THEVENİN TEOREMİ

Sabit empedanslardan ve alternatif akım kaynaklarından meydana gelen karışık bir devre, her
hangi iki noktasına göre, bir gerilim kaynağı ve ona seri bağlı bir empedansla gösterilebilir.
Şekil 11.14
Z0
A
Sabit
empedanslar
ve A.A. V
E0 = VAB
kaynakları
B
(a) Doğrusal aktif devre (b) Thevenin eşdeğer devre

Örnek Problem: Şekil 11.15 (a) daki devrenin AB uçlarına göre Thevenin eşdeğer devresini
bulunuz.
a) AB uçlarına bağlanan Z1 = 5 –5j empedansından geçen akımı, b) AB uçlarına
bağlanan Z2 = 10∟0º empedansından geçen akımı, c) Z1 ve Z2 nin çektiği güçleri
hesaplayınız.

- 5j
A
5ohm
- 5j ohm
5ohm
A
+ Z0
∠0 ° +
50V E0
∠45 °
-
5j ohm 70,7V -

B B
a) Aktif devre b) Thevenin eşdeğer devre
Şekil 11.15
Çözüm: Şekil 11.15 (a) daki devrenin AB uçlarındaki gerilim (E0) hesaplayalım .
° °
50∠ 0 50∠ 0 °
I= = ∠ 0° = 10 A ∠ 0
(5 + 5 j) + ( − 5 j) 5

E 0 = V AB = 10 ∠0 .( 5 + 5 j ) = (10 + 0 j ).( 5 + 5 j ) = 50 + 50 j = 70,7 ∠45

° °

Kaynak kısa devre edilerek devreden çıkarıldığında AB uçlarına göre devrenin iç

empedansını,

Z0 =
( − 5 j ).( 5 + 5 j ) = 25 − 25 j = 5 − 5 j = 7,07 ∠−45
°

( 5 + 5 j ).( −5 j ) 5

Hesaplanan E0 ve Z0 değerleri ile şekil 11.15 (a) daki devrenin Thevenin eşdeğer
devresi şekil 11.15 (b) de çizilmiştir.
 ° ° °
E0 70 ,7 ∠45 70,7 ∠45 70 ,7 ∠45
I1 = = = =
Z 0+ Z 1 (5 − 5 j ).( 5 − 5 j ) 10 − 10 j 14 ,1∠−45
°
a)
°
I 1 = 5 A ∠90 = 0 + 5 jA

° ° °
E0 70,7 ∠45 70,7 ∠45 70,7 ∠45
I2 = = = =
Z 0 + Z 2 (5 − 5 j ).(10 + 0 j ) 15 − 5 j
°
b) 15,8 ∠−18 , 43
°
I 2 = 4,47 A ∠63, 43 = 2,01 + 4 j

c) Empedansların çektikleri güçler,

P1 = I 12 .5 = 5 2.5 = 125 vat

p 2 = I 22 .10 = 4,47 2. = 200 vat

PROBLEM ÇÖZÜMLERİ

Problem. :Şekil 11.13 (a) da devresinde AB uçlarına bağlanan 50Ω.luk yük direncinden
Geçen akımı tevenin teoremi ile bulunuz.
Çözüm: Abuçlarına bağlanan direnci çıkardığınız da,devre seri bir devre haline gelir.
Bu devreden geçen akımı bulalım.

100 ∠0 −120 ∠90 100 − J 120 156 ,2 ∠−50 , 2

I = = = =
J 20 − J 30 − J 10 10 ∠−90
I =15 ,62 A ∠40 =12 + J 10

Abuçlarındaki gerilim,

∠1 3 0
U ab
= E0 = 1 0∠ 0 0− (2 ∠09 .01 ,56∠ 4 0) = 1 0∠ 0 0− 3 1 2
U ab = E 0 = 100 − ( −200 ,5 + J 239 ) = 300 ,5 − J 239
U AB = E 0 = 384 V ∠−38 , 5

Kaynakları kısa devre edip AB uçlarından baktığımızda devrenin direncini bulalım.

(−J 30 ).( J 20 ) 600

Z0 = = = J 60 Ω = 60 ∠90
(−J 30 ) + ( J 20 ) − J 10

Tevenin eşdeğer devresi şekil 11.16 daki gibi çizilir.

 60j ohm A

-
E ∠−38 , 5 R 50 ohm
384 V
+

B
Şekil :11,16 Tevenin eşdeğer devre.

384 ∠−38 ,5 384 ∠−38 ,5

IY = = = 4,9 A ∠−88 ,5
50 + J 60 78 ∠50

100 ohm A
100 ohm

- +
48 V 40j ohm 60 V 48V∟-45º 60V∟0º
+ -
VAB

100 ohm
100 ohm B
Şekil 11.7 Devre ve Tevenin eşdeğeri.

Problem: Şekil 11,7 deki devrenin AB uçlarına göre Tevenineşdeğerini çizerek, bu uçlara
bağlanan kondansatörden gaçan akımı bulunuz.

6 ∠00 + 4 ∠8− 4 5 (6 0+ J 0) + (3 4− J 3 )4
I= = 50ohm
A
200 200
I
- 40j ohm
94 − J 34 100 ∠−20 , 4 ∠−20 , 4 21,5V∟53º
I = = = 0,5
200 200

U AB = 60 ∠0 − 0,5 ∠−20 , 4.100 = 60 + J 0 − (47 − J 17 ,4)

U AB = 13 + J 17 ,4 = 21,5V .∠53
100 .100 21,5 ∠53 21,7 ∠53
R0 = = 50 Ω; I = = ∠−38 , 6 = 0,335 A ∠91, 6
100 + 100 50 − J 40 64