You are on page 1of 16

UNIVERSIDAD NACIONAL DEL CENTRO DEL PERÚ

Facultad de Ingeniería de Minas

CURSO: Investigación de Operaciones


TEMA: Método Simplex de solución de un Programa Lineal

2018 - I

Docente : José AVELLANEDA PURI


avellaneda7@hotmail.com
EJERCICIOS
MÉTODO SIMPLEX DE SOLUCIÓN DE UN PROGRAMA LINEAL
1) Maximizar Z = 2x1 + 6x2 + 5x3
s.a.
4x1 + 3x2 + x3 ≤ 24 ………... (1)
3x1 + 2x2 + 6x3 ≤ 50 …………. (2)
5x1 + 3x2 + 2x3 ≤ 20 ……….... (3)
xj ≥ 0, para j=1,2,3
Solución:
Se establece la forma estandarizada del P.L.:
Maximizar Z = 2x1 + 6x2 + 5x3 + 0x4 + 0x5 + 0x6
s.a. VARIABLES
BÁSICAS

4x1 + 3x2 + x3 + x4 = 24 + VHolgura Variables básicas: x4, x5, x6


3x1 + 2x2 + 6x3 + x5 = 50 + VHolgura Variables no básicas: x1, x2, x3
5x1 + 3x2 + 2x3 + x6 = 20 + VHolgura
xj ≥ 0, para j=1,2, ….,6
Ing. José AVELLANEDA PURI
Formando el cuadro original y resolviendo se tiene:
Z X1 X2 X3 X4 X5 X6 bi C.C. bi/aij
F1 Z 1 -2 -6 -5 0 0 0 0 -12 1.1) F4/3
1.2) F1 – F4(-6)
F2 X4 0 4 3 1 1 0 0 24 33 24/3=8
V. Básicas

3
1.3) F2 – F4(3)
F3 X5 0 3 2 6 0 1 0 50 62 50/2=25 3
F4 x6 0 5 3 2 0 0 1 20 31 20/3=6.67 1.4) F3 – F4(2)
3
F1 Z 1 8 0 -1 0 0 2 40 50 2.1) F3/14/3
2.2) F1 – F3(-1)
F2 X4 0 -1 0 -1 1 0 -1 4 2 4/-1=-4 14/3
2.3) F2 – F3(-1)
F3 X5 0 -1/3 0 14/3 0 1 -2/3 110/3 124/3 110/3:14/3=7.8 14/3
F4 x2 0 5/3 1 2/3 0 0 1/3 20/3 31/3 20/3:2/3=10 2.4) F4 – F3(2/3)
14/3
F1 Z 1 111/14 0 0 0 3/14 13/7 Z=335/7 412/7
F2 X4 0 -15/14 0 0 1 3/14 -8/7 X4=83/7 76/7
F3 X3 0 -1/14 0 1 0 3/14 -1/7 X3=55/7 62/7
F4 x2 0 12/7 1 0 0 -1/7 3/7 X2=10/7 31/7
X2 X3 X4
SOLUCIÓN ÓPTIMA ÚNICA X1=X5=X6=0
Ing. José AVELLANEDA PURI
2) Maximizar Z = 5x1 + 7x2 + 2x3
s.a.
x1 + x2 + 3x3 ≤ 35 ………... (1)
2x1 + x2 + x3 ≤ 40 …………. (2)
x1 + 2x2 + x3 ≤ 50 ……….... (3)
xj ≥ 0, para j=1,2,3
Solución:
Se establece la forma estandarizada del P.L.:
Maximizar Z = 5x1 + 7x2 + 2x3 + 0x4 + 0x5 + 0x6
s.a. VARIABLES
BÁSICAS

x1 + x2 + 3x3 + x4 = 35 + VHolgura Variables básicas: x 4 , x5 , x6


2x1 + x2 + x3 + x5 = 40 + VHolgura Variables no básicas: x1, x2, x3
x1 + 2x2 + x3 + x6 = 50 + VHolgura
xj ≥ 0, para j=1,2, ….,6

Ing. José AVELLANEDA PURI


Formando el cuadro original y resolviendo se tiene:
Z X1 X2 X3 X4 X5 X6 bi C.C. bi/aij
F1 Z 1 -5 -7 -2 0 0 0 0 -13 1.1) F4/2
1.2) F1 – F4(-7)
F2 X4 0 1 1 3 1 0 0 35 41 35/1=35
V. Básicas

