Professional Documents
Culture Documents
PROJE NO:VHAG!1032
YETİşTİRME AYIJUU. İLE kl\RVA TRANSFER YÖNTEMLERİNİN ERZURUM
lltı:ımA n'.rİşTİRİLEif' 1\.1IIA ARILARIN (Apis mellirera L.)
.< .:iUSAL ÖZELLİKLE.RİNE ETKİIJERİ
PROJE NO:VllM/ı0.32 LJ
Proje Yürütücüsü.
Doç.Dr.Ferat GENÇ
:Mart-1996
ERZURUM
ÖNSÖZ
Eferat GENÇ
n
ç
İ İNDEXİ LER
SAYFA NO
TABLO LİsTESİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . : i i i
ÖZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . : IV
.ABSTRACT . • . . . . . . . . . . . . . . • . . . . . . . • . . . . . . • . . • . . • . • . . • . . . . . . : VI
1. GIRIŞ ................................................. : ı
4. BULGULAR VE TARTIŞMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . : 21
4.1. Aşılama ve çiftleşme Oranı ............. :
Randımanı 21
4.2. YilksUk Uzunlu<;ju .................................. : 24
4.3. Çıkış Ağırlığı ................................... : 26
4.4. Tumurtlama Öncesi SHre ........................... : 29
4.5. Spermateka Çapı .................................. : 32
4.6. Spermatozoid Sayısı .............................. : 34
5. SONUÇ VE ÖNERİLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • . . . . . . . . . . . . . . . • : 39
6. ÖZET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ····: 41
7. S~y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . · · . · · · · : 44
8. lCA.YN:AlCLAR ••••••••••.••••••••.••••..•••.•..••.•••••••.• : 47
i
j
ID
TABIıO LİsTESİ
öz
sırasıyla O. 900±0. 011 nan, O. 897±O. 007 nmı ve 0.927 .006 rom
olarak bulunmuştur.
Ana arıların ortalama spermatozoid sayısı B
aşılama gruplarında sırasıyla 4.27±0.04 milyon, 4: •
IV
öz
Farklı aş gruplarındaki
{A, B ve C} ana arılar için
ortalama spermateka çapı sırasıyla 0.926:10.006 mm, 0.90 9
mm ve O.S91±O.nOa rumi Haziran, Tewauz ve aylarında
Kaliteıi ana
çapının güvenilir bir
çıkış a~ırlı~ının
saptanmıştır.
gereken öneıili
kaydetmişlerdir.
gelişmesini
yanında $ arıcılığın
çayır mer a ve yaylaların
1
yönelik faaliyetler ve
ile meyvecilik ve tohumculuk:ta
arıcılı~ın ilerlemesinde
Bir çok
önemle durulmuş J
kurulması sağlanmıştır.
üretimindeki artış
ihtiyacının en ileri
teknikleri kullanarak
artırmak, yeni
gerekmektedir.
Ulkemizde
alınabilecek
Çünkll üzerinde
sahil
sıraları arasındaki ve kadar, ve
bi tki örtüsü gibi bakımından arıcılık son
derece uygun r adına çok
bir potansiyele
Genelolarak rakımı batıdan doğuya
ve sahillerden
kendisine ö
bölgelerde k yol
arıcılık için bir ortam hazırlamaktadır~
Halen z gerek arıcılık için son derece iklim
ve bi tki örtUsü gerek arılı kovan varlı~ı ve gerekse yıllık
l
ülkemiz arıcılı~ının
üretimde kaliteli damızIık
KOlonilerin ana arılarının en geç
gere~inden hareket i halen
yaklaşık 3.3 milyon kolani yılda en az 1.6 adet
genç ve kaıiteli ana arı üretilmesi
Türkiye'de ta Türkiye üzere Tarım
ve Köyişleri Bakanlı~ı!na ba~lı rma enstittUeri
üretme istasyonlarında ve ö letmelerinde ana
arı üretimi yapılmaktadır. Ancak ihtiyacı
karşılamaktan çok
bulunmaktadır.
işletmelerin
Erzurtun ili oldukça buyUk
potansiyele sahiptir. Erzurum
va engebeli bir güney
ilçeleri korunga i yoncaı
balözü ve çiçek tozu veren bitkilerle
ise sebzeciligin ve
mikrokıima
etkileyecek bir tarımsal
İllrol kovanların
tamamlanmıştır. populasyonu Ka
arı ırkının di~er
ug-ramakta ve olarak
Halen Erzurum genelinde arılı
özelliklerini karşılaştı
BölgesiInin
ana arı yetiştiricili~i
ana arı üretimi uretim
teknikıerini belirlemek t1.r.
