You are on page 1of 261

BIBLIO-HUPINO

P.O. BOX SM - 116 STA. M ESA


MANlLA, PHILIPPINES
TEL. 61-12-18
PLATICA8 DOGTRINALES
TOMADAS
DE VARI0S LIBROS PREDIGABLES,
VERTIDAS EN IDIOMA TAGALO,
Y PREDICADAS POR EL PRESBITERO
]B. Jlakst0 k (Eastro,
Qnm pttnpta M ptstitla ir* I^air.

w-

SE REIMPRIMEN CON LAS LICENCIAS NECE3ARlAS.

MANILA, 1920.

IMPRENTA, LIBRERIA Y PAPELERIA


DE
J. MARTINBZ
P. Moraga 34/36, Tel. 5005 P. Galderdo 108 Binoodo j 253 CabiMo.-Tel.
Es propiedad del que suseribe,

!$5ocUsto eta (Jasiro.


PAONAUA
sa pagpapalimbag co nitong munting Libro,i, hindi
naeaaeay sa aquin ang nasang umaral sa marunong,
(hindi mangyaring tangapin nang loob itong ma-
taas na eaisipan) eun di ang paquinabangan. Ang
aral ng Dios na parang isang ilao na nag liliuanag,
at siyang pumapaui ng eadiliman ng ating bait: Lti-
eerna pedibus meis rerbum tuum (Psal. 118, v. 105):
parang isang eaeaning iquinabubuhay natin dito sa
ating pangingibang bayan: Non in solo pane vivit ho-
mo, sed in omni verbo Dei. (Matth. e. 4 v. 4.) parang
isang apoy na nag papaningas ng ating puso: ^Num-
quid rerba mea sunt guasi ignis, dieit Domimes? (Je-
rem. e. 3 v. 29:) parang isang caliz na pumupuesa
nang ating masasamang ola: Vivus est enim sermo Dei
et efjieax et penetrabilior omni gladio aneipiti. (Epist.
Paul. ad. Heb. e. 4. v, 12.) parang isang batis na bi-
nubuealan nang tubig na ating ipinag papatid uhao:
Fons sapienke rerbum Deiin excelsis. (Eeeli. e. 1. v. 5):
ang aral na ito, 6 uiea ng Dios, nang ipahayag nang
mga Apostoles sa sang sinueuban, ay napuesa ang
mga anito, nalaglag sa lupa,t, i^ageasabog sabog ang
mga idolo, nasira ang eaharian ng demonio, at ang
humalili,i, ang eay Jesucristo. Siya rin ang nagpa
sigla sa mga Martires sa pag titiis ng hirap, umala-
lay sa mga Virgenes, nagpa bagong loob sa manga
maeasalanan na nag turo nang pag lilingeod saDios.
Ito rin naman ang siya nating ipinahahayag sa mga
bayang quinacalinga, at siya ring iniaalalay sa reli-
gion santa dito sa Sangeapoloan. Itong munting ca
sulatan na ang pinaghangoan ay ang mga uiea nang
Dios, nang ipangaral sa quinalingang bayan, ay pi-
nagpala nang Langit na naaralan ang di naeaalam,
naeaaninao nang magagandang eatotohanan ang na-
sasalatan, eaya sa aquing pag asa na sa tulong at
aua nang Dios, ay paquiquinabangan nang manga
ealoloua, ay aquing ipinalimbag.
Sa earue haan nang uieang tagalog, sa easalatan
nang manga terminos na siyang naeahihirap narig
pag ooui-oui, pag huhusay at pag boboo nang sabi,
ay hindi eo na aalaman eun aco,i, iiaeabitiu iiang sa-
bing mali 6 laban sa danta Fe, 6 naeasusueal dinguin
nang manga taingang banal. Bago eo ipinalimbag,
ay isinaedal niuna sa may eapangyarihan, at gayae
nang loob na bagohin ang manga maling sabi, eun
ipag utos.
8a pag gaua nitong munting easiilatan ay gu-
mamit aeo nang manga ilang terwinos easte/laiios,
6 uieang eastila na earaniuang gamitin, at ang
sinusunod co,i, ang eaugalian nang ibang naeion,
na gumagamit nang manga trrainios, na quiun-
euha sa iba, at nang houag mag hirap nang
pagsasaysay nang anomang ibiguin.

$^6*$F&i
(5)

SA CAMATAYAW.
Memento, homo quia pulris es et
f

in pulrerem reyerteris. (Genes c. 3


v. 19.)

c un ang isang Saeerdote ay dapat rnag taglay nang da-


quilang taeot sa pag papaunaua sa bayan nang aral nang
Dios, sa pagea.t, di niya talastas eun natatapat 6 hindi ang
eaniyang paugangaral; ngayo,i, di rnangyaring di magea suson
suson ang taeot sa puso, sa pagea,t, nanganganib aeong ma-
eabitiu nang maling sabi, bueod pa sa roo,i, cayo,t, sampong
aeo ay naooeolau nang aquing ipagsasaysay. Ngayo.i, ang
elili sa inyo,i, ang mabagsie na hatol nang
ipaaalaala,t, ipadidili
Justica nang Dios na isinambulat sa sangeatauohan. Ang ea-
matayan! Gamatayang eataeot taeot, sandaling c8quilaquilabot,
eahanganan nang dilatig ealigayahan, dilang lugod at layao,
na inaaring buhay nang tauong nag papaealayao. jOamatayan,
sandaling tumatapos nang buhay nang matatanda,t, bata,
mayaman at due ha, guinoo,t, timaua! jCamatayan, eamatayang
saedal tapang, na di gumagalang sa mga Obiepos, Oardenales
at Pontifices na iguinagalang nang sangea eristianohan! jCama-
tayang salangapang na di nag-pipitagan sa manga Prineipes,
manga mahal na tauo, at sampon nang Hari,t, lalong eataas-
taasang manga Emperadores na linuluhoran nang mundo,i,
pinag papahamaean! i*ag anhing saysaying pag isa isahin
ang nanga susueuban nang eapangyarihan nang camataya,i, ea-
yong maaralan eo, at sampong aeo, na nangangaral sa inyo,i,
naeatatalastas na tayo,i, pauang na sasaelaoan nang hatol na
itong saedal eabagsiean: hatol nang eabagsiean, at poot nang
Dios na pinag easalanan sa tauong nag easala. Aquing lili-
sanin din nama,t, di na ipag sasalaysay sa inyo, nang di lu-
malauig na lubha, yayamang talastas ninyo, na ang sin sino
man sa atin, ay ualang pag saia na di mamamatay: sino man
sa atin ay ualang naeatatalastas eun eaiian, eun saan, at eun
papaano ang ating pagea matay: eun bigla, 6 eun tayo,i, pag-
uunti untiin nang eamatayan: eun sa saquit, 6 sa sandata,
eun sa tuea nang ajas, 6 sa eabagsiean eaya nang lintie: eun
sa tubig, 6 sa eati, eun sa graeia, 6 sa easalanan, daratnan
(6)
tayo nang eamatayan. Lilisanin eo rin naman, yayamang ta-
lastas ninyo, na tayo,i, minsang mamamatay: Statutum est ho-
minibus semel mori. (Heb. 19 27.) at sa minsang mamatay,
sa graeia, 6 sa eaealanan ma,i, hindi na tayo mag uuling ma-
buhay, eun di sa huling arao. Ang aquing ipag sasalaysay, at
hihingin sa iny na pag dili dilihin, ay ang eahambal hambal
na napag sasapit nang ating eatao-an, eun mahiualay na ang
ating ealoloua, at ang panguiguipuspos, pag hihinagpis nang
ealoloua, eun abutin ang tauo nang eamatayan na ualang eaba-
nalan. Aquing ilaiagay sa dalauang bahagui itong pangangaral.
Sa unang bahagui,i, aquing ipadidili-dili ang lagay na ea-
hambal-hambal nang ating eatao an, eun maguing bangeay na:
at sa icalaua,i, ang panguiguipuspos nang maeasalanan sa
oras nang eamatayan.

UNANG BAHAGUI.
Ga uari di na nauueol na ipaalaala,t, ipadili dili sa inyo
aDg mapag sasapit nang ating eataoan, eun maguing bang
eay na, sa pagca,t, halos sa arao arao ay siyaug naquiquita
natin sa manga lansangan, sa eapit bahay, at dito sa ma-
hal na lugar na pinag dadalhan nang lahat nang patay dito
sa bayan: datapoua,t, sa naquiquita nating pagea buhay nang
tauong Cri8tiano, na marami,t, dili bihira, ang nag aasal ma-
lupit na parang ualang Dios na quinlquilala: parang ualang
Dios na pag susulitan nang eaniyang manga gaua: puso,t,
ealoloua ay eapit na eapit sa eapalaloan, na anaquin baga,i,
di na mamamatay: marami at dili bihira, ang lim6t na li-
m6t 8a Panginoong Dios, ualang hinaharap eundi ang lu-
pang eatao ang pinaeamamahal, pinaealalayao na anaquin ba-
ga,i, di na mabubuloe: eaya aquing hinihinging ipinag aamo
am6 na itanim sa dibdib itong magandang pagdidili dili, upan
ding eayo ay maauat sa maling pag ibig sa eatao-ang lu-
pang sa lupa nangaling, at sa lupa rin ooui: Memento, homo,
quia puhis est et in puherem remrteris,
f

Malimit na lubha at dili bihira ang eapanahonang nag


aanyaya sa atin na pag dili dilihin itong eahulihulihang da-
ratnin nang ating eatao an. Cun tayo,i, maroatayau nang
ieang easambahay, magulang, anae, eapatid, 6 iba mang ea-
hinlogan; sa nagea saquit mang malaon, na pinag unti un-
ting linusob nang eamatayan, 6 namatay mang bigla, na
(7)
parang pinagnaeao ang eaniyang buhay, ay eapilitang tayo,i,
manghihilaebot, sa pagca,t, ang eamatayang dumating sa ea-
niya,i, darating din sa atin, at ang ealunos lunos na quina-
hinatnan nang eaniyang eatao-an, ay siya rin namang eahi-
hinatnan nang sa ating sarili. Yaong lilindi linding eatao an
na eun minsa,i, naquita nating pinaea himas himas pinaea
irog irog, eahit anong pita,i, di ipinageait; ngayong siya,i,
bangeay nang tigas ay di hamae, di na maiquilos, di na ma-
eapag pita nang lugod at layao; ngayon 6, Gristiano, humi
hingi sa lyo ang bangeay na iyang pinag mamalas mo, na
pag tanong tanongin mo at iyong uieain, ^Napasaan ngayon
aag iyong pag papaealayao nang minsan? Uala na, uala na,
ang sagot sa iyo,t, lumipas na biglang eatulad ay as6, at
ang eahambal hambal na napagsapit co,i, pag malas mala-
sin mo,t, icao,i, manghinuha Ipag palagay mo na ang ta
uong iyan, ay naeasama mo sa pageaeasala, ay matatanong
mo uli, at mauiuiea mo: yaon eaya bagang tiquis moog pag
limot sa Dios nang minsan, yaong pagea eapit nang loob
sa eahalayan na aquing talastas, yaong pag uusap ta nang
buhay nang iba, yaong pag sasalitaan ta nang uieang ma-
halay, na naeasusueal sa malilinis na loob, at ipinag bigay ta-
nang masamang halimbaaa sa manga easambahay, ay napag-
sisihan mo eaya, bago ea binauian nang Dios nang buhay?
Sa tanong mong ito,i, ang bangeay na eapanayam mo,i,
mapag uauari-uari mong na tugon sa iyo: eun ang ealoloua
co,i, narapat, 6 dili sa Dios na mageamit nang eapatauaran
sa eaniyang sariling manga nagauang easalanan: sa oras na
ito,i, ualang sueat maeatalastas eun di siya lamang, at ang

Dios na homoeom sa eaniya. Ang masasabi eo sa iyo,i, eun


ano ang buhay, siyang eamatayan: qualis vita finis ita, Aco,i,
nagsulit na sa harapan nang Panginoong Dios, ay magsusulit
ea naman. Ang nanga gaua tang manga easalanan ay lpinag-
sulit eo na,i, ipagsusulit mo naman. O maeasalanang naqui-
quinyig sa aquin, eun mamatayan ea nang isang easambahay,
na sa eabanalan at sa easalanan ay eaeambaleambal mo, icao,i,
manghinuha sa magandang pag didiii-dili, na inihaharap sa
iyo.
Cun maearingig ea naman nang tugtog nang eampana sa
pag hihingalo, 6 sa pagea matay, at ibalita sa iyo, na ang
namatay ay si Fulano, 6 Sutanong mayama,t, guinoo, na
quinatacutan nang tauo aa bayan, quinaalang alanganan dahii
sa eayamanan; ipag palagay mo na ang iniyaman ay ma
(8)
samang hanap: eapagearingig io nang eampana eahit di
mo eusain, ay earacaraca,i, mauiuiea mo: itong tauong ito,i,
nag paoa hirap, nag pagea paged sa pag quha nang eaya-
manan; sa masamang nasang maeatipon naog pilae, di nag
dalang aua sa tauong mahirap, eapag may dumulog sa ea~
niya, at natatalastas na nasa eaguipitan: ualang maeain,
ualang ipaeain, ualang iparamit sa asaua.t, anae; mag babalo
balong ualang ipautang paluluhogluhoguin: sa inamo arno
ay pauutangin: datapoua,t, hihingan nang labis na tubong
lalong ipinag hihirap nang tauong mahirap. Nag tipon nang
pilae ay di sa sariling ari, eun di sa lupa,t, ibang manga
pag aari nang pamangquin at apong olila, na sa eabataan
ay naiuan nang magulang. ^Napasaan eaya ang pilae na yaon?
^Babaonin eaya sa liueay, 6 dadalhin eaya sa isang buhay?
jAy at abang aba, hubad na hubad na lumitao sa mundo, ay
hubad din namang nanaog sa hueay Dios ang nag bigay at Dios
1 ,

din naman ang bumaui: Nudus eyressns .*uw <le ntno wahis
mew, et niidu* revertar: Duminm ledit, Domnnts nhstuht. (Job
e. 1 y. 21)
Ay! at ualang dapat pagsieapa ig tipunin ang iauo,
j

eun di ang magandang gaua,t, mabuting baonin doon sa isaug


buhay! Ang masamang hanap na yainan, ang mag pahirap
sa tauong mahirap, ay di ieaguiguinhaua, eun di bageus ua
ngang ipag hihirap nang loob sa horas nang eamatayan.
Oun macaquita ea nang bangeay nang isang binata, ba"
gontauo, 6 may asaua, na nag paeauili sa layao at lugod
ua handog nang eahalayan, pinagearatihang gaua,i, mag pa"
libot libot sa manga lansangan: paea malasin mo ang bang-
eay na iyan, at maquiquita mong yaong manga paang di
hamae ang sipag sa manga pag libot, ngayoj, matigas na.t,
di na maiquilcs Ang eatao an niyang napanulos nang min-
san sa gauang mahalay, ngayon ay bangeay na,t, uala nang
magaua.
At ieao binatang naquiquinyig ngayon: eung naeasanguni
ca,t, naeasaeasama niyang tauong iyan sa gauang masamd:
paeamalasin mo ang eaniyang bangeay na ealunos lunos. Mata
mo,i, ititig sa dalauang matang pintoang maloang, na pala-
guing bueas, labasa,t, pasuean nang maruruming panimdim:
paea masirin mo, at maquiquita mong nangasasara na,t, di
na maibueas, at eun dilat nama,i, di na maipiquit. Yaong
eaniyang bibig na eausap usap mo nang minsan; ci*n magea
bihira,i, nag siualat sa iyo nang puring nabulid sa eaniya:
pag masdan mo ngayo,t, nanga oomid na. Yaong eaniyang
(9)
dila, yaong eaniyang labing tulad sa palasong inay taglay na
lason, pag tama sa ibo,i, pilit malalaglag; dila,t, manga la-
bing eapag eaeabigeas, dilag nang babaye,i, mapapanganyaya:
pag masdan mo ngayo,t, barae na mistula,t, uala nang ma-
gaua, Pag inalas, Oristiano, sa bangeay nang tauong iyan na~
quinasama mo, eun magea bihira sa manga pag gala mo, sa
pag papasialan: ealambal lambal mo sa gauang masamk, sa
paninira nang puri,t, manga paguanaeao: paeamalasin mo,t,
nangangaral sa iyo i, paquimatyagan mo,t, itanim sa dibdib
?

ang ipinangangaral. ieao, eaibigang quinasacasama, na ang


cadalasa,i, sa gauang masama,t, bihirang bihira sa gauang
rnagaling: mag uari uari ea sa napag sapit eo, na eahambal-
hambal. Aco,i, nag paunang pumanao sa mundo,i, susunod
ea naman: ang easalanan ta,i, ipinag sulit eo na,i, ipagsusu-
lit mo naman ang tapat na hatol nang Justicia nang Deos
ay tinangap eo naj, tatangapin mo naman. Pinauutang ea
pa nang buhay nang Dios, may panahon ea paug ipag didiii
dili sa eaaha abang lagay nang bangeay eo, sa quinahinatnau
nang ealoloua eo, na di mo talastas eun napaeasama icao,i,
manghinul)a,t, mag bago nang asal.
Sa pag parito mo dito sa simbahan, nadaraanan mo,i, li-
bingan nang patay; sa mageabicabila,i, nag lagay ang buto:
sa isang suloe nama,i, ang manga bungo,i, nagea eabala-ba-
lansang, munti at malaqu.i ay halohalo na, di na matalastas
eun alin ang sa guinoo, eim alin ang sa timaua; eun alin
ang sa mahirap, at sa mayaman; eun alin ang sa magandang
lalaqui, 6 magandang babaye, at sa di maganda. Nang sa
toui toui mapag alaala mo ang eamatayan, at icao,i, mataeot
mag easala sa Dios, maminsan minsa,i, lapitan mo sila, at
mag gunam gunam Sa inyo manga bungong nangag eaeaba-
langsang, ^alin eaya baga ang sa magandang babaye? ^Di-
yata,i, ganito ang quinahinatnan nang eagandahan? Nang
una,i, ang tunog nang iyong pangalan ay umaalingao ngao:
manga eababayan mo,t, manga eapit baya,i, nag sisi pag na-
sang manood sa iyo, <xba<[uit baga ngayo,i, nanga susuelam
na, at sampong aeo ngayong nadulog sa iyo,i, di mo mapa-
salubungan nang eamunting toua, eun di ealungeutan? ^Na
pasaang eaya yaong eagamlahang may Diana, may Venus,
may Langit, may Buan, Tala at Bitoin, na ipinamamagat?
;Uala na, uala na,t, minsang iuaglahi nang eamatayan! ^Na-
pasaan ngayon yaong manga sutla,t, maninipis na damit.
bueod sa manipis, bueod sa may burda na manga bulaelae,
2
)

( 10
ay humahalimuyae pa ang bango? ^Napasaan ngayon ang
lugod at toua nang tauong narahio sa engandahan mo,t, ma-
nga panghalina? jUala na, uala na,t, lum pas ang ganda,
humalili,i, sama: lumipas ang bango, homalili,i, bah6! |Uala
na ang lugod nang tauo sa iyo, at ang humalili ay panriri-
marim! Diyata,i, ang lilindi linding eatao an, na inalagaang
mahabang panahon, piuag pagurang inayos, tiuutura,i, oras
sa manga pag gayae, bago ipatanyag sa manga lansangan;
sa guinayae gayae, ang pag sisimba
sa raanga arao na pa
ngilin, eahit masalahan, ay
pinapansin: ^diyata,i, gani-
di
tong bungong bntas butas ang quinahinatnan? Ang rnatang
mapungay, ang maputing noo, ang magandang mue hang
alio nang lansangan ^diyata,i, ganitong bungong ualang la
man ang quiuahanganan? Pag uari, butihing dalaga, nang
eaoouian nang ulo mong iyang pinamumutihan mo nang
manga bulaelae at sari saring hiyas Pag uari, mayaman at
palalong tauo, nang maguiguing hanga nang ulo mong iyang
pinag sisidlan mo nang torro,t, doradong palaeiong pinag
bubueo bueo mo. Aquing na ipaaninao na sa inyo ang pagea
ualang eabulohan nitong ating eatao an, eun niabauian na
naug buhay: ngayou ang ipaaalaala,i, ang eataeot taeot na
pag papatiuaeal naug maeasalanan sa oras nang eamatayan.

lOALAUANG AHA(JUI.
Gapagea hiualay nang ealoloua sa eatao-an, ay uala na ang
bait, alaala,t, loob: uala na ang buhay, eaya anomang ma
sapit, ay di na dinaramdam. Ang siya ma,i, mamutla,t,
unti unting mabuloe, umalingasao ang baho, at ipagdumaling
ipanaog nang easambahay, at nang di earimariman, ang siya
ma,i, pag tulong tulongang uquitin nang ood, hangang sa
maoui sa lupa, na pinangalingan, ay di na dinaramdam, at
palibhasa nga,i, uala nang ealoloua. Ang napag sasapit na ito
nang ating eatao an totoo,t, naeahahapis, eun ating pag dili-
dilihin; nguni,t, lalong eahambal hambal ang panguiguipuspos
nang ealoloua sa oras nang eamatayau, eun aboting ualang
eabanalan.
Ang tauo,i, hangang nabubuhay, ay libolibong pag iisip,
libolibong uiea, libolibong gauii mabuti,t, masama,i, siyang
nagagaua: di na pinag uauari eun masama,t, magaling. Cun
minsa,i, ang cabanala,i, inaaring easalanan, at aug easa-
(11)
lana,i, inaaring eabanalan. Cun rninsa,i, ang banal, taeot ay
di hamae, at pinaninimdim na maed siya,i, na sa easalanan;
at ang maeasalanan nama,i, panatag ang loob at nanini-
ualang siya,i, isang banal. Datapoua,t, pag dating nang
camataya,i, maaaninao na lahat, at mapagquiquilala ang ma-
sama,t, magaling, at ipaaaninao sa banal at iuaeasalanan ang
eanieanilang mabubuti.t, masasamang gaua. Diyan mag bi-
bigay toua sa banal ang eaniyang gauang eabanalan. Diyan
ang tiniis na hirap sa pag lalaban sa tueso, at sa pag
papasaquit sa eatao an: ang eru/, nang dilang dalitang mina-
tamis tangapin sa eamay nang Dios, sa oras na yao,i, di
na maghibigay sa banal nang eahit munti mang saquit, eun di da-
quilang toua at eatiuasayan Diyan uiuieain: ang aquing pag
hahampas; ang pag titiis eo nang gutom sa pag aayunai*.
ang pag papaeapuyat eo sa pananalangin. ang hirap sa pag
soay sa sanling ealooban, sa oras na ito, ay nanga tapus na,
at gagantihin na nang Panginoong Dios nang eorona nang
ealoualhatian: Bonum eertamtn certavi, eursam consummavi, Ji-
dem servavi. In reliquo reposita est mihi eorona Ju8titia>. (Ep.
2. ad Timotheum v. 7.)

Datapoua ang nag daang panahon mula sa eabataan


hangang sa eamatayan, na guinamit sa pag eaeasala at di sa
eabanalan; ipinag lineod sa demonio, at di sa Panginoong
Dios; ang di paquiquinyig sa tinauag tauag nang Dios Espiritu
Santo: yaong pag limot na tiquis sa manga parusang ibina-
ba a nang Panginoong Dios sa manga hunghang, at nang ma-
panibulos ang loob sa pag eaeasala; ang pag bibigay nang
masamang halimbaua sa asaua, anae, easambahay at iba pang
tauo, ay ipaaalaalang lahat sa maeasalanan sa oras nang ea-
matayan Ito na ang mula nang panguiguipuspos, pang hi-
hinagpis, pag papatiuaeal, at uiuieain: ngayong eo na pag
aalaala ang pagea gumong eo sa viciong mahabang panahon:
ngayon ang dinami dami, ang dinalas dalas nang pag gaua
eo nang easalanan, na parang patae nang ulan: ngayon ang
eahalayang eaeambal eambal eo ea eabataan, sa pagea binata,
at quinasacasama hangang sa banig na itong eamamatayang
eo; malaong panahong inari eong matamis; datapoua ngayon
ay eumaeamandag sa puso, at nag bibigay saquit Nune remi-
niseor malorum q\m faci. [1. Maeh. e. 6. v. 12.) Ngayon ang
eahalayang pamuti sa pag sasalitaan, eahalayan sa pag tingin,
sa pag quilos, sa pag laead, ngayo,i, na pag aalaala eo nang
lahat, at isinusumbong na aeo ea hoeoman nang Panginoong.
(12)
Dios Ngayon ang pag papalal6 eo sa eayamanan, sa earu-
nungan at sa eapangyariban; ang pag papasaquit eo sa ma-
hirap, ang aquing pag douahagui sa olila,t, bauo, ang pag oopa-
sala eo sa manga saeerdotes, na eahit mag paeaing&t, ay di
rin patauarin nang tampalasan eong dila, ang pag sisiyasat
eo nang eanilang buhay, na ualang di quilos ,ualang di pa
ngungusap, ualang di paquiquipag usap sa eapoua tauo, na di
eo pinaghihinalaang masama, at ipinamau ahta eo sa eapoua
eo tampalasan: ngayon ang lahat nang ito, ay nag titipon ti-
pon sa alaala eo, aeo,i, sinisising masaquit, sumisigao sa
Langit, at humihingi nang eatampatang parusa! Tapus na ang
lugod, tapus na ang layao, tapus na ang toua sa mundo, ta-
pus na ang eaguinhauahan, natapus na naman ang arao eo,
at duuoating na ngayon ang arao nang Dios Tapus na ngayon
ang masatM eong eaasalan, tapus na ang pag aasal hayop, at
dumating naman ang panahon nang pag susulit, ang panahon
nang pag durusa Tapus na, tapus na aeo,t, Dios naman ang iiral.
Tapus na ang tinauag tauag sa aqain nang Dios, na di eo
pinaquingan; natapus na naraan ang panahon nang pag sisisi
eo. Natapus na ang arao nang aua, at ngayo,i, arao naman
nang justicia.
j() maeasalanan, 6 maeasalanang nanatyag sa aquin! han-

gang pinauutang ea pa nang buhay nang Dios, ieao,i, mag


samantala,t, mahirap na lubhang maeapag sisi ang maeasa-
lanan sa oras nang eamatayau Sa oras na iyon na ang boong
eatao a,i, may saquit na damdam: naquiquita nang mata na
ang boong l'amilia, ay nanga gugulo; di pa namamatay siya,i,
nangag bababag ua sa maiiuang munting pag aari: asaua,i,
humahagolhol, auae ay nananambitan, magulang at eapatid ay
nagsisitangis: bait, alaala,t, loob ay di matahimie; gugula-
gulantang, ualang matutuhang gauin, at naquiquitang duma-
rating ang oras nang pag susulit, ay pauang easalanan ang
ihaharap sa Dios na pag susulitan: tingni Oristiano, pag uari
maeasalanan, eun ang oras na iyon, oras nang saquit, oras
nangpag susulit, ay oras naug pag sisising tahimie nang ta
uong nag paeauili sa easalanan.
Sa ealagayang iyon na sisiedo siedo,t, natatalastas na ang
langit at lupa, ay eaniyang eaauay, naquiquita sa langit ay
si Jesucristo, ang mue ha.i, nagbabaga nang poot, na ipinag
hahalimbaua nang Profeta Daniel, sa ilog na apoy: ang ma-
bagsie na Hoepm, ay naloloeloe sa trono,t, siya,i, hinihintay
na: sa eailaliman nang lupa,i, bueas na bueas aug maloang
(13)
na bihig nang inh'ernong talaga sa eaniya: sa eaniyang tabi ang
manga demonio,i, nagsisi pag ngalit, gutoin na halimao ang
naeaeatulad; isang quisap mata lamang, at siya,i, sasaemalin,
pag sosongabanau; matalas na eueo i, ipag durumin sa ea-
niyang ealoloua, ipag liliparan, at biglang ihuhulog na parang
eulog sa infierno: jAh, at papaano eaya aug pag sisisi nang
maeasalanan sa oras na iyon!
Sa ganitoug lagay na pauang eaguluhan, itatauagnang Padre;
ang Padre i, daratiug, eun m nsa,i, abuting patay na; at eun
buhay ma,i, eun magea bihira,i, nag hihingalo na; at eun
di pa man nag hihingalo,i, di na maeausap, 6 di na eaya
naman naeaalara nang pagea tauo; 6 naeamamalay ma,i, pa~
ngaralan man nang pangaralan, ay di rin maagao sa eamay
nang demonio; nagea eaila rin nang easalanan, at palibhasa,i,
pinagearatihan; 6 di man mageaila i, di naman maguising
ang loob sa pag sisisi, at palibhasa,i, di nadaratihan; 6 eung
naeapag sisi man nang minsa,i, hindi na magaua sa oras na
iyon, at di man halata,i, nag papatiuaeal, inaalihan na nang
demonio: sa ganitong lagay na eahambal hambal, mingang
rnalagot ang hininga,t, mamatay ang eulang palad na maea
salanan.
Laead na, ealolouang taesil, panao na sa mundo, at ngayo,i,
tapus na ang eapanahonan nang pag papaguinhaua. Laead
na, iuan mo na sa lupa, ipabaya mo na sa ood ang ma-
lupit na eatao ang pinaeamahal mo, sinuyo suy<\ Natapos
na ngayon ang pag susunuran, at ang humalili ang pag si-
singilan. Manguipuspos ea man, mag hinagpis ea man, at
mag patiuaeal ang pag hihiualay na iya,i, di na mangyayaring
ipag paliban pa, at ngayo,i, dumating na ang panahong taeda
nang galit nang Dios Mapait na lubha,t, ualang easing pait
ang pag hiualay na iyan; at palibhasa nga ay ieatatapos na
bigla nang inyong malupit na pag iibigan; datapoua ngayon
tinatauag ea na sa eataeot taeot na Tribunal nang di mating-
ealang Panginoong pinag pahamaean mong pinag big-yang
poot, ay di ea na maeatatangui, uala ea nang magagaua, eun
di ang sumunod. Hayo na, ealolouang sinumpa nang galit nang
Dios: laead na,t, ngayo i, paquingan mo aug mabaglie na
hatol na ieapapaeasama mo magpa eailan man: Ite> maledieti
in ignem aeternum. Math. 23.
minamahal na eapatid eong Gristiano: hangang binibig
yang ea nang buhay, oras at panahon nang Panginoong Dios:
ieao,i, mag samantalang mag sisi nang easalanan, at houag
(14)
mong ipag pabueas bueas: I)um tempus hdbemus, operemur
bonum. (D. Paul. Epist. ad Galat. e. 6. v. 10.) Ngayon ti
natauag ea nang Panginoong Dios, ngayon dinguin mo siya
houag mong ipag paliban sa eamatayan mo; at ang oras na
iya,i, oras na nang panghihiganti nang Panginoong Dios sa
maeasalanan. Hangang nabubuhay ca;ay panahon pa nang
aua, ngayon ea mag sisi, ngayon manalangin sa toui toui
na, ngayo i, panahon pa nang pag sasaquit mag tipon nang
magandang gaua, sa malimitna pag tangap nang manga San-
tos Saeramentos, sa pag papaaaquit sa eatao an sa pag la-
ban sa masasamang pta, sa pag talieod sa mundo,t, dilang
ealayaoan, sa pag laban sa tueso nang diablo, sa malimit na
pag hingi sa Dios na papagningasin ang puso sa panininta,t,
pag ibig sa eaniya, at nang marapat eang pagealooban nang
rnagandang eamatayan. Siya naua.
(15)

Sa pag hohoeom sa baua,t, isang tauo.

Statutmn est hominibus semel tnori,

post hoe antem Judicium. (D, Paul


\]\). a<l Heb. <;. 19. v. 27.)

-"-ng daquilang Apostol sa Yaleneia, na si S. Yieeute Fer


rer, marilag na anae nang religion ni Santo Domiugo, Sa
eerdoteng pinaea hirang nang Pangmoong Dios na pinapangaral
sa tauo, binig-yan nang eapangyarihan sa pag gaua naug
manga eababalaghan, pinagealooban nang isang mabagsie
na voces, na eun ipangusap at ipangaral sa manga eiuda-
des at iba,t, iba paug bayan yaong manga uiea sa Apoealip
sis: eayo,i, manga taeot sa Dios, at siya,i, inyong papurihan,
sa pagca,t, dumarating na ang oras nang eaniyang pag ho-
hoeom: Timete, Dominum, quia renit hora judicii ejus: (Apoe.
e. 15. v. 7:) ang napapangaralang tauo vi, nangag pepeni-
teneiang para nang taga Ninive, nag sisi pag hampas, nag
sosoot nang eilieio, pinasasaquitaa ang eatao ang nageasala:
ang luha,t, buntong hininga,i, guinagauang sandata, na pi-
napayapa sa galit nang Dios, ipinag eoeompisal ang eanilang
easalanan, at nag babalie loob sa Dios.
Houag ninyong pag tae han eun aeong di earapat dapat
na ministro nang Dios, ay tumulad dito sa daquilang Santo,
na ipangaral sa inyo at uieain: Timete, Dominum, et date illi
honorem, quia renit horajndicii ejus. Cayo, manga eapatid eo,i,
manga taeot sa Dios, sambahin pag lingeoran, igalang at
at
ibiguin, sa pagca,t, dumarating, tumatacbo,t, di nag huhum-

#
pay ang oras nang eaniyang pag hohoeom Isang eatoto-
hanang ip nahahayag nang Santa Fe na sa huling arao ay pag-
titipon tiponin nang Panginoong Dios ang ealahat lahatang
tauo; ang nanga una sa atin, tayong nanga bubuhay, at ang
manga bubuhay pa, at ihahayag sa sangdaigdigan ang pag
hohoeom, ang ibibigay na hatol na ueol at tapat sa eaba-
nalan at sa easalanan nang isa,t, isa; datapoua,t, ipinahayag
(16)
din naman nito ring Sauta Fe, na bago dumating itong da-
quilang arao nang Dios, ay eapag eamatay natin, ay hoho-
eomang lihim ang aling ealoloua: Statutum est hominibus ut se
mel mori, poet nee autem Judicium. Ang paghohoeom na ito,i,
hindi eailangang pag laeban pa nang ating ealoloua sa langit
6 sa eailaliman eaya nang lupa, eun di saan saan man tayo
abutin nang eamatayan, ay diyan din tayo hohoeoman nang
Justicia nang Dios, sa pagca,t, ang Dios ay suma sa lahat,
na ualang di quiuadoroonan. Caya eun ang tauo,i, abutio
nang eamatayan sa hihigang banig: ang lugar na iya,i, nia-
guiguing Tribunal nang Dios na pag hohoeoman sa eaniya.
Ano pa nga,t, eun sa bahay nang tauong eaeama sa sala, eun
8H dulang na pinag susugalan, euti sa rnanga lugar na iyan na
guinauang lugar nang pag eaeaeala, ay diyan abutin nang
eamatayan ang maeasalanan; ang lugar na pinagea easalanan,
ay maguiguing lugar na pag hohoeoman sa eaniya nang Pa*
nginooug Dios. Oapagea hiualay nang ealoloua sa eatao-an,
caracaraca,i, haharap sa daquilang eamahalan nang Dios, na
pag susulitam pag harap nang ealoloua nang maeasalanan
sa Panginoong Dios ^maea iilag pa eaya sa mue liang nag
babaga nang poot? Hindi na mangyayari,t, ang rainsang ma-
hulog sa eamay nang Dios, ay di na maeauauala Tumauag
man tayo sa eaibigan, sa aeaua sa eapatid, ibiguiu man nilang
v

tayoj, ipag adya ea eaniyang poot, ay uala nang magagaua,


Sino sino man sa atia ay mag isang haharap sa Dios, at ualang
eaeasamahin eun di eabaualan, 6 easalauan, at siyang hi-
hingi nang hatol na ueol sa Panginoong Dios na hohoeoin
sa atin, jAy! at ano eaya baga ang ating mapag easapit, eua
pagea hulog natin sa oamay naug Dios, ay uala tayong
maipagsulit na magandang gaua, eun di suson susong easa-
lanan. Laquing pag hihinagpis at pag papatiuaeal ang doo,i,
ating mapag sasapit. eun ating inaquita na di maea balie
sa mundo,t, maea gaua nang eabanalan, at di naman mang-
yaring maeataeas pa sa eatnay nang Dios, eun di eapilitang
mumulan ang pag susulit at pag hohoeom, na ang pag ea-
ealabasan ay hatol na ieapapaeasama, Laquing pag ngangalit
sa pag nanasang mag oling mabuhay at maeapag sisi sa ea-
salanan, ay hindi mangyari, sa pagca,t, naearaan na ang ea-
panahonan: Tempus nou erit amplius, (Apoeal. e. 10 v. 6 )
At;ng pag unauain eun papaano ang pangyayari nitong pag
hohoeom na ito. Sa pag hatol nang Justieia dito sa lupa, ay
pinaquiquingan muna ang sumbong nang may usap, sinusu-
(17)
lit ang manga saesi, tinatanong ang reo, 6 may easalanan;
sinisiyasat pinag lilining ang sala: at eun mapatotohanan na
nang manga saesi, ay ipangungusap ang hatol na tapat. Pi-
nag didili dili nang manga Santos Doetores at Santos Padres
na ganito ang nangyayari sa pag hohoeom nang Dios sa
atin. Datapoua,t, sa isaug sandali lamang gagauin ang pag
hohoeom na ito. Ang ley santa nang Dios ang siyang mag
susumbong, at hihingin ang parusang tapat sa maeasalanang
sumuay at humamae sa eaniya. Ang demonio ang unang sae-
sing mag papatotoo; at cahi,t, siya,i, ama nang eabulaanan
ay di mag papahayag eun di eatotohanan. Ang Santo Angel
na nag tatanod sa atin ang iealauang saesing mag papatotoo
nang lahat nang eabanalan at easalanang nagaua natin An^
sariling eoneieneia ang pinaea Kiseal, na sisisi sa maeasalanan,
na di na siya bibig yang lugar na maea tutol 6 maea tatoua:
Arguet tr malitia tua, et ar.ertio tua inerepahit te. (Jerem. e 11.
v 19 ) At sa caholiha,i, ang ating Panginoong Jesucristoncv
maeapangyarihang hari nang sangeatauohan, ang mag bibigay
nang tapat na hatol sa eahabag liabag na maeasalanan: Spi-
ritum labiorum s>uoram intpr/ieist inipium. (Isai. e 11. y. 4)
Dito sa manga ipinag salaysay sa inyong dagli, ay mapag
uunaua ninyo ang pag hohoeom nang Dios sa tauo, ngayoj,
matatalastas ninyo na di sumisinsay sa eatouiran.
Ang mangungusap na una una,i, ang ley santa nang Dios
at sa eausa, 6 usap nang may sala, ay siya ang unano- hi-
nihingi na hatulang mag dusa mag pasa ualang eatapusan.
Isusumbong nang ley santa ang tiquis na pag suay nang
maoasalanan sa ipinag uutos niyang ibiguin ang Dios na lalo
sa lahat, at ibiguin din naman ang eaniyang eapoua tauo
na para nang pagea ibig niya sa eaniya rin. Dalauang utos
na quinaoouian nang ley ni Moyses, nang manga Proi'esias
nang boong lumaug testamento, at nang Santo Eyangelio'
Uiuieain: itong inyong ley, 6 daquilang Panginoon, na quina-
oouian nang sampuong utos na isinulat mo sa eaniyang puso
ay hinamae, inaglahi,t, sinagasang lahat nitong taesil na ma-
easalanan. Ang manga Saeramentos nang Santa Iglesia, ay
tinangap nang di tapat na pag tangap; pag babanal banalan
ang ipinamagat sa magagandang halimbauang naquiquita
sa manga banal: ang eabanalan ay pinanganlang esedndalo;
ang eamatayan, ang intierno, ang pag bohoeom na ito eun
mabasa sa manga easulatan, at maringig sa manga eabalili
nang Dios ay pinauaualang halaga: anopa nga,t, nag paea
3
(18)
bulag na tiquis, at urailag sa naquiquitang ealiuanagan, nag
bingi bingihan sa voces na itinauag mo, nag paeasama sa
mang naquipag taniman sa eapoua tauo, nag upasala sa iyong
eamahalan na eagalang galang; puso,t, calo!oua,t, ipinageait
sa iyo,t, ipinag ealoob sa easalanan- Hangang may laeas, han
gang may hininga,i, ipinag ealoob sa deraonio,t, sa iyo ay
hindi. Nanampalasan sa magulang, nag paeagumon sa eaha-
layan, nag naeao nang ari nang iba, pinaearamirami ang
pageaeasala, na uala aeong utos na hindi sinuay. Talastas
mong lahat, 6 Dios nang eatouiran, at ualang nalilingid sa
mang easalanan: itong ealoloua na may sala ay
iyo gagalisa
dapat hatolan, at ieao ang Juez na may eapangyarihan:
mong
Exurge Deus, et judica eausam tuam. (Psalm. 73. v. 22)
y
l

manga Gristianong naquiquinyig sa aquin: inyong salie-


siquin aug easoloe eoloean nang inyong puso. at pag uan
uariin eun papaano eaya baga ang myong pag harap sa Tri-
bunal nang Panginoong Dios, at eun ano eaya baga ang inyong
isasagot sa manga sumbong nang ley santa.
Gapagea pangusap nang ley santa, ang susunod namang
haharap sa Tribunal nang Dios, mag susumbong at mag ha-
hanay nang matouid, ay ang eataeot taeot at eaquilaquilabot
na manga demonio,t, magpa pahayag Ipag susulit ang lahat
na ipinag easala nang eulang palad na ealoloua sa pitong
punong easalaaan, sa labing apat ua eaauaang gaua, sa ma-
nga utos nang Santa Iglesia Ang pitong demonio nang ea
palaloan, earamutan, ealupaan, eagalitan, eataeauan, eapanag-
eatamaran, ay pauang magsisi pag sumbong sa ha-
^hilian, at
rapan nang Panginoong Dios, na ualang di pinag liugeoran
sa eanila nang maeasalanang eanilang alipin. May isang de-
monio naman, ang uiea nang daquilang Amaug si S. Agus-
tio, na mag papaalaala nang manga daquilang pangaeo, na
sa harap nang langit at lupa ay ating ipmangaeo sa Pangi-
noong Dios, sa ating pag tangap nang Santo Bautismo. At
isosorot ang eaniyang pag taliuaeas sa ipinangaeo. Uiuieain:
bago mo tinangap ang Santo Bautismo, ieao ay tinanong eun
tatalieod ea eay Satanas; sa taaong na ito,t, ang sagot mo,i,
tumatalieod Tinanong ea naman eun tataliedan
ea: abrenuntio.
mo ang manga vanidad nang mundo, 6 laman bayan na ino-
orali eo; sa tanong na ito,i, ang sagot mo,i, oo: abrenuntio.
Ipinangaeo mo naman na tataliedan mo ang manga layao at
eaguinhauahang pita nang eatao-an
Cun ang manga pangaeong ito,i, ma ipaalaala na sa ma-
(19)
easalanan nang denioniong eaauay, ay haharap sa Dios at
isueumbong smg di niya pag tupad, at uiuieain: sa earunu-
ngan mong ualang hangan, 6 daquilang Panginoon, ay di
nalilingid ang manga pag suay sa manga utos mo, na pa-
ngaeo sa iyong eamyang gaganapin. Utos nio sa eaniya, at
pangaeo namang matibay sa iyo, na di iba,t, ieao ang Dios
na Panginoon na sisintahin naug boong puso, boong bait,
boong ealoloua: pangaeo rin naman, na sa aquin at sa ma-
nga lamuyot eo, siya,i, tatalieod at maquiquipag laban: nga-
yo,i, talestas mo, 6 Dios nang Justicia, eun eaniyaog guiua.
nap ang manga pangaeong ito. Ang eaniumg bait, alaala,t ?

loob, puso,t, ealoloua na eaniyang pangaeong isisinta sa iyo^


natatala8tas mo,t, di lihim sa iyo, euu alin sa atin ang sinin.
ta,t, inibig. Pangaeo ea iyo, sa aquin ay hiudi; datapoua,t,

ang ealoloua,t, puso na ipinangaeo, ay ipinageait sa iyo,t,


sa aquiu ay hindi Nag uutos ang eamahalan mo nguni hini
boan eong somuay, ay sumunod sa aquin at sa iyo,i, nag
souail. Pangaeo ino,i, langit euu siya,i, sumunod sa iyo; aco,i,
ualang langit na ipinangaeo; nguni sinunod din aco,t, ieao
ay sinuay. Mulang nagealoob hangan sa naraatay nag ling-
eod sa aquin, ay di eatampa^an, siya,i, maguiog iyo at di
maguing aquin. Totoo na ngaui,t, siya,i, ([uinapal mo,t,
nang mag lingeod sa iyo hangang nabubuhay; at nasa
mo namang gagantihia mo siya nang ealoualhatian: sa pag
ibig mo sa eaniya i, nag eatao an tauo ea; ieao i napagapus
?

sa isang haligui, tiniis mong hampas ay di mamageano,


mabigat na cruz ay iyong pinasan, manga paa mo,t, eamay
ay ipinapaeo mo, sampon nang buhay mo ay ipinagealoob mo,
at ang iyong dago,i, nasayod naubos sa cruz na quinama-
tayan mo, nang eun matalastas ang iyong pag ibig na di ma-
olatan, ay mahieayat namang umibig sa iyo. Dibdib mo at
puso,i, pinasugatan mo,t, nang ang eaniyang puso,i, ibigay
sa iyo: datapoua ngayong ang guinugol rnong buhay, ang
ibinub6 mong dugo, ang ganitong pag ibig- mo, ang psg ti-
tiis mo nang hirap sa maeasalanang tauo, na di mo guinaua
sa nag easalang manga Angeles, ay hinamae na lahat, pina-
ualdng halaga nitong ealolouang taesil; di nag dalang taeot
sa dilang parusang ibinabala mo sa manga souail, di napa-
hieayat sa ealoualhatiang ipinag aanyaya mo: ang eamahalan
mo ay dinouahagui, sa eagalang galang na iyong pangalan
ay nag upasala: tingni eun ueol pang iya,i, maguing iyo, at
di maguing aquin. Icao,i, Panginoo.t, Dios nang Justicia,
(20)
ang tapat mong hatol na hininhintay co,i, iyong ibigay na
sa dala eong bihag. at dadalhing eo na sa eaharian eo, ya-
yamang di dapat sa eaharian mo.
Sa ganitong pag susumbong nang deraonio, na ipag sa-
salaysay sa Panginoong Dios, ang eulang palad na maeasa-
lanan, ay di maeatatatoua, gugulagulantang, at sisiedo siedo,
mata,i, ililingap sa Santo Angel na taga tauod sa eaniya, at
siya,i, hihingi nang tulong at ampon Datapoua,t, sa oras na
yao,i, ang Santo Augel, ay di na eatoto, di na eaibigan; eun
di isang saesing magpapa totoo at mag easaysay na di pina-
quingan nang maeasalanan ang eaniyang manga aral, at pina-
ualang halaga, hinamae na lahat ang manga biyaya nang Pa-
nginoong Dios, at uiuieain; mula pa sa unang aco,i, ihalal
mong mag ingat dito satauong ito, ay di eo hinumpayan ang
aquing pag aral sa eaniya, at pinangangaralang eo, eun nag-
eaeamali. Ipinaalaala eo sa eaniya, eun siya,i, nag babantang
gumaua nang easalanan, na pinanunonghan siya nang Pa-
nginoong Dios; na sa iyong harapan na eagalang galang, at
upan ding houag mangahas mageasala sa iyo [pinaalaala eon^
darating na di sasala ang oras na ito nang eaniyang pagsu-
sulit, ay papaauo eaya bagang di hahatolau siya nang iyong

na mapaeasama, euu ang ihaharap niya sa iyo,i, pa-


Justicia
uang easalanan. Datapoua,t, ang nianga aral eo at ang di-
lang hatol, ay pinaualang halaga; utos mo,t, aral eo,i, hi-
namae na lahat. Ang sariling ealooban ay pinaeasunod na di
napapiguil; ang pag papasaquit sa eatao au at pag aayunar,
ay pinacailaga,t, nag pagea layaolayao, at nag paguiidmua;
umilag sa eoniesor na nag sisiyasat na magaling nang ea-
niyang easalanan: eun nag eoeompisal ay di nagpipilit mag
alaala nang easalanan, hindi nag sisisi, hindi nag titiea Cun
mag eompisal nang isa, 6 dalauang easalanan, ay mainato-
uiran pa, at ipag tatangol, at eun magea bihira ay uiuieain:
aeo po,i, di na eapag eompisal, at aco,i, nagcasaquit; sasa.
bihin eaya namang may nagcasaquit sa aquing t'amilia; da.
tapoua,t, ang tunay na eadahilanan ay ang eatamaran sa ga.
uang magaling. Ito ang dahila,t, ang manga pageoeompisal
ay hindi niya ipageamit nang graeia, eun di iquinararagdag
pa nang easalanan, at palibhasa nga,i, hindi nag tataglay nang
tapat na eagayaean, hindi tinutupad ang manga parusa,t,
bilin nang Padreng pinageompisala. Pinag balieang madah ang
dating pag tingin at pauinimdim nang laban sa ealinisan;
hindi isinaoli sa dapat pag saolan, aog lupa, ang pilae, at iba
)

(21)
pang manga pag aaring inagao, dinaya,t, ninaeao sa iba. Ano
pa nga,t, ang eaniyang pagea buhay ay isang tuhugang ma-
haba nang balabalaquing easalanan at masamang pag eoeom-
pisal. At sa ganitong pag aasal na parang ualang sinasam-
palatayanang Dios; ualang quiniquilalang matouid, ualangeon-
eieneia, na daig pa ang di binyagan ay inabot nang eama-
tayan. Umayao sa langit na iyong pangaeo, ay ipageait mo
naman. Umayao sa pagpapala nang iyong aua ay ayon sa
matotiid na ipamilansie mo sa eaniya ang mabagsie na hatol
nang iyong Justicia: Gum pidieatur ereat eondemnatus. (Psalm.
108. v. 7 )

O naeaeatulog na manga maeasalanan: yariog pagpapa-


god, pag papaeapuyat, at pag pipilit eo na mapaeagaling ang
inyong ealoloua, ay pag samantalahan niuyo na paquinaba-
ngan. Ang inyong pag dili-dilihin ay dito sa nagsisi paquin-
yig ngayon sa aquin, ay di mauaualan nang haharap sa Tri
bunal nang Panginoong Dios na di ua malalaon. ^Ay at ano
eaya baga ang inyong aasalin, eun cayo,i, isumbong nang ley
santa nang Dios, at ang sumbong niya,i, patotohanan nang
demonio at nang Santo Angel? ^Sino eaya baga ang inyong
pagsasaedalan, at sino sa sangsinueuban ang magtatangol sa
inyo, eun ilalagda nang Panginoong Dios ang eataeot taeot
na parusa? ^lniisip ninyo na maipagtatangol eayo
baga
nang inyong sariling jAy at ang inyong eon
eoneieneia?
ciencia,i, isang Fiscal na mabagsie na sisising masaquit,
at isisiualat sa harapan nang Panginoong Dios ang lahat na
easalanan! Pag uari, maeasalanan, at sa iyong conciencia,i,
nasusulat ang lahat mong sala, ualang malilisan eahit ga-
galisa man. Diyan natititie ang eapalaloan, ang eahalayan at
iba pang punong easalanan Diyan natatala ang manga pag
suay sa utos nang Dios at nang Santa Iglesia; mag tutulong
tulong mag sasabay sabay sisisi at mangungusap: cami,i,
quinalugdan mong gauin, isipi,t, nasain; ieao ri,t, di iba ang
siyang sumulat; pag masdan mo cami,t, di mo maitatatoua. Sa
mubi mula pang eami ay gauin mo, ay napa sulat na, easa-
masama ea namin hangang sa oras na ito, ay eami rin ang
hihiugi nang eatampatang parusa sa iyo, at hangan sa intier-
nong easasadlaean mo,i, eami ang verdugong mag papasa-
quit sa iyo mag pasa ualang eatapusan: Tu nos egisii, opera
tua sumus, non te deseremus. (S. Laurent Justi. e. 4. de ligno
vitae
Oapag dating natin sa oras na yaon, 6 bayang naquiquinyig
(22)
sa aquin: ^ano eaya baga ang ating mapagsasapit? ^llang
eaya bagang easalanan na ngayo i, nalmhim, at di natin napag
quiquilala ang sa oras na yaon, ay haharap sa atin, at si-
sising masaquit? ^llang eaya baga ang easalanan sa panim-
dim, sa pag uiuiea, sa pag gaua, ilang eaya bagang ealoloua
na sinira nang ating masasamang halimbaua, ang mag su
sumbong sa Panginoong Dios, at hihinging tayo,i, parusahan
nang ueol at tapat? ^llang eaya baga ang di tapat na pag
eoeompisal at paquiquinabang, ilang naeariringal na eaba-
nalan, na ngayo,i, hinahangaan nang tauo, ang sk oras na
yaon, ay mapapaui ang ningning at dilag, at mapag qui-
quilala na pauang pag babanal banalan at pag mamapuri?
]Ay! at ^ano eaya haga ang ating mamamatouid, eun tayo,i,
sisihin nang ating eoneienoia? jLaqui ayang taeot nang ating
ealoloua, eun mapag malas na ang eaniyang eoneieneia ay
parang isang librong quinasusulatan nang lahat na easalanani
jAy at di mangyayari na di uiuieain: nageamali aeo, napa.
sinsay aeo sa daang matouid! jMapapacasama aeo, sa pagea,t
maliuanag na maliuanag na napag cjui(|iiilala eo ngayon ang
aquing pag labag sa utos nang Dios ergo: errartmus. Mapapa
easama aeo, sa pagca,t, eatotohanang lahat ang isinusumbong
nang Santo Angel nang Dios at nang demoniong eaauay eo.
Nageasala aeo, ay hindi sasala na aco,i, di mapapaeasama!
ergo erravimus. jGanito ang daing at buntong hininga nang
eulang palad na maeasalanan, eun hahatulan na nang Pangi-
noong Dios.
Gapagea tapus nang pag susumbongang ito, ay gagamitin
nang Dios ang eaniyang pagea Justicia, at papagsusulitin ang
maeasalanan. Diyan tatanongin eun ano ang pinaquiuabang
sa eaniyang ealoloua, na pinamutihan nang tatlong poteneia,
bait, alaala,t, loob, sa eaniyang eatao an na pinag ealooban
nang buhay at laeas: Redde rationem viUicationis tu<e Uiui
eain nang Dios: ieao ay linalang eo, at pinagealooban nang
isang ealolouang uangqui sa Santisima Trinidad, binig yan
eata nang isang Angel na mag iingat sa iyo: at sa pagca,t, gui-
sing ea sa casalan?n, aco,i, nag eatao ang tauo; ang di ma-
mageanong saquit, at ealait laitang eamatayan, ay aquing ti-
niis, at nang matubos eata ea easalanan ^baquit di mo pina
halagahan itong pag ibig eo sa iyo? ^Baquit salat eang salat
sa eabanalan? Appensus est in statera, et immitus est minus
Yayamang pinaualan mong halaga ang eatamisan nang aquing
aua, ngayo,i, ipamimilansie eo sa iyo ang eabagsiean nang
(23)
aquing Justicia. Yayamang siniphayo mo ang aquing pa-
ngalan: hindi ino sinunod ang manga utos co, eun di ang
orali nang numdo: di ea namalaguing sa tinauag tauag eo
sa hindi ea nag liugeod sa aquin eun di sa demonio,
iyo:
ay deraonio naman ang easamahin mo Hindi ea nag pilit
mag earuit nang ealoualhatiang itinalaga eo sa aquing manga
hirang, ay uala ea naman ngayong eaearatan, eun di aug
intiernong talaga sa manga hunghang. Layo na sa aquin ca~
lolouang malupit: laoad na sa apii}^ na ualang hangan. Dis
eeditr d me, maledieti inignem aiernum. (Mat. 25. 41.)
j() hatol na eataeot taeot! jO hatol na galit nang Dios sa

maeasalanan! ^,Ano eaya baga ang aming mapag sasapit, eun


eami papanauin mo sa iyong ha^apan? ^Diyata,i, ang aming
Dios, ang aming Ama, Mananaeop at magandang Pastor ang
sa ami,i, pusumpa, at uala nang daang mapayapa ang eaniyang
poot? ^Diyata,i. eaming quinapal mo,t. tinubos nang ma-
ha! mong dugo at eamatayau, ay matitiis mong mag easa-
quit na easama nang manga hunghang na sa iyong ealigaliga-
yang mue ha, eay Guinoong Santa Maria na aming ina, Reina
at Panginoon at sa sanglangitang Angeies at Santos, ay di na
manonood magpa eailan man? Sueat na, sueat ha, eatamis-
tamisang Araa, ang galit mo sa amio. Mag mula na ngayo,i,
ang malupit na easayahan sa mundo, ang manga easalanang
quinahihinguilan nang ammg loob; cahima,t, dumaing at
mag buntong hininga ang aming puso. magea lagot lagot man
ang aming hinmga ay aming tataliedan. Ang Cruz nang pag
sisisi, ang Cruz nang earouahaguinan ay aming paeayayaea-
pin, at siya naming ibabayad sa aming inanga easalanan.
Oami mag pipilit gumaua nang eabanalan, at aming hinihingi
sa iyo na eami papaguing dapatin mong manood sa Dios,
at mag puri sa Dios mag pasa ualang eatapusang taon, (1.)

1 Yidere I>eum, kuidare Deutn ipse erit portus laborum nostrorum, S


Agut. in eerm. nupra c 12.
(24)

SA INFIERNO.
Ang pag eaeasaguit nang manga hunghang sa di
pagea panood sa Dios.

Moriuus est autem dives et sepul-


tus esi in inferno. (Lne. 16 22.)

j-alad na easamd sainaan, eahapis hapis at ealuinbay luin-


bay nang ieang niayaman ang inihaharap ngayon sa arao na
ito nang Santo Evangelio sa ating pag didili dili! Isang maya-
mang mapag paguinhaua,t, mapag palayao sa eatao-an, ang
tinatahana,i, isang naeariringal na bahay na parang palaeio
hindi nag daramit eun di piirpura at manipis na lino; igui-
nagalang at pinipintuho nang tauo dahil sa eaniyang yaman
at eamahalan; nalilibot na palagui nang mauga aliping nag
sisipag liesing sumunod sa eaniyang manga utos; hiudi maeatiin
sa arao arao, eundi mag handk nang lsaug malaquing piguing
na ipinag aanyaya sa manga eaibigan: itoug mayamang ito ang
sinasabi ni San Lueas sa eaniyang Evangelio na tinatauagan
ni Lazarong lipos nang sugat, at humihinging aua na ptg
ealooban man lamang siya nang pirapirasong tinapay na lu-
malabis at nagea eanlalaglag sa mayamang dulang; nguni at
sa pagca,t, libang na libdng ang loob sa sari saring aliuan, at
eapit na eapit sa eayamanan, ay nasususian naman ang puso,t,
di mag dalang habag sa ealunoslunos na tauag ni Lazarong
na papahandusay sa eaniyang pintoan. Nguni at sa pagea dito
sa mundo ang lahat ay may eapanahonan: (hnnia tempus hahent:
(Eeeli, 0. 3.); may panahon nang toua,t, may panahon nang
pag luha: Tempus flendi, et tempus ridendi; nang maearaan
na ang panahon nang eaniyang pag tatamasa sa toua at ea-
guinhauahang ipinag eaealoob sa eaniya nang eayamanan,
nang matapos na ang panahong ipinagtitiis at di inaiimie nang
Panginoong Dios, ay hinatulan siyang mamatay, at ihulog sa
intierno: mortuus est autem dives, et in inferno sepidlus est.
Sa oras na ito,i, ilang eayang ealoloua na para nang ma-
(25)
yamaDg ito na nang Santo Evangelio na masaquirn
sinasalita
sa salapi at ualang aua sa mahirap, alipin nang mundo,t,
ang pinaea Dios na pinacasuyo,i, ang malupit na eatao an,
ang bagong nabauian ngayon nang buhay, at humaharap na
sa Tribunal nang Panginoong Dios; nag susulit nang eaniyang
manga easalanan, at malapit nang hatulan nang eataeot taeot
na hatol: Dheedtte d me, maledieti in ignem eternum. (Matth.
25.)
O iniibig eong maeasalanan: sa iyo ipinadiringig sa iyo ipi-
nadidili-dili nang Justicia nang Dios sa
itong huling hatol
isang para mo na nag papaeasama. Aeong nag dadalang habag
aeong naninimdim na maea matulad ea sa hunghang na itong
hinatulan nang Dios: aco,i, namamanhie ea iyo na ang bait
mo,t, isip ay iyong ilipat sa eaniyang mabagsie na Tribunal,
at diya,i, maquiquita mo ang isang ealoloua na maeasalanang
eaparis mo. Diyan mo maquiquita ang isang ealolouang pa-
lalo, panaghiliin, hilig sa eahalayan, uili sa layao, na ualang
inaring Dios eun di ang eatao ang anyaya sa eagahngan, nag
paea gumon sa vieio na eamue-ha mo naman marahil. pag
masdan mo ngayon, at eapagea pangusap nang Panginoong
Dios nang matouid na hatol, ay pinag sungabanan nang raa-
nga domoniong nag sisi pag ngalit, na daig ang gutom na
halimao na hayop: tingni,t, sa impapauid ay inalilipad, ipi-
nag diriuang, ipinaghihiyauan tingni,t, ibubulid na, ihuhu-
log nang parang eulog sa intierno, at diyan papag durusahin
mag pasa ualang eatapusan. In ignem oternum.
Ngayon napatnubayan na nang ating pag didili dili itong
eulang palad na ealoloua hangang sa intierno na pinag tabuyan
sa eaniya nang Justicia nang Dios; ngayo,i, ating pag dili-
dilihin naman ang dinadalitang hirap at saquit, na cahi,t, di
mataroe nang maielmg isip nang tauo, maipag saysay nang
ialong' matalas na dila, ay ipag sasalaysay na pag pipi-
litan ang maeaeayanan Aquing pag boboedin sa dalauang
bahagui. Sa una,i, ipa oonaua sa inyo ang dinadalitang hi-
rap nang isang hunghang sa di pagea panood, at eaieailan
pa ma,i, di na niya mapapanood ang ealigaligayang mue-ha
nang Dios: sa icalaua,i, ang pag cacasaquit nang tatlong ipi-
nangyayari nang ealoloua na may eanieaniyang dusang ueol
sa eanieaniyang easalanan:
(26)

UNANG BAHAGITI.

Cung nagea easala ang tauo, ay pinapapanao nang maeasa-


lanan ang Dios sa oaniyang ealoloua, at tiuatangap ang easa-
lanan, ang puso at ealolouang Dios ang inay ari, ay niaagao
sa Dios, at ipinageaealoob sa easalanan; eaya ang unang pa-
rusang iguinagauad nang Dios, ay ipinagtatabuyan, at pina-
papanao sa mahal niyang barapan. }() parusang caquila qui-
labot, 6 hatol sa sadyang tibay na sa minsang ilagd& sa hung-
hang ay di mababago magpa eailan man! Ang easaedalan
ma,i, ang ealahat lahatang eatoto nang Dios ay mag si pa-
nielohod at eanilang hingin nang luha,t, himutoe na mag-
dalang aua m hunghang na mahatulan, ay di mababagbag
aaig dibdib nang Dios. Ang easaedalan ma,i, mag eagulo
gulo ang sangdaigdigan; ang easaedalan ma,i, raaguho,t,
malugso ang langit at lupa, ang hatol nang Dios ay di na
mababago,t, di na masisira. ^Sino eaya baga ang raaeapag
susulit nang dinadalitang hirap nang isang hunghang eun
ipag tabuyan na nang Dios at uieaing lumayo ea na sa aquin
taesil?::::^Sino ang maeapag susulit? eun di ang hunghang
na nag uiuieang ^diyata ang mue-ha naug Dios, na ealiga-
yahang oo,i, di eo na mapapanood raagpa eailan man? Ga-
yon man mag lalagay aeo nang isang halimbaua na pag ea-
eaauinauan nang munti nang hirap na ito Ilagay mo, Dios
eo, sa manga labi eo ang manga pangungusap na maeapag
papaaninao sa nangaquiquinyig sa aquin nang daquila mong
poot sa maeasalanang pmag eaitan mong manood sa iyo, at
sila,i, big-yan mo nang daquilang taeot.

Minsan sa pangangaral ni San Pablo sa taga Mileto (Aet 20.)


ay nangusap. O manga anae eo at eapatid eo eay Jesiicristo,
na pinaeamamahal niyaring aquing puso: dumating na nga-
yon ang panahon nang ating pag hihiualay: ngayo,i, di na
mariringig ninyo yaring aquing voces na nag balita sa inyo
nang Santo Evangelio, at yarrng mue ha eong napanood ninyon
naliligo nang pauis sa pangaugaral sa inyo, ay hindi na ninyo
maquiquita pang uli: Ego seio quoniam amplius/aeiem meam non
^idebitis, vos omnes, per quos transiui pra'dieans regnum Dei.
(Ibid. 25 ) Itong manga eamay ua nag gauad sa inyo nang
tinapay nang manga Angeles; yaring manga paang nag pa-
gal nang.'pag babalita sa inyo nang eaharian naug Dios, ay
di na malalao,t. matataniealaan. Aeong inyong Maestro, Apos-
(27)
tol at catoto,i, na malalaon at pupugutan na nang
hindi
manga yerdugo, at maooui sa lupang pinangalingan. Sabi-
hin ang lumbay nang taga Mileto sa pag papaalam na ito
ni San Pablo. Nangag si panangis, nag buntong hininga,
at ang manga luha,i, hindi napiguil. Nang ibalita sa eanila
nang Apostol na daratiug ang panahon, na ang manga ove-
jas ni Jesucristo, na di iba,t, sila, ay sisil in nang manga
lobong halimao na hayop, ga uari di nila dinamdam; data-
poua,t, nang maringig nila ang pag papaalam, ay di na magea
mayao sa pag iiyaean: magnus tletus factus est omnium Na-
ngag aagauan nang pag lapit eay San Pablo, niyayaeap hi-
nahagean, at ipinag dadalamhating masaquit yaong manga
uieang sinaysay, na ang eaniyang mue ha,i, di na nila ma-
papanood: Dolentes maxime in verho, quocl &ixerat, quoniam
amplius faciem ejus non essent risuri, Inihatid nila hangang
dalampasigan nang Mileto; at dangan di mangyari, ibig di-
sing piguilin ang daong na quinalololanan. Malayo layo na
ay tinatanao pa, at nang sila,i, umoui na,i, nagsisi tangis
di,t, hindi malimutan ang umalis ua Apostol.

manga eapatid eong Gristiano: eun di mamageanong sa-


quit ang dinamdam nang manga unang ('ristiano sa pag panao
at pag alis ni San Pablo ^aling eayang saquit, aling eayang hi-
rap, ang eli daramdamin nang isang ealoloua sa di pagcaquita
nangmuc-hanangDios?Napagqui(jviiIalanangcaniyangisipang
di sueat malirip at mabilang na eabutihan nang D os: natatalastas
na ualang pinag nanaisan ang ealoloua eun di ang Dios: ualang
ibang sinta eun di ang Dios: ang Dios na eumapal sa eaniya,
ang eaniyang mananaeop, ang eaniyang amang eatamistamia-
san, esposong eaguilio guilio, Dios na pinag eaeatiponan nang
lahat na eagalingan, isang Panginoong eayaman yamanan, at
cariquit diquitan; at itong Dios na itong puspos eabutihan
at uala munti mang eapintaean, ay di na mapapanood mag
pa eailan man: itong di pagea panood na ito sa Dios ang
ipinagcacasaquit nang hunghang.
manga eapatid eong Gristiano: aquing hinihingi sa inyo
na dungauin nang pag didili,-dili ang eahabag habag na napag
sasapit nitong ealolouang napa layo layo sa mata nang Dios
at inyong paquingan ang dinaing daing: aeo ay quinapal na
saedal ea mahal, naquiquintalau aeo nang larauan nang San-
tisima Trinidad; ealoualhatiang ualang hangan ang talaga sa
aquin; ang ealoualhatiang co,i, di iba eun di ang panonood
sa ealigaligayang mue ha nang Dios, Dios na cariquitang ua-
(28)
lang eaholilip, Dios na eagandahang hindi eumueupas, na pina-
nonood nang manga Angeles, hindi pag sauaan at pinanonood
na,i, pinag nanasaan din, yaong mue hang eagalang galang,
na eun panoorin nang inanga Querubines, ay tinataepan naug
paepae ang mue ha; yaong eagandahan na ang dilag at ning-
ning ay di nag manialio, yaong mue hang puspos nang ligaya,
na ninihag nang puso ^diyata,i, magpa eailan ma,i, hindi
mangyayaring mapapanood eo? ^Diyata,i, eaieailan ma,i, hin-
di eoeaeamtan? Hindi na, hindi na magpa eailan man jAy! afc
uala na ang aquing Dios, uala na aeong ama, uala na aeong
easi, uala na aeong sintang eatamistamisan Uala na ang toua,
uala eun di hirap! jUala na ang Hgaya, uala eun di saquit,
uala na ang pananalig eong maeapanood sa Dios, uala eun
di pagpapatiuaeal, at uala na aeong panonoorin eun di manga
demonio! jUala nang ealoualhatian aeo, uala eun di pag-
ngangalit at pag susumpaan! jAy at dahilan lamaug sa san-
daling lugod nang eahalayan, ay di eo naeamtan ang eali
gayahang talaga nang Dios sa malilinis na loob! |Ay at sa
malabis eong pag ibig sa eayamanang agad nauauala, ay
di eo naeamtan aog Dios na tuuay na eayamanan! jAy at
di eo mapapanood ang easanto santong eatauohan ni Je-
sueristong Panginoong eo na sumaeop sa aquin! jAy at di
narapat aeong mapaquisama sa magagandang Angeles at
Santos nang Dios! ^Diyata^i, magpa eailan ma,i, eapopootan
na aeo nang Dios? ^Diyata,!, tatarapohan na aeo magpasa
ualang eatapusang taon? ?Nunquid in aeternum j>rojiciet Dem?
Diyata,i, pababayaan na aeong magdusa, mag ngalit at mag
dalita sa di pagea panood sa eaniya mag pasa ualang haugan?
j()h! ualang eatapusang ipinag ngangalit. jUalang eata-
pusang hirap, ualang eatapusang saquit!
Ito, manga Gristianos, ang daing na ealumbay lumbay na
parang dinadalit nang hunghang, na dito sa manga earaang
Domingo, ay pinatnubayau nang ating pag didili-dili mag
mula sa oras nang eaniyang pag hihingalo, sinamahan natin
sa pag harap sa Tribunal nang Panginoong Dios hangan
sa eataeot taeot na oras nang eaniyang pagea hulog sa
intierno.
Gapagea hulog diyan, ay sa ualang pagea siyahan sa
hirap, ualang maalamang sisihin nang di niya pagea panood
sa Dios, diyan na mumulan ang pag sisi sa magulang na
haugal, na di nagturo sa eaniya nang manga eatotohanang
pahayag naug Santa Fe, na sueat niyang ieatutong ma-
(29)
taeot sa Dios at sumunod nang eaniyang manga utos, at
iquinaligtas niya disin sa hirap na iyon. Ang masamang
ama, na nag paquita sa anae nang masamang halimbaua
sa eahalayan, at sa iha pang vicio; ang masamang ina na
di inaeapangusap sa anae nang mahusay na sabi, eun may
iquinagagalit, eun di ealangeap ang sumpa,t, tungayao, na
sumasarnbulat; itong manga magulang na ito ay hihingin
sa justicia nang Dios, isisigao at ipag ngangalit, hihinging
parusahang para nang pag paparusa sa eaniya. At eun itong
mag mamagulang na ito ay mag quiquita na rian, ay diyan
na mumulan ang pag yayaeapan at pag eaeagatan, at sala-
salabat na sumpa ang ipag babatian Ang napaeasamk dahil
sa masamang halimbauang naquita sa iba, ay hihingi sa
Dios na isisigao na parusahang para nang pag paparusa sa
eaniya ang naeaaeay sa eaniya sa masama. At eun sila,i, mag
quiquita na, ay mag sisisihan at mag susumpaan; at ualang
matutuhang sisihin nang di nila pagea panood sa Dios.

rOALAUANG BAHAGUL

Bueod sa dusang ito,i, ang tatlong ipinaugyayari nang


ealoloua, ay may eanieanilang sariling dusa. Bait ay nasasa-
quitan, at natatalastas ang pagea daquila,t, eamahalan nang
ealoloua, aog earaugalan nang eaniyang pinag mulan at eao-
ouian; at itong ealolouang ito,i, hindi narapat manood sa Dios
na eaniyang dapat eaouian, eun di sa ualang eatapusang hirap
sa intierno.
Ang alaala,i, nag durusa,t, hindi mangyaring malimot ang
manga easalanang natititie sa eaniyang eoneieneia; eahit san-
dali ma,i, hindi mag pahiugang sumisi,t, mag bigay saquit
Ang naeaeatulad ay ang ood na bumubueal sa sugatdng ea-
tao an, ay siya ring umuuquit sa pinangagalingang sugat.
Diyan mariringig nang hunghang yaong piping sigao nang
eaniyang manga easalanan: cami,i, guinilio mo at quinauili-
han, puso,t, ealoloua mo,i, ipinageait mo sa Dios, at ipi-
nagealoob mo sa amin: tingni eun di cami,i, iyo,t, ieao
nama,i, amin Sinamahang ea namin, nang icao,i, na sa
mundo, at eami rin naman ang naghatid sa iyo sa Tri-
bunal nang Panginoong Dios, ay di eatampatang bitiuang
ea namin magpa eailan man: Opera tua sumus: non te dese-
remus. At hangang ang Dios ay Dios, ay di eami mag hu-
hunipay nang pag papasaquit sa iyo.
(30)
Ang ipinag durusa naman naug loob nang hunghang, ay
ang pagea tanto na di na niya eaeamtan apg Dios magpa
eailan man. Ang loob nang tauo,i, ualang ibang nasa, eun
di ang lumoualhati; talastas din naman nang manga hunghang
n^ ang ealoualhatian, ang lubos na touang ualang salit na
hirap, ay di maeaeamtan eun di sa Dios: at itong ealoual-
hatiang ito, ay di na mangyaring maeamtan pa nila: ito
ang dahila,t, nag eaeangagalit nagsisi pag ngalit; at sa di
pag eaBunod nang eanilang nasang manood sa Dios, ay
ibig dising limutin, ay di naman mangyari: sa di pang-
yayaring eanilang limutin, at sa pagea batid na ang nag pa-
parusa sa canila,i, ang mapag higanting Justicia nang Dios,
ibig dising liparin ang Langit, sila,i, mag tuluyan sa eataas
taasang Trono, eanilang baeahin, at houag tugutan, hangan
di matalo; at eun ,a mangyayari na,i, papag dusahin nilang
para nang eanilang pag durusa. Datapoua,t itong nasang ito
ay hindi masunod, hindi maeaalis sa pagea bihnigo. at han-
gang ninanasa nilang baeahin ang Dios, ay bageus nanga
namang nararamdaman lumulubog sila sa ealaotan nang hirap,
at pinaea guiguipit nang Justicia nang Dios jAnong laquing
hirap! 6 daquilang Dios, nang laguing mag nasa, at rnag pa-
eamatay ma,i, hindi rin mangyaring rnasunod ang nasa,
;Quid tam pwnate quam semper velle, quod numguam e.rit, ef
sernpernolle quod numquam non erit?
iMaeasalanan, maeasalanan! pag dalitaan mong panunghan
nang pag ang nangag darusang ealoloua, ngayong
didili-dili
pinauutang ea pa nang buhay nang Dios, nang eun mama-
tay ca,i, houag mong eahulugan ang intiernong eanilang pinag
durusahan. Nguni,t, eun aug hatol na ito sa iyo ni San Ber-
nardo ay di mo susundin, eun di mo dinaramdam ang iyong
pagea hiualay sa easamahan nang manga Santo sa Israel:
eun sa iyong pangaeong susunod sa manga utos nang Dios,
ay mag tataliuaeas ea: eun ang pagea buhay mo sa mundo na
parang ualang Dios na pinipintuho, ay di mo dinaramdam:
Alienati d eoniwrsatione Israel, et hospites testamentorum, et

sine Deo hoe mundo ( 1. Ephes 2. 12. ): paea tantoin


in
mo naman na daratiog ang panahon na mang hihiganti sa
iyo ang Panginoong Dios. Aayao mo siyang alalahanin, ay
eaeateatin naman ang iyong pangalan sa libro nang eabuhayan.
Pinapanao mo siya sa puso, ay ipag tatabuyan ea naman sa
eaniyang harapan, at uiuieain: Ite, maledieti, in ignem oeter-
num* jSa aba mo aya eun matampohan ea nang Dios) / Vos
)

(31)
eis eum reeesero ah ais! (Oss. 9.) jSa aba mo ayh! eun
ieao,i, mapara sa rnayaman, na pinabayaang manulos sa
pag ibig sa eayamanan, tinulutang eoasunod ang masasa-
mang eaasalan; minsang binauian nang buhay, at inahulog
sa infiorno: Mortum est, et s&pultm est in inferno.
^Nguni saan eaya, maauaing Ama, ipag tatabuyan mo
eami? Oaraing quinapal mo,t, tinubos nang mahal mong
dugo ^diyata,i, matitiis mong hindi manood sa iyo mag pasa
ualang eatapusan? ^Diyata,i, ang tapat mong poot sa amin,
ay di na lilipas magpa eailan man? jNunquid in eeternum
iraweris nobis. Totoo,t, eun earni hahatulan mo ngayon, ay
ualang sisisi sa iyo sa tapat mong hatol: saan man eami
itaboy, saan man eami dalhin, saan man eami ilagay nang
iyong eabagsiean, ay ualang maeasusuay sa eapangyarihan
mong ualang hangan. Nguni at sa pagea sinasambitla namin
ang iyong pangalan, ay dinadalangin namin sa iyo na houag
mo eaming tainpohan: Nomen mnetum tmmi inroeatum est
super nos, ne derelinquas nos, Domine Deus. noster (Jerem. 14
Totoo,t, ang manga easalanan namin ay sumisigao sa Langit,
at humihingi sa iyo nang parusang eatampatan; datapua nga-
yong eami dumudulog sa mahal mong harapan, at eami
nag sisising masaquit, ay sumisigao naman ang mahal mong
dugo, at humihingi sa iyo nang eapatauaran. Hayo na, masin-
tahing Ama: pag dalitaan mong panuughan ang manga ali-
bugha mong anae, na dumudulog sa iyo: eaming nag easala
sa iyo, ay tumatangis na ngayon sa iyong paanan, at ibig
disin namin, ay magea guisi guisi ang puso nami,t, dibdid
dahilan sa pag sisisi Patauad na, masintahing Aml Patauad
na, maauaing Panginoon.
(32)

SA CATACOT TACOT NA APUY


NA NAG PAPASAQUIT SA MAN<lA HUNGHANG, NA
NAG DURUSA SA INPIERNO.

Ubi rermis eorimi non moritur,


et ignis non ertinguitur. (S, Mare.
9. v. 47.)

r
^Amg nageaeasala ang tauo,i, bueod sa ipinag eaeait ang
eaniyang caloloua,t, puso sa Panginoong Dios, ay ipinag-
eaealoob pa sa manga quinapal, at siyang pinaeamamahal pa
sa Dios; eaya itong pag hamae na ito sa Dios ay ualang ea-
timbang nang bigat, at uala liamang eahalimbaua nang samii
Ito ang dahilan at ang manga bagay na eun eaya quinapal
nang Dios, ay inauueol sa pag lilingeod sa ea.'iiyang eama-
halan, ay eun gamitin nang tauo sa pag eaeasala ay nag hi-
hinagpis, ang uiea ni San Pablo: Omnis ereatura inyemiMit,
et partuiit usgue adhue, ranitati enim sub/eeta est non vo-
lens. Datapoua ito ring manga quinapal, na guinagamit sa pag
eaeasala, ay siya ring gagamitin nang Dios sa pag paparusa
ea maeasalanan at ipanghihiganti ang na dustang eamahalan
niya: Pugnabit pro eo orhis terrarum eontra insensatos. At sa
pagea sa lahat nang bagay ang eabagsiean nang apuy ay
ueol na ueol sa pag paparusa, ang uiea nang Santo Apostol,
ay siyang mangungunang haharap sa Dios, at sa pangalan
nang lahat ay hihingi na siya,i, pagea tiualaaug maeapang
higanti sa eapangahasan nang tauo: Ignis amulatio, qum eon-
s&mpiura est adrersarios (1. Hebr. 10. 27.) At sa pagea ang
easam an nang easalanan ay ualang sueat pag halimbauaan,
ay binibigyan naman nang Panginoong Dios ang apuy sa in-
herno nang init at eabagsiean, na hindi maabot taroquin nang
bait nang tauo. Isang apuy na ang uiea, ni San Ger6nimo, ay
mag bibigay sa manga hunghang nang lahat na bagay na
saquit: In uno igne omnia suplieia sentiunt. Ano pa nga,t,
ang eadimlan, init, lamig, gutom, uhao, earue haan, earoua-
(33)
haguinan, at ang lahat nang bagay na dusa ang eanilang ma-
raramdaman sa apuy na yaoag pmapang hihiganti nang Dios.
j0 apuy na eataeot taeot, apuy na galit nang Dios! malim-
bag ea naua sa puso naog raanga Grietianong naquiquinyig
Deum (Psalmo. 49.
sa aquin: Intelligite hwe, qui obliuiseimini
v, 22.). Manga
Gristianong lumilimot na tiquis sa Dios, at
ang dilang aliuan sa mundo, at layao nang eatauan ang in-
yong hinaharap: unauain ninyo na itong apuy na ito ay iti-
natalaga nang Dios sa mauga layao na eatauan: unauain ninyo
na ang apuy na ito aog ipinag eacasaquit nang eatauan nang
manga hunghang nang di mamageanong pagea casaquit, at
di matatapus mag
pasa ualang eatapusang taon. Itang pagea
casaquit nilang ito, na ihahanay eo sa dalauang bahagui,
ang siya eo ngayong hihingin sa inyo na pag dili-dibhin.
Ang pag durusa sa apuy nang eatauan nang manga hunghaDg:
at ang di pagea tapos nang eanilang pagea easaquit.

UNANG BAHAGUI.

