LECTURE#____ LECTURE#____

MGA ANYONG LUPA AT TUBIG MGA ANYONG LUPA AT TUBIG

ANYONG LUPA ANYONG LUPA

• Pangunahing lugar panirahan • Pangunahing lugar panirahan
• Nakapagdulot sa ng malaking impluwensiya sa kultura at pamumuhay. • Nakapagdulot sa ng malaking impluwensiya sa kultura at pamumuhay.
• Likas natanggulan o depensa – bundok • Likas natanggulan o depensa – bundok
• Taglay ang mga yamang-mineral • Taglay ang mga yamang-mineral
• Pagsasaka , Pastulan • Pagsasaka , Pastulan
• Materyales, herbal na gamot, bunga • Materyales, herbal na gamot, bunga
• Panirahan ng mga hayop • Panirahan ng mga hayop
• Ambag sa paghubog ng uri ng pamumuhay o kabihasnan • Ambag sa paghubog ng uri ng pamumuhay o kabihasnan

BULUBUNDUKIN BULUBUNDUKIN
– hanay ng mga bundok – hanay ng mga bundok
• HIMALAYAS – 2,414 km. • HIMALAYAS – 2,414 km.
• Hindu Kush – Afghanistan • Hindu Kush – Afghanistan
• Pamir – Pakistan, Afghanistan, Tajikistan • Pamir – Pakistan, Afghanistan, Tajikistan
at Krygystan at Krygystan
• Tien Shan – Hilagang Asya • Tien Shan – Hilagang Asya
• Ghats – Timog Asya • Ghats – Timog Asya
• Ural –Kanlurang Asya • Ural –Kanlurang Asya
• Caucasus – Azerbaijan, Georgia, Russia at, Armenia • Caucasus – Azerbaijan, Georgia, Russia at, Armenia

BUNDOK BUNDOK
• Mt. Everest – nakahanay sa Himalayas. Pinakamataas na bundok. • Mt. Everest – nakahanay sa Himalayas. Pinakamataas na bundok.
• K2 – (Pakistan / China) – Pangalawa sa pinakamataas na bundok sa • K2 – (Pakistan / China) – Pangalawa sa pinakamataas na bundok sa
mundo. mundo.
• Mt. Kanchenjunga – Pangatlo sa • Mt. Kanchenjunga – Pangatlo sa
pinakamataas na nasa Himalayas din pinakamataas na nasa Himalayas din

BULKAN BULKAN
• Dahil sa ang Insular Southeast Asia ay nakalatag sa Pacific Ring of Fire • Dahil sa ang Insular Southeast Asia ay nakalatag sa Pacific Ring of Fire
– Humigit kumulang sa – Humigit kumulang sa
300 ang aktibong bulkan sa Asya. 300 ang aktibong bulkan sa Asya.
Aktibong Bulkan - Semeru, Krakatoa, Fuji, Pinatubo, Aktibong Bulkan - Semeru, Krakatoa, Fuji, Pinatubo,
Taal at Mayon Taal at Mayon

TALAMPAS O KAPATAGAN SA TAAS NG BUNDOK TALAMPAS O KAPATAGAN SA TAAS NG BUNDOK

• Tibetan Plateau – Pinakamataas na talampas sa mundo. (16,000 • Tibetan Plateau – Pinakamataas na talampas sa mundo. (16,000
talampakan) – Roof of the World. talampakan) – Roof of the World.
• Deccan Plateau – nasa katimugang bahagi ng Indo- • Deccan Plateau – nasa katimugang bahagi ng Indo-
Gangentic Plain ng India Gangentic Plain ng India

DISYERTO DISYERTO
• Gobi Dessert – pinakamalaki sa Asya at pang-apat sa mundo. • Gobi Dessert – pinakamalaki sa Asya at pang-apat sa mundo.
Makikita rin ang iba pang disyerto tulad ng: Taklamakan , Kara Kum at Makikita rin ang iba pang disyerto tulad ng: Taklamakan , Kara Kum at
mga disyerto sa Iraq, Iran, Saudi Arabia at India mga disyerto sa Iraq, Iran, Saudi Arabia at India

KAPULUAN O ARKIPELAGO KAPULUAN O ARKIPELAGO

• Pangkat ng mga pulo na marami sa Asya. • Pangkat ng mga pulo na marami sa Asya.
• Indonesia – pinakamalaking archipelagic state sa buong • Indonesia – pinakamalaking archipelagic state sa buong
mundo. (13,000) mundo. (13,000)
• Pilipinas at Japan • Pilipinas at Japan

PULO PULO
• Pulo – 770 libong milya ang kabuuang sukat ng mga pulo sa Asya. • Pulo – 770 libong milya ang kabuuang sukat ng mga pulo sa Asya.
• Cyprus • Cyprus
• Andaman • Andaman
• Sri Lanka • Sri Lanka
• Maldives • Maldives
• Borneo • Borneo
• Taiwan at marami pang iba. • Taiwan at marami pang iba.

