UNITED STATES OF AMERICA

FOUNDED 1836

WAS HINGTON, D. C.

GPO 16 —67244-1
 1)
(
Acuicriis 2L(tmdn me habrt

^ANAXO
MIAE, HOC EST, CORPORiSgg
humanidiffe&ionis pars prior,in qua fin ij
gula qua; ad Caput Ipedant recenfentur j
membra,atc# fingula; partes,fingulis fuis
ad uiuumcommodiffime expreffis figu*
ris,de!iniantur. Omnia recens nata.
PER IO. DRYANDRVM
Medicum V Mathematicum.
f+pJ+ ITEM F^iXlCi
Ana (»Porri,ex traduioneCophonis.
to «j
mia Infantis,ex Gabriele dcZerbis.
ZDarpurgtapud fucTjarttjm (Terutco:num,
2lnno i s $ 7 menfejunio.

£*£f
HECT6R ACADEMtAE MARPV&GER*
fis,rerumMcdicarumftudiofo, S. D» P»

LemeWirausilluftriillrausqj Hcflisc Prrnccps Phi

Jippus,quo eftincredibili in Academia fuamMar*
purgen affedus amorc , praner rcliqua felicitatis
bona,quibus indics hanc nouam fuam fcholara ex*
ornat,hoc nuper ultrriadiecit , autbritatCcg regia interpofita*
ratum effc uoluit,ut quotannis pofthac , in roeditae profelfio*
nisufum,reccptisadhancremecarccrcucl crucc pcrditoro*
corporibus,publicc fcmelaut bis,Anatomia exhibeatur.Qua
autoritatc frctus,fuperiori anno binas Anatomias alteram Ca
Icndis Iunri,AnnoXXXV.alteraMarttiCaIen«Anni XXX VI»
uteftin hocgenercltudioru,n6mediocriter exercitatus Ioan
ncs Dryander,Mcdicinsc apud nos profcffor ordinarius,non
infeliciter hic publice celebrauit. Idemqj in pofierum maiori
cum diligcntia,tum accurata magisdemonftratione,fefefadn
rum pollicctur,raodo fint,quibus hoc fuum ftudium,atcg ar«*
tis mcd ici nx non contemnendus fruc"tus,quoquo roodo pro*
bariqueatJdcBftudiofeledor,tibi,ob idmaximc indicadum
putaui,ut aliquando medica: rei,hunc amplilTimum frudum
comunem nobifcum habere queas,quod hadenus,maiori an
dicam Mcdicorum dcdecorc,an periculofiori, ctiam argrotan
tiummaloGermaniareiecerit nefcio • Anatomi* fyncerum
ltudium,nos honoratiori loco apud nos recipiendum,adeocp
priftino fuonitori reftituendum , duximus . Hinc efl quod a ,

Dryandro,AnatomiarCapitishumani,iconcs quas inter difle

candum nupcr per pidura* lineamenta ad uiuum , redtiiYime
cxceperat, in ftudioforGufum utd.uulgaret,impctraufmus.
Quas fi placerc uiderirr.us dabimus cpcrarn, ut uniucrfi cor*
jpoti» Lumani,HnguIa: partcs,lingulis fuis piduris , quam iz*
diflime a DryandroexpreflaMn lucem tandcra prodeant.fn*
pi&uris,quam figuris Anatomicis , humanum Ca
tcritn tatn
put optime expri mentibus ,adcoq$ noftra opcra &C bc*
neuolentia libcr alius fruere,at$ Vale felix.
Dat* Marpurgi SCc.

CLARISSIMO ORNATISSIMOQVE
uiro illuirriff.Hcflia; Principis Cancellario D,Io#
anniFicino , Dominoatq? patrono
fuo obferuantitfimo.
S.D.P.
l Acitillatua in prouehedis bonarum litcrarum ftu#
diis,nuaquam Iaudata fatis libcralitas CanccIIarie,
ornatiffime,utagminatim tedodi fufpiciant,colant
deo tutclari tibi fuppliccnr.
•atg* uenerentur,quafiqj
Suos proindcliterarum quos produrerinr.tibi edu*
fcetus,fi
candos,tibi prouehendos,non inuiti commirtanr
, Eademego

rationedudus,quac,inter diflecandum nupcr in huma*

fii Capitis Anatomiam ad uiuum typis atquc figu
risexceperatn,tibiob id maxime nuncupan*
da putaui,quote protc(ftorc,noftra Ube*
riusprodire queat.Boni itaq* huc
noftrum qualemcun$ Ia*
boremconfulc,atoj
uaferediflune*
Marpurgt*

H. T. Dcditifllmus.
lo. DryanderMedicos,
 AD LECTOREM CANDIDVM
Reinhardus Hadamarius»

Ola figurar um quia perfedtiflfima } couipIet

Vndiqj fe numeris orbiculaca fuis.

Ergo Creatoris uoluic diuina poteftas,
Vc noftri capicis forma rocunda forct.
Vt globuseft igicur,quod contincc omnia cailum;
Sphxrula fic capuc cft,dogma quod omne capitt
Ardua funcillic fummi palacia regis:
Hic fedemracioparsdeicacts habet»
Non potes attheream rimari terreus aulam*
Illius effigiem fed penecrare capuc.
Alta nimis fugiunt humanam cselica mcntero,

At limili poflunt re magis illa capi.

Si geftis ergo regnum fpe<ftabile} miri

Et Iuftrare cupis nobile plafma fabri,

Sume librum cIari,radio pollentc Dryandri
Defcriptum,ftudt)s profit ut illcbonis.

Intima cseleftis dominst penetralia ccrncs,

Ecreliquamjcgcs cui dcdit illa,d omum s
IN PRAELECTIO
NEM MEDICAM ORATIO,
qua Anatomiaeneceflarium ftudium commenda*
tur,Marpurgi a Ioan.Dryandroin frequen*
tiflkrjo eius Academia; confeflu habita,
VI II fcalcnd.Noucmb,
ANNO
M. D. XXXVI,

Mpudens,perrricla:qj frontis cfTem homo,fi ia

ta celebri,totdodiflfimorum uirorum , con*
feffu,hodieuerba faclurus, nonplanediccndl
uiribus deftituerer . Idqj maxime,dum mecfi
reputo, quam abfoluta: eruditionis uiros ex«* ,

quifitiq? iudicrj cenfores mein hoc fungcndi

medica; profcflionis munere,pra:ceflerunt.
Nupcr enim cum Academia harc noftra bo*
nis uti fpero auibus, inftitui cccpit oprirue ab
optimoilluftriflimoqj huius patria; Principe,
:
curatucft,uthucuiri eximrjatq? erudfti,q,non
tam literarum , quarn morum cV autoritatis
,

commcndationc, huicfcholarprodefle poffwc

accerferentur.
Vidimus iu q<,non infclicem tanti conatus
fucccflum Ex multis, quos harc noftra fchola
.

cgrcgie dodos aluit paucos, eofdem^ cotun^

;
demmccuni ftudiorum mcdicm^uidclicctftudiorosobiter
ut hicrcferam non fit moleftum.
Adfuitab initio,medic£e profc(Ti'oni,non incommode defti
natns.Euricius Cordus,isutnoftisfuit prarter artis poeticar,
prarclaram eruditionem,inherbaria etiam,ut rcliquam me*
partcm prarteream,mtro iudicio prarditus.
dicina:
SucceflTitCordo,medicarum rerum,non inferior cognirio
nejoannes Megobachus,cius uiri quanta in profitendo fuerit
felicitas,multos ueftru,no fine fru&u,pcepifle puto,ta infignes
itaqj eruditioneuiros me cu nup prarceflifle itcrb> mihi ineu*
dum, commonftrafiecd uideam,pauorepenituscontremifco
horreoc#,maxime cj tenuis 6V curta fuppellex eruditionis mi
hi fit,cum hifce uirts fi conferar exploratum habeo.
Si itacp ,ea quam uos mihi falfd,fed amiciflimo tame in me
affe&u errantesadefle putatis,fir eruditio , fcliccm meomniu"
putarem.qui tato honore,primu ab ilfuftriflimo parria: Prin*
cipe,de hinc,a ueftro omnium candore,ad hoc, Medicar pra:*
le&ionisofficiu,dignus exiftimatus fim, qui huc conuocarer.
Vcrum,quar eft humanitas ueftra,qui eft animorum ueftro
rum candor,apud uos.de me , excufationis Ioco,recipi fpero,
quod dtci folet oc^K.e/s/j/ji s/ydcXo^ ro KjodU\ufi.a. fxovop , Nos Izti*
ne fic:In magnis,uel uoluiffe fat cft.
Idbj faltem a uobts fi impetrare queo,huius fchoI#,fciIicet
commoda.meomnibus modtspromouereconari,id, perfua
derein prarfentiarum fi poffum,hodre,mefatisdeclamandiof
ficio,fundu putabo. Ad eacg,qua: hic paulifper explicare
etfe

conftitui,de redo
,
fcilicer,atcp commodo Medica aflequendt

compendio , atcp obiter de Anaromia: uero 6V neceflario ufu,

uerba facturus accingor.Qua: du ego rudius 6V pingui quod
dici folet Minerua abfoluere ftudeo , paticntcr mc quefo , di*
&urum,fera:is.
 Eft Sngufaruitt arttom, ccrta affequch ii ptfcpofira ffietho*
-

