmal!an i~in neter yapllmlYor ki? GunOmOz lrarunda bir kere din batagllna saplanmarnn, ~Ikmak i~in nsdsnll zoru bir yoku~ gaze alm<llk damek olduijurtu goren insEurrlar can vererek kurtulmaya Ulgrn~lyorlar am<ll nalile .. _

TLirkiye Cumhurtyeti, sanat batakll.g mdan -Atat.u rk gilli muclzs l)iF sansla- kurtulallilmi§;, t:arihteki tek Olkeclir. onuoa t<!irillin 0 karnnf.k !jeri sayf;a[;arma: gamme].; ve onu tek yapan bu 5zelligin lntikamrru <:Ilm<llK ist,eyen kapkaranllk clincc siyasilelre bu ulllJiS "cilur' diyeeektir. Turki}le Cumhuriyeti asIa yeniden §eriatm karnnllk dehlizlerine sfnruklenmeyecek, ~ocuklaflmlz aydll1llkmlllJ ve bilimclen, insan olmaktan mahrum ve uzak. kalmaY<licakllard!l".

.Airn!!a:ra, IstOinbulalfilslndla, Prof. l[]lr ~Iyas Yllm~el1n IIJ~r eleiktrriklil demiryo:lu projesililaznlOinil'l§' OrduglLlIl'Lt IBiLl proJe}!IE! giiweJ95 &1m o]l;;u::ak dla:rn demir yol!JJl1IlIrn, Ibom t(pi~jjmin ile 1M1ufum!JJ1 ~GYlm:fran elde edilecek e~eklJriik~e Ibedav,8J eoorjil ~!e ~alli~a:cagluIilIU \lie bu IIJeda'lolOl ert:erjii~egunde 96sefer j!'apl!flbi~le!l:!egil1li,

Ata:tlirk, zama:nlndla, ,410(75 IrJnn demiryo!!JJ1 yaPIII'duglnl, IIJuli1da:l1solUa;ki 69 '!/illldOil ise sadeee 15Hl' ,lfim demiryolu yapulaiJjld'iglini,

1950 VlilllllildOil %50 Or.liIil'llrndfll o1alill d1eni1~nyolll

t<l§lllil'l<!allgmm, 2003 Yillndla %5 ,e dU§IDQun:li,

larslJiS, A.dlanOlI, Gmliamit'EiD a:rasmda ya~iillarl yol!JJn, ~e§!if bede1ililiin,360 mmtyon dol all, kE!'§'if ILlZlIlillugUiIilUrI ,243 km, ongorrmern IIJili!;! tanilhl~lilifl 199111 VIIII~ Ol'dugiUrtLl, OIlilYilk IiJU yol:LlrI 252 l:i;]m o~flrak. 20011 Vllinda 4.,2 mily,fl'r dolarn Ibiliirr,ild'igirni, (D~,., Dr:il~yas 'li:'llmaiZ.en")

OI:oyolllann ge~'lfgi alfln'llann, 11] luilo:metre sagl ve10 I<iilo:m:etrel11:e sotunen, I!;nrfiltklil:edel'li,yle tEUllm aHOIIil'1 o:IIlilOllfrtalrn ~lllkMml,

Trurkiye'lI1ifl en vertm'li u'Ioi'OIlanmJan IIJ~rrj olafl izmir" Meli1emen OVasmm orlasllll1.da:rn" otoyoll ge~ifnilek ii~in proje h;;ulmlaEld~glm., obJyolurI O'loi'aJlI1:llrn 4 btrn dCimum OIli<llZisi:rniydk 'edeoogiini.

OIDyolllann \lIerimlJ ovalar i~!imP,en ge~jri[m:es~lI1ifl Ti]r1i; t!lnmml 'fQI!:, ,e,fnne p~aJlI1'llrnllln bir Ipan;r;:;asl o~dugcumj\

OVflmn il;ili1.delil,g:e~elil' kali':iSl(!jO[lall ~e:nOllii1anlldakil Iba~la:rdOliIilI ih:F3~ edilen uZtimnle[.irn, zali':iSlr11 fIil<l:dn:le IIJuluflduruYOIr oimallan Iiledellli,yle .i!<l.de edi'ldligini.

la~lmacllIglln,u%95 OI"all1llllilda k.arayiOlli tiSl§illil'l<!.clllgl me~:pOlIilI llirkwe'nlrn, IkazOli lokyo'dlayiIk.sek hlZi~ trell11eriin (200 ~"'mi's), 1964 SElYIS!llrnd:!lJ 195 t.~lkea:raslndla. t2,. OI'dligUIil:LI, j!'111'lIi1da ~OII'I~mlOlya b<l.§1la;d'lgllll"U'IoIe bu !June kadOlIr bu tn;enrerill,li1i~ k<mill yapmadlgllfID,

izmir, De:rnizili an;MllrnllWll r(3[MOi 1mI) 21 '!/illl on!l:!e otol:lrus lle 5,~renile '0 saat, gi.iniimu!Zde .iisebu .linesaTenin otobiisle 3,5 saat trelil~e j1\in:e 6 ssat ~o:rt hiliz 50 !mil IS<lIai)! o~dugLlnlJ.ll,

A!BO, Frama.'IoIe JalJ'OllY,aMa 450 Ikmls tnz )f<li.pan tll'enEerinlli:ia'lolaJydllIta~lmaJcllloc.1ll ~IE rekfl!lJeI: eHiiMerirri, {St,TSlE.marl: 20012 }

6001 km hillz yapa:rn e1eklrtklli 'lrnrnle:rin arIJl'" Iw~lanlil:maya Ib~larl{hgml, aDO .km hlzya:pali1ll elektriltili trernle:rin i:se delileme ,~anni3S!llrndOil oId:Llg!JJnu"

Ti]miye',de j!'llldOil U} .. 112 b'jn ki§il1lilill llilIfiik kazalfllFllli1dOl o~dug;ijnu,. (Sf, tse,.mfl:rtt2002:)

Tumiye'de% 1sil~renile yaplla:rn ta§lrnOliClilll~lIri'iI,eleikt[ildil trr,entH yaPllllarlta~lmOli ala:rak %JOa ~lkalllmOlS!1 dmlJ.lfbilulildOl, Ylllllik 36 mil~.<lr dolar tasa[ruif edil:eregini., {Prof. lOr: Atlf lUral),

P!JKlP'rnilill a!l:!i'l ,eylem p!flmn:da SO.il ~o:rnuslLJl ol~m1!'ii .bin IKim yoI:LlrI,yap:IIIOlibirir1i:k {filZib:iiite), ~allli§mas!lrnm, jedojlk ve ]eo1i!2iik r6tli~leliintrn,. §eli:lir ii~i ge~~~. pla:rnlaJFlIII1'III'li, Ibullmse~ld:eg:er1endlimesirailill ,olmadl&gillrnll,,(Pmf. lOr. Atlf Urnl~

1I"afik kazalflflllrnllirn 4 YIIIIII!! zarrOlflllrnlllrn,25 ml~yon o~dug;Llm.J\ (200Q)

Yilikse'k: hlzll demiryotLll'IlJ.ln l:i;]m mailiyeti:rnilill 1.4 mityoncfonar. ,omnUlilun 30 '!/illl, IbolHnmli§yo:lurI km maliye;liinin 1.,;5 nnilYD:rn do!ar, omrrulrnliJl1I 15 ynll o~dug;un!JJ\ (Prot Dr. iiyas YllllmalZer)

.Airn!!a:ra. Tsta:rni:llLJl OIrr<ls!IIradiOlkiyo:ldOil YElplia:n boll! tl]m~lioo haresnan para ile, .An'k.:a1Ol ~staflltiull arasmu 1 ,5 saaJt:e oncirecek ,dlernin)ilolll yaplEabi:lecegil1li, .IJ:LI demiryoillJmm rum en:erjil ~tJliyEl.cilmn Mu:dulli'1:LI ~aymdarl Ik.:ar§illfl:rnaibifecegini,. (1P1lUf. DIl. ilyas 'iflllllaIler)

18olllJll.iinelinolili KIlZer Ana.dn1u fay hattl iJeelin!ie of dug umJI,lrilyon<rrC3 P<l:TOiII'I<lilll::rmm bu ton.elin alas!1 bir depremden sonar IDilcOlik soguk. i'lav.a deposu olarak kullal1lllllacagml,

TiJr1i:iy.e'oe Avru;pa"diolki topl~nm S3)1'ldioln dal'la fazla, otobLis !;re' k:a1lll1}l'OO olllllgmul,

A~TUpa ullke!erili'lde" elekl:rikli 1Jrenleyij'k t.l,§llnnacllgmm ern diJ~k ol'dugu Dl1kede, bu OJaI'lUrl % 6[1" yol:ru ta_§lnlacllIgllm:lOl jse, en di.i~Ok (lraml'll % B[I (JJdllJ,gulilU,

J<lpool~mny~h~;1 ar.!!pmmay.<llgolre, lkarayolu tOl§:lllrnIcllgmm, deniz yo:lul1<l ,gore '% 1166 daha pallalll oldugumJI, Cst. 'lse_ma,rt ,2(lO2:)

1 11m ,[o;;iiI'ralfO:lulilaova:DI~OIlcak, harcama ile 5 kim demiryolu y,ap~[acagllf1il,

KarayolllJnda5 ~a 1 [I bi'nim tlarciina:rak ta§lIlilan yiikul'll, d)emtF y,oIum:l8J 1 bin'rfll harcamrrak '

