You are on page 1of 20

ReadyCult®

Coliform/E.coli • Enterococci
Su örneklerinde, fekal
kontaminasyon ve hijyen indeksi
bakterilerinin hızlı tespiti
• Hızlı
• Steril
• Pratik
• Ekonomik
• Kesin Sonuç

Laboratuvar ve Sağlık Gazetesidir Yıl : 1 • Sayı : 5 • Mayıs - Haziran 2011

Mikrobiyoloji
w w w . o r l a b . co m . t r
i nfo @ o r l a b . co m . t r
Tel: (0312) 285 64 73

Dikkat! Radyasyon çıkabilir


Prof. Dr.
Kadir Halkman
Ankara Üniversitesi
Gıda Mühendisliği Bölümü
Radyasyonun bazen ölümcül, bazen de gelecek nesillere aktarılabilecek denli olumsuz etkileri
olabiliyor. Yüksek dozda radyasyona maruz kalmış bireylerde görülebilecek başlıca hastalıklar ise İnternet kullanımında
şöyle özetleniyor: Kanda ve kan yapan organlarda tahribat, ciltte ateş yanığını andıran yaralar, gözde etik kurallar
katarakt, kısırlık, kanser ve kalıtımsal bozukluklar...
Sayfa 3

Sayfa 4

Batılın geçmişi
Nereden geldiğini bilmeden
yaptığımız hareketler veya
geçmişten getirdiğimiz
herhangi bir mantığı
olmayan korkularımız
Bulaşık makineleri vardır. Bu korkularımıza, Kansere
sadece ev için midir?
inançlarımıza düşünmeden dur diyen gıdalar
taşınmadan inanırız. Peki,
Şimdiye kadar hep bulaşık makinesi batıl inançlarımızı nereden, Kanserin sebebi henüz kesin olarak
istediğinizde yemeklerden sonra ki nasıl getirdik? bilinmemekle beraber, kanser
çileden kurtulmak gelirdi aklımıza. hastalığı için iki grup risk faktörü
Peki ya laboratuvarınızda da aynı bulunuyor. Kanser için risk faktörleri
çileden kurtulabileceğinizi söylesek... yaşam şekillerine, yaşa, cinsiyete ve
Sayfa 7
aile öykülerine bağlı olarak değişiyor.
Sayfa 8 Bir başka risk grubu ise çevresel fak-
törler. Tüm hastalıklarda olduğu gibi
Sanırım kirlendiniz Pazartesi kanser için de beslenmeye çok dikkat
etmek gerekli. Dengeli ve sağlıklı bir
Artık çok geç teknoloji hayatınızdan içeri sızdı. Kirli
ayaklarıyla yaşamınızın her yerinde sizinle beraber
diyetteyim beslenme ile vücudun hastalıklara
karşı direnci kuvvetlenir, hastalıklar
olmaya başladı. Her geçen gün teknolojiyle daha da Biliyoruz pazartesi yine daha kolay atlatılır. Günümüzün en
kirlenecek, ne yapsanız bu kirlilikten kurtulamayacaksınız. diyete başlayacaksı- yaygın ve en tehlikeli hastalıklarından
Cep telefonunuz olmadan yapamayacak, internetsiz nız, ama öncesinde biri olan kansere karşı dikkatli
bunalıma gireceksiniz. Toprağı, temiz havayı her geçen karnınızı afiyetle doyu- olunmalı...
racaksınız. Kendinizi kandır- İşte kansere savaş açacak bazı
gün unutacaksınız. Teknolojinin zararlı ışınlarına maruz
dığınızı birkaç fazla kilonuz gıdalar…
kalacaksınız. Farkında mısınız? Kirlenmeye bağımlı hale
veya göbeğiniz hatırlatacak.
geldiniz. Sonra tekrar, aldığınız
besinlerin üzerindeki kalori
miktarını okuyup almaktan
vazgeçeceksiniz ve pazartesinin
gelmesini beklemeye başlaya-
caksınız. Fakat yine de olmaya-
cak olmayacak.
Sayfa 12
Sayfa 16 Sayfa 18
3

