Professional Documents
Culture Documents
%S j
a fha levm;
2008 ² 1 l,dmh
ISSN - 1391-7307
igyk 2
lú l,amkd 21
we;=<; Ñ;%"
miqmsg .%e*sla ks¾udKh
ouhka;s uq;=l=udrf.a
ljrfha PdhdrEm
ikachs wy,aj;a
m%ldYkh
ldka;dj yd udOH iduQyslh
174" w,aúia wejksHq" ldi,a ùÈh"
fld<U 8" Y%S ,xld
ÿrl:k ( 0112-5632045
2690201$5635900
*elaia ( 0112-690201
Bfï,a ( womedia@sltnet.lk fyda
options@sltnet.lk
igyk
fï 2008 jif¾ m<uq l,dmhhs' .;jqKq l=iaisfha nrg lr.ykak fj,d ;sfhk
udi lsysmhl ld,h ;=< wms w;eï iqúfYaI ia;%Skag ;ud fï fldhs tfla ñ, by, .sh;a
wjia:djka lsysmhla u miqlrf.k wdjd' ia;S%ka jeäfhka ;ef,kak isoaOfj,d ;sfhkafka' wehs
yeáhg thska m%Odk ;ekla .kq ,nkafka orefjd lshkafka wïfï nv.skshs lsh,fka'
ud¾;= 08 odg fh§ ;snqKq cd;Hka;r ldka;d
Èkh hs' yeu wjqreoaol § u jf.a fujr;a nvq ñ, ú;r o ia;%Skag nrla jqfka@ wehs
ldka;d Èkfha § fï rfÜ ia;%Skaf.a y~" iduh" yuq q o dfõ iy fmd,S i s f ha fia j h lrk"
m%cd;ka;%jdoh" iudkd;au;djh fjkqfjka l%shdkaú; rdcldßfha fhÈ,d bkak mq;=ka"
jf.au ia;%Skag tfrys m%pKav;ajh fukau by, ieñhka" {d;Ska bkak f.j,aj, wh;a wjqreÿ
k.sk nvqñ,g tfrysj;a wjÈ jqKd' ldka;d ojia áfla ú;rla fkfõ" yeuodu ld,h .;
ixúOdk .Kkdjla tl;= f j,d fld<U § lrkafka ysf;a .skaofrka' fldhs fudfydf;a
meje;a jQ Woa f >da I K jf.a u wE; tms g krl wdrxÑhla ,efnhso lshk nfhka' ol=fKa
.ïudkj,;a lka;d Èkh fjkqfjka ia;%Skaf.a isxy, wïu,d" ;d;a;,d ìßkaoEjreka ú;rla
whs;sjdislï .ek l;dny flfrk úúO jQ fkdfõ" uqia,sï fõjd¦ fou< fõjd¦ orejka
l%shdldrlï isÿlrkq ,eîu i;=gg ldrKhla' bka k fldhs fouõms h ;a hq o a f og" igkg"
wr.,hg .sh mqreIhska bkak fldhs ìß|;a
Bg miafi wms ieurefõ isxy, yd yskaÿ ojia .; lrkafka nfhka" ieflka' talg cd;s
w¨;a wjq r eoa o ' yq Õ fofkla lS f õ fïief¾ fNaohla kE' ta;a oekakï urKhg ,lafjkak"
wjqreÿ ojia fol .;lr .;af;a fndfydu w;=reoyka fjkak" hqoaO N+ñhgu hkak ´fk
wudrefjka lsh,hs' talg fya;=jqfka b;sydifha keye' miq.sh ld,h mqrdu jeäfhka w;=reoyka
fjk ljrodg;a jvd fï ief¾ nvq ñ< jqfka ?g ld, f.or ksodf.k ysáh whhs'
by,gu .sh tlhs' idudkH ck;djg fuh iqÿmdg jEka tllska weú;a wdhqO fmkak,
ord .ka k u neß ;rfï ñ, by, hdula ' f.ksõp nj ;uhs oelmq - ÿgqj wh lSfõ' ta
ol=fKa wmskï hdka;ñka yß wjqreÿ lEjd' ú;rl=;a fkfõ" oeka udOHfõ§kaf.a mjq,aj,
t;a byg Wäka jefgk fndaïn nh;a tlal wh;a bkafk nfhka' fldhs fudfydf;a krl
w;HdjYH wdydr øjH mjd ñ,§ .kak ke;s wdrxÑhla ,efnhso lshk nfhka'
;;a ; a j hla hgf;a hq o a O hg ueÈjq K q W;= r e
kef.kys r m% f oa Y j, Ôj;a jk nyq ; rhla miq.sh ldf,a È.ska È.gu udOHfõ§kag
fou< ck;dj jf.au tu m<d;aj, Ôj;ajk t,a,jqqK uer m%ydr" >d;khg ,lalsÍï ksihs
uqia,sï iy isxy, ck;dj uqyqK fokakg fï idOdrK nh ta Woúhf.a mjq,aj, whg
we;a f ;a " uq y q K foñka is á ka f ka fudk;rï we;s f j,d ;s f hka f ka ' fï ls i s u fohlg
ÿIalr ;;a;ajhkag fjkakg we;so@ iïnkaOhla ke;s idudkH ck;djg;a mdf¾
neye,d hkak fj,d ;sfhkafk nfhka yd
tlla f,ig ^3(1& fjkajQ ia;%S ksfhdacl;ajh of Pregnancy) mk; hgf;a .íidj kS;s.;ùu
folg tl ^2(1& olajd fjkia lsÍug fhdackd hkd§h' iu,sx.slhskag fjkialulg Ndckh
bÈßm;a jQjd' tA lshkafka 50]l fkdù jev lsÍfï whs;sh oeka wfma rfÜ
ksfhdacl;ajhla' fuh jeähs lsh,d flaj,a ;shkjd' úfYaIfhkau ldka;djkag ixfõÈS jQ
lrk wh bkakjd' fokak tmd lsh,d n,mEï wh-jeh Èkd .ekSug wms iu;a jqKd' kuq;a
;sfhkjd' kuq;a isú,a iudcfha ia;%Ska" ia;%S oeka ol=Kq wdishdfõ ikao¾Nh fnfyúkau