Ol~enilizde, deliliz. yolllJnl!J:n jl1i.ik ta§Jlllllaclllgl paymllill% 11.3 0 duglJnllJ~ (2002)

lDem'iryolu 1lJ1a§lmmm, Immunist !llikellemn

a!dug,L1nlJl 'Olle S!i.irern OZalrllli1l, TI-,rlri, ... ~1A

Cull1'hmoo§ka'f1l1gll yap;hgll'l,l,

GalliIDil'lepMiina <1I0Il5 11m! a 4-,;5 milyara y,apllml§

~ift yolllJJ1, gUIfI(;!e, 2:5 bin 0I11a~ b'afigi t~in ....... ,OV'U ... ot.' akIug,unlLl\ alil,cak bu yo1d8Jg;iJnde sadece 2_500 tuafigi d1c:1llJgunu,

lisilanltJull An1rnrn moI.5InI 3 saat, Ankara Mersin a:raSlnI da J saatte alacak dallllJir demi~u yapllsa i:mnl.ln malilletil'llin 4 m'i1y.0lf dol~u OIIaCagllll'lll,

31]0 mily.ar dolar d101ll'lminy,adenf!Z tiI§lmacllIgllldarl, Yunarrisrnn 60 mily,<rr dola:rIP~ a.llIlIen, bizim ise 2,,5 milyar dol<rr dalil~ pay ,aJlama£lIgll:IlIZ1,

B<l,t~m'dalill i-ilopa'y,a blr f11R'111ilJ :3. bin do~<rr. brr v,a:golilun 2500 dolin ~llm<l1 ucre,fii alIl.glm, br! 'IIIa-golilun 3, llR'1n 1a§u:lIgl yiikLi ~1:dll:g,IIiTI" (2)003)

UIOl§lm, 'e:rnellji, sagllk. ,egilfm gilli temell paliti'ka!afll ya'rllI§ ollan bir OIk,enm k;alklli'llOlmayacagllll'llll"

BiLiVO:R MUiYIIJUNUZ?

NIIN liN

'K A

'L

DUrliya U2lea'incle SOObio alan "Homo $$pier'ls," ~JJrij, :l\ienU.llf

y,aplda, d'iller riireUi '!;Ill! ,b€l$k~ ,,§) !!~ger

~11i:~il' am9langilnclerd:L TUim o1l1,1pglltigu!'!i qU~~r!lIi!fI¢'k: bile 9~ yel)'i'm~r!ldE ya'!3Jmi~ (I~I'I canh ti.,.:r.nrl" jimdi )!10k (ltmllJl~ dl:irumd~. Ingili;z lImIl'I~rJll B~lrlidDnQlrwr ~:g63'te, ~imdi wYIl.l ~i.ik:¢(]lli1ii' >DIan blJl , .. "'",hf." .... r,.;;1IrII~a~9J~!'!i kOt.$timemize """"':';W!,r;, 'Tartl$masi" b~~IIkJ~bir rtlPQr L!J!lJlJln bil"siJffl ~$!3Jyipgtik$;d~Y!ll 'yaj,\I$ili81 91~m:I\en bl1iiltl biizlenWR bu in~anllartln &~iodE y¢r ~lm~nfUZ: (l~an~It$!:z,

Ol!3Jyi !Iir d~ feF$ yiin:derl' els, il!I~hm; ~!ilt\i$$~Z 1m~11ltk olm~ Ola'lilhgl lf1Iedir? \Jar >D~arl1 ~umy~m11lt €!n9~! >Dlu~r. d~ hi9 ku~klelsuz iijh~ri O!3Jha dia, (iDl91eJliri!fQr; Kimi keS1iiiimlereg~re,~imd~lelide Q:,\l]lh!annliikMme o~rfbrilil k:ayIHarif'ld11lt1fl ~Id~ edJli3i11 Qrtah,lImarllrJl 10 burn, karMa, ulla$lyQr; :?UI anda $ulTI~lIdiJ'D50ekl& VEl $1rJ;CilIpliann g¢te~8i~d:¢n k~yg~ oduy,ablliri!Z,arnca ~i~e bir$iDnraki carih fijnij i~nlar olabilr:r.

AstIiIlOUC!I ~al1pm3lSiII: Holl~ot::i'a ko:nUl Q~~n oyk.fiI'lUIlJ ciDldiy~ a111nllTl!1iSD sonl d~rere gu:c:.Ne \l2ir ki, 1II0000mik bilr oismil'l Quny.aY!1i1 9a:rpac;agl $U gi)rurm;g,z Ib~r ge~Q~k.. DI~h~$I, I;lu @~!f!1ii ~ru~ olma'k i~in miliyQfi'larC!lI yd bBkJ~m~k zoru_nd~ da ,k:!lIhirl~yaGagz~ 1008 Yllutua y~kl~ilk 60 ms,Wi g¢rI1iiligund€l bir lIwyruk.hJI)I'lrdlt: Pflf9!lS,1 Si'biry'!l~l:iIll11 nmg;u$k!1iJ bD~gie'$i ijz~rim:l~, Hiro~lm~'yiiIJ ~hm ;iI1!O:ni! oolflba$1I1111 ~,.alo;~~i~~ 1000 k~lni'i, ~t bir ~ne~jiy~ p~Uladl.

U~ybilrmci~g:r b81nZ~F l:lI)1iUit:lia !:lUI tilt Qn~¥I~nlfl ya'k.ila~lk ih~r blr il~ il~yUZ}'ilnd~, bir m~yd'~n~1 g:eld'igitni b:81[rtiiyQrr~t. Liven'poQI John MO(lIi8$ Olfliv~r$illesi iti!san'bililm uzmO\lli'll~If~l'Id~rlI, k~rami!laJl'l1ijl~<"J unlu B~l:ll1ly P'eii$:erlt:i:u tfrr 9flrplli1!;'1lill1nn iMen uyg:arllgIDnl~ $umlkli Qlal13'k eU<u!ed'igill1li ljn~sUruy():r \1\13, 14Sl0~l'Ihnd~ Q.il1l'il'lJ C6ti'in:g-yal'lg kelCl~nt::ie meyt::ial'l13 g@'len w to bin ki~ilnu[]. 5'Iumun~lyo.1 a9Hn ~Fpm!1ll'lll'il.bunJl:JIn bur orn¢gi: QrtiugllJ~ p~llllilak b~sayor; Birlj1ok. bi~im ad!~nu Pell$~r'inl yorumtun", $Ql'gllJll,ily(lr;Aslero~~ ~rpfi'lallan a~'ha ,~k okyani)ii$lal" Uz'E:rirl:ae rneytl'ana ge1iy,or \fflk:~rad:a m13:yd~na ge~n 1Wi9il'k: 98rpl$ma~i1lir aana9Qk IIlmlJl$l,In $s:ymk olt::ill,lgu,:J bo1g:l1:l€ruli ~~kuli~o:r, G~r,gel@mlTtl bUyiik as,~rp'id!~f$Qz: Ik.orlUi$!,I IO~~lilIgl,I:ndl~, l1er,aytl ch}Jliill\:lenpek bill' IDn€'m~llmlyo:r.

!DunyaYi1li y;ii1:d!l~lll her 250' bin !fI1d!!1l bir Qilr~nli, !!il:n~ri eoo Imgitrenill ijslitirl,t::iekii c1l$lllil~grbJr a~~ 1illritlll>asnmn ~rdilr'idali'il,9$rp:rflMii:l li3~siy!le ~Iu~arn ~m:I'ar:d'an k~yllllakll1l~n kUIFesel.bfir s(lg,lJm~y:a fied1~n Cl1I1J1)1iorl~lF, S&: k(utlJ$!JI kiLilreSiI1lI!iiogliJlm:a so:nu:ound.ains!;trnnar bir ols$lhklJa y~i8mlanm $urdlii'$-~Ier bile, U)il9~r~6k:!ar$QrIi bl,ilhabiluYQr; DinWQrlanlri yeryUtu.md$r'iI $ul~nilTl:€ileirill'l~ yol, a~n 9~rp1imaiJIa IOldl,l9J1[lI g~bi, eooo m~rOOeill dIahia, g:g:niljobjr I1isl"eroitl cidd!i yok o~I1rniII~lra nooell oliHbililF, rijytgr~rpgll1ici bit o:mek Qlalilillk., Nisprull 'ijl'l 11i¢~n ardlrtt::ia 'IeI' .~,Ian. \;Ie i'!iin:de Ihef bii'i eo bilnm,~,~re 9al:llnd'~y.aId~~k 100 bin lbuz to!pUIi]UII'II bklllliJlf'ldU@lI !:Wuper biillgluliiI.a bjrgii~ !1iJtm~mlz

ym¢rli, Kiuiiper klJ!1~91 ~ryam[jll'llu 1W9uk

~rL.:lklllJ!'f~I:anzlalF vaglfttl,ll1l.lll:latutu;to:r. BI,II yagmllJlrrar $irn~nlrnd'13 bl1yijk bEl' .k:i;:iytuk:l!,!yllt::i.a: lb~umlli1li di11ece,'k. Qlsa,ye;Fj!1lizfr_nd~tek ,oir (:;lInl'l tUrn k~lm!1lZ,

'EiaFl1m:11 1!§i!llnlan patJamaSiI: GokyU!Zllin;dekil

g<llmmlEl 11§IIIi:I'I<lIlillm i211e)lieb~se)lidin:iz, kOll:mtk

IP<lIP.uii3!lZ@'IOl'FII1ll1 aklllillllli:lallJgn;;g;rdlglnlzilllernimine IkaPliIIFdIIIIll'l'Z. G'lindB ~)ilr, yaJ dia IlJi[ka~ Ikell:.IP<lI[liak bEr 1i§lg!111 her ~eyi aydlll!I;aUit~:g:llila ve arclillidiali:llyo:k O~dUg,L.mOlI ta:rnlilk oIurduli1uz.