Radyasyon ve yaşam
Radyasyon, 1900’lü yıllarda keşfedilmesi ile ortaya çıkan bir tehlike
değil. Tam aksine ilk çağlardan beri var olan, fakat teknolojinin ve
sanayileşmenin gelişmesi, uranyum elementinin elde edilmesi ve
kullanılması ile etkileri giderek artan bir kavram.
Son dönemlerin en çok tartışılan Peki, neden tehlikeli? 300 rem: 2 saat içinde kusma ve halsizlik başlıyor.
konularından biri radyasyon. Aslına Peki, radyasyon neden tehlikeli bir olgudur ve nelere Yaklaşık 2 hafta sonra saçlar dökülmeye başlıyor. Bir ay
yol açar? Derseniz işte bu noktada konu oldukça ile bir yıl arasında bu kişilerin %90’ı iyileşiyor.
bakılırsa radyasyon doğada daima var olan genişliyor: Çünkü bu ışınlar uzayda saniyede 300 Bin 400 rem: Bir kaç saat içerisinde başlayan bulantı
bir olgu. Radyo ve televizyon iletişimini km gibi çok yüksek bir hızla hareket ediyor ve insan ve kusma dönemini iştahsızlık, halsizlik, ateş ve saç
olanaklı kılan radyodalgaları; tıpta, vücuduna kolaylıkla nüfus ediyor. İşte bu nüfus anında dökülmesi izliyor. Yaklaşık iki hafta sonra ağızda
endüstride kullanılan x-ışınları; da vücudu oluşturan biyolojik hücrelere hasar iltihaplanma görülüyor, ishal ile birlikte hızlı kilo kaybı
verebiliyor hatta hücrelerin kimyasal yapılarını başlıyor. Bu dozda radyasyona maruz kalan kişilerin
güneş ışınları; günlük %50 gibi büyük bir bölümü 2 ile 4 hafta içinde ölüyor.
değiştirmeleri dahi mümkün.
hayatımızda alışkın Doz 600 rem: Bu dozda ölüm oranı %90. Kalanların
olduğumuz radyasyon Elektrik yüklü ışınlar iyileşmesi ise çok uzun süren tedaviler gerektiriyor.
çeşitleri. Elektrik yüklü olan ışınlar saniyenin
binde biri gibi bir sürede hücre
moleküllerini parçalayarak
Radyasyon iyonlarına ayrıştırabiliyor, etrafta
düşünüldüğü gibi bulunan diğer hücreleri fizyolojik
1900’lü yıllarda görevlerini yapamaz duruma
keşfedilmesi ile getirebiliyor ve bunların
ortaya çıkan bir sonunda da o radyasyona
tehlike değil. Tam maruz kalan hücre ya ölüyor
aksine ilk çağlardan ya da işlevini yitiriyor. Burada
beri var olan, fakat ortaya çıkan sorun ise az
teknolojinin ve sayıda hücrenin ölmesi değil
sanayileşmenin yüksek radyasyon sonucu
gelişmesi, uranyum çok fazla sayıda hücrenin
elementinin aniden ölmesi ya da normal
elde edilmesi ve çalışmasının bozulması. Çünkü
kullanılması ile bu canlının sağlığını önemli
etkileri giderek artan ölçüde etkileyen bir durum.
bir kavram. Fakat
tehlikeli olan, hem Radyasyonun kanserojen Peki az dozlardaki etkisi dahi bu denli büyük
doğal yollardan, hem de etkisi olabilen radyasyondan korunmanın yolları
teknolojik gelişmelerin Radyasyonun etkisi hayati önemi neler?
getirdiği kolaylıkların belki de çok olan dokularda da görünür oluyor
bir bedeli olarak sürekli ve fazla ve daha erken ortaya çıkıyor. Çünkü,
dozda maruz kalınan radyasyon bu hücreler daha çabuk çoğaldığından bir Temel Prensipler;
miktarı. Tabi bunun yanında hücredeki hasar, sakat doğan yeni Gereklilik: Net fayda sağlamayan hiçbir radyasyon
hücrelerle çığ gibi büyüyor. uygulamasına izin verilmemeli.
geçtiğimiz yüzyıldaki, Radyasyon ışınları
nükleer bomba Bu ise uzun bir zaman dilimi
denemelerini, nükleer
uzayda saniyede 300 Bin km gibi içerisinde her an bir tümör Etkinlik: Maruz kalınacak dozlar mümkün oldukça
santral kazalarını da çok yüksek bir hızla hareket ediyor olarak sonuçlanabiliyor ki, bu düşük tutulmalı.
unutmamak gerekiyor. ve insan vücuduna kolaylıkla nüfus radyasyonun kanserojen etkisini Kişisel doz-risk sınırları: Alınmasına izin verilen
İşte bunların doğal ortaya çıkarıyor. dozlar sınırlandırılmalı. Amerikan ulusal radyasyondan
bir sonucu olarak
ediyor. İşte bu nüfus anında da korunma konseyince, bir kişinin yılda tüm vücudunun
da hiç farkında vücudu oluşturan biyolojik hücrelere DNA alabileceği maksimum müsaade edilebilir doz, son
varamasak bile bir hasar verebiliyor hatta hücrelerin Radyasyonun en büyük olarak 5000 mrem/yıl olarak belirlenmiştir. Bu
şekilde organlarımız, tehlikesi hücre çekirdeği nedenle de mesleği nedeniyle radyasyon alan kişiler;
dokularımız
kimyasal yapılarını değiştirmeleri içindeki DNA’ların bozulması. kurşun önlük, eldiven, gözlük, boyunluk, paravan
radyasyonla sürekli dahi mümkün. DNA’lardan oluşan vb. koruyucular ve kurşun camlar yaygın olarak
etkileşim halinde. Bu kromozomların yapılarının kullanılmakta. Koruyucu aygıtların kalınlıkları 0,255 -
etkileşim bazen ağır sonuçlar doğururken kimi zaman değişmesi, taşıdığı sırların kaybolması ve yeni genetik 0,5-1 mm gibi kurşun eşdeğeri olarak belirlenmiştir.
da haberimiz dahi olmadan vücudumuzun içinden geçip yapılı hücreler haline dönüşmesi sonucunda ebeveyne
gitmekte. benzemeyen yeni bir genotip ortaya çıkıyor. İşte bu Kişisel Koruyucular
farklılaşmaya mutasyon deniliyor. Eğer bu durum, Kurşun önlük olarak pratikte en çok 0,50 mm kurşun
Miktar kilit nokta bireyin üreme hücrelerinde gerçekleşirse radyasyondan eşdeğeri koruyucu önlükler kullanılıyor. 1 mm önlükler
Maruz kalınan doğal radyasyon seviyesinin büyüklüğü kaynaklanan bu değişiklik gelecek nesillere de daha iyi korudukları halde oldukça ağır. Kurşun
radyasyonun neden olduğu tehlikelerde kilit bir rol aktarılıyor. koruyucuların içerisindeki kurşun tabakalarının
oynamakta ki, bu söz konusu seviyeyi belirleyen çatlama riski nedeniyle kurşun önlükler katlanmamalı,
birçok etken var: Yaşanılan yer, bu yerin toprak yapısı, Kısa süreli ve az doz
saklanırken askıya asılmalı.
barınılan binalarda kullanılan malzemeler, mevsimler, Tüm bunların yanında kişilerin kısa süreli radyasyon
kutuplara olan uzaklık ve hava şartları bu nedenlerden dozuna maruz kalması da bazı olumsuz sonuçlar
sadece bir kısmı. Bunun yanında yağmur, kar, alçak doğurabiliyor. Örneğin, Mesafe
basınç, yüksek basınç ve rüzgar yönü gibi etkenler de 50 rem: Kandaki akyuvar sayısında geçici bir değişiklik Tıbbi işlem sırasında kullanılan radyoaktif kaynakla
doğal radyasyon seviyesinin büyüklüğünü belirleyen meydana getiriyor. veya radyasyon cihazı ile ışınlamanın yapıldığı sırada
100 – 200 rem: 3 saat içerisinde kusma ile birlikte aradaki mesafe ne kadar fazla ise o kadar az doza maruz
nedenlerden.
yorgunluk ve iştahsızlık görülüyor. İyileşme için birkaç kalınır.
hafta süreye ihtiyaç var.
4

İnternet kullanımında etik kurallar


Merhaba, reklamlar var. Solitin örneğinde -Size gelen her iletiye inanmayın. Solitin Afrika ülkesinde
olduğu gibi bazı iletiler ise toplumu örneğinde olduğu gibi, böylesi bir ileti yaşıyorum,
Meslektaşlarımızı defalarca uyardık,
karamsarlığa sürüklüyor. aldığınızda; merak etmeyin, endişe çocuğum Prof. Dr.
yine uyaralım, hatırlatalım.
etmeyin. İyi niyetinizle bu gibi haberleri İngiltere’de
İnsanlar, neden böyle haberleri Kadir Halkman
Elektronik posta adreslerimize sıklıkla yayarak internette kirliliğin artmasına hastanede yatıyor,
uydururlar ve yayarlar anlamak Ankara Üniversitesi
çeşitli e-postalar geliyor. Kimisi araç olmayın. İyi niyetlilik ile sazanlık çok param var Gıda Mühendisliği Bölümü
mümkün değil. Bunların, en azından,
arkadaşımızdan sıcak bir merhaba, arasında çok ince olan çizgiyi atlamayın. ama ülke dışına
acemi internet kullanıcıları aracılığı
kimisi arkadaşları bilgilendirmek ya da Gerçekten acil iletilmesi nakit olarak çıkaramıyorum,
ile geçerli e-posta adresleri toplayıp,
yardım istemek vb. konularda oluyor. gereken önemli bir bana yardım edin parayı
e-posta üzerinden reklam verme amaçlı
Ancak, İnternette akıl almaz boyutta konu olduğunda, sizin hesabınıza aktarayım
olduğu defalarca tekrarlandı.
bilgi kirliliği olduğu da açık. Asılsız pek mikrobiyoloji.org sonra paylaşırız” ya da
çok haber hızla yayılabiliyor. İnternet, cep telefonu gibi yenilikler, ve/ veya kimyaevi. “piyangodan şu kadar
günlük hayatımızda vazgeçilmez oldu. org üzerinden para kazandınız” gibi
Son saçmalıklardan birisi solitin.
Bunları kullanmanın araba kullanmak size gereken bilgi bir ileti aldığınızda
Neymiş efendim; böbrek hastalığı
gibi yasalarla belirlenmiş kuralları yok. veriliyor. Bu inanmayın. Arkasından
yapıyormuş, şizofreni ile ilişkiliymiş, bu
Bu durumda kullanıcılar, bu konuda sitelerin uzmanları, size bir bankada hesap
konuda araştırmalar engelleniyormuş,
etik davranışları kendileri oluşturuyor. yurt içi ve yurt açtırmanız ve hesap
miş miş miş ve de …muş muş muş.
dışı pek çok hızlı numarası ile şifreyi
alarm sisteminin göndermeniz istenecektir.
sadece üyesi değil, 20-30€ gibi küçük bir
zaten bir parçasıdır. Size miktarı riske atabilirsiniz
gelen böylesi bir haber olduğunda lütfen ama bilin ki dolandırıcılar bu şekilde
doğruluğunu denetleyin. Mikrobiyoloji. geçiniyorlar.
org ve kimyaevi.org bu konularda destek
-Her ne sebeple olursa olsun, banka
birimleridir.
adresinden gelmiş gibi görülse bile
Örneğin, işlerinin yoğun olduğunu
Tümüyle uydurma bir haber. Haberde -Peki, gelen haberden çok etkilendiniz. e-posta ile gelen bir iletiye şifrelerinizi
bildiğim arkadaşımı cep telefonundan
ismi geçen kişiler gerçekte yok. Ya da çok hoş bir fıkra aldınız bunu asla vermeyin.
arayacaksam kısa çaldırıp kapatmam
Ya da “Bill Gates servetini dağıtıyor, bu dostlarınızla paylaşmak istiyorsunuz.
gerekli. Bunun anlamı konturum azaldı -Ve son olarak, açık alanlarda şifresiz
iletiyi ne kadar çok kişiye dağıtırsan o Bu koşulda lütfen size gelen e-posta
ya da ücret sana gelsin değil. “Ben internet erişimi kullanıyorsanız,
kadar fazla pay alacaksın” gibi tümüyle iletisinin gövde kısmında (asıl
şu anda uygunum, sen de uygunsan bilgisayarınızdaki tüm bilgilere
asılsız haberler de geliyor. yazıda) varsa, tüm e-posta adreslerini
görüşelim” şeklindedir. Ya da birisi beni başkalarının erişmesinin mümkün
silin ve adres defterinizde bu iletiyi
Bill Gates servetini niye dağıtsın ki? aradığında uygun değilsem, meşgule olduğunu asla unutmayın.
göndereceğiniz
Geçenlerde Almanya’da yaşayan bir düşürürüm. Anlamı, “aradığını gördüm,
şu anda konuşamam, seni arayacağım”. adresleri bcc/ gizli
meslektaşımdan kişisel e-posta adresime Arayan kişi bir daha arar. Anlamı “acil satırına yazın. Net
bu konuda bir ileti geldi. Hiç üşenmeden görüşmem gerek”. Bir daha meşgule etik kurallarının
saydım, tam olarak 1716 e-posta adresi düşürürsem arayan, bana kısa mesaj en önemlisi budur.
tek bir iletide görülüyordu. atmalı.
Kural değil ama
Bu gibi haberlerin çok büyük çoğunluğu İnternet kullanımında etik kurallar “net- şunları da aklınıza
aktif e-posta adreslerinin toplanması ve etik” olarak tanımlanıyor.
tutun:
reklam veren kuruluşlara bu adreslerin Net-etik kurallarının en önemli 2 tanesi
satılması içindir. Bir kısmında gizli -”Bilmem hangi
şunlardır:

