SOSYAL HİZMET ETİĞİ VE DEĞERLERİ

FREDERIC G. REAMER
 SOSYAL HİZMET ETİĞİ VE DEĞERLERİ
Frederic G. Reamer
Nika Yayınevi - 63
Ural Nadir Kitaplığı -1
1. Baskı: Şubat 2018
ISBN: 978-605-9386-17-3
Yayın Yönetmeni: Bülent Özçelik
Dizi Editörü: Durdu Baran Çiftci
Çeviri Editörü: Prof. Dr. Hakan Acar
Çevirenler:
Prof. Dr. Hakan Acar
Prof. Dr. Yüksel Baykara Acar
Durdu Baran Çiftci
Nupelda Yüce
Ezgi Yaman
Sinem Arıkan
Elvan Atamtürk
Cihan Aslan
Nurgül Certel
Menekşe Sözbilir
Kapak Tasarım: Leyla Çelik
Sayfa Düzeni: İlhan Ulusoy

Bu kitabın basım, yayın, satış hakları © Fita İnş. Müh. Pet. Mat. Bas. ve Yay. İml. San. Tic. Ltd.
Şti.’ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, mekanik, elektronik,
manyetik ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz. Nika Yayınevi Fita İnş. Müh. Pet. Mat.
Bas. ve Yay. İml. San. Tic. Ltd. Şti.’nin markasıdır.

Baskı ve Cilt: Bizim Büro

Sertifika No: 26649
Sanayi 1. Cad. Sedef Sok. No: 6/1 İskitler/Ankara
T: 0 312 229 99 28

Sertifika No: 26357

Yüksel Cad. No: 30/8 Kızılay-Ankara
T: 0312 433 71 15
web: www.nikayayinevi.com e-posta: info@nikayayinevi.com
 SOSYAL HİZMET
ETİĞİ VE DEĞERLERİ
FREDERIC G. REAMER
İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ.....................................................................................................9

TÜRKÇE BASKIYA ÖNSÖZ.........................................................................13

1. BÖLÜM
Sosyal Hizmet Etiği ve Değerlerine Genel Bir Bakış..................................17
Sosyal Hizmet Değerleri ve Etik: Temel Konular ............................... 19
Sosyal Hizmet Değerleri ve Etiğinin Dönüşümü................................. 20
Ahlaki Dönem.................................................................................... 21
Değerler Dönemi............................................................................... 22
Etik Kuram ve Karar Alma Dönemi.................................................... 23
Etik Standartlar ve Risk Yönetimi Dönemi......................................... 26
Tartışma Soruları............................................................................... 27

2. BÖLÜM
Sosyal Hizmet Değerleri..........................................................................29
Sosyal Hizmette Değerlerin Doğası.................................................... 30
Sosyal Hizmetin Görevi: Meslekteki Odak Değerler.......................... 34
Ataerkil (Paternalistik) Yönelim......................................................... 37
Sosyal Adalet Yönelimi...................................................................... 38
İnançsal Yönelim................................................................................ 38
Klinik Yönelim .................................................................................. 38
Savunmacı Yönelim........................................................................... 39
Gelenek dışı Yönelim......................................................................... 39
Sosyal Hizmet Uygulamasında Değer Tipolojisi................................. 40
Sosyal Hizmet Değerlerinin Etkisi...................................................... 47
Temel Mesleki Değerler .................................................................... 50
 Bireysel ve Mesleki Değerleri Uzlaştırma.......................................... 52
Kültürel ve Dini Değerler ................................................................. 54
Özgür İrade ve Belirlemecilik Arasındaki Gerilim.............................. 60
Sosyal Hizmet Değerlerine Meydan Okuma...................................... 61
Değerlerden Eylemlere...................................................................... 62
Tartışma Soruları............................................................................... 64

