Professional Documents
Culture Documents
F(w) fonksiyonu f(t)’nin kompleks Fourier transformu adı verilir. f(t) de F(w)’nın ters
dönüşümüdür.
1
=
2
=
Şimdi zamanda kaymış bir bir dalga biçiminin spektrumu ile orjinal dalga biçiminin arasındaki
ilişkiye bakalım;
F(w) f(t)
=
F-T(w), f(t-T) nin Fourier transformu olsun. Yani orjinal dalga biçimi T kadar zamanda
gecikmiş;
= −
− = yazalım.
=
=
Birinci shift teoremi.
1
=
2
1
=
−
2
− = yazalım.
1
=
2
1
=
2
Dolayısıyla,
Superposition Teoremi
1
=
2
1
=
2
1 1
+ =
+
2 2
1
+ =
+
2
Duality Teoremi
1
= $
2
1
− = $
2
ya da
2− = $
bunu
=
ile karşılaştırınca 2− ile $ nin bir Fourier çifti olduğunu görebiliriz.
Benzer şekilde,
$ =
$− =
Çarpma Teoremi
1
=
2
1
=
−
2
1 ∗
=
2
Benzer biçimde
1
=
∗
2
Parseval Teoremi
1 ∗
!" =
2
ya da
1
!" = |
|
2
Bir dalga biçimindeki toplam enerji genliğinin karesinin integrali ile orantılır;
1
!" = |
|
2
|
| ifadesi enerji spektrmu olarak bilinir. Çarpım teoreminden,
1 ∗
=
2
1.shift teoreminden,
+ ( →
)
1 ∗
+ ( =
)
2
1
= |
|
)
2
1
∅ ( = + (
2
1
∅ ( = |
|
)
2
yani, ∅ ( → |
| bir Fourier çiftidir.
Fourier serisi ile periyodik dalga biçimlerinin yapılabildiğini daha önce görmüştük. Bu
bölümde de Fourier integrallerinin geçici (transient waveforms) dalga biçimlerinin analizinde
kullanabileceğimizi bazı örneklerle göreceğiz.
2 2
− −
(a) (b)
1
= − < <
2
= 0, .ğ0 1020
1 −1
= 4 5
2 3
1 1
−
2 3
ya da
6.7
=
Bu ifade, paydanın da sıfır olduğu orijinde hariç 6.7 = 0 olduğu her yerde yani = 7/ için sıfır
olacaktır. küçük olduğunda 6.7 yaklaşık ye eşit olur ve = 0 da F birim değere sahip
olur. daha büyük oldukça 6.7, +1 ile -1 osile eder. , büyüdükçe osilasyonun genliği azalır ve
sonuçta sıfır olur. Spektrumun çizimi yukarda (b)’de verilen şekilde görülmektedir.
Şimdi zamanda dikdörtgen dalga biçimi yerine frekans bölgesinde dikdörtgen dalga biçimini ele
alalım;
1
1
2
2:
−: :
2 2
− −
: : : :
(a) (b)
1
= − : < < :
2:
= 0, .ğ0 1020
1
=
2
1 1 ;
=
2 2: ;
1 1 1
;
= ;
2 2: 3
1
=
; −
;
43:
1 6.7:
=
2 :
Önceki bölümde sinyalin frekans spektrumundaki ilk sıfırın = de olduğunu gördük. Sinyal
%
6.7
= lim =1
→C
Spektrumun genliği w’dan bağımsızdır ve genliği bir olan w eksenine paralel düz bir çizgi
biçiminde olur. Birim impulse’ın enerjisi sonsuz olur.
Duality teoreminden orijinde bir frekans impulse’sının 1/2π sabit yükseklikte bir sinyal
vereceğini söyleyebiliriz. Yani orijindeki bir frekans impulsı bir d.c. sinyali gösterir.
İkinci shift teoremini w=p frekansında görülen bir frekans impulsına uygularsak,
sinyalini verecektir. Bu, zamanın reel bir fonksiyonu değildir. Bu güçlüğü yenmek için w=-p
frekansında ikinci bir sinyal ekleyelim. Bu durumda bu sinyal içinde shift teoreminden
yazabiliriz. f(t), bir sabit (1/2π) olduğundan sonuç sinyal süperpozisyon
teoreminden (1/π)cospt olur. Dolayısıyla sinüzoidal türde bir değişim frekans impulsları ya da
spektral çizgiler verir. cospt sinyali için spektral çizgilerin genliği π olacaktır.
