You are on page 1of 429

UKRI-I BTLS

SELM-NME

Yayna hazrlayanlar

Prof, Dr. Ahmet Uur


Dr. Mustafa uhadar
Dr. Ahmet Gl

isis
STANBUL
<>*
cn
< N

I
<*^

: 3
(Z 3

t i

S
< <

z
S
H *

t i

t i

C /3

IS IS
SELtM-NME
Isis Yaymclk Ltd.
emsibey Sok. 10
81210 Beylerbeyi stanbul
Tel: (0216) 321 38 51

Basm Tarihi: Austos 1995

ISBN: 975- 428- 077-0


UKRI-I BTLS

SELM-NME

Yayna hazrlayanlar

Prof \ Dr, Ahmet Uur


Dr. Mustafa uhadar
Dr. Ahmet Gl

SS
STANBUL
NSZ

Trih m etinlerim izi bugnk harflere evirip, okuyucularn hizmetine


sunmak, bence nde gelen grevlerimizden olsa gerektir. Bu metinleri okumadan
gemiimizi imdiki ve gelecek nesillere aktaramayz. Bu metinlerden ar ve
adal bir dille yazlanlar olduu gibi kr'nin eseri gibi, halkmzn anlayaca
dille yazlanlar da eksik deildir.

Bitlisim izde yetien kr alt dil "Arapa, Farsa, Trke, Krte,


Ermenice, Hinde" bildii halde eserini temiz bir Trke ile yazmtr.

Balayalum szi Bismillah ile


Kim eref tapar sz Ismullah ile (vr.lb)

nk tevhid ile nat oldu tamm


M ustafa ashabna irdi selm (vr.8b)

Old tokuz yz ygrm yl tamm


Mustafa'nn hicretinde ves selm (vr.69a)

Hem Karanu kpr old bir konak


Kayseri ehrinde gorildi yarak (vr.71b)

Hem o gnde Ala taa yad kar


On yedi gn i Austosn mr (vr.78b)

Trk ilen Trk Krd ilen Krdem


Evde koyun u yabanda kurdam (vr.l96a)

tte bu beyitlerdeki Trke kelimelerimiz bunu gstermektedir. Dilimiz,


tremiz, kural ve kaidelerim iz hep bu tarih metinlerimizin iinde gizlidir.
Bizlere den onlar bulup, kartmak ve deerlendirmektir.

Bize bu filmin temininde ve baz sahifeleri rnek olarak vermede yardm


eden hocam Mr. J.R. W alsh'a, kr'nin dili zerinde bir Doktora almas
yapan ve elinde bulunan Topkap nshasn, mukayese iin bize veren Yrd.Do.
M ustafa Argunaha teekkr bir bor biliriz.

KAYSER-1994

Prof.Dr.Ahmet U U R Dr.M ustafa U H A D A R Dr.Ahmet G L


KR- BTLS VE SELM-NMES

Orijinal Selim -nm elerin birinin yazar olan kr-i Bitls'nin hayat
hakknda trih kaynaklarda bilgi olduka snrldr. T rih kaynaklardaki
bilgilerin snrl olm asnn yannda verilen bilgilerin kaynaklarda farkllk
arzetmesi de kr'nin hayat hakkndaki bilgilerim izi daha da azaltmtr.
Dolaysyla kr'nin hayat hakknda en doru ve geni bilgiyi eserin sonunda
"Der Sft- Keml-i kr" bal altnda kaleme ald blmde kendi dilinden
(irenmekteyiz.

Dou illerimizden Bitlis'ten olan kr iin M evln k ve Mevln


mr gibi isimler de kullanlmtr. krnin doum tarihi hakknda elimizde
herhangi bir bilgi yoktur. Kendi dilinden bir ok ilm e vkf olduunu
rendiimiz kr'nin tahsilini nerede tamamlad hakknda kesin bir bilgimiz
voktur

Tahsil dnemi trh kaynaklara yansmayan kr. Yavuz Selim'in tahta


gem esiyle stanbul'a gelm i ve P d i h a sunduu kasdeden dolay
m kfatlandrlm tr. Daha sonra ehsvarolu Ali Bey'in hizmetine giren
kr. o'na hocalk yapmtr

ehsvarolu Ali Bey Yavuz Selim'e ar bir hayranlk beslemektedir.


Bu hayranln neticesi olarak hocas kr'den Yavuz Selim hakknda
Ahmed'nin skender-nme'si trnde bir eser kaleme almasn ric eder. Yavuz
Selim'le birlikte rn seferine katlan kr, ehsvarolu Ali Bey'in Sultan
hakknda verdii bilgilerin ve kendi grdklerinin altnda, Selim-nme'yi
kaleme alr.

ehsvarolu Ali Bey'in dm ettirilmesinden sonra o'nun yerine greve


getirilen Halil olu Koi Bey'e kr te'lf ettii eserini gstermi fakat Koi Bey
verilen bilgilerin bir ounun yanl olduunu sylemitir. kr, Koi Bey'in,
Selim -nm e'sinde verdii bilgilerin yanll hakkndaki dncesini, eserin
"Sebeb-i Te'lif-i Kitb" blmnde u ekilde dile getiriyor:

n Hall-olu ki Ko'dur be-nm


Dinledi in'm ile bundan kelm

Didi hey hey kr sehvn okduru


Bunda h'un ok makli yokdurur

bu nshan kim Selm'i medh ider


Bendeye env'- ma'n feth ider

Ol hner-verden haber virmez tamm


ayr-i vki' nakl ider i bu kelm

Geri rvdr Ali bin ehsvr


Lk bunda ok hat v sehvi var

Taradan dinlerdi h'in hlin ol


Bilmez idi tc-dr ahvlin ol

Bendeden ger dinler olsan kssay


h tavrndan alursn hisseyi

Ko Bey. Yavuz Selim e ehsvarolu Al Bey den daha yakn olmutur


Zr uzun yllar onun emrinde alm, onunla birlikte bir ok sefere katlmtr.
D olaysiyle Yavuz Selim hakkndaki bilgisinin ehsvaolu Ali Beyden ok
daha gvenilir olduu gerekesi ile kr, eserini, Koi Bey'in anlattklar
dorultusunda deitirir.

kr'nin Selim -nm e'sinin dier bir ad da "Ftht's-Selmiyye"dir.


ok uzun bir ekilde m esnev tarznda Dou Trkesiyle yazlm tr. Daha
nceki Selm-nm e'lerde eksik olan detaylara sahiptir. Seferlerde konaklanlan
yerler ve ahslar hakknda esiz bir kaynaktr. Doulu olmas nedeniyle, Yavuz
Selim'in ran seferi iin son derece kymetli bir eserdir. nki en kk yerleri
ve ayrntlar belirtmektedir. drs-i Bitls'nin Selm-nme"sinde ise bu ekilde
geni teferruta rastlam ak mmkn deildir. M sr seferi iin de dier Selim-
nme'lerden farkl ma'lmta sahiptir.

Geni bir giriten sonra, Yavuz Selim'in Trabzon'da vlilii ile balayp,
Knnnin tahta km asyla sona eren kr'nin Selm-nme'si Hoca Sadettin
Efendi ve G elibolulu M ustafa l gibi trihiler tarafndan kaynak olarak
kullanlmtr.

kr, eserini Vezr-i azam brhim Paa vstasyla Kann Sultan


Sleymn'a takdm etmi ve onun tarafndan dllendirilmitir. Eser Knn
tarafndan beenilm i olup, Knn ondan bir Sleym n-nm e yazmasn
istemitir Fakat kr'nin mr, Sleymn-nme'yi kaleme almaya yetmemitir.

Knn Sultn Sleymn'la Belgrad ve Rodos seferlerine katlan kr'nin


lm trhi kesin olarak bilinmemekle birlikte Knn devrinin balarnda
( I530-?) veft etmitir.

kr'nin nazm hlinde olan bu Selim -nm e'sini, erkezler ktitibi


Ysuf, Khiri'de nesre evirmi ve sonuna 1041/1671 trihine kadar Msr'da
bulunan Osmanl vllerinin listesini eklemitir. Cevr isimli bir ir ise bu eseri
tekrar nazma evirmitir

Gnl insan sevgisiyle dolu olan kr, herkesle dosttur. Bir iirinde:

Trk ilen Trk Krd ilen Krdem


Evde koyun u yabanda kurdam

diyerek Osmanl'nn kendi bnyesi ierisindeki birlik ve beraberliinin nemini


vecz bir ekilde dile getirmitir.

irimiz, slm ilimlerden Tefsir, Hadis, Fkh, Kelm'n yannda ilm-


M a'n, ilm-i Beyn, ilm-i Bed', ilm-i Hikmet, M antk, Sarf, Nahiv, ilm-i
Ma'kl, ilm-i M enkl, Fenn-i n, Arz vb. ilimlerde sz shibi olduunu u
ekilde dile getirmektedir:

Grmem men hads u tefsr'i


Bilmiem 'ilm u fkh u ta'bri
x KR-1 BITLS

Ger ma'n v eger bed' u beyn


Tab'- pkim yanndadr yeksan

'llm-i hikmet'le heyet old fennim


Bir zaman zikr u fikrim idi benim

Nahv'ilen sarf u mantk ile kelm


Oldlar zihnim in bar-e gulm

eyh'den stlh- nak- Fuss


Buld ifn-y kalbim ire husus

llm -i ma'kl'i grmiem ma'kl


'llm-i menkl'e olmam men kl

Grmem men Shh- Cevherfini


Ge oldum drr ile gevherini

Mhirem men arz u kfiye'de


Nice kim Kf ile fye'de

Ger mu'amm vu eger lugaz zhir


Ver lgat cmlesinde-em mhir

Fenn- in'da dahl- tmmm var


llm-i edvr'da kelmm var.

Trke, A rapa, Farsa, Erm enice ve H inte gibi alt dil bildiini
syleyen kr bunu eserinde u ekilde ifdelendirmitir:

irem te ortalkta szm


Alt dilde gazel dirdim men zm

Trk dirmen revn Nevy gibi


Fris'de hemn Neby gibi

Arab sylerem vel Krdm


Ayb sz Tangrider budur hordum
Irmen dilini kemlince
Bilrem Hind dah hlince

kr kadlk, mderrislik ve mftlk gibi resm vazifelerde bulunmu


olup, kendisinin en iyi hatip ve vizlerinden kabl etmektedir. Bu zelliklerini u
beyitlerde kaleme almtr:

Oldum idi mderris u kd


Hem hatb-i zamne-i mz

V azm ehl-i fazla dinledirem


Vecd u hletle halk inlediretn

ok iyi yzme bildiini, ata binmede, ok kullanmada ve avclkta mhir


olduunu, kulara ve av hayvanlarna kar ilgisi bulunduunu da u
beyitlerinden renmekteyiz:

Okurdum her ne dilde olsa sevd


Yzerem sular ger olursa murd

Bilrem t u it kemli nedr


Anlarm b/ u yoz hli nedr

arh u hn u bahr vu inkr


U/.adubdur kam man mnkr

Bu kamunun mzcn bilrem


Kuculukda bu da'vy kluram

Atamuzla bu yolda at yorduk


Bz-nme dah bes grdk

Ururam a oluram sayyd


derem bunlar kim itdim yd

A ile suda avlarm balk


Balk er bilmese bilr Hlik
ekerem eri yay dz ok ataram
Toru der men meni deil sataram

ok ynl bir insan olan kr gzel sanatlara kar da ilgisinin olduunu


u beyitle bizlere iletmektedir:

alaram gnlm olsa tanbn


Severem hb yzl manzan

Men meni hem nedm bildrirem


Alar iken herfi gldrrem

kr ilmi, ho grs ve fikirleriyle bu gnki insanmza k tutup, birlik


ve b eraberli e en ok m uhta olduum uz bu dnem de bizlere yol
gstermektedir. Bizlere den grev ise onlarn tecrbelerinden en iyi ekilde
istifde etmeye almaktr.

Biz bu almamza esas olarak;

Doktora almalarmzda zerinde durduumu, elimizde mevcud olan ve


en iyi bildiimiz nshalardan biri olan, The British Museum (Ktp. nr. Or. 1039.
istinsah tarihi:972/1564-1465) nshasn aldk. Ve yine en iyi nshalardan biri
olan Topkap Saray (Mze Ktp. , Hazine blm nr 1597-1598, istinsah tarihi
bilinmiyor) nshasyla karlatrdk.

Bu karlatrmamzda farsa olarak yazlm olan balklar hari hemen


hi fark gremedik. Mesel: kr'nin bu eserinin "The British Museum" nshas
(varak 145a) nda yle bir balk vardr: "Brn-m eden-i Sinn ez dr-
stanbul be-kast- feth-i zerbycn" olan balk, Topkap nshas (varak 204a)
nda "Brr-m eden-i Sinn Paa ez D ru'l-lslm stanbul be kast- feth-i
zerbycn" eklindedir. Yine eserin "The British M useum" nshas (varak
188a) nda yle bir balk vardr: "Veft yften-i Sultn Selm" eklinde olan
balk Topkap nshas (varak 265a) nda "Veft yften-i Sultn -enra'llah
burhneh-" eklindedir.

Nazm halinde olan metinlerde birinden dierine aktarmalar yaptk. Fakat


bu ok nadir olan eylerdendi. Buna bir rnek olarak unlar gsterebiliriz:
SELM-NME

Eserin The British M useum nshas (varak 179a) nda :

"Pcu vu murslann teng drst"

halinde olan msr, Topkap nshas ( Varak 252 b ) nda

"Mrsil ile pe dresin drst"

eklindedir. Yine eserin The Brisith Museum nshas (varak 179 a ) nda

"Gayr atlular gemiler srdi bd"

eklinde olan msra, Topkap nshas ( Varak 252 b ) nda

"Gayr rh-birle gemisin srdi bd"

eklinde verilmitir.Yine eserin The British Museum nshas ( Varak 196 b )nn
son beyti olan

"Her k diler rahmet-i Hakk kazana


Ftiha okuya bunu yazana"

hu bevi ise Topkap nshasnda bulunmaktadr

k r'n in Selm -nm e'sinin bilinen n shalar u n lard r:


1- The British Museum Ktp.. nr: or. 1039.
2- Topkap Saray, Mze Ktp., Hazine Blm, nr: 1597 -1598
3-Viyana Ktp., nr: 1007.
4-lpsala Ktp., nr: 206.
5- Marburg Devlet Ktp., nr:Orient, Oct., 1045.
6-Afyon Gedik Ahmet Paa Ktp., nr: 30.
7-Atatrk niv. Ktp., Seyfettin zee Bl., nr: 308.
8-Bursa Genel Ktp., nr: 1212.
9-Trk Tarih Kurumu Ktp., nr: Y.283.
B B L Y O G R A F Y A

1- kr-i Bitls, Selm-nme, The British Museum Ktp. nr. or. 1039.
2- ehbeddn Tekinda, "Selm -nmeler", Tarih Enstits Dergisi,
stanbul 1970, c.I, s. 212.
3- Ahmet Uur, "Selm-nmeler", Ankara niversitesi ilahiyat Fakltesi
Dergisi, Ankara 1978, c.XXII, s. 367-379.
4- Ahm et Uur, "kr-i Bitls ve Selim-nmesi", Ankara niversitesi
Dergisi, Ankara 1981, c. XXV, s. 325-347.
5- M ustafa Argunah, "kr-i Bitls, Selm-nmesi ve Eserin Dili",
Trk Dnyas Aratrmalar, stanbul Astos 1988, say, 55, s. 51-72.
6- Bursal M. Thir, Osmanl Mellifleri, stanbul 1975, c. III, s. 140.
7- Gelibolulu M ustafa l, Knh'l-Ahbr, Red Efendi Ktphnesi,
nr. 901 ve 920.
8 - 1. Hakk Uzunarl, Osmanl Tarihi, Ankara 1983, c. II, s. 309.
9- F. Babinger, Osmanl Tarih yazarlar ve Eserleri, ev. Cokun ok,
Ankara 1982, s. 58-59.
10- Agah Srr Levend. Gazavt-nmeler. Ankara 1956. s. 22 24
( vr. 1-b)
KR- BTLS VE SELM-NMES

Balayalum szi bismillah ile


Kim eref tapar sz ismullah ile
Hlik- kevneyn Dr-yi kadm
Sni'- ey v Allm u 'Alm
Bhir-i cd u Hudvend-i vcd
Mbdi-i feyz u Mu'n-i ehl-i cd
Zti irket thmetinden b-niyz
Vasf- vasmetden mberr kr-sz
Kyint yo iken vr eyleyen
Knbed-i eflki devvr eyleyen
lemi mevcd iden Perverdigr
Yasayan sun'iyle arh-i zer-nigr
Kym nunla adem birle vcd
Bhir-i akl oldur u feyyz- cd
Cevher nun evvel-i bnyddur
Ol ki Akl-i evvel nun ddur
Sni'-i rh-i izf oldurur
Keyfyyet yok anda Kf oldurur
Cism u cevher ona gsterdi niyz
Ondan ervh- l'l-azm old sz
Rh-i hayvn v cism-i ma'den
Bu kam muhtc ona oldur Gan
(vr. 2a)
Ger tabyi'-i drd eger rh-i nebt
Ver mevld-i sels er mmeht
Cmle Sni' san'atdr l-muhl
Fehm-i ksr bunda cizdir hayl
lem-i gayb u uhd oldur yakn
Hlik- kevneyn u Rabbi'l-Alemn
Kendden gayri dah mevcd yok
Andan zge maksad u maksd yok
Yerde gkde yokdur andan gayri zt
Olsa olurd fesd u mkilt
Her giz olmaz ol fen dyimdurur
Cmle mhiyyet ona kyimdurur
N adem trdr ona n zaman
N mahal sbitdr ona n mekn
Ztine akl irmemidr fi'l-mesel
Onda fikr itmek sana virmez halel
Pes gel l vu sftn kl beyn
Kim ne resmile dzlmdr cihn
Kandan olmudur felek ts- nign
Nice seyrider bu arh-i nilgn
Bu mu allak ts u bu arh-i kebd
Kend ztndan m bulmudur vcd
Kandan almudur bu sr'ati felek
Ya hill-i arh kim dzdi keek
Safha-i nlde ger itsen hayl
R-yi rahmetdir ki yazlm hill
Bu kevkibler mzeyyendir sem
Kend kendden mi dm c-be-c
Hoe-i pervn-i cev cev kim bilr
Y bent'n-nk d kim klur
(vr. 2b)
Sbit u seyyre kimdendr bu nev'
Y felek devvre kimdendr bu nev'
Sekizinci gkde neyler bu brc
Bu brca byle kim vird 'urc
Ay u gn tahvlinn asl nedir
Bunlann geh vasl geh fasl nedir
Biri bu sfl felekde he-n
01 biri l s ilendir hem-nin
Gce gndz sylenen u kara
Nredendir bunlann asln ara
B bist- hke kim virdi nizm
Gr bu merkez birle pr kr mdm
Bir tem it bu ren mazhara
Bahr u berdr hok u terdr yek-sere
B zemnn b u rn gr yn
Hem emen hem sebze hem b u revn
t bu san'atlarda sni' kimdurur
Sm'a san'atda mn' kimdurur
Bir teemml it ki kandandr bu kevn
Yohsa kimdendir bu kevne bunca levn
Mstedil ol iy hakm-i kr-dn
Syle kim eksz zemn u sumn
Kend ztndan deil kyim bu nev'
Mmkn olmaz kendden dyim bu nev'
Byle fi'ln f'ili dyim gerek
Kendi ztiyle hemn kyim gerek
01 Bk, olmaya ona zevl
M uttasf ola beklen l-muhl
Pes buna bu muhtera' vardr yakn
Yok erki kend f'ildir hemn
(vr. 3a)
Emr anundur hkm anundur cd anun
Kend ferd u cmle bu mevcd(t) anun
Lutfle zhr- behr bd eylemi
lem u demni mevcd eylemi
dem nev'ini eydan tamm
Hs idb virmi ona terfe m
Feyz dem nev'ine yiddrr
te "kerremn" ona hiddrr
demdir her merrefden erf
demdir her letyifden latf
Lk dem bre bir mereb del
Cmle feyza kbil u enseb del
M uhtelif bulmu tabyi' bell bil
U "rafa'n ba'dehm" ona dell
tns u cinn u mr u mh Hlik
bu eynn temmet rzik
miln "f halkh ihsnuh"
Rabbn ve Hak te'l nuh

M NCT
y Hudvend-i Kerm-i Kr-sz
Sni'-i 'lem, Kadm-i B-niyz
Emr-i "kn" birle yaratdn 'lemi
Rahmete i(t)dn sez-vr Ademi
Rahmetnden nki yok bir n-md
Men nin nevmd olam mnend-i bd
Geri men hod bir menh-be-em
Sehv u gaflet ire b-ende-em
Sen kerem gster ki lutfuna pdir
Merhem it kim sne gamdan rdir
(vr. 3b)
l'tirfm var ki crmm okdurur
Lk senden gayr kimsem yokdurur
Gark- dery-y gnhem iy Kerm
Ne dery-y gneh kim mevc-i bm
Al elim lutfunla iy Perverdigr
Ol temevvden mana gster kenr
Lutfn sedd it gnhm seyline
Bakmagl emmre nefsn meyline
nki isyn ire-em tevfk vir
Koyma bu takld ile tahkk vir
Lutfun ile vasfdan pk it meni
nkim aslm hkdir hk it meni
Mahv kl menden heves lyiin
D ef it dilden hev ryiin
M vu menlikden meni itgil hals
'mler silkinde koyma eyle hs
Gll u gden sf kl terkibimi
Mahv kl ya'n menim tertbm
Vir hidyet cehilden dr it meni
Ma rifet nriyle ma'mr it meni
Rhm nefs fetinden kl r
Koyma hrmn teiyle cna d
Sf u hlis kl kdretden meni
Fri it ya'n bu sretden meni
Cna bir gam vir ki fikrin d ide
Kalbimi kalb it ki zikrin yd ide
Nutkmun kesrine zamm it fethuni
T feshat birle idem medhuni
Zikr-i ztun n dilimni kl revn
Vahdetnden koyma gnlmde gmn
(vr. 4a)
Y Rb, ol dem n ecel mihmn olur
M hadar evvel nefesde cn olur
Dilime telkn-i mn it nasb
Rahmetnden itme nevmd iy Mcb
Dde ter leb huk olge iy Gan
b- rahmet birle srb it meni
Dahi eder ol demde eytn- la'n
Sakla mnum halelden y Mu'n
Trlikden kabri mehtb it mana
Fazlum kabr ire hem hb it mana
n seni menden sora Mnker Nekir
Yne telknle sen ol dest-gr
n ola maher, gele vakt-i nr
Ya'n ol gn ala Isrfl Sr
A dem v-nefs db feryd ide
Her kii kend gnhn yd ide
Tartla vezn ile a'ml-i beer
N ef u dardan her ne varsa hayr u er
Anda a'mlim terzsine bak
Hayrm in meyl- bzsna bak
Br-i sengn dne-i tesbh kl
Keffe-i hayrtm terch kl
Ol Srtn kim klden tzdir
Kldan ince rite-i perhzdir
Sen hidyet vir ger andan meni
n bu menzilde seni bildim seni
Y Rab, ol gn kim olur maher gni
Zhir olur halka hayr u er gni
M ustaf olur efTu'l-mznibn
N e f virmez onda n dny ne dn
(vr. 4b)
M ustaf ol gn mana olsun eff
Pest iken kadrum re f olsun refT

D E R N A 'T - R A S L
iy drr-i dery-y rahmet Mustaf
GUlbn-i bustn- vahdet Mustaf
iy Rasl-i pk-dn u pk-rev
Enbiy hatmi sipeh-slr- nev
Asitnun mehbit- Rhul-Emn
Zt- pkin "rahmeten li'l-'lemn"
y nbvvet bnn gl-destesi
Ravza-i kudsin gl-i nev-restesi
Ol Ahad kim Sni'-i lemdurur
Mazhar- azhar ona demdurur
stedi lutfyle izhr ide cd
Virdi Ahmed ruhuna evvel vcd
Gizl gencin ikr itdi cell
"Knt kenzen'dir buna ren dell
Ol feshat birle takrr eyledi
"Evvel'l-mahlki rh" syledi
Mene' old rh ervha tamm
Mebde old gayre ervh- avm
Anun in yradld ibu kevn
Anun in virdiler bu kevne levn
ibuna "levlk" hiddir yn
Mu'terif halka zemn u sumn
n Muhammed'den ma'n old f
Buld a'yn sret u sret ma'
Seyyid-i kevneyn u h- Enbiy
P-v-y esfy vu evliy
KR-I BTLS

(vr. 5a)
Syledi "knt" nebiydan her rumuz
Ya'n dem yo idi ol gn henz
"Min ledn" remzin bilb buld eref
Ona ma'lm old srr- "men 'a re f'
"Rahmeten lil-lemn" oldur yakn
Ona tekrmt- "kerremn karn
Lem yezel ilminin oldur rif
Hem ebed remzinn oldur vkf
Serv-zd rislet bmun
Kebk-i ra'ns nbvvet rnn
Hk-i pyi kuhl-i erbb- saf
sitn- maksad- ehl-i vef
Shib-i Mi'rc u sultn- melek
Kim kemne pyesdir nh felek
Srr- "Esr"'dan kem hiy behre-ver
ftb- burc-i "m za'l-basar"
Bir nefesde nh felek seyrn iden
Cmle kerrbleri hayrn iden
Cebrl'i perr u bliyle yoran
sumn halkn b-minnet gren
Ar u fer iden mbrek makdemi
"Kbe kavseyn'"n harm-i mahremi
steyen Hak'dan gnahkr mmetin
Gr ne 'ldir Rasl'in himmetin
mmetin terf-i rahmetlen temm
Ol m erref itdi anda ve's-Selm
Bin drd olsun anun ashbna
Hemdemine yrine ahbbna
Hssa ol B-Bekr-i Sddk'a benm
Kim viribdir ehl-i islma nizm
(vr. 5b)
Hem mer Frk'a bolsun ok drd
Kim irimi andan ehl-i dne sd
Sonra Osmn'a tahiyyetle selm
Cmi'-i Kur'n u Z'n-Nreyn nm
Sonradan r-i Hud'ya ki ol vel
Evliynn hdr ya'n Al
Hem Haan birle Hseyn'e bi't-temm
Hamza v Abbs'na smmel-kelm

D E R M E D H - P D H I A Z A M
iy birder nki bu drr-i lel
Byle nazm old bi-fadl-i Zu 1-Cell
Lzm old t bula znet kitb
Zikr olunmak bunda ol Mlik-rikb
Kim mana devrinde ma'n old rm
Rzignnda kitb old tamm
Hd-yi devrn u sultn- cihn
Hayder- sn. Sleymn- zamn
Pdih- kiver u Dr-y dn
Tc-bah u Hsrev-i ry- zemn
Dn adsn kahr iden Haydar-sft
Hm-yi slm mmd-i kyint
h- dil-dil ehin-h- kerim
Mefhar-i devrn Sleymn- Selm
Dn hevdr eh-i Dldl-svr
T u cr'etle ferd-i rzigr
h- gz kim zamn ile zemn
Olser t- emnmdan emn
Ttsardr marik ile maribi
Nce kim tutd Sleymn- Neb
(vr. 6a)
01 Sleymn ger nbvvet hdur
B Sleymn evc-i rahmet mhdur
Ol Sleymn tekye idi hteme
B Sleymn hkim old 'leme
01 Sleymn'un bir idi saf
B Sleymn gsterir saf-saf
01 Sleymn'm nignin medh idin
B Sleymn'm da dnin medh idin
Ol Sleymn virdi mhden haber
B virir srr- lhden haber
01 Sleymn'un nignin ald dv
B Sleymn sald dv ire grv
Ol Sleymn yle virdi tahtn
B Sleymn byle grdi bahtn
01 Sleymn bde olrd svr
Bunda vardr bd-p endn hezr
01 Sleymn mhr ile buld eref
B Sleymn bildi srr- "men aref'
Ger Sikender tutd yekser lemi
Bunda dh var Sleymn htem
Geri Dahhk idi bir mr ile zr
Old tndan bunun ejder hezr
Ger Ferdn gvile buld kh
Var khndan bunun lerzende kh
Cem cihnda cm ile mehrdur
bunun bezmi serser nrdur
h- n hkn ger dirler kebr
Var bunun ynnda bir kemter vezr
Zor ile mehr ise Behrm-gr
Gelsn rensn bu erden dest-i zr
(vr. 6b)
Rstem dirler eer shib-kemend
B kemend ile ider Rstemni bend
Kim n irvn' 'dil syledi
bunun 'adliyle btl syledi
Geri Htem sylenr shib-'at
Bn andan kemleyen syler hat
Grdi cdn bahr urd kefkefe
Hazretinde syler saf safa
Devletinden halk- 'lem behre-mend
Himmetile ehl-i mereb ser-blend
Mihr nun ns-i cn- ins cn
Cmle 'lem kalb u hkmi revn
Htm hak idibdir nr-b
Tanl rz dn itmi onda f
Tab'- pkin grdi b efserdedir
Zihn-i tzin grdi te ddedir
T cihn vardr cihnda vr ola
mr- devlet birle ber-hrdr ola
Baht u devlet h(a) rm olsun mdm
arh seyr etdike dursun ber-devm
h bolsun reh-nmn ikbl u baht
h ile p-bende kalsun tc u taht
n u Mn ehli virsn h'a bc
h'a gelsn kfiristndan harc
Dmanndan kalmasun nm u nin
Mstedm olsun hdvend-i cihn
B du' icbna sdkn yakn
arhdan Rhu'l-Emn itsn mn

K A S D E - S U L T N S L E Y M N T A V V E L A 'L L H U U M R A H
(vr. 7 a)
(Hezec)
Seher kim mr-i zerrn ber-hevy old iy hemdem
Nikb zulmetn re f old ald bir ka'n- 'lem
Gtrdi Hsrev-i hverler iy lem-rsm
Kevkib mevkibi snd mnevver old nh-trem
Zamnn 'tidlinden zemn frze-reng old
Kadeh sun devrile sk kim olmaz byle dem herdem
Uyurd nergisn gzi bi-'aynih yr emi tek
Gelrdi goncadan herdem dem-i 's bin Meryem
nar u serv u imdn kym- i'tidlince
Benef u ssen u snbl gzl zlf-i tek der-hem
Bu fasl ire emen rn iderken gime n-geh
Bir vz- hazn geldi geh zr ol sad geh bem
Okurmu kssa-i Hn efsnesi Rstem-i Zl'un
Revn azna aldm didim iy yve-g epsem
Hakkat-i h bin h u keml u hametin vasf it
Ki derghna zyirdir hezrn Behmen u Rstem
Neseble ndir-i er' u haseble hmi-yi snnet
Adilde ek-i Nirvn sehda gayret-i Htem
Hudvend-i zemn Sultn Sleymn ol Ebul-Gz
Kim a'd kesr-i dn her dem ona ne bin feth old zam
Radyy'l-Hmm sdk-dil tak-sr Mehd-fer
Hasen-hulk u Al-azm u Muhammed-ry u ls-dem
Cihn evsf u medhunde dil u cn birle dil ekdi
Cihn cmle dil grdm uzakdm dilimi men hem
Sen ol 'l ehinhsn ki nh-eflk girdinde
Rikbun elb perler anunn hamdururlar ham
derdin pr sklin ks kelb-i sitmnn
Eer olsayd eyymnda yz znetle cm- Cem
M u'all hs derghn ki Kf- kadr-i himmetdir
Ona dem kadem basmaz meer Smr ola mahrem
(vr. 7b)
erfat muktezasnca yrr ahkm ile ddn
Tapundur Ka'be-i hcet, kapundur emme-i zemzem
Klcun kabzasndandr kefnde bile bilmen
Vey gl berkine dm hev eltfidi ebnem
Diref-i nusret-snn ad eminde ejderdir
Sinn- reng-mzin dah bir ef-yi erkam
Siyset bezmide iy h- 'lem rezm-ghunda
eker geh nze geh haner nnde neyyir-i a'zam
Cihn meydnna sen-tek mbriz gelmedi gelmez
Szn tahkk budur kim zamn(e) zevl(zl) u sen Rstem
in bt yakmak u bthne ykmakdr sen ol ersin
Ki kffrn kilssinde hutben zikr olur her dem
Bilard ile Rodos'tan kys it cr'etin hn
Kim ol feth u gaz ok nin virmez ben Adem
Sikender 'lemi feth itdi v virdi revc amm
Sleymn' Sikender'den hakkat sylemezler kem
k iy slm hurdi cihn koyma zulmetde
K kfr srylc basd bu ren alemi mtem
Cihd a'zam istersen kzl-b zre azm it
Kim ol evb zulmnden Acem hamnda vardr gam
Cierlerde cerhat var cef v cevr tndan
Svr ol kim senin smm-i semendin gerdidir merhem
Bist- hki hamr tcdn bir lle-zr it kim
Senn rengn bahnn la gide mahzun gnlde gam
Senn meydn- medhnde tefekkr a'cem (u) a'rec
Kalem takrr-i vasfunda zebnsz hind-yi ebkem
Havtrda hutriden hevesden cmle vk'asn
Hemn ilhm- RabbnHe olmu kalbinz mlhem
Senin idrk-i pkin kim kem hiy bilmi eyy
Dekyk hail ider hletde akl- kl kalr mlzem
(vr. 8a)
Tenimde her ser-i m fi'l-mesel ger (bir) zebn olsa
Senn vasfn beynnda mukrdrlar ki "m na'lem"
Tasavvur hadd-i ztnda hacldir ll irer mantk
Bu bir bahs-i mutavveldir du'le muhtasar itsem
lh her metlib kim an maksd ide gnln
alab virsn sana iy pdih kiver-i 'lem
Cihn bnda ber-hrdr- 'mr ol iy gl-i ra'n
Hev sbdin servn (ne) zahm grsn ne sen gr gam
Felek dndke iy Hsrev cihanda mr-i devlet sr
Kim eyymnda 'lem emn u rhatdr ben dem
Kasdem dmenin dirdim ne resme tarz idem y Rab
Mana old telekkufla bu bir zb gazel mlhem

G A Z E L GYED
Gnl mrini bend iden sen iy ca'd- ham ender ham
Kan gzn bel vu ol bel zre bel berem
M ellet kyde yokdur menem tek gamlu Ferhd'
Melhat mlkide yokdur senn tek Hsrev u hurrem
Keml u hsn iklminde senin h- ferruh-ruh
Bel vu derd kyinde menem b-re vu mlzem
Lebn gy Mesh-i'cz birle rh bat irdi
Kim eyya tekellm hletinde can virir her dem
Nazrin grmedi iy b-bedel mn-y sretde
Tasavvurla tem geri ok itdi del ddem
Cemlinden kinyetdir rumz-i "semme vechu'llh"
Anunla sen merrefsin "kerremn" ile dem
ikeste kr'nn nazm senn evsf- medhnde
Bi-'aynih drr-i meknndur nitkim himmetndr yem
Sadet-mend() stnde eh (sen) mstedm ol kim
Seninle dlk geldi gnnde hir old (gam)
(vr. 8b)
S E B E B - T E 'L F - K T B
nki tevhd ile na't old tamm
Mustaf ashbna ird selm
Pdihn dah medhin syledim
Binde bir ikbl u fethin syledim
Vcib old pes mana if-yi hl
Kim nihn fikre irmez her hayl
y ki te'lfm-n istersen sebeb
Men sana takrr idem sen dinle heb
Bir zamn kim sab gl-rz idi
Gl havs mk u anber-bz idi
arh sf-kalb idi vu ho-mizc
Hem hev virmidi eyya revc
Adem emn u zemn ma'mr idi
Dehr tab'mdan kdret dr idi
Adlile bulmd 'lem i'tidl
Yo idi kat' gnllerde mell
Alem olmd serser lle-zr
Yir yzini cennet itmidi bahr
Belr u bahrun pdih Hn Selm
Hkim'l-ey idi b-havf u bm
Geh emende aye mel idi h
Gh sayd isterdi ol 'lem-penh
Ay u n ile mdm ol ser-firz
Ns-perverd vu halk ehl-i niyz
ehsvr ol meer bir gn seher
Virdi ol hn hislinden haber
em'-tek bir cem' iinde ekdi dil
h' vasf itdi vu cem' old hacl
(vr. 9a)
Bendesinden iltims itdi 'Al
K'iy feshat gleninn blbli
Gel cihn gamdan zd eylegil
Bir Selm-nme bnyd eylegil
N Sikender'den Selm'i kemlerem
Ahmedni n sana a'lemlerem
01 Sikender-nme koyd ydigr
Sen Selm-nme dzgil ikr
Nesr it ismini anun ebyt ile
Resmini d it bu tevcht ile
Sen ki kr'sin ikyet eyleme
Sz budur ayruk hikyet eyleme
Tfliyet 'ahdinde nun hlini
Cmle takrr eyleyem ahvlini
Men sana takrr idem andan hner
Sen an nazm eyle mnend-i gher
n bu takrrin anun g eyledm
Gayri gftrn ferm eyledm
Sozini zde-tek ekdim zebn
Nesrn ann nazma dndrdm revn
Bir ka ecz old el-hsl szm
Ana ren old gnlmlen gzm
n tamm itdim Selm-nme'i
Fr oldum koydum elden hmeyi
01 ars perde ire besledim
Beslegil didiler an esledm
Tapmadn ihvn nnde itihr
Bulmadn a'yn iinde i'tibr
Grmemiken kimse ol mahzreyi
Bitmemiken halk ol mestreyi
(vr. 9b)
n 'Ali bin ehsvr old katil
Yurdna nasb old Koi bin Hall
Aldm ol eczy vardm yanna
T karn olam meer ihsnna
Atm ol mestre yznden nikb
T vire hurd-i 'lem-tba tb
Hazretinden okudum bir ka szin
Cilve eyleb gstere ya'n zin
n Hall-ol ki Ko'dur be-nm
Dinledi in'm ile bundan kelm
Didi hey hey kr sehvn okdurur
Bunda h'un ok makl yokdurur
bu nshan kim Selmi mcdh ider
Bendeye enva'- ma'n feth ider
Ol hner-verden haber virmez tamm
Gayr-i vki' nakl ider ibu kelm
Geri rvdir 'Ali bin ehsvr
Lk bunda ok hat v sehvi var
Taradan dinlerdi hn hlin ol
Bilmez idi tc-dr ahvlin ol
Bendeden ger dinler olsan kssa
h tavrndan alursn hissei
Syledi men derdmende ercmend
K'iy seltn meclisinden behremend
h- r-efken Selm-i nmdr
Hem zamne hdi hem ehriyr
arh byle merd-i meydn grmedi
Adem ok byle insan grmedi
Rm' rm itdi vu ark ser-nign
Tc ile ry-i zemn lle-gn
(vr. 10a)
h an kim bu serheng eyledi
N Sikender n Timur-leng eyledi
Hem kerem var idi onda hem keml
Hem mrvvet hem ftvvet hem cell
Hem sipeh-slr idi hem genc-i cd
Hem sfatda gayra virmezdi vcd
Syledi h'n keml u hametin
Savlet u zor u kh u evketin
Ddi benden dinle ahvlin ann
Men bilrmen ser-be-ser hlin ann
Yldrmdan t bu dem biz bende-z
Onlarn ihsn birle zinde-z
Yldrm ol ki Sultn Hn idi
Yldrm'dan sonra ol sultn idi
Ol nn pk-dn Sultn Murd
Hem vel idi vu Peygamber-nihd
bu ha menm ceddm Haan
Bende- fermn olubdur dinle sen
Eyledi Yenieri aaln
bu hn gnndc ol emn
Hem ann ol Hzr Aa benm
Kim an ren bilr hs ile am
Ol dah Sultn Muhammed Hn'a hn
Eyledi Yenieri aaln
T veft itdi cihandan ol ehd
Ya'n cennet ehli Sultn Byezd
Bende aa nm ider iy ehl-i h
hn ahvlini benden eyle g
Hssa hd Sultn Selm'in men ged
Hizmetinde nidm bilr Hud
(vr. 10b)
Dergehinde bende-i fermn diim
Gh ey vn ire geh derbn idm
Bir takarrub virdi ol hsrev bana
Kim melik cem'i kaldlar tana
Vkfm h'n bes ahvline
Aikr v nihn hline
Gel didi bu nesr benden nazm kl
Men ne dirsem onda kesr-i 'azm kl
T beyn- vki ola her szn
Vk'a ren ola gnln gzn
Kala senden sonra nshan ydigr
Hem bula a'yn iinde i'tibr
n bu sz sem ine irdi bendenin
Zihni ren old ben efkendenin
Sylerim gerek rivyet bundadr
mma em'-i hidyet bundadr
Bozdum ebter itdim o! nazm tamm
Old ol demde ma'n mana rm
Syledim iy Hlik- cn-fern
Bunda tevfk isterim senden hemn
Fazlun yr it bana bu kssada
Koymagl fkrimni derd u gussada
Nsham sen sakla hav u 'aybdan
Zihne ma'n vir lh gaybdan
Aldm ol dem ilgme men hmei
Ibtid itdim Selm-nmei
Ol mana nerini takrr eyledi
Hmem ol takrr(i) tahrr eyledi
Tfliyet 'ahdinden ol hsrev-nijd
Her ne itmidiyse idem bunda yd
(vr. la )
Gre i'ye ehzdenin azmin idem
Ol gazda Grci'yle rezmin (d)idem
Rm u ark u m'ile ceng itdgin
Dmana yir yzini teng itdgin
Cr'et ile t u tedbrin hemn
Cmlesin nazm itdim u kldm beyn

Z -I D S T N -I S U L T N S E L M
Mur-i dil gel bir terennm kl yine
nki ttsin tekellm kl yine
Bir hikyet bala kim rn ola
Dil-g vu tze vu rengn ola
h- Rm'n dstnn yd kl
Dstn u kssalar bnyd kl
Bala iy cn blbli bir dstn
Syle kim halvet kalubdur bstn
B iinde imdi sensin 'ndelb
Kssas h'n sana bold nasb
Kssa el-hsl budur kim rzigr
Ttal kend vakrnca karr
Bunca kim h u seltn besledi
Her birin hkmni b gn esledi
Dzmedi Sultn Selm'e bir nazr
Geri geldi gitdi ok h u emr
N anun tek h dzd rzigr
N zamn grdi ann gibi svr
Bizge rv byle takrr eyledi
Ol rivyetni bu nev'a syledi
Kim ehd merhm Sultn Byezd
h- gz kend 'ahdinde ferd
(vr. 11b)
Rzignnda ki feth old diyr
tdi her ehre bir olun ehriyr
Drbuzn Hn Selm'e virid h
Onda nasb itdi n 'lem-penh
Ol vilyet nun old ser-beser
na mensb old ya'n hayr u er
Old her hlinden ol mlkn habr
Geri kim tfl idi ol ma'nda pr
ikr anda nin- server
Tfliyet 'ahdinde hikmet mazhar
Zver-i tazm ile rste
'kil (u) 'dil eh nev-hste
Cevherinde zbe ferr-i Husrev
ehresinde nr-i devlet pertevi
Nzilen beslendi h- nzenn
Kend gnlnde eh-i ry-i zemn
Geh silh (u) eng ile ceng eyledi
Geh svre sayda heng eyledi
T (u) tr ile eridi bir zaman
Gh kemn ald ele gh sinn
Ma'rifet ksmn kem hiy anlad
Ncedir etvr- h) anlad
' (u) n itdi zamn- ehriyr
U bu slb ile bir ka rzigr
Husrev bdr-dil old civn
Kendsin grdi deminde pehlivn
Rehber olmu her tarafdan baht ana
Muntazr her gn serr u taht ana
Grdi ki olmu baht u devlet ana rm
Zor u cr'et hadd-i ztinde tamm
(vr. 12a)
Kendsin gr ge kamu fende ferd
Arkasnda hssa Sultn Byezd

SUL K E R D E N - SU LT N SELM A H V L-t G RCST N


Gezdi bir ka gn bu devr-i sumn
' u 'iret itdi h- nev-civn
r-becce hiru'l-emr old r
Sayda rabet itdi ol r- dilr
Tz-i engl old ol ceng-i peleng
itdi yreine heng-i ceng
Syledi bir gn gazablan ehriyr
Kim bize kffrdan kimdir civr
evremizde din ads kim durur
Puta kim tapar M ecs kim durur
Dn- Islm ile kimdir kne-hh
Kimdir ill size mu'n l ilh
Ddiler kim iy eh-i r-yi zemn
Kurbumu/.da geri vr a'd-yi dn
Lekeri b-hadd u mlki b-umr
Balan ok her biri bir tc-dr
Be vu deryy itmiler libs
Bendeden b-bk Hak'dan b-hirs
okdurur anlarda esbb- siph
Syledik n sord Grcistn h
Ddi kim vard gaz in ana
Terk-i cn itdi Hud in ana
Ddiler iy nev-civn- t-zen
arkdan vard ana Sultn Haan
sl ilen bndir ol r-i jiyn
Kend devrinde hner-ver pehlivn
(vr. 12b)
Geldi Grcistn'a bir kez ol Ferd
Hem gaz ald vu hem virdi ehd
Oul andan sonra ol Ya'kb-cn
Hem cihn h vu hem ne pehlivn
Geldi ol dah buna bir kerre tnd
Lk imr u sinnn grdi knd
Dinle ge bu kssa-i Sultn Selm
Kalkd kopd yerinden Hn Selm
Kim Haan Ya'kb dirsiz b-direng
Kanden aldlar bular lt- ceng
Yokdur anlarda siph (u) ml u gene
Bizdedir genc-i siph-i zr-senc
l-i Osmn'un kh khdur
Bizde gene ilen siph enbhdur
Kfire katl-i gaz bizden olur
Ol maraz n her dev nebrden olur
Kfiristn bizden old kana gark
B/.den rendi gazy h- ark
Virmi i'cz- Reslullh dest
Kfire ecddmzdandr ikesi
h- gz imdi Sultn Byezd
Kfiri kurbndan itmi n-bedd
Hayet ondan kfirin cnndadr
"Chid'l-kffr" nn nmdadr
Old te'yd-i lh reh-nmn
Unguruz-tek dmeni itdi zebn
Grci kimdir kim civr olur mana
Y mudr birle yr olur mana
Men dah itdim tevekkl Sni'a
lltift itmen bu yolda mni'a
(vr. 13a)
M ustaf'nn mu'cizin itdim dell
Grci'ye dzdm gaz in rahl
Ger bana tevfk- Br olsa yr
Koymayan Grci'de deyyr u diyr
Eyledi fermn cem' old siph
Gdi vu 'azm itdi Grcistn'a h
Tutd bir menzilde bir s'at karr
Hbret ehlin cem' kld ehriyr
01 di yrn sord hlin m-be-m
Bildi Grcistn' gyib k-be-k
Detin u derbendin u derysm
Be vu kh (u) berr u sahrsn
Anlad tahkkile ol mlki h
Tab'na tahsnler itdi mihr u mh
Ddiler iy ehriyr- nev-hrm
m r u bahtun stvr olsun mdm
n haber sordun bu vdden bize
Syleylum olca vk'dr size
Bu seferde bahr u berr gezmek gerek
Ehl-i sevd huk u ter gezmek gerek
Bunda yol geh bahr gh berrdedir
Aramzda bahr ilen berr perdedir
ok gemi girmek gerek derysna
Bir teemml kl bunun sevdsna
Te vu lt-i harbin tamm
01 gem iler yklenr iy nk-nm
Besinde yerlersn sen peleng
Te derydan alursn iy neheng
h gh be geh berrden yrr
Ol gem iler muttasl terden yrr
Belki birden vki' ola b-lecc
Gstere bu leker na ihtiy
(vr. 13b)
R E F T E N - S U L T N S E L M B E - G R C S T N
Dinle ge iy eh-i frz-baht
Eyledi fermn revn baland raht
bu tedbr ile h- nev-civn
Vard Grcistn'a girdi yek-'nn
Her taraf vard haber kim rzigr
Sald Grcistn'a bir puk-svr
yle tnd-tzdir ol r-i nerr
Kim berberdir yannda bahr u berr
Bir tehevvlle gelbdr ol ferd
Ki ne Cem varm ne Sultn Byezd
Ddi Grcistn'a vehm u velvele
alkad ol merzubm zelzele
Her melik cem' itdi bir yirde siph
Her tarafdan mend olub baland rh
Det u derbendi hisr old revn
Her hisr old bir Hayber hemn
Rhib- rhbn- kffrun tamm
kd vu old sal-yi hss u mm
Ditredi nks savundan zemn
Her kilse old kh-i henn
Her yanadan din ads ekdi b
Bsudan kd vu yz dutd sav
Basdd dru'l-harb h'un lekeri
itdi kfir birle harb-i Hayber'i
Pesinde r-i ner-tek itdi ceng
Be kld peleng re teng
Gziler ald ele t u teber
Geh teber ddi yire gh siper
Kfire t urd m'min h in
Kan sebl old sebl old seblu'llh in
(vr. 14a)
M a'reke kan ile old n-bedd
Ol gazda anca kim ddi ehd
Her keminden geldi yz virdi sava
Kelerde ceng-i b old f
Berr u bahrinde ol iklmn tamm
Old din in gaz her subh u m
Girdi Grcistn'a sald zelzele
Ald vu kati itdi kim girse ele
Gayret-i slm in ol nerrer
Din 'adsn ald vu old dilr
Ykd ol milki ser-ser ehriyr
Ykmadn n ehr koyd ne hisr
Bir gaz itdi ki din dapd kd
Old andan Mustaf'nn rh d
M nhezim bold ad-y din tamm
Lekere virdi ganmet onda km
Gret old genc-i esbb- esr
Ol ganmetden gan old fakr
Sm u zer harvr ile girdi ele
Belki told sm u zerlen merhale
Aldlar gre esrin b-umr
Hem gulm u hem kenz-i gl-'izr
Dndi andan sonra h- r-gr
Sald Sultn Byezd'e ok esr
Dhi gne-gn met'- sm u zer
Viribdi dergha h- nm-ver
ferinler eyledi b itibh
Hem gazvetine hem ryetine h
U bu tedbr ile h- nev-civn
Grci'ye kerre dndrdi 'inn
(vr. 14b)
Her varda bir gaz itdi Selm
Kim dah var Grci'de ol havf u bm
Mu'tekd irdi vahdniyyete
Ddi tedbri muvfk niyyete
Mustaf'nn mu'cizin grdi kav
Byle ikdm itdi h- manev
Cr'etin kim olsa h'n anlad
Anlayan tedbr u ryn tanlad
Ddiler bu nev-civn- nk-baht
Olserdir 'kibet Dr-y taht
Olmadn eh-zde h- milk-i Rm
Klcndan eyle vard merz-i bm
Kim buna tevfk bulsa reh-nmn
Yedi iklmi ide zr u zebn
Bundadr yn-i skender tamm
Oliser 'lem bunun hkminde rm
Hassa-i h vu ferr-i server
Srr- Haydar mu'ciz- Peygamberi
Bunda peyd vu hveyddr bugn
Tc u tahta kend evldr bugn
Byle tehs itdi tab n her hakm
Kim bu esnlarda h olur Selm

G U FT U G -Y SULTN S E L M HN B-A S K R- HOD


D ER-K R-I K IZILB A
Bir seher kim subh- sdk urd dem
Sebze zre arh dkdi nem
Gl-i ter kovukdan kd gsterdi yzin
Nergis at uyhudan ehl gzin
ne urd snblin ca'dna bd
Gonca 'kd bddan tapd kd
(vr. 15a)
Glenn ebnem yzin yurd seher
Lle barndan dzerdi mk-i ter
B u bostnun hevs mu'tedil
Badan ayaa emen giydi yeil
Byle bir mevsimde h- nev-hrm
stedi sz u arb- la'l u fm
Hzr old hem-dem u mahbb demi
Mutrib-i ho asa 'd u ceng u n
Meclis-i germ itdi ceng u ny u 'd
Kopd dilden dd u mutrbden srd
Cm- zerrn gezdi ml-ml heb
Ski dilberler nedm u n-leb
Bdeden mest old h- bde-n
Bezmde rezm and vu itdi hur
Kullarn meclisde mahmur itdi h
Syledi mestne h- kne-hh
Kim menm gnlmde bir sevd geer
Gnlmn murgi kanadland uar
bu Erzincn ki vardr bir zamn
Rmi'ye rm olmu idi b-gmn
Yldrm devrinde old Rm'a rm
Rm ol etrf zabt itdi tamm
Rm'a munzam old bir vakt ol diyr
Rm anunla itdi bir vakt iftihr
Sonra km elden ol ma'mre ehr
Bilmezem nitmi anun devrinde dehr
(vr. 15b)
Gh ark ald an geh Dulkadir
Lk imdi hkim old Surha-ser
imdi zabt itdi an bir nm-dr
Gh cevr ider o mlke gh zr
h sm tl kimdir kim gele
Men dururken mlkmn kurbun ala
Ol menim tmla rm olmak gerek
Tm ile dni m olmak gerek
Men sezvrem ne syler Surha-ser
Eylesn Tebriz tahtndan hazer
Gt bndir menemdir rzigr
Rm'a rm olmak gerekdir ol diyr
Lekerin dzdi Selm-i r-h
Bindi bindrdi peleng-i kne-c
Ilgad sr'atle Erzincn'a h
Girdi Erzincn'a h- kne-hh
tdi slr ol iklmn karr
Ald Erzncn' ol puk-svr
Bir kulun nasb itdi vu dndi revn
Ol erenler server ol pehlevn
Erdebil olna i ln old tz
Kim Selm h u kopard rest-hz
Ald Erzincn ol bebr-i beyn
Vkf ol iy dehr iinde pehlevn
n bu szden hisse ald h- ark
tdi ark askeri plda gark
On iki bin boy-i nker gnderdi h
bu menzilde tamm olur siph
Bir mrdin bunda slr eyledi
Surha-ser resmince serdr eyledi
(vr. 16a)
Geldi Erzincn'a ksth ol siph
ehre girdi ol siph- kne-hh
kd gafletden Selm'n lekeri
Nefret itdi dv-i mahfden per
n bu sz irdi revn eh-zadeye
h- r-efken yil (bel) zdeye
Darbozn'n lekeri virdi revn
Ata kd ol mbriz pehlevn
Kapus halkle hriden siph
Bir yire dirildi vu 'azm itdi h
Bir teemml itdi ol Hsrev-nijd
Kld r-efken Sleymn h' yd
Didi olum geri kim nev-hzdur
N-resde vcib-i perhzdur
Lk doge kan emer r ol r
r-bee kan emer olur dilr
imdiden girmek gerekdr cenge ol
imdi takld eylesn henge ol
r-zde kan yudar kim sayd alur
Yutmayan ol kan saydndan kalr
Llaya emr itdi kim b-intizr
t Sleymn h' nz ilen svr
Ald ol r-i jiyn ferzendini
Dinledi ferzne h'n pendini
Yrdi sr'atle Erzincn'a h
ndi Bayburd'a Selm'i kne-hh
n snr kond ki bir kydr benm
Onda lgar letin dzdi tamm
Subhadan t gice nsf old Selm
Rmsary' geti ol b-havf u bm
(vr. 16b)
Geti Erzincn'a ol Haydar-sft
Geldi h'a pyml old Furt
Geti ferr ile Furt subha-dem
Boru bard 'urc itdi 'lem

MUHREBE- SULTN SELM H B KIZILB-I GMRH


n sebde-ehre gsterdi frz
Subh- sdk brigh old bz
Lekerin Hind'n eh-i hver-zemn
Tr u mr itdi bozuld nak-i n
Tod bu 'l srdkdan gne
Ren itdi dehri h- Rm-ve
Taht- rum zre kd ftb
Perdei re :f-1 itdi
:t'j
rifatden sehb
ehresin ii zamne bir dah
sumn itdi bahne bir dah
Boy-i nker ordus zre srdi h
Cenge kdm itdi h- dn-penh
Virdi Rm-pehlevn ol peleng
Girdi meydna peleng- tz-ceng
Rezm-i bezmi dzdi h- Cem-nn
Cm- Cem bana giydi pehlevn
Cevene girdi bahdr b-direng
Hd u haftn giydi endmna teng
Grz u tr u ta urd Rm el
Araya girdi ef'at-n ecel
N'ra urd boru feryd itdi ks (ks)
Toz heftm erhi itdi abanos
Ol tarafdan dahi bindi surha-ser
Ordus zre dirildi boy- nker
(vr. 17a)
S af saf old ser-be-ser bdd in
Can fedy irdi yek-ser d in
Tc- Hamr zhir itdi nev-bahr
Kld kh u deti yekser lle-zr
T-i Hind Rm'a yz gsterdi tz
Girdi meydna suff- subh-hz
tki dery girdi bu sahrya teng
arhac ba kesdi vu baland ceng
kd zrh atd kemnlerden kemn
Kana kana er kann ekdi sinn
Er ere zahm urd zahm-i vehm-nk
tdi zahme ceven pld- k
Pes ki kan dkldi halk itdi veft
Akdi ol maktelde bir har Furt
Rm u ark- pehlevn itdi sitz
N sitze kopd rz-i reste-hz
hiru'l-emr ol mbriz pehlevn
Surha-scr zre hcm itdi revn
Dndi din a'ds old tr-mr
Glib old Hayder-i Dldl-svr
Basd ark- lekeri ol pl- mest
Din 'ads bold Haydar'dan ikest
Kavd krd surha-ser cemin Selm
N 'ad ba kesdi ol n havf u bm
At evbn vef-dr olmad
Baht-i n-fercm bdr olmad
ndi atdan kd bir glsre heb
Gr ne gsterdi sipihr-i b'l-'aceb
Ellerinden gitdi heb lt-i ceng
Her biri d ire old bir peleng
(vr. 17b)
Seng ile ceng itdi ol akvm- m
Lk Rm itdi ol pld mm
ndi atndan revn Rm-siph
Heb yayan ol kavm itdiler tebh
h- r-efken dah old revn
ok hner gsterdi ra'n pehlevn
Onda bir kati old kim ge r-sipihr
Dndi insf itdi gsterdi mitr
Her tarafdan b u can geldi ere
Bahtiyr old hnerver servere
Gret old boy-i nker esbb heb
'Avret u lt (olan) u raht-i n leb
Bseregler tz atlar gene u ml
Ml yamacdan old py-ml
Dah gn-gn met'- la'ldurur
La'l u drden kseler pr old pr
Otuz ake bold kadrin bir deve
At u katr bk merkeb bir ceve
Ol diyr ald zabt itdi Selm
Halka gsterdi tark- mstakm
Dndi Erzincn'a girdi r-i nerr
Vard ma'dm old yek-ser surha-ser
ly u 'iret itdi bir ka gn ferd
ehr-i Erzincn iinde ehl-i dd
T u tn det u sahrsn tamm
Sayd idb Seyr itdi h-i nk-nm
Bir kulun nasb itdi ol kivere h
Drbozn diyb dndi h- dn-penh
Geldi temkn itdi milkinde Selm
Grmedi p-d silkinde Selm
(vr. 18a)
S A N C A K T A L E B D E N - S U L T N S E L M E Z P E D E R - H D
B E - C H E T - S U L T N S L E Y M N
Gel gil iy rz-i nihn gyendesi
h tavnnda nin cyendesi
Giru bir zb hikyet sz kl
Kssa ok bir dstn z kl
Syle kim heb muntazrdr ehl-i h
n szn vr nin olursn ham
Gemedin ok hayli vakt- rzigr
Syledi ehzde bir gn h-vr
Kim hudvendigr Sultn Byezd
Serveri devrn devrinde ferd
Kalmad ma'zl eyymnda er
efkatinden 'lem old behre-ver
Kullarn sancakla itdi ser-frz
Ol inyetlen bulurd imtiyz
Kim Sleymn h olmudur civn
Sancaa lykdurur ol pehlivn
ltimas itsen n'ola ol h'dan
Kim inyet ire ol derghdan
Didiler iy ser-frz- dr-bn
Ryuna bolsun hezrn fern
Dniunda kim sana hem-rz olur
Kim senn enden enbz olur
Dergehe gnderdi bir ren-zamr
Her sz ehlinn zamirinden habr
Bard ol dnende merd-i feylesof
Dni (u) tedbrde shib-vukf
Dergehe yz srdi vu itdi sips
Bir tarafdan sancak itdi iltims
(vr. 18b)
h'a 'arz old murd- mltemes
Syledi sancak virin evvel nefes
Hem Sleymn'a virin b-intizr
Ahmed'in taht- yedinden bir hisr
Mltemes 'arz old virildi murd
lltims iden bu szden old d
Gir dndi mjde birlen ol ber
Geldi vu sancak getrdi z vezr
rdi Sultn Ahmed'e ibu haber
K'iy zahr-i mlk-i h- nm-ver
Sancak taht-i yednden bir hisr
U Sleymn h'a virdi ehriyr
lstimlet alm u gelmekdedur
Niyyeti ldrmek u lmekdedur
Dinle ge bu kssai old mell
Didi bu tedbri men itmen kabl
Ol hisr ol ehr virilmez ana
Ol diyarn halk dirilmez ona
Bilmedi mi h- bahr u berr meni
Onlar men sevmezem onlar meni
Konulk mihr u mahabbetden gelr
Kon kim bed-hh olur andan nolur
Syledi ana Yularkasd vezr
K'iy yarak bakmaz frsetsiz emr
Y 'ad gyet ba'd olmak gerek
Y huznnda bedd lmek gerek
T sen an ol seni drte tamm
Gizl yirde kalmaya bed fkr-i hm
ki kodur fi'l-mesel iki 'ad
Birbirini gzler hazerlen r-be-r
(vr. 19a)
Srme soyundan dmendr sana
Niyyeti kurbunda rendr sana
Gel giderme n kurbmdan rak
Dem-be-dem efl (u) eline bak
ki kodur iki dmn iy hakm
Biri sen biri Sleymn- Selm
Niyyetin gzlb tedrik kl ana
Dinle menden ger ne 'arz itdim sana
Didi yok kurbumda ol gitmek gerek
Gitmesine cidd (u) cehd itmek gerek
Bir ulak dergha gnderdi revn
bu hli h'a 'arz itdi revn
Kim men olmaz-men Sleymna civr
Gayri yirden hisse virsn ehriyr
h'a 'arz ol ge bu takrr-i beyn
Bolu'y virdi Sleymn'a revn
Giru Sultn Ahmed old b-karr
Kim ne Bolu virilr ne ol hisr
Tnd u tz old Yularkasd h
Men gedsm ger sayarsan nk-hh
nki kurbundan an itdn ba'd
Rhat ol kim yard irdi n-bedd
Didi yok ol ehr kr Bolu'dr
Bizden ol ma'mre tahtun yoludur
Byle fkr itmi ki yarn arh-i dn
Darb-i dest ile ider h' zebn
h'dan sonra menem h- zemn
Tc u tahta men sez-vnm hemn
M dde'm olur bu sevdda Selm
Bolu'dr yolum zarret iy hakm
(vr. 19b)
Ger Sleymn itse Bolu'da karr
Sa'b (u) mkildir bize andan gzr
'Akbet dergha 'arz old murd
Bolu'y virdirmedi ol h-zd
Sundular 'arz vezr-i saf a
Didiler olsun Sleymn'un Kefe
Byle istihsn itge ehriyr
Tutd Sultn Ahmed'in gn karr
Hurrem old ibu tedbr ile ol
Gr ne tedbr itdi taksr ile ol
Giru tnd old Yularkasd ki hey
Olser hir Kefe cnunda key
Bda virdin dni-i ferznun
z elnlen imdi ykdm hnun
Dahi imdi anlara yz virdi Rm
Onlarun old tamm ol merz-bm
Syledin h' zebn itge zaman
T (u tahta men sezvrem hemn
Sen memtn gzleyu buldun mecl
Ol haytnda ider yz drl hl
n Kefe old Sleymn menzili
Brda bard bre fikrin hsl
Bir gn ol h- Sleymn-fer Selm
Lekerini cem' ider b-ters u bm
L tekellf r-yi derydan geer
Ol diyr() darb- destiyle aar
Alemi feth ider ol kiver-ky
Byle m'olur dni (u) tedbr-i ry
Belle gel menden bu gftr bugn
Bilmedn n yr ayr bugn
(vr. 20a)
Geti deryy Sleymn- Selm
Gr ne hikmet gsterir imdi Hakm

G A Y R E T N U M D E N - SU L T N S E L M H N E Z
H D tSE -t Z A M N
Dndi bir ka gn bu arh- lciverd
Gh germ old hev vu gh serd
Mu'tedil bold hev vu rzgr
Kalmad ey zamrinde ubr
Bir tabaat dzdi dehr-i h-mzc
Kim zaman ebnsna virdi revc
Yer yzin tutd gl-i hod-r tamm
Lle vu gl jleden doldurd cm
Byle ho mevsimde bir gn Hn Selm
N iderken bdei Sultn Selm
imedin virdi kadehin skiye
M eclis(i) d e f itdi olgn bkiye
Didi kim gayret meni itdi helk
Yok 'aceb itsem girbnmni k
l- Osmn'un gurur u heybeti
Savlet-i rz u kh- evketi
M nteir durayd iklme tamm
Bilki biz virdik eklme nizm
Dn 'adsnun talebkn bizuz
Ehl-i Islm'n hevdr bizuz
Zr-i zerlen kimse hem-ser yok bize
Saltanat Trnda hemser yok bize
Nice karn old ki devr-i rzigr
l-i Osmn' tutubdur stvr
Bundan akdem istim' itdim ki m
Ehl-i Rm ile niz itmi tamm
(vr. 20b)
Glib olmu ehl-i Rm'a ol grh
Beste beste kte dolmu det (u) kh
Bendeden geh tr yam gh t
Paalar ba kesilmi b-dir
Ma'reke kanile olmu lle-gn
Anca sancak beyleri dm zebn
Rm'a girmi ehl-i m'n sanca
Gitmi andan sonra Rm'un revnak
Eyle ksth eylemiler bendei
Kim yakubdur Nide vu Lrendei
Trk ulus ol Al-i Devle hem
Fitne in araya koymu kadem
Germ iken sevd vu bzr Kulun
01 dahi olmu hev-dn kln
Rm (u) m' dman itmi ikr
Kend km aradan tutmu kenr
Fitne b'is n dirler hemn
Fitneden hl deil r-y zemn
Bende kimdir bir bahs bell Kul
Gh olur kim mter itmez kabl
Al-i Osmn'un esiridir tamm
n bilmez mi tamm- ehl-i m
Trk ulus dahi bir b-behredir
Fitne vu kizb (u) hasedlen hredir
Men bu gayretde yanarken n-gehn
Rm'a Ism'l dndrdi 'inn
Geldi ald Kayseri'den ml-i b
Gayri yirlerden dahi imdi (umd) har
Dndi ol vehile vard tahtna
zzet old kend taht u bahtna
(vr. 21a)
Erdebl ol nedir bir b-hred
Anca n-keslerde olur mstened
Olda bir d old cnmda hadd
Geri imz itdi Sultn Byezd
Gemedin be gn bu derde rzigr
ikr(e) itdi bir tenh-svr
h-kul nm asl n-peydrn
N makm bell n hod meskeni
Rm-ilinden kd vu h urd dem
Ba tc ald vu kaldrd 'alem
Yrdi ceng itdi her gn h in
h an d e f itmedi Allh in
Rm-ilinn beylerin itdi zebn
Nce sancak andan ald ser-nign
Mlkimzde gezdi h(a) irdi dem
kbet ald 'Ali P'y hem
Vard ol tavr ile arka b-hirs
Bundan eylen cr'etin Rm'un kys
Mende f'l-vk' tahamml kalmad
Akl u dniden tecemml kalmad
Gayret ldrdi meni bu ussadan
B-hamiyyet vki' olmaz kssadan
h- mlk-i Rm Sultn Byezd
Pr-i 'cizdir zamn grm medd
Bir yanadan rz olmu prlik
Bir yanadan dahi b-tedbrlik
T-i cret yokdur anda ikr
M lk bu slb ilen tutmaz karr