3. BÖLÜM
Etik İkilemler ve Karar Verme..................................................................65
Bir Çerceve........................................................................................ 65
Etik Kurallar/Kodlar .......................................................................... 67
Güncel NASW Etik Yasası................................................................... 71
Müracaatçıya Karşı Etik Sorumluluklar.............................................. 77
Meslektaşlara Karşı Sorumluluk........................................................ 81
Uygulama Alanlarındaki Etik Sorumluluklar...................................... 82
Profesyonel Olarak Etik Sorumluluklar ............................................. 84
Mesleğe Yönelik Etik Sorumluluklar ................................................. 85
Topluma Yönelik Etik Sorumluluk...................................................... 86
Etik İkilemlerin Çözümü..................................................................... 87
Etik Teorisine Genel Bir Bakış............................................................ 90
Etik Karar Verme Süreci................................................................... 100
Etik Karar Verme Çerçevesi............................................................. 100
Anayasa Hukuku.............................................................................. 107
Yasal Hukuk..................................................................................... 107
Düzenleyici Yasalar (Mevzuat)......................................................... 108
Mahkeme Kararları.......................................................................... 108
Kararnameler/ Kanun Hükmünde Kararnameler............................. 109
Tartışma Soruları............................................................................. 118

4. BÖLÜM
Sosyal Hizmette Etik İkilemler: Klinik Uygulama....................................119
Kişisel Bilgilerin Gizliliği ve Mahremiyet.......................................... 119
Kendi Kaderini Tayin ve Paternalizm................................................ 134
 Sadakat İkilemi................................................................................ 139
Mesleki Sınırlar, İkili İlişkiler ve Çıkar Çatışmaları............................ 145
Uzmanın Kendini Açması................................................................. 153
Kırsalda ve Küçük Topluluklarda Sınırların Yönetimi........................ 156
Yeni Gelişen Etik Zorluklar:
Sosyal Medya ve Elektronik Haberleşme......................................... 158
Sosyal Paylaşım Siteleri................................................................... 160
Arama Motorları.............................................................................. 160
E-Posta ve Kısa Mesajlaşma............................................................. 160
Konuma Dayalı Hizmetler................................................................ 161
Tüketici İnceleme Siteleri................................................................ 161
Mesleki ve Kişisel Değerler.............................................................. 163
Tartışma Soruları............................................................................. 171

5. BÖLÜM
Sosyal Hizmette Etik İkilemler: Makro Uygulama..................................173
Sınırlı Kaynakların Paylaşımı............................................................ 173
Sosyal Refah İçin Hükümet ve Özel Sektörün Sorumluluğu............. 181
Yönetmeliklere ve Yasalara Uygunluk.............................................. 189
Örgütsel Etik ................................................................................... 192
Araştırma ve Değerlendirme........................................................... 196
Aldatmanın Kullanımı...................................................................... 201
Etik Olmayan Davranışı Bildirme..................................................... 204
Tartışma Soruları............................................................................. 208

6. BÖLÜM
Mesleki Hata ve Etik Olmayan Tavır......................................................209
Önleme Stratejileri.......................................................................... 209
Sosyal Hizmet Uzmanlarının Yargılanması:
Etik Şikayetler ve Davalar................................................................ 211
Gizlilik ve Mahremiyet..................................................................... 214
Bilgilendirilmiş Onam, Hizmet Sunumu ve Sınır İhlalleri................. 222
Süpervizyon: Müracaatçı ve Personel.............................................. 228
Danışma, Yönlendirme/Sevk, Kayıt.................................................. 230
 Yanıltma/Hile ve Sahtekârlık........................................................... 233
Hizmetin Sonlandırılması................................................................ 236
Tükenmişlik İçinde Olan Sosyal Hizmet Uzmanları.......................... 240
Etik Denetim ................................................................................... 244
Tartışma Soruları............................................................................. 247

SONSÖZ
Sonsöz: Geleceğin Gündemi..................................................................249

KAYNAKÇA............................................................................................255
ÖNSÖZ
Çeviren: Prof. Dr. Hakan Acar

