Lalaki ss dilim

Nagsimula ang kwento sa isang lalaking nagngangalangRafael Cuevas. Isang espesyalista sa mata.
Nakagawa siya ng isangmalagim na krimen ng gabing bigyan siya ng Stag party ngkanyang mga kaibigan
bago pa man siya makasal kay Margarita,isang opera singer. Nagawa niyang gahasain ang
babaingkahaghabaghabag ang kalagayan. Isang bulag at maralita angkanyang ninakawan ng kabirhinan.
Dahil hindi makakita ang hindi

nakilala ang kanyang boses ay “ligtas” siya sa kanyang kasalanan.

Walang ebidensyang makapagpapatunay.Bilang paghuhugas at paglilinis niya ng konsensiya sa

nagawaniyang kasalanan kay Ligaya, ang babaeng kanyang ginahasa,binigyan niya ito ng P50, 000.00
kasama ang liham na nagsasabingsakanya din magpagamot ng mata upang masingil lamang ngkaunti
upang hindi makahalata. Nagbunga ang kanyangnagawang kasalan kay Ligaya na nagkataong isinunod sa
kanyangpangalan bilang pagtanaw ng babae sa kanyang nagawangkabutihan. Naging inaanak niya rin ang
bata sa binyag. Ninong siyang kanyang sariling anak.

Sa kanilang pagsasama ni Margarita ay nagkaroon ito ng lover at ito ay si Nick. Ang kanyang kaibigan.
Nagkaroon ng lama tangkanilang samahan na humatong din sa hiwalayan. Ang napang-asawa niyang si
Margarita ay isang modernong babae. TotallyAmericanized, sabi nga sa nobela. Para kay Margarita ayos
lang namagkaroon siya ng lover at gayon din si Rafael basta magkaroonlang sila ng pagkakaintinihan ni
Rafael at maging totoo sa isa‟t isa. Isang araw habang nagbabasa ng pahayagan si Rafael aygumulantang
sakanya ang isang balitang napatay si Margarita atNick sa isang otel ng isang babaeng nasa 29 ayos. Ito
ay si Marinaang asawa ni Nick na matagal ng nagtitiis sa mga kabulastugan ngasawa hanggang sa umabot
na sa sukdulan at makapatay ito.Sa huli ay nagawa rin niyang aminin kay Ligaya at Aling Selaang ina ni
Ligaya na siya ang lalaki sa dilim na noon ay bumaboy sakatawan ni Ligaya. Malinaw kay Rafael na
papakasalan niya siLigaya.

BENJAMIN P. PASCUAL

TALAMBUHAY NG MAY-AKDA
Si Benjamin M. Pascual ay ipinanganak sa Lungsod ng Laoag,Ilocos Norte. Unang nakilala bilang matinik
na kuwentista si Pascualbago niya sineryoso ang pagiging isang nobelista. Nagsimula siyangsumulat
noong dekada 1950, sumubok mag-ambag sa komiks,hanggang hiranging maging staffer ng Liwayway.
Nagwagi sa DonCarlos Palanca Memorial Awards for Literature ang kaniyang kwentong “Landas sa
Bahaghari” (1965) at “Di Ko Masilip AngLangit” (1981). Nagtamo naman ng Grand Prize sa Cultural
Center of the Philippines ang nobelang “Utos ng Hari” noong 1975.Unang nailathala sa Liwayway ang
„Lalaki sa Dilim‟ sapamagat na „Shhhh…Ako ang Lalaki sa Dilim‟ (1976).

May-akda rin siyang may pamagat na “Sapalaran, WalangTanungan” (1997), isang komedya ng pag

-iibigan at lingguhangisineserye nagyon ng Liwayway. Tinatayang nakatapos ng 13 nanobela si Pascual, na

pinakarurok marahil ang Halik sa Apoy” (1985). Pwedeng sipating autobiograpiko ang naturang akda
naumiinog sa buhay at pakikipagsapalaran ng isang lalakingmanunulat. Naging Filipino seksiyon editor si
Pascual saPeople’s Journal Tonight noong 1981, at ngayon ay editor sa popular na Valentine Romances

.Makalipas ang ilang dekadang dibdibang pagsusulat niPascual, kinilala ng Unyon ng mga Manunulat sa
Pilipinas (UMPIL)noong 1994 ang natatanging ambag niya sa pagsusulat ng maiklingkwento, dula, at
nobela.Sa edad na 69 ay hindi pa rin ito humihinto sa pagsusulat