G Z E T E N - SULT N SE L M E Z TA RA BO Z N B E-K EFE


(vr. 21b)
Lekerin bindirdi bindi Selm
Geti deryy revn b-havf u bm
Mlhak old n Sleymn h'a h
Byle tedbr itdi ol gt-penh
Kim budur devletle Sultn Byezd
Devleti efzn devrinde ferd
Edrine ehrinde tutmudur karr
ehr anunlen hre vu ol ehriyr
M nii yokdur eer men bendesi
Bende-i ftde vu efkendesi
Dergehine varsam u itsem niyz
Hem niyzum vr u hem if-yi rz
n zamn old ki h' grmedim
Gz aub lem-penh grmedim
Hem varam plar etvrn grem
Hem h'n devletl ddnn grem
Devleti erkniyle olam hcm-nin
Ola kim ref ola benden kibr u kn
Bir du' idem temenn h'dan
Istmletlen dnem derghdan
Didiler iy h- skender-misl
Ry u tedbrunde 'cizdir hayl
Sen ne fikr itdnse ol geldi savb
eh suvlinden mukassrdr cevb
Geri kim terk idbdr bu kelm
B-iczet gitmek istersiz tamm
Pdih- 'asrdr ol tc-dr
Htrna konmaya n-gh ubr
Kim iczetsiz nin geldi Selm
Belki mefhm ola andan vehm-i bm
(vr. 22a)
h didi olmaz eger baksan savb
Ata oul arasnda ok hicb
Aramuzda kimse n-bd olmad
M ihr u efkat bb mesdd olmad
Dhi bu kim ol ha men bendeem
Ni'meti sn birle zindeem
Bende h'un sitnn itse yd
Yok acebdir iy hakm-i pk-zd
Yz urub u vardm ol dergha men
Bendeem n cn u dilden h'a men

R E F T E N - SULTN S E L M B E-ED R N E BE-D ST N-I O


B -PED ER
Dzdi r-efken sefer esbbm
Ol heves men' itdi hord u hbn
n gemi donatd ol ren-zamr
Huk u ter hlinden gh u habr
Te vu esbb ile told tamm
Ol gemiler ser-be-ser iy ng-nm
Yirde yrtdi mbriz leken
Srdi dery zre ol ketleri
Didi bil kim vki' ola bir dem
Kim bize dil-hh ola ibu gemi
Byle fermn itdi kim b-intizr
hyolu'nda tuta getler karr
Bindi vu geti revn h-zd
Dergeh-i a'ly idindi murd
Pt u sahr kat' itdi ehriyr
Srdi menzil menzil ol buk-svr
Det-i Kp'a irdi ehriyr
Pte girdi Hayder-i Dldl-svr
(vr. 22b)
Geldi n-gh Ttrhn-frz
ha 'arz itdi bes acz u niyz
Tuhfeler ekdi revn hzdeye
ok senlar itdi ol zdeye
Didi iy ehzde-i 'l-cenb
Lyk- tc u nign f klli bb
Hayra-makdem n kadem basdn bize
Can bu menzilde tafl olsun size
Emrun olursa bu muhlis b-gmn
h'a yolda olayn b-n u n
Bu seferde h'a men hem rm olam
Hayr u erden fl-mesel gh olam
Ver mana bu yolda emrin yokdurur
Devletnden zr-i leker okdurur
Nce bin leker gerekse b-lecc
h ile varsun ne hcet ihtiy
Alt harbiyle ok leker direm
stne mecmu'- Tatar' drem
Himmetnde bir er hem-rh idem
Kim seni hkmiyle Rm'a h idem
n bu sz irdi Selm'in sem'ine
Ne ona meyi eytr u ne cem'ine
Didi iy dn-dili ren-zamr
Kendi iklminde sultn- kebr
Hn bin Hn h Ttr ehlinn
Gz vu kattli kffr ehlinn
B izlere ok lutf izhr itdnz
lutfundan haber-dr itdnz
Sizden ihls u muhabbet anladk
Bizi-ney Himmet u sdk u safn dinledik
(vr. 23a)
Sr'atmden ibenim iy nk-hh
Anlaman ceng asl y da'v-yi ch
ok zaman old ki h' grmedim
Gz aup 'lem-penh grmedim
bu vehmi itmesn her havsala
Maksdum zhirdurur ya'n sla
Ger siph u leker itsem arzu
B-'adeddir lekerim heb ceng-c
Mende yni advet yokdurur
Yohsa leker himmetnle okdurur
h dergh murdmdr hemn
Ne zamrimde keder vardr ne kn
Bir du'dr sizden el-hsl murd
Himmet it iy Hsrev-i nk-i'tikd
Hnile hir ved' itdi Selm
Yrdi devletle ol b-havf u bm
Nce menzil varmadn kiver-ky
Geldi hk-i pyine Sa'det-giry
Ya'n ol Hn ol Ttr ehi
Hsn ile erh-i sa'detnin meh
Syledi iy ehriyr- pr-itb
Men dahi bir bendeem f klli bb
Bir alay Ttr ile ol nev-civn
Det iinde h'a old hem-'inn
Yrdi ehzdile ol n-leb
Fitne-i Ttr b 'Arab
Det-i Kb' tem itdi h
Grdi her bir nev'din rengn giyh
Gllerinden glen-i cennet hacl
b- hayvn emesinden mnfa'l
(vr. 23b)
Tba'ya ta'n eyler anda erguvn
Cy-br u sebzesi rek-i cinn
Sseni zde ol detn tamm
Ysemn tze vu ho-b mdm
Bitmi ol sahrda env'- nebt
Her kennndan akar b- hayt
Cy-bnnda gl-i r'nlan
Lle vu snbl tolu sahralar
Llesi hd-bn u servi hd-perest
Nergisi bdr u emi nm-mest
Geh sab seyr eyler anda geh iml
Seyr-i gl getinde d ef olur mell
Sebzesi ho-b hevs mu'tedii
Toprandan anber-sr hacl
Kebk(u) murb tolu sahralar
Snbl otlu h-yi ranlar
Boz yeil rdekle env tuyr
emesinde bzdan fr uyur
Turnas hini her-giz grmemi
h-yi mkn yzi yurmam
Sayd gl-getiyle deti ehriyr
Geti menzil menzil u itdi ikr
bu sahrlarn grdi Hn Selm
Hsrev-i bdr-dil Sultn Selm
Hem bahr eyym hem Nevrz idi
Ebr-i Nsn zemn-efrz idi
Her sunun boynunda zencr-i cnn
Hem akar olmud bir dery-y hn
Yer yzin deryya dndrdi sehb
eyle virmidi zemni ebr-i b
(vr. 24a)
fitbun tbdin b irdi berf
Old her rmak revn dery-y jerf
tbu fasl iinde geldi z-fnn
Kond zi zre koldur bahr-i hn
dile zi vel derydurur
Ol pern b-ser u b-pdurur
Halkdan b-bk ol s sehm-nk
M est u b-perv vu rind u sne-k
Sr-i tsrfl'e benzer her demi
Varamaz yanma vehm eyler gemi
Darb- dest ile gemiler srd h
0 amansz bahre hir girdi h
Geti ol deryy ketlen Selm
L-tekellf ser-r b-ters (u) bm
Yrd sr'atle ol hsrev-nijd
Bd-py-i gerdeni grmezdi bd
Leker-i nusret-i'riyle revn
Vard kond Tuna'ya ol pehlevn
Tuna ger tdr vel dery geer
01 tm bat mevc-i hevlinden kaar
Heybetinden dem tersn u zr
Cnbnden mur (u) mh b-karr
Gk buhnndan heme sg-nk
Yir yzi dn gn elinden sne-k
Mlki Rm'n hliy ser-haddidir
Ehl-i mn ile kfrn eddidir
bu deryy dah gedi Selm
h'a yol virdi revn ol bahr-i bm
(vr. 24b)
Gice gndz sr'at ile ehriyr
Srdi menzil menzil ol Dldl-svr
n Silisre kurbna iridi h
Dutd ol vdleri yekser siph
Ol hisnn kond kurbnda er
Grdi ol mlki erenler serveri
n bu sret vki' old b-ek
Bir ulak sald revn sancak begi
bu hli h'a 'arz itdi revn
Geldgin ehzdenin kld 'yn
h'a arz old ki iy devlet-meb
h- dil (-dil) kerm km-yb
Ol Silisre hkimi Ksm be-nm
Bir ulak gndermi (u) virmi peym
Kim budur ehzde-i Cem-iktidr
Hayder-i sn eh-i Akar-svr
Husrev-i gz Selm-i ser-frz
Edrne deyb gelr b-ihtirz
Hayr u erden kimse bilmez niyyetin
Likin alem fehm idibdir cretin
Zhirinde dstdur ol tc-dr
Btnnda bilmez kii cz (n) Kirdigr
h derghn murd itmi gelr
Bendelik resmini d itmi gelr
ehre ava ddi h old tnd
Hem pern old hem cem' old cnd
Kim iczetsz aceb geldi bu er
Geri olmaz der-'aceb erden hner
(vr. 25a)
Gft u g germ old vu alkand Rm
B-sebt old tamm ol merz-bm
Edrine tahtn koyd tc-dr
Gedi kond adaya b-ihtiyr
Gulgule toldurd Rm' iy hakm
Kim gelbdr tc u taht ister Selm
Sr'atinden tlk fehm itdiler
Cr'etinden yalk fehm itdiler
Rm ili belerbeisine revn
Kim Haan Pyidi ol pehlevn
Tz avular vir diyu ahkm- h
Kim yetitr beleri iy nk-hh
Cmle sancak belerin itgil habr
Kim dem elenmesnler iy dilr
ok ulaklar Rma irsl itdi h
Rm-ili'nden geldi b-pyn siph
Adaya cem' old hayl lekeri
spholan hem Yenieri
Nebol emri Bl Beg
Kim ana tahsnler itmidir felek
Gz vu devrn- ferd-i rzigr
Pehlevn- 'asr merd-i rzigr
Nakdi Yahy P'nn merd ol merd
T- cr'et birle Rm iinde ferd
Fitneden n vkf old ol civn
Ol civn-baht (u) hner-ver pehlevn
(vr. 25b)
Sancandan kd vu srdi bd
Bir karvul gibi old ol bd
Yrdi nnce ol ehzdenin
Cr'etin dinlen meyer ol zdenin
h'a 'arz itdi onun her menzilin
Geri bilmez idi esrr- dilin
bu demde bir ulak geldi revn
Kim budur geldi Selm-i Cem-nin
Tunca suyn gemedi lkin geer
Lekerin su yirine hep kan ier
Menzil idi u ulu h ni-merd
Menzilinden anlanur anun neberd
Kimse idrk itmez etvrn anun
Anlamak mkildir esrnn anun
h'a n arz old ann menzili
Menzili tnd itdi ol ren dili
Syledi eksz Selm'i b-hirs
Ceng in gnlnde dzmdr ess
Ger muhl ise vel itmi hayl
Tahta gemekdir murd l-muhl
B-iczet geldnden anlarm
Cr'et u tedbrin anun tanlarm
B-sebeb geldi bu er mnend-i bd
Cr'et u tina itmi i'timd
Gelm biz gelmedin ol pr-sitz
Yohsa ol geldkde kopar reste-hz
Ol ukur-ayr ki m-beyn old f
Konalum anda budur akl-i ma'
(vr. 26a)
ehr dursun arkamuzda fi-emn
Grelim neyler Selm'i bir zamn
tbu tedbr ile gdi ol ferd
Pdih- arz Sultn Byezd
Lekerin bindirdi vu old revn
Lekeridin gerde girdi sumn
Ata bindi sad-hezrn dem
Ara irdi boru zumnm demi
Kh (u) deti dutd yekser lekeri
Basd sahrlar yzin Yenieri
Geldi ol hametle kond ayra
Balad girdinde leker dyire
Tutd ol menzilde rm u skn
Bir ka eyym ol ferd u z-fnn
Pdih kn (u) gazablan pr-sitz
Geh eker haner geh imr-i tz
Kim edeb terk itmi aslnca Selm
Gr ne ksth olmu ol b-havf (u) bm
Pdih-zde kudmundan hacl
B-iczet geldinden mnfa'l
Geh niyz izhr ider geh ma zeret
Geh tazarru' gsterir geh meskenet
Dem-be-dem syler murdm h'dr
Maksad u maksdum ol derghdr
Didi yokdur mende yn-i mesf
ki ma'ndir murdum b-hlf
Evveli h'm mbrek tal'at
Sniyen erkn- devlet sohbeti
Palarlan bir szm var muhtasar
Kani'am men bir cevba hayr u er
(vr. 26b)
Ger szmde var garaz memn' ola
V'er mveccehdir szm mesm' ola
Didiler ol ehriyr- r-dil
hden hem mnfa'ildir hem hacl
Mttehem old sebebsiz ol ferd
Thmetin ref itse Sultn Byezd
Kimse bilmezdir anun gnlndegin
Yokdurur kat' anun gnlnde kin
h iczet virse vu itse kabl
Gelse derghna ol devletl kul
Mem ehin ferhunde ddnn gre
Hem bu kullar anun ahbnn sora
Nice kim ehzdeden geldi rasl
itmedi ayn- Rm n kabl
Tanr vahdniyyetin yd itdi h
Kim deil men pdiha kne-hh
Ehl-i Rm ol 'ahd(e) kni olmad
Ol kim ahbbiydi mni' olmad
Didiler bu nev-civn- z-fnn
itdi Grcistan zemni gark- hn
Bundan old t ilen cr'et zuhur
Ry-i tedbrinde hem yokdur kusr
Her ne i kim tutd bu ren-zamr
N ana h ta'n itdi ne vezr
Olal bu h- r-efken svr
Koymad elden tr u t u bdr
Yok acebdir ger bu h- nk-baht
Eyleye da'v-y mlk(u) tc u taht
Ni tevehhm ref old n gmn
N iczet virdi sultn- cihn
(vr. 27a)
ki cnibden karavul old f
Aradan n sulh bell ne sava
Pdhun kullarnda gr u kn
Ol karavullar hacletden hazn
bu slb ile bir ka rzigr
Bunda h u onda ol tutd karr
Heybet-i imri ol ehzdenn
Cr'et-i tedbri ol zdenn
Eyledi Rm-ili'ni ana mezd
Gfl irdi geri Sultn Byizd
Bir mahabbet ald andan her gnl
yibne old halk ol ha kul
n advet zhir itdi ehriyr
Bundan ana vard ok Rm svr
Varmayanlar dah ondan urdi dem
Sem'ine 'arz etdi i'lm- kalem
Kim sana dndrdi 'lem cmle meyi
Alem-i Adem sana olsun tufeyl

NME FRSTDEN- SULTN SELM BE A'YN-I DEVLET


h- r-efken Selm-i tnd-h
Hayder-i sn hner-ber cenk-c
Rm'a girsin olmasn h' blend
Rm ehli olmaz hir ercmend
Lk bir fkr eyle iy ren-zamr
Kim sana teslm ola tc (u) serr
n kabl-i Hazret-i h olmad
Arzus h'a dil-hh olmad
Bir resl u nme gnderdi revn
Devlet erknna ol ren-revn
(vr. 2 7 b )
Beyle 'arz itdi Selm-i ser-frz
Kim siznle idelm if-i rz
B-iczet geri gsterdim nzl
Geldgmden men haclmen siz mell
Bundan evvel anca itmidm murd
An ma'lm itdnzdi b-'nd
Bir murdm vech-i zllu'llh idi
Bri dah bezm-i devlet-hh idi
idelm ol gizl esrr 'iyn
nki devlet-hhsz siz b-gmn
l-i Osmn gayreti sizlerdedir
Geicek sizlerden ol bizlerdedir
Nce kim perverde-i derghsz
Devlet erkn vu nig-hhsz
zamn old ki arh- nl-gn
Anca tc u taht itdi ser-nign
ok ocaklar bde virdi rzigr
Nce evler ykd gerdn ikr
Nce h' dehr-i dn itdi zebn
Hnednlar bde virdi arh- dn
Nci bir zdei itdi esr
Bu vefsuz rzigr u arh- pr
Seyrdb gezdike arh- lciverd
Her tarafdan savurur eflke gerd
Hamdu li'llh kim sipihr-i h-hrm
l-i Osmn mlkine virmi nizm
Bunca kim devr ider devrn- deal
Bulmad bu taht (u) bu devlet halel
Devletile Husrev-i 'lem-penh
Berr u bahrin h'dur b-itibh
(vr. 28a)
Mlkmz mamr, leker bizde ok
Gencimiz vfr, ne var kim bizde yok
B-adeddir ehr, b-haddir hisr
Nce kerre yz bin dem bizde vr
Fitne-i Ye'ccdur a'd-y dn
Rm'dur ol fitnenin eddi hemn
l-i Osmn'un kh ikr
Dn-i Islm' tutubdur stvr
Bm hod zhir bilr devlet u h
Hem hazin bizde okdur hem siph
Harb (u) darb u lt-i ceng
ksa eyler yer yzin a'dya teng
Bende vu zde milk u sm (u) zer
Bizde vfrdir bular iy behre-ver
Her ne mmkin olsa vardr b-lecc
Bizde yokdur imdi ancak ihtiy
Ry-i tedbr u frset kn-sz
Her (ne) meslih cisme irdi cm-sz
n bu mezkrta cmdir ferd
h- z imdi Sultn Byezd
Pes ne gayretdir bu kim Dr-y m
Rm h'iyle ider da'v-yi hm
Bundan evvel kim bilrsiz bun
Kim idibdir m Rm ile niz'
ark h' vu 'Al'd-Devle nm
Rm'a dmandur o mfsidler mdm
ttifak anlarda hod ma'dmdur
Kudret u yverleri ma'lmdur
U bu gayretdin bes gam-nk-men
Derde dkn tek girbn k-men
(vr. 28b )
Kfiristn cmle dmandr bize
B mesel gn gibi rendr size
Kalmamdr sizde gy i'tikd
Rm'a ayret sylemidir hayr bd
ayretn koca er bilen kemer
B-hamiyyet olmasa 'lemde er
Dn 'li P'ya gr n'itdi fuln
01 hakret rm'a kfidir hemn
nki devlet bbnn bevvb-sz
l-i Osman milkinn nvvb-sz
Sizlere vcib olubdur belki farz
U bu hli eylemek ol ha 'arz
Lk szmden araz fehm itmenz
Bende-em men h'a siz vehm itmenz
Bende-em men tahtile tc istemen
Saltanat evcinde mi'rc istemen
Kendnn hlin bilrsiz ikr
Kim advet def in olmaz svr
Hamd li'llh okdurur ehzdeler
Hem ec'at merdi hem zdeler
Fikr idb insfa gelsn ehriyr
ayret in birin itsn ihtiyr
Plar didi ki iy h- cihn
T cihn vardr sen ol-l cvidn
Sen ehin nnda sylenmez gzf
Dni u cr'et senndr b-hilf
'Akl mi'yrnda sz h'ndurur
Tanr virsn her ne dil-hhmdurur
Vr idi mihr gnllerde tamm
bu szlerle mahabbet old 'm
(vr. 29a)
Lk arz etmeklie yokdur mecl
Korkanz t kim diger-gn ola hl
Geri kim bu vehe verildi cevb
Bu szi erkn grb dirdi savb
Ehl-i Rm old ana bft -giry
Ddiler z cr'et u tedbr u ry
Vridi mihri gnllerde tamm
bu szlerle mahabbet old 'm
Behre-mend olmad el-hsl resl
tmedi 'arzn 'dil-dil kabl

RASL FRSTDEN- SELM HN BR-I DUVVM


n bu szden dah oldu n-md
Ditredi gayretle sirv hem-bd
Ykd ayret od ol ehzdei
Hm-nk itdi mr ol zdei
Giru gnderdi resln ser-frz
h'a arz itdi leb-i acz u niyz
Ddi n hazretde makbl olmadm
Kullar silkinde bir kul olmadm
h redd itdi sebebsiz bendesin
Tpusndan srdi men efkendesin
Byle fikir itmen ki b-minnet dnm
Konduum menzilde bir dah konam
Dnmezem ol milke t imkn ola
zge bir sancak meer ihsn ola
n meni kahrile Sultn Byezd
sitnndan ba'd ister ba'd
Lutf izhr itse h- r-dil
tmese 'abdin her yzden hacl
(vr. 29b)
Ger Semendre'ye meni gnderse h
Virse etrf u cevnibden siph
Kfir ile dem-be-dem cenk eylesem
Kfire yer yzini teng eylesem
Y alam ol milki yekser h in
Y ehd olam seblu'llh in
Kestrem ol yolda hir bam
d idem bir nice kanndm
n meni redd itdi Sultn Byezd
bu tedbr ile itsn n-bedd
Ger cef grdm vefsn gzlerem
N-murd oldum rzsn gzlerem
n bu yzden feth-i bb itdi Selm
Rst fikri savb itdi Selm
h'a 'arz old Selm'in szleri
Ek ile told ehdin gzleri
Byle emr itdi ferd-i km-yb
Husrev- 'dil-dil- l-cenb
Kim Semendreye iki sancak dah
Lhk olub ola in am iy ah
kinin biri Vidin'dr ikr
Biri dah dile Ala-Hisr
kd turyile bir h-bert
Ho-dil old Husrev-i Haydr-sft
Gedi fi'l-hl ol ferd-i rzigr
Tutmad bir lahza rm u karr
Ata kd bir mehbetl siph
K'fern didi felekde mihr u mh
Bir ukhile revn old ferd
Kim tevehhm itdi Sultn Byezd
(vr. 30a)
n Kazan kyini geti ehriyr
ki cnibden siph old svr
nmedi attan ne bu leker ne ol
Hem karvul gezdi vu hem ysavul
Ol gice t-subh gz hb itmedi
Aradan bm u tevehhm gitmedi
Gedi andan dahi hametle Selm
bu lekerden dahi ref old bm
Yrdi ermen Hisnn kond h
Ryine tahsnler itdi mihr u mh
Hefte n old tamm ol nk-nm
Zare'ye iridi d u dst-gm
Ol vilyet ire h- z-funn
Tutd bir eyym rm (u) skn
Her taraf gnderdi hkmile ulak
Ol erenler hnn fikrine bak
Rm-ili'ne dahi her bir ehre h
ok ulaklar sald h- dn-penh
Kim budur bendem rz-y h in
Hssa azm itdim seblu'llah in
Ungurs sadrna 'azmim var tamm
U ganmet u gaz-y hss u m
Memleketlerde bu sz old nid
Kim gaz vu aka cn itmez fed
ibu tedbr ile ol 'lem penh
Dirdi etrf (u) cevnibden siph
Bir er cem' itdi merd-i dr-bn
Kim melik gkde itdi fern
Pdih old bu ma'nden habr
Hayret itdi kim nedir bu dr u gr
(vr. 30b )
01 ern gnlnde bir sevds var
Evvel-hir anladum da'vs var
Yriylum taht- stanbul'a tz
Kopmadn b- rz-i rusta-hz
Bile evvel geldi ngh bir svr
Gerd-i rehden peykerin basm ubr
rdi derghna ol ehzdenin
Server-i devrn eh-i zdenin
Syledi iy ser-frz- rzigr
mrnn bolsun ess stvr
Bir seher vakti ki lem told nr
Menzilinden cnb itdi mr (u) mr
h derghnda alnd nefir
Ata bindi leker u h u vezr
Gdi Istanbl'a dogr tc-dr
At ayandan hav told ubr
Byle takrr itdiler kim ol ferd
Ol Sultn Abmed'e salm berd
Kim budur leker ekb geldi Selm
Mlk da'vsin ider b-ters (u) bm
Ehl-i Rm iinde ad ercmend
Cret (u) tedbrin itmiler pesend
Vehmdir kim Rm a'yn tamm
Ola ol zdenin hkmne rm
tme bir s'at ta'alll gel dimi
Kssa tafsl itmemi mcmel dimi
Hem ulu olumsm u hem dr-bn
Tahta erzn seni grdm hemn

B Z G E T E N - SU L T N S E L M E Z -Z A R E B E -C E N G -
O B PEDER
(vr. 3 1 a)
Dinle ge hzde s'den haber
Byle ta'br itdi ol shib-nazar
nki stanbul'a dnderdi 'mn
h kasd n'se bildm b-gmn
stedir lutfle ol hzdei
Kaldurur himmetle ol ftdei
Cem'-i Rmt ana teslm ider
Taht teklf eyler u ta'zm ider
Mlk-i Rm'un lekeri stndedir
N'se h'n askeri stndedir
Ol siph vu siph esbbn
Ehl-i Rm'un vu diyrun ashbn
Virir ol ehzdeye b-itibh
nun olur ol mehbetlu siph
Emr ider kim var Selm'i ala-gr
An gider sa'y idb sen kala-gr
Byle tevch itdi vu gdi Selm
Kond h'n yurdna b-havf (u) bm
h gdi vu kond yurduna
Bir teemml eyle br- virdine
orluya konduklar gn ol kaz
Dar ddi vu gelb yitdi kaz
ki leker smad ol vdiye
Lekerden dr old bdiye
Saf safa kart v yurd old teng
Bi'z-zarret konmadn baland ceng
Ce geldi iki dery f'l-mesel
Mecma'u'l-bahreyn'e kan tkdi ecel
Ks feryd itdi bard nefr
Gklere ad sad-y dr (u) gr
(vr. 3 1 b )
Cem old bir yire lt-i ceng
Grz t nz u tr (u) tfeng
ki cnibden ekildi t-i tz
Kalkd gerdn kopd ruste-hz
Mancnk asvt vu vz- top
Gklere kd vu old arh kp
Her kemendin kd vz- kemn
Cna toruld hadeng ilen sinn
Pre pre old balarda siper
Rze rze old tr ilen teber
Her cerhat azn ad ol zaman
stedi imr hanerden emn
Ceven-i pold bold k-k
Anca er ddi vu at old helk
Kana kand t germ old neberd
At ayandan havy tutd gerd
T berkndan grrdi gz gzi
Yohsa zulmet irdi sahrnn yzt
Ma'reke peykn ucundan told kan
Kan buhrndan kzard sumn
B-aded er ddi hke hn-r
Nce hon kim Dicle vu Ceyhn-r
Ktelerden pteler irdi bedd
Glib old sonra Sultn Byezd
Tanrfnn takdrine tedbr yok
Geri kim tedbrde taksr yok
n kaz bu nev'a irdi iy hakm
Dndi vu itdi hezmet Hn Selm
Bahre srdi nki ber irdi ba'd
Ahyol'da buld ketsin ferd
(vr. 3 2 a )
tmedi bir lahza rm u karr
Keffe'ye dek srdi eh-i ke-svr
n bu sret irdi kudretden bedd
Girdi stanbul'a Sultn Byezd
h kd tahta urd ba tc
Mlk-i Rm'a virdi 'adliyle revc
Geldi Sultn Ahmed ol esnda cst
skdar'da mnzev old nhust
stedi eh'den iczetlen huzr
Ne iczet virdi h u ne ubr
h'a gnderdi Yularkasd'n tz
Kim budur snd Selm itdi girz
Byle takrr itdi anda ol vezr
Kim buna lykdurur tc u serr
bu er h'n halef ferzendidir
Hem ulu ol vu hem dil-bendidir
Ger murd ise nizm- rzigr
Tahta koysun ibu 'l ehriyr
Ehl-i Rm'm imdi slr budur
Tc ile tahtn sezvr budur
ekmenz bak halefler gussasn
Ald her ehzde kendi hssasn
n Yularkasd bu szden urd dem
Tutd Rm' ol dem-i serviyle am
Tr-mr old bu szden lekeri
Ittifk itdi vel Yenieri
Sylediler kim Selm-i ser-frz
Hem ec'at merdidir hem dil-nuvz
(vr. 3 2 b )
Cr'et u tyle ol ren-zamr
Old Rm ire sez-vr- serr
Tfliyyet 'ahdinden ol er t bu dem
T-i cr'et birle kaldrd 'alem
Rm a'yn nn mtkdur
Gayri kimdir nce kim ol bkdur
Biz hod nun bende-i fermnyuz
Cr'et u tedbrinin hayrnyuz
Taht nundur kim bu arh-i lciverd
Grmedi devr ideli bir byle merd
Ana lykdr bu tc- Husrev
Lutf izhr itse h-i ma'nev
Didiler ehzde Sultn Ahmed'e
Ki Yular tedbr ile mihnet-zede
Bu Yularkasd ki pdr sana
Her kabhatle temdr sana
bu mn ryine iy heri
Tbi olmaz didiler Yenieri
Ger bak-y devlet eylersen heves
Dinleme nun hadsin bir nefes
Kavi u eflinden anun iy ferd
ok haclet ekdi Sultn Byezd
Evvel nun ibu tedbrini gr
Rm a'yniyle tezvrini gr
Kim cihn h' Selm'e ta'n ider
Cehl-i Fir'avn'i Kelm'e ta'n ider
Bir ymnsz b-sa'detdir Yular
Aladr bir gn seni geri gler
Hey'eti eklin tem eyle gil
Ger sez-vr ise p eyle gil
(vr. 33a)
Sreti halk ire irmidir melm
Sretinden nefret eyler dv-i m
Nahs-i ekberdir z-ser t-pyn
Bu Sinn P'durur yok kim Sinn
Adana stnde ehl-i Rm u m
Ceng yargu idi bir mdded tamm
Dah germ-germ iken ceng neberd
Yulann zm kaup geldi gerd
Ol toru yundiyle kim mehrdur
Dah ol yund itdi mezkrdur
Edrine'den iki gnde b-kusr
Geldi stanbul'a girdi ferd-i 'r
Sordular kim iy Yular hlin nedir
Bu ne ho gelmekdir ahvlin nedir
Didi snd ehl-i m u urd lf
Mjdeci geldim didi kd (plaf)
(zen) Nez gibu 'avret libsn giydi ol
Habs olub gayret palasn giydi ol
Kald bir eyym zindn ire zr
Nice demler tutd zindanda karr
Sonra avretler ef' old ana
lmedi gayretden ol kaldk tana
Sancaa kd hezrn derdile
Merd isen yr olma ol n-merdile
Gr 'Ali P'ya n'itdi iy ferd
ok teessf ekdi Sultn Byezd
Kim anun-tek merde n-merd old yr
Lk elinden gitdiyidi ihtiyr
ok Kzlb ile P itdi ceng
Yer yzin evba py kld teng
(vr. 33b)
Ceng hir olmadn kad Yular
Hod Yular kasdide b-haddir bular
Pi hkmile itdiler ehd
Kend ol esnda old n-bedd
Gayrete noksn getrdi llanz
Ol kad u rh birle serv-i llenz
Ddiler ehzadeye Yenieri
Kim yolar alur bandan efseri
Ger bunun tedbrin itsen istim'
Yzi cnunla ved' eyle ved'
Belki olan dah gr anun kerh
Okudun hod "el-veled srru ebh"
Dn feratle 'azzim sancaa
Yularun virme yularsz ahmaa
Old Yular anda ferd u hacl
Cr'et u tedbrin anun byle bil
Koymadlar evvel-hir ieri
Katline kasdeyledi Yenieri
Grdi nkim dest virmezdir murd
skdar'dan giru dndi ehzd

CR'ET NMDEN- SULTN SELM


n felek gsterdi te'srin tamm
Dndi bu slbilen lem-nizm
Dndi bir ka gn sipihr-i nl-gn
Raks idb evrildi arh- b-skn
Geldi gz fasl esindi tnd-bd
Ddi glzr ire sarsardan fesd
Gitdi serv-i nr u andan i'tidl
'rz old b- glzra hill
(vr. 34a)
Esdi bd (u) kald hil'atsiz emen
Mtem-tek ysa batt ysemen
Erguvn giydi kab-y sseni
Ge savnld Haznn harmeni
Su iinde irdi nlfer zebn
Bada kaygudan benefe ser-nign
Sald bergin topraa b-re-tek
Tnd-bd esdi vu tk old helk
D demdn gitdi glden reng (u) b
Kalmad blblde her-giz gft (u) g
Bde vard lle vu gl defteri
Basd glzn hcm-i Zemheri
Kre-i smb sedi dirhemin
B-bah itdi Bahnn ebnemin
Giydi dalar hl'at-i beyz tamm
Zemheri ald havadan intikm
Yollar bend itdi berf-i girde-bd
Yer yzine yad gklerden fesd
Balad rmaklar berd-i 'acz
Dond derylar ser-ser old b/
Esdi sarsar tutd Ceyhn' cemed
Berf-i sarsar ekdi sahrlarda sed
Byle demde h- r-efken Selm
Syledi bir gn 'Al resm-i kadm
Kim meni gayret helk itdi yine
Gnlmi gam derd-nk itdi yine
Eylemezdim men cihan-drile ceng
B'is old ceng ol sahrayi teng
Pdih-i asr Sultn Byezd
Bendesin mlzem drdi ol ferd
(vr. 34b)
Men ana 'acz u niyz itdm zuhr
Ol mana gsterdi yn-i urr
Yokidi bende hev-yi dr-gr
kd ceng itdi menimle ol zahr
Rzigr ol tc-dre virdi sst
Tannnun takdriyle buldum ikest
n bu sret vki' old n-gzr
delm tedbr-i ceng (u) dru-gr
Bakmak olmaz bu felek esrrdur
Dnmek (u) dndermek er bzrdur
Men ne dirsem arh an itmek gerek
Y bu sevdda ban gitmek gerek

T E V E C C H N M D E N - S U L T N S E L M B E - S T A N B U L
Lekerin bindirdi vu old svr
Lekeriden basd eflke ubr
Gdi stanbul'a ton Hn Selm
Gr ne nev'ile varur Sultn Selm
Men beyn idem zamn ahvlini
Syledim berf u brdet hlini
bu mhlik fasl iinde ehriyr
Gici-gndz tutmad bir dem karar
Ad k kalbinde talardan Selm
ok sular gedi ne su dery-y bm
n Silisre kurbna kond ferd
Dergehe sancak gibi (Begi) sald berd
Kim budur ol server-i buk-svr
T-i cr'etle ferd-i rzigr
Husrev-i z Selm-i ceng-cy
Hayder-i sn, peleng-i r-hy
(vr. 35a)
U Silisre kurbna kond frz
Leken b-bk zi b-ihtirz
Ne'yse tenden kimse gh olmad
Lk tavn halka dil-hh olmad
Lekeriyle geldgin bildin hemn
Vkf olsun Hsrev-i ry-i zemn
n bu sz a'yna old b-direng
Devlet erkn bu szden ald reng
Didiler bu pehlivn-i pr-sitz
nmedi gy atndan dndi tz
Hssa bu mevsimde kim brn-i berf
Eylemi her ke i dery-y jerf
T-i cr'et bunda olmudur tamm
Olser 'lem bunun hkmine rm
Olal Rm'un diyn pyidr
l-i Osmn'a bu virdi iftihar

HABER YFTEN- SULTN BYEZD EZ-MEDEN-


SULTN SELM
Bu mbrek dem ki arh- lciverd
Safldn koymadn kalbinde gerd
Dehr mfik old gerdn mihribn
Yer yzi hem virdi cennetden nin
Mihrile told ser-ser rzigr
Gitdi eynn zamrinden ubr
h'a 'arz old Selm'in dndgi
Hem Silisre adlu mlke kondu
Gr-dn lekeri 'arz olmad
Dndginden gayri sz farz olmad
Palar 'arz itdi ki iy h-i cihn
Husrev-i z ferd-i km-rn
(vr. 35b)
Sen ki 'akl u h ile perverdesin
Vir Silisre sancan ol merde sen
T civr ola Sleymn h ile
Gnli ren ola ol dil-hh ile
Ger nyet olsa olmazdr bad
Himmet it iy rzigr ire ferd
Virdi el-hsl an ehzdeye
Server-i devrn eh-i zdeye
n Silisre sancan ald Selm
Gr ne hikmet gsterr imdi hakm

H T A L E B ( ) D E N - E R K N I D E V L E T E Z -S U L T N B Y E Z D
B E - C H E T - S U L T N S E L M
Dndi bu gerdende arh-i enberi
Gezdi bir ka gn sipihri serseri
Yridi ghce bu gerdn-sipihr
Gh kin gsterdi devrn gh mihr
Dndi bu nev ile devrn bir zamn
Gezdi sratle vefsuz sumn
ehriyr-i asr Sultn Byezd
Server- devrn u devrinde ferd
Prlik za'fndn old haste-hl
arh- kej itdi elif kaddini dl
Serzeni grdi havdan dem-be-dem
Bd peyd eyledi servini ham
Ysemen itdi benefe vu rzigr
Kalmad bnda sr- Bahr
Llesin nlfer itdi arh-i dn
Nergisni eyledi gam lle-gn
Za'fdan old teni zr u nizr
l'tidl itdi mizcndan kenr
(vr. 36a)
Gleninde esdi bd-i tevendz
Mevsimi giydi haznn dkdi rz
Kald kuvvetden ferd-i dr-sl
N-tuvn old diger-gn old hl
n tabfat meyi buld inhirf
Mdrik eyler her tasavvurda hlf
Kuvvet-i ihssa tbi'dir nazar
Yohsa za'fle zendir ki eyler ba'ar
Akl miynn bozar prlik
Prlik ki ya'n b-tedbrlik
Prlikde sst olur tedbr u ry
Er yiit bulga olur mkil-ky
n ferd-i asr Sultn Byezd
h- z kend 'ahdinde ferd
Byle pr u n-tuvn old yn
Ddi tedbrine noksn u zamn
Ittifk itdi ser-ser lekeri
Kapu halk palar Yenieri
Kim bu h- sl-hor old za'f
Gitdi zor u kuvveti kald nahf
U h'n za'f virir mlke halel
N ef virmez byle dem tl-i emel
Byle demde ger ad kaldrsa b
h 'ciz kimden istersiz sava
Rm'a hod kffr dmandr bu gn
B mesel gn gibi rendir bu gn
Kopmadn bir fitne tedbr idelm
bu hli h'a takrr idelm
Ger mbrek htr rencn olur
Lk bir gn memleket b-cn olur
(vr. 36b)
delm kim Husrev-i ry-i zemn
Sebze-znn yirin ald ysemn
Dnyeden aldn murd u kmn
Tanr ma'mr eylesn encmn
U zaman sbi pr itdi seni
Dehr derdi gussa-gr itdi seni
Gz grrken iste bir ehzdeni
Lutfle kaldr gel ol zdeni
Tc u taht vir irdetle ana
T seni hayr ile ol Husrev ana
Nce kim var ihtiyrn bir i it
Bende devlet-hhnz benden iit
Bozulur nk-i nizm- rzigr
Bozma 'lem nazmn iy ehriyr
Geri var bir ka halef ehzdeler
Hem keremkn vu hem zdeler
Lk lem t u cr'etle durur
lem ol zabt der kim t urur
h nnde gayret u cr'et gerek
Dni u tedbr ile hikmet gerek
Vehm ide tndan nn dem
tde hikmetle msahhar lemi
bu erdemler Selm'ndr hemn
imdi meydn ire oldur pehlevn
Tfliyet ahdinden ol ren-zamr
Koymad bir dem elinden t u tr
Girdi Grcistn'a ol er b-hirs
Bundan eylen cr'etin nun kys
Vard Erzingn'a ol puk-svr
Srha-ser cem'ini itdi tr u mr
(vr. 37a)
Olmadn ehzde h- mlk-i Rm
Klcndan sile vard merz-i bm
Ry-i tedbr ile oldur feylesf
Kyint ahvlidin shib-vukf
Tahta dah hem yakndur ehzd
Tz irir h eylerse murd
Zhir andan gayre ger verile taht
Fitne kopar hir dner bu taht
Ol yrr Rm' ser-ser tdr
Tanr savsun bir amansuz yadr
Lkin ol er tahta gese yok zarar
Akl u darndan 'ad eyler hazer
B-gmn canlarda anun vehm(i) var
htilf itmezk ann fehmi var
tbu vehile tutar 'lem nizm
Belki Rm'a rm olur arkile m

REFTEN- SULTN KORKUD BE-HAZRET- ULY


bu tevch ile bir gn b-nifk
Paalar cem' old itdi ittifk
Kim hads-i ehzdm arz ola
h iret itse gelmek farz ola
Kssa i merkme takrr itdiler
Ahsen'l-vech ile ta'br itdiler
h'a 'arz old szi ehzdenin
Ol erenler serveri zdenin
Fikre vard bir dem ol ren-zamr
Ddi derd kim meni arh itdi pr
Gitdi menden zor cr'etle kuv
Kalmayubdur mur- ruhumda nev
(vr. 37b)
Sebze-zrim yirin ald ysemn
Dah gl snbl bitirmez b zemn
Dnyeden kim km alur ki men alam
Bu fenda kim kalur ki men kalam
Kmi be gn d idb rzgr
Kme mihr itdi bu erh-i kne-kr
Kmi sultn itdi bu devr-i dn
Gitmedi hirde tahtn ser-nign
n zarret dnyada gitmek gerek
An kim itmek gerek itmek gerek
Gitmedin b mlke bir mlik koyam
Enbiy yolunda bir slik koyam
Tc u tahti virem ol ehzdeye
Hem vasiyyet idem ol zdeye
K'ey hilfet tahtnun ehinehi
Vey sa'det bezminin rahn mehi
Men budur dnyadan itdim irtihl
Sen cihanda mr (uj devlet birle kal
Lk dehr-i dn vefsuzdur uyan
Kmile dnmez bu devr-i sumn
Olma dny-dr u ukby gzet
Koy bu mlk-i sfl 'ly gzet
Dn-i Islm'n yolunda kyim ol
Gice t'at eyle gndz sim ol
Kfirun katline eyle ihtimm
Kim anunla dutd dn mlki nizm
Pdih oldunsa 'adli pe it
Zulm u bdd eyleme ende it
Htr ol def it gazab lyiin
Gr Hud'nn 'afvile bahyiin
(vr. 38a)
Merhamet it 'ciz u b-reye
efkat eyle b-kes u vreye
Tann in it ehl-i 'ilme ihtirm
Derd-mendin htrn ho gr mdm
Defit senden gazab lyiin
Gr Hud'nm afvile bahyiin
Mfsidin neslini kes ger h isen
'Adle meyi it bende-i Allh isen
'Ismetile behre-mend olur civr
Ehl-i 'ismet ola-gr iy behre-ver
n mrvvet er sftdr tamm
Ana ikdm eyle h isen mdm
Bende vu zde ol-l mihribn
Bil emekdnn hakkn iy nev-civn
Hayre vardr eyle min vechi'l-hall
Hak rzsn gzle-gil f klli hl
Eyledi hir teemml ehriyr
Kim kayu olnda h etvr var
n tefekkr itdi ol 'lem-penh
Her birinin hadd- ztn grdi h
Ddi er dmandan alsa intikm
T-i cr'etle tutar 'lem nizm
Muttasfdr bu sft ile Selm
Yokdur a'ddan anun gnlnde bm
Men her ide behre-ver grdm an
T u tedbrinde er grdm an
h'da gayret gerek kim h ola
Cr'et u tedbr ile dil-hh ola
h ki anda olmaya gayretle teng
yer yzinde yedir ana gr-i teng
(vr. 38b)
n mana kald nefesden bir ramak
Men Selm'i tahta grdm mstehak
Mlk anundur tc anundur taht anun
Asker (u) esbb anundur raht anun
Men bilrmen ikr ana ol halef
m u ark t ile alur selef
Ol virir 'adliyle her mlke nizm
Olser 'lem anun hkmine rm
Oldurur hkim bu hk-i deyrde
hlk etvr yokdur gayrde
Lkin andan bir murdm var hemn
n ana mahkm ola ry-i zemn
Taht u tciyle ola Rmire h
Olmaya kardalanna kne-hh
Kimseye kahr ile zr itmeye
Kendden her halk bzr itmeye
Bu nizma virmeye hergiz halel
Mihr u efkal gstere ol b-bedel
Bahi u in'm ide her bendeye
Dest-gr- yr ola derd-mendeye
n bu nev'ile nashat itdi h
h-i z server-i gt-penh
Devlet erknna emr itdi ferd
Husrev-i merhum Sultn Byezd
Kim revn gelsn Selm-i h-mizc
Py- tahtum psn ursun baa tc
ok teemml eyledm men dr-bn
Tahta erzn an grdm hemn
Vardlar ehzdeye ehden vekl
Ol veklin her biri bir Cebra'l
(vr. 39a)
Mjdeci seg-bende ban itdiler
h'dan ehzde diyb gitdiler
Hod mukmde perv vdde h
Kim iridi h'a ol ferhunde-rh
Mjde olsun didiler iy ser-frz
Tpuna hizmet kapus old yaz
h da'vet itdi sen ehzdeyi
Hkden kaldrd sen zdeyi
Tli'in dutd eref burcnda cy
Senden renmek gerek tedbr u ry
Okudun eyya ism-i a'zam
Hikmet ile aldun hir 'lemi
h u z Husrev-i lem-penh
Eyledi sen serveri Rmt'a h
Milketi virdi msellem sizlere
Mjde lykdr hemndem bizlere
Gidelm olun sa'detle svr
h'a ekdirmen bu demde intizr
kmaynca tahta sen h-i cihn
Mrtef' olmaz gnllerden gmn
El getrm ehl-i 'lem b-lecc
okdan isterler sennn taht u tc
n mbeirden beret grdi h
Pdihlkdn iret grdi h
d u handn old ol ren-zamr
Ni'met u ihsna ark old ber
Virdi env'- at ksdlara
T ire ibu seh hsidlere
Mjdeci old sehsndan an
Ald vu dndi mr ol r-efkeni
(vr. 39b)
D E R - M E D E N - S U L T N K O R K U D B E - S L A M B O L V E
H E V - D R - Y Y E N E R B E -O
Gelmedin dergha ol 'l-cenb
Tahta sultn olmadn devlet-meb
bu gft u g iinde n-gehn
Girdi stanbul'a Korkud Hn revn
Halkdan mahf eh derv-ve
Ddeden ib sehb ire gne
Old bir yenieri mihmn ol
Grmedi ne h' ne a'yn ol
Ana ta'zm eyledi yenieri
Geldiler pyine anun her biri
Didiler kim ibu h- g-mend
Hem ma'rif ehlidir hem ercmend
Tc ile tahtun sezvr budur
Bizlern imdi hev-dr budur
Hem at var bunda hem 'ilm u hner
Hem mrvvet hem kermet hem nazar
Hssa bir dem tahta gemi h-var
Istit'at itdi diyr u diyr
Pdih old vu urd baa tc
Ald etrf (u) cevnibden harc
Cmlemiz dirliin arturd revn
Anca ihsn eyledi ol nev-civn
Ahd itmidik ki ger imkn ola
Yine tahta ibu er sultn ola
imdi ol 'ahde vef itmek gerek
Vakti geldi merhab itmek gerek
bu tedbri iderken b-hlf
Dod ol cem' ire nk-i ihtilf
(vr. 40a)
Olmadn vkf bu szden lekeri
ki blk oldlar yenieri
Bir tarafdan ibu da'v tutd yz
Bir taraf didi Selmler'denz
01 erenler hnndr taht u gh
Kim pesend itmi klcn mihr u mh
Mlk anundur kim elinde t var
T u cr'etle tutar 'lem karr
01 hner-verden hnerler old f
Kang bir ehzdeden grdn sava
n bu da'v irdi Korkud sem'ine
Syledi yenierinn cem'ine
K'iy birderler meni zikretmenz
Men ged n h'lk fkritmenz
Men fakri ma'rifet h biln
'llm u dni burcunun mh biln
Ne oul var mende ne heng-i taht
Men kaar u ten kaar ikbl u baht
Geldmden bir murdum var hemn
Ger kabl eylerse Dr-yi zemn
Kim Selm'i istedb ihsn ide
Gz grrken ol ehi sultn ide
Ana lykdr bu tc u taht u gh
Ana erzndir ihsn itse h
T u cr'et mazhardr ol ferd
Lutf izhr itse Sultn Byezd
'leme virse nizm ol virir
Rzigr ehline km ol virir

R E F T E N - S U L T N K O R K U D B E - H A Z R E T - U L Y
(vr. 40b)
Bir zemn kim zemn ho-by idi
arh-i kec mfik zenn dil-c idi
Taht- h zre ol 'l-cenb
h- 'dil dil-ferd-i km-yb
Vard arz itdi bu takrri revn
h'a Sultn Korkud ol ng-nm
Kim benim maksdum iy lem-penh
Genc-i uzletdir deil rutbetle ch
Bu husmet vki' old n-gehn
h ile ehzde (m)beyninde hemn
Bendeniz bir sulh in geldim frz
Siz ansiz bendeler ehl-i niyz
Lutf gster al Selm'in gnlni
Ykma ol dn hakmin gnlni
Kim sez-vr-i nyetdir Selm
Lyk-i h rivyetdr Selm
h' hond itdi takrri anun
Ahsenu 1-vechle la'bn anun
Hatrn h'n bu szler itdi d
Bir du a ald ve dnd h-zd

B E - S L A M B O L M E D E N - S E L M H B E - S T K B L N U M D E N -
E H R - S P H
bu hl iinde ngh bir svr
Geldi arz eyledi ki ey tc-dr
Mjde olsun kim Selm-i nev-hrm
U iridi karu ksun hs (u) m
h- dil-dilden emr old revn
Ki ana istikbl ide pr u civn
Korkud u erkn- devletle siph
Soralar andan cef-y rene u rh
(vr. 41a)
Hayre-makdemin dem urdu hs u m
h'a karu kd Rm ehli tamm
Vard Sultn Korkud ol 'l-cenb
h ile bir s'at old hem-rikb
Merhabdan sonra gsterdi niyz
Didi iy buk-svr-i ser-frz
Htr- h'n kdret dutmasun
Biz muhibden gayri sret dutmasun
h ile ehzde hlin dinledm
arh- uddnn iinden inledm
Bir salh u sulh in geldim revn
h'a 'arz old murdm b-gmn
Aranuzda sulh idi kasdm hemn
Himmet it iy Husrev-i ry-i zemn
ehriyriyle ved' itdi revn
Gedi deryy ferd-i nkte-dn
Mnise tahtna vard hzd
Mihr u efkat geldi men' old nd
Yrdi devletle ol ferhunde-fl
Girdi stanbul'a Iskender-misl
Hk-i pyin itdiler i'zz in
Can nisr olund py-endz in
Yeniba'a geldi kond d-mn
Makdeminden ba ii told cinn
' (u) n itdi eh-i Cem-iktidr
B iinde tutd bir ka gn karr
Halk tahsn itdi hsn-i ryine
Geldi a'yn (u) ekbir pyine
Didiler iy ehriyn nk-baht
Sana lykdr bu mlk u tc u taht
(vr. 41b)
bu tahtn h' sensin ikr
Senszin dutmaz bu dehr-i dn karr
Ger bu tahta olmasan sen pdih
Memleket vrn olur kalmaz siph
n bu takrr ile a'yn urd dem
bu szler old 'lemde 'alem
h- r-efken Selm-i tund-h
itdi Rm a'yniyle bir gft u g
Didi gemen tahta iy a'yn- Rm
Olmaynca Rm ahkmmda mm
Bir nice mkil murdm var benum
B-nin gitmen dm var benum
ok sefer itsem gerektr b-direng
m (u) ark ehliyle var gnlmde ceng
Belki Hindistn olubdur rzm
Niyyetim b-ek budur iy ehl-i Rm
Tund-i tzim belki hn-rzim t
Yldrm gitse u- grnnda m
Emrine uymaz tahallf zerrece
Gzme gelmez bu 'lem terrece
Zerrece cevr ehlin ldrsem gerek
'Adi ile fk toldursam gerek
h'a env- 'nd eylerdi Rm
Ol 'nd ehli olur hkmnde mm
ibudur efl (u) akvlim 'iyn
Gizlemen tavrimn vu itmen nihn
Fikr idin hir pemn olmanuz
Cem' iken bir gn pern olmanuz
Ger dyersiz kahra h eylen meni
Yoksa bundan r-be-rh eylen meni
(vr. 42a)
zge bir ehzdei h eylenz
yle maksd ise dil-hh eylenz
n bu szden behre ald lekeri
Kapu halk paalar yenieri
Didiler iy Husrev-i ry-i zemn
Kim sana mihr u meh itmi fern
Biz mutfuz kim ider emrin red
Her i n Husrev kned rn buved

M L K T - I S E L M H B E - H A Z R E T - P D H - D N - P E N H
n Selm ald ana birden cevb
Rm' rm itdi ona f klli bb
Htr old tesell serverin
Gnli gzi ren old ol erin
n tesell buld Dr-y cihn
Geldi bir ferhunde pey-ehden revn
Kim revn gelsun Selm-i ser-frz
Pyitahtm psn olsun b-niyz
Bindi evket bd-pyin ehsvr
Eyledi devlet saryndn gzr
Ad devletden mfettih bblar
Karu geldi hcib (u) nvvblar
Yrdi 'acz u tazarru'lan tamm
Tc-dra virdi ol Husrev selm
ltift- Husrev old zuhr
Kalmad eltf-i hden kusr
Payitahtn pdi h'm ser-frz
El kavudurd vu gsterdi niyz
n temevvc itdi dery-yi kerem
Kendsin ehzde grdi muhterem
(vr.42b)
Mihr (u) efkat birle merhm ehd
Hmi-yi slm Sultn Byezd
Tc u tahtn ana teslm eyledi
Allah-Allah gr ne ta'zm eyledi
Ol vasyyetini tasvr itdi h
Anda takrr etdi ol gt-penh
n nasihat hir old iy hakm
Ba geldi bir dah Sultn Selm
Kmyb old eh-i 'l-cenb
Geldi dergehine yekser eyh u b

REFTEN- SULTN BYEZD BE-DMEDOKA


U cihn hli budur iy h-mend
Geh 'azz ider seni gh mstemend
Gh virir tc u nign gh hkm u dd
Gh an eyler seni gh n-murd
Gh civn eyler seni gh n-tuvn
U bu nev ile dner devr- zamn
n teemml itdi mafr ehd
ehriyr- dn Sultn Byezd
Syledi n tahta h old Selm
U bana rihlet gzkdi iy hakm
n ana el virdi mlk u saltanat
Bizlere farz old gnc-i meskenet
Oldurur imdi eh-i ry-i zemn
Mlk iinde h bir olur hemn
Hamete lzm deildir dest-res
deme bir lokma vu bir hrka bes
Mana bir vech-i ma' u bir makm
Gsterb ta'yn idin besdir bu nm
(vr. 43a)
arh ii n 'kbet zr imi
hlkdm pes ne ss var imi
Ne zh virir bu glbng-i sad
Bir yire varr Sultn- ged
h nin gam-b-i end olur
h ile derv n dil-r olur
Virdiler gnlnce ha gene (u) ml
Htnn ho greler f klli hl
Dimedoka ehrin itdi eh murd
Ana 'azm itdi eh-i nk-i'tikd
h' ol ehzde gnderdi revn
Hizmetinde hem-reh old bir zamn
El-ved' itdi vu dndi tahta h
h'a teslm old mlk ile siph
Bindi tahtndan zahr-i tc u taht
kd ol tahta Selm-i nk-baht
Vard Ynus Pa hizmet-kr ana
Old Ynus mrtis- gam-hor ana
Dimedoka nm ehre yitmedin
Anda bir s'at sknet itmedin
Tanr emriylen kaz irdi bedd
Yolda teslm old Sultn Byezd
Hak Ta'l rhn d eylesn
Cennet-i Firdevse ird eylesn
Rahmet itsn bhir-i cd-i vcd
Ravza-i pkine varsun ok drd
h- z hmi-yi Islm- dn
Rh- pkine hezrn fern

D E R - V E R D E N - S U L T N B Y E Z D M E R H M B E - T B T B E -
S T A N B U L
(vr. 43b)
arh- gec-r kim hakret-pedur
Kej vu dn u cef-endedur
Mihri yokdur htnnda zerrece
dem gelmez gzine terrece
h ile derv yeksndr ana
Mihr gstermek ne imkndr ana
Fark itmezdir civn prden
Mihr u efkat umma ol tz-vrden
Tahta eyler hlar tahtn ol
Dndrr ferhundeler bahtn ol
B-sebt u tredir bu arh-i dn
B-sebt olur nign- b-stn
nki Sultn Byezd itdi veft
Told mtemden tamm- kyint
h'a i'lm old ki iy Dr-yi Rm
Mtemi old tamm- merz-i bm
Gitdi u addr-i fnden ferd
h- z ya'n Sultn Byezd
Sen bak bul iy hner-ver nev-civn
Ol cnn bna vard yek-'inn
U dnb tbut geldi ehrine
Vkf ol bak rzigrn kahrine
eh bu dil-sz szini dinledi
arh-i addrun elinden inledi
Syledi derd ki bu gej-r sipihr
Kimseye gstermedi bir zerre mihr
h kim b-mihr u bed-hdur felek
Bir yalanc vu siyeh-rdur felek
(vr. 44a)
Ne gedya meyi ider ne h'a ol
Ne figna rahm ider ne ya ol
Ata bindi ehriyr- mtem
Karu vardsme gy nev'am
Kara giydi ser-be-ser a'yn-i Rm
Nevha z itdi ehr u merz-i bm
Ol musbetden siyeh-p old halk
Alamakdm mest medh old halk
Ser be-hk-i sne-k old siph
Gkde encm dkdi gzden mihr u mh
Asumn giydi kab-yi lciverd
ftb old bu amdan ehre-zerd
Ebr geldi girye bnyd eyledi
h' rahmetle bes yd eyledi
Alad merhum in dvr-i der
emeler ktd eminden hacer
Mye ald mur-i mhn hbn
Dkdi dery ddeden r-bn
'Avret u er nlesinden dehr-i dn
Rikkat itdi vu gzinden dkdi hn
Balar zre kd tbt revn
Yridi nnde hep beler yayan
Told endh ile 'lem ser-be-ser
Gitdi eydan srr- zb u fer
Girdi stanbul'a mafr- ehd
Bir kymet kopd har old berd
kd ehrin eyh u b sne-k
Gzde su gnlde kayu bada hk
(vr. 44b)
h u te-nk ile told hav
Gitdi glden reng blblden nev
Sold b u bstnn glleri
Ddi topra gl snblleri
Serv-i ser-sebz iken old sevk-vr
Old uryn mtemler-tek nr
Kendi eyymnda Sultn Byezd
Bir mret yapd cennet-tek cedd
Menzil old h'a ol cennet-misl
Cennete h andan ider irtihl
Kond rahmetle bak serhaddine
Yeni Cmi' merkad old kaddine
Told ehl-i 'ilmile ol dyire
Ehl-i Kur'n koymad yir syire
h u a'yn u ekbir bi't-temm
Ehl-i stanbul ya'n hs u m
Nleden sonra namzn kldlar
Ddeden hnbe- am sildiler
Anca idrr itdi h ser-firz
Kim fakr olanlar old b-niyz
Mstehakk- hayr ald kmn
Hayr ma'mr eyledi encmn
Ravzas bold merref subh-m
Hatm-i Kur'n ile hatm old kelm

T A H T - N E S T E N - S U L T N S E L M
Ol Hakk'a vsl old iy hakm
Dirdi Rm ehlini hep Sultn Selm
lstimlet virdi bir bir halka h
Server-i 'lem eh-i gt-penh
(vr. 45a)
Kim Hudvendigr Sultn Byezd
N-tuvn pr olmu idi ol ferd
Prlerde sst olur tedbr u 'akl
Byle ird itdi bizge pr-i 'akl
Vard ol biz kaldn iy ayn- Rm
Bizim old u tamm- merz-i bm
delm evvel sizinlen ittifk
Kim bozar tedbri ok grdk nifak
Gene (u) esbb- siph b-hisb
Bizde hod okdur bugn iy eyh (u) b
Men civn u hem civn-bahtm bugn
T-i cr'et birle dil-sahtm bugn
Yriyalum m u ark alalum
Dmeni def idelm biz kalalm
Virelim her birnze bir diyr
Her birin bir ehre olsun ehriyr
Rm' rsn ehl-i lem bir dah
ibret alsun bizden dem bir dah
Didiler iy Pdih- behre-ver
Yoluna bolsun fed cnile ser
Biz dah gayretle olmuduk mell
Istedk Hak'dan seni old kabl
h oturd tahta urd ba tc
Ald etrf (u) cevnibden harc
Memleket old ser-ser na rm
Dutd bu env' ilen 'lem nizm

HURC-I SULTN AHMED VE EZ DERY GZETEN- SELM


PR-URR
Dndi bir ka gn bu nev'a rzigr
Vard k fasl vu geldi Nev-bahr
(vr. 45b)
Blbl efn eyler old bda
Lle vu gl bitdi b- rda
Vard gendin yana bd- sab
Syledi zde ssen merhab
B iinde serv ekdi i'tidl
Erguvn hem old fns-i hayl
Hod nm old emende muk-i bd
Nesteren geh surh old geh sefd
Sebze-zr old ser-ser cy-br
Cy-br etrfm dutd inr
B iinde nergis urd ba tc
hlar-tek ald gllerden harc
Snbln giyssi old mk-b
kd berginden benefe t-be-t
Byle mevsimde eh-i frz-baht
Bir glistn ire kurdurmud taht
Sk-yi gl-fm elinden cm- mey
Mutrib- ho-hn nnde eng (u) ney
Mey dkldi belki lal old revn
La'l iinde rekdin baland kan
Mutrib irmezdi ki kavvl-i felek
engin ald cenge raks itdi melek
evrilrdi devrilen zerrin kadeh
Ski-yi cn-bah virrdi ferh
Meclisi germ itdi cm-i hver
Zhre kavvl old sk mteri
Ehl-i meclis cmle h u gonca fem
'ls-i Meryem'den ururlard dem
h' mest itdi arb- la'l-gn
Gl hevs gitdi geldi by- hn
(vr. 46a)
Byle demde geldi n-gh bir svr
Gerd-i rehden peykerin basm ubr
pdi h'n sitnn b-hirs
ok niyz itdi vu gsterdi sips
Syledi iy Husrev-i 'l-cenb
arh dndke sen ol-gil km-yb
'mrn efzn olsun iy devletl h
Tapuna dursun dem-dem mihr u mh
Kalmasn mahf sana iy ser-frz
nki mahf kalmam 'ilminde rz
kd Sultn Ahmed u ekdi siph
Tc ilen taht ister iy 'lem-penh
Anatol milketin ald tamm
Ana yz virdi tamm ol hs u m
ok er cem' eyledi ol ehriyr
Almadn n ehr koyd n hisr
Koyd her ehrinde ol bir bendesin
Kalduru bu nev' ile efkendesin
Bursa'ya Sultn 'Ali geldi frz
Ol Sultn Ahmed'in iy b-niyz
Kesdi bn subasnn revn
Vkf ol bu kssadan h- cihn
Yr sanman n kim ayrdur
Milket-i Rmta da'v-drdur
Dinle-ge bu kssai ol z-fnn
Mest-i la'l-i tbiken old cnn
h mest iken old tnd u tz
Meclisin dtd kopd ruste-hz
Bir dah mest old h- bde-n
Eyledi tnd-i adab derys c
(vr. 46b)
Olmadn hyr h hyr
Her taraf gnderdi ok tz svr
Rm-ili'nn lekerin derdi tamm
Lekerden koymad ol hs (u) 'm
Bir zamanda geldi cem' old er
Ata bindi ol erenler serveri
Syledi a'yn- Rm'a ehriyr
Kim 'advet-n men olmazdm svr
Lk kardamdan old i nuhust
Yohsa 'ahdimde drst idim drst
Rihletinde bir vasyyet itdi h
K'olmal kardalannla kne-hh
Men dah peymn u ahd idem tamm
K'almayaydm dmanmdan intikm
Vrid gnlmde 'ahdimden vef
Yid kalbimde cz sdk u saf
Bi'z.zaruret bozdlar peymnm
Kahre tebdl tdiler hsnm
bu szden sonra h- bahr u ber
B-tekellf itdi derydan gzer
Virdi peykr in esbb- neberd
Dmann sord revn ol r-merd
Ddiler iy pdih- nm-dr
Km-yb itdi seni Perverdigr
Sen ki gedin ry-i derydan beri
Vehm idb Sultn 'Ali dndi geri
Anlad h'n kh u evketin
Bildi sen r u jiynnun savletin
Ddiler ol nev-civna kiy civn
Ana kim karu durur dndi revn
(vr. 47a)
Vard Sultn Ahmed'e ol mnfa'il
tdgi idin pemn u hacl
Lekeri dald kendii kald ferd
Kalmad anlarda yr-y neberd
Yrdi ol ser-frz- nk-nm
Anatol milkini ald tamm
Koymad bir ehr u bir burc- hisr
Ald zabt itdi eh-i Dldl-svr
Kim ki mensb idi ol ehzdeye
Kad ol dem vard ol zdeye
Geldi Sultn nine Cemd-fer
Gr ne tedbr itdi h- behre-ver

LEKER FRSTDEN- SULTN SELM BE-AMASYA VE


HEZMET DEN- SULTN AHMED
n azab derys told mevc mevc
Hm- leker ekdi geldi fevc fevc
Rm cem inden eh- Cem-iktidr
Bir er cem' itdi hep puk-svr
Tur 'Al kim Malko-ol'durur
Merd-i meydndr ki ko oldurur
Virdi ol lekerni ana pdih
An slr idb kod siph
Ana emr itdi ki iy dnende merd
Pehlivn- dehr meydn ire ferd
Ilgar it msiye ehrine tz
ehrin algl h' eylerse grz
nki fermn itdi ol gt-penh
kd fi'l-hl ol mehbetl siph
Kend gitdi Engr ehrine d
d u handn h' Iskender-murd
(vr. 47b)
Bu tarafdan Tr 'Al srdi hemn
Yo idi gnlnde bir zerre gmn
Yrid ol leker-i dery-misl
Old Sultn Ahmed'e ren bu hl
kd ehrinden revn ol hzd
Vard m ehlini itdi i'timd
Eyledi Rm siphden firr
m old dutd ol yerde karar
h'a i'lm itdi k'ey dnende h
Kim sana tahsnler itmi mihr u mh
Tur 'Al'den u ulak geldi revn
Byle takrr itdi k'ey shib-krn
Kim kanndn senin iy tc-dr
T berkin grmedin itmi firr
erkesn milkine girmi ol emr
Ehl-i m' zhir itmi dest-gr
ha old kim ol n-gzir
Vard m ehlini td des-gr
T berkin grmedin dndi revn
Vkf ol y Husrev- mlk- cihn
n anun hlin kem hiy anlad
Kend re y (u) cr'etini anlad
Didi yz mi dndrr dmenden er
B-hamiyyetdir ki ddi derbeder
Mustaf kim nakd-i Dvd Pa'dr
Meyli dyim cengile pr-hedir
Rm'a itdi h an beglerbegi
K'ana tbi' ola Rm'un her begi
Mustafya bile emr itdi ferd
Husrev-i gz Selm bin Byezd
(vr. 48a)
Kim budur Amsiye ehrine var
Ahmed'in yerinde sen dut-gl karr
Yridi Ahmed yerine Mustaf
h fermnna gsterdi vef
bu huft u hz iinde n-gehn
Tur 'Al'den bir ulak geldi revn
Byle takrr itdi ol erden berd
K'iy zaman merdi vu asr ire ferd
n Sivs'a irdi sr'atle siph
Geldi dmandan revn bir nk-hh
Men sipeh-slra 'arz itdi revn
Kim budur ehzde-i 'l-mekn
Ya'n Sultn Ahmed ol ren-zamr
Husrev-i 'dil ferd-i b-nazr
Ol Derende adlu ehre b-mr
Lekeri ile girdi vu tutd karr
n bu ahvli eh'in ser-lekeri
Malko-ol ol erenler serven
h'a 'arz itdi cevbn istedi
Maslahat neyse savbn istedi
Byle emr itdi ferd-i km-yb
Kim yri ceng it ne hordste ne hb
n sipeh-slr lgr itdi tz
Ahmed andan itdi heng-i grz
Yek-'nn vard Maltiyye'ye h
Bir teemml it nedir gt-penh
Tur 'Al dndi Sivs'a b-direng
Yetmedi ehzdeye men' old ceng

