NB 1 Jaargang 12 Leergang Pensioenrecht KULeuven

LEERGANG
PENSIOENRECHT
2017 - 2018
FACULTEITRECHTSGELEERDHEID
NIEUWSBRIEF1/jaargang12
Prof.dr.YvesStevens
EmmaSuzannevanAggelen
BLIKVANGER
Ouderdomspensioen: verdiende rust of verzekering?
Arbrb.Antwerpen16maart2017(nieuwsbrief4/jaargang11)

Een werknemer wordt voor twee jaar gedetacheerd naar Nederland. Doordat zijn
werkgever echter vergeten is de nodige detacheringsverklaring te bezorgen aan de
bevoegde instellingen, weigert de Nederlandse Sociale Verzekeringsbank voor deze
periode pensioenopbouw te verlenen. Tegelijk weigert ook de Belgische Federale
Pensioendienst om voor dit tijdvak rechten te verlenen, aangezien er geen bewijs van
betaling van sociale bijdragen kan teruggevonden worden. Als resultaat moet de
betrokkeneterugvallenopeenlagerpensioenbedrag,aangezieneenperiodevantwee
jaar tewerkstelling niet meegerekend wordt in zijn pensioenopbouw. Nochtans werd
tijdens de behandeling van de zaak bewijs geleverd van de tewerkstelling van de
betrokkene,ietswatdoorderechtbankzelfnietbetwistwordt.

Opheteerstezichtisdezeuitspraakvandearbeidsrechtbanknietopvallend.Juridisch
technisch gesproken doet de rechtbank wat gevraagd wordt conform de letter van de
wet.Geen(bewijsvan)bijdragen,dusgeenpensioenopbouw.Tochraaktdezeuitspraak
aandeessentievanwatwevandaagdedagonderpensioenverstaan.Dezeuitspraak
illustreert immers dat de wet soms nog een erg strikte toepassing vraagt van het
principe van sociale verzekeringen, waar het betalen van bijdragen centraal staat.
Tegelijk wijkt de wet op tal van andere plaatsen in belangrijke mate af van ditzelfde
principe van een sociale verzekering. Het ver reikende systeem van afgeleide
pensioenrechten relativeert de noodzaak zelf bijdragen betaald te hebben. Bovendien
geven de verschillen in hoogte van betaalde bijdragen tussen de onderscheiden
inkomensdecielen aan dat er een grote solidariteit bestaat in het Belgische
pensioensysteem. Van enige actuarile equivalentie tussen de betaalde bijdragen en
verkregenprestatiesistotslotalzekergeensprake.

Hetisomdezeredenmoeilijktestavendathetconcretepensioenvaneenindividunog
echt op bijdragen gebaseerd is. Volgens de wet moet tewerkstelling dan wel samen
gaan met het betalen van sociale bijdragen, toch maken tal van wettelijke correcties,
minima en maxima dat het enkele feit van tewerkstelling relevanter is voor iemands
pensioenrechtdandeconcretebijdragendiegestortwerden.Correcterzouhetzijnte
sprekenvaneenrustpensioeninplaatsvaneensocialeverzekering:eenpensioenwaar
men het recht op rust verdient door jarenlang gewerkt te hebben. Hiermee zou men
ookonbillijkeuitkomstenalsindezezaakvermijden. JakobWerbrouck
EERGANG PENSIOENRECHT
LeergangPensioenrecht
FaculteitRechtsgeleerdheid
20172018
Inhoudsopgave
EUROPEESHOFVOORDERECHTENVANDEMENS:schendingvanheteigendomsrechtdoor
essentileaantastingpensioenrechten...........................................................................................3
EUROPEESHOFVANJUSTITIE:geendiscriminatiebijberekeningbedrijfspensioen......................3
GRONDWETTELIJKHOF....................................................................................................................4
1.Gerechtvaardigdverschilinverjaringstermijnvoorsociaalverzekerden............................................................4
2.Verlagingvandebelastingverminderingoppensioenen.....................................................................................4
LAGERERECHTSPRAAK....................................................................................................................5
1.Apraleven:plichtvanwerkgevertotaanzuiveringtekortenreservesengaranties...........................................5
2.Normalepensioenleeftijdgeenvereistevooraftrekberoepskosten..................................................................5
3.IGO:weigeringonbegrensdeaanwezigheidinhetbuitenland............................................................................5
4.IGO:weerlegbaarvermoedenvangemeenschappelijkehuishouding................................................................6
BELGISCHERECHTSLEER..................................................................................................................6
1.Afkoopsomextralegaalpensioen:welkeverdragsstaatmagbelasten?..............................................................6
2.Extralegalepensioenen.80%grens....................................................................................................................7
3.'Effectiefactieve'zelfstandigen:socialebijdragenbetalenvolstaat...................................................................7
4.Hetpensioenreglementalsrechtsbronvanaanvullendepensioenen................................................................7
5.Overwinstuitkering,winstdelingenhetprudentieeltoezichtdaaropinverzekeringsondernemingen.............7
6.Naareenuitsluitingvanonbeschikbarebestaansmiddelenindemiddelentoets?.............................................8
7.Lepointsurlharmonisationouvrier/employdanslespensionscomplmentaires..........................................8
SELECTIEBUITENLANDSERECHTSLEER............................................................................................8
1.Nederland............................................................................................................................................................8
2.Frankrijk...............................................................................................................................................................8
INTERNATIONALUPDATE................................................................................................................9
1.Finlandintroducespensionassistancefortheolderlongtermunemployed.....................................................9
2.Francerelaxesearningstestforoldagepensionersreceivingemploymentrelatedincome.............................9
3.Australiaimplementschangestosuperannuationsystem................................................................................10
GELEZENINHETBELGISCHSTAATSBLAD.......................................................................................10
1.Toekenningherstelpensioenaanslachtoffersvanterrorisme..........................................................................10
2.Verhoginggewaarborgdinkomenvoorbejaarden............................................................................................11
3.Wijzigingminimumpensioenenoverlevingspensioenwerknemers..................................................................11
4.Aanpassingaandewelvaartindepensioenregeling.........................................................................................11
5.Sectorpensioenen..............................................................................................................................................11
OMBUDSMAN:IGO:voortaanhoudtdeFPDbijeenwederbeleggingvaneenonroerendgoed 2
nietalleenrekeningmetdeaankoopprijsmaarookmetdewettelijkverplichteaankoopkosten13
20172018
EUROPEES HOF VOOR DE RECHTEN VAN DE MENS: schending van het

