You are on page 1of 23

TUSUY KUSUN - Damaris

Amaya pasaj chacaymanta


amaya pasaj tayta.

* * *
Llanay, jamuy tusuykusun
tayta, achquiri muchcamam.
* * *

Se oyen los cantos me anuncia el viento


kusicuy sonqo manan manan llanjachu canja,
kusicuy sonqo allim allim tayta intipaj.

Se oyen los cantos me anuncia el viento


kusicuy sonqo que el camino ya esta muy
cerca,
kusicuy sonqo que la noche ya esta aclarando.
* * *
* * *
Amaya pasaj chacaymanta
amaya pasaj tayta.

* * *
ANANAU - Alborada
Ananau, ananau
nispaniwashkanky
uqallapiam chay a wiky.

Ananau, ananau
nispaniwashkanky
wiaypaqchum uqa qawasqaiky.

May runallam kakuchkanky


kaycunallapy waqanaypaq.

Wauptyqa akawanky
manam munanichu chay pasayta.
RELMPAGO - Alborada

Relampaguy caballo
maylaumanraq pasarqun
relampaguy caballo
maylaumanraq pasarqun.

Qury qullqi riendayuq


ancampy sealchayuq
qury qullqi riendayuq
ancampy sealchayuq.

Ganadero vidaypy
puriq masiymy karqa
amaya chinkachunchu
relampaguchallayqa.

Huankallullay pampapy
kuriq masychallaymy
Ocobamba plazapy
muyuqmasychallaymy.
VALICHA
Valicha lisa pasari
Niachay de veras,
Maypiras kutanki.

Qosco Uraykunapi
Niachay de veras
Maqtata suwashan.

Qoscoman chayaruspari
Niachay de veras
Imata suwanqa.

Sapanta aqha wasipi


Niachay de veras
Sarata kutanqa.

Qosco Uraykunapi
Niachay de veras
Maqtata suwashan.

Hermosa flor de la sierra


Jilgero andino
Flor de la pradera.

Por valles montes quebradas


Cholita cusquea,
Que estars haciendo.

Chayllataraqchu rurayman
Niachay de veras
Chay lisa pasari.

Sapanta aqha wasipi


Niachay de veras
Sarata kutanqa.

Qosco cuartelkunapi
Niachay de veras,
maqtata suwashan.

Saracha parway parwaycha, parwaycha


Tribucha eray eraycha, eraycha.
COCA KINTUCHAY
Koka kintuchay, hoja redonda
Jansi yachanki ja vidaita
Kayruna llaqtampi wajallas jaita
Jansi yachanki oja vidaita
Kayruna wasiypi wajallas jaita.

El sol eclipsa, la luna mengua


Por que delito padezco tanto
ujachu qarjani mamaywaqachi
Por que delito padezco tanto
ujachu qarjani taytayllakichi.

Panten punku, fierro rejillas


Punku chaykita kichaykullaway
Icharaq mamaywan tupaykumuway
Punku chaykita kichaykullaway
Icharaq taytaywan tupaykullaway.

Hay justo cielo, cielo bendito


Kichaykullaway llaykuy kullasaq
Kullaskay mamaywan tinkuy kunaypaq
Kichaykullaway llaykuy kullasaq
Walluskay taytaywan tupay kunaypaq.

Manaaychaypi pijullaspayja
Manaaychaypi ujallaspayja
Sepulturanman asuycullaspay
Sentimientuyta willayllukusaq
Sepulturanman Asuycullaspay
Tukuyllaykita willaykullasaq.

Que ser la vida


Que ser la muerte
As noms nos iremos
As no ms volveremos.
HERMANO Consuelo Jeri
Wayqllay ujapaq kaqmi
Jatusachapa kisachanpi;
Wayqllay ujapaj kaqmi
Wawa kasqay chawpikaqpi.

Kunan punchaw maypi kuri


Kutaq achu nituyaru;
Kunan tuta maypi puu
Rumi hinay pajawampi
Rumi hinay pajawampi.

Ichachu kisp jinapas


Mamakuchapaj kawanpipas;
Ichachu jirwa jinapas
Chiri chiri tuta kunan.

Kaymawajman pawaaspan
Wajchacha wataj ujaishka;
Kuyakunapan charja pushqan
Llanqachujan chaylli qajta
Llanqachujan ridish chanta.

