You are on page 1of 38

ia;;

%S j
a fha levm;
2008 ² 1 l,dmh
ISSN - 1391-7307

igyk 2

wNsfhda.h - iqks,d wfífialr 4

yuqj - ol=Kq wm%sldkq kdhsldjla jk m%.,CIañ f.daúkao - iqñld fmf¾rd 6

f,daflg f,dlals - tâkd u,aldka;s 12

n,kak uu weh - iqñld fmf¾rd 14

lú l,amkd 21

T¿j f,v jQ iudchl yDo idCIsh - iS;d rxckS 23


ixialrKh cd;sl ixj¾Okhg uqo,a fhoùfï § ''' - moaud meää,shka 27
iqñld fmf¾rd
iqks,d wfífialr 21 jk ishjfia ldgQka Ys,amSka''' - fõ,dhqoka chÑ;%d 30

flál;dj - uf.a kvqj ;ju;a Widú nxl=j Wv - lreKd fm¾rd 32


úfYaI odhl;ajh
lreKd fmf¾rd wfma ni f;ïmrdÿ lrk ldgQka mmam,d - lreKd fmf¾rd 35

m%ldYk ks,OdßkS wfka wksÉpx - risld §mdks 36


fõ,dhqoka chÑ;%d

we;=<; Ñ;%"
miqmsg .%e*sla ks¾udKh
ouhka;s uq;=l=udrf.a

ljrfha PdhdrEm
ikachs wy,aj;a

msgljrh" msgq ieliqu


fõ,dhqoka chÑ;%d

m%ldYkh
ldka;dj yd udOH iduQyslh
174" w,aúia wejksHq" ldi,a ùÈh"
fld<U 8" Y%S ,xld
ÿrl:k ( 0112-5632045
2690201$5635900
*elaia ( 0112-690201
Bfï,a ( womedia@sltnet.lk fyda
options@sltnet.lk
igyk

fï 2008 jif¾ m<uq l,dmhhs' .;jqKq l=iaisfha nrg lr.ykak fj,d ;sfhk
udi lsysmhl ld,h ;=< wms w;eï iqúfYaI ia;%Skag ;ud fï fldhs tfla ñ, by, .sh;a
wjia:djka lsysmhla u miqlrf.k wdjd' ia;S%ka jeäfhka ;ef,kak isoaOfj,d ;sfhkafka' wehs
yeáhg thska m%Odk ;ekla .kq ,nkafka orefjd lshkafka wïfï nv.skshs lsh,fka'
ud¾;= 08 odg fh§ ;snqKq cd;Hka;r ldka;d
Èkh hs' yeu wjqreoaol § u jf.a fujr;a nvq ñ, ú;r o ia;%Skag nrla jqfka@ wehs
ldka;d Èkfha § fï rfÜ ia;%Skaf.a y~" iduh" yuq q o dfõ iy fmd,S i s f ha fia j h lrk"
m%cd;ka;%jdoh" iudkd;au;djh fjkqfjka l%shdkaú; rdcldßfha fhÈ,d bkak mq;=ka"
jf.au ia;%Skag tfrys m%pKav;ajh fukau by, ieñhka" {d;Ska bkak f.j,aj, wh;a wjqreÿ
k.sk nvqñ,g tfrysj;a wjÈ jqKd' ldka;d ojia áfla ú;rla fkfõ" yeuodu ld,h .;
ixúOdk .Kkdjla tl;= f j,d fld<U § lrkafka ysf;a .skaofrka' fldhs fudfydf;a
meje;a jQ Woa f >da I K jf.a u wE; tms g krl wdrxÑhla ,efnhso lshk nfhka' ol=fKa
.ïudkj,;a lka;d Èkh fjkqfjka ia;%Skaf.a isxy, wïu,d" ;d;a;,d ìßkaoEjreka ú;rla
whs;sjdislï .ek l;dny flfrk úúO jQ fkdfõ" uqia,sï fõjd¦ fou< fõjd¦ orejka
l%shdldrlï isÿlrkq ,eîu i;=gg ldrKhla' bka k fldhs fouõms h ;a hq o a f og" igkg"
wr.,hg .sh mqreIhska bkak fldhs ìß|;a
Bg miafi wms ieurefõ isxy, yd yskaÿ ojia .; lrkafka nfhka" ieflka' talg cd;s
w¨;a wjq r eoa o ' yq Õ fofkla lS f õ fïief¾ fNaohla kE' ta;a oekakï urKhg ,lafjkak"
wjqreÿ ojia fol .;lr .;af;a fndfydu w;=reoyka fjkak" hqoaO N+ñhgu hkak ´fk
wudrefjka lsh,hs' talg fya;=jqfka b;sydifha keye' miq.sh ld,h mqrdu jeäfhka w;=reoyka
fjk ljrodg;a jvd fï ief¾ nvq ñ< jqfka ?g ld, f.or ksodf.k ysáh whhs'
by,gu .sh tlhs' idudkH ck;djg fuh iqÿmdg jEka tllska weú;a wdhqO fmkak,
ord .ka k u neß ;rfï ñ, by, hdula ' f.ksõp nj ;uhs oelmq - ÿgqj wh lSfõ' ta
ol=fKa wmskï hdka;ñka yß wjqreÿ lEjd' ú;rl=;a fkfõ" oeka udOHfõ§kaf.a mjq,aj,
t;a byg Wäka jefgk fndaïn nh;a tlal wh;a bkafk nfhka' fldhs fudfydf;a krl
w;HdjYH wdydr øjH mjd ñ,§ .kak ke;s wdrxÑhla ,efnhso lshk nfhka'
;;a ; a j hla hgf;a hq o a O hg ueÈjq K q W;= r e
kef.kys r m% f oa Y j, Ôj;a jk nyq ; rhla miq.sh ldf,a È.ska È.gu udOHfõ§kag
fou< ck;dj jf.au tu m<d;aj, Ôj;ajk t,a,jqqK uer m%ydr" >d;khg ,lalsÍï ksihs
uqia,sï iy isxy, ck;dj uqyqK fokakg fï idOdrK nh ta Woúhf.a mjq,aj, whg
we;a f ;a " uq y q K foñka is á ka f ka fudk;rï we;s f j,d ;s f hka f ka ' fï ls i s u fohlg
ÿIalr ;;a;ajhkag fjkakg we;so@ iïnkaOhla ke;s idudkH ck;djg;a mdf¾
neye,d hkak fj,d ;sfhkafk nfhka yd

2 weh ² 1 l,dmh ² 2008


ieflka ' wehs @ fld;ek fldhs fõ,dfõ fuys lghq;= ;kslru idu ls%hdj,sh u;
fndaïnhla mqmqrhs o fkdokakd ksid' mokï ùu ksidu idu ls%hdj,sh wvmK jk
úg fuu lñgqj o wvmK ùu iy ia;%Skaf.a
igkaldñfhla yeáhg uereK;a y~g ;snQ bvlv jeiShdu lK.dgqjg lreKla
rKúrefjla yeáhg uereK;a urdf.k jQjd' tfy;a wm fuh isysm;a lrkafka tod
uefrk fndaïnlrefjla jqk;a fndaïnhlg fuod ;=r rdcH uÜgñka iduh i|yd flreK
wyqfj,d uereK;a fï yefudau wïu,d oi idlÉPd ixjdo" l%shdj,Ska ;=< isÿ jQ m<uq
udihla l=i ordf.k bo,d f,daflg ìyslrmq iy tlu ldka ; d iyNd.s ; a j h fuhjk
Ôú;' hq o a O h ks i d ñhhka f ka - w;= r eoyka ksidfjks'
fjkafka wïu,d f,a lsß fmdj,d wfkal ÿla
ú|,d yok-jvk orefjda' ta ú;rla fkfõ¦ flfia kuq ; a iduh" m% c d;ka ; jdoh
fï l= ß re hq o a O h fjkq f jka ia ; % S k a g ;u .relrk fï rfÜ ia;%Ska yeáhg wms yeuodu;a
ia ; S % ; a j fhka jka È f.jka k ;a is ÿ fjkjd' wfma fhda c kd woyia bÈßm;a l<d' wfma
fmd,sia uqrfmd,l § ,sx.sl n,y;aldrhg iyNd.s;ajfha jeo.;alu wjOdkhg fhduq
,lafj,d urd oeuqKq l%sIdka;s l=udriajdñ fï lsÍug fjfyi oerejd' fldfydu kuq;a rfÜ
l=ßre" ïf,aÉP hqoaOh fjkqfjka ;u ck.ykfhka Nd.hlg;a jvd jeä hqoaOfha
ia;%S;ajfhka jkaÈ f.õj wka;suhd fkdjk jeä nr Rcqj iy jl%j orkakg fj,d ;sfhk
nj mila jkafka" myq.sh ojiaj, kef.kysr ia ; % S k a jk wfma wfma l a I dj kï idlõPd
m%foaYfha § rcfha ikakoaO yuqodjka w;ska ud¾.fhka hqoaOhg ;sridr foaYmd,k úiÿula
,sx.sl ysxikhg" ,sx.sl n,y;aldrhg ,lajqk fidhd .ekS u hs ' wm nrm;, f,i wfma
ia;%Ska ms<snoj wmg wikakg olskakg ,efnk md,lhskaf.ka b,a,d isákafka thhs' idudkH
ksihs' ñksia Ôú; ú;rla fkfõ" ñksialu ck Ôú;h úhjq,g weo oeuQ" fï rg .s,.;a
jf.au ñksia .re;ajh úkdY lrk" foam, ckjd¾.sl hqoaOhg úiÿu iaÓridr foaYmd,k
úkdY lrk hqoaOhg tfrysj iduh úiÿula ñi fjklla kï fkdfõ'
fjkqfjkq;a lvlrk udkj whs;sjdislïj,g
tfrysj m%cd;ka;%jdoh fjkqfjkq;a ia;S%ka hqoaOfhka iduh Èkd.;a ;ekla ms<snoj
yeáhg wmg mdrg nyskak fj,d ;sfhkafk wmg kï wikakg" olskakg" lshjkakg ,eî
fï ks i hs ' ckjd¾.s l hq o a O hg ;s r idr ke;' tksid rg .sks wjq,k cd;Sjd§kaf.a
foaYmd,k úiÿula b,a,,d fï rfÜ ia;%Ska jyis niaj,g hg fkdù ;j ;j;a wfma orejka
mdrg neyemq b;sydih Bfha fmf¾od fkfõ¦ hq o a O hg ì,s fkdfldg jy jyd idlõPd
th oYl follg;a tydg Èj hkjd' wdrïN lsÍug lghq;= lrk f,i wm rcfhka
b,a,d isákjd' ta ioyd ia;%Skaf.a iyNd.s;ajh
ta;a tod fuod ;=r ld,hla uq¿,af,a hqoaOhg ;yjqre lrk f,ig;aa wm b,a,d isákafka
úúO úiÿï bÈßm;a lrmq rchka úiska ta wm hqoaOfha f.dÿre njg m;aj isák ksidu
ioyd jk ia ; % S k a f .a woyia fhda c kdj,g u fkdfõ' idu idlÉPdj,g iyNd.sùug
weyqïlka ÿkafka keye' idlÉPdj,g ia;%Skaf.a woyia fhdackd bÈßm;a lsÍug ia;%Ska yeáhg
iyNd.s;ajh ,nd.kak Wkkaÿjla oelajQfõ wmg whs;sjdislula o ;sfnk ksidfjks' th
keye' tla i ;a cd;S k a f .a ixúOdkh úis k a 1325
ixfYdaOkfhka mjd bÈßm;a fldg ;sfnkakls'
b;d iq¿ jYfhka fyda tjeks W;aidyhla
orE b;sydifha m%:u iy tlu wjia:dj .ek ish¨ mlaI" foaYmd,k lKavdhï" ikakoaO
wmg isys.kajkafka 2002-2003 jirj, iduh lKvdhï nyqck ixúOdk" ldka;d ixúOdk
i|yd W;aidy ±reKq idu ls%hdj,sh ;=<§hs' hkd§ is h ¨fokdf.a iyNd.s ; a j h we;s j
fuu idu l%shdj,shg idfmaCIj m;aflreKq hqoaOhg ;sridr foaYmd,k úiÿula fiùu
Wm lñgq mfyka tlla ldka;d lñgqjla jqKd' ioyd jydu idu idlÉPd wrUk f,ig wms
tA i|yd ,xldfõ rdcH ksfhdackh lrñka rchg fufia n,lr lshd isákjd'•
ldka;djka msßila iy L.T.T.E. ixúOdkh
ksfhdackh lrñka ldka;djka msßila m;afldg
;snqKd'

2008 ² 1 l,dmh ² weh 3


wNsfhda.h Tn yuqfõ ;nk

fï weh l,dmh Tfí w;g m;ajkafka


úúO ;SrKd;aul isÿùï /,a,la wm
Èjhs k .s , .ka k d fudfyd;l h' cd;s l
lsÍfï § iajhx-md,kh i|yd jQ ;u wr.,
wruq K w; fkdyßk ks i d o@ tfia kï"
hqoaOfhka jekiqkq iudchl iaÓridr iduhla
uÜgfï foaYmd,k yd wd¾Ól w¾nqohka ;sj% wfmaCId lrk wm jeks wh l=ula l< hq;=o@
fjoa § " hq o a O fha úmdl W;= r e-kef.kys r nyq ú O;a j hg .re lrk" iudkd;a u ;djh
m<d;aj, fukau w.kqjr Ôj;a jk isú,a ms<s.kakd md,k rgdjla ilia fkdfldg wmg
jeishkaf.a ysi u; m;s; fjñka mj;S' Èfkka lsisodl;a n,h fnod.ekSfï ls%hdj,shlg hd
Èk by, hk Ôjk úhou yuqfõ nyq;rhla fkdyelsh' tfia fkdhk ;dla l,a" wmg Wreu
,dxlslhka iqiqï,k w;r" wfußldkq fvd,¾ jkafka hqoaOh yd .egqu muK u h' wú.;a;ka
ñ,shka .Kkdjla úhoï lrñka wm úiska wú ìu ;nkafka Tjqkag f.!rjkSh iduhla"
yuqodm;sg iqfLdamfNda.S jdykhla ñ, § .;a igka úrduhla iy;sl l< yels ojilh'
nj o wdrxÑ fõ' fujeks mriamrhka iuÕ wjdikdjlg fuka tA oji ±kg kï fndfyda
Ôj;a fjñka wm udkj ysñlï' wE; h'
iudkd;au;djh iy m%cd;ka;%jdoh ms<sn| jQ 2008 jif¾ fï olajd fou, ia;%Skag uqyqK
wfma isyskh /l.; hq;=u h' Bg úYd, rel=,la §ug isÿjQ iqúfYaI ;;a;ajhka ms<sn|j i|yka
fia miq .sh Èkl tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkfha l< hq ; = jka f ka wm rfÜ mj;s k hq o uh
uyd iNdj úiska ,xld rchg udkj ysñlï ;;a;ajhka tA yryd ksrej;a flfrk ksid h'
ljqkai,fha wdikh wysñ lf<a ,xldj ;=<
mj;sk udkj ysñlï W,a,x>Kh ùï ms<sn|j 2008 ud¾;= udifha ;%ia;jd§ lghq;=j,g
rcfha wjOdkh fhduq lrñka h' iïnJO hehs w;a wvx.=jg .;a ;sikdh.ï
keue;s mq j ;a m ;a l,dfõÈhd iuÕ Tyq f .a
wm yuq f õ we;s m% O dk;u .eg¿j kï ld¾hd,h ms y s á f.dvke.s , a f ,a u ms y s á
m%pKav yd wú.;a foaYmd,kh" m%cd;ka;%jd§ uqøKd,fha ysñlre fcisyrka iy fcisyrkaf.a
rduqj ;=<g leálr .ekSu h' jrla wm ck;d ìß| ue,¾uÈ w;awvx.=jg .kakd ,§' Tjqka
úuqla;s fmruqK fjkqfjka th lf<ah' ±ka Widúhla yuqjg meñK jQfha uehs ui w. §
wm l,la zlreKd md¾YjhZ kñka ye¢kajQ h' ue,¾uÈ ie;alulg miqj isák ksid wehg
ikakoaO l,a,shg tu fodr újD; fldg we;' ffjoH myiqlï ,nd.kakehs fï olajd l<
tA fomsßiu n,y;aldrfha foaYmd,kh w; b,a,ïj,g lsis m%;spdrhla ke;'
yer oud we;s njg wmg 100] iy;shla ke;;a"
zms , a , hdka Z fyda úu,a ùrjxY fyda o<|d 2008 fmnrjdß udifha mgka
ud,s.djg f.dia uydkdhl ysñjrekag je| wlalf¾m;a;=fjka wmg jd¾;djQfha hqouh
kuialdr lrk o¾Yk foi wm n,d isáfha;a" ;;a ; a j hka hgf;a ia ; % S k a g trys j is ÿ jk
isákafka;a wfmaCId iy.;j h' tfy;a úuqla;s m%pKav;ajfha kj;u jd¾;djls' i;s
fldá ixúOdkh fj; fï iudj È.= lrkakg .Kkdjla mqrd wd,häfjïnq m%foaYfha fou,
wm ;ju;a ue,s h' tA wehs@ wm wmf.ka u .ïudk fida È is h l fhÿKq úfYa I ld¾h
weish hq;= m%Yakhls' Tjqka n,h i|yd flafj,a n,ldfha ms ß ia " tu fufyhq ï mÍCIK
lghq;=j, tla wx.hla jYfhka ksfjiaj,

4 weh ² 1 l,dmh ² 2008


is á is h ¨fokd ùäfhda . ; lf<a h ' fï fï is ÿ ùïj,g iu.dój uvl,mq f õ
wjia:dj,§ fidaÈis fufyhqï ms<sn|j ksl=;a l,al=vd m%foaYfha ud¾;= 4 iy 5 hk Èkj,
flreKq ckdêm;s ks f hda . fkd;ld ia ; % S ksfjia follska wd'fmd'i' úNd.hg mdvï
ks , OdÍka iyNd.s fkdjQ nj .ï jdiS y q lrñka isá ±ßhka fofofkl= meyer f.k
meñKs,s l<y' tfy;a fï fidaÈis fufyhqu hk ,§' Tjq k a uehs 15 ;u ks f jia fj;
ms < s n | Tjq k a f .a m% n ,;u meñKs , a , fuh meñKsh;a fï olajd tA meyerf.k hdu ms<sn|
fkdfõ' fidaÈish isÿ flreKdg miq Èkj, ksis mÍCIKhla ke;' jjqkshdfõ .ul lismamq
rd;%sfha tu ksfjia fj; meñKs isú,a we÷ñka uqo,d,sg tfrys cku;hla f.dv k.ñka isá
ieriqkq msßila l%udkql+, f,i f;dard.;a ia;%shla fjä ;nd >d;kh lrk ,§" uehs 13
ks f jia j , ia ; % S k a ,s x .s l n,y;a l drhka g jeks o d hdmkfha úiQ ;u uy¿ uEKs h ka
f.dÿre lsÍuhs' fidaÈisfha § y÷kd.;a ia;%Ska neye±lS u g .s h udkj ys ñ lï ls % h dldßks
muKla isá ksfjia fj; fï msßi meñKs nj ufyaiajÍ fõ,dhqoï >d;kh lrk ,§" uehs
.ïuqkaf.a u;hhs' tfy;a Tjqkaf.a is;a jvd;a 26 Èk zms,a,hkaZ l,a,sh úiska meyer f.k
u ii, lf<a" isÿùug miqÈk kej; jrla .s h d hehs iel lrk uq i a , s ï ;reKhs k a
tu ksfjiaj,g meñK" kej; jrla tu mjq,a fofokd wdmiq ,ndfok fuka b,a,d trdjQ¾ys
ùäfhda.; lsÍuhs' ;u ÈhKshka w;jrfhka l< Woaf>daIKhlg fjä ;enQ úfYaI ld¾h
fírd.ekSug ;e;a l< msfhla tu msßif.a n,ldfha msßia 48 yeúßÈ uqia,sï ia;%shlf.a
fjämyrg ,laù ñh .ssfhah' fld,dú,a .fï urKhg j.lsj hq;=h' fï wmg ,efnk
tA jeishd yuqodfõ mÍCIK lghq;=j,g ndOd wiq n jd¾;dj,s k a fidÉpuls ' fï is ÿ ùï
l< fya ; = f jka fjämyrg ,la j Q nj" ks , ud,djka yuqfõ udkjjd§ka yeáhg wmg hqo-
jd¾;djhs' fï isÿùfï § m%Odk m%fya,sldj úfrdaë ùu yer fjk;a udj;la ke;'
jYfhka .ïuqkag;a wmg;a u;=jkafka ùäfhda wfma Ôú; fï wjdikdjka ; is ÿ ùï
.; lsÍSfï iajNdjhhs' n,y;aldrhg ,lajQ l% u fhka lvd fjka l rjd .ekS u g kï
ia;%Skag úfYaIfhka ;u rEm rcfha yuqodjka ydialula wjYH nj ienEh' tfy;a foúhka"
i;=ùu wkd.;h ms<sn|j o ìhjeoa§uls' ,sx.sl N+;hka .ek wvqfjka úYajdi lrk ud jeks
w;jrhg ,la ;eke;a;sh .¾ydjg m;alrk flfkl=g" tfia u Tn jeks flfkl=g tA
,dxlsl iudcfha fï n,y;aldrhka ms<sn| ydialu isÿ l< hq;af;a wm u h' wm iy wm
wd,häfjïnq ia;%Ska ks, meñKs,a,la fkdlsÍu jeks hqo úfrdaë" udkjjd§ ,dxlsl msßi tlg
ms<sn|j wm mqÿuhg m;aúh hq;= ke;' tfy;a ne| ;nk ck;d jHdmdrhl wvq j fjk
wjdikdjl uy;æ mj;s k kS ; s h g wkq j " ljodg;a jeäfhka ±fkk fujka hq.hl"
meñKs,a,la ke;s ;ek" isÿùula o ke;' tu.ska tjeks ck;d jHdmdrhlg wä;d,u ±ófï
j.lsj hq;a;kag fujeks isÿùï ksIam%Nd lsÍug wNsfhda.h wm yuqfõ h'•
uÕ mEfoa'
iqks,d wfífialr
○○○
±kaùuhs æ
tlai;a cd;Skfa .a udkj ysñlï fldñiug f;aÍm;a fkdjqkdg lula ke;'

ckudOHfõ§ka >d;khlsÍu-meyerf.khdu" mqo.,hska w;=reoyka ùu"


iqÿ jEkaj,ska meñK mqo.
a ,hska meyerf.k hdu" uyuÕ u<isrere yuqùu"
ikakoaO yuqod iy lKavdhï úiska ia;k S% g
a ,sx.sl n,y;aldrlï lsÍu'

