Elektrik Tesisat Kontrolleri Nasl Yaplr

Topraklama lm
ncelikle sistemimizin ne olduunu bilmek durumundayz TT sistemlerde Topraklama
Direnci llrken TN sistemlerde evrim empedans llmelidir.

TT Sistemlerde iletme topra ile koruma topra birbirinden bamsz topraklanmtr. Bu

sistemlerde hem iletme iin hemde koruma iin toprak gei direnci, kazkl topraklama
lm cihazlar ile llebilir.

Sadece topraa gei direnci lm aslnda ok kafi gelmemektedir. Yukardaki ekilde

grld gibi olas bir kaak annda akmn izleyecei yolun tamamnn direncini dk
tutmak gerekmektedir.
Yani topraklama direnci, letme topra-koruma topra-toprak z direnci ve iletkenlerin
direncinin toplamdr

TN Sistem
TN Sistemlerde iletme toprandan koruma iin ayr bir kablo ekilir. Bu kabloya koruma
kablosu ad da verilir. Bu sistemlerde artk kazkl topraklama direnci lm alrsak her
noktadan iletme toprann direncini greceimizden tr artk evrim empedans
kontroln yapmamz gerekmektedir.

Yukardaki ekilde de grld gibi kaak akmn izleyecei yol artk iletkenlerin direnci
olacandan evrim empedans len cihazlar ile lmlerimizi yapmalyz.
Bu lm metodu ile alan rnler TT sistemlerde Topraklama direnci lmlerini de
yapabilirler

Ka Ohm olmaldr?
Piyasada bilinen 2,3,5,10 Ohm gibi veriler doru deildir. Evimizde alan sistemleri bir
dnelim. Birde fabrika ortamndaki ykleri imdi her iki yer iinde 2Ohmun altnda
olmal demek size mantkl geliyormu?

Bunun bir forml vardr!

Ia Sigortalarmzn ama akmdr Yeni nesil sigortalarda Ia deeri stnde yazar
Yazmayan modeller iin; Priz ve aydnlatma, binalarda
B tipi (MCB) Ia = 5 . In
Motor ve sanayide
C tipi (MCB) Ia = 10 . In
K tipi (MCB) Ia = 15 . In
Ana kolon ve motorlarda
MCCB Ia = 8-12 . In
NH/gG-Sigortalar Ia = 8 . In

Yani eer B tipi 16A bir sigorta kullanyor isek;

Bu deeri yakalayabilmek tabi ki ok mmkn

deildir. Yakalanamayan noktalarda kaak akm rlesi kullanlmas gereklidir. O zaman
formlmz;
Olacaktr

Yalnz tabi ki kaak akm rlesinin de test edilmesi gerekmektedir. Kaak akm rlesi test
cihazlar ile ka mAde ve ka mSde attnn test edilmesi ve bunun raporlanmas
zorunluluu bulunmaktadr.
evrim empedans len cihazlar olas hata ve ksa devre akmlarn hesaplayabilirler. Yada
bunu V=I.R forml ile bizde hesaplayabiliriz. Bu hesap ile artk oradan ka A akm
akabileceini bildiimizden tr devre kesicimizin buna uygun olup olmadn kontrol
edebiliriz. Ayrca I2t hesab ile de kablo aplar kontrol edilmeli ve tesisata bundan sonra
uygunluk verilmelidir. Yazmzn ilerisinde anlatacamz cihazlar bu hesaplamalar sizin
yerinize yapabilirler.
zolasyon Direnci
zolasyon direnci alma geriliminin en az iki katnda en okta katnda yaplmadr.
tesisat kontrollerinde uygulanan gerilim deerinin ohm cinsinden bin katnn st bir deer
uygundur.
Yani 1.000V-1kV gerilim deeri ile test yapyor isek en az 1.000.000 Ohm-1M Ohm deerini
grmeliyiz. Bu deerin stndeki tm deerler Alak gerilim i tesisat verileri iin uygundur.
Tesisat Kontrollerinde Ynetmelik Gerei Aadaki lmlerin Yaplmas Zorunludur
1) Ana ve tamamlayc potansiyel dengeleme ile koruma iletkenliin sreklilii llecektir.
Kablo veya baralarda retim, nakliye, deme ve montaj aamalarnda bir hasar meydana
gelmi olabilir. Bu sebeple bu kablolarn sreklilikleri yani iletkenlikleri test edilmelidir.
Bunu da en az 200mA test akm retebilen rnlerle yapmak gerekmektedir ki uzun kablolar
besleyebilelim.
2) Her bir gerilim altndaki iletken ve toprak arasndaki yaltm, tesis enerjilenmeden nce
llecektir. (zolasyon Direnci)
Yine Kablo veya baralarda retim, nakliye, deme ve montaj aamalarnda izolasyonlarnda
bir hasar meydana gelmi
olabilir. Bu sebeple bu kablolarn izolasyonlar yukarda
anlatld ekilde test edilmelidir.
3) TT sisteminde kurulan topraklama direnci llecektir.
Topraklama direnci yaznn banda anlatld ekilde enerji verilmeden hemen nce kontrol
edilmelidir.
4) TN sistemde evrim empedans llecektir.
evrim empedans Enerji verildikten hemen sonra kontrol
edilmelidir.
5) Tek faz olas ksa devre akm ve olas toprak hatas akm
llecektir.
Enerji verildikten hemen sonra evrim empedans len cihazlar yardmyla ISC yani ksa
devre akm IFC yani hata akm deerleri hesaplanmaldr. ISC Faz-Ntr aras iken IFC Faz-
Toprak aras geebilecek maksimum akm deerleridir.
6) RCD mekanik olarak (4 haftada bir) olarak llecektir.
Kaak akm rlelerinin zerlerindeki butonlar sadece mekaniksel bir testtir. Kontaklarn
kaynayp kaynamadn kontrol ederler.
7) RCD ama akm ve sresi llecektir.
Ancak biz kaak akm rlelerinin ka mAde ve ka mSde atn test etmeliyiz. Bunun
iinde bize bu kaak akmlar yaratp bu sreleri len kaak akm rlesi test cihazlar
kullanmalyz.
8) Dner alan yn llecektir.
Faz ynlerini enerji vermeden nce kontrol etmeliyiz.
9) Tek fazl sistemlerde zellikle 3. Harmonikler llecektir.
Mono faz sistemlerde 3. Harmonikler kablo snmalarna yol aabilir. Bu sebeple 3.
Harmoniklerin kontrol edilmesi
gerekmektedir.
10) lm sonular rapor edilecektir.
lm sonularnn da raporlanmas ve saklanmas gerek
mektedir.
Tm bu testleri bir arada yapan ok fonksiyonlu test cihazlar vardr. Trkiye
distribtrln yrttmz HT-Italiann MacrotestG3 modeli monofaz olarak GSC60
modeli de Trifaz olarak Enerji Analizr olarak alabilirler. Dier tm zellikleri ayndr.
Yan sayfadaki rn reklammzda bu cihazlarn detayl incelemesini bulabilirsiniz.

Ayrca arzu ederseniz firmamz ile iletiim kurarak, gerek irketimizde gerek kendi
firmanzda hem topraklama hemde i tesisat kontrolleri iin detayl teknik eitim alabilir ve
dilerseniz rnlerimizin demo uygulamasn yapmamz talep edebilirsiniz.