2
1.3) F2 – F4(1)
F3 X5 0 2 1 1 0 1 0 40 45 40/1=40 2
F4 x6 0 1 2 1 0 0 1 50 55 50/2=25 1.4) F3 – F4(1)
2
F1 Z 1 -3/2 0 3/2 0 0 7/2 175 359/2 2.1) F3/3/2
2.2) F1 – F3(-3/2)
F2 X4 0 ½ 0 5/2 1 0 -1/2 10 27/2 10:1/2=20 3/2
2.3) F2 – F3(1/2)
F3 X5 0 3/2 0 ½ 0 1 -1/2 15 35/2 15:3/2=10 3/2
F4 x2 0 ½ 1 ½ 0 0 ½ 25 55/2 25:1/2=50 2.4) F4 – F3(1/2)
3/2
F1 Z 1 0 0 2 0 1 3 Z=190 197
F2 X4 0 0 0 7/3 1 -1/3 -1/3 X4=5 23/3
F3 X1 0 1 0 1/3 0 2/3 -1/3 X1=10 35/3
F4 x2 0 0 1 1/3 0 -1/3 2/3 X2=20 65/3
X1 X2 X4
SOLUCIÓN ÓPTIMA ÚNICA X3=X5=X6=0
Ing. José AVELLANEDA PURI
3) Maximizar Z = 4x1 + 3x2 + 2x3
s.a.
2x1 + x2 + x3 ≤ 30 ….……….. (1)
2x1 + x2 + 2x3 ≥29 ………….. (2)
x1 + 2x2 + x3 = 19 ………….. (3)
xj ≥ 0, para j=1,2,3

Solución:
Se establece la forma estandarizada del P.L.:
Maximizar Z = 4x1 + 3x2 + 2x3 + 0x4 + 0x5 – Mx6 – Mx7
s.a. VARIABLES
BÁSICAS

2x1 + x2 + x3 + x4 = 30 + VHolgura
[2x1 + x2 + 2x3 - x5 + x6 = 29] x (-M) - VExceso + VArtificial
[x1 + 2x2 + x3 + x7 = 19] x (-M) + VArtificial
xj ≥ 0, para j=1,2,3, ………….,7

Ing. José AVELLANEDA PURI


Mx6 y Mx7 influyen en la función objetiva, se tienen que eliminar; hay que replantear
la función objetiva:

Z - 4x1 - 3x2 - 2x3 + 0x4 + 0x5 + Mx6 + Mx7 =0


- 2Mx1 - Mx2 - 2Mx3 + Mx5 - Mx6 = - 29M
- Mx1 - 2Mx2 - Mx3 - Mx7 = - 19M
Z + (-4-3M)x1 + (-3-3M)x2 + (-2-3M)x3 + 0x4 + Mx5 + 0x6 + 0x7 = - 48M

Variables básicas

Z X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 bi C.C. bi/aij
F1 Z 1 -4-3M -3-3M -2-3M 0 M 0 0 -48M -8-56M 1.1) F3/2
1.2) F1 – F3(-4-3M)
V. Básicas

F2 X4 0 2 1 1 1 0 0 0 30 35 30/2=15 2
1.3) F2 – F3(2)
F3 X6 0 2 1 2 0 -1 1 0 29 34 29/2=14.5 2
F4 x7 0 1 2 1 0 0 0 1 19 24 19/1=19 1.4) F4 – F3(1)
2

Ing. José AVELLANEDA PURI


Z X1 X2 X3 X4 X5 X6 X7 bi C.C. bi/aij
2.1) F4/(3/2)
F1 Z 1 0 -1-(3/2)M 2 0 -2-(½)M 2+(3/2)M 0 58-(9/2)M 60-5M 2.2) F1 – F4[-1-(3/2)M]
(3/2)
F2 X4 0 0 0 -1 1 1 -1 0 1 1 1/0=
2.3) F2 – F4(0)
F3 X1 0 1 1/2 1 0 -½ ½ 0 29/2 17 29/2:1/2=29 (3/2)
2.4) F3 – F4(1/2)
F4 x7 0 0 3/2 0 0 ½ -½ 1 9/2 7 9/2:3/2=3 (3/2)

F1 Z 1 0 0 2 0 -5/3 5/3+M 2/3+M 61 (194/3)+2M 3.1) F2/1


3.2) F1 – F2(-5/3)
F2 X4 0 0 0 -1 1 1 -1 0 1 1 1/1=1 1
3.3) F3 – F2(-2/3)
F3 X1 0 1 0 1 0 -2/3 2/3 -1/3 13 44/3 13:-2/3=-39/2 1
3.4) F4 – F2(1/3)
F4 x2 0 0 1 0 0 1/3 -1/3 2/3 3 14/3 3:1/3=9
1
F1 Z 1 0 0 1/3 5/3 0 M 2/3+M Z=188/3 (199/3)+2M