ls % h dldßks h ka fï fjkq f jka wr.,hla fjkia ùf.k hñka ;sfhk nj lshkak ´fka'
lrkjd'
md¾,sfïka;=fjka bj;a ù oeka Tn fudkjdo
Tn md¾,sfïka;f
= jka bj;a jqfka fldhs ld,fhao@ lrkafka@
Bg miqj Tfí ld¾hNdrhka jqfka fudkjdo@
ud ia;%S ls%hdldßkshla f,i;a udkj ysñlï
ud 2002 § md¾,sfïka;=fjka bj;a jqKd' l% s h dldßks h la f,i;a jev lrkjd' rch
ud l,ska lshQ úÈhg ol=Kq wm%sldj hqolrKh me;af;ka .;af;d;a ol=Kq wm%sldkq
ls Í ug f.k wd m% ; s m ;a ; s j ,g tfrys j md¾,s f ïka ; = j ms < s n oj miq ú mrï ls Í ug
md¾,sfïka;=fõ § uf.a Pkaoh mdúÉÑ l<d' m;alr,d ;sfhk lñgqfõ iNdm;s yeáhg jev
<ud ¥IK úYd, jYfhka isÿfjkjd' ud <ud lrkjd'
¥IK ms<sn| weyqïlka §ï lr,;a¦ (Hearings)
tA i|yd y~la u;= fkdlr wms fldfyduo jeäfhka jev ls Í ug yels h dj ;s f nka f ka
ñksiqkag uQK fokafka@ md¾,sfïka;=j ;=< bÈñka o ke;skï thska
msg; isáñka o@
Tn md¾,sfïka;=fõs isáh§ ol=Kq wm%sldkq ia;%Ska
fjkqfjka Èkd.;a foa fudkjdo @ md¾,sfïka;=j ;=< ;ud jeä jev fldgila
lsÍfï yelshdj ;sfnkafka' talg fya;=j ud
ud tÉ'whs'ù$tAâia ms<sno jd¾;dj bÈßm;a olsk úÈhg md¾,sfïka;=j ;=< bkak ldf,
l<d' l,s k a ioyka l< úÈhg <ud ¥IK wmg n,h jeäfhka ;sîuhs' n,hla ke;;a
ms<snoj weyqïlka §ï l<d' (Hearings) uu n,hla f.dvk.d .kak mq¨jks' kuq;a n,h
ú;rla fkdfõ" md¾,sfïka;=fõ ldka;d ixi|h fudk foa i|yd fldhs wdldrhg mdúÉÑ
yeáhg wms meje;s kS ; s Í;s fjkia lr lrkjdo lshk ldrKh u; ;ud tys fyd|
.ekS u g;a w¨;s k a kS ; s Í;s we;= , ;a lr fyda krl /fokafka' wmg wjYH kï n,h
.ekS u g;a lghq ; = l<d' fï w;ßka m% O dk fyd| foa fjkqfjka fhdojkak mq¨jks' oeka
;ekla .kakjd iu,sx.sl whs;sjdislï ;yjqre uu md¾,sfïka;=fõ bkak ldf,a tys ;snqK
lr.ekSu" .eí.ekSï k;r lsÍu ^Termination ldka ; d lñgq j n,h we;s ;ekla lrka k
ld f,lg miafi
mndg ys ; = k
biair jf.a m;a;f¾l
wehs fïjd fï
kdß,;djka hk tkfldg
w¢k we÷ï m<¢k
fld,ula ,sõfjd;a fyd|hs
f;drïn,a oelalu
lsh,d'
ysf;kjo wfma rfÜ
—tA;a .EKq ,shk fld,ï" WoaOukhla ;sfhkjo
w¢k we÷uj;a m<¢k
yß flda,ula jf.a ;sfhaú lsh,'''˜
wdNrKj;a
fkao@'''˜ .=re uKav,fha
wdpd¾hjrfhla ;j;a
.eyeKshlf.a nqoê a h" yenehs tA .=rejrekag
oekqj;a nj uksk ññ wu;l fj,dhs ;snqfK
wdpd¾hjrfhl=g lshkj
fkfuhs' fudk .EKshla YsIHhka w;r ckms%h úÈyg
mndg weyqKd'
wd¾Ól úoHdj W.kajk
jqk;a ,iaikg .=rejßh mnd nj' tA ú;rla
—wksl thd, fudkj
wekafod;a ,iaikhs' fkfuhs weh úIh
,shkak o" foaYmd,kh
hqoaOh" 13 jk wdKavql%u
wjYH tlu foa ks¾foaYhg wu;rj" wd¾Ól
jHjia:d ixfYdaOkh ldka;djkaf.a oekqu" úoHdj W.kajkak
uvl,mqfj Pkao WKqiqu" nqoê
a h j¾Okh lr.kak m%dfhda.sl f,dalfha
´j okakj o@˜ mq¿jka úÈyg udOH WodyrK;a fhdod .kakjd'
yiqrejk tlhs' fldfydu jqk;a tA
—tA ´k kE' yßhg nvq
ñ, .ekj;a okakjo@˜ tfyu ke;=j yeuodu;a .=rejrekag jeäfhka ;uka
tlu lKakdäfhka uQK W.kajk YsIHhka mq¿,a
—Iqj¾ tlg WoaOuk ne¨fjd;a fmakf a k tlu is;=ú,sj,ska yev.eiqk wh
fõ.h .ek kï okafku uqyK q la ú;rhs' w¨;a nj mnd oekf.k isáhd'
kE˜ orefjd yßu m%dfhda.slhs' tA
úÈyg n,kak t;fldg
jf.au ;d¾lslhs' tA;a tA
—tA fudlo@'''˜ w¨;a foa olSú''''
whg W.kajk iuyr
wehZ
ñksiqka foi ukqIH;ajfhka hq;=j n,d
Tjqkaf.a whs;sjdislï /l.ekSug
fm<.efikakehs Tng wdrdOkd
lsÍugh( Tfnka b,a,d isàugh(
"
ud we¿ï lrk foa ms < s n |j .fõIKh
lrka k g;a wjia : dj ,ndÿka k d' jdo-újdo"
widOdrKhla fldg ke;snj'
.dhkh" úYa j úoHd, kdgH wOHCIKh" t;=ud ud kslïu
ñ;=rka iuÕ rd;%S ld,j, § úfkdaoh i|yd mqo.