M T E V E C C H D E N - S U L T N S E L M E Z - E N G R Y E
B E -B U R S A
(vr. 48b)
Geldi gz fasl vu ref old bahr
Dkdi berkin serv (u) emd u nr
Ddi k sn talar bana
B u bostn in brakd kana
Yapran dkdi emende mk u bd
Kh u sahry sehb itdi sepd
bu mevsim b'is old kim revn
Bursa'ya yz dndre h- cihn
EngrTden vard Bursa ehrine
Grelm lutf ne olur kahr ne
Tahta kd bir gn h- dmn
Didi kim bk degldr bu cihn
Bes cihn gencin ne in direlm
Bize Tanr virdi biz hem virelm
Anatol milketin ser-be-ser
Bah bah itdi eh-i Cemd-fer
Virdi bahi geldi ol mlke tamm
Kullarna Pdih nk-nm
Cd u in'm old bir mddet ii
Kalmad mahrum devrinde bir kii
ehr iinde h- Iskender-nijd
Gh ' itdi vu gh 'adi u dd
nki kiver old ahkmna mm
Lekere dstr virdi h- Rm
Ruhsat old n bzrg u hordna
Vard her sancak bei z yurdna
Pdih emriyle dald siph
Kapu halk paalar kald vu h
(vr. 49a)
bu esnlarda ol h- blend
Mustaf P'ya yetgrdi gzend
Byle ma'lm itmi ol l-cenb
Kim bu Sultn Ahmede yazm kitb
Kfr-i ni'metse vezr-i a'zam
Anda kati itdi vu ref old am
Byle garrn iken ol r-i jiyn
Tur 'Alden bir ulak geldi revn
Byle takrr itdi ol erden berd
K'iy zamne ferdi 'asr ire ferd
Harb Sivs'a girdi sr'atle siph
Geldi dmanla revn bir nk-hh
Men siph-slra 'arz itdi revn
Kim budur ehzde-i l-mekn
Ya'n Sultn Ahmed ol ren-zamr
Pr-hred 'l ferd-i b-nazr
Hod Zerde adlu ehri (b) mr
Lekerile girdi vu tutd karr
Ahmed old ibu gamla derd-nk
ayret ol ehzdei itdi helk
Bil ki 'lem mlkinin ehzdesi
Old urbet hkinn ftdesi
Ddi milketden arb u hk-sr
N mushib elde n hem-dem ne yr
Hkm u ferman lib old ol ere
Varmaz old behcet ol am-pervere
inlardan cd ddi arb
Glsitnn ister old 'andelb
Yakd ayret od ol ehzdei
Ykd urbet kahr ol ftdei
(vr. 49b)
Bir gn ol ehzde-i l-cenb
Lekeriyle itdi bir re'y-i savb
Didi Rm ehline iy zdeler
Hayr u er yolda merdu-zdeler
Mlkimi ayr ald men gayretle zr
Mustaf tahtmda vu men hkisr
Can-fedlk imdiden bold size
Gayret itmek farz- 'ayn bold size
B-ta'alluk cmle zen ferdz bugn
h u volsan nse hem-derdz bugn
lstimlet virdi ehl-i Rm'a had
Km ile ki dnse arh- lciverd
Rzigr elvirse gnlm olsa d
Ber-murd idem sizi bulsam murd
Ehl-i Rm ol h'a virdi bir cevb
K'iy ehinh- cihn 'l-cenb
Cmlemiz malb u fcrmndr sana
B (u) cn bu yolda kurbndr sana
y gl-i r'n bu lekerden hezr
Kana boyanur senn n lle-vr
Be yiit bu yoluna iy serv-i revn
Kanlu gnlek giymiz n erguvn
Yriylum Mustaf'y alalum
Ol diyra r u gavg slalum
bu tedbr ile lgad ol er
Ilgarndan ol iki be b-haber
Yek-'inn Niksr'a kd ceng-c
Ilgad ehrine girdi r-h
Mustaf'y tutd gafletle ferd
Yine old Rm ana yekser mrd
(vr. 50a)
Mustaf'mn kesmedi bn emr
01 vezr olun revn itdi ferr
Istimlet virdi vu itdi kabl
Didi hayret-birle iy devletl kul
h- 'l-kadr Sultn Byezd
eh-i l-n idi vu siz mezd
Men dah ol servetin ferzendiem
Ol kermet hnun dil-bendiem
Tahta ger ksam senndr rzgr
Rm'a h olsam bulursun i'tibr
Ana mihr idi ki yekser hs u 'm
Meyi ide ol servere Rm ola rm
Bi'z-zarr Mustaf virdi gnl
Old zhir srete ol h'a kul
Tur 'Al ok vkf old kssadan
N-tuvn old vcd gussadan
Leker-i nusret-i'r ile revn
Dergeh- alye dndrdi nn
h'a 'arz itdi sipehbd kssai
Mustaf bna geen gussa
Ilgarn ehzdenin itdi beyn
Cr'et u tedbrini itdi 'iyn
kdun nun Kemh'a tnd u tz
evrilb Niksr'a ol b-huft (u) hz
Mustaf'y gaflet ile aldun
Hazretinde Mustaf'nn kaldun
Mcery cmle takrir eyledi
Vk' vehile ta'br eyledi

KTE DEN- L- OSMN BE-CHET- NZM U


SEBT-I ZAMN
(vr. 50b)
iin bu iden vkf old h- Rm
Kim er dndi vu elden kd bm
Cr'etinden Ahmed'in h old tnd
01 husmet ire tn grdi knd
Hem siphm dndnden r-dil
Old gayret meclisinde mnfa'il
h tnd tz u Rm bde-g
Halk b-perv vu Husrev kne-c
Ddi Ahmed ehl-i Rm'n efvhna
Kim bu taklb ile Rm'n hna
Didiler erdir bu h- ercmend
Cr'et u tedbrin itdiler pesend
Dem-be-dem ehzdeler and avm
Korkud' Rm ehli zikr itdi mdm
h- dery-dil bu hli anlad
Ehl-i Rm'un zikr u fikrin tanlad
Bir teemml itdi ol ren-zamr
Anca er grdi sezvr- serr
Didi bundan Fitne kopar b-direng
Mlk- Rm kahr ider heb ibu ceng
bu kesretden kopar bir gn fesd
Yok 'acebdir dem olndan ind
Gel bu evhm zamrinden kar
n bir iklmi iki sultn ykar
h kim 'lem nizmn kasd ider
Evvel z kann dker kim fasd ider
n bu zu'm-i fsid ile hs u am
Ahmed u Korkud didi durd mdm
Ali 'Osmn ile ider iftihr
Dillerinde dem-be-dem ehzde var
(vr. 51a)
ehriyr ile seferde ol zamn
Bir nice ehzdeler vard civn
Birisi Sultn Muhammed nm idi
Kim ehinh ol vu hod-gm idi
Msi vu Orhn gibi zdeler
Bir sadef drr iki ehzdeler
bular Mahmd Sultn oldr
Mahmd'un Ms vu Orhn oldr
Ol biri gy hemn 'Osmn idi
Hem 'Alem-h ol hem sultn idi
bu nev-hz u nev-hen nev-civn
Gr ne vehile alurlar bir zamn
kd bir gn Bursa ehrinden sa'd
'Askerin bindirdi vu bindi ferd
Lekerin yoklar gibi ol tc-dr
Kullarndan dirdi bir ka mergr
Anlara emr itdi mahf Hn Selm
h- r-efken hemn Sultn Selm
Kim yrn pinhn vel ihls ile
Sdk cehd u i'tikd- hs ile
Al-i Osmn' hemn bend eylenz
Kanlarn dkmen revn bend eylenz
Palardan gizl bend eylen revn
Benden kga bilr hl Sinn
Kayd-bend old revn ehzdeler
Kayd-i hlimden kaan zdeler
Geldiler dergha cem'-i nev-civn
n Selm emr itdi ldrdi Sinn
Korhu gitdi fri ez-bm oldlar
n Selm emr itdi teslm oldlar
(vr. 51b)
Bursa'da defn oldlar ehzdeler
Nev-civnlar tzeler zdeler
Dnydan gidUb fign u h ile
Hasret ile ff emni'llh ile
h kim bed-mihr u kej-rsun felek
Dman olursun kimi sevsen felek
y sab dkdn gl-i rengnleri
y zemn kodun ber-i semnleri
ty hev sbile kan eyledn
'lemi kanile vrn eyledn
y sab aldn emenden reng (u) b
y zaman kesdn cihanda gft (u) g
y felek senden mahabbet grmedk
Derde d cz-derd (u) mihnet grmedk

IL G A R N U M D E N - S U L T N S E L M H B E -T A L E B - S U L T N
K O R K U D B E - M A 'N ( S A )
Bursa ehrinde h td ktl
Fursat elde var iken buld mecl
Bindi atna hemn buk-svr
Ald bir ka fris-i haner-gzr
Sord Sultn Korkud'un me'vsn
Gr bu da'vda ann sevdsn
Ma'nis ehrine lgad ferd
Korkusundan Korkud old n-bedd
Bulmad ehrinde ol ehzdei
Grmedi bendinden ol zdei
Lekerden her diyre ehriyr
Korkud'un ardnca er sald hezr
S-be-s her ke cyn old halk
Kh u sahrlarda pyn old halk
(vr. 52a)
Almadlar hir andan bir nin
Bursa'ya dndrdi h andan 'inn
h-zde Korkud ol shib-nazar
Ma'rifet genci her ide behre-ver
Bir Piyle nm ensi var idi
Kim ana hem-yr u hem gam-hr idi
Korkud'un mfik muvfk hem-demi
Hem anunla vakti ren hem demi
Munis u dem-sz u san ehli civn
'rif u ho-h zarif u nkte-dn
n Selmin sr'atin fehm itdiler
Ol dilverden bular vehm itdiler
Korkud ile ol vef-dn efk
Bir tark iinde oldlar refk
tdiler tebdl-i suret cn in
Bir mudre ya'n Korkud Hn in
kdlar ehr u vilyetden revn
Mlkden mahf vu lekerden nihn
indan gizl ol bgneler
tdiler meskenlerin vrneler
Yozdan h-yi mknler gibi
Bzdan kam ggercinler gibi
Ta ddiler vefsuz hemdemn
Ta girdiler Selm'n sehmidn
Buldlar khsr iinde bir maak
Girdiler ol kunce zr u derd-nk
Durdlar hafta ol gam-hnede
Kaldlar dvneler vrnede
Sonra bir fkr itmi ol b-reler
Memleket terkin iden vreler
(vr. 52b)
Kim Teke-ili'ne 'azm ideler
'Azme ol menzilde ok cezm ideler
Gieler andan Frengistan'a tiz
Kopmadn slm iinde ruste-hz
bu fikr u fehm ile ol hasteler
Rene u mihnet kaydile p-besteler
Gitdiler hir Teke-ili'ne zr
Tutdlar khinde ol mlkin karr
Grdiler bir khne-zr u mstemend
Dde ter leb hok u zr u derd-mend
c u muhtc u garb-i hkisr
N pser peyd ne dr u ne diyr
Syledi hir Piyle k'iy ferd
Sen bu halvet eyhisin benden mrd
neyim bu mlke kt-i rh in
Varaym bir kye eydu'llh in
Ktsuz bizlerde kuvvet kalmad
Nefs- zlimde mrvvet kalmad
Bindi ol ehzdenin atn refk
Girdi dihkn ire inn- 1 efk
Buld bir Trk anunla old yr
Didi gel bu ata sen ol-l svr
Badan esrarn 'iyn itdi ana
M-cer neyse beyn itdi ana
Trk'e rzm virdi yr- mihribn
Kalmad kalbinde esrn nihn
Didi bizler u fln meskendez
N-tuvn (u) b-kes u dermende z
Sen bize hem te bul hem bir gemi
y cerhatlu gnller merhemi
(vr. 53a)
Gnde bir kez te eyle-gil bize
Kim bu renclerde rhat var size
Trk'e vard geldi bu slb ile
Grdi Beyt'l-ahzeni Ya'kb ile
Baht u devlet dndi bir gn n-gehn
Kyde gfl gezer iken Trkmn
Grdiler altnda bir ra'n bedev
Korkud'un tamsile esbb- nev
Aldlar Trk'n elinden abra
Sordular kani buna binen kii
Vurdular a'zsma t u teber
itdiler ikence t virdi haber
Kssai arz itdiler Ksm Be'e
K'ana mensb idi ol demler Teke
Geldi sr'atle revn ol emr
Dutd Sultn Korkud' itdi esr

KTE DEN- SULTN KORKUD


Korkud' Ksm mahbs eyledi
arh dndi hayf efss eyledi
Pdih a bir ulak sald revn
Mjde olsun iy Hudvend-i cihn
Reh-nmn old mbrek tli'in
Yitn buldular hir Sni'in
U ol hyi ki yord ok semend
Eyledim bahtun kemendi birle bend
01 ggercini ki hin almad
Ddi bahtun dmna sz kalmad
Ya'ni Sultn Korkud' buldk 'iyn
Vkf olsun server-i mlk-i cihn
(vr. 53b)
Bir Piyle nm ile hem-rh imi
Korkud'a cnile devlet-hh imi
Eylemilermi Frengistn'a 'azm
Bir gemi kaydnda ol 'azm ire cezm
Bir ninndan an fehm eyledk
Dutdk hir hidin vehm eyledk
U giriftar u hazn u n-tuvn
Bki ferman ol Cenb'undur hemn
h'a 'arz itdi ser-ser kssai
Ald h ol kssalardan hssai
Eyledi fermn Karn-ol'na
Var ggercin bigi Lin-ol'na
Kardam Korkud esr u zr imi
z haytndan hemn b-zr imi
Var getr ehzdei derghma
An teslm eyle devlet-hhma
n Karn-ol'na emr itdi h
h fermnyle old r-be-rh
Bir teemml itdi ztndan Selm
Ol Sikender-tek sftndan Selm
Ddi takdr-i llhfdr kaz
Ol kazya bunda kim virmez rz
Kardam Korkud lrse gam deil
lr hir s bin Meryem deil
Nazm-i 'lem iktizsn grmel
Nazm- 'lem-n revn cn virmel
Hassa i ol hadde itdiim 'avm
U bugnden bile itmez fkr-i hm
Kapuc ba Sinn Be'i revn
istedi emr itdi Dr-yi cihn
(vr. 54a)
Kim yri ma'dm it ol ehzdei
Dnya bendinden kar zdei
Vard fermnle derghdan Sinn
Her Sinn n-mihribndur cn-sitn
Yolda bulud Karn-ol'na
Hem anunla balu Ln-ol'na
Kond lar bir evde mihmn oldlar
Ghi handn ghi giryn oldlar
Korkud ile ol Piyle hem-nin
'ciz b-re vu giryn hazn
Gah anarlar dilde sultn korkusn
Gh ekerler cismile cn korkusn
efkat ire birbirinden mihribn
Ol ana cnm dir u ol ana cn
Korkud'a bu cn kurbn fehm ider
01 Piyle zammesinden vehm ider
Bir zaman kim Korkud' almd hb
Hb ile merg arasnda yok hicb
Girdi ol gam-hneye bir bed-gmn
Hb ider ehzde bdr ol civn
k Piyle dra isterler didi
Bir kelmn dinlesn beler didi
n Piyle geldi beler yanma
Kasd itdiler mushib cnna
Girdi manzardan iki n-mihribn
Korkud' def itdiler andan nihn
Yine blin u bistn dzdiler
kdlar evden omzn zdiler
n Piyle girdi mtem-hneye
Balad Korkudla bir efsneye
(vr. 54b)
ok temellk itdi miskn girye-c
Ne cevb ald vu ne hod gft (u) g
Ol fen kyinde mest olmu uyur
Bu ana syler ki Sultn'um buyur
Koyd yz ynesin enfsma
Balad firkat yzinden ysna
Sne-k u ten be-hk u sk-nk
Derdile alar ki mahbbm frk
h u feryd iy ma'rif Husrev'i
Derd u hasret iy ferd-i ma'nev
y bel milkinde mahbs (u) esr
V'ey cef kyinde eyh-i ke-gr
B-gnh gitdin bu 'lemden dir
Mihr u efkat gelmez demden dir
Husrev rn kelmn kandedir
Syle kim senden bu cn ermendedir
Zcrrece cnn pinhn itmedin
Gizleneydn geri.kim kan itmedin
Gitmedin nidem ki Hindistn'e sen
kibe^ddn dil u destne sen
Kna boyand Piyle lle-vr
Dkdi gzden kanlu yn jle-vr
Dde giryn sne bryn n-tuvn
Cismi uryn bada sevd gzde kan
Myeden old piyle m gibi
Ddi dete M ile h gibi
Alad gerdn elinden iy sipihr
Yok mudur gnlnde bir mikdr mihr
Bile h' n-tuvn itdin felek
N-tuvn ol kim yaman itdin felek
(vr. 55a)
Gr ne zulm itdin bu mtem-hnede
Genci pinhn itmedin vrnede
y felek dkdn bin-yi 'mre b
Ma'rifet ma'mresin itdin harb
hlar dervi kani iy felek
Neyledin n syle an iy felek
y felek dervler h kani
Evc-i rahmet burcnn mh kani
Alad gklerde anunn tuyr
Kara giydi yerde mtem tutd mr
Aldlar tbtun oldlar revn
Ol Piyle tbut nnce revn
Geldi tbt ehdin evk ile
Girdi Bursa ire cevk-cevk ile
Kokud' kodlar Orhn yanna
Ehl-i 'lem didi rahmet cnna
Ol Piyle kbet belenmedi
Vech-i tmr itdiler elenmedi
Korkud'un kabrine derbn old ol
Beleri turd nigehbn old ol
Giydi mtem kisvetin ol mtem
Zre old anda mahzn-i gami

NME FRSTD-Y SULTN SELM BE-ZEBN-I


SULTN AHMED
Bir gn ol hikmet fnmndan habr
stedi halvet-sarya bir debr
Ddi bir ka nme yaz iy h-mend
Men ne dirsem dinle gel b-n (u) end
Nme Sultn Ahmed'e varur benm
Sen habr ol bundan ancak ve's-selm
(vr. 55b)
Kes gil evvel kalem dilini hn
T bu rz itmeye nk-i 'iyn
Nmile mestrlen t de bir
ayre yz gstermesn ana debr
Mhrin aub virmesin ayre dil
Yz karasn zhir eyler bell bil
Rm a'yn dilinden iy debr
Nmeler yaz-gil ki iy h- kebr
bu erden yz evirdi ehl-i Rm
Sizleri gzler tamm- merz-i bm
Palardan nme tahrr eyle-gil
Nmelerde byle takrr eyle-gil
K'iy eh-i devrn u ferd-i rzigr
Husrev-i 'dil kereml ehriyr
Rm' yakd cevr (u) kahr ilen Selm
Halk yz dndrdi andan iy hakm
Olal bu ahs Rm'a pdih
Neler kann dkdi b-gnh
Katl-i kan itmekle hlanm mdm
l-i Osmn neslini kesdi tamm
Hakk koymu iftirdr pesi
Dem-be-dem zulmiledir endesi
'Adi sr gidibdir iy ferd
Gideli rahmetle Sultn Byezd
imdi sensin Rm iinde mu'teber
Hem sana merhm itmidi nazar
Rm a'yn v sancak beleri
Kapu halk paalar yenieri
Muntazrdr sizlere iy ehriyr
B-tekellf gel ne hcet intizr
(vr. 56a)
Rm h sensin hir iy ferd
Hem seni nasb itdi Sultn Byezd
Nmelerde byle gster iy debr
stimlet vir kim olsun r-gr
Ola kim bir gayret ide ad in
01 gele biz varmadn bdd in
bu slb ile bir ka nme h
Yazdrub, gnderdi ol gt-penh

FRSTE DEN- SULTN AHMED BE-MAZMN- NME


Nmeler vard mer ol ehzdeye
Hleden gfl eh-i zdeye
Sde-dil ehzde grdi nmei
Hayr ile yd itdi hayli nmei
Grdi mazmnn tamm- nmenn
pti gaybetde zebnn hmenin
Grdi beler mihr-i unvnn tamm
Kalmad Ahmed zamirinde gmn
Ho-dil old Husrev-i ren-zamr
Kim bana Rm ehli olmu dest-gr
d-mn old emr-i km-yb
Km-bn irdi kitb- mstetb
Istimletle ferah buld ferd
Grdi Rm ehlini ser-te-ser medd
Hzr itdi ceng in t u teber
Bendi mekrnden Selm'in b-haber
Derdi etrf (u) cevnibden siph
Geldi ksth ol Ferdu kadr h
Tnd olub girdi Karaman milkine
Lekerin yritdi Sultn milkine
(vr. 56b)
01 yire belerbei Hemdem idi
h'a ol demde bir ulak viribdi
K'iy zemne h Dr-yi cihn
Kalmasun ilm-i erfnde nihn
Devletin pyende olsun t-ebed
Yarcun Allh u yardmcm Samed

H A B E R Y F T E N - S U L T N S E L M E Z -H U R C -
SULTN A H M ED
nki 'ilmnde nihn nesne yok
Hep yakndir bir gmn nesne yok
Kalmasun 'ilmnde mahf iy ferd
U iridi Ahmed ibn-i Byezd
Geldi Karaman milkine basd kadem
Kendden gayri yannda ke'l-'adem
Gnde bir nevbet ger dutmaz karr
Vkf olsun ibu iden ehriyr
ok erle geldi ol ren-zamr
Hep mbriz ekser ehl-i drugr
Bir md ile gelr gy ki Rm
Olmu ol zdenin hkminde mm
Her diyr kim basar vrn ider
Gret eyler rahm klmaz kan ider

M H E Y Y D E N - L E K E R N U S R E T - ' R
n haber ald bu sretden Selm
ctinb itdi mrvvetden Selm
Geldgin anun ta'yn eyledi
Mekr u telbsine tahsn eyledi
Hurrem old Husrev-i dman-frb
Kalmad gnlnde behcetden ekb
KR-l BTLS

(vr. 57a)
Mr-hr ba Muhammed kim ol er
T u cr'etden olubdur behre-ver
Ana emr itdi frb-i z-fnn
Kim yri iy pehlivanlardan fzn
Gr 'udli sen klavuz ol bize
bu yolda menzil-mz ol bize
Mustaf Pa'ya sald bir berd
K'iy sadkat kn cnile mrd
k Kthiyye iinden iy ferd
Dmana gster zn saht u mezd
Anatol lekerindir b-direng
yle kim bir beden kalkar peleng
Byle temkn itdi ol P'ya h
K'iy ec'at merdi ferd-i nk-hh
R-yi hikmetde hakm-i feylesf
Bunca iden geh u shib-vukf
Bezm iinde pr u rezm ire civn
Byle demlerde hner-ver pehlivn
Yri nnce anun hlin gzet
Nireye konsa an bana sz et
Al zamirinden tarkindan haber
Gr ne kasd itmi ne yzdendir sefer
Menzilin meylin kam hlin anun
Dem-be-dem arz eyle ahvlin anun
t Muhammed Aa'yile ittifk
yle kim ref ola sr- nifk
Ol Muhammed'dir dah sen Mustaf
Sen sadkat kn ol genc-i vef
h emriyle ol iki pehlivn
Vardlar adya karu yek-'inn
(vr. 57b)
Bildiler meylin haylin niyyetin
Grdiler cem'in siphn kudretin
Her slkin h'a peym itdiler
Kancar azm itse i'lm itdiler
Geldi bir gn bir ulak k'iy tc-dr
B-niyz itsn seni Perverdigr
B-mr demle u ol pr-sitz
Geldi zhir yok zamirinde grz
Uymu olsa ehzde n-kes pendine
Geldi kond Ermeni derbendine
n bu menzilden haber virdi berd
Hey deyince Bursa'dan kd ferd
Lekenn bindirdi bindi Hn Selm
negl'e yrdi Sultn Selm
Menzilin ehzde h'un anlad
Cr'etin ryin slkin dinledi
Bir teemml itdi ol 'l-cenb
Didi farz old bizim-n ctinb
Sehvile geldim yakn oldum ana
Yer yzi yekser kemn old mana
Yokdur ay nn menmle himmeti
U bular mekriyle buld frsat
Bunlarun maksd telbst imi
Mihr u mekr u nme n-renctmi
Nice demdir ibu beler subh u m
nmzce hizmet iderler mdm
Ger bularda meyi olayd y gmn
Biz ki geldik dndrrlerdi 'inn
Nme ma'lm old telbstm
Nmeler mazmn tezvrtm
(vr. 58a)
Menzilinden dndi yan virdi emr
Yeniehr'e 'azm kld ke-gr
h'a i'lm old kim iy r-dil
Yeniehir'i yitdi dn ol mnfa'il
n bu sz sem'ine irdi serverin
Gn gzi ren old saf-derin
Ota konmu iken turd Selm
Ilgad sr'atle ol b-havf u bm
Yeniehr ovasnn bir bana
Kond tnd u n brakd kna
Ol iki serdra fermn itdi h
Rm-ili'nden dah kod ok siph
Anlara emr itdi yrn ceng idin
Dmana sahr yzini teng idin
Dndrn koman ki sahrdan ka
Merd ise yarn bu derydan ka
Pehlivnlar srdiler sr'atle tz
Yetdiler a'dya germ old sitz
Yeniehr zre yetib ceng itdiler
arh engin dn-gn heng itdiler
Ol gice t subh leker yetmedi
Cenge bakd durd encm yitmedi

HCM NMDEN- SULTN SELM BE-SULTN


AHMED YEKDER
Subh- sdk n tul' itdi gne
h yannca gne hem nze-ke
Menzilinden durd h- r-hb
ekdi hametden rikbn ftb
Bindi evket birle h- Cem-nin
Told hametden zemn u sumn
(vr. 58b)
Lekerin dirdi alaylar balad
Lekerden deti yekser balad
At u er vz arh kld deng
Lekerden old det u kh teng
Yer yzin tutd ser-ser lekeri
Balad leker yoln yenieri
bu hametle yrdi Hn Selm
Gr ne evket gsterir Sultn Selm
Ol sabhn Sultn Ahmed dah hem
Lekerin bindirdi kaldrd 'alem
tznik'e amak murd itmi meer
Tc-dra bile virdiler haber
N-md olmu ekbirden tamm
ok teessf ekdi dndrdi emm
Ta girdi kd meydandan hacl
Vkf ol iy ehriyr- r-dil
n bu szi behre ald h- Rm
Mustaf P'ya emr old hcm
Didi var iy pehlivn- pr-hner
Ta gir ceng it ana virme gzer
Hle ile mekr ile dnn beri
r-gr it dndr ol malb eri
Yri nnce getr mendin yana
Dinle menden gr ne emr itdim sana
Koyma ta aub znik'e kona
Sen hezmet gster ol gir dne
ek nnce yle kstah ol eri
Hle v telbs ile dndr beri
h emri mucibince Mustaf
Vard dndrdi vu gsterdi vef
(vr. 59a)
h'a i'lm itdi ki h- cihn
U 'ad dndi mheyy ol hemn
Yrmken dndi u ol ceng-c
Mekr idb ekdm nnce k-be-k
n bu sz irdi Selm'in sem'ine
Yri dir emr itdi Rm'un cem'ine

MUHREBE- SULTN SELM BE-SULTN AHMED


Gel-gil iy mrg- suhan-g it beyn
Kim ne yzdendir bu zb dstn
Kasdn bdr u gh it bizi
Gfil-z iden haberdr it bizi
Dsitn bala iy mr- seher
Vir bize sen bildin szden haber
Yrdi ol h- Iskender-sft
Server-i devrn eh-i pkze zt
bu ynile kim kldum beyn
kd sahrnn bir ucundan iyn
arhc idb Dukakin-ol'n
Ol mbriz merd- engin oln
Dirdi Rm'n pehlivn(n) ol peleng
Eyledi a'd ile heng-i ceng
Ceng in her ke old bir kemn
Ditredi enbh u gsterden zemn
Yze-yz old alaylar b-direng
bu demde kd bile ceng
Dutd sahrlar yzin rengn-'alem
Boru zurna nle itdi zr u bm
Kerre-ny u boru savt ol seher
Virdi srfl srundan haber
(vr. 59b)
Top atld mancnk itdi sitz
Er ere kand kopd ruste-hz
Kelerden kd vz- kemn
Cana doruld hadeng ile sinn
kd feryd itdi zumyile ks
Lciverdi arh old bans
Er elinde rze-rze old tir
Rhte rhte diidi balardan sipr
Ddi elden yer yzine grz t
T ile balar kesildi b-dir
Harb (u) darb esbb vu tob u tfeng
'Alemi neng it(di) vu demni deng
T berki yakd a'd lekerin
Grz bozd ok erenler peykerin
Kargu gnder ekdi e f -tek zebn
kd dman-tek kemnlerden kemn
ndi per drdi oklardan 'ukb
Le zre kd kerkesle urb
At u er kaftan berkndan sipihr
Ren old evkile gsterdi mihr
bu girudr iinde n-gehn
Mustaf Be h'a dndrdi 'inn
Kfr-i ni'met olmad ol hak-perest
Mustaf dnge ad bold ikest
'Akbet h'n muzaffer lekeri
lib old dndi Ahmed 'askeri
arh-i kej dndrdi bahtn Ahmed'n
Aldlar lt u rahtn Ahmed'n
Mnhezim old siph servern
At altnda yoruld ol ern1
(vr. 60a)
ndi atdan tz ekdiler yedek
Cehd idb bindirmedi tevsen felek
ekdiler bir ka bedev atlanmad
Gitdi hem-rehler ana katlanmad
Nice kim sa'y itdiler ol ehriyr
Olmad ciddi vu cehdile svr
Didi benden baht u devlet dndi hn
Siz yrn kim byle gsterdi zamn
Bana bu menzilde ikrm itmenz
Dmenim ekdi ecel kim gitmenz
budur hli vefsuz 'lemin
Shhati yokdur safsuz 'lemin
Geh yayan ider kii(yi) geh svr
Gh derv eyler u gh tc-dr
Gh taht u baht ile handn ider
Gh bular topraa ser-gerdn ider
Kald ol ehzde bir yol zre zr
B-kes u tenh ne gam-hr ne yr
Dukakn-ol bu lekerden meer
tdi ol ehzde yanndan gzer
Grdi toprak zre altn Ahmed'i
ehresinden bildi Sultn Ahmed'i
Grdi hk-lde ol ehzdei
Hkden kaldrd ol ftdei
Didi h ekme gam kim dehr-i dn
Nce sen-tek h' itmidir zebn
arh-i addrn budur u san'ati
Tann dem n yaratm mihneti
Devr-i dnun girdiinden alama
Sen seni firkat odyla dalama
(vr. 60b)
Rzgrn dem-be-dem hli budur
arhin iy ehzde ahvli budur
Mjdeci bold Tatar ehzdesi
Ol melhat milkinin zdesi
Hn bin Hn ismiyle Sa'det-Giry
Dukakin-ol'ndan ol ferhunde-ry
h'a 'arz itdi kim iy h- blend
Old kardan esr u mstemend
Lekerinden ayru dm kahrile
Ceng iderken Sultn Ahmed dehrile
Emr u fermn kim nedr iy km-rn
Her ne emrin varise olsun revn
Kapuc ba Sinn Aa'ya rz
Byle emr itdi eh-i dman-gdz
h stanbula emr itdi diye
Vara gn yirde anun kaydn yiye
tbu szden vard hazretden Sinn
Syledi ehzdeye k y nev-cvn
h stanbula emr itdi sizi
Hizmetne kod gnderdi b/.
Didi olmaz m Selm i bir grem
Rzigr ahvlin anlardan soram
Pes Sinn Aa didi nola eh
Her ne emrin, vr ise olsun rev
Dnlum bir dah olmasun kusr
Hele devletle konun bulun huzr
Byle diyb oldlar andan revn
Bilmedi kim hlesi vard nihn
Yrdiler ehriyr ile Sinn
Oldlar bir sat anlar hem-inn
(vr. 61a)
Bir yedek ekdrdi teklf eyledi
Dndi ol hleyle bir sz syledi
Kim mbriz in bu atdan bin ana
Kim bu at yoruld rhat yok sana
Bu sz ile indi atdan nev-civn
Bilmedi kim ne oluserdir nihn
Ahmed'i indirdi atndan Sinn
Ald yanndan zihin kld kemn
ehriynn boynuna takd zihi
Zih ke-keden iizldi ngeh
Kesdi ynndan siper bendin rev
Bend ile an helk itdi Sinn
Baht dnd r u n-r Ahmed'in
Kullan old giriftar Ahmedin
Kayd (u) bend u zecr u men'ile tamm
Geldiler dergha ol kullar benm
h 'afv itdi gnhn cmlenin
n iitdi odlu hn cmlenin
h bendinden buldular nect
Grdler ehzdei itmi veft
Geldiler tbt zre kullan
Nle itdi ol gle blblleri
Oldlar uryn itdiler fn
Dkdiler kan old tbt revn
Ddiler yannca h u derdile
Hep siyh-p ide ry-i zerdile
Cmle kullar mtem ehli sne-k
Gzde kan u dde giryn bada hk
ibu tavrile yriyb hep yayan
Oldlar tbt nnce revn
(vr. 61b)
T ki Bursa'ya varnca b-gmn
Yollar zre cez' u fez' idi hemn
tdiler devrn elinden nleler
Dkdiler gzden cier-prkleler
h kim bed mihri zlimsin felek
Dneli ehl-i mezlimsin felek
Derd u hasret hlkdan iy sipihr
Doal gstermedin insana mihr
y zaman devri elnden h h
Olmad insana rahmin gh gh
n dah Bursa ehrinde sipihr
Defn itdi uta mhr uta hicr
Eylesn ukbde kadrin Hak refi'
Ahmed'e olsun yine Ahmed efT
n bu suret old gerdn bedd
Gdi andan Bursa'ya geldi ferd

BZ GETEN- SULTN SELM BE-STANBUL


y gnl bir dstn bnyd kl
h- Rm'n cr etinden yd kl
Mr- dil bir name z it yine
Namen uk dem-sz it yine
t bize bir tze destndan haber
Andelbe vir glistandan haber
Syle bir rn hikyet iy gnl
Eyle bir ren rivyet iy gnl
Bir hikyet kim bizi dil-d ide
Bir rivyet kim Selm'i yd ide
n muzaffer old h- km-yb
Dndi stanbul'a ol devlet-meb
(vr. 62a)
r saydinden gereke sord kan
Gir dndi h- r-efken revn
Girdi stanbul'a Dr-y cihn
Kalmad gnlnde dmandan gmn
Turd ol kiverde bir eyym h
y u 'iret itdi ol gt-penh
y u n itdi eh- shib-krn
Gh sayd u gh get-i bsitn
Dost-km old Hudvend-i zemn
Koymad a'dda ol gnlnde kn
Rm-ili'n 'adliyle itdi bir bihit
Z bihit u kiver-i 'anber-sirit
Old eyymnda ma'mr ol diyr
Vard ref old gnllerden ubr
h'a milk old msahhar b-hlf
Kalmad bir maslahatda ihtilf
Dutd milki h- Iskender-nihd
Kalmad devrinde kimse n-murd
Bu hnerler bari 'yiddir ana
Ehl-i 'lem cmle hiddir ana
Bunda emr itdi vezr-i safa
Kim Sleymn'a ne lykdur Kefe
Gelsn ol dergh- 'l-nma
Mstehakdr dem-be-dem ihsnma
Varsun ol serhadde bir bendem revn
Gelsn ol kim olser h- cihn
bu emrile Sleymn bin Selm
Geldi Istabul'a girdi iy hakm
Pek ekdi el pdi ehzd
h ihsn itdi old ber-murd
(vr. 62b)
Man'is rni virdi ol ere
Byle ird itdi h ol servere
Yridi ehzde-i ferhunde-fl
Girdi ol iklme tskender-misl

T E V E C C H N M D E N - S U L T N S E L M E Z - S T A N B U L
B E - E D R N E
Geldi gz fasl vu sold sebze-zr
Kalmad bostanda sr- bahr
Dkdi bd u erguvn bergini bd
B iinde n-gehn koyd fesd
B u run znetin bozd hev
Kalmad b-re blblde nev
Gitdi evrk nrn kald ferd
Ddi haclet hkine pejmrde verd
Esdi yil yekser hazn itdi gli
Dkdi yire n-tuvn itdi gli
Ddem td revn syn hacl
emelerden ge kd dd-i dil
Girdi kakum krkne dalar tamm
Ald sahrlardan brdet intikm
n brdet 'leme gsterdi yim
Edrine tahtna azm itdi Selm
kd stanbul iinden tc-dr
Girdi ol ma'mreye buk-svr
Klad ol milk-i Husrev t-bahr
Gh 'iret itdi h u gh ikr
Gh virdi 'adi u ddn ddn
Gh tarh itdi kerem bnydn

M E V E R E T S U L T N S E L M B E -E R K N -I D E V L E T
D E R K R -I K IZ IL B A
(vr. 63a)
n bahr old vu blbl ekdi h
Ba kard tre topradan giyh
B u bostn tzelendi bir dah
hd- glen bezendi bir dah
Virdi ebr sr- cennetden fn
"keyfe yuhyi'l-arda" gsterdi 'iyn
Gnln ad goncanun balarda bd
Eyledi ho-b hev imdi d
Servi gsterdi emende ftidl
Erguvandan dzdi fns hayl
Yer yzi virrdi cennetden nin
Ol zemn Firdevs'e dnmidi hemn
Edrine tahtnda h- ser-frz
tdi ren ryile if-yi rz
Palar gelsn didi derghma
Bir szm var hssa devlet hhma
Geldi derghna fi'l-hl ol ferk
Vehm mstevli vu havf ire ark
vezri vard h'n tamm
Hersek-ol Mustaf Ahmed benm
Srdiler yz Husrev'in derghna
Bakd birbir h- ng-hhna
Hersek-oln sord bunlardan ferd
Didi kan ol bana candan mrd
n vezr-i a'zam oldur l-muhl
Gelsn evvel ol ki nundur mecl
Bir szm vardr siznle b-direng
Lk bu meydna girmez 'zr u leng
Syledi erkn- devlet k'iy zahr
Tanr'dr her ide ha dest-gr
(vr. 63b)
Hersek-ol b-ser u smn yatur
Hasta vu b-re vu b-cn yatur
N-tuvn itmi leged-kb-i felek
Emr h'un gel dise gelmek gerek
Pdih emr itdi kim ol n-tuvn
Yz sre dergha taht ile revn
Geldi ol b-re bmr u nahf
N-tuvn u hasta vu zr u zaf
Taht zre ol vezr-i hasta-hl
Girdi evvel diriye meyyit-misl
Turdlar h'un huzrunda firz
Didiler emrin nedir iy b-niyz
Senden emr u bendelerden inkyd
Emr h'un neyse zikr olsun murd

TAKRR- SULTN SELM DER KR-I KIZILB


Dinle iy dn-dil-i ren-zamr
T seni idem bu destndan habr
Ger tevrh ire okdur dstn
Kim ne vehile gbdr stn
Ol hikyetler ider ekser hilf
Yok bunun medhinde amm ihtilf
Kssa rvden egeri hb irer
Girek ol-ge ol dah merb irer
n oturd h devlet tahtna
rra old kend taht u bahtna
Bilmedi kim baht ona bk degl
Dem-be-dem devrn ana sk degl
Bu vefsuz dehre itdi i'timd
Dimedi Behmen kan y Keykubd
(vr. 64a)
Devlet erknna takrr itdi h
h- 'lem server-i gt-penh
Kiy ekbir mstemi' ol bir zamn
Fikrumi zikr eylerim dinlen iyn
Syledi bu hamet ile bu siph
Bu hazyin bu mu'all br-gh
Belki bir h'a myesser olmad
Kimseye bu baht reh-ber olmad
Byle leker byle hamet kimde var
Byle miknet byle kudret kimde var
Kim bu ynile var reh-ber mana
Rub'- meskn ire yok hem-ser mana
Hayf kim gemi Ferdn yoksa men
Gsterirdim ona bezm u encmen
Rzignmda gerekdi h- n
T greydi nc'olur yn u dn
Bunca ferr u evket ile gr-dr
Kim mana virmidrr Perverdigr
kri nun zimmetimde irdi karz
Din yolunda gi itmek ayn-i farz
Ehl-i slm'n bugn eddi bizz
Kfrile Islm ser-haddi bizz
Cr'etimle ibu esbbum menm
Ald benden hordile hbum menm
Arzum oldur ki bir ceng eyleyem
Yer yzni dmana teng eyleyem
Gsterem a'dy- dne cr'eti
Kimdir fehm ide r u evketi
n bu lt u bu esbba tamm
Kudretim var cmle ahkmmda rm
(vr. 64b)
Hem mana slm h'dr lakab
hli esbabna Hlik sebeb
Pes nin slm in cehd itmeyem
Dem-be-dem ol cehde men ahd itmeyem
nki zllu'llh okurlar dm
Gsterem eyya istihdm
imdi slm'n hev-dr menem
Kande mazlum olsa gam-hr menem
Kssa el-hsl budur kim milk-i ark
Old bir b-bk elinden kana ark
Erdebl'in ehridin itdi hurc
arh ona yr old vu virdi 'urc
Evliya nesli diy her hss u 'm
Ona yz dnderdi ark old rm
Baa tc ald vu kd ol ferd (peld)
'lem ehlin ser-be-ser itdi mrd
imdi Rm ire mridi okdurur
Ona meyi itmez vilyet yokdurur
ark anundur imdi t ser-hadd-i Hind
ciz olmudur elinden Hind u Snd
h Ism'l iderler nm ana
Ta'n eyler lk hss u 'm ana
Mustaf erine mni'dir bugn
Kend etvriyle kni'dir bugn
Dn-i slm ile anun kni var
Kend zum-i fsidince dni var
Yok zamnnda mescidden eser
N medris var ne Kur'n u vecer
M'minn katlin mbh itmidunr
Ol tarafdan merhamet gitmidurur
(vr. 65a)
Kfre ol gyetde virmidir revc
Kim 'alkt itmi baa tc
Krd ol Hrn' vu Bymdr
Zabt itdi n'i vu Cvndr'
Hkm-i tahtndan akar b u Frt
imdi nundur Horsn u Hert
Ald irvn u emh milketin
Koymad ol milke aynn irketin
Old n Kln-zemn yandn revn
Tdin kn alad Mzendern
Ald Kirmn' 'Acemden l-muhl
Ol diyn itdi yekser pyml
Darb ile gsterdi ark'a tumturk
N Eristn koyd n milk-i 'Irk
Kancar 'azm itse kan itdi mdm
Kana ark old o kiverler tamm
Ol diyr ser-be-ser ald fesd
Bindi ester Musul u Bdd- dd
Lekeri b-had vel kfir kam
Klucumdan gidiser hir kam
leri zulm siysetdir hemn
Fitneden hl degldr ry-zemn
Balarnda tc vardr ile-vr
Yer yzin tciyle itsem lle-zr
Katline fetv viribdir ehl-i dn
Ekser ehl-i dne eyler kahr u kn
Bir fesd itmidir ol mfsid ki dehr
ekmemi Nemrd elinden byle kahr
Ol diyr ykd zulm ile hemn
Dn 'ads oldur imdi ve's-selm
(vr. 65b)
Fitne-i Ye'cc ile told zemn
Lk men skenderem iy dr-bn
Tanndan slm'a hm gelmiem
Halka nn-n kirm gelmiem
Benden iy erkn- devlet vehm idin
Neyse maksdum kem hiy fehm idin
ayri h'a siz kys itmen meni
Oda dmen iktibs itmen meni
'Azm (u) cezm idem budur Tebrz'e men
Sdk ile kasd idem ol hn-rze men
Ger mana tevfk olursa reh-nmn
Srh-serden gsterem dery-y hn
Siz hemn Tebrz tedbrin grn
Ol ki mkildir size bizden sorun
n ekbir h fermnn tamm
Dinledi 'arz itdi iy pr-ihtim
Bu kez knn zre icr idelim
Anlarun slb zre gdelm
ibu szden hm-nk old ferid
Kakd a'yna tnd ol ehl- dd
Kim bu knn u kav'id u sbl
Gkden inmi Hak kelm hod del
Ne Rasl'in snnetidr b-hlf
Ne bu gft gda vardr ihtilf
Kend devrinde ne ihds itse h
Ol anun knndr b-itibh
Devr anundur emr anun knn ann
Bahr anundur berr anun hmn ann
Her zamn bir sret ile iktiz
N ef virmez byle demde m-kaz
(vr. 66a)
bu knn u kavid bi't-tamm
Kim viribdir nazm-i eyya nizm
dem-zd ihtirdr bu heb
Her tarka bir ferk olursa heb
Siz hemn knn diyb olmusz esr
Kend ztnda habr olsa vezr
Kbiliyyet artdr yok i'tibr
Bunda er 'akliyle itse i'tibr
Biz fln demde vezrz sylemen
z h'n devriyle fahr eylemen
Mlk olmazdr vezret kimseye
Msbet olmaz isti'ret kimseye
Girsem er bir tabla ger dn, habr
Hbret ehlidir ne gam itsem vezr
Bunda art olan frsetdir hemn
Yok svr y reng y db-yi n
Y alam halk intikmm bi't-tamm
Y idem yekser cihn ona rm
Hayfn ehl-i lemn ondan alam
Almasam ol hayf koy ondan kalam
Ref itmi 'adi u istihkm ol
Pyml itmi tamm Islm' ol
Defi farz- 'ayn olubdur Tanr'in
Zimmetimde dm olubdur Tanr'in
tmesem ger def makbl olmazam
"Kllkm r'n" da mes'l olmazam
Zulm (u) 'syn def yin gelmiem
Hssa kfir def yin gelmiem
imdi men hod bir gazvet isterem
Kfr snndan sr isterem
(vr. 66b)
Men size hod sylemidim b-direng
Kim geer gnlmde ark ehliyle ceng
tmdi siz de maslahat bbn aun
Defter-i tomr elkbn aun
Ittifk idn bu yolda b-nifk
Kim bozar tedbr-i gayri ittifk
Zerrece noksnmzdan vehm idin
Kh-dek yanmda birdir fehm idin
Crm idb afv u mrvvet ummanuz
Horde-bn lmek gerek gz yummanuz
Horde-bn u horde-dn olun mdm
Ben iret idem u temme'l-kelm
Sylediler h'a a'yn k'iy ferd
Bahtn efzn ola 'mrn ber mezd
Psbndr dergehn bilsun mihr
Sye-i etr-i felek sayun sipihr
Seyr idb dndke arh- sumn
mrn olsun y eh shib-krn
Zt-i pkin hss u am in mdm
Devlet bahtle dursun ber-devm
Pdih emr u fermn endedir
Biz kam cismz hemn cn endedir
y Hudvendigr fermnun nedir
Tc u htem sende a'ynnun nedir
Cn senndr hssa b-cnuz kamu
Sen buyur biz bende-fermnuz kamu
Ger seferdir ver hazar ver nef u darr
Hep senn ryunladr iy behre-ver
Dni ile imdi sensin feylesf
Bizde yokdur ilm u 'irfn u vukuf
(vr. 67a)
Kint c-c itmi kys
Hem mhendissin bugn hem hak-ins
endedir mecm'a-i mml-kitb
Hzr 'ilminden deniz bir katre b
Husrev emrin nedir emr it hemn
Kim bizi mahv itdi bizden imtihn
Syledi a'yna h- r-dil
Emrme mnkd olun olman hacl
Emr u fermnm budur kim bir zamn
Bundan akdem bir sitz itdi cihn
Rm ile ark arasnda b-sebeb
Bir ncberd itdi iki 'l-neseb
Geldi zerbycn h- frz
Rm ile ceng itmee b-ihtirz
Mefhar- Bymdr- Sultn Haan
Mfsid dinsizlerim neslin kesen
Ceddmz Sultn Muhammed Hn revn
Karu kd gr ne gsterdi zamn
Bir eri virdi ki smaz vehme ol
Fikr u dikkat birle gelmez fehme ol
ekdi Rm lekeri Tercn'a h
h'a tahsn itdi gkden mihr u mh
tdi ol Byndr ile bir neberd
Kim bridi kubbe-i hadry gerd
'Akbet malb ddi Hn Haan
Mnhezim dndi revn Sultn Haan
mdi ol defter turur kim ol zamn
Ol ne resm u ryile kd 'iyn
Lekerin esbbn ltn grn
Tesin vechin mhimmtn grn
(vr. 67b)
imdi ol defter haznem iredir
Defterin mazmn snem iredir
Alun ol defterden ahbr tamm
Kim ne etvriyle km nk-nm
Ol yaraka ibu drt olmak gerek
'Alem esbbm iki blmek gerek
h emri mcibince b-kusr
Dirdi m-yuhtc erkn- dhr
tdi a'yn ibu ma'lmt cem'
Kldlar esbb hem lt cem'
yle kim her ide noksn kalmad
Rezm vakti geldi dvn kalmad

ULAK FRSTDEN- SELM BE-ETRF U CEVNB


Her teref sald ulaklar ehriyr
N taraf kald vu n ehr u diyr
Rm-ili'ne revn emr itdi h
T gele dergha b-pyn siph
n ulaklar virdi heb ahkmile
Hkm iinde her vilyet nmile
rum-ili'nden hemn belerbei
Kim Haan Pa'dr ol er gerei
Hkmnn tahthda olan belerin
Ya'n Ururm-ili'nn gereklerin
Deyre vu dergha 'azm ide revn
Bir zaman elenmeye ol pehlevn
Ohri vu Trhala vu Kstendil'e
Hep ulaklar vard h-fermnile
Nebol vu Silisre Eriboz
ermen ile tlbasan dah Siroz
(vr. 68a)
Mora vu Kul-ili vu Yanyan'a (Yanya)
Ol diynn eher u a'ynna
Deprenr Rm-ili ire bir siph
K'fern didi felekde mihr u mh
Kfire serhad olan beler vel
Kaldlar t gzleyeler ol ili
Anatol milkine vard ulak
Hzr old halk grldi yarak
kd Kthiyyeden belerbei
Ata bindi ol diyrun her bei
Bi-ili vu Karesi'yle Hmid
Bunlara heb vard sr'atle berd
Mentee Aydn u Sarhn Kangr
Bursa Bol Kastamom Engri
Koca-ili Aly Sultnni
Geldi dirildi hem ni hem som
Karaman'a girdi ulaklar tnd tz
Lekeri bana kopd ruste-hz
kd Hemdem Paa hametle revn
Ki olidi belerbeisi ol zamn
Aksary Be-ehri v Ta-ili Rm
Kayseri Akehir halk hss u 'm
Nide v Lrende'den kd er
Konya'dan hem geldi h'n 'askeri
Rm'a hem vard siph-in ulak
Ol diyr tr-mr itdi yasak
kd Ksm Pa ol pr-ihtim
Dirdi ol belerbei Rmi tamm
Geldi Tokat'ile Canik'den siph
Toz u toprkdan grnmez old mh
(vr. 68b)
orum u msiyye halk hemn
Tarbuzan Sivs cem' old revn
Bu vilyetler mheyy oldlar
Katre katre sonra dery oldlar
n ulaklar her taraf old revn
Her vilyet(e) ki old b-gmn
Edrine tahtndan ol 'l-cenb
h- dery-dil ferd-i km-yb
Bir ulak dah Urum'da yek-'nn
Be 'Aliyy'd-devle'ye sald revn
Kim budur men arka azm idem hemn
Sen dah bil-gil menem gnlmdekin
h Ism'l kim ol hn-rzdr
Zulmden b-bk n-perhzdr
Ykd ark etrfn b-dd ile
Dehr told nle'vu feryd ile
Hayfn almak ehl-i'tslmn mana
Farzdr sen hem teemml kl sana
Bizlere vcibdir almak intikm
nk slm'a hevdrz mdm
Sun'-i pkinden Hudvend-i Vedd
Kfr-i def in mana virmi vcd
Ol ki vcibdir sana iy h-dr
Sen dah gr-gil bu yoldan gel beri

REFTEN- SULTN SELM HN EZ-EDRNE BE-STANBUL


BE-NYYET- ZERBYCN
U bu esnlarda Dr-yi cihn
Bir kulun ehzdeye sald revn
Kim budur Tebrz'e men azm eyledm
Surh-serle niyyet-i rezm eyledm
(vr. 69a)
Edrine tahtna gelsn b-direng
U memlik u sipah u nm u neng
Ger sana emrim n'olur b-intizr
Ana me'mr ol hemn iy h-yr
t tahakkm men dnnce tahtuma
nki vlsin deil ol bahtuma
h- saf-saf Sleymn- Selm
Bde bindi cnbe geldi nesm
M'nis ehrinden ol fermn ile
Edrine tahtna gedi n ile
n bu tedbr u bu emr old tamm
Gdi Islmbol'a h- nk-nm
kd ferr u evket ile h- Rm
Rm ehl-i Rm ahkmnda mm
Old tokuzyz yigirmi yl tamm
Mustaf'nn hicretinden ve's-selm
Ol Muharrem aynn iinde h
Edrine tahtndan ol lem-penh
kd bir ferr u kh ile Selm
Kim tehayyr itdi gerdn ekdi bm
Ol ayun yigirmi ikinci gni
tdi z- sefer dinlen bun
On konakda geldi Islmbola h
Lk ehre girmedi h u siph
Kond Fil ayn zre ehriyr
tdi yigirmi iki gn anda karr
Geldi dirildi tamm lt- ceng
Cebhe ceven grz u tile tfeng
Tabi u ks u bon zuma vu nefr
Kerre-ny u hem silh- drgr
(vr. 69b)
Hayme vu hargh etr u brgh
Hem tavle hem hazyin hem siph
Told Fil ayn ceng ltiyle
Har kopd at u er asvtile
iin mekkel old esbb- siph
Gdi andan kond Beikt'a h
Hod Safer ay iridi iy hakm
Gedi deryy revn Sultn Selm
Ol ayn yigirmi drdnci gni
Rast Penembe gni dinlen bun
Sancan zdrdi Dr-y zemn
skdar kurbna kond dr-bn
Lekeri le h'a yurd old tamm
Maltepe andan Tekir ayr benm
Old bir yurd dah Gkvize
Bir konakda Herreke g it bize
Kond h andan narlu menzili
Bir konak da tznikmd'e hsl
Gdi n Kazklu-bili'dir mahal
Sonra Yaylak'dr konak iy b-bedel
Dikilta old bir menzil iyn
Sonra Pambukcbili'dir b-gmn
Yeniehir'e kond andan gdi h
Geldi etrf (u) cevnibden siph
Bir gn ol menzilde rm eyledi
Dutd bir dvn i'lm eyledi
Kim gelb ta'cl yetsn lekeri
Itmesn bir dem ta'alll ceng eri
Her ulak bir emr ile old revn
Kim hemn me'mr idi ger itse kn
(vr. 70a)
Lekeriden her grha k'uraya
Odasn yka ayrlar doraya
Gedi Yeniehir'den dah siph
Kond Akby ki oldur ton rh
Kond andan Ermeni Bzn'na
Sonra Zincirli Kuyu glznna
Bozyk ukur Hisr u Eskiehir
Andan Akvirn'a kond nk-behr
eydi Gz sitnn kond h
Himmet ald h- l-brgh
Old bir yurd Kulapa serverin
Ol biri yurd Bayad old erin
n Bayaddan gdi h- ser-frz
Kond Stli'ye ol dman-gdz
Gdi andan kond h- dost-km
Hod Selm 'aleyk ayrn benm
Halkapnar andan Akehr'e siph
Girdi sekiz gn oturd anda h

RESDEN- HAAN P
bu menzilde Haan Pa revn
Geldi Urum lekeriyle pehlevn
Bir eriyle geldi ol meydan eri
Kim sipahi dutd yekser kiveri
Akehir'e girge ol 'l-mekn
Dukakin-ol'na emr itdi revn
Kim yri Sivs'a iy buk-svr
Biz vannca dut Sivas ire karr
nki serhadd-i diyr- Rm'da
t tecesss byle merz-i bmda
(vr. 70b)
Erdebl-ol'nda ahbr ala-gr
Birle kni' olma tekrr ala-gr
Rm-ili belerbeisi b-direng
Senn ile bil olalar vakt-i ceng
Geldi andan arkada shib-krn
Gedi andan kond Ilun' revn
n iridi h andan Zengi'ye
Tozdan dndi zamne zengiye
Bir kh (u) hametile kond h
Kim karard gkde tozdan mihr u mh
ibu menzilde Urum-ili revn
Yoklar old Husrev-i milk-i cihn
ki cnibden saf-saf durd halk
Zengi'den basd konacak yurd halk
Bu iki saf arasnda ehriyr
Yridi grdi siph- b-mr
Halk sanur kim bu b-pyn siph
h'a arz old vu ho-hl old h
Didiler bunca siph- b-girn
Ne cihna geldi ne grdi cihn
Dirmedi bir pdih bu lekeri
ok okuduk kssa-i skender'i
h- hod ol kesret itmi tnd tz
Dirdi Pa cem'ini itdi sitz
Kim bu lekerden mana yok nef (u) sd
Kesret-i 'asker nedir ya'n kuyd
Kend dmandr bu kesret kendye
Dman old anca hamet kendye
ibu kesretden cihn olur mell
Kang yer y kang su eyler kabl
(vr. 71a)
Kancar varsa bu denl dem
Tr u mr eyler diyr u 'lemi
Yzunuz defterle seksen bin eri
Pr u nev-res hem zatf olanlar
Dndrn varsun Sleymn h'a tz
Dinlesnler anun emrin b-sitz
Rm ile kffrdan itsn masn
ibu zyid halk ile ol z-fnn
Ol aknclar ki var taz'f idin
Rst seksen bin kii tahfif idin
Lhk itsn bunlar akncuya
Bu ebe karsun ol a incye
Byle didi anda h- horde-bn
T ki yle ola ol yn u dn
Kond Kellemi-belin andan ferid
Grn hir ne olser andan bedd
Gdi andan sonra h- feylesf
Ceng u sulh etvnna shib-vukuf
Kond Konya ehrine ol tc-dr
Dutd ol menzilde alt gn karr
tbu menzilde ferd-i Cem-kh
Eyledi fermn ki dnsn ol gruh
h fermniyle plar hemn
Yazdlar nice bin er dndi revn
Urum-ili serhaddinn belerin
Ol diynn cmle ceng-ehillerin
tdi me'mr u muti1zdeye
Taht teslm itdi ol ehzdeye
n bular 'avdet idb dndi giru
h 'azm itdi oradan illeru
(vr. 71b)
Konya'dan h- zamne yek-'inn
Krkpnar'a geldi kond d-mn
Bir konak dah Pnarba'n bil
Andan Akaehri gsterdi dell
Dden u kayun andan Gl-selem
Nare-zen ayn andan Nide hem
Andan olur Dalbasan yurd ikr
Dalbasan'dan ol Karahsn u hisr
Hem Karangu Kpri old bir konak
Kayseri ehrinde griildi yarak
h drt gn durd ol menzilde d
Yetdi Karmn-ile Anatol bd
Bir eri cem old kim devrn- pr
Grmemidi byle cem' u drugr
Gdi andan h Engr gline
Devlet u ikbli geldi yolna
Kond andan sonra Sultnhm'n
Toza bandrd felek eyvnn
Gdi kond ubuk sahrsm
Grd alem dem derysini
ibu menzilde eh-i buk-svr
Bir ulak sald ki sarsar-vr vr
t Aliyy'd-Devle'ye k'iy horde-bn
Men budur Tebriz'e azm idem yakn
tme bir s'at ta'alll merd isen
Ehl-i Islm ile ger hem-derd isen
Gel bu yolda sen de hem-rh ol bize
Hsn-i Islm ile dil-hh ol bize
n 'Aliyy'd-Devle'ye irdi rasl
itmedi bu pendi Husrev'den kabl
(vr. 72a)
Didi ol otuz yanda nev-civn
tbu toksan yaluy aldr hemn
Men ana varman eer hod Mehdidir
Zhir anun devri Mehd 'ahdidir
Bu cevb ile revn dndi berd
Gdi ubuk'dan gedik kond ferd
sklec bir yurd u bir yurd- latf
Biri Dnimend'l dr ry-i zarf
Gdi h andan Sivs'a yek-'inn
Durd sekiz gn Hudvend-i cihn
Leker-i RmHe hod belerbei
Dukakin-ol hem ol er gerei
kd istikble ibu zikr olan
Can virir bu yolda shib-fikr olan
Kond Sivas nine Sultn hemn
tdi bir dvn emr itdi revn
Kayd grdi ol aradan iller
ilmi ola t ki iler ger

LEKER FRSTDEN- SULTN SELM HN P


EZ-NEVY NUSRET-R
tbu menzilde eh-i l-mekn
Byle fermn itdi ol shib-kran
Kim nihl-ol Muhammed Be benm
Karca P dah ol rn kelm
Hem ferahd ol Bayndr nm-dr
Ya'n bu bende vu buk-svr
Varalar sr'atle Erzincn'a tz
Ittifk ile ne hcetdr sitz
Alalar ahbr her yirden tamm
Kim tecesss ideler her subh u m
(vr. 72b)
h Ismll tavnndan haber
Dem-be-dem 'arz ide ol merdneler
Bir er kod bu a'yna Selm
Kim 'ad havf itdi dmen ekdi bm
Yrudi ol dilver b-direng
Girdiler emriyle Erzincn'a teng
Gdi andan dah ol gt-penh
Rhat ile kond Rhat nme h
Gdi Rhat'dan ferd-i rzigr
Kohisr'm kond ol buk-svr
Kazlu gldr sonra h'm menzili
Hem Uekciler Kayas hsl
Sa'b menzildir bu menzil(den) sakn
Gitme b-perv vu her cnib yakn
Gdi kond ahne ayr'n ehriyr
Andan Akehr old yurd iy h-yr
Ez Bedir Suehri andan Gkseki
Var bu yurdun hem ini hem yksei
Mkiltndan bu yurdun brgh
Ermedi ol gne gsterdi h
Gdi andan dah ol ren-zamr
Ol byk yurda nzl itdi zahr
Yass imen nma kond sonra h
Andan illeruya toruld siph
Bir saflu ta kond ehriyr
Anda bezm eyledi ol gn tc-dr

MEDEN- RESL EZ-H SML


bu menzilde Selm-i ser-firz
Otururken dumn u b-niyz
(vr. 73a)
Geldi ol yirde bir eli tnd u tz
Erdebl-ol'ndan amm pr-sitz
h'a bir tc u birez tiryk ile
Geldi fehm it tuhfesin idrk ile
h tacn pyiml itdi revn
Kld ol tiryk ma'nsn beyn
Didi bu tiryk mest itmez meni
Kendzn hod-tek perest itmez meni
Lk vardr mende bir tiryk- mest
Leker-i ihssa andandr ikest
Rezm u bezme rdebil-ol gelr
Bizden ol tiryk n itge bilr
Lk ol tiryk u tc tc-dr
Sakladb emr itdi kim dursun bular
Bir dem olur kim bu tiryk u bu tc
Olur ol ser-gete derdine ilc
Sordlar ksddan a'd hlini
Ya'n b-dn surh-ser ahvlini
Ol ki tahkk idi zhir klmad
Bildin ketm itdi bhir klmad
Virdiler ikence ol ksd ere
N-mslmn bed-gmn fsid ere
'Akbet cn korkusundan bed-gmn
Vk'i neyse revn itdi beyn
Gdi andan kond Erzincn'a h
ehr kurbndan tutuld brigh
Dutd sekiz gn bu kiverde skn
Te tedbrini grdi z-fnn
bu menzilde ferh-d iy hakm
Ilgad Tercn'a b-perv vu bm
(vr. 73b)
Dutd Tercn'un bei Ahmed Bei
Krd yoldan mer ol yeleryei
Tc u bm zinde serdnn bile
h'a irsl eyledi vnn bile
h'a 'arz old Ferahd itdi
Surh-serle ceng peyd itdi
Bir kerem gsterdi h- ser-frz
Kim Ferahd old d u b-niyz
At u hil'at ul da virdi ehriyr
Ser-frz old emr-i nm-dr

TAHFF KERDEN- LEKER


Paalar cem' itdi bir gn Hn Selm
Hsrev-i gz hemn Sultn Selm
Byle fermn itdi h- km-yb
Server-i devrn eh-i devlet-meb
Kim bu menzilde bu leker bi't-temm
Kendi kendlerle fkr itsn mdm
Kimde kim vardur gmansuz zor zer
Ol mana yolda olur eyler sefer
t'timd iden bu yolda zorna
Sabr iden dehrn bu telh u rna
Ol bu sevd ire yr olur mana
Gam getrmez gam-gsr olur mana
Yoksa pr u 'acz u bmr olan
Atsuz olub za'f u zr olan
Bu seferde hem-'inn olmaz bana
Anlann sa'y-i 'iyn olmaz bana
Ol iki bin bu lekerden alun
Mustafa Be'le Sleymn'a salun
(vr. 74a)
Ol Sikender Pa-ol'n b idin
U bu mezkn ana yoldS idin
Gnderin varsun Sleymn h'a tz
Turmasunlar kim gerekmez hoft u hz
ibu tedbr ile dndi bir eri
Byle fkr itdi erenler serveri

T E R B - A Y N H E M D E M P -R B E - D E F '- S E F E R - A R K
n ekbir grdi kim Dr-y Rm
L-tekellf itdi heng u hcm
Didiler ger gee bundan ehriyr
Dutmaz ol Tebriz'e dek bir dem karr
Kimsede yr vu kudret yok iyn
Kim bu emri men'ide pr u civn
Didi Hemdem Paa'ya a'yn- Rm
Kim sen eylersin bu hen emri mm
nki sensin cmle h'n hemdemi
Kim sennle vakti ren hem-dem
Syle bir fursat deminde k'iy ferd
'mrn efzn ola bahtun ber-mezd
Rm'dan Tebriz'e varmak okdurur
Rmilerde ol tahamml yokdurur
Yer gtrmez ibu enbh bugn
Yerile yeksn ider kh bugn
Ne azk ne su vef ider bize
Sonra gerdn bir cef ider bize
Ceddunuz Sultn Muhammed Pdih
Hod 'Acem-n derdi b-pyn siph
Geldi Tercn'a dein ol tc-dr
Dmann buld vu itdi kr u zr
(vr. 74b)
Basd arkn lekerin ol r-dil
Snd ol Sultn Haan dndi hacl
Varmad ardnca ol h-i blend
Dndi bundan tahtna ol ercmend
Sen dah iy h- gerdn-iktidr
Geldn Erzincn'a u b-intizr
Girdin ol b-'r h'm ehrine
Rm' rm itdn anun kahrine
Anda ger gayret olayd yoksa 'r
Bir dem ol kiverde dutmazd karr
Karulard sizleri ol bed-gmn
Bir neberd eylerdi iy h- cihn
Sen dah ceddin gibi dn tahtna
l'timd etme bu yolda bahtuna

