[SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT

BÀI TIỂU LUẬN

Đề tài: Sự sụp đổ của Lehman Brothers
GVHD: Hồ Thị Hồng Minh

Phạm Chí Khoa

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 5 năm 2018.

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 1

 [SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

DANH SÁCH NHÓM

STT HỌ VÀ TÊN MSSV

1 Phạm Thị Thu Hiền K154040324

2 Đinh Văn Hiệu K154040326

3 Trần Thị Hoa K154040331

4 Nguyễn Thị Như Nguyệt K154040357

5 Nguyễn Thị Kim Thi K154040381

6 Võ Thị Minh Thu K154040384

7 Trần Thị Cẩm Tiên K154040390

8 Nguyễn Khương Vy K154040412

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 2

 [SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 3

 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

I. TỔNG QUAN

1. Giới thiệu

Lehman Brothers là một tập đoàn chứng khoán và tập đoàn ngân hàng đầu tư
lớn thứ tư của Hoa Kỳ. Lĩnh vực chính của tập đoàn là ngân hàng đầu tư, buôn bán cổ
phiếu và trái phiếu, nghiên cứu thị trường, quản lý đầu tư, và ngân hàng tư nhân. Tập
đoàn đặt trụ sở chính ở Thành phố New York, và hai trụ sở khác ở London và Tokyo,
cũng như nhiều văn phòng đại diện khắp thế giới.

2. Quá trình phát triển và các hoạt động đầu tư

Năm 1824, Henry Lehman_người Do Thái từ Đức di cư tới Hoa Kỳ và mở một

hiệu tạp hóa có tên Cửa hàng H. Lehman tại Montgomery, Alabama. Sau đó, ông đón
hai em là Emanuel và Mayer Lehman sang và đến năm 1850 thì đổi tên cơ sở kinh
doanh của mình thành Công ty Thương mại Lehman Brothers. Thời đó, ngành trồng
bông ở Alabama rất phát triển và anh em nhà Lehman bán hàng cho khách nhưng thay
vì nhận tiền mặt lại nhận hoa bông. Việc kinh doanh hoa bông phát đạt giúp cho cơ sở
kinh doanh của anh em nhà Lehman lớn mạnh và họ quyết định mở thêm một văn
phòng tại thành phố New York là trung tâm giao dịch hoa bông lúc đó.

Năm 1855, Henry qua đời, và công việc kinh doanh do hai anh em Emanuel và
Mayer chịu trách nhiệm chính. Họ đã dùng nguồn tài chính của mình để tiến hành đầu
tư tham gia khôi phục lại bang Alabama bị tàn phá bởi cuộc nội chiến Hoa Kỳ, và thu
lời to lớn. Không bao lâu sau, anh em nhà Lehman quyết định dời trụ sở công ty mình
tới thành phố New York. Năm 1870, sở giao dịch hoa bông New York được thành lập;
và công ty của anh em nhà Lehman đã góp một tay. Năm 1884, Emanuel nhận cương
vị giám đốc sở giao dịch hoa bông nói trên. Từ đó, công ty Lehman Brother còn tham
gia vào thị trường trái phiếu phát triển đường sắt, bắt đầu hoạt động tư vấn đầu tư.

Năm 1887, công ty của anh em nhà Lehman trở thành hội viên của Sở Giao dịch
Chứng khoán New York. Năm 1899, lần đầu tiên công ty nhận bảo lãnh phát hành trái
phiếu doanh nghiệp. Sau khi con trai của Emanuel là Phillips lên làm chủ tịch công ty

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 1

 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

thì Lehman Brothers bắt đầu liên kết với Goldman Sachs và trong vòng 20 năm, liên
danh này đã nhận bảo lãnh phát hành hàng trăm trái phiếu doanh nghiệp khác nhau.

Con trai của Phillips là Robert nối nghiệp ông cha đã làm nên kỳ tích, giúp
Lehman Brother vượt qua những ngày tháng khó khăn do cuộc Đại Khủng hoảng gây
ra. Lúc ấy công ty này đã hậu thuẫn tài chính cho các nhà đầu tư cá nhân và hỗ trợ tài
chính cho các vụ sáp nhập doanh nghiệp. Sự nghiệp kinh doanh mạo hiểm của
Lehman Brothers bắt đầu từ đó.

II. SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS

Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu là cuộc khủng hoảng lớn nhất trên thế giới
kể từ sau cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất lịch sử của thế giới trong những năm 30
của thế kỷ XX, nó đã gây ra những hâụ quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế nước Mỹ
và lan rộng ra toàn cầu làm ảnh hưởng xấu đến toàn bộ hệ thống tài chính và sự tăng
trưởng của kinh tế thế giới. Hàng loạt các tổ chức tài chính phá sản với những nguyên
nhân chính là bong bóng nhà đất và việc cho vay dưới chuẩn. Lehman Brothers cũng
là một trong các ngân hàng chịu ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng này và dẫn đến phá
sản. Tuy nhiên việc phá sản của Lehman Brothers cũng xuất phát từ việc Cục dự trữ
Liên bang Mỹ Fed không chấp nhận cung cấp cho ngân hàng này khoản cứu trợ như
đã thực hiện với một số ngân hàng trước đó và các tổ chức tài chính sau này.

1. Diễn biến sự sụp đổ của Lehman Brothers

Từ năm 2006, Lehman Brothers quyết định thay đổi chính sách, đường lối để
phát triển mạnh mẽ hơn đồng thời cũng nhận về nhiều rủi ro hơn

Năm 2007, khủng hoảng địa ốc bùng nổ, Lehman Brothers bỏ tiền vào và hy
vọng sau cơn khủng hoảng sẽ lời lớn vì nghĩ đó chỉ là khủng hoảng tạm thời.

Tháng 7 năm 2007, Lehman đóng cửa BNC Mortgage - một công ty con của
Lehman Brothers đã tích cực cho vay thứ cấp đối với các dự án nhà ở và sa thải 2300
nhân viên.

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 2

 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

Năm 2008, Lehman Brothers bị lỗ nặng về vay mượn địa ốc và không bán được
các khoản cho vay về địa ốc. Riêng trong nửa đầu năm 2008, cổ phiếu của tập đoàn
này đã mất giá tới 70%. Cổ phiếu vẫn giảm trong thời gian tiếp đó cho đến ngày 12
tháng 9 năm 2008, cổ phiếu của Lehman Brothers đã giảm xuống còn $4.

Ngày 15 tháng 9 năm 2008, ngân hàng đầu tư 158 tuổi đã đệ trình hồ sơ xin phá
sản và tuyên bố phá sản với khoản nợ 613 tỷ đôla Mỹ sau khi không có công ty nào
chấp nhận mua lại. Đây là vụ phá sản ngân hàng lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.

Sự sụp đổ của Lehman Brothers khiến thị trường tài chính toàn cầu chao đảo.
Tại sàn giao dịch chứng khoán London, bắt đầu phiên giao dịch ngày ngân hàng này
sụp đổ, chỉ số FTSE giảm 56,50 điểm cơ bản. Thị trường chứng khoán ở nhiều nơi
khác cũng biến động mạnh. Điển hình ngày 16/9, thị trường chứng khoán tại Hồng
Kông giảm 5,4% và Thượng Hải giảm 4,5%, mặc dù trước đó ngân hàng trung ương
đã cắt giảm lãi suất lần đầu tiên trong 6 năm.

2. Nguyên nhân

2.1 Nguyên nhân khách quan

 Bong bóng bất động sản

Mầm mống khủng hoảng tài chính 2008 bắt đầu từ nhiều năm trước đó,
mà tiên khởi là sau vụ khủng bố tại tòa tháp đôi của Mỹ ngày 11 tháng 9
năm 2001, nhằm giúp nền kinh tế thoát khỏi trì trệ, FED đã liên tục hạ lãi
suất để thúc đẩy mở rộng đầu tư, sản xuất trở lại, theo đó các tổ chức tín
dụng cũng phải hạ lãi suất theo. Bên cạnh đó, đây cũng là thời điểm chính
phủ Mỹ khuyến khích và tạo điều kiện cho dân nghèo Mỹ có nhà ở thông
qua Fannie Mae và Freddie Mac, hai công ty này đổ vốn vào thị trường
thông qua việc mua lại các khoản cho vay mua nhà ở của các ngân hàng
thương mại, biến chúng thành chứng từ được đảm bảo bằng các khoản
vay thế chấp rồi bán cho các ngân hàng đầu tư. Một nguyên nhân nữa là
các ngân hàng thương mại biến khế ước nhận nợ của người mua nhà
thành các chứng khoán phái sinh và đẩy chúng vào thị trường thứ cấp
[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 3
 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