Arıcılıkta amaç, balarısı L. )
kolonilerinin nektar
kaynaklarından en yUksek
urunlerine dönüştürmelerini
Bir arı kolonisi arı
ve ya~macılık e~ilimi ve
örme, yaşama gücü ve ana arı
ve onunla çiftleşan J ana arının
yaşına ve kalitesine V.B .T{umova i 9 1
.
Ferşine AdI, 1993}.
Ana arının onun
a~ırlı~ı, yeti ve i
yetiştirilebilece~ini
O~ul verme hazırlığ'ındaki
yumurtalıkları henüz olduğ'undan salgı
Rawash, vd. ,
(1983) 'ne göre, her bir ana arı uretim
kolonisine verilen yUksUk sayısının ana arı kalitesi Uzerine
bir etkisi bulunmazkent aşılanan larvaların yetiştirici
amaçlanmıştır.
lS
3. MATERYAL VE METOT
3. ı. Materyal
3.2. Metot
kolonilerine veriımiştir.
Kafes içerisinde çiftleştirme kolonilerine verilen dölsüz
ana arılar 24 saat sonra kovan içerisinde serbest
bırakılmıştır. Koloniler her gün düzenli olarak kontrol edilmek
suretiyle çiftleşmesini yaparak yumurtlamaya başlayan ana
arılarda çiftleşme oranı ve yumurtlanta öncesi sttre
belirlenmiştir.
1990) .
d) çıkış Ağırlığı: İnkübatöre alınan kapalı ana arı
yUksUklerinden çıkış yapan ana arılar 0.001 gr duyarlılıkla
tartılarak ana arı çıkış ağırlığı bulunmuştur (FJ.ratlı ve
Budak, 1992; Genç ve Aksoy, 1993).
e) Yumurtlama Öncesi Süre: çiftleştirme kolonilerine
verilen dölsüz ana arılar için memeden ç:ıkıştan yumurtlamaya
başlayıncaya kadar geçen süre belirlenmiştir (Gül ve
Kaftanoqıu, 1990).
f) Spermatek:a. Çapı: Çap ölçümü ıçın laboratuvara alınan
ana arının 8. ve 9. abdomen segmentleri ince uçlu bir pensle
kopart.Llmak suretiyle önce spermatekası açığa çıkartılmış ve
Uzerindeki trake aqı temizlenip bir lam uzerine
yerleştirilmiştir. Daha sonra ıse, mikroskop altında
4. BULGULAR VE TARTIŞMA
I
A:rı Sütü Su
İncelenen Özellik Ilaveli. Kuru İlaveli Top.fert.