a ,fhl= f,ig
ryis.;j Ñ;%má ne,Sug hdu jf.au úfkdao m;afldg fkdue;s nj'
pdßldj,;a fhÿKd'
flfia fyda úYa j úoHd,fha bf.kS f ï
lghq;= wjika jQ iekska ug w;súYd, uDÿldx.
jHdmdrhl /lshdjla ,enqKd' tys fïih u;
jQ mß.Klh" úoHd.drh i|yd fjka l <
fldgi" iud.fï nia r :h" ld¾hd,fha
úfõld.dr jeksfoaj,ska msg f,dalhla ug
fkd;snqK ;rï' iud.fï úisodyla muK jk
fiajl ixLHdfjka fyd|u ishhg oyh w;rg
ud o we;=,;a lrkq ,enqjd' meh 18 l jev
Èkj,g lsisÈfkl ud úreoaO fkdjqfKa th
ld¾hd,fha ;ek ;ek flreKq ud iïnJO
iuÉp,hg uqiq jQ woyiaj,ska wE;a ù isàug
ug wjia:dj ,ndÿka ksihs'
h<s;a cú;fha úYajdi Nx.;ajhg m;aùug
ug isÿjQjd' uf.a Ôú;hg w¨;a ys; ñ;=rka
tlalr .ekSfï n,dfmdfrd;a;=j ud ;=<ska
bj;a jkúg ug wjYH jqKd t;ekska m,d
2008 ² 1 l,dmh ² weh 17
uf.a rdcldÍ ia:dkfha ks, we÷u jQ lñih Ôú;fha mSvdjkag uqyqK fok ;j;a wh fidhd
ghs m áh yd l,s i u we£u ug fldfy;a u hkakg' ;j;a whf.a l;dj,g weyqïlka §ug'
/lshdj wm%sh lrjkakla jQjd' fojekak jQfõ" wfma l;d wkdjrKh lr.ka k g wmg
uf.a /lshdj ksy~" kSri tAldldÍ tlla ùuhs" yelsjqKd' foúhka widOdrK hehs ud l,ska
;= k a j ka k kï" fjk;a .e,fmk ;eklg is;d isáh;a miqj ug f;areKd t;=ud ud yg
hdug ud ;=< ;snQ Wkkaÿjhs' widOdrKhla fldg ke;snj' t;=ud ud kslïu
mqoa.,fhl= f,ig m;afldg fkdue;snj' ud
miqj ud uf.a isysk k.rh jk uqïndhs
foúhkaf.a leue;a;g tlÕ nj ug mila
fj; msúiqKd' tys§ ud Ñ;%má ksIamdokh
jqKd' "To be... Me" tu jif¾ fyd|u jd¾;d
ms<sn|j tla wjqreÿ ämaf,daud mdGud,djla
Ñ;% m áh njg m;a j q K d' ud uf.a yeÕS ï "
yeoErejd' ieneúkau ud i;=gg m;ajQjd' ug
wjYH;djhka f,dalhg wkdjrKh l<d' ud
.e,fmk jD;a;Sh th nj f;areï .;a;d' ud
fukau fï m%Yakfhka mSvdú¢k oyia .Kkla
ks r ;= r e mS v djg m;a l < bjis h fkdyels
.eyeKqkaf.a iy ñksiqkaf.a yeÕSï f,dalhg
w;suy;a jQ is;a fõokdjg Ñ;%má l¾udka;h
bÈßm;a l<d'
fõokd kdYlhla jQjd' bf.kqï jir
wjidkfha jd¾;d Ñ;%mg ksmoùfï wjika jir .Kkdjla ;s i a f ia ud f;dr;= r e
jgh i|yd úIh fCIa;%hka f;aÍfï ld,h fidhñka lshñka isáh SRS (Sex Reassignment
t<Uq K d' fï ld¾h wmg mejrefka ih Surgery) kï jQ ,sx.h fjkia lsÍu ms<sn| jQ
fofkl= f .ka hq ; a lKa v dhul lKa v dhï Y,Hl¾uh ms<sn|j' Ñ;%máh ksmoùug wod<j
ls%hdldrlula f,ighs' zzixl%dka;s l< uf.a m¾fha I Khka ud yg kej;;a
,sx.sl;ajhZZ(Transsexuality) wfma lKavdhfï iy;sl l<d uf.a ;;a;ajh ms<sn|j i;=gq ùu
f;audj f,ig ud fhdackd l<d' ud ms<sn|j b;d ksjerÈ nj fukau th uf.a
okakd ñ;=rka fofofkl= w;a Tijd thg whs;sjdislula nj'
tlÕ;djh m< l<d' th ug b;du;a yeÕ=ïnr ud Ñ;%mgh /f.k f.or wdjd' fjkil
fudfyd;la jq f Ka ud f;a r eï.;a ohdnr wjYH;djh Ñ;% m áh ;= < s k a úoyd ±la j q j d'
ñ;=rka fofofkl= uf.a Ôú;fha § ug uqK.eiS Ñ;%máh kerUQ uf.a ;d;a;d uf.ka weiqfõ
;s n q K q ks i dhs ' bla u ks k a ;j;a ñ;= r ka tlu m%Yakhhs' zzb;sx Tn ljod o tA i|yd
;=kafofkl= thg tlÕ;djh m< l<d' túg hkafka@ZZ lshdhs' Tyqf.a m%Yakh ug ;jÿrg;a
wfma lKavdhu iïmQ¾K jqKd' is;ñka ,;fjkakg bvÿkafka keye'
wfma lKavdhu Ñ;%máh i|yd f;dard.;a jir tl yudrlg by; § ud wdrïN l<d'
