You are on page 1of 92

2017

GZ
SEMNER
PROGRAMI

Vefa Cad. No:41


34134 Fatih-stanbul
Tel: 0 212 528 22 22 pbx
Faks: 0 212 513 32 20
E-posta: bilgi@bisav.org.tr
bisavorgtr
bisavorgtr
bisavorgtr
bisavorgtv

www.bisav.org.tr
2
1988den bugne kesintisiz olarak dzenlenen Bilim ve
Sanat Vakf seminerlerinin 56. dnemi ile karnzdayz.
Bilim ve Sanat Vakf 2017 Gz Dnemi Seminerleri,
genel giri seminerleri dnda, Kresel Aratrmalar,
Medeniyet Aratrmalar, Sanat Aratrmalar ve Trkiye
Aratrmalar merkezlerimizin dzenledii seminerlerden
olumaktadr.
Genel Giri seminerlerinde, katlmclara genel bir
bilgi vermek, bir bak as kazandrmak gayesiyle,
insanolunun inanp benimsedii, lkletirip arad,
kimi zamansa umudunu yitirip kendilerinden yz
evirdii baz kadim meseleleri ile iktisadi dncenin
edebi eserlerdeki izdmleri ele alnyor.
Kresel Aratrmalar Merkezinin seminerlerinde siyaset
teorisi, iktisat, kamu ynetimi, uluslararas ilikiler ve
kresel ve blgesel sorun alanlaryla ilgili tartmalara
yer veriliyor.
Medeniyet Aratrmalar Merkezinin seminerleri felsefe
ve dnce tarihi ncelikli olmak zere sosyal bilimler
alannda gerekleip modern bilim dncesi, slam
felsefesi, medya gibi konulara arlk veriyor.
Sanat Aratrmalar Merkezinin seminerlerinde, edebiyat,
sinema, iir,tiyatrove gncel sanatgibi sanatn deiik
vehelerini yanstan alanlara dair teorik sorgulamalar
yaplyor ve sanatn pratik yansmalar inceleniyor.
Trkiye Aratrmalar Merkezinin seminerlerinde, gemi
ile gelecek arasndaki dengenin ancak shhatli bir
tarih anlay ile mmkn olaca fikri dorultusunda,
Osmanldan gnmze uzanan srete ekillenen siyasi
ve sosyal tarihin kaynaklar, tartmalar ve bunlarn zihn
ve fikr dzeydeki sreklilik ve krlmalar konu ediliyor.

3
Bilim ve Sanat Vakf 2017 Gz Dnemi Seminerleri
14 Ekim - 18 Kasm tarihleri arasnda alt hafta srecektir.
Genel Giri seminerleri, Giri seminerleri ve Temel
Seminerler herkese ak olup katlm iin herhangi
bir art aranmamaktadr. Kademe seminerlerimize
ve daha sonra da htisas ve Atlye almalarna
katlmak isteyen katlmclarn, Genel Giri ve Giri
Seminerlerinden en az ne devam edip dnem
sonunda yaplacak olan deerlendirmelerde baarl
olmalar gerekmektedir. 2018-2019 dnemi Kademe
seminerlerine katlmak isteyenlerin, 2017 Gz
dnemi sonundaki deerlendirme snavn gemeleri
gerekmektedir. 2017 Gz dnemi deerlendirme snav
25 Kasm Cumartesi gn saat 16:00da yaplacaktr.
Seminerler Cumartesi gnleri, be ayr salonda
gerekleecektir. Her salonda ayn saate denk den
seminerler olacandan, katlmclarn tercihlerini
bu hususu dikkate alarak yapmalar; takip edilmesi
dnlmeyen seminerlerin iaretlenmemesi ve tercih
edilmeyen seminerlere girilmemesi yararl olacaktr.
Seminer programna ilk defa katlacaklarn, Vakf
merkezine gelip Seminer Bilgi Formunu doldurmalar
gerekmektedir. nceki dnemlerde seminer kayd
olan katlmclar, 4-13 Ekim 2017 tarihleri arasnda
http://bisav.org.tr zerinden seminer kaytlarn
gerekletirebilirler.

Faydal olmas ve verimli gemesi dileiyle.

Bilim ve Sanat Vakf

4
Bilim ve Sanat Vakf
2017 GZ DNEM
SEMNERLER LSTES

Seminer Ad Seminer Veren

GENEL GR SEMNERLER 9
1 Ahlk ve Siyaset Ahmet Okumu 6x1
2 Edeb ktisat Mustafa zel 6x1

GR SEMNERLER 11
Kresel Aratrmalar Merkezi 11
1 Uluslararas likilerin Temel smail Yaylac 6x1
Kavramlar

Medeniyet Aratrmalar Merkezi 12


1 ada slami Akmlar M. Ali Bykkara 3x2
2 Klasik Sosyal Teori I Nurullah Ard 6x1

Sanat Aratrmalar Merkezi 14


1 Sanat Dncesine Giri: Neslihan Demirci 6x1
Murat Pay
Edebiyat, Sinema ve Resim
Zeynep Gkgz

Trkiye Aratrmalar Merkezi 15


1 Osmanl - Trkiye Tarihi I: Abdurrahman Atl 6x1
Klasik Dnem

TEMEL SEMNERLER 16
Kresel Aratrmalar Merkezi 16
1 Bat D Demokrasiler mer Tagetiren 3x2
2 slami ktisat Tartmalar A. Faruk Aysan 6x1
3 srail Siyasetine Giri: zgr Dikmen 6x1
Olaylar, Kavramlar
4 Kamu Ynetimini Yeniden mer Diner 3x2
Dnmek
5 Milliyetilik ve Etnik Siyaset Hseyin Alptekin 6x1
6 Modern Ortadounun Siyasi Z. Tuba Kor 6x1
Dnm

5
Medeniyet Aratrmalar Merkezi 22
1 20. Yzylda Fizik: zafiyet Baha Zafer 6x1
ve Modern Astronomi
2 ada Felsefede Teoloji ve Selami Varlk 6x1
Hermeneutik
3 Din Sosyolojisinin Zbeyir Nianc 3x2
Temel Meseleleri
4 Hadis ve erh Gelenei M. M. Karagzolu 3x1
5 Medya ve Entelekteller Hediyetullah Aydeniz 6x1

Sanat Aratrmalar Merkezi 27


1 Eski Yunanda Trajedi M. Fatih Uslu 6x1
ve Tiyatro
2 Sanat Felsefesinde Ouz Halakolu 3x1
Temel Kavramlar
3 Sinema Tarihi ve Dncesi hsan Kabil 3x1
4 iir Sanat M. Ltfi en 6x1
5 Trkiyede Gen Sanat Ahmet Albayrak 3x1
6 Vladimir Nabokovla Nagihan Halilolu 6x1
Edebiyat Dersleri

Trkiye Aratrmalar Merkezi 33


1 Anadolu Tarihi: Fatih Bayram 6x1
Seluklu ve Beylikler
2 Bizans Tarihine Giri Turhan Kaar 6x1
(MS 330-641)
3 slam Tarihi: Endls C. Ersin Adgzel 3x2
4 Osmanl Arap Corafyas Ebubekir Ceylan 3x2
Tarihi
5 Osmanlda Devlet Zahit Atl 6x1
ve Brokrasi
6 Trkiyede Sosyoloji Ycel Bulut 6x1
7 Trkiyede Tarih ve Tarihilik Mehmet Gen 6x1

6
OKUMA GRUPLARI 40
Kresel Aratrmalar Merkezi 41
1 20. ve 21. Yzyl Ortadousu Z. Tuba Kor
2 slam ve ktisat A. F. Aysan - L. Gndz
3 srail Okumalar zgr Dikmen
4 Modern in Dncesi Kadir Temiz
Z. Hale Erolu

5 Modern Islamic Thought Yakoob Ahmed


6 Uluslararas Siyaset ve Ahlk smail Yaylac

Medeniyet Aratrmalar Merkezi 46


1 Hegelin Hukuk Felsefesi Erdal Ylmaz
Okuma Grubu
2 slam Felsefesi Okuma Grubu IV M. Cneyt Kaya
3 Rasyonel Teoloji Abuzer Dikaya
Okuma Grubu
4 Seklerleme Okuma Grubu Nurullah Ard
Zbeyir Nianc

Sanat Aratrmalar Merkezi 51


1 Roman ve Hakikat Mustafa zel
Okuma Grubu
2 Safiye Erol Okumalar Havva Ylmaz

Trkiye Aratrmalar Merkezi 53


1 Osmanl Diplomasi Tarihi Zahit Atl
(1450-1750)
2 Osmanl Diplomatikas: Sosyal Fatma ensoy
ve ktisad Tarihin Kaynaklar F. Samime nceolu
3 Osmanl Hukuk Tarihi Abdurrahman Atl
Okumalar (1450-1750)
4 Osmanlca almalar: mer Faruk Kse
Dil ve Kaynaklar Betl Sezgin
5 Sosyoloji Okuma Grubu Ycel Bulut

7
ATLYELER 58
Medeniyet Aratrmalar Merkezi 58
1 Turgut Cansever Atlyesi Mehmet n
Halil brahim Dzenli

2 Trkiyede Medya ve letiim Hediyetullah Aydeniz


almalar Atlyesi II

Sanat Aratrmalar Merkezi 60


1 Aruz ls (Teori ve Pratik) Kadir Turgut
Atlyesi
2 Belgelerle Osmanlda Sinema Aye Ylmaz
F. Samime nceolu

3 Film Bahane Hasanali Yldrm


4 Hayal Perdesi Film Atlyesi Murat Pay
5 slam Corafyasnda Yusuf Ziya Gkek
Sinemann Politik Serveni
6 Yaz lii Hasanali Yldrm

Trkiye Aratrmalar Merkezi 65


1 Fetva Mecmualar Neir Sleyman Kaya
Grubu

2 Szl Tarih Arzu Gldren

SEMNER HOCALARI 67

8
2017 GZ DNEM
SEMNER PROGRAMI

GENEL GR SEMNERLER

AHLK VE SYASET

Ahmet Okumu

Bu seminerde kadim asrlardan bugne insanolunun


inanp benimsedii, lkletirip arad, kimi zamansa
umudunu yitirip kendilerinden yz evirdii baz kadim
mesele ve deerleri tartacaz. nsana alan birer
pencere olan bu meselelerin kaynaklarna inmeye
alacak, Sokrattan Konfyse, Frbden Kanta
farkl devir ve medeniyetlerden dnr ve bilgelerin
klavuzluuna bavuracaz.

Ahlk ve Siyaset
Dzen
Adalet
Erdem
zgrlk
ktidar

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


16.15 -17.15 Vefa Salonu

9
GENEL GR SEMNERLER

EDEB KTSAT

Mustafa zel

Kapitalizmin zirve anda, edebiyatlarmz iktisat


bilmiyor, iktisatlarmz roman okumuyor. Tanpnar
ve lgenere hrmeten tasarlanan bu seminerde, ana
iktisadi temalar (iktisadi byme/gelime, para/kredi,
riba/faiz, kumar, giriimcilik, tketim vb.) romanlar ze-
rinden tartlacaktr. Ele alnmas dnlen eserler:Don
Kiot (Cervantes),Robinson Crusoe(Daniel Defoe),Faust
(J. W. Goethe),Cesar Birotteau(Honor de Balzac),Para,
Kadnlarn Cenneti (Emil Zola),Kalpazanlar(Andr Gide),
Zor Yllar(Charles Dickens),Kumarbaz(F. Dostoyevski),l
Canlar(N. Gogol), Amerikal, Avrupallar (Henry James),
Niteliksiz Adam (Robert Musil), Karanln Yrei,
Nostromo (Joseph Conrad), Moby Dick, Billy Budd,
(Herman Melville), Mahedat(Ahmet Midhat),Ferdi ve
rekas, Mai ve Siyah(Halit Ziya Uaklgil), Kiralk Konak
(Yakup Kadri), Kurt Kanunu, Yol Ayrm (Kemal Tahir),
Huzur, Mahur Beste, Saatleri Ayarlama Enstits(Ahmet
Hamdi Tanpnar),Chef(Mustafa Kutlu).

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


11.15 -12.15 Vefa Salonu

10
GR SEMNERLER

Kresel Aratrmalar Merkezi

ULUSLARARASI LKLERN
TEMEL KAVRAMLARI

smail Yaylac

Bu seminer modern devletler sisteminin ortaya kn,


evriliini ve cari ileyi mantn devlet/egemenlik,
anari/hiyerari, gvenlik/sava, ibirlii/atma, ahlak/
kar, g/iktidar,kimlik/medeniyet, Avrupamerkezcilik/
kolonyallik kavramlar erevesinde tartacaktr.
Bu balamda seminer bu kavramlarn etkin uluslararas
ilikiler teorilerince nasl ele alndn deerlendire-
cek ve uluslararas gvenlik, kresel ekonomi-politik,
uluslararas hukuk ve kresel ynetiim gibi alanlardaki
izdmlerini mzakere edecektir.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


12.30 -13.30 Vefa Salonu

11
GR SEMNERLER
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

ADA SLAM AKIMLAR

Mehmet Ali Bykkara

Bu seminerde, gnmz slam dnyasnn ana


akm olan gelenekilik, slahatlk ve modernizm
ile bu akmlarn karakteristik zellikleri, tekilatlar
veya ahs temelinde nemli temsilcileri ve grleri
deerlendirilecektir. haftalk seminerin konular
u ekildedir:

1. Hafta: Gelenekilik
2. Hafta: Islahatlk
3. Hafta: Modernizm

14, 21, 28 Ekim Cumartesi


15.00 -17.15 Zeyrek Salonu

12
GR SEMNERLER
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

KLASK SOSYAL TEOR I

Nurullah Ard

Klasik Sosyal teorinin nemli teorisyenlerinin ele alna-


ca iki dnemlik bu seminerde srasyla bn Haldun,
Karl Marx, Emile Durkheim ve Max Weberin gr ve
kavramlar tartlacaktr. Seminer giri mahiyetinde
tasarlanm olup katlmclara bu konudaki temel
bilgileri sunma amacna matuftur. Seminer sresince
sz konusu teorisyenlerin grleri er ana balk
altnda tartlacaktr:

bn Haldun: Umran ve Asabiye, Tarihsel Sosyoloji,


Metodoloji
Marx: Maddeci Felsefe ve Din, Tarihsel Sosyoloji,
Kapitalizm ve Yabanclama
Durkheim: blm, Metodoloji, Din Sosyolojisi
Weber: Metodoloji, Din ve Kapitalizm,ktidar ve Siyaset

Dnrlerin yaadklar dnemlerin tarihsel balam-


lar iinde tartlaca seminerin ilk dneminde bn
Haldun ve Marx zerine odaklanlarak bu dnrlerin
srasyla XIV. yzyl Kuzey Afrikas ile XIX. yzyl Bat
Avrupasndaki gelimeler balamnda ortaya koyduu
fikirler ve bu fikirlerin gnmzde ne ifade ettii an-
lalmaya allacaktr.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


