Kunnen veranderen is een noodzaak

Het huidige economische klimaat maakt het noodzakelijker dan ooit om de bedrijfsvoering
niet alleen goedkoper uit te voeren, maar ook sneller bij te stellen om zo de markt te kunnen
volgen. Business Agility is dat wat bedrijven nastreven - het vermogen om snel
gedragsveranderingen te kunnen doorvoeren in de eigen organisatie en ook de
ondersteunende ICT systemen. Dit geldt voor het bedrijfsleven, maar misschien nog wel meer
voor overheden.

Ondernemingen echter worden door hun ICT organisatie geconfronteerd met wachttijden om
de noodzakelijke veranderingen in de ICT systemen door te voeren. Dat is vaak geen onwil,
maar het resultaat van inflexibele ICT architecturen, waardoor bijna elke verandering een
behoorlijke inspanning vergt. Zo moet er veelal een project worden gedefinieerd, ontwerpen
gemaakt, gebouwd en ook getest worden. En veel veranderingen raken verschillende ICT
systemen. Dit leidt tot spanningen omdat de snelheid waarmee ondernemingen moeten
veranderen steeds meer toe neemt.

Architectuur op gespannen voet

Van nature staan Architectuur en verandering op gespannen voet met elkaar. Immers geeft
Architectuur de (technische) kaders waarbinnen de realisatie van ondernemingsondersteuing
dient plaats te vinden. En rigiditeit hierin leidt tot meer uniformiteit en uiteindelijk tot
stabiliteit, minder complexiteit en minder kosten. Hoe verhoudt dit zich tot het vermogen om
continuu te kunnen veranderen?

Ik wil daarom ook graag een discussie opstarten. Ik geloof dat een op veranderbaarheid
gerichte architectuur realiseerbaar is en tevens veel voordelen oplevert.

Architectuurprincipes
Om tot deze architectuur te komen zijn er allereerst architectuurprincipes nodig, die de kaders
scheppen om het vermogen om verandering gemakkelijk te kunnen doorvoeren mogelijk
maken. De eerste aanzet om te komen tot een veranderingsvriendelijke architectuur ligt in het
kiezen van de juiste architectuurprincipes. Een ieder van deze architectuurprincipes moet
voldoen aan de eis van veranderingsvriendelijkheid en daarmee het vermogen tot lean
verandering.

Ik stel voor daarbij en vijftal architectuurprincipes te hanteren:

1. Simpel en logisch
2. Ondernemingsbreed beheerd begrippenkader
3. Scheiden van kennis en uitvoering
4. Generieke processen
5. Intelligente ondersteuning

Architectuurprincipe 1: Simpel en logisch

Dit is een is een algemeen relevant architectuurprincipe met het doel draagkracht te
verkrijgen door dat een simpele en logische architectuur gemakkelijk begrijpbaar is en het
meer voor de hand ligt om de voorgegeven architectuurprincipes door te voeren. Ook
garandeert het een natuurlijke naleving ook op de langere termijn.

Architectuurprincipe 2: Ondernemingsbreed beheerd begrippenkader

Wordt er in de onderneming een gemeenschappelijk vocabulair aan gedefineerde begrippen
gebruikt, dan houdt dat babylonische spraakverwarring buiten de deur.

Architectuurprincipe 3: Scheiden van kennis en uitvoering

De kern van de op verandering georiënteerde architectuur is het systematish scheiden van
kennis en uitvoering. Bij het ontwerpen van het systeem wordt het unieke van de
onderneming (de kennis, oftewel de know) in een apart daarvoor bestemde voorziening
ondergebracht. Populair uitgedrukt: "separate the know from the flow". Business Rules
spelen hierbij een cruciale rol.

Architectuurprincipe 4: Generieke processen

Het vierde architectuurprincipe is de focus op hetgene wat de primaire bedrijfsprocessen
generiek maakt. Dit in tegenstelling tot de klassieke focus op elke alternatieve manier om het
bedrijfsprocess uit te voeren. De focus op wat bedrijfsprocessen generiek maakt wordt
bevorderd doordat het derde architectuurprincipe de bedrijfsbeslissingen (uitgedrukt in
business rules) in de dienstverlening naar de klant van de onderneming reeds heeft
geidentificeerd.

Architectuurprincipe 5: Intelligente ondersteuning

Zonder intelligente ondersteuning van met name de bedrijfsbeslissingen is communicatie
aspect onvoldoende afgedekt in de veranderingsvriendelijke architectuur. Het meest zichtbare
voor de klanten van de onderneming zullen veelal intelligente formulieren via internet zijn.
Ook intelligente dialogen met faciliteiten zoals vraaggeleiding en personalisatie spelen een
rol. Daarnaast behoort ook beslisondersteuning met ondersteuning door beslisbomen, dan wel
expert systemen mijns inziens binnen de kaders van de veranderingsvriendelijke architectuur.

De uitdaging
Deze architectuurprincipes moeten technisch verder worden uitgewerkt, maar uiteindelijk
moet dit verbeterde dienstverlening en klanttevredenheid opleveren. En ook lagere kosten bij
wijzigende regels als gevolg van beleid, wet- en/of regelgeving, dan wel veranderende markt.

Het uiteindelijke doel is en sneller en soepeler veranderingsproces bij business wijzigingen.

  

Gepubliceerd op: http://adi.atosoriginblog.nl/2009/11/07/architectuur-en-verandering/