F2 X5 0 0 0 -1 1 1 -1 0 X5=1 1
F3 X1 0 1 0 1/3 2/3 0 0 -1/3 X1=41/3 46/3

F4 x2 0 0 1 1/3 -1/3 0 0 2/3 X2=8/3 13/3


X1 X2 X5
SOLUCIÓN ÓPTIMA ÚNICA X3=X4=X6=X7=0

Ing. José AVELLANEDA PURI


EL MÉTODO SIMPLEX EN PROBLEMAS DE MAXIMIZACIÓN Y MINIMIZACIÓN
RESTRICCIONES DEL TIPO ≤, ≥ e =
PROBLEMAS DE MINIMIZACIÓN
4) Minimizar Z = 5x1 + 8x2
s.a.
8x1 + 4x2 ≥ 24 ….……….. (1)
10x1 + 30x2 ≥ 40 …….…….. (2)
x1,x2 ≥ 0
Solución:
Se establece la forma estandarizada del P.L.:
Maximizar –Z(Z´) = -5x1 - 8x2 + 0x3 + 0x4 – Mx5 – Mx6
s.a. VARIABLES
BÁSICAS

[8x1 + 4x2 – x3 + x5 = 24] x (-M) - VExceso + VArtificial


[10x1 + 30x2 – x4 + x6 = 19] x (-M) - VExceso + VArtificial
xj ≥ 0, para j=1,2,3, ………….,6

Ing. José AVELLANEDA PURI


Z’ X1 X2 X3 X4 X5 X6 bi C.C. bi/aij
1.1) F3/30
F1 Z’ 1 5-18M 8-34M M M 0 0 -64M 14-114M
1.2) F1 – F3(8-34M)
F2 X5 0 8 4 -1 0 1 0 24 36 24/4=6 30
1.3) F2 – F3(4)
F3 x6 0 10 30 0 -1 0 1 40 80 40/30=1 1/3 30

F1 Z’ 1 7/3-20M/3 0 M 4/15-2M/15 0 -4/15+17M/15 -32/3-56M/3 --22/3-70M/3 2.1) F2/(20/3)


2.2) F1 – F2(7/3-20M/3)
F2 X5 0 20/3 0 -1 2/15 1 -2/15 56/3 76/3 56/3:20/3=2.8 (20/3)
2.3) F3 – F2(1/3)
F3 X2 0 1/3 1 0 -1/30 0 1/30 4/3 8/3 4/3:1/3=4
(20/3)
F1 Z’ 1 0 0 7/20 11/50 -7/20+M -11/50+M Z = -86/5 -81/5+2M

F2 X1 0 1 0 -3/20 1/50 3/20 -1/50 X1=14/5 19/5

F3 x2 0 0 1 1/20 -1/25 -1/20 1/25 X2=2/5 7/5

X1 X2
SOLUCIÓN ÓPTIMA ÚNICA X3=X4=X5=X6=0

Maximizar –Z (Z’) = -86/5


Minimizar Z = 86/5

Ing. José AVELLANEDA PURI


FUNCIONAL PARALELO A UN LADO DEL POLÍGONO
5) Maximizar Z = 4x1 + 2x2
s.a.
x1 + 3x2 ≤ 15000 ….……….. (1)
2x1 + x2 ≤ 10000 ………….. (2)
2x1 + 2x2 ≤ 12000 ………….. (3)
x1 + x2 ≤ 10000 ………….. (4)
x1,x2 ≥ 0
Solución:
Se establece la forma estandarizada del P.L.:
Maximizar Z = 4x1 + 2x2 + 0x3 + 0x4 + 0x5 + 0x6
s.a.
VARIABLES
x1 + 3x2 + x3 BÁSICAS = 15000 + VHolgura
2x1 + x2 + x4 = 10000 + VHolgura
2x1 + 2x2 + x5 = 12000 + VHolgura
x1 + x2 + x6 = 10000 + VHolgura
xj ≥ 0, para j=1,2,3, ………….,6 Ing. José AVELLANEDA PURI
Formando el cuadro original y resolviendo se tiene:
Z X1 X2 X3 X4 X5 X6 bi C.C. bi/aij
1.1) F3/2
F1 Z 1 -4 -2 0 0 0 0 0 -5 1.2) F1 – F3(-4)
2
F2 X3 0 1 3 1 0 0 0 15000 15005 15000
1.3) F2 – F3(1)
V. Básicas

F3 X4 0 2 1 0 1 0 0 10000 10004 5000 2


I 1.4) F4 – F3(2)
F4 X5 0 2 2 0 0 1 0 12000 12005 6000 2
1.5) F5 – F3(1)
F5 X6 0 1 1 0 0 0 1 10000 10003 10000 2
F1 Z 1 0 0 0 2 0 0 Z=20000 20003

SOLUCIÓN ÓPTIMA
2.1) F4/1
F2 X3 0 0 5/2 1 -1/2 0 0 X3=10000 10003 2.2) F1 – F4(0)

