International Journal of Social Sciences

and Education Research

Online, http://dergipark.gov.tr/ijsser , 2 (4), 2016

Tasavvuf Eitim Metodu Olarak Halvet (Gmhnev

rnei)1
Khalwa As a Method of Spiritual Education (The Case of Gumusha-
nevi)

Mahmud Esad ERKAYA2

Received Date: 03 / 09 / 2016 Accepted Date: 13 / 11 / 2016

zet

Halvet, bir eyhin gzetiminde ve genellikle ilehne olarak adlandrlan zel meknlarda gerekle-
tirilen krk gnlk mnev eitim tecrbesidir. Bu eitim sresince mridin dnyev duygu, dnce
ve arzularndan syrlp d dnya ile her trl irtibatn kesmesi ve bylece rabbi ile ba baa kalmas
hedeflenmektedir. Hz. Musann Sina Danda geirdii krk gnlk inzivasn ve Hz. Muhammedin
Hiradaki uzlet hayatn temel alan bu uygulama tasavvuf eitimde asrlarca etkin bir ekilde kulla-
nlagelmitir. Nakibendiyye tarikatnn Anadoludaki temsilcilerinden Ahmed Ziyddin Gm-
hnev (. 1893) de halveti tasavvuf eitimde tatbik eden mutasavvflardandr. Kendisi de mteaddit
defalar halvete girmek suretiyle yetien Ahmed Ziyddin Gmhnev, Cmiul-usl fil-evliy adl
eserinde halvetin esaslar ve uygulanna dair nemli bilgiler vermektedir. Sz konusu eserde halvet
ncesi hazrlk sreci, giri adab, halvet meknnn zellikleri, halvet esnasnda hangi kurallara ria-
yet edilecei, nelerin yenilip iilebilecei ve nelerin yasak olduu gibi pek ok hususta malumat bul-
mak mmkndr. Gmhnevnin aklamalarna gre halvet; mridin izni ve gzetimi altnda az
yeme, az uyuma ve az konuma esasna dayal olarak ar artlar altnda icra edilen bir eitimdir.
Dnya ile alakal her trl duygu ve dncenin halvet meknnn dnda brakld bu srete yal-
nzca zikrullah ile megul olunmakta ve gerekletirilen youn zikir vazifeleri ile Allaha yaknlama
hedeflenmektedir. Bunun yannda gndzleri orulu geirilmekte, geceleri teheccd ve tesbih na-
mazlar ile ihya edilmektedir. Mridin ynlendirmesiyle gerekletirilen bu krk gnlk eitimin ar-
dndan belirli bir mnev olgunlua erien mrid tekrar toplumun ierisine karmaktadr. Halvet
yalnzca krk gnle snrl tutulmakta, daima uzlet ierisinde toplumdan soyutlanarak yaamak ise
ho karlanmamaktadr.
Anahtar Szckler: Tasavvuf Eitim, Halvet, Erban, Gmhnev.

Abstract

Khalwa is an experience of spiritual education which carried out under the supervision of a sheikh
and in private spaces called cilehne. During this education, abstraction of the murid from earthly
feelings, thoughts and desires, cutting off all the contact with the world and being alone with the Lord
are targeted. Khalwa is based on forty-day retreat of Prophet Musa on Mount Sinai and the days of
Prophet Muhammed in the Cave of Hira. Khalwa has been effective for centuries in Sufi education.
Ahmed Ziyauddin Gumushanevi (d. 1893), one of the representatives of the Naksibendi order in Ana-
tolia, has implemented khalwa in spiritual education. Ahmed Ziyauddin Gumushanevi, raised by en-
tering into khalwa, provides important information about the importance and application of khalwa

1 Bu alma ukurova niversitesi BAP birimi tarafndan SBA-2016-6967 kodlu proje kapsamnda
desteklenmitir.
2 Dr., ukurova niversitesi, lahiyat Fakltesi, Adana, Turkiye, eerkaya@cu.edu.tr

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939
 1507

Erkaya, M.E. (2016). Khalwa As a Method of Spiritual Education (The Case of Gumushanevi). Interna-
tional Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1506-1515.

in his work, Cmiul-usl fil-evliy. This book deals with many issues such as preparation for seclu-
sion, the properties of khalwa space, the principles and procedures of khalwa and prohibitions of
khalwa. According to the description of Gumushanevi, khalwa is a sufi education which carried out
under the supervision and permission of a mentor. Khalwa is based on eating less, sleeping less and
talking less. Every emotion and thought about the world is left outside of the khalwa room. To get
closer to Allah, a lot of zikrullah is needed. There are fasting at daytimes and praying at nights during
a khalwa. After forty-day training, murid emerges from khalwa and goes among people. According to
Gumushanevi it is unacceptable to continuously live isolated from the community.
Keywords: Spiritual Education, Khalwa, Arbaeen, Gumushanevi.

