ZEHİRLİ HAYVAN ISIRMALARI VE İLK YARDIM

No Zehirlenmede etken Ekolojik bilgiler BULGULAR ŞİDDETLİ ETKİLENME ANTİVENOM (panzehir)

1 Bölgede genelde zehirsiz yılanlar
mevcut olmakla birlikte az sayıda
zehirli yılanda mevcuttur.
YILAN
ISIRMASI
Hafif Zehirlenme Isırma
alanında sınırlı şişlik, kızarıklık ve
ekimoz
Orta Zehirlenme:
Şişlik, kızarıklık ve ekimoz sokulan
extremitenin büyük kısmını içerir
Bulantı, kusma, ağızda uyuşma veya
olağandışı tat, hafif hipotansiyon
vardır.ANCAK HAYATI TEHDİT
ETMEZ.
BULGULARI
Şişlik,ekimoz (morarma ) giriş
extremitesini içerir ve hızla ilerler.
Şiddetli mental durum
değişmesi,ağızda metallik ve kauçuk tadı
,bulantı ve kusma, hipotansiyon
(SB<8OmmHg), şiddetli taşikardi ve
solunum bozuklukları görülür.
ANTİVENOM VARDIR. Ancak antivenom
verilirken yarar/zarar oranı hesaplanmalıdır
Antivenoma karşıda alerji oluşabilir.Antivenom yoğun
bakım şartlarında uygulanmalıdır.
Şiddetli veya hayatı tehdit eden ısırığı olan hastalar ve
antivenom alan hastalar yoğun bakıma alınmalıdır.
Hafif ve orta şiddette zehirlenmesi olan vakalara
antivenom verilmesi gerekmez.
.

2 Bölgede genelde zehirsiz akrepler ısırığın çevresinde şiddetli ağrı, hırıltılı

mevcuttur. Mesobuthus gibbosus
türü akdeniz bölgesinde bulunan
AKREP
türüdür.
SOKMASI Akrepler geceleri aktiftirler.
nefes ve solunum güçlüğü, ateş , titreme,
baş dönmesi ,bilinç kaybı, ağızdan köpük
PANZEHİR VARDIR. Panzehir, sadece ciddi
Yanıcı ağrı, eritem (deride kızarıklık), gelmesi,mide bulantısı,kas spazmları
zehirlenme durumlarında tatbik edilmeli
şişlik ,tansiyon değişiklikleri,ateş,

3 Adana bölgesinde zehirli örümcek yara çevreinde ağrı , küçük Isırılan bölgede şişkinlik ve ödem oluşumu,
türü mevcuttur. kırmızı ısırık izi, şişlik, uyuşukluk, şiddetli ağrı ve acı hissi, kaslarda spazm
karıncalanma, görülebilir. Sersemlik, kusma eğilimi,
terleme,halsizlik, tükürük salgısında artış,
ZEHİRLİ solunum güçlüğü diğer etkilerdir.
ÖRÜMCEK zehirlenme durumunda sistemik tedavi uygulanır.
ISIRMASI
4 sokma yerinde kızanklık, ödem, ağn,
kaşınma, sistemik reaksiyon; bulantı,
kusma, çarpıntı ve dispne, anafilaktik
reaksiyonlar (solunum güçlüğü,
Bölgede genelde bal arıları olmakla İğnenin girdiği yerde kızarıklık, ağrı, hipotansiyon, anjiyonöridk ödem) ortaya
ARI SOKMASI birlikte eşek arılarıda mevcuttur. kaşıntı, şişme olabilir. çıkar. Antihistaminik ve ağrı kesici tedavi uygulanabilir.

6 uzun çalılıklarda, ormanlarda, dere Her kene ısırması hastalığa sebep

kenarlarındaki otlarda, olmaz. İnsanlarda hastalık,
yaşarlar.zıplamaz yürüyemez, temas ateş, üşüme-titreme, yaygın kas
ağrıları, bulantı-kusma, ishal, yüzde
etme ile yapışır.
kızarıklık, karaciğerde büyüme ve Genelde ölümler hastalığın 6 ile 14. günleri Hastalık etkeni taşıyan virüse sahip Kenelerin sebep
kanama ile kendini gösteriyor.
KENE arasında oluyor. Hastalar sıklıkla yoğun olduğu KKKA, sistemik tedavi gerektirir.Bu sebeble
kanama ve kalp durmasından kaybediliyor. korunma önemlidir.Ek3
 İLK YARDIM Kişisel Koruma Önlemleri

