BAB Pembiakan

4 Reproduction

Anda akan mempelajari

PEMBIAKAN/REPRODUCTION
dibahagikan kepada/is divided into

Pembiakan aseks Pembiakan seks

Asexual reproduction Sexual reproduction
contoh/examples berlaku dalam/occurs in

Belahan Pembentukan Manusia Tumbuhan berbunga

dedua spora Humans Flowering plants
Binary Spore iaitu mengandungi
fission formation which are have

berlaku berlaku
dalam dalam Lelaki Perempuan
occurs in occurs in "OUFS Ovari
Males Females Anthers Ovaries
t
"NFCB t
.VLPS mempunyai mempunyai
have have menghasilkan menghasilkan
Amoeba Mucor produce produce
t
"MHB
t
$FOEBXBO Testis Ovari
Algae Mushrooms Testes Ovaries Butir Ovul
debunga Ovules
menghasilkan menghasilkan
produce produce Pollen
grains
Sperma mensenyawakan Ovum
Sperms fertilise Ova
54

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 54 8/9/16 5:50 PM

 Standard Kandungan
4.1 Pembiakan seks dan aseks Tarikh:

4.1 AKTIVITI
PERBINCANGAN
Pembiakan seks dan aseks
Sexual and asexual reproductions
DSKP
Masteri

Jawab soalan-soalan yang berikut tentang pembiakan.

Answer the following questions on reproduction.

1 Tandakan ( ) proses penghasilan individu baharu atau anak daripada organisma hidup.
Tick ( ) the process of producing new individuals or offspring from living organisms. TP1
Persenyawaan Percambahan Pembiakan
Fertilisation Germination Reproduction

2 Nyatakan dua jenis pembiakan.

State two types of reproduction. TP1
Pembiakan seks dan pembiakan aseks .
Sexual and asexual reproduction.

3 Apakah yang dimaksudkan dengan persenyawaan?/What is meant by fertilisation? TP2

gamet jantan gamet betina

BAB
Proses percantuman nukleus dan .
The process of fusion of the nuclei of a male gamete and female gamete .

4 Pembiakan seks melibatkan sama ada persenyawaan dalam atau persenyawaan luar. Bandingkan
kedua-dua jenis persenyawaan ini.
4
The sexual reproduction involves either internal reproduction or external reproduction. Compare the two types
of reproduction. TP3/KBAT
(a) Persenyawaan dalam/Internal fertilisation
Persenyawaan yang berlaku di dalam badan organisma betina .
Fertisation that takes place inside the body of the female organism.
(b) Persenyawaan luar/External fertilisation
Persenyawaan yang berlaku di luar badan organisma betina (dalam air).
Fertilisation that takes place outside the body of the female organism (in the water).

5 Kenal pasti jenis persenyawaan yang dialami oleh haiwan vertebrata sama ada persenyawaan
dalam, PD atau persenyawaan luar, PL.
Identify the types of fertilisation experienced by the vertebrates, whether it is internal fertilisation, IF or external
fertilisation, EF. TP2

PL/EF PD/IF PD/IF PL/EF PD/IF

Amfibia
Ikan/Fish Mamalia/Mammal Reptilia/Reptile Amphibian Burung/Bird

6 Apakah kepentingan pembiakan?/What is the importance of reproduction? TP5/KBAT

Semua hidupan membiak untuk mengembangkan spesiesnya.

All living things reproduce to propagate their species.

7 Pada pendapat anda, apakah masalah yang akan timbul jika pembiakan suatu organisma semakin
berkurang?
In your opinion, what problem will arise if reproduction of an organism decreases? TP4/KBAT
Organisma itu akan terpupus .
The organism will become extinct .

