‫ﻋﻤﺮان‪ /‬ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺳﻴﺎﻻت‬

‫ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺳﻴﺎﻻت‬
‫ﻧﻴﺮوي ﺷﻨﺎوري‪:‬‬
‫ﺟﺴﻢ ﺷﻨﺎور‪ :‬ﺟﺴﻤﻲ را ﺷﻨﺎور ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺘﻲ از آن در ﻳﻚ ﺳﻴﺎل و ﻗﺴﻤﺖ دﻳﮕﺮ در ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﻴﺎل دﻳﮕﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬در ﺳـﻴﺎل‬
‫ﺳﺎﻛﻦ اﻣﺘﺪاد ﻧﻴﺮوي ﺷﻨﺎوري ﻗﺎﺋﻢ و ﺟﻬﺖ آن ﻫﻤﻴﺸﻪ رو ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺳﺖ و ﻣﺆﻟﻔﻪ اﻓﻘﻲ ﻧﻴﺰ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﺟﺴﻢ ﻏﻮﻃﻪور‪ :‬ﺟﺴﻤﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﺎً در ﻳﻚ ﺳﻴﺎل ﻓﺮو رﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ FB = γ.V‬ﻧﻴﺮوي ﺷﻨﺎوري‬
‫‪ : γ‬وزن ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻴﺎل‬
‫‪ :V‬ﺣﺠﻢ ﺳﻴﺎل ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺴﻢ‬
‫ﻗﺎﻧﻮن ارﺷﻤﻴﺪس‪ :‬ﻫﺮﮔﺎه ﺟﺴﻤﻲ در آب ﺷﻨﺎور ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﺪازه وزن آب ﻫﻢ ﺣﺠﻢ آن ﺟﺴﻢ ﺑﻪ آن ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ وارد ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫اﺳﺖ ﺑﺎ‪. F = γ.V :‬‬
‫اﮔﺮ ﺟﺴﻤﻲ ﻛﻪ ﺷﻜﻞ ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻧﺎﻣﻨﻈﻤﻲ دارد‪ ،‬در دو ﺳﻴﺎل ﻣﺘﻔﺎوت ﻏﻮﻃﻪور و وزن ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺣﺠﻢ و وزن ﻣﺨﺼﻮص آن را ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫‪F2‬‬ ‫آورﻳﻢ‪.‬‬
‫‪F1‬‬
‫‪F1 + γ1V = W‬‬ ‫‪F2 + γ2V = W‬‬
‫‪F −F‬‬ ‫‪Fγ − F γ‬‬
‫‪V= 1 2‬‬ ‫‪W= 1 2 2 1‬‬
‫‪γ2 − γ1‬‬ ‫‪γ2 − γ1‬‬
‫‪γ1‬‬ ‫‪γ2‬‬
‫ﺗﻌﺎدل و ﭘﺎﻳﺪاري اﺟﺴﺎم ﺷﻨﺎور و ﻏﻮﻃﻪور‪:‬‬
‫‪W‬‬ ‫‪W‬‬
‫ﺗﻌﺎدل ﻳﻚ ﺟﺴﻢ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﭘﺎﻳﺪار‪ ،‬ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار و ﻳﺎ ﺧﻨﺜﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺮط ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﺎدل اﺟﺴﺎم ﻏﻮﻃﻪور آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺛﻘﻞ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﻣﺮﻛﺰ ﺷﻨﺎوري ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺘﺪاد ﻧﻴﺮوي ﺷﻨﺎوري و اﻣﺘﺪاد ﻧﻴﺮوي وزن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را در ﻣﺮﻛﺰ ﻣﺘﺎﺳﻨﺘﺮﻳﻚ )‪ (M‬ﻗﻄﻊ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺛﻘﻞ و ﻣﺮﻛـﺰ ﻣﺘﺎﺳـﻨﺘﺮﻳﻚ را ارﺗﻔـﺎع‬
‫‪M‬‬
‫ﻣﺘﺎﺳﻨﺘﺮﻳﻚ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ‪(MG) .‬‬
‫‪ :W‬ﻧﻴﺮوي وزن‬
‫‪G‬‬
‫‪ :Iyy‬ﮔﺸﺘﺎور دوم ﺳﻄﺢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻮر داراي ﻧﻮﺳﺎن‬