,xldfõ isÿjkafka ke;'


^fuh m%isoaO ia:dkj, we,ùu ;ykï'&

2008 ² 1 l,dmh ² weh 5


m%.,CIañ f.daúkao kï jQ
ol=Kq wm%l s dkq ia;S%
lsh
% dldßksh" foaYmd,k{jßh"
fkdue;s kï udkj ysñlï
l%hs dldßksh wmg yuqjfQ ha
weh miq.h s Èfkl fld<U §
meje;s fmdÿ rdcH uKav,Sh
rgj, ;reK lghq;= Ndr
weu;sjrekaf.a iïfï,kfha
m%Odk lÓlhd f,ig tu
iNdj weu;Sug ,xldjg
meñK isá fudfydf;a §h'
ol=Kq wm%l s dkq idu lsh
% dj,sh
;=< fukau foaYmd,kh ;=<

PdhdrEm chka;s l=reW;=ïmd,


ia;k S% fa .a ksfhdacl;ajh by<
±óug 1994 isg 2002 jir
olajdu ckdêm;s fk,aika
uekafv,df.a wdKavfq õ

m%Odk OQrhla bisÆ jir 8 l s dkq kdhsldjla jk m%.,CIañ f.daúkao lshhs'


ol=Kq wm%l
md¾,sfïka;= foaYmd,k
w;a±lSula iys; jQ weh
wm iuÕ fnod.;a wef.a
w;a±lSï" iudcfha fjkila
T fí l=vd ld,h iy Tn fuf,i foaYmd,k{fhla
ùug" iudc ls % h dldßks h la ùug miq ì ï jQ
;;a;ajhka fudkjdo@
±lSug fjfyfik ud bkaÈhdkq iïNjhla iys; mjq,l bmÿK ol=Kq
fldhsldg;a m%fhdackj;a wms%ldkq cd;slfhla' iqÿ wêrdcHjd§ka úiska uf.a uq;=ka
jkq we;' ñ;a;ka bkaÈhdfjka ol=Kq wm%sldjg /f.k weú;a ;snqfK
Wla j;=j, jev lsÍug lïlrejka f,ig' th yßhg
Tfí rfÜ f;aj;=j, jev lsÍug lïlrejka /f.k wd

6 weh ² 1 l,dmh ² 2008


l;djg iudkhs' kuq;a wms ±ka ol=Kq wm%sldkq fï ld,fha foaYmd,ksl jYfhka ol=Kq wms%ldj
cd;slhka' fï bkaÈhdkqjka ÿmam;a lïlrejka" ;=< mej;sfha fudkjf.a miqìula o@
tjeks mjq,a mrïmrdjl bmÿKq uf.a <ud
1970 .Kkaj, jdu n,fõ.j, n,mEu
ld,h t;rï iqkaor tlla fkdfõ' kuq;a ud
fuu m%cd ls%hdldÍkag" ixúOdkj,g ;snqKd'
by< wOHdmkh ,eîug ;rï Nd.Hjka ;
wms lïlre lKavdhï iuÕ udlaiajdoh l;d
jqKd' ud l%shdldÍ foaYmd,khg msúiqfKa
lrkak mgka .;a;d' mx;s meje;ajqjd" l=vd
mdie,a YsIHdjlj isá wjêfhauhs' tjlg ol=Kq
lïlre lKavdhïj,g' wms fï m%N+
wm%sldj mqrdu b;d ;Èkau me;sr mej;=K l¿-
me,eka;sfha kdhl;ajh ms<sn|j
iqÿ j¾K fNaojdohg tfrys ls%hdldß;ajhg
úfõpkd;aulj ys;kak" l;d lrkak mgka
ud wdjd'
.;a;d' ux ú;rla fkfï" ;j ia;%Ska msßila
ug u;lhs fï ld,fha meje;s wr.," ysáhd'
igka ;=< m%cd uQ,sl b,a,Sï rdYshla ;snqKd'
wms fmdÿ m% c djka f .a m% Y a k " nvq ñ,"
wOHdmkh" ksjdi" c,h" jeks fmdÿ b,a,Sï
wOHdmkh" fi!LH jeks uQ,sl wjYH;djhka
rdYshla fï ck;d wr.,j, ;snqKd' ud ye§
mokï fldgf.k ixúOdkh ùug Tjqkag uÕ
jevqKq ÿmam;a lïlre mx;s m%cdjkag n,mE
fmkajqjd'
m%Yak ms<sn|j ls%hdldÍ ùu ksrdhdifhkau
isÿjQ fohla' fï ld,fha;a Tn úYaj úoHd, YsIHdjla f,i o
lghq;= lf<a@
fï ld,fha md,lhka úiska ÿmam;a m%cdjka
fjka lr,d ;sínd' md,khg myiqjla ksid keye fï ld,h jk úg ux úYaj úoHd,
fjkake;s tfyu lf<a' bkaÈhdkq l¿" iqÿ" wOHdmkh wjika lr,d úYa j úoHd,fha
l¿-iqÿ" ñY% hkd§ jYfhka m%cdjka fï j¾K W.kajñka ysáfha' miqj ud tu /lshdfjka
fNaojdoh úiska fjkalr,hs ;snqfKa' b;sx fï bj;a ù mQ¾K ld,Skj jD;a;Sh iñ;s jHdmdrh
j¾K fNaojdohg jf.au ÿmam;alug tfrysj iuÕ jev ls Í ug mgka f.k ;s n q K d'
mrïmrd .Kkdjla f.k .sh wr., bÈßhg úfYaIfhka weÕ¿ï fCIa;%fha ia;%S lïlrejka
f.khdug ud jev l<d' iuÕ jev l<d' fï ldf,a wms jD;a;Sh iñ;s
kdhlhs k a m% c d kdhlhs k a mq y q K q ls Í ug
fudkjf.a ixúOdk jgd o fï m%cdjka talrdYS
wdh;khla mgka .;a;d' tu wdh;kh ;=<
ù isáfha@
kdhl;a j h i|yd ia ; % S k a mq y q K q ls Í fï
úúOdldr jQ m% c d ixúOdk lKa v dhï wjia : djka i,id .ekS u g jD;a ; S h iñ;s
;snqKd' úfYaIfhka fï m%cdjkag iudcfhka jHdmdrh ;=<u wr., lrkakg wmg isÿjqKd'
;s n q K q wvq ie,ls , s ks i du tA wh úis k a u fuys m%;sM,hla f,ig wms ia;%S jevigykla
foaYmd,k ixúOdk f.dv kÕdf.k ;snqKd' wdrïN l<d' tys uQ,sl;ajh f.k lghq;=
ud jev lsÍug tk ld,h jk úg fï m%cdj lsÍug ug mq¿jkalu ,enqKd'
ixúOdk .;ù jev ls Í ug ;S r Kh fldg
ol=Kq wms%ldkq idu ls%hdj,sh ;=< Tnf.a iy
;snqKd'
Tn jgd f.dkq j Q ia ; % S k a f .a iyNd.s ; a j h
1970 .Kka j , ol= K q wm% s l dfõ l¿ f.dvke.=fõ flfiao@
wjfndaO;d jHdmdrh ^Black Congres& ;=<g
ol=Kq wm%sldkq idu idlÉPd wdrïN jQfõ"
ish¨fokdu f.dkqùug mgka .;a;d' fuh
uekafv,d ysf¾ ysáh§uhs' 1990 uekafv,d
foaYmd,k jHdmdrhla' iqÿ wms%ldkq md,k
ksoyi ,enqjd' 1992 jk;=re idu idlÉPd
me,eka;sh fï ck;dj fjka lf<a
meje;s ldf,a wms wm%sldkq cd;sl fldka.%ih
zThf.d,a f ,d iq ÿ fkdjk whZ ls h ,hs '
(ANC) ;=< jev l<d' idu ls%hdj,sh ;=<
RKjd§ msßia f,ihs' b;sx" ux wms RKjd§
úfYaIfhka ud we;=¿ ia;%S ls%hdldÍkaf.a jev
fkdjk ksid;a wmsgu wdfõKsl jQ
fldgi jqfKa ia;%Skaf.a y~ thg we;=,a lsÍuhs'
Okd;aulNdjhla wms <Õ ;snQ ksid;a wms f.dkq
ia ; % S k a f .a y~ thg we;= , a lf<a ke;s k ï
jqKd ixúOdk .; jqKd'
ia;%Skaf.a whs;sjdislï thg we;=,a fkdjk

2008 ² 1 l,dmh ² weh 7


nj wms ±kf.k ysáhd' wms ia;%Ska fï i|yd
f.dkq lsÍug mgka .;a;d' jHjia:d
ixfYda O khla i|yd jev l<d' mq ¿ ,a ia ; % S
ikaOdkhla f.dvkeÕ=jd' yeu ;rd;srulu
ia;%Ska thg tl;= l<d' fkdfhl=;a cd;Ska"
l¿" iqÿ" ñY% yefudau' úúO iudc mx;sj,
ksfhdackhla fuys ;snqKd' úúO wd.ïj,g
wh;a ms ß ia ys á hd' fkdfhl= ; a foa Y md,k
úYajdi" u;jdo ;snqKq wh fï ikaOdkhg
tl;= lr.;a ; d' ,CI 20 l ia ; % S k a fï
ikaOdkh jgd f.dkqjqKd'
ys ; ka k tmd fï ika O dk" idlÉPd
f.dvke.=fõ b;d iduldó mßirhla ;=<
lsh,d' b;du oreKq m%pKavldÍ mßirhl
;uhs wms fï yeufoau lf<a' m%pKavldÍ iqÿ
rch ñksiaiqkag ;¾ck t,a, l<d' wo ,xldfõ wmsg Wjukdjla ;snqfKa
yuq o dfõ fkdfjk ika k oa O lKa v dhï ol=Kq wm%l
s dj mqrd me;sr mj;sk
BY%dh,h mqyqKq lrkjd' tAldf,a ol=Kq wm%sldj
iïnJOfhkq;a BY%dh,h fï jf.au lghq;=
È<s÷lug tfrysj jev lsÍughs'
l<d' rcfha yuq o dfõ fkdjk ika k oa O hqouh n,h ;yjqre lsÍug
lKavdhu BY%d,fha§ mqyqKq l<d' wjYH m%;ms ;a;us h fhdackdj
1990 uekafv,d ksoyia jqKdg miqj ish¨u md¾,sfïka;j= g bÈßm;a lrk
foaYmd,k mCIj, iyNd.s;ajfhka bÈßhg úg ud thg úreoaOj
f.k .sh idu idlÉPd" idu ls%hdj,sh wvmK Pkaoh ÿkakd'
ls Í ug iq ÿ rch fkdfhl= ; a foa l<d'
udOHlrejka we;= ¿ fkdfhl= ; a iudc
ol=Kq wm%sldkq ia;%Skaf.a wjYH;djhka fï
ls%hdldÍka >d;khg ,la l<d' kuq;a wm%sldkq
jHjia:djg we;=<;a lr .ekSug' ol=Kq wm%sldj
cd;sl fldka.%i ^ANC& meyeÈ,s ;SrKhla
;=<;a f,dalfha yqÕdla rgj, jf.a iïm%odhsl
f.k ;snqKd isú,a ck;djg lsisu ydkshla
msßñkaf.a wf;a jeä n,hla ;snqKd' Tjqka
fyda fmdÿ foam,j,g lsisu ydkshla fkdl<
ia;%Ska my<g od,d ;ud ;SrK .kafka yqÕdla
hq;= njg' fï ksid ck;dj ;=< wm%sldkq cd;sl
lreKq iïnJOfhka' WodyrK úÈyg bvï
fldka . % i hg ;s n q K q lS ¾ ;s h tA wdldrhgu
yd foa m , ,eîu" iïnJOfhka f.da ; % s l
/÷K' kuq;a ckudOH iqÿ md,l rchg whs;s
kdhlfhd ;ud yeuodu;a ;Skaÿ .;af;a'
ksid Tjqka úYd, f,i jerÈ u;jdo f.k
.shd wm%sldkq cd;sl fldka.%ihg tfrysj' fï ;;a ; a j hka ks i d ia ; % S k a g f,dl=
kuq;a wm%sldkq cd;sl fldka.%ihg úl,am widOdrKhlg uq y q K §ug is ÿ ù ;s n q K d'
udOH ;snqKq ksidu ue;sjrKh tk;=re idu yefok w¨;a kS;s idïm%odhsl kS;s fkdù
ls%hdldß;ajh r|jdf.k hdug wmg mq¿jka ia;%Skag iudkj i,lk kS;s moaO;shla úh
jqKd' hq;=hs lsh,d ia;%S ikaOdkh È.ska È.gu n,mEï
l<d' idu l;dj,g ia;%Skag iyNd.sùug 50]l
1994 ueka f v,df.a rch ch.% y Kh
wjia:djla ,ndfok f,i;a kj jHjia:dj
,nd.;a;dg miqj Tnf.a ls%hdldß;ajhka
;= < ia ; % S k a g md¾,s f ïka ; = f õ mx.= l% u hla
fudk iajrEmhla o .;af;a@
,ndfok f,ig;a " ia ; % S k a ol= K q wm% s l dkq
úfYaIfhka lshkak ´fka uekafv,df.a fldka.%ihg n,mEï l<d' iudkqmd;sl Pkao
rch ue;sjrKfhka ch.%yKh lr,d ol=Kq l%uh ;=< ksfhdaðl kdu f,aLkfha iEu 3
wm%sldjg kj wdKavql%u jHjia:dj ilia lrk jeks kugu ia;%shla ±óug kj jHjia:djg
úg" ud yqÕdla jev l<d ia;%S ikaOdkh Tiafia" m%;sm;a;s we;=,;a l< hq;=hehs y~ ke.=jd'

8 weh ² 1 l,dmh ² 2008


kj ol=Kq wm%sldkq jHjia:dj flfia úh hq;=±hs wdh;kj, n,mEu ksid fï ia;%S ixfõ§ wh-
l< l;d nyj,g ia;%Ska we;=,;a jqfka keye' jeh áflka ál lmamdÿ jk ;;a;ajhla ;ud
kuq;a ,CI 20la .eyeKq ikaOdk .;fj,d olskakg ;sfhkafka' ol=Kq wm%sldj ;=< wo
msg b|,d fï y~ ke.=jd' ol=Kq wm%sldkq jkúg m%dfoaYSh uÜgfuka kej;;a ck;d
fldka.%ih th ms<s.;a;d' wr.," ck;d y~ tla;eka lsÍfï Wjukdjla
olskakg ;sfhkjd' ia;%Skaf.a m%Yak
fuys m%;sM,hla f,ig ckdêm;s
iïnJOfhka muKla fkdfõ' wks;a
ueka f v,df.a m<uq md¾,s f ïka ; = j g uka ; % S
md¾Yjj,ska ne¨j;a wo ;;a;ajh
wdik 400 ka ia ; % S k a 120la ^30]la & f;a Í
iïmQ¾Kfhkau fjkia'
m;ajqKd' ud md¾,sfïka;=jg .sfh;a fï Pkaoh
ch.% y Kh lr,d' ia ; % S k a g kdu fhda c kd fuf,i wo jkúg tu ;;a;ajhkaf.a fjkila
,nd§fï § fudk ia;%Ska o m;a lrkafka lsh,d we;sùug n,mdk ,o fya;= fudkjdo@
my< uÜgfï lñgq Tiafia m%cd;ka;%jd§j
idlÉPd fldg ;SrKh lsÍug ol=Kq wm%sldkq ol=Kq wm%sldkq fldka.%ifha fojeks wdKavqj
fldka.%ih Wkkaÿ jQjd' fï ksid kslïu jk úg m<uq wdKa v q f jka Èkd.;a fyd|
ldf.a fyda kula fhdackd lsÍug mCIhg m% ; s m ;a ; s È.gu mj;a j df.k hdfï .eg¿
mq¿jka jqfKa keye' ienEf,iu my< uÜgfï u;= j q K d' uq , H lñgq j " wkq lñgq iuÕ"
ia;%S kdhssldjka fï i|yd m;ajQjd' kuq;a fuh ck;djf.a ÿla.ekú,sj,g weyqïlka §,d tA
wks;a mCI úiska ls%hd;aul lf<a keye' b;du;a wkq j m% ; s m ;a ; s yeÿjd' ia ; % S k a g tfrys
iq ¿ ia ; % S m% ; s Y ;hla ;ud w;s k a mCIj,s k a m%pKav;ajh" tÉ'ths'ù$tAâia jeks
bÈßm;a jqfKa' Tjqka m%;sm;a;shla f,ig fuh jevigyka j ,g uq o ,a fjka l<d' kuq ; a
ms<s.;af;a keye' kuq;a ,CI 20 la ia;%Ska weußldkq n,mEïj,g wkqj ol=Kq wm%sldjg
ikaOdk.; ù isáhd' fï ia;%S ikaOdkh ;=< fjkiaùug isÿùu;a" ol=Kq wm%sldjg
lghq;= l< ia;%Ska" Tjqka ;u m%;srEmh ;u ñ,sgßn,h f.dvk.d .ekSug we;s ;on,
mCIh ;=< f.dvk.df.k ;u mCI iuÕ wjYH;djh;a fmr mej;s ;;a;ajhka fjkia
flaj,a lr,d ;ukag kdu fhdackd ,nd.;a;d' lsÍug m%Odk jYfhkau n,md ;sfnkjd'
ol=Kq wms%ldfõ iajdëk ue;sjrK fldñiula hqo mqyqKq" hqo wdhqO" jf.a hqouh
;shkjd' thg meñKs,s bÈßm;a lsÍu mq¿jks' wjYH;djhka j¾Okh lsÍu Tiafia ol=Kq
md¾,sfïka;=j ;=< Tnf.a j.lSu jqfka l=ulao@ wm%sldj n,j;a rdcHhla f,ig m;a lsÍug
^Amsdeel& úYd, uqo,la fjka l<d' fï i|yd
ug ndr jq f ka ol= K q wm% s l dkq cd;s l wh-jefhka úYd, f,i uqo,a fjka lsÍug
fldka.%ifha ^ANC& uq,H lñgqj ;S r Kh lrk fhda c kdj md¾,s f ïka ; = j g
fufyhùughs' tu lñgqfõ iNdm;s ;k;=rg f.kdjd'
ud m;a j q K d' th weu;s l ula fkdfõ' fï
lñgqj ;=< fmdä lKavdhula y÷kd.kak wmsg Wjukdjla ;snqfKa ol=Kq wm%sldj mqrd
,enqKd" wdKavqfõ wh-jeh Èyd n,,d ldka;d me;sr mj;sk È<s÷lug tfrysj jev lsÍughs'
wh-jeh ^Women's Budget& ke;skï ia;%S-mqreI b;sx fï hqouh n,h ;yjqre lsÍug wjYH
iudcNdjhg ixfõ§ flda K hls k a n,,d m% ; s m ;a ; s u h fhda c kdj md¾,s f ïka ; = j g
^Gender Responce Budget& ilia l< whjehla bÈßm;a lrk úg ud thg úreoaOj Pkaoh
wjYHhs lsh,d' tA fjkqfjka l;d l<d' b;sx" ÿkakd'
fï wh yryd lñgqjg woyia bÈßm;a jqKd' ol=Kq wm%sldkq md¾,sfïka;=fõ l;dkdhl"
uqo,a lñgqj u.ska fuh 1994 jif¾ uqo,a ks f hda c H l;dkdhl fofokdu ia ; % S k a '
weu;s g bÈßm;a l<dg miq j Tyq g th md¾,s f ïka ; = f õ uka ; % S j ßhka f .a ixi|hla
m%;sfCIam lsÍug neßjqKd' ;snqKd' wms wh-jeh .ek l;d l<d' ia;%Skag
1994-1996 cd;sl wh-jehg fuu ia;%S-mqreI fjka j k wruq o ,a .ek l;d l<d' wks ; a
iudcNdjhg ixfõ§ uqo,a m%;sm;a;s tfyu foaYmd,k mCIj, ia;%S ksfhdacl;ajh .ek
msákau we;=<;a jQjd' kuq;a fï jk úg f,dal lsisu ffk;sl ne£ula ;snqfka keye' kuq;a
nexl= j " cd;Hka ; r uq , H wruq o , jeks ANC ^ol=Kq wm%sldkq fldx.%ih& ;=< ;=kg

