Professional Documents
Culture Documents
ARAŞTIRMA KURUMU
HAYVA~CILIK ARAŞTIRMA GRUBU
DOKTORA TEZ!
DOKTORA TEZt
6j 2 rC
TÜRKİYE'DE ÇEŞİTLı KURUlLARDA YETİŞTtlİLEB INA ARILIR
OLUŞTURULAN BILARısı (!pis mellilera) KOLOIİLERİNİI
rtZYOIıOIİI, MORFOLOJİK VE DAVRANıŞ FARKLILIKLARIRII
ARAŞTıRıLMASı
gezginci arıcıl
Araştırma
arı gelişimi ve
bulunmuştur.
olduğu, alçak
eğiliminin arttıgı,
yagmacılık
The
signitieantly with i brood
rearing, tlight
swarming
honey produetion were eorre to eaeh
other. It was more fl
ettieieney; s
along with the .
!
çizelge No:
4.1. Gruplarda Deneme ı
Sayısı ve 51
Sayıları. '" . '" .. '" ........ . '" ... 111 ................. '"' .. .. .. .. 63
Değerler (mm)........................... 77
4.11. Kanat Uzunluklarına İlişkin Tanımlayıcı
Değerler (mm)........................... 79
4.12. Kanat İndeksine İlişkin Tanımlayıcı
Değerler (mm)........................... 80
4.13. Kübital İndekse İlişkin Tanımlayıcı
Değerler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . • .. • . . . . . . . •. 82
v
4.15. İl
4.16. i
yıcı
4.17.
4.18.
88
4.19.
89
4.20. Kıl ı
Değer 91
ŞEKİL
Şekil No:
3.1. Dil Uzunlugu............................. 45
3. 2. On Kanat................................. 46
3.3. İşçi Arının Arka Bacagı .................. 47
3.4. Tergit Genişligi ..........•............. 48
3.5. İşçi Arının Karnı ..•....•......•......... 49
4.1. Grupların Arılı Çerçeve Orta
Dönem ve Yörelere Göre 56
Etkinlikleri .......••....•....••....•...• 63
4.4. Yörelere Göre Grupların Bal Verimi Orta-
lamalarının Degişimi. . . . . . . . . . . . . . . •. . . . . 67
4.5. Yörelere Göre Grupların Hırçınlık Egi-
limleri .............................. '" ........... '" . .. . 70
vii
İçİNDEKİLER
Sayfa
1. GIRIŞ............................................................. ı
2. KAYNAK ARAŞTIRMASI................................ 5
3. MATERYAL VE yÖNTEM................................ 36
3.1. Materyal........................................ 36
3 . 1 . 3. İ şç i Ar ı lar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
3 . 1 . 5. Koruyucular................................... 37
3.2.4.2. Ön Kanat 5
3.3. Verilerin i. 49
4. BULGULAR VE 51
4.1. Fizyolojik 51
4 . ı. 2. Ana Ar ı 52
4.1.3. Ergin Arı Ge~l 53
4.1.4. Kuluçka 58
4.2.1. .. .................................................................... . 69
4.2.2. ık 72
4.3.1. Dil ......... ,. ......... __ .... ,... ili ... ,. ........ ,. ...... ılı .. ,. .. '* 75
4.3.2. Ön ...... ,. ..... ,. • if '" "ili ,. ,. *' ". it • 77
4.3.2.1. Kanat Genişliği. . . . .. . . .. .. .. . . . . . . .
~ ,. ~ .. .. '" .. .. . .. .. .. 77
4.3.2.2. Kanat Uzunluğu. 7
4.3.2.3. Kanat İndeksi. . 80
4.3.9. Kıl Uzunluğu. .. .. '" . . . . . . . . . . . . . . . . . . *_ .. '" . . . '" .............. _* lt .. '" '" '" 90
.. .
5. SONUÇ VE ONERlLER ••••••••••••••••••••••• " . . . . . . . . . 93
6. ÖZET. . .............. '" ................................ --. '" ... '" ....... '" ... ... '" 100
KA YNAKIA.R.. .. • .. • '" • .. '" '" '" '" '" '" '" • .. .. .. .. .. .. .. .. .. • .. .. .. .. .. • .. '" '" .. .. .. • '*.. 1 0-7
ı. GİRİş
malar sürdürmektedirler.