‫‪B‬‬
‫‪ : γ‬وزن ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻴﺎل‬
‫‪W‬‬
‫‪ :GB‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺛﻘﻞ از ﻣﺮﻛﺰ ﺷﻨﺎوري‬

‫‪γ.Iyy‬‬
‫= ‪MG‬‬ ‫‪− GB‬‬
‫‪W‬‬

‫ﺗﻌﺎدل ﻧﺴﺒﻲ‪:‬‬
‫در ﺳﻴﺎل ﻣﺘﺤﺮك‪ ،‬اﮔﺮ ﻫﻴﭻ ﻻﻳﻪاي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻻﻳﻪ ﻣﺠﺎور ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﺪ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ در ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط آن ﺻﻔﺮ اﺳـﺖ‪ .‬وﻗﺘـﻲ ﺳـﻴﺎل داراي ﺣﺮﻛـﺖ ﺑـﺎ‬
‫ﺷﺘﺎب ﺧﻄﻲ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ و ﻳﺎ ﺣﺮﻛﺖ دوراﻧﻲ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺣﻮل ﻣﺤﻮر ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬داراي ﺗﻌﺎدل ﻧﺴﺒﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫دورهﻫﺎي آﻣﺎدﮔﻲ آزﻣﻮن ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﻧﺼﻴﺮ‬ ‫‪11‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺞ داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‬
 ‫ﻋﻤﺮان‪ /‬ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺳﻴﺎﻻت‬

‫‪Y‬‬ ‫ﺷﺘﺎب ﺧﻄﻲ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‪:‬‬

‫‪a‬‬ ‫⎞ ‪⎛ ay‬‬
‫‪ax‬‬
‫‪θ‬‬ ‫‪p = pD − γ. x .x − γ ⎜⎜ 1 +‬‬ ‫‪⎟ .y‬‬
‫‪y‬‬ ‫⎝‬ ‫⎠⎟ ‪g‬‬
‫‪ay‬‬ ‫‪−a x‬‬
‫= ‪tan θ‬‬
‫‪ay + g‬‬

‫‪X‬‬
‫‪L‬‬ ‫‪L‬‬ ‫دوران ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﺣﻮل ﻣﺤﻮر ﻗﺎﺋﻢ‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﻣﺎﻳﻌﻲ ﻛﻪ در داﺧﻞ ﻳﻚ ﻣﺨﺰن ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ زاوﻳﻪاي ﺛﺎﺑﺖ دوران ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺴﻢ ﺻﻠﺐ دوران ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد و ﻫﻴﭻ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ در ﻣـﺎﻳﻊ اﻳﺠـﺎد‬
‫‪ro‬‬ ‫ﻧﻤﻲﺷﻮد و ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺘﺎب ﻣﻮﺟﻮد در اﻣﺘﺪاد ﺷﻌﺎﻋﻲ و ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺤﻮر دوران ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪P r2ω2‬‬ ‫‪⎧y=D‬‬
‫‪h‬‬
‫‪P = PD + ρr2ω2 − ρ.g.y‬‬ ‫=‪h‬‬ ‫=‬ ‫⎨←‬
‫‪2‬‬ ‫‪y‬‬ ‫‪2g‬‬ ‫‪⎩PD = D‬‬
‫‪r ω‬‬ ‫‪2 2‬‬
‫‪ = D‬ارﺗﻔﺎع ﻣﺎﻳﻊ داﺧﻞ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ راس ﺳﻬﻤﻲ‬
‫‪2g‬‬