55

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 55 8/9/16 5:50 PM

 Tarikh:

4.2 AKTIVITI
PERBINCANGAN
Pembiakan seks dan aseks
Sexual and asexual reproduction
DSKP
Masteri

1 Kelaskan haiwan dan tumbuhan mengikut cara pembiakan aseks.

Classify animals and plants according to their methods of asexual reproduction. TP2

Mukor Paramesium Spirogira (alga) Tomato Pokok buluh

Mucor Paramecium Spirogyra (alga) Tomato Bamboo tree

tunas
bud
tunas
bud
BAB

Tapak sulaiman Hidra Bakteria Orkid Yis

4
Starsh Hydra Bacteria Orchid Yeast

Jenis pembiakan aseks/Type of asexual reproduction

Pembentukan Pembiakan
Belahan Penjanaan
Pertunasan spora vegetatif Kultur tisu
dedua semula
Budding Spore Vegetative Tissue culture
Binary fission Regeneration
formation reproduction

Ameba Yis Mukor Pokok buluh Tapak Tomato

Amoeba Yeast Mucor Bamboo tree sulaiman Tomato
Paramesium Hidra Paku pakis Starfish Orkid
Paramecium Hydra Ferns Orchid
Spirogira (alga)
Spirogyra (alga)
Bakteria
Bacteria

2 Bandingkan pembiakan seks dengan pembiakan aseks.

Compare sexual and asexual reproduction. TP3/KBAT

Ciri-ciri Pembiakan seks Pembiakan aseks

Characteristics Sexual reproduction Asexual reproduction

(a) Bilangan induk Dua Satu

Number of parents Two One

(b) Penglibatan gamet (persenyawaan) Ya Tidak

Involvement of gametes (fertilisation) Yes No

(c) Ciri-ciri anak dan induk Berbeza Sama

Characteristics of offspring and parent Different Same

Persamaan/Similarity

(d) Kedua-dua kaedah pembiakan menghasilkan individu baharu.

Both methods of reproduction produce offspring .

56

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 56 8/9/16 5:50 PM

 Standard Kandungan
4.2 Sistem pembiakan manusia Tarikh:

4.3 EKSPERIMEN Sistem pembiakan lelaki DSKP

KBAT INKUIRI The male reproductive system Penemuan
Inkuiri

Tujuan Mengkaji sistem pembiakan lelaki

To study the male reproductive system

Bahan Carta, transparensi atau perisian komputer tentang sistem pembiakan lelaki
Charts, transparencies or computer software on the male reproductive system

Prosedur 1 Teliti carta, transparensi atau perisian komputer tentang pandangan hadapan dan
pandangan sisi sistem pembiakan lelaki.
Study the charts, transparencies or computer software on the male reproductive system from
the front and side views.
2 Bincang bersama guru dan rakan-rakan anda tentang organ-organ pembiakan
lelaki dan fungsinya. Kemudian, label organ-organ pembiakan.
Discuss with your teacher and friends on the male reproductive organs and their functions.
Then, label the reproductive organs.

BAB
Pemerhatian
Uretra/Urethra Zakar/Penis Kelenjar prostat/Prostate gland
Skrotum/Scrotum Testis/Testis Duktus sperma/Sperm duct

(a) Duktus sperma (a) Duktus sperma

4
Sperm duct Sperm duct

(b) Kelenjar prostat (b) Kelenjar prostat

Prostate gland Prostate gland

(c) Skrotum (c) Zakar

Scrotum Penis

(d) Testis (d) Uretra

Testis Urethra

(e) Zakar (e) Skrotum

Penis Scrotum

(f) Uretra (f) Testis

Urethra Testis

Pandangan hadapan sistem pembiakan lelaki Pandangan sisi sistem pembiakan lelaki
Front view of the male reproductive system Side view of the male reproductive system

Analisis 1 Namakan organ-organ pembiakan lelaki berdasarkan fungsinya.

Name the male reproductive organs based on their functions. TP2

Organ pembiakan Fungsi

Reproductive organ Function

(a) Testis Menghasilkan sperma

Testis Produces sperms

(b) Duktus sperma Menyalurkan sperma dari testis

Sperm duct Channels sperms from the testis

(c) Kelenjar prostat Menghasilkan bendalir yang mengaktifkan sperma

Prostate gland Produces a fluid that activates sperms

(d) Uretra Menyalurkan sperma dan air kencing

Urethra Channels sperms and urine

(e) Skrotum Melindungi testis

Scrotum Protects the testis

(f) Zakar Menyalurkan sperma ke faraj

Penis Channels sperms to the vagina

57

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 57 8/9/16 5:50 PM

 2 Namakan gamet jantan.
Name the male gamete. TP1
Sperma/Sperm

3 Label struktur sperma dengan maklumat yang diberi.

Label the structure of the sperm with the given information. TP1

Kepala/Head Ekor/Tail Nukleus/Nucleus

(a) Nukleus/Nucleus

leher (c) Kepala/Head

neck
(b) Ekor/Tail bahagian tengah
middle region
BAB

Sperma/Sperm

4 4 Apakah peranan sperma dalam pembiakan?