eigendomsrechtdooressentileaantastingpensioenrechten
EeninwonervanHongarijeontvangteenarbeidsongeschiktheidspensioen.Enkelejarenlaterwijzigtdewetgeving
omtrent de beoordeling van de arbeidsongeschiktheid. Ten gevolge van deze wijziging ontstaat er een voor de
inwoner ongunstigere beoordeling. De uitkering wordt verminderd en tevens wijzigt haar
arbeidsongeschiktheidspercentageondankshetfeitdathaarfysieketoestandnietveranderdzouzijn.
HetEuropeesHofvoordeRechtenvandeMenswijstopdemogelijkheiddatwijzigingenaannationalewetgeving
aangebracht worden. Deze aanpassingen kunnen gebeuren in het licht van maatschappelijke veranderingen en
evoluerendevisiesmetbetrekkingtotdepersonendienoodhebbenaansocialebijstand.
Dergelijke wijzigingen aan nationale wetgeving dienen evenwel proportioneel te zijn. Een halvering van de
uitkering,zoalsincasu,maaktdatpensioenrechteninessentiewordenaangetast.HetHofisvanoordeeldaterin
devoorliggendezaakgeenevenwichtigebalanswordtgevondentussendeverschillendebelangendieinhetspel
zijn. Het Hof acht het recht op eigendom zoals opgenomen in art. 1 van het Eerste Protocol bij het Europees
VerdragvoordeRechtenvandeMensgeschonden.
EHRM18juli2017,nr.8271/15.
EUROPEES HOF VAN JUSTITIE: geen discriminatie bij berekening