thông qua các nhà môi giới. Vì những xúc tác trên, thị trường chứng
khoán và bất động sản Mỹ lúc đó trở nên sôi động vô cùng, người dân có
thu nhập thấp hoặc có tín dụng không tốt đua nhau vay tiền mua nhà do
lãi suất thấp và được chính phủ hỗ trợ tích cực; nhà đầu tư nhỏ lẻ mặc dù
không hiểu chứng khoán phái sinh là gì nhưng với lợi suất cao họ vẫn đổ
tiền vào đầu tư. Điều này đã đẩy lãi suất cho vay lẫn giá bất động sản lên
cao vùn vụt làm xuất hiện kì vọng giá bất động sản sẽ liên tục tăng và vấn
đề đầu cơ trên thị trường; dẫn đến người ta chấp nhận mua nhà với giá
cao bất chấp giá trị thực và khả năng trả nợ sau này vì nếu cần thì họ sẽ
bán nhà đi để trả nợ. Hậu quả là một bong bóng đã hình thành trên thị
trường bất động sản.
 Lehman Brothers bị đầu cơ

Cổ phiếu Lehman đã bị bán khống bởi các nhà đầu cơ trên thị trường khi
họ kì vọng giá cổ phiếu Lehman sẽ giảm mạnh. Họ đã vay cổ phiếu đồng
thời mua quyền chọn bán. Tuy việc bán khống không có gì sai song nó
chính là nguyên nhân tạo ra các tin đồn sai sự thật nhằm hạ giá cổ phiếu
Lehman. Điều này làm mất lòng tin của thị trường vào Lehman và đẩy
Lehman dần rơi vào thế bất lợi. Đỉnh điểm là khi Lehman công bố kết quả
lỗ quý 2 thì các hoạt động bán khống diễn ra mạnh mẽ hơn khiến cổ phiếu
Lehman giảm sâu liên tục. Vào tháng 7/2008, cổ phiếu Lehman chỉ còn
15 USD (bằng một nửa giá trị sổ sách).

 Lehman Brothers bị “ bỏ rơi”

FED cứu Bear Stearns bằng cách cung cấp 29 tỷ USD cho JP Morgan để
mua Bear; cứu Freddie Mac và Fannie Mae bằng cách tiếp quản trực tiếp,
cứu AIG bằng việc tung ra 85 tỷ USD để mua 80% cổ phần… nhưng lại
bỏ rơi Lehman.

Lời giải thích cho điều này có lẽ bởi đây là đỉnh điểm của khủng hoảng
nên hầu hết các định chế tài chính trong thị trường đều đang có nguy cơ
sụp đổ, nếu FED cứu tất cả sẽ để lại một tiền lệ rất xấu sẽ khuyến khích

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 4

 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

các tập đoàn thẳng tay đầu tư vào các hoạt động rủi ro cao sau này, nên
FED phải cân nhắc để cứu ai bỏ ai mà Lehman là kẻ đã không may mắn.
Freddie Mac, Fannie Mae với tư cách là 2 tập đoàn hoạt động được Chính
phủ bảo lãnh nhằm cung cấp tín dụng bất động sản cho người dân, do đó
2 tập đoàn này không thể chết. AIG là tập đoàn bảo hiểm lớn, cung cấp
hàng triệu hợp đồng bảo hiểm cho người dân với số tài sản khổng lồ trên
1,000 tỷ USD nên AIG cũng không phải là lựa chọn phù hợp đi hy sinh

