You are on page 1of 56

F G M S

65.97 35/65 35/65 35/65


50/50 50/50 50/50 50/50 4.7
E H N T

55.97 35/65 35/65 35/65


50/50 50/50 50/50 50/50 4.7
D I O U

45.97 35/65 35/65 35/65


50/50 50/50 50/50 50/50 4.7
C J P V

35.97 35/65 35/65 35/65

60/60 60/60 60/60 60/60 5.7


B K Q W

25.97 35/65 35/65 35/65

60/60 60/60 60/60 60/60 5.7


A L R X

8.7 m 4.7 m 7.7 m


m

m
Kekakuan Balok Lantai 1 - 5 Kekakuan Balok Lantai 1 - 5
a. Bentang 8.1 m a. Kolom tingkat 1 dan 2
Kb = 1/12 35 65 3 = Kb = 1/12 60 60 3 =
920.6777 1894.7368
870 570
b. Bentang 4.1 m b. Kolom tingkat 3, 4, dan 5
Kb = 1/12 35 65 3 = Kb = 1/12 50 50 3 =
1704.2332 1108.1560
470 470
c. Bentang 7.1m
Kb = 1/12 35 65 3 = 1040.2462
770

Menentukan a dan k

0.9207 1.7042 1.0402


1.1082 1.1082 1.1082 1.1082
0.9207 1.7042 1.0402
1.1082 1.1082 1.1082
0.9207 1.7042 1.0402 1.1082
1.1082 1.1082 1.1082
0.9207 1.7042 1.0402 1.1082

1.8947 1.8947 1.8947 1.8947


0.9207 1.7042 1.0402

1.8947 1.8947 1.8947 1.8947


Harga a, K, dan D

Harga Kekakuan (k) Standar di ambil = 1000.0000 k= 0.9207 + 0.9207 k= ( 0.9207 + 1.7042 ) . 2.0000 k= ( 1.0402 + 1.7042 ) . 2.0000 k= ( 1.0402 . 2.0000 )
2.0000 . 1.1082 2.0000 . 1.1082 2.0000 . 1.1082 2.0000 . 1.1082
Harga a = k untuk tingkat 2, 3 4 dan 5 = 0.8308 = 2.3687 = 2.4766 = 0.9387
2+k a= 0.8308 a= 2.3687 a= 2.4766 a= 0.9387
0.8308 + 2.0000 2.3687 + 2.0000 2.4766 + 2.0000 0.9387 + 2.0000
a= 0.5 + k untuk kolom tingkat dasar ( Karena Perletakan adalah jepit ) = 0.2935 = 0.5422 = 0.5532 = 0.3194
2+k D= 0.2935 . 1.1082 . 10864.6446 D= 0.5422 . 1.1082 . 10864.6446 D= 0.5532 . 1.1082 . 10864.6446 D= 0.3194 . 1.1082 . 10864.6446
= 3533.5477 kg / cm = 6527.9364 kg / cm = 6660.7854 kg / cm = 3845.8623 kg / cm
D= a . Kc . 12.EK : dik : 12. EK (Lantai 1,2) k= 0.9207 + 0.9207 k= ( 0.9207 + 1.7042 ) . 2.0000 k= ( 1.0402 + 1.7042 ) . 2.0000 k= ( 1.0402 . 2.0000 )
2.0000 . 1.1082 2.0000 . 1.1082 2.0000 . 1.1082 2.0000 . 1.1082
= 12.0000 200000.0000 1000.0000 = 7386.8883 = 0.8308 = 2.3687 = 2.4766 = 0.9387
570.0000 2.0000 a= 0.8308 a= 2.3687 a= 2.4766 a= 0.9387
0.8308 + 2.0000 2.3687 + 2.0000 2.4766 + 2.0000 0.9387 + 2.0000
D= a . Kc . 12.EK : dik : 12. EK (Lantai 3, 4, dan 5) = 0.2935 = 0.5422 = 0.5532 = 0.3194
D= 0.2935 . 1.1082 . 10864.6446 D= 0.5422 . 1.1082 . 10864.6446 D= 0.5532 . 1.1082 . 10864.6446 D= 0.3194 . 1.1082 . 10864.6446
= 12.0000 200000.0000 1000.0000 = 10864.6446 = 3533.5477 kg / cm = 6527.9364 kg / cm = 6660.7854 kg / cm = 3845.8623 kg / cm
470.0000 2.0000 k= 0.9207 + 0.9207 k= ( 0.9207 + 1.7042 ) . 2.0000 k= ( 1.0402 + 1.7042 ) . 2.0000 k= ( 1.0402 . 2.0000 )
2.0000 . 1.1082 2.0000 . 1.1082 2.0000 . 1.1082 2.0000 . 1.1082
= 0.8308 = 2.3687 = 2.4766 = 0.9387
a= 0.8308 a= 2.3687 a= 2.4766 a= 0.9387
0.8308 + 2.0000 2.3687 + 2.0000 2.4766 + 2.0000 0.9387 + 2.0000
= 0.2935 = 0.5422 = 0.5532 = 0.3194
D= 0.2935 . 1.1082 . 10864.6446 D= 0.5422 . 1.1082 . 10864.6446 D= 0.5532 . 1.1082 . 10864.6446 D= 0.3194 . 1.1082 . 10864.6446
= 3533.5477 kg / cm = 6527.9364 kg / cm = 6660.7854 kg / cm = 3845.8623 kg / cm
k= 0.9207 + 0.9207 k= ( 0.9207 + 1.7042 ) . 2.0000 k= ( 1.0402 + 1.7042 ) . 2.0000 k= ( 1.0402 . 2.0000 )
2.0000 . 1.8947 2.0000 . 1.8947 2.0000 . 1.8947 2.0000 . 1.8947
= 0.4859 = 1.3854 = 1.4485 = 0.5490
a= 0.4859 a= 1.3854 a= 1.4485 a= 0.5490
0.4859 + 2.0000 1.3854 + 2.0000 1.4485 + 2.0000 0.5490 + 2.0000
= 0.1955 = 0.4092 = 0.4200 = 0.2154
D= 0.1955 . 1.8947 . 7386.8883 D= 0.4092 . 1.8947 . 7386.8883 D= 0.4200 . 1.8947 . 7386.8883 D= 0.2154 . 1.8947 . 7386.8883
= 2735.7927 kg / cm = 5727.5646 kg / cm = 5878.8772 kg / cm = 3014.5648 kg / cm
k= 0.9207 k= ( 0.9207 + 1.7042 ) k= ( 1.0402 + 1.7042 ) k= 1.0402
1.8947 1.8947 1.8947 1.8947
= 0.4859 = 1.3854 = 1.4485 = 0.5490
a= 0.5700 + 0.4859 a= 0.5700 + 1.3854 a= 0.5700 + 1.4485 a= 0.5700 + 0.5490
0.4859 + 2.0000 1.3854 + 2.0000 1.4485 + 2.0000 0.5490 + 2.0000
= 0.4248 = 0.5776 = 0.5853 = 0.4390
D= 0.4248 . 1.8947 . 7386.8883 D= 0.5776 . 1.8947 . 7386.8883 D= 0.5853 . 1.8947 . 7386.8883 D= 0.4390 . 1.8947 . 7386.8883
= 5945.0114 kg / cm = 8084.1283 kg / cm = 8192.3169 kg / cm = 6144.3335 kg / cm
Menentukan letak titik Balok dan Kolom
Zulfikar:
Nilai Interpolasi