(A) (B) (C)
1----- -'---'----'-
Haziran Dönemi
------~------------~--------~--------~--------,----------~
Aşılanan Larva (adı 60 60 16.0 180
Tutan lma Arı Gözü (ad) 49 39 29 117
Aşılama Randımanı (%) 81. 67a 65. OOb_14f3' 330 65. OOr
Ruşete Verilen Ana Arı(ad) 15 15 15 45
çiftleşen Ana Arı (ad) ıı 12 lA i;;
çiftleşme Oranı (%) 73.3_~~_~~~~~ ~~!?~~_
Temmuz Dönemi
-L-a--r-.v-a-'-(-a-d-)------.-6-cf
Aş ı ı anan 16o LG O ı8 o
Tutan Ana l\rı Gözü (ad) 56 59 ! 41 156
Aşılama Randımanı (%) 93.33a 98'33~'16j8.33b 86.67m
RuşeteVerilen Ana Arı (ad) 16 ı 16 16 48
çittleşen Ana Arı (ad) 12 ıı 10 133
çiftleşme Oranı (%, 75J)~B. 75 62. 5~~8. 75k
~s~~~~~~_~-_·--~---_-_-_~_-~_-_J~-----~-------~--------__,_-------,-~------J
]\ş ılanan Larva (ad) GO 60 60 180 i
Tutan Ana An. Gözü (ad) 55 32 48 135
Aşılama Randımanı (%) 91.67a 53.330 SO.OOb 75.00n
Ruşl:'3te VeLilen Ana Arı (ad) 15 15 15 41::'
çiftleşen Ana Arı (ad) 10 ıı 10 31
çi ftıeşme Oranı (%) 66.67 73.33 66.67 6B. 89k
Topıamfortalam-a·-~-------J,--·---------'--·_---- --- --
rAşıl--an-an--L-a-r--v-a---(-a-d-)--------~1-8-0-)----,I-Jı·~83-(0-)------rllı-L~8ı-08-----rı5~4~(~)------~
Tutan Ana Arı Gözü (ad) 160 \408
Aşılama Randımanı (~t) 88.89d 72.22e 65.56e \75.56
Ruşete Verilen Ana Arı(ad)
çiftleşen Ana Arı (ad)
46
33
146 34
46
30
138
97
Çiftlejme Oranı (ı) 71.74 2'}.91 __ ~h_j_:::_)_._2_2_ _L7_0_._2_9_ _ __l
4 . 2. Yü1csük Uzunıu~
Faktörler
,------~---
N x ± Sx ı Min. i Mak.
--
Transfer Yöntemi
c--.
aşılamada arı
sütü kullanmışlardır (Bodolanova, ı 974i Taranov,
1974; Ebadi ve Gary, 1979; Macicka, 1985).
Farklı larva transfer yöntemleri ~ıllanılarak yetiştirilen
GenEll 89 2392.06 - -
**. Çok önemli (P<O.Ol) f *: Önemli (P<O.OS).
X ± si:
2
8
(1) ±O.26b 8 1
(2 ) ±0.25c 8 13
(3 ) ±O.44a 19
1'\ X 1 -1oı-13.20:l.0.20c L- 12 14
A :ıç 10 i
i
10.70±0.54d ı, 9 13
l\ x J 10 21.30:t:O.50ah i 19
B x 1 10 l1.40±0.43~l
B x 2 10 IO.60±0.48d
B x 3 10 20.10±O.32b
C x L LA 11.90±O.50cd
C x "L 10 lO.20±O.2Sd
10 23.10±O.97a
90 4.72±O.55
için ortalama ıı. OO±O. 33 glin ve DUlger ve ark. i (1995)' nın yine
aşılama yöntemiyle yetiştirip doğal çiftleştirdiği ana arılar
FarkLı
larva transfer yöntemleriyle ve farklı aylarda
yetiştirileren ana arılardan her bir larva transfer grubunda ve
yetiştirme döneminde şansa baylı olarak seçilen 10' ar tanesi
laboratuvara alınmı~; ve bunlar üzerinde spEırmateka çapı ölçümU
yapılmıştır.
Faktörler
f-- ı N ı i ± sİ Min. Mak.
Transfer Yöntemi
Arı Sütü İlaveli (AL 30 0.926±0.006a 0.88 0.98
Kuru ............ (B) 30 O.906±0.009a.b 0.78 ı. 00
Su ılaveli .... .. (C) 30 0.891±0.008b 0.80 0.96
Yetiııtirme Ayı
1.310 mm, 1.276 mm, 1.212 mm, 1.159 mm ve 1.033 mm; Kaftanoğlu
yÜksek ana arı üretimi. i.ı~in öncelikle arı sütü ilaveli larva
trans fer tekniğini kullanmaları gerekti()ini, klını tran~i fer
Genel 89 5.489 - -
*. Önemli (P<O.05), Ös: Önemsiz.
önemsiz çıkmıştır.
A ve C larva transfer gruplarındaki ana
arıların ortalama spermatozoid sayıları arasındaki fark ıse
FaJc:törler
\------
N x ± Sx Min. Mak.