Manga ealolouang nag susumaquit sa pag gaua nang ea-


sam-an: ihimpil muna niuyo ang pag laead sa masamang daan,
at ualang pag sala na di ang intierno ang easasadlaean. Cayo,i,
tumiguil muna, at pag dalitaang dinguin itong daquilang
bagay na aquing ipphahayag, at pag dili-dilihin nang dibdib,
nang inyong mapag quiiala na cayo,i, na uueulan: Red-
dite pnrvaricatores ad eor (Isai. e. 46. v 8 ) Inyong pa-
suquin ang easuloe suloean nang puso, at pag tanong tano-
ngin eun anong eahahanganan nang iyong pagsunod sa ea-
tauan na nag pipita nang lugod sa ealupaan, at eun ano ang
easasapitan nang pag eaauat nang iyong loob sa pag pepe-
niteneia, Pag tanong tanongin, at di sasala, na ang religion
Santa, 6 ang magagandang eatotohanang pahayag nang Santa
Fe, na inyong iniingatan, ay tutugon sa inyo na ang eatauan
ninyo na hindi mapag eaitan nang anomang masasamang ola,
ay mag durusa sa apuy na eataeot taeot sa inherno mag pa saua-
lang eatapusang taon, eun cayo,i, hindi magbabago nang aeal.
Sa pag papaunaua sa inyo nitongmanga daquilang eato-
tohanan, ay di eo gagamitin ang sariling bait, 6 sariling
dunong, 6 bueobueong salita, eun di ang manga pangu-
ngusap na natatala sa Santong Sulat. Angmanga hunghang,
aug uiea nang Dios, ay aquing ilalagay sa inherno, at diya,i 9

5
(34)
titiponinco na parang ovejas, at sa eainatayan ay
manga
ipag uutos na sila ay (Psalmo 48. v. 15.). Ang ioit
sil in
nang apuy at larnig nang tubig ay mag hahaliling mag pa-
pasaquit sa eanila (Job. e 24. v. 19.), nang eun magea iba
iba ang eanilang pag durusa, ay lalong mag hirap: .4^ in-
mium ealorem transeat ab aquis nirium (Loe. Cit.). Sa ea~
bagsiean nang aquin poot ay papag niningasin eo ang apuy
na iyon: Ignis sueeensus est ni /urore weo (Deuth. e. 32.
v. 22.): at ang malalim na lunga nang iniierno ay mapupu-
no nang nag lalagablab na ningas. Oasaman ang eahahan-
ganan nang malupit na nasa nang manga raaeasalanan: J)p*
sidirium peeeatorum perthit (Psalm. 101. v 10). Ang apuy na
iyon at ang ood nang easalanang nag papasaquit sa eanila,
ay di eo tutulotang mamamatay magpa eailan man: Yermis
eorum non morietur, et ignis eorum:: (Isai. 66. v. 14.) Ma-
nga paa,t, eamay ay matatalian, at ihuhulog sa eadilim di-
limang lugar nang iniierno: JJgafis munihus et peduln* m?t*
titeeum in tenehras exteriores (S Math. e. 22. v. 13.) Ang
daang linalaearan nang maeasalanan, ay nalalatagan nang
manga batong maririquit ang yari; datapmiaj, aing ea
nilang quinahahangana,i, iniierno, eadihma,t, hirap: I ia

yeeeantium eomplanata lapidihus, et in f\ne illorum inferi. ef fe~

nehrm, et prener (Eeeli. e. 21. v. 11.) Inyong paquingan, anang


Profeta Isayas, 6 manga baya,t, sari saring naeion sa mundo,
ang manga uiea nang Santo at maeapangyarihang Dios pag
dili dilihin ang eaniyang uianga gaua, at inyong quilanlin ang
eaniyang eabagsiean: Audite, qui longe estis, qu<v feverim, et
eognoseite, trieini /brtitudinem meam (Isai, e. 33. v 31.)
Gahiman alangang alangang sa manga Santos Pro-
at aco,i.
fetas, tinutularang eo, na ipinadidili dili sa inyo ang
sila,i,

eataeot taeot na pag eaeasaquit nang manga hunghang sa


apuy sa iniierno Gapagea hulog diyan nang eulang palad
na hunghang, ay pag susungabaoan ng manga demonio, at
pag tutulong tulongang parusahan. Ito na ang mula nang pag
niningas niyang eatulad ay dupong na nag liliab. Ang manga
mata na dito sa mundo,i, itiningin nang mahalay na titig,
pintoang palaguing bueas sa maruruming panimdim: doo,i,
sasalicsiquin nang apuy, at ualang maquiquita eun di manga
demonio at eapoua hunghang, na eataeot taeot titigan.
Pag baguntauo, dalaga, 6 may asaua, nang
uari, binata,
mapag manga mata, na hangan dito sa bahay
sasapit niyang
nang Dios, ay pinaeauiuiling itingin sa maririquit na damit,
( 35 )

na pinanaghilian, sa babaye, 6 lalaquing iyong easintahan.


Gun dito sa mundo ay mapag isa ea sa madilim na lugar,
sa gunita laraang na macaqui'ta ea nang isang demonio, 6
ealoloua eaya: ito i, agam agam lamang na di mangya?ari, ta-
eot mo,i, di hamao, at ang iyong hininga ay nangangapus
na, ^ano ea. a baga ang mapag sasapit mo, eun ang manga
mata mo ay raagsi pag ningas, at di isang demonio, eun di
isang eauan demonio ang si^ang maquita? jAnong laquing
hirap nang mapag sasapit nang mataug mauilihin sa ealupaan'
Ang ipinaquiquiramdam, na lumalaganap sa boong eata-
uan ay parurusahan iin namau nang apuy. Ang di naearanas
dito sa lupa nang eamunting saquit nang suplina; ang pinagea
bihasanha.i, pauang eagumhauahan, at inailag ang eatauan
sa pag papahirap na sueat ieabayad sa easalanan: doo,i, ua-
lang mararamdaman sa eatauang layao eun di apuy. Dinguin
ang ealunos lunos na daing uang ismg mayaraang doo,i, na.
bibilango. apuy ang nahihipo eo, apuy ang nararamdaman eo
at palibliasaj, putos na put6s aeo nang apuy. jOh, Amdng
Abraan, eun si Lazaro disin ay parini basin ang isa niyang
<laliri, patuloin at itama ang isa man lamang patae na tubig
sa tuyong tuyd eong dila, ay may pageaea guinhauahan din aeo
sa di maralumat na uhao, na aquing tinitiis, Nguni,t, itong
muuting eaguinhauahan, na hinihiling at pinipita eay Abraan,
ay ipinageait sa nagdurusang mayaman: ieao ay nagtamasa
na 8a lupa sa eaguinhauahan, ang sagot nitong Santo Patriar-
ea, nga>o,i, nauueol naman na ieao ay mag casaquit: Re-
eordare, quia rr.eipisti bona in vita tua. (Lue. 16. 25.)
Ang manga taingang ipina(|uiquinyig nang palasintahan,
nang malialay na auit, nang paninira nang puri; ipinag bi-
ngibingihan sa aral nang magulang, iquinainip maquinyig
nang aral nang predieadores at confesores: diya,i, sasalies-
quin nang apuy, at ualang mariringig, eun di ang pag la-
langitngit nang ngipin nang rnanga hunghang, na nag nga-
ngatit,ang eataeot taeot na ugong nang nag lalagablab na
apuy, ang ealansing nang manga tanieala, ang di magea ma-
yao na daing at sigauan, ang pag papatiuaeal at pag susum-
paan nang manga hunghang (1). Diyan nariringig ang pag
susumpaan nang mag mamagulang, nang palaauay na mag
asaua, nang magea-agulo, nang magea ibigang nag hatolan sa

il) Nulla ibi vox, nisi vao, vae! vae sooant qui toniuent. Vaa sonant
uitroquentur Hug. <le S. Vict lib. 4. de Anima.
(36)
rnasamk, nang dalaga,t, baguntauong nag sintahan nang ma-
halay na pag sisintahan.
Sa hirap na ito naog mata, tainga,t, tanang ipinaquiqui~
ramdam ay ealangeap namaog mag durusa ang ilong, Bahong
maeamatay matay ang aalingasao, at siyang ihahalili sa manga
pabangong muodo. Bahong eataeot taeot, na sa
pinita sa
ibaba,t, itaasniyaong bilangoang maddim, ay mag papasaquit
sa manga liunghang gayon ang pahayag nang Proleta Isayas:
FJ erit pro suari odore Jirtor. (Isai. e. 3. v. 24.). Ang bibig na
iqumain nang labis, itinangui sa pag eoeolaeion, at ayao ma-
tasahan nang mabubuting pag eain, at pinapag tamasa sa
masasarap na ulam: diya,i, pasasaquitan sa gutom at uhao,
at eun masaquitan na,i, paimomin nang mapait na apdo nang
ahas at ulopong: Fel draeorum rinum eorum, et renenum a$pi~
dum insanabila. (Deut. 22. 33.) jAnong laquing saquit, anong
laquing hirap! Pag uari, tauong Oristiano, at ang eatauaug iyang
pinaeamamahal mo, palaguing pinaeabubusog, at di rnaara
lang mag tiis nang eamunting gutom sa pag aayunar, nang
eamunting saquit sa pag pepeniteneia: pag uari,t, mapapa-
rusahan nang ualang eatapusang gutom, at igagatong sa in-
iierno. Cun tantong ayao ea sa pag didili dili, uala na aeong
magagaua sa iyo, euu di ipabaya eata sa sarili mong ealoo ban
Hayo na,t, hangang may laeas ea, hangang may hininga.i
paeaalinsunurin mo aug eaguinhauahan at layao na pinipita
sa iyo nang malupit na eatauan; datagoua,t, paeatau daan yaong
manga uieang: eapagea may utang, ay pag babayaran (l)
Ang eatauang inaaring Dios na di ma ilaead sa mauga lan
sangan, eun di daramtan nang maninipis na damit at nanga-
nganinag; pinamutihan nang sari earing hiyas ipinag paeial
sa manga lansangan, at ipinag parangalan: ang eatauang iyan
ay ipag lulubugan sa longang malalim nang intieruo, papag
daramtin nang apuy at paliliabin: Dahit enim ignem, et vermes
in earnes eorum, ut urantur. (Judith. e 21.)
Ang apuy na yaong saedal eabagsiean, na parang anino la-
mang itongapuy natin dito, apuy na pinageaeatiualaan nang Pa-
nginoong Dios na ipang higanti siya sa manga hunghang, ay
binibig yan namang bagsie na mag parusa sa lahat nang sang-
eap nang eatauan Ang mata, tainga, bibig, ay ualang ma-
raramdaraan eun di apuy; ang eamay at paa, dibdib, puso ?

(1) Quantum in delieiis fuit, tantum date illi tormentum. Apoe 18. 7.
(37)
caloloua,t, eatauang guinamit sa pag eaeasala, guinauang san-
datang ibinaea sa Langit, ay pauang parurusahan narnan, sa-
8alicsiquin nang apuy, at di patatauarin. |0 apuy na eataeot
taeot, apuy na caquilaquilabot! malirnbag ea naua sa alaala
nang naquiquinyig sa aquin Pag uari, Oristiano, pag uari,
maeasalanan, at ang apuy na iyon ay pababagsiean nang Dios
na mag parusa sa myo nang ueol at tapat sa bigat at sama
nang inyong manga easalanan,
ieao tauong gumon sa sala, na sa arao at gabi, ay uala eang
isip eun di papag tamasahin mo ang iyong eatauan sa ma
ruruming layao: tingni,t, ang eatauang iyan ay mag tatamasa
naman sa apuy na mag paparusa sa iyo nang ueol at tapat sa
easalanan mo. ieao palatungayao at palasumpain, mapag opa-
sala sa eapoua tauo, na di patauarin nang dilk mong matalas
ang mahinhing dalaga, ang mabait na may asaua, ang mali-
nis na bauo, ang puno sa bayang tumutunton sa matouid, at
sampong manga Saeerdotes, ay natataeot sa iyo.t, nag papa-
raingat man, ay di rin patauarin niyang matuling dila, na
daig ang palasong may taglay na lason: mag uari uari ca,t,
iyaog dilang iyan ay sasalicsiquin nang apuy, at papag tata-
masahin sa eamandag nang alias at ulupong na parang apuy.
Pag uaH, maeasalanang tinatauag tauagang eo, pag dalitaan
mong itanim sa dibdib, itong munting aral na ipinahayag sa
iyo, pag gunam gunamin at di bue^) buc6 eo, hindi sa isip
hinango eun di sa Santong Sulat na pahayag nang Dios, Pag
malas malasin mo ang pagea buhay mong hindi ang mag
loualhating manood sa ealiga ligayang mue ha nang Dios, ang
eahahanganan, eun di ang magdusa sa apuy na pinapagni-
riingas nang eaniyang iustieia, at ipinag paparusa nang eabag-
siean nang Dios sa raanga hunghang, na mag cacasaquit, at
mag durusang ualang eatapusang taon,

IGALAUANG BAHAGUL

Itong manga uieang ualang eatapusang taon, ualang ea-


tapusang hirap, ualang eatapusang saquit ay ipag salaysay
inan sa atin nang manga Santos Doetores, ay dirin maipa-
uunaua sa maieli nating bait; at sampong sila naman ay nag
papahayag, na hindi nila maubos maisip. Nauiuiea nilang
eapagea hulog doon sa inherno nang eulang palad na ea-
loloua, ay mumulan ang pag durusa sa apuy at sa di pagea
quita nang mue-ha nang Dios na di matatapus; datapoua,t,
(38)
hindi niaabot abutang habulin nang eanilang isip ang eaba
gayan nitong uieang ualang eatapusang taon.
Mag susunod sunod na aaquiat ta langit ang manga hirang
naug Dios; mag susuuod sunod na mahuhulog sa intierno
ang lahat nang hunghang, hangang sa uala na isa rnang
matira sa mundo; mageaea uasae uasae ang manga Giudades,
manga llepublieas, manga Oaharia,t, malalaquing Imperio-
mageaea sabog sabog ang Torre,t, manga Palaeio, at di.
lang ealae han sa mundo: mundo,i, matatapos, at easabay
nang mundong matatapos nanian ang lahat nang bagay; da
tapouat, ang panahong ipag durusa nang manga hunghang
ay di rin maeueulangan Mag daraa,t, matatapos ang libo
libo, yuta yuta, at laesa laesang taon; datapoua,t, ang pa-
nahon nang pag eacasaquit sa inilerno ay boong boo rin at
di mag eueulang.
Angeasaedalan ma,i, pag tipon tiponin nang tauo ang
lahat nang papel sa mundo, at mag tulong tuloug na ilagay
sa mimero, mag mula sa isa hangang sa libo libo,t, yuta
yutang laesa; at ang manga numerong maisulat nila;i, pag
tipon tiponin at pag bilang bilangin: itoog manga uieang
ualang eatapusapg taong ipag hihirap nang hunghang, ay
di rinmangyayaring bilangin, Mag paea pagod man, at
mag paea puyat sa pag bilang, at uala ring eahahanganan
ang eanilang tiniis na pagod at puyat, eundi ang itungo
ang ulo, at uieaing: ba.it isip nila ay nahahapo na ay hindi
rin nila maabot abotan. Cun maearaan na ang libo libo,
yuta yutk at laesa laesang taon, ang init at bagsie nang
apuy sa iniierno ay para rin nang una; ang poot nang Dios^
sa nageasalang hunghang ay para rin nang una; at ang pagea
sunog at pag lalagablab nang eatauan at ealolouang pina-
rurusahan nang Justicia nang Dios, ay gayon din namang
hindi nag babaua. j() ualang eatapusang hirap! jO ualang
eatapusang taong hindi ieapapanood nang hunghang sa ea-
ligaligayang mue-ha nang Dios: jO di sueat malirip na Jus-
tieia nang Dios! ^Diyata Dios co,i, ang isa mong quinapal ?

na pinamanahan mo nang iyong larauan, ay titiisin mong


mapalay6 lay6 sa manga mata mo; mag dusa,t, mag hirap
mag paea ilan man dahilan sa isang sandali, sa isang oras
na ipinag easala sa iyo? Gung napopoot ca,t, pinag pahama-
eang pag easalanan ang di matingeala mong eamahalan nang
hamae na tauong isang ood lamang, isang di ano man sa
mahal mong harapan ^baquit di ipag utos sa manga mi-
(39)
nistros nang iyong na parusahang r-. 2
Justicia .'

-u : taon
6 libo man cava, hangaug di matapos mabayaran sa iyong
Justiciang pinag easalanan ang easalanang eanilang inutang?
Cristiano, maeasalanang naquiquinyig sa aquin, eung nag-
tataea ca,t, sa isang easalanang lumipas na bigla,i, ang ipi-
narusa nang Pangmoong Dios ay ualang eatapusang hirap,
ang pag dili dilihin mo,t, eun sino ang tauong nagea easala,
at eun sino ang Dios na piuag eaeasalanan, Cun gaano eaya
ealaqui,t, earami ang dilang biyaya at aua, na tinatangap sa
earaay nang Dios, at ang masamang pag ganti sa maauaing
Dios na pinagea eautangan Ang tauo, ay hinango nang Dios
sa lusae 6 louad nang lupa (Gene\ e, 2, v. 7 ) Gayon ang
pagea sasabi sa Santong Sulat Ang tauo, ani Santo Job, ay
parang dahon nang eahoy na ipinapauid nang hangin. Ang
Dios ay isang Panginoong ualang pinag mulan, ay pinag mu-
mulan nang lahat; sa eatagang uieai, hinango sa di ano
man ang Langit, lupa at boong quinapal, at sa eatagang
uiea rin naman ay maisasaoli sa uala, 6 di ano man na pi-
nangalingan: at itong tauoug itong eahamae hemaean ang
pinangalingan ay naugangahas mag easala, humamae at lu-
mapastangan sa di matingealang Panginoon na eaniyang pi-
nag mulan, Pag uari, Gristiano, ieao aug magsulit, eun anong
parusa ang ueol at tapat sa gayong eapangahasan nang isang
quinapal na eatiamae hamaean sa eataas taasang Panginoong
eumapal sa eaniya Ngayo X, pag dili dilihin mo naman, eun
ano ang utang nang tauo sa Dios Nang malalang na ang
tauo, av di nalilingataii cahi,t, isang sandali ang pag iingat at
pag aalaga sa eaniya, Langit arao, buan, bitoin at tanang
astros, iupa, earagatan, impapauid at dilang bagay ay pina-
pag lilingeod sa tanong ito. Sa pagea masid nang Dios, na
nararapat parusahan dahil sa easalanan: at uala isa man
sa manga Angeles at boong quinapal man, ualang raaea ac6,
ualang maeaea^ang mag bayad sa pagea daquila,t, sama nang
easalanan, ang anae nang Dios ay nag eatauan tauo; nag
damit maeasalanan, at ang dilang pag cacasaquit, gutom, pagod,
puyat ay pauang tniiis, hindi liningon ang eaniyang pagea
Dios, napa putong nang tinie, tiniis na hampas ay hindi
mamageano, nag eusang mamatay sa Cruz, at sampon nang
dugo,i, nasayod naubos na inihandog sa Ama,t, ibinayad
sa easalanan nang tauo. At itong tauong ito,i, ualang lingap
lingap sa gayong pag eaeautang; pinagea easalanan din ang
eatamis tamisang Dios, ang mapag eandiling Amaug nag ma-
(40)
mahal sa eaniya: tingni eun di hirap na di matatapos, apuy na.
di mainamatay ang dapat iparusa sa gayong pagea daquila nang
sala. Nang ito,i, mapag dili-dili ni San Agustin na daquilang
Doetor nang Santa Iglesia, ay nagtaeang di hamao, at di
dalauang intierno ang ipinarurusa sa maeasalanan. Caya houag
magtaea sa eataeot taeot na ipinarurusa nang Dios sa easa
lanang daquila: ang dapat mong gaui,L paea ilagan mo,t, nang-
di ea mag dusang ualang eatapusang taon.
)

( 41

SA CAT.OUAT.HATIAM.

Satiabor enm apariwril gloria (ua


i.Psalm. 16. v. 15.)

A, ^ng mabait na >avi<l na pinaea mahal nang Dios, na pi-


I

nagealohan nangganda,t, eariquitang naealiligaya, nang laea^


at liesi. na naeamamatay nang manga halimao na hayop, na
lurniligao sa gubat, ipinagealoob ua mahugot sa mababang
ealagayan na pagea pastor, at mag General sa hoebo ni Saul,
pumatay at. nugot nang ulo nang Gigante Goliat, pi'naloeloe
sa trono nang Isaad: Prineipong bayani,t, rnatapang na si-
nueoan nang manga lulisteos, Moabitas, Amonitas, Asirios,
Idumeos, at iba pang naeiong eabaea,t, eaauay nang bayan
nang Dios, Haring eabaita,i, saedal na pinintuho,t, pinaea-
mahal nang boong Israel; pinaeasagana nang Dios sa eaya-
manan, na ang tiuatahana,i, doradong Palaeio; ang pinag
aaliua,i, sarisaring tinig, jarding saganang sagana sa manga
halaman pinuputihan nang mababangoug hulaelae, at sari-
sariug eahoy na pinipitasan nang masasarap na bunga; da-
tapoua,t, ltong tauong ito na sa eatapangan sa eapangyari,
han, sa eayamanan, sa ganda,t, eariquitan ay uala nang su-
eat pitahin, ay di rin matahimie, nadaramdaman na sa ea-
niyang pnso ay may raalaquing eaeulangan, na di maipag-
ealooh nang boong mundo; nag buhuntong hininga sa hina-
hahaha nang eaniyang buhay at uiniuiea: ^eailang eaya baga da-
ratning eo ang langit, at mapapanood eo ang mue ha nang
Dios? Ang panininta sa Dios nitong Santo Proi'eta ay tantong da-
<]uila; datapoua sa panganganib na maea ang marupoe na daong
nang eaniyang ealoloua, na nag lalayag sa dagat nang mundo,
ay matabunan nang matataas na daluyong nang sari saring
tueso; ang eayamanan, ang eapangyarihan at dilang eaguinha,
uahan na eaniyang quinacamtan, na uala nang sueat pitahin-
ay di rin maeapag bigay tahimie, at uiniuiea: di aeo mag eamit
Dios eo, nang lubos na toua, hangang di eo maeamtan ang
iyong ealoualhatian: Satiahor eum aparuerit gloria tua.
Sa horas na ito,i, ibig eo dising eayo ay maparis eay David
na mapaenit sa mundo at dilang ealupaan ang inyong ealoloua,
6
(42)
angatin sa lupa,t, ualang ibang nasain ean di ang manood
sa Dios sa ealaualhatian. Ang cariquitan at eamahalan nitong
ealoualhatian ay di sueat masaysay nang mapurol nating dila,
eaya aquing hihiramin aug nianga pangungusap sa Apoealip-
sis na isinulat ni San Juan (Apoe. e. 21.) Aouin, aniyang,
naquita ang Oiudad Santa, ang Jerusalem na bago, na nahi-
hiyasan na parang esposang itinatalaga sa esposo, Ang Giudad
na ito,i, di nagea eailangan nang arao at bouan, sa pagea,t,
ang Dios ang nag bibigay liuanag, at Oordero nang Dios ang
nag liliuanag na parang lampara Ang euta nang Oiudad ay
rnalaqui,t, mataas: pintoa,i, labing dalaua, na may labing da-
faua namang Angoles na nag tatanod, at nasusulatan nang la-
bing dalauang ngalan nang labing dalauang tribus nang Israel,
Tatlo ang pintoan sa silanganan, tatlo sa hilagaan, tatlo sa
timogan, tatlo sa ealunoran. Ang eimento naman ay lahing
dalaua, na quinasusulatan nang manga pangalan nang !a
bing dalauang Ap6stoles. Ang labing dalauang pintoan ay
batbat nang perlas, at ang manga lansangang linalaearan ay
dalisay na guinto, at nanganganinag na parang bubog Ang
manga pintoan ay palaguing bueas, sa pagea,t diya,i, uala.ng
gabi, Uala namang templo, sa pagca,t, ang pinaea t irq>]u
ay ang Panginoong Dios na maeapangyarihan Sa Oiudad na
ualang maea pasoe na may eamunting dungis: uala
ito,i ?
eun di ang malinis na loob, na nasusulat sa libro nang ea-
buhayan nang Oordero. Diya,i, ualang pag susumpaan, ua-
lang pag babaea: at ang Dios at ang Oordero ang tumata-
han diyan, at pinag lilineoran nang libo libo, maea pupuong
libo, at libo libong daang mauga Espiritus, at <Ii mabilang

na tauo na hinirang sa sari saring naeion sa mundo, sari sa-


ring tribu, sari saring bayan, sari saring uiea naman: ang
lahat na ito ay na sa harapan nang Trouo nang Dios at nang
Gordero, nag daramit nang maputi, at may palma namang
hinahauaean sa eamay, talinhaga nang eanilang pag tatagum-
pay. At eahit di sueat mabilang ang eanilang dami, ay di na-
ngag eaea sigalot: iisa ang loob, iisa ang puso, iisa ang sinta,
at palibhasa,i, iisa ang pinag lilineoran, ang pinipintuho,t,
pinupuring Dios Ang
ayos at eahusayau ay gayon din na-
mang hindi nasisira, sa pagea at ang Dios na pinag eaeati-
punan nang bait at earunungan, ang nag bibigay eahusayan
at grado nang ealoualhatian na ueol at tapat sa eanieaniyang
manga earapatan. Caya bueod bueod ang eanilang pagea la-
gay. Bueod ang lugar na quinalalaguiau nang Coro, 6 pulu-
(43)
eong nang raanga Patriareas, bueod ang sa manga Profetas, bu-
eod ang sa manga Martires, bueod ang' sa Saeerdotes at Confe-
sores, bueod ang sa manga Yirgenes. At gayon din maayos ang
pagea lalagay nang manga Angeles Nangag eaea bahagui sa
tatlong Gerarquias: at ang baua,t, Gerarquia ay nababahagui
sa tatlong Goro. Sa daeong itaas nang manga Angeles ay na.
lalagay ang Trono ni Guinoong Sauta Maria, maaloningning
na Reina nang Langit at lupa, may sariling Gerarquia, may
sariling Trono na <li napapantayan nang manga Angeles at
Santos, palibhasa,i, eanilang Roina. Sa eaibuturan nang La-
ngit ay may isang tronong eataas taasan sa lahat, na quina~
loloeloean nang ating Panginoong Jesuoristo, na sumasa eanan
nang Dios Ama
Tindig na, eatoto nang Dios, paepae nang bait mo,i, hayo
na,t, ilipad sa (/iudad Santang esposa nang Gordero, at iuyong
libutin nang pag didili dili ang linuang luang nang matataas
na euta na pauang batong Liaspe, ang manga pintoaug bat
bat nang perlas, ang mauga lansangang dalisay na guintong
nag sisi pag ningning; at nanganganinag na parang bubog,
ang Torro,t, manga Palaeiong sagana sa yaman Malasin mo
nang mata, at iyoug hangaam ang pageaea isang loob, ang
eamahalan, ang ganda,t, eari(|uitan nang nagsisi pamayan:
ieao i, magtuluyan Oiudad nang Dios,
sa ealaguitnaan nitong
at diya,i, niaqui([uita mo
ang naeasisilao na Trono nang
eataas taasa,t, di matingealang Ilari nang Gloria. Datapoua,t,
bago ea dumating diyan, ay ang iyong pag bati ay manguna
sa iyo, at uieam: \() paraisong 'puno nang ligaya! jO jarding
sumasagana sa mababaugong bulaelae, na di nalalanta,t, dili
eumueupas! jO Gahariaug puspos nang eagalingan, na di na-
j)apasoc nang cahi,t, munti raang easam an! j() lupang pa*
ngaeo, na pinaglalaebay nang manga bayaning Israelitas! jO
Langit naug lubos na toua! jO ierusalem nang eapayapaan!
jO eayaman-yamanang Oorona, na di ipinagealoob eun di sa
bayaning manalong mang gubat: ;Quivicerit, possidebit hee^
et ero illi Deus, et ille erit mihi filius (Apoe. e. 21. v. 7.)'
jO cariquit diquitang Tabernaeulo nang Dios sa Sabaoth, nang
pinipintuhong Panginoon nang manga Yirtudes! jAy! at sa
pag nanasa nang ealoloua eong dumating sa iyo ay napapa-
lupaypay at nag hihimutoe! Quam dileeta tabernaeula tua, T)o-
mine rirtutum! eoneupiseit et defieif anima mea in atria Domini
(Psalm. 83. v. 2).
Datapoua,t, ang cariquitan ang eaypmanan nang ealoual-
9
(44)
hatian, ang di sueat mabilang na dami nang siam na Coros
nang manga Angeles na may eanieaniyang manga eamaha-
lang iquina didilag, ang maningas na sinta nang manga Se-
rafines na di nag huhumpay nang pag aauit nang Sanetns,
Sanetns, Sanetus, auit na di lr*nilipas ang tamis at easara-
pan; ang mataas na earunungan nang manga Querubines, na
sa pagea quilala nang di malirip na eabutihan nang Dios, ay
sinisinta,t, pinupuring ualang patid; ang daquilang eabanalan
at ealinisan na ipinamuti nang Dios sa manga Tronos, na
parang loeloeang pinag papatanghalan nang di matingeala
niyang eamahalan; ang pag papaeumbaba nang rnanga Do
minaeiones na pinag eaeatiualaan nang Dios na mag patang-
hal nang eaniyang eapangyarihan; ang daquilang eabagsiean
nang manga Yirtudes na pinag eaeatiualaan sa pag gaua nang
manga eababalaghan; ang eatapangan nang manga Potesta"
des, na quinatacutan at pinanginginigan nang malulupit ang
manga Prineipes na nag hahari sa inlierno; ang eatungeulan
nang manga Prineipados, na nag aalaga,t, nag iingat sa ma-
nga eaharian; ang eataasan at eamahalan nang manga Ar-
edngeles na pinageaeatiualaan nang Dios nang matataas na
sugo; ang malaquing sinta at magagandang hatol nang ma-
nga Angeles na pinag uutosan nang Dios, na mag ingat sa
baua,t, isang tauo: itong manga eamahalan at eariquitan ni-
tong mataas na manga Espiritus at dilang eayamanan nang
eiudad nang Dios, totoo,t, nag bibigay toua sa ealoualhatian
nang Langit; datapoua,t, ang lahat nang ito.i parang anino
lamang nang lubos na toua, nang lubos na ealoualhatian, Ito,i,
ang panonood sa Dios. Libotin mo, eun ibig mo ang Coros
nang manga Apostoles, at diya,i, hangaan mo ang nag ni-
ningning na Cruz ni San Pedro, ang espada ni San Pablo,
ang sandatang iquinamatay ni Santiagong ating Pintaeasi, at
iba pang insigniang iquinadidilag nang manga Apostoles:
iyong pag isa isahing panoorin ang Goros nang manga Mar-
tires, Confesores, at iba pang Santos nang Dios; tainga mo,i,
iquiling at dinguin mo ang auit nang libo libong Ylrgenes
na ipinupuri sa Gordero, auit na di maauit niuo man eun
di sila lamang; Kt vidi: et eeee Agnus stabat supra montem
Sion, et eum eis eentum euadraginta guatuor mittia habentes
nomen ejus, et nomnt Patris ejus seriptnm in /rontibus eorum
(Apoe. e. 14. v. 1 ) Pa daeong itaas ea pa,t, iyong paano-
rin yaong nag niningning na Trono nang eamahal mahalang
Reina nang ealoualhatian, na ang dinaramit ay arao, ang ti-
(45)
nutungtongan ay buan, ang pamuting hiyas nang naeasisil&o
na Oorona ay labing dalauang bituin; luhoran tno,t, igalang
ang eaniyang cataasa,t, earietan, na di mapantayan ninoruang
Santo at Angel; datapoua,t, houag pagea mal ang paniualaan
na siya ang pinag mumulan nang puspos na ealoualhatian sa
Langit. lcao,i, mag tuluyan sa eaibuturan nang Empireo (ang
Empireo,i, ang Langit na eataas taasan na quinalalag-yan nang
ealoualhatian), at diya,i, maquiquita raong ang Anae nang
Dios, na nag eatauan tauo,i. ualoloeloe sa Trono sa eanau
nang Dios Ama, easing isa nang Ama sa pagea Dios, sa ea-
loualhatian, sa eapangyarihan, at ualang eaparis sa manga
Angeles at Santos sa pagea tauo niya. Diyan mo maquiquita
ang pag nang manga hirang sa panonood sa ea-
loloualliati
ligaligayang mue ha nang Dios. Ang panonood na ito nila
sa Dios. itoang tinatauag nang manga Teologos na gloria
tseneial Galoualhatiang ganap, puspos na ealigayahan, lubos
na eatouaan. Galigayahang ganap, na di nasasalit-an nang ea-
hit uiuuti mang hapis, ganap na eapanatagang hindi nagui-

guiitan nang ano mang panganib at agam agam, ealoualha-


tian at eabgayahang hindi matapos magpaeailan man. Sa
panonood na ito sa Dios nang manga Santos, ay naaalis ang
tabing nang pananampalataya, naquiquita ang Misterio nang
Santisima Trinidad. Pinanouood nang eanilang bait, na eun
papaano itong Misterio na ang Anae ay nangaling sa Ama,
at ang Dios Espiritu Santo ay sa Ama,t, sa Anae. Ganilang
naquiquita ang eataas taasang Mieterio, na ditosa ibabao nang
lupa ay hindi mataroe nang bait, na ang Dios ay iisa,t, tatlo
ang Personas: na itong tatlo sa pagea Personas ay iisa sa pagea
Dios. Isa atig eanilang eamahalan, isa ang eapanyarihan,
isa ang eabutihan. Naquiquita nila rian itong malalim na Mis-
terio nang pagea eatauan tauo nang Anae nang Dios, at ang
pageaea isa nang Verbo naug Dios at nang eaniyang pagea
tauo.

Malalaman din naman ang inatataas na lihim nang Dios at


ang ealaliman nang eaniyaug Justicia, na ngayo,i, parang
malalim na dagat na di maabot taroquin. Matatalastas ang
eadahilana^t, may pinaeaeaingatan ang Dios, na mulang pa-
guiguing tauo hangan sa camatayan,ay di itulot na mahulog
sa easalanan; may pinababayaang mag easalang manga ilang
taon nang lalong daquila,t, calaquilaquihan, at minsang hu-
gotin sa easalanan, gauing eatotong pageamahal mahalin, at
iae yat sa Laugit; may pinababayaang mag easalang rainsan,
(46)
binibig yangagad nang camataya,t pinarurusahan. May nagea-
easala naman nang di sueat mabilang na easalanan, ay di-
rin pabayaan, minsang hugotin sa eaealanan, at mapaea ga-
ling,May guinuguhitan sa isang daan, 6 libo eayang easala-
nan, at pag lampas doo,i, tinatampohau na,t, pinababayaan
nang mapaeasama. Sa panonood sa Dios, ay mapapanood na-
man ang boong linamnam nang Langit at lupa: ano pa nga,t,
ang eahulihulihang Sauto ay durunoug pa quina Saloinon,
eay Platon, Gieeron, at sa lahat nang manga Pantas dito sa
lupa jAy at sino eaya baga ang maeapag susulit nang ea-
runungan at dilang ealigayahang igaganti nang Dios sa ma-
nga hanal! Ieao,i, mag sumaquit, 6 eatoto nang Dios, sa pag-
gaua nang eabanalan, at di masasayang ang pinag daraanan
mong hirap sa iyong pag sasaquit Ngayon ang tiuitiis mong
hirap sa pag pepeniteneia, sa pag aayunar, sa pag laban mo
sa rnasasamang pita nang eatauan, ang dinaing daing mo sa
sinisiuta mong Dios, ang luha,t buntong hiningang binibi-
tiuan mo sa mahal niyang harapan, ang iyong pag ilag sa
mundo, na nasa mundo ea,i, j>ara ea ]*ing uala,t, pina
eaiilagan mo ang lugod at touaug isinisilo sa iyo, ang
pag hihirap rno sa paquipag baea sa iniierno, na pinagtu-
tulongang ea,i, di ea rin madaig at palibhasa,i, Dios ang
uraaalalay sa iyo: ang lahat nang ito,i, houag mong eainipan,
pag dalitaan mong panatilihan, laeas mo,i iubos sa paqui
quipag baca,t, ang lahatnang iya,i, natatala doon sa Langit,
at iguinagayae na aug ealoualhatiang igaganti sa iyo: Perei-
pietis immareesibilem gloriae eoronam (Pet. e. 5. v. 5.
Ang iyong pag dulog sa Saeramentong Goni'esion, na aug
ninanasa mo,i, tangapin ang gamot sa munti, 6 malaquing
sugat, na isinusugat sa iyo nang iyong eaauay sa iyong paqui-
quilaban: ang pag pipilit mong luminis bago mo tangapin
ang Oordero nang Dios na napapalaman sa Santisimo Saera-
mento, ay ito ring Dios na itong ngayo,i, nalilihim sa anyong
tinapay, ay maliuanag na maliuanag na paquiquita sa iyo,
pagdating nang eapanahonan: liegem m deeore suo videhu?it
oeuli ejus (Isai. e. 33. v. 17.) Pagdating sa iyo nang pana-
hong itong sadyang eapalaran, at tatlo mong poteneia, ealo-
loua,t, eataua,i, mag loloualhati. Manonood sa Dios ang iyong
bait, puso,t, ealoloua mo ay gayon din naman sisinta sa Dios,
at ang Dios naman ay sisinta sa iyo. Diya,i, ang pag sisinta-
han ay lubos na lubos at ualang eapintasan. Ang caloloua,i,
sa Dios, at ang Dios natnan ay sa ealoloua Ang Dios ay sa
(47)
quinapal ang Panginoon ay sa alipin; nguni,t, di tulad sa
alipin, eun di parang esposo sa esposa, na pinag lisa nang
isang pag-ibig. Maningas na pag ibig, na di lumalamig mag
paeailan man. jAy at eailan pa eaya baga matatapos itong
aquing pangingibang bayan! Heu mihi quia ineolalus meus
proi'on {} atus est (Psalm. 119 v. 5.) Yaring eatauan eong ma-
siquip na bilangoan, ay eailangeaya baga mag eaealansag lam
sag, nang yaring puso eo, yaring ealolouang hindi matahi-
mio, ay maaquiat na sa Langit, at maeapanood na sa Dios
mag pa sa ualang eatapusan: Quamdo reniam, et apparebo
ante /aeiem Dei (Psaim. 41 v. 3.), j() saquit! O earouaha-
guinan, tinie, panalangin, at ayunong na tatalinhaga sa Cruz!
cayo i, magsi lap.it sa aming puso, at aming hihingin sa Dios
t

na eami easihan nang graeia, nang eayo,i, mayaeap namin


nang boong pag ibig, yayamang eayo ang hagdang aming
aaqniatan sa panonood sa Dios.
At ieao nageaea maling ealoloua, bagon tauong sa mundo,i,
hilig: pag tanong tanongin mo ang ealooban mo, eun saan
ea ihahanga nang eaasaian mo. Naea pag titiis ea nang init
nang arao sa pag papasialan, at minamatamis mo: sinasagasa
mo ang taguistis na ulan, at hamog nang gabi sa manga pag
gala,t, nasa mo,i, masunod ang ealupit lupit sa pita nang
eatauan; at eun parusahan ea nang iyong confesor nang
munting pag aayunar, at manga ilang panalangin, ay duma
daiug ea,t, dili ea datihan aug minamatouid mo: pag uari
uariin mo, eun ang asal mong itong pauang ealupaan, ay
ieaaaquiat mo sa Langit, 6 ipananaog mo sa inh'erao. Sa asal
mong iyan, iniiernong ualang pag sala ang easasadlaean rao,
Paeatantoin mo na sa eaharian nang Dios ay ualang papasoe
eun di ang ualang earungis dungis: Qui ingreditur sine ma
eula, et operatur justitiam (Psalm 14. v. 2.). leao na mapag
upasala sa eapoua tauo, na di nayayamot sa apat 6 limang
oras na salitaan, at diya,i parang ibong pinagagala mo, pi-
5

nalilipad ang matabil na dila, at ipinatutuea mo ang puri


nang Saeerdote, nang puno sa bayan, at pinapag lilipat lipat
mo sa lahat nang estado; sa bauo, sa may asaua, sa matan-
da,t, sa bata, na pag sisiyasat mo ang buhay nang lahat nang
tauo sa bayan, inaalaala mo,t, sinasaliesie na lahat, bueod
ang pagea buhay mong pinalilinsanan mo: Ieao babaye: 6 la-
laqui mang mauilihin sa sugal, na eapageaniig mo,i, ang mag
hapong arao hangang sa mag damag ay naeararaan sa iyo,i,
di ea naiinip: diyan mo uapapabayaan na mapanganyaya ang
(48)
puri nang anae rnong dalaga; magpa galii gala ang anae
mong bftta,t, matuto sa lansagan nang pag nanaeao, panu-
nungayeo, at iba,t, iba pang easamaan: icao at ang ealahat la-
hatang maeasalanang naquiquinyig sa aquin, ay di nag sa-
saquit mag tipon nang earapatang ipag eaeamit nang Langit,
eun di earapatang ieahubulid sa inrierno. Ang sino mang
sumusuay sa utos nang Dios: ang tauong ahpin nang ealu-
paan, ang mapag lilo sa asaua, eng magnanaeao, ang masa-
quim sa salapi, ang mapag lango aog mapanumpa, at ang
eiuo mang masama, ang uiea ni San Pablo, ay di mageaea-
mit nang ealoualhatian nang Langit. Nolite errare; negue for-
niedrii: neque idolis strmentes: neque ad-ulteri .. . , . (D Paul.
Epist. 1. 6 v. 9) Hindi eayo mararapat ma-
ad. Oorinth e.

nood sa Dios, ninyo pag pilitang taliedan ang masa-


eun di
mang eaasalan. Oaya sa pagea gumon ninyo sa easalanan, na
inyong talastas na iyong ieapapaeasama talastas din naman
ninyo, na cayo,i, ualang sariling laeas na ieaauat sa oasala
nan, ay minamatamis eong ihatol sa inyo, na eayo,i, lmma-
nap nang isang taga pamagitan na maeapag eaeamit nang
graeiang nauala sa inyo ieao ay matoua, ang uiea ni Saa
Bernardo, 6 eaauaauaug naualan nang Dios: ea pagea,t, ang
Dios mo rin ang nag bigay sa i yo uang taga pamagitan na
ipag eaeamit mo nang aaomang ibiguin mo: Jesum tibi de
dit mediaiorem &quid nun apud Patrem talts Filiu* obtineat?
(Serm. de Aquae Cun eayo,i, natataeot dumulog sa ating Pa-
nginoon Jesucristo sa papca,l natatanto mau ninyong ei
ya,i, tauo, ay totoo ringDiosito ang dahila,t, eayo,i, nagogo
lomihanan sa eaniyang eamahalan ay mag saedal saedal eayo
eay Maria, at siyang mamamag-itan sa eaniyang mahal na
Anae, at itong Anae niya ang mamamag itan sa Ama, at ang
Ama naman ay di maeapag eaeait sa Anae: #Advoeatam ha-
here vis? remurre ad Mariam. Exaudiet Filiam Pater (Loe
eit). Caya aquing inuulit sa inyo, na maea saealing cayo,i,

na sa easalanan, ay ulit ulitin ninyong hingin eay Guinoong


Santa Maria, na eayo,i, ihingi sa eaniyang mahal na Anae
nang graeiang ieapag babalie loob at eapatauaran sa easa-
lanan. At eun cayo,i, masaoli na sa graeia, ay siya rin ang
inyong pintaeasinin sa pag hingi sa eaniyang mahal na Anae
nang saelolo at tulong, na ipananantili sa eabanalan hangan
sa manood sa Dios sa ealoualhatian nang Langit Amen Jesus.
( 49 )

ANG PAG HOHOCOM SA SANGCATAUOHAN.

Cum renerit flius hominis in


ma-
omnes Angeli eum eo,
jestate sna, et
tune sedehit super sedem majestatis
sure, it eongrpgabuntur ante euni om-
nes (jt>nfes.\. (S, Math. e. 25. v. 31.
ot 32 )

Maringig naua sa sangeatauohau yaring aquing ipalmhayag:


Audtte hee omnes gentes, auribus pereipite omnes, qui hahitatis
orhem (Psalra. 4S, v. 2.). Paquingan nang Langit, paquin-
gan nang lupa: et aurihus pereipite terra (Isai.
Aiidite eaii,
e. 1. v. 2.) Ang aquing
voces ay tuinaos naua sa rnanga
libingan, saliesiqui,t, dalauiu ang buto at bungo nang lahat
nang patay, at paquingan nila ang uiea nang Dios: Ossa
arida, audite rerhum Domini (Ezeh. 3/. v. 4 ). Maringig naua
aeo nang] manga Angeles at Santos sa ealoualhatian nang
Langit. At eayong manga hunghang at demonio sa inrierno:
paquiugan ninyoang uiea nang Dios (Santand. de Jud. univ.).
At eayong nanga titipon dito sa loob nang templo, banal
at maeasalanan, matauda at bata, baguntauo,t, dalaga, ma-
yaman at dueha: pag dalitaan ninyong paquingan yaring aquing
ipangangaral Aquing hinihingi sa sangdaigdigan ang paqui-
quimat yag, sa pagea tayo.t, ang lahat na quinapal na na-
nga una sa atin, at ang lalalangin pa nang Dios, ay nau-
ueolan nang <laquilang bagay na aquing ipahahayag. Ang
aquiug ipaaalaala,t, ipadidili dili sa inyo,i, yaong huling arao
na ieatatapos naug mundo. Arao na eataeot taeot at caqui-
laquilabot; arao nan Dios, arao na pag titipon tiponin ang
sangeatauohan sa Yalle ni Josai'at; arao nang pag hohoeom
at pag ganti sa isa,t, isa nang ueol at tapat sa eabanalan at
nang Dios, arao nang poot,
sa easalanan. jCapait paitang arao
arao nang saquit, arao nang dalita at pag hihinagpis; arao
na mag didilim ang sangsinueuban, arao na hihipan ang
paeaeae na ipupueao sa manga patay! Arao nang pag pa-
patiuaeal nang mauga hunghang. Arao na eapilitang dara-
ting, ay ualang naeababatid eun eailan.
Datapoua.t, bago dumating ang arao na yaon. ang La-
ngit, lupa,t, manga elementos ay mag papaquita muna
(50)
nang dilang tandang pagea caqailalanan. Mag didilim ang
arao,mamumula ang buan na parang naliligo nang dugo,
manga lalaglag ang raanga bitoin, mageaea gulo gulo ang
manga elementos; sa dagat ay magsisibangon ang malala-
quing daluyong na matataas pa sa bundoe, mangag pupu-
toe ang manga vulean, at ipananamhulat sa manga bayao
ang tinagong apuy na malaoog iningatan nang galit nang
Dios Paquiquita sa tauo ang manga demonio na caquila-
quilabot ang any6, na lalo at mahiguit sa nanga quita
sa Egipto at Jerusalem: ano pa nga,t, ang boong quinapal
ay maquiquipag baea sa tauo, at ipanghigiganti ang Dios
na pinag easalanan: Tuipiahii pro eo orbis terrarum eonira
insenmtos. (Sap. e. 5 ).

Ang dagat na binubuealan nang sari saring isdang ating


quinacam, dumidilig nang bu(juid at dilang pananim na ating
iquinabubuhay; ang dagat na iyan na cahi,t, sadyang ba-
ngis ay binabasag ang eaniyang matataas na daluyong, at
hindi lumalamp^s sa pasigan, na iguinuhit sa eaniya nang
Panginoong Dios pag dating nang arao na yaon, ang ipa-
quiquita,i\ malalaquing alon na parang isang ej< reitong lu
lusob ang gugunao sa manga ealapit na bayan. Ang ipariri-
ngig sa tauo,i, eagulat gulat na ugong na parang isang
voees na humihingi sa Dios na ipahintulot sa eanilang iu-
nurin ang maeasalanan Ano pa nga,t, sa arao na yaon/mg
Langit, lupa, impapauid at earagatan ay mag papaquita nang
eanieanilang bangis. eanieanilang galit sa manga tauoug so-
uail. Sisigao ane Langit, sisigao ang lupa, sisigao ang im-
papauid at magsisi pangusap: Justicia, Dios nang eatouiran,
Justicia, Poong may eapal, Justieia, sa tauong nag taesil sa
iyo.

Bueoddito nama,i, hihihip ang hangin na mag mumula


sa silanganan at ealunoran, sa hilagaau at sa timogau mag
sasabay sabay hihihip, mageaea salusalubong, mag tutulong
tulong mag parusa samaeasalanau. Ang ipariringig satauo,i,
ingay na-easindae sindae, at ipananambulat ang eulog at apoy.
Mag lilindol ang lupa, mageaea bitae bitae na anaquin baga,i,
ibignang lamunin ang tauo, at di na maeatiis na siya,i, tuntu-
ngan pa. Sa ealaeasan nang lindol, ay maoogaog ang ma-
nga ediiieio, maguguho,t, mageaeasabog sabog. Sa ealaeasan
nang bag-yo at siguang masasal ay mabubunot sa lupa ang
matataas na eahoy, at mananambulat ang bato at boo bo-
ong tubig ua eatulad ay bubog, na ipamumuesa sa tauo,t,
(
51 )

sa hayop. Ang raaiilap na ibon sa impapauid, ang maba-


bangis na bayop sa bundoe, gubat at eaparangan ay mag
sisi ungal nang ealumbay lumbay, at tatangisan ang eani-
lang eamatayan at ang pagea tapos nang mundo. jAy! at
ano eaya baga ang mapag sasapit nang tauo sa panahong
yaon. Sa malaquing taeot ay gogola golantang na palagui,
mangyayayat, raaguiguing buto,t, tinie, mag sisi pamutlang
parang bangeay: Arrsreniibm hominibu* pr<p timore (Lue. e.
<

21.v. 2(> ). tutulig tulig ualang easuhngan, ualang matutu-


hang gauin, ibig dising mag tago sa manga yungib, ay di
natnan mangyari t, di hamae ang taeot, at pinaninimdim na

maea lamunin nang lupa


si!a,i, Cun bueoin namang eani-
lang layaguin ang ealaotan nang dagat, ay di ring mangyari,
at ualang pag sala na di sila,i, matatabunan nang alon. !Ay!
f;at ano eaya baga ang magagaua mo, 6 maeasalanan, pa-
paano eaya baga ang pag ilag mo sa galit nang Dios? Saan
ea man patungo,i, ang eabubungoan mo,i, ang manga pa-
rusa nang eaniyang Justieia.
Ang labat nang ito na sinaysay eo sa inyo, at itong isu
Bunod na pasasaguian eo nang maieling sabi; sa maeatouid
ay ang pag sipot sa mundo nang Antieristo, aug pag eaea-
lat nang eaniyang lieong aral, ang pag usig at pag papasaquit
sa inanga banal, ang pag eaea sigalot nang nianga Hari, ang
pag babaea nang manga eaharian at sampon nang manga
bayang eristiano ay mangag aauay, at ang mag mamagulang,
ang mag eaeapatid at mageaea hinlugan, ay mageaea alit at
mag papatayan: ang lahat na ito ay pauang tanda lamang
na mag babalita sa rnundo na malapit nang dumating ang arao
na eaniyang ieatatapos Ang lahat na iya,i, parang anino
lamang nang lalong daquilang saquit, parangisang quidlat na
nangunguna sa eulog, parang isang sielab na sinusundan nang
putoe na maeamamatay. Suson susong saquit ang mangunguna
sa ualang eatapusang saquit

Oasunod na ritong ibubuga nang Langit ang eataeot taeot


na apuy, na ipananambulat sa sangsinueuban: apuy, na
mula sa silanganan hangau sa ealunuran, mula sa timogang
hangan sa hilagaau ay ualang palilinsanan. Ito na ang mula
nang pag niningas nang manga bundoe, gubat at eapara-
ngan Ang maririquit na manga Giudad, ang mataas na Torre,t,
matitibay na euta, ang naeariringal na manga Palaeio, na
ipinag palalo nang manga Hari at Prineipes, ay manga gugu-
bong lahat, maguiguing uling at abo. Ang guinto at pi-
(52)
lac ang maningning na diamante, ang perlas, rubi, topaeio
T

at sari saring hiyas na pinaeamamahal nang tauo, ay matu-


tupoe na lahat, at di igagalang nang apuy. Ang manga isda
sa dagat, ang manga hayop sa eati, ang manga tauo na abu-
ttng buhay, ay pauang pupuesain, at di patatauarin.
leao masaquim na tauo, na sa pagea ibig raong maea-
quita nang pilae, ay inauubos mo ang buhay mo,t, laeas
na nauaualan ea nang panahong ihanap sa Dios: pag uari
eun may eabuluhan sa arao na iyon ang pilae na iyang
pinagpapa eamatayan mo. Pag uari, babayeng butihin, at ang
manga hiyas na iyaug pinaea mamahal mo, na halos di mo
pahipan sa hangin: mag uaii uari ea.t, sa arao iyon ay ma-
guiguing lupa.
Cun maeapagliab at maguing abo na ang tauo, hayop
at boong linalaman nang mundo, sa mag eabieabilang suloe
nang lupa, ay mariringig ang ealaguim laguim na voees
nang isang Angel, hihipan aiii* isang paeaeae na itatauag sa
manga patay, nang euu mabuhay na mag oli, ay mangagsi
dulog sa hoeoman nang Dios: Surgitr mortni rt r-rrtitr ad
judieium. (Epist. I ad Cor e. 15 v. f>2
)
j()h! eapatid eong
Oristiano: hangang may panahon, na pinauutang ea pa nang
buhay nang Dios, ay itanim mo sa dibdib itong manga ui
eang magsi dulog eayo sa hoeoman. Ang iyong tularan,
ay si San Geronimo, at siyang may uiea: sa aquing pag
eain at pag inom, sa aquing pag babasa nang lihro. sa pag
didili dill at pananalangin, ay palagui nang umaalingaongao
sa aquing tainga yaong matunog na trompeta, na gumigui
Hing sa mauga patay, at pinadudulog sa hoooman j() da-
quilang Dios at eataas taasang Pangiuoon: ipaaninao mo sa
nagsisi paquinyig sa aquin, itong eatotohanang caquila-
quiIabot!

Sa maeapangyarihang voces nang Angel, ang Langit at


ang intierno, ang Limbo at Purgatorio, ang dagat, lupa at
nang libingan, ay aalinsunod na lahat na palalabasin ang
manga baugeay na eauilaug iniingatan. Et drdit mare mor-
UioSy qui in eo erant et mors, et infernus dederunt mortuos
suos (Apoe e. 20). Ang buto nang lahat nang patay, ea-
hima,t, magea sabog sabog, cahima,t, matunao at maguing
lupa na, ay bobooiu din nang eabagsiean nang Dios, pag
uugnay ugnain, bibigyah nang laman at saea papapasuquin ang
eanieaoilang ealoloua, at bubuhaing mag oli.
Pag dili dilihiu ninyong saglit itoug pagea buhay na mag
(53)
olinang lahat nang patay. Ating ipaghalimbaua na dlto sa
Simhahang ito ay may duraarating ngayon na dalauang ea-
loloua, na nag mula sa Langit ang isa, at ang isa,i, sa intierno;
at ditosa manga libingang inyong quinaluluhuran, ay hina-
hanap ang eanioanilang eatauan: inyong paguariin naman,
na sa eapangyarihan nang Dios, ang eauilang manga buto,t,
lamang nagealansag lansag at nagea durog durog, ay nag-
eaea ugnay na, at talagang papasuean nang eanieanilang ea-
loloua. Pag gunam gunamin ninyo ang peg babatian nitong
dalauang ealoloua,t, dalauang eatauang malaong panahong
hindi nag quita. Oapagea quita nang hunghang na ang ea-
niyang eatauan ay umaalingasao ang baho, easuelam suelam
at earimarimarim, eayo ang mag sulit nang galit, poot, at
pag papatiuaeal, eun mapag alaala na eaniyang eaeasamahin
magpa eailan man. Ito na ang mula nang pag susumpaan
nt pag sisisihan. leao eatauang malupit, ang uiuieain nang
ealoloua, ang piuag lingeoran eo, sinuyo suyo eo at sinunod
sunod sa lahat nang pita; ngayon ang maguiguing gaati
naug maling pag rnamahal sa iyo, ay mauala sa aquin ai*g
ealoualhatian. ^Baquit di ea pa matunao at maoui sa uala
na pinangalingan, at nang di na quita easamahin sa dusang
ualang hangan? ;C 'alupit lupitang eatauang maguiguing ver-
dugo eo ngayon, na tnag papasaquit sa aquin! jCalupit lu-
pitang lugod, ealupit lupitang layao ang aquing ipinag ea-
loob sa iyo! leao ang may sala, ang isasagot nang eatauan,
ealolouang sinumpa nang galit nang Dios, nang aquing pagea
panganyaya leao ang may bait, ieao ang may loob na su-
eat mong isauata sa aquing masamang pita ^ano ang dahi-
lan at napahinuhod ea? Laead na, laead na, ealolouang ma-
lupit, sa pinangalingan mong iniierno; at aco,i, bayaan mo
m aquing libingan, na dieo lubhang ipag caeasaquit. Ito
na ang malumbay na auit na ipag babatian nang caloloua,t,
eatauan nang manga hunghang,
dili dilihin naman natin ang di malirip na
Ngayo.i, pag
toua, naeaeamtan nang isang mapalad na ealoloua sa pagea
quita sa eaniyang eatauan Ito na ang mula nang pag ba~
batiang ealigaligaya, at uiuieain nang ealoloua: halina ea-
tauang mapalad, at maqui bahagui ea sa ealoualhatiang
aquing quinaeamtan. Quinaeasama eata sa pag papaeahirap,
sa pag hahampas, sa pag aayunar, sa pag papuyat sa pa-
uanalangin, sa pag titiis nang dilang dalita; ngayo,i, na
uueol naman na easamahin eatasa ealigayahan. Parangisang
y

(54)
sandaling lumipas ang panahon nang sacju.it; ngayo,i, mula
na nang pag tatamo nang touaug ualaug eatapusan Ilalina,
eatauang mapalad, at manoodna eata sa ealigaligayang mue ha
nang Dios. Halina, iui ang libingang pinaraahayan mo; at
ngayo,i, aacquiat na eata sa eahariang puspos nang toua,
na di naguiguiitan nang cahi,t, munti nang saquit Ganito
ang pag pipisan nang manga ealolouang banal at maeasala-
nan sa eanieanilang eatauan, Paeatantoin mo, Oristiano, na
ieao na naquiquinig nang aral, at aeong nangangaral sa
iyo, ay mabubuhay na mag oli, at ating maeaeamtan ang
magandang palad nang manga banal, 6 ang masamang pa-
lad nang inanga hunghang. Ngayo,i, ang nauueol, ay itangis
natin ang mga easalauan, mag pilit gumaua nang eabana
lan, at nang tayo,i, mabuhay na mag oling easaina, nang
manga banal.

Gun ang lahat nang tauo, ay mabuhay nang mag oli t


ay
T
mag titipon tipong lahat sa Josaiat na pag bohoeo
\ a]le ni
man, gayon ang pahayag nang Dios sa Proteta Joel ('ongr**-
gdH)0 onmes gente$, et deeumm eas in Vallem JosaJat (Jo( k
l

e. 3. Ang manga banal ay lilipad sa impapauid na


v.2.).
easama nang manga Angel(3S, aug manga hunghang ay tata
niealaan nang manga demonio, eaealadearin at }>ag babataea
nan Cun tayo,i, matipon nang lahat, ay mabubuesan ang ma-
nga Langit, magsisi panaogang manga Angeles, isa aug mag
dadala nang bandera nangSanta Cruz,nainiuauagay uay; ang
ibang Angeles ay mag tataglay naman ang ibang insignia, o
easaneapang guinamit sa pasion. (tayon angpahayag ni Santo
Tomas.
Sa daeong duyo nitong mahal na proeesion ay inaquiquita
si Jesueristo, hoeom nang sangeatauohan, rasama ang ea-
niyang ealinislinisang Ina at manga ilan Santos na uma-
quiat sa Langit ang caloloua,t, eatauan Ang ating Panginoon
ay mananaog, ay liindi para nang una, na ang inihahaudog
ay gracia,t, eapayapaan, eun di nag babagang espada nang
Justicia ang ipatatanghal nang eaniyang eapangyarihan Hindi
na para nang dati na maamong Pastor, na nag hahanap
nang ovejang natitiualag, eun di mabagsie na hoeom na ha-
hatol nang dusang ualang hangan sa maeasalanan. Mag lala
gay ang maoga Angeles sa impapauid nang isang naeasisilao
na trono, na loloeloean nang ating Panginoou, mag lalaga
naman nang isang talaga eay Guinoong Santa Maria at la-
bing dalaua sa manga Apostoles.
)

( 55
Cun maigayae na yaong eagalang galang na hoeoman, ay
ipag uotos nang mabagsie na hoeom sa manga Angeles na
pag buedin buedin ang banal at maeasalanan: Exibunt Angeli,
ft separabunt malos <lc medio ju$torum (Math. e. 13. v. 49.).
Pag bubuedin huedin ang ipa at butil, ang eordero at eam-
hing, ang mababait na manga Yirgenes, at ang manga Vfr-
genes na hunghang. Diyan maquiquita (ani San Efren) ang
pag hihiuslay nang manga Obispos sa eapoua Obispos, nang
Saeordotes sa eapoua Saeerdotes, nang Diaeono sa eapoua Dia-
eono, at gayon din naman ang iba,t, ibang estado Diyan
maquiquitang mahihiualay ang asaua sa asaua ang ama sa,
anae, ang eapatid sa eapatid. |Sa daeong eanan lilipat si San
Pedro, easama ang manga Apostoles manga Obispos at Sa-
eerdotes na banal Sa ealiua patutungo si Judas, casaraa,i,
<\ na Odon, Lutero, Koeio at iba pang maeasalanang Saeer-
dotos, Sa eanan si David, casama,i, si na San Luis; San Fer-
nando, Oasimiro at iba pang banal na Ilari. Sa ealiua si
Saul, easama si Neron, Dioeiesiano at iba pang tampalasang
Ilan. Sa eanan lilipat si Ester, sa ealiua si Asuero, sa ea-
uan si Abraan, sa ealiua si Tare, sa eanan si Abel, sa ealiua
si Cain ;Oh eahapi^ hapis na pag hihiualay! ^Saan eaya baga
Dios na Panginoong eo ilalagay mo aeo? ^Malilipat eaya aeo
sa eanan easama ni San Podro, tanang Ap6stoles at iba pang
banal na Saeerdotes, 6 sa ealiua eaya na easama ni Judas
at iba pang hunghang na Saeerdotes? Oapag dating dito,i, gu-
gulagulanteng ang puso eo,t, pinangingilabutan accx Dito sa
ating nanga titipon sa loob nang templo, sino sino eaya baga
ang lilipat sa eanan, at sino sino naman ang sa daeong ca
!iuaV Ang ating manga eabanalan, 6 easalanan ang siyang
mag papapabayag nang eanieaniyang ealalagyan,
Oapagea hiualay nang manga banal sa maeasalanan, at ang
isa,t, isa,i, malagay sa eanieaniyang ealalag-yan; ay rnabu-
buesan ang libro nang atiug manga eoneieneia, na nasasa-
ra,t, nalilibim hangan tayo,i, nabubuhay. Diyan matatalastas
ang eabanalan at easalanan mag mula eay Adan, hangan sa
Ci ahuli hulihang tauo. Diyan matatalastas ang pag sisisi ni
Adan at ui Eva, ni David, Manases, ni San Pedro, Marla Mag-
dalena, Santa Maria Egipeiaea at iba pang maeasalanang pina-
tauad nang Dios dahilan sa pag sisisi. Diyan matatanghal ang
tabae na iquinamatay ni Santiago, ang cruz ni San Pedro at
iba pang insignias nang manga Apostoles at Mdrtires. Diyan
mabubunyi ang ealinisan nang manga Virgenes, ang eabana-
(56)
lan nang manga Confesores at Saeerdotes, ang manga pag
sisisi,ang pag papasaquit sa eatauan, ang magandang tiea,
at ang lahat na eabanalan nang manga Santos At eahima,t,
lihim na lihim ay matatalastas nang lahat nang tauo, nang
lalong iearangal nang manga banal.
Diya,i, masisiualat naman ang pagpapatiuaeal ni Gain, ang ea
tampalasanan ni Saul, ang pagea eanolo ni Judas, at gayon din
naman ang ealihimlihimang easalanan nang manga hunghang.
Ang eapalaloan, ang mauga pag uupasala, ang pag bahanal ba-
nalan, ang panimdim na inahalay at ang ipinag eailang easa-
lanan sa paugongompisal ay masisiualat, at matatalastas nang
boong sangeatauohan. Ito na ang mula nang pag susumbong
nang manga demonio, nang manga Angeles. nang manga San-
tos, at sampon nang ating Panginoong Jesueristo ay isa rin
namang sisisi sa maeasalanan
Cun matanto na at mahayag sa laliat nang tauo, ang ea-
banalan nang manga banal, at easalanan nang manga hung
hang, ay lilingon ang ating Panginoong Jesueristo s,; daeong
i

eanan, at aanyayahan ang manga liirang nang eaguilio gui


lio na pag aanyaya: halina, manga pinagpala nang aquing Ama,
at inyong eamtam ang ealoualhatiang talaga sa inyo mula nang
lalangin ang mundo. Halina, manga pinagpala nang aquing Ina,
halina,t, panoorin ninyo ang eaguilio guilio itiyang mue ha, at
namnamin ang eatamisan nang eaniyang puso. j()h eapalad
palarang hatol nang Dios sa manga banal! Aling dila eaya ang
maeapag susulit nang eaeamtang toua nila sa arao na yaon
jLaquing pag papasalamat nang manga hirang naug Dios
sa Amang eumapal sa eanila, sa Anae na turaubos, sa Espi-
ritu Santong nag bigay nang graeia, eay Guinoong Santa Ma-
riang mapag tangquilic na Ina, sa manga Angeles na nag ta-
nod, at nag ingat, sa eanila Laquing pag pupuri ni San Pa-
blo sa eaniyang espada, ni San Andres a eaniyang Cruz, ni
San Estevan sa eaniyang manga bato, ni San Lorenzo sa ea-
niyang parrilla, at gayon din naman ang ibang manga San-
tos sa eanieanilang peniteneia hirap at dalitang tiniis sa pa-
nininta,t, pag ibig sa Dios.

Gapag na ilagda na ang eapalad palarang hatol sa manga


banal, ay ililingon naman nang ating Panginoong Jesucristo
ang eaniyang mue hang nag babaga nang poot sa manga
hunghang sa daeong ealiua, bibitiuan ang hatol na parang
isang eulog na ipangungusap, at uiuieain: Diseedite & me, ma-
ledieti, in ignem eeternum (Math. e. 25. v. 51.). Magsi layo
)

(
*
eayo sa aquin, malulnpit na tauo, at cayo,i, mag dusa sa apuy na
talaga sa inyo,t, sa manga demonio. Magsi layo eayo sa aquin,
Dios at Panginoon ninyo, magsi layo eayo sa aquing ealoual-
hatiang tinanguihan ninyo. Ang eahariang eong naguing inyo
disin, eun cayo,i, nag paearapat, ang panonood sa ealiga-
ligayang mue-ha nang aquing Inang niapag ampon sa inyo,i,
myong tinanguihang maguing lua ninyo, ang paquiquisama
sa. aquing manga Angeles at Santos, ang pag tatamo nang
toua,t, ealigayahang ualang eaholilip, ay di ueol sa inyo,t f

di ninyo eaeamtau. Hayo na magsi layo eayo, laead sa in-


iierno, at eayoi, mag dusa sa apuy na ualang eatapusan: In
ijnem <rternum.
jAy, at ano eaya baga ang mapag sasapit nang manga
hunghang, eapag earingig nang hatol na eagulat gulat!
Ang easaedalan ma,i, magea salasalabat ang apuy sa impa-
pauid, at ipanambulat ang eulog sa eanilang harapan, ay di
uila ieaguiela, na para nang hatol na ito nang Dios Dito
na mumulan ang manga panunungayao at manga panunum-
pa. Busumpain ang arao nang pag sipot nila sa maliuanag,
ang arao na pag tangap nang Banto Bautismo at nang ea-
nilang pagea easala. Susumpaing pag susundin sundin ang
magugulang, na nag eandong eandong, ang nanga eahieayat
sa (anila
j
sa gauang niasamti, Santo Angel na eatutubo,
ang tanang Angeles at Santos: ano pa nga,t, ang langit, lupa
at sampon nang Dios ay paea mumurahiu at paea susum-
pain; datapoua eahi,t, aoo mang gauin, ay di na maeaiilag
sila sa apuy. Gapagearingig nang manga demonio nang ha-
tol ni Jesueristo, ay pag susungabanan yaong manga eulang
palad na ealoloua, na para nang pag sungab at pag sila nang
gut6m na halimao sa talon talonang hayop. Ang lupa na-
ma,i, mageaea bitae bitae, at lalamuning pag sasabay sabain
yaong malupit na eauan nang demonio,t, tauoug masasama.
jO sinamang palad na ealoloua, na narapatan nang ma-
bagsie na hatol nang Dios: bago ea manaog sa laua nang
apuy na easasadlaean mo, ay tapunan mo muna nang luha
Fuhaang mata ang ealoualhatian nang Dios; pag paalaman
nang malumbay na voces, at uieain: paalam sa iyo, Dios na
Panginoongeo, atdi eo naguing palad ang mag eamit nang
toua sa panonood sa iyo. Paalam sa iyo, aquing Mananaeop,
paalam yaring ealolouang hindi naquinabang sa mahal na
dugo na ibinubo mo, Paalam na sa iyo, Santang Ina nang
Dios na nag ampon ampon sa aquin nang minsan, paalam
8
(58)
yaring sinasamang palad na di napaqui bilang sa manga anae
mo, na mag sisi panonoodsa iyo, odauuilangReinang ligaya
nang manga Santos. Paalam na, magagandang Angeles, na
nag aeay sa aquin nang minsan sa eabanalan. !0 easama sa-
maang palad, at di eo pinaquinabagan ang inyong mabu-
buting aral! Paalam na, manga Santos at Santae, paalam na,
manga Santos Gonl'osores; paalam na, malilinis na manga
Yirgenes: paalam na, matitibay na loob na mga Martiros: pa-
alam na, mapapalad na birang nang Dios: paalam na, Jeru-
salem na ealoualhatian, ganap na ealigayaban. jAy, at di eata
eaeamtan magpa eailan man! jAy, at tapus na sa aquin ang
toua, tapus na angdilang eaguinhauahan, at uala na aeong ea-
hahanganan, eund mainit na apuy na ualang eamatayam at
hirap na ualang eatapusan! ;() ealupit lupitang easalanang
iquina panganyaya eo! \0 malupit na buhay malupit na pa-
nimdim, gaua,t, pangungusap, na nag tulong tulong mag san
sa aquin nang Langit! Ito ang malumbay na daing na bibi-
tiuan nang hungbang na di magea tapos tapos liangan sa
mahulog sa iniieroo, at doo,i, mag dusa hangang ang Dk>h
ay Dios, Dito,i, easabay namang mabubuesan ang Langit at
mag sisi pasoe ang tanang hirang, easama ang manga An-
geles, at diya,i, ipag bubunyi ang daquilang eamahalan nang
Dios, at pupurihing ualang patid mag pa sa ualang eata-
pusang taon.

^Ano eaya baga ang mo, 6 maeasalanang bayang


iniisip
naquiquinyig sa aquin, dalauang bagay na aquing sinay-
sa
say sa iyo; sa pag loloualhati sa Langit nang manga Santos,
at sa pag durusa sa inlierno nang manga hungbang? Aquing
sinasaesi ang manga Santos nang Dios, na dito sa manga
Altares ay ating sinasamba; si Santiagong ating pintaeasi at
sampon nang Langit at lupa ay inalalangeap eo na guina-
gauang saesi, na dito sa arao na ito ay aquing pina alaala
sa iyo pag hohoeom sa sangeatauohan, at naug mataeot
ea sa Dios: Testes inroeo hodie, ealum, et terram (Deuter.
e. v. 4. 26.)

Gayong manga ualang loob na manga Gristiano, na nag


bubuntong hininga at nag hihimutoe, eapagea sabi sa inyo sa
huling pag eaeasaquit nacajo,i, papanao sa mundo,t, lilipat
sa mapalad na bayan nang manga hirang ^magsasabi eaya
bagang eayo,i, nag nanasang magea palad na mapaqui sama
sa eanila, eun anyayahan nang ating Panginoong Jesueristo sa
Langit? Gayong nag papa uili sa easalanan, na di nag da-
)

( 59
ramdam nang pagea uala nang graeia nang Dios, ^enauiea eaya
ninyo na cayo,i, nag nanasang manood sa eaniyang ealiga-
ligayang raue-ha? Cayo,i, nag pipighating masaquit, eun eayo,i,
niatapunan nang masaquit na uiea, 6 mag eulang eaya nang
galang sa inyo ang eapoua ninyo tauo: at ngayon na in-
yong talastas na ang manga demonio,i, nag sisi pag diuang,
cayo,i, sinisiphayo, sa pagea,t naagao sa eamay nangDios ang
inyong ealoloua, at nasusueuban nang eanilang eapangyari-
han, ay di man buealan nang eapatae na luha ang inyong
manga mata ^Maeailan eayang mangusap ang inyong puso,
at eayo,i, tanungin, nang uieang nasaan ang inyong Dios?
^llhi <>s) Drus tuus? Sa tanong na ito,i, minsang maearingig
l

eayo nang isang piping voees sa eaibuturan nang inyong


dibdib, na nag uiuiea: ;Sa aba eo aya,t, aeo,i, nag easala sa
Dios, ay pinanauan naman aeo nang Diosl Sa ganitong sagot
na ealumbay lumbay, sa lugar na myong pag pilitaug ma-
guising ang inyong loob sa pag luinap sa Dios, na naua
uala sa inyo, ay uala eayong pang gamot eundi ang mag li
bang .Oayo,i, nag lilibang, sapagea,t, nag daramdam nang
saepiit ^Maeailang eaya sa inyong pag aaliuan, sa pagsasa-
yauan at pag iinoman, sa lalong malaqui ninyong pageaea.
toua, minsang mapa dagoe eayo, mag daop nang eamay, at
mapa himutoe, sa pagea,t, napag quiquilala ninyo na sa
gayong eaasalan, ay pag dating nang arao nang pag sasu- .

lit, ay ualang mahihintay na ganti sa Dios, eundi ang mag-


dusang easama nang manga hunghang? ^Maeailang eaya sa
inyong paquiquinyig nang aral, sa pag basa nang banal
na easulatan, 6 sa pag bnbungang tulog, minsang sumaisip
ninyo na tila eayo,i, humaharap na sa Tribunal nang Pa-
nginoong Dios? Sa lahat nang ito, totoo,t, eayo,i, nagogo-
lomihanan, datapoua biglang nasasambilat din ang inyong
loob nang dating easalanang quiniquitaan nang toua. Sa
ganitong asal mo, nagea eamaling ealoloua, ay sueat ma-
uiea sa iyo na tila nanayag eana na mauala sa iyo ang Pa-
oginoong Dios mag pasa ualang eatapusan. Datapoua,t, uiea
eo sa iyo, na pag di mo hinanap, ay di ino naman masu-
sundoan. Cun iniibig mo pa ang intierno sa Langit, ang
manga domonio sa manga Angeles, ang manga hunhang
sa manga Santos, ang eatamisang ninanamnam mo sa ea
salanan sa mahal na graeia, sa panonood sa Dios, sa ea-
santo santosang eatauohan nang ating Panginoong Jesucristo
at eay Guinoong Santa Maria, ay ano pa ang magagaua eo,
(60)
eundi ang pabayaan eoog rnasunod ang mali niong ealoo-
ban; datapoua ipinauunaua eo sa iyo na maea ea mapara sa ma-
nga hunghang, na nag sisising ualang paquinabang. Nag si-
sising masa(juit at sa eanilang pag sisisi,i, nag sisipag nga~
?

lit, dahil sa pananaghili sa manga hirang na anae nang Dios,

na naquiquipag hari sa eaniya sa ealoualhatian: Nos rnsen'


sati vitam illorum aestimahamns insaniam, et Jinem illorum
sine honore eeee guomoelo eomputati sunt inter jilios I)e/. (Sap.
Naug di ea manag hili sa pag loloualhati
e. 5. v. 4. et 6.)
nang manga hirang nang Dios' nang di mapasiualat ang ea-
salanan mo sa harapan nang Langit at lupa, nang manga
Angeles sa Langit at manga demouio sa iniiorno, at ang
pagea siualat at ieahiya mong masaquit: ngayong pinagea
ealoobang ea pa nang buhay rmig Dios ay samantala-
hin mong pa(|uinabangan atig eaniyang j>ag aanyaya sa
maeasalanan, na i|)inahahayag sa iyo nang Proi'eta Isa-
yas: Derelinguat inipias riam saam, et vir iniquns cmjita
tiones suas. Taliedan nang baliu na tauo ang eaniyang li

eong pag iisip, bayaran nang luha nang pag sisisi ang ea
niyang manga easalanan, at mag balie loob sa Dios. Talie
dan nang boong bayan ang eaniyang masasamang gaua. tu-
mupad nang eanieaniyang eatungeulan: ang hangal na ma-
gulang ay mag aral nang ituturo sa anae, at ang may pi-
nag eaeaalaman ay mag saquit mag turo, at mag bigay nang
magandang halimbaua. Mag masunurin ang manga anae sa
eanilang magugulang; ang 'puno sa bayan ay mag saquit
mamahala sa pinag pupunoan, at ang pinag pupunoan ay
urnalinsunod sa nag pupuuo. Magea isang loob ang saug
bayanang tauo, mag mula sa bata hangan sa matanda, na
tumalieod sa masamang eaasalan, at sa arao arao ay itangis
sa harap nang pinag easalanang Panginoon. Mag saquit ang
lahat na tumupad nang utos, 6 ley santa nang Dios: limi-
tan ang pag tangap nang manga Santos Saeramentos, bu
masa nang manga banal na easulatan, na maeaguiguising
nang loob sa pag talieod sa easalanan, at nang marapat
sa huling hatol na ipag eaealoob sa manga hirang. Ha-
liua, ealahat lahatang maeasalanan, dumulog tayo sa Dios,
at ating uieain:

O eatamis tamisang Jesus, masintahing Amang tumangap


sa alibughang anae,na sumira nang eayamanang ipinamana
mo: aquing quiniquilala na ang manga biyaya nang Dios
Esplritu Santo ay ipinag tapunan nang ealupitang eo: ang
(61)
mahalagang damit nang graeia ay ipinag uasaean eo at
aquing hmubad; aeo i, napagod nang nag lingeod sa ma-
3upit eong eatao-an at sa manga laman bayan; datapoua ua-
lang iguinanti sa aquin eundi earue haa,t, eahirapan. Nga-
yon aco,i, nag babalie sa iyo, ay hap6ng hap6 na sa pag
lilingeod sa aquing manga eaauay, hubad na hubad, dayoe-
doe nang gutom at nalulupaypay. Malasin mo, Dios eo, ang
eaaua aua eong lagay at aco,i, patauarin mo. Ilouag mo
aeong ipag tabuyaug easama nang manga hunghang, eundi
ang ipagealoob mo sa aquin, ay ang magandang hatol na
talaga sa manga hirang. Atnen Jesus.
)

( 62

PAGSISISI
NI STA. MARIA MAGDALENA

Mw'ta <fU" (rat n? euitair pccca~


hl', ui r()(/ uorit t/uod amthuisstt iu
(Unao har/sr//, attuhi ttlahastnnu u>t-
(/itenit <i staus rrtro, *<rus /utlts e/us.
:

laetimis et/ptl rit/are /ude$ '/"*, ( f


eapiUts ea/tttis sui trrt/rhal, <t o^euin
hatur pedes r/us, ti uo</ut uto u)}qthtt>
(Lue v. 7 v. 37 rt 38 )

J" uribin nating ualang patid ang ualang hangang aua nang
Panginoong Dios sa rnaeasalaiian, na di tinatambingan nang
ueol at tapat na parusa, dinadalita ang eaniyang asal na ea-
lupit lupit, natinatauag sa pag babalieloob, atpalibhasa,i,siya
ang maauaing Pastor na nag mula sa Langit, nanaog sa lupa,
at di ang pinag hahanap niya,i, ang mababait na obejas, na
nasa sa loob nang eaniyang baeuran, eundi ang ualiligao
at napapauaeauae: Non vmi roeare justos, sed peeeatotts ad
peniteneiam (1) sa manga santong easulatan marami ang
nababasang maeasalanan na hinugot nang Dios sa pagea ea-
sala, na pauang nagpapa totoo nang eaniyang malaquing
aua sa manga tauong salarm, na ibinabantog nang santo
Evangelio. May nasasabi na isang Saqueo na hinango sa pag
papatub<\ May Samaritanang ipinag adya sa pagea easala sa
maraming lalaqui, may diiltera, 6 babayeng mapag lilo sa
asaua na pinatauad, may isang raagnanaeao na piuangaeoan
nang Langit, at may isang Pablo na nag usig at nag bigay
ligalig sa Santa Iglesia, na pinag ealooban nang graeiang
ieapag sisisi saeasalanan, at guinauang Apostol. Sa historia

(1) Lue. 6.. 32,


(63)
nang Santa Iglesia, may sinasalita naman na isang Marla Egip-
eiaea, may
Margarita de Gortona, may isang Thais, may Ma-
rio at Sanderino at marami pang maeasalanan na tinauag sa
pag babalie loob at pinatauad sa easalanan, Nang di luma-
ig na lubha yaring pag sasaysay, lilisaning eo na ang iba,
at ang sasaliting eo sa inyo,i, ang isang habayeng bantog
sa pagea easala, na sinasalita ni San Lueas sa eapitulong iea
pito nang eaniyang Evangelio, na eahi,t, nag paea uili sa
sala, ay tinauag nang Dios sa pag babalie loob, at pinapa-
guing dnpat patauarin. Siya eong sasalitiu nang inyong ma
pag aninao ang pagea totoo nang eaniyang manga uiea, na
di ang ipinanaog niya dito sa lupa,i, ang pag tauag at pag
hanap sa manga banal, eundi ang inaanyayahan niya sa pag
sisisi ay ang manga maeasalanan, at nang eun sacali,t, 8a
myo,i, may na sa easalanan (houag din nauang ipahintulot
nang Dios) ay matutong manalig sa eaniyang aua, na eun
^iya,i, mag sisi ay patatauarin.

Sa bayan nang Bothaniang ealapit nang Jerusalem, ay may


tatlong magea eapatid na anae mayatnan, guinoo, at mahal
na naiuan nang nmigulang sa edad nang cal>ataan Ang eapatid
na panganay ay si Lazaro, ang pangalaua,i, si Marta, at ang
bunso.i, si Magdalena manga anae ni Seir at ni Euearia. Ang
napag sapit na buhay nitong si Magdalena, na sinasabi ni San
Lueas na rnd>antog sa eiudad, hindi sa eagalingan eundi sa ea-
satn-an ang siya eo ngayong sasalitin: Mulierem /amosam mala
ntiqtip lartia. Magdaleaa ay pinaeayaman nang Dios sa
Itong si

ganda Matalas ang bait, maganda ang loob, ang


at ear quitan.
mue-ha,i, inasaya, ang (juias at tindig nang pangangatauan ay
lubhang maayos at timbang na timbang. Nang eaniyang ma-
quilala ang naeabibihag niyang eagandahan, caracaraca,i, na-
guising ang loob sa pag sosoot nang mahalaga,t, maririquit
na damit, na binabagayan nang maniningning na palahiyasan.
Mag mula na noo,i, ualang iniibig eundi ang mag alio, tuman-
yag sa tauo, ipagparangalan ang eagandahan, ang naeasislao
na manga eagayaean, at di malayo ang nasain niya na hangaan
at mamihag nang puso. Nang tumutungtong na sa edad nang
eabataan, na maipag hahalimbaua sa bagong bumubueang
rosa, na nag sasambulat nang bangong iningat sa doradong
caliz, ay siyang pageaeataong na olila sa ama,t, sa ina na nag-
eaeandili.Na ulila sa magulang, ay napauaeauae sa guina
nang mundoug iquinapahamac, jRosang eahinaliinayang! sari-
uang sariua,t, bagong namumueadead, naragandang agad
(64)
nang nang arao, saea sinabayang pinaspas nang mabilis na
init
hangin, lumugay ang sanga, nalanta ang dahon, hindi na suma-
pit ang eatanghalian, ang rosa,i, nasira, lumipas ang bango.t,
napitas sa tangeay Oapageamatay nang magugulang nitong
tatlong mageaeapatid, ay mahinaho,t, payapang pinag baha-
bahagui nila ang eayainanang eanilang minana. Minana ni
Lazaro,t, ni Maria, ang manga lupa,t, paupahang bahay sa.
tabi nang Jerusalem, at ang eay Magdalena ay ang eastill^
nang Magdalo at dilang eanognog sa Provineia nang Gali*
lea. Sa pag sasama nitong tatlong magea eapatid sa bayang
Rethania, ang gaua ni Marta ay ruag ealinga sa pamamahay,
lumigpit sa silid at dumalangin sa Dios, mag damit, nang
ueol sa eaniyang ealagayan, at ilay6 sa panganib ang eani-
yang ealinisan. Bueod at eaiba ang asal ni Magdalena, na ang
quinahihiligan ay ang mag paea (juinis, mag damit nang'
mariquit, at tumanyag sa tauo. Ra pagea masid ni Marta
nang ganitong asal nang eapatid na si Magdalena, ay inara-
lan siya at ipinaaninao ang dilang panganib, na eaniyang iea
papanganyaya Ang banal at mahiuliing asal ni Marta, ang
pangangaral eay Magdalena sa toui touiua, ay hindi nalaon
at quina inipan at inaring masaelap, eaya pmasiya sa loo!>
ang umalis, at mag isang mamahay sa eastillo nang Magdalo
sa Galilea.