PANG-SIKOLOHIKAL AT SOSYOLOHIKALSosyolohikal

Ang isa sa suliraning mababasa sa akda ay ang madamingbabaeng mababa ang lipad. Sa istoryang ito ay
nagiging naturalna gawain ng bida ang uminom ng minom at mambabae. Ditonag-umpisang masira ang
pundasyon ng isang matibay na pamilya.Nasolusyunan ito ni Rafael ng kanyang iniwasan ang pagsama
samga kaibigan ang gabi-gabing pagtambay sa klab at gumawa ngkasalanan. Mas pinili niyang manatili sa
asawa at gawin angkanyang responsibilidad bilang haligi ng tahanan.Ang paglaganap ng krimen lalung

lalo na ang paglobo ngbilang ng mga babaing nagagahasa. Ito ay naging isa sa suliraninna kinaharap ng
bida. Dahil sa kanyang kalasingan at kawalan ngkatinuan sa sarili ang bagay na hindi naman niya dapat
magagawaay kanyang nagawa at gahasain ang babae na may kapansanan.Ito ang nagtulak kay Rafael na
maging matino sapagkat sa bawataraw na kanyang maiisip at bawat oras na siya ay binabagabag
ngkanyang konsensya ay kanyang napagtanto na muli ang kanyangginawa at maling tao pa ang ginawan
niya ng bagay na ito.Kanyang nasolusyunan ang problema sa pamamagitan ngpagtuong sa babaeng
bulag, mula sa kapansanan nito hanggang sa pinansiyal ng pamilyang hikahos. Ipinagtapat din niya sa
huli angbuong katotohanan humanap lamang siya ng tamang oras paramasabi ang lahat.

Sikolohikal

Sa istorya ng lalaki sa dilim, ang bidang lalaki na si Rafael angnaging sentro ng lahat. Si Rafael ay isang
lalaki na ang tanging hiligay lumabas kasama ang mga kaibigan na sina Nick at Lucas. Angpagpunta sa
klab, pag-inom at pakikipaglaro sa mga babangnagtatrabaho sa lugar. Subalit ng si Rafael ay ipinakakasal
kayMargarita na botong boto ang niya ay kailangan niyang baguhinlahat ng kanyang nakagawian. Pero
hindi pa rin niya mabago angsarili at gawing maging mabuting asawa na lumagay na lamang satahimik.
Dahil sa pangyayaring naganap sa buhay ng bida, kungsaan sa di sinasdya ay nakapanghalay siya ng isang
bulag nababae. Ito ang nagtulak sa kanya na ayusing ang buhay niyangmagulo. Ang klinik niyang matagal
ng nakasara ay kaniyangbinuksan sa unang pagkakataon upang matulungan ang babaingnaging biktima
niya nang siya ay nasa panahon ng kadiliman.Naging abala siya sa kaniyang klinika upang asikasuhin ang
bulag na babae. Maging responsable at naging tapat na rin itong asawakay Margarita.Nang malaman
niyang siya ay niloloko ng kanyang kabiyak atng kanyang kaibigan ay nagsimula na siyang magbago ng
tuluyan.Lalo siyang nagpursige na tulungan ang babaing kanyangkinaaawaan at kany na ring nagustuhan
sa paglipas ng mga araw

Teoryang Saykolohikal/Sikolohikal

Ang layunin ng panitikan ay ipaliwanag sa pamamagitan ngpagpapakita ng mga salig (factor) sa pagbuo
ng naturangbehavior (pag-uugali, paniniwala, pananaw, pagkatao) sa isangtauhan sa kanyang akda.
Ipinakikita sa akda na ang tao aynagbabago o nagkakaroon ng panibagong behavior dahil maynag-udyok
na mabago o mabuo ito.Sa nobela maariing pinakita ang pagbabago ng pag-uugali,paniniwala, pananaw,
at pagkatao ni Rafael matapos niyangmaggahasa si Ligaya at matapos siyang ikasal kay Margarita.Noong
una ay laki siya sa layaw, tomador at walang ibang ginawakundi manloko at gumamit ng babae. Ngunit
matapos niyangmagawan ng kasalanan si Ligaya, unti-unti siyang inusig ngkonsensya niya at kasabay
noon ang mga naging pababagongniyakap niya sa buhay niya. Nang ikasal sila ni Margarita ay tuluyanna
niyang iniwan ang masamang imahe niya sa nakaraan. Nagingresponsableng asawa siya at doktor sa mga
pasyente. Masasabingsiya ay naghangad ng isang mabuting pagsasama ng magasawaat pinahahalagahan
niya ang prinsipyo ng pamilya.
Ang nobelang Lalaki sa Dilim ay isang mahusay na halimbawa ngisang akdang modernista na kung saan
ang tanging gusto aymagkaroon ng isang malaking pagbabago upang magingmaginhawa ang
pamumuhay ng bawat isa. Higit pa riyan,nakalikha si Pascual ng isang karakter na naipit sa isang
sukdulangkasalanan at ang tanging nais ay malinis niya ang bahid ng sarilingputik.