Dünya Akreditasyon Günü


Uluslararası Laboratuar Akreditasyon
Birliği (ILAC) ve Uluslararası
Akreditasyon Forumu’nun (IAF) birlikte
oluşturdukları uluslararası bir girişim olan
Dünya Akreditasyon Günü 9 Haziran’da
kutlanacak. Dünya Akreditasyon Gününün
bu yılki teması Akreditasyon faaliyetlerinin
kamu düzenlemelerinde fayda sağlayacak
kullanımı olarak belirlendi.
Dünya Akreditasyon Günü, çeşitli
düzenleme gereksinimlerini karşılamak
üzere kullanılacak denetim, onaylama ve
değerlendirme işlerinde akreditasyondan
nasıl istifade edileceğini göstermek ve
akreditasyonun nüfuz alanını genişletmek
bakımından akreditasyon camiasına önemli
bir imkân sunuyor.
6

Gereksiz demeyin; icat icattır


Ampulün, rum. Herkesin aklında yer edinmiş bir icat edilen bu cüzdanın özelliği; kapalı nin dibine inildiğini belirtmek istiyorum.
manzara sonuçta; önünde birçok fast vaziyette cebinizdeyken herhangi bir ışık Neden derseniz hemen açıklayayım ;
telefonunun icadı food çeşidi duran bilgisayar başında bir yayması, sadece siz paranızı almak için birincisi bu çanta özellikle dikkat çekme-
obez. Bu icada ihtiyaç duyacak kesim de cüzdanınızı açtığınızda buradaki sensör si için kırmızı renkte tasarlanmış ki bu
kadar ses getirmese bu tip insanlardır. Aslına baktığımızda sayesinde ışığının yanmasıdır. Ülkemiz detayı ürünün resminden de fark etmiş-
de bunlar da icat. bize uzak bir manzara olmasına karşın
fast food alışkanlıklarımız arttığı da
şartlarında gerçek anlamda kullanılabilir
bir icat sayılır. Malum birçok yerde
sinizdir. Resimden fark edemeyeceğiniz
detay ise bu ürünü ilginç bir buluş yapan
diğer bir gerçek. Sonumuz hayır ola. bulunan seyyar satıcıların çokluğu, bir özelliktir. Çanta entegre edilmiş bir
Göremiyorum eksik mi ? gecenin karanlığı düşünüldüğünde (ya hareket sensörü sayesinde kişi evden
da KA-FA 1500′ken) cüzdanınızdan çıkarken bu çantayı görmemiş ve kapıyı
Gerçekten ilginç olmasının yanı sıra
ne kadar para çıkartmanız gerektiğini açarak dışarıya çıkarken alarm niteliğin-
aynı zamanda işe yararlılık ve ihtiyaç
görebilirsiniz. de bir ses çıkararak sizi geri döndürüp
açısından en yararlı buluşlardan biri olsa
Eyvahhh unuttum ! eşyalarınız unutmanızı engeller. Klinik
gerek ışıklı cüzdan. Geceleri dışarıya
se- viyesinde bir unutkanlığınız olsa
Ya arkadaş ben çok unutkanım
dahi size yardımcı olacak bir
diyorsanız sıradaki ilginç icat
buluş diyebiliriz. Peki çok
tam size göre. Hareketli
hoşunuza gitti ve bu ürünü
ve yüksek tempolu bir
satın almak istiyorsunuz.
hayatınız varsa özellikle
Klavyemi seviyorum ! Nereden alacağınız bilgi-
evinizden çıkarken muh-
sini de verirsek iyi olur.
Bilgisayar başında tabir-i caizse yaşa- temelen yanınıza almanız
Do Not Forget çantası
yanların oldukça işine yaracak bir buluş. gereken ( anahtar, telefon,
Türkiye’de maalesef
Uzun saatler boyu bilgisayar başında çıkmayı, kimlik, para…vs ) şeyleri
satılan bir ürün
oyun oynayanlar ya da facebook ve dolaşmayı ve unutabilirsiniz. Bu zor durumda
değil. Ancak ulus-
benzeri internet efsanelerinde gezinenler dolaşırken bir şeyler kalan insanlar düşünülerek tasar-
lararası sipariş
düşünülerek icat edilen yemek tablası atıştıran birisisiniz. Canınızın çektiği lanan bu ilginç buluşta; resimden
verilebilen
yine ilginç icatlarımız arasında yer alı- yiyeceği seyyar bir satıcıdan aldınız de anlaşıldığı gibi evinizin dış kapısına
ThinkGeek
yor. Bu buluşun hangi ülkenin o meşhur (bknz: boğazda dürüm keyfi) parasını asılan heybe-vari bir çantaya evinizden
sitesinden bu ve
bilim adamları tarafından tasarlandığını öderken ki çilenizi hatırlarsınız. İşte bu çıkarken unutmamanız gereken eşyaları
buna benzer ilginç ürünleri
bilmemekle beraber, Amerikalılarla bir parlak buluşla bu durumu kolaylıkla koyuyorsunuz. Bu nokta da bu çantayı
satın alabilirsiniz.
ilgisi olduğunu düşünmeden edemiyo- aşabilirsiniz. Çılgın mucitler tarafından kullanan insanların dalgınlık seviyeleri-
7

Yatağın solundan kalkarsak veya aynamızı kırarsak uğursuzluk olur mu?


Merdivenin altından geçmek ya da önümüzden kara kedi geçmesi başımıza neler
getirir? Ya evin içinde şemsiye açarsanız? Bugün inandığımız batıl inançlarımız
aslında binlerce yıl öncesinden geliyor. İşte batıl inançların perde arkası...