2.2 Nguyên nhân chủ quan

 Các quyết định kinh doanh rủi ro

Ta đã biết ngân hàng đầu tư là một định chế tài chính có mức độ rủi ro rất
cao và kiếm tiền thông qua quản trị rủi ro. Nếu nhà điều hành có chiến
lược quản trị hiệu quả sẽ mang lại khoản lợi nhuận khổng lồ nhưng nếu
thiếu cẩn trọng dù chỉ là một chút cũng để lại hậu quả khó lường.
Cái chết thảm của Lehman cũng mơn chớm từ chính những quyết định sai
lầm quá tham vọng của CEO. Chủ tịch của Lehman, Dick Fuld, vốn là
người thận trọng, được đánh giá là người có chiến lược quản trị rủi ro tốt
nhất phố Wall, đã giúp Lehman vượt qua cuộc khủng hoảng năm 1998
với sự sụp đổ của quỹ đầu cơ “Long-Term Capital Management” là một
khách hàng lớn của Lehman. Tuy nhiên sự bùng nổ kinh tế toàn cầu đã
khiến ông thay đổi chiến lược kinh doanh của Lehman sang các hoạt động
rủi ro hơn trong đó có bất động sản.

Nắm bắt nhu cầu vốn lớn của người dân (muốn vay tiền mua nhà ở) cũng
như của các nhà đầu cơ đang tích cực kiếm lời do giá bất động sản tăng
liên tục, Lehman đã “mạnh tay vung tiền” cấp tín dụng dưới chuẩn
cho hàng loạt khách hàng để đổi lấy lãi suất cao. Để tạo thanh khoản
cho khối tài sản cho vay trên, Lehman cũng như các ngân hàng đầu tư
khác sử dụng các phát minh tài chính mà cụ thể là nghiệp vụ chứng khoán

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 5

 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

hóa, biến các khoản cho vay mua bất động sản thành các gói trái phiếu có
gốc bất động sản đẩy rủi ro (MBS, MBO, CDO) cung cấp cho thị trường.

Khi nền kinh tế đi xuống, người vay tiền mua nhà không trả được các
khoản vay thì rủi ro tín dụng được chuyển sang các gói trái phiếu này –
trái phiếu có tài sản đảm bảo là bất động sản. Khủng hoảng càng gia tăng,
khả năng trả nợ vay của người dân càng giảm, ngân hàng phát mại tài sản
đảm bảo càng nhiều làm giá bất động sản càng giảm. Điều này có nghĩa
giá trị tài sản đảm bảo của trái phiếu càng giảm và rủi ro tín dụng càng
tăng.

Vòng xoáy khủng hoảng cứ tiếp tục như vậy làm cho giá chứng khoán sụt
giảm mạnh. Lúc này khủng hoảng tín dụng dưới chuẩn đang lan sang tín
dụng trên chuẩn và toàn bộ thị trường tín dụng nói chung. Các ngân hàng
đầu tư mặc dù không nắm giữ toàn bộ rủi ro nhưng cũng trực tiếp hoặc
gián tiếp duy trì một số danh mục chứng khoán liên quan đến bất động
sản. Hậu quả là hàng loạt ngân hàng đầu tư lần lượt báo cáo các khoản lỗ
kinh doanh. Quý 2 năm 2008, lần đầu tiên trong hơn 150 năm hoạt động,
Lehman báo lỗ 2,8 tỷ USD.

Ngoài các gói trái phiếu liên quan đến bất động sản, Lehman còn đầu
tư trực tiếp hoặc gián tiếp vào bất động sản thương mại. Lehman đã
cấu trúc các giao dịch này thông qua cung cấp vốn nợ và vốn chủ sở hữu
cho các công ty con, công ty liên doanh đầu tư bất động sản. Cuối tháng
8/2008, Lehman sở hữu khoảng 52 tỷ USD liên quan đến bất động sản
trong đó 24 tỷ USD chứng khoán bất động sản nhà ở, 17 tỷ USD chứng
khoán bất động sản thương mại và 11 tỷ đầu tư trực tiếp. So với tương
quan tổng tài sản khoảng 600 tỷ USD và vốn chủ khoảng 20 tỷ USD thì
đây là một danh mục lớn. Khi thị trường bất động sản đi xuống thì các giá
trị bất động sản thương mại này cũng sụp giảm theo.