2. KAYNAK ARAŞTIRMASI
. j j $ .. l..~~
6
rını saptamışlardır.
lecegini, bunun için uzun eksen (A) ile kısa eksenin (a)
cetvelle ölçülüp ve S= xA/2 x a/2 formülü ile alan hesabı
10
leceğini bildirmiştir.
gini bildirmiştir.
! ir.
16
belirtmişlerdir.
bildirmişlerdir.
rını belirtmişlerdir.
saptamıştır.
tır.
(Snelgrove 1981).
bildirmektedirler.
lendigini bildirmişlerdir.
belirtmişlerdir.
olmadığını da saptamıştır.
olduğunu bildirmiştir.
bildirmişlerdir.
dir.
oluşmaktadır.
tir.
bildirmişlerdir.
Mızıs ( 197 6)
ise Litvanya arılarında bu değer
0.28 ile 9- 5
o 5.21±0.21 arasında değiştiğini sap
lardır,
Borodachov ve Borodachova (1976),
Kafkaslarda
4.72±0.003 mm, Merkez Rus
4.94±O.004 mm bildirmişlerdir.
30
4.94±O.004 mm bildirmişlerdir.
lerdir.
savunmuştur.
muştur.
lemiştir.
mişıerdir.
muştur.
lemiştir.
mişlerdir.
isimlendirildigini belirtmiştir.
3. MATERYAL VE YÖNTEM
3.1. Materyal
tır.
37
3.1.5. Koruyucular
(Karacaoğlu 1989).
3.2. Yöntem
lamamıştır.
3.2.3.1. Hırçınlık
rek ölçülmüştür.
--- -----------1
3.4) .
4. BULGULAR VE TARTIŞMA
ları saptanmıştır.
(: ii i. L F: 11 TAR i II L f. R i V f. R ii ı. G F. ı. F. R
I\N1AI,YA- KF~'F.R AnANA- KARATAŞ KONYA- KARAPINAR SIVAS K,\RAÇ,IYIR FETlIIYE KUŞADAS
r----4---~---,---+---,---+---r---4--.--r--- ---
\9-) lO-(ı 21-7 1-9 u-ıo
2R-IO 17 -I i 17-) 7-4 2R-4
..~ :---1----+---+---+---+---1----·- ---- ~- -.--
LO
5 5
888 8 8
il 10 LO 8
_..____________-+-.--- _. ____ 1_ _ _ _ 1_____ 1-----_. -----1-----+---1
i--------j----
5.0'; 4.67 s.ıı 6.Sh 7.81 7.75 11.50 15.25 15.75 t6.7', ıZ.75 8.56
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _.1--_ _, _ _ _ - - - 1------ - - - _-·--11----1
1.21' 1.IC 1.50 1. 24 O. )4
0.14 0.20 0.4 B 0.22 0.37 0.70 0.~9
" O. i}
_. _________ .1----_--1-_ _ . ---1----- - ' - ' - . - - .-.--.-' ---.+-----+-----1
nin /1 .00 6.50 i• . 00 2.50 6.00 7.00 5.00
LO 10 LO 10
LO LO LO 10 10 10 10 10 LO
._. ______ ._ ' _ _ -1--'_ _ ' _ _ _ _ - - - - - - - - .---._. _. _____-1------1-----1
/•. ~5 4.05 4.liO 6.05 7.256.85 8.9011.15 lJ. I'( t3.70 8.10 5.60
4.10 ._. _ _ _ _ _ 1------- _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ - - - - - - - - _ _ _ _ 1-.0......._--\
0.20 0.22 0.)2 0.43 0.1,2 0.77 0.97 t.2. L4S 1.41 0.98
0.03 O. \1,
.___ ~_ - - - f - - - - - _ _ _ ._ _ _ ----- ~~~ __- - - 1 - - - - 1
4. SO 5.00 5.00 6.00 9.01 7.00 4.00 3.00
~f i il i" )0 ) .00 J. SO 5.00
-..----~ ----'1------1------1----- - - - - - - - . - - - ---~ - - - - . j - - - -
9.00 9.00 ii, .00 1) .00 19.0( 20.00 15.00 10.00
ı n"k 5.00 5. SO ) .00 5.50 7. SO
56
FAO!