1. Giri
Tasavvuf eitimin en temel gayesi; mridi, insan- kmil mertebesine yksel-
tip Allahn rzasn kazanmasn salamak ve neticede mrifetullaha eritirmektir.
Bunun yolu ise nefsi terbiye ve tezkiye etmek; onu her trl kt vasftan arndrp
gzel ahlk sahibi yaparak Allahn sevgisini ve honutluunu kazanacak bir hale ge-
tirmekten gemektedir. Tasavvuf eitim sz konusu olduunda mutasavvflarn
farkl usuller ile mridlerini terbiye etmi olduklar grlmektedir. Nefis terbiye-
sinde uygulanm olan metotlardan birisi de hi phesiz halvettir.
Szlkte bir yerin bo olmas, yalnz kalma ve biriyle ba baa kalma anlam-
larn ihtiv eden halvet (Halil b. Ahmed, 2003, I, 441), tasavvufta genel mns iti-
bariyle gnahlardan korunma ve daha iyi kulluk etme imkn bulma gayesiyle ssz
yerlerde yaamay ifde etmektedir. Bu ilk anlamyla halvet, bir yaam tarz olarak
insanlardan uzak bir hayat srdrmeyi yani ruhbanl artrmas sebebiyle ileri
gelen mutasavvflar tarafndan tasvip edilmemektedir. Sz gelimi tasavvuf tarihinde
halvet uygulamas iin toplumdan ayr bir yaantnn gerekli olmad Rbia el-Ade-
viyye (. 185/80), Cneyd-i Badd (. 297/909), Hcvr (. 465/1072) ve Kueyr
(. 465/1072) gibi sflerin dile getirdii bir husustur (Uluda, 1997, s. 387)
slmda ruhbanlk deil toplum iine karma esastr. Bundan dolaydr ki Naki-
bendiyyede toplumdan hibir surette ayrlmayarak halkn iinde yaamak (celvet)
nemli bir ilke olarak nmze kmaktadr. Toplumla ilikiyi kesmeden Hak ile bir-
likte olma dncesini bir prensip haline getiren Abdlhlk- Gucdvn (.
617/1220) bunu halvet der-encmen tabiriyle ifde etmi (Uluda, 1997, s. 388),
nak gelenek de bu ilkeyi benimseyerek asrlarca uygulamtr.
Halvetin zel ve yaygn olarak kullanlan anlam ise bir eyhin gzetiminde i-
lehne yahut halvethne olarak adlandrlan zel meknlarda gerekletirilen krk
gnlk mnev eitimdir. Geici bir sre her trl beer haz ve arzulardan feragat
ederek Allah ile ba baa kalmak suretiyle kiinin mnev olgunlua erime abas
olarak da tanmlayabileceimiz bu ikinci anlamdaki halvet, hayatn btnn kap-
samayp yalnzca belirli bir zaman zarfnda yaanlan mnev eitim tecrbesini
ifde etmektedir. Hz. Musann Sina dandaki krk gnlk halvet tecrbesine (Arf,

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939
1508

Erkaya, M.E. (2016). Tasavvuf Eitim Metodu Olarak Halvet (Gmhnev rnei). International
Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1506-1515.

7/142; Bakara, 2/51) dayandrlan bu uygulama, baz mutasavvflarca farkl sre-

lerde icra edilebilmekle birlikte genelde krk gn olarak tecrbe edilmitir. Bundan
dolay krk mnsn ifde eden Arapadaki erbain ve Farsadaki ihil kelimesinden
tretilen ile veya ille kavramlar da halvet ile eanlaml olarak kullanlmaktadr
(Eraydn, 1993, s. 315; Uluda, 1997a, s. 386). Halvet, bir bakma Hak ile beraber
olmak iin halktan uzaklama anlamna gelmektedir. Zira tasavvufta insanlar ile n-
siyet etmenin kiiyi Haktan uzaklatraca dnlmektedir. Bundan dolay halvet,
uzlet ve inziva uygulamalar sfler arasnda yaygn bir ekilde uygulana gelmekte-
dir. Mutasavvflarn halvete ynelmelerinde Hz. Peygamberin Hira maarasnda in-
zivaya ekilip geceler boyu tek bana ibadet ettiine dair rivayetlerin nemli bir et-
kisinin olduunu da sylememiz gerekir (Buhr, Bedl-vahy, 1, no.3).