15.00 -16.00 Vefa Salonu

13
GR SEMNERLER
Sanat Aratrmalar Merkezi

SANAT DNCESNE GR:


EDEBYAT, SNEMA VE RESM

Neslihan Demirci
Murat Pay
Zeynep Gkgz

Sanat nedir, bugn nerededir? sorularndan yola


klan bu seminerde edebiyat kuramlar, sinema
dncesi ve gncel sanatn meseleleri esas alnarak
sanat ve edebiyat dncesine bir giri yaplmas he-
defleniyor. Seminer boyunca edebiyat metni, sinema
filmi ve grsel sanat rneklerinin nasl okunacana
dair ipular aranacak.
Seminerin edebiyat ayanda anlat, olay rgs,
karakter gibi kavramlarn yansra, kurgusal metnin
doas ve eletirel yorumun sorunlarna deinilecek.
Sinemaya ayrlan ksmda, film dilinin oluumuna katk
yapan temel unsurlarn gerekle kurduklar etkileim
tartmaya alacak ve bir imkn olarak sinemann
sanat dncesindeki yeri sorgulanacak. Seminerin
son ayanda ise sanat tarihinden seilmi eserlerle
gncel sanat ileri arasnda gelgitler yaplarak, sa-
nat, sanat yapt ve izleyici arasnda deien ilikiler
ele alnacak.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


12.30 -13.30 Zeyrek Salonu

14
GR SEMNERLER
Trkiye Aratrmalar Merkezi

OSMANLI - TRKYE TARH I:


KLASK DNEM

Abdurrahman Atl

Bu seminerde Osmanl tarihi ve tarih yazm ile ilgili


baz sorular sorulacak ve cevaplar aranacaktr. Osmanl
Devleti bir gaz devleti midir? stanbulun fethinin an-
lam nedir? Osmanl Devleti ne zaman Snni olmutur?
mparatorluk ne demektir? Osmanl bir imparatorluk
mudur? Osmanl hukuk sisteminin tabiat nedir?
Osmanl tarih yazclnda k paradigmas nedir?
Bu sorular ve cevaplar erevesinde bir tarih sohbeti
yaplmaya allacaktr.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


10.00 -11.00 Mavi Salon

15
TEMEL SEMNERLER
TEMEL SEMNERLER

Kresel Aratrmalar Merkezi

BATI DII DEMOKRASLER

mer Tagetiren

Bu seminer karlatrmal siyaset ve siyaset teorisi


literatrlerinde ele alnan Bat d toplumlardaki de-
mokrasi algsn ve bu toplumlarda liberal demokrasi
modeline getirilen eletirileri analiz edecek ve evrensel
bir model olarak sunulan Bat orijinli liberal demokra-
sinin snrlarn tartacaktr. Bu erevede seminerde
cevab aranacak temel soru, Bat d toplumlardaki
demokrasi algs ve pratiinin liberalizmin evrensellii
tartmalarna dair ne syleyebilecei olacaktr.

4, 11, 18 Kasm Cumartesi


15.00 -17.15 Adnan Bykdeniz Salonu

16
TEMEL SEMNERLER
Kresel Aratrmalar Merkezi

SLAM KTSAT TARTIMALARI

Ahmet Faruk Aysan

Bu derste slami iktisadn tarihsel olarak ortaya k


ve zaman iindeki serencam konu edilmektedir. slami
ktisat dncesine dair temel kavramlar ve alann
dnce akmlar incelenirken bu teorik tartmalarn
pratik hayattaki yanslarna da yer verilmektedir.

4, 11, 18, 25 Mart, 1, 8 Nisan Cumartesi


17.30 -18.30 Vefa Salonu

17
TEMEL SEMNERLER
Kresel Aratrmalar Merkezi

SRAL SYASETNE GR:


OLAYLAR, KAVRAMLAR

zgr Dikmen

Bu seminerde srail Devletinin ideolojik temellerine


ve i siyasetindeki sorunlara dair bir bak sunulmas
hedeflenmektedir. Avrupa Yahudileri arasnda bir
devlet fikrinin douundan bu fikrin hayata geiriliine
ve sonrasnda ortaya kan toplumsal-siyasi dzleme
dair geni tarihsel perspektiften sorular ve cevaplar
ele alnacaktr. srailin iinden getii tarihsel srele
birlikte Yahudilerde srgn fikri, Yahudi modernlemesi,
seklerleme, Siyonizm, Yahudilikte dnyevi otorite
ve egemenlik gibi meseleler felsefi-teolojik zeminde
tartlacaktr.

17.30 -18.30 14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


Krmz Salon

18
TEMEL SEMNERLER
Kresel Aratrmalar Merkezi

KAMU YNETMN
YENDEN DNMEK

mer Diner

Bu seminerde, toplumsal yapnn dinamizmi ile kurumsal


brokratik aygtlarn statik doalar arasndaki kritik
eikte duran kamu ynetiminin temel parametreleri
zerinde durulacaktr. Trk idari sisteminin temel ni-
teliklerine, karlat sorunlara ve reform abalarna
vurgu yaplacaktr. lkemizdeki kamu ynetimi yapsnn
geirdii dnmler; zihniyetler, projeler ve hkmet
programlar ekseninde tarihsel olarak analiz edilecektir.

14, 21, 28 Ekim Cumartesi


15.00 -17.15 Adnan Bykdeniz Salonu

19
TEMEL SEMNERLER
Kresel Aratrmalar Merkezi

MLLYETLK
VE ETNK SYASET

Hseyin Alptekin

Bu seminer etnik kimlik, bu kimliin ekillenmesindeki


etkenler ve etnik aidiyetlerin dourduu toplumsal
sonular ele alacaktr. Bu balamda etnisite ve mil-
liyetilik kavramlarnn tanmlanmas ve llmesi
tartlacak, sonra etnik aidiyetlerin geliimine dair tarihi
ve teorik perspektifler incelenecektir. Etnisitenin bir
dnceden aidiyete, tutumlara ve nihayet davrana
dnm mercek altna alnacak ve bu balamda
etnisitenin sosysal, siyasi ve ekonomik olgularla karlkl
ilikisi incelenecektir. Tartmalar siyaset bilimi odakl
olmakla beraber konular disiplinleraras bir yaklamla
ele alnacaktr. Katlmclarn seminer sresince etnik
kimlik ve milliyetilie dair temel kavramsal ve teorik
yaklamlar zmsemesi ve bu birikimlerini ampirik
verilerle harmanlamas beklenmektedir.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


11.15 -12.15 Zeyrek Salonu

20
TEMEL SEMNERLER
Kresel Aratrmalar Merkezi

MODERN ORTADOUNUN
SYAS DNM

Z. Tuba Kor

Bu seminerde Osmanl sonras dnemden gnmze


Ortadouda yaanan siyas dnmlere odaklanla-
caktr. ncelikle gnmzdeki birok problemin de
temel kayna olan modern Ortadounun ve yeni
devletler sisteminin oluum sreleri ele alnacaktr.
Ardndan, blgenin kaderini derinden etkileyen Arap-
srail Savalar, ran Devrimi, Krfez Savalar, 11 Eyll
saldrlar vb. temel atmalar/savalar, kritik olaylar
ve d mdahaleler zerinden siyas dnmler analiz
edilecektir. Son olarak literatre Arap Bahar, Arap
Devrimleri, Arap syanlar gibi farkl isimlerle geen
dnm sreci deerlendirilecek ve bu srecin
yerel, blgesel ve kresel adan ayrntl bir muha-
sebesi yaplacaktr. Bir yzyllk srece odaklanlacak
bu seminerde gnmz Ortadousunda yaanan
problemlerin tarih-siyas ve toplumsal arka planna
k tutulmas da hedeflenmektedir.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


10.00 -11.00 Vefa Salonu

21
TEMEL SEMNERLER
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

20. YZYILDA FZK: ZAFYET


VE MODERN ASTRONOM

Baha Zafer

20. yzyldaki farkl bulgu tm dnce alanlarn


derinden etkiledi. 1900 ylnda Max Plankn enerjinin
kesikli (kuanta) olduunu kabul eden formlasyonu,
1905te Einsteinn evrende geilemeyecek sabit hz
olduunu dile getirmesi ve 1920-1929 yllar arasnda
Edwin Hubblen evrenin sabit olmadn ve genilediini
ortaya koymas ile tm dnce alanlarndaki kavramlar
yeniden tanmlanmak zorunda kald. Psikoloji ezamanllk
ile yenilendi, sosyolojide grecelik yeni bir akm olarak g
kazand ve antropoloji gibi insan bilimlerinde dahi temel
yaklamlardan biri haline geldi. Felsefe zaman, mekan,
nedensellik ve nesnel bilginin imkan zerine konuurken
yeni fizik yasalarn gz nne almak zorundayd. lahiyat
alannda evrenin balangc ve sonuna ilikin veriler koz-
molojik delilin yeniden deerlendirilmesini gndeme
getirdi. Tm bu deiimlerin bilim tarihi iindeki yerine
ve sosyal bilimlerle etkileimine k tutmak her merakl
zihin iin nemli bir ura olduu gibi bu seminerin de
amalar arasnda yer alacaktr.

1. Hafta: 20. yzyla girerken bilim


2. Hafta: Labirente ilk adm: Einsteinin Hayat
3. Hafta: Labirentte yry: zafiyet Teorisi
4. Hafta: Labirentin dedikleri: Greliliin Felsefi erimleri
5. Hafta: Gnmz kozmolojisi: oklu evrenler, sicim teorileri
6. Hafta: Labirent var m: Kara deliklerden karanlk enerjiye

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


15.00 -16.00 Mavi Salon

22
TEMEL SEMNERLER
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

AGDA FELSEFEDE TEOLOJ


VE HERMENEUTK

Selami Varlk

ada hermeneutik zellikle Augustinus ve


Schleiermacher gibi teologlarn dolayl veya dolaysz
etkisiyle geliip Heideggerden sonra tamamen zerk bir
felsefi disipline dnmtr ve ele ald konular dini
sorunlar zmek yerine, felsefi sorgulamay gelitirmek
iin incelemitir. Yalnz dier taraftan, Ebelingin teolo-
jisinde grdmz gibi, zellikle Ricoeur ve Gadamer
gibi isimlerle hermeneutiin kendisi de dngsel bir
ekilde 20. yzylda teolojik kuramlar etkilemitir. slam
dncesiyle ada hermeneutiin buluma imkanla-
rnn sorguland bir ortamda, yaplmas gereken felsefi
hermeneutiin ne anlamda zerk bir felsefi dile sahip
olduunu, ve nasl bu dilin teolojik dille hem arkeolojik
hem teleolojik olarak sk bir iliki ierisinde olduunu
tespit etmektir.

1. Hafta: Augustinus ve ada hermeneutiin teolojik


kkenleri
2. Hafta: Schleiermacherde teolojiden modern her-
meneutie gei
3. Hafta: Gadamerde stn metin olarak Kutsal Kitap
4. Hafta: Ricoeurde mecaz ve din dilinin hermeneutii
5. Hafta: Ebeling ve hermeneutiin ada teolojiye etkisi
6. Hafta: Sonu: slam dncesiyle benzerlik aray
sorunu

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


12.30 -13.30 Krmz Salon

23
TEMEL SEMNERLER
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

DN SOSYOLOJSNN
TEMEL MESELELER

Zbeyir Nianc

ncelikli olarak sosyolojinin dine bak asn anlamay


amalayan bu seminer din sosyolojisinin temel soru-
larna bir giri olarak kurgulanmtr. Durkheim, Weber
ve Marxn sosyolojik adan dini ele al biimlerinin
zet halindeki mukayeseleri bu abann ilk admnda
yaplacaktr. Ardndan din sosyolojisinin temel sorularna
bir rnek olarak dinin modern zamanlarda zayflayp
zayflamad sorusunu merkeze alan seklerleme
tartmalarnn temel argman ve kavramlarna de-
inilecektir. Son olarak deien dindarlk formlarnn
ve yeni dini oluum ekillerinin din sosyolojisindeki
yeni yaklamlar ekseninde nasl alld rnekler
zerinden tartlacaktr.

4, 11, 18 Kasm Cumartesi


11.15 -13.30 Adnan Bykdeniz Salonu

24
TEMEL SEMNERLER
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

HADS VE ERH GELENE

M. Macit Karagzolu

Bir dneme adn verecek kadar mhim, yzeysel


deerlendirmelere konu olacak kadar ihmal edilmi,
kart zihin dnyalarn besleyip bytecek kadar zengin
bir mecra olan erhler Bu seminerde, erhler zerine
yakn dnemde artan akademik ilginin bir devam olarak
erhin mahiyeti, biimi, trleri vd. zellikleri zerinde
durulduktan sonra hadis erhinin ksa tarihesi su-
nulacak ve balca birka eseri tantlacaktr. Seilmi
baz rnek metinlerin de tartlaca seminerin daha
ileri alma yapacaklar iin bir mukaddime olmas
hedeflenmektedir.

1. Hafta: erhin mahiyeti, kavramsal erevesi, biimi,


ilevi.
2. Hafta: Hadis erhinin tarihsel geliimi, literatrn
balca rnekleri.
3. Hafta: rnekler eliinde hadis erhinin unsurlar.

4, 11, 18 Kasm Cumartesi


16.15 -17.15 Mavi Salon

25
TEMEL SEMNERLER
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

MEDYA VE ENTELEKTELLER

Hediyetullah Aydeniz

Bu seminer kapsamnda daha ok bilgi ve enformasyon


retimi, datm ve yaygnlatrma ilevleri boyutuyla
deerlendirilecek olan medya, modern toplumun bilen
tipolojisi ve bir sosyal kategori olarak entelektellerin
ortaya knda da en nemli etkenlerden birisidir.
Bir kavram olarak anlam erevesini belirleyen ve bir
sosyal olgu olarak da entelektellerin ortaya kmasn
salayan olay ise basl medya zerinden siyasal ve
toplumsal alana mdahale etme teebbs olarak
sembol haline gelen Dreyfus Olaydr.
Bir gazetecilik faaliyetiyle kamusallaan ve entelek-
tellerin ortaya knda milat olarak grlebilecek
Dreyfus Olayndan bu yana medya ve entelekteller
ilikisi, basl (gazete-dergi), iitsel (radyo), grsel (tv)
ve yeni medya (internet-dijitalleme) trleri dikkate
alnarak u balklar erevesinde ele alnacaktr.