Mayka piraq punchaw kanja


Musoqmanta, asinanpa
Jayka vidaytuta kanja
Mataymama aparisqan.

Jaywaun jauwa, hatun wayq


Musoqmanta tupanampa
Qawan ujan, wayqchallay
Volveremos a encontranos
Volveremos a abrazarnos.
Qanwan ujan, wayqchallay.
CONDOR PURUSCHAY Isabel Or
Orcopi pasapi
condorschay puruschay
Jampari tapay kipichu
Manallay huacha awarqa
Taytallay cuclla awarqa.

Orcopi pasapi
condorchay puruschay
Qapari tapay kipichu
Mamaywan chawarqa
Taytaychu yawarqa.

Qapari tapay kipia


Mamayllaywacha llawapi
Manacha jaina nerajata
Huaqayman chuqarja
Llakiman chuqarja.

Wasipi, qepapi
Cutischay lombroschay
Kutirqamujan llinqichu
Sonqoson juikitiy
Upasun juikitiy.

Imacha, imacha
ukaku, kimuita
Callayan huaja
Allaita chuallu, yarista
Kinsajpi sarista.

Vidallay vida
Suetellay suerte
Cristal vaso chajina
Chullaillay vida
De la china chajina
Chullaillay suerte.

Chayan uqapa
ujastay vida (suerte)
Manaillay challay kamuti qumullay corco
Bastaillay kamuti cuerpollay corco.
PUTKA MAYU Josefina ahuis
Clavedallay, putkamayu
Apaspaja apakuway sapallayta.

Manas mamay taytaykanchu


Noqa mana wajanampa
Manas maini pinikanchu llakinampa.

Hace das, muchos das


Que te busco y no te encuentro
Vida mia.

Se me han ido
Se me han muerto
Mis mejores, alegras
Se me han ido
Se me han muerto
Para siempre.

Porcelanas challay
Porcelanas challay;
Porcelanas challay
Porcelanas challay
Porsiancaso challan pala pallay kurkayki
Porsiancaso challan ima pallay kurkayki.

Porsiancaso challan ima pallaykutimi


Porsiancaso challan pala pallaykutimi
Arwicha tumischajina arwi kuykuya wanki
Natrata jurachahina nata kuykuya wanki.
CHACHASCHAY
Urquchallantas hamuni chachas chay
Pasachallantas hamuni chachas chay
Mayunakuyta maskastin chachas chay
Puanaykuyta maskastin chachas chay.

Chachas chay, chachas chay


Chachas chay, chachas chay. (x2)

Yachu mamayki yachaya chachas chay


Yachu taytayki yachaa chachas chay
Hunira niyu kuskayta chachas chay
Seda pauelo kuskayta chachas chay.

Chachas chay, chachas chay


Chachas chay, chachas chay. (x2)

Yachachun, yachachun, chachas chay


Yachachun, yachachun, chachas chay
Hasmun allinta puyaskayki chachas chay
Hasmun allinta wauskayki chachas chay.

Chachas chay, chachas chay


Chachas chay, chachas chay. (x2)

Gustaykichu, munaykichu alverpunis challay;


Llusir hamuy, pawar hamuy, alverpunis challay;
Pampa uma, paachataja, alverpunis challay
Tasta uma, paachataja, alverpunis challay.
CERRITO DE HUAJSAPATA
Cerrito de Huajsapata
Testigo de mis amores (x2)
Tu no ms estas sabiendo
La vida que voy pasando. (x2)

Un besito y un abrazo
A cualquiera se le da,
Al rico por su dinero
Al pobre por su cario.

T dirs que estoy llorando


T dirs que estoy sufriendo,
No sufro ni tengo pena
Buena vid estoy pasando.

Te acuerdas cuando en las tardes


Contemplaba tu hermosura,
Desparramaba la dicha
Naufragaba la esperanza.

Baila no ms vida ma
Baila que te pagare,
Una rosa en cada mano
Y un clavel en el pie.

Con tus flores amarillas


Cerrito de Huajsapata,
Olvidare para siempre
El nombre de aquella ingrata.
ALALAU CHIRIWAYRITA
Alalau chiri wayrita
Punkuykita kichariway
Manaa kichariwaspaqa
Mantaykita maariway.

(Que frio este vientito


breme tu puertecita
Porque ya no me la abres?
Tu mantita prstame siquiera.)