2. Nakibendiyyenin Eitim Sisteminde Halvetin Yeri

Tasavvuf tarihi boyunca hemen her tarikatta halvetin bir dnem de olsa uygu-
land grlmektedir. Halvete en souk yaklaan tarikatn, Ahmed Ziyddin G-
mhnevnin mensup olduu Nakibendiyye tarikat olduu bilinmektedir. Nite-
kim tasavvuf aratrmaclarnn yaygn kanaati Nakibendiyyenin ilk dnemlerinde
halvet uygulamasnn kabul grmedii ynndedir (Tosun, 2012, s. 330). Zira
Baheddin Nakibendin (. 791/1389) kendi tarikatlarnda halvet ve semann bu-
lunmad, bunun yerine halvet der-encmen prensibinin yer aldn belirttiine
dair rivyetler bu kanaatin esas dayanadr (mm- Rabbn, 2014, II, 85; Tosun,
2012, s. 330). Ayrca Baheddin Nakibendin Tarikatmzn esas sohbettir.
Halvette hret, hrette fet, topluluk ierisinde yaamakta ise hayr vardr. sz
halvetin Nakibendiyye ierisinde bir usl olarak benimsenmediini
gstermektedir (Cm, 2011, s. 508; Mecdi, 1269, s. 266). Ayn ekilde nak eyhle-
rinden Ubeydullah- Ahrra (. 895/1490) kadar halvetin uygulandna dair bile-
bildiimiz kadaryla bir bilgi bulunmamaktadr. Ahrrn ise halifelerinden Kad Se-
merkandnin Takentte halvete girdiinin ikyet edilmesi zerine maksat bir ol-
duktan sonra usllerin zaman ve zemine gre deiebileceini syleyerek halvete
mani olmad nakledilmektedir (Tosun, 2012, s. 331).
Gucdvnnin halvet der-encmen adyla sistemletirdii halvet anlay Nak-
ibendiyye tarikatnda ile anlamdaki halvetin ikinci planda kalmasna sebebiyet
vermi olsa da toplumsal faktrlerin etkisiyle belirli bir zaman insanlardan uzak bir
yerde nefsi terbiye etmenin bir ihtiya olarak telakki edilmesinin neticesinde olmal
ki Nakibendiyyenin de baz kollarnda halvetin uyguland grlmektedir. Bunda
baz nak mridlerin dier tarikat eyhlerinden aldklar icazetler neticesinde
cehr zikir ve halvet gibi baz uygulamalar Nakibendiyye bnyesinde icr etmeye
balamalarnn etkili olmu olabileceini syleyebiliriz. Zira halvet, bilhassa
Mevln Hlid el-Badd (. 1827) ile birlikte Nakibendiyyede de yaygnlk kazan-

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939
 1509

Erkaya, M.E. (2016). Khalwa As a Method of Spiritual Education (The Case of Gumushanevi). Interna-
tional Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1506-1515.