dus,quam ni adhibeas,nihil redum,nihii ordine percipies un

quam. Qua docendi difccndiaj methodo,etfi nufquam non ali

bi,certe in re medica, omniu" maxfme opus habemus«Totem

funt in ea arte labyrinthi,totangiportus,totfcopuli,quosni de
jrtro Mercurio 8C itineris ceu duce ufus fueris,uitare,ne dicam
fuperare,facile non fit.Hicne quis rerum imperitior forte im
pfogat,cauifle credo, uiros, fane prudentia fumma prarditos,
qui tot congeftis in rem medicam,ifagogis, tot in ardum con
tradis compendqs,qua: prius ,quse pofterius,fint difceda,pras
fcripferunt.
Eius generis innumera dedit exempla Arabuui illa , cV nu*
per florida Barbaro^ fchola medica, pdicre hinc,uniuerfales
Auicenna: canones,adiedis ad hancrem fpedantibus, eiufde
eutorisFen aliquot.Poft hunc hbrum, Ioanmtrjifagoga; non
contemnenda:eruditiom'sfanelibcr, publfce pradegi corptus
eft.E t noftris,hoc eft,latinis hominibus,tandcm fimilia tentadi
immo &C abfoluedi',non defuit ftudium* Dedit nuper ut com*
pendiofiflimas ita utiliflimas,difcendi medica figuras , Ianus
Cornarius.Et hunc fequutus Ioannes Fufchius,idem tradat ar
gumentum.digefto tamenmagis dC lucidiori ordine.
Ad quorura uirorum prefcripta , utinam ftudiofa rerum
tnedicarum iuuentus,tam ccepti itudri attemperaflet inftitum*
§ egregie neglcxithadenus,minus hoc feculo,turbatfi iri,atc£
turpiflime confundi,ftudiorum querercmur ordinem •
Abfolutis innrodudionum,utita dicam in re mcdica librfs
qui deincepsmedico futuroeuoluendi fintlibri,diuerfi diuer*
fa fentiunt, dC quod uetus habet prouerbium :Quot capita tot
funt & fenfus.
Sunt qui arte medicam i diui Hyppocratis ut utiliflimi ita
bbfcuriiTUnilonge autoris aphorifmis^aufpicari malint ,Sunt
qul aGaJenf, erudMfliitto opere Arfe parua Initfari uelmf.Et
alh>lns.H0cinitiandi deferut honorem . Pcr tne libcrum eft",
cuiqj fuo doccrc atqj difcere tnodo , Qui mihimedica aflcque
di commodior uidcatur efle fcopus,non incomodum, htc rc*
cenfuiflcuidebor,quod plerofq; longealio, q quo egodi&u'
rus fummodo,non finelludiorum incommodo dC temporfe
iadura medica fedari uideam.
Interea rudimenta,qu£ medicinarcadidatum nullomodo
preterire par eft,praxipuum adeocp primu fibi locum, Ana*
tomiamChoceft humani corporis per diflediones cognitio*
nem^fortiri puto,ut reliqua omnia fiue priora fiue pofteriora
ftatuas,nifi cxadiflima Anatomisrationemadhibeas, fruftra
tc Iaborarc fenties. Non immerito itaq*, totum medicina: ne*
gotium Anatomia:ceu bali incumbere uidetur , quod reliqua
oinniaabsqjunius Anatomiarcognitione , manca at<£ nulli*
us ufus efle uideantur.
Ob id merito Anatomia,ad aflcquedum medicina: ftudiu,
primas habere debet.Id dum,argumentis ita fefc habere oftcn
dam,breuibusc£ Anatomia:artem,Iaudibus extu!ero,abutedo
ueftra benignitate, paululum non fit moleftum rogo.
Prindpio,ficxfine,c6modi(# gratia fingula inftitui debeaf,
quantu Anatomia humana; uita: c6ferat,perpendiuelim.Phi
lofophandi enim totum negotium ,ex corporis humani ftru*
dura,ceu radicefcnilifli'ma,depedcre uidetur.Hominfsenitri
caufa quarcfiop hic inferior habetmundus,a Deo omnia efle cre
ata,quisncget^ Creatis autem,rcdc nc,an fccusutaris,ubido*
mini creatoru,hoceft, hominis naturamignoraueris.quifieri
ucnenum pro antidoto,igno
poteft ut nofcasMdco ut plerffcg
rans rcrum tempcramentum fumas*
Ad nofcendam autem hominis naturam qua hic tempera*
meotum uoco,a:quemihierrareuidetur is,qui donius ne pro
beconltruda fit, aforttla qua; oculis cxrcrius occurrit,atquc
non potius ex fingulis quibufq; partibus,quibus domus con*
(tat,deprehcdere conatur*Sic nec uncj,quod hominis tempe*
ramentum,qua: natura , quirerum ordo, nofce potes,nifi fin
gulas,etiamminuriflunas,exquibus humanura corpuscon'
frat perquifitas habueris partcs»
,

Perquirendi autem modum, unica cV prarcipua ars tradit

Anatomia%ut mihi non fruftra,medicoru omnium,poft Hyp
pocratem,prineeps Galenus,tota;ditisin re medica Iibris,acu
tior nullibi,uigillantior nufq,qua min rcferendis,qua: ad Ana
tomicu fpedant negotium fuifle uideatur.De Anatomicis ag
greffibusnouem reliquitlibrOs:De ufu partium,eiufdem ar*
gumenti do&iflimorum manibus feptendecim teruntur uo
,

lumina,ad hos,quibusea qua: hicrefero,minusfidem faciunt

rcmitto,
Res optime tt? cofer uari,(i fuo loco,fuo tempore,fuo modo
adhibedtur,non fruftra olim putatum eft.Hoc quid aliudr q 11
adtemperamenticuiufq?rationem,finguIa fingulis adhibea*
Cur,tum probequarcp ualebunt,atq;muniafua perficiunt ne*
cefleeft.Ex difledionisautem proba cognitione,quar cuicjp me
bro,cui'q; coplexione,aut ad conferuandam, aut ad recuperan
dam fanitatem,adhibenda fint probc edoceberis . Vt mihi uel
hincuitam mortaliu tot efleobnoxiam maIis,certo perfuadea
quod rarior fit hoc noftro feculo,qui uel cx difledione, quo#
,

inodo uita: labanti fuccurrendum fit,nofce uelit.Satis interirn

nos medica callere putamus, fi ut cafus offer t mor bu ex apo*
,

theca confarcinatum infarcias medicamen.

Fuifle olim,qui ut annorum numero, ita & falubri uiuendi
rattone,a:tatem hanc noftram fuperabant,mirari definemus,fi
in perquirenda atq? cuftod ienda homin is natura indefeflum
at$ nunqfatis laudarum,prifciillius feculi, io mcmoriam re*
b ij
aoca uerittiiK ft udaim*
Ad fr ugalitatem uitar,al r\ referun t>quod ego potius ttiedicl
nae opera,faditatu efle reor.Frugi enim uiuere, quorfum atti
neret,ubi non ex cor poratura ,hoc eft, corporis tui tempera'
tnento didiceri'santea,quantu uel condonandum uelabftinen
dum corpori (it,a rebus circa corpus fuftentadum neceflarrjs,
Ephiphonematis loco,celebris eft apud Aftrologos fenten*
Qua; Deus uoluit hoies fcire,ea in ca:lo fcripfit.i.ex Aftro
tia.

rum dc corporum metheororum,Solis dc Lunac aliorumcp,

qui carlo continentur,pIaneraru motu &C cognitione,homincs
fcire quetft,qua: deus,in hardnferiora,hoceft, mundu & terra
agere uelit.Demus cselum efle humana: eruditionis, nnncj fa*
tis perfcrutabile librum,demus,omnia,omnium hominum in
genfa,exercitandaefl'e,in perquirendis tantse machinac cxleftis
myfterrjs* Veru, extra te quairere qux propiusatq; in te ipfo
fint pofita , nonne fumma eft imprudentia atque furori fimilfe
taumt Habet carlum Solem cV Luna luminaria duo magna^
dC ea in corpore humano,hoc Cor,illud Cerebrum,exprincl
pibus humani corporis membris,pra:cipua,ca;leftibus illis re
fponderenouimusJn carloenim^utcalidiflfimumardorem So
iis,& Martis,amicaLuna:atqj Venerisatteperatfrigiditas,ita
ni cordis eftuantiffimum ardorem,cerebri , emolliret frigidi*
tas,facile, qua co nnexi fumus, temperamenti folueretur couv
pagcs.
C*lo planctarum puta Saturni,Iouis,Mart!s,Mercurrj, Vc
neris,ordinem,proba SC neutijf in hac rc falfa , antiquorri: ad*
finxit fcdulitas,fic ut inferior fuperioris mitiget qualitatum cx
ceffum quod ni fierct breui, Martem aut Saturnum,omniala
befa&ari,non fruftra creditumeft.
Similis cft in corporc huano,particularfj ratio Epatis cm
Splen mollit at$ refrangit calorern,cum hoc Mar ti illud Sa*
 .

rurnb atfrifeuatur.SfnguI^c in c*lo,ad fingulaslh corpore hu'

raano relata; funtpartes,utcaput Arieti,colIum Tauro,8c*re*
Iiqua,ut fequuturordine in Zodiaco circulo figna.Adeocg in*
feriore hunc mundu habere nihil putant, cuius non Gmile in
,

fupramudano illo fentiaf,putauere uiri naturalium reru exer

citatiflTimi^ut uel hinc manifefto colligi qucat,non fruftra olim
homfnem Microcofmum ciTe appellatum.
SpedaflTe id credo,Vitruuiura,6c* eos qui poft hunc de con
dendis DeorumtempIis,fcripta reliquerunt: Ex humani cor*
poris fcilicet proportione atcp fymmetria ,ardiura,fingulas di
menfionum partes tranflumendo
Diuinarum rerum cumerat ftudiofi prudentes atcp diuini
,

nimirum homines,quo deum placaret, ftruereteplum, quod

quam £ xime, ad dei uel mundi accederet archetypum (deo^
cflfe enim domft ca:Ium,quantumuis etiam barbara , conceffic

ubiqj natio}. Ad cadi lracp typu dorau coftruere,placado deo

araplitudoraolis prohibcbat, quod proximumeft perficitur
fcilicet ad corporis humani,quod poft ca:Ium Deo eft proxfc
mius,templa ardificari ccepta funt.Ex corpore perfedo horai
nis,ceuPoiiclctiregula, artis ^architeclonica: defumptafunc
rudimenta.
Verum ha:c,tam longa periodo repetita,quorfum?Eoau*
ditores humanj'(Timi,utuosad humanicorporisperfcrutanda
miracnla,adeoc0 ad ueram illam microcofmographia,perfpi
ciendam quoquo modo inflammare qucam.
Certatum eft olim.Quis medicinscprimus fuerit inuentor
alrj Aefculapio, alrj Afclepiadi,alrjalh>, proutin hosucl illos,
crantamore'procliuiorestribuebant.Ego tantu benefici0,re'
dius,prudentum olim uiroruminduftria?,qualesfuere Hyp*
pocrares in Cooinfula,atc^ longo pofthunc terapore,in Gra;
$tx Pergamo Galenusjlubens attribuero,Hi enim hominum
b irj
cadauera,plerunq? etiam brutoruro animantuimcbrpora , ab
hoc morbo interempta diflecabant,non contenti,mem
uel ifto
brorum hominis temporaria & fortuitam uidifle Anatoroia
nifi&C mortis,qua aial , priusobiiflenorantcaufam explorata
haberet.Eoq? modo,ut reliqua: artes omnes,quotidiano incre
raento,ex particularibus ato? priuatis,in generales medicinar,
abiere regulas,ftupcndobj cVmirandoingenioforum hominu
conatu,ad pofteros tandem defluxit medicinzc artificium.
Qui refecandi roortuorum cadauera roodus,utinaro ta fan*
cte,ut eft a prioribus,magno quidero labore inftitutus,noftris
hoceft,pofteris hoibus fuiflet obferuatus , roinus laborarem9
tata iropoftoru infcitia,roinus crebras eflet uidere hominu tot
infperatas mortes minus% impune, folo roedico hoiero occi*
dere experimetacg per mortes agere,&reliq eius gnis
liceret,
plura,qua: non fruftrafuo damnabatfecuIoPlinius.Refecandi
igitur is modus,q olim fuerit in pretio habitus,atcp nulli non
cognitus,ex ueterum facileeft uidere relidismonumetis.Ab
antiquiflimo SC dodiflimo omnium Hyppocratis libro ,eius
reipericulumfacerelibet.Euolue Aphorifroorum aliquotli'
neas,ni qua: dicuntur ex Anatomia finr deproropta falfus ero.
Sententiarura egoaliquot quo me ucra dicereprobero reci*
tabo:
InquitHyppocrates de coceptufcetus.Mares quideinde*
xtris,fceminseuero in finiftrisconcipiuntur.Mulieriutero gc
rentifi alteramamma gracilis fiat, geminoshabenti,alter(i
abortit,& fiquidem mama dextra gracilis fiat,marem, fi uero
finiftra,fceminam.Rurfus : Mulierifi uelismeftruacohibere,
cucurbitulam quam maxima ad mamas appone,Rurfus:Do*
lenti partem capitis pofteriorem,in frote reda uena incifa,p*
deft.Rurfus:Si quod inteftinorum gracilium,difcindatur, no
coalefcit.Iaraeorura aphoriunorum genuinu fenfum undc ,
 Anatomia cx qua
re<3ius q ab & ab autore fpfo defumpti funt
deprehendas non uideo.
Quod fi rebus,fplendorem atq?commendationem parit,
autoritarismagnarfuifle uiros,qui eandem rem quam com*,