ud;Dldj jQfha "To be or Not to be" ^ùug uf.a ,sx.sl mßj¾;k ls%hdj,sh¦ th
fyda fkdùug& úh' th b;d .e,fmk nj fndfyda ÿ rg ;j;a jirl muK ld,hla
yeÕS.sh;a miqj ug yeÕ=Kd th fjkia l< .ekSug bv ;sfnkjd' fuu mßj¾;k ld,h"
hq;= nj' miqod Wfoa uf.a is; fhdackd lf<a iudÔh" YdÍßl yd udkisljo b;d iqj myiq
"To be....Me " hk kuhs' fï Ñ;%mgh weiqßka ld, iSudjla fkdfõ' ud b;du;a jdikdjka;
iudchg lrk t<sorõj ud lsisÈfkl ie,iqï jqKd' fndfyda m<mqreÿ Ñ;%má wOHCIlfhl=
lf<a keye' f;dr;=re fidhdf.k hoa§ wmg Tyq f .a iydhlhd f,i ud f;da r d.;a ; d'
yuqjQ ud fukau jQ wfkla whf.a ;;a;ajhka Tyqf.a ld¾hd,fha fiajl msßi ug foúhka
tfiauhs' b;d blaukska ud f;areï .;a;d ud ,ndÿka uyÕ+ iïm;la jq K d' Tjq k a uf.a
uqyqK §ug ìh jQ rdlaIhdg uqyqK§u" ud ;;a;ajh Wmßu f,i f;areï .kakg W;aidy
wfkla whf.ka n,dfmdfrd;a;= jk nj' miqj ±rejd' uf.a mßj¾;k ld,h ;=< ug myiqj
ld,h Wodjqkd' zzuu''' uu ùuZZ fjkqfjka iy;sl l<d' tfy;a ud yg ,enqKq wekqïmo"
fmkS isákakg' th Ndr.kakg" iurkakg iuÉp,h fjkqjg wdorh" lreKdj" ixfõ§
iy thg wdorh lrkakg' nj ud fj; .,d tkakg jqKd' wjika udi
wfma lKavdhï Ñ;%mgfha leurdjg uqyqK 20 ;=< §" lKakdäh ;=<ska ud ÿgqjd uf.a
§ug ud ;SrKh l< oji b;du;a iqkaor jf.au wNHka;rh fifuka tf;la iaÓr jYfhkau
mqÿu iy.; ojila jqKd' wmg mq¿jka jqKd yev .efiñka mj;sk nj' fuh ug ksï ysï
uf.a l;dj jf.au l;d lshk ud fukau ke;s i;=gla f.k ÿkakd' ud wikakg mq,
18 weh ² 1 l,dmh ² 2008
mq,d n,d isá jpk ug wefykakg jqKd' l=,S
r: ßhÿrd zzuevï lydka cdkd ydhs ' ''@ZZ
^fkdakd" fldfygo hkak ´fk@& hkqfjka
weiQ ú g th uf.a ijka ms k d hk ñhq r e
ix.S;hla fuka jqKd'
2007 Tlaf;dan¾ 19 jk Èk
,sx.hg keUqreùfï udkisl ;;a;ajh we;a;
jeðfkda m a , dia á (Vaginoplasty) keue;s
jYfhkau msßñfhl= fyda .eyeKshl f,i
Y,Hl¾uh u.ska uf.a mqreI ,sx.h fjkqjg
fN!;slj fmkSisàu muKla fkdfõ' ;jo
ia;%S cfkaJøshla iúlrkq ,enqjd nexfldla
th ufkda úoHd;aul ;;a;ajhla o fkdfõ'
kqjr frday,l §' fodia;r fpÜgjqÜ úiska
wjidkfha lsjyelafla fuu ,sx.sl
fï Y,Hl¾uh isÿlrkq ,enqjd' ud m%d¾:kd
wkkH;djh ;yjqre lsÍu i|yd ffjoHuh
l< mßÈ ia;%S yeÕSï ±kSï we;s uf.a is;g
ksjerÈ lsÍula wjYH jk njhs'
yoj;g .e,fmk u;=msg iajrEmhla o ud
yg ,enqKd' ug Èklg fnfy;a fm;s y;rla ug ;j;a msßuid .ekSug fndfyda foa
fndkakg ;sfnkjd' Bg wu;rj Ôú; ld,h ;s f nkjd' ;j;a uu b;d Wjukdfjka
mq r djgu fyda f udk m% ; s l dr ,nd.; hq ; = is á kjd uf.a Ôú;hg ,n.ka k g Ñ;a ;
fjkjd' uqyqfKa frdau bj;a lsÍfï úoaHq;a m%lD;sh iy iaùh;ajh' tA yefrkakg ug
m%;sldr o ,nd .ksñka isákjd' fuh ;j;a yÈis wjYH;djhla ;sfnkjd' we÷ï me<÷ï"
jirla muK ,nd.; hq;= m%;sldrhla' ud mdjyka" lklr wdNrK iy YÍr w,xlrK
fidhd.ekSu i|yd jQ fï ie;alug jQ úhou øjH tl;= lr.kakg' kuq;a uu uE;l §
ffjoH fpÜgjqÜf.a .dia;=j jQ fvd,¾ 7"000 ms ß uid .;a " wfkla fndfyda wh ms ß uid
la o we;=¿j bkaÈhdkq re' ,CI 5'5 la muK fkd.;a tla fohla ;sfnkjd' thkï Ôú;hhs'
jqKd' fï ish¨ ls%hdldrlïj, § uf.a mjqf,a
,sx.h fjkia lsÍfï SRS Y,Hl¾u i|yd wh yeisrekq wdldrh fkdlshdu neß fohla'