A R Z - N M D E N - H E M D E M P A A G F T U G Y - A 'Y N R A
G E T E D E N -
Bir zaman kim h ren-hl idi
h'a evketden felek p-ml idi
Hsn-i ta'br ile Hemdem bir nefes
bu yzden syledi bir harf bes
Anlad fikriyle msn anun
Ad gnlnden mu'ammsn anun
Hemdem'i emr itdi kim ma'dm idin
Ol fuzul byle n-ma'lm idin
Kesdiler f'l-hl bn Hemdem'n
Atdlar yabana lein Hemdem'in
n ekbir Hemdem'i grdi katil
Bildiler kim katle men' oldur dell
ekdi erkn- imret hep dilin
Grdi bu menzilde anlar menzilin
(vr. 75a)
tbu menzilden tecessiis-iin meer
Pes Mihl-ol'n ol Cemd-fer
Bal Voyvoda ile yold itdi h
Anlan bu lekere b itdi h
Byle emr itdi ki lekerden kun
Dil tutun balar kesn kiver ykun
Bizden ndin bir nie menzil yrn
Dmann ahvlin etvnn grn
An kim tahkk idersiz 'arz idn
Siz size ibu slki farz idn
Hem bu menzilden eh-i kiver-sitn
Mstafi Be kim Polak dirler tyn
Kod bir leker dah ol merde h
Byle emr itdi ferd-i dn-penh
Kim yri Bayburd'a iy buk-svr
Darbile al almasan itgil hisr
Her kzl-bn anun def kl
Lle hem grsen tandan ref kl
evresin al gh top ur geh tfeng
Gh yri gh t ur iy ceng-peleng

BZ GERDDEN- RASL- H SM'L


n bu me'mrt hep old tmm
Koyd Erzincn' gdi ng-nm
Bir ubuk nam adlu yurda kond h
Ada-depe'ye varr andan siph
Gdi andan Hn'a kond r-h
Sa'b idi ol yurd u hem yad tolu
Vard Karkun ayn'na br-gh
Ol konakdan yrdi Tercn'a h
(vr. 75b)
Gdi andan sklec nm old yurd
Mama Htn yrr iy reh-sprd
sklc'den gdi h iy nk-nm
Hod Cns nm old yurd d u km
Lk bu menzil be-gyet drdur
Ger msfr gitmese ma'zrdur
n Cins'den gdi Dr-y cihn
Alacalar h'a yurd old 'iyn
Gdi andan ermk'i ol tc-dr
Bal boybdeden (Voyvoda) irdi bir svr
ki ba u iki canlu surh-ser
h'a gnderdi anunla ok haber
bu menzilde ferd-i rzigr
Tc u tiryki kard ikr
Tc ml-ml itdrdi harb
Kakd ol tiryk-i pr-tiryk- nb
Bunlan virdi esrun birine
Bir teemml t anun ta birine
Didi bu tc ibu vaz'ile tamm
Gndrn bna lykdur mdm
Hem anun tiryk itmezdir mfd
Al bu tiryki ilet bizden berd
Zehr ir yrn sinnmdan 'iyn
bu tiryk an def eyler hemn
Hem anunla nme virdi ehriyr
Nme mazmn budur iy h-yr
K'iy memlik h' rn yok mudur
Cr'etn bir ka svrn yok mudur
hlumenk vu Hayder memleket
Men budur girdim bu mlke yek-cihet
(vr. 76a)
Lekenn Mengcek'i basd 'iyn
Nfna kakd kazklar iy filn
Sen mukbil gelmedn hlin nedr
Gayretlin yok mdur ahvlin nedr
Gelmedn gzkmedn hikmet neden
Er isen meydna gel iy kahbe-zen
y hamiyyetsz kan nn senn
Kande vard lf (u) gftnn senn
Byle mektb ile peym itdi h
Server-i devrn ferd-i dn-penh

GH Y F T E N -1 H S M ' L E Z - L E K E R - D E R Y - M S L
Saldlar ol ksd lk ana
Vard irdi tc ile tiryk ana
Didi iy sermye-i tc u nign
U gelb irdi Selm-i dr-bn
'lem ehlin ser-be-ser girmi ol er
ark milkin tr u mr itmek diler
Bir tehevvrle gelbdr Hn Selm
Kim aceb yok itsen andan havf (u) bm
Y mudr eyle y ceng eylegil
Y kaub bir yana heng eylegil
Erdebl-ol szden ald behr
Tnd u tz old berdin itdi kahr
Didi Isml bin Hayder menem
r-i nerlen ceng iden saf-der menem
Gireli meydna men ner-pehlevn
Kimseden dndrmedm dah 'inn
h- Rm'n geri okdur leken
Mende dah var rumz- Hayder
(vr. 76b)
Men Horsn milkin aldum ikr
Eyledm Keyln-zemni tr (u) mr
Ne Urustn kald ne marik zemn
Grdiler gzlerimden t u kn
Rm u hod men bah bah itdim 'iyn
Tahtum pdi her yire bir pehlevn
Men varurdum gelmeseydi ol ferd
ekmedm zahmet zih bahti sa'd
Anda ger oksa siph u ml u gene
Mende dah var svr-i zor-senc
Gsterem men dah ana ok svr
Yer yzin tcile idem lle-zr
'Arz idem ana Horsn lekerin
Gsterem Rm'a Urustan lekerin
Mars milkinin siphn cem' idem
Belki Rm u m' dr hem men' idem
imdi Azerbycn ile 'Irk
Yz bin demdir mrdi b-nifk
Gsterem Badd'dan tz-svr
Bende dah var sph Sad-hezr
md u Mardn u Krdistn eri
Cem' olur bir Hind'e gel dsem ber
Ab- Am'dan kysen t Furt
Vardurur b-bhe nsf- kyint
U menem hakkmdadr bu zikr olan
Dman olmaz mana shib-fkr olan
B-tekellf ger gelrse h- Rm
Bizni te bilin u kendyi mm
Bir neberd idem anunla kim sitem
Araya koya ef'at-n kadem
(vr. 77a)
T-i Hind grmemidir ol grh
Kend kendyi sanr shib-kh
n bu iden gah old kne-hh
Lekerin dirdi mheyy old h
Gdi andan Erzurm- kond h
Andan ald Karakang'a bezm-gh
Lk bu menzil yakn menzildrr
Yol eri bundan bes ho-dildrr
Gdi andan n konakdr Matrahac
Monla Ksm kyidr andan revc
Gdi andan dah ol devletli h
Evgtni ayn'na kond siph
Dinle bu menzilde yamur yad cn
Heb menzil kssasn menden enn
Kond oban Kprsi'n andan Selm
Kprinn suy 'Araz'dandr kadm
Kpriden n gdi h- horde-dn
Alagz bir kydrr kond siph
Bunda gndz yad yamur iy hakm
Geri bu menzil rakdr ekme bm
Gdi andan kond Skmen Ky e h
Grci'den bir ili geldi nk-hh
Hedye v ok p-kelerle tamm
li ol Eymrze bukdan benm
Hem anunla iki zb nev-civn
Kim 'Aliyy'd-Devle'ye olur yegn
btiler h'un elin anlar dah
bukun ili ile iy ah
Surhu-serden anlar itmiler firr
bukun yannda tutmular karr
(vr. 77b)
lliyile geldiler fursat demi
Grdiler ol tc-dr- a'zam
tbu menzilden 'Ali bin ehsvr
Pdih'n emriyle old svr
h fermn itdi kim ol pehlevn
Yriye bir dil ala y ide kan
Gdi Skmen'den dah Sultn Selm
Glli Yurda kond ol b-havf u bm
bu menzilde Huzvend-i 'ukl
Eyledi kk mirhr rasl
Sald Mirz cbuka peym ile
Lk kald ili nk nm ile
Virmedi ana iczet ehriyr
Yrdi 'askerle ol birrzigr
Glli'den gdi eh-i 'l-cenb
Gle kim bir kal'adr ill harb
An menzil itdi ol gn Hn Selm
Hsrev- 'l-neseb Sultn Selm
bu menzil bir yiit Yahy be-nm
Hod silh-dr olanyd ol ulm
Bir kzlb ki d nm idi
d-nm amm mell-encm idi
Koruluk etvriyle mevsf imi
Krd dimegile ma'rf imi
Badan ayaa zerrn polda ark
Klcna tahsn iderler ehl-i ark
Dd idb dil almaa gelmi meer
Ald Yahy an gsterdi hner
Geldi dergh- mu'allya esr
Ol mbrizden haber sord vezr
(vr. 78a)
Byle takrr itdi ol rde-baht
Kim beni ren bilr Dr-y taht
Ya'n smll bin Hayder be-nm
h- 'l Hsrev-i pr-ihtim
Meclisinden mest kdum dvyile
Told Yahy milke da'vem vile
Ilgadm geldim bu serhadde -bad
Bahtna fercme itdm i'timd
Rm'den bir dil dutam dirdim nihn
Rmye dil imdiden geldm 'iyn
Ger sorarsz kandedir ol b-hirs
imdi Tebriz'inde eyler men kys
Dirliin arturd Yahy'nun zahr
itdi in'mt old dest-gr
Anun ile hem-rh olanlar tamm
h'dan grdi 'inyet ald km
Kal'adan n gdi ol ferhunde-fl
Kond Aydn Be kyine b-mell
Vard h andan leker zre tz
Kond ol Toprak Hisr'n b-sitz
Gdi andan kond Tuzla Suyu na
Tuzla'dan hod Gayb I'n kyne
Geldi bu menzilde avu Bal hemn
Byle takrr itdi ol ren-beyn
Kim Mihal-ol Muhammed Be benm
Bendeye bu nev'a gsterdi peym
K'Ustacal ol geldi nm ile
Hoy'a vard kond fikr u hm ile
mid u Mardn ile itmi ved'
Maslahata h itsn istim'
(vr. 78b)
Byle diy virdi anda ol cevab
eh didi gmek durur imdi savb
Hem o gnde Alataa yad kr
Onyedi gni Austos'un mr
Gdi andan dah ol h- kibr
Yer yzin bayraklar itdi lle-zr
Kond Sakallu'y h- ser-frz
Hsrev-i r-efken u dman-gdz
ehsuvr-ol 'Ali Be'den revn
bu menzilde bir er geldi devn
On Kzlb ban ol buk-svr
h'a gndermi garaz bu i'tibr
h n gnderdi anun da'vsn
Ca getrdi kerem derysn
avlad' izhr itdi Dr-y cihn
Virdi bir at u bir ahun boz don
Bir murassa' zn u bir ahun licm
Ol semender zre dah in am- am
Kpkzl altun zincirin bile
Viribdi bu cmlei anun ile
ki fhir hlat u imr-i zer
Kabzas filor(in u) ok gher
Bir kerem gsterdi h- r-dil
Kim 'Ali bin ehsvr oldi hacl
Mcer sord ol erden tc-dr
Byle takrr itdi ol bsah-gzr
K'iy ferd-i asr Dr-y zemn
Yver olsun h'a Rabb'l-'lemn
kd h emriyle ol l-cenb
Gice gndz lgad b havf u hb
(vr. 79a)
Basd yurdun Ustacalu'nun ferd
Hli buld yurd halk n-bedd
t rer yurdunda dah dd u tn
Dn gbdr sylediler y bugn
Srdi ardnca mbriz yitmedi
Durd aynk hbret ehli gitmedi
Dil dutan diy her taraf ol pehlevn
Bir ka er grndi dmandan nihn
Kend busd bir kemn-gehde ham
Subhadek b-dd kld em u g
Dn demin ekdi v subh urd nefes
Fri old dn belsndan 'abes
Mjde geldi k'iy hnerver pehlevn
B-'aded ba kesdk aldk zebn
Dman alnd v efss dah
Var iinde Rm css dah
Kesmemi bn bunun ol b'l-fudl
'Akbet itmi bu cssi rasl
Nmile eyh Ahmed ol pr-hle-dr
Hle v telbs ile bulmu zafer
Zhir derghdan olmu revn
arka girmi sretiyle pehlevn
Varm o cna tecesss-n bu er
Anlamlar ibu css meer
Erdebl-ol'na 'arz olmu revn
Kim bu Rmden gelbdr b-gmn
Katline emr itmi an hem cevb
Kssa sormular revn virmi cevb
Kim meni Ekrd u bndir tamm
Saldlar 'afv in iy ferhunde-fl
(vr. 79b)
h'dan ihsn umarlar iy ferd
Men tazarru' n budur geldm berd
Didiler gster bu da'vdan nin
Mihr u nmn kani izhr it 'iyn
Didi Rmden kebter f'l-mesel
Nme-le umaz bu yoldan yok mahal
l'timd itmi anun gftnna
Mni' olmu ibu sz zrna
Belki hil'at vermi ol emi hb
Hil'at ile ok kitb- mstetb
Nmeler virmi buna ol bed-gmn
ark a'ynna Rmden nihn
U bu css (t) o candan Hoy'e dek
h'a yolda olmu u emmi skk
tbu balar birle km n-gehn
Fursat isterken budur geldi 'iyn
stedi css ol ferhunde-fl
Sord ahvlin anun f klli hl
h ana dah 'inyet eyledi
Cn ile ol hem it'at eyledi
Gdi andan dah h- nev-hrm
Yrdi ikdm ile her subh u m
kilisa old andan sonra yurd
Geldi bu menzilde hem bir reh sprd
ehsvr-ol'ndan olda dost-km
Z'l-kadir-ol ki pr-bende benm
Bu hod onbir ba getrdi bir mezd
Ana dah anca lutf itdi ferd
Kond Bzirgn Suy'n andan siph
Dana Sazna yneldi brigh
(vr. 80a)
bu menzilde dutuld flb
ftba her kiisf old hicb
Hod Cemzi'l-hir aynda zamn
Hem yigirmi sekizinci gn 'iyn
Rst yekenbe gni ol subh-dem
T dem-i duh gne ekdi elem
Szdan gdi eh-i pr-ihtim
Hod Karapnar'a kond nk-nm
Ovacuk Sahrs'na n geldi h
h'a kuruld otak kond siph
bu demde bir haber geldi revn
Kim budur iridi a'd b-gmn
Gdi konmuken ot serverin
Gedi ol sahry esbb- erin
alduran Ovas zre taa h
Kond hzr old ceng in siph
ki cnibden karavul turd f
Ol gice t-subh baland sava

M H E Y Y A D E N - A S K R - R M V E M U H R E B E -
K IZ IL B - I M
Subh- sadk k'ftb- ho-hrm
Asd Nl-knbete zerrn cm
Hsrev-i hver-zemn ekdi 'alem
Leker-i encm 'alemden itdi rem
Gklere kd hm-y fitb
Ol hmy grdi mahv old 'ukb
R- zulmetden zuhr old sabh
hbz ems gsterdi cenh
Ren old devr-i gerdn bir dah
ehre ad kh-i hmn bir dah
(vr. 80b)
Tann'ya itdi tevekkl Hn Selm
ndi tahtndan revn Sultn Selm
Urdlar rahn gl endmna zn
ekdiler k'iy h- dn devletle bn
Bdiye stine kd h- Rm
Lekeri Ervm ahkmnda mm
Saf saf itdi lekerin b-reng in
Ehl-i Rm old mheyy ceng in
Yer yzin tutd ser-ser ehl-i Rm
At ayandan ykld merz-i bm
'Ara irdi boru zurnnn demi
Kerre-ny vz basd 'lemi
Top asvt v vz- tfeng
Gklere kd v lem old reng
Dutd kh u deti gn-gn 'alem
Sr'a zhir urd Isrfl dem
Al yeil bayr ile told hev
Lciverdiyken siyah old sem
ark h dah ol gn subh-dem
Hametile bindi kaldrd alem
S u soln dzdi h- tre-ry
arha kd toz avzdr ay
alduran sahrsn itdi lle-zr
Krmz tciyle ol buk-svr
Dutd ol sahr yzin rengn diref
Kim yeil km kzl kimi benef
Sad hezrn dem old svr
Hep mbriz t-zen haner-gzr
(vr. 81a)
Nzeden old neyistn ol fez
Ortaya girdi rzyin kaz
tdi bayraklu hev-yi lle-gn
Tcile old zemn dery-y hn
Krmz tciyle elvn- 'alem
Bd u serv u erguvn idi be-hem
Lekerin dirdi alaylar balad
Er ban gsterdi tular balad
n kzl tciyle bindi ata h
Lle dah h in ekdi siph
Tann'dan b-bk hn-rz ol ferd
Lekeri cmle fedy v mrd
Ceven u polda ark old siph
Ceng in grdi yarak seyrna h
Er libs yir yzin itdi bahr
Tc- hamrdan zamne lle-zr
Girdi ol sahrya ok ra'n bedev
Her yeri sarsardan almdr giru
Her bedev bir r olub giydi peleng
h in ister ide rne ceng
Ol bedevler heb murassa' zn ile
Tolu her zn-hne nak-i n ile
Her birisi bir murassa' zn ile
Mlikne kim endek zeyn ile
Saf saf itdi lekerin rne h
bu ynile gsterdi siph
Sola Ustacalu'y koyd ferd
Saa kend turd v cem'-i mrd
h Ism'l bin Hayder be-nm
Turd ol meydn iinde dost-km
(vr. 81b)
stedi bir ehl-i hbret ol ferd
Rm in 'arz old m'a bir mrd
Gelmedin meydna ceng in siph
Malko hcibini almd h
Dil getrmilerdi Rm'den an
Sord an h kim ol er kan
Ubu dem buldurd ol dn eri
Ana fermn itdi k'iy er gel beri
Rm'n evz'n u ahvlin bana
Syle birbir nki rendir sana
Al-i 'Osmn'un siphn bilmezem
Anlarun men resm u rhn bilmezem
ok siphler gelbdr ol ferd
Kimdir anlar ikr it iy mrd
imdi bu tadan iner sahrya ol
Gz kzardr lle-i hamrya ol
Sen inerken anlan gster mana
Gitme yanmdan zaman (hi) bir yana
bu gft u g iinde h- ark
Bir alay grndi heb polda ark
kd ceybinden bu demde fitb
Ddi ol khsr zre h hicb
Sad-hezrn fitb itdi zuhr
Her silh kld bir rahende nr
Gklere dutd ser-ser gerd u hk
N-gehn ol hki berbd itdi k
Zhir old gerd iinden dem
Basd ol dem tamm- 'lemi
Balannda heb kzl tc ani an n
Grz u t kana muhtc anlarn
(vr. 82a)
sumn tonlar ser-t-kadem
leri gayri kisvet p kem
Ba altun bir 'alem kd iyn
Krmz bayraklu b-pyn sinn
Ol 'alem alm afakdan bir kum
Kana boyanm afak-tek byle f
Sord Rm'den bu cem'-i h-i ark
Kim nedr bu ra'da u bu rahende bark
Ol kzl sancak kimndr it 'iyn
Krmz bayrakludur vir-gil nin
Bu siphn syle slrn bana
Kimdrr 'arz eyle serdrn bana
Byle takrir itdi ol nsih-gzr
K'iy sipeh-slr- h- nm-dr
bu leker kim sorarsn bendeden
Bende-i der-mende-i ermendeden
Bunlarun kffrilendir ileri
Kati iderler dyim ol erkeleri
Ngebol bir vilyetdr be-nm
bu leker ol diyrundur tamm
Kfir ile dem-be-dem eyler neberd
Gzilerdir ibu cem'-i r-merd
Beleri olur Mihl-olanlar
l-i Osmana feddur canlan
Eski 'Osmn'dan bular t ibu dem
Bendedirler sdk u sbit-kadem
Bu Mihl-ol Muhammed'dir gelen
bunun emsli b-haddir gelen
Anlann ardnca kd bir siph
Kim karard gkde tozdan mihr mh
(vr. 82b)
Toz iinden bir siph old 'iyn
K'fern didi zemn sumn
Ba altun bir 'alem kd yeil
Glgesi mil kyam mu'tedil
Nzeler heb sebze-gn bayraile
Me bezendi yeil evrk ile
Hem 'alem hem nze bayra yel
Sebze-znn itdi gerdnn hacl
demsi cmle giymiler sepd
Gl zamnmda misl-i misk-i bd
h sord kim bu b-pyn siph
Kang kiverden gelr iy nk-hh
Ol yeil sancak kimndr mutedl
Bunca bayraklar ne yzdendir yeil
Kimdrr serdr bu haylin benm
Nereden virildi bunca izdihm
Rm didi k'iy siph-slr- dehr
Dehr elinden ekme endh ile kahr
Kiver-i Isfendiyrundur bu hayl
Beleri heb l-i Osmn'a tufeyl
Ol alem kim sebz u ra'ndr iyn
Sye gster servdir ill revn
Nmile Mirz Be'ndr iy ferd
l-i 'Osmn'a ceden 'an ced mrd
Sylenr Isfendiyr-ol be-nm
Vkf ol iy Hsrev-i pr-ihtim
U karavoldur bu yek-ser b-gmn
imdi kopar ftne-i hir zamn
Kopd bundan sonra n-gh bir ubr
Zulmete ark old diyr u diyr
(vr. 83a)
Zhir old toz iinden bir grh
Kim getrmezdi an hmn kh
kd b-pyn u b-had dem
Gerde girdirdi tamm- 'lemi
Lle-i hamr bigi heb surh p
Sanasn dery-y hndur ord c
Ol grh iinde gn-gn 'alem
Kerre-ny u borusiler zr u bem
Sord Rm'den bu b-had halk h
Kim ne yzdendir bu gn-gn siph
Rm didi k'iy eh-i Cem-iktidr
Kmyb itsn seni Perverdigr
bu b-pyn siph iy z-funn
Kim grndi gzlere dery-y hn
Heb yayan tyifesindendir bu hayl
Eylemezler her-gz ibu zne meyi
Bunlara Rm azebdir iy ferd
Al-i 'Osmn'a mrd ol mrd
kd andan sonra bu leker ki h
Kald hayrn bi'z-zarre ekd h
Gklere kd bu lekerden ubr
Nr gitdi dehr-i gerdn old tr
Toz iinden kd bir leker 'iyn
Kim gtrmezdi zemn u sumn
Gzden alaylar kenr nbedd
Anlarn nnda "enzelne'l-hadd"
ok 'alemler kd altun balu heb
Her 'alem altnda bir shib-neseb
Ol 'alemler ire bir a'l 'alem
Ba rahende misl-i cm- Cem
(vr. 83b)
h sord Rm ye ki ehl-i h
Di kimindir ibu glbnk u hur
Gyiy sultn Selm old svr
bu kesret kenddr b-intizr
Rm didi iy zamne ferdi h
bu sen benzetdin imdi siph
Bir beidir ol erenler hnun
Kemtern bir bendesidir khinun
bu ihtim u bu lekerler tamm
Anatol milkinndr Rm'a rm
Mr-mrn bu evketle 'iyn
Hod Sinn Pa'dur ol ner-pehlevn
Din hevdrdr ol buk-svr
Nice kez kffn itmi tr u mr
Gzidir ol pehlevn iy ceng-c
Hem peleng-rezmdir hem r-h
Ger tavdir vel ol pehlevn
Erlik ile hre olmudur iyn
bunun ardnca kd bir eri
Kim ubr u gerdi dutd gkleri
Basd eyy tamm ol gerd-i hk
Esdi yil hkin yakasn itdi k
Toz iinden kd bir b-had ferk
Ceven pld iinde heb ark
Old tn sa yanndan 'iyn
Bellsz old zemn sumn
Bunda zerrn ser 'alemler ekdi b
Ol 'alemler zeyni gn-gn kum
Her 'alem dibinde bir rende r
Hem mbriz hem bahdr hem dilr
(vr. 84a)
ilerinde bir yeil sancak durur
sumn ile durub pehlev urur
h didi kim bu leker b-hilf
Pdih'ndr ne hcet ihtilf
bu ferriyle kh nundurur
Byle hod reftr kh nundurur
Rm didi kiy zamn iinde ferd
Pehlevn- 'asr u meydn ire merd
ibu leker kim grndi ikr
Bu 'alemler bunca b-pyn svr
Cmle Karaman milkinndr b-gmn
h 'aleminden nin klsun nihn
O 'alemler belerindir iy emr
Lkin ol belerbeiden ol habr
Bir kuldr ibu 'Osmn ol'nn
Bendesidir byle ol Hn olnm
Sylenir nmiyle Zeynel Pa ol
Muntazrdr ceng ile pr-hae ol
Ol mu'all sancak nundur 'iyn
Ana tbi dir bu cmle b-grn
h bu takrr in g eyledi
Kend kendyi ferm eyledi
kd andan sonra bir hayl u haem
Toz (u) gerde iinde gn-gn 'alem
Bu iml lk b-pyn siph
yle kim tozdan karard mihr u mh
T u t basd yekser demi
Toza ark old sipihri- 'lemi
h didi ibudur Sultn Selm
Kim bu ferriyle gelr b-havf u bm
(vr. 84b)
Rm didi iy eh-i ferhunde-fl
Dehr elinden ekme-gil her-giz mell
bu nev'-i nev' sancaklar ki var
Bunca b-hadd u nihyetsiiz svr
Rm milkinden kubdur kne-hh
Ol diyrndr bu hametl siph
Ehl-i Rm'undur bu sancaklar tamm
Rm'a tbi'dir bu hayl u izdihm
Bunda Ksm Padur belerbei
Vkf olgl iy erenler gerei
Ol mu'azzam sancak anundur yakn
Gelmedi dah eh-i ry-i zemn
imdi Sultn Ahmed'in milkin tamm
bunun hkmindedir iy nk u nm
bu gft u gda n-gh bir ubr
kd vu itdi tamm eyy tr
Bir karanu toz kopd n-gehn
Ser-be-ser trik u teng old cihn
Told zulmetle dny-y den
Lcverd arh old sseni
Knbet-i mn-y eb-reng itdi gerd
Tozdan mihr u meh old lciverd
Basd ol kh-sr bir leker ki h
Didi z leker zih hayl u siph
Ditredi ol t heybetden tamm
T pyml itdi yekser hss u m
Cebhe ceven pertevinden ftb
ndi yz topra srdi ald nb
kd ok sancakla b-pyn svr
Sancak(l)u bayrak zuhr itdi bahr
(vr. 85a)
Kh kh old alaylar neng in
Tlar kd knndan ceng in
h didi ibudur Dr-y Rm
evketile geldi gsterdi hcm
Rm didi k'iy ferd-i ercmend
Grme devrn fetinden sen gzend
ibu enbh bu halk- b-mr
Rm-ili gzleridir ikr
Bunlar anlardr ki kffr mdm
Tr u mr eylerler iy ferhunde-nm
leri dn-gn gazdr h in
Heb fedydr sebl'llh in
U bu yoldan kfr girmi mteme
Bunlar irmidir cihd- a'zama
Can-fedy pehlevanlardr kamu
Yek-cihetler hem-'innlardr kamu
0 'alemler Rm-ili'nndr tamm
Bir beindr her biri anun be-nm
Ba altun ol kzl vl-'alem
Gh gsterr '- cm- Cem
01 Haan Pa ferdindir be-nm
tbu sancaklar an gzler mdm
Rm-ili Belerbeidr ol er
Hem diynet vardr anda hem hner
Snesin tr u kaz-n am ol
Dn yolunda b u candan gemi ol
U ehdet menzilin gzleb gelr
Evliynm ldin gy bilr
h'a n 'arz itdi Rm kssai
Ald h ol kssalardan hssai
(vr. 85b)
Parman azna ald ol ferd
Bir dem-i serdile didi iy ferd
Hn Muhammed'den eleb bzr ola
Bozd bu prkr b-pergr ola
B'is ol old bu gr-druma
Gr ne husrn eyledi bzrma
Byle sultanla ol n-dn meni
Hem saryit kld ser-gerdn meni
Rub'- meskn ger dirilse bir yire
buna karu gelirken yan vire
bu hayf u bu teessf ire h
Gam ekerken kd n-gh bir siph
Bir karanlk dutd fk tamm
Toz u topraa buland hss u m
Lciverd arha kd gerd u hk
Yer yzini gklere savurd bk
Toz iinden ra'd u bark old zuhr
Sad-he/.rn yerde zulmet ire nr
Tarfaiardan pre pre ddi kh
Aleme odlar brakd ol grh
Her erre toz iinde bir gne
Her gne b-kr in bir nze-ke
Gh tfeng atd trka gh top
Ge kd top old arh kp
Harbelerden yldrm rahnd
Her yarak ol gn err-efnd
Yridi mr u melh-tek dem
arha kd boru zumnn demi
Zenbcrekle harbeler gsterdi nr
Toz iinden old teler zuhr
(vr. 86a)
Ye'cc (u) Me'cc'e benzer bu ferk
Od iinden hep semender-tek ark
Kasd kh (u) deti saf-saf ol gruh
Det b-hd old lerzn kald kh
Bir kzl sancak gzkdi n-gehn
Ba altun ol 'alem bir erguvn
Bir kzl saru 'alemle kd f
Nl'e uyd gnl nl grdi ba
Her 'alem altnda bin aa be-nm
Dillerinde yle zikru'llh mdm
h n grdi b b-had demi
Gitdi 'akl u h baland demi
Syledi hey hey Selm-i ser-frz
Eylemez mi byle oddan ihtirz
Gr ne ho girmi bu od derysna
Tekye itmidr meer esmsna
bu te-prelerden ihtirz
tmez ol dery-dil- dmn-gdz
Rm didi iy zamne serveri
h- ma n Hayder ol Hayder
Yok bu lekerde Selm-i r-dil
Hayret ire kalma vu olma hacl
bu hayl u siph u b-hisb
Ne ne yerler itmidr harb
Zenberekle top atar dyim bu cem1
Bunlann savtna dymez deme sem'
Harbe vu imr ilendir ileri
Kati iderler dn in ser-keleri
Ol grha sylenr Yenieri
Bir amansuz yadr iy h eri
(vr. 86b)
01 'alem altnda Yezdn-ins
Bunlarun aasdur ismi Ays
Tann'nn mecm'- ismi andadur
bular dv tlsm andadur
Zabt ider ol dvi Yezdn emriyle
Ana tbi'dr Sleymn emriyle
01 srer cenge bu enbh tamm
U bular yenieridr ve's-selm
U bular ebr u gnedir ol civn
Her buludun bir ayas var 'iyn
n bu szi ald ge h- fevk(ark)
Derledi old 'arak iinde ark
01 b-h ol pern rzigr
Kad andan 'akl (u) h itdi frr
bunun-tek izdrb iinde h
N-gehn old cihn mlki siph
ark u garb dutd yek-ser gerd-i hk
To/.a ark old semyle smk
Gice gndz bir zaman fark olmad
Ayn- zulmet old ol ark olmad
Yidi kat yirn birin kaldrd bd
Sanasn kim giru dndi devr-i 'Ad
Asumn halkna kd tre hk
Hkdan old mkedder arh- pk
Hakk'a yalvard melekler kiy ilh
ibu toz itdi semvt siyh
Ksid itdi cmle t'atdan bizi
Zulmete sokd hidyetden bizi
Sen kerem gster hidyet vir bize
T'atin-n istit'at vir bize
(vr. 87a)
Dinledi Sni' du'sn anlann
Mstecb itdi du'sn anlann
Bir yil estirdi heman-dem Kirdigr
Gitdi madm itdi gerd ile ubr
Zahir old gerd iinden bir siph
Kim ta'accb itdi arh (u) mihr u mh
Bir er kim cihetden dradr
Pehme smaz her san'atdan dradr
Kopd eydan tammet bir grv
Ol grvin heybetinden kad dv
Told demden yemnile yesr
'Alemi dem tamm itdi hisr
Marib u menk diyr kh kh
Lekerile told gsterdi kh
Adem derys ddi mevc mevc
Yer yzin basd siph fevc fevc
Sa yan lekern bir lle-zr
Krmz bayraklu hayli b-mr
Heb bulardan dara bayraklu yeil
tzdihmmdan basret mnfa'il
Heb bular isph olan be-nm
Lutfi Aa'nun tamm emrine rm
Dah andan dara bayraklar heb ak
Hayret itdi ehl-i Tebrz lrk
Sol cnibden gelen 'asker tamm
Heb san bayraklu b-hadd izdihm
Dara andan bir siph b-frn
Heb yeil bayraklu anlar hem-nn
Bunlann serdn Ahmed nm-dr
Bu silahdr aa ol buk-svr
(vr. 87b)
Dahi andan dra bayraklu sepd
Sanasn geldi bahr u miski-i bd
Ortasnda iki sancak sye-dr
Balar cevher be-gyet mye-dr
Ol 'alemler gklere km yn
Olmu anunla merref sumn
Cevherinden nr alurd ftb
Syesinde rhat olurd sehb
Biri yeil anlarun birisi ak
Anlara hayrn bu mn-y revk
Ol 'alem altnda h- ser-frz
Server-i devrn Selm-i b-niyz
Ak 'alem altnda ol shib-kh
Ferr u evketle durur mnend-i kh
Didi Rm iy eh-i ferhunde-fl
U budur ol pdih- ho-hsl
Ak 'alem yeil 'alem nundurur
Bu alemler ol Sleymn ndurur
Ol kzl bayraklu olanlar ki var
Heb siph olanlardr b-mr
Saru bayrakla denler gir-dr
Ol silhdrundurur iy ehsvr
Ol yeil bayraklu alaylar duran
lfeci blidir mevc uran
ol ki ak bayrak getrmiler revn
Ol garb yiitleridr b-gmn
Pes bu yinile dr-y cihn
ndi sahrya zih bebr u beyn
Dzdi sahr ire ceng in ess
Dzdi meydna hner-ber b-hirs
(vr. 88a)
01 suffa itdi avular yasak
Grdiler ceng U neberd in yarak
ibu tev (u) bu fikr iinde h
kd ardndan Ferdn bir siph
Geldi bir hametl leker kim bu kevn
Trelendi tozdan dndrdi levn
Tre toprakdan karard gn 'iyn
Ne zemn peyd idi ne sumn
Sad-hezrn dem old zuhr
Kopd gya har ile yevm'n-nr
h sord Rm'ye k'iy ehl-i dd
eyhine ird iden kmil mrd
Pdih'dan sonra bu hamet nedr
Bunca zor u savlet evket nedr
bu b-hadd u nihyetsz siph
Kimdurur nin buna baland rh
Sonradan nin bular kd bedd
Gerek it h' seversen y mrd
Rm didi iy mbriz pehlevn
Bir galat sylenmedi sizden nihn
imdiden sonra bunun-tek izdihm
B-nihyetdr dkenmez hs u 'm
buna benzer ubr u hk u gerd
Eksik olmaz t tamm ola neberd
Kimi arkdr bunun kimi nzl
Yir yzine yekser itmidir ml
Erdebl-ol g itdi szi
Sanasn zehr itdi n itdi zi
Durd meydn ire h-husn ol ferd
Geldi h zre dirildi her mrd
(vr. 88b)
h n grdi bu dery mevcini
Kh (u) sahralarda dem fevcini
N-md old vcdmdan tamm
Kendi kendye ddi z fikr-i hm
Katre deryla berber mi olur
Hk-i 'anber arh-i ahdar m olur
Bu gnedir biz hemn bir zerre-z
Bu rem b v biz bir terre-z
Bu hemn bir khdr men berg-gh
Men gedym imdi bildim te h
Bu Sleymn- zamndr iy erf
Biz anun yannda bir mr-i za'f
Bu denizdir biz heman bir katre b
imz bizm harb ender harb
Pdih u imdi grdi rzigr
Cem Cneyd efsnedir Isfendiyr
h 'lemde hemn 'Osmn imi
hlk ismi bize bhtn m
Byle l-n ile kim ceng ider
Bol cihn bna kim teng ider
Lk n meydna girdi ibu er
Olal tndan anun behre-ver
Susamdr kana anun haneri
Kanduralum dorasun koy peneri
n kadem rencde kld ehriyr
Makdemine canlar idelm nisr
Lk bu deryya 'kil uramaz
'Akla baksan kimse barn doramaz
Kim girr od bahrine idrkile
Kani hk bahs ider eflk ile
(vr. 89a)
istedi Ustaca-ol'n h- ark
Didi men hem gsterem bir neva zerk
Tur 'Ali v Gr Emr ile iyn
Bunlarn emsli bir ka pehlevn
Bunlara emr itdi h- r-dil
Kim bizi Sultn Selm itdi hacl
Bana kim tbi'a mest olmak gerek
Tanr bilmez hod-perest olmak gerek
H u 'aklndan gien b-kr ider
Bunda 'akl issi kaan inkr ider
h fermn itdi kim gelsn arb
Surh-ser in harb olsun harb
Mest l-ya'kl olub itsn sava
Bilmesinler t den kol m ya ba
Ol emr itdi revn geldi arb
Nakl hzr old v eng rebb
Cm u zerrn told ml-ml mey
Meclis-i kanunla germ itdi ney
Rezm bezmin gezdi dndi l'l-fm
Surh-ser saf saf kadeh ekdi mdm
Bezm-r ol srh told kn
Rezm kanndan revn virdi fen
Surh-ser heb mest medh oldlar
Ceng ikdmiyle avu oldlar
Bahr berden semez old surh-ser
B-hred yannda birdir hok-i ter
Girdiler meydna ser-mest harb
Elde heb imr u balarda arb
T-i Hind kd knndan selef
Baladlar ceng in mestne saf
(vr. 89b)
Durd ol meydn iinde h- ark
t dem atlu pld ire ark
Bon bard fign itdi nefr
Yer yzin dutd silh- dru-gr
Solna Ustaca-ol'n koyd h
nunile dah b-pyn siph
Kendi sm balad durd ferd
Geldi heb ste dirildiler mrd
Kalbe kudret bulmad mr ol ak
Sna ald tammet sancak
Ceven plda ark old svr
At ayandan hev dold ubr
Her gnlden vard kat' old ecel
Er bana hzr old bu ecel
Keler dold silh u cengile
Det sengn old kaly sengile
Yer brndi anca kim dold siper
Kerre-ny vz itdi arh- ger
aldran sahrsna n girdi h
h'a karugeldi ol ark-siph
n ad cemini grdi h- Rm
Balad alaylarn itdi hcm
tki cnibden dzldi saf safa
C urub geldi zemn maz tefe
Araya girdi siyset dd in
Balad belin sitem b-dd in
Hzr old ceng in esbb- ceng
Nze vu ny u ceven bir hadeng
Mencenk u top u imr u sinn
Grz t u tr u vz- kemn
(vr. 90a)
Hep vezrin hzr itdi tc-dr
Byle fermn itdi ol dldl-svr
Kim kapum halkn grrsiz u 'iyn
Anlarn snda ceng itsn Sinn
Anatol beleriyle ol emr
Anlann snda itsn dru-gr
Anatol'nm sanda b-direng
Karaman cem'iyle Zeynel ide ceng
Varsun ol belerbei Karman ile
Anatol sna fermn ile
Tarh olub dursun ann snda f
ki beler her biri bir cem'a ba
Biri Hsrev'dir anun biri Ays
Sol dah saa eylenz kys
Kapu halkmun solunda bir neheng
Dursun itsn h'ile rne ceng
01 Haan Pa'dr iy a'yn be-nm
Urum ile belerin dirsn tamm
h'a karu dursun itsn neberd
Oldur imdi ibu meydn ire merd
Ol yarak grsn bu yolda h in
Hem ehd olsun seblu'llh in
Rm-ili solunda koy dutsun karr
Pehlevn ya'n 'Al bin ehsvr
Tarh olub dursun rakda ceng in
Ol iki karda nm u neng in
Malko-ol 'Ali Be ikdm ile
Kirek Tur 'Ali Be olda bile
Dursun nmde Ayas hs f
'Akbet mahmd olur itsn sava
(vr. 90b)
Kl ursun ol erenler serveri
nki tbi'dr ana yenieri
Ye'cc u Me'cc'i alsun ynna
Od braksun surh-serler cnna
Anlann iki kolundan byle heb
Kat' in tle dursun arb
Anlarun iki yanndan arabalar
Toplar atsun karsun (akrasun) harbeler
Asker ardn ariyle stvr
Eylemek lzmdur iy a'yn kr
Rm Belerbeisi Ksm varub
Beklesn aru ol dndr olub
n bu etvrile fermn itdi h
Dzdi paalar an b-itibh
ibu zikrolanlar old b-temm
Yerlerini bekledi durd mdm
tbu ynile h- ceng-c
Rustem- meydn Selm- r-h
Merd-i meydn ol erenler serveri
Hakk a snub geldi ol meydn eri
nki azmitdi (v) bzr old tz
Er ere kard kopd ruste-hz
Pehlevanlar arha engin itdi sz
Kan dkp ba kesdiler b-ihtirz
ki cnibden bahdr kd f
Pehlevanlar kesdiler meydanda b
Birbirin itdi mbriz imtihn
Er ban kesdi bahdr dkdi kan
Her dilver neng in ceng eyledi
h nin kanile gl-reng eyledi
(vr. 91a)
Pehlevanlar ba kesb kan itdiler
h nnde kelle altn itdiler
Deftere girdi bahdr nmile
Kmn ald h'dan in'mile
Pehlevanlar ismi sst old tamm
Dehr tmnnda kald bunca nm
Ca geldi iki dery l-muhl
Kulzum-i 'ummn ebh old mecl
Ma'reke kan told imr urd dem
Kana boyand kalender-tek 'alem
Lle-zr old o sahr yek-sere
Lle-gn tc anca kim ddi yere
t bu dem Ustacal-ol b-sebt
Sama Sultn Selm'in sald at
Anatol zre geldi tz u tnd
Lk tn grdi ol meydanda knd
R-be-r old Sinn Pa'ya merd
Bir kymet kopd kim old neberd
Dzdiler meydanda katlin ess
Ba kesildi gvde ddi b-kys
Bir neberd old vu bir ceng u sitz
Kim sanasn geldi rz-i rstahz
Dndrme at u erden ald zor
Kan mbh old v azn ad gr
bu demde tarh olan Husrev Ays
Ol Yezdn-perest u Hak-ins
Bir kemnden kd ol iki peleng
tdiler Ustacalu-olyle ceng
Bir siyset kopd kim devrn- dn
Kahrile gsterdi bir dery-y hn
(vr. 91b)
T u grzn k kinden zamn
Sand kim kopd kymet b-gmn
ibu ceng iinde ddi Be Ays
Yrg-ol dah ddi it kys
Kim Sikender Be'dr ad iy ferd
Old iki be anda oldlar ehd
n Sinn Pa bu hli grdi f
Dndi tekrr itdi bir ceng sav
Bunda da Karl-ol Sinn Be 'iyn
Hkim-i Be-ehri'nn ner-pehlevn
Hem Muhammed Be ki sultn oldr
Ol bahdr merd-i meydn oldr
Veys Be ki Kayseri'nin hkimi
i de meydna girdi der-hem
itdiler ustaca-ol birle ceng
Ceng bz yle kim ceng-i peleng
i dah bunlarn ddi bedd
F sebli'llh n ya'n ehd
n Sinn Pa bu hli anlad
Kend t cretini tanlad
Hmile ald sinn ol Sinn
Ustacalu-ol zre pehlevn
At salub bir nze urd ol ere
Atyile mfsidi urd yere
Ustacalu-ol'n ol bebr-beyn
Atd atndan yere ol dem 'iyn
Virdi frsat paaya hir Hud
Gvdesinden bn itdi cd
Ol kul sndurd paa darbile
Kod gitdi darben-darbile
(vr. 92a)
Snunun ba'z ulad h'na
Kim kad ol diynun tna
h sm'l bin Hayder dah
Ol erenler serveri saf-der dah
Ald tn geldi ol meydna tz
Kopd maher geldi rz-i rustehz
Taclu Htn cmle ekliyle h
Mekr idb eyledi bir 'l siph
'Avretiyle bir 'alem koyd 'iyn
T grenler h sansunlar hemn
Kend sandan bir kenr itdi murd
Hle ile cenge girdi eyh-zd
R-be-r old Haan Pa'ya h
Rm-ili'ne girdi ol b-had siph
Bir neberd old ki arh- tz-gerd
Grmemidi bir ana benzer neberd
Rm-ili'nin server-i ser-lekeri
Cenge girdi oynad ebreler
Beydakn meydna srdi Meysere
Dmann kalbine girdi Meysere
S u soldan kopd b-i fn
Susad er kanna t u sinn
Malko-oullan kd frz
Her biri ztnda bir dman-gdz
h'a dokuub bular ceng itdiler
Ol bist h'a hod teng itdiler
Toz iinde grmez old er eri
Na'reden deng old arh emberi
Boru zumnn sadsndan hemn
Deng u hayrn kald heftm smn
(vr. 92b)
Told dem hy u hyndan zemn
Fitne kd halka gsterdi kemn
Told gavgdan ser-ser kyint
Garka-hn old hem dem hem at
bu demde Malko-ol Tur 'Ali
Hem kannd 'Ali ya'n Vel
F sebli'llh ldlar ehd
Z ehdet z mertib z sa'd
Hod siyset bile germiken neberd
Kyint tre atmken bu gerd
R-be-r old Haan Paya h
h ana ol h'a old kne-hh
Vasfa smaz bir neberd old bu dem
Kim ef'atn ecel basd kadem
Ddi bozndan Sleymn Be revn
Old ol demde ehd ol pehlevn
Mora'dan ddi Haan Be be-nm
Olda ddi vu old tamm
Yrg-ol hod Muhammed Be nmile
Ol dah vard bu ser-encmile
Ya Hal-ol Mustaf Be dah hem
Trhala'dan ddi olda old kem
n Haan Pa bu hli grdi f
Tanr'nn yolna koyd cn u b
Didi ya bu mlhidi idem helk
Ya seni ol bunda ide lc-k
Y koyam bir nm' bunda h in
Y ehd olam seblu'llh in
h'a at sald Haan Pa revn
Ba kesildi gvdeler gtrdi kn
(vr. 93a)
At u erden kopd b u nefir
Germ old bu demde dru-gr
N-gehn Hak emriyle girdi kaz
Virdi ol emre Haan Pa rz
Bir sn ggsine irdi ol erin
kd ketfnden bir uc gnderin
On yedi yerde cerhat grdi ol
ehdet buld rhat grdi ol
Kullar grge revn bindrdiler
Tc-dra 'arz idb indrdiler
Pdih: Lala nedir hlin didi
Nicedir bu demde ahvlin didi
Bir ramak kalmd rhundan meer
Didi iy dehr ire h- behre-ver
Men budur yolnda can virdim sana
Din tarkmda 'inn virdim sana
Sad-hezrn can feddr sizlere
Sen hemn sa ol ne prs bizlere
h bu nev'ile virdi ol cevb
Ol cevb ile didi bir katre b
Sandlar bir katre su i-ge revn
Ni def old vu teslm itdi cn

MUHREBE- SULTN SELM HN B-KIZILB DER-


ALDIRAN
bu hl iinde h- tre-baht
Yridi cem' silah-dr zre saht
Bir neberd itdi kzlb- ak
Kim avutd gkde sancak sancak
Grz grze dedi matrak matraka
Er ere kard sancak sancaka
(vr. 93b)
Kan revn Ceyhn'a dndi ikr
Nzelerden giru dndi rzigr
Subhdan t 'asr b-kr itdiler
Ademin ebr-i hn-br itdiler
n silah-dn bu demde grdi h
Husrev-i Gz Selm-i dn-penh
Kapuc ba Koi Aa'ya revn
Emr u fermn itdi ol bebr u beyn
Kimyri yenieri aasna
Ya'n Mahmd'm Ays- hssma
Yrsn yenieriyle h'a ber
te-efn olsun ol pr-he ber
Men dah ol ha dndrdm inn
Grelm neyler bu devr-i sumn
Koi Aa vard h fermniyle
Hizmet itdi h'a b u cniyle
Hod Ayas Aa'ya didi k'iy emr
r-merdn u hner-ver dru-gr
Pehlevn- 'asr ferd-i rzigr
Rustem-i devrn u merd- kr u zr
Byle fermn itdi ol grrende-bebr
Kim hemn yenieriyle ol hizebr
Yrsn h'ile bir ceng eylesn
Bu cihan bana teng eylesn
Pdih emriyle yrdi Ays
Kfr-i 'isyn kt' Yezdn-ins
Kullar yrdi Sultn emriyle
Dve hkm itdi Sleymn emriyle
h- r-efken dah srdi revn
Geldi a'd zre hametle 'iyn
(vr. 94a)
Zenberek top u tfeng itdi sitz
'leme od ddi kopd rstehz
Balad b-dd in bilen sitem
Kahr u fermn istey geldi gelem
Teng (u) trk old ren kyint
Rahm u efkat ummaa geldi memt
Bir sitz itdi felek inn ile
alduran sahrs told kn ile
dem derys n itdi hcm
Durmad dndi revn ol baht- m
Tr u mr old kzlb- ak
Hke ykld aknn sancak
Rm'den h iki zahm ald be-kr
Cn iinde dutd an ydigr
Grdi candan hem kar ol tre-baht
Bn ald kd kald baht u raht
iki cnibden iki sancak revn
Dah sa u soldan her pehlevn
Sadan saru kzl sancaklu merd
kd yanndan besn hre-gerd
Yan Hsrev Be yegn serverin
Bende-i dergh ol lk erin
Sol yannda dah kd bir er
Krmz sancaklu merd-i behre-ver
Ol Mihl-ol Muhammed Be be-nm
l-i 'Osmn'a ulm-ol ulm
aldran snn zere b-direng
tdiler h'a mr ol iki peleng
akdlar atndan ol bed-ahteri
Ddi bandan yere tc- zeri
(vr. 94b)
Surh-serler berdin ekdi revn
Bindi bed-ahter revn kurtard cn
Sa yannda Sinn Pa meer
Ustacalu-ol'n kovub gider
Oradan fursat bulub buk-svr
Bir tarafden olda krd b-mr
Dold ol sahr ser-ser kan ile
Kimse can kurtarmad imkn ile
h kurtuld vu bir ka bed-sigl
Tc- ahmer det ire pyiml
bu demde kd bir kh-sra h
tdi Rm ehlini ol tadan nigh
Grdi mecm'- alaylar ber-karr
Bir alay bozulmam hep pyidr
O gin tadan dah 'asker iner
Kimi ger anlann kimi konar
arha halkn grdi yalguz b-vakr
Dest r h ider gy ikr
demi h gibi kovub alur
Ban alur gvde hk zre kalur
ret yamya hod yokdur mr
Ml 'avret esb ester b-karr
h hayrn kald kim z pdih
Z hkmet z tecemml z siph
Bunca ceng old v bunca gru-dr
Dah nun hep suff ber-karr
Buna gy ceng izhr olmad
Cengden kat' haber-dr olmad
At u dem cebbesin soyd revn
'Azm-i Tebrz itdi andan yek-'inn
(vr. 95 a)
Ol gnin ynndas shib-grz
Girdi sekiz kiiyle Tebrz'e tz
Sngunun ardnca vard Hn Selm
Katle fermn eyledi Sultn Selm
Ilgad ardnca ok buk-siivr
Kodlar ser-kelerini b-mr
Dmann at vef-dr olmad
Kld elcser hile yr olmad
kdlar bir ta cem'-i surh-ser
Hep yayan ne t u ne tr u teber
Sengi engin itdi z ol grh
Bir hisr old hemn ol halka kh
Yridi mr u melh-tek lekeri
Hassa keklik-tek seken yenieri
T u trile tfeng itdi helk
Kalmad bir surh-ser kati old bk
l
Dah germ-germiken ceng neberd
Pdih a geldi bir rne merd
Hayme v hargh b-had syebn
briim hal v zeyl-i b-girn
Avretin h'n zrh-p u svr
h'a getrdi an ol h-ikr
Kad-'asker anda hzrd meer
Ana in'm itdi h- behre-ver
Kad ald 'adle gelmi 'avreti
Kaddan gelmez dirler bid'ati
Ddi dman ire feryd u nefir
Erkei kati old el-bk esr
Kend n-peyd olub itdi grz
Bana n grdi kopd rstehz
(vr. 95b)
Erdebl-ol olub mecrh zr
Eyledi Rm mbrizden firr
ret old anda gn-gn meta'
La'l u gevher dirdi leker sa' sa'
ok teberrk nesne trc itdiler
Dman bir nne muhtc itdiler
Kymeti talarla altun t u det
adr otak her birisi bir bihit
Gene zer harvrile girdi ele
Sm (u) zerden mahzen old merhale
Cbbe v ceven zrh hod u klh
Old yam z anmetl siph
Beserekle tz atlar b-mr
Bz u boz u turnac hn hezr
Her yayann mn'am itdi fl at
Ol bist terk idb h old mt
ret itdi her kii bir mahzeni
alduranda her fakr old anl
Ol gice maktelde h itdi karr
Geldi ol dergha beler b-mr
Pdih n pdi heb beler elin
Hizmetin balad kollar belin
Kim az bolsun mbrek h- dn
Kapuna mihr u melek srsn cebn
Bir mbrek vakt meymn ay idi
Kim anmetden gedlar by idi
Hod Receb y vu ikinci gni
renbe leylet'l-sr dni
Bir gn ol menzilde h itdi skn
Yridi ynndas ol z-fnn
(vr. 96a)
Taht- Tebrz'e yneldi tc-dr
Old h ile merref her diyr
Yukar Segmen'de h itdi nzl
Menzil an maslahat grdi 'ukl
Aaa Semendir andan sonra yurd
Yridi Hoy zre andan reh-sprd
Dutd bir gn anda rm ol ferd
Gdi Hoy'dan dah hametle sa'd
Ba-dere menzil ki old servere
Andan Ev-al mahaldir ol ere
ibu menzilden eh-i Cem-ihtim
Byle fermn itdi h- nk-nm
Kim Dukakin-ol v defter-deri
Ya'n defter-dr nmiyle peri
Dahi Semen ba ol buk-svr
Anlarunla hem 'Ali bin ehsvr
Pdih'dan ndin anlarn inn
Gireler Tebrz'e adi ola iyn
Kimseye zulm itmeye Rm-siph
Emniyetle adi ile devletl h
Erdebl-ol'nn esbbm tamm
Zabt ide bunlar ferd in mdm
Andan Ahta-hne'ye ol brigh
Kond Kuc ayr na sonra h
Bir gn anda tc-dr itdi karr
Geldi Ekrd'un beinden bir svr
Hac Rstem nm bir efsrde pr
ark h'nun slkinden habr
Erdebl-olna t yet ens
Surh-ser iinde Ekrd'a res
(vr. 96b)
Kfr (u) 'isyn crmin ol rde-hl
Pdih'dan 'umd z fkr-i muhl
h emr itdi gelsn ol ulm
Kfr u tuyn ehli her yzden melm
Hazretinde hzr old serverin
Turd tapusnda bir dem ol erin
Pdih hm itdi ki rde-baht
Sfle-gevher ac yemil draht
Dn kl saldn hod slm ehline
Hmi-yi slm ile nm ehline
Can mudrsn idb geldin bugn
Syle meydn ire hlin neydi dn
Hac Rstem didi iy Dr-y dehr
Dehr elinden ekme her-giz cevr u kahr
Frsatn hem-vre bolsun h- dn
Kapuna srsn seltnler cebn
Bendeki klfet bels ikr
Bunlara tapdurd itdi byle hr
Kfr msn slm iinde gtdm
Bir mudr suretidir itdm
h ana didi ki iy mel'n dn
ermsr u dn hyin ser-nign
Mlkmn bir yan 'Osmn mlkidir
Bir yan m ki Sultn mlkidir
Ger buna ya ana itseydin penh
Hi olur muydun bu demde r-siyh
Yz aardr dem-be-dem slm (u) dn
Kfr u 'isyn yz karasdr hemn
Hssa ol 'isyn fkr it ikr
Kim Kemh'n kafasn itdn hisr
(vr. 97a)
h 'Ali Be'den Kemh'i 'kbet
h'a tekye itdin aldn b-cihet
Sen bilrdn ol hisr sbk
Bizlere virmidi ol ng-lik
Byle diyb Pdi h- km-rn
Kapuc-bya emr itdi hemn
Kim bu mel'n (vu) ferzendin dah
Akraba vu hav u peyvendin dah
T ile cellda teslm eyle-gil
Kendsin olyla ma'dm eyle-gil
Hac Rstem birle yz elli kii
Anda kati old budur gerdn ii
Gdi andan dah ol Dldl-svr
Yam Gedi'nde kond Tc-dr
Heft eme nma kond brigh
Rhat old h dinlendi siph
Grdi Hlid (Be) geldi ol menzilde f
Geldi ol 's vel getrdi b
Hlid'i yz elli kfir kii ile
Boynun urd ya'n kavm-i vahiyle
Kond andan h ehln a be-nm
Nefs-i Tebrz'e yridi dost-km
Hod Receb aynun on akncs
renbe gn iy idrk ss
Kond surhbun yannda brigh
Kpri Bana konuld r-gh
kd Tebrizin hep a'yn tamm
h'a istikble ya'n hs 'm
Bustn old kudmundan fr
Yer yzin nak itdi gn-gn kum
(vr. 97b)
h'a py-endze yek-ser yer yzi
Bezedi zerbla old krmz
Yz srb smm-i semendin pdiler
Yz tazarru' birle andn pdiler

D E R - M E D E N - S E L M H N B E - E H R - T E B R Z V E S T K B L -
B E D 'i 'Z - Z A M N
Marib cenbinde Tebrz'n iyn
Bir mu'all kubbe var n sumn
Knbet-i mnya benzer lciverd
Rek ider ana bu arh- sl-hord
Sylenir adiyle ol m Kazan
Gedi ol bnyd olal ok zamn
kd ol hadry-knbetden -kh
h'a istikbl itdi ol grh
edde v tiyle bir saf ehl-i hl
Sret abdl u pes ma'nya dl
lerinde bir cem'at-ke cvn
ehresinde pertev-i devlet 'iyn
h sul idb bu cem' evk ile
rdi tahkkna cem in sevk ile
Didiler iy pdih- km-rn
Husrev-i devrn Hudvend-i cihn
tbu mecm' Kalenderlerdurur
lemi p-ml iden erlerdurur
imdi tbidr bular bir servere
Tuhme-i Sultn Hseyn-i Baykara
Sylenir ismiyle ol Bed'u'z-zamn
h iken derv olubdur n-gehn
ibu er taht- Hert'un hndr
Her Horsn milkinn sultndr
(vr. 98a)
n kzlb u yeilb itdi ceng
Koulud devri ol iki neheng
Oynad ol memleketlerde semend
Ortalkda ibuna irdi gzend
Zulmile gitdi elinden saltanat
Ihtiyr itdi makm- meskenet
imdi bu knbetde zyrdir fakr
Tc- h kisveti taht- hasr
h- ark itmi yasak kim bu civn
Ata her-giz binmeye imdi yayan
h'a istikble geldi adile
Dehr elinden ekvesi var h'ile
n bu ma'ndan Selm old habr
Byle fermn itdi ol shib-nazr
Kim bu mihnet hkine ftdei
Dehr-i dn dmndaki zdei
Sylenz varsun yine am-hneye
ttmesn nisbet bizi b-gneye
Tahta km bir seltn-zdedr
Pdiahlk eylemi zdedr
Men yayan an getrmen yanuma
Vechiyle gelsn benm dvnma

N E S T E N - S U L T N S E L M H N B E -T A H T - I Z E R B Y C N
Gedi andan server-i ry-i zemn
h- 'lem shib-i tc u nign
ndi devletle visk- evkete
Balad iy u huzr- vahdete
Byle emr idb ferd-i rzigr
Hsrev-i dil-dil-i Dldl-svr
(vr. 98b)
Kim cihn h'yla Sultn B-sa'd
Hem Haan Sultn u Ya'kb-i ferd
tbu 'l pdihlardan 'iyn
Her hazyin kim alubd b-gmn
imdi ol gene define l-muhl
Erdebl-ol'ndadr yok kl u kl
Ol aryib ol acyib tuhfeler
Kymeti dalarla gn-gn gevher
Vasfa smaz her teberrkler ki vr
Ol cevhirler ki bulmu i'tibr
let esbb u gene u sm u zer
d-i hm u 'anber ile misk ter
Tz atlar beserekler brile
Bin katar ester kamu hr-vr ile
Arslan u pl kaplanlar tamm
Bebr u r ile hner-berd zinde nm
Hayme vu hr-gh etr-i syebn
briim hal v zeyli b-girn
Hep buna benzer garyibler ki var
Dah gn-gn met- b-mr
bu mezkrt cem id revn
'Arz idn dvnma b-yn u n
Akmie cinsin altun letin
Kymeti talarla ehler kisvetin
Hzine teslm idn b-intizr
Bunlarn emsline oldur medr
bu ma'ddt gene ryde pes
Her met' ibuna idn kys
Her ne h emr itse girdi ele
Anca zyid tuhfeler dah bile
(vr. 99a)
Geldi dvna bu ml-i b-mr
Ald zabt itdirdi h- tc-dr
Byle fermn itdi bundan sonra h
h- r-efken Selm-i kne-hh
ehr-i Tebrz ire bzirgn olan
Ehl-i san'atdan ne vr imkn olan
Her hner ehli vu her shib-keml
Hceg vu tir u dr-y ml
Srile ahkm ile stanbul'a f
de bunlar ol memlikde ma'
T 'Acemler san'atna b-lecc
Rmler gstermeye hi ihtiy
h emri mcebince l-muhl
Srdiler Rm'a bes shib-keml

MLKT-I BED'U'Z-ZAMN B-HAZRET-


SULTN SELM HN
bu dvnda hem ol Bed'u'z-Zamn
Kim Horsn h v Hn ol Hn
Bir alay bdlile ol zinde-p
Geldiler dvna kopd bir hur
ltic itdi revn dergha ol
Dest-bs in yneldi h'a ol
Pdiha virdiler bundan haber
K'iy zahr-i milk-i h- behrever
U hemn cem'iyle Hsrev-nijd
Geldi dergha el pmekdir murd
Byle fermn idb ol ren-zamr
Ki ana ok i'zz ide cem'-i vezr
Alar hep ide istikbl ana
Hrmetile yle kim abdl ana
(vr. 99b)
Byle fermn itdi ferd-i rzigr
Kim bu er hem h'dr hem ehriyr
Paalar nnce gelsn yanma
Hrmetile girsn ol dvnma
Kapuc ba olanlar ihtirm
Eyleyb ardnca gelsnler temm
n gele tahtm yannda yir idn
zzet ikrma an seyr idn
Anun zre kimse takdm itmesn
N-gehn rencde-htr gitmesn
bu slb ile paalar revn
h'a arz itdiler an km-rn
ha bir eh-nme itdi p-ke
Ol seltn-zde-i derv-ve
zzetile h'a ol virdi selm
Pdih sr'atle gsterdi kym
Lutfile bir ka kadem basd ferd
Merhaba itdi anunla ehl- dd
kd andan sonra tahta tc-dr
Bir murassa' krsi geldi zer-nigr
Krsiy tahtun yannda koydlar
Nice krsi kim serser pr-gher
Hsrev-i derv-ve geldi frz
Krsiye kd v gsterdi niyz
Hem-nin old Selm'e r-be-r
h anun hlini sord m-be-m
hl vaktinde olan hlini
Sonra arhn itdgi ahvlini
h- arkn ana b-hrmetliin
Cevr u kahrin cmle b-mrvetliin
(vr. 100a)
Hem dem old h ol derv ile
ok bu yoldan syledi dil-r ile
Ser-gUzetin olda bir bir syledi
M-cersn cmle takrir eyledi
h- dery-dil Selm-i ser-frz
Didi: y perverde-i env- nz
Sen irbsin arh- gerdn hline
Muttali'sin bu d gerdn hline
Sfle gerdndan vef ummak m'olur
Bu cef-cdan saf ummak m'olur
sumn hali budur iy horde-bn
demi geh d ider gh hazn
Geh virr tc u nign u saltanat
Geh virr 'acz u niyaz u meskenet
Tahtayile taht yeksndr bunun
Cmle ma'mrt vrndr bunun
Kim felekden km alubdur ya murd
Dd elinden arhn iy eh-7.de dd
Lk 'ahd idem eer taht ola yr
Yr olursa bendeye Perverdigr
Surh-ser mel'n def idem tamm
Rmrye bu mlk yek-ser ola rm
Arzu imdi Horasan'dur mana
01 diynn fethi sndur mana
Belki Hind Sind olubdur arzum
An tahkk eyleybdr ehl-i Rm
Tahtuna sultn idem hir seni
Hod Hert'a han idem hir seni
pdi ol derv-ve h'n elin
Balad sdkile hizmet-n belin
(vr. 100b)
kd h'n hizmetinden d u km
Giru istikble geldi hs u m
Yurdna i'zz ile gnderdiler
Pes gir dergha yz dnderdiler
Bir temevvc itdi deryy- kerem
Ol kerem itdi gedy muhterem
Virdi ol derve h- hod-perest
Bahi-i hne ya'ni deste-dest
Tz atlar biserekle haymeler
Dahi gn-gn met'- sm u zer
Sm u zer esbb u env'- mal
B-'idd kul cmlesi shib-ceml
Bir murassa' tc-i zer virdi ana
Kim grenler an kalrd tana
Bir kemer virdi ser-ser lal u dr
Udan uca drr-i eh-vr ile pr
B-aded hil'at kamu db-yi n
arh- atlas h'a itdi fern
Kendye yr u ens itdi an
Hazretnde hem cels itdi an
Sliyne rze ihsn eyledi
Ol gedy yine sultn eyledi

ADALET GSTERDEN- SULTAN SELM DER EHR TEBRZ


n bu in'mt hep old temm
Byle fermn itdi h- ng-nm
Ki ol mu'all cami'i kim bir zamn
Hayr in itmi bina Ya'kb Hn
Surh-ser devrinde olmu pyiml
Zikr u t'at anda bir emr-i muhl
(vr. 101a)
Nice yl ol mescid-i l-penh
Ketm-i slm ile kalm mbtelh
r-yr adndan olm b-nasb
Minberine kmam bir gn hatb
Ne mezzin bamna km frz
Ne namaz olmu iinde ne niyz
Secdeden mahrm mihrb mdm
Secdeyi hep h'a itmi hs u 'm
Minberini oda yakm Surh-ser
Eylemi mihrabn zr u zeber
Her yannda bir tavile balu at
Ortasnda nice drl mhmelt
h fermniyle ok fr ana
Vard sepdi su yerine ya ana
Alayub mihrile nem-nk itdiler
bile crb ile pk itdiler
Kr-grlar ana emritdi ferd
Minber u mihrbn tdrd cedd
Hal v seccadeler geldi revn
Virdi cmi' gir cennetden nin
Ud u 'anber yakd hdim cmi'a
Cmi'i gark itdi nr-i lmi'a
Cmi'in esbb n old temm
Hem Hatb u hem ma'rif hem imm
Byle emr itdi ferd-i rzigr
Katil u kffr h- t-dr
Kim ne denl ehl-i fadl u ilm ola
Cmi'-i slm u shib-hilm ola
ehr iinde skin olan ehl-i dn
Ya'ni din ehli v slam'a mutn
(vr. 101b)
Dirile cmi' gni ol cmi'a
Hatt- rhn ire her smi'a
Cuma vakti geldi cem' old siph
Mescide 'azm itdi h- dn-penh
01 cem'atle eh-i r-yi zemn
Cmi'a evketle geldi dr-bn
Cz-hnlar devrin itdiler cedd
Cmi'a can virdi Kur'n- Mecd
Minbere kd hatb-i ho-sad
Canlar old savtna nun fed
Balad tevhdile evvel kadem
Zikr-i Bismi'llh'dan ol urd dem
Mustaf'y Cr-yrile tamm
Taze zikr itdi vu virdi halka km
Al-i Osmn zikr olub t kim Selm
Hutbe h adiyle old mstakim
Sdk u ihls ile kldlar namz
Hem namz itdiler ve hem ok niyz
Old Cum'a iydi'l-m'minn
Tazelendi bir dahi yn- dn
ehr-i Tebriz'in fakrin bit-tamm
'ciz miskinn ol ehrn be-nm
Cum'ada cem' itdi h- pr-kerem
Hayr u edrr itdi vu virdi direm
Sdkile fka ehlin ser-firz
tdi dnya cfesinden b-niyz
Ehl-i slm'n du'sn ald h
kd mescidden ferd-i dn-penh
T'at ile buld Cennti'n-Na'm
Het-Behite vard Cmi'de Selm
(vr. 102a)
Olda bir 'li 'imretdr 'iyn
Hem bin itmi n Ya'kb Hn
Het-behite girdi ol ngu-Sirit
Tati makbul olanndr behit
Ol makm grdi h- km-yb
Ol behit-sret u cennet-meb
n temsn tamm itdi ferd
Hayme vu har-gha dndi ehl-i dd
Ol vilyet halkna old nid
'Amm u hssalar ekbir var ged
Kim gele yurdna emniyyetle hep
Bir ahad incinmeye hod b-sebep
Her pern-hali cem' itdi Selm
Halk dndi yurdna b-havf u bm
ehr-i Tebrz ire h- km-kr
Dutd devlet birle dokuz gn karr
'Adlile ol mlki ma'mr itdi h
Emniyet gsterdi ol kiver-penh
Hutbe v sikke okund adna
Halk tahsin itdi adi u ddna
Ald Azerbycn' ehriyr
Dutd Tebrz'inde bir ka gn karr
ly u n itdi eh-i ferhunde-fl
ehr-i Tebrz ire Iskender-misl
Her met'ndan ol milkin b kem
Derdi durd eh-i shib-kerem