Sosyal hizmet uzmanlarının mesleki etik ve değerlere ilişkin kavrayışları

son yıllarda bir hayli gelişmiştir. Mesleğin ilk yıllarında sosyal hizmet
uzmanlarının öncelikli hedefi sosyal hizmetin misyonunun temelleneceği
bir değerler listesi geliştirmekti. Mesleğin gelişmesiyle birlikte rafine hale
gelen mesleki değerler sosyal hizmet uzmanlarına kariyerleri boyunca
kullanacakları üstün bir anlam ve amaç vermiştir. Sosyal hizmetin savun-
masız ve baskı altındaki nüfus gruplarına ve bireyin refahı ve sosyal ada-
lete ilişkin süregelen taahhüdü mesleğin zengin değer temelinin üzerinde
şekillenmektedir.
Sosyal hizmet uzmanlarının değer ve etiğe ilişkin görüşleri zamanla
çarpıcı bir biçimde değişmiştir. Belki; sosyal hizmet uzmanlarının şu anda
değer ve etiğe, birkaç farklı mercekten baktığını söylemek daha doğru
olacaktır. Bu merceklerin açıları kültürel gelişmeler ve eğilimlere göre dö-
nemsel olarak değişmektedir. Sosyal hizmet uzmanları, günümüzde, ken-
dilerinden önceki meslektaşlarının muhtemelen tahmin bile edemeyeceği
değer ve etik ile ilişkili sorunlarla karşı karşıyadır. 20. Yüzyılın ilk yılla-
rındaki hangi sosyal hizmet uzmanı AIDS krizi nedeniyle veya Facebook,
e-posta ve diğer internet araçlarının kullanımı nedeniyle ortaya çıkan özel
hayatın korunması ve gizlilik sorunları üzerine yapılan tartışmanın bü-
yüklüğünü tahmin edebilirdi? 1930’lardaki hangi sosyal hizmet uzmanı
bazı müracaatçıların elektronik izlenmesi veya yenilikçi psikofarmokoloji
uygulamaları nedeniyle ortaya çıkan etik sorunları veya ölmek üzere olan
bir müracaatçının kurtarılması için yapay organların/hayvan organlarının
kullanılmasında sosyal hizmet uzmanlarının rolü hakkındaki etik tartış-
maları tahmin edebilirdi?
1970’lerden itibaren artan sayıda sosyal hizmet akademisyeni ve sos-
yal hizmet uzmanı mesleki etik ve değer üzerine çalışmakta, araştırmakta
ve tartışmaktadır. Sosyal hizmette mesleki değer ve etik üzerine literatür,
mesleki konferanslardaki sunumlar, lisans ve yüksek lisans programla-
rındaki dersler hızlı bir biçimde yaygınlaşmıştır. Günümüzdeki öğrenci-
ler ve sosyal hizmet uzmanlarının mesleki değer ve etik ile ilişkili bilgi ve
eğitime erişme olanaklarıönceki meslektaşlarına göre çok daha fazladır.
Aslında sosyal hizmette mesleki etik ve değerler ile ilgili konulara ilişkin
çalışmaların katlanarak arttığını söylemek abartı olmayacaktır.
10 Önsöz