What is the role of a sperm in reproduction? TP4/KBAT
ovum zigot
Bersenyawa dengan untuk membentuk .
To fertilise an ovum to form a zygote .

5 Apakah peringkat umur seorang lelaki yang testisnya mula menghasilkan gamet
jantan?
What is the age of a male when his testes start to produce male gametes? TP2
Semasa baligh iaitu kira-kira 14 tahun .
During puberty which is around 14 years .

6 Tandakan ( ) perubahan yang berlaku pada lelaki semasa baligh.

Tick ( ) the changes that occur in the male during puberty. TP2
Pertumbuhan misai

Growth of beard
Pembesaran pelvis
Enlargement of the pelvis
Suara menjadi garau

Voice becomes hoarse
Pertumbuhan bulu ketiak

Growth of armpit hair

Kesimpulan 1 Sistem pembiakan lelaki terdiri daripada testis , duktus sperma ,

kelenjar prostat , skrotum , uretra dan zakar .
The male reproductive system consists of the testes , sperm ducts , prostate gland ,
scrotum , urethra and penis .

2 Sperma ialah gamet jantan.

A sperm is a male gamete.

Galeri Info
fo
Kelenjar seks terdiri daripada kelenjar prostat dan vesikel semen. Di samping menghasilkan bendalir untuk
mengaktifkan sperma, vesikel semen menyimpan sperma.
Sex glands consist of the prostate gland and seminal vesicles. Besides producing uid to activate the sperms, the seminal
vesicles store sperms.

58

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 58 8/9/16 5:50 PM

 Tarikh:

4.4 EKSPERIMEN Sistem pembiakan perempuan DSKP

KBAT INKUIRI The female reproductive system Penemuan
Inkuiri

Info
Tujuan Mengkaji sistem pembiakan perempuan
To study the female reproductive system Gal eri In
aler fo
Tiub Falopio adalah
Bahan Carta, transparensi atau perisian komputer tentang sistem bahagian pertama
pembiakan perempuan oviduktus.
Charts, transparencies or computer software on the female reproductive The Fallopian tube is
system the rst part of the
oviduct.
Prosedur 1 Teliti carta, transparensi atau perisian komputer tentang
pandangan hadapan dan pandangan sisi sistem pembiakan perempuan.
Study the charts, transparencies or computer software on the female reproductive system from
the front and side views.
2 Bincang bersama guru dan rakan-rakan anda tentang organ-organ pembiakan
perempuan dan fungsinya. Kemudian, label organ-organ pembiakan.
Discuss with your teacher and friends the female reproductive organs and their functions.
Then, label the reproductive organs.

BAB
Pemerhatian

4
Serviks/Cervix Faraj/Vagina Ovari/Ovary
Tiub Falopio/Fallopian tube Uretra/Urethra Uterus/Uterus

(a) Tiub Falopio (a) Ovari

Fallopian tube Ovary

(b) Ovari (b) Tiub Falopio

Ovary Fallopian tube

(c) Uterus (c) Uterus

Uterus Uterus

(d) Serviks (d) Serviks

Cervix Cervix

(e) Faraj (f) Faraj (e) Uretra

Vagina Vagina Urethra

Pandangan hadapan sistem pembiakan perempuan Pandangan sisi sistem pembiakan perempuan
A front view of the female system A side view of the female reproductive system

Analisis 1 Namakan organ-organ pembiakan perempuan berdasarkan fungsinya.