AstlO:fiizik llZ'nllOinian Insa btr s;lire o:rllce i:m 'Qlflmma 1~11lI1 ~alEOImali.anmn uzak goJ\aooiOln:la o~!JJ©!tukl<lf1111111 ve oliag!<ln~s!tij bi!F gu:ce s<lIlhip or,dukianm ogfem:liler~ Grull'll~t:e:1'Il 1[1 kOMtn'I'lIClImI !(at daltJa gu;~~Ui ollan b!lJ1 1~ln pOitliamOllI<llrl, lbir o!<l.salilkia gopen [k!i ){11~dIZm iJ:ir1e§l'IiIes~ son:uwlilI:lameydana geliyo:r~ Bllllfieci OIOlij!illrn 'O:l'Ilcesind':e ooyt~i bir '~i:I'Ie j!'111l:laZillrn s<lIp;tanmas!1 lhiemen ilemeli:ll orlElnOlIK.s!IZ o~dugundiarl. 'O:I'Ilc.eden lhiazirluklill o1ma:mllz 'dia sOz 11ro1ll!JJ!5u deQ~!diL Itlle wr lfii\. ~~lliiIa 1IJ<lI~liacl~llli:IiIlaJ Ibllli'liIla:rn elkittlnmem.ek eliIle deg]ld!i[

YakliSl§'llk 1[100 1§lk ){IIIII uzaklllglnd'lElki D3Uona ,e:rn .a!l glili:le§ deli'l'li pa:rilak Ibill" gO:liinrurn. sergileyeceklir. ili:l!S3rLogl:u !illk.~mada ol~mrullriimgellJ Ye'Qlflmma 1i§lllilianndian .li:ia'rJa:k.iire si3Jyesiinde Irorurn<llcOIk; <lncOlIt: zOlmali1l<l1 I)umurn IlJedelini !tak aQlllr Meye[!eikJtir. 11§:IIIil'llmim elIknsiyle hOl/li3k~lre S!lcOlktln IIffi'rJrulup Oi;l!(Irn kOlflmOlmm yok edecek aJZ();t oksiUerililin <II~maslnOli Irnedelhll olacakllllL Oz~:m Ilffiln1lali1li yok olunC<!, grull'll~ern 'glele:rn mo:mtesil Ii§lniliar hiernellll hiennen tiimg;ij~leylIiIzeye'i.l'llJ:rara:k deliil k:a[lselliflle" 'diaholoo. bei1eri, dky.an:usROIrda ya~aryan lie havaikrureye olfrsijarn s;agnayan p!ankwlmll.illllln yak. olmala:rlI1il9. nedeli:ll <IIa;C<lk~IL IB!uglUine ,dBk gozllemm tiim Qi:mlrnOil 1~!llrnll pOlfl!OIflilali.anmn son derrieioo llJZ<lktlmeydiOina gelmeleri btl rur olia~llann ,oliIltik~<l eli7lde:r goruld:liglUinul OOayakOj!Uyo:r~ Am::ak NOm adlam!<lfll bu ko.limdiSIJ ,~esine a:z ~ey Ibtliyo:Mlalr ki, bizey:akllrl 1:J~1l" yerrlerdle bY trur lJ:ir olaY,IWllmeydOl:rn<ll gelme onOlslllllgllm ke5~iffile'k:son de:rece .gij~.

Hava bfiil:lIi:gun:lIIlr1 ~k,i.i,~ij: "!Keeli:

IEJ;I1i:~igj~ anh yaprlMl; Kurl VbrIir;HI~gILJt $I;i!YUIll 9(11-; a<flJn!li ~bit (l~ch,.g;l,i, bl;! ~d)enfe OO~ $!l~kJl9Jntda kabllij~l'u ~omyan "bl!J!Z-dQkuli' k.avt~lliIlll1lt Cl'Iui,iro!alfl1t!r. Bl;lIllliJJl brF p~rQaSllll~ ~rtaya $tlilac<lIk glul$!liIIIl~t, V~fyij;?;jjJ1dBhl mm,sU~!lIir bi(:iiZ-dQ'k.uz~ d:Dnllf~re:k: $IVI l'Iilelfiglini y.iti(ir. Eh,IIZ-O(I1KI;J;;O;: ~I~~ bilr :Du~i(iI~ ,ola'bil~r, IfIm:!liI, all$il2':1r1 D5ylesiine feci bur d1;il1ll,JJjiimtiq,v.nma$!1 d~1 (I1~$:I,

Ond!s, g:ell1i:n 'EI'IIt$l"Ib[1im$lsl lJir

kur~ma gore, olU~UIlilUIi1lILJD11 ilk

di:il1leli'l1~eritnl!:::l!~ eVl'end~ikj b(l:j~lIlliilar @n~r]iyle d(l~uyd~ ..

Yap~y lJo~ll,Jk: aeln li'eri~~1f] DU dlJfiLJm sen tCereD~ deglirj;ker'lV8'tel:1~ill\iel~ydi. $on:ralan calna i$likr.arh bur D(I1$IILik (l~V§li ~.k:11 \1\8' tlpk. I)l\iIz-dq1ul,llz g['bi, I1it~l1~ eski, OO$IILllgUJ1 ~rilf]U alch. lBiIJ degi$um k:~nkJlm~ milltard~1 b:1r €inBujnliilin 9~rey€lya!'llllmMnlJa 'ffl ,gllrerilinl g~~jleme$in~ I'ledlen otdu. lDan~ d!lil ~$lik:r~rh bif IDB~l£a D(I1$l\Igl.ln var~lgll da oila$n.. IEli'ffll"l g~m~lsryip :$ogl[:i:dlli~ bl:l ~nli lurdeki' oO$lukU!r1 l£aynald~l1Ian, milll!\: bal(l1l1i1oLllk:trar n€lm~"" n81li1¢1'l I~ili: !iJ~lnda QeiIJJ'elf~y~nr,abillirller; Blil mUlllik. ba~(Jl(lcu""l:ann gerV"~Ve y§JYllmasly~a, blrliItl>B,lizilk.y~l$$m~m d:l1i:gij~billr '!o'@. e;lle~ji pa~<lIm~$~ Ileir $~ l!,Ir'I ~ ... 11: €id~i!iir.

Ba'I~lli k3ra. dolil!::lor: Gijl£~daml!2': k~r~de;1ilii!ler, 9i:i9~111 !'Iltld~£Ialr1la ([olu. Ne kadiar m~ do1u7 ~~tlll' hunu yat:ii.1IG1iImak 9(lk '9ijlr~ Ne dl€l. 0.1$3 bunlsra belli blr lIler:iend¢ill otil)ru k.$~. dlelik den~~r. Yef9~m~l1:ri oyt€l$urile gii91~ ki, her ~eyi. ont¢riime 91 ~n!i~g ~ bi~¢ YJ,ItiJ[JIP 'fok. 'ed~:yorl!!ilr" Aif1I~'lfiI1'IarardM etcle ed:ill1i:iI1I bllIllgu:lar~.l:il2ik~hrsa. $am:~lI1yolu'nDl~ yardai11l 1 (I mi~n kam 'r:ietigil!l V:<ilrllgl~nd~i1I. $Oz ~dll¢:bUlir.

~ cisilm~~r ·lDpkl oleki ynld~~af gib'j DeDi blr (!f5ruJ1g:~dB ti5n(ifikle[iml:en, Di;?;t€lre tlO.gIFI,J~ol~lmalarn COk ou~llk. bitt O~Mi~hk" N~ It~r ki, n()miliill! bir 'i1r,r:ilz bizl~re d09;fi!,1 'fol alacak: ols~.

blilildorrn lt1!liltlelimiil ol:ur.. OySiil, karn dellktelfJil oo'YIesirte iIir ,de'M'trnimaflrl pel!o; Mb€rimiz: ,olmaz_ OIS<l1 o!si3" ya!unbirl!o;<l~!I~~lln<ldl:;m rb:irta~ on j!'lill ,OWl.CS IJza.:yilJil:imcrler luzak gezege:.f1l!elilill yOruFlge~ellinaeg<llip bir duzeffiizmge tal'llil!o; ol:uE1<lf .. lKarEI deligjn drunya.:ya zarar \l\emJlesil .i~in

~ok dla yatl!o;II11lnl1lZOIL gel:m:esil

gerrekmiyDr; Gune§ s.ii5!temililin

ifimde:rn ge~tmesi hile rum

gezege:rn!elilill roriingelerirni aMLUst ell'lllle)lle j!\emiym_ OO'YIe bir dUl'lLlm~, dUllil,yamlz va e!ips btFyo:nungeye ~ekrlelfieik §iidldetlil iiklim degi~tm'le[jne nledeliill ollabiltr, ~ di:l gune§: s:islemiml',enkovuliar.lil!o; luzatylln dOllldlJJmcl! oo!;1llJJg!Jmd<l1 j!'J~ip 'g'ide:r:

'Gune§<tekii de\!' Igld11l!iUm;:liiJr. Gtjne§l pOlff,amOlI~m, gUillilefle :meycRani31 gelen \I'e' yeryj]ziin:u yii~sek: ItuZIia aromdl.m IkJijf!Li'k ~'OIll;aC!kla:r !Jom'IJam:llmlflrlll1lOlbJirnn pmmOliIIaI1lII[ IIJ UJmlYiIY I ~evtre~eyen havakum ve m<l!f1Iyefi!k atsn slra:dlan pmmaillann o:lUllinSiuz etE<i:i!leliine lkaf§1 lJilr s(pelr i~IBVil gllIiiJ_

