BAROK DNEMNDE MMAR

Barok mimarisi 16. ve 18. yzyllarda boy gsteren ve mzik ve dier sanat dallarnda da
etkilerinin grld bir akmdr. zellikle kiliselerde bu akmn etkilerini mitolojik
kaynaklardan aldna rastlanr. lemeli duvarlar ve grkemli baheler ile etkileyici bir
sluptur. Barok slubun en popler temsilcisi Pariste bulunan Versay Saray olduu
bilinmektedir. Barok dneminde Paris'in kraliyet gcn temsil eden Versailles Saray her
prensin rnek ald bir yap olarak gze arpar. Barok devri yaplar prenslerin sahip olduklar
kudreti gsterirler. Prenslerin bu yzden malikanelerine verdikleri nem ve onlara harcadklar
para muazzamd. Ayn zamanda bu dnemin binalar yaratcnn sanatsal gcnn ve mimari
anlaynn da bir gstergesiydi. Bu dnemin aaal grn Barok mimarisinde kendini net
olarak belli eder. Viyana, Potsdam, Dresden, Wrzburg, Salzburg gelimelerini bu dnemin
prenslerinin mutlakiyeti rejimlerine borludur. Parklar iine kurulan grkemli atolara halkn
deil girmesi yaklamas bile yasakt. Kim saraya dahil deilse tebaa(kul) saylyordu.
Bu dnemde yaplarda bazilika plannn yan sra oval ve yldz planlar kullanlmtr. Mimaride
hibir dnemde olmad kadar ok sslemeye yer verilmitir. Rnesans mimarisinde kullanlan
dz izgilere karlk Barok yaplarda girinti ve kntlar, cephelerde dalgalanmalar grlr.
Barok dnemi yaplarnn biraz gsteri ve lks merakndan kaynakland da sylenir. O
dnem prenslerinin halklarna gl olduklarn gstermek istemesi ve dier prensliklere
gsteri merakndan kaynakland da bilinmektedir. Dnemin en karakteristik zelliklerinin
banda doadan esinlenme yerine onun biimle kaynamas baz alnmtr. Ss havuzlar ,
byk avlu ve baheler, sslemeli duvarlar mitolojik kahramanlarn bulunduu figrler
dnemin karakterini yanstan balca elerdendi.
Barok devrin mimarisinden bahsederken atlanlmamas gereken en nemli unsurlardan biri de
kukusuz k kullanmdr. Ik dnemin resim algsnda olduu gibi esasl bir e olarak kabul
grm ve parlak bir ekilde aydnlatlm alanlarla karanlk braklm alanlar arasnda ztlk
oluturacak ekilde uygulanmtr.
Barok mimarlar, lk a mimarisinden de etkilenmilerdir. O dnemde kullanlan friz, alnlk,
kemer, stun gibi mimarlk gelerini farkl biimlerde kendi yaptlarnda da kullandlar. Bu gz
kamatrc ve ssl yaplar bu dnemden baka hibir dnemde bu kadar zerafete ve grkeme
sahip olmamtr.
RNESANS MMARS LE BAROK MMARS ARASINDAK FARKLAR
Gotik yaplarda, sonsuzluk ilenmektedir. Tanry ve sonsuzluu anlatan mimari tasarm sz
konusudur. Rnesans dneminde yaplan yaplarda da aklclk balamaktadr. Burada
sonsuzluk yerine, l alrken, ok paraclk yerine ise sakin ve daha ok dnyevi yaplar
ilenmektedir. Rnesans dneminde yaplan yaplarda, dz izgiler kullanlp, yatay ve dikey
hatlarn izlendii klasik mimari esas alnmaktadr. Barok mimarisinde ise Rnesans mimarisine
oranla duygusalla yer verilmektedir. Rnesans mimarisinde yer alan sakin izgiler yerini
Barok mimarisinde sessiz grltye brakmaktadr.

OSMANLI DNEMNDE BAROK MMARS

Avrupann dou komusu Osmanl mparatorluu nun geni topraklarnda barok sanat
kendine has zellikler gsterir. III. Ahmedin Parise sedir olarak gnderdii Yirmisekiz elebi
Mehmed Efendinin orada grd saraylar, kkleri ve onlarn bahelerini anlatan yazlar
stanbulda byk ilgi uyandrd. Bu dnemin lkse dkn evrelerinde Fransz saray ve
bahelerinin benzerlerini yapmak arzu ve moda oldu. Bu merak saraydan etrafa doru
genileyen halkalar gibi dalga dalga btn imparatorlua yayld. Saray mimarlarnn
Avrupada yeni yeni gelien bu sanat akmn tanmalar ve oradakilere benzer saraylar,
baheler yapabilmeleri iin kitaplar ve planlar getirildi. Trk zevk ve sanat geleneinin bu yeni
kaynakla birlemesi, tamamen kendine has bir karaktere sahip olan Trk barok slubunu
dourmutur.

