27) Cka është traktati i komunitetit të energjisë?

Traktati i themelimit të Komunitetit të Energjisë

Traktatit themelues të Komunitetit të Energjisë është një treg i brendshëm i energjisë elektrike i
krijuar për gazin natyror, i cili përfshin 28 anëtare të Bashkimit Evropian (BE) dhe gjashtë vende
evropiane dhe territore në Ballkan.

Vendimi i Këshillit 2006/500 / KE i 29 majit 2006 lidhur me përfundimin nga Bashkësia Evropiane e
Traktatit të Komunitetit të Energjisë.

PËRMBLEDHJE

Traktati i Komunitetit të Energjisë krijon një treg të integruar të energjisë (energji elektrike dhe gaz)
për BE dhe Palët Kontraktuese.
Anëtarët e Komunitetit të Energjisë janë BE-ja, Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, ish-Republika
Jugosllave e Maqedonisë, Malit të Zi, Serbisë dhe Misioni i Përkohshëm i Kombeve të Bashkuara në
Kosovë, në përputhje me Rezolutën 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Përveç kësaj, një ose më
shumë Shtete Anëtare të BE mund të marrin pjesë në Komunitetin e Energjisë me kërkesë të Këshillit
të Ministrave. Vendet e treta mund të pranohen si vëzhgues.
Kontrata është e zbatueshme në territorin e vendeve pjesëmarrëse, si dhe në Kosovë.
Kontrata ka hyrë në fuqi më 1 korrik 2006. Ajo u përfundua për një periudhë prej dhjetë vjetësh.
Aplikimi i saj u zgjat me vendim unanim të Këshillit të Ministrave të 24 tetorit 2013 për dhjetë vjet të
tjera.
Detyrat e Komunitetit të Energjisë
Komuniteti i Energjisë ka këto qëllime:
Krijimi i një kuadri ligjor të qëndrueshëm dhe një mjedisi të qëndrueshëm tregu që mund të tërheqë
investime për të mundësuar një furnizim të sigurt dhe të vazhdueshëm të energjisë;
Krijimi i një zone të vetme rregullatore për tregtimin e energjisë në rrjet;
Forcimi i sigurisë së furnizimit të kësaj zone dhe zhvillimi i marrëdhënieve me vendet fqinje;
Përmirësimi i efiçiencës së energjisë dhe gjendja mjedisore në lidhje me energjinë e rrjetit dhe
zhvillimin e energjive të rinovueshme;
Zhvillimi i konkurrencës në tregun e energjisë së rrjetit.
Veprimi i Komunitetit të Energjisë
Pjesa më e madhe e aktiviteteve të Komunitetit të Energjisë ka për qëllim të transpozojë një pjesë të
acquis communautaire ose acquis communautaire në të gjitha shtetet kontraktuese. Kjo vlen për
fushat e energjisë, mjedisit, konkurrencës, energjisë së rinovueshme dhe të pajtueshmërisë me disa
standardet përgjithësisht të pranuara evropiane në lidhje me sistemet teknike, për shembull, për
transmetimin ose për lidhje ndërkufitare.
Për më tepër, Traktati krijon një mekanizëm për funksionimin e tregjeve rajonale të energjisë që
mbulon territoret e palëve kontraktuese dhe Shteteve Anëtare të BE-së. Ky mekanizëm siguron një
sërë masash në fushën e transmetimit në distancë të gjatë të energjisë së rrjetit, sigurinë e furnizimit,
sigurimin e qytetarëve me energji, harmonizimit, promovimin e burimeve të ripërtëritshme të
energjisë dhe efiçiencën e energjisë, si dhe masat në rast të një krize të papritur në tregun e Energjisë
së Rrjetit në territorin e një anëtari të Komunitetit të Energjisë.
Përveç kësaj, një treg të energjisë pa kufij të brendshëm ndërmjet nënshkruesit është themeluar nga
Traktati, në të cilën tarifat dhe kufizimet sasiore mbi importin dhe eksportin e energjisë dhe të gjitha
masat që kanë efekt të njëjtë në mes të palëve kontraktuese janë të ndaluara. Përjashtimet
ekzistojnë për arsye të rendit publik ose sigurisë, për mbrojtjen e shëndetit dhe jetës së njerëzve,
kafshëve dhe bimëve ose për mbrojtjen e pronës komerciale dhe komerciale. Traktati rregullon
gjithashtu marrëdhëniet me vendet e treta dhe ndihmën e ndërsjellë në rast të përçarjes së
furnizimit me energji.
Komisioni ka rolin e koordinatorit në këto aktivitete.
Organet dhe vendimmarrja
Këshilli i Ministrave përbëhet nga një përfaqësues i secilës Palë. Ai përcakton udhëzime të
përgjithshme, ndërmerr masa për arritjen e objektivave të Traktatit dhe miraton akte procedurale siç
janë delegimi i detyrave, kompetencave ose detyrimeve. Presidenca do të mbahet në mënyrë të
alternuar nga Palët për një periudhë prej gjashtë muaj secili. Presidenca do të ndihmohet nga një
përfaqësues i BE-së dhe një përfaqësues i Presidencës së ardhshme. Këshilli i Ministrave paraqet një
raport vjetor tek Parlamenti Evropian dhe Parlamentet e Palëve Kontraktuese.
Në veçanti, grupi i lartë i nivelit të lartë ka për detyrë përgatitjen e punës së Këshillit të Ministrave. Ai
përbëhet nga një përfaqësues nga çdo Palë.
Komiteti rregullator ka në thelb rolin e këshillimit të institucioneve të tjera dhe dhënien e
rekomandimeve për mosmarrëveshjet ndërkufitare. Ai përbëhet nga një përfaqësues nga Autoriteti
Rregullator i Energjisë i secilës Palë Kontraktuese. BE përfaqësohet nga Komisioni Evropian
Rregullatori i çdo Shteti Anëtar pjesëmarrës dhe një përfaqësues i Grupit të Rregullatorëve Evropian
për Energji Elektrike dhe Gaz natyror (ERGEG).
Përveç kësaj, Komuniteti i Energjisë do të këshillohet nga dy forume, të cilat do të përbëhen nga
përfaqësues nga të gjitha palët e interesuara.
Sekretariati i përhershëm në Vjenë mbështet institucionet e tjera të Komunitetit të Energjisë
administrativisht, ndër të tjera, dhe kontrollon nëse palët përmbushin detyrimet e tyre.
Komuniteti i Energjisë miraton vendime (të detyrueshme) dhe rekomandime (jo detyruese). Ky
veprim është marrë sipas rastit, ose mbi një propozim të Komisionit Evropian (zbatimi i acquis
communautaire), ose me propozim të një Pale (aktivitete të tjera), dhe ose me shumicë votash
(zbatimin e acquis communautaire), ose një shumicë prej dy të tretave (mekanizëm për operacionet
e tregut) ose por miratohet unanimisht (tregu i brendshëm i energjisë).
Shkel një parti në serioze dhe të qëndrueshme mënyrë të detyrave të tij, Këshilli mund të pezullojë
disa të drejta kontraktuale me vendim unanim.
Informacion shtesë mund të gjeni në faqen e mëposhtme të referencës:
Komunitetit të energjisë