2008 ² 1 l,dmh ² weh 9


ckdêm;s uekafv,df.a wdKavjq ue;sjrKfhka
ch.%yKh lr,d ol=Kq wm%l s djg kj wdKavqlu%
jHjia:dj ilia lrk úg" ud yqÕdla jev
l<d' ia;S% ikaOdkh Tiafia ol=Kq wm%l s dkq
ia;k
S% fa .a wjYH;djhka fï jHjia:djg we;=<;a
lr .ekSug' ol=Kq wm%l s dj ;=<;a f,dalfha
yqÕdla rgj, jf.a iïm%odhsl msßñkaf.a wf;a
jeä n,hla ;snqKd' Tjqka ia;k S% a my<g od,d
;ud ;SrK .kafka yqÕdla lreKq iïnJOfhka'
fï i|yd ia;k S% a ,CI 20 la ikaOdk.' jqKd'

tlla f,ig ^3(1& fjkajQ ia;%S ksfhdacl;ajh of Pregnancy) mk; hgf;a .íidj kS;s.;ùu
folg tl ^2(1& olajd fjkia lsÍug fhdackd hkd§h' iu,sx.slhskag fjkialulg Ndckh
bÈßm;a jQjd' tA lshkafka 50]l fkdù jev lsÍfï whs;sh oeka wfma rfÜ
ksfhdacl;ajhla' fuh jeähs lsh,d flaj,a ;shkjd' úfYaIfhkau ldka;djkag ixfõÈS jQ
lrk wh bkakjd' fokak tmd lsh,d n,mEï wh-jeh Èkd .ekSug wms iu;a jqKd' kuq;a
;sfhkjd' kuq;a isú,a iudcfha ia;%Ska" ia;%S oeka ol=Kq wdishdfõ ikao¾Nh fnfyúkau
ls % h dldßks h ka fï fjkq f jka wr.,hla fjkia ùf.k hñka ;sfhk nj lshkak ´fka'
lrkjd'
md¾,sfïka;=fjka bj;a ù oeka Tn fudkjdo
Tn md¾,sfïka;f
= jka bj;a jqfka fldhs ld,fhao@ lrkafka@
Bg miqj Tfí ld¾hNdrhka jqfka fudkjdo@
ud ia;%S ls%hdldßkshla f,i;a udkj ysñlï
ud 2002 § md¾,sfïka;=fjka bj;a jqKd' l% s h dldßks h la f,i;a jev lrkjd' rch
ud l,ska lshQ úÈhg ol=Kq wm%sldj hqolrKh me;af;ka .;af;d;a ol=Kq wm%sldkq
ls Í ug f.k wd m% ; s m ;a ; s j ,g tfrys j md¾,s f ïka ; = j ms < s n oj miq ú mrï ls Í ug
md¾,sfïka;=fõ § uf.a Pkaoh mdúÉÑ l<d' m;alr,d ;sfhk lñgqfõ iNdm;s yeáhg jev
<ud ¥IK úYd, jYfhka isÿfjkjd' ud <ud lrkjd'
¥IK ms<sn| weyqïlka §ï lr,;a¦ (Hearings)
tA i|yd y~la u;= fkdlr wms fldfyduo jeäfhka jev ls Í ug yels h dj ;s f nka f ka
ñksiqkag uQK fokafka@ md¾,sfïka;=j ;=< bÈñka o ke;skï thska
msg; isáñka o@
Tn md¾,sfïka;=fõs isáh§ ol=Kq wm%sldkq ia;%Ska
fjkqfjka Èkd.;a foa fudkjdo @ md¾,sfïka;=j ;=< ;ud jeä jev fldgila
lsÍfï yelshdj ;sfnkafka' talg fya;=j ud
ud tÉ'whs'ù$tAâia ms<sno jd¾;dj bÈßm;a olsk úÈhg md¾,sfïka;=j ;=< bkak ldf,
l<d' l,s k a ioyka l< úÈhg <ud ¥IK wmg n,h jeäfhka ;sîuhs' n,hla ke;;a
ms<snoj weyqïlka §ï l<d' (Hearings) uu n,hla f.dvk.d .kak mq¨jks' kuq;a n,h
ú;rla fkdfõ" md¾,sfïka;=fõ ldka;d ixi|h fudk foa i|yd fldhs wdldrhg mdúÉÑ
yeáhg wms meje;s kS ; s Í;s fjkia lr lrkjdo lshk ldrKh u; ;ud tys fyd|
.ekS u g;a w¨;s k a kS ; s Í;s we;= , ;a lr fyda krl /fokafka' wmg wjYH kï n,h
.ekS u g;a lghq ; = l<d' fï w;ßka m% O dk fyd| foa fjkqfjka fhdojkak mq¨jks' oeka
;ekla .kakjd iu,sx.sl whs;sjdislï ;yjqre uu md¾,sfïka;=fõ bkak ldf,a tys ;snqK
lr.ekSu" .eí.ekSï k;r lsÍu ^Termination ldka ; d lñgq j n,h we;s ;ekla lrka k

10 weh ² 1 l,dmh ² 2008


fndfyda jev l<d' uq,ska th n,hla ke;s w;=reoyka jQjkaf.a mjq,aj, wh ixúOdk .;
lñgqjla' kuq;a ud tys iNdm;s jQjdg miqj" jkúg iqÿ cd;slhskag tu ixúOdk we;=,g
th n,hla we;s ;ekla njg m;a l<d' tys§ tkakg kdhl;ajh .kakg wjia:dj ;snqKd'
ud jev lf<a n,h we;s mokñka' n,h ;sfhk ÿmam;a l¿ cd;slhska iqÿ cd;sl mjq,aj, whg
fndfyda ;eka j ,g ud .s h d' ud ls h ka k g Woõ l<d ;u {d;Ska fidhd .ekSug' ish¨
W;aidy orkaafka n,h ke;s ;ekl jqk;a isÿùïj,g ueÈy;aùfï b;d fyd|
n,hla f.dv k.d.kak wmg yelshdj ;sfnk hdka;%Khla yeÿjd¦ ixúOdk tlg tl;= jqKd¦
njhs' ta;a m%Yakhla ;sfhkafka fï n,h wmg cd,.; jq K d¦ is h ,a , gu jeäh idufha
,enq f Ka hï ;k;= r la yryd kï wmg ta wjYH;djh uQ,sl lr.;a;d' wmlaImd;Sj jev
;k;= r e" ;;a ; a j h ÿkA whg mq ¨ jks wms j l<d' ish¨ fokdgu .re;ajhla iy j.lSula
md,kh lrkak' kuq;a wms" ck;dj wmsg ÿkak ;snqKd fï l%shdj,sh ;=<' fï i|yd rchg
n,h .ek kï úYajdi lrkafka wms n,fhka jf.a u is ú ,a iudc ixúOdkj,g ;s f hk
mylrkak mq¨jka ta ck;djg ú;rhs' b;sx ld¾hNdrh w;s úYd,hs'
uu yeuodu;a ck;djf.a me;af;a bkakjd ta
whf.a n,h .ek úYajdih ;shñka ta wh oeka ,xldfõ jqk;a wmg mq¨jka fjkak
fjkqfjka fmkS isákjd' ´fk wdKavqjg tfrys jk y~ L.T.T.E. tlg
mlaI fkdjk y~la f,i u;=fldg fmkaùug'
Tnf.a m%Yakhg ;j;a ms<s;=rla ;shkjd ta th wjYHhs' ta iuÕu ish,q n,fõ. tla;eka
;uhs md¾,sfïka;=fjka msg bkakfldg jeä lr.; yels Wmdh Wml%u wm yÿkd .; hq;=hs'
n,hla ;shkjd úfõpkhg iy n,mEï lsrSug' wu;l lrka k tmd fuys is h ¨u iudc
oeka ud iNdm;s ; a j h ork md¾,s f ïka ; = ixúOdkj,g" b;d úYd, ld¾hNdrhla ;sfnk
miq ú mrï lñgq j yryd ug wmla I md;S nj' iduh Èkd.ekSu ÿIalrhs' kuq;a uykais
miqúmrula lsÍug mq¿jks' fyd| foa w.h jqfkd;a l< yelshs'•
lsÍug;a wvqmdvq ÿ¾j,;d fmkajd §ug;a wjYH idlÉPdj yd igyk
úfõpkh lsÍug;a mq¨jks' b;sx ud ys;kjd iqñld fmf¾rd
fome;af;kau tlsfklg fjkia wdldrfha
kuq;a m%fhdackj;a jev fldgila ck;dj
fjkqfjka lrkak mq¨jka lsh,d'
wjika jYfhka Tfí rfÜ idu l%shdj,sh ;=<
Tn ,enQ w;aoelSïj,g idfmalaIj ,xldfõ
jegySu
iduh f.dvk.d .ekSu iïnkaOfhka Tn
ys;kafka fudkjdo@ wvla wd l,
uf.a woyi fuh tla l% s h djla fkdj osú uf.ys
ls%hdj,shla úh hq;= njhs' idlÉPdj" uZis;
tlÕ;djh" wfkda k H .re;a j h iy iduh weÈ rej
flfrys úYa j dih ;eìh hq ; = u hs( is h ¨u uqk .eiqKs ug
n,fõ." md¾Yjhka tlg tl;= úh hq;=uhs' ±kqKs Èúhu
yeufokdf.au iyNd.s;ajh b;du;au wjYHhs' tl¨ jq nj
fuys§ wka;¾ iïnkaOh" wka;¾ ikaksfõokh ''''''''
b;du;a jeo.;a' wm tlsfkldf.a m%Yakj,g tfy;a Tyqf.a
jf.au tlsfkldg wduka;%Kh lsÍfï § mjd isf;ys
ie,ls,su;a úh hq;=hs' iEu l=vd ldrKhla
weÈ rej
flfrysu úYd, f,i wjOdkh fhduq lsrSu;a
fkdjk nj
fkdi,ld yeÍïj,s k a iy fjkia f ldg
ie,lS ï j,s k a bj;a ù ug;a wm j.n,d .; zudZ
hq;=uhs' ol=Kq wm%sldfõ idu l%shdj,shg iEu m;añKs .=Kfialr
fofkl=f.au iyNd.s;ajh ,nd.;a;d'

2008 ² 1 l,dmh ² weh 11


f,daflg
f,dlals

ld f,lg miafi
mndg ys ; = k
biair jf.a m;a;f¾l
wehs fïjd fï
kdß,;djka hk tkfldg
w¢k we÷ï m<¢k
fld,ula ,sõfjd;a fyd|hs
f;drïn,a oelalu
lsh,d'
ysf;kjo wfma rfÜ
—tA;a .EKq ,shk fld,ï" WoaOukhla ;sfhkjo
w¢k we÷uj;a m<¢k
yß flda,ula jf.a ;sfhaú lsh,'''˜
wdNrKj;a
fkao@'''˜ .=re uKav,fha
wdpd¾hjrfhla ;j;a
.eyeKshlf.a nqoê a h" yenehs tA .=rejrekag
oekqj;a nj uksk ññ wu;l fj,dhs ;snqfK
wdpd¾hjrfhl=g lshkj
fkfuhs' fudk .EKshla YsIHhka w;r ckms%h úÈyg
mndg weyqKd'
wd¾Ól úoHdj W.kajk
jqk;a ,iaikg .=rejßh mnd nj' tA ú;rla
—wksl thd, fudkj
wekafod;a ,iaikhs' fkfuhs weh úIh
,shkak o" foaYmd,kh
hqoaOh" 13 jk wdKavql%u
wjYH tlu foa ks¾foaYhg wu;rj" wd¾Ól
jHjia:d ixfYdaOkh ldka;djkaf.a oekqu" úoHdj W.kajkak
uvl,mqfj Pkao WKqiqu" nqoê
a h j¾Okh lr.kak m%dfhda.sl f,dalfha
´j okakj o@˜ mq¿jka úÈyg udOH WodyrK;a fhdod .kakjd'
yiqrejk tlhs' fldfydu jqk;a tA
—tA ´k kE' yßhg nvq
ñ, .ekj;a okakjo@˜ tfyu ke;=j yeuodu;a .=rejrekag jeäfhka ;uka
tlu lKakdäfhka uQK W.kajk YsIHhka mq¿,a
—Iqj¾ tlg WoaOuk ne¨fjd;a fmakf a k tlu is;=ú,sj,ska yev.eiqk wh
fõ.h .ek kï okafku uqyK q la ú;rhs' w¨;a nj mnd oekf.k isáhd'
kE˜ orefjd yßu m%dfhda.slhs' tA
úÈyg n,kak t;fldg
jf.au ;d¾lslhs' tA;a tA
—tA fudlo@'''˜ w¨;a foa olSú''''
whg W.kajk iuyr

12 weh ² 1 l,dmh ² 2008


.=rejre orejkaf. tA Thd,f. ms¿Kq fjÉp fkda¾fõ ueÈy;aùï ms<sn|
oCIlï w.h lrkafk kE' ;¾lj,g jvd m%dfhda.sl idlÉPd yßu .eUqrehs lsh,
<uhs leu;shs úIh lreKq f,dafla Ôj;a jk tA ;=<u fkao@ T;khs jerÿk ;ek
jf.au iudÔh lreKq;a iudc.; jk oekqu ,nk yeuodu;a Thd,d idlÉPd
oek.kak' fmd;am;a lshj, .eyeKqkaf.a oekqu Thd,g lrkj' wka;sug idlal=j
fjk;a udOH Ndú;d lr, jvd jeähs' je/oao Thd, ysia fjkjd' wka;suhg —
Tjqkaf. oekqu mq¿,afj,d tAl ms<s.kak iQodkï ke;s .Ekq ,shk fld,ï˜ lsh
thd, kï fld,ul —.EKq˜" tlhs'˜ lshd yskdfjkj' okakjo
—msßñ˜nj fidhkak W;aidy wms yskdfjkj'
lrk tlla kE' —tfyu fkfuhs mnd oex okakjhs lsh,d ys;df.k
n,kak" msßñfhla ,shk bkak Thd,f.
—mnd''' fï ief¾ fld,ï l;=jelshla jqk;a fldÉpr fkdoekqj;alug''' mnd
tl ,shkafk u,a kï nr iro@˜ lshdf.k .shdh' .=re
m;a;f¾lgo@˜ uKav,fha .=rejreka
—wehs tAl .EKshlg
—fudlla''' tfyu weyqj;a ÿkak kï th;a tA jf.au fndfyda fofkl=f.a uqyqKq
mnd oekf.k ysáh u,a ,shdú fka'˜ weUq,a jqj;a lsisfjla kej;
m;a;r lshkafk fudkjo l;d lf<a ke;'
lsh,d˜ —yß tAl me;a;lgu oduq
flda' Thd lshkak w¢k we÷uj;a m<¢k
—Th .Ekqkag ueyqï foaYmd,k úoHdj" wd¾Ól wdNrKj;a .eyeKshlf.a
f.;=ï W.kajk" ojia ;=ka úoHdj" kS;sh W.kajk nqoaêh" oekqj;a nj uksk
ish yegmfyau ukud,shkag ckm%sh .=rejßhka .ek'''˜ ññ fkfuhs' fudk
wkaok m;a;r ;sfhkafk" .EKshla jqk;a ,iaikg
wkak tAjghs u,a m;a;r —Th lshkafk áhqIka wekafod;a ,iaikhs' wjYH
lshkafk''' fï yeufohlau .=rejreka .ek fjkak tlu foa ldka;djkaf.a
Wmydi l;d˜ we;s'˜ oekqu" nqoaêh j¾Okh
lr.kak mq¿jka úÈyg
—wehs ms%hka; .eyeKshla' —yß tfyu ys;uqflda'''˜ udOH yiqrejk tlhs'
wd¾Ól úoHdj .ek —wehs ms%hka; Th;a Th tfyu ke;=j yeuodu;a
foaYmd,kh .ek" hqo áhqIka wOHdmkh ,ndmq tlu lKakdäfhka uQK
jd;djrKh .ek ,smshla flfklafka' Thdu okak ne¨fjd;a fmakafk tlu
,sõfjd;a udOH idlÉPdjla úÈyg tA .=rejre úIh uqyqKla ú;rhs' w¨;a úÈyg
fufyh jqfjd;a" tAl lreKqj,g jvd jeämqr n,kak t;fldg w¨;a foa
wid¾:lhs lsh, o Thd W.kajkafk fomsg lefmk olSú''''
lshkafk˜ mnd m%Yakh t,a, l=Kqyrem fkao@˜ tAjdj,g
l<d' mnd wjidk jelsh
yskdfj,d b, weg lshdf.ku mka;shlg
—kE'''' b;sx'''' msßñ weo.kak orefjd wka;sug hdug ke.S isáhdh' tl tl
.==rejre ksYaYíohs'''˜ kj;skafk fld;kska o@''' j¾.fha uqyqKq y;/ia ù
wkak Th is;sú,s ;uhs weo ù hk wmQrej weh weia
—tfyu fkfuhs uu jeo.;a' fudlo Thd, fldKska n,ñka ri
lshkakx Thd, ys;k úÈy'''' ys;kafk Thf.,af,d úka|dh'•
tA fufyuhs" Thd, yefudau lÜáhla yjig tl;=fj,d
ks;ru ys;kafk uOHidrh iys;j ;shk tâkd u,aldka;s
.eykqkaf. oekqu wvqhs" tA foaYmd,k idlÉPd wd¾Ól
wh iudc.; jk ld,h úYaf,aIK" hqo úi÷ï"
wvqhs lsh,dfka' tA;a

2008 ² 1 l,dmh ² weh 13


.iZ,a È,ajd,a
ug yuqjQfha bkaÈhdfõ
ysudp,a m%dka;fha" isoandß m%foaYfha ysud,hdka
l÷jeáh fmfkk ÿßka jQ rlald¾ keue;s
ruKSh l=vd .ïudkfha cdf.daß .%dóh
mqyqKq uOHia:dkfha §hs' weh bkaÈhdfõ
mkacdí iy y¾hdkd rdcHhkays w.kqjr
f,i ie,flk pkaÈ.d¾ isg tys
meñKsfha jhi wjqreÿ 25 § ,sx.sl
fjkilg ,la jQ wef.a Ôú;
w;aoelSu wm yd fnod .ekaughs'
th ldka;dj iy ,sx.sl
whs;sjdislï ms<sno wfma
jevuq¿fõ tla ieisjdrhla úh'
uqjmqrd iskdiS l;d lrk wef.a
uqyqfKa msÍ b;sÍ hk ;rï
ukqIH;ajfha lreKdj iy
wdorh .eí ù ;snqKehs
ug is;=Ks'

wefik fkdwefik yçka"


b;d meyeÈ,s" ye.=ïnr tfy;a
iaÓridr f,iska lS wef.a l;dj
ud fuf,i Tn iuÕ fnod.kafka"
,dxlSh iudcfha ;ju;a mq¿,a f,i
wmf.a wjOdkh fhduq fkdjQ tfy;a
wfma iudcfha fjkia fldg ie,lSug
>Dcq f,i f.dÿrejk" W;am;a;sfhka
miqj Ôú;fha lsishï wjêhl § ,sx.sl
fjkilg Ndckh jk ^Trans Gender
and Trans sexuality) ixl%dka;s ,sx.sl zn,kak'''
uu
wjêfhys Ôj;a jk .eyeKqka iy

wehZ
ñksiqka foi ukqIH;ajfhka hq;=j n,d
Tjqkaf.a whs;sjdislï /l.ekSug
fm<.efikakehs Tng wdrdOkd
lsÍugh( Tfnka b,a,d isàugh(

weh wm iu. fnod.;a wef.a l;dj


;jÿrg;a fmdaIKh lrkq msKsi
bkaÈhdfõ The Week kï jQ iÕrdfõ zY,H ffjoHjrfhl=f.a
2008 ud¾;= l,dmhg weh úiska ,shk ,o
zn,kak" uu wehZZ- “See, I am She!˜
msyh
s " ksoyi ioyd ud lmd,k
keue;s ,smsfha tk lreKq o tl;= .;a ;=re jir 25 la mqrd msßñ
nj i|yka lrkq leue;af;ñ' isrerl uu isrù isáfhñZ

14 weh ² 1 l,dmh ² 2008


. iZ ,a È,ajd,a kï jQ Nø fh!jkfha
isák fï iqkaor hqj;sh wmg lS wef.a
l;djhs fï' wm fuh m%isoaO lrkq ,nkafka
wkkH;djh ioyd jQ m%Yakh ;+< isrù, ;u
iu jhia lKavdhïj, Wmydid;aul
iskdfjka iy wj{d iy.; kï mgne§fuka
fï iq ¿ ;r ck fldgif.a whs ; s j dis l ï .e,ù isàug ux fm;a fidhñka isà. lsisodl
ms<snoj ck;dj oekqj;a lsÍug .iZ,a ;=< iykhla ,nd.; fkdyels yoj; ojkakd jQ
we;s wfmalaIdj o uqqÿkam;a lrkq msKsih. fï ;;a ; a j hg yeuodu;a uq y q K §ug ug
“Y,H ffjoHjrfhl= f .a ms y s h , ks o yi isÿjqKd.
ioyd ud lmd,k ;=re jir 25 la mqrd msßñ fuf,i ud oy;=ka jk úhg t<Uqkq ieKska
isrerl uu isrù isáfhñ˜ .iZ,a The Week lKakdäh iuÕ ñ;=reoï meje;aùu k;r
iÕrdjg ,shQ ,smsh wdrïN lrkafka tf,isks. lr oukq ,enqjd. mdie,a ks, we÷ug ysfia
“tod ud pkaÈ.d¾ys .=KardÊ wo .iZ,a ;,mamdjla ne§u wksjd¾hh jqKd. tajf.au
È,ajd,aZZ uf.a fï l;dj Tng lsj hq;=uhs. iajNdjO¾uh uf.a uqyqKg flia tlafldg
udf.a ,sx.sl úm¾hdih ms<sno l;dj fyj;a ;snqKd. ug ks;ru ys;=fka fï we÷ï uf.a
udf.a úuqla;sh ms<sno l;dj. wehs ud Tng ujf.a we÷ï jf.a fjkjd kï fldÉpr
th lshkafka@ ud fukau ;ud wlue;s isrerla fyd|o lshdhs. flia l<U ,iaikhehs ug
;=< isrù ÿlaú¢k oyia .Kkla .eyeKqka oefkkafka th ;,mamdj ;=< T;d ;sfnkjdg
iy msßñka fï f,dj mqrd isák ksid. Tjqka jvd f.d;d ;sfnk úghs' fi,a,ï" lsÍug
;u wNHka;ßl fm<Uùu iÕjd.kq ,nkafka, ud m%shhs¦ th l%slÜ fkdù .=rejßhlf.a fyda
fldkalsÍfï ìh, tfia ye.Sï we;sùu ksjerÈ fjk;a tjeks pß;hlg msúiS lrk fi,a,ula
o hkak ms<snoj jk wiaÓrNdjh, ;ud wjg kï, ud fndfyda leue;shs ñ;=ßhkag¦ ñ;=rkag
isákakka fuh jrola f,i oelSug bv;sîu jvd. ud l=vd l, uf.a ujf.a we÷ï we|f.k
hk lreKq ksidhs. ta;a ug wjYHhs ck;dj fi,a,ï l<d. wy, my, f.j,aj,g .shd'
oekqj;a lsÍug. ud fjkqfjka ud f;dardfkd.;a z.EKq <ufhla jf.auhsZ taa wh ug lSjd' ud
pß;hla ;=< wjqreÿ 25 la /l=fKa flf,i o thska f,dl= i;=gla ,enqjd. ud fuf,i ujf.a
lshd fy<sorõ lsÍug ug wjYHhss. we÷ï we| fi,a,ï lrk úg uf.a ;d;a;d
Tyqf.a leurdfjka uf.a msx;+r .;a;d. tajd
ud uf.a mjqf,a ;=kajekshd f,i Wm; foi n,d wms yefudau i;=gq jqKd. tA ú;rla
,enqfõ msßñ orejl= f,ihs' jhiska jeãh;au fkdfõ' ud .eyeKq <ufhl= fia yeisfrñka
ug f;areKd wka msßñ <uhskag jvd uf.a ÿrl:kfhka wuq;a;ka iuÕ l;d l<d' udf.a
.;s . = K " yeis Í ïj, fjkila ;s f nk nj. foudmshka fï jev .ek WfmaCIdfjka ne¨jd
we;af;kau ud ;=< ;snqfKa .eyeKq <ufhl=f.a ñi ug o~qjï lf<a keye'
yeisÍï iy .;s ,laIK. fuh ug
iïmQ¾Kfhkau f;areï.; fkdyels fohla fndfyda wjia:dj, § ud ;=< .eyeKq
jqKd. uf.a <udúh ms<sno mS%;su;au <ufhl=f.a .;s ,laIK we;s nj lshkakg
u;lhka f .ka tlla jka f ka ud mdie,a ug isÿjqKd. ud tfia lshkafka wehs oehs ug
kdgHhl ldka;d pß;hla r.mE ojihs. fï iïmQ¾Kfhkau f;areï .; fkdyels
kdgH fmryqrej, § b;du;a ´kElñka r.mE ldrKdjla jqKd. ta iuÕu tfia m%ldY lsÍu
k¿jd uuhs. kdgH rÕ oelaùu i|yd w,xldr fodia iys; hehs hk yeÕSu .eUqre-m;af,ka
idhlska ieriqKq ud, uf.a mshdg lSjd, uf.a u;= jQfõ újD; lrk ,o lrduhlska j;=r
rÕmEu fyd¢ka isÿjqfkda;ska fyd|u iydh .,dhka k d fia h s . ta ; a Bg;a jvd .eUq r e
ks,sh f,i ud úksYaphg Ndckh jkq we;s ;ekls k a i;= g q .xÕd mek kexf.a uf.a
nj. ud tfia lshQ úg fyd|u iydh k¿jd wNHka;rfha jQ yeÕSï f,dalhdg m%o¾Ykh
hkqfjka Tyq th ksjerÈ l<d. ;¾l l< ud lrkakg yelsjQ ksidhs. tfy;a th i;=gq ùug
Tyqf.a ;¾lhkays wvqmdvq fidhkakg jQjd' ldrKdjla hehs lsisjl= ug lshd fkd;snqKd
kuq;a fya;=j iy u;h Tyqf.a me;af;au ;snqKd' fiau tf;la th lsisfjl=g f;areï .ekSug o
uf.a isf;a b;sß jQfha wjq,la muKhs' yeisÍï" yelsù ;snqfKa keye.
.;s.=K fukau ukiska o úreoaO ,sx.hlg flfia kuq;a jhiska jefv;au fï i;=g
keUqre jQ orejl= iodld,slj fuu N=la;s ú¢kakg ug wjia:djla ,enqfKa keye.