Barok Mimarisi nin nemli zellikleri:

Henz tamamlanmam veya bilerek eksik braklm mimari unsurlar
In mkemmel yorumuyla glge oyunlarna rastlamak mmkndr
Mitolojik Figrlerin barolde olduu resimler ve grseller
Tavan freskleri de ok nemli bir unsurudur
Yanltc ve artc grsel ilzyonlar
Veba salgnna atfta bulunan veba stunlar
Barok Mimarisi Sanatlar
Michelangelo' nun ge dnem Romen yaplar, zellikle de St. Peters Bazilikas, Barok
mimarisinin dikkate deer nclerinden saylabilir. rencisi Giacomo Della
Porta Roma'da bu eser zerinde almaya devam etmi, zellikle de erken dnem
Barok'un en nemli kilise d cephesi rneklerinden saylan Carlo Maderno nun Santa
Sussana(1603)'sna yol aan Cizvit kilisesi Il Gesu' ya imza atmtr
Andreas Schlter
Carlo Maderno
Francesco Bartolomeo Rastrelli
Francesco Borromini
Domenico Trezzini

KAYNAKA:

http://sanatkaravani.com/barok-donemin-mimariye-yansiyan-yuzu/
http://www.mimarimedya.com/barok-mimarisinin-karakteristik-ozellikleri-nelerdir/
http://sabahulkesi.com/osmanlda-barok-ve-rokoko-mimari-sluplar-doan-kuban/
https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Kategori:Barok_mimarlar
http://www.nedirler.com/nedir-ne-demek/barok-nedir-sanati-barok-mimari-ozellikleri-
ornekleri-hakkinda-bilgi.html
Lala Mustafa Paa Cami (St Nicholas Cathedral) Kuzey Kbrs
3. OSMAN KK
Haydarpaa Selimiye Camisi
Nusretiye Camisi
Nuruosmaniye Camisi
Versailles Saray ( Fransa )
Schnbrunn Saray ( Viyana )
Versailles Aziz Louis Katedrali
 Michelangelo - Aziz Petrus Bazilikas (Vatikan)

Vatikan ehrindeki ge dnem rnesans kilisesi Aziz Peter Bazilikas, bugn dnyada bilinen
en geni ve en kutsal kiliselerden biridir. Aziz Peter burada gmlmtr ve 1506'da 4.
yzyldan kalan Eski Aziz Peter Bazilikas'nn yeniden yaplandrlmasdr.
 Giacomo Barozzi da Vignola, Giacomo della Porta - Gesu Kilisesi - Roma, talya
Bu kiliseye ayn zamanda ''sa'nn En Kutsal smi'' kilisesi deniyor. Gesu Kilisesi, Cizvitler
tarafndan yaplan ilk kilisedir. Zenginliini gsterecek ekilde tasarlanmtr. ksm gz
alc svalarla, mermerlerle ve fresklerle donatlmtr. D ksm ise barok elerin ve
rnesans etkilerinin karm eklinde tasarlanmtr.
 Francesco Borromini - San Carlo Alle Quattro Fontane - Roma, talya

Borromini'nin ilk bamsz ald itir ve ayn zamanda ar karmak tasarm nedeniyle de
barok mimarinin ikonu saylyor.
 Carlo Maderno - Santa Susanna - Roma, talya
Roma'daki bu Amerikan Kilisesi nemli bir eser olarak sanat tarihinde yerini almtr.
Amerikal dindarlarn Roma'daki hac merkezi olmas asndan da nemli. 1603'te
tamamlanm ve Carlo Maderno tarafndan tasarlanan bir d yzeye sahip. Temelleri ok eski
ve tamamen barok yapda ina edilmi. Karsna geip baktnzda ykseklik ve derinlik
alglaryla ilgili dncelere kaplmanz olas.
 Guarino Guarini - San Lorenzo - Turin, talya
San Lorenzo Turin Klisesi ilk olarak Theatine Tarikat iin yaplmtr ve Guarino Guarini de
onun bir yesidir. Orta ksmda kalan kubbesi ile nldr. John Julius Norwich bu
yapy, ''Ustaca yaplm bir aheser.'' olarak tanmlamtr.
 Christopher Wren - Aziz Paul Katedrali - Londra, ngiltere

Aziz Paul Katedrali, 111 metrelik kubbesi sayesinde tannmtr. ksm baroktur ve en az
d ksm kadar heybetlidir. Mozaikler ve tarihten nemli kiilerin mezarlarn iermektedir.
 Johann Fischer von Erlach - Karlskirche - Viyana, Avusturya

Hapzburg mparatorluu'nu methetmek iin tasarlanan Karlskirche, Viyana'da bulunan en

ilgin yaplardan biridir. Yaratc tasarm eski Yunan, eski Roma ve ada Viyana barok
elerini birlikte barndrmaktadr.
 Wenzel Render - Olomouc, ek Cumhuriyeti

Wenzel Render tarafndan tasarlanan bu yap Avrupa Barok Artistik Davurumu' nun en
nadide rneklerinden biri olarak geiyor. Direkleri nadir materyallerden yaplmtr ve orta
Avrupa'nn barok periyottaki insanlarnn dini inanlarn gsterir.
 Jules Hardouin Mansart - Les Invalides - Paris, Fransa

Les Invalides, Paris'in 7. semtinde bulunmaktadr

Mzeleri ve Fransa'nn askeri tarihini yanstan yaplaryla mehurdur. Bu yapnn en nl
ksmlarndan biri de altn kubbeli ksmdr. Ve u an bu ksm Fransa'da sava
kahramanlarnn gmld yerdir.
 Tylmn Gamerski - Branicki Saray - Bialystok, Polonya

Sakson dneminden kalma en iyi korunmu aristokratik rezidanstr.

Branicki Saray ge barok dneminin tarihi rneklerinden biridir. Bialystok'taki en ekici
yaplardan biridir. Tasarmnda eski Fransz krallarnn barok saraylarn referans almtr.
 Bartolomeo Rastrelli - Peterhof Palace - St. Petersburg, Rusya
Peterhof Saray barok mimari stilinde bir aheserdir.
Byk Peter'n Rus Versay'nn en nemli yaptlarndan biridir. Uzun ve dar barok stili
neoklasizme gre yaplm minimal dekorasyonuyla karakterize olmutur. Heybetlidir ama
bunaltc deildir.