k= 0.8308 k = 2.3687 k = 2.4766 k = 0.9387


y= 0.35 y = 0.40 y = 0.42 y = 0.35
0.9207 1.704233156 1.0402
k= 0.8308 k = 2.3687 k = 2.4766 k = 0.9387
y= 0.4 y = 0.46 y = 0.46 y = 0.4
0.9207 1.704233156 1.0402
k= 0.8308 k = 2.3687 k = 2.4766 k = 0.9387
y= 0.45 y = 0.5 y = 0.5 y = 0.45
0.9207 1.704233156 1.0402
k= 0.4859 k = 1.3854 k = 1.4485 k = 0.5490
y= 0.50 y = 0.5 y = 0.5 y = 0.50

0.9207 1.704233156 1.0402


k= 0.4859 k = 1.3854 k = 1.4485 k = 0.5490
y= 0.80 y = 0.65 y = 0.65 y = 0.79
Diketahui
D total lantai 1 = 5945.01143 + 8084.1283 + 8192.3169 + 6144.3335
= 28365.790 kg/cm

D total lantai 2 = 2735.79267 + 5727.5646 + 5878.8772 + 3014.5648


= 17356.799 kg/cm

D total lantai 3, 4, dan 5 = 3533.54769 + 6527.9364 + 6660.7854 + 3845.8623


= 20568.132 kg/cm
Pembagian Gaya Geser Pada Masing- masing Kolom

F
65.97 ton G M
D = 3533.548 D = 6527.936 D =
3533.548 6527.936
E 20568.132
( 65.97 ) 20568.132
( 65.97 )
55.97 ton = 11.3335 ton H = 20.9376 ton N =
D = 3533.548 D = 6527.936 D =
3533.548 6527.936
D 20568.132
( 121.94 ) 20568.132
( 121.94 )
45.97 ton = 20.9490 ton I = 38.7015 ton O =
D = 3533.548 D = 6527.936 D =
3533.548 6527.936
C 20568.132
( 167.91 ) 20568.132
( 167.91 )
35.97 ton = 28.8465 ton J = 53.2915 ton P =
D = 2735.793 D = 5727.565 D =
2735.793 5727.565
17356.799
( 203.88 ) 17356.799
( 203.88 )
B = 32.1357 ton K = 67.2783 ton Q =
25.97 ton
D = 5945.01142785 D = 8084.128 D =
5945.01142785 8084.128
28365.790
( 229.85 ) 28365.790
( 229.85 )
= 48.1728 ton = 65.5063 ton =
A L R
S
6660.785 D = 3845.862
6660.785 3845.862
20568.132
( 65.97 ) 20568.132
( 65.97 )
21.3637 ton T = 12.3352 ton
6660.785 D = 3845.862
6660.785 3845.862
20568.132
( 121.94 ) 20568.132
( 121.94 )
39.4891 ton U = 22.8005 ton
6660.785 D = 3845.862
6660.785 3845.862
20568.132
( 167.91 ) 20568.132
( 167.91 )
54.3760 ton V = 31.3961 ton
5878.877 D = 3014.565
5878.877 3014.565
17356.799
( 203.88 ) 17356.799
( 203.88 )
69.0557 ton W = 35.4103 ton