1. Hafta: Kavramsal ereve: Modern toplum, akademi,


medya, entelekteller
2. Hafta: Entelektellerle ilgili ilk dnem tartmalar
3. Hafta: Medyann dnm ve entelekteller
4. Hafta: Filozof, akademisyen, yazar, ke yazar,
entelektel
5. Hafta: Akademinin medyatiklemesi: Kamusal
entelektel
6. Hafta: Zihni nderlik aktivizm ve medyatik aktr

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


13.45 -14.45 Mavi Salon

26
TEMEL SEMNERLER
Sanat Aratrmalar Merkezi

ESK YUNANDA TRAJED


VE TYATRO

M. Fatih Uslu

Bu seminerde, Eski Yunanda trajedinin bir kavram ve


bir tiyatro tr olarak ortaya k tartlacak. Trajik
tiyatronun byk yazar Sofokles, Euripides ve
Aiskhlosun metinleri incelenerek trajik kavramnn
dnemin din ve dnya kavray iindeki yeri sorgu-
lanrken, bir yandan da tiyatronun ve bir tiyatro tr
olarak trajedinin antik Yunan toplumundaki ilevleri
anlalmaya allacak. Seminerin son haftalarnda ise,
trajedinin bugn modern edebiyat ve tiyatro iindeki
yeri, nasl dnt ve bu kavram modern toplum
balamnda tartmann an insanna ne gibi imknlar
at masaya yatrlacak.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


15.00 -16.00 Krmz Salon

27
TEMEL SEMNERLER
Sanat Aratrmalar Merkezi

SANAT FELSEFESNDE
TEMEL KAVRAMLAR

Ouz Halakolu

Sanat felsefesi sanatn ne olduu sorusunu sorar ve


temel kavramlar olan mimesis ve sembol etrafnda
sanatta gereklik ve hakikat balamlarn tartr.
Ontolojik ve epistemolojik adan ele alndnda,
sanat yaptnn bitmi eser ya da sonu olarak deil
de meydana gelme fiili esasnda anlalmas znel
ve nesnel pek ok (ontolojik, psikolojik, sosyolojik,
tarihsel vb.) katmann bir araya gelmesi anlamn tar.
Yaplmas gereken bu katmalarn ayrt edilmesi kadar
bir araya gelme koullarnn da ortaya konulmasdr. Bu
koullarn en temel olanlarndan biri de sanat yaptnda
yapma fiiline elik eden ayn zamanda bir olma fiilinin
birlikte ve i ielik esasnda nasl anlalabileceidir.

4, 11, 18 Kasm Cumartesi


10.00 -11.00 Adnan Bykdeniz Salonu

28
TEMEL SEMNERLER
Sanat Aratrmalar Merkezi

SNEMA TARH VE DNCES

hsan Kabil

Bir asr akndr seyirciyle buluan dnya sinemas,


tarihi boyunca ierik ve teknik olarak deiik merha-
lelerden gemitir. Bu byleyici yolculuk boyunca
birok tr ve akm ortaya km, her birinin kendine
zg estetik ve ahlki bir mahiyeti ve sylemi olmutur.
Dnya sinemas ana akm Bat sinemas hkimiyetinde
varln idame ettirirken, lke sinemalar da ya baskn
akmn etkisi altnda filmler gerekletirmi veya kendi
zgn dillerini ortaya koyma abasnda olmulardr.
Seminer boyunca genel sanat anlay balamnda
sinema, sinemann tarihi seyri, trler ve sinema akm-
lar, slam corafyasnda sinema ve Trk sinemasnda
araylar gibi konular ilenecektir.

14, 21, 28 Ekim Cumartesi


17.30 -18.30 Adnan Bykdeniz Salonu

29
TEMEL SEMNERLER
Sanat Aratrmalar Merkezi

R SANATI

M. Lt en

iir sanat, iire duyulan popler ilgiyi sanat eseri olan


iirle bir araya getirme abasnn addr. Modern iirin
poetik imknlarnn ve problemlerinin tartlaca
seminerde, yine iir ekseninden ayrlmayan bir bak
asyla aadaki temalar birok alt balklaryla bir-
likte ele alnacak.

Sanat eserinin niin var olduu


nsann niin sanat eseri var ettii
iirin insanlk tarihi boyunca niin var olduu
iirin modernleme ncesi ve sonrasndaki varolu
biimi
iirin stndeki ykleri atarak kendi olma maceras,
varolu n teorisi
iirin dil ile kurduu iliki ve dili amakla vard yer
iirin iir ii ve iir d unsurlar; ritim, form, mantk,
imge vb.
iirle sanatsal bir alverite yaratcln zorunluluu
iirin yaanan ala, corafyayla ve kltrle ilikisi
Modern Trk iirinin geliimi ve modern dnya iiriyle
etkileimi
iirin, onu hayatnn merkezinde tutanlar iin nemi
iirin, iirden haberdar olmayanlar iin de hayati oluu

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


11.15 -12.15 Krmz Salon

30
TEMEL SEMNERLER
Sanat Aratrmalar Merkezi

TRKYEDE GEN SANAT

Ahmet Albayrak

Gen sanat ve sanat yapt olgusu tm dnyada


olduu gibi zellikle Trkiyede ve Trkiyenin eitli
kltr politikalarnda son yllarn gizli kalm etrefilli
bir konusudur. Seminerlerimiz Trkiyede gnmz
sanatnn dinamiklerini oluturan gen sanat tipini
byte altna alyor. Trkiyede gen sanat ne
demek olabilir? Gen sanat nerede yetiir? Ne ya-
par ve nasl yaar? Nelerden beslenir? Trkiyeyi ve
dnyay nasl alglar ve sanatna dntrr? Hayata
kar duruu nasldr? Dier disiplinlerle nasl ortak
alabilir? Yaammzdaki elzem konulara gen sa-
natn bak alternatif bir gereklik uyandrabilir mi?
Seminerlerde, byle envai eit sorularla Trkiyede
yenilik, farkllk ve zgnlk gibi konulara yaptlar ile
farkndalk kazandran/kazandrabilmi/kazandracak
yeni gen sanatlar ve sanat yaptlar tartlacaktr.

14, 21, 28 Ekim Cumartesi


13.45 -14.45 Zeyrek Salonu

31
TEMEL SEMNERLER
Sanat Aratrmalar Merkezi

VLADMR NABOKOVLA
EDEBYAT DERSLER

Nagihan Halilolu

Alt hafta srecek olan bu seminerde Vladimir Nabokovun


Edebiyat Dersleri kitabndan seme roman, Nabokovun
eletirileri eliinde okunacaktr. zellikle karakter inas,
olay rgs ve modernizmin etkileri incelenecek ve
bunun yannda Nabokovun okur/yazar konumundan
getirdii eletiriler kendi romanlarna gndermelerle
tartlacaktr.
Metinler: Edebiyat Dersleri (V. Nabokov), Dr. Jekyll ve
Mr. Hyde (R. L. Stevenson), Dnm (F. Kafka), Ulysses
(J. Joyce)

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


16.15 -17.15 Krmz Salon

32
TEMEL SEMNERLER
Trkiye Aratrmalar Merkezi

ANADOLU TARH:
SELUKLU VE BEYLKLER

Fatih Bayram

Anadolu, eski devirlerden bugne dnya tarihinin


nemli olaylarnn cereyan ettii bir mekndr. Anadolu
tarihinin Seluklu ve Beylikler dnemi ise Hal Seferleri,
Mool ve Timur istilalar gibi lem-uml olaylarn
yaand bir zaman dilimidir. Bu alkantl ve dinamik
dnem, ayn zamanda bn Arab, Mevln Celleddin-i
Rm, Sadreddin-i Konev ve Yunus Emre gibi isimlerin
neet ettii bir devirdir. Sleyman ah, II. Klarslan ve
Alaeddin Keykubad gibi Seluklu sultanlarnn yansra
Aydnolu Umur Bey, Kad Burhaneddin ve Karamanolu
brahim Bey gibi idarecilerin gelitirdikleri ynetim tarz
seminerin temel konusunu tekil edecektir. Seminerde
ayrca Anadolu Seluklu Devletinin ve Beyliklerin
Kutsal Roma-Germen mparatorluu, Bizans, Eyyub
ve Memlkllerle siyasi, sosyal ve kltrel ilikilerinin
yan sra Ceneviz ve Venedik ile ticari mnasebetleri
zerinde durulacaktr. Birincil kaynaklar hakknda fikir
edinmek asndan ise, siyasetnme ve tabirnme
trnde metinlerden rnekler sunulacaktr.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


11.15 -12.15 Mavi Salon

33
TEMEL SEMNERLER
Trkiye Aratrmalar Merkezi

BZANS TARHNE GR
(MS 330-641)

Turhan Kaar

Bu seminer baz tarihiler tarafndan Ge Roma mparatorluu,


Erken Bizans veya Ge Antika gibi farkl kavramla-
trmalarla ifade edilen MS 330-641 yllar arasn kapsaya-
caktr. Seminer, kronolojik tercihlerin arka plann, Bizans
corafyasn ve Bizans tarihi almalarnn kaynaklar ze-
rine baz gzlemlerle balayacaktr. stanbulun kuruluu,
Erken Bizans dneminin batda (Germenler ve Hunlar)
ve douda (Sasaniler) kar karya kald siyasi prob-
lemler ve ieride karlat dini tartmalar (Ariusuluk,
Nestorius problemi, Kadky Konsili, Henotikon meselesi)
zerine gzlemlerle devam edecektir. Seminerin son
blmnde Justinianustan (527-65) Heracliusa (610-41)
Bizans - Sasani savalar ve Mslmanlarn ortaya k
ve ilk slam fetihleri ele alnacaktr.
Giri: konu, problemler ve kaynaklar.
Constantinus ve stanbulun kuruluu
IV. - V. Yzyllarn siyasi problemleri
IV. - V. Yzyllarn dini krizleri
Antikan son byk sava: Bizansllar ve Sasaniler
(500-627)
slamn ykselii (610-641)

Okuma nerisi:
Stephen Mitchell, Ge Roma mparatorluu Tarihi, (ev.
T. Kaar), Ankara, 2016.
Peter Brown, Ge Antika Dnyas, (ev. T. Kaar), stanbul, 2017.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


13.45 -14.45 Krmz Salon

34
TEMEL SEMNERLER
Trkiye Aratrmalar Merkezi

SLAM TARH: ENDLS

C. Ersin Adgzel

Bu seminerde slamn ilk yzylnda Mslmanlarn


bat istikametindeki fetihlerle ulatklar son nokta olan
Endlsn siyas, sosyal ve kltrel tarihi ele alna-
caktr. Siyas tarih asndan Endlsn fetih sreci,
istikrarl bir idar yapya kavumas ve k sreleri
gibi hususlar, Endls sosyal yaps, Endlsn bir
ilim merkezi olarak ortaya k, Dou slam dnyas
ile olan ilikileri ve Hristiyan Bat dnyas zerindeki
etkilerinin ele alnmasyla bu corafyann hem slam
tarihi hem de dnya tarihi asndan ifade ettii nem
zerinde durulacaktr.

14, 21, 28 Ekim Cumartesi


16.15 -18.30 Mavi Salon

35
TEMEL SEMNERLER
Trkiye Aratrmalar Merkezi

OSMANLI ARAP CORAFYASI


TARH

Ebubekir Ceylan

Osmanl Corafyas seminerlerinin bir paras olan


bu seminerde Osmanl Ortadousu ele alnacaktr.
16. yzylda bu corafyann Osmanl snrlarna katlma-
sndan 20. yzyla kadarki siyas tarihesi ve merkezle
olan ilikisi anlatlacaktr. Seminerde incelenecek temel
konular unlardr: Ortadou kavram, Ortadou coraf-
yas, Osmanlnn blgeye ve Araplara bak, blgede
zerk/otonom ynetimlerin ortaya kmas, Osmanl
merkeziyetilii ve Arap topraklarndaki Osmanl mo-
dernlemesi. Seminerde daha ziyade Suriye, Filistin,
Irak ve Hicaz eyaletlerine vurgu yaplacaktr.

14, 21, 28 Ekim Cumartesi


11.15 -13.30 Adnan Bykdeniz Salonu

36
TEMEL SEMNERLER
Trkiye Aratrmalar Merkezi

OSMANLIDA DEVLET
VE BROKRAS

Zahit Atl

Bu seminerde Osmanl mparatorluunda devlet ve


hkmet yaps u temalar etrafnda ele alnacaktr:
Hanedann meruiyeti ve veraset meselesi, Osmanl
fetihleri ve diplomasinin geliimi, Osmanl brokratik
yapsnn geliim aamalar, merkez ve tara mal
yaplanmas, iktisad dnya gr vb. Mool sonras
dnemde ortaya kan Osmanl Devletinin slam ve
Trk/Mool geleneklerinden tevars ettii siyas
kltrn erken modern dneme kadar geirdii aa-
malara deinilecektir.

14, 21, 28, Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


12.30 -13.30 Mavi Salon

37
TEMEL SEMNERLER
Trkiye Aratrmalar Merkezi

TRKYEDE SOSYOLOJ

Ycel Bulut

Bu seminerde Batllama tecrbemizin bir rn


olarak ortaya kan ve temel zelliklerini bu sre
ierisinde kazanan Trk sosyolojisinin balca ilgi ve
aratrma konularnn bir deerlendirmesini yapmak ve
Trk sosyolojisininoluumundave geliimindenemli
katklarda bulunmu olan Ziya Gkalp, Prens Sabahattin,
Niyazi Berkes, Hilmi Ziya lken, Mbeccel Belik Kray,
Behice Boran, erif Mardin gibi sosyologlarmzn
dncelerini ve eserlerini lkemizin tarihsel, siyasal
ve kltrel gelimeleri balamnda tantmak ve de-
erlendirmek amalanmaktadr.

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


13.45 -14.45 Vefa Salonu

38
TEMEL SEMNERLER
Trkiye Aratrmalar Merkezi

TRKYEDE TARH
VE TARHLK

Mehmet Gen

Trkiyede Tarih ve Tarihilik semineri aadaki balklar


erevesinde gerekletirilecektir.

Tarih Nedir? Tarih bilginin fonksiyonlar


Tarihin Tarihi I: Dnyada
Tarihin Tarihi II: Trkiyede
Gnmzde dnyada tarihilik
Gnmzde Trkiyede tarihilik
Trkiyede tarihiliin sorunlar, eksikleri

14, 21, 28 Ekim, 4, 11, 18 Kasm Cumartesi


13.45 -14.45 Adnan Bykdeniz Salonu

39
OKUMA GRUPLARI
ve ATLYELER

OKUMA GRUPLARI VE ATLYELER

Okuma Gruplar ve Atlyelerin katlm artlar


Aratrma Merkezleri tarafndan belirlenmekte
olup www.bisav.org.tr zerinden ilan edilmektedir.
nceki dnemlerde balayan ve hali hazrda devam
etmekte olan Okuma Gruplar ve Atlyelerin ierikleri
ilerleyen sayfalarda verilmitir. Ayrntl bilgi iin
Aratrma Merkezleriyle irtibat kurabilirsiniz..