mendareftudeas,traclarunt,nefcio anunq fatis laudibus haec

ars uehi queat. Tot enim ctari uiri hacartem tradarunt, ut &
pofteris infignes libros eiufdeartispreliquerfit» VtHyppocra
tem,AriftoteIem ,atq$ Platonem taceam,quifingulifingulos
libros,hancartem pertradantes,reliquerunt.Galeniin hac re
mirumftudium paulifper hicconfiderarilibet. Scribit isat^
glorix etia loco ducir, fefub Antonino Jmperatore(eiusenim
temporibus uixiORomae in frequentiffimoccetu patricioro*
uirorum Anatomias exhibuiflc.
Habuitfubidtempus,familiaremfibi Romanorum confu
lem FlauiumBoethum quem tantoamore Anatomicaifpc*
,

culationis flagrafla? dicit,ut nemo u ixerit mortalium unquam

qui magis.In eius Boethi gratia aureos illos noue librorum
c6mentarios,quibus de Anatomicis aggrelTibus titulum fecit,
perfcripfit.Adiedis quibufdaaln]sIibris,utfunt,quosde Ana*
tomia uiuorum, item dC mortuorum fcripfit:quos librosiniu
riatemporum,ad nos peruenire rainime paflaeft. De Boetho
Confule libet ipfius Galeni uerba, q> iucunda fint adraodum,
fubfcribere.Ita inquit:
In patriam meam perrexi, in qua haud ita di'u commora*
tus Romam redii,ubi permultas Boetho confe&iones oftedr,
prxfcntibusquidemeifemperEudemo Peripatetico dt Ale*
xandro Damafceno,qui cValrjs plarrifq? uiris pra:claris,querfl«*
admodumcY5ergioPauIoConfule,nunc Romanorum pras
fedo,uirotumrebustumdifciplinisphilofophicis,peromnia
prxcipuo.HacjtenusGaleni uerba recenfui*
Quantus itaqj honor, quanta dignitas olim fueritattributa
 refecandt ftud lo ud hinc ell col h'gere,q> Confufares uirf pehea
quos,tum orbis totius fermeeratfaftigium, fefead hareftudia
diaiiierfa.AdfueruntConfulares,ftudio cV profdfione, ut ap
paret,a medicina alieni.Nos,qui ex profeflfo, artem medicani
tra«ftamus,nos qui,fi drjs placet, natura: magiftri haberi cupi
mus,ifta negligimus, adcoqj pra*terimus,ut nec ea fcire noftra
interelfeputemus*
Pudetatq3 dolct interim,ex culina prodirc coquos,ex rure
anus uetulas,qux nos in refecandi officio,fi non fuperant,om*
nibuscerte modisarquant.
Nos illa uulgo committimus, fine quibus , reliqua medica;
artisopera,nulliusc(femomenti conftat,In pleurefi,inCoIico
jnorbo,phrenefi,calculo,C!? id gcnusreliquis morbis, prarex*
ercitatum fuhTe in Anatomiconegotio,quantu profueritqufs
non uidetfln hrjs enim morbis,nifi exa&e prius ex duTe&iois
arte,fingulorum morborum,fingula loca atcg naturas, explo*
raueris,a medicoq a morbo,periculi plus cflfe argroto , ut Ph>
nius dictt, nouimus omnes.Videmus hodie , turpi medfcma:
nominis ignominia fieri,quanto uulnerarrj medici habeantur
in pretio,quodfeliciores,eorum conatus plerunq? habeat fuc*
ce(Tus,commoditatem hanc medicandi,no eruditio , qux rara
f n hoc hominum gencre efife folet,fed crebra, quam circa uuU

neratos plerumq? exercent,refcdio\ artera atqj authoritatem

illiscociliat. Ad uiuum enfm,pra:fentes pra?fentibus uulnera
incidunt,dilatant,rupturas curant eoq$ modo fingula mebra,
utdigitos proprios , in numerato habent .Nos cotra,ex Iibris
obitcr legiflTeadeocg nauigandi artera,excharta,uel mappa,uc
cft inprouerbio, didiciflfe,fatefle putamus»
Immofuntquieoufqj perueneruntdemeatia:, utad me^
dicinas ufum,parum autnihil conducere Anatomiarftudium,
pronunciarc aufint fat fuofefun&os officio,putantes fiin*s ?
fpedo Iorio,ReccptuIam fn apothecam fcribcrc norint. Oho
iDinum corr uptos mores,o uitx noftra; ignauiam.
De tam perditis hominum impoftoi ibus mcdicaftris ut
fumatur fupplicium,ReipubIica! non parfi prodelTe puto,ita
publice,ex communi arrario propofito falario prouocare, qui
crebrasapud fingulas ciuitatesexhibeant Anatomias mirum
in modum conducere , reor.NulIa enim tam rcdc uncj infri^
tuctur refpublica,quin aliquoties (iue id belli, fuc paciscotin
gat temporibus,uarrjs morbis adfedi laborare cogatur ciues,
hrjs ciuium morbis,ut opemferat,qui apud tc incifione atque
futura chyrurgus,aut potione medicus,curandi habet officifi,
morbi fint curandi ex Anatoraia
ut finguli prius li didicer ir,
nonneexre omniumfore uideaturs*
Inftituendarum fchoIarutn,quorediustenera inftruatur
actas,no immerito magniexiftimari debet negotium,Concio
natorum exadifl"imus,corruptohocfeculo, habenduseftde*
Iedus,Quodinhhfceduabusrebus,prouehendo redius, aur
corrumpedo turpius,rempublicam,maximura raoraentuin
efle puto,iam tcrtiu,cj> arque ut priora duo fi no maiore,arqua
lem faltem,ad promouendamrempublicam,habetc6modita
tem.Medicina fcilicet rede uel fecus in quaq? Republica infti*
tuatur,minuselfe erratum putoJnftitueturauteratum rede,
ubi corporum noftrorum cognitionem ex Anatomia ceu ru*
dimentiscertiffimis addituripoftca,quarrcliq medicina: funt
opera,didiccriirj us.
Quare nullis uncj laudibus,fatis cclebrari poteft, illuftrifli'
mus,idemqj humanilTirauspatria: Princeps Philippus,quicx
innumerisquiVde Republica fua,paflira bencroereriftuder,
beneficns 6V hocnuper uIrro,neminc,ut crcdo,ad hoc inftiga*
tcpermifit, ut deinceps in hac celebriAcadcmia,frequentes
publica: exhibcantur Anatomiav
 V/dit fapiWilfimus Prfaeej^quanta pofteris c* nac rc fu6
fequutura fint bona, Vcrum ci 9 inftituti probiflimi,comenda
tionehictexerenolo,neprolixior fiat oratio,Ad ida quo paui
lofum digreflus,mc recipio. Oftefurusfcilicct non folum mc
dici's,fed e^cuiqj ordini literario iucundam dC neceflaria qfi
cfle,partium corporis,qua; ex Anatomia difcitur fcY cognitio*
nem, Veru,prius,quidartemhanc deturparit, hodiebjnegle
dui reddiderit,dicam,poft reliqua,
Suntres multar,qu£C,non fui natura fed hominum opinionc
corruptoqj iudicio,exiftimantur inhonefta: atq? turpes,ut,qui
apud ciuiumordines reipublicar inferuiunt Hdoris fungendo
officio,nocetum,qui uita priuandi erunt,nulIo modo fefe con*
taminant uitio,tamcn,uulgo ubiq* rcccptum eft,ne quis hono
ratior paulo, lidori , aut cohabitet, aut cibum potumque una
capiat.Eiufdem corrupti iudicqefl*e,mihi uidcntur,qui, a me*
dico Anatomicarumcg rerum ftudiofo cadauer contreda*
ri,turpe efle putant,non quod,qu#id prohibeat,habeantcau*
fam,nifi,omnino cum decrepitis illis uetulis impium efle puta
re uelint,in mortuum,quod ifti calumniantur f«euire,£C mor
tuo non infligenda etfe uulnera»
Dicam liberius,de hoc generc hominum quid fentiam, Af
fedusfunt muliercularum plus fatis,quae,fi cognatus autadfi
nis quifpiam euita exceflcrit , fe optime tum pictate exercere
putant,ubi congruo aliquoloco terrsc Cuthadenus puratueft
confecratum cemitcrium)fcpeliretur corpus,quo parcntandi
non dcefle poflit omciuro.Superftiriofa aut h«ccpietas,§ cuic^
cordato uiro,ucrecg picmis ftudiofo,rideda f?t,quis no uider.
Receptum olim erat,uiuos homines,e carccre atcp uinculis
raptos,ad Anatomias pofcere,id<# non tam cruciandi nocen*
tes,g artein Anatomicam exercendi,caufa faditatum efle ncw»
eimusfldcra nos facerc,Chrifti'ana phibet pietas,cum tamea
innumera exuiuorum Anatomrjs adartefflnofrraifo,referan*
turcoramoda Aliamenim efie, membrorum pofituram in
.