2008 ² 1 l,dmh ² weh 15


iQodkula ud ;=< ;snqfKa keye' msßñ YÍrhl
isr ù ia;%S is;=ï-me;=ï iy .;s ,CIK wkqj
Ôj;a jqKq" tAjdgu we¿ï l< ud ;j ;j;a
úhjqf,ka úhjq,g m;ajkakg jqKd'
tys m%;sM,h jqfka úNd.hg fmr Èkhl
ud f.oßka mekhduhs' hkafka fld;ekg±hs
lsisu wruqKla fkd;snqKq ud we÷ï álla
nE.hlg oud f.k f.oßka .shd' ug fndfyda
wdorh lrk ud f;areï .ekSug W;aidy orK
uf.a fouõmshkag ud fï lrkafka je/oaolah
.i,a .=KardÊj isáh §'''
hk yeÕSfuka uf.a is; fmf<kakg jQ kuq;a
ud bÈßhgu .shd' hk ;ekla ms<sn|j wruqKla
ia ; S % - mq r eINdjh ms < s n oj iudcfha mj;s k ug ;snqfKa keye' tA;a fldaÉÑhl ke.S ÿrgu
m%;srEm fjkia lrkakg fyda tajdg wNsfhda. .shd' tjlg msßñ <ufhlaj isáh;a" rd;%S l¿jr
lrkakg wjia:djka ,Õd lr.ekSu b;du;au ueo wruqKla ke;sj ;ksuÕ hdfï wd§kj
ÿIalrhs. iudÔh ms<s.ekSïj,g msáka isÿjk ms<sn| ud tA m<uq rd;%sfha §u bf.k .;a;d'
foa foi iudch n,kafka wj{dfjka. thska ud nei.;a ÿïßhmf,ka f.org ÿrl:k
msg l,amkd lrk, yeisfrk wh iïnJOfhka weu;=ula .;a;d' ud tys isák nj ±kqï ÿkakd'
iudch olajk m%;spdr yßu r¿hs' fï .ek ;d;a;df.a b,a,Su u; Tyqf.a <Õu hd¿fjla
iudchg fodia lSfuka m%fhdackhla keye. tA rd;s%fha ud fidhdf.k wdjd' Tyq lsisu
fya;=j ;kd ksulrk ,o, fok ,o jákdlï fohla uf.ka weiqfõ keye' wvqu ;rñka
u; msysgd iudch lghq;= lsÍug yqreù isák wehs f.oßka wdfõ lshdj;a'''' tA rd;%sfha Tyq
ksid. kuq;a iudchg fjkia úh yelshs. ish ug kjd;eka ,ndÿka k d' b;du by<s k a
u;jdo wdl,am fjkia lr.; yelshs. fï ksid wd.ka;=l i;aldr lrkq ,enqjd' myqjod Wfoau
jvd jeo.;a jkafka, iudch fjkia lsÍug uf.a ;d;a;d wdjd ud fidhdf.k' f.org
fjfyi oeÍuhs. tk;=reu;a" Bg miqj;a Tyq ud f.oßka hdu
u,ajr úh iEu flfkl=f.au Ôú;fha b;d .ek lsisu fohla uf.ka weiqfõ keye' f.or
jeo.;a wjia:djla' ;u ,sx.sl;ajh f;areï ish¨fokdu ud b;du;a wdofrka ms<s.;a;d'
.ekSug W;aidy orkakd jQ ms<s;=re fkd,nk jvd;a wdorh lrkakg mgka .;a;d' Tjqka
m%Yak we;sjk fï wjêfha §" ug fyd¢ka È.ska È.gu hqla;s iy.; f,i uf.a yeÕSï
u;lhs" ud tu m%Yakj,ska ñ§u i|yd msßñ f;areï .kakg W;aidy l<d' uf.a mjqf,a
fmdma .dhlfhl= f .a yeÕS ï mq n q ÿ jka k d jQ idudðlhska iy udf.a ñ;=rka fj;ska ,o
ix.S; ùäfhda keröug keUqre jQ wdldrh' wdorh ug úYd, msgqn,hla jqKd' uq, § uf.a
fouõmshkag f;areï .kakg fkdyels jqKd
ud ;dreKhg t<fUk iufha § ud fj;
msßñ orefjl=g .eyeKq orefjl= f,ig yeÕSï
Wod jQ fndfyda ksÈ ke;s rd;%S ld,hkays§"
we;sfjkafka flf,i o lshd' tfy;a Tjqka
m%:u jrg ud ;=< iaÓridr yeÕSula
fï ms<sn|j f;areï .ekSug W;aidy ±Íu
fudaÿjkakg jQjd' th kï zzuu fjkia' tA
w;ayeßfha keye' Tjqka lshd isáhd ud is;k
fjki ieuod mj;skaklaZZ hkqfjka'
ms < s f j, fjkia lrka k g ls h d' túg ud
fï úÈyg fndfyda udkis l mS v djka " ,f;daks ke.=jd' fuh ud is;k ms<sfj, ms<sn|
ye,yemamSï ueo" álska ál Wiiafm< úNd.hg m%Yakhla fkdfõ lshd' th uf.au iajNdjh
Èk ,xjq K d' tA ; a úNd.hg uQ K §ug ;rï ms<sn| m%Yakhla' fufiaùu ud úiska f;dard.;a
Yla;shla ud ;=< ;snqfka keye' tA ud jev neß fohla fkdfõ' zz;d;a f ;a fuh ud Wmka
woCIfhl= ksid fkfjhs' mdief,a §ma;su;a" wdldrhhs'ZZ ud yojf;a m;=f,kau lE .eiqjd'
oCI YsIHfhl= f,ig kula Èkd isá ud ms<n s |j
.=rejreka fndfyda n,dfmdfrd;a;= ;nd ;snqKd' uf.a mjqf,a whg uf.a iïmQ¾K f.!rjh
tA ; a úNd.hg uq y q K §ug ;rï udkis l mqo lrkjd' ud f;areï .ekSu iy mjqrla fia
ke.S isáñka ud wdrCId lr.ekSu ms<sn|j'

16 weh ² 1 l,dmh ² 2008


m%md;hl whsfka ud weúohk fudfyd;l uf.a hkakg' we;eï wjia:dj, ug ud fj;skau
whshd;a" wlald;a ud jefgkakg fkd§ ;olr m,dhkakg mjd is;=Kd' ;kslfï fõokdj
w,a,d .;a;d' b;d oreKq f,i ud mSvdjg m;a l<d' fujeks
fldfydñka fyda úNd.hg fyd¢ka uqyqK we;eï wjia:dj, ud wka;¾cd,h ;=< ud
§ug ug mq¿jka jqKd' udj m%isoaO bxðfkare fuka jQ fjk;a wh isà ±hs fidhd ne¨jd'
úYa j úoHd,hlg we;= , ;a flreKd' uf.a uf.a is;g iekis,a,la f.kdjd ud fuka
Ôú;fhka wjqreÿ 4 la msßñ fkajdisld.drhl fndfyda ms ß ia " ck lKa v dhï is á k nj
.; lrka k g jq K d' tA iudchg uq y q K ±k.ekSfuka' Tjqka ;u whs;sjdislï .ek
fokakg;a" ud ms<sn|j tfy;a fufyka weyqK l;d lrk nj o ud fidhd.;a f;dr;= r e
jpk ord.kakg;a yqrefjkakg ug isÿjqKd' w;r jqKd' fï u.ska ug msßñ ñ;=rka yuqjqKd'
ys; mErE l;d w;r zzl;d lrkafka yßu fï w;ßka uf.a Ôú;hg fndfyda ióm jQ
fldau, ;df,gZZ" zzweúÈkafka yßhg ñ;=rka fofofkl= isáhd' tA;a Tjqka uf.a
fl,af,la jf.aZZ" zzfldÉprj;a kdk ldurhg Ôú;hg uq, mgkau wod< fkdjQ msßñfhl=
hkjd we֕ udre lrkak'ZZ jf.a l;d ks;ru uf.ka n,dfmdfrd;a ; = jQ j d' l% u fhka ud
weiqKd' m<uq jif¾ § lshkakg neß;rï f;areï .;a;d" fujeks ;;a;ajhlg m;aùu
fujeks wm%ikak w;a±lSïj,g uqyqKfokakg wiajdNdúl" widudkH fohla fkdj udkqISh
isÿjqk;a tA jir y;rl ld,h ;ud uf.a wjYH;djhla nj'
Ôú;fha ,ia i k ld,h' fï Wmydid;a u l ldrKd ;= k la ks i d fï /ls h dfjka
jpk y~j,a" iskdjkays wñysß iajrh uOHfha iuq.ekSug ug isÿjqKd' bka m<uq jekak kï"
;snqKd b;d jákd uqyqKq lSmhla' Tjqka uf.a
ñ;= r ka njg m;a j q K d' ud fj; wekq ï mo
t,a,jk wjia:djkaj, §A Tjqka ud fjkqfjka
rKa v q j ,g mjd .s h d' fï wdldrhg úYa j
" foúhka widOdrK hehs
ud l,ska is;d isáh;a miqj
úoHd,fha Ôú;h u; ksoyi;a úIh ndysrj ug f;areKd t;=ud ud yg

"
ud we¿ï lrk foa ms < s n |j .fõIKh
lrka k g;a wjia : dj ,ndÿka k d' jdo-újdo"
widOdrKhla fldg ke;snj'
.dhkh" úYa j úoHd, kdgH wOHCIKh" t;=ud ud kslïu
ñ;=rka iuÕ rd;%S ld,j, § úfkdaoh i|yd mqo.
a ,fhl= f,ig
ryis.;j Ñ;%má ne,Sug hdu jf.au úfkdao m;afldg fkdue;s nj'
pdßldj,;a fhÿKd'
flfia fyda úYa j úoHd,fha bf.kS f ï
lghq;= wjika jQ iekska ug w;súYd, uDÿldx.
jHdmdrhl /lshdjla ,enqKd' tys fïih u;
jQ mß.Klh" úoHd.drh i|yd fjka l <
fldgi" iud.fï nia r :h" ld¾hd,fha
úfõld.dr jeksfoaj,ska msg f,dalhla ug
fkd;snqK ;rï' iud.fï úisodyla muK jk
fiajl ixLHdfjka fyd|u ishhg oyh w;rg
ud o we;=,;a lrkq ,enqjd' meh 18 l jev
Èkj,g lsisÈfkl ud úreoaO fkdjqfKa th
ld¾hd,fha ;ek ;ek flreKq ud iïnJO
iuÉp,hg uqiq jQ woyiaj,ska wE;a ù isàug
ug wjia:dj ,ndÿka ksihs'
h<s;a cú;fha úYajdi Nx.;ajhg m;aùug
ug isÿjQjd' uf.a Ôú;hg w¨;a ys; ñ;=rka
tlalr .ekSfï n,dfmdfrd;a;=j ud ;=<ska
bj;a jkúg ug wjYH jqKd t;ekska m,d
2008 ² 1 l,dmh ² weh 17
uf.a rdcldÍ ia:dkfha ks, we÷u jQ lñih Ôú;fha mSvdjkag uqyqK fok ;j;a wh fidhd
ghs m áh yd l,s i u we£u ug fldfy;a u hkakg' ;j;a whf.a l;dj,g weyqïlka §ug'
/lshdj wm%sh lrjkakla jQjd' fojekak jQfõ" wfma l;d wkdjrKh lr.ka k g wmg
uf.a /lshdj ksy~" kSri tAldldÍ tlla ùuhs" yelsjqKd' foúhka widOdrK hehs ud l,ska
;= k a j ka k kï" fjk;a .e,fmk ;eklg is;d isáh;a miqj ug f;areKd t;=ud ud yg
hdug ud ;=< ;snQ Wkkaÿjhs' widOdrKhla fldg ke;snj' t;=ud ud kslïu
mqoa.,fhl= f,ig m;afldg fkdue;snj' ud
miqj ud uf.a isysk k.rh jk uqïndhs
foúhkaf.a leue;a;g tlÕ nj ug mila
fj; msúiqKd' tys§ ud Ñ;%má ksIamdokh
jqKd' "To be... Me" tu jif¾ fyd|u jd¾;d
ms<sn|j tla wjqreÿ ämaf,daud mdGud,djla
Ñ;% m áh njg m;a j q K d' ud uf.a yeÕS ï "
yeoErejd' ieneúkau ud i;=gg m;ajQjd' ug
wjYH;djhka f,dalhg wkdjrKh l<d' ud
.e,fmk jD;a;Sh th nj f;areï .;a;d' ud
fukau fï m%Yakfhka mSvdú¢k oyia .Kkla
ks r ;= r e mS v djg m;a l < bjis h fkdyels
.eyeKqkaf.a iy ñksiqkaf.a yeÕSï f,dalhg
w;suy;a jQ is;a fõokdjg Ñ;%má l¾udka;h
bÈßm;a l<d'
fõokd kdYlhla jQjd' bf.kqï jir
wjidkfha jd¾;d Ñ;%mg ksmoùfï wjika jir .Kkdjla ;s i a f ia ud f;dr;= r e
jgh i|yd úIh fCIa;%hka f;aÍfï ld,h fidhñka lshñka isáh SRS (Sex Reassignment
t<Uq K d' fï ld¾h wmg mejrefka ih Surgery) kï jQ ,sx.h fjkia lsÍu ms<sn| jQ
fofkl= f .ka hq ; a lKa v dhul lKa v dhï Y,Hl¾uh ms<sn|j' Ñ;%máh ksmoùug wod<j
ls%hdldrlula f,ighs' zzixl%dka;s l< uf.a m¾fha I Khka ud yg kej;;a
,sx.sl;ajhZZ(Transsexuality) wfma lKavdhfï iy;sl l<d uf.a ;;a;ajh ms<sn|j i;=gq ùu
f;audj f,ig ud fhdackd l<d' ud ms<sn|j b;d ksjerÈ nj fukau th uf.a
okakd ñ;=rka fofofkl= w;a Tijd thg whs;sjdislula nj'
tlÕ;djh m< l<d' th ug b;du;a yeÕ=ïnr ud Ñ;%mgh /f.k f.or wdjd' fjkil
fudfyd;la jq f Ka ud f;a r eï.;a ohdnr wjYH;djh Ñ;% m áh ;= < s k a úoyd ±la j q j d'
ñ;=rka fofofkl= uf.a Ôú;fha § ug uqK.eiS Ñ;%máh kerUQ uf.a ;d;a;d uf.ka weiqfõ
;s n q K q ks i dhs ' bla u ks k a ;j;a ñ;= r ka tlu m%Yakhhs' zzb;sx Tn ljod o tA i|yd
;=kafofkl= thg tlÕ;djh m< l<d' túg hkafka@ZZ lshdhs' Tyqf.a m%Yakh ug ;jÿrg;a
wfma lKavdhu iïmQ¾K jqKd' is;ñka ,;fjkakg bvÿkafka keye'
wfma lKavdhu Ñ;%máh i|yd f;dard.;a jir tl yudrlg by; § ud wdrïN l<d'
ud;Dldj jQfha "To be or Not to be" ^ùug uf.a ,sx.sl mßj¾;k ls%hdj,sh¦ th
fyda fkdùug& úh' th b;d .e,fmk nj fndfyda ÿ rg ;j;a jirl muK ld,hla
yeÕS.sh;a miqj ug yeÕ=Kd th fjkia l< .ekSug bv ;sfnkjd' fuu mßj¾;k ld,h"
hq;= nj' miqod Wfoa uf.a is; fhdackd lf<a iudÔh" YdÍßl yd udkisljo b;d iqj myiq
"To be....Me " hk kuhs' fï Ñ;%mgh weiqßka ld, iSudjla fkdfõ' ud b;du;a jdikdjka;
iudchg lrk t<sorõj ud lsisÈfkl ie,iqï jqKd' fndfyda m<mqreÿ Ñ;%má wOHCIlfhl=
lf<a keye' f;dr;=re fidhdf.k hoa§ wmg Tyq f .a iydhlhd f,i ud f;da r d.;a ; d'
yuqjQ ud fukau jQ wfkla whf.a ;;a;ajhka Tyqf.a ld¾hd,fha fiajl msßi ug foúhka
tfiauhs' b;d blaukska ud f;areï .;a;d ud ,ndÿka uyÕ+ iïm;la jq K d' Tjq k a uf.a
uqyqK §ug ìh jQ rdlaIhdg uqyqK§u" ud ;;a;ajh Wmßu f,i f;areï .kakg W;aidy
wfkla whf.ka n,dfmdfrd;a;= jk nj' miqj ±rejd' uf.a mßj¾;k ld,h ;=< ug myiqj
ld,h Wodjqkd' zzuu''' uu ùuZZ fjkqfjka iy;sl l<d' tfy;a ud yg ,enqKq wekqïmo"
fmkS isákakg' th Ndr.kakg" iurkakg iuÉp,h fjkqjg wdorh" lreKdj" ixfõ§
iy thg wdorh lrkakg' nj ud fj; .,d tkakg jqKd' wjika udi
wfma lKavdhï Ñ;%mgfha leurdjg uqyqK 20 ;=< §" lKakdäh ;=<ska ud ÿgqjd uf.a
§ug ud ;SrKh l< oji b;du;a iqkaor jf.au wNHka;rh fifuka tf;la iaÓr jYfhkau
mqÿu iy.; ojila jqKd' wmg mq¿jka jqKd yev .efiñka mj;sk nj' fuh ug ksï ysï
uf.a l;dj jf.au l;d lshk ud fukau ke;s i;=gla f.k ÿkakd' ud wikakg mq,
18 weh ² 1 l,dmh ² 2008
mq,d n,d isá jpk ug wefykakg jqKd' l=,S
r: ßhÿrd zzuevï lydka cdkd ydhs ' ''@ZZ
^fkdakd" fldfygo hkak ´fk@& hkqfjka
weiQ ú g th uf.a ijka ms k d hk ñhq r e
ix.S;hla fuka jqKd'
2007 Tlaf;dan¾ 19 jk Èk
,sx.hg keUqreùfï udkisl ;;a;ajh we;a;
jeðfkda m a , dia á (Vaginoplasty) keue;s
jYfhkau msßñfhl= fyda .eyeKshl f,i
Y,Hl¾uh u.ska uf.a mqreI ,sx.h fjkqjg
fN!;slj fmkSisàu muKla fkdfõ' ;jo
ia;%S cfkaJøshla iúlrkq ,enqjd nexfldla
th ufkda úoHd;aul ;;a;ajhla o fkdfõ'
kqjr frday,l §' fodia;r fpÜgjqÜ úiska
wjidkfha lsjyelafla fuu ,sx.sl
fï Y,Hl¾uh isÿlrkq ,enqjd' ud m%d¾:kd
wkkH;djh ;yjqre lsÍu i|yd ffjoHuh
l< mßÈ ia;%S yeÕSï ±kSï we;s uf.a is;g
ksjerÈ lsÍula wjYH jk njhs'
yoj;g .e,fmk u;=msg iajrEmhla o ud
yg ,enqKd' ug Èklg fnfy;a fm;s y;rla ug ;j;a msßuid .ekSug fndfyda foa
fndkakg ;sfnkjd' Bg wu;rj Ôú; ld,h ;s f nkjd' ;j;a uu b;d Wjukdfjka
mq r djgu fyda f udk m% ; s l dr ,nd.; hq ; = is á kjd uf.a Ôú;hg ,n.ka k g Ñ;a ;
fjkjd' uqyqfKa frdau bj;a lsÍfï úoaHq;a m%lD;sh iy iaùh;ajh' tA yefrkakg ug
m%;sldr o ,nd .ksñka isákjd' fuh ;j;a yÈis wjYH;djhla ;sfnkjd' we÷ï me<÷ï"
jirla muK ,nd.; hq;= m%;sldrhla' ud mdjyka" lklr wdNrK iy YÍr w,xlrK
fidhd.ekSu i|yd jQ fï ie;alug jQ úhou øjH tl;= lr.kakg' kuq;a uu uE;l §
ffjoH fpÜgjqÜf.a .dia;=j jQ fvd,¾ 7"000 ms ß uid .;a " wfkla fndfyda wh ms ß uid
la o we;=¿j bkaÈhdkq re' ,CI 5'5 la muK fkd.;a tla fohla ;sfnkjd' thkï Ôú;hhs'
jqKd' fï ish¨ ls%hdldrlïj, § uf.a mjqf,a
,sx.h fjkia lsÍfï SRS Y,Hl¾u i|yd wh yeisrekq wdldrh fkdlshdu neß fohla'
;dhs,ka;h b;d m%isoaOh' ud tys .; l< Tjqka tf,i yeisfrk fï f,dafla isák tlu
i;s ;=kl ld,h ;=< ud ÿgqjd úúO rgj," mqoa.,hska hehs ug isf;kjd' ;j;a tjeks jQ
úúO ckj¾.j,g wh;a úúO jhia j , foudmshka" ifydaor ifydaoßka fï
frda . S k a ' ffjoH fpÜgjq Ü úis k a uilg f,da l fhys fidhd.ekS u ÿIa l rnj uf.a
Vaginoplasty ie;alï 20 la muK isÿlrkq úYajdihhs'
,enq j d' ueÈ úfha ldka ; djla ;u ieñhd Y,Hl¾uh wjika ù h<s ; a ks j ig
zzTyqf.aZZ Y,Hl¾uh i|yd /f.kú;a ;sfnkq meñKSug kshñ;j isá ud th l,a ouñka
ÿgq uf.a yoj; WKq ù .shd' isáhd' msßñfhl= f,i f.oßka msgj .sh ud
ud wka ; ¾cd,fhka tjeks is ÿ ùï .ek .eyeKshl f,i f.hska msgù tA udj; Èf.au
lshjd ;snqKd' tkï ieñhd fyda ìß| ixl%dka;s hkafka flfiao@ ud fm¿Kq m%Yakh thhs'
,s x .s l wjêfhys is á k is h iylre fyda ud frdayf,a isg ksjig wdfõ wi,ajeishka
iyldßh i|yd ióm ñ;=ßhl fyda ñ;=rl= wei fkd.efgk fõ,djl §hs' f.a we;=<gu
f,i lghq;= l< wjia:djka' fuu w;a±lSï ù ál Èkla .;l< ud h<s;a uqïndhg hdug
ieneúkau msßisÿ wdorh ms<sn| w;a±lSula f.oßka msg;a jQfha" lsisjl= uÕ f;dg§ yuq
fkdfjkafkao@ fkdjk w÷r uqiqjQ ysñÈß mdkaorhs' ud i;s
Y,H ffjoHjrhdf.a iy;s l fhys ud folla muK uqïndfha .; lsÍug is;d isáhd'
y÷kajd ;snqfKa zzksire ldka;djlaZZ f,ighs' fï w;r uf.a uj ug ÿrl;kfhka l;d
jpk folu n,j;a¦ úfYaIfhka m<uqjk fldg lshd isáhd —ish,a,u yß Tn oeka
jpkh jvd n,j;a úh yelshs' kuq;a ug f.or tkak˜ lshd' Tng úYajdi l< yels o@
jvd;a n,j;a jkafka fojk jpkhhs' ujla ud f.or fkdisá osk lsysmh ;=< uf.a mshd;a
ùu" we;a; jYfhkau" Wm; ,nd§fï yelshdj uj;a f.hska f.g f.dia ish¨u wi,a jeishka
iïnJO fohla muKla fkdfõ' úreoa O yuq ù " {d;S k a yuq ù udf.a leue;a ; iy
2008
2008 ²² 11 l,dmh
l,dmh ²² weh
weh 18
19
Y,Hl¾uh ms < s n |j Tjq k a oekq j ;a fldg fofk;a wÕg l÷¨ ìx÷jla tlal< .iZ,a fï
;snqKd' iïnkaOfhka wm ish¨ fokdf.a u ukia
ug fuh úYa j di l< fkdyels fohla ' tljr újD; lsÍug iu;a jqKd'
iudcfha lsishï by, uÜgul Ôj;a jk uf.a fuf;la th wfma m%Yakhla fkdfõ hehs
foudmshka ud fjkqfjka lrk fï lemlsÍu is;d woaorg ;,a¨ l< fydA iudcfha b;d
.ek h<s;a ud lshkafka uf.a fouõmshka iy iq¨ msßilf.a t;rï .Kka fkd.; hq;= m%Yak
ifyda o r ifyda o ßhka jeks wh ;j;a fï - wmg ueÈy;afjkakg óg jvd nrm;, m%Yak
f,da l fha fld;klj;a ke;s njhs ' Tjq k a iudcfha ;sfhkjd hehs lshñka wu;l lr
ksrka;rfhka uf.a i;=g-leue;a; oeuQ fyda idïm%odhsl u;jdohkag we;s ìh
fjkqfjkau bv i,id ÿkakd' udkisl mSvdjka ksid fyda wjOdkh fhduq fkdl< ixl%dka;s
j,ska ud uqojd .;a;d' ta;a ud okakjd ud ,s x .s l hs k a ms < s n |j iy Tjq k a uq y q K fok
jeks ;;a;ajhg m;ajQ fndfyda fofkl= ud udkisl lïmkhka ms<sn|j fukau ñksiqka
;rïu jdikdjka ; ke;s nj' Tjq k a f .a f,i Tjq k a f .a whs ; s j dis l ï ms < s n |j;a
Ôú;j,g jdikdj ,.dlr .ekSug wm Tjqkag wm .eUqßka is;kakg mgka .;a;d'
iydh úh hq;= jkafka ta ksihs' fkdie,ls,af,ka iy ñ;Hdfjka jeiS ;snQ
fuf,i ;u ,s x .s l wkkH;djh ;u wmf.a is ; a ys w÷r ÿrefldg wdf,da l u;a
ye.Sï- is;=ï- me;=ï j,g wkqj ;SrKh lsÍfï lrkakg .i,a oe,ajQ l=vd bámkaoï t<sh
wfma l a I dfjka hq ; = j udkis l mS v djka ueo uyd .skakla jQ fihls'
Ôj;ajk tfy;a ta i|yd wd¾Ól iy iudcuh ;u ñhqre yçka .iZ,a .ehQ .iZ,a .S;hg
jYfhka Yla;su;a fkdjQ fndfyda ixl%dka;s lkafoñka iqÿmdg ysu je;sÍ Í§ jkska È,sfik
,sx.sl ;;a;ajhg wh;a ckhd bkaÈhdfõ Ôj;a ysud,h l÷jeáh w;ßka nei .sh ieoE ysre"
fjkjd' Tjqka zysÊrdZ hk kñka y÷kajkq wdf,dalh /f.k h<s;a miqod WoEikska wdmiq
,nkjd' fudjqkaf.ka we;eï msßila uy uÕ wdjd fiau" wm ish¨ fokdu;a wdmiq ish
Ôj;a jkjd' ta jf.au ;j;a msßila ,sx.sl rgj,a n,d msg;a jQfha .iZ,a ms<sn| jQ wdorKSh
jD;a;slhska f,i ;u Ôúldj ilid .kakjd' u;lh fuka u ixl% d ka ; s ,s x .s l hs k a f.a
fya;=j" wOHdmkh" /lshd wjia:djka we;=¿ whs;sjdislï ms<sn| l%shdldÍ ùfï wfmaCIdj
iudcfha fndfyda myiqlï fyda jrm%ido fj; o we;s j h' ;ju;a wE;s k a wefika k d fia
,Õdùug Tjqkag we;s ndOdjka ksid' kuq;a oefkk" wef.a ñhqre .S y~ uf.a is; ;=<
Tjqka ukqIHhska" tfy;a iudch fudjqka o we;s tu wfmalaIdjka jßka jr w¨;a lrkjd
ukqIHhskah hk yeÕSfuka hq;=j Tjqka foi hehs ug isf;a'
fkdn,k ksidu ksrka;rfhka u úúOdldr iudcfha wjudkhg" wekqï mohg"
jQ ys x id-mS v djka g ,la ù ug Tjq k a g is ÿ j kskaodjg ,lajqKq iq¿;r ck fldgila jQ fï
;s f nkjd' bka È hdfõ fuka u " Tfí rfÜ;a ixl%dka;s ,sx.slhskaf.a" ,sx.sl whs;sjdislï
f,da l h mq r du;a fuf,i ixl% d ka ; s ,s x .s l we;=¨ ish¨u whs;sjdislï ñksia whs;sjdislï
wjêhl Ôj;aùug isÿùu (Trans sexual ,Trans rduqj ;=< ú.%y lr.kafka flfiao@ ta i|yd
gender) fya;=fjka iudcfhka fldka jQ fldka l%shdldÍ jkafka flfiao@ fï idïm%odhsl
lrkq ,enQ .eyeKqka iy msßñka isák nj ud mqreI uQ,sl iudch ;=< th ienEu
okakjd' wNsfhda.hla nj f;areï .ekSug wgqjd àld
uf.a l;djg weyqïlka ÿka Tn ud ;ks wjYH ke;' ta ; a fuu wNs f hda . chf.k
fkdlrk nj ug úYajdihs' ud fukau jQ wka wkqlïmdjg fkdj f.!rjhg md;%jk ck
ish¨ fokdu ;ks fkdlsÍug wms w;aje,a ne| fldgila f,i" ixl%dka;s ,sx.slhska yg ish
.ksuq' Tng ud lrk wdhdpkh thhs'ZZ wkkH;djh ;udf.a leue;a; mßÈ ;yjqre
jevuq ¿ jg iyNd.s ù is á úúO jhia lr .ks ñ ka Ôj;a úh yels ukq I H;a j h
lKavdhïj,g wh;a jQ" úúO jD;a;Skag wh;a iq / flk iudchla wm f.dv k.ka f ka
jQ" wdishdfõ rgj,a tfld<ylg muK wh;a flfiao@ ud Tn bÈßfhys ;nk m%Yakh thhs'•
ia;%S l%shdldßkshka ish¨ fokdf.a u mdfya iqñld fmf¾rd
PdhdrEm ( ikachs w,yj;a - zThe WeekZ iÕrdj" bkaÈhd
20 weh ² 1 l,dmh ² 2008
y
y l