8192.317 D = 6144.334
8192.317 6144.334
28365.790
( 229.85 ) 28365.790
( 229.85 )
66.3829 ton = 49.7880 ton
X
Perhitungan Momen Kolom

Kolom FE : MEF = 11.3335 ( 0.35 ) . ( 4 ) = 15.8668


MFE = 11.3335 ( 1- 0.35 ) . ( 4 ) = 29.4670

Kolom GH : MHG = 20.9376 ( 0.4 ) . ( 4 ) = 33.5002


MGH = 20.9376 ( 1 0.4 ) . ( 4 ) = 50.2503

Kolom MN : MNM = 21.3637 ( 0.42 ) . ( 4 ) = 35.8911


MMN = 21.3637 ( 1 0.42 ) . ( 4 ) = 49.5639

Kolom ST : MTS = 12.3352 ( 0.35 ) . ( 4 ) = 17.2692


MST = 12.3352 ( 1 - 0.35 ) . ( 4 ) = 32.0715

Kolom ED : MDE = 20.9490 ( 0.4 ) . ( 4 ) = 33.5183


MED = 20.9490 ( 1 - 0.4 ) . ( 4 ) = 50.2775

Kolom HI : MIH = 38.7015 ( 0.46 ) . ( 4 ) = 71.2107


MHI = 38.7015 ( 1 - 0.46 ) . ( 4 ) = 83.5951

Kolom NO : MON = 39.4891 ( 0.46 ) . ( 4 ) = 72.6599


MNO = 39.4891 ( 1 - 0.46 ) . ( 4 ) = 85.2964

Kolom TU : MUT = 22.8005 ( 0.4 ) . ( 4 ) = 36.4809


MTU = 22.8005 ( 1 - 0.4 ) . ( 4 ) = 54.7213

Kolom DC : MCD = 28.8465 ( 0.45 ) . ( 4 ) = 51.9236


MDC = 28.8465 ( 1 - 0.45 ) . ( 4 ) = 63.4622

Kolom IJ : MJI = 53.2915 ( 0.5 ) . ( 4 ) = 106.5829


MIJ = 53.2915 ( 1 - 0.5 ) . ( 4 ) = 106.5829

Kolom OP : MPO = 54.3760 ( 0.5 ) . ( 4 ) = 108.7520


MOP = 54.3760 ( 1 - 0.5 ) . ( 4 ) = 108.7520

Kolom UV : MVU = 31.3961 ( 0.45 ) . ( 4 ) = 56.5129


MUV = 31.3961 ( 1 - 0.45 ) . ( 4 ) = 69.0714

Kolom CB : MBC = 32.1357 ( 0.5 ) . ( 4 ) = 64.2715


MCB = 32.1357 ( 1 - 0.5 ) . ( 4 ) = 64.2715

Kolom JK : MKJ = 67.2783 ( 0.5 ) . ( 4 ) = 134.5566


MJK = 67.2783 ( 1 - 0.5 ) . ( 4 ) = 134.5566
Kolom PQ : MQP = 69.0557 ( 0.5 ) . ( 4 ) = 138.1113
MPQ = 69.0557 ( 1 - 0.5 ) . ( 4 ) = 138.1113

Kolom VW : MWV = 35.4103 ( 0.5 ) . ( 4 ) = 70.8206


MVW = 35.4103 ( 1 - 0.5 ) . ( 4 ) = 70.8206

Kolom BA : MAB = 48.1728 ( 0.8 ) . ( 4 ) = 154.1531


MBA = 48.1728 ( 1 - 0.8 ) . ( 4 ) = 38.5383

Kolom KL : MLK = 65.5063 ( 0.65 ) . ( 4 ) = 170.3163


MKL = 65.5063 ( 1 - 0.65 ) . ( 4 ) = 91.7088

Kolom QR : MRQ = 66.3829 ( 0.65 ) . ( 4 ) = 172.5956


MQR = 66.3829 ( 1 - 0.65 ) . ( 4 ) = 92.9361

Kolom WX : MXW = 49.7880 ( 0.8 ) . ( 4 ) = 159.3215


MWX = 49.7880 ( 1 - 0.8 ) . ( 4 ) = 39.8304
ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton
ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton

ton
ton
Perhitungan Momen Balok

Titik F : MFG = 29.4670 ( Jumlah momen titik D = 0 )