Aquing ihimpil na saglit ang pag sasaysay nang pagea


panganyaya nang puri ni Magdalena, at ngayo,i, liihingin
eo na pag dalitaan ninyong paquingan itong muntiog pag
didili dili. Dito sa ipinahayag eo sa inyo na eaasalang gaua
nitong mag eapatid na dalaga, ay dalauang bagay ang in-
yong mapapansin at mapang hihinohahan. Cay Marta,i, ang
inyong namamasdan ay isang eabaitan, na sa pag mamahal sa
eaniyang puri, ay nag papaea hinhin nang asal, umiilag sa di-
lang panganib na maeasisira nang eaniyang ealinisan, lumalayo
sa tingin, sa paquiqui pag salitaan sa manga binatang maeala-
lamuyot sa eaniya sa gauang masama, at palibhasa,i, naqui
quilala ang eaniyang earupuean. Cay Magdaleua,i, ang na*
mamasdan ay isang batang loob, isang linsad na pag ibig
sa eaniyang eagandahan na itinatanyag sa manga lansangan,
hiodi natatalastas ang eahahanganan nang gayong eaasalan,
at palibhasa,i, hindi nababatid yaong eauieaan, na maraming
magandang babaye ang pinatangis nang eanilang eaganda
lian. Hindi pinag iisip na sa gayong pag tanyag sa tauo,i,
ang eaniyang eapurihan na parang isang eayamanang dapat
)

( 65
paeainatan nang isang dalaga, ay parang ipinanaeao (1).
Sa malimit na peg ligpit ni Marta sa silid ay mauiuiea natin
na nag pupuri sa Dios, at ipinag tatangeaeal ang eaniyaug
eatao-an sa eapahamaean (2). Ano pa nga,t, masasabi na ti-
nutularan niya yaong babayeng timtiman na sinasal)i sa iea-
labing totlong eapitulo nang proverbios, na dito sa mundo,i,
mahirap hanapin, eaya nga saan saan man ay pinaeama
mahal. Oay Magdalena,i, ang na pag mamalas ay isang ea-
gaslauan, na di nag iisip isip na ang eamahalan nang asal
ay parang isang eutang tangulan nang puri nang isang da-
laga, na iguinagalang naug lalong mapangahas na loob.
Pag uari, may budbiug daiaga, at pag aralan mo eay
Marta ang pag talieod sa mundo, ang pag tangui sa layao
nang eatao-an, at ang pag pipilit matuto uang madlang bagay
na na uueol sa Dios: Virgo eogiiai qu<r Domini sunt (3).
(Aing nag mamahal ea sa puri, ay sa eaniya mo pag aralan
ang eabaitan, aog pagra timtiman, at iyan ang matutulis na
linie na ibinaeod sa eaniyang pagea rirgen, na parang isang
rosa na pinaea ingatan, at piuaea alagaa,t, nang houag pag
pahamaean nang salangapang na eamay. Datapoua,t, eun
ang quinahihiligan mo ay ang pag mamariquit, ang mag
hiyas at mag pamuti nang labis, na di na uueol sa eala-
gayan mo, patanao na palagui sa earamihan nang tauo, at
nang mapuri ang eagayaeaa mo, ang eagandahan na para
ni Magdalena: ieao,i, maniuala na nag eaeamali ea, sa pagea,t,
ang tunay na pamuti na iguinagalang, pinaea mamahal, at
ipinupuri sa isang dalaga, ay ang eabaitan. (4) Cun ma
uilihing ea sa paquiquipag panayam na palagui sa manga
lalaqui, i\h uala eamunti mang taeot sa Dios, ualang ini
isip sa arao at gabi, eun di ang masunod ang maruruming
layao nang eatauan, ay hindi mangyari na di eo ipa unaua
sa iyo, na mararayaang ea nang matatamis na sabing bini-
bitiuan nang eanilang dila at labi (5), at siyang ieapapa-
nganyaya nang iyong puri. Hindi eo matiis na di ipaalaala

(1) Depredari argo desiderat qui tesaurum publiee portatum via. Ilom
11. fl (iregrorii.
(2) Oonntebor tibi Domiiie, in toto eorde noeo quoniam adj*tor et pro-
teetor iaetus es mihi, et liberasti eorpua meinii a perditione Eeel. e. 61.
(3) 1 ad GorinL e. 13.
(4) Fo*titudo et deeor indumentnm ejus.
(5) Linguis sui doloae agebant venenum aspidum sub labiis eorum
Psalm. 18. v S,

9
(66)
sa iyo yaong manga uieani San Pablo (1), na may pa-
nganib sa dagat, pangamb sa eati, panganib sa bahay, pa-
nganib sa lansangan, panganib sa pag iisa, panganib sa pag
sasamahan, panganib sa Ialong malapit na eamaganae, ay
lalong malaqui ang panganib na mapanganyaya ag eapuri-
han mo sa paquiquipag panayam na palagui sa lalaqui. Din-
guin ang nangyari eay Magdalena
Nang matanto ni Marta ang binabantang pag alis m Mag-
dalena, ay tinauag ang eapatid, at pinangusapang easabay
tumulo ang luha sa mata: natalastas eo, Magdalona na ing
babanta eang mamahay sa Galilea, ay hindi mangyari na di
eo damdatrrin, at di eo matiis na di ipaaninao sa iyo ang
dilang panganib na ieasisira nang iyong ealolona, at ieapa-
pahamae nang iyong puri. Pinaea yamang ea nang Langit
sa ganda at cari(jnitan; loob mo,i, hata pa, a.t di nangingi-
lag sa dilang panganib, ano eaya. baga ang eararatnan mo.
Ilindi pa panahon, ay mapapalayb ea sa linae-hang bahay,
eung mapag isa ea,i, ayao ayao ea man, ay malalamuyot ea
nang masasamang hibo at suyb nang manga, binata, magu-
lang ma,i, ualaug paeueundanganan, ay ^sino eaya baga. ang
maeapipiguil sa iyo, eun mapanganyaya ea? Oapatid ma,i, ua
lang maeapangangaral sa iyo ^saan patutungo na di ea ipa-
hahamae nang eabataan mo? Iluiuimpii ea mima bunso,t pag T

dahtaan mong pag dili dilihin itong ipinaaaninao eo sa lyo.


Itong magandang pag papaunaua ni Marta ay di rm pi-
naquingan ni Magdalena, earaearaea,i, tinipon ang manga
palahiyasan, humanap nang dalauang alilang eaugali niya,
lumaead di nag hantong hantong, iniuan ang dalauang ea-
patid, na nag iiyaean, at namahay sa eastillo nang Magda-
loug minana sa Ama. Sabihin ang toua,t, nasunod ang ha
ngad nang puso. Dito na linimot ang mabuting aral nang
magulang, ang magagandanghalimbauanang manga eapatidat
ang pinag sieapang pag arala,i, ang ugaling liasad na inia-
aral nang mundo. Lumipad ang yoees na parang may pae-
pae sa inageabi eabilang suloe nang eiudad, na may bagong
dating na isang dalagang cagandaha,i, saedal, eaya di nalao,t,
ang eastillo,i, napunb uang nag sisi ligao na manga binata.
i.to na ang mula nang pagea panganyaya nang dalagang
di nag bubulay bulay. Yaong eagaslaua,t, buhalhal na asal,

(1) 1. ad eornit. e. 1 v. 10,


.

(67)
yaong uianga quilos na pahintulot nang eabaitan, yaong
<.li

pag handulong at di pangingilag sa dilang panganib, na iea-


papahamae nang puri, ay siyang iquinasira nitong dalagang
nasaui sa palad Si Magdalenang may bait nang mmsan, nga-
yo,i, uala nang hinaharap, eundi ang mag saya sa mundo: ang
eabaitan, ang eabanalan, at eahinhinang hiyas nang isang
dalaga,h linimot na lahat, pina ualang halaga: at ang mari-
riquit na damit at mahahalagang hiyas, ang pag papabango,
ang pag papasial, ang pag sasayao, ang paquiquipag pana
yam sa. toui toui na sa manga binata, ang sari saring ali-
uang inihahandog nang mundo,i, siyang quinauiuihha,t,siyang
hinaharap; at palibhasa nga,i, uala, nang sumasansala,ay na-
sunod na labis ang masamang eaasalan, na hindi nalao,t,
babayeng maeasalanan ang naguing pamagat sa eiudad: Mh-
lier <}w erat in etntite peeealrtr. Dito na natupad ang hula
ni Marta. Itong eahapis hapis na Magdalena, ay isa nang ea-
siraan nang manga eamag anaean, isang eseandalo nang
bayan at panira nang manga ealoloua: Mulier qu<e erat in
eirilata })fecatri.i
Ang eaniyang eagandahan ay naguing isaug lasong ipina-
patay nang demonio sa tnanga ealoloua, isang malalim na ba-
nging quinabubuliran, ang quilos at asal ay naguing sadlaean
nang mura,t, siphayo nang tauo sa bayan. At anglalong easaquit
-aquit ay nag uaualang bahala itong napapanganyayang ea
loloua, at palibhasa ay nabubulagan nang easalanan: Stiper*
eeeidit tgnis, et non riderunl sotem (l) Ilindi pinag uauarl
ang masama niyang eaasalan, ang dibdib ay bato,t, hindi
dinaramdam ang eaniyang pag bibigay easalanan sa bayan.
llangan dito ngayon sa a(juing sinaysay ang inyong na-
quita,i, isang balitang dalaga, datapoua,t, hindi balita sa ea-
butihan eundi sa easama an: Vidistis in eiuitate mulierem fa*
momm, rnala idiqum jama (2). Isang magandang dalagang
mabait at mayamtan, at pahbhasa,i, pinamanahan nang magu
iang nang cabaita,t, eayamanan. Datapoua,t, ^napa saan eaya
baga ang eaniyang eabaitan? rd)iyata,i, di na pina halagahan
ang eapurihan nang eaniyang magulang at boong "eamaga-
naean? ^Diyata,i, ang magagandang halimbaua ni Lazaro,t,
naeiMarta ay pinaualang halaga at di na liningon ang ibibi-

(1) Psalm. 57. v. 9.


(2) S.August. Hom. 28.
(68)
gay na ealoualhatian sa mababait niyang eapatid? ^Diya-
ta,i, Magdalena,i, di na naeapag bulay bulay? Hindi naea
si

pag bulay bulay, at palibhasa i, di umilag sa panganib, ay


panganib din ang iquinapahamac (1). Pag uari babayeng
mayasaua, odalaga sapageapanganyayani Magdalena,cunano
ang eahahanganan nang di ino pag papaea mahal nang asal?
^llan eaya baga sa iyong manga caquilala eamaganae, 6 ea-
T

ibigan ang tumatangis ngayonsadi pag maraahal sa asal?


Pag uari uariin mo ngayon eun ilan ang sa pamimintana
ilan ang sa pag papasialan, ilan ang sa paquiquipag salitaan
sa lalaqui ang napag dayaang nalamuyot sa masama,t, ang
puri,i, napanganyaya. Pag uarl uariin mo,at di mo maui
uiea na mali ang aquing sabi, na eun di mo taliedan ang
palaguing paquiquipag salitaan sa lalaqui na niay taglay na
panganib, ay mapapahamae ang iyong puri
Ngayo,i, eayong lahat na maeasalanang nag sisi paquinyig
sa aquin, ay mag dilidili nang inyong pagea buhay (2), at
eun tinutularan ninyosi Magdalena sa pag eaeasala, ay tularan
naman ninyo siya sa pag sisisi Napaquingan na ninyo na si
nalita eoang masamang pagea buhay ni Magdalena, ngayo,i T

inyong dinguin naman ang pag tauag sa eaniya nang Dios


sa pag babalie loob, na nagpapa totoo na di ang pag Im-
nap sa manga banal, eundi sa manga maeasalanan ang ipi-
nanaog niya dito s& lupa; Nom veni vocare justos, sed, peeea-
iores ad penitentiam
Sabihin ang lumbay ni Lazaro at ni Marta, nang maba-
litaau ang eahapis hapis na napagsasapit nang eamlang ea~
patid. Nang hihinayang na masaqu.it sa napapanganyayang
ealoloua, at pinag pipighati ang pula at libae na ltinatapou
naug tauo sa eanilang mag eapatid at boong tamilia, at
palibhasa,i, minamahal nila ang eanilang eapurihan (3). Ang
luha sa mata ay palaguing namamalisbis, nag bubuntong
hininga sa toui toui na at hinihingi sa eanilang Maestro ang
pag babalie loob ni Magdalena. Minatamis dinguin nitong
maauaing Pastor ang panalangin ni Lazaro,t, ni Marta pi-
nueao sa pag sisisi aog puso^nang eapatid nilang nahihim-
iing sa easalanan. Minsang nangaral ang ating Pangi-

(V) Q h amat perioulum, in illo peribii.


(2) Serutaoiur vias nostras, et revcrtainur ad Dominum (Tbren, e. 3.
v. 40.)

(3) Oaram habe de bono no*nine (Eeeli 41, 15.)


(69)
noong Jesucristo sa Bethsayda at Gat'arnauni na malapit sa
eastillo nang Magdalo, ay naisipan nitong babayeng maea-
aalanang maquinyig nang aral, at ninanasa niyang mapanood
ong manga eababalaghang gaua nitong ating Poon, na ibi-
nabalita. Sa paquiquinyig na ito,i, ang balang isang uiea
na binibitiuan ni Jesus, ay parang manga tunod na nag tu-
tuloyan sa puso ni Magdalena. Dito napag quilala angealupit-
lupit na sama nang eturiyang buhay, ang manga pag bubudhi,
ang manga pag tiugin, at pag uiuiea nang laban sa eali-
nisan, ang pag bibigay nang masamang halimbaua sa boong
eiudad, ang paquiquipag salita sa manga binata, ang pag
talieod sa Dios, at ang pagea buhay niyang silo siloug ea-
salanan,

Dito na minulan ang pag bubuntong hininga, ang pag


bibie at pag luhaug di magea tapus tapus. Umouing tnadali
sa eaniyang bahay, ipinag uasaeau ang maririquit na damit
na isinosoot, ipinag tapunan ang manga palahiyasan, nag
dapa sa lupa, at inahihiyao nang puso at dibdib ang pag
hingi nang tauad sa pinag easalanang Dios
Si Magdalena,i,hindi umiimie; datapoua,t, angpuso,i,siyang
nangungusap: ^napa saan eaya aiu? eabaitan eo? jLaqui aya
baga nang eahunghangan eo! ang boong buhay eo ay aquing
^uinugol sa pag talieod sa Dios, at ngayon lamang na pag
quilala eo. Ngayong napanood eo ang maauaing Pastor, na
ang hinahanap ay maeasalanan, ngayon natalastas eo, na ta-
tangapin niya ang pag sisisi eo, ngayon napaquingan eo ang
eaniyang matamis na aral, aug ealoloua co,i, uala na sa
aquin, at na sa aquing Poon, Nalulugmoe aeo sa pag eaea-
>sala,i, tinitigan aeo, marga labi niya ay ipinagusap sa ma-
easalanan eong puso: yaring ealoloua, ovejang nasinsay ay ti-
nauagan nang magandang Pastor, sinta at pag ibig ang ipi-
naquiquita, aua at patauad ay ipinangangaeo; hindi na, hindi
na, mababalam bco, mag dadali aeong dumulog sa Dios na
tumatauag sa aquin, pag pipilitan eong masunduan siya, ya-
mang siya na ngayon aug sinisinta nang aquing ealoloua:
Surgam, et ureuiho eiritatem, et quatram quem diligit anima
mea
Sa malaquing nasa ni Magdalenang maeahinginangtauad sa
eay Jesucrjsto, sa daquilang sintang ualang pag palag yan: nang
mabalitaan napa piguiug sa bahay nang isang Fariseo: Ut eog-
novit quod aeeubuisset in domo Farisei, di nag himpil himpil,
di nag dalang hiya sa maraming tauong doon ay eapiguing,
(70)
di nag uari uaring sa oras na iyo,i, ga uaii hindi nababagay
na ipahalata niya ang eaniyang pag sisisi, pinaualang halaga
ang manga uiuieain nang niasainang dila, sinagasang lahat
ang nianga paeundangan sa jnundo, dumatnpot nang isang
vasong alabastrong puno nang mahangong nardo: Attulit
alabastrtim unguenti, na pasa bahay nang piguing, nag tu-
luyang nasoe sa malaquing salas, nag patirapa sa paanan ni
Jesucristo Et stans retro seew pedes ejus hmugasan nang
luha, pinahid nang buhoe, hinagean at binusan nang nar-
dong nanatnbulat ang bango: Laeriniis eajnt rigare pedrs e\jns %

et eapillis eapitis sui tergebat, oseulabatur pedes ejus, et


unguento ungebat Ang buntong hininga at manga pag hi-
, bie ay patid patid, ang labi at dila,i, bindi ma
di magea
ipangusap; datapoua,t, ang Iuha,i, siyang nag sasay^ay nang
pag sisisi, na isinisigao sa eaibuturan nang dibdib: patauad
na Dios eo, patauad na Poon ang eaaua auang marasala-
nang nag papatirapa sa iyong paanan, Aeo aquing Poo.i,
nralaong panahong nag taesil sa iyo, tinauag mo aeo, vo
ees mo,i, naringig, narito na aco,i, j>anunghan nang mata,t,
iyong patauarin. Patauarin mo na, Dios eo, j>atauarin mo
na, Jesus eo, ang maeasalanang na sa haraj>an mo,
Nang mapanunghan ni Jesueristo, ang eahmos lunos na
anyo Magdalena, nang maquita ang luhang inahuhugas
ni
sa eaniyang manga j>aa, at j>inapahiran nang buhoe, ang
malalim na j>ag sisising di man sinasahi nang bibig, ay
buntong hininga at manga pag hibie ang nag sasalaysay,
na aua,t, nahabag, tinangap nang j>uso yaong manga luhang
nag papahayag nang malaquing j>ag ibig: tyuouiam dilesit
multum {!) Tinunghan at j>inangusapan: j>inatatauad eo ang
manga easalanan mo: Dieit autemad illam: llemittuntur tibi
peeeata tua (2)
Dito sa aquing sinaysay sa inyo na pangangaral uang
ating Panginoong Josucristo eay Magdalena, at pag papatauad
nang eaniyang manga easalanan ang inyong mapag uuna-
ua,i,isang mapag ealingang Pastor na humanaj> sa naua-
ualang oveja. Si Jesucri8to at di iba ang magandang Pastor,
na nacaquiquilala sa eaniyang manga ovejas: Ego sum Pas-
tor bonus, et eognoseo oves meas (3) Natatanto ang na sa

(1) .Toan. e. 10 v. 14.


(2) Luo. e. 7. v. 47.
(3) Lue. e 7. v. 49.
(71).-
lool.)nang eaniyang baeuran at ang napapaloual: ang mabait
na siarn na pouo at siam na napapa loob; sa maeatouid ay
ang manga banal, at ang isa na napapaloual; sa maeatouid
ay ang maeasalanan. Si Magdalena,i, isa sa nanga liligao na
ovejas, na papauaeauae sa guitna nang mundo, na papala-
bas sa haeuran nang maganuang Pastor, na sa eapangyari-
haii ni Satanas at nagugumon sa easalanan. Sa ganitong la-
gay na oabambal batnbal ay di pinarusahan nang tapat, pi-
uiguil an^ bagsie nang eaniyang mapang biganting eamay,
pinag banap ang napapanganyayang ealoloua, ipinaringig
ang oaniyang matamis na aral, quinasiban nang gracia,t,
pinueao sa. pag sisisi, ipinatauad ang malalaquing easalanan
paoundangan sa eaniyang malaquing pag ibig: Quoniam di-
le.r.it mnltmn.
Ngayoj, ilang eaya baga sa inyo, manga ealolouang nag-
sisi paquinyig sa aquin. ang ovojang napapahiualay sa baeu-
ran nang magandang Pastor, nagugumon sa easalanan, ay
di rin pinag hihinampohan, tinitiis di,t, binibintay sa pag
babalie loob; E.reepta: lhnni>ms, ut misereatur restri (1); av
uala eayong ganti sa tiunatauag na Ama, eun di ang siya,i,
paluntay bintain: Krperta, ree.rprrta (2). Maeailang eaya, da-
lagang ualang loob na tuinulad eay Magdalenang nag paea-
uili sa maruming pag sisintaban, nangyari sa iyong pag pa-
soe dito sa tempio at [>aqui([uitivig nang aral, ang pangu
ngusap nang Saeerdote, ay parang palasong itinutudla sa
iyo nang Panginoong Dios, at nangungusap sa puso rao: nag
eaeamali ea, anae eo, ang puso mo,t, ealolouang talaga sa
aquin, ay ipinag ealoob mo sa iba, at pinag liloban aeo, nag
papaeasama ea,t, tinaliedan mo aeo; nguni,t, aec,i, narito
rin, at tumatauag sa iyo, ieao,i, mag saoli sa aquin at qub
ta,i, tatangapin: Tti antem /hrnieata rs amatoribus mullis ta-
men rerertere:;: et e<]0 swripiam te (3); datapoua,t, sa tauag
ua ito,i, ayao eang turnuiad eay Magdalena na umalinsunod
sa tauag nang Dios; at ang tinutularan mo,i, yaong manga
bungbang na sinasabi ni Isayas na nag papahintay hintay:
Kxpecta, reerpeeta.
^Maeailang eaya, babaye,t, lalaquing mapag lilo sa asaua,

(1) iPai e.30 v 18.


(2) Id <\ 28 v. 10.
(3) .lerem. e 3. v l
(72)
nangyari sa inyo sa pag papahingalay sa gabing eatahimiean,
na inyong nadaramdatnan, na ang eataoan nmyo.i, parang
sinasalab, pipibit pihit sa hilngang banig, balisa ang loob,
eaeabaeaba ang dibdib, gugulagulantang; ibig disin ninyong
matulog ay hindi mangyari, at isinisising masaquit sa inyo
nang inyong loob, ang pagea buhay ninyong masama? ^Ma-
eailan eayang bumungo sa inyong dibdib na parang dina-
dagoean, easabay ang voces nang Dios na tumatauag sa inyo.
na para nang pag tauae* eay Magdalona, na cayo,i, dumu-
log sa paanan ni Jesueristo, at diyan tangisa,t, taliedan ang
masamang eaasalan? jAy! at ang panti ninyo sa Dios na tu-
matauag, ay paghintay hiutain. Krperta, reerpeela. jAy! al.
di ninyo paquingan ang tauag sa inyo, at bageus pinag
babaliean sa quinabucasan ang dating pag oaeasala: In om-
nibus his non est reversa ad nie prararieatrir (1).
Hayo na, baguntauong mauilihin sa mundo,t, hilig sa ea*
lupaan, hayo na, matanda at bata, hayo na, ealahat lahatang
maeasalanang nagsisi paquinyig sa aquin: matamisiu ninyong
dinguin ang voces nang Dios na tumauag sa inyo at na-
ngungusap: cayo,i, mag balie loob sa aquin, at nang cayoj\
mapaea galing, sa pagca,t, uala eayong Dios na iba eun di
aeo lamang (2) !0 eahanga hangang aua nang Dios sa ta
uong maeasalanan! Maeapag paparusa,i, di nag paparusa.
at sa lugar na mag parusa,i, ang pinapangyayari ang ma-
laquing habag sa napapanganyayang ealoloua Caya, 6 mina-
mahal eong maeasalanan: ulitin mong dinguiu ang voees
ni Jesucristong na lapit sa iyo, at nangungusap: O anae na
naquiquintalan nang larauan nang Santisima Trinidad, at
pinageagugulang eo nang dugo at buhay (3): paquimatyagan
mo ang aquing tinauag tauag, dinguin at buesan mo sa
aquin ang pintoan nang iyong puso: eeee sto ad ostiuin ei
pulso (4). Houag eang manganib, at aeo ang Ama mo, aeo
ang Hari, aeo ang esposo nang iyong ealoloua, aeo ang ea~
tamis tamisang Jesus na sumaeop sa iyo. Tingni ang aquing
ulong napuputongan nang tinie, at nangungusap sa iyo, na
ang eataasan mong loob at eapalaloan ang aquing pinag du-
sahan. Tingni t, aco,i, eataas taasang Hari nang sangdaig-
f

(1) Jerana. e. 3. v. 10.


(2) Ysai. e, 46 y 22.
(3) Empti enim estis pmtia magno (1. Oorint. 6.)

(4) Apoe. e. 8. . 20.


(73)
digan, ay guinauang hariharian: Bespiee injaciem Ohristi tui.
Tingni ang sugat sugatan eong eatauan, at ang balang isang
sugat ay nanguugusap sa iyo, na ang ealupit lupit na -ealu-
paang quinagugumongan mo ay pinag dusahang eo. Pinag
dusahang eo,t, nang di ea rnag dusa: Respiee in /aetem Ghristi
iui, Tingni ang sugat nang aquing puso at dibdib: tingni,t,
nag bahalita nang aquing pag ibig sa iyo: mag uarl uari oa
eun ano ang igaganti mo, eundi pag ibig din, ^nid Domi-
nus peht a le, nisi ui riiliyas etim?
^Aling eaya bagang rnatigas na dibdib ang di mababag-
bag at di aalinsunod sa pag tauag nang Dios? Uouag din
nauang ipahintulot nang Langit, na dito sa bayang naqui-
<juinyig sa aquin ay magea roon uang isang magpaea tigas
nang loob, at nang houag mapang hinampohan nang Dios.
Oaya, o eahabag habag na maeasalanan: guising na sa pagea
gupiling, buhatin ang paa,t, tumauag sa Dios: Sun/e, et in-
roea Denm tmnn (1). At ieao, maeasaianang bayang piua
ngangaralang eo, at sampong aeo ruunang nangangaral sa
iyo, ay magea isang loob tayo na mamintaeasi eay Santa Ma-
ria Magdalena, nang tayo i, maeabugot sa easalanan, at mag
sabay sabay dumulog sa Panginoong Dios, at sa eaibuturan
nang ating dibdib, ay ating uieain:
<> eaiamis tamisang. eong Josus, 6 magandang Pastor na
nag hahanap sa manga ovejas na natitiualag: aeong eaha-
bag habag na maeasalanan na pinag dalitaan niong hinanap,
sinundan sundan at tinauag tauag, sa eapanahonaiig aco,i,
tumatanan sa iy<>: ngayong iliningap mo sa aquin ang ma-
auain mong mata, ngayong ipinadingig mo sa aquing puso
ang mabal mong voeo,s, ang aquing ealoloua ay inaanyaya-
lian rno nang boung pag ibig, at nagagayae ea sa pag pa-
patauad, ngayong nag tagumpay na ang iyoug aua sa eapa-
lamarahang eo: ngayo.i, dumudulog na aeo sa iyong hara-
pan, at ang aquing puso, ealoloua,t, looh ay inihahayin eo
sa iyo. 8iya mong pinipita,i, siya eo namang hayin. Cun
ang aquing hayin ay nadarapatan mong eapootan, at palib-
hasa,i, puuo nang oasalanan, ay pag dalitaan mong lingapin
ang mahal mong dugo na ihinahayad eo, at si\a eong hini-
hinging ipag patauad mo sa aquin: liningap mo si Magda-
lena,i, lingapin mo naman aeo: pinatauad mo siya,i, pataua-

(1) Jonae. e. 1. v. (5.

10
(74)
rin mo nanian aco S& eaibuturan nang aquing dibdib ay
pinag sisisihang eo aug easalanang eo, at inahihiyao eo na
uala* nang ibang Dios at Panginoong iibiguin aeo at pag li
lingeoran, eundi ieao lamang hangan sa oras nang eamata-
yan. Amen Jesus.
(75)

ULIRAN NANG PAG SISISI.

( -onrertimini ad me, ait Dominm


e.ierdtuum, et eonrertar ad vo8, ait
Pominus exercituum, (Zac. e. 1.

V 3.)

N mg pag utusan nang Panginoong Dios ang Prot'eta Za-


earias na pangaralan ang hayan nang israel, ipaquilala sa
eanila ang eanilang manga eamalian, at nang mapueao sa
pag sisisi, ay uiniuieang inoolit olit na iniaaral sa eanila
sa pangalan nang Dios: eayo^i, mangag balie loob sa aquin,-
ang uiea nang Panginoong Dios nnng manga ejercitos. at
neo,i, maaauang mag babalie loob sa inyo, ang uiea nang
Dios nang manga <\jereitos.
Sa pagea talastas eo sa Santong Sulat na maraming lubha
ang tinatauag nang Panginoong Dios, ay bihirang bihira ang
hirang na napapaea galing, at sa earaniihan nang ealoloua
na <juinaealinga, ay uala sa iealauang baliagui ang naeatu-
tupad nang utos nang Santa iglesia, na mag eompisal min-
san nian lamang taon taon, tandang pinageaea (piilanlan na
maraming lubha ang matitigas na loob, na pangaralan man
nang pangaralan ay hindi ma({uinyig sa ipinangangaral: sa
pagea masid eong pag eahirapan ma,t, pagea paguran, gu-
gulin ang laeas buhay ay hamaquin sa pag papaea hirap
sa eanilang ieagagaling, voces ay ubusin sa pangangaral,
ay marami ring lubha ay hindi maangat sa pagea easala;
sa pagea aninao eo nang eahabag habag na napag sasapit
nang maraming ealoloua, ay uala na aeong matutuhang ga
uin, eun di ang ul.it ulitin eong sabihin itong manga ui-
eang iniaaral nang Proteta Zaearias sa pangalan nang Dios:
eayo,i, mangag balie loob sa aquin, at aco,i, maaauang su-
mainyo naman.
Ayon sa bagay na ito ay tiea nang loob eo ang ipaha,
yag sa inyo ang isang uliran nang pag babalie loob sa Dios
at nang may matutuhang pag eunang halimbaua.
(76)
Sa manga naearaang arao, ay aquing sinalita
isa rito sa
sa inyo ang napag sapit nang buhay ni Santa Maria Mag-
dalena sa edad nang eabataan na nag paeauili sa mundo;
ang pag mamariquit, ang pag papaibig, sa eatagang sabi,
ang bala balaquing easalanan, na iquinasira nang eaniyang
ealoloua, at ang pag bibigay easalanan sa madlang tauo, na
pinagea dahilanang siya ay tinauag na babayeng maeasala-
nan, at gayon din naman ang eaniyang pag babalie loob
sa Dios na naguing ulirang sinunod nang maraming maea-
salanang tumalieod sa pagea easala. Ngayoj, na uueol na
aquing ipaaninao sa inyo ang pagea paparaan nang eani-
yang pagtalieod sa mundo, nang mataimtim na pag sisisi,
at maningas na pag sinta sa Dios, na iquinarapat niyang si-
ya,i, paeamahalin nang ating Panginoong Josueristo.

Nang macapaquinyig si Magdalena nang pangangaral ni


tong ating Poon sa Bethsayda, quinasihan nang graeia nang
Dios Espiritu Santo, napag quilala na ang eaniyang puso ay
naquipag ealag sa Dios, ipinag eait sa Dios na may <*apal
at ipinag ealoob sa manga quinapal, ang eaniyang ealoloua
ay umayao sa magagandang pag didili -dili; ang eaniyang ala-
ala ay pinaeauili sa eahalayan, ang eaniyang eataoa,i, pi-
naea irog irog, hinimas himas, pinapag saua sa layao,| iua-
ilag sa pag papasaepiit, nataeot parusahan nang eamunting
gutom sa pag aayunar. Quinilala na ang eaniyang eaganda-
han, ang pag mamariquit, ang eaniyang paquiquipag lbi-
gang masama, ay naguing eseandalo sa l>ayan at iquinasira
nang maraming ealoloua. Binasa ang puso, sinaliesie ang ea-
lihim lihimang easalanan, inalaala, l)inilang, pmag isa isa,
sampon nang nang easalanan,
/lilang bagay na iquinabibigat
ay ipinaquilangeap; ang masamang [>animdim, ang maruru-
ming budhi, ang manga pag tingin at uieang mahalay, ang
pag sunod sa manga modang masama, na naguing esean-
dalo sa matang titmgin: ang lahat nang ito,i, inalaalang
masaquit, tinangisa,t, inahingi nang tauad sa Panfinoong
Dios.
Cun pinag didili dili eo itong marilag na pag sisisi ni-
tong babayeng maeasalanan, ang pag aalaalang mapilit nang
manga easalanan, ang pag papasaquit sa eatao-ang nag ea-
sala ea Dios, at aquing iparis sa manga pag gayae nang-
earamihan nang tauong uag sisi pag eompisal ngayon, ay pi-
nag uauari naiig loob eo na marami ang di nadarapat na
mag eamit patauad sa Panginooug Dioa.
(77)
Marami sa tauo at dili bihira, ang pag eaealoob na ay
ang unang Pag lilingeod nang eaniyang bait, alaala,t, loob,
ay di maihandog sa Dios eun di sa demonio, mulang pagea
bata na bagong matutong mangusap, hindi Ama nami,t,
Aba Guinoong Maria eun di lasua, uieang mahalay, sumpa
at tungayao ang natututuhan, sa pag tataguri nang masamang
magulang. Ang bata,i, na la<jui, na dating sa edad niang
pangongompisal: hindi maturuan nang manga paraang su-
eat na igayae nang isang baguliang mag eompisal, hindi
itinuturo ang pag hahango nang easalanan sa sampuong utos
nang Dios at nang Santa [glesia, punong easalanan, at ang
manga eaeulangan sa manga pag tupad nang eaniyang ma-
nga eatungeulan, hindi maipaaninao sa anae ang bigat, at
easam-ang ualang eahalimbaua nang easalanan, ang poot
nang Dios sa maeasalanan, na binabauian nang graeia, at
binabalaang papag durusahin sa inlierno nang dusang ua-
lang hangan. Inuulit eo, hindi tinuturoan nang masamang
magulang, at palibhasa nga,i, pabayang pabaya; hindi na-
man mapaaninauao nang ano man, at palibhasa nga ay ha-
ngal na hangal. Ihmg batang ito,i, na, Ia<pii,t, na gulang,
na dating sa (<hi(I na labing iitna, 6 dalauang pouo, at tat-
long pouong taon, ang masamang binbing punla nang ma-
gulang sa eabataan nang anae, ay easabay namang na taas,
na lago, namumulaelae, nainuinunga nang sari saring easa
lanan: at, itong batang it(,i, nag menmpisal laon taon nang
masam:mg pag eoeornpisal.
Ano pa nga,t, eun pag nonoynoyin ang buhay at asal ni-
tong tauong ito,ay maipag hahalimbaua sa isang tanieala na pi-
nag eauit eauit ii:i easalanan, at masamang pag eoeompisal at
paulie ulie na pagea easala. I'tong tauong ito,i, pag dating uang
santa Ouaresma, dudulog sa pag eoeompisal; eun misan,i,
ualang inasabi eahiga mang easalanan, eun minsa,i, mag
sabi nang isa, o dalaua, eun minsan,i, sa tinanong tanong
nang eontesor at sa inamo amo, ay maeapag sabi nang mara-
mi,t, easuelam suelam; datapoua,t, eun ipaalaala sa eaniya,t,
ipadili dili ang eaniyang masamang buhay na maliuanag na
hindi ang langit, eundi ang inlierno ang siyang tinutungo,
ay di pinapansin. Ang easaedalan ma,i, salaysain sa eaniya
ang eaquila quilabot na manga parusa, na inilagda nang
galit nang Dios sa manga taesil, na nababasa sa Santong
Sulat: ang easaedalan nm,i, buesan ang intierno sa eaniyang
pag didili dili at ipaquita ang eapoua niya masama, na doo,i,
(78)
nag durusa, at sapilitang gayon din ang eaniyang masasapit
eun di mag bago nang asal; itong tauong ito na pinanga-
ngaralan, eatulad ay batong ualang eararndanian, di man
maquitaan nang eapatae na luha, di man niaeabitio nang
isang buntong hininga. j() ealolouang mabigat na pasan na
ipag susul.it sa Dios, nang isang pastor na may eatungeulang,
6 isang eoni'osor na tinatamaan! j<) ealoloang ualang pag
didili dili, na maeapag puputoe nang <libdib! Tulimgau nauu
nang manga Angoles sa Langit at nang mga Santos nang
Dios ang mga eoni'esores, at nang maeayanang aeain sa
magaling itong mga ealalouang mabigat na pasan. j<) ma
easalanan! 6 maeasalanang naqui<iuinyig sa aquin: tingni,
mag uari nari ea eun ang pag sissi mo,i, maipaghaha-
limbaua sa pagsisisi ni Magdalena. ('apag eaquilala nang
eaniyang inanga easalana.ii, hinanap, <h nag hantong han
tong si Jesuensto, nag patirapa sa eaniyang manga paa,
hinugasan nang luha, pinahi<l naug buhoe binnsan nang
inabangong nardo; ang bimtong hininga at manga pag hibie,
ay di magea patid patid, at isinisigao sa eaibutnran nang
dibdib, ang uieang, patauad na Dios eo, pataua<l na, Poon,
ang maeasalanang nag papatirapa t?a iyong paanan: /7 vog-
norit quod aeeiihiiis^d in domo Fariwi, aitnlit aluhastrum
ungueati::: (Lue. e. 7.)

j(.)maeasalanan! 6 Oristianong matigas na loob: ieao ay


mag eun ilong magandang uliran nang pag sisising
uari,
sinalita sa iyo, ay nasusuno<l ino. Si Magdalena i, dmnulog eay
Jesueristo,i, ang dalauang inata ay maipag hahalimbaua sa <la-
lauang batis na binuhuealan nang masaganang luha; data
poua,t, ieao ay <luinudulog sa pag eoeompisal, ay eapatae
man luha,i, di ea inaquitaan nang iyong eont'esor. Tumulad
ea eay Magdalena sa pagea easala, nguni,t, <li mo pinag
sisieapang pag babalie lool) sa. Dios, at sa pag
tularan sa
sisisi. Ang panambitan nio, ay isinisigao mo, eun mama-
tayang ea nang isang magulang, nang isang anae, asaua,
eapatid, at sanipon nang easama mo sa pageaeasala, ay
tinatangisan nio eun minsan; datapoua,t, ngayon, ang iyong
ealoloua,i, namatay sa easalanan ay isa mang himutoe ay hindi
bumueal sa dibdib ino. Luha sa mata mo,i, di magea pa-
tid patid, eun maagauang ea nang earangeal na lupa, eun
masiphayo ea nang eapoua tauo, at ngayong di isang damae
na lupa ang uauala sa iyo, eundi Paraisong ealoualhatian;
hindi isaug tauo, eundi aug intierno ang sumisiphayo sa
)

( 7
iyo, ay eapatae mang luha ay hindi btimueal sa manga
mata mo. Dili Amang tauo, eun di Amang Dios, di asaua
sa lupa, etindi esposo sa langit ang nauala sa iyo,i, nata-
tahimie ca,t, uala eang panimdim. Pagea easala mo na,i,
na poot ang Dios. nasadhan ang langit, at nabuesan ang
iniiorno, at pag dating sa. iyo nang eamatayang easunod
sunod mo, sa isang <piisap mata lamang, inlierno ang ualang
pag salang ealalagpaean mo, O Oistiano, b (-ristiano; <niapa
saan ngayon ang buniong hininga, napasaan ngayon ang
nag daranae na luha na pinapamamalisbis sa manga mata
mo, sa isang oasintahang nag saua sa ivo? ,;I>a<piit di ibuho
sa harapan nang Poon, sa. harap nang Dios, sa harap naug
sintang hindi mag lililo, hindi mag sasaua sa iyo,i, at di
sandaling ioua, di lugod sa. lupa na nahahalimhaua sa asong
madaling lumipas ang igaganti sa iyo, eun di ang langit,
ang ealigayahang ualang eaiapusan?
Di eo sinasabi sa. iyo na euti pag sisisi,i, <li linalang-
eapan nang luha, ay di iaiangapin nang Dios, sa pageat, eun
taimtim sa puso at eun sa ealolotia ay nag taiausan, di man
samahan nang luha, ay iaiangapin di nang Dios na ipag-
papatauad sa easalanan; datapoua,t, ang sinabi eo,i, ang lu-
hang mula, ang buniong hiningang bueal sa pag aalaala naug
easalanam sa pagea, <piilala na i<piina popoot nang Dios, ay
isang tanda na pinag eaea<piilanlan, isang saesing nag papa-
totoo nang tunay na pag sisisi. Si l)avid, Manasos, si San
Pedro, na nangag easala, hindi sinasaliia sa Santong Stilat
ang eanilang pag sisisi, eundi easama ang masaganang lu-
hang ibinayad sa easalanan. Di eo sinasahi na ualang pag
sisising tunay, na di inaluluha; dataf)oua,t. uala eang maqui-
rpiitang tauo na nag sisising masaepiit, na di lumuha. Sueat
nang saliiin ang manga pag tangis ni Magdalena, ngayo,?, na
uueol na a<piing ipaaninao, a.ng eanilang pag sinta sa Dios
na inahalili sa eaniyang pag sinia sa mundo, at ang pag pa*
parusang tiquis sa eaniyang eatao-an na pinapag easala.
Sa mula mula pang siya,i, mag balie loob sa Dios, at tu-
malieod sa mundo, ang manga palahiyasan, ang maririquit
na damit, na ipinag paparangalan nang minsan, ay ipinag
tapunang lahat ai ipinag uasaean. Sa eaniyang pagea easa-
la,i, napa irog sa mtindo; na ng siya,i, magsisi nama,i, napa
siphayo sa mundo; napa <lusta,t, napa mura sa mundo. Na-
balitaan niya na ang ating Poo,i, na sa isaugpiguing nang
isang guinoo, lumaead na di nag hantong hantong, nababa-
(80)
tid niyang Hlibaquin siya nang madlang tauo na doo,i, ca-
piguing, ang mura,t, siphayong lalagpae sa caniya,i, hina-
mae na lahat, nag patirapa sa mahal na paana,t, humingi
nang tauad. Ang mabangong nardo, aug malagong buhoe, na
isinangeap niya sa pag papa ibig, ay isinaneap naman niya
sa pag pag babayad nangeasalanan Aog eamahal ma-
sisisi,t,
halang paa Josucristo, ay binugasan nang luha, binusan
ni
naug mahalagang nardo at pinahiran nang buhoe (Hm ang
eaniyang puso ay pinaeauili sa pag eaeasala, mula uang mag
sisi ang puso ring ito,t, sampong ealoloua, boong boo na-
mang ipinag ealoob sa eaniyaog Poon na pinaea hirang. Mag
mula na noo,i, ang quinabugsuan nang oaniyang pag ibig
ay si Jesucristo, at pinaenit sa puso, tmaliodan at (|uinapo
otan ang dating maruming pag iibigan: (^aw enim pnus jri-
ffida peemndo remansrrat, poslniodum amando, /ortiter ardebat
(8, (U*eg. homil 25).
Itong pagsisisi,da!aga, omay asauang
magandanguhran ng
naquiquinyig sa a()uin: ^natutularan eaya baga ninyo? ^Oun
cayo,i, naninieluhod na dumudulog sa paanan ni Josucristo,
eayo caya,i, duumdulog na para nang pag dulog ni Santa
Maria Magdalaoa? ^Ang pinageaea dahilanang eaya nang in-
yong pag lulia, ay ang pag sisising totoo nang easalanan?
jAy! at eun minsa,i, ang pinageaea dahilanan ay ang mala-
quing poot ninyo sa eapoua tauong inyong eataniman; i\u\
minsa,i, ang di pagea sunod nang masamang eagustohan na
sinasansala nang asaua, magulang, 6 eapatid na matanda.
<jUun eayo eaya bagaj, nageoeom[>isal, tinataliedan eaya baga
ninyo ang masamang pag iibigan, ang paquiquipag panayam
sa manga binata, na ipinanganganib nang inyong puri,
ang dating pag papalayao sa eatao an na pinag eaearatiban?
jAy, at ang earaniuan, ay ang tinataglay ninyo sa inyong
pag eoeompisal at paquiquinabang, liindi ang malinisua pag
ibig sa Dios, eundi ang pag ibig na naeasusueal sa eauiyang
manga mata; at eun magea bihira,i, sinabi ninyong eayo,i,
nag titieang di na moli moling mag easala; datapoua.t, ang
inyong puso ay eapit diug eapit sa easalanan. At eun eayo,i,
naquiquinabang, pinaea ririquit niuyo ang inyong manga ea-
gayaean; na euu mangyayari disi,i, inyong babatbatin naug
guinto,t, pilae ang inyong eatao an, at hangang may hiyas
ay ipinamumuti, na napag quiquilala, na ang inyong puso
ay hubad na hubad sa manga eagayaeang hinihingi ni Je-
sueristo: at ang tunay na eagayaeang tinataglay ninyo ay ang
( 1 )

pag paparangalan sa iba, at ang pag papa ihig. Tingni, pag


nari babayeng may bait, eun ang pag sisisi mo,i, maipapa-
ris sa pag sisisi ni 8anta Maria Magdalona, Ngayo,i, ating
pag noynoyin naman augeaniyang pag ihig sa Dins, at ating
pag tanong tanongin aog ating puso, eun ang ating pag ibig
Dios ay anino inan laniang nang eaniyang pag ibig. ( un
1
sa.

ang ating Panginoong .lesueristo, ay nag pa.palipat lipat sa


iba.t, ibang eiudad, iba,t, ibang bayan sa. paugaugaral sa
tauo, di hiuniualay, uaquiquipag tiis nang init nang anu,
nang makupiing pagod, gutom at dalita Sa. pageaeasaquit nang
eaniyang Maestro, sa pag papasan nang vua, di nag dalang
{

taeot sa. bangis at eagahasaan ?iang mga verdugo, ea^unod


sunod di,t, di tnaeabiualay. Nang maipaeo na, at mapatayo na
ang pinag paeoang (ru/, lumuhod sa puno, niyaeap ua pi- .

naea higpit, p.ina.babayaang tumulo sa eaniyang damit angnag


daranae na dugong nuuueal sa sugaiang eatao-an, at uanga pa-
paeong paa. Nang nianiatay na,t, tangalin sa, Vu/ ang (

mahal na bangeay, a.y eatulong tulong niyaong pag (atangal.


Nang mapa libing na,t, libinga,i, mataepau nang malaquing
bato,ang ealoloua niya ay pinag ulapan nang daquilang saquit,
at napa habilin sa piuag libingan sa eaniyang sinta, Nang
Domingong maieatlong arao, nang nag bubueang liuayuay,
nag bantang dumalao sa mahal na bangeay, ang nasa.i,
suobin nang mabangong ineienso, di nag dalang taeot sa
manga soldadong natanod sa hueay, inisip nang pusong
maeaeayanang bnbatin, ang mabigat at maeapal na bato na
naea tata<pup, at palibhasa nga,i, sinta at pag ibig ang na-
eaaaeay. Cristiauo, o maeasalanang naquiquinyig sa aquiu:
mag uari uari ea, basahin a.ng puso,t, iyong siyasatin, eun
ang iyong pag ibig sa eay Jesueristo, na ibinabayad mo sa
pag ibig sa easalana,i, maipag hahahmbaua sa pag ibig ni
Magdalena: 'lledditr, prrrrariratorrs, <id ror (Isai. U> 8.)
Nang si .Iesueristo,i, nae-yat na sa langit, nag pagod na-
ngaral sa bulag na sumasamba sa anito, at sa tauong ma-
easalanan, at ipina aninao ang pananampalataya sa Dios na
tunmbos sa atin. At nang laloug maea ilag sa manga pa-
nganib sa mundo, ay lumigpit sa isang yungib sa Mareella,
at uatatalastas man niya na ipinatauad na nang Dios ang
eauiyang manga easalanan, at di iba,t, si Jesueristo rin ang
siyang nag pahayag: l)ixit autrm ad iHiam: remiwniur tihi
peeeata tua (Lue. e. 7 ) at siyang .pumuri,t, nag baatog nang
eaniyang pag ibig ualubhang daquila, ay di rin nag humpay
11
)

( 82
nang pag papasaqult sa eatao-an, na ibinabayad sa eaniyang
pagea easala. Dito ang magandang eatao-an, na pinalayao
nang minsan, ay pmasaqmtan sa pag aayunar, na naguing
buto,t, balat; na rnaipag hahalimbaua sa bangeay. Aug ma-
gandang mue-hang eatulad ay rosa, ay naguing barae na,
at mistulang patay. Hindi na sutla,t, maninipis na damit ang
isinosoot eundi isang magalas at magaspang na tuniea. Ang
inanga pamuti,i, hindi na diamanteng maningning na liiyas,
eundi isaug eru/, bungo, at iba pang sangeap sa pag j.>ope-
niteneia. Ang maputing noo, ang mapulang pisnging pina-
pag saua nang mmsan sa manga j)abango, ngayo,i, masaga-
nang luhang nanalong sa mata ang ij)inaliligo. Ano pa nga,t,
ang boong eatao-an ay j)arang isang larauan nang j>ag sisisi,
na gumiguising sa matamlay na loob.
Dito eaya baga sa sinabi sa inyo, na pag papasaquit sa
eatao-an ni Santa Maria Magdaleua, ynaeatutulad eaya haga.
eayo, na naeaj>ag paj.)asa(]iiit sa eatao-an na nag easala? jAy'
at bihirang biliira ang naeatutulad, Aug eatao ang sinunod
suuod pinapag saua sa lugod sa ealupaan, j>inaeueundangn*
nang parusahan nang eamunting pag aayunar. Ang jag iisip
na pinapag saua sa maruruming panimdim, ay hindi mapag
ealooban nang sandaling pag gugunam gunam nang birap
at saquit nang ating Panginoong Jesuerisiong nag jaeasa~
quit dahilan sa atin. Ang alala, ay ayao ilagay sa jag aala-
ala nang dilang auang ipinag eaealoob nang Panginoong Dios,
at nang maguising ang loob sa j>ag puj)uri,t, j>ag j>aj>asa-
lamat sa eaniya. Cun maminsan minsa,i, maea j>aj>analangm,
ay agad na iinnij), dinadalas ang paugungusap, nageaea tala-
bid ang dila, di na mauatasan ang siuasabi; di anliin lamaug
ay matapos at nang maeapag libang. Ano pa nga,t, ang ating
eatao an, ay angat na angat sa magaudang gauang ipag hi-
hirap nang munti, at ualang pinipita eundi eaguinhauahan.
jAy, at sino eaya baga, maauaing Panginoon, ang sa aming
nanga sisinsay sa daang matouid, ang maeapag papanuto sa
eatouiran eun dili ieao rin! Caming manga alipin mong nageaea
ligao ligao ay pag dalitan mong hauapin, sa pagca,t, napasin-
say mang eami ay ieao rin ang aming quiniquita: Errari sieut
ovis qure periit, qurere sereum tuum, quia mandata tua non suni
oblitus (Psalm. 118. v. 180.) Natatalastas mong eami naeu-
eubeob nang mararaing eaauay; ang mundo, demonio, at
sarili nanting eatao-an, ay nag tutulong bumaea sa aming ea-
loknia at ang aming ealoloua ay ualang sariling laeas ua ipa*
?
(H3)
quiquipag tungali, Sa ganitong lagay, na naeueueub eami
nang dilang panganib, na ieapapanganyaya, ay uala eaming
ibang mapag sasaedalan eun di ieao lamang: eaya nga mag
mula sa tronong quina loloeloean mo, ay pagdalitan mong
eami ay lingapin, at ealarahin mo. Ang magagandang tieang
mag sisi, mag pasaquit sa sonail na eatao-an, tumalieod sa
mundo, manalangi,t, mag puri sa iyo sa arao at gabi ay paea
tibain mo, at paeundangan sa eamahal mahalan mong dugo,
at sa maningas na pag ibig sa iyo ni Santa Maria Magdalena,
ay alalayan mo nang iyong saelolo, at nang aming magana-
pan liangan sa eamatayan. Amen Jesus.
(84)

SA NAG PAPALIBAN LI6AN


NANG

PAG BABALIC LOOB SA DIOS.

M<m htrths rotinrii ad Ihrmmum et ne


di/eras d> di< in diem Eedi, e. 6. v. 8.

C,Pun png dili-dilihing eo ang napag sasapit na buhny nang


taoung (histiano, na mag mula sa eahataang bait ay sumilang
sa earaniuan ay ang naguiguisnan sa magulang at manga ea-
sambahay, ay inasasamang halimhaua; ang ania at ina,i, hin
di natataeol sa Pios, pabayang pa*aya,t, hindi sinasauata ang
niasam.mg hinguil nang bata sa pag papalalo, sa panghihi-
ganti sa eapoua batang naeatalo, b sa ealupaan, na unti un-
ting nunusbong, ito ang dahila,t, hindi ang pag lilingeod
#?i Pios ang natutuhang gauin nang bata, eun di ang pagea
easala; sa, maeatouid, ay sa eabataan pa,i, ang graeia nang
Dios na tinangap sa. santo Bautismo, ay inaagao na nang
ensalanan; iiong hatang i(o,i, eun maguing haguntauo, 6
dalaga, ay nag dadalang hiyang gumaua nang eabanalan,
nag dadalang taeoi na niapag uieaang nag babanal banalan,
(iiii tumanda nama,i, naguiit ang eatamaran, eatao-a,i, ma-
bigat, ang magandang gaua,i, inaaring ualang easing liirap
gauin at palibhasa nga,i, di nadaratihan: eun pag dili-dili-
liin itong ealagayan nang mundo, nang oaramihan nang ta
uong nag ngangalang Oistiano, na lumilimot nang pagea
Oistiano, bindi eabanalan eun di vieio ang pinag sisieapan;
eun ito,i, pinag didili dili ay nag dadalang hapis, at naug-
hihinayang aeo sa maraming luhhang ealoloua na napapa-
nganyaya
Sa ganitong ealagayan nang maraming ealoloua, na nabu-
bulmy sa easalanan, ay bihirang hihira ang natututong mag
balie loob sa Dios. Cumiquilala ang lahat, na sila^i, maea-
salanan, natatalastas na euu sila^i, hindi mag sisi, ay manga
papaeasama: Si panitentiam non eeierimus ineedemus in m&-
nm Domini (Eeeli. 2. datapbua,t, eun sa pag sisisi,i,
22.);
tauaguin nang Dios, ay ang isinasagot ay aa panahong ito,i,
maraming gagauing pinageaea abalahan aeo, mula sa uma-
gang pagea mulat nang mata eo hangang sa gabi, ay <li
napapahinga nang pag quita nang ipaeaeain sa asaua,t, anae
na aquing i'amilia, di nian magea iugar aeo eahit munting o-
ras na ipag alaala nang manga easalanan, ipng sisisi at ipag
eompisah jAy! at di pa panahon ito: Tempus menin nonthmi
adrenit: saea na, eun magea lutas lutas itong manga gagauing
eo magbabaiie loob aeo sa Panginooug Dios. Cun mapa
raos na,t, niagea yari yari ang manga eaabalahang naea aan-
tala sa pag sisisi, ang maauaing Dios, na di lumilimot sa
maeasalanang nagpapa bueas bueas, dudulog na muli, pu-
so, i, pupueauin, ipaaalaala ang panahong tipan, ipa<juiquilala
ang eaniyang buhay na eahabag habag; ang maeasalanan
nanian, eun minsa,i, mag buntong hininga na parang isang
tugon sa tauag nang Dios, anaqui,i, uanayag sa magandang
Pastor na tatauag tauag; datapoua,t, ang uieang bueas, saea
na, saea ua, na itrnitipan sa toui touna,i, inuulit na muli
na isinasagot sa Panginoong Dios.
Oun binata nama,t, tauaguin nang Dios, ay ang itinutir
gon: uatatalastas eo,t, aeo,i, isang tamad, ang a<juing eata-
uaa ay naeaeaauay nang pag tatrabajo, sa arao at gabi gaua
<!o,i, gumala, mag pahbot libot at ualang matutuhang ga-
uin, pabiling biling ang aquiug isip, gutom na gutom ang
loob <'0 sa pag nanasang masunod ang masamang pitang la-
ban sa ealinisan, ang labi eo,t, <lila ay namimihasa sa pag
sasalita nang uieang mahalay, manira nang puri at mag
upasala sa eapoua taou, hin<li na<iuiquita nang manga mata
eo ang sarih eong easalanan, at ang sinasahesie eo,i, ang
easalanan nang iba; alaala,t, bait sarapon nang puso eo,i,
eatulad ay balon na binabalungan nang sari saring vieio,
at ang ealoloua eo,i, eauangis nang isang libingang pinag
titipunan nang dungis at baho nang sari saring manga ea-
salanan. Natatalastas eong eun aeo,i, hindi mag bago nang
asal, intiernong ualang pag sala ang easasadlaeang eo: Qui
talia agunt, diyni mnt morte (I. Rom. e. 1. v. <> ). Data-
poua,t, ngayong ang eabataang eo,i, panahong na sieat, ang
pita nang puso eo,i, mag alio at mag libang sa masayang
mundo; eun pag eaitan eo nang manga easayahan, at ang
ibibigay eo ay lumbay at hapis nang pag sisisi, ay eapilitang
(80)
daraing sa aquin, mag hihinagpis. Yaring ontao ang oo,i,
*at

datihan sa layao eaguinhauahan, na nasa sa odad pa, sa


at
eapanahonang ma.g tanio nang toua; eun ipipilit eo ang pag
papasaquit at ang pag poponiteneia, ay mahihirapan; eatao-ang
eo,i, nuiea. manghina.t, manlanta,!, dapuan nang saquit, sa-
yang niyaring laeas, sayang niyaring ganda, sayang niyaring
sigla, sayang niyaring edad, eahMang hala pa,i, hindi mag
tatamo nang lugod ai hma, oundi oahirapan. Saea na, saea
na, eun aeo,i, tumanda' lumipas ang inil nang -ahataang eo,
mag hahalielooh aeo sa Panginoong Dios. Ipag palagay man, na
ang eamataya,i, dumaling sa a(juin, sa eapanahunang aeo ay
hindi pa nag hahagong looh, pag nag si: aeo,i, ang ealoualha-
i

tia,i, a<juin ding ea<amtan.


Ang iha,i, eun tauaguin, ay ang isinasagol, jmniquilala
<

eong aeo ay nag lilo sa aquing asaua, anj' maui'a anae o,


ang easamhahay <<, ang <*apit hahay c<,i, pinag hihigyang
eo nang masamang hahmhaua; datapoua,!. un ang -asala-
<

nang eo,i, ipageompisal eo. ay ma?atalalas nang aqinng on-<

tosor. hueod <lito naman ang puso.l, looh eo <li


i, mapae-
nit paenit sa, pinagea easalanan: ^papaam eaya ang pageo-
t* eompisal oo, papaano eaya ang pag -isisi mV Saoa na, -aea
na, mag hahalie loob aoo sa Panginoong Dios, Ang iha,i,
eun tumugon nainaii sa Dios, ay ang uiniuioa; quiniquilala
oong aeo,i, may naraya sa eapuoa oo tauo, sa aquing pag pa-
pautang sa pamumuhunang << sa manga oalaoal, ay ang pa-
quinahang na hinihingi eoj, hhis ;a matouid; sa dinaing
daing sa aquio nang tauong mahirap, at sa pag limhot eo
nang ipangangaeong tuh<\ ay uahigham ang looh eo. Ang
manga paquinahang na ito na <li oalouiran, na a(juing anqui
nin, riin <h oo haoli sa tauong mahirap, na may aring tu-
nay: ^papaano eayang patatauarin aeonang Panginoong DiosV
Cun isaoli eo naman, ay ipamamalita nang pag sasaolang eo,
masisiualat ang a<juing puri. |Anong laqiiing sa<juit, la<juing
eahirapan! Saoa na, saoa na, sa ihang panahon na gagauing
oo ito, saoa na, saoa na, niag hahalio leob aoo sa Panginoong
Dios: (!ras, eras.

itong uioang saea na, sa iha nang arao aoo mag sisisi,
ang ugaling sagot nang maeasalanan sa tinauag tauag nang
Panginoong Dios. Sa oasalueuyan nang pagea easala, sa masa-
mang oras, na ang isang Cristiano,i, })arang di GYistianong
di euniiquilala sa Pangmoong Dios, <Ji nag dadalang taeot ba-
eahin ang langit sa oras na iyong nag tatapang tapangan^
(87)
hinahamae ang caquilaquilabot na manga paru-
at inaaglahi
sa sa manga oras na iyong nag aasal hunghang,
souail; sa
ay ang maauaing Poon na pinag easalanan, ang magandang
pastor na si Jesucristo, ay nag uaualang bahala sa pagea ea-
sala sa eaniya, ang aua a,t habag ay di maiuaesi, pinag titi-
yagaan ding tauaguin ang nag tntumanang maeasalanan. Cun
minsa,i, pinaquiquitaan nang eataeot taeot na manga paru-
sa, na sa eapoua niya masama ay ipinarurusa, at upan din
lainang mataeot, maeapag dilidili na gayon din ang eaniyang
masasapit, eun di baguhin ang masamang eaasalan.
('im mmsa,i, pinatatama sa isang eatoto nang Dios, pina-
latapunan nang matahunis na, sabi, na parang itinutudla sa
dihdib, upan ding mapaenit sa. pagea easala, at sa pag sisisi,
maaeay at maguising. Sa ganiiong sari saring paraang itina-
tauag nang Dios sa maeasalanan, ay uala riug tugon oundi
ang hintay mnna hintay muna: K.rprda, rrrrprria (Isai. 33.
13.) Saea na, saea na., mag babalie loob aeo sa Pan&inoone:
!OS.

i<> ^ristiano, o maeasalanang na.natyag sa a<juin: ^Oailan


pa eaya baga. darating ang buoas na itinitipan mo sa Pangi-
noong Dios? fj\)na>din, tjnaindin> ^Oailan, eailan? ang ta-
nong ni San Agustin *sa sariling loob, nang siya,i, bata
s pa,
na na lulugami sa easalanan, ^('ailan eaya. baga mag babalie
loob ea, Aguslin, sa Panginoong Dios? ^Oailnn eaya baga ma-
quiquinytg ea sa yo< vs uang Dios na nag dadalitang tuma
*J
uag sa, iyo?
Bueas na, bueas tia ang sagot nang eaniyang puso ua na'
lulupaypay: bueas na bueas na: ('ra*, rra.<. I)atapoua,t, dinguin
ang lpinapaeli. ^Baquit di pa ngayon, baquit di pa ngayon,
bigyan mo nang hangan ang ealupaan mo? Quarr noa nwdo?

lQuarr ram har hnra iinis tnrpiiudnus mra?
( un eailan pa ma,i, ang ealupaan mo,i, tataliodan mo rin ,

di mo
nian talieda,i, bibigyan iliug uaeas nang eamatayan
^baqui( di pa ngayon tumalieod ioao? ( km sa halang arao ay
mag babalie loob oa sa Panginoong Dios <d)aquit di pa nga-
yon, baqu.it di pa ngayon sa oras na ito, baquin eaya baga pag
bubueas bueasin ang Panginooii mong natauag sa iyo?
Mapalimbag naua sa inyong manga dibdib, itong manga
uiea nang daquilang Doetor, na sa tauag nang Dios ay uma-
linsunod ^Ba^uit eapatid eong Oristiano, baquit di turnulad
dito sa mapalad na maoasalan? Ba((uin di pa ngayon big-
yang eatapusan ang masamang yieiong quinagugumunan. ^Ba-
(88)
quit ipag liliban liban at ipag bubueas bueas? Ang arao nang
bueas, ang panabong saea, na itinitipan mo,i, uala sa eamay
rao, ay dimo batid na maaabutan nang marupoe na buhay
mo. jSa aba mo aya eundi ino sapitin! Ipag palagay man
na ang sampouo, dalauang pouo, o liuiang pouong taon, na
itinitipan mo, ay iyong sapitin, ^panatag na baga ang loob
mong maeapaniniuala na maeapag sisisi ea? Sa pagea buhay
mo na eahipit lupit, sa inaasal mo na sa oras oras ay di
mo hinuhumpayan ang pagea easala sinusulatan inong pi-
naeapupuno ang librong quina susulatan nang easalanan mo,
oras oras naina,i, pinaeapupuno mo nang galit ang Dios <fpa-
paano eaya ang pag sisisi mo sa, orao nang bueas, sa pana
hongsaea na, sa oras nang eamatayan na itinipan mo?Oun ang
ealoloua ay napupuno na nang easalan, a.y naeadaramdam
nang mabigat na pasang hindi maeayanan, hindi mai<juilos,
hindi mainaesi,t, dina. mataliedan. Inaagam agam, na. ang ea-
banala,i, ualang easing hirap gauin sa touing bahantaing mag
bago nang asal, iuan at taliedan aog datihang gaua, ang
raasasamang layao na rpiina gagauian, ay pinag uauaring tila
malalagot ang eaniyang hininga. Maea lilibo niang nasaing
mag sisisi ay hindi magaua, at palibhasa.i, tinatampohan nang
Panginoong Dios #

j() minamahal na eapatid eong Oristiano: ipag adya naua


nangPanginoong Dios ang iyong ealoloua sa eapanganyayaang
ito na eaharnbal hambal. Pag napag sapit nio ang parusang ito
nang langit sa iyongmanga easalanan, ang easaedalan ma,i, sa
simbahang ito,i, ang manga iibinga,i, mabuesan, at ang li-
nalamang bangeay, ay mag uling mabuhay, at siyang ma-
ngaral sa iyo, ang easaedalan nia.i, magdilim ang langit,
at ipanambulat ang eulog a.t apuy sa iyong harapan, ang
easaedalan man, intierno,i, mabuesan, pa(juita sa iyo ang
manga hunghang at ibalita sa iyo ang eanilang pagdurusa sa
easalanang eatulad nang raanga gaua mo, totoo,t, mahihin
taeutang ea, maguiguielahanan ea; datapoua,t, euu punong
puuo na ang sueat nang easalanan mo, eung dumating na sa
iyo ang pag hihinauipo nang Pangiuoong Dios, ay di mo
magagaua ang pag babalie, loob. Cun ea panahong itong ti-
natauag ea naug Dios, tainga mo,i, bingi na hindi maqui-
nig, ang dibdib mo,i, bato ua hindi mabagbag, darating ang
'
panahon, ang pauahong taeda naug galit uang Dios, na ibiguin
mo mang mag sisi,i, dimo magagaua^ at parurusahang ea sa
iyong pagbubueas bueas; Omnk' in eeede eorruetis: pro eo quod
( 8 )

vocavi, et non respnndistis, loeutus mm. et non audistis (Isai,


%

e. 65. II)
v.
Gun ang hatol na ito,i, di mo mapaniualaan, at uiniuiea
mo, na hangang huhay eaj, maeapag sisisi ea, eun iyong
ibiguin; uiniuiea eo sa iyo na namamali ea: Paquimatyagan
mo,t, itanim sa dibdih ang hatol na hiuitiuan nang ating
Panginoong Jesueristo sa lilo,t, matitigas na looh ua manga
Judio, na dili maquinyig nang eauiyang aral: darating ang
panahong pag hahanapin ninyoaeo, ay di ninyo aeo masusun
duan, at eayo,i, nianga mamatay sa easalanan: Qu<rretis me, et
non inrenietis nu\ e\ i,n peeeato restro moriemem. (Joan. e. 8. v.
36). leao, na hinatang nalulugm<ie sa ealupaan, pinag hueas
hueas mo ang pag sisisi, sa nlol at ulol nang pag eaeasala
mo, sa piniKao pueao mo nang galit nang Dios, darating
naman ang panahon, pag halianapin mo ang Dios, ay di
mo masusundoan at mamamatay ea sa easalanan: In pee-
eato rrstro moriemini.
Ieao, na matandang ualang eahanalan, eundi easalanan; ieao
ay gumulang sa vieio, iihig magsisi, di maeapag sisisi, hahana-
pin moang Dios,ay di momasusundoan, at mamamatay ea sa
easalanan: ln peeeato restromorimiini. Mamamatay sa easalanan
ang mapag upasala sa eapoua tauo, na hangang na lauig ang
huhay, dumadami naman ang easalanan, nadi man mataeot sa
hagsie nang Dios na mapag parusa.
( iayon niaii, sainyong pagtitiyagang ma(]uinyignang aral ng

Dios, sa inyong pag pasoe sa templo sa toui toui na, at huma-


harap sa santo SaeriHoio nang Misa, at pag tauag sa Dios na
dili hihira, ay umaasa aeo na raag pahangan ngayon, ay di
pa napupuno nang poot ang Dios, mag pa hangan ngayo,i, di
pa nanghihinampo, di nag sasauang tumauag sa inyo sa pag
sisisi, at ipinag aanyaya ang eaniyang masaganang aua, na
lpag papatauad sa inyong manga easalanan. Magpa hangau
ngayo,i, naliligaya eayong maquinyig nang eaniyang tauag
sa maeasalanan, na ipinangaral nang Prot'eta Isayas: eayo,i,
mag halie looh sa aquin, at cayo,i, mapapaeagaling, sa
pagea,t, aeo ang Dios, at uala nang iha eun di aeo la-
mang: ConverUmini ad me, et sahri eritis quia ego Deus, et
non est alius (Isai. e. 45. v. 22.). Ang Prot'eta Ezequiel
naman ang nag saysay: Aeo, ay aayao, ang uiea nang Dios,
na mapaeasama ang maeasalanan, eun di ang mabuhay at
mag balie loob. Sa santo Evangelio nama,i, ang Verbo nang
Dios, ay nag aanyaya sa maeasalanan, Aeo ay uag mula sa
12
(90)
langit, nanaog sa lupa,t,hindi ang banal, eun di ang ma-
easalanan, ang manga ovejas sa Israel na natitiualag, ang
hinahanap eo, at iooui eo sa baeuran nang aquing Ama.
Dahilan sa inyo, di isang Palaeio, eundi isang yungib ang
pinanganaean sa aquin; hindi hihigang guinto, eundi isang
sabsaban ang hiuiligang eo. Aeo ay nag tiis nang init nang
arao, gutom at eapagurau sa pangangaral. Aeo ay puma-
uis nang masaganang dugo, na pa tali,t, napa gapos sa isang
haligui, nag tiis nang hampas na hindi mamageano, inue-ha
co,i, tinampal, at pinag sauaang linud am nag pasan nang
Cruz, dugo co,i, nabubuhos dahilan sa inyo, o maeasalanan.
Lapit na, lapit na, nagea eamaling ealoloua: mata mo,i,
ititig dini sa eatao an, na mula sa ulo hangang talampaean
ay tadtad nang sugat: halina bunso,t, dili iba,t. ieao ang
pinag hahanap oo. Halina, anae co,t, yaring manga. eamay,
na ipinaeo sa Crtix nang ca.sal.anan mo, ay iguinagauad eo
sa iyo: halina,t, tangapin at yayaeapin eo ang ealoloua mo,t,
.

ang easalanan mo,i, ipatatauad eo. Halina,!., ang iyong a- <

lolouang patay sa easalanan, ay bibigyang eong buhay: ha-


lina,t, ang ibibigay eo,i, buhay na ualang hangan: ('umeer,
timini ad me, et xalvi eritis,
Caya nga pinaeamamahal eong maeasaianan: ang dugo,
pauis at pagod nang ating Panginoong Josueristo, na pinubo-
nang sa pag tubos saatin,atngayo,i, inihahandog sa Dios Ama,
at siyang ibinabayad sa ating manga easalanan, ngayo,i, ating
paea mahalin, sa pagea,t, isisising niasaquit saatin, eun di na
tin pag sieapang paquinahangan lto,i, panahon pang mapa
paquinabangan, ay ating samantalahin. Ang bueas 6 maea-
laua, marahil ay hindi na. Ngayo,i, masosondoan pa natin
ang Panginoong Dios, ay ating pag hanapin, hangang nala-
lapit pa siya, ay ating tauaguin: Qu(erite Dominnm^ dum i.n-
veniri potest inroeate eum dum prope est (Isai. e. ho):
y Caya
mag sabay sabay tayong dumulog sa eaniya, at ating uieain:
Sa iyo eatamis tamisang Dios/dunmdulog eamiug manga
maeasalanan, at nang eami eaauaau mo. Ibinabalitanaugiyong
Proieta na icao,i, maauain (Joet 2.), ngayo,i, ipaquita mo sa
amin, na ang balitang yao,i, may eatotoohanan Sinasabi pa
naman, na ang mauga maeasalanan ay iyong tinataugap,
eaya ngayo,i, buesan mo sa amin ang pinto nang iyong
aua. Cun nagea balam balam ang aming pag babalie loob
sa iyo, at maraming tauag mo ang di namin pinaquingan,
n0ayo,i, dinguin mo rin eami, sa pagca,t, cahima t, malaon,
}
(91)
ay diningig ea rin namin. Totoo na ngani, na eaming dumu*
dulog sa iyo ay hapong hapo na sa pag lilingeod sa mundo, at
punong puno nang easamaan; datapoua,t, eapurihan mo rin
naman, ang mag patauad sa lalong malaquing maeasalanan.
Houag mo eaming patauag tauaguin, at padaing daingin, at
maea manghinaua ang aming earupuean. Cami man ay tu-
malieod sa iyo, ay houag mo eaming taliedan, nang di ea
mi aglahiin nang manga hunghang, at uieain: ^nasaan ang
iyong Dios (Ps. 113.)? Caya pag dalitaan mong tangapin
ang aming pananaing sa iyo, at iymig nialasn, na sinisisi
naming masarpiit ang aming puso, daliil sa pag eaeasala sa
iyo, at nananalig naman eami na patatauarin mo, para nang
pag papatauad 1110 sa ihang manga maeasalanan, at sinasahi na-
min sa iyo na magea lagot lagot man ang aming hininga,
ay hindi ua magea easalang muli sa iyo hangau sa eama-
tayau. Amen,
(
!2 )

SA PAG HIHINAMPO

NANG PANGINOONG DIOS.

Curavimun Bubiltmem, rl mm e*t


sanata: derelinyitatuits eam. .lerem.

N ang ibalita nang Prot'etang Isayas sa Etiopia at Egipto na


bibihaguin, at sasamsamin nang manga eauaay ang
sila,i,
eanilang manga eayamanan, ay huinarap sa bayang hubad,
at eahabag habag ang anyo (1). Nang ipahayag nang Pro-
I'eta lerernias na siya,i, pinag utusan nang Dios, na ibalita
na ang bayang Hebreo ay bibihaguin nang hari sa Babilo-
nia, gagapusin at dadalhin sa Galdea, ay napaquitang naga
gapos at natataniealaan ang liig (2). Nang ibalita nang Pro-
t'eta E/equiel sa taga Israel na sila,i, parurusahan nang la-

ngit nang isang malaquing gutoin, ay nag ayunong apat


na pouong arao, na ualang quinaoain eundi tinapay na na-
hahaluan nang dumi (}\). Ngayon sa oras na ito na ang
ipahahayag eo,t, ipaaalaala sa inyo, ay di ang pagea uala
nang myong eayamauan; hindi ang oayo,i, bibihaguin, 6
babaeahin naj)g manga eaauay; hindi ang eayo,i, paru-
rusahan nang gutom, na ieapapatid nang maieling buhay,
eundi lalong eataeot taeot pa sa gutom, salot, at pag
babaea: ang easaedalau ma,i, aco,i, pumara eay Isayas,
na humarap sa inyong hubad at di nagagayaean nang da-
mit saeerdote: ang easaedalan ma,i, gapusin eo ang aquing
eatao an nang taniealang baeal na para ni Jeremias:
ang easaedalan ma,i, mag ayunar aeong apat na pouong
arao na para ni Ezequiel, ay di pa sueat mangyari na nia-

(1) Lsai. v 20
(2) .lerem e. 2?
(3) Ezeq, e. 4.
ipaaninao co sa inyo ang caquila qnilabot na bagay na
aquing binabantang ipadilidili. Isang daquilang easam-an
na ualang maea haliml)aua: isang parusa nang Dios na ea-
laqui laquihan sa lahat nang parusa: isang hampas nang Dios,
na quinapa pakuunan nang lahat nang easam ang sueat na
marating nang isa.ng ealolouang sinasamang palad. Ang pag
papabaya nang Dios sa maeasalanan, na magpaea tigas na
tiquis nang loob, at hindi magsisi hangan sa eamatayan. Ito
ang parusa, manga Cristianong na(|uiquinyig sa aquin, na
ibinabala sa inyo nang Panginoong Dios, eun eayo,i, mag
papaea gumong sa easalanan: (Utriwlmos Babi/onrm, rt non rst
sanata: drrrUruinamus rani Laqui ayang toua ang aquing ea-
eamtan, eun ang aquing yoees ay tumaos sa inyong dibdib at
sa inyong puso ay maisaliu eo ang taeot sa Dios, at nangeayo,i,
mahugot sa easalanan. Sa pagnanasa nang Dios na eayo,i^ma-
paea galing, ay ang eaniyang manga Angeles, ang manga Minis-
tros nang Santa Iglesia, ang malimit na tugtog nang Dios
Kspiritu Santo, ang manga Saeramentos, ang <li sueat ma-
saysay na aua, sa inyo,i, ipinag eaealoob, ay sinasangeap sa
pag sasaquit na magamot ang inyong ealoloua; nguni ang
lahat nang ito ay sa lugar na inyong pa<juinabangan, ay pi
nauaualan ninyong balaga, dili pag sieapang papamungahin
nang magagandang gaua.
Datapoua eun magpa hanga ngayon ay di eayo tinatam-
bingan nang ueol at tapat na parusa, binubuhay, at tinata-
uag din sa pag sisisi, ay liouag eayong mag paea panatag
nang loob, at eayo,i, sasauaan, pababayaang masunod aug
inyong masamang eaasalan, ang inyong puso,i, mag papaea-
tigas tigas sa easam an, at eayo,i, mamamatay sa easalanan;
eurabinios' Babilonnn, rt non rst sanata: d(rrlinquamus eam
Itong pang hihinampo nang Dios sa isang masamang ealo-
loua, na pina))abayaang mag paea tigaa nang loob sa ma-
sama, at mamatay sa easalanan, ay aquing ipahahayag. Iha-
hauay eo sa

ISANG OASAYSAYAN.

Ngayon sa oras na ito, bayang ualang loob na lumilimot


na tiquis sa Dios, taong nag bibingi bingilian sa dinidi-
ngig na magandang aral; Oristianong bato ang dibbib na
di pahieayat sa tinauag tauag nang Dios: sa iyo ipinupueol,
ieao ang pinatatamaan nitong eaguiela guielang parusa na
( !)4 )

ibinabala sa iyo. ^Napag aaninao mo eaya ang boong eahu-


lugan nitong aquing ipinahahayag? Pag dalitaan inong din-
guin, at pag noynoyin ang eaoouian nitong hahmbauang sa-
saliting eo sa iyo, at| nang pag pagea aninauan mo.