BAAE
TKV
EZAE
ATAE
~;
i
i
ı ı ı ı ı ı ı ı ı
lıj 2'0_10 17_11 2L,_2 173 7_4 28_4 RS 9_6 30_6 2U 1L8 L9 1L10
--19 89--·-t-·_~-- .._-~~~~~~-19 90 --------~--~~~~-1
'"thıye l/,ntalYL Kemer !Karalas i (arapınar i Sivas _Karacayır !fi:>lhiye iK usa C!a s i i
DOı'lEM VE YORELER
G ii l L E tt T il R ı ii LER i V E ~ il L (~ ELF. R
:nIWI.AR
·-rIIıIYE AIJANA- KARATA~ KOI1YA- KARM'1NM slv,ıs- KARAÇAYIR F€TII!YE KUŞADAS
----,._--- -- ----- -r~--I
17- i i 74 -7 17-1 7-4 2A-4 19-, 9-n J\ı-fı Ll-7 11-8 1-9 13-10
8 7
LO
-_.. ~-- - -6- - - ----_._- f, f,
- --_._-
(,
"
- -6 - - -6- - - -
6
Sx 102 ı Id Bl 242 577 714 554 J82 751 5(,3 216 196 104
----.-- - - - - ----~-- - - ---- ----- ---- ---1----+---
1164 155 Bii3 1462 1163 1917 14 i 7 18'1~ IllJ I , 1270 636 O
.------- - - - - - - - - - 1 - - - - - 1 - - - - · ---.1------ - - - - - - - 1 - - - + - - - - - 1
LO LO 9 9 R 8 8 8 8 8 8 8 8
...----- ------r---- ---. ----- - - - - f - - - - - - - - - - - - - 1 - - - + - - - 1
17~fi 967 2S09 6919 5218 4858 4175 599 0 4246 2747 2245 101
----.--- - - - - - - - - . - - - - - - - - - ---.-.-~----- .-----f-----.f--"--+---!
Ild 11.0 169 30) 482 LLS l80 19 /, Vd 202 213 358 170
-.---.. --- -------- - . - -..- - - - - - - - ------1------ - - - ' - - -----I-------.f--"--+----1
tli n 1146 378 1096 204" 3996 362'\ 50J' 3207 1881 955 ıos
IRI,] 2620 2103 1.005 6390 6497 6988 5)/.7 8700 47 /.2 )715 4001 1541
.------ ------ . - - - - - - - - - - - - - .----- .---.----- --------1------1----1
LO LO 10 10 10 LO LO LO LO ıo LO 10 10
- . - . - - - - - - - - - - - - - - - - - - . - - - - ------ - - - - - - - - - -.----1-----;
1471 ın] 520 1810 4086 4274 Idll 1821, 4ROJ 3727 !JS9 995 323
. -- - - - - - - - . - - - - - - - - - - - - - ------- ----.-- - - - - - f - -..- - - - - - - - I - - - - 1 : - - - - 1
(, \ 5(, ) i ıso 484 116 288 776 329 267 218 171 134
-.------. ----- - - - - - - 1 - - - - -.---- - - - f-------- ---.--.
7C00
S5G0
FAO!
8AAE
ıKV
scco
;\ 1\ EZA.E
ATAE
sSOO
'! \"
J \ : \
J
I
1/"-, !i \
'.
\
50CO
,/ i
J
/ 1 "\
"~, ' 1i' , i\ "\
i
,! i \\\ \'
! 'i!1;;\\\ \\
ıVf\ J \~\\,\\
,Ili
4 SOO
Iı \, f\~,~
. ,_---'\ :' i '\ \\
/\ /
4000 ! :( i
/ ' / \ '"\
'\ /
/1 \~
I,ii / // \' !'lJ
i
\'1'\\
,
~\
3 SOO
I i
, JJ \ \\
\ \
i :! i
I ,J
Iı
\i~ 'I
tı
,
"
'
:~
Lo
Jl.
2 SOO
!
! !il
f i
\\,\ \
1\ '-
-'
"-1
W ! !!i \\ \ "~
2000 LLL \\\\ \,
-
f I'
' ,\ '
.i! ; iii \ \ '
-cı::
i ," /i \\
Lı
'.