Kresel Aratrmalar Merkezi


kam@bisav.org.tr
Medeniyet Aratrmalar Merkezi
mam@bisav.org.tr
Sanat Aratrmalar Merkezi
sam@bisav.org.tr
Trkiye Aratrmalar Merkezi
tam@bisav.org.tr

40
OKUMA GRUPLARI
OKUMA GRUPLARI

Kresel Aratrmalar Merkezi

20. VE 21. YZYIL


ORTADOUSU
Z. Tuba Kor

Gnmz Ortadousundaki kaos halini anlamak iin


blgenin gemiine, Osmanlnn knn ardndan
son yzylda geirdii dnmlere odaklanmak elzem.
Zira bugn yzleilen birok problemin kkenleri, mo-
dern Ortadounun ve yeni devletler sisteminin ngiliz
ve Fransz smrgeciler eliyle oluum srelerine
kadar geri gider. Bamszlk sonras srete yaklak
her on ylda bir yaanan byk atmalarn/savalarn,
kritik olaylarn ve d mdahalelerin brakt miras da
blgenin kaderini dorudan etkiler.
11 hafta srecek bu okuma grubunda Osmanl sonras
dnemden gnmze Ortadounun yzyllk siyas
tarihi, yaanan dnmler ve byk glerle ilikilerin
yan sra blgenin iktisad yapsna, ordu ve gvenlik
yaplanmasna, toplumsal dinamiklerine, din ve fikr
akmlara da odaklanlmak suretiyle kapsaml bir bak
as sunulacaktr. Bylelikle gnmz Ortadousunda
yaanan problemlerin tarih, siyas, iktisad, toplumsal
ve fikr arka planna k tutulmas hedeflenmektedir.
Okuma grubu, 16 Ekim-25 Aralk tarihleri arasndaher
pazartesi saat 17.00-20.00arasnda toplanacaktr.

41
OKUMA GRUPLARI
Kresel Aratrmalar Merkezi

SLAM VE KTSAT
A. Faruk Aysan - Lokman Gndz

Ekonomi hi bu kadar nemli olmamt tarih boyunca,


hem bir bilim dal hem de beeri hayatn bir paras
olarak. Ne var ki her iki alanda da baarl olduumuz
pheli. Soru ve sorunlar giderek oalyor. Batda
ve Douda arama konferanslar sryor. Glk var,
umutsuzluk yok.
2012 Gz dneminden beri devam eden bu okuma
grubunun amac, gnmz iktisadnn temel soru ve
sorunlarna cevap aramaktr. Bu aray mevcut paradig-
mann iindeki ve dndaki almalar kapsyor. zelde
ise slam ve iktisat arasndaki ilikiyi nceleyerek son
krk ylda bu alanda gelitirilen teorik ve pratik a-
lmlar zerinde younlayor. Makale ve kitaplar takip
edilecek akademisyenler arasnda Ahmet Tabakolu,
Cengiz Kallek, Charles Tripp, Mahmoud A. El-Gamal,
Mustafa zel, Sabahattin Zaim, Sabri Orman, Steven
Mark Cohn, Rodney Wilson, Timur Kuran ve Umer
Chapra bulunuyor.

42
OKUMA GRUPLARI
Kresel Aratrmalar Merkezi

SRAL OKUMALARI YEN


OKUMA
GRUBU
zgr Dikmen

Bu okuma grubunda Filistine Yahudi glerinin balad


19. yzyln sonundan gnmze dek srailin siyasi ve
toplumsal tarihi belirli balklar altnda ele alnacaktr.
srail Devleti tecrbesi, dnyann eitli yerlerinde
srgnde yaayan cemaatlerden bir halka dnen
Yahudilerin modern bir ulus-devlet kurma abalar ve
bu srete Yahudiliin ve Yahudilerin iinden getii
dnmler ekseninde, geni bir tarihsel ve sosyolojik
zeminde tartlacaktr. Bu erevede bir ideoloji olarak
Siyonizmin ortaya kndan srail Devletinin kurulmas
ve sonrasndaki Siyonist pratie, Avrupa Yahudileri
dnda kalan Yahudilerin nasl srailli olduklarndan,
bir devlet dini olmaya zorlanan Yahudiliin ne tarz de-
iimler geirdiine dair pek ok konuda yazlan temel
metinler ele alnacaktr. Btn tartmalarn nihayetinde
Filistin-srail meselesinin bu tarihsel srecin bir sonucu
olarak ele alnp katlmclarn zihninde btnlkl bir
tablo izilmesi amalanmaktadr.

43
OKUMA GRUPLARI
Kresel Aratrmalar Merkezi

MODERN N DNCES
Kadir Temiz - Z. Hale Erolu YEN
OKUMA
GRUBU

Bu okuma grubu, global bir g olma yolunda iler-


leyen inin gemiini, bugnn ve geleceini inli
dnrlerin gznden anlamak zere tasarlanmtr.
Okuma grubunda, 19. yzyldan itibaren inli entelek-
tellerin modernizmin ve yeni kresel g odaklarnn
inde sebep olduu dnm nasl okuduklarna
ve ayrca inin siyasi, ekonomik ve sosyal rotasnn
ne olmas gerektii hakknda yrttkleri tartmalara
odaklanlacaktr. ngilizce birincil ve ikincil kaynaklar
zerinden yaplacak tartmalarda karlatrmal bir
perspektif ile inin kresel dnce tarihi iindeki
konumu da deerlendirilecektir.

MODERN ISLAMIC THOUGHT


Yakoob Ahmed YEN
OKUMA
GRUBU

This reading group aims to survey the literature on


current debates regarding the political and ideological
challenges to and influences upon the conceptualiza-
tion of the role of Islam, Muslims, and the Islamicate
world. The areas of focus will be Muslim political
community, ideological influences and challenges
to Islam as a moral and social force, and the role of
Islamic tradition in light of the epistemological chal-
lenges presented by modernity and post-modernity.
The texts are intended to highlight and illustrate how

44
OKUMA GRUPLARI
Kresel Aratrmalar Merkezi

these challenges have come to inform Muslim political


culture, religious identity, and discourses regarding
the position Muslims occupy in the world today.
List of books:
Salman Sayyid, Recalling the Caliphate
Cemil Aydn, The Idea of the Muslim World
Talal Asad, Formations of the Secular
Joseph Massad, Islam in Liberalism
Mona Hassan, Longing for the Lost Caliphate: A Transregional
History
Naquib al-Attas, Islam and Secularism
Fazlur Rahman, Islam and Modernity
Khaled Abou el-Fadl, Reasoning with God: Reclaiming
Sharia in the Modern Age
Jonathan A.C. Brown, Misquoting Muhammad
Shahab Ahmed, What is Islam?

ULUSLARARASI SYASET
VE AHLAK
smail Yaylac

Siyaset bir dizi temel gerilimler ve elikiler zerinde


ykselir. Fakat uluslararas siyasette bu gerilimler,
amazlar, ikilemler ve elikiler en kesif ekilde kar-
mza kar. O kadarki, uluslararas ilikiler ile ahlak
beraberce anmak dahi kendi bana bir naiflik alameti
olarak okunagelmitir. Ne var ki, ahlak ile uluslararas
ilikiler arasna ekilen bu duvar, her ikisinin birbirinden
bamsz olmasnn deil, uluslararas siyasal alann

45
OKUMA GRUPLARI
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

rettii ahlaki problemlerin (belki de) alamayacak


denli esasl ve kkl olmasnn bir neticesidir. Modern
dnemde ulus-devlet formundaki siyasal komnite-
nin ii ve d arasnda yaplan temel ayrtrma farkl
siyasal entiteler arasnda cereyan eden ilikilerde
farkl doruluk standartlarnn uygulanmasn, farkl
haklar ve sorumluluklar dalmn, evrenselliin ve
adalet fikrinin yitimini, devlet adamlar iin farkl ahlaki
kodlar meru ve hatta gerekli gren bir dizi anlay
ve pratii normalletirmitir. Bu anlaylar ve pratikler
gerek sekler ahlaki referanslar gerekse slam siyasal
dncesi asndan bir dizi soruyu ve sorunu bera-
berinde getirmitir.
Bu okuma grubunda uluslararas ilikilerde ortaya kan
temel ahlaki problemlerin farkl dnce gelenekleri
asndan nasl tespit edildii ve deerlendirildii
mzakere edilecektir. Bu erevede 2017 Gz dne-
mindeTraditions of International Ethics (Terry Nardin
ve David R. Mapel, Cambridge University Press: 2002)
balkl kitap hareket noktas alnarak okumalar ve
tartmalar yrtlecektir.

HEGELN HUKUK FELSEFES


OKUMA GRUBU
YEN
Erdal Ylmaz OKUMA
GRUBU

Hegelin Hukuk Felsefesinin lkeleri balkl kitab yal-


nzca hukuk felsefesinin deil ayn zamanda siyaset,
sosyal ve ahlak teorilerinin de byk eserlerinden biri
olarak bilinir. Analizinin derinlii ve kapsam asndan

46
OKUMA GRUPLARI
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

Platonun Devleti, Aristotelesin Politikas, Rousseaunun


Toplumsal Szlemesi ile karlatrlabilir. Liberal
teorilere, zellikle Rousseaucu toplumsal szleme
teorisine kartl, Kantn etik projesini eletirisi ve
Marxn dokorinleri iin hem bir kaynak hem de olum-
suzlanacak bir hedef olma pozisyonu bakmndan
Hegelin etik dncesi -ki onun sosyala, siyasete ve
ahlaka dair dncelerini ierir- ok sayda aratrmac
iin ilgi oda olmaya devam etmektedir. Sz konusu
eserinde Hegel adalet, sivil toplum, insan haklarnn
doas, zel mlkiyetin temellendirilmesi, cezann
uygulanmasnn gereklilii, faillik ve sorumluluk, ahlaki
motivasyonun nitelii, liberalizm ve komunitarianizm
kartl gibi sosyal, siyaset ve ahlak teorilerinin kap-
samna dahil olan temel felsefi konular incelemekte;
aileden devlete kadar sosyal kurumlarn kimliklerine
dair sorgulamada bulunmaktadr. Bunlara dair fikirlerini
kaleme alrken Platon, Rousseau, Montesquieu, Smith,
Kant ve Fichte gibi filozoflara ve Almanya, Fransa ve
Britanyadaki olay ve koullara dair geni bilgiye daya-
narak modern sosyal ve politik yaama dair kapsaml
ve nfuz edici aklamalar sunmaktadr.
Bu okuma grubunun temel amac, yukarda zetlenen
konulara dair Hegelin argmanlarnn incelenme-
sidir. Kitabn yorumu yaplrken ayn zamanda onun
arka plann oluturan tartmalara deinilecei gibi
Hegel felsefesinin temel kavramlar da aklanmaya
allacaktr. Bu eser zelinde yazlm metinlerden
de faydalanlmak suretiyle Hukuk Felsefesinin lkeleri,
Almanca orijinali dikkate alnarak ngilizce ve Franszca
evirilerinden de takip edilerek yorumlanacak, gerek-
tiinde ilgili konularla alakal ada tartmalara da
deinilecektir.

47
OKUMA GRUPLARI
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

Kaynaklar:
G. W. F. Hegel, Grundlinien der Philosophie des Rechts oder
Naturrecht und Staatswissenschaft im Grundrisse, Werke 7,
Suhrkamp, 1970.
G. W. F. Hegel, Outlines of the Philosophy of Right, tr. by T.
M. Knox, edited by Stephen Haoulgate, Oxford University
Press, 2008.
G.W.F. Hegel, Elements of the Philosophy of Right, tr. by H.
B. Nisbet, edited by Allen W. Wood, Cambridge University
Press, 2003.
G. W. F. Hegel, Principes de la philosophie du droit, tr. par
Jean-Franois Kervgan, PUF, 2013.

SLAM FELSEFES YEN

OKUMA GRUBU IV OKUMA


GRUBU

M. Cneyt Kaya

lk dneminde srasyla bn Hindnun Mifthut-tb,


bn Snnn el-rt vet-tenbht (son iki nemat) ve
Frbnin Kitbul-millesinin okunduu slam Felsefesi
okuma grubunun Gz 2017deki drdnc devresinde
Endlsl filozof bn Tufeylin (. 581/1185) mehur
eseri Hayy bin Yakzn, Arapa asl merkeze alnarak
okunacaktr.

48
OKUMA GRUPLARI
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

RASYONEL TEOLOJ YEN


OKUMA
OKUMA GRUBU GRUBU

Abuzer Dikaya

Duyular ile alglanan grnler alemi deiim esasna


tabi olduundan filozoflar grn-gereklik ayrm
yapm ve belli bir gereklik anlayndan hareketle
grnler aleminin varlk ve neliini aklamaya al-
mlardr. Gereklik her ne ise grn alemi asndan
mebde (balang) ve med (son) grevi grmektedir.
Grnler lemine kaynaklk etmesi gereken bu
gereklik filozoflar tarafndan nce maddi bir arke
olarak kabul edilmi (su, hava, ate, toprak, apheiron)
sonrasnda ise vcd, Ehad (Bir) ve varlk veren illet
olarak (Hareket Etmeyen lk Hareket Ettirici, lletl-ilel
ve Vcibul-vcd ve dini terminolojide ise Tanr) soyut
bir ilkeye dnmtr. ster maddi bir arkhe ister soyut
bir ilke olarak tasavvur edilmi olsun, gerekliin veya
Tanrnn ontolojik ilevi daima ayn kalmtr: Grnler
aleminin varlk ve neliini aklamak.
Bu okuma grubunda grnler alemine kaynaklk
etmesi beklenen felsefi terminolojide ilk ilke, zorunlu
varlk ve hareket etmeyen ilk hareket ettirici, dini ter-
minolojide ise Tanr olarak adlandrlan bu varln akli
olarak ispat edilip edilemeyecei incelenecektir. Dier
bir ifadeyle grnler aleminin kendisine kaynaklk
eden bir gereklik (Tanr) asndan delil olup olama-
yaca ve dnce tarihi boyunca bu amala ortaya
konan ontolojik, kozmolojik ve etik deliller analitik bir
yntemle ele alnacak, bunlarn felsefi deer ve geer-
lilikleri incelenecektir.