1
=
2
1
= D
+
E = FG6
2
Sonlu Darbe Dizisi (Finite Pulse Train)
Daha önce orijinde birim alanlı ve 2τ süreli bir darbenin spektrumunun sin(wτ)/(wτ) olduğunu
görmüştük. Nitekim aşağıdaki şekilde görülen t=T deki bir darbenin spektrumunun da shift
teoreminden
. sin (/( olacağını söyleyebiliriz.
f(t)
1
2(
T-τ T T+τ t
Şimdi de N adet darbeyi gözönüne alalım, öyleki;
= −J, −J − 1, … − , 0, , , , J − 1, J noktalarında görülsün.
6.7(
= 1 +
+
+ ⋯ +
M +
M
(
6.7(
= −1 + 2!1 + FG6 + FG62 + ⋯ + FG6J"
(
olur. Kare parantez içindeki seri, karşılık gelen üstel serinin reel kısımları alınarak toplanabilir.
−1 + 2N1 + + ⋯ + M
1 −
M
= −1 + 2N O P
1 −
D1 −
M E1 −
= −1 + 2N O P
21 − FG6
1
6.7 2 S
=
1
6.7 2
Dolayısıyla da,
1
6.7( 6.7 2 S
=
( 6.7 1
2
olur.
Gaus Fonksiyonu
Fourier transformu;
T
=
∞ 1 2
= −2 +23
−∞
T T
=
T
T
=
T
T
= √2
W + 3/√2X
T
Y Z = √
T
T
= √2
Gaus fonksiyonu hem zamanda hem frekansta aynı biçimdedir ve self reciprocal denilir.
Gaus fonksiyonu Hermite fonksiyonları olarak bilinen bir kümenin üyesidir. Bunlar aşağıdaki
gibi ifade edilir;
[\ = ] ^ T
_ T
]^
Gaus fonksiyonu [C dir. Tüm Hermite fonksiyonları self-reciprocal özelliğine sahiptir.
= 1 >0
=0 <0
f(t)
a|| sonlu olmadığından birim adım fonksiyonu Dirichlet koşullarını sağlamaz. Bu zorluğun
= 1 0<<
= 0 .ğ0 1020
Dirichlet koşulları şimdi sağlanır, bu fonksiyonla devam edelim;
=
=
C
1
= 1 −
3
Dolayısıyla,
1 1
= 1 −
2 3
1 1
1 1
= −
2 3 2 3
1 1
= +
2 2 3
= − < 0
3
= + > 0
Dolayısıyla da,
= 1 > 0
=0 <0
Formülden,
1 1 1
= +
2 2 3
1
=
3
1
|
| =
Üstel Azalma (The Exponential Decay)
Şu şekilde tanımlanır;
= g > 0
=0 <0
f(t)
1
0 t
=
∞ ∞
= −h −3 = −h+3
−0 −0
−1 1
4−h+3 5C =
=
h + 3 h + 3
Nitekim,
1
=
h + 3
1
|
| = i
∗ = j
h + 3h − 3
1
|
| =
ih +
Bir önceki fonksiyonla ilişkilidir ve sıklıkla aynı sistemin farklı bölümlerinde birlikte görülürler (bir RC
devresinin geçici tepkesi gibi).
=0 <0
f(t)
1
Bu fonksiyon da birim adım gibi a|| sonlu olma koşulunu sağlamaz. Spektrumu
süperpozisyon yöntemiyle elde edilir. Bu fonksiyonu birim adım fonksiyonu eksi g biçiminde
düşünebiliriz. Birim adımın spekturumu
1
=
3
1 1 1
ve
= +
2 2 3
1 1 h
= − =
3 h + 3 3h + 3
−3h 3h
|
| = jk . l
h + 3 h − 3
h
|
| =
ih +
ve
1 1 h
= +
2 2 3h + 3
1 1
= FG6 − < <
2 2
= 0 .ğ0 1020
f(t)
1/2(T)
-1/2(T)
=
= FG6
Bu integrali almak biraz uzun sürebilir. Daha basit bir integral, F(w) nın özellikleri kullanılarak elde
edilebilir. f(t), fonksiyonu çifttir ve Fourier transformu saf reel (pure real) bir fonksiyon olur.
Dolayısıyla kosinüs transformu biçiminde yazılabilir. (F(w)=a(w)-jb(w), buradaki a(w) kosinüs
transformudur.)
2
= m = FG6. FG6
−2
1 2
= !cos − + cos + "
2 −
2
1 1 1 2
= O sin − + sin + P
2 − + −
2
1 1
= sin − + sin +
− 2 + 2
1 1
6.7 2 − 6.7 2 +
= n + o
2 1 − 1
2 +
2
T zamanında p açısal frekanslı pT/2π adet cycle görülür.