Ipag palagay m.o na may isang binibini, 6 isa.ng dalaga,


na nagea palad tumangap sa isang mabait na magulang nang
magandang aral: mahutmg magulang na nag pilit maramtan
ang hait nang anae nang taeoi sa Dios, Itinui'o sa anae naea
iilag sa easalanan at tantong ealupit lupit: <litoj t
sa isang
buhay ay pinarurusahan nang dusang ea<juiia <juilabot. Inia-
aral sa toui toui na,t, hindi pag sauaang ulit nlitin, na eun
ibig mag eamit nang ealoualhatian, ay mag lilingeod sa Dios
sa huhay ito. Sa ganitong aral, sa magandang halimhaua
na na<jui<juita na magulang, ang bafa,i, ninilag
sa mabaii
sa vieio, na ito. Sa ganitong aral, sa magandang gaua. Mina
masama ang easalanan, ai minamatamis ang eabanalan. Sa
eatagang uiea,i, ang puso,i, malambot, at sa Dios ang hilg.
Datapoua,t, nang Iuma<jui laepii na ang batang ito, a masa-
maiig halimhauang na<juita sa manga easama sa bahay, sa
eapoua batang na<|ui(juita. sa lansangan, a.y imti unting na
lihis sa daang matouid: nagea ligao hgao sa daang mahehe,
hangan sa nahulid sa balong malaiim nang yieiong i<juinasira.
Cun minsa,i, isang snlai na palasiniahan, isang eoinedia,
ieang ma.hala,i, na auit, isang masamang libro, na eun saan
mula,i humantong sa eamay nang bata.i, siyang nag pamata
:

sa masama. Isang pa<jui<juisama. sa eapoua batang ualang


pmag aralan: isang masamang gauang sa iha,i, na masdan:
isang mahalay na salitaan na napa<juingan, ay nag sabog
sa puso nang masamang binhi. Ilo na ang muhi nang pagea
pueao nang bata sa gauang masama, at umaayao na sa ga-
nang magaling. Jnaiilag na ang eatao an sa ]>ag papasacju.it;
at ang pmipitang palagui,i, ang lugod at layao. Itong nag
eaeamaling bata, hinihini, <lalaga, o binataa, nag tatapang
tapaugan nang guniaua nang niasamang na<juiquita sa iba:
minamatamis na ang v.ieio,t, minamapait ang eabanalan: ba
hagya na pumasoe sa sinihahan; humarap sa santo Saerilieio
nang Misa, ma<juinying nang aral, at manalangin sa Dios; da-
tapoua,t, palagui na ngayon sa manga lansangan, sugalan,
tindahang pinag iinomanan. Tinutugou na nang angil ang su-
masauay na magulang, sinasalubong nang galit ang aral nang
may bait na eamaganae, 6 eaihigan: uinilag, na popoot, at
eun minsa,i, nag uupasala sa isang eontesor na maingat ?
( 05 )

na rrag babantang pumigil sa. isang ealolouang nag tuiu-


rmilin sa ieapapaeasama, at palibhasa,i, nabubulagan: Ex-
eneamt illos maiitia rortwi.
Nang magea gayon na itong eahabag habag na ealoloua,
ay palagui naug bumuhungo sa looh a.ng nasang gumaua
nang easalanan ang masaiuang nasa,i, di iianmn mangyari
na inapag lahanan, a.t nahihieayat nang easarapan na nara
ramdaman sa pagea easala: at palibhasa,i, ua,la na ang hiya,
ay di na ariing mahalay ang easalanan: uahi na ang taeot
sa Dios, ay uala nanmng mag hauae sa loob. Nag easalang
minsa.i, nauili nang munti: nag easala. oli, ay ang pagea,
uili,i, naulolan naman: sa pagraea gayon ay inulit ulit, at
ang punabinatnan ay pinag earatihan.
Uayon man, ang Dios na himli lumihmot sa naealilirnot
na maeasalanan ay nag susuma<piit ding mahugot sa sala,
at niasauli sa. graeia ang napasasamang ealoloua Ualang
malay nialay ay dinudulog siya nang Panginoong Dios. Oun
minsa,i, paquilaan nang biglang eamatayan nang eacjuilala,
o eaihigan: pinapangungusap ang puso.t, pinapag didili dili
nang gay<>n: ito..i, eanginang eaugiua, lamang ay eausap usap
eo: cata.ua, malaeas at liliruli lindi, ay hangeay na ngayon,
i,

at parang pinag naeao sa. manga mata eo jAy! at eun


aeo,i, niamatay na bigla,!, dii.o ay matulad ^ano eaya baga
ang masasapit <*<>? ^Papaano eaya baga a.ng pag sisisi eo?
jAy, al eiiii papaano ang pagea buhay, gayon <lin ang
pagea nialay! jAy! at sa ganilong pagea buhay na calup.it
lupit, ay <li aeo sueat mnasa na pageaealooban aeo nang
Dios nang niagan<lang eatnal.a.ya,n. jAy! at eun di aeo ma-
eapag sisi ^papaano eaya ang pag susulit eo sa Tribunal nang
Panginoong Dios? ^(iaanoang poot, gaano ang sising gagauin
sa aepiin? Ctm niinsan nama,i, dinadala sa templo, at pina
nang aral, na pa.rang palasona itinutudla sa puso,
[>aqui(juiny.ig
at binubulungan nang magagandang tiea. ('un minsa,i, pina
panghihinaua sa manga aliuan: eun minsa,i, hulugan angpuso
riang isang panimdim, isang agam aga.m na <li ieatahimie sa
pamamahay sa easalanan: eun minsa,i, ang puso,i, pinasisiedo
siedo sa oras nang pagea oasala. Sa tinauag tauag na ito nang
Dios, ang eahahag habag ua ealoloua, ay nauiuili rin sa masarnang
buhay. Ibig disiug mag sisi sa easalanan, at pahbhasa,i, na-
gugulomihanan sa eaniyang masamang napag sasapit, at sa
mapag sasapit doon sa isang buhay; datapoua sa touing mag
nanasang maquipag ealagsa babaye, d lalaquing earamay niya
( 96)
sa pag gatia nang masamd; sa sayauan, aliuan sugalang pi-
nageaea dahilanan nang eaniyang pag limot sa Dios, ay naea-
raramdam nang malaquing eabigatan nang loob. Ilumaharap
sa eaniyang alaala ang lahat nang wieiong (piinaeaeapitan;
ang toua sa mundo, ang layao nang eatao an ang pag inom
nang alae, ang ealupaan, at nag sisipangusap: ^Diyata,i, tata-
liedan mo na eami? ^Diyata.i, matitiis mo nang eami ay iuan
mo? ^Diyata,!, ang eatamisan at lugod na pina(jui(|uinabang
mo sa amin, diyata,t, matitiis mo na hindi lasapin? Sa gani
tong pagea. alaala sa. eaniyang vieio, biglang mabaliglad ang
loob nang ma<asalanan, at mangusap: totoo,!, ang pagea bu
hay eo ay ealupit lupit, at hangang nalaon a<*o sa vieio, ay
eumaeapa! ang easalanang eo, at nag niningas naman ang
poot sa a<piin nang Panginoong Dios; datapoua ngayo,i, hindi
pa panahon nang pag talieod eo sa mundo. at lahat nang
ealayauan: Tempns men-w rumdmu adven'/i.
Sa guinayon gayon ya pag papaliban liban al pagpapabu-
eas bueas nang pagbal.>alie loob sa Dios, tinhipid naman nang
Dios ang eaniyang manga aua, dinadalangan ang tugtog sa
loob. Capag dating dito,i, ang ealolouang napepauaeauao sa
masama, ay lubhang napapaeauili sa vieio Ang daling pag
bubuntong hininga, pag hihinagpis at pag aagam agam sa
eaniyangl masamang buhay, ay bahagya na maramdaman sa
loob, at eapag naramdaman, ay iniuauaesi at nagpapa libang
libang. Ito ang larauan nang isang ealolouang di na nag iisip
mag bangon sa sala, at nagpapaea tigas nang loob. Oun sa pag
aalaala nang easalanan, sa pag sisisi, at pag eoeompisal ay
hieayatin nang Ama nang eaniyang ealoloua, 6 may bait na
easambahay, ay nag uaualang, hahala, 6 nag dadalang poot
eaya, Ang eainatayan, ang pag susulit sa Tribunal nang Pangi-
noong Dios, ang hiiap sa iniierno na eaniyang inasasapit, eun
may mag paalaala ay iniuauaesi nang loob. Tingni, inanga
Oristiano, ang ealolouang tinatainpohan nang Panginoong
Dios. Tingni,t, nag easalang minsan, at inulit ulit, ay nag*
papa easama na: ;Txce qua(is i<jnis quam maynam silbam
ineendit!
Dito sa aquing sinajsay ngayon, naquita ninyoi,i isang ea-
lolouang nag easalang minsan ay napaeauili sa easalauan.
Hindi napahieayat sa pag babalie loob sa tinauag tauag nang
Pangiuoong Dios. Nag paea gumon sa vicio, ay pinabayaan
naman nang Dios na mag paea tigas nang loob na para ni
Faraon Induratum est eor Taraonis.
( 97 )

Cayo ang mag sulit eun dito sa pag sasalaysay co sa inyo ni-
tong halimbaua ay naeabitiu aeo nang sabi na hindi eatotoha-
nan. leao ang mag sulit, dulagang nag papaeagumon sa ea-
lupaan, oun ano aug pinag eaeadahilanan nang iyoug pagea
uili sa viciong iyan. Sa unang pagea easala mo, nang mapa-
nganyaya ang iyong'puri <>gaauo eayang lulia ang bumobo
sa manga mata m<>? ^llang buntong hininga, ilang pag hihi-
mutoe ang buinural eaya sa dibdib mo? Sa manga tanong
eoug ito sa iyo, (inototoo eong sumasagot ang puso mo,t, na-
ngungusa}) sa aquia: ang pag bibinagj)is co,i, di magea tapos
tapos. ang pananambihmg co,i, uala aeong sueat pag halim-
bauaan, nang bagong maagauan aeo nang puri. Tinototoo
eo na sinasagot mo sa a<piin na sa nnang })agea easala mo,
ay uanghihinayang eang masa<juit sa napahamae mong puri,
eaeabaeaba ang iyong dibdib, napapagulantang ca,t, di ea ma-
taliimie oabi,t, sandali man. Sa sagot mong ito ay maitatanong
eo naman sa iyo, at mauiuiea eo ^napa saaneayaang una mong
biya sa pagea. panganyaya mo? ^Na pasaan ngayon ang pag
tangis ninj, pag luha nang una? ^Ra(juin di mo na dinaram-
dam na maguing pamuti sa manga salitaan nang tauo sa bayan
ang masamiing eaasalan? jAy! at nag easala eang minsan,
at inulit mo, ay napaea uili ea Naualang ea nang puri
ay naualang ea naman nang biya. Nagumong ea sa vieiong
mabalay ay nauala naman sa iyo ang taeot sa Dios; at ngayo,i,
ang tigas nang dibdib j,-:o, ay maipag hahalimhaua sa isang
batong l)iindoc na di matibag tibag, sa isang bangeay na ua-
lang Klisoong maeapag bigay buhay.
ayo,i, mag tanong naman sa nag sisipag naeao, sa mapag
1
(

upasala sa eapoua tauo, sa mapanghiganti, sa naquiquipag


taniman, at sa maug habarang, eun ano ang damdam nang
eanilang loob sa oanilang buhay na ealupit lupit. Ipag ta-
nong ninyo, at di sasalang tutugon na sa una nilang pag
gaua nang masama, ang hiya, taeot at agam agam, ay na-
daramdaraan nila sa lool); datapoua ngayong maratihan na,i,
di na iquinahihiya, eun di bageus pang ipinag paparanga-
ian eun minsan; hindi na isipin ang pag bag babalie loob
sa Dios, at palibhasa,i, nabubulagan: E< e<ccavit illos malitia
eorum Nagpapaea tigas naug dihdih, at tinatampuhan na
nang Panginoong Dios.
Pag ito,i, napag sapit na nang isang maeasalanan, ay ipinag
eaeait na nang Panginoong Dios ang graeiang bayani, na
sinabi ni San Agustin, na ieaaauat sa easalanan, at iea*
13
( 9H )

pag babalie loob. Totoo,t, mag j>aea sama sama man ang
tauo, ay pinag eaealooban din nang Dios nang manga tolong
at graeia, na sueat ieapaeagaling disin nang isang ealoloua;
datapoua sa gayoug ealagayan nang ^sang nag j>apaca tigas
nang loob, ang manga tulong na ito,i, hindi maeahango sa
eaniya sa masamang buhay. Ang quinacailangan niya,i, isang
rnariing tugtog naug Dios Kspiritu Santo, isang graeiang
bayaning ieapag babalie loob; nguni,t, ang manga graeiang
itoay ipiuag eaoait nang Panginoong Dios sa maeasalanang
nag paj>aca tigas nang loob. Pinag eaeaitan na,t, sa pagea
tinaliedan niya ang Dios, ay tinataliedan naman siya Ilindi
ang Dios ang nagj)aj)a tigas nang loob sa tauong eaniyang
quinaj)opootan, oun di j)inababayaan na siya.i, mag paeatigas
na tiquis.
manga caj)atid eo, sa unang oasalanan, al maea
Oaiingat,
mapang hinamj)ohan na eayo uang Pangi-
eayo,i, mauili, ay
noong Dios; j>abayaang eayong mag j>aea tigas nang loob.
Oapagea ito,i, na j)ag sapit nang inyong oaloloua.i, di na
eayo mahahanPo sa j>ag eaeasala. Ang easaedalan man ay
mag tolong tolong ang lahat ang Saoerdoteng .nangaral sa
inyo, ang easaedalan man ay nabuesan ang inlierno, at doo,i,
lumabas ang isang hunghang, at mag sabi sa inyo na ang
pinag durusahau nilang manga easalanan ay eapaiis nang in-
yong guinagaua, ang easaedalan man, ay lumabas sa inlior-
no ang isaug na easama ninyo sa pag raeasala, at siyang
mangaral sa inyo; ang lahat nang ito,i, di ninyo paquiquina-
bangan, eun cayo,i, tinatamj)ohan na nang Panginoong Dios.
Siyasatin ninyo, manga Oristiano, eun dito sa aqumg pa-
ngangaral sa inyo,i, ano ang inyong j>maquiquinabang. Gun
eayo,i, di naguiguielahanan, ay tantong matitigas nga ang in
yong loob: Cor dururn si non e,fpavi*ti tuum id. At sa aha
aya ninyo, eun di ninyo paniniualaan itong manga eatoto
hanang sinabi eo s.a iuyo. ^Datapoua^t, saan eaya ililij>ad
eo ang inyong pag iisip dito sa aquing ij>hiangangaral?
Diyata,i, ang matigas na loob ay di na maeapag sisisi? ^Di
baga ang tauo hangang nabubuhay, ay maeapag babalie loob
sa Dios? Sa manga tanong na ito,i, ang manga panguugusap
ni San Gregorio ayon sa nangyari eay Gain, ang isasagot eo
sa inyo. Totoo,t, itong mamamatay na ito eaniyang ea
patid, ang uiea nitong Santo Padre, ay pinangaralau, sinisi,
at pinangusapao: at ang sumisi sa caniya,t, nangusap, ay
dili iba eundi ang Dios, nguni di rin naeapag sisi. Sa bagay
na ang Dios ma,i, ualang magagaua sa isang nag papadt
ito,i,

tigas nang loob. Aquing inuuht, eahima,t, mag durug6 angpuso


eo na ualang magagaua ang Dios. Sa pagea,t, lumalabag uma-
ayao ang maeasalanau. Dito,i, maitututol ninyo sa aquin: ^di-
yata,i, sa eapangyarihang ualang hangan nang Dios, ay di niya
maaaeay sa magaling ang matigas na loob? Cun tantong tini-
tiquis na inasa<juit ang pag papaea gumon sa easalan, inu-
ulit eong hindi; sa pagea,t, isang eatotohanang ualang pag ea-
eabula,, na ayao pilitin nang Dios ang loob nang tao, ea-
hima,t, sa magaling. Tila na, uulinigang eong itinututol ninyo
sa aqnin na ang maguiguing bunga nitong iniaaral eo sa
inyo, ay ang eayo,i, mag patiuaeal. Dito,i, houag mag hi-
nala, eayong manga eapatid eo na ibig eong eayo,i, mag
patiuaeal, sa pagea,(, ang nag papaea tigas nang loob, ay
di naquhjuita sa manga Simbalum, eun may nag papahayag
nang aral nang Dios: doon ninyo ma<juiquita sa mga pag-
nanaeao, pang haharang, pag sasayauan, pag lalasingan, at
iba pang eaasalang eatupit lupit; nguni sa ln^ong na pasa sa
Simbahan, humaharap sa santo Saerilieio, ay di sueat mauiea
na eayo ay nag papaea tigns nang Ioob: di sueat masabing
cayt>,i, tinatampolian nang Panginoong Dios. Ang icalaua,i,
<un baga saeali.t, sa inyo,i, may roon mang matigas na loob,
eayo,i, maniuala na dit sa napapaquingan niyang aral, ay
)

di nagugulomihanan, at nag uaualang bahala: eun siya,i,


magulomihanan, ay tandang di pa siya tinatampuhan nang
Dios: Caya sa inyo, manga maeasalanau aquing itinutungo
yaring pangangaral. Di man eayo nag papaea tigas nang
loob; ay sa maiimit n'nyong pagea easala, ay sueat eayong
mataeot na maea pabayaa g eayo nang Dios na mag paea
tigas na ti<juis. ilindi nin)0 talastas eun ang unang pagea
hulog ninyo sa easalanan, ay pageaea dahilanan nang pang hi-
hinampo sa inyo nang Panginoong Dios, ay ieahulog ninyo
tuloy sa inlierno: ( squv ad inJ'eros pweatum illus (1) Cun
T

eayo,i, magea gayon na j'aquing samang palad, aug maua-


lang eayo nang Dios, maualan nang tulong, maualan nang
graeia, maualan natig tugtog sa loob; pabayaan nang rna-
sunod ninyo ang malupit na eaasalan! Dimisi eos seeundum
desideria eordis eorum, ibunt in adinwntionibus suis (2),

(1) Job. e. 24. v. 19.


(2) Psalaa. 13. v. 80.
(100)
Dito sa aquing sinaysay sa inyo, na eapanganibang ma-
tampuhan na eayo nang Panginoong Dios, at pahayaang ma-
matay eayo sa easalanan, ay sa pag eararndam eong tila di na-
pupueao ang inyong loob, ay uala na aeong matutuhang
gauin, eundi ang ealoloua oo,t, puso ay ipag amb amo eo
sa inyo, na paeundangan sa masintahing Dios na nag aan-
yaya sa inyo, paeundangan sa eamahal inahalang dugong
itinubos niya sa atin, ay pang hinayangan ninyo nng in-
yong ealolouang malapit nang nmpanganyaya pag dalilaan
niyong dinguin ang tauag nang Dios, at houag eayong mag
paea tigas na tiquis nang loob: llodie st roeen Domiru au
dieriiis, notiie obdurare eorda restra.
Cun dito sa malumanay
na tauag sa. inyo nang Pangino-
ong Dios, nag bibingi bingihan din: dibdih ninyo.i,
eayo,i,
bato,t, di maagnas agnas: eun pinauaualan nhiyong halaga
ang eaniyang mahal na dugo, a;)g manga Santos Saeramen-
tos na iniaalay sa inyo, at eun sampong siyang eataas taa-
sang Panginoon, ay inyong hinahamae, at mina.ma.hal pa
ninyo ang lugod sa easalanan, ay mataeot na eayo, at maea
ang mabagsie na suinpa nang eaniyaiig Justieia ang siya na-
man ngayong ipangusnp.
() daquilaug Dios at hoeom nang sang eatauohan yaya
mang pinasusuyb snyb ea,t, [)inua amo amo nang manga ma
easalanan: yayamang pinaea iibig pa nila ang easalanan sa
graeia: yayamang niinamahal )>a niia ang mundo sa langit;
at sainpon nang di raatingeala mong eamahalau ay pinaua-
ualan nilang halaga, ay tapusin mo na ang pagea ealoob
nang iyong aua, at mulan ino nang ipamilansie ang ma
pait na caliz nang iyong poot. Taliedan mo ua sila, b Dh s%
nang eatouiran, pabayaan mo nang masunod ang eanilang
malupit na asal, pang hinampohan mo na sila, at bayaang
di na magsisi magpa eailan nian, at sila,i, mamatay sa ea
salanan: Fajo vado, et qu(eritis m?, ei in peeeato restro mo-
riemini Yayamang hinahanap mo sila,i, ninilag sa iyo: pa-
tatauarin nio,i, ayao nang pa*auad: inaanyayahan mo sa la-
ngit, ay tumotungo sa intierno, ay na uueol naman na si-
la,i, pabayaan mong mapaeasama,t, mamatay sa easalanan:
Tn peeeato resiro moriemini.
Datapoua, ^saan mo eaya eami ipag tatabuyan eatamis ta-
misang Ama? ^Aling eayang Dios. aling Pauginoon, aling
eayang Ama ang aming pagsasagdalan eun di ieao lamang?
(Jun uala naug iba eundi ieao lamang ^ay baquit eaya eami
(101)
tataliedan mo? &Cur nos, Pater, deseris, aut eui nos desolatos
re/inguis? Alalahanin mo, niasintahing Pastor, na eun eami
taliedan mo, ay pag tutulong tulungan silain ang aming ea-
loloua nang manga halimao sa intierno. jAy! at eun magea
gayon. ay mag niula sa tronong eataas taasang quina loloe-
loean mo, ay ^matitiis m<> eayang eami di ipag tangeaeal?
^Matitiis mo eaya na di ilingap sa amin ang mata mong
maauain? Oun daliilan sa aming manga easalanan, ay di
nadarapat na cami,i, iyong lingapin; ay pagdalitaan mong
titigan ang sugat nang puso mo, at uangungusap *sa iyo na
eami eaauaan mo. Caya nga, Panginoon namin; eami ea-
larahin mo: ang sugat nang puso mo ay siya mong igamot
sa aming manga sugat: isilay mo sa amin ang maliuanag
mong iniuha, at nang eami mapaea galing: (htrndr /aeiem
tuam, et satri rrnnus'.
Magsi panangis na eayo, manga maeasalanan: rnagsi pa-
namhitaneayo, mangaealolouang napapanganyaya; ang luha,t,
huntong hininga, ang panalangi,t, pag aayunar, ay gamitin
ninyo sa pagdulog sa Dios, at nang mapayapa ang tapat
niyang poot sa atiog manga easalanan. Magsi kipit eayo ma-
nga Saerrdotes nang Dios, ialay ninyo sa altar ang inyong
manga luha, at ihingi ninyong tauad itong maeasalanang ha-
yan; Parer, Domine, Paree popu/o tuo, At eayong manga Virge-
nes na malinis na looh, halintatao nang mata naug Dios;
eayong manga ealolouang hanal; eayong sang langitang An
goles at manga Santos nang Dios at ieao Santang Ina nang
aua, napinipintaeasi nang maeasalanan sa eapanganihang tna-
tatampohan nang Panginoong Dios; pag dalitaan ninyong
iahot sa amin ang inyong manga eamay: eami ay aeain at
ihatid sa harapan nang Panginoong aming duduluguin: isae-
lolo ang inyong paiuainag itan sa aming pag hingi nang
tauad at pangungusap: Panginoong eong Jesucristo:::
(102)

PAG GAYAC SA PAQUIQUINABANG


NA 1PIRANGARALSA SANTOEJERCICIOSA BEATERIONANG LA COMPANIA

<
t
hu ntandwa/ meam rarnrnt. t
j
i

bihit ninttn mimfniwni }


iu me otanet,
tt tyu in rrt ,l(.an. r v (>f>

C un aquing gunam gnnamin na iniuan ninyo ang lanaug


easayahang handog nnng mng dnrnyang niundo, na marahil
ay sumugat sa puso, at sa. inyo,i, di iisang mloloua ang si-
nira, ai ngayo,i, lumigpil sa. hahay na ilo, na pinag sasana-
yan sa pag gaua nan^ eahanalan, al humihinging lauad sa
pinag easalanang Dios, ay naipag hahahmhaua eo sa mn-
nga habaeng anae sa Sion, na eun hinabalaang pnrusahan
nang langit ang eanilang hayan ay nag l.ilipon sa teniplo
nang Jorusalem, at pinalulubay nang luha al pniitrnria ang
nag babagang poot nang Panginoong Dios, at sinasansala
nang eanilang pag sisisi ang eali'/, nang madlang dusang ipu
puesa sa bayang souail:
Lumulueso sa toua ang a.quing puso, ngayong napn.g nani
nao nang pag didiliddi ang png gayae nang inyong ealoloua
sa pag tangap sn magandang osposo sa langit, na. <li para
nang pag gayae nang manga babaeng lYrsas, na anini na
buang nag papaea linis, nag papahid nang snri saring pa-
baiigo, nag sosoot nang lalong mahalngang damit, at ma
ningning na palahiyasan. nang sila,i, ealugdan nang llaring
Asuero (Ksf. e, 2 v. 12.) din di ang iguinagayae ninyo,i,
ang hiyas nang buhay na pananainpalataya, matihay na pa-
nanalig at maningas na pagihig, at nang mahihag ang puso
nang lalong marilag sa Haring Asuoro, na eariquit diqui-
tang Josus, na iyong tatangapin hueas sa easanto santosaug
Sa e ra m o n ti sa A 1 a r
> 1

Nguni,t, ^dito eaya sa malaquing eatipunang gumagayae


duinulog sa dulang, na inihahanda nang esposo, ay ualaug
(lo:n
napapara sa pangahas na sinasalita sa Santo Evangelio (Lue.
r. 14), na dumulog sa isang dulang, na <li nagagayaean nang

e.lamit, na ueol ea hoda, ay ipinag utos nang may piguing,


na gapusi,t, piitin sa madilim na hilangoa,!, nang doo,i, mag-
dusa nang tapat sa eaniyang eapangahasan? ^Uala eayang
napapara sa eulaug palad na limang Yirgenes, na sa hating
gahi ay ualang naisaluhong na. i!a<> sa esposo^ (Mat r. J5.) fc

Ilomig din nauang ipahintulot nang langit, na dito sa liniang


daang ealolouang t.inipon nang santo ejereieio,i, niag earoon
nang isang dumulog sa mahal na dulang, na di nadaramtan
nang graeia, na nahahalimhaua sa, damii sa hoda, nang di
parusahan nang may piguing na si .lesueristo. na para nang
sinasalita sa santong Sulat, Uun may roon sa inyong nag pa.-
paea himhing nang lulog, al ipmapapatay sa easalanan ang
ilao nang pag ihig sa Dms, ay dumnlog muna sa eahalili
niya diio sa lupa, at eun maeamtan na sa luha at pag sisisi
ang graeiang ilao a.t ahuhayan nang eatoloua, ay saea su-
<

maluhong sa esposong tutugtog hueas sa pihtoan nang in


yong puso I)aiapoua,t, r.pmag ninilay eaya ninyo, ang pagea
da.(|Uila,i., eamahalan nang easanio santosang Saeramento, na
di lamang ang linalama,i. ang hisa, ai eahagsiean nang ihang
nianga Saerameuios. eundi ang eatao an dugo nang may lalang
nang lahai? Ngayong gumagayae eayong nuupiinahang ^gui-
nugunam gunam eaya ninyo, eun sino ang tatangapin sa ea
santo saniosang Euraristia, a.t <un sino naman ang hamae
na epiinapal, na sa eaniya,i, talanga[, at iguinagayae eaya
ninyo ang ealoloua,!, eatao an na para nang ipinag uutos
ni Jesueristo at nang Sania Igiesia? Nang may pagea liuana-
gan ang inyong isip sa pag gugunam gunam, ay ihaharap
eo sa inyong pag didilidili ang inanga mistorios sa unang
testamento, na, (juina talinghagaan nitong mahal na Saera-
menio, ang pag lalalang nang ating Panginoong Jesueristo,
at saea isusunod na ipahahayag ang manga eagayaeang na
uueol sa ealoloua,!, eaiao an Aeo,i, tulungan ninyong hu
mingi nang aua sa Dios Espi'ritu Santo sa pamamagi tan ni
(Tuinoong Santa Maria. Ave Maria.

(
(
hu Yinunhirat "mra.ru rainem. . ..

1. Bago eo ipaunaua sa inyo ang manga eagayaeang


ft

hinihingi sa pa<juinahang, ay atin munang isagunam


gunam ang pagea da<juila,t, eamahalan nang easanto san-
(104)
tosang Saeraraento, na inyong tatangapin. Bago linalang nang
Panginoong Dios itong misteriong ualang eaholilip, ay igui-
nayae muua ang mundo, na pinapamalita nang pag lalalang
sa eaniya. Ang eahoy uang eahuhayang inilagay sa guitna
nang Paraiso, na ang ibinubunga,i, nag tatangeaeal sa ea-
matayan [Gm 2. 9). ay siyang unang larauang pinapa
malita nang bisa,t, eabagsieau nang easanto santosang Sa-
eramento, na mag tatangeaeal sa manga Cristiauo sa dusa,t,
eamatayang ualang hangan Ang tinapay al alae na iniha
yin sa Dios nang Ilari at Saeerdoteng si Molquisedec, na
ipinasalamat sa pagtatagumpay nang Patrian'a. Abraan sa li
mang hari sa Pentapolis {(iot, 14 s ang eahoy na Xarsa
1 )

sa bundoe naog Oreb, na naqui|a ni Moyses na nag m


ningas, ay di nagusunog [Krod. 3 2.), ang malmis na Cor
dero, na ipinapatay nang Dios, at ipinapahid ang dugo sa
manga pintoan nang hahay ang manga hehreo,t, nang
i

pahnsanan ang manga anae nilang panganay nang pamue


sang ealiz nang Angel {K.rod, 12. 13), ay larauang lahat
nang daquilang misteriong lalalangin nang Dios pag dating
nang eapanahonan Ang manang ini ulan nang lang t sa ea
parangan nang Kgipto, at ipinaeain sa manga Israelitang
nag lalaebay sa Jerusalem [K.md. H> 1o), ay larauang
buhay nang lalong mahalagang mana, na ipinaeaeain nga-
yon ni Jesueristo sa manga Cristianong nag lalaebay sa
Jerusalem na ealoualhatian Ang tinapay na ipinaeain nang
Angel sa Pre l'etang hinapo nang saquit, nag uli nang ea
niyang lagas, at m\ eapag laead na apat na pouong arao
na di eumain hangang sa nasapit ang bundoe nang Dios,
ang eahaU nang tipan, ang tabernaeulo sa Silo, ang templo
ni Salomon, ang a.[)iiy na doo,i, laguing nag niningas, ang
mahal na tinapay nang proposieidn na di nauauala sa dulang,
ang manga eeremonias at pag hahaying guinagaua nang
manga Saeerdotes sa looh nang templo ay pauang larauan
nang daquilang Saeramento, na parang iguinuhit nang daliri
nang Panginoong Dios sa historia nang hayang hebreo.
2. Ang ating Panginoong Jesueristo ay gayon din na-
mang nag pahayag nang madiang talinhagaug pageaea ani-
nauan nang manga Apostoles nang misteriong ualang ea-
holilip na binabantang lalangin. Iniaral sa eanila, ua pag
hanapin ang tinapay nang langit, saea uiuieang, dili iba,t,
siya ang tinapay nang langit; idinugtong dito,i, ang eata-
uang niya,i, tinapay nang ealangitan: atang eahulihulihang
(105)
sinabi ang catao-a,t, dugo niya,i, eaeanin, at iinuming tu-
nay. Nang gabi nang Jucves na sinundan nang arao nang
pag eaeasaepiit, at pag tubos nang Anae nang Dios sa sala
nang sang eatauohan, ay humapong easalo ang manga Ap6s-
toles, na parang pahimaeas na sa manga alagad na eaniyang
iiuan. Sa pag hapong itoj, (lumampot sa dulang nang isang
tinapay, na talagang quinaeain sa arao nang Paseua, nag pa-
salamat sa Ama,t, |>inag ealoohan siya nang eapaugyarihan
i a lahat nang bagay, benen<liciona,t, pinag labing dalauang
piraso,t, iniabol sa labing dalauang Apostoles, at uinieaog
eanin ninyo at iloi.i, aquing eatauan. Saea dumampot nang
etili'A ua may lamang alar, nag pasalamat na muli sa eani-
yang mahal na Ama, iniabot sa manga Apostoles, at nag
uieang mumin ninyo at ito.i, aquing dugo. Ang apat na
IOvangelista,i, nageaea isa nang pag sasalita uang pag lala-
lang nang ating Panginoong Jesucristo nang easanto santo-
santosang Saeramento sa Altar, na tinatauag nang Santa
iglesia na rasanto santosau, sa pagea,t, si Jesueristong ua
gas na rasantosan ang napapalaman Pinanganganlan na-
ruang Kuraristia, na a.ug cahuloga,i, pag papasalanmt, sa
sa pagra,t, ualang epiinalulugdan ang [)ios, na ipag pasala-
r
mat sa eaniya na para nitong mahal na saerilieio. riuatauag
na Saeramento sa Altar, sa pagea,t, sa manga mahal na m-
eang ipinaugungusap nang Saeordote sa Altar ay nagmguing
Saeramento Uostiang mahal, sa pagea.t, si Jesucristong Anae
nang Dios ay inihahayin arao arao sa. eaniyang mahal ua
Ama, na ibinabayad sa easalanan nang sang libutang tauo.
Tinapay nang manga Angeles, sa, pagca,t ipinaeaeain sa
malilmis na loob, pmanganganlang tinapay nang manga anae
nang Dios, mahal na dulang, piguing nang Dios, easanto
santosang ratao an ni Jesucristo, at iba,t, iba pang pangalang
itinatauag, na pauang uag papahayag uang eaniyang pagea
daquila at ramahalan.
3." Napag tauto na natin ang pag lalalang nang easanto
sautosang Saeramento, dapat namang pag usisain natin ang
madlang bagay na igagayar sa paquiquiuabang. Dalauang
eagayaran ang pinag uutos sa Cristianong tatangap sa ea-
tao an nang atiug Panginoong Jesucristo. Ang una,i, ang ea-
linisan nang eatao ang iealaua,i, ang ealinisan naug
an, at
ealoloua. Ayon nang eatao an, ay ipinag uutos,
sa ealinisan
ua houag eumain at houag urnmom munti man, mag mula sa
hating gabi, hangan sa paquiquinabang Minatapat nang Dios
14
( 106 )

Espiritu Santo, ani San Agustin [hpist 54, v. 5.), na ua-


lang pumasoe sa bibig nang Gristiano, na mauna sa eatao an
nang ating Panginoong Jesueristo, Dili eatampatan, am Ter-
tuliano (Ad nror. r. 5), na ang tinapay nang Kmeari stia,i,
eaning ipag paliuli sa isang bagay, Nasasaelao rin naman
nang utos na ito ang ealinisan a.t eahusayan sa pananamit
na ueol sa ealagayan nang isa t, isa, nguni.t, <h ipinag uutos,
eun di ibinabaual ang pananatmt na mahalay, at ang pag
mamari(]uit, na nag papahayag na may taglay ang pusong
pag paparangalan, pagpapa ibig l)ito,i, ipinag hihilin din
('>

naman ang pag lilinis nang hihig hago matulog, at sampon


nang pag lilinis nang nme ha, enn mangyayari, nang <h dungis
dungisang (hmmlogsa niahal na piguingnang Panginoong Dios,
Ayon dito sa bagay na ;to,i, easa<pht sa(juit ang naquiquita,
na marami ang naquiquinabang, na ang bibig ay nangingi-
lim, na di niapag uai'i eun yao,i, bihig nang may budhing
Cristianong tatangap sa eatao ang mahal nang ating Pangi
noong Jesuerist<>, Caya a(juing ipinamamanhie. at aqumg
ipinag aamo amo sa nanga quiquimat)'ag sa aqum, na sa
arao ua ito,t, eadan mang gumayae maquinahang ay, houag
lilimutin ang ealinisan. Cun tumutungo na sa rapilla, o du-
mudulog sa paquiquinabang ay mag paea hinlun nang pag
laead, ang tnata nama,i, houag palihot lihotin, nang <li
agauin sa ealoloua nang inadlang bagay na tataniaan nang
mata ang eahusayan at ratahimieang iguinayae. Ano pa nga,t,
sa anyo,t, sa quilos nang isang iuaquiquinahang, ay dapat
maquilala ang pag galang, ang daquilang taeot at. pag gugimam
gunam na tatangapin nang eaniyang hihig, at ilalagay sa ea-
niyang dibdih ang Panginoong pinangingmigan nang inanga
haligui nang langit, na natatago sa mahal na hostia Cun
naluluhod na,t, isusubo na nang Padre, ay hauaean ang
mantel, at isahod sa bibig; liouag namang itungo, eun di
itaas ang iduc ha, buesang marahan ang bibig, at ilabas ang
dila, na lumampas baga nang munti sa labi, nang di mag
hirap ang nag susubong Pare, at nialayo nanian sa panga-
nib na ruahulog, 6 matapon ang mahal na hostia, at tangapin
nang boong galang ang eatao ang mahal nang ating Pa-
nginoong Jesueristo. Napaea lauig aeo nang pag sasalaysay
nang madlang bagay, na gagauin sa paquiquinabang; nguni
inaasahang eong ipatatauad ninyo,t, ang umaeay sa aquin,
ay ang nasang umaral sa isa, 6 dalauang di naeaaalam.
4. Aquing nasabi sa inyo, na di hamae ang aquiug toua
(107)
sa inyong pag babalie loob sa Dios at sa inyong pag g&yae
sa paquiquinabang; datapoua ^eayo eayang lahat ay mali-
linis, na di na uueoi na niauiea sa inyo yaong rnanga uiea
nang ating Panginoong sa manga Apostoles: Vos mundi estis,
srd non omnes (Joan. e. o\ 10). Hindi ang lahat nang duinu-
1

dulog sa mahal na dulang ay malihnis, di nararapat na


lahat dito sa mahal na tinapay, sa pagea,t, niay isang
hunghang na eaeain, isang lilong iinom sa caliz nang poot
nang Dios; datapoua,t, aaiihan siya nang demonio, mag
papatiuaeal at mapapaeasama: Post bueeellam introibit
in eum Satanas (Joan. e. 13. v, J7). Dito sa earamihang
W

maquiquinabang h.indi malayo na may mahinhin ang asal,


at may buhalhal; sa nag sisi pasoe taon taon sa santo ejer-
(icio,i, may nananatili sa eahanalan, at may nag babalie
sa oasalanan; may naquiquinabang buaii buan, 6 lingo lingo,
na marahil ay uala eamuuti mang pag ihig sa Dios; inay
nahihilig sa ealupaan; niay sa pag uupasala sa eapoua tauo,
sa oapanaghilian at iba,t, iba pang easalanan: eaya di mang-
yaring di ipaalaala sa inyo yaong manga uiea nang nag pi-
pighating Pangiuoon: Vos inundi estis, sed, non omnes: rnali-
linis eayo,i, hindi lahat.

Sa iyo, nagea eamaling ealoloua, ang nag pipighating puso


eo ay ihig eo dising mangusap sa puso mo, at aquing ui-
eain: ^<hyata,i,pangangahasan mo na. ang ealinis linisang
(Wdero nang Panginoong eamahal mahalan, na pina-
Dios,
ngangayupapaan nang mauga Prinoipes sa Langit; ang eatao-
ang Yirgen hinango sa dugo nang isang Virgen, ^diyata,i,
iialagay mo sa iyong dibdib, na umaalingasao nang baho
nang easalanan? ^Diyata,i, ang hiyas nang ealangitan ay pa-
ngangahasan mong isubo sa bibig nang hayop? Ang langit,
at ang iniierno, ang Dios, at ni Belial, ay hindi mang aring;

mag pisan sa isang ealoloua. Mataeot ea iniibig eong ma-


easalanan sa caquila quilabot na sumpa nang Dios, na ilalag
da sa iyong eapangahasan, pangilabutang ea naua,t, upan
ding maurong ang iyong paqiiiquinabang na masama. Casi-
han ea naua nang graeia nang Dios na maeapag sisi muna
s a easalanau, nang di easabay ang eataoan ni Jesucristong
eanin mo ang iyong ieapapaeasama. Mataeot ea,t, dinguin
ang nag babalang Apostol: Qui enim mandueat, et bibit in-
digne, dudieimn sibi inandueat etbibit (1. ad. Gorint. e 12.
29.). Ang naquiquinabang na nasa ealasanan, ay eumaeai,t,
umiinom naug eaniyang ieapapaeasama.
(1 08)
Ang malalamig namang loob, na di nag susumaquit sa
pag gaua nang eabanalan, pinararaan ang lingo; buan, 6
taon, ay hindi masabing nag niningas ang puso sa panininta
sa Dios; hindi nag tataglay nang malaquing taeot sa pag ga
iia nang mumunting easalanan, bindi tinatanong ang sariling
ealooban, eun ang manga nagaua sa naearang panahon ay
napag lalabanan na. ngayon: ang manga gangayong ealoloua
ay di man nagea easala nang daquila sa paqui(|uinabang na
ualang taglay na tapat na eagayaean, ay binabalaan nang Dios
Espiritu Santo na iuauaesi,t, babauian nang eaniyang graeia.

<jAuo eaya ang gagauin nang isang Oistianong maquiqui-


nabang, nang sumagana sa graeia nang eamahal mahalang
Saeramento? Maquinyig ea, eapatid oo eay Je.sueristo. Cun
ieao,i, naea pangumpisal na,t, gumagayae ea nang maquina-
hang, houag eang mag taglay nang ibang nasa, oundi ang
mag paea linis nang loob. Pasuquin ang easuloe suloean nang
puso, pag usisain sa iyong manga panimdiin, sa uiea, sa gaua
ang easalanang naeadurungis nang ealoloua, at ihinging ta
uad na muli,t, muli sa pinag easalanang Dios: ipanaianging
mataman na paea linisi,t, paea linisin ang ealolouang dada-
lauin niya,t, nang maguing dapat pamahayan nang di ma
tingeala niyang eamahalan. Parusahan tno naiuan ang iyong
eatao an nang pagaayuno, 6 iba eayang pag papasaquit; mag
limos sa due-ha eun may ieaeaya, 6 bumasa nang librong
nag tuturo nang pag gayae sa paquiquinabang. Sa panana-
langin sa gabi, houag lilimutin ang pag sisisi, at eun ma
tutnlog na,i, ilagay ang isip eay Jesueristong Pauginoon na
tin, at eunang uliran yaong maningas na ealolouang nangu-
sap: natutulog man aeo,i, nag papaea puyat sa Dios ang
aquing puso: E(jo dormio, vt ror mvmn vitjilat (Cant f> 2).
Cun maguising na sa quinabueasan, ay hauaean agad ang
magandang pag didili dili na qninasama sa pag tulog. Hago
maquinabang ay maquinyig nang isang misa, at gunam guoa-
min ang daquilang ealoob na tatangapin. Cun ang hostiang
mahal ay ilalapit na sa iyo nang Saeerdote, uieain nang ma-
laiim na pag papaeumbaba yaong manga pangungusap nang
Centurion: Panginoong eong Jesueristo, di aeo earapat dapat
na mag patuloy sa iyo: datapoua,^ sueat ang isang uiea mo,
na maea uala nang easalanan eo, at maea galmg sa ealoloua
eo. Pag nilav nilayin mo naman, na inaanyayahan ea ni Je-
sueristo at uiniuiea: Lapit, aquing iiirang, at mag lalagay
aeo sa dibdib rno nang tronong loeloeau eo, at aeong Dios
( 109 )

mo,t, Hari, ay inaanyayahan nang cariquitan mo: Veni eleeta


mea, et ponam, in te tronum meum quia eoneupirit Eex spe-
eiem tuam.
Guisingin nio naman ang loob mo sa panininta sa Dios,
at uieain: igauad mo Panginoong eo, iyang eaguilio gui-
lio na manga eamay 1110, at yaeapin ang ealoloua eo, nang
di maualay sa iyo magpa eailan man.
Anyayahan mo ang sang daigdigan; ang manga Angeles
sa Langit, ang manga 8antos nang Dios, ang manga ba~
nal sa lupa, ang manga 8aeerdotes, ang manga Ooni'esores
at manga Yirgenes, anyayahan mong purihin at pasalama-
tan ang mapag ealingang Dios, ang masintahing Mananaeop,
ang eatamis tamisang Jesus na dumalao sa iyo, sumasa dib-
dib mo at sa ealoloua.

I Ano eaya baga manga eapatid eo, ang igaganti natin sa


Panginoong Dios? Hindi pa sueat ang tayo,i, patauarin sa
atiug manga easalanan, at pag ealooban nang graeia, ta-
yo,i, liangoin sa pag alipin sa atin nang demonio, at ga-
uing eatoto; sa uala pang pagea siyahan ang eaniyang pag
ibig, a.y dinadalao tayo sa pa(|ui(]uinabang, at ipinageaealoob
ang eaniyang eatao a,t, dugo. Ang Panginoo,i, suma sa ali-
pin, ang Ilari suma sa eampon, ang may eapal ay suma sa
quinapal, ang eataas taasang Dios ay suma sa taoung ha-
mae, hamae na,i, maeasalanan pa jAy! ^At ano eaya baga
ang ating igaganti sa ganitong pag ibig? Ano ang igaganti,
eun di ang siya,i, ibiguin: ( )uid Dominm petit d te., nisi
{

nt dili<jas eum (\)vuL e. 10. v. 12.). Ano ang igaganti eun


di ang pag ibig na para nang eay 8an Pablo, na sinasabing
pag pisan pisanan man siya nang lahat na hirap, mag tu-
long tulong man ang langit at lupa, ay di niya ipapayag na
maagao sa eaniyang dibdih (Ad Rom e. HJ.
Datapoua,t, itong matibay na pag ibig, ay di mangyaya-
ring ingatan nang marupoe nating loob, eun di limitan na-
ting hingin sa ating masintahing Panginoon na paeatibayin,
at nang houag masira nang easalanan. Hinging ulit ulitin
sa Amang ualang hangan sa pangalan nang eaniyang mahal
na Anae, at ipag eaealoob (iayon ang eaniyang ipinangaeo:
Amen, amen dieo vobis: si qmd petieritis Patrem in nomine
meo, dabit robis (Joan. e. 16). ilingin na paeundangan sa
manga earapatan, sa dugo,t, (tamatayan nang eaniyang Anae
na ating Mananaeop, ating Pontitiee, ating taga pamag-itan,
sa eatao-a,t, dugong eamahal mahalan na tinatangap natin
(110)
sa paquiquinabang, na. ang ating pag ibig sa Dios ay alala-
yan hangan sa eahuli hulihang sandali nang ating buhay,
Itong matibay na pag ibig, ang graeiang bayani na ieapa-
nanatili sa eabanalan, at sampon nang ealoualhatian, ay hi-
nging mataman, at ipag eaealoob nang Dios: (Iratiam, et r/to-
riam dabit Dominm. At nang ealugdan niyang tangapin ang
ating manga panalangin, ay pintaeasinin natin si (Hiinoong
Santa Maria, sa pagea,t, siya ang tinatauag na Ina nang ma~
gandang sinta: Er/o Mater pnleharr/ d/leetionts (Eeeli. e 24. v.
24,), at siyang mag hahayin eaniyang mahal na Anae;
sa
at itong mutya niyang Anae ang mag hahayin sa Ama. ('aya
eabuhaya,t, eatamisan natin ang tauag eay Maria nang Santa
Iglesia, sa pagea,t, ang uiea ni San Ali'onso de Ligorio, ay
pinapag eaeamit tayo sa eaniyang mahal na Anae nang pa-
nanatili sa eabanalan, Alinsunod dito sa ating pananalig na ta-
yo,i, iniibig, minamahal, at .piinaealinga nitong maalindog
na Ina, at sa guitna nang di sueat malirip na toua na ea-
niyang <|uinaeamtan sa panonood sa eauili uiling mue ha
nang eaniyang Anae na sinta, ay di linilimot tayong manga
anae niya, ay ating hingin na alalayan nang eaniyang pama
mag itan itong sumusunod na panalangiu, na ating ipangu-
ngusap sa harapan nang eaniyang mahal na Auae.
Oatamis tamisang .lesus na Panginoong eo papaguin da-
patin mong sugatan nang sinta ang a(juing puso, nang ua-
lang ibang nasain eunui a.ng sumaiyo. Sa iyo, tinapay nang
manga Angeles, ligaya nang manga ealolouang banal, sa iyo,
batis nang eabuhayan, nang earnnungan, bueal nang
batis
ealiuanagan: sa iyo mag damdam nang eagutuman at eauha-
uan. leao ang eahiligan, ieao ang gunam gunamin, ieao ang
eapanayamin, ieao ang pag naisan, ieao ang hanapin, at eun
masundoan ea, ay bouag nang maualay sa iyo magpa eailan
man. Ieao ang sintahin eo, ieao ang panaligang eo: at ang
atpiing pananalig at boong pag ibig, ay ilagay eo sa iyo,
hangan sa aeo,i, papaguin daj.>atin mo, na mapaqui bilang
sa iyong manga hirang, na magpupuri sa iyo mag pasa-
ualang eatapusan. Amen.
)

( 111
SA PANANATILI SA GABANALAN.

Bonn-m <cYtamen nert.avi, eurmm


ronsummari, fidem nerrari. In re-
li(jun rrposita est mihi eorona justi
iiae. Kp 2. a<l Timothenm v. 7,

Gaano oayang pag pupuri at pag ang nao-


papasalaraat,
oeol nating ihandog sa Dios sa masabing aua,
di sueat
na ipinaga< aloob sa a.ling ualang
< lieat. Tayo ay hinango

m di ano uian, hindi minadapat na tayo,i, gauing hayop na


ualang bait, eahoy batong ualang earamdaman, eun di tauo,
<"

na binigyan nang isang ealoloua, na pinamutihan nang tat-


long poteneia, o eapangyarihan; hait, alaala,t, looh, na iqui
nadidilag, i<juinaniamahal, na naguiguing larauan uang San-
tishna Triuidad; at dito sa sangwu ristianohan, hirang niyaug
hayan tayo,i, quinaealinga, pinaeaeain, hinuhuhay, piuararam-
tan, at eahiman sa arao arao, oras oras, sa lugar na tayo,i,
mag lingeod sa caniya,i, hindi pag lilingeod, hiudi sinta aug
ating iguinaganti sa eaniyang pag ihig, eundi ualang patid
na easalanan, ay hindi rin ipinag caca.it ang eaniyang aua.
Ilindi tinatambingan ang maeasalanan nang ueol at tapat na
parusa, eimdi tinatauag din sa pag hahalie looh. Ouu min-
sa,i, pinababasa nang manga hanal na easulatan, eun min-
sa,i, piuapapasoe sa teraplo, pina paqui(]uinyig nang Santo
saeriiieio nang misa, o inaaeay eaya ang loob sa magagandang
gaua, nang may ieasansala nang dilang parusang ueol sa
eaniyang manga easalanan, at nang marapat pang pag ea-
looban siya nang manga saelolo, na ieahuhugot niya sa ma-
samang pagea huhay Gayon ang uiea ni Santo Tomas [ln
supplmwnt q. 14 art. 4 ). Oun miusa,i, pinapag gugunam gu-
nam sa magagandang halimbaua uaug uagsisi pag balie loob
sa Dios, upan ding mabagbag yaong matigas na dibdib na
binabaea nang eaniyang aua.
At dito sa aquiug pangaugaral sa inyo sa manga arao nang
(112)
Domingo na itinatadhana nang Santa Iglesia (Tri*
at fiesta,
dent Sew. 5. de Ile/or. c. 2.), sa aquing pag papaunaua nang
manga eatotoobanang natatatala sa Santo EvangeIio at pag
aeay sa inyo sa pagtupad nang manga utos nang Santa
Iglesia, na mag eompisal miminsan man taon taon sa Oua
resma, at mag eomulgar sa paseua nang pagea buhay na
mag oli nang ating Panginoong Jesueristo; baga man marami
ang hindi gumaganap sa utos na yaon, 6 naquiqita man nating
gumaganap, ay tiindi rin tapat ang pag ganap naug iha, sa
pagea,t, di nag tataglay nang manga ueol sa eagayaean, na
lalong naeapag bibigay dalaniliati sa loob nang may eatung-
eulang mag ealinga; datapoua,!, marami rin naman sa pi-
nag papagurang ealoloua ang inaasaban (*o, na (|uinasiban
nang graeia nang Dios, liuiuanagan nang Dios Kspiritu Santo,
ang napag didimlang isip, napag quilala ang eanieanilang
manga easalan^n, itinangis, inaluba sa harapan nang Dios
na pinag easalanan, natutong gumaua nang eabanalan, at
maninta sa Dios. Tingni eun dapat nating humpayan ang
pag pupuri,t, pag papasalamat sa Dios.
Sa iyo, (Vistia.no, ovejang naj>a tiualag nang minsan sa
baeuran nang magandang Pastor; sa iyo ealolonang pinalad
sa tanang maeasalanan na binirang nang maauaing Pangi
noou na binugot sa eamatayan, at ibinigay sa iyo ang bu-
hay nang graeia- sa iyo hinibinging tainga,i, iquiling, at ya
ring ipahahayag na nahihinguil sa pananatili sa eabanalan,
ay itanim sa dibdib

IISANli BA(JAY NA SASAYSAYIN.

Nang minsa,i, ang iyong bait, alaala,t, loob, ay iquinapit


mo sa eapalaloan, data.poua ngayo,i, sa tulong uang langit,
ay ipinangangayupapa mo, na pinag lilingeod sa eataas taa-
sang Pauginoon. Puso,t, ealoloua mo nang minsa,i, inagao
sa iyong Panginoon na may aring tunay, at pinag ealoob
sa eaniyang eaauay, na iyo ring eaauay, ang eamahalan mo
nang pagea anae nang Dios na magmamana nang ealoual-
hatian, ay hinamae mo, at napa alipin eang tiquis sa nia-
nga demonio; datapoua ngayo,i, ito ring masintahing Poon,
na tinaliedau mo,i, hindi rin nag tampo sa iyo; nag tutu-
manan ea, ay pinag hanap ea, at nang masundoang ea,i, qui-
nalag nang eagalang galang na manga daliri, ang tanieala nang
manga silo silong easalanan, naeagapos sa iyo, at inahalili^i,
(113)
taniealang guinto, tanieala nang pag ibig, na ipinageaea isa
nang inyoug ealoloua at puso nang Dios.
Nang eang eaauay, at sa iyong ulunan, ay ta-
minsa,i, isa
pat na tapat, nalalayo ang nag babagaug ospada nang
na <li

galit nang Dios; datapoua ngayon, ay isa eang anae ua pi-


nalalayao nang Dius Aina Nang minsa,i, isa eang alipin nang
boong inliorno; datapoua ngayon, ay isa eang osposang pi-
naeamamahal ni Jesueristo Nang minsan eauangis mo,i, yu-
ngib, na pinamumugaran nang mababangis na manga olo
pong; datapoua ngayon, ay isa eaugtemplo nang Dios Espiritu
8ant<>, na napapamutihan nang eaniyang manga biyaya,
na. parang bituing nagsisi [mg ningniug at i<|uinadidilag mo.
Nang mmsa,i, ang mong <juilos isa mong tingin na la-
isa
ban sa ealinisan, ang isa mong nasa, isa nioug uieang lihis
sa matouid, ay isa namang easalanan na itinititie nang de-
monio libro nang eamatayan, pinag titipon tipon at itina
sa
talaga, na pag dating nang arao nang pag susulit, ay ipag
sasala ysay sa harap nang mabagsie na hoiumi nang sangeatauo-
han, at hihmgmang parusaug dapat saeasam an at bilang nang
lyong manga easalanan; datapoua ngayo,i, ang manga ea-
salanan mong ito,i, napaui na,t, naparam nang iyoug pag
sisisi. Ngayo,i, ang pag ibig mo sa Dios, pananaHg pana-
naiUj>a.lataya, ang baua,t, isang [>atac nang luha na ibinubu-
hubo mo, ang baua.t, isa nang iyoug manga panalangin,
ang daing at buntong h'minga iih binibitiuan mo sa dibdib
iu Josus, ay isinusulat nang Angel sa libro nang eabuhayan.
Ang baua t, isa nang iyong magagandang gaua, ay parang bu-
laelae nang haiaman nangsintang ioaalagaan mo;rosas bulaelae
na sari sari, sari saring eulay, pinuputi uang iyong Angel,
pinag sasaht salit, pinag tutuhog tuhog, guinagauang eo-
rona, at ipuputong sa iyo, pag dating nang arao nang toua.
Matoua ea na, ealolouang Oristiano, at ang ealoualhatiang
nasadhan sa iyo, ngayo,i, nabuesan na pinanonood ea nang
sang langitaug Angeles, at ang pag babalie loob mo sa Pa-
nginoong Dios ay ipinag sasaya Napalayong lubha ang Pa-
nginoon mo,t, na poot sa iyo, datapoua ngayong pinag-
hanap mo nang luha nang iyong pag sisisi, ay nasundoan
mo na, na sa puso mo na, na sa ealoloua mo. na parang
isang trono na linoloeloean, parang isang langit na pinag-
haharian. jO ealolouang Oristiano, 6 virgeng anae sa Sion!
laqui nang palad mo,t, ang Panginoong Dios ay suma sa
iyo, la<jui nang palad mo, at si Jesueristo ang magandang
15
(114)
esposong sa libo libo,i, hinirang nang osposa santa, ay
suma sa iyo:Dilretm mfus\ eandidus et rutneundos eteetm o:
millibm (Oant. 5. 10.). Palad nang pag sisisi mo. palad nang
pag gugunam gunam ino, palad nang pag hingi mo nang
tauad sa Dios na pinag easalanan mo, palad naug luha na
inihanap mo sa Panginoon niong nauala sa iyo!
j()h eatito nang Dios na naquijuinyig sa a<juin: eiin gu-
nitaing eo na nasundoan mo na ang Panginoong Dios, ay
hindi mangyari na di aeo ma<juipagsaya sa iyo sa uabagong
palad na iyong quina.rnt.an Oun ang isang ealoloua, na pi
nag pupuyatan at pinageaen paguran nang Prodieadores, pi
nag hihirapan nang manga 'onlesores, <*un ang ealo]>uang
(

ito ay matutong mag balie !oob sa Dios; ang dinadaliia na


pagod at puyat; ang ibinububong pauis ay minamatamis.
tingni, Crit;tiano. eun dini sa pusn,i, sueat mageasiya. ang
quinaeamtan eong toua, ngayong paquinabangan mo na, ang
pagod, at pauis na a<juing guinugol sa iyo
Datapoua,t, hingi eo sa iyo ang pag papaeu mgal. Na
sa bayan ea pang puno nang pnnganib, at linalaehay mo pa
ang bayan nang eapayapaan, ieao ay tauong sa easalan,i,
guising at di isang Angel, na eatutubo,i, graeia; eatao an
mo,i, hilig sa lugod at layao, na vun di piliti,i, liindi inii
hieayat sa pag susumaquit sa uauang magaling, eaya ang
biliug co,i, mag papaea ingat. Di lihim sa iyn t, sa. aqui,i,
v

gayon din, ang uiea nang ating Panginoong .lesuerisio (1),


na marami ang tinatauag ay hihira ang hirang; sa maea
touid, ay marami ang tinatauag sa pananampalataya, nguni
bihira ang mapalad na nag eaeamit nang ealoualhatian, leao
ay pinag ealooban nang Dios nang buhay na pananampala
taya; at nang mahulog ea sa oasalanan, ay tinauag ea sa pag
babalie loob; sa tauag na ito ay umalinsunod ea; datapo-
ua,t, itong eatagang uiea na hihii*a ang hirang, ay paeali-
ningin, at ang cahuloga,i, iyong pag noynoyin Si Judas ay
tinauag nang Dios sa apostolado, o pag aapostol guinauang
oatoto, datapoua,t, nag easala sa pageaea gayo,i, hindi umasa
na siya,i, patatauarin nang eaniyang mahal na Maestro, di
uaeapag sisi, hindi pinatauad, ay di naman nag eamit nang
langit. Si Saul ay guising sa eabaitan, nag easalang minsan,
at inulit ulit, nag paea lugmoe sa easalanan, di naeapag sisi,

(1) Multi sunt Yoeati, ]>a iei vero eleetl


(11.5)
hindi naguing hirang. Ang eiudad nang Ninive, sa panganga-
ral nang Prol'eta Jonas, ang eanilang Hari, manga Prtneipes,
sainpon nang eaniyang manga eampon, nagsi pag ayunar,
nangag soot nang eilieio; sa ganitong pag sisisi ipatauad
nang Dios; datapoua,t, nagsi sambang uli sa raanga anito,
},ihira ang naea panatili sa pag samba sa totoong Dios, ay
|ahira namau ang naguing hirang nang Dios.
inaasahang eo, na sa pag hahalie looh
leao, Oristiano,i,
mo pag sisisi,t, pag tangis sa easalanan, ay
sa Dios, sa iyong
pinatauad ea namnn; nguni mag paea tihay ea nang looh,
at naeueubeoh ea pa nang manga eaauay mong matapang
pa sa iyo. leao.i, na sa mundn; ang magugulang mo, anae
eapatid, at tanang easambahay mo,i, nag ngangalang mundo,
mundong eaauay mo, eun niagea bihha, na sila,i, maea
pag higay sa iyo nang masamang hahmhaua Binata,t, ma
tanda, nangag papasunod sa eahalayan, sa eapalaloan, at iha,t,
iha pang easalanan ang itutueso sa iyo; eundi ea maingat
ay mahihieayat ea.
Ang demonio naman af pangalauang eaauay mo, ang
uiea ni San parang isang leon na humihingasing
Pedro,i,
at nag papaliguid liguid (l. Pet. r. 5. v. S ), at ang nh
natiasa,i, ealoloua mo,i, sil in, eaya eatatauag ea sa Dios
nang higyan eang laeas na ipaepiiepii pag tungali. Oun min-
sa,i, tumutulad sa ulupong, na marahang marahang naga-
pang sa lupa, at napa iilalim sa damohan, sa di rao talas-
tas ay mayayapaean nm, o sa eaniyang tabi maealalaead ca,i,
agad eang totoe in a.t eaeamandagang ea; eun mamalayan
mo,i, ang eaniyang eaniandag na. eamatayau mo, ay na sa
iyo na. Sa, maeatouid; sa pag tungo mo dito sa tomplo, sa
pananalangin ino, sa pag iilimos mo sa. mahirap, at sa ano
mang eahanalang gauin mo, palibhasa,i, magagandang gaua,
ay panatag ang loob mo; datapou,t, eapagea lingat mo,i,
iguiguiit sa iyo nang domouio ang pag paparangalan at pag
mamapuri. Oaya eatatauag ea eay Jesucristo, at hingin mo
sa eaniya, na sa eaniyang pusong nag paeababa,t, nag pa-
earue ha ay turuang ea namang mag paeababa nang loob:
Diseite d me, quia rnitis mm, et humilis eorde.

Ang sarili mong nang ma


eatao an ay pangatlo sa bilang
nga eaauay na eaeabaeahin mo; nguni sa bangis at lupit ay
daig na daig ang dalauang unang sinaysay sa iyo Mun-
do,i, eua ibig mo,i, matataliedau mo: ang demonio nama,i,
mapa lalayo mo sa tanda nang Santa Oruz at manga pana-
(110)
langin, nguni,t, ang eatao an mong sarili di rao maiuauaesi,
di maitatapon cahi,t, ano raang gauin mo,i, eaeasamahin
mo hangan sa oamatayan. Sa arao at gahi, sa oras oras,
ay tutueso sa iyo, mahirap na luhhang pag tagumpayan mo.
Cun tinatauag ea nang Dios sa pananalangin, ay diyan
ea maeararamdam nang eatamaram na bahag ya mo na ma
pag lalahanan At eun haga saeali,t, mapag lahanan mo na,
sa pananalangin mo i, ang malupit na eatao an, ay agad na
iinip; minatnasarap pa, ang tatlo, 6 apat na oras na salh
taan na di sueat paquinabangan nang ealoloua sa sandaling
oras na paquiqui pag panayam sa Dios ( un tinutugtog ang
1

loob mo sa pag aayunar, sa pag hahampas 6 iba rayang


pag papasaquit, ang tumatanguing eatao an ay agag mangu-
ngusap: mamaya na, saea na, sa ihang arao na magagaua
iyan. Cun minsa,i, ang tueso sa ealupaan ang iguiniguiit
na palagui, sa umaga, sa hapo,t, sa gahi, sa ano mang
oras, saan ea man patungo, ay siyang mnaali, ininauaesi
mo na, ay siya ring ipmipilit na tangapin nang looh. jAy!
at sueat eang maearaing na para ni San Pablo, na nag uiea:
naeaearamdam aeo sa hoong eatao ang eo nang isang ea-
hinguilan sa masania, ua lumalahan sa utos nang Dios, na
ihig yaeapin nang ealoloua eo. jAy! ^at sino eaya haga ang
mag liligtas sa aquin dito eatao an eong hinguil sa ealupaan,
at may eamatayan? Yidoo autom aliam Itynn irt mrmhrts
meis sepHynantem leiji mentis wwe.... ;Quts mr Ithrralnt dr
rorpore rnortis hujus? (7. ad Roin. 23. et 24 )
Sa ganitong eaulit na pag hahaea, na eun ang pnng ha-
hauaean mo lamang ay ang sarih mong laeas, ay rapiiitang
magagahis ea: ang hatol eo sa iyo,i, ang iyong tulara i, ya
ong nag dadalitang ealo'ouang nag saedal sa Dios, at na
ngusap: ipag tangeaeal mo aeo, Dios na Panginoong oo,
sa pagca,t, binabagabag ang ealoloua eo nang matataas na
daluyong nang sari saring tueso: Salrum me fae: Deus: quo-
niam intrarerunt agtue usque ad animarn meam (Psalm. 68.
V. 10.)
Sa toui toui nang darating sa iyo ang tueso, ang sauda-
tahin mo,i, ang panalangin, at siya mong ipag tatagumpay.
Panalangin ang mag tuturo sa iyo nang pag talieod sa mundo,
at pag ilag sa dilang panganib. Panalangin ang raag hibigay
liuanag sa iyong bait, nang maquilala mo ang mauga pa-
raya nang demonio. Panalangin ang mag papatapang nang
loob mo sa pag papasaquit m
eatao an, at nang maeauata
( 117 )

ino ang masasam&ng ola. Sa eatagang uiea, ay panaladgin


ing ipag tatagumpay mo sa mundo, sa demonio, at sa sa-
riling oatao an. Gaya siya mong gagamitin sa toui toui na:
Oportet semper orare, et tton de/ieere (Lue. e. 18. v. 1.)

Ang pag gugunam gunam naman, ay liouag mong lilirau-


tin, sa pagca,t, gunam gunam ang mag tatahimie at mag lilig-
pit nang loob, na nag papalibot libot sa dilang bagay na na-
quiquita nang tnata. Gunain gunam ang magpapa quilala sa
iyo nang tuesong pinag bibirapan mong pag labanan, nang
easalanang, (|uina bibiligan, at siya rin namang mag tuturo
a iyo nang paquiquipag laban, nang pag pipilit matutong gu-
maua nang eabanalan sa arao arao, at nang marapat ealug-
dan nang mata nang Dios. Caya ang uiea nang Prot'eta,i, ang
'

tauong nag gugimam gunatn ay maipag hahalimbaua sa


isang eaboy, na natatamm sa tabi nang batis, bindi nalanta
^a init nang arao, malago,t, sagana sa pag darabon, namu
mulaelae at namumunga pag dating nang eapanabonan [Pmlm.
1. vr. 1. :* 4)
Mag lagay uaman nang
isang rogla, na aalinsunorin sa arao
arao sa pag gaua nang eabanalan. Oapagea guising sa uma-
gaj, mag puri,t, mag pasalamat sa Dios, at tayo,i, iniinga-
tan bangan sa oras na yaon, at ang magagandang tiea, at
dilang eabanalan gagauin sa arao na yaon, ay iueol sa pag
lilingeod at pag loloualbati sa eaniya. Mag tieang umayon sa
ealooban nang Dios sa boong arao na yaon, tumupad nang
eanieaniyang eatungeulan at umilag sa easalanan Maquinyig
nang Santo Saeritieio nang Misa, ma(juilangcap sa Saeerdote,
na ibandog sa Dios Ama ang eaniyang easanto santosang
Anae; at mig eaniyang dugo,t, eamatayan, ay ibayi,t, ibayad
sa easalanang sarili, at nang sangeatauoban Hinging ipag
amo atno na paeundangan sa eaniyang earapatang ualang
bangan, ay turoan eayong tumupad nang eaniyang manga utos.
Capagea tapos, ay mag sieap namang gumaua nang eaniea-
niyang gagauin, at sundin ang uiea nang Apostol: Labora
sieut milis ehristi (11. ad Timotb. v. 3). At un sa inyong
pag gaua,i, ang inyong puso,i, sasambilatin nang manga
quinapal, caracaraea,i, ilagay sa eamay nang Dios na may
aring tunay, at hinging ingatang parang balintatao nang
eaniyang manga mata. Sa hapon, eun maeaeayanan, ay du-
malao sa Santisimo Saeramento sa Altar; at sa halimbaua,i,
aglahiin man eayo nang masamang dila, ay inyong tangapin
at ariing matamis. Si Santa Maria Magdalena ang tularan,
(118)
na sa maningas na sinta sa eay Jesueristo,i, ang eaniyang
mahal na bangeay, ay dinalao sa libingan di nag dalang ta-
eot, sa manga soldadong doo,i, nag babantay; di iquina
biya sa manga Fariseos ang pag sampalataya at pag ibig sa
eaniyang Jesus, na namatay sa Cruz [Lne 24 ) Sa gabi
bago matulog, ay lumigpit muna sa isang suloe, at alalaha-
nin ang sa dilang panimdira, sa nira at sa gaua, ay ipinag
easala, ihinging tauad sa Dios, at pag tieahan na sa su-
sunod na arao, ay paeaiilagan ang manga easalanang yaon.
Mamintaeasi naman tayo eay Guinoong Santa Maria, at
bingin nating malimit sa eaniya, na tayo,i, ariin niyang Anae,
(gayon ang batol ni S. Ali'onso de Ligorio) paeundangan sa
tayo,i, ipinag bilin sa (>alvario nang eaniyang nag hibinga-
long Jesus, tayo ang mabaliling anae Anae na eaniyang
tuturoang gumaua nang eabanalan, mag lingeod sa Dios, tu
mulad sa eay Jesueristo, sa pag papasan nang (Vuz, duma
may sa birap at sa<|uit nilang mag Ina. Anae na maniniin
bulang palagui sa pag aampon nang Ina, at mananalig na
tayo,i, papag eaeamtin sa eaniyang Anae nang graeiang lea-
pananatili sa eabanalan, liangan sa ipapiita sa atin doon sa
langit ang eaniyang anae na si Jesus. Gaya ating uieain:
Aquing ipinag tatagubilin sa iyo, Iveina,t, Panginoong eo,
ang aquing ealoloua,t, eatao an, bait, alaala, loob, at sam-
pon nang dilang pita, nang sa iyong pamamagitan ay ma-
rapat aeong ealugdang pag ealooban nang Anae mo,t Pa~
nginoon eo nang bubay na pananampalataya, uiatibay na
pananalig, maningas na pag ibig sa Dios at sa eapoua tauo,
masaganang ealiuanagan, mapag paeumbaba,t, masunuring
loob, pusong mapag tiis, dalisay na ealinisan, malaquing ea-
tapangan sa pag lalaban sa tueso at labat nang babanalan,
na ipag titibay nang aquing loob, at ieapananatili sa pag ibig
at pag lilingeod sa mabal mong Anae, hangan sa siya at
icao,i, aquing mapanood sa ealoualbatian nang langit. Hiya
naua.

n
(119)
ARAL SA MAGUGULANG

FJ ron, Patres, nolite ad iraeun-


d.iam proroeare filios nestros, ned,
rdueatr illos in dmiplina et eorree-
tione Ihymini. Kp. ad ef<s. e, 6. v. 4,

D ito sa. atmg panahon, na ang bandila nang easalanan na


nauauagayuay, ay ualang nadiringig tayong madalas idaing
at ipag himut-'K' nang tao, oundi ang easiraan nang ating
manga easalanan May nag uiuieang sa panahong ito,i, ua-
lang naquiquita, eundi ang pag lililo nang asaua saasaua, nang
eaibigau sa eaibigan, ang iieong pag hatol nang manga pu
no sa bayan, ang pag eabig sa mayamau, at ang pag iring
sa mahirap, aug pag daraya sa pangangalaeal, ang lihis na
matouid na pag tataoalan, ang pag api nang mayanan sa
mahirap, ang pananagbili nang mahirap sa mayaman: atio pa
nga,t, sa panahong ito,i, ang eapalaloan, ang casaquimati sa
salapi, ang eapanaghilian, ang ealupaan, at )ba,t, iba pang
easalanan ay siyang nag hahari sa mundo. May nag uiuiea
naman tia sa panahong ito,i, bihira na ang tauong banal na
maeapag 'bigay sa atin nang magandang halirnbaua, mag
aeay sa atin sa gauang magaling, at mag hain sa Dios nang
eanilang luha, at luha nang manga maeasalanan, at nang
mapayapa ang tapat na poot nang pinag easalanang Pangi-
noon. Sa panahong ito, ang uiea nang iba,i sa matanda,t,
bata, sa may asaua,t, ea bauo, ay di ang taeot sa Dios ang
naquiquitang pinag sasaquitan, eundi ang pag papaguinhaua
sa eatao an, ang pag mamariuuit sa pananamit, ang palalo,t,
malabis na pag papamuti sa eanieanilang pamamahay, ano
pa nga,t, sa boong mundo,i, nananambulat ang easalanan,
at bihirang maquita ang eabanalan: Repleta est terra iniqui-
tate (Gen. e. b*. v. 11.)
Datapoua,t, ^sino eaya baga ang sueat masisi sa ganitong
easiraan nang mundo? ^Sino? jcundi ang magugulang! Ang
(120)
magugulang, ang uiea ni San Ambrosio, ang may easalanan
nang pag samk nang eanilang manga anae. A..d nrgUgentiam
Patris re/ertur disohdio Jiliorum. At sila rin naman ang may
easalanan nang pagea sira nang lahat nang hayan, eahariai,
manga imperio. Sila, ang uiea ni Ongenes, ang sisisihin
nang Dios, at sueat namang masisi nang tauo, sa nagagauang
easalanan nang eanilang manga anae, dahil sa, eaeulangan
nang pag aral at pag paparusa. nang tapat: Omnia qua dr-
linqurrint Jilii, dr parintibus rr^uirrntur, qut non rrudtrrini,
nrqnr rorripurrint (( )rig. lih. 2. in .loh )

Tlooag ninyong pag tae han, manga ama,t, ina, eun ang
sinisisi,i, eayo nang pag sama nang tjiuo. Inyong talaslas
na natatala sa Santong Sulai ang nangyari eay ('ain, nasa
eapa,naghiha,i, pinatay si Abel {Urn r 4 8 sa gaht /-.
):

nang Dios tinampohao siya, binayaang mapaeasama, at si


numpa sa halat nang lupa Malrdirius mi ^uprr i.rrram
((7(in. e. 4. v. 11.) Ang pag samang ito ni Oain ay minana
nang eaniyang manga aoae, at nagea salin salin hangan Ba
eaapoapohan. Ang manga habayeng anae at apo ni
1

ain, (

eahit masasama,i, sa eagandaha,i, quinalugdan nang manga


anae at apo ni Seth, na sa oabanalan ay narapat tauaguing
anae nang Dios, sila aug hinirang pina easalan ((leu. r h*.
vv. 1. et 2) Sa manga pag aasauang ito, ang manga anae .

at apo ni Seth, ay nangagsi sama na'para nang manga anae


iii Oain: ano pa ngat ang hoong inundo ay sumama na para
ni Cain; ang lahat nang tauo ay nag paeasama sama, at <h
nag patanian hangan di napueao ang galit nang Dios, ang
mundo,i, guinunao. ^Ngayo.i, sino eaya ang may easalanan
nang pagsama nang tauo, nang unang panahon? ^Sino,
eun di si Oain? ^Sino ang mav easalanan nang pagea gunao
nang mundo? Sino eundi si Oain na masamang magulang.
Ngayo,i, itong masamang haliinhaua nang isang magulang,
na pinag mulan nang dilang easam an na napa sambulat
sa sangeatauohan, ating siyasatin eun dito,i, may naeaea-
tulad. Dito,t, saan mang bayan, ay may manga liping pinag
pupulaanan, at eun magea bihira,i, isa pang naeapag bibigay
easalanan sa sambayanang tauo Cun minsa,i, pag sabiha
nan, na ang manga tauong ito ay ealupit lupit ang asal;
ang malabis ua pag inom nang alae, ang paquiquipag agulo
nang may manga asaud, ang pagea pahamae nang puri nang
manga babaye sa eanilang angean, ay di na iquinahihiya.
Ngayo,i, ^sino eaya ang may easalanau nang pag sama nang
(121)
raanga liping Hindi malayo na di ang isang magulang,
ito?
na nag paquita nang masamang halimbaua nang eabalayan
at malabis na pag inom nang alae, minana nang anae, mi-
nana nang apo, at mamanahin pa nang eaapo apohan, Caya
itong manga taong ito,i, masamang lipi eun inyong taua-
guin. j(>ama at inang naquiquinyig sa aquin! eun sama-
samaug haliml>auang maquita sa inyo nang inyoug raanga
anae, sila ay sutnama at mag earoon nang isang maparusa-
han nang Justieia, mabilango.t, humila nang tanieala sa ma-
nga lansangan; eun sa. inyong anae na babaye, may maquita
eayong isang masiraa,t, malugso ang puri, at magea salin
salin sa iba,t, ibang eamay, ito ring mauga anae ninyong
?to,i, maguiguing bisool na sa inyong puso,i, mag bibigay
saquii, saquit na inyong tataglayin hangan sa libingan: sa
inyoj, sisisi, at pahbhasa,i, eayo ang may easalauan.
< im sa halimbauai, hindi ninyo easalanan, <li eayo sueat ma-
sisi nang eanilang pag sama, at paiibhasa,i, hindi ninyo utos,
at di naman eayo naquiquitaaunila nang masamang halim-
baua, eundi bueal ang gayong easam an: uiea eo
sa eanila
sa inyo,i, sila,i, sauatain, hampasi,t, parusahan nang ueol
at tapat Ang uiea nang Dios Espiritu Santo,i, ang di nag-
paparusaug magulang ay ualang pag ibig sa anae; ang ma-
gulang na marunong umibig sa anae, ay ang nag paparusa,t,
nangangaral sa toui toui na ( Pror e. 13 i\ 24-): Ang ea-
baliua,t, eahangalan ay nag titipon sa puso nang hata, da-
tapoua,t, ang naeasasauata,i, ang haras nang pag paparusa
(Pror, e 22 r, \h ,), Ang pag hampas at pag sauay sa bata
ang nag tuturo nang eabaita,t, earunugan; datapoua,t, ang
hatang pinalalayao, at sinusunod ang eagustohan, ay nagui-
guing dalamhat; nang ina (Prov 29 v, 15 ). Ito ang manga
r..

hatol nang Dios Espiritu Santo, na natititie sa Sautong Sulat


Datapoua, ang iniuutos na pag paparusa ay ang nalalagay
sa eatamtaman. Dinguin ninyo, manga ama,t, ina, ang uiea
ni Sau Pablo (Kp. ad rolo.s. e. 3. 21 J: Houag eayong
/.;.

manampalasan sa inyong mauga anae, uang di nila ipag


dalang poot at ipag ngalit ang malabis na pag paparusa, na
sa lugar na maea galing, aug eadalasa,i, lalong isinasama
naug bata. Nag dadalaog galit, at lalong lumululong sa ma-
sama. Datapoua,t, ang tapat na pag paparusa ang isang ma-
gulang, lalo,t, eun linalangeapan nang banayad na aral, ay
minamatapat nang anae. Napag quiquilala ang easalanan, tina-
at tinataimtim sa loob ang magandang
tangap ang parusa, aral.
16
)

( 122
Cun may isang anae eayo, na maeagaua nang easalanan,
at cayo,i, rnag dalang galit na bigla, eatampatan, ang uiea
ni San Kelipe Neri, ang tumahiraie muna,t, nang di mapa-
lulong sa pangungusap nang masama, Ilouag mag parusa,t,
nang di maeapanampalasan. Cayo,i, mag palipas nang galit,
isipin eun alin ang maboting oras na mamatapatin nang in-
yong anae ang inyong parusa,t, aral, saea eun dumating ang
oras na ito,i, tauagui,t pangaralan nang lihim, at parusahnn
3

eun na uueol, Cun na uneol, anaquin, sa pagea.t, ang alin


mang anae, eahi.t, sadyang bait, ay mag eaeaniah rin, eaya
dapat paraanin ang munting eamalian. Datap<>ua,t, eun pag
eaeasala nang inyong anae, eayo,i, magagaht na higla,t, di
na mag pipiguil, tatadyaeau ninyo t, sisieanm, papalom nang
t

lahis, na parang na paio sa hayop, hindi maragagaling, eun


di bageus maeasasama ang inyong pag pahY At ang magui-
guing bunga,i, ang eatampalasanang naquiquita nila, ang
sumpa at tungayao na nariringig sa inyo,i, ranilang tu
tularan, mamanahi,t, ipamamana pa sa maguiguing anae.
Datapoua,t, eun masama ang malabis na pag papanisa, ay
masama rin naman ang di mag parusa eun rapanahunan.
Cayo,y manghinuha sa nangyari sa Suirio Sarerdotr Kli.

HALIMBAUA.
Itong si na Sumo Saeerdote sa lumang testamrnto,
Eti,
ay may dalauang anae na eapoua Saeerdote, Ophni at Kineos
ang pangalan (1). Itong dalauang anae na ito.i, nag paea-
sarna sama nang eaasalan, na naguing eseandalo nang ba-
yan. Ang manga tauong nag sisi pag haiu sa Dios, ay ipinag
uutos sa alila na agauan at eameaman (1. Reg r 2. 13J,
ito ang dahila,t, naurong ang tauo sa manga pag hahain.
Natanto nang ama ang easaquiman nang dalauang anae, datapo
ua,t, sa lugar na big yan nang eatampatang parusa, bauian nang
eatungeulan, anaquin baga,i, tangaaug houag maqui iral sa
ibang manga Saeerdotes nang pag hahain sa tabernaeulo
nang Dios, yayamang siyang pinag eaearaaoau nang eanilang
pag sama, at ipinag bibigay easalanan sa bayan, ay inina-
tapat lamang na pangaralan, at di pinarusahan. Sa di pag pa-

(1) Sa una,i, ipinahihintulot nang ley ni Moyses na ang maaga Saeer-


<<lote,i, maeapag asaua.
(123)
parusa nang ama sa masasamang anae, ay nag dalang poot
ang Panginoong Dios, pinarusahan ang nag easala na dala-
uang anae, at sampon nang ama na di nag parusa,i, ipina-
piiramay, Ang bayang hehreo,i, binaca,t, tinalo nang nia-
nga tilisteos, libo libong israelitas ang pinag papatay nang
nag tagumpay na eaauay, naramay namatay ang dalauang
anae at sampon nang area nang testamento, ay sinamsaiu at
inagao. Nang mabalitaan ni Eli ang napag sapit uang eani-
lang ejereito, ang pag eamatay nang eaniyang dalauang anae,
at ang pagea agao nang area nang testamento, caraearaea,i,
nabulid sa pagea upo sa eaniyang mabal ua loeloean, at na-
ma.tay na bigla (l) Parusang eataeot taeot nang -lustieia nang
Dios na nag tuturo sa atm, na ang masasamang anae at
sampon nang pabayang magulang, ay papag daramaying pa-
rusaban. Mang hinuha, manga ama,t, ina, sa parusang ibi-
nigay nang Dios sa nag pabayang uiagulang: mang hinuha,t,
liagan ang eapabayaan
Bueod sa eatungeulan nang magulang na mangaral sa anae,
at mag parusa sa eapanahunan, ay ang lalong mabigat na ea-
tungeulan ay ang pag bibigay ng magandang halimbaua. Totoo
na ngani,t, ang pangangara! ay naeapagtuturo nang magaling,
at ang pag paparusa,i, uaeapag bibigay toeot, at naoasasauata
sa gauang masama; datapoua,t, ang magandang halimbauang
naquiquita sa inagulang, ang naeaaaeay sa gauang magaling.
Ang niagandang gaua,i, malaeas pang umaral sa panganga
ral, na di hnalangeapan nang magandang gaua: Efieacius e*t
testimonimn- vit.tr guam Umjiue (Santus ILyeronimus ad Letam).
Caya paeatatandaan ninyo, manga magugulang, ang aral ni
8aii <Ieromaio sa isang babayeng mahal na taga Romang pa-
ngalan ay I^eta, na may anae na isa. Ieao, anitong Santo Doetor,
at ang iyong esposo, eaiingat na maquitaan eayo nang ipag
eaeasala sa Dios nang inyong anae: Nihil in te, et patre suo
oideat, quod si Jeeerit peeeet (Ep. ad ipsam Letam) Ang magan-
dang gaua, at di ang pangangaral lamang ang iaaral ninyo sa
myong anae. Ang mabutiug hatol na ito,i, ibig eo dising pahala
gahan nioyo t, itanim sa dibdib. Maniuala eayo,t, eahinaliinayang
auginyongmagagaudangaral, eun ang naquiquita sainyo nang
inyong manga anae ay masamang gaua. ^Papaano eaya baga
ang pagea sauata nang isaug ama sa anae sa linibot libot

(1) 1 Reg. <.\ 4 v. 18.