49
OKUMA GRUPLARI
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

SEKLERLEME OKUMA GRUBU


Nurullah Ard - Zbeyir Nianc YEN
OKUMA
GRUBU

Seklerleme, sosyal bilimlerdeki birok terim gibi,


zerinde hala ihtilaf edilen ve farkl politik-ideolojik
ve/ya bilimsel konumlanmalara gre eitli ekillerde
anlalm olan bir kavramdr. Dahas, youn siyasi
ieriinden dolay bu kavram bir tr sylemsel sava
alan zellii gstermektedir. Bu okuma grubunda
ilgili literatrde seklerleme kavramna ynelik farkl
yaklamlar ve tavrlar tartlacaktr. Bu erevede nce
genel seklerleme sreci ve ilgili teorik yaklamlar
ele alnacak, sonra da daha ziyade Seklerleme Tezi
isimlendirmesiyle bilinen klasik yaklamlar tartlacaktr.
Sz konusu teorinin bir revizyonu niteliinde olan
neo-klasik yaklam incelendikten sonra seklerleme
tezine bir eletiri olarak ortaya kan Din Ekonomileri
yaklam tartlacaktr. Seklerlemeyi bireyin/benliin
dnm zerinden aklayan tezler ve seklerleme
meselesine antropolojik yaklamlar ise bir sonraki
aamada allacaktr. Devamnda seklerlemeyi sosyal
atma zerinden okuyan bak alar ele alnacaktr.
Son olarak seklerleme sorusuna dinin/dindarln
dnm argmanlar ile cevap veren yaklamlar
incelenecektir.
Bilim ve Sanat Vakf - Medeniyet Aratrmalar Merkezi
bnyesinde iki haftada bir toplanmak suretiyle toplam
15 oturum gerekletirilecek olan okuma grubuna
lisans son snf ve lisansst rencileri bavurabilir.
Katlmclarda aranan artlar ngilizce okuma becerisi
ve dzenli, aktif katlmdr. Her katlmcnn en az bir
sunum yapmas ve tartmalara aktif olarak katlmas
beklenmektedir.

50
OKUMA GRUPLARI
Sanat Aratrmalar Merkezi

ROMAN VE HAKKAT YEN KAYIT

OKUMA GRUBU ALINMAMAKTADIR

Mustafa zel

Gereki, romantik, modernist gibi biimleriyle modern


roman (kurgu); modernlik, kapitalizm vb. kavramlarla
adlandrlan modern gereklii bilmeye anlamaya
almann yollarndan biridir. Bu okuma grubunun
amac, modernlikle ilintili muhtelif temalar (kapitalizm,
snf, ulus, smrgecilik, vb.) nemli edebi ahsiyetlerin
kurgusal dilinden okumaya almaktr. Cervantes ve
Shakespeareden balayarak gnmz izgisine kadar
uzanan geni bir yelpazede Trk ve dnya romanlar,
okuyucusunu bekliyor.
Mustafa zelin koordine ettii okuma grubu, ayda
bir toplanp belirlenmi romanlar eitli balamlarda
tartmaktadr. Atlyeye yeni kayt alnmamaktadr.

SAFYE EROL OKUMALARI


YEN
OKUMA
Havva Ylmaz GRUBU

Safiye Erol, birok meslekta gibi yaad dnemde


ve sonrasnda yeterince tannmayan erken Cumhuriyet
dnemi kadn yazarlarndandr. Trkiyede 2000lerin
banda ancak kefedilen yazarn kalemi, gzlem
gc, yaad dnemin tartmalarn yorumlama
kabiliyeti gibi hususlarda hala hakk teslim edilmi

51
OKUMA GRUPLARI
Sanat Aratrmalar Merkezi

deildir. 1902 ylnda Edirnenin Uzunkpr ilesinde


doan, gmen bir ailede, mutasavvf bir annenin
gzetiminde yetien, stanbulda balad eitim
hayatna Almanyada devam eden ve 1926da Mnih
niversitesinden felsefe doktorasyla dnen Erol,
eserlerinde Cumhuriyet dnemi yazarlarnn tartt
birok temel meseleye temas etmekte, dnemin n
plana kan toplumsal sorunlarn solduka baarl
bir slupla okuyucuya aktarmaktadr.
Eserleri psikolojik ynleriyle n plana km olmasna
ramen, ok boyutlu okumalara imkn salayacak
bir zenginlii salamakta, yazarn toplumsal deiimi
takip ettiini, lkenin ve dnyann ahvalini mesele
edindiini ele veren ok sayda unsurlar araclyla
derinlikli mlahazalara kap aralamaktadr. Bu okuma
grubunda, Safiye Erolun Mill Mecmua, Her Ay gibi
dergilerde yazd makalelerle balayan yazarlk
serveni takip edilecek, eserleri yakn okumaya tabi
tutulacaktr. Kadkynn Roman (1938), lker Frtnas
(1944), Cierdelen (1946), Dineyri Papaz (1955) romanlar
bata olmak zere, hikyeleri, makaleleri ve hakknda
yazlan eitli makale ve tezler deerlendirilecektir.
Bylece, yazarn beslendii kltrel birikimin kay-
naklar, iinde bulunduu sosyal evrenin zellikleri
ve dnemin toplumsal ve entelektel dokusuna dair
tahlillerde bulunmak mmkn olacaktr.

52
OKUMA GRUPLARI
Trkiye Aratrmalar Merkezi

OSMANLI DPLOMAS TARH


(1450-1750)
YEN
OKUMA
Zahit Atl GRUBU

Osmanl mparatorluunun evresindeki devletlerle


yapm olduu diplomatik ilikilerin seyri, kulland
diplomasi aralar ve zaman iinde deien dengeler
zerine okumalar ve aratrmalar yaplacak bir okuma
grubudur. Okuma grubunun temel gayeleri; Osmanl
diplomasisi zerine var olan literatrn deerlendi-
rilmesi, birincil kaynaklarn okunarak yorumlanmas,
yeni bak alarn gelitirilmesi ve nihayetinde yaplan
almalarn rne dntrlmesidir. Kapsam olarak
Erken Modern Dnem (1450-1750) ile snrlandrlan
okuma grubunda ahidnameler, diplomatik mzakere
kaytlar, sefaretnameler, diplomatik aktrlerin anlar
okunacaktr.

OSMANLI DPLOMATKASI: SOSYAL


VE KTSAD TARHN KAYNAKLARI
Fatma ensoy - F. Samime nceolu

Ariv belgeleri bize gemiin yaanmlklarn, prob-


lemlerini ve bulunan zm yollarn aktarmaktadr.
Bu okuma grubunda ariv kaynaklar erevesinde
Osmanlnn gndelik hayat incelenecektir. Bylece
eriye sicillerinden doumdan lme dein yaamn
tm izlerini srerken, ahkm ve ikayet defterlerinden

53
OKUMA GRUPLARI
Trkiye Aratrmalar Merkezi

karlalan skntlar, problemleri ve bunlarn zmne


ynelik abalar izleyebileceiz. Saray, ehir ve kylerde
yaama dair pek ok eyi mikro lekte analiz edecek;
vakf belgelerinden iyilik yapmann, hayrda yarmann
Osmanl toplumundaki kilit rolne ahit olacaz. Vakf
medeniyetini daha derinden analiz edebilmek adna
asrlardr yaayan bu kurumlar hakknda muhasebe
defterlerinden rnekler verip vakf almalarmz
srdreceiz. Mi leziz defterlerinden stanbula suyun
nasl getirildiini ve datldn, bir klliyenin inas
srasnda lke kaynaklarnn harekete geirilmesiyle
oluan yatrm hacminin ve istihdamn boyutlarn yine
bu erevede analiz edebileceiz.

OSMANLI HUKUK TARH


OKUMALARI (1450-1750)
Abdurrahman Atl

Osmanl Devletinde hukuk ve hukuk dncesi akade-


misyenlerden siyasetilere, gazetecilerden halka birok
kimsenin dikkatini ekmekte, bilimsel toplantlardan
gndelik sohbetlere kadar farkl ortamlarda ve muhtelif
seviyelerde sze konu edilmektedir. Bu erevedeki
yorumlarda genel olarak inan ve perspektiflerden
hareketle birbirine zt fikirlerin tarihi gereklere atfla
temellendirilmeye alld grlmektedir.
Bu okuma grubunda tarihsel gereklii subjektifle-
tiren ve birbirine zt fikirlerin tarihi gereklere atfla
temellendirilmesini netice veren tarih yazm ile
alakal bu problemi ama ynnde bir aba olarak

54
OKUMA GRUPLARI
Trkiye Aratrmalar Merkezi

hukuk ve hukuk dncesinin ayr aratrma alanlar


olarak kurgulanmasnn imkan zerine tartmalar
yaplacaktr. Ayrca 1300-1600 dneminde Osmanl
topraklarnda, hukuki kavramlar ve uygulama zerine
retilmi sistematik dncelerin eitlilii ortaya
konulmaya allacak, onlarn entelektel rnler
olarak anlamlandrlmas iin uygun metotlar zerine
de tartmalar yaplacaktr.
Bu erevede, kanunname mukaddimeleri, fkh ve
teorik ahlak eserleri, gncel siyasete dair eserler
deerlendirilecektir. Ayrca dnce tarihi aratrma-
larnda kullanlan filolojik metot, balamc metot ve
kavramsal tarih metodunun eldeki konu iin uygunluu
aratrlacaktr.

OSMANLICA ALIMALARI:
DL VE KAYNAKLAR
OSMANLICA SEMNERLER :
mer Faruk Kse

Osmanlca almalarnn ilk dzeyi retime ynelik


dzenlenmektedir. Trkiye tarihinin en nemli birin-
cil kaynaklar arasnda yer alan yazma ve matbu Os-
manlca kaynaklarn gen aratrmaclar tarafndan
okunup anlalabilmesini amalayan bu almada,
katlmclar iin Osmanlca ve Paleografya olmak
zere iki kademede seminerler almakta; matbu ve
el yazs metinler ve Babakanlk Osmanl Arivinden
belgeler okunmaktadr.

55
OKUMA GRUPLARI
Trkiye Aratrmalar Merkezi

OSMANLICA HTSAS
SEMNERLER
Betl Sezgin

Osmanlca almalarnn ikinci dzeyini, sene ieri-


sinde ve yaz dneminde dzenlenecek Osmanlca
htisas Seminerleri tekil etmektedir. Daha ileri dzey
Osmanlca bilgisinin verilecei bu seminerlerde kat-
lmclar, diplomatikadan epigrafiye, nmismatikten,
metin tahlillerine, transkripsiyon ve tahkik usullerinden
yazma eserler ve inaya kadar pek ok alanda alacak
seminerlerle bilgi ve tecrbelerini gelitireceklerdir.

SOSYOLOJ OKUMA GRUBU


Ycel Bulut

Toplumsal hayata ilikin yaygn ve insanlk tarihi


kadar eski bir ilgi bulunmasna karn, inceleme nes-
nesi olarak yalnzca toplumu ve toplumun ileyiini
merkeze alan bir akademik disiplin olarak sosyoloji,
belli zel koullarn sonucunda ancak 19. yzylda
ve Avrupada ortaya kt. Sonuta elbette, ortaya
kt bu zel koullarn, corafyann ve toplumsal
snflarn ihtiyalarnn belirledii bir disiplin olarak
kurumsallat.
Sosyoloji Okuma Grubu doa bilimlerinin geliimin-
den, Aydnlanma felsefesinden, siyasal ve teknolojik
devrimlerden balayarak sosyolojiyi ekillendiren

56
Trkiye Aratrmalar Merkezi

dnsel arka plana, sosyolojinin ortaya kt ko-


ullara, kazand zelliklere, akademik meruiyetini
temin eden kurucu sosyologlara, sosyolojik ynteme,
ada sosyolojideki tartmalara ve gelimelere
varncaya dek modern sanayi toplumunun bilimi
olarak tanmlanan sosyolojiyi her boyutuyla ve eletirel
bir perspektifle ele alp deerlendirmeyi amalayan
uzun soluklu bir alma programdr.

57
ATLYELER

Medeniyet Aratrmalar Merkezi

TURGUT CANSEVER YEN


ATLYE
ATLYES
Mehmet n - Halil brahim Dzenli

ehir, sanat, mimari konularnn en nemli muhakkik ve


arihi olarak Turgut Canseverin metinlerine odaklanacak
bu okuma grubunda Canseverin hususi terminolojisinin
ana hatlarna nfuz edilmeye allacaktr. Okuma
grubu ncelikle aada yayn yl srasyla verilen
11 kitabn mellifi Canseverin klliyatn irdelemeye
balangtr. Ayda bir gerekletirilecek oturumlarda bir
temel metin esas alnacak, Canseverin mimari eserleri
bata olmak zere farkl grseller oturumlara elik
edecek ve metinlerle ilikileri zerinde durulacaktr.
Musahabe formatyla gerekleecek okuma grubu
ehir, sanat ve mimarlk meselelerine aina ve kendini
mesul hisseden her alandan katlmcnn bavurusuna
aktr. Katlmclardan beklenen her oturumun temel
metnini nceden tetkik etmeleri ve Cansever metinleri
ve mimari eserlerine aina olmalardr.
Turgut Canseverin Yazl Eserleri:
Thoughts and Architecture, 1981; Turgut Cansever zel
Says, Mimar-ada Mimarlk Dergisi, 4 (11), 1983,
s. 5-67;ehir ve Mimari zerine Dnceler, 1992; Ev ve
ehir zerine Dnceler, 1994; HABITAT II Konferans
iin ehir ve Konut zerine Dnceler, 1995; Kubbeyi

58
ATLYELER
Medeniyet Aratrmalar Merkezi

Yere Koymamak, 1997; slamda ehir ve Mimari, 1997;


stanbulu Anlamak, 1998; Mimar Sinan, 2005; Osmanl
ehri: iirden ehire, 2010; Sonsuz Mekann Peinde:
Seluk ve Osmanl Sanatnda Stun Balklar, 2010.
Turgut Canseverle lgili Eserler:
Uur Tanyeli ve Atilla Ycel, Turgut Cansever: Dnce
Adam ve Mimar, 2007; Halil brahim Dzenli, drak ve
na: Turgut Cansever Mimarlnn ki Dzlemi, 2009; Beir
Ayvazolu, Dnyay Gzelletirmek: Turgut Canseverle
Konumalar, 2012; Aynur Can ve M. Doan, Bir ehir
Kurmak: Turgut Canseverle Konumalar, 2015.

TRKYEDE MEDYA VE LETM


ALIMALARI ATLYES II
Hediyetullah Aydeniz

Modernleme srecinde medyann toplumsal-kltrel


konumu ve medya-iletiim alann kurulu evresinde
Trkiyede retilen ilk akademik almalarn ince-
lenmesini amalayan atlye Aralk 2013te balatld.
Bu srete Trkiyedeki ilk gazetelerin mukaddi-
meleri, medya ile ilgili ilk hukuki metinler, bilginin
ticarilemesi ve telif haklar, bata doktora tezleri
olmak zere Trkiyedeki ilk akademik almalar
gibi birincil kaynaklar zerinden Trkiyedeki medya
ve iletiim alannn kuruluuna kaynaklk eden bilgi
birikimi zerinde duruldu.
Atlyenin yeni dneminde ise Trkiyede medya ve
iletiim almalarnn dnce kaynaklar kuramsal
ve metodolojik problemlerini dikkate alarak ince-

59
ATLYELER
Sanat Aratrmalar Merkezi

lenecektir. Medya ve iletiim alannn akademide


kurumsallamasyla Trkiyede retilen bilgi birikimi
zerinde durulacaktr. Alandaki ilk kuak hocalarn
greve balamas ve YKn kurulmasnn ardndan
lisansst programlarn balamasyla hem lkemizde
yaplan akademik almalar hem de tercme yoluyla
transfer edilen medya ve iletiim almalar kap-
samna giren bilgi birikimi atlyede ele alnacaktr.
1980lerden itibaren Trkiyede medya ve iletiimle
ilgili yaplan akademik almalar konu edinilecektir.