BZ GETEN- SULTAN SELM (EZ)-ZERBYCN


Girdi gz fasl v yz gsterdi dey
Zer hazn old v geldi ce mey
(vr. 102b)
Bstn pejmrde old ngehn
Ssen ton giydi h- erguvn
Dkdi b evrkn topraa berd
Vard p-ml itdi bd herze-gerd
Gleni trca virdi err-i bd
tdi sarsar b iinde ok fesd
Hneg-tek baa adr ald t
Hl'at-i beyzya girdi giydi a
Dey zamn b'is old kem siph
de teden hod tere ba penh
Hob klakdr at vu av bol
Odum vu koyum vu gv bol
Klaya h ol zemn-i t-bahr
n bahr ola yine buk-svr
Yriye Tebriz'e Rm bir dah
Zabt ide ol merz-bm bir dah
h- ark kande vardysa bula
Yer yzinde an n-peyd kla
'Azm ide andan Horsn'a Selm
Gstere teshri inna Selm
U bu tedbr ile h- kne-hh
Gdi Tebriz'inden kd siph
Kond Sehlna siph- b-girn
Gdi evketle Hdvend-i cihn
Hoca Red-i gher-zn kond ferd
K'm hayrin revn itmi Red
Kond Devletle Merend'e brigh
ayrn anda p-ml itdi h
01 emenden gdi menzildir Zuls
Kond ol gn t seher alnd ks
(vr. 103a)
Gergere geldi o menzilden siph
U bu menzilden ferd-i dn-penh
Gedi demde Iraz suyn revn
Zikrolan klaya 'azm itdi 'iyn
Didi greyim Karaba' dah
Seyr idem banda 'an rn dahi
ark hn almaynca gitmeyem
Yaza-dek bir zge niyyet itmeyem
Klayam ol b u rn t-bahr
Kim onun k olur hep lle-zr
h'a geri tbi' old lekeri
Virmedi lkin rz Yenieri
Didiler iy Hayder-i Dldl-svr
Behremend itsn seni Perverdigr
bu dery gibi leker kim siph
Bu 'adsz leker iy devletl h
Ne Karaba sar ne ak baa
Ne beybna ne dete ne taa
Zat u te n-gehn kim yb olur
Gh olur kim balar b-b olur
Nefs-i hod terk eylemezdir segligi
Nefs ucundan kopa ad eksiklii
Pahadih emr itdi ki Yenieri
Bir bahne itmeyp yrn beri
Tanr virirse kefilim teye
Her birinz koyaym bir keye
Mr (u) mh rzikdir Zu 1-Cell
Rzk oldur rzk in ekmen mell
Hayli sa'y itdi erenler serveri
'kibet men' olmad Yenieri
(vr. 103b)
Didiler iy pdih- Cem-nin
Kim Sikender marib u merik 'iyn
Rm milki bir ucuzluk kedir
Kanda varsak b u nn tedir
nelm Amsiyye ehrine tz
Klayalum ol diyr b-sitz
n bahr hrremi yz gstere
Sen buyur biz can virelm yek-sere
Dnelim Tebrz'e iy h- cihn
nki maksudundr Azerbycn
Surh-ser-i b-dni ma'dm idelim
Ol diyr h'a mahkm idelim
Bi'z-zarret kahrile ol ser-frz
Geben s-yi Iraz'dan dndi bz
Kond Tundalnca suy zre h
h- l server-i 'lem-penh
Ol kesik-knbed makama b-direng
Yokdur ol knbetde kat' asl- seng
Gdi knbetden ferd-i nkte-dn
Nahcivn kurbna kond yek-'inn
Bir Karab ulu ky var l-muhl
Ana kond Hsrev-i ferhunde-fl
Gedi andan Hsrev-i 'l-cenb
Hassa zre yrrken pr-'ikb
Bir tasavvur kld erenler serveri
K'emrini dutmadlar Yenieri
Klamadlar uyup bunlar bana
Bunlar fkr eyleyp kaldum tana
Lk bildm men fkr itdm uzak
Mustafa P'dan almlar sebak
(vr. 104a )
U anun igvsilendir ekseri
Kim bana yr olmad Yenieri
Serverin bir dilsz vard 'iyn
h iret itdi kim iy b-zebn
Mustafa Paa yrirken var yakn
Duymasun n-gh seni Paa sakn
Kuskunun kes bindgi atun nihn
'Askeri gldr ana iy b-zebn
Varuben dilsz revn kesdi an
Bir yanna Paa'nn asd an
Halk hayrn kim ne hletdir buna
Yazmain iaretdir buna
Kond Ahmed Be zevysn o gn
Bilmedi kimse mu'ammsm o gn
' Gedi anda Sidrek'e kond ferd
Ol konakdan dahi gedi ehl-i dd
ki vd arasna kond h
Zengcni'ye erdi brigh
bu menzilde hakkat iy hakm
Mustafa Paa'y redd itdi Selm
Old ma'zl ol vezretden vezr
Ad kuskunun mu'ammsn habr
Bir gn ol menzilde rm itdi h
kilisa'ya yneldi brigh
Uruc'a kond oradan Tc-dr
Mastar'a 'azm itdi andan ehriyr
Anisuyn kond andan dr-bn
Gedi andan dahi Dr-y zemn
Kond Kars'un ehrine hod km-kr
Bir gn ol menzilde itdi ol karr
(vr. 104b)
Yridi Sugeidi'ne brigh
Girdi Grcistan'a h- dn-penh
Ana ird itdi yol reh-numn
Yoldan ermez cz tarkatsuz cnn
'Ahd olunmuidi Grcden revn
Lekere azk geldi b-n u n
buk ol ma'nde te'hr eyledi
Ehl-i Rm'a te taksr eyledi
Bundam akdem elisi nun be-nm
h'a gelmidi nun ad Nizm
Hod Acem mlkinden idi ol resl
Surh-serden Grc'yi itmi kabl
h iczet virmemidi ol ere
Kim dne buk huznna vara
Te kahrinden ferd-i rzigr
Grcfye azm itdi v old svr
Eliden yol sord h'm Cem-nin
buk'in mlkine dndirdi 'inn
Byle emr itdi ki Grcistan' h
de Rm birle ser-te-ser tebh
Gice habs olurd eli t-seher
Subh-dem yol gsterirdi rh-ber
Gndzin i'zz iderdi Tc-dr
Gicele mahbs idi b-sh-gzr
Bir nice menzil kulauz old ol
Ehl-i Rm'a menzil-mz old ol
alagur nma nzl itdi ferd
Bir gn anda skin old ol sa'd
Dkaya'ya kond andan Hn Selm
Yridi andan dah Sultn Selm
(vr. 105a)
Karusndan Bardz'm grldi yurd
Kond ol hana ferd-i reh-sprd
Bir konak gyet b'd u drdur
Bu konakda leken ma'zrdur
Kald bu menzilde hayli r-p
Ermediler hana ekdiler cef
Yoldan azd anda ekser lekeri
Him siph olan Yenieri
Bunda gh old buk kim Selm
Grcrye hm itmi ol b-havf (u) bm
Te v env-i ni'metle revn
Tc-dra karu gnderdi 'iyn
buk'i afv itdi sehvinden Selm
Gedi crminden kerem-gster(di) hakm
Gdi handan sr'atile br-gh
Yaylacuk'a kond andan br-gh
Bunda stanbul kilesi un 'iyn
Bin dryz akeye kd revn
yle kaht old azk kim lekeri
Hkile bir grdiler sm u zeri
Yaylacuk'dan gdi kond Tc-dr
Alacalar nm ol buk-svr
Gdi andan dahi ol Husrev-nijd
Kond oban Kprsi pyine d
Anda bir gn oturak old ferd
Server-i devrn Selm bin Byezd
T ki ardndan gelp irdi revn
Toplar Urum-eliyle b-gmn
Kim Haan P ehd oldukda h
Rm Beler-beliin ol Pdih
(vr. 105b)
Hod Sinan Paa'ya klmd at
Yo idi yoldalnda hi hata
Gdi anda br-ghiyle siph
Yeniler nmi merref itdi h
Yenilerden gdi ol 'l-mekn
Matrahac'a kond Dr-y cihn
bu menzilde kyfetle hakm
Pri Paa'y vezr itdi Selm
Gdi anda dahi ol l-cenb
Erzurm nine kond pr-itb
Kond anda hod Tekir nma siph
Geldi bu menzilde iki dem siph
Didiler Bayburd henz alnmad
Geri az eyym da kalnmad
Ol hisrile bes ceng eyledk
Balarna kal'ay teng eyledk
Mancunk toplar urduk ana
yle kim gerdn felek kald tana
imdi feth olunmad dahi durur
Durmayup h Rm top tr urur
h bunlardan haber sord revn
Didiler kim iy Hudvend-i cihn
Anca ceng itdk yemn ger yesr
Feth olunmad dahi durur hisr
Pdih itdi azbl'nun birin
Ta teslm itdi kestrdi serin
Birin anun sald Bayburd'a revn
Hm ile ol server-i shib-krn
K'ol hisr zre olan beler tamm
Varmadn ben yry itsnler hemn
(vr. 106a)
yle kim varan hisr alnmadn
Ks u zurna feth in alnmadn
Cmlesinin boynum ursam gerek
Balarn gvdeden rsam gerek
Bu ne ayret bunca mddettir tamm
Bir hisr alnmaya z neng nm
Belere n irdi serverden haber
Hep revn ald ele t u teber
Didiler n lmek imi kbet
Olalm ayret yolunda yek-cihet
Cn u badan gedi ol beler tamm
Yry itd' ol hisra hs (u) 'm
Top u tr u t ile ceng itdiler
Kal'ay topile pr-seng itdiler
Yry ki top ile t old f
Bir nefes kat' olmad anda sava
Surh-ser grdi ki Rm pehlcvn
Koydular ayret yolunda b u cn
Bi'z-zarret acz u izhr itdiler
El-amn diy din ikrr itdiler
Ald hir ol hisr ehl-i Rm
tdiler t ile ol pld mm
Hem kild karu vard servere
Kim musahhar old Hayber Hayder'e
bu demde h- gerdn-iktidr
01 Tekir'den ferr ile old svr
Yryb kond ikre km-rn
Gedi kond Krver'e 'l-mekn
Gdi andan dahi kond Zemic'e
Savma niyyet itdi m'min ol gice
(vr. 106b)
Cum'a gninde oru old bedd
Oruc dutd v gdi ol ferd
Gdi andan kond inol'na h
Bir gn anda oturak old siph
Has arabalar gelp irdi revn
Kar dahi yad bu menzilde 'iyn
Gdi kond Yenice nma Selm
Yrdi Bayburd'a hikmetle hakm
kilisa old andan sonra yurd
Giru kald kal'a ya'ni Bayburd
kilisa'dan iczet virdi h
h fermniyle dald siph
Yrdi (t) Snur'a (hem) Tc-dr
Ol snur bir ky idi iy h-yr
Bir gn ol menzilde gsterdi skn
h- 'lem Pdih- z-fnn
ibu menzilde hner-ver ehl-i dd
Eyledi Bayburd' bir sancak ferd
Mr-hr bana virdi tamm
Kim Muhammed Byklu'dur be-nm
Trabozan' ve Karahss' dah
Canik'i v ok vilyet iy ah
Dahi zerbycn ile bk diyr
Tbi' itdi Bayburd'a Tc-dr
Koyd ol y ol serhadde h
Kod Rm'den dah hayli siph
Ol diyr ser-be-ser Dry Rm
Ana virdi old ahkmnda mm
Dahi env'- 'inyet itdi h
Gence gark itdi an 'lem-penh
(vr. 107a)
Nergile Zviyesi dirler be-nm
Hod Snur'dan ana kond dst-km
Day eyhi kond andan sonra h
Ol diyra ok gaz itdi siph
Nce kyler yakd ykd lekeri
Ger siphdir ve ger Yenieri
Dd idb ehl-i tezallmden revn
Dergeh-i 'lde itdiler fign
Vkf old Husrev-i ry-i zemn
Ce geldi hm idib dery-y kn
Bundan old h- gerdn-iktidr
Byle emritmidi tekrar ikr
Ger ide Paa (1ar) yasak kim lekeri
Ger siph asl ger Yenieri
itmeye derv-i dil-re sitem
ekmeye dihkn siphden elem
n re'y ekve izhr eyledi
Kim bizi asker dil-efkr eyledi
Lekeri zabt itmeyen a'yna h
Hm-nk old ferd- kne-hh
Hersek-ol'yla Dukakin-zdeyi
Ol vezir olan iki zdeyi
Bir gazabla halk iinde itdi hr
Bir nefesle anlar old tru-mr
Balarna ykdlar adrlarn
Bozdlar Paalarun htrlann
kisinde anda ma'zl itdi h
Hibret ald Paalardan hod siph
Gdi andan Pdih- pr-gazab
Karacier konaa kond b-te'ab
(vr. 107b)
aalan andan Ulu-r be-nm
Hem Ali-r'e yneldi dst-km
r-k'dan gedi Dr-y cihn
Ol Kara-hsn u hisra kond Hn
Anda drt gn skin oldu tc-dr
Gedi pes menzildrr Balk-hisr
Kiliky Ercilvan'dan lf oh
Sorkun andan yad karl tol
Kdan ol gn skin old anda h
Gdi Buda'a yneldi brigh
Bunda hem bir gn karr itdi ferd
Yridi andan Hicarcu'a Sa'd
Gdi andan menzil old Haclu
Bu konakdan Niksar'a yetmel
Kond Niksar' v bayrm itdi h
ki gn durd ferd-i dn-penh
Ayat nm olda bir yurddur yamn
Anda kond Hsrev- mlk- cihn
Sonusa bir yurd dahi Server'in
Karatay'a vard esbb enn
Girdi evvl'in kincisi gni
Dinle im'nile iy rif bun
Pdih msiyye ehrin be-nm
Menzil itdi u menzil ve's-selm
n bu 'l ehre girdi brigh
Byle emr itdi Sinan Paa'ya h
Kim yri sen Engr i ehrine var
Kla ol ma'mre ehri t-bahr
n bahr- d-mn- bozdire
Variser emrim kapumdn yeksere
(vr. 108a)
Anda fermnm sana neyse revn
Dinle iy merd-u muhibb ol hemn
Yridi h emriyle ol h-mend
Klad Engri'de ol bt-gzend
Girmedin ehre ferd-i rzigr
Bdiy zre yrirken km-kr
ehsvr ol'yla itdi gft u g
Gft u g ire ferd-i r-h
Dulkadirl'nn diynn bi't-temm
Ol ere ahd itdi h- nk-nm
ndi atndan revn ol ehl-i dd
Atnun ayan pdi ol mrd

R E F T E N - 'A L B N E H S V R B E -F E T H -
D Y R - I D U L K A D R
Geldi k fasl vu dalar giydi a
Ssen-i kesretle mtem dutd ba
Bostn pejmrde bold ser-be-ser
Dkdi evrkn topraa eer
Mnharif bold brdetden hev
Kalmad cy zamrinden saf
Dem-be-dem efrde bold rzigr
K deminde gitdi sr- bahr
Klad msiyye ehrinde h
ret u iy ile h- dn-penh
Gh sayd itdi v gh iy u n
Olmad bir dem ney u ny ham
Kayseri'nun sancan ol Tc-dr
ehsvr-ol'na virdi aikr
Boz-ok' hem ana ilhk itdi h
Byle fermn itdi kim iy kne-hh
(vr. 108b)
U Aliyy'd-Devle-ol b-gmn
Ad Salman kend Bozok'da 'iyn
n bu dem Bozok bize hem-syedr
Milketinden anun a'l pyedr
Yri var sen mdda ol-l ana
nki tlibsin ana nden sona
Il Salmn' bas andan it neberd
Bozok' darbile al iy r-merd
n bahr- hurrem yz gstere
Ne Mara kal ur ana ne Gstere
Byle ird eyle-ge h- cihn
Pyitahtn geldi pdi pehlevn
Himmet-i hyilen old sa'd
Vard Boz-ok zre b-bk ol ferd
n 'advetden mbriz urd dem
Kesdi Salman ban evvel kadem
Dergeh-i a'lya gnderdi revn
Afern didi Hdvend- cihn
Ddi Etrk ire vehm dil ola
Vard bu ahvl Bekr-i Ahvel'e
Kim budur geldi 'Ali bin ehsvr
Kesdi kardan ban b-ihtiyr
Istimlet vermi ana Hn Selm
Mlk-i dav-drdur b-ters u bm
Dinle-ge bu kssai Bozok begi
Mnhezim old dald demei
Kad k kalbinde indi Maraa
Durmad karu mer-ol gerden-kee
Ald Bozok v zabt itdi Ali
tdi ol k Kayseri'de menzili
(vr. 109a)
M E M L K B A H -K E R D E N - S E L M H N
bu 'l ehr iinde ehriyr
Otururken dumn u d u km
Hac Rstem k'n maktl itdi h
Ol Kzlb tbi'i kim girde-rh
Surh-ser iinde oldukda meer
Ol nun bir Hseyn behre-ver
Surh-ser zulmin grp itmi frr
Varuben Rm'a revn dutmu karr
lltic itmi hemn Osmanlu'ya
Kfrden dnm revan manluya
Ol sebebden server-i 'lem-penh
Hci Rstem yurdn b-itibh
Pr-Hseyn Be bendesine l-muhl
Virdi ihsn itdi ol ferhunde-fl
El pp yrdi Krdistn'ma
Ol da gark old ehin ihsnna
yle gr-ge n Krdistn tamm
Ya ni Krdistn hem old Rm'a rm
'Atfet gsterdi ol alem-penh
Her birini yurdma nasb itdi h
Cmle tecdd-i bert ile revn
Vardlar mansblarna dumn
Birisi anun eref Be'dir be-nm
Kim Kzlba'n 'adsdr mdm
l-i Osmn gayretini ekmi mukm
Dn-i slm'n yolunda mstakm
Hmili Bitlis'in ol serhadde f
Surh-serle dem-be-dem eyler sav
(vr. 109b)
bu esnlarda bir gn Tc-dr
Otururd d-km u bahtiyr
Bir kitbet geldi hod Bitls'den
Ya'n 'irfn menba' drs'den
Kim Diyr- Bekr'den sekiz hisr
Tbi' old h'a b-intizr
Ol sekiz pre hisrn demi
Surh-serden heb hazn mtem
Tapdlar dergh'a ok ihls ile
Pr sadkat i'tikd- hs ile
Hep kildin ol hisnn glbe-tek
h'a teslm itdiler bt-reyb u ek
Didiler iy Pdih- dr-bn
h- gz Husrev-i ry-i zemn
U sekiz pre hisr iy nm-dr
h'a tbi'dir ne hcet intizr
Zabtna fermn idin iy z-fnn
Bendelerden gti h'ndr knn
tbu demde her hisra nmile
Bir kulun gnderdi stihkmile
Yrdi zabt itdi her kul bir yeri
Her birine girdi hod Yenieri
Hem dah Erzincn'a Bl Bei h
Hayli yoldaile h- dn-penh
Ya'ni nevbet-dr ola gnderdi tz
Vard Byklu'ya itmeyb sitz
bu esnlarda n-gh bir svr
Geldi d u mjdeci k'iy Tc-dr
Urum-ili'nden budur geldim frz
Vkf olsun Hsrev-i dmen-gdz
(vr. 110a)
T ki zmik'e geldi Ungurs
Kopd ol dyirede vz- ks
Ol hisr zre yrdi ok eri
Yer gtrmezdi siph kafiri
Ani annla Hac Be ceng eyledi
Yer yzini kfire teng eyledi
Kfir ile bir neberd itdi ol er
Devletinde ehl-i dn buld zafer
bu sancaklar u balar bi't-tamm
Kfrndr iy eh-i ferhunde-fl
Balar ile sanca ol reh-neverd
Yire dkdi kmn ald refd-i merd
dumn Amsiye ehrinde h
Otururken server-i 'lem-penh
Surh-serden geldi bir kd resl
Surh-ser kdsi ya'ni Bu'l-Fudl
Ol resl u nmesi 'arz itdiler
h elin pmek ana far/ itdiler
Pdih didi getmen yanuma
Sunmasun her-giz nemekle nmuna
Lkin ahbrn alub (u) arz idin
T ki sonra habs (in) nun farz idin
Syle didi Paalar hlin nedr
Maksdn nedr senn klin nedr
Dergehe yz srdi gsterdi niyz
Didi iy l-cenb- ser-frz
h sensin senden zge h yok
Dergehinden gayri bir dergh yok
n tazarru itdi el-hsl resl
Byle takrr itdi hir Bu'l-Fudl
(vr. 110b)
Kim siph-i Rm u ark-pehlevn
aldurn'da ura itdiler 'iyn
Erdebl-ol'n basd Ehl-i Rm
Kana gark old ser-ser merz-bm
Le v b ile told merhale
Anca ndir nesneler girdi ele
'Avreti h'n esr olmu meer
Rm-ili'nde iy ferd-i behre-ver
h Ism'l sald bendei
Pdih'dan ister ol pergendei
'Avretin sizden temann itdi ol
Kfr u 'isyndan teberr itdi ol
Byle emr itdi ferd-i rzigr
Ol resle Pdih- nm-dr
Kim biz Allah emriyle vardk ana
Kadiyisen ibu rendur sana
Surh-ser cem'in ehl-i ilm u dn
Nass- Kur'n ile kfirdr yakn
Men gazdb trumr itdm an
Dn n b-i'tibr itdm an
Ol grhn kann itmi mbh
Mustaf er'iyle ashb- salh
'Avret u esbb (u) emvli tamm
Ehl-i Islm'a hall old mdm
ark mlki imdi dru'l-harb irr
tbuna 'allmeler fetv virr
Surh-ser rzk u ganmetdir bize
Bu in'm el-hayr niyyetdr bize
h- ark'm 'avretini l-muhl
Kande ise akesin say satun al
(vr. lla )
Ger nzyile satar gz ne am
V'er rz virmes'ana sen urma dem
Kadi el-kssa habs itdi ferd
'Avretin virdirmedi ol ehl-i dd
Bundan evvel Dukakin-ol'n h
'Azl idb gidermiidi Pdih
Giru mukarrer vezr olmud ol
K'na in'm itmi idi anca bol
Bir hiynet sezdi andan Pdih
Anun in sonra ezdi an h
Gvdesinden bn kld cd
Neydin hlini hod bilr Hud

A Z M N M U D E N - S E L M H N B R - ID U V V U M B E -
ZERBYCN
bu hle gemedin ok rzigr
Gitdi k sr geldi ncv-bahr
Sebze-zr old ser-ser yer yz
Lleden kuhsr bold krmz
Yer bezendi snbl-i ho-byile
Bstn geldi gl-i hod ryile
Buld haddince tebyi' i'tidl
Kalmad kalbinde eynm mell
Dehr znet virdi cism u cevhere
Ho-mizc old zamne yeksere
bu zb fasl iinde rzigr
Rz-i nevrz-zamne lle-zr
giru 'azm itdi Kzlb'a Selm
Rabet itdi ceng-i pr-h Selm
Erdebl-oln didi alsam gerek
Rub' meskn ire men kalsam gerek
(vr. 111b)
Ol klcmdan hirsndr menem
Maksdm h- Horsndr menem
Yaralu ol bir geyikdir ikr
Alser hr an shib-ikr
Marib ile merikun h menem
Saltanat eflkimin mh menem
Gireyim meydna da'v-dr olub
Nice da'v-dr kim hn-hr olub
ark dutsun ser-be-ser Rm-siph
Menden ndin Hind'e varsun brigh
deli Iskender-i Rm veft
Gelmedi dnyya men-tek eh-sft
Men dah bir dile olsam adm
Kim ki skender diyeler ki Selm
Alaym Mank-zemni darbile
Dtaym ol milki yek-ser harbile
ark eviyle Rm milkin bir idem
Ol diyr t ile teshr idem
Canlara kasd itdrem peykn ile
Dolduram marik-zemni kan ile
Ya idem 'lemde bir dav-y hm
Ya menem ola Acem milki tamm
Giru her milke yazld nmeler
Nme yazmakdan yoruld hmeler
Anatol mlkine vard ulak
Ata bindi lekeri grdi yarak
Kar'aman'a girdi ulaklar tnd u tz
Leker ehlin dirdi kopd rustahz
Rm'a tz emr old geldi lekeri
Kapu halk b-'aded Yenieri
Rm-ili Beler-beisi ol Sinn
Engrfde klamd ol hemn
Getriir varr ulak an da tz
Dmene t kim kopara rustahz
Geldi cem' old siph- b-mr
arha kd at ayandan gubr
(vr. 112a)
Gin dirdi yer gtrmez lekerin
Rm-ili'nde gayri bell 'askerin
Rm-ili'n kffr in koyd Selm
bu mezkrt cem' itdi Selm

M E D E N - R E S U L B E - D E R G H - I L E M - P E N H
E Z - S U L T N - I M IS R
Hod Rebful Evvel'n beincisi
Pencenbe gni gnler incsi
kd msiyye ehrinden Ferd
Kond Geldi'len ovasn ehl-i dd
Anda drt gn oturak old siph
Ine-bazar'na geldi brigh
Gdi andan dahi Dr-y cihn
Kurd dery geldi lekerin inn
Gdi Turhala bu menzilden Selm
Kazlu gl'e geldi hikmetle hakm
Gdi andan dahi h- ehl- dd
Kar'cabe ayrna kond berd
tbu menzilde Msr'dan bir resl
Buld dergh- 1 mu'allya vusl
Msr Sultnndan ol eli be-nm
Rm h'na irtirdi peym
Nme ile ksd 'arz itdiler
h elin pmek ana farz itdiler
Byle takrr itdi ol b-sah g/.r
K'iy zamne ferdi h- tc-dr
Kansu Gavr ki sultndr 'iyn
h'a sdkile muhibdir b-gmn
Byle i'lm itdi ol sultn- dn
Kim ferde bizden itgil fern
(vr. 112b)
fernden sonra 'arz it ey resl
Vardr mmdim ki 'arz ola kabl
Ben de bir prem bu demde deyr-sl
Sen civn u tze v ferhunde fl
Dut atan yerinde lutfundan meni
bu muhlis pre ferzend it seni
Rm u m'n ihtilf olmasun
Arada mfsid hiif olmasun
Rm ile A'rb'a sen hkm it hemn
Yek-cihet ol-gl ne hcetdir gmn
Ayruluk b-gnelikden dr olun
ttihdile hemn mesrur olun
Pdih'dan bir murd itdm hemn
Ger kabl eylerse Dr-y zemn
Bundan evvel Dulkadirl'nn bei
Kendi zu'mnda bahdrlar yei
Trk bin trk ad amm eh-svr
Dulkadirl'la derdi iftihar
Rm u m'n arasnda bir zamn
Fitneye ol b'is old b-gmn
Akbet bir hle birle ol eri
Dutd erke iy erenler serveri
Msrda Bb- Zveyle adiyle
Bir siyset-ghdur b-dd ile
Dikdiler ol kapu meydnnda dr
Salb olund anda hir ehsvr
Byle mfsidler ucundan iy ferd
Ortanu/.da ok fesd old bedd
Adana stnde hod Rm ile m
Az husmet itmedi iy nk-nm
(vr. 113a)
imdi Sultn istim' itdi ki h
ehsvr-ol'n sayarm nk-hh
Kayseri'le Boz-ok' virmi ana
Msr Sultn ana kald tana
lltims itdi ki h'm b-mr
Dergehinde bende v zd var
Boz-ok' bir gayre in'm eylesn
'Uzlet nun bizge peygm eylesn
Mfsid ol mfsid olur 'kibet
Ehl-i ifsda ne lzm tfet
Dahi bilsn Hsrev-i ry-i zemn
Geri bundan evvel itmidir yakn
Dulkadir mlkinde t-gyet mdn
Hutbe v sikke yrtdi ehl-i m
Hutbe sikke old Sultn dile
An men' itmen hasd-ifsd ile
Sikke sultn dile olsun mdm
Hutbede sz zikr olun iy nk-nm
Yohsa sikke sizlere bolsun nasb
Hutbede Sultn zikr itsn hath
bu taksm zre olsun ittifk
Kalmasn kat' aranuzda nifk
h- r-efken Selm-i kne-c
Dinle-ge andan bunun-tek gft u g
Bir tebessm itdi kim andan resl
Girye itmek itdi v old mell
Didi iy kasd bu fsid filerdir
Hutbe sikken zikri btl zikrdir
Bu vilyet hutbesin dilden gider
Msr-i cmi' hutbesinden it hazer
(vr. 113b)
Kansu merd ise Msr'n beklesin
Bir zaman dvne gnlin elesin
01 siyset-gh kim yd itmi ol
ehsvr' dra bnyd itmi ol
Hod Zveyle bbna itsn nazar
n siyset-gh imi klsun hazer
Bu cevb ile resli km-yb
Msr'a gnderdi pern u harb
Gdi andan devlet ile Pdih
Artuk-bde yolunda brigh
Arugar'a kond andan reh-sprd
Iss ermik old andan sonra yurd
Gdi Sivas'a bu menzilden Selm
Yedi gn oturd hikmetle hakm
bu ynile ferd-i rzigr
Azm-i Tebrz itdi v old svr
Paalar didiler iy h- blend
Grme dr an dnden sen gzend
Bundan ndin kim Hudvend-i cihn
itdi idi azm- Azerbycn
Bayburd zre bes Rm-siph
Koyd andan yridi devletl h
Haybere mnend bir 'l hisr
Burc mstahkem ess stvr
Rm u Azerbycn serhaddidir
01 bin gy Sikender eddidir
Kullesi hem-serlik eyler mh ile
Handaki hem-berlik eyler mh ile
Burcna konmaz kebter vehm-dn
evresinde canlu gezmez sehm-dn
(vr. 114a)
U durur feth olmadn iy Tc-dr
Yrmen nkim 'addur ol hisr
h'a 'arz old anun ser-kelii
Kfr ile ma'mr Hayber-velii
Sord kim ol kal'amn ad nedir
Ol hisrn bur u bnyd nedir
Kimdrr dizdr ol srun diniz
'miri kimdr o ma'mnn diniz
Nreye tbi'dir imdi ol hisr
Kim dutubdur ol hisn stvr
Ddiler kim iy Hudvend-i dhr
ark'a tbi'dir bu gn ol bur u sr
Sylemilerdir anun dn Kemh
ok zamandandr ol eyvn u o kh
Skin u dzdr iy h- zemn
Erdebl-ol'na hkimdir hemn
Var iinde ok Kzl-ba dem
Km Varsakdr km Ta dem
bu szdin hande itdi ehriyr
Byle buyurdu ferd-i rzigr
K n men gnlmde teshr itmiem
Vech-i teshirini tasvr itmiem
An men feth itmedin imkn mdur
Kim geem Tebrz'e istihsn mdur
Belki ol bir vakt rm old bana
Baht ol yzden gulm old bana
Sonra bir Tezvr birle ol hisr
kd elden diyben old svr
Koyd Sivas' ferd-i behre-mend
ekdiler iyvn- 'ulyya semend
(vr. 114b)
Kohisar'a gdi Dr-y cihn
Merzifon'a kond andan Cem-nin
n Hn'a kond bu menzilden zahr
Geldi Knazma Sultn- serr
Kercenes'e gdi andan Tc-dr
Elmalu'y kond sonra ehriyr
Yrdi andan Kemh zre Selm
evresin ald hisr itdi hakm
Bd-pdan inmadin har-gh h
kmadn tahtna h- dn-penh
Top atld n-gehn kopd grv
Sra kd leker-i mnend-i dv
Tarfetl-'ayn arasnda ol hisr
Yire indi v hev told gubr
Bir temcdan ol sr- blend
Hke hem-vr old b-renc-i nigend
Hey diyince kal'a feth old revn
Dinledi ol fethi ebn-y zamn
Kal'aya (hep) told (1ar) Rm-siph
Brighndan tem itdi h
Darbile girdi hisra lekeri
ehri trc eyledi Yenieri
Surh-ser kaniyle told ol hisr
Tc- Humr ehrin itdi lle-zr
Krd Rm ehli Kzlba' tamm
Hod Kemh old bu resme Rm'a rm
Skin old anda sekiz gn Selm
Ol hisrn grdi tedbrin hakm
stvr itdi hisr bir dah
Gl-en itdi lle-zr bir dahi
(vr. 115a)
ok yarakla koyd hayli leken
Girdi ana yediyz Yenieri
Kt u esbbn mheyy itdi h
Ol grhun Hsrev-i 'lem-penh

KYET NMDEN- EHL- NZL EZ-ALD-DEVLE-


B'L-FUDL
Kal'anm kaydn grrken dr-bn
N-gehn geldi nzl ehli hazn
Baht-i h zre Dr-y cihn
Ahile dergahdan kopd fign

Ki sipeh-slr h km-yb
Server-i dn Hsrev-i l-cenb
Bir Nzl ehli meer bir gn seher
Gfl idik hayr u erden b-haber
kd n-gh bir alay tz-svr
Tr-mr itdi bizi iy Tc-dr
Ald hayf ile Nzl b-dr
Biz nzl ehline yad tr u t
Nkann kesdi mehrn ol gruh
Temiz sahrda kald kh kh
Dulkadir-ol Aliyyd-Devle nm
U bu hayf itdi iy 'l-makm
n bu dd dinledi h- zemn
Ce geldi mevc urub dery-y kn
yle takrr itdi ol 'lem-penh
Kim mana ol er deildir nk-hh
dell ile ana men dmenem
Vay ana kim dmeni anun menem
Bir bu kim kdum gazya ikr
Ol menmle gelmedi dutd vakr
(vr. 115b)
Ne bana bir oln irsl itdi ol
Ne bu yolda bir ey fl itdi ol
Gayretin dnn ri'yet itmedi
Gelmedi kend himyet itmedi
Biri dahi bu ki n yr olmad
Durdu yerde hev-dr olmad
Dutalm kim yokdur anda tr u t
Birdu'sn nin itdi ol dir
01 seferde bir mbrek bdi ol
Gsterib def itmedi ifsd ol
Biri dahi bu kim ol bed-rzigr
Bunca 'isyn resmin itdi aikr
Hmi old remzile bed-hhma
zrin isteyb gelmedi derghma
Bu kam tuyn ile ol Bu'l-Fudl
'Akbet ald nzlimden nzl
Bundan ndin Rm u m'u b-hilf
Arasna ol brakd ihtilf
Serseri kasdin olmudum svr
buna dnsem gerek b-ihtiyr
n Kzl-b'n hev-hhdurol
Geri tc yok vel hdur
Gaziler yolun kesbdir b-gmn
Tann-n u ana dndrdm 'inn
Tr u mr idem an evvel kadem
Kays mlkin hdr ol ke'l-'adem
Kestrem bn men ol ser-ketenin
Gsterem ana ktlin ktenin
Hkmile ider msahhar kiverin
Gndrem Sultn'a ol prin serin
(vr. 116a)
An dahi agh idem kssadan
Koymayam hl zaman gussadan
Dnem andan sonra Tebrze revn
Surh-ser define sa'y idem hemn
Eyledi fermn ki gsn lekeri
Bindi h ol kal'adan dndi giri
Kal'adan Sivas'a sekiz gnde h
evketile geldi h- dn-penh
tmedi bir lahza ol yerde karr
Kahr atndan inmedi buk-svr
Urum-ilinin siph-dn Sinn
01 frset-kn v ner-pehlevn
Hzr old ana emr itdi ferd
K'iy sadkatlu kulum sf mrd
Anatol'n kapu halkn al tamm
ehsvr-ol'n dah iy nk-nm
ibret ehlinden de bir ka merd-i kr
Al yannca durma hi ol-l svr
Dlkadirl milki zre it hcm
Bul 'Aliyyd-Devle iy ho-kadem
Biz de u irdik akbinden revn
Grelim tedbrni iy pehlevn
Yridi andan Sinn P-y Krd
Tnd-i Elbistn'a kond reh-sprd
Paa Elbistn'a kondukda Selm
nce-su'ya irdi ol b-havf (u) bm
bu demlerde Aliyy'd-Devle nm
Vkf old Dlkadirlu'ya tamm
Bakd Elbistn'a ol Erdekl'den
Toz u leker grdi slr- khen
(vr. 116b)
Didi hey hey ibu leker Rm'dur
Bunlarn devrinde hen mmdur
Bunlarn kesdk nzlin b-dir
01 nzl ehline urduk tir u t
h- r-efken Selm'e ol grh
ekve z eyleybdr kh kh
Bundan ndin dah bizden ok fesd
Zhir old imdi ol nk-i'tikd
Gft-i hm deyip bize ekdi siph
U gazablan geldi ol hametlu h
arha ger ksak hisr eyler bizi
Bir nefesde tr u mr eyler bizi
Frsat elden gitdi yrn gidelm
Ehl-i Beyt'in tedrik idelm
Alalum ehl-i iyli tz ele
Kopmadan Yenieri'den zelzele
Bu tasavvurla Aliyy'd-Devle tz
Kalkuben Erdekl'den itdi grz
bu demde Husrev-i 'l-cenb
Paa ya irmeklie itdi itb
Paa Gksn kond server glgl
konakda rst m-beyn iy ulu
Gdi Gksn'dan hameti vezr
Glgl'den gdi Sultn- serr
01 gn kerre otan Tc-dr
Konmuiken kaldurur buk-svr
Rst-n inin'e kond ser-blend
rdi Trk'e ol vezr-i h-mend

DSTN-I SNAN PAA BA- ALU'D-DEVLE


(vr. 117a)
Bir seher vakti ki t-i ftb
Virdi rahn lem'adan elmsa b
Subh buld mihr-i tndan hayt
m- zulmet itdi o gamdan veft
Subh kerbsn m itdi kefen
sumn giydi afakdan prehen
Bold Yenieri'den ra'd u berk
Kh u sahr yek-ser old oda gark
Saf saf old cem'-i Rm b-direng
D iinden itdiler z- ceng
Kopd bir ceng neberd gr u dr
Kim zemnile zamn old hisr
Trk ulus dahi derdi lekerin
Dzdi bir derbende Trk'n 'askerin
Tr brn itdi Trk'e hayre-h
Durd Rm ehliyle old r-be-r
ki cnibden siyset kopd f
Kan dkldi gvdeden ayrld ba
At at gsledi v er eri
Kana boyand erenler peyken
Durd feryd itdi zurna zr u bem
Gezdi khsr ire gn-gn 'alem
Zenberek top u tfeng itdi sitz
Talara od ddi kopd rustahz
Kana kand grz u t- bdr
Lle-zr old tamm ol kh-sr
Dulkadirlu'dan 'adedsiz at (u) er
Ddi ol gn iy sem*-i behre-ver
Girdi meydna bahdr didi dav
Er ere kard kopd hav hav
(vr. 117b)
Ceveni k itdi t- tzdem
Nze efsinden dem idi sem
Pte pte le ddi kteden
At u dem amaz old pteden
Bir hcm itdi meer Rm siph
Dutd Trk'n 'askeri b-itibh
Dulkadirlu'dan yzin dndirdi baht
Baht yz dndrd trc old raht
Akdi kan derys germ old ktl
Ddi sarsardan diraht-i deyr-sl
Dndi Trksitn revn old frr
Ba alnd gvde kald b-mr
Ddi topraa Aliyy'd-Devle Bek
bu slb zre devr eyler felek
Ban tenden revn ayrdlar
in ol ftdenin kayrdlar
Dlkadir cem'ini datd Sinn
Byle bir ceng itdi ol ner pehlevn
Ban dergha gnderdi vezr
Hem vezr u hem hezebr- dr u gr

M E D E N - H A B E R - G T E N - A L 'D - D E V L E
Subh-dem kim kd gl-bang-i hors
h derghnda feryd itdi ks
Knbet-i hadrya girdi cm- zer
Cm- Cem-tek ehre gsterdi seher
Ren itdi har felek har-ghn
Ddi pdi Pdih der-ghn
Kapuc ba ki Koi'ydi be-nm
Hizmetinde ol ferdin subh u m
(vr. 118a)
Otan h'm grdi ol seher
Kssadan gfl kazdan b-haber
Karudan avu Sinn geldi hemn
Pdih avu ya'n ol civn
Didi Aa dniln ikbl old yar
Bahtiyr old vu dman tr u mr
U menimle ba ol ser-getenn
Tre bahtun devleti bir ktenn
Didi dndrdi ota l-muhl
h'a geldi ba ile ferhunde-fl
Ald aa ba avudan revn
Girdi galtn itdi ki h- cihn
Dmann dyim zebn olsun senn
Kne-hhm ser-nign olsun senn
U Aliyy'd-Devle badur bu ba
Kim Sinan Paa'yile itmi sava
Devletnde glib olmu ehl-i Rm
U adnn ba vu u merz-i bm
Klbe-i rna bakd Tc-dr
Didi geri ba nundur ikr
Lk birhem-sle yarin bul anun
Ghl-i hbret gam-gsrn bu anun
T tevehhm ref ola b-intizr
Hem bula eya iinde itihar
Aa vard hzr itdi bir habr
Dulkadirlu hem ana ham-sle pr
Sord h kend huzunnda ana
Kald ol sergete hametden tana
Vehm Trk'e old mstevl 'iyn
Gitmedi b-re vehminden gmn
(vr. 118b)
Odur ola deyben virdi haber
Kakd Trk'e eh-i Shib-nazar
Trbazon'dan didi men evsfle
Bildm ol ba u'r- sf ile
Sen ki krk yldan bunun hem-derdisin
Hem-demi yri v gam-perverdesin
Nin idrk itmedin iy b-hred
h'a tahsn eyledi ol b-'aded
Didi iy sultn- Dr-y zemn
Pdih'n hametinden men hemn
Yavi kldum kendzmi bulmadum
Anunin ba kimdr bilmedm
Varaym tenhda ban greyin
Kimn oldun habemi vireyin
Pdih emriyle Aa't-Tran
Bilben tara haber virr an
Girben h'a didi n budur
Kim Al'd-Devle'nin ba budur
Ba ol s'atde Dr-y cihn
Bir ulakla Msr a gnderdi revn
Geldi ba ardnca b-pyn esr
T teslm itdi Sultn- serr
Ald ol mlki ser-ser h- Rm
h'a rm old tamm ol merz-i bm
Dulkadirlu'nun yerin yurdun tamm
ehsvr-ol'na virdi ve's-selm
Didi kim sen bir dilversin Ali
Haydere sdk ile Kanber'sin Ali
Senden ihls olsun menden nazar
Menden ihsn olsun senden hner
(vr. 119a)
Istimletle kulun d itdi h
'Atfet gsterdi ol lem-penh
Bahtna b-re itdi i'timd
Istimlet ald old ber-murd
Bilmedi kim yolunda kusr
Devlete noksan virir kalmaz huzr
Bu Safer'den sonra bi gn Tc-dr
Dutd Gksun'da hkmetle karr
Gdi andan lk tnd u hm-nk
Bir teemml it buna iy zt-i pk
bu menzilden yiirmi gnde h
Girdi stanbul'a h u brigh
Menzilin gzden nihn itdi Selm
Gyiy tayy-i mekn itdi Selm
Bu gidile varmad bir Pdih
Z slk ehli (v) z sr'atl h

M N K A A - H - I G T - P E N H B - C E M A T - Y E N E R
Gel gil iy cyende-i rz- 'acb
Dinle benden bir ka elfz- garb
h tavrndan hikyet dinle bir
Ruyetn varsa rivyet dinle bir
hlar smki srlar hdr
Dinle benden kim seltn rhdr
Girdi stanbul'a tnd ol Tc-dr
Dutmad ehr ire bir ka gn karr
Byle emr itdi ferd-i nkte-dn
Kim kazy bb sedd olsun hemn
Her kazy kim msemmdr be-nm
rfi v er' ke-m hiy bi't-tamm
(vr. 119b)
Ola mend kaz sorulmaya
Hayr u erden maslahat grlmeye
Yapla edyn-u er'in kapus
Men' ola dvn- rfin tapus
Kad v mft v paalar tamm
Hi kaziyye sormayalar ve's-selm
Byle hkm itdi v gedi ehriyr
Anatol'ya varp buk-svr
Sayd seyrn itdi ol kiverde h
bu nev'a krk gn b-itibh
Kald stanbul mkemmel bir zamn
Emr-i er'den muattal bir zamn
Mrtef' old tammet 'adi dd
Mahkeme yapld yz dutd fesd
n bu hadde irdi i iy h eri
Ittifk itdi revn Yenieri
Mfti'ye vardlar istiftyin
ciz b-re bu m'n in
Didiler Monla'ya kim Monl-yi Rm
ark (u) Garb zulmiyle told merz-i bm
er bb n-gehn mesdd ola
er' v rf kaz n-bd ola
Balana dvn-u mesned ola er'
Kalmaya savtnda ne asi u ne fer'
Mazleme bunda kimindr vir cevb
Maslahat kld nedir re'y-i sevb
Mfti yazd kim bu ma'nde vebl
h'a 'yiddir hemn b-kyl u kal
N'ie kim olur ola emr iy ferd
Lk idibdir bunda bir fikr-i latf
(vr. 120a)
Hazret-i ulyda feth ol-ga bu bb
B-tereddd anda alursuz cevab
Gelicek stanbul'a ol Hak mazhan
h'a 'arz itdi bun Yenieri
Hm-nk ol kavme ad itdi cevb
h- dery-dil Selm-i pr-'itb
Kim erfat m'min indr hemn
Kam m'min k'ide er' emrin revn
Byle m'olur er' kim b-re kul
tmeye sultn- dn emrin kabl
Kim menem imdi l'l-emr-i ferik
Siz hemn 'isynda olmusuz gark
Anunin kim l'l-emre hilf
Kfrdr Kur'n'ile b-ihtilf
imdi siz emrme mni' siz tamm
Men ne Sultn'em ne siz kabil gulm
Bundan ndin men hd itdim aikr
K'iy memlik halk cem'-i b-mr
Ger meni sultn idersiz b-hilf
tmenz emrimde her-giz ihtilf
mdi bu nev a size h olmazam
Hayr-hhm size bed-hh olmazam
B-niyzm ger budur ikbl u baht
U Sleymn ute milk u tc u taht
Kani'am bir knce bu vrneden
Kim temett' grdi mihnet-hneden
n bun didi erenler serveri
h'a 'arz itdi revn Yenieri
K'iy eh-i Cem-kadr-u gerdn-iktidr
Km-yb itsn seni Perverdir
(vr. 120b)
Biz ne mruz kim Sleymn- zamn
Mttehem ide bizi ya imtihn
Sen iil'l-emre mutfuz iy ferd
Sen irdet hsn bizler mrd
Sen ne emr itdn ki biz b-re kul
tmedik ol emri cn ile kabl
l-i Osmn'dan dah bir Pdih
Srmedi Tebrze hkmiylen siph
Biz senn emrnde iy l-cenb
tdk Azerbycn milkin harb
h- ark'n gayretin itdk tebh
Yrdk Tebrze-dek devletl h
Giru maksdun nedir emr it hemn
Emrne me'mruz iy h- cihn
Byle takrr itdi h- ser-frz
Mazhar- esrr- hikmet genc-i rz
n mutr-i emr u fermnsz tamm
Pdih em men hakkat siz gulm
imdi sizden bir sulim var menm
Ol cihetden ok mellim var menm
Ger mana ol sim eylersiz 'iyn
Bende-i fermnumuz siz b-gmn
Bir gice msiyye ehrinde kul
Yrdi ev basd bir ka b'l-fudl
Pri Paa'nn evin basd 'iyn
Gayri tahrikiyle bir ka bed-gmn
itdi tahfif anda olan mahzar
Byle tenf itdi hod Yenieri
Men sa'det taht zre ber-karr
Byle ksth old bir ka n-be-kr
(vr. 121a)
tmdi anlar kimdurur sylen bana
budur emriim 'iyn eylen bana
Anlarun tahrikine kimdr sebeb
Ketm itmen sylenz aslnca heb
Didiler iy server-i l-mekn
h- dery-dil Hdvend-i cihn
Bu fesd iy erenler serveri
itdi bir ka b-hred Yenieri
Lk b'is bunda b-behreder
bu tahrk ile ahlar hredir
Biri skender Paa'durur be-nm
01 biri Semen ba iy nk-nm
Biri dahi kad-'askerdir ki h
Sanr n her cihetden nk-hh
Biz ki tbi'lemi bend ile revn
lletlim dergha iy h- cihn
Bki ahvlini iy Dr'y dehr
Sen bilrsin endedir heb lutf (u) kahr
01 fesd idenleri bir bir be-nm
Dutuben hem h a virdiler hemn
Boynun urdurd Hudvend-i cihn
01 grhun z-ferd-i nkte-dn
Pes Sikender Paa'y istetdi h
Geldi Semen ba da b-itibh
Pri Paa hzr old l-muhl
tdi bunlardan Ferdn-fer sul
01 Sikender Paa'dan Dr-y dehr
Sord ki mstevcib-i env'- kahr
Sen vezrimsin benm ben Pdih
n olur h'a vezri nk-hh
(vr. 121b)
Pdih'n gayretin gzler vezr
h' her iden vezr eyler habr
Ol fesd n bilrdin b-gmn
Pdih'ndan nin kldn nihn
Virmedin ahbr i'lm itmedn
Mfsidin men'ine ikdm itmedn
Cmle b'is u seni dir kul tamm
Ol fesda senden olmu fkr-i hm
Kasr old virmedi Paa cevb
Pdih ref in anun grp sevb
Ur didi cellda boynun urdlar
Defter-i mrin vezrin drdiler
Dndi Semen badan itdi sul
K'iy mnfk er'ile katli hall
Sen ki Semen basn men Tc-dr
Paalar menimle eyler iftihr
Olasn bir mu'temed benden be-nm
Ol fesd iden ola hkmimde rm
Fitnenin aslndan olasn habr
Dimeyesin f u pinhn k'iy vezr
bu mfsidler evn basmakdadr
Kimi ldrmek kimi asmakdadr
Gfl olma vkf ol hl ibudur
Bir tedrik eyle ahvl ibudur
Ya fesdn anlarn def idesin
Fitnei tedbr ile ref idesin
Byle didkde eh-i l-cenb
Kadir olmad ki vire bir cevb
Didi urun boynn bunun da h
Urdlar boynun zih hamet-penh
(vr. 122a)
Anlarn emri olur nkim tamm
Didi kan kad 'asker ol be-nm
Geldi kad hazr old vehm-nk
kd istikbline nun helk
Kad-'askerden sul itdi ferd
K'iy er*at mesnedinde ehl-i dd
M'minn katline kasd itse kii
01 gnehsz ktilin n'olur ii
Didi h, mrin olsun ber-devm
Kyinta sen viriibdrsin nizm
Katidir bade's-sbt iy h- dn
Byle grdk biz kitaplarda yakn
bu takrr ile fermn itdi h
Kim menem 'ilmimle yok isbta rh
Men ki h'm 'ilmim irmidir tamm
Sen de inkr idemezsin u kelm
Sen fln menzilde bir gn ikr
Dimedn mi ki ferd-i rzigr
Piri Paa'nun helkidr savb
imdi inkr eyler isen vir cevb
Pr Paa hod bana bir gn nihn
Didi ki iy Husrev-i milk-i cihn
Kad-'asker fitnedir def eylegil
Yeryzinden ftnei ref eylegil
Katline sa'y itdn nun b-gmn
Crmsz ekdn ana t u zebn
Hssa tahrikinle bir cem'-i tamm
Ta teslm itdin iy fkr ire hm
Kad-'asker n iitdi bu szi
'tirf itdi gnhna zi
(vr. 122b)
Boynun urmakla emr itdi Selm
Gayre gsterdi bu 'ibretle besm
'Ahd itmidi ferd-i nkte-dn
K'olmaynca i bu srr mana 'yn
Tahtm zre rst men oturmayan
T bu ii yerine getrmeyem
n bulardan ald Husrev intikm
Rst tahtna oturd ve's-Selm
Didi kim ma'lmdur bunlar nihn
Sehv ile zulm itdi bilrler iyn
Bir teessf ekdi anda Pdih
Kim Dukakn-ol'na hayf old h

A G H Y F T E N - H S M ' L E Z - F E T H - K A L 'A - K E M A H
Gel gil iy bostan-sary- rzigr
Kim deminden reng u b ald bahr
yle iy rde eyd andelb
Kimsz eydan sana old nasb
Syle iy bir tt rn kelm
T bulasuz mlk-i nazmndan nizm
Bundan evvel kim Kemh' ald h
Darbile buld zafer Rm-siph
h Ism'l bin Hayder meer
Kal'a fethinden tamm ald haber
Vkf old kim siph- mlk-i Rm
Ol hisn eyledi harbile mm
Ol vilyet Rm'a dndi b-gmn
Srh-ser'den baht dndrdi inn
Memleket Rm'nin old l-muhl
B-aded tc itdi Rm pyiml
KR-I BTLS

(vr. 123a)
K'ol Muhammed Be Byklu'dur be-nm
Hkim old ol yire virdi nizm
Bayburd'a h- Rm an iyn
Eyledi slr dnderdi inn
n bun tahkk itdi ol peleng
Ol pelengi oda yakd nm u neng
Gayret itdi ibu gamdan h- ark
Bir er cem' itdi hep polda gark
Derdi etrf (u) cevnibden siph
Rm in grdi yarak ol kne-hh
Tur Ali kim bir hlifeydi be-nm
An hod ren bilr hs ile 'm
stimlet virdi ana ol ferd
K'iy sadkatlu kulum gerek mrd
l'tikdm var sana iy behre-mend
Grme a'd fetinden sen gzend
Ne kez sen pehlevn- r-dil
Gayretim-n dman itmisin hacl
Rmler cann'n mlkn be-nm
demin srdn getrdn bi't-tamm
Cnun ile Rm' trc eyledn
Halkn bir nna muhtc eyledn
'kbet itdn Yular kast-i hr
Senden old Rm yekser trumr
Mr-mrnidi Rm ire Yular
Basdun an hep hakkatdir bular
Rm'a noksi irdi senden ikr
Lk ol b-kre itmen i'tibr
Ol Yularkasd ki sen ceng eyledin
Milk-i Rm- bana teng eyledin
(vr. 123b)
T u cr'etden mberrdr ol er
Lk Rm ana virmidir Yular
Pehlevanlar ana itmez i'tibr
Ihtiss olmu ana dirler frr
yle mezmm kimseyle ceng eylemek
Pes hner deldr an sylemek
Ger hner gster istersen bana
U Byklu'dur hner didim sana
Kssa el-hsl budur kim h- Rm
Ald u bizden hisr- merz-i bm
Rm ksth olmadn iy r-dil
Sen it ol iklmi tindan hacl
U siph u esb-i esbb iy ferd
Bir dilverlik gerek gerek mrd
Yri Bayburd'a damn u hm-nk
Kati u ret eyle ol etrf pk
Bykl'dr anda olan merd-vr
K anda nasb itdi Selm-i Tc-dr
Yri var anun ile bir u 'iyn
Cr et it bir kez dah iy pehlevn
U hazyin u askir iy ferd
Durma ger h' seversen iy mrd
n bu da'vdan dem urd h- ark
Yakd ol demden mrdi ra'd u berk
Erdebl-ol'na ol meydn eri
Didi kim iy Hayder-ol Hayder
Emr sen h'ndr iy r-i jiyn
Sen buyur men bende fermnem hemn
Yriyem gzlernle iy ferd
eyhi yolnda fen bulsun mrd
(vr. 124a)
Can virem h'n yolnda b-gmn
Himmet it iy Mehdi-yi shib-zamn
Bir neberd idem 'adye ark ile
Ki oda yakam Rm' ra'd u berk ile
nki virdi yle bu vech-i haber
h grdi anda bir ho zb fer
ok siph u ok hazyin virdi h
Tur Ali mel'n itdi r-be-rh
bu demde geldi Bayburd'a bir er
Virdi Tebriz'den Byklu'ya haber
Byle takrr itdi ol b-suh-gzr
K'iy zamn ire ferd-i rzigr
ah- ark'n u siph kd f
tmek ister ehl-i Rm ile sava
Erdebl-ol iitmi kim Kemh
Rm'a rm olmu hemn eyvn u kh
Tnd tz ol Hsrev-i 'l-mekn
Bir eri derdi ki kim ana yok girn
Tur Ali nm sipeh-dr itdi h
U seni silib-gelr iy nk-hh
Surh-serden bir eri dirmi gelr
Bayburd kend kendnn bilr
der ol sen r ile rne ceng
Kend'olur enginde engi-i peleng
n bu cssn szinden ald behr
Ol kerem kn v genc-i lutf (u) kahr
Ya'ni Rm ire Muhammed Be be-nm
h- Rm'a bende-i kemter gulm
Tz ulaklar sald Rm-lekere
Hey diyince irdi bunlar 'askere
(vr. 124b)
Canik u Karahisar'un leken
ekdi cem' old revn iy h eri
kd Erzincn Kemh ehli tamm
tspir-i Tercn dirildi izdihm
Kendii de Bayburd'dan ald ok siph
Lekerin cem' itdi old r-be-rh
Dirdi etrf (u) cevnibden eri
Geldi Krd'n dah bir ka beleri
Tanr'ya itdi tevekkl ol emr
nki Tann'dr her ide dest-gr
kd Bayburd'ndan ol zde merd
tdi a'd ile heng-i neberd
Tur Ali dip srdi ol buk-svr
Gedi Erzincn' merd-i kr-zr
Geldi evvel cey grk emlkine
Kasd kld dmann ihlkine
Bir haber geldi Tl'dan k'iy ferd
Kim gelp dmn dahi old bedd
n Bykl an iitdi hemn
Getrb yanna askerni revn
Sana durd Karin b-gmn
Kim Kemhn beidi ol pehlevn
Solna Cnik Bei durd erin
Sa u soln ald Rm saf-derin
Belere zamm itdi Krdistan erin
Virdi sa u sola Krd'n belerin
Kend girdi kalbe ol bebr u beyn
Merd-i meydn u hner-ver pehlevn
ki kola iki alay koyd tarh
Mdde'ni kibet tarh itdi tarh
(vr. 125a)
bu yinile ol meydn eri
Saf saf itdi dzdi Rm-lekeri
Tur Ali de Srh-ser'den bir siph
Hzr itdi heb mbriz kne-hh
Tc ile sahrlar old lle-gn
Ce geldi mevc urub dery-y hn
'Avretin emvlin esbbn tamm
Derdi gsterdi meer kim izdihm
tzdihm arda ald leken
Cenge ikdm itdi ol meydn eri
lstimletlen Kzl-b- ferd
Byle tenbh itdi ki cem'-i mrd
h in bir gayret idin k'ehl-i Rm
Geri pold ise yek-ser ola mm
Neng-i nms in idelm neberd
'Avret aldrmakdurur bhde derd
h in iy gziler ceng idelim
Yer yzin Rm ehline teng idelim
Kim ki htdur bu yolda b-dir
Rmden zevkile alsun tr u t
Ehl-i Rm'a h diyp tr uralum
Mucizin h'n bu yolda grelm
Girdi meydna mbrizler revn
Kopd nk-i ftne-i hir-zamn
Ate-efn old tpile tfeng
Od brakd 'leme baland ceng
ki cnibden siyset urd dem
Dutd ol sahry gn-gn 'lem
Al-yeil bayraile ol lle-zr
Gz gni gsterdi z- bahr
(vr. 125b)
Dil uzatd kargu gnder ceng in
Er uzatd ok nm u neng in
Gksni gksine virdi iki kh
Khlar sahrda gsterdi kh
Grz t u tr ile told zemn
Mihr u efkat gitdi geldi kahr u kn
Tabi u ks u boru zum v nefir
Durd feryd itdi kopd dru-gr
Geldi dmn r-be-r old ere
Er ere yz dutd gnder gndere
Er ere kard kndan kd t
Kana kand t u haner b-dir
Cevene zahm urd peykn- hadeng
Dilde perrn gedi pold- tfeng
Ba kesildi gvde ddi topraa
Dndi dem gz gninde yapraa
Dndrme ald engden zimm
Geldi sulh in emn u intikm
Durd sancak sancaa itdi sitz
Gerde girdi dehr kopd rstahz
Krmz kanile tc-i lle-gn
tdi ol sahry yek-ser bahr-i hn
Subhdan t m ceng old mdm
Kana boyand afak-tek subh u m
'kbet kd kemnlerden kemn
Tr-brn itdi Rm bir zamn
Tarh olan kullar keminden kd f
tdiler ol b ile b-had sava
Allah Allah deyp Rm itdi grv
Tanr isminden hezmet itdi dv
(vr. 126a)
Hce Be bir kad oldr be-nm
Ceng iinde hiru'l-emr ol hemn
Bir suniyle Tur Ali'yi pest ider
Nze zehrinden harb u mest ider
Alur atndan urur topraa tz
Kalmaz ol hkde imkn- grz
Gvdesinden bn alur b-direng
Reng ider kaniyle cenglin peleng
Tz alub slra ol ba gelr
Hibret ehli n bandan bilr
At nne revn galtn ider
Ol sebebden ana ok ihsn ider
Mnhezim bold Kzlb- ak
Dndi ikbl il'almd sanca
Girdi ardndan anun Rm-siph
Krd zhir koymad bir bed-klh
Leden told ser-ser yeryzi
Tc u tenden old sahr krmz
Gazler ba kesdi b-had b-mr
Kana kand grz u t u b-dr
Gret old gene esbb u esr
B-niyz old ganmetden fakr
Hayme v har-gh genc-i b-girn
briim hal v etr syebn
'Avret kz gret old hb-ehr
Hob ya'n rik iderdi mh (u) mihr
At u katr b-'aded b-had deve
Her deve bazar iinde bir ceve
Rm km ald ganmetden o gn
Ho-dil old nz u ni'metden o gn
(vr. 126b)
Tur Ali'nin sancan ban revn
Alt bin burunla saylm 'iyn
Dergehe gnderdi slr- siph
fernler itdi ol slra h
Dahi esbb u esr u gene () ml
h'a teslm old min vechi'l-hall
Sanca dvn iinde ser-nign
tdiler ol mfsidin iy z-funn
Feth-nme okunup feth old bb
dlk itdi eh-i l-cenb
Bir zamn kim mlk-i Azerbycn
h- ark'ile dururd fi'l-emn
Emniyetle mlk-i Tebrz 'Irk
yle ma'mr itdi b-kibr u nifk
Surh-ser mesrr u h' pr-gurr
Memleket ma'mr u hamet b-kusr
Ddi n-gh arka bir gavg ki Rm
N sipihr koyd ne mlk u merz-i bm
Ald arkn bir yann Rm tamm
Gret old milki bozuldu nizm
Bayburd'un hkimi ol pehlevn
Surh-ser birle neberd itmi 'iyn
Tur Ali'yle bir neberd itmi ol er
Kalmam kat' nin- surh-ser
Bir sitz itmi bu arh- nl-gn
K'ol diyr eyle virmi bahr-i hn
'Akbet Rm'n amansuz 'askeri
Ta teslm itmi ol ser-'askeri
Tur Ali'nin ban alm ehl-i Rm
Gret olmu ser-be-ser ol merz-i bm
(vr. 127a)
Vehmidir kim ol sipeh-bd n-gehn
Dndre Tebrz'e dav idb 'inn
h'a ma'lm old el-hsl bu ceng
Tnd grdi bunda engl-i peleng
Old gam-nk ol pern rzigr
Fikre virdi kald ser-gerdn u zr
kmad taht zre ol bir ka zamn
N-tuvn old bu gamdan bed-gmn
Sonra bir fikr itdi ol rde-baht
Kim kar elden bu nev'a tc u taht
Dzdi bir eli bes ren-zamr
Her zamrin gizl rzndan habr
ok teberrk tuhfe v ok armaan
Ana teslm itdi h- bed-gmn
Msr Sultn'na irsl itdi h
K'iy Harem Sultn h- dn-penh
Sen bu Ysuf tahtnn sultansn
Saltanat Tr'nda mlkn cmsn
ehriyrsn sevd- a'zmn
Mefharsn imdi ehl-i 'lemin
'Asr iinde shib-i seyf u kalem
Mekke Sultn eh-i Beyt'l-Harem
Sen ki Ysuf taht zre h'sm
Asr iinde h- Zllu'llh'sn
Kalmasun mahf sana iy nktedn
Kim hakkat Rm'a rm olur cihn
Men ki dutdum t ile milki tamm
Darbile itdm cihn byle rm
Klcmdan eyle vard merz-i bm
Old ey ser-be-ser hkmmde mm
(vr. 127b)
Lk imdi bir hner old zuhr
r-tek gnnda bebr-i pr-gurr
Rm' teshr itdi ol b-reng ile
Surh-ser neslini kesdi ceng ile
'ciz itdi u Kzlb Selm
Alser fk ol b-havf u bm
Tgmuz ermende tndan tamm
Andadr zr u ukh u izdihm
zge h'a nisbet itme sen an
Sen iitdin lk grdm men an
Gayri takririnden alma hissai
z gzmle grdm hir kssai
Dirmi ol er 'lem ehlin ser-be-ser
Andadr t u kh u zr (u) zer
Rub'- meskn ana hem-ser olmaz
Pertevin ey dirilse bulmaz
mdi sen de vkf ol iy h-mend
Surh-ser cem'ine hod irdi gzend
Lekerimle lekerim bn tamm
Ald makhr itdi ol pr-ihtim
Ne sen anunla berabersin ne men
Dinle benden elde frsat var iken
Gel sennle 'ahd peymn idelm
Rm' bir tedbr ile rm idelm
Frsatn fevt itme iy sultn- dd
Sende erkez bizde vr iken mrd
Ben sana v sen bana ol-gl mu'n
Yoksa kalmaz bizde tacile nign
Ger mana 'azm eyler ise ol peleng
Sen yri ardndan it rne ceng
(vr. 128a)
Ger sana 'azm itse ol r-i jiyn
Men revn ardn kesem iy km-rn
lttifk ile girr dman ele
ttifak it kopmadn bir zelzele
Anun oldur arzusu kim meni
Ala evvel sonra def ide seni
Msr Sultm'na n irdi resl
bu szden Kansu old mell
Belerin cem' itdi ol shib-kh
Geldi erkes'den dirildi ok grh
Dirdi dvnna Sultn erke'i
Sl-hurde pr u bem nev-resi
Meveret kld bularla Kansu
Kssai erh itdi bir bir p-r
h- ark'n dinle-ge bunlar szin
Heb bu menzilde unutd kendzin
Virmedi bir bende Sultn'a cevb
Vehme gark old temm ol eyh u b
Bunda 'Alln kim vezridir anun
Belki ma nda nazridir anun
Ana Sultn didi ki iy dn vezr
Gaflet ire kalma v ol-gl habr
imdi bildin mi ki Rm'n serveri
'ciz itmi Hayder ol Hayder'i
Bundan ndin bir hat itdk iyn
Kalmaz ol Dr-y Rm'den nihn
n Aliyy'Devlenin ban ol er
Bizlere gnderdi b-vehm hazer
Meclisimde bam grdk anun
Bilmedim ban niye yordun anun
(vr. 128b)
Ba getren mjdecisi b-cihet
Mnfail itdin ne farz itdi o let
Mahfilim diyrek urdun bana
Gz grrken in brakdn kana
Geri virdim men ana ok ml (u) gene
Gitmedi lk andan ol bhde rene
An a'yn Selm'e anladur
N-sez iden cihn dinledr
Bundan evvel hassa ehl-i Rm (u) m
Biribiriyle niz' itmi mdm
Bir dah adun husmet bbn
Giru depretdn niz' esbbn
h- ark'n szleri hep hakdurur
Hadd-i ztndan ol er mutlakdurur
Ger Kzlb' alur bulsa Selm
Dndrr yz h'a ol havf (u) bm
Bundan anlan k'ol ki old pdih
Gn bugn eksildi erkes'den siph
erke'in yoln revn sedd itdi ol
h olal ok szm redd itdi ol
Sebzemiz bn kesdi bbn
Size bir gn hok olur ndin uyan
mi'ye aldrmaz old dhi kul
ok tazarru' itdk olmad kabul
mdi iy a'yn nedir tedbr-i ry
Grelim tedbr bir bir c-be-cy
Byle tedbr itdi m kibet
Kim bu olduka bize yok 'fyet
Meveret itdi tamm a'yn- m
K'olmadn ark v m Rm'a rm
(vr. 129a)
Eliyile h'a bir dane resl
Gnderiip 'arz itdi ol devletl kul
Kim senn szn ser-ser hakdurur
Her hadsin bir drr-i mutlakdurur
Byle takrr itdi Sultn- Harem
Ol Arab h- hev-dr- 'Acem
Kim ne ark' belleybdr h- Rm
Kendye grsn kalur m merz-i bm
m u ark u Rm odur hemn
Her biri ma'nde bir cd (ur) hemn
Kimseye bk deldr tc u taht
'riyetdir bizde anda raht u baht
Men dah Sultn- Msr'm fi'l-mesel
Rm'a mni' yokdurur ger sunsam el
Ger tama'la mlki girseydi ele
Men dutardum imdi yz bin merhale
m'a men Sultn'mu ol Rm'a h
h lsm'l ark a Pdih
Rm h' ark'da hn olmam
ark h' Msr'a sultn olmam
Rm'den kim kd hametle temm
Vard ark iklmin ald dost-km
am'dan hem Rm' alm yokdurur
Azile hrs Selm'in okdurur
Ol ki ark' dutmak itmidir hayl
m'a dah rabet eyler l-muhl
mdi sen h'ile 'ahdim iy ferd
Oldur ol kim sana oldum mrd
Her tark iinde hem-rhm sana
Cn u dilden men hev-hhm sana
(vr. 129b)
ibudur sz kim ger ol bebr-i beyn
Rm'dan Tebriz'e dndrse 'inn
Men revn ardn alam iy r-dil
Ol hevesden dndrem idem hacil
Ver bild- Msr'a varsa h- Rm
Sen yri ardndan u gster hcm
Aramzda 'ciz ola ol ferd
Bi'z-zarret sulh ide ol ehl-i dd
Sonra frsat dse bir dem b-nifk
delim h'ile bizler ittifak
Intikmn alalum ark'n tamm
imdi hdir tamm- ehl-i m
h'a Sultn'dan bu nev'ile cevb
lletb ve dndi resl km-yb