'
-'
-cı::
i .
/
,
Iı
ı
\\
\ \
1SOO /j/
if ! /f
1'.. \ \ \\
' \,
1/ /~/ ,i / \
f
<ı:
/ /'
i.
i / i
i
i J \ . \'" \ \
/
x: ı/ / ,,~~\ \ \\
I' "'"' \
\j
~')
-'
1000
::o i ( "-.... ,
x: i : ,,',,~ '. \
1('
i '" ~ , " " ,\ " ,
SOO
"\
'..:
ı ı ı ı i ı
:9-.5 L6 30_6 21_7 1Lg L9
1--1989 ~ 9 90 - - - - - - - - - - - 1
(P<O.Ol)
verilmiştir.
63
Sayıları
VE DÖNEMLEH
GHUPL;\H TOPLAM
Antalya Adana Konya S~ 'vas UÇAN
Kemer Karataş Karapınar ır ARI
24.2-17.3 7 .4-28.4 19.5-9.6 30.6-11.8 SAYISI
.J" 4 .O •O 362
Z\ iTı
iC l-
ın o. 30.5 43.0 .0 326
/ -
sayıları da saptanmıştır.
ile üçüncü; ATAE 326 uçuş ile dördüncü ve 300 uçuş ile
BAAE sonucu olmuştur.
tur.
6S
miştir.
YÖRELER VE DÖNEMLER
GRUPLAR n YILLIK TOPLAM
Karataş Karaçayır Kuşadası
17.3-24.4 9.6-11.8 1.9-13.10
1= l
i
10
1
-i
8 J i
6 L
c:ı
~
F/Inı
.,-
'=
:x
i i
BAAE
TKV
LU
> EZAE
--1
-o:
co J ATA E
i
~
i
i
0 i
(~ar'at2s Karac2yır Kus ada s i
17.: _ 24 4 96_1~B 19 _13.10
y EL~R 'IL: ootL Ei"'ll EK
Şekil 4.4. Yörelere Göre Grupların Bal Verimi Ortalamala-
rının Degişimi
ile uyumludur.
ü r'('t i mi ) .
4.2.1. Hırçınlık
YÖRELER VE DÖNEMLER
GRUPLAR TOPLAM
Karapınar Karaçayır Fethiye İGNE
19.5-9.6 30.6-21.7 lL. 8-1. 9 SAYISI
FAÜİ 20.0 15.5 23.0 117
BAAE 39.0 30.0 64.5 267
TKV 30.0 19.0 26.0 150
EZAE 26.0 32.5 39.0 195
ATAE 48.5 29.0 54.5 264
TOPLAM 327 252 414 993
İGNE
SAYISI
70
4.5'de verilmiştir.
FA01
BAAE
70 TKV
EZAE
60 ATAE
«
~ SO
..-J
«
f-
o:: i
o ~.
>-
«
V1
2
w
Z
o ...L---r--------,---------....,---
Kar a pına r Karaeayır Fethiye
195 _ 9.6 30 L 21.7 11.8 _ 1.9
YÖRELER VE DONEMLEii
düşC 'ıdürmektedir.
YÖRELER VE DÖNEMLER
GRUPLAR TOPLAM
Kemer Karapınar Fethiye Kuşadası
24.2-17.3 19.5-9.6 11.8-1.9 1.9-13.10
FAÜİ 3 2 2 O 7
BAAE 2 1 2 O 5
TKV 5 3 4 2 14
EZAE 3 2 1 2 8
ATAE 2 2 3 3 10
TOPLAM 15 10 12 7 44
olmadıklarını göstermektedir.
ile uyumludur.
rini göstermektedir.
ludur.
degerinden büyüktür.
ile de uyumludur.
tir.
gerlerinden büyüktür.
degerlerini gbstermektedir.
82
tür.
uyumludur.
verilmiştir.
86
TKV grubu ile BAAE grubu arasındaki fark (P < 0.05) önemli
bulunmuştur.
88
tur.
tur.
muştur.
e indeksi ortalamalarının 1 1
den önemli düzeyde
mm degerlerinden küçüktür.
92
ile de uyumludur.
93
5. SONUÇ VE ÖNERİLER
etkilerine deginilmiştir.
tırmalar yürütülmelidir.