Bu durum diğer meslekler için de geçerlidir. Gazetecilik, tıp, mühen-

dislik, muhasebe, ticaret, hukuk, psikoloji ve hemşirelik gibi birbirinden
çok farklı mesleklerde uygulayıcılar ve akademisyenler değer ve etik ko-
nusu üzerine artan bir dikkat sergilemektedir. Kısa bir şekilde açıklaya-
cağım birçok nedenden dolayı bu mesleklerin üyeleri bu konuların kritik
önemini ve uygulayıcının çalışma süreci ile yakın ilişkisini anlamışlardır.
Sosyal hizmette ve diğer mesleklerde değerler ve etikle ilişkili çok çe-
şitli sorunlar, amacı bu alanlarda çalışan meslek elemanlarının sorunlarını
tanımlamak ve araştırmak olan saha çalışmalarının yapılmasıyla görünür
hale gelmiştir. Uygulamalı etik ve meslek etiği, büyük ölçüde tıp ve sağlık
bakımında artan etik sorunların bir sonucu olarak 1970’lerde şekillenmeye
başlamıştır. O tarihten itibaren akademisyenler ve uygulayıcılar; değerler
ve etiğin meslekleriyle ilişkisini araştırdılar, mesleklerindeki etik sorun-
ları tartıştılar, mesleki uygulamada ortaya çıkan etik ikilemler, etik kav-
ramlar ve kuramların ilişkisini inceleyerek bu alanlarda eğitim ve mesleki
eğitim olanaklarını geliştirdiler.
Bu durum sosyal hizmet için de geçerlidir. Sosyal hizmet değerleri ve
etiği üzerine literatürün büyük bölümü 1970’lerin ortasından sonra yazıl-
mıştır. Bu tarihten önce yayınlanan önemli çalışmalar olsa da konu üzerine
yapılan derinlemesine incelemelerin birçoğu bu tarihten sonra gerçekleş-
tirilmiştir. 1970’lerden itibaren değer ve etik üzerine mesleki konferans-
larda çok sayıda bildiri sunulmuş, sosyal hizmet kurumlarında eğitimler
düzenlenmiş, lisans ve yüksek lisans programlarına dersler eklenmiştir.
Böylece; günümüzün sosyal hizmet uzmanları geçmişteki meslektaş-
larından çok daha fazla etik ve değerlerle ilişkili enformasyon ve bilgiye
erişebilmektedir. Zaman hızla değişmektedir. Mesleki literatür de bu hıza
yetişmelidir. Çağdaş sosyal hizmet uzmanları mesleki değerler ve etik ile
ilgili gelişen bilgi bütününden ve uygulayıcıların karşılaştıkları etik sorun
ve güçlüklerden haberdar olmalıdır.
“Sosyal Hizmet Etiği ve Değerleri” kitabı bu amaçla yazılmıştır. Bu ki-
tap sosyal hizmet uzmanlarına mesleki etik ve değerlerle ilişkili sosyal
hizmet değerlerinin doğası, etik ikilemler, karar alma ve etik risk yöneti-
mi gibi en kritik ve yaşamsal konulara ilişkin kısa ama geniş kapsamlı bir
bakış açısı sağlamak amacıyla tasarlanmıştır.
Kitap; okuyucunun, günümüzde sosyal hizmet uzmanlarının karşılaş-
tığı, değerler ve etiği de kapsayan karmaşık sorunları tanımlayabilmesi ve
tetkik etmesi için ihtiyaç duyduğu temel kavramlara ilişkin bilgi vermek-
tedir.
 Önsöz 11