Ya no puedo ms
No puedo vivir
Y en nombre de dios te lo pido
No me dejes amor mo.

Yo no siento tu cario
Lo que siento es tu olvido
Y haber perdido mi tiempo
En ti malagradecida.
29 DE SETIEMBRE
Un 29 de setiembre
Yo te conocido
Al ritmo de las melodas
De nuestros sikuris.

En las vsperas de San Miguel


Al pie de su altar
Juraste ser mi compaera
Recuerdo imborrable.

Oh punea (conimea)
Recuerdo inolvidable.

Que mas prueba de mi cario


Quieres conimea
Si es que en las sombras del calvario
Se encuentra mi nombre.

Bajo las sombras de los kaqtus


Te tuve en mis brazos
Bebiendo el nctar cristalino
De tus labios rojos.

Oh punea (conimea)
Recuerdo inolvidable.

Hermosa chola conimea


Vives orgullosa
En el calor de tus avales
Al pie del Sojori.

Y en las arenas de tu playa


Escrib tu nombre
Mirando el cielo de tus ojos
Todo un arcoris.

Oh punea (conimea)
Como el arcoris.
MIX TINKUSH Killary
Pisimachay kuni, aitay
Pachay kua milay (x2)
Pachay kua milay, aitay
Patayawansita. (x2)

Pisi tusi situ, aitay


Patusiki situ (x2)
Patusiki situ, aitay
Pakaawansita. (x2)

Dijiste que me queras


Pero no es verdad
Siempre jugaste conmigo
Y aun te supe amar

Vivo pensando olvidarte


Y no lo consigo
Tus recuerdos son espinas
Que hieren mi alma.

Muyuspa muyuspa imillitay


Qori kenti hina
Muyuspa muyuspa imillitay
Saqer pariwanki,
Saqer pariwan kipuni (x2).

Uka jacha uru, hutaskiway


Amuya sip jaani, hutaskiway. (x2)

Tajpacha llakina kasti


Amuya sip jaani, kukusimi
Tajpacha llakina kasti
Amuya sip jaani, hutaskiway.

Tatanaq mamanaka
Amuya sip jaani, hutaskiway. (x2)

Ya viene el gran da, viniendo esta


Dmonos cuenta todos, viniendo esta. (x2)

Los hombres y las mujeres


Dmonos cuenta todos
Viniendo esta. (x2)

Tatanaq mamanaka
Amuya ship jaani, hutaskiway (x3).
NAYRITAMASA CH'IYAR SULLULLU

Nayrita masa ch'iyar sullullu


Lakita masa chupika panqara
Laphi laphiru mishk'is waytatay. (x2)

Lurin surikta thuqha t'irismay


Jama ch'irikta jallphun t'iriksmay
Laphi laphita ch'amur tirismay
Laphi laphita ch'amur tiriksmay. (x2)

Nayritamasa ch'iyar sullullu


Lakitamasa chupika panqara
Laphi laphiru mishk'is waytatay. (x2)

Tus ojitos pepita negra


Tu boquita flor de carmes
En cada hoja vas llevando miel
En cada hoja vas llevando miel.

Como pajarillo, en ti estara


Como colibr, te sorbera
Hoja por hoja sorberia tu miel
Hoja por hoja sorberia tu miel.

Tus ojitos pepita negra


Tu boquita flor de carmes
En cada hoja vas llevando miel
En cada hoja vas llevando miel.
KOLI PANQARITA Zulma Yugar
Jumataki, quli panqarita
Suyasktamja, suma urunaka;
Jumamp nayampi nina nayra
M suma thakhi lurt'a siani. (X2)

Ay, ay, fueguito, quli panqarita... (x2)

P marajew, suma imillita


M kutimpis, khitirush munkti;
Sumat sumat sarna qasia
Amtasimay qoli nina nayra. (x2)

Ay, ay, fueguito, koli panqarita (x2)


Qulilita, muns mawa, muns mawa Muytaani, muytaani

P marajew, suma imillita


M kutimpis, khitirush munkti;
Sumat sumat sarna qasia
Amtasimay koli nina nayra. (x2)

Ay, ay, fueguito, quli panqarita. (x2)

Suma nayra imillita, thuqhtasiani


Muytasa, muytasa Irpasiani, irpasiani
Suma markaru irpasiani Kusisiani
Tukusiw, tukusiwa

Es para ti, linda florecita, aguardarn das maravillosos;


Tu conmigo ojos de fuego, un buen camino nos forjaremos.

