Pagtuturo at Pagaaral ng Asignaturang Statistics Gamit ang Wikang Filipino: Isang

Panukala
Gomez, N. A., Margallo, J.C., Cornwill, J.S.M.

Alam mo ba ang salitang 'palautatan'? Ano ang iyong mahihinuha sa sandaling maririnig
mo ang salitang ito? Maaaring iilan lamang ang nakakaalam na ang salitang palautatan ay
katumbas ng salitang Ingles na 'statistics', isang sangay ng sipnayan, o 'mathematics', na may
kinalaman sa pagkakalap, pagsusuri, pagpapaliwanag, at pagpresenta ng mga tumpok ng
numerikong datos. Sa iyong palagay, mas mainam bang ituro ang asignaturang palautatan sa
wikang tagalog, o mas mabuting manatili itong itinuturo sa wikang Ingles?
Ang salitang Ingles ay malawakang ginagamit sa pagtuturo ng iba’t-ibang asignatura sa
mataas at mababang antas ng edukasyon. Sa kadahilanang ito, kinakailangang matutunan ng bawat
mag-aaral ang salitang Ingles upang makausad o makatungtong sa mas mataas na antas ng
edukasyon, lalo na sa larangan ng agham. Ngunit hindi ganun kadaling matutunan ang salitang
Ingles lalo na’t hindi ito ang kinagisnang wika kung kaya’t maraming mga Pilipino na hindi bihasa
sa paggamit ng salitang Ingles ang nagkakaroon ng mababang interes na matutunan ito, lalo na
kung ito ay nakalapat sa larangang pang-agham. Ang pagkakaroon ng mababang interes ng mga
Pilipino sa paggamit ng wikang Ingles lalo na kung ito ay makaagham ay isa sa mga dahilan kung
bakit nahuhuli ang bansang Pilipinas sa siyentipikong paglago.
Ngunit, paano kung ang wikang gagamiting panturo sa larangan ng agham, partikular sa
asignaturang palautatan ay, sa halip na wikang Ingles, marapating gamitin ang wikang Tagalog,
magkakaroon nga ba ng mas magandang pananaw o interes ang mga Pilipino sa pag-aaral ng
asignaturang pang-agham? Mas magiging katanggap-tanggap ba para sa ating mga Pilipino?
Maaaring ‘oo’ ang sagot, sapagkat ang wikang Ingles ay masyadong banyaga sa paningin ng iba
sa kadahilanang hindi ito ang wika na kanilang kinagisnan. Sa ganitong pananaw, ang wikang
Ingles ay wikang ‘class’ o sosyal na ginagamit ng mga taong edukado at nakakaangat sa buhay.
Maaring ‘hindi’ rin naman ang sagot ng iba dahil sa simula pagkamulat palang nila ay sinanay na
sila sa wikang Ingles, kaya para sa kanila ay hindi ito banyagang salita kundi isang wikang
kanilang kinagisnan at ginagamit sa pang-araw-araw. Ngunit sino nga ba ang mas nakararami sa
lipunan? Kailan natin masasabing dekalidad na edukasyon, kung ito ba ay ginagamitan ng wikang

1
Ingles bilang panturo, o wikang Tagalog? Magkakaroon ba tayo ng sarili natin sikolohiya kung
gagamitin natin ang ating sariling wika?
Ang bansang Pilipinas ay isa sa mga bansa na malawakang gumagamit ng wikang Ingles.
Ang wikang Tagalog naman ang ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipagtalagtalastasan. Ang
mga Pilipino ay karaniwang bihasa sa paggamit ng wikang Tagalog kaysa wikang Ingles. Gamit
ang wikang tagalog bilang kasangkapan sa pagtuturo ng agham ay magdudulot ng mas mainam na
pagkatuto ng mga mag-aaral kahit sa mababang antas ng edukasyon. Magkakaroon ng mas
aktibong diskurso ang guro at mga mag-aaral pagdating sa mga talakayan lalo na sa mga usaping
pang-agham. Inisnaad ni Tapang (2012) na ang Ingles ay maaring wika ng agham, subalit ang mga
mag-aaral ay magkakaroon ng mas mainam na pagkatuto at mas nakakaambag sa usaping pang-
agham kung ito ay itinuturo sa wikang Tagalog o sa wikang kinagisnan. Ayon naman sa
isinagawang pagsasaliksik ni Reyes (2010) ukol sa ano ang mas mainam na gawing wikang
panturo sa larangan ng agham, napatunayang mas natututo ang mga mag-aaral kung ang
gagamiting panturo ay wikang tagalog. Ang pananaliksik na ito ni Reyes ay naisakatuparan sa
pamamagitan ng pag-aaral o pag-oobserba ng mga mag-aaral na nasa ikaapat na baitang na kung
saan isang guro ang nagtuturo ng agham sa dalawang klase. Ang isang klase ay tinuruan ng agham
gamit ang wikang Ingles, samantalang ang isang klase naman ay tinuruan ng agham gamit ang
wikang tagalog. Napuna sa pag-aaral na mas natututo at mas aktibo ang mga mag-aaral kung ang
ginagamit na panturo ay wikang tagalog.
Sa paghihinuha sa mga paunang kaugnay na pananaliksik, pangunahing pakay ng mga
mananaliksik ay ang pagkamulat nating mga Pilipino sa mga posibleng makabuluhang paraan sa
pag-aaral ng agham, partikular sa larangan ng asignaturang palautatan, tulad ng paggamit ng ating
sariling wika. Naniniwala ang mga mananaliksik na kung isasaalang-alang ang pagturo ng
asignaturang Statistics sa wikang Filipino, ito ay makapagbibigay ng daan upang maging mas
madali ang pagkatuto ng mga magaaral sa kadahilanang mas napapahirap ng wikang Ingles ang
pagaaral at pagtuturo nito. Ang mga sumusunod na mga salita ay ang mga terminong nauna nang
nabigyan ng salin sa wikang Tagalog at ang iba pang terminong iminumungkahi ng mga
mananaliksik upang makamit ang pakay ng pagaaral na ito:

2
Talahanayan 1. Buod ng mga sinaling termino na ginagamit sa asignaturang Statistics

Existing translated words Proposed translated words by the group

Terminong Ingles Mga naunang salin Terminong Ingles Mga saling minumungkahi
(Yao, 2013)

Statistics Palautatan Population Katawhan

Square root Pariugat Sample Sumbanan

Numerator Panakda Parameter Sukdanan

Denominator Pamahagi Mean Kabog-osan

Equation Tumbasan Median Tunga

Formula Sanyo Mode Kasagaran

Variable Aligin Confidence level Antas ng kumpiyansa

Arithmetic Bilnuran Frequency table Talahanayan ng kadalasan

Dahil sa malawakang paggamit ng wikang Ingles sa pagtuturo ng maraming asignatura

simula sa mababa patungong matataas na antas ng pormal na edukasyon sa bansa, bilang nalang
ang mga Pilipinong may mas malalim na kasanayan sa paggamit ng wikang Filipino. Naiintindihan
ng mga mananaliksik na hindi lahat ay pamilyar sa mga terminong sinalin sa itaas, ni hindi nga
nakararami ang makakaalam ng kahulugan ng mga salitang binasihan sa pagsasalin. Halimbawa,
ang square root ay madaling mahinuha sa salitang pariugat dahil ito ay nanggaling sa mga salitang
“parisukat” at “ugat”. Gayunpaman, sa ibang mga termino katulad ng palautatan mismo,
maraming hindi kaagarang nakakaintindi dahil sa walang mga salitang ugat na makabuluhang
makukuha sa salin na ito. Wala namang “utat” o “utatan” sa wikang Tagalog (base sa masusing
pagsusuri ng mga mananaliksik), o kung mayroon man sa ibang wika, maaaring ito ay katawa-
tawa o sa isang lawak, ay wala talagang kahulugan.
Sa panukalang ito, iniisip ng mga mananaliksik na bago ang pagpapatupad ng isang
kurikulum na may kumpletong mga salin ng mga termino, kailangan ang pagbabago sa kurikulum
para sa mga iilang paksa, gayundin ang paksa ukol sa pagpapaunlad ng wikang Filipino. Upang
matiyak na ang pagtuturo ng palautatan sa Pilipino ay magresulta sa makabuluhang pagpapabuti
ng edukasyon, ang paggamit ng Filipino bilang midyum sa pagtuturo ay dapat na ipatupad hindi

3
lamang sa nabanggit na paksa, palautatan o statistics, kundi pati na rin sa lahat ng iba pang mga
paksa na nabibilang para sa nasabing usapin. Bukod dito, ang wikang Filipino ay dapat na ituro
kung papaano itinuturo ang wikang Ingles sa mga panahon ngayon, kung gaano binibigyang bigat
at halaga ang wikang Ingles ay nararapat na kasingbigat o di-kaya’y mas bigyang halaga ang
paggamit ng wikang Filipino. Nararapat na gamitin ang wikang Filipino sa pagtuturo ng agham
upang mas mapalalim pa ang pag-intindi ng mga Pilipinong mag-aaral ukol sa kahalagahan ng
agham o sa iba pang mga pang-akademyang usapin sa pagpapaunlad ng ating bansa.

Mga sanggunian:

Adante, A. (n.d.). The Use of Filipino as Medium of Instruction in the Basic Social Science
Subjects in the Mendiola Consortium. CKSC-Institutional Faculty Journal. ISSN 2408-3453
[Accessed 6 May 2019]

Oyoo, S. (2019). Science should be taught in English | IOL News. [online] Iol.co.za. Available at:
https://www.iol.co.za/news/opinion/science-should-be-taught-in-english-1882933
[Accessed 6 May 2019].

Porciuncula, L. (2011). English as a Medium of Instruction in Philippine Education: A History.

Retrieved from:
https://www.academia.edu/24202460/English_as_a_Medium_of_Instruction_in_Philippine
_Education_A_History [Accessed 5 May 2019]

Reyes, L. (2019). Using Filipino in the Teaching of Science. [online] Multilingual Philippines.
Available at: https://mlephil.wordpress.com/2010/02/26/using-filipino-in-the-teaching-of-
science/ [Accessed 5 May 2019].

Tapang, G. (2019). Don't teach maths and science in English. [online] SciDev.Net. Available at:
https://www.scidev.net/global/migration/opinion/don-t-teach-maths-and-science-in-
english.html [Accessed 5 May 2019].

Yao, H. (2013). Mga salita sa agham at sipnayan sa Filipino. Retrieved from:

https://www.scribd.com/doc/194410375/Mga-Salita-Sa-Agham-at-Sipnayan-sa-Filipino-
Words-in-Mathematics-and-Science-in-Filipino# [Accessed 4 May 2019]