 Giải quyết khủng hoảng do dự, thiếu sáng suốt

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 6

 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

Vấn đề của Lehman không mới và đã được cảnh báo trong một thời gian
dài. Khủng hoảng ập tới, hàng loạt định chế tài chính báo lỗ, và mạnh mẽ
nhất là sự ra đi của Bear Stearns. Lúc đó, ban lãnh đạo Lehman cũng đã
thực hiện cơ cấu lại bảng cân đối nhằm giảm hệ số đòn bẩy tài chính và
áp lực lên vốn. Trong quý 2 và quý 3, quy mô tài sản của Lehman giảm
khoảng 150 tỷ USD, riêng trong quý 3, giảm được 17 tỷ USD tài sản rủi
ro liên quan đến bất động sản.
Tuy nhiên, Lehman đã ít nhất 3 lần bỏ qua cơ hội tự cứu mình. Sau khi
Bear Steans thất thủ, Lehman đã phát hành cổ phiếu vừa phổ thông vừa
ưu đãi để gia tăng tiềm lực tài chính, chống đỡ lại áp lực thị trường. Điều
đáng tiếc là tỷ lệ đăng ký mua cổ phiếu vượt xa so với số vốn huy động
dự tính nhưng cả hai lần đều bị Lehman từ chối bán vì cho rằng như thế là
đủ. Và đáng đau lòng nhất là khi kết quả quý 3 chuẩn bị đến ngày công bố

và bị thị trường đồn đoán lỗ nặng Lehman mới thực sự “sáng mắt” mà ráo
riết tìm nhà đầu tư chiến lược để bán 25% ngân hàng. Nhưng những bất
đồng về giá đã khiến quá trình thương thuyết thất bại, không lâu sau đó
Lehman nộp đơn xin phá sản.

 Vi phạm đạo đức kinh doanh – thủ thuật kế toán

Từ giữa năm 2007 đến giữa năm 2008 - đúng vào giai đoạn thị trường tài
chính phố Wall tăng cường mối quan ngại về tình trạng áp dụng thái quá
đòn bẩy tài chính của các ngân hàng đầu tư. Các ngân hàng lớn, bao gồm
cả Lehman Brothers, đang đứng trước sức ép phải giảm bớt quy mô tài
sản. Tuy nhiên, một thực tế lúc đó tài sản do Lehman nắm giữ đang dần
mất tính thanh khoản do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng cho vay mua
nhà dưới chuẩn. Do đó, lãnh đạo của Lehman đã sử dụng Repo 105 như là
một giải pháp tức thời. Ngoài nguyên nhân trên, việc sử dụng Repo 105
còn để giảm hệ số nợ, nhằm duy trì hệ số tín nhiệm S&P vì Lehman cho
rằng Hãng xếp hạng tín nhiệm S&P đánh giá các ngân hàng chủ yếu dựa
trên hệ số nợ.

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 7

 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

Repo 105 là hợp đồng mua lại của Lehman, trong đó Lehman sẽ chuyển
giao chứng khoán đầu tư của mình cho đối tác như một khoản ký quỹ để
vay tiền ngắn hạn, đồng thời cam kết trả lại tiền kèm lãi suất và nhận lại
chứng khoán ký quỹ tại một thời điểm cụ thể trong tương lai. Repo 105
tương tự như giao dịch Repo truyền thống, một dạng nghiệp vụ tài trợ
nhằm giải quyết nhu cầu thanh khoản trong ngắn hạn. Kỳ hạn của Repo
105 trung bình khoảng từ 7 đến 10 ngày