‫‪ω‬‬

‫در ﻳﻚ ﻣﺨﺰن دوار‪ ،‬ﺣﺠﻢ زﻳﺮ ﺳﻬﻤﻴﮕﻮن ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ اوﻟﻴﻪ ﺳﻴﺎل اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺠﻢ ﺳﻬﻤﻴﮕﻮن ﻧﺼﻒ ﺣﺠﻢ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ﻣﺤﺎط ﺑﺮ آن اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪1 r ω‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2 2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ = πrD2h‬ﺣﺠﻢ اﺳﺘﻮاﻧﻪ = ‪ = πrD2 × × D‬ﺣﺠﻢ ﻣﺎﻳﻊ ﺑﺎﻻي ﺳﻄﺢ اﻓﻘﻲ ﮔﺬرﻧﺪه از راس ﺳﻬﻤﻲ‬
‫‪2 2g‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﻣﺎﻳﻊ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﻧﺪازه ﻛﻪ در ﻣﺮﻛﺰ ﻇﺮف ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲرود‪ ،‬در دﻳﻮارهﻫﺎ ﺑﺎﻻ ﻣﻲآﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺮﻛﺖ ﺳﻴﺎﻻت‪:‬‬
‫ﺟﺮﻳﺎن آرام )ﻻﻳﻪاي(‪ :‬ﺳﻴﺎل ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻﻳﻪﻫﺎ ﺑﺎ ورقﻫﺎﻳﻲ ﻣﻮازي روي ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺮﻳﺎن در ﻫﻢ )آﺷﻔﺘﻪ(‪ :‬ذرات ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻧﺮژي ﺟﻨﺒﺸﻲ زﻳﺎد ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺗﻤﺎم ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺳﻴﺎل ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺟﺮﻳﺎن آرام‪ ،‬ﺗﻠﻔﺎت ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﺗﻮان ‪ 1‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺒﻨﺪ وﻟﻲ در ﺟﺮﻳﺎن در ﻫﻢ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﻲ ﺑﻴﻦ ‪ 1/7‬ﺗﺎ ‪ 2‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺒﻨﺪ‪.‬‬
‫‪du‬‬
‫)‪τ = (μ + η‬‬ ‫‪ : η‬ﻟﺰﺟﺖ ﮔﺮداﺑﻲ‬ ‫‪ : μ‬ﻟﺰﺟﺖ ﻣﻄﻠﻖ‬
‫‪dy‬‬
‫ﻻﻳﻪ ﻣﺮزي‪ ،‬ﻻﻳﻪاي از ﺳﻴﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﺠﺎورت ﻣﺮز ﺟﺎﻣﺪ ﻗﺮار دارد و ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻴﺎل در آن ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷـﻲ ﻣـﺮز اﺳـﺖ‪ .‬ﺟﺮﻳـﺎن در ﻻﻳـﻪ‬
‫ﻣﺮزي ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ آرام ﻳﺎ ﻧﺎآرام ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪⎛ ∂V‬‬ ‫⎞‬
‫‪ =V‬ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫⎜‬ ‫⎟‪= D‬‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن داﺋﻤﻲ‪ :‬ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت آن در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ در ﻃﻲ زﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﻨﺪ‬
‫‪⎝ ∂t‬‬ ‫⎠‬
‫‪⎛ ∂V‬‬ ‫⎞‬
‫‪ =t‬زﻣﺎن‬ ‫⎜‬ ‫⎟‪≠ D‬‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن ﻏﻴﺮ داﺋﻤﻲ‪ :‬ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت آن در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ در ﻃﻲ زﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‬
‫‪⎝ ∂t‬‬ ‫⎠‬
‫‪⎛ ∂V‬‬ ‫⎞‬
‫‪ =S‬ﺑﺮدار ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن‬ ‫⎜‬ ‫⎟‪= D‬‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‪ :‬ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ‪ ،‬ﺑﺮدار ﺳﺮﻋﺖ در ﺗﻤﺎم ﻓﻀﺎ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪⎝ ∂s‬‬ ‫⎠‬
‫‪⎛ ∂V‬‬ ‫⎞‬
‫⎜‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن ﻏﻴﺮ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ‪ :‬ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ‪ ،‬ﺑﺮدار ﺳﺮﻋﺖ در ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﻓﻀﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪≠ D ⎟ .‬‬
‫‪⎝ ∂s‬‬ ‫⎠‬
‫اﮔﺮ ﺑﺮدارﻫﺎي ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮازي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺟﺮﻳﺎن را ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺟﺮﻳﺎن آرام و ﻧﺎآرام در ﻟﻮﻟﻪ‪:‬‬
‫‪ρV.D‬‬
‫= ‪Re‬‬ ‫ﺟﻬﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻧﻮع ﺟﺮﻳﺎن در ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ از ﻋﺪد رﻳﻨﻮﻟﺪز اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ) ‪(R e‬‬
‫‪μ‬‬