uiuis,ubi fpiritus uicalis beneficio,elata funt atcg turgent quas

inmortuis plane concidunt atqj coprimunf: menbra, ratione
facileeftdcprehendere.Excufarepoterar priores Anatomisc
,

ardenriflimum ftudium , ut nec ea qux alrjs dura atcp horreda

uiderentur propter hominem iuuandum obire ueriti fint *
Nos, cum,nec codem modo,ut illi , uiuos dilaceremus,cur
nos uulgi fupcrftitio,uulgi femper corruptum iudiciu crude*
litatis,impietatis% incufare atq* traducere,debeat ; iuftam fub*
eflfecaufamnon uideo.
b
Mitiusomniaquam illi ,nos noftra tra<ftamus,ex luto/au"
ru fcilicet, quod prouerbium habcr,hoceft,excadauereuili,
mox uermibus tradendo,ad humana: uira- ufum, tata commo
da,ex Anatomia cu paremus,pro tantobeneficio,quinosodio
profequatur,haud bene gratos erga uitam hominu eflc puto.
Pontificum fummorum decreta,in aperto eft,quatum ho*
noris,defundorum concedant corporibus.Quantoftudio, ad
fupermtionem etiam ufque pio,fepultura , hadcnus excolue*
rit facerdotalis ordo nouimus.Tamen fi ufpiam bene ,hic opti

trie Papiftarum decretum ftatuir,ur medicis, mortuor um cor*

pora, propter Anatomicum negotium ,impune , atquema**
gno cum honore liceat diffecare.Quod itaq? ratio didat,leges
permirrunr, ftultum cft ignominiofum atqj turpe putare,nili
apertc,cnm ratione infanire quis uelit •
Sunt meticulofi quidam mulierarrj plus fatis homines, fa<*
teor,qui contadu demortui hominis ufcg adco horrent, ut ne
digito contingere audeant,horrore atq? pauore omnia circu
fcribentes,ut cY rjs paucis refpddeam addere quardam libuir,
Rarior ufus refedionis , horrendum fpcdaculum corporis
Anatomicj rcddit fcio»
c rj
 Verurri ad hlncreln fcriiotisaffeaibus fi rationc m rnentfs
adhibueris,reuera horoi'nemmortuu,a morcuo equo uelafi*
no,tantudifferre,quatu" Iapidem a ligno fenties,cum utrunq*
arqua: uita careat,in diuerfo tamcn gencrc recipiuntur.
Suntpr£etereaalrj,qui6\:fi nccprirao, nccfccundo peccec
modo,ad infaniartamenrationem quodattinet ,nonmuItua
prioribus funtinferiorcs,hrj propterhumanicadauerisfceto
rcm,que inter refecandum intolcrabilem fingunt ab Anato*
,

mia penitusabftinedumefle ducfit.Delicatulfi certe genusho

minum,quos in Gynarcio re&ius cum Galeni illo Theflalo, la
namduccre,quamapud cordatosuiros,medica trac1arc,co*
uenit.Hrj funtquirepudiatis omnibus bonisdifciplinis,qua;*
ftuifuo turpitcn'nferuiendo,quse ipfi ignorant, irialrjsdaiiv*
nare,pulchru efleducunt,quos clo3cisrepurgandis,cj Anato*
micis exhibendis, aptiores efledixero , Quos mihi narras fce*
toresfobfecro quosfTu ne natura: qua; funt opera,modico te*
porc, ex Anatomia perquirenda fcetorcm ferre turpe eflc du
cisr* e^interimtefalfonaturasmagiftrum medicin* fcilicee
cxpertum Dodorem, uenditasr"
Hyppocratiolim,contumelia:caufa obicdu eflenouimus
rrtultisbjmodis^eonomine aZoilis profciflum, quod ex horai
ne reiedu cxcremetum orc deguftauerit Hxc fcatophagia
tatu" abeft,ut do&iffimi uiri norae obfcurare poffitautdebeat

ut & hinc fplendorismultu Hyppocraticonolacccdere pute.

Ad tamenim uilia,atcj? omnib 9 dcic(Sia,propterhominein
feruandura fefe dimittere,diuini potius cjhumani efle cando*
ris,quisnon cfle uidetfTu ne itaq* Hyppocrate ipfo cs fuperi*
orfut Anatomiam a foetore damnes, cutn Hyppocratcshrjs
grauiora multum pertuleritfEx tua fchola,hocclt,Barbarorul
tn'uio,quodcrebro circuferri folet,natum efle carraen num
agnofcisfStercus dC unna,medicorurrj fercula priina, Sut no
r
bis figna c¥c,notti enim.Quetti ex urfna^quo qujtlhn tuo tur*
piter inferuias,fcetorcm percipis,(i apud te nullus eft; cur hic
in rc tam honefta & neceflaria offenditolfaclum.
Faceflfat itacjj purpurarus ille annularuscg Dodtorculus,cu"cg
fibi fimilimo Galeni Theflalo,inrerim du" nos Anatomica rra*

damuSjille magnatu atq?prarpotentu,rurpirer obferuet me*

fas ,de calicibus epotadis certet,^ reliqua id genus quas TheG»
falo fuo Galenus obr)cir,grauirer exercere pergar.
Drjboni,quanru eft incommodi,unamatcp alreram horam
quoufq? ex Anaromia,inreftina,qu* fola fcerorem habenr,nccp
id ramen fempcr,explicanrur fefc conrinere.Ego ranti como*
diraresexAnaromiaxftimo, utomnequantuuisetiam graue
efle pofllr,ex animo mihi excutiant rardium, atq? pauorem*
No alirer ego,ad Anaromica adfe&us fum,cj olim fuifle Gale
num conflat,cum toties fuas fimias duTecarer^fiCjCum hcedu ex
prargnante capra uiuum excinderet, fic,cum latronis cadauer
a uulturibus,ad ofla ufcp denudatum ,confumpta carne,pcr^
fcrutaretur.Qui alrjsfcetor nobis amaracinum olet.
Admouit naribus olim uedigal ex lotio corrafum Vefpafia*
nus Imperator,Lucri odorem efle bonum exre qualibetaffir
mans .Isquod turpislucri graria,noturpe efleduxit,nos phy
1
ficaperquirendo,turpitudinem eflc putamusJ
VeruiTJ que tu mihi hic narres fcetorem,non uideo, cu* tot
boni,circa corpus noftrum Anaromicu*,exhibeanrur fuffirus,
tot benc rcdolenrcs colloccnrur flores,rara mundiria atcjp pu
rirarc fingula tra(5tcnr",ut nec ubi laucris ba!neo,tu tua 3 jeque
ut
nos noftra ablues mtldius.Reliclo itacp fcetores nc cY ipfii pro
lixitatc orationis audiendi fcetorem uobis concitem , rcli&is
qui Anatomica,fecuIo noftro, ma"eproftituunt,ad Anatomi*
commoditatcm cV quantu" r7tneceflaria,cuic£ artium facultatl,
idquod fupra promifi ,expli'candum accingor,
c irj
 Exijsfti^coniodisjqu^Anatomianobispr^fta^nccparui
^otiictiefleputQ,in reclecurandis argroru corporibus,Ana
totrria nobis indicare,ubi antehac perpcrara in cura erratu fic
uthoc re&ius in pofteruinftituaturjdq? quimedicina: dede*
renomenmaximefpe&are uoIo.Reliquos ucro homines,qui
obiternonexprofcflbtraclatmedica,unacum Galeni Boetho
ConfuIariuiro,iucundiusfefe intrafe,ceu infpedo fpeculo, ri
tnariatqj pquirereuolo. Vtfunt ingenia hominum ad pqui*
randasartes, naturali quodam inftindu nata, uarrj,uarrjs fefe
obledant ftudiorum generibus.Hic terra: miracula percoifta*
do,qu«apud Antipodesgeruntur,legendoperquirit.Is ca:Io
adfixus,in ftellaru" deprehedendo curfu honefto me hercle ftu'
dio fefc occupat.IIle fluuiorum atq* fontium rimatur naturas,
atq? fic alrjalrjs fefe obledant ftudrjs,quorura ommum ftudia
tantu abeft ut damnem,ut probe raaxime,modo dele&usftu*
dioru, prarcipuein remedica habeaturJtaeniminfudare alie
nis,utqua?proximaatqu'n te ipfo fita fint negligas,non fape*
re,fed ordine peruerfo,maxime defipere uidctur.
Mirum , quantum hodie de herbula quapiam, pcrpe*
ram apud hunc uel illum autorera pronuntiata digladientur
fchola:.Idemftudinm,cur non tn cuiufq? corporis addifcendis
pcrquiredisq^ partibusadhibetur^BibUothecas,optimo libro
rum thefauro,optimeinftrud:as miramur exofcuIamurqj.Na
tuxx hic uerififimus atqj a nullo unq Typographo corrupen*
dus eft Iiber,corpus humanum fcilicet,hunc cur no nodurna
manu,cur non etiam diurna fedulo euoIuimus^Dormitatu eft
ha&enus^ceflatum etiam ab honeftiflima omnium 8C raaxime
neceflaria arte Anatomiar,hoc,quod plerofq* etiam magni no
minisey autotritatis uiros,in nephandos duxit errores,
Eorum hic breuiter ,
aliquot indicabo,poft orationi finem fa*
cYurus,
 4

InMacr obio fiabetur exiftftflatuttl cflc in collo bfnos cfle tftt

mices,altcruin cibo,altcrum potui accommodatum,quem er*
rorcm & Plato illc diuinus,turpiflimo certelapfu,fequutusin
Timaio fuo, efle ui'detur,ita enim inquit:
Pulmonem tegmen Cordi adhibuerunt, molle primum atqj
exangue,deinde cauis intrinfecus fiftulis,fpongia» inftar diftin
dum,ut fpiritu potuqj haufto,cordis ardorem, huiufmodi re
fpirationerefrigeriotepefaciat.Hajc PIato,inepte fane Pulmo
ncm potumatq?fpiritum,recipcrecredit, Eiusgeneris infi^
gnesaliquot Iapfus^pleruncpetia apud lurifconfultos, utuul*
gi interim iudicium pra:teream,eft uidere. Ex multis paucos
quo non fim prolixior,orandorecitabo. Vlpianus in Lege Si
pf meus.ff.De Solutioibus dicit,Ariftot.fcripfiirequinc£ libe
ros unico partu nafci pofle quia uulu^mulierum totide rece*
ptaculahaberepoflint.Etfuiflemuliere Roma: Alexandrina
ab Aegypto,qua: quinqj fimul pepererit,eosaj habuerit inco*
Iumes. Reliquura literatorum, atq? ineptephilofophantiurn
uuIgus,errorem errori farciedo,priore errore fuperat.Septe
enim,nefcioquas cellulas(jta enim loquuntur iplDin matrice
efleftatuut.Eorum q nihilfituerum, crafleqjcj lit erratum,fo
Iamq^ unam efle uteri multcbris cauitatem,adfenfumex Ana
tomia demonftrare non eft difficile.Pofle tamen,non modo fe
ptem,fed duodecim,ut adferit Albertus cognometo Magnus,
imtno plures etiam aliquando in eodem utriculo contineri
fcetus,diuerfistamen inuolutosmembranulis, quasfecundi*
nas uocant non inuitus conceflero.Quandoquidem 8C plerncp
fuperfoetationem,aliac# id gencris multafieri ,ex pragnantit
Anatomia,longe antehac didicimus *
Nccerrore etiam uacat,quod in Clementtnis pcr Cardina*
lem Zabarella,Clementina prima, de confanguinitate 6V ad*
finitare, qu*ftioexy,refcrturJnFraciaoliai imprsegnatafuif
fc quandamVcunisuirgtnitattXcIauftra otrinia(ea cnim funtte

xtus uerba ) firiuaarq; illarfa manferunt,adeoc£ prargnatam

eflfe uirginem no dcfqife.Id q nullo modo unq fteri poffit,

natomia ei 9 partis feu mebri muliebris,euidetius demoftrat,

Tales reper iripaflfim in iurifconfultorum libriserrores,
non eftinuentu raru,fi quisattenteperquirere fingula uelit.Id
quene fimili fciliceterrore,ut in imaginarrjs iftis cellulis, in*
uoluerentur pofteri,cauifle crcdo iurilconfultos Qui, quo*
tiesde natura: rebusambigeretur,ad obftetrices,quarum offi*
rio,medici , in partu exdudendo utimur , uenrris infpiciendi
adeoqj cuftodiendt partus,deuoIuere negotiumXege.j. ff.De
uentreinfpitiundo»
Nec ea iurifperitos perftringendicaufa,hic refero ,uerutn
ut cuiq? ordini ftudiorum Anatomise cognitioncm iucundam
dC neceflariamefle obiterdemonftrarem.
iam &C thcologis artem hanc noftram prodefle, apertius efl:
§ hic negari queat. Ad cxcolendum animum.ad mores corri*
gendos,thcologorum rcfertur fcopus.Nec hicrcpugno,mo*
do nobis non ncgent,id quod lucc clarius ctiaeft,animum fci*
licet, omnino fequi corporis temperamentum,neqj aliter nos
bonosautmalos,aduirtutesautuitia effepronos,qutcorporis
fuppeditattemperamentum.Ad Galeni iibrum,in quoargu*
menti loco tra&atur:(Quod animi mores,corporis tempcra
v

