Polski Raz A Dobrze Wersja Angielska Stanislaw Medak Ebookpoint - PL

Book
+
Perfect for self-access learning CD
The intensive course POLSKI raz a dobrze

is a fast and efficient way to learn the Polish language for those who want
to use it on an everyday basis. This book will teach you how to discuss
matters of business, the Internet, or even love, as well as to get by at the
POLSKI raz a dobrze

doctor’s, at restaurants, or in a bike shop.
The Course
•3 0 lessons comprising present-day dialogue and extensive vocabulary with
POLISHH
translations
• Up-to-date topics including business, the Internet, bank, cinema, theatre POLSKI raz a dobrze
• Everyday life in Poland; practical information
• Vocabulary with over 230 aspectual pairs
POLISH for Foreigners

The Exercises
• 80 tasks with key
• Test yourself! – repetition exercises
for Foreigners
• Simple graphics and grammatical explanations
The CD
• All lessons in audio format
• Conversations recorded by professional Polish actors
BOOK
• Student-friendly • Modern language
• Everyday conversations
European Council Levels: A1, A2, B1 AUDIO
O CD • Grammar and vocabulary
• Exercises
W ofercie LINGO:
• samouczki + pakiet multimedialny
• rozmówki + audio CD ISBN 978-836028749-1
• repetytoria i niezbędniki AN INTENSIVE COURSE FOR BEGINNERS

www.jezykinieobce.pl 9 788360 287491 wydawnictwo LINGO
ebookpoint kopia dla: Marcin Szymanski marszym81@wp.pl
Stanisław Mędak
AN INTENSIVE COURSE FOR BEGINNERS
POLISH
POLSKI raz a dobrze
for Foreigners
Elementary level
A1, A2, B1
English translation
Dennis McEvoy

99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Projekt okładki serii: Marcin Rojek, 2-arts.com
Projekt makiety i opracowanie graficzne: Studio 27, biuro@studio27.pl
Zdjęcie na okładce: © Massonforstock / Fotolia
Redakcja i korekta: Paweł Pokora
Korekta angielska: Michael Mulkeen, Dominique Seillon
Lektorzy: Klara Bielawka, Sławomir Federowicz, Jolanta Olszewska, Michał Podsiadło, Miłogost Reczek
© Copyright by Wydawnictwo Lingo sp.j., Warszawa 2011
www.WydawnictwoLingo.pl
ISBN: 978-83-60287-94-1
Skład i łamanie: Studio 27

Druk i oprawa: Pozkal

99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 6
Instead of an introduction
Starting from the first lesson, the textbook Polski raz a dobrze introduces simple
and useful syntactic structures of the Polish language. The problems contained
within the textbook are progressively developed in terms of morphology,
inflections, as well as the vocabulary of modern Polish. Basic information
concerning functional grammar and vocabulary is given in the sections HOW
DOES IT WORK? The large amount of practical information provided should
help the student quickly assimilate useful vocabulary and an understanding of
the function of cases, as well as accustom the student to Polish syntax.
In order to create one’s ”own” answer, or ”own” question, it is enough to memorize
the sample sentences or fragments of sentences, as well as the short explanations.
In the textbook dictionaries, lists, and tables not only is vocabulary provided,
but also verb syntactic combinations, contextual aspect pairs, syntactic
constructions, and expressions.
The student will find in the 25 textbook dialogues real Polish adapted to the
grammatical demands of the Polish language. The first 10 dialogues act as a linguistic
bridge that eases the passage to the latter and more demanding dialogues that follow
in the goal of attaining grammatical competence. Attaining other competencies should
occur with the systematic repetition of the dialogues, the solving of the exercises,
and using the answers found in the exercise keys. It’s also recommended using the
various syntactic constructions contained within the explanatory sections.
Most of the exercises contained within Polski raz a dobrze are creative
exercises. They were conceived so as to aid students in the writing of the
answers (words, grammatical forms, expressions) resulting from the context.
The entire textbook is intended for those studying Polish at the elementary
level A1, A2, B1. The scope of the grammatical and lexical material also covers
the demands for later stages of the elementary level.
Kraków, May 8th, 2010. Stanisław Mędak
Important note
The first four lessons in the coursebook Polski raz a dobrze present basic Polish
structures and phrases which are useful in everyday communication. These
structures are introduced in natural dialogue and are marked in colour. They
are translated below. We hope this strategy will enable the learner to acquire
effortlessly not only basic sentence structures, questions and answers, but
also Polish letters, sounds and intonation.
www.WydawnictwoLingo.pl 3
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Ta b l e o f c o n t e n t s
Table of contents
Polish alphabet 10
Letters and sounds 10
Cardinal numbers 12
Ordinal numbers 14
Lesson 1 16
Edgar chce mieszkać w Polsce
Nominative singular. – The function of the nominative in sentences. – Inflectional endings.
– Interrogative pronoun kto. – Grammatical genders. – Demonstrative pronouns ten, ta, to. –
Functions of the word to in a sentence. – Personal pronouns ja, ty, on, ona... – Conjugation of
the verb być in the present tense singular. – Conjugation of the verb nazywać się. – Question
and answer construction: words czy / jak. – Negating the verb.
Lesson 2 28
Edgar w Fundacji Nowa Polska w Nowym Jorku
Possessive pronouns mój, moja, moje; twój, twoja, twoje. – Demonstrative pronoun to.
– Interrogative pronoun co. Sentence and question construction. – Conjugation of the verb
mieszkać.
Lesson 3 34
Edgar i Marta lądują w Balicach
Question and answer construction. – Adjectives czyj, czyja, czyje – Possessive pronouns:
mój, twój, jego, jej / nasz, wasz, ich. – The construction proszę + infinitive. – The word
nie. Sentence construction with the word nie. – Conjugations of the verbs mieć, wiedzieć.
CONJUGATION III. – IMPORTANT INFORMATION: Verb conjugation system.
Lesson 4 44
Miłe zaskoczenie
Connecting adjectives with nouns. – Possessive pronouns, moja, twoja, jego, jej... –
Conjugation of verbs robić / cieszyć się. CONJUGATION II. – Neuter nouns such as imię. –
Declinations of the word imię. – IMPORTANT INFORMATION: expression się.
4
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Lesson 5 54
Internetowy przyjaciel
Possessive pronouns moje, twoje, jego, jej / nasze, wasze, ich. – Conjugation and syntax of
verb znać. – The verb być. Plural. – Adjectives. – Interrogative pronouns jaki, jaka, jakie.
Lesson 6 62
Sprawdź się!
Lesson 7 64
Okazyjna sprzedaż – Edgar kupuje rower
Adverbs. – Adverb syntax. – Formation of adverbs from adjectives. – Comparative of adverbs
dobrze, źle. – Adverbial expressions mówić po polsku. – Conjugation of the verb móc.
CONJUGATION I. Conjugation of the verb mówić (+ syntactic collocation). Conjugation II. –
Imperfective verb kupować and perfective kupić. – IMPORTANT INFORMATION: Masculine
nouns that end with –a such as kolega, sprzedawca.
Lesson 8 72
Chłopskie jadło – a co to takiego?
Creation of simple adverbs. – Seasons and months and some of their inflected forms. –
Conjugation of verbs: czuć się, pić, jeść. – The expression być może. – Number jedni / jedne.
Lesson 9 82
Edgar kontaktuje się z rodziną
Instrumental case singular and plural. – Function of the Instrumental case in sentences. – Syntax
of the Instrumental case. – Inflectional endings. – Alternations, consonant and vowel changes
in the Instrumental. – Conjugation of the verbs opiekować się and niepokoić się (+ syntactic
collocation). – IMPORTANT INFORMATION: 1. Feminine nouns that end with –i, 2. Neuter nouns
that end with –um, 3. Nouns that decline like adjectives, such as chory.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Lesson 10 94
Najlepszym lekarstwem jest muzyka
Accusative case singular and plural. – Function of the Accusative case in sentences. Inflectional
endings. – Verbs that take the Accusative. – Syntactic constructions with a preposition that take
the Accusative. – Conjugation of the verb pisać. – Accusative syntax. Syntactic constructions. –
IMPORTANT INFORMATION: 1. Constructions of the type: Chce mi się pić, 2. Inflected forms of
the demonstrative pronoun ta, 3. Impersonal verbs: słychać, widać.
Lesson 11 106
Edgar i Marta w Galerii Kazimierz
Genitive singular and plural. – Function of the Genitive case in sentences (genitive attributes). –
Inflectional endings in the Genitive. Distribution of endings (“animate” and “inanimate” nouns).
– Syntax of the Genitive. – Consonant and vowel changes. – Conjugation of verbs chcieć
/ potrzebować (+ syntactic collocation). – Genitive in negative sentences. – IMPORTANT
INFORMATION: Feminine nouns with consonant endings such as: miłość, pomoc.
Lesson 12 120
Sprawdź się!
Lesson 13 122
Edgar nie lubi teatru
Genitive continued – Conjugation of the verb uczyć (się) – IMPORTANT INFORMATION:
1. Genitive names of countries: Niemcy, Węgry, Włochy etc., 2. Verb uczyć (się), 3. Questions
of time (giving the time).
Lesson 14 132
Codzienne życie – nowi znajomi
Past tense. – Verb być. – Construction nie było + Genitive. – Conjugation of verbs robić /
zrobić, wiedzieć – Past tense. – Verb aspect. – Verb prefixes. – Verb aspect pairs
(lessons 1 –14). – IMPORTANT INFORMATION: 1. The noun rok and its forms, 2. Days of the
week, 3. Verbs that express repetition.
6
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Lesson 15 148
Edgar tęskni za rodziną, a zwłaszcza za babcią
Future tense: verb być. – Verb aspects continued – Imperfective and perfective verb forms in the
future. – IMPORTANT INFORMATION: – Use of the future tense form of imperfective verbs
będę czytać || będę czytał / będę czytała / bedę czytało.
Lesson 16 156
Opowieść babci
Compound forms of imperfective verbs continued (reminder). – Indicators for the use of
imperfective verbs in the future tense. – Future tense of perfective verbs.
Lesson 17 166
Podróże małe i duże
Verbs of motion: iść / pójść; jechać / pojechać; chodzić, jeździć. – Syntax of verbs of motion.
– Use of verbs of motion. – Conjugation of verbs iść / pójść and their syntax. – Useful verbs of
motion. – Verbs of motion and their prefixes. Basic prefix functions. – IMPORTANT INFORMATION –
Verbs that express repetition (iterative).
Lesson 18 178
Sprawdź się!
Lesson 19 182
Niespodziewana propozycja pracy. Edgar zostaje lektorem języka
angielskiego
Locative case singular and plural. – Function of the Locative case in sentences. – Prepositions
+ Locative. – Inflectional endings in the Locative. – The most commonly occurring
alternations. – Distribution of Locative endings. – Personal pronoun forms in the Locative. –
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Prepositions that take the Locative.
Lesson 20 194
Spotkanie z niedźwiedziem w Tatrach
The verb musieć – conjugation in the present and past tense. – Syntax of the verb musieć.
– Verbs with the suffix –ną / –nę. Verbs indicating an immediate or single action. – IMPORTANT
INFORMATION: 1. Nouns that decline like adjectives such as Zakopane, 2. Word order in
sentences using the adverb nigdy.
Lesson 21 202
Edgar z Martą na Zakopiance
Degrees of comparison of adverbs. – Adverb syntax. – IMPORTANT INFORMATION: 1. Indefinite
pronouns such as ktoś, coś, kiedyś, gdzieś. 2. Place names – plurale tantum, 3. Syntax of
verb woleć.
Lesson 22 212
Dzień dobry... Policja drogowa
Conditional mood. – Forms of the verb chcieć in the conditional mood. – Sentence
construction in the conditional mood with the conjunction gdyby. – IMPORTANT INFORMATION –
Expressions: jeśli / jeżeli; jeśliby / jeżeliby.
Lesson 23 220
Ach, ten język polski! – Edgar nie ma humoru
Declension of personal pronouns: Instrumental, Accusative and Genitive. – Important verbs that
take the Instrumental, Accusative, and Genitive. – Conjugation of the verb: powinien, powinna,
powinno – present tense. – Declension of the noun dzień.
Lesson 24 234
Sprawdź się!
8
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Lesson 25 236
Edgar zakłada konto w banku
Count in Polish! – Numbers. – Arithmetic. – Cardinal and ordinal numerals. – Declension
of cardinal numerals dwa, trzy, cztery, pięć. – Syntactic combinations and syntax rules. –
Practical numbers. – IMPORTANT INFORMATION: złoty – Polish monetary unit.
Lesson 26 248
Co panu dolega?
Imperative mood – simple and compound forms. – Forms of the imperative mood – the verb
być. – Rules for forming the imperative mood. – Practical advice. – Basic patterns of the
imperative mood. – IMPORTANT INFORMATION: Vocative – why and when?
Lesson 27 258
E-mail z Fundacji Nowa Polska
Nominative plural. – Inflectional endings. – Most common alternations. – Distribution of endings.
– Adjective forms. – Suppletive and other forms. – Names of nationalities. – IMPORTANT
INFORMATION: Plural forms of pronouns and determiners.
Lesson 28 270
Wybór szkoły językowej
Degrees of comparison of simple and descriptive adjectives. – Adjective Syntax. – Useful
adjective forms. – Irregular forms.
Lesson 29 280
Marcie snują się po głowie różne pomysły
Dative case singular and plural. – Functions – Inflectional endings. – Declension of personal
pronouns. – List of important verbs that take the Dative. – Distribution of endings. – Selected
constructions with the Dative. –The so-called optative mood: why and when?
Lesson 30 294
Sprawdź się!
Problem topics 298
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Alphabet
Alphabet
a, A a Anna ł, Ł eł Łucja
ą, Ą ą m, M em Maria
b, B be Bogdan n, N en Natalia
c, C ce Celina ń, Ń eń Kosiński
ć, Ć cie Ćwik o, O o Onufry
d, D de Danuta ó, Ó ó (o kreskowane) Waligóra
e, E e Ewa p, P pe Paweł
ę, Ę ę Mędak r, R er Roman
f, F ef Franciszek s, S es Stanisław
g, G gie Gerard ś, Ś eś Leśniak
h, H ha Halina t, T te Tomasz
i, I i Irena u, U u Urszula
j, J jot Janina w, W wu Wacław
k, K ka Katarzyna y, Y y (igrek) –
l, L el Ludwik z, Z zet Zenon
ź, Ź ziet Ździebło
ż, Ż żet Żbik
Letters and sounds
letter examples
group of letters
a A Anna, baran, mama, pan
ą drąg, idą, kąt, piszą, są, wąż, wziął, wąs
b B banan, bo, cebula, chleb, pobudka
c C co, cyna, cytryna, koc, lekcja, nic, noce, więc
c+i cicho, ciocia, ciasto, cienki, ci, ciuciubabka
ch = (h) chodnik, choroba, klechda, kochać, suchy, Wojciech
ch + i architekt, Chinka, chimery, chirurg, wymachiwać
cz czar, czas, Czech, kaczka, kicz, praczka, taczka
ć bić, być, ćma, grać, mówić
d D do, dam, dobry, dom, dyrektor, pod, płód
dz dzbanek, dzwonić, ksiądz, pieniądze, wódz
10
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Letters and sounds
dz + i dziadek, dzień, dziesięć, dziewczyna, dziewięć, dziś

dź bądź, chodź, dźwięk, jedźmy, wejdź
dż dżem, dżungla, dżdżysty
e E chleb, gorzej, jemy, nowe, pewien, sen, te, wiem
ę dębowy, gęś, imię, język, kęs, kliknęła, lęk, męski, myję się,
pięć, ręka, tę, wzięła, zięć
f F fakt, fant, fantastyczny, film
g G gapa, gdy, go, Bóg, gapić się, próg
g+i gilotyna, giniemy, gitara, piegi
h H = (ch) halka, hałas, herbata, historia
h+i historia, Hindus, Hiszpan
i I ci, idol, imię, Irena, liczyć, lipa, list, mina, oni
j J daj, gorzej, ja, Janek, jeden, jeść, jutro, mniej
k K kilogram, kot, Kraków, kto, ktoś, lekko, rówieśnik
k+i kieszeń, kilo, kino, ludzki
l L alkohol, dla, lampa, las, len, lina, lipa, los, lupa
ł Ł dał, koło, łapa, ławka, Łódź, łyk, miał, ołówek, wziął
m M mama, mój, my, myśl, synem, tam
n N jon, na, nad, nasz, nic, numer, on, pan, panna, pewien
n+i niania, nic, nie, niebo, nisko
ń dzień, koń, kończyć, słońce
o O koszula, okno, oko, ono, oto, to
ó Ó = (u) Bóg, ołówek, ów, róg, rów
p P słup, pan, Polska
r R czar, korona, Kraków, kura, rana, rok, rysunek
rz Rz = (ż) brzęczeć, kalendarz, krzesło, przeczytać, rzeka
s S as, kasa, kłos, sala, sens, sesja, sok, syn
s+i nosić, siadać, siedem, siódmy
sz Sz kasza, mieszkasz, mówisz, piszesz, szaman, szum
ś Ś coś, kość, ktoś, ślinić, ślub, śnić, wieś
t T kot, kto, tak, to, tydzień
u U = (ó) auto, budzić, buty, jutro, już, tu, umieć, urodzić się
w W Kraków, kwota, twój, Warszawa, wiem, wino
y Y biały, buty, być, czytać, duży, syn, ty, wy, wyjść
z Z koza, raz, zadanie, zaraz, zło
z+i Kazik, ziarno, zielony, zima, zioło
ź Ź mroźno, późno, weź, źle, źródło
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Numbers
ż Ż = (rz) papież, wrażliwy, żaba, że, żyć
Cardinal numbers
1 – 20
(m.) (f.) (n.)
1 (ten) jeden dom stoi (ta) jedna pani stoi (to) jedno piwo stoi
(nm. prs.)
(ten) jeden pan stoi
(m. prs.)
2 (te) dwa domy stoją (te) dwie panie stoją (te) dwa piwa stoją
(ci) dwaj panowie stoją
(tych) dwóch panów stoi
3 (te) trzy domy stoją (te) trzy panie stoją (te) trzy piwa stoją
(ci) trzej panowie stoją
(tych) trzech panów stoi
4 (te) cztery domy stoją (te) cztery panie stoją (te) cztery piwa stoją
(ci) czterej panowie stoją
(tych) czterech panów stoi
5 1(tych) pięć domów stoi 1 (tych) pięć pań stoi 1 (tych) pięć piw stoi
1 (tych) pięciu panów stoi
12
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Numbers
6 sześć domów sześć pań sześć piw sześciu panów

7 siedem domów siedem pań siedem piw siedmiu panów
8 osiem domów osiem pań osiem piw ośmiu panów
9 dziewięć domów dziewięć pań dziewięć piw dziewięciu panów
10 dziesięć domów dziesięć pań dziesięć piw dziesięciu panów
11 jedenaście domów jedenaście pań jedenaście piw jedenastu panów
12 dwanaście domów dwanaście pań dwanaście piw dwunastu panów
13 trzynaście domów trzynaście pań trzynaście piw trzynastu panów
14 czternaście domów czternaście pań czternaście piw czternastu panów
15 piętnaście domów piętnaście pań piętnaście piw piętnastu panów
16 szesnaście domów szesnaście pań szesnaście piw szesnastu panów
17 siedemnaście domów siedemnaście pań siedemnaście piw siedemnastu panów
18 osiemnaście domów osiemnaście pań osiemnaście piw osiemnastu panów
19 dziewiętnaście domów dziewiętnaście pań dziewiętnaście piw dziewiętnastu panów
20 dwadzieścia domów dwadzieścia pań dwadzieścia piw dwudziestu panów
21 – 100
21 dwadzieścia dwadzieścia dwadzieścia dwudziestu
jeden domów jeden pań jeden piw jeden panów
30 trzydzieści trzydzieści trzydzieści trzydziestu
domów pań piw panów
40 czterdzieści czterdzieści czterdzieści czterdziestu
50 pięćdziesiąt pięćdziesiąt pięćdziesiąt pięćdziesięciu
60 sześćdziesiąt sześćdziesiąt sześćdziesiąt sześćdziesięciu
70 siedemdziesiąt siedemdziesiąt siedemdziesiąt siedemdziesięciu
80 osiemdziesiąt osiemdziesiąt osiemdziesiąt osiemdziesięciu
90 dziewięćdziesiąt dziewięćdziesiąt dziewięćdziesiąt dziewięćdziesięciu
100 sto domów sto pań sto piw stu panów
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Ordinal numbers
200 – 1000
200 dwieście dwustu
1 domów / pań / piw || stoi (nm. prs.) 1 panów || stoi (m.prs.)
300 trzysta trzystu

400 czterysta czterystu
500 pięćset pięciuset
600 sześćset sześciuset
700 siedemset siedmiuset
800 osiemset ośmiuset
900 dziewięćset dziewięciuset
1000 tysiąc tysiąc
Grammatical explanation – see lesson 25, page 236
Ordinal numbers
1 – 20
który? (m.) która? (f.) które? (n.)
pierwszy (syn) pierwsza (córka) pierwsze (dziecko)
drugi druga drugie
trzeci trzecia trzecie
czwarty czwarta czwarte
piąty piąta piąte
szósty szósta szóste
siódmy siódma siódme
ósmy ósma ósme
dziewiąty dziewiąta dziewiąte
dziesiąty dziesiąta dziesiąte
jedenasty jedenasta jedenaste
14
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Ordinal numbers
dwunasty dwunasta dwunaste

trzynasty trzynasta trzynaste
czternasty czternasta czternaste
piętnasty piętnasta piętnaste
szesnasty szesnasta szesnaste
siedemnasty siedemnasta siedemnaste
osiemnasty osiemnasta osiemnaste
dziewiętnasty dziewiętnasta dziewiętnaste
dwudziesty dwudziesta dwudzieste
21 – 100
dwudziesty pierwszy dwudziesta pierwsza dwudzieste pierwsze
trzydziesty trzydziesta trzydzieste
czterdziesty czterdziesta czterdzieste
pięćdziesiąty pięćdziesiąta pięćdziesiąte
sześćdziesiąty sześćdziesiąta sześćdziesiąte
siedemdziesiąty siedemdziesiąta siedemdziesiąte
osiemdziesiąty osiemdziesiąta osiemdziesiąte
dziewięćdziesiąty dziewięćdziesiąta dziewięćdziesiąte
setny setna setne
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
1. Edgar chce mieszkać

w Polsce
Good morning. This is the Nowa Polska Foundation (FNP) at 17
East 67th Street in New York. Please leave your message after the
signal. The Foundation’s office is open Monday to Friday from 9
a.m. to 7 p.m. Thank you.
Monday, 10 April, 2010. New York. Reception desk. Marta Till
works here.
01 MARTA: – Good morning.

EDGAR: – Dzień dobry pani. Nazywam się Betraff ...*
MARTA: – Edgar Betraff! Edgar, to ty!? Miło cię widzieć. Przepraszam
na chwilę. (Marta makes a call). Agata, wiesz, kto tutaj
jest? Edgar B. (...). Tak, to on. Edgar. Ten sam przystojny,
zawsze uśmiechnięty Edgar. Co, nie możesz?! Jaka szkoda.
(Marta hangs up). Agata jest teraz zajęta.
EDGAR: – Agata? Kto to jest? To dziewczyna, która ...
MARTA: – Tak. To dziewczyna, która nazywa się Nowak. Ona mieszka
w Nowym Jorku. Teraz pracuje w Fundacji Nowa Polska. A ty?
EDGAR: – Ja nie pracuję. Planuję wyjazd do Polski.
MARTA: – Do Polski? Ja też. Mam już bilet na pierwszego maja.
EDGAR: – Jedziesz do Polski?
MARTA: – Wracam na rok.
EDGAR: – Staram się o stypendium.
MARTA: – Umówię cię z Agatą. Ona zajmuje się grantami.
EDGAR: – To znakomicie. Kto to jest? (Edgar looks at the man
entering the place)
MARTA: – To nasz dyrektor. On nazywa się Green.
EDGAR: – Przepraszam. Jak? Green?
MARTA: – Wiesz, Edgar, mam dość powtarzania how do you do
i odbierania telefonów w recepcji. Masz spotkanie za
tydzień. Tutaj. Pierwsze piętro. Pokój 044.
EDGAR: – Dziękuję. Jesteś wspaniała.
MARTA: – Do zobaczenia za tydzień.
EDGAR: – Czy życie nie jest piękne?
16
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 1
*Translation of the dialogue marked in colour

E: Hello, my name is Betraff... M: Edgar Betraff! Edgar, it’s you? It’s nice to
see you. Excuse me for a moment. Agata, do you know who’s here? Edgar
B..Yes, it’s him. E: Agata? Who is that? M: Yes, it’s that girl named Nowak. She
lives in NY (in New York City). E: Who is that? M: That’s our director. His
name is Green. E: Excuse me. What do you mean, Green? E: Thank you. M:
See you later. E: Isn’t life beautiful?
Vocabulary
V
ocabulary in the dictionary is followed by: a. declension forms
of nouns (Genitive singular.; rarely: Locative singular and other
grammatical cases); b. the 1st and 2nd persons singular present
tense forms of imperfective verbs and future tense forms of
perfective verbs.
A
bbreviations that accompany adjectives (rarely: relative
pronouns) indicate gender:
sg.: (m.) – masculine, (f.) – feminine, (n.) – neuter ||
pl.: (m. prs.) – masculine–personal
(nm. prs.) – nonmasculine–personal.
A
bbreviations that accompany nouns:
N. – Nominative, G. – Genitive, D. – Dative, A. – Accusative,
I. – Instrumental, L. – Locative, V. – Vocative.
The masculine gender is further divided into three subgenders:

sg.: (mos.) – masculine–personal,
(m.anim.) – masculine–animate,
(m.inanim.) – masculine–inanimate,
pl.: (m. prs.) – masculine–personal,
(nm. prs.) – nonmasculine–personal
Symbols
° – imperfective verb
°° – perfective verb
Basic Vocabulary for lesson 1

°być (jestem, –eś) – to be
°dziękować (dziękuję, –esz) – to thank
°dziękuję; see dziękować – Thank you
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
°mieć (mam, –sz) – to have

°mieszkać (mieszkam, –sz) – to live
°nazywać się (nazywam się, –sz się) – to be called; here: My name is ...
°pracować (pracuję, –esz) – to work
°przepraszać (przepraszam, –sz) – to be sorry, to excuse oneself
°wiedzieć (wiem, –sz) – to know
czy – particle used in Marta (f.); G. – y

questions; here: Is... Isn’t...? nasz (m.) – our
do zobaczenia – See you later nie – not; no
dyrektor (m.prs.); G. –a Nowy Jork (m.); L. w
– director – ym / –u
dzień dobry (pani) on – he
– good morning ona – she
dziewczyna (f.); G. –y – girl piękne (n.) – beautiful
Edgar (m.prs.); G. –a; – name ta (f.) – the one, this
jak – how tak – yes
jest; see być to (n.) – it
kto – who tutaj – here
która (f.) – who
Supplementary Vocabulary
A ty? – And you? / How about kwiecień (m.inanim.);
you? G. kwietnia – April
bilet (m.inanim.); G. –u maj (m.inanim.); G. –a – May
– ticket na – for
do – to odbieranie (n.); G. –a
fundacja (f.); G. –i – answering (phone calls)
– foundation pierwsze (n.) – first
grant (m.inanim.); G. –a pierwszy (m.) – first
– grant, scholarship piętro (n.); G. –a – floor, storey
i – and pokój (m.inanim.); G. ~koju
ja – I – room
jeden – one Polka (f.); G. –i
kraj (m.inanim.); G. –u – a Pole, a Polishwoman
– country Polska (f.); G. –i – Poland
18
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 1
poniedziałek (m.inanim.); G. teraz – now

~łku – Monday też – also, too
powtarzanie (n.); G. ~nia ty – you
– repeating tydzień (m.inanim.); G.
przystojny (m.) – handsome tygodnia – week
recepcja (f.); G. –i – reception uśmiechnięty (m.) – smiling
rok (m.inanim.); G. –u – year wspaniała (f.) – wonderful
sam (m.) – (the) same wyjazd (m.inanim.); G. –u
spotkanie (n.); G. –a – departure, here: journey
– meeting, appointment zajęta (f.) – busy
stypendium (n.); G.= N. zawsze – always
– scholarship, grant znakomicie – brilliant
ten (m.) – the one, this one życie (n.); G. –a – life
Phrases and basic expressions for lesson 1

Czy życie nie jest piękne? – Isn’t life beautiful?
Miło cię widzieć / zobaczyć. – Nice to see you.
Przepraszam na chwilę. – Excuse me (for a moment).
Syntactic Structures
Agato, wiesz, kto tutaj jest? – Agata, do you know who is here?
Co, nie możesz?! – What? You can’t?!
Jaka szkoda! – What a pity!
Jesteś wspaniała(–y). – You are wonderful.
Kto to jest? – Who is it?
Mam bilet na ... . – I have a ticket (for May 1st).
Mieć dość czegoś. – Have enough of something.
Ona jest Polką. – She is Polish.
Staram się o stypendium. – I’m trying to get a scholarship.
Ten sam. – The same.
To nasz dyrektor. – He is our director.
To znakomicie. – That’s brilliant.
Umówić kogoś z kimś. – Make an appointment for somebody
with somebody.
Wiesz, Edgarze... . – You know, Edgar... .
Wracam na rok / na dwa lata... . – To return / to come back for
a (one) year / for two years... .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Za tydzień / za miesiąc. – In a week / in a month.

zajmować się czymś – to busy oneself with something / doing
something
Expressions / Supplementary Phrases

Bardzo cię / pana / panią przepraszam. – I’m sorry. / Excuse me.
Bardzo mi miło pana / panią poznać. – Nice to meet you.
Chciałbym (m. prs.) / chciałabym (nm. prs.) przedstawić kogoś.
– I would like to introduce someone.
Co u ciebie słychać? / Co słychać? / Co nowego? – How are you?
What’s new with you?
Do jutra. – See you tomorrow.
How does it work?
The Nominative (singular) – why and when?

Kto? Co?
The Nominative – the case in Polish declension, which answers the
questions: kto?, co?, and which is an independent case; it indicates an
independent part of the sentence, i.e. a simple subject or the independent
part of a complex subject, e.g. Student czyta.
Structures with the Nominative:

subject predicate
Agata pracuje.
Ona dzwoni.
Marta zajmuje się grantami / rozmawia przez telefon.
Function(s)
1. The case of the subject,
2. It occurs after the word to (as a linker), e.g. Marta to recepcjonistka.
3. It occurs in sentences like: To (jest) pan Green. / Edgar to miły chłopiec.
4. It occurs in questions starting with the words: jaki, który, czyj
(see the following lessons), e.g. Jaki on jest? / Czyj jest ten samochód?
20
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 1
Inflectional endings
sg. pronoun adjective noun
(m.) mój drogi / (dobry) dyrektor –ø –i / –y –ø
(f.) moja (miła) dziewczyna –a –a –a
(n.) moje (trudne) życie / dziecko –e –e –e, –o
Interrogative pronoun
kto
The interrogative pronoun kto “replaces” the indefinite noun in interrogative
sentences. Example:
Kto jest w Fundacji Nowa Polska?

 W Fundacji Nowa Polska jest Marta;
Kto pracuje w Fundacji Nowa Polska?
 Marta pracuje w Fundacji Nowa Polska.
This pronoun refers to persons. When used in questions about a person (or,
more rarely, an animal), it contains a request to the interlocutor to indicate that
person or to describe them in more detail. It replaces the noun, most frequently
the personal noun. INFLECTION: G. /A. kogo, D. komu, I . / L. kim; no plural. For
more information, see the table of grammatical cases on page 298.
Kto to (jest) ?  To (jest ) dyrektor.

 To (jest) dziewczyna.
 To (jest) dziecko.
The noun – grammatical genders.

In the Polish language there are three genders: masculine*, feminine and neuter.
 Masculine nouns in N. sg. usually do not have any endings (they end in
a consonant, i.e. np. bilet, kot, dyrektor, tydzień). There are a small number
of masculine nouns with the ending –a, np. kolega, sprzedawca.
 Feminine nouns in N. sg. usually end in the vowel –a, np. dziewczyna,
Polska; rarely –i, e.g. pani.
 Neuter nouns in N. sg. end in the vowel –o, –e, np. dziecko, życie; rarely
in the vowel –ę, e.g. the word imię. Neuter nouns of Latin origin have the
ending –um, e.g. liceum and in the singular they are uninflected. For details,
see Lesson 9 on page 89.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Important note!
*The masculine gender (in the book abbreviated to m.) is divided into three
groups. SINGULAR: 1. masculine–personal, e.g. dyrektor (abbreviated
as mos.), 2. masculine–inanimate, e.g. bilet, tydzień (abbreviated to m.
inanim.), 3. masculine–animate, e.g. kot (abbreviated to m.anim.). PLURAL:
1. masculine–personal (abbreviated to m. prs.), 2. nonmasculine–personal
(abbreviated to nm. prs.).
Demonstrative pronouns
ten, ta, to
The demonstrative pronouns ten ta, to indicate an object or a property of the
object which we want to define more closely, or the one we indicate by means
of appropriate gestures. In the plural te – for nonmasculine–personal gender;
ci – for masculine–personal gender.
m. ten (dyrektor, podręcznik)

f. ta (dziewczyna, książka)
n. to (życie, dziecko, ćwiczenie)
Examples:
Ten student nazywa się Edgar Betraff.
Ta recepcjonistka ma na imię Marta.
To dziecko jest małe.
Functions of the word to in sentences

to
It is worth knowing that the word to has several functions in Polish:
1. It points generally to a thing, person, phenomenon or situation, which the
speaker and listener identify in the context of the conversation or of what
was said earlier. It replaces the subject or an object. No plural. Examples:
To (jest) Edgar Betraff. / To (jest) recepcjonistka. / To (jest) dziecko.
2. It replaces the auxilliary word być. Examples:
Warszawa to stolica Polski. / Kto to?  To ja.
3. It links sentences. Example: Daj mi samochód, to pojadę na zakupy.
4. It indicates the speaker’s emotional attitude. Example: Kto to przyszedł?!
22
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 1
Personal pronouns
sg. pl.
1st person ja 1st person my
2nd person ty 2nd person wy
3rd person on (m.) 3rd person oni (m. prs.)
ona (f.) one (nm. prs.)
ono (n.)
Conjugation of the verb być [IMPERF.]* Conjugation of the verb nazywać się
– the present tense, singular – the present tense, singular
sg. sg.
1st person (ja) jestem nazywa –m się
2nd person (ty) jesteś nazywa –sz się
3rd person (on) || pan jestø** nazywa –ø się
(ona) || pani jestø nazywa –ø się
(ono) jestø nazywa –ø się
It’s worth knowing

* Plural forms – see Lesson 5, page 58.
** The symbol – ø used in this book indicates no ending, which is
characteristic of e.g. the Nominative function of the word dyrektor, whereas
the forms of the word in the other cases have their own endings, e.g.
G. – dyrektora, D. – dyrektorowi etc.
czy
The question with the word czy, which refers to an unknown action, for example:
Czy to jest Edgar? is answered with tak or nie.  Tak. To jest Edgar. 
Nie. To nie jest Edgar. To jest Piotr.; Czy życie nie jest piękne? 
Tak. Życie jest piękne.; Nie. Życie jest coraz trudniejsze.
This word is always used at the beginning of the question, before the verb.
jak
This word is used in questions which are a form of request to the interlocutor,
e.g. to give their first and last name, as in Jak się Pan nazywa?  Nazywam
się Stanisław Mędak. For more information, see Lesson 7, page 67.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
nie + verb
Agata nie nazywa się Green. Agata nazywa się Nowak.
The verb is negated with the word nie, which is always used before the verb.
The word nie and the verb are written as separate words.
Important note
rok 2011 We read: dwa tysiące jedenasty; L. – w roku dwa tysiące jedenastym.
Exercises
1. Please answer the questions as in the example.
Example:
Jak nazywa się Edgar? Edgar nazywa się Betraff.
1. Jak nazywa się dyrektor?

Dyrektor ............................ .................................... .
2. Jak nazywa się Fundacja?

Fundacja ........................... .................................... .
3. Jak nazywa się Agata?

Agata ............................... ...................................... .
4. Jak nazywa się Marta?

Marta ............................... ...................................... .
5. Jak (ty) się nazywasz?

(ja) .................................. ...................................... .
24
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 1
2. P
lease choose the appropriate nouns and write them in the blanks.
Example:
Kto to jest pan Green? Pan Green to dyrektor
(student, dyrektor, recepcjonista).
1. Kto to jest Marta?

Marta to .................. (dyrektorka, recepcjonistka, studentka).
2. Kto to jest Agata?

Agata to ............................... (dyrektor, Polka, Amerykanka).
3. Kto to jest Edgar?

Edgar to .............................. (dyrektor, Amerykanin, student).
3. P
lease write the Polish equivalents of English expressions given below.
Example:
Good morning. Dzień dobry.
1. Who is it? ..................................................... .
2. Thank you. ..................................................... .
3. See you. ..................................................... .
4. Edgar, it’s you?! ..................................................... .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
4. P
lease write the appropriate names as in the example.
Example: The name of the author of the coursebook

Polski raz a dobrze is Mędak. On ma na imię Stanisław.
1. Ja nazywam się ..................................................................

(ja) Mam na imię ............................................................... .
(your first and last name).
2. Ty nazywasz się ..................................................................

Ty masz na imię .................................................................. .
(first and last name of your classmate)
3. On nazywa się ..................................................................

On ma na imię .................................................................. .
4. Ona nazywa się ................................................................

Ona ma na imię ................................................................ .
5. Ten pan nazywa się ...........................................................

Ten pan ma na imię ........................................................... .
6. Ta pani nazywa się ............................................................

Ta pani ma na imię ........................................................... .
7. Ta studentka nazywa się ....................................................

Ta studentka ma na imię ................................................... .
8. Ten student nazywa się ......................................................

Ten student ma na imię....................................................... .
26
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 1
5. P
lease answer the questions as in the example.
Example:
Czy Agata nazywa się Green?  Nie. Agata nie nazywa się Green.
 Ona nazywa się Nowak.
Czy Agata nazywa się Nowak?  Tak. Agata nazywa się Nowak.
 Tak. Ona nazywa się Nowak.
1. Czy dyrektor nazywa się Green?

 ................................................................................................. .
2. Czy autor podręcznika „Polski raz a dobrze” nazywa się Mędak?

 ................................................................................................. .
3. Czy Marta nazywa się Till?

 ................................................................................................. .
4. Czy Edgar nazywa się Mędak?

 ................................................................................................. .
5. Czy (ty) nazywasz się Nowak?

 ................................................................................................. .
See it fly?
Poland is the European refuge for storks. Every year about 41 thousand stork
couples fly to Poland, out of 160 thousand living in the world. A considerable
part of the Polish stork population resides in the valleys and by the rivers in
Warmia, Mazury and Podlasie. Storks in flight can also be seen over Kraków
or the neighbouring villages in the region of Małopolska.
Answer key
Nazywam się (+ your name).................................. .
Nie. Edgar nie nazywa się Mędak. (Edgar nazywa się Betraff.) / Nie. Ja nie nazywam się Nowak. (Ja)
Green / Tak. Autor podręcznika Polski raz a dobrze nazywa się Mędak / Tak. Marta nazywa się Till /
Amerykanin 3. Kto to jest? / Dziękuję / Do zobaczenia / Edgar, to ty!? 4. (.....) 5. Tak. On nazywa się
1. Nazywam się Green / Nazywam się Nowak / Nazywam się Till / – 2. recepcjonistka / Polka /
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
2. Edgar w Fundacji Nowa

Polska w Nowym Jorku
Edgar has an appointment with Agata at 10 o’clock. After the
appointment he speaks for a moment with Marta. He talks
about himself and his grandmother. Marta finds out that Edgar’s
grandmother comes from a small village near Poznań.
02 AGATA: – Proszę.*
EDGAR: – (enters Agata’s room). Cześć! Jak się masz?
AGATA: – Świetnie. A ty? Co to jest? Niezapominajki?
EDGAR: – To dla ciebie. Twoje ukochane kwiaty.
AGATA: – Dziękuję. Jesteś bardzo miły.
EDGAR: – Co to jest? To jest twoje biuro?
AGATA: – Tak. To jest moje biuro. Tu pracuję od roku. Zajmuję się
kontaktami z Polską.
EDGAR: – Właśnie. Wiesz już, że szukam pomocy.
AGATA: – Dobrze trafiłeś. Które miasto w Polsce cię interesuje?
EDGAR: – Kraków. Chcę tam mieszkać. Chcę mieszkać w Krakowie.
AGATA: – Twoja rodzina pochodzi z Krakowa?
EDGAR: – Dziadek, babcia i moja mama pochodzą z małej wsi
blisko Poznania.
AGATA: – A ty mieszkasz prawie całe życie w Nowym Jorku!
EDGAR: – Tak. Ale Polska to kraj dzieciństwa mojej babci i mamy.
AGATA: – Edgar, ile ty masz lat?
EDGAR: – Mam dwadzieścia lat.
AGATA: – Zrobię, co mogę, na twoje urodziny. Musisz uzbroić się
w cierpliwość.
EDGAR: – Pamiętasz, kiedy mam urodziny?
AGATA: – Tak. W lutym. Za osiem miesięcy.
EDGAR: – Czekam na prezent.
AGATA: – (Agata reads his e-mail address)
Edgar.Betraff@hotmail.com.
A: Come in. E: Hi, how are you? A: Great. And you? What’s that? E: It’s for you.
A: Thank you. You’re very nice. E: What’s this? Is this your office? A: Yes. It’s
my office. E: I want to live in Cracow. E: Yes. A: Edgar, how old are you? E: I’m
twenty years old.
28
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 2
Basic Vocabulary for Lesson 2

°chcieć (chcę, –esz) – to want Kraków (m.inanim.); G.
~owa; L. ~owie – Cracow
@ małpa (f.); G. –y – the “at“ lata; see rok
sign, called małpa (monkey) miły (m.) – nice
in Polish moje (n.) – my
Agata (f.); G. –y proszę – a form of politeness
biuro (n.); G. –a – office when making requests, here:
co – what come in
dla + G. – for rok (m.inanim.); G. pl. lat; N.
dwadzieścia – twenty pl. lata – year/years
ile – how many, how much; świetnie – great
here: how in the question: twoje (n.) – your
how old are..?
°interesować (się) (interesuję mama (f.); G. –y – mom
się, –esz się) – to interest, to miasto (n.); G. –a; L. (w)
be interested in mieście – city
°pochodzić z ... > G. (pochodzę, moja (f.) – my
–isz) – to come from niezapominajka (f.); G. pl.
~jek; N. pl. –i
ale – but – forget–me–not
babcia (f.); G. Polska (f.); G. –i; I.
babci – grandmother –ą – Poland
blisko – near prawie – almost
dziadek (mos.); G. tam – there
~dka – grandfather wieś (f.); G./ L. wsi – village
już – already właśnie – exactly
kropka (f.); G. –i – dot że – that
mała (f.) – small
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Syntactic structures and basic expressions for lesson 2

A ty? – And you?
Cześć! Jak się masz? – Hi, how are you?
To dla ciebie. – It’s for you.
Syntactic Structures
Czekam na prezent. – I expect a present.
Dobrze trafiłeś. – You came to the right place.
Ile masz lat? – How old are you?
Które miasto w Polsce cię interesuje? – Which city in Poland
interests you?
Mam dwadzieścia lat. – I’m twenty years old.
Mieszkasz całe życie w... . – You’ve lived your whole life in... .
Na twoje urodziny. – For your birthday.
Pamiętasz, kiedy mam urodziny? – Do you remember when my
birthday is?
Polska to kraj (> G.) dzieciństwa. – Poland is the childhood
country of...
Pracuję od roku. – I’ve worked for a year.
Szukam pomocy. – I’m looking for help.
Twoja rodzina pochodzi z... > G. – Your family comes from… .
Twoje ukochane kwiaty. – Your favorite flowers.
w lutym – in February
za osiem miesięcy – in eight months
Zajmuję się kontaktami z... > I. – I work with contacts from… .
Zrobię, co mogę. – I’ll do what I can.

Chciałem (m. prs.) / Chciałam (nm. prs.) o coś zapytać. – I would
like to ask about something.
Do widzenia panu / pani. – Goodbye.
Serdecznie / pięknie / ślicznie dziękuję. – Thanks a lot, I sincerely
thank you.
Trzymaj się! – Take care!
Wszystko w porządku. – Everything is ok, everything is fine.
30
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 2
How Does it Work?
Possesive Pronouns: mój, moja, moje; twój, twoja, twoje

To (jest) moje biuro. To (jest) twoje biuro.
m. f. n.
(ja)  mój prezent –ø moja rodzina moje biuro || moje życie
(ty)  twój prezent –ø twoja rodzina twoje biuro || twoje życie
to
Reminder – the demonstrative pronoun to can refer to people as well as things
 To jest mój przyjaciel Edgar. / To jest moja koleżanka Marta. /
To jest Polska. / To jest Fundacja Nowa Polska w Nowym Jorku. /
To jest chłopiec. / To jest lotnisko Balice.
co to jest?
The interrogative pronoun co indicates the object which we are asking about
and refers to things. Examples: Co to jest?  sg. To jest moje biuro;
pl. To są kwiaty. / To są niezapominajki.
Conjugation of the verb mieszkać [Imperf.] – KG III* – in the present tense

sg. pl.
1. ja mieszka –m 1. my mieszka –my
2. ty mieszka –sz 2. wy mieszka –cie
3. on, ona, ono mieszka –ø 3. oni, one mieszka + j –ą
It’s Worth Knowing

* The conjugation system used in this book – see lesson 3, pg. 39
Exercises
1. P
lease answer the questions according to the example.
WZÓR:
Czy to jest twoje biuro?
Tak. To jest moje biuro. || Nie. To nie jest moje biuro.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
1. Czy to jest twoje miasto?
Tak. ............................... || Nie. ................................... .
2. Czy to jest twoja babcia?
Tak. ............................... || Nie. ................................... .
3. Czy to jest twój ukochany kwiat?
Tak. ............................... || Nie. ................................... .
4. Czy to jest twoja mama?
Tak. ............................... || Nie. ................................... .
5. Czy to jest twój dziadek?
Tak. ............................... || Nie. ................................... .
2. P
lease fill in the blanks with the given nouns along with possessive pronouns.
Pronouns: mój, moja, moje / twój, twoja, twoje.
Example:
kraj – POLSKA To jest mój kraj.
1. miasto – NOWY JORK
To jest .......................... .................................... .
2. koleżanka – Marta
To jest .......................... .................................... .
3. e–mail – Edgar.Betraff@hotmail.com
To jest .......................... .................................... .
32
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 2
4. kraj – STANY ZJEDNOCZONE / USA
To jest .......................... .................................... .
5. rodzina – dziadek, babcia, mama
To jest .......................... .................................... .
3. P
lease form questions (column A) to the sentences from column B.
Example:
Co to jest? To są niezapominajki.
Kto to jest? To jest dyrektor FNP.
A. B.
1. ...................................... ? To jest biuro.
2. ...................................... ? To jest Agata.
3. ...................................... ? To jest adres e–mail.
4. ...................................... ? To jest babcia.
5. ...................................... ? To jest Edgar.
What will the weather be like?

It’s worth knowing that Poland also has climatic zones. The most temperate
conditions are found along the western Polish border from Katowice through
Wrocław, Zielona Góra, Szczecin, Koszalin, all the way to Gdańsk (influence
of a maritime climate). In the area between Kraków and Rzeszów you can
feel the influence of a continental climate. In the milder zone (area of Łódź
and Opole) cedar and cypress trees have begun to be cultivated in gardens.
The coldest zone in Poland is the area northeast of Białystok. There sub–zero
temperatures fluctuate between –23°C to –26°C.
Answer key
jest moja rodzina. 3. Co to jest? / Kto to jest? / Co to jest? / Kto to jest? / Kto to jest?
com to jest mój e–mail. / Stany Zjednoczone or USA to jest mój kraj. / Dziadek, babcia i mama to
dziadek. 2. Nowy Jork to jest moje miasto. / Marta to jest moja koleżanka. / Edgar.Betraff@hotmail.
To jest moja mama. – Nie. To nie jest moja mama. / Tak. To jest mój dziadek. – Nie. To nie jest mój
jest moja babcia. / Tak. To jest mój ukochany kwiat. – Nie. To nie jest mój ukochany kwiat. / Tak.
1. Tak. To jest moje miasto. – Nie. To nie jest moje miasto / Tak. To jest moja babcia. – Nie. To nie
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Edgar i Mar ta lądują w Balicach
3. Edgar i Marta

lądują w Balicach
Edgar and Marta fly out from the Chicago airport. After a ten
hour flight they land at the Krakow airport–Balice.
03 KAPITAN: – Mówi kapitan Czartoryski. Witam na

Międzynarodowym Lotnisku imienia Jana Pawła II
(drugiego) w Balicach. Jest godzina 9.45 (dziewiąta
czterdzieści pięć) czasu miejscowego. Proszę pozostać
na miejscach i nie odpinać pasów. Temperatura
w Krakowie 25° (dwadzieścia pięć) stopni Celsjusza.
Błękitne niebo, słońce i lekki górski wiatr.
EDGAR: – Jesteś gotowa?*
MARTA: – Proszę popatrzeć na Polkę ze łzami w oczach.
EDGAR: – Jesteś blada!
MARTA: – Wiesz... To mój kraj!
EDGAR: – Czyj kraj? Twój?
MARTA: – Mój i twój. Nasz. Czekam na ten moment od tylu
godzin.
EDGAR: – Nie rozumiem cię.
MARTA: – Nie rozumiesz? Dlaczego nikt mnie nie rozumie?
EDGAR: – Proszę nie płakać, „Pani” Marto!
MARTA: – Czy masz chusteczkę higieniczną?
EDGAR: – Tak. Mam. Mam jeszcze dwie amerykańskie chusteczki.
MARTA: – Czy możesz mi dać jedną?
EDGAR: – Zobacz, jakie niebieskie niebo!
MARTA: – Chcę już być w Krakowie, na polskiej ziemi.
EDGAR: – Proszę się nie denerwować! Jeszcze kontrola
paszportowa, odbiór bagażu i...
MARTA: – Jesteśmy u siebie!
EDGAR: – Tak. Bardzo dobrze.
MARTA: – Życie jest pełne niezapominajek. Przepraszam,
niespodzianek.
34
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 3

E: Are you ready? M: Please look! E: You’re pale! M: You know, it’s my country.
E: Whose country? Yours? M: Mine and yours. Ours. E: I don’t understand. M:
You don’t understand? E: Please don’t cry! M: Do you have a handkerchief? E:
Yes, I have one. E: Please don’t be nervous! E: Yes. Very good.
Basic vocabulary for lesson 3

°denerwować się (denerwuję się, –esz się) – to get upset, be nervous
°płakać (płaczę, –esz) – to cry
°°popatrzeć na coś > A. (popatrzę, –ysz) – to look at something
°rozumieć (rozumiem, –sz) – to understand
blada (f.) – pale

chusteczka (f.); G. –i – handkerchief
gotowa (f.) – ready
mój (m.) – my
twój (m.) – your
C° – stopień (m.inanim.); G. ~pnia; G. pl. ~pni – degree
25°Celsjusza – Celsius
°być (jestem, –eś) – to be

°czekać na > A. (czekam, –sz) – to wait for
°°dać (dam, –sz) – to give
°lądować (ląduję, –esz) – to land
°móc (mogę, możesz) – can, to be able
°mówić (mówię, ~wisz) – to speak
°odpinać (odpinam, –sz) – to unfasten
°powtarzać za kimś > I. (powtarzam, –sz) – to repeat after someone
°°pozostać na czymś > L. (pozostanę, ~niesz) – to remain in something
°przepraszać (przepraszam, –sz) – to excuse oneself
°witać na > L. (witam, –sz) – to welcome
°wylatywać (wylatuję, –esz) – to fly out
°°zobaczyć (zobaczę, –ysz) – to see; here: to look
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
amerykańska (f.) – American kapitan (mos.); G. –a – captain

amerykańskie (here: pl. nm. kontrola paszportowa (f.); G.
prs.) – American ~li / –ej – passport control
bagaż (m.inanim.); G. –u lekki (m.) – light
– baggage lot (m.inanim.); G. –u – flight
Balice; pl.; L. pl. lotnisko (n.); G. –a – airport
~cach; – name of town łza (f.); G. –y; G. pl. –y – tear
bardzo dobrze – good, very Marto (V. / Marta); name
well mi (D. / ja) – me
błękitne (n.) – blue miejsce (n.); G. –a – place;
Chicago (n.); uninflected noun here: seat
czyj (m.) – whose międzynarodowe (n.)
dlaczego – why – international
dwie (f.) – two mnie (G. / ja) – me
dziesięć – ten moment (m.inanim.); G. –u
dziewiąta czterdzieści – moment
pięć – nine forty five na + L. – in
godzina (f.); G. –y, N. pl. –y niebieskie (n.) – blue
– hour niebo (n.); G. –a – sky
górski (m.) – mountain (adj.) nikt; G. nikogo – nobody
higieniczna (f.) – hygienic od + G. – from
i / i... – and odbiór (m.inanim.); G. ~bioru
imienia; abbreviation im. – receipt, collection
– name; here: used for odbiór bagażu (m.inanim.); see
institutions named after odbiór – baggage claim
someone, i.e. John Paul II oko (n.); G. –a, N. pl. oczy
airport – eye
jakie – how; here: used in pani (f.) – miss, mrs
exclamation: – Look how pas (m.inanim.); G. –a; N. pl.
blue the sky is! –y – seatbelt
Jan Paweł II; G. –a, ~wła / pełne (nm. prs. pl. ) – full
Drugiego – John Paul II po + L. (time) – after
jedna (f.) – one polska (f.) – Poland
jest (3. os. sg. / być) – is proszę or proszę + inf.
jesteśmy (1th. prs. pl. / być) – Please
– are słońce (n.); G. –a – sun
jeszcze – still
36
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 3
temperatura (f.); G. w + L. (place) – in

–y – temperature wiatr (m.inanim.); G. –u
tyle; in the meaning ‘dużo, – wind
wiele’ – many z + G. (direction) – from
tylu (G. / tyle) – here: so z czymś + I. – with
many... (hours) ziemia (f.) G. ~mi – soil
u siebie – at home
Syntactic structures
Czas miejscowy. – Local time.
Ze łzami w oczach. – With tears in eyes.
Życie jest pełne niespodzianek. – Life is full of surprises.

Chce mi się płakać. – I want to cry.
Co się dzieje? – What’s going on?
Co się stało? – What happened?
Czuję się źle. – I don’t feel well.
Niestety, nie wiem. – Unfortunately, I don’t know.
How Does it Work?

Construction of questions and answers
m. f. n.
Czyj to (jest) kraj? Czyja to (jest) chusteczka? Czyje to (jest) dziecko?
sg. czyj (m.) / czyja (f.) / czyje (n.) || pl. czyje (nm. prs.) / czyi (m. prs.)
The words czyj / czyja / czyje are used in questions or in subordinate clauses
and function as interrogative pronouns. In questions they contain a request
to the interlocutor to indicate the owner, person, thing, phenomenon and take
their form from the noun being asked about.
Examples:
Czyja to (jest) chusteczka?  To jest moja chusteczka. /
To jest jej chusteczka. / To jest jego chusteczka. /
To jest chusteczka Marty. / To jest chusteczka Edgara.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
I . Possessive Pronouns mój, twój, jego, jej...

ja  To jest mój kraj. ty  To jest twój kraj.
on  To jest jego kraj. ona  To jest jej kraj.
ono  (To jest jego kraj.)
my  To jest nasz kraj. wy  To jest wasz kraj.

oni  To jest ich kraj. one  To jest ich kraj. cont. in lesson 4
Possessive pronouns indicate possession or ownership of something. In the

3rd person singular and plural they don’t have gender.
Remember: mój kraj (m.) / moja koleżanka (f.) / moje życie (n.) || jej kraj,
koleżanka, życie / jego kraj, koleżanka, życie.
proszę pozostać / proszę popatrzeć / proszę nie płakać

The construction proszę + the infinitive is very useful. It is used in place of
the imperative and expresses a wish, order, request. It is formed by using
the word proszę + infinitive, e.g. Proszę popatrzeć! (instead of: popatrz! /
popatrzcie! / niech pan popatrzy! etc.).
nie
The word nie procedes the main part of a sentence in order to negate its
meaning. E.g. To jest biuro.  To nie jest biuro. To jest Agata?
 To nie jest Agata. On pracuje?  Nie. On nie pracuje.
Conjugation of the verb mieć [IMPERF.] – KG III * – present tense

sg. pl.
1. ja ma –m ** 1. my ma –my
2. ty ma –sz 2. wy ma –cie
3. on, ona, ono ma –ø 3. oni, one ma + j –ą

* Attention: KG – an abbreviation of the word conjugation. The numerals I, II,
III indicate the number of the conjugation.
** According to this model the following verbs are also conjugated: mieszkać
[(ja) mieszkam, (ty) mieszkasz], nazywać się [(ja) nazywam się, (ty)
nazywasz się], rozumieć [(ja) rozumiem, (ty) rozumiesz].
38
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 3
Conjugation of the verb wiedzieć [IMPERF.] – KG III – present tense

sg. pl.
1. ja wie –m 1. my wie –my
2. ty wie –sz 2. wy wie –cie
3. on, ona, ono wie –ø 3. oni, one wie + dz –ą
Important information
Verb conjugation system – see pg. 299
A division of three groups of verb conjugations is used in the textbook: KG
I with endings –ę, –esz, KG II with endings –ę, –isz / –ysz, KG III with endings
–m, –sz. Due to its frequency conjugation number III is given first. See the
chart below.
Imperfective verbs
Infinitive ending Pattern includes approx. % of verbs

czytać (III) 3400 verbs 20
pracować (I) 3300 verbs 19,4
pisywać (I) 800 verbs 4,7
podsłuchiwać (I) 200 verbs 1,2
mierzyć (II) 200 verbs 1,2
barwić, chwalić, bałaganić (II) 360 verbs 2,1
Perfective verbs
Infinitive ending Pattern includes approx. % of verbs

namalować (I) 2000 verbs 11,7
poznać (III) 1300 verbs 7,6
zmierzyć (II) 700 verbs 4,1
zabarwić, dopełnić (II) 1500 verbs 8,8
kopnąć (I) 400 verbs 2,3
wykąpać (I) 200 verbs 1,3
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Exercises
1. P
Example:
Czyj to jest kraj? To jest (ja)  mój kraj.
1. Czyja to jest koleżanka?
To jest (on)  .......................... koleżanka.
2. Czyja to jest chusteczka?
To jest (ona)  ....................... chusteczka.
3. Czyje życie jest pełne niespodzianek?
(Ja)  ........ życie jest pełne niespodzianek.
4. Czyje to jest biuro?
To jest (oni)  .................................. biuro.
5. Czyj to jest e–mail?
To jest (ty) ................................... e–mail.
2. P
lease express in Polish wishes, orders, requests, agreement, etc
according to the example.
Example:
Chcę rozmawiać z Martą.  Proszę rozmawiać! Ona jest tutaj.
1. Chcę pracować.

 .......................................! Tu jest wolne biurko.
40
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 3
2. Czekam na prezent.
 ....................................................... na prezent!
3. Chcę popatrzeć na Kraków.
 ....................................................... na Kraków!
4. Chcesz płakać?
 .........................................................................!
3. P
lease fill in the blanks with the correct form of the conjugation of the
verb mieć.
Example:
(ja) Mam spotkanie za tydzień.  Ty też masz spotkanie za tydzień.
1. (ty) ........ spotkanie za tydzień.
 On też ............ spotkanie za tydzień.
2. Ona ............... spotkanie jutro.
 Pan też ................... spotkanie jutro.
3. Pani .......... spotkanie pojutrze.
 Wy też ............... spotkanie pojutrze.
4. (my) ................. spotkanie wieczorem.
 Oni też .......... spotkanie wieczorem.
5. Oni ................. spotkanie rano.
 One też .................... spotkanie rano.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
4. P
lease fill in the blanks with the words: czyj, czyja, czyje.
Example:
Marta? Czyja to jest koleżanka?
1. biurko? ..................... to jest biurko?
2. Edgar? ..................... to jest kolega?
3. chusteczka? .............. to jest chusteczka?
4. pan Green? .................. to jest dyrektor?
Passport control
After arriving and picking up your baggage you should proceed to passport
control. In larger airports there are separate lines for EU citizens. During the
inspection process passengers are requested to show a valid passport or
personal identification. We will hear the known expressions from the lesson:
paszport proszę or proszę paszport.
Answer key
Czyja / Czyj.
płakać! 3. Masz – ma / ma – ma / ma – macie / Mamy – mają / mają – mają. 4. Czyje / Czyj /
1. jego / jej / Moje / ich / twój. 2. Proszę pracować! / Proszę czekać! / Proszę popatrzeć! / Proszę
42
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 3
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Miłe zaskoczenie
4. Miłe zaskoczenie
Balice airport in Kraków. Bogdan is waiting in the terminal lobby next
to the LOT office. The first sign of Polish hospitality. First contacts.
04 MARTA: – Kto to jest?* Może to Bogdan? Twój internetowy znajomy?