Transfer Yöntemi
Arı Sütü ilaveli (A) 30 4.27±0.04a 3.90 4.70
Kuru ............ (B) 30 4.18±0.06ab 3.60 4.90
Su llaveli. ..... (C) 30 4.11±0.04b 3.60 4.50
Yetiştirme Ayı
bildirmi:;tir.
Bu araştırmada beıirlenen ortalama spermatozoid sayısı
de~erleri literatür bildirişlerinin bazılarıyla çelişirken
bazılarıyla uyuşmaktadır.
r.
Bu onuçlara ana arılar.ın
bulunmaktadır.
5. SONUÇ VE ÖNERİLER
çok önemli bir ölçü oldUğunu; kapalı yUksUk uzunlwJu ile çıkış
6. ÖZET
6. ÖZET
Araştırmada, arı
sutu ilaveli (Alı kuru (Bl ve su ilaveli
(C) larva trans fer yöntemleri kullanılmJ.ş tır. Haziran, Temmuz
ve Ayustos aylarında yetiştirilen ana arıların aşılama
Kapal.ı
yUksük uzunlu(ru üzerine aş:ılama vöntemi ile !
'J ... Yr)<',
yetiştirme döneminin etkisi önemli bulunmuş (P<O. Ol) ve yöntem / '
x ay interaksiyonu önemli çıkmıştır (P<O.O::ı).
Ortalama yUk.sük uzunluğu değeLLerine uygulanan
karşılaştırma testi sonucunda A ve il gruplarına ait ortalamalar
(P<O.Ol) .
ortalama ana arı çıkış a~ırlı~ı de?terleri A, II ve C
aşılama grupları için sırasıyla 182.37±2.75 mg, 185.67±2.99 mg
7. SUMMARY
9. KAYNAKLAR
Butler, C.G., 1984. The honey-bee life history. The Hive and
Honey Bee. Dadant and Sons ıllinois (7th ed.), p39-74.
Delaplane, K. S., 1991. The honey bee queens. Am. Bee J.,
131(1) :29-30.
Eid, M.A.A.i Eweis, M.A.; Nasr, M.S. ı 1990b. The weight of the
newly emerged honeybee queen as an index of it's potential
productivity. Apie. Abst., 153/83.
Fıratlı, ç./ 1990. Yapay yöntemle ana arı ür~timi. Marmara Böl.
r. ArıcılıkSemineri (10-11 Şubat, 19BB) Bildiriıeri, U.
Oni. zir. Fak. zootekni Böl., Bursa, s67-75.
Huang, W. C.; Zhı, C. Y., 1985. The rela tionship betvıeen the
weilJht of the queen honeybee at variou3 stages and the
number of ovarioles, 8gg laid and sea].sd brood produeed.
Apic. F.bst., 1161/86.
Ruttner, F., 1983. The events which take place during the
natural replacement of the queen in a colony of bees. Ed.
Ruttner, F., Queen Rearing Biological Basis and Technical
Instruction. Apimonctia Publishing House. Bucharest, p21-
34.
Taber, S., 1976. Rearing honey bee queens throughout the year.
Am. Bee J., 116:514-517.
52
Taber, S.; Poole, H. H., 1974. Rearing and mating of queen and
Drone honeybee in winter. Am.Bee J., 114!10-19.
Weiss ı K., 1967. Must artificial queen cups be made virqin wax
and is prior conctitioning of the nurse colony to the queen
cups Wortwhile. Imker freund in German, 22(6) :177-179.
c-;:- - .
t Projenin Yürütüldüğü Kurulu~ ve Adresi: Atatürk Universitesi
Ziraat Fakültesi / ERZURUM.
...,
1- Destekleyen Kuruluş(ların) Adı ve Adresi: -TUBİTAK/Ankara •
-Ziraat Fakültesi Dekanlığ ılE rzurum.
,,
11- Dağıtım (*) : O Sınırlı ~ Sınıfsız
-
(*) PrOjr'nizin Sonuç Raporunuıı u/aş!lrı!maSlni isıcdiginiz vc kuruluşları ayrıca be/ininiz