ALCE

HARKALAR DYARINDA




ALCE HARKALAR DYARINDA

eviren

Kymet Erzincan Kna



YEDNC BLM

Delilerin ay Saati

Evin nnde bir aacn altna sofra kurulmutu; Mart Tavamyla apkac ay iiyorlard; aralarnda
oturan Fndk Faresi derin uykudayd; dier ikisi dirseklerini ona dayam, bann zerinden
konuuyorlard. Fndk Faresi iin ok rahatsz edici, diye dnd Alice, ama uykuda olduundan
duymuyor herhalde.

Masa koskocamand, ama bir arada masann bir kesine toplanmt. Alicei
grdkleri anda Yer yok! Yer yok diye bartlar. Yer ok, ok! dedi Alice kzarak ve gidip
masann bir ucundaki byke bir koltua oturuverdi.
 Biraz arap aln, dedi Mart Tavan, insan cesaretlendirici bir ses tonuyla.

Alice, masann her bir yanna bakt, fakat masada aydan baka hibir ey yoktu. Ortada
arap gremiyorum, diye belirtti Alice.

Yok zaten, dedi Mart Tavan.

O halde bana arap teklif etmeniz hi de nazik bir davran deil, dedi Alice kzarak.

Davet edilmeden sofraya oturmak da nazik bir davran deil, dedi Mart Tavan.

Bunun sizin sofranz olduunu bilmiyordum, dedi Alice. U kiiden daha fazlas iin
kurulmu bu sofra.

Salarnn kesilmesi gerekir, dedi apkac. Bir sredir byk merakla Alicei inceleyen
apkac ilk kez sze karyordu.

Bakalarnn ahsna laf etmemelisiniz, dedi Alice biraz serte, bu ok ayp.

Bunlar duyunca, apkacnn gzleri fal ta gibi ald, ama buna karlk olarak sadece,
Neden kuzgun yaz masasna benzer? diye sordu.
 Hey, imdi biraz eleneceiz! diye dnd Alice, Bilmece sormaya balamalarna ok
sevindim. Ardndan yksek sesle ekledi: Galiba bunu tahmin edebilirim.

Bunun yantn bulabileceini sandn m sylemek istiyorsun? dedi Mart Tavan.

Evet, yle, dedi Alice.

O halde, ne demek istediini sylemelisin, diye devam etti Mart Tavan.

Sylerim, diye atld Alice, en azndan... ne sylyorsam onu demek istiyorum... ikisi
zaten ayn ey.

Hi de ayn ey deil! dedi apkac, yleyse yle de diyebilirsin: Yediim eyi grrm
ile Grdm eyi yerim ayn ey.

Ya da yle de diyebilirsin, diye ekledi Mart Tavan. Aldm eyi severim ile Sevdiim
eyi alrm, da ayn ey.

yleyse unu da diyebilirsin, diye ekledi sanki uykudaym gibi konuan Fndk Faresi,
Uyuduumda nefes alrm ile Nefes aldmda uyurum, ayn ey.

Senin iin gerekten de ayn ey, dedi apkac. Tam burada konumalar kesildi, ortalk bir
dakikalk sessizlie gmld, bu arada Alice kuzgun ile yaz masas hakknda
anmsayabildiklerini dnyordu, zaten fazla da bir ey anmsamyordu.

Sessizlii ilk bozan apkac oldu. Bugn ayn ka, dedi Ali-cee dnerek. Cebinden
saatini karmt; kaygl kaygl saate bakyor, ara sra sallayp kulana gtryordu.

Alice bir sre dnp sonra da Drd, dedi.

ki gn ileri, diye iini ekti apkac. Sonra da, Tereya bu mekanizmaya iyi gelmez
demitim, dedi fkeyle dnp Mart Tavanna bakarak.

Bu en iyi tereyayd, diye yantlad uysallkla Mart Tavan. Evet, ama iine ekmek
krntlar da girmi olmal, diye tersledi apkac, ekmek bayla yalamayacaktn.