EDGAR: – Ten młody chłopiec? Obok biura LOT-u?
MARTA: – (approaches Bogdan) Jestem Polką z USA. Tam jest mój
kolega.
BOGDAN: – O, właśnie czekam na was. Dzień dobry. Cieszę się,
że już jesteście w Krakowie.
(introduces himself) Mam na imię Bogdan.
EDGAR: – (also introduces himself) Edgar Betraff. A to moja
koleżanka, Marta.
MARTA: – Cieszymy się, że czekasz na nas.
BOGDAN: – Tam mam samochód. Widzę, że nie jesteście zmęczeni
podróżą. Czy jesteście głodni?
EDGAR: – Nie. W Locie robią dobre kanapki i smaczne kotlety
schabowe.
MARTA: – Polskie stewardesy dbają o podróżnych.
EDGAR: – Jedna z nich miała na imię Marta. Tak jak ty.
BOGDAN: – Mam jedno małe mieszkanie. W centrum Podgórza.
EDGAR: – Chcę mieszkać w Podgórzu. Tam, gdzie Polański.
MARTA: – Polański teraz mieszka w Paryżu, w najdroższej
dzielnicy miasta.
BOGDAN: – Jaki Polański? Roman?
MARTA: – Nasz Polański. Polak. Słynny reżyser.
EDGAR: – Teraz muszę zapamiętać imię mojej ulicy w Krakowie.
MARTA: – Nie imię, ale nazwę.
EDGAR: – Dobrze. Zapamiętam jeszcze jedną nową nazwę.
MARTA: – Od przybytku głowa nie boli!

M: Who is that? Your Internet friend? E: That young man? M: My friend is
there. B: Hello. My name is Bogdan. E: I’m Betraff. And this is my friend
Marta. B: There is my car. B: I have one small apartment. E: I want to live in
Podgórze. B: Which Polanski? Roman? M: Our Polanski. A Pole. A famous
Pole. E: Ok.
44
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 4
Basic vocabulary for lesson 4

Bogdan (mos.); G. –a; – name mieszkanie (f.); G. ~nia
chłopiec (mos.); G. ~pca – apartment
– young man, boy młody (m.) – young
dobrze – ok nazwa (f.); G. –y – name
internetowy (m.) – internet Podgórze (n.); G. –a
jaki (m.) – which – a district of Kraków
jedno (n.) – one Polak (mos.); G. –a – a Pole,
kolega (mos.); G. –i Polish man
– friend (male) samochód (m.inanim.);
koleżanka (f.); G. –i ~chodu – car
– friend (female) znajomy* (mos.); G. –ego
małe (n.) – small – acquaintance
znany (m.) – well–known

* Znajomy – a noun which is inflected like an adjective;
feminine – znajoma.
Supplementary vocabulary
°cieszyć się, że ... (cieszę się, –ysz się) – to be glad
°czekać w > L. (czekam, –sz) – to wait in
°dbać o kogoś > A. (dbam, –sz) – to take care of someone
°musieć + inf. (muszę, musisz) – to have to, must
°podchodzić do > G. (podchodzę, –isz) – to approach
°przedstawiać się (przedstawiam się, –sz się) – to introduce oneself
°robić (robię, –isz się) – to make
°widzieć, że... (widzę, –isz) – to see
°°zapamiętać coś > A. (zapamiętam, –sz) – to memorize
something, to remember
centrum (n.); G. –um dzielnica (f.); G. –y

– city center – neighborhood, district
dobra (f.) – good gdzie – where
dobre; here: (nm. prs. pl.); see głodni; pl. (m. prs); see
– dobra – głodny
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Miłe zaskoczenie
głodny (m.) – hungry obok + G. – next to

gościnność (f.); G. ~ości oznaka (f.); G. –i – sign
– hospitality Paryż (m.inanim.); G. –a – Paris
hol (m.inanim.); G. –u – lobby pierwsza (f.) – first
imię (n.); G. imienia – name podróż (f.); G. –y; I. –ą – trip
jedna (f.)* – one podróżny (mos.)*****; G. –ego
jedna (f.)**; G. –ej – one – traveler
kanapka (f.); G. –i; N. pl. –i Polka (f.); I. –ą
– sandwich – Polish woman, Pole
kontakt (m.inanim.); G. –u; N. polskie; here: (nm. prs. pl.); see
pl. –y – contact polski – Polish
kotlet schabowy (mnż. or mż.) reżyser (mos.); G. –a – director
G. –a a. –ø / –ego; N. pl. –y / również – also
–e – pork chop słynny (m.) – famous
LOT (m.inanim.); G. LOT–u; smaczne; here: (nm. prs. pl.);
L. Locie – Polish National see – smaczny
Airline smaczny (m.) – tasty, delicious
lotnisko (n.); G. –a – airport stewardesa (f.); G. –y; N. pl. –y
miała*** – had – stewardess
miłe (n.) – nice ulica (f.); G. –y – street
może**** – maybe, perhaps USA; pl.; uninflected noun
najdroższa (f.) was (A. / wy) – you
– most expensive zaskoczenie (n.); G. ~nia
nas (A. / my) – us – surprise
nich (G. pl. / one) – them zmęczeni; pl. (m. prs).; see
nowa (f.) – new – zmęczony
O! (exclamation) – Oh! zmęczony (m.) – tired

* Jedna – adjective
** Jedna – noun; inflected like an adjective; informal;
“somebody” (about a woman).
*** Miała – past tense of verb mieć; feminine.
**** Może – here as a modal auxiliary, with whose help the
speaker indicates that what is said is probably true.
***** Podróżny – noun; inflected like an adjective; N. pl.
podróżni; G. / A. pl. podróżnych.
46
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 4
Syntactic structures and basic expressions for lesson 4

Kto to jest? – Who is that?
mieć na imię... – to be called; here: My name is...
Jedna z nich. – One of them.
Od przybytku głowa nie boli! – (proverb) Never too much of
a good thing!
Tak jak ty. – Just like you.

Czy mógłbym (m. prs.) / mogłabym (nm. prs.) się przedstawić?
– May I introduce myself?
Czy pan / pani pochodzi z (Polski, Ameryki...)?
– Do you come from Poland, America..?
Czy pan mówi / Czy pani mówi po angielsku, po polsku?
– Do you speak English, Polish... ?
Naprawdę? – Really?
Przedstawiam ci / panu / pani / wam... . – Let me introduce you... .
How Does It Work?

Connection of adjectives with nouns:
(m.) sympatyczny pan, słynny reżyser || (f.) najdroższa dzielnica, dobra
kanapka || (n.) ciekawe życie itd.
II . Possessive Pronouns – moja, twoja, jego, jej ... cont.

ja  To jest moja koleżanka. ty  To jest twoja koleżanka.
on  To jest jego koleżanka. ona  To jest jej koleżanka.
ono  To jest jego koleżanka.
my  To jest nasza koleżanka. wy  To jest wasza koleżanka.

oni  To jest ich koleżanka. one  To jest ich koleżanka.
cont. in lesson 5
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Miłe zaskoczenie
Conjugation of the verb robić Conjugation of the verb cieszyć (się)

[Imperf.] – KG II [Imperf.] – KG II
sg. Present tense Present tense
1. ja robi –ę* ciesz –ę się**
2. ty rob –isz ciesz –ysz się
3. on, rob –i ciesz –y się
ona,
ono
pl.
1. my rob –imy ciesz –ymy się
2. wy rob –icie ciesz –ycie się
3. oni, robi –ą ciesz –ą się
one

* The following verbs are inflected according to the conjugation pattern of the
verb robić : lubić [(ja) lubię, (ty) lubisz] Imperf.; pochodzić [(ja) pochodzę,
(ty) pochodzisz] Imperf.; przedstawić (się) [(ja) przedstawię (się), (ty)
przedstawisz (się)] Perf.; zapłacić [(ja) zapłacę, (ty) zapłacisz] Perf.; nosić
[(ja) noszę, (ty) nosisz] Imperf.
** The folowing verbs are inflected according to the conjugation pattern of the
verb cieszyć się: popatrzeć [(ja) popatrzę, (ty) popatrzysz] Perf.; zobaczyć
[(ja) zobaczę, (ty) zobaczysz] Perf.
Neuter nouns
Neuter nouns with hard stems end with the letter –o; Neuter nouns with soft
stems or functionally soft stems end with –e, or –ę. There is a group of neuter
nouns with –ę ending that form a base of basic diminutive nouns that describe
young creatures, for example: cielę, prosię, zwierzę. There are other nouns
with irregular declinations that end with –ę: imię, ramię etc. In informal Polish
easier substitutes are often used (example: dziecię  dzieciak, cielę 
cielak, prosię  prosiak etc.).
imię
Inflected forms: sg. G. imienia, D. / L. imieniu, pl. N. imiona, G. imion.
48
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 4
Examples:
1. Ja mam na imię Stanisław.
2. Mój ojciec ma na imię Augustyn.
3. Moja mama ma na imię Stanisława.
4. Augustyn i Stanisława to najpiękniejsze imiona polskie.
Attention – The noun ramię (arm) follows the same declination pattern as the
noun imię.
kolega (to jest mój kolega)

See explanation in Lesson 1. More information in lessons 7 and 9.
się
An unaccented form of reflexive pronoun in the Genitive and Accusative cases.
The word się in connection with verbs is uninflected. The position of the word
się is dependent on the verb, and we use it in order to say that the subject is
also the object of the sentence. The word się is traditionally called a reflexive
pronoun. It can be found in various positions in sentences.
Examples: On nazywa się Edgar Betraff. || On się nazywa Edgar Betraff.
Exercises
1. P
lease write the expressions below in the right–hand column.
Choice of expressions: jego koleżanka, jego mieszkanie, jego ulica,
moja dzielnica, mój kolega, mój znajomy, nasz słynny reżyser polski,
nasza cecha narodowa, nasza stewardesa.
Example:
internetowy znajomy – Bogdan: To jest mój znajomy.
1. gościnność polska: To jest .............................................. .
2. pani Marta z samolotu: To jest .............................................. .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Miłe zaskoczenie
3. dzielnica Podgórze: To jest .............................................. .
4. ulica Niezapominajek: To jest .............................................. .
5. Edgar Betraff: To jest .............................................. .
6. Marta Till: To jest .............................................. .
7. mieszkanie w Podgórzu: To jest .............................................. .
8. Roman Polański: To jest .............................................. .
2. P
lease fill in the blanks with the proper form of the possessive pronouns.
Example:
(ja) Mam na imię Stanisław. Stanisław to moje (/ja) imię.
1. Mój syn ma na imię Władysław.
Władysław to ............. (/on) imię.
2. Moja żona ma na imię Anna.
Anna to ..................... (/ona) imię.
3. Moja córka ma na imię Aniela.
Aniela to ................... (/ona) imię.
4. Moja matka ma na imię Stanisława.
Stanisława to ............. (/ona) imię.
50
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 4
5. Mój ojciec nazywa się Mędak.
Mędak to ............ (/my) nazwisko.
6. Mój dziadek i moja babcia nazywają się Mędak.
Mędak to ............. (/oni) nazwisko.
3. P
lease give the proper from of the verbs robić and cieszyć się according
to the example.
Example:
robić coś / cieszyć się Ja robię coś i cieszę się, że coś robię.
1. robić coś / cieszyć się
(Ty) ....................... i ............................, że coś .................... .
On ......................... i ............................, że coś .................... .
Ona ....................... i ............................, że coś .................... .
My ......................... i ............................, że coś ................... .
Wy ......................... i ............................, że coś ................... .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Miłe zaskoczenie
Oni ......................... i ............................, że coś ................... .
One ........................ i ............................, że coś .................... .
Ten pan .................. i ............................, że coś ................... .
Ta pani ................... i ..........................., że coś .................... .
Ono (e.g. dziecko) ................ i .............., że coś ................... .
52
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 4
The most popular surnames and first names

The most popular surnames like: Nowak, Nowakowski, Nowacki, and Nowicki
simply mean a new person in a community. In Poland there are more than
200,000 Nowaks. There are half as many Kowalskis. Many surnames with
endings such as –ski and –cki derive from the names of localities (names of
property). Hereditary surnames have been obligatory for 200 years.
Poles generally have two given names, first and middle. The first is an
expression of the parents’ inclinations, the choice of middle name reflects an
essential patron connected with a Catholic baptism. Both names most often
appear in documents. In everyday life the first name is used. Names with
typical Slavic roots like Dobrawa, Bożydar, Dobromiła are quickly disappearing
from the list of native names. The most popular feminine names in recent
years are: Aleksandra, Natalia, Karolina, Patrycja i Kinga; masculine – Kamil,
Jakub, Patryk, Adrian, Michał i Dawid. Poles love diminutives of names.
Examples for the name Maria: Marysia, Maryśka, Marysieńka, Marychna,
Mania, Mańka, Maniusia, Maja, Majka. Feminine names end with the vowel
–a (Barbara, Zofia, Ewa); masculine names – consonants (Marcin, Filip,
Stanisław) as well as vowels –i /–y, e.g. Antoni, Jerzy. The canon of timeless
names: Anna, Maria, Joanna, Katarzyna, Agnieszka, Magdalena, Małgorzata,
Barbara, Wojciech, Piotr, Paweł, Jan, Tomasz, Marek, Maciej and Krzysztof.
Answer key
i cieszy się, że coś robi.
Ten pan robi coś i cieszy się, że coś robi. / Ta pani robi coś i cieszy się, że coś robi. / Ono robi coś
coś robicie. / Oni robią coś i cieszą się, że coś robią. / One robią coś i cieszą się, że coś robią. /
się, że coś robi. / My robimy coś i cieszymy się, że coś robimy. / Wy robicie coś i cieszycie się, że
robisz coś i cieszysz się, że coś robisz. / On robi coś i cieszy się, że coś robi. / Ona robi coś i cieszy
koleżanka / jego mieszkanie / nasz słynny reżyser polski. 2. jego / jej / jej / jej / nasze / ich. 3. Ty
1. nasza cecha narodowa / nasza stewardesa / moja dzielnica / jego ulica / mój kolega / jego
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
5. Internetowy przyjaciel

Bogdan is Edgar’s Internet acquaintance. They became friends at

once. Neither of them have problems with making contact first.
Both are interested in computer science.
05 BOGDAN: – Już jesteśmy w centrum. To jest historyczna ulica

w Krakowie. Ulica Floriańska.
EDGAR: – Marto, masz klucz do mieszkania?
MARTA: – Mam. Bagaże już są w przedpokoju.
EDGAR: – Ciekawe, jakie jest moje mieszkanie?
BOGDAN: – Duże. Jasne, z jednym oknem, które wychodzi na park.
Marta ma piękne mieszkanie, no nie?!
EDGAR: – Tak. Ładne i gustowne. Czy Podgórze to ładna
dzielnica? Jaka to jest dzielnica?
BOGDAN: – Trudno powiedzieć. To bardzo duża dzielnica Krakowa.
EDGAR: – Znam Podgórze z internetu. Jakie naprawdę jest
Podgórze?
BOGDAN: – Ładne. Ale najpierw poznasz właściciela mieszkania.
To mój kolega. Ma na imię Andrzej. Jest bardzo
sympatyczny. Zapalony internauta.
EDGAR: – Dzień dobry panu!

ANDRZEJ: – To małe mieszkanie, ale przytulne. Można czuć się
w nim, jak u siebie w domu.
EDGAR: – Moje mieszkanie w Nowym Jorku też jest małe.
ANDRZEJ: – Ma pan tutaj dwa małe biurka, nową kanapę, wygodne
łóżko i duży stół. Są nowe krzesła. Prosto z Kalwarii
Zebrzydowskiej.
EDGAR: – Czy jest dostęp do internetu?
ANDRZEJ: – Też jest. Trzeba tylko zapłacić za podłączenie.
To kosztuje 50 (pięćdziesiąt) złotych miesięcznie.
EDGAR: – Jakie kolorowe ściany! Jak w kinie. W małym pokoju
są różowe, a w drugim są żółte.
ANDRZEJ: – Za dwa miesiące zacznie się lato. Za oknem ma pan
niebieskie niezapominajki.
EDGAR: – Marta lubi ten kolor. Nosi zawsze niebieskie dżinsy.
54
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 5
Vocabulary
°interesować się czymś > I. (interesuję się, –esz się)
– to be interested in something
° [coś] kosztuje... – something costs...
°lubić (lubię, ~bisz) – to like
°nosić coś > A. (noszę, nosisz) – to wear
°°poznać (poznam, –sz) – to meet
°trzeba (impersonal form) – have to, must
°°zacznie się (impersonal form) – begins, starts
°°zapłacić za coś > A. (zapłacę, ~cisz) – to pay for something
°°zaprzyjaźnić się (zaprzyjaźnię, się, ~nisz się) – to make friends
with, to become friends
°znać (znam, –sz) – to know
a – but internauta (mos.); G. –y

Andrzej (mos); G. –a; name – internaut (web surfer)
biurko (n.); G. –a; N. pl. –a internet (m.inanim.); G. –u
– desk – Internet
ciekawe – I’m curious... jak – like (in comparisons)
dostęp (m.inanim.) do czegoś > jaka (f.) – what
G.; G. –u – access jakie* (n. sg. / nm. prs .pl.)
I drugi (mos.); G. ~giego – what
– second jasne (n.) – bright
II drugi (m.); G. ~giego, L. jeden (mos.); G. ~dnego – one
~gim – second Kalwaria Zebrzydowska (f.);
duża (f.) – large G. ~rii / ~kiej
duże (n.) – large – historic Polish town
duży (m.) – large kanapa (f.); G. –y – couch
dwa + N. pl. – two kino (n.); G. –a; L. (w) ~nie
dżinsy (pl.); G. pl. –ów – jeans – cinema
Floriańska (f., adj.); G. ~kiej klucz (m.inanim.); (do czegoś
– name of street > G.); G. –a – key
gustowne (n.) – tasteful, stylish kolor (m.inanim.); G. –u
historyczna (f.) – historic – color
informatyka (f.); G. –i kolorowe; here: (nm. prs .pl.)
– computer science – colorful
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
krzesło (n.); G. –a; N. pl. –a prosto z > G. – straight from
– chair przyjaciel (mos.); G. –a
lato (n.); G. –a – summer – friend
ładna (f.) – pretty przytulne (n.) – cosy
ładne (n.) – pretty różowe (here: nm. prs. pl.)
łóżko (n.); G. –a – bed – pink
mały (m.); L. –ym – small stół (m.inanim.); G. stołu
miesiąc (m.inanim.); G. –a; N. – table
pl. –e – month sympatyczny (m.) – nice,
miesięcznie – monthly likeable
można – one / you can, one / ściana (f.); G. –y.; N. pl. –y
you may – wall
najpierw – first to (in the meaning ‘to jest’) – it
naprawdę – really tylko; in the meaning ‘jedynie’
nawiązanie (n.); G. –a – only
– making, establishing właściciel (mos.); G. –a
(contact) – owner, landlord
nim (L. / ono) – it wychodzące (part.; n. sg.)
nowe; here: (nm. prs. pl.) – new – facing, looking out on
obaj (m. prs.); G. obu – both wygodne (n.) – comfortable
od razu – at once za + A.** – in
okno (n.); G. –a, I. –em za + I.*** – behind
– window zapalony (m.) – enthusiastic
pan (mos.); G. –a złoty (m.anim.); G. –ego; G.
– man, gentleman, sir pl. –ych – name of Polish
park (m.inanim.); G. –u – park national currency
podłączenie (n.); G. ~nia żółte; (here: nm. prs. pl.) – gold
– connection

* I n plural – has meaning: bardzo.
** The preposition za – in conjunction with Accusative case indicates
a period of time, after whose passage, something will happen, e.g.
Zadzwonię do ciebie za chwilę.|| Spotkamy się za miesiąc.
*** T he preposition za – in conjunction with Instrumental case
indicates the position of something which is found behind
something else, or which is hidden from view e.g. za oknem.
56
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 5
ani jeden, ani drugi – neither one, nor the other
Czuć się jak u siebie w domu. – To feel at home.
czuć się w czymś jak ... – to feel in something like...
Jakie kolorowe ściany!* – What colorful walls!
mieć problemy z czymś – to have a problem with something
no nie?! – doesn’t she?
okno, które wychodzi na... > A. – a window which faces the...
trudno powiedzieć – it’s hard to say

* The words jaki / jaka / jakie; pl. (m. prs.) jacy / (nm. prs.) jakie
when used in conjunction with an adjective indicate the high level
of intensity of a given feature.

Co myślisz o... / Co pan / pani myśli o... – What do you think about…
Dobranoc panu / pani. – Good Night.
Dobry wieczór panu / pani. – Good Evening.
To miło z twojej (pana / pani) strony. – That is very nice of you (to do).
To na razie wszystko. – For now that’s all.
How does it work?

III. Possessive Pronouns: moje, twoje, jego, jej... cont.
ja  To jest moje życie. ty  To jest twoje życie.
on  To jest jego życie. ona  To jest jej życie.
ono  To jest jego życie.
my  To jest nasze życie. wy  To jest wasze życie.

oni  To jest ich życie. one  To jest ich życie.
Attention – In Polish, possessive pronouns are used less often than in other
languages, e.g. in English, French.
Conjugation of the verb znać [Imperf.] – KG III – present tense

sg. pl.
1. ja zna –m * 1. my zna –my
2. ty zna –sz 2. wy zna –cie
3. on, ona, ono zna –ø 3. oni, one zna + j –ą
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9

* The following verbs are also inflected according to this paradigm: poznać
[(ja) poznam, (ty) poznasz] Perf.; pytać [(ja) pytam, (ty pytasz] Imperf.;
zaczynać [(ja) zaczynam, (ty) zaczynasz] Imperf.; odpowiadać [(ja)
odpowiadam, (ty) odpowiadasz] Imperf. and others.
Remember
(m.inanim.) Znam dobrze Kraków. / Znam język angielski, język polski.
(mos.) Znam pana Andrzeja. / Znam pana Bogdana.
/ Znam dobrze mojego kolegę Andrzeja.
(f.) Znam tę dzielnicę. / Znam Martę.
(n.) Znam życie. / Znam to dziecko.
Syntax of the verb znać

1. In the construction znam język polski we exclusively use the imperfective
verb znać. In sentences such as: Znam kogoś / Poznam kogoś in the
meaning ‘to be introduced to someone, to meet someone, make contact
with someone, to become acquainted with someone we use the perfective
verb poznać from the verb aspect pair poznawać // poznać, e.g. Poznałem
Bogdana w Krakowie / Poznałem Martę w FNP.
2. The verb znać requires the Accusative. Masculine inanimate nouns (abbr:
m.inanim.) (names of things and abstract ideas) take the same endings
as in the N. sg. Example: N. sg. język polski  A. sg. znam język polski,
znam język niemiecki, znam język francuski; N. sg. To jest Kraków /
Nowy Jork; A. sg.  Znam Kraków, Nowy Jork.
A detailed discussion of this case is located in lesson 10, pg. 94.
Conjugation of the verb być [IMPERF.] – present tense plural

1st person (my) jesteśmy
2nd person (wy) jesteście
3rd person (oni / panowie; one / panie; państwo *) są

* Państwo (n. / m. prs.) – equivalent of pronoun wy. A polite form, used in
relation to a group of mixed gender of at least two people. It is joined with
a plural attribute and predicate in the masculine personal form Przyszli Ci
państwo ... . It is inflected like a neuter noun; L. państwu.
58
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 5
Adjectives
Adjectives – a part of speech including words which are inflected according to
case, gender, and number. In a sentence they signify an object’s (piękny stół),
or person’s quality (sympatyczny kolega) and must be in agreement with the
noun they describe. Adjectives appearing in N. sg. answer the question jaki?
jaka? jakie? See the exercise below.
Masculine adjectives with hard stems take the ending –y (ładn–y,
internetow–y); masculine adjectives with soft stems and those ending with
the consonants –k, –g take the ending –i (wysok–i, niebiesk–i).
sympatyczny pan (mos.) / miły kolega (mos.) / historyczna ulica (f.) / nowa
kanapa (f.) / przytulne mieszkanie (n.)
Similarly, as in the case of the combinations mój brat, moja siostra, moje
dziecko adjectives are joined with nouns in a state of agreement, so:
sympatyczny pan, historyczna ulica.
A list of adjectives which can be used during the learning process.

color: biały, brązowy, czarny, czerwony, niebieski, rudy,
szary, zielony
size: duży, mały, ogromny, olbrzymi, wielki
origin (languages): amerykański, angielski, czeski, estoński, europejski,
francuski, grecki, hiszpański, niemiecki, polski,
rosyjski, słowacki, ukraiński, włoski
types of feelings: nieszczęśliwy, podniecony, radosny, smutny,
szczęśliwy, wesoły, zadowolony, zły
tendencies: miły, mściwy, pretensjonalny, serdeczny,
sympatyczny, złośliwy
mental capacities: bystry, głupi, inteligentny, mądry, tępy, zdolny
appearance: brzydki, dobrze zbudowany, ładny, muskularny,
piękny, przystojny, szczupły, zgrabny
Interrogative pronouns: jaki, jaka, jakie

Adjective – Nominative form
sg. N. sg.
m. jaki stół? piękny / wysoki (stół) –y, –i
jaki dyrektor? dobry / drogi (dyrektor) –y, –i
f. jaka dzielnica? historyczna (dzielnica) –a
n. jakie mieszkanie / dziecko? piękne (mieszkanie, dziecko) –e
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Exercises
1. P
lease write the correct form of the adjectives given below.
Choice of adjectives: ciekawe (n.), duża (f.), gustowny (m.), historyczna (f.),
ładne (n.), niebieski (m.), sympatyczna (f.), sympatyczny (m.), wygodne (n.).
Example:
Edgarze, jakie jest twoje życie? Moje życie jest ciekawe.
1. Edgarze, jaka jest twoja nowa dzielnica?
Moja nowa dzielnica jest .......................... .
2. Edgarze, jaka jest twoja koleżanka Marta?
Moja koleżanka Marta jest ....................... .
3. Edgarze, jaka jest ulica Floriańska w Krakowie?
Ulica Floriańska w Krakowie jest ............ .
4. Edgarze, jaki jest twój ulubiony kolor?
Mój ulubiony kolor to kolor ...................... .
5. Edgarze, jaki jest jej pokój? (pokój Marty)
Jej pokój jest ............................................. .
6. Edgarze, jaki jest twój nowy kolega Andrzej.
Mój nowy kolega Andrzej jest .................. .
7. Edgarze, jakie jest twoje nowe łóżko?
Moje nowe łóżko jest ................................ .
60
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 5
8. Edgarze, jakie jest twoje nowe mieszkanie?
Moje nowe mieszkanie jest ....................... .
2. Please fill in the blanks with the words: jaki, jaka, jakie.
Example:
Ta dzielnica jest duża. Jaka jest ta dzielnica?
1. To mieszkanie jest małe. .................. jest to mieszkanie?
2. Ten przedpokój jest niebieski. ................ jest ten przedpokój?
3. Pan Andrzej jest sympatyczny. .................... jest pan Andrzej?
4. Twoje łóżko jest wygodne. ..................... jest twoje łóżko?
5. Ulica Floriańska jest ładna. .............. jest ulica Floriańska?
Smart shopping and more

Mentioned in the dialogue, Kalwaria Zebrzydowska isn’t a trivial mountain
town. It’s a city with virtues that distinguish it from other small Polish towns.
One of these virtues is traditional handicraft (mostly wood–working products)
which goes back to the beginning of the 17th century. Of the 2650 businesses
registered in town, 1130 are carpentry workshops. Kalwaria Zebrzydowska
is moreover one of the most important, besides Częstochowa, pilgrimage
shrines in Poland. The history of the town dates back to the year 1617 and
is closely tied to the history of the Church. In this town it’s worth seeing the
collection of Stations of the Cross chapels patterned after the Calvary chapels
in Jerusalem and the charming Calvary paths, which along with the Bernardine
monastery, take the breath away from every person sensitive to the beauty of
architecture and nature. The town is entered on the UNESCO World Heritage
Cultural Landscape list.
Answer key
2. Jakie / Jaki / Jaki / Jakie / Jaka.
1. duża / sympatyczna / historyczna / niebieski / gustowny / sympatyczny / wygodne / ładne.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Sprawdź się!
6. Sprawdź się!
1. L istening comprehension
After listening to the dialogues from lessons 1–5 please decide which
information is correct.
1. Edgar Betraff mieszka: 6. Edgar i Marta lądują na lotnisku:

a. w Polsce; a. w Chicago;
b. w Nowym Jorku; b. w Krakowie;
c. w Krakowie. c. w Warszawie.
2. Agata jest: 7. Polska to kraj:

a. Amerykanką; a. Agaty;
b. Polką; b. Marty;
c. Francuzką. c. Edgara.
3. Wyjazd do Polski planuje /–ą: 8. Bogdan to:

a. tylko Edgar Betraff; a. kolega Edgara z Nowego Jorku;
b. Edgar i Marta; b. internetowy znajomy;
c. Agata. c. dobry kolega Marty.
4. Edgar ma imieniny: 9. Roman Polański to:

a. w lutym; a. Francuz;
b. pierwszego maja; b. Amerykanin;
c. za sześć miesięcy. c. Polak.
5. Edgar chce mieszkać: 10. Mieszkanie Marty przy ul.

Floriańskiej jest:
a. w Nowym Jorku; a. ładne i gustowne;
b. w Krakowie; b. historyczne;
c. w Warszawie. c. niebieskie.
2. Q
UIZ. Please choose the proper answer based on the information
contained in dialogues 1–5.
1. (ja) .......... dwadzieścia lat. 6. (ja) Mam ........... imię Bogdan.

a. masz, b. mamy, c. mam a. do, b. dla, c. na
62
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 6
2. Edgarze, czy ....... rodzina 7. (ja) Mam .............. mieszkanie.

pochodzi z Polski?
a. jego, b. jej, c. twoja a. ładny, b. ładna, c. ładne
3. Czekam ....... prezent. 8. ........... jest ta dzielnica? Ładna?

a. do, b. blisko, c. na a. Jaki, b. Jaka, c. Jakie
4. Co .................... jest? 9. Marta ................ niebieski kolor.

a. ty, b. ten, c. to a. lubię, b. lubi, c. lubią
5. Cieszę się, ..... jesteście 10. Edgar ................. sympatyczny.

w Krakowie.
a. już, b. że, c. w a. jestem, b. jesteś, c. jest
3. D
ictation.
Please fill in the blanks with the proper letter (one) or proper sound (one).
Edgar naz....wa się Betraff. On jest prz....stojny i sympat... czny.

Jego kole....anka Marta prac....je w F....ndacji Nowa Polska
w Nowym Jorku. Edgar chce jechać do Polski i mie....kać
w Krakowie. Stara się o st....pendium. Polska to kraj dzieci....stwa
jego babci i jego mamy. Edgar ma dwa....ieścia lat. Pierw....ego maja
l....dują z Martą na lotnisku imienia Jana Pawła II w Krako....ie.
Marta mie....ka przy ulicy Floriańskiej w Krakowie, a Edgar ma
mieszkanie w Podgórzu. Na lotn....sku poznają Bogdana. Bogdan to
sympat....czny Polak. Nazywa się Gambal. Jego kole....a ma na imię
And....ej. To zapalony interna....ta. Edgar cie....y się, że ma ładne
mie....kanie i dostęp do internetu. Edgar jest szcz....śliwy.
Answer key
internauta. Edgar cieszy się, że ma ładne mieszkanie i dostęp do internetu. Edgar jest szczęśliwy.
Bogdan to sympatyczny Polak. Nazywa się Gambal. Jego kolega ma na imię Andrzej. To zapalony
ulicy Floriańskiej w Krakowie, a Edgar ma mieszkanie w Podgórzu. Na lotnisku poznają Bogdana.
Pierwszego maja lądują z Martą na lotnisku imienia Jana Pawła II w Krakowie. Marta mieszka przy
się o stypendium. Polska to kraj dzieciństwa jego babci i jego mamy. Edgar ma dwadzieścia lat.
w Fundacji Nowa Polska w Nowym Jorku. Edgar chce jechać do Polski i mieszkać w Krakowie. Stara
jest. 3. Edgar nazywa się Betraff. On jest przystojny i sympatyczny. Jego koleżanka Marta pracuje
internetowy znajomy / Polak / ładne i gustowne. 2. Mam / twoja / na / to / że / na / ładne / Jaka / lubi /
1. w Nowym Jorku / Amerykanką / Edgar i Marta / w lutym / w Krakowie / w Krakowie / Marty /
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
7. Okazyjna sprzedaż

– Edgar kupuje rower
Edgar and Andrzej are in Galeria Kazimierz. Shopping, ordering
goods and services.
06 ANDRZEJ: – Dzień dobry. Przepraszam, ma pan „okazyjne”

rowery? Ten pan chce tani rower.
SPRZEDAWCA: – A co, on nie mówi po polsku? (salesperson waits for
an answer) Jaki rower? Mam jeden świetny czeski
rower. Mogę go tanio sprzedać. Pięćset złotych.
EDGAR: – Ile? To jest tanio?! Za sto dolarów mogę kupić nowy
rower w Stanach.
SPRZEDAWCA: – Ale jesteśmy w Polsce, proszę pana. Tutaj wszystko
jest droższe.
EDGAR: – Stać mnie tylko na tani rower. Zobaczymy ten
stragan z rowerami obok Galerii?
ANDRZEJ: – Dobrze. Lepiej sprawdzić ceny w internecie,
a dopiero potem zdecydować.
EDGAR: – Ten pan to sprzedawca? Mało sympatyczny.

ANDRZEJ: – O właśnie! Okazyjna sprzedaż rowerów. To tutaj.
Na lewo.
EDGAR: – Już widzę, który rower kupię. Ten żółty.
ANDRZEJ: – Dobrze działa?
HANDLARZ: – Świetnie. Jak każdy rower. I tani jak barszcz.
ANDRZEJ: – Jak się czujesz?
EDGAR: – Dobrze. Z żółtym rowerem czuję się znakomicie.
ANDRZEJ: – Lubisz jeździć szybko?
EDGAR: – Jestem wysportowany jak Schwarzenegger. Chcesz
zobaczyć, jak jeżdżę na rowerze? Proszę popatrzeć!
ANDRZEJ: – (surprised) Możesz powtórzyć jeszcze raz ten skok
do góry?
EDGAR: – Mogę. (a moment later) Świetnie skaczę?
ANDRZEJ: – Skaczesz jak kangur.
EDGAR: – Na polskich drogach będę uchodził za mistrza świata.
64
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 7
Vocabulary
°czuć się (czuję się, –esz się) – to feel
°działać; [coś] działa (in the meaning ‘coś funkcjonuje’) – to
work (to function)
°jeździć (jeżdżę, jeździsz) – to ride
°°kupić (kupię, ~pisz) – to buy
°kupować (kupuję, –esz) – to buy
°oczekiwać (oczekuję, –esz) na coś / kogoś > A. – to wait for,
expect something.
°°powtórzyć (powtórzę, –ysz) – to repeat
°przepraszać (przepraszam, –sz) – to excuse oneself, to be sorry
°skakać (skaczę, –esz) – to jump
°°sprawdzić (sprawdzę, –isz) – to check
°°sprzedać coś > A. (sprzedam, –sz) – to sell something
°uchodzić za kogoś > A. (uchodzę, –isz) – to pass as somebody
°°zdecydować (zdecyduję, –esz) – to decide
a co...? – and what...? ile (nm. prs.); G. ilu

barszcz (m.inanim.); G. –u – how much, many
– borscht (Polish beetroot jak* – like
soup) jeszcze raz – again, once again
cena (f.); G. –y; N. pl. –y kangur (m.anim.); G. –a
– price – kangaroo
czeski (m.) – Czech każdy (m.); no plural – every
do góry – up, upwards który (m.) – which
dopiero – only lepiej (comp. / dobrze) – better
droga (f.); G. –i; N. pl. –i mało – little, not very
– road, way mistrz (mos.); G. –a
droższe [comp. / drogie; (n.)] – champion
– more expensive na + A. – for
Galeria Kazimierz (f.); ~rii / na lewo – on the left
Kazimierz – shopping mall o właśnie! – exactly!
in Kazimierz odpowiedź (f.); G. ~dzi
go (A. / on) – him – answer
handlarz (mos.); G. –a okazyjna (f.) – bargain
– trader, seller okazyjne; here: (nm. prs. pl.);
(informal) – bargain
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
pięćset + G. pl. – five hundred świetny (m.) – excellent

po chwili – after a moment tani (m.) – cheap
po polsku – Polish (language) tanio – cheaply, cheap
potem – then, later towar (m.inanim.); G. –u; N.
proszę pana – sir (polite form pl. –y; G. pl. –ów
used in conversation) – merchandise, goods
rower (m.inanim.); G. –u usługa (f.); G. –i; N. pl. –i; G.
– bicycle pl. –ø – service
skok (m.inanim.); G. –u wszystko*** – everything
– jump wysportowany (m.) – athletic
sprzedawca (mos.); G. –y zakup (m.inanim.); G. –u; N.
– salesperson pl. –y – purchase
sprzedaż (f.); G. –y – sale zamawianie (czegoś > G.) (n.);
stać kogoś > A. / na coś > A.** G. ~nia – order
– someone can afford zaskoczony (m.) – surprised
something złoty****; G. –ego; N. pl. –e; G.
stragan (m.inanim.); G. –u pl. –ych – gold (also name
– stall, stand of Polish currency)
szybko – fast żółty (m.) – yellow
świat (m.inanim.); G. –a
– world

*J ak – used here to express comparison.
** Stać – predicative. Syntactic construction: stać mnie na samochód,
with the meaning that I have enough money to buy a car. Forms:
present tense – stać (mnie); future tense – stać (mnie) będzie,
past tense – stać (mnie) było. Another meaning: to have enough
will power, strength, courage in order to act in a specific way.
*** W szystko – Adjectival inflection: G. ~kiego.
**** Polish monetary unit złoty (equal to 100 grosz) is a male masculine
animate noun that is inflected like an adjective; examples: Jeden
złoty. / Coś kosztuje 2, 3, 4 złote (N. pl.). / Coś kosztuje pięć /
sześć / dziesięć / sto złotych (G. pl.). In combinations like 22, 23,
24 (dwadzieścia dwa, trzy, cztery ) – the word złoty has the form N.
sg.; in combinations above 25 – złoty has the form G. pl. e.g. Coś
kosztuje dwadzieścia pięć, sześć, siedem złotych.
66
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 7
Syntactic constructions and expressions

(Coś) jest tanie jak barszcz; tani jaki barszcz. – Something is dirt
cheap.
Jak się czujesz? – How do you feel?
mistrz świata – world champion
okazyjna sprzedaż – bargain sale
uchodzić za mistrza świata – to pass as a world champion

Biorę to. / Nie biorę tego. – I’ll take it. / I won’t take it.
Miłego dnia. – Have a nice day.
Mogę sobie na to pozwolić. – I can afford to.
Nie stać mnie na to. – I can’t afford it.
To niedrogo. – It’s not expensive.
How does it work?

Adverbs
jak
Multifunctional word used in questions that contain a request to indicate certain
aspects regarding various states or conditions. Examples: Jak się czujesz? 
Czuję się dobrze. / Jak ci się to podoba?  To mi się bardzo podoba.
In questions in the Polish language the adverb jak is a part of speech comprising
indeclinable words. Jak serves in sentences an adverbial role, and designates
various circumstances (place, time, the way an action is carried out) or the degree
of a subject’s quality, condition, action. Adverbs most often are used in combination
with verbs, e.g. czyta ładnie, mówi szybko po polsku, skacze wysoko.
Formation of adverbs from adjectives

adjective  adverb
tani rower  Kupić (coś) tanio.  To buy (something)
cheaply.
drogi rower  Rower kosztuje drogo.  The bicycle costs a lot.
Ona jest świetna.  Ona świetnie śpiewa.  She sings great.
To dobry mówca.  On dobrze mówi.  He speaks well.
To zły uczeń.  On się źle uczy.  He studies poorly.
To znakomity  On znakomicie gra.  He plays excellently.
pianista.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Irregular forms
The adverbs dobrze i źle have comparatives and superlatives as below:
dobrze  lepiej  najlepiej
źle  gorzej  najgorzej
mówić po polsku
The adverbial expressions po polsku, po francusku, po angielsku are created
by combining the preposition po with the adjective and adding the suffix –u.
The suffix –u is the former ending in the Dative sg. These combinations serve
the purpose of an adverb.
Remember: mówić / czytać / rozmawiać po polsku; powiedzieć coś po
polsku; móc mówić po polsku.
Conjugation of the verb móc [IMPERF.] – KG I – present tense

sg. pl.
1. ja mog –ę 1. my moż –emy
2. ty moż –esz 2. wy moż –ecie
3. on, ona, ono moż –e 3. oni, one mog –ą
A certain language rule!

In the case of irregular verb stems in the 1st per sg (here: mog–) the stem is
the same as the 3rd per pl; the 2nd per sg stem (here: moż–) is the same as
the other persons sg and pl.
Conjugation of the verb mówić [imperf.] KG II – Present tense
sg. NAME OF HOW?

LANGUAGE
1. ja mówi –ę* [po polsku, [świetnie, bardzo dobrze]
po angielsku]
2. ty mów –isz [dobrze, w miarę dobrze]
3. on, ona, ono mów –i [źle, słabo, okropnie]
pl.
1. my mów –imy
2. wy mów –icie
3. oni, one mówi –ą
68
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 7

* The following verbs are inflected according to the conjugation pattern: lubić
[(ja) lubię, (ty) lubisz] Imperf., myśleć [(ja) myślę, (ty) myślisz] Imperf.,
kupić [(ja) kupię, (ty) kupisz] Perf., widzieć [(ja) widzę, (ty) widzisz]
Imperf., uchodzić za kogoś [(ja) uchodzę za..., (ty) uchodzisz za ...] Imperf.
Attention:
kupować Imperf. / kupić Perf. (coś > A., komuś > D., od kogoś > G.)
The verb kupować is an imperfective verb. Its perfective equivalent is the
verb kupić. The two verbs with the same meaning create a so–called aspect
pair. Their syntactic valences are identical. For a detailed explanation of verb
aspects – see lessons 15, 16, 20.
kolega, sprzedawca
In lessons 1 and 4 the noun kolega has appeared. We say: ten kolega / mój
kolega / dobry kolega. In the Polish language we will encounter a group of
masculine nouns ending with the vowel –a (sprzedawca, turysta, poeta,
kierowca etc.) In the singular these nouns are inflected like feminine nouns,
e.g. Mam kolegę (A.). / Nie mam kolegi (G.). / Znam tego sprzedawcę (A.). /
Nie znam tego sprzedawcy (G.).
Exercises
1. P
lease choose freely any of the adverbs and write them in the blank spaces.
Adverbs: bardzo dobrze, dobrze, wystarczająco, źle, bardzo źle,
słabo, trochę, mało / po amerykańsku, po angielsku, po francusku, po
hiszpańsku, po niemiecku, po polsku, po portugalsku, po rosyjsku, po
szwedzku, po włosku.
Example:
Czy mówisz po angielsku? [GB]
Tak. Mówię bardzo dobrze po angielsku.
Ale nie mówię po polsku. [PL]
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
1. Czy Pan mówi po polsku? [PL]
Tak ........................................................... .
Ale nie ............................................ . [P]
2. Czy pani mówi po niemiecku? [D]
Tak ........................................................... .
Ale nie ............................................... . [E]
3. Czy oni mówią po francusku? [F]
Tak ........................................................... .
Ale nie .......................................... . [RUS]
4. Czy one mówią po włosku? [I]
Tak ........................................................... .
Ale nie ................................................ . [S]
2. P
lease choose an appropriate expression from the right hand column for
each of the questions.
Example:
A co, pan nie mówi po angielsku? A co?
1. .......................... kosztuje ten rower? Jak?
2. Edgarze, ....................... się czujesz? Czy?
3. ............... lubisz jeździć na rowerze? Jaki?
4. ............. ma pan „okazyjne” rowery? (inf.) Czyj?
70
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 7
5. ....... to jest tanio, ....... to jest drogo? Ile?
6. ............................... pan ma na imię? Jaka?
7. .............................. się pan nazywa? Jakie?
8. ............................. kolor lubi Marta?
9. ........... to jest rower? Mój, czy twój?
10. .............................. lat ma Andrzej?
11. ..................................... jest Marta?
12. ................... jest twoje mieszkanie?
Supermarkets, shops, boutiques, marketplaces

In Poland large chain supermarkets are open everyday. You can go shopping
in some of them 24 hours a day (Tesco). Marketplaces are the specialty of
some regions of Poland. The largest Polish marketplace Tuszyn–Głuchów
has an area of 15 hectares and is located along a 7 km long strip of the A1
highway from Gdańsk – Łódź – Cieszyn. At the 7000 stands shoppers can
stock up on clothing goods, a traditional product of the greater Łódź area.
Answer key
twój? / Ile lat ma Andrzej? / Jaka jest Marta? / Jakie jest twoje mieszkanie?
Jak pan ma na imię? / Jak się pan nazywa? / Jaki kolor lubi Marta? / Czyj to jest rower? Mój, czy
lubisz jeździć na rowerze? / Czy ma pan „okazyjne” rowery? / Czy to jest tanio, czy to jest drogo? /
włosku. Ale nie mówią po szwedzku. 2. Ile kosztuje ten rower? / Edgarze, jak się czujesz? / Czy
po hiszpańsku / Tak. Oni mówią po francusku. Ale nie mówią po rosyjsku. / Tak. One mówią po
1. Tak. Mówię po polsku. Ale nie mówię po portugalsku. / Tak. Mówię po niemiecku. Ale nie mówię
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
8. Chłopskie Jadło

– a co to takiego?
The first dinner in a Polish restaurant. Ordering meals, food. The
names of Polish dishes. Bogdan is Marta’s guest.
07 MARTA: – Zaprosiłam Bogdana do restauracji. Jest przekonany,

że Chłopskie Jadło przy ulicy Agnieszki to najlepsza
restauracja w mieście.
EDGAR: – Myślę, że on najlepiej wie, która restauracja jest dobra.
MARTA: – Być może. Zobaczymy. Czy lubisz pierogi?
EDGAR: – Uwielbiam. Najlepsze są pierogi z mięsem i kapustą.
MARTA: – O, Bogdan! Zapraszamy. Co słychać? Jak się czujesz?
BOGDAN: – Dzisiaj czuję się świetnie. A ty? Jak się masz?!
MARTA: – Znakomicie.
EDGAR: – (looks over the menu in the restaurant) Coś dobrego

i ciepłego na ten miły wieczór. Od tygodnia jem tylko
kanapki.
BOGDAN: – Najlepsza jest zupa Szwejka. Po tej zupie każdy czuje
się dobrze. Jak legendarny Szwejk.
MARTA: – Proponuję zamówić to danie: (Marta reads) „Prosię
pieczone w całości z kaszą i jabłkiem, jak również
bejcowane jagnię podawane w drewnianej misce”.
EDGAR: – To chyba za dużo. Jedno jagnię wystarczy dla
wszystkich.
BOGDAN: – Radzę zamówić gołąbki i kurki duszone w śmietanie.
EDGAR: – Ja wolę kopytka. Moja babcia robi pyszne kopytka.
BOGDAN: – Są jeszcze ryby: śledź w oleju, węgorz wędzony, flądra
cała i jesiotr.
MARTA: – Chcę jesiotra. To słowo brzmi pięknie.
EDGAR: – Ja zamawiam, a ty płacisz. Proszę pani... (Edgar turns
to the waitress). Proszę jedno małe prosię dla trzech
osób, trzy zupy Szwejka, jedne kopytka, jednego
jesiotra i trzy piwa Żywiec. (turns to Marta i Bogdan)
Czy wszyscy piją piwo?
72
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 8
BOGDAN: – Czuję się syty. Czuję się dobrze. Wspaniała kolacja.

W sobotę zapraszam was na domowe gołąbki i na kurki
duszone w śmietanie.
EDGAR: – A co z rachunkiem?
MARTA: – Wszystko w porządku.
EDGAR: – Zapraszam teraz na grzaniec. Ten typowo krakowski trunek
najlepiej smakuje we wrześniu. Tym razem ja płacę.
BOGDAN: – Prawdziwe życie zaczyna się dopiero po dwudziestej
czwartej.
EDGAR: – Jak jasno! Jak ciepło! Ach, jak przyjemnie! Czuję się jak
w siódmym niebie.
Vocabulary
°brzmieć; (coś) brzmi + adv. – to sound, something sounds
°chcieć (chcę, –esz) > A. / G. – to want
°czytać (czytam, –sz) – to read
°jeść (jem, –sz) – to eat
°myśleć (myślę, –isz) – to think
°pić (piję, –esz) – to drink
°płacić (płacę, –isz) – to pay
°proponować (proponuję, –esz) – to suggest, to propose
°przeglądać (przeglądam, –sz) – to look over
°radzić (radzę, –isz) + inf. – to advise, to suggest
°smakować; coś smakuje (impersonal form) – to taste, something tastes
°uwielbiać (uwielbiam, –sz) – to adore, to love
°woleć (wolę, –isz) – to prefer
°°wystarczy czegoś > G. / komuś > D.; (impersonal form)
– is enough for someone
°zaczynać się; coś zaczyna się – to start, to begin, sth starts
°zamawiać (zamawiam, –sz) – to order
°°zamówić (zamówię, ~wisz) – to order
°zapraszać (zapraszam, –sz) – to invite
°zapraszać kogoś > A. na coś > A. (zapraszam, –sz)
– to invite someone to something
°°zaprosić (zaproszę, ~sisz) – to invite
°zwracać się do kogoś > A. (zwracam się, –sz się)
– to turn to someone
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
ach! (exclamation) – oh! jagnię (n.); G. jagnięcia – lamb

bejcowane (n.) – basted jak również (in the meaning
bigos (m.inanim.); G. –u ‘jak też, i’) – as well as, also
– Polish cabbage stew jedne (nm. prs. pl.); G. –ych – one
być może – maybe, perhaps jedno (n.); G. –ego – one
cała (f.) – whole, entire jedzenie (n.); G. ~nia – food
całość (f.); G. / L. jesiotr (m.anim.); G. –a – sturgeon
całości – whole kapusta (f.); G. –y – cabbage
chłopskie (n.) – peasant kasza (f.); G. –y – porridge
ciepłe (n.) – warm kelnerka (f.); G. –i – waitress
coś (pronoun); G. czegoś kolacja (f.); G. –i
– something – supper, dinner
danie (n.); G. ~nia – entree kopytka; pl.; G. pl.
dla wszystkich; see wszyscy ~tek – potato dumpling
– for everyone krakowski (m.) – Cracovian
domowe; here: (nm. prs. pl.) kurki; pl.; G. pl. kurek
– homemade – mushrooms
drewniana (f.) – wooden legendarny (m.) – legendary
duszone; here: (nm. prs. pl.) mięso (n.); G. –a – meat
– stewed miska (f.); G. –i; (na / w) + L.
dużo – much, a lot of ~sce – bowl
dwudziesta czwarta najlepiej (superl. / dobrze) – best
– midnight (24:00) najlepsza (f.); (superl. / dobra)
dzisiaj; see dziś – today – best
flądra (f.); G. –y – flounder najlepsze; here: (nm. prs. pl.);
gołąbki; pl.; G. pl. ~ków (superl. / dobry) – best
– stuffed cabbage leaves od + G. (duration) – since
gość (mos.); G. ~ścia; I. ~ściem olej (m.inanim.); G. / L. –u – oil
– guest osoba (f.); G. –y; G. pl. osób
grzaniec (m.inanim.); G. – person
~ańca – mulled wine pieczone (n.) – baked
jabłko (n.); G. –a; I. ~kiem pierogi; pl. G. pl. ~gów
– apple – Polish dumplings
jadło (n.); G. –a – food piwo (n.); G. –a; N. pl. –a
jadłospis (m.inanim.); G. –u – beer
– menu po + L. (time) – after
74
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 8
po + L. (in the meaning śmietana (f.); G. –y; L. ~nie

‘kiedy’) – after – cream
podawane (n.) – served tej (L. /ta) – that
polska (f.) – Poland tekst (m.inanim.); G. –u;
posiłek (m.inanim.); G. (czegoś > G.) – text
~łku; N. pl. ~łki, G. pl. trunek (m.inanim.); G. ~nku
~łków – meal – alcoholic beverage
potrawa (f.); G. –y; N. pl. –y; trzy + N. pl. – three
G. pl. –ø tylko (in the meaning
– dish (type of food) ‘wyłącznie’) – only
prawdziwe (n.) – real tym razem – this time
prosię (n.); G. typowo – typical
prosięcia – piglet ul. / ulica (f.); G. –y – street
proszę > A. – please w + A. (days of the week) – on / in
proszę pana / pani or w całości – see całość – entirely
panią* – sir, madam wejście (n.); G. –a; I.
przed + I. (location) ~ciem – entrance
– in front of wędzony (m.) – smoked
przekonany (m.) – convinced węgorz (m.anim.); G. –a – eel
przy + L. (location) wieczór (m.inanim.); G.
– in front of ~czoru or ~czora – evening
pyszne; here: (nm. prs. pl.) wrzesień (m.inanim.); G. ~eśnia;
– delicious L. ~eśniu – September
rachunek (m.inanim.); G. wszyscy** – everyone
~nku – check, bill zupa (f.); G. –y – soup
reklama (f.); G. –y Żywiec – name of a Polish beer
– advertisement
restauracja (f.); G. –i – restaurant
ryba (f.); G. –y; N. pl. –y – fish
słowo (n.); G. –a – word
sobota (f.); G. –y – Saturday
syty (m.) – full, satiated
Szwejk (mos.); G. –a – soldier
from famous Czech novel
śledź (m.anim.); G. ~edzia
– herring
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9

*W
hen addressing a woman to start or continue a conversation
we use this construction in the Genitive: proszę pani, czy myśli
pani, że... . The Genitive construction is rarely used when
addressing people. When using verbs with added prefixes
(poproszę panią, przeproszę panią, proszę panią o radę etc.)
we use the Accusative construction.
** W
szyscy – noun m. prs., inflected like an adjective only in the
plural with the meaning every person within a given group of
people. G. – wszystkich.
Syntactic constructions
A co to takiego? – And what is dla trzech osób – for three people
that? jak również – as well as
a co z... + I. – and what with... Jak ciepło! – How warm!
A ty? – And you? Jak jasno! – How bright!
Chłopskie Jadło – peasant food Jak przyjemnie! – How
Co słychać? – What’s up? pleasant!
What’s happening? Jak się masz? – How are you?
coś dobrego i ciepłego prawdziwe życie – real life
na... – something good and śledź w oleju – herring in oil
warm on... za dużo – too much, too many
czuć się jak w siódmym niebie – to
be in seventh heaven

Czy to ci (panu / pani) Jestem syty. – I’m full.
smakuje? / Czy to jest Płacę za wszystko. – I’ll pay
smaczne? – Does it taste for everything.
good? Is it tasty? Smacznego. – Bon appétit.
Ja stawiam. – It’s on me, it’s
my treat.
76
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 8
How does it work?
Formation of simple adverbs

restauracja jest dobra / czuję się dobrze
There is a strict distinction between adjectival and adverbial forms in the
Polish language. Adverbs are created from adjectives e.g. dobre danie 
czuję się dobrze. Adverbs modify verbs and adjectives modify nouns.
jest jasno / jest ciepło

From the adjectives jasny, ciepły, przyjemny we can create simple adverbs
with the help of suffixes –o, –e(–‘e). Examples: jasno, ciepło, przyjemnie.
maj  w maju
The preposition w, when used in conjunction with the names of months requires
the Locative case. A discussion of this case’s endings is located in lesson 19.
Seasons and months

See the function of the Locative case in lesson 19.
WHEN? WHEN?
season season month (+ L.)
zima zimą (I.), I. styczeń  w styczniu
w zimie (L.) II. luty*  w lutym
III. marzec  w marcu
wiosna wiosną (I.), IV. kwiecień  w kwietniu

na wiosnę (A.) V. maj  w maju
VI. czerwiec  w czerwcu
lato latem (I.), VII. lipiec  w lipcu

w lecie (L.) VIII. sierpień  w sierpniu
IX. wrzesień  we wrześniu
jesień jesienią (I.), X. październik  w październiku

na jesieni (L.) XI. listopad  w listopadzie**
or w jesieni (L.) XII. grudzień  w grudniu
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9

* The month luty is inflected like an adjective.; G. lutego, L. (w) lutym.
** Attention – among the names of months only the noun listopad has
a different ending in the Locative, i.e. –e + exchange d dzi!
Verb conjugations – present tense:
czuć się– KG I pić – KG I jeść – KG III

sg. [Imperf.] [Imperf.] [Imperf.]
1. ja czuj –ę się pij –ę je –m
2. ty czuj –esz się pij –esz je –sz
3. on, ona, ono czuj –e się pij –e je –ø
pl.
1. my czuj –emy się pij –emy je –my
2. wy czuj –ecie się pij –ecie je –cie
3. oni, one czuj –ą się pij –ą je + dz –ą
być może
With the help of the modal expression być może, the speaker expresses
a subjective attitude to his/her own statement. The expression replaces the
word może in sentences in order to say that nothing rules out the truth of
what is being said. Examples: Być może to zrobię. / Być może spotkam się
z Martą. / Nie wiem. Być może zaproszę Martę do restauracji.
jedne kopytka
kopytka – noun; nm. prs., only plural; – meaning: ’dumplings made from
boiled potatoes, flour, and eggs and formed from rolled dough cut at an angle’
jedne – numeral; nm. prs., pl.; – in conjunction with words exclusively in the
plural, e.g. jedne kopytka, jedne stare dżinsy; its equivalent jedni, e.g. jedni
rodzice, jedni mili państwo is used in a few expressions.
78
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 8
Exercises
1. Please decide which information is correct.
1. W restauracji Chłopskie Jadło są: 6. Z kelnerką rozmawia:

a. Marta i Bogdan; a. Edgar;
b. Marta, Edgar i jego babcia; b. Marta;
c. Edgar, Marta i Bogdan. c. Bogdan.
2. Marta, Edgar i Bogdan jedzą: 7. Chłopskie Jadło – Co to takiego?

a. pierogi z mięsem i kapustą; a. dobra restauracja w Krakowie;
b. kanapki; b. amerykańska restauracja
w Krakowie;
c. małe prosię, zupę, kopytka i jesiotra. c. najlepsza restauracja w mieście.
3. Marta, Edgar i Bogdan piją: 8. Marta, Edgar i Bogdan

są w restauracji:
a. amerykańską coca colę; a. we wrześniu;
b. polskie piwo; b. w lutym;
c. śmietanę. c. w maju.
4. Jeśli jesz zupę Szwejka, czujesz się: 9. We wrześniu (w Polsce) jest:

a. dobrze; a. wiosna;
b. źle; b. lato;
c. syty. c. zima.
5. Edgar uwielbia jeść: 10. Edgar czuje się jak

w siódmym niebie.
a. pierogi z mięsem i kapustą; a. Edgar czuje się dobrze.
b. flądrę; b. On czuje się wspaniale.
c. piwo Żywiec. c. Nasz znajomy Amerykanin
czuje się źle.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
2. P
lease write in the blanks the following words: jak, jaki, jaka, jakie.
Example:
Dzisiaj czuję się świetnie. Jak się czujesz dzisiaj?
1. Dzisiaj jest ciepło. ........................... jest dzisiaj?
2. Edgar czuje się jak w siódmym niebie. .................... się czuje Edgar?
3. Ta zupa jest dobra. ........................... jest ta zupa?
4. Ta kolacja jest wspaniała. ....................... jest ta kolacja?
5. Ta restauracja jest najlepsza. ................. jest ta restauracja?
6. To danie jest smaczne. ......................... jest to danie?
7. Jesiotr jest bardzo dobry. ............................ jest jesiotr?
8. To słowo brzmi pięknie. ..................... brzmi to słowo?
80
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 8
Smacznego – na zdrowie! Bon appetit – cheers

Polish people like to greet each other. The most popular greeting is cześć,
if you mistake it with the number sześć – no one will be offended. You can
substitute it with the word ”Hallo”.
When arriving to visit someone – we shake hands with the hostess and the
hands of all the other family members. In all situations it’s appropriate to shake
hands with everyone present. Some will also exchange kisses. It’s a sign of
familiarity, not love. In contemporary Poland the common rule is a light peck on
the cheek. Poles, especially the young, eagerly switch to a first name basis. You
may hear such a suggestion: „Przejdziemy z panem / z panią na ty”.
It’s also worth preparing at least one Polish expression for when someone
invites you to dinner or supper. Before beginning the meal we say smacznego.
Usually the host will raise the traditional toast za zdrowie gości. As a guest it’s
good to repeat after the host za zdrowie or na zdrowie and to delicately touch
with our lips the glass filled with a tasty (if it’s a home–made liqueur) beverage.
Answer key
we wrześniu / lato / On czuje się wspaniale. 2. Jak / Jak / Jaka / Jaka / Jaka / Jakie / Jaki / Jak.
z mięsem i kapustą / Edgar / dobra restauracja w Krakowie or najlepsza restauracja w mieście /
1. Edgar, Marta i Bogdan / małe prosię, zupę, kopytka i jesiotra / polskie piwo / dobrze / pierogi
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
9. Edgar kontaktuje
się z rodziną
Autumn. Edgar experiences a small crisis. Difficulties. He calls
home. A talk with mom and brothers and sisters is the best cure
for when feeling down.
08 MAMA: – To ty, kochanie?! Nie dzwonisz od kilku miesięcy...