Niçin tahtaya vuruyoruz? sıcak ve yakıcı ışınlarından korunma Bu üçgen Hıristiyan inancındaki yapmaya başlıyordu. Buradan yola
Çok eski zamanlarda meşe ağacının hakkına sahiptiler veya bu hak yanlız “Teslis” in yani kutsal ruh´un veya çıkarak görüyoruz ki, kara bir kedinin
onlara verilmişti. üçlemenin simgesidir, öyleyse bu yolunuza çıkması sizin büyücü taifesi
ileride başlarına gelebilecek tehlikelere
ve şansızlıklara karşı Tanrı ile te- kutsal alanın içine girmek günahtır ve ile haşır neşir olarak telef olacağınızın
Sıradan kulların veya vatandaş uğursuzluk getirir. ta kendisidir.
masa geçtiklerine inanıyorlar ve ondan
makulesinin böyle bir anayasal pardon
kendilerini korumasını istiyorlardı.
güneşyasal hakkı bulunmamaktaydı. Kara büyüde de kullanılan içiçe iki Ayna kırılırsa uğursuzluk getirir
Ortaçağda ise Hıristiyan din adamları
Daha da ötesi şemsiyeler şimdikiler üçgen koruma alanını oluştururlar. Yandınız! 7 yıl her şey çok kötü
bu inancı kendi devirlerine taşıdılar.
gibi standartize değildiler, kişinin ruh- gidecektir ya da yakınlarınızdan
Onlara göre bu inanışın temelinde Hz.
İsa’nın tahta bir çarmıhta birisi öte tarafa geçiş yapacaktır.
öldürülmesi yatıyordu. Hatta Evde ayna kırıldığında hemen
Avrupa’nın her katedralinde kırıklar evden uzaklaştırılmalı
orijinal tahta haçın küçük ve olabildiğince çabuk toprağa
bir parçasının bulunduğuna gömülmelidir. Böylece kötülük
inanılıyordu. Bu tahtaya geldiğinde ayna parçalarını evin
vurmak ise “Tanrım dua dışında bulacağından, ev halkı
ve isteklerimi gerçekleştir” paçayı kurtaracaktır.
anlamına geliyordu. Bu
bilgiler Tamer Korugan’ın Aynanın icat edilmediği
“Lüzumsuz Bilgiler Ansik- bilinmediği çağlarda insanlar
lopedisi-1” isimli kitabından parlak yüzeylere, göllere, ha-
derlenmiştir. vuzlara bakarlar ve öte yandaki
kendilerini hayretle izlerlerdi.
Niye yatağın sağ tarafı? Görüntülerinin dalgalanması
Hemen her kültürde ve veya titreşmesi kötüydü,
ülkede yatağın sağ tarafında felaket geliyor demekti. Eski
yatmanın veya sabah Mısır ve Yunan´da salt bu
kalkmanın hayırlı olacağına nedenle kırılmaz metal aynalar
ve o günün şanslı olacağına yapılıyordu, böylece öte yandaki
inanılır. Sağdan kalkılmalı ve görüntülerinin bozulmamasını
sağ ayakla yere basılmalıdır garantiye alıyorlardı. Roma´da
yani ilk adım sağ ayakla ise camcılık ileri olduğundan
atılmalıdır. Bir yere girerken ayna kırılmaları tabii ki daha
sağ ayakla adım atılarak çoktu ve kırık aynaların kötü ta-
girmek iyidir, uçağa binerken lihin işareti olduğu kabul gördü.
de... Hatta yanlışlıkla sol ay-
akla girilmişse geri dönerek, Neden “çok yaşa” deriz...
sağ ayakla tekrar girilir. “Çok yaşa”, “İyi ve uzun
yaşa”, “Sağlıklı yaşa”, “God
Neden ? Roma mitolo- bless you”, “Gesundheit” ve
jisinde ve halk arasındaki diğerleri... Dünyanın her yerinde
kült inançlarında sol tarafın hapşıran insana söylenen bazı
Satanik yani kötü olduğu sözcükler.
inancı vardı. Roma vatandaşları ev- sal hakediş belgesine göre şemsiyenin Bu alanın dışına bilinçsizce veya
lerine muhakkak sağ ayaklarıyla adım çapı belirleniyordu. hazırlıksız çıkarsanız şeytani güçler
sizi ham yaparlar. Şaka bir yana, bunun Eski insanlar nefesin veya soluğun ruh
atarak girerlerdi. İlginçtir işleri, sağlığı
Yani şapka gibi, kafana göre yani ruh- ciddi kanıtları da yok değil. olduğuna veya yaşamın özü olduğuna
uzun zaman iyi giden insanlar, zor
sal çapına göre. Demek o zamanlarda inanırlardı. Tanrı insanı yarattığında
durumda olan evlere davet edilirler ve
kafana göre takıl yerine ruhunun çapı Kara kedinin şerri var mı? soluğunu insanlara üflemişti ve o soluk
sağ ayaklarıyla içeri girmeleri istenirdi,
kadar konuş deniliyormuş. Yolunuza bir kara kedi çıktı diyelim, bedende bulunduğu sürece yaşam
böylece kaçan iyilik ve şans geri gel-
ecekti. özellikle de evinize giderken, şimdi sürüyordu. Bu inancın doğrultusunda
Eyvah merdivenin altindan geç- başınız ciddi olarak dertte, peki niye? hapşırınca nefesin durması veya o
tim!
Şemsiye inancı Eğer bir merdivenin altından geçerseniz
kasılma hareketinin sonucunda soluğun
Eğer oturma odanızda tv seyrederken Eski Mısır´da kedi kutsal hayvandı
yandınız, zira tanrıların gazabı dışarıya kaçıp gideceğinden korkuluy-
şemsiyenizi açarsanız, başınız derde ve bir kedinin ölümüne neden olmak
üzerinizde olacaktır. Geçtinizse artık ordu.
girebilir haberiniz olsun. Niye mi? Ba- kafanızı kaybetmeniz için çok yeterli
geri dönüş yok, sakın yine geçmeye bir nedendi. Orta çağlarda ise kara
sit, şemsiye ilk kez Uzak Doğu´da MÖ Bir başka Roma kaynağında ise
kalkmayın, parmaklarınızı düğümleyin kedi özellikle engisizyon döneminde
11.yy´da kullanılmaya başlandı.
veya bildiğiniz hayır dualarını oku- büyücülük ve satanizmle ilişkili olarak hapşırma sırasında beyinde oluşan va-
maya başlayın. Neden mi? Merdi- kabul gördü. Ruhunu şeytana satmış kumun, içeriye kötü ruhların girmesine
Sadece ve sadece politik ve dinsel
ven geometrik olarak duvarla veya kişinin ruhu kara bir kediye geçiyordu neden olacağına veya fırsat vereceğine
hiyerarşinin tepesinde bulunanlar
dayandığı yüzeyle ve de tabanla bir inanıldığına rastlanıyor.
şemsiye kullanabilirlerdi, onlar güneşin ve kara kedi o andan sonra kötülükleri
üçgen oluşturur.
8