1. Bölüm; sosyal hizmette etik ve değerlerle ilişkili konulara genel bir

bakış sağlar ve bu konuların mesleki literatürde ele alınışını tarihsel bir
bakış açısıyla irdeler. 2. Bölüm’de birinci bölümü takiben sosyal hizmetin
temel değerlerinin doğası ve mesleğin değer temelinin klinik uygulama
ile (bireylere, çiftlere, ailelere ve küçük gruplara hizmet sunumu) ve mak-
ro uygulama (kurum idaresi ve yönetim, sosyal savunuculuk, toplum ör-
gütlenmesi ve politika uygulaması) ile ilişkisi üzerine derinlemesine bir
inceleme yer almaktadır.
Bu kitabın önemli bir bölümü sosyal hizmette karmaşık etik ikilem-
ler konusuna ayrılmıştır. Bunlar; sosyal hizmet uzmanlarının çatışan etik
sorumluluklar, zorunluluklar ve dikkate değer anlaşmazlık ve tartışma
yaratan koşullarda yaşadıkları güçlüklerdir. 3. Bölüm etik ikilemleri dü-
şünmek, incelemek ve güç etik kararlar vermek için kavramsal bir çerçeve
sunar. Bu bölümde sosyal hizmet uzmanlarının etik karar alma süreçleri-
ne yardımcı olacak uygulama taslaklarına ve kavramlarına yer verilecek-
tir. Bu bölümde ayrıca Amerikan Sosyal Hizmet Uzmanları Birliği/ABD,
NASW (NationalAssociation of Social Workers) Etik İlkeleri’nin güncel
versiyonu (2008)’nun geniş bir sunumu ve özeti de bulunmaktadır.
4. ve 5. Bölümler sosyal hizmette belirli etik ikilemlere genel bir bakış
sağlamaktadır. Dördüncü bölüm bireylerle, çiftlerle, ailelerle ve küçük grup-
larla klinik uygulamada etik ikilemlere odaklanırken beşinci bölüm makro
uygulamada ortaya çıkan etik ikilemleri (sosyal hizmet yönetimi, sosyal sa-
vunuculuk, toplum çalışması, sosyal refah politikası) ele almaktadır.
Sosyal hizmetin değerleri ve etik ilkelerini kapsayan konulardan ba-
zıları “yanlış uygulama, etik olmayan davranışlar ve mesleki ihmaldir”.
Sosyal hizmet uzmanları bazen etikle ilişkili ihmal, görevi ihmal (örne-
ğin mesleki sınırların etik olmayan yönetimi veya gizliliğin uygunsuz
biçimde ihlal edilmesi), gibi etik şikâyetler veya yasal soruşturmalar ile
karşılaşabilirler. Bazı durumlarda sosyal hizmet uzmanları suçlanabilir
ve mahkûm olabilirler (örneğin: müracaatçıyla cinsel ilişki, sunulmayan
hizmetleri faturalandırmak vb). İyi haber ise bu tür sorunların çoğunlu-
ğunun önlenebilir olmasıdır. Böylece 6. Bölüm okuyucuya mesleki suiisti-
malin doğasına ve sosyal hizmet uzmanlarının etik şikâyetler ve soruştur-
malarla karşı karşıya kalabilecekleri durumlara, sık görülen sorunlara ve
çeşitli önleme stratejilerine ilişkin bilgiler sunar.
Sosyal hizmet etiği ve değerleri olgunlaşmıştır. Sosyal hizmetin soylu
misyonuna ilişkin bir giriş bölümüyle birlikte okuyucuya sunmak bir ay-
rıcalıktır.
 Frederic G. Reamer
TÜRKÇE BASKIYA ÖNSÖZ
Çeviren: S. Erdem Türközü