kv;a;=j@
fldaj,ka msÉp u,a wyqr
fkdtkafku kï b;ska b;sß lr'''
f.khkak fmdä Wkaf. lsß W.=r'''
md i<U'''
ug l=ug tfkdald wurfialr
hkag .ukla ke;sj''' bínd.uqj

hkag ´kEu kï m;a;sks uEKshka lkak.s kï jQjdh'


.kak fï ñKsfujq, ;u ieñhd jk fldaj,ka lkak.Sh w;yer oud
udOù kï jQ k<Õk miq mi .sfhah'
ug''' ldg'''
ierfikak ;ks hyk'''

;e,S lgq hyk msg


urd ksÈ ? mqrd
fm%auhg jkaÈ b,a,d
ißlf<a n;
fofokdg''' fmrod fmïl< Tnu o
iuq.kak neßlug''' Widúfha l+vqj <Õ
l¿fldaÜ we| me<|
ndf, nekaodg fmï Wmeia hqjf,ys háka n,kd
kS;s úYdrohska <Õ

y
fjkaùu fnda ÿlska
ys;a ßÿï ÿkakdg fm%auhg jkaÈ b,a,d
l=ug l÷<la fy,d isrf.hg olalkag
ms<s.kak neß is;g''' idCIs f,i fndre fodvkafka
wjxlj fmïl<
fodvuq¿j fldÉpr;a ysá wmg''' jrog o~qju o
lshkakg jpkhla kqU uf.ka hÈkafka
ke;su fldg wdorh kï fkdfõuh
oejqKq yo u~, hg n,af,dj;a fkdlkd
fldaj,ka udOùgu fokak''' fld<mdg lymdg
.=remdg ks,amdg
lvodis mdg mdáka
i,a,sæ i,a,sææ i,a,sæææ

y hQ'î' Èidkdhl
u,j" lelsrdj

2008 ² 1 l,dmh ² weh 21


y k ï nq j

msfhl=f.a uf.a kïnqj


.; fkdjqKs mehla" Èkla"

je<mqula uila" wjqreoaola


is| oeóug
reÿre f.drye`ä rl=fil=g
tfy;a'''''''
mK fuka ják neõ lsõ ksid
úhe<S we;s l÷¿ ìxÿ ì<s÷ folfmdf<a /laflñ
,sheù we; ;ksjqKq nj isks÷ yo ;=f<a úisy;a jila mqrd
ue<ù .sh mq;= uqj ikikak yeu fjf,a
uÈù we; bv .hkg lúh fï mef,a Èkd,s ,shkf.a

ujq fifkyi wysñj .sh Èfka isgka Tfí


yoj; bls ì¢kd y~ jefoa ijka .efí
Tng fukau uf. o mqf;a .skak yo .efí
weú¨Kdg myk ke;sj w÷r fuys ;sfí

ÿmam;alu jeä yskaod .shdg uf. mqf;a


wïu;a oeka wm jdf.u <;fjkq we; mqf;a
kqfò ì<s÷ lsß iskyj ;=<ska uf.a mqf;a
wïud kqU isysfkka ÿgqjdo ug isf;a

tlg ysáh jir myu oekqfK keye mqf;a


tA jqKdg tk fojir l,amhls mqf;a
y
tl tl ojila f.jkafk fõokdj ysf;a
.=<slrf.k nj okafka WUhs uuhs mqf;a

t,a,S isá <h u~f,ka .,jd kqU mqf;a


fudk ys;lska kqfU wïud .shdo uf.
mqf;a a,Su u;"
mdGl Tfí b,
ud ;ksjqK ú,iska u;= Èfkl uf.a mqf;a kau wdOqksl lú
m%ùKhkaf.a fu
uf.a mq;;a kqfU mq;= yd ;ksfõúo ysf;a djH ks¾udK
lsú¢hkaf.a o l
fr k ;Srhhs fï'
i|yd fjka fl kak'
ieu foúfhda tlaù wïudj rlSjd a —weh˜ fj; tj
Tfí ks¾udKh;
fï fojir ú. ú.yg fkdoekS f.fõjd ejksHq ldi,a
<h u~f,a tfrkd lsß mq;=g ,efíjd ( 174" w,aúia w
isysfkka wm fofokd Tn <Õu fmfkajd ùÈh" fld<U-8
045
ÿrl:k( 5632
kkaod fmf¾rd
y
22 weh ² 1 l,dmh ² 2008
T¨j f,v jQ
iudchl iS;d rxckS

yDo idCIsh@ T¨ f.ähla we;=f,a


fud< f.ähla we;s
´kEu flfkl=g

È .= ld,Sk m%;sldrj,ska uev mj;ajd


.ka k d iy cS ú ; ld,hla fnfy;a
fndñka idudkH Ôú; .; ls Í ug
is ÿ jk frda . ´kE;rï we;' iuyrúg
´kEu fudfyd;l udkisl
frda.hla yefokakg bv we;s
i;Hh wu;l lr"
mjq,lg tla wfhla fyda isákakg mq¿jk' iudc wmjdoh kdufhka
yoj;a frda." Èh jeähdj" wêl reêr mSvkh" Ôú;fhka wE;a lr we;s
weÿu" jl=.vq frda. wd§ nyq, frda. ;;a;ajhka ñksiqka fldÜGdYhla .ek
ksido iuyr úg Ôú; ld,hu fnfy;a mdúÉÑ wikakg ,eîu fld;rï
lrñka isákakg isÿfõ' flfia fyda fujeks
iuyr frda . udrdka ; s l h' urKh .ek
wúks Y a Ñ ; yeÕS f uka Ôj;a jka k g is ÿ fõ'
fÄojdplhlao
@
tfy;a udkisl frda. hkq urKhg w; jkk kuq;a" Ôú;h ñ, wêl jk kuq;a udkisl
frda. ;;a;ajhla fkdfõ' wdydr .ek l;d frda. ;;a;ajhlg m;a jQ flfkl=g tjeks
lrk úg zug ydÜ" ug vhfnàiaZ lshoa§ nrm;, mriaiï ùula fkdj wjYH jkafka
iuyr úg tys hïlsis .¾jhlao .uH fõ' fï ukqiai iudcfha ñksiqkag wjYH lrk
tfy;a tjeks wk;=rla ke;s iuyr úg §¾> wdorh" lreKdj yd /ljrKh muKs' tfy;a
ld,hla fnfy;a mdúÉÑ ls Í ug is ÿ jk T¨ f.ähla we;= f ,a fud< f.ähla we;s
udkisl frda.hla .ek iudch ;=< we;af;a ´kEu flfkl=g ´kEu fudfyd;l udkisl
.¾jhla fkdj fkd;ld yeÍuls ' ìhls ' frda.hla yefokakg bv we;s i;Hh wu;l
lrka f ka mjq , g le<,la " wmlS ¾ ;s h la " lr" iudc wmjdoh kdufhka Ôú;fhka wE;a
wjudkhla fj;ehs i,ld fldka lr yeÍuls' lr we;s ñksiqka fldÜGdYhla .ek wikakg
ke;s k ï mjq f ,ka iudcfhka ms g ux lr ,eîu fld;rï fÄojdplhlao@ ;reK úfha
yeÍuls' by; lS fyda tjeks È.= ld,Sk frda.Ska wxf.dv udkisl frday,g we;=¿j ueÈ jhi;a
tÈfkod meje;afï § fndfyda mßiaiï úh miq lr uy¿ úh;a frdayf,au f.jk uq,a
2008 ² 1 l,dmh ² weh 23

wys ñ jQ ia ; S % mq r eIhka iudcfha udkis l
fi!LHhg fld;rï ys;lro@ fuu frda.Skaf.ka fldgila
2007 iema;eïn¾ ui 27 jeksod jkúg È.= l,la frdayf,a bkafka
wxf.dv udkisl frdayf,a fkajdisl frda.Ska frdayf,a isáh hq;= ksid
1025 la jd¾;d jQ w;r thska 674 la msßñ jQy'
351 la .eyeKq jQy' óg wu;rj È.= ld,Sk
fkdfjhs' Ndr.kakg flfkl=
ldka;d fkajdislhka 800 la uq,af,aßhdfõ ke;s ksihs' iuyrekag
msyá
s wxf.dv frday,g wkqhl q ;a tallfha isá;s' {d;Ska ysáh;a udkisl
^Unit 2& ta wkqj uq¿ ldka;d fkajdislhka frda.hlg ,laùu iudc
ixLJdj 1151 ls' msßñ fkajdislhka m%udKfhka
98 fofkla iudc.; lsÍug yels wh fj;s' wjudkhla" le,,la úÈhg
È.= ld,Sk fkajdisl ldka;djkaf.ka ishhg ys;,d ndr.kak leue;s keye'
40 la u iudc.; lsÍug iqÿiq wh f,i ,ehsia;= frda.shd wïudkï
ilid ta i|yd wod, lghq;= iQodkï lrñka
wïudf.a wdorh orejkag
isák nj jd¾;d fjhs' óg udi fol ;=klg
l,ska È.= ld,Sk ldka;d fkajdislhka wg ,eì,d keye'
ishh blaujd isá njo ±k .kakg we;' uE;§ orejkaf.a wdorh wïudg
35 fofkl= /l n,d .ekSug mqKHdh;khlg ,eì,d keye' ieñhdf.a
Ndr § we;' ;j;a 30 la Ndr .ekSug iqÅ;
kï wdh;khla tlÕ ù we;'
me;af;kq;a tfyuhs'
;ju;a wxf.dv udkis l frda y , .ek
lshkafka mqoa.,hka ìh .ekaùugh' Tjqkaf.a
is;a ;=< wkaod we;s Ñ;%h" frda.Ska ne| ;nd
;sfnk" n,y;aldrfhka m%;sldr lrk tys
hk tk whg lror isÿjk ;ekla f,ih'
iuyre fkdoks;;a fï jk úg tu ;;a;ajh
˜
fjkia ù idudkH frday,lg jvd ikaiqka

PdhdrEm ( iS;d rxckS


;ekla njg th m;a ù we;' ;j ÿrg;a th
iudcfhka iÕjd we;s ;ekla fkdfõ' frday,
;=< wdl,amuh yd fN!;sluh fjkialï /
ila isÿ ù we;' {d;Ska yd frda.Ska w;r yuqùï frday,a wOHCI wkq,d uoaÿunKavdr
isÿfõ' {d;s ix.ï ls%hd;aul fõ' l<n,ldÍ chdka fukaäia uy;d uy;añh
frda.shl= w,a,d ne| f.kdj;a w¨;a frda.Ska
Ndr .kakd ia:dkfha f.dv k.d we;s wx.
fN!;sl jYfhka o hï hï fjkialï isÿ
iïmQ ¾ K yÈis ta l lh ;= < § m% ; s l dr lr
jqjo ie,ls,a,g .; hq;= ldrKh ù we;af;a
md,kh fldg jdÜgqjg we;=,a lsÍu isÿfõ'
frda y , ;= < fkdis á h hq ; = " {d;S k a f .a
tla tla ffjoHjrekg fjkajQ ;ks jdÜgq
/ljrKh hgf;a isáh yels úYd, msßila
l%uh fjkqjg ffjoHjreka ish¿ fokdgu
tys Ôj;a ùuhs' thskq;a úfYaIfhka È.=ld,Skj
yeu jdÜgq j u n,ka k g yels j k l% u hlg
tys .; lrka k g is ÿ jQ ldka ; djka jeä
m%;sldr ls%hd;aul fõ' w¿;a frda.Ska iy È.=
m%udKhla isàuhs' fï ;;a;ajh fjkia fldg
ld,Sk frda.Ska tlg fkd;nd l%u ;=klg
fï whg iudcfha wdorh /ljrKh ,nd
m%;sldr isÿfõ' w¿;a wh Èk 21 la Acute
§ug lghq;= lsÍfï j.lSu ork frday,a ld¾h
jdÜgqfõ;a fojkqj Medium Stay jdÜgqj,g;a
uKa v ,fha ^udkis l frda y ,a j ,g úfYa I s ;
f;jkqj È.= ld,Sk frd.Ska Half Way Home
jD;a;slhka fldgila jk& ufkda iudÔh jev
(w;r ueÈ ksjiakh& kñka y÷kajk
ks , OdÍka ^PSW& w;r fcHIa G ;uhd jk
fldgig;a hefõ'