Mart Tavan saati alp zgn zgn bakt. Sonra da aynn iine batrd, oradan alp
tekrar bakt, ama ilk sylediinden daha iyi bir cevap gelmedi aklna, Biliyorsun, en iyi tereyayd.
 Alice uzanp Tavann omzunun zerinden merakla bakyordu. Ne komik bir saat! dedi.
Gn gsteriyor, ama saati gstermiyor.

Neden gstersin ki? diye homurdand apkac. Senin saatin yllar gsteriyor mu?

Tabii ki, hayr, diye yantlad Alice, hemen atlarak, ama bu, uzun bir sre ayn ylda
kaldmzdan byle.

Benim saatim iin de ayn durum geerli, dedi apkac.

Alice iyiden iyiye aknlk iindeydi. apkac'nn syledii eyin hibir anlam yok gibiydi,
ama cmle olarak doruydu. Pek anlamadm, dedi olabildiince kibar olmaya alarak.
Fndk Faresi yine uykuya dald, dedi apkac ve burnunun stne biraz scak ay dkt.

Fndk Faresi sabrszca ban silkeledi ve gzlerini amadan, Tabii tabii, dedi. Ben de
tam yle diyecektim.

Bilmecenin cevabn bulabildin mi? dedi apkac yeniden Ali-ce'e dnerek.

Hayr, aramaktan vazgetim, diye karlk verdi: Cevab ne?

En ufak bir fikrim yok, dedi apkac.

Benim de, dedi Mart Tavan.

Alice, bkkn bkkn iini ekti. Sonra da, Cevapsz sorular sorarak harcamaktansa, dedi,
zaman denen eyi daha faydal ilerle deerlendirebilirsiniz bence.

Sen de benim kadar iyi tansaydn, dedi apkac, Za-man'dan ey diye bahsetmez, ahs
zamiri kullanrdn.

Ne demek istediinizi anlayamyorum, dedi Alice.

Tabii ki anlayamazsn, dedi apkac kmsercesine ban arkaya savurarak. Sen,

Zaman ile hi konumamsndr bile!

Belki de konumammdr, diye karlk verdi Alice ihtiyatla. Ama mzik derslerinde,
zaman tutup el vururum.
 te, tamam. Bu her eyi aklyor, dedi apkac. O tutulup vurulmaya gelmez. Yani,
Zaman ile iyi ilikiler kurarsan, saate senin istediin hemen hemen her eyi yapar. rnein, var say
ki, saat sabahn dokuzu, tam derse balama zaman: Zamann kulana sadece fsldaman yeter, saat
bir rpda ilerleyiverir! Bir bakmsn, bir buuk, le yemei zaman!

(Keke yle olsa, dedi Mart Tavan kendi kendine ksk bir ses tonuyla.)

Ne mthi olurdu, dedi Alice, sonra da dnceli dnceli, ama o zaman da... daha
ackm olmazdm ki.

lk anda deil belki, dedi apkac, fakat saati dilediin kadar bir buukta tutabilirsin.

Siz byle mi idare ediyorsunuz Zaman? diye sordu Alice.

apkac kederli kederli ban sallad. Artk ben edemiyorum! diye karlk verdi. Geen
martta kavga ettik... Tam bunun kzma dnemi ncesiydi... (ay kayla Mart Tavamm iaret
ediyordu.) ... Kupa Kraliesinin verdii byk konser srasndayd, ben de u arky syleyecektim:

Parla, parla kk yarasa!

Nelerle megulsn acaba!

Bu arky belki sen de biliyorsun.

Buna benzer bir ey duymutum, .dedi Alice.

Hani gerisi de yleydi, diye devam etti apkac:

Uarsn dnyann zerinde

 ay tepsisi gibisin gkyznde

Parla, paria-

Tam bu srada Fndk Faresi yle bir silkindi ve uykusunun arasnda Parla, parla, parla,
parla- diye sylemeye balad, bu terane o kadar uzad ki, susturmak iin Fndk Faresini
imdiklemek zorunda kaldlar.