NAYET FERMDEN- SULTN SELM HN MEMLEKET


DYARBEKR MUHAMMED PAA-R
Syle iy mr-i shn-g bir dah
nki bustn old ho-b bir dah
Bir terennm kl ki rh d ide
Gam kuydndan bizi zd ide
Syle iy bostn-sary- dstn
Kim glistn old yek-ser bstn
bu trh ire h- km-rn
Edrine tahtna dndrdi 'inn
Klad 'iretle ol ma'mrei
Tze ma'mr itdi ol mehrei
Byle demde Husrev-i 'l-cenb
h-i r-efken Selm-i km-yb
Byle emr itdi ki Bayburd' revn
ide bedrd ol hner-ver pehlevn
(vr. 130a)
Yriye andan Diyr- Bekr'e merd
Zabt ide ol mlki merd-i-pr-neberd
Gire mid ehrine ol pehlevn
Ol diyra hkm ide bebr u beyn
Mr-i meydn ola ol kivere f
ide dn-gn surh birle sav
n 'inyet itdi ol Hayder-sft
kd tur birle bir l-bert
01 bert ile Muhammed Paa tz
mid'e girdi revn b-huft u hz
Ol diyar 'adi dd ile revn
Giru ma'mr itdi ol ner-pehlevn
stimlet virdi Krdistn'a merd
Koymad ltfle htr-gerde gerd
Cem'-i Krdistn muti* old ana
Surh-ser kald bu ma'nden tana
ibu demlerde Selm-i ser-frz
h- dery-dil kerm- b-niyz
Bir Kerem gsterdi kim arh- kebd
Ol kerme itdi tahsn u drd
Kim Muhammed Paa'y ol ser-frz
ttdi dny ni'metinden b-niyz
Tur Ali'yle itdgi engin revn
Culdusun gnderdi Dr-y cihn
Uruturur fi'l-mesel yiirmi b
Heb samur krkile z 'l-nasb
atma yiirmi uak krkile heb
Z kerem genc-i eh-i 'l-neseb
Zerdev krkiyle yiirmi dah
yle gn-gn freng iy ah
(vr. 130b)
Giru atma yz aded b-bstn
Z-seh z htm-i dny v dn
Viribdi yz nk kaftn ana
Yad gkden lutf ile ihsn ana
Yedi yz zb mnakka ter libs
Her 'atsn ibuna it-gil kys
Otuz altunlu kl yz boz doan
fern nice tahsnler 'iyn
Yz gml t- Msr b-dr
buna benzer 'atlar b-mr
Elli yk nev-sikke a ake tamm
fern-nme dah iy nk-hm
Viribdi on alt sancak sye-dr
Balan altun kuma mye-dr
Kim bu sancaklam heb ol kne-c
Kime isterse vire b-guft u g
T bert in gelben h'dan
zzet ile kara dar-ghdan
bu mezkrt geldi bi't-tamm
Pdiah'dan Paa ya temmei-kelm

N'AMT-I MUHAMMED PAA BE-MER-YI EKRD


n Muhammed Paa ald kmn
Kmile pr-feyz grdi cmn
Her taraf sald ulaklar ol ferd
Dirdi Krdistn' cml'ol ehl-i dd
Belerin dirdi tamm ol kivern
Gr at v ry (u) tedbrin anun
Geldi dvnna yek-ser ol grh
kd ta'zmile gsterdi kh
(vr. 131a)
Merhab itdi bu cem'ile tamm
Rabet itdi ol ferde hs (u) 'm
Sord grdi ibu hayli r-be-r
Bildi ol cem'i kem-hiy m-be-m
Kim sez-vr ise sancak virdi merd
Ol Muhammed Paa devrn ire ferd
Virdi altunlu bes imr u b
Kime atma kime b old nasb
Kime hl'at kime ni'met kime zer
Anda in'm itdi ol shib-nazar
h- Rm'n ibu i'tsm tamm
Bah-bah itdi ferd-i nk-nm
Kmn ald cmle Krdistn u Krd
Byle ihsn itdi ol zde krd
Dirdi bir bir yerlerin Rstem-sft
Geldi der-geh'den bu vehile bert
tstimlet virdi ol a'yna merd
Giru dndi cem' Paa kald ferd
Ho-dil old cmle Krdistn eri
Pdih a ker old beleri

H YFTEN- AH SM'L EZ-MEDEN-


LEKER- NUSRET-'R BE-MEDEN- KARA HAN
y gnl pervnesi pervz kl
em'-i hurdesini dem-sz kl
Bir blend vze it iy 'andelb
n sana szdr bu bostandan nasb
Girlb ho kssa z it bize
bu destn bbn bz it bize
n Muhammed Paa v Rm-siph
Girdi mid ehrine b-itibh
(vr. 131b)
Kssadan gh old h- ark
Hm-nk old besn- ra'd u berk
Paa'nun in'm u ihsnn tamm
Bildi tahkk itdi ol 'l-makm
Ittifkn Krd'ile fehm itdi h
Kal'a-i Mardin'den vehm itdi h
Byle fkr itdi kim ol bebr-i beyn
Leker u ser-lekerin ald 'iyn
'timd itmi Selm'e ol Peleng
U gelb itdi mana dnyy teng
Girdi mid ehrine u ehl-i Rm
Yarn eyler Kal'a-i Mardn'i mm
Ala ger Mardn'i ol er n-gehn
B-gmn Tebrz'e 'azm eyler 'iyn
Musul u Badd'a hod virmez mecl
ark' el-hsl ider ol py-i ml
tmdi frsat var iken iy h- ark
tdelm bir leken plda gark
Varsn ehl-i Rm'ile ceng eylesn
Ehl-i Rm'a yir yzin teng eylesn
An Amid'den karsun al ile
Girsn ana grz ile kpl ile
Tur Alnin intikmn bi't-tamm
Alsun andan virsn ol mlke nizm
Bir teemml itdi ol r-i jiyn
h Ism'l bin Hayder 'iyn
Surh-serden buld bir merd ol ferd
Bir fedy h'a can ile mrd
Ustaca-ol Karahan nmile
Pene urur Rstem u Behrm ile
(vr. 132a)
Surh-serden virdi ana ok siph
Hem hazyin hem sipeh rne h
Istimlet virdi h- tre-ry
K'ey mrd-i muhlisam vey can-fedy
Yri var h' seversen b-direng
Rm'ye it kh sahry teng
Ol Muhammed Paa ile't bir sitz
Paann bana yadr t u tz
Krmz tcile iy buk-svr
Ol diyr- yek-ser it-gil lle-zr
Ai Kzlba'n dilver erlerin
Can-fed-y pehlevn saf-derlerin
h diyb azm it siph- Rma tnd
Ol pelengin eyle englini knd
n Karahan' sipeh-bd itdi h
Yrdi h emriyle ol kne-hh
tndi Badd'a sipeh-bd tnd tz
Surh-ser den kopd rz- rstahz
Musul'a yrdi ol Baddtan
Told kiver zulm ile b-ddtan
Mardin e azm itdi andan ol peleng
Kld ehl-i Rm ile heng-i ceng
ibu demde h- r-efken Selm
Edrine tahtnda olurd mukm
Byle emr itdi ki bin Yenieri
Bin de kapu halk heb meydan eri
Bli Aa v Muhammed Aa ba
Yriyeler mid'e yardmc f
Anatol'dan dahi beyz svr
Heb mbriz pehlevn- nm-dr
(vr. 132b)
Anatol kethdsna bular
Koulub ol mlke ideler sefer
Yrdi Mente Muhammed Be be-nm
Bir de krullh Be'dr iy hmm
tdi bin yumlaya ba anlan
Bunlara gsterdi yolda anlan
Karaman'n lekerini de tamm
Gndrr Hsrev Pa'ile ol nk-nm
bu 'l leken Sultn Selm
mid'e gnderdi ol hkim hakm
T Muhammed Paa'ya ibu siph
Yver ola ger gelirse kne-hh
n bu leker mid'e girdi 'iyn
Vkf old Karahan ol bed-gmn
h- ark'a bir ulak sald ol er
K'iy ferd-i 'asr h- bahr u ber
mid'e u b-nihyet b-'aded
Rm cem' old meded senden meded
Dutd Osmanlu bu mlki yek-sere
Byle enbh ile varsa er ere
Ol grha men bu lekerle 'iyn
Varamen iy server-i mlk-i cihn
Surh-ser'den h bir 'l siph
Himmet itsn yoksa i olur tebh
n bu szden behre ald h- ark
Bir er cem'itdi heb plda gark
Geldi zerbycn ile 'Irk
Gr nedir imdi bu mn-gn revk
Fars'dan dirildi bir leker ana
Kim zemn hayrn zamn kald tana
(vr. 133a)
Dahi ark'n kiverinden ok siph
Dirdi hzr itdi h- kne-hh
Hassa korusun bir eksiksiz tamm
tdi bu b-had sipha inzimm
tbu b-had lekeri ol bed-gmn
Ol ere yardmc gnderdi revn
Kend Tebriz'inde kald ol ferid
Geldi Rm engine yek-ser mrd
tndi Badd'a siph b-hisb
Surh-ser'den memleket old harb
Gedi Musul'dan kod ol ere
Secde itdi bundan er ol servere
n Karahan'a bu leker irdi tz
Surh-ser dirildi kopd rstahz
Ol sipeh-slra el verdi srr
Ata bindirdi srr ehli gurr
kd Mardin'den siph- b-mr
Surh-tc itdi zemn lle-zr
Geldi mid zre ol ceng-grz
itmedi dervze-i Rm ehli bz
kmad sahrya Paa ceng in
Cengi te'hr itdi nn u neng in
Tz ulaklar sald 'l-dergehe
Byle arz itdi mbriz ol eh'e
Kim budur bir leker-i dery-misl
Geldi bu iklmi itdi py-i ml
Surh-serden ok eri geldi kunn
Yer yzin tc itdi yek-ser behr-i hn
Hayder-ol giru Umtl h
Bir er gnderdi iy 'lem-penh
(vr. 133b)
Kim bu mlki dutd yekser ol grh
Geldi mid zre gsterdi kh
B-iczet kmaduk ceng itmedk
L-tekellf cenge heng itmedk
n bu gftn iitdi Tc-dr
Hzr itdi rezm in ceng-svr
Bin siph olan heb ceng-c
Bin silh-dr adiyle heb r-h
Bl Be'ile Sinan' Pdih
Bunlara ba itdi v virdi siph
mid'e gnderdi sr'atle revn
bu cem'-i serveri shib-krn
Girmedin ehre siph-i pr kh
Vkf old lekerden ol grh
Didiler kim h- Rm'un lekeri
Girmedin bu ehre gelm giri
Gdi mid'den Kzl-b- ak
Dndi Mardin'e aknn sancak
Gedi bir ka gn kesildi guft u g
N-bedd old grh- kne-c
Paa'ya arz old k'iy 'l-cenb
bu b-bk itdi bizden ictinb
Surh-ser gy firr itdi iyn
Yok nin old gzlerden nihn
Paa yle didi kim ol kne-hh
Bildi zhir kim gelr Rmi siph
Karu kd Rm'ye ol n-pesend
Bir keminden irgrr n-gh gzend
mdi tahkik idelm ol kavm-i m
Kandadr ana ne yzdendir hcm
(vr. 134a)
Olmaya n-gh pusudan ka
T ura at oynada dem yka
Lekerin cem' itdi Paa 'kibet
kd mid'ten yel-i Hayder-sfat
Kara Kpri'den geb ol ehl-i dd
Dank itdi siphiyle sa'd
Virdi beyz er nizm- dne merd
Heb bahdr t-zen merd-i neberd
Kod beyz de Hseyn Aa'ya f
Heb bular merdn- pr-h u sav
Giru merd-i ceng-c beyz svr
Hod Muhammed Aa birle itdi yr
Bunlara emr itdi ol urrende r
K'iy mbriz vey bahdr vey dilr
Siz tecesss-n revn olun yrn
Kande pinhn old a'dy grn
Heb kemn-gehdir bu vadler tamm
B-haber gezmen hazer hodur mdm
Bunda Hsrev Paa bussun bir yire
Ola kim frsat gele baht el vire
Bir taraftan ben de girem busuya
Gark idem a'd-y dni bu suya
Biz bu vdlerde u durduk kemn
Siz kemni bellenz okdur zemn
Buluub ceng iderek ekmek gerek
nlerince ceng idb skmek gerek
Bir frb u al ile aln beri
Sizden ndin bir haber saln beri
Ger size kovub gelrse bed-gmn
Biz kalum bu kemnlerden 'iyn
(vr. 134b)
delm ad-y dni tr (u) mr
Kana kansun bir dah Rm-svr
Gitdi anlar kald bunlar ok zamn
Geldi n-gh nizm- dn demn
Paa'ya 'arz itdi ki r-i dilr
Grdk u; bu vdiyi bl vu zr
Surh serden yok bu mlk iinde nm
S-be-s gezdik bu sahry tamm
B-gmn itmi frr ol kavm-i m
Heb arand kh (u) det u merz-i bm
Paa bu takrre itdi i'timd
Gelmedin ol iki shib-ictihd
Bozd busuy v dndi ehre tz
B-haber andan ki kopd rustahz
Ol Hseyn ile Muhammed n-gehn
Busu ararken Kzlba'dan nihn
Surh-serler zre kar (1ar) b-haber
Hayme tutmu bir emend Surh-ser
At salub adr kllar ehl-i Rm
Gsterrler ol grh zre hcm
T ururlar ba keserler b-dir
Yadururlar her taraftan tr u t
Karahan'a at ekerler b-direng
Surh-ser biner kopar b u ceng
ki cnibden kar imr tz
Ol siysetden kopar bir rustahz
Gh ekdi gh dndi ehl-i Rm
Gh pld old Rm gh mm
bu demde Surh-ser itdi gmn
Kim bu vdlerde Rm var nihn
(vr. 135a)
Rm hod ta'yn idbdr kim kemn
U mheyy ceng in durmu yakn
Dru-gr iinde bir ka Surh-ser
Paa'nn vdde bususn arar
Vkf olur kim bozulmu ol kemn
Hli kalm Rm'den ry-i zemn
B-muhb at salub heb Surh-ser
Yadururlar Rm'ye t u teber
n kemin-gh zre kaar ehl-i Rm
Rm'den grr teh ol merz-i bm
'Akbet eyler hezmet ehl-i dn
Ehl-i dne menfe'at virmez kemn
mid'n suym yzb geen geer
Gemeyen kffr tndan geer
Bunda hayli Rm olur n-bedd
Hem Muhammed hem Hseyn olur ehd
Paa'ya i'lm olur kim Surh-ser
Gaflet ile Rm'ye buld zafer
Ah idb olur pemn ol ferd
Son pemanlk ne sd iy ehl- dd
Bir teemml itdi ol bebr-i beyn
O neheng-becce v ner-pehlevn
Dirdi Rm Beleri ol nerre-r
Ol peleng-i tz-engl ol dilr
Byle takrr itdi kim u Surh-ser
Buld Rm ehline frsatla zafer
Bu kazya biz rz virdik 'iyn
Tann'dandr her havdis b-gmn
n bu nev'a dndi arh-i tz-gerd
Gnlmzce olmad ceng neberd
(vr. 135b)
Pdih sa olsun iy Rm-siph
Sehl sretidir kim itdi kne-hh
imdi oldur maslahat kim b-nifk
delim ol szn ile ittifak
n bu gayretde erkz bi't-tamm
delm bir ceng hodur neng nm
Farz- ayn old biz ehl-i Rm'a ceng
bu menzilde hatdr garar-leng
ehrden kmak savb old bize
ehr-i hret bir hcb old bize
Gelm mid'den el-hsl nuhust
Kara Kpri'ye konalum tz u cst
Ola kim ibu ikeste Surh-ser
l'timd idb dne al-ga haber
imdi ol ksth olubdur b-gmn
Kande fehm itse bizi dner 'iyn
Dnsn ol hod-ry Hakk'undur umr
Nice hayr erre dndrm gurr
h- Rm' yd idb ceng idelim
Kanile sahry gl-reng idelim
bu guft u gda n-gh bir siph
Pdih'dan ehre girdi kne-hh
Bir eri iridi kapu halkile
Bli Aa v Sinn Aa bile
Tnd gdi paa mid'den revn
Kara Kpri zre kond pehlevn
Bundan cem'old tamm- lekeri
Heb yarak grdi neberd in eri
Grz u t u tre el katt siph
Yol gzetdi durd Rm kne-hh
(vr. 136a)
Gelmedi meydna hir ol grh
Ko hisn zre kond kh kh
Paa didi ibu mel'n- gurr
'Akl his dyiresinde itdi dr
Kend zu'm- fsidince bed-gmn
Bir hner itdm sanur imdi 'iyn
Sehv-i gaflet n p-ml idiser
Kibr u nuhset n bed-hl idiser
Beglerile meveret itdi ferd
h- Rm'a ol dil u candan mrd
Byle emr itdi sipeh-slr- Rm
Ki idelm pld Rm ehliyle mm
Yriyelm dmen zre b-direng
tdelm anunile bir rne ceng
Hak inyet itse yr olsa Resl
B- gmn p-ml olur B'l-fudl
Pdih'un devleti pyendedir
h'a ikbl u zafer yendedir
tntikm olur bu demde z'l-tikm
Yriyelm mfsid zre ve's-selm
Kpriden gdi revn Rm-siph
Gerdden girdi hicba mihr u mh
Be konakda Cevak'a kond ferd
Din 'adsn grdi hzr ehl-i dd
iki cnibden zuhr old hym
Gezdi her cnib karavul subh (u) m
Ol gice t subh-i sdk Rm u rk
At u dem old heb plda gark
Havf u vahet gitmedi t subh-dem
01 sabh evvel gne ekdi 'alem
(vr. 136b)

D S T N - I M U H A M M E D B A -P A A K A R A H A N
Bir seher-geh kim tutukdan kd mihir
Mihr rahn old gsterdi ihir
Nl-gn knbet ser-ser told nr
Cnb itdi menzilinden murg (u) mr
Gru ren old arh- lciverd
Gezdi seyrn itdi mihr-i tz-gerd
Cnb itdi iki dery l-muhl
Ce geldi dem dery-misl
Ata kd Rm ark pehlevn
Ser-be-ser trk teng old cihn
Told gn-gn 'alemden det (u) kh
Her kemnden kd bir 'l-grh
Kerre-ny u boru zurndan nid
kd mn-knbete virdi sad
Tabi u ksile dhl savt hemn
Virdi maher hy u hyindan nin
Geh tfeng vz geh top atd r
Gh krk nle kld gh br
Harb u darb lt kd aikr
Sad-hezrn dem old svr
Nzeden sahr neyistn old f
Geldi meydana kadem basd sav
ki cnibden alaylar b-girn
Saf saf dayand durd ok zamn
Girdi meydana Muhammed Paa d
Himmet iste'b h- Rm' itdi yd
Sana isph olann tamm
Saf saf itdi koyd ol ferhunde-nm
(vr. 137a)
Anatol kethdsn belerin
Ol diyann saf-der u serverlerin
Anlarun sana koyd ol peleng
Ki idiser a'dyile rne ceng
Bunlarn sanda Hsrev Paa f
Durd bnyd itdi ceng ile sav
Karamn lekeriyle ol dilr
Hamle itdi durd ol grrende-r
Solna koyd silahdar tamm
Byle tertb itdi ol 'l-makm
Anlarn solunda durd Kariin
Ol Kemhn hkimi cy-yi kn
Bunlarn solnda Krd'n beleri
Durd heb imr-zen meydn eri
Kend girdi kalbe ol bebr-i beyn
nine Yenieri durd iyn
Anlarun her yann ald azeb
Toplar dzdi bu cniblerin heb
'Askern ardn ark itdi sed
Old Rm ehline ark mstened
bu ynile Paa bir sipeh
Dzdi kim rek itdi gkden mihr u meh
Ol taraftan Surh-ser gsterdi zark
Old yek-ser Surh-ser plda gark
T-i Hind kd cc- bed-gmn
Grz-i rz v Badd Sinn
Surh-ser heb giydi der-bend zrh
Her zrhda merg-i mtemden girih
Tzi atlar giydi gn-gn peleng
kd sancaklar gzkdi reng reng
(vr. 137b)
Krmz tc ile told ma'reke
Kimi varsak kimi Mente kim Teke
Lle-zr old ser-ser ol diyr
Cevene gark old b-pyn svr
Dutd yek-ser yeryzin ark-siph
Elde t u dillerinde h h
Karahan (dan) meydna girdi b-direng
Cenge heng itdi ol ceng-i peleng
h'm ol i korusundan bir gruh
Sana nasb itdi gsterdi kh
Bir grhn dahi ald solna
Bah bah itdi an her kolna
Anlann sanda solnda 'iyn
Yek-'inn-de kor durd b-gmn
Meymene old 'Irak ehli tamm
Anlarn slr heb bhde-nm
Biri Konralar biri Teklithn
Ol birisi Keeyuti Be iyn
tdi zerbycn' yek-sere
Byle bir ka beler ile meysere
Kend hher-zdesi Selmn Bei
Ba byk dahi ol Kzmen Be'i
Kend girdi kalbe ol rde-baht
Durd sedd old hemn esbb- raht
Leker-i Badd ile Hn Turmu'
Bir mahalde busuya koyd kii
Krd Muhammed Be dahi dutd kemn
Surh-serden lle-zr old zemn
n alaylar byle itmm old f
B-mheyy arhac itdi sav
(vr. 138a)
ki cnibden bahdr kd tz
Kopd ark u Rm'dan bir rustahz
Akdi t evvel niymnda revn
Canlara kasd itdi toruld Sinn
Grz ba kaldrd imr urd dem
Her sipeh-slr gsterdi 'alem
Er ere zahm urd elden ddi t
Le kald ba alnd b-dir
Ceveni k itdi tr-i dde-dz
Yakd ceng ehlini zer'-i sne-sz
Kana boyand erenler peykeri
Er drdi topraa Yenieri
Dil kard nze-i ny -mr
Mrdan zehr ald t- b-dr
Saf safa kard v kopd grv
Ol grvin heybetinden kad dv
Dru-gr vziyle dehr old ger
Dehrden kan alad t u teber
Ma'reke Ceyhn'a dndi kan ile
Kana kana alad imknile
Kalmad arkden at-vre svr
Ktelerden pte dzdi rzigr
Kelle-i cm itdi esrk pehlevn
Mey yerine leb-be-leb doldurd kan
Kana kana ekdi cam re-merd
Surh-r old tamm ehl-i neberd
Dnderime halk b-c eyledi
Kend zin ceng ferm eyledi
Subhdan t m gru-dr idi
Dmann bana dny dar idi
(vr. 138b)
Pes ki kana t u tiz itdi dehen
m ki giydi afakdan prehen
bu demde bir Nsuh adl peleng
Karahanile ider rne ceng
'Akbet atdan ykub bn keser
Paa'ya galtn ider ki Tc-i ser
Dmann h'n heme arh-i pr
Byle mabn eylesn hor u hakr
Surh-ser n grdi kim slr- ark
Old hler gibi kan ire gark
Bana tenden cd grdi ferk
Le-i murdr kan ire gark
Dndi yek-ser Surh-ser itdi firr
Bd- sarsardan bozuld lle-zr
Yetdi ardndan revn Rm-siph
Ba kesb kan dkdiler t-subh-gh
Ol gn ol gice kati old mdm
Geldi ikbl ald devlet intikm
Yer yzine Surh-ser virdi revc
Lle evrk gibi dald tc
n tul' itdi ufukdan subh-gh
Kerkesi da'vetledi Rm-siph
Kelleden knbed dzldi b-mr
Tc ile sahrlar old lle-zr
Rm'ye el virdi b-pyn esr
Her ganmetden gan old fakr
Br u bnghm u raht- letin
Ml u gencin hnednn 'avretin
Ald Rm ol grhn bi't-tamm
Ml gence bakmaz old hss u 'mm
(vr. 139a)
B-nihyet tze at b-had deve
La'l u ykt u zmrrd bir ceve
Dahi gn-gn kuma u sm u zer
Ald Rm ehli v old behre-ver
n ganmetden siph ald km
Kalmad muhtc yek-ser hs u 'm
Paa ol gn dutd maktelde karr
Balad ba derdi evvel b-mr
ok 'alemler ser-nign u erm-sr
Tabi u ks u boru zurn b-karr
Karahan'un ban on bin b ile
Belerile yr ile yold ile
Dahi gn-gn met- b-kys
Viribd der-gha ol Yezdn-ins
bu nusretden ferah-nk old h
adlk ekdirdi h- dn-penh
'dan ald bahdr kmn
hre td h oninde nmn
Ol sipeh-sln kahr iden Nash
Buld mifth- ec'atden f t h

Sancak ihsn itdi h- ser-frz


Ser-frz itdi kuln ol b-niyz
Paa'ya tahsnler itdi Tc-dr
Tc-dr'a yver old Kirdigr
Byle bir feth itdi P b-hilf
Yok bu guft u gda her-giz ihtilf
n bu fethi itdi ol ner-pehlevn
Kala-i Mardn'e dndrdi 'inn
Ol kh ile revn ol ng-nm
Geldi Mardin zre ceng itdi mdm
(vr. 139b)
evresin ald hisr itdi an
Yry her gnde hor itdi an
T u tr u tob olub bir ka zamn
D ile kand durd pehlevn
Tokuz ay an hisr itdi peleng
'Akbet kld msahhar ol neheng
Kal'a-i Mardn'e told ehl-i Rm
Rm'a rm old hisr u merz-i bm
Ald feth itdi an ol pehlevn
Feth-nme h'a 'arz old revn
Kssa el-hsl budur kim ol ferd
Ol bahdr pehlevn ol ehl-i dd
Ald ol mlki musahhar eyledi
Bunca iler ol gazanfer eyledi
Musul u unlar indirdi siph
Ald Ruh'y dahi ol kne-hh
Biryecik Harburt u rmik bit-tamm
Heb msahhar old ardn Rm'a rm
Ergani Palu alnd darbile
Dutd sancak u bild harbile
Tava u Kesl kd ald ol ferd
Mlki teshr itdi yek-ser ehl-i dd
Srdi Badd'a Kzlb' hemn
Ol diyr itdi hir Rm'a rm
Rm'a zamm itdi tamm ol kiveri
Ol dilver ol erenler serveri
n bu akl'in futhn bildi h
Byle takrir itdi h- dn-penh
Kim mana Hak'dan 'inyet var tamm
Olser 'lem ser-ser Rm'a rm
(vr. 140a)
Feth feth ardnca virdi Krdigr
'lemi hir dutar Rm-svr
Defa defa Erdebl-ol'na Rm
Darbe urd itdi ol pld mm
bugnden sonra bir bendem be-nm
Alur tam^l u ark'n bi't-tamm
Kan kulum k'ana olsa kne-hh
Tr u mr eyler an b-itibh
Varsun ana bir kulumla ok eri
Hor u p-ml itsn ol bed-ahteri
Mnteir itdi bu gftn Selm
bu sz 'm old z hkim hakm

G H Y F T E N - P A D A H E Z - K E S T E D E N - S U R H - S E R
Gel bize bir tze destn it yine
'Alemi yek-ser glistn it yine
m u arkden hikyet syle bir
Bildgn yerden rvyet syle bir
Bir taraf-engz sz bnyd kl
m u ark n kssasndan yd kl
n Karahan u siph- ehl-i ark
Oldlar Rm elinden kana gark
Bu ikestin ah'a vard kssas
h'n efzn old derd (u) gussas
Kald ser-gerdn u hayrn ol ferd
Surh-serden derdi cem' itdi mrd
Cem'a takrr itdi ol rde-baht
Kim kar elden bu nev'a tc u taht
Dndi ikbli Kzlb'n iyn
Bizi kahr ider old sumn
(vr. 140b)
Revnakn bozd Kzlb'n spihr
erh-i kej gstermez old dahi mihr
Klli-nev-md old cnndan ak
N-md old bozuld rernak
Giru bir eli mheyy itdi h
Msr'a gnderdi emr-i kne-hh
K'iy Harem Sultah gh ol ki Rm
Glib old giru gsterdi hcm
Giru bir slr- Rm' kahr itdiler
Dehr lezzetin bana zehr itdiler
Surh-ser neslini kesdi bi't-tamm
Nsf ark'n Rm'a old inzmm
Sehl kld bizde yra vu kh
bu milki alur hir ol grh
Ger bu nevbet ksa ol h- blend
ark a bil kim m'a hem ider gzend
tmdi Sultn bundan evvel 'ahd u guft
itdi ger bkse ol rz- nhft
Hzr olsun kim bu nevbet h- Rm
ksa ger eyler tamm eyy mm
Al-ga zerbycn' b-gmn
m'a yrr ol mbriz pehlevn
Rub'- meskn tamm almakdadur
Kend yalguz h olub kalmakdadur
n bu sz Sultn'a irdi b-direng
'lem old ser-be-ser bana teng
bu demde geldi bir css hem
Rm'dan Sultn- Msr'a urddem
Kim budur Sultn- Rm ol pr-kh
Her tarafdan dirdi leker kh kh
(vr. 141a)
Vehme smaz bir er cem' itdi ol
Lekerden deme baland yol
Lkin ol kend sefer itmez 'iyn
Bir vezrin hazr itmi b-gmn
Ol vezr ile siph- b-mr
Geiser deryy olsa rzigr
n bu szden dah Sultan ald behr
Belki told ke v bzr u ehr
Kansu old diger-gn u nign
Fikr-i vehm itdi diger-gn u zebn
Belerin istetdi f'l-hl ol emr
Girdi halvet-hneye shib-serr
Geldi Msr'n beleri cem' old heb
Hassagi Sultn'a cem-i mntehab
Meveret itdi bu belerle zahr
Ki devdnm olan ya'n vezr
U bana css geldi Rm'dan
Bir haber virdi ol merz-i bmdan
h- ark'n kulna old gvh
Gerek old her ne peygm itdi h
Gr dir Sultn Selm ol h eri
Dirdi bir b-hadd b-pyn eri
Bir vezrin Rm'a slr eylemi
ok siph ana hevdr eylemi
Lk deryy henz ol gemedi
Leken su yerine kan imedi
Bilmezem fikri nedir ol servern
Kancar yrr sipahi ol ern
Beler itdi ler ey Sultn- dn
Rm'den nin olursun vehm-gn
(vr. 141b)
mfden Rm alubdur hssasn
Grdi Sultn m u Rm'n kssasn
Rm'ye kerrt ile darb urd m
m Rm zre zafer buld mdm
Giru Sultn devletinde ger Selm
erke'e kasd itse b-perv v bm
ldelm annla bir rne ceng
Kim cihn bana Rm'n ola teng
Rm'a bir i idelim kim ehl-i m
T-kymet syleye n mdm
n bu szler girdi Sultn mazna
Ald bir s'at sakaln azna
Bir zamn fkr itdi v virdi cevb
K'iy dev-dr u emr u eyh u b
Siz Selm'i bilmemisiz ikr
Hayder-i sndir ol Dldl-svr
zge h'a siz an itmen kys
T u cr et bahridir ol Hak-ins
An Sultn Byezd'e igmenz
Saltanat belini iki bkmenz
Tfliyet ahdinden ol r-i jiyn
Nice nice cr'et itmidir 'iyn
Grci'yi kerrt ile kahr itmi ol
Grci kanndan revn nehr itmi ol
Dahi nev-hz iken ol ceng-i peleng
Surh-serler itdi bir rne ceng
Surh-serden on iki bin boy- nker
Basd Erzincan'da kati itdi ol er
Anda h'a virdi bir muhkem ikest
Merd-i meydndr bugn ol pl-i mest
(vr. 142a)
Atasndan tc u taht ald 'iyn
Rm' rm itdi tamm ol pehlevn
Nice Osmanlu'ya t urd Selm
Hikmet ile dutd fk Selm
h isml kim bir ferd idi
Kend meydn ire yalguz merd idi
Bir menem-n kimse yok derdi 'iyn
Yriidi Tebrzi'ne ol pehlevn
Tr u mr itdi siph u kiverin
Kesmedi ancak mer ol h'n serin
'Avretin esbbn ltn tamm
tdi trc ol ferd-i nk-nm
Ald Azerbycn' ol peleng
Kad ol rde-i b-nm u neng
imdi Mardn'ile Amid hod 'iyn
Ol erenler h'nndr b-gmn
ark'a gsterdi gurr u heybetin
Savlet zor kh- evketin
Rm-ili'nden tkd ol h- Blend
Erdebl-oh'na tiy-grdi gzend
Bircetk'den dahi kim itdi 'iyn
h lsm'l'i ol r-i jiyn
m ilendir imdi da'vs anun
Yokdur andan gayri sevds anun
Lekeri deryy gedi b-gmn
Yok 'aceb ger m'a dndrse inn
Vehm idn andan ki ol ferhunde-fl
Alser fk tskender-misl
Kang h'a kim virir bir kez ikest
Tahtn alur kbet ol pl-i mest
(vr. 142b)
erke'i bir kez datsa b-gmn
Msr'a yrr ol hner-vr pehlevn
Lutf iderken kesdi bizden erke'i
Kahr ile hod da'vet eyler kerkesi
Byle 'l Pdih- horde-dn
Hle v mekr ile alur b-gmn
Yoksa 'lem karu durmaz ol ere
Kim garm olur anun-tek servere
tmdi oldur re kim al idevz
Alile a'dy p-ml idevz
Heb bu beler emr-i Sultn'n didi
Kudret takdr Yezdn'n didi
Byle tedbr itdi Sultn kim nuhust
Varalm bundan Dimak'a tz u cst
Gidelm andan Haleb ehrine tnd
Dursun ol ehr (u) diyr iinde cnd
h- Rm er gele yhud ol vezr
Lutfile men' idelm b-dr-u gr
Ver mudr bilmese Rm-siph
Hzr olsun ark- lsm'l h
Ceng ile eksn bu mlke n m
Ol 'akbinden hcm itsn mdm
Rm'a ksun Erdebl-ol revn
Rm' rm itsn tamm ol pehlevn
Ol diyrn hassa halk b-hilf
Muntazrdr h'a itmez ihtilf
Ehl-i Rm ann mrididir tamam
h diyb h ider ol hss u 'mm
Niceniz hod grdnz 'ayne'l-yakn
K'ol diyr ehli kub dzdi kemn..
(vr. 143a)
Rm iinde Surh-ser itdi hurc
Paasn kahr itdi gsterdi 'urc
Rm ana yek-ser mrd-i hs irr
h'yem ger sylesen heb can virr
Var hemn Tebrz'e 'azm eylerse Rm
Biz Haleb'de ol-ga ol itmez hcm
Bunda gayret yzvirir ol servere
Vehm fikret glib olur ol ere
h ile ihls mmkindir bu dem
Hassa men basam o sulh in kadem
Bir mudrdr bu sret yoksa Rm
Kande mmkindir k'ola zor ile mm
Zhiren bir sulh olur dner Selm
tbudur tedbr u fkr-i mstakm
Msr Sultn bu takririn tamm
Eyle-ge tahsn didi heb hss u mm
tbu gft u gyile gitdi resl
Hzr old h- ark ol bu'l-fudl
m'a geldi Mekke Sultn devn
Her yana peyk u berd old revn
Dirdi Msr'un serveri serkelerin
Bindiler serkeleri ebrelerin
Bir er cem' itdi Gavr kim zemn
Told gkden encm itdi fern
Geldi dirildi bes tz-svr
Cmle meydn merdi v haner-gzr
Cem' old b-dd hayl u haem
Ne 'Arab kald ne Trk u ne 'Acem
L-tekellf kd geldi Kansu
B-'aded lekerle heb shib bed
(vr. 143b)
Girdi hretle Dimak'a ol zahr
h- Rm olmad bundan habr
Bilmedi kim Mekke Sultn be-nm
erke'i cem' itdi dirdi izdihm
Msrdan geldi Dimak'a al le
Gayri sret dzdi istibdlile

R E S L F R S T D E N - S U L T N S E L M B E - S U L T N IM IS R *
Kssadan gfl ferd-i bahr u ber
Byle tedbr itdi ol shib-hner
Kim Msr Sultm'na b-itibh
ki eli gndre Devletl h
Varalar Msr'a bu eliler temm
tl'teler Sultn'a serverden peym
Her biri dnile bir Lokmn ola
Hem belat hem feshat-dn ola
n tefekkr itdi h- nkde-dn
Virdi h'a kasd- kasdan nin
Dni ehli ol iki zdei
Karca Paa'yile Zeyrek-zdei
Kim anun her biridr bir feylesf
Her biri ztnda bir shib-vukf
Hikmet ile ry-i tedbrin blend
'Akl u dni mene'inden behre mend
Szleri h'n huzrnda kabl
Her biri bb- rislet-n resl
Eli itdi bunlar 'lem-penh
Msr Sultm'na ol hametl h
Rm-ili'nin her met'ndan revn
Resm-i kanun ile virdi armaan
(vr. 144a)
Bir mahabbet-nme tahrr itdi h
Old mazmnna ksdlar gvh
K'iy Harem Sultn h- h-mend
Husrev-i kmil makmt- blend
Adlile sultn Ysuf tahtnn
Kevkeb-i drrsi Adem bahtnn
Klmasun mbhem sana iy nkde-dn
Kalmam n nesne 'ilminden nihn
Kim cihn ebns'n- h-nddur
h Ism'l t-mevcddur
Olalar ol b-sa'det ark'a h
ark mlki ser-be-ser old tebh
Zulm ile ol kiveri itdi harb
Ol vilyet kahrile old Yebb
Her cihetden kfre virmidr keml
Dn-i Islm' idbdr py-i ml
Erdebl-ol nedir bir b-sebt
Kim anundur imdi nsf kyint
Sen Msr Sultan'sn men h- Rm
h rfinde bizimdir merz-i bm
Kimdir Ism'l bin Hayder ki ark
Ola anun klcndan kana gark
Bizlern ta'zmin idrk itmeye
Menden senden ol er bk itmeye
Ol vilyet ehli iy kiver-penh
Sizni v bizni dutubdur dd-hh
Men ana bir kerre vardm iy ferd
Mlkin aldum kend old n-bedd
Eyledm cem'in anun zr u zeber
Kalmamdr imdi anda bl per
(vr. 144b)
l-i Osmn'un kh iy zahr
Dn-i slm'in olmu dest-gr
n bu hamet birle buld zb ()* zeyn
B izlere defi anundur farz- 'ayn
Sen ki 'asr iinde rahmet knsn
Himmet it-gil kim Harem Sultn'sn
Hzr itdm u anun-n bir siph
Himmet it iy Pdih- nk-hh
Zordurur itmen tama' iy dr-bn
Bir du'sndan temenndr hemn
tmezem bundan garaz imlk u gene
Gayret-i slm indr bunca rene
Leker esbb u genci b-hisb
Bizde bunlar okdur iy 'l-cenb
Ger bana tevfk iderse reh-numn
Surh-ser'den gsterem dery-y hn
Koymayam vaz'mda hayfn demn
tntikm andan alam alemn
Ya an Hak fazlile ma'dm idem
Y cihn mlkin ana mahkm idem
Nmede bu szleri dere itdi h
Didi hem kasdlara gt-penh
Kim bu takrri beyn eylen ana
Niyyetim neyse iyn eylen ana
U vezrim birle gedi lekeri
Himmet itsn ol erenler serveri
Old ksdlar** revn ashb ile
Tuhfe-i h v ok esbb ile
am'dan gemidi hod Dr'y m
Msrdib yrrdi eliler mdm
(vr. 145a)
n Haleb ehrinde gsterdi nzl
Virdi tahtn pdi ol iki resl
Sundlar ksdlar ol mestrei
Grdiler ol l'l-i mensrei
Hazrete i'lm u takrir itdiler
Ahsen-i vehile ta'br itdiler
Didiler ol Tc-dr- ser-frz
Hazret-i Sultn'a gsterdi niyz
Bir eri derdi gaz in Selm
Himmet ister sizden iy hkim hakm
n bu i'ln* iitdi ol ferd
Eliye meyi itmedi ol ehl-i dd
Ne iczet virdi ne hod bir cevb
Ne telattuf zhir itdi ne tb

B R N M E D E N - S N A N P A A E Z ** D R - I S T A N B U L
B E -K A S D -I F E T H Z E R B Y C N
Dinle bu destn iy ren-zamr
Gr ne tavrile yrr h u vezr
Biyle fkr itdi Selm-i ser-frz
Ol frset ma deni ol gene-i rz
Kim eer deryy men gesem revn
h- Rm u geldi dib olur 'iyn
Vehm ider gelmez mesfe h- ark
Var vezr u h m-beyninde fark
mdi ksun bir vezrm ikr
j
Ol vezrm birle ok Rm-svr
Yrsn Badd diyb ol vezr
Erdebl-ol olur bundan habr
B-tekellf karular slr ol
Dnmez andan germ ider bzr ol
(vr. 145b)
Ser-haddimden* kmadan Rm siph
Men geem deryy olam kne-hh
riem sr'atle Rm-lekere
Kanam elden nihn ol 'askere
Mlkine giricek 'adnun ehl-i Rm
01 vezr zre gelb eyler hcm
h tsm'l dnmez ikr
Ger vezr olursa hod sm-svr
Rm'ye eyler hcm ol nerre-r
Yok Selm'i bunda dib olur dilr
Benden ol gfl yrr bir ceng ider
Bana lkin chn teng ider
ibu demde men kar-men ikr
Eylerem a'd-y dni tr u mr
bu fikrile Sinan Paa'y h
Eyledi Slr virdi ok siph
Gedi derydan vezr-i nm-dr
Yrdi Badd dey buk svr
ibu demlerde Selm-i r-h
Bir er cem' itdi cmle kne-c
** kmadn memlikden Rm-siph
Gedi deryy-i Selm-i dn-penh
Ilgad sr'atle ol bebr-i beyn
Geldi Elbistn'a kd yek-'inn
ibu menzilde hner-ver pehlevn
Girdi leker ire dmenden nihn
Istim' itdi ki Sultn ikr
Hod haleb ehrinde dutmudur karr
Msr'dan gelmi haleb ehrine ol
Lekerden yok Haleb ehline yol
(vr. 146a)
B-'aded leker yub itmi hurc
Saltanat etvnna virmi 'urc
Harb u darb esbbn virmi tamm
Ceng in grm yarak ol fkr-i hm
n bun Dr-y Rm anlad
GavrTnin tedbr u fikrin tanlad
Bildi tahkk itdi kim m-siph
U Haleb ehrindedir b-itibh
Lk Sultn b-haber kim h- Rm
Kendzi bi'z-zt gsterdi hcm
'Askeri Rmt'a girmi n-gehn
m deil belki Rm'den nihn
bu demde Msr Sultn meer
Vehme ddi kim ne yzdendir sefer
Rm'nin kasd nedir db ol ferid
Her taraf ahbr in salm berid
Surh-ser zre ne cnibden gider
Kandadr asker ne yzdendir sefer
Geldi Sultn'a bu demde bir svr
Ol Maltiyye Bei'nden ikr
Kim budur Rm siphi b-girn
Girdi Mlk-i m'a dndrdi 'inn
U gemiler dzmede yok ihtilf
Gemek isterler Furt' b-hilf
Kpri balarlar urub zencr ile
Gemek ister suy bu tedbr ile
n bu ahbr irdi sultn Sem'ine
tdi ikdm ibu mni' men'ine
stedi ksdlann Rm'n revn
Ihtirm itdi ferid-i hle-dn
(vr. 146b)
ok 'at gsterdi v ok ihtirm
Eliler dndi revn temme'l-kelm

R E S L F R S T D E N -1 M I S R B E - S N A N P A A *
Dinle ger bu kssa dil-hhndurur
Hssa al bundan ki sz h'ndurur
Msr Sultn ki Kansu'dur 'iyn
Tnd bir eli getrdi nkte-dn
Eli bir kd v rz hizmete
Hizmetin Sultn'n ald minnete
Ana fermn** itdi Sultn ki hakm
U vezrin ark'a gnderdi Selm
Var ana sen bizden evvel it selm
Sonra takrr it bu cnibden peym
Syle bizden ki vezr-i h-mend
Mesned-i 'l makmt- blend
Bir tevakkuf it ki men oldum resl
h- Rm'a isterem bulam vusl
ltimsm var meer Rm-siph
Olmaya ark-sipha kne-hh
Dndrem Badd azminden seni
Men' idem ark ehli rezminden seni
Ola kim sulh ide Rm ser-blend
h-i Ism'l bula b-gezend
An te'hr itdri-ge Rm'a var
Gr ne fikr itmi Selm-i Tc-dr
Bizden it ol h'a evvel fern
Sonra takrr it kim iy Dr-y dn
Msr sultn ki Kansu'dur be-nm
h derghna 'arz itdi selm
(vr. 147a)
Byle takrr itdi kim ol Pdih
Giru ark etrfna salm siph
mdi men muhlis ki bir prem 'iyn
Sl-horde eyhum u shib-krn
h atam dirse mana z iftihar
Var meni Lala'm okur z i'tibr
Hazret-i ulyya var-gl iy resl
Ol mu'all dergehe bul-gl vusl
Lutf (u) ihsn itsn ol devletl h
Bizler saysun muhibb u nk-hh
Byle 'arz it muhlismdan k'iy ferd
K'iy zamne ferd-i h- ehl-i dd
h Ism'l bir nemrd idi
Din anun devrinde hod n-bd idi
T bu dem an gurr itmidi mest
Hod-ins idi v hod-bin hod-perest
Tr u mr itdn anun perkrn
Bozdun ol bzenin bzrm
ehr-i Tebriz ire iy ferhunde-fl
Sikke v hutben okund l-muhl
Vcibince g-mlden ald ol
'Ucb u da'v eylemekden kald ol
Bildi tahkk itdi kim Dr-y Rm
Kh-i pld ider bir demde mm
mdi senden bir murdum var hemn
Crmini 'afv it anun iy h- dn
Srme Rm-lekeri ol kivere
Havf itme Hayder-ol Hayder'e
Ol diyn kim atun basd 'iyn
Sana teslm idelim iy Cem-nin
(vr. 147b)
Giru fermn itki dnsn ehl-i Rm
Varmasun trca mlk-i merz-i bm
Byle fermn itdi Sultn kasda
Kim bu yolda dme fkr-i fside
U anun kasdlann itdi m devn
Lk sen cehd it iri ndin revn
Kad kasd old kd b-direng
Geldi Paa'ya efT-i sulh u ceng
n vezre kssa takrr itdi ol
Didi kth it ki kth old yol
Rm'a varma u Selm-i ser-blend
R-hand ider siznle r-hand
h'a f'l-hl an 'arz itdi vezr
Mcerdan h- Rm old habr
Nmesi okund Sultn n revn
Tanlad an Hdvend-i cihn
Nmenin virdi cevbn kasda
Didi hey hey bak bu fkr-i fside
Msr u m'n lekerin cem' itmi ol
Kend zu'munda cedel men' itmi ol
Byle m'olur iltims iy h eri
Kim gele Sultn u b-pyn eri
erke'i cem' ide ol 'l-makm
Msr ehrinden kar Dr-y m
Yriye hir Haleb ehrinde tnd
Cndiden kh u beybn tola cnd
Lekerimle Rm m-beynin ala
Rm'a gee ol ef'im db kala
Kang Sultn kd Msr'ndan 'iyn
Hod Haleb ehriyle itdi iktirn
(vr. 148a)
Msr'dan sulh in ol bhde-fl
Ger dileki salsa olmazd muhl
mdi ma'lm old kim Dr'y m
Erdebl-ol'na hmdir tamm
Ehl-i Beyt'i itmi ol b-din ile
Anun in geldi bu yn ile
Bundan ndin hod yakn itdim ki h
Msr'a eli sald h ol ng u hh
Msr'dan dah ana vard resl
Gyibne itdiler anlar vusl
Kad inkr itdi ki h- blend
m- dery-dil ferd-i ercmend
B-haberdir Kansu bundan yakn
Yok bu sret anda iy h- zemn
Pdih emr itdi kad-askere
Geldi kad hazr old mahzara
Durd kasd old Sultn a vekl
bu thmet-n taleb kld dell
tdi bir da'v bu meclisde resl
Didi h'a sz bun itmen kabul
Geldi bir ka mslimn ol mahzara
Didiler meclisde kad-'askere
Kim Kzlb ile Sultn b-hilf
Ittfk itdi ne lzm ihtilf
lmmz yetti yakn itdik yakn
Bk emr u hkm-i er'indir hemn
Tnd tz old bu ma'nden ferd
Byle emr itdi Selifi ol ehl-i dd
Kim bu guft u gden evvel men' 'iyn
Fl ayn'nda dur hem bir zamn
(vr. 148b)
Anda cem' old mevl bi't-tamm
Kad v mft tamm ol hss u mm
Surh-ser-n istedim fetv-y kati
itdi ol remze bes da'v-y kati
'Akbet fetv virildi k'ol ferk
Kfr 'isyn ire olubdur gark
'lem ehli ire bu sz dinlenr
Kfre bu szden himyet anlanur
Msr Sultn ki Kansu'dr be-nm
B-teemml eylemi bir fkr-i hm
Geri hametle kirmdir ol er
Erdebl-ol'na hmdir ol er
Kendi zu'm-i fsidince ol ferd
h Ism'l'i olmudur mrd
Ya bandan devleti gitmidurur
Ya hakkat nevbeti gitmi-durur
Hmi-yi kfrile kfir birdurur
Bu hod nun birle zhir burdurur
Men gaz kasdna olmudum svr
Kansu Gavr yoluma dkdi hr
Yrmken kfire men germ-r
Mni1old ikre Kansu
Kfire nkim himyet itdi ol
Dndi ol dni ri'yet itdi ol
Bana farz old ki Rm-lekeri
Yrdem m'a ykam ol kiveri
Ol diyra fitne v gavg salam
Msr'a girem Ysuf un tahtn alam
Bundan akdem kim mukm idi siph
Girdi Rm-'askere ol dn-penh
(vr. 149a)
Hod Maltiyye hkimi ald haber
Kim bu leker iredir ol r-i ner
Vard Sultn' habr itdi ki hn
Vkf ol iy server-i mlk-i cihn
Kim Selm-i r-h-yi yzi rev
Geldi gzkdi besn mh-i nev
Girdi u Rm-siph ire nihn
Sanmasun Sultn bu tahkiki gmn
n bu sz Sultn'a irdi ikr
B-karr old ferd-i rzigr
Kakd b-sah-gzra ol ferd
Tnd tz old revn ol ehl-i dd
Kim bu bir emr-i muhl irr 'iyn
Zyil olmaz bunda nasbilen gmn
n hakikat geldi ol ferhunde-fl
Sen kaub nin getrdin infi'l
kmadun 'aczile istikbline
Olmadn p-ml anun p- ml ine
Biz-zarret dman itdin sen beni
'rfle hakdr ger ldrsem seni
h- Rm'un elisin sord revn
Ilgad ardnca ok m-revn
rmedi kasdlar ardndan ulak
Ceng in m hemn grdi yarak
Geldiler der-gha ol iki resl
Her bir nun hmil-i redd u kabl
Didiler kim iy eh-i Cem-iktidr
T-cihn Var bahtn olsun stvr
Dmann kahrle bolsun ser-nign
Sen ser-efrz ol mdm iy z-funn
(vr. 149b)
Msr Sultn ki Gavr*dir iyn
Erdebl-ol'na dnm b-gmn
Ger du' ver himmet itdn iltims
ltift itmedi ol b-hirs
Kssa el-hsl budur kim ikr
Kfre myildir bugn ol ehriyr
Dinle-ge kasd szn Sultn Selm
Kakd kopd yerinden Hn Selm
Kansu kimdir didi ol Tc-dr
Kim fuzl olur nihn u aikr
Sad-hezrn byle 'abde mlikem
Din tarknda dilver slikem
Anlan biz shib-mn itmiz
Darb-i t ile Mselmn itmiz
Kend mikdnn bilmezdir ol er
Byi' ile mteri virsn haber
n bahsn kend gre arada
Pes ne kudret vardr ol b-rede
Kend sultansa fakrimdir benim
Lekeri-cmle esrmdr benim
n bu tezvrile gelmi ehl-i m
Kssa hatm old hemn temme'l-kelm

BRN MEDEN SULTN-I MISR EZ-HALEB*


nki tahkk itdi Sultn kssai
Kssalardan ald Sultan hssai
kd ol Server Haleb'den tnd tz
erkesin bindirdi kopd rustahz
Geldi kond h-Mercan detini
tdi Sultn det sahra ketini
(vr. 150a)
Dutd Sultn kullan sahr yzin
ge savurd sab sahr tozn
Geldi b-pyn bed atlu Arab
Hem haseb da'vsn itmi hem neseb
Haymeler sahry dutd yek-sere
Geldi dirildi siph ol ere
n Haieb'den kdun anun Selm
Bildi tahkk itdi ol b-havf u bm
Bozd kprisin Furt'un ol neheng
Fri old gedi kprden peleng
Arzu itdi Haleb ehrin ferd
Surh-serden fari old ehl-i dd
Ddi Msr u m sevdsma h
m'a 'azm itdi hemn Rm-siph
Knsu diy eh frz-baht
'Azm u rezm itdi revn baland raht
n advetden gazenfer urd dem
Ald bir ehrin anun evvel-kadem
Kim Maltiyye dinr nmile ol
Mttahiddr milket-i m'ile ol
Bir Haan Be nma virdi an h
Girdi zabt itdi an ol nk-hh
n bu ehri lutfle dutd ferd
Kal'alardan ser-be-ser geldi kild
Tbi' old ehriyra ok hisr
Her hisra girdi Rm'den svr
El-amn dib ha yz dndrdi mm
mden ok kala old Rm'a rm
'Ayntb'un hkimi geldi bedd
ehri teslm itdi v sund kild
(vr. 150b)
Virdi Nash Be'e h- nm-dr
Gee andan da eh-i buk-svr
h'dan ndin iki menzil tamm
Bursa'nn sancak beisi Koi nm
Biri de Ferhd Be'idi b-eke
Ki ana mensb id'ol demler Teke
Oldlar bunlar karavul b-gmn
Dahve-i kbr gedi n-gehn
m-'askerden bular leker grr
Bir birinden bahdr sz sorur
arhaclar buluub bir ceng olur
ki cnibden neberd-heng olur
Koi Be demlerinden bir svr
Ceng ider bir dil dutar merdne-vr
Koi Bey sorar bu erden k'iy esr
bu lekerden meni it-gil habr
Bunlarn sln kimdir syle gil
Bizleri bundan haber dr eyle-gil
Byle takrir itdi ol rde-hl
K'iy karavul ba v merd-i hsl
Hayr Be-vr syleyem aslnca heb
Kim anun hkmindedir imdi Haleb
Dahi m'n hkimi Sb be-nm
Trbalus Hmisi v Ham halk tamm
'Abdu'r-Rezzk u Melik Arslan dahi
Ya'ni cem'-i ehl-i Trkistn dahi
Gelmedi Sultn u Sultn kullar
Yoksa heb ibunda m'n 'askeri
Lk bir fkr itdi dn-gn h- m
Kim siphn cem' ide ol er tamm
(vr. 151a)
Yriye eb-hn idb pr-hn ide
Hnile bir cyi ol Ceyhn ide
Ol dili der-gha gnderdi revn
h'a 'arz itdi dilinden tercmn
Mutulad k'iy sipeh-slr- dehr
Ezrak- eb-reng elinden ekme kahr
U buluduk dmana aldk zebn
Bir haber sorsun Hudvend-i cihn
Pdih dilden bu takrri tamm
Istim' itdi dilinden ald km
Koi Be'e bir ulak sald ferd
Kim ekime h'ile iy ehl-i dd
Varma dman zre ek senden yana
Ola kim fl gele mendin yana
Varmadn fermn h'n ol ere
Er ere grndi gnder gndere
Yrdi Ferhd u Koi b-direng
Cenge ikdm itdiler sahrda teng
m geh ceng itdi ve geh dndi f
Vardlar Sultn'a men' old sava
Koi'ye tahsn iridirdi mezd
Dah temkn itd kim iy ehl-i dd
Vkf ol Sultn'a gr meyli nedir
erke A'rb ser-hayli nedir
Giru dem sald merd-i horde-bn
K'iy ferd-i 'asr u Dr-yi zemn
Dmann ordus u peyddurur
Bende yok kuhsr heb beyddurur
Gavri'ye n vard irdi 'askeri
Bindi bindirdi tamm ol lekeri
(vr. 151b)
U mheyy old Gavri ikr
kd sahrya nihyetsz svr
Lk m m ceng itmek diler
Subha kalmaz vakt-i teng itmek diler
Byle demde ceng bdr olmasa
Bir giine tosa eb-i tr olmasa
n bu szden behre ald Tc-dr
Kond Rm ol gice dutd kenr
Giru kd ok karavul dv idb
Grz t alub ele heyhv idb
Ol gice t-subh-dem leker tamm
Hzr old durd ehl-i Rm u m

D S T N - I S E L M H N B - M IS R Y N *
Subh- sdk kim sipihr-i lciverd
Kubbe-i mndan asd cm- zerd
Knbet-i eb-rengi ren itdi mihr
Trelikden ehre gsterdi sipihr
Ad yz yine-i lskender
Dndi devrn itdi cm- hver
Hayme- hadrda gezdi fitb
B u ra syebn old sehb
Zulmeti ref itdi gerdn bir dah
Ren old bu diger-gn bir dah
Ata kd h- Rm subh-gh
Dutd yek-ser yeryzin Rm-siph
Nare atd ks u zurn vu nefr
arha kd hy u hy u dr-gr
Merc sahrsna dutd yek-sere
Meymene kalb u cenh u meysere
(vr. 152a)
Zenberek top u tfeng itdi hur
Koymad dmende fkr u 'akl u h
mi'nun ordus grn-ge iyn
Paalar gelsn didi ol Cem-nin
Hzr old paalar emr itdi h
Kim neberd in yaraklansun siph
Heb bu alaylar dzlsn bi't-tamm
Rtbesiyle 'mil olsun hss u mm
Saf saf eylen ibu Rm lekeri
Ger siphdir v ger yeneri
Paalar heb bende-fermn oldlar
Top-tek meydnda altn oldlar
Pdihn san u soln be-nm
Dzdi kann zre avular tamm
Krmz bayraklu b-pyan svr
Dutd h'n sa yannda karr
Ismile isphi olan bu cem'
Heb bular pervne h- Rm em
Ak kzl bayraklu bir b-had ferk
Cmle hen ire ser-t-p ark
Anlarn sanda durd ikr
Heb dilver kne-c ceng-i svr
Ulfeci dirler bu cem' nmile
Nice urd tnd ehl-i m'ile
Bir alay dah yeil bayraklu heb
Cmle ehl-i sret shib-neseb
Bunlarn sanda durd ceng in
Cn-fed-yi bara nm u neng in
bular cmle arb yiitleri
T u cr'etdir bularn fenleri
(vr. 152b)
Dzdi solun Pdih'n hem-nn
Saru bayraklu silh-dn yn
Sol 'ulfecisi durd solna
Hem arb yiitler anun kolna
Anlann bayraklan a u kzl
Bunlarun bayra ser-te-ser yeil
Anatol Beleriyle bi't-temm
Geldi Zeynel Paa ol ferhunde-fm
Turd sanda fendin ceng in
Cenge heng itdi nm u neng in
Dah Hsrev Paa ol bebr-i beyn
Durd sanda ol a'lmn 'iyn
Karaman lekerleriyle ol hizebr
Girdi meydna besn hayra-bebr
Durd sandan anun iy h-vr
Dulkadirl'le 'Ali Be ehsvr
Meysere old Sinn Pa be-nm
Urum-ili lekeriyle bi't-tamm
Rm anun solna durd ikr
Kim Muhammed Pa ol buk-svr
Milket-i Rm'ile ol urrende-r
Ol mesfa girdi b-bk u dilr
Solna durd anun bir pehlevn
Bir dilver merdi bir r-i jiyn
Ol Byklu kim Muhammed Paa'dr
Her zamanda gnlanun pr-hedir
mid u Mardn u Krdistn ile
Bahs iderdi Rstem-i destnile
Ald sa u sol yek-ser lekeri
h nnde durd hem yenieri
(vr. 153a)
Bunlar ol sanda vu solnda f
Toplar durd vu baland sava
Bundan ndin iki paa b-hilf
tdiler cret yzinden ihtilf
Pdih nnde ol iki dilr
Birbiriyle idib bl vu zr
Birisi anun Sinn Paa-yi Krd
Biri Ynus Paa ol menzil-sprd
Saa tarh old Sinn Paa bu dem
Sola Ynus tarh olub ekdi 'alem
Bahs idb turd bu iki pehlevn
Koydular ayret yolunda b u cn
Sa u sol n her tarafdan buld had
Geldi ank lekere sedd old sed
ki sancak ank zre ddmn
Ar zabt itdi iki pehlevn
'si Be Ferhd Be bunlar be-nm
Dzdi Rm cem'in el-hsl tamm
l tarafdan dah Sultn b-hlf
Girdi meydn ire teng old mesf
Kapus halk ki cnddur iyn
Her biri ztnda bir bebr-i beyn
Dah Msr'un tbi'nden hss u 'mm
bu cem'ile devdnn tamm
Kend Sultn ste dirdi bunlar
Koyd sa u sola bk 'askeri
Sibi v Cnberd v etb'- m
Ol vilyet beleri heb bi't-tamm
Saf saf old girdi Sultn sana
Dndi bayraklar hazn yaprana
(vr. 153b)
Bundan evvel Msr Sultn meer
Al u efsn u hiyelden behre-ver
Bir Urum'lu tze olan 'iyn
Saklar imi halk eitlinden nihn
Rm evz' u libsnda tamm
l-i 'Osmn dib idenmi ihtirm
bu demde zhir itdi ol eri
Halka gsterdi tena"um-perveri
tbn-i 'Osmn birle buld itihr
Ana tbi' old ok m-svr
Didi Sultn Ahmed oldr bu f
Kssadan Rm haber-dr olsa k
Virdi ol olana bir Rm-'alem
Ol 'alem zre ulv itdi haem
ok er virdi ana Gavr be-nm
bn-i Osmn'a dirildi ehl-i m
An dah saa srdi Kansu
yle tedbr itdi pr-i p-r
Hayr Be de turd Sultn solna
Her mbriz girdi kullar kolna
Abdu Rezzk u Melik Arslan hemn
Hayr Be'le sola durdlar 'iyn
Bunda cem' old Haleb etb' heb
erke Trk ile Ekrd u 'Arab
Alay alay old bunlar yek-sere
Bunlarunlan kmil old meysere
n suffn Rm u m dzdi f
arhac deprendi germ old sava
Girdi meydn ire Rm pehlevn
Ehl-i m stine doruld 'inn
(vr. 154a)
Al yeil bayrile told zemn
Mahzen i t u kemn old kemn
T-i Msr v hadeng-i dde-dz
Nze-i nyi vu zer'i-yi sne-sz
Her 'alem old hevda bir gne
Her gne peygr in bir nze-ke
Top atld vu tfeng itdi sitz
Gvde ddi yire kopd nstehz
tki cnibden mbriz ekdi t
Er ere t urd kopd v-dir
Prelendi balar stnde siper
Ra'd u berk ald dem-i t u teber
ki dery ca geldi b-dir
eyle virdi 'lemi dery-y t
Sbi vu m tamm at sald f
tdi h'n sa yanndan sava
Kana ark old o sahr ser-be-ser
Toz u topraa buland at u er
Ma'reke knile old lle-gn
Gizledi sahr yzin dery-y hn
ehsvr-ol'n malb itdi m
Rm'nin sanda ceng old mdm
Sonra frsat buld ol buk-svr
Yan meydnda 'Ali bin ehsvr
Grz-i imr old lt- cedel
Araya peygr in girdi ecel
Virmedi anda aman ol nev-civn
Kesdi Sb ban ner-pehlevn
Dndi v ald Melik Arslan' f
Kesdi ban itdi bir 'l sava
(vr. 154b)
Hayr Be yrdi Rm'n solna
Ya'n r-efken Selmn kolna
tdi Byklu ile ol bir neberd
Kbinos old arh-i lciverd
Bir siyset kopd kim devrn- dn
Dzdi ol sahrda bir dery-y hn
'lemi teng itdi gavg-yi esr
demi deng itdi vz- nefr
tbu dem ol bahs iden iki vezr
Tarhdan kd vu itdi dr u-gr
Biri m'un sana at sald f
Biri solundan ann itdi sava
Bir neberd itdi bu iki dv-dr
K'fern didi bu devr-i rzigr
mi'ye t urd Rm'un leken
erke'i dkdi yire yenieri
kbet Rm-siph itdi hcm
Old m-'askerin ikbli m
Dndi Msr'n lekeri itdi frr
lib old anlara Rm-svr
B-aded er ddi rrnden yere
ndi b-'add Hss u 'mmden yere
Nice server ddi ol gn mden
Kati olund halk u hss u 'mmden
Kesdiler 'Alln Sb ban
Grdi m Rm'nin pr-hn
ok 'alem ol gn ngn-ser itdi Rm
Rm'den ark old kana merz-i bm
Baht dndi ehl-i m'm ikr
Krd erke cem'ini buk-svr
(vr. 155a)
Girmedi Sultn- Msr ol gn ele
An cem'inden ayrd zelzele
ret old ehl-i m'n lekeri
Ordsn yamalad yenieri
Tz atlar besirekler myeler
Ald Rm her cihetden vyeler
Genc-i gn-gn u esbb u esr
Her anmetden an old fakr
Sm u zer la'l u gher girdi ele
Mahzen old sm u zerden merhale
Msr u m'n her met'n bit-tamm
Rm'ye erzni grdi ehl-i m
n ad zre muzaffer old h
Gdi vu kond Haleb ehrin siph
Girdi ol ma'mreye Sultn Selm
Madelet bnydn itdi Hn Selm
Bir 'adlet itdi onda ehriyr
Kim sen didi ana ehr u diyr
Hayr Be genci vu Sultn mahzeni
tdi ehr iinde Rm ehlin an
ki gnden sonra geldi bir civn
Didi k'ey Dr-yi tskender-nin
Merc sahrsna kdum dn svr
Eyledm bir cy-br zre gzr
Bir mu'azzez le grdm b-hayt
T-zahmin grmedin itmi memt
bu mak'ad zre yatrd frz
Vaz'-i cisminden yaard 'izz u nz
Mak'adn altndan aldm u nin
Ban kesdm getirdim b-gmn
(vr. 155b)
h'a 'arz old heman makadle b
Gayrnindir didiler bu kelle f
bu mak'ad dah anundur 'iyn
Lesi geldikde kt' olur gmn
Gvdesin emr itdi kim gelsn ferd
Bir 'imr sald h ol ehl-i dd
Geldi girdi ehre Sultn byle hr
Hora rahm itdi ferd-i tc-dr
Dzdi techzin anun Cemd-fer
Gayryi i'zz ile defn itdiler
Kabri zre Gavrnin b-itibh
Bir mu'all kubbe bnyd itdi h
ibudur hli bu fn 'lemn
Yok baks bunda miskn demn
Ger geddurur an er pdih
Dehr-i dn ider ser-encm tebh
Byle dndi ibu gerdn t bu dem
Byle gezdi bu diger-gn t bu dem
Sonra ma'lm old kim ol ho-sft
Cy-br zre neden itmi veft
Gyiy kopdukda rz-i rustehz
Bulmaz ol b-re imkn- girz
Ceng iinde halkdan eyler kenr
Ol kenr ehli bulur bir cy-br
Altna mak'ad derler ol enin
Her mdi kat' olur ol servern
T ile cellda virmez ol rz
zge vehile irer ana kaza
Mhrinn ol htemin bozar revn
Budur elmas virr b-re cn
(vr. 156a)
Hem-celsinden bu ma'n old f
h ol da'vya baile fr
Turd bir ka gn Haleb ehrinde h
lye mel old ol gt-penh
n Haleb ehrine girdi Tc-dr
Geldi Ynus Pa ol buk-svr
Ehl-i m'n sngnn komu ol er
T Ham ehrine irmi behre-ver
Hayr Be ardndan irdikde vezr
tmedi nunla ceng u dr u-gr
Istimlet virdi vu dnderdi tz
Dergehe yz dutd ol shib-grz
Geldi yz srdi eh'in derghna
'Aczi izhr itdi ng-hhna
'Ahd u peymn ile pdi h elin
Dutd andan sonra ng-hh elin
Lutf-i h itdi ol am-kni d
stimlet ald old ber-murd
itmedin m'a Haleb'den h 'azm
Ol diyr bekledi t Gazze'ye cezm
Bah bah itdi o mlki ehriyr
Kullarna tc bah-i rzigr
Belere ol mlki in'm itdi heb
Karca P'ya nasb old Haleb
Trbalus ehrini virdi ikr
Mustaf Be nme ol Dldl-svr
Kim Sikender Pa-ol'dur be-nm
Ol vilyet yek-ser old ana rm
Virdi ol server Ham'y b-gmn
ol Gzelce Ksm'a z Cem-nin
(vr. 156b)
Hmisi de Ihtimn-ol'na h
Virdi ihsn itdi h- dd-hh
m' Yah-ol'na in'm itdi ol
Ahmed'e ol kiveri rm itdi ol
Lutfle Mustansr-ol'n itdi d
Ol sft ald old ber-murd
Evranos-ol'na virdi Kuds'i h
Ser-frz itdi gedsn Pdih
Gazze'ye 's Be-ol vard tz
Ol Muhammed Be kim oldur r-hz
Ho-dil old cmle mm u hssag
Vard her bir ehre bir sancak bei
stimletlen eh-i l-cenb
Eyledi Rm-siph km-yb
m' rm itdi tamm ol ser-frz
Kmn ald m'dan dmen-gdz
bu menzil-gehde bir ka beleri
Giru dnderdi erenler serveri
Byle fermn itdi server belere
Kim siz stanbul'a yrn yek-sere
Ry-i derydan gemiler sz idn
Ol gemilerle sefer z idn
evrilin andan Frengistn- Hn
Msr'n lskenderye'sin olun revn
h'n emri mcebince l-muhl
tdi stanbul'a beler irtihl