Titik E : MEH = 15.8668 + 50.2775 = 66.1443 ton
Titik D : MEH = 33.5183 + 63.4622 = 96.9806 ton
Titik C : MEH = 51.9236 + 64.2715 = 116.1951 ton
Titik B : MEH = 64.2715 + 38.5383 = 102.8097 ton
Titik G : Momen kolom 50.2503 ton di bagikan ke balok berdasarkan kekakuan masin
MGF = 0.9207
0.9207 + 1.7042332
( 50.2503 ) = 17.6251

MGM = 50.2503 - 17.6251 = 32.6252 ton

Titik H : Jumlah kolom = 33.5002 + 83.5951 = 117.0953


MHE = 0.9207
0.9207 + 1.7042332
( 117.0953 ) = 41.0708

MHN = 117.0953 - 41.0708 = 76.0246 ton

Titik I : Jumlah kolom = 71.210672 + 106.5829 = 177.7936


MID = 0.9207
0.9207 + 1.7042332
( 177.7936 ) = 62.3604

MIO = 177.7936 - 62.3604 = 115.4332 ton

Titik J : Jumlah kolom = 106.5829 + 134.5566 = 241.1395


MJC = 0.9207
0.9207 + 1.7042332
( 241.1395 ) = 84.5788

MJP = 241.1395 - 84.5788 = 156.5607 ton

Titik K : Jumlah kolom = 134.5566 + 91.7088 = 226.2654


MKB = 0.9207
0.9207 + 1.7042332
( 226.2654 ) = 79.3617

MKQ = 226.2654 - 79.3617 = 146.9036 ton

Titik M : Momen Kolom = 49.5639


MMC = 1.70423315602837
1.7042332 + 1.0402
( 49.5639 ) = 30.7776

MMS = 49.5639 - 30.7776 = 18.7863 ton

Titik N : Jumlah kolom = 35.8911 + 85.2964 = 121.1874


MNH = 1.70423315602837
1.7042332 + 1.0402
( 121.1874 ) = 75.2535

MNT = 121.1874 - 75.2535 = 45.9339 ton

Titik O : Jumlah kolom = 72.659869 + 108.7520 = 181.4118


MOI = 1.70423315602837
( 181.4118 ) = 112.6509
1.7042332 + 1.0402
( 181.4118 ) = 112.6509

MOU = 181.4118 - 112.6509 = 68.7609 ton

Titik P : Jumlah kolom = 108.75197 + 138.1113 = 246.8633


MPJ = 1.70423315602837
1.7042332 + 1.0402
( 246.8633 ) = 153.2942

MPV = 246.8633 - 153.2942 = 93.5692 ton

Titik Q : Jumlah kolom = 138.11135 + 92.9361 = 231.0474


MQK = 1.70423315602837
1.7042332 + 1.0402
( 231.0474 ) = 143.4730

MQW = 231.0474 - 143.4730 = 87.5744 ton

Titik S : MSM = 32.0715 ton


Titik T : MTN = 17.2692 + 54.7213 = 71.9905 ton
Titik U : MVO = 36.4809 + 69.0714 = 105.5522 ton
Titik V : MVP = 56.512946 + 70.8206 = 127.3335 ton
Titik W : MWQ = 70.8206 + 39.8304 = 110.6510 ton
asarkan kekakuan masing-masing balok, jadi :

17.6251 ton

ton
41.0708 ton

ton
62.3604 ton

ton
84.5788 ton

ton
79.3617 ton

30.7776 ton

ton
75.2535 ton

ton
112.6509 ton
112.6509 ton

ton
153.2942 ton

ton
143.4730 ton
Diagram momen pada Kolom dan Balok

29.4670 17.6251 32.6252 30.7776 18.7863


F

29.4670 50.2503 49.5639


15.866847 33.5002 35.8911
E 66.1443 76.024591 45.9339
50.2775 41.0708 85.2964
83.595137 75.253487
33.5183 71.210672 68.7609
96.980557 115.43316 72.659869
63.4622 106.5829 108.7520
62.3604 112.6509
51.9236 106.5829 108.75197
V 116.1951 156.56073 93.569163
64.2715 134.5566 138.1113
84.578785 153.29416

102.80974 146.90363 87.574433


64.271459 134.5566 138.11135
91.7088 92.9361
38.5383 79.36173 143.47301

154.15311 170.31628 172.5956


32.0715
Keterangan

32.0715 = Momen Kolom (


17.2692 = Momen Kolom (
= Momen Balok (
71.9905 = Momen Balok (
54.7213
36.4809

69.0714
105.5522
56.5129

70.8206
127.33355

70.8206
110.65098
39.8304

159.3215
MFE, MGH, MMN, dst… )
MEF, MHG, MNM, dst …. )
MGM, MHN, MIO, dst … )
MGF, MHE, MID, dst … )
Di ketahui portal berikut
Ukuran balok lantai 1 = lantai 2 = lantai 3 = lantai 4 dan lantai 5 yaitu 35 / 60