Ay, ay, fueguito, linda florecita (x2)

Son dos aos, buena seorita


No amar a nadie nuevamente;
Deberemos estar ms tiempo
Recurda eso mi florecita. (x2)

Ay, ay, fueguito, linda florecita (x2)


Bonita, te quiero, te quiero demos vueltas, demos vueltas

Son dos aos, buena seorita


No amar a nadie nuevamente;
Deberemos estar ms tiempo
Recurdame ojitos de fuego. (x2)

Jovencita de bonitos ojos, bailaremos


Girando, girando llevmonos, llevmonos
Llevmonos a una tierra ideal alegrmonos se acaba, se acab.
BARTOLINA SISA WARMI Luzmila Carpio

Bartlna Sisa warmi


Q'allpa jallp'a hina kanki
Bartlna Sisa warmi
Yawarniyki yawarniyk;
Allmilla aqsuyqkuna
Yuyarikuyku. (x2)

Bartlna Sisa warmi


Urraqesa chamanitaw (x2)
Jumatapuniw amtastua
Qli Bartlna. (x2)

Jumampikiw Bartlna
Wali puniw samkasistua (x2)
Wila manayan wila jaw
Qli Bartlna. (x2)

Bartolena, flor de mujer


eres mujer como la tierra
Bartolena, flor de mujer
Eres mujer de sangre pura
Mi chaquetita y mis arapos
Te recordamos.
AL CAUTIVERIO Luzmila Carpio
Imanasaqta kunanqa
Imapitaq rikukuni,
Snqnta suwasaq nispa
Snqyta nqa qrqani.

Qan makisituykimanta
Al cautiverio te entregaste,
Pitan maytan juchachaspa
Si de tus manos buscaste.

Yana phuyus paramuchun


Qq qqs urmamuchun,
Runata rimachinayqa
Noqallapi tukurkuchun.

Ahora que voy a hacer


En qu situacin me encuentro,
Robar su corazn dije
Mi corazn se lo entregu.

Con tus propias manitos


Al cautiverio te entregaste,
Donde y aquien culparas
Si de tus manos buscaste.

De nubes negras que llueva


Que caigan relmpagos,
Para que hacer hablar a la gente
En mi nomas que termine.
SIRENITAY
Tutaya visita mushayki, sirnitay;
Runasiminta manchaspa, sirnitay.

Pichink runasiminri, sirnitay;


Pr que cuchillo y navaja, sirnitay.

Jakuchu purirakamusun, sirnitay


Jakuchu pasiaramusun, sirnitay
Mamayk puushanankama, sirnitay
Taytayk sirishanankama, sirnitay.

Mamayki sayaranmuqtinka, sirnitay


Taytayki riqcharamuqtinka, sirnitay
oqacha panacha isanki, sirnitay
Qantaq turachay iwanki, sirnitay.

Tutaya visitamushayki, sirnitay;


Runasiminta manchaspa, sirnitay.

***
Temprano te voy a visitar, sirenita;
Asustado de hablarte, sirenita.

Todo lo que habla la gente, sirenita;


Peor que cuchillo y navaja, sirenita.

Vmonos juntos a caminar, sirenita


Vmonos juntos a pasear, sirenita
Mientras se duerma tu mam, sirenita
Mientras est tranquilo tu pap, sirenita.

Antes que se pare tu mam, sirenita


Antes que despierte tu pap, sirenita
Hermanita te voy a decir, sirenita
Hermano t me vas a decir, sirenita.

De noche te voy a visitar, sirenita


Asustado de hablarte, sirenita.
CHALLWASCHALLAY Condemayta de Acomayo
Muyun muyuntas purisiani
Challwaschallay
manaam tariykiachu
Challwaschallay
Challwaschallay.

Astawansi yuyarini
Challwaschallay
sutiykita yuyarispa
Challwaschallay
Challwaschallay.

Kutirimuy, vueltarimuy
Challwaschallay
Killa qhawareq tumpallapis
Challwaschallay
Challwaschallay.

Kikisiayki suyasianki
Challwaschallay
munasqaykin mask'asianki
Challwaschallay
Challwaschallay.