GeI~le~im, Yale Oni~veffiil€;si'ndlm IBrnd:ley Schaefer eskii lJZE!yililtm 1<aY1~lanm .go.Z'd:en ge~imtg~mde kirnil SIOrI delfieC€ ,normal ,g;briillliimm,

gUlmle~imi5i jura:lzilann IkllSaJ btr

sure:lig~n:e 2'0 Jiaiktore dek

pOlli1ay.<lHJaleQe~ii yiin:un:de lkamHa:r e!ae BtL Sdhlae,fer IJuge~icil YIId:IZ

DOInlamOlla:rmllllll, nO:Fl'lilall

akra'IJalianndlan ,milyoo!arcOil I!o;:at

dOlli:la ,g,jj~lu super po;tllamalamlan I<aYl'll<lkB:;mdl~lIIi,a iE'lJ<lmyo:r: GUrlie§te m:eydan<lJ .gel'ebilecek bu tiirrde btr pmmOli bi:Mk:a~ saa! i~tFldeffiin)i'.arYiI slc<lkltan ki3lViurahil'ir. 6ulileljlekil pmmaillann Mylesi'Flle <l§lm b[r diiJIzeye ~lkrna;d:lgll y,bn!Lim:l1e IGilmHa:r olnmklOli IIJi[i:ikte, brlim ooam'lan bu p<illamOlillann liled:enmeyd<lnOli geIIl@ilile, btrY.<lmt gelirEmliyo:r~ar_

DUillfyamilll many,et~kii~"lIIIlmilll rersijrn;e dO:Jl:nne$~I: Birka~ ){IJIzbin YlldOl bir dt.iny<lmn ImlflnyeilJikala:rnll Vak!a§llk bir yUzyli IIJO)I\uncOli eli:isjnil

yiliriiyQr \1\111 amlli1dJan yal.i'a~ !13'Ski imnlJmUl"la donuyQr. BQ!y1esii b:lrret'sio9 dij:l1u; eason lao bilrll yiil, 5noo Yl1IipnDl.~g1l"la g5r@,y!alK!lr'ldlll iIir y¢riJi'llin~ !anllt Q~uII"IPb:Hil'. Cla'lila da ~DtU$U, nn~ny!e~k al<\ti1II1t1IZIII'1 g~cU gerid€l bn'akb9!m~zyW:y~1 i~ililtle yakla,lil: % ,o:fMIi'la~ ~IDh. Bui'Jd~ fIi:~ygllaJlaC8k. ne mi 'Ilt'Ir? ,M\anyBi~ik i'!ilalil gu:n~~~A llaYJ1iakl:1lTil!aii'J. L'errer;ilt flml11l81ill111l 'lie k(lZlmik ~rjl11rlll!'l1l1 i'I, yotl,inlI.:i ,kil1l$er. Many¢lik: 1kQ1"I,I1!'Ima (llrna$8 Ibl,l N~~kIBlF l:'!alJ!3MremJae ~~r, zarel'l teCietenm,i, ()1ar'l OZQriJ kaI~flllillIriJlll'I' }'10k: ed€lrtli. [)al::i~sl, Q(lQiliI ~fih mlllWbyffii'k: !l1itk;iye g[:i:re y(li i!'l1t1l9JIM~l':I\ teiS yQIliid0 Mrhangi bir ctegijim olddi gei\ireSlel$!Qrui'i~<ilItnl M~ 9!ltmilll$!Oa )I1011il~Mir.

'li'an3Jl1Gllaijl pa;ti;!anHI!!an: bram:la'da'kii ll;1iki yaiillamagll 17sa~ pMla~~1t 9 bin k~ninv0 (:;arill MiJ"'l'alfl~~rlril % (1Iinr:n na,v,. ~¢I. k;~1 ~i3' dyll'H!i'lfi1;;;1F altu'tDia kalilll~calil vefflfll3~erinl3 't0~ a~h. AIfd~nd'illin boyg:DI1l~ml"l fI;!~llll\!'€1 a~l~k ~:.::llalliid~ nUtfIJiSUfiun dottle biwiirli ,klllP g~glrdi. H~,YfJku~y¢ yBylr:llln ~o!Zlalr y€:rili b~glIlTlSilZl\llilm il<\til eden AIEiD'd~l\:l$ mevsirn, $!~khkr.illlnmn 9 a¢F<I~ooy~'k$¢~nn.¢sul"le l1ed¢r'I alO;lj .. Sij.~ 1t(I1'tl,i$U p!l~I~!Tl'illl dUiny81f11ltil nel.et ya~bi~er:e9i1rl1ur'lya1m~G:!I miir1lik ~ir iimegij!(in. AHt'l'i~i oorjl m~~y\on Y'I~ onct1l 9~rdll1ik kabI;igU:l1Idalil fl~klraI:il~n~k kaya~:iflIr; kalr:FLJg!.i yan!]) 9@9~k b~gul'l Hindi$:!al"l o~mk bildiglimitwp:nak~nWII OIIJi§!fllla!!!lrla. y(ll a9l1'.Kimibmma:d~mlan bugi:iril ,bite, air'l~D:rI<\tr~l"I )liok: (l~l)I~unlJl a$t¢r,oiU~ d~ill de, DU al9Iya Daglarlar. Bu al:!ilJj!(i!3in, dlah!'il 51'100, SibiFy<'i'd!3i Wi'll lriasik !\JIor'l;i3n11 .S(l:rll~ 'I3rer.~~n, 't13~~n~ki cal"lli~amil % 5~nil'l )liD!k oldugu, QDk dana i:lliry.!;Jk.l:lir ala:)' m~<ilItiia gl1:~d1i.

k<lIYiI'1iagr saYlln101f. Yanarcl.ag!ar tllr ¥OI1Flid!OIn 'l;m,aJ er~mml hasal:Eara IFliedelil1 o[urfiOlrkeli1,. IJir yan;d~m aa U2Jun erime sera elkil:i ISIIFlimaJya yo! :.u;alill k.nborl d:ioi1rsit gallnll '9evreye yayOlI1a:r: YiaMa§llk 11'1ii~I;yon '!{II 'OFlice meyda:FliaJ '\'re~en son yarnfdiOlg pa~lamas!1 KalmnlJiy.a1 IITlila:gll p:larosunu 0:1 lI§'tiuJitlu _ "{aTlii btr ~INOIInn;l eliikte dlaJbiDr.

Kilirese3i SI1i!glllil llillilstilihl:illin: Dun'!J181 biziiyok efnnez:se, tmg;bffi';l;~ ~OIni1~1 IbtMlikte paYla~lIgimll2 <o:rgalllizma:laJ~ yell:ineg:e;tirebirirle:r: IMlikoopla:rve [Flisanla:r oIdum. OrIElS! .birilkte Wlir o:ldUJIa:r, am a a:raIOlfillFlid8l:ki dJimge Z8Imari'll .zamHl1 bozu:ldlul. lKara Woo. SaJl!glfll ~4_yii~'II[la .mer dort Avrupall~an l:I:irilil~n (immune neden otIdlul .. 1919-19'191 yillOlfII. a:ra.smd'1EI boy ,g:bs,tereli1l g[ip .s.ol~glrlll en ::sJIZ 2[1 rni:lyclIilI ki~iT1linl ya!jOlmilli1a mOllI 'Qldu_ A!I:lJS sa:lgmlmn yaralitlQl1 be:Flizar oilulmoiil etkig;UrlLimliz>de de silniiyo:r:

,KultUrll[JvQlkai"luk gazl@r; 8$it. yagil'lt.llniJanll!3i nedefil c;lIl,I~l~r.. K'I'or i9~rel'l bil~imtBt i$e, z:arel"l, dt.llyarh I-l!a.slaillk lOeli1elim ve Engel;leme MBrikezil o.1:ai:1 ozonl kBltl'la'rilli a't':I!!!lnt:ili!lil'l bilr oo$lo:al tei'lllike ra:pmlann<li gore, 19110'(le:n119g2 y~llllnadlek~ .ABIO~de bLJi~!I'CIIiilIEls:taIII~II.m:rililnIf,;OIiyna:~OIili1an ,O:lumlEmre % B Ofallllilild<lib:ir Oilrtl>:} ,oidia!. ~IErnve klz.amlk gibi dahaJ es!kii ihlaJstallllkllamlin a:rrr~il:l:iymi~lere ka:~D yeni lbi~ d:irnrn~ geil~trdiIriIBIliF1ie taJlilllk oluml:u .. YogUFli tanm vetop:r;ak g)eli~imi insOl1n!OIfII Il.iaslallklaraJ yol a~alill haJj!'!Ian lmkenlil mikropve v[Jlijs~ereg-jderekd'ah<li yakta.~tlllllyar: UlustarnM£!1 ydlrulukllar h~tallklOlfillFli eslfJisilil.aenl da'hiaJih'Ezilll yarYlllmaslniilJ IFliedEn o:luyor_

En .IroMj oIa5~llllk, hOll:llm[11ts11l yaJIrnIOl:FliOli!1A:lglmlz, ktFllryasal yOli1temle:re, yalliTlt vermeye:Fli btr ilia.slallQIIIilI hlzlOlJ yayllmas!1 o!acaklu_ Yak!a~'11<~2 lIin ){II on:ce,a:nsIZiIIFli m.emeilmerirn yok elmssma nedEfJ1l oll.m .ooyte birli:J!1lst3llllk~lgasl, rum Arne:rikOli :Ol1r1iOlik:amslllll kllnl p ge9irmi§'li.