(124)
sa manga lansangan, at magpa gayon gayon, manhie ma-
naog sa bahay nang dalaga; mag saluesoe nang sundang,
na tila uala nang matapang sa mundo eundi siya lamang,
ualang bueang bibig eundi ang manlapad at pumatay nang
tauo, ^papaano, anaquing pag sauay nang ama, eun alin man
dito sa masasamang gauang ito.i, naquiquita rin naman nang
anae sa eaniya? Cun ang isang anae ay palasumpain ai palatu-
ngayao, sa arao at gabi ay naea sugalan, eun ang manga vi-
eiong ito ay gaua rin naman nang ama, 6 ina, / paquiquingan
(

eaya eun siya,i, sauain nangmasamang magnlang? Pangaralan


man nang pangaralan, ay di rin paquiquingan di rin paquiqui-
t

nabangan, sa pagea,t, ang magandang aral ay sinira nang


masamang gauang naqui(|uita nang anae sa magulang. Bago
ninyo pangaralan ang inyong manga anae, ay ipaquita muna
ninyo na eayo,i, nag papaunang nag bibigay haiimba.ua, t,
sumusunod sa aral na inyong ipinahahayag.
Ang inyong tularan ay ang magugulang ni Susana, na si-
nasahi sa Santong Sulat, na sa pagea sila.i, hnnal, ay tinu-
roan ang eanilang anae nang ley Santa, 6 Santong eauto-
san nang Dios: Parentes enim iilius, enm esstnt jn<(i, rrn-
dierunt fdiam suam seeundum legem Moysi (I)anirl. e 13.
v. 3.). Hindi lamang sinasabi na itinuro eay Susana ang ma-
nga utos nang Diajs, eundi ang sila,i, banal; sa maeatouid,
ay pinangungunahkn ang eanilang anae sa pag sunod sa utos
nang Dios, saea tinuturoan. ( layon din ang sinasabi sa Santo
Tobias, na nangaral sa eaniyang anae nang gayoir alalaha-
nin mong palagui ang Panginoong Dios, at eaiingat.au mo,
na maea pahinuhod ang loob mo sa easalanan; (hnnibns au-
tem diebus rita tua, in mente habite Denm, et eare ne ah
guando peeeato eonsentieis (Tob e. 1. v. b\) Nguni hindi
sa lumang testamento lamang nababasa ang manga magugu
lang na marunong umaral sa anae, eun di dito pa man sa
manga huling panahon. Si Doila Blaneang ina ni San Luis, llari
sa Francia, malimit mag uiea sa eaniyang auae, eun ina-
aralan: minamahal eata bunso, datapoua,t, ibig eo pang ma-
quita eatang patay sa aquing eandungan, houag aug buhay
ea,i, na sa easalanan. Gayon din ang pangangaral ni Doiia
Berenguela eay San Eernandong Hari sa Espafia na eaniyang
anae. Ang marilag na buhay ni San Kulgeneio, San Leaudro,
San Isidoro, at Santa Plorentina na magea eapatid, ay gayon
din nagpapa totoo nang magandang aral at mabuting halim
baua, na eanilang tinangap sa eanilang magugulaug na si Si-
(125)
Yoriano, at ni Turtnra. Itong manga uliran nang magugu-
lang, na nabahasa sa manga easulatan, ay eun inyong tutula-
ran sa pag aral sa anae, ay tularan inuna niuyo sa pagpapa
sunod sa mngaling. Cunanginyong manga anae ay tinuturoan
ninyong mataeot sa Dios, ay ibig eo dising raaquita nila sa
inyo, na ang inyong taeot sa, p *g eaeasala, ay para nang in-
yong taeot sa eamatayan, ang inyong pag ilag ay para naug
inyong pag ilag sa. tuea nang ajas,
Sa ano mang eabanalang ipagagaua ninyo sa inyong manga
anae, ay pangunahan at samahan, Cun pag uutosang mag sim-
ba, n mag dasal nang Santo Rosario, ay bouag uieaing
oayo, '".iDiii ang tayo ay mag simba 6 mag dasal nang santo
Rosano. ('mi inyong uutosan na mag eompisal at maquina-
hang, ay houag iasa sa eanilang sariling bait ang pag gayae
sa pag tangap nitong dalauang Saeramento; eundi ipaaninao
ang manga paraang gagauin sa pag aalaala nang easalanan.
Ituro ang pag hahango sa wampuong utos nang Dios, limang
utos nang santa Iglesia. at pitong punong easalanan, at eaeu-
langan sa. pag ganap nang sari sariling eatungeulan. Pangu-
nahan sa pag tauag sa Dios at eay (linoong Santa Maria, at
nang mangyaring tulungan siya na maalaala ang ealahat laha
tan niyang easalanan. Cun matuto nang magalaala, ay ipaanb
nao ang maaga hagay na iquinabi" igat nang easalanan; ang
earue haa.t, eaabaan nang tauong nag eaeasala, ang eii ma-
tingealang eamahalan nangDios na pinag eaeasalanan, ang di
masahing auana tinatangapdito samasintahing Ama,atangma-
samang pag ganti sa eaniyang aua, at nangmaguising ang looh
sa eaniyang pagsisisi, ateun nagagayae na, ay samahan sa pag
eoeompisal at gayon elin naman sa paquiquinabang. Nang rli
inmauig na luhha yaring pangangaral, ay ililiban eo sa ibang
arao ang pag papabayag sa inyo nang pag papaquilala sa anae
nang Religion Santa.
Itong magandang aral na aquing naeayanang ipangaral sa
inyo, inyong alinsunurin, at inyong maquiquita na paquiqui-
nabangan nang inyong manga anae, natututong mataeot sa
Dios;maguiguing eapuriba,t, earangalan ninyo; Filim m-
pirns (Hona Patris, at sa inyong eapagala,t, pag sisieap
est
gumanap nang inyong eatungeulan, gagantihin eayo nang
Dios dito,t, doon sa isang buhay. Amen,
(126)

SA MAGANDANG ARAL
NA ITUTURO HAHG MAGULANG SA ANAC.

Ki ros, pnt.res. '. ednrote /itios res


tros i/i disaplnia rt eorrepttoro ] )o

nnni. S. I'a'U. in Kpist a*l Kpln-n.


e 6. v. 6

jJLlac|ui ayang palad tiinyo, tnanga magulang. fi.ni eay<>,i,


mag earoon nang mababait na ana<\ niasun<>rin sa tnyo,
tuay taeot sa Panginoong Dios, at isinasaulo ang manga Mistr-
rios nang Religion Santa, sa maeatouid, ay maruimng nang
dasalan, na eun niay mag tanong na eun sino ang nag tuv<>
sa eanila, ay maeatulad sa manga anae nang manga Santns
Patriareas na tumutugon; Dens aunbus nustris amltrunus pa-
y

tres nostri nuntiaierunt nobts (PsaL 43 v. 2); ang luanga


magulang namin ang nagturo sa amin! Laqui ayang palad
ninyo, eun eayo,i, inag sieap tumulad dito sa manga Santos
Patriareas sa una, na sa pag nanasang maeaquilala sa Dios
ang eanilang manga anae, ay nag sisi loeloe sa pintoan nang
eanilang bahay, at diyan itinuturo namay isang Diosna pinag
'murnulan at eaoouian nang lahat nang bagay; maauam at ma-
pag pala sa manga banal na masusunorin sa eaniyang manga
utos, at mapag parusa sa manga souail na maeasalanan, eaya
eun may tumanong sa eanilang rnanga anae, ay ang isinasa-
got:DeuSy aiirihus nostris audieirnus: patres nostri nuntiare-
runt nobis:Oami tinuroan nang manga magulang namin Itong
manga magulang na ito na marunong uniaral sa anae, ang
aqumg ipinamamauhie sa inyo, manga ama,t, inaug naqui-
quinyig sa aquin, na inyong pag sieapang tularan.
Sa isa rito sa rnanga naearaang arao nang Domingo, ay
aquing ipinahayag sa inyo ang masamang napag sapit sa
una nang sang eatauohan, na guinunao nang Dios, dahil sa
127 ( )

pagea gumon sa ealupaan, na ang pinag mula,i, si Gain na


masamang magulang, ang na pag sapit ni Eli at nang da-
lauang aoae na Saeerdote na eapoua masama, na ang mag
mamagulang ay pinapag damay na pinarusahan nang Justi-
eia nang Dios, ang dalauang anae ay sa pag papaeasamang
sarili at ang ama naimi,i, sa pag papahaya, ang eatungeu-
lau nang magulang na mag parusa sa anae, eun may easa-
lanan, at mag higay nang magandang halimbaua,t, nang
may pag eunang uliran. Dito sa arao na ito, ay na uueol
na ipaaninao sa myo ang magandang aral na ituturo sa
anae.

ISANG BAGAY NA SASAYSAYIN.

Ang lalong daquilang eatimgeulan nang magulang ay ang


pag tuturo sa anae nang Religiou Santa, na eanilang ti-
nangap sa eanila namang magulang Itong Religion Santa, 6
pag <|uilala,t, pag samha sa totoong Dios, ay malialaga pa
.sa nang eayamanan sa mundo, mahalagang manang
lahat
sueat ipamana nang magulang sa anae. Itong Santa Keli-
gion, ang eauna uuahang dapat ituro sa anae, at pag pili-
tang malimhag sa eanilang pueo. Sa edad ua eahataan, na
ang anomang ituro sa hata ay madaling tandaan, ay da-
pat pag sieapan naug magulang na matutuhan nang eani-
lang anae ang dasalan Isusunod dito,i, ang pag papa ani-
nao nang eahulogan nang dasalang isinaulo, Dapat ipaepii-
lala sa eanila na may isang Dios na pinag mulan nang la-
hat nan^ hagay, na na<|ui(piita,t, di naquiquita. Ito ring
Dios na ito ang nag papaiusa nang dusaug ualang hangan
sa maeasalanan, at nagpapa loualhati sa manga hanal, ang
misterio nang pagea eatao an tauo; sa maeatouid, ay sa
mula niula pang mag easala ang eauna unahan nating ma-
gulang na si Adan at ni Eva, Dios ay na poot, pinapanao
sila sa paraiso, at sampon nang eanilang eaapo apohan ay
hinatulan nang halahalaquing parusa at eamatayan na paua
nating minana. Sa ganitong utang nang tauong ualang ea-
sing higat, na uala isa man sa manga Angeles, at sa hoong
quinapal man, 6 mag pisan pisan man ang lahat nang tauo
at manga Angeles, ay di rin sueat maeabayad, pinagea isa-
lian nang tatlong Personas nang Santisima Trinidad, na ang
iealauang Persona, ang anae haga, ang magea eatao-an tauo,
tubsin ang tauo sa easalanan, at siya ang mag bayad nang
(128)
lubhang daquilang utang na easalanan sa Dios na pinag
eautangan Itong anae nang Dios na nag oataoan tauo, ay
nag tiis nang di mamageanong saepnt, nag pasan nang Cruz,
at tinubos nang eaniyang dugo,t, eamatayan ang easalanan
nang tauo na eaniyang inaeo. Itong ])ios at tauong nag eu
sang namatay, ay nahuhay na mag oli nang raay ieatlong
arao, nae yat sa lang.it naloloeloe sa eanan nang Dios Ama,
easing isa nang Ama sa oaloualhatian, sa. eapangyarihan, at
dilang eabutihan. Dapat din namang iluro sa anae ang mis-
terio nang Santisima Trinidad, Ama baga, Anae at Espiritu
Santo, sila ay tatlo sa pagea Personas, at isa sa pagea Dios.
May inlierno namang talagang pinag [>aparusahan sa maea-
salanan, at may ealoualhatmng talagang igaganti sa manga
hanal. Itong manga mish rios na ito, na napapalaman sa ia-
bing apat na punong sinasampalatayanan, at siya rin namang
na sa surnasampalataya, ay dapat pag pilitang inatutuhan
nang anae, at isaulo. Itong manga mistoriong ito nang Santa.
Fe, ay dapat anaquing ituro nang magnlang sa anae sa pag
ea,t, eun ito,i, hindi matutuhan nang tauoog (,Yistjano, ay
di mapa})aea galing, Mapapaea sama ang magulang na pa-
baya na di mag turo, 6 di magpa turo sa anae, at ang
anae naman na di matuto, ay di mag eaeamit nang ealo-
ualhatian.

Aquing na ipahayag na sa inyo, na eaiungeulan nang ma


gulang na ituro sa anae ang manga mistorios nang pana-
nampalataya sa Dios; sa maeatouid, ang sumasapalataya,t,
nang matutong eumilala sa Dios, ngayo,i, aquing ipaaaninao
naman sa inyo,nadapatituroangpananalangin,ang dapat gauin
eun ang bata,i, magea loob na, ang pananalig; at ang ma-
nga mahal na bagay na dapat tangapiu eun dumating ang
eapanahunan. Ang pananalangi,i, matututuhan sa Ama na-
min, sa Aba (linoong Maria, sa Aba p6 Santa Mariang
Ilari. Ang manga eatungeulang gauin, ay napapalaman sa
sampuong utos nang Dios, sa limang utos nang Santa Igle-
sia Dapat din namaug ituro ang manga eatungeulan sa eaniea
niyang estado, ang eagayaeang hinihingi sa pagtangap nang
Saeramentong eoniesion, nang Santisima Euearistia; sa ma-
eatouid, ang eamahal mahalang eatao-a,t, dugo nang ating
Panginoong Jesucristo, ang paquiquinyig nang Santo Saeri-
lieio nang misa, at iba,t, iba pang eatungeulang gauin nang
tauong Oristiano.
May isa paug eatungeulan ang magulang sa anae na sad-
(129)
yang hirap ganapin. Ito,i, ang pag iingat na mag easala ang
oanilang anae. Mahirap na lubhang maingatang malagui ang
bata sa ealiuisan nang ealoloua; nguni mahirap ma,i, dapat
pag pilitan. Dapat pag piiitan nang magulang, na iilag ang
bata sa dilang panganib na maoasisira sa oaloloua, sa pa-
quiquipag sama sa oapoua batang ualang pinag aralan sa
mngulang, sa guinala gala sa manga lansagan, na ualang na-
riringig sa oapoua bata oundi sumpa, tungayao at uioang
laban sa oalinisan Ang lahat nang ito, manga magugulang,
ay pauang panganihua maoasisira sa inyong manga anae. Cun
lurnaquilaqm\t, mag ha.t)aguntauo na,t, mag pagala gala,i,
ang maquiquita sa eapoua bata,i, ang pag iinuman nang alae,
manga pag susugnl, oun sam-in pang palad, pati pag na-
naoao, at hagay hagay na oasalanan ay matututohan. Pag-
panaog nang babay nang inyong manga anao, huood sa ma-
samang halimhaua, na ma(pii(|uita sa eapoua hata, ay may
mag tuturo pa nang manga paraang gagao in sa pag gaua
nang <li suoat malirip na oasam-an na ieasisira nang hata,
('aiingat, manga magulang, manga puno sa hahay, at oun
ang manga bagay na ito sa inyong eapabayaan, ay ioasira
nang inyong manga anao, 6 nang inyong pinag pupunoan,
ay di iba.t, oayo ang sisisihin nang Panginoong Dios.
("ahima^t, niahirap namaingatan nang magulang, na di mag
rasala ang oanilang manga anao, gayon ma,i, may manga
paraang ioatututonang batang umilag sa oasalanan, 6 nalalaon
hago mag oasala, at oun mag oasala ma,i, natututong mag balie
loob sa Dios. Ang una,i, ang dapat pag pilitang paguisnan
nang magulang sa anao, ay ang magandang halimbaua, at
nang may pag ounang uliran, at liangang lumalaqui ang bata,
ay inayarin sa pag gaua nang oabanalan. Ang ioalaua,i, pag
pilitang malagui sa labi nang bata ang ngalan nang Dios,
nang ating Panginoong Jesuoristo, at ni Guinoong Santa Ma-
n'a. Ang icatlo,i, papamihasanhin sa mahinhin at mabait na
pangungusap at sa touing mag uioa nang masama, 6 di
oatouiran, ay pangaralan, 6 hampasin, at ang mabait ua pa-
ngungusap nang magulang ang maguing uliran nang pa-
ngungusap nang anae. Ang ieapat, ay turuang mamintuho,t,
mataoot sa Dios, ipaaninao na ualaug di (|uinadoroonan ang
Dios, hinaharap at minamalas na lahat, at ano mang eani-
lang isipin, gauin at uioain, ay natatalastas, nariringig, na-
quiquita at uala cahi,t, gagalisa mang malilingid sa eaniyang
ualang hangang earunungan; at sa lahat nating panimdim
17
(130)
sa tanang gaua T
t, manga
uiea natin ay itinatalaga ang ganti, 6
parusa. Ipaquilala na ang Dios ang lumalang sa eanila, ea-
may nang Dios ang eanilang pinag mulan, at siya ring ea-
oouian Turoang umibig sa eanilang Amang Dios, at mataeot
sa eaniyang oabagsiean. Itong manga aral na ito, ang ipaa-
aninao sa anae, at siya rin namang ieasasauata sa manga
easiraan, 6 easalanang unti unting dumurungao sa bata, Ang
icalima,i, ipaaninao ang earietan at eamahalan nang eaba-
nalan, na iquinadarangal nang tauo, at ang easam an nang
rieio na pangsira nang puri. At eun sila,i, maquitaan nang
eamalian, at itatoua, ay tambingan nang mabigat bigat na
parusa; datapoua,t, eun quilalanin at pag sisihan, ay aralan,
at paquitaan nang aua at habag Ang ieannn ay ilayo sa
bata ang maeapag tuturo nang eamalian at yieio, eaya ang
mal)uti hangang mangyayari houag ilayo sa eanilang mata
Ang mabuti,i, sundin yaong uieang ang anae na laiaqui,i
palae-hin sa si}>ing nang ama, at ang anae na babaye, ay
itahi sa damit nang ina; sa maeatouid, ay ipalagui sa eani
lang manga mata Capagea ang bata,i, napalayo dito sa da
lauang eentinela, 6 bantay, hindi mangyan na d? masisira
Ang pag lalaro nang bata sa eaniyang eapatid, o sa ea
poua bata,mabuti rin naman ang houag ealingatang lubha,
sa pagea,t, eun minsa,i masama ang quinaoouian, Cun luma
v

qui laqui na,i, earampatan ang pag buedin buedm sa manga


hihigan, at houag tulutang mag patimbo timboang, at houag
papamihasanhin sa masamangpag lriga, na maeasusueal sa ma-
tang mahinhin. Bago matulog, ay pag pilitang matutong mag-
alaala nang easalanan, magsisi.t, mag tieang matibay. Tutu-
roaug mag puri,t, mag pasalamat sa Dios sa madlang auang
ipinag ealoob sa eaniya sa arao na yaon, at ulitin ang pag
pupuri eapagea guising sa umaga Inavarin ang bata ea
pag pupuyat nang munti, at houag papamihasanhing mag
tamasa sa tulog. Pag bilinang maminsan minsan, na eapagea
guising sa umaga,i, mag bangong madali,t, houag mag
babad sa banig. Bago gumaua nang ano mau, ay turoang
manalangin muna, ulitin aug pag titieang guinaua sa gabi, at sa
anomangmangyari sa arao na yao,i, umayon sa ealooban nang
Dios. Bigyan nang eanieaniyanggagauin, naughouag mamihasa
sa eatamarang punong easalanang ina nang lahat nang vicio.
Pag pilitang rnatuto ang batang bumasa nang sulat, at ma-
easulat eun mangyayari. Cun ang magulang ay hindi maru
nong bumasa uang sulat,at di naeasusulat, 6 marunong ma,i,
(131)
hindi maeapag tiiro,t, may ibang bagay na pinag eaeaaba-
lahan, 6 may iba eayang eadahilanan, ay ipag eatiuala sa
iba ang pag tuturo. Itong biling ito ni Padre Mazo ea ina-
nga magulaug, ay ibig eo dising inyong pahalagahan. Inyong
ipatauad, aniya, eun ang di marunong bumasa ay maipag
halimbaua eo sa may apat na paa na ualang naquiquita,
eundi ang nalalapit lamaug: datapoua,t, eun marunong, ay
madla,t, maraming bagay ang maaabot nang eaniyang isip.
Maeababasa nang Historia Santa; sa maeatouid, ang nangyari
sa una mag mula nang laiangin ang mundo hangan sa eay
Noe, mag mula eay Noe, haugan eay Abraan, eay Moises
at hangan sa manaog sa mundo ang ating Panginoong Jesu-
e.risto Matatalastas ang historia Eelesiastiea, mula sa pana-
hon ni B. Pedro,t, ibang Pontiiiees na nagea salin salin han-
gan sa panahong ito nang Santo Papa na si Pio Nono, na sa
Santa Iglesia,i, nag pupuno ^igayon, ang pangangaral sa
sangeatauohan nang manga Af>6stoles, nang ibang Santos
Obispos at Saee^rdotes na nagea salin salin, ang pag eaeasaquit
at pag eamatay nang libo libong Martires, na iniliandog ang
buhay, lsinabog ang <lugo,t, pinatotoohanan na Dios ang may
lalang nang Religion Santa, 6 Santa Fe na sinasampalataya
nan Maeabal)asa nang historia Proi'aua; sa maeatouid, ang
nangyari sa mundo, sa manga Giudades, Cahariha,t, manga
Imperio, mag mula sa una.t, magpa hangan ngayon. Maea-
pag aaral nang sari saring artes, at eieneias, 6 bagay bagay
na earunungan; at ang lalong mahalagang bagay na paqui-
quinabangin, sa pagea tutong bumasa nang sulat, ay maeapag
aaral na magaling uang manga mahal na misterios sa sina-
sampalatayanan nang sangeaeristianohan; mapag aaninao ang
manga utos na ipinaaalinsunod, ang manga dalisay na eaba-
nalan na ipinagaganap.
Iquita naman nang isang Confesor na marunong, banal,
masintahin sa manga ealoloua, at siyang aalalay, at mag bi
bigay tibay sa magandang asal na inyong ipinunla sa puso
nang bata, sasauata nang masasamang ola, guiguising sa
pag gaua nang eabanalan, pag eoeompisal at paquiquinabang
na malimit na siyang lalong malaeas ieaguising nang loob
sa panininta sa Dios. Ang eont'esor ay ipinag hahaliinbaua
ni Padre Mazo sa Angel sa Israel (Exod. 13 21 b na papat-
nugot sa eanila dito sa mapanganib na ilang nang mundo, han-
gan sa sila,i, mag eamit nang bayang pangaeo na ealoualha-
tian. Sa cahulihuliha,i, eun sila,i, maualay na sa inyo, ay
(132)
big-yan nang tanungan, nang Pbilosotta Gristiana, nang ejer-
eieio Ouotidiano, nang sa mag ina, 6 iba eayang mabutmg
hbro, at pag bilinang ipag amo amo na basahin toui toui
na. Pag sabihan na ang manga librong ito,i, inanga eaibi
gang hindi nila maeaeaauav, mag papahayag sa eanila nang
eatotohanan, mag papaaninao nang matouid, papatnugot
sa magaling, mag papaliuanag nang eanilang ha.it, pupueao
nang loob at mag tuturo nang daang sa langit ang tungo.
[Mapapalad eayo manga ama,t, ina, eun itong magarr
dang hatol na aquing mieaeayanang ipahayag sa inyo, ay
inyong pahalagahan at alinsonorin! jLaqui ayang toua ang
inyong eaeamtan, eung sa pangangaral ninyo sa inyong i'a-
milia, sila ay matutong mataeot sa. Dios mag mula sa eaha-
taan, Iumaqui sa eabanalan at mapanatili hangan sa eania-
tayan! ^Sino ang mag susulit nang touang paquiquinabangin
ninyo sa inyong pagod, emr mag earoon eayo nang anae
na mabutiug Oristiano, banal na Saeerdote, mahinhing da-
laga, mabait na mag asaua, mapag ealingang ama, ma,
na marunong mag turo sa eaniang manga anae na para
naman ninyo? Oun ang inyong manga anae at apo ay ?na
quita ninyong masisipag, mabahabang looh, malilinis ang
asal, maauain sa eapoua tauo, maruuong mamahay at ina
buting mamayan, sila ay maguiguing eapurihan ninyo, ea-
rangalan nang bayan, dilag nang Santa Iglesia, at nang sang-
eaharian. Oun dumating sa inyo ang oras nang eaniatayan,
at maeapag pamana eayo sa inyong manga anae nang ma
gandang aral at mabuting hahmbaua, ay matotoua eayo at
maeaaasa na gagantihin namaug eayo nang Panginoong
Dios
Datapoua eun sapag papasunod ninyo nang masaina, 6
sa eapabayaan, nang tapat, eun may
6 sa di pag paparusa
easalanan, sila,i, matutong manumpa at manungayao, mag
naeao, mang harang, mag lasing, at manampalasan sa ea-
poua tauo: sila,i, maguiguing easiraan nang inyong puri, es
eandalo nang bayan, at ang eanilang masasamang eaasalan,
na di mangyari na di ninyo ipag dalamhati, ay isa nang
hampas sa iuyo nang Panginoong Dios. Sila ang uiea nang
Dios Espiritu Santo sa Santong Sulat, ay maguiguing paraug
paeo, na sa inyong manga mata, ay mag sisi baon at pa-
rang sibat na mag lalampasan sa inyoug taguiliran: Erunt
rohis quasi elari iu oeulis, et laneee in lateribus. (Nuin. e.

33. v. JS5.)
)

i 133
jAnong laquiug liirap, manga ama,t, inang naquiquinyig
sa aquiu, ang raapag sasapit ninyo euu matnasdan ninyong
sumama ang iuyong manga anae, at ang eahanganan ay bi-
langoan, bibitayan at masamang eamatayan! jAt ang lalong
eataeot taeot ay eun eayo,i, iramay na parusahan nang Pa
nginoong Dios dahilan sa di ninyo pag ganap nang iuyong
mauga eatuneulan! jLaqui ayang pigbati, dami ayang luha
nang inyong ibuhubo! dmpiilang Dios na mapag parusa
sa maeasalanan, at mapag pala sa. manga banal: pag dali-
taan mong pag ealoobau itong sang bayauang tauo, na qui-
naealinga eo, nang mabubuting magulang na ntag turo sa
eanihmg manga anae nang matouid mong utos, mag pa-
quilala nanginyong manga aua naug inyong iustieia at nang
,

eababalaghang gaua nang iyong eapangyarihang ualang han-


gan: magugula.ng na inaguing uliran sa eabanalan nang ea-
nilang manga ana \ na maqmtang nag papaunang gumanap
f

nang maganda ng aral na eamlang ^pinahahayag; magugu


lang na mag mula sa eabataan nang anae, ay matutong su
mauata sa umuusbong na masasamang ola, mag punla sa
eanilang puso nang taeot sa iyo, na maguing eaeamba' oam-
bal nang eanilang pag laqui, pag gulang at pag tanda ban-
gan sa eamatayan. Oaya eaming rnanga quinapal mo, at ti
nubos nang dugo nang mahal mong Anae, ay nag titipon
tipon sa eaniyang harapan, mag sasabay sabay mangusap
at humingi uitong graeiang ito.

O eabutibutihang Jesus, na nariripa sa Gruz, at diya,i,


hinihintay mo ang sino mang maeasalanang dumulog sa iyo,
hindi mo ipag tatapunan, eundi bageus nangang tatangapiu
iiio, at eahima.t, eaauay mo, ay gagauin mong eatoto: ea-
ming iquinamatay mo sa Oruz na iyang quinabibitinan mo,
ay nag papahayag sa iyo nang aming pag sisisi. Quiniqui-
lala namin, na aming hinamae ang mahal mong dugo,t, ea-
matayan, sa di namin pag ganap nang aming sari sariling
eatuneolan; datapoua ngayo,i, pinag sisisihan namin, at
*
ang aming pag sisisi ay ipinahahayag namin nang pag hi-
himutoe at pag bubuntong hininga sa iyong harapan, eaya
eami pauunghan mo nang maauain mong mata, at iyong
patauarin. Bueod dito nama,i, pag ealooban mo ang bauat,
isa sa amin .nang graeiangieagaganap nangeatungeolaug ueol
sa eanieauiyang ealagayan. Ang magugulang ay ipanuto mo
sa pag aral sa anae at pag papasunod sa magaling, at ang
manga anae naman ay sa pag galang sa magulang at pag
.

(134)
alinsunod sa eanilang magandang aral. At eamir.g iahat na
nag papatirapa sa iyong paanan, ay pag dalitaan inong pag
ealooban nang graeiang ipag lilingood sa iyo hang?ui sa ea-
matay an A m en J esu s
.
(1.V>)

SERMON
SA SANTISIMO SACRAMENTO SA ALTAR.

Krrt* igmis DH t
wf<? qui tollit ppe.rata
iuuthli. .loau <v l v, 9

JL aong hiwrang na bayan nang Dios, yaong naeion santa


na pinag parpiitaan nang langit nang unang panahon nang
di tna^abing tnanga eababalaghan, ngayon sa manga pana-
hong itn ay nadomuahagui, at napapauaeauae sa eabilugan
nang mundo, na uala nang Patriareas, ualang Proietas, ua
lang Puntit'u'o, ualang Templo, ualang Saeritieio. Nangyari
na,t. uatupad ang eataeot taeot na hula ni Daniel (i). Ang
nianquit na Ciudad, na pinaea yaman nang eanilang manga
han., ang naearirmgal na torre.t, manga palaeio, ang ea
hanga hangang templo ni Balomon, ogayo,i, nauasae na,t,
nagea sabng sabog. Ang eanilang mana,fc, tinapay nang pro-
poNieion, ang baras ni Aaron, ang area nang testamento, at
ang mahalagaug tabiug uang templo, ngayo,i, naualat na
at hindi na magaua ang eanilang Paseua, di na maipag ee
lebrar ang eanilang tnanga iiesta, tabernaeulos at Aeimos
(2). ;U eahanga hangang earunungan nang Dios! Di sueat
nialirip ang iyong tnanga gaua. Sa mula mula pa,i, ito.i,
hatol tno na, ay di mangyayan na di magaganap, Ang la-
hat nang iyon; ang templo, ang area, ang man&.t, tiuapay
nang proposieion, ang tabernaeulo, ang paseua nang Cor-
dero, ay pauang tanda lamang, pauang larauan nang sa pa-
nahong ito,i, aining naquiquita. Ang lahat nang iyo,i, pa-
rang ano lamaug, ay di mangyayari na di mauauala pag

(1) ITs^uead^onaummat/iouemetnnemperseyerabitdesolatio (Dan.9.27.)


(2) Angrnatab ang at ualaog asioa na tinapay na quinacaing easama
nang Cordero
.

(136)
silangnang ealiuanagan. Pauang tanda lamang nang manga
pangaeo, ay eapilitang rnapaparam pag dating nang eato
tohanan na ipinangaeo: gayon ang uiea ni Ban Agustin
Ahlata mnt supia promitienim, quia nrihita ed rerita* pro-
missa, (Super. Ps. 39.)

Ngayon sa manga panahongito na natapos na ang Saeer


doeio ni Aaron, tinatangap nang Dios ang eaniyang
at di
manga Saeritieios, ayon sa liula nang Prol'eta MaJaquias (r- 1 1

v 13), ngayon ang inihain ay isang hostia santa, hostiang


malinis hostiang ualang eadungis dungis sa easanto santosan
at eagalang galang na ngalan nang Dios, mag inula sa sila-
nganan hangang eahmuran, sa hilagaan at sa timogan, na
para nang hula nito ring Santo Prot'eta A *oh* oriu u*qut
ad oeeasum.... ojferiur norntnt omeo ohlaiia niu-nda Ubid e. 1

v. 11.), Hostiang ealugod higod, na ijuinapapalamnan nan^


iahat nang hostia, 6hain sa lumang testamento (Serm. S. Lfom>
de Pass. Domin ). Pag anhing saysavin, isang hostia na jui-
na doroonan nang eatao a,t, dugo ni Jesuenstong Anar nang
Dios. Ito ang sa ating pananampalataya,i, naquiqmta natin
ngayon sa altar na iyan: at ito rin naman ang inyongpmag
lalaebay dito sa teniplo, sinasamha.t, iguinagalang sa eamahal
mahalang Saeramento, at siya eo rin namang ipmag huhunyi
at gagamitin iyong manga uiea nang Santo Bautista: Krv<
Agnus Dei, eeee qui tolht peeeata mundi. Tingni, manga
Gristiano, ang Oordero riang Dios na naeauauala nang ea
salanan sa sangeatauohan, ang Yerbo nang Dios, ang easing
isa nang Ama sa pagea Dios, ang may gaua nang langit at
hipa, ua pmangangayupapaan nang sanglangitang Angeles,
Dios na pinanginginigan nang manga haligui nang langit,
Dios na eun smasamba nang manga Querubines ay tinatae-
pang ang mue ha nang eanilang paepae: Eeee Agnus Dei.
Lapit, manga Gristiano, at inyong sambahin ang Uordero
nang Dios na napapalihim sa easanto santosang Saeramento
sa Altar, lapit at inyong hangaan ang isang eababalaghang
quinapapalamnau nang lahat nang eababalaghang gaua nang
di matingealang eapangyarihan nang Dios: Venite, et ndete
opera Domini, qu<> posuit prodigta super terram (Ps 45. v.
li.) Magsi lapit eayo, at inyong dinguin ang manga pangu-
ngusap nang Proteta na iuuulit eo sa inyo: malasin ninyo,t,
hangaan ang di sueat malirip na earuuungan nang Dios.
Magsi lapit eayo,t, pag dalitaang dinguin, liripi t, pag dili-
?

dilihin ang dalauang bagay na ipahahayag sa myo. Ang


137
eababalaghang gaua nang ualang eaholilip na panininta nang
Dios sa tauo, na ibinabantog nitong eamahal mahalang Sa-
eramento, at ang eahalae halae na pag mamahal sa tauo, na
eahi,t, angtauoay eaaba abaan at earue ha rue-haan, ay
inaanyayahang tangaping malimit nang dibdib, puso at ea
loloua. Pag ealooban naua ang maeasalanan eong labi, nang
eatamis tamisang Dios nang sinta,t, pag ibig nang manga
pangtingusap na ueol sa eapoua daquilang bagay na aquing
ipahahayag. Aeo,i, abuluyan ninyong humingi nang aua sa
Panginoong Dios sa pamatnag itan ni Guinoong Santa Maria
na Ina nang graeia, na ating babatiiu uang boong galang:
Aba Guinoong Maria.

UNANG BAHAGUL

,Laqui ayang palad eo, eun maipag salaysay nang dila,t,


Iabi eo itong eababalaghang gaua nang panininta nang Dios
sa tauo, na ibinabantog nitong easanto sautosang Sueramento
sa Altar, na eaniyang linalang, na parang isang sanla, isang
saesing nag papatotoo nang eaniyang pag ibig! jLaqui ayang
palad eo, eun a(juing mabuesau sa inyong pag didili dili ang
eaniyang dibdib na punb nang sinta, at maipaquiquita ang
maningas na puso nitong Oordero nang Dios, na inihahain
sa manga Altares. jMaquiquita disin natin ang pusong nag
iingat naug sinta, na sinasabi sa eantares: ang sinta,i, mabag-
sie na para nang eamatayan. Fortis est ut mors dileetio (Gant.
e. 8 ). Mariringig natin disin ang matatamis na uiea, na bi-
nibitiuan, na ipinag aanyaya sa manga ealolouang banal na
eaniyang esposa: lapit aeiuing liirang, buesi ang dibdib mo,
at mag lalagay aeo nang isang tronong loloeloean eo. Mata-
talastas natin disin na ang iniisip, ang dinaramdam, ang gui-
nagaua,i, ang panininta sa atin. jO Gristiano 6 Gristano! eun
ang ealoloua natin, ay di sinasambilat nang manga lamang
bayan, eun ang puso natbi, di pinag haharian nang guinto,
pilae, manga eayamana,t, dilang eaparangalanang, tayoi,i, uala
disin paeamamahalin, tayo disi,i, ualang sisintahin, eundi ang
Verbo nang Dios, ang Gordero nang Dios, ang Dios nang
pag ibig, na hinugot naug pag ibig sa eandungan nang
Ama, ibinaba sa ealinis linisang tiyan nang isang mapalad
na Virgen, isinalig sa isang sabsaban, pinagod na pinapag
laead sa bundoe, gubat at eaparangan, pinapag lipat lipat sa
18
(138)
iba,t, ibang eiudad na ang hinahanap, ay ang sinisinta na
maeasalanan. Tinalian nang pag ibig, iguinapos sa isang ha-
ligui, pinapag tiis nang hampas na di mamageano, pinapag
pasan nang isang mabigat na Cruz, sinta ang nag pac6, ang
sumugat sa dibdib, sa sinta ang sa puso, at sa ualang pag pa-
lagya,i, nag eusang namatay sa eaniyang pag ibig.
Ang pag papaeahirap, ang pag papaea pagod sa pag hanap sa
atin ay inaring langit: Delieim mem esse eum filiis hominum
(Prov. 8 v. 31,) Ang eoronang tinie, ang mabigat na Cruz
na pinasan, ay inaring matamis, ang eaniyang dugo,i, di
ipinag eait, at sampon nang buhay ay ipinagealoob; data-
poua,i, uala ring pagea siyahan ang eaniyang sintang volcan
ang eauangis.
Natatalastas niya na eun siya,i, umaquiat sa langit, ay ma
ngongolila tayo, mag iisa isang maquiquipag baea sa boong
iniierno, at sa oras oras, sa arao arao,i, ang maruruming
lugod na pita nang eatao-an, ang manga lamang baya,i, mag
tutulong tulong na tutueso sa atin; at sa di matiis nang ea-
niyang pag ibig na tayo ay iuan sa ganitong anyong eub-
eob nang panganib, ay nag palumagae sa Santisimo Saera-
mento,t, ang lupa,i, inaring langit na pinamayanan, at diya,i,
siya ang ealigayahan, siya ang saedalan sa ealaotan nang
saquit, siya ang Pontifice, ang masintahing Ama; at taga
pamag-itan sa poot nang Dios Ama, at sa easalanan nang mundo:
Deus erat in Oristo mundum reeoneilians sibi (2. ad Cor. 6.
v. 10.). jAlin eayang Seratin, alin eayang Querubin, ang ma-
eapag sasalaysay nang panininta nang Dios sa tauo, na na-
papalaman sa Santisimo Saeramento! Di ipinag utos sa isang
Prlneipe sa langit, di sa isang Angel, di sa isang Areangel,
eundi siya ring eataas taasang Dios, na ninitbit nang langit
at lupa ang nag palumagae. ^May magagaua pa eaya ang
panininta nang Dios sa atin, na hindi guinaua? ^May maipag
eaealoob pa eaya, na hindi ipinag ealoob? Uala na, uala na.
Ipinag tangeaeal tayo sa eamatayan, at ngayo,i, ang lalong
daquila, ang lalong eamahal mahalan na iniingatan nang la-
ngit at lupa, ay ipinag ealoob. Gayon ang pag sasalaysay ni
San Juan Cris6stomo (1). Inyo aniyang aquiatin ang pitong
susong langit, at sa caitaasa,i, cayo,i, mag tuluyan, at inyong

(1) Non enim Ange'os, non Arehangelos, non eaeloa et eaelos eaelorum,
sed ipsum tibi horum Dominum ostendo::: (Homil. 24. sup. Ep. ad Uorint.)
(139)
hanapin ang lalong cariqnit diquitan, ang lalong eamahal
mahalan, diya,i, napapalaman. Houag eayong mahimpil sa
panonood nang eagandahan nang manga Angeles, nang ea*
rietan nang manga Santos, sa caitasa,i, cayo,i, mag tuluyan,
sa eataas taasang Trono nang Santisima Trinidad, paea siya-
satin at paea malasin, eun inyong magagaua, ang di ma-
tinealang Dios, na sinasamba,t, pinag lilingeoran nang tat~
long Gerarquias, nang maeapupuong libo, daau daan libong
manga espiritus, at pinupuring ualang humpay nang manga
Santos, at inyong matatalastas na ito rin Dios na ito, eamahal
mahalang Hari nang gloria, ay siya ring na sa easanto san*
tosang Saeramento sa Altar, at sa oras oras, sa arao arao,
eun inyong ibiguin, ay napa hahain. jO eababalaghang gaua
nang di sueat malirip na panininta nang Dios sa tauo! Dios
ay napa hahain, Dios ang pag hahainan, at ang mag hahain
ay di isang Serating nag niningas sa sinta, hindi isang An-
gel na ualang baeas easalanan, eundi ang anae ni Adang
anae sa easalanan Gataas taasang Dios ay di naeueutyang
pahain sa isang hamae na ood: uagas na easantosan, uagas na
eagalingan, ay hindi naririmarim pahain sa pun6 nang ea-
sam-an na maeasalanan.
Tingni, Gristiano, eun may iba pang hain na dapat sa Dios
na maihahaing ea. Santong haing para rin nang Dios, eama-
hal mahalang para rin nang Dios, at palibhasa nga,i, Dios.
Haing ealinis linisan na gumagahis sa maruruming pita nang
ating eatao-an: haing bayani na nag tatagumpay sa ating ea-
auay: haing pangpayapa, na pumapayapa, at pinapag eaea-
sundo ang Dios na napopoot at tauong quina popootan Isang
ealoob nang langit na pun5 nang biyayang daquila,t, di sueat
malirip, ani San Cirilo: isang eayamanang iningat nang aua
nang Dios na itinatalaga sa tauo, ani San Orisostomo: isang
eagamutang mabisa sa mumunting easalanan, naeapag papa-
layo sa manga daquila ang uiea nang Santo Goneilio de
Trento. Isang ealasag na mapamimiyapis sa manga demonio,
mabisang lunas, na eun manamnaman nang puso, ay mina-
mapait ang ealupaan. Bituing masinag, na dito sa malauae
na dagat na tinatauid natin, ay mag tuturo sa atin nang
lalauigang tahimie na ating linalaebay.
jO Cristiano! sa ganitong pag mamahal, sa ganitong pag
eaealinga, na di hamae na Hari sa lupa, eun di ang eataas
taasang Hari nang langit ang pumiguing sa iyo, hindi ha-
mae na Gordero, eun di ang Cordero nang Dios ang ipi-
(140)
nag pipiguing, hindi hamae na tinapay, eun di tinapay nang
manga Angeles, <^baquit eaya baga ang tainga mo,i, bingi,
na di ipinaquiquinyig sa anyaya nang Dios? 4Baqit eaya
baga nag papaea ilag ea, na parang ninilag sa isang eaa-
uay? Sa piguing na hamae nang isa mong eaibigan, na eun
minsa,i, pun6 nang ligah'g, hinanaquita,t, manga pag aauay,
ay di ea tumatangui; at sa piguing nang Dios, sa piguing
nang manga Angeles, sa piguing ni Jesus, na di pag aauay
eun di sinta, di ealigaligan, eun di eapayapaan ang iniha-
handog, di isang salamat lamang, eun di ealoualhatian ang
ganting pangaeo sa iyo, ^baquit eaya baga, ang iyong pag
tangui ay di gayon lamang? Nageaea palad ea pang naeapa-
panood sa manga ealolouang baual, sa manga esposas ni Je-
sueristo, ea raanga eatoto nang Dios, na sa toui toui, ay tu-
raatangap nang eataoang mahal ni Jesucristo, sila ang mag
saysay sa iyo nang daquilang toua na iguinagauad nitong
tinapay nang manga Angeles, ua mag mula sa langit ay nag
tutuluyan sa eanilangdibdib. Ang eatahimiean, angeahusayan,
ang eatamisang hindi maipag ealoob nang mundo, at eapa-
yapaang tinatangap nila sa Gordero nang Dios, ay iyong
basahin sa eanilang any6 sa quilos at asal na eauiliuili. Iyong
siyasatin at pag dili dilihin nang puso itong naqu>quita nang
iyong manga mata, at mapag aaninao mo, na ito ang napa-
paquinabang nila sa malimit na pag tangap sa eamahal ma-
halang eatao an nang ating Panginoong Jesucristo.

IGALAUANG BAHAGUI.
Cun ating pinag didili dili, ang malabis na pag ibig nang
Dios sa tauo, ay manguiguilalas tayong masaquit, at isisisi
natin sa ating puso ang ganting masama sa gayong pag
ibig. Nang mag easala ang manga Angeles, ay di nag asal
Angel, 6 di tumangap nang pagea Angel, at sila,i, tinubos:
bueod lamang ang tauo, na dahil sa eanilang pagea easala,
ay nag eatauan tauo ang iealauang Persona, at tinubos nang
eaniyang dugo,t, eamatayan,, at ipinag lalang nang isang
Saeramento, na magpa eailan ma,i, magpapa totoo nang ea-
niyang pag ibig. Sa bagay na ito,i, matatalastas natin, na
ang aua at sintang ipinaquiquita sa atin nang Dios, ay di
ipinaquita sa manga Angeles. ^Datapoua^t, ano eaya baga,
ang paquinabang na hinangad nang Dios sa tauo sa gani-
tong pag ibig? Sa ealoualhatian naug langit, ay ipinag aaui-
)

( 141
tan siya,arao at gabi nang auit na Sandus, Sanetus,
sa
Sandus, Dominus Deus omnipotens .. (Apoe. e. 4): ealiga-
ligayang auit, na di lumilipas ang lamig at eatamisan, may
eoros naman nang manga Serahnes na nag sisipag ningas
sa sinta,t, pag ibig ^ano eaya baga ang cadahilana,t, nalu-
lugod maquinyig nang inihahandog na puri nang ating di-
la,t, na puno nang dungis? ^Ano eaya baga at pini-
labi
pita ang nang ating pusong macasalana,t, malamlam
sinta
umibig? May eoros, 6 pulutong nang matataas na tronos na
linoloeloean ay ^ano eaya baga,t, di naririmarim mamahay
sa dibdib, at lomoloeloe sa puso nang tauo, na ang uiea ni
San Pablo,i, anae nang poot; sa maeatouid, ay guising sa
casalana,t, nadarapatang parusahan nang poot nang Dios? jO
Oristiano 6 Gristiano! hindi nadaragdagan ang eamahalan
nang Dios, eun siya,i, ating pag lincorat,t, ibiguin; at di
eailangau ang siya,i, purihin. Cun malabis na lubha ang ea-
niyang pag ibig, ay ualang ibang bagay na naeaaaeay sa
eaniya, eundi ang eaniyang eabutihang ualang hangan; at
ualang pinipita sa atin, eun di ang ipag ealoob natin sa ea-
niya ang ating puso (1), ang ating quilanlin ang manga eau-
tangan natin, at siya,i, dalauin, sambahi,t, igalang dito sa
eaniyang templo, ang tayo i, tumupad nang sari sariling
manga eatungeolan, ang siya,i, sintahin nang boong puso,
boong ealoloua, pag lingeoran nang boong maeaeayanan, at
tayo,i, gumayae sa toui toui na,t, limitan ang ating pag tan-
gap sa eaniya sa easanto santosang Saeramento sa Altar.
jO Oristianong minamahal eong eapatid! jlaqui ayang
palad mo eun itong cariquit diquitang hiyas nang langit ay
palagui sa dibdib mo! jLaquing eabanalan, laquing earapa-
tan, ang mapag titipon tipon mo, eun pinahahalagahan mo
ang pag aanyaya sa iyo naug Dios, eun sa toui toui ay
guinagayaean mo ang iyoug ealoloua nang damit na ueol
sa boda, at dumudulog sa mahal na dulang! jLaqui ayang
palad mo, na eun _pag tanongang ea na para ni David! ^na-
saan ang iyong Dios? ^Nasaan ang iyong Jesus? ay maisagot
mo at mauiea mo: nasa sa aquing puso (Sant. in sesm. de
SS. Saeram.), na ang dinaramdam ang sinisinta,i, ang ea-
tamis tamisang Jesus. ^Gun tatanonging eang oli, nasaan ang
iyong Dios? Ubi est Dens tuus (Psalm. 11. v. 4V Laqui
ay^ng palad mo, eun maitugon rno: na sa aquing labi, na

(1) Sie amare voluit, qui vo!uit amari.


(142)
laguing sambitla,i, ang ngalan ni Jesus, nasa sa dibdib eong
nag bubuntong hininga sa ngalan ni Jesus, nasa sa mata eo
na laguing na tangis, dahii sa pagea easala sa Dios, pala-
guing na titig eay Jesus sa Cruz, nasa sa bait eo, na sa ala-
ala eo, na sa ealoloua eo na ang pinamainahaya,i, ang puso
ni Jesus na sadyang sinugata,t, nang aeo,i, mapara sa ea-
lapati, na eun pag usiguin nang lauin, ay nag tatago sa bu-
tas nang bato, sa sugat nang puso ni Jesus. jLaqui ayang
palad mo! eun maipangusap mo ang sagot na ito, na may
eatotohanan.
Cun may iba naman tumanong sa iyo, na ang uiuica,i,
ano ang dahila,t, linilimitan mo ang iyong paquiquinabang,
ay ang iyong itugon, ay nang icao,i, matutong umibig sa
Dios, mag linis at mag linis hangang maeaeayanan, nang
maealigtas ea sa iyong manga saquit, nang may ieaguin-
haua sa guitna nang saquit, nang may pag eunan nang
laeas nang iyong earupoean, nang may ipag patid uhao,
eun inaabot ea nang init nang tuesoDg nag sususon susong
na dulog sa iyo, nang mabuhay sa pag ibig ang iyong ea-
loloua hangang nabubuhay ea, at eun mararapat, ay ma-
panood mo ang ealigaligayang mue-ha nang Cordero nang
Dios na sinisinta mo. Cun may tatanong pang oli sa iyo,
na eun baquit gayon na ealimit ang iyong pag tangap sa
Santisimo Saeramento, ay ang isagot mo,i, nasusugatang
eang palagui sa iyong paquiquipagbaca sa manga eaauay,
eaya ea na dulog sa maeagagamot nang manga sugat, mo,
at tiea nang loob mong hihingin sa eaniya, na ang sugat
nang pag ibig sa Dios ang sugat sa puso mo, at nang
uala nang isipin, namnami,t, alalahanin ang iyong ealoloua,
eun di ang pangalang Jesus na eatamis tamisan: Jesus, mel
in ore, in aure melos eorde jubilus (Serm. 15. S Bernard.
sup. Cant.)
Aquing ninaoasa sa iyo eapatid eong Crisfciano, na di mo
man maisagot nang bibig ang manga pangungusap na ito,
ay isagot mo nang dibdib sa tumatanong sa iyo, at magea
totoo, na sa boong buhay mo ay eauilihan mo ang malimit
na pag tangap sa easanto santosang Saeramento sa Altar.
At maniuala ea na ang pinag daraanan mong hirap sa pag
gayae sa paquiquinabang, ang iyong pag papaeumbaba sa
pag papahayag sa manga eahalili nang Dios nang nagagaua
mong easalanan, ang manga luha, hibie at buntong hininga
na binibitiuan mo sa harapan nang Dios ay tinatangap niya,
(143)
Oordero nang Dios na iyong pinag nanaisan, iyong
at ito ring
quiniquita at nasusundoan mo naman sa eamahal mahalang
Saeramento, ay siya ring gaganti sa iyong pag ibig, at ma-
papanood mo sa ealoualhatian nang langit. Amen. Videre
Deum laudare Deum, ipse erit portus laborum nostrorum.
y
(144)

SA PAG HAHAIN
NI GUINOONG SANTA MARtA SA DIOS AMA NANG
OANIYANG MAHAL NA ANAG.

Eeee ego mitto Angelum meum, et pre-


parabit viam ante /aeiem meam. Et sta~
tim veniet ad templum Sanetum suum Do
minator guem vos quairitis, et Angelum tes-
tamenti, guem vos viiftis, Malaeh. 3.

D aquila eamahalmahalang misterio nang


at langit ang ipi-

nag sasaya ngayon nang Santa Iglesia, na ipinaaalaala,t,


ipinagdidili dili sa manga Gristiano. Isang daquilang sacrificio,
na di ang eay Abel na nag hain sa Dios nang manga pa-
nganay na anae nang eaniyang manga hayop na inaalagaan
(Gen. 4. v. 4J, hindi ang eay Melquisedec na tinapay at
alae na inihain, at pinag pasalamat sa Dios sa pag tatagumpay
ni Abraan sa limang hari sa Pentapolis (Gen. 14. 18.^,
hindi ang sa dalagang anae ni Jepte na lumigpit sa isang
ilang, na casama,i, maraming Virgenes, at tinangisan ang
eaniyang pagea Virgen saea napahinuhod sa Ama na siya,i,
pugutan at ihain sa Dios (Jui. 11. 37 J, hindi ang saeri-
ficio ni Abraan na pinag utusan nang Dios na pugutan si
isaae at ihain sa bundoe nang Moria (Gen, 31. 2J, hindi
ang Oordero Paseual sa ley, hindi ang libong tupa, at torong
hain ni Salomon at nang bayang Israel nang ipag Aestang
pitong arao ang pagea yari nang teaiplo, na hinulugan nang
Dios nang alapaap (Lib. 3. Eeg. e 1 v 10.), nang pag-
caquilanlan na ang lugar na yao,i, pinamamahayan nang
eaniyang eamahalan, hindi ang alin man sa manga saeri-
ficios nang lumaug testamento, na pauang malabong larauan,
eun di ang linarauan nang lahat nang sacrificios sa una.
Hindi isang banal na balang na, hindi isang Patriarea,
hindi isang Hari, eun di isang Virgen ang mag hahain. Hindi
(145)
isang tupa, 6 ibang bayop ang ihahain, eun di lalong nia-
halaga salahat nang saeritieios, na inihain sa Dios mag
rmila eay Abel, Melquisedec, Aaron hangan sa eaholiholi-
hang Saeerdote sa lumang testamento, Isang Virgeng ualang
eauangis nang linis ang mag hahain; datapoua,t, hindi ang
eaniyang buhay ang ihahain, na para nang anae ni Jefte, eun
di ang lalong miuamahal at pinaea iibig na mahiguit pa sa
eaniyang buhay.
Itong daquilang pag hahain nang Virgeng Ina nang Dios, na
cahi,t, ang eaniyang Anae ay minumutya niyang lalo at mahi-
guit sa eaniyang buhay, ay inihain sa Ama sa pag cacasaquit,
haing eahanga hanga at eahalae-halae, sa pagca,t, isang pag
tatagumpay nang panininta sa Dios sa eapoua sintang eatu-
tub6 nang eaniyang paguiguing Ina, ang siya eo ngayong
ipahahayag sa inyo. Aeong di earapat dapat na Saeerdoie,
ay tumatauag sa iyo 6 Santang Ina nang magandang sinta, na
papaguing dapatin mong dinguin, at idalangin mo sa Dios
na ang manga labi eo ay pag ealooban nang manga pangu-
ngusap na ieapag papaaninao eo sa naquiquinyig sa aquin,
nang dalauang sinta na eapoua ibinabantog nitong iyong pag
hahain. Ave Maria.

Eeee ego mitto ut supra.

Ang maaloningning na Reina nang manga Serahnes na ang


maeapangungulimlim sa ningning nang manga bi-
ealinisa,i,
tuing napapamuti sa hrmamento, ang Virgeng quinalugdan
nang anae nang Dios na nahugot nang pag ibig sa eandu-
ngan nang Ama, ibinaba sa ealinis linisang tiyan, at diyan
tumangap nang eatauohan: ang Virgeng ibinabalita ni Isayas
na mageaea anae nang isa na panganganlang Emanuel (1),
namaguiguing Ina,i, di masisira ang eaniyang pagea Virgen,
ngayo,i, nanasoe sa templo nang Jerusalem, at ihahain sa
Ama ang eaniyang Anae na bugtong. Nag papaeumbabang
dumulog sa mahal na Altar, ang puso ay nag niningas sa
sintang daig ang Querubin. jDaquilang saeriheio na quina-
manghaan nang manga Angeles, na ang isang Dios ay iniha-
hain at di iba eundi ang Dios ang pinag hahainan nang isang
Virgen! Oamahal mahalang haing quinalugdan nang Ama at

(1) Eeee Virgo eoneipiet et pariet filium,et vocavitur nomen ejus Em-
manuel. (Isay. e. 7.)
19
(146)
naeaapula sa eaniyang maeasalanang tauo! Nag hain
galit sa
si No6 nang^madlang hayop na inalagaan sa eaniyang area,
ay tinangap "nang Dios, at ipiuangaeo na di na uling gugu-
nauin ang tauong eaniyang quinapal; iuihain ni Maria ang
eaniyang Anae na si Jesus, ay tinangap nang Ama nang boong
pag ibig, at iguinayae na buesan ang langit na nasasadhan sa
rnanga pinapanao na anae ni Eva, pag dating nang panahon
nang pag saeop sa mundo.
May isang Saeerdote na pinahayagan nang Dios, na bago
siya mamatay ay ipaquiquita muna sa eaniya ang iealauang
Persona na nag eatao-ang tauo. Ang Saeerdoteng ito ay nagea
palad na nasesemana sa templo nang arao nang pag hahain
ni Maria. Oapag caquita nang banal na si Simeon sa Dios na
sangol, ay quinuha sa eamay nang mahal na ina, at nangu-
ap: purihin, aniya, ang Dios nang eaniyang manga Santos,
sa pagea,t, ipinaquita na sa aquing manga mata ang Mana-
naeop sa mundo ua papaui nang dilim na isinabog nang ea-
salanan. Saea liningon si Maria at nangusap: ito aniyang san-
gol na minumutya mo at lubos na quinalulugdan, eun duma-
ting ang panahon na siya,i, paratangan nang madlang easa-
lanan, pag usiguin, at di patantanan hangang di mamatay
sa Cruz: eun dumating ang panahong ito, ang pag ibig nao sa
eaniyaay maguiguing sundang uang saquit at dusa, nasa iyong
puso ay mag lalampasant Et tuam ipsius animam doloris gla-
dius pertransibit (1). Dito sa balitang ito,i, di naguielahanan
ang matibay na dibdib nang Virgeng Ina nang Mananaeop.
Natatalastas niya ang boong eahologan nang malumbay na
hula ni Simeon, sa pagea liniliuanagan nang Dios Espiritu
Santo ang eaniyang bait, at nang matanto ang malalalim na
misterio na napapalaman sa Santong Sulat; nababatid ang
boong hirap na pag daraanan nang eaniyang mahal na Anae
m pag tubos sa lahat nang tauo, sampon nang pag eamatay
sa Cruz na isinulat nang manga Protetas na si Zacarias (2)
at ni David (3); nguni at sa pagea ealooban nang langit ang
pag eamatay ua yaon sa Cruz, ay lomambal sa Amang Dios
na humatol na mamatay ang eaniyang Anae at nangusap: 6
di matingealang Ama, yayamang iniibig mong mamatay ang
iyong Anae, nang mahugot ang sangeatauohan sa pagea ali

(1) Lue 2. v. 35.


(2) Et aspieieut ad me quem eoniieserunt. Zarh, 12. v. 10.
(3) Foderunt manus rneae et pedes lneon. Tsalm. 21 v. 17.
(147)
pin nang easalanan, at nang maeabayad naman sa iyong ea-
bagsiean na pinag easalanan, iniaalay eo naman yaring aquing
puso na inihahandog sa iyo: itinatalaga eo anomang roasa-
pit; sueat ang ibiguin mo,t, iibiguin eo naman, houag ang
ealooban eo, eundi ang ealooban mo ang siyang mangyari.
]0 pag sintang ualang eatulad! jO sadyang tibay na loob na
di nalupaypay sa gayong balitang sueat maeamatay!
Nang ating matanto ang daquilang pag tatagumpay ni Maria
sa eaniyang puso dito sa pag hahaing ito, ay ating unauain
ang eaniyang daquilang pag ibig sa Anae. Ang pag ibig
nang alin mang ina sa anae, ay lubhang dakila at mahig-
pit, na cahi,t, sumama man ang eanilang anae ay di rin ma-
uala ang pag ibig naug ina, At cahi,t, dumami man ang
manga anae, 6 malagay man sa ibang bagay ang eanilang
puso, ay iniibig din, at palibhasa,i, pinamuhonanan nang ea-
nilang buhay. Ang Anae ni Maria,i, bugtong, pinag eaeati-
ponan nang lahat nang bagay na maeabubuyd sa pag ibig
nang Ina: magandang di sa pak sa lahat nang manga anae
ni Adan (1): natatalastas na maguiguing masunorin sa eaniya,
easanto santosan, uala'ng baeas easalanan; at sa eatagang uiea
ay Dios. Bueod dito naman, ang quinabubugsoan nang boong
pag ibig nang mahal na Ina, ay ang Anae lamang, at di na-
babahagui sa ibang bagay, at palibhasa,i, Anae nang Dios.
Dito,i, matatalastas natin na ang pag ibig ni Maria sa eani-
yang Anae ay lubhang daquila, na sueat maipag halimbaua
ang pag ibig nang ibang ina; nguni at sa pagea lalong daqui-
Ja,t, ualang pag hangauan ang pag ibig niya sa Dios, sa pag ha-

hain niyang ito, ay pinapag tagumpay ang pag ibig sa Dios sa


pag ibig sa Anae. Yaong eautosan na ibiguin ang Dios nang
boon puso (2), na ang uiea ni Santo Tomas, ay di masu-
nod nang lubos na pag sunod dito sa ibabao nang lupa (3),
ay ualang maeasunod eundi itong mapalad na Virgen (4).
Dito sa utos na ito ay ualang maeatutupad eundi ang may
pag ibig (5), at eun lubos ang pag ibig, ay lubos naman ang
pag tupad. Ang pag ibig ni Maria sa Dios ay lubos na lubos,
at palibhasa,i, di nahauahan nang easalanang original. At sa

(1) Speeiosus i'oram prae '


iiliis hominum. Psalm. 44. v. 3.
(2) j\lath. 22. v. 37.
(3) 2. 2. Q. 24. art. 6.

(4) Autaliqui8 implet hoe preeeptum, aut nullus; m aliqui8, ergo


beatissima Virgo. ^ep. Miss. e. 76.
(5) Si quis me diligit, sermouem meum eervabit.
(148)
pagea ang eaniyang puso ay nasususian, at di mapangahasang
pasuquin nang manga lamang bayan, ay dili nabuesan sa ea-
ngino pa man eundi sa Dios lamang. Caya ang puso ni Maria
ay pun6ng pun6 nang sinta,t, pag ibig sa Dios, na ang pa-
magat ni San Juan ay pag ibig (1), na eaya nanaog sa lupa,
ay pinapag niningas ang ating puso sa pag sinta,t, pag ibig.
Ito ang dahilan, at ang uiea ni Santo Tom&s de Villanueva,i,
itong mapalad na Yirgen ay pinaea ganda nang maningas
na pag ibig na nihag nang puso nang Dios, at pinapag ca
tao an tauo sa eaniyang ealinis linisang tiyan (2). Itong pag
ibig na ito ni Maria na sinasabi sa Gantares na mabagsie na
para nang eamatayan (Cant. 8.), pag ibig na ang uiea ni
Sao Bernardo,i, humihiguit sa pag ibig sa Dios naug lahat
nang manga Angeles at tauo, ang siyang pinapangyari nitong
mahal na Ina dito sa eaniyang pag hahain nang eaniyang
mahal na Aoae sa Dios Ama sa pag eamatay sa Cruz. Pinaea-
mamahal niya aug eaniyang Anae na mahiguit pa sa eaniyang
buhay, na sueat mauiea na ang puso nilang mag Ina ay iisa
lamang sa malaquing pag ibig; nguni at sa pagea lalong da-
quila ang pag ibig sa Dios, ay di pinaquingan ang daing
nang eaniyang pusong may sinta sa Anae, at ang pinapang-
yari ang pag ibig sa Wos na nag utos sa eaniya, na ihain sa ea-
matayan ang eaniyang Anae. jDaquilang saeritieio, daquilang
hain, na ang puso nang Ina, ang altar na pinag hainan! jDa-
quilang saeriheio na pinag baeahan nang dalauang pag ibig!:
pag ibig sa Anae at pag ibig sa Dios: pinapag tagumpay ang
pag ibig^sa Dios sa pag ibig sa Anae.
Dito sa aquing ipina unaua sa inyo, manga dalagang nag
sisi paquinyig sa aquin, ibig eo dising maguising ang inyong
loob sa magandang pag didili dili. Cayo,i, nag sisipag hain
eay Maria (3), at inyong pina pupurihan yaong pag hahain
niya nang dalauang tdrtola, at pag sunod niya sa utos ni
Moyses (Levit. 12. v. 6.), ay na uueol naman na siya,i, in-
yong papurihan naug magandang pag ninilay. Aquing sinay-
say sa inyo na tantong daquila ang pag ibig nitong maalin-
dog na Ina sa eaniyaug mahal na Anae na pinaeaniamahal
pa sa eaniyang buhay; datapoua,t, lalong eahanga hanga ang
(1) Deus eharitas est. 1. Joam. 4. v. 8.
(2) Haee Virgo sua pulehritudine Deum a eaelia allexit, qui amore
illiup eaptus est, et humanitatis nostrae nexibus irretitus. Conc. 6
de Nat, Dom,
(S) Sa bayan nang Paombong, may nag hahaing manga dalaga nang
tnanga Galapati at tortang tinapay sa arao na ito.
(149)
pag ibig niya sa Dios, sa pagca,t, hindi itinangui sa eama-
tayau ang eaniyang Anae, sa pagea talastas na yao,i, ealoo-
ban nang Dios. Tingni manga dalaga ang eahanga hangang
pag ibig sa Dios ni Maria, na ninanasa eo na inyong pag
eunang halimbaua, at siya namang hingi sa inyo nitong ma-
hal na Ina.
Cun aug pag ibig sa Dios ay napag quiquilala sa pag su-
nod sa eaniyang raanga mahal' na utos: In hoe seimus quo-
niam eopnom'mus eum, si mandata eju\$ obseriwmus: ay masa-
sabiug eayo,i, umiibig sa Dios, eun tinutularan ninyo si Gui-
noong Santa Maria sa pag sunod sa manga utos na ito nang
Dios. Datapoua,t, eun cayo,i, di maeasunod, at eun dito
sa inyong pag hahain eay Maria, ay di ninyo linalangeapan
ang inyong hain nang pag ibig sa eaniyang Anae na si Jesus:
eun ang manga eamay ninyo,i, nag hahain sa eaniya, at ang
puso ninyo,i, ipinag eaealoob sa iba, at hindi sa Dios, ay
houag maniuala na ealulugdan nitong mahal na Ina ang in-
yong manga hain.
Cun eayong manga babaye,t, lalaquing humaharap ngayon
sa pag hahain ni Maria ay naeatat^alastas na sa pag sunod
sa utos naug Dios, ay maeaeaalinsunod eayo sa magandang
halimbauang paquita nitong mabal na Ina, cayo,i, marapat
sa eaniyang pag aampon at gagantihin naman eayo nang
Pangiuoong Dios nang ealoualhatiang ualang hangan: at sa
di pag sunod nang eaniyang manga mahal na utos, na sa
Santo bautismo ay inyong ipiuangaeo na susundin, ay ang
patatamain sa inyo,i, ang eataeot taeot na sumpa na ipina
hayag nang Dios sa Profeta Jeremias: sumpain, aniya, aug
di maquinyig at di umalinsunod sa manga utos na dito,i,
ipinangaeong tutuparin: Maledidus qui non audierit verba
paeti hujus: eun ito,i, natatalastas ninyo, ^ay baquit ganito
na ang naquiquitang pag souay sa manga utos na yaon nang
maraming tauo dito sa bayan?
Cun aming itinatanim sa dibdib, 6 daquilang Dios itong
manga eatotohauang ualang pag eaeabula; ang pag papala
mo sa manga bahal na masusunorin, at pag paparusa sa
manga souail na maeasalanan, ay di disin maquiquita sa
mga Gristianos ang pag hamae sa iyong ley santa. Pag
uari, maeasalanan sa magagandang aral na iyoug napapa*
quingau sa manga Saeerdotes, sa manga pag sising lihim
nang iyong sariling loob, sa voces nang Dios na maminsan
minsan na icao,i, natatahimie ay nangungusap sa iyo na
(150)
alinsonorin ang eaniyang manga utos: pag
uari sa magagan-
dang halimbauang paquita ni Maria, pag uari,t, guisingin
mo ang iyong puso sa pag babalie loob. Pag uari,, dalaga,
bagnntauo, 6 may asauang nalulugmoe sa easalanan: tu-
mauag ea eay Maria, at siya ang Ina nang aua na nag ta-
tangeaeal sa napapahamae na maeaeasalanan. Siya ani San
Bernardo (1), ang mapalad na area na mag aadya sa atin
sa pagea bagbag sa dagat nang easalauan. leao, ay manalig
oay Maria, eaauaauang ealoloua, at cahima,t, sa halimbaua,i,
nalang easalanan na hindi mo nagaua ay manalig ea rin:
mag saedal ea dito sa mahal na Senora, at maquiquita"mo
ua isasaelolo sa iyo ang eaniyang maauaing eamay (2), sa
pa$;ca,t, ang eaniyang nasang sumaelolo sa iyo ay lalong
inalaqui sa nasa mong pasaelolo.
At eayong manga ealolouang banal, na nag nanasang
mag lingeod sa Dios, at mamintaeasi eay Guinoong Santa
Maria, ay mag sumaquit eayong tumupad sa manga utos
nang Dios hangan sa oras nang eamatayan, at sa pag tupad
na ito napag quiquilala ang tunay na pag ibig sa Dios: Si
quis me diligit, sermonem meum sewabit. Diyan din sa pag-
tupad na iyan napapalaman ang inyong pag ibig sumunod
sa magandang halimbauang paquita ni Maria. Totoo,t, ma-
hirap na lubha sa di marunong umibig ang pag sunod sa
manga utos ria iyon, sa pagoa,t, ang mundo, ang demo-
nio at sariling eatao-an ay nag tutulongtulong bumaea at
sumansala: ang mundo,i, nangungusap: ^diyata^i, naquiquita
mo ang di sueat mabilang na tauo na nag sasaya nang pag
sunod sa aquing manga aral: pauang eatouaan, ealigayahan,
cariquitan at earangalan ang iniaalay eo sa eanila, ^diyata,i,
maquiquibucod eang tatalieod sa aquin, at tatanguihan mo
ang aquing iniaalay sa iyo? Ang demonio,i, mangungusap:
totoo,t, magaling ang sumunod sa manga utos nang Dios;
dapoua,t, ipag paliban mo na sa ibang panahon ang pag
harap sa Pios; at ngayo,i, panahon pang iquita ang ea-
bataan nang easayahan sa mundo, ihanap ang eayamanan
nang eaguinhauahan nang eatao-an. Sa- pag sunod sa
inanga utos nang Dios ay uala eang maeaeamtan eun di
paua.ng ealungeutan at eahirapan. Ang eatao-an mo nam,i,
guiguiit at mangungusap sa iyo: aco,i, pinaeamamahal mo

(1) Area in qua naul'raguirn ^yanimus.


(2) Bernard. de BiiRt. eerra. 6 <le Nom. Mat.
(151)
nang una at di mo piuasasaquitan; eun ang susuudin mo
ngayon ay ang Dios ay di sasalang ipipilit md sa aquin ang
malouat na panalangin, ang malimit na pag aayunar, \ayl
at ano eaya baga ang mapag sasapit eo! Ito ang orali na
earaniuang iparaya nang tatlo nating eaauay sa ating ealo
loua, euu nag nanasang sumunod sa utos nang Dios. At
ito rin naman ang iquinapanganyaya nang maraming banal.
Cun ibig ninyong sumunod sa manga utos nang Dios, ayon
sa magandang halimbauang paquita ni Maria, ay tataliedan
ninyo ang dilang easayahang iniaalay nang mundo, di ninyo
paquiquingan ang manga orali nang demouio. At cahi,t,
dumaing sa hirap ang inyong eatao-an cahi,t, magea lagoi
lagot ang inyong hininga, cahi,t, mag durugo ang inyong
puso,i, mag pipilit din eayong sumunod sa manga utos nang
Dios, na para nang pag sunod ni Maria Ito ang hinihingi
niya sa atin; at nang tayo,i, maeasuuod sa eaniyang ea-
hingian, ay ating ipag aino- amo sa eaniya na tayo,i, li-
ngapin nang eaniyang maauaing mata, at houag ipageait
ang eaniyang tulong sa ating paquiquipag baeang hindi ma-
tatapos, eun di easabay ang buhay, at ating uieain:

O Sautang Ina nang Dios, at Ina naming manga maeasa


lanan: sa iyong pag hahain sa Amang ualang haugan, na
ipinahinuhod mong mamatay sa Cruz ang mahai mong Anae
at nang eami matubos sa easalanan, ay aming napag tatanto
ang eahanga hangang pag ibig mo sa Dios at ang pag ibig
mo naman sa amin. Caya sa ulirau nitong iyong pag ibig
at pag sunod sa utos nang Dios, ay nag nauasa naman ea
ming sumunod sa manga utos uiya, sa pagca,t, minamaha!
naming lalo at mahiguit sa lahat nang eayamanau sa mundo.
Ideo dilexi mandata tua super aiiritm et topazion; datapoua
itong amiug magaudang nasang sumunod, ay sinambilat
nang manga lamang bayan, na inoorali nang demonio, si-
nisira nang manga lamuyot nang malupit na eatao-an. jAy?
at dito sa aming paquiquipag baea, na sa arao arao ay di
nag huhumpay; maolit, at di matapos eundi sa oras nang
eamatayan; eun di mo pag eaealooban eami nang tulong at
ampon, ay eapilitang ipanganganyaya eami naug aming earu
poean. Caya nga dumudnlog eami sa iyo, at araing hinihingi
na pag dalitan mong ihain sa mahal mong Anae ang
aming magandang nasa, at hingin mo sa eaniya na paeatiba
yin, at houag itulot na masira sa aming earupoean, at ma-
sambilat nang aming manga eaauay. Uieain mo sa eaoiya
(152)
na eami anae mo,t, ieao ang Ina namin na pinag sasaedalan
sa guitna nang manga panganib na aming quinaJalag-yan.
Uieain mo sa eaniya, na eaming napipipilan nang manga
eaauay ay humihingi nang graeiang ipag tatagumpay: gra-
eiang itutulad sa iyo sa maningas na pag ibig sa Dios at
sa pag tupad nang eaniyang manga utos: uieain mo, Ina,
at nang ipag ealoob sa amin ang manga graeiang ito han-
gan sa oras nang eamatayan. Amen Jesus.
(153)

SAQUIT NA DINAMDAM
NI MARIA NG MANGULILA SA CANIYANG ANAC
NA SINTA.

vos omnes qui transitis per viam:


atttndite et videte si est dolor sieut
dolor meus. Trent. e. 1. v. 6,

Sa manga arao na ito, na ang Santa Iglesia,i, na papalu-


gami sa ealumbayan, na maipag hahalimbaua sa nangongo-
lilang esposa: Facta es quasi vidua Domina gentium (Trent.
e. 1. v. 1.): itinatahimie ang masasayang auit na ipinupuri sa
Dios, at hinahalinhan nang ealumbay lumbay na lamentaeio-
nes, 6 pananaghoy nang Profeta Jeremias, pinapatay ang ilao
na nag sisipag liuanag sa Santuario, pinapag didilim ang tem-
plo,t, hindi papasuquin ang ealiuanagang nag bibigay toua,
hinuhubdan ang manga altares nang maririquit na eagayaean
at pinopotos nang luesa; at ngayon sa oras na ito,i, ang ipi-
naquiquita sa atin ay isang ealunos lunos na Calvario na qui-
nalalag-yan nang tatlong Cruz, na quinapapacoan nang tatlo,
na ga uari ay narapatan nang hatol na ueol lamang sa may ea-
salanan, at sa tabi nang naguiguitnang Cruz ay isang Ina na
nacatayo,t, tinitingala ang napapaeong bangeay nang Anae:
ngayo,i, ^ano eaya ang quinaoouiang eahulugan nang lahat
nang ito na ipinaquiquita sa inyo, manga masintahing Cris-
tiano? Ano ang eahulogan, eundi ang cayo,i, inaanyayahan
na taliedan ang dilang easayahang pinag eaealibangan sa mun~
do,t, pag dalitaang paquingan ang pananangis nang nango-
ngolilang Ina sa napapaeong Anae, na uiniuiea: 6 manga
Cristianong nag sisipag laebay sa Jerusalem na ealoualhatian:
inyong pag uarii,t, pag dili-dilihin eun may eauangis ang
aquing saquit. Ngayon sa arao na ito, na ang bugtong eong
Anae, na hinulaan nang Proteta Miqueas (e. 7. v. 2.) na ipa-
nganganae sa Belen, sasambahi,t quiquilanling Hari sa ba-
yang Israel, ang aquing Anae, na ibinalita ni Jeremias (Je-
20
(154)
rem. 23.) na sisilang sa lipi ni David, mag hahari,t, loloeloe
sa tronong mana sa eaniyang manga mahal na magulang,
ipatatanyag ang eaniyang earunungan, bagsie at eapangyari-
han sa sangdaigdigan: ang ipiuag auyaya ni Isayas sa Jeru-
salem, nang may talinhagang sabi: matoua ea na Jerusalem,
at sisilang sa iyo ang daquilang liuanag at ealoualhatian nang
Dios (Isai. e. 60.): ang Anae eong sinta na ibinalita nang
Profeta at Haring si David na pag lalaebayin nang manga
hari sa Tarsis, Arabia at Saba, at pag hahandugan nang sa-
ri saring hain (1): 6 manga Oristianong anae niyaring ha-

pis: inyong pag malasin ang buhay nang pusong minumu-


tiang Jesus na quinasadlaean nang dilang parusang ueol sa
manga maeasalanang anae ni Adan; bait ninyo,t, isip ay mag
uari uari eun siya ang eataastaasang Hari na sinabi nang
manga Profetas mag mula sa unang panahon hangan sa iea
pat na libong taon sa mundo,i, sumilang. Ang bayau nang
Jerusalem na inanyayahan ni Isayas na matoua at mag saya,
sa arao na ito,i, hindi pag sasayd, eundi pag ngangalit ang
ipinaquita. Hininging ipag sigauan ang hatol na eamatayan
nang aquing Anae. Pag dili-dilihin ang voces na isinigao:
ipaeo, ipaeo: Tolle, tolle, crucifige (2). Ang aquing Jesus na
napuputongan nang eoronang tinie na parang hariharin,
malasin ninyo, eun iyan ang Haring ibinabantog ni Jeremias
na mag hahari,t, loloeloe sa trono ni David. Malasi,t, pag
uari uariin eun nag papatanyag nang eapangyarihan at ea-
bagsiean, iyang muehang namumutla,t, barae na mistula.
Tingni,t, hindi eetrong guinto ang nasa sa eamay, eundi pa-
eong baeal na nag lalampasan.
Totoo,t, sa eaniyang ulona,i, naeariringal na uiea ang na-
tititie: Jesus Nazareno, hari nang manga Judios; nguni hindi

puri at dangal ang ibinabantog nang titie na iyon, eundi ea-


murahan, siphayo at libae. Totoo,t, ang aquing easiayipi-
nag bunying hari sa Israel nang matatanda at bata sa Je~
rusalem; datapoua,t, lumipas na bigla ang galae na iyon, at
ang humalili,i, mura at pag oyam nang Saeerdotes at ma-
nga Eseribas. Natapus ang uieang purihi,t, ibunyi ang Anae
ni David, at ang humalili ay masamang hingi na ipinag si-
gauan: mamatay, mamatay at nag ibig mag hari at nag ban-

(1) Rege8 Tharais, et insulae munera offerent: Reges Arabum, etSaba


dona addueent. Psahn. 71. v. 10.
(2) Illi autem elamabant: tolle, tolle, crucifige eum. Joann. 19. v. 15.
(155)
sag na anae nang Dios. Di eo uiniuieang nag eamali ang
Profefca Isayas, palibhasa,i, ang Dios Espiritu Santo ang nag
pahayag sa eaniya; datapoua,t, ang Jerusalem, na sinabing
rnag sasaya, ay di ang Jerusalem na pumatay sa Mesias, eun
di ang Jerusalem na Santa Iglesia. Ang tronong loeloean
nang aquing Anae, ay di ang tronong guinto ni David at ni
Salomon, na ipinag uasaean nang manga Romanos, eun di
ang trono nang puso nang manga Gristianos na eaniyang lo-
loeloean at pag haharian. Manga mata ninyo,i, ititig sa aquing
Anae, at inyong matatalastas na di naloloeloe sa trono, eun
di nabibitin at napapaeo sa Cruz.
Nang minsa,i, aco,i, binati nang Angel na pun6 nang gra-
eia, suma-aquin ang Panginoong Dios (Lue. 1. v. 2S.J;
at
datapoua ngayo,i, aco,i, punb nang saquit, at ang aquing
Dios ay inagao nang maeasalanan sa aquing eandungan, at
ipinaeo sa Cruz. Bueod eang pinag pala sa babayeng lahat,
at pinag pala naman ang Anae mong si Jesus, ang bati
ni Isabel sa aquin nang minsan; datapoua ngayong Anae
co,i, bangeay na, at ualang maauang mag libing: eayo ang
mag sulit eun may ibang babaye, at may ibang Inang hi-
napis ang Dios, na para nang pag bibigay hapis sa aquin. Ang
aquing Anae na sinasabi nang Profeta na sa cagandaha,i,
ualang maeaparis sa lahat nang anae ni Adan, at sa ea-
niyang labi,i, nabob6 ang graeia (Psalm. 44. v. 3.), nga-
yon ang eaniyang muc-ha,i, pinag ulapan nang eamatayan,
at ang manga labi,i, barae na mistula: eayo ang mag sulit
eun may natitira pang munting cariquitan: Non est ei speeies
neque deeor (Isay. e. 53. v. 2). Ang baguntauong hinirang
sa libo libo nang esposa sa Cantares: Dileetus meus eandi-
dtis et rubieundus, eleetus ex millibus, at sa eagahdahan ay
pinag nanasaang panoorin nang manga Angeles; ngayong
mamatay na,t, malipos nang sugat, ay maipag hahalimbaua
sa isatig leproso na eahabag habag (1). Yaong manga mata
na ang balang titig ay saya nang dibdib at buhay nang
ealoloua, ngayo,i, na piquit na,t, namumuong dugo ang
nacatataquip. Ang eatao-ang malinis pa sa bubog nang Cor-
dero nang Dios, galing sa dugo eong hinango sa puso,
pinangangayupapaan nang manga Angeles, ang eatao-ang li-
nalang nang Dios Espiritu Santo, ay pinag pahamaean nang

(1) Et nos reputayimus enm quasi virum leprosum, Isai. 53.


(156)
maeasalanan, tinadtad nang palo, tinadtad nang sugat na
mula sa ulo hangang talampaean ay ualang pag-itan. Baneay
nang bunso co,i, hubad na hubad na pinanonood nang sang-
bayanang tauo, manga paa,t, eainay ay nanga papaeo, may
sugat ang dibdib, may sugat ang puso: ipahayag ninyo eun di
ang ealoloua eo ay matatandosan nang caliz nang saquit:
Et tuam ipsius animam doloris gladius pertransibit (Lue. 2,
v. 35.). O ealolouang may hapis: tingni eun di ngayon
ang eapanahonang maganap ang luha ni Simeong banal.
O eun mag lalaebay ea sa Calvario, at hahana-
Oristiano,
pin mo
ang aquing Jesus ay houag ipag tanong houag
mong hanapin sa aquin, at na sa Santa Cruz, at ualang ma-
auang mag libing. Sa Cruz at di sa aquing eandungan ma-
susundoan mo si Jesus. Ngayong siya i, patay na,i, aquing
hinihinging pag dili-dilihin mo yaring pangongolila. Ulila
na aeo sa aquing Ama, at sa sinisinta eong Dios, uala na
aquing Jesus, uala na ang aquing easi, uala na ang aquing
Poon, ang langit nang dibdib, ang buhay nang puso, ang
buhay eong Jesus, uala na, uala na: lapit ea Cristiano,t, ma-
ta mo,i, ititig sa manga mata eong batis sa pag luha, buesi
ang dibdib eo, tingni yaring puso,t, ualang maeaparis yaring
aquing saquit: vo& omnes qui transitis per viam: attendite
si est dolor sieut dolor meus.
Tayo, manga eapatid eong Cristiano, ang tinatauagan nitong
pun6 nang hapis na Ina, at tatangis tangis at luluha luhang
humihingi sa atin nang tatlong bagay, na aquing ipag sa-
saysay dito sa pag lilibing na ealumbay lumbay. Ating pag
dili-dilihin ang eaniyang hapis. Unang eahingian. Tayo ay
dumamay mag damdam naug eaniy^ng saquit. lealauang ea-
hingian. Ilibing ang bangeay nang eaniyang Jesus. ieatlong
eahingian.
Hinihingi sa ang paquiquimatyag, nang inyong
inyo,i,
matalastas na ang dinadamdam niyang
saquit ay mahiguit sa
lahat nang saquit: Dolor meus super dolorem, in me eor meum
meerens (Jerem. e. 8. v. 18.). Hinihingi sa inyo,i, isang pag
daramdam at habag na maquita sa gaua, isang pag damay
sa eaniyang saquit na di lamang ipag salaysay nang in-
yong luha, eun di tangalin sa Cruz ang bangeay na ealu-
nos lunos. In mortuum produe laerimas, et::: ineipe plo-
rare. Hinihingi sa inyo,i, isang bayaning sinta na sumaga-
sa,t, di ipasansala sa paeundangan sa mundo ang nasang
i libing ang eaniyang mahal na Anae sa isang libingang ma-
(157)
hal: Et non despieias sepulturam illius. O eabapis hapis na
Reina nang manga Martires, o naiulunod na Ina sa dagat
nang luha: eami ipag amd am6 mo sa Dios Espiritu Santo na
liuanagan ang mapurol naming bait, guisingin ang malamig
naming loob, nang maquilala,t, mapag dili-dili ang eapait
paitan mong saquit.