Lợi dụng kẽ hở trong quy định chuẩn mực kế toán số 140 (“SFAS 140”),
Lehman đã công bố ra công chúng rằng giao dịch Repo 105 được ghi
nhận như một nghiệp vụ tài trợ nhưng thực tế ngân hàng lại hạch toán nó
là một khoản doanh thu (nhưng thực chất giao dịch này không đủ điều
kiện thỏa mãn ghi nhận doanh thu của SFAS 140). Thủ thuật trên đã giúp
Lehman qua mặt được không chỉ hàng nghìn nhà đầu tư trên thế giới mà
thậm chí cả cơ quan kiểm toán nội bộ lẫn kiểm toán nhà nước. Theo đó
khoản mục tiền mặt tăng lên chính bằng khoản chứng khoán đầu tư giảm
đi, lúc này tổng tài sản và hệ số nợ, hệ số đòn bẩy tài chính không thay
đổi. Ngay sau đó Lehman dùng tiền mặt tăng lên đó để trả nợ vay ngắn
hạn dẫn đến kết quả tổng tài sản và hệ số nợ giảm xuống. Điểm mấu chốt
là thời gian đáo hạn của Repo 105 kéo dài từ cuối qúy trước đến đầu quý
sau nên trên bảng cân đối hàng quý, hệ số đòn bẩy tài chính và hệ số nợ
đều thấp hơn so với thực tế. Nhưng “cái kim trong bọc cũng có ngày lòi
ra”, Repo 105 được áp dụng trong gần một năm đụng phải biến động
mạnh của thị trường bất động sản đang chao đảo lan rộng lúc bấy giờ đã
khiền Lehman mất dần tính thanh khoản, trong lúc “dầu sôi lửa bỏng” ấy,
cứu cánh duy nhất là được viện trợ bởi chính phủ nhưng Lehman lại bị bỏ
rơi.

III. BÀI HỌC

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 8

 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

Sự sụp đổ của Lehman Brothers được coi là không thể tưởng tượng, nhưng nó đã
xảy ra. Mỗi lần nền kinh tế trải qua khủng hoảng là lúc các công ty còn sống sót trụ lại
rút ra cho mình những bài học kinh nghiệm để tránh đi vào vết xe đổ của các công ty
đi trước. Trong phạm vi bài tiểu luận này, nhóm xin đưa ra những bài học dựa trên
những nguyên nhân đã nêu về việc sụp đổ của đế chế “Lehmon Brothers” như sau:

 Chiến lược kinh doanh kết hợp với quản trị rủi ro

Các công ty tài chính hoạt động trên một phạm vi rộng với nhiều dòng sản phẩm
khác nhau, do đó khó có được cái nhìn toàn diện về các rủi ro. Doanh nghiệp cần xây
dựng hệ thống quản trị rủi ro riêng, ban quản trị phải cân nhắc, xác định mức độ rủi ro
tương ứng với khả năng của doanh nghiệp.

Ngân hàng đầu tư phải đối mặt với nhiều loại rủi ro, trong đó vấn đề mà Lehman
gặp phải chính là rủi ro tín dụng, rủi ro từ thị trường bất động sản cùng với khả năng
thanh khoản kém. Vì vậy, cần đánh giá và quản trị hiệu quả rủi ro thanh khoản: Ban
lãnh đạo phải có cái nhìn hàng ngày về vị thế đầu tư, quan điểm về rủi ro thanh khoản,
cũng như có kế hoạch ứng phó với tình hình thanh khoản của các loại tài sản nhằm
đảm bảo khả năng thanh toán và an toàn tài chính. Doanh nghiệp phải hiểu và giám sát
rủi ro từ đối tác, rủi ro thị trường và rủi ro tín dụng, đặc biệt là các rủi ro liên quan đến
các giao dịch phái sinh hay repo.

 Cách thức giải quyết khủng hoảng

Lehman do không đánh giá được mức độ nghiêm trọng của tình hình nên đã
không quyết đoán trong xử lý. Việc bỏ lỡ các cơ hội tự giải cứu và đẩy mình vào thế
chân tường là điều đáng tiếc. Do vậy, Ban quản trị công ty phải có tầm nhìn cũng như
khả năng quyết định nhanh chóng khi thị trường biến động gây bất lợi cho công ty.

 Thông tin và sự minh bạch trong hoạt động định mức tín nhiệm

Nguyên nhân chính dẫn đến khủng hoảng tài chính cũng như sự sụp đổ của
Lehman Brothers chính là bất ổn từ thị trường bất động sản kéo theo thị trường CDO
(nghĩa vụ nợ có thế chấp, là một loại công cụ tài chính, do các công ty tài chính kết

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 9

 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

hợp các chứng khoán có tài sản thế chấp như vay mua nhà trả góp thành các danh mục
rồi lại chia nhỏ các danh mục này ra theo mức độ rủi ro và bán ra bên ngoài) đóng
băng. Mấu chốt chính là CDO được hình thành từ các khoản vay dưới chuẩn nhưng
được các tổ chức xếp hạng tín dụng xếp ở mức AAA - mức đánh giá tín dụng cao
nhất. Điều này có thể dễ dàng giải thích vì các tổ chức này thu được một khoản phí
lớn từ hoạt động “tư vấn”.