Co się dzieje!?
EDGAR: – Tutaj jest zimno. Zimniej niż w Nowym Jorku. Zaczyna
się polska zima. Mamo, muszę z tobą porozmawiać.
MAMA: – Przecież rozmawiasz ze mną! Co się stało?
EDGAR: – Czuję się źle! Obco. Nie potrafię nawiązać kontaktu
z Polakami.
MAMA: – Przecież interesujesz się Polską... Czujesz się Polakiem... .
EDGAR: – Tak. To wszystko prawda. Staram się być Polakiem, ale nim nie
jestem! Wszyscy od razu wiedzą, że jestem Amerykaninem.
MAMA: – Synku, musisz się czymś zająć! Może sportem, może
pracą....? Językiem polskim?
EDGAR: – Co u was?
MAMA: – Jest Zofia. Spędzi kilka dni w Nowym Jorku.
EDGAR: – Co ona teraz robi?
MAMA: – Opiekuje się dzieckiem.
EDGAR: – Ma już dziecko? Synka, czy córeczkę!
SARA: – Halo, halo tu Sara! Z kim mam przyjemność?

EDGAR: – To twój braciszek Edgar. Ciągle chory.
SARA: – A, Edgar. Chcesz rozmawiać z Zofią? Jest też u nas jej
mąż, twój kolega z liceum. Pan Renaldo.
EDGAR: – Renaldo? Ten Brazylijczyk?
SARA: – On już jest Amerykaninem. Ma amerykański paszport.
EDGAR: – A, to ciekawe!
SARA: – Edgarze, niepokoję się twoim stanem psychicznym!
EDGAR: – Ty? Niepokoisz się o mnie? Kochanie, możesz bawić się
spokojnie lalkami. Twój braciszek ma mocny charakter.
Pa, najdroższa siostrzyczko...
SARA: – Halo, halo... Czym mogę się bawić?! Lalkami?! Już nie
jestem małą dziewczynką! Halo, halo...
82
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 9
Vocabulary
°bawić się czymś > I. (bawię się, ~wisz się) – to play with something
°czuć się kimś > I. (czuję się, –esz się) – to feel like someone
°dziać się (only: dzieje się / będzie się dziać / działo się) – to
happen
°dzwonić (do kogoś / dokądś > G.) (dzwonię, ~nisz) – to call
(someone / somewhere)
°kontaktować się z kimś > I. (kontaktuję się, –esz się) – to contact
someone
°niepokoić się czymś > I. (niepokoję się, ~koisz się) – to worry
about something
°opiekować się kimś > I. (opiekuję się, –esz się) – to take care of
someone
°°porozmawiać (porozmawiam, –sz) – to talk, speak
°przeżywać coś > A. (przeżywam, –sz) – to experience
°rozmawiać (rozmawiam, –sz) – to talk, to speak
°starać się być kimś > I. (staram się, –sz się) – to try to be someone
°°nawiązać coś > A. (nawiążę, –esz) – to connect, to make contact
°°spędzić (spędzę, –isz) – to spend (time)
°°zająć się czymś > I. (zajmę się, zajmiesz się) – to occupy
oneself with something
°/°°potrafić + inf. (potrafię, ~fisz) – to be able to, to be capable of
A, Edgar – oh, Edgar czy (in the meaning ‘albo’) – or

Amerykanin (mos.); G. –a czym (I. / L. / co) – what
– American (male) dni; see dzień – days
amerykański (m.) dziecko (n.); G. –a – child
– American (adj.) dzień (m.inanim.); G. dnia; N.
braciszek (mos.); G. ~szka pl. dni – day
– little brother dziewczynka (f.); G. –i
Brazylijczyk (mos.); G. –a – little girl
– Brazilian (male) halo – hello
charakter (m.inanim.); G. –u jesień (f.); G. ~eni – autumn
– character język (m.inanim.); G. –a
chory (m.) – sick, ill – language
ciągle – constantly kilka (nm. prs); G. –u
co* – what – a few, several
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
kimś (I. / ktoś) – someone rodzina (f.); G. –y – family

kochanie (exclamation) rozmowa (z kimś > I); (f.);
– honey, darling G. –y – conversation (with
kryzys (m.inanim.); G. –u – crisis someone)
lalka (f.); G. –i – doll samopoczucie (n.); G. ~cia
liceum (n.); G. = N. – mood, frame of mind
– high school Sara (f.); G. –y – name
mąż (mos.); G. męża – husband siostrzyczka (f.); G. –i; V. –o!
miesiąc (m.inanim.); G. –a; N. – little sister
pl. –e – month spokojnie – quietly
(ze) mną (I. / ja) – (with) me sport (m.inanim.); G. –u
mocny (m.) – strong – sport
na + A. (destination) – to stan (m.inanim.); G. –u; no
najdroższa (superl. / droga) plural – condition
– dearest synek (mos.); G. ~nka – son
nim (I. / on) – him synku (V. / synek) – son
niż – than tobą (I. / ty) – you
o mnie (L. / ja) – about me trudności; pl.; see trudność
obco – foreign, strange – difficulties
Pa! (exclamation) – Bye! trudność (f.); G. ~ości; N. pl.
paszport (m.inanim.); G. –u ~ości – difficulty
– passport twoim; see twój (I / twój)
Polak (mos.); G. –a; I. pl. –ami – your
– Pole (male) u nas (G. / my) – us
praca (f.); G. –y – work was (G. / wy) – you (pl.)
prawda (f.); G. –y – truth zima (f.); G. –y – winter
przecież – but zimniej (comp. / zimno) – colder
przyjemność (f.); G. ~ości zimno – cold
– pleasure złe (n.) – bad
rodzeństwo (n.); G. –a źle – badly, bad
– siblings

* Co – inflected pronoun: G. czego, D. czemu, A. co, I. / L. czym;
no plural.
84
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 9
A, to ciekawe! – Oh, that’s interesting!
Co się dzieje? – What’s going on? / What’s happening?
Co u was? – What’s up with you?
czuć się kimś, np. Polakiem – to feet like someone, e.g a Pole
Jest zimno. – It’s cold.
mieć mocny charakter – to have a strong character
stan psychiczny – psychological condition
starać się być kimś – to try to be someone
To prawda. – It’s true.
To ty, kochanie!? – It’s you darling!?
Z kim mam przyjemność (rozmawiać)? – To whom do I have the
pleasure of speaking?

Jaka szkoda! – What a pity!
Jest mi źle / smutno / dobrze. – I’m not doing well, I’m sad, I’m
doing well.
Wszystko po staremu. – Nothing new.
Tak, słucham. – Yes, hello.
Tęsknię za tobą / za wami / za bratem... . – I miss you / you (pl.) /
my brother... .
How does it work?
Instrumental
Kim? Czym? || (Z) kim? (Z) czym?
Function/s
The Instrumental is the fifth declension case and it answers the questions:
kim? / czym?; (z) kim, (z) czym. It commonly states the object and most
often indicates the instrument of action, e.g. piszę (czym?)  ołówkiem,
kredą. In the sentence: Edgar rozmawia z siostrą we encounter the following
instrumental construction: preposition z + the noun in Instrumental case,
indicating an accompanying person or thing.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
kim
To create a question about the descent, profession, or traits of a person, etc.
we use the interrogative pronoun kim. It is a form of the pronoun kto in the
Instrumental. To the question: Kim on (ona, ono) jest? in Polish we construct
sentences with forms in this case.
Examples:
(m.) On jest Polakiem. / On jest Amerykaninem. / On jest moim
ojcem. / On jest sympatycznym chłopcem. / On jest studentem.
(f.) Ona jest Polką. / Ona jest Amerykanką. / Ona jest moją matką. /
Ona jest najlepszą studentką. / Ona jest sympatyczną dziewczyną.
(n.) To dziecko jest bardzo grzecznym dzieckiem.
The imperfective verb opiekować się directly takes the Instrumental. Here
are its syntactic constructions (kim? / czym?): Kim on / ona opiekuje się?
 On / Ona opiekuje się chorym ojcem. On / Ona opiekuje się chorym
dziadkiem; Czym on / ona opiekuje się? – On / Ona opiekuje się moim
mieszkaniem.
z kim
The preposition z is coupled with the Instrumental when: 1. it indicates an
accompanying person or object, or a co–operating element (in the meaning
‘together’), 2. it indicates a person taking part equally in a given activity (in
the meaning ‘reciprocally’), 3. it indicates a characteristic trait (content of
something, ingredient, accessory) etc. examples: Z kim on rozmawia? 
On rozmawia z Zofią. On rozmawia z siostrą / z mamą / z Martą.
Inflectional Endings
sg. pronoun / noun
adjective
N. m. mój dobry synek || ołówek –im, –ym –em (–’em)
N. f. moja dobra siostra || praca –ą –ą
N. n. moje dobre piwo || dziecko –im, –ym –em (–’em)
pl.
N. m. moi dobrzy synowie || moje ołówki –imi, –ymi –ami / *–mi
N. f. moje dobre siostry || lalki –imi, –ymi –ami
N. n. moje dobre dzieci || ćwiczenia –imi, –ymi –ami / *–mi
86
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 9

* The ending –mi – is rare. It applies to only a few nouns: brat (mos.) 
braćmi, dzieci (pl.)  dziećmi, gość (mos.) gośćmi, koń (m.anim.) 
końmi, kość (f.) kośćmi, liść (m.inanim.)  liśćmi, ludzie (pl.)  ludźmi,
pieniądze (pl.)  pieniędzmi, przyjaciel (mos.)  przyjaciółmi etc.
Attention: the symbol ‘ (–’em) indicates the palatalization of the preceding

consonant: (N. sg.) synek  opiekuje się (I. sg.) moim synkiem.
Alternations – consonant and vowel changes
To jest mój synek.  On jest moim synkiem.

The construction of the type: To jest mój synek requires a question with
the pronoun kto in the Nominative (Kto to jest?). The construction: On jest
moim synkiem requires a question with the pronoun kim (Instrumental form).
Thus: Kto to jest?  To jest mój synek (N.); Kim on jest?  On jest moim
synkiem (I.).
Alternation is the repeated changes of various phones which occur in the last
syllable of the stem, e.g. synek  synkiem; ojciec  ojcem; chłopiec 
chłopcem; Marek  Markiem, pies  psem; dziecko  dzieckiem.
In the Polish language there is a group of phones (consonant and vowel) that
change in a regular way in the same place in the morpheme, e.g. ręka  ręczny
 ręce. The most commonly occurring alternations are systematically presented
in successive lessons.
So remember some examples:

CHANGES: –k >–ki, –g >–gi || –‘e (–e) >–ø || –ó >–o || –ą >–ę ||
Examples:
chłopiec chłopcem (mos.), dziecko dzieckiem (n.), język językiem
(m.inanim.), mąż mężem (mos.), ojciec ojcem (mos.), ołówek
ołówkiem (m.inanim.), pędzel pędzlem (m.inanim.), Polak
Polakiem (mos.), róg rogiem (m.inanim.), stół stołem (m.inanim.),
synek synkiem (mos.), widelec widelcem (m.inanim.).
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Conjugation of the verb opiekować się [IMPERF.] – KG I. Syntactic Construction + I.
sg. Kim się opiekujesz? / Czym się opiekujesz?

1. ja opiekuj –ę się* [ małym synkiem, małą córeczką,
dzieckiem]
2. ty opiekuj –esz się [mieszkaniem, kotami]
3. on, ona, ono opiekuj –e się
pl.
1. my opiekuj –emy się
2. wy opiekuj –ecie się
3. oni, one opiekuj –ą się

* Attention:
A generally reliable grammatical rule. Verbs of the type opiek–owa–ć się,
studi–owa–ć, prac–owa–ć with the element –owa– in the infinitive have the
element –uj in the stem in the conjugation in the present tense; as above:
(ja) opiek– uj– ę się etc. Other verbs in this textbook: darować (Imperf. and
Perf.), decyduj (się), denerwować (się), drukować, dysponować, dziękować,
emigrować, interesować (się), kontaktować się etc.
muszę z tobą porozmawiać

The verb musieć is coupled exclusively with an infinitive. There is no
imperative from. For the use, present and future tense conjugations, as well as
the syntax of this verb – see lesson number 20, pg. 197.
Conjugation of the verb niepokoić (się) [Imperf.] – KG II – present tense
sg. pl.
1. ja niepokoj –ę (się)* 1. my niepoko –imy (się)
2. ty niepoko –isz (się) 2. wy niepoko –icie (się)
3. on, ona, ono niepoko –i (się) 3. oni, one niepokoj –ą (się)

* The word się contained in parenthesis after a verb indicates that the
verb may occur with the word się or without it, e.g. niepokoić się czymś /
niepokoić kogoś. The notation: bać się (word się without parenthesis)
indicates that the verb always occurs in conjunction with się, e.g. bać się.
88
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 9
A few feminine nouns have the ending –i, e.g. pani. The declination of these
nouns in the singular is as follows:
N. pani* Kowalska, Nowak
G. pani Kowalskiej, Nowak
D. pani Kowalskiej, Nowak
A. panią Kowalską, Nowak
I. (z) panią Kowalską, Nowak;
Rozmawiam z panią Kowalską / z panią Nowak.
L. (o) pani Kowalskiej, Nowak

* According to this pattern the feminine nouns: gospodyni, sprzedawczyni
etc. are also inflected, with the exception of the form in the Accusative, which
has the ending -ę.
liceum
Neuter nouns borrowed from Latin that end with –um e.g. liceum, gimnazjum,
muzeum, technikum are not inflected in the singular. In the plural, with
the exception of the Genitive, they are inflected according to the neuter
declination: N. licea, G. liceów, D. liceom, A. licea, I. liceami, L. (w) liceach,
V. licea! This rule doesn’t apply to such words as: (ten) rozum, (ten) album,
(ten) kostium.
chory, znajomy, podróżny

Masculine personal nouns which are derived from adjectives are inflected like
adjectives. Example: Lekarz zbadał chorego (form A. sg.). Nominative plural
form: chorzy, znajomi, podróżni.
Reminder
Zofia spędzi kilka dni w Nowym Jorku.
In sentences: Zofia spędzi kilka dni w Nowym Jorku. / Edgar interesuje się
Polską, the subjects of the sentences about which we ask a question using the
interrogative pronoun kto, occur in the Nominative and are nouns or subjective
pronouns. The subject signifies a person or object whose action we state with
the help of the predicate and answers the questions: kto, co.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Exercises
1. P
lease construct a question about the underlined noun (column B) and
write in the blanks in column A.
Example:
Kim jesteś? Jestem Polakiem.
A. B.
1. ...................................... ? Moja mama jest Polką.
2. ...................................... ? Mój szwagier jest Brazylijczykiem.
3. ...................................... ? Edgar jest Amerykaninem.
4. ...................................... ? Jego dziadek jest Francuzem.
5. ...................................... ? Agata jest Amerykanką.
6. ...................................... ? Jej dziadek jest Niemcem.
2. P
lease answer the questions based on the information contained in the dialogue.
Example:
Z kim rozmawia Edgar? Edgar rozmawia z mamą (mama).
1. Z kim rozmawia Sara?
Sara rozmawia .... ................................. (brat).
2. Kim opiekuje się Zofia?
Zofia opiekuje się ................................ (synek).
3. Kim jest Renaldo?
Renaldo jest .............................. (Brazylijczyk).
90
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 9
4. Czym może się zająć Edgar?
Edgar może się zająć ............................ (sport).
5. Czym może się bawić Sara?
Sara może się bawić............... (lalka; pl. lalki).
3. P
lease complete the dialogues using the expressions below.
Possible Expressions: czym, kim, z, z kim.
Example:
Kim jesteś? – Jestem twoją siostrą, Edgarze!
Edgar: A to ty, Sara!!! Co robisz? Bawisz się?... . ..............? Lalkami?
Sara: Nie bawię się, a rozmawiam ........ Zofią?
Edgar: .... ...........? Z Zofią? Przecież ona mieszka w Berkeley!
Sara: Ale teraz jest tutaj. Opiekuje się małym synkiem.
Edgar: ..........? Małym synkiem?!
Sara: Czy chcesz rozmawiać ........ Zofią?
Edgar: Nie. Chcę rozmawiać ........... Brazylijczykiem, który ma na
imię Renaldo.
Sara: On już jest Amerykaninem.
Edgar: ..........? Amerykaninem?
Sara: Tak, ma już amerykański paszport.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Telephone conversations gadu–gadu

Gagu–gadu is the first Polish program which allows direct communication
through the Internet, in addition to sending text messages to cellular networks.
The program always displays the current status of the users. From this we
know whether a user at a given moment is available or not, (using or not using
the Web). A user’s account is protected by a password sent to the server as
a ciphered code.
If you are feeling down, take advantage of one of the access numbers 0708
1 ... (Onet 0708 177 800), (Interia 0 708 108 107) for home telephones, or
purchase a telephone scratch card at a newsstand, post office, or gas station.
A Polish telephone card costs from 10 zł to 100 zł. How do they work? Write
down the special access number, dial the hidden PIN code and call. Details in
Polish are on the card. A one minute connection to EU countries costs from
several grosz to half a zloty. It’s worth trying!
Answer key
3. Czym? / z / Z kim? / Kim? / z / z / Kim?
jest Agata? / Kim jest jej dziadek? 2. z bratem / synkiem / Brazylijczykiem / sportem /lalką or lalkami
1. Kim jest twoja mama? / Kim jest twój szwagier? / Kim jest Edgar? / Kim jest jego dziadek? / Kim
92
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 9
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
10. Najlepszym lekarstwem

jest muzyka
Marta talks about illness. You can see she’s worried. She tries to
remedy Edgar’s low spirits. Edgar waits for Dr. Kowalska.
09 MARTA: – Edgarze, masz grypę?

EDGAR: – Cierpię raczej na nostalgię.
MARTA: – Robię herbatę ziołową. Potem zjesz dobry rosół. Kupię
mięso na targu.
EDGAR: – Nie jestem głodny. Chce mi się jedynie pić. Nie chce mi
się jeść.
MARTA: – Lubisz kefir? Kupię kefir lub jogurt. Może chcesz
hamburgera?
EDGAR: – Możesz kupić sałatę zieloną. Mam ochotę na sałatę z fetą.
MARTA: – Może zamówię pizzę?
EDGAR: – Czekam na lekarza. Umówiłem się z doktor Kowalską
na czwartą. To jest znajoma Bogdana.
MARTA: – Dobrze. Czekaj na tę panią. W takim razie idę na zakupy.
EDGAR: – Tak. Ma pani rację. To pewnie jesienne osłabienie

organizmu.
LEKARZ: – Jesienią i zimą wielu ludzi czuje się źle. Czy ma pan
jakiegoś kolegę? Mam nadzieję, że nie jest pan tutaj sam...?
EDGAR: – Nie jestem. Lubię Bogdana i moją koleżankę
z Ameryki. Bogdana chyba pani dobrze zna...? Jego
kolegę Andrzeja też.
LEKARZ: – Uprawia pan sport? Jaką muzykę pan lubi?
EDGAR: – Lubię biegać. Uwielbiam muzykę klasyczną. Kocham
Bacha, Chopina i Góreckiego.
Czasami piszę wiersze miłosne po angielsku.
LEKARZ: – Jest pan młody. Przystojny. Ma pan przyjaciół. Ma pan
również dobry gust.
EDGAR: – Tak. Ale muzyka Chopina budzi we mnie ten jakże
dziwny nastrój.
LEKARZ: – Proszę, to prezent dla pana. Kupiłam płytę kompaktową
z muzyką, która ma działanie terapeutyczne.
EDGAR: – (reads) Oberki, polki, rondo veneziano...
94
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 10
LEKARZ: – Proszę kupić multiwitaminę, pić dobry syrop malinowy

i miód.
EDGAR: – Dziękuję pani doktor za radę. Już się czuję lepiej.
Vocabulary
°biegać (biegam, –sz) – to run
°budzić; 3rd pers. sg. budzi – to awaken, to arouse
°cierpieć na coś > A. (cierpię, ~pisz) – to suffer from something
°iść (idę, idziesz) – to go (on foot)
°kochać coś > A. (kocham, –sz) – to love
°martwić się (martwię się, ~wisz się) – to worry, to be concerned
°pisać coś > A. (piszę, –esz) – to write something
°próbować + inf. (próbuję, –esz) – to try
°rozmawiać (o czymś > L.) (rozmawiam, –sz) – to talk about
something
°uprawiać coś > A. (uprawiam, –sz) – to practise, to play, to go in
for something
°°zaradzić czemuś > D. (zaradzę, –isz) – to remedy something
°° zjeść coś > A. (zjem, –sz) – to eat something
Ameryka (f.); G. –i – America grypa (f.); G. –y

Bach (mos.); G. –a – Bach – the flu, a cold
Chopin (mos.); G. –a – Chopin gust (m.inanim.); G. –u – taste
choroba (f.); G. –y hamburger (m.anim.); G. –a
– illness, disease – hamburger
chyba – probably Herbapol (m.inanim.); G. –u
czasami – sometimes – Polish producer of herbs
czwarta (f.); G. –ej; see na herbata (f.); G. –y – tea
czwartą – four o’clock jakiś (m.); G. jakiegoś – any, a
dobry (m.) – good jakże – some kind of
doktor Kowalska* jedynie (in the meaning ‘tylko’)
– doctor Kowalska – only
działanie (n.); G. –a – effect jesienne (n.) – autumnal
dziwny (m.) – strange jogurt (m.inanim.); G. –u
feta (f.); G. –y – feta cheese – jogurt
Górecki (mos.); G. ~kiego** Kamianna (f.; adj. inflection);
– a Polish composer G. –ej – a Polish village
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
kefir (m.inanim.); G. –u – kefir pewnie – surely

klasyczna (f.) – classical pizza (f.); G. –y – pizza
kolega (mos.); G. –i; A. –ę płyta kompaktowa (f.); G. –y /
– friend, colleague –ej – compact disc
lekarstwo (n.); G. –a po angielsku – English
– medicine (language)
lekarz (mos.); G. –a – doctor polka (f.); G. –i (dance)
lepiej (comp. / – Polka dance
dobrze) – better prezent (m.inanim.); G. –u
lub – or – present
ludzie; pl. (m. prs.); G. pl. przyjaciel (m. prs.); G –a – friend
ludzi – people przyjaciół (G. pl. /
malinowy (m.) – raspberry (adj.) przyjaciel) – friend
mi (D. / ja) – me racja (f.); G. –i – right (correct)
miłosne; here: (nm. prs. pl.) raczej – rather
– love (adj.) rada (f.); G. –y
miód (m.inanim.); G. – advice, suggestion
miodu – honey rondo veneziano
(we) mnie; (L. / ja) – in me – venetian rondo
multiwitamina (f.); G. –y rosół (m.inanim.); G. ~sołu
– multivitamin – Polish broth soup
muzyka (f.); G. –i sałata (f.); G. –y – salad
– music sam (m.) – alone
na czwartą – at four o’clock syrop (m.inanim.); G. –u
nastrój (m.inanim.); G. ~roju – syrup
– mood targ (m.inanim.); G. –u
nostalgia (f.); G. ~gii; no – market
plural – nostalgia terapeutyczne (n.)
oberek (m.anim.); G. ~rka; N. – therapeutic
pl. ~rki – Polish folk dance też – also
ochota (f.); G. –y – desire, urge tę (A. / ta) – that
organizm (m.inanim.); G. –u widać, że... (mod.) – it shows
– organism that…, it can be seen that…
osłabienie (n.) (czegoś > G.); wielu (m. prs.); G. = N.
G. ~nia – weakening – many
pani (f.); A. panią wiersz (m.inanim.); G. –a; N.
– woman, miss, mrs pl. –e – poem
96
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 10
za + A. (with verb zielona (f.) – green

dziękować) – for ziołowa (f.) – herbal
zakupy; pl. G. pl. –ów*** znajoma (f.); G. –ej
– shopping – acquaintance

* I f a doctor is a woman the word doktor isn’t inflected. This also
applies to other nouns indicating traditionally male professions
and positions that today are also occupied by women.
** Attention – Polish surnames ending with –cki are inflected like
masculine adjectives.
*** T he construction iść na zakupy means to go to the store, into
town, in order to buy something; the construction iść po zakupy
means to go to buy a specific thing (Nowy słownik poprawnej
polszczyzny, joint work, PWN, Warszawa 2002, pg. 1285).
Chce mi się pić / jeść. – I’m thirsty / hungry; I want to eat, drink
something.
cierpieć na coś – to suffer from something
coś budzi coś w kimś – something arouses something in someone
dziękować za coś, np. za radę – to thank for something, e.g. for advice
iść na zakupy or po zakupy – to go shopping, to go buy something
mieć grypę – to have the flu
mieć nadzieję, że... – to hope that...
mieć ochotę na coś – to have the urge for something
mieć rację; (ktoś ma rację) – to be right (someone is right)
w takim razie – in that case
zielona sałata – green salad

Boli mnie głowa / żołądek; Bolą mnie zęby. – My head / stomach
hurts; I have a toothache.
Co z tobą? – And what’s with you?
Jestem bardzo słaby / chory; słaba / chora. – I feel really weak, sick.
Muszę pana / panią zbadać. – I have to examine you.
Wszystko mnie boli. – Everything hurts. / My whole body aches.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
How does it work?
Accusative
Kogo? Co? || (Na) kogo? (Na) co?
Functions
The Accusative is the fourth Polish declension case and answers the
questions: kogo, co. The Accusative often expresses a direct object (this
applies to nouns, personal pronouns, cardinal and collective numerals),
e.g. Marta robi herbatę ziołową. / Lubię Bogdana. Other parts of speech
(adjectives, certain pronouns, adjectival participles) used in this inflected form
describe the main expressions.
sg. pronoun / adj. noun
N. (m.inanim.) mój piękny ogród –ø, –i, –y –ø
N. (m.) / (mos.) mój czarny kot || miły syn –ego –a
N. f. moja miła siostra || twarz –ą, –ą –ę, –ø *
N. n. moje dobre dziecko || ćwiczenie –e, –e –o, –e
pl.
N. (m. prs.) moi dobrzy profesorowie / –ych, –ich –ów, –i, –y
(nm. prs.) moje ładne ogrody –e –y, –i, –e
N. (f.) moje piękne córki / podróże –e – i, –y, –e
N. (n.) moje ważne słowa / ćwiczenia –e –a

* Nouns of the type podróż, twarz, jesień etc. in the Accusative sg. have
ending –ø , i.e. the same ending as in the Nominative. sg.
Verbs that directly take the Accusative

Co ? / Kogo?; (Na) co? / (Na) kogo?
KG III jeść (Imperf.)*: jogurt, rosół, sałatę, pizzę, jajko

Identical syntax for the verbs: zjadać (Imperf.), zjeść (Perf.)
98
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 10
KG III kochać (Imperf.): Bacha, Chopina, babcię

Identical syntax for the verbs: pokochać (Perf.)
KG I kupować (Imperf.) sałatę, rower
Identical syntax for the verbs: kupić (Perf.)
KG II lubić (Imperf.): kefir, Martę, piwo
Identical syntax for the verbs: polubić (Perf.)
KG III mieć (Imperf.): kolegę, grypę
KG I pić (Imperf)*: sok, herbatę ziołową
Identical syntax for the verbs: wypijać (Imperf.), wypić (Perf.)
KG II robić (Imperf.): rosół, herbatę
Identical syntax for the verbs: zrobić (Perf.),
przygotowywać (Imperf.), przygotować (Perf.)
KG III uwielbiać (Imperf.): muzykę, piwo
Identical syntax for the verbs: ubóstwiać (Imperf.)
KG III zamawiać (Imperf.): pizzę, jesiotra, pieczone prosię
Identical syntax for the verbs: zamówić (Perf.)
It’s worth looking at

* Conjugation of the verbs jeść oraz pić – see lesson 8.
Verbs that take the Accusative with a preposition
KG III czekać na panią Kowalską

Identical syntax for the verbs: poczekać (Perf.), zaczekać (Perf.)
KG I iść na (po) zakupy
Identical syntax for the verbs: pójść (Perf.), wychodzić
(Imperf.), wyjść (Perf.) / jechać (Imperf.), pojechać (Perf.)
KG III mieć ochotę na herbatę
– see also list on pg. 301-302
Conjugation of the verb pisać [Imperf.] – KG I – present tense

1 list, artykuł, reklamację, pismo 1
sg. pl.
1. ja pisz –ę* 1. my pisz –emy
2. ty pisz –esz 2. wy pisz –ecie
3. on, ona, ono pisz –e 3. oni, one pisz –ą
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9

* The following perfective verbs are inflected according to the same
conjugation pattern given in this book: napisać, podpisać, przypisać, wpisać,
zapisać się.
Syntax of the Accusative – syntactic constructions

jem rosół / kocham Chopina
In the Accusative masculine singular we see a difference between declensions
of animate and inanimate nouns. Inanimate nouns (names of things and
abstract ideas) have the same ending in the Accusative and Nominative (zero
ending; –ø), whereas animate and personal nouns (names of people and
animals) have the –a ending in the Accusative, the same as in the Genitive.
może chcesz hamburgera

Some groups of masculine words, such as: names of dishes: kurczak, kotlet,
hamburger, names of flowers, e.g. tulipan etc., take in the Accusative sg. the
endings of masculine animate nouns. Examples: Jem świeżego kurczaka /
(informal) kotleta / hamburgera; Kupię dla Marty jednego tulipana
(informal). In the case of the nouns tulipan, kotlet the use of the ending –a is
considered informal.
pani Kowalska, pan Kowalski

Masculine surnames of an adjectival nature with the suffixes –cki, –dzki, –ski,
–ny are inflected like masculine adjectives. Feminine surnames with suffixes
–cka, –dzka, –ska are inflected like feminine adjectives; lubię panią Kowalską
i pana Kowalskiego / czekam na panią Kowalską. We don’t inflect names of
the type pani Mędak, pani Nowak, pani Jannasz; Accusative sg.: lubię panią
Mędak, znam dobrze panią Nowak, czekam na panią Jannasz.
Kamianna
Kamianna, name of a place – adjectival inflection; G. (z) Kamiannej.
chce mi się pić / chce mi się jeść / chce mi się spać
Useful Dative case construction with the meaning ‘to feel a physiological,
physical, or psychological need to do something; to desire something, to want
to do something’.
100
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 10
ta pani  tę panią; czekaj na tę panią!

The demonstrative pronoun ta in the Accusative takes the ending –ę. The
pronoun’s inflected forms are as follows: N. ta, G. tej, D. tej, A. tę, I. tą, L.
(o) tej. See also inflection of pani – lesson 9.
widać / słychać
Impersonal verbs of the type widać, słychać appear exclusively in the
infinitive and have the following forms: present tense – widać (jest) /
słychać (jest); past tense – widać było / słychać było; future tense – widać
będzie / słychać będzie; conditional mood – widać byłoby / słychać byłoby
imperative mood – niech będzie widać / niech będzie słychać.
Exercises
1. P
lease put the proper nasal vowel –ę or –ą in the blank spaces.
Edgarze, czy masz gryp.... ? – (ja) Cierpi.... na nostalgi....
– (ja) Zrobi.... herbat.... ziołow.... . – (ja) Kupi.... kurczaka.
– Nie chce mi si.... jeść. – (ja) Kupi.... sałat.... zielon.... . – (ja)
Mam ochot.... na sałat.... . – (ja) Zamówi.... pizz.... . – (ja)
Umówiłem si.... na czwart.... . – Umówiłem si.... z doktor
Kowalsk.... . – Czekam na t.... pani.... . – (ja) Id.... na zakupy.
– Ma pan racj.... . – Czy ma pan koleg....? – (ja) Lubi.... Mart.... .
– (ja) Uwielbiam muzyk.... klasyczn.... . – Prosz...., to prezent dla
pana. – (ja) Dziękuj.... za rad.... . – (ja) Już si.... czuj.... lepiej.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
2. P
lease combine the given nouns in the Accusative with the appropriate
verbs in the first person singular present tense so that they agree with the
information contained in the dialogue.
Example:
(ja) Mam grypę. [mam, piję, uwielbiam]
1. (ja) ......... ........... dobry rosół. [czuję się, cierpię, jem]
2. Ty .......... ... herbatę ziołową. [robisz, jesz, dziękujesz]
3. On ........ ....... zieloną sałatę. [lubi, pije, czeka]
4. Ona ........ ................. kolegę. [ma, kupi, zamówi]
5. My ... ..... muzykę klasyczną. [uwielbiamy, jemy, pijemy]
6. Oni ......... ......... na nostalgię. [cierpią, uwielbiają, czują się]
3. P
lease choose the proper nouns and write the Accusative singular form
of chosen nouns. Nouns: Bach, Bogdan, Chopin, doktor, feta, grypa,
herbata ziołowa, jogurt, kefir, kolega, koleżanka, kompozytor, lekarz,
lekarka, Marta, mięso, miód, multiwitamina, muzyka klasyczna,
nastrój, nostalgia, oberek, pani doktor Kowalska, pizza, płyta
kompaktowa, polka, prezent, rada, dobry rosół, sałata zielona, sport,
syrop malinowy, wiersz; A. pl. – wiersze.
Example:
Co Edgar lubi? Edgar lubi sałatę zieloną i fetę.
1. Co Edgar czasami pisze?
Czasami Edgar pisze ............................................ .
2. Co Edgar uwielbia?
Edgar uwielbia ..................................................... .
102
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 10
3. Co Marta kupi?
Marta kupi ........................................................... .
4. Co Marta chce zamówić?
Marta chce zamówić ............................................ .
5. Co Marta proponuje?
Marta proponuje ................................................... .
6. Kogo Edgar kocha?
Edgar kocha ......................................................... .
7. Kogo Edgar lubi?
Edgar lubi ............................................................. .
8. Na co Edgar ma ochotę?
Edgar ma ochotę na .............................................. .
9. Na kogo Edgar czeka?
Edgar czeka na ...................................................... .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
What’s bothering you?

If you want to be treated in Poland – below are the rankings of the best
hospitals in Poland according to the magazine “RZECZPOSPOLITA” – from
October 20, 2009:
http://www.rp.pl/temat/379845_Ranking_szpitali_2009.html or http://www.
rp.pl/artykul/64995,380067_Olsztynska_poliklinika__nr_1_w_Polsce.html
Where to get treated?
HOSPITAL RANKINGS. The best hospitals in Poland:
Public hospitals: General and oncology

1. Oncology Hospital in Olsztyn
2. Regional Hospital in Kołobrzeg
3. The Norbert Barlicki University Clinical Hospital nr 1in Łódź
Specialized hospitals
1. The Janusz Daab Independent Surgical Hospital in Piekary Śląskie
2. Burn Clinic in Siemianowice Śląskie
Private Hosipitals
1. Pleszew Medical Center
2. EuroMediCare Specialized Hospital and Clinic in Wrocław
Answer key
(lekarza, lekarkę – doctor: male / female).
z Ameryki – friend from America) / sałatę zieloną, fetę / panią doktor or panią doktor Kowalską
sałatę zieloną / pizzę / herbatę ziołową, dobry rosół / Bacha, Chopina / Bogdana, Martę (koleżankę
Jem / robisz / lubi / ma / uwielbiamy / cierpią 3. wiersze / muzykę klasyczną / mięso, kefir, jogurt,
muzykę klasyczną. – Proszę, to prezent dla pana. – Dziękuję za radę. – Już się czuję lepiej. 2.
panią. – Idę na zakupy. – Ma pan rację. – Czy ma pan kolegę? – Lubię Martę. – Uwielbiam
pizzę. – Umówiłem się na czwartą. – Umówiłem się z doktor Kowalską. – Czekam na tę
kurczaka. – Nie chce mi się jeść. – Kupię sałatę zieloną. – Mam ochotę na sałatę. – Zamówię
1. Edgarze, czy masz grypę? – Cierpię na nostalgię. – Zrobię herbatę ziołową. – Kupię
104
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 10
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Edgar i Mar ta w Galerii Kazimierz
11. Edgar i Marta

w Galerii Kazimierz
Marta and Edgar go shopping to stock up on food. Edgar doesn’t
like supermarkets. He also doesn’t like to go shopping.
10 MARTA: – Przepraszam, uczysz się języka polskiego?

EDGAR: – Nie, nie. Korzystam z twojego słownika, bo chcę coś
przetłumaczyć.
MARTA: – Jakiego słowa szukasz?
EDGAR: – Malina. Nie ma tego słowa w słowniku.
MARTA: – Malina. (thinks it over) W Krakowie jest restauracja
U babci Maliny.
EDGAR: – U babci Maliny? Chcę iść do tej restauracji.
MARTA: – Ale musimy zrobić większe zakupy na cały tydzień.
EDGAR: – Mam cały karton syropu z malin. Czego jeszcze potrzebujemy?
MARTA: – Nie ma masła, nie ma dżemu. Nie ma nawet piwa
w lodówce. Co ty jesz na śniadanie?
EDGAR: – Piję tylko kawę.
MARTA: – Kawę bez cukru? Masz jeszcze trochę kawy. Nie ma
nawet herbaty! Szafka jest pusta! Lodówka też jest pusta!
EDGAR: – Czyja lodówka?
MARTA: – Twoja! Moja też jest pusta. Czas na zakupy.
Potrzebujesz wielu rzeczy.
EDGAR: – Nie lubię tego hałasu w supermarketach. Tu zawsze

dużo ludzi.
MARTA: – A ja nie lubię pustych lodówek. Czekaj na mnie
w barze! Wrócę za godzinę.
EDGAR: – Proszę kufel piwa...

KELNER: – Jasne? Ciemne?
EDGAR: – Jeden kufel jasnego. Ale z beczki! I paczkę zapałek.
KELNER: – Paczkę zapałek?
EDGAR: – Tak. Albo... Nie. Proszę pięć paczek zapałek.
MARTA: – Edgarze, ty palisz papierosy?

EDGAR: – Nie. Zapałki są dla ciebie. Ciągle brakuje ci zapałek.
MARTA: – Co za pomysł?! Dziewczynka z zapałkami! Co ty czytasz?
EDGAR: – Czytam moją ulubioną bajkę Andersena.
106
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 11
Vocabulary
°brakować (3rd pers. sg. brakuje czegoś > G. / komuś > D.) – to lack
°korzystać z czegoś > G. (korzystam, –sz) – to use
°palić coś > A. (palę, ~lisz) – to smoke
°potrzebować czegoś > G. (potrzebuję, –esz) – to need something
°°przetłumaczyć coś > A. (przetłumaczę, –ysz) – to translate
something
°szukać czegoś > G. (szukam, –sz) – to look for something, to search
°uczyć się (czegoś > G.) (uczę się, –ysz się) – to learn
°°wrócić (wrócę, ~cisz) – to come back
°wybierać się na coś > A. (wybieram się, –sz się) – to go to something
°zastanawiać się (zastanawiam się, –sz się) – to think about
°°zrobić coś > A. (zrobię, ~bisz) – to do something
albo – or godzina (f.); G – y – hour

Andersen (mos.); G. –a; hałas (m.inanim.); G. –u
– surname – noise
bajka (f.); G. –i – fairytale jasne (n.; adj.) – light
bar (m.inanim.); G. –u – bar język polski (m.inanim.); G.
beczka (f.); G. –i – keg –a / ~kiego
bez + G. – without – Polish language
bo – because karton (m.inanim.) (czegoś >
cały (m.) – whole G.); G. –u – carton
ci (D. / ty) – you kawa (f.); G. –y – coffee
ciebie (G. / ty) – you kelner (mos.); G. –a – waiter
ciemne (n.) – dark kufel (m.inanim.) (czegoś >
co za + rzeczownik G.); G. ~fla – mug
– what a + noun lodówka (f.); G. –i
cukier (m.inanim.); G. ~kru – refrigerator
– sugar malina (f.); G. –y ; N. pl. –y ;
czas (m.inanim.); G. –u – time G. pl. malin – raspberry
czas na coś; see czas masło (n.); G. –a – butter
– time for something na cały – for the whole
czego (G. / co) – what na mnie (A. / ja) – for me
czyja (f.) – whose na śniadanie; see
dużo (> G. pl.) – a lot śniadanie – for breakfast
dżem (m.inanim.); G. –u – jam nawet – even
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
nie ma (+ G. sg. or pl.) ten (m.); G. tego – this

– isn’t any, aren’t any też – also
paczka (f.); G. –i (czegoś > G.) to (n.); G. tego – this
– pack trochę (+ G.) – a bit
papieros (m.anim.); G. –a; N. twoja (f.) – your
pl. –y – cigarette u (kogoś) +> G. – at
pięć (+ G. pl.) – five someone’s (place, home, etc)
pomysł (m.inanim.); G. –u ulubiona (f.) – favorite
– idea wiele (nm. prs.) (+ G. pl.)
pusta (f.) – empty – many
rzecz (f.); G. –y; N. pl. –y większe (comp. / wielki /
– thing wielkie) – larger
słownik (m.inanim.); G. –a z + I. (in the meaning ‘razem’)
– dictionary – with
supermarket (m.inanim.); G. –u z + czegoś > G. (indicates
– supermarket object) – of
szafka (f.); G. –i – cupboard za godzinę; see godzina – in
śniadanie (n.); G. ~nia one hour
– breakfast zapałka (f.); G. –i; N. pl. –i; G.
ta (f.); G. tej – this pl. ~łek – match
Co za pomysł! – What an idea!
czas na coś, np. na zakupy – time for something, e.g. for shopping
dziewczynka z zapałkami – girl with matches (the little match girl)
jeść coś na śniadanie – to eat something for breakfast
na cały tydzień – for the whole week
pić coś bez cukru (z cukrem) – to drink something without sugar
(with sugar)
robić zakupy – to go / do shopping
wybierać się na (większe) zakupy – to go shopping (to stock up)

Czy ma pan / pani drobne? – Do you have any small change?
Czy mogę zapłacić kartą? – Can I pay with a credit card?
Proszę wpisać pin. – Please enter your pin number.
Proszę zapłacić w kasie. – Please pay at the register.
W czym mogę panu / pani pomóc? – How can I help you?
108
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 11
How does it work?
Genitive
Kogo? Czego? || Czyj? Czyja? Czyje?
Functions
The Genitive is the second Polish declension case and answers the questions:
kogo, czego / czyj (m.), czyja (f.), czyje (n.); pl. czyi (m. prs.), czyje (nm.
prs.). It most often expresses the possession of one object to another, e.g.
kufel piwa. It is also often used for direct objects after a negated verb e.g.
lubię syrop  nie lubię syropu; znam Martę  nie znam Marty.
czyj, czyja, czyje; pl. czyi, czyje

Interrogative pronouns (adjective) czyj, czyja, czyje etc. that require in the
answer a possessive pronoun or Genitive noun, e.g. Czyj to (jest) słownik? 
To (jest) jej słownik.  To (jest) słownik Marty; Czyja to (jest) lodówka? 
To jest jego lodówka.  To jest lodówka Edgara.
dla ciebie, u babci Maliny, bez cukru

Prepositions dla, u, bez take the Genitive.
wiele rzeczy, dużo ludzi, paczka papierosów ||

kufel piwa, saszetka herbaty, trochę kawy
Words indicating the number or amount of something require a construction in
the Genitive plural or singular.
iść do restauracji
Verbs of motion indicating a direction with a preposition do take the Genitive case.
syrop z malin
The preposition z indicating the substance, material, or component of
something requires a Genitive construction.
z beczki
The preposition z indicating the starting point of movement, especially from
inside something, (where from?) requires a Genitive construction.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
pięć pudełek zapałek

Numerals five and higher require a construction in the Genitive plural.
korzystać z twojego słownika

syntactic combination of the verb korzystać + z > Genitive.
other functions – lesson 13
N. m. mój ładny syn || dom – ego – a, – u
N. f. moja ładna córka || torba – ej – i, – y
N. n. moje miłe słowo – ego –a
pl.
N. m. prs. moi mądrzy synowie – ich, – ych – ów, –i, – y
|| nm. prs. moje piękne domy
N. f. moje dobre córki || torby – ich, – ych – ø, – i, – y
N. n. moje dobre piwa || ćwiczenia – ich, – ych – ø, – i, – y, (–ów)
Masculine animate nouns in the Genitive take the ending –a, while inanimate
nouns take the ending –u or –a. In consideration of the numerous exceptions
that appear in the Genitive case of masculine inanimate nouns we have divided
this group into subgroups according to the distribution of the endings –a / –u.
Distribution of Genitive endings

abbreviation ALT. – indicates a vowel or consonant change
ENDING –a ENDING –u
animate nouns: inanimate nouns
(borrowed, collective, names of material)
Andrzej  Andrzeja cukier  (nie ma) cukru ALT.
brat  brata garaż  (nie ma) garażu
chłopiec  chłopca ALT. hałas (nie lubię) hałasu
kanarek  kanarka ALT. hotel  (nie ma) hotelu
kelner  kelnera metal  (nie ma) metalu
kot  kota karton  (nie ma) kartonu
ojciec  ojca ALT. stół  (nie mam) stołu ALT.
pan  pana teatr  (nie lubię) teatru
pies  psa ALT. obiad  (nie ma) obiadu
110
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 11
Subgroups – according to meaning.

ENDING –a:
names of kitchen utensils: names of body parts: names of tools:
garnek  garnka ALT. język  języka klucz  klucza
kufel  kufla ALT. brzuch  brzucha młotek  młotka ALT.
nóż  noża ALT. nos  nosa ołówek  ołówka ALT.
talerz  talerza palec  palca ALT. tłuczek  tłuczka ALT.
widelec  widelca ALT. żołądek  żołądka ALT. wytrych  wytrycha
diminutives: names of Polish cities: car brands:

chlebek  chlebka ALT. Kraków  Krakowa ALT. fiat  fiata
chłopczyk  chłopczyka Gdańsk  Gdańska mercedes  mercedesa
piesek  pieska ALT. Poznań  Poznania ALT. trabant  trabanta
stoliczek  stoliczka ALT. Cieszyn  Cieszyna citroen  citroena
stolik  stolika Wrocław  Wrocławia ALT. opel  opla ALT.
names of viruses and bacteria: names of flowers: names of dances:

gronkowiec  gronkowca storczyk  storczyka mazurek  mazurka ALT.
rak  raka goździk  goździka oberek  oberka ALT.
wirus  wirusa tulipan  tulipana polonez  poloneza
names of money: names of mushrooms: names of cigarettes:

dolar  dolara borowik  borowika LM (czytaj: el–em) elema
rubel  rubla ALT. grzyb  grzyba papieros  papierosa
names of consumer items: names of body parts: nouns that in the

N. sg. end with –ik, –yk
befsztyk  befsztyka brzuch  brzucha akademik  akademika
hamburger  hamburgera język  języka słownik  słownika
kotlet  kotleta nos  nosa koszyk  koszyka
pilzner  pilznera palec  palca ALT. scyzoryk  scyzoryka
tatar  tatara żołądek  żołądka ALT. świerszczyk  świerszczyka
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
ENDING –y ENDING –i
hard consonants (exceptions: k, g) soft consonants + k, g, l
herbata  herbaty * babcia  babci *
kawa  kawy beczka  beczki
klasa  klasy bogini  bogini
koza  kozy coca–cola  coca–coli **
krowa  krowy gospodyni  gospodyni
lampa  lampy Francja  Francji
malina  maliny kawiarnia  kawiarni
mama  mamy krew  krwi ALT.
ochota  ochoty książka  książki
opera  opery lodówka  lodówki
palma  palmy ławka  ławki
pogoda  pogody matka  matki
praca  pracy miłość  miłości ALT.
płyta  płyty noga  nogi
róża  róży Polska  Polski
szkoła  szkoły restauracja  restauracji
twarz  twarzy ręka  ręki
żona  żony Szwajcaria  Szwajcarii

* Herbata  herbaty, babcia  babci. The choice of endings with feminine
nouns depends on the hardness or softness of the noun stem.
** Only the second member is inflected; G. coca–coli.
Consonant and vowel changes

Remember some examples
CHANGES: –‘e (–e) >–ø ||–ó >–o || –ą >–ę || –e >–ø ||
Examples
chłopiec chłopca (mos.), cukier cukru (m.inanim.), kufel kufla
(m.inanim.), Marek Marka (mos.), mąż męża (mos.), nóż
noża (m.inanim.), ojciec ojca (mos.),
112
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 11
ołówek  ołówka (m.inanim.), pies  psa (m.anim.), stół  stołu

(m.inanim.), widelec  widelca (m.inanim.).
Examples
gałąź  gałęzi (f.), krew  krwi (f.), marchew  marchwi (f.).
Conjugation of the verbs – present tense:
chcieć potrzebować
[IMPERF.] – KG I [IMPERF.] – KG I
[ coś > A.]* [ kogoś / czegoś > G.]
[ czegoś > G.]** [ + INFINITIVE]***
sg. [ + INFINITIVE]
1. ja chc –ę **** potrzebuj –ę
2. ty chc –esz potrzebuj –esz
3. on, ona, ona chc –e potrzebuj –e
pl.
1. my chc –emy potrzebuj –emy
2. wy chc –ecie potrzebuj –ecie
3. oni, one chc –ą potrzebuj –ą
It’s worth knowing and looking at

* With a concrete noun, indicating the whole noun, e.g. Chcę tę, a nie tamtą
sukienkę!
** With a concrete noun indicating a part of something or with an abstract
noun, e.g.. Chcę wody mineralnej. / Młodzi chcą pracy.
*** Only when referring to psychological needs e.g. potrzebuję odpocząć /
zastanowić się / coś przemyśleć etc.
**** Conditional form of the verb chcieć – see lesson 22.
chcieć, potrzebować, słuchać, szukać...

The verbs chcieć, szukać, słuchać, potrzebować, uczyć się take directly nouns
in the Genitive case. Other functions – see lesson 13.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
The Genitive in negative senteces
lubię jasne piwo  nie lubię ciemnego piwa;

on lubi hałas  ja nie lubię hałasu
In Polish, direct objects are expressed in the Genitive when the verb is negated
with the word nie.
Examples:
Czy masz słownik?  Nie. Nie mam słownika.
Czy znasz Andrzeja?  Nie. Nie znam Andrzeja.
Czy lubisz teatr?  Nie. Nie lubię teatru.
Czy jest mój przyjaciel Bogdan?
 Nie. Nie ma twojego przyjaciela Bogdana.
Czy jest pan Andrzej?  Nie. Nie ma pana Andrzeja.
Czy jest cukier?  Nie ma cukru; nie będzie cukru; nie było cukru.
In good Polish dictionaries*, as wells as in spelling dictionaries, they give the
Genitive endings for masculine sg. nouns.
miłość, pomoc
In Polish, besides feminine nouns that end with –a, –i, e.g. babcia, lodówka,
pani there are also feminine sg. nouns in the Nominative which end with soft
consonants or functionally soft consonants, e.g. jesień, miłość, podróż,
pomoc. In the Accusative, feminine sg. nouns that end with a consonant have
the same ending as in the Nominative, i.e. –ø.

* Undoubtedly one of these is the Słownik współczesnego języka polskiego
ed. B. Dunaj, WILGA, Warszawa 1996, pg. 1393.
114
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 11
Exercises
1. P
lease combine the nouns given in the Genitive with the appropriate verbs
in the 1st person sg. present tense in agreement with the information
contained in the dialogue.
PATTERN:
(ja) Uczę się języka polskiego: [korzystam, uczę się, lubię]
1. (ja) ................ nowego słowa. [korzystam, szukam, idę]
2. (ja) ............................ masła. [nie mam, lubię, jem]
3. (ja) .............................. piwa. [mam, nie mam, korzystam]
4. (ja) .............................. kawy. [potrzebuję, lubię, mam]
5. (ja) .............................. hałasu. [nie lubię, lubię, szukam]
6. (ja) .............................. cukru. [lubię, nie mam, mam]
2. P
lease put the proper vowels –a, –i, –u or –y in the blank spaces.
– Przepraszam, uczysz się język.... polskiego? – Nie, nie. Korzystam

z twojego słownik...., bo chcę coś przetłumaczyć. – Jakiego słow....
szukasz? – W Krakowie jest restauracja U babc.... Malin.... . – Mam
cały karton syrop.... z malin. – Nie ma masł...., nie ma dżem..... .
Nie ma nawet piw.... w lodówce. – Kawę bez cukr....? Masz jeszcze
trochę kaw.....? Nie ma nawet herbat..... . – Nie lubię tego hałas....
w supermarketach. – Proszę kufel piw.... – Ale z beczk....!
3. P
Example:
Czego Edgar szuka?
Edgar szuka nowego słowa w słowniku (nowe słowo).
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
1. Czego nie ma w lodówce?
W lodówce nie ma ................................ (piwo).
2. Czego Edgar potrzebuje?
Edgar potrzebuje .................................... (kawa).
3. Czego Edgar nie lubi?
Edgar nie lubi ......................................... (hałas).
4. Czego Marta nie lubi?
Marta nie lubi ......................................... (syrop).
4. P
Example:
Dokąd chce iść Marta?
Marta chce iść do restauracji (do, restauracja).
1. Dokąd idą Marta i Edgar?
Marta i Edgar idą ..... ........... (do, supermarket).
2. Czy Edgar pije kawę z cukrem?
Nie. Edgar pije kawę ........ .......... (bez, cukier).
3. Dla kogo są zapałki?
Zapałki są ...... ................................ (dla, Marta).
116
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 11
4. Z czego korzysta Edgar?
Edgar korzysta ........ .................. [z(e), słownik].
5. Z czyjego słownika on korzysta?
On korzysta ze słownika ...................... (Marta).
6. Czyja lodówka jest pusta?
Lodówka .............................. (Edgar) jest pusta.
Lodówka ......................... (Marta) też jest pusta.
5. P
Example:
Czy Edgar ma słownik?
Nie. Edgar nie ma słownika.
1. Czy Edgar ma w lodówce piwo?
Nie. Edgar nie ma ........................... w lodówce.
2. Czy w lodówce jest masło?
Nie. W lodówce nie ma ................................... .
3. Czy w lodówce jest dżem?
Nie. W lodówce nie ma ................................... .
4. Czy w szafce jest herbata?
Nie. W szafce nie ma ...................................... .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
6. P
lease fill in the blanks with the Genitive forms of masculine (masculine
personal / masculine inanimate), feminine, and neuter nouns given below.
Genitive forms: beczki, cukru, Edgara, Marty, paczek, piwa, słowa,
syropu.
Example:
Czyj jest ten słownik? To jest słownik Marty.
1. Malina? Nie ma tego ............... w słowniku.
2. Mam cały karton ............................ z malin.
3. W lodówce nie ma nawet .......................... .
4. Piję kawę bez ............................................ .
5. Lodówka .................................... jest pusta.
6. Proszę kufel piwa z ................................... .
7. Proszę pięć .................................... zapałek.
118
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 11
When you’re thirsty...

You can already forget about the fear of having to drink some strong alcohol
during a reception in Poland.
For quite a number of years now Poles prefer to drink beer. At large
receptions wine and cocktails are very popular. When sitting at a table with
Polish acquaintances don’t hesitate to ask to dilute vodka with, for example,
raspberry juice. You can turn down alcohol or alcoholic drinks.
No one will be offended. However, a guest has to raise a toast (Zdrowie gości!,
Zdrowie pięknych pań!). Toasts can be raised for anything and are associated
with everday life.
Traditional Polish alcoholic drinks: nalewka staropolska, nalewka kresowa,
miód pitny, nalewka kiermusianka, żubrówka; grzaniec (mulled wine with
herbs added).
5 Leading brands of Beer in Poland:
1. Tyskie, 2. Żubr, 3. Tatra Pils, 4. Żywiec, 5. Lech.
Answer key
piwa / cukru / Edgara / beczki / paczek.
Marty / ze słownika / Marty / Edgara / Marty. 5. piwa / masła / dżemu / herbaty. 6. słowa / syropu /
kufel piwa. – Ale z beczki! 3. piwa / kawy / hałasu / syropu. 4. do supermarketu / bez cukru / dla
jeszcze trochę kawy. Nie ma nawet herbaty. – Nie lubię tego hałasu w supermarketach. – Proszę
z malin. – Nie ma masła, nie ma dżemu. Nie ma nawet piwa w lodówce. – Kawę bez cukru? Masz
słowa szukasz? – W Krakowie jest restauracja U babci Maliny. – Mam cały karton syropu
języka polskiego? – Nie, nie. Korzystam z twojego słownika, bo chcę coś przetłumaczyć. – Jakiego
1. Szukam / Nie mam / Nie mam / Potrzebuję / Nie lubię / Nie mam. 2. – Przepraszam, uczysz się
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Sprawdź się!
12. S
prawdź się!
1. A
fter listening to the dialogues from lessons 7–8 please decide which
1. Rower Edgara ma kolor: 4. M

arta, Edgar i Bogdan jedzą
w restauracji:
a. czarny; a. zupę Szwejka;
b. biały; b. pierogi;
c. żółty. c. jagnię.
2. W Galerii Kazimierz są: 5. Marta proponuje zamówić:

a. tanie rowery; a. pierogi z mięsem i kapustą;
b. „okazyjne” rowery; b. prosię pieczone;
c. drogie rowery. c. gołąbki.
3. Sprzedawca w Galerii jest: 6. Chłopskie Jadło to:

a. sympatyczny; a. typowa restauracja polska;
b. niesympatyczny; b. galeria;
c. tani. c. typowo krakowski trunek.
2. A
fter listening to the dialogues from lessons 9–10 please decide which
1. Sara to: 4. Edgar ma grypę i czeka:

a. siostra Edgara; a. na Martę;
b. to imię mamy Edgara; b. na lekarza;
c. to koleżanka Renalda. c. na koleżankę, która nazywa się
Kowalska.
2. Edgar dzwoni do mamy: 5. Pani doktor Kowalska jest:

a. często; a. przystojna;
b. rzadko; b. młoda;
c. codziennie. c. dobrym lekarzem.
120
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 1 2
3. Edgar czuje się źle, bo: 6. Edgar i pani doktor Kowalska

rozmawiają:
a. jest zimno w Nowym Jorku; a. o chorobach;
b. już zaczyna się zima w Polsce; b. o muzyce;
c. jego mama nie interesuje się Polską. c. o jedzeniu.
3. A
fter listening to the dialogue from lesson 11 please decide which
1. Marta robi zakupy: 4. Edgar nie lubi supermarketów, bo:

a. u babci Maliny; a. zawsze jest w nich dużo ludzi;
b. w Galerii Kazimierz; b. zawsze jest w nich pusto;
c. razem z Edgarem. c. nie ma w nich żadnego baru.
2. Edgar pije na śniadanie: 5. Marta robi zakupy w Galerii, a:

a. piwo; a. Edgar je kolację w restauracji
„U babci Maliny”;
b. kawę; b. czyta bajkę Andersena w domu;
c. grzaniec. c. pije piwo w barze.
3. W lodówce: 6. Edgar prosi kelnera o zapałki, bo:

a. jest jeszcze trochę masła i dżemu; a. pali papierosy;
b. nie ma masła; b. chce dać Marcie prezent;
c. nie ma niczego / nic nie ma. c. Marta pali papierosy.
Answer key
or nic nie ma / zawsze jest w nich dużo ludzi / Edgar pije piwo w barze / chce dać Marcie prezent.
dobrym lekarzem (inf. dobrą lekarką) / o muzyce. 3. w Galerii Kazimierz / kawę / nie ma niczego
polska. 2. siostra Edgara / rzadko / bo już zaczyna się zima w Polsce / na lekarza (lekarkę) /
1. żółty / drogie rowery / niesympatyczny / zupę Szwejka / prosię pieczone / typowa restauracja
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
13. Edgar nie lubi teatru

Andrzej has two tickets to the theater. He suggests going out together.
Edgar doesn’t like theater. A conversation about art and film.
11 MARTA: – Andrzej ma dwa bilety do teatru.