Daha ilk ktay bitirmemitim ki, dedi apkac, Kupa Kraliesi yerinden frlayp bas bas
bararak Zaman ldryor! Uurun kellesini! dedi.

Ne kadar vahice! diye haykrd Alice.

te o gnden beri, diye devam etti, apkac kederli bir ses tonuyla, istediim hibir eyi
yapmyor! Saat hep alty gsteriyor.

O zaman Alicein kafasnda imek akt. Masada bu kadar ok ay takm olmasnn

nedeni bu mu yleyse? diye sordu.

Evet, bu, dedi apkac iini ekerek. Hep ay zamanndayz. Bunlar ykayacak zaman
bile bulamyoruz.

O halde hep masann etrafnda dnp duruyor olmalsnz.

Evet, yle, dedi apkac, takmlar kirlendike dnyoruz.

Peki ya tekrar baa dndnzde ne oluyor, diye sormaya kalkt Alice.

Konuyu artk deitirsek, diye lafa girdi Mart Tavan esneyerek. Bu konudan sklmaya
baladm. Bu kk hanmn bize bir masal anlatmasn neriyorum.

Bu teklif karsnda olduka telalanan Alice, Kusura bakmayn. Ama hi masal

bilmiyorum, dedi.
 O halde Fndk Faresi anlatsn! diye bard dier ikisi. Fndk Faresi, uyan. Ve ikisi iki
yandan imdiklediler.

Fndk Faresi usulca gzlerini at. Uyumuyordum, dedi ksk, clz bir sesle. Btn
sylediklerinizi duydum ocuklar.

Bize bir masal anlat! dedi Mart Tavan.

Hadi anlat, ltfen! diye yalvard Alice.

Ve hzl hzl anlat, diye ekledi apkac, yoksa daha bitmeden uykuya dalarsn.

Bir varm, bir yokmu. kk kz karde varm, diye balad Fndk Faresi anlatmaya
aceleyle; Adlar da Elsie, Lacie ve Tillieymi. Bir kuyunun dibinde yaarlarm.

Ne yiyip ierlermi? diye sordu, byle eyler hep ilgisini eken Alice.
eker pekmezi, dedi Fndk Faresi, birka dakika dndkten sonra.

Sadece bunu yemi olmalarna imkn yok, dedi Alice kibarca, yoksa hastalanrlard.

Hastalanmlar, dedi Fndk Faresi, ok hastalanmlar.

Alice, bu garip yaam eklinin nasl bir ey olduunun kendince hayalini kurmaya alt;
fakat yle bir aknlk iindeydi ki, yle bir soruyla szlerine devam etti. Ama neden bir
kuyunun dibinde yaarlarm?

Biraz daha ay al, dedi Mart Tavan Alice'e, gayet ciddi bir tavrla.

Daha hi ay imedim ki, diye karlk verdi Alice gcenik bir ses tonuyla, o yzden biraz
daha ay alamam.

Biraz daha az alamam demek istedin herhalde, nk hiten daha fazla almak ok kolay.

Kimse senin fikrini sormad, dedi Alice.

imdi kim bakalarnn ahsna laf ediyormu bakalm? dedi apkac zafer kazanm bir
edayla.
 Alice, buna karlk ne sylemesi gerektiini pek bilmiyordu. Bu yzden birazck ay, ekmek
ve tereya ald, sonra da Fndk Faresine dnp sorusunu tekrarlad. Neden o kuyunun
dibinde yayorlarm?

Fndk Faresi, kendine bir iki dakika dnme pay brakp, ardndan da bu bir eker erbeti
kuyusuymu da ondan, dedi.

Byle ey olmaz! diyen Alice tam sinirlenmeye balamt ki, apkac ve Mart Tavan
ona, it! it! dediler, bunun zerine Fndk Faresi somurtarak, Eer nazik olmayacaksan, masaln
geri kalann kendi bana tamamla, dedi.

Hadi, ne olursun, devam et! dedi Alice. Bir daha szn kesmeyeceim. Belki de bir
tane de byle bir kuyu vardr.