Để giám sát liệu công ty định mức tín nhiệm có liên kết với ngân hàng đầu tư để
che giấu rủi ro hay không phải cần đến các quy định của nhà nước hạn chế vai trò của
các công ty định mức này đối với các nghiệp vụ quan trọng.

 Thận trọng

Bài học không thể bỏ qua ở đây là sự thận trọng của ngừi đứng đầu. Lehman đã
vô cùng mạo hiểm khi lao đầu vào các khoản đầu tư bất động sản ở thời điểm bong
bóng bất động sản vỡ tan và các nhà đầu tư khác đều e dè. Đồng thời, Lehman cũng
quá liều lĩnh khi xem thường các con số phân tích về tình trạng của thị trường cũng
như tình trạng của tập đoàn mình, không ý thức được hết sự nghiêm trọng của vấn đề
mà dám chấp nhận rủi ro lớn để tìm kiếm lợi nhuận vượt trội.

Nhà quản trị doanh nghiệp khôn ngoan rất cần sự mạo hiểm nhưng song song đó “thận
trọng” là điều nhất thiết không thể bỏ qua nếu muốn đi xa hơn trong tương lai.

 Sử dụng đòn bẩy tài chính một cách hợp lý

Lehman đã sử dụng quá nhiều đòn bẩy tài chính kết hợp đầu tư rủi ro liên tục
“phình ra”, dùng phần lớn khoản tiền này đầu tư vào các loại tài sản có chất lượng
đáng ngờ, đồng thời Lehman đã tăng gấp đôi số tiền đầu tư vào các loại chứng khoán
phái sinh phát hành dựa trên nợ cầm cố, đi ngược với xu hướng cắt giảm hoạt động
này trong lúc khủng hoảng tín dụng mỗi lúc thêm trầm trọng. Với đà leo thang của
khủng hoảng, bong bóng bất động sản vỡ, giá chứng khoán giảm liên tục… Lehman
đã gánh một khoản lỗ cực đậm lên đến 613 tỷ USD, không thể huy động được vốn và
cuối cùng là công bố phá sản. Do đó, vấn đề dùng đòn bẩy kết hợp với chiến lược đầu
tư hợp lý cần được xem xét và tính toán một cách thật sự kỹ lưỡng
[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 10
 SỰ SỤP ĐỔ CỦA LEHMAN BROTHERS] May 1, 2018

 Chính phủ không phải ông “BỤT”

Chính phủ không phải lúc nào cũng phải giải cứu tất cả các tổ chức tài chính lớn.
Các ngân hàng lớn cho rằng chính phủ sẽ giải cứu họ, và họ đã ngày mạo hiểm và rủi
ro hơn bao giờ hết. Họ đang tạo ra những khoản lợi nhuận khổng lồ - những khoản lợi
nhuận mà một ngày nào đó có thể biến thành lỗ. Khi khủng hoảng ập đến, rủi ro hệ
thống tăng cao, Chính phủ cũng sẽ phải khó khăn để chống chọi và không thể chờ đến
sự giúp đỡ từ họ. Nếu như các tổ chức chấp nhận rủi ro thì phải được phép sụp đổ.

Nguồn: https://vi.wikipedia.org/wiki/Lehman_Brothers

https://www.lovemoney.com/news/3909/why-lehman-brothers-collapsed

https://www.investopedia.com/articles/economics/09/lehman-brothers-collapse.asp

https://www.independent.co.uk/news/business/analysis-and-features/crash-of-a-titan-
the-inside-story-of-the-fall-of-lehman-brothers-1782714.html

http://vics.vn/TinTuc/TinKinhTe/47660/chan-tuong-ve-su-sup-do-cua-lehman-
brothers.aspx

http://cafef.vn/tai-chinh-quoc-te/gian-lan-ke-toan-trong-vu-pha-san-cua-lehman-
brothers-20100320122028346.chn

[Type the company name] | Error! No text of specified style in document. 11