ARUZ LS
(TEOR VE PRATK) ATLYES
Kadir Turgut YEN
ATLYE

Atlyede Trk Edebiyatnn manzum eserlerinden


eitli vezinlerde yazlm iirler okunacak ve pratik
yaplacaktr. Her hafta belli llerde seilmi iirlerin
yeterince tekrarlanmasyla kulakta l sesinin ve rit-
minin yerlemesi salanacaktr. iirlerdeki l, ahenk
yannda, beyitlerdeki sz yaps ve vurgu iin de nem
tamaktadr. Bu nedenle iirin lsn gz nnde
bulundurmak daha iyi anlamaya da katk salaya-
caktr. Bu programda klasik edebiyatn bu manzum
eserlerinin dzgn okunabilmesi/anlalabilmesi iin
kulaa hitap eden aruz vezni bilgisi/becerisi edinilmesi
amalanmaktadr. 10 haftalk program bitiren kiile-
rin okuduu ya da dinledii manzum eserin veznini
tespit edebilmesi, bir iiri dzgn ve ahenkli ekilde
okuyabilmesi hedeflenmektedir.

60
ATLYELER
Sanat Aratrmalar Merkezi

BELGELERLE OSMANLIDA
SNEMA
Aye Ylmaz - F. Samime nceolu

Bu atlye almas, arivin tozlu raflarnda, bazen


bir gazete ve derginin sayfalarnda gizli kalm erken
dnem Trk sinemasna dair bilgi ve belgeleri gn
yzne karmay; onlar tespit, tasnif ve tahlil ederek
bata aratrmaclar olmak zere sinemaseverlerin ilgi
ve bilgisine sunmay hedeflemektedir.
Trk Sinemas Aratrmalar (TSA) ariv veritaban pro-
jesi kapsamnda yrtlen atlyede,Tem, Sinema
Mecmuas, Ferah, Artistik Cine ve Sinema Postasgibi
sinema konulu Osmanl dnemi sreli yaynlar ile ariv
belgeleri zerinden erken dnem Trk sinemasna ait
metinler latinize edilerek, konu ile ilgili terminoloji ortaya
karlmakta, kelime ve kavram indeksi yaplmaktadr.
Yeni dnemde atlye kapsamnda, Osmanlda sinema
hakknda, dneme k tutacak akademisyen ve aratrma-
clarn anlatmlaryla,bilgi ile belgenin bulutuuzengin
bir ierik ortaya konmas planlanmaktadr.

61
ATLYELER
Sanat Aratrmalar Merkezi

FLM BAHANE
Hasanali Yldrm

Sanatn hayata aynalk etme devri bitti. Artk hayat,


sanatn aynas.
Bir tek gzellerin ve kendini yle sananlarn aynaya
bakabildii zamanmzda, bir filmin anlam dnyasna
ayna tutmak, aslnda kendimize bir de byle bakmay
denemek deil mi?
Destan, mesnevi ve roman... nsan anlamann ve be-
cerilebildiince anlatmann, bylelikle dntrmeye
davetin, dnemin ruhuna gre evrilmi yordamlar.
Gnmz insan meramn en ok sinema zerinden
anlatmay tercih ediyor. Meramn, yani kendini; anlat-
may ve elbet anlamay da.
Her film bir lk. Ne ki ou lk taklit. Zamanmzda
her eye sahtesi musallat. Ve her eyin sahtesi makbl.
Yazk ki.
Bir filmi de anlamak gerek. Grmek yetmez.
Herkes bakabilir ama pek azmz grr. Grenlerin
arasnda gsterebilenler daha da seyrek.
Seyretmek, kendini aynada grmek demek ise aynann
insan ters gsterdiini de hesaba katmak demek.
Bir filmi bahane ederek insann anlam arayn dene-
yimlemeye ne dersiniz? Aynaya bakmaya yani. Ayna
hangisi ama? Sanat m, yoksa hayat m?

62
ATLYELER
Sanat Aratrmalar Merkezi

HAYAL PERDES
FLM ATLYES (2017-18)
Murat Pay YEN
ATLYE

Bilim ve Sanat Vakf Sanat Aratrmalar Merkezi bn-


yesinde Murat Payn koordinatrlnde yrtlecek
olan bu atlyenin amac,filmleri ve film yapmn farkl
dzlemlerde anlamaya almaktr. Teorik almalarn
arlkta olaca atlye programnda pratik almalara
(ksa film yapm) yer verilecektir.Atlyeyle ilgili detayl
bilgi Ekim aynda ilan edilecektir.

SLAM CORAFYASINDA
SNEMANIN POLTK SERVEN
Yusuf Ziya Gkek

Sinema Lumierlerden bu yana gittii btn co-


rafyalara kendine zg bir politika da tamtr.
Sinematograf, icadndan birka sene sonra birbirinden
farkl ktalarda bulunan muhtelif lkelere ayn anda
ihra edildi. Sinema, bu ticari akta salt bir meta
olmayp ayn zamanda biimsel deerler de retti.
Mizansenin, meknn, oyunun, n nasl kurulacana
ilikin bilgi gibi. Sinematograf, mizansen bilgisiyle
antropolojik bulgular kurmaca iinde Batl seyircinin
zevkine uygun biimde verirken ayn zamanda kendi
dnda basma-kalp tiplerin de retilmesine de neden
oldu. Sinema bu vehesiyle politik deer de ykldr.

63
ATLYELER
Sanat Aratrmalar Merkezi

Bat-d lkeler de sinematografla neler yaplacana


ilikin keiflerde bulunarak temadan biimsel olana
kadar ok sayda nemli unsuru sinemaya kazandrd.
Sinematografn verili politik biimi slam lkelerinde
nasl bir karlk bulmutur? Aygtn kendisi kendi politik
gndemini tartmada nasl yardmc oldu? Sinema
slam corafyasnda seklerizm, modernleme gibi
baz nemli kavramlar da tematik dzen ierisinde
tartt. Bu tartmalar ve sorular seilen baz ynetmen
ve filmleri zerinden konuulacaktr.

YAZI L
Hasanali Yldrm

Yaz kavramnn son derece engin anlam katmanla-


rndan kendisine yalnzca kurgu metinleri seen ve
bu uray varolu nedeni sayanlarn bir araya gelme
ortam niteliindeki bu seminer, yazma ura srasnda
karlalan sorunlar paylama ve ortaklaa zmler
arama abas olarak anlalabilir.
Herkesin diline pelesenk ettiiyetenekkavramna srtn
dayamaktansa yeterlilii nceleyebilmi katlmclarn,
belirlenmi konularda yazdklar metinleri, ncelikle
de hikyeleri birbirleriyle paylatklar, birbirlerinin
metinlerini denetledikleri ve yaz sorunlaryla imece-
leerek cebelletikleri bu ilie katlmn biricik art,
buurann bir cil(la-n-ma) deil, azim ve sebat ii
olduuna kanaat getirmeleri.
Yllar boyu srecek bylesi srad bir macera, mace-
raperest heveskrlar deil, yazmak iin doduuna
inanan bir avu gayretkei bekliyor.

64
ATLYELER
Trkiye Aratrmalar Merkezi

FETVA MECMUALARI
NER GRUBU
Sleyman Kaya

Bu atlye almasnda Osmanl dnemine ait fetva


mecmualar transkribe edilerek neredilmektedir.
Bu erevede ilk olarak eyhlislam Seyyid Feyzullah
Efendinin Fetv-y Feyziye yaymland. Daha sonra
sras ile eyhlislam Yeniehirli Abdullah Efendinin
Behcetl-fetv , eyhlislam Drrzde Mehmed
Arif Efendinin Netcetl-fetv (ter. Seyyid Hafz
Mehmed el-Gedus) isimli eserleri yaymlanmtr.
Hlihazrda eyhlislam Merepzde Arif Efendinin
Cmiul-icareteyn balkl eseri bask aamasnda olup
bn Nceymin Fetv-y bn Nceym balkl eseri ise
nere hazrlanmaktadr.

SZL TARH
Arzu Gldren

Bilim ve Sanat Vakfnn, szl tarih almalar ere-


vesinde STKA destei ve stanbul ehir niversitesinin
ortaklyla 1 Eyll 2015te balad Szl Tarih
Aratrmalar Veritaban ve stanbulun Mekansal ve
Kltrel eitliliine Ynelik Uygulama rnekleripro-
jesinin31 Austos 2016da nihayete ermesindensonra
davakf bnyesindeszl tarihle ilgili almalaradevam
edildi.itsel, grsel ve basl szl tarih almalarna
eriim imkn sunan veritabannayeni verilerin eklen-

65
Trkiye Aratrmalar Merkezi

mesiyle birlikte2900 szl tarih grmesi yannda


325i kitap, 110u makale ve170i tez olmak zereszl
tarihle ilgili toplamda 3505 kayt veritabannda yer
ald.Szl tarih almalarna rnek oluturmak/model
nermek zere stanbulun mekansal ve kltrel eit-
liliini yanstan grmelere yenilerinin eklenmesiyle
grmesays40 at.
Belge ve bulgular halihazrda www.sozlutarih.org.tr
adresinden kamuoyuyla paylalmaya devam eden
projenin balca amac stanbulun ve Trkiyenin szl
arivini oluturmakt. Bu almayla nemli bir merhale
katedilmitir. Bugn bir taraftan veritabanna kaydedi-
len yeni veriler veyaplan yeni grmelerleBilim ve
Sanat Vakfnn szl tariharivi byrkendier taraftan
da atlyeler ve farkl alanlardaki yeni projelerle szl
tarih birikimi artmayadevam etmektedir.

66
SEMNER HOCALARI
ATLYELER
OKUMA GRUPLARI
SEMNER HOCALARI

Abdurrahman Atl
Marmara niversitesi lahiyat
Fakltesinden lisans derecesini
(1999), Bilkent niversitesi Tarih
Blmnden yksek lisans derecesini
(2002) ve Chicago niversitesinden
doktora derecesini (2010) ald. Harvard
niversitesinde doktora sonras
aratrmac olarak bulundu (2010) ve New York ehir
niversitesinde (CUNY) yardmc doent olarak grev
yapt (2011-2014). 2014den beri Istanbul Sehir Universitesi
Islami Ilimler Fakultesinde ogretim uyesidir. Osmanl
Imparatorlugunda ulema, brokrasi, dusunce ve hukuk
alanlarnda arastrmalarn surduren Atcln Scholars and
Sultans in the Early Modern Ottoman Empire, The Safavid
Threat and Juristic Authority in the Ottoman Empire
during the 16th Century, Mobility of Scholars and the
Formation of a Self-Sustaining Scholarly System in the
Lands of Rum during the Fifteenth Century, Osmanl
Devletinin Ulemas/Osmanl Alim-Burokratlar Snf gibi
almalarnn yannda birok makalesi bulunmaktadr.

Ahmet Albayrak
1982de Kayseri doan Ahmet
Albayrak, 2003 ylnda Erciyes
niversitesi Gzel Sanatlar Fakltesi
Resim Blmnden faklte birin-
cisi olarak mezun oldu. 2005 ylnda
yksek lisansn, 2008 ylnda dok-
torasn Marmara niversitesi Gzel
Sanatlar Enstits Resim Anasanat dalnda tamamlayan
Albayrak, 2012 ylnda doent oldu. 2009 ylndan bu yana

67
SEMNER HOCALARI

Kayseride yaayan, akademik ve sanatsal almalarna


burada devam eden Albayrak, Paris ve New York bata
olmak zere eitli kentlerde dzenlenen etkinliklere
katld ve eitli dller ald. 2013 ylnda, Pariste, Cite
Des Artsta misafir sanat olarak Trkiye Atlyesinde
almalar gerekletirdi. 2016 ylnda ise New Yorkta
School of Visual Artn davetli misafir sanats oldu ve
New Yorkta rettii resimlerinden oluan Anemotaxis
adl bir sergi gerekletirdi.Eserleri MMOMA (Moskova
Modern Sanatlar Mzesi) ve Cambridge niversitesinin
yan sra ngiltere, Almanya, Fransa, Gney Kore, Hollanda,
Meksika, Rusya gibi eitli lkelerde sergilendi.

Ahmet Faruk Aysan


1999 ylnda Boazii niversitesi
ktisat Blmnden mezun oldu ve
University of Maryland College Parkta
2001 ylnda yksek lisansn, 2005
ylnda doktorasn tamamlad. 2008
ylnda doent oldu. Dnya Bankas,
Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas
ve Oxford Analyticann da aralarnda bulunduu kurumlara
danmanlk yapan Aysan, 2005-2011 yllar arasnda Boazii
niversitesi ktisat Blm tam zamanl retim yesi
olarak grev yapt. A. F. Aysan Trkiye Cumhuriyet Merkez
Bankas Meclis yelii ve Para Politikas yelii, Boazii
niversitesi Ekonomi ve Ekonometri Merkezinde Bakan
Yardmcl, G-20 Finansal Gvenlik Uzmanlar Grubu yelii,
TBTAK Sosyal ve Beeri Bilimler Destek Grubu Danma
Kurulu yelii ve Avrupa Birlii 7. ereve Programnda
ekonomi alannda lke uzmanl grevlerini yrtmtr.
Ahmet Faruk Aysan stanbul ehir niversitesinde iktisat
profesr olarak almaktadr. Uluslararas finans, makro-
ekonomi, ekonomi politik, bankaclk ve finans konularnda

68
SEMNER HOCALARI

uzmanlaan Aysan, birok uluslararas derginin yayn


kurulu ve danma kurulu yesidir. Akademik dergilerde
yaymlanm ok sayda makalesi bulunan A. F. Aysan,
Boazii niversitesi Vakf yayn dllerini ve akademik
tevik dllerini, Middle East Economic Association ta-
rafndan verilen bni Haldun Ortadou ve Kuzey Afrika
lkeleri zerine yazlan en iyi makale dln ald.
A. F. Aysan ayrca London School of Economics and Political
Sciences (LSE) European Institute bnyesinde kurulan
Contemporary Turkish Studies krssnde danma kurulu
yelii grevinde bulunmutur.