B R N M E D E N - S E L M H N E Z * - H A L E B V E T E V E C C H
N M D E N E Z -F E T H - M
n bu me'mrt heb old tamm
Gezdi gnlnde Selm'in Msr u m
(vr. 157a)
Istimlet virdi Rm ehline h
Ho-dil old h'dan Rm-siph
Syledi Rm ehline k'iy ehl-i Rm
Yriyalum kim bizmdr merz-i bm
Alalum Msr'ile m' bendeden
Dolduralm Msr' eker-handeden
kd evketle Haleb'den ol ferd
m'a azm itdi revn ol ehl-i dd
Girmedin ehr-i Dmk'a ehriyr
Dutmadn bir hefte h anda karr
Ddi Rm efvhna ibu kelm
Kim budur alnd m u old rm
Feth ise yz virdi v bulduk zafer
m' rm itdk tamm old sefer
Lekeri hem 'ciz u b-redr
ok zamn old ki halk vredr
Olal devletle h- dn-svr
Dutmad bir yerde bu leker karr
Gh Rm u gh ark u gh m
Gezdi bu leker yask ekdi mdm
Rahmet itse dnse devlet birle h
Rhat olsa bir zamn ibu siph
h'a bir dah gerekdr ehl-i Rm
h pr-sevd v okdur merz-i bm
ukur-Ova nm bir klak imi
Gl feza r-yi cihnda tk imi
Klayalum ol makm t-bahr
Grelm hir nider Perverdigr
n Ham'dan gdi Dr-y cihn
ha Ynus Pa old hem-'inn
(vr. 157b)
P pesden vard halk itdi kenr
h kald ancak ol buk-svr
Byle takrr itdi h- km-yb
K'iy sadkatlu kulum f klli bb
Girdn u ehr-i Dmk'a l-muhl
K budur geldi teng old mecl
Kanda klarsz nedir tedbr u ry
Sen ne fkr itmisin iy mkil-gy
Virdi ol pa cevbn k'iy zahr
Tanr'dr her ide h'a dest-gr
h 'ilminden nihn nesne yok
Bu yakndir kim gmn nesne yok
Dni iy Hsrev senndr b-gmn
Lk bunda h'a szm var nihn
bu rz iy ferd-i ser-frz
Bende vu zde izhr itme bz
Rm rm itdm ey h- blend
Devletinden Rm old behre-mend
Erdebl-ol ki bir b-bk idi
Zulmi elinden yakalar k idi
Tr u mr itdn siphn l-muhl
Tahtn aldn tcn itdn pyi-ml
Sikke v hutben okund ikr
ehr-i Tebriz ire iy Dldl-svr
Be Aliyysd-Devlei itdn zebn
Klcndan old ey ark- hn
ark'a 'azm idb gidersin sen revn
Erdebl-ol'n isterken 'iyn
Kansu kd v ekdi bir siph
Ana hm old iy hametl h
(vr. 158a)
Himmet isteb h'dan vard rasl
tmedi ol Bu'l-fudl an kabl
Nice kim pend itdnz g itmedi
Eski da'vy ferm itmedi
An dahi iy eh-i Cem-iktidr
tdnz bir s'at ire tr-mr
Aldunuz hir Haleb ehrin be-nm
Rm'ye rm old nsf- ark u m
m milkin bah bah itdin iyn
Tahtun pdi her yire bir pehlevn
Bu kamu sa'y u hner iy km-kr
Msr'a varmaka deidr ikr
Ne Timur varm ne skender ana
Sa'bdin yol virmemidr her yana
Bundan ndin Hsrev-i ry-i zemn
Rm u m'n kssasn itmi yakn
o k hakret eylemidr Rm'a m
Varmasanuz Msr'a lnmaz intikm
Sen ki dutdm evket ile 'lemi
Almasan hir sevd- a'zam
Zyi' olur sa'y kalur bahta hm
'Akbet elden kar hayfile m
Devletile sen ki dndrsen inn
Kul yrr bil ibu mlke b-gmn
Msr'dr ser-eme-i m-siph
Almaynca dnme iy devletl h
Kim bu dnmekden hakret var bize
Hem hakret hem hasret var bize
Erdebl-ol ki gsterdi frr
ok teessf ekdi andan Tc-dr
(vr. 158b)
Sabrile ger n def itseydi h
Bir dah dnmezdi arka din-penh
Bundan alur bir nedmet l-muhl
Kim gnlden t ebed kmaz mell
h sul itdi menzil hlini
Hok u terde ol diyr ahvlini
Didi Msr'a nice varsun bu siph
Kim bu yollarda akar yok ayri h
Byle 'arz idb cevbn ol vezr
K'iy ferd-i 'asr u Dr- Kebr
Leken Msr'n buna kerrt ile
B-mr dem 'adsuz atile
Geldi itdi Rm u arkile niz'
h an tekrr itmi istim'
Hibret ehli bendenz yanndadr
Bu slki ol ern nndadr
Emrn olursa menziller be-nm
Yazilub dergha arz olsun tamm
n bu szden hssa ald Pdih
Didi tahsn ryune iy ngu-hh
Behre-mend ol Rm dmdan menm
Kim haber virdin murdmdan menm
Men seni zhir iderdim imtihn
bu takrrnde ref old gmn
Hemdem'i sandum ferm eyledn
Yri kim kahr meni hm eyledn
Yazdurub gnder an derghma
Gizl teslm eyle ng-hhma
Byle tedbr itdi Ynus birle h
Kim Dmk'a gire n Rm- siph
(vr. 159a)
Sylene a'yn- Rm'a bi't-tamm
Kim budur geldi yakn mh- sym
01 mbrek y hir idelm
Kandadr kla zhir idelm
delm bayrm ehl-i m ile
Dnlum sonra hss u 'mm ile
Maslahat niyse an hs idelm
Maslahat bbmda ihls idelm
n gele bayrm ref ola sym
Syleylum Rm'ye ki hss u mm
U Dmk u Msr m-beyni hemn
01 ukur-ova'ca yoldur b-gmn
Bunda hod vardr gmnsz ml u gene
Anda yokdur cz tereddd birle rene
n beraberdir menzil ikr
Yriylum Msr'a kim hatm old kr
m tahtn almadn dnmek tamm
Rm'ye ayb u hakretdr mdm
ok tereddd ekdnz iy ehl-i Rm
Rm'a rm olsun ser-ser merz-i bm
Emr h'undur dirler ol zamn
Yrylum Msr'a iy h- cihn
Sz buna kat' old kim n ola 'yd
de bayrm v ge ol ferd

C E M ' M E D E N - E R K E Z D E R - M IS R V E
M E V E R E T K E R D E N (- O )
y hikyet-g hikyet it yine
m Rm'den rivyet it yine
Bir hikyet it ki r-engz ola
Dinle-ge kndn tnd tz ola
(vr. 159b)
Syle bir zb v ter dstn bize
Kssa-gluk n nasb olmu size
n Dmk'a girdi ol 'lem-penh
Rhat old h dinlendi siph
Grdi bir ka gn o ehri ehriyr
h ile old merref ol diyr
Gh 'iret itdi gh sayd ol ferd
Grdi kmnca Dmk' ehl-i dd

T T F A K N M D E N - E H L - M I S R V E P D H
D E N - T O M A N B E
n bu hl irdi felekden ikr
Ehl-i m' gayret itdi b-karr
Vard Msr bende cem' old tamm
ttifak itdi tamm- ehl-i m
Bir Toman Bay nm sultn itdiler
Yenile 'isyn u tuyn itdiler
Didiler kim Msr'a gelmez h- Rm
Benzemezdir Msra bk merz-i bm
Msr hem-serdr tamm- 'leme
Kim girr byle sevd- a'zama
Bu mlakkab sylemez mm'l-kur
Grmemi her-giz 'addan m-cer
Bu mutabbak bma irmezdir kemend
'lem almaz Msr' olsa ke-bend
Fi'l-mesel deryya benzer ibu ehr
Kim bunun sdnda tcir ola kahr
Girmemidir Msr'a dman iy hakm
Zahir skender deildir hod Selm
Geldi skender bu mlke l-muhl
Lk derydan ki berden yok mecl
(vr. 160a)
kd ferr ile Horsn'dan Timur
Dutd yimi ge pfkrdi temur
'lemin nsfn ald b-gmn
Msr'a frsat bulmad ol pehlevn
Geldi v ald Dmk' b-hirs
tdi menzil menzil ol Msr' kys
Grdi kim mmkin del berden sefer
Gir dndi ol emr-i bahr u ber
Msr'a berden nice 'azm itsn siph
Kim harretden grnmez mihr u mh
Old beybnlar susuz olmu harb
b cinsi yokdur anda cz-serb
Ger sehb olsa tamm- sumn
Katre-i brn ana itmez 'iyn
Yol grnmez nice itsen iltift
Rgden kmaz eer fl olsa at
Nice alsunlar kevkibden nin
n berberdir zemn u sumn
Ol zafer bulmaz bu mlke ikr
Bir slkin idemez Rm-svr
Dner ol yarn gmnsuz Rmna
Hkim olur kend merz-i bmna
Biz kalum Msr ehrinden revn
Alalum m'n diynn yek-'inn
Rm'den ger mlkmzde kalsa er
Ilayb bn keselm b-haber
bu fikrile siph- 1 ehl-i m
Msr iinde durdlar z fkr-i hm

M H E Y Y A D E N - H - I R M B E - C N B - M IS R *
(vr. 160b)
y gnl bir kssa bnyd it yine
h- Rm' hayr ile yd it yine
n Dmak' ald a'd old kahr
Msr'a azmet itdi sipeh-slr- dehr
Msr in dzdi sefer esbbn
01 heves men' itdi hordu hbn
Didi kim alm Sikender 'lemi
Mende hod vardr Sleymn htemi
Rub'- meskn nin men almayam
D ef idb a'dy yalguz kalmayan
Msr'a vardm men budur b-imtihn
Rzigr ire menem shib-krn
Din yolnda slikem Hayder-sft
Men dah bir merdem Iskender-sft
Bahrdan varmdr skender ana
Men varam ger mkil idi ber ana
m' rm itsem gerekdr bi't-tamm
Himmet itsn evliy-i mlk-i m
ok zamanidi ki sakk-yi sehb
Dkmemidi ol yire bir katre b
n Selm-i ter-kadem basd kadem
Bahre dndrdi yeri ebr-i kerem
Saklar imi ebr an b-itibh
Kola ol yollarda b-efn h
Feyz-bah irdi feyyz- ezel
tdi ol sahrlar brn vahal
01 seferde anca yamur dkdi ebr
K'itmedi bir lahza ebr-i hayra sabr
Eyledi hir ta'accb ehl-i m
Kim bu mlke vireli gerdn nizm
(vr. 161a)
Byle yamur yamamd b-gmn
Hayra-makdem iy eh-i shib-krn

G H Y F T E N - S E L M H N E Z - M E D E N - G A Z L *
Dinle iy destn-sary- bstn
Gr ne sz syler bu zb dstn
m iinden kmadn ol Tc-dr
Devlet erknna geldi bir svr
Ald palar ann ahbrn
Hazret'e 'arz itdiler esrrn
Didiler iy Pdih- bahr u berr
Gazye beinden iridi bir haber
Kim hezmet eyleyen m-siph
Eylemiler Msr'a Tornan Beni h
Msr'a sultn eylemiler ol eri
Vkf ol-gl iy erenler serveri
Kim dimiler giru dndi h- Rm
Giru biziimdr tamm ol merz- bm
Alalum Rm'den ol mlki tamm
Bkiye koy kala bk intikam
Dv idb km Gazl iy ferd
Kadye'ye gelmekdedir didi berd
erke'in kani dimidir gayreti
Msr'ilendir ehl-i m'n hreti
Msr'a hod yokdur addan havf u bm
ibu denl fethile neyler Selm
n bu gftr iitdi z-fnn
Bir temevvc itdi ol dery-y hn
Bir vezri var idi h'm Sinn
Hem frset ehli v hem pehlevn
(vr. 161b)
Virdi ana her vilyetden er
Didi kim var ata bindiir leken
Gazye'nin kurbna gelmi ehl-i m
Gazye Be'in basmak istirmi tamm
Dv idb gelmi Gazl-i b-hirs
Sen dah var andan it cr'et kys
Var anunla ura iy dnende merd
Merd ile meydn ara hodur neberd
Sen yri biz dah u kdk revn
Grelm tedbrimi iy pehlevn
Dirdi Rm ehlin Sinn- feylesf
Sulh u ceng etvridn shib-vukf
Didi fermn Pdih'mdr hemn
Yriyalum iy Hudvend-i cihn
Gazye'ye yz dutd vu yrdi germ
Hikmetle gh germ u gh nerm
n iridi ol diyra pehlevn
Anda rm itdi bir ka gn Sinn
Sald bir css bildi k'ehl-i m
Kang sahr ire itmidr makm
Geidgin tahkk itdi pr-itb
itmedi bir s'at ol rm u hb
Rz-i ren n urb itdi 'iyn
m farkn virdi zulmetden nin
Bl u per gsterdi z- tr-gn
Teng u trk old bu dny-y dn
Dn karanusnda ol ren-zamr
Ol frset kn dn-dil vezr
Gazye'den dndi Dmk'a itdi 'azm
Eylemen didi Gazl birle rezm
(vr. 162a)
ikre gitdi ol bir nice ml
Gitdgine nice mil old dell
Gazye halkndan nihn ol pehlevn
Giru Msr ehline dndrdi inn
Yrdi bir gayri yoldan erke'e
Subh-dem minnetler itdi herkese
Gazye ehli did kim Rm-siph
Kad ol ceng itmedin b-itibh
Krdlar Rmn za'f u hastasn
ehr iinde 'ciz u p-bestesin
Subh-dem Cnberdye irdi berd
Kim hezmet itdi Rm iy ehl-i dd
Yri sr'atle ki kad ehl-i Rm
erkes'ndr giru mlk merz-i bm

M U H R E B E - S N N P A A B - G A Z L *
n seher vaktinde hurd-i blend
Atd kh- sumn zre kemend
kd eyvn- sipihr zre gne
'Adle z itdi h- Rm-ve
Mihr bold ehre-gster bir dah
lemi itdi mnevver bir dah
Alay alay old Rm subh-gh
kd busudan mehbetl siph
Yrdi Msr-siph zre Sinn
Vkf old dman- n-mihribn
Karu durd cenge bnyd itdi m
Basd ol sahry yek-ser izdihm
Ks u zurn durd feryd eyledi
Grz u tn Rstem'in yd eyledi
(vr. 162b)
Kerre-ny u borudan kopd nefir
Ya'n u meydan u grz u dru-gr
Her diref old hevda bir bulut
Gh serv old 'alemler gh skt
rdi meydn ire rm-pehlevn
Kana kand grz u imr u sinn
Gklere ad nev-y kerre-ny
arh ker itdi sad-y hy u hy
Ad tr u nze cndan girih
eme-i hn old her em-i zirih
T-zen kend iinde b-direng
Ma'reke kanile old lle-reng
At u erden kopd b u fign
Susad er kanna t u sinn
Kat! u kin gsterdi zulmile sipihr
kd ol dyireden afakla mihr
Bir siyset itdi devrn- deal
Kim olun hline rahm itdi ecel
hiru'l-emr itdi Rm ehli hcm
mi'nn ikbli baht old m
arh virdi 'asker-i Rmta dest
Bi'z-zarret bold m ehli ikest
Mnhezim bold v dndi ehl-i m
Beler alnd v sancaklar tamm
Kesdi serverler ban ol pehlevn
Shib-i seyf-i kalem ya'n Sinn
B-'aded erke katl old yine
Su yirine kan sebl old yine
Kad Rmden Gazl n gazl
m bir de bunda old py-i ml
(vr. 163a)
Rmiie h varmadn b-itibh
Mjde geldi kim zafer buld siph
B-'adede ahtarma vu b u esr
Karu gnderdi zahre ol vezr
Belerin sancaklarn ma'ks u hr
h'a 'arz itdi vezr-i nm-dr
Bir dah trc old ehl-i m
Virdi Rm'a minin yamas km
Msr'a vard ol hezmet yek-'inn
Gazye'de bir byle ceng itdi Sinn
Pdih'dan fern ald vezr
Lutf u ihsn itdi h- dest-gr
h'a bu menzilde 'arz itdi vezr
K'iy ferd-i dehr Dr-y serr
Gazye birle Remle ehli yek-sere
ok muhlif itdi Rmi 'askere
Zum-i fsid birle kd ehl-i ehr
Rm'nin zr u za'fn itdi kahr
Farz- ayn old bulardan intikm
Intikm- hs ya'n katl-i m
Byle emr itdi Selm-i ser-frz
Kim eke t u teber Rm-gdz
Gazye birle Remle ehlin bi't-tamm
Kati ide Rm ne varsa hss u 'mm
h emri mcebince ehl-i Rm
Ol iki ehr zre gsterdi hcm
Erkein kll helk itdi siph
tntikm ald siph- kne-hh
bu menzilde Selm-i nm-dr
Tavf kasdn itdi vu old svr
(vr. 163b)
n muzaffer old a'd zre h
Kuds'e azm itdi Selm-i dn-penh
Ol mukaddes beyti itdi arz
Vard hir Kudsi grdi k-be-k
Zyir old Kubbe-i Sahr'da ol
Secde itdi Mescid-i Aks'da ol
Maksad- aksya bold dest-res
Ser-blend old eh-i 's-nefes
Ol makmt tavf itdi Selm
Halkn ol ehrin mu'f itdi Selm
Hayr u drr itdi min vechi'l-hall
Kuds ehrinde eh-i ferhunde-fl
Kuds'den vard Hallu'llh'a h
Ol makm dah grdi pdih
Enbiy v evliy kabrin tamm
Grdi vu itdi ziyret ve's-selm
Gazye'ye dndi ziyretden revn
Ol ferd-i asr Dr-y cihn
Lekere kavud gdi b-direng
Msr'a azm itdi peleng-i tz-ceng
bu menzilde Hseyn Pa meer
h'a dir kim iy ferd-i behre-ver
Gazye'den gemen ki kumdur yok mecl
ok zarar var h'a yiddir vebl
Bu seferde halka ok noksn ider
Lekeri bu yolda ser-gerdn ider
Rmi kmaz kum iinde b-gmn
Heb helk olur siph iy Cem-nin
Kanna girme bu cem'in m'a dn
Gdin yurda sa'det birle kon
(vr. 164a)
n vezrinden bu szi itdi g
h- dery-dil revn old ham
01 gice menzilde h- pr-itb
tbu szden itdi Pa'ya kb
Kapuclar kethudsm ehriyr
Istedb emr itdi ki hidmet-gzr
Var Hseyn'i kim veznmdur be-nm
Bir nice kapuclarla it tamm
adr iinde defn idin dnn
Kalsun ol siz kavme sr'atle konun
01 vezri ibu etvr ile h
Kati idb gdi eh-i gt-penh
B-'aded lekerle h- z-fnn
tmedi bir lahza rm u skn
ki menzilni bir itdi ehriyr
iirdi sr'atle eh-i Dldl-svr
Gazye ehrinden Salhiyye 'iyn
Hibret ehlinden deil eksz nihn
01 iki ma'mre m-beyninde f
Sa'bdn alar msfir kanlu y
Kum yol virmez ki mkildir gzer
01 fez nndadr eyne'l-mefer
Ol fez fevknda sabr itmez sehb
Abdn virmez haber ill serb
Yil eser kum savrulur yol bend ider
Yer garibini ekvet-mend ider
Bu menzil mkiltmdan siph
Byle vehm itdi siph belki h
Kim bizi Msr'n siph b-hilf
Karular bugn yarn balar mesf
(vr. 164b)
Bizde rene anlarda rhat var bugn
At u demden cerhat var bugn
N'olur anlardan bugn bk itseler
Yahi frsatdr ger idrk itseler
Buld bir vehmile ol leker nect
Vartadan kurtuld hem dem hem at
Gelmedi karu siph- ehl-i m
Almadlar byle demde ntikm
Frsatn fevt itdi m ikr
Grelm hir nider Perverdigr
n zuhr old Salhiyye be-nm
Geldi arb ol etrfn tamm
S u soldn her tarafdan kopd ceng
Rmiye sahry Arb itdi teng
Bir nice menzil bu nevilen 'Arab
tdi Rm ehliyle gavg rz u eb

C E N G K E R D E N - A 'R B D E R - B R K E T 'L - H A C C *
y suhan-vr dinle bir destn yine
Kim gl-efn old bstn yine
Birket'l-Hacc' menzil itdi h
Menzilinde olmadn rhat siph
kd bir blk bedev atlu 'Arab
Bir de beslenmi grh-i huk-leb
Byle tedbr eylemi A'rb- berr
Kim bizmdr ibu gayret hayr u err
m evi mamr olal biz 'Arab
bu mlk iinde gezdk tene-leb
Her grha hssa olal zemn
Tahtumuzdur Msr u biz sahr-nin
(vr. 165a)
m evine girdi n Rm-siph
Bizde bir sa'y idelm viren lh
ibu da'vyile geldi ok 'Arab
Hem haseb da'vsn itmi hem neseb
Geldi at oynatd ok tz-svr
Hem sn ehli v hem haner-gzr
Her tarafdan kd ceng itdi 'Arab
Yile binmiler Sleymn-vr heb
Canlara syler Sinn merhaba
Her birinn at bir bd- sab
Hadden ad ri gavglan
Rmi'ye teng itdiler sahrlar
Kargu gnder at u er ebterledi
At u er almadan kan terledi
Nze-i nyler itdi kasd-i cn
Her biri bir e f erkmdr hemn
Subhdan t-m peykr itdi Rm
Dndrime ehl-i Rm' itdi mm
Byle insf itdi Rm kim 'Arab
erke'e ger glib olsa yok aceb
Zhir ol-ge Rmi'ye Hind-yi m
Ol Arab dald ceng old tamm
bu gavglan Sinn Pa meer
Tc-dnn dimi binmi ol er
h zann itmi ki erke b-tamm
Belki A'rb u tamm- ehl-i m
Geldi u meydna ceng olur bugn
Her mbriz bir peleng olur bugn
Sonra tahkk itdi kim ol kne-hh
Heb Arab'dr bunda yok m-siph
(vr. 165b)
Pa'ya tnd old kim kimdr 'Arab
Kim meni sen bindrrsin b-sebeb
Birketi'l-Hacc'dan revn gedi h
Msr'a doruld eh-i 'Alem-penh
bu demde iki A'rb revn
Geldiler iy Hsrev-i mlk-i cihn
Msr ehrinden biri bir buk'a-vr
Anda cem' olmu bugn h-vr
smi Zeydnfyle mehrdur
ehr-i halvet ol bugn ma'mrdur
nine bir handak itmi ehl-i m
Msr'a virmi arkasn m tamm
erke u Msr tamm ol diyr
Handak ire dolmu handak hisr
Top dzmler ser-ser handaka
Eylemiler tp halka bedraka
Toldurubdur handaki lt-i ceng
T-i Msr nze v tr u tfeng
Gei Dr-y cihn pr-dildrr
Tr u mr itmek an mkildrr
Byle muhkem handak u mkil hisr
Grmemidir dem iy tc-dr

M E V E R E T K E R D E N - S E L M H N B -E R K N -I D E V L E T
D E R - K R - I C E N G M S R Y N *
n bu szden behre-mend old ferd
Paalarla meveret itdi sald
Kim nedr bu 'ukdeye tedbr u ry
Kan bir hikmet bilr mkil-ky
Syledi erkn- devlet k'iy zahr
Tanr'dr her ide h'a dest-gr
(vr. 166a)
Dni u tedbr h'ndr bu dem
Ry sen devlet-penhmdr bu dem
Emr h'ndr vel iy Tc-dr
Doru varalum ne sd eyler hisr
Bozalum tedbrin anun darbile
delm Msr' msahhar harbile
ehsvr-ol'ndan itdi eh sul
Kim senn ryin nedir f klli hl
Pehlevn virdi cevbn b-hirs
Kim bunun define men buldum kys
Varmayalum b-tekellf tpna
Dmeyalum dmanun ser-kbna
Bozmayalum bu suff sol u s
Yan virelm kim bizm-ndr fer
Tobunun bir yan dnsn bizlere
Bunda frsat var gmansuz bizlere
Karu tedbrin grbdr ehl-i m
Cmle tob azn gzler hss u amm
Onlarn sana dn-ge bu kh
Cem' iken olur pern ol grh
Top handak ceng men' olur mdm
Bozulur perkr mnn tamm
Topa varmakdan ne ss var size
ok neberd olur gerekdir er size
Ol kulnun ibu tedbrini h
Dinledi itdi pesend ol din-penh
Didi sz sen pehlevnundur bu dem
Ry ehl-i imtihnundur bu dem
Er bunun-tek bende bul-ge h-yr
Ref ider hikmetle htrdan ubr
(vr. 166b)
Bozd tedbrin bu dni bendenin
'Akl ad bende-i pergendenin
Dndi sandan 'adnun dzdi ceng
Ceng in tz itdi englin peleng
Bi'z-zarret handakn tark itdi h
Mnhezim bold ol yn u nizm
Girdi meydna Toman-bay b-hirs
Dzdi meydn ire ceng in ess

C E N G K E R D E N - S U L T A N S E L M H N
B -S U L T N -I M I S R *
n gne m'il-frz old yine
Gayret od sne-sz old yine
Kopd ehl-i Rm u m'den hur
ki dery itdi bir sahrda c
Giru knn zre ehl-i Rm u m
Saf saf old turd yek-ser hss u 'mm
Tc-dr- rm gsterdi kh
Turd ol sahrda Rm kh kh
Anatol'iyle Sinn' nm-dr
Yapd sandan Selm'n bir hisr
Rm-ili Yunusla old meysere
Ya'n turd sola bunlar yek-sere
Dutd kh u deti ser-te-ser siph
,' : ,
Seyr iderken gerd girde mihr u mh
T-i Msr kd kndan urd dem
Kan hussiy-n kadem basd sitem
Balad bilin siyset rezm in
Old hizmet-kr ecel ol bezm in
Saf safa kard er ddi yire
Gitdi t elden siper ddi yire
*) Topkap (235b) "DSTN-I SULTN SELM B-SULTN-I DOVVOM DER-MISR
VE ZAFER YFTEN
(vr. 167a)
Dil kard nze-i ny -mr
Mrdan zehr ald t-i b-dr
Knile kand hadeng-i cn-sitn
Rezm in geldi neyistndan snn
Er drdi topraa imr-i tz
Trelendi dehr kopd rustahz
ki cnibden siyset urd dem
Saf safa girdi v raks itdi 'alem
Ceven old k u bland zrh
At peykn ol zrhlardan girh
Kerre-ny vz dutd 'lemi
arha kd boru zmnn demi
Al yeil bayrak u gn-gn 'alem
Erguvn u serde benzerdi behem
Mancinik u top savtndan zemn
Lerze dutd ddi kh-i henn
Kerre-ny u boru savt b-gmn
Virdi Isrfl snndan nin
Dnderime at u erden ald zor
Kan mbh old vu azn ad gr
Pte pte kte virdi ol gruh
Kana boyand ser-ser det u kh
T ba kesdi klar old hord
Ddi atndan Sinn P-yi Krd
Anda maktul old h'n paas
Dutd sahrlar yzin er lesi
'kbet Rm'm hcm buld dest
Dest virdi m'ye hir ikest
Mnhezm bold siph- ehl-i m
Ddi ekser katle vard hss u mm
(vr. 167b)
Baht dn-ge bende dndrdi inn
erke'e t urd Rm pehlevn
Ylad ardnca Rm'un leken
Harbe urd erke'e Yenieri
Ekserin ark itdi anda b- Nl
Nl-tek Msr ire kan old sebl
kd Msr'ndan tamm- ehl-i m
Msr u Marib yek-ser old Rm'a rm
erkes'n esbbn ald lekeri
Msr' trc eyledi yenieri
Beler alnd v sancaklar be-nm
Giru kahr old siph- ehl-i m
Lk Toman-bay frr itdi 'iyn
Kesmedi ban Rm pehlevn
h kond ol hisr u handaka
Rm hayrn kald m-revnaka
Giru trc old m bir dah
Kmn ald hss u mm bir dah
Mahzen old sm zerden merhale
Anca ndir tuhfeler girdi ele
Nice sultn genci ald tc-dr
h'a teslm old deyyr u diyr
Gdi andan dah h' feylesf
Ol felek esrrndan shib-vukf
Kond Msr u Nl m-beynine d
Ald Msr' h- skender-murd
kd erke mlk iinde ikr
Dutd ol kiverde Rm ehli karr
Alt gn bunda karr itdi ferid

'lye mel old dn-gn ehl-i dd


(vr. 168a)
B Z -G E T E N - T O M A N -B A Y * S U L T A N -I M IS R
Bir karang gice kim gerdn- sipihr
Trelikdin halka gstermezdi mihr
Yo idi eyda kat' ren
Teng u trk old dny-y den
Friu'l-bl ol hner-ver pehlevn
Otururken n-gehn kopd fn
Kim Toman-bay Msr'a girdi iy ferd
N-bedd olmuken irdi u bedd
Geldi kd l-tekellf tahtna
t'timd itdi diger-gn bahtna
Ehl-i beytin buld ekser ehl-i m
Msr ilinde giru bozuld nizm
Bindi vu ehr ehli ekdi tr u t
Kati olund hayli Rm b-dir
Krd Rm ehlini m b-gmn
Kal'a ire kald dizdr hemn
Aldlar Isfendiyr-ol'n be-nm
Kesdiler ban iy pr-ihtim
n bu takrr irdi h'n semine
Dnle tenbh old Rm'n cem'ine
Tre-gn ahm varub subh urd dem
Ddi encm mihr kaldrd 'alem
Vard gzden n-bedd old gurb
kd busudan hum-y fitb
Lekeri Hind'in gsterdi frr
Ata bindi subh-dem Rm-svr
Eyledi fermn eh-i lem-penh
Kim hcmet ide Msr zre siph
(vr. 168b)
Byle emr itdi ferd-i ser-firz
Kim Muhammed Pa v Ferhd Ayas
ehsvr-ol olub b-itibh
Msra gire bir mehbetl siph
de ol ehrn iinde bir neberd
Byle kim yirden ire eflke gerd
h emri mcebince subh-dem
Yiri 'asker dutd v gni 'alem
Harbe v top u tfeng u gru-dr
ehre girdi girmedin Rm-svr
kd Msr'n ehli vu itdi girv
Ald bm u kei kesretle dv
Keler baland 'mm itdi hUcm
lrelendi gn hev itdi semm
kd Msr tamm- hss u 'mm
Bm u revzenlerden itdi izdihm
T u Msr kd v tr u teber
Nzeden old neyistn bm u der
Her tarafdan tre-brn old f
Er ere kard germ old sava
kd reng-reng bayr u 'alem
Turd feryd itdi zurn zr u bem
Bir ars itdi grh-i b-hirs
ehri rengn itdi gn-gn libs
Kelerden kd halk itdi hcm
Glib old m yz dndrdi Rm
Harbeler kald svr old revn
Giru Rm bir de dndrdi 'inn
Rm n gsterdi bir dah hcm
Dndi malb old ol ikbl-i m
(vr. 169a)
m girdi ehre geldi vakt-i m
Dndi Rm yurda rezm old tamm
Subh- sdk km-yb- hver
Dod malb old encm lekeri
Gzden old mevkib-i kevkeb nihn
kd busudan peleng-i sumn
Snd ahter cemi v subh urd dem
Nze-i a'zam 'iyn itdi 'alem
Ala binde Tc-dr- rzigr
arha kd at ayandan ubr
Na're urd boru zurn v nefr
kd eflke sad-y dru-gr
Giru ba kaldrd kan in 'alem
Her 'alem banda rahn cm- Cem
Kerre-ny vzndan dehr old ker
ehre gavg dd maherden beter
Ceng in kd tamm alay- ceng
Hem siper hem t u hem tr u tfeng
Harbeler yridi anlardan beri
Yecc u Me'cc-tek yenieri
bu yn ile h- z-fnn
ehre girdi ehrims dery-y hn
Byle ta'br eylemidi mlheme
Kim gire Rm sevd- a'zama
Kal'as tahtnda vardr bir fez
Kim an meydn in dzm kaz
Sylenr Remliyye ol Beyd be-nm
Anda Msr cem' olur her subh u m
kmadn bdd in m-siph
Vard ol meydn ald kne-hh
(vr. 169b)
kd Msr'n hss u mm l-muhl
Cenge ikdm itdi germ old ktl
ki cnibden kymet kopd f
kd erke itdi yz yirden sava
Atd Rm bm (u) revzenden kemend
tdi m Msr' yek-ser ke-bend
Gkden ok yad v yirden kd er
eh-per okdan perlenb ud siper
Kelerden kteden kan alad
Kteye dvr u der kan alad
Zhir itdi dman- 1 n-mihribn
Geh zebn- t u gh t-i zebn
Pte pte kte told bm u der
Geldi her baa kazadan hayr u er
Her tarafdan kd Msr itdi ceng
Rm'ye old der u dvr teng
Gvdeler ddi v kan old sebl
Kan olub Msr ire gy akdi Nl
Anca ddi kelerde at u er
Kim svra le virmezdi gzer
Byle takrir itdi rv b- hilf
Kim dzlmidi mahabbetlen mesff
Atlu varmaz yerde cem' old 'ad
Old Ferhd ol adye r-be-r
ndi atndan Dilver Paa tz
Kalkann yapund vard r-hz
Er varr menzil deildi iy hakm
Ol bahdr vard b-perv v bm
ehsvr-ol dah old yayan
Ol iki merdn da Rm'den hemn
(vr. 170a)
Tr u imr ile bir ceng itdiler
Kim adye kei teng itdiler
tbu env' ile ol gn dah m
Rm ile ceng u neberd itdi mdm
Yatsu geti belki gnden bir l
Dah germ-germ iken katl-i k
Hsrev-i Hind gelb itdi hcm
Dndi vard yurdma Dr-y Rm
Subha-dek anda esr old katl
alayub kan akdi yek-ser b- Nl
Er elinden gitmedi lt u ceng
At u er savtndan old dehr deng

MUHREBE- SULTN SELM BR-I DUVVUM


B*- SULTN-I MISR
n seher ki tod encm a'zam
Ren itdi trelikden 'lemi
Giru ol ynile Dr-y Rm
Girdi Rm itdi Msr zre hcm
Dutd ehr u kei rm-siph
Katle ikdm itdi ol hametl h
kd m subhdan t vakt-i m
Ehl-i Rm ile neberd itdi mdm
Kteden ehr ire told pteler
Pteden bend itdi ehri kteler
Nice gn ehr ire ceng itdi mdm
Rm ile m besn subh u m
Kalmad almadan nrde zor
Ard er altda cnbden str
Kanile kand tamm lt u ceng
Olmaz old kr-ger tr u hadeng
(vr. 170b)
Kad ef-tek siphden Sinn
Kesmez old t-i Misr b-gmn
Ke-gr old kemn dutd kemn
Hem siyset kad hem ref old kn
Acz izhr itdi m 'kbet
Cem' iken dald 'm 'kbet
Bende malb old ard mn
kd ol dyireden t u sinn
ehre yz dnderdi v kopd grv
Bm u revzenden hezmet itdi dv
Tden gedi adsz hss u 'mm
Msr hl kald mfden tamm
n bu env' ile old kr u zr
tdi ol esnda Toman-bay firr
m halkndan nihn kend ferd
Gyib olmu germe-germ iken neberd
Ilgad ardnca Rm-pehlevn
Almadlar hir a'ddan nin
Byle kati old esr-i mlk-i m
Kim brnd leden sahr tamm
Msr' zabt itdi ferd-i km-yb
Yurda dndi Hsrev-i 'l-cenb
Her tarafdan geldi kayd ile esr
Her esr z ehr u nnda emr
arha kd le byndan buhr
Nefret itdi ol uknetden diyr
'kbet ol lei b-itibh
Nl'e dkdrdi v gdi ehre h
kd Ysuf taht zre T-dr
Rmi'ye rm old ol ehr u diyr
(vr. 171a)
Msr'a girdi 'asker-i nusret-i'r
ehr iinde dutd Rm ehli karr
Eyledi Rm'a it'at ehl-i m
Dutd h' Rm ile kiver nizm
'Adi ile ma'mr bold memleket
Ald Msr' h- Iskender-sfat
Bah bah itdi diyr- m' h
Kmn ald m'dan Rm-siph
Her kulun bir ehre gnderdi revn
Kend kald Msr iinde bir zamn
Gh ty u ne mel old h
Gh sayd itdi sa'det dest-gh
Ho-dil old lekerden ehl-i m
m bu env' ile buld nizm

R E S L F R S T D E N - T O M A N - B A Y *
Z R T A L E B D E N E Z - H
Gedi bir ka gn bu nev a rzigr
Mrtefi' old gnllerden ubr
Otururd taht- Ysuf zre h
Msr sultn ferd-i dn-penh
Geldi bir ferhunde-i tz-svr
Renc-i rehden peykerin basm ubr
pdi dergh v 'arz itdi niyz
Dd-i iy shib-krn- ser-frz
Baht u devlet reh-nmn olsun sana
Dmann dyim zebn olsun sana
U Toman-bay bir er dirdi yine
Ana m bir heves virdi yine
Geldi kond u Satd iklmini
Kesmez ol senden md bmini
(vr. 171b)
n bu szi istim' itdi ferd
Didi kani imdi iklm-i Satd
01 svnn geldi ardndan revn
Hod Toman-bay'dan bir eli hem devn
K'iy ferd-i dehr Dr-y cihn
V'ey mrvvet ehriyn el-amn
ok tazarru' itmi olmu mrd
Sylemi cUrmimi afv itsn ferd
Tkmesn kann ol Hn- kerem
Bir mrvvet itse Sultn- kerem
Varsam ol der-gh- 'l-na men
Hayr Be-tek lutf ile ihsn men
n Gazl crmni 'afv itdi h
Men dah bir bende-em b-itibh
Lutfle gam-gnleri d eylesn
Bende-em bir bende zd eylesn
'Ahd peymn itsn ol h- Blend
Kim tigrmeye bize hir gzend
erkes'ilendir bu mlkin hreti
ekmez olmazidi ibu gayreti
Gam del kerrtile itdn ceng
Bizde dah var idi nms- neng
Gel getr ksd sennlen bir rasl
Bizni kandursun ki h itdi kabl
Yz srem derghna ihlsile
Bende olam i'tikd- hss ile
Cn bu szni ksd itdi h'a 'arz
Da'vet itmek dne an old farz
Gdi crminden Toman-bay'n ferd
Gitdi andan mihr gsterdi bedd
(vr. 172a)
Ksdna kod Rm'den resl
Syledi 'zrin anun itdim kabl
B-tevehhm gelsn ol derghma
Hem-dem olsun yr- devlet-hhma
Hayr Be birlen Gazl ikr
Buldlar hir menimle iftihr
Anlara virdm kh-i serveri
Sen dah 'isyn terk it gel beri
Vard ibu istimletlen rasl
T gele dergha ol merdd kul
Gedi bir eyyam kasd gelmedi
h kasddan cevbn almad
hir gh old h- z-fnn
K'olmu ol ksd bu yolda ark- hn
Ol rasli bunda ho-nd itdiler
Bu resli anda n-bd itdiler

M E V E R E T - S U L T N S E L M H N B - A 'Y N *
Devlet erknn didi km-yb
Km-yb ol Hsrev-i devlet-meb
Didi erke kati idbdr kad
Baladlar gin fikr-i fsidi
mii Rm ehli itmi imtihn
Eski dman dost olmaz b-gmn
bunun define bir tedbr idn
lttifkile bu ry bir idn
Siz mi varmak maslahatdr yoksa biz
Dni ile bir ey fkreyleniz
Paalar didiler iy Dr-y dehr
T cihn var dehr elinden ekme kahr
(vr. 172b)
Devlet u ikbl rm olsun sana
Baht- sa'd-ahter ulm olsun sana
n mkemmeldir siph- zr sene
Bendeler varsun ne hcet h'a rene
Rm-ili Belerbeisi Mustaf
Kim anun nnda geldi "Kul kef"
Bendeni gnder didi iy Tc-dr
Byle fermn it ne hcet intizr
Rm-ili'nn serverin dirdi tamm
Erse grnsn mana Dr-y m
ehsvr-ol'na n bakd ferd
Bu cevb eyhine virdi mrd
K'iy frset genci h- p-bn
Yver olsun h'a Rabb'l-'lemn
bu bir ka rzigr iinde h
ok hner gsterdi h- dn-penh
Ald Rm u ark' h' ehriyr
h'a t'at itdi deyyr u diyr
tbu cmle gru-dr ey nk-nm
Hazretn ikdmile old tamm
tmedin bir yerde fkr-i hm sen
Ahir itdn m' Rm'a rm sen
Msr Sultn'dr ol rde-baht
Kemtern nryile koymaz diraht
Sen sa'detle ana gster hcm
T gmansz def ola ol baht- m
n bu szden hssa ald ehriyr
Lekerin dirdi revn old svr
Kond devletlen kenr- Nl'e h
Byle fermn itdi ol lem-penh
(vr. 173a)
Kim gie Rm-ili evvel bmdd
Mustaf Paa'nm ola bunda d
h emri mcebince Mustaf
Dirdi Rm ehlini gsterdi vef
Geti Nil'i ol vezr-i muhteem
Kald bunda h u esbb u hacm
ki bln-ge siph- ehl-i Rm
Geldi erke'ten 'Arab itdi hcm
kd Rm-ili'ylen itdi bir neberd
Kim hev yzini dutd tre gerd
erke A'rb derhem itdi ceng
Rmi'ye det u beybn old teng
Ddi m-beynine Rm-ili'nin b
Varmad yardmc Nl old hicb
Bir siyset ikr itdi sipihr
Kim sitem koyd kadem ref old mihr
Dndrime ald atludan zimm
Er drdi topraa A'rb u m
ki cnibden dem urd t-i tz
arha kd gerd kopd rustahz
Nze-i nyi su virdi nine
Merhem old hk erenler rine
Subhdan t-m ceng old mdm
Kargu gnder erden ald intikm
n iridi leker-i Hind'ye eb
hir old ceng dald 'Arab

ILGAR NUMDEN- MUSTAF PAA B-LEKER- NUSRET-R


EZ-PEY- TOMAN-BAY*
n 'alem ekdi eh-i Hver-zemn
Gn u''mdan bozuld nak-i n
(vr. 173b)
kd gerdn zre gezdi ftb
Geeli Nfl'i Hsrev-i l-cenb
Geldi grndi Toman-bay ikr
Saf saf olmu leker-i m-svr
n kh- Hsrev ekdi 'alem
Urd zurnac nefr u bora dem
Mancnk u top vz hemn
Virdi her s'at kymetden nin
Bende n grdi bu ferr-i evketi
Savlet u zor u hcm u heybeti
Garbiye arzna dndrdi inn
Bana teng old mfnin cihn
Byle emr itdi ferd-i rzigr
Mustaf Paa'ya ol Dldl-svr
n hezmet itdi m b-sitz
Gelmedin meydna yz dndrdi tz
K'iy frsetl vezr-i kr-dn
Rstem-i sn bahdr pehlevn
Kulle-i heyc peleng-i Mustaf
Lcce-i dery nereng-i Mustaf
U frr itdi Toman-bay ikr
Ilga-gil ardnca iy buk-svr
Yit 'akbden revn iy pr-sitz
l ban kes virme imkn- grz
Ald ol dn-dil-i ren-revn
Rm-ili'nin 'askerin old revn
Mustaf kovd v kad ol gruh
Gitdi subh u m gsterdi kh
yib old ems geldi vakt-i m
Kond bir sahrya m ehli tamm
(vr. 174a)
h'a geldi Mustaf'dan bir haber
K'iy sipeh-slr- dn, Cemd-fer
Subhdan t m kovduk bendei
'ciz itdk bende-i per-kendei
Dn yz gsterdi kond ol grh
Biz dah konduk budur mnend-i kh
eyhine 'arz itdi girdi ol mrd
K'iy zamne h' ferd-i ehl-i dd
Bende yrrse yrr Rm-siph
Kon-ge ol konar bular iy dn-penh
Det b-haddu bidyetszdurur
U bu sahrlar nihyetszdurur
Bunda i pyna yetmez ikr
Zyi' eyler sa'yini Rm-svr
h didi pes nedir tedbr u ry
ly her ide geh-i mkil-gy
Ddi iy 'asr ire h- ser-blend
Grme-gil sb-i devrndan gzend
erkee yitmek gerekdir tnd u hz
bu menzilde ne hcet hoft u hz
Dn eyu kadn gerek iy ehl-i m
Dn-ge onlar ceng olur iy nk-nm
Hak ne takdr eylemise b-direng
Zhir olur bi'z-zarret sulh (u) ceng
h emr itdi ki var iy pehlevn
Mustafa Pa'ya yit-gil yek-'inn
Dndrn hkmile ol b-rei
Da'vet eylen katle ol vrei
Byle emr it-ge eh-i 'lem-penh
Ilgad ol pehlevn-i nk-hh
(vr. 174b)
Mustafa Paa'ya mlhak old merd
Yitdiler a'dya baland neberd
Dzmedin meydn essn kr-zr
Bende yz dnderdi v itdi firr
Seyl akartek akdi Rm b-hirs
Men dimen ol katli siz eylen kys
Vard birden kd Toman-bay bd
yib old bd-tek ol n-murd
Evvel-hir itdi vu Rm-siph
Eyledi bir lahza def-i renc-i rh
Hayr-Be'le Mustaf-y z-fnn
Dutdlar bir yerde rm u skn
Hayr-be ol pr-frset behre-mend
Byle virdi Mustafa Paa'ya pend
Kim budur malb old ehl-i m
Kad Toman-bay neberd old tamm
Kalmad sr her-giz erke'in
Virdinz m ire kmn kerkesin
U bu sahrlar ki biz koyduk kadem
Hem beldur hem beybn- adem
Bunda A'rb 'adedszdr bugn
Ol vefsuz kavm hadszdr bugn
Sad-hezrn hne-i sahr-nin
Bu berru bm iredir iy dr-bn
Vkf olur n-ghan ol kavm-i m
Kim budur sahrya girdi ehl-i Rm
Msr u m'n 'izzetin gzler Arab
N-gehn bir f'l iderler b-sebeb
Bizleri A'rb fehm eyler be-nm
Cndi hem dner alurlar intikm
(vr. 175a)
Cem' olurlar bir yire b-itibh
Bizde kuvvet koymam hod gerd-i rh
Her taraf sahry bend eyler 'Arab
evremiz alur grh- hok-leb
alya dd bu ku dirler bize
N-hak u hak virmeziz an size
Gayrete noksn gmn bunda var
Dnelm var iken elde ihtiyar
ehsvr-ol'na didi Mustaf
K'iy sadkat bahri v kn- saf
Sen ne dirsin Hayr-Be tedbrine
G dutun hod bu erin takririne
Pehlevn Paa'ya redd itdi cevb
K'iy frset menbe' fi klli bb
h- dery-dil Selm-i ser-frz
ark u m' ald old b-niyz
Heybetimden lem-i dem tamm
Havfle lerzn u tersndr mdm
Rm ark u m' ald ikr
Nl'i geti u gelr ol Tc-dr
Byle h'n hss hizmet-kryz
ibu demde leker u lgnyz
Kimdir A'rb iy vezr-i h-mend
K'ola Rm ehline onlardan gzend
Ne vcd vardr A'rbn bu dem
Belki onlar imdi bizden itdi rem
Ilgalayalm kim Toman-bay ikr
Vard ol A'rb er dutd karr
n bu sretden dem urd pehlevn
Ryine tahsn didi Paa revn
(vr. 175b)
N M E F R S T D E N - M U S T A F A P A A B - A 'R B *
B E - G R F T R D E N - S U L T N
Nmeler yazdlar A'rba be-nm
Kim budur vard size Dr-y m
Sizlere ger hcet ise ml u b
01 beybnlarda menzil y ma'
Kayd u bend eylen Toman-bay'n revn
Bizlere alun geln tnd u revn
Yoksa anun kahrn sizden yakn
Aluruz iy cmle-i sahr-nin
Ilgad Arba ton yek-'inn
gn u gice Rm-pehlevn
nkim irdi ehl-i Rm ol vdiye
Grdiler tolmu 'Arab'dan bdiye
kd istikble cem'-i tene-leb
Kayd -bend itmi Toman-bay'n 'Arab
okdur A'rb u hasendir kayd iden
01 yorulmu sayd anda sayd iden
Geldi Rm pyine b-'zru kayd
Mustaf Paa ya teslm old sayd
Bende-i A'rb u Rm bi t-tamm
Onda krd kalmad erke be-nm
01 ec'at merdi ol kn- saf
Ald a'dy v dndi Mustafa
Geldi dergha Toman-bay iy hakm
Gitdi erke m'a h old Selm
'Akbet cnn zd itdiler
Msr iinde an ber-dr itdiler

T E V E C C H N M D E N - S U L T N S E L M B E - M IS R * *

*) Topkap (247a)da yok


**) Topkap (247b) "VE D U MREF-UDEN-I H DER AN D YR"
(vr. 176a)
Yine bir ter kssa bnyd it gnl
h- Rm' bir dah yd it gnl
n 'ad kahr old Dr-y cihn
Msr'a dnderdi sa'detle inn
Girmedin Msr'a ferd-i h-mend
Ab- Nl'n evresin itdi pesend
Msr'a Ynus Paa'y emr itdi h
ehre girdi emr ile ol nk-hh
Girdi ol gl-zra h- ser-frz
h'a serv u bd gsterdi niyz
B iinde y u n itdi mdm
Mutrib u meyden dem-dem ald km
Gh sayd u gh gl-get itdi h
nmedi atndan ol lem-penh
Ol diyr gezdi seyr itdi mdm
Grdi Msr' ser-be-ser Dr-y m
Hem 'acyib hem aryibden ferd
Grdi vu itidi tem ehl- dd
Adlile m' hemn Rm itdi ol
m' yek-ser hkmile mm itdi ol

F E T H N A M E F R S T D E N S U L T N S E L M
B E H E R D Y A R *
n msahhar old h'a mlk-i m
Ya'ni Ysuf taht old Rm'a rm
Ber-murd itdi eh-i 'l-cenb
Her yana sald kitb-i mstetb
Feth in ok nmeler yazd debr
tdi tahrrinde eyy habr
Nme-i fethini in itdiler
Mlk-i m'n fethin if itdiler
(vr. 176b)
Vard ol nmesi eh-zdeye
h- gz server-i zdeye
K'iy Sleymn h gh ol ki men
m' feth itdm bi 'avn-i Z'l-minen
tdm evvel Kansu ile bir neberd
K'fern didi bu arh- sl-hord
n arm itdm ey ferhunde-fl
Bana tahsn itdi arh-i deyr-sl
Grki erke'i yidirdm bir zamn
Kad tum heybetinden bed-gmn
m bir yamlad Rm-siph
Rmi'ye tahsnler itdi mihr u mh
Kansu'dan sonra alnd Haleb
fern didi mana her n-leb
Adlile virdim revc ol ehre men
'Adi u ddnla bular-men behremen
Rm'ye bah itdm ol mlki tamm
Rm'ye rm old t ser-hadd-i m
kbet girdm Dmk'a iy halef
Aldum ol etrf t Gazye selef
Bir Tomon-bay nm giru ehl-i m
Msr'a Sultn itdiler iy nk-nm
erke u A'rb yek-ser ol diyr
tdiler nunla hir iftihar
Dv idb geldi Gazl n-gehn
Ana karu vard Rm'den Sinn
Ol vezr anunla bir ceng eyledi
Cndiye m' yine teng eyledi
B-'aded ba kesdi v virdi ikest
mfye bir dah Rm buld dest
(vr. 177a)
Msr'a azm itdm revn iy h-mend
Cr'et u ryumn arh itdi pesend
Dem-be-dem A'rb ile Rm siph
Ceng (u) gavg itdi iy kiver-penh
Nice bin A'rb kati old 'iyn
Byle girdi m'a rm-pehlevn
Bu berr u bm ire girdi ehl-i Rm
Kim harret hen eylerdi mm
Bunda ni hord u ne hb old bize
b her yerden serb old bize
Kuma girdi kahrile Rm-siph
Yil eser ol kumda koymaz resm-i rh
Yrdi Msr zre hir b-direng
tdem ol Sultn ile bir nice ceng
Ke vu kyinde ceng itdm mdm
kbet perkende old ehl-i m
Bir ktal itdm ki arh- deyr-sl
Didi kim cr'et sana olsun hell
Pte pte kte ddi nice ml
Klcmdan 'kbet kan akdi Nl
hiru'l-emr itdi ol Sultn firar
rmedi Sultn'a Rm'den svr
Gedm hir Nl'i iy ferzend-i pk
fern didi semyile simk
Mustafa Paa'ya emr itdim revn
Kim revn ol iy hner-ver pehlevn
Yit-gil ol sultna it-gil tr u mr
U sen u u t u u Rm-svr
Ilgad hir vezrum iy halef
Dutd ol Sultn' bend itdi selef
(vr. 177b)
Giru Rm erke'i itdi katl
erke'in kanndan akdi yerde Nl
'Akbet Sultn'a zr itdiler
Msr iinde an ber-dr itdiler
m' Rm'a munzamm itdm kbet
Aldum u fk skender-sfat
Lk an Rm'a ser-heng eyledi
Ne Sikender ne Timur-leng eyledi
Mjde bolsun iy halef-ferzend-i Hn
Kim senin-ndr bu sa'y-i b-girn
tbu ta'br ile t devr itdi mh
Her diyra nmeler gnderdi h
Rm u m u ark a irdi ibu nm
Feth-nme virdi eyya nizm
Fetihdin itdi Tatar Hn'n habr
Yazd t "fethun mina'llh debr
Ungurs birle Frengistn u Rs
Old i'zzile bir ber-nme bs
erkes'ile h- kffra tamm
Nmeler gnderdi h- dost-km
Alem gh old fethinden anun
Adem erdi vasf u medhinden anun

KET TALEBDEN- EMR SULTN SELM EZ-STANBUL


BE-SKENDERYYE- MISR
Ravza'da bir gn Selm-i ser-frz
Meclis itdi vu mey-i mahbb u sz
B- ho-by u glistn ho-nesm
Nl u dem-sz u hev 'anber-emm
Sk gl-reng u surh serv-kad
Bde l'l-s vu dilber lle-had
(vr. 178a)
bu meclisde Sleymn h'a h
Bir ulak gnderdi h- dn-penh
Byle rd old hkm-i Hsrev
Nme-i nm v emr-i ma'nev
Kim gemiler donadm ynile
Ya'n zb u znet u tezynile
let-i harbile tolsun her gemi
tme te'hr u ta'alll bir demi
Bir nice sancak beiylen kapudn
Msr diyib deryya olsun revn
n bu fermn irdi ol eh-zdeye
Hsrev-i 'dil-dil-i zdeye
Hkm u emr itdi bu hkmilen ferd
Belere gelsn didi ol ehl-i dd
eh-zdn emri vard L-muhl
Beler emr itdi ol ferhunde-fl
Kim budur atam Selm-i nm-dr
Bizlere sr'atle salm bir svr
Hkm-i h gnderb itmi beyn
Kim kapudnle ol beler be-nm
Ry-i derydan gemilerlen revn
Msr'a gelsnler tevakkufsuz bir an
imdi sen kim Koi vu Mahmd'sn
Mustaf vu Hsrev-i mev'dsn
V'ey Sinn Be nm heb gh olun
Pdih emriyle r-be-rh olun
Kapudnile mlkt idnz
Her gemiyi tolu lt idnz
Cey u c esbbile lt- ceng
ok gemi tolsun tonatsun b-direng
(vr. 178b)
bu fermn u bu emrile revn
Geldi Islmbola ol beler devn
Kapudanile mlkt itdiler
Ol sefer rencn mkft itdiler
Girdiler kadrgalar ire tamm
Kapudan u cmle ol beler be-nm
Ser-be-ser tonand ketler 'iyn
Dzdiler kaydn mhimmtn revn
Her reisli zre kd bir 'alem
Balan rahende misl-i cm- Cem
Oturaklar zre gnderler mdm
Sanclub durd mehbetlen tamm
Harbeler glgeler zre kd f
Yy u kalkanlar asld ka ka
Ser-be-ser asld imr u teber
Ke-gr old kemn ilen siper
Ellerinde ceng in hzr tfeng
Yaylara gizlendi heb tr u hadeng
Neft ilen terkb olunmu kunbara
Ol gemiler ire told yek-sere
Paa ulaka aykalar told tamm
Ateilendi pranglar mdm
demsi ark- pld old heb
Told demle gemiler leb-be-leb
Turd resler gemiler zre f
Her gemi yek-ser tonand i t
Dumann dumanc ald engine
Ddi grge gurk-i neyyir nengine
Pusulasn pusulac pr-hner
Hartas zre koyub itdi nazar
(vr. 179a)
S'atn yanna koyd ol dell
nne alub yoln buld sebl
Noktalar hizmetlerin grdi tamm
Trda turd seren serv-i mdm
Yapran yrtub kopard demrini
Noktalar dinlerdi anun emrini
Gnci babaca balard pr
Ablyile kelam eylerdi br
Turd tartak itdi top ile tfeng
Heybet ald ka'r- deryda neheng
zdiler sancaklarn beler be-nm
Tabi u borular fign itdi mdm
Yrdi yetmi kadrga ikr
Krk pre mvna pr-gru-dr
Ge otuz u yiirmi para nm
On alt top getsi tamm
Krk pre at gemisi b-kusr
tdi ol dery- jef zre syr
On pre bsterde altm kayk
leti harbile tonand bayk
ki yz drt pre bunlardan ziyd
gayri rh birle gemisin srdi bd
Cmlesi be yz gemi old tamm
Elli bin er girdi deryya be-nm
Ketibnlar hzr itdiler nuhust
Mrselile pe dresin drst
re v pj diy bir ka zamn
Ry-i dery zre oldlar revn
n Frengistn'a yitdi ol gemi
Bir hisra mlhk old dem
(vr. 179b)
Kim Sakz dimeyle ol ma'rfdur
demsi kfr ile mevsfdur
Cenviz'e tbidir ol muhkem hisr
Burcu mstahkem ess stvr
n gzkdi bur u brs 'iyn
Top u tabii m'minn itdi fign
Her gemiden kd yz drl nid
Bahr u berre ol ned sald sad
enlik itdi ehl-i ket bi't-tamm
Top atld tabi alnd mdm
n bu ferr u evketi grdi Freng
ok gemiler kd istikble teng
Heb nzl u ni'met u esbbile
hid u em1u arb- nbile
Rzigr el virmedi on alt gn
01 gemiler bunda itdiler skn
Rmi'ye her gn ziyfet itdiler
Boryaz esdi Sakz'dan gitdiler
Her gemi yelkenlenb old revn
Yrd dn-gn revn bir ka zaman
T iridi Susam adlu adaya
Rm rabet itdi nakl-i bdeye
dem ol adada ma'dm idi
Ada tenh kh u det bm idi
Adem-zde anda her-giz olmam
Gllerinn reng u by solmam
Canavardan ayri bir z-rh yok
Kebk vfr h-yi mkn ok
Shile kd gemiler bi't-tamm
Heb demirler atd ket old rm
(vr. 180a)
Tndesin ekdi hemn std- kr
Dutd ketiler kennnda karr
Adann nahcri dem grmemi
Kendsin bhde bir gn yormam
Talanndan indi h deme
Geldi mkn h hayru'l-makdeme
Vehmsiz inna yz dutd ikr
demdin itmedi her-giz frr
kd Rm adaya kald gemi
husn sayd itdi anun demi
Ekserin dutd bu hnn yayan
Geri kan itdi kemnlerden kemn
Bir ikr old ki h ekdi h
h-y mkni kati itdi siph
Dndi deryya gemilerde arb
tee evrildi hdan kebb
'y u n itdi bu nev'a bir zamn
01 gemiler ire Rm-pehlevn
Yrd girdi Frengistn'a d
01 gemiler byle d u ber-murd
Rodos'a n irdiler bir krpe-nm
Ada vardr anda ekdiler zimm
Kerpe'den yelkeni pr-bd itdiler
Msr Iskenderye'sin yd itdiler
Saldlar ingine hep ketleri
Ketler iindeki detleri
Bir gn u bir gice yridi gemi
Be-murd u d iinde demi
N-gehn kd muhalif rzigr
tdi ol ketleri hep tr u mr
(vr. 180b)
Birbirine urmak itdi keti
Garka-i hecr itmek ister deti
'Aleme ' old derynn gam
Cem' iken hir dald ol gemi
Kimi Marib'den yana old revn
Kimi Merk tarafna ddi 'iyn
ok size hord old b-hadd-i stn
Cnb itdi c idib dery-y hn
Nicesinn kanadn sndrd bd
Bd ol deryda itdi ok fesd
Gh kard ge mevcinden gemi
Gh inerdi ka'ra mahzn demi
Byle bir ka gn hev vu rzigr
Gklere savurd derydan ubr
Gezdi ser-gerdn bu deryda gemi
N-md old geminn demi
Bahr u kh dete olmud hicb
Bahrde toub batard ftb
Kh u sahrdan eser ma'dm idi
i cihet deryda n-malm idi
Tanr'ya yalvard heb ket-svr
K'iy mcb'd-da've-i Perverdigr
Sen bize bu vartadan vir-gil nect
Rahm it iy Halll-i cmle mkilt
ok tazarru' itdi gam-gn dem
kd t dery-yi mihnetden gemi
Dde bnlar kdlar kleklere
Mjde virdiler hevdan belere
Virdiler Msr'n korasndan haber
Bahr ka'nndan nmyn old berr
(vr. 181a)
Geldi Iskenderye etrf bedd
Grdi tahkk eyledi her ehl-i dd
Toplar atld boru urd dem
Zuma vziyle raks itdi 'lem
enlik itdi cmle-i ket-svr
Ketye dr dkdi ebr-i nev-bahr
dlk tabii alnd ok zamn
Vartadan kurtuld Rm-pehlevn
Turd Iskenderye kurbmda gemi
rdi ehr ehline zurnann demi
Ol hisr zre gzkdi ok 'alem
Tabi u ny vz geldi zr u bem
Pdih sancaklarn grdi siph
Bildi Rm kssay b-itibh
Kim Sikenderye alnm b-gmn
Rm'ye rm olmu ol kiver 'iyn
Giru bir dlik itdi ehl-i Rm
Kim ser-ser ce geldi merz- bm
Ol perkende gemiler n-gehn
Geldi etrf u cevnibden revn
Mlhak old ol gemiler bunlara
Bir hadsin itdi bunlar anlara
Cum'ann ol gn namzn kld mm
kd mescidden namz ehli tamm
Pdih'n kullariyle ol grh
kd istikble turd kh kh
zlklar itdi ehl-i Rm u m
Bde ekdi bd-peymlar mdm
Her gemi limna girdi l-muhl
dlk elvirdi def old mell
(vr. 181b)
Her gemi bir top atub itdi hur
Ca geldi giru dery-y ham
Lengerin sald v ekdi tndesin
Dirdi neftler revn per-kendesin
Klarn sahrya virdi her gemi
Ynlerin deryya dndrdi demi
kd Rm bey' u bzr eyledi
Baa girdi seyr-i gl-zr eyledi
'y u 'iret itdi her ket-svr
Cem'i mest itdi arab- ho-gvr
bu demde geldi hkm-i Hsrev
Byle takrr itdi emr-i ma'nev
Kim kapudanm gelb yitsn revn
tmesn ol er ta'alll bir zamn
Bursa ehri hkimi Koi be-nm
Ol gemiler hfzn itsn bi't-tamm
Vkf olsun kim Frengistn- dn
tmeye ketlere n-gh fsn
Kapudan bir ka kayklarla revn
Msr a vard Koi kald kapudan
Nl'e girdi heb Red'den kayk
Msr'a kd ol kayklar heb bayk
P-ke ekdi el pdi kapudan
Sord dery recn ol h- cihn
bu esnda ferd-i nm-dr
Tnd Iskenderye dib old svr
rz itdi temsn anun
Grdi ednsn vu a'lsn anun
n kadem ol ehre basd ehriyr
h'a pml old heb ehr u diyr
(vr. 182a)
Ser-be-ser tonand ketiler yine
Bahre znet virdi detiler yine
Cmi'a girdi Selm-i ser-frz
Hem namaz itdi v hem 'acz u niyz
Ysufn gencini grdi ol ferd
Ol hazyin ire girdi ehl-i dd
Nice Sultn'dan kalan esbb u ml
h- Rm'a urd ol gn pye-i ml
Alet-i harbin mn yok idi
Cmlesinden t u ceven ok idi
Kapudan u Koi'ye emr itdi h
Kim bu esbbi tamm iy nk-hh
Heb binlardan kardn bi't-tamm
Tsun bir mddet an hss u 'mm
Bu gemiler tolsun ol esbb ile
Rm'a varsun tuhfe-i Arb ile
tbu esnlarda bir makbl kul
Geldi Marib Pdih ndan rasl
Saldlar Koi ol rasl-i servere
Kanberi ird itdi Hayder'e
Msr'dan dah gelr ok ndire
Ol met'- grmemi her bsra
Anlan dah alun heb bi't-tamm
Yrin Istnbul'a d u dost-km
Dndi andan sonra Msr a h- Rm
h'a teslm old yek-ser merz-i bm
Ol met' Hsrev-i mlk-i cihn
Ketiye gnderdi sr'atlen revn
Told yek-ser ol gemiler gencile
Genci dirdi h- Rm rencile
(vr. 182b)
Giru tslambol'a 'azm itdi gemi
Arzu kld sevd- a'zam
Rodos'a n irdi ketler revn
Geldi Rodos'dan bu cem'a armaan
rdi tslambol'a el-hsl gemi
d u hurrem hem gemi hem demi
bu esbb u bu genci bi't-tamm
Anda teslm itdiler temme'l-kelm