24 weh ² 1 l,dmh ² 2008


wkq,d uoaÿu nKavdr uy;añh ta i|yd lem
ùfuka lghq;= lrkakshls'
—frd.Ska ;ukaf.a mjq,a iuÕ tl;= lsÍu
yq Õ dla wudrefjka " mßia i ñka " bjiS f uka
lrkak ´k jevla' iuyr wh wjqreÿ 25 la 30
la frdayf,a bkafka' frday,u ;ukaf.a Ôú;h"
ksji lrf.k th ;ukaf.a f,i i,lñka
Ôj;a jk wh bkakjd' tla flfkla 1959

iS;d rxckS
we;=,a fj,d ;sfhkafka" Widú frda.sfhla
úÈyg' ±ka thdf. mjq,a iïnkaO;d fydhkak
keye' fï whf.ka fldgila tmuK È.= l,la
frdayf,a bkafka frdayf,a isáh hq;= ksid ldka;djka msßila /ln,d .ekSug Ndr .ekSug m%:u
fkfuhs ' Ndr.ka k flfkl= ke;s ks i hs ' Tjqka lrk w;alï .ek mqqyqKqjla ,nkakg frday,g
iuyrekag {d;Ska ysáh;a udkisl frda.hlg meñfKk iqÅ; ks,Odßkshka iy frdayf,a jD;a;Sh
Ñls;ail ks,Odßkshka
,la ùu iudc wjudkhla" le,,la úÈhg
ys ; ,d Ndr .ka k leue;s keye' frda . s h d
l< wh' ta whg fkajdisldr fjka lr,d §,d
wïudkï wïudf.a wdorh orejkag ,eì,d
;sfhkjd' ta f.d,a, lKavdhï jYfhka ;uka
keye' orejkaf.a wdorh wïudg ,eì,d keye'
Wmhmq uqo,ska Whdf.k lkjd' wfma
ieñhdf.a me;af;kq;a tfyuhs' iïnkaO;d
wëCIKh ksid kdia;shla fjkafka keye'
wE;a f j,d tl me;a ; ls k a ' j.lS f uka wE;a
nexl=fõ b;sß lrkjd' ta ;;a;ajhg weú;a
fj,d' iuyre ta ;;a ; a j h ;= < frda . S jQ
i,a,s b;sß lr.;a lsysm fofkl= mjq,a iuÕ
mqoa.,hkaf.a foafmd< ,shd f.k" tajd úl=K,d'
l;d lr,d Ndr foka k mq ¿ jka fj,d
Ndr ÿka ,smskj, ta whf.a ljqrej;a keye'
;sfhkjd' tfyu wh .syska ;ukaf.a
oeka wms ;ks ;ks frda.Ska .ek fydhd n,kjd'
l¾udka;h fyd¢ka lr f.k Ôj;a fjkjd'
úY%du jegqma fyda fjk;a wdodhula ,nk whf.a
frdayf,ka msgù .sh;a ldka;djkag mqyqKq
wdodhu fjk ldgj;a N=la;s ú¢kak fokafka
wxYhg weú;a ueyqï f.;=ï" ieris,s ;uka
keye' frda.shd fjkqfjka tajd ,nd fokak
leue;s mq y q K q j ,nka k lghq ; = fhdod
lghq;= lrkjd' iuyre frda.shd frdayf,a
;sfnkjd' fld<U wjg wh frday,g weú;a
bkak w;f¾ mq¿jka yeáhg weú;a n,kak
tfyu jev lrkjd' wms ta foaj,a ie,iqï
leue;shs' mjqf,a wdjdy újdyj,g n,mdhs
fldg ;sfhkafka fyd| ms<s.ekSula iys;j
jf.a m%Yak lsh,d f.or f.kshkak leue;s
Tjqka iudc.; lrkakhs'
keye' wms ,sms ;=kla ú;r od,d ms<s;=re ,efnhs
o n,kjd' fydhd .;a; f.j,aj,g lsysm jr 1981 b|, wfma ;k;=f¾ ,xldjgu ysáfha
.syska l;d lr,d ta whf.a" jgd msgdfõ uki mia fokhs ' wxf.dv y;rhs ' fma r dfoks f ha
yo,d frda.shdg i,lkak ´k wdldrh .ek tlaflkhs' 2000 È ;j ;=ka fofkla .;a;d'
±kqj;a lrkjd' wlue;s whf.a uki yokak wxf.dvg thska tla flfkla ,enqKd' fï
yqÕdla uykais fjkak fjkjd' wfkla tl ;k;=r i|yd iudc úoHdj fyda ufkda úoHdj
wms fnfy;a lr,d kslïu f,vd Ndr fokjd ms<sn| úfYaI Wmdêhla wjYHhs' msßi wvqlu"
fkfuhs' Tjqkaf.a jev ;kshu lr.kak" lEu jdyk myiqlï ke;s lu ksid wms jev lf<a
yokak jf.au ta wh leue;s wdldrhg jD;a;Sh wudrefjka ' ±ka wmg jdykhla ,eì,d
Ñls ; a i dj hgf;a fkdfhla jD;a ; S h uh ;sfhkjd' WmdêOdÍka .kak fj,dfõ wfma
lghq;=j,g mqyqKq lr,hs Ndr fokafka' È.= wOHCI;=ud iShla b,a,,d 55 la ,enqKd' kshñ;
ld,Sk frd.Ska Tjqkaf.a leue;a;" yelshdj Wmdêh fkdjqK;a ta wh mqyqKq lr,d tall
wkqj frdayf,au jevj,g fhdoj,d Tjqkag ;sfhk wfkla frday,aj,g od,d wxf.dvg
f.ùula lrkjd' wms fidhd ÿka / 10 la .;a;d' ta wh fyd¢ka jev lrkjd' ±ka
lshdj,g frdayf,a isg msgg .syska tk msßñ frd.Ska iudc.; lsÍfï lghq;= .ek jeä
bkakjd' tfyu hjkafka fyd¢ka wëCIKh fjfyila orka k wmg yels h dj ,eì,d

2008 ² 1 l,dmh ² weh 25


;sfhkjd' úfYaIfhka È.= l,la ;siafia bkak iudchlg fkdfydî' mqoa.,hka yd mjq,aj,g
ldka;djka heùu .ek wms blauka lghq;= nr orkakg neßkï$wlue;skï yd orkakg
lrñka bkakjd' ZZ mqoa.,hka fyda mjq,a ke;skï yDo idCIshla
we;s iudchla ksy~ úh hq;=o@
ldka;djka jeä fofkla fufia wjqreÿ úis
;sia .Kka frday,l Èú f.ùug" fmdÿfõ frday,a wOHCI chdka fukaäia uy;df.a
udkisl frda.Ska iïnkaOfhka we;s w.;s.dó" b,a,Su thg fyd| úi÷ula f,i fmfka'
wkqlïmd úrys; iudc wdl,am blaujd .sh
fya;=jlao ;sfnk nj fmfka' tkï" ldka;djg zz ld¾h uKav, álla wvq mdvq ;snqK;a
Wreu ù we;s iudc N+ ñ ldj yria ùfï bkak wh fyd|g jev lrkjd kï lrf.k
m%Yakhhs' mq;d n,kakg ÿ¾j, uõjre t;s' hkak mq¿jka' tal fkfuhs m%Yakh' fu;k
ieñhd n,kakg ìßkaoEjre t;s' Tjqka /l bkak 800 la ú;ru ldf.a yß /ljrKh
n,d .ekS u g yels ;;a ; a j hg meñKs miq hgf;a n,d .kak mq¿jka wh' wiQ fofkl=g
;ukag l=uK fyda yelshdjla we;akï /f.k tl .dfka ksjiak 10 la yo,d 10 fofkla fï
h;s' yelshdjla ke;;a wïu,d orejka /l wh kv;a;= lrkak Ndr .;af;d;a tal fldÉpr
n,d .kakg leue;sh' wïu,d isáh§ frday, fiajhlao@ wjYH Wmfoia" uÕ fmkaùï iy
;=< fkdisáh hq;= orejka isáfhd;a tu mjq, mqyqKq fiajlhkq;a wmg ,nd fokak mq¿jka'
;=< úYd, m%Yak ;sfnkakg mq¿jk' wïud ta ´k ;rï msx lrk wh bkakjdfka' mjqf,a
m%Yak ;=< ±fjkjd fyda wirK ù we;=jd úh ñh .s h whg ms x ms K s i mka i ,a yok wh
yelsh' wikSm ù isá ysñ kula n,kakg ÿr bkafka' ta jf.a odkm;shka yß wdh;k yß
neyer ujla meñK isáfha yoj;a ie;alulska fï ms ß i /l n,d .;a f ;d;a fudk ;rï
miq we|g ù isákakg ffjoH Wmfoia ,eî ms x lula o @ fudlo fjk frda y ,a j , jf.a
;sìh§h' idudkH iudch ;=< Whd msyd lkak fkfuhs " fufy bka k Ndr lrejka ke;s
§ frÈ fidaod" msßñka rlskafka .eyeKqkah' whf.a lEu îu j,g wu;rj" we÷ï me<÷ï
tfy;a .eyeKshg tu hq;=lï msßñka w;ska jf.au wfkla wjYH;d ish,a,;a wms n,kak
bgq lrkakg isÿ jQ úg th Tjqkg wlue;s ´fka'ZZ
ld¾hhla fjhs ' fï l;dj 2004 jif¾ wxf.dv udkisl frdayf,a y~ f,i fuh
hdmkfha § tys ufkda ffjoH úfYa I { m%ldYhg m;a jqjo rg mqrd fujeks ;;a;ajhg
uydpd¾h ohd fidauiqkaorï uy;d f.kao m;a jQ ia;S%ka mqreIhka ´kE;rï we;' udkisl
wikakg ,enqKd u;lh' ffjoH tall msysá frday,j,ska jd¾;djk
wkq,d uoaÿunKavdr uy;añhg wkqj kEhska frda.Ska ms<sn| ;;a;ajhka óg fjkia úh
Ndr.ka k g wlue;s jQ fyda kEhs k a ke;s " fkdyel' fjki kï m%;sldr i|ydj;a iuyr
wdodhï bmhsh yels jD;a;shla lrñka fnfy;a m<d;aj, iqÿiq jgdmsgdjla fkdue;s ùuhs'
kshñ; mßÈ .ksñka idudkH Ôú;hla .; myiqlï fkdue;s ùuhs' hdmkfha udkisl
l< yels msßñ l=,shg ldurhla wrf.k msg frda . S k a i|yd fka j dis l myiq l ï ;s n Q
ù f.dia Ôj;a fj;s' tfy;a wm okakd mßÈ f;,smamf,a frday, wê wdrCIl l<dmhg
iudch ;=< ldka;djlg tf,i ;ksj Ôj;a hg;a úh' fmaÿre ;=vqfõ frday, iqkdñfhka
ùug iqÿiq mßirhla o ke;' mjq,a in|;d ì£ úkdYhg m;a úh' hqoaOh" jHik udkisl
hEu" wfkHdakH ne£ï ÿriaùu" kEhska ke;s frda.j,g fya;= ldrl fjoa§ ldka;djka jv
lu" udkisl frda.s ;;a;ajh ksidu foafmd< jvd tajdfhka mSvdjg m;afjoa§ tjeks hqo
jxpd lr .ekSu ksid hk tk ux ke;s ùu l<dmhl m% ; s l dr i|yd we;a f ;a ls k ï
fukau iudc wmjdohg ìfhka mjq,g Ndr myiqlïoehs hk ldrKh fjku l;d l<
fkd.ekSu jeks fya;= ksid f,dalh frday,la hq ; = ud;Dldjls ' flfia fj;;a frda . hg
njg m;a jQ fï .eyeKqkag fukau msßñkago f.dÿre jQ flfkl=g ish,a,gu jvd wjYH
ñksiqka f,i iudch olskakg miq ìu ilid wdorh" wjOdkh ,nd§ug yDoh ixfõ§
§u wkq,,d jeks ks,OdÍkag muKla l< yels fkdfõkï ta iudcfha ñks i q k a g Ys I a G
fohla fkdfõ' tfia n,d isàuo YsIaG iïmkak iïmkak úh yelso@•
iS;d rxckS
26 weh ² 1 l,dmh ² 2008
i xj¾Okh lrd fhduq jQ iy fhduqfjñka
mj;sk rgj,ska fndfyda fihska wikakg
,efnk fohls ia;hs% i|yd mj;akd wiudk;djh'
fuh úúO rgj," úúO iudcj," úúO uÜgñka
olakg ,efí' fuu ;;a;ajhka ia;%Skag wjdis
iy.; jQj;a" kQ;k f,dalfhys fyj;a fuu cd;sl ixj¾Okhg
wNHdjldY hq.fha § mjd ia;h
w;aú¢hs'
s% úiska fuu ;;a;j
a h
uqo,a fhoùfï oS

ia;%Skag
idOdrKh
bgqlsÍu

j¾I 1948 § t<soelajQ udkj ysñlï m%{ma;f s ha iuia; ck.yKfhka 52]lg wêl
iEu mqo.
a ,fhl=gu ia;-S% mqreINdjh" cd;sh" wd.u" m%udKhla ia;%S m%cdj ùu u rfÜ
ckj¾.h" jhi" mka;sh" NdIdj" foaYmd,k ia;%Skag iudc idOdrKhla ;sfnk
u;su;dka;r fld;rï fjkia jqj;a" iudk neõ lshk idOlhla fkdfõ' úYaj
whs;sjdislï N=la;s ú£fï whs;sh ;sìh hq;=hehs
úoHd, ;=<" bxðfkare mdGud,d
meyeos,js olajd we;' j¾I 1976 cd;Hka;r wd¾Ól"
iudÔh" iy ixialD;sl iïuq;sh u.ska f,dj yodrk isiqkaf.ka jeä m%;sY;h
wd¾Ól" iudÔh iy ixialD;sl whs;sjdislï msßñkah' ;D;Sh ;dCIKsl mqyqKq
iudkj N=la;s ú£fï whs;sh ;sìh hq;= nj jevigyka i|yd mj;skafka wju
wjOdrKh flreKs' ldka;d odhl;ajhls'
Y%S ,xld wdKavl q u
% jHjia:dfõ 12 jk j.ka;hs ukaofmdaIKh .eyeKq orejka ;=<
u.ska o" ia;-S% mqreINdjfha iudkd;au;djh ms<n
s |j fnfyúka olakg ,efí' jvd;a
i|yka lrhs' tu j.ka;shg wkqj kS;sh yuqfõ kSrla;sfhka fmf<kafka ia;%Skah'
ia;%S-mqreINdjh" cd;sh" wd.ï" NdIdj" l=,h" fyda
foaYmd,k u;jdo wkqj fyda Tjqka Wmka ia:dkh
tlai;a cd;Skf
a .a iïuq;f
s ha m%Odk wx.h jkafka
u; fjkila fkdl< hq;= w;r ish¨fokd iudk
wiudklï msgoq elSug lghq;= lsÍu iy iudk;ajh
mqoa.,hska f,i ie,lsh hq;=h' tfiau tlai;a
iy iu idOdrK;ajh we;s lsÍuhs' Y%S ,xldj fuu
cd;Skaf.a iyY% ixj¾Ok b,lal (Millennium
iïuq;shg w;aika lrkq ,enqfõ j¾I 1981 §h'
Development Goals) ;=< o ia;-S% mqreI iudcNdjfha
fuu isfvda iïuq;sh mokï fldg ilia lrk
idOdrK;ajh ms<sn| ;yjqre lsÍfï wjYH;djh
,o" ldka;d iudkd;au;djh i|yd bÈßm;a l< Y%S
iy tA ms<sn| Wmdh ud¾. o i|yka lr we;'
,xld ldka;d m%{ma;sh 1993 § rch úiska
isfvda (CEDAW) fyj;a ia;k
S% g
a tfrysj isÿjk ms<s.kakd ,§' tA wkqj ia;%Skaf.a udkj ysñlï
ish¨ wdldrfha fjkiafldg ie,lSï ;=rka lsÍfï msßñkag yd iudkju N=la;s ú£u i|yd o lghq;=

2008 ² 1 l,dmh ² weh 27


ie,iS u g rch úis k a lghq ; = l< hq ; = nj lghq;= i|yd uqo,a fhoùfï § msßñkag idfmaCIj
wjOdrKh fõ' ia;S% iqNidOkh i|yd m%udKj;a wdfhdackhla isÿ
ù fkdue;' tfia isÿ ù we;akï rgmqrd È<s÷ ia;k
S% a
furg ia;%S whs;sjdislï ;yjqre lsÍu i|yd;a
isáh fkdyel'
iudkd;au;djh i|yd;a ilia lr we;s Y%S ,dxlsl
ia;k S% a i|yd jk —cd;sl lsh% dldÍ ie,eiau˜ ;=<ks a rgl isÿjk ixj¾Okfha § ldka;djg isÿjk
o ia;-S% mqreI iudcNdjh u; mokï jQ wiudk;djh wjdis ;;a;j a hka y÷kd.;a hqkf
s *ï wdh;kh j¾I
ms g q o ls ñ ka idOdrK;a j h ;yjq r e lr we;' 2001 § ia;-S% mqreI iudcNdjfha wjYH;d ie,ls,,
a g
fuf,iska cd;Hka;r uÜgñka iy cd;sl uÜgñka f.k tA wkqj ielish yels wh-jeh l%uhla
o ia;%Skag o mqreIhskag fukau iu idOdrK;ajh ^Gender Budgeting& y÷kajd§u lr we;' fuu ia;-S%
iy ixj¾Ok m%;, s dN iufia N=l;a s ú£fï whs;hs mq r eI iudcNdjh mokï lr.;a wh-jeh
;yjqre flreK o m%dfhda.slj .;a l< fuys m%;sm;a;Ska ilia lsÍfï § ixj¾Okh jk rgj,
h:d¾:h fnfyúka fjkiah' msßñkag idfmaCIj úfYaIfhka wdishd" wm%sld" hqfrdamd iy ,;ska
wehg iudch ;=< ,efnkafka fojeks mka;sfha wfußldkq rgj, udkj iïm;a ixj¾Okhg
ie,ls,h s ' m%uLq ;ajh ,nd§ ;sìKs' miqj fmdÿ rdcH uKav,h"
wdishdkq ixj¾Ok nexl=j" hqfrdamd ix.uh we;=¿
iuia; ck.yKfhka 52]lg wêl m%udKhla
cd;Hka;r ixúOdk /ila ia;-S% mqreI iudcNdùh
ia;%S m%cdj ùuu rfÜ ia;%Skag iudc idOdrKhla
idOdrK;ajhg uQ,l s ;ajh ,ndfok wh-jeh ilia
;sfnk neõ lshk idOlhla fkdfõ' úYaj úoHd,
lsÍula i|yd odhl;ajh ,ndÿks'
;=<" bxðfkare mdGud,d yodrk isiqkaf.ka jeä
m% ; s Y ;h ms ß ñka h ' ;D;S h ;dCIKs l mq y q K q fuys§ n,fmdfrd;a;= jkafka mj;sk wh-jefha
jevigyka i|yd mj;s k a f ka wju ldka ; d § w;sf¾l uqo,a fjka lsÍula fkdfõ' mj;sk
odhl;ajhls' ukao fmdaIKh .eyeKq orejka ;=< ixj¾Ok ls%hdj,sh ;=< wiudk f,i iïm;a
fnfyúka olakg ,efí' jvd;a kSrla;sfhka fn§hdfï wiudklï ke;slr ia;k S% a fjkqfjka o
fmf<kafka ia;k S% h
a ' idOdrK f,i uqo,a fn§hdfï l%uhla ilia lsÍuhs"
fyj;a ksis mßÈ uq,H iïm;a fn§hk f,ig
ia;%Ska i|yd nyq, f,i /lshd wjia:d Wodù
ixúOdk lghq;= ie,iSuhs' fuys§ isÿflfrkafka
we;af;a my< ia:rhkayh s ' tAjd fndfydaúg olakg
ia ; % S k a g úfYa I ;a j hla ,nd.ekS u fkdj
,efnkafka j;= wxYfha" weÕ¿ï fCIa;f % ha" foaYhS
idOdrK;ajh bgq lsÍuls' ia;%S-mqreI iudcNdjh
.Dy fiajdj iy ixl%uKsl .Dy fiajdj fyda ,sml s dr
mokï fldg.;a widOdrKlï mj;akd iudchla
uÜgñks' by< l<uKdldr ;,fha § ia;%Skag
;=< ixj¾Okh i|yd uqo,a fhoùfï § ia;%S
m%udKj;a wjia:d ,efnkafka ke;' ldka;d /
iqnidOk lghq;= we;=<;a lsÍu wksjd¾hfhkau
lshd úhql; a h
s fukau W!K /lshd úhql; a hs o by<
isÿl< hq;= fohla fjhs'
uÜgul mj;S"
Y%S ,xldfõ wd¾Ólh ;=< m%Odk ld¾hNdrhla
f,dj wka rgj,a iuÕ ii|d n,oa§ Y%S ,xldfõ
bgq lrkafka ia;%Skah' úfoaYhkays fiajd u.ska"
foaYmd,kh ;=< ia;%Skaf.a odhl;ajh mj;skafka
weÕ¿ï l¾udka;h iy f;a yd rn¾
b;du;a my< uÜgulh' md¾,sfïka;j = ;=<;a m<d;a
l¾udka;j,ska rgg úfoaY úksuh ,ndfok uQ,
iNd iy m<d;a md,k wdh;k ;= < ;a ia ; % S
idOlh ù we;af;a ia;%Skah' iuia; Y%S ,dxlSh
ksfhdackh 5] lg o wvq uÜgul mj;S' tfiau
wd¾Ólh ord isák n,lKq y;ßka ;=klau ordf.k
fuu ;;a;ajh fjkia lsÍfï ls%hdj,shla o
hk ia;%S md¾Yjh i|yd iu idOdrKhla isÿ
fmfkkakg fkdue;' fuu fya;=j u; ia;%Skag
jkafkaoehs hkak m%Yka hla fjhs' .Dyfha § ksy~j
isÿjk wiudk;d .ek fyda widOdrKh .ek y~la
is ÿ flfrk fia j djka hï ñkq ï oKa v lg
kexùug we;s yelshdj o wvqfjhs' tu fya;=fjka
yiqfkdjk ksid tu fiajdjkays ksis we.hSula
ia;kS% a fjkqfjka kS;s ieliSfï § tA i|yd bÈßm;a
,nd.; fkdyel' fuu o;a; /ialÍ s fï § mj;sk
jk ia;k S% a o b;d w,am fõ' fï ksid jHjia:dms;fha
l%ufõofha wvqmdvq ksid fuu ;;a;j a h Wodù we;'
§ ia;%Ska fjkqfjka m%;sm;a;s wkqu; lr .ekSug
ksfji ;=<" lDIs" ld¾ñl odhl;ajfha § iajhx-
isÿjkafka msßñkaf.a tlÕ;djh ,nd.ksñks'
/lshd wdÈh cd;sl ixj¾Okfha Wkak;sh i|yd
fï fya;f
= jka ,xldfõ ia;k
S% a miq.dó ;;a;j
a hl ldka;djka odhl jQj;a tAjd ksif
s ,i .Kkh ùula
isàu wújdofhka ms<s.; hq;=h' rfÜ ixj¾Ok fkdflf¾' fï ksid fulS ld¾hhka ys§ wehg