bedrijfspensioen
Een werkneemster heeft in Duitsland bij een bedrijf verschillende functies bekleed en heeft zowel voltijds als
deeltijds gewerkt. Na het bereiken van de leeftijd van 55 jaar heeft zij aanspraak op een bedrijfspensioen. Zij
meent echter recht te hebben op een hoger pensioen dan het door het bedrijf berekende bedrijfspensioen en
betwistdeberekeningvandehoogtevanhaarpensioen.
Bij de berekening van het bedrijfspensioen wordt een onderscheid gemaakt tussen het inkomen uit arbeid dat
onderdepremiebijdragegrensvandewettelijkepensioenverzekeringligtenhetinkomenuitarbeiddaterboven
ligt.Hetinkomenuitdeeltijdsearbeidwordtnietberekendalseenbreukvanhetinkomendatmenopgrondvan
eenvoltijdsearbeidzoubekomen.Deberekeningsbasisvanvoltijdsearbeidwordtnietinaanmerkinggenomen
voor de berekening van het gedeelte boven en onder de premiebijdragegrens. Het onderscheid dat gemaakt
wordt tussen de lonen boven en onder de premiebijdragegrens is echter van toepassing op zowel voltijdse als
deeltijdse werknemers. De werknemers is in casu van oordeel dat er voor deeltijdse werknemers een fictief
inkomen voor een voltijds werknemer zou moeten worden berekend waarop vervolgens de gesplitste formule
wordt toegepast. De vermindering op basis van het deeltijdstewerkstellingspercentage zou pas daarna mogen
plaatsvinden.HetEuropeesHofvoorJustitiegeeftechtertekennendatdegehanteerdeberekeningnietleidttot
discriminatieenderhalvenietinstrijdismetdeEuropeseregelgeving(o.a.artikel4richtlijn2006/54).
Daarnaast wordt voor de berekening van de hoogte van het bedrijfspensioen van een werknemer die zowel 3
deeltijds als voltijds gewerkt heeft, een uniform tewerkstellingspercentage voor de totale duur van het
dienstverbandbepaald.HetHofstelthieroverdatditinprincipegeenprobleemisinhetlichtvandeEuropese
20172018
regelgeving(o.a.artikel4richtlijn2006/54),dochenkelvoorzoverdemethodevanpensioenberekeningnietin
strijdismetderegelvandeproratatemporis.Hetisechteraandeverwijzenderechteromnategaanofdeze
regelgeschondenis.
Tot slot ziet het Hof geen belemmering in een regeling die een bedrijfspensioen voorziet ten belope van een
bedragovereenkomendmetdeverhoudingtussendeduurvandediensttijdendeperiodevanafhetbeginvan
het dienstverband tot de pensioengerechtigde leeftijd van de wettelijke pensioenverzekering. Dat er een
maximumgesteldwordtaandedienstjarendiemeegerekendkunnenworden,vormtevenmineenprobleem.Het
Hofziethieringeendiscriminatiegeletoprichtlijn2000/78(artikel1,artikel2enartikel6,lid1).
HvJ13juli2017,C354/16.
GRONDWETTELIJKHOF
1.Gerechtvaardigdverschilinverjaringstermijnvoorsociaalverzekerden
De vraag die voorligt, heeft betrekking op de verjaringstermijn die is vastgesteld in de wet van 13 juni 1966
betreffende de rust en overlevingspensioenen voor arbeiders, bedienden, zeevarenden onder Belgische vlag,
mijnwerkersenvrijwilligverzekerden.Voordatdezewetin2007gewijzigdwerd,wasereenverjaringstermijnvan
vijf jaar opgenomen. Deze verjaringstermijn van vijf jaar gold voor de terugvordering van sommen die ten
onrechtewerdenuitbetaaldwegenshetnietafleggenvaneenverklaringwaartoedebegunstigdeisgehouden.Dit
betekent dat het niet afleggen van een verklaring op vlak van verjaringstermijn gelijk geschakeld wordt met
bedrieglijkehandelingen,danwelhetafleggenvanvalseofwelbewusteonvolledigeverklaringen.
In de wet van 29 juni 1981 houdende de algemene beginselen van sociale zekerheid wordt dit echter anders
geregeld.Uithetrelevanteartikeldatevenwelnognietinwerkingisgetredenblijktdateenverjaringstermijn
van drie jaar geldt voor de terugvordering van sommen die ten onrechte werden uitbetaald wegens het niet
afleggen van een verklaring waartoe de begunstigde is gehouden. In geval van bedrog, arglist of bedrieglijke
handelingengeldteenverjaringstermijnvanvijfjaar.
HetGrondwettelijkHofoordeeltdathetgelijkstellenvandeverjaringstermijnvoorsituatieswaarinsommenten
onrechtewordenuitbetaaldwegenshetnietafleggenvaneenverklaringmetdeverjaringstermijngeldendvoor
ondermeerbedrieglijkehandelingen,nietzonderredelijkeverantwoordingis.Hetfeitdatdezeverjaringstermijn
verschiltvandieopgenomenindenooitinwerkinggetredenbepalinguitdewetvan1981,vormtgeenschending
vanhetgelijkheidsbeginsel.
GwH13juli2017,nr.94/2017.
2.Verlagingvandebelastingverminderingoppensioenen
Vanafaanslagjaar2020verlaagtmendebelastingverminderingoppensioenenopgenomeninart.147,eerstelid,
1 WIB92. Deze verlaging zou een belastingverhoging inhouden voor de gepensioneerden. Het recht op sociale 4
zekerheidzoalsopgenomenindeGrondwet,impliceerteenstandstillverplichting.Ditverhindertdatdewetgever
het beschermingsniveau geboden door de van toepassing zijnde wetgeving, in aanzienlijke mate vermindert
20172018
zonder dat er redenen voorhanden zijn die verband houden met het algemeen belang. Het recht op pensioen
behoorttotditrechtopsocialezekerheid.Regelsinzakedebelastingvanhetpensioenbehorenerdaarentegen
niettoe,tenzijdezeregelsafbreukdoenaandeessentiezelfvanhetrechtoppensioen.HetGrondwettelijkHof
oordeeltdatdeverlagingvandebelastingverminderinggeenafbreukdoetaandeessentiezelfvanhetrechtop
pensioen,waardoorerookgeenschendingvanhetrechtopsocialezekerheidvoorhandenis.
GwH19juli2017,nr.97/2017.
LAGERERECHTSPRAAK
1.Apraleven:plichtvanwerkgevertotaanzuiveringtekortenreservesengaranties
HetarbeidshofteAntwerpenoordeeltdatuitart.24enart.30WAPvolgtdatdewerkgeverertoegehoudenisde
tekortenvandeverworvenreservesaantezuiveren.Bovendienisdewerkgeveropgrondvandiezelfdebepaling
ertoegehoudendetekortentenaanzienvandegarantiesinart.24WAPaantezuiveren.Onafhankelijkvande
periodieke financiering, zal de werkgever ervoor instaan dat de reserves op het ogenblik van de uittreding
minstensgelijkzijnaandeminimaalgewaarborgdebedragen.
Arbh.Antwerpen28juni2017,2016/AA/258,onuitgeg.
2.Normalepensioenleeftijdgeenvereistevooraftrekberoepskosten
Er worden door een vennootschap twee verzekeringscontracten onderschreven teneinde te voorzien in een
aanvullendpensioenvoordebedrijfsleider.Debetaaldepremieswordenalsberoepskostinaftrekgebracht.Een