‫دورهﻫﺎي آﻣﺎدﮔﻲ آزﻣﻮن ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﻧﺼﻴﺮ‬ ‫‪22‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺞ داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‬
 ‫ﻋﻤﺮان‪ /‬ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺳﻴﺎﻻت‬

‫ﺟﺮﻳﺎن آرام ‪R e < 2000‬‬

‫ﺟﺮﻳﺎن اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ‪2000 < R e < 4000‬‬
‫ﺟﺮﻳﺎن آﺷﻔﺘﻪ ‪R e < 4000‬‬
‫‪ : ρ‬داﻧﺴﻴﺘﻪ‬ ‫‪ :V‬ﺳﺮﻋﺖ‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻘﺎي ﺟﺮم‪:‬‬

‫‪dm‬‬ ‫‪dm dm2‬‬
‫= ‪=o→ 1‬‬ ‫ﺑﺮ اﺳﺎس اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن‪ ،‬ﺟﺮم ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﻃﻲ زﻣﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫‪dt‬‬ ‫‪dt‬‬ ‫‪dt‬‬
‫‪ : dm2‬ﺳﻴﺎل ﺧﺮوﺟﻲ‬ ‫‪ : dm1‬ﺳﻴﺎل ورودي‬
‫‪ → ρ1V1A1 = ρ2V2A2‬ﺛﺎﺑﺖ = ‪→ ∫ ρVdA = cte → ρ.V.A‬‬
‫‪ → Q = V1A1 = V2A2 = cte‬اﮔﺮ ﺛﺎﺑﺖ = ‪ρ‬‬
‫‪∂ (ρu) ∂ (ρv) ∂ (ρω) ∂ρ‬‬ ‫‪G G‬‬ ‫‪∂ρ‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪=D‬‬ ‫‪∇.(ρV) +‬‬ ‫‪=D‬‬ ‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ )ﺳﻴﺎل ﺗﺮاﻛﻢﭘﺬﻳﺮ و ﺟﺮﻳﺎن ﻏﻴﺮ داﺋﻤﻲ(‪.‬‬
‫‪∂x‬‬ ‫‪∂y‬‬ ‫‪∂z‬‬ ‫‪∂t‬‬ ‫‪∂t‬‬
‫‪du dv dω‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪=D‬‬ ‫اﮔﺮ ﺳﻴﺎل ﺗﺮاﻛﻢﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ )‪ (ρ = cte‬دارﻳﻢ‪.‬‬
‫‪dx dy dz‬‬
‫‪1 ∂ρ‬‬ ‫‪∂z‬‬ ‫‪∂v ∂v‬‬ ‫‪Δp‬‬
‫‪ : . + g + v + = D‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ اوﻳﻠﺮ‬ ‫‪+ gdz + v.dv = D‬‬
‫‪ρ ∂s‬‬ ‫‪∂s‬‬ ‫‪∂s ∂t‬‬ ‫‪ρ‬‬
‫‪v2 p‬‬
‫‪ : gz +‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺮﻧﻮﻟﻲ‬ ‫‪+ = cte‬‬ ‫ﻓﺮﺿﻴﺎت ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺮﻧﻮﻟﻲ‪:‬‬
‫‪2 ρ‬‬
‫‪ -1‬در اﻣﺘﺪاد ﺧﻂ ﺟﺮﻳﺎن ﺗﻚ ﺑﻌﺪي اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺟﺮﻳﺎن ﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺑﺪون اﺻﻄﻜﺎك اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﭼﮕﺎﻟﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )ﺗﺮاﻛﻢﻧﺎﭘﺬﻳﺮ(‬
‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺮﻧﻮﻟﻲ ﺑﺮاي دو ﻧﻘﻄﻪ روي ﺧﻂ ﺟﺮﻳﺎن را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬
‫‪p v2‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪v2‬‬
‫‪z1 + 1 + 1 = z2 + 2 + 2‬‬
‫‪γ 2g‬‬ ‫‪γ 2g‬‬
‫‪p‬‬ ‫‪v2‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪v2‬‬
‫‪z1 + 1 + α1 1 = z2 + 2 + α2 2 + h f‬‬ ‫اﻓﺖ اﻧﺮژي‪:‬‬
‫‪γ‬‬ ‫‪2g‬‬ ‫‪γ‬‬ ‫‪2g‬‬
‫‪3‬‬
‫⎞‪1 ⎛v‬‬
‫⎠ ‪A ∫A ⎝ V‬‬
‫=‪α‬‬ ‫‪⎜ ⎟ .dA‬‬ ‫‪ : α‬ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺼﺤﻴﺢ اﻧﺮژي ﺟﻨﺒﺸﻲ‬