Ahmet Okumu
lk ve orta tahsilini 1976 ylnda
doduu zmirde tamamlad.
Boazii niversitesi Siyaset Bili-
mi ve Uluslararas likiler Bl-
mnden mezun oldu. Yksek lisan-
sn Fatih niversitesi Uluslararas
likiler programnda The Impact
of Historical Imagination on Foreign Policy: The Case of
Russia ve doktorasn Sabanc niversitesi Siyaset Bilimi
programnda Towards a Reconciliation of Virtue and
Freedom in Contemporary Political Philosophy balkl
teziyle tamamlad. Hlen stanbul ehir niversitesi
Siyaset Bilimi ve Uluslararas likiler Blmnde -
retim yesi olarak grev yapmakta ve Bilim ve Sanat
Vakf bakanln yrtmektedir.

69
SEMNER HOCALARI

Baha Zafer
stanbulda dodu. lkrenimini ve
liseyi ayn ehirde bitirdi. niversite
lisans eitimini stanbul Teknik
niversitesi Uzay Mhendisliinde
tamamlad. Daha sonra Uak-Uzay
Mhendislii-Mhendislikte leri
Teknolojiler Anabilim Dalnda yksek lisans programna
balad. Ayn programda doktora eitimini tamamlad.
2003-2012 yllar arasnda T Uak ve Uzay Mhendislii
Fakltesinde aratrma grevlisi olarak grev ald. Halen
stanbul niversitesi Mhendislik Fakltesi Makine
Mhendislii Blmnde yardmc doent olarak
grev yapmaktadr. Akkanlar mekanii, s geii ve
hava aralarnn neden olduu grltnn incelenmesi
yannda bilim tarihi aratrmalarna devam etmektedir.

C. Ersin Adgzel
stanbulda dodu. Kadky mam
Hatip Lisesini bitirdi. stanbul ni
versitesi Edebiyat Fakltesi Tarih
Blmnden ve lahiyat Fakltesinden
mezun oldu. stanbul niversitesi
Sosyal Bilimler Enstits Tarih Anabilim
Dalnda balad yksek lisans reniminibliyyenin
Endls Emev Devletinin Siyas ve Kltrel Tarihindeki
Yeri ve nemibalkl teziyle, doktora renimini ise
XI. Asrda Endlste lm Hayatbalkl teziyle tamam-
lad. 2011 ylnda spanyada Universidad de Granada
Facultad de Filosofa y Letras bnyesinde bir yl sreyle,
2014-2015 eitim-retim yl gz dneminde ise Fasta
Drl-Hadsil-Haseniyyede alanyla ilgili aratrmalar
yapt. stanbul niversitesi Edebiyat Fakltesi Tarih
Blmnde retim yesidir.

70
SEMNER HOCALARI

Ebubekir Ceylan
1974 ylnda Almanyada dodu. Boazii
niversitesi Tarih Blmnden mezun
oldu. The University of Manchesterda
Uluslararas likiler alannda yk-
sek lisans yaptktan sonra doktora
almasn 2006 ylnda Boazii
niversitesi Tarih Blmnde tamamlad. Trkiyede ve
yurtdnda eitli niversitelerde retim yesi olarak
alm olan Ceylan, 2013-2016 yllar arasnda Yunus
Emre Enstitsnde bakan yardmcs olarak grev yapt.
The Ottoman Origins of Modern Iraqbalkl bir kitab ve
birok makalesi bulunan Ceylan 2016 ylnda doent
nvann almtr. Evli ve ocuk babasdr.

Fatih Bayram
1974 ylnda Samsunda dnyaya geldi.
lkokulu kynde bitirdikten sonra
orta ve lise tahsilini ise aramba
mam Hatip Lisesinde tamamlad.
Boazii niversitesi Siyaset Bilimi
ve Uluslararas likiler Blm
mezunu olup yksek lisans ve doktora derecesini ise
Bilkent niversitesi Tarih Blmnden almtr. Chicago
niversitesi Ortadou Aratrmalar Merkezinde bir yl
sreyle misafir renci olarak bulundu. Halen stanbul
Medeniyet niversitesi Uluslararas likiler Blm
Siyasi Tarih krssnde retim yesidir.

71
SEMNER HOCALARI

Hediyetullah Aydeniz
stanbul niversitesi letiim Fakltesi
Gazetecilik Blmnden 2001 ylnda
mezun oldu. stanbul niversitesi
Sosyal Bilimler Enstits Gazetecilik
Anabilim Dalnda 1975-1980 Dnemi
Sosyo-Kltrel Ortamnda Birikim
Dergisinin Yeri ve nemi balkl teziyle 2005 ylnda
yksek lisansn tamamlad. Kamusal Entelektel ve
Medya balkl teziyle ayn anabilim dalnda doktorasn
tamamlad. Trkiyede medya ve iletiim almalar, bilgi
ve enformasyon retimi, entelekteller, bilginin toplumsal-
lamas, medya sosyolojisi, medya okuryazarl konular
akademik ilgileri arasndadr. 2014-2015 yllarnda doktora
sonras aratrma srecinde Cambridge niversitesinde
almalarda bulundu. Medya Okuryazarl kapsamnda
hazrlanan Medyay Tanmak, Medyay Kavramak ve Bilinli
Medya Kullanm (Aile ve Sosyal Politikalar Bakanl
Yay.) kitaplarnn yazardr. Marmara niversitesi letiim
Fakltesi Halkla likiler ve Tantm Blm retim yesi
olan Aydeniz, nsan ve Toplum Dergisinin yayn kurulu yesi
ve Marmara letiim Dergisinin editrdr.

Hseyin Alptekin
2004 ylnda Beykent niversitesi
letme ve Uluslararas likiler blm-
lerinde lisans eitimini tamamlad.
2006 ylnda Ko niversitesi Uluslar-
aras likiler Blm ve 2010 ylnda
ise Texas niversitesi, Austinde Siyaset
Bilimi Blmnde yksek lisans almalarn tamamlad.
2006-2008 yllar arasnda Utah niversitesi Siyaset Bilimi
Blmnde lisansst almalarna devam eden Alptekin,
doktorasn Texas niversitesi, Austinde Siyaset Bilimi

72
SEMNER HOCALARI

Blmnde2014 ylndatamamlad. Halen stanbul ehir


niversitesi Siyaset Bilimi Blmnde retim yesidir.
Temel ilgi alanlar arasnda karlatrmal siyasal kurumlar
ve etnik siyaset, milliyetilik, Trkiye ve Ortadou siyaseti
ve aratrma yntemleri bulunan Alptekinin eitli akade-
mik dergilerde makale ve kitap blmleri yaymlanmtr.

hsan Kabil
1959da stanbulda dodu. Boazii
niversitesi Tarih Blmnden mezun
oldu. Ayn blmde Sanat Tarihi yk-
sek lisans programna girdi. niversi-
tedeyken sinemayla alakal tercme,
derleme, film yazs, dergi almalar
yapt. Ohio State niversitesinde Sinema
Aratrmalar dalnda yksek lisansn tamamlad. Yksek
lisans tezi, Sadk Yalszuanlar ve Aye asa ile beraber
yaynlanan D, Gereklik ve Sinema isimli eserde yer
almtr. stanbul Bykehir Belediyesinin film prog-
ramlarnn yan sra, Eurimages Trkiye temsilcilii ve
stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti Sinema Danma
Kurulu yeliini yrtm, festivaller dzenlemi,
yurtii ve yurtdnda eitli festivallerde jri yeliinde
bulunmutur. Halen Avrupa Grsel-itsel Gzlemevi
Trkiye temsilciliini ifa etmekte, BB Kltr A..de
sinema danmanl yapmaktadr. eitli yayn organ-
larnda almalar yaynlanan Kabil, Hayal Perdesi dergi,
film ve atlye almalarna nclk etmitir.

73
SEMNER HOCALARI

smail Yaylac
Boazii niversitesi Siyaset Bilimi ve
Uluslararas likiler ile Sosyoloji blm-
lerinde lisansn (2005), ayn niversitenin
Siyaset Bilimi ve Uluslararas likiler
Blmnde yksek lisansn tamamlad
(2007). Minnesota niversitesi Siyaset
Bilimi Blmnde Performative Socialization in World
Politics: Islamism, Secularism and Democracy in Turkey and
Egypt balkl teziyle doktorasn tamamlad (2014). Halen
stanbul ehir niversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararas
likiler Blmnde retim yesidir.Dvn Disiplinleraras
almalar Dergisi ve International Journal of Middle
East Studiesdergilerinde makale ve deerlendirmeleri
yaymlanan Yaylac, eletirel uluslararas ilikiler teorisi,
uluslararas normlar ve kurumlar, karlatrmal siyaset,
karlatrmal siyaset teorisi, slam siyaset dncesi,
post-kolonyal teori, demokratik teori, demokratikleme,
slamclk ve seklerizm alanlarnda alyor.

M. Fatih Uslu
Boazii niversitesinde ktisat okudu
ve modern Trkiye tarihi zerine yk-
sek lisans yapt. 2011 ylnda Bilkent
niversitesi Trk Edebiyat Blmnden
doktorasn ald. 2006-2008 yllar ara-
snda Sabanc niversitesinde retim
grevlisi olarak alt. 2008-2009da Venedik Ca Foscari
niversitesinde, 2009-2010da Harvard niversitesinde
misafir aratrmac olarak bulundu. atma ve Mzakere:
Osmanlda Trke ve Dramatik Edebiyatbalkl aratrmas
letiim Yaynlarndan, Fatih Altu ile beraber hazrla-
dTanzimat ve Edebiyat: OsmanlstanbulundaModern
Edebi Kltradl derleme Trkiye Bankas Kltr Yaynlar

74
SEMNER HOCALARI

tarafndan yaymland. ngilizce, talyanca ve Ermeniceden


kitaplar ve makaleler evirdi. alma alanlar arasnda,
modern roman ve tiyatro, tr kuram, iktisat ve edebiyat, 19.
yzyl Osmanl edebiyat ile Ermenice ve Trke modern
edebiyatlarn karlatrmal incelenmesi bulunan Uslu,
stanbul ehir niversitesi Trk Dili ve Edebiyat Blm
retim yesidir.

M. Ltfi en
1969 ylnda Mulada dodu. Yksek
renimini stanbul niversitesi Hukuk
Fakltesinde tamamlad. Ayn ni-
versitede Sosyal Siyaset Anabilim
Dalnda yksek lisans almasna
balad. 1992 ylndan itibaren yazl
ve grsel medyada iir teorisi ve grsel sanatlar zerine
yazlar ve yorumlar yer ald.
1995ten itibaren stanbul Bykehir Belediyesinde
kltr yapmcs olarak alyor. 25 yldr Trkiyede ve
yurt dnda birok ehirde kltr ve sanat projeleri ta-
sarlyor ve uyguluyor. Kta Bir Devlet Sergileri, Yaasn
Cumhuriyet Sergileri, Ak- Nebi Sergisi, Erol Akyava
Bosna Sergisi, Sine-i Millet Sergisi, Malik Aksel Sergisi,
Zamann Geldii Yer gibi yzlerce serginin kratrl-
nnn yansra, 2005 ylndan beri arlkl olarak mze
almalar yapyor. stanbul Taceddin Dergh Mehmet
Akif Ersoy Mzesi ve anakkale Zafer Mzesi, kratr-
ln yapt tamamlanm eserleri arasnda yer alyor.
Kltr Paylam Platformu ve Gzelliin oaltlmas
sivil inisiyatif gruplarnn kurucularndan. Mze ve sergi
almalarna sanat arkadalaryla kurduu stanbul
Taksimdeki Sanathanede devam ediyor. 1996dan bu
yana Bilim ve Sanat Vakfnda iir zerine seminerler
veriyor. Evli ve ocuk babasdr.

75
SEMNER HOCALARI

M. Macit Karagzolu
Marmara niversitesi lahiyat Faklte-
sinden mezun oldu (2005). Makt
Hadis ve Delil Deeri balkl teziyle
stanbul niversitesi Sosyal Bilimler
Enstits Temel slam Bilimleri Anabilim
Dalndan yksek lisans derecesi
ald (2007). Marmara niversitesi Hadis Anabilim Dal
aratrma grevliliine atand (2007). ABD Kaliforniya
niversitesi Los Angelesta (UCLA) (2009-10) ve Georgetown
niversitesinde (2015-16) misafir aratrmac olarak bulundu.
Duaf Literatr: Douu, Geliimi, Balca zellikleri
ve Rivyetl-Hadis Kitaplaryla likisi balkl doktora
tezini tamamlad (2013). Bu tarihten itibaren Marmara
niversitesi Hadis Anabilim Dalnda yardmc doent
olarak grev yapmaktadr.

Mehmet Ali Bykkara


Marmara niversitesi lahiyat Faklte-
sinden 1990da lisans, 1993 ylnda
(Hadis) yksek lisans derecesini ald.
Edinburgh niversitesi slam ve Ortadou
Bilimleri doktora programndan 1997de
mezun oldu. anakkale Onsekiz
Mart ve Marmara niversitesi lahiyat Fakltelerinde
alt. Halen stanbul ehir niversitesi slami limler
Fakltesinde retim yesidir. Kelam, mezhepler tarihi
ve ada dini-siyasi akmlar alannda birok makale ve
ansiklopedi maddesi kaleme alan Bykkara, mamet
Mcadelesi ve Haimoullar(Rabet, 1999) hvandan
Cuheymana Suudi Arabistan ve Vehhabilik(Rabet,
2004), Ehl-i Beyt ve Ehl-i Devlet: Musa Kzm ile Ali Rz
Dnemi iilii ve Abbasiler (FAV, 2010), ada slami
Akmlar(Klasik, 2015) isimli kitaplarn yazardr.

76
SEMNER HOCALARI

Mehmet Gen
1934te Arhavide dodu. 1953te
stanbulda Haydarpaa Lisesinden,
1958de Ankara niversitesi Siyasal
Bilgiler Fakltesi Maliye ve ktisat
Blmnden mezun oldu. 1959da
Ankara vilayetinde maiyet memurluu
ve ereflikohisar kazasnda kaymakam vekillii yapt.
1960da stanbul niversitesi ktisat Fakltesinde Trk
ktisat Tarihi Enstitsne asistan olarak girdi. 1965ten
1982ye kadar ayn enstitde ktisat Tarihi uzman olarak
alt. 1983ten itibaren Marmara niversitesi Fen-Edebiyat
Fakltesinde retim grevlisi olarak ktisat Tarihi ve Tarih
Metodolojisi dersleri verdi. 1985-2002 yllarnda stanbul
niversitesi Edebiyat Fakltesi Sosyoloji Blmnde yk-
sek lisans ve doktora snflarnda Tarih ve Sosyal Bilimler
konusunda dersler verdi. 1996da stanbul niversitesi
Edebiyat Fakltesinde Genel Sosyoloji ve Metodoloji
dalnda Doktora eref Diplomas tevcih edildi. 1999da
emekliye ayrld. Hlen stanbul ehir niversitesi Tarih
Blmnde retim grevlisi olarak almaktadr.
1973ten itibaren Osmanl ktisat Tarihi alannda mill
ve milletleraras birok seminer ve toplantda tebliler
sunmutur. eitli dergilerde Trke, ngilizce, Franszca
ve Yunanca yaynlanm birok makalesi vardr. Bu tebli
ve makalelerin nemli bir blm baz ilavelerleOsmanl
mparatorluunda Devlet ve Ekonomi ad ile tken
Yaynevinden 2000 ylnda kitap olarak yaynlanmtr.
Kitap, yaynland yl Trkiye Yazarlar Birlii tarafndan
Fikir Dalnda dle layk grlmtr.