controlevandefiscusbrengtaanhetlichtdatdebetaaldepremiesnietvoldoenaandevoorwaardenopgenomen
in het WIB92. De bedrijfsleider had op moment van betaling van de premies immers reeds de
pensioengerechtigdeleeftijdbereikt.Devennootschapsteltechterdatdebedrijfsleiderberoepsactiefisgebleven
napensioengerechtigdeleeftijd.Dezienswijzevandefiscusisvolgensdevennootschapdanookincorrect.Ookde
rechtbank van Aarlen volgt de zienswijze van de fiscus niet. In de wettelijke bepalingen wordt immers niet
voorziendatrekeninggehoudenmoetwordenmetdenormalepensioenleeftijdvandebedrijfsleider.
Rb.Aarlen10mei2017,DeFiscaleKoerier2017,nr.10,676680,nootX.
3.IGO:weigeringonbegrensdeaanwezigheidinhetbuitenland
De RVP weigert een persoon die gerechtigd is op een inkomensgarantie voor ouderen, een onbegrensde
aanwezigheidinhetbuitenlandtoetekennen.DearbeidsrechtbankbevestigtdebeslissingvandeRVP.Tegen
hetvonnisvandearbeidsrechtbankdatbijverstekisgewezen,wordtverzetaangetekend.Dearbeidsrechtbankte
Gent wijst erop dat de RVP een discretionaire bevoegdheid uitoefent met betrekking tot de toepasselijke
regelgeving. Het is het beheerscomit dat oordeelt over het bestaan van uitzonderlijke omstandigheden
betreffende verblijf in het buitenland van 30 dagen of meer. De rechtbank bekijkt enkel de wettigheid van de
overheidsbeslissing.
5
Deelementendoelmatigheidenopportuniteitwordennietbeoordeeld.Derechterzaleenmarginaletoetsing
doorvoeren,zodatenkelwordtingegrepenindienersprakeisvankennelijkeonredelijkheid.Bovendienkomthet
derechtbankniettoeomdewilvandewetgeverinvraagtestellenenishetevenmindebedoelingomaanhet
20172018
begripuitzonderlijkeomstandighedeneeninvullingtegevendieafbreukdoetaanderedelijkeargumentenvan
deRVP.Incasuisderechtbankvanoordeeldatergeensprakeisvaneenkennelijkonredelijkebeslissing.
Arbrb.Gent22februari2017,16/2381/A,onuitgeg.
4.IGO:weerlegbaarvermoedenvangemeenschappelijkehuishouding
Een vrouw kreeg een inkomensgarantie voor ouderen toegekend. Als alleenstaande kreeg zij het verhoogd
basisbedrag.DeFederalePensioendienst(FPD)herzietdezebeslissing.Devrouwstondimmersingeschrevenop
hetzelfdeadresalsdeschoonoudersvanhaardochter.
Dearbeidsrechtbankoordeeltdathetvermoedendatereengemeenschappelijkhuishoudenwordtgevoerdener
dus vaste levenskosten worden gedeeld, een weerlegbaar vermoeden is. Dit betekent dat het toegestaan is te
bewijzendatergeengemeenschappelijkhuishoudenbestaatenergeenvastelevenskostenwordengedeeld,en
ditondankshetfeitdaterweldegelijkmeerderepersoneningeschrevenstaanophetzelfdeadres.Derechtbank
bepaaltdatdedebattenmoetenwordenheropend,aangezienhetdevrouwistoegestaantebewijzendatzijgeen
gemeenschappelijkhuishoudenvormdemetdeschoonoudersvanhaardochterendatzijalleeninstondvoorhaar
vastekosten.
Arbrb.Gent28december2016,16/1291/A,onuitgeg.
Volgendopbovenstaandarrest,beslistdearbeidsrechtbankteGentdatdevrouwnalaathetbewijsteleveren.Dit
leidt ertoe dat zij veronderstelt wordt een gemeenschappelijk huishouden te hebben gevormd met de
schoonouders van haar dochter. Zij is bijgevolg niet (langer) gerechtigd op een verhoogd basisbedrag als
alleenstaande.
Arbrb.Gent24mei2017,16/1291/A,onuitgeg.
BELGISCHERECHTSLEER
1.Afkoopsomextralegaalpensioen:welkeverdragsstaatmagbelasten?
In een arrest van 19 oktober 2016 heeft het hof van beroep te Brussel zich uitgesproken over de vraag of de
afkoopwaarde van een extralegaal pensioen, uitgekeerd door een Belgisch pensioenfonds aan een Amerikaans
inwoner, ressorteert onder het 'pensioenartikel' dan wel het 'restartikel' van het 'oude' BelgischAmerikaans
dubbelbelastingverdrag(1970).Inditverbandkomtinhetarrestookdevraagaanbodnaardebindendewaarde
vaneenonderlingakkoordtussendetweeverdragsstaten.Voortskomtdevraagtersprakeofeenaanslagkan
worden vernietigd, als de gewestelijk directeur de redelijke termijn heeft overschreden bij het nemen van zijn
beslissingoverhetbezwaarschrift.Deauteurbespreektditarrestmeerindetail.
A. VAN DER MAST, Afkoopsom extralegaal pensioen: welke verdragsstaat mag belasten?, Fiscoloog Internationaal
2017,404,5.
6
20172018
2.Extralegalepensioenen.80%grens
Premiesvangroepsverzekeringenenpensioenfondsenkunnenfiscaalslechtsinrekeningwordengebrachtbinnen
deperkenvandezogenaamde80%grens.Bijhetberekenenvandezegrenswordt,ondermeer,geenrekening
gehouden met de indexering van de lopende renten. Althans voor zover die binnen bepaalde grenzen blijft.
Circulaire2017/C/20betreffendedegrensbedrageninzakeaanvullendepensioenenvormthetuitgangspuntvoor
dezebijdrage.
X.,Extralegalepensioenen.80%grens,Fiscoloog2017,nr.1521,10.
3.'Effectiefactieve'zelfstandigen:socialebijdragenbetalenvolstaat
In antwoord op een recente parlementaire vraag bevestigt de minister van Financin dat bij zelfstandigen het
betalenvansocialebijdrageninhoofdberoepindedriejarendievoorafgaanaanhetbereikenvandewettelijke
pensioenleeftijdvolstaatomtebesluitendatdebetrokkene'effectiefactief'geblevenistotaandieleeftijd.Dit
geeftopzijnbeurtrechtophetverlaagdtarieftenaanzienvanzijnextralegaalpensioenkapitaaluitbv.eenIPT
verzekering (Integraal Verslag, Kamercommissie voor Financin, 28 juni 2017, CRIV 54 COM 697, 1). De auteur
bespreektditnader.
J.VANDYCK,'Effectiefactieve'zelfstandigen:socialebijdragenbetalenvolstaat,Fiscoloog2017,nr.1528,6.
4.Hetpensioenreglementalsrechtsbronvanaanvullendepensioenen
Het pensioenreglement is de rechtsbron bij uitstek als het gaat om de rechten en plichten van een aanvullend
pensioen. Het pensioenreglement wordt gekwalificeerd als algemene voorwaarden. Hierdoor haakt het
pensioenreglementzichonlosmakelijkvastaandebrondiehetaanvullendpensioeninvoert.De(h)erkenningvan
het pensioenreglement als algemene voorwaarden volgens het burgerlijk recht roept vragen inzake de
tegenstelbaarheid van het pensioenreglement op. Zo hebben heel wat pensioeninstellingen nog werk aan de
winkelophetvlakvanbegrijpelijkheidvanhetpensioenreglement.
Y.STEVENS,Hetpensioenreglementalsrechtsbronvanaanvullendepensioenen,TSR2017,nr.1,499524.
5. Over winstuitkering, winstdeling en het prudentieel toezicht daarop in

