ANADOLU LİSESİ / /20

2023 - 2024 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI

11.SINIF SEÇMELİ İLERİ KİMYA DERSİ
1.DÖNEM 1.YAZILI SORULARI

Adı: Soyadı: Sınıf/No:

DİKKAT! Sınav,10 sorudan oluşmaktadır. Toplam süreniz 40 dakikadır.

Soru No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Toplam
Puanlar 6 4 10 10 4 10 10 10 21 15 100
Öğrenci Puanı
1.) Aşağıda verilen atom ya da iyonların elektronlarının orbitallere dağılımlarını spdf
gösterimi ile modern atom teorisine göre yazınız (2x3=6 puan).

a. 17Cl:

b. –2
34Se :

c. +2:
25Mn

2.) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız (2x2=4 puan).

1
3.) A, B, C, D ve E sorularını cevaplayınız.

A) 2.periyottaki elementlerden Li 1A, Be 2A, B 3A, C 4A, N 5A, O 6A, F 7A

grubundadır. Bu elementlerin 1. iyonlaşma enerjilerini (İ.E1) yüksekten düşüğe
doğru sıralayınız (2 puan).

B) Aşağıda ilk 4 iyonlaşma enerjisi verilen X elementi hangi A grubundadır? (2 puan)

İ.E1 = 578 kJ/mol

İ.E2 =1820 kJ/mol
İ.E3 =2750 kJ/mol
İ.E4 =16600 kJ/mol

C) 20Ca ve 35Br atomlarının yarıçaplarını karşılaştırınız (2 puan).

D) 11Na, 4Be ve 12Mg atomlarının yarıçaplarını büyükten küçüğe doğru sıralayınız (2

puan).

E) n=4’te en fazla kaç çeşit mℓ değeri vardır? Bu değerleri yazınız (2 puan).

2
4.) Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına ise “Y”
yazınız (1x10=10 puan).

a) ( ) Bir atomda iki elektronun bütün kuantum sayıları aynı olamaz.

b) ( ) Spin kuantum sayısı elektronların kendi ekseni etrafında dönme yönünü belirler.

c) ( ) 6s orbitalinin enerjisi 4f orbitalinin enerjisinden büyüktür.

d) ( ) Na+1(g) + İ.E2 → Na+2 (g) + e- reaksiyonunun gerçekleşmesi için gerekli olan

iyonlaşma enerjisi sodyumun ikinci iyonlaşma enerjisidir.

e) ( ) Elektronegatiflik; bağ elektronlarını çekme kabiliyetidir.

f) ( ) Bir elementin iyonlaşma enerjisinin sayısı, içerdiği elektron sayısı kadardır.

g) ( ) Temel hâlde elektron dağılımı ns2 ile biten bir atom küresel simetri özelliği
göstermez.

h) ( ) Bir atomda elektron ilk olarak en yüksek enerjili orbitale yerleşir.

i) ( ) Yüksek enerjili katmandaki elektron düşük enerjidekine göre daha hızlı döner.

j) ( ) İyonlaşma enerjisinin sayısal değeri reaksiyon denkleminin ürünleri tarafına yazılır.

5.) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruyu cevaplayınız (4 puan).

3
6.) A, B ve C sorularını cevaplayınız.

A) 16S iyonunun elektron dizilişini yazınız (1 puan) ve mℓ = 0 olan kaç tane elektronu
-2

olduğunu belirtiniz (2 puan).

B) Aşağıdaki verilen iki kelimeden her biri, iki boşluktan birine uygun gelmektedir.
Boşluğa uygun gelen kelimeyi yazınız (1x2=2 puan).

absorbsiyon (soğurma)
emisyon (yayma)

Bir maddenin ısı enerjisini almasına ……………………………… , aldığı enerjinin

bir kısmını ışıma olarak geri yaymasına ise …….................................................. denir.

C) n= 3, ℓ = 1, mℓ =-1 (0 ve +1 boş orbital) kuantum sayısına sahip bir elektron ile

sonlanan atomun elektron dağılımını modern atom teorisine göre yazarak (1 puan)
bu atomdaki tam dolu orbital sayısını (3 puan) ve yarı dolu orbital sayısını (1 puan)
belirtiniz.

4
7.) A, B, C ve D sorularını cevaplayınız.

A) Na elementinin İE1, İE2, İE3, İE4, İE5, İE6, İE7 ve İE8 değerleri arasındaki
ilişkiyi yazınız (2 puan).