Gsturaqchus purisianki
Gsturaqchus purisianki
Mayn maynta purichiwaspa
Lma lmanta purichiwaspa. (waqmanta)

Ingrato mana munana.


CHUWA YAKU Luzmila Carpio
Chiwanku chiwankituy
Phara yakuta maamuy;
Chulluchiy nispa, chulluchiy nispa
Takirikuspa maamuy.

Phara yaku kawsaypuni


Puqyu yaku miskipuni;
Sumaq kawsaywan, llankaninchiswan
Yakitunchispis tiyana.

Yakuta uqyasunpuni
Sumaq timpusqatapuni;
Chuwa yakitu may kawsaypuni
Mana saqra onqoy kananpaq.

Yakutata allin qhawasun


May khuyay kawsay kananpaq;
Mayukunanchis, qochakunanchis
Llimphullapuni kananpaq.

Zorzal, zorzalito mio


Ve a pedir el agua de lluvia;
Haz derretir, has le derretir hablando
Ve a pedir cantando con placer.

El agua de la lluvia es vida eterna


El agua del manantial es dulce siempre;
En armona y con nuestro trabajo
Nuestra agita tambin ya se qued.

El agua tenemos que beberla siempre


Siempre bien hervida;
Agita pura vive lo ms que puedas
Para que no existan epidemias.

El agua tenemos que cuidarla bien


Para que exista toda la generosidad;
Nuestros ros y nuestras lagunas
Para que siempre estn limpias.
CUERPO SOLTERO Condemayta de Acomayo
Cuerpo soltero, porque no descansas
Noche y noche, pasas mala noche
Este cuerpo, mal agradecido
Noche y noche, pasas mala noche
Noche y noche, pasas mala noche.

Haqay chinpana, rumilla chanqasqay


Maytaq kunanr, kutimunanchu
Chay hinallataq, warmalla munasqay
Maytaq kunanri, kutimunanchu
Maytaq kunanri, vueltamunanchu.

Qhawarinkichu, haqay phuyuta


Yana yarintaq, yuraq yarintaq
Chay hinallataq, warmalla munasqay
Yuyariwantaq, qonqariwantaq
Yuyariwantaq, qonqariwantaq.

Noqachu munakurayki
Noqachu wayllakurayki;
Sonqocha munarasunki
awicha qhawarasunki.

La piedra que lanc, all al frente


Dnde est?, Que vuelva ahora
De igual manera, la joven que amo
Dnde est?, que regrese ahora
Dnde est?, que vuelva ahora.

Vez aquella nube?, se oscurece y se aclara


De igual manera, la joven que amo
Se acuerda y se olvida de m
Se acuerda y se olvida de m.

Acaso yo te he querido
Acaso yo te he cautivado
Mi corazn te habr cautivado
Mis ojos te habrn mirado.
PAQCHA SIRENA
Srena srena, paqcha srena;
Pim willasurqanki, kaypi waqasqayta
Pim willasurqanki, kaypi llakisqayta.

Chay willasuqniyki, mamayta sirvinqa


Chay willasuqniyki, taytayta sirvinqa
Intita killata, wata wataykuspa
Killata intita, wata wataykuspa.

Belen plazachapi, clavelinas wayta


Belen plazachapi, clavelinas wayta
Pura puramente, engaosita
Pura puramente, cariosita.

Aakachallawlla, apachakuykiman
Aakachallawlla, pusachakuykiman,
Altar mayrpi, compaamientypaq.

Chillikuchapas waqansi, wira aychata qawaspa;


Chaychumi uqa waqani, sumaq warmita qawaspay
Chaychumi uqa waqani, buena mzata qawaspay.

***
Sirena, sirena, sirena de la catarata;
Quien te ha contado, lo que aqu he llorado
Quien te ha contado, lo que aqu he sufrido.

Es que te han dicho, servir mi madre


Es que te han dicho, servir mi padre
Al sol y a la luna uniendo
A la luna y al sol uniendo.

En la placita de Beln, flores clavelinas


En la placita de Beln, flores clavelinas
Pura puramente, engaosita
Pura puramente, cariosita

Que dulce seria llevarte


Que dulce seria llevarte
Al altar mayor, para que seas mi compaa.

Dicen que el grillo llora, viendo buena carne


As yo lloro, viendo mujer bonita
As yo lloro, viendo una buena moza.

You might also like