EDGAR: – Ale ja nie lubię teatru. Możecie iść do teatru z Bogdanem.
MARTA: – Zachowujesz się jak twoja mama. Ona niczego nie lubi.
Nie lubi opery, nie lubi boksu, nie lubi telewizji.
EDGAR: – Co to za sztuka?
MARTA: – Skąd pan jest? Romina Tycha, w reżyserii Amerykanina
(Marta thinks it over) Petera Me, Me.... Teraz nie
pamiętam jego nazwiska.
EDGAR: – Kogo? Tego reżysera... Zaraz, zaraz. Pamiętasz ten film?
Jaki on miał tytuł?... Tajemnica obrazu?
MARTA: – Tak. Tak. (Marta tells the plot of the film) „Tommy
i Tuppence odwiedzają ciotkę, która mieszka w domu
opieki. Okazuje się, że część mieszkańców domu
zachowuje się nadzwyczaj dziwnie. To wzbudza
podejrzenia gości. Potem dowiadują się o śmierci
ciotki Ady. Jej przyjaciółka gdzieś znika. Panowie chcą
rozwiązać zagadkę tego domu. Zwracają się o pomoc
do panny Marale”.
EDGAR: – (reads theatrical flier) Skąd pan jest? To może być coś
ciekawego. Reżyser jest Amerykaninem, autor sztuki
jest chyba Polakiem. Jeden zna język angielski, a drugi
chyba polski.... . To nie jest ważne. Może ten reżyser
uczy się języka polskiego?
MARTA: – No widzisz! Zobaczysz coś amerykańskiego w Polsce
po polsku. W dodatku w pięknym teatrze!
EDGAR: – O której godzinie wychodzimy z domu?
MARTA: – O szóstej.
EDGAR: – Andrzej przyjdzie po ciebie?
MARTA: – Nie. On mieszka dwa kroki od teatru.
122
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 13
Vocabulary
°dowiadywać się o czymś > L. (dowiaduję się, –esz się) – to find
something out
°iść do > G. (idę, idziesz) – to go to (on foot)
°mieszkać > gdzieś / (w czymś) > L. (mieszkam, –sz) – to live
somewhere
°odwiedzać kogoś > A. (odwiedzam, –sz) – to visit someone
°okazywać się; okazuje się, że... – to turn out; it turns out that
°opowiadać coś > A. (opowiadam, –sz) – to tell, to recount
°pamiętać coś > A. (pamiętam, –sz) – to remember something
°proponować coś > A. (proponuję, –esz) – to suggest something
°°rozwiązać coś > A. (rozwiążę, –esz) – to solve something
°°przyjść po kogoś > A. (przyjdę, przyjdziesz) – to come for
someone
° widzieć (widzę, ~dzisz) – to see
°wychodzić skądś > G. (wychodzę, ~dzisz) – to leave, to go out
somewhere
°coś wzbudza coś > A. – something arouses something
°zachowywać się jak ktoś (zachowuję się, –esz się) – to behave
like someone
°znikać (znikam, –sz) – to disappear
°zwracać się do kogoś > G. / o coś > A. (zwracam się, –sz się)
– to turn to someone about something
Ada (f.); G. –y ; name coś ciekawego; see

autor (mos.); G. –a; (czegoś > ciekawe – something
G.) – author, writer interesting
boks (m.inanim.); G. –u część (f.); (czegoś > G); G.
– boxing części – part
ciebie (A. / ty) – you dom (m.inanim.); G. –u
ciekawe (n.) – interesting – home
ciotka (f.); G. –i – aunt dwa + N. pl. – two
coś (pronoun); G. czegoś dziwnie – strangely
– something fabuła (f.) (czegoś > G.); G. –y
coś amerykańskiego; see coś; – plot, story
see also amerykańskie film (m.inanim.); G. –u; L.
– something American ~mie – film
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
gdzieś – somewhere panna (f.); G. –y

jego – his – girl, unmarried woman
jej – her panowie; see pan – men
język angielski (m.inanim.); G. Peter (mos.); G. –a; name
–a / ~kiego piękny (m.) – beautiful
– English language polski (m.) – Polish
kogo (A. / kto) – who pomoc (f.); G. –y – help
krok (m.inanim.); G. –u; N. pl. przyjaciółka (f.); G. –i
–i – step – friend (female)
Marale (f.); uninflected reżyseria (f.); G. ~rii – director
noun – name Romin (mos.); G. –a; name
mieszkaniec (mos.); G.~ańca; skąd – where from
N. pl. ~ańcy; G. pl. sztuka (f.); G. –i, L. ~uce
~ńców – resident – play, art
nadzwyczaj – extremely śmierć (f.); G. ~rci – death
nazwisko (n.); G. –a tajemnica (f.); G. –y – mystery
– last name teatr (m.inanim.); G. –u – theater
nic* – nothing teatralna (f.) – theatrical
niczego (G. / nic) – nothing telewizja (f.); G. –i – television
no (in the meaning ‘więc, Tommy (mos.); G.; Tommy’ego;
a więc’) – so, thus name
I o + L. Tuppence; uninflected noun
– at (question about time) Tych (mos.); G. –a – surname
II o + L. – about (with noun tytuł (m.inanim.); G. –u – title
conversation) ulotka (f.); G. –i – flier, leaflet
o szóstej – at six o’clock w dodatku – in addition
obraz (m.inanim.); G. –u ważne (n.) – important
– picture wspólne (n.) – shared, common
od (czegoś > G.) wyjście (n.); G. ~cia – exit,
– from something / departure (here: going out)
somewhere (location) zagadka (f.); G. –i
opera (f.); G. –y – opera – mystery, puzzle
opieka (f.); G. –i – care zaraz, zaraz... – hold on...,
oraz – and, as well as wait a moment...

* Nic – pronoun used in negative sentences. Inflections: G.
niczego a. nic; D. niczemu, A. nic; I./ L. niczym; no plural.
124
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 13
coś ciekawego – something interesting
coś jest w reżyserii kogoś – something was directed by someone
coś wzbudza podejrzenia – something arouses suspicion
co to za... – what kind of... (with the noun)
dom opieki – nursing home, rest home
mieszkać dwa kroki od... – to live a few steps from
No widzisz! – You see!
O której godzinie? – At what time?
rozwiązywać / rozwiązać jakąś zagadkę – solve a mystery / puzzle
Skąd pan jest? – Where are you from?
w Polsce / po polsku – in Poland / in Polish
wspólne wyjście – a shared outing (to go out together)
znikać gdzieś – disappear somewhere
zwracać się / zwrócić się o pomoc do... – to turn for help to...

Co grają w teatrze / w kinie? – What’s playing at the theater / cinema?
Jestem wielbicielem tego reżysera / aktora itd. – I’m an admirer of
that director / actor etc.
Na jaki film chcesz iść? – What film do you want to see?
O której rozpoczyna się przedstawienie / spektakl? – At what time
does the performance / play begin?
W którym rzędzie? – In which row?
How does it work?
Genitive – contin.
Skąd?
Skąd pan jest?  Answer: Jestem z Polski /

z Ameryki / z Krakowa / z Poznania.
To answer questions about origin or direction we use the preposition z (with
meaning – starting point). Compare this with the function of the preposition
z in lesson 11. Compare also the function of the preposition z + the
Instrumental in lesson 9.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Conjuction of the verb uczyć (się) – [IMPERF.] KG II – present tense

sg.
1. ja ucz –ę (się) 1 (języka polskiego, matematyki) 1
2. ty ucz –ysz (się)
3. on, ona, ono ucz –y (się)
pl.
1. my ucz –ymy (się)
2. wy ucz –ycie (się)
3. oni, one ucz –ą (się)
1. Węgry, Włochy, Niemcy, Chiny, Czechy itd.
Names of such countries as: Węgry, Włochy, Niemcy, Chiny, Czechy
(so–called pluralia tantum) appear exclusively in the pl. In the Genitive they
take the zero ending (–ø). Examples: Jestem z Węgier–ø, z Włoch–ø,
z Niemiec–ø, z Chin–ø, z Czech–ø.
2. The verb uczyć and uczyć (się) + noun in the Genitive.

The difference in meaning of the verbs: uczyć (Eng. teach, Fr. enseigner, Ger.,
lehren, unterrichten) i uczyć się (Eng. learn, study, Fr. apprendre, Ger. lernen).
Syntactic constructions:
Uczyć – ktoś uczy kogoś czegoś (or + infinitive). Examples: Pan Mędak
uczy mnie (nas) języka polskiego. || Uczyć liczyć / pisać.
The verb uczyć also has the meaning to ‘be a teacher’. Example: Uczę
w Centrum Języka Polskiego w Krakowie. In this meaning, only the
imperfective verb is used.
Uczyć się – ktoś uczy się czegoś. Example: Teraz uczę się języka
polskiego w Krakowie.
3. O
której godzinie? – giving time.
In answering questions about time we use ordinal numerals with endings
in the Locative; o pierwszej, o drugiej, o trzeciej. If we want to give an
amount of minutes we add cardinal numbers only: o 8.15  o ósmej
piętnaście; o 9.30  o dziewiątej trzydzieści, o 10.45  o dziesiątej
czterdzieści pięć.
126
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 13
Exercises
1. P
lease fill in the blanks with the proper form of the word in parenthesis,
utilizing the syntactic constructions from the dialogue.
Example:
Andrzej ma dwa bilety do teatru (teatr).
1. Edgar nie lubi ......................................... (teatr).
2. Jego mama .................................. (nic) nie lubi.
3. Jego mama nie lubi nawet .................... (opera).
4. Ona nie lubi ............................................ (boks).
5. Pani Betraff nie lubi nawet ............. (telewizja).
6. Nie pamiętam nazwiska ...... ........ (ten reżyser).
7. Kto uczy się ........... ................... (język polski)?
8. Chcę zobaczyć coś .................................. (amerykańskie) w Polsce.
9. Wychodzimy z ....................... (dom) o godzinie szóstej po południu.
10. On mieszka dwa kroki od ............. ................... (ulica Floriańska).
2. P
lease answer the questions, using information from the dialogue as well
as the expressions given below.
Expressions: boks, dom, opera, reżyser, Romin Tych, teatr, telewizja.
Example:
Czego nie lubi mama Edgara?
Mama Edgara nie lubi opery, boksu i telewizji.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
1. Dokąd Marta chce iść z Edgarem?
Marta chce iść z Edgarem ................................ .
2. Czyja jest sztuka „Skąd pan jest”?
To jest sztuka ................................................... .
3. Czyjego nazwiska Marta nie pamięta?
Marta nie pamięta nazwiska ............................. .
4. Skąd Marta i Edgar wychodzą o szóstej?
Marta i Edgar wychodzą o szóstej ................... .
3. P
Expressions: Ameryka, Argentyna, Brazylia, Kraków, Nowy Jork, Polska,
Stany Zjednoczone (pl.), Warszawa.
Example:
Skąd jest pan Mędak? Pan Mędak jest z Krakowa.
1. Skąd jest Edgar Betraff? Edgar Betraff jest ......................... .
2. Skąd jest Marta? Marta jest ..................................... .
3. Skąd jest twoja koleżanka? Moja koleżanka jest ..................... .
4. Skąd jest babcia Edgara? Babcia Edgara jest ........................ .
5. Skąd jest twój kolega? Mój kolega jest ............................. .
6. Skąd jest twoja mama? Moja mama jest ............................. .
7. Skąd (ty) jesteś? (ja) Jestem ..................................... .
128
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 13
4. P
Example:
Czego lubisz się uczyć? Lubię się uczyć biologii (biologia).
Possible expressions: biologia, chemia, filozofia, fizyka, historia,
język angielski, język polski, język rosyjski, język włoski.
1. Czego nie lubisz się uczyć?
Nie lubię się uczyć ................................... (fizyka).
2. Czego chcesz się uczyć?
Chcę się uczyć ............. ................... (język polski).
3. Czego uczy się twoja siostra?
Moja siostra uczy się ............................. (filozofia).
4. Czego nie chcesz się uczyć?
Nie chcę się uczyć ................................... (chemia).
5. Czego uczy się twoja koleżanka?
Moja koleżanka uczy się ....... ....... (język rosyjski).
6. Czego uczą się biznesmeni?
Biznesmeni uczą się ......... .......... (język angielski).
7. Czego (wy) się uczycie?
(My) Uczymy się ............. ............... (język włoski).
8. Czego oni się uczą?
Oni uczą się ............................................ (historia).
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
9
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
130
1. teatru / niczego or informal nic / opery / boksu / telewizji / tego reżysera / języka polskiego /
amerykańskiego / domu / ulicy Floriańskiej 2. do teatru / Romina Tycha / reżysera / z domu.
3. 1. z Ameryki (f.) or ze Stanów Zjednoczonych (pl.) or z Nowego Jorku, 2. z Ameryki or ze
Stanów Zjednoczonych or z Nowego Jorku (m.inanim.) or z Krakowa or z Polski, 3. Example
answers: z Teksasu (m.inanim.), z Chicago (uninflected), z Nowego Orleanu (m.inanim.),
z Waszyngtonu (m.inanim.), / z Paryża (m.inanim.), z Londynu (m.inanim.), z Berlina (m.inanim.)
etc. / z Warszawy (f.), z Poznania (m.inanim.), Bratysławy (f.), z Wiednia (m.inanim.), etc. 4.
z New Jersey, (uninflected), ze wsi, (f.), z Ameryki or ze Stanów Zjednoczonych, 5. Countries to
choose: z Austrii, (m.inanim.), z Brukseli (f.), z Estonii (f.), z Francji (f.), z Holandii (f.), z Litwy
(f.), z Niemiec (pl.), z Polski (f.), z Rzymu (m.inanim.), z Watykanu (m.inanim.), z Wielkiej Brytanii
(f.) (z Anglii ( f.), z Włoch (pl.) etc. 6. Cities to choose: z Białegostoku (m.inanim.), z Bydgoszczy
(f.), z Oslo (n.; ininflected), z Toronto (n.; uninflected), z Wrocławia (m.inanim.), z Wadowic
(pl.), z Zakopanego (n.; adj.) etc.; Countries to choose: z Meksyku (m.inanim.), z Brazylii (f.),
z Chin (pl.), z Czech (pl.), z Hondurasu (m.inanim.), z Izraela (m.inanim.), z Japonii (f.), z Kongo
or Konga (n.), z Kuby (f.), z Mongolii (f.), z Nowej Zelandii (f.), z Węgier (pl)., z Zimbabwe (n.;
uninflected) etc., 7. Continents to choose: z Afryki (f.), z Ameryki (Łacińskiej) (f.), z Australii (f.),
z Azji (f.), z Europy (f.). 4. fizyki / języka polskiego / filozofii / chemii / języka rosyjskiego / języka
angielskiego / języka włoskiego / historii.
Answer key
better you don’t visit a Polish theater in a T–shirt and ripped jeans”.
formally for the occasion. If you don’t want to attract too much attention it’s
One note–Poles consider a night out at the theater a special event and dress
forms of entertainment. Worth mentioning are also theaters and concert halls.
a trip to shopping malls on weekends has become one of the most enjoyed
television is also more popular: on average 4 hours daily. In recent years
weight room, bowling, and rollerblading have become fashionable. Watching
Poles now more often play sports. Recently bicycle riding, going to the
”Walking the dog is one of the most popular ways of spending free time.
On one Internet web site we read in the RELAKS section:
Entertainment time
LESSON 13
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
14. Codzienne życie

– nowi znajomi
Edgar is in Marta’s room. Marta is making pierogi*. Edgar
brought beer and flowers. At Marta’s is her friend, Maka. Maka
is Japanese. Her name is Makako, but everyone calls her Maka.
Introductions.
12 MARTA: – To pewnie Edgar. Miał przyjść o szóstej. Jest już

kwadrans po szóstej.
MAKA: – Przecież Edgar był u ciebie wczoraj!
MARTA: – Spotykamy się codziennie. Nie potrafimy bez siebie żyć.
Wczoraj byliśmy w teatrze.
MAKA: – Na czym?
MARTA: – Na sztuce Skąd pan jest?
MAKA: – Ja też byłam tydzień temu. Chyba we wtorek...
MARTA: – (finally opens the door) Edgarze, to jest moja
przyjaciółka Maka. Ona jest Japonką. Z kraju
kwitnącej wiśni. Uwielbia polskie pierogi. Zrobiłyśmy
już czterdzieści pierogów.
EDGAR: – Cześć Mako. Co słychać? Właśnie tydzień temu byłem
w Ośrodku Sztuki Japońskiej Manggha. Tam było
spotkanie z Andrzejem Wajdą.
MARTA: – Maki tam nie było. Ale ona obejrzała już wszystkie
filmy tego reżysera. Najbardziej podobał jej się
Człowiek z żelaza.
EDGAR: – A ja najbardziej lubię domowe pierogi. Piwo dla mnie,
niezapominajki dla ciebie.
MARTA: – A dla Maki? Ona ma w czwartek urodziny. Kończy 34 lata.
EDGAR: – Kupię jej zestaw kaset z wszystkim filmami Andrzeja
Wajdy.
MARTA: – Co ty na to?
MAKA: – Nie wiedziałam, że Amerykanie są tacy rozrzutni.
MARTA: – Edgar jest pół Polakiem, pół Amerykaninem.
MAKA: – Moja mama też jest Polką. Pochodzi z Mszany Górnej.
MARTA: – Aa, stąd te dowcipy o Japończykach, którzy wyjeżdżają
na wakacje do Mszany Górnej albo Dolnej.
132
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 14
EDGAR: – Nie bądź złośliwa! Zabieramy się szybko do jedzenia

pierogów. Jestem głodny.
MARTA: – Ile pierogów dzisiaj zjesz?
EDGAR: – Dwadzieścia.
MARTA: – Dwa dni temu u Bogdana zjadłeś osiemnaście pierogów.
EDGAR: – A ty dostałaś już ode mnie trzy bukiety
niezapominajek... .
*Pierogi - Polish dumplings which can be filled with: potatoes,

meat, cheese, cabbage, fruit, etc.
Vocabulary
°°dostać coś > A. / od kogoś > G. (dostanę, ~niesz) – to receive
something
° (ktoś) kończy ileś lat – someone will turn a certain age
°°obejrzeć coś > A. (obejrzę, –ysz) – to watch, to see sth.
°otwierać coś > A. (otwieram, –sz) – to open something
° coś podoba się komuś > D. – someone likes something
°°przynieść coś > A. / komuś > D. (przyniosę, przyniesiesz)
– to bring someone something
°spotykać się (spotykam się, –sz się) – to meet
°wyjeżdżać dokądś > G. (wyjeżdżam, –sz) – to go somewhere
(using transportation)
°zabierać się do czegoś > G. (zabieram się, –sz się) – to get down
to something
°zwracać się do kogoś > G. (zwracam się, –sz się) – to turn to someone
°żyć (żyję, –esz) – to live
aa* (excl.) – aah ha ciebie (G. / ty) – you

Amerykanin (mos.); N. pl. codzienne (n.) – everyday, daily
Amerykanie codziennie – everyday, daily
– American (male) człowiek (mos.); G. –a; see pl.
bądź (imp. 2nd pers. sg./ być) ludzie – man, human being
– be czterdzieści + G. pl. – forty
bez siebie – without each other czwartek (m.inanim.); G.
bukiet (m.inanim.); G. –u, N. ~tku; see days of the week l.
pl. –y – bouquet 14 – Thursday
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
dowcip (m.) (o kimś > L.); G. nie było (+ G.); see jest / nie
–u; N. pl. –y – joke ma – there wasn’t
drzwi; pl.; G. pl. drzwi – door niej (G. / ona) – her
dwadzieścia – twenty nowy (m.); N. m. prs. pl.
Edgarze (V. / Edgar); name nowi – new
Japonka (f.); G. –i o szóstej – at six
– Japanese (female) osiemnaście – eighteen
Japończyk (mos.); G. –a; N. pl. Ośrodek Sztuki
~ycy – Japanese (male) Japońskiej – Center of
japońska (f.) – Japanese (adj.) Japanese Art
jej; here: (D. / ona) – her po szóstej – after six
kaseta; (f.); G. –y, N. pl. –y; G. pół Amerykanin
pl. kaset – cassette – half American
którzy (pl. m. prs. / który) pół Polak
– that, who – half Polish
kwadrans (m.inanim.); G. –a przedstawianie się (n.); G.
– quarter (of, past an hour) ~nia się – introductions
kwiat (m.inanim.); G. –u; N. pl. rozrzutny (m.); N. pl. m. prs.
–y – flower ~ni – extravagant
kwiaty; pl.; see kwiat – flowers spotkanie (n.) (z kimś / z czymś
kwitnąca (f.) – blossoming > I. ); G. ~nia – meeting
Maka (f.); G. –i; name with someone / something
Mako! (V. / Maka); name stąd – hence
Manggha; uniflected noun tacy (N. pl. m. prs. / taki)
– Japanese museum in – such
Kraków te (nm. prs. pl.) (N. pl. / ten)
mnie; here: (G. / ja) – me – this
Mszana Dolna (f.); G. –y / –ej temu** – ago
– name of a Polish town to (in the meaning ‘to jest’) – it
Mszana Górna (f.); G. –y / –ej trzydzieści cztery > N. pl. (e.g.
– name of a Polish town lata) – thirty four
na czym? – what (here: what u ciebie (G. / ty)
did you go see at the theater) – at your place
na wakacje; see wakacje urodziny; pl.; G. pl.
– on vacation urodzin – birthday
najbardziej (superl./ bardzo) Wajda (mos.); G. –y; surname
– most
134
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 14
wakacje; pl.; G. pl. wakacji; A. wtorek (m.inanim.); G. ~rku;

pl. wakacje – vacation see dni tygodnia – l.
wczoraj – yesterday 14 – Tuesday
we wtorek; see wtorek zestaw (m.inanim.); (czegoś >
– on Tuesday G.); G. –u – set, collection
wiśnia (f.); G. ~śni – cherry złośliwa (f.) – nasty, malicious
wreszcie – finally, at last znajomy (mos.); N. m. prs. pl.
wszystkie (nm. prs. pl.); G. znajomi – acquaintance
~kich – every żelazo (n.); G. –a – iron

* Aa Exclamation; with the proper intonation the speaker signals
that he / she has just found something out that changes his /
her opinion of the situation.
** T
emu – a preposition that takes the Accusative, indicates
a period of time which has passed since a past action until the
moment of speaking; before; (when?). Example: Miesiąc temu
skończyłem prace nad podręcznikiem „Polski raz a dobrze”.
być na czymś w teatrze (w kinie) – to go see something in the
theater (in the cinema)
Co słychać? – What’s up?
Co ty na to? – What do you say to that?
Jestem głodny(–a). – I’m hungry.
kraj kwitnącej wiśni – land of blossoming cherries
kwadrans po szóstej – a quarter past six
mieć coś zrobić, np. przyjść – to be supposed to do something,
e.g. come
mieć imieniny / urodziny w... – to have a nameday / birthday on...
mieć na imię – to be called / named (here: someone’s name is)
Nie bądź złośliwa! – Don’t be nasty!
nie potrafić żyć bez siebie – can’t live without each other
obchodzić imieniny / urodziny w... – to celebrate a nameday /
birthday on...
robić pierogi – to make pierogi
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9

Czy jest coś do jedzenia / do picia? – Is there something to eat /
to drink?
Czy państwo się już znają? / Czy już się znacie? – Have you
already met?
To dla ciebie / dla pana / dla pani. – It’s for you.
Umówiłem się / Umówiłam się z nim / z nią na... – I have an
appointment with him / her at...
Zapraszamy do stołu. / Podano do stołu. – Please come to the
table. / Served at the table.
How does it work?
Past tense
The past tense is formed with the help of the suffix –ł in the sg. and the suffix
–l(i), –ł(y) in the pl. + personal endings.
Conjugation of the verb być [Imperf.] – past tense

sg. pl.
1. (m.) ja był –em 1. (m. prs.)* my byli –śmy
(f.) był –am (nm. prs.)** były –śmy
2. (m.) ty był –eś 2. (m. prs.) wy byli –ście
(f.) był –aś (nm. prs.) były –ście
3. on był –ø 3. (m. prs.) oni byli –ø
ona był –a (nm. prs.) one były –ø
ono był –o

* Masculine gender is designated by abbreviation (m. prs.) – applies only to
men and the noun ludzie, np. panowie byli, profesorowie byli, ludzie byli,
chłopcy byli... etc.
** Nonmasculine–personal, feminine, and neuter genders are designated by
the abbreviation (nm. prs.): kobiety były..., książki były..., dzieci były...,
okna były... etc.
136
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 14
Construction nie było + Genitive

jest  nie ma / nie było
nie ma (present tense), nie było (past tense); nie będzie (future tense) + Genitive
The form ”nie ma” has two meanings: 1. the Latin meaning non habet, 2.
and the Latin meaning non est. The negative form in the past tense, with the
meaning non est in Polish is used to express nie było, np. Marty / (Jej) tam
nie było.
Conjugation of the verbs: robić [IMPERF.], wiedzieć [IMPERF.] – past tense

The past tense of most imperfective verbs is formed from the infinitive stem
(example: robi–ć, wiedzie–ć) making allowance for alternation which appears
in Polish. The mark of the past tense is the suffixes: –ł in sg. and –l(i), –ł(y) in
the pl. Past tense has the following endings: sg. –(e)m [–(a)m], –(e)ś [–(a)ś];
pl. –(i)śmy [–(y)śmy], –(i)ście [–(y)ście]. The endings can be mobile i.e.
1. they can be connected with the verb, 2. they can also join other parts of
speech. Examples: Czy byłeś na zajęciach? / Czyś był na zajęciach? These
variations can be used to enliven the style of a statement, text, information.
sg.
1. (m.) ja robił –em wiedział –em
(f.) robił –am wiedział –am
2. (m.) ty robił –eś wiedział –eś
(f.) robił –aś wiedział –aś
3. (m.) on (pan) robił –ø wiedział –ø
(f.) ona (pani) robił –a wiedział –a
(n.) ono robił –o wiedział –o
pl.
1. (m. prs.) my robili –śmy wiedzieli –śmy *
(nm. prs.) robiły –śmy wiedziały –śmy *
2. (m. prs.) wy robili –ście wiedzieli –ście
(nm. prs.) robiły –ście wiedziały –ście
3. (m. prs.) oni (panowie, robili –ø wiedzieli –ø
państwo)
(nm. prs.) one (panie) robiły –ø wiedziały –ø
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9

* In the inflections of verbs that end in the infinitve with –eć e.g. mieć,
wiedzieć, słyszeć, woleć, rozumieć pay attention to the vowel change in the
plural: masculine (widzieliśmy), non–masculine (widziałyśmy).
Verb aspects
I.
 robiłyśmy pierogi (past tense of the imperfective verb robić); zrobiłyśmy już
czterdzieści pierogów (past tense of the perfective verb zrobić)
The imperfective verb in the statement robiłyśmy pierogi signifies a difference
in the way the speaker expresses an action as understood as having duration
(developing) in time, and the perfective verb in the statement zrobiłyśmy już
czterdzieści pierogów as an action understood in its entirety, completed.
 robić (Imperf.)
The past tense of an imperfective verb expresses an action, which had duration
in the past, but was not ultimately finished (action lacks final result). The verb
indicates an action’s duration or state in the past e.g. Marta cały dzień  robiła
pierogi. || Marta zrobiła już czterdzieści pierogów.
The past tense of a perfective verb expresses the fact of the completion of an
action or state (a final concrete result): Marta zrobiła już czterdzieści pierogów.
II.
 ona oglądała filmy Wajdy (past tense imperfective verb oglądać); ona już
obejrzała wszystkie filmy Wajdy (past tense perfective verb obejrzeć)
The imperfective verb oglądać in the statement oglądała filmy Wajdy
describes an action having duration or repetition (may be a process or state).
The perfective verb obejrzeć in the statement obejrzała już wszystkie filmy
Wajdy describes an action that has been completed, closed. In the statement:
Maka obejrzała już wszystkie filmy tego reżysera the completion of the
action of watching the films of this director is pointed out by words such as:
już and wszystkie filmy.
Verb prefixes
The determinant of the perfective verb aspect in some of the given examples
in lesson 14 is the prefix: z–; robić  zrobić; jeść  zjeść. In the case of
other verbs there arises the necessity to memorize the aspect pairs: Imperf.
138
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 14
dostawać  Perf. dostać, Imperf. kupować  Perf. kupić, Imperf. oglądać

 Perf. obejrzeć, Imperf. przychodzić  Perf. przyjść, Imperf. spotykać
(się)  Perf. spotkać (się), Imperf. wyjeżdżać  Perf. wyjechać, Imperf.
zabierać (się)  Perf. zabrać (się) etc.
na–, o–, z–
Perfective verbs are formed from imperfective verbs with the help of the
following prefixes: do–, na–, nad(e)–, o–, ob(e)–, od(e)–, po– / pó–,
pod(e)–, prze–, przy–, roz(e)–, u–, w(e)–, wy–, wz(e)–, z(e)– / s–, za–. See
list of prefixes of verbs of motion in lesson 17.
Verb Aspect Pairs

explanation
1. Below are contextual verb aspect pairs which appear in the dialogues from
lessons 1 through 14 in meaningful context. 1st and 2nd persons present
tense (for imperfective verbs) / future tense (for perfective verbs) – see
glossary Verb Aspect Pairs, pg. 304–313.
2. The aspect pairs given below are based on Słownik współczesnego języka
polskiego, ed. B. Dunaj, Wilga, Warszawa 1996.
3. The symbol  indicates that the verb form of the future tense prefixial
perfective verbs are the same as the form of imperfective verbs.
4. Parenthesis ( ) – the form of potential perfective verbs.
Imperf. Perf.
bawić się – KG II (pobawić się) 
biegać – KG III (pobiegać) 
brać – KG I wziąć – KG I
brzmieć – KG II –
budzić – KG II obudzić 
być –
chcieć – KG I –
cierpieć – KG II –
cieszyć się – KG II –
czekać – KG III –
czuć się – KG I –
czytać – KG III przeczytać 
dawać – KG I dać – KG III
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
dbać – KG III zadbać 

decydować – KG I zdecydować 
denerwować się – KG I zdenerwować się 
dostawać – KG I dostać – KG I
dowiadywać się – KG I dowiedzieć się – KG III
dziać się –
działać – KG III –
dziękować – KG I podziękować 
dzwonić – KG II (zadzwonić) 
interesować (się) – KG I –
iść – KG I (pójść) – KG I
jeść – KG III see zjadać / zjeść
jeździć – KG II –
kochać – KG III –
kończyć – KG II skończyć 
korzystać – KG III skorzystać 
kupować – KG I kupić – KG II
lubić – KG II –
martwić się – KG II –
mieć – KG III –
mieszkać – KG III –
móc – KG I –
mówić – KG II – compare powiedzieć
musieć – KG II –
myśleć – KG II –
nawiązywać – KG I nawiązać – KG I
nazywać się – KG III nazwać się – KG I
niepokoić się – KG II (zaniepokoić się) 
nosić – KG II –
odpinać – KG III odpiąć – KG I
odwiedzać – KG III odwiedzić – KG II
oglądać – KG III obejrzeć – KG II
okazywać się – KG I okazać się – KG I
opiekować się – KG I –
otwierać – KG III otworzyć – KG II
palić – KG II –
pamiętać – KG III –
140
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 14
patrzeć – KG II (popatrzeć) 
pić – KG I see wypijać / wypić
pisać – KG I (napisać) 
planować – KG I zaplanować 
płacić – KG II zapłacić 
płakać – KG I –
pochodzić – KG II –
podchodzić – KG II podejść – KG I
podobać się – KG III (spodobać się) 
potrafić – KG II potrafić 
potrzebować – KG I –
– powiedzieć; see mówić
poznawać – KG I poznać – KG III
pozostawać – KG I pozostać – KG I
pracować – KG I –
proponować – KG I zaproponować 
prosić – KG II poprosić 
przedstawiać się – KG III przedstawić się – KG II
przeglądać – KG III przejrzeć – KG II
przepraszać – KG III przeprosić – KG II
przychodzić – KG II przyjść – KG I
przygotowywać (się) - KG I przygotować (się) - KG I
przynosić – KG II przynieść – KG I
robić – KG II zrobić 
rozmawiać – KG III (porozmawiać) 
rozumieć – KG III zrozumieć 
rozwiązywać – KG I rozwiązać – KG I
skakać – KG I skoczyć – KG II
słychać –
smakować – KG I –
spędzać – KG III spędzić – KG II
spotykać się – KG III spotkać się – KG III
sprawdzać – KG III sprawdzić – KG II
sprzedawać – KG I sprzedać – KG III
stać (kogoś) –
starać się – KG III (postarać się) 
szukać – KG III (poszukać) 
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
tłumaczyć – KG II przetłumaczyć 
trafiać – KG III trafić – KG II
uchodzić (za ...) – KG II –
uczyć (się) – KG II nauczyć (się) 
umawiać (się) – KG III umówić (się) – KG II
uprawiać – KG III –
uwielbiać – KG III –
widzieć – KG II –
wiedzieć – KG III –
woleć – KG II –
wracać – KG III wrócić – KG II
I wychodzić – KG II wyjść – KG I
II wychodzić (na) – KG II –
wyjeżdżać – KG III wyjechać – KG I
wypijać – KG III wypić – KG I
wystarczać – KG III wystarczyć – KG II
wzbudzać – KG III wzbudzić – KG II
zabierać się – KG III zabrać się – KG I
zachowywać się – KG I zachować się – KG III
zaczynać się – KG III zacząć się – KG I
zajmować się – KG I zająć się – KG I
zamawiać – KG III zamówić – KG II
zapamiętywać – KG III zapamiętać – KG III
zapraszać – KG III zaprosić – KG II
zaprzyjaźniać się – KG III zaprzyjaźnić się – KG II
zaradzać – KG III zaradzić – KG II
zastanawiać się – KG III zastanowić się – KG II
zjadać – KG III zjeść – KG III
znać – KG III compare poznawać/ poznać
znikać – KG III zniknąć – KG I
– zobaczyć – KG II
zwalczać – KG III zwalczyć – KG II
zwracać się – KG III zwrócić się – KG II
żyć – KG I –
142
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 14
Prefixial perfective verbs e.g. robić  zrobić have the same past tense forms:
(ja) robiłem  (ja) zrobiłem etc.
rok (N. sg.) / lata (N. pl.) / lat (G. pl.)

dziecko ma jeden rok • on ma dwadzieścia cztery lata •
ona ma dwadzieścia pięć lat
In Polish we encounter irregular nouns that have different stems in the pl., e.g.
rok (sg.)  lata (pl.); człowiek (sg.);  ludzie (pl.). More: lesson 27 and
exercises – lesson, pg. 264.
Dni tygodnia
we wtorek, w środę
To the question Kiedy byłeś w teatrze? We answer: Byłem w teatrze
w poniedziałek, or we wtorek, or w środę... . The preposition w shows the time
of an action; here: the names of the days of the week appear in the Accusative.
days of the week when? written in calendar

poniedziałek  w poniedziałek PN
wtorek  we wtorek WT
środa  w środę ŚR
czwartek  w czwartek CZ
piątek  w piątek PT
sobota  w sobotę SO
niedziela  w niedzielę NI
powtarzać / powtórzyć; dostawać / dostać; kupować / kupić

Verbs with suffixes –a–, –wa–, –awa–, –owa–, –iwa–, –ywa– are imperfective verbs.
Their characteristic trait is that they show duration, repetition of an action. Examples:
Powtarzam to samo: wiele razy, codziennie, od kilku dni. / Dostaję często prezenty,
dobre oceny w szkole. / Kupuję codziennie świeże bułeczki dla Edgara. Similar-
ly – imperfective verb – spotykać (się): Marta spotyka się z Edgarem codziennie.
od(e) mnie
A preposition – the same as od; appears in combination with some words,
especially beginning with certain groups of consonants, e.g. ode mnie.
Similarly: z(e) mną / z(e) mnie etc.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Exercises
1. P
lease write the appropriate form of the verb być as well as the names
of the days of the week.
Helpful expressions: dzisiaj, dziś || wczoraj  dwa dni temu, trzy dni
temu, cztery dni temu, pięć dni temu, sześć dni temu, tydzień temu.
Example:
Dzisiaj jest poniedziałek. Wczoraj była niedziela.
1. Dziś jest wtorek. Trzy dni temu .................... .............................. .
2. Dziś jest środa. Dwa dni temu ................... ................................. .
3. Dzisiaj jest czwartek. Wczoraj ..................... ............................... .
4. Dziś jest piątek. Tydzień temu też ..................... .......................... .
5. Dzisiaj jest sobota. Pięć dni temu ..................... ........................... .
6. Dzisiaj jest niedziela. Siedem dni temu też ............... .................. .
2. P
lease write the appropriate forms of verbs in the past tense.
Example:
(być) W poniedziałek o godzinie 18.15 Edgar był u Marty.
1. (być)
W poniedziałek o godzinie 17.00 (siedemnastej) Maka ............ u Marty.
2. (być)
Dwa dni temu Marta, Edgar i Andrzej .............. w teatrze.
3. (zrobić)
Marta i Maka ............................................... 40 pierogów.
4. (być)
Maka ................................................ w teatrze we wtorek.
144
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 14
5. (obejrzeć)
Maka ........................... wszystkie filmy Andrzeja Wajdy.
6. (zjeść)
Edgar .......................................... u Bogdana 18 pierogów.
3. P
lease answer the questions according to the given example.
Example:
Jest szósta. Czy Edgar jest już u Marty?
 Nie. Edgara jeszcze nie ma.
1. Jest za kwadrans szósta. Czy Edgar już jest w apartamencie Marty?
 Nie. ....................... jeszcze .......................................................... .
2. Czy Maka była wczoraj w teatrze?
 Nie. ............................................................................................. .
3. Czy tydzień temu Edgar był na spotkaniu?
 Nie. ............................................................................................. .
4. Czy Andrzej był wczoraj u Marty?
 Nie. ............................................................................................. .
4. P
lease complete the dialogues with expressions given below.
EXPRESSIONS: byli, był, była, dostała, zjadł, zrobiłyśmy.
Example:
Zrobiłyśmy już czterdzieści pierogów.
1. Przecież Edgar ............................... u ciebie wczoraj!
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
2. Wczoraj Marta i Edgar ............................... w teatrze.
3. Maka ..................................... w teatrze tydzień temu.
4. Dwa dni temu Edgar ........... 18 pierogów u Bogdana.
5. Marta ........... od Edgara trzy bukiety niezapominajek.
The first attack of winter

It’s shoes that can really ruin any hike if they don’t properly fit. Sidewalks and
paving stones in small towns also cause problems. One should never embark
on an expedition putting on shoes that have never been worn. In Polish there
exists a saying rozchodzić buty which means to break in shoes earlier on
short routes. Buy winter boots one size larger. You should save space for
thick socks, so–called toe room. Without free space toes freeze in a matter of
seconds at temperatures below zero. A prudent tourist coming to Poland may
forget an umbrella, but cannot forget about a warm coat (best with sewn–in
sheepskin), which will protect him/her against cold, wind, rain, and stabbing
branches, etc.
Answer key
nie było wczoraj u Marty. 4. był / byli / była / zjadł / dostała.
Maki wczoraj nie było w teatrze. / Nie. Tydzień temu Edgara nie było na spotkaniu. / Nie. Andrzeja
byli / zrobiły / była / obejrzała / zjadł. 3. Nie. Edgara jeszcze nie ma w apartamencie Marty. / Nie.
1. była sobota / był poniedziałek / była środa / był piątek / był poniedziałek / była niedziela. 2. była /
146
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 14
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
15. Edgar tęskni za rodziną,

a zwłaszcza za babcią
Edgar is in Wadowice. His distant family lives there. He meets his
cousin whose name is Piotr. They talk about many subjects. Edgar
talks about the family. He plans future events.
13 PIOTR: – Witamy w Wadowicach! Jak długo tutaj zostaniesz?

EDGAR: – Będę tutaj trzy dni. Odwiedzimy całą twoją rodzinę.
PIOTR: – To też twoja rodzina, choć daleka. Babcia czeka
na ciebie z niecierpliwością.
EDGAR: – Będziemy spacerować po całym miasteczku.
W niedzielę pójdziemy do kościoła.
PIOTR: – Wiesz, w sobotę w naszym kinie będzie film o papieżu.
EDGAR: – Z pewnością babcia też będzie chciała obejrzeć ten film.
PIOTR: – Oto willa babci. Dawniej było tu przedszkole.

EDGAR: – Edgar Betraff. Jestem synem Marii Wielkopolskiej.
BABCIA: – Pamiętam, pamiętam. Kiedy ona przyjedzie do Polski?
EDGAR: – Mama obiecała, że będzie w Polsce na Święta Bożego
Narodzenia.
BABCIA: – Daj Boże! Daj Boże!
PIOTR: – Zapraszam na pierogi. Potem będą gołąbki. I pyszny
domowy kompot z malin. Babcia za chwilę musi się
położyć. Jest słaba.
EDGAR: – Opowiem jej wszystko jutro rano. Poczekam do jutra.
PIOTR: – Tęsknisz za rodziną?

EDGAR: – Tęsknię. Nie wiedziałem, że będę tęsknił aż tak bardzo.
PIOTR: – Przez te trzy dni będziesz tutaj dobrze się bawił. Babcia
nie będzie nam przeszkadzała. Lubi spać.
EDGAR: – Za miesiąc pojadę do Poznania. Chcę zobaczyć dom
mojej babci i mojej mamy.
PIOTR: – Pojadę z tobą. Nigdy nie byłem w Poznaniu.
EDGAR: – Będziemy w kontakcie. Wspaniale! Bardzo się cieszę.
148
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 15
Vocabulary
°bawić się (bawię się, ~wisz się) – to have fun, to have a good time
°czekać na kogoś > A. (czekam, –sz) – to wait for someone
°°obiecać, że... (obiecam, –sz) – to promise that...
°°odwiedzić kogoś > A. (odwiedzę ~dzisz) – to visit someone
°opowiadać o kimś / o czymś > L. (opowiadam, –sz) – to talk /
tell about someone, something
°°opowiedzieć komuś > D. (opowiem, –sz) – to tell someone
°planować coś > A. (planuję, –esz) – to plan something
°°poczekać do... > G. (poczekam, –sz) – to wait until...
°°pojechać dokądś > G. (pojadę, pojedziesz) – to go somewhere
(by transport)
°°położyć się (położę się, –ysz się) – to lie down
°poznawać kogoś > A. (poznaję, –esz) – to get to know someone,
to meet
°°pójść dokądś > G. (pójdę, pójdziesz) – to go somewhere (on foot)
°przeszkadzać komuś > D. (przeszkadzam, –sz) – to bother
someone
°°przyjechać dokądś > G. (przyjadę, przyjedziesz) – to arrive
somewhere (by transport)
°spacerować po czymś / gdzieś > L. (spaceruję, –esz) – to walk
around something, somewhere
°spać (śpię, śpisz) – to sleep
°tęsknić (za kimś / za czymś > I.) (tęsknię, ~nisz) – to miss
(someone, something)
°wiedzieć, że... (wiem, –sz) – to know (information, fact)
°witać gdzieś > L. (witam, –sz) – to welcome somewhere
°°zostać (zostanę, ~niesz) – to stay
a zwłaszcza – and especially całe; here: (n.) – whole

aż – so (as in: so much) choć – although
aż tak bardzo; see aż; see tak chwila (f.); G. –i – moment
– so much ciebie; here: (A. /ty) – you
Boże (V. / Bóg) – God daj (imp. 2nd pers. sg. / dać)
Boże Narodzenie (n.); G. –ego / – give
~nia – Christmas daleka (f.) – distant
Bóg (mos.); G. Boga – God
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
daleka rodzina (f.); G. ~kiej / –y po + L. (indicates space / area)

– distant family – around (e.g around town)
dawniej – in the past, formerly Poznań (m.inanim.); G.
długo – long ~ania / L. (w) ~aniu
domowy (m.) – name of Polish city
– home (adj.), (homemade) przedszkole (n.); G. –a
film o kimś > L.; see – preschool
film – a film about someone przez + A. (duration / how
I jutro (adv.) – tomorrow long?) – for
II jutro (n.); G. –a; L. ~trze, przyszłe; here: (nm. prs. pl.)
no plural – tomorrow – future
jak długo – how long pyszny (m.) – delicious
jej; here: (D. / ona) – her rano (adv.) – morning
kiedy – when słaba (f.) – weak
kompot (m.inanim.) (z czegoś syn (mos.); G. –a – son
> G.); G. –u – compote Święta Bożego Narodzenia; see
kościół (m.inanim.); G. ~cioła święto – Christmas Holiday
– church święto (n.); G. –a; N. pl. –a
kuzyn (mos.); G. –a – cousin – holiday
Maria Wielkopolska (f.); G. tak**
~rii / ~kiej te (nm. prs. pl.); G. pl.
– name and surname tych – these
miasteczko (n.); G. –a temat (m.inanim.); G. –u; N. pl.
– small town –y – subject
nam (D. / my) – us (z) tobą (I. / ty) – you
nasze; here: (n.) – our trzy > N. pl. – three
niecierpliwość (f.); G. ~ości; I. Wadowice; pl. G. pl. Wadowic; L.
~ością – impatience pl. ~cach; name of Polish town
niedziela (f.); G. –i; see days of willa (f.); G. –i – villa
week, l. 14 – Sunday witamy w > L.; see
nigdy (nie) + verb – never witać – welcome to
oto* – here wspaniale – great, wonderful
papież (mos.); G. –a – Pope wydarzenie (n.); G. ~nia – event
pewność (f.); G. ~ości; I. z pewnością; see
~ością – certainty pewność – with certainty
Piotr (mos.); G. –a; name za + A. (sequence in
time) – after
150
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 15
za chwilę; see chwila – in a moment

zwłaszcza – especially
* Oto – a particle which helps the speaker direct attention of

the listener to someone or something visible, sometimes
accompanied by a pointing gesture.
** T he word tak here indicates the high level of intensity of
homesickness; synonym - tak bardzo.
Syntactic Constructions
aż tak bardzo – so much
być gdzieś na czymś > L. – to be somewhere (at an event, film, play...)
być w kontakcie (z kimś) – to be in contact (with someone)
Czekać na kogoś z niecierpliwością. – To wait for someone
impatiently.
Daj Boże! – Please God!
daleka rodzina – distant family
Jak długo? – How long?
pamiętam, pamiętam... – I remember...
rozmawiać na wiele tematów – to talk about many things (subjects)

Dziękuję za gościnę. – Thanks for the hospitality.
Jadę / Jedziemy w odwiedziny do... – I’m going /We’re going to ...
to visit.
Proszę się rozgościć. – Please make yourself comfortable, make
yourself at home.
Proszę spróbować wszystkiego po trochu. – Please try a bit of
everything.
Zapraszam cię / pana / panią na... or do... I invite you to....
How does it work?

Conjugation of the verb być [IMPERF.] – future tense
sg. pl.
1. ja będ –ę 1. my będzi –emy
2. ty będzi –esz 2. wy będzi –ecie
3. on, ona, ono będzi –e 3. oni, one będ –ą
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Aspect of verbs cont.

In the Polish language there is the matter of the perfective and imperfective
nature of a verb’s action. You can read a book, but not finish reading i.e. not
read the whole book; you can write a letter, but not finish writing that letter.
Each action can be finished or unfinished. Verbs emphasize the fact that in
a period of time being described an action was completed, or it continues on.
An imperfective verb expresses a continuous action (an action in the process
of occurring, or repeating). In the future tense imperfective verbs indicate the
duration or state of an action in the future, without signifying when the action will
be finished; Perfective verbs indicate an action or state finished in the future.
The imperfective verb pisać in the sentence: Pisałem list cały wieczór
informs us about the process of writing during a given period of time (the
whole evening). The perfective verb napisać in the sentence: Już napisałem
ten ważny list informs us about the total completion of the process of writing
that important letter. You can also say in this case that: the (whole) letter was
written by me. See also the next lesson.
będę spacerować / będę się bawić

In Polish there are two ways to form the future tense. The second way is
presented in lesson 16.
witać [IMPERF.] / powitać [PERF.]

The imperfective verb witać has three tenses:
present  (ja) witam,
future  (ja) będę witać or witał(a),
and past  (ja) witałem(–am).
The perfective verb powitać has only two tenses:
future  (ja) powitam,
and past  (ja) powitałem(–am) e.g. mojego kuzyna.
Below are the future tense forms.
ATTENTION: If we don’t indicate a period of time in the future, we more often
use the perfective verb future tense than the imperfective verb future tense.
152
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 15
Future tense forms of imperfective and perfective verbs

witać [IMPERF.] – KG III powitać [PERF.] – KG III
I form / II form
sg.
1. pers. będę witać / witał(–a) powitam
2. pers. będziesz witać / witał(–a) powitasz
3. pers. będzie witać / witał(–a, –o) powita
pl. m. prs / nm. prs
1. pers. będziemy witać / witali(–ły) powitamy
2. pers. będziecie witać / witali(–ły) powitacie
3. pers. będą witać / witali(–ły) powitają
Important
The use of the future tense form of imperfective verbs is in principle arbitrary.
Native speakers of the language more often use the form [będę czytał(–a)],
since this form indicates gender; będę czytał (m.) / będę czytała (f.) / będę
czytało (n.). Idem – pl.
Exercises
1. P
lease write the appropriate forms of the verb być as well as the names
of the days of the week. Helpful expressions: dzisiaj, dziś || jutro 
pojutrze, za dwa dni, za trzy dni, za pięć dni || wczoraj  dwa dni
temu, trzy dni temu, pięć dni temu, tydzień temu.
Example:
Dzisiaj jest poniedziałek. || Wczoraj była niedziela. || Jutro będzie wtorek.
1. Dziś jest wtorek. || Trzy dni temu była sobota. ||
Jutro ............................................................. .
2. Dziś jest środa. || Dwa dni temu był poniedziałek. ||
Pojutrze ................. ................................ .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
3. Dzisiaj jest czwartek. || Wczoraj była środa. ||
Jutro ........................ ........................................ .
4. Dziś jest piątek. || Wczoraj był czwartek. ||
Za trzy dni .............................. .............................. .
5. Dzisiaj jest sobota. || Przedwczoraj był czwartek. ||
Za trzy dni .......................... .................... .
6. Dzisiaj jest niedziela. || Siedem dni temu była niedziela. ||
Za siedem dni też ............. ............. .
2. P
lease write the appropriate future tense forms of the verb być in the
dialogue below.
Example:
Edgar: – Marto, w sobotę będę w Wadowicach.
Piotr – Witamy w Wadowicach! Jak długo tutaj zostaniesz?
Edgar: – Ja .......................................................... tutaj trzy dni.
Edgar: – (Ja i ty) .............. spacerować po całym miasteczku.
Piotr – Zapraszam na pierogi. Potem ...... gołąbki. Na deser
............................. pyszny domowy kompot z malin.
Edgar: – Za miesiąc ............................................ w Poznaniu.
Piotr – Ja też .................................................... w Poznaniu.
Edgar: – (My) ..................................................... w kontakcie.
154
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 15
3. P
lease write the appropriate forms of perfective verbs in the future tense.
Verbs: obejrzeć – KG II, odwiedzić – KG II, opowiedzieć – KG III,
położyć się – KG II, pójść – KG I, przyjechać – KG I, zobaczyć – KG II,
zostać – KG I.
Example:
zostać – Jak długo tutaj (ty) zostaniesz?
1. odwiedzić – (My) ........................................... całą twoją rodzinę.
2. pójść – (My) ................................... w niedzielę do kościoła.
3. obejrzeć – Babcia też .................................................... ten film.
4. przyjechać – Matka Edgara .......... do Polski na Boże Narodzenie.
5. położyć się – Babcia za chwilę ........................................ do łóżka.
6. opowiedzieć – Jutro babcia ..................................... tę samą historię.
7. zobaczyć – Za tydzień (ja) .................. dom mojej babci i mamy.
Guest in the house, God in the house

In the Eastern Borderlands, and in all of Poland as well – the principle„gość
w dom, Bóg w dom” was unquestioned and sacred. A neighbour or
acquaintance could arrive at any moment without warning and count on
a hospitable reception. This principle still survives today. It sounds even
more enthusiastic in some other sayings: „czym chata bogata, tym rada” or
„Zastaw się, a postaw się!”. Sitting at the table as a guest it’s worth praising
the host for the reception since the housewife will serve what is best and most
expensive. To be in Poland and not try home–made bigos stew, dumplings
with cabbage and mushrooms, żurek soup, or tasty stuffed cabbage leaves
(gołąbki), is like being in Paris and not seeing the Eiffel Tower.
Answer key
przyjedzie / położy się / opowie / zobaczę.
2. Będę / Będziemy / będą / będzie / będę / będę / Będziemy. 3. Odwiedzimy / Pójdziemy / obejrzy /
1. będzie środa / będzie piątek / będzie piątek / będzie poniedziałek / będzie wtorek / będzie niedziela.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Opowieść babci
16. Opowieść babci

Sunday at Piotr’s place. Dinner in the back yard. The return of
distant times. Edgar’s impressions. All grandmothers are beloved.
14 BABCIA: – Dzisiaj będzie na obiad żurek. A po obiedzie będziemy

odpoczywać w ogródku.
EDGAR: – Będę znowu jadł kolejne danie polskie. To lubię!
BABCIA: – W ogródku będziemy oglądali zdjęcia całej rodziny.
EDGAR: – Będziemy sobie przypominać przeszłość.
PIOTR: – Ty będziesz słuchał, a babcia będzie opowiadała.
Po kilku minutach zaśnie.
EDGAR: – Pójdziemy wtedy tam, gdzie mieszkał papież Jan Paweł II.
PIOTR: – Może jutro. Dzisiaj będzie tam dużo ludzi.
EDGAR: – Jak chcesz, drogi kuzynie.
BABCIA: – Kiedy byłam mała, mieszkaliśmy z rodzicami

na Litwie. Nad jeziorami. Już nie pamiętam, jak one
się nazywały. Potem przyszła jedna wojna, a potem
druga. Już nie pamiętam, ile razy musieliśmy uciekać
z walizkami. Przeprowadzaliśmy się kilka razy.
Nie skończyłam żadnej szkoły. Rodzina z roku na rok
stawała się coraz mniejsza. Wszyscy dokądś wyjeżdżali
albo emigrowali z Polski. Ostatni dom, który kupił
dziadek Piotrusia, zabrali komuniści. To było blisko
Poznania. W Wielkopolsce. Zrobili w naszym domu
jakąś gminę czy wspólnotę. Mieszkaliśmy w barakach
przez wiele lat. Twoja babcia wyjechała chyba w 1963
roku, do jakiegoś New Jersey. Pisała do nas na początku,
a potem ślad po niej zaginął. Nie dostawaliśmy żadnych
listów. Popatrz, to jest zdjęcie twojego dziadka i babci
z dziećmi na rękach. Żegnają się z wioską, z ludźmi
i rodziną. Płaczą jak bobry. (silence, after a moment
grandma’s snoring can be heard)
EDGAR: – Piotrze, babcia chyba już śpi.
PIOTR: – Jutro powtórzy ci tę samą historię. Moja ukochana
babcia zmienia tylko zdjęcia, bo ma ich dużo.
EDGAR: – Czy mogę zachować na pamiątkę jedno zdjęcie?
PIOTR: – Oczywiście. Będziesz miał pamiątkę z Wadowic.
156
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 16
EDGAR: – Jestem przekonany, że nigdy nie zapomnę tego pobytu.

Przez całe życie będę wspominał waszą gościnność.
PIOTR: – Gościnność to cecha narodowa wszystkich Polaków.
EDGAR: – I Polek. Moja babcia z New Jersey jest bardzo gościnna.
Zawsze powtarza stare polskie przysłowie „Gość w dom,
Bóg w dom.” (looks at a photograph) Wszystkie babcie są
kochane.
Vocabulary
°dostawać coś > A. (dostaję, –esz) – to receive something
°emigrować skądś > G. (emigruję, –esz) – to emigrate somewhere
°odpoczywać (gdzieś > L.) (odpoczywam, –sz) – to rest (somewhere)
°oglądać coś > A. (oglądam, –sz) – to look at something, to watch
°patrzeć or patrzyć na coś > A. (patrzę, –ysz) – to look at something
°pisać do kogoś > G. (in the meaning ‘to correspond’); see
pisać – to write to someone
°przeprowadzać się (przeprowadzam się, –sz się) – to change
houses, to move
°°przyjść (przyjdę, przyjdziesz) – to come, to arrive (by foot)
°przypominać sobie coś > A. (przypominam sobie, –sz) – to
remind oneself of something, to recollect
°°skończyć coś > A. (skończę, –ysz) – to finish something
°słuchać (słucham, –sz) – to listen
°stawać się (staję się, –esz się) – to become
°uciekać (z czymś > I.) (uciekam, –sz) – to escape (with
something), to run away
°wspominać coś > A. (wspominam, –sz) – to recall, to remember
°°wyjechać dokądś > G. (wyjadę, wyjedziesz) – to go away
somewhere, to leave
°wyjeżdżać dokądś (wyjeżdżam, –sz) – to go away somewhere, to leave
°°zabrać coś > A. (zabiorę, ~bierzesz) – to take something
°°zachować coś > A. / na coś > A. (zachowam, –sz) – to keep something
°°zaginąć (zaginę, ~niesz) – to disappear
°°zapomnieć czegoś > G. (zapomnę, ~nisz) – to forget something
°°zasnąć (zasnę, zaśniesz) – to fall asleep
°zmieniać coś > A. (zmieniam, –sz) – to change something
°żegnać się (z czymś / z kimś > I.) (żegnam się, –sz się) – to say
goodbye to someone, to bid farewell
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Opowieść babci
barak (m.inanim.); G. –u, N. pl. kolejne (n.) – next

–i – barrack komunista; (mos.); G. –y; N. pl.
blisko (czegoś) > G. – near ~niści – communist
bóbr (m.anim.); G. bobra; N. pl. kuzyn; (mos.); G. –a; – cousin
bobry – beaver kuzynie (V. / kuzyn); see
cecha (f.); G. –y – trait kuzyn – cousin
cecha narodowa (f.); G. –y / –ej list (m.inanim.); G. –u; N. pl. –y
– national trait – letter
chrapanie (n.); G ~nia – snoring Litwa (f.); G. –y; L. ~wie*
ci; here: (D. / ty) – you – Lithuania
cisza (f.); G. –y – silence ludzie; see sg. człowiek, I. pl.
coraz; coraz mniejsze ludźmi – people
– smaller and smaller mała (f.) – small
czasy; pl.; G. pl. –ów – times minuta (f.); –y; L. pl. –ach
dokądś – somewhere – minute
drogi (m.) – dear mniejsza (comp. /mała)
druga (f.) – second – smaller
dziecko (n.); G. –a, I. pl. dziećmi na obiad; see obiad
– child – for dinner
gmina (f.); G. –y – commune na początku; see początek
gościnna (f.) – hospitable – at first, in the beginning
historia (f.); G. ~rii – history narodowa (f.) – national
ich; here: (G. pl. / one) – them nas (G. /my) – us
ile razy; see raz – how many New Jersey (n.); uninflected
times, how often noun
jakaś (f.); G. jakiejś; A. niej; here: (L. / ona) – her
jakąś – some kind obiad (m.inanim.); G. –u; L.
jakieś (n.); G. jakiegoś – some obiedzie – dinner
Jan Paweł II (mos.); G. –a / oczywiście – of course
~wła / Drugiego odległe; here: (nm. prs. pl.); G.
– John Paul II pl. –ych – distant
jezioro (n.); G. –a; N. pl. –a ogród (m.inanim.); G. ~rodu,
– lake L. ~rodzie – garden
kilka razy; see kilka; see raz ogródek (m.inanim.); G. ~dka,
– a few times L. ~dku – small garden
kochane; here: (nm. prs. pl.) (here: back yard)
– beloved, dear one (nm. prs. pl.) – they
158
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 16
opowieść (f.); G. ~eści – story słychać – is audible, can be

ostatni** (m.) – last heard (i.e. her snoring can
pamiątka (f.); G. –i be heard)
– memento, souvenir stare (n.) – old
Piotruś (mos.); G. ~usia; name szkoła (f.); G. –y – school
(diminutive of Piotr) ślad (m.inanim.); G. –u – trace
Piotrze (V. / Piotr); name ta (f.); A. tę – that
pobyt (m.inanim.); G. –u – stay ukochana (f.) – beloved, favorite
początek (m.inanim.); G. ~tku w 1963 roku*** – in 1963 (in
– beginning the year 1963)
polskie (n.) – Polish (adj.) walizka (f.); G. –i; N. pl. –i
popatrz! (imp. / popatrzeć); – suitcase
see popatrzeć – look! wasza (f.) – your (pl)
przeszłość (f.); G. ~ości – past Wielkopolska (f.); G. –i, L. ~sce
przez całe życie; see całe; see – Greater Poland (region)
życie – for whole life wioska (f.); G. –i – village
przysłowie (n.); G. ~wia wspólnota (f.); G. –y
– proverb, saying – community
przywracanie (n.); G. z roku na rok; see rok – with
~nia – restoration, return each passing year
raz (m.inanim.); G. –u; N. / G. zdjęcie (n.); G. –a; N. pl. –a
pl. –y – once – photograph
ręka (f.); G. –i; N. pl. ręce; L. znowu – again
pl. ~kach – hand żadna (f.) – no, none
rodzice (mos.); pl. I. pl. żadne; here: (nm. prs. pl.)
rodzicami – parents – no, none
sama (f.); in the meaning żurek (m.inanim.); G. ~rku or
‘identical’ – same ~rka – Polish sour soup
skojarzenie (n.); G. –a; N. pl. –a
– association (here: impression)

* Litwa – syntactic construction: jechać na Litwę (A.); mieszkać
na Litwie (L.).
** O statni – meaning: ‘the only one remaining from a larger
number or amount of something’.
*** N umerical inflection: w tysiąc dziewięćset; (L.) 
sześćdziesiątym trzecim roku.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Opowieść babci
być przekonanym – to be convinced
coś staje się coraz mniejsze / większe – something becomes
smaller and smaller (or larger)
dziecko na rękach – child in arms
Gość w dom, Bóg w dom. (proverb) Guest in home, God in home.
Jak chcesz. – As you wish.
mieć jakąś pamiątkę skądś – to have a souvenir from somewhere
mieszkać nad jeziorami – to live on / by lakes
odległe czasy – distant times
Płakać jak bóbr. – To cry like a baby (in Polish – beaver).
przez wiele lat – for many years
przyszła wojna – the war came
przywracanie czasów (przeszłości) – return of past times
Ślad po kimś zaginął. – Someone disappeared without a trace.
To lubię. – I like it.
Wszystkie babcie są kochane. – All grandmothers are beloved.
zachować coś na pamiątkę – to keep something as a souvenir

Kogoś zebrało na wspominki (informal). – Someone indulged in
nostalgia.
Komuś usta się nie zamykają. – Someone won’t stop talking.
Kupić coś na pamiątkę. – To buy something as a souvenir.
Nabrać wody w usta. – To keep one’s mouth shut.
Wspominać stare, dobre czasy. – To remember the good old days.
How does it work?
Future tense of imperfective verbs – a reminder

na obiad będzie żurek / będzie dużo ludzi / Edgar będzie
w Wadowicach;
będziemy odpoczywać (–li / –ły) / będę jeść (jadł, jadła), będziemy
sobie przypominać (–li / –ły)
Future tense form of the verb być: (ja) będę serves the same function as the
form (ja) jestem in the present tense.
160
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 16
The present tense of remaining imperfective verbs have a compound form.