Name the female reproductive organs based on their functions. TP2

Organ pembiakan Fungsi

Reproductive organ Function
(a) Ovari Menghasilkan ovum
Ovary Produces ova
(b) Tiub Falopio Menyalurkan ovum dari ovari ke uterus
Fallopian tube Channels ova from the ovary to the uterus
Tempat berlakunya persenyawaan
The place where fertilisation occurs
(c) Uterus Menempatkan dan melindungi embrio
Uterus Implants and protects the embryo
(d) Serviks Menyambungkan uterus dengan faraj
Cervix Connects the uterus to the vagina
Menghasilkan lendir untuk pergerakan sperma
Produces mucus for the sperms to move
(e) Faraj Menerima sperma dari zakar
Vagina Receives sperms from the penis

59

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 59 8/9/16 5:50 PM

 2 Namakan gamet betina./Name the female gamete. TP1
Ovum/Ovum

3 Label struktur ovum dengan maklumat yang diberikan.

Label the structure of the ovum with the given infomation. TP1

Nukleus
P: Selaput jeli R: Sitoplasma Nucleus
Jelly layer Cytoplasm Selaput jeli
Jelly layer
Sitoplasma
Q: Membran sel S: Nukleus Cytoplasm
Cell membrane Nucleus
Membran sel
Ovum/Ovum Cell membrane

4 Apakah peranan gamet betina?/What is the role of a female gamete? TP4/KBAT

Mensenyawakan sperma untuk membentuk zigot .

To fertilise the sperm to form a zygote .
BAB

5 Pada peringkat umur berapakah ovari seorang perempuan mula menghasilkan

gamet betina?

4 At what age do the ovaries of a female start to produce female gametes? TP2
Pada baligh atau kira-kira 12 tahun.
At puberty or about 12 years.

6 Tandakan ( ) perubahan yang berlaku pada perempuan semasa baligh.

Tick ( ) the changes occur in the female during puberty. TP2
Pembesaran pelvis Pertumbuhan bulu ketiak

Enlargement of the pelvis Growth of armpit hair
Mula mengalami haid Pembesaran tulang dan otot

Beginning of menstruation Enlargement of the bones and muscles

7 Bandingkan ovum dengan sperma.

Compare an ovum and a sperm. TP3/KBAT

Ciri-ciri Sperma Ovum

Characteristics Sperm Ovum

(a) Organ yang menghasilkan Testis Ovary

Organ that produces it Testis Ovary

(b) Saiz berbanding sel lain

dalam badan Terkecil Terbesar
Size as compared to other Smallest Largest
cells in the body

(c) Kebolehan bergerak Boleh Tidak boleh

Mobility Can move Cannot move

(d) Bilangan yang terhasil

untuk persenyawaan Banyak Satu
Number produced for Many One
fertilisation

Kesimpulan 1 Sistem pembiakan perempuan terdiri daripada ovari , tiub Falopio ,

uterus , serviks dan faraj .
The female reproductive system consists of the ovaries , Fallopian tubes , uterus ,
cervix and vagina .
2 Ovari menghasilkan gamet perempuan, iaitu ovum .
The ovary produces the female gamete, which is the ovum .

60

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 60 8/9/16 5:50 PM

 Standard Kandungan
4.3 Kitar haid Tarikh:

4.5 AKTIVITI Kitar haid DSKP

KBAT PERBINCANGAN The menstrual cycle Masteri

Kaji kitar haid di bawah.

Study the menstrual cycle below.

1 Apakah maksud haid?

Fasa P

 
 Phase P What is meant by menstruation? TP2
  Keguguran lapisan dinding uterus dan
 
pengaliran keluar darah melalui faraj.
 
Fasa S
Phase S The shedding of the lining of the uterine wall and
 
blood discharge through the vagina.
 


 Fasa Q 2 Bilakah seorang perempuan mula mengalami
Phase Q
  haid? TP2
When will a female begin to experience menstruation?
 
Apabila seorang perempuan mencapai


BAB

baligh .
 