Laboratuvar tipi
bulaşık makinesi
Laboratuvarda bulaşık makinesi rutin çalışan bir Laboratuvarda günde
kullanma avantajları 1-2 cam malzeme zayiatı için yıllık
ortalama 1.500 -2 BinTL, su ve deterjan
Ölçüm hassasiyeti olan (Mezür, maliyeti ise (saf su + musluk suyu)
erlen, beher, vb.) malzemelerin el ile 5 Bin TL civarındadır. Toplam bedel
yıkanması sırasında içinde oluşan • Sıvı deterjan için entegre saklama
çizikler ve deterjan kalıntıları ölçüm bölgesi
sonuçlarını etkilemektedir. Bulaşık
• Güçlü püskürtmeli boru, filtreli
makinesinde ise jet boru rafları hava ile baskı yaparak kurutur, ön
sayesinde yüksek basınçlı su ile sterilizasyon özelliği vardır
sepetteki her malzeme de aynı oranda personel gideri ile birlikte ( 10 Bin – 15 • Soğuk su için dahili su yumuşatma
temizleme işlemi yapıldığından ölçüm Bin TL )bulaşık makinesi tutarına denk
hassasiyeti korunmaktadır. +93 ͦc’ye • Buhar kondansatörü
gelmektedir. Bulaşık makinesi bedelini
ulaşan yüksek sıcaklık sayesinde elde 10 yıla yayarsak yıllık 2 Bin TL, • Yıkama ve durulama su sıcaklığı
yıkamaya göre daha geçerli bir ön tam kapasiteyle +93 °C’ ye kadar
elektrik, su ve deterjan giderleri ile bu ayarlanabilir.
sterilizasyon sağlamaktadır. rakam toplamda 5 Bin TL civarındadır.
Durulama sırasında cihaz saf su aldığı Yıkanan malzemelerin temizliği • Sıcaklık bağımsız iki prob tarafından
için yıkama işlemi bittikten sonra izlenir (PT 1000)
ve kullanım ömrünü göz önünde
bulaşıkları steril halde kullanıma bulundurursak bulaşık makinesinin ne • Kuvvetli yıkama pompası her
sunmaktadır. Böylece kadar ekonomik ve faydalı olduğunu düzeyde benzer bir sprey basıncı
Laboratuvar tipi bulaşık makinesi dört ayrı kullanmadan önce sağlar
görebiliriz. Sizde bu avantajları
modelle, İsviçre hassasiyeti ve kalitesiyle tekrar otoklavlıma yakalamak istiyorsanız Nanokim • Asit ve baz gibi kimyasallara
satışa sunuluyor. Laboratuvar tipi bulaşık gereksinimini ortadan firmasını 0312 287 95 22 arayarak daha dayanıklı paslanmaz çelik iç ve dış
kaldırmaktadır. hazne
makinesiyle Laboratuvarda kullanılan detaylı bilgi ve ürüne ulaşabilirsiniz.
Bulaşık makinesinde • Yıkama pompasını korumak için
SALVISLAB (İsviçre)_SCD 1190 (jet
bütün cam ve metal malzemelerin kirliliğin yıkanan malzemeleri
kurutmalı) Laboratuvar tipi yıkama
üçlü su filtresi
içeriğine göre asidik ve bazik deterjanlarla cihaz içerisinde • Sıvı deterjan için iki otomatik dozaj
saklayarak ve kurutma makinesinin temel
pompası
birlikte yüksek basınçlı su ile temizlenip kontaminasyon özellikleri
• Sıcak su bağlantısı olmayan
yine basınçlı buhar sayesinde kurutulup ve kirlenme
• LCD ekran Laboratuvarlarda aldığı suyu ısıtma
pre-steril hale getirilmesini sağlıyor. Ayrıca, riskini ortadan özelliği
kaldırabilirsiniz. • Laboratuvar cam eşyaları için 20
labaratuvar tipi bulaşık makinesi çalışanlara Ayrıca bulaşık temel ve 20 özel(kullanıcı) yıkama • Cihaz su ve elektrik kesintilerinde,
programları deterjan bitmesinde kullanıcıyı
da büyük kolaylık sunuyor. yıkama maliyetleri uyarmaktadır

Her yolu denedim yine de güzel değilim, daha da güzel olmalıyım, ille de
güzelleşmeliyim diyorsanız bir de domatesi deneyin. Ne kaybedersiniz?
Üstelik uzmanlar da domatesin güzelleştirdiğini söylüyorsa.
Beslenme ve Diyet Uzmanı faydalıdır” diye konuştu. Domatesin güzellik dışında
Erkan Erdal, domateste bulunan sağlığımıza yararları
ve kırmızı rengi veren likopen Erdal şunları söyledi:
Domates, zengin oranlardaki
maddesinin, bilinen en iyi “Salça ve ketçap da bol A, C ve E vitamin gibi
antioksidan olduğunu belirterek, miktarda likopen içerir. antioksidan içeriğiyle, kansere
ılık domates maskesinin cildi Greyfurt, kuru kayısı ve yakalanma rizikosunu azaltır:
gergin tuttuğunu söyledi. karpuzda da likopen vardır ama Bu bağlamda, başta meme ve
Erdal, domatesin cilt sağlığı içerdiği madde domates kadar prostat kanserlerini sayabiliriz.
açısından çok önemli yoğun değildir” Aynı nedenle domates, kalp
olduğunu ifade ederek, hastalıklarına yakalanma,
Erdal, ciltlerinin güzelliğiyle felç geçirme ve katarakt
“Domatesin içindeki likopen, ünlü Macar kadınlarıyla ilgili
yağ ve ısıyla etkisini artırır. illetine tutulma tehlikesini de
yapılan bir araştırma sonucunda azaltmaktadır. İçerdiği flavon
Sabahları kahvaltıda soyulmuş bu kadınların yüzlerine ılık
ve zeytinyağı dökülmüş bileşikleri ve lisopen adlı
domates maskesi sürdüklerinin maddeyle sağlığımızı koruyucu
domates sağlık açısından çok ortaya çıktığını ifade ederek, bazı etkiler yapar: Yapılan bazı
domatesin güneşin altında araştırmalar, domatesin akut
gergin kalabilmesinin apandisiti önlediğini ortaya
nedeninin likopen koymuştur.
olduğunu ve yüze
sürülen likopenin Sağlığımıza pek yararlı bu
de cildi gergin etkilerinden yararlanılmak üzere
tutacağını, kırışmayı domates, günlük diyetimize
önleyeceğini dile katılması ve bol bol tüketilmesi
getirdi. uzmanlarca öğütlenmektedir.
12

Yiyeceklerin verdiği
enerji miktarlarının adı

“Kalori”
Vücudun gerekli hayatsak işlemlerini gerçekleştirmesi için, petrol yakan bir
makine gibi besinleri yaktığını biliyoruz. Peki, doğru ve yeteri kadar yakıtla
makinenizin daha uzun çalışması için dikkat ediyor musunuz?
Aldığınız besinlerin üzerindeki kalori kalori miktarını bilmeniz gerekmekte.
miktarını okuyup almaktan vazgeçen ya da
her pazartesi gününü bir diyet programına
Nasıl kalori yakarım?
başlama tarihi olarak belirleyenlerdenseniz
“kaloriyle” başınız belada demektir. Bunun dışında, nasıl kalori yakarım? Diye
kara kara düşünüyorsanız, yemek yerken
yapacağınız küçük değişikliklerle 100 kaloriden
Antoine Lavo-isjer kurtulabiliriz! İşte size kolay yoldan Kalori Yakma
Modern beslenme biliminin kökeni Fransız Yolları: Yağda kızarmış börek yerine, fırında veya
kimyacı Antoine Lavo-isjer’ye dayanıyor. teflonda yapılmış, yağ koyulmamış böreği tercih edip,
İsjer, hayatın bir kimyasal işlem olduğunu Kekin kabuk ve hamur kısımlarını yiyin böylece 100
ve vücudun gerekli hayatsak işlemlerini kaloriden kurtulun. Pizzaların içinde salam, sosis, sucuk
gerçekleştirmesi için, petrol yakan bir gibi şarküteri olanları değil, vejetaryen pizzayı tercih
makine gibi besinleri yaktığını ispat ettiğinden bu güne şu bilinen bir edin. Salataya eklenen rende kaşar ve diğer peynir türlerini
gerçek ki; el, ayak veya vücut hareketlerini yapmak, yürümek, soluk çıkarın ve 110 kalori kar edin. Tabağınızdaki makarnanın
almak, içimizde yer alan organ ve sistemlerin çalışmasını sağlamak, yarısını, sebze soteyle değiştirin hem 100 kalori kazanın,
kısacası her tür hareket için vücut enerjiye ihtiyaç duyuyor. Yaşam için hem de daha sağlıklı ve lezzetli bir öğün tüketmiş olun. Izgara
zorunlu olan bu enerji kaynakları ise, yiyecekler. yanında tüketeceğiniz beyaz ekmekten vazgeçin, ince kıyılmış
marul yapraklarını tercih edin. Yağlı pastane  poğaçaları yerine,
Kalori light peynir ve kepekli simit ya da tost yemek tam 120 kaloriyi
İşte tam da bu noktada çoğumuzun korkulu rüyası olan kavram ortaya hayatınızdan çıkarır. Dondurma üstüne dökülen sosları unutun,
çıkıyor: “kalori” Aslında kelime anlamı olarak kalori, yiyeceklerin onun yerine taze meyveler ekleyin ve böylece160 kaloriyi daha
verdiği enerji miktarlarının adı. Yani o kadar da ürkütücü bir şey değil. uçurun.