It is a combination of the personal forms of the future tense of the verb być
plus the infinitive or the 3rd person form sg. or pl. with the future tense suffix
–ł (sg.) / –li / –ły (pl.). As in the past tense there are separate forms for the
three genders in the singular and for two genders in the plural. Instead of the
participle with the –ł suffix in the composition of the compound form of the
future tense, the infinitive of imperfective verbs can be used. In the Polish
language it’s possible to say będę pisać instead of będę pisał(–a, –o) (see
lesson 15.) Both ways of creating the future tense are equal. As we have
already mentioned, native speakers more often use the forms indicating
gender, i.e. Za chwilę będę pisał (pisała) na komputerze instead of:
Za chwilę będę pisać na komputerze.
Indicators for the use of imperfective verbs in the future tense

będziemy odpoczywać or odpoczywali(–ły) / będziemy oglądać or
oglądali(–ły) || chwilę, pół godziny, całe popołudnie, wieczorem etc.
We most often use the future tense of imperfective verbs with expressions
that indicate time, e.g. długo, chwilę, krótko, przez godzinę, przez całe
życie, zawsze. Other adverbs and expressions – często, od czasu do czasu,
regularnie, rzadko, systematycznie, zwykle etc.
Future tense of perfective verbs

pójdziemy, powtórzy, zapomnę
We use perfective verbs for the future tense in situations when we are sure of
the action in the future (its beginning and end), and as in the case of the verb
zapomnieć of its singular, non–repetitive occurrence in the near future, e.g. za
kilka dni zapomnę o tym zmartwieniu.
Other examples:
jutro (na pewno) pójdziemy do kina / dzisiaj nie będę powtarzać (powtarzał /
powtarzała) gramatyki, but jutro muszę ją powtórzyć / jutro obejrzę (from
beginning to end) ten film / jutro zrobię dobre danie na obiad etc.
Conjugation of the above mentioned verbs – future tense: pójść KG I [(ja) pójdę,
(ty) pójdziesz], powtórzyć KG II [(ja) powtórzę, (ty) powtórzysz], zapomnieć KG
II [(ja) zapomnę, (ty) zapomnisz], dać KG III [(ja) dam, (ty) dasz] etc.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Opowieść babci
Exercises
1. P
lease freely choose an imperfective verb and write its form in the future tense.
Verbs: odpoczywać, jeść, oglądać, przypominać (sobie), słuchać, opowiadać.
Example: odpoczywać
a. Jutro będziemy odpoczywać cały dzień w ogródku.
b. Jutro będziemy odpoczywali cały dzień w ogródku. (m. prs.)
c. Jutro będziemy odpoczywały cały dzień w ogródku. (nm. prs.)
1. jeść a. Edgar ........................ kolejne danie kuchni polskiej.
b. Edgar ........................ kolejne danie kuchni polskiej.
2. oglądać a. Oni ......................................... zdjęcia całej rodziny.
b. Oni ......................................... zdjęcia całej rodziny.
3. przypominać a. Babcia ................ sobie ...................... przeszłość.
b. Babcia .................. sobie ........................ przeszłość.
4. słuchać / a. Edgar i Piotr ....................................... , a babcia

opowiadać
.................................. a. ............................................. .
2. P
lease choose the appropriate answer based on the dialogue (lesson 16).
Example:
Dzisiaj będzie na obiad żurek z kiełbasą.
a. z jogurtem, b. z kiełbasą, c. z kopytkami
1. Będziemy odpoczywać ............................. .
a. w kinie, b. w ogródku, c. w szkole
162
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 16
2. Będziemy oglądali .................................... .
a. zdjęcia, b. ogródek, c. szkołę
3. Ja będę opowiadał, a ty będziesz .............. .
a. spacerować, b. słuchać, c. spać
4. Edgar będzie wspominał ........................... .
a. zdjęcia, b. gościnność polską, c. ogródek
3. P
lease complete the sentences in the future tense according to the example.
Example:
Ja będę jadł żurek i babcia też będzie jeść or będzie jadła (jeść).
Piotr będzie czytał, a babcia będzie spać or będzie spała (spać).
1. Piotr będzie odpoczywał i babcia też .............................................
................................................................................ (odpoczywać).
2. Babcia będzie opowiadała, a Edgar i Piotr ...................................
....................................................................................... (słuchać).
3. Piotr i Edgar ................................... (rozmawiać), a babcia .........
....................................................................................... (słuchać).
4. Babcia będzie jadła gołąbki, a Piotr i Edgar .................................
.................................................................................... (jeść) żurek.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Opowieść babci
5. Edgar będzie zwiedzał dom papieża, a Piotr i babcia ....................
........................................................................... (czekać) na niego.
Żurek – I like it!

FROM THE AUTHOR
Many of my foreign friends love żurek. Some of them after returning to
their own country take advantage of this recipe. They buy beforehand in
Poland a few plastic bottles of soured rye mixture (zakwas żurkowy). So
here’s a recipe for home–made żurek in Argentina, Brazil, France, Germany,
Switzerland, Holland, etc.
Boil three white sausages along with bay leaves, three grains of pepper and
all spice. When the sausage is already soft, add slices of garlic, dried carrot
roots, parsley, leeks, Savoy cabbage, and finely diced potatoes. Cook for 20
minutes. Throw in a teaspoon of marjoram and a scoop of nutmeg. Then pour
in the so–called soured rye mixture. Cut the cooked sausage into slices and
throw them into the pot. Next add a half a cup of sour cream combined with
two tablespoons of flour. Fry a bit of onions in butter. Throw them into the pot.
Cook everything together for a moment, stirring the brown liquid delicately.
After 20 minutes we can eat the delicious żurek soup, which has a slightly
sour taste. SMACZNEGO!
Answer key
słuchała / będą jeść or będą jedli / będą czekać or będą czekali.
będą słuchać or będą słuchali / będą rozmawiać or będą rozmawiali, będzie słuchać or będzie
w ogródku / zdjęcia / słuchać / gościnność polską. 3. będzie odpoczywać or będzie odpoczywała /
... przypominała / będą słuchać or będą słuchali, będzie opowiadać or będzie opowiadała 2.
1. będzie jeść or będzie jadł / będą oglądać or będą oglądali / będzie ... przypominać or będzie
164
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 16
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
17. Podróże małe i duże

Return by minibus to Kraków. Conversations during the trip.

Edgar reads text messages.
15 EDGAR: – Jeden bilet do Krakowa na autobus pośpieszny

o dziewiętnastej trzydzieści siedem.
KASJERKA: – Nie ma ani jednego wolnego miejsca.
PIOTR: – Nic nie szkodzi. Skorzystamy z linii prywatnych.
Zobacz, tam są mikrobusy.
EDGAR: – Jeden bilet do Krakowa, proszę.
KIEROWCA: – Są tylko miejsca stojące.
EDGAR: – Taki mały autobus, a tak dużo ludzi!
PIOTR: – Wrócisz do Krakowa jak sardynka.
KIEROWCA: – Jedziemy!
PIOTR: – Może lepiej iść pieszo do Krakowa?
EDGAR: – Proszę się nie martwić, przepraszam..., nie martw się!
Jakoś dojedziemy.
KIEROWCA: – (into microphone) Przepraszam, ale muszę objechać miasto.
Droga wylotowa zablokowana. Pojedziemy przez Skawinę.
Do Krakowa przyjedziemy z dwudziestominutowym opóźnie-
niem. Prywatna linia Esperanza życzy państwu miłej podróży.
EDGAR: – (speaks under his breath) O, wreszcie Kraków! Proszę

pana, wysiadam tutaj.
KIEROWCA: – Mógł pan powiedzieć wcześniej. Tutaj nie mogę się
zatrzymać. (after some time) O, dopiero tutaj. Dojedzie
pan do domu tramwajem.
EDGAR: – Tutaj jest pętla tramwajowa?
PASAŻERKA: – Popatrz pan na lewo*, tam gdzie ten czerwony kościół.
EDGAR: – Dziękuję. (glances at watch) Już dwudziesta druga.
Jechaliśmy prawie dwie godziny. Jak ten czas leci!?
Piotr miał rację. Czuję się teraz jak sardynka. (looks
for his cell phone) Och, czeka na mnie kolejna podróż!
Tym razem do Nowej Huty.

* Informal construction. Better: Niech pan popatrzy na lewo
or Proszę popatrzeć na lewo.
166
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 17
Vocabulary
°°dojechać (dojadę, dojedziesz) – to arrive, to reach a place
°jechać (jadę, jedziesz) – to go (by transport)
°lecieć (lecę, ~cisz) – to fly (here: to hurry)
°°objechać coś > A. (objadę, objedziesz) – to go around, to by–pass
°odbierać coś > A. (odbieram, –sz) – to receive something, to pick up
°°pojechać przez coś > A.; see pojechać – to go through something
°°powiedzieć (powiem, –sz) – to say
°°skorzystać z czegoś > G. (skorzystam, –sz) – to use something
°wysiadać (wysiadam, –sz) – to get out, to get off
°°zatrzymać się (zatrzymam się, –sz się) – to stop
°zerkać na coś > A. (zerkam, –sz) – to glance at something
°życzyć komuś > D. czegoś > G. (życzę, –ysz) – to wish someone
something
autobus (m.inanim.); G. –u kasjerka (f.); G. –i

– bus – ticket clerk
bilet na autobus*; see bilet; see kierowca (mos.); G. –y – driver
autobus – bus ticket kobieta (f.); G. –y – woman
czas (m.inanim.); G. –u – time kolejna (f.) – next
czerwony (m.) – red lepiej (comp. / dobrze)
dłuższa (f.); (comp. / długa) – better
– longer linia (f.); G. ~nii; N. pl.
do mikrofonu (in the meaning ~nie – line (here: bus line)
‘mówić do...’) linia prywatna: see linia; see
– to the microphone prywatna – private bus line
droga wylotowa (f.); G. –i / –ej mikrobus (m.inanim.); G. –u;
– outlet road N. p;. –y – minibus
dwie (f.) + N. pl. – two mikrofon (m.inanim.); G. –u
dwudziesta druga – microphone
– 22:00 (ten o’clock) miła (f.) – nice
dwudziestominutowe Nie martw się! (imp. / nie
– twenty–minute (adj.) martwić się) – Don’t worry!
Esperanza (f.) Nowa Huta (f.); G. –ej / –y
– name of bus line – district of Kraków
jakoś – somehow o + L. (indicating time) – at
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
o dziewiętnastej trzydzieści prywatne; here: (nm. prs. pl.)

siedem – at nine thirty seven – private
och (exclamation) – oh sardynka (f.); G. –i – sardine
opóźnienie (n.); G. ~nia Skawina (f.); G. –y; A. –ę
– delay – name of Polish town
państwo (mos.); G. –a; D. sms (informal; m.anim.); G.
–u, L. –u – ladies and –a ; (read: e–se–mes)
gentlemen – text message
pętla tramwajowa (f.); G. –i / stojące; here: (nm. prs. pl.)
–ej – tram terminus – standing
pieszo; see below iść swój (m.); G. swojego
pieszo – on foot – one’s, his, her, their...
po dłuższej chwili – after some II taki (m.); here: in the
time meaning ‘tak bardzo’– such
podczas (czegoś > G.) – during telefon komórkowy
Popatrz pan na lewo! (m.inanim.); G. –u / –ego
– Sir, look to the left! – cellular phone
pośpieszny (m.) – fast / express tramwaj (m.inanim.); G. –u
(bus or train) – tram, street car
powrót (m.inanim.) (dokądś > wcześniej; see
G. ); G. ~rotu – return wcześnie – earlier
półgłosem; see below mówić wolne (n.) – free, available
półgłosem – under one’s zablokowana (f.)
breath – blocked, congested
prawie – almost zegarek (m.inanim.); G. ~rka
prywatna (f.) – private – watch
prywatna linia (f.); G. –ej / zobacz! (imp. / zobaczyć)
~nii – private line – look!, see!

* Bilet – Bilet na autobus or bilet autobusowy.
a tak dużo – so many
(Coś) czeka na kogoś. – Something is waiting for someone.
czuć się jak sardynka – to feel like a sardine
iść pieszo – to go on foot
168
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 17
Jak ten czas leci. – How time flies.

mieć rację / nie mieć racji – to be right / to be wrong
miejsca stojące – standing room
mówić półgłosem – to speak under one’s breath
nic nie szkodzi – no harm
pętla tramwajowa – tram terminus
życzyć komuś miłej (szczęśliwej) podróży – to wish someone
a nice trip etc.

bilet ulgowy / zniżkowy – discount ticket
Co za koszmarna podróż! – What a nightmare journey!
Kupić bilet tam i z powrotem. – To buy a round trip ticket.
mieć miejscówkę / rezerwację – to have a seat reservation
miejsca siedzące – seats
How does it work?
Verbs of motion
iść do... / na...; pójść do... / na... (on foot, to walk)
The verb of motion iść / pójść with the preposition do takes the Genitive, while
with the preposition na it takes the Accusative. Both iść and its perfective
equivalent pójść are used to describe the act of moving in a specified direction
on foot, walking (without using means of transportation).
jechać / pojechać (autobusem, mikrobusem, pociągiem, tramwajem)

do... / na...
If we go by a means of transportation, we use the verb jechać combined with
the Instrumental case. Syntax of verbs of motion: Jechać (samochodem) do
Warszawy. / Pojechać (tramwajem) na dworzec.
Other verbs of motion like: dojeżdżać / dojechać do..., objeżdżać / objechać
coś, przyjeżdżać / przyjechać do... – see table on pg. 172.
Using verbs of motion:

iść / pójść / chodzić; jechać / pojechać / jeździć
 iść Imperf. and pójść Perf. (a one time action, often in a specified direction)
|| chodzić Imperf. (a repeated action in unspecified directions)
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
 jechać Imperf. and pojechać Perf. (a single action, often in a specific

direction) || jeździć Imperf. (a repeated action in unspecified directions).
 Imperfective verbs iść / jechać indicate a specified direction and a one time
activity, e.g. Idziemy teraz do domu (now). / Jadę do pracy (now, at this
moment).
 Verbs of motion of unspecified direction chodzić / jeździć indicate

a repeated action of movement: Codziennie chodzę po świeże bułeczki dla
Edgara. / On chodzi na spacery z psem (everyday, often, usually, regularly
etc.). / Ten chłopiec chodzi pieszo do szkoły (everyday, often, usually,
regularly etc.). / Tamten chłopiec jeździ na rowerze (everyday, often, usually,
regularly etc.). / Jeżdżę tramwajem do pracy (everyday, often, usually,
regularly, etc).
Remember that adverbs like: zawsze, często, od czasu do czasu, zwykle, co

tydzień, co miesiąc, ciągle etc. indicate in a sentence the necessity of using
a verb of motion of unspecified direction.
Verb conjugations:
iść [IMPERF.] KG I – present, future, and past tenses
pójść [PERF.] KG I – future and past tenses
syntactic combination syntactic combination

IŚĆ (on foot) do... / na....* PÓJŚĆ (on foot) do... / na...
now – present tense

IMPERF. PERF.
ja idę do kina –
ty idziesz do domu –
on, ona, ono idzie do szkoły –
my idziemy do lekarza –
wy idziecie do brata –
oni, one idą do szpitala –
170
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 17
tomorrow – future tense

IMPERF. verb PERF. verb
ja będę iść ** pójdę na spacer
będę szedł (szła)
ty będziesz iść pójdziesz na koncert
będziesz szedł (szła)
on (pan) będzie iść (szedł) pójdzie na wystawę
ona (pani) będzie iść (szła) pójdzie na zajęcia
ono będzie iść (szło) pójdzie na lekcję
my będziemy iść pójdziemy na zabawę

będziemy szli (szły)
wy będziecie iść pójdziecie na dyskotekę
będziecie szli (szły)
oni (państwo, będą iść (szli) pójdą na grzyby
panowie)
one (panie) będą iść (szły) pójdą na basen
yesterday – past tense

IMPERF. verb PERF. verb
ja szedłem (szłam) *** poszedłem (poszłam) do sklepu
ty szedłeś (szłaś) poszedłeś (poszłaś) do restauracji
on szedł poszedł do pracy
ona szła poszła do dentysty
ono szło poszło do przedszkola
my szliśmy (szłyśmy) poszliśmy (poszłyśmy) do teatru

wy szliście (szłyście) poszliście (poszłyście) do opery
oni szli poszli do cyrku
one szły poszły do lasu

* For the conjugation of other verbs of motion – see below. /
** Rarely used form. / *** Forms used – only if we indicate duration.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
We are in motion other useful verbs of motion
on foot means of transportation (e.g. car) on foot

(e.g. airplane)
(e.g. ship)
present tense
iść KG I jechać KG I lecieć KG II płynąć KG I biec a. biegnąć KG I
ja idę ja jadę ja lecę ja płynę ja biegnę
ty idziesz ty jedziesz ty lecisz ty płyniesz ty biegniesz
non–directional verbs (repeated)

(chodzić) (jeździć) (latać) (pływać) (biegać)
ja chodzę ja jeżdżę ja latam ja pływam ja biegam
ty chodzisz ty jeździsz ty latasz ty pływasz ty biegasz
prefixes:
do– dojść dojechać dolecieć dopłynąć dobiec
nad(e)– nadejść nadjechać nadlecieć nadpłynąć nadbiec or nadbiegnąć
o– – – – opłynąć obiec or obiegnąć
ob(e)– obejść objechać oblecieć – –
od(e)– odejść odjechać odlecieć odpłynąć odbiec or odbiegnąć
po– – pojechać polecieć popłynąć pobiec or pobiegnąć
pod(e)– podejść podjechać podlecieć podpłynąć podbiec or podbiegnąć
pó– pójść – – – –
prze– przejść przejechać przelecieć przepłynąć przebiec or przebiegnąć
przy– przyjść przyjechać przylecieć przypłynąć przybiec or przybiegnąć
roz(e)– rozejść się rozjechać się rozlecieć się rozpłynąć się rozbiec się
s– – – – spłynąć –
w– – wjechać wlecieć wpłynąć wbiec or wbiegnąć
we– wejść – – – –
wy– wyjść wyjechać wylecieć wypłynąć wybiec or wybiegnąć
z– – zjechać zlecieć – zbiec or zbiegnąć
ze– zejść – – – –
172
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 17
Verbs of motion and their prefixes. Basic functions of prefixes.

Prefixes added to verbs of motion often result in a modification of the verb’s
meaning e.g. płynąć / upłynąć; jechać / rozjechać etc.
Basic functions of some prefixes:

do– direction in front of you, approaching or reaching a point, e.g.
Proszę dojść do skrzyżowania. /
Proszę dojechać do mostu. /
Jak dojechać do stacji metra Nadzieja?
od(e)– opposite direction, moving away e.g.
Proszę odejść stąd. /
Proszę odjechać stąd.
pod(e)– approaching the area / direction of something or someone, e.g.
Proszę podejść do tablicy. /
Proszę podjechać do następnej stacji benzynowej.
prze– moving / crossing from one place to another place opposite, e.g.
Proszę przejść przez ulicę. /
Proszę przejechać przez całe miasto.
przy– reaching the designated goal, e.g.
Proszę przyjść do mnie wieczorem.
Proszę przyjechać tutaj o dziesiątej.
s– moving from above to below, e.g.
Proszę schodzić ostrożnie z tego szczytu.; see prefix z(e).
w(e)– entering the inside of a building, e.g.
Proszę wejść do biura. /
Proszę wjechać do garażu.
wy– moving from one place to another, e.g.
Proszę wyjechać z parkingu.
z(e)– moving from above to below, e.g.
Proszę zejść z drugiego piętra na parter.
Verbs indicating repeated action: biegać, chodzić, jeździć, latać, nosić,
pływać, wozić, etc. indicate actions and situations which repeat. They take
the following adverbs or expressions: e.g. zawsze, zwykle, systematycznie,
codziennie, raz na tydzień, raz na miesiąc, raz na rok, co rok, nigdy, rzadko,
często etc.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Exercises
1. P
lease transform the sentences using verbs of motion according to the example.
Czasowniki: chodzić, jeździć.
Example:
Teraz (ja) idę do szkoły. Codziennie (ja) chodzę do szkoły.
1. Teraz jadę do supermarketu.
Zawsze w soboty (ja) ........................ do supermarketu.
2. Dziś jest środa. On idzie do kina.
Zawsze w środy (on) ........................................ do kina.
3. Teraz jedziemy do Galerii.
Często (my) tam ............................................ na zakupy.
4. Oni teraz idą do restauracji.
Oni lubią ............................................. do tej restauracji.
5. Czy jedziecie na wycieczkę?
Tak. Zwykle w niedziele (my) .................. na wycieczki.
2. P
Example:
Co teraz robisz? Teraz idę do siostry (iść, siostra).
Co będziesz robiła za tydzień? Za tydzień pójdę do córki (pójść, córka).
Co robisz w każdą niedzielę? W każdą niedzielę chodzę na spacer
(chodzić, spacer).
174
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 17
1. Co robisz we wtorek?
................................................................................... (iść, miasto).
2. Co pan robi w środę?
................................................................................... (iść, mama).
3. Co pani będzie robić w czwartek?
.............................................................................. (pójść, zakupy).
4. Co pan robi w piątek?
....................................................................................... (iść, brat).
5. Co pani robi w każdą w sobotę?
........................................................................... (chodzić, babcia).
6. Co pan robi w każdą niedzielę?
........................................................................... (chodzić, kościół).
7. Co pan będzie robił za dwa tygodnie?
........................................................................... (pójść, synagoga).
8. Co pani będzie robiła za trzy tygodnie?
......................................................................... (pójść, nocny klub).
9. Co pan będzie robił za miesiąc?
.......................................................................... (pójść, biblioteka).
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
3. P
lease answer the questions according to example.
Example:
(dyrektor) (rozmowa)
Idę do dyrektora. Idę na rozmowę.
1. Idziemy do ....................... . Idziemy na ................................. .

(mój nauczyciel) (kawa)
2. Idę do .............................. . Idę na .......................................... .

(moja kuzynka) (konferencja)
3. Wczoraj poszliśmy do ......... . Wczoraj poszliśmy na ................ .

(kino) (poczta)
4. Muszę iść do ....................... . Muszę iść na ............................... .

(bar) (dworzec)
5. Jutro pójdziemy do .............. . Jutro pójdziemy na ....................... .

(moja koleżanka) (piwo)
6. Mam ochotę iść do .............. . Mam ochotę iść na ........................ .

(bank) (premiera)
7. Dwa dni temu poszedłem do ... . Dwa dni temu poszedłem na .......... .
(fryzjer) (dyskoteka)
8. Ona poszła do ...................... . Ona poszła na ................................. .

(łazienka) (uniwersytet)
9. Muszę iść do ........................ . Muszę iść na .................................. .

(profesor) (lekcja prywatna)
176
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 17
Abbreviations
If you can’t remember any useful abbreviations, take a copy of this list:
C.  (degree) Celsius || cm  centimeter || dkg  decagram || e–mail
 e–mail || godz.  hour || im.  name || kg  kilogram || km 
kilometer || m  meter|| min  minute || mld  billion || mln  million
|| NBP  Polish National Bank; [pronounced: en –be –pe] || np.  for
example || ok.  about || PKP  Polish National Railroad; [pronounced:
pe –ka –pe] || pl.  square || PLN  New Polish Zloty (abbr use since
1. 01. 1995; previously PLZ) || proc.  percent || r.  year || R 
registered (registered mail) || RP  Polish Republic; [pronounced: er –pe]
|| św.  saint; inflected in conjunction with names of streets, e.g. ul. św.
Jana (read: ulica świętego Jana) || tel.  telephone || tys.  thousand
|| UE European Union; [pronounced: u –e] || ul.  street || USD 
dollar, American dollar; [pronounced: u –es –de] || zł  złoty || zoo  zoo;
[pronounced: zo –o] || + / – 1º C  plus / minus one degree Celsius.
Answer key
fryzjera; dyskotekę / łazienki; uniwersytet / profesora; lekcję prywatną
mojej kuzynki; konferencję / kina; pocztę / baru; dworzec / mojej koleżanki; piwo / banku; premierę /
tygodnie pójdę do nocnego klubu. / Za miesiąc pójdę do biblioteki. 3. mojego nauczyciela; kawę /
babci. / W każdą niedzielę chodzę do kościoła. / Za dwa tygodnie pójdę do synagogi. / Za trzy
mamy. / W czwartek pójdę na (po) zakupy. / W piątek idę do brata. / W każdą sobotę chodzę do
1. jeżdżę / chodzi / jeździmy / chodzić / jeździmy. 2. We wtorek idę do miasta. / W środę idę do
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Sprawdź się!
18. Sprawdź się!

1. Edgar i Marta: 4. Osiemnaście pierogów:

a. nigdy nie byli w teatrze; a. zrobił Edgar;
b. nie lubią teatru; b. zjadł Edgar;
c. byli w teatrze z Andrzejem. c. zrobiły Maka z Martą.
2. Boksu i telewizji nie lubi: 5. Edgar poznał Makę:

a. mama Marty; a. w teatrze;
b. mama Edgara; b. w Centrum Sztuki Japońskiej;
c. mama Andrzeja. c. u Marty.
3. Skąd pan jest?: 6. W czwartek kończy 34 lata:

a. to tytuł sztuki teatralnej; a. Marta;
b. to nazwa filmu; b. Edgar;
c. to nazwa dania. c. Maka.
1. Mama Edgara nazywa się: 4. Edgar spędził u babci Piotra:

a. Green; a. tylko jeden dzień;
b. Wielkopolska; b. dwa dni;
c. Till. c. trzy dni.
2. Edgar z Piotrem jedli pierogi: 5. Babcia Piotra:

a. w restauracji w Wadowicach; a. zawsze mieszkała w Wadowicach;
b. u babci Piotra; b. przeprowadzała się z rodziną
kilka razy;
c. w przedszkolu. c. wyjechała po wojnie do New
Jersey.
178
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 1 8
3. Mama Edgara: 6. Edgar wrócił do Krakowa:

a. była już w Polsce; a. sam;
b. będzie w Polsce w grudniu; b. z Piotrem;
c. odwiedziła już babcię Piotra. c. z Piotrem i jego babcią.
3. Q
uiz. Please write the correct forms of the expressions in parenthesis.
Example:
Babcia – Dzisiaj na obiad będzie żurek (żurek). A po obiedzie
będziemy odpoczywać a. odpoczywali (odpoczywać) w ogródku.
Edgar: – Będę znowu ........................................................... (jeść)
kolejne danie polskie. To lubię!
Babcia: – W ogródku za chwilę (my) ..............................................
(oglądać) zdjęcia całej rodziny.
Edgar: – Będziemy sobie przypominać ...........................................
.................................................................... (przeszłość).
Piotr: – Ty będziesz słuchał, a ........... (babcia) będzie
opowiadała. Po kilku minutach zaśnie.
Edgar: – Pójdziemy wtedy tam, gdzie mieszkał .............................
................................................... (papież) Jan Paweł II.
Piotr: – Może jutro. Dzisiaj będzie tam .......................................
........................ (dużo) ludzi.
Edgar: – Jak ..................................................................................
(chcieć), mój drogi kuzynie.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Sprawdź się!
4. G
rammatical proficiency
Please answer the questions according to the example and use in the
answers an appropriate substitute for the expression za tydzień.
Substitutes for ZA TYDZIEŃ: za dwa / trzy / cztery dni, za pięć dni, za
tydzień, za dwa / trzy / cztery tygodnie, za pięć tygodni, za miesiąc, za
dwa / trzy / cztery miesiące, za pięć miesięcy, za rok, za dwa / trzy /
cztery lata, za pięć lat.
Example:
Czy byłeś już w Krakowie? A. Nie byłem jeszcze w Krakowie.
B. Będę tam za tydzień.
1. Czy pani była już w Berlinie? A. ............................................. .
B. ............................................. .
2. Czy pan był już w Londynie? A. ............................................. .
B. ............................................. .
3. Czy państwo byli już w Bernie? A. ............................................. .
B. ............................................. .
4. Czy byliście już w Paryżu? A. ............................................. .
B. ............................................. .
5. Czy oni byli już w Waszyngtonie? A. ............................................. .
B. ............................................. .
6. Czy one były już w Warszawie? A. ............................................. .
B. ............................................. .
180
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 1 8
5. G
rammatical proficiency. Please answer the questions according to the
example and use in the answers an appropriate substitute for za tydzień.
Substitutes – as in the previous exercise.
Example:
Czy byłeś już w Polsce? A. Nie. Nigdy nie byłem w Polsce.
B. Będę tam za tydzień.
1. Czy byłeś już we Francji? A. Nie. .................................... .
B. ............................................ .
2. Czy pan był już w Estonii? A. Nie. .................................... .
B. ............................................ .
3. Czy oni byli już w Hiszpanii? A. Nie. .................................... .
B. ............................................ .
4. Czy one były już w Rosji? A. Nie. .................................... .
B. ............................................ .
5. Czy państwo byli już w Egipcie? A. Nie. .................................... .
B. ............................................ .
Answer key
były w Rosji; One będą tam .. . / Nigdy nie byliśmy w Egipcie; Będziemy tam... .
nie byłem w Estonii; Będę tam... . / Oni nigdy nie byli w Hiszpanii; Oni będą tam... . / One nigdy nie
jeszcze nie były w Warszawie; Będą tam za .. . 5. Nigdy nie byłem we Francji; Będę tam... . / Nigdy
jeszcze w Paryżu; Będziemy tam za... . / Oni nie byli jeszcze w Waszyngtonie; Będą tam za... . / One
w Londynie; Będę tam za... . / Nie byliśmy jeszcze w Bernie; Będziemy tam za... . / Nie byliśmy
babcia / papież / dużo / chcesz. 4. Nie byłam jeszcze w Berlinie; Będę tam za... . / Nie byłem jeszcze
z rodziną kilka razy / sam. 3. jeść or jadł / będziemy oglądać or będziemy oglądali / przeszłość /
Maka. 2. Wielkopolska / u babci Piotra / będzie w Polsce w grudniu / trzy dni / przeprowadzała się
1. byli w teatrze z Andrzejem / mama Edgara / to tytuł sztuki teatralnej / zjadł Edgar / u Marty /
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Niespodziewana propozycja pracy. Edgar zostaje lektorem języka angielskiego
19. Niespodziewana propozycja

pracy. Edgar zostaje lekto-
rem języka angielskiego
An unexpected employment offer in a private language school in
Nowa Huta. A meeting with the school director. Preparation of
CV. Conversation about his studies, fields of knowledge, diploma
names, types of schools.
16 EDGAR: – O, pierwszy sms po polsku.* (Edgar waits for a tram

and once again reads text on his cellular phone screen)
„Prosimy o szybki kontakt z biurem szkoły językowej.
Numer 012. 292.77.15.** Jarek Bóbr.”
MARTA: – (phones to Edgar) O, wreszcie wróciłeś. Myślałam cały

czas o tobie.
EDGAR: – Dopiero wszedłem do domu. Stoję właśnie w przedpokoju.
MARTA: – Jak tam wizyta u rodziny? Byłeś przecież w słynnych
Wadowicach?
EDGAR: – Marto, nie czas na opowieści. W poniedziałek mam
spotkanie w sprawie pracy.
MARTA: – Gdzie? W Nowej Hucie?
EDGAR: – Tak. W nowej szkole języka angielskiego. Na osiedlu
Zielonym.
MARTA: – To świetnie. Śpij dobrze!
EDGAR: – (knocks at the school director’s office) Pan Jarek Bóbr?

Dzień dobry. Edgar Betraff.
JAREK: – Dostałem pana adres elektroniczny od kuzyna, który
mieszka w Nowym Jorku.
EDGAR: – Od kogo?
JAREK: – Mój kuzyn jest przyjacielem Renaldo. Rozmawiałem
o panu przez Skype’a z Renaldo i Rodrigo.
EDGAR: – O mnie? Z Rodrigo? A to ciekawe?!
JAREK: – Opowiedział mi wszystko o pana studiach. Był pan prymusem.
182
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 19
EDGAR: – To prawda. W naszej uczelni byłem najlepszy.

No, Marta też była dobra. Czy słyszał pan o niej?
JAREK: – Wiem, że wróciła na rok do Krakowa. Pracuje
w konsulacie.
EDGAR: – Tak. A mieszka przy ulicy Floriańskiej. W pięknym
apartamencie.
JAREK: – W środę chcę mieć na biurku kopię pańskiego dyplomu
i CV po polsku. Musi pan szybko założyć konto
w jakimś dobrym banku.
EDGAR: – (reads) Język angielski. Cztery grupy, początkujący,
kurs intensywny: w poniedziałek, w środę i w piątek.
W sali 005.***
JAREK: – Myślę, że możemy sobie mówić na ty. Jarek.
EDGAR: – Edgar albo Ed. Chyba urodziłem się pod szczęśliwą
gwiazdą!
JAREK: – Administracją w naszej szkole zajmuje się kompetentna
i zawsze miła sekretarka, Ewa Leśniak. Jest w pokoju
numer 104***. Możesz liczyć na jej pomoc.

* Read: esemes.
** R eading back telephone numbers: zero dwanaście / dwieście
dziewięćdziesiąt dwa / siedemdziesiąt siedem / piętnaście.
*** 0 05 / 104; read: zero, zero, pięć / sto cztery
Vocabulary
°liczyć na coś > A. (liczę, –ysz) – to count on something

°myśleć o kimś / o czymś > L.; see myśleć – to think of someone
°myśleć, że...; see myśleć – to think that...
°°opowiedzieć komuś > D. / o czymś > L. (opowiem, –sz) – to tell
someone about something
°pracować (gdzieś > L.) (pracuję, –esz) – to work somewhere
°rozmawiać o kimś > L.; see rozmawiać – to speak / talk about
someone
°rozmawiać przez coś > A.; see rozmawiać – to speak / talk by
something
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
°rozmawiać z kimś > I.; see rozmawiać – to speak / talk with

someone
°słyszeć o kimś > L. (słyszę, –ysz) – to hear about someone
°stać gdzieś / na (w) czymś > L. (stoję, stoisz) – to stand
somewhere, on something
°°urodzić się (urodzę się, ~dzisz się) – to be born
°°wejść dokądś > G. (wejdę, wejdziesz) – to enter someplace
°zajmować się czymś > I. (zajmuję się, –esz się) – to take care of /
look after something
°°założyć coś > A. (założę, –ysz) – to establish / found (here: to
open / start)
°zostawać kimś > I. (zostaję, zostajesz)* – to become someone
– group
administracja (f.); G. –i gwiazda (f.); G. –y; L.
– administration gwieździe – star
adres (m.inanim.); G. –u intensywny (m.) – intensive
– address jakiś (m.); G. jakiegoś; L. (w)
adres elektroniczny (m.); G. –u / jakimś – some
–ego – email address Jarek (m.); G. ~rka; name
apartament (m.inanim.); G. –u, językowa (f.) – language (adj.)
L. ~ncie – apartment kogo; here: (G. / kto) – who
bank (m.inanim.); G. –u kompetentna (f.) – competent
– bank konsulat (m.inanim.); G. –u, L.
Bóbr (mos.); G. Bobra; surname ~acie – consulate
curriculum vitae ** kontakt z czymś / z kimś > I.;
– CV, resume see kontakt – contact with
cztery + N. pl. – four someone
dyplom (m.inanim.); G. –u; N. konto (n.); G. –a – account
pl. –y – diploma kopia (f.); G. ~pii – copy
dziedzina (f.); G. –y; N. pl. –y kurs (m.inanim.); G. –u
– field – course
Ed (mos.); G. –a; name kurs intensywny (mnż. / m.);
ekran (m.inanim.); G. –u; –u / –ego – intensive course
(czegoś > G.) – screen lektor (mos.); G. –a
Ewa (f.); G. –y ; name – instructor
grupa (f.); G. –y; N. pl. –y
184
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 19
Marto (V. / Marta); name prywatna szkoła językowa (f.);

mieszkać gdzieś (przy czymś G. –ej / –y / –ej
+ street name > L. ); – private language school
see mieszkać – to live przez coś > A. – by / though
somewhere something (talk by Skype)
(o) mnie (L. / ja) – about me przygotowanie (n.); G. ~nia
na rok; see rok – preparation
– for a (one) year pukanie (n.); G. ~nia (do
najlepszy (m.); (superl. czegoś > G.)
/ dobry) – best – knocking (at something)
nasza (f.) – our Renaldo (mos.); G. –a; name
(o) niej? (L. / ona) Rodrigo (mos.); G. –a; name
– about her rodzaj (m.inanim.); G. –u; N.
niespodziewana pl. –e – type, kind
(f.) – unexpected sala (f.); G. –i – room
Nowy Jork (m.inanim.); G. sekretarka (f.); G. –i
–ego / –u – New York – secretary
numer (m.inanim.); G. –u Skype (m.inanim.); uninflected
– number słynne; here: (nm. prs. pl.)
od + G. – from – famous
osiedle (n.); G. –a; L. (na) –u sobie*** – each other
– housing settlement sprawa (f.); G. –y – matter
pański (m.); G. ~kiego – your studia (pl.); G. pl. –ów; L. pl.
(polite masculine form) –ach – studies
piątek (m.inanim.); G. / L. –u szczęśliwa (f.) – lucky
– Friday szybki (m.) – quick
początkujący (m.); here: (nm. śpij! (imp. / spać); see spać
prs. pl.) – beginner – sleep!
pod + I. (location) – under środa (f.); G. –y – Wednesday
propozycja (f.); G. –i (czegoś > (o) tobie (L. / ty) – about you
G.) – offer, proposal to prawda; see prawda
prosić o coś > G.; see prosić – that’s true
– to request something świetnie – great, wonderful,
prymus (mos.); G. –a excellent
– top student uczelnia (f.); G. / L. ~ni
– college
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
w sprawie czegoś; see wiedza (f.); G. –y; – knowledge

sprawa – concerning wizyta (f.); G. –y – visit
something, in the matter of zielone (n.) – green

*Z
ostawać kimś; more often in conjuction with perfective verb
zostać; see lesson title.
** C
urriculum vitae; (read: kurikulum wite, not: s–i–vi).
*** S obie – particle. Dative form of word się.
A to ciekawe?! – Oh, that’s interesting?!
Jak tam...? – What’s up? (+ noun or infinitive).
[Ktoś] chce mieć (coś) na biurku. – Someone wants to see
something on their desk.
liczyć na czyjąś pomoc – to count on someone’s help
mówić sobie (komuś) na ty – to be on a first name basis
nie czas na (coś)... – it’s not time for...
słyszeć (coś) o kimś – to hear about someone
śpij dobrze! – sleep well!
To świetnie (znakomicie, wspaniale itd.). – That’s great
(excellent, wonderful, etc.).
urodzić się pod szczęśliwą gwiazdą – to be born under a lucky star
w sprawie czegoś – concerning something, in the matter of
zakładać / założyć konto w... – to open an account at…

Otrzymać / dostać pracę. – To receive / get a job.
Otrzymywać wynagrodzenie z góry / z dołu. – To be paid in
advance / in arrears.
Podpisać umowę o pracę. – Sign an employment contract.
Pracować na (umowie) zleceniu. – To work under contract / on
commission.
Szukać pracy / jakiegoś zajęcia. – To look for work / some kind of
occupation.
186
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 19
How does it work?
Locative
(O) kim? (O) czym? (Na) kim? (Na) czym? || (Po) kim? (Po)
czym? || (Przy) kim? (Przy) czym? || [W(e)] kim? [(W(e)] czym?
Verbs that take the Locative: e.g. dyskutować, mówić, myśleć etc.
Functions in the senetence

The Locative – is the sixth Polish declension case most often answering
questions: (o) kim? || (o) czym?, (na) kim? || (na) czym?, (po) kim? || (po)
czym? (kiedy?), (przy) kim? || (przy) czym?, [w(e)] kim? || [w(e)] czym?
It’s a case that most often indicates location, e.g. Gdzie mieszkasz? 
Mieszkam w Nowym Jorku / w Krakowie / w Polsce. / Gdzie jesteś? 
Jestem w przedpokoju. Jestem w Wadowicach. Jestem na dworcu. Jestem
w supermarkecie; Gdzie studiujesz / pracujesz?  Studiuję / Pracuję
w prywatnej szkole; Studiuję / Pracuję w Warszawie. / Pracuję na uczelni. /
Pracuję na osiedlu Zielonym.
Expressions having this form in a sentence are always preceded by
a preposition: na, o, po, przy, w(e).
Prepositions and the Locative

Prepositions na and w, which take the Locative mainly indicate spatial relationships.
Preposition: preposition:
na w
1. indicates on the surface of 1. indicates placement (gdzie?),
something, e.g. Książka leży e.g. Kwiaty są w wazonie.
na stole. 2. indicates a 3–dimensional object,
2. indicates on the surface of an a limited space, (container)
area, e.g. Spotkaliśmy się e.g. Lodówka stoi w kuchni. /
na ulicy. / Czekam na przystanku. Siedzę w pokoju.
3. indicates an object understood 3. indicates the limited part of
as an area, e.g. Siedzę na ławce. a given area, e.g. Odpoczywamy
4. indicates time and place of an w ogrodzie.
activity (gdzie? / kiedy?), 4. the time of an activity,
e.g. Jestem na koncercie. e.g. Do Polski jadę w maju.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Other functions:
1. Occurs with verbs of the type wiedzieć (o czymś / o kimś), upierać się
(przy czymś), grać (na czymś > name of Instrument), jeździć (na czymś),
słyszeć coś (o kimś / o czymś).
2. Expresses thoughts, dreams with such verbs as myśleć (o czymś /
o kimś), marzyć (o czymś / o kimś), mówić (o czymś / o kimś),
opowiadać (o czymś / o kimś), plotkować / rozmawiać / dyskutować (o
czymś / o kimś), czytać (o czymś / o kimś).
3. Serves to specify time: O której godzinie jest lekcja języka polskiego? 
Lekcja języka polskiego jest o godzinie ósmej / o godzinie wpół do ósmej.
4. Indicates passage of time, e.g. Spotkamy się po kolacji.
N. m. mój miły kuzyn / dom –im, –ym –‘e, –u
N. f. moja dobra sąsiadka / praca –ej –e (–‘e), –i, –y*
N. n. moje dobre słowo / dziecko –im, –ym –e, –u
pl.
N. m. prs. moi dobrzy synowie / –ich, –ych –ach
nm. prs. moje nowe domy
N. f. moje ładne córki / siostry / torby –ich, –ych –ach
N. n. moje miłe słowa / spotkania / dzieci –ich, –ych –ach
It’s worth knowing AND LOOKING AT

* Locative feminine endings sg. are the same as the feminine sg.
Dative endings. See Dative – lesson 29, pg. 285.
Most commonly occurring alternations

(m.inanim.) / (m.anim.) / (mos.)
consonants: –ł >–l | – d >–dzi | –w >–wi | –r >– rz | –t >ci |
Examples: apartament  apartamencie, rower  rowerze, stół  stole
(f.)
consonants: –k >–c | –g > –dz | –ch >–sz | –r > –rz | –ł >–l | –t >–ci |
Examples: biblioteka  bibliotece, huta  hucie, sprawa  sprawie, szkoła  szkole
(n.)
consonants: –s >–si | –t >–ci | –r >–rz | –ł >–l | –n >–ni |
Examples: okno  oknie / krzesło  krześle
188
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 19
Distribution of Locative endings

mieszkam w Krakowie / stoję w przedpokoju; myślę o babci /
jestem w pracy
In masculine and neuter genders two endings occur : –e (–‘e), –u.

Ending –e(–‘e) occurs after Końcówka –u occurs after
hard consonants (with exception: soft consonants, functionally soft
k, g, ch). + k, g, ch and rz, dz, sz, cz.
Examples:
(m.) Berlin  (w) Berlinie bank  (w) banku
konsulat  (w) konsulacie Polak  (o) Polaku
kontakt  (w) kontakcie koń  (na) koniu
Kraków  (w) Krakowie malarz  (o) malarzu
samochód  (w) samochodzie Poznań  (w) Poznaniu
stół  (na) stole targ  (na) targu
teatr  (w) teatrze strach  (po) strachu
(n.) Berno  (w) Bernie biurko  (w / na) biurku

biuro  (w) biurze dziecko  (o) dziecku
błoto  (w) błocie łóżko  (na) łóżku
ciało  (w) ciele oko  (w) oku
czasopismo  (w) czasopiśmie mieszkanie  (w) mieszkaniu
krzesło  (na) krześle osiedle  (na) osiedlu
okno  (w) oknie szczęście  (o) szczęściu
zadanie  (w) zadaniu
zdrowie  (o) zdrowiu
pracuję w Nowej Hucie / myślę o babci / jestem w pracy

In feminine gender three endings occur: –‘e, –i, –y.
Ending: –e occurs in nouns –i occurs in nouns –y occurs in nouns
with hard stems with soft stems + which end in functionally
end in –l soft consonants
Examples:
(f.) huta  (w) hucie Ania  (o) Ani praca  (w) pracy
rodzina  (o) rodzinie rola  (na) roli podróż  (o) podróży
szkoła  (w) szkole babcia  (o) babci noc  (w) nocy
woda  (na / w) wodzie lekcja  (na) lekcji róża  (w) róży
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
przecież byłeś w słynnych Wadowicach

Wadowice – name of city; plurale tantum (noun with only plural form); thus:
(G.) Jadę do Wadowic; (L.) Byłem w Wadowicach. See information located in
lesson 13. and 21.
Personal pronoun forms in the Locative:

Myślę o tobie. / Rozmawiałem o nim. / Słyszałeś o nich?
Locative (o, w) kim?, (o, w) czym?

sg. 1 ja 1 ty 1 on 1 ona 1 ono
mnie tobie nim niej nim
pl. 1 my 1 wy 1 oni 1 one
nas was nich nich
Prepositions which take the Locative
w(e) Marta mieszka w ładnym apartamencie.

na W środę chcę mieć na biurku kopię twojego dyplomu.
przy Mata mieszka przy ulicy Floriańskiej w Krakowie.
o Myślałam cały czas o tobie.
po Spotkamy się po moich pierwszych zajęciach w szkole.
Exercises
1. P
lease fill in the blanks with the correct form in the Locative.
Example:
Myślałam cały czas o tobie (ty).
1. Stoję właśnie w ........................................................ (przedpokój).
2. Byłeś przecież w .............. ........................ (słynne Wadowice; pl.).
3. Mam spotkanie w sprawie pracy w ........... ............ (Nowa Huta).
4. Ta szkoła jest na .............................................. (osiedle) Zielonym.
190
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 19
5. Edgarze, nie myśl o ................................................................ (to)!
6. Twój kuzyn mieszka w ......................... ................... (Nowy Jork).
7. Rozmawiałem o ................................................. (pan) z kuzynem.
8. O kim pan rozmawiał? O ...................................................... (ja)?
9. Kuzyn opowiedział mi wszystko o .......... ......... (twoje studia; pl.).
10. Byłem najlepszy w ................... ........................ (nasza uczelnia).
11. Marta pracuje w .................. (konsulat) w ................ (Kraków).
12. Ona mieszka przy ................. ........................ (ulica Floriańska).
13. Moja koleżanka z USA mieszka w ....... ..... (piękny apartament).
14. Chcę mieć kopię twojego dyplomu na ........ .......... (swoje biurko).
15. Założę konto w ...................... ............................... (dobry bank).
2. P
lease answer the questions according to the given example.
Example:
Piotr:  Często myślę o nim (on).
1. mama:  Często myślę o ........... (ona).
2. mama i tata:  Zwykle myślę o ........... (oni).
3. Marta i Agata:  Czasami myślę o ......... (one).
4. rodzice:  Zawsze myślę o ........... (oni).
5. brat:  Rzadko myślę o ............ (on).
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
6. Andrzej i jego żona:  Nigdy nie myślę o ........ (oni).
7. Andrzej i Bogdan:  Chwilami myślę o ........ (oni).
3. P
lease fill in the blanks with the proper prepositions.
Prepositions: na, o, po, przy, w.
Example:
Marta mieszka przy ulicy Floriańskiej w Krakowie.
1. Edgar mieszka .................................. Podgórzu.
2. Kiedy Edgar był chory, Marta ciągle siedziała ....... nim.
3. Jego babcia mieszka ...................... New Jersey.
4. Czy Edgar pracuje .... osiedlu Zielonym w Nowej Hucie?
5. Edgar spotka się z Martą ...... kolacji.
6. Edgar często myśli ..... rodzinie.
7. On ma pracę ............... szkole językowej.
8. Jarek wie dużo ........... Edgarze.
9. Marta pracuje ............. konsulacie.
10. CV Edgara jest już ............. biurku dyrektora.
11. Kto mieszka ........ tej pięknej ulicy?
12. Pojdziemy na spacer ....... obiedzie.
192
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 19
Schools and the school system

The school year (elementary and secondary schools) starts in Poland
September 1st and finishes on the first Friday after June 18th. It lasts 10
months and is divided into two semesters. The academic year (higher
education) is inaugurated during the first days of October. It is divided into
two 15 week semesters and ends with exam sessions. The winter semester
concludes at the end of January. The ten day exam session is followed by
a 10 day semester break. The spring semester begins at the end of February
and lasts until June 30th. Spring semester lecture classes end in the middle
of June. The last two weeks of June are the exam sessions. College students
have only a short Easter break during the spring semester. National and
University holidays: 3 October – inauguration, All Saints Day – 1 November,
Independence Day – 11 November, Labor Day – 1 May, Constitution Day – 3
May and Corpus Christi – moveable holiday.
Answer key
2. przy, 3. w, 4. na, 5. na or po, 6. o, 7. w, 8. o, 9. w, 10. na, 11. przy, 12. po.
apartamencie / swoim biurku / dobrym banku. 2. niej / nich / nich / nich / nim / nich / nich. 3. 1. w,
mnie / twoich studiach / naszej uczelni / konsulacie; Krakowie / ulicy Floriańskiej / pięknym
1. w przedpokoju / słynnych Wadowicach / Nowej Hucie / osiedlu / tym / Nowym Jorku / panu /
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
S p o t k a n i e z n i e d ź w i e d z i e m w Ta t r a c h
20. Spotkanie z niedźwie-

dziem w Tatrach
Edgar likes the mountains. On Friday afternoon he sets off to
Zakopane with Marta in her new car. A so–called Zakopianka trip.
17 MARTA: – (phones) Mówisz o szczęściu... . Ty naprawdę masz

szczęście. Ładne, tanie mieszkanie, praca w szkole,
rower kupiony „okazyjnie” i te natrętne spojrzenia
dziewcząt, kiedy idziesz przez Rynek w Krakowie.
EDGAR: – Musisz mi dokuczać!?
MARTA: – Nie muszę, ale mam taką dziwną potrzebę.
EDGAR: – Musimy się spakować. Musimy być w Zakopanem przed
zmierzchem. Wiesz, jakie są drogi w kraju moich przodków.
MARTA: – Wiem, mój drogi. Asfaltowe, a czasami... .
EDGAR: – W górach najpierw muszę zobaczyć Zakopane. Potem
muszę wejść na Kasprowy Wierch. W niedzielę muszę
zobaczyć Chochołów.
MARTA: – Chwileczkę... Chochołów? Z Chochołowa pochodzili
rodzice Matta, Jeffa i Krisa.
EDGAR: – Kris zawsze się śmiał, że pół Chochołowa mieszka
w Nowym Jorku, a druga połowa w Chicago.
MARTA: – Chciałeś też zobaczyć niedźwiedzia sprintera.
EDGAR: – Niedźwiedzia też muszę zobaczyć. Jeśli nie w Tatrach,
to w zoo.
MARTA: – Ja też muszę się przygotować do tej wycieczki. Sportowe
buty, jogging. Muszę trochę schudnąć. Jestem za gruba.
Tutaj wszystkie dziewczyny są chude, jakby nigdy nic
nie jadły!
EDGAR: – Marto, przede wszystkim musisz się pośpieszyć.
A ja kliknę myszką ostatni raz, aby wydrukować trasę
oraz górskie szlaki w Tatrach.
MARTA: – Nigdy się nie śpieszę. Będę gotowa za trzy kwadranse.
Czekam na pierwszej przecznicy od ulicy Westerplatte.
194
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 20
Vocabulary
°dokuczać komuś > D. (dokuczam, –sz) – to tease someone
°°kliknąć (czymś > I.) (kliknę, ~niesz) – to click (something)
°mówić o czymś > L.; see mówić – to talk about something
°°pośpieszyć się or pospieszyć się (pośpieszę się, –ysz się) – to
hurry, to be in a rush
°°przygotować się do czegoś > G. (przygotuję się, –esz się) – to get
ready for something
°°schudnąć (schudnę, ~niesz) – to lose weight
°°spakować się (spakuję się, –esz się) – to pack
°śmiać się, że... (śmieję się, –esz się) – to laugh
°śpieszyć się or spieszyć się (śpieszę się, –ysz się) – to hurry, to be
in a rush
°°wejść na coś > A; see wejść – to climb / ascend something
°wybierać się z kimś > I.; see wybierać się – to set off (go) with someone
°°wydrukować coś > A. (wydrukuję, –esz) – to print something
a czasami – and sometimes górskie; here: (nm. prs. pl.)

aby – in order to – mountain (adj.)
asfaltowe; here: (nm. prs. pl.) góry; pl.; see góra
– asphalt (adj.) gruba (f.) – fat
but (m.inanim.); G. –a; N. pl. –y iść przez coś / którędy > A.; see
– shoe, boot iść – to go by / through
buty; pl.; see but – shoes, boots jakby – as if
Chochołów (m.inanim.); G. Jeff (mos.); G. –a; name
~łowa jeśli or jeżeli – if
– name of Polish village jeżeli or jeśli – if
chude; here: (nm. prs. pl.) jogging (m.inanim.); G. –u
– skinny – jogging
chwileczka (f.); G. –i, A. –ę Kasprowy Wierch (m.inanim.);
– moment G. –ego / –u – name of
chwileczkę; see mountian peak
chwileczka – moment kobieta (f.); G. –y; G. pl.
dziwna (f. ) – strange kobiet – woman
góra (f.); G. –y; N. pl. Kris (mos.); G. –a; name
góry – mountains kupiony (participle, m.)
– bought
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Matt (mos.); G. –a; name sprinter (mos.); G. –a

mi (D. / ja) – me – sprinter
moi (m. prs. pl); G. pl. moich szczęście (n.); G. ~cia; L. ~ciu
– my – luck
myszka (f.); G. –i – mouse szlak (m.inanim.); G. –u; N. pl.
natrętne; here: (nm. prs. pl.) –i – trail, path
– obtrusive, persistent taka (f.); A. –ą – such
nic – nothing tanie (n.) – cheap
niedźwiedź (m.anim.); G. ~edzia Tatry (pl.); G. pl. Tatr; L. pl.
– bear (w) Tatrach
nowy (m.) – new – Polish mountain range
od (czegoś) > G. – from te; here: (nm. prs. pl.) – those
okazyjnie – bargain trasa (f.); G. –y – route
po południu; see południe tzw. (abbrv: tak zwany)
– afternoon – so–called
połowa (f.); G. –y – half w górach; see góry
południe (n.); G. ~nia; L. ~niu – in the mountains
– noon Westerplatte (n.);
potrzeba (f.); G. –y – need indeclinable – street name
pół + G.; indeclinable – half za gruba; see gruba – too fat
przecznica (f.); G. –y za trzy kwadranse; see
– cross street kwadrans
przed zmierzchem – in three quarters of an
– before dusk hour / 45 minutes
przede wszystkim – first of all Zakopane* (n.); – Polish
przez coś + A. (direction) mountain resort town
– through, across Zakopianka (n.); G. –i; I. –ą
przodek (mos.); G. ~dka; G. pl. – road from Kraków to
~dków – ancestor Zakopane
rynek (m.inanim.); G. / L. zmierzch (m.inanim.); G. –u
~nku; A. = N. – dusk
– market / town square zoo (n.); informal; uniflected
spojrzenie (n.); G. ~nia; N. pl. noun – zoo
~nia – look, glance
sportowe; here: (nm. prs. pl.)
– sport (adj.)
196
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 20

* Zakopane – name of the town is inflected like an adj. except
in the Instrumental and Locative. Instrumental and Locative
form: Zakopanem (not: Zakopanym).
być gdzieś przed zmierzchem – to be somewhere before dusk
druga połowa – second half
mieć jakąś potrzebę – to have some kind of need
mieć szczęście – to be lucky, to have good luck

Być na diecie. – To be on a diet.
Ktoś (jest) gruby jak beczka. – Someone is as fat as a barrel.
Mieć pecha. – To be unlucky, to have bad luck.
Szczęście w nieszczęściu. – A lucky accident.
Śpiesz się powoli. – Take your time (haste makes waste).
How does it work?

Conjugation of the verb musieć [IMPERF.] – KG II
present tense past tense
sg. (m. prs.) (nm. prs.)
1. ja muszę musiał –em (–am)
2. ty musisz musiał –eś (–aś)
3. on, ona, ono musi musiał –ø –a –o
pl. (m. prs.) (nm. prs.)
1. my musimy musieli –śmy musiały –śmy
2. wy musicie musieli –ście musiały –ście
3. oni, one muszą musieli –ø musiały –ø
Syntax of the verb musieć
muszę się spakować, muszę zobaczyć, muszę wyjść, muszę

przygotować się do... etc.
In sentences with the verb musieć we use the infinitive of a perfective verb,
especially in a situation when we have the intention of a fully completed action.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
nigdy się nie spieszę

In sentences with the adverb nigdy indicating a habitual non–performance of some
activity we use imperfective verbs. Other constructions: nie lubię alkoholu, nie
piję mleka, nie chodzę na spacery; nic nie robię, nikogo nie kocham etc.
Verbs indicating an immediate or single action

kliknąć, chudnąć / schudnąć
 Verbs indicating an immediate or single action with the suffix –ną / –nę,
create a separate group of verbs in Polish. e.g. klik–ną–ć; future tense
(ja) kliknę, (ty) klikniesz; past tense (ja) klik–ną–łem / kliknęłam, (ty)
kliknąłeś / kliknęłaś, (on) kliknął, (ona) kliknęła.
 There exists a group of verbs with the suffux –ną–, which describe lasting
conditions or continuous processes e.g. (s)chud–ną–ć. Future tense – [ja]
(s)chudnę, [ty](s)chudniesz; past tense – [ja] (s)chudłem / (s)chudłam,
[on] (s)chudł, rarely (s)chudnął, [ona] (s)chudła; Because the affix–ną–
gives these verbs an additional meaning of a one–time action in the past
tense it is often dropped e.g. chud–ną–ć  chudnął (or chudł). Suffixes
are kept only in the masculine singular. Suffix–less stems dominate in
the feminine and neuter gender and in the plural e.g. chudnąć – chudła,
chudło, chudli, chudły.
musimy być w Zakopanem ...
Reminder: The noun Zakopane is inflected like an adjective with the exception
in the Instrumental and Locative, in which it takes the ending –em.
jakby nigdy nic nie jadły

Word order in sentences with the adverb nigdy: Już nigdy w życiu nie wezmę
twojej rzeczy. / Nigdy nic mądrego nie udało mi się napisać etc.
Exercises
1. P
lease complete the statements of Marta and Edgar according to the given
example using the list of imperfective and perfective verbs – pg. 139 – 142.
Example:
Marta: Pakujesz się i pakujesz.  Musisz się wreszcie spakować.
198
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 20
1. E.: Przygotowujesz się do tej wycieczki i przygotowujesz już od tygodnia.
 Musisz ..... w końcu do niej ..................................................... .
2. M.: Kupujesz ten rower i kupujesz.
 Musisz wreszcie go ................................. .
3. E.: Zapraszasz go i zapraszasz.
 Musisz go nareszcie .................. do restauracji.
4. E.: Robisz te pierogi i robisz.
 Musisz w końcu je ............................................ .
5. M.: Jesz ten rosół i jesz.
 Musisz wreszcie go ................................................... .
6. E.: Zamawiasz tę pizzę i zamawiasz.
 Musisz ją w końcu ................................ .
7. M.: Pijesz to piwo i pijesz.
 Musisz w końcu je ................................................. .
8. E.: Wychodzisz z domu i wychodzisz.
 Musisz w końcu ....................... z domu.
9. E.: Czytasz ten artykuł i czytasz.
 Musisz wreszcie go ..................................... .
10. M.: Piszesz ten list do mamy i piszesz.
 Musisz ostatecznie go ....................... .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
2. P
lease fill in the blanks with the proper form of an imperfective or perfective verb.
Example:
przygotowywać się / przygotować się
(ja) Zaczynam się przygotowywać do wyjazdu.
Kończę się przygotowywać do wyjazdu.
Wreszcie się przygotowałem a. przygotowałam się do wyjazdu.
pakować się / spakować się pić / wypić

1. (ja) Zaczynam ..... ............ . 4. Ona zaczyna .............. piwo.