References:

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/DE/TXT/?uri=LEGISSUM%3Al27074

28) Cka permban si objektiv kryesor direktiva evropiane EU 2020 për burimet energjetike të
ripërtrishme?

Paketa e Klimës dhe Energjisë 2020

strategji
Kjo paketë ligjesh detyruese synon të sigurojë që BE të arrijë objektivat e saj të klimës dhe energjisë
deri në vitin 2020.

Tre qëllimet kryesore të paketës:

Zvogëlimi i emetimeve të gazrave serrë për 20% (krahasuar me nivelet e 1990)

20% e energjisë në BE nga burime të rinovueshme
Përmirësimi i efikasitetit të energjisë me 20%
Këto objektiva, të cilat vendosur kokat e BE-së e shtetit dhe -Regierungschefs në vitin 2007 dhe për të
cilën ata e kanë miratuar legjislacionin në vitin 2009 një vit, janë edhe objektivat kryesore të
strategjisë Evropa 2020 për rritje të zgjuar, të qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse.

BE po ndërmerr veprime në fusha të ndryshme për të arritur këto qëllime.

Sistemi i Tregtimit të Emetimeve (ETS)

Skema e emisioneve tregtare është instrumenti kryesor i BE-së për reduktimin e emisioneve të gazit
serrë nga bimë të mëdha të energjisë dhe impiante të mëdha industriale dhe në transportin ajror.

Sistemi mbulon rreth 45% të emisioneve të gazrave serrë në BE.

Në vitin 2020, sektorët në fjalë pritet të gjenerojnë 21% më pak emetime krahasuar me vitin 2005.

Objektivat kombëtare të reduktimit të emisioneve

Këto zbatohen të panjohur në sektorët ETS të ekonomisë, të kontabilitetit për rreth 55% të
emetimeve totale të BE-së përbëjnë, të tilla si:

strehim
bujqësi
menaxhimin e mbeturinave
Trafiku (me përjashtim të trafikut ajror)
Si pjesë e marrëveshjes për ndarjen e barrës, vendet e BE-së kanë vendosur objektiva të
detyrueshme vjetore për të reduktuar emetimet në këta sektorë deri në vitin 2020 (në krahasim me
nivelet e vitit 2005).