99
6. ÖZET
rilmiştir.
olan grup TKV en çok egilimli grup ise BAAE olarak saptan-
mıştır.
tabloda özetlenmiştir.
!-----------~---i-----'----~---··----ı------ ----
iDi L uıunıv9u (ımı) i 6.665: 0.0116 i 6.649! 0.0122 i 6.695! 0.0146 6.654 , 0.0119 6.673 , 0.010'1 p < 0.05
IKa"at 9el1işl igi (rım) 3.~32 .: 0.0073 i 3.137, 0.0059 3.178 ! 0.0083 3.120 , 0.0067 3.161 ! o.oon p <. 0.01
ı '-1
i (anat uıunlvgu (rrm) 9.0SL. :!: 0.0149 i 9.130 ! 0.0141 9.11>4:0.0159 9.163 ! 0.0129 i 9.11.4 ! 0.0149 i P <. 0.01
I~------I
i Kanat 1rdeJ:s j 0.346 t 0.0006 0.31.0 ! 0.0005 i 0.346 , 0.0005 i p < 0.01
i i
IKubital ~rdeks. 2.323: 0.0427 i 2.193,0.0316 2.355 : 0.0430 2.186 , 0.0315 i 2.374 , 0.0435 i p <. 0.01
i
i Arlr;a bacaJ:. uıunlugu (rrrn) e.176 ! 0.01l.5 8.156: 0.0153 B.179 : 0.0126 8.191 ! 0.0115 i 8.155 ! 0.0134 i onemsiı
i i
M(>t at ar;;" L 1 rıdeks. 0.5B2 : 0.0016 0.589 t ! 0.51>4 t 0.0017
0.0021 0.587 : 0.0020 0.585 , 0.0017 Onems i ı
~~~----_._---~-;---~-!
i
"Tergıt genışlıgı (ımı) 4.'01 ~ 0,0100 i ':',':'60:: 0.0091 i 4.376:!: 0.0121 L. .446 ! 0.0131. i 4.456 , 0.0109 i p <. 0.01
--~--------~- i i---~--- 1-----1
Kece kuşa~ genıştıgi (mn) 0.91Ç :. 0.0080 i 0.931! 0.0080 i 0.909.: 0.0076 0.924 , 0.0081 ! 0.903 ! 0.0064 i P « O.OS
------·---·---~-i-----I------ - - - - - - - - - - - - i
Parla~ zemın genışLısı Urın) i O.S04! 0.0070 i 0.497!. 0.0069 0.500 ! 0.0058 0.1.96 1 0.0067 0.521 ! 0.0060 p <. 0.05
.---~-~ 1------
Keçe ı ndeks i 1.B&\ : 0.0'61 ! 1.932, 0.0456 1.855 : 0.0.347 1.923 , 0.0482 1.768 ! 0.0306 P <. O.OS
(1 L uıuntvgu (rrrn) 0.210 : 0.0035 0.224 , 0.0049 0.225 : 0.0037 0.216 , 0.0037 0.229 İ 0.0045 P <. 0.01
103
7. SUMMARY
0.05) TKV having the highest and BAAE the lowest and
neetar shortage boosted this behaviour. When swarming was
eonsidered TKV group showed the lowest tendeneyand BAAE
the highest
106
i H 1nd Le] te-"'j!_'" mm i 8.176! 0.:)1 ... 5 B. ~56 ! 0.0153 3.179 ! 0.0126 8.191 : 0.0115 8. :55 : 0.0134 ~C ~ ,:;i"'.
1--,,·----------·----- !~----------·----l 1-------1-------,------
:Taısal ırıaex : O.Se2! :).C016 'J.589 ! 0.:)021 1 0.587!: 0.0020 0.585 !: 0.,)017 i 0.584!: 0.0017 ~JO 5,;". i
- - - - - - - - - - - - , ..~-~~-, '~--·--i------'------ı-----ı
:Tergite wld.th(rmı) ! <-,':'61 ~ 0.011)0 i ... .:..60! O.OC91 i i...376! 0.0121 i 4.446:. 0.0134 4.456:. 0.0109: D < 0.01 !