maya balamtr (Akar, 1999, s. 540). Hemen belirtmemiz gerekir ki, Hlid el-Ba-
ddnin Nakibendiyye tarikatnn yan sra Kadiriyye, Shreverdiyye, Kbreviyye
ve itiyye tarikatlarndan da irad iin iczeti bulunmaktadr (Memi, 2000, s. 68).
Bu durum Hlid el-Badd ile yaygnlaan halvet uygulamasnn kaynann dier
tarikatlar olmas ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Gerek evresel artlarn nakleri
halvet uygulamasna sevk etmi olmas gerekse dier tarikatlarn usllerinin
Naklie tesir etmesi sebebiyle ilk dnemlerde ender rastlanan halvet uygulamas-
nn Hlid el-Badd ile birlikte tasavvuf eitimde yaygn bir ekilde kullanlr hale
gelmi olduu anlalmaktadr. Bu durum, en ak ekilde sonraki dnemlerde yazl-
m eserlerde grlmektedir. Zira Ahmed Ziyddin Gmhnevnin halvet konu-
suna eserlerinde nemle yer verdii grlmektedir (Gndz, 1984, s. 52).
Ahmed Ziyeddin Gmhnev (. 1893), Nakibendiyye Tarikat bnyesinde
Hlid el-Baddye (. 1827) nisbet edilen Hlidiyye kolunun stanbuldaki temsil-
cilerindendir. Gmhnev, 1813 ylnda Gmhanede dnyaya gelmi, ticaret
amacyla gittii stanbulda balad Beyazt Medresesinin ardndan eitimini Mah-
mud Paa Medresesinde devam ettirmi, ilme olan dknl sebebiyle tekrar G-
mhaneye dnmemitir. Medresenin yannda tasavvuf evrelerle de yakn iliki
ierisinde olan Gmhnev, Hlid eyhi Ahmed el-Ervdye (. 1858) intisap et-
mi, biatn ardndan Mahmud Paa Medresesindeki hcresinde eyhi ile birlikte ilk
halvetine girmitir. Bu halvetin ardndan, muhtemelen Ervdnin memleketine dn-
m olmas sebebiyle, Gmhnev uzun bir mddet eyhi ile grme imkn bu-
lamamtr. Yaklak bir yl sonra Ervdnin stanbula dnmesinin ardndan ikinci
defa halvete girme imkn bulan Gmhnev, 1848 ylnda icazet alarak Nakiben-
diyye, Kadiriyye, Shreverdiyye, Kbreviyye, etiyye, Hlidiyye, Halvetiyye, Bede-
viyye, Rifiyye, ziliyye ve Mceddidiyye tarikatlarnda hilafet-i tmme yetkisini
haiz olmutur (Gndz, 1984, s. 33; Feyzi Efendi, 2010, s. 87).
Tarikata girii ve icazet al, girdii halvetler neticesinde olan Ahmed Ziyd-
din Gmhnev, zellikle Cmiul-Usl isimli eserinde halvet mevzuunu detayl bir
ekilde ele almaktadr. yle ki Gmhnev Derghnda nemli bir ritel haline ge-
len halvet hakknda Gmhnev, halvetsiz mrifetullaha vusln mmkn olma-
yacan belirtmektedir. Nitekim Peygambere (sas) yalnzlk sevimli klnm, o da
Hirada tehnns eylemitir. lk vahiy de burada nazil olmutur. Dolaysyla Gm-
hnevye gre halvet konusunda da Hz. Peygamberi rnek almak nem arz etmek-
tedir (Gmhnev, 2010, s. 251). Ayrca Gmhnev, tarikatn sekiz rkn ze-
rine kurulduunu vurgularken bunlar arasnda halveti de saymaktadr
(Gmhnev, 2010, s. 255). Tasavvuf eitimdeki nemine binen kendi mridle-
rini de mteaddit defalar halvete alarak eitme yoluna gittii kaynaklarda yer alan
(Gndz, 1996, s. 276) Gmhnevnin Zilhicce ve Recep aylarnda olmak zere
ylda iki defa halvet yaptrd ifade edilmektedir (Vassaf, 2015, II, 335).

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939
1510

Erkaya, M.E. (2016). Tasavvuf Eitim Metodu Olarak Halvet (Gmhnev rnei). International
Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1506-1515.

3. Gmhnevye Gre Halvetin Yntemi ve artlar

Gmhnevnin halveti uygulay yntemine bakldnda; halvetin i-
lehneye girmeden nce yerine getirilmesi gereken bir hazrlk evresi ile balad
grlmektedir. Bu aamadaki ilerin banda, dini bilgilerin gzden geirilmesi, by-
lece bilgisizlikten kaynaklanmas muhtemel hatalarn nne geilerek halvette ya-
placak ibadetlerin daha doru bir ekilde icra edilmesinin salanmas gelmektedir
(Gmhnev, 2010, s. 247; Kotku M. , 1981, s. 141).
Halvete girmek isteyen kimse ncelikle elbisesini, halvet meknn ve bedenini
ykayarak madd temizlii salamal, daha sonra her trl hata ve gnahlarna tevbe
ederek mnev temizlii de yerine getirmelidir. Bunun yannda zerinde kul hakk
varsa onlar mmkn olduunca demeye gayret etmeli ve helallik almak iin g-
nllerini yapmaya almaldr (Gmhnev, 2010, s. 247).
Temizliin ardndan halvete girmee niyet etmelidir. Burada u husus
unutulmamaldr ki mridi halvete ynelten saik keramet elde etme arzusu olma-
maldr (Gmhnev, 2010, s. 252; Shreverd, 2010, s. 159). Zira halvetten kast,
kalbi tm irkinliklerden arndrp oraya Allahu Telnn zikrini yerletirmektir.
Bylece Hak ile nsiyet salanacak ve halvet sonrasnda da bu yaknlk devamllk
arz edecek bir hal alacaktr (Kotku, 1981, II, 143). Bundan dolay halvete niyet eden
mrid, her trl riy ve gsteri duygusundan arnmal, bunu gerekletirmek iin
halvete girmesi ile birlikte dardakilerin kendisinin eza ve zulmnden bir mddet
de olsa korunmu olaca dncesini aklndan kartmamaldr (Gmhnev,
2010, s. 252).
Halvette dikkat edilmesi gereken nemli hususlardan birisi de girmeden nce
eyhten izin istemektir (Gmhnev, 2010, s. 252). Nitekim sflere gre slikin
halvet ve zikirleri vastasyla seyr slkta beklenen ykselmeyi salayabilmesi iin
eyhin kendisine devaml telkinlerde bulunmas icap etmektedir. te yandan izin ve
telkin olmakszn yaplan zikirlere eytann mdahil olmas kanlmaz grlmekte-
dir. eytan, tek bana olan mridi birtakm hayal, vesvese ve bozuk dncelerle
etkisi altnda brakabilmektedir. Slik eytann bu mdahalesi sebebiyle karlam
olduu mnev hal ve dncelerin eytn mi yoksa Rahmn mi olduunu kavra-
yamamaktadr. Bu sebeple yaplacak halvet ve zikrin eyhin gzetimi altnda yapl-
mas nem arz etmektedir (Gmhnev, 2010, s. 45, 46).
Gmhnev, halvete girilecek mekn ile ilgili de baz bilgiler sunmaktadr.
ncelikle halvet, gne nn dorudan girmedii lo bir ortamda yaplmaldr.
Bylece oluan bu karanlk ortamda mrid duyularn kullanamaz hale gelerek
msiv ile arasndaki balar koparm olacaktr. Zira kalpte ihlsn hsl olmas iin
msiv ile ban kesilmesi arttr (Gmhnev, 2010, s. 252). Halvetin dardaki
seslerin hissedilemeyecei bir yerde yaplmas esastr. nk tabiat itibariyle has-
sas bir yapya sahip olan kalplerin en ksk sesten dahi etkilenmesi muhtemeldir.