Bu miktar nasıl ölçülür? Enerjinin vücuda alınması için tüm besinlerden


Yiyeceklerin kalori miktarı kalorimetre adı verilen bir alet ile yararlanılması gerekiyor. Buradaki püf nokta
ölçülüyor. Bu alet bir su tankı ve onun içine batırılmış, yüksek basınçlı
oksijen bağlantısı olan çelik bir kaptan oluşan bir düzenek. Kalorisi
ise, tüm besinlerden yeteri kadar alınması.
ölçülecek olan yiyecek çelik kap içine konuluyor ve oksijen yardımı ile Çünkü; Karbonhidratların haddinden fazla
tutuşturuluyor. Yanma bittiğinde kabı çevreleyen sudaki ısı yükselmesi alınması, sindirim bozukluklarına, yağların
ölçülüyor ve derece olarak ısı yükselme miktarı ile kilogram olarak
suyun ağırlığı çarpıldığında sonuç doğrudan kalori miktarını veriyor. fazla alınması ise çeşitli sağlık sorunlarına,
Bu esnada hangi yiyeceğin içinde olursa olsunlar tüm protein türlerinin proteinlerin yüksek oranlarda alınması ise,
bir gramları aynı miktarda kalori veriyor ve bu yağ ile hidrokarbonlar
içinde geçerli bir durum. Buna göre de protein ve karbonhidratların her azot birikimine yol açabiliyor.
bir gramı 4, yağlar ise 9 kalori içeriyor.

Miktar değişken
Vücudun ihtiyacı olan kalori miktarları ise kişiye ve kişinin yaptığı
işe göre değişebiliyor. Yorucu olmayan ve masa başı bir işte çalışan
kişi ile ağır bir işte çalışan kişinin ihtiyacı olan kalori miktarları
oldukça değişken. Bunun yanında alınması gereken kalori miktarını
kişinin yaşı, cinsiyeti, boyu gibi faktörlerde etkileyebiliyor.
Vücutta, kalori gereksinimine göre kalori alımını den­geleyen
duyarlı bir mekanizma bulunuyor. Bu mekanizmayı dinlemeyerek
vücudunuzun ya­kıt olarak gerektiğinden çok kalori alırsanız
bu size kilo olarak dönecektir. Bunun tersi durumda yani,
vücudunuzun yakacağından daha az kalori alırsa­nız, zayıflarsınız.

Sonuç olarak
Dolayısıyla ortaya şu sonuç çıkıyor ki; Enerjinin vücuda
alınması için tüm besinlerden yararlanılması gerekiyor. Buradaki
püf nokta ise, tüm besinlerden yeteri kadar alınması. Çünkü;
Karbonhidratların haddinden
fazla alınması, sindirim
bozukluklarına, yağların fazla
alınması ise çeşitli sağlık
sorunlarına, proteinlerin
yüksek oranlarda alınması ise,
azot birikimine yol açabiliyor.
Bunun için öncelikle günlük
14

Eyvah! Çocuğum yalan söylüyor


Bazı küçük yalanlar görmezden gelinip, yalanın yanlışlığı hedef alınmalıdır. Aşağılayıcı
yanlışlığının çocuğa gösterilmesi ve tekrarlamaması etiketleyici bir üslup kullanılmamalıdır.
için dolaylı şekilde tedbir alınabilir. Çocuğa yalanın Büyüklerini kandıramadığını anlayan
kötülüğünü, kendisine ve çevresine zararlarını hikayelerle çocuk ve ergende benmerkezcilik
azalır, başkasının gözüyle de kendisini
anlatmak etkili bir yoldur. görme, davranışlarını değerlendirme
Çocuk ve ergen, aşırı baskı altında yalandan uzaklaşmalarında etkili olur. özelliği gelişir. Önemli olanın hatayı
olup korktuğunda da, çok sevgi görmek ve ders alıp tekrarlamamak
Bazı durumlarda çocuğun yalan olduğu çocukların ve bütün insanların
görüp ilgi çekmek istediğinde
söylediği çok açıktır hata yapa yapa doğruyu öğrendikleri
de yalan söyleyebilir. Bu
sebeple çocuklara karşı Çocuk kendisi de bilinçli bir anlatılmalıdır.
sevgi, saygı ve disiplini şekilde yalan söylediğinin
dengede tutucu bir tutum farkındadır. Anne-baba
içinde olunmalıdır. Yalana çocukla yeteri kadar
sorularla yalanın yol açabileceği
sık başvuran veya hayal ilgilenemez ve ihmalkâr
olumsuz sonuçları görmesi, yalanla
ürünü sözler söyleyen davranırsa bu yalanlar
kişinin nasıl kötü alışkanlıkları
çocukları etiketlememek fark edilmeden amacına
daha kolay kazanacağını kendisinin
için her hatası yüzüne ulaşarak zamanla huy
düşünüp ifade etmesi sağlanmalıdır.
vurulmamalı, yalandan halini alır. Dikkatli bir
Nasihatin az, dinlemenin çok
uzaklaştırıcı genel anne-baba ise bu tür
olduğu bir ortam hazırlanmalıdır. Bu
tedbirler alınmalıdır. yalanları kolaylıkla
metot çocuk ve gençlerde hatanın
Çocuğa yalanın fark eder. Bu durumda
tekrarlamaması açısından çok etkili
kötülüğünü, yalana paniğe kapılmadan
sonuçlar vermektedir. Bütün tedbirlere
başvurmanın sakin bir şekilde Çocuklarla arkadaşça konuşulmalı rağmen yalana başvuran çocukta
kişiye ve çevresine bilhassa 7 yaşından
Çocuğunuzun yalan söylemesine yol dürtü kontrol bozukluğu olabilir,
sağlayacağı zararları büyük çocuklar
açan durumu, sebepleri ile anlatması bazı organik ve psikolojik nedenlerle
anlatan olayları, ve ergenlerle
sağlanmalıdır. Bunların bir kısmı çocuk yalan söylemekten kendisini
hikâyeleri anlatmak, net bir şekilde
abartılı ya da çok gerçekçi olmasa da alamaz. Bu durumda psikolojik desteğe
çocukların özdenetim konuşulmalı, kişiliği
sabırla dinlenmelidir. Bu arada uygun başvurulmalıdır.
duygusu kazanarak değil davranışın
16