MÚLTIPLE
1
IIa F3 X1 0 1 ½ 0 ½ 0 0 X1=5000 5002 2.3) F2 – F4(5/2)
1
F4 X5 0 0 1 0 -1 1 0 X5=2000 2001 2.4) F3 – F4(1/2)
F5 X6 0 0 ½ 0 -1/2 0 1 X6=5000 5001 1
2.5) F5 – F4(1/2)
F1 Z 1 0 0 0 2 0 0 Z=20000 20003 1

SOLUCIÓN ÓPTIMA
F2 X3 0 0 0 1 2 -5/2 0 X3=5000 5000.5

MÚLTIPLE
IIb F3 X1 0 1 0 0 1 -1/2 0 X1=4000 4000.5
F4 X2 0 0 1 0 -1 1 0 X2=2000 2001
F5 X6 0 0 0 0 0 -1/2 1 X6=4000 4000.5
X1 X2 X3 X6 Ing. José AVELLANEDA PURI
PROBLEMA SIN SOLUCIÓN
(SOLUCIÓN NO FACTIBLE o PROBLEMA NO SOLUBLE)
6) Maximizar Z = 2x1 + 2x2
s.a.
x1 + x2 ≤ 2 ….….….. (1)
x1 + x2 ≥ 4 ….…….. (2)
x1,x2 ≥ 0
Solución:
Se establece la forma estandarizada del P.L.:
Maximizar Z = 2x1 + 2x2 + 0x3 + 0x4 - Mx5
s.a. VARIABLES
BÁSICAS
x1 + x2 + x3 =2 + VHolgura
[x1 + x2 - x4 + x5 = 4] x (-M) - VExceso + VArtificial
xj ≥ 0, para j=1,2,………….,5

Ing. José AVELLANEDA PURI


Formando el cuadro original y resolviendo se tiene:

Z X1 X2 X3 X4 X5 bi C.C. bi/aij
F1 Z 1 -2-M -2-M 0 M 0 -4M -3-5M 1.1) F2/1
V. Básicas

1.2) F1 – F2(-2-M)
I F2 X3 0 1 1 1 0 0 2 5 2/1=2 1
1.3) F3 – F2(1)
F3 X5 0 1 1 0 -1 1 4 6 4/1=4 1
F1 Z 1 0 0 2+M M 0 Z=4-2M 7 2.1) F2/1
2.2) F1 – F2(0)
IIa F2 X1 0 1 1 1 0 0 X1=2 5 2/1=2 1
2.3) F3 – F2(0)
F3 X5 0 0 0 -1 -1 1 X5=2 1 2/0= 1
F1 Z 1 0 0 2+M M 0 Z=4-2M 7
IIb F2 X2 0 1 1 1 0 0 X2=2 5
F3 X5 0 0 0 -1 -1 1 X5=2 1
X2 X5
SOLUCIÓN NO
FACTIBLE

Ing. José AVELLANEDA PURI


CASO DE DEGENERACIÓN EN PROGRAMACIÓN LINEAL
NÚMERO DE VARIABLES EXISTENTES EN LA SOLUCIÓN
7) Maximizar Z = 3x1 + 9x2
s.a.
x1 + 4x2 ≤ 8 ….….….. (1)
x1 + 2x2 ≤ 4 ….…….. (2)
x1,x2 ≥ 0
Solución:
Se establece la forma estandarizada del P.L.:
Maximizar Z = 3x1 + 9x2 + 0x3 + 0x4
s.a. VARIABLES
BÁSICAS

x1 + 4x2 + x3 =8 + Vholgura
x1 + 2x2 + x4 = 4 + VHolgura
xj ≥ 0, para j=1,…….,4

Ing. José AVELLANEDA PURI


Formando el cuadro original y resolviendo se tiene:
MATRIZ UNIDAD

Z X1 X2 X3 X4 bi C.C. bi/aij
F1 Z 1 -3 -9 0 0 0 -11 1.1) F3/2
V. Básicas

1.2) F1 – F3(-9)
I F2 X3 0 1 4 1 0 8 14 8/4=2 DOBLE 2
1.3) F2 – F3(4)
F3 X4 0 1 2 0 1 4 8 4/2=2 EMPATE 2
F1 Z 1 3/2 0 0 9/2 Z=18 25 Columna Z:
II F2 X3 0 -1 0 1 -2 X3=0 -2 Fila x3: 0/4 = 0
Fila x4: 0/2 = 0
F3 X2 0 1/2 1 0 1/2 X2=2 4
Columna x3:
X2 X3 Fila x3: 1/4 = 0.25
Fila x4: 0/2 = 0 (Menor valor)
SOLUCIÓN
ÓPTIMA X1=X4=0
DEGENERADA X1=0
X2=2
Al determinar el bi/aij para la primera iteración, se comprueba que hay dos valores iguales
que originan la degeneración, no se sabe que valor adoptar para tener la fila de variable
saliente.
Ing. José AVELLANEDA PURI

You might also like