(ja) Kończę ..... ................. . Ona kończy ................ piwo.

Wreszcie ..... ...................... . W końcu ................ to piwo.
robić / zrobić czytać / przeczytać

2. (ty) Zaczynasz ......... pierogi. 5. (my) Zaczynamy ........... tekst.

(ty) Kończysz .......... pierogi. (my) Kończymy .......... tekst.

Wreszcie .............. te pierogi. Wreszcie ............... ten tekst.
jeść / zjeść pisać / napisać

3. On zaczyna ............... rosół. 6. Oni zaczynają ............. test.

On kończy ................. rosół. Oni kończą .................. test.

W końcu ..................... cały Wreszcie ................. ten test.
talerz rosołu.
3. P
lease fill in the blanks with the chosen past tense form of the imperfective
or perfective verb. Aspect pairs in past tense: IMPERF. czytał / PERF.
przeczytał, IMPERF. dostawał / PERF. dostał, IMPERF. drukował / PERF.
wydrukował, IMPERF. jechali / PERF. pojechali, IMPERF. kupował / PERF.
kupił, IMPERF. przygotowywała się / PERF. przygotowała się.
200
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 20
Example:
Edgar wreszcie przeczytał tę książkę.
1. Edgar już ................................................ rower.
2. Marta już ..................................... do wycieczki.
3. Edgar już .......................... trasę i górskie szlaki.
4. Marta i Edgar już ...................... do Zakopanego.
5. Edgar ........................ pracę w szkole językowej.
Head to the mountains

If you visit Zakopane–the most famous health and holiday resort in the country,
you’ll traverse the Tatras with thousands of other tourists, you’ll climb Giewont,
visit the Stanisław Ignacy Witkiewicz museum in the Koliba villa, you’ll stroll down
the city’s most famous street, and then you can raise your sights higher and
quickly make an intelligent trip. We propose a different excursion – to the slopes
of the Karkonosze and Jizera mountains which are part of the Sudeten range. The
most beautifully situated town in the Sudeten is Szklarska Poręba. It is surrounded
by forest facilities, and boasts breathtaking colors, especially in autumn. We also
propose checking out some web sites about the Bieszczady mountains.
Answer key
dostał.
przeczytałyśmy / pisać || pisać || napisali. 3. kupił / przygotowała się / wydrukował / pojechali /
zrobiłeś or zrobiłaś / jeść || jeść || zjadł / pić || pić || wypiła / czytać || czytać || przeczytaliśmy or
napisać. 2. się pakować || się pakować || się spakowałem or spakowałam / robić || robić ||
1. się ... przygotować / kupić / zaprosić / zrobić / zjeść / zamówić / wypić / wyjść / przeczytać /
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Edgar z Mar tą na Zakopiance
21. Edgar z Martą

na Zakopiance
Traffic jam on the road to Zakopane. A nightmarish journey. They
don’t lose their sense of humor. They approach Zakopane. They
consider the possibility of a short trip to Slovakia.
18 MARTA: – Jest gorzej, niż myślałam. To już drugi objazd.

EDGAR: – Ale gorąco! A będzie jeszcze goręcej.
MARTA: – Ładna trasa.
EDGAR: – Za Myślenicami będzie jeszcze ładniej.
MARTA: – Ktoś mi mówił, że lepiej nie wybierać się w piątek
do Zakopanego.*
EDGAR: – Dobrze, że mamy nowy i zachodni samochód.
Pociągiem jedzie się szybciej, ale ja nie lubię
podróżować pociągiem. Wolę stać w korkach.
MARTA: – Można dłużej przyglądać się tej samej tablicy
rejestracyjnej samochodu...
EDGAR: – Bardzo lubię jeździć samochodem. Czuję się pewniej.
MARTA: – Ja bardziej lubię jeździć na rowerze. Czuję się wtedy
swobodniej.
EDGAR: – Kiedyś kupisz sobie rower...
MARTA: – Wolę samochód niż rower.
EDGAR: – Jak się teraz czujesz?

MARTA: – Za kierownicą czuję się lepiej.
EDGAR: – Jedź trochę szybciej!
MARTA: – Ty też jechałeś wolno...
EDGAR: – O, zobacz ten znak: SK CZ. To chyba wyjazd
na autostradę do Słowacji. Jedziemy tam?
MARTA: – Uwielbiam Słowaków. Oni też lubią Polaków.
Najszybciej jedzie się autostradą.
EDGAR: – Nie lubię autostrad. Na autostradzie czuję się gorzej niż
w samolocie. Jedziemy tam, gdzie są brunatne niedźwiedzie.
Zobacz, wydrukowałem dwie strony o tym niedźwiedziu.
202
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 21
MARTA: – Prawdę mówiąc, jest tutaj pięknie.

EDGAR: – A mówią, że będzie jeszcze piękniej!
MARTA: – Gdzie? Na Słowacji?
EDGAR: – Na Słowację pojedziemy w przyszłym tygodniu albo
za dwa tygodnie.

* Lepiej – comparative of adverb dobrze. In the sentence Lepiej
nie wybierać się w piątek do Zakopanego it functions as
a modal auxiliary. With this word Marta expresses doubt in the
choice of day to travel. Synonym: raczej.
Vocabulary
°dojeżdżać dokądś > G. (dojeżdżam, –sz) – to approach / reach /
arrive someplace
°jechać czymś > I.; see jechać – to drive / ride / take (some form
of transportation)
°jeździć czymś > I. / na czymś > L.; see jeździć – to drive / ride /
take (some form of transportation)
°mówić, że...; see mówić – they say that...
°podróżować czymś > I. (podróżuję, –esz) – to travel (by some
form of transportation)
°przyglądać się czemuś > D. (przyglądam się, –sz się)
– to observe / watch something
°tracić coś > A. (tracę, ~cisz) – to lose something
°woleć coś > A. niż coś > A.; see woleć – to prefer something
°zastanawiać się nad czymś > I.; see zastanawiać się – to
consider / think about something
ale; in the meaning ‘bardzo’– CZ; see Czechy

what, as in „what heat!” Czechy (pl.); G. pl. Czech, A.
autostrada (f.); –y, A. –ę ; I. pl. Czechy
–ą ; L. ~adzie – highway – Czech Republic
bardziej (comp. / bardzo) – more dłużej (comp. / długo) – longer
brunatne; here: (nm. prs. pl.); dwie (f.) + N. pl. – two
see brunatny – brown gorąco – hot
goręcej (comp. / gorąco) – hotter
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
gorzej (comp. / źle) – worse pewniej (comp. / pewnie)

humor (m.inanim.); G. –u – more certain
– mood, humor piękniej (comp. / pięknie)
jedzie się (impersonal form); – more beautiful
see jechać – goes, drives pociąg (m.inanim.); G. –u; I.
(here: the highway is the ~giem – train
fastest) przyszły (m.) – next
jedź! (imp. / jechać); see samolot (m.inanim.); G. –u; L.
jechać – go! / drive! ~ocie – airplane
kiedyś – someday SK; see Słowacja
kierownica (f.); G. –y; see za Słowacja* (f.); G. –i; A. –ę
kierownicą – steering wheel – Slovakia
korek (m.inanim.) (informal); Słowak (mos.); G. –a; N. pl.
G. ~rka; N. pl. ~rki ~acy; G. pl. –ów – Slovak
– traffic jam strona (f.); G. –y; N. pl. –y
koszmarna (f.) – nightmarish – side
krótka (f.) – short swobodniej (comp. /
lepiej (comp. / dobrze) – better swobodnie) – freer
ładniej (comp. / ładnie) – prettier szybciej (comp. / szybko)
mi (D. / ja) – me – faster
młodzi (m. prs. pl. /młody) tablica rejestracyjna (f.); G.
– youths, adolescents –y / –ej – license plate
możliwość (f.); G. ~ości; I. ~ością (o) tym + L. (/ ten)
– possibility – about that
Myślenice (pl.); G. pl. wolno – slowly
Myślenic; I. pl. ~cami wyjazd na coś > A. / do... > G;
– name of Polish town see wyjazd – exit
na rowerze (L. / rower); see z Zachodu – from the west
rower – on bicycle za kierownicą – behind the
nad czymś > I. – on something wheel, driving
najszybciej (superl. / szybko) zachodni (m.); see
– quickest / fastest z Zachodu – western
objazd (m.inanim.); G. –u; L. znak (m.inanim.); G. –u – sign
objeździe – detour zobacz! (imp. / zobaczyć); see
oni (m. prs.) – they zobaczyć – look!, see!
204
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 21

* Syntactic combinations with the following names of countries
neighbouring Poland (Belorussia, Lithuania, Latvia, Slovakia,
Ukraine) + Hungary: podróż na... / jechać na...: Białoruś,
Litwę, Łotwę, Słowację, Ukrainę, Węgry.
a mówią, że... – and they say that...
Ale gorąco! – Oh, it’s hot!
Jak się czujesz? – How do you feel?
ktoś (coś) mówi / mówił komuś – someone tells / told someone
something
nie tracić humoru – to not lose one’s sense of humor
prawdę mówiąc – truthfully speaking
Stać w korkach. – (informal) To be stuck in traffic.
w przyszłym tygodniu – next week
za dwa tygodnie – in two weeks
zachodni samochód – western car
Expression / supplementary phrases

Jechać pod prąd. – To drive against the flow of traffic.
Stracić panowanie nad kierownicą. – To lose control of the wheel.
Wymijać na trzeciego. – To pass using the opposite lane.
Zastanawiać się nad czymś. – To consider something.
Zasypiać nad kierownicą. – To fall asleep behind the wheel.
How does it work?
Degrees of comparison– adverbs – 1st method

SIMPLE comparative – relies on adding for the comparative degree the suffix
–ej (–‘ej) to the stem of the positive degree form, and for the superlative degree
the suffix naj– to the comparative form. In consideration of the consonant and
vowel changes that occur in the stems of the comparative form it is necessary
to memorize some important adverbs.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Degrees:
positive comparative superlative changes
– ej / (–‘ej) naj –
bardzo bardziej najbardziej –dz >–dzi
bezpiecznie bezpieczniej najbezpieczniej
cicho ciszej najciszej –ch >–sz
ciepło cieplej najcieplej –ł >–l
długo dłużej najdłużej –g >ż
drogo drożej najdrożej –g >–ż
gorąco goręcej najgoręcej –ą >–ę
ładnie ładniej najładniej
mocno mocniej najmocniej –n >–ni
pewnie pewniej najpewniej
pięknie piękniej najpiękniej
swobodnie swobodniej najswobodniej
daleko, krótko, nisko, szybko, wesoło

daleko* dalej najdalej –eko >–ø
krótko krócej najkrócej –t >–c + –ko >– ø
nisko niżej najniżej –s >–ż + –ko >– ø
szybko szybciej najszybciej –k >–ci + –o >– ø
wesoło weselej najweselej –o >– e + –ł >–l

* Attention – Remember the changes occurring in the comparative in the case
of adverbs with the ending –ko.
dobrze / dużo / mało / źle

Similarly to adjectives, we also encounter irregular comparatives of adverbs
which are separate lexical units:
dobrze  lepiej  najlepiej
dużo  więcej  najwięcej
mało  mniej  najmniej
źle  gorzej  najgorzej
Degrees of Comparison – Adverbs – 2nd Method
interesująco bardziej interesująco najbardziej interesująco
interesująco mniej interesująco najmniej interesująco
206
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 21
DESCRIPTIVE comparison – relies on adding to the positive degree form

of a given adverb: comparative degree of adverb bardziej or mniej, and
superlative degree of adverb najbardziej or najmniej.
Syntax of adverbs
Examples:
1. O n czuje się dobrze. Ona czuje się źle.
 On czuje się lepiej niż ona. || On czuje się lepiej od niej.
niż + N. || od(e) + G.
2. Pociąg jedzie szybko. Dobry samochód też jedzie szybko.
 Dobry samochód jedzie szybciej niż pociąg. ||
Dobry samochód jedzie szybciej od pociągu.
ktoś, coś, kiedyś, gdzieś
By adding the letter –ś to interrogative pronouns kto, co; adverbs kiedy,
gdzie etc. we create indefinite pronouns: Examples: Co kupiłeś?  Kupiłem
coś. / Kto ci to powiedział?  Powiedział mi to ktoś, kogo nie znasz. /
Gdzie byłeś?  Byłem gdzieś daleko. The pronouns ktoś / coś are inflected.
[ktoś – G. / A. kogoś, D. komuś, I. / L. kimś, (no plural); coś – G. czegoś,
A. coś, D. czemuś, I / L. czymś; no plural]. The adverb kiedyś indicates an
indefinite time of some occurrence; whereas gdzieś – an indefinite place,
destination or route.
za Myślenicami
Myślenice – the name of a small town near Kraków; plurale tantum; thus;
Jadę do Myślenic / Byłem w Myślenicach, Nic nie wiem o Myślenicach.
Comp. Wadowice and other names in lesson 13.
wolę samochód niż rower or wolę samochód od roweru

The useful imperfective verb woleć and its syntactic valency: ktoś woli
kogoś / coś – niż kogoś, niż coś or kogoś, coś od kogoś, od czegoś, e.g.
Wolę Martę niż Makę or Wolę Martę od Maki. / Wolę Andrzeja niż Bogdana
or Wolę Andrzeja od Bogdana. Verb Conjugation – KG II [(ja) wolę, (ty)
wolisz].
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Exercises
1. P
lease write the underlined adverb in the comparative degree.
Example:
Ty jeździsz szybko, ale ja jeżdżę jeszcze szybciej.
1. Dzisiaj jest zimno, ale jutro będzie jeszcze ................................... .
2. Ona ubiera się ładnie, ale moja żona ubiera się jeszcze ................ .
3. Tutaj czuję się bezpiecznie, ale w domu czuję się .......................... .
4. Wczoraj czułem się źle, ale dzisiaj czuję się .................................. .
5. Jadę wolno, ale ty jechałaś jeszcze ............................................... .
6. W Krakowie jest pięknie, ale w górach jest jeszcze ....................... .
2. P
lease fill in the blanks with the proper adverb forms.
Adverbs: bardzo, bezpiecznie, długo, dobrze, gorąco, ładnie, pewnie,
pięknie, szybko, wolno, źle.
Example:
Marta: – Jest gorzej, niż myślałam. To już drugi objazd. [źle]
Edgar: – Ale gorąco! A będzie jeszcze ...................... . [gorąco]
Marta: – Ładna trasa.
Edgar: – Za Myślenicami będzie jeszcze ................... . [ładnie]
Marta: – Ktoś mi mówił, że ................... nie wybierać się w piątek
do Zakopanego. [dobrze]
208
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 21
Edgar: – Pociągiem jedzie się .................................... . [szybko]
Marta: – Można ................ przyglądać się tej samej tablicy
rejestracyjnej samochodu. [długo]
Edgar: – Bardzo lubię jeździć samochodem. Czuję się ................. .
[pewnie]
Marta: – Ja .......... lubię jeździć na rowerze. Czuję się wtedy
............... . [bardzo / bezpiecznie]
Marta: – Ja mimo wszystko, czuję się zdecydowanie .................
.............. w samochodzie niż na rowerze. [dobrze]
Edgar: – Jak się teraz czujesz?
Marta: – Za kierownicą czuję się ............................. . [dobrze]
Edgar: – Jedź trochę .......................! [szybko]
Marta: – Ty też jechałeś coraz ................ . [wolno]
Marta: – .............................. jedzie się autostradą. [szybko]
Edgar: – Nie lubię autostrad. Na autostradzie czuję się mniej
........................................ niż w samolocie. [pewnie]
Marta: – Prawdę mówiąc, jest tutaj .......................... . [pięknie]
Edgar: – Zobaczysz! Za chwilę będzie jeszcze .......................!
[pięknie]
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Our whole beautiful Poland

These are words from a popular song which invites tourists to get to
know individual regions of Poland. On the web site e–polska–wirtualny
przewodnik po Polsce you can find descriptions of the farthest and most
beautiful recesses of our country. Presented are places known and unknown,
architectural monuments, curiosities of nature. If you are interested in
health spas, accommodations, castles or palaces – take advantage of the
wonders of modern technology. Check out these web sites: Dolnośląskie
(Książ, zamek Czocha, Bolków, Chojnik, zakon cystersów w Henrykowie);
Kujawsko–pomorskie (Bory Tucholskie, Wierzchlesie, Jezioro Koronowskie,
Pojezierze Brodnickie); Lubelskie (Poleski oraz Roztoczański Park Narodowy);
Lubuskie (rezerwaty); Łódzkie (Nieborów, Arkadia, stolica dawnego Księstwa
Łowickiego – Łowicz); Małopolskie (Tatry, Beskidy, Gorce).
Answer key
pewnie / pięknie / piękniej.
dłużej / pewniej / bardziej / bezpieczniej / lepiej / dobrze / szybciej / wolniej / Szybciej or Najszybciej /
1. zimniej / ładniej / bezpieczniej / gorzej / wolniej / piękniej. 2. goręcej / ładniej / lepiej / szybciej /
210
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 21
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
D z i e ń d o b r y. . . P o l i c j a d r o g o w a
22. Dzień dobry...

Policja drogowa
Return on Sunday. An encounter with the police. Edgar has to
prepare for his first classes. Work.
19 MARTA: – Co za wspaniały pobyt! Chciałoby się zostać tam dłużej.

EDGAR: – Ci górale! Te kolorowe góralki! I tłumy turystów.
Prawdziwy polski kurort.
MARTA: – Chciałbyś mieszkać w Zakopanem albo w Chochołowie?
EDGAR: – Chyba nie. Czułbym się tam obco. Oni mówią tak dziwnie.
MARTA: – Jedź wolniej! To na pewno policja.
POLICJA: – Dzień dobry państwu młodym. Co, nowy samochód

na starej drodze?
EDGAR: – Chciałem sprawdzić szybkość.
POLICJA: – Gdybym nie miał radaru, pomyślałbym, że ktoś jedzie
samochodem tico.
EDGAR: – Nawet tico kierowcy jeżdżą szybciej. A ja jechałem
nowym mercedesem.
MARTA: – Gdybyśmy mieli tico, nie wybralibyśmy się w tak
męczącą podróż... .
POLICJA: – Tak czy inaczej, kierowca płaci mandacik.
MARTA: – Mógłby pan nam podarować to przewinienie?
Jechaliśmy tylko 80 km na godzinę.*
EDGAR: – Gdyby pan był Amerykaninem, też przeliczałby pan
kilometry na mile.
POLICJA: – No, dobrze. Daruję państwu mandat, ale podpiszecie
pouczenie.
EDGAR: – (says under his breath to Marta) Co to jest pouczenie?
MARTA: – Nie wiem. Ale wiem, że wszystko dobre, co się dobrze
kończy.
EDGAR: – Tak. Mogło być gorzej... Śpieszmy się! Muszę się
przygotować do zajęć.

*R
ead: osiemdziesiąt kilometrów.
212
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 22
Vocabulary
°/°°darować komuś > D. / coś > A. (daruję, –esz) – to pardon /
forgive someone something
°kończyć się; (coś) się kończy – to finish / end; something ends
°płacić coś / za coś > A. (płacę, –isz) – to pay for something
°°podarować komuś > D. / coś > A. (podaruję, –esz) – to pardon /
forgive someone
°°podpisać coś > A. (podpiszę, –esz) – to sign something
°pomyśleć, że... (pomyślę, –isz) – to think that...
°przeliczać coś > A. / na coś > A. (przeliczam, –sz) – to convert
something
°°wybrać się (w coś > A.) (wybiorę się, wybierzesz się) – to set
off / go on something
80 (osiemdziesiąt) + G. pl. kolorowe; here: (nm. prs. pl.);

– eighty see kolorowa – colorful
chciałoby się (impersonal form kurort (m.inanim.); G. –u
/ chcieć) – would like – resort
ci (N. pl.; m. prs. / ten) – those mandat (m.inanim.); G. –u
cicho – quiet – fine / ticket
dłużej (comp. / długo) mercedes (mnż. or mż.); G. –a
– longer – mercedes
gdy – when męcząca (f.) – tiring
gdyby – if mila (f.); G. –i; N. pl. –e – mile
góral (mos.); G. –a; N. pl. –e na godzinę; see godzina
– Polish highlander (male) – per hour
góralka (f.); G. –i; N. pl. –i na milę; see mila – into miles
– Polish highlander (female) na pewno – certainly, surely
inaczej – differently (here: nam; here: (D. / my) – us
another, i.e. one way or państwo młodzi; pl. G. pl. –a /
another) młodych; D. –u / –ym
kilometr (m.inanim.); G. –a; N. – young couple
pl. –y; G. pl. –ów pierwsze; here: (nm. prs. pl.)
– kilometer – first
km (abbr. kilometr); see policja drogowa (f.); G. –i / –ej
kilometr – highway patrol
kolorowa (f.) – colorful
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
policjant (mos.); G. –a tak czy inaczej; see inaczej

– policeman – one way or another
pouczenie (f.); G. ~nia te (N. pl.; nm. prs. / ta)
– warning – those
prawdziwy (m.) – real tico (mnż. or n.);
przewinienie (m.inanim.); G. ~nia indeclinable – Korean car
– offence tłum (m.inanim.); G. –u; N. pl. –y
radar (m.inanim.); G. –u – radar – crowd
stara (f.) – old turysta (mos.); G. –y; N. pl.
szybciej (comp. / szybko) ~yści; G. pl. –ów – tourist
– faster wspaniały (m.) – wonderful
szybkość (f.); G. ~ości – speed zajęcia; pl.; G. pl.
tak + adj.; in the meaning zajęć – classes / lectures
‘bardzo’ – so, such
Chciałoby się (coś zrobić)... – I’d like to (do something) (here:
impersonal form).
Co za wspaniały (znakomity)...! – What a wonderful
(excellent)...! + noun
Mogło być gorzej. – It could have been worse.
Tak czy inaczej. – One way or another.
Expression / supplementary phrases

Dodać gazu. (informal) – To step on the gas.
Dokumenty do kontroli. – Document inspection.
Góralu, czy ci nie żal... . – Don’t you regret that... .
Jechać starym gratem. (informal) – To drive an old jalopy.
Przekroczyć dozwoloną szybkość. – To exceed the speed limit.
How does it work?
Conditional mood
A verb form indicating an action or condition which the speaker considers
possible under certain circumstances, or impossible resulting from
unforeseeable circumstances.
214
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 22
The simple conditional form is created from the past tense form, adding the
morpheme –by, which is moveable within a sentence along with the personal
endings which directly follow it. e.g. Chciałbym pojechać z tobą do USA. /
Chętnie pojechałbym z tobą do USA. / Chętnie bym pojechał z tobą do USA.
FORMS of the verb chcieć [IMPERF.]

sg. m. f. n.
ja chciał –bym chciała –bym –
ty chciał –byś chciała –byś –
on (pan) chciał –by – –
ona (pani) – chciała –by –
ono – – chciało –by
pl. (m. prs.) (nm. prs.)
my chcieli –byśmy chciały –byśmy
wy chcieli –byście chciały –byście
oni (panowie / państwo) chcieli –by –
one (panie) – chciały –by
Sentence construction in the conditional mood:
sg.
(ja)  (m.) Gdybym był bogaty, kupiłbym wszystkim bezdomnym mieszkania.
 (f.) Gdybym była bogata, kupiłabym wszystkim bezdomnym mieszkania.
[ty]  (m.) Gdybyś był bogaty kupiłbyś sobie mieszkanie.
 (f.) Gdybyś była bogata, kupiłabyś sobie mieszkanie.
(on)  Gdyby (on) był bogaty, kupiłby mi mieszkanie.
(ona)  Gdyby (ona) była bogata, kupiłaby mieszkanie swojej córce.
(ono)  Gdyby (ono, eg. dziecko) było zdrowe, nie płakałoby ciągle.
pl.
(my)  (m. prs.) Gdybyśmy byli bogaci, kupilibyśmy ci mieszkanie.
 (nm. prs.) Gdybyśmy były bogate, kupiłybyśmy ci mieszkanie.
(wy)  (m. prs.) Gdybyście byli bogaci, kupilibyście im mieszkanie.
 (nm. prs.) Gdybyście były bogate, kupiłybyśmy nam mieszkanie.
(oni)  (m. prs.) Gdyby (oni / panowie / ci państwo) byli bogaci, kupiliby
jej mieszkanie.
(one)  (nm. prs.) Gdyby (one / panie) były bogate, kupiłyby nam mieszkanie.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
The expression gdy starts conditional sentences and connects the main
clause with the subordinate clause and may be replaced by the expression
jeśli / jeżeli (in informal language – jak).
PRACTICAL ADVICE – In the early stages of assimilating Polish syntactic
constructions in the conditional mood we recommend taking advantage of
the examples given above, such as. Gdybyś był ..........., kupiłbyś ........... or
Jeślibyś był .. ......, kupiłbyś ........ .
Exercises
1. P
lease fill in the blanks with the correct conditional form of the verb chcieć.
Example:
Edgar: Marto, chciałbym iść z tobą dzisiaj do kina.
Marta: Edgarze, ................................. zostać dłużej w górach.
Edgar: Ja też. Ale muszę w poniedziałek iść do pracy.
Marta: Maka nigdy nie była w górach. Ona też ....... zobaczyć
polskie góry.
Edgar: Nigdy nie byłem w Japonii. Też ................ tam pojechać.
Maka: Naprawdę, ............................................ tam pojechać?
Marta ................................ pojechać do Japonii razem z tobą.

i Edgar:
2. P
lease fill in the blanks with the correct conditional form of the verb móc.
Example:
Marta to the policeman:
Czy mógłby pan podarować nam to przewinienie?
216
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 22
Marta to Edgar: Czy ........................................ jechać wolniej?
Edgar to Marta: Czy .......................................... mniej mówić?
Policeman to Marta: Czy ..................... pani pokazać prawo jazdy?
Marta to Policeman: Czy ...................... pan darować nam mandat?
Policeman to Czy .............. państwo wysiąść z samochodu?

Marta i Edgar:
3. P
lease chose the appropriate verb and fill in the blanks with the correct
conditional form of the chosen verb.
Verbs: jechać / jeździć, mieszkać, móc, uczyć się, uczyć, zatrzymać,
zostać.
Example:
Edgar to Marta:
Gdybym miał czas, zostałbym dłużej w górach.
1. Gdybym był Polakiem, nie .................................. języka polskiego.
2. Gdybym był góralem, ..................................................... w górach.
3. Gdybyśmy mieli lepszy samochód, ................................... szybciej.
4. Gdybym dobrze znała angielski, ................. angielskiego w szkole.
5. Gdyby policjant nie miał radaru, nie ...................................... nas.
6. Gdybym nie miała prawa jazdy, nie ............. jeździć samochodem.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Who’s right?
In the case of being pulled over by the police in Poland we’ll be right if: 1. we
drive on the right–hand side of the road, 2. in built up areas we don’t exceed
a speed of 50 km/h during the hours of 5.00 to 23.00 and 60 km/h during the
hours of 23.00 to 5.00 in the morning, 3. outside of built up areas we don’t
step on the gas above the speed of 90 km/h, and on express roads above
110 km/h, and on highways above 130 km/h. We must also remember that
the allowable amount of alcohol in the blood is 0,2 per mill. Now in Poland we
have to drive with headlights turned on throughout the year, during daylight
hours as well. Poland and Greece have the highest number of automobile
accidents in Europe. The cost of speeding tickets and fines in Poland – from
50 to 500 PLN.
Answer key
uczyłabym / zatrzymałby / mogłabym.
mogłaby / mógłby / mogliby. 3. uczyłbym się / mieszkałbym / jechalibyśmy or jeździlibyśmy /
1. chciałabym / chciałaby / chciałbym / chciałbyś / Chcielibyśmy. 2. mógłbyś / mogłabyś /
218
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 22
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
23. Ach, ten język polski!

– Edgar nie ma humoru
A group of beginners. Edgar tries to explain English grammar in
Polish. First problems. In the evening he talks with Marta about
his new job.
20 MARTA: – Dlaczego jesteś taki zły?!

EDGAR: – Mam kłopoty w szkole. Mówię źle po polsku, a moi
uczniowie robią miny.
MARTA: – Możesz rozmawiać z nimi tylko po angielsku.
EDGAR: – To grupa początkujących.
MARTA: – Znasz przecież język znaków. Mówisz: Lubię ją, ale nie
lubię jego, i pokazujesz palcem, którego ucznia lubisz,
a potem tego, którego nie lubisz. Potem są setki innych
pytań, np.: Kto interesuje się mną? Kto chce rozmawiać
z nim? Dlaczego nie ma jej albo go na zajęciach? Będę
dzisiaj grać z wami w scrabble. Boję się was, bo znam
słabo język polski.
EDGAR: – Wcale się ich nie boję. Wczoraj policzyłem wszystkie formy
zaimków osobowych w języku polskim w podręczniku
Przygoda z gramatyką. Sam celownik ma ich osiemnaście.
Posłuchaj: Powiedz mi. Nic ci nie powiem. Daj mu. Jemu
daj. Powiedział nam. Im nie powiedział. Dzięki niej
i niemu. Mnie tego nie powiesz!? itd., itd.
MARTA: – To nie do zniesienia. To nie do wytrzymania. Nie
wiedziałam o tym. Współczuję ci.
EDGAR: – Dziękuję. Chociaż jedna osoba, która mi współczuje...
MARTA: – Powinieneś kupić inną książkę do polskiego.
EDGAR: – Jaką?
MARTA: – Ach, ten język polski! Jest łatwiejsza.
EDGAR: – Już ją mam. Kupiłem tę książkę w Stanach. Nawet
mama ją zachwalała.
MARTA: – Ucz się więc z niej! Masz trzy dni wolne od pracy.
Możesz również kupić Polski bez trudu albo na przykład
Polski raz a dobrze. I musisz uczyć się systematycznie.
220
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 23
EDGAR: – Tak. Widziałem z tej serii podręczniki do angielskiego,

niemieckiego i rosyjskiego. Powinienem teraz poświęcić
więcej wolnego czasu na naukę języka polskiego.
MARTA: – Słowo się rzekło...
Vocabulary
°bać się kogoś / czegoś > G. (boję się, boisz się) – to be afraid of
someone / thing
°grać z kimś > I. / w coś > A. (gram, –sz) – to play with
someone / something
°interesować się kimś > I. see interesować się – to be interested in
someone
°pokazywać kogoś > A. / czymś > I. (pokazuję, –esz) – to show
someone something
°°policzyć coś > A. (policzę –ysz) – to count
°°posłuchać (posłucham, –sz) – to listen
°°poświęcić coś > A. / na coś > A. (poświęcę, –isz) – to dedicate
something to something
°powinien + inf.; see pg. 228
°powinna + inf. ; see pg. 228
°powinno + inf. ; see pg. 228
°°rzec coś > A. (rzeknę, rzekniesz) – to utter / say something
°współczuć komuś > D. (współczuję, –esz) – to sympathize with
someone
°zachwalać coś > A. (zachwalam, –sz) – to praise
angielski (m.) – English forma (f.); G. –y; N. pl. –y

bez trudu; see trud (czegoś > G.) – form
– without difficulty go; here: (G. / on) – he
celownik (m.inanim.); G. –a gramatyka angielska (f.); G.
– dative case –i / ~kiej
chociaż; see choć – though – English grammar
czas wolny; see below wolny czas grupa początkujących; see
daj! (imp. / dać); see dać grupa – group of beginners
– give! I ich; here: (G. / one ) – they
dzięki komuś / czemuś > II ich; here: (G. / oni ) – they
D. – thanks to someone
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
inna (f.) – other podręcznik (m.inanim.); G. –a;

inne; here: (nm. prs. pl.); G. pl. L. –u; N. pl. –i – textbook
innych – other posłuchaj! (imp. / posłuchać);
itd. (abbr: i tak dalej) – etc. see posłuchać – listen!
ją; here: (A. / ona) – her powiedz! (imp. / powiedzieć);
jego; here: (G. /on) – him see powiedzieć – tell!
jej; here: (G. / ona) – her powinieneś + inf.; see
kłopot (m.inanim.); G. –u; N. powinien, powinna,
pl. –y – trouble, problem powinno
książka (f.); G. –i; (do czegoś > przygoda (f.); G. –y
G.) – book – adventure
łatwiejsza (f.); (comp. łatwa) pytanie (n.); G. ~nia; G. pl.
– easier pytań – question
mi / mnie ci, mu / jemu, nam, robić miny; see mina
im, niej, niemu – Dative – to make a face
personal pronoun forms rosyjski (m.) – Russian
mina (f.); G. –y; N. pl. –y – face sam; here: in the meaning
(facial expression) ‘tylko’ – only
mną (I. /ja ) – me scrabble (n.; informal – mż.);
moi (pl. m. prs. / mój) – my indeclinable; informal: G. /
na przykład; see np. A. scrabble’a – Scrabble
– for example seria (f.); G. ~rii – series
na zajęciach; see setka (f.); G. –i; N. pl. –i
zajęcia – during classes – hundred
nauka (f.); G. –i; (czegoś > G.) setki; see below
– learning, study setka – hundreds
(z) niej (G. / ona) – (with) her słabo – poorly
niemiecki (m.) – German Stany Zjednoczone; pl.; G. pl.
(z) nim (I. / on) – (with) him –ów / –ych – United States
(z) nimi (I. /oni) – (with) them swa; see swoja
np. (abbrev.: na przykład) – e.g. swoja (f.) – one’s, my, your, his,
osiemnaście + G. pl. – eighteen hers, ours, theirs...
palec (m.inanim.); G. ~lca; I. systematycznie
~cem – finger – systematically
początkujący; here: (m. prs. pl.) II taki; in the meaning ‘tak
– beginner bardzo’
– so (as in: so much)
222
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 23
tłumaczenie (n.); G. ~nia wcale – at all

– explanation wieczorem – in the evening
trud (m.inanim.); G. –u więc – so, thus
– difficulty, trouble więcej (imp. / dużo) > G.
ucz się! (imp. / uczyć się); see – more
uczyć się – learn! wolne; here: (nm. prs. pl.); (od
uczeń (mos.); G. ucznia; N. pl. czegoś > G.) – free
uczniowie – pupil wolny czas (m.) / (m.inanim.);
(z) wami (I. / wy ) G. –ego / –u – free time
– (with) you zaimek osobowy (nmż.); G.
w Stanach; abbr: w Stanach ~mka / –ego – personal
Zjednoczonych pronoun
– in the States zajęcia (pl.) – classes
was; here: (G. / wy ) – you zły (m.) – angry, mad
język znaków – sign language
mieć humor / nie mieć humoru – to have humor, mood / to not
have humor, mood
raz a dobrze – once but good
robić miny – to make a face
słowo się rzekło – the word has been spoken
to nie do wytrzymania – to be unbearable
to nie do zniesienia – to be intolerable
wolne od pracy (/dni) – free from work (day off)
Phrases / supplementary expression

Mieć dobrą / złą passę. – To have a run of good / bad luck.
Patrzeć na coś złym okiem. – To disapprove of something.
Robić dobrą minę do złej gry. – To grin and bear it.
Stawiać / Postawić na złego konia. – To bet on the wrong horse.
Zły(–a) na cały świat. – Angry at the whole world.
How does it work?

WHY INSTRUMENTAL? – see function of the Instrumental in a sentence
– lesson 9.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
WHY ACCUSATIVE? – see function of the Accusative in a sentence

– lesson 10.
WHY GENITIVE? – see function of the Genitive in a sentence
– lessons 13/14.
Declension of personal pronouns

Instrumental
mną tobą nim nią nim

nami wami nimi nimi
Accusative
mnie cię, ciebie jego, go, (na) niego ją, (na) nią je*, (na) nie *

nas was ich, (na) nich je * , (na) nie *
It’s worth noting
* Pay attention to the identical form of the pronouns ono and one in the Accusative.
Genitive
mnie cię, jego, go, jej, (do, u) jego, go, (do, u)

ciebie (do, u) niego niej niego
nas was ich, ich, (do, u)

(do, u) nich nich
lubię go / jego bardzo lubię
If in the declension of personal pronouns there appear two forms of the
personal pronoun e.g. jego / go, we place the shorter form (go) after the verb;
we place the longer form (jego) before the verb if we want to emphasize the
importance of the pronoun in the statement.
224
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 23
czekam na nią
The forms beginning with ni– are used after prepositions, e.g. patrzę
na niego / na nią / na nich; czekam na niego / na nią etc.
List of more important verbs that take the Instrumental
Czym?
Imperfective verb Perfective verb
KG II bawić się lalkami pobawić się
KG I denerwować się plotkami zdenerwować się
KG II golić się żyletkami ogolić się
KG I interesować się gramatyką zainteresować się
KG I iść drogą pójść
KG I jechać drogą / samochodem pojechać
KG III jeść łyżką zjeść
KG II jeździć drogą / tramwajem –
KG III latać samolotem –
KG II lecieć helikopterem polecieć
KG II leczyć antybiotykami wyleczyć
KG II leczyć się ziółkami wyleczyć się
KG II mówić gwarą –
KG I myć się mydłem umyć się
KG II niepokoić się zachowaniem zaniepokoić się
KG I opiekować się zwierzętami –
KG III otwierać nożykiem otworzyć – KG II
KG I pasjonować się piłką nożną –
KG I pisać piórem napisać
KG II płacić gotówką / kartą zapłacić
KG I podróżować autem –
KG III posyłać kurierem posłać – KG I
KG III przesyłać pocztą przesłać – KG I
KG I rysować węglem narysować
KG II rządzić krajem –
KG III wjeżdżać windą / autem wjechać – KG I
KG III wysyłać pocztą wysłać – KG I
KG III zachwycać się urodą zachwycić się – KG II
KG I zajmować się domem zająć się – KG I
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Kim?
– być Polakiem / ojcem / matką –
KG II cieszyć się dzieckiem –
KG I interesować się chłopcami zainteresować się
KG I opiekować się babcią –
KG III zachwycać się aktorką zachwycić się – KG II
KG I zajmować się dziećmi zająć się – KG I
– zostać ojcem / żoną / biegaczką – KG I
List of more important verbs that take the Accusative
Kogo?
KG III badać pacjenta zbadać
KG II budzić dziecko obudzić
KG I całować dziewczynę pocałować
KG III czekać (na) profesora poczekać / zaczekać (na)
KG III kochać rodzinę rzad. (pokochać)
KG III mieć brata / siostrę –
KG II prosić koleżankę o coś poprosić
KG III pytać studentkę o coś spytać
KG III spotykać kolegę spotkać
KG II widzieć sąsiada zobaczyć – KG II
KG III witać przyjaciela powitać
KG II woleć mamę niż ... –
KG III zabierać koleżankę zabrać – KG I
KG III zapraszać znajomego zaprosić – KG II
KG III żegnać kolegę pożegnać
Co?
KG I bić psa zbić
KG I chcieć samochód –
KG III czytać książkę przeczytać
KG I dostawać listy dostać – KG I
KG I gotować zupę ugotować
KG III grać polkę zagrać
KG III jeść kotlet; pot. kotleta zjeść
KG I kupować piwo kupić – KG II
226
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 23
KG II lubić język polski rare (polubić)

KG I malować pejzaż namalować
KG I myć twarz umyć
KG III oglądać telewizję obejrzeć film – KG II
KG I pakować walizkę spakować
KG II palić papierosa see zapalać / zapalić
KG I pić sok (wypić); see wypijać / wypić
KG I przygotowywać kolację przygotować
KG III rozumieć gramatykę zrozumieć
KG I sprzedawać owoce sprzedać – KG III
KG III wypijać szklankę mleka wypić – KG I
KG III wysyłać listy wysłać list – KG I
KG III zapalać papierosa zapalić – KG II
KG III znać język angielski –
KG I znajdować pracę znaleźć – KG I
KG III zwiedzać Warszawę zwiedzić – KG II
List of more important verbs that take the Genitive

Kogo?
KG II bać się matki –
KG I oczekiwać dziewczyny –
Czego?
KG I chcieć szczęścia –
KG II nienawidzić kłamstwa znienawidzić (kłamstwo)*
KG III odmawiać racji odmówić – KG II
KG I potrzebować pieniędzy –
KG I pragnąć ciszy / miłości (zapragnąć) ciszy, miłości / + infinitive
KG III słuchać muzyki –
KG III szukać kluczy (poszukać) książki
KG II uczyć (się) polskiego nauczyć (się) e.g. wiersza na pamięć
KG III używać słowa użyć – KG I
KG II zazdrościć bogactwa pozazdrościć
KG I żałować jedzenia pożałować
KG III żądać posłuszeństwa zażądać
KG II życzyć radości –
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9

* Attention! Nienawidzić – syntactic valency: kogoś / czegoś > G.;
znienawidzić – syntactic valency: kogoś / coś > A.
powinienem się uczyć, on powinien być w domu

The verbs powinien, powinna, equivalents to the English must, should,
don’t have infinitive forms. They are characterized by past tense regular verb
endings. Useful verb for constructing sentences expressing certain moral or
social norms, etc.
SYNTAX: powinien + infinitive. Example: Powinniście to zrozumieć bez trudu.
Conjugation of the verbs powinien, powinna, powinno – present tense
(m.) (f.) (n.)

sg.
1. ja powinien –em powinn –am –
2. ty powinien –eś powinn –aś –
3. on powinien –ø – –
ona – powinn –a –
ono – – powinn –o
pl.
(m. prs.) (nm. prs.)
1. my powinni –śmy powinny –śmy
2. wy powinni –ście powinny –ście
3. oni powinn –i –
one – powinn –y
Declension of the word dzień

sg. pl.
N. dzień – ø dn –i; rarely dni –e
G. dni –a dn –i
D. dni –owi dni –om
A. dzień –ø dn –i
I. dni –em dni –ami
L. dni –u dni –ach
228
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 23
Exercises
1. P
lease fill in the blanks with the correct form of personal pronouns in the
Instrumental.
Example:
Saro, czy bawisz się jeszcze lalkami?
Tak, bawię się nimi.
1. Czy interesujesz się chłopcami?
Nie. Nie interesuję się ........................ .
2. Czy lubisz opiekować się dziećmi?
Tak. Uwielbiam opiekować się .......... .
3. Czy zachwycasz się tą aktorką?
Tak. Zawsze zachwycałem się ............ .
4. Czy mama zajmuje się tobą?
Tak. Mama zawsze zajmowała się ...... .
5. Czy często rozmawiasz z babcią?
Tak. Często rozmawiam z ................... .
2. P
lease fill in the blanks with the correct form of personal pronouns in the
Instrumental, Genitive, or Accusative.
Example:
Marta: Czy lubisz Makę?
Tak. Lubię ją. Lubię też z nią rozmawiać.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
1. Edgar: Czy znasz chłopca Maki?
Nie. Nie znam ..... . Nigdy z ..... nie rozmawiałem.
2. Maka: Czy spotkałaś się z Edgarem?
Nie. Dzisiaj nie spotkałam się z .......................... .
3. Maka: Czy interesujesz się Edgarem?
Nie wiem, czy interesuję się ............................... .
4. Edgar: Czy masz tę książkę?
Nie. Nie mam ..............., ale jutro ................ kupię.
5. Marta: Czy dzwoniłeś do mamy?
Tak. Dzwoniłem do ........, ale nie było jej w domu.
6. Marta: Czy lubisz Andrzeja?
Tak. Bardzo lubię ............ . || ............ bardzo lubię.
7. Edgar: Marto, czy lubisz mnie?
Tak. Bardzo lubię ............ . || ............ bardzo lubię.
8. Bogdan: Czy lubisz Polaków?
Tak. Bardzo ................................................... lubię.
9. Marta: Czy ona opiekuje się synkiem?
Tak. Ona opiekuje się .......................................... .
10. Maka: Czy jest u ciebie Edgar?
Nie. Nie ma .............................. . On jest w pracy.
230
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 23
3. P
lease fill in the blanks with the correct forms of the verb powinien.
Example:
Edgar: Dzisiaj powinienem porozmawiać z Bogdanem.
1. Marta: (ja) ......................................... więcej zajmować się Edgarem.
2. Marta: Edgarze, ............. zwiedzić dzielnicę Kazimierz w Krakowie.
3. Edgar: Marto, ......................... zrobić zakupy na sobotę i na niedzielę.
4. Andrzej: Marto i Edgarze, ......................... jeszcze raz pojechać w góry.
5. Bogdan: Wszyscy .................................. spotkać się jeszcze raz u Marty.
6. Edgar: Saro, nie ................................................. już bawić się lalkami.
7. Mama: Edgarze, ........................... bardziej interesować się rodzicami.
4. P
lease fill in the blanks with the correct form of personal pronouns.
Example:
Tak, mamo! Lubię Martę. Bardzo ją lubię.
1. Lubię rozmawiać z Martą. Tak. Bardzo lubię z ................ rozmawiać.
2. Poznałem Edgara w Krakowie. Bardzo lubię z ............... dyskutować.
3. Lubię Edgara i dlatego spotykam się z ..................................... często.
4. Edgar lubi Martę, ale nie lubi o ........................................ rozmawiać.
5. Dzisiaj czekałem na Edgara 15 minut. Czekałem na ...... aż 15 minut.
6. Wczoraj czekałem na Martę 30 minut. Czekałem na ...... aż 30 minut.
7. Kocham moją mamę. Tak. Mogę powiedzieć, że kocham ...... bardzo.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Let’s learn polish!

It’s worth remembering that Polish poetry works best on a bad mood. In
moments of despair it’s enough to reach for a masterpiece of Polish literature
or quote from memory a short verse by Maria Pawlikowska-Jasnorzewska.
See below.
Słowiki są dzisiaj nieswoje
Bzy są jak chmury krzyżyków
Chcesz zabić serce moje?
Przecież się nie zabija słowików...
Answer key
4. nią / nim / nim / niej / niego / nią / ją.
3. Powinnam / powinieneś / powinnaś / powinniście / powinniśmy / powinnaś / powinieneś.
1. nimi / nimi / nią / mną / nią. 2. go, nim / nim / nim / jej, ją / niej / go, Jego / cię, Ciebie / ich / nim / go.
232
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 23
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Sprawdź się!
24. Sprawdź się!

After listening to the dialogue from lesson 19 please decide which
1. Edgar będzie uczył: 4. Marta rozmawia o pracy Edgara:

a. w Wadowicach; a. w samochodzie;
b. w Krakowie; b. w górach;
c. w Nowej Hucie. c. przez telefon.
2. Dyrektor szkoły ma na imię: 5. Edgar będzie miał zajęcia w szkole:

a. Ronaldo; a. dwa razy w tygodniu;
b. Rodrigo; b. raz w tygodniu;
c. Jarek. c. trzy razy w tygodniu.
3. Marta była: 6. W szkole językowej Edgar będzie uczył:

a. najgorszą studentką; a. języka polskiego;
b. najlepszą studentką; b. języka angielskiego;
c. zupełnie niezłą studentką. c. ekonomii.
information is true, and which is false.
Example:
T. F. T. F.
Edgar nie lubi gór. [ ] [x] On ma nowy samochód. [ ] [x]
1. Edgar ma szczęście. [ ] [ ] 2. On ma ładne mieszkanie. [ ] [ ]

3. Dziewczyny lubią Edgara. [ ] [ ] 4. Marta ma też rower. [ ] [ ]
5. Marta ma mercedesa. [ ] [ ] 6. Oni jadą pociągiem. [ ] [ ]
7. Zakopane jest w górach. [ ] [ ] 8. Oni jadą autostradą. [ ] [ ]
9. Marta jest za gruba. [ ] [ ] 10. Oni płacą mandat. [ ] [ ]
234
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 2 4
3. Q
uiz. Based on the information contained in dialogues 19–23 please write
the correct forms of the expressions in parenthesis.
Example:
Marta i Edgar są (być) już w Polsce kilka miesięcy.
I chociaż nie mieszkają razem, .................... (spotykać się) prawie codzien-
nie. Edgar od kilku miesięcy szuka ................ (praca), ponieważ ma coraz
............... (mało) pieniędzy na koncie w banku. Marta dobrze zarabia, bo
pracuje w konsulacie. Ma piękny apartament w ..................... (Kraków),
ale woli spotykać się z ..................... (Edgar) w jego małym mieszkaniu
w Podgórzu. Stąd mają blisko do dzielnicy żydowskiej, która nazywa
się Kazimierz. Lubią ......................... (spacerować) wieczorami po tej
dzielnicy. Chodzą często do ......................... (restauracja). Edgar bardzo
lubi ............. (piwo). Najlepsze piwo w Polsce to Żywiec. Po rozmowie
z ................... (dyrektor) szkoły językowej, Edgar będzie uczył języka
angielskiego w poniedziałki, środy i piątki. Będzie pracował trzy ..........
(dzień) tygodniowo. Wcześniej jednak chce ................ (zwiedzić) Zakopane
i okolice Zakopanego. Wybiera się tam z ................. (Marta) jej nowym
samochodem. Edgar przeczytał w internecie, że w Tatrach są niedźwie-
dzie. Marzy o tym, aby zobaczyć prawdziwego niedźwiedzia. Kiedy jadą
do Zakopanego, ......................... (rozmawiać) o podróżach. Chcą pojechać
na Słowację, ponieważ Słowacy lubią Polaków. Na trasie z Zakopanego
zatrzymuje ......... (oni) policja. Policjant był ............... (miły), więc nie
.............. (płacić / zapłacić) mandatu. W ................... (poniedziałek) Edgar
ma .......................... ................................................. (pierwsza lekcja) języ-
ka angielskiego. Wraca do ............. (dom) niezadowolony. Marta pyta ......
(on), co się stało. Edgar ma kłopoty, ponieważ źle mówi po polsku.
Ale on ma bardzo .................. ................. (dobra książka) do języka pol-
skiego i będzie się z ....... (ona) uczył. Teraz poświęci więcej ............ (czas)
na naukę ................... ..................... (język polski).
Answer key
języka polskiego.
miły / płacą or zapłacili / poniedziałek / pierwszą lekcję / domu / go / dobrą książkę / niej / czasu /
Edgarem / spacerować / restauracji / piwo / dyrektorem / dni / zwiedzić / Martą / rozmawiają / ich /
angielskiego. 2. T. / T. / T. / F. / T. / F. / T. / F. / T. / F. Quiz 3. spotykają się / pracy / mniej / Krakowie /
1. w Nowej Hucie / Jarek / zupełnie niezłą studentką / przez telefon / trzy razy w tygodniu / języka
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
25. Edgar zakłada

konto w banku
First wages. Edgar goes to the bank. Showing documents.
21 EDGAR: – Dostałem pierwszą pensję! Zapraszam cię na obiad

do restauracji U babci Maliny.
MARTA: – A, założyłeś już konto w banku?
EDGAR: – Jeszcze nie. Wybieram się do Citibanku po południu.
Umówiłem się z doradcą.
MARTA: – Tak dużo zarabiasz?!
EDGAR: – Gentlemeni nie mówią o pieniądzach!*
DORADCA: – Ma pan stałe dochody?

EDGAR: – Proszę, oto umowa o pracę.
DORADCA: – Proszę o paszport, wizę pobytową. Za chwilę
podpiszemy formularz.
EDGAR: – Tak szybko?!
DORADCA: – Jeszcze tylko adres, numer telefonu, adres poczty
elektronicznej i pin.
EDGAR: – W Ameryce mówimy: Your Citi never sleeps.
DORADCA: – Reklama dźwignią handlu. Pan był naszym klientem
Citybank w USA. Teraz będzie pan klientem
Citibank Handlowy w Polsce. Ma pan konto CitiOne.
Będzie pan dysponował kartą debetową bez opłat.
Za przelewy wewnętrzne i zewnętrzne nic pan nie
płaci. Ma pan zabezpieczoną linię kredytową, limit
wypłat z bankomatu do 6000 złotych. Nie musi się
pan przejmować polskimi liczebnikami.
EDGAR: – Dziękuję za miłą, szybką i kompetentną obsługę.
DORADCA: – Serdecznie zapraszamy do korzystania z naszych
propozycji. Proszę pamiętać, że Pana oddział znajduje
się przy ulicy Kalwaryjskiej 12, dwa kroki od
przystanku tramwajowego linii 36, 38 i 8.
EDGAR: – Podoba mi się ten bank. Zawsze go lubiłem. Muszę
polecić go kolegom.
236
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 25

* Also: dżentelmen; pl. dżentelmeni
Vocabulary
°dysponować czymś > I. (dysponuję, –esz) – to have (at your disposal)
°dziękować za coś > A.; see dziękować – to thank for something
°pamiętać, że...; see pamiętać coś – to remember that...
° (coś) mi się podoba; see coś podoba się komuś – I like something
°°polecić coś > A. / komuś > D. (polecę, ~cisz) – to recommend
something to someone
°przejmować się czymś > I. (przejmuję się, –esz się) – to be
concerned about something
°zakładać coś > A. (zakładam, –sz) – to found / establish
something (here: to open)
°°założyć coś > A. / w czymś (gdzieś) > L.) (założę, –ysz) – to
found / establish something (here: to open)
°zarabiać (zarabiam, –sz) – to earn
°znajdować się (znajduję się, –esz się) – to be located
° (coś) znajduje się przy czymś > L.; see znajdować
się – something is located on / by / in front of
12; (read: dwanaście) dokument (m.inanim.); G. –u;

36, 38 i 8; (read: trzydzieści N. pl. –y; G. pl. –ów
sześć / osiem) – document
6000 (read: sześć tysięcy); see doradca (mos.); G. –y; I. –ą
tysiąc – advisor
a; – here: ah / oh dwa; here: (nm. prs. pl.) + N. pl.
bankomat (m.inanim.); G. –u – two
– ATM, cash machine dźwignia (f.); G. ~ni; I. ~nią
CitiOne (n. or mnż); – lever
indeclinable elektroniczna (f.) – electric
Citibank (m.inanim.); G. –u or formularz (m.inanim.); G. –a
indeclinable – form
dochód (m.inanim.); G. gentlemen (mos.); G. –a ; N. pl. –i
~chodu; N. pl. ~chody – gentleman
– income go (A. / on) – he
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
handel (m.inanim.); G. ~dlu od czegoś > G. – from

– commerce, trade something
handlowy (m.) oddział (m.inanim.); G. –u; L.
– commercial (adj.) ~ale – branch
jeszcze nie – not yet opłata (f.); G. –y; G. pl. opłat
jeszcze tylko; see jeszcze; see II (za coś > A.) – fee
tylko – still only pensja (f.); G. –i – wage, salary
Kalwaryjska (f.) pieniądze; pl.; G. pl. pieniędzy;
– name of street L. pl. –ach – money
karta (f.); G. –y – card pin (m.inanim.); G. –u – PIN
karta debetowa (f.); G. –y / –ej; PLN* – Polish currency
see karta – debit card poczta (f.); G. –y – post office
klient (mos.); G. –a; I. –em poczta elektroniczna (f.); G.
– client, customer –y / –ej; see poczta – e–mail
kolega (mos.); D. pl. –om Polska (f.); G. –i; L. (o / w)
– friend ~sce – Poland
korzystanie (n.); G. ~nia (z polskie; here: (nm. prs. pl.)
czegoś > G.) – using – Polish
liczebnik (m.inanim.); G. –a; propozycja (f.); G. –i; N. pl. –e
N. pl. –i; I. pl. –ami – proposal
– numeral przelew (m.inanim.); G. –u; N.
limit (m.inanim.); G. –u – limit pl. –y – transfer
limit wypłat; see limit; see przelew wewnętrzny
wypłata – withdrawal limit (m.inanim.); G. –u / –ego;
linia kredytowa (f.); G. ~nii / see przelew – internal
–ej; see linia – credit line transfer
linia (f.); G. ~nii; N. pl. ~nie przelew zewnętrzny
– line (m.inanim.); G. –u / –ego
malina (f.); G. –y – raspberry – external transfer
nasze; here: (nm. prs. pl.); G. przy czymś / kimś > L. – by, at,
pl. –ych – our near something, someone
numer (m.inanim.); G. –u; przystanek tramwajowy
(czegoś > G.) – number (m.inanim. / m.); G. ~nku /
numer telefonu; see –ego – tram stop
telefon – telephone number stałe; here: (nm. prs. pl.); see
obsługa (f.); G. –i; L. stały – regular, constant
~udze – service stały (m.) – regular, constant
238
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 25
szybka (f.) – fast, quick wiza pobytowa (f.); G. –y / –ej

tak dużo – so much – temporary visa
tak szybko; see szybko – so fast wypłata (f.); G. –y; N. pl. –y;
tysiąc** (m.inanim.); G. G. pl. wypłat – withdrawal
–a; N. pl. –e; G. pl. za chwilę; see chwila
tysięcy – thousand – in a moment
umowa (f.); G. –y zabezpieczona (f.) – insured
– agreement, contract zapraszamy (kogoś) > A. do
umowa o pracę; see umowa czegoś > G.; see zapraszać
– employment contract kogoś – we invite someone
USA (read: u–es–a); pl.; to something
indeclinable

* PLN – New polish currency. Abbreviation in use since 1
January 1995 (previously PLZ).
** Tysiąc – Numeral, inflected like a masculine inanimate noun.
mieć stałe dochody – to have a steady income
reklama dźwignią handlu – advertising is the lever of commerce
umowa o pracę – employment contract
zabezpieczyć linię kredytową – to insure a line of credit
zakładać / założyć konto w banku – to open an account at a bank
(coś) znajduje się dwa kroki od... > G. / stąd – something is
located two steps from... / here...
Phrases / supplementary expressions

Dokonywać przelewów przez internet. – To make transfers
through the internet.
Mieć debet. – To have a debit.
Podpisać umowę o pracę. – To sign an employment contract.
Wypełnić formularz. – To fill out a form.
Zrealizować czek. – To cash a check.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
How does it work?
Numerals – count in Polish!

see information concerning numerals, pg. 12–15.
Add! – Subtract! – Multiply! – Divide in Polish!