 

When the female reaches puberty .
Fasa R
Phase R
4
3 Nyatakan bilangan hari bagi setiap kitar haid.
State the number of days for each menstrual cycle. TP1
28 hari/days

4 Apakah yang dimaksudkan dengan kitar haid?/What is meant by a menstrual cycle? TP2
Satu perubahan yang berlaku pada ovari dan dinding uterus . Kitar ini melibatkan
pemecahan dan pembinaan lapisan dinding uterus serta pembebasan ovum dari
ovari .
A series of changes that take place in the ovaries and the uterine wall . This cycle involves the
breaking down and building up of the lining of uterine walls and the release of ovum from the
ovary .

5 Berdasarkan rajah yang diberikan di atas, susun perubahan dinding uterus mengikut fasanya
(bermula daripada hari pertama) untuk menerangkan kitar haid.
Based on the diagram given above, arrange the changes in the uterine wall according to their phases (starting
from the first day) to explain the menstrual cycle. TP4/KBAT

Fasa/Phase Kitar haid/Menstrual cycle

Ovulasi berlaku semasa fasa Lapisan uterus terurai, haid berlaku

P The uterine lining breaks down, menstruation
subur
occurs
Ovulation occurs during the fertile
phase
Lapisan uterus terurai, haid Dinding uterus mula menebal
berlaku Q
The uterine lining starts to thicken
The uterine lining breaks down,
menstruation occurs
Dinding uterus terus menebal Ovulasi berlaku semasa fasa subur
R
The uterine lining continues to Ovulation occurs during the fertile phase
thicken
Dinding uterus mula menebal
The uterine lining starts to thicken Dinding uterus terus menebal
S
The uterine lining continues to thicken

61

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 61 8/9/16 5:50 PM

 6 Tisu dinding uterus terurai pada fasa P. Namakan fasa P.
The tissue of the uterine wall breaks down at phase P. Name phase P. TP2
Haid/Menstruation

7 Tandakan ( ) kandungan haid.

Tick ( ) the contents of the menstrual discharge. TP1

Ovum mati Darah Embrio Tisu dinding uterus

Dead ovum Blood Embryo Tissue of the uterus wall

8 Ovum dibebaskan pada fasa R dan persenyawaan paling mungkin berlaku. Namakan proses itu
dan fasa R.
An ovum is released at phase R and fertilisation most likely occurs. Name the process and phase R. TP2
Proses/Process : Pengovulan/Ovulasi/Ovulation
Fasa/Phase R : Fasa subur/Fertile phase

9 Tandakan ( ) kebersihan diri seorang wanita yang perlu dilakukan semasa

haid untuk mengelakkan jangkitan penyakit pada organ pembiakan. Gal Info
eri In
aler fo
Tick ( ) how a female should take care of her personal hygience during menstruation Wanita henti haid
BAB

to prevent infection of the reproductive organs. TP1 (menopos) apabila

berumur kira-kira
Mandi seperti biasa 50 tahun.

4
Bath as normal

Menukarkan tuala wanita dengan kerap

Females stop
menstruating
(menopause) when
Change sanitary pads frequently they are about
50 years old.
Buang tuala wanita dalam mangkuk tandas
Dispose of sanitary pads into the toilet bowl

10 Pada pendapat anda, apakah kepentingan menjaga kebersihan diri semasa haid?
In your opinion, what is the importance of personal hygiene during menstruation? TP5/KBAT
Untuk mengelakkan jangkitan mikroorganisma pada organ pembiakan .
To prevent infection of the reproductive organs by microorganisms .

11 Kaji petikan di bawa./Study the extract below.

Kitar haid yang tidak stabil adalah disebabkan oleh ovulasi yang tidak Ubat
berlaku dengan baik atau ketidakseimbangan hormon. Jika seorang Medications
wanita yang matang mengalami satu atau dua kali haid dalam masa Ovum
satu tahun yang lebih awal atau lebih lewat daripada kebiasaan, Ovum
kejadian ini tidak perlu dibimbangkan. Jika kitar haid seorang wanita
Rendah
sentiasa tidak tetap, atau sela masa kitar haid terlalu jarak, wanita Low
itu perlu berjumpa doktor kerana kejadian ini mungkin satu tanda
masalah kesihatan. Kehamilan
Irregular periods are a result of ovulatory dysfunction or hormone imbalance. If Conception
a mature female experiences one or two periods (menstruation) a year that come Tinggi
early or late, there is no need to be concerned. If a females periods are often High
irregular, or there are long intervals between periods, she should see a doctor
because this can be a sign of health problem.
Tekanan hidup
Life pressure

(a) Apakah impak kitar haid yang tidak stabil terhadap kesihatan wanita?
What is the impact of irregular menstruation on a female health? TP5/KBAT
Kitar haid yang tidak stabil boleh menghalang kehamilan .
Irregular menstruation can hinder conception .