Ukuran kolom tingkat 1 = 60 / 60 cm


Ukuran kolom tingkat 2 = 60 / 60 cm
Ukuran kolom tingkat 3 = 50 / 50 cm
Ukuran kolom tingkat 4 = 50 / 50 cm
Ukuran kolom tingkat 5 = 50 / 50 cm

Di tanyakan :
Tentukan harga D dan tinggi titik belok portal berikut, serta gambar diagram momen

65.97 ton

T= 20 cm

55.97 ton

T= 20 cm

45.97 ton

T= 25 cm

35.97 ton

T= 25 cm

25.97 ton

T= 25 cm

8.7 m 4.7 m
cm

4.7 m

4.7 m

4.7 m

5.7 m

5.7 m

7.7 m
a. Menentukan k

Ac Ac
tw

L = 470

Keterangan
tw = Tebal Dinding Geser
Ac = Luas Penampang Kolom
L= Lebar dinding geser

Iw =

Aw = Lxt
Kw = Iw
hn C A N D R A:
E+16 tidak usah di
C A N D R A:
tulis
hn tw Aw Ac Iw (.10 8 ) CKw
A Ntidak
E+16 usah K
D R A: di
n
cm cm cm2 cm3 cm 4 E+16
tulis
cm3 tidak usah di
cm3
C A N D R A:
tulis
5 470 20 9400 2500 4.4916333E+16955666.6667
E+16 usah di1000
C A Ntidak
D R A:
4 470 20 9400 2500 4.4916333E+16 tulis
955666.6667
E+16 tidak usah di1000
3 470 25 11750 tulis
2500 4.9242292E+16 1047708.333 1000
2 570 25 11750 3600 6.1391792E+16 1077048.977 1000
1 570 25 11750 3600 6.1391792E+16 1077048.977 1000
Kw

955.667
955.667
1047.708
1077.049
1077.049
b. Menentukan kb an kc

1 Balok (kb)
Untuk balok bentang : 8.7 m : kb = 1. 35 . 60 3 =
12
870
k = 1000 cm 3 kb =

Untuk balok bentang : 7.7 m : kb = 1. 35 . 60 3 =


12
770
k = 1000 cm 3 kb =

Untuk balok bentang : 4.7 m : kb = 1. 35 . 60 3 =


12
470
cm 3 kb =
k = 1000

1 Kolom (Kc)
Kolom tingkat 1 - 2 : kc = 1. 60 . 60 3 =
12
570
k = 1000 cm 3 kb =

Kolom tingkat 3 - 5 : kb = 1. 50 . 50 3 =
12
470
k = 1000 cm 3 kb =
3
724.138 cm

0.724

3
818.182 cm

0.818

3
1340.426 cm

1.340

3
1894.737 cm

1.895

3
1108.156 cm

1.108
c. Menentukan harga D

0.724 0.818
k = 2( 0.724 ) k = 2( 0.818 )
2( 1.108 ) 2( 1.108 )
= 0.653 = 0.738
a = 0.653 = 0.246 a = 0.738 =
1.108

2+ 0.653 2+ 0.738
D = 0.246 x 1.108 D = 0.270 x
= 0.273 = 0.299

0.724 0.818
k = 2( 0.724 ) k = 2( 0.818 )
2( 1.108 ) 2( 1.108 )
= 0.653 = 0.738
a = 0.653 = 0.246 a = 0.738 =
1.108

2+ 0.653 2+ 0.738
D = 0.246 x 1.108 D = 0.270 x
= 0.273 = 0.299

0.724 0.818
k = 2( 0.724 ) k = 2( 0.818 )
2( 1.108 ) 2( 1.108 )
= 0.653 = 0.738
a = 0.653 = 0.246 a = 0.738 =
1.108

2+ 0.653 2+ 0.738
D = 0.246 x 1.108 D = 0.270 x
= 0.273 = 0.299

0.724 0.818
k = 2( 0.724 ) k = 2( 0.818 )
2( 1.895 ) 2( 1.895 )
= 0.382 = 0.432
a = 0.382 = 0.160 a = 0.432 =
1.895

2+ 0.382 2+ 0.432
D = 0.160 x 1.895 D = 0.178 x
= 0.304 = 0.336

0.724 0.818
k = 2( 0.724 ) k = 2( 0.818 )
2( 1.895 ) 2( 1.895 )
= 0.382 = 0.432
a = 0.5 + 0.382 = 0.370 a = 0.5 + 0.432 =
2+ 0.382 2+ 0.432
1.895
1.895
D = 0.370 x 1.895 D = 0.383 x
= 0.702 = 0.726
0.270
1.108

1.108

0.270
1.108

1.108

0.270
1.108

1.108

0.178
1.895

1.895

0.383
1.895
1.895
1.895
d. Menentukan Dw di anggap dulu keadaan kantilever

Anggap pondasi dari dinding mengalami miring (amblas) 0.1 cm


dan gaya-gaya lateral yang bekerja pada keseluruhan struktur di anggap
hanya di pikul oleh dinding dulu.