B) 3Li+1, 2He, 1H-1 yarıçaplarını küçükten büyüğe doğru sıralayınız (2 puan)

C) Aşağıdaki cümlelerde bulunan boşlukları doldurunuz (1x5=5 puan).

 Elektronun atom içerisinde bulunma ihtimalinin en fazla olduğu

hacimsel bölgeye …………………………. denir.

 Bir atomun temel hâlinde son orbitallerinin tam dolu ya da yarı

dolu olması durumuna ………………… simetri denir.

 Bir atoma dışarıdan enerji verildiğinde, atomun son katmandaki

elektronlarından birisinin daha yüksek enerjili bir katmana

geçmesine ………………………… hâl denir.

 Her bir atomun elektronu önce en ……………………. enerjili

orbitale yerleşir.

 Soy gazlar ve apolar moleküller için katı hâlde hesaplanan yarıçapa

………………………… yarıçapı denir.

D) Nötr bir atomun ilk 7 orbitali tam dolu, son 2 orbitali yarı dolu olduğuna göre
atom numarası kaçtır? (1 puan)

5
8.) A, B, C ve D sorularını cevaplayınız.

A) Aşağıda kurallardan her biri, sorulardan birinin cevabıdır. Doğru cevabı

soruların alt tarafına yazınız (1x4=4 puan).
PAULİ
AUFBAU
HUND
HEİSENBERG

a) Temel hâlde elektronlar çekirdeğe en yakın düşük enerjili orbitalden başlayarak sırayla
yüksek enerjili orbitale doğru dolarlar. Bu kuralın adı nedir?

b) Eş enerjili orbitallere elektronlar önce birer birer yerleşir. Sonra her bir orbitaldeki
elektron sayısı ikiye tamamlanır. Bu kuralın adı nedir?

c) “Bir atomda aynı 4 kuantum sayısına sahip birden fazla elektron bulunmaz;
başka bir ifadeyle her bir elektron kendine özeldir, başka bir eşi yoktur.”
şeklinde de ifade edilen kuralın adı nedir?

d) Atom içinde elektronlar her an herhangi bir yerde bulunabilme özelliğine sahiptir. Yeri
ve hızı belirlenemez. Bu belirsizlik ilkesi hangi bilim insanının adıyla bilinir?

B) 4p alt katmanındaki orbitallerin açısal momentum (ikincil, yan, orbital)

kuantum sayısını (ℓ) ve manyetik kuantum sayılarını (mℓ) yazınız (0,5x4=2
puan).

ℓ=

mℓ =
mℓ =
mℓ =

C) 29Cu elektronlarının orbitallere dağılımlarını spdf gösterimi ile

+1 iyonunun

modern atom teorisine göre yazınız (2 puan).

+1:
29Cu

D) Aşağıda elektron dizilimi verilen elementin periyodik cetveldeki grup (1 puan) ve

periyodunu (1 puan) belirtiniz.
+3 1s22s22p63s23p63d5
26Fe :

6
9.) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız (3x7=21 puan).

2022-AYT

2020-AYT

2017-LYS-2

7
2021-AYT

2020-AYT

2019-AYT

AYT 2018

8
10.) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız (3x5=15 puan).
Aşağıdaki iyonlaşma enerjisinden en büyüğü hangisidir?
A. Rb ikinci iyonlaşma enerjisi (Rb 5.periyot, 1A)
B. Ba üçüncü iyonlaşma enerjisi (Ba 6.periyot, 2A)
C. Mg üçüncü iyonlaşma enerjisi (Mg 3.periyot, 2A)
D. Mg ikinci iyonlaşma enerjisi (Mg 3.periyot, 2A)
E. Al üçüncü iyonlaşma enerjisi (Al 3.periyot, 3A)

Aşağıdaki dizilimlerden hangisi iyonlaşma enerjilerindeki azalışı doğru olarak göstermektedir? ( 3Li,
4Be, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F)
A. F> O> N> C> B> Be> Li
B. F> N> O> C> Be> B> Li
C. Li> Be> B> C> N> O> F
D. F> O> B> C> Be> N> Li
E. N> O> F> B> Li> Be > C

Aşağıdakilerden hangi seçenektekilerin hepsi elementlerin periyodik özelliğidir?

A. İyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi, atom ağırlığı
B. İyonlaşma enerjisi, atom yarıçapı, kütle numarası
C. Elektron ilgisi, atom yarıçapı, izotop sayısı
D. Atom ağırlığı, elektron ilgisi, nötron sayısı
E. İyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi, atom yarıçapı

Tanecik büyüklüğü dikkate alındığında, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğrudur? (11Na, 12Mg, 19K,
20Ca, 9F, 8O, 34Se, 35Br, 16S, 17Cl)
A. Na+  Mg2+  K+  Ca2+
B. Mg2+  Na+ F–  O2–
C. O2–  F–  Na+  Mg2+
D. Se2–  Br–  S2–  Cl–
E. S2–  Cl–  Br–  Se2–

Br– iyonunun elektron dizilişi enerji seviyelerine göre yazıldığında en son eklenen elektronun dört
kuantum sayılarının her birisi aşağıdakilerden hangisidir? (35Br)
n ℓ mℓ ms
A. 3 0 0 +1/2
B. 3 1 –1 –1/2
C. 4 2 0 +1/2
D. 4 1 –1 –1/2
E. 4 2 –1 –1/2

Aşağıdakilerden hangisi Na, Mg, Al ve Si’un ikinci iyonlaşma enerjilerinin doğru sıralamasıdır? ( 11Na,
12Mg, 13Al, 14Si)
A. Mg  Si  Al  Na
B. Na  Mg  Al  Si
C. Na  Mg  Si  Al
D. Na  Al  Mg  Si
E. Mg  Si  Na  Al

SINAV BİTTİ. LÜTFEN YANITLARINIZI KONTROL EDİNİZ.

Kimya Öğretmeni Okul Müdürü

9
 ANADOLU LİSESİ / /20

2022 - 2023 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI

11.SINIF SEÇMELİ İLERİ KİMYA DERSİ
1.DÖNEM 1.YAZILI CEVAP ANAHTARI

DİKKAT! Sınav,10 sorudan oluşmaktadır. Toplam süreniz 40 dakikadır.

Soru No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Toplam
Puanlar 6 4 10 10 4 10 10 10 21 15 100
Öğrenci Puanı
1.) Aşağıda verilen atom ya da iyonların elektronlarının orbitallere dağılımlarını spdf
gösterimi ile modern atom teorisine göre yazınız (2x3=6 puan).
2
d. 17Cl: 1s 2s2 2p6 3s2 3p5
e. –2 2
2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6
34Se : 1s
2
f. +2
25Mn : 1s 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5

2.) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız (2x2=4 puan).

10
3.) A, B, C, D ve E sorularını cevaplayınız.

A) 2.periyottaki elementlerden Li 1A, Be 2A, B 3A, C 4A, N 5A, O 6A, F 7A

grubundadır. Bu elementlerin 1. iyonlaşma enerjilerini (İ.E1) düşükten yükseğe
doğru sıralayınız (2 puan).

1A <3A <2A <4A <6A <5A <7A <8A

B) Aşağıda ilk 4 iyonlaşma enerjisi verilen X elementi hangi A grubundadır? (2 puan)

İ.E1 = 578 kJ/mol

İ.E2 =1820 kJ/mol
İ.E3 =2750 kJ/mol
İ.E4 =16600 kJ/mol

3A

C) 20Ca ve 35Br atomlarının yarıçaplarını karşılaştırınız (2 puan).

Katman elektron dizilimleri yazılınca her ikisinin de aynı periyotta olduğu yani
katman sayılarının aynı olduğu görülür. Katman sayısı aynı olanlarda atom numarası
küçük olan Ca atomunu yarıçapı daha büyüktür.

35Br: 2-8-18-7
20Ca: 2-8-8-2

D) 11Na, 4Be ve 12Mg atomlarının yarıçaplarını büyükten küçüğe doğru sıralayınız (2

puan).

11Na: 2-8-1 ve 4Be: 2-2 ve 12Mg: 2-8-2 şeklide katman elektron dizilimi yazılır.
Katman sayısı küçük olan Be atomunun yarıçapı en küçüktür. Katman sayısı aynı olan
Na ve Mg atomlarında ise atom numarası Mg atomuna göre küçük olan Na atomunu
yarıçapı daha büyüktür. Sıralama Na, Mg, Be şeklinde olur.

E) n=4’te en fazla kaç çeşit mℓ değeri vardır? Bu değerleri yazınız (2 puan).