turamfequunrur}quibus,quaia meiamdicfitur,diff/cileeft fi
dcm adhibere,remitto,Quod fi necis Iiber,ad probandum qct
uoIofatisfaciat,cxquotidianoufu uini immoderatius paulo
fumpti,quam uaric diuerfisqjmodisarebusexternis, immu*
tctur.quantumuisetiam cucraton tcmperamentum, cofidera
reiubco.Quosenimantchactriftcs, pufillanimesq? uidimus,
ubi utnfi acceflerit , quafi alios a fe fados modo hilarcs , modo
audaccs,rrjodofacundos uidemus,cVquid modo ebrietasdeu*

i
 gnat operta recfudn\Spcsiubetefl'eratas,ad prarlia truditin*
crmem inquitille.Ex cibo atcj? aere, etia multo maior eft tem*
peramcnti,§ ex uino alteratio,ut hic reliquas, quas mcdici fuo
modo loqucndi, rcs non naturalcs uocant,fomnu* uigiliam &
quietem e¥Iaborem,inanitione cV repletioncm,taceam.
Ha:c ubi thcologi confiderare , redab^ rationeperpcndcrc,
ueiint,non argrc mihi conccfluros credo, bonam partem bcnc
beatecg uiuendi,cx particularfi corporis tcmpcramcnto accrc
fcere.Partium autcmtempcramentu,quemadmodum ipfa &
pofitura corporis uniuerfi, exAnatomia, quodfupradixi,ut
nufcj redius,addifcetur.
In immenfum abiret oratio,fi fingula qua: huc, in eius artis
Anatomicse commendationem uel neceifariumufum, addu*
ci poflint,recenfere uclim. Ego faltem,per tranfennam uobis
ufum artis indicarc uolui,ut uos quoquo modo ad eius hone*
Itum ftudium,pellicere queam.
Cum ita$ Anatomia totius ncgotti mcdici certiflimum fit
fundamentum,underccliuseius ftudrj rudimenta fumas, cum
ram neceflaria fit ars,ut reliqua fruftra finc cognitione partidf
quarumlibct corporis humani, percepturus fis. Tantu deni<$
utilitatis ca ars,atg$ iucunditatis in uita hominum,cu pra:fter,
atqj tandem,ut femel finiam,cu in celeberrima hac noftra uni*
ucrfitate hic gratis ,
nullocg fumptu , quod ahas , uixmagno
a:re,tibi compararc qucas,pcr Patrise Principis beneuolentia,
totum Anatomia: negotium,intra pauculosmenfes,abfolucn
ditam oportuna datafitcomoditas,ut uelhinc fcholar noftrar,
non modicum autoritatis & commendationis ( ubi diuuJga*
tum erit,hic crebras cxhiberi Anatomias^accefTurum fpere.
Eamitacp artem Anatomia:,omnibus modis uobis commen*
datam efle uolo,eam uobis tradadam propono. Ad me qucd
mcum Jaborcm faciam communcm ,ut non
attinet, ita uobis

d
rriifu fed uobis ftudui(Te,uideri queam.Quam totiens non fine
fudore repetk#,tam animantiumbrutorum quam hominum
diflc&iones. Quam,tot Anatoraicorum autoru fedula
atqj uaria ledio rmhi conciIiarunt,quaIencunque
eruditionc lubcns uobis communicauero Rc*
ftat ut ueftra negligentia,ueftra focordia,me
fruftra uobis beneuoIuifle,non fcratisJd
tum fiet,fi eadem diligentia,hanc ar
rcm,quareliquas difciplinas
foletis ,uobis cdmunetn
arqjfamilfaremfa*
cereftuduerfr
tis-

D Xi i.

SEQVVNTVR FIGVRAE ANATOMIAE

CAPITIS HVMANI AD VlVVM,
DELlNjlATAE ATQVE
EXPRESS AE.
Siniftri latcris columna ubicp fequentis figur*,
fwgulas partcs cxprimit.
VNIVERS ALIS FIGVRA CAPITIS, HVMANI,CVIVS
explicationcny n fine figurar um capicis,reper ks.
 ANATOMIAE, ID EST, DISSECTIONIS
Vniucrfam fcrmccapitis humani Anatomiam , aliquot fi'
guris abfolucre eft animus , cuiqj figura: , deraonftrationis
gratia,fuas littcras appofuimus.
A. Itacj$funemfignificat,quoincirculi moduni,religatum eft
caput , abrafis prius capillis undiquaq* , id quod paflim per
nigricatia puda cuticapitisimpfta,indicatueflfeuoIuimus»
Eftcg funfculi is circulus,inftituend* Anatomicaroperationis

ternn'nus,qui excoriadarcuticula:, adcocg ferratura: Iocum

Incranio exprimtt,

B . Incifionis lineam a funefupra nafura, per ucrticem in occi'

put perrcptando indicat.

C. Tranfuerfamincifionis lineam circaaures,utrincg termind

funis contingentem,fignificat #

fnftrumenta,quibus in Anatomicoopereutimur , utnouacu*

lam,orbicularcm ferram, graphios, furcutas , forcipes,&*
eiufce generis reliqua,pi&uris patfim adpofitis cxpreflfa ef
feuides*

Capitisfiguram Cornelius Celfus fic defcribit:Caput igitur

eacg qusc in orc funt,non lingua tantummodo palatobj tcr*
minantur, fed etiam quatenus oculis noftrisexpofita funt. $
Caluaria incipit,ex interiore partc concaua,extrinfccus gib
ba,utrincjj leuis 6C qua Cerebrimcmbrana cotcgit & qua
cutc capillum gignente contegitur.Eacg fimplcx,ab occipi
tio cV tcmporibus duplcx ufigp in uerticem,a fronte dh
Partes capitis has Auicena numcrat,Gapillos,cutem,carnem,
panicuIuexteriore,cranifi,panicuIos intrinfccos duos,Cerc
bru,duos paniculosinferiorcs, rcte urirabiIc,os bafilare*
CAPITIS HVMANI FIGYRA PRIMA.

4 *n
 ANATOMIAE, ID EST, DISSECTIONIS
In hac fecundafigura ,uides duas Cranrj exteriores cuticufasr
ad funiculi ufcp circulumdete&as,excoriatas% f
A, In utroqp capitis laterecraflioremcutem, ex qua capillorfi
prodit feges,defignat,Eaeft cratfioris natur#,propterea 8C
maiori radice illic capilli nitutur Sub eacg cute lentor qui
,

dammagis mucofuseft, Vnde cVmorborum innumera

mala nafcuntur,
B Interiorem oflfi capitis concretam membranam defignat,
iriyK^oivttop Greci uocant.Hacc uf uniuerfum capitis os cin*
git,fic cV fenfum plane miniftrat.Sunteius pellicula;,tria po

tiflimum commoda,qua; iuuamenta Mundinus uocarcfo'

let,primum ut Cranium a cuti, V
cutis a cranio fine medio
non tangatur.Sccundum utcraniumper hunc panniculfi
,

fentiat Tertiumut pcr hunc panniculum Dura matcrfu*

fpendatur cum Cranio,
C> Cranium,cum fuisfuturis ,
atcj? ofliumicompaginationi*
bus defignat. Vbi,futuram per os frontis ad nafum ferme,in
mulierum plerun^ craniis perreptare, fecus autem in ui*
rorum capitibus,notaueris.
Celfus,Ofla capitis ab exterioribus dura,abinterioribuscqui'
bus inter fe concduntuOmoIliora funt.Intercg ca uena: dil
currunt , quas his alimentum fubminiftrare credibileeft »
Raro autem caluaria folida fine futuris efl, locis tame arftuo
fisfacilius inuenitur Et id caput firmiflimum,at$a dolo'
re tutiflimum eft,ex carteris ,quo futura: pauciores funt,eo
capitis ualetudo commodior eft.Crafliflimum uero in capi
te os,poft aurem eft,quia capillus C ut uerifimile eft ) ob id
f

ipfum non gignitur.

CAPITIS HVMANI FlGVRA SECVNDA.
 ,

ANATOMIAE, ID EST, DISSECTK>NIS

Orbicularifcrra, circfiqua^fuprafuniculinotam,ita cranifi
pertundimus , ncaliqua pellicularum intcrius , nea^ Dura
ne# Pia uocata matcr diucllatur , fenfimcp fupcrius hemi'
craniuma reliquo capiustrunco duaoucmus,

Partem iIlamfuperiorcmcranii,orbicularifcrra difle&aatcfl

diuulfam,hic adfigura: infimam partcm apponi uides.

A , Intra cranium duriorem pclliculam , quara Duram uo*

cant matrem,delignar*

Cerebrum,tcnuiadhuc membranula,quam Piamuocantma

trem,uarh> &diuerfis uenarum cV artcriarum ramulis di*
ftinde circutrite&um cflc uidcs.Prasterca in Ccrcbri fubftl
tia,dextram partcm finiftrae,forma &
figura adeocg fimili*
tudinis quadam lcgc,mutuo fibircfponderc uidcs •

C, Siniftram.D.dextram Cercbri partemfignificat»E»medifi

Ccrebri tramitcm,qui partesdifiungit,defignat.

fubftantiaCe*
Ramulos uenarum &C artcriarum paflim circa
prseterea Ccrebri
rcbri difleminatos cfle uides.Subftantia
in hominc maior,
qualis fit,difrupta pellicula,uidetur,Eft
q in nullo alio animali fimilis ftatura%Propterea quod ho
miais cor fit calidius,maior i cx Ccrcbri tcmpcramcnto re
frigcrationc,opus habens>
HVMANI CAPITiS, FIC YRA TERTTjL
 JWATOMIAE, ID EST, DfSSECTlONIS
Jn hic figura efl uidcre utraio* inrcn'oreri7,qua:ccrcbrum U6
lat,pcllicul4ai,cum ipQ fubltantia cercbn,

A, ItagTDuramuocatatii Matrem fignificar*

B, Piam M4trem,cumuen3rumramufculis defignar.utraqtifl

pcllicub,a cerebro hic diuulla pender,quo cerebri aptior fifi
confp&ftus»

C* Siniftra cerebri fubftantia»

D. Dcxtra pars cerebri cfl»

B* Confinwm atqj difcriminatfocftcercbrf*

Diuiditur cerebrum,in anterius 8C pofterius. Anterius in der*

trumSc' finiltruma Dura menyn^arfccatar^urtrescerebrl
parresnumerentur.Polterius(Va^7*t$aXi^a Grarci nomi*
nant, Larinii paruitate, ccrebellum) occipicium duntaxat
occupar,proprrjsinuolutum membranis,Dura Materante
rius a paiteriorc fegregn, eflrcg non eadem accp fimilis fub*
ftantiajutriufq* qualiras^ajd hocfitmollius 5 illud ucro dts
rius cffc compcriatur»
HVMANI CAPITIS, FIGVRA QVARTA
 APf ATOMIAE, ID EST, DIS5ECTIONIS
In hac FiguM , uidcs fubftanti* Cerebri dcxtram partera a dV
huc illa:fam,Simftram uero,ad intcrmedios ufque uentri*
culos,nouacuI*raimfterio fcrme abfciflara,

Scrratur*,intra paniculos locus, unacum rcliqua capitis pa»

tc,circunqua9 apparet,

C. Deatra Ccrebri fubftantia: adhuc illacfa; pars eft,nubecula*

rum forma effigiata.