verzekeringsondernemingen
Het toezicht op de verzekeringssector krijgt de afgelopen jaren zowel op Europees, als op nationaal vlak meer
aandacht.DeomvangrijkeEuropesewetgevendeoperatiehieromtrentwerdreedsopgestartin2004,maarkende
eenbelangrijkeaanpassingindenasleepvandefinancilecrisis.SluitstukdaarvanisdeEuropesesolvabiliteitII
richtlijndieinwerkingisgetredenop1januari2016,dochpasnaarBelgischrechtwerdomgezetbijwetvan13
maart 2016. Kern van deze nieuwe reglementering betreft de herziening van de organisatie van het
bedrijfseconomisch en financieel toezicht, waaronder devervanging van het zgn. solvabiliteit Iregime door het
solvabiliteitIIregime.
Solvabiliteit II heeft tot doel verzekerden te beschermen tegen gebeurlijke solvabiliteitsproblemen bij 7
verzekeringsondernemingen.SolvabiliteitIIhandeltinessentieovereenafstemmingtussenkapitaalvereistenen
totaal risico van verzekeringsondernemingen. Alsdan is solvabiliteit II gericht op de versterking van het
20172018
prudentieeltoezichtopdeverzekeringsondernemingeneniszijdeleidraadvooreensterkrisicogerichtEuropees
toezichtsysteem.
B. DE GROOF, Over winstuitkering, winstdeling en het prudentieel toezicht daarop in verzekeringsondernemingen,