~NSAN IEL'iiYUE TET~IK,lIENE,N FEILAIKIETLE,R

KiilrQ;sol IISilnm,i:1: Oi]ny8 giderek 11SU'lly()l'Ve' 1!i31im 99,vreleri b~nd1a i:n$anlarun bi.iyiik bir p~u Oldu9L1 gorjj~iinde birl~yj)rla!'; KUffl$911$Jr'iliUiriiH'! klenUeti l'ii!l$1I1 !tag" p ~\lu~bileoegi \lie' ~rill'ilen11' nasI! zaraf \IIere(i1;iguni ~$Iirm!€lk gayelt kolay. KllSa, b~JI" $Ore 6n-oe' Hal'Vi;iIrd 'TIp' F~ktlill$si'n(ielfh Pi;iIul Ep$Naill 'lie dana, bil~k ;ilI1iI~llrm~C.D (iaha $&ealk: bilt

g)e~en:in ~laklatlR baFll'llmaJ!i1l1'1na dleha

~\leriili oldlJg;Lind~1l bulailDQI h9islahldann

yaYllmaslna, ~lIuda bull.lnacag;lna dilkkat 9€'k1iler. Bu has-t,ahklar a~$ln~ 1ahlUa:n o(umsuz

etki'ley,ecek hastahlk!ar day~ 8Bma'ktadlr. . .

Bu,lII'llar iklimd.eki ani degi}iklikletin de elkisiyle k:ltlliQa n;e(ien olahllir1eii. Kltll19l n elki$i ise Qok daha 9$rp"<Ci olabilir; ~~ ~da ha'i,l"akli.irenin iljiin~ki 9~9ir' yeIerinoe lSi)"1 yfi:z,e~,.de, 1utarak delllg,eyi I!llilghyorllar,Ane;ak kuresel.$U)8klik bur,az a:rtacaik otsa bu ,d9nge allilst alabilnr, Su QOkdiaha, h,zl' tlllhlarla\jllr V4iI 9$VFiilyey~ularak (9(i9m Ibit Siet$ giliiZl) dana 90k .SIYI k~ndine geker. Bu iSI da kaya'lar,dan 9(lk dana hlzl;a mildarda karbon dioksil al;;lr{lk sBc:aIkI~Yln daha daartmasma neden olilir.

Elkosiste'lhin ~al!!lmoSii: KaHe.di!en fiillerin w yanal1 y8glm:lIr Cimiiiii!iiilarnn If'! gi;iru.ntijteri il'ii$iinl

del1<>ete >dii.ic;i.Irse ..... , bu .~~, . '".''' ·rI.-I· ...... ·

, 'i ., . ~. . U"" ... wT gorun u e",."

Inelgelen:me$i pek kl)lay o.lmay.an biyolojik 99~idi~ngil'll f~md$!I1 )IlOk (Jluij,U,1I 90k dana 'cidd'j bir 9l0tu1"l ,ola,rak kat;:lIi'ilza ifikar.

Millyar1lar,ca 'yllilk evlim ,sLlreci sonueunda hew P~ll1Ih.?1n g&'iendrrin 'Di,eki ~nlliarla i9 i9€' Ci~dl,JlgLl E;},~~~\,Inya Q.1~u. Karh kl~~ar ku:rtlaliln daha Iniiyii'k suru~er naflnde 8vlanmaliiiil11la, bu nedell'tle de 9dk: ~ha, fatzla s~Yllfa geyigin i:ili,im(ine yol. a.;8r. Geyikllerin S8YIs11fldlaki bu dU~$ 90k daha fazJa sayl;ca koknar ag~QI filiizini:n ya~amaslna ,ola1iak tan'lil'. ~oknai' <'i9iac1 hi!'nia_1tUl'OOeki kal'bon dlioksidi al,"rlar. 18u da iMimli e11k~ler. KI$aOOS:I, her ~ey bimiiline. biltghdlr, Arlan ni.ifusul1l gelfflksrnim,lelil1ii kar~l!amak Uz:er"B', ttr,praklar yelf'ile<t1m \Ie '!arum a!anla.l1~a. di;inOiLilrm~rek, ~ilitlU yalnflll'lil bilk~er ~rli9l'11nl bllite'9 UlJnlki tllra'k:l)I'or. Danasn, bilki ve hayvanlal' deg~jlilie u!l1liy8r',ak, '9Elveyeye;pyelli kimyasanal' 9gemen oluy.or, Her ylll en iiI!Z 30 bin ~nll tiJrii yok 1011.1)'0(, Bu dl,llr'unl. tarinlin en bjjyiik kiUeselyok olu~lanndan birine tanllk oll:lugUITiLlZU gOzler onune seriYor,

Itl"ot,~nilk ,Dlfet: l3Iirya:l'lIda'rl dDQlaI canlll tiJillilemini 'lfO'k edeltel1\ Ibir yandan da gel1etik miJihem::lisJfk yOJ1Item~riyle yenii lurfer y.;'ralnyoruz. Gemillk oogi~me ugratillmm~, lirnnl:er ~ok daJlla diayarllkll Ie,zzetifj ve besfeyicii olabm,_ 1L<lIil:lomtlllrvar iJire1imli mi:kmp,lall sagll'lk sotunlanrmza ~Oziim getim'lJilir. GEm sag<tltllml DNI,A.'diakii .I:l:irtaklrn temell ~iZlIIkluklloin onarabilit Ge~gelelim, 1ifl00d<tly.ol1un IIlr _d:e' _ters;j var. Geil1lelfk degi§:jme Ugffi~III'm[I§ besmlerm zruaflll o~dlllJlda1Fi1 yOniJimle' somud kamHar ,o:lmOtiSOlI _dOl!, _bu tiiT bes!inre..mki gelil'lellin boI§ka ~.mll tiirlenl'lle slza'brll'meildeliilfO,Tlulide kimi lJ)u~lIoin V"alr, Genetik miihendlsfik, yOl1temiyle elde ooil:en ~nUnl:er bO~,k o!duri.icti ila!;;lara k~n~1 dOlI 'mha duen~lj ,O:labillll1er. lEn liIr1i:iilliclii olam iSle' bi~~oIDjii1[n el1in:e boyuna d~l'llillmedefl: ~11§!Iguzell btr Ibi9irnde ve y;mln~ ~llIllamlliflal Ol~~llIgIBdllllf_ Telforist birg:rup~a:rbol1lJ ye1erince ~ottl billrnaylP. so.z geJimii IEhdla viiriisunull1, bir tiiri]nUJi navaya yaya:IJillL I~ite' 0 zaman i~ler lkan§iIIF_

Taneei!!: hlnlOlm:i1lncrlSHlldlilkii terslill!: Tl'leod:Ore Kaczynskii :taneaik hlz.land'i rlCI bTr deFleyind:Liny,aYII 'yOK ede~l!e_oek ,z[l'lII:irleme birt,epki:mey.e yol ~;ab~ecegIFll hayklfllyordlJl, Galip arna, a If:!I II bo!~lnl:la .. bi~Qk .IiiZik, llZi,mani da aynl go rU§u payla~!lyorcllJl, Kisa bir sLire (moo SUI1l1aJY Times gazetesind:e'y,aYIII1I.mali1, ve New ¥mk1akii Goreoolii Aglnll lyon varptlnCilsf'mn (RIHIC) gezeg;eniimizii ,wderek '1.a1t: edeQek: ammanl kU~ILik, bit kOliIia d:e1rk ,olui!mabileoegiFle dilf:!k.alt I;;ek>en il:lir rapCll1a bu ~O:FlU 'telFlid:eIi:l' gUli1.denne' ge1dii.. Raporni:lJ aynca sOz ~O:rllllS!JJ1 karOl, d:eDgil'll, "yabam:I!ar''' ad:1: 'Ite[i'lem ''11'9

,00Flleln.ne' ~i~~_ .her til~ slI-adloinmaddeyi yok edeil:lJlen, degl~lme Uijf3l111ll!l Slliadu~JI lliIadde pan;alallmn otLl~m1illiSlila li1eoon olHb!ll:megi de belirtiliyorcllJl.