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939
 1511

Erkaya, M.E. (2016). Khalwa As a Method of Spiritual Education (The Case of Gumushanevi). Interna-
tional Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1506-1515.

Bundan dolay halvet meknna teberrk ve ziyaret niyetiyle de olsa dardakilerin

gelmesine izin verilmemesi tavsiye edilmektedir (Gmhnev, 2010, s. 253)
Halvet, umumi olarak krk gnlk bir zaman zarfn kapsamakla birlikte sre-
nin uzatlmas veya ksaltlmas eyhin tasarrufuna baldr. Mridin durumuna gre
farkl uygulamalar yaplabilmektedir. Bundan dolay halvete girecek kimsenin orada
kalaca sreyi dnmekle megul olmak suretiyle vaktini zayi etmemesi nemli
bir ilkedir. Gmhnevye gre halvete giren mrid burada ka gn kalacan he-
saplamamal, halvete girmeyi kabre girmek olarak dnmeli ve oradan kn an-
cak maher gn insanlarn kabirlerinden kalktklar zaman mmkn olabileceini
tasavvur etmelidir. Giri esnasnda belirlenmemi olan halvetin sona ermesi ancak
eyhin istemesiyle mmkn olacaktr (Gmhnev, 2010, s. 254). Dolaysyla m-
ridin halvette gnleri saymaya ihtiyac kalmayacaktr.
eyhin izni ve duas ile halvete niyet eden mrid, halvethaneye tpk mescide
girer gibi sa ayak ile ez besmele ekerek girer. Bylece kii ncelikle kendi nef-
sinin, ardndan da eytann errinden Allaha ihlsla snm ve msivdan tama-
myla yz evirmi bir vaziyette halvete girmi olur (Gmhnev, 2010, s. 252).
Halvette daima abdestli olmak esastr (Gmhnev, 2010, s. 247). Nitekim
Gmhnevye gre halvetteki kimsenin aydnlanmas ancak abdestin kendisine
salam olduu nur ile mmkn olabilir. Zira Peygamber (sas) Abdest nurdur. bu-
yurmaktadr (Ali el-Kari, 1971, s. 377). Dolaysyla abdestli durmaya devam eden
mrid ilh aydnl mhede edecektir (Gmhnev, 2010, s. 252).
Mrid, halvet esnasnda yzn daima kbleye yneltir (Gmhnev, 2010,
s. 247), hibir surette duvar gibi herhangi bir nesneye yaslanmaz (Gmhnev,
2010, s. 252), ok zaruri olmadka halvetteki yahut dardaki hibir kimse ile ko-
numaz (Gmhnev, 2010, s. 253), uyku ar basncaya kadar uyumamaya gayret
eder, uyumas gerektiinde de abdestli olarak uykuya dalar (Gmhnev, 2010, s.
253).
Halvette, vakit namazlarnn cemaatle klnmasna ve zellikle cuma namazla-
rna devam edilir (Gmhnev, 2010, s. 253; Shreverd, 2010, s. 163). Halvete gi-
rilen meknda cuma namaz klnmyorsa ksa sreliine halvethane terk edilebil-
mektedir. Mridin, camiye gitmesinin gerekli olduu durumlarda etrafndakiler ile
konumakszn namaza durmas, sonrasnda ise vakit kaybetmeden tekrar halvet
mahalline dnmesi nemlidir (Shreverd, 2010, s. 163). Abdest ve namaz gibi ihti-
yalar iin dar kldnda etraf grmemek iin ban bir nesneyle rtlmesi de
tavsiye edilmektedir (Gmhnev, 2010, s. 253).
Halvette gndzler orula geirilir. Nitekim oru bir taraftan bedendeki hiss
kuvveti ortadan kaldrarak onu ehev arzulardan arndrrken dier taraftan da
kalbi, insn baz skntlardan temizleyerek saf hale getirmektedir (Gmhnev,