Siz de cep telefonunuzu kapatıp, TV’nin başından kalkıp kendinizle veya


ailenizle yalnız kalma hissini her geçen gün yaşayanlardansanız kısmen
tehlikenin farkındasınız demektir. Teknolojinin gelişmesiyle günlük
hayatımızda kullandığımız cihazlar da artıyor. Televizyon, cep telefonu,
bilgisayar ve daha sayamadığımız birçok cihaz. Bu cihazların günlük
hayatta kullanım oranları çeşitli olumsuzlukların da artmasına neden
oluyor. Çoğunlukla insan sağlığını olumsuz etkileyen bu etkilerin başında
etrafa yayılan elektromanyetik kirliliğin artması başlıca neden olarak
gösterilebilir.
Televizyon antenleri ya da Televizyon antenleri ya da baz uyumluluğu bağlamında
istasyonlarının yakınında yaşamak, sürdürülüyor.
baz istasyonlarının yakınında
yaşamak, mikrodalga fırın veya mikrodalga fırın veya cep telefonu
kullanmak sağlığa gerçekten zararlı Bu arada, WHO yetkilileri,
cep telefonu kullanmak sağlığa mı? büyük harcamalar
gerçekten zararlı mı? gerektirmeyen önlemler
almanın yararlı olduğunu
WHO yetkilileri, büyük harcamalar söylüyorlar: Örneğin, aktarma
gerektirmeyen önlemler almanın antenleri ve benzeri tesisler
okullardan, hastanelerden
yararlı olduğunu söylüyorlar: uzakta kurulabilir; telefonu • Kırmızı kan hücrelerinde
Örneğin, aktarma antenleri kulağa götürmek yerine, deformasyona yol açar.
ve benzeri tesisler okullardan, Bluetooth teknolojili kablosuz
kulaklıklar ya da ucuz kablolu Uykusuzluk ve depresyon
hastanelerden uzakta kurulabilir; • Elektromanyetik alanlara
versiyonları takılabilir (yine
telefonu kulağa götürmek yerine, de telefonun bel hizasında, aşırı hassasiyet sonucu fiziksel
Bluetooth teknolojili kablosuz böbreklere temas etmesini rahatsızlıkların görülebilir.
kulaklıklar ya da ucuz kablolu zararlı bulanlar var). Bu Yani baş ağrısı, halsizlik,
bağlamda, Sağlık Yüksek stres, uyku bozukluğu, ciltte
versiyonları takılabilir. yanma ve batma hissi, acı,
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, Enstitüsü’nden (İtalya) bir
uzman olan Pietro Comba, alerji, göz yanması, kalp
Elektromanyetik alanlara aşırı şimdilik sağlığa kalıcı bağlamda zarar ritim bozukluğu, denge kaybı,
veren bir hasara ilişkin bir kanıt yok. elektromanyetik kirlilik
hassasiyet sonucu fiziksel üstüne yaptığı yakın tarihli depresyon eğiliminde artış,
rahatsızlıkların görülebilir. Yani baş Gerçi, böyle bir olasılığı tümden göz konsantrasyon bozukluğu ve
ardı etmek olanaksız. Düzenli olarak araştırmada, cep telefonları,
ağrısı, halsizlik, stres, uyku bozukluğu, radar, televizyon yayınlarını benzeri problemler oluşabilir.
duyurduğu ilanlarla WHO, halka güvence
ciltte yanma ve batma hissi, acı, alerji, aktarma antenleri gibi • Gece uykusuzlukları
vermeye çalışıyor ve yalnızca kısmen
göz yanması, kalp ritim bozukluğu, yüksek frekanslar yayan yapabilir. Çünkü melatonin
başarıya ulaşıyor; çünkü, korkuları hepten
denge kaybı, depresyon eğiliminde nesneler hakkında yeterli salgılanmasını azaltarak uyku
yatıştıracak “hayır”ı diyemiyor. Şimdiye
bilgi olmadığını belirtiyor. ritmini bozabiliyor.
artış, konsantrasyon bozukluğu ve dek yürütülen çalışmaların sonuçlarına
dair belirsizlik havası ortadan bir türlü Bilimsel açıdan kesin verilerin • İnsan beyninin elektriksel
benzeri problemler oluşabilir. yokluğu huzursuzluğa yol
kalkmıyor. Oysa, 2013′te kesin bir şeylerin devrelerine etki ettiğinden
söylenebileceği bildiriliyor. Nitekim, Lion açıyor. Hele yönetmeliklerle nörolojik ve davranışsal
merkezli Uluslararası Kanser Araştırmaları düzenlenmemiş donanımların rahatsızlıklara sebep olabilir.
Merkezi (IARC), büyük bir salgın hastalık yerleştirilmesiyle birlikte, halk Beyin tümörü ve akustik
araştırması başlatacak. Cep telefonu da “elektrokirliliğin” katlanarak nöroma
sahiplerinde, hem başta hem de boyunda, artacağı izlenimini edinmişse, • Beyin tümörü ve akustik
yani elektromanyetizmaya en çok maruz işler kötüleşiyor. Huzursuzluğu nöromaya (duyma sinirlerinde
kalan bölgelerde beyin tümörünün gelişme yerel politik komitelerin tümör) sebep olabilir. Örneğin
riski hesaplanacak. Çalışmaya, aralarında etkinlikleri artırıyor. Özellikle, beyin tümörü riskinin 5 kat
İtalya’nın da bulunduğu birçok ülke baz istasyonları birinci hedef arttığı yine bir bilimsel
katılacak. İskandinav ülkelerini ilgilendiren haline geliyor. araştırmanın sonucudur.
bir başka araştırmadaysa, cep telefonu • Beyin hücrelerinin ölümüne
sahiplerinde kan kanseri ve tükürük yol açar ve kan ile beyin
bezi tümörünün gelişme olasılığı DNA üzerinde hasar arasındaki koruyucu duvara
hesaplanacak. İlaçlarla ilgili • Elektomanyetik alanlara zarar verir. Dolayısıyla beyni
ileri düzeyde bir araştırma maruz kalmak belirli hücre dışarıdan gelen zararlı etkilere
ise, Almanya’da, tiplerinde gen, DNA ve açık hale getirir.
Aachen’da, kromozomlar üzerinde hasara
yol açabilir. • Çocukta kansere sebep
elektromanyetik olabilir. Çünkü çocuklar daha
dalgaların • Cep telefonu kullanımında çok etkilenir. Bir yetişkine
çevreye kulakta ve beynin, telefonun göre, rahatsızlanma olasılıkları
olduğu bölgesinde yoğunlukta daha yüksektir.
olmak üzere ısı artışına sebep
olmaktadır. Bu ısı artışı hücre • Alzheimer hastalığına ve
yapısında etkileşime sebep olur. meme kanserine sebep olabilir.
• Bağışıklık sistemini zayıflatır. • Sperm sayısını azaltabilir.
17
18

Kansere karşı koruyan gıdalar


Günümüzün en yaygın ve en tehlikeli hastalıklarından biri olan kansere
karşı dikkatli olmalıyız... Dünyada her yıl kansere yakalanan 12 Milyon
kişiden, 7 Milyonunun yaşamını yitirdiği, önlem alınmazsa 2020’de
hastalığa yakalananların yılda 17, ölenlerin ise 10 Milyona ulaşacağı
bildiriliyor... Türkiye’de her yıl 150 bin kişinin kansere yakalanıyor...