0 + 1 = 1  zero dodać jeden równa się jeden
or zero plus jeden jest jeden
3 – 1 = 2  trzy odjąć jeden równa się dwa
or trzy minus jeden jest dwa
3 x 1 = 3  trzy pomnożyć przez jeden równa się trzy
or trzy razy jeden jest trzy
8 : 2 = 4  osiem podzielić przez dwa równa się cztery
or osiem przez dwa jest cztery
0 zero ||+ dodać do... or plus ||= równa się or jest

– odjąć od... or minus || x pomnożyć przez... or razy ||: podzielić przez... or przez
Numerals:
1. Cardinal numbers: jeden, dwa, trzy, etc.
2. Ordinal numbers: pierwszy, –a, –e , drugi, –a, –’e, trzeci, –a, –’e.
 Numeral: jeden, jedna, jedno are inflected like the pronouns ten, ta, to.
 Numerals: dwa, trzy, cztery, pięć – see below.
 Ordinal numbers pierwszy, –a, –e / drugi, –a, –‘e etc. are inflected like
adjectives.
 Numerals 1, 2, 3, 4 in conjunction with nouns take on the following forms:
jeden pan, jeden dom, jedna pani, jedno czasopismo || jest
dwaj panowie, dwa domy, dwie panie, dwa czasopisma || są
trzej panowie, trzy domy, trzy panie, trzy czasopisma || są
czterej panowie, cztery domy, cztery czasopisma || są
Cardinal numbers dwa, trzy, cztery, pięć are inflected in the following manner:
N. dwaj (panowie) dwa (domy, okna) dwie (kobiety, książki)
trzej trzy trzy
czterej cztery cztery
pięciu (panów) pięć (domów, okien) pięć (kobiet, książek)
240
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 25
G. – dwóch –
– trzech –
– czterech –
– pięciu –
D. – dwom –
– trzem –
– czterem –
– pięciu –
A. dwóch dwa dwie
trzech trzy trzy
czterech cztery cztery
pięciu pięć pięć
I. dwoma dwoma dwiema
– trzema –
– czterema –
– pięciu or pięcioma –
L. – (o) dwóch –
– (o) trzech –
– (o) czterech –
– (o) pięciu –
Syntactic combinations and syntax rules

Numeral gender (m. prs.) gender (nm. prs.)
2 dwaj + N. pl. dwa (nm. prs.+ n.) + N. pl.
dwóch + G. pl. dwie (f.) + N. pl.
3 trzej + N. pl. trzy + N. pl.
trzech + G. pl.
4 czterej + N. pl. cztery + N. pl.
czterech + G. pl.
Numerals five and higher in conjunction with nouns take on the following
forms: (numbers from 5 + Genitive pl.; verb być in the singular) e.g. jest
pięciu panów, jest pięć domów, jest pięć pań, jest pięć czasopism.
dwaj panowie / dwóch panów

The forms dwaj, trzej, czterej for personal masculine nouns require the verb
być in the plural and the noun accompanying the number in the Nominative:
są dwaj panowie, są trzej panowie, są czterej panowie.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
The forms dwóch, trzech, czterech for personal masculine nouns require
the verb być in the singular and the noun accompanying the number in the
Genitive: jest dwóch panów, jest trzech panów, jest czterech panów.
ile / ilu
ile – for only non–masculine personal nouns Ile jest studentek w grupie? /
Ile jest książek na biurku? / Ile jest okien w tym pokoju? / Ile jest zwierząt
w ogrodzie zoologicznym? / Ile dzieci jest w tym przedszkolu?
ilu – only for masculine personal nouns: Ilu jest chłopców w tej grupie? / Ilu
profesorów pracuje w Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie?
Practical numbers
How to give out important numbers:
Postal code: 30–536  trzydzieści, pięćset trzydzieści sześć
Building and apartment number, e.g. Czarnieckiego 4/11  cztery łamane
przez jedenaście or cztery; mieszkanie (numer) jedenaście
Home telephone number, e.g. 012.292.77.15  zero dwanaście, dwieście
dziewięćdziesiąt dwa, siedemdziesiąt siedem, piętnaście
Cellular telephone number, e.g. 0502. 769. 555  zero pięćset dwa,
siedemset sześćdziesiąt dziewięć, pięćset pięćdziesiąt pięć
International Calling Code – to Poland – 00~48  zero zero czterdzieści osiem
Amount of monthly salary, e.g. 2.348 złotych  (I earn) dwa tysiące trzysta
czterdzieści osiem złotych miesięcznie (monthly)
Withdrawal limit – 6000 złotych  sześć tysięcy złotych or do sześciu
tysięcy złotych
Bus / Tram numbers, e.g. 36, 38, 8  number trzydzieści sześć, numer
trzydzieści osiem, osiem or ósemka; Jadę trzydziestką szóstką, trzydziestką
ósemką albo ósemką.
Złoty – the Polish monetary unity is equal to 100 grosz. The word złoty is
inflected like an adjective. We say: jeden złoty, dwa – trzy – cztery złote,
and from five and higher: pięć – sześć – siedem etc. złotych. Then we add
the word grosz: jeden grosz; dwa – trzy – cztery grosze, and from five
and higher: pięć – sześć – siedem etc. groszy. Example: Bilet autobusowy
kosztuje 2 złote i pięćdziesiąt groszy. We can also say: Bilet autobusowy
kosztuje dwa pięćdziesiąt.
242
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 25
Exercises
1. P
lease do the mathematical equations and fill in the blanks with the proper
numerals.
Example
1 + 2 = 3 jeden dodać dwa równa się trzy
8 – 1 = 7 osiem odjąć jeden równa się siedem
2 x 2 = 4 dwa pomnożyć przez dwa równa się cztery
20 : 2 = 10 dwadzieścia podzielić przez dwa równa się dziesięć
I.
a. 2 + 3 = ..... ..............................................................................
b. 3 + 4 = ..... ..............................................................................
c. 4 + 5 = ..... ..............................................................................
d. 5 + 6 = ..... ..............................................................................
e. 6 + 7 = ..... ..............................................................................
f. 7 + 8 = ..... ..............................................................................
g. 8 + 9 = ..... ..............................................................................
h. 9 + 1 = ..... ..............................................................................
i. 10 + 1 = ..... ..............................................................................
j. 20 +10 = ..... ..............................................................................
k. 30 +10 = ..... ..............................................................................
l. 40 +10 = ..... ..............................................................................
ł. 50 +10 = ..... ..............................................................................
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
m. 60 +10 = ..... ..............................................................................
n. 70 + 10 = ..... ..............................................................................
o. 80 +10 = ..... ..............................................................................
p. 90 + 10 = ..... ..............................................................................
II.
a. 10 – 2 = ..... ..............................................................................
b. 19 – 3 = ..... ..............................................................................
c. 20 – 4 = ..... ..............................................................................

III.
a. 3 x 2 = ..... ..............................................................................
b. 4 x 3 = ..... ..............................................................................
c. 5 x 4 = ..... ..............................................................................
IV.
a. 40 : 2 = ..... ..............................................................................
b. 60 : 4 = ..... ..............................................................................
c. 80 : 8 = ..... ..............................................................................
d. 100 : 2 = ..... ..............................................................................
2. P
Example:
Ile masz sióstr? Mam (2) dwie siostry.
Ile masz lat? Mam (25) dwadzieścia pięć lat.
Ile kosztuje jedno piwo? Jedno piwo kosztuje (3) trzy złote.
Ilu masz braci? Mam (2) dwóch braci.
244
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 25
1. Ile kosztuje bilet autobusowy?
Jeden bilet kosztuje ............................................. (2,50) or
.................. (2) złote i ...................................... (50) groszy.
2. Ile kosztuje bilet do kina?
Jeden bilet do kina kosztuje ........................... (12) złotych.
3. Ile ona ma lat?
Ona ma ................................................................... (30) lat.
4. Ilu masz braci?
Mam ..................................................................... (1) brata.
5. Ile masz sióstr?
Mam ................................................................... (3) siostry.
6. Ile płacisz za pokój w hotelu?
Za jedną dobę płacę .................................... (100) złotych.
7. Ile to kosztuje?
To kosztuje ....................................................... (5) złotych.
8. Ile kosztuje karta telefoniczna?
Karta telefoniczna kosztuje ............................ (10) złotych.
9. Który tramwaj jedzie do centrum?
Do centrum jedzie tramwaj numer ............................. (13).
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
10. Ile kosztuje znaczek pocztowy?
Znaczek do krajów UE kosztuje ........................... (2) złote.
11. Jaki jest kurs euro?
Za .................. (1) euro płacimy ............................ (4) złote.
3. P
lease fill in the blanks with the proper numerals.
Numerals: dwaj, dwa, dwie, trzej, trzy, czterej, cztery.
Example:
jeden (1) pan || jeden (1) dom || jedna (1) pani || jedno (1)
czasopismo || jedno (1) dziecko
a. ............. (2) panowie || ........ (2) domy ||
......... (2) panie || ........ (2) czasopisma
b. ............ (3) panowie || ........... (3) domy ||
........ (3) panie || ........(3) czasopisma
c. ............ (4) panowie || ........... (4) domy ||
........ (4) panie || ....... (4) czasopisma
246
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
9
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
247 www.WydawnictwoLingo.pl
1. I a. dwa dodać trzy równa się pięć, b. trzy dodać cztery równa się siedem, c. cztery dodać
pięć równa się dziewięć, d. pięć dodać sześć równa się jedenaście, e. sześć dodać siedem równa
się trzynaście, f. siedem dodać osiem równa się piętnaście, g. osiem dodać dziewięć równa się
siedemnaście, h. dziewięć dodać jeden równa się dziesięć, i. dziesięć dodać jeden równa się
jedenaście, j. dwadzieścia dodać dziesięć równa się trzydzieści, k. trzydzieści dodać dziesięć
równa się czterdzieści, l. czterdzieści dodać dziesięć równa się pięćdziesiąt, ł. pięćdziesiąt dodać
dziesięć równa się sześćdziesiąt, m. sześćdziesiąt dodać dziesięć równa się siedemdziesiąt, n.
siedemdziesiąt dodać dziesięć równa się osiemdziesiąt, o. osiemdziesiąt dodać dziesięć równa się
dziewięćdziesiąt, p. dziewięćdziesiąt dodać dziesięć równa się sto. II a. dziesięć odjąć dwa równa
się osiem, b. dziewiętnaście odjąć trzy równa się szesnaście, c. dwadzieścia odjąć cztery równa się
szesnaście. III. a. trzy pomnożyć przez dwa równa się sześć, b. cztery pomnożyć przez trzy równa
się dwanaście, c. pięć pomnożyć przez cztery równa się dwadzieścia. IV. a. czterdzieści podzielić
przez dwa równa się dwadzieścia, b. sześćdziesiąt podzielić przez cztery równa się piętnaście,
c. osiemdziesiąt podzielić przez osiem równa się dziesięć, d. sto podzielić przez dwa równa się
pięćdziesiąt. 2. dwa pięćdziesiąt a. dwa (złote) i pięćdziesiąt (groszy) / dwanaście / trzydzieści /
jednego / trzy / sto / pięć / dziesięć / trzynaście / dwa / jedno – cztery. 3. a. dwaj / dwa / dwie /
dwa; b. trzej / trzy / trzy / trzy; c. czterej / cztery / cztery / cztery.
Answer key
pięćdziesiąt, sto, dwieście złotych).
złotych) BANKNOTES: 10, 20, 50, 100, 200 zł (dziesięć, dwadzieścia,
dwadzieścia, pięćdziesiąt groszy) || 1, 2, 5 zł (jeden złoty – dwa złote – pięć
COINS: 1, 2, 5, 10, 20, 50 groszy (jeden grosz – dwa grosze – pięć, dziesięć,
In reality the złotówka is the name of 1 zł coin. POLISH DENOMINATIONS:
Polish Kingdom. Złoty is informally – though incorrectly called – złotówką.
divided into 100 groszy. The name refers to the historic monetary unit of the
Złoty (zł, current code ISO 4217 PLN) – basic monetary unit in Poland, is
You can bank on it
25 LESSON
Co panu dolega?
26. Co panu dolega?

Edgar has a throat infection. Marta calls for a doctor to come and
make a house call.
22 MARTA: – Edgarze, idź do lekarza! Znowu masz anginę. Już trzeci raz!
EDGAR: – Zrób mi kompres! Głowa mi pęka.
MARTA: – Przykryj się kocem!
EDGAR: – Zadzwoń po lekarza! Czuję się coraz gorzej.
MARTA: – Tak. Tak. Ta ulica jest w Podgórzu. Blisko placu Bohaterów
Getta. Tam, gdzie są metalowe zardzewiałe krzesła.
LEKARZ: – Proszę cierpliwie czekać. Zaraz tam będę.
MARTA: – Proszę wejść. Chory jest w drugim pokoju.

EDGAR: – Marto, zamknij drzwi! Jest mi zimno!
LEKARZ: – Co panu dolega?
EDGAR: – Boli mnie wszystko: gardło, głowa, mam też bóle żołądka...
LEKARZ: – Zaraz pana zbadam. (to Marta) Mają państwo tutaj
jakąś aptekę?
MARTA: – Tak. Najtańsza jest na Lwowskiej.
EDGAR: – Marto, przestań!
LEKARZ: – Nie obejdzie się bez antybiotyków. Kilka dni w łóżku.
Potem będzie się pan czuł jak ryba w wodzie.
EDGAR: – Biegnij do apteki! Nie będę leżał w łóżku przez cały
tydzień. Pojutrze mam zajęcia.
MARTA: – Nie mów nic, kochanie! Angina to nie katar. Już biegnę
do apteki.
EDGAR: – Będziesz moją pielęgniarką, ale tylko dziś wieczorem.
Jutro wstanę skoro świt!
Vocabulary
°biec or biegnąć dokądś > G. (biegnę, ~niesz) – to run somewhere
°biegnąć; see biec – to run
°boleć; exlusively: (coś) kogoś boli – something hurts
° (coś) boli kogoś > A.; see boleć – something hurts
° (coś) dolega komuś > D. – something bothers someone
°leżeć (w czymś > L.) (leżę, –ysz) – to lie (in something)
°obchodzić się bez czegoś (obchodzę się, ~dzisz się) – to do
without something
248
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 26
°° (nie) obejdzie się bez czegoś; see obchodzić się bez czegoś
– it won’t go away without something
°(coś) komuś pęka; see pękać – someone’s (e.g. head) is splitting
°pękać; see (coś) komuś pęka – to split, to crack
°°przestać (przestanę, ~niesz) – to stop
°°przykryć się czymś > I. (przykryję się, –esz się) – to cover with
something
°°wstać (wstanę, ~niesz) – to get up, to wake up
°°zamknąć coś > A. (zamknę, ~niesz) – to close something
°°zadzwonić po kogoś > A. (zadzwonię ~nisz) – to call for someone
°zamawiać coś > A.; see zamawiać – to order, to book
°°zbadać kogoś > A. (zbadam, –sz) – to examine someone
angina (f.); G. –y – sore throat, gorzej (comp. / źle) – worse

throat infection idź! (imp. / iść) – go!
antybiotyk (m.inanim.); G. –u; Jest mi zimno.; see zimno
N. pl. –i; G. pl. –ów – I’m cold.
– antibiotic katar (m.inanim.); G. –u
apteka (f.); G. –i – pharmacy – head cold, running nose
biegnij! (imp. / biec or koc (m.inanim.); G. –a
biegnąć); see biec – run! – blanket
Bohaterów Getta (plac) kompres (m.inanim.); G. –u
– name of square – compress
boli mnie gardło / głowa; see Lwowska (f.); G. ~kiej
gardło; see also głowa – name of street
– my throat / head hurts metalowe; here: (nm. prs. pl.)
ból (m.inanim.); G. –u; N. pl. – metal (adj.)
–e (czegoś > G.) mi (D. / ja) – me
– pain, ache mieć bóle żołądka; see ból / bóle
bóle (pl.) (czegoś > G.); see ból (czegoś); see also żołądek
cierpliwie – patiently – to have a stomach ache
coraz – more and more mów! (imp. / mówić); see
dojazd (m.inanim.); G. –u mówić
– approach, access (here: – say something! speak up!
visit) najtańsza (f.); (super. / tania)
gardło (n.); G. –a – throat – cheapest
głowa (f.); G. –y – head
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Co panu dolega?
pielęgniarka (f.); G. –i; I. –ą trzeci (m.) – third

– nurse woda (f.); G. –y; L. (w)
plac (m.inanim.); G. –u wodzie – water
– square zadzwoń! (imp. / zadzwonić);
pojutrze – day after tomorrow see zadzwonić – call!
przestań! (imp. / przestać); see zamknij! (imp. / zamknąć);
przestać – stop it! see zamknąć – shut! close!
przez cały tydzień; see cały; see zaraz; in the meaning ‘za
also tydzień chwilę’ – soon, right away
– for the whole week zardzewiałe; here:(nm. prs. pl.)
przykryj się! (imp. / przykryć – rusted
się); see przykryć się zrób! (imp. / zrobić)
– cover yourself! – do! make!
skoro – at, when (here: at dawn) żołądek (m.inanim.); G. ~dka
świt (m.inanim.); G. –u – dawn – stomach
Boli mnie wszystko. – Everything hurts.
Co panu dolega? – What’s bothering you? / What’s the matter?
(coś) dolega komuś – something bothers someone
(coś) kogoś boli – something hurts
czuć się coraz gorzej – to feel worse
Czuć się jak ryba w wodzie. – To feel like a fish in the water.
głowa mi pęka or pęka mi głowa – my head is splitting
jest komuś zimno (gorąco / źle / dobrze etc.) – someone is cold
(hot, sick, well etc.)
mieć anginę (grypę / żółtaczkę etc.) – to have a sore throat (the
flu, jaundice etc.)
mieć bóle żołądka – to have a stomach ache
nie obejdzie się bez czegoś – it won’t go away without something
Proszę wejść. / Proszę wyjść. – Please come in. / Please leave.
wizyta z dojazdem – home visit, house call
wstawać skoro świat – to get up at dawn
250
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 26

Co cię / pana / panią boli? – What hurts? Where does it hurt?
Lekarstwo przeciwko czemuś (grypie / anginie etc.) – Medicine
for something.
Leżeć w łóżku (informal) – To lie in bed.
Zadzwonić na pogotowie ratunkowe or po pogotowie. – To call an
ambulance.
zażywać lekarstwa / (informal) brać lekarstwa. – to use / take
medicine.
How does it work?
Imperative mood – simple and compound forms

sg. endings: examples:
ja – niech (uwierzę!, umrę!)*
ty –ø / –ij / –yj (pisz!, czytaj!, rwij!, ciągnij!, trzyj!)
on, ona, ono niech on / ona / ono; pan / pani
(pisze!, czyta!, rwie!, ciągnie!, trze!)
pl. endings: examples:
my –my / –ijmy / –yjmy (piszmy!, czytajmy!, rwijmy!,
ciągnijmy!, trzyjmy!)
wy –cie / –ijcie / –yjcie (piszcie!, czytajcie!, rwijcie!,
ciągnijcie!, trzyjcie!)
oni, one – niech oni / one; panowie, panie: państwo
(piszą!, czytają!, rwą!, ciągną!, trą!)

* Rare. Imperative forms in the 1st person sg. with the expression niech, np.
niech umrę! / niech zginę! are used in spoken language.
Imperative forms – of the verb być
sg. 2. pers. bądź!, 3. pers. niech będzie!

pl. 1. pers. bądźmy!, 2. pers. bądźcie!, 3. pers.niech będą!
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Co panu dolega?
Rules for forming the imperative mood

1. From verbs belonging to the conjugation type: –ę, –esz // ę, –isz / –ysz we
create the imperative forms based on the 3rd person sg. stem [rarely based
on 3rd person pl., e.g. niepokoić (się): oni niepokoją (się)  niepokój (się!)]
present tense indicative mood: pracować; on pracuje  pracuj! / barwić; on
barwi  barw! / liczyć; on liczy  licz! / myśleć; oni myślą  myśl!
2. From verbs such as: chcieć and verbs of the type: dawać, poznawać,
przyznawać, stawać, stawiać, uznawać, etc. we create the imperative
forms based on the infinitive stem, adding –j: chcieć  chciej! / poznawać
 poznawaj!
3. From verbs belonging to the conjugation type –m, –sz we create the
imperative forms based on 3rd person pl. present tense indicative mood:
czytać; oni czytają  czytaj! / rozumieć; oni rozumieją  rozumiej!
rwijcie!, ciągnijcie!
Endings –ij, –ijmy, –ijcie are used with verbs whose 3rd person sg. or pl.
stems don’t create syllables e.g. rwać – 3rd pers. pl. of present tense rw–ą ;
imperative mood lp. rw–ij!, lm. rw–ijmy!; pragnąć pragn–ą; pragnij!
The verbs: móc, musieć, widzieć, woleć don’t have imperative forms.
Practical advice
for expressing recommendations, demands, requests
1. Instead of the imperative mood forms foreigners can use simpler
constructions consisting of the word proszę and an infinitive. Sometimes it
is necessary to add the Dative form of the personal pronoun ja, which is mi.
Examples: Proszę powiedzieć, gdzie jest muzeum. / Proszę iść ze mną do
radiowozu. / Proszę podać mi popielniczkę.
OTHER Examples:
Idź do lekarza!  Edgarze, proszę iść do lekarza!
Zrób mi kompres!  Marto, proszę zrobić mi kompres!
Zamknij drzwi!  Marto, proszę zamknąć drzwi!
Nie mów nic, kochanie!  Staszku, proszę nic nie mówić!
2. It’s also worth memorizing a few imperative forms, such as: chodź! / daj
(mi...)! / jedz! / jedź! / kliknij! / odpowiedz! / pomóż (mi)! / pospiesz się! /
powiedz (mi)! / uważaj! / weź (to)! / wysiadaj! / wyślij! etc.
252
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 26
3. In sentences with the word nie we use exclusively imperative forms of
imperfective verbs, e.g. nie pisz! / nie czytaj! / nie pal! / nie dzwoń! / nie
rozmawiaj! / nie krzycz!
Basic patterns for the imperative mood:
3rd person sg/pl. present tense imperative % of whole stock of

stem or infinitive stem 17,000 lexemes
czytać; oni czytają  czytaj! / –ø 27,60
pracować; on pracuje  pracuj! / –ø 31,10
mierzyć; on mierzy  mierz! / –ø 5,30
pisywać; on pisuje  pisuj! / –ø 4, 70
kopnąć; oni kopną  kopnij! / –ij 2,30
podsłuchiwać; on podsłuchuje  podsłuchuj! –ø 1,20
mdleć; on mdleje  mdlej! / –ø 0,70
doznawać; inf. doznawać  doznawaj! / –j 0,30
błądzić; inf. błądzić  błądź! / –ø 1,60
barwić; inf. barwić  barw! / –ø 0,82
kąpać; on kąpie  kąp! / –ø 0,35
ciągnąć; oni ciągną  ciągnij / –ij 0,47
leżeć / myśleć; oni leżą / myślą  leż! / myśl! / –ø 0,30
pić / tyć / czuć; on pije / tyje / czuje  pij! / tyj! / czuj! / –ø 0,47
robić; on robi  rób! / –ø –
bezcześcić; on bezcześci  bezcześć! / –ø –
godzić; on godzi  gódź! / –ø –
niepokoić; oni niepokoją  niepokój! / –ø –
ostrzeliwać; on ostrzeliwuje  ostrzeliwuj! / –ø 0,07
trzeć; on trze  trzyj! / –yj! 0,11
Vocative – why and when?

Marto!, Edgarze!, synku!, tato!, mamo!, doktorze!, panie profesorze! etc.
These are Vocative forms, which most often function to identify the person
who is being addressed.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Co panu dolega?
Exercises
1. P
lease fill in the blanks with the imperative forms of the underlined verbs.
Example:
Marto, chcę iść do lekarza. Dobrze, idź do lekarza!
1. Chcę zrobić dobrą kolację.
Świetnie, .................. dobrą kolację!
2. Chciałabym zadzwonić do Edgara.
Dobrze, .......................... do Edgara!
3. Chciałbym wyjść na podwórko.
Dobrze, ..................... na podwórko!
4. Chciałbym ci coś powiedzieć.
A więc, ...................................... mi!
5. Chcielibyśmy już spać.
Dobrze, ............ już kochane dzieci!
6. Oni chcieliby się pożegnać z tobą.
W porządku, ...................................!
7. Chciałbym cię pocałować.
Proszę, ................ mnie, jeśli chcesz!
254
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 26
8. Chcę napisać list do mamy.
............ list, a nie mów ciągle o tym!
9. Chcę dać kotu trochę mleka.
Dobrze, ........................ kotu mleka!
10. Dzieci chcą słuchać muzyki.
Dobrze ................ .......................... !
2. P
lease fill in the blanks with the imperative forms of the given verbs.
Imperative forms: biegnij, mów, połóż się, powiedz, przykryj się,
zadzwoń, zamknij, zrób.
Example:
Edgarze, powiedz mi, co się stało!
Marta: – Edgarze, ...................... do łóżka! Znowu masz anginę.
Edgar: – Marto, ............................ mi kompres! Głowa mi pęka.
Marta: – Edgarze, ......................................... kocem! Jest zimno.
Edgar: – Marto, ....... po lekarza! Na biurku jest numer telefonu.
Edgar: – Marto, ........................... drzwi! Jest mi coraz zimniej!
After the doctor’s visit:
Edgar: – Marto, ......................... szybko do apteki po lekarstwa!
Marta: – Nie .................. nic, kochanie! Boli cię przecież gardło.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Co panu dolega?
3. P
lease fill in the blanks with the imperative forms of the underlined verbs.
Example:
Już nie chce mi się spać. To nie śpij!
1. Już nie chce mi się czytać. To nie .....................!
2. Już nie chce mi się leżeć w łóżku. To nie .....................!
3. Nie mam już ochoty mówić. To nie .....................!
4. Nie mam ochoty dzwonić do niej. To nie .....................!
5. Już nie chce mi się czekać. To nie .....................!
6. Już nie chce mi się biegać. To nie .....................!
7. Nie mam ochoty wstawać. To nie .....................!
Ambulance service
The basic emergency number for ambulance service in Poland is the toll–free
number 999. Calls are answered by a trained dispatcher who is required
to ask a few questions. Here are the questions: 1. What happened?, 2.
telephone number of the person calling, 3. is the victim conscious? – can the
person move? – does the person react to touch? / to pain?, 4. is the person
breathing?, 5. can you feel their pulse?, 6. address (name of city), 7. the
victim’s first and last name. It’s very important that in a dramatic situation you
don’t raise your voice, don’t scream. but calmly answer the most important
questions: jaki jest adres?; adres proszę! / proszę podać adres!
Answer key
3. czytaj / leż / mów / dzwoń / czekaj / biegaj / wstawaj.
Napisz / daj / niech słuchają. 2. połóż się / zrób / przykryj się / zadzwoń / zamknij / biegnij / mów.
1. zrób / zadzwoń / wyjdź / powiedz / śpijcie / niech się żegnają or niech się pożegnają / pocałuj /
256
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 26
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
27. E-mail z Fundacji

Nowa Polska
Next year. February. Edgar receives an e–mail from Agata from
the Nowa Polska Foundation in New York. It contains birthday
wishes and information the he has received a yearly Foundation
scholarship. Edgar can stay in Poland another year. He’s in love
with Kraków. He immediately sends an answer.
23 EDGAR: – Mija już drugi miesiąc od wyjazdu mamy.

MARTA: – Tak. To były dla ciebie najpiękniejsze Święta Bożego
Narodzenia.
EDGAR: – O, mama ciągle płakała.
MARTA: – Ach, ci kuzyni, te kuzynki. Zjechali z całej Polski.
EDGAR: – Lubię moich kuzynów. To moi rówieśnicy. Dwaj
to już profesorowie. Językoznawcy. Kuzynki z Poznania
to znane w Polsce modelki. Wujkowie zajmują się
biznesem. Jakie wspaniałe kuzynki i jacy wspaniali
kuzyni! A ciocie są podobne do mojej mamy.
MARTA: – Jak dwie krople wody.
EDGAR: – (after a moment) Marto, zobacz, od kogo dostałem
e-mail! To Agata. Składa mi życzenia urodzinowe.
Och, jaka śliczna kartka! I jeszcze jedna. Dwie
urodzinowe kartki z życzeniami! Marto! Czytaj!
(Marta approaches the computer and reads aloud):
„Zawiadamiamy również w dniu urodzin o przyznaniu
rocznego stypendium do Polski. Proszę skontaktować się
z Dyrekcją Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej
w Świecie Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie”.
MARTA: – Super!
EDGAR: – Marto!? Czy możesz w to uwierzyć?!
MARTA: – Drogi Edgarze, koty zawsze spadają na cztery łapy...
EDGAR: – Od czerwca mogę uczyć się języka polskiego w tym
słynnym centrum!
MARTA: – Musisz teraz kupić słowniki, podręczniki, zeszyty,
ołówki oraz kilka gumek do ścierania błędów.
258
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 27
EDGAR: – Marto, natychmiast muszę kupić ci dwadzieścia jeden róż!

MARTA: – Ale to są twoje urodziny, a nie moje.
EDGAR: – Moje urodziny, a twoje róże. Nic dwa razy się nie
zdarza... Pamiętasz jeszcze tę piosenkę, którą nie tak
dawno mi śpiewałaś?
Vocabulary
° (coś) mija – (something) passes
°mijać; see (coś) mija – to pass, to go by
°podchodzić do czegoś > G.; see podchodzić – to approach
something
°składać komuś > D. coś > A. (składam, –sz) – to offer someone
something (e.g. wish)
°°skontaktować się (z czymś / z kimś > I.) (skontaktuję się, –esz się)
– to contact someone
°spadać (na coś > A.) (spadam, –sz) – to fall (on something)
°śpiewać coś > A. / komuś > D. (śpiewam, –sz) – to sing someone
something
°°uwierzyć komuś > D. / w coś > A. (uwierzę, –ysz) – to believe
someone
°wysyłać (coś > A.) (wysyłam –sz) – to send (something)
°zawiadamiać o czymś > L. (zawiadamiam, –sz) – to inform
about something
°zdarzać się; see (coś) się zdarza / zdarzy – to happen, something
happens
°°zjechać skądś – dokądś > G. (zjadę, zjedziesz) – to arrive / come
from – someplace
biznes (m.inanim.); G. –u ci (m. prs. pl.; N. pl./ ten)

– business – those
błąd (m.inanim.); G. błędu, N. ciebie (G./ ty) – you
pl. błędy; G. pl. błędów ciocia (f.); G. cioci; N. pl. ~cie
– mistake – aunt
centrum (n.); G. sg. = N. sg. czerwiec (m.inanim.); G.
– center ~wca; names of months
ci (D. / ty) – you – see l. 8 – June
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
cztery + N. pl. – four luty (m.inanim.); (inflected like

dwa razy – twice adj.); G. –ego – February
dwadzieścia jeden + G. pl. łapa (f.); G. –y; N. pl. –y – paw
– twenty one mi (D. / ja) – me
dwaj (m. prs.) + N. pl. – two modelka (f.); G. –i; N. pl. –i
dwie (f.) + N. pl. – two – model
dyrekcja (f.); G. –i; I. –ą moi (m. prs. pl./ mój) – my
– management moje; here: (nm. prs. pl.) – my
dzień urodzin; see dzień; see na głos; see głos – aloud
urodziny – birthday najpiękniejsze; here: (nm. prs.
głos (m.inanim.); G. –u; A. sg. pl.; superl./ piękne)
= N. sg. – voice – most beautiful
gumka (f.); G. –i, N. pl. –i (do następny (m.) – next
czegoś > G.) – eraser natychmiast – immediately
I jakie; here: (nm. prs. pl.) nie tak dawno; see dawno
– what recently – not that long ago,
informacja (f.); G. –i (o czymś recently
> L.) – information (w) nim (L. / on) – (in) it
internetowa (f.) – ołówek (m.inanim.); G. ~wka;
internet (adj.) N. pl. ~wki – pencil
jacy (m. prs. pl.); see otrzymanie (n.); G. ~nia
jaki – what – receiving
jaka (f.); here: in the meaning piosenka (f.); G. –i; A. –ę
‘bardzo’ – what – song
językoznawca (mos.); G. –y; N. po chwili; see chwila
pl. –y – linguist – a moment later
kartka (f.); G. –i; N. pl. –i podobne; here: (nm. prs. pl.)
– card (do kogoś > G.) – similar
komputer (m.inanim.); G. –a profesor (mos.); G. –a; N. pl. –
– computer owie or ~orzy – professor
kot (m.anim.); G. –a; N. pl. –y przyznanie (n.); G. ~nia
– cat (czegoś > G.) – granting /
kropla (f.); G. –i; N. pl. –e awarding (something)
(czegoś > G.) – drop roczne (n.) – yearly
kultura (f.); G. –y – culture rówieśnik (mos.); G. –a; N. pl.
kuzynka (f.); G. –i; N. pl. –i ~nicy – peer
– cousin
260
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 27
róża (f.); G. –y, N. pl. –e ; G. pl. urodzinowe; here: (nm. prs. pl.)
róż – rose – birthday (adj.)
słynne (n.) – famous wspaniali; here: (m. prs. pl.);
strona internetowa; see see wspaniały – wonderful
internetowa – web site wspaniałe; here: (nm. prs. pl.)
super – super – wonderful
ścieranie (n.); G ~nia (czegoś wujek (mos.); G. ~jka; N. pl.
> G.) – erasing (something) ~jkowie – uncle
śliczna (f.) – lovely zakochany (m.) (w czymś > L.)
te (nm. prs. pl./ ta / to) – these – in love (with something)
twoje; here: (nm. prs. pl.) zeszyt (m.inanim.); G. –u; N.
– your pl. –y – notebook
Uniwersytet Jagielloński znane; here: (nm. prs. pl.)
(m.inanim.); G. –u / ~kiego – well–known
– Jagiellonian University życzenie (n.); G. ~nia; N. pl.
~nia – wish
być zakochanym w czymś – to be in love with something
Czytać (coś) na głos. – To read (something) aloud.
Kot(–y) zawsze spada(–ją) na cztery łapy. – Cats always land on
their feet.
Ktoś jest podobny do kogoś. – Someone is similar to someone else.
Nic dwa razy się nie zdarza. – Nothing happens twice.
podobni / podobne jak dwie krople wody – to be like two peas in a pod
składać komuś życzenia – to offer someone wishes
spadać / spaść na cztery łapy – to land on one’s feet

obchodzić urodziny / imieniny – to celebrate a birthday / name day
odpowiedzieć na e–mail – to reply to an e-mail
poczta elektroniczna – e-mail
wylogować się – to log out
założyć adres e–mail – to open an e-mail account
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
How does it work?
Nominative plural – which ending do I use?

Kto? Co?
Function of the Nominative – see lessons 1–2.
In the dialogue in lesson 27 we encounter many Nominative plural endings:

(nm. prs.) słowniki, podręczniki, zeszyty, ołówki,
(m. prs.) kuzyni or kuzynowie, rówieśnicy, profesorowie, językoznawcy,
wujkowie,
(f.) kuzynki, modelki, ciocie, krople, kartki, łapy, róże,
(n.) święta
as well as forms of demonstrative pronouns:

ci – (m. prs.)
te – (nm. prs.)
Inflected endings
pl. – m. prs pronoun noun
/ adj.
N. sg. miły pan (ci) mili panowie –i –owie
N. sg. pierwszy aktor pierwsi aktorzy –i –y
N. sg. stary chłop starzy chłopi –y –i
N. sg. polski żołnierz polscy żołnierze –y –e
pl. – nm. prs.

N. pl. duży stół (te) duże stoły –e –y
N. pl. twardy róg twarde rogi –e –i
N. pl. żółty liść żółte liście –e –e
pl. – f.
N. sg. dobra żona (te) dobre żony –e –y
N. sg. piękna pieśń piękne pieśni –e –i
N. sg. moja ręka / długa noc moje ręce / długie noce –e (–‘e) –e
pl. – n.
N. sg. trudne słowo (te) trudne słowa –e –a
262
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 27
Most common alternations

(m. prs.) –k > –c | –d > – dz(i) | –r > – rz | –t > – c(i)
Examples: aktor  aktorzy, brat  bracia, Polak  Polacy, student 
studenci, Szwed  Szwedzi.
(nm. prs.) –ó >–o | –ą >–ę
Examples: stół  stoły / dąb  dęby etc.

Distribution of endings
(m.)
–y –i –owie –e
non–personal non–personal personal nouns noun stems ending
nouns hard nouns (+ k, g) with soft or functionally
stem ending soft consonants +
(except k, g) non–personal nouns
Examples:
dąb  dęby ołówek  ołówki syn  synowie miś  misie
płot  płoty róg  rogi biolog  biologowie lekarz  lekarze
dom  domy żołnierz  żołnierze
stół  stoły gość  goście
(f.)
–y – i –e
hard stem nouns hard stem nouns soft stem nouns
(except k, g ) (+ k, g)
Examples:
głowa  głowy łyżka  łyżki dłoń  dłonie
kobieta  kobiety noga  nogi jabłoń  jabłonie
panna  panny Polka  Polki pani  panie
szkoła  szkoły studentka  studentki twarz  twarze
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Adjective forms
sg. pl. adjective stem change in endings
adjective stem
(ten) głuchy syn (ci) głusi synowie –ch >–si – i
głupi chłopiec głupi chłopcy
gruby pan grubi panowie
młody profesor młodzi profesorowie –d >–dzi
pierwszy aktor pierwsi aktorzy –sz >–si
zarozumiały minister zarozumiali ministrowie –ł >–li
zmęczony lekarz zmęczeni lekarze –on >–eni
mądry profesor mądrzy profesorowie –r >–rz –y

polski aktor polscy aktorzy –k >–c
srogi ojciec srodzy ojcowie –g >–dz
Other alternations occurring in Nominative masculine pl.:

–b >–bi, –m >–mi, –n >–ni, –p >–pi, –s >–si, –t >–ci, –w >–wi, –z >–
zi; rare –ż >–zi.
Suppletive forms and others

It’s worth paying special attention to Nominative plural forms of the following
nouns:
N. sg. człowiek  N. pl. ludzie; N. sg. dziecko  N. pl. dzieci;
N. sg. dzień  N. pl. dni or rare dnie; N. sg. ksiądz  N. pl. księża;
N. sg. oko  N. pl. oczy; N. sg. rok  N. pl. lata; N. sg. ręka  N. pl. ręce;
N. sg. tydzień  N. pl. tygodnie; N. sg. ucho  N. pl. uszy.
Names of nationalities
N. sg. Amerykanin  N. pl. Amerykanie; N. sg. Francuz  N. pl. Francuzi;
N. sg. Hiszpan  N. pl. Hiszpanie; N. sg. Niemiec  N. pl. Niemcy;
N. sg. Polak  N. pl. Polacy; N. sg. Szwajcar  N. pl. Szwajcarzy;
N. sg. Węgier  N. pl. Węgrzy; N. sg. Włoch  N. pl. Włosi etc.
264
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 27
1. Interrogative pronouns jaki, jaka, jakie are inflected like the adjectives
wielki, wielka, wielkie. They stay in agreement with regard to gender,
number, and case of the noun they modify. In the Nominative pl. jacy for
masculine personal; jakie – non–masculine personal.
2. Possessive pronouns mój, moja, moje; pl. – m. prs moi / pl. – nm. prs. moje.
3. Determiners który, która, które; pl. – m. prs. którzy / pl. – nm. prs. które.
4. Demonstrative pronouns ten, ta, to; pl. – m. prs. ci / pl. – nm. prs. te.
5. Expressions czyj, czyja, czyje; pl. – m. prs. czyi / pl. – nm. prs. czyje.
Exercises
1. P
lease complete the sentences with the proper plural nouns.
Singular nouns: bufetowa (f.), celniczka (f.), celnik (mos.), kasjerka
(f.), kelner (mos.), kelnerka (f.), lekarz (mos.), nauczyciel (mos.),
nauczycielka (f.), pielęgniarka (f.), profesor (mos.), sprzedawca (mos.),
stewardesa (f.).
Example:
W bufetach pracują  bufetowe.
1. W szkole uczą  .................................................... i .................. .
2. W uniwersytecie wykładają  ................................................... .
3. W supermarketach pracują  ................................ i .................. .
4. Podają soki w samolotach i piękne się uśmiechają  .................. .
5. W szpitalu pracują  ............................................. i .................. .
6. Na lotniskach bagaże sprawdzają  ...................... i .................. .
7. W restauracjach pracują  .................................... i .................. .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
2. P
lease write the plural forms of nationalities.
Names of nationalities (singular): USA: Amerykanin, Amerykanka; PL:
Polak, Polka; F: Francuz, Francuzka; E: Hiszpan, Hiszpanka; D: Niemiec,
Niemka; CH: Szwajcar, Szwajcarka; H: Węgier, Węgierka; I: Włoch,
Włoszka; ROS: Rosjanin, Rosjanka.
Example:
USA – W Stanach Zjednoczonych mieszkają Amerykanie i Amerykanki.
1. PL – W Polsce mieszkają ...................... i ................................ .
2. F – We Francji mieszkają .................... i .............................. .
3. E – W Hiszpanii mieszkają ................... i ............................. .
4. D – W Niemczech mieszkają ................. i ............................. .
5. CH – W Szwajcarii mieszkają ................... i ........................... .
6. H – Na Węgrzech mieszkają .................. i ............................. .
7. I – We Włoszech mieszkają ................... i ............................. .
8. ROS – W Rosji mieszkają ....................... i ................................ .
3. P
lease fill in the blanks with plural forms of the underlined nouns.
Nouns (singular): brat (mos.), człowiek (mos.), dziecko (n.), dzień (m.inanim.),
oko (n.), ręka (f.), rok (m.inanim.), tydzień (m.inanim.), ucho (n.).
Example:
To jest mój brat. To są jego bracia.
1. Boli mnie lewe i prawe ucho. Bolą mnie ....................................... .
2. Boli mnie prawe i lewe oko. Lekarz zbadał moje ........................ .
266
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 27
3. Dzisiaj jest ładny dzień. W lipcu prawie wszystkie ........ są ładne.
4. Chorowałem tylko tydzień. Mama chorowała dwa ..................... .
5. Mieszkałem w Polsce rok. Ona mieszkała w Polsce dwa ........... .
6. To jest dobry człowiek. To są dobrzy .................................... .
7. To jest grzeczne dziecko. To są grzeczne ................................. .
8. To jest prawa ręka, Każdy człowiek ma dwie ................ .

a to jest lewa ręka.
4. W
ith the help of a Polish dictionary please give the names of nationalities
that neighbor your home country.
Example:
Jestem Polakiem. Mieszkam w Polsce.
Nasi sąsiedzi to: a. na południu – Słowacy i Czesi, b. na
północy – Szwedzi i Rosjanie, c. na wschodzie – Białorusini,
Litwini i Ukraińcy, na zachodzie – Niemcy.
1. Jestem .................................................. . Mieszkam
w ............................................................... .
Nasi sąsiedzi to:
a. na południu – ................................,
b. na północy – ........................................,
c. na wschodzie – ..................................,
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
d. na zachodzie – .............................................................. ...............
...........................................................................................................
................................ .
New releases in book shop windows

New releases appear quickly in book shops called TANIA KSIĄŻKA. You can
purchase there beautiful and cheap photo albums, useful textbooks, and good
dictionaries. The Internet book shop tania–książka.pl also sells remainders,
offering a large selection of books and practically the lowest prices on the
market. Shipment of ordered books is very fast, only 24 hours after the
moment of ordering. Take advantage of this opportunity and recommend these
excellently stocked book shops to your friends.
Answer key
i Włoszki / Rosjanie i Rosjanki. 3. uszy / oczy / dni / tygodnie / lata / ludzie / dzieci / ręce. 4. –.
Hiszpanie i Hiszpanki / Niemcy i Niemki / Szwajcarzy i Szwajcarki / Węgrzy i Węgierki / Włosi
i pielęgniarki / celnicy i celniczki / kelnerki i kelnerzy. 2. Polacy i Polki / Francuzi i Francuzki /
1. nauczyciele i nauczycielki / profesorowie / kasjerki i sprzedawcy / stewardesy / lekarze
268
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 27
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
28. Wybór szkoły językowej

Marta and Edgar choose a language school together. Marta is

plotting something. Later she invites Edgar to the movies at City
Cinema in Galeria Kazimierz.
24 EDGAR: – A myślałem, że to ja będę wybierał szkołę językową

dla siebie.
MARTA: – No właśnie. Ty będziesz studiował w najlepszym
centrum języka polskiego, a ja chcę zapisać się
do najmniejszej i najlepszej szkoły prywatnej.
Muszę „podszlifować” swój ubogi język.
EDGAR: – Mała grupa, miły lektor, sympatyczni koledzy,
najdroższy i największy w Krakowie samochód...
MARTA: – Jesteś coraz złośliwszy!
EDGAR: – Jestem coraz starszy, a tym samym coraz
inteligentniejszy.
MARTA: – Jesteś bardziej inteligentny niż twój szwagier Rodrigo,
Renaldo....?.
EDGAR: – Bardziej lub mniej. Jakie to ma znaczenie?
MARTA: – Jeśli to nie ma najmniejszego znaczenia, to idziemy do
kina. W kinie w Galerii Kazimierz grają najnowszy film
Petera Medaka.
EDGAR: – Marto, czy jesteś pewna, że to ten sam reżyser?
MARTA: – Pewni jesteśmy tylko śmierci...
EDGAR: – Myślisz, że ten film będzie lepszy niż Tajemnica ogrodu?
MARTA: – Może gorszy, może lepszy. Zobaczymy.
MARTA: – Musisz wkrótce pomyśleć o większym mieszkaniu.

EDGAR: – Dlaczego? Moje mieszkanie jest małe, ale nie zamienię
go na żadne większe.
MARTA: – Przecież przez całe życie nie będziesz mieszkał sam
w tym małym mieszkaniu! Masz pracę, masz stypendium.
Powinieneś pomyśleć o najbliższej przyszłości.
EDGAR: – Od myślenia głowa boli. A mam wrażenie, że świat stoi
przed mną otworem... . Jestem młody, inteligentny,
znam już cztery języki. I jestem obywatelem świata.
270
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 28
Vocabulary
°(coś) boli od czegoś > G.; see (coś) boli kogoś > A. – something
hurts from something
°knuć (coś > A.) (knuję, –esz) – to plot (something)
°°podszlifować coś > A. (podszlifuję, –esz); (informal) – to polish up
°°pomyśleć o czymś > L.; see pomyśleć – to think about something
°stać; coś stoi przed kimś > I.; see stać – something stands before
someone
°studiować (gdzieś / w czymś / na czymś > L. (studiuję, –esz)
– to study
°wybierać coś > A. / dla kogoś > G; see wybierać – to choose
°°zamienić coś > A. / (na coś) > A. (zamienię, ~nisz)
– to exchange something for something
°°zapisać się do czegoś (gdzieś) > G. / na coś > A. (zapiszę się, –
esz się) – to sign up for something (somewhere)
°znać coś > A.; see znać – to know something
a tym samym or tym koledzy; (N. pl. / kolega); see

samym – and therefore kolega – friends
bardziej (comp. / bardzo); see lepszy (m.); (comp. / dobry);
bardzo – more see dobry – better
bliska (f.) – close Medak (mos.); G. –a; surname
City Cinema; indeclinable (przede) mną (I. / ja) – in
cztery + N. pl. – four front of me
dla siebie – for myself mniej (comp. / mało); see mało
go (G. / ono) – it – less
gorszy (m.); (comp. / zły); see myślenie (n.); G. ~nia
zły – worse – thinking
grają; see grać coś, np. w kinie najbliższa (f.) (comp. /
– something is playing in bliska); see bliska – nearest
the cinema najdroższy (superl. / drogi)
inteligentniejszy or bardziej – most expensive
inteligentny (comp. / najlepsza (f.) (superl. / dobra)
inteligentny) – best
– more intelligent najlepsze (n.) (superl. /
inteligentny (m.) – intelligent dobre) – best
jakie; here: (n.) – what
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
najmniejsza (f.) (superl. sympatyczny (m.) – nice / likeable

/ mała) – least / smallest szkoła językowa (f.); G. –y / –ej
najmniejsze (n.) (superl. – language school
/ małe); see małe szkoła prywatna (f.); G. –y / –ej
– least / smallest – private school
najnowszy (m.); (superl. szwagier (mos.); G. ~gra
/ nowy); see nowy – newest – brother–in–law
największy (m.); (superl. ten sam (m.); G. tego
/ wielki) – largest samego – the same
no właśnie – precisely / exactly ubogi (m.) – poor
obywatel (mos.); G. –a; I. –em większe (n.) (comp. / duże);
– citizen see duże – larger
otwór (m.inanim.); G. ~woru; większe (n.) (comp. / wielkie);
I. ~worem – opening see wielkie – larger
pewna (f.) – sure / certain wkrótce – soon
pewni (m. prs. pl.); see pewny wrażenie (n.); G. ~nia
– sure / certain – impression
pewny (m.) – sure / certain wspólnie – together / jointly
przyszłość (f.); G. / L. ~ości wybór (m.inanim.); G. ~boru
– future (czegoś > G.) – choice
starszy (comp. / stary); see złośliwszy (comp. / złośliwy);
stary – older see złośliwy – nastier
stary (m.) – old złośliwy (m.) – nasty
sympatyczni (m. prs. pl.); see znaczenie (n.); G. ~nia
sympatyczny – meaning
– nice / likeable żadne; here: (n.) – no / none
być obywatelem świata – to be a citizen of the world
być pewnym czegoś, np. śmierci – to be sure of something, e.g. death
(coś) boli od czegoś > G. – something hurts from something
coś ma znaczenie / coś nie ma znaczenia – something matters /
something doesn’t matter
Jakie to ma znaczenie? – What does it matter?
mieć wrażenie – to have a feeling that
Od myślenia głowa boli. – Head hurts from thinking.
świat stoi otworem (przed kimś) – the world stands open before someone
272
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 28

Mieć własny kąt. – To have one’s own place.
Mieszkać u kogoś kątem. – To live in someone else’s room or
apartment (to not have one’s own place).
Przeprowadzić się z bloku do kamienicy. – To move from
a housing project to an apartment building.
Urządzić mieszkanie w jakimś stylu. – To furnish an apartment
in a certain style.
Wynająć mieszkanie z jasną / ślepą kuchnią. – To rent an
apartment with a bright / windowless kitchen.
How does it work?
Degrees of comparison – adjectives
A. SIMPLE – is formed by adding for the comparative degree the suffix –szy
(rarely –‘ejszy – adjectives of the type trudny, łatwy) to the stem of the
positive degree of a given adjective, and for the superlative degree the prefix
naj– to the comparative form.
B. DESCRIPTIVE – by adding to the positive degree form of a given adjective:

in the comparative the adverb bardziej or mniej, while in the superlative the
adverb najbardziej:
interesujący bardziej interesujący najbardziej interesujący
mniej interesujący najmniej interesujący
Syntax of adjectives
On jest tak mądry jak ty.

Ona jest zdolniejsza (bardziej zdolna) niż ty / od ciebie. On jest mniej
zdolny niż ona / od niej.
On jest najzdolniejszy z nich (of all the students). Ona jest najmniej
inteligentna z nich.
Adjectives which occur in lesson 28 have the following forms:
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Forms of useful adjectives
positive degree comparative degree superlative degree
–szy naj–
1. bliski (~ka, ~kie) bliższy (–a, –e) najbliższy (–a, –e)
2. dobry (–a, –e ) lepszy (–a, –e ) najlepszy (–a, –e )
3. drogi (~ga, ~gie) droższy (–a, –e) najdroższy (–a, –e )
4. inteligentny inteligentniejszy or najinteligentniejszy or
bardziej inteligentny najbardziej inteligentny
5. mały mniejszy najmniejszy
6. miły milszy najmilszy
7. nowy nowszy najnowszy
8. stary starszy najstarszy
9. sympatyczny sympatyczniejszy najsympatyczniejszy
10. ubogi uboższy najuboższy
11. wielki większy największy
12. złośliwy złośliwszy najzłośliwszy
13. zły gorszy najgorszy
–‘ejszy naj–
14. ładny ładniejszy najładniejszy
15. piękny piękniejszy najpiękniejszy
Irregular forms
dobry (–a, –e) / lepszy (–a, –e) / najlepszy (–a, –e)
Pay attention to adjectives that compare irregularly with the help of

expressions that are separate lexical units e.g. dobry  lepszy  najlepszy;
zły  gorszy  najgorszy; duży  większy  największy; mały 
mniejszy  najmniejszy.
274
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 28
Exercises
1. P
lease name the traits of the following objects or persons according to
the example.
dobry  lepszy  najlepszy
zegarek / zegarki:
Ten zegarek jest dobry, ale tamten jest lepszy.
Najlepszy jest ten trzeci zegarek.
drogi  droższy  najdroższy

1. mieszkanie / mieszkania:
......................................................................................................
...................................................................................................... .
duży  większy  największy
2. dom / domy:
......................................................................................................
...................................................................................................... .
inteligentny  bardziej inteligentny  najbardziej inteligentny
3. chłopiec / chłopcy:
......................................................................................................
...................................................................................................... .
mały  mniejszy  najmniejszy
4. dziecko / dzieci:
......................................................................................................
...................................................................................................... .
nowy  nowszy  najnowszy
5. samochód / samochody:
......................................................................................................
...................................................................................................... .
stary  starszy  najstarszy
6. kobieta / kobiety:
......................................................................................................
...................................................................................................... .
zły  gorszy  najgorszy
7. pomysł / pomysły:
......................................................................................................
...................................................................................................... .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
2. P
lease answer the questions in accordance with the information
contained in the dialogue.
Example:
W jakim centrum będzie studiował Edgar?
On będzie studiował w najlepszym centrum.
1. Do jakiej szkoły chce się zapisać Marta?

Marta chce się zapisać do ................................

i ........................................................... szkoły.
2. Jaki samochód ma Marta?

Marta ma .........................................................

i ................................. samochód w Krakowie.
3. Jaki film grają w Cinema City w Galerii?

W Cinema City grają .......................................
film Petera Medaka.
4. Jaką przyszłość ma przed sobą Edgar?

Edgar ma przed sobą .................... przyszłość.
3. P
lease choose the correct expressions and write them in the blanks.
Possible expressions: gorsze niż mój, inteligentniejsza od niego,
lepsze od niej, lepszy komputer od komputera Andrzeja, ładniejszy
od Warszawy, większe od samochodu Marty.
Example:
Twoje mieszkanie jest duże, ale moje mieszkanie jest większe od twojego.
Twoje mieszkanie jest duże, ale moje mieszkanie jest większe niż twoje.
276
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 28
1. Warszawa jest ładna, ale Kraków jest

...................................................................................................... .
2. Edgar jest inteligentny, ale Marta jest
...................................................................................................... .
3. Ta szkoła języka jest dobra, ale są inne szkoły językowe
...................................................................................................... .
4. Marta ma duży samochód, ale są samochody jeszcze
...................................................................................................... .
5. Andrzej ma dobry komputer, ale Edgar ma
...................................................................................................... .
6. Miałem zły pomysł, ale są pomysły
...................................................................................................... .
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Language schools
If you would like to learn Polish in Poland you have an unusually great many
options to choose from: Warsaw – the capital of Poland, Kraków – a city of
scholars and artists, Wrocław, Lublin, Katowice as well as coastal Sopot. Here
are the web sites of these academic centers. You can find on them detailed
information about offered teaching programs of Polish as a foreign language:
1. Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców POLONICUM, Wydział
Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa http://www.polonicum.uw.edu.pl/
2. Centrum Języka I Kultury Polskiej w Świecie – Uniwersytet Jagielloński,
Kraków http://www.uj.edu.pl/Polonia/pl/oferta/zagranica/
3. Szkoła Języka Polskiego i Kultury dla Cudzoziemców – Uniwersytet
Wrocławski, Wrocław http://www.sjpik.uni.wroc.pl/pl/index.
php?option=com_content&task=view&id=20&Itemid=104
4. Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców, Uniwersytet
Marii Curie–Skłodowskiej, Lublin http://www.cjkp.umcs.lublin.pl/
5. Szkoła Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytet Śląski,
Katowice http://sjikp.us.edu.pl/index.php
6. Sopocka Szkoła Języka Polskiego dla Cudzoziemców – first private
institution http://www.ssp.edu.pl/?lg=2&id=15
Answer key
komputera Andrzeja / gorsze niż mój.
inteligentniejsza od niego / lepsze od niej / większe od samochodu Marty / lepszy komputer od
i najlepszej / najdroższy i największy / najnowszy / nienajgorszą. 3. ładniejszy od Warszawy /
Ten pomysł jest zły, ale tamten pomysł jest gorszy. Najgorszy jest ten trzeci pomysł. 2. najmniejszej
samochód. / Ta kobieta jest stara, ale tamta kobieta jest starsza. Najstarsza jest ta trzecia kobieta. /
dziecko. / Ten samochód jest nowy, ale tamten samochód jest nowszy. Najnowszy jest ten trzeci
inteligentny. / To dziecko jest małe, ale tamto dziecko jest mniejsze. Najmniejsze jest to trzecie
inteligentny, ale tamten chłopiec jest bardziej inteligentny. Ten trzeci chłopiec jest najbardziej
dom jest duży, ale tamten dom jest większy. Największy jest ten trzeci dom. / Ten chłopiec jest
1. To mieszkanie jest drogie, ale tamto jest droższe. Najdroższe jest to trzecie mieszkanie. / Ten
278
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 28
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
29. Marcie snują się po

głowie różne pomysły
Marta is behaving strangely. She writes a love letter to Edgar.
Then she destroys it. She calls her mom and talks with her for
a long time. In the end she decides on a telephone conversation
with Edgar. It’s 10 o’clock. Edgar, as usual, is sitting in front of his
computer. He’s looking through matrimonial advertisements.
25 MARTA: – (alone at home) Powinnam była zostać w domu, zamiast

iść na ten film o miłości.
EDGAR: – Halo, halo... Marta? Marto! Dlaczego nic nie mówisz?!
Słyszę twój przyspieszony oddech.
MARTA: – Edgarze, jest mi smutno, bardzo smutno. Skończyła
mi się cierpliwość. Powiedz mi, powiedz mi coś ...
EDGAR: – Marto, nie chcę ci już więcej dokuczać. Nie chcę
ci dziękować za wszystko, co dla mnie zrobiłaś. Nie
chcę ci niczego obiecywać. Daję ci tylko słowo honoru.
Zostanę z tobą do końca życia. Tutaj, w Polsce, w kraju
moich dziadków.
MARTA: – (a long silence on the receiver) Edgar, a myślałam,
że mi odmówisz. Bałam się. Powiedziałam swojej matce
wszystko przez telefon. Radziła mi, żebym się jeszcze raz
zastanowiła. Straciłam tysiące minut na rozmyślaniach.
EDGAR: – Dlaczego nie porozmawiałaś najpierw ze mną na ten temat?!
MARTA: – Powiedziałam już, że się bałam. Jestem tylko kobietą.
Słabą, delikatną kobietą.
EDGAR: – Marto już się nie bój! W czerwcu zabiorę cię
na wakacje. To dzięki tobie jestem szczęśliwy.
MARTA: – Ja też jestem szczęśliwa. Przychyliłeś mi nieba.
EDGAR: – Ty również dałaś mi tak wiele szczęścia.
Tu, w Krakowie, zrozumiałem, co to jest miłość.
A poza tym jesteś piękna, inteligentna i młoda.
MARTA: – To prawda. Jestem młoda. W czerwcu kończę 25 lat.
EDGAR: – A więc, w ostatnią sobotę czerwca upieczemy dwie
pieczenie przy jednym ogniu. A potem pojedziemy tam,
gdzie zawsze chciałem jechać...
280
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 29
MARTA: – Pojedziemy w podróż poślubną na Litwę!