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939
1512

Erkaya, M.E. (2016). Tasavvuf Eitim Metodu Olarak Halvet (Gmhnev rnei). International
Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1506-1515.

2010, s. 252). Fakat alk konusunda arya gidilmemelidir. Nitekim Gm-

hnevye gre halvetin nemli bir art da her ite orta yolu takip etmektir. Ancak
bu ekilde insan- kmil mertebesine ulamak mmkn olur. Yemek konusunda a-
lkla tokluk arasnda bulunmak esastr. Ne insan gsz brakacak kadar az ne de
uykuya sebebiyet verecek kadar ok yemek uygundur (Gmhnev, 2010, s. 253).
Halvette yalnzca zikrullah ile megul olmak esastr. Bundan dolay sliin ken-
disini megul edecek her trl duygu ve dnceden kanmas tavsiye edilmekte-
dir. Bu balamda mutasavvflara gre halvet, ilmin kitaplardan nazar ve tefekkr ile
renilecei bir yer deildir. Halvette ilim dorudan Cenb- Haktan talep edilmeli-
dir (Abdlkadir sa, 2001, s. 129; Kotku, 1981, II, 150). Yine yet, hadis ve dier dini
ilimler ile ilgili mevzular zerinde tefekkr etmek de uygun deildir. Ancak zikir es-
nasnda ilh baz bilgiler kalbe doarsa bunlarn unutulmamas iin yazya geiril-
mesi uygun grlmektedir (Gmhnev, 2010, s. 253).
Halvet esnasnda ncelikle gnlk zikir vazifeleri yaplmaktadr. Bu zikirlere
ilaveten mridin ynlendirmesiyle srasyla kalp, ruh, sr, haf, ahf, nefs, cesed la-
tifelerindeki zikirlere devam edilmektedir (Gmhnev, 2010, s. 253). Mrid zikir
esnasnda, Allahu Telnn hadis-i kudsdeki Ben, beni zikredenle beraber oturu-
rum. (bn Eb eybe, 1989, I, 108 no. 1224) buyruunu hatrnda tutmaldr. G-
mhnevye gre Allah, kendisini zikreden kulunun yannda oturmas, rahmeti-
nin, yardmnn, feyzinin, nurunun, isimlerinin ve sfatlarnn kuluna yakn olmas
anlamna gelmektedir. Mrid, buna ilaveten eyhini de gznn nndeymi gibi
hayal etmelidir. Nitekim eyhinin ruhaniyeti daima onun yannda olup halvette ona
refakat etmektedir (Gmhnev, 2010, s. 252). Mutasavvflara gre eyh, kul ile
yaratcs arasndaki rabtay/ba salamaktadr. Sliin eyhini dnmesi, zi-
hinde oluabilecek eytan vesveseler ve gnahlara kar onu korumaktadr. Slikin
kendisine gelen feyiz ve yardmlar da yine eyhi vastasyla Raslllahtan (sas),
onun araclyla da mteselsilen Allahu Teldan gelmektedir (Gmhnev,
2010, s. 254).
Halvete giren mrid, krk gnlk mnev eitim srecinin nefsn arzu ve is-
tekleri byk oranda dizginleyerek arnm olarak tekrar topluma karr. u aa-
mada mrid artk halvet der encmen prensibini iar edinir, toplum ierisindeyken
dahi rabbiyle yalnz kalmasn bilir.
4. Sonu
Halvet, Gmhnevnin tasavvuf terbiye sisteminde belirli artlara ve kural-
larla dzenlenmi sistematik bir eitim metodudur. Gerek eyhi Ervd ve Nak-
Hlid ekoln halvet uygulamasn, gerekse icazet sahibi olduu dier tarikatlarn
uygulamalarn cem eden Gmhnev ylda iki defa yaptrd halvet pratii ile m-
ridlerini tasavvuf eitime tabi tutmutur. Eserinde halvet uygulamasnn usul ve
esaslarna dair detayl bilgiler veren Gmhnev, Nakibendiyye ekolnde halveti