Këto qëllime ndryshojnë në varësi të pasurisë së vendit, duke filluar nga një reduktim prej 20% për
vendet e pasura të BE-së deri në një rritje prej më shumë se 20% për vendet më pak të begatë (të
cilat janë të inkurajuar në përgjithësi përpjekjet për të reduktuar emetimet e tyre për të bërë).

Në ndjekjen vjetore të progresit të Komisionit, të gjitha vendet duhet të jenë përgjegjëse për
shkarkimet e tyre.

Objektivat kombëtare për burimet e ripërtëritshme të energjisë

Në kuadër të Direktivës për energjinë nga burimet e ripërtëritshme, vendet e BE-së kanë vendosur
edhe objektiva të detyrueshme kombëtare për rritjen e pjesës së burimeve të ripërtëritshme të
energjisë në konsumin e tyre të energjisë nga 2020th

Këto objektiva ndryshojnë në varësi të situatës dhe aftësinë e vendeve për të rritur prodhimin e
energjisë nga burime të rinovueshme nga 10% në Maltë në 49% në Suedi.

Në fund të fundit, BE-ja do të jetë në gjendje të arrijë objektivat e mëposhtme:

20% të aksioneve deri në vitin 2020 (më shumë se dyfishi i 9.8% në vitin 2010)
10% energji të rinovueshme në sektorin e transportit
Inovacioni dhe financimi
Me këto programe, BE mbështet zhvillimin e teknologjive me karbon të ulët:

NER 300 - teknologjive Program promovimit në fushën e burimeve të ripërtëritshme të energjisë dhe
në fushën e kapjen e CO2 dhe magazinimit
Horizonti 2020 - financimi i kërkimit dhe inovacionit
efikasitetit të energjisë
Masat për të rritur efikasitetin e energjisë:
Plan për Efiçiencën e Energjisë
Efikasitetin e Energjisë Direktiva
përfitim
Plotësimi i objektivave 2020 gjithashtu duhet të sjellë përmirësime në fushat e mëposhtme:

Rritja sigurinë e energjisë së BE-së - duke reduktuar varësinë nga importet e energjisë dhe duke
kontribuar në krijimin e një Bashkimi Evropian të Energjisë
Krijimi i vendeve të punës, promovimi i rritjes së gjelbër dhe rritja e konkurrencës së BE-së

References:
https://ec.europa.eu/clima/policies/strategies/2020_de

30) cka permban direktiva evropiane 2020 per energji dhe mjedis

Për një Evropë më të gjelbër dhe më të qëndrueshëm

Qytetarët e BE-së gëzojnë standardet mjedisore që janë ndër më të lartat në botë. Të jap një drejtim
të politikës mjedisore evropiane deri në vitin 2020 dhe një perspektivë për kohën e mëvonshme - d.
h. Për të zhvilluar një kuptim të gjendjes që do të arrihet deri në vitin 2050 përmes programeve të
duhura kërkimore, legjislacionit dhe financimit, BE-ja dhe qeveritë e Shteteve Anëtare kanë vendosur
objektiva të qarta:

Mbrojtja, ruajtja dhe përmirësimi i kapitalit natyror të BE-së

Kalimi në një ekonomi të ulët të karbonit me ekonomi të qëndrueshme, ekologjikisht miqësore dhe
konkurruese
Mbrojtja e qytetarëve evropianë nga presionet mjedisore, rreziqet shëndetësore dhe dëmtimet në
cilësinë e jetës së tyre

Prioritetet mjedisore të BE-së

Përmbledhje të së drejtës mjedisore të BE-së
BE ka marrë masa të shumta për të mbrojtur speciet e rrezikuara të BE-së dhe zonat natyrore, për të
siguruar pastërtinë e ujit të pijshëm dhe të larjes, për të përmirësuar cilësinë e ajrit dhe menaxhimin
e mbeturinave dhe për të zvogëluar ndikimin e kimikateve të dëmshme.

Statistika mbi temat mjedisore

Mbrojtja e mjedisit dhe inovacioni ndihmojnë në krijimin e mundësive të reja biznesi dhe mundësive
të punësimit, të cilat në anën tjetër nxisin investime të mëtejshme. Rritja ekologjike është në qendër
të politikës së BE-së për të siguruar që rritja ekonomike e Evropës është e qëndrueshme e
qëndrueshme. BE gjithashtu luan një rol kyç në promovimin e zhvillimit të qëndrueshëm në nivel
global.

References:
https://europa.eu/european-union/topics/environment_de