‫‪ : α = 2‬ﺟﺮﻳﺎن آرام در ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ‬

‫‪ : 1/ 01 < α < 1/ 1‬ﺟﺮﻳﺎن آﺷﻔﺘﻪ در ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ‬
‫‪E.G.L‬‬
‫‪VB2‬‬
‫‪2g‬‬ ‫‪H .G.L‬‬ ‫ﺧﻄﻮط اﻧﺮژي و ﻓﺸﺎر‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫‪V‬‬ ‫‪A‬‬
‫‪p v2‬‬
‫‪2g‬‬ ‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪ :E. G. L‬ﺧﻂ ﺗﺮاز اﻧﺮژي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ‪+ z‬‬
‫‪PB‬‬ ‫‪γ 2g‬‬
‫‪PA‬‬ ‫‪γ‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪p‬‬
‫‪γ‬‬ ‫‪ :H. G. L‬ﺧﻂ ﺗﺮاز ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ‪ + z‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪γ‬‬
‫‪yB‬‬
‫‪yA‬‬ ‫‪v2‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺧﺘﻼف در ﺧﻂ ﻓﻮق ﻧﻴﺰ ﻫﺪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻮاره‬
‫‪2g‬‬

‫‪3‬‬
‫‪3‬‬
‫دورهﻫﺎي آﻣﺎدﮔﻲ آزﻣﻮن ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﻧﺼﻴﺮ‬ ‫ﺑﺴﻴﺞ داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‬
 ‫ﻋﻤﺮان‪ /‬ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ ﺳﻴﺎﻻت‬

‫در ﺟﺮﻳﺎن داﺋﻢ اﮔﺮ ﻣﻘﻄﻊ ﺟﺮﻳﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دو ﺧﻂ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻮازي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻤﭗ و ﺗﻮرﺑﻴﻦ‪:‬‬
‫‪p1‬‬ ‫‪v2‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪v2‬‬
‫‪+ z1 + 1 + h p = 2 + z2 + 2 + h f + h T‬‬ ‫‪ : h f‬اﻓﺖ اﻧﺮژي‬ ‫‪ : h p‬ﻫﺪﭘﻤﭗ‬
‫‪γ‬‬ ‫‪2g‬‬ ‫‪γ‬‬ ‫‪2g‬‬
‫‪ : h T‬ﻫﺪﺗﻮرﺑﻴﻦ‬
‫ارﺗﻔﺎع ﻛﻞ ﭘﻤﭗ‪ :‬ﻣﻘﺪار ﻗﺪرت ﻣﻔﻴﺪي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻤﭗ ﺑﻪ واﺣﺪ وزن ﺳﻴﺎل ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲﺷﻮد )‪.(H‬‬