Dünya çapında sosyal hizmet etiğinin evrimi meslekteki en dikkate değer

gelişmelerden biridir. Sosyal hizmet resmi olarak ondokuzuncu yüzyılın
sonunda başladı. O zamandan bu yana sosyal hizmet uzmanlarının etik
sorunları kavrayışı önemli ölçüde olgunlaştı.
Sosyal hizmetin ilk yıllarında, ondokuzuncu yüzyılın sonu ve yirminci
yüzyılın başında, meslek, uygulayıcıların etiğinden ziyade müracaatçıla-
rın ahlakına daha fazla odaklanmıştı. Sosyal hizmetin başlangıçtaki birçok
tartışması, yoksulluk, işsizlik, alkol kullanımı ya da hastalıklarla müca-
dele eden müracaatçıların ahlakî karakteri hakkındaki endişelere atıflar
içerir. “Mesleki etik” ifadesi yoktu. Bu dönemde müracaatçıların ahlakı
üzerine tartışmaların bir kısmı, ataerkil (paternalistik) bir tona sahipti.
Sosyal hizmet olgunlaştıkça, az sayıda akademisyen ve uyguyıcı, mü-
racaatçının haysiyeti, öz değeri, kendi kaderini belirleme hakkı ve gizlilik
gibi mesleğin merkezindeki değerleri, keşfetmeye ve yazmaya başladı. Bu
önemli tartışmalar, özellikle mesleğin değerleriyle toplumun değerleri
arasında ve müracaatçıların değerleriyle sosyal hizmet uzmanının
değerleri arasında bir çatışma olduğunda, sosyal hizmetin merkezi değer-
lerinin içerimlerine odaklandı.
Özellikle 1960’lardaki ve 1970’li yılların başındaki siyasal ve toplum-
sal olaylar sırasında, birçok sosyal hizmet yazarı, sosyal hizmet değerleri
ile yurttaş haklarını, kadın haklarını, hasta haklarını, sosyal refah hakkı-
nı, ayrımcılığı ve kürtajı kuşatan zamanın ihtilafları arasındaki karmaşık
bağlantı hakkında yazdı. Bu dönemde Türkiye’deki sosyal hizmet eğiti-
mi, 1960’ların başında Sosyal Hizmetler Enstitüsü ve Sosyal Hizmetler
Akademisi’nin oluşturulmasıyla, resmi başlangıcını yaptı.
Kısa süre sonra 1960’ların sonunda ve 1970’lerin başında, öncelikli
olarak, yaşlılık dönemi bakımı, üreme hakları, genetik mühendislik ve
seçim, organ nakliyle ilişkili sağlık bakımı alanındaki etik endişeler nede-
niyle, uygulamalı ve mesleki etiğin alanı genişledi. Bu dönem boyunca,
(tıp, hemşirelik, psikoloji, sosyal hizmet, gazetecilik, işletme, kolluk kuv-
vetleri, mühendislik gibi) çeşitli mesleklerden artan sayıda akademisyen
14 Türkçe Baskıya Önsöz

ve uygulayıcıları, mesleki geçmişlerinde ilk kez, uygulayıcıların karşı kar-

şıya kaldığı etik iklemlerin meydan okuyan doğası üzerine odaklandı.
Artık ahlak, Sokrates, Platon, Aristoteles, Kant, Bentham, Mill, Hume,
Moore, Ross ve belli başlı diğer ahlak filozoflarının öğretilerine dışlayı-
cı bir biçimde odaklanmıyordu. Profesyonellerin yüzleştiği etik sorunlar
hakkında beliren kaygılar, “uygulamalı etik” üzerine tamamen yeni bir
vurguya neden oldu. Öğretim, uygulamadaki etik ikilem konuları ve etik
karar alma protokolleri üzerinden filizlendi.
Bu dönemdeki en zengin tartışma ahlak felsefesi disiplininden alınan
etik kuramla profesyonellerin yüzleştiği, özellikle mesleki görevler ve
yükümlülükler arasındaki çatışmayı içeren, gerçek yaşam meydan oku-
maları arasındaki bağlantıları saptadı. Farklı mesleklere yönelik ders ki-
tapları, etik ikilemlerin derinlemesine özetlerini ve uygulayıcıların onlara
hitap ederken kullanabileceği kavramsal çerçeveleri, ilk kez içerdi. Sosyal
hizmet alanındaki genel konular, mesleki paternalizmle, müracaatçıların
gizlilik haklarının sınırlarıyla, bilgilendirilmiş onam meydan okumalarını
yönetimiyle, karmaşık sınır sorunlarıyla, ikili ilişkilerle, çatışan çıkarlarla
sınırlı kaynakların paylaştırılmasıyla ve adil olmadığı iddia edilen kanun-
lara uymakla ilgilendi. Zaman içinde birçok ülkedeki sosyal hizmet prog-
ramları, öğrencileri etik ikilemler ve karar alma konusunda eğitmek için
müfredatlar geliştirdi.
1990’ların başında yeni bir eğilim başladı. Her ne kadar birçok sosyal
hizmet uzmanı etik ikilemler ve karar alma konusundaki ilgilerini sürdür-
se de bazı ülkelerde, etikle ilişkili risk yönetimi konusunda yeni ilgi alan-
ları belirdi. Özellikle ABD’de, etik sorunları gündeme getiren artan hukuk
davalarına ve lisans kuruluna yapılan şikâyetlere ilişkin veriler dolaşıma
girdi. Kamuoyunun artan ilgisi, sosyal hizmet uzmanlarını kendi etik ka-
rarlarının, davalara ve lisans kuruluna yapılan şikâyetlere götüren yollar
konusunda uyarıcı nitelikte oldu. Sosyal hizmet uzmanları, hoşnutsuz
müracaatçıların ve diğerlerinin, “müracaatçıların” gizli ve ayrıcalıklı bil-
gilerinin yanlış yönetimi, sınır ilişkilerinin ve ikili ilişkilerin ihlali, çıkar
çatışması, hizmetin ihmali ve hizmetin uygunsuz bir biçimde sonlandırıl-
ması gibi iddialarla dava açabildiklerini keşfetti.
Sosyal hizmet tarihinde ilk kez, sosyal hizmet uzmanlarının etik ka-
rarları ile potansiyel görevi kötüye kullanma, ihmal ve mesleki disip-
lin arasındaki bağlantı hakkında bir literatür oluştu. Lisans kurulları,
sahtekârlığa kalkışmak, ortodoks olmayan ve tartışmalı tedavi yaklaşım-
larını kullanmak, müracaatçılarla cinsel ilişkiye girmek ve uygun yetki-
lendirme olmaksızın hassas gizli bilgileri açıklamak nedeniyle yaptırıma
 Türkçe Baskıya Önsöz 15