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939
 1513

Erkaya, M.E. (2016). Khalwa As a Method of Spiritual Education (The Case of Gumushanevi). Interna-
tional Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1506-1515.

yaygn hale getirmi, muhtelif zamanlarda yaptrd halvetler neticesinde pek ok

mridine icazet vermi, bylece kendisinden sonra da bu metot ile tasavvuf terbi-
yeye devam edilmesini tesis etmitir.
Halvetin uygulan esaslar dikkate alndnda halvet hcresinde dnya ile
zihnen ve bedenen her trl irtibatn kesip Rabbi ile ba baa kalan slikin mnev
boyut itibariyle mesafe kat etmesi iin uygun ortamn hazrland anlalmaktadr.
Az uyuma, az yeme ve az konuma ilkeleri dorultusunda gerekletirilen halvet ne-
ticesinde kiinin kt ahlk ve davranlardan arnmas, sonrasnda ise topluma ka-
rarak halk irad etmesinin ngrlmesi, halvet uygulamasnn nefis terbiyesi er-
evesinde muvakkat olarak uygulanan bir eitim metodu olduu, bu ynyle slm
geleneinde makbul bir uygulama olmayan ruhbanlk ile tamamyla ayr kategori-
lerde ele alnmas gerektiini gstermektedir.

Kaynaka
Abdlkadir, . (2001). Hakaik anit-tasavvuf. yy.: Mevkiut-Tarkati-zeliyye ed-
Derkviyye.
Ali el-Kari, E.-H (1971). el-Esrr'l-merfa fi'l-ahbri'l-mevza. Beyrut: Dru'l-
Emne.
Akar, M. (1999). Bir Trk Tarikat Olarak Halvetiyyenin Tarih Geliimi ve Halve-
tiyye Silsilesinin Tahlili. Ankara niversitesi lahiyat Fakltesi Dergisi, 39, 535-
563.
Cm, A. (2011). Evliya Menkbeleri (S. Uluda , M. Kara, D, & L. elebi, ev.) stan-
bul: Pinhan.
Eraydn, S. (1993). ile. Diyanet slam Ansiklopedisi (DA), 8, 315-316. stanbul.
Feyzi Efendi, M. (2010). Ahmed Ziyeddn Gmhnev Menkbeleri. stanbul: nsan
Yaynlar.
Gmhnev, A. Z. (2010). Cmiu'l-usl fi'l-evliy (A. F. el-Mizyed, Thk.) Beyrut:
Dru'l-Ktibi'l-lmiyye.
Gndz, . (1984). Gmhnev Ahmed Ziyddn (KS) Hayat Eserleri Tarikat Anla-
y ve Hlidiyye Tarkat. stanbul: Seha Neriyat.
Gndz, . (1996). Gmhnev, Ahmed Ziyeddin. Diyanet slam Ansiklopedisi
(DA), 14, 276-277. stanbul.
Halil b. Ahmed (2003). Kitb'l-ayn (A. Hindv, Thk.) Beyrut: Dru'l-Ktbi'l-l-
miyye.
bn Eb eybe (1989). el-Kitb'l-Musannef fi'l-ehds ve'l-sr. Riyad: Mektebet'r-
Rd.

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939
1514

Erkaya, M.E. (2016). Tasavvuf Eitim Metodu Olarak Halvet (Gmhnev rnei). International
Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1506-1515.

mm- Rabbn (2014). Mektbt- Rabbn (T. Alp, . Tokat, & A. Yldrm, ev.)
stanbul: Semerkand.
Kotku, M. (1981). Tasavvuf Ahlk. stanbul: Seha Neriyat.
Kotku, M. (1990). Risle-i Hlidiyye ve db- Zikir Rislesi. stanbul: Seha Neriyat.
Mecdi, M. (1269). Tercme-i ekaik-i numaniyye (Hadaik-ekaik). stanbul: Drt-
tbatil-mire.
Memi, A. (2000). Hlid Badd ve Anadoluda Hlidlik. stanbul: Kitabevi Yay.
Shreverd, E. (2010). Avrif'l-marif. Beyrut: Dru Sdr.
Tosun, N. (2012). Baheddin Nakbend Hayat Grleri Tarkat. stanbul: nsan Yay.
Uluda, S. (1997). Halvet Der-Encmen. Diyanet slam Ansiklopedisi (DA), 15, 387-
388. stanbul: TDV.
Uluda, S. (1997a). Halvet. Diyanet slam Ansiklopedisi (DA), 15, 386-387. stanbul:
TDV.
Vassaf, H. (2015). Sefne-i Evliy. stanbul: Kitabevi Yay.