‫‪p d − ps‬‬ ‫‪v2d − v2s‬‬

‫=‪H‬‬ ‫‪+ (z d − zs ) +‬‬ ‫‪ s‬ورودي و ‪ d‬ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪γ‬‬ ‫‪2g‬‬
‫)ﺗﻮان ﺗﻮﻟﻴﺪي(‬
‫‪ρgh.Q‬‬ ‫‪ρ‬‬
‫= ‪ η‬ﺑﺎزده ﭘﻤﭗ‬ ‫= ‪ η‬ﺑﺎزده ﺗﻮرﺑﻴﻦ‬
‫‪) ρ‬ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﻲ(‬ ‫‪ρgh.Q‬‬
‫ﻛﺎوﻳﺘﺎﺳﻴﻮن‪:‬‬
‫ﻫﺮﮔﺎه در ﺣﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺎﻳﻊ در ﭘﻤﭗ‪ ،‬ﻓﺸﺎر در ﻧﻘﻄﻪاي از ﻓﺸﺎر ﺑﺨﺎر ﻣﺎﻳﻊ در دﻣﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺒﺎبﻫﺎي ﺑﺨﺎر ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲآﻳﺪ ﻛـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﻧﻘﺎط ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻛﻤﺘﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه ﻛﺎوﻳﺘﺎﺳﻴﻮن ﻧﺎم دارد‪.‬‬
‫ارﺗﻔﺎع ﻣﺜﺒﺖ ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻜﺶ )‪:(NPSH‬‬
‫ﻫﺪ ﻻزم در ﻗﺴﻤﺖ ورودي ﭘﻤﭗ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻛﺎوﻳﺘﺎﺳﻴﻮن ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪p‬‬ ‫‪v2 p vap‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪p vap‬‬

‫‪NPSH = i + i −‬‬ ‫‪Zmax = a − (NPSH +‬‬ ‫) ‪+ hL‬‬
‫‪ρg 2g‬‬ ‫‪ρg‬‬ ‫‪γ‬‬ ‫‪γ‬‬
‫‪ : z max‬ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ارﺗﻔﺎﻋﻲ ﻛﻪ ﭘﻤﭗ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳﻄﺢ ﻣﺎﻳﻊ ﻧﺼﺐ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ : pi ; vi‬ﺳﺮﻋﺖ و ﻓﺸﺎر در ورودي ﭘﻤﭗ‬
‫‪ : h L‬اﻓﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﻴﻦ ﻣﻜﺶ و وردي ﭘﻤﭗ‬

‫ﺗﺮﻛﻴﺐ ﭘﻤﭗﻫﺎ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﭘﻤﭗ ﺳﺮي‪ :‬اﮔﺮ دﺑﻲ ﭘﻤﭗ ﻣﻨﺎﺳﺐ وﻟﻲ ﻫﺪ آن ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺮي ﺑﻪ ﻫﻢ وﺻﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪QT = Q1 = Q2‬‬ ‫‪HT = H1 + H2‬‬
‫‪ -2‬ﭘﻤﭗﻫﺎي ﻣﻮازي‪ :‬اﮔﺮ ﻫﺪ ﭘﻤﭗ ﻣﻨﺎﺳﺐ وﻟﻲ دﺑﻲ آن ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﻤﭗﻫﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮازي ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪QT = Q A + Q B‬‬ ‫‪HT = H A + H B‬‬

‫‪4‬‬
‫‪4‬‬
‫دورهﻫﺎي آﻣﺎدﮔﻲ آزﻣﻮن ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﻧﺼﻴﺮ‬ ‫ﺑﺴﻴﺞ داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‬