Hasta derhal yatırılmalı ve ısırık yeri ekstremitede ise ekstremite Yılanlar dişlerini bir ayakkabıya yada kalın bir kot pantolana batıramazlar dolayısıyla bu gibi
HAREKETSİZ hale getirilmelidir. Çünkü ısırılmadan sonra hareket yerlerde bu tür ayakkabı ve pantolonla dolaşanlar emniyette olacaklardır. Yılanlar aşırı
etmek zehrin emilmesini, kana geçmesini süratlendirir. korkmadıkça, rahatsız edilmedikçe, köşeye sıkıştırılmadıkça ve üzerlerine basılmadıkça asla bir
Eğer ısırık bir ekstremitede ise ısırık yerinin 8-10 cm üzerine bir insanı ısırmazlar.
turnike bağlanır. Lenfatikler zehirin yayılmasını kontrol ederler.
Turnikelerin amacı da bu lenf akımını engellemektir. Turnike arter
kan akımını engellemeyecek şekilde konur.
Ödemilerledikçe,TURNİKE; 20-30 dakika da bir 5-10 saniye açılıp
yukarıya doğru kaydırılır.
*Isırılan bölge yıkanıp, TEMİZLENİR. bilekteki nabız atışı
hissedilmelidir. Ayakta ise nabız atışı topuktan alınmalıdır. Hastaya
kesinlikle alkol VERİLMEMELİ, Antihistaminik ilaçlar
VERİLMEMELİDİR

İlk olarak soğuk (buz vs.) uygulama yapılmalıdır. su ve sabunla Akreplerin nemli ve loş yerleri severler. Kapalı ayakkabı ve kıyafet, eldiven giyerken önce
yıkanmalıdır.Kısa süreli olarak soğuk uygulama yaralıdır. Kalp ve kontrol edilmeli, sonra giyilmelidir sevdiklerini daha önce belirtmiştik. . Akrepli bölgelerde
solunum fonksiyonları takip edilmeli. Hareket edilmemeli Zehir tavuk yetiştirilmesi de faydalıdır. Çünkü tavuklar akrep yemeyi severler.
gözlere temas edecek olursa; bol su ile yıkanmalıdır

Yumuşak bir sabunla ve suyla o bölgeyi temizlenir Açık ayakkabı ve çıplak ayakla doğada yürünmemeli. Çevre ilaçlamalarına
• Şişliği önlemek için buz tedavisi uygulanır, önem verilmelidir.
• Şişliğin azalması için, soğuk ve ıslak bezler uygulanır,
• Kaşınmayı önlemek için, hidrokortizon krem sürülür.
• 24 saat, sistemik reaksiyon semptomu olup olmadığını kontrol etmelisiniz.
ciddi vakalarda ,Isırılan bölgeyi hareket ettirmemelisiniz.
İğne hala ciltte ise düzgünce çıkarılır. İğne yerine buz koyarak
soğutma yapılır. Alerjisi olanlar, astımlılar, ağızdan sokulanlar, çok
sayıda arı tarafından sokulanların hemen nakli gerekir.Özellikle eşek
arılarının baş ve boyun gibi bölgelerden sokmasının ciddi bir durum
olduğu unutulmamalıdır.
Keneler KKKA yapan virüsü, vücuda yapıştıktan hemen sonra vermez, bunun için
belirli bir süre gerektiğinden kenenin en kısa sürede çıkarılması çok önemlidir. Keneler
kesinlikle ezilmeden ve kenenin ağız kısmı koparılmadan bir cımbız veya pens
yardımıyla kenenin vücuda yapıştığı yerden tutularak, sağa sola oynatılarak
çıkartılmalıdır.Kene yapışması durumunda, mümkün olduğunca kısa sürede sağlık
kuruluşuna gidilmelidir.
Parlak renkli, beyaz veya pastel giysiler giymeyin.
-Çiçek kokulu kozmetik veya parfümler kullanmayın.
-Yemek kokusu arıları cezbeder. Bu nedenle dışarıda yemek yerken veya pişirirken dikkatli
olun.
-Arı sokmasına karşı aşırı duyarlılığı olan kişiler, yanlarında her zaman bir enjektör ile
Adrenalin ampul ve Dekort flakon bulundurmalıdırlar.
Özelikle kırsal alanlarda dolaşılırken çizme giyilmeli veya pantolon paçaları çorap içine alınmalı. Kenelerle
sıklıkla karşılaşılabilecek ortamda çalışması gerekenlerin kıyafetlerine WHO tarafından önerilen ilaçların
uygulaması uygun olur. İlaçlar giysilere giymeden önce uygulanıp kuruduktan sonra giyilir (kenkov) .
Sivrisinekler için piyasada mevcut olan direkt vücuda sürülen ilaçlar kenelere karşı da kullanılabilir. Kısa süreli
koruma sağlar.
(OF, KOV, ) Kene Yapışması Durumında :
Son teknik olarak Avrupa´da piyasaya sürülen Tickner, keneyi
dondurarak öldürür ve çikarır. Dondurucu etkisi sayesinde, kene kendisi üzerinde uğraşıldığını anlamadan ölür.