28 weh ² 1 l,dmh ² 2008


ksis we.hSula fukau ksis iqNidOkhla isÿjkafka wjYH;djh fïjk úg jvd;a oefkkakg ù ;sfí'
ke;' weh cd;sl ixj¾Ok ls%hdj,sh fmdaIKh ia;s%h iún, lsÍu hkq iudch iún, lsÍuhs'
lrkjd muKS ' bka muKla wehg bgq j k iudch iún, ùu hkq cd;sl ixj¾Okh Yla;u s ;a
idOdrKhla fyda we.hSula fkdue;' ùuhs' fï ksid cd;sl ixj¾Okh i|yd uqo,a fhduq
lsÍfï § ia;%sh i|yd o idOdrK f,i myiqlï
mjq,a ixia:dj ;=< hï wdldrhlska ujf.a
.,dhdfï hdka;%Khla ms<sn|j jeä ie,ls,a,la
wdodhu by< hkafka kï" tA u.ska weh udkislj
oelaùu w;HdjYH fõ'
iy YdÍßlj hym;a ;;a;ajhl isák fyhska
orejkaf.a jev lghq;= o ksih s dldrj isÿlrhs' tjka wd¾Ólh Yla;su;a jk ia;%Ska ls%hdYS,S;ajfhka
ia:djr mokula u; f.dvkef.k uõjrekaf.a mßmQ¾K fõ' tfukau jvd;a nqoê a u;a f,i lghq;=
orejkag Tjqka ksis wOHdmkhla" mjq,a miqìula lrhs' túg wehg iudch ;=< isÿjk úIu;d iy
idrO¾u" wd.ñl iy wd¾Ól miqìula o tf,isku a .eg¿ ksis mßÈ ksrdlrKh lr .ekSug wjYH
ksis fmdaIK lsh % dj,shla o ksis wdrCIdjla o mjq,a Wmdh ud¾. ms<n s |j ksis wjfndaOhla we;sfõ' ;u
ixia:dj ;=< f.dv kef.a' tjka mjq,lska ìysjk orejkag ksis wOHdmkhla ,ndfoñka Tjqka hyuÕ
orejka jvd hym;a nqoaêu;a ¥ heùug W;aidy orhs' fuu oekqu
orejka fukau jeäysáhka njg fmdaIKh u.ska weh fi!LH
m;afõ' fuh ´kEu rgl cd;sl hqo jd;djrKfha ;j;a iïmkak nj fukau rcfha iy
ixj¾Okh i|yd ,efnk iqNodhS m% ; s
M ,hla f,i ia
; %
S uQ
, s
l fjk;a jevigyka u.ska ,ndfok
odhl;ajhls' mjq,j a , m%;Y s ;h 20]lg wjfndaOh m%fhdackhg f.k
fujka hym;a wkd.; jvd jeä ùu fyj;a Ôjk ;;a;ajh kÕd isgqjd .kS'
mjqf,a nr ;kslru rcfha wK mk;a u.ska ,ndfok
mrïmrdjla f.dvke.Sfï
ia;%Skag Wiq,df.k hdug kS;suh iyk .ek wjfndaOhla
wruqKska ia;%Skaf.a wNsjDoaêh
jd;djrKhla ilia ,nd.kS' ;u mjqf,a ;j;a {d;s
i|yd jvd;a iudkd;au-;djfhka
ùuhs' fuu ;;a;j a hka ia;%Ska ysxikfhka" mSvkfhka
hq;j= uqo,a fhoùu rggu jevodhS
uqojd .kakg lghq;= lrkakg
hy meje;au i|yd .kakd iqNjd§ u; ,xldfõ jeä
wjYH Yla;sh ,nd.kS' wjYH
mshjrls' ck.yK m%;Y s ;hla jk
oekqu yd miqìu ,nd.kS'
j¾;udkfha mj;s k hq o ia;k S% g a jeäfhka
rfgys wd¾Ól nr fukau ia;kS% a fjkqfjka ia;kS% g
a ;SrK
jd;djrKh u.ska jvd;a mSvkhg
mjq,a nr o /f.k hdug .ekSfï wjia:d jeä lsÍu ;=<ska
iy widOdrKhg m;aù we;af;a
isÿù ;sfí' rg ;=< hymd,khla fukau
ia;%Ska iy orejkah' weh YdÍßl
iudcfha hy meje;au o ÈhqKq l<
fukau udkislj mSvdjg
yel' túg rg ;= < úks ú oNdjfhka iy
,laflfrk w;r" fuu ;;a;j a h wo rg ;=< úuid
ks¾udKYS,; S j
a fhka hq;= kdhl;ajh .; yels ia;k S% a
neÆúg j¾Okhla isÿfjñka mj;S' ia;k S% a jv jvd;a
fjkqfjka hym; bgq lrk ia;%S mrmqrla ìysjkq
ysxikhg md;% fjñka isák w;r" tu ;;a;ajh
we;'
je<elaùug .kakd m%dfhda.l s mshjr m%udKj;a oehs
ia;k S% g a u ielhla mj;S' fï ksid cd;sl ixj¾Ok ls%hdj,sfha § weh
fjkqfjka isÿlrk wdfhdackh wehg fukau
tfiau fuu hqo jd;djrKfha ;j;a m%;M s ,hla"
iudchg o" iudch ;=<ska rggu o tA u.ska cd;sl
ia;%S uQ,sl mjq,aj, m%;sY;h 20]lg jvd jeäùu"
wd¾Ól ls % h dj,s h g o hym;la ñi wjevla
fyj;a mjqf,a nr ;kslru ia;%Skag Wiq,df.k
isÿfkdfõ' fuu lsh % doduh ms<n s |j md,lhska ksis
hdug jd;djrKhla ilia ùuhs' fuu ;;a;ajhka
wjfndaOhla ,nd lghq;= lsÍfuka wehg iudk
u; ,xldfõ jeä ck.yK m%;Y s ;hla jk ia;k S% g a
wjia:d Wodfjk w;r" rfÜ wkd.;h fjkqfjka o
jeäfhka rfgys wd¾Ól nr fukau mjq,a nr o /
isÿlrkq ,nk úYd, wdfhdackhla jkq we;' ia;h s% g
f.k hdug isÿù ;sfí' kuq;a zwehZ fmdÿfõ
isÿflfrk wiudk ie,ls,s bj;a lsÍfuka ksis
wd¾Ólj iún, lsÍfï m%dfhda.sl jev ms<sfj,la
m%fhdack ,nkakg kï" tu m%;sm;a;sh jpkhg
fyda iqNodhS iqNidOkhla ,ndfok ls%hdj,shla
muKla iSud fkdù l%h s dj,sfhka o ikd: l< hq;=
wehf.ka ,nd.kakd fiajdjg idfmaCIj isÿ
fjhs' •
fkdfõ' fuu ;;a;ajhka j<lajd cd;sl uÜgñka
ia ; s % h i|yd jvd;a wjOdkh fhduq ls Í fï moaud meää,shka

2008 ² 1 l,dmh ² weh 29


21 jk ishjfia ldgqka Ys,ma k
S a ujk18 jk ishjfia
ia;%S m%;srEmh
w ms yeu wjq r eoa f ou ud¾;= 8 jeks
cd;Hka;r ia;%S Èkh iurkjd' wms
jf.au f,dalh mqrdu ia;%Skaf.a ;;a;ajh Wiia
ksjfia jevg isák ldka;djg ish¨ jev yd
;u orejd n,d.kakd f,i wK§ ;uka ldka;d
Èk Wf<, i|yd msg;aj hk whqrehs'
lrka k g" ia ; % S k a f .a whs ; s j dis l ï ;yjq r e
,dxlS h ia ; % S jHdmdrhg moku jegq f ka
lrkakg ilia l< m%{ma;Ska yd iïuq;Skaj,g
lïlre" f.dú we;=¿ fmdÿ wr.,j, ia;%Skaf.a
w;aika ;enQ tA tA rgj,a úiskq;a fï Èkh
iyNd.s ; a j h f.dvke.+ úúO ls % h dldrlï
fkdlvjdu iurkjd' tA ú;rla fkfjhs
Tiafiah' tfukau ia;%Skaf.a wOHdmkh" Pkao
cd;Hka ; r ia ; % S Èkh w<,d mq j ;a m ;a ,s m s "
whs;sh jeks ia;%Skagu iqúfYaI jQ b,a,Sï fukau
rEmjdyskS jevigyka jeks ls%hdldrlï rdYshla
udkj ysñlï" jD;a;Sh" isú,a iy foaYmd,k
isÿflfrkjd'
whs ; s j dis l ï jeks fmdÿ jHdmdrh ;= < o
fujr ud¾;= 8 ia;%S Èkh fjkqfjka m%Odk lemùfuka hq;=j lghq;= l< ia;%S kdhsldjka
mqj;am;aj, m<jQ ldgQka rEm fudkjdo lshd wmg ´kE;rï b;sydih úuik úg uqK.efia'
Tn lSfofkla kï ÿgqjdo@ iuyr úg fndfyda ,xldfõ lïlre igka b;sydih" iQßhu,a
wh mqj;am;a yryd fkdÿgqj;a yeuodu Wfoag jHdmdrh" i¾jck Pkaon,h i|yd jk igk
rEmjdysksfha úldYh jk mqj;am;a ms<sn| hkdÈh thska lsysmhla muKS' fï igkaj,
jevigyka j,ska tAjd olskjd' fï fmruq K f.k ls % h d l< bifn,dydñ"
jevigykaj,ska tAjd ;j;a álla ¨Kq weUq,a fmdka i s k dydñ jeks ùr ia ; % S pß; fuka u
od,u úia ; r lrkjd' ia j ¾Kjdys k s f ha we.akia fmf¾rd" fvdßka úl%uisxy" úúhka
úldYkh jk uq , a m s g q j jevigyk fuhg .= K j¾Ok jeks ia ; % S igka b;s y difha
WodyrKhla f,iska wm bÈßm;a lrkafka tÈk ùrjßhka ieuÍug o ud¾;= 8 od hkq lÈu
wks;a pek,aj, mqj;am;a ms<sn| jevigyka Èkhls'
wm fkdneÆ ksid;a uq,amsgqj wka
kuq;a fuf;la l,a ia;%S ixúOdk úiska
jevigykaj,g jvd ckm%sh tlla ù ;sfnk
l< jev úfõpkh lrk tA ldgQka úfõplhska
ks i d;a h' tod tA jevigyk fufyhjk
fyda tA j d we|mq ldgQ k a Ys , a m S k a g ud¾;= 8
fcHIa G udOHfõÈhdg wu;l jq K dfoda
jeksodgj;a ia;%Ska ms<sn|j iqNjd§ f,i hula
fldfyfoda ud¾;= 8 lshkafk ia;%Ska fjkqfjka
bÈßm;a lsÍug udkqIsl yeÕSula fkd;snqfka
jeo.;a fohla l;d l< hq;= ojila lsh,d'
wehso hkak m%Yakls' ukao" wm rfÜ ia;%Ska
tod zuq,amsgqfõZ fmkajQ ldgQka ish,a,u ia;%S
m%pKav;ajh ,lalrk msßñka" Tjqka lrk
Èkh .ek jq k ;a wjdikdjlg tA ls i s u
widOdrKlï" fjkiafldg i,lk wdldrh
ldgQ k hls k a j ;a ia ; % S k a .ek jpkhls k a j ;a
.ek yq j d ±la f jk ldgQ k a Ñ;% h la we£ug
fyd|la m<jq f ka keye' úfYa I fhka u ia ; % S
wu;l lf<a furg .eyeKqka tf,i mSvd
ixúOdk wmydihg ,lajk whqßka ldgQka
fkdú¢;shs hk uk#l,ams; f,dalhl Tjqka
lsysmhlau m<jqKd'
Ôj;a jk ksido@
tu ldgQka w;r ;snQ tla ldgQkhla jqfka
;sfnk foa ;sfnk ieáfhkau fyda tAjdg
jir mkylg fmr ;u ieñhd .eiQ lïuq,a
mqoa.,sl fyda fmdÿ woyia o fhdod ;j ;j;a
mdrla .ek fmd,Sishg meñKs,s lrk f,i
jeälr bÈßm;a lsÍfuka hï jevigykla
jhil w;a;ïud flfkl=g ldka;d ixúOdk
fyda ks¾udKhla ckm%sh lrjd.ekSug is;kjd
ks f hda ð ;jßhka ms ß ila Wmfoia ÿka nj
kï th yqfolau wd;aud¾:ldó" uqo,a miq mi
lshfjk ldgQkhls' ;j;a ldgQkhla jqfka
yUd hEu mrud¾: lr.;a ls%hdjla ñi mj;sk
30 weh ² 1 l,dmh ² 2008
iudchg fyda ñksiqkag ;sfnk wdorhlgehs W;a i jdldrfhka iurka f ka " ye.S ï nrj
lsj fkdyel' wdÈ ld,Sk ldgQka Ys,amSka úiska isysm;a lrkafka Tjqkag fyda tA foaj,aj,g
foaYmd,k{hska" iqm%lg mqoa.,hska fukau wf.!rj lsÍug fyda iudchg krl wdo¾Y
idudkH mqoa.,hska o Wmydihg ,la lsÍug ,nd§ug fkdjk nj wm isys ;nd .; hq;=hs'
fuka u tÈfkod foa Y md,ks l ixis o a ë ka o wo jk úg ,xldfõ wd¾Ólfha jeänr fldgi
Wmydihg ,la lsÍug fuu ldgQka Ys,amh orka f ka ia ; % S k a ' rgg úfoa Y úks u h jeä
Wmfhda.S lr.;a;d' —Ñ;%hla jpk oyila jà˜ jYfhka Wmhd fokafka ixl%uKsl fiajh"
hk lshuk úfYaIfhkau .e,fmkafka ldgQka weÕ¿ï l¾udka;h iy j;= wd¾Ólhhs' b;sx
Ñ;% Ys,amhghs' tA iskyfjkau b;du oreKq fï l¾udka; ;=fkysu nyq;r Y%uh
úÈylg jqjo flfkl=g myrÈh yels ksidhs' ia;%Skaf.ks' ia;%Ska u; hefmk wd¾Ólhla iys;
wm isákafka ÈhqKq hq.hlhehs lshd.kakd rgl Ôj;a jk fï Ys,amSkag ia;%S Èkfha§j;a
fujeks we;eï ldgQka l,dlrejka ishjia Tjq k a f .a Y% u hg .re lrka k " Wfoa yjd
.Kkdjla merKs ia;S% úfrdaë wdl,amu h<s Tjqkaf.a udOHj,ska lEfudr fok ud;D;ajhg
h<s;a iudch ;=< jemsÍug W;aidy oeÍu iy .relrk hula ;u f;,s;=vg yiq lr.kakg
Tjqkaf.a wdl,amu Yla;sh ÈhqKq lrfkd.ekSu neßùu ieneúkau fÄojdplhls'
lK.dgqjg lreKls' fujeks ia;%S úfrdaOdl,am
fï rfÜ ia;%S ixúOdkj,g È.ska È.g u
iys ; ldgQ k a m< ùu iy ia ; % S k a f .a m% Y a k
myr .ik fï Ys,amSka ia;%Ska ;u m%Yak ms<sn|j
idlÉPd flfrk ldgQka m< fkdùug ;j;a
fuka u rfÜ fmdÿ m% Y a k fjkq f jka o
fya;=jla jkqfha msßñ ldgQka Ys,amSka úiska
ixúOdk.; lrñka iudÔh ;;a ; a j hka
jir .Kkdjla mqrdu m%Odk mqj;am;a .%yKh
hym;a lsÍug" ia;%S ixúOdk oYl follg
lrf.k ;sîuhs'
jeä ld,hla mqrd lghq;= lrk nj fkdokakjd
miq.sh ld,fha we;eï foaYmd,k{hskag úh yelshs' ;ek ;ek orejka urdouk NSIK
wmydi lsÍu msKsi Tjqka z.KsldjkaZ f,i ld,hka ys§ tAjdg tfrysj uq¿uy;a iudchu
y÷kajñka È.ska È.gu bÈßm;a l< ldgQka ksy~j isá ;;a;ajhka ;=< mjd tAjdg tfrysj
ms<sn|j;a fuys§ i|yka fkdlru neßh' tA t<shg neiafia furfÜ ia;%Ska nj;a" hqoaOhg
foaYmd,k{hskag wmydi l< ksid fkdfõ' tfrys j ;a nvq ñ , by<hdug tfrys j ;a
Tjq k a g wmydi ls Í u i|yd tA fjkq f jka m% c d;ka ; % j doh yd udkj whs ; s j dis l ï
ia ; % S k a f .a Ôjk jD;a ; S k a " ia ; % S k a ms < s n | lvùug tfrys j ;a ks r ka ; rfhka mdrg
iudcfha mj;s k ÿ¾u; yq j dola j ñka tA j d niskafka;a ia;%Ska nj fï Ys,amSka fkdokakjd
foaYmd,k{hskag iudk lrñka Ñ;% bÈßm;a úh yelshs'
lsÍu ia;%Skag l< wmydihla jk ksidhs'
tmuKl= ; a fkdj jir .Kkdjla mq r d
ksoyi ,eîfuka miqj f,dalfha fndfyda ia;%Ska úiska lrk ,o wr.,j," n,mEï iy
rgj,a wm rgg jvd bÈßfhka isákafka o ls % h dldrlïj, m% ; s M ,hla f,i ia ; % S k a f .a
Tjqka fndfyda foaj,a ms<sn|j úfYaIfhkau wdrCIdj fukau rfÜ ixj¾Okh i|yd úúO
udkj ysñlï iy ia;%S whs;sjdislï ms<sn| kS;s Í;s" wK-mk;a" m%;sm;a;s mkjd .ekSug
iq N jd§ f,i wdl,a m iudch ;= < ;yjq r e fï rfÜ ia;%S ixúOdkj,g yelsù ;sfnk nj
lsÍug" iudc .eg¿ wju lsÍug" jerÈ foaj,a fï Ys,amSka fkdokakjd úh yelshs'
ksjerÈ úh hq;= l%u fmkajd §ug ;u f;,s;=v
iudcfha hymej;aug kï ck.yKfhka
wdhq O hla lr.;a ks i dhs ' iudcfha /,a , g
Nd.hlg;a jvd jeä ia;%Skaf.a odhl;ajh"
wjYH foa ,ndfoñka ,dN ,nkjdg jvd
iyNd.s ; a j h w;HjYH nj o" Tjq k a g .re
.=Kd;aul fyd|u foa ,nd foñka iudch
lghq;= f,i ie,lSu o" Tjqka ms<sn|j hym;a
hym;a ;;a;ajhg f.dvk.d .ekSug W;aidy
iudÔh wdl,am f.dvke.Su o isÿlsÍu iudc
±Íu wm yeufokdf.a u j.lS u hs ' wm
ls%hdldÍka fukau l,dlrejka" nqoaêu;=ka
iurka f ka cd;Hka ; r ia ; % S Èkh muKla
we;= ¿ iuia ; ck;djf.a u j.lS u la nj
fkdfjhs' jif¾ ojia 365 ka úúO úIhka yd
fkdlshdu neßh'•
mqoa.,hska fukau .iafld<x .ek mjd wm
fõ,dhqoka chÑ;%d
2008 ² 1 l,dmh ² weh 31
flál;dj
isiag¾ uf.a <Õg weú;a
lsõfj f,dl= wdvïnf¾lska'
wehg ud .ek wdvïnrhs' tA;a
ug ux .ek wdvïnrhla kE'
—leu;so nd,sldjg .syska
m%;sM, n,, tkak''' <uhs
Tlafldu jf.a weú,a,
ysáh'˜
ux uf.a wf;a ;snqKq
ueyqu È. nxl=j Wäka ;sh,

uf.a
ke.sÜgd'' tA tl mdrgu
nd,sldjg .syska m%;sM,
n,, tkak wdYdjla ysf;a
we;sjqkq yskao' tA wdYdj tA

kvqj
iefKkau wylg .shd'
<uhs f.dvg hkafk
fudkjgo@ ys;g lrorhla
wrka tkako@
;ju;a

ug tfyu ys;=Kd'
—kE isiag¾" ´fk kE'
isiag¾ m%;sM, ne¨jfka'''˜
—yqïï''' okakjo
stock.xchng.com

fudllao lsh, m%;sM,@˜

Widú nxl=j Wv lreKd fmf¾rd

is
h,a, wjika jQjdo"
tfia ke;akï fï
iEu fohlu
wdrïNhoeZhs is;d .kakg
—okakjo kkaÈ;d Thdg
úYaj úoHdf,g hkak
mq¿jka''' Thd úNdf.
fyd|g" fndfydu by<ska
ux yskdjqKd' ux jev
;=kgu tljf.a fyd|g
mdvï l<d' tl jf.a
fyd|g ,sõjd' ux okafk
ug neßh' mdiafj,d'''˜ tÉprhs' m%;sM, .ek ug