Extended Abstract in English

The most fundamental purpose of sufi training is to make murid insan-i kamil
(the perfect being). Thus, the murid will gain the sake of Allah. The way to achieve
this is the training of the nafs. There are various training methods of Sufism for the
training of the nafs. Khalwa (seclusion) is without a doubt one of the methods app-
lied training in Sufism. Khalwa is an experience of spiritual education which carried
out under the supervision of a sheikh and in private spaces called cilehne or
khalwathana. During this khalwa education, abstraction of the murid from earthly
feelings, thoughts and desires, cutting off all the contact with the world and being
alone with the Lord are targeted. Khalwa is based on forty-day retreat of Prophet
Musa on Mount Sinai and the days of Prophet Muhammed in the Cave of Hira.
Khalwa has been effective for centuries in Sufi education in almost all sufi orders
such as Khalwatiyya, Yasawiyya and Qadiriyya. Unlike other sufi orders, the Naqsh-
bandi sufi order stayed away from khalwa. Because basic principle in Naqshban-
diyya is khalwa der enjumen. Khalwa der enjumen is to be with God in the com-
munity. However, it is seen that in some groups of Naqshbandiyya, khalwa is app-
lied. For example, the Gumushanevi Dargah is most important among the Naqshi sufi
groups that use khalwa as mystical education method.
Ahmed Ziyauddin Gumushanevi (d. 1893), one of the representatives of the
Naksibendi order in Anatolia, has implemented khalwa in spiritual education. Ah-
med Ziyauddin Gumushanevi, raised by entering into khalwa, provides important

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939
 1515

Erkaya, M.E. (2016). Khalwa As a Method of Spiritual Education (The Case of Gumushanevi). Interna-
tional Journal of Social Sciences and Education Research, 2(4), 1506-1515.

information about the importance and application of khalwa in his work, Cmiul-
usl fil-evliy. This book deals with many issues such as preparation for seclusion,
the properties of khalwa space, the principles and procedures of khalwa and prohi-
bitions of khalwa. According to the description of Gumushanevi, khalwa is a sufi edu-
cation which carried out under the supervision and permission of a mentor. Khalwa
is based on eating less, sleeping less and talking less. Every emotion and thought
about the world is left outside of the khalwa room. To get closer to Allah, a lot of
zikrullah is needed. There are fasting at daytimes and praying at nights during a
khalwa.
According to Gumushanevi khalwa is implemented as follows: The Murid that
will go into the khalwa primarily makes material and spiritual cleansing. Murid per-
forms material cleaning by cleaning the body and khalwa space and performs spiri-
tual cleansing by repenting of their sins. Then, murid intends to do it with ihlas. Mu-
rid does not enter the khalwa with the desire to obtain miracle. He desires only God's
sake. Before entering into seclusion murid asks permission from his sheikh. Because
the sheikh always directs the murid for spiritual progress and protects him against
the Devil's delusion.
Khalwa is done in a dim environment, the sunlight does not enter directly.
Khalwa generally covers a period of forty days. But the extension or shortening of
the khalwa time depends on the decision of sheikh. Sheikh decides to time in accor-
dance with the capacity of murid. In khalwa it is essential to always make ablution.
Murid always faces towards the qiblah during khalwa. Murid does not speak with
other murids in khalwa or people outside. But he can speak in essential situations.
Murid strives to stay awake. When he needs to sleep, He falls asleep with ablution.
The daily prayers and especially Friday prayers continue to be performed in the
congregation. Murid fasts during the day. In khalwa it is essential that there be less
food consumed. The basic principles about food is to stay between hunger and sati-
ety. In seclusion it is essential to only be engaged with zikrullah. Murid thinks that
Allah is always with him in khalwa place. During khalwa, daily dhikr tasks are per-
formed primarily. In addition to these daily dhikr, murid continues to letaif (such as
nafs, qalb, sirr, ruh, khafi, and akhfa) dhikr by the sheikh directive. After forty-day
training, murid emerges from khalwa and goes among people. According to Gumus-
hanevi it is unacceptable to continuously live isolated from the community.
Consequently, the Khalwa is a systematic education method regulated by cer-
tain conditions and rules in the Gumushanevi sufi training system. Gmshnevi
educated the followers with sufi education in khalwa twice a year in Istanbul. After
forty-day khalwa he and his murids returned to the community. Thus, khalwa and
khalwa der enjumen practices are conducted together. With this aspect, Khalwa
which performed in Gumushanevi Dargah is separated from monastic life. Because
Khalwa is a training at certain period for murid. It does not cover murids whole life.

Copyright 2015 by IJSSER

ISSN: 2149-5939