D. PeIlicuIa,bac Cercbri dextram partem inuoluens,pi* Ma'

triseft mcmbrana*

A. A.mcmbranula eft amorarpartisCcrcbrynuolucrum,<£

fupra Piam uocari Matrem d uimus.

E. ubi uentt iculorum inGnuatiocft.indicar*

Supranafum ,inipfoCranio eft notabilis cVcerta qu*dam
uacuitas,acreut plurimumreplcta. Conferre huncaercm ad
fcnfum odoris putant,

Inadraintftratione,eius partis,aufcrcnda eritCerebri magna

porrio,ut hic in fimftra Cranrj pane fadttatu eflc utdcs Scal
pellotdredtuscffccertSjparticuIatimdemcnduraeft , quo*
uftpad regioncm calli quodamraodonaturamrcfcrentem
perucnias:poft quam, uentriculi in utrag* partc Onguli o&
currunt, per totumCcrcbrum difperfi.
HVMANI CAPITIS FIGVRA Q,VINTAi
 ,

ANATOMIAE.ID EST, DISSECTIONIS

Vicfes htc in prarfenti figura,ubiad quantiratem rrtumferme
digitorum,cerebrura penetraueris,in utro^ latere,apparc
reucntriculum Luna; nuper nata:,nxodo incuruatum,

Ventriculorumutrino? notarfunc EC E C
»

DJF.L. Vtrinq? ctrca bafim,e(r fubftantia una pellicularis i ru<

bea,uermis di<fta,ex uenis 8C arterrjs compofita,qua: ab uno
extremo ad aliud cuiuflibet uentriculi tendic , qua: motum
habet fecundum aliquos, aperiens &C claudcns uentriculos
uoluntarie

uermes ad lpforu* Iatera, efr ccrra pars cerebri emfo

Infra talcs
nens,quam multi aiTimilat natibus humanis in rlgura,qu*
in elongatione,pariter cYclaufione ucntrium,fe contangit;
in abbreuiatione uero & dilatatione ipforum, abinuiceni
feparatur.Harc Carpus in Ifagog»

A.A.Pias Matrispellicula eft\

Auriculam,Nafum,Labia at$ Metum extrapclliculampro^

minereuides*

Duo anteriores Cerebri finus cocunt , coitionispar

fa unuttt
tem,meatum communem,fiue uentriculum tcrtium nomi*
nant,propterea uelatu tunica.Spiritus, n prioribus uentri
i

culiselaboratus,ad tertium huc uetriculu,transferetur,mc

moriar efficieda: gratia.Eft prarterea, prior cerebri pars co
guacioi]i,media,ratiocinationi ? poftcrior,racinori« dicata,
 r HVMANI CAPITIS, PIGVRA SEXTA.

g-—— ^ . - . — ^
.1

;
 »

ANATOMIAE.ID EST, DISSECTIONIS

Dura Marercumfocia fua mcninge,utdextram Cercbri a fi*
niftra diftcrrainar,ita Cf per Iatura protrada, pofteriusce*
rebrum a priori diuidit.Verum harc fecunda duplicatio,nd
ita uenuIiSjUt priorinuicem iunda uidetur.Continer tame
intra fe certam q uandam uacuitatem,in qua raulti cx iugu*
laribus uenis prodeuntesrami,terminantur»
Verfus occiput.tn ifta duplicatione eft certa uacuitas,uocatafa
cuna,in quam fanguinis parsexprimitur, uocatur hic locus
Auicenna: torcular.
Circa D.literam,uides notari carunculasmammillares, odo'
ratus utquidam uocant, inftrumenta , prodeuntes neruos,
uides F.i.i.i.Obticosuocatos,uifuiqj addidosneruos. 5.5.4*
4.?.?.Quibufcung? fenfuum neruisfuosnumcrosappofitos
c(Te uides»

A. A.Vt ha&enus femperpellicuIamCerebrifignifieaf.

B. B.Inferius utrinqj cerebrum,diruptis arq? conuulfis cauita
tibus.quas hic uetriculos Ccrebri cfle nouer is, moftrabit*
E. Poftremam Cerebri partem longeduriorera , quarcg mox
in fpinalem medullamdegeneret,de(ignat.
CerebelIum,Ccrcbroa tergoadiacet,aliquatenuseo occultatfi
dupliciquocp membrana ueftitur durafcilicetato^ molli
,

membrana. Sinum unum habet,in quem fpiritusex anre*

rioribus peruenit, ftnis eius prope fpinalis medulla: initiu
(itus eft,ob quod durus exiftit*
Circa D. literam,nerui funrad oculos uidendi facultate tranf"
ferentes Grarci oVTntoyuocant^exanterioribus uentriculis
proced unt,caui ob id radi,ut fpiritum uifiuum recipianc
Hrj inuicem in unum coeunt,eY rurfus anteq ocuIos,ingre
diantur,dirimfitur,hincaItcro claufo oculo, totus fpuatus
per communcm neruura,ad alterum fertur.
 ANATOMIAE, ID EST, DISSECTIO NIS
Inpoleriori parte medri uentriculi eftforaraen paruu" quod
tendi'tadccrt3iDqjandanauacuitatcm,qua:defccndcdo eft
uerfus loeuni ubi cft principiu* nuchar,5<: harc uacuitas non
cft in poftcrioriscerebri fubftantia,uc
putant multi,nec eft
circuniata undiqi a fubftantia medullari ccrebri,fedeft in
ter pofterius dC anterius cerebrum fita, circudata notabili*
ter,ucrfus pofterius cerebrum, a Pia matre ipfum tcgcntc,

C.Cauitas pofterioriscerebri,

DDJnferior fubftantia utriufqj ktcris cerebr/.

B»Prior is partis cerebri,infima eft fubftantia,

AA.Piamatereft,

In ima partcccrebri funtduo canales, cx rriedfo ccrcbti uen*

triculo,ad palaturetrimenra dcriuantes:quorum alter de
cliuisac deorfum proccdit,aItcr ubimeatusille commum'9
cumcerebcllocomittitur incipic, rerrorfum pergens.Poft
canales hos, eft certa quacdam concauitas Graccis xtuiTio*
aut x^vx,Latinis labrumautinfundibulum,dicitur , quocf
fupernc fit ampla,inferius in anguftum definat.S ubditur ei
glandula q&cdam qu* & ipfe manifeftam habetconcauita
tem/iuam os quoddam coUraodopcruium,excipit#

Ad bafira ccrebrijhoccftjad os fubditum, palato contiguum,

plexum rcticularem,cx arterqs in capuc ucqiccibus fadum
rcperic*»
 .

ANATOMIAE, ID EST, DISSECTIONIS

Xr fiac figura,qu* ii oris cauitatc babentur, at$ confidcran*
turccrnf qucunt,

A.Itaqp fupcrior oris aperti eft pars ,in qua Colatoriura tam
Bariuin q palati,collocatur.

B,B Vtrin^ pofitas

. glandulas aln> uocatas Amygdalas dc
fignat»

In nSedto Atnygdalarumcxfupcrna oris partc

carunculam,
uides.
alrjs uuam,altiscolumcllamuocatam,dcpendcre

In radice linguasepi^
Lineu* fubftantia,figura fua exprimit,
opticen. Quod tamen
glottida delincarenonticuit pcr
pofita , utcunque
infigura lihgu#,extra reliquum corpus
trachex
cxprimcre,conatifumus,ubi DXaringen,hoccft,
artcri* extrcmam partcm,C*Epiglottidisparticulam,dea
gnat
 ANATOMIAE, ID EST, DISSECTIONIS
Hxc figura,cranrj inferiorcm partem,ubi colfoiinplantatur,
indicat;& inuerfum plane Craniumreprcfentat»

A,Dentiumordine exprimit,numerusdcnthj inhominibus

uariat,adfummum autem.* i,rcperiuntur.Eorum.4.infra?
cV totidem fupra,prope A
Iiteram exprefli Grarcis rofxe^
hoceft,incidentes dicuntur,finguli fingulis radicibusinni*
tuntur.Eos,caninidentesin fingulo latere, unuspofitus,
fequuntur.Qui poftremi in fingulis lateribusincifurispcr
medium defignaciccrnuntur,raaxillarcs uocantur,

CC,

DD.

EErCalamoidi ofla funr»

FF.Granqdua: funt partes, ubi collfprimacY fuperior uet*

tebra odontoidea,Gal,uocat,uniuerfum caputexcipiu

G.Foramen eft pcr quod nucha in fpinam dorfi ex cerebro de

riuat,

HH.Ofla funtcirca petroGu

KOccipitis cranrj pars eft.

CAPITIS HVMANf, FIGVRA DECIMA,
 ANATOMIAE, ID EST, DiSSECTlQNIS
Oflium at<£ futurarum cranrj ucri fitusatq; forma,in hifcc f<*

qucntibus figuris exprimuntur.

OiTa cranrj,id eft,Caluaria;feptemfunt#

A.B , Significant os frontis 8C CoronaIe,futuram in hoc ofle

per mediumad nares ufcp duci uides,eam fexus eife difcri*

minis notam,quidam falfo contendunt,decepti quod rau*
licm cranrjs frequentius,non ita etiam uirorum, lnefle hoc
difcriraen,notauerunt.

C. OiTa duobregmatis,id eft,lincipitis dC pariecalia,

D. OlTa duo Iithoidea ,id eft, lapidofa 8C petrofa»

Ospalati SC bafilare,mim'me hic oftendi poteih

F^zygoma ucl os Zygoides ,id eft, iugalc & partis,

E. Nafioifa.

G.Superiorem inplantationcm dentnim,utH.inferioremiV

dibulam,fignificat.

LL.ColIi at^ ceruicis uertebras exprimit,

k.Verticis fupremum atq? futurarum coitionem defignar.

Rcliquavrafl^o* loco appofita funt.

HVMANI CAPITTS, FIGVRA VNDECIMA.
 ,

ANATOMIAE, ID EST, DISSECTIONIS

Harcfigura,priori\peromnniafimiliselt, nifi quod ut prior,
dextru,ita hccc finiftru capitis latus, confpiciendum oftcr t»

A. Itaqj rurfus frontisos indicatatcp Stephaniaram,id eft,coro

nalcm,quod coronari olim folebat.