1 cm

235 cm

Harga Dw di Tabelkan

hn Aw (.10 3 ) Koefisien
n Kwn
cm cm 2
5 470 9400 955.667 4 324
4 470 9400 955.667 6 150
3 470 11750 1047.708 9 82
2 570 11750 1077.049 12 37.5
1 570 11750 1077.049 15 -
Catatan :
1
DB
1
DꝊ
1
Ds
1
1 cm DR

Ꝋ = 1
= 0.0042553
235 cm 235

1
D

D Satuan

0.0042 0.3390 0.0075 0.3294 0.6801 1.4704


0.0063 0.1570 0.0075 0.1782 0.3489 2.8660
0.0086 0.0783 0.006 0.1294 0.2223 4.4994
0.0111 0.0348 0.0049 0.0879 0.1388 7.2057
0.0139 0.0000 0.0049 0.0779 0.0968 10.3287
1 1
= x
aB Kw
1 1
= x
aꝊ Kw
27.6 x 1.2 x 1000 33120
= =
Awn x hn Awn . hn
12 . EK Ꝋ Untuk Tingkat 5 = Q = 65.97
=
Qn . hn 4 = Q = 121.94
= 12 ( 200 ) . ( 1000 ) . ( 0.004255 ) 3 = Q = 167.91
Qn x hn 2 = Q = 203.88
= 1 = Q = 229.85
Qn . hn
1 1 1 1
= + + +
DB DꝊ DR DS
ton
ton
ton
ton
ton
e. Menentukan Faktor Koreksi Harga D berhubung adanya
portal sebelah menyebelah dinding

35 / 60 35 /

8.7 m 4.7 m 7.7 m

6.7 m 6.2 m
IB Kiri IB Kanan
Menentukan KBC

IB Kanan : IB Kiri 3 4
= 1 . ( 35 ) . ( 60 ) = 630000 cm
12
KB Kanan : 630000 = 1016.1290323 cm 3
620
60 Ambil k = 1000 KB Kanan = 1.016129

KBC Kanan = KB
3
(1 - T )

dimana T di ambil =
Jadi KBC Kanan = 1.01612903225806
1 - 0.5
= 8.1290323

KB Kiri : cm 3
630000 = 940.299
670
Ambil k = 1000 KB Kanan = 0.9403

Jadi KBC Kanan = 0.9403


1 - 0.5
= 7.522

Jadi KBC Total = 15.651


T di ambil = 0.5
.01612903225806
0.5 3

0.9403
3
0.5
Faktor Koreksi Harga D di tabelkan

KBC KBC Koefisien 1


n KBC KW
KW KW2 1 1 DB
5 15.651 955.667 0.01638 0.0000171 495 12450 0.0085
4 15.651 955.667 0.01638 0.0000171 490 5250 0.0084
3 15.651 1047.708 0.01494 0.0000143 475 2550 0.0068
2 15.651 1077.049 0.01453 0.0000135 450 1010 0.0061
1 15.651 1077.049 0.01453 0.0000135 405 0.0055

Catatan : Harga 1
DR
Untuk n= 5 = 0.3294
4 = 0.1782
3 = 0.1294
2 = 0.0879
1 = 0.0779
Harga D Setelah koreksi di tabelkan

1 Koefisien 1 1 1 1 Koreksi
Σ ( ) n
DꝊ rB rꝊ DR D D D
0.2134 1.5 42 0.2346 0.4565 5 0.6801 0.4565
0.0900 3 36 0.1138 0.2122 4 0.3489 0.2122
0.0364 4.5 27 0.0609 0.1040 3 0.2223 0.1040
0.0136 6 15 0.0268 0.0465 2 0.1388 0.0465
7.5 0.0085 0.0140 1 0.0968 0.0140
ksi di tabelkan

1
D'
D'
0.2236 4.4725
0.1367 7.3131844
0.1182 8.4580713
0.0923 10.8385
0.0829 12.0688
f. Pembagagian Gaya Geser pada masing-masing portal dan dinding

65.97
D = 0.273 D = 1.4704 D
= 0.273 x ( 65.97 ) 1.4704 ( 65.97 )
2.0421 2.0421 x
= 8.816 ton = 47.502 ton
55.970
D = 0.273 D = 2.8660 D
= 0.273 x ( 121.940 ) 2.866014 x ( 121.940 )
3.4377 3.4377
= 9.680 ton = 101.661 ton
45.97
D = 0.273 D = 4.4994 D
= 0.273 x ( 167.910 ) 4.499354 x ( 167.910 )
5.0710 5.0710
= 9.036 ton = 148.980 ton
35.970
D = 0.304 D = 7.205741 D
= 0.304 x ( 203.880 ) 7.205741 x ( 203.880 )
7.8462 7.8462
= 7.899 ton = 187.239 ton
25.97
D = 0.702 D = 10.3287 D
= 0.702 x ( 229.850 ) 10.3287 x ( 229.850 )
11.7564 11.7564
= 13.718 ton = 201.937 ton
= 0.299 ΣD = 2.0421
= 0.299 x ( 65.97 )
2.0421
= 9.652 ton