;dhs,ka;h b;d m%isoaOh' ud tys .; l< Tjqka tf,i yeisfrk fï f,dafla isák tlu
i;s ;=kl ld,h ;=< ud ÿgqjd úúO rgj," mqoa.,hska hehs ug isf;kjd' ;j;a tjeks jQ
úúO ckj¾.j,g wh;a úúO jhia j , foudmshka" ifydaor ifydaoßka fï
frda . S k a ' ffjoH fpÜgjq Ü úis k a uilg f,da l fhys fidhd.ekS u ÿIa l rnj uf.a
Vaginoplasty ie;alï 20 la muK isÿlrkq úYajdihhs'
,enq j d' ueÈ úfha ldka ; djla ;u ieñhd Y,Hl¾uh wjika ù h<s ; a ks j ig
zzTyqf.aZZ Y,Hl¾uh i|yd /f.kú;a ;sfnkq meñKSug kshñ;j isá ud th l,a ouñka
ÿgq uf.a yoj; WKq ù .shd' isáhd' msßñfhl= f,i f.oßka msgj .sh ud
ud wka ; ¾cd,fhka tjeks is ÿ ùï .ek .eyeKshl f,i f.hska msgù tA udj; Èf.au
lshjd ;snqKd' tkï ieñhd fyda ìß| ixl%dka;s hkafka flfiao@ ud fm¿Kq m%Yakh thhs'
,s x .s l wjêfhys is á k is h iylre fyda ud frdayf,a isg ksjig wdfõ wi,ajeishka
iyldßh i|yd ióm ñ;=ßhl fyda ñ;=rl= wei fkd.efgk fõ,djl §hs' f.a we;=<gu
f,i lghq;= l< wjia:djka' fuu w;a±lSï ù ál Èkla .;l< ud h<s;a uqïndhg hdug
ieneúkau msßisÿ wdorh ms<sn| w;a±lSula f.oßka msg;a jQfha" lsisjl= uÕ f;dg§ yuq
fkdfjkafkao@ fkdjk w÷r uqiqjQ ysñÈß mdkaorhs' ud i;s
Y,H ffjoHjrhdf.a iy;s l fhys ud folla muK uqïndfha .; lsÍug is;d isáhd'
y÷kajd ;snqfKa zzksire ldka;djlaZZ f,ighs' fï w;r uf.a uj ug ÿrl;kfhka l;d
jpk folu n,j;a¦ úfYaIfhka m<uqjk fldg lshd isáhd —ish,a,u yß Tn oeka
jpkh jvd n,j;a úh yelshs' kuq;a ug f.or tkak˜ lshd' Tng úYajdi l< yels o@
jvd;a n,j;a jkafka fojk jpkhhs' ujla ud f.or fkdisá osk lsysmh ;=< uf.a mshd;a
ùu" we;a; jYfhkau" Wm; ,nd§fï yelshdj uj;a f.hska f.g f.dia ish¨u wi,a jeishka
iïnJO fohla muKla fkdfõ' úreoa O yuq ù " {d;S k a yuq ù udf.a leue;a ; iy
2008
2008 ²² 11 l,dmh
l,dmh ²² weh
weh 18
19
Y,Hl¾uh ms < s n |j Tjq k a oekq j ;a fldg fofk;a wÕg l÷¨ ìx÷jla tlal< .iZ,a fï
;snqKd' iïnkaOfhka wm ish¨ fokdf.a u ukia
ug fuh úYa j di l< fkdyels fohla ' tljr újD; lsÍug iu;a jqKd'
iudcfha lsishï by, uÜgul Ôj;a jk uf.a fuf;la th wfma m%Yakhla fkdfõ hehs
foudmshka ud fjkqfjka lrk fï lemlsÍu is;d woaorg ;,a¨ l< fydA iudcfha b;d
.ek h<s;a ud lshkafka uf.a fouõmshka iy iq¨ msßilf.a t;rï .Kka fkd.; hq;= m%Yak
ifyda o r ifyda o ßhka jeks wh ;j;a fï - wmg ueÈy;afjkakg óg jvd nrm;, m%Yak
f,da l fha fld;klj;a ke;s njhs ' Tjq k a iudcfha ;sfhkjd hehs lshñka wu;l lr
ksrka;rfhka uf.a i;=g-leue;a; oeuQ fyda idïm%odhsl u;jdohkag we;s ìh
fjkqfjkau bv i,id ÿkakd' udkisl mSvdjka ksid fyda wjOdkh fhduq fkdl< ixl%dka;s
j,ska ud uqojd .;a;d' ta;a ud okakjd ud ,s x .s l hs k a ms < s n |j iy Tjq k a uq y q K fok
jeks ;;a;ajhg m;ajQ fndfyda fofkl= ud udkisl lïmkhka ms<sn|j fukau ñksiqka
;rïu jdikdjka ; ke;s nj' Tjq k a f .a f,i Tjq k a f .a whs ; s j dis l ï ms < s n |j;a
Ôú;j,g jdikdj ,.dlr .ekSug wm Tjqkag wm .eUqßka is;kakg mgka .;a;d'
iydh úh hq;= jkafka ta ksihs' fkdie,ls,af,ka iy ñ;Hdfjka jeiS ;snQ
fuf,i ;u ,s x .s l wkkH;djh ;u wmf.a is ; a ys w÷r ÿrefldg wdf,da l u;a
ye.Sï- is;=ï- me;=ï j,g wkqj ;SrKh lsÍfï lrkakg .i,a oe,ajQ l=vd bámkaoï t<sh