B. OsBregmatiseft,utriufqj o(fisBregmatis,cumfrontis ofle

mutuus fitcocurfus at<p coitus,qu£e pars cranrj diutius de*
hifcens,in infantibuslongo poft tempore coalefcit, perpe*
cuo tamen poftea, etiam in adultis teneritudine quadaro
,

coitionisloiumrefert. Hinccapitisinternis partibuspro*

futura remedia,Medici ad huclocu applicanda ellemonef,

CRefpondens os eft,ofli B bregraatis,

DXapidofum feu petrofum*

EXabdoidioseuY

F. Iugalefiue paris

G. Superiorem dentium implantationem»

HJnferiorem mandibulam,

3,Sex colli uertebrasexprimirv,

k. Verticis eft locus.

L,Ternainuscft,ubidorfifpondiIesincipiunf4
?
CAPIftS HVMANI, -FIGVR.S. DVOOECtMA.

8 *i
ANATOMIAE, ID EST, DISSECTIONIS
Oflltl capitisatqi
futuraru figurx
fequuntur,

Obeheam,id eft ,
reclam dC fagicta
lem futura , per
medtum uerticis
ducftalinea figni*
ficar,
Crocaphia:,id efl:

temporales, uel
lepidoides,id cft,

fquamofa: & me
dola:,in utroq* Ia
teie,circa aures,
notantur*

Stcphaniffa ,id cft,Co*

ronalis futura hic cerni
tur,dida fic quod Coro
na ad hancpartem ca*
pitis imponi tolita fit

olirm
HVMANI CAPITIS, FIGVRAE»

Labdoides fimi
Hs.A. liter*
Grecar, uerte*
brarucolli offa
funt,

Jnhactfgura
mnes futura: oe
cf pitfs, delinean
tur.
 ANATOIUIAE, ID EST, DISSECTiONIS
A, In fuprema parte cranq uerticem capms defignat .
AB.AB.In utroqjbtere dependentem cuticulam primam ca
pitis,cui capillunnftuntur,

G.Internam partem primae cuticula: exprimit.

D. Pericranium,hoc eft,mox contingens,exterius os cranij cu

ticula cft.
E. Cranrj ofla defignat*

F. Dura menynx intra cranium.

G . Pia matcr eft,mollior atcp tenuis cuticula proximc cere#
brum obuelans.
H. Cerebri fubftantiam fignat.
I. Ventriculus cerebri.M.5*

Supra L.rete mirabile effigiatutn eflc uidcs*

L.Lacunam»
M.Neruorum paria»
N.Caruncula: mammillares»
OO. Vifus organum.
P. Audiendi organum»

Q. In naribusolfadusfenfum*
R.In lingua guftandi facultatem.
S.Coronalem futuram*
T.S3gittalem#

VJn occipiteLabdoidemfuturam defignafc

Tadusinuniuerfocorporeper neruos at# mufculos diffu*

fusfentiturt
Vniuerfalis figura omnium partiura capitfs humam cum fua
expttcatione.
 ,

PRAEFATIVNCVLA IN ANATO'
MIAM PORCl.
v

Non enim prima

pra:exercitamenta,uel hinc colligere queas.
fronte,!lIotis([quod aiunOmanibusad humani corporis refe*
$ionem,tyronesmcdicina: admittendos puto, quin priusru
dimeta quxdam ex uituIorum,hcedorum,porcelIorum,6Y fi<
miarum,fi,utGalenus fubinde fecit,nobisdaretur eorum ani
malium copia,addidicerint, quod bonam partem membro*
t
rum ea animantia,fimili pofitura habeant,cum hominum cor
poribus,Quod fi cui,tata fit uel libido uel artis exercenda: dex
teritas, ut &C alioru animantiu qua: nihil ucl paru cu hominu
corporibus habcntaffinitatis,utfunt Ranaru ,crinaciorum
pifcium,glirium,auium,gallinarum,atqpciusgencris rcliquo
rum,diflec1:iones moliatur Hunc noftro exemplomi*
nimea fcopoaberrareputo,miruetiain modutn
eius artishunc augere thefaurum , contendo,
Vnde enim earum reru Ariftoteli, Plinio,
Galeno tata fuiflet eruditio,fi non prius
manum admoliti fuiflent Ana*
tomisc,tibi leclor conhci*
endum relinquo •
f*j ANATOMIA**?
EX COPHONIS
PORCI
LIBRO.
Voniam interiorum membrorti
corporis humani compofitioncs,
omnino erat ignotse, placuit ucte
ribusMcdicis,6\:maximc Galcno,
utpcr Anatomiam brutoru ani*
malium intcriorum membroru
partcsmanifeftarcntur.Et ctj bru*
ta animalia qu3cdam,u t Simia in ,

exterioribus nobis inucniatur fi*

milia , intcriorum partium nulla
inueniuntur adco fimilia ut porci, &C ideoin eis,Anatomiam
fieri deftinauimus.
Eft aute Anatomia reda diuifio qua: fic fit : Porcum debcs
,

inuerfum ponere,qucm pcr medium gutturis incides, &C tuc

primum tibi lingua occurret , qua: dextrorfum &C finiftror*
fum quibufdam neruis alligata eft,qui mothji dicdtur. Quod
cum ipfia cerebro ueniant ad pulmonem,uert(ftur ad lingua
per quos lingua mouetur ad uoces» l.bi iuxta funt carnes glan*
dulofequ^dicuntur pharinges,6Y earum inflatiofimiliter di
citur,funt etiam ibi maximae gladula; in quibus colligitur hu*
mor, & facit branchos.
In radicibus Iingua: onutur duo meatus,fci licet trachea arte
ria,per quam tranfit ad pulmone aer, &C cefophagus,per que
txmtitur ribusad ftomachfi, &i cft trachcaarteriafuper cefo*
h
phagii fuper qua cft quardattt cmihgcT,qu£ d/cituf epfgTottfs
qux clauditur aliquando ut cibus cV potus per cam no defcen*
datcV aperiaturutaer intretcVexeat.
Inter tracheamarteria,cV oefophagum,eft Iocusquidicitur
ifthmon, inter duo pra:cipitia,in quoaliquando humor collt'
gitur,£r facit apoftema,quod dicitur fquinantia,id eft,angina,
aliquando totus extra,?2r dicitur fynantia.
Tunc debcsfeparare tracheam arteriam ab ocfophago cV in
uenies pulmonem cV cor. Cor uero eft magis in finiftra partc,
quorumquidlibetin fua capfula continetur.In capfula cordis
peripncumoniam.
colligitur mater,qua:facif
Et tunc uidebis quandam ucnam qux concaua dicitur,quas
ab cpate ucnit pcr medium diaphragmatis, cV fubintratau*
riculamcordis,&fitarteria,dequa fiunt omnesaliasarteria:
qua: procedunt ad membra in quibus colligi6 humor qui facit
fanfugium,aIiquandocoIIigif;extra cos,cVfacitanhelitum,ali
quando intus cV extra,cVfacit orthomiam.Et quod pulmo fit

caucrnofus poteftis probare,fi cu calamo in tromiflfo i nflctur*

Sub illis membriscft panniculus, quidicitur diaphragma cj

diuiditea a nutritiuis,qui coniungiturtcnuioribuscoftaruni

in quibus colligitur humor,qui facit pleurcfin.
Tunc dcbcs rcuerti ad nutritiua cVcomputa longitudinc
cefophagiadufcp fcptimum fpondile, cV incipit os ftomachi
fupra diaphragma,ftomachus uero inferr\Sub ftomacho cft
inteftinum,quoddiciturportanariu,fub portanario cft duo*
dcnu duodeno cft ieiunu,fub ieiuno cft orbum fub orbo
,fub ,

faccus,fub facco longao.cV funt ibi quardam gracilia inteftina,

qua; iateralia uocantur in quibus eft iliaca paffio.
Ex dextra partc fub fundo ftomachi eft epar pofitfi, in cuius
fubftantia cft quafi quscdam uefica qusecyftusfellisappellatur
eV fuper epar funt duo paniculi zir bus cV C phach ,qui funt itn*
plicati uelut rete* Quod apparet ibi
pingue Sc groflum dicU
tur zirbus:quod aute fubrile procedunt ufcp
eft fiphach, qua;
adfpIenem,perquosuenxtranfeunt, perquos melancholia
abepatead fplenen mirretur»
Eft aute fplen membrum oblongum in finiftro latere pofi'
tumjoca qua; funt fub fpiene cV epate dicuntur hypochondria
Tunc debes omnia interiora extrahere,cV tuc occurrit tibi in
rnedio fpinas arteria magna,fub qua dc uena magna cotinetur
quas arteria fit de oibus arterrjs capitis, qux codenfan£ in una
magna arreria,qu&: defcedit a lubis,& a fe uarias arterias rraf
mirrir ta dexrrorfum cj finiftrorfum ad infcriora, uena ibi ma
gna fit de arterrjs capitis cddenfans qux uenit ufq? ad renes,8C
bifurcatur , cYibi fituene chilis , in qua infiguntur capillares
uena: quar pra: nimia paruitate fui uideri non pofTun t ,per
quas urina cum quatuor humoribus,mittitur ad renes.
Xunc inuenies ibi duos meatus qui urirides dicunrur,gr per
cos refudat urina in ucficaVNam ipfi infigutur uefica:,qui etia
tranfeunt per quedam pannicuIum,quo omnia inreftina pra:*
Iongaonem claudutur,qui uocatur epigorontyfmeon coli
ter
quo rupto in tcftinu cadit in ofchium,fupra quem omcn tu eil*
finis Anatomias Porci,ex traditionc Cophonis»

Membra fimilaria.
Oflo confimiles funtpdrtes3 ncruns t ddepsfi$
ArtcritjUcntetCArosartilagQtCutisfa

Dilftmilaria uel officialia»

Officijsmm* numero funt membrd uiginti
Corjccur,& cerebrum^tefleSyUeficdJlicn^
Bt flomdcbusjpulmosencs cum pcftoretdorfuin,
QhMlwrcs>4ureS)Co1tom>cdputt &' pes
 ANATOMIA
COMMEN-
INFANTIS EX
tartjs clariflimi Anatomici Gabrielis dc
Zerbisdefumpta»

