CATIA ile tasarım

Eğilmeye çalışan çubuk

Modelleme
Analiz

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 1
Makine Mühendisliği
 Adımlar
• Seçeneklerin ayarlanması
• Part Design modülünde parametreleri ve
formülleri tanımlayarak parçanın
modellenmesi
• Generative Structural Analysis modülünde
tasarlanan parçanın istenen şartı sağlayıp
sağlamadığının kontrolü

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 2
Makine Mühendisliği
 Seçeneklerin ayarlanması
• Seçeneklerin ayarlanması:
– Menüden: Tools Options izlenir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 3
Makine Mühendisliği
 Seçeneklerin ayarlanması
• 3 numaralı kutunun içinde kalan seçenekler
aktifleştirilir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 4
Makine Mühendisliği
 Seçeneklerin ayarlanması
• 4 numaralı kutu içinde
kalan seçenekler
aktifleştirilir.
• OK tıklanarak işlem
tamamlanır.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 5
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Dikdörtgen kesitli, bir
ucundan ankastre mesnetli,
diğer ucundan belirli bir P
kuvvetinin uygulandığı
çubuk eleman.
• Analitik ifadedeki
parametrelere göre h
değerinin otomatik
hesaplandığı bir parça
modellenecek.
Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 6
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Menüden: StartMechanical Design Part
Design yolu izlenerek yeni bir doküman
oluşturulur.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 7
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Knowledge araç çubuğu
aktif değilse araç
çubuğu alanına sağ
tıklanıp açılan menüden
aktifleştirilir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 8
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Parametreleri tanımlamak için «Formula» tıklanır
• 2 numaralı
butondan liste
açılarak
«Length»
seçilir.
• 3 numaralı
butona
tıklanır.
Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 9
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Diyalog ekranında «Hayır»
tıklanarak ürün ağacında
ayrı bir parametre dalının
oluşması sağlanır.
• 2 numaralı kutuya
parametre ismi ve
karşısına değeri yazılır.
• Bütün parametreler için
aynı işlemler tekrarlanarak
«OK» tıklanıp işlem
tamamlanır.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 10
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Aşağıdaki parametrelerin
doğru girilmesi halinde
ürün ağacı sağdaki
şekilde görünür.
Parametre adı Tipi Değeri
b Length 20
deltaMax Length 2e-4
P Force 200
E Pressure 2,15e11

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 11
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• 4 numaralı kutuda yeni
tanımlanan
parametrelerin adları
değiştirildikten sonra sol
taraftaki kutuya formül
yazılıp «OK» e tıklanarak
işlem tamamlanır.

h=((4*P*(l/1000mm)**3)/(E*(b/1000mm)*(deltaMax/1000mm)))**(1/3)

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 12
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Formüldeki «/1000mm»
ifadeleri mm olarak
tanımlanan büyüklükleri m’ye
dönüştürmek için kullanılır.
• Son değişiklikten sonra ürün
ağacı sağdaki gibi görünür.
• Bu aşamadan sonra
modellemeye geçilir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 13
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Herhangi bir düzlemde yeni bir Sketch oluşturulur. Bu
dökümanda xy düzlemi kullanıldı.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 14
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Bir köşesi orijinde olacak şekilde uzunluğu
200mm, yüksekliği keyfi olarak girilen bir
dikdörtgen çizilir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 15
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Dikdörtgen çizildikten sonra
1’e tıklanır.
• 2’yle işaretli çizgi tıklanarak
5 numaralı ölçü yerleştirilir.
• 3’e tıklandıktan sonra 4
tıklanarak 6 numaralı ölçü
yerleştirilir.
• 5’e çift tıklanınca açılan
kutuya 200 değeri girilir ve
OK’e tıklanıp kapatılır.
• 6’ya çift tıklanıp açılan
pencerede 7 numaralı alana
sağ tıklanarak 8 seçilir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 16
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Sağdaki ekranda
«Members of Law»
listesindeki elemana çift
tıklanır (3).
• 4’e tıklanıp 5’e çift tıklanır.
• İmleç «Evaluate()»
kısmındaki parantezlerin
arasına getirilip 6 tıklanır.
• İki defa OK tıklanarak
diyalog kapatılır. Uyarı
verirse «Evet» tıklanır.
• 7’ye tıklanıp Sketch
ortamından çıkılır

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 17
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• Bu işlemlerin doğru yapılması halinde ekran
aşağıdaki gibi görünür.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 18
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi
• 4’e kadar sırayla
tıklanır.
• 4’e sağ tıklanıp 5
seçilir.
• 6 tıklanıp 7 çift
tıklanır.
• 8’e tırnaklar olmadan
«/2» eklenip iki defa
«OK» tıklanır.
Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 19
Makine Mühendisliği
 Parçanın modellenmesi

• Parametrelerin
değerleri değiştirilerek
farklı modeller elde
edilebilir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 20
Makine Mühendisliği
 Analiz
• Öncelikle
sağdaki yol
izlenerek
parçaya
malzeme
atanır

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 21
Makine Mühendisliği
 Analiz
• Katalogdaki çeliğin elastisite modülü 2e11N/m^2
olduğundan modeli oluştururken parametre olarak
kullanılan E sabitinin değerini bu değere eşitlemek
gerekir.
• Bunun için ürün ağacından E parametresine iki kez çift
tıklanarak yeni değer yerine yazılır.
• Part Design modülüne geri dönmek için ürün ağacının
en üstünde bulunan «Part1»’e çift tıklanır.
• Analiz yaparken kullanılacak değerler aşağıdaki gibidir:
P=750N, b=15mm, E=2e11N/m^2

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 22
Makine Mühendisliği
 Analiz
• Menüden sol altta bulunan resimdeki yol takip
edilerek açılan diyalogda (sağdaki resim) OK
tıklanır.
• Türetilen analitik ifade statik halde geçerli
olduğundan Static Analysis seçilir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 23
Makine Mühendisliği
 Analiz
• Aşağıdaki adımlar izlenerek belirlenen yük
analitik ifadeye uygun olarak uygulanır. 4’e
-750 yazılır.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 24
Makine Mühendisliği
 Analiz
• Ankastre yüzeyi
seçebilmek için
görünüm döndürülür.
• Sol ve orta tuş
basılıyken fare hareket
ettirilirse görünümün
döndüğü görülür.
• Sabitlenecek yüzey net
olarak görünene kadar
görünüm döndürülür
Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 25
Makine Mühendisliği
 Analiz
• Yandaki adımlar
izlenerek sabit
yüzey belirlenir.
• Alttaki adımlar
izlenerek analiz
çözümlenir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 26
Makine Mühendisliği
 Analiz
• Displacement (1)
düğmesine tıklanarak
sonuçlar görüntülenir.
• Sonuç incelendiğinde
hedeflenenden 4 kat daha
yüksek bir şekildeğiştirme
meydana geldiği görülür.
• Bunun sebebi malzemenin poisson oranının analitik hesaba dahil
olmamasıdır. Lineer-Statik SEA’da şekildeğiştirmeler elastisite
modülü ve poisson oranı kullanılarak hesaplanır. Parçanın genişliği
arttıkça poisson oranının etkisi azalacak, sonuçlar analitik yöntemle
bulunan sonuca yaklaşacaktır.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 27
Makine Mühendisliği
 Sonuç
• Bilgisayar kullanılarak farklı ihtiyaçlara cevap
verebilecek tasarımlar hızlıca yapılabilir.
• Analitik çözümlerde yapılan kabullerin etkileri
ve sınırları görülebilir.

Fırat Üniversitesi
İsmail H. ŞANLITÜRK 28
Makine Mühendisliği