wfma l a I dfjka hq ; = j udkis l mS v djka ueo uyd .skakla jQ fihls'
Ôj;ajk tfy;a ta i|yd wd¾Ól iy iudcuh ;u ñhqre yçka .iZ,a .ehQ .iZ,a .S;hg
jYfhka Yla;su;a fkdjQ fndfyda ixl%dka;s lkafoñka iqÿmdg ysu je;sÍ Í§ jkska È,sfik
,sx.sl ;;a;ajhg wh;a ckhd bkaÈhdfõ Ôj;a ysud,h l÷jeáh w;ßka nei .sh ieoE ysre"
fjkjd' Tjqka zysÊrdZ hk kñka y÷kajkq wdf,dalh /f.k h<s;a miqod WoEikska wdmiq
,nkjd' fudjqkaf.ka we;eï msßila uy uÕ wdjd fiau" wm ish¨ fokdu;a wdmiq ish
Ôj;a jkjd' ta jf.au ;j;a msßila ,sx.sl rgj,a n,d msg;a jQfha .iZ,a ms<sn| jQ wdorKSh
jD;a;slhska f,i ;u Ôúldj ilid .kakjd' u;lh fuka u ixl% d ka ; s ,s x .s l hs k a f.a
fya;=j" wOHdmkh" /lshd wjia:djka we;=¿ whs;sjdislï ms<sn| l%shdldÍ ùfï wfmaCIdj
iudcfha fndfyda myiqlï fyda jrm%ido fj; o we;s j h' ;ju;a wE;s k a wefika k d fia
,Õdùug Tjqkag we;s ndOdjka ksid' kuq;a oefkk" wef.a ñhqre .S y~ uf.a is; ;=<
Tjqka ukqIHhska" tfy;a iudch fudjqka o we;s tu wfmalaIdjka jßka jr w¨;a lrkjd
ukqIHhskah hk yeÕSfuka hq;=j Tjqka foi hehs ug isf;a'
fkdn,k ksidu ksrka;rfhka u úúOdldr iudcfha wjudkhg" wekqï mohg"
jQ ys x id-mS v djka g ,la ù ug Tjq k a g is ÿ j kskaodjg ,lajqKq iq¿;r ck fldgila jQ fï
;s f nkjd' bka È hdfõ fuka u " Tfí rfÜ;a ixl%dka;s ,sx.slhskaf.a" ,sx.sl whs;sjdislï
f,da l h mq r du;a fuf,i ixl% d ka ; s ,s x .s l we;=¨ ish¨u whs;sjdislï ñksia whs;sjdislï
wjêhl Ôj;aùug isÿùu (Trans sexual ,Trans rduqj ;=< ú.%y lr.kafka flfiao@ ta i|yd
gender) fya;=fjka iudcfhka fldka jQ fldka l%shdldÍ jkafka flfiao@ fï idïm%odhsl
lrkq ,enQ .eyeKqka iy msßñka isák nj ud mqreI uQ,sl iudch ;=< th ienEu
okakjd' wNsfhda.hla nj f;areï .ekSug wgqjd àld
uf.a l;djg weyqïlka ÿka Tn ud ;ks wjYH ke;' ta ; a fuu wNs f hda . chf.k
fkdlrk nj ug úYajdihs' ud fukau jQ wka wkqlïmdjg fkdj f.!rjhg md;%jk ck
ish¨ fokdu ;ks fkdlsÍug wms w;aje,a ne| fldgila f,i" ixl%dka;s ,sx.slhska yg ish
.ksuq' Tng ud lrk wdhdpkh thhs'ZZ wkkH;djh ;udf.a leue;a; mßÈ ;yjqre
jevuq ¿ jg iyNd.s ù is á úúO jhia lr .ks ñ ka Ôj;a úh yels ukq I H;a j h
lKavdhïj,g wh;a jQ" úúO jD;a;Skag wh;a iq / flk iudchla wm f.dv k.ka f ka
jQ" wdishdfõ rgj,a tfld<ylg muK wh;a flfiao@ ud Tn bÈßfhys ;nk m%Yakh thhs'•
ia;%S l%shdldßkshka ish¨ fokdf.a u mdfya iqñld fmf¾rd
PdhdrEm ( ikachs w,yj;a - zThe WeekZ iÕrdj" bkaÈhd
20 weh ² 1 l,dmh ² 2008
y
y l
kv;a;=j@
fldaj,ka msÉp u,a wyqr
fkdtkafku kï b;ska b;sß lr'''
f.khkak fmdä Wkaf. lsß W.=r'''
md i<U'''
ug l=ug tfkdald wurfialr
hkag .ukla ke;sj''' bínd.uqj
y
fjkaùu fnda ÿlska
ys;a ßÿï ÿkakdg fm%auhg jkaÈ b,a,d
l=ug l÷<la fy,d isrf.hg olalkag
ms<s.kak neß is;g''' idCIs f,i fndre fodvkafka
wjxlj fmïl<
fodvuq¿j fldÉpr;a ysá wmg''' jrog o~qju o
lshkakg jpkhla kqU uf.ka hÈkafka
ke;su fldg wdorh kï fkdfõuh
oejqKq yo u~, hg n,af,dj;a fkdlkd
fldaj,ka udOùgu fokak''' fld<mdg lymdg
.=remdg ks,amdg
lvodis mdg mdáka
i,a,sæ i,a,sææ i,a,sæææ
y hQ'î' Èidkdhl
u,j" lelsrdj
iS;d rxckS
we;=,a fj,d ;sfhkafka" Widú frda.sfhla