= 0.299 ΣD = 3.4377
= 0.299 x ( 121.940 )
3.4377
= 10.598 ton

= 0.299 ΣD = 5.0710
= 0.299 x ( 167.910 )
5.0710
= 9.893 ton

= 0.336 ΣD = 7.8462
= 0.336 x ( 203.880 )
7.8462
= 8.742 ton

= 0.726 ΣD = 11.7564
= 0.726 x ( 229.850 )
11.7564
= 14.194 ton
g. Menentukan besarnya momen pada pertemuan balok dengan dinding

Rumus : MBN = 1 1 1 - 1 KBC x


( DꝊ
+
DR
-
DꝊ DR ) x
4

di tabelkan
Karena Kbe Kiri = Kbe Kanan Maka Momen untuk balok di kiri dinding = momen untuk balo
Q hn hn Q Q.hn Kbe Kbe
n
(m) ton ( tm ) kiri kanan
5 4.7 47.502 223.2584 1.881 2.032
4 4.7 101.661 477.8082 1.881 2.032
nding = momen untuk balok dinding 3 4.7 148.980 700.20794 1.881 2.032
2 5.7 187.239 1067.2604 1.881 2.032
1 5.7 201.937 1151.0416 1.881 2.032
1 1 1 1 1 Momen MB ( tm)
DꝊ DR DꝊ DR D MB kiri MB Kanan
0.3390 0.3294 0.2134 0.2346 0.2204 92.5318 99.9941
0.1570 0.1782 0.0900 0.1138 0.1314 118.0369 127.5560
0.0783 0.1294 0.0364 0.0609 0.1104 145.3962 157.1217
0.0348 0.0879 0.0136 0.0268 0.0822 165.0791 178.3919
0.0779 0.0085 0.0695 150.3355 162.4594
g. Menggambar Diagram Momen pada Dinding

223.258361

223.258361 + 477.80823 = 701.06659

701.066595 + 700.20794 = 1401.2745

1401.27454 + 1067.2604 = 2468.5349

2468.53494 + 1151.0416 = 3619.5765


h. Menentukan titik belok kolom pada portal
C A N D R A:
Nilai Interpolasi

k = 0.653 k = 0.738
y = 0.324 y = 0.35

k = 0.653 k = 0.738
y = 0.40 y = 0.40

k = 0.653 k = 0.738
y = 0.45 y = 0.45

k = 0.382 k = 0.432
y = 0.55 y = 0.535

k = 0.382 k = 0.432
y = 0.810 y = 0.80

Catatan : Koreksi titik belok Y1 , Y2, Y3 di abaikan


i. Menentukan momen pada kolom dan balok pada portal

y = 0.324 y = 0.35
Q = 8.816 tm Q = 9.652
Mb = 8.816 ( 0.324 ) 4.7 Mb = 9.652
= 13.4250 tm = 15.8779
Ma = 28.0102 tm Ma = 29.4875

y = 0.4 y = 0.4
Q = 9.680 tm Q = 10.598
Mb = 9.680 ( 0.4 ) 4.7 Mb = 10.598
= 18.1988 tm = 19.9251
Ma = 27.2983 tm Ma = 29.8876

y = 0.45 y = 0.45
Q = 9.036 tm Q = 9.893
Mb = 9.0362 ( 0.45 ) 4.7 Mb = 9.893
= 19.1116 tm = 20.9244
Ma = 23.3587 tm Ma = 25.5743

y = 0.55 y = 0.535
Q = 7.899 tm Q = 8.742
Mb = 7.899 ( 0.55 ) 5.7 Mb = 8.742
= 24.7628 tm = 26.6603
Ma = 20.2605 tm Ma = 23.1720

y = 0.810 y = 0.8
Q = 13.718 tm Q = 14.194
Mb = 13.718 ( 0.810 ) 5.7 Mb = 14.194
= 63.3378 tm = 64.7269
Ma = 14.8570 tm Ma = 16.1817

Catatan :
momen pada balok di hitung berdasarkan momen kolom yang di bagikan
menurut kekakuan masing masing balok
tm
( 0.35 ) 4.7
15.8779
29.4875

tm
( 0.4 ) 4.7
19.9251
29.8876

tm
( 0.45 ) 4.7
20.9244
25.5743

tm
( 0.535 ) 5.7
26.6603
23.1720

tm
( 0.8 ) 5.7
64.7269
16.1817
J. Menentukan harga a, b, c, d, e, f, g, h, I, j

Harga a
92.531822 tm
92.532 : (
a x= 7.6763
2.35 m a : 92.532
x m a : 92.532
28.0102 a =

