ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ - ΜΗΧΑΝΗ CARNOT

1. Ο κύκλος Carnot έχει πολύ μεγάλη σημασία γιατί:

α. Ικανοποιεί τον πρώτο θερμοδυναμικό νόμο.
β. Ικανοποιεί το δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο.
γ. Δίνει το μέγιστο συντελεστή απόδοσης που μπορεί να
επιτύχει μία θερμική μηχανή με τις ίδιες δεξαμενές θερμότητας
υψηλής και χαμηλής θερμοκρασίας.
δ. Είναι ο μόνος κύκλος που δεν εξαρτάται από τις
ιδιότητες της ουσίας που χρησιμοποιεί ως μέσο.

2. Μιά μηχανή Carnot λειτουργεί μεταξύ των θερμοκρασιών 500 Κ

και 300 Κ. Αν σε κάθε κύκλο λειτουργίας της η μηχανή απορροφά
από τη δεξαμενή υψηλής θερμοκρασίας θερμότητα 100 J ποιά από
τις ακόλουθες προτάσεις είναι λανθασμένη;
α. Ο συντελεστής απόδοσης της μηχανής είναι 0,4.
β. Η απόδοση της μηχανής είναι 60%.
γ. Το ωφέλιμο έργο που αποδίδει η μηχανή σε κάθε κύκλο
είναι 40 J.
δ. Η θερμότητα που αποδίδει η μηχανή στη δεξαμενή χαμηλής
θερμοκρασίας είναι 60 J.

3. Αν σε μια μηχανή Carnot διπλασιάσουμε ταυτόχρονα τις

θερμοκρασίες της θερμής και της ψυχρής δεξαμενής θερμότητας,
τότε ο συντελεστής απόδοσης της μηχανής:
α. διπλασιάζεται.
β. παραμένει ίδιος.
γ. υποδιπλασιάζεται. ( 2 μονάδες )
Να δικαιολογήσετε την απάντηση σας. ( 3 μονάδες )
[ Εξετάσεις 2003 ]

4. Αέριο υφίσταται την παρακάτω κυκλική μεταβολή. Από την

κατάσταση Α πίεσης PA=160N/m2, εκτονώνεται ισοβαρώς μέχρι την
κατάσταση Β στην οποία ο όγκος του είναι VB=8m3. Στη συνέχεια
ψύχεται ισόχωρα μέχρι την κατάσταση Γ και τέλος συμπιέζεται
αδιαβατικά μέχρι την αρχική κατάσταση Α, έτσι ώστε για τη
5
μεταβολή αυτή να ισχύει: PV 3  160Nm 3 .
α. Να αποδώσετε την κυκλική μεταβολή σε άξονες P-V.
β. Να υπολογίσετε το έργο για κάθε μεταβολή, καθώς και το
ολικό έργο.

-1-
ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΕΦ 2

γ. Να υπολογίσετε τη θερμότητα σε κάθε μεταβολή.

δ. Να υπολογίσετε την απόδοση της κυκλικής μεταβολής.
[ 1120J, 0, -180J, 940J, 2800J, -1860J, 0, 33% ]

5. Σε μία μηχανή Carnot η θερμή δεξαμενής έχει θερμοκρασία

Τh=500Κ και η ψυχρή δεξαμενή θερμοκρασία Τc=300Κ. Σε κάθε κύκλο
λειτουργίας της, η μηχανή απορροφά από τη θερμή δεξαμενή
θερμότητα Qh=2500J. Aν η μηχανή λειτουργεί με συχνότητα
f=25κύκλους/sec, να υπολογίσετε:
Α. Το συντελεστή απόδοσης της μηχανής
Β. Τη θερμότητα που αποβάλλει η μηχανή στην ψυχρή δεξαμενή, σε
κάθε κύκλο λειτουργίας της.
Γ. Την ισχύ της μηχανής.
Δ. Το ρυθμό με τον οποίο η μηχανή αποβάλλει θερμότητα στην
ψυχρή δεξαμενή.
[ 0.4, -1500J, 25KW, 37.5KW ]

6. Ιδανικό μονοατομικό αέριο εκτελεί κυκλική αντιστρεπτή

μεταβολή που αποτελείται από τις εξής αντιστρεπτές μεταβολές:
α. από την κατάσταση θερμοδυναμικής ισορροπίας 1, με
P 1  3  10 5 N/m 2 και V 1  4  10 3 m 3 εκτονώνεται ισοβαρώς στην
κατάσταση ισορροπίας 2, με V 2  3V 1 .
β. από την κατάσταση 2 ψύχεται ισόχωρα στην κατάσταση 3
γ. και από την κατάσταση 3 συμπιέζεται ισόθερμα στην
αρχική κατάσταση 1.
Αν η ποσότητα του αερίου είναι n=3/R mol, όπου R=8.314J/molK
είναι η παγκόσμια σταθερά των ιδανικών αερίων.
Α. Να παρασταθούν οι παραπάνω μεταβολές σε διάγραμμα Ρ-V.
Β. Να βρεθεί ο λόγος ΔU12/ΔU23.
Γ. Να βρεθεί ο συντελεστής απόδοσης ιδανικής μηχανής
Carnot που θα λειτουργούσε μεταξύ των ίδιων ακραίων
θερμοκρασιών της παραπάνω κυκλικής μεταβολής.
Δ. Αν το ποσό του έργου κατά την ισόθερμη συμπίεση του
αερίου είναι -1318J, να βρεθεί το ολικό ποσό θερμότητας που
ανταλλάσει το αέριο με το περιβάλλον κατά τη διάρκεια της
κυκλικής μεταβολής.
[ Εξετάσεις 2001 ] [ -1, α=2/3, 1082J ]