------,~------! !
i 10fllentt.tn Io/ıdth (;mı) i 0.919, 0.'1020 ] 0.931: o.ooeo : 0,909: 0,0076 ! 0.924: 0.0081 i 0.903, 0.0064 P '0,05 ]
Tomentvn ı(lo€,:x. 1.&:.6 ! J.04ö1 i '.932,0,0456 1.855 : 0,0,347 1.923,0.0482 1.168 , 0.0306 p < 0.05
,--------- ··--i--~---·, ------,--------i------
:Haır length (mn) i 0.210! Q.ıJ035 0.224 !: 0.0049 0.225! 'J.C037 i O.2~6!: 0.0037 ! 0.229! O.OOl.S P < 0.01
KAYNAKLAR
Abs. 829/78.
ADAM, B. , 1983. In search of the best strains of bees.
Northern Bee Books, Hebden Bridge, West Yorkshire,
U.K.
ADAM, B., 1987. Breeding the honeybee. Northern Bee Books,
Mytholmroyd: Hebden Bridge, West Yorkshire, U.K.
ALPATOV ı V.V., 1929. Biometrical studies on variation and
the races of honeybee Apis mellifera L. Rev. Biol.
4: 1-57. Alınmıştır. Ruttner, F. 1988. Biogeography
and taxonomy of honeybees. springer-Verlag, Berlin,
57-78.
ALPATOV, V.V., 1948. The races of honey bees and the ir use
in agriculture. Sredi Prirodi 4 , 1-65. Alınmıştır.
323-381.
ALY, F.K., ESBAH, H.M. ve MAKADEY, M.A., 1988. Studies on
the proboscis and corbiculae measurements of three
races of honeybee in relation to honey and pollen
production in Middle Egypt. In Proceedings of the
Fourth International Conference on Apiculture in
Tropical Climates, Cairo Egypt. Apic. Abs. 852/90.
108
Abs. 643/72.
Leiden.
109
148/82.
CHAHAL, B.S., BRAR, H.S., GATORIA, G.S. ve JHAJI,H.S.,
1986. Aggressive behaviour of Apis florea towards.
Apis mellifera in hive robbing and ın foraging.
J.Apic. Res. ~(3): 134-138.
COLLINS, A.M. ve KUBASEK, K.J., 1982. Field test of honey-
bee (Hymenoptera: Apidae) colony defensive behaviour.
Ann. Entomol. Soc. Am. 75(4): 383-387.
COLLINS, A.M., RINDERER, T.E. ve TUCKER, K.W., 1988.
Colony defence of two honeybee types and their hybrid
1. Naturally mated queens. J.Apic. Res. 27(3): 137-
140.
COLLINS, A.M., RINDERER, T.E., TUCKER, K.W., SYLVESTER,
H.A. ve LACKETT, J.J., 1979. A. model of honeybee
defensive behaviour. J.Apic. Res. 19(4): 224-231.
CORNUET, J.M., 1986. Population geneties. Ed. Rinderer,
T.E. Bee Genetics and Breeding. Academic Press, Ine.,
London, U.K. 235-254.
CORNUET, J.M., FRESNAYE, I. ve TASSENCOURT, L., 1975.
Diserimination et classification de populations
d'abeilles a partir de earaeteres biometriques. Api-
dologie 16: 99-108.
DANKA, R.G., RINDERER, T.E., HELLMICH, R.L. ve COLLINS,
A.M. , 1986. Foraging population sizes of Afrieanized
an European honey bee (Apis mellifera L.) colonies.
Apidologie 17(3): 193-202. Apie. Abs. 882/87.
110
161-164.
Berlin.
MAUL, V., PECHHACKER, H. ve KUHNERT, F.T., 1981. Summer
school in bee breeding and instrumental insemination.
Hawkesbury Agricultural College.
MIZIS, A.P., 1976. External morphological characters of
the Lithuanian honey bee and their correlative
variabilty. Genetics selection and reproduction of
the honey bee. Symposium on bee biologyı Moscow. 153-
157.
MORITZ, R.F.A., SOUTHWICK, E.E. ve HARBO, J.B., 1987.
Genetic analysis of defensive behaviour of honeybee
colonies (Apis mellifera L.) in a field test. Apido-
logie 18(1): 27-42.
MORSE, G.D., 1983. Races of Bees. Ed. Root A.I. The ABC
and XYZ of Bee Culture. 557-566. Root Company.