7 çeşit vardır: -3, -2, -1, 0, +1, +2, +3

11
4.) Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına ise “Y”
yazınız (1x10=10 puan).

a) ( D ) Bir atomda iki elektronun bütün kuantum sayıları aynı olamaz.

b) ( D ) Spin kuantum sayısı elektronların kendi ekseni etrafında dönme yönünü belirler.

c) ( Y ) 6s orbitalinin enerjisi 4f orbitalinin enerjisinden büyüktür.

d) ( D ) Na+1(g) + İ.E2 → Na+2 (g) + e- reaksiyonunun gerçekleşmesi için gerekli olan

iyonlaşma enerjisi sodyumun ikinci iyonlaşma enerjisidir.

e) ( D ) Elektronegatiflik; bağ elektronlarını çekme kabiliyetidir.

f) ( D ) Bir elementin iyonlaşma enerjisinin sayısı, içerdiği elektron sayısı kadardır.

g) ( Y ) Temel hâlde elektron dağılımı ns2 ile biten bir atom küresel simetri özelliği
göstermez.

h) ( Y ) Bir atomda elektron ilk olarak en yüksek enerjili orbitale yerleşir.

i) ( Y ) Yüksek enerjili katmandaki elektron düşük enerjidekine göre daha hızlı döner.

j) ( Y ) İyonlaşma enerjisinin sayısal değeri reaksiyon denkleminin ürünleri tarafına yazılır.

5.) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruyu cevaplayınız (4 puan).

12
6.) A, B ve C sorularını cevaplayınız.

A) 16S iyonunun elektron dizilişini yazınız (1 puan) ve mℓ = 0 olan kaç tane elektronu
-2

olduğunu belirtiniz (2 puan).

-2: 1s22s22p63s23p6
16S

mℓ = 0 olan 10 tane elektronu vardır.

B) Aşağıdaki verilen iki kelimeden her biri, iki boşluktan birine uygun gelmektedir.
Boşluğa uygun gelen kelimeyi yazınız (1x2=2 puan).

absorbsiyon (soğurma)
emisyon (yayma)

Bir maddenin ısı enerjisini almasına absorbsiyon (soğurma), aldığı enerjinin bir

kısmını ışıma olarak geri yaymasına ise emisyon (yayma) denir.

C) n= 3, ℓ = 1, mℓ =-1 (0 ve +1 boş orbital) kuantum sayısına sahip bir elektron ile

sonlanan atomun elektron dağılımını modern atom teorisine göre yazarak (1 puan)
bu atomdaki tam dolu orbital sayısını (3 puan) ve yarı dolu orbital sayısını (1 puan)
belirtiniz.

Elektron dağılımı: 1s22s22p63s23p1

Tam dolu orbital sayısı: 6

Yarı dolu orbital sayısı: 1

13
7.) A, B, C ve D sorularını cevaplayınız.

A) Na elementinin İE1, İE2, İE3, İE4, İE5, İE6, İE7 ve İE8 değerleri arasındaki
ilişkiyi yazınız (2 puan).

İE1 < İE2 < İE3 < İE4 < İE5 < İE6 < İE7 < İE8

B) 3Li+1, 2He, 1H-1 yarıçaplarını küçükten büyüğe doğru sıralayınız (2 puan)

+1, -1
3Li 2He, 1H

C) Aşağıdaki cümlelerde bulunan boşlukları doldurunuz (1x5=5 puan).

 Elektronun atom içerisinde bulunma ihtimalinin en fazla olduğu

hacimsel bölgeye ORBİTAL denir.

 Bir atomun temel hâlinde son orbitallerinin tam dolu ya da yarı

dolu olması durumuna KÜRESEL simetri denir.

 Bir atoma dışarıdan enerji verildiğinde, atomun son katmandaki

elektronlarından birisinin daha yüksek enerjili bir katmana
geçmesine UYARILMIŞ hâl denir.

 Her bir atomun elektronu önce en DÜŞÜK enerjili orbitale yerleşir.

 Soy gazlar ve apolar moleküller için katı hâlde hesaplanan yarıçapa

VAN DER WAALS yarıçapı denir.

D) Nötr bir atomun ilk 7 orbitali tam dolu, son 2 orbitali yarı dolu olduğuna göre
atom numarası kaçtır? (1 puan)

Atom numarası=16

14
8.) A, B, C ve D sorularını cevaplayınız.