RDC2017,nr.6,586595.
6.Naareenuitsluitingvanonbeschikbarebestaansmiddelenindemiddelentoets?
Om een inkomensgarantie voor ouderen te ontvangen, moeten de beschikbare bestaansmiddelen onder een
bepaaldegrensliggen.Pasalseenmiddelentoetsuitwijstdatmennietzelfofonvoldoendeineenmenswaardig
bestaan kan voorzien, moet een uitkering verstrekt worden. Een probleem rijst met bestaansmiddelen die in
theorieweltoekomenaandebetrokkene,maarwaardezenietreeloverkanbeschikken.Ditisbijvoorbeeldzo
bijeenstrafrechtelijkbewarendbeslag.VolgenseenlangelijnvanCassatierechtspraakmoetendezemiddelenook
meegenomenwordenindemiddelentoets.Erisnamelijkgeenspecifiekewettelijkeuitzonderingomditniette
doen.MetdezeuitspraakzethetarbeidshofteGentvolgensdeauteurseenstapinderichtingvaneenbillijkere
oplossing.
J.WERBROUCKenY.STEVENS,Naareenuitsluitingvanonbeschikbarebestaansmiddelenindemiddelentoets?(noot
onderArbh.Gent(afd.Brugge)28april2017,NJW2017,nr.363,416418),NJW2017,nr.363,418419.
7.Lepointsurlharmonisationouvrier/employdanslespensionscomplmentaires
Le5mai2014taitadopteuneloimettantenplaceuncadrelgalspcifiqueenvuedepermettrelasuppression
progressivedesdiffrencesdetraitementquireposentsurladistinctionentreouvriersetemploysenmatirede
pensionscomplmentaires.
Danslacontribution,lesauteursentendenttoutdabordrappelerbrivementlesincidencesdelharmonisation
desstatutsouvriersetemployssurlespensionscomplmentairesetlecadrelgalmisenplacepourparvenir
une telle harmonisation. Ensuite, ils examinent le contenu du rapport du C.N.T. du 7 juin 2016 et vrifient sil
comportedesavancespourcetteharmonisation.Deplus,ilssinterrogentsurcertainesquestionspratiquesque
le cadre lgal pose actuellement lharmonisation. Enfin, ils tirent certaines conclusions sur le processus
dharmonisationactuellementencours.
S.PQUES,Lepointsurlharmonisationouvrier/employdanslespensionscomplmentaires,Or.2017,nr.6,217.
SELECTIEBUITENLANDSERECHTSLEER
1.Nederland
F.M.H.HOENS,Mooi:ookdewetgeverdoetweeraan(verevenings)pensioen,WPNR2017,afl.7158.
2.Frankrijk
8
X.,Delimpossiblecontestationdelarupturedesoncontratparlesalariayantadhrundispositifconventionnel
decessationdactivit,LaSemaineJuridiqueSocial2017,nr.23,175.
20172018
X.,Rgimederetraitesupplmentaire:lecritredelaconditiondanciennetdoitsappliquerdemanireuniforme,La
SemaineJuridiqueSocial2017,nr.25,196.
L. PIERRON, Retraites: une convergence ni de droite, ni de gauche?, La Semaine Juridique Social 2017, nr. 2728,
1229.
INTERNATIONALUPDATE
1.Finlandintroducespensionassistancefortheolderlongtermunemployed
OnJune1,Finlandintroducedapensionassistancebenefitthatprovidesincomesupportforthecountrysolder
longterm unemployed until their oldage pensions begin. The new benefit is aimed at reducing high levels of
longtermunemploymentamongolderpersons.AlthoughtheunemploymentrateforFinlandspopulationaged
60 to 64 was lower than for those aged 15 to 59 in 2016 (7.2 percent and 9.2 percent, respectively), Eurostat
figures show that unemployed persons aged 60 to 64 were more than twice as likely as their younger
counterpartstobewithoutworkformorethan12months.Thegovernmentestimatesthataroundonethirdof
unemployedpersonsaged60to64areeligibleforthenewbenefit.
Toqualifyforpensionassistance,apersonmusthavereachedage60beforeSeptember1,2016;beenentitledto
unemploymentbenefitsonAugust31,2016;andcollectedunemploymentbenefitsforatleast1,250daysfrom
September 1, 2010, to August 31, 2016. Current oldage or disability pensioners are not eligible for the new
benefit.ThosewhoqualifyreceiveamonthlybenefitequaltoFinlandsguaranteedminimumpension(760.26
[US$854.22]for2017).Thebenefitceaseswhenabeneficiarybeginsreceivinganoldagepensionorreachesage
65(thenormalretirementageforFinlandsuniversaloldagepension).Generalgovernmentrevenuesfinancethe
programandtheFinnishSocialInsuranceInstitutionadministersitandtheuniversaloldagepensionprogram.
Bron:SSA,InternationalUpdate,June2017.
2.Francerelaxesearningstestforoldagepensionersreceivingemploymentrelatedincome
Effective April 1, a new French decree relaxes the earnings test for oldage pensioners who receive both
employmentrelatedincome(includingemploymentearningsandcertainsupplementaryretirementbenefits)and
a firstpillar payasyougo (PAYG) public pension. It applies to most of Frances firstpillar PAYG programs,
includingthegeneralschemethatcoversaround72percentoftheworkforce.AccordingtotheMinistryofSocial
Affairs,around481,000peopleor3.5percentofoldagepensionersaged55orolderresidinginFrancewere
working while receiving a pension in 2015. The government anticipates that the amended earnings test will
encouragemorepensionerstocombineworkandretirement.
Under the new rules, oldage pensioners who receive partial pensions and have employmentrelated income
aboveacertainthresholdwillhavetheirpensionsreducedbytheamountofincomeabovethisthreshold.The
threshold is the greater of the pensioners last preretirement wage or 160 percent of the statutory minimum
wage of 2,368.43 (US$2,657.14) per month. Previously, the government fully suspended oldage pensions if 9
employmentrelatedincomeexceededthisthreshold.
Bron:SSA,InternationalUpdate,June2017.
20172018
3.Australiaimplementschangestosuperannuationsystem
Effective July 1, Australia implemented numerous changes to its superannuation system, including lowering
concessional and nonconcessional contribution ceilings, reducing the income threshold for higher contribution
taxes, and capping transfers into taxfree retirement plans. Employees may choose to make concessional
contributionswithbeforetaxincome[benefitsaretaxed]ornonconcessionalcontributionswithaftertaxincome
[benefits are not taxed]. The Australian Parliament approved the changes in November 2016 after the
government proposed a set of superannuation reforms in its 201617 budget released in May 2016. The key
changesinclude:
Lowering the annual concessional (beforetax) contribution ceiling from A$30,000 (US$22,983) if younger
thanage49orA$35,000(US$26,814)ifaged49oroldertoA$25,000(US$19,153)regardlessofage.
Reducing the annual income threshold at which individuals pay an additional 15 percent contribution tax
fromA$300,000(US$229,830)toA$250,000(US$191,525).(Thestandardtaxonconcessionalcontributions
is15percent;concessionalcontributionsuptotheceilingarenotsubjecttootherincometaxes.)
Lowering the annual nonconcessional (aftertax) contribution ceiling from A$180,000 (US$137,898 or six
timestheconcessionalceiling)toA$100,000(US$76,610orfourtimestheconcessionalceiling).Startingin
July2018,individualswithsuperannuationbalancesofA$500,000(US$383,050)orlesswhodonotreach
the nonconcessional contribution ceiling in a given year can carry their unused nonconcessional
contributionsforwardforupto5years.
EstablishingaA$1.6million(US$1.2million)capontheamountofsuperannuationfundsthatanindividual
cantransferintotaxfreeretirementplans.Savingsabovethislimitcanremaininsuperannuationaccounts
(inwhichreturnsaretaxedat15percent)ormovedoutofthesuperannuationsystem.
Australias superannuation is a mandatory occupational pension system that covers employed persons with
monthlyearningsofatleastA$450(US$345).Underthissystem,employersarerequiredtocontribute9.5percent
ofemployeesearnings(graduallyrisingby0.5percentagepointsayearfrom2021untilreaching12percentin
2025)toprivatelymanagedsuperannuationfunds.Employeesarenotrequiredtocontribute,butthegovernment
offerstaxincentivesandmatchingfundstoencouragevoluntarycontributions,particularlyfromlowandmiddle
incomeworkers.
Bron:SSA,InternationalUpdate,July2017.
GELEZENINHETBELGISCHSTAATSBLAD
1.Toekenningherstelpensioenaanslachtoffersvanterrorisme
Er wordt voorzien in de mogelijkheid een herstelpensioen toe te kennen aan rechtstreekse slachtoffers van
terrorisme.Ookrechthebbendenvanoverledenslachtofferskunneninaanmerkingkomen.Dezeregelingisnader
uitgewerktindewetvan18juli2017.
Wet van 18 juli 2017 betreffende de oprichting van het statuut van nationale solidariteit, de toekenning van een
herstelpensioenendeterugbetalingvanmedischezorgingevolgedadenvanterrorisme,BS4augustus2017. 10
20172018
2.Verhoginggewaarborgdinkomenvoorbejaarden
Hetgewaarborgdinkomenvoorbejaardenwordtverhoogd.Hetbetrefteenverhogingvan0.9%.Dezewijziging
treedtinwerkingop1september2017.
Wetvan21juli2017totwijzigingvandewetvan22maart2001totinstellingvaneeninkomensgarantievoorouderen,
BS8augustus2017.
3.Wijzigingminimumpensioenenoverlevingspensioenwerknemers
Deregelingbetreffendehetgewaarborgdminimumpensioenvoorwerknemerszoalsopgenomenindeherstelwet
van 10 februari 1981, wordt gewijzigd. Daarnaast worden eveneens aanpassingen doorgevoerd aan de in
diezelfde wet opgenomen bepaling inzake het overlevingspensioen voor werknemers. De wijzigingen treden in
werkingop1september2017.
Wetvan21juli2017totwijzigingvandeherstelwetvan10februari1981inzakedepensioenenvandesocialesector,BS
8augustus2017.
4.Aanpassingaandewelvaartindepensioenregeling
Er wordt een aanpassing aan de welvaart doorgevoerd in de pensioenregeling van de werknemers en
zelfstandigenEenaantalpensioenenwordenhierdoorverhoogd.
Koninklijk besluit van 21 juli 2017 tot aanpassing aan de welvaart van bepaalde pensioenen in de regeling voor
werknemers,BS8augustus2017.
Koninklijkbesluitvan11augustus2017totaanpassingaandewelvaartvanbepaaldepensioeneninderegelingvande
zelfstandigen,BS29augustus2017.
5.Sectorpensioenen
Koninklijk besluit van 2 mei 2017 waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve
arbeidsovereenkomst van 4 juli 2016, gesloten in het Paritair Comit voor de Vlaamse welzijns en
gezondheidssector,betreffendedesectoralepensioentoezeggingvoorhetjaar2015,BS27juni2017.
arbeidsovereenkomst van 15 december 2016, gesloten in het Paritair Subcomit voor het wegvervoer en de
logistiek voor rekening van derden, betreffende de opheffing van de collectieve arbeidsovereenkomst van 17
december2015betreffendehetsectoraalpensioenstelsel,BS27juni2017.
arbeidsovereenkomstvan25maart2016,gesloteninhetParitairComitvoorhettuinbouwbedrijf,totwijziging
vandecollectievearbeidsovereenkomstvan5februari2008betreffendedeinvoeringvaneensociaalsectoraal
pensioenplanvoordearbeiderstewerkgesteldinhettuinbouwbedrijf,BS28juni2017.
Koninklijk besluit van 13 mei 2017 waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve 11
arbeidsovereenkomst van 20 december 2016, gesloten in het Paritair Comit voor de uitzendarbeid en de
erkende ondernemingen die buurtwerken of diensten leveren, betreffende de pensioenpremie voor de
uitzendkrachtenindesectorvandemetaalhandel,BS28juni2017.
20172018
uitzendkrachtenindesectorvandelandbouw,BS28juni2017.
erkende ondernemingen die buurtwerken of diensten leveren, betreffende de pensioenpremie van de
uitzendkrachtenindesectorvandeondernemingenvantechnischelandentuinbouwwerken,BS28juni2017.
uitzendkrachtenindesectorvandestofferingendehoutbewerking,BS28juni2017.
uitzendkrachtenindesectorvandehandelinbrandstoffen,BS28juni2017.
arbeidsovereenkomstvan18februari2016,gesloteninhetParitairSubcomitvoordesocioculturelesectorvan
deVlaamseGemeenschap,totvaststellingvanhetpercentagevandebijdragenvoorhetjaar2016voorhetfonds
voorbestaanszekerheidgenaamdSociaalFonds329.01totfinancieringtweedepensioenpijlerentotbepaling
vandedatumvanaanvraagtotvrijstellingvandebijdragenvoorhetjaar2016,BS29juni2017.
uitzendkrachtenindesectorvanbewakingsen/oftoezichtsdiensten,BS30juni2017.
uitzendkrachtenindesectorvandevoedingsnijverheid,BS30juni2017.
arbeidsovereenkomstvan13juni2016,gesloteninhetParitairComitvoorhethotelbedrijf,totwijzigingvande
collectievearbeidsovereenkomstvan28juni2012totinvoeringvanhetsociaalsectoraalpensioenstelsel,BS4juli
2017. 12