:lRHIIC'.I11~1"I ~evlfie'Sindekil bLU sin[Mlerli~ergilill ki§:ile:rii yailWlm1l<llk am<llclIYla, 100JiJOli<!ltuvaU"I I)~m Iil.er ~ki senOll')jlC.~:un dOlI onOllla.'ks~z OUdUgLUn!JJI S1ill\IiLUnOl'r1 bjr palli1el d~jjze:Fllle![ji_ ~i saglamna aili1llak ~~[Fll, panelde aynC3 IRJI--IIC'l1in kozrnik 1IJ~luk ene!~~ndB b:ir dOlilu§ume IFlledeli11 o:labj~ec:egii goru§une de kan'§1 ~Ukltdll_ B!J.JI trur gUlien t:;ue~emeler, :a:tom. lIJonrmaslml'lp'.aHarlllmas!l~aJ h!<l.vaikJijrelil~nlfJesin'likIB a~ev allirnlyalcagJnI SaY!J.JnaFll ~942 '''U\-602.'' wapom gelen.egiml'en ;I!<OIiynOllk1aFll~1IilI bir tOliVi11rn11.. ~e 'Var ki, IRHIC filZi!;;~ilIeriltemelde yoltmfelalk.et 011a5111gJnl yadsumOldllar\lie Oi.llj'gltillilll!<ara de1ii!: olu~luliaC3k, ya dOliitla.vaJ Ibo~[LUgunooki d'erugeyil IIJoza.cak ,d';enJ:i gUi~ilu o~madlgllli~ ollie surdu'lelr_ ~~ de, darna bU:'IIIuk bill huzllaml:llfUcl yapmak eJ:imi.zde_

INllInoreklra:olqji 1iel~i'i)!;:eti: IIJaltia 1l!:llavye:Flliz lkiir tu,tmaml:§kEm, IbulgiisayarillillliZ IISkartaya ~llkalIiliL IBmli!J.Jn nedenibiJyLUI< tiipude siiilmn yongal.mllFll inOlmlmOl!Z bir hiu2'11a ,lfJu!;;iJ[mes[Fllde:Fll l!:aYllI<lklOlllm0l1k.tadlL .Amm oli~uHUi kOliIJOI mOlik.inele:m jjrem'rt1er~e:n de ay,Ii1:1 :tekno~ojmem:lIYl!l!rarum,rFll muhendJs!er bUI araca rnm:QbeknolQji adll, verfleli1ll ve ~okkru!;;ui!: p.m;aIOlflllfli !ilJe:~imiflie oROIna:ktOlmy:;m b:ir daJldOli kimil yeli]i[ikle~re .imz:a altllYrnar~ Yirm'i ot!!J!l )jIl11 i!iililde, belkil de dl;)tI:a. rfiliu:e, Ik.endi b;a§!OIflllFlla o:ir ar.ll)!'ag:elelJilen veJrop~laJli1an mi&;;lIoslmtl~ik bOY!J.J.ttiSll mboHa;r olu!}lur!lJIa:lJil'ece'k_ IBulioomllar Mlki de hOistOlJYIIOlimeli~t ,ede1Jill:!ce~lell, basitt hi<llnnmlOl.dJdeterd:e:n iSlten;e:n jjnJJli]u ol!J.J~bLUrab:i~eaii!:, ya da IIJa§If,;OIJ duny,OIIaril Ol~tlrnbi~cei!:_ Soz I\Qnr!lJ~u uygUilaYim isteliu:ltgi~ibii .gell~gj slirece hier ~yyo1uli:1.daJ gidece'k. EJ;ir de i§~rili:1lters ,giitltijilili dUi§run[jIFll_

IN<lIli]ote~liIIorojil daiJ:lli:1di!lJ en gllZ!d'e kila:plOlirtlafli him saYllaFll "'lI"anatlll'fl IMgtortm~ Oldlll YiI~)I~m Y,~:<1Iil lie .Einic [)reiler 'e go~re,eFlld(js'tniyell biT ki£a. SOIll!lJml11.dOl MkJt'eri Il:my,!lJmllaki makilflieler tlfli!:1 polelli ,gibiYOlYnllllpitllllila ~oQlOlIOl,~JmiE1er lie' IIJiyQkufeYl burrlf,;iil~ gQi11i11 i~ili1de .bjrooil YllgIIIF1lIIIFllOld:orlru~ltureltli[irle:L

Uste[ik., [)rexler na;Fllote'klFllolofini;Fll a~IJ

sa.VUFllUD!lJlarmdaJli1l biri. Sun ]Micmsys1tems

~irketi!FllUWl' IkiLUruC!ll1 ortakl!anlndian 8[11 .Joy gUlii ~ok d<lliha kali<mi1sar k~le~r 'PJk l!:fi~iIk .boyurULU maktFllelEITFll OIiSk.ler·'!II"lI dOliitemliisrulenilFl ~OIIma!;;!oln i~iiFll lJi~:ilmi§: '~OI;l1jOllFll ordukllannOiI tna:Flllljl'Oa:.

'~eV'ifesel zehi~l!il~r:'9agdia§ dUllilyollilllZJn her Iill§es'inde .sam~yil zeitljrterili1in y~rc.gl olrumciill e1Ik.iterili'll omeMerin>etamk dluyoruz_ N'e VOliIi 11fjj, Zehii'rle:Fllmelell sLUmp g~diyo:r: DunyamlFll 'QFllde gelel1 IJiJ(yuk kefli~lerrimr.e'dliiZSll taneaik!erindel11l millimli kesif billlh1ill'Vagijlliilluyo:r: FaJbrikOl! baca!olrllindian y,ukselen OlQllr metaller hlaV.aJWre}I\eyaylllyo:r: IBocek na~larllnlll[llyngUIi:1I bir b:i~ililldB IkiulllamtmlOlSiyU!liliooen bu ilOl;~laJr jl\iikse1k: milfililJllilamla. nma.'k lie gomere de 1<.<l1l§!IJ!'Or. [)iyo:ksinle~ oe:flillill gel~i:mirri verulreme ~§~Bvirri eli1gellese~er de, her yeme kal1'llmlzaJ ~ 11i!:lyo:r: Alev a~mllil'OIfII dllwmaJIlilldOli mtaYl!l1 dtok;:;inler ya.yaFll pO:liVtirli~1 kmdl IlJoruIOl:r; d!lJi'"arlf,;;§gl~J<lInve yilzey ka,plamallan ,evilenimiziin hier &>~sili:1de l<.<lr§ilrn:I'Z<) '~lluyo[ Himn ~mFllIOl:rllli1l dl~Jndiil, bi:r de lJilim:ed:iglimiz: riskIer VaJlr_ Uusa:1 S.~!i!<i; I8rIstitiisn:i lkanoore IfliOOe1i'l1 olan madde{ier 1i51esine .Iiler ynll jl\elllile:nilllil ,ekliyor_ ~imdiIJk ~~5tOOe yeraJlan mllil.d:deIBriIilI SOlYlS!I' 21 !Ji'j IJU~!JJIYO[_

i~SAINOGLljINlJIN1 IB!iu:: Il:!iilE KENlDrlSiNE VEIRJKJ:iGi ZAAAiRJLAR

IKi.in1sels8Jv~: .ABO \I'e IR~iSya"mn ,eUflide IIJu:gun yaldOl§!llk 190 bilill et~i'fli Inukleer S.il'v·a~ baJ§l'lgll ~JlIlun;LUYO~_ fllJuklEer lIir sa'loi'a.§llllJpaHa:k'loi'e~rm:esil §!im([ili:k olallJak5Izm!§g:ibiigOmlil!liyo:r~ fllJe vOIr '!:i\ on Ylill .kada:r onoe8{)!I;Iyefter IBiir£igirli1irl PElIta:lalilacagll da PB1< dli§i!il:flilil:m.emi§<tii. SiVasall d:LUrum'lar sn:ill€lr:lil eniliyar; bo:mMlall her Zl!lrnali1l ,Q:1umoull1iglunn:i Sl'ijf([unJy.Of. Sir de n:ukleer ,g;lidjlli1l lkazi!l!r<l. degi§: to:ku~ eC[ilme~i or:aS!IIIIQI 'VaL Da.'I1lasl rnket: 5aV!JJF1lma S:istemil, '~;OIgdl,a§ teknolo,ji gllZ o:r1iullilde t!J.J.t.IlJId:LUg~ndl<l, y~lnm:'OII yoloon ~11rn1I'1§ 'tI:ir avu;~ mketi Y,OIMllayalC<lk~ l8ia§kOl si:iaJlill trulrile:riini:rn de wresel 'e:~kiile:Mi ,O:latl:Hir.. Japo:rnyaJ 1_ mn'!{al Sa.v<l.§II'ncarl senra iIiyolDjik sillahlalil denem.eye 1J<l.!§iIl;)dlD_ ABO 'Ie RuSV,OiJ',da sogl!J.Jk 50111a~ dOlliem~li1de o~duruajjmikmp:lamdal11l yaJn:<lrlOlm::l1. Biyo~oj[k siliahllar, amm ,bombalOlfIIIFllOli I<IIY.&SIOI" ~okOOthOlJ lIQ;UiL, ImliallJUmrllalli ve~izlenme:lellii ~okdlahOlilkoIOliY. ~evar I<li,oo sillah'lamloonetlel1m;esi ~o:k dai"tagru~ ..

iRol'J,otl~r y-onetim i ele g:e!l;irili'Or: ~:nsOllllOlr Itlize ceplile <lIlan \lie (jUli'lyol!{l ete ge~urel11l aklllill mtioHar UrWyortOlf_ BUFllalitm'leme, televizycl:flic&at, '~iilZ,gil mmaflila:rnaJ YIIliIOIrca ta:fliIlkollLltik_ Gelg!e!elirn" ara:dan IJIZlIlil1 iJir slire 'Q"i9~meSine kali§Jn IJlI mr aJkl[111 moo~laman eseryo.'k_Y:i:rne, Carnegie lMe~lon Uniiiliersite;si robot Ibol:i.imUi IruruoulOlrlllFllda.n HlalliS IMDravec i:m lIron:udal ILUrfmtJ:LU_ 2n:1t10yllmOl! dek mlOlkifliel'ertFll msan ~e:ko'i5JnOl" tI;e~1fjj de Ibi[im:iflie den'k ~J~r dU!zeye ILUIOI§acagJnaJ ve gtdere'k dOlha da ge'li§eoeglineinaFllal11l Mornvec:, iinsa.n ile rnaikine OlrasllooOl eli1inde sOlilunda bir ortakya~'lm, ili~isii ImllJ'laciilgml sa.VlifliuyDr_