Ave laerimis plena.

ANG PAG TATANGAL.


Dolor meus super dolorem, in me eor meum meerens
(Jerem. 8. v. 18.)

Saquit co,i,mahiguit sa lahat nang saquit, di na mag ea-


siya dini sa puso eo, eaya hinihinging pag dili dilihin, aeo
ay damayang mag damdam, lumuha,t, tumangis sa bangeay
nang aquing Jesus na nasa Sauta Cruz. Manga luha uiyo,i,
bumueal sa puso, manga habag eayo sa Inang may lumbay,
na nag aam6 amd sa inyong taugalin sa Cruz, sandaling ma-
hilig dini sa aquing eandungan, at saea iiagay sa isang li-

bingan: Dolor meus super dolorem. Saquit co,i, mahiguit sa


lahat nang saquit.
Ang bugtong na Anae nang Dios Ama, ang Hari nang la-
ngit at iupa, ang puspos nang eagaiingan, uagas na easan-
tosan, Jesus na eaguiiio guilio, Jesus na eaibig ibig, ang Anae
na quina bubugsoan nang boong sinta nang Ina, sa eapa
naghilian nang eaniyang manga eaauay, ay pinaratangaug
nag hari harian, nang gulo naug bayan, nag pangap na
Anae nang Dios, at cahi,t, natatalastas nang hoeom na
pinag sumbongan na paratang lamang, sa pag papa-
yao,i,
eundangan sa nangag paratang, itong Anae na bugtong na
minumutya nang Ina, ay hinatulang mamatay sa Cruz. Ha-
tol ay naganap, namatay sa Cruz. jO hatol na eaimbi im-
bi, eamatayang ealupit lupit, hatol sa ley na ang ealangeap
ay sumpa! (Deut. e. 21.). jCamatayang paniraug puri sa eu-
lang palad na mahatolan at sa boong eahinlugan! Camata-
yang ueol sa mag nanaeao at sa lalong easamk samaang tauo.
Cruz ang quinamatayan nang nag naeao nang trigo ni Fa-
raon (Gen. 40. 21.): Cruz ang quinamatayan ni Aman (Es-
ther. 7. 10.): Cruz angquinamatayan nang manga anae ni
Saul, parusa sa nag taliuaeas na Ama sa pinag eayariyang
(158)
usap nang boong Israel at Gabaonitas (1. Reg. e. 21.): Cruz,
hatol na iquinamatay ni Gestas na mag nanaeao. jO manga
Gristianong nag mamasid eay Maria: tingni eun may saquit
na di daramdamin, tingni eun may luhang matitipid eaya
ang nanonood na Ina sa Anae na nahatulan nang hatol na
eamatayang pang sira nang puril manga ealolouang ma-
sintahin eay Maria: ang Inang tiguib nang saquit, ang Reina
nang manga M&rtires ay nag aam6 am6 sa inyo na pag dili-
dilihin ang di mamageanong saquit na tiniis niya, nang mag
easaquit at mamatay ang eaniyang minumutyang Anae dahil sa
pag sinta sa atin. Gun ang isang Ina,i, mamatayan nang anae,
ang dinaramdam na saquit ay eatimbang nang sinta,t, pag ibig
sa anae. Ngayo,i, nang ating mapag dili-dili ang munting
bahagui man lamang nang saquit ni Maria sa pangongolila
sa Anae, ay ating pag gunam gunamin muna ang eaniyang
daquilang pag ibig, na parang isang salaming pageaea ani-
nauan.

UNANG OAHINGIAN.
Mula pa sa unang sandali nang paguiguing tauo ni Maria,
ay di ipinahintulot nang Dios na mag mana nang easalanang
original, eaya ang eaniyang puso ay pun6ng pun6 nang sin-
ta,t, pag ibig. Ano pa nga,t, ang manga Angeles attauo aydi-
naig niya sa paniniuta sa Dios: Superat omnium ereaturarum
amores in ftlium suum. Ang puso ni Maria,i, dili napahilig
sa manga quinapal, eaya ang eaniyang sinta,i, ualang ea-
pintasan. Si Maria, at dili iba ang esposa santa, na nag
uiuieang ang aquing easi ay suma sa aquin, at aco,i, suma
sa aquing easi: Dileetus meus mihi, et ego dileeto meo (Cant.
2. 16.). jAh! at ang manga Serahnes man, ang uiea ni
Rieardo, ay maeapananaog sa lupa, at maeapag aaral sa
puso ni Maria nang panininta sa Dios: Seraphim de eeelo
deeendere poterant, ut amorem diseerent in eorde Virginis.
Itong sinta ni Maria ay parang isang Pelieano na nasugatan
nang saquit, nang siya,i, maguing Ina ni Jesus. Mag mula
na noo,i, dinamdam na niya ang daratning hirap, palibha-
sa,i, Santong Sulat. Ang saquit na ito,i, pa-
natatalastas sa
rang sinalang na sugat, na siya,i, pahayagan ni Simeon.
Na ululan, nang pag usiguin ni Herodes ang eaniyang minu-
mutyang sangol, at nang babal-in nang Angel na itanan sa
Egipto. LumaM nang mauala sa templo nang Jerusalem, at
(159)
hangang lumalaqui ang eaniy^pg Jesus. lumalaqui naman
ang eaniyang pag ibig, ay lalong nag oolol ang eaniyang
saquit, sa pagca,t, dumarating ang panahon nang pagea
casaquit at pag eamatay sa Cruz. Gayon ang pahayag nang
Angel eay Santa Brigida (S. Alfons. in dol. 1. Virg) Nang
hingin sa Ina siya,i, tulutaug pasa Jerusalern, at eusang
papapatay sa Cruz, naguisl ang dibdib nang pinag paala-
mang Ina. Nang ibalita ni San Juan na hinatulan na ni
Pilato na mamatay sa Oruz, ay nag dumaling nanaog, nag
laebay sa Jerusalem, pinag hanap ang Anae; datapoua,t,
hindi na ipinag tanong eun saan naroon ang eaniyang sinta,
na para nang pag tatanong nang esposa: ? Num quem diligit
t

anima mea vidistis? (Cant. 3. v. 3.), sa pagca,t, ang dugong


nag daranae sa lansangan nang Amargura, ay si}arlg nag
balita sa eaniya nang quinadoroonan nang sinisinta nang
eaniyang ealoloua. Nang magea salubong na itong mag
Inang eahapis hapis, nageaea lapit na,i, hindi maug-yaring
mag quita,t, ang mata nang Ina,i, pinag uulapan nang sa-
quit, at ang mata nang Anae ay natataepan nang manga
dugong patay, na galing sa ulong pinag tirieanan nang lieao
lieao na tinie. Datapoua,t, sa daquilaug sinta ni Jesus eay
Maria, ay pinaenit sa mata ang patay na dugo, at itinitig
sa Ina. Pinahid naman ni Maria ang luha sa mata, at iti-
nitig sa Anae. jO ealumbay lumbay na titig! na aug ba-
lang isa,i, eatulad ay tunod na itinutudla sa dalauang puso
na nag sisintahan (S. Alfons. in guinto dolore Yirginis).
Ibig disin ni Mariang yaeapin si Jesus, ani San Anselmo;
nguni hindi nang-yari,t, ipinag tulaean nang manga tam-
palasan, at pinapag hiualay. Nang si Jesucristo,i, mapanood
ni Maria na hubad na hubad ang boong eatao-an, napa-
paeo sa Cruz, at parang inanitan na maipag hahalimbaua
sa isang librong quinababasahan nang saquit nang Anae,
ay ang baua,t, isang latay, baua,t, isang sugat ay isa ua-
mang sugat nang puso ni Maria: Quot lessiones in eorpore
ehristi, tot vulnera in eorde Mariee. Nang dumaing sa Amang
Dios, at itanong eun baquit gayon na aug pag papabaya
sa eaniya: Deus, Deus meus, ^ut quid delerequisti me? ^Sino
eaya baga ang maeapag susulit nang dinamdam na saquit
nang Ina sa di pangyayaring masaelolohan ang tumataghoy
na Anae? Nang uieain ni Jesus na siya,i, nauuhao: Sitio
(Joann. 19, 18.), ay ualang na isagot ang puso ni Maria,
eundi ang uieang: |Ay! 6 bunso: ualang tubig aeong maibi
(160)
bigay sa iyo, eundi ang luha
#
eo. Gayon ang pag dilidili ni
San Vicente Ferrer.
Nang uieaing Gonsummatum est (Joann: 19. 30.). Tapus na
ang ley ni Moyses, at ang humalili ang ley nang Evangelio,
tapus na, natupad eo na ang manga Profecias, ang hula nang
naanga Profetas sa aquing pag caeasaquit, natapus eo nang
sinunod ang utos nang aquing Amang tubsin nang dugo eo,t
buhay ang nag easalang manga anae ni Adan, nang mag
dilim ang sangsinueuban; langit ay mag tago sa maitim na
panganorin, at di maeatitig sa nag hihingalong Dios; ang
maliliuanag na astros, ang maniningning na tala at masisi-
nag na manga bitui,i, nang magsi pag luesa, lupa,i, nang lu-
mindol na,t, ang manga bundoe ay mangagea untugan; ang
ingay at ugong ay naeagugulat, ang boong quinapal ay hu-
mahagulhol, habag sa may eapal na nag cacasaquit, nang
manga buesan na ang manga libingan, mag oling mabuhay
ang maraming banal, nang mapunit na,t, sa guitna,i, mahati
ang tabing nang templo, na nacatataquip sa Area nang Tes-
tamento, nang mapasigao na,t, malagot ang buhay ni Jesus,
nag hingalo naman sa dusa ang puso nang Ina. At eun di
man siya nalugmoe sa lupa, hindi mapatid ang eaniyang bu-
hay, ay talagang inalalayan nang Dios Ama, at nang malubos
ang eaniyang pag cacasaquit. Oun ualang eaparis ang panininta
ni Maria eay Jesus, na dinadaig ang maningas na Seratin;
uala namang eaparis ang eaniyang saquit, ngayong sinugatan
ang eaniyang pag ibig nang pangongolila sa Anae. At nga-
yong uala nang pag palagyan ang eaniyang dusa, ngayong
hinihinging tayo,i, dumamay mag damdam.

IOALAUANG OAHINGIAN.

Nang tayo,i, matutong dumamay mag damdam nang


saquit ni Maria, ay ating na sa pagea daquila,t,
ta astasin
ualang pag halimbauaan, ay tinauag siyang Keina nang
manga Martires. Oun si Jesucristo,i, tauong pun6 nang
saquit, ang pamagat ni Isayas: Virum dolorum et seientem
infirmitatem (Isay. e. 53.), at Hari nang manga Martires
ang tauag nang Santa Iglesia, sa pagca,t, nag tiis nang
dusang lalo at mahiguit sa lahat nang manga Mdrtires: si
Maria,i, gayon din naman Reina nang manga Mdrtires, ani
Rieardo de San Lorenzo, sa pagca,t, sa eaniya ay mai-
uueol yaong manga uiea ni Isayas: puputungan ea nang
)

( 161
saquit: Goronans eoronarit te tribulatione (Isay, 22. v. 18.).
Ang eahulugan ay ang eoronang ipinutong sa eaniya, nang
siya,i, ibantog na Reina nang manga M&rtires, ay ang pi-
nag salit salit, at pinag tuhog tuhog na manga bulaelae
nang saquit na dinalitang lalo at mahiguit sa lahat nang
manga Martires. Si Maria, ay Martir, ani Oatarino Pelbarto,
Cartujano at iba pang pantas, sa pagca,t, di man siya na-
riiatay sa eamay nang verdugo, ay ang tiniis niyang eapait
paitang dusaog eatimbang nang eaniyang pag ibig, ay sueat
iealagot nang eaniyang hininga. Cun si San Juan Evange
lista,i, quiniquilalang M&rtir, cahi,t, di namatay sa tapayan
nang eumueulong langis na pinag lagyan sa eaniya: Vege-
tior exiverit quam intraverit Brev. liom. 6. Maji, si Maria,i,
lalong dapat quilanling Martir, ani San Bernardo, hindi sa
patalim oang verdugo, eun di sa caliz nang saquit na su-
mugat sa eaniyang puso: Non ferro carnificis, sed aeerbo do*
lore eordis (Ap. Bald. tom. 1. part. 456). Capait paitang
caliz nang dusa, na mula sa eamay nang manga verdugo,
ibinunto sa Anae, at ngayong mamatay na,i, ang puso nang
Ina ang quina hantungan.
Ngayong patay na si Jesus, ngayong ua iubus na ang di
masauatang poot nang manga Fariseos, uala nang magaua
ang bangis at bagsie nang manga verdugos, at ang pinag
ngangalitang buhay uala qa,t, natapus, natapus na naman
ang pag cacasaquit ni Jesus; datapoua,t, ang patalim nang
dusa,i, di pa nag sasauang mag pasaquit sa puso ni Maria.
Ang pagea paeo ni Jesucristo sa Cruz, ay nang di maea-
sira sa easayahan nang Paseua, ay binanta nang manga Ju-
dios na umuguin ang hita nang tatlong nanga papaeo, nang
eun sila,i, mamatay na,i, mangyaring matangal sa Cruz. Caya
ilang Judio ang dumating sa Calvario na may dalang pama-
long baeal, at talagang uumuguin ang mga hita ni Jesu-
eristo na di nila talastas na patay na. Nang maquita nang
Ina yaong manga sandatahang tauo, puso,t, caloloua,i, na-
nginig sa dabas nang saquit, nag am6 amo sa manga tam-
palasan, ani San Buenaventura, at nangusap: jay at ang Anae
co,i, patay na,i, tatampalasanin pa ang eaniyang bangeay:
sueat na, sueat na ang iyong bagsie, at houag nang ololan
ang hapis nang naugongolilang Ina. Di pa natatapus mangu-
sap, naquita, ]6 langit! na pinamotiuanan nang sibat nang
isang soldado ang dibdib ni Jesus, na binuealan nang dugo
at tubig (Joan. 19. 34. ). Sa pag saesae nang sibat, nang Cruz
21
(162)
ay nayogyog, ang puso ni Jesus ay nabiae, gayon ang pa-
hayag niya eay Santa Brigida (Rvv. lib. 2. eap 21.). Sibat
na patalim ang sumugat sa puso, na uala nang earamdaman,
nguni ang puso nang Inang doon ay eaeambal ang siyang
nag damdam, at pinag lampasanan nang patalim nang saquit
(S. Bernard. de Lament. Virg). Ngayong nangongolila na si
Maria sa lalong eaibig ibig na Anae, at di na maralumat ang
tinataglay na hirap, ngayo,i, hiaihinging malasin ninyo sa
Calvario ang dalauang altar na pinag hainan nang lalong
daquila,t, eamahal mahalang hain. Ang una,i, ang Cruz na
pinag hainan sa Amang Dios nang catao-a,t, buhay ni Je-
sueristo. Ang iealaua,i, ang puso nang Ina, na nag hahain
sa Dios Ama nang bangeay nang Anae, ealangeap ang dusa
na dinadalita.
Ngayong bangeay na si Jesus, Anae na quina bugsoan nang
boong pag ibig nang Ina, ngayon namamanhie sa inyo na
siya,i, pag malasin, ang mata,i, ititig sa luhang nanalong sa
eaniyang manga mata, tainga,i, iquiling, ilapit sa eaniyang
dibdib, dinguin ang buntong hininga, paquimatyagau ang
at
dinaing daing sa patay r\a Anae. leao, aquing bunso, na pi-
nag auitan nang minsan sa aquing eandungan nang manga
Angeles, nang icao,i, sangol pang bagong somilang sa ma-
liuanag, ^baquit nag titiis sa ganitong lagay na eahambal ham-
bal, at di pag utosan sila na magsi panaog, at isaoli ea
sa aquing eandungan? ieao aquing Jesus, magandang bagun-
tauo, na sinasabi nang esposa santa na ang hinihiligan mo,i,
dalisay na guinto (1), at ang hihigan mo ay nasasabugan nang
manga bulaelae (2), <ibaquit ang bangeay mo,i, iyong tinitiis
na sa isang Cruz mabiti,t, mahilig? Cun ang galit nang Ama
sa maeasalanan ay sa iyo nabunto; ngayong ang dilang
parusang sa eanila,i, ueol, ay tiniis mo na, at ibinayad
mo sa caniyang| eabagsiean pinageaotangan ang mahal mong
buhay, sampon nang dugo mo,i, nasayod naubos, ^baquit
eaya baga,t, sampon sa bangeay mo ay ipatatanyag ang
eaniyang eabagsiean, na di itutulot matangal sa Cruz, san-
daling ealongin, at saea ilagay sa isang libingang mahal?
Cun ang manga ibong nangag liliparan sa impapauid, ay
di nag daramdam nang init nang arao at lamig nang gabi,

(1) Reelinatorium aureum. Oant. 4. 10.


(2) Leetulus noster Aoridus. Id. 1. 16,
(163)
at ipinagtatangol nang paepae at balahibong bigay nang
iyong Ama, <i,baquit baga bunso, at hubad eang hubad,
at ang pinaea darnit ino,i, ang boo boong dugong nunueal
sa sugatan moog eatao-an na parang inanitan? Sila,i, ibon
lamang ay may eanieanilaug pugad na sinisilungan, ^bueod
ea na, bunsong eaaba abaan, na ualang earangealna lupang
mapag libingan sa iyo? Jesus, 6 bunso: sueat na, sueat
na ang pag bibingi bingihan mo sa aquing dinaing daing.
Halina Jesus eo, baba ea na, guilio sa aquing eandungan,
at houag ipag eait itong munting toua sa sinta mong Ina
na nangongolila.
6 manga Oristianong anae nang saquit ni Maria: napa-
quingan na ninyo ang taghoy nitong eahapis hapis na Ina,
na namamanhie sa inyong damayan siya sa hirap, at houag
mag paeundangan sa mundo, sagasain ang bangis nang
manga eaauay nang eaniyang anae, tangalin sa Cruz, at
saea ilibing sa isang libingang mahal.

IOATLONG OAHINGIAN.
OITO MTJMUjA.2Sr ANG PAQ TATANOAL.
6 manga anae ni Adan tinubos nang buhay nang
anae ni Maria: na masdan na ninyo ang eaniyang li-
nuha luha, napaquingan na ninyo ang dinaing daing na
cumiquita nang maauang tumangal at mag libing sa bang-
eay nang eaniyang anae. Nang malapit nang mamatay si
Jacob, tinauag si na eun siya,i, ma-
Josef, at pinagbilinan,
matay na,i, ang eaniyang bangeay ay houag ilibing sa Egipto
eun di sa Oanaan na lupang pangaeo, na quinalibingan
nang eaniyang manga magugulang (Gen. 47). Namatay si
Jacob, pangaco,i, tinupad nang mabait na anae. (Id. 50 13.)
Ipagealoob naua nang Dios na magearoon nang isang ma-
sintahing Josef, bayaning loob na di mag paeundangan, di
mag dalang taeot sa nag ngangalit na poot nang manga
Doetores, Eseribas, Saeerdotes at pontitiees nang Sinagoga,
hingin sa may eapangyarihan na ipahintulot na matangal sa
cruz ang bangeay nang anae ni Maria, na pinatay nang
Jerusalem, ilagay sa isang libingan, upan ding maisban isban
ang pusong tiguib nang saquit nang Reina nang manga
M&rtires.
(164)
PAQUIQUITA SI JOSEF AT SI NGOD'EMDS.

eahapis hapis na taa: sa iyong tinangis tangis, na-


habag ang Amang Dios, pinueao ang loob ni Josef na hi-
nging eay Pilatos na ipahintulot sa eaniya na tangalin ang
bangeay nang iyong anae, na iyong tinatangisan.
Sa bayani mong pag sinta, 6 Josef, na di mo iquina-
hiya ang mag lingeod sa anae ni Mariang dinusta nang
Sinagoga,t, ipinaeo sa Cruz, Dios ang gaganti para nang
pag ganti sa unang Josef, na umalinsuuod sa utos nang
magulang. Houag eang mataeot, 6 Ina, at iyang nanga
quiquita mong narating na tauo,i, hindi verdugo, hindi
ministros nang Sinagoga, eun di catoto,t, diseipulong lihim
ni Jesus. Mag dumali ea, 6 Josef: mag dumali eayo, 6
manga ministros nang Dios, manieluhod eayo 'sa harapan
nang nahahapis na Reina nang manga Angeles, hingin nang
boong galang na ipahintulot sa inyo na tangalin sa Cruz
ang bangeay nang bugtong niyang anae. Datapoua,t, ang
nangongolilang Ina,i, na uumid sa saquit, eaya di mang-
yaring tumugon sa inyo; nguni itinutulot na nang eaniyang
pag ibig. Tindig na, manga eatoto nang Dios sa paninielu-
hod, ang magandang nasa,i, ganapin na ninyo, at cayo,i,
umasa na gagantihing eayo nitong anae ni David, para
nang pag ganti nitong Haring Profeta sa manga Galaaditas,
na nag libing sa bangeay ni Saul at ni Jonatas, na ninaeao
sa manga Filisteos (2. Reg. e. 2. v. 6.)
Pumanhie na eayo, manga ministros nang Dios, sa bundoe
na eagalang galang, nguni houag mag dalang taeot, at
hindi iyan ang bundoe nang Gelboe, na sinumpa nang
una ni David na houag nang pataean nang hamog, dahil
sa siyang quinamatayan nang hari sa Israel: Montes Gelboe,
nee ros^ nee pruitia eadant super vos, quia eeeidit Rex Israel
(2. Reg. e. 2.). Sa bundoe na iya,i, naquiquita ninyong
patay ang hari sa Israel; datapoua,t, diyan nag tagumpay
sa eaniyang manga eaauay, at tayo,i, binig yang buhay nang
eaniyang eamatayan. Pumanhie na eayo sa eapalad palarang
bundoe, na nadidilig nang dugo nang maamong Gordero
nang Dios, bundoe na sinabi ni Exequiel na pinag tamnan
nang may talinhagang eahoy na parang malago,t, mayabong
na Oedro na pinamugaran nang manga ibon sa impapauid
[Exeq. 17. v. 22. et. 23.), Pumanhie na cayo,t, pitasin pag
(165)
dahan dahanin ang bunga nang eahoy nang eabuhayan.
Panhie na, Josef, sa hagdang napa larauan sa naquita nang
isang Patriarea na tumutueod sa langit at lupa (Gen. 28,
12.). Panhie na, Nieodemus, at mulan na ninyo ang pag
tatangal sa napapaeong bangeay; datapoua,t, pag dahan da-
hanin, at maea eun magea lansag lansag ang manga buto,
ay magea uindang uindang naman ang puso nang Ina,

ANG PAG TATAQUIP SA GATAOAN NANG TOALLA,

Houag na ninyong tulutang mabiting malaon sa manga


paeo ang eatao-an ni Jesus: inyong balutiu naug toalla, at
siyang mag hauae muoa sa eatao-an nang Dios at tauo
na ninitbit nang mundo. Iyang eayong puti, na napa lara-
uan sa damit na itinaquip ni Josef sa nahubuaug Ama, ay
siyang ipiguil, at siyang itaquip sa eamahal mahalang ea*
tao-an na siniphayong hinubdan nang Sinagoga.

ANG PAG AALIS NANG ROTULO


Ang r6tulong iyan na nagpapa totoo na si Jesucristo,i,
daquilang Saeerdoteng nag hain sa altar nang Cruz, ay in
yong bunutin na, manga ministros nang Dios, itaas ninyo,t,
naug mabasa nitong bayan iyang manga uieang: Jesus Na
sarenus, Eex Judeorum. Jesus Nazareno, Hari nang manga
Judios. Jesus, ang cohuloga,i, mapag tangeaeal 6 mapag
adya, sa pagca,t, tayo,i, ipinag adya sa eamatayan nang ea-
salanan. Jesus, bungang nabitin sa Cruz, Jesus, bungang
easarap sarapan, Jesus, lunas na mabisa, na gumamot sa
eamandag, na isinambulat sa sangeatauohan nang bunga
nang eahoy nang earunungan na quinain sa Paraiso nang
unang Adan. Jesus, na mapag tangeaeal, Jesus, na nag aadya
sa atin sa inherno, pumapatnugot sa atin at nag papasoe sa
pangaeong lupa na ealoualhatian. Jesus pangalauang Josue,
na pumatnugot sa bayang Israel, at ipinasoe sa Jerusalem,
lupang ipinangaeo nang Dios ni Abrahan.
Naearenus, Nazareno, cahuluga,i, inoeeute, ualang baeas
easalanan, cahima,t, naquita ninyong nag damit maeasa-
lanan. Siya ang easanto santosang Jacob na nag soot nang
damit ni Esau. Siya ang Job na eabanal banalan, na naqui-
(166)
quita ninyong tadtad nang sugat, na isinugat nang di sarili
niyang easalanan, eun di easalanan nang manga anae ni Adan.
Nazareno, Abel na eabait baitan na pinatay nang eapanaghi-
lian nang Sinagoga.
Bex Judeurom, Hari nang raanga Judios, Melquisedec na
maeapangyarihan, Saeerdote at hari sa Jerusalem, Saeerdo-
teng nag hayin, sa Dios nang lalong daquila,t, eamahal ma-
halang hayin haring nag tagumpay sa lalong mabangis at ma-
lupit na manga eaauay. Datapoua,t, itong pag uauagui at pag
tatagumpay na ito, ay maguiguing mula nang luesa at luha,
eun ang r6tulong iyan na parang bandila nang eaniyang pa-
nanalo, ay inyong ilipat sa eamay ni Maria: Versa est victo-
ria in luetum (2. Reg. 19 ).
Hayo na, manga ministros nang Dios, afc inyong ihandog
sa nangongolilang Ina ang rotulong iyan, titulo 6 tanda nang
pag tatagumpay ni Jesus Nazareno, Hari nang manga Ju-
dios.
Tangapin mo na, 6 Reinang napuputongan nang manga
bulaelae nang dalita,t, saquit, ang r6tulong isiniphayb sa
iyong mahal na anae; datapoua,i, ang manga mata mo,i, ho-
uag ieatitig, at maea iealagot nang dadauis dauis na iyong
hininga,i, maramay mamatay ang Ina sa Anae.

ANG PAG AALIS NANG OORONA.

manga' ealolouang Gristianong anae sa Jerusalem sa Santa


Iglesia: cayo,i, magsi lapit, at inyong malasin ang lalong
earunong dunongang Salomon na pinutungan ngayon nang
isang eorona: Egredimini, et videte fili(E Sion, regem Salo-
monem in diademate, quo coronavit eum mater sua (Cant. 3.);
datapoua,t, hindi eoronang guinto na para nang sinasabi sa
Exodo (Exod. 25.), eun di matutulis na tinie na pinag lieao
lieao. Inyong malasi,t, pag dili dilihin ang ipinutong na eo-
rona sa lalong maeapangyarihang Salomon, Panginoo,t, Hari
nang sangdaigdigan. Coronang nag bigay saquit sa eaniyang
mahal na ulo, saquit na iquinalagot disin nang eaniyang
buhay, eun hindi daquila ang eaniyang pag ibig na siya,i,
mag casaquit. Pag malasin ninyo ang eoronang iyang nati-
tigmae nang dugo, masaganang dugong umanod sa mue-hang
pinanauan nang dating earietan, Alisin na ninyo, manga minis-
tros nang Dios, sa ulong eagalang galang ang eoronang iyan na
(167)
di eorona nang eamahalan na sinasabi sa Proverbios (Prov. e. 4 )
hindi eorona nang Justicia na para nang eay San Pablo (2. ad
Thim. e. 4.) hindi eorona nang ealoualhatian na para nang
sinasabi ni San Pedro ^l Pet. e. 5.); eun di eorona nang
hirap na sumugat nang pitong puo at dalauang sugat. Pag
uari, tauong Cristiano, pag uari, ealoloua eo, at Dios ang
nag dusa dahilan sa pagea eapit nang ating loob sa pag
papalalo at pag mamataas. Cayo,t, sampong aeo ay mag
malas ngayon sa eoronang iyan, at upan ding mapaenit ang
ating loob sa ealupit lupit na easalanang pinag dusahan ni
Jesus.
Hayo na, manga ministros nang Dios, at ihandog naman
sa Reina nang manga Martires. Matutulis na tinie ang ipi-
nutong sa Anae, suson susong saquit ang ipinutong sa Ina.
Tinangap nang Ina ang eoronang inihandog sa eaniya, ini-
tumauag sa Amang
lapit sa dibdib tinungha,t, pinanangisan, at
Dios. Baquit mo itinulot, 6 Amang maeapangyarihan na
ang mahal mong anae na uagas na easantosan; at di earamay
ang eaniyang Ina na pinutongan nang eoronang ito. Da-
tapoua, Ama co,i, aquing tinatangap ang eorona nang sa-
quit nang bugtong eong anae, at si^ya eong ipamamag-itan
sa iyo,t, sa maeasalanan. Iingatan eong palagui sa dibdib,
at siya eong ipapayapa sa tapat mong galit.

ANG PAG AALIS NANG MANGA PACO

Unang paeo.

Ito ngayo,i, panahon na, manga ministros nang Dios, na


inyong bunutan nang paeo iyang eanang eamay na luma
lang nang langit at lupa. Caiingat sa pag poepoe at pag
tangal, at maea eun mag eamali eayong mabunutan nang paeo
ang eamay nang Anae, ang mapaeo nama,i, ang puso nang
Ina.
Tingni, bayang ualang loob, at eahabagan mo iyang ma-
eapangyarihang eamay na pinag lampasanan nang paeo, paeo
nang easalanan mo na siya mong ipinaeo. Magsi tangis eayo,
manga anae ni Adan; manambitan eayo, manga salaring tauo,
at siyang nag dusa ang eamay nang Dios na ualang easala-
nan, at di nag durusa ang eamay ninyo na maeasalanan. Hayo
na, manga eatoto nang Dios, martillo,i, hauaean, pucpoquing
(168)
marahan ang paeo Ba ealiuang eamay na ating pinag eaeau-
tangan.

lealauang paeo.

Tingni, bayang ualang loob, iyang mabagsie na eamay


na gumunao nang una sa mundo, sumunod sa limang ba-
yan nang Pentapolis, pumuesa sa Israelitas sa Desierto at
nag uasae sa Jerusalem na maeasalanan. Datapoua ngayo,i,
linisan nang eamay na iyan, ang dating eabagsiean, guina-
mit ang ealubayan, at napapaeo sa Cruz, sa panininta,t, pag
ibig sa iyo. Lapit, bayang ualang loob: lapit na maeasala-
nan, tainga,i, iquiling, uliniguin mo,t, dinguin ang puepoe
nang martillo, at upan ding mag baua ang tinigas tigas nang
bato mong dibdib. Tindig na sa pagea gupiling, 6 naea-
lilimot na maeasalanan, buhatin ang paa,t, lumapit sa Cruz
at igagauad sa iyo ang eamay nang masintahing Ama na
iyong tinaliedan: lapit, houag mag dalang taeot, malay6 lay6
ea pa,i, tinatanao ea na, iguinagauad sa iyo ang eaniyang
maauaing eamay: lapit mag dumali ea, houag eang mabalam,
at yayaeaping ea at patatauarin, para nang pag yaeap at pag
papatauad nang masintahing Ama sa alibughang anae. (Lue.
e. 15.)

ieatlong paeo.

Hayo na, eatoto nang Dios, bunoting madali ang paeo sa


manga paa na nag pagod humanap sa maeasalanan. Tingni,
bayang ualang loob ang paeong iguinanti mo sa manga paang
nag pagod sa iyo: lapit na, maeasalanan sa manga sugatang
paa: lapit at hugasan mo nang luha nang pag sisisi: lapit,
tumulad eay Magdalena na maeasalanan. Hindi hi-
at ieao,i,
nihingi sa iyo na iyong pahiran nang mabangong nardo, ang
lalong mahalagang nardo nang iyong pag sisisi ang pini-
pita sa iyo. Lapit na: puso mo,i, tumangis, mata >mo~,i, lu-
muha, dumulog ea sa Cruz, at mag patirapa ea sa manga
sugat&ng paa ni Jesus, at hingin mo sa eaniyang ipag am6
am6 na ang manga easalanang sugat nang puso mo, ay pa-
paguin dapating gamutin nang eaniyang manga sugat.
Laead na, manga ministros nang Dios, at inyong ihandog
sa Inang tiguib nang saquit iyang tatlong paeo, na nag tu-
long tulong sumugat sa eamay at paa nang bugtong ni-
yang anae, na nag tuluyang nag bigay saquit sa eaniyang puso.
(169)

ANG PAG HUHUGOS NANG MAHAL NA BANOAY.

Ngayo,i, panahon na, manga tninistros nang Dios, na iyang


easarap sarapang bunga nang eahoy nang eabuhayang nag
bibigay buhay sa manga salaring anae ni Adan, na binig-
yang eamatayan nang baual na bunga nang eahoy nang ea-
runungan, na inyong alisin pag dahan dahanin sa pagea bitin
at pagea sabit sa sanga. Dagdagan ang ingat, at maea ma-
laglagsalupa iyang eaban nang tipan, iyang sanga nang 01iva
na nag balita sa mundo na napayapk na ang galit nang Dios
sa manga tauong souail. Dili iba.t, iyan ang maliuanag na
balangao nang eapayapaan na nag babalita na nag easundo
na ang langit at lupa, na pina pagea sigalot nang easalanan.
Lumayb ea muna, 6 eahapis hapis na Ina, sa puno nang
Cruz, at ipabaya mo sa aming pag ibig ang pag lilibing sa
bugtong mong anae. Ang manga mata mong batis sa pag
luha,i, ilay6 mo muna sa sugat&ng baneay, at maea ang ea-
niyang manga sugat na ualang pag itan, ay magea sabay
sabay sumugat sa iyo,i, aug matibay mong dibdib, ang puso
mong Virgeng ay magea guisiguisl, at sumiedo sicdo,i, ma-
lagot na bigla ang iyong hininga. ^Diyata,i, ang eatao-ang
barae na mistula, patay, sugatan at naliligo nang dugo, di-
yata,i, matititigan mo, 6 eahapis hapis na Ina? Pag dalitaan
mo ang lumay6 muna sa ieamamatay mo, at maea eaming
anae mo na ulila na sa Ama ay maugolila pa sa Ina. Hayo
na sandali, 6 ealapating ealinislinisan, at ngayon di pa hu-
muhupa ang mabilis na sigua nang dusa na ibinugso nang
easalanan sa bugtong mong anae: ngayong, ang matataas na
daluyong nang dalita,t, saquit ay di pa natatahimie: ngayo,i,
uala pang eatutungtongang panatag ang iypng malilinis na
paa. Magsi panaog eayo, manga Angelessa Langit, at in-
yong alalayan ang inyong maalindog na Reina, at maea ma-
patd&n nang buhay sa di maralumat na dusa. Magsi labas
eayo, manga Vfrgenes sa Sion: inyong samaha,t, houag papag
isahin sa tinangis tangis, inyong damayan nang luha ang
inyong Reina na nangongolila.
Lapit na, manga eatoto nang Dios: lapit na, manga Oris-
tiano: lapit na,manga maeasalanan: lapit sa inyong Reina:
lapit na 8<a Ina nang Dios: cayo,i, manhie sa Oalvario, at
inyong pag malasin ang eaniyang lagay na eahambal ham-
kal. Tingni,t, tumitindig na binubuesan ang eamay, at ya-
?

22
(170)
yaeapin paea hihigpitin ang bangeay nang Anae na tinan-
gal sa Cruz (S. Bernard. in sesto dolore Virg.)

ANG PAG HAHARAP NANG BANGOAY SA IMAHAL NA INA.

Laead na, manga Ministros nang Dios, ipag dumali ninyong


igauad sa naghihintay na Ina ang bangeay nang eaniyang ma-
hal na Anae. ^Napasaan eayo, manga Apostoles ni Jesus, na-
saang ea, Pedro at iba pang ea toto, baquit ngay ong siya,i, bangeay
na,i, inyong pinag iuan? ^Nasaan ea, Gananea, nasaan ea, Sa-
maritana, nasaan ea, viuda sa Naim, <*baquit pinag iuan ang
Mesias na piuag eautangan? ^Nasaan ea, Lazarong patay na
binuhay, baquit di umabuloy, baquit nagpapabaya sa Dios
na bumuhay sa iyo?
Tingni, manga Gristianong mahabaguing eay Maria: ma-
lasin ang lagay na eahambal hambal nitong mag Inang sing
ibig. Tingni ang pag ealong sa bangeay nang Anae, ting-
ni,t, ang eaniyang manga matang pinag uulapan nang sa-
quit ay iminaraalas sa sugatang eatao-an na naquiquita sam'
pong manga but-o sa ulong eagalang galang na tinampa-
lasan nang eoronang tinie. Siuisiyasat ang manga paa,t, ea
may na pinag lampasauan nang matutulis na paeo, at ti-
natangisan (Id. in eod. loe). Magsi lapit eayo, at inyong pa-
quingan ang pananaghoy sa patay na Anae. Jesus, 6 mut-
ya nang puso, 6 eariquit diquitang Absalon, ^baquit ang
buhoe mong manga hilong guinto na pinag husay eo nang
minsan, baquit napaui,t, naparam ang dilag at ningning,
natigmae nang dugo,t, nagea gusot gusot? Baquit, 6 ma-
gandang Josef, icao,i, pinag naeao sa aquing manga mata,
at nang isaoli ngayon ay bangeay na,t, parang pinag lapa,
jAy! at pinag lapa ea nang malulupit na hayop na easala-
nan: Fera pessima deuorabit filium meum. jAy! 6 bunso eo,
at ito ang quinahinatnan mo dahil sa pag ibig sa tauo. Ieao
ang Ama eo, ieao ang eapatid, ieao ang esposo, ang eali-
gayahang eo at boong ealoualhatian (1). Malasin mo aeo bunso,
at aco,i, pun6 nang hapis, mata mo,i, ititig sa aquin, at
big-yan mong eaguinhauahan. Ieao,i, mag pahayag nang ea-

(1) Tu mihi patereras, tu frater, eponsus, meae dilieiae, mea gloria, tu


mihi omnia eras, Tom. 11.
(171)
tagang uiea, at aco,i, big-yang toua, datapoua di ea na M^
ngusap, di mo na aeo tingnan, at icao,i, patay na. matu-
tulis na tinie, 6 inanga paco,t, tampalasang sibat, ^diyata,^
na pag pahamaean ninyong pinasaquitan ang may eapal sa
inyo? datapoua,t, hindi eayo ang lalong tampalasan eun di
ang maeasalanau.
Gayon ang pananaing ni Maria sa atin, sa pagca,t, ang
di maralumat na easalanan natin ang nag papasaquit sa
eanilang mag Ina, na lalo at mahiguit sa paco,t, ma-
tutulis na tinie na sinangeap sa Pasion. Datapoua ngayo,i, tayo
ay mag balie sa puso ni Jesus at tayo,i, tatangapin niya (1).
Ipinahayag ni Maria eay Santa Brigida, na ang manga ma-
tang nadidilat nang eaniyang sinisintang Anae, ay ipiniquit
muna bago inalibing; datapoua ang manga eamay na naea-
buea ay hindi na bago sa dating pagea lagay, at nang ating
matalastas na iniibig nang ating Panginoon na ibueang pa-
lagui ang eamay, at siyang itatangap sa lahat na maeasalanan
na nag babalie sa eaniya. Caya, 6 mundo, 6 maeasalanang
tauo: yayamang ngayon ay di eapanahonang ieao ay mataeot,
eun di ang maninta,t, umibig (2) sa Dios na nag tiis nang
di mamageanong saquit, at nang maquilala mo ang pag ibig
sa iyo, yayamang ang puso ni Gristo ngayon ay may sugat,
na nag babantog nang sugat na pag ibig na iniingatan (3;;
ngayo,i, eatampatan na ipag ealoob mo naman sa eaniya
ang iyong puso, at siyang hinihiugi sa iyo: Filii prebe mihi
eor tuum. Oun natataeot ca,t, ang easalanan mo,i, tila hu-
mahadlang sa iyong pag lapit, hingin mo eay Maria na aea-
ying ca,t, ihatid, at sa eaniyang pamamag itan ay maeaeamtan
mo ang puso nang Dios na hinahanap mo (4).

ANG PAG AALIS NANG MAHAL NA BANGGAY. .

Sa taeot ni Josef na malagot ang buhay nang Ina, na ma-


ramay sa Anae, ay ang bangeay sa eaniyang harapan.
inalis
Dito ang uiea ni San Buenayentura, ay nangusap eay Nieo-

(1) Reddite praevarii:aU>rea ad eor. Isai. 46. v. 8.


(2) jEcce tempus tuum, tempus amantium! Ezecli. 16. 8.
(3) Propterea vulneratiim eat eor Oristi, ut per vulnus visibile vulnus
amoris invisibilis videatur. S. Bernard. in Serm. de Pas. Dom.
(4) Eilii hujus Matris, ingredimini eum ipsa intra penetralia eordia
Jesu. Ybert. de Gasale.
(112)
demus. Magsi layd eayo, manga eatoto eo, at bayaan inuna
ang Anae sa Ina. ^Diyata.i, ipag dudumali ninyong eunin ang
Anae eo sa aquing eandungan, madaling madaling ililibing
ninyo, at sampon nang Ina,i, inyong iraramay? Dito nag
panibago ang saquit ni Maria, dito ay uala nang pag sae-
dalan, sa pagea hindi na mangyaring mapaliban pa ang pag
lilibing, at aabotin nang dilim
nang gabi.
Bitiuan mo na, 6 Inang tiguib nang saquit, ipahintulot
mo nang ilibing, bitiuan mo na ang holing paalam sa ma-
hal mong Anae: Dinguin mo, Oistiano, ang ealumbay lum-
bay na pag papaalam. Pahintulot eo na, manga eatoto eo,
na inyong ilibing na ang bangeay nang aquing Anae, ya-
yamang siyang ealooban nang aquing Ama sa langit. ^Diyata
bunso eo, Ama,t, Panginoon eo, diyata,i, eatapusan na nga-
yon nang aquing panonood sa iyo? jAy, at ito ang pana-
hong tadhana nang Dios, na ating ipag hihiualay! Umaayon
aeo sa hatol na ito, datapoua Anae co,i, ang huling paalam
nang eabuto mong Ina ay pag dalitaan mong tangapin, at
sampuo nang puso eo ay aquing isasama sa iyong libingan.
Dili iba,t, ieao ang eayamanang eo, ay hindi mangyari na
ang aquing puso ay maualay sa iyo: Ubi thesaurus vester est
ibi et eor vestrum erit (Lue. 12. v. 34.).

Hayo na, manga nang Dios, nguni bago ninyo dal-


eatoto
hin sa libingan ang bangeay na iyan na ealunos lunos, ay
ipaquita muna dito sa maeasalanang bayan, upan ding mabag-
bag ang matigas niyang loob. Tingni, manga ealolouang ti-
nubos naog dugo at buhay nang Anae ni Maria: malasi,t,
pag dili-dilihin ang sugat sugat&ng eatao-an na parang pinag
lapd nang ating manga easalanan; at ngayo,i, taliedan na
ang manga laiMng bayan, ang pag nanask nang capuriha,t,
earangalan, at iyan ang matutulis na tinie na pinag lieao
lieao, at siyang ipinutong sa ulo nang Dios. Taliedan na
ngayon ang pag papaguinhaua sa eatao-an, ang ealupaan,
at iyan ang latay ang di mamageanong sugat na eaniyang
tiniis. At ieao, ealoloua eo, ieao matigas eong dibdib, ay
maquisama sa eapoua mo maeasalanan na dumulog sa Ai^ae
ni Maria. At ngayo,i, ang pag aayunar, at pag papasa-
quit sa eatao^ang pinalayao, ang pag tangis at pag luha ay
siyang gamitin sa pag babalie loob sa Dios na nag aanyaya:
Convertimini ad me in toto Gorde vestro, in jejunio et fletu,
et planetu (Joel. 2.). Tayo,i, mag sing isang loob na suma-
ma ea pag lilibing sa eamahal mahalang bangeay, damayau
(fl73|)
tiatin nang hibie at buntong hininga ang nangungulilang
Ina, at aiya rin namang isarna sa pag huhulog sa hueay nang
bangeay nang Anae, at uieain:
Panginoong eong Jesucristo, Dios eo, Ama eo, at aquing
Mananaeop: sa pag mamalas eo sa ualang pag itang sugat
nang iyong eatao-an ay napag quiquilala eo ang aquing ea-
sama an, at nag titipon tipon sa alaala eo ang di sueat ma-
bilang na manga easalanang eo na nag pasaquit sa iyo: eaya
nga Jesus eo, Jesus na eaibig ibig, Jesus na easanto santo-
san, Dios na eagaling galingan: ipinag pipighati eong masa-
quit ang pag eaeasala eo sa iyo, at pinaeatitibay eo ang aquing
pag titiea na di eo na pag baliean ang dati eong easam-an.
Maaua ea, Dios eo, sa maeasalang natauag sa tyo, dumadamay
sa iyong saquit at sa pangongolila nang mahal mong Ina.
Quiniquilala eo, Dios eo, na aco,i, malaong panahong nag
taesil sa iyo, datapoua ang aquing pag ibig ay ipinangangaeo
eo sa iyo, mag mula sa oras na ito hangan sa huling sandali
nang aquing buhay. Amen Jesus.
(174)

8A NAG CACAILA NANG GASALANAN


SA PAG COCOMPISAL.

Pro anima tua ne confnndaris di-


eere verum. Eeeles. e. 4. v. 24.

C un ang manga Ministros ni Jesucristo ay nag didili dili

sa manga pag tangap nang manga Saeramentos nang Con-


fesion at Euearistia nang di sueat mabilang na manga Cris-
tianos, na guinagaua ang manga eagayaean na ipinag uutos
di
gauin, ay nag dudurugo ang puso sa habag at hapis. Itong
dalauang Saeramentos ay dalauang batis na binubuealan nang
masaganang graeia, datapoua,t, sa masamang pag tangap ay
hindi ang gr^eia ang napapaquinabang nang tumatangap, eun
di mabagsie na eamandag na iquinamamatay nang ealoloua:
Qui enim mandueat et bibit indigne, judicium sibi mandueat
et bibit (Epist Paul. ad eor. 1. e. 11. v. 29.). Ang manga
Saeramentos na ito ay isang matibay na tabla na mapani-
nimbulanan nang isang ealoloua, eun sinasamang palad na
nababagbag at nalulunod sa dagat nang easalanan; datapoua,t,
j6 saquit! siya ring iquina papanganyaya dahil sa masamang
pag tangap. Natatalastas nang rnanga Goni'esores na maraming
lubha ang pag eoeompisal na nasisira dahil sa di pag aala-
alang mapilit nang easalanan, marami ang sa di pag sisisi,
marami sa di pag titiea, datapoua,t, lalong marami ang sa
pag eaeaila dahil sa malaquing eahihiyan. Cun ang isang lobo na
ganid na hayop ay sumasaemal nang isang oveja, ay ang
unang sinusungaban ay ang lalamunan, at naug houag maea
ungal, at nang di maipag tangol nang nag babantay na aso,
at di maagao nang pastor na nag aalaga. Ang isang ealo-
louang oveja ni lesueristo ay gayou din namaii, pag nasun-
gaban nang demoniong lobo sa intlerno, ay sinasaeal ang
lalaraunan nang isang malaquiug eahihiyan, nang eun di ma-
sabi sa pag eoeompisal, ay houag maipag tangol nang ma-
)

( 175
nga Pastores nang Santa Iglesia, at nang masambilat niya at
madala sa banging malalim nang infierno: Eeee lupus gut-
turem ovis aprehendit.
Pag dalitaan mong dinguin, 6 maeasalanang minamahal eo,
itong ipahahayag sa iyo, upan ding mauala ang eahihiyan
mo, at sampon nang ibang paraya na parang eueo uang
demonio na ipinag durumiin sa iyong lalamunan, at nang
houag mong pangahasang ipag eompisal ang easalanan, ay
aquin ipaaaninao.
Gasihan naua nang Panginoong Dios ang mahina eong isip
nang eaniyang graeia, nang mapag aninao eo ang manga
paraang maisisira eo sa manga paraya nang demonio; at pag
ealooban naua ang mapurol eong dila nang mabisang pa
ngungusap, na tumaimtim sa puso nang maeasalanang na-
quiquinyig sa aquin, upan ding mahugot sa ealuuos lunos na
pagea panatag nang loob sa easalanan.
1 Tsang eatotoohanang sinasampalatayanan naug sang-
eaeristianohan na may isang Dios, Dios na sumasa lahat, at
ualang di quina doroonan: ang lahat ay hinaharap at pinag
haharian. Ang lahat ay naquiquita, ang lahat ay natatalastas,
at ualang nalilingid sa eaniyang manga mata, cahima,t, ea-
lihim lihiman. Ang uiea nang Pro.Eeta David: eun aeo aniya,i,
umaquiat sa langit ay mataiaosan eo rin ang Dios na nag
papaloualhati sa mapapalad na manga Angeles. Cun sa inherno
naman aeo manaog, ay narian din ang Dios na nanghihigan-
ti sa manga hunghang, na nag bigay poot sa eaniya, at umag-

lahi sa eaniyang eapangyarihan. Suedan ang gauin eo ay


aquing hiramin ang paepae nang aguila, at ang mag eabi-
eabilang panig nang dagat ay aquing liparin, ay masusundoan
eo rin ang Panginoong Dios na may eapal sa lahat nang ba-
gay, at siya rin ang nag iingat sa lahat nang quinapal niya.
Ito ay isang eatotoohanan, iniibig eong Oristiano, na sampon
nang di binyagan, ay sumasampalataya at cumiquilala Nang
guinagaua mo ang easalanan, ang lugar na pinag gauan mo,
ang iyong easama sa pag eaeasala, at sampon nang dilang ba-
gay na ealangeap nang guinaua mong easalanan na ibinibi-
gat, 6 iguinagaan ay natatalastas nang Dios, at hindi nali-
lingid:Omnia nuda et aperta sunt oeulis ejus (Ad Heb. e. 4.
v. Sa pagea tanto nang maraming Oristiano nitong ea-
13).
totohanang ito, ay nag tatapang tapangang ipag eompisal ang
eanilang manga easalanan sa eahalili nang Dios dito sa lupa,
at ang nasa,i, maisban sa mabigat na pasan qa di maea-
(176)
yanang dalhin; datapoua,t, eun ipahayag na, ay minsang
marayaan nang demonio, binibig-yang eahihiyan, masam&ng
hiya na iquina papanganyaya. Ito ang dahiia,t, nauurong ang
dila, hindi mabigeas ang labi,t, ipinag eaeaila. Caya ang
uiea nang Dios Espiritu Santo: venerunt filii ad partum, et
virtus non erat pariendi.
6 nag eaeamaling ealolouang Oristiano: pag dididilihin
mo ang manga mahal na uiea na ipinag utos nang Dios
sa Proleta Natan na ipahayag sa Haring David: ieao ay nag
easalang lihim eay Bersabe; ang eaniyang asaua na ualang
easalanan ay pinag dayaan mo na ipina patay sa manga
eaauay; datapoua,t, darating ang arao na aquing ibabantog,
aquing ipatatalastas, sa boong Israel, at sa caliuanaga,i, ipa-
tatanyag eo: Tu /eeisti abseondite, ego autem /aeiam in
eonspeetu Israel, et in eonspeetu solis (2. Reg. e. 12. v. 12.).
Paeatalastasin mo naman na ito,i, uiniuiea sa iyo nang Dios:
ang easalanang iyang iquina hihiya mo, aydi malilihim mag
pasa ualang eatapusan taon: eun ipahayag mo sa isang tauo
ay mapapaeagaling ang ealoloua mo; eun ipag eaila mo
ay isisiualat eo sa Ama,t, Ina mo, sa boong eahinlugan
mo, sa sanglangitang Angeles at sa lahat nang tauo, at
nang ieahiya mo, at sa cauaeasa,i, intierno ang pag la-
lag-yang eo sa iyo. Ieao ay mamili, eun may iningat eang
bait dito sa dalauang eahahanganan mo. Ngayo,i, eapilitang
masasambitla mo yaong eay San Agustin: mahanga,i, sa-
bihing eo sa isa ang easalanang eo, at nang maeamtang
eo ang ealoualhatian, cahima,t, mag damdam aeo nang
munting eahihiyan, sa eun ipag eaila eo ngayon, ay ma-
bantog sa arao nang pag hohoeom sa sang eatauohan, doo,i,
ieahiya eong masaquit at ieapaeasama eo: Melius est eoram
uno aliquantulum ruboris tolerare, quam in die Judicii eo'
ram tot millibus hominum gravi repulsa denotatum tabeseere.
Dito sa manga ipinahayag eo sa iyo, eapatid eo eay Je
sueristo, ay tumutugon ea sa aquin marahil, at nangungu-
sap: ang pagea eaila eo ay di sa pag nanasa eong ilihim
sa Dios na naeatatalastas nang ealihim lihimang easalanan.
Ang pinag eaeadahilanan nang di ieasulong nang aquing
loob na ipag eompisal eo, ay sa toui toui eong mapag
alaala nang dinami dami, ang ealupit lupit na samk, ay pi-
nangingilabutan aeo, at di eo mapangahasang ipag eompisal.
O nag eaeamaling ealoloua: eun pasaguian mong saglit
nang pag didili-diii ang pag bahari nang demonio ia di
(17?)
mabilang na tauo, ang naeapangingilabot na easalanang
idolatria, ang pag samba baga sa anito nang lahat nang
naeion samundo nang unang panahon, na may apat nalibong
taon, nang di pa nananaog dito sa lupa ang ating Pa-
nginoong Jesucristo, ang ealupit lupit na easaui an nang
tauo, na sampon nang ealupaan ay iguinaua nang diosdio-
san na pinanganlang Venus, Priapo, Adonis, at dito si~
namba itong mahalay na vicio, ang palaguing pag talieod
sa Dios at pag aanito nang bayan nang Israel sa manga pa-
nahong yaon; ang manga heregias ni Arrio, Calvino, Lutero,
Donato, Zuinglio, at iba,t, iba pang hereges na hindi liiibo,
na sinasalita sa historia eelesi&stiea, na ang malaquing ba-
hagui nang eaeristianohan ay naoraliang tinuroan nang ma
ling aral, inagao sa baeuran ni Jesucristo, at ipina eampon
sa demonio; ang eatampalasanan nang maraming Cristiano,
na sampon nang eagalang galang at eamahal mahalaug pa-
ngalan nang Dios ay tinutungayao at pinag uupasalaau; ang
pag hahari ni Lueiier sa maraming ealoloua, na ang ban-
dila nang easalanan ay iniuauagayuay na ipinag tatagumpay;
ang di sueat mabilang na easalanan nitong ating bayan na
eun isusulat sa manga libro, ay di yata mapapasan nang
libo mangtauo; ang eapalaloan, eapanaghilian, ang manga
ese&ndalo...pag anhing saysayin. |0 eataas taasang Dios!
(1) dangan ang aua mo ay sueat na eaming puesain nang
salot, gutom, pag babaea, mabuesan ang lupang di na ma-
eaeaya, di na maeatiis nang ealupit lupit na sama naog aming
manga easalanan. Gristiano, eun ang Panginoong Dios ay
niag paparusa sa atin nang tapat, ay sueat tayong mapuesa
nang eaniyang nag babagang poot. Manga labi,t, dila natin
ay mag puri sa Dios sa toui toui na, at hindi tayo pinaru-
rusahan nang tapat sa ating easam-an: Benedieite Deum eaili, et
eoram omnibus viventibu8 confitemini ei (Tob. e. 12. v. 6).
Ngayo,i, mag sabi ea naman: ang manga easalanan mo, ipag
palagay man na lubhang daquila,t, sa earamihan ay di sueat
mabilang, ^maeaeatiaabang eaya nangdami ateapal nang na-
gaua nang tauo, mula nang lalangin ang mundo,t, magpa
hangan ngayon? Hindi. Ito eaya bagang manga easalanang
ito at sampon nang gagauin pa nang tauo hangan sa holing

(1) Non seeumdumpeeeata nostrafecit nobis: neque seeumdum iniqui-


tates nostras retribuit nobis. (Psalm. 102. v. 10.)
( 178 \
arao, ay ^marami pa eaya sa aua nang Dios? Hindi, sa
pagca,t, ang easalanan ay paearamiramihin man, at dagdaga,t,
dagdagan ay may eabilangan din at may eatapusan. Sa ba-
gay na ito,i, ^ano eaya baga ang naeasasansala sa iyong pag
eoeompisal? ^Ano eayang easalanan iyan, at iquinahihiya mo?
^lniisip mo yatang ieao lamang ang tangi at bueod na na-
eagaua niyan? ^Paquiquipag tipan eaya baga sa demonio ang
iyong easalanan? Si San Cipriano,i, naquipag tipan nang min-
san; datapoua ngayo,i, sumasa langit na. ^Paquiquipag agulo
eaya? Si San Bonifacio nama,i, naquipag agulo, nang siya,i,
bata pa eay Aglae, matrona roeoana, <ibaquit eaya baga nga-
yo,i, isang Santo na linolohoran sa manga altares? Si Santa
Maria Magdalena, <*di baga naguing easiraan nang Jerusalem,
at ang naguing pamagat niya,i, babayeng maeasalanan? Si
Santa Maria Egipeiaea, ay di mumunti ang bilang nang ma-
nga lalaquing quinahulugan, at di ang ipinag easala niya,i,
ang lugod ua nananamnaman, eundi ang easam-ang ealang-
eap nang easalanan. Si Santa Margarita de Oortona, si Santa
Pelagia, si Santa Thais at iba,t, iba pang maeasalanan, ^ba
quit eaya ngajo,i, nanga sa langit? ^Pag nanaeao eaya iyan?
Ang manga Santos Dimas, Mario at Sanderino, ay mag nana
eao nang minsan, ay <;baquit Santos na ngayon?
Ang easalanan mo,i, cahi,t, eabigat bigatan at easama sa-
maan, ay taliedan mo lamang, iuaesi ang masasamang ea-
isipan, itaugis mo,t, iluha, mag balie loob sa Dios, at di na-
man niya titipirin ang eaniyang aua,
tatangapin at pa-
icao,i,
tatauarin (1). Cun hindi mo mapilit ang loob mo sa pag
eoeompisal, ay tumauag ea sa Dios, ipahayag mo sa eaniyang
harapan ang tuesong di mo magahis, ang eahinaan nang
iyong loob, at iyong uieain: aco,i, ipag tangeaeal mo Dios
eo, paeundangan sa iyoug aua: Saltmm mefac Deus in mi-
serieordia tua (Psalm. 30. v. 13.). Hingin mo sa eaniya na
olit olitin, na ang taniealang itinatali nang demonio sa labi
mo,t, dila, ay pag dalitaang ealaguin, at nang mangyaring
maipahayag mo ang saquit nang iyong ealoloua sa eaniyang
eahalili dito sa lupa.
2. Cun nag hihinagap ea na mauauala ang pag mama-
hal sa iyo nang eonl'esor, 6 mag dadalang poot, icao,i, ma-

(1) DereJinquat impius viam suam, et vir iniquus eogitaeionee suas,


et revertaturad Dominum, et miserebitur ejus, et ad Deum nostrum;
quoniam multus est ad ignoseendum (Isai. 66.)
(179)
niuala na nadadayaang ca nang demonio. Aco,i, pag dalitaan
mong paquingan.
Aquing ipag palagay, na eun sa isang tauong balang na,
ipahayag mo ang iyong easalanan, ay mag dadalang galit at
mauauala ang pag mamahal sa iyo; ang lahat nang ito ay
hahamaquin mo, eun siyang ieagagaling nang iyong ealoloua,
ieatatahimie nang iyong eoneieneia, at ieatitiuasay nang loob
mo, sa pagca,t, hangang ipinag eaeaila mo ay palagui eang
gugula gulantang at gugulat gulat. Dala mong palagui ang
tinie nang easalanan na napapaed sa puso mo, at saan ea
man sumiesie, ay iyong easama sama, na parang isang ver-
dugo na sa toui toui ay nag papasaquit sa iyo. Datapoua,t, eun
ang easalanang ito ay mapag sisihan at maipag eompisal,
ay nag daramdam nang eatiuasayan, naliliuanagan ang loob,
at nag eaeamit nang di mumunting toua na parang napapa
langit. Paeundangan man lamang sa eun ating ipag eom-
pisal ang manga easalauan natin, tayo,i, napapasaoli sa gra-
eia nang Dios, ang boong eahihiyan at eataeotan ay ating
hahamaquin mapaea galing lamang aug ealoloua natin: Pro ani-
ma tua ne eon/unelaris dieere verum. Datapoua,t, itong ina-
agam agam na pagea galit nang eonl'esor, 6 pagea uala eaya
nang pag mamahal sa isang quinocompisal ay di nangyayari.
Natatalastas nang eont'esor, na eun sa pag eoeompisal na
ito, ay ipahapag ang manga easalanan na ipinag eaila nang
minsan, ay daquilang hirap ang pinag daanan sa pag ua-
uaesi nang dinaramdam na eahihiyan, at sa pagea talastas
nang hirap na ito nang quinucumpisal, at aug pag didili-
dili, na ang ealolouang ito, ay quinacasihan nang graeia
nang Dios, nag sisisi at nag babagong buhay, ay nag dadalang
habag, naaaua, di hamae ang toua, at ipinasasalamat sa Dios
ang pag babalie loob nitong ealolouang napanganyaya. Pag
tieman tieman mong ieao ay dumulog sa alin mang eoni'esor,
at iyong uieain: aco,i, naeapag eaila, Padre, nang easalanang
mahabang panahon; datapoua, ngayo,i, sa tulong at aua nang
Dios, ay nagagayae na ang loob eo na ipag eompisal, Itong
manga uieang ito ay houag mo nang dugtungan, at sueat uang
maeabihag nang puso nang iyong eoniesor. Ang ministro
nang Dios na ito na naearingig nang manga panguugusap
mo, ay uala nang iisipin, eun di ang pag sieapang eang ha-
ngoin sa easalanan, ang ipanalangin ea sa Dios na liuanagan
ang bait mo,t, nang iyong mapag quilala ang manga easa-
lanan mo, easihan ea nang gracia,t, nang iyong mapag sisi*
(180)
han. Ito ring confesor na ito ang tutulong, inamatamisia
ang hirap sa pag tuturo sa iyo nang pag aalaala,t, pag sasabi
nang easalanan, at sa eaniyang manga pananalangin, sa pag
aayunar, at iba pang magagandang gaua, ay papaquinaba-
ngin ea, at sa santo sacrificio nang misa ay sasambitlain ang
iyoog pangalan, na hihingin sa Dios na patauarin ea.
3. Cun ang isasagot mo sa aquin: Padre, ang pinag-
eaeadahilanan nang pag eaeaila eo ay di ang aquing taeot
maeagalitan aeo nang confesor, 6 mauala eaya ang pag ma-
mahal sa aquin, eun di ang sa toui eong alalahanin na aug
aquing pag sasabihan nang easalanan ay tauo rin namang
eamue-ha eo, aco,i, hinahandulong nang taeot, naguiit ay
malaquing hiya na di eo maeayanang iuaesi. Sa isang Dios
na totoo aquing ipag eoeompisal ang easalanang eo; data-
poua,t, sa isang Saeerdote, sa isang tauo ay di manganga-
has aeo. Aquing pinag didili-dili, Cristiano, itong manga
uiea mo: ngayon nama,i, dinguin mo itong ipapaeli eo sa
iyo, at aco,i, iyong sagotin. Ang pag eaeaila mo ay nag
mumula eaya sa di mo paniniuala na ang isang eont'esor ay
may eapangyarihang eumalag nang iyong easalanan? Nata-
talastas eo na ang sagot mo sa aquin ay hindi, sa pagea,t,
ang eontesor anyo mo, ay pinag ealooban nang ating Pa-
nginoong Jesucristo nang eabagsiean, nang uieain sa manga
Ap6stoles, manga eahalili nila dito sa lupa sa minis-
at sa
terio 6 pag eaealinga sa manga ealoloua. Ang
saeerdotal,
taiian ninyo dito sa lupa, ay tatalian naman sa langit, at
ang inyong ealagan, ay eaealagan naman sa langit (1). Ang
eabagsieang ito, 6 eapangyarihan nang manga Saeerdotes,
ay di ipinag ealoob nang Dios sa manga Prineipes, at Em-
peradores, sa manga Angeles man, Aredngeles, Prineipados,
Virtudes at iba pang matataas na espiritus sa eaharian nang
langit.
Cun natatalastas ang daquilang bagsie nang manga
mo
Saeerdotes na mag patauad nang manga easalanan, ay ^ano
eaya baga ang pinageaea dahilanan nang iyong pag eaeaila?
Ang taeot mo eayang ibantog ang iyong easalanan, 6 ipag-
saedal ea eaya sa may eapangyarihan at hinging parusahan
ea? Uiea eo sa iyo,i, nag eaeamali eang di hamae, eun ga-

(1) Quaecumque solveritis super terram, erunt et in eoelo. (Matth. e.

18. v. 18.)
(181)
nito ang paniniuala mo. Ang eatungeulan nang Saeerdote
na ilihim na paea ingat ingatan ang manga easalanang na-
ringig sa Saeramentong Confesion, ay lubhang daquila,t,
mahigpit, na eaieailan ma,i, di maipahihintulot sa eaniya
na ipahayag sa eangino pa man, cahima,t, sa lalong eataas-
taasang hari. Ang easaedalan ma,i, magea gulo gulo ang
manga Provincias: suedang mangagea sigalot ang manga
hari, at papag baeahin ang eanieanilang manga eaharian:
ang easaedalan ma,i, masunog at maguing abo ang manga
eiudades; at ang lahat nang ito ay ipag palagay mo na ma-
sansala nang isang confesor, eun eaniyang sirain ang ma-
hal na lihim; (sa maeatouid ay eaniyang ipahayag ang na-
tatalastas niyang easalanan sa eonl'esion) pababayaan niyang
mangyari ang lahat nang ito, pababayaang malugs6 ang
mundo; datapoua,t, ang eaniyang lihim ay iingatan din. Ang
siya ma,i, gapusin at taniealaan, ibilango,t, pasaquitan, amoi,t,
taeotin, at pag balaang aalisan nang buhay; mag tiis siya
nang lahat nang hirap, ibibigay ang eaniyang buhay na para
ni San Juan Nepomueeno, bago sirain ang mahal na lihim.
^Matataeot ea eaya bagang mag sabi nang easalanan sa isang
larauang eahoy, bato 6 tanso? Hindi. Dito ngani maipaghaha-
limbaua ang isang confesor, ayon sa paquiquinyig nang
easalanan. Cahi,t, isang quindat, isang quilos, isang hiuatig,
isang bueang bibig, ay di mabibitiuan, eun ito,i, ieatatalas-
tas nang iba nang easalanan nang isang quinocompisal. Ang
naaalamang eo sa confesion, ang uiea ni San Agustin, ay
alangan pa sa di eo naaalaman: Id quod per eon/essionem
scio minus seio quam id quod neseio. (S. Agust. serm. 66.)
}

mahihiing dalaga, batang ualang loob, lalaquing douag,


babaying matataeotin ^ano pa ang iquinatatacot ninyong mag
sabi nang easalanan
sa isang eonl'esor? Siya,i, tauo rin na-
mang eaparis ninyo, at di isang Angel, eatao an lupa, at
di espiritu, anae sa easalanan at di guising sa graeia; hindi
maipahahayag sa eangino pa man ang iyong easalanan;
ang hinahangad niya,i, hindi ang ieasasama, eun di ang
ieagagaling nang inyong caloloua,i, <*baquit ganito na ang
pagea hiya ninyo? gQuid erubeseis, 6 homo, confiteri? Pee-
eator sum sieut es tu. Ipag ealoob nau& nang Panginoong
Dios na paeamahalin ninyo itong uiea ni San Agustin, at
upan ding tumapang ang inyong loob sa pag cocompisal #

4. Sa cauacasa,i, aquing ipina uunaua, na siyasatin eun


ano ang na sa inyong ealooban, at maea saealing eayo ay
(182)
nadarayaan nang demonio sa ibang bagay. Maea saealing
eayo,i, nahihiboan nitong malupit nating eaauay, na ang
uiea ni San Pedro, ay parang humihingasing na Leon, na
nag papaliguid liguid at nag hahanap nang eaniyang ma-
sasaemal (1. Pet. e. 5. v. 8J, ay eatampatang paealini-
ngin ninyo eun saan eayo nararayaan, at diyan pag pili-
tang pag tagumpayan. Cun cayo,i, pinauiuili sa eatamisan
nang easalanan, at uiniuieang cayo,i, malaon nang nalagui
sa ganitong pagea buhay, minamatamis nijnyo at minama-
sarap, cahi,t, ano mang gauin, cahi,t, ipag eompisal ninyo,
ay di na matataliedan, eaya ang mabuti ay ipag eaila na
sa confesor. Cun ganitong pangungusap ang inahihibo sa
inyo nang demonio, at eun saeali naman na sa tuoi ea-
yong mag nasang tumalieod sa easalan, ay nararamda-
man ninyo sa loob na tila di mangyayari, at iealalagot nang
iuyong hininga, iuan man ay pag babaliean din, sa pagca,t,
siyang pinagea bihasanhan: uiea eo sa inyo,i, sa ganitong
paraya nang demonio,i, houag maniuala Si Manases na hari
sa Jerusalem, na sinasabi sa lumang testamento na nagpaea
samk samk, na di lamang ang eaniyang ealoloua ang si-
nira, eun di ang boong Jerusalem ay ipinanganyaya, na pi-
nasamba sa anito, at nag paea uili sa ealupaan, nang si-
ya,i, mag balie loob sa Panginoong Dios, bayaran nang pag
sisisi ang eaniyang manga easalanan; parusahan ang eatao-ang
nageasala, ay narapat na patauarin, nabuhay at namatay
sa graeia (2 Paralip. 13 12.). At di lamang sa Santong
Sulat nasasabi ang malalaquing maeasalanang nag balie loob
sa Panginoong Dios, eun di lalong marami ang nasasabi sa
historia Eeelesi&stiea, na di eo na babanguiti,t, nang houag
aeong eainipan Ang masasabi eo sa iyo, 6 ealolouaug Cris-
tiano, ay nag patauad ang.Dios sa iba,i, patatauaring ea na-
man: Quoniam multus est ad ignoseendum. Naea talieod ang
iba sa vicio,i, maea tatalieod ea riaman. Cun malalaqui ma,t,
marami ang iyong easalanan, ay tumbasan mo nang daqui-
lang pag sisisi, at maningas na pag ibig, at patatauarin ca,t,
pagea ealooban nang masaganang graeia, para nang pag pa-
patauad at pagea ealoob eay Maria Magdalena; Remituntur
ei peeeata multa, quoniam dilexit multum (Lue. 7. v 47.).
Pag saquitan mong hingin sa Dios, na pag ealooban ea nang
graeiang maeaaaeay sa iyong loob sa pag eoeompisal nang
easalanang ipinag eaila mo, graeiang ieatututong gumaua
Bang eabanalan na maibabayad sa pinag daanan na masa-
)

( 183
mang buhay, graeiang ieapananatili sa magagandang gaua
hangan sa oras nang eamatayan. Hayo na, nagea eamaling
ealoloua, hayo na maeasalanan, mag balie loob ea sa Dios,
payapain mo nang pag sisisi ang eaniyang poot, at mani-
uala ea na di ea tataliedan: Revertere, adversatrix Israel, ait
Dominus, et non avertam /aeiem meam d vobis (Jerem. e. 3.
v. 12.). At ngayong inaasahang eo na eayong nag dalitang
maquinyig nang aral nang Dios, ay quinacasihan nang ea
niyang graeia na tinatauag sa pag sisisi, at eayo nama,i,
umaalinsunod: ngayo,i, aeong maeasalanang eaparis din na-
man ninyo ay nag aanyaya na tayo,i, mag sabay sabay du-
mulog sa eatamistamisang Amang natauag sa atin, at uieain:
maauaing Pastor, na nanaog sa lupa,t, hindi ang banal
eun di ang maeasalanan ang siyang hinanap: Non veni vo-
eare justos, sed peeeatores (Lue. 5. 22.): aeong easama sa-
maan na humamae sa iyoog tinauag tauag na aquing nari-
ngig sa eaibuturan nang aquing dibdib, at sa magagandang
aral nang manga eahalili mo dini sa lupa, at gumanti nang
masama sa iyong manga biyaya; ngayong napag quiquilala
eo, na sa pag talieod sa iyo,i, ualang napapaquinabang eun
di eabalisanhan, at sa pag lilingeod sa iyong eaauay, ay ualang
mahihintay na ganti, eun di ang dusang ualang hangan: nga-
yo,i, dumudulog aeo sa iyong harapan at nag mamaeaaua
na panunghan nang mata mong maauain (Psalm. 118). Yaya-
mang aco,i, tinauag mo, tiniis tiis mong mahabang pana-
hon; ngayong narito na,i, houag mong ipag tabuyan, at
houag mong gantihin nang parusa ang aquing easam an
(1. Pet. 3.). Sueat na Panginoong eo ang dati inong poot,
at ngayo,i, mulan mo na ang pag eaealoob nang iyong aua.
Cun ang easam-an eo, uala nang pag easiyahan, ay na-
rian ang iyong manga sugat, narian ang dugo mo, narian
ang pauis mo at siya eong ibinabayad. At sa oras na ito na
ang aquing puso, caloloua,t, loob ay lumuluha, tumatangis
at nananambitan, ay pagdalitaan mo aeong tangapin at pata-
uarin. Nag patauad ea sa isaug Dimas na mag nanaeao, ay
patauarin mo naman aeo: nahabag ea sa isang palaanitong
Manases, ay eahabagan mo naman aeo: tinangap mo ang ma-
easalanang Magdalena, ay tangapin mo naman aeo: pioagea-
looban mo sila nang bayaning graeia na iquinapanatili sa
eabanalan, ay ipagealoob mo naman sa aquin hangan sa
oras nang eamatayan. Amen Jesus.
(184)

SA PAG AAYUNAR.