77
SEMNER HOCALARI

Murat Pay
Marmara niversitesi Radyo TV Sinema
mezunu. Ayn niversitenin SBE slam
Sanatlar dalnda Glge Oyunu, Karagz
ve Sinema balkl teziyle yksek
lisansn tamamlad. Sinema ile teorik
ve pratik olarak ilgilenmektedir.

Mustafa zel
Arda dodu (1956). Naci Gke
Lisesi (1974) ve Boazii niversitesi
dari Bilimler Fakltesi (ktisat 1980)
mezunu. Marmara niversitesi ktisat
Blmnde yksek lisans (1991) ve
doktora yapt (1998). Bankaclk, d
ticaret ve sanayi sektrlerinde ynetici ve danman olarak
alt.Anlay, Dergh, Dvn Disiplinleraras almalar
Dergisi, Nihayet ve Arka Kapak dergilerinde yaz ve e-
virileri yaynland. stanbul ehir niversitesinde retim
yesidir. almalarndan bazlar unlardr:Piyasa Dman
Kapitalizm; Amerikan Yzylnn Sonu; Birey, Burjuva ve Zengin;
stikbal Kklerdedir; Yneticilik Dersleri; Stratejik Liderlik.

Nagihan Halilolu
Lisans eitimini Boazii niversitesi,
yksek lisansn Oxford niversitesi,
doktorasn Heidelberg niversitesinde
tamamlad. Jean Rhys zerine yazd
doktora tezi Narrating from the Margins,
2011 ylnda Rodopi Yaynevi tarafndan
yaynlanmtr. Halilolu, Almanyada Giessen, Birleik
Devletlerde Lehigh niversitelerinde ksa dnemler
hocalk yaptktan sonra u an FSM Medeniyetler ttifak

78
SEMNER HOCALARI

Enstitsnde ok kltrllk ve arkiyatlk zerine


dersler vermektedir. Kitap ve film eletirileri Lacivert
dergisinde yaynlanmaktadr.

Neslihan Demirci
Bursada dodu. 1998de Boazii
niversitesi Trk Dili ve Edebiyat
blmnden mezun oldu. evirilerinin
yan sra edebiyat kuramlar, felsefe
ve ocuk edebiyatyla ilgili almalar
yapmaktadr.

Nurullah Ard
stanbul ehir niversitesi Sosyoloji
Blmnde retim yesidir. Boazii
niversitesinden lisans (1999) ve yksek
lisans (2001), Califonia niversitesi - Los
Angeles (UCLA) Sosyoloji Blmnden
yksek lisans (2005) ve doktora (2009)
derecelerini alm olan Ard, stanbul ehir niversitesinin
kuruluunda da grev almtr. Temel ilgi alanlar Sosyal
Teori, Tarihsel Sosyoloji, Orta Douda Din ve Siyaset,
Osmanl-Trk Modernlemesi, Kreselleme, Tarihsel-
Mukayeseli Yntem ve Sylem Analizi olan Ardn Islam
and the Politics of Secularism (Routledge, 2012) ve Kyerel
Dnmler: Kreselleme, Zihniyet, Siyaset (der.; Kre, 2012)
isimli kitaplar ve Journal of Near Eastern Studies, Asian
Journal of Social Science, Journal of Economic and Social
Research, Insight Turkey, Trkiye Aratrmalar Literatr
Dergisi ve Divn: Disiplinleraras almalar Dergisi gibi
bilimsel dergilerde yaynlanm almalar vardr.

79
SEMNER HOCALARI

Ouz Halakolu
1964 ylnda Trabzonda dodu. 1983te
TED Ankara Kolejinden mezun oldu.
Mimar Sinan Gzel Sanatlar niversitesi
(MSGS) Resim Blmnde 1991 ylnda
lisans, 1993 ylnda yksek lisans derecesi
ald. 1999 ylnda ayn niversitenin Felsefe
yksek lisans programndan Techn in Platons Thought
isimli teziyle mezun oldu. 2003 ylnda Mimar Sinan Gzel
Sanatlar niversitesinde (MSGS) Resim alannda Sanatta
Yeterlik derecesi ald. 1995-99 yllar arasnda Tde ve Kocaeli
niversitesinde kuramsal ve uygulamal dersler verdi. Ayn
zamanda profesyonel anlamda reklam sektrnde, ulusal
ve uluslararas firmalarda grafik tasarmc, sanat ynetmeni
ve yaratc ynetmen olarak alt. Yurtii ve yurtdnda ok
sayda kiisel ve grup sergileri at, karma sergilere katld,
konferans ve seminerler verdi. Temel kuramsal alma
alanlar olan sanat felsefesi ve estetik bata olmak zere;
eitli hakemli, uluslararas ve kltr sanat dergilerinde
makaleleri yaynland. Sanat kitaplar ve katalou, metin
yazarl ve editrl yapt, sanat eletirileri yazd. Hlen,
stanbul Teknik niversitesi, Mimarlk Fakltesi, Mimarlk
Blmnde doent retim yesi olarak Temel Tasarm, Sanat
Felsefesi ve Estetik alanlarnda almalarn srdrmektedir.

mer Diner
Karamanda doan (1956) mer Diner,
Erzurum Atatrk niversitesi letme
Fakltesi letme Ynetimi ve Politikas
Blmnden mezun oldu (1978). stanbul
niversitesi letme Fakltesinde
Personel Ynetimi ve Endstriyel likiler
alannda yksek lisansn (1980), rgtsel Davran alannda
doktorasn (1984) tamamlad.Marmara niversitesi, ktisadi

80
SEMNER HOCALARI

ve dari Bilimler Fakltesinde asistanla (1980) ve yar-


dmc doentlie (1985) atand. Ayn fakltenin Ynetim ve
Organizasyon Anabilim Dalnda doent (1985) ve profesr
oldu (1994). ngilizce bilen mer Diner bu arada Drexel
niversitesinde (ABD) misafir aratrmac olarak bulundu
(1993).Ayrca Marmara niversitesi, Orta Dou lkeleri
Enstitsnde mdr yardmcl (1992-95), Mahalli dareler
ve Yerinden Ynetim Programlarnda bakanlk yaparken
(1995-99), stanbul Bykehir Belediyesinde danman ve
Birlemi Milletler Habitat II Konferans koordinatr oldu
(1994-97). 1999-2003 yllar arasnda Beykent niversitesinde
Rektr Yardmcl, ktisadi ve dari Bilimler Fakltesi Dekanl
ve Sosyal Bilimler Enstits Mdrl yapt.Stratejik
Ynetim ve letme Politikas, letme Ynetimi, Ynetim
ve Organizasyon, rgtsel Teori ve Davran ve Deiim
Ynetimi ve rgt Gelitirme dersleri verdi. Sekiz kitab,
aratrma raporu, ok sayda aratrma ve makalesi
yaymland.Babakan Bamavirliinin (2003) ardndan
Babakanlk Mstearl grevini yrtt (2003-2007).
stanbul milletvekili seilerek, 60. hkmette alma ve
Sosyal Gvenlik Bakan, 61. hkmette de Milli Eitim
Bakan oldu. Halen, stanbul ehir niversitesi mtevelli
heyeti bakanln yrtmektedir.

mer Tagetiren
2005 ylnda Boazii niversitesi
Sosyoloji Blmnden mezun oldu.
2010 ylnda Georgia niversitesinde
din alannda yksek lisans progra-
mn ve 2016 ylnda Georgia Eyalet
niversitesinde siyaset biliminden
Liberal Tarafszlk Tartmalar Inda Trkiye Laikliini
Yeniden Dnmek balkl teziyle doktorasn almtr.
Halen stanbul Sabahattin Zaim niversitesi Siyaset Bilimi

81
SEMNER HOCALARI

ve Uluslararas likiler Blmnde retim yesidir.


Tagetirenin alma alanlar genel olarak slam siyaset
dncesi, liberalizm ve eletirileri, seklerizm, Trkiye
siyaseti, Ortadou siyaseti ve karlatrmal siyasettir.

zgr Dikmen
Lisans renimini Marmara niversi-
tesi Siyaset Bilimi ve Uluslararas
likiler Blmnde tamamlad.
Yksek lisans derecesini stanbul
ehir niversitesinden Siyaset Bilimi
ve Uluslararas likiler alannda ald.
Halen Kuds brani niversitesinde akademik alma-
larna devam etmektedir. Akademik ilgi alanlar arasnda
Yahudi modernlemesi, modern Yahudi siyaset dncesi,
srail siyaseti gibi konular bulunmaktadr.

Selami Varlk
Franois Rabelais niversitesi Felsefe
Blmnden mezun oldu. cole des
Hautes tudes en Sciences Socialesde
ve hermeneutik aratrma merkezi
Fonds Ricoeurde Hermneutique
coranique et objectivit du sens:
la critique philosophique de Fazlur Rahman dans la Turquie
contemporaine balkl teziyle doktora derecesini ald.
Yorum felsefesi alannda -zellikle nesnel/znel anlam
fikri balamnda- almalar bulunan Varlkn odak nok-
talar Gadamer ve Ricoeurn felsefi hermeneutii, kta
din felsefesi ve slam dncesidir. Ayrca Ltfi Sunarla
birlikte, Ahlak ve Bakas kitabnn editrdr. Hlen
stanbul 29 Mays niversitesi Edebiyat Fakltesi Felsefe
Blmnde retim yesidir.

82
SEMNER HOCALARI

Turhan Kaar
Eskia tarihisidir. stanbul Mede-
niyet niversitesi, Tarih Blmnde
retim yesidir. Doktorasn University
of Wales, Swansea (2000) tamamlad.
Erken Hristiyanlk tarihi ve Avrupa
Hunlar tarihi konular zel ilgi alan-
lar olan Profesr Kaarn yaynlanm eserleri unlardr:
Ge Antikada Hristiyanlk, Douda sa Teolojisinin Siyasi
ve Entelektel Tarihi (stanbul, 2009, 2015, telif), Peter
Browndan Ge Antika Dnyas (2000, 2017, eviri);
Stephen Mitchelldan Ge Roma mparatorluu Tarihi,
MS. 284-641, (Ankara 2016, eviri), Christopher Kellyden
Attila Hunlar ve Roma mparatorluunun k, (stanbul,
2011, 2016, eviri), Murat Arslan ile birlikte Byzantiondan
Constantinopolise stanbul Kuatmalar, (stanbul 2017,
editrlk ve blm yazarl); Valesius Sekileri (stanbul,
2008, kaynak evirisi ve yorumu). Bunlarn yan sra Ge
Antika dnyasnn dini ve siyasi tarihi zerine yaynlad
akademik ve popler nitelikli pek ok makalesi mevcuttur.

Ycel Bulut
stanbul niversitesi Edebiyat Fakltesi
Sosyoloji Blm retim yesidir.
Akademik almalar oryantalizm,
Trk modernlemesi, ada Trk
dncesi ve Trk sosyoloji tarihi gibi
alanlarda younlamtr. Bu konularda
yaynlanm bir ok incelemesi mevcuttur. Yaynlanm
almalarndan bazlar:Oryantalizmin Ksa Tarihi(stanbul:
Kre Yay., 2004);Kent Yoksulluu ve Gecekondu(stanbul:
Beta, 2009 [Nail Ylmazla birlikte]).

83
SEMNER HOCALARI

Z. Tuba Kor
Marmara niversitesi Siyaset Bilimi
ve Uluslararas likiler Blmnde
2003te lisansn, 2007de Trkiye-
Suriye ilikileri zerine yazd teziyle
yksek lisansn tamamlad. 2004-
2010 yllar arasnda Anlay dergisinde
yazar ve editr olarak alt. 2010-2014 dneminde
Bilim ve Sanat Vakf Kresel Aratrmalar Merkezinde
koordinatr yardmcl grevini yrtt. Hlihazrda
ngilizce ve Arapa basndan Trkiye, Ortadou ve
dnya siyasetiyle ilgili nemli makaleleri tercme ediyor
(http://ortadogugunlugu.blogspot.com.tr/). Aratrma
konular arasnda Ortadou, dinler ve mezhepler tarihi
bulunan Korunyaynlanm kitaplar unlardr:
Ortadou Konumalar: Blgesel ve Kresel Perspektiften
Arap Bahar, Kresel Vicdann Dilinden zgrlk Filosu:
Yolcularla Syleiler, Witnesses of the Freedom Flotilla:
Interview with Passangers, Ortadounun Aynas Lbnan,
Siyonizm Dnden gal Gereine Filistin(Fatma Tun
Yaar ve Sevin Alkan zcan ile birlikte), zgrlk
Filosu kitabnn Bonakas Flota slobode: razgovar sa
putnicima(2013) adyla yaynlanmtr (ev. Avdija Salkovic).

Zahit Atl
1982 ylnda stanbulda dodu. lk ve
orta retimi stanbulda tamamlad.
2005 ylnda Boazii niversitesi
Siyaset Bilimi ve Tarih blmlerinden
mezun oldu. Lisansst almalarna
Chicago niversitesi Yakn Dou Dilleri
ve Medeniyetleri Blmnde devam ederek, State and
Government in the Sixteenth-Century Ottoman Empire:
The Grand Vizierates of Rstem Pasha (1544-1561) balkl

84
SEMNER HOCALARI

doktora tezi ile 2015 ylnda mezun oldu. Osmanl diplo-


masi tarihi, brokrasi tarihi ve entelektel tarihi konular
ile ilgilenen Atl, halen stanbul Medeniyet niversitesi
Tarih Blmnde yardmc doent olarak almaktadr.

Zeynep Gkgz
stanbul niversitesi Arkeoloji ve Sanat
Tarihi Blm Sanat Tarihi Anabilim
Dal mezunu.

Zbeyir Nianc
Boazii niversitesi Sosyoloji Bl-
mnden lisans diplomasn aldktan
sonra Hartford Seminaryde (ABD)
yksek lisans derecesini ald. Yksek
lisans eitimi srasnda Hartford Institute
Religion Research isimli kurumun
aratrma projelerinde alt. Doktora eitimini Loyola
University, Chicago Sosyoloji Blmnde Trkiyede
seklerizm ve ihya hareketlerinin geliim ve dn-
mn Said Nursi rnei zerinden alt tezle ald.
Zbeyir Nianc halen stanbul ehir niversitesi Sosyoloji
Blmnde retim yesi olarak almaktadr.

85
NOTLAR

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

86
NOTLAR

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

87
88

You might also like