Bir tane, yle mi? dedi Fndk Faresi hakszla uram olmann verdii fkeyle. Yine de
szlerine devam etti. te, byle-ce bu kz karde... ekip duruyorlarm.

Alice verdii sz unutarak atlp, Ne ekiyorlarm? diye sordu.

eker erbeti, dedi Fndk Faresi, bu sefer hi dnmeden.

Temiz bir fincan istiyorum, diye araya girdi apkac; hadi, bir ileri kayalm.

apkac konutuu srada bir ileri kayd, onu Fndk Faresi izledi. Mart Tavan, Fndk
Faresinin yerine kayd. Alice de pek isteksiz bir ekilde Mart Tavannn yerini ald. Bu deiimden tek
krl kan apkac oldu. Mart Tavan daha biraz nce st srahisini tabana devirdiinden, Alicein
durumu eskisinden de berbatt.

Alice, Fndk Faresini yeniden gcendirmek istemiyordu, o yzden szlerine dikkatlice

balad. ey, dorusu pek anlamadm. eker erbetini nerden ekiyorlarm?

Su kuyusundan su ekersin, dedi apkac, o halde eker erbeti kuyusundan da eker

erbeti ekersin, diye dnyorum... yle di mi aptal!

Alice, bu son szleri pek dikkate almaya yanamayarak, Ama kuyunun iinde
yayorlarm, dedi Fndk Faresine.

Tabii ki, dedi Fndk Faresi, kuyunun iinde yaadklarn sylemitim banda.
 Bu yant karsnda, zavall Alicein zihni allak bullak olmutu, bir sre hi szn
kesmeden Fndk Faresinin devam etmesine izin verdi.

te bylece ekip duruyorlarm, diye devam etti Fndk Faresi esneyip gzlerini
ovuturarak; yle ya epey uykusu gelmiti. Her trden eyi ekiyorlarm... F ile balayan her eyi.

Neden F ile balayan? diye sordu Alice.

Neden olmasn? diye karlk verdi Mart Tavan.

Alice sustu.

Fndk Faresi gzlerini kapayp oktan uykuya dalmt bile; ama apkac tarafndan
imdiklenir imdiklenmez, hafif bir lk atarak yeniden uyanp masalna devam etti. ... F ile
balayan eyler, rnein; fare kapan, feza, feraset, fazlalk... hani fazlal var eksii yok deriz ya...
Fazlalk diye bir eyin ekildiini mrnde hi grdn m?

ey, yani gerekten bana m soruyorsunuz? dedi Alice kafas olduka karm bir ekilde,
demek istiyorum ki... yani bilmiyorum galiba.

O halde konuma artk, dedi apkac.

Alice, kabaln bu kadarna da artk dayanamad; iddetli bir tiksinti iinde yerinden kalkp
ekip gitti; Fndk Faresi annda uykuya dald; Alice, belki kendisini geri arrlar diye bir iki kez dnp
arkasna bakt, ne ki dier ikisi onun gidiinin farknda bile deildiler; en son dnp onlara baktnda
Fndk Faresini aydanln iine sokmaya alyorlard.
 Ne olursa olsun, bir daha asla oraya gitmeyeceim! dedi Alice korunun iinde dikkatle
ilerlerken. mrmde grdm en aptalca ay partisiydi!

Tam bunlar syledii srada, aalardan birinin kaps olduunu fark etti. Bu ok tuhaf.
Ama bugn ne tuhaf deil ki? uradan ieri girivereyim, dedi ve girdi.

Kendini bir kez daha o uzun salonda, kk cam masann yannda buldu. Bu sefer aklm
kullanarak her eyin stesinden geleceim, dedi kendi kendine ve o minik altn anahtar alp
baheye alan kapy aarak balad ie. Ardndan da yaklak otuz santimetre boyuna eriinceye
dein, balad mantar (cebine bir para koymutu) kemirmeye; sonra da darack dehlizden
aaya doru yrmeye koyuldu; nihayet kendini gz alc iek tarhlaryla serin fskiyelerin arasnda,
o gzel bahede buldu.