20172018
OMBUDSMAN: IGO: voortaan houdt de FPD bij een wederbelegging van een
onroerend goed niet alleen rekening met de aankoopprijs maar ook met de
wettelijkverplichteaankoopkosten
Eengepensioneerdegenietsedert1maart2013eenInkomensgarantievoorOuderen(IGO).EenIGOkanslechts
worden toegekend na onderzoek van alle bestaansmiddelen en pensioenen, van welke aard of oorsprong ook,
waarover de betrokkene en/of de echtgenoot of wettelijk samenwonende waarmee hij dezelfde
hoofdverblijfplaatsdeeltbeschikken.IncasuwerderbijdeberekeningvandeIGOrekeninggehoudenmethet
hem toegekende pensioen en het kadastraal inkomen van de gezinswoning. Na de toepassing van de wettelijk
bepaaldealgemenevrijstellingopdebestaansmiddelenkonhemeenIGOwordentoegekendvan439,04bruto
permaand.
In de loop van de maand september 2014 verkoopt de IGOgerechtigde zijn woning en koopt hij in dezelfde
maandeenappartement.Artikel10wet22maart2001(IGOwet)bepaaltdatbijeenafstandonderbezwarende
titel (derhalve ook voor een verkoop) voor het onderzoek naar de bestaansmiddelen een forfaitair inkomen in
aanmerking moet genomen worden. Overeenkomstig 32,1 KB 23 mei 2001 is dit in aanmerking te nemen
forfaitairinkomengelijkaandeverkoopwaardevandegoederenophetogenblikvandeafstand.Dochartikel10,
lid3wet22maart2001bepaalteenuitzonderingopditprincipe:vandeverkoopwaardewordtdeopbrengstvan
deafstanddiegeheelofgedeeltelijkinhetinaanmerkinggenomenvermogenwordtteruggevondenafgetrokken
(= wederbelegging). In casu trok de Federale Pensioendienst (FPD) van de verkoopwaarde van de woning (=
334.000)deaankoopprijsvanhetappartementvan260.000af.Hierdoorwashettotaalvandepensioenenen
de in aanmerking te nemen bestaansmiddelen, na aftrek van de wettelijke vrijstellingen, hoger dan het bedrag
van de IGO zodat de FPD oordeelde dat de gepensioneerde vanaf 1 oktober 2014 geen aanspraak meer kon
makenopdeIGO.
Betrokkene vond het onredelijk dat de FPD verdedigde dat de wederbelegging alleen de aankoopprijs sensu
stricto inhoudt zonder rekening te houden met de notariskosten en registratiekosten ten bedrage van
28.587,37. Na hierover vruchteloos zijn beklag te hebben gedaan bij de FPD wendde betrokkene zich tot de
Ombudsman Pensioenen. Deze verdedigdedat onder hetbedrag van de wederbeleggingnaast deaankoopprijs
vanhetonroerendgoedeveneensdekostendieverbondenzijnaandeaankoopvaneenonroerendgoeddiemen
wettelijkverplichtistemaken(zoalsregistratierechtenennotariskosten),dientverstaanteworden.Zonderdeze
kostenzoudeaankoopimmersnietgerealiseerdkunnenworden.Dezeinterpretatiesluitbovendienmeeraanbij
de realiteit (de werkelijke inkomsten waarover betrokkene beschikt). Daarenboven werd deze interpretatie
tevens verdedigd in een arrest van het Arbeidshof te Antwerpen van 4 maart 2013 (Arbh. Antwerpen 4 maart
2013,AR2012/AA/582,onuitg).EenarrestwaarnaardeOmbudsmanPensioeneninzijnbemiddelingverwees.De
FPDverklaardezichingevolgedebemiddelingvandeOmbudsmanPensioenenakkoordmetdezeinterpretatie.Er
werdeennieuwepensioenbeslissinggetroffenwaarbijvoordewederbeleggingrekeninggehoudenwerdmetde
verkoopprijs(334.000)verminderdmetdeaankoopprijs(260.000)endekostendiemenverplichtiswettelijk
temaken(28.587,37).Hierdoorkonbetrokkenerekeninghoudendmetzijninaanmerkingtenemenpensioen
enbestaansmiddelen,naaftrekvandewettelijkevrijstellingen,metterugwerkendekrachtvanaf1oktober2014
aanspraak maken op een IGO ten bedrage van 194,63 per maand. Tot slot paste de FPD zijn administratieve
13
praktijkaanzodatbijeenwederbeleggingervoortaanweldegelijkrekeninggehoudenwordtmetdeaankoopprijs
verhoogdmetdekostendiemenwettelijkverplichtistemaken(registratierechtenennotariskosten).
Vragen?
leergangpensioenrecht@kuleuven.be
www.law.kuleuven.be/leergangpensioenrecht