N A S B D E N - H A Y R B E D E R - M IS R
Syle iy mrg-i shan-ver bir dah
Kim ald verd-i ahmer bir dah
Msr' n adlile ma'mr itdi h
Kalmad Msr ire m'den siph
erke'in def itdi ol mlkin tamm
Hayr Be kald Gazl ve's-selm
n sadkat zhir itdi Hayr Bek
h derghnda ol b-rayb u ekk
Cn u dilden bende old h'a ol
T'at itdi dem-be-dem dergha ol
L-cerem old sezvr- at
Gelmedi fikrinden el-hsl hat
Msr' h- Rm virdi ol ere
lltift itdi Selm ol servere
Ana tefvz old Msr u mlk-i m
Gitdi Sultn kald ol kyim-makm
lltift- Hsrev'den behre-mend
Old ol hayr u keremle ercmend
Hayr ile sylendi n nm ann
'Akbet hayr old encm ann
(vr. 183a)
n firsetden deildi ol teh
Buld hir mesned-i heneh
Rzigr slhyn ol tc-dr
Msr' ana virdi vu old svr

N A S B D E N - G A Z L D E R -D M A K
Geldi gz fasl vu b old hazn
Dkdi b etrfna bergin rezn
Sebze-zr itdi zemni rzigr
K bahr olur ser-ser ol diyr
Bde-i gl-fm hamda urd c
Kumr tdi blbl oldysa ham
U bunun-tek fasl iinde tc-dr
Msr'dan vard Dimak'a km-kr
Bir bihi old kudmndan Dmak
Geldi ky kesinden by- 'k
T bahr hurremi ol ehriyr
Gh y u n gh itdi ikr
Nazm- 'lem-n ferd-i kr-dn
ehr-i m' kim Dmak irer ayrur iyn
Hod Gazl abdine virdi ferd
Ol mrvvet mazhar ol ehl-i dd
efkat u h bile 'lem-penh
Virdi ol merdde rutbet-birle ch
m mlkinden ferd-i rzigr
Ana in'm itdi ok ehr u diyr
Gedi crminden mrvvet mazhar
Grdi erzn ana ol kiveri
Didi ger sdkile pr-ihls ola
Hazretimde L-cerem ol hs ola
(vr. 183b)
V'er hynet zhir itse l-muhl
Giru Rm'den irer ana zevl

A Z M - S U L T N S E L M B R - I D V V M B E - T E B R Z V E M N *
D E N - E H L - R M
n bahr old v blbl ekdi h
arka azm itdi eh-i 'lem-penh
rz itdi Horsn' Selm
Devr ide Iskender-i sn Selm
Syledi Rm ehline k'iy ehl-i Rm
Az zamanda aldunuz ok merz-i bm
Rm u ark u am' yek-ser aldunuz
Dmeni def itdnz siz kaldunuz
Erde himmet olca u cr'et be-hem
ark'dan t garb aymasdr ber-kadem
m'i n itdn msahhar b-gmn
Dndrelm arka evketle 'inn
Erdebl-ol ki bir perkendedir
n tahkk idelm kim kandedir
Alalum o tre-bahtun ban
Ta teslm idelm yoldn
Rm'ye rm olge zerbycn
Surh-serden var-ge sr u nin
Varalum mlk-i Hert'a b-hilf
delm h- Horsn'i tavf
Belki Hind u Sind olubdur arzm
Himmet eylen varalum iy ehl-i Rm
Bir nin u nmdr bundan garaz
Maksad- zt budur bk 'araz
n bu ird i'r itdi Selm
'Aczi izhr eyledi Rm iy hakm
(vr. 184a)
Didiler iy km-kr- rzigr
Mstedm itsn seni Perverdigr
Garbdan t ark bolsun sana rm
'leme hkm it e cy-i ark u m
Emr h'ndr vel iy z-fnn
Ehl-i Rm irdi teredddden zebn
Rhat olsa ibu leker bir zamn
h'a rm olurd ser-t-ser cihn
ibu szden hm-nk old Selm
Bir temevvc itdi ol dery-y bm
Yridi devletle Rm'a Tc-dr
Girdi tslambol'a vu dutd karr

H U R C -I C E L L *
Dndi arh- lciverd bir zamn
lye mel old Dr-y cihn
Yo iken 'lemde a'ddan eser
Virmez ard kimse dmandan haber
Emn idi fk u enfs ho-nizm
Friu'l-blz deminde hss u mm
Taht- h zre ol ferhunde-baht
kd Boz-ok'dan bir er b-bk saht
Mehdi'yem dib eyledi da'v-y hm
Kendye tapdurd Etrki tamm
Mrid old halka itdirdi scd
Erdebl-ol'n itdi b-vcd
'lemin kutb menem db urd lf
Mehdiyem irda geldm b-hilf
Gelmiem men bende vu zd in
U hurc itdim bugn ird in
(vr. 184b)
Mddetim gzlerdm olmudum nihn
kdm hir iktiz it-ge zamn
Men burunsuz nesliyem dib urd lf
Mendedir srr- velyet b-hilf
'lemi men ser-be-ser alsam gerek
Cmle mnkir gitse men kalsam gerek
Men Cell'em syledi ol bu'l-fudl
U mana mevkfdur redd u kabl
Kimki itse secde vu t'at mana
Men an ird idem Hak'dan yana
Halvetinden kd ol evvel kadem
ekdiler at bindi kaldrd 'alem
Yridi Boz-ok ile ceng eyledi
Balarna 'lemi teng eyledi
Geldi basd Veys'n ordusn revn
Kend zannnda eh-i shib-zaman
ret old urd vard siyle ml
Nice balar kesdi zulmilen Cell
Memleket zulmnden old tr u mr
Cem' iken old pern ol diyr
Geldi bu nevile yetgirdi gzend
Giru dndi ol grh- n-pesend
ulule ddi ol etrfa tamm
Fitne kopd 'ibret ald hss u 'mm
Didiler bu ftne-i hir zamn
Bir 'almetdir kymetden hemn
Hsrev-i Ry-i zemn Sultn Selm
Atnun stndedir b-havf u bm
Heybetinden ol Fendin mur u mr
demezler yerden u gkden ubr
(vr. 185a)
Ger kyamet olmasayd ikr
Byle demde dman olmazd svr
Ata bindi Mehd'yem db urd ad
Kendye uydurd ok ehl-i fesd
Tbi' old mfsid u t ana
l'tikd itdi bes b ana
Halk cem' old ana dutd kh
Rm iinde gezdi b-bk ol grh
Anatol mlkini dutd fesd
Kiver old ser-be-ser sst-i'tikd
Mutekd bir nev'a old hss u mm
Kim ana klfetle geldiler tamm
Lekerin cem' itdi Veys bin Ali
Vard ardnca kelmn hsl
Ne anunla idebildi bir sitz
Ne tasavvur old gnlnde grz
Kald bir sahrda hm gzleyi
Gayret idb neng u nm gzleyi
Her taraf gnderdi bir tz svr
Kend ol sahrda ekdi intizr
Old bir yirde mukm ol b-makm
Dem-be-dem tavfna geldi hss u 'mm
Dirdi bir leker vel cmle mrd
ldren gz len ad ehd
hre old kim hurc itdi Cell
Mehd'lik da'vsn ider l-muhl
Gdi andan eyledi yurdn cedd
yle kim ehr-i Sivs old be-dd
kd ehrinden revn belerbei
Geldi cem' old yed-i tahtndaki
(vr. 185b)
d Paa ol emr-i muhteem
Dni ehli shib-i hayl u haem
Dirdi sancak belerin ol h-mend
Dzdi saf saf bir siph-i dil-pesend
L-tekellf koyd meydna kadem
Bayran turgrd kaldrd 'alem
Geldi ol mfsidle bir ceng eyledi
Yer yzin kanle gl-reng eyledi
Lekeri malb old P'nm
B-mr irdi hisb lenin
Er diirdi yer yzine t- tz
Nice balar kesdi ol ceng sitz
Paa birle lekeri itdi frr
Dutd mfsid rezm-ghnda karr
n bu sret old gerdndan zuhr
Ol fesd ehline el-virdi srr
stim' iden rakdan kssai
ok saf srdi vu ald hssai
Didiler eksz veldir bu ferd
Her tarafdan geldi cem' old mrd
lerinden vard ref old ind
tdiler ana ziyret i'tikd
Sancakma secde itdi ol grh
Geldi cem' old havric kh kh
Didiler bu Mehd-yi Yezdn-perest
Mnkire virr velyetlen ikest
Gdi yurddan revn ol baht- m
Vard Tokat zre gsterdi hcum
Kond bir menzilde ol shib-lecc
stedi Tokat ehrinden harc
(vr. 186a)
n fesda vard bundan merz-i bm
Kssadan gh old h- Rm
Hem hurcn hem fesdm bi't-tamm
Bildi ma'lm itdi h- nk-nm
Kakd tnd old h- z-fnn
Kahre geldi mevc urub dery-y hn
Didi bunden ol cihn- dru-gr
Olmad m ehsvr-ol habr
Didiler iy h- gerdn-iktidr
Kim senlinle buld 'lem iftihr
Kendnin taht- yedinden l-muhl
U bugnlerde hurc itdi Cell
Nice bilmez m-cer mehrdur
Bildi lk ol bendenz ma'zrdur
arh- dn ser-gcdin p-ml imi
01 mbriz haste vu bed-hl imi
Anda ger 'zr olmasayd b-gmn
Ilgamd imdi ana yek-'inn
Hastalkdan kalmamdr kuvveti
Isteyb bulmaz bunun-ek fursat
Gelmedin fermn- h- pehlevn
Dulkadrlu lekerin dirdi revn
Olmadn hkm-i hmyn ikr
kd f'l-hl ol ferd-i rzigr
Byle takrr itdi ol 'l-cenb
Kim ne hcetdir bize eh'den hitb
Biz Hud'nun bende-i fermn-uz
Byle dem-n saklanan kurbn-uz
Olmadn ol hric shib-siph
ldelm cem'in pern u tebh
(vr. 186b)
Lekerine her taraf vard berd
Dirdi Etrk'n siphn ol ferd
Za'fl cismiyle ol ner pehlevn
Dulkadrlu cem'ini virdi revn
Geldi dirildi siph ol ern
Gnli gzi ren old saf-dern
Didi ussam b-mdvdr benim
Derdime dermn bu sevddr benim
Bindi bindirdi mbriz lekerin
Ald kd Dulkadrlu'nm erin
Zemher kalbinde kim okdur fesd
Berf u brn old esdi tnd-bd
Dulkadrlu talarm bend itdi berf
Her girve old bir kh- kf
Berfdin ku umaz old yilleri
Ol su'bet vakti girdi illeri
Bir tedrk itdi ol dmen tebh
Kim ser-ser old yollar h-rh
bu tavrile yridi ol ferd
Byle memr olsa eyhine mrd
ok tereddd birle ekdi br u brd
Vard ahruh kprsini itdi yurd
nkim gh old bundan ol grh
Cnb itdi menzilinden canlu kh
Karu geldi ol sa'detsz ferk
Kald m-beyninde bir fersah tark
Bunda bunlar anda ol dutd karr
Geldi Hsrev Pa ol buk-svr
Bir yire dirildi Trk u Ehl-i Rm
Vkf old bundan ol akvm- m
(vr. 187a)
Menzilinden gmedin ol ry-i sst
Byle grdi ry u tedbrin nuhust
Kim Dadar ocamzdr b-gmn
Ceddimz me'vsdr ol sitn
Varalum tarfna ol menzil-gehin
Nse olsun anda emr-i Allh'm
ldeliim himmet taleb b-dd in
Yz srelm anda istimdd in
Ger gelr bolsa Ali bin ehsvr
tdelm anda anunla kr u zr
Hric itdi Dadar'dn yana 'azm
Olur ol 'azm itdi menzilde rezm
Andan anlar gdi bundan bu siph
Grelm n'olur be-fermn- ilh
Mfsidin cem'inden ndin pehlevn
Vard vu ald Dadar detin revn
Sf sf itdi lekerin nren in
Dzd aslnca siphn ceng in
Bir zamandan sonra kd ol grh
Atlus b-had yayan kh kh
Hss u mm itmi tammet izdiham
'Avret u er cmle ceng ehli mdm
Yridi ol mfsid-i rde-hl
B-tekellf girdi meydna Cell
Pehlevn at sald anun cem'ine
Er sesi girdi Havric sem'ine
Er ere kand germ old sava
Gh ok yadrd mfsid gh t
ki cnibden siyset urd lf
Gvde ddi kana ark old mesf
(vr. 187b)
Tr brn old dmandan bedd
At helk old vu er ddi ehd
Duh-i kbrdan ol t vakt-i m
Turd meydn ire ceng itdi mdm
Dndrime halka rhat koymad
At u erde b-cerhat koymad
Gh hcm itdi erenler serveri
Gh Hsrev birle sancak beleri
n kovuma hadden ad iy hakm
N-gh esdi kble tarfndan nesm
kbet tevfk- Br old yr
Bir hcm itdi Ali bin ehsvr
Mfsid-i b-re dndrdi inn
Girdi t urd hner-ver pehlevn
Er mbriz at bedev imr-i tz
Kalmad a'dya imkn- grz
N-grz ol mfsid u b-dn ferk
Ddi kan derysna old ark
Tudan gedi er u 'avret tamm
Kalmad kimse 'addan ve's-selm
n siph- Hsrev buld zafer
Kend mfsid kad kim "eyne'l-meferr"
Ilgad ardnca Veys bin 'Ali
Dutd vu bend itdi ol b-hsl
Hric mecrh u zr old esr
Bana yadrdlar mr u tr
Mfsidin bn kesdi pehlevn
Dergeh-i a'lya gnderdi revn
Vkf ol-ge Hsrev-i gt-penh
Syledi kim fern iy nk-hh
(vr. 188a)
efkat-i h vu lutf-i Hsrev
ehsvr-ohna geldi ez-nev
Rzigr ehline rendir bu hl
Kim bu tevch ile def old Cell

VEFAT YFTEN- SULTN * SELM


n Cell hir oldi iy hakm
Km-yb old yine Sultn Selm
Km-yb olmaz cihandan demi
Ger msahhar itse yek-ser 'lemi
Dndi bir ka gn dah arh- kebd
Gezdi bu bed mihr devrn- hasd
ibu tavrilen dnerken arh- dn
Gr ne gsterdi nign-i b-stn
B u rn rengi dndi n-gehn
Old b evrk ser-t-ser hazn
Lle vu gl defterin dzdi sipihr
Kalmad kat' felek gnnde mihr
Ssen ton giydi h- erguvn
ekmez old b-r ssen rbn
Nrven itdi libsn lciverd
B iinde serv ekdi bd- serd
Snbln zlfni kesdi nrven
Ysa batd mtem-tek ysemen
Ser-nign old benefe b-r
tdi sevd llenin barn kar
Zevrakn nlferin ark itdi b
b ider hir bu gl-zn harb
Nergisn ald assm arh- pr
Kalmad glende ana dest-gr
(vr. 188b)
Blbln bostanda ll old dili
Byle giryn grdi t handn gli
Gitdi b u bostnun revnak
Kald revnaksuz akyklar ak
Tre-gn bold hev v rzigr
Ttd ey htrn yek-ser ubr
Gitdi lemden nizm u i'tidl
'nz old b- glzra mell
Bir mellet rz old 'leme
Kim ben dem ark old ama
tbu ahvl ire bir gn Hn Selm
Hsrev-i bdr-dil Sultn Selm
Hb-ghndan seher-geh hasta-hl
Gz aub uyand skender-misl
Mnharif buld mizacn h- Rm
Tb- tebden grdi poldn mm
Tab'na irmi hevdan dest-res
B-mezk olmu buhrndan nefes
Erguvnn di demi itmi hazn
rz bnda bitmi za'fern
Servine irmi hevdan ser-zeni
Glenin pej-mrde itmi perveri
Cismini efsrde grdi n-gehn
bile virdi hrretden nin
n mizcn muhtelif grdi Selm
Btnn bmr u endmn sakm
stedi hzk etbbi ferd
Anlara dutdurd nabzn ehl-i dd
Kimi sandal didi kimi zencebl
Sabr u erbet irdi nef in necl
(vr. 189a)
n ke-m hiy kimse tehs itmedi
Sa'yile h'n sud' gitmedi
Didi tebdl-i hev vu b idem
Edrine tahtna hikmetlen gidem
tibr itmez etbbya lebb
kazanundur ne sd eyler tabb
n tabfatde zili buld sakm
N ef virmez ne etbb ne hakm
N-tuvn ol h- Iskender-misl
kd Istanbl iinden haste-hl
orlu'ya n irdi ol mahmil-nin
Derdi efzn old vu can hazn
Za'fdn bold vcd n-tuvn
Lle-zr yirin ald zafern
Bakd Knuna ifa in hakm
Mnharif grdi mizcm ekdi bm
Dem-be-dem vaz'nda shhat grmedi
ciz old hastadan sz srmedi
n maraz mstevl old iy hakm
Vsl old Hakk'ina Sultn Selm
Dutd n-gh girbnn kaz
Cm teslm itdi vu virdi rz
Balad esbb u rhtn Hn Selm
Gitdi bu vrneden Sultn Selm
Dr- dnydan gb old revn
Bir sefer itdi yine ol pehlevn
n bu mlki grmedi ol py-dr
Cvidn mlke vard ehriyr
n deildir 'lem-i fn kadm
Ol muhalled mlke azm itdi Selm
(vr. 189b)
Ahdine itmen zamnn i'ibr
Kim glerken girye eyler ikr
B-vefdr arh u ke-rdur felek
Pr-flrb irdi felek b reyb u ekk
Bir karr zre deildir arh- dn
B-karr olur skn u b-stn
Zehrine demez anun nsi yakn
N virse ni var ender kemn
Pr-firb-i b-vefadr ibu dehr
Hsl olmaz dehrden cz-zehr u kahr
Seyr iderken ibu arh- b-vef
B-vef old vu gsterdi cef
Server-i 'lem Selm-i dehr-i dn
Pdih- dehr iken itdi zebn
'Alemin sultn iken ol ser-blend
arh p-ml itdi yit-grdi gzend
n Selm'i Hakk'a teslm itdi cn
Kopd eydan Selm in fn
Ah u feryd itdi Rm ehli tamm
Myeden bir mye dndi hss (u) 'mm
Alad Rm ehli kim iy ser-firz
Hsrev-i 'dil eh-i dmen-gdz
Pdih- 'asr u ferd-i rzigr
Rub'- meskn ire h- nm-dr
Rm u ark u m' feth iden ferd
Hn bin Hn nakd-i Sultn Byezd
ty dir ol t ile ol cr'ete
y dir ol Hsrevn hamete
Kan ol yn u ol tc u nign
Kan ol zde-i dy vu dn
(vr. 190a)
Kan ol rne zor u ek! u brz
Kan ol cr'etle ol imr u grz
h u hasret kan ol zihn-i Selm
Hayf gitdi byle tab'- mstakm
bu endh u bu mtemlen tamm
Alad dnyda ana hss u 'mm
Telh-km old bu amdan ehl-i Rm
Mteme batd ser-ser merz-i bm
Geldi stanbul'a tbt revn
Kopd ehr u keden yek-ser fn
Bir musbet kopd kim arh- kebd
Mihr u efkat itdi dilden ekdi dd
Nle dndi nleden a'yn- ehr
Dndi bu gerdn sipihr u itdi kahr
'Avret u er nevhasndan arh- dn
Giydi enine libs- nl-gn
Ehl-i ehr old ser-ser mtemi
Ac sular dkdi etrfn yemi
Mur u mh nlesinden dem-be-dem
Gh hev kan alad vu gh yem
Bozdlar Mirz saryn iy hakm
T an ma'mr ide Sultn Selm
Bir imret itdiler ol meskeni
Kim ana rek itdi cennet gleni
Ol imret ire girdi Tc-dr
Dutd ol Firdevs Banda karr
h kabri birle mehr old ol
Ehl-i Kurn ile ma'mr old ol
Hayr u drn hemn irdi 'mm
Gnde ta'yn old gn-gn t 'mm
(vr. 190b)
rdi idrn za'fe dest-gr
Kmn ald hercihtmdan fakr
Eyledi ihsn gedy-y b-niyz
Hayrile zikr old dn-gn ser-firz
Tanr h'n rhn d eylesn
Ravza-i ndvna ird eylesn
Nrile olsun mnevver ravzas
Nce kim old Sikender ravzas
Nevvera'llhu kabrah 'nde'l-ml
Kaddesa'llh sirrah f klli hl
Merkadi bolsun mnevver nrile
Hem-dem olsun rh- pki hr ile
h'a hem trh bold hem mekn
"iyn- glen-i kds" y civn
Rahmet irsn Tanr'dan her subh u m
Rh- pkine Selm'n ve's-selm
ly felek feryd kim b-bksin
B- veflk resmide lksin
y dier -gn ke-ry-i bhde-seyr
V'ey ribt- khne-i vrne deyr
B-sebt u tr vu hod rysn
Ser-nign ol geri p-ber-cysn
Grmedi lezzt senden dem
Ademe zindn idbsn 'lemi
Olmad hond senden bir kii
Kahr irdi sen cef-knn ii
Kime kim sen n virsen n olur
An kim h eyledn derv olur
(vr. 191a)
Olmad devrinde bri mu'teber
Ne kerem ne zor ne hsn u hner
Gonca-leb glruhlan hk eyledin
Gl-misl lek sneler k eyledin
Dehr banda gl-i handn olur
S'ati handn iyms giryn olur
Sen bu nev'a dneli iy arh- pr
Kalmad h u seltn u vezr
Kan skender kan Behrm-gr
Cmle senden grdi bunlar dest-i zr
Keykubd u Behmen u Isfendiyr
Rstem u Efrsiyb- nm-dr
Senden old iy felek bunlar zebn
B-vefsn ser-nign ol ser-nign
evket ile kim ki urd baa tc
Tcn urdm topraa iy b-revc
y felek dem deminden t bu dem
Belki ol demden k sen koydun kadem
Nice h'n tcn urdun hke sen
tmedin rahmet yakasn ke sen
Nice taht tahta-i m eyledn
Tahtile h'n ma'dm eyledn
Eyledin evvel sitem skender'e
Nevbet ile t-iridi Hayder'e
Lk hir bu zamn iinde sen
Bir hata itdn cihn iinde sen
Kim unuduld o serverler tamm
Dnye mtem dutd bozuld nizm
Kani slm'n mdi Hn Selm
Kancar 'azm eyledi Sultn Selm
(vr. 191b)
ty felek dem murdn virmedn
Dd senden kimse ddn virmedn
Kan ol hametle hkm u gru-dr
Ol seltn-i zamandan ydigr
'Akl-i evvel gibi her iden habr
Fikr iinde t ile tedbr bir
"Min ledn" 'ilminden olan nkte-dn
Dni-i takvm ile Shib-krn
Hikmet-i Ynn'a ta'n iden hakm
Yer yzinin Hsrev-i Sultn Selm
Dn emri vu erfat Hsrev'i
Hmi'yi Islm u Ahmed pey-revi
y felek nitdn cihn sultnna
Neyledin sen yedi kiver hnna
Kan Islm'n mdi Hn Selm
Kancar 'azm eyledi Sultn Selm
Berr u bahrin Pdih'n neyledn
Evc-i rahmet mihr u mhn neyledn
Ol mhendis kani kim cev-cev cihn
Mnkasim olmud ana b-gmn
Kan ol hikmet hudvend-i hakm
Yedi kiver Pdih' Hn Selm
Neyledin ol ehriyr nold hl
Kani ol Dr-y tskender-misl
Nitdin ol h- Sleymn-hamete
Nold ol Lokmn u sf-hikmete
(vr. 192a)
'Akl- evvel-tek rumz-i kn fekn
Olmaz irdi ol mhendisden nihn
Kani ol 'irfn u dni Hsrev
Ol kemlt ehli h- manev
Ol belat gleninn blbli
Ol melhat banun ra'n gli
Seyr itdke dier-gn ol felek
Merhamet yok sende mabn ol felek
Kan slm'n mdi Hn Selm
Kancar azm eyledi Sultn Selm
Ol kerem-genci felek kan bugn
Kande vard ol kerem kan bugn
Gene alub dnyy vrn eyledn
Gnc-i vrn ire pinhn eyledn
M'minn dnyda am-hr Selm
Ehl-i slm'n hev-dr Selm
Kan ol Ahmed-ry(i) 'tsa-nefes
Derd-mend olanlara feryd-res
Dtal encmle bu ren sipihr
Burku'n ref itdi andan grdi mihr
'Adli sriyle ma'mr old dehr
Belki eyymnda tiryk old zehr
Kfiri hayf u diri ile alan
m u ark' darb- t ile alan
h kim bed-mihr u kec-revsen felek
Dman olursun kimi sevsen felek
Kan slm'n mdi Hn Selm
Kancar azm eyledi Sultn Selm
(vr. 192b)
01 Ebu'l-Gz ki devr-i rzigr
Grmemidi bir ana benzer svr
01 kermet mlkinn ehzdesi
01 ve meydnnn zdesi
Arsa-i 'lem svn Hn Selm
'leme hkm eyleyen Sultn Selm
Heybetinde yerde gkde mur u mr
Eylemezlerdi iczetsiz 'ubr
Klcndan kana ark old cihn
Kani imdi ol mbriz pehlevn
Ya niye zih zih diriken arh- pr
arh ucundan imdi old ke-gr
'leme 'arz eyleyen rengn bahr
Yer yzin tciyle iden lle-zr
Kan slm'n mdi Hn Selm
Kancar 'azm eyledi Sultn Selm

B E R - T A H T N E S T E N - S U L T N S L E Y M N
H A L L E D A 'L L H M L K E T E H U
n Selm'i Hakk a teslm itdi cn
Rm'a h old Sleymn- zamn
Gitdise dnydan ol h- blend
kd h'n tahtna bir ercmend
Ercmendi kim budurur rzigr
Grmemidir bir ana benzer svr
Fikrider misin ki devrn- zamn
"el-Veled srru ebh" itdi 'iyn
Tc-bah-i asr Sultn Byezd
Server-i devrn u mafur (u) ehd
(vr. 193a)
'lem ire geri shib-ch idi
Bir halm'n-nefs z h idi
Byle hilm ehlinden nm-tek ferd
Rzigr slhin old bedd
Bu hod ol r-i jiyn ferzendidir
Ol ec'at-penin dil-bendidir.
Kim cihn ehline gsterdi hirs
Cr'et-i tn ana eylen kys
Ol kh- Hsrev old fzn
Bir kerem-gster zuhr old knn
Memleket ol merd-i meydnndurur
Mlk ezelden hod Sleymn'ndurur
B-niyz old gnnde hss u 'mm
Dutd mlk-i Rm' 'adlile nizm
Bir adlet itdi ol hikmet-sirit
Kim memlik old 'adlinden bihit
'Adi anun devrinde buld i'tibr
Hurrem old emniyetlen rzigr
Bahi-i dery yzine urd kef
ld dr-p u teh kald sadef
Cd u ihsn birle h- ser-frz
tdi Rm ehlin 'atda b-niyz
Bir kerem gsterdi Rm ehline h
K'fern didi felekden mihr u mh
Takviyet virdi dem-dem dne ol
Ta'ziyet gsterdi ehl-i kne ol
Din 'adsn tr u mr iden svr
z-yi devrn u ferd-i rzigr
T u cr'etle ferd-i 'asr olan
Kancar 'zm itse shib-nasr olan
(vr. 193b)
Kyint dutd h'n evketi
Hssa Rm old Sleymn milketi
T sipihr-i ho-hrm eyler hrm
T mu'allakdur bu arh- Nl-fm
T bu merkezde mukarrerdr medr
T ki bkdir zamn u rzigr
Devletn hurd bolsun nr-b
Dergehn hkine yz srsn kur y
Bahtun efzn olsun iy devletl h
Tapuna tursun dn u gn mihr u mh
arh evrilsn murdnca mdm
Kyint olsun ser-ser sana rm
h'a her yzden ynelsn feth u bb
Y mcbe'd-da've sen it mstecb

D E R - T A K S R - E D - Y I H Z M E T *
Muhtasar olduysa nazm- dil-keem
bu nazm- dil-ke u l'l' em
Ihtisrna budur nazmun sebeb
Oldur iy rif ki bu manzme heb
h- r-efken Selm'in medhidr
Cmle nun gru-dr u fethidr
Ne hikyet var bu szde ne mesel
Ne yalan efsneden bulmu halel
Ger kitbm intihs temmedir
Lk medhinden anun bir emmedir
Heb beyn vki' old b-hilf
Zerrece yokdur bu szde ihtilf
Kendi nakdimlen el urdum harcma
'riyet yok bunda ya'n terceme
(vr. 194a)
lltims- bende-i dt hemn
Ehl-i 'irfndan budur kim nkte-dn
n bu nazma ide gh iltift
lltifndan zuhr ola sft
Ger haty grse nazmmda revn
01 haty afv ide b n u n
dem olmaz ma'yibden ber
'Aybum sen gizle iy ma'n eri
Sakla-gel mestr- nazm 'aybn
k k itme bu kisvet ceybini
Sehv u afletden deil hl bu nazm
Geri bu nazm ire kldm kesr-i azm
Zhir olsa ger hat-cdan hat
Kim hat-p ise 'arz eyler hat
Bende kr'nin bu nazmndan murd
Bir du'durur ki rhun ide d
Hak ta'l n dil-d eyleye
Kim dulen d'y yd eyleye
Koi Be'den kir olsun Girdigr
Rahmet itsn ceddine Perverdigr
Andan old bunca ird u kd
Dnye v 'ukbda bolsun ber-murd
Kim meni ol h'a meddh eyledi
Her ikestim bulsa slh eyledi
Nazmma virdi eref eh medhile
Ser-blend itdi bu medhin fethile
Selm-nme'i itdm tamm
Bana ilhh itdi ol ferhunde-nm
K'iy belat gleninn blbli
Vey bu dergh- mu'allnun kul
(vr. 194b)
Ger Selm-nme'ye ma'mrsun
Lk hayli fazlile ma'mrsun
i'r-i Trk-glk itmezsin hemn
Sende okdur ma'rifet iy horde-bn
Gam deil bir ka kemlin syle-gil
Vkj'ndan vasf- hlin syle-gil
T seni fazl ehli ma'lm ey leye
Bir bir ahvlini mefhm eyleye
Didim iy ren-zamr-i ercmend
Eyleme men derd-mende r-hand
Men ne mrem kim Sleymn saf
Dinleye hlimi y nun saf
Trik u b-ul u b- reyem
N-tuvn u b-kes u vreyem
Hssa Krd'm Krd'den fazl u keml
Ehli ynnda irer emr-i muhl
Giri teklf eyledi k'iy derd-mend
Sen seni bildir nedir bu n u end
Nazm ile hlini 'arz it am del
Gayr ayrin hline mahrem del
Cehd idb kurtulmadm iy nkte-dn
U bu bir ka beyti nazm itdm revn

DER-SIFAT-I KEML KR
Dinle iy h-bz- sidre-nin
Bu szmni ki arh ider tahsn
Bir hner olsa bir kiide hemn
fern eyler ana halk- cihn
Bende kr ki imdi ma'zlem
Pdih'a kemne bir kulem
(vr. 195a)
Bende vardr keml u fazl u hner
Bir ka er pdih- g-hner
Grmem men hads u tefsri
Bilmiem ilm-i fkh u ta'bri
Ger ma'n v eer bed' u beyn
Tab'- pkim yanndadr yeksn
'lm-i hikmetle hey'et old fenim
Bir zamn zikr u fikrim idi benim
Nahv ilen sarf u mantk ile kelm
Oldlar zihnim in br-e ulm
eyhden stlh- nak-i Fuss
Buld ifn-y kalbim ire husus
llm-i ma'kl grmiem ma'kl
llm-i menkle olmam men kl
Grmiem men Shh Cevherni
Ge aldm drr ile gevherni
Mhirem men arz u kfiyede
Nice kim Kf ile fiye'de
Ger mu'amm vu er laz zhir
Ver lat cmlesinde-em mhir
Fenn-i inda dahl-i tmmm var
'tlm-i edvrda kelmm var
'irim de ortalukda szm
Alt dilde azel dirdi'm men zm
Trk dir-men revn Nevy gibi
Fris'de hemn Neby gibi
Arab sylerim vel Krd'm
'Ayb sz Tanr'dur budur hordum
rmeni dilini kemlince
Bilrem Hind dah hlince
(vr. 195b)
Gezmiem men Hert u Gln'
T bulup-men bu nev'a irfn
Men meni cz'iyyta yormamam
Az kalupdur ktb ki grmemiem
Frisde ne nazm u nesr ki var
Ekser oldur ki grmiem tekrr
Oldum idi mderris u kd
Hem hatb-i zamne-i mz
Va'zm ehl-i fazla dinledirem
Vecd u hletle halk inledirem
ekmezem men riy-y serd-i nefes
Kim sem' ehli ciz ola ki bes
Bahs-i ilm u riyz iderdm
Hasm nutkumla rz iderdm
nki db- bahsi grdm idi
Bahisde hasm olan yordum idi
Okurdum her ne dilde olsa sevd
Yzerem sular ger olursa murd
Bilrem t u it kemli nedr
Anlarm bz u yoz hli nedr
arh u hn u bahr vu inkr
Uzadubdur kam man minkr
Bu kamnn mzcn bilrem
Kuculukda bu da'vy kluram
Atamz ile bu yolda at yorduk
Bz-nme dah bes grdk
Ururam a oluram sayyd
derem bunlar kim itdim yd
A ile suda avlanm balk
Balk er bilmese bilr Hlik
(vr. 196a)
ekerem eri yy dz ok ataram
Doru der men meni deil sataram
Dse kulluk mecl-i frm
Grdi nmsa n'old yoldam
Trk ilen Trk Krd ilen Krdem
Evde koyun u yabanda kurdem
Baa i dse dime kim tr
Yrimez bendene tr- ktr
Kime k'olsam harf u yhud yr
Bilrem zt u cevherinde ne vr
Belern hssa meclis-i edebin
Bilrem hsn u lutfilen gadabn
Sohbetini ekbirin grdm
Ol emenden bu glleri dirdim
Olmazam men lem-i tab' ile yr
Ger olur ise meselde Sm-svr
alaram gnlm olsa tanbr
Sevrem hb yzl manzar
Men meni hem nedm bildrirem
Alar iken herf gldrirem
Yokdur amm herf-i hem-derdim
Bu tefekkrle ortadr derdim
Bu kamu fazl u 'ilm u dni ile
Fehm u idrk u derk u bni ile
Sonra yirimni itdi ky-i mun
Meni kld esr-i hsn-i civn
Bulmadum 'ilimden bugn behre
Olmuam imdi i'rilen hre
Yokdur amm bu i're hem mil
Neylesn i'ri syleyb kil
(vr. 196b)
Kalmad rabet ehli szlerme
Kan dolubdur bu gamla gzlerime
Yokdurur bende zevk (u) evk bugn
Vardr amm cierden hayli dn
lltift eylese zamne eh
Bendenin szlerine gh geh
Ol Sleymn ki mur u mh mr
Rzigrnda old heb mesrr
Ger nazar eylese men-i hke
Yete tab'm klh eflke
Her ne emr itse nazm bbnda
Htr elenmeye cevbnda
V'er mana iltift olmasa yr
Kaluram b-nev vu 'ciz u zr
'mrn iy pdih- 'dil-dil
Devlet ile baka ide yz yl
arh gezsn heme km ile
hre bol-gl cihnda nmun ile
Bu du'am iste-ge iy eh-i dn
Cebrl Amn disn Amn
Her ki diler rahmet-i Hakk kazana
Ftiha okuya bun yazana*

Ketebeh brhm bin Abdullah sene 972


NDEKS
(SMLER)

-A-

Abdur-Rezzk : 150b, 153b.


Ahm ed (Hz. Muhammed, Mustaf) : 4a-b, 8b, 13a, 14a-b, 61b, 64b,
69a, 101b, 110b, 191b.
Ahm ed Be : 73b, 104a.
A l d-Devle : 28a, 115a, 118b.
A li: 118b.
A li Be (Malko-olu): 47a, 48a, 90a, 92a.
A li Be (ehsvar-olu, Al bin ehsvr): 9b, 77b, 78b, 79b, 90a,
96a, 108a-b, 152b, 154a, 184a, 187a-b.
A li Paa :21a, 28b, 33a.
A li- ir : 107b.
Aliyyd-Devle (Olu) : 68b, 71b, 77a, 108b, 115a, 116a, 117b, 128a,
157b.
Ailn Bey : 128a
Ays (A a): 86b, 90a, 91b, 93b.

-B-

Bl Be (Aa): 109b, 133b, 135b.


Babyk Bey : 137b.
Byezd : 105a, 141b.
B a y n d r : 65a, 67a.
Behmen : 191a.
Behrm (Behrm-gr): 131b, 191a.
Bykl : 106b, 123a, 124a, 129b, 130a-b, 131 a, 132a, 152b, 154b,
168b.
Burunsuz : 184b.

-c-

C n b e rd : 153a, 162a.
Cavndr : 65a.
avu B a l : 78a.
avu Sinan : 118a.
Cem : 24b, 25b, 47a, 88b, 103b, 104b, 156a.
Cemd : 47a, 155b, 174a.
in : 65a.
iy n : 89a.

-D-

Dilver Paa : 169b.


D u kakb-O l (Dukakin-zde): 59a, 60a-b, 70a, 72a, 96a, 107a, 111a,
122b.
Durm u H a n : 137b.
D ld l : 97a, 156a, 164a, 173b.

-E-

E b u 'l-G z : 7a, 192b.


Efrsiyb : 191a.
Erdebl-ol : 15b, 21a, 70b, 73a, 79a, 95b, 96a, 98b, 110b, lla ,
114a, 123b, 124a. 140a, 142a-b, 144a, 145a, 148a-b, 149b, 157b.
158a, 183b, 184a.
E r v a m : 80b.
E ski O sm an : 82a.
E vra n o s-o l: 156b
Eym rz : 77a

-F-

Ferhd Be (Ayas) : 151a, 153a, 168b, 169b.


Feridun : 56a, 64a.
Firdevs : 63a.

-G-

G a v r i: 112a, 113b, 128a, 14 la, 146a, 146b, 148b, 149b, 151a, 153b,
155b, 157b, 176b.
Gaz& l: 161a-b, 162a-b, 171b, 172a, 176b, 182b, 183a.
Gzelce K asm : 156a.
G r E m r : 89a.

-H-

Hce B e : 126a.
Hac B e : 110a.
Hac Rstem : 96a-b, 97a, 109a.
Hlid B eg : 97a.
Hn Muhammet!: 10a, 51a, 67a, 74a, 85b.
H aan: 10a.
Haan B e : 150a.
Haan Pa : 25a. 67b, 70a, 85a, 90a, 92a-b, 93a, 105a.
Haan Sultn : 12a, 67a, 74b, 98b.
Haan Yakb: 12b.
Hayder (Ism'l b.) :78a, 106a, 128a, 160b, 182a, 191a.
Haydan (Haydar O lu): 86a, 123b.
Hay r Be: 153b, 154b, 155a, 156a, 171b, 172a, 175a, 182b.
Hemdem Paa : 56b, 68a, 74a-b.
Hersek-ol: 63a-b, 107a.
Hzr Aa : 10a.
H zr: 67a.
Hoca Red : 102b.
Hseyn : 134b, 135a.
Hseyn Aa : 134a.
Hseyn B e : 109a.
H seyn: 109a.
Hseyn-i Baykara : 97b.
Hseyn (Pa): 163b, 164a.
Hsrev (B e): 8a, 54b, 55b, 56a-b, 62b, 63a, 67a, 70b, 71b, 90a, 91a,
93b, 94a. 99a, 103b, 158a, 165b. 170a-b. 172a, 173b. 178a. 187b.
191b.
Hsrev Paa : 134a, 137a, 152b, 186b.

--

bratim b. Abdullah : 196b.


htimn>ol: 156b.
sa (si) b. Meryem : 7a, 53b, 163b, 192a.
sfendiyr : 82b, 88b, 191a.
sfendiyarolu: 168a.
sBe (olu): 153a, 156b.
skender :21b, 40b, 47a, 48b, 59a, 62a-b, 65b, 70b, 102a, 151b, 155a,
158a. 159b, 167b, 171a. 177b. 183b, 191 a-b.
skender Paa : 121a.
skender-i R m : 111b.
srfl: 24a, 59a, 80b, I67a.

-K-

Kanber: 182a.
Kamil (Gavr) : 112a, 113b, 128a, 141a, 146b, 148b, 149b, 151a,
153b, 155b, 157b, 176b.
K a r n -o l : 53b, 54a.
Karca Pa : 72a, 143b, 156a.
K asm B e : 53a, 90b.
K sm Pa : 68a, 84b.
Keeyuti B e y : 137b.
K e y k u b d : 63b, 191a.
K oi: 178a, 181b, 182a.
Koi A a : 93b.
Koi B e: 151a, 194a.
Koi bin H a li l : 9b.
K o n r a la r : 137b.
K orku d (Sultn) : 37a, 39b, 40a-b, 41a, 50b, 51b, 52a. 53a, 53b, 54a,
55a.
K rd M uham m ed Be : 137b.

-L-

La in -o l : 53b, 54a.
Lokm an (A .S.): 143b, 191b.
Ltf A a : 87a.

-M -

M n : 6b.
M ahm d : 178a.
M ahm d Sultn :5 la. 93b
Maltiyye B e i : 146a.
M a lk o -o l : 47a, 48a, 90a, 92a.
M a m a Htn : 75b.
M e h d : 72a.
Mehmed : 57a.
M e lik Arslan : 150b, 153b, 154a.
M eysere: 92a.
M ih l-o l : 75a.
M irza (B e): 77b, 82b.
M uham m ed (Mihl-ol): 78a, 82a, 94a, 134b, 135a.
M uham m ed A a : 57a, 134a.
M uham m ed Be : 72a, 91b, 132b, 156b.
M uham m ed Pa (Be, Byklu) : 106b, 123a, 124a, 129b, 130a-b,
131a, 132a, 152b, 154b, 168b.
M s: 51a.
M ustafa : 47b, 48a, 49b, 50a.
Mustafa Ahmed (Hersek-ol): 63a.
Mustafa B e : 156a.
Mustaf Be (Hal-ol): 92b.
Mustaf Be (Palak): 59b, 73b, 75a.
Mustaf Pa (Belerbei): 49a, 57a, 58b, 103b, 104a, 172b, 173a-b,
174a-b, 175a-b, 177a, 178a.
Mustansr-ol: 156b.

-N-

Nash B e : 138b, 150b.


Neby: 195a.
Nemrd: 65a.
Nevy: 195a.
Nirvn: 6b, 7a.

-O -

Orhn : 51a, 55a.


Osman :51a, 88b.

-P R-

Pehlevn Pa : 175a.
Pr Pa : 120b. 122a
Piyle : 52a-b, 53b, 54a-b, 55a.
Rstem : 6b, 90b, 131b, 152b. 162a. 191a.

-S-

Sadet-giry : 23a, 60b.


Selm (Sultn Selm Hn): 8b, 9a-b, 10a, 1 la-b, 12a-b, 13b, 14b, 15b,
16a-b, 17a-b, 18a, 19a-b, 20a, 2 la-b, 22a-b, 23a, 25a-b, 26a, 27a-b,
29a-b, 30a-b, 31b, 32a-b, 34a-b, 35a-b, 36b, 38a-b, 40a-b, 41b,
42a-b, 43a, 44b, 45a, 47a-b, 48a, 51b, 52a, 53b, 55a-b, 56a-b, 57b,
58a-b, 59a, 60b, 61b, 62a-b, 63b, 67b, 68b, 69a, 69b, 72a-b, 73b,
76a, 77a-b, 80b, 83b, 84a, 86a, 87b, 89a, 90b, 91a, 93a-b, 95a, 97b,
98a, 99a-b, lOOa-b, 101b, 102a-b, 104a-b, 105a, 106b, 108b, 109a,
11 la-b, 112a, 114b, 116b, 119a, 122b, 128b, 129b, 131b, 140a,
141a, 142a, 143a-b, 145a-b, 146b, 148a, 150a, 151b, 154b, 155a,
156b, 159b, 160b, 161a, 163a-b, 165b, 166b, 168a, 170a, 172a,
175a-b, 176a, 177b, 178a, 182a-b, 183b, 184a-b, 188a-b, 189a-b,
190a, 191a-b, 192a-b, 194a-b.
Selmn (B eg): 137b.
Sikender : 7b, 9a, 91b, 103b, 160b, 190b.
Sikender P a-o l : 74a, 121a, 156a.
Sinn : 90a, 161a-b, 162b, 163a, 165a, 166b, 170b, 176b.
Sinan A a : 60b, 135b.
Sinn Be (Karl-ol) :51a, 53b, 54a, 61a, 91b, 178a.
Sinn Pa (Krd): 33a, 83b, 91a-b, 94b, 105b, 107b, 116a-b, 118a,
133b, 145a, 146b, 152b, 153a, 162a, 165a, 167a.
Sultn Ahm ed (b. Byezd): 18b, 19a-b, 30b, 32a-b, 45a, 46a, 47a-b,
48a, 49a, 55a, 56a-b, 58a-b, 59a-b, 60a-b, 61a-b, 84b, 87a, 153b,
156b.
Sultn A l i : 46a-b.
Sultn Byezd : 10a, la, 12a-b, 13b, 14a, 18a, 21a-b, 26a-b, 27a,
28a, 29b, 31b, 32a-b, 33a, 34a, 35a-b, 36a, 38b, 40a, 42b, 43a-b,
44b, 45a, 47b, 50a, 55b, 56a, 189b, 192b.
Sultn Haan : 12a, 67a, 74b, 98b.
Sultn M uham m ed (Hn): 10a, 51a, 67a, 74a, 85b.
Sultn M u r d : 10a.
Sultn Sleymn : 6a, 7a, 16a, 18a-b, 19a-b, 21b, 35b, 62a, 71a, 73b,
74a, 87b, 120a, 176a-b, 178a, 192b, 193a-b, 194b.
Sleymn (Peygamber): 5b, 6a, 7b, 88b, 93b, 160b, 165a.
Sleymn B e : 92b.

--

adi (Paa): 77b. 185b


ah sm ail (b. Haydar) : 15b, 64b, 68b, 72b, 75a, 76a, 81a, 92a, 110b.
122b, 129b, 131a-b. 133a, 140a, 142a, 144a. 145b, 146b, 148b
ahlumenk : 75b
e h rim s : 169a.
ehsvr-ol : 8b, 108a, 113a, 116a, 118b, 166a, 168b, 169b, 172b,
175a, 186a, 188a.
eref Be : 105a.
eyh Ahmed : 79a.
irvan- A d i l : 6b, 7a.
krullh B e : 132b.

-T-

Taclu Htn : 92a, 95a


Tatar H n : 177b.
Tim ur-leng: 10a, 158a, 160a, 177b.
Tekeltu H a n : 137b.
Tom an-bay (Be) : 159b, 161a, 166b, 167b, 168a, 170b, 171a-b,
173a-b, 174b, 175a-b, 176b.
T u r A li-b ,: 47a-b, 48a, 49a, 50a, 89a, 90a, 92b, 124a-b, 125a, 126a-b,
130a, 131b.

-U-

Ustacalu-ol: 78a, 79a, 81a, 89a-b, 91a, 94b, 131b.

-V-

Veys Be (b. A li): 91b, 184b, 185a, 187b.


V o y v o d a : 75a.

-Y-

Yah-ol: 156b.
Y a h y : 77b, 78a.
Yahya P a a : 25a.
Y a kb C n : 12b.
Y a kb H n : 100b, 102a.
Y a kb (Peygamber) :53a.
Y e cc ve M e cc : 65b, 86a, 90b, 169a.
Y rg -o l : 91b.
Ynus Paa : 43a, 153a, 156a, 157a, 158b, 166a, 176a.
Y suf (Peygamber): 127a, 144a, 148b, 170b, 171a. 176a, 182a.

-Z-

Z e n g : 70b
Z e y d n : 165b.
Zeynel Paa : 84a, 90a, 152b.
Zeyrek-zde : 143b.
Z 'lk a d ir-o l : 79b.
NDEKS
(YER VE TOPLULUK ADLARI)

-A-

Acem : 65a, 74a, 99a, 165a.


d : 86b.
Adana : 33a, 112b.
A d a -T e p e : 75a.
A hta-h n e : 96a.
A k b y : 70a.
Akaehri :71b.
A k s a r a y : 68a.
Akehir : 68a, 70a, 72b.
A k v ir a n : 70a.
A la c a la r : 75b.
A la d a : 78b.
Alagz K y : 77a.
l-i O sm an (Osman Ol. 'Osman mlki) : 12b. 20a-b. 27h. 28a-b
35a, 50a-b, 51a, 55b, 82a-b, 83a, 84a, 94a, 96b, 101b, 153b.
msiyye : 47a, 68b, 103b, 107b, 108a, 110a, 112a, 120b.
m id :76b. 78a, 130a. 131b. 132a. 133a-b. 134a, 135a-b. 142a. 152b
Anatol (Anadolu) : 46a, 47a, 48b, 71b, 83b, 90a, 91a, 111b, 119b,
132a-b, 137a, 152b, 166b, 185a.
A ni Suyu : 104a.
A rab (Arab) : 153b, 164b, 165a, 173a, 174b, 175a-b, 176b, 177a,
182a, 195a.
A r a z : 77a.
A r u g a r : 113b.
A v A l : 96a.
A y d n : 68a.
Aydn Bey Ky : 78a.
Azerbaycan : 67a, 68b, 76b, 98a, 102a, 103b, 106b, lla , 113b,
126b, 132b, 137b, 140b, 142a, 145a, 183b.

-B-

Badad : 65a, 131b, 133a, 137a, 139b, 145a-b.


Balk H s a n : 107b.
B a r d z : 105a.
B a y a t : 70a.
Bayburd : 16a, 75a, 105b, 106b, 113b, 123a-b, 124a, 126b.
B a y n d r : 65a.
B a y k a lu : 109b.
Bazirgan Suyu : 79b.
Be-ehri (Beyehir): 68a, 91b.
B e d ir : 72b.
Beikta : 69b.
B e y d a : 169a.
Bilarad : 7b.
Bi li: 68a.
Bircetk : 142a.
Birketi'l-Hacc : 164b, 165b.
Biryecik : 139b.
B itls: 109a-b.
Bolu : 68a.
Bozd ire : 107b.
B o z -o k : 108a-b, 184a-b.
B ozy k : 70a.
Buda : 107b.
Bursa : 48a-b, 51 a-b, 52a, 57b, 61 b, 68a, 181b.

-C-

Canik : 68a, 106b, 124b.


Cavndr : 65a.
Cell(): 184a-b, 185a. 186a. 188a.
Ceneviz : 179b.
C e v a k : 136a.
Ceyhun :31b, 93b.
Cins (Cns = Hns): 75b.
aalan : 107b.
aldran-alduran (Ovas): 80a, 89b, 93a, 94a, 95b, 110b.
erke (erkez): 112b, 147b, 153b, 154b, 159a, 161a, 162a-b, 165a,
167b, 171b, 172a, 173a, 174a-b, 175b, 176b, 177b.
ermen H isa n : 30a.
e r a k : 75b.
narlu : 69b.
inin : 116b.
inolu : 106b.
n : 6a-b, 65a, 66a, 81a, 100b, 173a.
oban K p r s i : 77a, 105a.
o r u m : 68b.
r m ik : 139b.
u b u k Sabrs (ubuk) :71b, 72a, 75a.
ukur-O va : 157a, 159a.
u k u r H is a r : 70a.

-D-

D a d a r : 187a.
Dalbasan :71b.
D ana S a z : 79b.
Danimendl : 72a.
D a rb o za n : 16a.
D ay eyh : 107 a.
D m ak (Dmk): 142b, 143b, 157a-b, 158b, 159a-b, 160a-b, 161b,
176b, 183a.
Dicle :31b.
D ik il ta : 69b.
D im e d o k a : 42b, 43a.
D iy a r -B e k r : 109b, 129b, 130a.
Dulkadir (!u): 15b, 108a, 112b, 116a, 117b, 118b, 152b, 186a-b.
D k a y a : 104b.

-E-

Edirne (Edrine) :21b, 22a, 25a, 33a, 62b, 63a, 68b, 69a, 132a, 189a.
E r ib o z : 67b.
Ekrd : 79a, 96a
E lm a lu : 114b.
Elbistan : 116a, 145b.
En g r Gl :71b.
E n g r i : 48a, 68a, 107b, 108a, 111b.
E rc ila v u n : 107b.
Erdekl : 116a-b.
E r g a n i : 139b.
E rist n : 65a.
Erm eni B a z a r : 70a.
Erzincan : 15a-b, 16a-b, 17b, 36b, 72a-b, 73a, 74b, 75a, 109b, 124b.
E rz u ru m : 77a, 105b.
E sk ie h ir : 70a.
Evgm i a y n : 77a.
E v - O l : 96a.
-F-

Fars (Fars) : 132b, 195a-b.


Fil a y n : 69a-b, 148a.
Frt (Furt): 16b, 65a, 76b, 146a, 150a.
Firdevs B a : 190a.
Frengistan (Freng): 52b, 53b, 156b, 177b, 179a-b, 180a, 181b.

-G-

Gkvize (Gebze): 69b.


G ayb Ik K y : 78a.
Gazye : 161a, 162a, 163a-b, 164a, 176b.
G a z ze : 156a-b.
G e rg e r: 103a.
Geldinlen O v a s : 112a.
Gln : 195b.
G k se k i: 72b.
G k s u : 116b.
Gksn : 116b, 119a, 125b.
G le : 77b.
G ste r: 108b.
G lgl : 116b.
G lli Y u rd : 77b
G r c i: la . 12b. 13a. 14a. 77a.
Grcistn : 12a-b, 13a-b, 14a, 26b, 36b, 104b.

-H-

Haclu : 107b.
Haleb : 142b, 145b, 146a, 147b, 149b, 150a, 153b, 155a, 156a, 157a,
158a, 176b.
Halilullah (Cam ii): 163b.
H a lk a p n a r: 70a.
H a m a : 150b, 157a.
Ham id : 68a.
Hn : 75a.
H r n : 65a.
H a rb u rt: 139b.
H a v r ic : 187a.
H aybe r: 13b, 106a, 113b.
Heft e m e : 97a.
H e r t: 65a, 97b, 100a, 183b, 195b.
Herreke (Hereke): 69b.
H ns (Hmis): 150b, 156b.
Hindistan (Hind, Hind, Hind): 41b, 54b, 64b, 76b, 77a, 89a, 165a,
168a, 170a, 173a, 195a.
H ind u Sind : 64b, 100a, 183b.
H isa rc u k : 107b.
Horsn : 65a, 76b, 97b, 99a, 102b, 11 lb, 160a, 183b.
H oy : 78a, 79b, 96a.

-I-

Ilun : 70b.
Ir a k : 65a, 76b, 126b, 132b, 137b.
Iraz S u y u : 103a-b.
Iss erm ik : 113b.
lbasan : 67b.
n e g l: 57b.
rdebil (Erdebl): 64b.
rem B a : 88b.
skenderiye: 156b, 177b, 180a, 181 a-b.
s p i r : 124b.
stanbul (slambol) : 30b, 31a, 32a, 33a, 34b, 39b, 40b, 41a, 43a, 44a-
b, 60b, 61b, 62a-b, 69a, 99a, 119a-b, 120a, 145a, 156b, 177b,
178b, 182a-b, 184a, 189a, 190a.
znik (tznikmid): 58b, 69b
zrnik : 110a

-K -

K a be : 7b.
Kadye : 161a.
K a n g r : 68a.
K aragu K p ri :71b.
Karahan : 131b, 133a, 136a-b, 139a.
K a r a h a ss : 106b.
Karahsn : 71b, 107b.
K a r a b a : 103a-b.
K a r a k a n g : 77a.
K aram an : 56a-b, 68a, 71 b, 84a, 90a, 152b. ?
K a r a p n a r : 80a. >
K a r a ta y : 107b.
K a r a h isa r : 124b.
K a r e s i : 68a.
K a r c g e r : 107a.
K arku n a y n : 75a.
K a r s : 104a.
K a r v e r : 106a.
K a sta m o n : 68a.
Kayseri : 20b, 68a, 71b, 91b, 108a-b, 113a.
Kazan K y : 30a.
K a z k lu -B li: 69b.
Kazlu G l : 72b, 112a.
Keeyuti: 137b.
Keffe (K e fe ): 19b, 21a, 32a.
Kellemi Beli :71a.
Kem ah : 96b, 97a, 114a-b, 124a-b.
Kercenes: 114b.
K e rp e : 180a.
K e y l n : 76b.
K p a k : 23a.
K rkp n ar :71b.
Kzlba : 62b, 63b, 75a, 77b, 78b, 80a, 93a, 94a, 98a.
Kiliky : 107b.
K irm an : 65a.
K o c a -iii: 68a.
Kohisar : 72b, 114b, 136a.
K o n r a : 137b.
Konya : 68a, 71 a-b.
K pri B a : 97a.
Kstendi!: 67b
Kubbe-i Sahra : 163b.
K ud s : 156b, 163b.
Kulupa : 70a.
K u l i l i : 68a.
K u m : 177a.
Kuc a y r : 96a.
K rd : 153a, 194b, 195a, 196a.
Krdistn : 76b, 109a, 130a-b, 131a, 152b.
Kthiyye : 57a, 68a.
Kiizmen : 137b.

-L-

L re n d e : 20b, 68a.

-M -

Maltiyye : 48a. 149a, 150a.


M alte p e : 69b.
M a ns = M nise :51b, 62b, 69a.
M a r a : 108b.
M a rd in : 76b, 78a, 131b, 132a, 133a-b, 139a-b, 142a, 152b.
M a tra h a c : 77a, 105b.
M a s t a r : 104a.
M zendern: 65a.
M e k k e : 127a, 143a-b.
M e n g ce k : 76a.
Mentee : 68a, 132b, 137b.
M ercan D e ti : 149b.
M e r e n d : 102b.
M e rz ifo n : 114b.
M escid-i A k s a : 163b.
M s r (Msr) : 112b, 113a, 118b, 141a, 142b, 143b, 146b, 147b, 153a-
b, 154a-b, 155a, 156b, 157a, 158a-b, 159a-b, 160a-b, 161a, 162a,
163a-b, 164a-b, 166a-b, 167b, 168a-b, 169a-b, 170a-bl71a, 172a-
b, 174b, 175b, 1756a-b, 177a-b, 178a, 180a-b, 181b, 182a-b, 183a.
M irza S a r a y : 190a.
M o n la Ksm Ky : 77a.
M o r a : 68a, 92b.
M u s u l : 65a, 131b, 132a, 133a, 139b.

-N-

Nahcvan : 103b
Nare-zen ayr :71b.
N eb ol : 25a, 67b, 82a.
N ide : 20b. 68a, 71b
N ik s a r : 107b.
N l : 86a, 167b, 169b, 170a-b, 172b, 173a-b, 176a, 177a-b, 181b,
193b.

-O -

O h r i : 67b.
O sm a n l : 109a.
O vacuk S a h r a s : 80a.

-P-

P a lu : 139b.
P am u kcb ili : 69b.
P n a rb a : 71b.
-R-

R h a t: 72b.
R e m le : 163a.
R e m liyye: 169a.
R e d : 181b.
Rodos : 7b, 180a, 182b.
R m (R m ): la , 14b, 15a, 16a-b, 17b, 19b, 20a-b, 21a, 22b, 24a,
25a, 26b, 27a, 28a, 29a, 30a-b, 31a, 32a-b, 33a, 35a, 36a, 37a, 38b,
41a-b, 43b, 45a, 47b, 49b, 50b, 55b, 56a-b, 58a, 59a, 61b, 62a,
64b, 67a-b, 68a, 69a, 70a-b, 71a, 72a, 74a-b, 76b, 78a, 79a-b, 80a,
82a, 83a-b, 84b, 85a, 87b, 88a, 89b, 92a, 94a-b, 95b, 96a, 99a,
100a, 103b, 109a, 111b, 112a-b, 115b, 152b, 153a-b, 154a-b, 155a,
156b, 157a-b, 158a-b, 159a-b, 160a-b, 161a-b, 162a-b, 163a-b,
164b, 165a, 166b, 167a-b, 168a-b, 169a-b, 170a-b, 171a, 172a-b,
173a-b, 173a-b, 174a-b, 175a-b, 176a-b, 177a-b, 180a, 181a-b,
182a-b, 183b, 184a, 185a, 186a-b, 188b, 189b, 190a, 193a-b.
R m t: 39a.
Rs : 177b.

-S-

Sakallu : 78b.
Saluz : 179b.
Salman : 108b
Saruhan (Sarhn): 68a.
Semen : 96a.
ehln : 97a, 102b.
Salahiyye : 164a.
Selm'aleyk a y n : 70a.
eydi G z : 70a.
Sb (S b ): 153a, 154a-b.
S id r e k : 104a.
Silisre : 34b, 35a-b, 67b.
S ir o z : 67b.
Sivas : 48a, 49a, 68b, 70a, 72a, 113b, 114a, 116a, 185a.
Stli : 70a.
Skmen K y : 77a, 73b.
Sultnhn :71b.
Sultn ni: 68a.
Su e h ri: 72b.
Susam : 179b.
ah A li B e : 97a.
ahne a y n : 72b.
ahruh K p r s : 186b.
m Kazan : 96b, 97b.
am (m) : la, 20b, 33a, 37a, 47b, 76b, 96b, 112b, 115b, 128b,
129b,140b, 142a, 144b, 148b, 150a-b, 153a-b, 154a-b, 155a, 156a-
b, 157a, 158a, 159a-b, 160a-b, 161a-b, 162b, 163a-b, 164b, 165a,
166a-b, 167a-b, 168a, 169a-b, 169a-b, 170a-b, 171a, 172a-b, 173a-
b, 174a-b, 175a-b, 176a-b, 177a, 181a, 182b, 183b, 184a, 189b,
192a.
e m h i : 65a.
r - I k : 107b.
ir v a n : 65a.

-T-

Taclu H n : 92a.
T (li) : 114a.
T a t a r : 60b.
T a v a : 139b.
Tebrz : 15b, 65b, 68b, 71b, 74a, 78a, 87a, 94b, 95a, 96a, 97a-b, 99a,
100b, 101b, 102a, 103b, 113b. 114a, 116a, 120b. 124a. 126b. 127a.
129b, 133a. 142a, 143a. 147a. 157b. 183b
Teke : 52b, 53a, 137b.
Tekir a y n : 69b, 106a.
Teklithan : 137b
Tercan : 67a, 73a-b, 74a, 75a.
Trbalus : 150b, 156a.
Trhala : 67b, 92b.
T o k a t : 68a, 185b.
Toprak H is r : 78a.
Trabzon (Tarbuzan, Tarabozn, Trbazon): 21a, 68b. 118b.
Tundalmca : 103b.
T u r A l i : 47a, 90a.
T u r h a l : 112a.
Tuzla Suyu : 78a.
T rk (Trk, Etrk): 52b, 53a, 153b, 184a, 195a, 196a.
Trkistan : 117b.
Trkm an : 53a.
S E L M- N ME
-U-

Ungurs : 30a, 110a, 177b.


U rum l i : 67b, 68b, 70a-b, 71a, 90a, 109b, 152b, 153b.
U r u s : 76b.
Uekciler K a y a s : 72b.
U r u c : 104a.

- -

kilisa : 79b, 104a, 106b.


sklec : 72a, 75b.
skdar : 32a, 33b, 69b.
zrnik : 110a.

-V-

V a r s a k : 114a.

-Y-

Yam ac G e d i: 97a.
Yanyan (Yanya): 68a.
Yass imen : 72b
Yaylacuk : 105a.
Y a y la k : 69b.
Yeniehir : 58a, 69b. 70a
Ynn : 191b.

-Z-

Z a r e : 30a.
Z e n gican i: 104a.
Z e rd e : 49a.
Z e rn ic : 106a.
Zincirli kuyu : 70a.
Z u l s : 102a.

You might also like