EDGAR: – Skąd wiesz, że właśnie Litwa śniła mi się po nocach od lat?
MARTA: – Opowiadałeś mi sto razy, jak babcia czytała ci do snu
Pana Tadeusza.
Vocabulary
°czytać komuś > D. coś > A.; see czytać – to read someone
something
°°dać coś > (A.) komuś > D.; see dać – to give someone
°dawać coś > A. / komuś > D. (daję, –esz) – to give something
°decydować się (na coś > A.) (decyduję się, –esz się) – to decide
on something
°iść na coś > A.; see iść – to go to something
°kończyć; here: amount of years (kończę, –ysz) – to finish
°myśleć, że...; see myśleć – to think that...
°niszczyć coś > A. (niszczę, –ysz) – to destroy something
°obiecywać coś > A. / komuś > D. (obiecuję, –esz) – to promise
someone something
°°odmówić komuś > D. (odmówię, ~wisz) – to refuse someone
°°powiedzieć komuś > D.; see powiedzieć – to tell someone
°°przychylić komuś > D. / czegoś > G. (przychylę, –isz) – to grant
someone something
°siedzieć (przy czymś > L.) (siedzę, –isz) – to sit (in front of
something)
°°skończyć się; see coś skończy się (komuś > D.) – to end / finish
°°(coś) skończy się / skończyło się (komuś > D.); see skończyć
się – something finishes / finished
°słyszeć coś > A. (słyszę, –ysz) – to hear something
°snuć się [(coś) snuje się; pl. snują się] – to spin / weave
something (e.g. story)
°coś snuje się komuś > D. see snuć się – something (thoughts /
ideas) comes to mind
°°stracić coś > A. / na czymś > L. (stracę, –isz) – to lose
something on something
°śnić się; see (coś) się komuś śni – to dream
° (coś) się śni komuś > D.; see śnić się – someone dreams
something
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
°°upiec coś > A. / przy czymś > L. (upiekę, upieczesz) – to bake
°°zabrać kogoś > A. / na coś > A. (or gdzieś); see I zabrać – to
take someone somewhere
°°zastanowić się (zastanowię się, ~wisz się) – to think over
°°zostać z kimś > I.; see zostać – to stay with someone
°°zrobić coś > A. / dla kogoś > G.; see zrobić – to do something
for someone
°°zrozumieć coś > A. (zrozumiem, –sz) – to understand
something
25 lat (G. pl. / rok) 25 years honor (m.inanim.); G. –u

a potem; see potem – and then – honor
a poza tym or poza tym inteligentna (f.) – intelligent
– and besides jak zwykle: see zwykle
a więc – and so / and thus – as usual
ci (D. / ty) – you koniec (m.inanim.); G. ~ńca
cierpliwość (f.); G. / D. / L. ~ości – end
– patience list miłosny (m.inanim.); G. –u /
cisza (f.); G. –y (w czymś > –ego – love letter
L.) – silence Marta (f.); D. ~rcie; name
delikatna (f.) – delicate matka (f.); G. –i; D. ~tce
długa (f.) – long (adj.) – mother
długo – long (adv.) matrymonialne (n.)
do końca życia; see koniec; see – matrimonial
życie – until the end of life mi (D. / ja) – me
do snu; see sen – until sleep / miłość (f.); G. / L. ~ości – love
bedtime młoda (f.) – young
dwie (nm. prs.) + N. pl. – two (ze) mną (I. / ja) – (with) me
dwudziesta druga (f.); G. –ej / (dla) mnie (G. / ja) – (for) me
~giej – 10 o’clock p.m. (z) nią (I. / ona) – (with) her
dziadkowie (mos.); pl.; G. ~ków niczego (G. / nic); see nic
– grandparents – nothing
film (o czymś) > L.; see film; nie bój się! (imp. / bać się)
see miłość – film about – don’t be afraid!
something noc (f.); G. –y; N. pl. –e; L. pl.
go (A. / on) – he –ach – night
282
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 29
od lat – for years rozmowa telefoniczna (z kimś

oddech (m.inanim.); G. –u > I.) (f.); G. –y /
– breath –ej – telephone conversation
ogień (m.inanim.); G. ~gnia; rozmyślanie (n.); G. ~nia; L.
L. (w / przy) ~gniu – fire pl. ~niach – contemplation
ogłoszenia matrymonialne; pl.; różne; here: (nm. prs. pl.); see
see ogłoszenie; see matry- różne – various
monialne – matrimonial różne (n. sg / nm. prs. pl.)
advertisement – various
ogłoszenie (n.); G. ~nia; N. sen (m.inanim.); G. snu
pl. ~nia – announcement / – dream
advertisement słowo honoru; see słowo; see
ostatnia (f.) – last honor – word of honor
“Pan Tadeusz” (mos.); G. –a / słuchawka (f.); G. –i; L. ~wce
– a title of Polish epic poem – receiver
pieczeń (f.); G. ~eni, N. pl. ~enie słuchawka telefonu; see
– roast słuchawka – telephone
piękna (f.) – pretty receiver
po nocach; see noc – at night smutno – sad
podróż poślubna (f.); G. –y / sto (numeral.; nm. prs.); G. stu
– ej; A. (w) podróż – hundred
poślubną – honeymoon trip sto razy; see raz; see sto
powiedz! (imp. / powiedzieć); – hundred times
see powiedzieć – tell! szczęśliwy (m.) – happy
powinnam była; see powinna; tak wiele > G. sg. – so much
see also l. 23 – should have (z) tobą (I. / ty) – (with) you
przez telefon; see telefon tobie (D. / ty) – you
– by phone w końcu; see koniec – in the end
przyspieszony (m.) – hurried więcej* – more
radziła mi, żebym ...; see below, więcej; see comp. / dużo; see
pg. 288 – advised me to... footnote below
zamiast – instead

* Więcej – an adverb reinforcing negation in negative sentences.
In context can mean: znów, ponownie, już, nigdy.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Coś komuś snuje się po głowie. – Something comes to mind.
Coś się komuś śni. – Someone dreams something. Someone has
a dream.
dać komuś słowo honoru – to give one’s word of honor
jechać w podróż poślubną – to go on a honeymoon trip
jest mi + adverb; (np. smutno) – I’m (sad)
Komuś jest smutno (głupio, źle etc.). – Someone is sad, is
embarrassed, feels bad.
koniec życia – end of life
opowiadać coś (komuś) sto razy – to tell someone a hundred times
porozmawiać z kimś na jakiś temat – to speak to someone about
a certain subject
przychylić komuś nieba – to make someone happy, to fulfil
someone’s dreams
radzić komuś, żeby... – to advise someone to...
Skąd wiesz, że...? (informal) – How do you know...?
Upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu. – To kill two birds with
one stone.
zostać z kimś do końca życia – to stay with someone for the rest
of one’s life
Expressions / supplementary phrases

Brać / Wziąć ślub z kimś. – To get married to someone.
Ożenić się z kimś. – To marry someone.
(for a man to marry a woman).
Prosić kogoś o rękę. – To ask for someone’s hand.
Wyjść za mąż za kogoś. – To marry someone (for a woman to
marry a man).
Założyć rodzinę. – To start a family.
How does it work?
Dative
Komu? Czemu?
284
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 29
Functions in the sentence

The Dative – is the third Polish declension case and answers the questions:
komu?, czemu?. It is the case of the indirect object indicating the recipient
of an object, towards which an action is directed (particularly important in
reference to animate nouns, and especially personal nouns).
The Dative case is functionally not very important (with the exception of
personal pronoun forms): its frequency of use in nominal parts of speech
amounts to: for nouns 1,45%, for adjectives 0,8%. For this reason we present
the Dative as the last case in the textbook.
skończyła mi się cierpliwość ...

In sentences: Skończyła mi się cierpliwość. / Samochód mi się zepsuł. /
Matka mi umarła the Dative has a possessive meaning. It replaces
constructions of the type: Moja cierpliwość się wyczerpała. / Mój samochód
się zepsuł. / Mója matka umarła.
N. m. mój miły syn || dom || chłopiec –emu –owi, –u
N. f. moja ładna córka || torba –ej –e (–‘e) –i, –y
N. n. moje dobre piwo || dziecko –emu –u
pl.
N. m. moi mili synowie || nowe domy –im, –ym –om
N. f. moje ładne córki || torby –im, –ym –om
N. n. moje dobre piwa || dzieci –im, –ym –om
Inflection of personal pronouns

sg.
ja ty on ona ono
mnie, mi* tobie, ci* jemu, mu, niemu* jej, niej* jemu, mu, niemu*
pl.
my wy oni one
nam wam im, nim* im, nim*
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Reminder
* If among the inflected forms of the personal pronouns appear two or more forms
for a particular personal pronoun e.g. jemu / mu; the shorter form is placed after the
verb, while the longer form before the verb. Forms beginning with ni– are used after
prepositions e.g. dzięki niemu / niej / nim. Comp. information contained in lesson 23.
LIST OF MORE IMPORTANT VERBS WHICH TAKE THE DATIVE CASE
Komu?
imperfective verb perfective verb
+ D. + other syntactic valences
KG III czytać dziecku (coś) przeczytać
KG I dawać mamie (coś) dać – KG III
KG III dokuczać siostrze dokuczyć – KG II
KG I dziękować panu (za coś) podziękować
KG II dziwić się jej –
KG II mówić jemu (coś) powiedzieć – KG III
KG I obiecywać dziecku (coś) obiecać – KG III
KG III odmawiać bratu (czegoś) odmówić – KG II
KG III odpowiadać koledze (coś) odpowiedzieć – KG III
KG III opowiadać jej (coś) opowiedzieć – KG III
KG III otwierać im (coś / czymś) otworzyć – KG II
KG III pomagać nam (w czymś) pomóc – KG I
KG III powtarzać im (coś) powtórzyć – KG II
KG III pozwalać ludziom (na coś) pozwolić – KG II
KG III *pożyczać im (coś a. czegoś) pożyczyć – KG II
KG III przedstawiać (się) mu przedstawić (się) – KG II
KG III przeszkadzać jej (w czymś) przeszkodzić – KG II
KG III przyglądać się chłopcu przyjrzeć się – KG II
KG II płacić kelnerowi (za coś) zapłacić – KG II
KG II radzić jej (+ inf.) poradzić – KG II
KG III składać jej (coś – życzenia) złożyć – KG II
KG I sprzedawać klientom (coś) sprzedać – KG III
KG II tłumaczyć uczniom (coś) wytłumaczyć – KG II
KG III ufać rodzicom zaufać – KG III
KG II wierzyć przyjacielowi uwierzyć – KG II
KG III wybaczać koledze (coś) wybaczyć – KG II
KG II życzyć studentom (czegoś) –
286
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 29

*P
ożyczać komuś coś > A. (the whole thing) or pożyczać komuś czegoś
(a part of something) > G.
Attention
List of prepositions that take the Dative – see pg. 301.
Distribution of endings
dałem (coś) bratu  dałem (coś) profesorowi
In the masculine we encounter the endings –u, and –owi.
The ending –u is taken by monosyllabic nouns. There are a dozen or so.
Here are the most important nouns: Bóg  Bogu, brat  bratu, chłop
 chłopu, chłopiec  chłopcu, diabeł  diabłu, kot  kotu, ksiądz
 księdzu, książę  księciu, lew  lwu, ojciec  ojcu, orzeł  orłu
(bird); but orłowi (emblem), osioł  osłu, pan  panu, pies  psu,
świat  światu. The ending –owi is taken by the remaining nouns: dom 
domowi, dziadek  dziadkowi, komputer  komputerowi, nauczyciel 
nauczycielowi, profesor  profesorowi etc.
dałem Annie, babci; dzięki pracy

In the feminine we encounter the following endings: –e / (–‘e) –i, –y.
Feminine Dative endings are the same as the feminine endings in the Locative
case. See grammar commentary and list of alternations – lesson 19.
dałem mężczyźnie / koledze / poecie

Masculine nouns ending in –a, in the Nominative behave like feminine nouns
and take on in the Dative the ending –e / –‘e.
Chosen Dative constructions

jest mi smutno
In sentences without a subject indicating human physical or mental states we
often use Dative personal pronoun forms. Here are some useful Dative forms:
Brakuje mi pieniędzy. • Chce mi się jeść / pić. • [Coś] mi dobrze / źle
idzie. • Dobrze mi się powodzi. • Jest mi miło / dobrze / źle / głupio etc.
• Jest mi smutno. • Nudzi mi się. • Podoba mi się coś, np. Kraków.
• Przybywa mi lat. • Spieszy mi się. • Śniło mi się coś okropnego.
• Wiedzie mi się dobrze. • Zależy mi na nauce języka polskiego itd.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
The so–called optative mood

Why and when?
Radziła mi, żebym się jeszcze raz zastanowiła.

If we would like to express some kind of wish, request, or explain the reason for
doing a given action we use in Polish a syntactic construction where the subordinate
clause with the help of the conjunction żeby or aby (rarer by), joins with the main
clause to further develop or complete the content of the main clause.
Examples: Chcę, żeby Pan wyszedł stąd. / Trzeba, żebyś się jeszcze raz
zastanowiła. Mama radzi mi, żebym wyszła za mąż. / Lepiej byłoby,
żebyście tego nie robili.
Depending on the addressee / addressees of the statement the conjunctions
aby / żeby / by are joined with personal endings, as below:
person conjunction verb in the past tense

sg. 1st pers. (ja) abym / żebym jej pomógł / pomogła
2nd pers. (ty) abyś / żebyś mu pomógł / pomogła
3rd pers. (on, pan) aby / żeby on / pan mu pomógł
3rd pers. (ona, pani) aby / żeby ona / pani mu pomogła
3rd pers. (ono) aby / żeby ono mu pomogło
pl. 1st pers. (my) żebyśmy / abyśmy mu pomogli (pomogły)

2nd pers. (wy) żebyście / abyście mu pomogli (pomogły)
3rd pers. (oni) żeby / aby oni mu pomogli
3rd pers. (one) żeby / aby one mu pomogły
Polish wishes
Życzę ci, wam (panu, pani, państwu, wszystkim studentom) wszystkiego
najlepszego, sukcesów oraz wszelkich korzyści wynikających
ze znajomości języka polskiego.
Chciałbym, aby Państwo szybko opanowali zasady składni języka
polskiego.
288
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 29
Exercises
1. P
Example:
Edgarze, komu dałeś swoje CV?
Swoje CV dałem Jarkowi Bobrowi (Jarek Bóbr).
1. Komu Marta lubi dokuczać?
Marta lubi dokuczać ....................... (Edgar).
2. Komu Edgar dał słowo honoru?
Edgar dał słowo honoru ................. (Marta).
3. Dzięki komu on jest szczęśliwy?
On jest szczęśliwy dzięki ................... (ona).
4. Komu śniła się Litwa?
(ja) .................................. się śniła Litwa.
5. Komu babcia czytała poezję?
Babcia czytała poezję .................. (wnuczek).
2. P
lease choose the correct form of the expressions in parenthesis and
write them in the blanks.
Example:
Kiedy byłem mały, babcia czytała mi (ja, mi, mną) do snu polską poezję.
Było ......... (ja, mi, jego) tak przyjemnie, kiedy babcia opowiadała
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
....... (mi, ja, jej) o Polsce. Dziękowałem ......... (ona, jej, jemu) zawsze
za te interesujące historie. Babcia ............. (nikomu, nikt, nikim) nie
powtarzała swoich opowieści. Dzięki .................... (babcię, babci,
babcia) poznałem historię mojej rodziny. Obiecałem ........ (ona, jemu,
jej), że kiedy będę „duży”, pojadę do Polski. Ona wierzyła .................
................... (moje słowa, moim słowom, moje słowo). Ufała ...... (mi,
mną, ja), ponieważ opowiadałem ..... (jej, ona, ich) o tym, jak będę
leciał samolotem z New Jersey do Poznania.
3. P
lease fill in the blanks with the correct form of personal pronouns.
Example:
Dasz mi prezent na urodziny?
Oczywiście, że dam ci (ty) prezent na urodziny.
1. Obiecasz nam, że przyjdziesz?
Naturalnie, obiecuję ........... (wy), że przyjdę.
2. Pożyczysz mi trochę pieniędzy?
Ależ tak! Pożyczę .................. (ty) pieniędzy.
3. Pozwolisz Markowi wyjechać?
Ależ skąd! Nie pozwolę ........ (on) wyjechać!
4. Ufasz rodzicom?
Oczywiście. Ufam ..................... (oni) bardzo.
290
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 29
5. Podziękujesz tej pani?
Naturalnie, że ..................... (ona) podziękuję.
4. P
lease construct questions to the information give below according to the
example. Possible expressions: co, dokąd, dzięki komu, ile, jaka, kogo,
komu, z kim.
Example:
INFORMATION: Edgar czasami dokucza Marcie.
QUESTION: Komu Edgar czasami dokucza?
1. Edgar lubi Martę.
........................................ on lubi?
2. On dał jej słowo honoru.
................... on dał słowo honoru?
3. Marta rozmawiała z mamą przez telefon.
....................... Marta rozmawiała?
4. Marta to delikatna dziewczyna.
.................................... jest Marta?
5. Oni pojadą w podróż poślubną na Litwę.
.................................... oni pojadą?
6. Marta kończy w czerwcu 25 lat.
....... lat Marta kończy w czerwcu?
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
7. Babcia czytała Edgarowi do snu poezję.
............ babcia czytała mu do snu?
8. Litwa śniła się Edgarowi po nocach.
............................. śniła się Litwa?
9. Edgar chce zostać z Martą do końca życia.
........................ chce zostać Edgar?
10. Edgar jest szczęśliwy dzięki Marcie.
........... ............ on jest szczęśliwy?
Our neighbors and us

Did you know that Poland borders with seven countries?
Here are their names and the lengths of their borders with Poland:
1. Germany (467 km), 2. Czech Republic (796 km), 3. Slovakia (541 km),
4. Ukraine (535 km), 5. Belarus (418 km), 6. Lithuania (104 km), 7. Russia
(Kalinigrad zone) (210 km). The length of the coastal border amounts to 440
km (length of Baltic sea coast is 788 km).
Did you know that the geometrical center of Poland is located in the village
of Piątek, 15 km east of Łęczyce, 19 km south of Kutno, and 33 km north
of Łódź? The northern most edge of Poland 54°50’ north latitude – cape
of Rozewie (Kaszubia), in the village Jastrzębia Góra, in the municipality
Władysławowo, Wejherowski County (point of land; most extreme northern
territorial point in Poland (to which is counted sea territory) is a point 12
nautical miles distant to the north of Rozewie – 55°02’ north latitude).
Answer key
Dzięki komu.
mi / jej. 3. wam / ci / mu / im / jej. 4. Kogo / Komu / Z kim / Jaka / Dokąd / Ile / Co / Komu / Z kim /
1. Edgarowi / Marcie / niej / Mnie / wnuczkowi. 2. mi / mi / jej / nikomu / babci / jej / moim słowom /
292
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 29
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Sprawdź się!
30. Sprawdź się!

1. L istening Comprehension. After listening to the dialogues from lessons
25–28 answer the following questions.
1. W Citibank Polska:
a. obsługa jest miła, szybka i kompetentna;
b. jest zła organizacja obsługi klienta;
c. Edgar nie chciał założyć konta.
2. Z wypowiedzi Edgara: Gentlemani nie mówią o pieniądzach

wynika, że:
a. Edgar zarabia bardzo dużo;
b. niech chce powiedzieć, ile zarabia;
c. wstydzi się, że tak mało zarabia.
3. Z wypowiedzi Edgara: Podoba mi się ten bank wynika, że:

a. Edgar może polecić ten bank swoim kolegom;
b. nikomu nie poleci tego banku;
c. budynek tego banku jest bardzo piękny.
4. Po powrocie z banku:

a. Edgar poszedł do pracy;
b. położył się do łóżka;
c. napisał e–mail do Fundacji Nowa Polska.
5. Święta Bożego Narodzenia Edgar spędził:

a. z Martą w jej apartamencie przy ulicy Floriańskiej;
b. ze swoją rodziną w Stanach Zjednoczonych;
c. z mamą oraz polską rodziną w Polsce.
6. W czerwcu następnego roku:

a. Edgar rozpocznie studia językowe w Centrum Języka UJ
w Krakowie;
b. zmieni mieszkanie z mniejszego na większe;
c. będzie się starał o stypendium językowe.
294
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 3 0
2. Q
uiz. Please choose and underline the correct answer to the given
questions and statements.
Examples:
Czy ma pan stałe dochody?
ANSWER:
a. proszę, oto formularz,
b. proszę, oto umowa o pracę,
c. proszę, oto mój adres e–mail.
1. Co panu dolega? 4. Marto, nie chcę ci dokuczać!

ANSWER: ANSWER:
a. jest mi zimno, a. nie będę ci dziękował,
b. boli mnie głowa i gardło, b. nie będę cię denerwował,
c. chce mi się spać c. nie będę z tobą rozmawiał
2. Jutro wstaję skoro świt. 5. Powinnam zostać w domu,

ANSWER: zamiast iść na ten film
a. bardzo wcześnie, o miłości.
b. późno, ANSWER:
c. wieczorem a. Marta nie poszła na film,
b. Marta obejrzała ten film,
3. Wujkowie zajmują się biznesem. c. Marta dopiero pójdzie na
ANSWER: ten film
a. wujkowie uczą,
b. wujkowie prezentują
modę,
c. wujkowie handlują lub coś
produkują
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Sprawdź się!
3. Q
uiz.
Please choose the appropriate imperfective or perfective verb forms
and write them in the blanks in the grammatical tense resulting from the
conversational context. The first answer serves as an example.
Marta: Powinnam była zostać (Imperf. zostawać / Perf. zostać)

w domu, zamiast iść na ten film o miłości.
Edgar: Halo, halo. Marta? Marta! Dlaczego nic nie....................
................(Imperf.) mówić / Perf. powiedzieć)?!
Edgar: Marto, nie chcę ci już więcej ......................... (Imperf.
dokuczać / Perf.) dokuczyć). .......................................
(Imperf. Zostawać / Perf. Zostać) z tobą do końca życia.
Edgar: Marto, w czerwcu ................................ (Imperf.
zabierać / Perf. zabrać) cię na wakacje. .........................
........... razem (Imperf. Jechać / Perf. Pojechać) w jedno
miejsce, do którego zawsze chciałem jechać.
Marta: Pojedziemy w podróż poślubną na Litwę?!
Edgar: Skąd wiesz, że Litwa od lat śniła mi się po nocach?
Marta: .................................... (Imperf. Opowiadać / Perf.
Opowiedzieć) mi sto razy, jak babcia ..............................
(Imperf. czytać / Perf. przeczytać) ci do snu „Pana Tadeusza”.
Answer key
dokuczać / Zostanę / zabiorę / Pojedziemy / Opowiadałeś / czytała.
rozpocznie studia językowe w Centrum Języka UJ w Krakowie / 2. Quiz b. / a. / c. / b. / b. 3. mówisz /
ten bank swoim kolegom / położył się do łóżka / z mamą oraz polską rodziną w Polsce / Edgar
1. obsługa jest miła, szybka i kompetentna / niech chce powiedzieć, ile zarabia / Edgar może polecić
296
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
LESSON 3 0
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Problem topics
Problem topics
Cases chart
1 person 1 thing
pronoun pronoun other expressions
N. kto? co?
G. kogo? czego? czyj? · gdzie?1 · skąd?2
D. komu? czemu?
A. kogo? co? kiedy?3 · którędy?4
I. kim? czym?
L. (o) kim? (o) czym? gdzie?5, kiedy?6
V.7 – –

1
q uestions about direction:
Dokąd (informal: gdzie) idziesz? – Idę do domu, do sklepu, do kina.
2
questions about origin (persons, things):
Skąd jesteś? – Jestem z Francji.
3
questions about the date (days of the week):
Kiedy się spotkamy? + Spotkamy się w przyszłą środę.
4
questions about direction of route:
Którędy idziesz? + Idę prze park / przez ulicę / przez most.
5
questions about location (być + w, mieszkać + w, czekać + na, ie.):
Gdzie jesteś teraz? + Jestem w Polsce. / Gdzie mieszkasz? + Mieszkam
w Krakowie. / Gdzie będziesz czekać na mnie? + Będę czekać na ciebie
na poczcie. / Gdzie leży książka? + Książka leży na stole. / Gdzie są
kwiaty? + Kwiaty są już w wazonie.
6
questions about time (about hour, month, year); described by a noun stating the time:
O której / Kiedy się spotkamy? + Spotkamy się o godzinie pierwszej,
w maju, w listopadzie, w dwa tysiące dwunastym roku.
7
As has already been mentioned, the Vocative isn’t directly related to the rest
of a sentence, it doesn’t answer any question; so it doesn’t have a meaning
in the same way as other cases. It most often serves to signify the person
(or less often the thing) to whom the speaker turns his/her attention:
Marto, co ty mówisz! Panie Profesorze, proszę mówić głośniej! Anno,
podaj mi książkę! Panie mecenasie, mam do pana sprawę!
298
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Problem topics
Declension of adjectives and nouns – singular (examples)

+ plurale tantum
Feminine Neuter Masculine

N. miła koleżanka trudne ćwiczenie wysoki pan
G. miłej koleżanki trudnego ćwiczenia wysokiego pana
D. miłej koleżance trudnemu ćwiczeniu wysokiemu panu
A. miłą koleżankę trudne ćwiczenie wysokiego pana
I. miłą koleżanką trudnym ćwiczeniem wysokim panem
L. miłej koleżance trudnym ćwiczeniu wysokim panu
V. miła koleżanko! trudne ćwiczenie! wysoki panie!
Masculine– Masculine–
Inanimate animate Plurare tantum
N. mały pokój czarny kot znane Wadowice
G. małego pokoju czarnego kota znanych Wadowic
D. małemu pokojowi czarnemu kotu znanym Wadowicom
A. mały pokój czarnego kota znane Wadowice
I. małym pokojem czarnym kotem znanymi Wadowicami
L. małym pokoju czarnym kocie znanych Wadowicach
V. mały pokoju! czarny kocie! znane Wadowice!
Verb conjugation system
Conjugation number
sg. infinitife I. płakać II. robić / liczyć III. czytać / umieć/ jeść
1. ja płacz –ę robi –ę / licz –ę czyta –m / umie –m / je –m
2. ty płacz –esz robi –isz / licz –ysz czyta –sz / umie –sz / je –sz
3. o n, ona, ono płacz –e rob –i / licz –y czyta –ø / umie –ø / je –ø
(pan, pani)
pl.
1. my płacz –emy rob –imy / licz –ymy czyta –my / umie –my / je –my
2. wy płacz –ecie rob –icie / licz –ycie czyta –cie / umie –cie / je –cie
3. o ni, one płacz –ą robi –ą / licz –ą czyta–j –ą / umie–j –ą / je–dz –ą
(panowie, Panie; państwo*)
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Problem topics
Reminder
* See information concerning the expression państwo – lesson 5, pg. 58.
Reminder I
The personal endings in the present tense serve as the basic division of verb
conjugations (1. and 2. person). A knowledge of the infinitive and 1st and 2nd
person endings in the present tense is essential for proper verb conjugation
(imperfective verbs) / 1. and 2. person future tense (perfective verbs).
Conjugation I
(abbr: KG I) covers verbs that in the first person end with –ę, and second
person –esz i.e. płacz–ę / płacz–esz, studiuj–ę / studiuj–esz, pisz–ę /
pisz–esz.
Conjugation II
(abbr: KG II) covers verbs that end with –ę, –isz or –ę, –ysz, i.e. mówi–ę /
mów–isz; słysz–ę / słysz–ysz.
Endings: –ysz, –y, –ymy, –ycie, are used after consonants: –cz, –dź, –sz, –
rz, –ż, i.e. drżysz, krzyczysz, mierzysz, suszysz.
Conjugation III
(abbr: KG III) covers verbs that in the present tense end with the vowel –a,
i.e. gra–m / gra–sz, słucha–m / słucha–sz, czyta–m / czyta–sz as well as
verbs that in the present tense end with the vowel –e, i.e. umie–m / umie–sz,
wie–m / wie–sz, rozumie–m / rozumie–sz.
Reminder II
Verbs that appear many times in the dialogues which are at the same time
imperfective verbs (indicating actions that are repeated many times) and are
characterized by the following suffixes: –a–, –wa–, –awa–, –iwa–, –ywa–.
verbs dostawać / dostać, kupować / kupić – lesson number 14, pg. 143.
300
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Problem topics
Prepositions – and how they are combined with cases
I. Important prepositions that take the Genitive:

Examples:
bez(e) Nie mogę żyć bez ciebie.
dla Mam skromny prezent dla brata.
do Jutro pojadę do Polski / do babci.
koło Mieszkam koło cmentarza.
naprzeciw(ko) Więzienie stoi naprzeciw(ko) tego domu.
obok Mój dom stoi obok hotelu.
od(e) Ten prezent dostałem od siostry.
oprócz Nie mam niczego, oprócz kłopotów.
u (kogoś) Byłem u wróżki.
wśród Czuję się najlepiej wśród Francuzów.
z(e) On przyjechał z Nowego Jorku.
II. Important prepositions that take the Dative:

Examples:
dzięki Skończyłem studia dzięki mojemu ojcu.
ku (rare) Słońce chyliło się ku zachodowi.
przeciw(ko) Wziąłem tabletkę przeciw(ko) bólowi gardła.
wbrew Zrobiłem to wbrew moim zasadom.
III. Important prepositions that take the Accusative:

Examples:
między (indicating direction) Włożyłem list między kartki.
na (time) Zrób mi to, proszę, na środę.
na (indicating direction) Pojadę na wycieczkę na Maltę.
nad (indicating direction) Pójdę nad Wisłę.
o Pytam o samopoczucie.
po (goal / purposel) Idę do sklepu po piwo i po kawę.
pod (indicating direction) Kot wszedł pod szafę.
przed (indicating direction) Policyjny samochód wjechał przed hotel.
przez (location) Wracam do domu przez park.
przez (time) Przez całe życie mieszkałem w Polsce.
przez (author of an action) Ten obraz został namalowany przez
znanego malarza.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Problem topics
w (indicating direction) Idziemy na wycieczkę w Tatry.

w / w(e) (days of the week) Spotkamy się dopiero w sobotę.
Nigdy nie jem mięsa w piątek.
za (time) Wrócę do Polski za miesiąc.
IV. Important prepositions that take the Instrumental:

Examples:
między (indicating the position) Siedziałem między Francuzką i Polką.
nad(e) Samoloty rzadko latają nad Krakowem.
pod(e) (indicating the position) Pies leży pod stołem.
poza Nic nie jest ważne poza miłością i zdrowiem.
przed(e) Niezapominajki rosną przed moim domem.
z(e) Spacerowałem z Martą po Krakowie.
za (indicating the position) Jezioro jest za tym olbrzymim pałacem.
V. Important prepositions that take the Locative :

Examples:
na Najlepiej czuję się na lekcjach języka polskiego.
o Często myślę o mojej przyszłości.
po (time) Chodzę na basen po zajęciach.
przy Siedział godzinami przy biurku i pisał.
w(e) Ona mieszka w pięknym apartamencie przy
Floriańskiej.
Some prepositions indicating place, time, and direction
preposition example question case

do (direction) Idę do mojego brata. dokąd? / informal gdzie? G.
I na (place) Byłem na tej poczcie. gdzie? L.
II na (direction) Idę na pocztę. dokąd? A.
nad(e) Byłem nad jeziorem. gdzie? (nad czym?) I.
od(e) Wracam od pana Nowaka. skąd? / od kogo? G.
I po (place) Spaceruję po mieście. gdzie? L.
II po (goal) Idź po kolejne piwo! po co? A.
I przed(e) (time) Spotkamy się przed lekcją. kiedy? (przed czym?) I.
II przed(e) (place) On stoi przed domem. gdzie? (przed czym?) I.
302
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Problem topics
III przed(e) (place) Wjechał przed swój dom. gdzie? (przed co?) A.
przez(e) Przechodzę przez ulicę. którędy? (przez co?) A.
przy Siedzimy przy dużym stole. gdzie? / przy czym? L.
u Byłem u tego nauczyciela. gdzie? / u kogo? G.
w / w(e) (place) Mieszkam w Polsce. gdzie? L.
Ona mieszka we Wrocławiu. gdzie? L.
z(e) Jestem z Krakowa. skąd? G.
Pochodzę ze wsi. skąd? G.
I za (place) Mieszkam za stadionem. gdzie? / (za czym?) I.
II za (direction) Proszę, wjedź za ten dom! dokąd? / (za co?) A.
It’s worth remembering

spędzić wakacje na Kubie / pojechać na Kubę
In Polish some prepositions can take two cases. In the example given, the
preposition na + the noun in the Locative signifies the place, whereas the
preposition na + a noun in the Accusative signifies the direction the action takes.
Other relationships:
direction + do / na direction + od(e), z(e) place + w(e) / u / na
dokąd? skąd? gdzie?
Prepositions and the cases they take:
preposition case
bez(e), dla, do, koło, naprzeciw(ko), obok, od(e), oprócz, podczas, G.
u, wśród, z(e)
dzięki, ku, przeciw(ko), wbrew D.
między, na, nad(e), o, po, pod(e), przed(e), przez(e), w(e), za A.
między, nad(e), pod(e), poza, przed(e), z(e), za I.
na, o, po, przy, w(e) L.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
304
Verb aspect pairs
Attention: something new!

The perfective verb counterparts given in this dictionary are dependent on the contextual meaning of the base verb from
the 25 textbook lessons in Polski raz a dobrze. This also applies to the syntactic collocations of the verbs listed below.
The symbol + indicates that the form of the future tense of prefixial perfective verbs are in the same form as the

Verb aspect pairs
imperfective verbs; the abbreviation KG – conjugation number.
imperfective contextual conjugation forms

verb perfective imperfective / perfective
conjugation number counterpart 1./2. pers. present 1./2. pers. future
KG II bać się – boję się, –isz –

9
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
KG III badać – zbadać, KG III badam, –sz
KG II bawić się – (pobawić się, KG II) bawię się, –isz +
KG I biec or biegnąć – pobiec, KG I biegnę, ~niesz +
KG III biegać – (pobiegać, KG III) biegam, –sz +
– boleć – zaboleć [coś] boli kogoś +
KG I brakować – 3rd pers. brakuje –
KG I brakować – zabraknąć 3rd pers. brakuje 3rd pers. zabraknie
KG II brzmieć – 3rd pers. brzmi –
– być – jestem, –eś –
KG I chcieć – chcę, –esz –
KG II cierpieć – cierpię, ~pisz –
KG II cieszyć się – cieszę się, –ysz –
KG III czekać – poczekać / zaczekać, KG III czekam, –sz +
KG III czekać (na) > A. – zaczekać (na > A.), KG III czekam, –sz +
KG I czuć się – czuję się, –esz –
KG II czynić – czynię, –isz –
KG III czytać – przeczytać, KG III czytam, –sz +
KG I darować – podarować, KG I; see: darowywać daruję, –esz podaruję, –esz
KG I darowywać – darować KG I darowuję, –esz see: darować

KG I dawać – dać – KG III daję, –esz dam, –sz
KG III dbać – zadbać, KG III dbam, –sz –
KG I decydować (się) – zdecydować (się), KG I decyduję, –esz +
KG I denerwować (się) – zdenerwować (się), KG I denerwuję, –esz +
KG III dogadzać – rarely: dogodzić, KG II dogadzam, –sz dogodzę, –isz
KG III dojeżdżać – dojechać, KG I dojeżdżam, –sz dojadę, dojedziesz
KG III dokuczać – dokuczyć, KG II dokuczam, –sz dokuczę, –ysz
9
– dolegać – [coś] komuś dolega –
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
KG I dostawać – dostać, KG I dostaje, –esz dostanę, ~niesz
KG I dowiadywać się – dowiedzieć się, KG III dowiaduję się, –esz dowiem się, –esz
KG I drukować – wydrukować, KG I drukuję, –esz +
KG I dysponować – dysponuję, –esz –
– dziać się – [coś] się dzieje –
KG III działać – [coś] działa –
KG I dziękować – podziękować, KG I dziękuję, –esz +
KG II dzwonić – (zadzwonić, KG II) dzwonię, ~nisz +
KG I emigrować – wyemigrować, KG I emigruję, –esz +
KG III grać – (zagrać / pograć, KG III) gram, –sz +
KG I interesować (się) – (zainteresować się, KG I) interesuję, –esz +
KG I iść – (pójść, KG I) idę, idziesz pójdę, pójdziesz
Verb aspect pairs
305
306
KG I jechać – pojechać, KG I jadę, jedziesz +
– jedzie się (impersonal) – pojedzie się – –
KG III jeść; compare: zjadać / zjeść – (zjeść, KG III) jem, –sz +
KG II jeździć – jeżdżę, jeździsz –
KG I knuć – knuję, –esz –
KG III kochać – kocham, –sz –
+

KG I kontaktować się – skontaktować się, KG I kontaktuję się, –esz
Verb aspect pairs
KG II kończyć (się) – skończyć (się), KG II kończę, –ysz +

KG III korzystać (z czegoś) > G. – skorzystać, KG III korzystam, –sz +
– kosztować – [coś] kosztuje –
KG I kupować – kupić, KG II kupuję, –esz kupię, ~pisz
KG I lądować – wylądować, KG I ląduję, –esz +
9
KG II lecieć – lecę, ~cisz –
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
KG II leżeć – leżę, –ysz –
KG II liczyć na kogoś > A. – liczę, –ysz –
KG II lubić – lubię, ~bisz –
KG II lubić coś / kogoś > A. – (polubić, KG II) lubię, ~bisz +
KG II martwić się – martwię się, ~wisz –
KG III mieć – mam, –sz –
KG III mieć się – mam się, –sz się –
KG III mieszkać – mieszkam, –sz –
KG III mijać – minąć, KG I mijam, –sz minę, ~niesz
KG I móc – mogę, możesz –
KG II mówić; compare: powiedzieć – (powiedzieć, KG III) mówię, ~wisz powiem, –sz
KG II mówić przez coś > A. – mówię, ~wisz –
KG III mrugać – mrugnąć, KG I mrugam, –sz mrugnę, ~gniesz
KG II musieć + infinitive – muszę, musisz –
KG II myśleć – myślę, –isz –
KG II myśleć o czymś / o kimś > L. – pomyśleć, KG II myślę, –isz +
KG I nawiązywać – nawiązać, KG I nawiązuję, –esz nawiążę, –esz
KG III nazywać (się) – nazwać (się), KG I nazywam (się), –sz nazwę (się), ~wiesz
KG II niepokoić się – (zaniepokoić się, KG II) niepokoję się, –isz +

KG II niszczyć – zniszczyć, KG II niszczę, –ysz +
KG II nosić – noszę, nosisz –
KG I obiecywać – obiecać, KG III obiecuję, –esz obiecam, –sz
KG I oczekiwać – oczekuję, –esz –
KG III odbierać – odebrać, KG I odbieram, –sz odbiorę, odbierzesz
KG III odkładać – odłożyć, KG II odkładam, –sz odłożę, –ysz
KG III odpinać – odpiąć, KG I odpinam, –sz odepnę, ~niesz
9
KG III odpoczywać – odpocząć, KG I odpoczywam, –sz odpocznę, ~niesz
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
KG III odwiedzać – odwiedzić, KG II odwiedzam, –sz odwiedzę, –isz
KG III oglądać – obejrzeć, KG II oglądam, –sz obejrzę, –ysz
KG I okazywać się – okazać się, KG I 3rd pers. okazuje się 3rd pers. okaże się
KG I opiekować się – opiekuję się, –esz –
KG III opowiadać – opowiedzieć, KG III opowiadam, –sz opowiem, –sz
KG III otwierać – otworzyć, KG II otwieram, –sz otworzę, –ysz
KG I pakować (się) – spakować (się), KG I pakuję, –esz +
KG II palić – palę, –isz –
KG III pamiętać – pamiętam, –sz –
KG III pamiętać (coś) > A. – zapamiętać, KG III pamiętam, –sz +
KG II patrzeć or patrzyć na kogoś – (popatrzeć, KG II) patrzę, –ysz +
KG II patrzyć or patrzeć na kogoś – (popatrzyć, KG II) patrzę, –ysz +
Verb aspect pairs
307
308
KG III pękać; (coś) pęka komuś > D. – pęknąć, KG I 3rd pers. pęka 3rd pers. pęknie
KG I pić; see: wypijać / wypić – (wypić, KG I) piję, –esz +
KG I piec – upiec, KG I piekę, pieczesz +
KG I pisać – (napisać, KG I) piszę, –esz +
KG I planować – zaplanować, KG I planuję, –esz +
KG II płacić – zapłacić, KG II płacę, – isz +

Verb aspect pairs
KG I płakać – płaczę, –esz –

KG II pochodzić – pochodzę, –isz –
KG II podchodzić – podejść, KG I podchodzę, –isz podejdę, podejdziesz
KG III podobać się – (spodobać się, KG III) podobam się, –sz +
KG I podróżować – podróżuję, –esz –
KG I pokazywać – pokazać, KG I pokazuję, –esz pokażę, –esz
9
KG II potrafić + infinitve – potrafić, KG II potrafię, ~fisz +
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
KG I potrzebować – potrzebuję, –esz –
– powinien + infinitive – powinienem, –eś –
– powinna + infinitive – powinnam, –aś –
– powinno + infinitive – powinno –
– – powiedzieć, KG III – powiem, –sz
KG III powtarzać – powtórzyć, KG II powtarzam, –sz powtórzę, –ysz
KG I poznawać – poznać, KG III poznaję, –esz poznam, –sz
KG I pozostawać – pozostać, KG I pozostaję, –esz pozostanę, ~niesz
KG I pracować – pracuję, –esz –
KG I proponować – zaproponować, KG I proponuję, –esz +
KG II prosić – poprosić, KG II proszę, prosisz +
– proszę + infinitve – –
– proszę o > A. – poproszę proszę, prosisz +
– proszę pana / panią or pani – poproszę proszę, prosisz +
KG II prowadzić coś > A. – poprowadzić, KG II prowadzę, – isz +
KG I próbować – spróbować, KG I próbuję, –esz +
KG III przedstawiać (się) – przedstawić (się), KG II przedstawiam, –sz przedstawię, ~wisz
KG III przeglądać się – przejrzeć się, KG II przeglądam się, –sz przejrzę się, –ysz
KG I przejmować się – przejąć się, KG I przejmuję się, –esz przejmę się, ~miesz

KG I przelatywać – przelecieć, KG II przelatuję, –esz przelecę, –isz
KG III przeliczać – przeliczyć, KG II przeliczam, –sz przeliczę, –ysz
KG III przepraszać – przeprosić, KG II przepraszam, –sz przeproszę, ~osisz
KG III przeprowadzać (się) – przeprowadzić (się), KG II przeprowadzam, –sz przeprowadzę, – isz (się)
KG III przeszkadzać – przeszkodzić, KG II przeszkadzam, –sz przeszkodzę, –isz
KG III przeżywać – przeżywam, –sz –
KG II przychodzić – przyjść, KG I przychodzę, –isz przyjdę, przyjdziesz
9
KG III przyglądać się czemuś > D. – przyjrzeć się, KG II przyglądam się, –sz przyjrzę się, –ysz się
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
KG II przynosić – przynieść, KG I przynoszę, przynosisz przyniosę, przyniesiesz
KG III przypominać sobie – przypomnieć sobie, KG II przypominam, –sz przypomnę, –isz (sobie)
KG II radzić komuś > D. – poradzić, KG II radzę –isz +
KG II robić coś > A. – zrobić, KG II robię, ~bisz +
KG II rodzić coś w kimś > L. – zrodzić, KG II rodzę, – isz +
KG II rodzić się – urodzić się, KG II rodzę się, – isz +
KG III rozmawiać – (porozmawiać, KG III) rozmawiam –sz +
KG I rozwiązywać, KG I – rozwiązać, KG I rozwiązuję, –esz rozwiążę, –esz
KG III rozumieć – zrozumieć, KG III rozumiem, –sz +
KG II siedzieć przy czymś > L. – (posiedzieć, KG II) siedzę, –isz +
KG I skakać – skoczyć, KG II skaczę, –esz skoczę, –ysz
KG III składać – złożyć, KG II składam, –sz złożę, –ysz
Verb aspect pairs
309
310
KG III słuchać – posłuchać, KG III słucham, –sz +
słychać (invariable) – – –
KG II słyszeć coś / o kimś > L. – usłyszeć, KG II słyszę, –ysz +
KG I smakować – smakuję, –esz –
KG I snuć coś > A. – snuję, –esz –
KG I spacerować – (pospacerować, KG I) spaceruję, –esz +

KG II spać – śpię, ~pisz –
Verb aspect pairs
KG III spadać – spaść, KG I spadam, –sz spadnę, ~niesz

KG III spędzać – spędzić, KG II spędzam, –sz spędzę, –isz
KG II spieszyć się a. śpieszyć się – spieszę się, –ysz –
KG III spotykać (się) – spotkać (się), KG III spotykam, –sz spotkam, –sz
KG III sprawdzać (się) – sprawdzić (się), KG II sprawdzam, –sz sprawdzę, –isz
KG I sprzedawać – sprzedać, KG III sprzedaję, –esz sprzedam, –sz
9
– stać kogoś na coś (impersonal) – – –
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
– stać – stoję, stoisz –
KG II stać w czymś – (postać), KG II stoję, stoisz +
KG III starać się – (postarać się, KG III) staram się, –sz +
KG I stawać się – stać się, KG I staję się, –esz stanę się, ~niesz
KG I studiować – studiuję, –esz –
KG II szkodzić – 3rd pers. szkodzi –
KG III szukać – (poszukać, KG III) szukam, –sz –
KG I śmiać się – śmieję się, –esz –
KG II śnić się komuś > D. – [coś] się śni komuś –
KG II śpieszyć się or spieszyć się – pośpieszyć się or pospieszyć się śpieszę się, –ysz +
KG III śpiewać coś – zaśpiewać, KG III śpiewam, –sz +
KG II tęsknić – tęsknię, ~nisz –
KG II tłumaczyć – przetłumaczyć, KG II tłumaczę, –ysz +
KG II tracić – stracić, KG II tracę, –isz +
KG III trafiać – trafić, KG II trafiam, –sz trafię, ~fisz
KG II uchodzić (za kogoś) > A. – uchodzę, – isz –
KG II uczyć kogoś > A. – uczę, –ysz –
KG II uczyć się czegoś > G. – nauczyć się, KG II uczę się, –ysz +

KG III umawiać (się) – umówić (się), KG II umawiam, –sz umówię, ~wisz
KG III uprawiać coś > A. – uprawiam, –sz –
KG III uwielbiać – uwielbiam, –sz –
KG II wchodzić – wejść, KG I wchodzę, –isz, wejdę, wejdziesz
KG II widzieć – widzę, –isz –
KG II widzieć – zobaczyć, KG II widzę, –isz zobaczę, –ysz
KG III wiedzieć – wiem, –sz –
9
KG II wierzyć – uwierzyć, KG II wierzę, –ysz +
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
KG III witać – powitać, KG III witam, –sz +
KG II woleć – wolę, –isz –
KG III wracać – wrócić, KG II wracam, –sz wrócę, –isz
KG III wspominać coś > A. – wspominam, –sz –
KG I współczuć – współczuję, –esz –
KG I wstawać – wstać, KG I wstaję, –esz wstanę, ~niesz
KG III wybierać się – wybrać się, KG I wybieram się, –sz wybiorę się, wybierzesz się
KG II I wychodzić – wyjść, KG I wychodzę, –isz wyjdę, wyjdziesz
KG II II wychodzić na > A. – [coś] wychodzi na –
KG III wyjeżdżać – wyjechać, KG I wyjeżdżam, –sz wyjadę, wyjedziesz
KG I wynajmować – wynająć, KG I wynajmuję, –esz wynajmę, ~miesz
KG III wypijać – wypić, KG I wypijam, –sz wypiję, –esz
KG III wysiadać – wysiąść, KG I wysiadam, –sz wysiądę, wysiądziesz
Verb aspect pairs
311
312
– wystarczać – wystarczyć [czegoś] wystarcza [czegoś] wystarczy
KG III wysyłać – wysłać, KG I wysyłam, –sz wyślę, –esz
KG III wzbudzać – wzbudzić, KG II wzbudzam, –sz wzbudzę, –isz
KG III zabierać (się) – zabrać (się), KG I zabieram, –sz zabiorę, zabierzesz
KG I zachowywać (się) – zachować (się), KG III zachowuję, –esz zachowam, –sz
KG III zachwalać – zachwalić, KG II zachwalam, –sz zachwalę, –isz
KG III zaczynać – zacząć, KG I zaczynam, –sz zacznę, ~niesz

Verb aspect pairs
KG III zaczynać (się) – zacząć (się), KG I [coś] zaczyna (się) [coś] zacznie (się)
– – zaginąć, KG I – zaginę, ~niesz
KG I zajmować się – zająć się, KG I zajmuję się, –esz zajmę się, ~miesz się
KG III zakładać – założyć, KG II zakładam, –sz założę, –ysz
KG III zamawiać – zamówić, KG II zamawiam, –sz zamówię, ~wisz
KG III zamieniać – zamienić, KG II zamieniam, –sz zamienię ~nisz
9
KG III zamykać – zamknąć, KG I zamykam, –sz zamknę ~niesz
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
KG I zapamiętywać – zapamiętać, KG III zapamiętuję, –esz zapamiętam, –sz
KG I zapisywać się – zapisać się, KG I zapisuję się, –esz zapiszę się, –esz
KG III zapominać – zapomnieć, KG II zapominam, –sz zapomnę, –isz
KG III zapraszać – zaprosić, KG II zapraszam, –sz zaproszę, zaprosisz
KG III zaprzyjaźniać się – zaprzyjaźnić się, KG II zaprzyjaźniam się, –sz zaprzyjaźnię się, ~nisz
KG III zarabiać – zarobić, KG II zarabiam, –sz zarobię, ~bisz
KG III zaradzać – zaradzić, KG II zaradzam, –sz zaradzę, –isz
KG III zastanawiać się – zastanowić się, KG II zastanawiam się, –sz zastanowię się, ~wisz
KG III zasypiać – zasnąć, KG I zasypiam, –sz zasnę, zaśniesz
KG I zatrzymywać się – zatrzymać się, KG III zatrzymuję się, –esz zatrzymam się, –sz
KG III zawiadamiać – zawiadomić, KG II zawiadamiam, –sz zawiadomię, ~misz
– zdarzać się – zdarzyć się [coś] się zdarza [coś] się zdarzy
KG III zerkać – zerknąć, KG I zerkam, –sz zerknę, ~niesz
KG III zjadać; see: jeść – zjeść, KG III zjadam, –sz zjem, –sz
KG III zjeżdżać – zjechać, KG I zjeżdżam, –sz zjadę, zjedziesz
KG III zmieniać – zmienić, KG II zmieniam, –sz zmienię, ~nisz
KG III znać – see: poznawać / poznać znam, –sz –
KG III znać coś / kogoś > A. – (poznać), KG III; see: poznawać znam, –sz +
KG I znajdować się – znajduję się, –esz –

KG III znikać – zniknąć, KG I znikam, –sz zniknę, ~niesz
– – zobaczyć, KG II – zobaczę, –ysz
KG I zostawać kimś; rarely – zostać, KG I zostaję, –esz zostanę, ~niesz
KG III zostawiać – zostawić, KG II zostawiam, –sz zostawię ~wisz
KG III zwalczać – zwalczyć, KG II zwalczam, –sz zwalczę, –ysz
KG III zwiedzać – zwiedzić, KG II zwiedzam, –sz zwiedzę, –isz
KG III zwracać się – zwrócić się, KG II zwracam się, –sz zwrócę się, –isz
9
KG III żegnać się z kimś – pożegnać się, KG III żegnam się, –sz +
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
KG II życzyć komuś > D. – życzę, –ysz –
czegoś > G.
KG I żyć – żyję, –esz –
Declension of the word się

N. –
G. siebie or się*
D. sobie
A. siebie or się
I. sobą
L. (o, na, przy etc.) sobie *Attention – The word się is never used at the beginning of a sentence.
Verb aspect pairs
313
Abbreviations and symbols
Abbreviations – symbols
abbr – abbreviation imperf. – imperfective verb
adj. – adjective inf. – infinitive
adv. – adverb KG – inflection
ALT. – vowel or consonant change perf. – perfective verb
comp. – comparative pers. – person
excl. – exclamation pl – plural
imp. – imperative sg – singular
l. – lesson superl. – superlative
Cases
N. Nominative I. Instrumental
G. Genitive L. Locative
D. Dative V. Vocative
A. Accusative
Genders
singular plural
(m.) – masculine
(mos.) – masculine–personal (m. prs.) – masculine–personal
(m.anim.) – masculine–animate (nm. prs.) – nonmasculine–personal
(m.inanim.) – masculine–inanimate
(f.) – feminine
(n.) – neuter
Symbols
~ word element along with the inflected ending
/ a form derived from a word following this symbol
‘‘ definition
+ combination of preposition with appropriate grammatical case
> verb syntactic collocation (applies to other parts of speech)
–ø zero morphology; this symbol indicates the lack of an inflected ending
I, II, III conjugation number
– no perfective counterpart (often in the context of the sentence)
() potential form
(–) plurale tantum (noun that only exists in the plural); no gender is given
° indicates a imperfective verb in the dictionary placed after each lesson
°° indicates a perfective verb in the dictionary placed after each lesson
314
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Bibliography
Bibliography
Recommended grammar and exercise books:

 K1998;
ita Małgorzata, Wybieram gramatykę, Uniwersytet Śląski, Katowice
t. I – ważne rozdziały: Dźwiękowa strona języka (fonetyka);
Podręczny indeks terminologii gramatycznej (w języku polskim,
angielskim, francuskim, niemieckim i rosyjskim).

INTERENT: Gramatyka języka polskiego (w wersji polskiej i angielskiej):
http://grzegorj.w.interia.pl/gram/ispol/gram1.html; użyteczne tabele oraz
kodyfikacja języka polskiego opracowana dla obcojęzycznego użytkownika.
 iodunka Władysław, Wróbel Janusz, Polska po polsku, Interpress, Warszawa
M
1986, t. II – informacje gramatyczne w języku francuskim i angielskim.
 yzik Józef, Przygoda z gramatyką, Universitas, Kraków 2000 – tabele
P
gramatyczne: ss. 46, 112, 137, 185, 226, 267, 411.
Adres: http://www.universitas.com.pl/index.php?PST=szukanie&KAT=38
Recommended dictionaries for foreigners:

 MDictionary
ędak Stanisław, Słownik form koniugacyjnych czasowników polskich.
of Polish Verb Patterns. Dictionnaire de la conjugaison des
verbes polonais. Universitas, Kraków 1997, ss. 1056 – wzory odmiany dla
17 tysięcy czasowników (podział na czasowniki niedokonane i dokonane)
oraz indeks par aspektowych.
 ędak Stanisław, Słownik form koniugacyjnych czasowników polskich
M
– wersja nowa i skrócona, Universitas, Kraków 2004, ss. 364 – wzory
odmiany dla ponad 6 tysięcy czasowników (podział na czasowniki
niedokonane i dokonane).
 ędak Stanisław, Dictionnaire de la déclinaison des substantifs polonais.
M
a Dictionary of Polish Declensions. Odmiana rzeczowników polskich,
Presses Universitaires du Mirail Toulouse 2001 (France), ss. 370 – wersja
francuska; wzory odmiany dla 20 tysięcy rzeczowników.
Adres: pum@univ– tlse2.fr; księgarnie internetowe: Amazon, Fnac.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Bibliography
 Mpolska
ędak Stanisław, Słownik odmiany rzeczowników polskich – reedycja
wydania francuskiego, Universitas, Kraków 2003, ss. 321 – tzw.
indeks a tergo.
 ędak Stanisław, Praktyczny słownik łączliwości składniowej
M
czasowników polskich. A Practical Dictionary of Polish Verbal
Collocations, Universitas, Kraków 2005, ss. 773.
Recommended Polish-Polish dictionaries

 Kz indeksem
urzowa Zofia, Ilustrowany słownik podstawowy języka polskiego wraz
pojęciowym wyrazów i znaczeń, Universitas, Kraków 2005,
s. 560, wyd. II.
 łownik współczesnego języka polskiego pod red. B. Dunaja, Wilga,
S
Warszawa, 1996, ss. 1393.
316
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Bibliography
Stanisław Mędak,
born in KIELCE; senior lecturer of applied linguistics at CENTRUM JĘZYKA
I KULTURY POLSKIEJ W ŚWIECIE (http://www.uj.edu.pl/Polonia/pl.) of the
Jagiellonian University in Cracow. Since 1981 engaged in teaching Polish
as a foreign language in Poland and abroad (Switzerland – Genève, Czech
Republic – Charles University in Prague, France – UTM Toulouse, INALCO and
Sciences Po in Paris). Author of numerous publications for foreign students
including A Selection of Tests in Polish – Język polski à la carte (Jagiellonian
University – Cracow 1995), I Want to Speak Polish. Polish for the Beginners
– Chcę mówić po polsku (English, German and French version; WSiP –
Warsaw 1996, 1997), Dictionary of Polish Verb Patterns – Słownik form
koniugacyjnych czasowników polskich Ja, ty i on... (Universitas – Cracow
1997), Dictionnaire de la déclinaison des substantifs polonais (PUM Toulouse
– France 2001), What with what. Exercises in Polish Syntax for Advanced
Students – Co z czym? (Universitas – Cracow 2002), Dictionary of Polish
Noun Declensions – Słownik odmiany rzeczowników polskich (Universitas
– Cracow 2003), A Practical Dictionary of Polish Verb Patterns – Słownik
form koniugacyjnych czasowników polskich (Universitas – Cracow 2004,
new edition), A Grammar of Numerals with exercises – Liczebnik też się
liczy! (Universitas – Cracow 2004), A Practical Dictionary of Polish Verbal
Collocations – Praktyczny słownik łączliwości składniowej czasowników
polskich (Universitas – Cracow 2005), Apprendre le polonais par les
textes (with C. Bruley–Meszaros and B. Biela); L’Harmattan Paris–Budapest–
Kinshasa–Torino–Ouagadougou, 2005), W świecie polszczyzny (textbook –
level C2, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP – Kielce 2006), Świat polszczyzny.
Zeszyt ćwiczeń. (exercices – level C2, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP –
Kielce 2006. Translator of J. Ziegler’s La Suisse lave plus blanc – Milczący sejf
(Wydawnictwo Literackie – Cracow 1991). Is also the author of the self-help
manual Jak się nie nudzić na emeryturze (How not to be bored by retirement),
Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków 2010.
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Notes
318
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9
Book
+
Perfect for self-access learning CD
The intensive course POLSKI raz a dobrze

is a fast and efficient way to learn the Polish language for those who want
to use it on an everyday basis. This book will teach you how to discuss
matters of business, the Internet, or even love, as well as to get by at the
POLSKI raz a dobrze

doctor’s, at restaurants, or in a bike shop.
The Course
•3 0 lessons comprising present-day dialogue and extensive vocabulary with
POLISHH
translations
• Up-to-date topics including business, the Internet, bank, cinema, theatre POLSKI raz a dobrze
• Everyday life in Poland; practical information
• Vocabulary with over 230 aspectual pairs
POLISH for Foreigners

The Exercises
• 80 tasks with key
• Test yourself! – repetition exercises
for Foreigners
• Simple graphics and grammatical explanations
The CD
• All lessons in audio format
• Conversations recorded by professional Polish actors
BOOK
• Student-friendly • Modern language
• Everyday conversations
European Council Levels: A1, A2, B1 AUDIO
O CD • Grammar and vocabulary
• Exercises
W ofercie LINGO:
• samouczki + pakiet multimedialny
• rozmówki + audio CD
• repetytoria i niezbędniki AN INTENSIVE COURSE FOR BEGINNERS
www.jezykinieobce.pl wydawnictwo LINGO
99c885513ab04d96173647f96d3ca404
9

Polski Raz A Dobrze Wersja Angielska Stanislaw Medak Ebookpoint - PL

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Polski Raz A Dobrze Wersja Angielska Stanislaw Medak Ebookpoint - PL

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Book

The intensive course POLSKI raz a dobrze

POLSKI raz a dobrze

POLISH for Foreigners

• repetytoria i niezbędniki AN INTENSIVE COURSE FOR BEGINNERS

AN INTENSIVE COURSE FOR BEGINNERS

ebookpoint kopia dla: Marcin Szymanski marszym81@wp.pl

© Copyright by Wydawnictwo Lingo sp.j., Warszawa 2011

Skład i łamanie: Studio 27

ebookpoint kopia dla: Marcin Szymanski marszym81@wp.pl

Kraków, May 8th, 2010.  Stanisław Mędak

Prepositions that take the Locative.

Problem topics 298

Letters and sounds

dz + i dziadek, dzień, dziesięć, dziewczyna, dziewięć, dziś

ż Ż = (rz) papież, wrażliwy, żaba, że, żyć

6 sześć domów sześć pań sześć piw sześciu panów

300 trzysta trzystu

Grammatical explanation – see lesson 25, page 236

dwunasty dwunasta dwunaste

1. Edgar chce mieszkać

01 MARTA: – Good morning.

*Translation of the dialogue marked in colour

The masculine gender is further divided into three subgenders:

Basic Vocabulary for lesson 1

°mieć (mam, –sz) – to have

czy – particle used in Marta (f.); G. – y

poniedziałek (m.inanim.); G. teraz – now

Phrases and basic expressions for lesson 1

Za tydzień / za miesiąc. – In a week / in a month.

Expressions / Supplementary Phrases

How does it work?

The Nominative (singular) – why and when?

Structures with the Nominative:

Kto jest w Fundacji Nowa Polska?

Kto to (jest) ?  To (jest ) dyrektor.

The noun – grammatical genders.

m. ten (dyrektor, podręcznik)

Functions of the word to in sentences

It’s worth knowing

1. Please answer the questions as in the example.

1. Jak nazywa się dyrektor?

2. Jak nazywa się Fundacja?

3. Jak nazywa się Agata?

4. Jak nazywa się Marta?

5. Jak (ty) się nazywasz?

1. Kto to jest Marta?

2. Kto to jest Agata?

3. Kto to jest Edgar?

1. Who is it? ..................................................... .

2. Thank you. ..................................................... .

3. See you. ..................................................... .

4. Edgar, it’s you?! ..................................................... .

Example: The name of the author of the coursebook

1. Ja nazywam się ..................................................................

2. Ty nazywasz się ..................................................................

3. On nazywa się ..................................................................

4. Ona nazywa się ................................................................

5. Ten pan nazywa się ...........................................................

6. Ta pani nazywa się ............................................................

7. Ta studentka nazywa się ....................................................

8. Ten student nazywa się ......................................................

1. Czy dyrektor nazywa się Green?

Kraków, May 8th, 2010. Stanisław Mędak

1. Edgar chce mieszkać

01 MARTA: – Good morning.

1. Please answer the questions as in the example.

1. Jak nazywa się dyrektor?

2. Jak nazywa się Fundacja?

3. Jak nazywa się Agata?

4. Jak nazywa się Marta?

5. Jak (ty) się nazywasz?

1. Kto to jest Marta?

2. Kto to jest Agata?

3. Kto to jest Edgar?

1. Who is it? ..................................................... .

2. Thank you. ..................................................... .

3. See you. ..................................................... .

4. Edgar, it’s you?! ..................................................... .

1. Ja nazywam się ..................................................................

2. Ty nazywasz się ..................................................................

3. On nazywa się ..................................................................

4. Ona nazywa się ................................................................

5. Ten pan nazywa się ...........................................................

6. Ta pani nazywa się ............................................................

7. Ta studentka nazywa się ....................................................

8. Ten student nazywa się ......................................................

1. Czy dyrektor nazywa się Green?

2. Edgar w Fundacji Nowa

1. Czy to jest twoje miasto?

2. Czy to jest twoja babcia?

3. Czy to jest twój ukochany kwiat?

4. Czy to jest twoja mama?

5. Czy to jest twój dziadek?

1. miasto – NOWY JORK

4. kraj – STANY ZJEDNOCZONE / USA

5. rodzina – dziadek, babcia, mama

03 KAPITAN: – Mówi kapitan Czartoryski. Witam na

1. Czyja to jest koleżanka?

2. Czyja to jest chusteczka?

3. Czyje życie jest pełne niespodzianek?

4. Czyje to jest biuro?

5. Czyj to jest e–mail?

3. Chcę popatrzeć na Kraków.

1. (ty) ........ spotkanie za tydzień.

2. Ona ............... spotkanie jutro.

3. Pani .......... spotkanie pojutrze.

4. (my) ................. spotkanie wieczorem.

5. Oni ................. spotkanie rano.

1. biurko? ..................... to jest biurko?

2. Edgar? ..................... to jest kolega?

3. chusteczka? .............. to jest chusteczka?

4. pan Green? .................. to jest dyrektor?