úÈyg' ±ka thdf. mjq,a iïnkaO;d fydhkak
keye' fï whf.ka fldgila tmuK È.= l,la
frdayf,a bkafka frdayf,a isáh hq;= ksid ldka;djka msßila /ln,d .ekSug Ndr .ekSug m%:u
fkfuhs ' Ndr.ka k flfkl= ke;s ks i hs ' Tjqka lrk w;alï .ek mqqyqKqjla ,nkakg frday,g
iuyrekag {d;Ska ysáh;a udkisl frda.hlg meñfKk iqÅ; ks,Odßkshka iy frdayf,a jD;a;Sh
Ñls;ail ks,Odßkshka
,la ùu iudc wjudkhla" le,,la úÈhg
ys ; ,d Ndr .ka k leue;s keye' frda . s h d
l< wh' ta whg fkajdisldr fjka lr,d §,d
wïudkï wïudf.a wdorh orejkag ,eì,d
;sfhkjd' ta f.d,a, lKavdhï jYfhka ;uka
keye' orejkaf.a wdorh wïudg ,eì,d keye'
Wmhmq uqo,ska Whdf.k lkjd' wfma
ieñhdf.a me;af;kq;a tfyuhs' iïnkaO;d
wëCIKh ksid kdia;shla fjkafka keye'
wE;a f j,d tl me;a ; ls k a ' j.lS f uka wE;a
nexl=fõ b;sß lrkjd' ta ;;a;ajhg weú;a
fj,d' iuyre ta ;;a ; a j h ;= < frda . S jQ
i,a,s b;sß lr.;a lsysm fofkl= mjq,a iuÕ
mqoa.,hkaf.a foafmd< ,shd f.k" tajd úl=K,d'
l;d lr,d Ndr foka k mq ¿ jka fj,d
Ndr ÿka ,smskj, ta whf.a ljqrej;a keye'
;sfhkjd' tfyu wh .syska ;ukaf.a
oeka wms ;ks ;ks frda.Ska .ek fydhd n,kjd'
l¾udka;h fyd¢ka lr f.k Ôj;a fjkjd'
úY%du jegqma fyda fjk;a wdodhula ,nk whf.a
frdayf,ka msgù .sh;a ldka;djkag mqyqKq
wdodhu fjk ldgj;a N=la;s ú¢kak fokafka
wxYhg weú;a ueyqï f.;=ï" ieris,s ;uka
keye' frda.shd fjkqfjka tajd ,nd fokak
leue;s mq y q K q j ,nka k lghq ; = fhdod
lghq;= lrkjd' iuyre frda.shd frdayf,a
;sfnkjd' fld<U wjg wh frday,g weú;a
bkak w;f¾ mq¿jka yeáhg weú;a n,kak
tfyu jev lrkjd' wms ta foaj,a ie,iqï
leue;shs' mjqf,a wdjdy újdyj,g n,mdhs
fldg ;sfhkafka fyd| ms<s.ekSula iys;j
jf.a m%Yak lsh,d f.or f.kshkak leue;s
Tjqka iudc.; lrkakhs'
keye' wms ,sms ;=kla ú;r od,d ms<s;=re ,efnhs
o n,kjd' fydhd .;a; f.j,aj,g lsysm jr 1981 b|, wfma ;k;=f¾ ,xldjgu ysáfha
.syska l;d lr,d ta whf.a" jgd msgdfõ uki mia fokhs ' wxf.dv y;rhs ' fma r dfoks f ha
yo,d frda.shdg i,lkak ´k wdldrh .ek tlaflkhs' 2000 È ;j ;=ka fofkla .;a;d'
±kqj;a lrkjd' wlue;s whf.a uki yokak wxf.dvg thska tla flfkla ,enqKd' fï
yqÕdla uykais fjkak fjkjd' wfkla tl ;k;=r i|yd iudc úoHdj fyda ufkda úoHdj
wms fnfy;a lr,d kslïu f,vd Ndr fokjd ms<sn| úfYaI Wmdêhla wjYHhs' msßi wvqlu"
fkfuhs' Tjqkaf.a jev ;kshu lr.kak" lEu jdyk myiqlï ke;s lu ksid wms jev lf<a
yokak jf.au ta wh leue;s wdldrhg jD;a;Sh wudrefjka ' ±ka wmg jdykhla ,eì,d
Ñls ; a i dj hgf;a fkdfhla jD;a ; S h uh ;sfhkjd' WmdêOdÍka .kak fj,dfõ wfma
lghq;=j,g mqyqKq lr,hs Ndr fokafka' È.= wOHCI;=ud iShla b,a,,d 55 la ,enqKd' kshñ;
ld,Sk frd.Ska Tjqkaf.a leue;a;" yelshdj Wmdêh fkdjqK;a ta wh mqyqKq lr,d tall
wkqj frdayf,au jevj,g fhdoj,d Tjqkag ;sfhk wfkla frday,aj,g od,d wxf.dvg
f.ùula lrkjd' wms fidhd ÿka / 10 la .;a;d' ta wh fyd¢ka jev lrkjd' ±ka
lshdj,g frdayf,a isg msgg .syska tk msßñ frd.Ska iudc.; lsÍfï lghq;= .ek jeä
bkakjd' tfyu hjkafka fyd¢ka wëCIKh fjfyila orka k wmg yels h dj ,eì,d
ia;%Skag
idOdrKh
bgqlsÍu
j¾I 1948 § t<soelajQ udkj ysñlï m%{ma;f s ha iuia; ck.yKfhka 52]lg wêl
iEu mqo.