7. Iδανικό μονοατομικό αέριο βρίσκεται σε κατάσταση

θερμοδυναμικής ισορροπίας Α με όγκο VA και πίεση pA=10 N/m2. Από 6

την κατάσταση Α, υποβάλλεται διαδοχικά στις παρακάτω

αντιστρεπτές μεταβολές:

-2-
 α. Ισοβαρή εκτόνωση μέχρι την κατάσταση θερμοδυναμικής
ισορροπίας Β με όγκο VB=4VA, κατά την οποία το αέριο παράγει
έργο WAB=3000J.
β. Αδιαβατική εκτόνωση μέχρι την κατάσταση θερμοδυναμικής
ισορροπίας Γ με όγκο VΓ και πίεση pΓ.
γ. Ισόθερμη συμπίεση μέχρι την αρχική κατάσταση Α.
Ζητείται:
Α. Να παραστήσετε(ποιοτικά)τις παραπάνω μεταβολές σε
διάγραμμα p-V.
Β. Να υπολογίσετε την τιμή του όγκου VA.
Γ. Να υπολογίσετε την τιμή του λόγου υενΒ/υενΓ,όπου υενΒ, υενΓ
οι ενεργές ταχύτητες των ατόμων του αερίου στις καταστάσεις Β
και Γ αντίστοιχα.
Δ. Να υπολογίσετε το ποσό θερμότητας που αποδίδεται από
το αέριο στο περιβάλλον κατά την ισόθερμη συμπίεση ΓΑ, όταν ο
συντελεστής απόδοσης της θερμικής μηχανής που λειτουργεί
διαγράφοντας τον παραπάνω κύκλο είναι e=0.538.
(Δίνονται: cp=5/2R, cV=3/2R)
[ Eξετάσεις 2002 ]

8. Iδανικό μονοατομικό αέριο βρίσκεται σε κατάσταση

θερμοδυναμικής ισορροπίας Α με όγκο VA=10-3m3,πίεση pA=4 105N/m2
και θερμοκρασία ΤΑ=400Κ. Από την κατάσταση Α, υποβάλλεται
διαδοχικά στις παρακάτω αντιστρεπτές μεταβολές:
α. ισοβαρή θέρμανση ΑΒ, μέχρι την κατάσταση
θερμοδυναμικής ισορροπίας Β με όγκο VB=2 10 m . -3 3

β. αδιαβατική ψύξη ΒΓ, μέχρι την κατάσταση θερμοδυναμικής

ισορροπίας Γ με όγκο VΓ=3.2 10-3m3 και πίεση pΓ=105N/m2.
Α. Να παρασταθούν γραφικά (ποιοτικά) οι παραπάνω
μεταβολές σε διάγραμμα p-V.
B. Nα υπολογισθεί η θερμοκρασία του αερίου στην κατάσταση
Β.
Γ. Να υπολογιστεί το παραγόμενο έργο κατά την ισοβαρή
μεταβολή ΑΒ.
Δ. Να υπολογιστεί η συνολική μεταβολή της εσωτερικής
ενέργειας του αερίου.
Δίνονται: γ=5/3, CV=3/2R.
[ Eξετάσεις 2003 ] [ 800K, 400J, -120J ]

-3-
ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΕΦ 2

9. Ιδανικό αέριο, το οποίο βρίσκεται στην κατάσταση Α

(p0,V0,T0), εκτελεί κυκλική μεταβολή ΑΒΓΑ, η οποία αποτελείται
από τις παρακάτω επιμέρους αντιστρεπτές μεταβολές:
ΑΒ: Ισοβαρής εκτόνωση, μέχρι να τετραπλασιαστεί η αρχική του
θερμοκρασία Τ0.
ΒΓ: Αδιαβατική εκτόνωση, μέχρι την αρχική του θερμοκρασία Τ0.
Στο τέλος της μεταβολής αυτής, ο όγκος του αερίου είναι 32
φορές μεγαλύτερος από τον αρχικό όγκο του V0.
ΓΑ: Ισόθερμη συμπίεση, μέχρι την αρχική του κατάσταση Α
(p0,V0,T0).
Α. Να σχεδιάσετε τον κύκλο ΑΒΓΑ σε διάγραμμα πίεσης όγκου.
Β. Να αποδείξετε ότι το αέριο ειναι μονοατομικό.
Γ. Να υπολογίσετε το συντελεστή απόδοσης του κύκλου ΑΒΓΑ.
Δίνεται: ln32=3.5
[ Εξετάσεις 1987 ] [ γ=5/3, 0.53 ]

-4-