mahkûm edilmiş sosyal hizmet uzmanlarını listeleyen internet siteleri ha-

zırlandı.
Şuanda sosyal hizmet etiğinin evriminin, çok azımızın öngörebildiği,
bir başka dönemine geçiş aşamasındayız. Günümüzün sosyal hizmet
uzmanları, hiçbir zaman şahsen tanışmadığı müracaatçılara, çevrimiçi
ya da görüntülü danışmanlık yapabiliyor ya da yazılı mesajlarla hizmet
sağlayabiliyor. Onlar müracaatçılarından bazı meydan okumalarına ne-
den olabilecek, Facebook arkadaşlık istekleri alabilirler. Bu dijital çağda
sosyal hizmet uzmanları bir müdahale aracı olarak e-postayı kullanabili-
yor ya da, müracaatçılarına duygudurumlarının özetini kaydetmelerine,
bunu klinisyenlerine ve vaka çalışanlarına aktarmalarına, tedavi amaçlı
mesajlar ve uyarılar almalarına ve dijital ağlarındaki benzer yaşamsal so-
runlarla yüzleşen diğer insanlarla (sanal bir destek grubu) iletişim kur-
malarını sağlayan akıllı telefonlara sahip olabiliyorlar. Bu teknolojinin ge-
lişmesi, bilgilendirilmiş onam, mahremiyet ve gizlilik, sınırlar, belgeleme,
müracaatçının terk edilmesi ve yargı alanının sınırlarının ötesinde hizmet
verme ile ilişkili, önceden görülmemiş etik sorunları gündeme getirdi.
Dünya çapındaki lisans kurulları ve düzenleyici organlar, sosyal hizmet
uygulamasının tamamen yeni biçimlerini yöneten, inşa edici ilkeleri geliş-
tirme çabasına etkin bir biçimde girişti.
Sosyal hizmetin öncüleri sosyal hizmet etiğinin evrildiği yolları öngö-
remedi. Günümüzdeki uygulayıcıları tarafından tecrübe edilen olguların
bazıları, ondokuzuncu yüzyılın sonunda ve yirminci yüzyılın başında
karşılaşılanları andırsa da, mesleğin ilk yıllarında hayal dahi edilemezdi.
Bu durum, sosyal hizmet uzmanlarının, meslek etiğine özel bir dikkat sarf
etmesinin ve yeni gelişmeler belirirken, bilgilerini sürekli olarak güncel-
lemelerinin neden önemli olduğunun bir başka hatırlatıcısıdır. Türkiyeli
meslektaşlarımla fikirlerimi paylaşabildiğim için kendimi çok şanslı
addediyorum.
Saygılarımla.
Frederic G. Reamer