I fcetos mas fuerit , 8C per aborfum in dies qua*

dragintaexcidanaperta matrice,cum humore lu
perterra exiensa uulua diflblueturfua teneritu*
dine, 8C non inuenietur propter fuiparuitatem;
fi aut aborfus fuerit fuper aquam frigidam,leue 8C claram, ia

uenietur per colamentu creatura,cY habebitformam magna:

formicar.Et h*c fubftantia inuenietur in tela quadam,fiue in
panniculo.cuius caput 8C omnia membra formata funt 8C di*
ftincla.Et aliquandoquando recenter fcinditur, inuenitur ha
bensmotum quando acupun'
dilatationis 8C conftridionis
gitur,propter quod uerefcitur crcatura illamefle animatam
8C inuenitur quod ueretrum eius 8C oculi eiusmagna funtre
fpedu fuaequantitatis,eoq? adhucnofuntcoplctagr adunata,
fed in materia fluida refultat forma 8C figuramembroru,& fi*
mile euenit in alns animalibus in oculis 8C membro generatio
nis,ante ultimum eorum complementum,femper enim me*
braharc aliorum rcfpe&u magnam habent quantitatem.
Si uero quod conceptum eft fcemina fuerit, 8Ca uulua per
aborfum cecideritante mefestres,qui funtdies nonaginta,ab*
orfus,inuenietur no figuratus,fi uero quartum intrauerit me
fem,uel tertium compleuerit,inuenietur tficfcemina forma*
ta,quando autcm completa eft , uelocitercompletur ad ulti*
mam formationem in qua nafcitur, quonia humidum poftcf
coftare incceperit citius figuratur 8C copletur § ficcu fpifium
 Dum eft infantufusin utero,manustenet apudmetum,ch>
ccbat Hyppoc.cV caput apud pcdcs; neqj eft uerum iudicare,
nec uidebis in matricibus,fi pucr habcat caput inferius,fiue fu
peri us,fcctus cnim ante motum fuum ad exrni Xcilket in par*
tu nacuralicdiccbat AuiOeft fuftentatus, id eft, moratur , uel
ftat&fituatur fupcr pcdes fuos:8c* ipfius facies fuftentata eft,
dC inclinata fuper eius genua,6V fupponuntur plant* manuu
genibus fuis,6V nafus fuus intra ambogenua pofuuseft,& ocu :

li fuperea ambo genua,cY colligit fcilicet,ambogcnua adan

,

tcriorem partemfui, cYcft pofitumcollum unacumdorfo

cius uerfus matris anteriora , & ipfius faciesad dorfumma*
triciseius iacct incIinata,defcndedo,fciIicctper duritiem fpo*
dilium matris,cor,fcilicet , fcetusa nocentibusextrinfecis.
Caufa aute fitus huius eft. Tum quia hic fitus conuenietior
eft ad conuerfionem facicndam,fcilicet in partu fuper caput fu

um,quonia egreffio eius fic cft egreflio melior. Tum ctia quia
minorcm occupat Iocum,Iicet fint quidicant hunc fitfi foluru
e(Tc mafculi,diccbat Auicen • fcilicet praparatio, id eft,maris
infantis.fcemina: cft/ecunduni contrarium huius prseparatio
nis, quod tamen didum carctratione,cft autem eiusfitus in
utero diuerfus a fitu plurimorum aliorum foetuum in fpe«*
ciebus brutorum .Nam omne animal quadrupes ponitur
i'nmatrice extefum propter matricis longitudinem:Animal
autem carens pedibus iacet in matrice fuper latus fuum, ficut
in delphino eft uidcrc &
ccte &C alrjs pifcibus,in utcro alia fibi
fimilia generantibus.Animalautebipes ftatex matrice incur
uatum,ficut aues ftantinouo,6V homo-in matricc,hoceft,in*
curuata ftat in matrice,ita quod nafus hominiscft intra genua
fua,6Y oculi cius fuper genua fua,e?aures extra genua fua, cii
eft homo in uteroA hic quidefituseft ad defcnfaculum cor*
h iq
dfefdiccbat Auice. ?.de animah'bus,cV ille modus cft magfs c5
uem'cnsadcui'tandunirc p fdIicct,anocctibus,qua:fibi de foris
occurrere poflcnr.
Colligatur fcctus matrici,mediantefccundina,epati eiufdc
mediantibus uenis,cordi uero mediantibus artcrris qua; func
in fecundina,quorum ojnni li coopertorium eft umbili*
cus dum uniuntur apud fcetum matris, aliqualcm
colligantiam quoc^ habct cum patre,& mem
briseius per uirtutemformatiuamdc*
cifam a gencratiua patris,qua:
cft in femine &C fpiritu
gignitiuor
QVALE SIT OFFICIVM ANA-
tomici,exCarpi commentarrjs,fupra Mundini cxpo*
ficionem*
rdcndum eft,quid rcquiratur ad hoc,q> aliquis fit

bonus Anacoracsliuc Anatomicus. Dico q> prio,

cV antcomnia oportct cp fit inftrudus in fcientia
medic inar,cV cum fibi annexo,cV delederur lcgcre
ac pluries lcgcrc quae Arifto.cV Gale.cV Auic.cValrjdeanima
libusdixerin,ttam de uiuiscjjde mortuis:fcr quid dixerinc iu*
niores:C fit bonae extimatiuz,ut diftinguat inter dida do<fto
rum,cVincumbar prouinbusditfeaioni animalium diuerfa*
rum fpecierum,cVdiuerforum fexuum,ac'diuerfarum artatij,
praegnan tiu cV non pra:gnancium,uiuorum cV mortuorum»
Etadfcientiamiftamacquiredamincubatanatomiarfcetuu:
diuerfa rum fpecicrum animalium : quia mulca; parces mem*
brorum fimplicium luciduTima: uidencur pcr Anacomia fce^
tutt quar in perfedisnon apparcnt,nifi diminura:.Et perifto*
rum fcecuum Anatomiam,fatcor mc multa cognouule ; quas
mihtprius perobfcuraerant.
Etnon credataliquis perfolam uiuauocem,autperfcripcu
ram poffe haberehanc difciplinam: quia hic requirituruifus,
eV tacxus,ut xrj.de utilitatc inquit Galenus:
Nccper unam Anacomiam poceft haberidiftinclacognitio
membrorum Nam cum adhibetur ftudium in fubtili oftcn*
.

fione unius particuIar,propter propinquitatem ipforum cotn

pofitio altertus quafi penitus deftruitur .Requiruntur igitur
multaz numero,cV pra: carter is crcdere GaIeno,qui errorcs a*
liorum correxir,maxime Cleamcnis Praxagore,cV Philotiml
cV aliorum ueterum,utin Iibro|de Anacomia matricis ipfe G
teftacur : cVcomunistcnetopinioerrore aliqucmadhucnon
inucniriin fua Anatomia-Eiuf^ opinioncsfirme cV inuiolate
adhuc permanenfcquamuis Auicean libris de animalibus , de
ortu ncruorum teneatcum Arifto.contra Gale.de quo latius
in Anatomia neruoruracerebri(dcoannuente)dicemus.
EtGale.fereinomnibusfuislibrisaliquid dixitde Anatomia,
magis tame in.xvfj.libris de Vtilitate particularfi,& dc luua*
metis membrorum,cY in libello de Anatomia uiuorum,cV iri
libro de DiflbnatiaAnatomicorum,cY de Virtutibusnaturali
bus,cV de Motibus liquidis in quibus maxime comprehcndi*
tur ingenium,cV dodrina.Gale.de Anatomia.
Etquamuis Arifto.fimulO* Auic.diflentiataGalenodifcre
pant tamen tang philofophi.Galenus autcm,tancj artifex fen
fibilis,non tranfcendit fenfum.Scdreuera Arifto.in uniuerfa*
liquodammodo tradatde Anatomia.Galen.autcm in parti*
culari,cY fatis comp!ete,cjuis ipfemet Gale.affcrat aliquepoft
eum inueniri pofle,qui inueniat aliqua,qu£e per ipfum inuen*
ta non fint,
Crcderetamen debet Anatomes.Gale.maxime cocordante
fenfu,alf ter non,nec alrjs audoritati bus eft credendum,ubi ex*
perientia 6Y fenfus funt in contrarium* Multi tamen funt , qui
decipiunturfenfu,fcilicet, unum pro alio capientes exfuade*
bili cogitatiua» V
Non credatergoaliquisfibifoli/ed comunicet dodorumi
audoritates, cVfuiipfiusopinionecumperitisin Anatotnia
fi poteft;& fimul fit fenfus , &
experientia fupcr eo,
de quo fitfermo,ut quarforte non diftinguit
unus,diftinguant forte alrj.Et iftis fer«*
uatis,aliquis poteritappcllari
bonusAnatomcs*
 AD LECTOREM
ORYANDER*
Eftfaatutn erat, candidiflime lcclor,reliquas or*
dinefubiungere Anatomise ad uiuum expreflas
HtKovaiQ, maximeqj fpiritalium membrorum,qua:
intra thoracis atg? diaphragmatis cauum conti*
nentur,formainatquepofitioncm explicare eratammus,quo
duorum infignium uentrium,huiusin Crarii^illiusin tho*
racis cauo, quibus tandem tertiu,<qui Anatomiciseft prtmus,
nutrimentaltum partium fcilicet uentrem,commodum abfol
uere &C adrjcere potuilTernJdaj partim per fculptores,partim
x
|>er occupatioes,quibusindiesin remedica,a coeptooperedif
trahimur, minime pcrficere cumlicuit, poftea tandem,in ftu
dioforum nimirum gratiam dabitur,modo nudas qualdam fi
gurasjcceptiopcris quafi guftum prarbentes ,confpiciendas
appofuimus,quibus ut 8C reliquis noftris
tibi appendicis loco
protuocommodo inltruiftis,ut inrerim,quoufo? reliqua ma*
turemus optime fruaris amice ledor cupio , Vale.

FIGVRA VNI
V E R S THORACIS
I D E T RA -

CTA PRIORI C V T I -
CVLA SEQ.VI-
TYR,
I
FIGVRA
PVLMONVM
JRACHEAE ARTERIAE,
YENARVM ATQVE ARTE-
RIARVM. PASSIM IN
Pulmonis fubftan-
tiadiipcr
fa

mcmbra,
%
una cumduphra-
gmatis partc
fequi-
tur.
 :

Cord is, eiufdertic£ duorutti ucn

prorumpentibus particulis, bi*
^ triuttl cuttt ucnis & arterijs inde
nosqj infignes tramites hunc cibo
atg? potui, tllii acri ppetuo defti* || natu cVc,figuraprafensexhibet,
r-v.ofisofDnibus fiuec3rnofis fiue pelttcularibus part&us
qux deineeps rhoracis oflfium nuda rdinquitur effigics,
hac figura exprefla cfle uides >
 ,•

^AD ANATO
MIAE CONTEMPTOREM ET IN ABSTRV
fioribus p!us<equocuriofunt difcipiinis: Epigr<i»JW4
REI NHARDI LORlCHU
H AD AMARiU

Ingenrj fragilem noftri fuperantlacaptum,"

Ad nosfpe&abunt CSocrate tefte}nihil #

Attaiuen xtherea: luftras myftcria fpharra:,

A tqi fupra carlos excutis omne iubar •

Natura: caufas rimare latentis opcrtar,
£t calTura certo lumine pergis iter 4
Ante pedes tibi quasreftentnon ccrnis,cV ipfa

Qua: mlfer in proprio corpore membra geras •

H*c difcas prius,ac te perfpexiife Iabores
Quara fuper cxtremos diripiare polos»
In cute quas teneas nefcfre, fedextera uelle
Nofcere,res diclu turpis opinor erit
Te maris,&: terra:,numerocg carentisarena:
Menforem, facilis turba uocare poteft *
Sed fueris grauior PhyGcus;compaginis omnisj
Sitibi corporea: plafmata nota forcnt*

Addocet hxc primo culti pidura Dryandri,

Vt thorace tuo qua: fica mcmbra fcias.
Mox alias capies fpacio breuiore figuras,
Corporis ut nofcas omnia meoabra t-uu
Nwta <tiuer rus[ycophMemor[tm
rcmeiium»
 * ARMY * *
MEDICAL LIBRARY