PROGRAMMA20172018
Hetacademiejaarstartop26september2017.
1.Algemeenkader 3.9.Besluitvorming:inspraak,transparantieen
1.1.Grondplanvanhetpensioenrecht voorlichting
1.2.Inleidingtothetrechtvoornietjuristen 3.10.CAOs,paritairecomitsenfondsen
1.3.Pensioeneninternationaalgekaderd 3.11.Formeelenprocesrechtelijkeaspecten
1.4.Pensioenenvanuiteensocioeconomische 3.12.Controleaspecten
invalshoek 3.13.Loonkwalificatie
3.14.Overheidspersoneel
2.Wettelijkepensioenen 3.15.Fiscaliteitwerknemers
2.1.Werknemers 3.16.Fiscaliteitzelfstandigen
2.2.Zelfstandigen 3.17.Aanvullendevoorzorg,cafetariaenhospitalisatie
2.3.Overheidspersoneel
2.4.IGO 4.Individuelepensioenen,sparenenonroerendgoed

3.Aanvullendepensioenen 5.Specifiekethemata
3.1.Algemeengrondplan 5.1.Aanvullendepensioenenbijfusiesenovernames
3.2.Basisprincipesvande(levens)verzekeringen 5.2.Assetmanagement
3.3.1.Onderlingerechtsverhoudingenen 5.3.Internationaleengrensoverschrijdendeaspecten
externalisering 5.3.1.TheEuropeanframework:Solvency,IORPand
3.3.2.Pensioeninstellingen(groepsverzekeraaren EIOPA
pensioenfonds) 5.3.2.Europesecordinatie
3.4.Aansluitingengelijkebehandeling 5.3.3.Deexpatendegrensarbeider
3.5.Actuarileaspecten 5.3.4.Internationalefiscaliteit
3.6.Lezenenbegrijpenvaneenpensioenreglement 5.4.Familiaalvermogensrechtenpensioen
3.7.Uittreding,afkoopenpensioenleeftijd 5.5.Boekhoudkundigenormen
3.8.Verworvenreserves,prestatiesen 5.6.Informatiebeheer,SIGeDISendatabescherming
rendementsgarantie
6.Pensioen:verleden,hedenentoekomst
Nummer1jaargang12afgeslotenop5september2017.
Deze nieuwsbrief is verbonden aan de bijzondere leergang pensioenrecht en wordt in functie van
recenteontwikkelingenopgesteld.Hetdoelisdestudentenengenteresseerdenteinformerenoverde
allerlaatste ontwikkelingen in het pensioenrecht. Reacties zijn welkom yves.stevens@kuleuven.be of
leergangpensioenrecht@law.kuleuven.be.
14
DenieuwsbriefLeergangpensioenrechtiserkendalsjuridischtijdschriftindezinvanart.280,5van
hetwetboekderregistratie,hypotheekengriffierechtenerkenningsnummerE.L.911/1021/135.

NB 1 Jaargang 12 Leergang Pensioenrecht KULeuven

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

NB 1 Jaargang 12 Leergang Pensioenrecht KULeuven

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LEERGANG

EUROPEES HOF VOOR DE RECHTEN VAN DE MENS: schending van het

EUROPEES HOF VAN JUSTITIE: geen discriminatie bij berekening

5. Over winstuitkering, winstdeling en het prudentieel toezicht daarop in

B. DE GROOF, Over winstuitkering, winstdeling en het prudentieel toezicht daarop in verzekeringsondernemingen,

You might also like