Et eum jejuna8set quadraginta diebm,


et quadraginta noetibus, postea esuriit.
Math. 4

D ito manga uieang natatala sa Santo evangelio na in-


sa
yong naringig, manga ealolouang Cristiano, ang napapa-
laman ay uialalaquing misterios, na nagtuturo sa atin nang
nianga gagauing paraang ipag eaeamit nang ealoualhatian
nang langit ayon sa magandang oliran na ating eamahal-
mahalang Maestro, na si Jesucristong Panginoon natin. Sa
pagca,t, ang ipinanaog niya dito sa lupa, at ipinag eatao-an
tauo sa tiyang ealinislinisan ni Marlang Virgen, ay ang pag
nanasang maagao sa eapangyarihan nang demonio ang lahat
nang tauo na inaalipin dahilan sa easalanan, ay di minatapat
lamang nang eaniyang pag ibig ang tayo,i, tubsin nang
eaniyang mahal na dugo,t, eamatayan, sa pagea aliping
yaon, eun di nag tadhana naman nang manga utos, na
eun ating ganapin, ay maeapag tatagumpay tayo sa manga
eaauay na palaguing bumabaea sa atin dito sa bayang ea-
hapis hapis. At nang matamisin natin ang pag suuod sa
manga utos na yaon, ay siya rin ang nagpa unang nag
bigay nang magandang halimbaua na umalinsunod.
Ayon dito sa mataas na eaisipan nang eaniyang di su-
eat malirip na earunungan, na napapanuto sa eagalingan
nang ating ealoloua, ay napadala ang ating Panginoolag
Jesucristo sa Dios Espiritu Santo sa isang ilang, at doo,i,
sa demonio na siya,i, tuesohin, at nang maeapag
itinulot
ayunar na apat na puong arao at apat na puong gabi,
ay nag damdam nang gutom; sa pagca,t, siya,i, Dios
man, ay eaniyang tinangap sa pag eaeatao-an tauo, liban
sa easalanan lamang, ang boong caruc-haa,t, eahirapang
minana nang tauo sa unang Adan. Nag tiis nang malaqui,t,
malouat na gutom, nang sa paquiquipag tungali natin sa
manga eaauay uang ating ealoloua, ay mag aral tayo sa ea-
(185)
niya, na ealasaguin natin ang pag aayunar at pag papa-
saquit sa eatao-an, at nang sila,i, ating magahis. Ito ang
dahilang ipinag ayunar nang manga Ap6stoles at nang
unang manga Oristianos, at ina utos nang Santa Igle-
sia na alinsunorin: itinald sa manga santos eoneilios, at
nang ating maalaala ang apat na puong arao na ipinag
ayunar nang ating Panginoon sa ilang, at nang maguing
ealasag na ealulugdang taglayin nang nag ngangalang dis-
eipulos nitong eamahal mahalang Maestro. Caya minatapat
eong ipaalaala sa inyo, eun ilang bagay na pag aayunar
ang dapat nating gauin: ang manga eautosang susundin
sa manga arao na itinadhana nang Santa Iglesia: ang ma-
dlang eabagayan na naguiguing dahilang itangui fca pag
aayunar, at ang pinaquiquinabang dito sa bagay na ito,
upan ding maaeay ang inyong loob sa pag aayunar.
1 Apat na ayuno na may eanieaniyang pangalan ang
ipinag uutos sa atin. Ang una una,i, ang ayuno natural,
na nag babaual eumain nang ano man lamang mag muld
sa hating gabi hangan sa paquiquinabang. Ang iealaua,i,
ang ayuno moral na nag uutos na ang pag cai,t, pag inom
ay ilagay lamang sa eatamtaman, nang houag bagang
magea saquit ang catao-a,t, ealoloua. Ang ieatlo.i, ang
ayuno espiritual. Ito,i, ang pag iingat sa easalanan. Ang
ieapat, ay ang ayuno penal; sa maeatouid, ay pang pasa-
quit, sa pagca,t, nag papasaquit sa eatao-an. Nag babaual
nang ilang bagay na eaeanin, at nag tataning namang nang
oras nang pag eain. Ipinag uutos ang ayunong ito, at nang
masauata ang masasamdng pita nang eatao-an, nang lumiesi
ang loob sa pananalangin at iba pang magagandang gaua.
Itong ayunong ito,i, eatungeulang gauin nang tauong Cris-
tiano, eun maeaeayanan, at lalong lalo na, eun pinasasaqui-
tan nang tueso sa eahalayan, sa pagca,t, naeasasauata; na-
uueol din namang mag ayunar ang sino mang tauong na-
eagaua nang easalanar^ laban sa ealinisan, nang may iea-
bayad dito sa easalanang ito. Si San Pablo ay nag pasa-
quit sa eatao-an, at nang masauata ang masasamdng pita.
Si David nama,i, gayon din, sa pagca,t, di niya sinauata na
may dalauang taon.
2, Dito,i, aquing minatapat na isunod na saysayin sa in-
yo ang manga eautosan nang Santa Iglesia ayon sa bagay
na ito. Ang una,i, houag eumain nang lamangeate sa manga
arao nang yiernes, euare^ma at manga vigila. Ang ieala-
24
(186)
uang utos ay houag mag halb nang lamangcate,t, isda sa Isang
pag eain; nguni,t, eun may bula ay maeaeaeain nang lamang-
eate sa manga arao na nasasaeop nang bula, houag lamang
pag hahaloin ang isda,t, lamangeate. Maeaeaeain sa tangha-
lian nang lamangeate, at maeahahapon sa gabi nang isda.
Ang manga batang uala pang loob, at ang ulol na tauo ay
maeaeaeain eahi,t, papaano: maeapag hahalo halo nang isda
at earne Ang icatlo,i, houag eumain nang itlog, gatas, man-
tiea sa euaresma, datapoua,t, itong utos na ito ay di na si-

nusunod sa eatagalogan. Ang ieapat na utos, ay ang pag


eaing minsan lamang sa tanghalian. Ang oras nang pag eain
ay ang daeong a las doee. Ang may loob na tauo ay pinag
babaualang eumain nang lamangeate, at mag halohalo nang
isda,t, earne sa manga arao na ipinag babaual. Ang eiyam
na ayuno na iniuutos sa ating tagalog, sa pitong viernes nang
euaresma, s&bado santo, at vigilia nang paseua nang panga-
nganae sa ating Panginoong Jesucristo, ay hindi iniuutos sa
lahat, eundi sa naeaganap na nang dalauang puo,t, isang
taon Ang di pa naeagaganap, ay uala pang eatungeolang
mag ayunar, sa manga arao na ipinag uutos nang Santa
Iglesia. Itinataning itong edad na dalauang puo,t, isang
taong ganap, sa pagca,t, ang tauo,i, bago dumating sa edad
na ito, ay palusog at palaqui pa, ay eailangan pa ang ma-
raming pag eain. Ito ang dahilan, # at ang bagong eaauat
sa suso, at ang manga binata ay naquiquita natin na ma-
limit eumain. Gayon man, ang manga binata, cahima,t, di
gumaganap nang dalauang puo at isang taon, ay maeapag
aayunar, eun ibiguin at pag aralan at di sasalang paquiqui-
nabangan, sa pagca,t, ang pag aayunar ngayon ay lubhang
magaan, at di para nang unang panahon, nang itaning nang
Santa Iglesia ang dalauang puo at isang taon. Noo,i, mag
mula sa umaga hangang sa a las tres nang hapon, 6 pag
lubog nang arao, ay di pahintulot ang eumain nang anoman,
eaya di eataeataea na ang manga binata,i, di pag utosatig
mag ayunar, sa pagca,t, sa caraniua,i, di pa ganap ang ea-
nilang pag laqui. Sa aeala co,i, eun ngayon sa panahong
ito, na pahintulot ang manaughali sa k las doee, ang eola-
eion sa gabi at ang ehoeolate sa umaga, 6 ibang bagay eaya
na mag timbang piso, houag lamang lamangeate, 6 isda,
mag tataning na panibago nang panahon 6 edad na ipag
aayunar, ay mabababa sa labin dalaua, 6 labing apat na
taon; nguni at sa pagea ualang panibagong utos Santo ang
'
(187)
Papa, ay ualang eatungeolang mag ayunar, eundi dumating
na sa dalauang puo,t, isang ganap. Gayon man ang di na-
eagaganap nitong edad na ito, ay may eatungeulang mag
ayunar; eun pag utosan nang Confesor, eun may pangaeo
sa Dios na mag aayunar; at sa toui touing maramdaman
na di maeapag iingat nang ealinisan, hindi maealalaban sa
ano mang tueso, eundi mag ayunar.
Itinaning ang dalauang puo at isang taon nang Santa
Iglesia pag aayunar; datapoua,t, hindi tinadhanaan eun
sa
alin ang edad na hindi na eatungeolang ipag ayunar. Caya
nageaea iba iba ang sabi nang marurunong. May nag sasabi
na sa anim na puo; may sa pitong puo; nguni ang sino
sino man sa canila,i, ualaug maimatouid, sa pagca,t, ua-
lang ley, ualang utos na maipag bigay tibay sa eanieani-
lang sabi: at magpa hangan ngayon ay eaugalian, na ang
matatandang malalaeas ang eatao-an ay nag aayunar, anim
na puo man, b pitong puo man ang edad.
3. Saysayin eo naman ang manga dahilan sa di pag
aayunar. Sa eagaanan ngayon nang pag aayunar, na ang iti-
nataning na oras sa pananghali ay a las doee, na di pa ti-
natasahan, euh di ang ilagay lamang sa easiyahan, at bueod
sa may eelaeion sa gabi, ay oaay pahintulot pang munting
bagay sa umaga: ga uari,i, uala nang sueat madahilan sa
pag tangui sa pag aayunar. Gayon ma,i, may manga dahi-
lang naeasasansalang tunay.
Ang una una,i, ang saquft. Cun ang saquit ay mabigat,
6 diman mabigat, ay hindi mangyaring ipag ayuuar, alin-
sunod sa sabi nang Gura, Oontesor, medieo, 6 tauong
may bait, ay hindi eatungeulang ipag ayunar. 4ng bagong
galing sa saquit, ua nag imot iaot, nag papagaling, at eun
uala mang saquft, ay mageaea saquit eun mag ayuuar, ay
ualang eatungeulang mag ayunar. Una muua ang utos nang
Dios na ingatan ang buhay, sa utos nang Santa Iglesia na
mag ayunar.
Aquing ipinaoonaua naman, na eun sa manga eautosan
dito,i, sinaysay eo, ay isa lamang ang di magaganap, ay
itong isa lamang na ito ang di dapat ganapin, at ang iba,i,
dapat. Caya hindi ang lahat na may saquit ay ualang ea-
tungeulang mag ayunar. Ma,i, naay saquit na maeaeaeain nang
lamangeate; nguni dapat mag ayunar: ma,i, may saquit na-
mang ualang eatungeulang mag ayunar; nguni hindi dapat
eumain nang lamangeate. Ang babayeng nag dadalang tauo,
(188) *

6 nag papasuso (na para ring may


saquit dahil sa tinataglay
na hirap) ay ualang eatungeulang mag ayunar, sa pagca,t,
maraming pag eain ang quinacailangan dahil sa sangol na
pinasususo, 6 dinadala sa tiyan; nguni hindi dapat eumain
naug lamangeate.
May tauo naman na nag eaeailangan nang marami raming
eolaeidn sa gabi, nang munting ayami sa omaga,at nang
houag magea saquit.
Ang iealauang dahilan, ay ang gagauin. Ang alin mang
gaua, na di mangyaring ipag ayunar, houag lamang daanin
sa daya, na eaya lamang naiisipang gauin, ay nang maea-
ligtas sa ayuno, ay di eatungeulang ipag ayunar. Ang may
mabigat na gagauin, ang mag sasaed, ang panday, ang an-
loagui, ang manananim, mangagapasan, at alin alin mang
may mabigat na gagauin, ay ualang eatungeulang mag ayu-
nar. Datapoua,t, ang may magaang trabajo; ang pintor, sas-
tre, eseribiente, eomereiante, at iba,t, iba pang ganganito,
ay may eatungeulang mag ayunar. Ang eahirapan nama,i,
pinag eaeadahilanan nang di pag aayunar. Gaya ang mahi-
rap, na di macaquita hang maeaeain sa tanghalian, at dahil
sa cahirapa,i, somasala sa oras, ay ualaug eatungeulang mag
ayunar; nguni eun nacaquiquita nang maeaeain, at % di soma-
sala sa oras, ay may eatungeulan ding mag ayunar. Itong
tatlong dahilan; eahirapan, saquit at gagauin ang pinag ea-
eadahilanang tunay sa di pag aayunar Dito sa tatlong ba-
gay na aquing sinaysay naooui ang ibang dahilang maita-
tangui sa pag aayunar. Ang iba pang dahilan ay tahitahi la-
mang nang marainging eatao-an. Cun ang dadahilanin, ay ang
di pagea datihan, ang hatol co,i, mag sanay, at nang ma-
ratihan. Cun ang mamatouirin, ay aug sa touing mag ayu-
nar, ay dinadayo nang saquit, nang eamunting saquit nang
ulo, na lumilipas na madali, 6 nahihilo nang munti, dito,i,
ang uiea co,i, houag mag ayunar nang mahigpit. Mag aral
sa magaan, saea eun matuto,i, gumaua na para nang gui-
nagaua nang iba. Houag paraaning agad sa mahigpit, at
maea eun mag earamdam nang eamunting saquit, ay mada-
lk, mataeot sa ayuno, mamihasa sa layao; ay ang langit ay

hindi itinatalaga sa mabubuhay sa layao. Sa umaga uminom


nang ehoeolate; at eun ualang ehoeolate ay salabat, at su-
mub6 nang isang subong eanin na mag timbang piso. Cun
aeo ang tatanongin, sa aeala co,i, maipahihintulot sa manga
baguhan ang uminom nang ealahating tasang ehoeolate sa a
las diez nang umaga, eun dinadayo nang malaquing gutom;
gayon din naman sa hapon, houag lamang dumating sa da-
lauang piso ang tirnbang, eun pag pipisanin ang quinainsa
daeong umaga, sa & las diez, sampon nang sa hapon, sa pag-
ca,t, mahanga,i, rnag ayunar nang magaan, houag ang hindi
eailan man, sa taeot mag casaquit, na para nang nangya^
yari sa iba, na hangan sa tumanda ay hindi naeapag aayu-
nar. At eun maratihan na ay eatungeolang iuan ang manga
pag inom nang ehoeolate sa & las diez, 6 daeong hapon.
4. Sasaysayin eo naman ang paquinabang sa pag aayu-
nar. Ipinag uutos ito nang Santa Iglesia, nang masauat& ang
pag labag nang eatao-an sa ealoloua, at nang mabayaran ang
easalanan sa justicia nang Dios: bueod dito nama,i, aag ayu-
no,i, nag bibigay eatibayan sa manga banal sa pananatili sa
eabanalan, sa pag lalaban sa tueso at sa pag gaua nang ea-
banalan. Pumapayapa nang poot nang Dios, pinangongona
sa manga daquilang bagay na iguinagayae gauin nang di
matingeala niyang eapangyarihan. Sa Santong Sulat, sa his-
toria nang Santa Iglesia; saan man, at eailan mang pana
hon, ay naquiquitang daquila at eaguila guilalas ang pina-
paquinabang sa pag aayunar.
Nang bantain nang Dios na parusahan ang bayang Israel,
ay hinatulan nang isang Proteta na magsi pag ayunar, ma-
ngag sisi at tumauag sa Dios. Nang eanilang sundin ang
hatol na iyo,i, ang Dios ay nahabag sa eanila (Joel. e. 1.
v. 14.) Si Moyses ay di naquipag panayam sa Dios na apat
na poung arao, eun di nag aayunar (Exod. 34. 28.) Si Elias
nang ilagay nang manga Angeles sa isang earrosang apuy,
at ilipat sa Paraiso, ay nag ayunar na apat na puong arao
(3. Beg. 19. 8.). Nang dinadalangin nang Profeta Daniel, na
ang eaniyang bayan ay ipag adya sa pagea alipin sa Babi-
lonia, ay nag aayunar (Ban. 9. 3.). Aco,i, lalauig na lubha,
eun salaysayin eong pag isa isahin aug manga nangyari sa
lumang test&rnento, na pauang nag babantog nang eama-
halan nang ayuno.
Tayo ay lumipat sa testamentong bago, at diyan maqui-
quita natin ang Santo Preeursor na di nangaral sa mundo,
eun di nag ayunar muna, at dili pumanao eun di nag aayu-
nar (Math. 11. 18.). Ang ating Pauginoong Jesucristo ay bago
nangaral sa tauo, ay nag ayunar munang apat na puong arao sa
ilang; at di ipinaquiquita ang eaniyang ealoualhatian sa bundoe
nang Tabor, eun di easama si Moyses at si Elias, na nag ayunar
(190)
na apat na puong arao naman. (Id. 4. 2.). Diyan din maqui
quita natin ang Santa Iglesiang esposa ni Jesucristo, na parang
isang sangol na ipinanganae sa pag aayunar; at panalangin
di,t, ayuno ang inilulusog at inilalaqui Uiniea nang ating
Panginoong Jesucristo (Id. 15.): na pag papao niya sa mun-
o, ay ang eaniyang manga disetpnlos ay mag ayunar, eaya
ang sangeaeristianohan sa manga unang panahon, ay ualang
iquinabuhay eundi panalangi,t, ayuno. Nang pag usiguin ang
manga eristiano nang manga tampalasang hari, at magsi pag
tago sa manga lunga, yungib at ilang, ay panalangi,t, ayuno
ang iquinabubuhay; at panalangin di,t, ayuno ang iguina-
gayae sa pag tangap nang martirio. Nang bigyang eapayapaan
nang Emperador Gonstantino ang Santa Iglesia, ay di rin
nag humpay ang pag aayunar. Nang tumuntong na sa ieaapat
na daang taon, ang uiea ni San Basilio,i, (Hom. 1. et 2. de
Jejun.) ualang hari, prlneipe, babayeng maseylan, at sol-
y

dado na di nag aayunar sa Guaresena. Si San Bernardo, na


nabubuhay nang taon sang libo,t, dalauang daan, nag sabing
minsan sa eaniyang manga mongje pag pasoe nang Gures-
ma (Serm. 3. Quadrag.): sa ibang panahon ay tayo lamang
ang nag aayunar, na di eumaeain hangan sa Nona (a las
tres nang hapon); datapoua,t, ngayo,i, maquiquipag ayunar
sa atin na hindi eaeain hangan sa visperas (a las seis nang
hapon) ang manga hari, priseipes, at manga padres sampon
nang bayan, mayaman at due ha, guinoo ma,t, hindi. Nga-
yo,i, inyong dinguin ang pag pupuri nang manga Santos
Padres'sa ayuno
Ang ayuno ani San Agustin (Senn. de Jejun.), ay nag pa-
palinao nang isip, nag papalaeas sa ealoloua sa pag supil
sa eatao-an, nag bibigay pag sisisi at eababaang loob sa tauo,
pumapatay nang init nang ealupaan, at nag papaningas nang
ilao nang pag ibig sa Dios, Ang ayuno ang uiea ni San Pe-
dro Oisologo, ay eamatayan nang vicio, at buhay nang eaba-
nalan (Hom. de Jejun.) Ang ayuno, ay eutang tangolan nang
ealinisan, eun pinipiyapis nang tueso sa ealupaan. At may
isang lihim na eabagsiean, na tumutulong sa banal sa pag
ilag sa easalanan. Gumiguising nang loob sa pananalangin,
nag tatagumpay sa masaisamaug ola, nag tuturong gumaua
nang eabanalan, nag papaningas sa puso sa panininta,t, pag
ibig, at nag bibigay eatibayan sa pag laead sa daan nang
eabanalan, hangan sa mauood sa Dios sa ealoualhatian.
Itong utos nang Santa Iglesia sa eatagalugan na mag ayu-
(191)
nar na siyam na arao sa loob nang isang taon, ay mata-
misin mong sundin, ealolouang Oristiano, at magaang ma-
gaan, sa pagea,t, iniaayon sa ealamigan nang loob mo sa
pag gaua nang eabanalan. Cun maea saeali at na sa easa-
lanang ca,i, ibig mong mag balie loob sa Dios, ay mag
ayunar ca,t, siyang hinihingi sa iyo nitong mahal na Pa
nginoon (Joel. e. 2.). Cun mapipipilang ea na nang tueso
sa ealupaan, ay sandatahin mo ang ayuno, at ipag tatagum
pay mo. Samahan mo nang panalangin; sa pagcaft, sa.pa-
nalangin, ang uiea ni San Bernardo (In Serm. 4. de Jejun ),
maeaeamtan ang graeia nang pag aayunar, at sa graeia nang
pag aayunar maeaeamtan ang graeia nang pananalangin. Ang
iyong maimpoe at matipid sa pag aayunar, ay ibigay mo
sa mahirap, sa pagea,t, ang ayuno, ang uiea ni San Pedro
Crisofcgo, ay nananalo at nag tatagumpay, eun pinango-
ngonahan nang aua sa eapoua tauo. Sa pag aayunar mo,i,
ilangeap mo ang panalangin at aua, at nang mag liesing
umaquiat sa langit, at maearating sa harapan nang Pangi-
noong Dios. Sa pag aayunar, pananalangin, at pag lilimos,
maeababayad ea sa easalanan (1), maeapag iingat ea nang
eabanalan, dito sa buhay na ito, at maeatitipon ea nang
masaganang yaman nang earapatan, na iyoug paquiquina-
bangan sa ealoualhatian nang langit, na sa pangalan nang
Ama, nang Anae, at nang Espiritu Santo, ay niuanasa eo
na ating maeamtan. Amen Jesus.

(1) In jejuniis, orationibus et elemosynis: poseumus satistaeere, Trid,


sess. 14. Oan. 13.
(192)

SA TANDA NAN6 SANTA CRUZ.

Per signum Sanetae Orueis de ini-


mieis nostris libera nos, Deus nos-
ter, in nomine Patris, et Filii et
Spiritus Saneti. Amen.

A ng roahal na Cruz na ipinag tagumpay nang ating Pangi-


noong Jesucristo sa eamatayan at sa easalanan, ay siya rin
namang ipinanalo nang manga Virgenes sa maruruming hibo,
ipinag tibay nang eanilang loob sa pag iingat nang ealini-
san, ipinag uagui nang manga Martires sa manga tampala-
sang nag pagsaquit sa eanite, at iguinahis nang manga Ap6s-
toles sa palaanitong mundo. Ito ring mahal na Santa Cruz,
ang iguinagamot sa manga may saquit, ibinubuhay sa pa-
tay, ipinag uauasae narfg manga dios-diosan, ipinag papata-
nan sa mauga demonio, at parang matibay na euta, na eun
panganlungan nang manga Cristiano, ay napapanatag ang
loob, at di nangangamba na sila,i, malulusob. Datapoua,t, ^na-
pasaan eaya ang dati niyang bagsie, at eapangyarihan? ^Ba-
quit eaya baga,t, ang sandatang ito na pinangingilabutan
nang boong infierno,i, palagui na nating gamit, at ipinana-
nangol, ay daigdaigan din tayo nang ating manga eabaea,
marupoe ang loob, malamlam umibig sa Dios, at salat na
salat sa eabanalan? ^Ang mahal na Cruz ay nahubdan na
eaya baga nang dati niyang bagsie, na ipinag tagumpay nang
unang panahon? ^lpinag eaeait na eaya baga nang Dios ang
eaniyang eapangyarihan dito sa mapag himalang tanda? Sa
manga tanong na ito,i, ga nauulinigan eong tumutugon eayo,
na ang eabagsieang ipinageaealoob ngayon nang Dios sa ma-
hal na Cruz ay para rin nang una, at ang eanyang bagsie
ay para rin nang una, at di lumilipas. ^Nguni, ano eaya
ang cadahilana,t, bihira na nating maipag tagumpay itong
maeapangyarihang sandata? ^Baquit bihira na ngayong ma-
ramdaman natin ang dati niyang bagsie? Ipahahayag eo sa
(193)
inyo ang eadahilanan. Mag mula
sa una na ang mahal na
Cruz, ay quinamatayan nang ating Panginoong Jesucristo,
at nadilig nang eaniyang mahal na dugo, ay pinag ealooban
nang daquilang eabagsiean sa ating manga eaauay, at
magpa hangan ngayo,i, ang bagsie na ito,i, hindi binabaui
nang Dios. Cun hindi natin maipag tagumpay na para nang
pag tatagumpay nang manga eatoto nang Dios, ay hindi
sa eaeulangan nang bagsie nang Santa Cruz, eun di nasa
atin din ang easiraan. Hindi natin quiniquilala na ang
mahal na Cruz, ay isang tanda na pinag cacaquilanlan sa ating
pagea Cristiano, hindi natatapat ang ating pag cucruz,
hindi nating guinagamit, eun eapanahonang gamitin, eaya
hindi natin nararanasan ang eaniyang manga eababalaghang
gaua. Ang uiea ni San Bernardo,i, marami ang gumagaua
nang tanda nang Santa Cruz, na parang tanda nang demo-
nio, eaya hindi paquinabangau. Ating quilalanin, na ang
Cruz ay isang mahal na tanda nang ating pagea Cristiano:
tayo ay mag Cruz nang tapat: at mag Cruz, eun eapana-
honan, at tayo ay umasa sa tulong at aua nang Dios, na
ating paquiquinabangan. Aeo,i, pag dalitaang paquingan, at
aquing ipag sasaysay itong tatlong daquilang eatotohanan
na pag bubuedin buedin. Tulungan nau& aeo nang Pangi-
noong Dios na maeapag pahayag sa inyo nang tapat, at
ueol sa eapurihan niya at ni Guinoong Santa Maria, at saea
paquinabangan nang inyong ealoloua dito sa aquing pag
sasaysay.
l. Cun ang manga imperios, manga eaharian, manga
eiudades at lahat nang manga bayan ay may eanieaniyang
armas-reales, divisa, 6 tandang pinag cacaquilanlan, na para
baga nang aguila nang manga Romanos; nang media Luna,
nang manga Tureos; nang Flordelis, nang manga Frances;
nang Leon, nang manga Gastila; ang sangeaeristianohan
na isang naeion Santa, isang eaharian ni Jesucristo, isang
bayang tinangap sa eaniyang Ama, isang eahariang naguing
eaniya, sa pagca,t, tinubos niya nang eaniyang dugo,t, ea-
matayan: tayo, anaquing manga Cristiano,i, may bandila
naman, 6 tandang pag caaquilanlan sa ating pagea Cris-
tiano. Itong tandang ito ay ang Santa Cruz. Ito ang tanda, na
sa mula mula pa,i, tinaglay nang manga Cristianos, sa pagca,t,
siyang larauan ni Cristong ipinaeo sa Cruz, at diyan si-

naeop tayo.
Hindi ang larauan nang ating Panginoong Jesucristo,
(194)
nang mag liuanag, at ipaquita ang eaniyang ealoualhatian
Ba bundoe nang Tabor, eun di ang eaniyang larauan nang
siya,i, mamatay sa Cruz, ang guinauang pinaea tanda nang
bayang Oristiano; at palibhasa,i, parang isang sangol na
ipinanganae at nag quitang liuanag sa puno nang Cruz,
at ang iquinabubuhay ay ang matatamis na bunga nang
Cruz. Bueod dito nama,i, ang ibinabantog nitong Cruz, na
ito, ay ang daquilang utang natin na sinta,t, pag ibig sa

eatamistamisang Dios, na sa pag tubos sa tauo, ay nag


%

eusang mamatay sa Cruz.


Sa malaquing pag ibig nang manga Gristiano sa mahal
na Santa Cruz, sa una una pa,i, nangag pagaua na nang
maraming Cruz; may guinto, may pilae, may tanso, may
eahay, at ipinag lalagay sa eanieanilang manga bahay, eas-
tillo, palaeio, sa manga simbahan, altares, sa manga lan-
sangan at iba,t,pang lugar.
iba
Ang mahal na ay guinaua namang pamuti nang
Cruz,
tauo, at parang isang honor, isang earangalan ang mag
dala nang Cruz. Ang manga Pontitiees ay nag lagay sa
eanilang tiara, at ang manga Obispb,i, sa dibdib, ang
manga Hari sa eanilang eorona. Sa eatagang uiea,i, ang
guinauang pamuti,i, ang Cruz, nang lahat nang tauo, ma-
hal man at hindi. Itong Cruz ay di guinauang pamuti la-
mang, eun di isinasangeap naman sa manga /uneiones sa-
gradas. Ang manga Pontitiees, Obispos, at Saeerdotes ay
palagui nang Cruz ang gamit sa manga pag bebendieion,
sa santo Saeritieio nang misa at sa pag gaua nang manga
saeramentos; datapoua,t, ang malimit na pag gamit nang
Cruz nang tauong Gristiano, ay ang pag cucruz.
2 Ang manga mahal na uieang guinagamit sa pag '

cucruz, ay ito: Ang tanda nang Santa Cruz, ang ipag adya
mo sa amin, Panginoon naming Dios sa manga eaauay na-
min sa ngalan nang Amd, nang Anae, at nang Espiritu Santo.
Ang hinlalaqui nang eanan ang ipag cucruz nang tatlo,
ang una,i, sa no6, ang icalaua,i, sa bibig ang icatlo,i, sa
dibdib at ang cacapanayami,i, ang Dios na Panginoon natin.
Tatlong Cruz ang gagauin n^ paeabubutihin, sa no6, sa
ang balang isa ay sasabayan nang ueol
bibig, at sa dibdib, at
na pangungusap.
Ang pag cucruz ay mumulan sa itaas, saea ibababa, isu-
sunod aug paripang ealiua, at tatapusin sa eanan: maluma-
nay na gagauin, lalangeapan nang galang, sa pagca,t, si
(195)
3esueristong napapaeo sa Cruz ang linalarauaii nang pag eii-
cruz. Itataimtim sa loob, at liliuanagan ang pangungusap,
sa pagca,t, siyang inahihingi natin sa Dios, na ang Cruz ni
Jesucristong easantosantosang Anae niya, ang ipag adya sa
atin, sa ating manga eaauay. Quinucruz-an ang no6, at
nang tayo,i, ipag adya nang Panginoong Dios sa masasa-
mang pag iisip. Ang no6 nang tauo,i, parang isang tronong
quinalalag-yan nang ealoloua: diyan bumubueal ang di su-
eat mabilang na pag iisip, na eun minsa,i, maipaghahalim-
baua sa manga along nageaea salusalubong at nag babasa-
gan sa sinisiguang dagat; eun minsan nama,i, parang pa-
tae nang ulan na nag susunod sunod nanatae sa lupa; at
eun minsa,i, parang batong bundoe na nasa guitna nang dagat,
na di maihapay nang matataas na daluyong. Ano pa nga,t, mag
mula sa umaga hangan sa gabi ay ualang maeabibilang
nang eaniyang manga nanga pag isip. Ang marami nitong
manga pag iisip na ito,i, masasama, eun minsa,i, ang
naquiquita,t, nadiringig natin, ang pinageaea dahilanan,
eun minsa,i, ang tueso nang diablo, at ang lalong mada-
las ay ang ealupitan nang eatao an natin. Itong rnasasa-
mang pag iisip na ito, ay pauang tuesong lumalamuyot sa
atin sa easalanan. jAy! ^at ano eaya baga ang ating ilalaban
sa ganitong earaming eaauay, na di nag papahinga nang
pag tueso sa atin? Sandatahin at ipanangol natin ang Santa
Cruz, at cruz-an ang noo. Quinucruz-an naman natin na isi*
nusunod ftng ating bibig; at nang tayo,i, ipag adya nang Pa-
nginoon Dios sa masasamang uiea.
Ang dila, ang uiea ni Santiago Apostol (Ep. eath. 3),
ay isang maliit na easangeapan nang ating eatao-an, data-
poua,t, ang pinangangahasang gauin, ay lubhang marami,t,
malalaquing bagay. Dila, ang ipinupuri natin sa Dios, at dila
rin naman ang ipinag uupasala natin sa eapoua tauo na la-
rauan nang Dios. Madlang eagalingan ang bumubueal sa
mabuting dila; at easam ang earumaldumal sa masamang dila.
Inyong paquingan uli ang uiea nang Ap6stol na ating pintaeasi:
ang dila aniya,i, sisidlang pinageaeatipunan nang madlang ea-
sam-an, isang apuy sa infierno, na sumusunog sa ating bu-
hay, isang sisidlan na quinalalaguian nang eamandag na nag
bibigay eamatayan, at isang eaauay nang ea payapaan. Sa
eabayo, anitong Santo Apostol, ang naeasusupil ay freno,
sa malalaquing sasaquian ay timon, na eapirasong eahoy
lamang; datapoua,t, sa dila nang tauo,i, ualang maeasupil.
)

( 196
Sa bagay na ito,i; ^ano eaya ang igagamot natin sa eatam-
palasanan nang ating dila? Iguhit nating palagui ang tanda
nang Santa Cruz sa ating bibig, nang tayo,i, ipag adya
nang Panginoong Dios sa masasamang uiea. Quinucruz-an
naman natin ang ating dibdib, at nang tayo,i, ipag adya nang
Panginoong Dios sa lieong panimdim at masasamdng gaua.
Sa puso: ang uiea nang ating Panginoong Jesucristo (Math.
15. 19,), bumubueal ang masasamang nasa; ang pag na
naeao, ang eahalayan, ang panunumpa sa eabulaanan, ang
pag uupasalk; at dilang bagay na naearurungis sa ealoloua
nang tauo: at nang tayo,i, ipag adya nang Panginoong Dios
sa manga easalanang ito, ay quinucruz-an natin ang ating
dibdib, quinalalagyan nang puso na pinangagalingan
Oapagea tapus nang pag cucruz natin, na mapag sunod sunod
sa no6, sa bibig, at dibdib na tatlong sangeap nang ating ea-
tao an na tatlong lugar naman, na pinag haharian nang ating
ealoloua ay gumagaua naman tayo nang isang malaquing cruz,
na minumulan sa noo, hangan sa dibdib, saea isinusunod
ang ealiuang balieat hangan sa eanan, na ang sinasambitla,i,
ang eamahal mahalang ngalan nang Santisima Trinidad. Itong
pag cucruz nating ito nang isang malaqui, ay sumasaelao
sa tatlong cruz, na guinaua sa noo, sa bibig, at dibdib,
at parang isang sandata na sinasangeap natin sa paquiqui-
pag laban sa mundo, sa demonio, at sa ating eatao-an na
ating manga eaauay; at sinasambitla natin ang Santisima
Trininad, sa pagca,t, sa eaniyang ngalan, sa eaniyang tu-
long tayo umasa na maeapag tatagumpay.
3. Ngayo,i, unauain naman ninyo, eun alin ang ea-
panahonan nang pag gamit nang Santa Cruz, 6 pag cucruz.
Sa toui touinang tayo,i, may gagauing anomang magandang
gaua, sa touing daratnan tayo nang tueso, panganib 6 ea-
guipitan, lalong lalo na sa pag bangon sa hihigan, pag alis
sa bahay, pag pasoe sa simbahan, at bago tayo eumain at
matulog.
Dapat sandatahing palagui nang tauong Cristiano ang
Santa Cruz, sa pagca,t, naeueubeob na palagui nang ma-
nga eaauay. Ang mag sasaea, ang eantero, anloagui, at tayo
bagang lahat na, ay bago natin mulan ang anomang gaga-
uin, ay mag Cruz muna, sa pagca,t, ang Cruz na parang
bandila nang tauong Cristiano; ay iuuna sa lahat; nguni la-
long nadarapat gauin, pag bangon sa hihigan; at siyang ma-
ngunguna sa tanang gagauin sa arao na iyon; bago umalis
)

( lirt

Sa bahay, at siyang gagauing pantangol sa dilang panganib


sa mundo; pag pasoe sa Simbahan, at nang tayo,i, rnaga-
yae sa pananalangin; bago eumain, at nang malagay sa ea-
siyahan ang ating pag eain at pag inom; bago matulog,
at nang tayo,i, maeapag pahingalay sa lilim nitong mapag
himalang eahoy, at tayo,i, maquinabang sa gabing tahimie
nang eaniyang bungang nag bibigay buhay. Madalas na lub
ha ang pag cucruz; sa pagea eaieailan ma,t, saan saan man
ay binabaea tayo,t, pinag uusig nang ating manga eaauay.
Ang manga eaauay na ito,i, hindi natutulog, hindi na-
papagod, eaya di mag humpay nang pag uusig sa atin. Ti-
nutueso tayong palagui sa arao at gabi, sa oras oras, sa
bahay, sa lansangan hangan sa Simbahan, sa pagca,t, ua-
lang lugar na iguinagalang. Nang tayo,i, mag tagumpay sa
manga eaauay na ito, na di nag sasaua, ay dapat nating
gamitin ang tanda nang Santa Cruz. Ang manga eaauay
na ito, ay ang demonio, ang mundo, at eatao-an nang tauo^
Ang demonio ay isang Angel sa unang Gerarquia, na
dahilan sa pag sosouail sa Dios, ibinulid sa intierno na
casama,i, earamihang Angeles, na eaniyang earamay sa pag
labag na iyon. Sila ang unang eaauay nang ating ealoloua.
Ang tinatauag na mundo,i, hindi ang lupang tinutuntongan
natin, hindi ang Langit na ating tinitingala, hindi rin na-
man ang manga banal at mabubuting tauo na nag papa-
quita nang mabuting casalata,t, magandang halimbaua; eundi
ang manga tauo na sumusunod sa vicio, at nag papaquita nang
masamanghalimbaua. ttoangmundonaiealauangeaauay nang
ating ealoloua. Ang icatlo,i, ang eatao-an nang tauo; datapoua
hindi ang tunay na eatao-an, eun di ang masam&ng ola at gulo
gulong pita, Nang hindi pa nag eaeasala ang tauo, ay nabubuhay
saealigaligayang eatahimiean; ang caloloua,i, masunorin sa Dios,
ang eatauan sa ealoloua, ang manga ola,i, sa eatouiran, ang
manga pita sa loob; datapoua,t, mula nang mag easala ang
tauo, na sumoay sa Dios, ay sumoay naman lahat sa tauo. 5

Ang cataua,i, lumabag sa ealoloua, ang manga ola,i, sa ea-


touiran, ang manga pita,i, sa loob. Itong malabagui,t, so-
uail na eatao-an, na panlamuyot ni Satanas, ang tauag ni
S. Pablo, {Cor. 12. 7.) ang pangatlong eaauay ang ating
ealoloua. Dito sa tatlong eaauay natin ay may daquilang ea-
bagsiean at eapangyarihan ang Cruz, sa pagca,t, siyang qui-
aamatayan nang ating Panginoong Jesucristo, at diyan nag
iagumpay sa eanila.
)

( 19
Sa Cruz nag tagumpay si Oristo sa dernonio, sa pagea,t,
diyan pinaui nang eaniyang mahal na dugo ang eamatayan,
na itinitie nang ating easalanan, na siyang iquinagahis sa
atin nang demonio. Sa pag tatagumpay ni Jesucristo sa Cruz,
ay inagao sa demonio ang malupit na eapangyarihan na ipi-
nag hahari sa sangeatauohan (GaL 2. 15). Sa Cruz nag ta-
gumpay sa mundo, sa pagca,t, hinamae ang eaniyang ea-
yamanan, eahunghangan at eaparangalanan, at namatay sa
Cruz na hubad na hubad. Nag tagumpay sa eatao-an, sa pag-
ca,t, ang eaniyang catao-a,t, sampon nang manga pita ay
ipinaeo sa Cruz. Dinguin ninyo naman ang manga mahal na
uieang guinagamit sa pag samba,t, pag halie sa Cruz. Aco,i,
sumasamba,t, nag pupuri sa iyo, Panginoong eong Jesucristo,
at sinaeop mo ang mundo nang iyong Santa Cruz.
Ang Cruz, na sa ley ni Moyses, ay talinghaga nang sumpa
(Deuth. 21. 32 J, mula nang eamatayan ni Jesucristo, at di-
liguin nang eaniyang mahal na dugo, ay naguing talinghaga
naman nang sinta,t- pag ibig. Ang Cruz ni Jesucristo ay pa-
rang isang mahal na easulatan, na quinapapalamnan nang
hirap at saquit na eaniyang tiniis sa pag tubos sa tauo. Ting-
ni, Gristiano, eun di mo paeamamahalin itong mahal na ea-
hoy na quinabitinan nang Mananaeop sa mundo. Atin nga-
ning yaeapin, hageang ulit ulitin sa arao arao, at paeama-
halin ang Cruz na eagalang galang, na sa oras nang eama-
tayan idarampi sa ating manga barde na labi. Tayo ay mag
paearue-ha, at mag paeahirap na tiquis sa ating eatao-an, at
mag saquit gumaua nang eabanalang natatalinghaga sa Cruz,
nang tayo,i, quilalaning manga anae sa Cruz, masintahin sa
Cruz, tinubos sa Cruz, sa oras nang pag hohoeom sa atin
nang Dios na namatay sa Cruz, at paeundangan sa eaniyang
Cruz, ay papasuquiti tayo sa eaiHyang ealoualhatiang ualang
hangan. Amen.

^W^^M^
(199)
Itong manga easaysayang easunod,cahima,t, iba ang pagea hahanay, na
naquiquibucod sa nanga uunang aral, at palibhasa,i, pagpapa unaua la-
mang nang manga eagayanan sa pananalangin, nang manga eahulugan
nang pitong eahigiang^napapalaman sa Ama uamin, at nang manga pu
nong sinasampalatayanan, ay aquin din ipinalimbag, at inaasahan na
paquiquinabangan nangmalulugding bumasa. Nauueol diain na ipalimbag
nang bueod, nguni at sa pagea lalaqui ang gugol, eaya ilinangeap at isi-
nunod sa nanga uunang aral.

UNANG CASAYSAYAN.

CAGAYACAN SAPANAN ALANGIN AT ANG AMA N AMIN.

omni tempore oran


Yigilate itaqne t

tas, digne habeamini /ugere ista


ut
oninia, qmv. /utara sunt, et stare
ante Filium hominis. Lue. 21. 36.

llang maipag na nang ating Panginoong Jesucristo


tagobilin
sa earamihan nang tauo na sumusunod sa eaniya, na ang
ano mang magandang gaua ay ilihim, lalong laio na ang
pag lilimos sa mahirap, itinuro naman sa eanila eun paano
ang pananalangin. Iniaral (Matih. 6. 5.) na houag tularan
yaong manga judios, na nag babanal banalan, na nagsisi pa-
nalangin sa Sinagogas, at sa suloe nang manga plaza,t, nang
maquita nang tauo: ito ang uica,i, uala nang hihinting ganti
sa langit, sa pagca,t, ang eapurihang hinahangad nila,i, ti-
nangap na nila: houag din namang tularau ang manga pa-
laanitong tauo, na nag papangusap nang marami,t, eauieaan
nila,i, nang sila,i, lalong dinguin nang Dios. Nang ito,i, ma-
ipaunaua na, ang idinugtong ay ganito, aniya, ang panauala-
ngin: Ama namin, sumasa langit ca sambahin ang ngalan mo,
f

mapa sa amin ang eaharian nw, sundin ang loob mo dito sa


lupapara nang sa langit, Bigyan mo eami ngayon nang aming
(200)
eanin sa arao arao, at patauarin mo eami nang aming rnana
utang, para nang pag papatauad namin sa nangag eaeautang
sa amin, at houag mo eaming ipahintulot sa tueso, at iadya
mo eami sa dildng masasamd. Amen Jesus. (Lue. 11. e. v. 3.)
Ito,i,panalanging eabutibutihan, uliran Hang lahat na pa
nalangin. Panalanging ipinangusap nang Anae nang Dios,
at nang tayo,i, rnaturoang manalangin.
Bago eo ipag salaysay ang pagea daquila,t, eaniahalan,
at ang eahulugan nang manga eahingiang napapalaman sa
Ama naniin, ay aquing ipauunaua muua, eun ano ang pa-
nalangin at ang madlang bagay na dapat igayae sa pana-
nalangin.

Panalangin. Ang panalangin ay isang pag sasaedal na-


tin sa Dios, at isang pananaing sa eaniyang eabutihang ua-
lang hangan, na tayo,i, pag ealooban nang dilang eagali-
ngan na eagamutan sa ating manga earamdaman,
at ueol
isang pag papahayag sa eaniyang mahal na harapan nang
ating manga earuohaan, at nang cahabaga,t, saelolohan;
isang pag hingi natin nang tauad sa manga nagauang ea-
salanan at tulong nang eaniyang graeia, nang houag mag
balie sa dating pag eaeasala; isang pamamanhie, na tayo,i,
pag ealooban nang dilang eagalingan ueol sa caloloua,t,
eatao-an na napapanuto sa ating pag eaeamit nang ealo-
ualhatian: ano pa nga,t, ang pananalangi,i, di iba; eun di
isang pag sasaedal sa Dios nang ealoloua, na ang hinihi-
ngi,i, ang siya,i, paloualhatiin at dilang eagalingang napa-
panuto sa ganitong bagay. Ang panalangi,i, totoong eaila-
ngang gauin sa toui touina nang tauo, sa pagea hindi ipi-
nag eaealoob nang Panginoong Dios ang eaniyang ealoual-
hatian sa may loob na tauo, eun hindi pag tiyagaahg hiiigin.
Ang uiea ni San Agustin (De dono persever. 26), ay nag-
eaealoob ang Dios nang madlang bagay, cahima,t, di na-
tin hingin sa eaniya, na para baga nang pagea quilala,t,
pananampalataya sa Dios, pag nanasang manalangin at gu-
maua nang eabanalan, at iba pang bagay; datapoua,t, la-
long marami ang di ipinag eaealoob, eun di natin hingin,
na para baga nang graeiang ipinaguiguing anae nang Dios,
ang pag tatagumpay sa masasamdng ola, at lalong lalo
na ang pananatili sa eabanalan, 6 ang pagea paeagaling.
Caya iniaral na lubos sa atin nang ating Panginoon na
tayo,i, mag puyat at manalangin, Magpaea puyat cayo,t,
manalangin ang sabi sa Eyangelio ni San Mateo (e. 26.
(201)
v. 41.). Magpaea puyat eayo sa pananalangin, inuulit sa eay
San Lueas (e. 21. v. 36 .). At di pa sueat ang gayong ma-
nga pangangaral, ay nangongonang nag bibigay halimbaua.
Sa gabing mag dauiag ay nananalangin (Lue. 6. 12.,): at
bago nangaral sa mundo, ay gumayae munang nanalangin
sa ilang, at bago minulan ang pagcacasaquit, ay nanalangin
muna sa halamanan, maningas na panalangin na ipinauis
nang dugo. Tingni, Oristiano, eun di mali ang paniuiuala
mo, na ang pananalangi,i, nauueol lamang sa manga mon-
je at eahalili nang Dios. Caya eun ibig mong mabuhay sa
graeia, mamatay sa graeia at mageamit nang ealoualhatian,
ay rnanalangin ea sa toui touina, at r/iag tiyaga ea sa pa-
nanalangin. Nguni at sa pagea,t, eailangan sa pananalangin
na igayae ang ealoloua: Ante orationem prepara animam tuarn,
ay aquing ipag sasaysay ang

manGa cag ayagang hinigingi s a pan analanGin.

Aug una,i, ang eataimtiman. Ang di matingealang eama-


halan nang Dios, na quinacapanayam natin sa pananalangin,
ay humihingi sa atin nang isang eataimtiman ealangeap ang
malaquing galang, Cun tayo,i, nananalangin, ang uiea ni Saa
Bernardo, ay dapat nating ilagay ang bait sa eatiponan nang
manga Santos at gunam gunamin na naloloeloe ang Dios sa
isang mataas na Trono, na maningning pa sa bituin (Serm.
2. et 5. de vid.) Sa bagay na ito,i, ^di eaya dapat nating
itaimtiiu sa puso ang ating paquiquipag harap sa ganitong
Haring eataas taasan? Cun ang isaug taus,i, humaharap sa
isang hari sa lupa, at humihiugi nang tauad sa nagauang
eamalian, 6 humihingi eaya nang ganti sa eaniyang pag li-
lingeod, ay hindi mangyari na di niya itaimtim sa loob ang
eaniyang pag harap, na ealaugeap aug malaquing galang.
Gayon din naman ang dapat gauin nang tauo, eun huma-
harap at naquiqui panayam sa Hari sa langit.
Hindi mauaualan nang tutugon sa aquin, na di mangya-
yari ang gayong pag tataimtim sa loob, sa pagca,t, ang ating
isip sampong alaala, ay di masupil supil, at sa isang san-
dali,i, nag papalibot libot sa mundo, na di na humihiuging
pahintulot sa eaniyang Paiiginoon: tayo,i, malibangin lub-
ha,t, sampon nang atiug pag pipilit na houag malibang, ay
26
)

( 202
isa riog ealibangan, sa pagea,t, nabibitiuan natin ang eata-
imtiman, at ang nahaharap ay ang pag pipilit itaimtim sa loob
ang pananalangin. Tunay nga,t, sa easam-ang palad nati,i, ang
saquit naito,i,cacambal nang easalauangoriginal nanag bibigay
gulo sa ating bait at alaala; datapoua,t, isa rin namang eatoto-
hanan na sa ating caloloua,i, natira ang ieang bahagui nang
eatutubo niyang eapangyarihan, na hindi naagao nang ori-
ginal na sala. Itong eapangyarihang ito ay dapat garnitin sa
pag tataimtim sa loob nang pananalangin, at houag mag-
paealibang na tiquis. Ang eahbangan na di tinitiquis ay di
naeasisira sa pananalangin. Cun eailangan ang eataimtiman
sa pag dalangin sa Dios, ay eailangan din naman ang

Capacumhabaan. Ang daquilang eamahalan nang Dios na


ating dinadalanginan, ang di pagearapat natin sa eaniyang
manga biyaya, ang ating caruc-haa,t, eahirapang di sapalk,
at ang ating pag nanasang tayo,i dingui,t, saelolohan nang
Panginoong Dios, ay pauang humihingi sa atin na inahi-
hiyao na tayo,i, mag paeumbaba sa eaniyang mahal na
harapan. Sa toui touina,i, ipinag tatagubilin sa Santong
Sulat ang pananalangin, datapoua hindi mangyaring lisanin
ang eapaeumbabaan. Cun minsa,i, sabihin na ang panala-
ngin nang mabababang loob, ay nag susumagui sa alapaap
(Eeeel. 35. 21.); eun minsa,i, uieain na pinanununghan at
dinidingig nang Panginoong Dios ang panalangin nang ma-
bababang loob, at di hinahabag ang eanilang daing (Psal.
101, 18.); eun minsa,i, saysayin na siya ma,i, ipagtayb nang
templo,t, pag handogan nang manga saeritieios, at hainan
nang eun ai nalalangeapan nang isang pusong nag
ineienso,
sisisi,t, nag papaeumbaba ay di niya pinahahalagahan (Psal.
50. 18 ); datapoua ang lalong magpapa totoo na tantong
eailangan sa pananalangin ang eababaan nang loob, ay ang
halimbaua sa Pariseo at Publieano. May dalaua eatauo, ang
sabi nang ating Panginoong Jesucristo, na pumasoe sa tem-
plo (Lue. 18, 10), ang isa,i, Fariseo, at ang isa,i, Publieano.
Ang Fariseo,i, nananalanging patiudig, at sa eaniyang sariling
loob ay nangungusap nang gayon: Aco,i nag papasalamat
sa iyo, jDios eo! at di aeo para nang ibaug tauo, magna-
naeao, mapag gaua nang di eatouiran, naquiqui apid sa di
asaua, na para nitong Publieano. Aco,i, nag aayuuar na ma-
ealaua sa loob nang isang lingo, at ang sa ieapuo nang
aquing lahat na pananim, ay aquing inihahayin sa iyo. Da
tapoua,t, hindi gayon ang Publieano, hindi lumalapit sa al-
(203)
tar, sa pag papacumbaba,i, hindi man maeapangahas itingala
ang mata sa langit, nag daragoe sa dibdib, at nangungu-
sap: eo, maaua ea sa aquin, at aco,i, maeasala-
jOh Dios
nan. Cayo,i, maniuala, na di ang Fariseo, eun di ang Pu-
blieano, ang uiea nang ating Panginoon, ang noui sa bahay
na nageamit patauad; sa pagca,t, ang nag papalalo,i, paea-
rurue-hain at ang nag papacababa,i, paeararangalin.
Pananalig. Cun sa pananalangi,i, eahingian ang eababaang
loob ay 'gayon din naman ang panauaiig. Cun ang tauo,i,
due-ha at salat na salat, ang Dios ay eayaman yamanan at
puspos eagalingan, na maeapag bibigay nang anomang ea-
galingang quinacailangan natin. Cun ang tauo,i, pun6 nang
easalanan, ang Panginoong Dios nama,i, maauaing di sapa-
1&, na nag papatauad sa alin mang maeasalanan. Ang Pangi-
noong Dios ay nalulugod sa ealoloua, na dumudulog sa ea-
niya na nag papacumbaba,t, nananalig sa eaniyang aua. Itong
pananalig ay tantong eailangan sa nananalangin, na pinato
tohanan ni Santiago Ap6stol {Ep. eath. 1. 6. 7.), na ang
tauong nananalangin ay di nananalig, ay natutulad sa alon
sa dagat, na sa mag cabicabila,i, ipinag tatabuyan nang ha-
ngin, at houag namang umasa, na ipag eaealoob sa eaniya
nang Dios ang eaniyang hinihingi. Datapoua,t, ^ano eaya ba
gang mamatouirin natin sa di pananalig sa aua nang Dios
sa pananalangin? ^Ang di eaya baga pagearapat nating mag
eamit nang eaniyang manga biyaya? |Ay! at ito,i, isang ea-
totohanan, na ang lalong daquilang Santo,i, nagpapa totoo.
Datapoua,t, ang Dios ay maauaing di sapalk na sa lalong
maeasalanan ay di ipinageaeait ang eaniyang aua. ^Ang di
eaya baga maipag eaealoob sa atin ang anoraang eagaliugang
hinihingi natin? Ito,i, isang pag tatoua sa eaniyang eapang-
yarihang ualang hangan. ^ Ang eaayauang eaya bagang maaua
sa atin? Ito,i, isang pag siphayo sa eaniyang eagalingang ua-
lang hangan. jOh Oristiano!, ang Dios ay isang labis na ma-
sintahing Atna, na ang eaniyang pag ibig ay lalo at mahiguit
sa pag ibig nang lahat nang Ama sa mundo sa eanilang manga
anae; nagagayae na palaguing maquinyig nang mangapanala-
ngin, at ninasa niyang houag nating sansaiain ang eaniyang
pag ibig na tayo,i, mapaeagaling. Ang uiea nang ating
Panginoong Jesucristo sa aayao manalig na totoo sa ea-
niyang Amang Dios: Cun sa inyo eaya aniya,i, (Lue. 18.
1. et seq.) may humingi sa eaniyang Ama naug isaug ti
napay, ^bibig-yang eaya baga nang bato? Hindi. ^O eun
(204)
hunaingi eaya nang isda, bibig-yang eaya nang ulupong?
Hindi. Gun eayong manga masasam&,i, maruuong maaua
sa inyong manga anae, ^gaauo eaya baga ang inyong
Ama sa langit? Tayo nga,i, manalig sa ating maauaing
Ama, tayo ay bumarap sa eaniya ea pauanalangin, na para
nang pag harap nang isang anae na nag papaeumbaba sa
ama, at tayo,i, umasa na ipag eaealoob sa atin, di man
ang ating hinihingi, ay ang lalong magaling na nauueol
sa atin.
Gatiyagaan. Hindi ang pag paj aeumbaba at pananalig la-
mang ang eailangan sa pananalangin, eundi sampon nang
eatiyagaan. Malimit na ipinangaral nang ating Pangiuoong
Jesucristo ang pag titiyaga sa pananalaugin, at sa di pa
mageasiya sa eaniyang loob, ay nag pahayag nang ma-
raming halimbauang pageaea aninauan. Iba,t, ibang ha-
limbaua sa pag titiyaga sa pananalaugin ang natititie sa
SantoEvangelio;datapoua,t, aquing lilisani,t, nang di lumauig
na lubha, at ang sasalitin eo ay ang nangyari sa Oananea,
na naguing ulirang aalinsunurin nang madla (Id. 11. 5.
et $eq.)*
Ang babayeng ito ay eaanaean ni Oanaan na palaanito.
Minsang pinageasaetan siya nang anae na babaye, ay na
eabalita na ang ating Panginoong Jesucristo ay nanga-
ngaral sa manga bayang malapit sa Tiro at Sidon, na
eaniyang pinamamayanan. Palibhasa,i, talastas na niya sa
balita ang manga eababalaghang gaua, pinag laebay niya, at
nang masundoa,i, malayd lay6 pa,i, minulan ang tauag na
isinisigao: Panginoon eong Anae ni David, maaua ea sa aquin
Ang aquing anae na babaye,i, pinasasaquitau nang demonio:
sa tauag na ito,i, ipinatutuloy rin nang ating Panginoon ang
eaniyang laead, na di tumutugon cahi t, eataga man, na
?

parang nag uaualang bahala sa babayena tumatauag Ga-


yon man hindi rin nasira ang eaniyang loob. Sumunod su-
nod din eay Jesucristo, at inuiiu ulit ang eaniyang* daing:
Panginoong eong Anae ni David, maaua ea sa aquin, Sa ga-
yong tinauag tauag na di hinuhumpayan, nabag6t ang ma-
nga diselpulos, dumulog sa eanilang Maestro, namanhie at
nangusap: lutasin mo na Poo,t, nang di sisigao sigao sa
ating lieuran. Tinugon sila nang ating Panginoon, at uiniea:
hindi aeo ipinadala nang aquing Ama, eun di sa manga ove-
jang napapanganyaya sa bayang Israel. Itong sagot na ito
ni Jesucristo,i, ^di eaya damdamin nitong namamanhie na
)

( 205
babaye, na lalo at mahiguit sa dili pag imie sa una niyang
daing? Ga uari sueat damdamin, sa pagca,t, tila uala nang
sueat pang asahan siya, palibhasa,i, di siya taga Israel, eun
di Cananea; datapoua,t, itong babayeng eaguila guilalas, sa
lugar na malupaypay ang loob, ay lalong pinag tibay; nag
tulin nang pag laead, nag sumagui sa earamihan nang tauo,
naquiguiit sa manga Ap6stoles, humarap sa eay Jesucristo,
nag patirapa sa eaniyang paanan, sumamba,t, inulit aug
una niyang daing: Panginoong eo, saelolohan mo aeo.
Sa gayong pag sampalatayang eaguila guilalas, sa gayong
pananalig na sadyaug tibay nitong babayeng Gananea, sa
gayong pag aamo among sueat maealunos sa lalong mati-
gas na loob, sa gayong eahapis hapis na pag papatirapa,i,
ang dibdib nitong ating Poon ay ga uari hindi rin ma-
bagbag. Tinugon ang Cananea at uiniea: hindi eatampa-
tan aniya, na ang tinapay na ipinaeain nang Ama sa
eaniyang manga anae ay hauaca,t, itapon sa manga aso.
^Alin eayang dibdib na eatibay tibayan ang di malu-
paypay at di mangbinaua sa gayong eatigas na sagot?
Gayon man itong babayeng eataeataea, itong uliran nang
pananalig, sa sagot na iyo,i, dobn din humango nang
malaquing pag asa. Sa pageaea lugmoe ay di rin nag
tindig, tumutol ea agad sa tugon ni Jesucristo, at ang
ipinaeli: totoo Poon co,t, hindi eatampatan na ang tinapay
nang anae ay ibigay sa aso; datapoua,t, totoo rin naman
na ang quinacain nang mumunting aso,i, ang pirapirasong
tinapay na nalaglag sa dulang nang eanilang Panginoon.
jO babayel laqui nang pag sampalataya mo! ang tugon ni
Jesucristo. Ipinag eaealoob eo na ang eahingian mo. Caya sa
oras ding yaon ay gumaling ang eaniyang anae. Ito, masinta-
hing ealoloua, ang uliran nang pananalig, na ipinaquita sa iyo
ni Jesucristo, at nang pag eunan mong halirabaua, at nang
mapag quilala mo naman ang napapaquinabang sa matamang
pananalangin. Cun di inulit ulit nitong masintahing Ina ang
eaniyang daing sa eay Jesucristo, eun sa matitigas na uieang
isinagot sa eaniya ay ga naug hinampo, di disin gumaling
ang eaniyang Anae, di pinaquinabangan sana ang eaniyang
dalangin. Itong babayeng Cananea, ang ibig eo disin na iyong
tularan sa pag titiyaga nang pag tauag sa Dios. Gun baga
sacali,t, nahulog eang minsan sa casalana,i, napaealugmoe ea
na, ibig mong bumango,i, di ea maeabangon: hatol eo sa
iyoug tumauag ea sa Dios, Cun sa tinauag tauag mong inu-
(206)
ulit ulit, loob mo,i, eapitdin sa pag cacasala,i, houag mang
hinampo mamintaeasi ea sa Ina nang aua, humingi ea sa
eaniyang ieao ay idulog sa eaniyang Anae na sinta, para
nang
Cananea, at ihingi ea
idulog nang manga diseipulos itong
nang graeiang ieapag babalie loob mo. Cun maea sacali,t,
ito ma,i, gauin mo,i, na darapa ea rin sa gauang
masamk,
at ang itinutueso sa iyo nang demonio,i, di na dimrmgig
nang Panginoong Dios ang tinauag tauag mo,t, nag papa-
baya nang mapaeasamk ea dahil sa maraming pag eaeasala
mo: sa parayang ito,i, houag maniuala, at ang lbig mya,i,
mag patiuaeal ea. Ulit ulitin mo rin ang pag dalangin mo,
at ieao ay maniualang diniringig ea rin nang
Pangmoong
Dios; at eun magpa ngayo,i, ang pag babalie loob na hini-
hingi mo,i, di mo quinacamtan, ay tinitieman nang Dios ang
pananalig mo sa eaniyang aua, nang mag tiyaga eang du-
maing sa eaniya. Tiquis inililiban ang pag eaealoob nang
hinihingi mo,t, naug maquilala mo ang earupuean mo, ang
hirap nang pag babangon, eun marapa na sa vicio, at nang
mahalin mo naman ang graeiang ieapag babagong buhay,
na ipag eaealoob sa iyo, at di mo na hamae hamaquin aug
mag easalang gaua. Caya nang di ea manatag sa vicio, ay
ulit ulitin mo ang iyong pag daing sa Panginoong
Dios,

houag mang hinampo, houag mag patiuaeal, at ang iyong


pag eunang halimbaua, ay ang maulit na daing, at ang pa-
nanalig nang babayeng Oananea Ngayong maipaunaua na sa
inyo na eailangan sa panaualangin ang eatiyagaan, nauueol
na isunod ang eahingian 6 eun anong bagay ang nadarapat
nating hingin sa Dios.
sa
Gahingian. Sa madlang bagay na mahihingi natin
Dios ay may tantong mabuti na di maeasasamk sa atin,

at di naman maiuueol natin sa masama Ito,i, ang ea


loualhatiang ualang hangan, ang manga paraang ipagea-
eamit nang ang
ealoualhatian, graeia at eabanalan na pa-
uang dapat nating hingin sa Dios na ualang pasubah, sa
pagca,t, tantong mabuti sa atin. May manga
bagay na-
man na mabuti ma,i, di na uueol sa atin sa pagca,t, ma
gagamit natin sa masama 6 maeasisira eaya sa atin. Ito,i,

ang manga eaguinhauahan dito sa lupa, eayaman,


eara-
ganganitoag manga bagay, na euu
ngalan at iba pang
sa Dios, ay pasusubalian, sa maeatouid ay
hihingin natin
uueol sa atin, sa pagca,t, malimit nating maquita
eun na
na di na uueob Bueod dito nama,i,
ang ating pag hingi ay
)

207
(

ilalagay sa eahusayan. Ang una unang


hihingin ay ang ma-
nga bagay na tantong mabubuti, saea isusunod ang pinasu-
subalian, ang manga hatol na ito ay napapalaman sa eata-
gang iniaral ni Jesucristo, nang uieain (Math. 6. 33J: ha-
napin muna ninyo ang eaharian nang Dios at ang eaniyang
graeia, at ang ibang bagay, sa maeatouid ay ang na uueol
sa eatao-an ay isusunod na ipag eaealoob. Isa nganing eato-
tohanan, na ang daquilang bagay na dapat tangiin tueuyin
nang ating manga eahingian, ay ang eaharian nang Dios,
at ang eabanalang ipag eaeamit nang eaniyang eaharian.
Caya eun tayo,i, humihingi nang manga bagay dito sa
lupa, ay bouag ieaeapit ang loob sa eanila, eun di ariin ia-
mang na parang isang hagdang mapapanhiean natin sa pag
ae yat sa langit. Hindi eun eaya ipinag eaealoob sa atin nang
Dios ang mauga bagay dito sa lupa, ay nang ating eaui-
lihan nang loob, eun di ang maisangeap natin sa pag lalae-
bay sa ealoualhatian: eaya eun maeaaabala sa ating pagla-
laebay na ito, ay di dapat nating hingin; at eun maeasasan-
sala ay dapat nating hingin na houag ipag ealoob sa atin.
Ang eayamanan, ang earangalan, at sampon nang buhay,
ay eun maeasisira sa ating pagea paeagaling ay dapat na-
ting nasain na houag ipag ealoob nang Dios cahima,t, pag
saquitan nating hingin; sa pagca,t, di natin eailangan ang
magea roon nang yaman, eamahalan at mahabang buhay
dito sa mundo, eundi ang mabuhay at maquipag hari sa
eaniya sa langit. Bueod sa biling ito na parang isang gu-
hit, na tutuntuuin sa panatialangin, ay dapat naman ninyong
unauain na ang paninimbulanan nang inyong mauga eahi-
ngian ay
Ang pangalan ni\Jesucristo. Ang lahat nating eahingian ay
dapat nating gauin sa pangalan ni Jesucristo. Isang mataas
na hatol nang earunungan nang Dios ang di mag ealoob
nang anomang aua sa tauo, eun di sa pangalan nang gani-
yang Anae na easanto santosan. Sa eangino pa ma,i, uala
tayong eagalingang mapapaquinabang, ani San Pedro eun di
sa eaniya lamang (Aet. 4. 12.): at dito sa ilalim nang langit
ay ualang ibang pangalan, na ating ieapapaeagaling eun di
ang eay Jesucristo. JDatapoua ^auo eaya ang eahulugan nitong
uieang pag hingi sa ngalan ni Jesucristo? Isang pag lalam-
bal nang ating manga pananalangiu sa eaniyang pamamag-
itan, at isang panghahauae nang ating manga eahingian sa
eaniyang manga earapatan Isang pag harap sa ibaba nang
(208)
trono nang Amang Dios, na ang hinihingi ay aua at graeia sa
pamamag itan nangeaniyang Anae naeasantosantosan. Isang
pag hanap nang isang taga pamag-itan, na di maeapangya-
rihan lamang, eun di tantong eailangan na ang uiea ni San
Agustin (In Ps. 108,), ay ang panalanging hindi guinagaua
sa pangalan ni Jesueristo, bueod sa di naea aalis nang ating ea-
salanan, ay isang easalanan. Caya tinatapus nang Santa Igle
siang Ina natin ang manga panalangin nitong manga uieang
Paeundangan eay Jesucristong Panginoon namin. 'atapusang
nag papacababa,t, nag bibigay toua, ang uiea ni Bosuet (Me-
dit. sobre los Eoang). Nag papaeababa, sa pagca,t, nag pa-
pahayag na tayo,i, di earapat dapat, at nag bibigay toua,
sa pagca,t, ipinaquiquilala sa atin eun eangiuo naroon ang
ating ealaeasan: at malayong lubha ang nalalaganapan, na
cahima,t, ang iharap natin sa Dios ang pamamag-itan nang
manga Santos at ni Guinoong Santa Maria, ay ang iniuauaeas
nati i, paeun dangan eay Jesucristong Panginoon namin, sa
pagca,t, ang lahat nang graeiang tinatangap natin sa Dios
Ama, sampon nang aua,t, pag titiis sa atin, ay utang natin
eay Jesucri8to. Si Jesucristo ang Saeerdoteng sa mula mula
pa,i, halal sa bahay nang Dios (Hebr. 7. 21.) at siya nga
ang taga pamag itan natin; ang daquilang banal na pintaeasi
natin sa Dios, ang Pontihee Santo, ealinislinisan, ualang ba-
eas easalanan, nabubueod sa manga easalanan, at doon sa
langit na eataas taasan ay ipinag hahain niya tayo sa Dios
naug eaniyang saquit at eamatayau. Bueod sa manga bagay
sa aquing sinaysay na eailangan sa pananalangin, at sa ipi-
nahayag eo na eun papaano ang pag gaua nang panalangin,
paeatantoin naman ninyo na quinacalingan ang
Gunamgunam. Ang pag gugunam gunam, ay eailangan
sa pananalangin; at tantong eailangan, na siya ang ealo-
lou|, 6 buhay nang panalangin. Nguni, ipina uunaua eo,
ua ang pag gugunam gunam, ay iba sa Oraeion mental.
Ang tinatauag na Oraeion mental, ay isang pag lalagay uang
puso sa Dios, isang pag hingi, isang pag dalangin nang
puso sa Dios, na di ipinahahayag n^ng bibig. Ang pag gu-
gunamgunam, 6 pag didili-dili, ay i^ang pag uauari uari,
isang pag iisip isip nang ano mang h^jgay na guinagaua
natin. Sa pananalangin ay ang gunamgut^am, ay isaug pag
iisip isip nang ating hinihingi,t, dinadalangin sa Dios Sa
halimbaua, eun ang tauo,i, nag sisisi sa easalanan, ay
pinag didilidili muna,t, pinag iisip ang bigat at easam-an
(209)
nang easalanan, na iquinauauala nang graeia, iquinapapa
nganyaya nang ealoloua, na naguiguing eaauay nang Dios,
at iquinararapat nang maeasalanan na maparusahan nang Dios
dito sa buhay na ito nang isang ligamgam, isang agam
agam, na di ieatahimie, na nauiuiea sa sariling loob: eun ga-
nitong palagui ang pagea buhay eo, ay ualang pag sala na
di ang infierno ang eahihinatnang eo. At sa ganitong pag
gugunamgunam nang tauo nang samk nang easalanan, na
ang pag eaeasala niya, ay isang masamang pag ganti sa aua
nang Dios, ay itinatangis na masaquit at inahihingi nang
tauad sa Dios.
Ganito ang pag gugunamgunam, at ganito naman ang pag
sisisi. Gayong nagsisi pag dasal dito sa Simbahan na nag
tatalie ang dila, na halos di na humihinga, eatulad ay ibong
di na nag iisip eun ano ang sinasabi: eayo ang mag sulit eun
may Tugar pa eayong rnaea pag gunamgunam sa dinalas
dalas nang inyong pag darasal. Ang maihahatol eo sa inyo,i,
houag dalasing lubha ang manga pag darasal, at sa inyong
pananalangin ay mangunguna ang gunamgunam, at eun na-
nanalangin nang sarili,i, pag sasalit salitin ang paualangin at
gunamgunam, hihimpil na sumandali, at mag didili diling
saglit. Biling eo rin naman na ang Oraeion mental; sa ma-
eatouid ay aug panalangin nang puso, ay ilalangeap sa pa-
nalangin nang bibig, eun ibig na paquinabangan. Ito ang
iniaaral nang marurunong at manga banal na tauo, sa pagca,t,
ang panalangin nang bibig, na di linalangeapan nang pa-
nalangin nang puso ay ualang eabuluhan. Caya, eun cayo,i,
mag darasal, ay lalangeapan ninyo nang Oraeion mental;
at maquiquita ninyo na maguiguising ang inyong loob sa pani-
ninta sa Dios: at ang inyong paquiquinabangin sa ganitong
pananalangin sa mag hapong arao, ay lalo at mahiguit sa
sangtaon singead na maraming daeal na nasa bibig lamang.
Ngayon na ipaunaua eo na sa inyo ang manga eagayaean
sa pananalangin, ang na uueol na isunod disin ay ang eahu-
lugan nang pitong eahingiang napapalaman sa Ama namin.
Nguni at sa pagea lalauig na lubha yaring pag sasaysay,
ay minatapat eong iliban sa ibang Domingo, Sa uaeas nitong
pangangaral sa iyo, masintahing Oristiano, ay inuulit eong
ipag bilin na parang pinag babaliean eo ang aquing sinaysay
na bago manalangin ay igayae muna ang ealoloua: itata-
imtim sa loob ang pananalangin, at lalangeapan nang ea-
paeumbabaan, sa pagca,t, naquiquipag harap ea sa isang
27
(210)
Panginoong eataas taasan, at sa eaniyang manga mahal na
eamay tinatangap natin ang ano mang eagalingan: manana-
lig na dinidingig nang Dios ang iyong manga earaingan, sa
pagca,t, siya,i, masintahing Ama: mag titiyaga nang pag-
tauag sa Dios sa pagca,t aog di naaabot nang minsang pag-
tauag, ay naeaeamtan eun uli,t, ulitin: bago mo hingin aug
manga bagay dito sa lupa, ay unahin muna ang ieapapa-
eagaling nang inyong ealoloua: at ang iyong manga eahingian
ay gagauin mo sa mahal na pangalan ni Jesucristo. Ang lahat
nang ito ay isangeap mo sa iyong manga pag tauag sa Dios,
at ieao ay umasa na paquiquinabangan mo ang iyong ma-
nga panalangin dito,t, doon sa isang buhay. Siya naua.
)

(211

ICALAUANG GASAYSAYAN.

ANG PAGCA DAQUILA,T OAMAHALAN NANG PANA-


f

LANGING AMA NAMIN, AT ANG OAHULUGAN NANG


TATLONG UNANG GAHINGIANG NAPAPALAMAN.

Pater noster, qui es in eoelis: saneti-


ficetur nomen
tiium: adveniat regnum
tuum: fiat voluntas tua sieut in eoelo,
et in terra. Lue. e. 11. v. 3.

1tong panalanging Ama namin, ay eamahal mahalan sa


lahat nang panalangin, sa pagca,t, hindi bumueal sa bibig
nang hamae na tauo eun di sa bibig nang ating Pangi-
noong Jesucristo. Ang ealahat lahatang panalangin na qui-
natha nang marurunong at manga banal na tauo ay di
sueat maipag halimbaua sa panalanging ito, na ipinangusap
nang Anae nang Dios. Gamahal mahalan sa lahat na pa-
nalangin, sa pagca,t, quinapapalamnan nang pitong ea-
hingiang bueal sa pag ibig sa Dios na lalo sa lahat nang
bagay, sa pag ibig natin sa ating sarisariling eatao-an, at
sa eapaou natin tauo, para nang pag ibig natin sa atin
din. Ang tatlong eahingiang nauuna, ay nauueol sa pag
ibig sa Dios, sa eaniyang eapurihan at ealoualhatian; at
ang apat na huli ay sa tapat na pag ibig natin sa atin
din at sa eapoua tauo. Itong panalanging ito ang uiea ni
San Agustin (Serm. 18 de dhwrs.), ay uliran nang lahat
na panalangin, at baga man maeapananalangin tayo sa Dios
nang ibang manga pangungusap, na para baga nang manga
panalangin nang Santa Iglesiang Ina natin, nguni hindi tayo
maeahihingi nang ibang bagay na di napapalaman dito sa
mahal na panalangin; ano pa nga,t, mauiuiea bueod m
(212)
sa ang panalanging ito ay uliran nang ibang manga pa-
nalangin, at eamahal mahalan sa lahat, ay talinghaga pa
nang pag ibig na ipinag saysay nang pitong eahingian.
Ang manga mahal na uiea na ipinupuno ay
Amd namin suma sa lafigit ea. Inibig at minatapat nang
ating Panginoong Jesucristo, na itong uieang Ama namin,
at di Panginoon namin, ang ating ipanguna dito sa mahal
na panalangin, sa pagca,t, ang eahulugan nang uieang Pa-
nginoon, ay isang Dios na eataas taasan at eamahal ma-
halan na pinangangayupapaan nang manga Prineipes sa
langit, at sa eaniyang harapa,i, ang manga Seratines ay
nangag sisipag taquip, nang eanilang paepae, ani Isayas
(e. 6. v. 2.) sa daquilang pag galang; datapoua,t, ang ea-
hulugan nitong uieang Ama, ay isang Dios nang sinta, at
pag ibig, Dios na eatamis tamisan na nalulugod maquinyig
nang panalangin nang eaniyang manga anae, at natutouang
magealoob nang eanilang hinihingi. Suma sa langit ea,
ang isunod sa Ama namin, nang pag taga natin nitong
mahal na panalangin ay caracaraca,i, iaquiat natin sa langit
ang isip at loob, at pag dili-dilihin na ang ating Ama ay
naloloeloe sa trono nang gloria, at nang eun matalastas
natin na ang ating Amang pinananalanginan natin, ay siya
aug may ari, at siyang namamahala sa lahat nang bagay,
na linalaman nang langit at lupa, ay umasa,t, manalig
tayo sa eaniyang aua. Ama namin suma sa langit ea. Ca-
tamis tamisang pun6 nang panalangin, na sueat maeagui-
sing nang loob, na nahihimbing, at maeapag paningas sa
malalamig na loob, at maea pueao nang ating pananalig.
Datapoua,t, eun dasalin nang tauo, tabi sa di gayon,
itong Ama namin ay uala sa loob; ang manga labi la-
mang ang pinapangungusap, at di ang puso. Ibong nag
tatabilang tinutularan; arao arao, oras oras halos, at sa
boong buhay dinadasal natin itong Ama namin, na parang
pinageaearatihan lamang, na di itinataimtim ang paqui-
quipag harap sa Dios na eamahalmahalang quinacapanayam
natin, at di man pansin nang ating loob na tayo,i, du-
madalangin sa Dios, at di lia maalaman natin eun ano
ang ating hinihingi. Dasal nang dasal tayo nang Ama na-
min, ay di natin maalaman, eun ano ang pinapaquinabang
natin. Humihingi cayo,i, hindi ninyo maeamtan ang inyong
manga eahingian, sa pagca,t, hindi natatapat ang inyong
pag hingi, ang uiea ni Santiago Apostol (Ep. Gath. 4 ),
(213)
Dasalin nang boong galang at taimtim sa loob itong mahal
na panalangin, dalangan ang pangu^gusap, at nang mapag
aninao nang isip ang pitong eahingiang napapalaman, houag
dalasdalas na parang ibon, at maquiquita natin na ipag
eaealoob nang ating masintahing Ama ang ating hinihingi,
eun na uueol sa atin, at sampon nang di natin hinihingi,
ay di ipag eaeait.
Ang unang eahingiang napapalaman dito sa mahal na pa
nalangin, ay Sambahin namin ang ngalan mo. Dito sa unang
eahingiang ito, ay ating hinihingi sa Dios, na ipag ealoob
na ang eaniyang eamahal mahalang ngalan ay maquilala,
sambahi,t, igalang sa sang daigdigan. Hinihingi natin na ang
manga di binyagan na sumasamba sa manga anito, ay eu-
milala sa totoong Dios, sumamba, mag lingeod at mag puri
sa eaniya; ang manga judios ay eumilala na ang ating Pa-
nginoong Jesucristo ang Mesias, ang Anae nang Dios na ipi-
nangaeo nang Ama sa manga Patriareas, ibinalita nang ma-
nga Profetas, at hinintay na nanaog dito sa lupa nang eani-
lang manga magugulang; maquilala nang manga hereges ang
eanilang manga eamalian, at pag ealooban nang totoong pa-
nanampalataya; ang manga Gismatieos, na humiualay sa Santa
Iglesia, ay mag saoling pasueob sa eaniya at paeupeop; at
ang eahuli huliha,i, tayong manga Oristiano, na nageaea pa-
lad sumamba sa totoong Dios, ay pag ealooban tayong ma-
tutong gumaua nang eabanalan na ipag lilingeod at ipag
pupuri sa eaniya.
Datapoua,t, ^taimtim eaya baga sa loob natin ang pag da-
rasal nitong unang eahingian? ^Pinag pipilitan eaya nating
igalang ang eamahal mahalang ngalan nang Dios? jPalad eun
ito,i, guinagaua natin, at di mauiea sa manga Gristiano nga-

yon, yaong isinisisi ni San Pablo sa manga judios nang ea-


niyang panahon! Ipinag malaqui, aniya, ninyo ang ley ni
Moyses, at sa inyong pag souay sa ley, ay inyong sinisiphayo
ang Dios. Dahilan, aniya, sa inyong masamang buhay, ang
manga di binyagan ay nag uupasala sa ngalan nang Dios.
Gayong manga Cristiano,i, gayon din naman, di lamang nag
eueulang tayo sa pag gaua nang eabanalan na maipag pu-
puri,t, ipag bibigay dangal sa Panginoong Dios, eun di si-
nisiphayo natin ang Panginoong Dios nang masama nating
eaasalan. Papurihan ngani natin ang Panginoong Dios nang
manga gauang eabanalan, at nang maaeay ang sangeatauo-
han sa pag samba,t, pag galang sa ngalan nang Dios.
(214)
Ang iealauang eahingian, ay Mapa sa amin ang eaharian nio.
Dito,i, hinihingi natiq, na mag hari ang Dios sa ating ma-
.nga ealoloua sa graeia dito sa ibabao nang lupa, at saea ipag
ealoob sa atin ang ealoualhatian nang langit.
Ang eaharian nang Bios ay palagui nang sambitla sa San-
tong Sulat; datapoua,t, sa pagea marami ang di naeatatalas-
tas nang eahulogan, ay aquing ipaaaninao. Itong uieang ea-
harian nang Dios, marami ang eahulogan. Ang una, ay ang
pag hahari nang Dios sa lahat nang quinapal, at dito ini-
uueol nang Proi'eta David yaong manga uieang, ang Hari sa
>

lupa,i, ang Dios, at siya ang nag hahari sa lahat nang tauo
(P.5.46. 89J. Ang iealaua,i, ang pag haharing bueod sa ma-
nga Gristianos, at ang ipinag hahari nang Dios sa canila,i,
ang pananampalataya,t, ang pananalig. Sa maeatouid ay nag
hahari ang Dios sa boong Santa Iglesia, na sa Santo Evan-
gelio,i, tinatauag na eaharian nang Dios at eaharian nang
langit. Ang icatlo,i, ang pag hahari nang Dios sa manga
Oistianos na nasa graeia. Dito,i, ang ipinag hahari nang
Dios ay ang graeia at pag ibig. Ayon dito sa ieatlong eahu-
logan nitong uieang eaharian nang Dios, ay di nag hahari
ang Dios sa manga Gristianong na sa easalanan, eun di sa
nasa graeia, sa pagca,t, sa nanga sa easalanan ay ang
demonio ang nag hahari, at di ang Dios, sa maeatouid sila,
ay di eampon nang Dios, eundi eampon nang demonio.
Cahapis hapis ang paeampon ang tauo sa demonio. Da-
tapoua,t, sa ealolouang nasa sa gracia,i, ang nag hahari ay
ang Dios. Itong eahariang ito, at ang eaharian nang langit,
ang hinihingi natin dito sa iealauang eahingiang napapala-
man sa Ama namin.
Ang ieatlong eahingian, ay Sundin namin ang loob mo dito
sa lupa, para nang sa langit.

hinihingi natin na tayo,i, easihan nang gracia,t,


Dito,i,
nang maeasunod sa ealooban nang Dios dito sa lupa, para
nang pag sunod sa langit nang manga maloualhati. Sa la-
hat nang quinapal na linalaman nang mundo, ang tauong
may bait, na dapat dising mag pauna sa pag sunod sa ca-~
looban nang Dios, ay siya lamang lumalabag at sumusouay.
Sa limang libo ualong daang taong nag daan, mula nang
pag utosan nang Dios ang arao na mag bigay liuanag sa
mundo, sa gayong earaming taon, minsan ma,i, hindi su-
mouay sa ipinag utos sa eaniya nang Dios. Ang buan, bi-
touin at dilang astros, at iyang ilan susong langit, na lumi-
)

( 215
liguid sa eabilugan nang lupa, rninsan ma,i, bindi sumouay
sa guhit na itinuro sa eanila nang Dios. Ang dagat na la-
guing sinisibulan nang matataas na daluyong, na tila nag
babalang lumusob sa lupa, ay eahit buhangin lamang ang
dalampasigang iquinobcob nang Dios sa eaniya, ay iguina-
galang di,t, di linalampasan. Anopa nga,t, ang langit ang
lupa, at ang boong quinapal, mula nang lalangin, ay su-
musunod at di sumusouay sa ipinag utos sa eanila. At eun
nang una,i, itiniguil na minsan nang arao ang eaniyang
pag laead, at di ipinaquita nang bouan ang eaniyang liua-
nag, yao,i, di pag souay, eundi pag sunod sa bagong ipi-
nag utos nang may gaua sa eauila. Ang tauo nga lamang
na may bait, na lalong daquila at mahal ang eaniyang ea-
tungeulang sumunod sa ealooban nang Dios, ay siya namang
nag papaeasouay. Datapoua,t, hindi ang tauong linalang nang
Dios, eundi ang tauong sinira nang easalanang original, ang
siyang sumusouay. Mula nang masira ang tauo nang easala-
nang minana sa unang magulang, ang mundo,i, naguing
mundo nang pag souay sa utos nang Dios; tayong manga
eulang palad na anae nang maeasalanang magulang, ay
napa hilig na lubha sa pag souay sa utos nang Dios, na
siya na nating pinag earatihan. Gaya eailangan natin ang
tulong nang langit, ang masaganang graeiang ipag tatagum-
pay dito sa ugaling pagea masouain natin, at nang tayo
nama,i, maguing masunorin. Itong manga tulong na ito
nang Dios, ang hinihingi natin dito sa ieatlong eahingiang
napapalaman sa Ama namin, at nang matutuhan nating sun-
din ang ealooban nang Dios dito sa lupa,i, para nang pag
-sunod sa langit nang manga maloualhati
^Datapoua,t, magagaua eaya baga natin ang gayong pag
sunod? Totoo,t, hindi, sa pagea,t, sa langit ay ualang ibang
ealoobang sinusunod. eundi ang sa Dios: at ang sang la-
ngitang Angeles at Santos, ay ualang ibang toua eundi ang
sumunod, at maquitang masunod ang ealooban nang Dios.
Datapoua,t, dito sa ibabao i^ang lupa, mula nang mag ea-
sala Adan, ay di na mangyaring magaua nang sinomang
si

tauo ang gayong lubos na pag sunod sa ealooban nang Dios,


sa pagca,t, maraming lubha aug ating ipinag eaeasala sa
Dios, ang uiea ni Santiago Apostol. Sa bagay na ito,i, ^ano
eaya baga ang cadahilana,t, hinihingi nating masunod ang
loob nang Dios dito sa lupa para nang sa langit, eundi rin
natin magagaua ang gayong pag sunod? Ang hinihingi na-
(216)
tin ay ang saelolo at graeia nang Dios; na isusunod sa ea-
looban nang Dios dito sa lupa, na di man maparis sa pag
sunod sa langit nang manga Angeles at Santos, ay maiho-
uad man lamang hangang maeaeayanan natin.
Ang hinihingi natin ay isang masunoring puso, na isusu-
nod sa utos nang Hari sa langit, para nang pag sunod
nang isang eampong may bait sa quiniquilalang hari: isang
pusong anae, na malologding sumunod sa ealooban nang
Ama: isang masintahing ealoloua na ihahandog, ipageaea-
loob, at ealologdan namang tangapin nang Dios, nang sin-
tang pinag hahandogan. Sa cauacasa,i, hinihingi natin ya-
ong unang pag sunod na eauili uili, na eatutubo nang ea-
una unahan nating manga magulang, yaong mapalad na pag
sunod, na maguing larauang buhay dito sa lupa nang pag
sunod doon sa laugit nang manga hirang nang Dios.
(217)

IOATLONG OASAYSAYAN.

APAT NA OAIIINGIANG NAPAPALAMAN SA AMA


NAMIN.

Panem nostrum quotidianum . da


nobis hodie: Et dimitte nobis debita
nostra, sieut et nos dimittimiis de-
bitoribus nostris: Et ne nos indueas
iu tentatumeni: Sed libera nos d
malo. Amen, L'ie. 11. 3,

Sa pag papaunaua sa niyo nang manga eagayaean na


dapat isangeap sa pananalangin, at pag papaaninao nang
manga eahingiang napapalaman sa Ama namin, ay na-
tira,t, hindi na ipagsalaysay ang apat na huli. Ngayong
eo lulutasiug ipauunaua aug eahulugan nitong npat na
eahingiang huli. Ang ieaapat na eahingiang napapalaman
sa Ama namin, ay
Big-yan mo eami ngayon nang aming eanin sa arao
arao. Sa pagca,t, ang tauo,i, may caloloua,t, eatao-an;
dalauang bagay, na may eanieaniyang buhay na dapat
alagaan, ay may sarisarili namang manga eailangan. Dito
sa ieapat na eahingian, ay hinihingi natin ang eanieaniya
namang ieabubuhay.
Gailangan nang eatao-an. Nang hindi pa nag eaeasala
aug ating eauna unahang magugulang, ay ang eapalaran
at ealigayahan na eauilang quinacamtan ay lubos na lubos.
Ang paraisong pinag lag-yan sa eanila nang Panginoong
Dios, ay napamumutihan nang sarisaring halaman at sari-
saring eahoy na eanilang pinuputihan nang masasarap na
bunga, na iquinabubuhay, nang mababangong bulaelae na
pinag aaliuan. Ang manga hayop na eanilang quinacasama,
eahima^t, maeapal, at ang marami,i, mabangis, at may manga
eamandag, ay hindi nanampalasan sa eanila, eun di na-
rxiimintuho,t, sila,i, quiniquilalaug Panginoon. Ang init nang
28
(218)
arao, ang lamig nang gabi, at dil&ng casaquita,i, hindi
nila nadaramdaman, at nang lubos
palibhasa,i, hindi eabati
na ealigayahan, na eaeambal nang eatutubong graeia na
ipinag ealoob aa eanila nang Panginoong Dios. Datapoua,
pagea eagala nila, ang eanilang eaguinhauahan at ealiga-
.

yahan ay nahalinhan nang suson susong saquit. Mag mula


na noo,i, ang eanilang eatao-an ay pinaearueha nasg ea-
salanan. Ang eaeaning ieabubuhay ay hindi maquita, eun
di pagea gugulan nang pagod at pauis; Ang manga hayop
ay nangag si pag bangis at nanghimagsie sa tauong nag
easala sa Dios. Ang init at lamig nang panahon, ay nag
halihalili nang nag pasaquit sa eanila, eaya quinailangan
na nila ang mag suot nang damit na mag tatangol sa
eanila sa dilang saquit, mag tayo nang bahay na mag bi-
gay lilim, at mag adya sa eanila, at sa manga anae nila
sa pag uusig nang mababangis na hayop, at sa pananam-
palasan nang eapoua tauo, na cahi,t, eapatid ay naguing
eaauay. Ito ang caruc-haa,t, casaquitan na eaeambal nang
easalanang minana natin sa unang magugulang, at dito rin
naman napapanuto ang ieapat na eahingian. At dito hini-
hingi natin sa Dios, ang dilang bagay na ieabubuhay, ang
damit na daramtin, at iba,t, iba pang quinacailangan nitong
ating eatao-ang pinaeasalat nang easalanan. Hinihingi natin
sa arao arao sa pagca,t, sa arao arao ay quinacailangan.