TANGWAY O PENINSULA TANGWAY O PENINSULA

• Lupain ng mga tangway o anyong lupa na nakausli sa karagatan. • Lupain ng mga tangway o anyong lupa na nakausli sa karagatan.
• Tinatayang nasa tatlong milyong • Tinatayang nasa tatlong milyong
milya kuwadrado ang sukat. milya kuwadrado ang sukat.
• India • India
• Korea • Korea
• Yamal • Yamal
• Arabia • Arabia

KAPATAGAN KAPATAGAN
• Halos sangkapat ( ¼ ) na bahagi ng lupain ng Asya ay kapatagan. • Halos sangkapat ( ¼ ) na bahagi ng lupain ng Asya ay kapatagan.
• Ang Indo- Gangentic Plain at ang malaking bahagi ng Timog- Silangang • Ang Indo- Gangentic Plain at ang malaking bahagi ng Timog- Silangang
Asya ay bahagi nito. Asya ay bahagi nito.
ANYONG TUBIG ANYONG TUBIG
• Nagsisilbing likas na depensa • Nagsisilbing likas na depensa
• Rutang pangkalakalan at paggagalugad • Rutang pangkalakalan at paggagalugad
• Pinagkukunan ng yamang dagat at • Pinagkukunan ng yamang dagat at
yamang mineral yamang mineral
• Ilog- nagsilbing lundayan ng mga unang • Ilog- nagsilbing lundayan ng mga unang
kabihasnan kabihasnan
• Pangkabuhayan • Pangkabuhayan
• Naghuhubog sa uri ng pamumuhay ng • Naghuhubog sa uri ng pamumuhay ng
mga taong nakatira. mga taong nakatira.

KARAGATAN KARAGATAN
- ay katawang tubig sa na - ay katawang tubig sa na
halos nakapaligid sa mga lupain ng halos nakapaligid sa mga lupain ng
daigdig. daigdig.

DAGAT DAGAT
– maalat na katubigan na – maalat na katubigan na
bumubuo sa malaking bahagi ng bumubuo sa malaking bahagi ng
daigdig . daigdig .
- Higit itong maliit sa karagatan - Higit itong maliit sa karagatan
- May hangganan itong mga lupain o - May hangganan itong mga lupain o
nakapaloob sa isang lupain. nakapaloob sa isang lupain.

BAYBAY-ILOG
• Tigris- Euphrates, Indus, Huang Ho -nagsilbing lundayan ng mga
sinaunang kabihasnan sa mundo
- mahahalagang Ilog
• Lena, Ob, Ganghes – sacred river(India) ,
Bramaputra, Yangtze, Amur, Jordan, Chao
Phraya, Mekong, Irrawady at Salween
BAYBAY-ILOG
• Tigris- Euphrates, Indus, Huang Ho -nagsilbing lundayan ng mga
sinaunang kabihasnan sa mundo
- mahahalagang Ilog
• Lena, Ob, Ganghes – sacred river(India) ,
Bramaputra, Yangtze, Amur, Jordan, Chao
Phraya, Mekong, Irrawady at Salween

LAWA LAWA
• Caspian Sea – pinakamalaking lawa sa • Caspian Sea – pinakamalaking lawa sa
mundo mundo
• Lake Baikal – pangalawa sa pinakamaalat • Lake Baikal – pangalawa sa pinakamaalat
na anyong tubig sa buong daigdig na anyong tubig sa buong daigdig
-pinakamatandang ilog (25 milyon taon) -pinakamatandang ilog (25 milyon taon)
-pinakamalalim (1,700 m) sa buong -pinakamalalim (1,700 m) sa buong
mundo mundo
• Aral Sea – pinakamalaking lawa sa Asya • Aral Sea – pinakamalaking lawa sa Asya