Mlir vap:ay:ze~, ILII:zma:rlila!Flllili!la:1"I Marrvin Mili1sky de benz!er II)ir gefiE!cell: ,du!jlIi:fliQiryor ve ili:lsali'lll<llrlllll beyili1leriinil bi'lgisay,arrla:ra [flill1i;rece:kilem;inil" I)Oylsce SlmffilZ 'bi~gi lie dSlileyinn dosyalilnnOli u'la§II:IDEleoegtflii ,one :suru,ym. iEI!lJ1 dlJrumulli LTlisali1l@n SOJliU l'l1u,yo:ksa ev,rriminlJ:ir sClilrakil ~masll rm oillugu si!Zin oI<liY<l!f<lilfJla/llmmI2<ll gore degi~r.. M~IlS:'kyinilil' gb:rU§u:i ins:r:lIlOl az bU;~ILllk U3IiTI,d:lk ~lellJ~lir.. Ilk. sOlmII~I];e:k~il1; makiFlielerifliili11 ·~'ga9. Yillnda piryols<lIYa siirr·Ulma1eliiru:l'A:ln :som<liat:~lil ,g:aze1Jeaile:r b!lJFliIOIm 1ru[laIllIUCIYI bo:l§ilan ~lill;;o:Irtllp baglm!~11111; yar.litalfli ,elektlil.Jlllk LS[)~ler bE~im~li'Ide n'ite!end'irerek g.oklere' ~lkali1!~lllaLTo,plumbrlimciler ku'lruru.miizullil\ dOl:tnillisl insan ~iil1iini]nsili'r1iipYO:k o~lac~lndiln ko:Mkt~Ia:r: Alflica:k sa!fliaill ge~,eklrk d'.eneyimil gerrrgekte' btr OrylJllla 'dbnu~m:e bu rur ~e~li 1tailitl~n1i<lllarctl SQIi'II buldul_ MinSky'ye Ilaklllirna, ililSfm'la malkine a~lli1dOllkii l:Iirle"§meye dahOl birka~ ,/111 VaL

liOtle:sel ~11'iilln~:ik: (:.e~eli1l yiiZYlllliiiksel1 sag]llglm:lz ([liny,l5Imn ,li'Ienne:n lheme:I1i ,ti:I.er )l\eriooe I)ir gel'i§ime ,g;oslemelkilebjrlikle" rr'!lJhsa1 SagllglllllZ gid!:'!rnk oozullJyo:r: Dliny<lJ Sa~llk Orgl!itJ] d[jlfli~a yakla~!llk 5G1l mi1lY(1IilI ki!irnilill I1L11nsal ilir bOZlUkiugu oId'ugl!JJnOl C£ikkarl: ~elli!lym_ 202.0Yl11n0lJ dekd':epliiE!S)iOIi1I,b:liylIi'k l1ir clilslilkial Irntp, hOistallkla:Flllnda:fli :sonra, ollim'rol'e 'roI'enirndlu§iikl:liglrune yolOlf<lrl ikirtdi enl ortemlil etllnen lliiteligililita~lyacak.. Y:~m suresilililll LFZ<lmasll bu sorulilun dal'1i<ll dOl 'Diddibcyu.tlalOl ~lInmlSnmaSm<ll 1lJed)e:n o!ac<lIk_ ClUlflikul tfliS<lIliiIla:r va1mzM, \Ie' ya~lIhglln kiilf;ettledflie kaUa'Fllmak Z!o:l'llmda k<ll'laca:kil<llr_

IKa~ifomi<l Ol1liversi~esi IJiyo:fiizik uzlil1<lm Gregory StOCktlP bi[iminil'l ,gall ge~m€dlen iHsalil~ .. mlln 2Im y~11 ve da:l'1ia i];elkil dE dl5l:l'1i<li UlJlm~malanrnl omanak tamyacagmOli il101mYOI[ Boylesi IJ:ZUIilI btr ya§a:m sures.inin ya)l\gllflila~masl dunUmUFlidl5ll" tnsOIIi1Ia:r li!ltestfliden '~limi1es:i !;loll: gii~ m,plums.al w ruili1sall solUflilorMI<liYu:iz jl'lU'ze k<lilaca'kil<lll[ 2001 julm b~li'ikimimlle:n cILII§a.n duygullar beyil'1ied:olllJ~rnk yepyeniibir iI;Illlglllllllk dla~gaslnOlllrnedBn olaca};;:.

Il8e~lIi!i de §ljmdlilerde va~llla:r OlraSllM<lI slk~a ya~a:fliali1lc£epresYOli1lve ~liltihOl:r egil:imteri da:l'1ia d<li ~vme kazal1l51rak si]lrecek_ Tek li(o:aim c!an ruti:lsall sagJl'lglllFli PfOZaC tiirti. ii~'I;IOI:r~asaglilnmasl lae me~ll'LIIle bir y.olIJ!lJ:ILlk .li1ilel:igini fa.§lry.:or_ Bu ~JijJ na!~Ia:rllrill ILllZUIilI erimds n:e gHJ.i e1tkileryara[;;u:agll Ik.orulJ.lsulilo<li pek btr,~ lilfJlannOlJ gelilii'lemiyo:r_

llAHlA BU'!ruK Bin: GCiI~ ~NlSANOGUlJrfinJ t-IJIE[)E1F :AL!I'tOR

Y:~m~k Ikllli~mlll'lasD: KOilioomi8IJ SlElI Enffii,tusii'llde b~rr grup an:<l~~IIHina:a1 lradyo P,l<lrazi~ler'iilli tOl'Faya:rak dUJIil!!f3mlZm C:I§IIIil.daJllm ilir uygal11lllktl:Fli ,~Ie:Fli S!inyalleri saptam!<ayol ~all§IYOII_ ~imdj[jk ilir,g:elfi§im:e yok,am!<a. Myresi Ib~rr sillj!'aliiFli ~<lIlndl&g 111i1I'I' 'llars8IJyalllm_ IBu Yaraillkl8l:r yal:mzca v,aT otm!<aklal kai:ma!{lp, bitleri dBzi'ifOl:ret e!tmeye :lilazn1aF1ilymtar.

kazara ge:z€geFliimille VI:! grullle§ siis'lie:mimi!le zsrar vene1Jil:irteL Filiik. I1zmam memllJm Gera:rd ()~NBilll yarntlklalr1aJ yiizfe~meli1in toplJam~11 b~1r falal!ie:te yoll a~;3Jc.agll'll one' siiruryor, "Gel[~i~ B.mIJJl,){,!)a!r1lgl, Irorumiflci ve gQze~il'litci tOlr'iirIIIFliaJ 11ffir§In, ul<l§'l:igl ilkell t:~~lJJmIOiT jjrzenilildeYikliCl1 btr e1!ki ){aJrOlitiLAym elki~il bizlerrFli dey;~maryacaglr .Iil.e mal:um,m diyo:rduL

illllhi rnud!ahlliie: Yaliudi:ler~n "'DallJierliFli KJita~)a" va rs 01 , 1HIIIrisli~Il!8iJfIIIFl"\o(aJlili'!{ IliGitabl"', ~Mli:slum .. n'lalln iMeMi'nin Vaa1!teri'" var; Zerrlu~tl1igiin use, Zardfl§t'un ~~uln,Dli oglUIilUfI geli§tFlii mujdeleyen kitaba vaL [Um. bUFli!ardOli ~~!eneFli ,oyll:JliIe:r veyo:nLllmlar i)u,ylik .birfarkl:ll:llk gds1!e:rse' de" ,(izundB aym k<llV'ram yalilyor: T<lIlilrll. dUIIil;yay,OIJ ,el aia[.t3:k ta:riihe SOIl veri,YOIl 'lleye,p'){elili btr tilS:nel duz€nlB ~lf;al~!lmllZi3I !;llk!I,YOL Ta:rml~1 es.ili:1in ge~ilirii~i ,en OIZIIIildaFli MIS!llr ooytenoeJeriine daJj!'amyo:r ve Or:a!l<il11'1i Oennetiilll KOIPlsa ve Y2K ~llglllil)lglflaJ IEi!liIil'I.yor_

Gel~le:lim" ilahiOidallefii kemli avu~:lan i~nne al:maya ~all~aFliI<ilr, em aZlnaan 1"8I:l'1irt'la iln!Oll1lli1llE!)lallillar

Va senra IB~li;mkurgutulkulillaru si~ere' n:e~jjr a~I:S!lm:lalFli, 9J1\ dalila kay.gll ve[ir:i bir dunrm

SOrul'lil<illr'~aJ kaJ~lllla~abiIBcegirni!Zi ooyteyelJi[ir1e:L olllJ~!1JLllruyOI1ar: ~995'lf1llrtda Plillm Slhilnri Kyo Am:a'kara.§'tllrliml8iJf boyte:si biir teltlmreniFli, b:ir meilhebi;Fli~1i11 liyeJerii Takyo,'da:kli iIir me!ro o!a5!I~lllkllOl, bizil d'.ogli1ldal'1i e~kiilem:eye,oogjnil '[lIItillll/a ~slasyo:nlllila sarili:1l g0l01 yaya:raB-;; 12lfii~l1in olilmiine', kOYll}!'OL"l"an:<l.tlkllar gUiIFlie:!j sis,temrmi:meki kimi 5 bi:Flii .<iI§klIIFli ki§;intl'1i de yaralalllma!>1fI8IJ IFlieden Ilffiymkl8iJfa ulla§makiiSteyeb\i~ifler \lie milam eFlge!1 o~dlJlaf_ Her §-flY yotundla gntseydi, amlf;8IJy1)1 Ibulilun O~Iil1OiJya ka[k!I~uffiOl'k bjzteri, tlpkl yagmm yiizl:eoce k<lltln8IJ IJJli!l§Olcaldl. 'CULiimaJlll siiOllhl8ll1aJ 'omaFli!8iJfIIIFliIIII'1i yok ed:i~mesiyle si\I',nlsin.ekleme:Fli dOli]an:mili~ ~lj)koohi31 ka~Mli bi'r ektp, Qok dalila [[.uyu'k

kmturdu!jumllJ!l gityj, 11J<l!§lallndan 8I;~m!ak zara:rilalla Ined'erl o:labmrdt

~steyBbil]l1er.