Oailangan nang ealoloua. Cun pinaearue-ha at pinaea


aba ang ating eatao an nang easalanang original, ay lalong
pinaearue-ha at pinaea aba ang ating ealoloua. Nang ang
tauo,i, di pa nag cacasala,i, ang eanilang ealoloua, bait,
alaala,t, loob, ay tahimie na tahimie, at palibhasa,i, lumo-
loualhati. Ang limang sangeap na ipinaquiquiramdam nang
eanilang eatao-an, ay gayon din naman tahimie, at lubhang
masunorin, at di lumalabag sa ealoloua. Datapoua,t, pagea
casala,i, ang lahat nang ito,i, nangagsi sama na, nagea gulo
gulo,t, nangag aauay na. Ang bait ay nabulagan, ang ea-
nilang loob ay napahilig sa masamk, ang alaala,i, labis
nang pumurol, hirap na mag tanda nang gauang magaling
at eun maeatanda nama,i, madaling maealimot; datapoua,t,
ang gauang masama,i, di man pag aralan, ay matatandaan,
at eun matutuhan na,t, ibiguing limutin, ay hindi mang-
yari,t, siya ring gumiguiit. Ito ang dahilan nang Jibo li-
bong manga lieong isip nang malieot nating bait, nang
inanga lisiyang banta nang loob, na hilig sa easaman, nang ma-
(219) ^
'

ruruming panirndim na di man eusain, ay isina sa panim-


dim nang ating alaalang hindi matahimie. jAy! at ^sino eaya
baga ang maeapag susulit nang dilang dalita, dilang earue-
haan at tanang easam-an na isinambulat nang easalanan sa
ating ealoloua? At sino eaya baga ang maeagagamot sa ga-
<;

nitong saquit, at ano eaya baga naman ang maguiguing ea-


gamutan? Dios ang gagamot, at graeia nang Dios ang si-
yang eagamutan. Caya ang graeia nang Dios, ang pitong
Saeramentos na pauang batis nang graeia at ang easanto
santosang Saeramento sa altar, na siyang eabuhayan naug
ealoloua, at ang manga biyaya nang Dios Espiritu Santo,
ay siyang hinihingi natin dito sa ieapat na eahingian.
Ang iealimang eahingiang napapalaman sa Ama namin, ay
Patauarin mo eami nang aming manga utang, para nang pag
papatauad namin sa nageaea utang sa amin, Dito,i, hinihi-
ngi natin na tayo,i, patauarin nang Dios sa ating manga utang
naeasalauan, para nang pag papatauad natin sa nageaea utang
sa atin; sa maeatouid, ay sa naeagaua sa atin nang masa-
md,t, di eatouiran.
Ang lahat ay utang natin sa Dios: ang lupang tinutung-
tungan natin, ang langit na tumataquip sa atin, ang ating
pagea tauo, ang ating hininga, ang ating buhay, ang graeia
nang Dios, ang manga biyaya nang Dios Espiritu Santo, ang
manga Saeramentos, ang manga eabanalang naeaeayanan na-
ting gauin, at madlang bagay na iquinabubuhay nang ealo-
loua,t, eatao-an ay pauang utang natin sa Dios. Ang lahat
ay utang natin, at tayong lahat na, mag mula sa haring ea-
yaman yamanan hangan sa eahuli hulihang eampon na eahi-
rap hirapan ay pauang mangungutang sa Dios. ^May sueat ea-
yang ieabayad tayo sa gayong eaeapal at di sueat malirip
na pageaea utang? Uala nga tayong sueat ieabayad sa gani-
tong pageaea utang, eun di ang pag ibig. Datapoua,t, ^ea-
rapat dapat na eaya baga sa Dios ang ating pag ibig? Hindi.
Ang easaedalan ma,i, ipag ealoob natin sa Dios ang boong
puso,t, boong ealoloua natin, at boong boo namang ipag
lingeod sa eaniya, ay di rin earapat dapat. At bueod sa ri-
to,i, tayo,i, hindi matututong umibig sa Dios, eun di ang
Dios din ang mag ealoob nang sinta,t, pag ibig, eaya itong
pag ibig na ito,i, humihingi pang gantihin naug bagong pag
ibig at quilanling utang. Caya, ang uiea ni San Agustin, ay
eun guinaganti nang Dios ang magagandang gaua nang ma-
nga banal, ay manga biyaya rin niya ang eaniyang guina-
(220)
ganti. Cun ang lahat ngani ay utang natin sa Dios, at uala
naman tayong sueat ieabayad ^di eaya ayon sa matouid na
hingin nating ulit ulitin sa mag hapong arao at sa arao arao
na patauarin tayo nang ating manga utang?
Datapoua,t, hindi ang manga bagay na ito lamang ang na-
guiguing utang natin sa Dios. May lalong daquila,t, mabigat
na pinapasan tayo. Ang manga utang na ito,i, ang manga
easalanan natin na siyang pinaea hihingi natin na ipatauad
sa atin dito sa iealimang eahingian. Sa alin mang easalanan
ay dalauang bagay ang naguiguing utang natin sa Dios, ang
una,i, ang utang na sala, at ang icalaua,i, ang utang na dusa.
Ang utang na sala,i, ang pag lapastangan natin, at pag bi-
bigay poot sa Dios, eun tayo,i, nagea easala, at eautangan
natin payapain ang eaniyang poot. Ang utang na dusa
ay ang pagea rapat natin na tayo,i, maparusahan nang Jus-
tieia nang Dios dahil sa easalanan, at eautangan natin ang
tayo,i, mag bayad sa Justicia nang Dios na pinag easalanan.
Ayon dito sa dalauang utang na ito, ang unang hinihingi
natin, ay easihan tayo nang graeiang ieapag babalie loob sa
Dios. Ang iealaua, ay panunghan nang eaniyang maauaing
mata ang ating pag sisisi,t, patauarin tayo sa nanga gauang
easalanan. At ang icatlo,i, eun tayo,i, mapatauad na sa ating
easalaban, ay ipatauad naman ang tapat na eaparusahan, at pag
dalitaang tangapin ang magagandang gaua, na ating ibina-
bayad. Ito ang manga utang natin sa Dios, na mula sa ca
salanan; datapoua,t, hindi ang easalanang daquila lamang,
eun di sampon nang mumunti ay ipinag eaeautang natin sa
Dios: at mabigat ang utang, eun mula sa daquila, at magaan
eun sa mumunti; datapoua,t, mabigat man atmagaan ay utang
din. Caya tayong lahat, banal ma,t, maeasalanan, sa arao arao
ay dapat mangusap: patauarin mo eami nang aming manga
utang. Sa pagca,t, ^sino eaya baga ang maeapag uiuiea: ma-
linis ang aquing puso, at aco,i, ualang easalanan?

^Ano eaya baga ang dahilan, at inibig nang ating Pangi-


noong Jesucristo na ating dugtungan pa nang uieang: para
nang pag papatauad namin sa nageaea utang $a amin? Dalaua
ang eadahilanan, ani San Agustin; ang una,i, nang mabig-
hani ang Dios, sa pag papatauad sa atin, eun maquitang
tayo,i, nag papatauad sa nangag easala sa atin. Tayo,i, due-
hang duc-ha,i, naeapag papatauad, siya,i, eayaman yamanan
sa aua,i, lalong maeapag papatauad sa ating manga easala-
nan. Ang icalaua,i, nang matalastas natin, na eun di mag
)

( 221
patauad tayo,i, hindi naman
tayo patatauarin nang Dios, ca-
hi,t,sa arao arao, at sa oras oras ay ating uieain sa Dios:
patauarin mo eami nang aming manga utang,
Aquing ipauunaua narnan sa inyo, na eun naeapag pautang
eayo nang salapl, 6 ano rnang bagay sa inyong eapoua, ay
di rnan ninyo singilin, ay di ninyo ipag eaeasala, at eun in-
yong ipatauad, ay lalong rnalaquing eabanalan. Ito,i, ipina-
aaninao co,t, sa pagea rnarami ang rtag eaeamali na inaaring
easalanan ang hindi maningil sa nageaea utang.
Ang ieanim na eahingiang napapalaman sa Ama namin,
ay; Houag mo eaming ipahintulot sa tueso, & Ano eaya ang
hinihingi natin dito sa ieanim na eahingian? Ang tayo,i, houag
pabayaan nang Dios na mahulog sa masasamang panimdim,
at dil&ng tueso nang demonio na nag susumaquit na tayo,i,
mahulog sa easalanan.
Cun sa iealimang cahingia,i, hinihingi natin na tayo,i, pa*
tauarin sa ating manga easalanan, dito,i, hinihingi naman
natin sa Dios, na alalayan nang eaniyang eamay na mapag
tangquilic ang ating earupoean, nang di tayo mag easalang
muli: eaya dito sa ieanim ay hinihingi natin, na tayo,i, houag
ipahintulot sa tueso, Sa paquiquilaban sa tucso,i, tantong
eailangan natin ang tulong nang Dios, at eun di tayo tulu-
ngan nang Dios, ay eapilitang mapapanganyaya tayo. Ang
pagea buhay nang tauo dito sa ibabao nang lupa, ang uiea
nang Santo Job. (Job. e, 7. v, 1.), ay isang paquiquipag ba-
eang palagui. Gapilitang tayo,i, maquiquipag baea sa mundo,
sa demonio, at sa sariling eatao-an. Ang itinutueso sa atin
nang mundo,i, ang manga eayamanan, earangalan, eatouaan,
ealibaugan, masasamang halimbaua, modang mahahalay, at
iba,t, iba pang easalanang naeapag bibigay easalauan. Ang iti-
nutueso nang deftionio,i, ang manga caligayaha,t, ealae-han
sa mundo, na ipinaquiquita sa atin, at inilalamuyot sa atin,
iyong manga uieang itinueso eay Jesucristo sa desierto {Math,
e. 4. v. 9.): ang lahat nang ito,i, ibibigay eo sa iyo, eun
manieluhod ca,t, sumamba sa aquin. Pinipilit din namang
iguiit sa atin ang maruruming panimdim, manga masasamang
banta at iba,t, iba pang manga lieong isip. Sa eahuli huli-
ha,i, ang ating malupit na eatao-an, ay manunueso naman;
palaguing lumiligalig sa ealoloua, sa oras oras, sa arao arao
ay di nag huhumpay, nag pupumilit na tayo,i, pumayag sa
eaniyang masasamaug pita. ^Saan eaya baga eueuha tayo
nang laeas na ipaquiquipag laban sa ganitong pag babaeang
)

( 222
di nag eaeaparis ang laeas at tapang nang mageaea auay;
sila,i, mat^tapang, tayo,i, manga douag, sila,i, malalaeas at
di nag sasaua, matatalo mo ngayo,i, mamaya,i, uulit, tayo,i,
mahihina,t, madaling mag saud, eun manalo ngayon mama-
ya,i, matatalo, ^papaano eaya na ang pag tatagumpay, ay
maguiguing atin sa isang pag babaeang labis nang louat,
hindi mag huhumpay, hindi mag tatapus eun di easabay nang
buhay? Sa ganitong pag*babaea,i, ualang pag sala na tayo,i,
di magagahis, di mapapanganyaya, eun di ang maeapangya-
rihang eamay nang Dios ang sumaelolo sa atin. Caya dito,i,
hinihingi natin sa eaniya na tayo,i, houag ipahintulot na ma-
hulog sa tueso. Itong manga uieang houag mo eaming ipa~
hintulot sa tueso, ay dapat uieaing taimtim sa puso, sa pagba,t,
tueso ang humihieayat sa atin sa easalanan, at easalanan ang
ating ieapapaeasamk Datapoua,t, aquing ipinauunaua, na di
hinihingi natin na tayo,i, iligtas sa tueso, eundi ang tayo,i,
houag mahulog sa easalanan, eun dumating ang tueso. Ang
tucso,i, hindi easalanan, eundi ang pahinuhod sa tueso. Ang
tucso,i, isang pag hieayat sa easalanan, eaya eun ang tucso,i,
di natin hinahanap, dili quinucusa, di iniibig, eundi iniilagan at
pinag lalabanan, hindi ipag eaeasala, eundi bageus nangang
ieararapat sa Dios.
Ang ieapitong eahingiang napapalaman sa Amd namin,
ay ladya mo eami sa dilang masamd. Dito,i, hinihingi na-
tin na tayo,i, ipag adya sa dilang easam-an, sa dilang pa-
nganib na ieapapanganyaya nang caloloua,t, eatao-an.

Itong manga uieang iadya mo eami sa dilang masamd,


ani San Agustin, ay malaquing lubha ang nalalaganapan,
(Ep. 130. e. 11. n. 21.). Dito,i, nasasaelao ang lahat nang
dalitang dumarating sa tauo, ang lahat nang easaman
nang caloloua,t, eatao-an. Ayon sa caloloua,i, hinihingi
natin na tayo,i, iadya sa lahat nang easalanan, sa dilang
parusang iparurusa nang Dios sa easalanan, sa dilang pa-
nganib, sa dilang bagay na maealalamuyot sa pagea ea-
sala, sa dilang tuesong di maeayanang pag labanan at sa
lahat nang easam-ang ieasasama nang ealoloua. Ayon sa ea-
tao-a^liinihingi natin na tayo,i, ipag adya sa dilang easam-
an na isinambulat nang easalanan sa sangeatauohan; sa sa-
quit, sa gutom, sa uhao, sa saquit, eapighatian, sa dalam-
hati, na tinatauag na melaneolia; sa saquit nang ealahatan,
sa salot, gutorr^ pag babaea at sa lahat na bagang easam-
an nang eataoan.
(223)
Sa easam-an nang caloloua,i, mahihingi natin na tayo,i,
ipag adya sa lahat, sa pagca,t, ieasasamang lahat; datapoua,t,
sa easaman nang catao-a,i, hindi dapat nating hingin na ta-
yo,i, ipag adya, eun nauueol na dalitain natin, sa pagca,t,
sa maraming easam-an nang eatao-an ang di na uueol na
tayo,i, ipag adya. Cun ang pag dadalita nang anomang ea~
sam-an, ay siya nating ieapapaeagaling, ay di dapat ipaqui
langeap sa eahingiang iadya mo eami sa dilang masamd; sa
pagca,t, eun tayo,i, pinapag titiis nang Dios nang eahirapan,
sa halimbaua, nang anomang saquit, 6 eatampalasanan nang
eapoua tauo, pag oroy, 6 eadouahaguinan, na parang isang
daang pinalalaearan sa atin sa pag lalaebay sa langit, ho-
uag din nauang itulot nang Dios, na tayo,i, suminsay sa
daang ito, at pag tayo,i, sumiusay ay di maeararating tayo
sa langit na ating tinutungo. Houag din naua tayong dinguin
nang Dios, eun ating hingin na tayo,i, ipag adya sa manga
easam-an na parang manga baitang, na tutungtungan na-
tinsa pag ae-yat sa langit, houag din nauang pahinuhod
ang Dios sa isang eahingian, na mag lalayo sa atin sa ea-
niyang aua. ^ At papaano eaya ang atiog pagea quilala, na
ang easam-an, 6 eadalitaang tinitiis natin, ay napapaquibi-
lang sa manga paraang ipageaeamit natin nang langit? Ang
earaniuan ay hindi na eailangang maalaman natin. Sueat ang
hingin na tayo,i, ipag adya sa dilang easam-an nang eatao-an,
eun na uueoh Ang tandang maliuanag na pageaea quilan-
lan, na eabilang sa manga paraang ating ieapapaeagaling,
ay eun di natin maligtasan, eun di sa masasamdng paraan.
Pag nagea gayon na,i, ualang mabuting gauin, eun di ang
itungo ang ulo, igalang ang di mataroe na earunungan nang
Dios, umayon sa eaniyang ealooban, at sa eaoiyang mataas
na hatol, at uieain: papangyarihin mo sa aquin, Panginoong
eo, ang iyong mahal na ealooban. Aquing isusunod na ipa-
uunaua ang eahulogan nang uieang Amen.
Ang Amen> ay uieang hebreo, na eun minsa,i, ang eahu-
logan, ay eatibayan, at eun minsa.i, nasa. Cun iniuauaeas
natin sa Sumasampalataya, 6 iba eayang dasalang ueol sa
pananampalataya, ang eahulogan ay eatibayan, at para ba-
gang niuiuieang gayon nga, gayon ang pananampalataya eo
at pag eoeompisal; datapoua,t, eung iniuauaeas natin sa Ama
namin, 6 iba eayang panalangin, ang eahulogan, ay nasa,
at para bagang niuiuieang mangyari naua, magea gayon
nau&, ipag ealoob naua nang Dios. Itong uieang Amen ay }
(224)
guinamit na madalas nang ating Panginoong Jesucristo, eaya
pinaeamamahal nang Santa Iglesia, at sa lahat nang uiea na
quinasalinan nang Santo Evangelio, ay dili binago, at ini-
uauaeas sa lahat niyang manga panalangin; at palibhasa,i,
siyang iniuaeas nang ating Panginoong Jesucristo sa eaniyang
mahal na panalangin Amd naniin, at nang maituro sa atin,
na siya rin namang iuauaeas natin sa ating manga panala-
iiging sarili itong sello sagrado, 6 mahal na tatae. Gayon
ang pamagat ni San Geronimo sa uieang Amen.
Dito sa tatlong aral, na sa tatlong Domingo,i, aquing ipi-
nahayag inyong natalastas ang manga bagay na
sa inyo, ay
dapat isangeap sa pananalangin, eun sinong may eatha nang
Ama namin, at aug eahulugau nang pitong eahingiang na-
papalaman. Ngayo,i, ang huling tagubiling eo sa inyo; ay
paeamahalin itong panalanging bueal sa bibig nang Dios,
at dasaling taimtim sa loob sa toui touina. Sa inyong pag
darasal, ay inyong ilangeap ang eababaan nang loob, ang
pananalig, ang eatiyagaan, ang pag didili-dili, ang eataimti-
man, ang pananalangin nang puso, at maquiquita ninyo na
inyong paquiquinabangan. Hihiyasan naman ninyo ang pag
darasal nang Amd namin, nang pag aayunar at pag lilimos
sa mahirap, at nang lalong dumilag sa harapan nang Pa-
nginoong Dios, sa pagca,t, ang panalanging linalangeapan
nang ayuno at litnos ay mabuti,t, eaaya aya, gayon ang uiea
ni San Agustin: Honesta est oratio eum jejunio, et eleemosyna
(Serm. in Dom. 15. de B. Tob). Gun sa inyo nama,i, may
na sa easalanan, ay panalangin din ang gauing paraan
sa pag babalie loob, at nang maguing eatoto nang Dios. Ho^
uag ipanatag ang pus6 sa sala, at nang di mangyari na ang
manga easalanan ninyo,i, maguing alapaap na tumaquip sa
pag darasal ninyo nang Ama namin, at humadlang sa pag
ae-yat sa trono nang Dios. Mag pilit eayong masaoli sa graeia,
at nang mag liesing lumipad sa langit ang pag darasal
ninyo nitong mahal na panalangin, sa pagca,t, ang panala-
ngin nang banal, ang uiea ni San Agustin, ay susi sa la-
ngit: Oratio justi davis est eeeli; maeapangyarihang susi, na
nagbubueas nang manga pintuan niyaong eayaman yamanang
palaeio nang Dios, nunuha nang aua, at isinasabog sa lupa,
Aseendit jMapalad ang banal:
oratio, et desendit miseratio.
at ang eaniyang manga panalangin ay quinalulugdang din-
guin nang Dios, at di hinahabag. Mapalad ang ealoloua, na
sa pag pipilit pumanhie sa langit ay ang inaaeyatang hag-
(225)
dan, ay ang hagdan nang panalangin. Mapapalad eayo, eun
cayo,i, mag tiyaga sa pananalangin, mapalad hangang na-
bubuhay, mapalad sa oras nang eamatayan, mapalad sa isang
buhay, sa pagca,t, ang igaganti sa inyo nang Dios na inyong
dinadalanginan, ay ang ealoualhatian, na sa pangalan nang
Am&, nang Anae, at nang Espiritu Santo, ay ninanasa eo
na inyong maeamtan. Amen,

29
(226)

ICAAPAT NA CASAYSAYAN,

MANGA PUNONG SINASAMPALATAYANANG UCOL SA


PAGOA DIOS.

Sim fide impossibile est plaeere


Deo: Gredere enim oportet aeeeden
tem ad Deum, qnia est, et inainren-
tibus se remunerator sit: Ep. ad Heb.
e. 11. v. 6.

A ng manga quinapal, na dito sa mundo,i, naquiquita na~


tin;ang malauae na langit na uala isa man cahi,t, sadyang
dunong na maeapag salita, nang linaqui laqui at linuang
luang, ang di mabilang na manga bitoin, iia napapamuti sa
firmamento,t, ilang susong langit; ang di nasisirang eanilang
pag liguid dito sa mundo, mula pa sa una,t, magpa hangan
ngayon; ang malauae na lupang tahanan nang tauo; ang eara-
mihan nang tauo na may namamatay, at may humahalili sa
nangamamatoy; ang di mabilang na ngalao nang hayop na
nag lilingeod sa tauo, at sarisaring halamang iquinabubuhay
nang tauo at hayop, at napapamuti sa lupa; ang manga qui-
napal na ang ngalan at bilang ay ualang maeapag salaysay,
ay pauang nag papahayag na may isang eapangyarihang pi-
nag mulan nang lahat nang bagay, at ito,i, di iba eun di
ang Dios Ito ring Dios na ito ang ipinahahayag nang Santa
Fe, at pinasasampalatayanan nang Santa Iglesia, sa maeatouid,
ang Dios diu ang may pahayag sa manga tauo, na unang
lumitao sa mundo, sa manga Patriareas, Profetas sa lumang
testamento, atsa caholiholiha,i, pinasasampalatayanan sa Santa
Iglesia, ang cahuloga,i, sa ealahatan nang manga Oristiano.
Datapoua,t, uala isa mang tauo, cahi,t, lubhang dunong na
niaeatatalastas nang eaniyang pagea Dios, 6 macaquiquilalang
lubos eun sino ang Dios. Sa ealoualhatian nang langit, eun
)

( 227
tayo,i, rnanood sa eauiliuiling mue-ha nang Dios, ay raaqui-
quilala natin ang Dios; datapoua,t, di rin matataroe nang
ating bait ang eaniyang pagea Dios. Ang eadunung dunu-
ngang Angel, cahinia,t, Areangel, ay di maeasasagot nang
tama at tapat na sagot sa tanong, na eun sino eaya ang Dios.
Si Padre Astete na tnay gaua nang Oateeismo, 6 tanungan,
cahima,t, marunong at matalas ang isip, sa pag sasalaysay
nang sagot sa tanong na ito, ay parang isang batang garil
na mangusap. Uiniuiea na Isang daauilang bagay, eamahal
mahalan at eahanga hanga, na di mapag isip at di maipag
sulit, sa di pa magea siya sa eaniyang loob, ay ang idinug-
tong pa,i, isang Panginoong ualang hangan, datapoua,t, hindi
masabi eung anong Panginoon ito, at eun papaano ang pag-
ea Dios nang Dios. Sa isiniinod na uiea: nang pagea galing,
nang earunungan at eapangyarihan, punong pinag mulan, at
eaoouian nang lahat na guinaua niya, ay naquiquilala na sa
di mangyaring masabi aug pagea Dios nang Dios, ay ang
tinutungo,i, ang eagalingan, eapangyarihan, earunungan, at
ang siya,i, pune), mula, at eaoouian nang boong quiuapal.
Ang uiea nang Amang si San Agustin, ay eun ipaparis natin
sa linaqui laqui nang langit at lupa, ay malaqui ring di sa-
pala ang Panginoong Dios, eun sa cariquitan nang arao, buan,
bitoin, at dilang astros, ay magandang di sa pala ang Pa-
nginoong Dios; eun sa earunungan uang lahat na manga An-
geles at tauo, ay uala ring maeaparis ang earunuugan nang
Panginoong Dios; eun sa eabutihan, eagalingan, at eabana-
*

lan, ay uala ring maeahalimbaua ang Panginoong Dios. Sa


maeatouid ay daquila ang Dios, na ualang paghanganan,
marunong na ualaug hangan, magandang ualang hangan,
magaling na ualang hangan; ano pa nga,t, ang eabutihan,
eagandahan, earunungan, ealiuanagau nang lahat nang bagay,
ay parang anino, 6 di pa man anino nang sa Panginoong
Dios. Ang Dios ay mula nang lahat nang bagay, sa pagca,t,
siya ang may lalang nang lahat, at na uueol ang lahat sa
nag lilingeodsa eaniya.
Ang
misterio nang Santisima Trinidad ay isang?misterio
nang Dios, misterio nang lahat nang misterios, misteriong
di sueat malirip, misteriong ealalim lalimang di sueat ma-
taroe nang lalong eatalas talasang bait at dunong nang sino
mang tauo. Misteriong dapat sampalatayanan, at igalang, at
di dapat pag pahamaeang salicsiquin.
Ang Dios-, na hindi maeapag daraya,t, hindi mapag dara-
(228)
yaan, ang siyang may pahayag, eaya dapat nating sampa-
latayanan. Pinasasampalatayanan nang Dios itong malalim na
rnisterio, na di natin mataroe nang bait, at nang maquita ang
ating pangangayupapa,t, pamimintuho sa eaniyang eama-
halan. Ang Dios ay iisa, datapoua,t, tatlo sa pagea perso-
nas; Ama baga, Anae, at Espiritu Santo. At sa pagea sa
eanilang tatlo,i, ualang huli,t, ualang una, ay iisa ang ea-
nilang pagea Dios. Bait ay iisa, dunong ay iisa, eapangyari-
han ay iisa, datapoua,t, tatlo sa pagea personas. Ang Ama,i,
ualang pinag mulan, ang Anae ay mula sa bait nang Ama,
at ang Espiritu Santo ay sa pag iibigan nang Ama,t, nang
Anae. Sa una una pang ualang pinag mulan, ay sa pag
titig nang bait nang Ama sa eaniya rin, ang naguiguing
bunga,i, ang Anae, na isang ealubos lubosang larauan nang
eaniyang pagea Dios, at liuanag ntag eaniyang ealoualha-
tian. Sa pag iibigan nang Ama,t, nang Anae, nag mu-
mula ang Dios Espiritu Santo, Ang Anae ay parang isang
salaming pinananalaminan nang Ama; ang Espiritu Santo
ay parang isang tali nang pag iibigan nang Ama,t, nang
Anae. Datapoua,t, ang Anae ay mula man sa pag iisip nang
Ama, at ang Espiritu Santo,i, sa Ama,t, sa Anae ay uala
ring una,t, uala namang huli sa eanilang tatlo. Ang Ama,i,
di una sa Anae, ang Anae ay di huli sa Ama, at ang Ama,t,
ang Anae ay di naman una,t, di naman huli sa Dios Espi-
ritu Santo. Ang misteriong ito, ay maipag hahalimbaua sa
isang ilao. Ang ilao ay pinag mumulan nang liuanag, data-
poua,t, ang liuanag, ay di na huhuli sa ilao, eun di easa-
bay rin, at ang ilao nama,i, hindi nangunguna sa liuanag.
Sa Santisima Trinidad ay gayon din naman. Cahima,t, ang
Ama ay pinag mumulan nang Anae, at ang Ama,t, ang &nac
ay pinag mumulau nang Espiritu Santo; datapoua,t, sa eani-
lang tatlo,i, ualang huli,t, ualang una. Ang Ama,i, di una
sa Anae, at ang Espiritu Santo,i, di huli sa Ama,t, sa Anae.
Ito aug daquilang misterio na sinasambitla at ipinag bubunyi
naug Santa Iglesia sa eaniyang mangapanalangin, sa pag gaua
naug manga Saeramentos at Sacrifieios at sa lahatnangba-
gay. Cun nag bibinyag, nag eueumpil, nag papatauad sa ea-
salanan, ay guinagauang lahat sa pangalan nang Santisima
Trinidad.Ang manga panalangin at dalit na inaauit, ay hindi
mangyaring tapusin, eun di sambitlain at purihin ang San-
tisima Trinidad. Ano pa nga,t, ualang salmo, panalangin,
eeremonias ang ating Santa Religion na di tinatapus, na pa-
(229)
rang quinocoronahan nitong ealiga ligayang auit: Loual-
hati sa Ama, sa Anae, at sa Esplritu Santo, ngayon, eailan
naan, at magpa sa ualang hangan Amen. Gayon din naman
ang pag eoeompisal at pag pupuri nang lahat nang Oristia-
nos sa easanto santosang Trinidad sa lahat niyang magagan-
dang gaua. Sa pag cucruz, ay sinasambitla at iquinoeom-
pisal itong eamahal mahalang misterio, at ang eaniyang ma-
nga dasal at panalangin ay hindi mangyaring tapusin eundi
putongan nitong ealiga ligayang dalit: Loualhati sa Ama,
Loualhati sa Anae, Loualhati sa Espiritu Santo, ngayon, eai-
lan man at magpa sa ualang eatapusang taon. Tingni, ma-
sintahing Oistiano, euu may ibang puring maihahandog ea
sa Santisima Trinidad, na para nitong eauili uiling auit. Caya
matamisin nang ating puso, ealugdan nang ating tainga, at
mapalagui naua sa ating dila, labl ang pag bubunyl, pag
pupuri, at pag loloualhati sa eabanal banalang Trinidad. At
ang ating tulara,i, yaong yuta yuta,t, dsan daang libong ma-
nga Espiritus, at maniningas na manga Serafines na Jumilibid
sa Trono nang Dios (Isay. 6. 2. et 3J, na nag pupuring
ualang patid sa eaniyang eamahalan nang auit na: Santo,
Santo, Santo, Poong Dios nang manga Ejereitos, lumalaga-
nap sa langit at lupa ang iyong ealoualhatian. Tayo nama,i,
maquilambal doon sa mapapalad na Espiritus at ang ating
malamlam na voces, ay ating isabay sa eaguilio guilio na ti-
ngig sa langit, at ating uieain: ang eapurihan, earangalan,
at ealoualhatian, ang ipag bunyi sa easantosantosang Trini-
dad, Ama, Anae, at Espiritu Santo, magpa sa ualang hangan.
Dito sa aquing na ipag salaysay sa inyo, ay napapala-
man ang apat na punong sinasampalatayanan, na natutungeol,
6 na uueol sa pagea Dios. Ang una,i, sumampalataya sa
isang Dios na totoo. Ang icalaua,i, sumampalataya, na
yaring Dios siya,i, Ama. Ang ieatlo sumampalataya tia yaring
Dios siya,i, Anae. Ang ieaapat sumasampalataya na yaring
Dios siya,i, Espiritu Santo.
Aquiug isusunod na ipaaninao ang iealimang punong si-
nasampalatayanan.
Ang iealima sumampalataya na yaring Dios siya,i, ma-
eagagaua sa lahat.
Sa di matiugealang eapangyarihan nang Dios, ay hinango
ang mundo sa di anoman, at maooui rin naman sa di ano-
man na pinaghangoan. Maealalalang pa nang libo libo mang
mundo, at maooui sa di anoman, eun ibiguin, sa pagca,t,
(230)
ualang eahanganan ang eaniyang eapangyarihan. Ito ang ea-
hulugan nang uieang ang Dios ay maeapangyayari sa lahat.
Tunay nga,t, ang Dios ay di mangyayaring mauiatay 6
maeagaua eaya nang easalanan; datapoua,t ang mamatay at
rnag easala ay di ueol sa eapangyarihan, eun di eaeula-
ngan nang eapangyarihan. Hindi manga bagay eun di ea-
eulangan nang manga bagay. Aug mamatay ay ang pagea
tapus nang buhay, at ang mag easala, ay ang di pag gaua
nang tapat, eaya di mangyaring magaua nang Dios. Hindi
isang eapangyarihan, eun di isang eaeulangan nang eapang-
yarihan. Sa Dios ay ualang maquiquita, cahi,t, gaga lisa mang
eapintasan, 6 easiraan, eaya di mangyaring dapoan nang
easalanan at eamatayan, sa pagca,t, isang eapintasan.
Ang Panginoong Dios lamang, at uala isa man sa manga
quinapal, cahima,t, eataas taasang Angel, na maeapag la-
lalang, 6 maeagagaua nang ano mang bagay, na hangoin
sa di ano man. Ang isang anloagui 6 sastre ay maeaga-
gaua nang ano mang bagay na nauueol sa eaniyang oiieio;
datapoua,t, ang anloagui ay hindi maeagagaua nang du-
lang, sa halimbaua, at ang sastre ay hindi maeatatabas nang
damit, eun ualang eahoy na magamit, 6 matabas na eayo.
Ang Panginoopg Dios nga lama ng, ang lumalang sa lahat
w

nang quinapal, na naquiquita,t, di naquiquita, na pauang


hinango sa di ano man.
Ang ieaanim, sumampalataya, na yaring Dios siya,i, maea"
uauala nang easalanan.
Ang Panginoong Dios, na siyang may lalang sa lahat nang
bagay, ay siya lamang naman ang maeapag bibigay nang
graeia, siya lamang ang maeapag papatauad nang easalanang
original na mana natin eay Adan, at sampo nang easalanang
sariling guinaua nang tauo, at maeapag aadya sa atin sa
dusa sa inrierno. Ang manga eatoto nang Dios dito sa lupa,
ang manga Angeles at manga Santos sa ealoualhatian nang
langit, ang Reina nang manga Angeles at Santos, ay ma-
nga pintaeasi natin, na namamag-itan sa harap nang Pangi-
noong Dios, idinadalangin nila tayo, pinapaguiguing dapat
mag eamit sa Panginoong Dios nang manga biyaya naug
Dios Espiritu Santo, at eapatauaran nang ating manga ea-
salanan. Datapoua,t, hindi maeapag bibigay sila nang graeia
at hindi maeapag papatauad nang ating manga easalanan,
sa pagca,t, ang gracia,t, eapatauaran, sa Dios nag mumula.
Gaya eun tayo,i, humingi nang graeia at madlang aua eay
(231)
Guinoong Santa Maria at manga Sautos, ay hindi hinihingi
natin na sila ang mag ealoob, etin di ang tayo,i, papag-
eamtin sa Dios na maeauauala nang easalanau natin.
Ang ieapito, sumampalataya, na yaring Dios siya,i, maea-
loloualhati.
Ang uiea nang Prot'eta David (Ps, 83, 12:'), ay ang Dios
ang nag bibigay nang ealoualhatian nang langit, datapoua,t,
hindi ibinibigay, eun di sa nagsisi panatili sa graeia.
Aug tinatauag na nagsisi panatili sa graeia, ay ang nabu-
buhay dito sa lupa ua tumutulad eay Jesucristo, nag pipilit
umilag sa pagea easala nag papasaquit sa eatao-an, sutna
sauata sa masaraang pita, at nabubuhay at namamatay sa gra-
eia at eabanaian. Nguni ang mabuting paraang gauiu naug
mamatay ang tauo sa graeia, ay mag suraaquit mabuhay sa
graeia. Sa pagca,t, ang uiea nang Dios Esplritu Santo,
ay eun ano ang eabuhayau ay siyaug earaatayan. Tunay nga,t,
nababasa sa Santong Sulat ang buhay ni Saul, na mabait,
at masunurin sa Dios, nguni,t, paguiguing hari, ay di
lubhang nalaon, nasira,t, napaeasaraii; sa manga panahong
ito,i, naquiquita rin naman, na madla ang tauong habu-
buhay sa eabanalan, nguni,t, pagearaan nang manga ilang
panahon, ay napapanganyaya, at nahuhulog sa easalanan:
nangyayari rin naman, datapoua,t, bihirang bihirang, mang-
yari, na ang tauoug nabubuhay sa easalanan ay naeapag-
sisisi sa huling pagea casaquit, at naraamatay sa eabanalan.
Sa Santong Sulat ay ualang nasasabing masamk na nabu-
hay sa easalanan, na pinapaguing dapat big-yan nang Pa-
nginoong Dios uang magandang eamatayan, eun di si San
Dimas; datapoua,t, nasasabi rin naman na namatay sa da-
eong eanan si Jesucristo, at naguin dapat lingapiu nang
eaniyang maauaing mata. Larauan nang pag huhueom na
ang mauga hirang nang Dios ay ilalagay sa eanan na para
ni Dimas, at ang manga hunghang ay sa ealiua na para
ni Gestas. Datapoua,t, lalong marami ang nasasabing ma-
sama, na nabuhay sa easalanan, at namatay sa easaianau.
Hindi mangyayari, eapatid eo eay Jesucristo na ang mundo
at demonio aug pag liliugeoran mo hangang nabubuhay,
at pag dating nang eamatayan, ay ang Dios ang gaganti
sa iyo naug ealouaihatian. Aug maeasalauang lumalabag
na palagui sa tinauag tauag uang Panginoong Dios, at saea
na, saea na ang pinageaearatihan itugon, ay malayoug ma-
layong pag ealooban uang magandang eamatayan. Caya mag
)

( 232
piliteang mabuhay sa graeia at nang tnamatay ea sa graeia.
Sa arao arao, ay hingin mo sa Dios, at sa iyong pag hingi
pintaeasinin mo si Guinoong Santa Maria, at nang papa-
guing dapatin ea sa daquilang graeia, na ieapananatili mo
sa eabanalan. At ieao,i, umasa na ipag eaealoob sa iyo
nang Panginoong Dios itong graeiang ito, na ieararapat
mong mag eamit nang ealoualhatian, na di ipinag eaealoob
eun di sa nananatili sa eabanalan.
(233)

IGALIMANG OASAYSATAN.

manga punong SINASAMPALATAYANANG UOOL SA


PAGCA TAUO NANG ATING PANGINOONG
JESUCRISTO.

Verbum earo /aetwm est, et habita


mt in nobis. Joan. e. 1. v. 14

Nang nagagayae na ang mundo sa pag tangap sa Anae


nang Dios, na sasaeop sa sangeatauohan, nang maganap na
ang hula nang manga Proetas, na nag tadhana nang pa-
nahon nang eaniyang pag panaog, nang di na nag hahari
sa Judea ang lipi ni David, eun di ang Idumeo, na si He-
rodes na inihalal nang Emperador Romano: panahong tad-
B

hana nang Patriarea Jacob, na siyang pag dating nang


Mesias na hinihintay: ang iealauang persona nang Santisima
Trinidad, ang Anae baga, ay nahugot nang sinta,t, pag
ibig sa tauo sa eaudungan nang Ama, ibinabk sa ealinis-
linisang tiyan nang isang Virgen, at nag eatao-an tauo^
nguni,t, hindi nag eaiba muntiman ang eaniyang pagea
Dios. Ito ang unang artieulo, 6 punong sinasampalatayanan.
Ang na una sumampalataya, na ang ating Panginoong
Jesucristo, sa pagea tauo niya, ipinag lihi ni Guinoong
Santa Maria, lalang nang Dios Espiritu Santo.

MISTERIO NANG PAGOA OATAUAN TAUO.


Ang ito, ay hindi imaeayanang taroquin nang
misteriong
bait nang gayon man ang naeaeayanang ipag salaysay
tauo,
ay ipahahayag. Ang Dios Esplritu Santo ay nuha nang
munting dugd, sa ealinislinisang tiyan ni Mariang Virgen,
na guinauang eatao-ang mahal at sadyang dilag; lumalang
naman nang isang ealoloua na pinamutihan nang tatlong
poteneia; at capagcoua,i, pinag pisan itong caloloua,t, eatao-an
na guinauang sangol na lalaqui, at itoug caloloua,t, eatao-
30
(231)
ang ito,i, pinag isa naug Dios Anae sa eaniyang persona, ai
naguing tauong eapoua natin: dalaua ang bait; isa,i, sa pagea
Dios, isa sa pagea tauo: dalaua ang loob; isa sa pagea Dios,
isa sa pagea tauo, at sa pagea siya,i, Dios at tauong
totoo, ay nasasangeap sa eaniya ang dilang bagay na na-
uuool sa Dios at tauo. At sa pagea ang alaala i, sinasangeap
naiin, sa pag tatanda nang naeararaang panahon, eay Jesu-
erislo, uala eun di isa lamang tungeol sa pagea tauo, ngu-
ni,i sa paeea Dios ay uala, sa pagca,t, hinaharap niya ang
lahat, at ualang nalilimotan, gagalisa man. Uala rin namang
dalauang persona, sa pagea,t, sa pagea eatao-an tauo nang
Anae nang Dios, hindi ipinahintulot nang eaniyang eapang-
yarihang ualang hangan, na magearoon nang persona sa pagea
tauo, eaya sa ating Panginoong Jesueristo, ay uala eun di
isang persona lamang. ang iealauang Persona baga nang
Sautisima Trinidad. Ganito ang pangyayari nang misterio nang
pagea eatao-an tauo nang Dios Anae. Saeramentong ualang
eaholilip nang aua nang Dios, ang Dios ay nag damit eatauohan,
napaquita sa mundo, napahayag sa mundo, sinampalatayanan
nang mundo, sinamba nang manga Angeles, at tinangap sa
ealoualhatian, ang uiea ni San Pablo (1. Tim. 3. 16).
Ang iealaua, sumampalataya, na ang ating Panginoong Je-
sueristo,i, ipinanganae ni Santa Maria, Yirgen nang di pa
nanganganae, Yirgen sa panganganae, at Virgen din naman
nang maeapanganae na.
Nang maganap na siam na buan ang eabuntisan, sa ating
Pangmoong Jesueristo nang Virgeng Ina, ay ipinag utos
nang Emperador Romano na ang boong nasasaeop niya, ay
pasulat sa eanieanilang hayan na quina guisnan. Ang manga
Judiong saeop nang Imperio Romano, ay oapa sulat na la-
hat sa eanilang bayan. Si San Jose at ni Guinoong Santa
Maria na taga Belen, na Giudad ni David na eanilang nuno,.
ay nag laebay sa Belen, at napa sulat: eapag dating dito,i,
sumilong sa iang yungib, sa pagca,t, ualang mag patuloy
na bahay sa eaauaauang mag asaua palibhasa,i, m'ahihirap*
na tauo. j() eahapis hapis na lagay! Yungib ang tinuluyang
Palaeio nang isang Dios, datapoua, di sueat pag tae-han, at
palibhasa,i, natatalagang mamatay na due-ha at abang aba sa
Oruz.
Nang mabating gabi nang ieadalauang puo at lima nang
Dieiembre, taong ieapat na libo nang muudo, ay siyang pa-
nganganae sa ating Panginoong Jesueristo ni Guiuoong Santa
)

( 235
Maria, Tirgen nang di pa nanganganae, Virgen sa panga-
nganae, at Virgen din narnan, nang maeapanganae na. Vir-
gen nang di pa naganganae, sa pagea,t, iuihaudog sa Pangi-
noong Dios, at ipinangaeo ang eaniyang pagea virgen. Virgen
sa panganganae, sa pagea isinalin ni Jesueristo sa eaniyang
eatao-an ang biyayang pananaimtim nang eaniyang ealoual-
hatian, na maeapapasoe 6 maeapag daraan sa alin mang ba-
gay, eahi,t, sadyang tigas na para nang diamante; eaya di
nag damdam ang Inang mapalad sa panganganae na yaon, at
di naman nag malio ang eaniyang pagea virgen. Ang pagea
virgen ni Maria sa panganganae na ito, ay maipag hahalirn-
baua sa isang bubog, na eun tamaan nang sieat nang arao,
ay linalampasan nang liuanag, datapoua, hindi nababasag,
at hindi mabaeasan nang cahi,t, munting lamat Ang Vir-
geng Ina,i, gayon din natnan, pinasoe pinamahayan nang
Dios na arao nang justicia, at sinilangan; nguni,t, liindi na-
basag at hindi nabaeasan nang cahi,t, munting lamat, ang
bubog, nang eaniyang pagea virgen. Virgen din narnan, nang
maeapanganae na, at eapilitang matutupad, ang hula nang
Profeta Exequiel na sumulat (Exeq, 44, 2.): itoug pintuaug
ito,i, hindi niabubuesan, sa pagca,t, pinag daanau nang Pa-
nginoong Dios nang Israel.
Ang ieatlo,i, su\mampalataya, na ang ating Panginoong Je-
sueristo pinapag casaquit, at namatay saeop sa ating manga
easalanan.
Ang Anae nang Dios na nag eatao-an tauo, at paeay nang
loob na bayaran nang eaniyaug dugo at buhay ang ating
manga easalanang utang sa Dios Amang pinag easalanan,
nang siya,i, sangol pa ay ipinaquilala na, na di eaguinhaua-
ban eun di pagea casaquit ang ipinanaog dito sa lupa. Hin-
di napa Anae sa isang hari, eun di sa isang anlouagui; hindi
piniling panganaean sa eaniya ang isang doradong Palaeio,
eun di isang yungib na silungan nang manga hayop; hindi
na pasalig sa isang hihigang guinto, eun di sa isang sabsa-
ban. Nang ieaualong arao nang eaniyang pag silang sa tna-
liuanag, ay pinatulo ang dugong ibububo sa Cruz. Nang
maieapat na puong arao napahain sa Amang Dios sa pagea
casaquit, at di iba ang nag hain, eun di ang Ina niyang
Virgen! Maearaang ilang arao, ay ipinag usig ni Herodes ang
eaniyang buhay; linoob niya na itanan siya, isagui sa init
nang arao at lamig nang gabi,nang laebayin niya ang eaharian
nang Egipto. Nang masapit na ang edad na tatlong puoug
(236)
taoo, ay nagayunar na apat na puong arao na di eumain,
at di uminom man, at nag tiis nang mala-
cahi,t, eainunti
quing eagutoman. Nang mangaral na,i, pinag laebay
siya,i,
ang Judea, Galilea, Samaria, nag palipat Mpat sa iba,t, ibang
Giudad, iba,t, ibang bayan,at ang hinahanap ay maeasalanan,
isinabog sa nadidimlang manga ealoloua ang maliuanag na
aral: ipinangangaral ang pag ibig sa Dios at sa eapoua tauo y

at sampon sa manga eaauay natin, ang ealinisan nang ealo-


loua,t, eatao-an, ang pag talieod sa mundo,t, sa eayamanan,
ang pag tangui sa toua at layao na pita nang eatao-an, ang
pagpapaea due-ha, ang pag yaeap at pag papasan nang Cruz...
ea eatagang uica,i, ipinahayag ang aral na nag bigay sa langit
nang maraming Santos na iguinagalang natin ngayon sa
manga altares; ipinahayag ang magandang aral, na parang
i8ang ulang nag pabunga sa eutad na lupa nang manga
eabaualan, na pinag tae han nang manga Augeles at tauo.
At nang malapit nang gauin ang pag tubos sa tauo, isang
gabi nang Jueves, na sinusundan nang Viernes na arao
nang eaniyang pag eamatay, ay linalang ang easanto santo-
sang Saeramento sa altar, na parang isang sanlang iiuan sa
mangungublang tauo, sanlang magpapa totoo nang eaniyang
pag ibig. Niyon ding gabing iyon, nag laebay sa Getsemani,
gumayae sa pagea casaquit, aanalangin sa Ama, at dito pi-
nag tipunan ang puso at ealoloua nang di mamageanong sa-
quit, na ipinauis nang masaganang dugo na umanod sa qui-
naluluhurang lupa. Dito rin itinulot sa manga Judios na si^
ya,i, gapusin, ipag hatid hatiran sa isa t, isang hueuman,
r

at cahi,t, easanto santosan at ualang baeas man nang easa-


lanan, nag anyong maeasalanan, tiuangap ang hatol na ea*
matayan; na napadala sa lugar na eamamatayan na parang
maamong Gordero na di umiimie; ipinatong sa balieat ang
sadyang bigat na Cruz, na cahi,t, nasusubasob at nagugu-
mon sa lupa, ay pinasan din, hangan sa nasapit ang bun-
doe nang Calvario. At nang maipaeo na,t, maitayo ang Cru7
na pinag paeoan, at maganap na ang hula nang manga Pro
fetas sa eaniyang pagea casaquit, ay humiyao at nangusap:
Oons'ummatum est (Joan. e. 19. v. 30.). Natapus na ang la
hat: ang ulo,i, napaluugayngay, at nalagot ang hininga. Ga
nito ang pinag daanang buhay nang ating Mananaeop, na
minulan sa isang sabsaban nang hayop, at natapus sa isang
Oruz, at nang tayo,i, matubos sa easalanan at sa eamatayang
oalang hangan.
(237)
Gapag dating dito, ay di co matiis na dili ihimpil yaring
pag sasaysay nang eahulugan nang manga punong sinasam-
palatayanan, at anyayahan eata, masintahing ealoloua, sa
magandang pag gugunam gunam.
Nang si Jesucristo na ating Mananaeop ay ipanganae sa
Belen, ay ipinag sayd nang langit, ipinag auitan nang manga
Angeles, pinuri nang manga pastores, at ngayong mangusap
nang Consummatum est, at mamatay sa Cruz, ay nag lindol
ang lupa, nag dilim ang sang langitan, nag luesa aog ma-
nga bituin, at ang boong mundo, ay nag paquitang habag
sa pagea casaquit, pag hihingalo, at pag eamatay nang Poong
may gaua sa lahat: at eayong piuaeamamahal eong manga
maeasalanan, eayo ay may bait, may pag sampalataya sa
Anae nang Dios, na namatay nang eaimbi imbing pag ea-
matay, ^baquit nag papaeahimbing sa easam-an, baquit, di
manhie sa Calvario, at sa puno nang Cruz, ay uieain sa in
yong manga easalanan: Consummatum est?
Gonsummatum est. Natapus na, eatamis tamisang Jesus, ang
mahal mong buhay dito sa mahal na Cruz, ay dito rin naman
sa puno nang eahoy na quinabibitinan mo, tatapusin namin
ang aming masamang buhay, at nang eami ay biguian mo
nang bago at magandang buhay, yayamang ieao ang Jesus,
bungang easarap sarapan, na iquinabubuhay nang maeasa-
lanan. Gonsummatum est. Tapus na sa amin ang mundo,
na aming pinagninoon, at ieao na Jesus na eatutubo na-
ming Panginoon, ang aming papanginoonin. Gonsummatum
est. Tapusin mo na ang pag hahari sa amin nang demonio,
at ieao, Jesus, haring cadiquit diquitan, ang mag hari sa
aming puso. Consummatum est. Tapus na ang pag bibigay
lugod namin sa cataoan, at dito sa Cruz na quiuapacoan
mo, ipapaeo namin ang eaniyang masasamdng pita: at dito
sa eagalang galang na iyong paanan, maninieluhod cami,t T

mangangayupapa, at aug mahal mong Cruz ay yayaeapin


namin naug boong pag ibig, at di eami mag huhumpay nang
pag tangis at pag luha, di eami papayag, di eami tutugot
hangan di mo patauarin.
At eayong matitigas na loob na tauong salarin: eun sa
oras eaya nang inyong pagea matay, ay uieain sa inyo:
Gonsummatum est: tapus na sa inyo ang mundo, tapus na
ang ealupaan, tapus na ang layao, tapus na ang eaguinha-
uahan, at ngayo,i, panahon na nang pag sisingilan, panahon
nang panghihiganti naog Panginoong Dios; r;auo eaya baga
)

( 238
ang inyoog eahihinatnang ^Ano eaya baga ang inyong ui-
uieain? jAy at tapus na ang panahon nang pag sisisi,t, pag
tauag sa Dios! jAy! at tapus na ang panahon nang aua, at
ngayo,i, panahon na nang Justicia! jSa aba aya ninyo, eun
ngayo,i, panahon pa nang pag hanap sa Dios, ay di ninyo pag
hanapin! jSa aba aya ninyo, eun aayao ninyong hanapin ang
Dios, euu di sa eapanahonan na di na masusundoan! At ea
yong tnanga banal, na yumayaeap na palagui sa Cruz ni
Jesucristo: cayo,i, magtiyaga,t, di na malalaon at uiuieain sa
inyo: Gonsummatum est: tapus na ang tiuie, tapus na ang pag
aayunar, tapus na ang luha, tapus na ang saquit at earoua-
haguinan: cayo,i, papanao na sa mundong bayan nang ea-
dimlan, sisieat na sa inyo ang arao nang Justicia, at cayo,i,
bibig yan nang ealiuanagan na ipinag ealoob sa manga banal
na hinango sa limbo.
Ang sumampalataya, na ang ating Panginoong Je-
ieapat,
ay nanaog sa manga inriemo, at hinango niya doon
sueristo,
ang manga ealolouang nag hihintay nang mahal na pag da-
ting niya.
Apat ang iuriernong pinasasampalatayanan sa atin nang
Santa Iglesia. Ang iniierno nang manga hunghang, ang pur-
gatorio, ang limbo uang manga saugol, at ang limbo nang
manga banal 6 Seno ni Abraan. Ang inrierno nang manga
hunghang, ay ang intierno naug manga Angeles na luma-
bag sa Dios at manga 'tauong maeasalanan, at doon pinaru-
rusahan nang eabagsiean nang Dios naiig dusang ualang han-
gan. Ang purgatorio,i, ang lugar na pinag paparusahan sa
manga banal na nanga matay sa graeia, na may easalanang
mumunti, ay doon nila pinag durusahan, 6 di pa eaya naeapag
eaeauas nang boong eauas sa daquilang easalanan na ipinatauad
na nang Dios. Ang limbo,i, isang lugar na pinag lalag-yan nang
Dios sa manga sangol na namamatay, na di nabibinyagan;
aug Seno ni Abraan, 6 limbo nang manga banal, ay ang
pinag lag-yan sa manga banal sa una, nang di pa tayo na-
sasaeop nang ating Panginoong Jesucristo.
Dito sa apat na inrierno, ay apat na bagay na easalanan
ang pinag durusahan. Sa inrierno nang manga huughang,
ay easalanang daquila ang pinag durusahan nang dusang|ua-
lang hangan; sa purgatorio ang pinag durusahan, ay ang
easalanang mulnunti, 6 ang manga easalanang daquila, na
eun mapag sisihan ,na nang manga banal dito sa buhay na
ito, at ipatauad na sa eanila nang Dios ayon sa sala, ay ang
)

( 239
manga parusang may eatapusan na ueol sa manga easala-
nang iyou, ay
doon nila tinitiis, at hindi sila mahahango
doon, hangan di napag eaeauasan nang boong eauas: sa
Seno ni Abraan, ang pinag durusahan ay ang easalanang
original nang manga banal sa una. Isa sa manga parusa
sa easalanang ito, ay ang di pagea panood sa mue-ha nang
Dios, hangan di mangyayaring matubos nang ating Manana
eop ang sang eatauohan nang eaniyang dugo,t, buhay.
Dito sa Seno ni Abraan nanaog ang ating Panginoong
Jesucristo, eapagea matay sa Cruz, at pinapag loualhati ang
manga ealolouang nag hihintay nang mahal na pag dating
niya. Sa pagea matay na ito, cahitna,t, magea hiualay ang
ealoloua,t, eatao-an, datapoua,t, ang pagea Dios niya ay
lumalangeap din. Galangeap naug eatao-ang nabitin sa Cruz,
at napalagay sa libingan, at nang ealolouaug nanaog sa
limbo. Itong pag laugeap na ito nang pagea Dios uaug
ating Panginoong Jesucristo sa nagea hiualay na caloloua,t,
eatao-an, ay maipag hahalimbaua sa pag bunot nang isaug
soldado nang espada sa bayna, 6 ealoban: ang espada,t,
bayna,i, magea hiualay man, ay nageaea pisan din sa eatao-
au naug soldado, na ang hauae sa eanau ay ang espada,
sa caliua,i, ang bayna. Gayon ang pagea Dios nang ating
Pangiuoong Jesucristo, na ealangeap nang caloloua,t, ea-
tao-an, naug nabubuhay pa, ay nang siya,i, mamatay na,i,
itoug ealoloua,t, eatao-an ay nagea hiualay man ay di rin
hiniualayan nang eaniyang pagea Dios
Sa pag panaog nang ating Pauginoong Jesucristo s^ Seno
ni Abraan. ^sino eaya baga ang maeapag susulit nang to
uang quinamtan nang manga Santos Patriareas, Protetas,
at lahat nang Santos sa lumang testamento? Dito na naquita
ni Adan at ni Eva, ang masintahing Manauaeop, eanilang
hinint&y hintay na apat na libong taon na mag bueas nang
langit ua eanilang siuadhau, ang eanilang apo na hiningi sa
Dios Ama, na papanaoguin, at nang sila,i, maligtas sa ea-
salanang isinambulat uila sa mundo. Ang mabait na Abel,
aiig banal na Noe, ang masunuring Isaae aug masiutahing
Ja%ob, ang malinis na Jose, ang matiisiug Job, si Abraan,
si Moyses, si Davad, si Manases, si Josias, at lahat nang
baual, dito sa arao na ito, ay nangag toualhating manood
sa Anae nang Dios, sa Mesias na pinag buntuhang hininga,t,
iiininging mahabang pauahon. Naquita ni San Jose, na nag
tatagumpay sa caraataya,t, sa intierno ang eaniyang ina-
(240)
anae na pinag uusig nang manga Judios nang eaniyang iuan
sa mundo. Naquita nang Santo Bautista na ipinag tata-
gumpay at ipinag diriuang nang manga Angeles ang Cor-
dero nang Dios, na eaniyang ibinalita sa mundo at binin-
yagan sa ilog nang Jordan. Capag pasoe sa limbo nang
ating Panginoong Jesucristo ang lugar na yao,i, naguing
paraisong sinieatan nang arao nang Justicia, na nag liliuanag
at nag bigay liuanag sa manga banal, at mag mula noo,i, lu-
muloualbati sila, hangang sa nalipat sa paraiso nang ealoual-
hatian. Dito sa limbong pinanaogan nang ating Panginoong
Jesucristo, ay tumahang tatlong arao, hangang sa nabuhay
na nag oli.
Ang iealima sumampalataya na ang ating Panginoong Je-
sueristo, nang maieatlong arao, ay nabuhay na nag oll.
Nang Domingo, arao na ieatlo nang pag eamatay nang
ating Panginoong Jesucristo, nang nag bubueang liuayuay,
ay siyang pag panao sa limbo, casama,i, earamihang bihag,
na tinubos nang dugo nang eaniyang testamento. Gayon ang
hula nang Profeta Zacarias (e. 9. v. 11.). Ang eatao ang
eahambal hambal, titigan, butas ang dalauang eamay at da-
lauang paa, may sugat ang dibdib, may sugat ang puso,
ang ulo ay tadtad uang maraming sugat, na cahi,t, maliliit
ay malalalim, sugat na isinugat nang lieao lieao na eoronang
tinie, na nangag baonan, ang buhoe ay gusot na gusot
at natitigmae nang namumuong dugo, yaong eatao-an ana-
quing ualang easalanan na quinabuntuhan nang galit nang
Dios sa maeasalanan, ay pinasoe nang lumoloualhating ea-
loloua ni Jesucristo, binig-yan nang bagong buhay, sinalinan
nang ealoualhatian, at capagcoua,i, lumabas, na nag uaua
gui sa baonan, na hindi man naquilos yaong batong dalig
na nacatataquip.
Ang ealoloua nang ating Panginoong Jesucristo ay lumo
loualhati man mag mula sa unang sandaling ipinaqui pag isa
nang Dios Anae sa eaniyang persona, nang mag eatao an
tauo, ay di binahangan nang eaniyang ealoualhatian ang ea-
niyang eatao-an, at palibhasa nga,i, ang ipinanaog dito sa
lupa, ay ang pag titiis nang di mamageanong saquit at ea-
paitpaitangeamatayan. Datapoua ngayon, naang eamahalma-
halang ealoloua ay dumadatig 6 pumipisan sa eatao an, at
nang mabuhay na mag oli, at di na mamamatay magpa eai-
lan man, ay sinalinan nang ealoualhatian, boong eapalaran,
boon ealigayahan.
(241)
Cun ang isang maloualhating ealoloua ay pumipisan sa ea-
tao-an, ay binibig-yan nang apat na biyayang eahalae-halae: ang
una,i, ang pagea ualang dalita, ang icalaua,i, ang pananaim-
tim 6 eataosar^, ang icatlo,i, ang ealiesihan, ang ieapat
ay ang ealiuanagan. Aquing ipaaaninao itong apat na biyaya.
Ang sinasabi na pagea ualang dalita, ay ang pag papala
nang Dios sa maloualhating ealoloua, na di na itulot da-
poan nang ano mang dalita, 6 hirap. Ang pananaimtim ay
parang isang eatalasan na maeaguiguiit, 6 maeapapasoe
sa anomang bagay, cahi,t, sad-yang tigas na para nang
batong diamante. Ang ealiesihan, ay isang eatulinan, na
para nang sa ating isip na naeapag lilipat lipat sa isang
quisap mata sa iba,t, ibang lugar. Ang ealiuanagan, ay ang
di matnageanong liuanag na daig ang liuanag nang buan
at arao, Tatlo rito sa manga biyayang ito, ang isinaling
saglit nang ating Panginoong Jesucristo sa eaniyang mahal
na eatao-an, nang di pa nagea easaquit. Isinalin ang ea-
liesihan, nang lumaead sa ibabao nang tubig na di lumu-
bog; ang pananaimtim ay nang ipanganae ni Santa Ma-
riaug Virgen, na di man nag maliu ang eaniyang pagea
virgen, ang ealiuanagan ay nang mag liuanag ang mue-ha
sa bundoe nang Tabor na eamue-ha ay arao, maputi ang
damit na ang eahalimbaua ay nag niningning na busilae;
ang di isinalin ay ang pagea ualang dalita, at nang ating
matalastas na eaieailan ma,i, nagagayae siya sa pag dada-
lita. Datapoua,t ngayong mabuhay na mag oli, ay isinaling
lahat, at di na maaalis magpa eailan man.
Nang mabuhay na nag oli, na easama ay earamihang
banal na hinango sa limbo, 6 Seno ni Abraan, ay napa-
quita sa minumut-yang lua, ang mue-ha at anyd ay ea-
galang galang na para nang di pa siya na mamatay, da-
tapoua,t, hindi pinaram ang manga pilat nang sugat nang
dibdib, eamay at paa. Piniguil at di ipinaquita ang biya-
yangealiuanagan, at di nasasabi na napaquitang nag liliuanag
sa looD nang apat na pouong arao, hangan sa umae-yat
sa langit. Gayon din nang paquita eay Magdalena at iba
pang Maria. Napaquita rin naman eay San Pedro at iba
paag Apostoles at diseipulos, at sa loob nang apat na pouong
arao, ay napaquitang maeailan, at sila ay pinahayagan nang
bagay sa eaharian nang Dios, ang uiea ni San Lueas (Art.
1. 3). Nang maieapat na pouong arao nang eaniyang pagea
buhay na mag oli, ay tinipon ang manga Ap6stoles at iba
31
(242)
pang discfpuloa na may isang daa,t, dalauang pouo, at
ipinag sama sila sampon nang mahal na Ina sa eaibuturan
nang bundoe nang 01ivete, af dito ang talagang pag pa-
paalaman aa eaniyang manga hirang nang pag ae-yat sa langit.
Ang ieanim, sumampalataya, na ang ating Panginoong
Jesucristo ay nae-yat sa langit, naluloeloe sa eanan nang
Dios Ama na maeapangyayari sa labat.
Ang ating Panginoong Jesucristo ay di ipinanhie sa l a ;

ngit, ua nasasaeay sa isang earrosang apuy na para n^


Elias (4. Eeg. 2. 11.): hindi iniae-yat nang manga An-
geles na para ni Enoeh (Gen 5, 24.); eun di umae-yat sa
sariling eapangyarihan niya. Nang dumating nanga siya
sa taluetoe nang 01ivete, na naliliguid nang manga dis-
eipulos, at easama ang eaniyang mahal na Ina, itinaas ang
manga eamay sa langit at sila,i, benendieionan, at dahan
dahang napaitaas, at parang inaanyayahan &ilang matoua,t,
mag loualhati sa pag ae-yat na yaon na nag tatagumpay.
Yaoog mapapalad na manga eatoto, ay nag pupuri,t, ipi-
nag diriuang nila si Jesucristo, na hinayhinay na napaiitaas^
at namamangha sila niyaong panonood. Mana nga eaguinsa
guinsa,i, isang nag niningning na alapaap, ay napa ilalim
sa eaniyang maqga mahal na paa, at siyang tumaquip.
At capagcoua,i, sa isang sandali ang Panginoong nag ta-
gumpay sa mundo at in&rno, ay napa itaas sa impa-
pauid at ilang susong langit at lumoeloe sa eanan nang
7

Dios Ama.
Yaong Inang mapalad, ang manga Apostoles at iba pang
diseipulos ay nanga eatingala sa langit, at di matutuhan ni-
laug alisin ang mata sa lugar na pinag daanan ni Jesus
wang pag panhie na iyon. Di eaguinsa guinsa,i, nanaog
ang dalauang Angeles, at nangusap sa eanila: &(> manga
tauong taga Galilea, ano ang dahila,t, nanga eatingala eayo?
lyang si Jesus na naquita ninyong umae-yat sa langit ay
maquit|uita ninyong uling mananaog, na para nang pagea
quita ninyongayong pa sa langit. Datapoua, ^ano eaya ang ea-
hulogan nitong uieang: ang ating Panginoong Jesucristo, ay na>
tuloeloe sa eanan nang Dios Ama, eun ang Dios ay ualang ea-
nan at ualang eatao-an? Ang eahulogan ay ito: ang ating Pa-
nginoong Jesucristo, sa pagea Dios niya ay sing-kmalhati rio
nang Dios Ama, sing isa sa eapangyarihan, sa eabagsiean, at
dilang bagay, at sa pagea tauo niya ay ualang easing lo\
^ialhati sa lahat nang lumoloualhati sa langit. Sa maea-touid,
(243)
ay ang ating Panginoong Jesucristo, ay ualaug eatulad s&
eapangyarihan, sa ealoualhatian, na daig ang ealoualhatian
nang nianga Angeles at ni Guinoong Santa Maria. Naqui-
tang rninsan ni San Estevan Protomartjr, na bueas ang
langit at napanood si Jesus, na natatayo sa eanan nang
Dios (Aet* 1. v. 55), at si San Juan naman sa eaniyang
Apoealipsis, ay nag sasabi (Apoe. 14. 1. 3. 4.) na naquita
itong Gordero nang Dios na naeatayo sa bundoe nang Sion,
easama^i, isang daa,t, apat na puo,t, apat na libong Virge-
nes, na easunod sunod saan man patungo. Sinasabing nalu-
loeloe, sa pagca,t, diya,i, parang suma sa Trono nang ea
niyang Imperio, at diyan nag hahari sa manga Angeles, sa
lahat nang tauo at boong quinapal, at pag dating nang pa-
nahong taeda nang Dios, ay diyan mag mumula, mananaog
sa lupa, na mag papaquita nang daquilang eapangyarihan^
at hohoeom sa nanga bubuhay at nanga matay ea tauo.
Ang ieapito, sumampalataya, na ang ating Panginoong Je-
sueristo, paririto,t, bohoeom sa nanga bubuhay at sa nanga
matay na tauo. Ang manga banal na tauo,i, gagantihin niya
nang ealoualhatian sa langit, at naeasunod sila nang manga
ntos niya, at ang manga di hanal, ay paeasasam-in sa iu-
iierno, at ang di sila sumuaod nang manga utos niya^ Amen,
Isang eatotohanang dapat nating sampalatayanan na ang
ating Panginoong Jesucristo ay mananaog dito sa lupa sa
eatapusan nang mundo, at hohoeom sa nanga bubuhay at
nanga matay na tauo; sa maeatouid, ay sa manga banal na
nanga matay sa graeia, at sa manga hunghang na nanga
matay sa easalanan. Datapoua,t, uala isa mang naeaaalarn,
sa manga Angeles ma,t, sa manga tauo, eun eailan matatapus
ang mundo, Uala eun di ang Dios ang naeaaalam. Angjna-
tatalastas lamang natin, ay ang mundo,i, matatapus^ at^ea-
pageatapus, ay gagauin ang pag hohoeom sa lahat
<iDatapoua,t, ano eaya ang cadahilana,t, gagauin pa itong
pag hohoeom na ito, eun eapag eamatay nang baua,t, isang
tauo ay hinohoeoman at hinahatulan nang hatol, na di na
mababago sa eaieailan man? Loob nang Dios ang gauin itong
iealauang pag hohoeom, eaya di dapat nating saliesiquin;
ang dapat nating gauin, ay itungo ang ating ulo sa eagalang
galangj oa earunungan nang Dios. Gayon mau, raay manga
matouid na ating napag aaninao, rra siyang pinag eaeadahi-
lanan nang huling pag hohoeom. Ang uiia una,i, ipatatan-
yag sa saogeatauohan ang Justicia at earunungan n&ng Dios^
(244)
at mang hihiganti sa manga hunghang, na sumisiphayo,t,
nag uupasala madlang bagay, na dinatataroe nang
sa eaniya sa
eanilang bait. Gayon ang pahayag nang Apostol San Judas
(Ep. v. 10.), Diyan matatanto, na aug lahat na nangyari
dito sa mundo, ay ealoobang paua nang Dios, at ipinanutong
lihim nang eaniyang earunungan sa eagalingan. Diyan ma-
tatalastas ang cadahilaua,t, gumiguinhauang madalas ang tna-
easalanan, at ang manga banal ay pinag uusig nang saquit.
Mapag quiquilala ang eapangyarihan nang Dios, na sampong
sa easamau ay nunuha nang eagalingan.
Ang icalaua,i ipanghihiganti ang cabaita,t, easantosan nang
banal na siniphayo nang maiulupit na tauo, at isisisi sa ma-
easalanan ang eaniyaug easam-an.
Ang mundo ay isaug bayan nang eadiliman, na ualang
pagea aninauan: ang nangyayari sa banal ay gayon ding naug-
yayari sa maeasalanan, at ang caraniua,i, ang masasamk,i, na-
bubuhay sa eaguinhauahan, at ang mabubuti,i, lumulubog sa
eahirapan. Datapoua,t, saarao na yaong arao nang ealiuanagan
ay gagauin nang Dios aug eaniyang pagea Justicia, ibibigay
sa banal ang carangala,t, eapurihang ueol, at sa masam&,i,
eadouahaguinan. Ang icatlo,i, ibibigay ang tapat na ganti
sa caloloua,t, eatao-an nang tauo. Cun ang tauo,i, nama-
matay, aug ealoloua lamang ang tumatangap nang gauting
ueol sa eabanalan, 6 sa easalanan, at ang cataua,i, nabubu-
loe na di naeatatangap nitoug ganting ito. Datapo-
sa lupa,
ua,t, huling pag hohoeom, ang eatao-ang easamang gu-
sa
maua nang eabanalan, 6 easalanan, ay eaeasamahin naman
sa ealoualhatian, 6 eahirapan. Ang ieapat, ay pupuspusin
nang Panginoong Dios ang ganti sa manga baual at sa ma
easalanan. Ang magagandang gaua nang manga banal na
nag hibigay nang magandang halimbaua, at naeaaaeay sa
magaling hangang sa huling arao, ay mauululan naman ang
bigay na ganti sa gayong eabanalan. Gayon diu naman ang
manga easalanang sumisira, at sisira hangang sa holing arao,
ay madadagdagan naman ang eahirapang parusa. Ang lahat
naug vicio, ang casaquiman sa salapi, ang sumpa,t, tu-
ngayao, na pinag earatihan nang isang magulang, minamana
nang anae, minamana nang apo,t, nageaea salin salin sa ea-
apo apohan, bueod sa parusang bigay nang Dios eun ma-
roatay, ay madaragdagan at mauululan sa huliug arao. Aug
oiagagandang aral, ang magagandang halimbaua nang ma-
nga Ap6stole8, manga Santos Padres, at iba,t, iba pang ba-
(245)
nal na ating ngayong minana,t, pinaquiquinabangan, at pa-
quiquinabangan hangang sa hulingarao, dito sa arao na ito,i,
gagantihin nang Dios, satnpon nang eahulihulihang paquina-
bang sa eanilang aral at gauang magaling, at pag durusa-
han naman ang masamdug gaua at sampon nang eahulihu
lihang ese&ndalong easunod nang masam&ng gaua. Gagauin
nang Dios ang iealauang pag hohoeom dahilan dito sa ma-
nga bagay na ito, at iba,t, iba pang dahilang di natin na
tatalastas.
Dalauang pag panaog ang ibinalita sa lumang testamento
nang manga Profetas. Ang isa,i, ang pag saeop sa mundo,
at aug icalaua,i, ang pag hohoeom. Ang una,i, naganap na,
at ang icalaua,i, hindi pa. Ang manga tandang nanguna sa
uuang pag panaog, ay pauang aua, at ang mangunguna sa
icalaua,i, tanda nang pagea Justicia. Ang eatahimiean nang
mundo ang sinondan nang una, at ang pageauasae nang
*
mundo ang susundan nang iealaua.
Bago ngani hoeoman ang sangeatanohan nang Anae nang
Dios, ay suson susong saquit at eahirapan, na di pa napa-
panood nang mundo ang siyang mangyayari (l). Maglilin-
dol ang lupa, na parang isang editieiong maoogaog: ang
salot, gutom at pag babaea, ay pupuesa sa tauo. Sa eaitasan
nang langit ay maquiquka ang dilang tandang caquilaquila-
bot. Ang arao, buan, at manga bituin, ay matataepan nang
maitim na pangauurin, na parang mag luluesa sa matatapus
na mundo. Dito ay easunod ang apuy, na parang ibubuga
nang langit sa manga baya,t, eaharian, sa tauo,t, sa hayop;
at sa boong linalaman nang lupa, ay susunog at tatapus.
Ito ang eatapusan nang raundong pinaeamamahal natin.
Mananaog naman sa lupa ang isang Angei, at siya ang hi-
hihip nang paeaeae na mariringig sa mag eabieabilang su-
loe nang lupa, at eun mabuhay ang lahat nang patay ay pa-
duduluguin sa hoeoman. Capag nabuhay na ang lahat nang
tauo, at mapag tipon tipon na sa Valle ni Josafat, ay mag
mumula sa eaibuturan nang langit ang mabagsie na hoeora
nang sangeatauohan, na easama ang manga Angeles at ang
eaniyang mahal na Ina, loloeloe sa isang eagalang galang na
Trono, at mumulan ang pag hohoeom. Diio na mabubuesan
aog mauga libro nang ating eoneieneiang (2) quinasusulatan

(0 Matth. 24. Mar. 13. Lue. 21.


(2 Apoe 20. 12.
(246)
nang ating manga easalanan, at masisiualat na iahat sa sang-
daigdigan. Gapag nasiualat na,t, napag quilala nang lahat
ang eabanalan at easalanan nang isa,t, isa, ay ipag uutos
nang mabagsie na hoeom, na pag buediu buedin ang banal
at maeasalanan; sa eanan ilalagay ang rnanga banal, at sa
ealina ang manga hunghang. [Cahapis hapis na pag bu-
bueod bueod! Pag nayarl ito,i, ililingon nang ating Pangi-
noong Jesucristo sa eanan ang eaniyang mue-hang ealiga-
ligaya, at mangungusap sa eaniyang mauga hirang: halina
manga pinag palk nang aquiug Ama, halina atinyong eam-
tan ang eahariang talaga sa inyo mula nang lalangin ang
mundo; at saea ililingon sa nanga sa ealiua ang mue-bang
nag babaga nang poot at uiuieain: mangagsi lay6 eayo sa
aquin, eayong manga sinumpa nang aquing Ama, lay6
na, at inyong eamtan ang apuy na ualang haugan na na-
tatalaga sa inyo, sa diablo, at sa eaniyang manga Ange-
les (1).* Pag nailagda na itong eataeot taeot na hatol, eara-
caraea,i, mabubuesan ang langit at ang infierno, at ipag
eaealoob ang sa baua,t, isa ay nauueol. Ang manga banal
at ang manga Santos Angeles, ay isasama sa langit nang
ating Panginoong Jesucristo, at doon mag hahari mag
pasa ualang eatapusan; datapoua,t, ang manga hunghang
magsisi pamutla,t, pangingilabutan, eaealadearin nang ma-
nga demonio, ihuhulog sa infierno at papag durusahin mag
pasa ualang hangan. Pag dating nang panahong ito at ina
lagay ang tahat sa eanieaniyang ealagayau, ay di na maba-
bago magpa eailan man; ang sa langit ay sa laugit, ang
sa infierno ay sa infierno.
At itong tinutungtungan nating lupa ay di na maquiqui-
los, at maquiquita nating malinis na malinis, ealugod lugod
at eaaya ayang titigan, at palibhasa,i, bibig-yan dilag at ea-
riquitan nang apuy na galing sa langit. Ang langit na iyan,
na ngayo,i, parang isang mariquit na b<5vedang tinitingala
natin, ay mag liliuanag, mapapaui ang dilim at pangano-
rin, at mag papaquita naug isang cariquitang ualang pag
halimbauaan; at iyang maraming astros at manga bituing
nag papaliguid liguid ngayon sa ilang susong langit, mag
mula sa arao na yaon, ay di na quiquilos lalagay sa ea-
nieaniyang ealagayan, lalong mag niningning at mag li-

(1) Math. 26. 34. 41.


(247)
liuanag, Ang buan ay mag liliuanag na para nang arao,
ang uiea ni Isayas (30. 26.),ang liuanag namang ipa-
at
quiquita nang arao ay maeapitong hihiguit sa liuanag nga-
yon. Gayon din ang mangyayari sa ibang astros at manga
bituin. Ang lahat ay mag papaquita nang ealiuanagan at
cariquitan na di natin mapag uauari ngayon, at mag tutu-
long tulong mag sabog sa lupa nang ealiuanagan, na sam-
pon nang lupa ay mag niningniug na para nang manga as
tros. jLaquing eagandahan, laquing cariquitan ang ipamu-
muti nang Dios sa mundong talaga sa tauo!
Datapoua,t, ang lahat naog ito,i, parang anino lamang
nang lalong daquilaug ealigayahang itiuatalaga nang Dios sa
eaniyang manga hirang sa iirmameatong langit na eanilang
pag haharian. Diyan mag loloualhating manood sa ealiga
ligayang mue-ha nang Dios mag pasa ualang eatapusan: pa-
nouoori,t, pauouooriu, datauoua hindi pag sasauaan yaong
cariquitang ualang eaholilip. Mapapanood naman nila ang
easaato santosaug eatao-aa aaiig dliug Panginoong Jesuerioto
at ang eagandahan ni Guinooug Santa Maria, na may eani*
eaniyang sariling loeloean. Diyan maquiquita ang ayos at
eahusayan nang siyam ua eoros, 6 pulutong nang manga
espiritus naug Dios, na nag pupuring ualang patid sa ea-
niyang mahal na harapan; ang eoros nang mauga Patriar-
eas, Profetas, Coufesores, Virgenes, at iba paug Santos uang
Dios na lumoloualhati sa langit, at di lamang ito eun di
sampon nang manga cariquitan naug arao, buan, bituin,
planetas at dilang astros, at sampon niyang malauae na la-
ngit na nageaea suson suson ay magsisi pag ningning at ea-
nilang panonoorin. jOh eapatid eong Oristiano! |laquing ea-
yamanan, laquing cariquitan ang ipamamana sa iyo nang Pa-
nginoong Dios! [Dios ang mag papamana, Dios din ang ma-
manahin, icao,i, papag hahariin, at malauae na mundong
bibig-yan nang dilag at cariquitan, na ngayo,i, di mo ma-
pag iisip ang iyong pag hahariau! |Oh daquilang Dios at
Panginoon nang manga Yirtudes! ^aling dila eaya ang ma-
eapag sasalaysay nang cariquitan nang iyoug manga Taber
naeulos? Ang ealoloua eo ay napapahimutoe sa pag nana-
8ang manood sa iyo, at maquipag hari sa iyoug palaeiong
puspos nang ealigayahau.
Dito sa aquing sinaysay sa inyo na manga eatotohanang
dapat sampalatayanan nang isang Gristiano, at eun di sam-
palatayanan ay di mapapa eagaling (Simb. S. Athan. v. 41 ),
(248)
ay maitatanong co sa inyo euo inyong sinasampalatayanang
matibay. Sa tanong na ito,i, napag uunaua eo na ang sa-
got ninyo,i, 66, sa pagea,t, cayo,i, Oristiano. Datapoua
^ano eaya baga ang inyong pinaquiquinabang sa inyong
pananampalataya? ^Mageaeamit eaya eayo nang langit, eun
cayo,i, sumasampalataya sa manga eatotohanang pabayag
nang Dios cahima,t, maeasama ang inyong manga gaua?
Quid proderit /ratres mei si fidem quis dieat se habere::::
y

&Nunquid poterit fide$ sahare eum? (1). Hindi ninyo paqui-


quinabangan ang inyong pag sampalataya, eun cayo,i, ua
lang eabanalan. Ito ang tinatauag nang Apostol Santiagorg
patay na pananampalataya; Fides sine operibus mortua ese
Buh&y na pananampalataya ang siyang hinihingi sa ^tin;
sa maeatouid ay ang linalangeapan nang magandang gaua.
Hindi maquiquinabang sa eaniyang pauanampalataya ang
aayao tumangap nang manga Santos Saeramentos at uma-
aglahi sa naquiquitang may manga loob sa Dios na nag
eoeompisal at naquiquinabang na malimit: Fides sine ope-
ribus mortua est. Patay ang pananampalataya nang tauong
di marunong tumupad nang eatungeulan nang eaniyang
pagea eristiano, Ang magugulaug na di marunong umaral
sa eanilang manga anae, ang anae na masouayin sa ma-
gulang, ang palasumpain at palatungayao, ang mapag palalo
at mapag parangalan, ang naquiquipag taniman sa eapoua
tauo, at ang sino mang nabubuhay na parang di Gristiano,
parang ualang Dios na nag mamasid sa eaniyang masasa-
m&ng gaua, parang ualaug sinasampalatayanang Dios na mag
paparusa sa eaniya, aayao gumaua nang eabanalan, anaquin
baga,i, ualang inaasahaug Digs na gaganti sa eaniya nang
ealoualhatiang ualang hangan: ang lahat nang ito ay suma-
sampalataya man sa manga eatotohanang pahayag nang Dios,
ay di nila ipageaeamit nang langit ang eanilang pag sam-
palataya. Fides sine operibus mortua est.
Cun ibig ninyong ipageamit nang langit ang inyong pag
sampalataya, ay sumuuod eayo at tumulad eay Jesucristo
^Datapoua,t, paano eaya baga ang inyong pag tulad at pag
sunod eay Jesucristo, eun di eayo mag pasan nang Cruz
na para naman niya? (S. Lue. e. 14. ?;. 27.) Ang buhay
nang tauong Cristiano, eun iaayon sa Santo Evange!io, ang

(1) Jacob e. 2. v. 14.


)

( 249
uiea San Buenaventura, ay isang Cruz na palagui, Cruz
ni
sa pag sunod nang manga utos nang Dios, Cruz nang
pag tupad nang eanieaniyang manga eatungeulan, Cruz nang
pag papaearue ha,t, pag papaeababa, Cruz nang pag pipilit
itangui ang loob sa toua sa mundo na ieapapanganyaya nang
ealoloua, Cruz nang pananalangin at pag papasaquit sa ea-
taoan. Ang pag papasan nang Cruz na ito ang sinasabi
sa Santo Evangelio nang ating Panginoong Jesucristo na
itutulad sa eaniya at siyang yayaeapin nang boong pag ibig
at papasanin hangan sa oras nang eamatayan, eun ibig
^ating marapat tayo sa ealoualhatiang eaniyang ipinangaeo
sa nag sisi sampalataya. Pag ealooban nauk tayo nang Dios
ngayon at hangang sa oras na iyon nang buh&y na pana-
nampalataya, matibay na pananalig, maningas na pag ibig at
nang ating maeamtan ang eorona nang eabuhayan na eani-
yang pangaeo sa nag sisi ibig sa eaniya (1). Siya naua*

(1) Jacob. i.
INDICE
Pagina.

Sa eamatayan 5.
Sa paghohoeom sa baua,t, isang tauo ..... 15.
Ang pageacasaquit nang manga hunghang sa di pagea
panood sa Dios. v
. 24.
Sa eataeot taeot na apuy, na nag papasaquit sa manga
hunghang, na nag durusa sa infierno 32.
Sa ealoualhatian . . 41.
"Ang paghohoeom sa sangeatauohan 49.
Pag sisisi ni Santa Maria Magdalena. . . . . . 62.
Inang uliran nang pagsisisi 75.
Sa nag papaliban liban nang pag babalie loob sa Dios 84.
Sa panghihinampo nang Panginoong Dios. ... 92.
Sa pag gayae sa paquiquinabang 101.
Sa pananatili sa eabanalan . . , ,
'
111.
Aral sa magugulang 119.
Sa magandang aral na ituturo nang magulang sa anae 126.
Sa Santisimo Saeramento sa altar. 135.
Sa pag hahain ni Guinoong Santa Jtfarfa .... 144.
Saquit na dinamdam ni Maria nang mangolila sa anae
na sinta , 153.
.......
, .

Sa nag eaeaila nang easalanan. 174.


Sa pag aayunar , . 184.
Sa tanda nang Santa Cruz 192.
Manga eagayaean sa pananalangi^ 199.
Ang pagcadaquila,t, eamahalan nang Ama namip, at
ang eahulugan nang tatlong unang eahingian. . 211.
Apat na huling eahingiang napapalaman sa Ama
namin 217.
Manga punong sinasampalatayanang ueol sa pagea
Dios 226.
Manga punong sinasampalatayanang ueol sa pagea
tauo nang ating Panginoong Jesucristo .... 233.

*xGj^O<k>
t
4

f
l Mm:'
| 1,035,563

.sU. HUid dj

V I C\ V i ' as ctc? t T \\ )naiU % ^a r v dU

(V*iUr'

You might also like