a ,fhl=gu ia;-S% mqreINdjh" cd;sh" wd.u" m%udKhla ia;%S m%cdj ùu u rfÜ
ckj¾.h" jhi" mka;sh" NdIdj" foaYmd,k ia;%Skag iudc idOdrKhla ;sfnk
u;su;dka;r fld;rï fjkia jqj;a" iudk neõ lshk idOlhla fkdfõ' úYaj
whs;sjdislï N=la;s ú£fï whs;sh ;sìh hq;=hehs
úoHd, ;=<" bxðfkare mdGud,d
meyeos,js olajd we;' j¾I 1976 cd;Hka;r wd¾Ól"
iudÔh" iy ixialD;sl iïuq;sh u.ska f,dj yodrk isiqkaf.ka jeä m%;sY;h
wd¾Ól" iudÔh iy ixialD;sl whs;sjdislï msßñkah' ;D;Sh ;dCIKsl mqyqKq
iudkj N=la;s ú£fï whs;sh ;sìh hq;= nj jevigyka i|yd mj;skafka wju
wjOdrKh flreKs' ldka;d odhl;ajhls'
Y%S ,xld wdKavl q u
% jHjia:dfõ 12 jk j.ka;hs ukaofmdaIKh .eyeKq orejka ;=<
u.ska o" ia;-S% mqreINdjfha iudkd;au;djh ms<n
s |j fnfyúka olakg ,efí' jvd;a
i|yka lrhs' tu j.ka;shg wkqj kS;sh yuqfõ kSrla;sfhka fmf<kafka ia;%Skah'
ia;%S-mqreINdjh" cd;sh" wd.ï" NdIdj" l=,h" fyda
foaYmd,k u;jdo wkqj fyda Tjqka Wmka ia:dkh
tlai;a cd;Skf
a .a iïuq;f
s ha m%Odk wx.h jkafka
u; fjkila fkdl< hq;= w;r ish¨fokd iudk
wiudklï msgoq elSug lghq;= lsÍu iy iudk;ajh
mqoa.,hska f,i ie,lsh hq;=h' tfiau tlai;a
iy iu idOdrK;ajh we;s lsÍuhs' Y%S ,xldj fuu
cd;Skaf.a iyY% ixj¾Ok b,lal (Millennium
iïuq;shg w;aika lrkq ,enqfõ j¾I 1981 §h'
Development Goals) ;=< o ia;-S% mqreI iudcNdjfha
fuu isfvda iïuq;sh mokï fldg ilia lrk
idOdrK;ajh ms<sn| ;yjqre lsÍfï wjYH;djh
,o" ldka;d iudkd;au;djh i|yd bÈßm;a l< Y%S
iy tA ms<sn| Wmdh ud¾. o i|yka lr we;'
,xld ldka;d m%{ma;sh 1993 § rch úiska
isfvda (CEDAW) fyj;a ia;k
S% g
a tfrysj isÿjk ms<s.kakd ,§' tA wkqj ia;%Skaf.a udkj ysñlï
ish¨ wdldrfha fjkiafldg ie,lSï ;=rka lsÍfï msßñkag yd iudkju N=la;s ú£u i|yd o lghq;=
uf.a
ke.sÜgd'' tA tl mdrgu
nd,sldjg .syska m%;sM,
n,, tkak wdYdjla ysf;a
we;sjqkq yskao' tA wdYdj tA
kvqj
iefKkau wylg .shd'
<uhs f.dvg hkafk
fudkjgo@ ys;g lrorhla
wrka tkako@
;ju;a
ug tfyu ys;=Kd'
—kE isiag¾" ´fk kE'
isiag¾ m%;sM, ne¨jfka'''˜
—yqïï''' okakjo
stock.xchng.com
is
h,a, wjika jQjdo"
tfia ke;akï fï
iEu fohlu
wdrïNhoeZhs is;d .kakg
—okakjo kkaÈ;d Thdg
úYaj úoHdf,g hkak
mq¿jka''' Thd úNdf.
fyd|g" fndfydu by<ska
ux yskdjqKd' ux jev
;=kgu tljf.a fyd|g
mdvï l<d' tl jf.a
fyd|g ,sõjd' ux okafk
ug neßh' mdiafj,d'''˜ tÉprhs' m%;sM, .ek ug
ldka;dj yd udOH iduQyslh úiska jd¾Islj ixúOdkh lrkq ,nk Ñ;%mg Wf<, fujr;a
ud¾;= 24" 25 iy 26 hk Èkj, fld<U reishdkq ixialD;sl uOHia:dkfha § meje;aúKs' 24
jeksod zo fÜlaZ kï jQ we*a.ksia:dkfha l¾udka; Yd,djla yd ne¢ wr.,hla ms<sn| ;ekQ
jd¾;duh Ñ;%mgh o" 25 jeksod újdyh ;=< ia;%sh uqyqK fok wfkal mSvd ±lafjk zm%fjdalaâZ
yskaÈ Ñ;%mgh o" 26 jeks Èk zixpdrïZ keue;s u,hd,ï Ñ;%mgh o o¾Ykh flreKs'