A) Aşağıda kurallardan her biri, sorulardan birinin cevabıdır. Doğru cevabı

soruların alt tarafına yazınız (1x4=4 puan).
PAULİ
AUFBAU
HUND
HEİSENBERG

a) Temel hâlde elektronlar çekirdeğe en yakın düşük enerjili orbitalden başlayarak sırayla
yüksek enerjili orbitale doğru dolarlar. Bu kuralın adı nedir?
AUFBAU

b) Eş enerjili orbitallere elektronlar önce birer birer yerleşir. Sonra her bir orbitaldeki
elektron sayısı ikiye tamamlanır. Bu kuralın adı nedir?
HUND

c) “Bir atomda aynı 4 kuantum sayısına sahip birden fazla elektron bulunmaz;
başka bir ifadeyle her bir elektron kendine özeldir, başka bir eşi yoktur.”
şeklinde de ifade edilen kuralın adı nedir?
PAULİ

d) Atom içinde elektronlar her an herhangi bir yerde bulunabilme özelliğine sahiptir. Yeri
ve hızı belirlenemez. Bu belirsizlik ilkesi hangi bilim insanının adıyla bilinir?
HEİSENBERG

B) 4p alt katmanındaki orbitallerin açısal momentum (ikincil, yan, orbital)

kuantum sayısını (ℓ) ve manyetik kuantum sayılarını (mℓ) yazınız (0,5x4=2
puan).

ℓ=1

mℓ = +1
mℓ = 0
mℓ = -1

C) 29Cu elektronlarının orbitallere dağılımlarını spdf gösterimi ile

+1 iyonunun

modern atom teorisine göre yazınız (2 puan).

29Cu
+1: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10

D) Aşağıda elektron dizilimi verilen elementin periyodik cetveldeki grup (1 puan) ve

periyodunu (1 puan) belirtiniz.
+3 2 2 6 2 6 5
26Fe : 1s 2s 2p 3s 3p 3d

8B grubu, 4.periyot

15
9.) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız (3x7=21 puan).

C 2022-AYT

D 2020-AYT

E 2017-LYS-2

16
A 2021-AYT

D 2020-AYT

B 2019-AYT

A AYT 2018

17
10.) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız (3x5=15 puan).
C Aşağıdaki iyonlaşma enerjisinden en büyüğü hangisidir?
A. Rb ikinci iyonlaşma enerjisi (Rb 5.periyot, 1A)
B. Ba üçüncü iyonlaşma enerjisi (Ba 6.periyot, 2A)
C. Mg üçüncü iyonlaşma enerjisi (Mg 3.periyot, 2A)
D. Mg ikinci iyonlaşma enerjisi (Mg 3.periyot, 2A)
E. Al üçüncü iyonlaşma enerjisi (Al 3.periyot, 3A)

B Aşağıdaki dizilimlerden hangisi iyonlaşma enerjilerindeki azalışı doğru olarak göstermektedir? (3Li,
4Be, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F)
A. F> O> N> C> B> Be> Li
B. F> N> O> C> Be> B> Li
C. Li> Be> B> C> N> O> F
D. F> O> B> C> Be> N> Li
E. N> O> F> B> Li> Be > C

E Aşağıdakilerden hangi seçenektekilerin hepsi elementlerin periyodik özelliğidir?

A. İyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi, atom ağırlığı
B. İyonlaşma enerjisi, atom yarıçapı, kütle numarası
C. Elektron ilgisi, atom yarıçapı, izotop sayısı
D. Atom ağırlığı, elektron ilgisi, nötron sayısı
E. İyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi, atom yarıçapı

E Tanecik büyüklüğü dikkate alındığında, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğrudur? (11Na, 12Mg,
19K, 20Ca, 9F, 8O, 34Se, 35Br, 16S, 17Cl)
A. Na+  Mg2+  K+  Ca2+
B. Mg2+  Na+ F–  O2–
C. O2–  F–  Na+  Mg2+
D. Se2–  Br–  S2–  Cl–
E. S2–  Cl–  Br–  Se2–

D Br– iyonunun elektron dizilişi enerji seviyelerine göre yazıldığında en son eklenen elektronun dört
kuantum sayılarının her birisi aşağıdakilerden hangisidir? (35Br)
n ℓ mℓ ms
A. 3 0 0 +1/2
B. 3 1 –1 –1/2
C. 4 2 0 +1/2
D. 4 1 –1 –1/2
E. 4 2 –1 –1/2

A Aşağıdakilerden hangisi Na, Mg, Al ve Si’un ikinci iyonlaşma enerjilerinin doğru sıralamasıdır?
(11Na, 12Mg, 13Al, 14Si)
A. Mg  Si  Al  Na
B. Na  Mg  Al  Si
C. Na  Mg  Si  Al
D. Na  Al  Mg  Si
E. Mg  Si  Na  Al

SINAV BİTTİ. LÜTFEN YANITLARINIZI KONTROL EDİNİZ.

Kimya Öğretmeni Okul Müdürü

18