-

iBillillle.Jri l!Ji}'ilIfliP llite:r §eyillli bilr dlU§ oHduO,lIInUIllI <JYlrodlmiltl V<lflyor: YoksaJ b!zlle.nll~dlk!artlmIZllfl ge~ek o1dllJguFia iinam:lllffiFli sa:l'1iaill bir alemd'emiljiz? Ylillarca. kaiamlzl kun::a:IaJ)!'an iJu i!11iJ~rlisel 30m, W.iUialill S. Bu:~' un yazll8iJfIIIFlidOin tlllltilln ua BIMlai1JMix'" 1iIlmili:ll:le:kii 0ihinse!1 oyulillara dek" he{F'j!ieme kar§'lm'l2a ~tlkll{Ol[ ~Ie:ri B'i1i'm'lelr EnstmiiSiLi .lila'M'OI 11)~llJgLllnun ~olt1mesi teil~iillesiy~ ~Jill iJenzer1tk IillllllYOr [)unyamlZlI ~e'M'rele}!\e:Fli hOiJvabo§[LlIgllll IFli<liS1111 I<li OO~IUgliFli eli:1l ger~ek'l.i'e degi§mez bi~imil o~m<lJyab~~irne, ge~ekli:k cBdligtmiz §e'!{ de'M'a:r 1j)~JJ:J~un elillg:en;ek ve deg~~mez iJil$imil ,almay,1llJilir. laoG:lLll ,d~[jj1F1i a.d<ilm:1 Clhu<ilng Tzu ~O 4_ yUzyllda bu SOIll/)!\U ,~ok ,aahiil ~iirseil bir bi!pimde o:rti3(lfil lko'!{du. 1IJJi]~jjnde Ikendisi:Flii ili15!1n oln:lugumlun iliJiiFliciniIle lDailina51., tlpkll Moriianl'la'yai3Jj!'ak ilaSOIlil1 Hdl!8lJflooII oimOiryalil1 IlJillilleJalJek oIarak~nm Chuang Tzu Ioo~OIl&oi!erirl Ik.edli\ fane \Ie domllJiZlaFlI cia ILlI'!{i3Ililrllgmda keliulil ,ilIendlin::e ~LlI smlJJiIjU SOIr.3L belr.3be:ninde 'geiliimneleri .gibi,OiJ)j'illnl1llml,al O~mad8l:Fli BAcabOiI da:hOl briDE! d1ru~uli1l.de kendisini IJill ke!ebe'k bilita'kllm i1ifl~ewelerii dliJl'1i){aJmllZi3I ~~IIY,iSlb[li[IBr. Ya o!8iJfak gorren CliualilH;lifZlu muydJam, yo:lflsa :§ihiii!1il dOl, ){llllcllznElrar:a,s!1 .bir p[ojej!ii ger.;:ek!e~ffiirirrleme:1l dUi§liinde, kelildisiilllil Cimali1lg TZ!lJ1 o!arak g:brelill btr

ke!ebe'k miyim?'"

sadel:ie bir dUliin, rnensliJbu o'Jrnalililak va da _~""1.I<Ij tnanl1'l3mak olarak a~iklianamaz_ 9unkli l1ii~bir §ey.dtm bir ~ meydOina gellemne·z...

DaPolin, Freud, Marks, Einstein farhll'aJanlarda dOl olsa. ~migeli¥jrdiler_ 'Oze'lli'klle Marks. dIYiilektiJo: materyanzm f!<liJramlyiil bill ~Ig~r OI~tl_ Bun!lIldi! tite!lildlJ...ih5ai1 ri1eI1!ezili id'eo.'lojilerin 'II'e insmtl.mlr! mrey~neiklerinirn (sll:nOltg:ibi) on pI8n~ ~Ikmas~yla m3hJyali;zm dana dOl: 1ge~§tij .. __

1.tne . - - VEl ateiiZfllil'l kflkeI1eri~utternelen

dana d3.y4flllr_ Fr.ilkSi~iI~~L

(lana da k a!llk hale ge~ilif_ Arta.'k ~ bir

b~llJ~ hal -mek yan1'1~11r_ Hatta atelmJlin

do{j:a5lnOl inat 'I1e irolilikrnr ~ekilde: ateizmlll~ bfr ~nomftlL Sir atel~tin m~~r d:U~I1{j~m tutan da, tIii~li~EI1l P,lranQirte'rJE! ~OlmJ e~e 0li1:1~ §-ek[ine ka.dar till IglEe ,~~a:r: Unutm:ayal'lm &iii t]!lfljnmn vanL'{jma inanmak kadarilamlf1ll1"1 ybkluguna irllOlnrnaktil ~klir(!) SO~1 faihlilw\. CUnkii ate~Uerin ,~ ~IQ argumanral1 dldll!lgu sOytenemez bugHrn ilibaFiyle_ i~ bU nedenfoo~r ki agnmrtisiZrn derfel"'!, t,mrmm. vartl~1 veya yOklugu 1Wt1~: em~n ol<lmayan ve bu Ironuyu zarnan barak? idBOOlji oAi§l"OO§llif_

:~~~."'.~~j~_.~ _~ ~.u

~ !llI1!~~!Uta ~in

lroIay"tlna b~{t . IlnMn 'tIhfInm ~maY'it' va dinlenln . . malllllOlSii k.oli1.mmrnda IW;btr

fllyliim~ ' r - degilleroir. Bml:Llrlia lJerr;absr dilillere, ctindaltlm 'ole dlini mJi];enere pel"lJaslZ brSOlkilfi l~ensil1dedir1er_ Her ~eyJ kend~ pe:n.cereae,ninden g(iooe egmmirtde \i\e he<JlreSL k'endisiigibi yapma jpozisyommtlad'u1ar. ogreoo~kJeri f1'il1!;a~ bill' §eY vans<ll Ilemoooot:ik hi"' ~tIlPJl:i a ookerl:er ortaya,nefesleri ~<IDu1< biterve ~"'II§mi51.dlklan yer1'efden kOIlL.i§ul.duj;junda ~ernen[!edk 1IDEa!<lr1ar_

dl§lrIdatannya irnmmakla:, bir ohl:olmn "'!jm !jey oImadlglnl

bu' oldUgunliIzu l.mu!rnelm2k. g~~ill:. Bu bi~ ateist, asiUldlOl. kiBljl~~ islam," 'fa da b~k<I bir diltn ritiJemli, IliO§il:JJ1JUZiil gtdiyor olaMir; bLJ kiJnSeYi y<lpmaL AjIfiIC:a dinierirl kOKa(line baktlglm.zdOl <lslllx!a din ",' ..rJ" ... , ..... ~ liOOr1erin Qilgelikieri ve yb~azim ve k.arar1.II'n';Jlan OnlartppJum~rlfl Iro~rulatll:!tr_ A~k ilibariyle dlnlM t.n;~1 ~~tlkiian'-llet ~ ..... "'n_

~rUreriyfe tllrl1l11

Bu tilort Avrup birbirine dUIu

ill'lgiltere"debe~di!ye oml)usfertflle, "T" m:lIhtem.e~en y,ok, lhay,OItm tOll!!m ~lllkO!rm" y~ ilOllflll.mrl verilmesi nil' b~I:aya:flI tOlrtli~nniiJj., :§ihi1o. de 'Ozemk~e kadlli'lanngjydigi ti~D:rttere Sl~radll.

Kampanya Usrul'l.e Kampanya

ingillere, iSpOll1Y3 ve iltaty,iiJj'da '''Ta:rm yok, su~~uluk yd\'" ya:zlll~i~Ql1Ier t<l§lyan gell'lt kllzla:nn ~)U yenil l<:ampany,as!1 yeni hir tnu§fIlIa b~lattl. Ozelllklie Ispanya"da Hrt®1:~yan dill'line Lnall'lall'lalr lkil~1 k3Iinpanyal<!rtOlll!ep'kiile1rin'id:ile g etimiyo II. ispOl:nrya'dlaki al:eisJI: karn.Pillilyamfi ~)i!li§I'atlllll1lasulI'I!l:iOl om:UlDJ'k yapOln Albert Riila.,is,panya"dOil heir b~ kl§id'.en birtfllDlI'I1 kell'l.dini i!lJtre:ist ollarak ta:Fllmloolglnl, Myle Illr k<lmpany~y~ '1apmarya. hakJIarrlll']lllI'Il oIcfugll!Jnll saytedii.

IKampanyamn yakmda Ka:nadla.'da ala b<l§!lamasl beklen:iyo[ AllUStr.Ilya",rna ise Papa 'lIS Hlistiyanl:ll[{ nnancma kOl:r~;<[ "No To Pope Coa'liliDn'" ad!'1 blr grup Va!2ll~yellenne IbOlil§!ladil.

GE,LECEK SAYI Ateizmin Felsefi Dayanaklan Din Emperyalizmi

Zeki Tasanm

•