32 weh ² 1 l,dmh ² 2008


ys;d.kak nE' tA yskaod ux .ek i;=gq fjkakj;a''' wo Wfoa br mEõj nj
lrndf.k ysáh' wvq.dfk WUg fohshkaf. we;a;hs' tA;a ug ys; mqrd"
msysghs lsh, lshkakj;a''' lg mqrd yskdfjkak nE'
—kkaÈ;dg ztAZ ;=kla'''
fjk ldgj;a kE''˜ ux isiag¾f. uQK Èyd uf.a kvqj ;ju;a Widú
ne¨jd' isiag¾ ux Èyd nxl=j Wv' lkHdrdfu"
ug isiag¾j nodf.k
n,df.k bkakjd' ug lkHd fidfydhqßhka
bôkak ys;=K' tA;a tfyu
u;lhs" ux tod wfka ljqrej;a tA kvqj .ek uf.a
lrkak nE uf.a ys;g wdj
fohshfka''' wfka fohshfka biairy l;d lrkafk kE'
i;=g l÷<la jqKd' isiag¾ tA
lsh, foierhla lE tA;a ug úáka úg wefykjd
l÷, oelald wehs ug
.eyeõjd' oE;skau mmqjg tA f.d,af,d kvqj .ek
wef~kafka'''@ ux okafk
.y.;a;d' tÉprhs' l;d lrk foaj,a'
kE'
—f,dl= isiag¾ kï lsõj" —kkaÈ;d ñksiaiq
—f.org lsh, hjkak
wo kkaÈ;d fjkqfjka fyd| ;=kafokdju w÷r .;a; fka˜
´fko@˜
äk¾ tlla ,eyeia;s lrkj
fldfyduo ux isiag¾f. —fudf<a we;s fl,a,˜
lsh,' tfykï" kkaÈ;d''''
tA m%Yafkg W;a;r fokafk''' f.org lsh, hjkak ´fk —kkaÈ;dg isysh
f.or ljqo bkafk uf.a kï ,shqula ,sh, ke;sfj,d ;sfhkafk Wka
foaj,a .ek ys;, fokakflda'''˜ mek, .shdg miafi'''˜
n,kakj;a'''
isiag¾ uf.a <Õska wE;g isiag¾ ueá,avd lsõjd
wïud wd.sh w;la kE' .shd' uu wdmiq ueyqu w;g yßhgu yß' ug isysh
;d;a;d isysuo .;sfhka .;a;' —kkaÈ;dg frdaiu,a ke;sjqfka Wka ;=kafokd ug
;ek ;ek weúÈkjd' whshd uykak mq¿jka yß nek, mhskq;a .y, .=remdr
lidohla lrf.k f.or ,iaikg'''˜ ueyqu w;g Èf.a .syska ;dmafmka mek,
ysáhg ux .ek jf.a j.la
kE' yefudagu ÿfla§;a
ldgo ux uf.a úNdf. m%;sMf,a .ek lshkafk@
iefma§;a bkak wïud" uf.a
ljqo bkafk tAj .ek i;=gq fjkakj;a''' wvq.dfk
nfâ orefjla bkak nj
WUg fohshkaf. msysghs lsh, lshkakj;a'''
fodia;r uy;a;h lsõj odg
myqfjkao Wfoau f.oßka
.syska' fldfya .shdo ljqre .kakfldgu isiag¾ wEka mkai,a j;a;g we;=,a jqKdg
tlal .shdo fudkjg .shdo lsõj tA l;dj ug u;la miafi' y;r ojila
lsh,d ljqre;a okafk kE' fjkj' ux fldÜg Wf¾ biamsß;df, b|,d" f.or
—yfmdhs yfmdhs yev lrkak uyñka ysáh .shdg f.or bkak
Tlafldau úkdYhs' bjfrgu u,a fudaia;rh Èyd ne¨jd' mq¿jkalula ;snqfK kE
bjrhs'''˜ lsh, T¨fj w;a frdaiu,a ;=kla tlla udihlaj;a' wïu f.or kE'
fok .y.;a;= ;d;a; lymdg" tlla frdaimdg''' ;d;a; kkak;a;dfr
;ju;a" kka fodvjñka oeka uu fï uyñka bkafka weúÈkj' whshf. nekqï
.fï weúÈkjd' r;=mdg frdaiu,' frdaiu, fl<jrla kE' nfâ orefjla
tlal wdorh hd¿hs' ux ;shdf.k orejg
frÈ we|f.k mdfr wïudg wdorh flrejd''' whs;sldrfhla ke;=j
hkak neye lsõj whsh ux ;d;a;dg wdorh flrej''' .Eksfhl=g bkak nE' ux
lkHdrdfug ndr wrf.k whshg wdorh flrej''' tA bnd.df; hkak uy mdrg
i;shla .; fjkak;a wdorfhka ug b;=re jqfka wdj fkfjhs' uy mdrg
biaißka ukud,shla f.org ySks W,algq ;sfhk b;a; wdfj fmd,sishg hkak' udj
lekao.;a;d' b;ska ldgo ux ú;rhs' fyd|g ys; mqrd" lg fï kvqfjka blaukska
uf.a úNdf. m%;sMf,a .ek mqrd yskdfjkak mq¿jka ksoyia lr,''' nfâ bkak
lshkafk@ ljqo bkafk tAj ojila zb|d .kskaZ lsh," orejghs ughs bkak wkd:
2008 ² 1 l,dmh ² weh 33
ksjdihla fydh, fokak frdaiuf,a fm;s tlal l;d uu ueyqu;a wrf.k
lsh, fmd,sishg lshkakhs flrejd' rCIdjlg .syska uf.a ldurhg wdjd' ys;
ux wdfj' nia tflaÈhs yß yïnqlr, uf.a fld¨ fyd|gu wjq,a fj,d''' kE
isiag¾ ud¾;d uqK .eyqfK' meáh yod.kak ug mq¿jka wjq,la kE' ys;g uy wvqjla
kï fï r;= frdaiu, jf.a oefkkj' ÿfla§ uf.a lsh,
tAj Tlafldu isoaOfj,d
,iaikg''' ;d;a;,d ljqrej;a fkdysáhg i;=gl
oeka wjqreÿ myla bjrhs'
fudkj jqK;a wïudg § uf.a lsh, ljqreyß
uf.a orejg;a oeka jhi
orej jákjfka''' tA jqK;a bkakj kï ;uhs i;=g
wjqreÿ y;rla fjkak <Õhs'
lsh,d fodf;d, mshjk i;=gla fjkafk' tAl;a jerÈ
nnd bkafk wdKavqfj <ud
fldgu uf.a msámiafika l;djla oeka lkHdrdfug
ksjdihl' Tyqg
y~la wdjd' weú,a,;a wjqreÿ myla ú;r
biamsß;df,ka ÿkakq
jqKd' fufya bkak yefudau
Wmamekak iy;sfla uj —kkaÈ;d ñia'''˜
uf.a wh lsh, ys;=fj
kkaÈ;d j;=f.or mshd flá
ux yeß,d ne¨j' tA ke;akï tAl ji je/oaola'
brla jYfhka i|yka
l=iaisfh Whk wïud' ug Ôúf;a ÿkafka fï
flrefj fï lkHdrdfu
—kkaÈ;d ñia úNdf. f.d,af,d'
isiag¾,d lsh,dj;a uu
lsh,j;a fkfjhs' chgu mdia¨ fkao@ ´kak lkHdrdfu jfÜ
lkHdrdfu b|,d nnd wo ?g Tlafldagu úfYaI fldßfvdafõ biairy
,enkak wudrefj,d tA lEula''' b;ska b;ska''' oeka nrd|fhka úÿ,s myka
biamsß;df,g hkfldgu yß'''' oeka Tlafldu yß'''˜ oe,afjkjd' ñÿf,ka tk
ljqre ljqre;a fï wr Whk wïud È.gu w÷r tA myka t<shg nfhka
wmrdfolg f.dÿre fjÉp lshjkj''' jf.a ñÿf,u kej;s,
.EKq <uh ;uhs lsh, udj n,df.k bkakj' lEu
w÷kf.khs ysáfh' fudlo tA jqK;a lsh, mshj fïih t<sh lrkafk
tA biamsß;df,gu uu tA .;a; fof;d<ska ug bámyka t<sh' fïifha
udi kjhl ú;r ldf, yskdfjkak wudrehs' ;ekska ;ek o,aj, ;sfhk
lSmierhla wdj .shdfka' —wms Tlafldgu yß bámykaj, t<sh yßu
tod tA mkai, msámiafi i;=gqhs' ux hkj j;af; fi!uHhs'
md¿ msÜgksfha § ú;rla rdudhshdg lshkak'''˜ tAf.d,af,d lEug iQodku
fkfjhs' ug ;du;a
Whk wïud fj,d hd{d lrkj' ug fï
wmrdOhla isoaO fjñka
fldßfvdarfha me,e,a, fNdackh ,nd§ug WmldÍ
;sfhkjd' uf.a kvqj ;du
w;ska Wiai, ldKqjg jqKq f.dúhd" l=iais wïu"
wy, bjr kE" oeka uu
Wäka mek, j;a;g .shd' lkHdrdufha úhoïj,g w;
úYaj úoHdf,lg hkak;a
ug uf.a wïud u;la fok ish¨fokd isysm;a
iqÿiqlï ,ndf.k'''
fjkafk bfíg' wïudg lr, tA yfudagu msxÿkakd'
isiag¾ ud¾;d ,eÊc fjkak jevlr lEu fõ, b;du irehs'
lkHdrdfu ;dmafmka tyd flrej yskao wïud lEug jdäjQ miq l;d lsÍu
me;af; ;sfhk wdKavqfj f.oru w;Er, hkak fkdfydìhs' tA;a ux lEu
biafldaf,ghs" wOHdmk .shd' ux flrefj kE' ug fnod.kak biafi,a,d l;d
lkaf;darejghs oy myf<dia isoaO jqKd' uf.a mq;= meáh flrejd' —isiag¾ ug uf.a
j;djla .syska ug ug ,eÊc fjk jevla mq;d n,kak hkak
biafldaf, Wiia fm< fkfjhs" ug uy ji je/ mq¿jkao'''@˜ lkHd
mx;shg we;=,afj,d bf.k oaola lr, f,daflg fifydhqßfhd yefudau
.kak bv mdo,d ÿkakd' Wmkakd' we;a;g ug tljr ux Èyd ne¨j'
mq¿jka o uf.a mq;= meáh yefudaf.u uqyqKqj, ;snqfK
ux uf.a wf;a ;sfhk
w;ayer, mek, hkak'''@ Tõ mq¿jks lsh,d ,shmq
ueyqu uy, bjr ke;s
jpk fol'•

34 weh ² 1 l,dmh ² 2008


msg rgj,ska f.kajd wfma rfÜ <uhska fjkqfjka isxy, fou<
fonia ljd úldYkh lrk rEmjdyskS ldgQk"a oekaùï flúfgka uqo,a fmdÈ
fmdÈ <Õg woaojk lÈu jevigyka njg m;aj we;' yekaoEfjk úg <uhs"
rEmjdyskS hka;% wi, is,a .ks;'s ldgQka fonia ljkafkda .crdfug jevh'

wfma ni f;ïmrdÿ lrk


i ;=kag fuka fkdj
ukqIH j¾.hdg ;u woyia
m% l dY ls Í fï udOHhla we;' tA
jpkhs' l=uk NdIdjlska l;d l<;a
,sõj;a tAjd jpkh' tA tA foaYhkays
jpk Ndú;d jk wdldrh ms < s n |
j.lS u la ke;s k ï tu ;eke;a ; dg
iudch iuÕ .kqfokq lsÍu wiSre fjhs'
jpk ye.Sï Wmoaojhs' yeÕSï Wmojd
.ekSug kï tA wkqj jpk .ek y÷kd .ekSula
wjYH fjhs ' <uhs k a nyf;da r k jhfia §
Tjqkag wefikakg i,iajk jpk ksjerÈ tAjd ;¾lh ´kEu ldrKhla lKmsg yrjd tA fyd|
úh hq;= nj;a" hym;a YS,dpdr tAjd úh hq;= ms g hhs tA ; a ; = .ka j k hka ; % h ls ' tfyhs k a
nj;a ufkda úoHd{hkaf.a u;hhs' ;¾lhg me;a;lska jevu lr isák f,i
wdrdOkd fldg wms <uhska yd Tjqka i|yd
Tjqka fufia woyia lrkafka wehs@ flfrk ks¾udKj, ni ms<sn|j hula is;uq'
tlla ksjerÈ jpk fkdoek iudchg hk msg rgj,ska f.kajd wfma rfÜ <uhska
orejd iudch wdY%fha § w;rux jk fyhsks' fjkqfjka isxy, fou< fonia ljd úldYkh
iudc ms<s.;a jpkhla i|yd hï orefjl= lrk rEmjdyskS ldgQka" oekaùï flúfgka uqo,a
Tyqf.a l,amkd Yla;sfhka fhdod.;a jpkhla fmdÈ fmdÈ <Õg woaojk lÈu jevigyka
Ndú;d lrkafka kï tA orejd iudcfha § njg m;a j we;' yeka o Efjk úg <uhs "
wjq,l megf,hs' tfia <uhdg hym;a YS,dpdr rEmjdyskS hka;% wi, is,a .ks;s' ldgQka fonia
jpk wefika k g ie,eia ù fuka <uhs k a ljkafkda .crdfug jevh' jhi wjqreÿ 4" 5
iudcfha § hym;a f,i yeisfrhs' fo.=reka mgka by<g <uhskaf.a wjOdkh oeä f,i
úiska orejkag u|l=ÿ wvqke;sj Èh hq;= Okh fhduq lrjdf.k we;s uu ldgQkaj, ni kï
kï úh;= k a iNd ueo yeis Í ug wjYH .; hq ; a ; la u ke;ehs ls h ka k g bla u ka
W.;aluhhs merKs woyila fjhs' úh;=ka iNd fkdjkafka" we;eï kd,sldj, flfrk y~
ueog hkakg hym;a jpk Ndú;h w;HjYH leùïj,g fhdodf.k we;s ni iúu;a ksidh'
fjhs' YS,dpdr ksidh'
fldfydu fldhs úÈhg l;d l<du we;eï ld, jljdkq j , §" k.rfha ; a "
fudlo@ jpk yeisfrõjdg fudk jrola o@ .fï;a <uhska w;r tljr me;sr hk lshuka
lshk foa wksldg jegfykjd kï tA uoehs t<s ols h s ' —fuda v n,a , d'''˜ jeks j oka o
flfkl=g tfia ;¾l l< yelshs' ;¾lh ´kEu tjekakls' —fudav msiaid˜ hk jpkh o tfia
m,a fndrejla i;Hhla njg m;alrk uka;h
% ls' k.rfha;a .fï;a <uhska w;r tljr m%p,s;

2008 ² 1 l,dmh ² weh 35


jQjls' ;u orejd tu jpk Ndú;d lrk úg ñksiqka jdih lrk foaYhla ni o YS,dpdr
,Êcdjg m;aj wïu,d ;d;a;,d" wfka fï fjhs' ldgQka nia Wjÿfrka orejka wdrCId
<uhd fldfyka bf.kf.k o ux okafk lr.ekSu ujqmshkaf.a j.lSula muKla fkdj"
keye fï jpk˜hs lKiai,af,ka lsh;s' tAjd udOH ms<sn| j.lsj hq;a;kaf.a o j.lSuls'•
orejkag W.kajkafka f.or id,hg jevu lreKd fmf¾rd
lr isák rEmjdysksfha ldgQka jevigyka nj
Tjqyq fkdoks;s'
—fydïng wkskak''' ;Üfg m,uqo@''' b,a,ka u
lka k o yoka f k''' ÿka k ;uhs f.a ï tl cd; d¾;= 8
ldk Hk
lsh,d jevla kE''' fudllao flaia tl''' mdÜ a;d a;r
tl od, uf.ka fíß,d hkako@''' tAj yf|a Èk
h
mqf;a''' mßmamqjlafk uu lkafk''' udr lEula
;uhs lEfj''' vn, tka f ka fï me;a ; g''' akfw
nâvla wykako@'''˜
fï wfma orejkag fmkajk we;eï ldgQka xpÉskw
jevigykaj, fonia iuyrls'
pß; ( fï frdfI,a Thd,f.a oji fkao
fïjd ckjyf¾ tk fhÿï hhs ;¾l Bfh@
lrka k g mq ¿ jks ' ;¾lh muKls k a wfma
frdfI,a ( wfma oji fudllao tA'''@
ukq i a i lu" yeÈhdj wdrCId fkdfjhs '
ks¾udKlrKfha § jvd;a fyd¢ka yeÕSï we;s pß; ( wehs Bfha cd;Hka ; r ldka ; d
lsÍug fujeks jpk fujeks fhÿï fhdod.kq Èkhfka ' tA l Thd,g wks ; a ojia
,nkakd th ;d;aúl;ajhg <xùula f,i o fia r u wms g ' tA l ;a krl keye
y÷kajhs' fujeks fhÿï iudcfhys we;snj .Ekqkag;a tl ojilaj;a fokak tmehs'
i;Hhla kï" tAjd ks¾udKj, § Ndú;d lsÍfï frdfI,a ( pß;" fï Thd oka k jfk
jro lsuoehs m%Yak lrkq o we;' wm wu;l ldka;d Èk b;sydih .ek' tA Èkh
lrkafka" uymdrl rKavq onr jk .eyeKqka ,nd.;af;a f,dafl mqrd ldka;dfjd
ñks i q k a ls h d.ka k d wieì jpk wm wfma wr., lr,d' b;s x tA wh ,nmq
ks¾udKj,g fhdod .kakjd o hk ldrKhhs' ch.%yK .ek kslka lg ;snqKq m,shg
iudcfha ljr uÜgfï ck fldgilg fyda fodvjka f ka ke;s j fmd;la m;la
m%odkh lrk ks¾udKh .ek tu lshj,d tAjd .ek;a bf.k .kak'
ks ¾ udKlrejdg j.lS u la ;s ì h hq ; = h '
pß; ( tAhs fyaIdka Thd fudlo lshkafk
ks ¾ udKlrejd iudch yoka k g ks ¾ udK
fï .Ekq whf. Èfka .ek'
lrkafka ke;ehs hk ms<s;=r bÈßm;a fldg
ks¾udKlrejdg fï iudc j.lSfuka neyer fyaIdka ( pß; fu;k ;sfhkafka fï
úh fkdyelsh' h:d¾:jd§j ks¾udK bÈßm;a .Ekq whg ms ß ñ whg ls h ,d Èk
lsÍu tlls' iudchg wys;lr foa bÈßm;a m%Yakhla fkfuhs' wmsg wlue;af;ka
lsÍu jrols' yß ms<s.kak fjkjd rfÜ
ck.yKfhka nd.hlg;a jvd bkafka
wfma <ud mrmqr fujeks jpk Ndú;hg
ldka;dfjda' tA whf.a m%Yak .ekhs" tA
yqre lrùu ;=< igyka jkafka l=ula o@ tAjd
whg lrk fjkia l ï .ekhs fï
wkd.;fha § iudc.; ls Í uh' fujeks
l;dlrka f ka ls h ,d' b;s k a rfÜ
wÉpdre nila" YS,dpdr fkdjQ nila iudc.;
Nd.hlg;a jeä msßilf.a m%Yak rgg
ùu foaYhl jákdlu my< oeóuls' idys;H
wod< fjka f ka keoa o @ fïjd fï
ks¾udK" yd fjk;a l,dlD;s ìysjkafka" fï
úys¿jg .kak ´k ldrKd fkfuhs
wÉpdre fkdys l a u q K q ni Ndú;d lrñks '
fyd||''@•
foa Y hlg idrj;a yrj;a nila ;s î u tu
foaYfha jákdlï jeä lrkakls' YS,dpdr risld §mdks

36 weh ² 1 l,dmh ² 2008


2008 cd;Hka;r ia;S% Èk
ieureï lsym
s hla'''
zcd;Hka;r ldka;d Èkh ieuÍfï ldka;d
ixúOdk tluq;=jz kñka ixúOdk 27 lska
ieÿï,;a cd,hla úiska ud¾;= 8 Èk zzia;%Ska
wms " ukq I H;a j fha myk ks f jka k g fkd§
/lf.k bÈßhg hka f kuq Z Z hk uefhka
uyje,s flaJøfha § iïuka;%Khla meje;aúh'
wk;=rej uyje,s flaJøfha isg fld<U ,smagka
jgrjqu olajd jQ md.ukla ixúOdkh lr
;s n q K s ' fuu jevigyk i|yd .d,a , "
yïnkaf;dg" ud;r" ;x.,a," l¿;r" wïmdr"
;s%l=Kdu,h" je,slkao" yÕ=rkafl;"
fudKrd.," kqjr" kqjr t<sh" lgqkdhl iy
fld<U ixúOdkj,ska 2000 la muK msßila
iyNd.s ù isáhy' fmdÿfõ ia;%Ska uqyqKfok
m% Y a k yereKq fldg wo ,xldfõ mj;s k

PdhdrEm chka;s l=reW;=ïmd,


w¾nqOldÍ foaYmd,ksl" wd¾Ól yd iudc m%Yak
yuqfõ wo ia;%shg w;a ù ;sfnk ;;a;ajhg-
brKug uqyqK fokafka flfiao hkak m%Odk
foaYkj,ska bÈßm;a fldg tAjd fmdÿfõ o
ilÉPdjg Ndckh flreKs''

ldka;dj yd udOH iduQyslh úiska jd¾Islj ixúOdkh lrkq ,nk Ñ;%mg Wf<, fujr;a
ud¾;= 24" 25 iy 26 hk Èkj, fld<U reishdkq ixialD;sl uOHia:dkfha § meje;aúKs' 24
jeksod zo fÜlaZ kï jQ we*a.ksia:dkfha l¾udka; Yd,djla yd ne¢ wr.,hla ms<sn| ;ekQ
jd¾;duh Ñ;%mgh o" 25 jeksod újdyh ;=< ia;%sh uqyqK fok wfkal mSvd ±lafjk zm%fjdalaâZ
yskaÈ Ñ;%mgh o" 26 jeks Èk zixpdrïZ keue;s u,hd,ï Ñ;%mgh o o¾Ykh flreKs'

fj<| l,dmfha lïlre ixúOdkhla jk


ia;%S uOHia:dkh úiska fujr cd;Hka;r
ldka;d Èk ieureu ud¾;= 10 jeksodg
fhdod ;snqKs' zzY%ufha whs;sh iqrlsuq'''
ia;%Skag tfrys m%pKav;ajh msgqolsuqZZ
uefhka lgqkdhl wejßj;a; uxikaêfha
is g wuka f od¿fõ chj¾Okmq r ia ; % S
lïlre ksjyk olajd ixúOdkh fldg
;s n Q md.ukg fld.a . ," ìh.u iy
lgq k dhl hk ks o yia fj<| l,dm
PdhdrEmh ù' chÑ;%d

;= f kka u lïlre fidfydhq ß hka iy


úúO ixúOdkj, ksfhdað;hska 500 la
muK iyNd.s jQy'•
chÑ;%d
2008 ² 1 l,dmh ² weh 37
odhl;aj b,a¨ï m; 2008
ku$ixúOdkh ( ¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡
,smskh ( ¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡
¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡
ÿrl:k wxlh ( ¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡
fplam;a$uqo,a weKjqï wxlh ( ¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡
Èkh ( ¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡ jirl odhl uqo,
w;aik ( ¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡
re'200$-
wh÷ïm; mqrjd túh hq;= ,smskh ( ldka;dj yd udOH iduQyslh" 174" w,aúia wejksHq" ldi,a ùÈh" fld<U 8"
fplam;a$uqo,a weKjqï tjk úg ldka;dj yd udOH iduQyslh kñka tjkak'
uqo,a weKjqï f.da;ó mdr Wm;eme,a ld¾hd,fhka udre lr.; yels jk mßÈ tjkak'
ÿrl:k wxl ( 011 5632045" 2690201" 2690192 *elaia ( 011 2690192 úoaHq;a ;mE, ( womedia@sltnet.lk

You might also like