a =

Harga b
118.03694 tm

b x= 7.4349
2.35 m b= 80.7283
x m
40.7233

Harga c
145.3962 tm

c x= 7.7771
2.35 m c= 101.4621
x m
41.5575

Harga d
165.0791 tm

d x= 8.0743
2.35 m d= 117.0331
x m
39.3721

Harga e
150.3355 tm

e x= 7.9143
2.35 m e= 105.6960
x m
39.6199
Harga f
29.4875 tm

f x= 7.7226
2.35 m f= 69.5659
x m
99.9941

Harga g
45.7655 tm

g x= 7.3595
2.35 m g= 86.8255
x m
127.5560

Harga h
45.4994 tm

h x= 7.7545
2.35 m h= 109.5058
x m
157.1217

Harga i
44.0964 tm

i x= 8.0180
2.35 m i= 126.1072
x m
178.3919

Harga j
42.8420 tm

j x= 7.9132
2.35 m j= 114.2136
x m
162.4594
92.532 + 28.01018 ) = x : 10
7.6763 m
92.532 = ( 7.6763 - 2.35 ) : 7.6763
92.532 = 5.326314 : 7.6763
92.532 x 5.326314
7.6763
64.2045 tm

118 : ( 118 + 40.72 ) =


x = 7.4349201112 m
7.4349 m b : 118 = ( 7.4349201112
80.7283 m b : 118 = 5.0849201
b = 118 x 5.0849201
7.43492011120098
b = 80.72829232871 tm

145 : ( 145 + 41.56 ) =


x = 7.7771234778 m
7.7771 m c : 145 = ( 7.7771234778
101.4621 m c : 145 = 5.4271235
c = 145 x 5.4271235
7.77712347778432
c = 101.4620951522 tm

165 : ( 165 + 39.37 ) =


x = 8.0742528947 m
8.0743 m d : 165 = ( 8.0742528947
117.0331 m d : 165 = 5.7242529
d = 165 x 5.7242529
8.07425289471191
d = 117.0330635737 tm

150 : ( 150 + 39.62 ) =


x = 7.9142543236 m
7.9143 m e : 150 = ( 7.9142543236
105.6960 m e : 150 = 5.5642543
e = 150 x 5.5642543
7.91425432360776
e = 105.6960134085 tm
100 : ( 100 + 29.49 ) =
x = 7.7226459493 m
7.7226 m f : 100 = ( 7.7226459493
69.5659 m f : 100 = 5.3726459
f = 100 x 5.3726459
7.72264594929489
f = 69.56588649003 tm

128 : ( 128 + 45.77 ) =


x = 7.3595027327 m
7.3595 m g : 128 = ( 7.3595027327
86.8255 m g : 128 = 5.0095027
g = 128 x 5.0095027
7.3595027327299
g = 86.8254810532 tm

157 : ( 157 + 45.50 ) =


x = 7.7544597784 m
7.7545 m h : 157 = ( 7.7544597784
109.5058 m h : 157 = 5.4044598
h = 157 x 5.4044598
7.75445977841463
h = 109.5057621612 tm

178 : ( 178 + 44.10 ) =


x = 8.0180341134 m
8.0180 m i : 178 = ( 8.0180341134
126.1072 m i : 178 = 5.6680341
i = 178 x 5.6680341
8.01803411338075
i = 126.1071695379 tm

162 : ( 162 + 42.84 ) =


x = 7.9132154314 m
7.9132 m j : 162 = ( 7.9132154314
114.2136 m j : 162 = 5.5632154
j = 162 x 5.5632154
7.91321543136642
j = 114.2135523025 tm
x: 10

7.4349201112 - 2.35 ) : 7.43492


5.0849201 : 7.4349201

x: 10

7.7771234778 - 2.35 ) : 7.77712


5.4271235 : 7.7771235

x: 10

8.0742528947 - 2.35 ) : 8.07425


5.7242529 : 8.0742529

x: 10

7.9142543236 - 2.35 ) : 7.91425


5.5642543 : 7.9142543
x: 10

7.7226459493 - 2.35 ) : 7.72265


5.3726459 : 7.7226459

x: 10

7.3595027327 - 2.35 ) : 7.3595


5.0095027 : 7.3595027

x: 10

7.7544597784 - 2.35 ) : 7.75446


5.4044598 : 7.7544598

x: 10

8.0180341134 - 2.35 ) : 8.01803


5.6680341 : 8.0180341

x: 10

7.9132154314 - 2.35 ) : 7.91322


5.5632154 : 7.9132154
k. Menggambar diagram momen pada kolom dan balok portal

92.5318 29.4875
28.0102

99.9941
28.0102 a=? 29.4875
f=?
118.0369 45.7655
13.4250
40.7233
27.2983 127.5560
b=? 29.8876
g=?
145.3962 45.4994
18.1988
41.5575
23.3587 157.1217
c=? 25.5743
h=?
165.0791 44.0964
19.1116
39.3721
20.2605 178.3919
d=? 23.1720
i=?
150.3355 42.8420
24.7628
39.6199
14.8570 162.4594
e=? 16.1817
j=?

63.3378

Catatan :
momen pada balok di hitung berdasarkan momen kolom yang di bagikan
menurut kekakuan masing masing balok
15.8779

19.9251

20.9244

26.6603

64.7269

You might also like