ELMA: Bol miktarda “kuarsetin” engeller. Özellikle meme, cilt, akciğer ye seçin, haftada 2 kez somon, uskumru, tüketilmeli.
içerir. Kanser tedavisinde, kanserden karaciğer gibi kanser tiplerinde etkili. sardalya ve mezgit gibi omega 3 yağ
KİMYON: Kimyon, dereotu tohumu
korunmada, alerji ve kalp damar asitlerinden zengin balıkları
KARPUZ: A ve C vitamini ve turunçgillerin kabuğu çok faydalı.
hastalıklarında yararlı. Günde en az tüketmek kanserden
yönünden zengin. İçerdiği yararlı Limonen denen kanser savaşçısı bir
kabuklarıyla birlikte 2 elma tüketilmeli. korur. Balık; meme
maddeler vücudu kansere madde ihtiva eder.
kanserinde yayılmayı
NAR: Son çalışmalar, narın kanserojen karşı koruyup, toksik
önler, bağırsak, KURU BAKLAGİL: Haftada 2 kez
madde verilen farelerin genlerinde maddelerden arındırıyor.
pankreas ve prostat kuru baklagil tüketmek çok önemli.
yüzde 30 civarında düzelme sağladığını
KIRMIZI TURP: kanserlerinin Mercimek, nohut, kuru fasulye iyi
gösteriyor. İçerdiği bazı maddeler
Akciğer kanseri büyümesine engel protein ve lif kaynaklarıdır. Kanserin
sayesinde kolesterol ve şekeri
riskini azaltır, meme olur. Ayrıca kalp yayılmasını önleyen antikanser maddeler
dengeleyen nar, kalp sağlığını da
kanserinden korur. Bol krizine karşı da korur. içerirler. Vücuda zarar veren maddelerle
koruyor. Bu nedenle günde 1 bardak taze
miktarda turp salatası tüketin. savaşır, kan dolaşımına yardımcı olurlar.
sıkılmış nar suyu içilmeli ya da 2-3 tane CEVİZ: Omega 3 yağ asitleri içerdiği
nar yemeli. KIRMIZI BİBER: Zengin bir C vitamini için kanserden korur. Ayrıca kalp damar LAHANA: Meme ve rahim kanserine
deposu. C vitamini kanser hücrelerinin hastalıklarına da iyi gelir. Günde 1 avuç etkilidir. Vücutta biriken zehirli
KARA ÜZÜM: Son 10 yıl içindeki
büyümesini engeller ve bağışıklık ceviz yiyin. maddelerin atılmasını sağlar. Kanserli
çalışmalar, kara üzümün kanser önleyici
sistemini zararlı maddelerden korur. hücrelerin çoğalmasını önleyen karoten
rolüne işaret ediyor. Ayrıca kalp damar ÇÖREK OTU: Bağışıklık siteminizi
maddesini içerir. Kandaki şeker
hastalıklarından da koruyor. Çekirdeği KIRMIZI BİBER: Zengin bir C vitamini güçlendirmek için günde 1 çorba kaşığı
miktarını düşürür.
ve kabuğuyla birlikte deposu. C vitamini kanser hücrelerinin 1 çörek otu yiyin. Çörek otu vücutta
yenmesi gerekiyor. büyümesini engeller ve bağışıklık mikrop veya tümörle mücadele eden PİRİNÇ: E ve B vitaminleri açısından
Günde 1-2 bardak sistemini zararlı maddelerden korur. “naturel killer” hücrelerinin sayılarının zengindir. Bağırsak kanserine karşı
kadar tüketilebilir. artmasını sağlar. Yararlı etkilerini koruyucu, kolesterolü düşürücü ve kalp
BROKOLİ: C vitamini,
gösterebilmesi için çörek otunu öğütüp krizi riskini azaltıcı etkisi vardır.
BÖĞÜRTLEN: betakaroten, lif ve kalsiyum
açısından çok zen gin. Kansere toz şeklinde tüketin. ŞEFTALİ: Kansere ve kalp krizine karşı
İçeriğindeki
“eliagic karşı koruyucu maddeler içerir. FINDIK: Kalp krizine karşı koruyucu koruyucu olan betakaroten açısından da
asit” kanserli Özellikle bağırsak, mesane, olan E vitamini açısından zengin bir zengindir.Bir şeftali günlük C vitamini
hücrelerin ölmesini meme kanserlerinden korur. besindir. Her gün yenilen bir avuç ihtiyacının %50 sini karşılar.
sağlıyor. Böğürtlen yaprakları da çok Brokoli çoğu içerik maddesini ancak çiğ fındık kansere ve kırışıklıklara karşı
faydalı, çay şeklinde tüketilebilir yendiğinde barındırıyor. Ancak haftada koruyucudur. İçerdiği yağlar doymuştur. SOĞAN: Bağışıklık sistemini
2’den fazla çiğ brokoli tüketmeyin çünkü Yani sağlığa zararlı değildir. Kötü
YABANMERSİNİ: Vücudu kanserden güçlendirir İçerdiği allicin ve sülfür
tiroit yetmezliği oluşabilir. kolesterolü düşürüp iyi kolesterol
koruyan enzimleri aktif hale getirerek ile mide ve bağırsak kanserine karşı
DOMATES: Özellikle hafif pişmiş seviyesini artırarak koruyucu etki sağlar.
kansere yakalanma riskini azaltıyor.
tüketilmesi prostat problemlerinden kalp hastalığını
Ayrıca kandaki kolesterol oranını
önler. Ceviz YEŞİL ÇAY: Her gün yeşil çay
düşürerek kalp krizinden de koruyor. yüzde 40 oranında korur. Domatesin
gibi türleri içilmeli. Günde iki fincan yeşil
içindeki likopen akciğer, kolon, meme
KİRAZ: Bol miktarda “flavon” denen ellagic adı çay tüketiminden sonra kana
kanserini de engeller.
yaralı bir madde ihtiva eder. Kanser verilen geçen kanser savaşçısı maddeler,
oluşumunu ve kanserin ilerlemesini SARMISAK: Kanserin yayılmasını bir tür asit kılcal damarlarla vücudun her
durdurur. Selenyum, triptopan gi bi içerir.Bu hücresine taşınarak tümörlü havuç
kan ser hücreleriyle savaşan maddeler asit kanserli suyu içmek, prostat kansücrelerin
Sayı : 5 içerir. Hem kansere yakalanmaktan hücrelerin büyümesini engeller.”
Mayıs - Haziran korur hem de kanser tedavisi sırasında kendilerini öldürmeleri anlamına gelen
2011 YOĞURT: Her gün yarım kilo yoğurt
Laboratuvar ve Sağlık Gazetesidir

kullanılır. Hayvanlar üzerinde yapılan apoptosis sürecini başlatır. Kanserin ve tüketmek çok önemli. Evde yapılan
Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü çalışmalara göre sarımsak mide, meme, kalp hastalıklarının önlenmesinde önemli
Süleyman GÜLER probiyotik yoğurdun içindeki bakteriler
bağırsak, yemek borusu, prostat ve cilt yer tutan E vitamininden de yüksek vücudun en büyük dostu, kanserin en
Editör kanserlerinde tümörlerin oluşmasını miktarda içerir.Her gün bir avuç yenmesi
Taşkın EROĞLU büyük düşmanıdır. Ayrıca yoğurt uzun
ve ilerlemesini engelliyor. Her gün 2-3 çok faydalıdır. yaşamın sırrıdır. Yoğurt özellikle kolon,
Danışma Kurulu diş çiğ sarımsak, 1-2 avuç kuru yemiş
Prof. Dr. Kadir HALKMAN İNCİR: Potasyum, demir ve kalsiyum mide, akciğer ve meme kanserlerine
tüketilmeli.
Uzm. Yelda ZENCİR içerir. Sindirim sistemine yardımcı olur karşı koruyucudur. Kadınlarda meme
Özlem Etiz SAĞDAŞ
Nevin KOÇAKER HAVUÇ: Günde 2 bardak havuç suyu ve modern tıp tarafından da kansere fibrokistlerini de azaltır. Bu nedenle
içmek, prostat kanserine karşı yüzde karşı koruyucu olarak önerilmektedir. herkesin günde yarım kilo yoğurt
İdare Merkezi
Büyük Sanayi 1. Cadde Keskinler İşhanı 20 koruma sağlıyor. Havucun içinde tüketmesi gerekir.
No: 80/35 06070, İskitler / ANKARA betakaroten denen çok yararlı bir madde ISPANAK: Kansere, kalp hastalıklarına,
Tel: 0 312 342 22 45 yüksek tansiyona karşı çok etkili bir ZERDEÇAL: Köriye karakteristik koyu
var. Betakarotenin ağız, yemek borusu
Fax: 0312 342 22 46 sebzedir. sarı rengini ve lezzetini verir. Kanser
ve mide kanserinde de koruyucu etkisi
e-posta : bilgi@labmedya.com destek ürünleri içinde en güçlüsüdür.
var. KABAK ÇEKİRDEĞİ: E vitamininden Akciğer, kolon, karaciğer, mide, meme,
Yayın Türü
ANANAS: Ananasın içindeki zengindir. Kanser hücrelerini engeller ve yumurtalık, beyin, lösemi gibi pek çok
Yaygın Süreli
‘bromelain’ maddesi tümör hücre bağışıklık sistemini zararlı maddelerden kanserde tümörlü hücrelerin büyümesini
Görsel Tasarım
gelişimini doğrudan durduruyor. korur. engellediği belirlenmiştir. Kanserin
Mahir DEMİR
www.prosigma.net Özellikle de akciğer, bağırsak, KAYISI: Hücrelere ve dokulara zarar dağılmasını engelleyerek kanser
Basım Yeri yumurtalık ve cilt kanserlerinde tümörlü veren moleküllerin etkisini ortadan hücrelerini ölmeye zorlar.
Gökçe Ofset Mat. Ltd. Şti. hücrelerin büyümesini engelliyor. kaldırarak kansere karşı koruyucu etki
İvedik OSB 21. Cad. 599. Sok. No:22 ZEYTİNYAĞI: Kandaki kolesterol
Yenimahalle / ANKARA AY ÇEKİRDEĞİ: Çinko ve sağlar. Lifli olduğu için bağırsakları düzeyini dengede tutar. Antioksidan
Tel: 0.312. 395 93 39
selenyumdan zengindir. Çinko vücutta C koruyucudur. özelliği olan E vitamini açısından da
Basım Tarihi vitamininin emilmesini sağlar ve şifalı KETEN TOHUMU: Bağışıklık sistemini zengindir. Bu sayede kalp krizi, felç,
23 Mayıs 2011 - Ankara
etkisini hızlandırır güçlendirerek kanserden korur. Özellikle kanser ve erken yaşlanmaya karşı beyni
LabMedya gazatesinde yayınlanan yazıların bağırsak kanserine karşı koruma sağlar, koruyucu etkiye sahiptir.
BALIK: Omega 3′ten zengin balıkları
sorumluluğu yazarlara aittir.
keten tohumu da öğütüldükten sonra
19

You might also like