(b) Pada pendapat anda, apakah sebab yang mungkin bagi kitar haid yang tidak stabil pada
seorang wanita?
In your opinion, what are the possible reasons for irregular menstruation in a female? TP4/KBAT
Berat badan yang terlalu rendah atau tinggi , pengambilan ubat

tertentu dan tekanan hidup .

Extremely low or high body weight, certain medications and life pressure .

62

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 62 8/9/16 5:50 PM

 Standard Kandungan
4.4 Persenyawaan dan kehamilan Tarikh:

4.6 EKSPERIMEN Perkembangan zigot sehingga kelahiran DSKP

KBAT INKUIRI The development of the zygote until birth Penemuan
Inkuiri

Tujuan Mengkaji lokasi penempelan embrio dan perkembangan zigot kepada embrio dan
seterusnya kepada fetus sehingga kelahiran
To study the location of implantation of the embryo and the development of the zygote into an
embryo, then foetus until birth

Bahan Carta, transparensi atau perisian komputer tentang penempelan embrio dan
perkembangan zigot kepada embrio dan seterusnya kepada fetus sehingga kelahiran
Charts, transparencies or computer software on the implantation of the embryo and the development
of the zygote into an embryo, then foetus until birth

Prosedur 1 Kaji dan bincang dengan guru anda tentang carta, transparensi atau perisian
komputer tentang penempelan embrio dan perkembangan zigot kepada embrio dan
seterusnya kepada fetus sehingga kelahiran.
Study and discuss with your teacher on the charts, transparencies or computer software on
the implantation of the embryo and the development of the zygote into an embryo, then foetus
until birth.

BAB
2 Pada rajah yang diberikan, label perkembangan manusia dan struktur dalam uterus

4
yang terlibat semasa penempelan embrio.
In the given diagram, label the development of humans and the parts of the uterus involved
during the implantation of the embryo.

Pemerhatian A. Perkembangan manusia/The development of humans

Sperma
Sperm

Ovum
Ovum

Proses/Process:
Persenyawaan P: Zigot Q: Embrio R: Fetus S: Bayi
Fertilisation Zygote Embryo Foetus Baby
Terdiri Terdiri Anggota- Fetus
daripada daripada anggota yang telah
satu sel satu badannya dilahirkan
sahaja gumpalan sel boleh dikenal A foetus that
Consists of Consists of a pasti is born
one cell only ball of cells Has limbs which
can be identified

B. Struktur dalam uterus/Structures in uterus

Fetus Bendalir amnion Tali pusat Plasenta

Foetus Amniotic fluid Umbilical cord Placenta

(a) Tali pusat

Umbilical cord aler
Gal Info
erii In fo
Bendalir amnion
menyerap kejutan
atau gegaran.
(b) Fetus The amniotic uid
absorbs shocks or
Foetus vibrations.

(c) Plasenta (d) Bendalir amnion

Placenta Amniotic fluid

63

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 63 8/9/16 5:50 PM

 Analisis 1 Lengkapkan peta alir di bawah bagi urutan pergerakan sperma dari testis ke tiub
Falopio untuk mensenyawakan ovum./Complete the flow map below to show the sequence
in the movement of the sperm from the testis to the Fallopian tube to fertilise the ovum.
TP3/KBAT

Testis Duktus sperma Kelenjar prostat Uretra Zakar

Testis Sperm duct Prostate gland Urethra Penis

Faraj Serviks Uterus Tiub Falopio

Vagina Cervix Uterus Fallopian tube

Petunjuk: Sistem pembiakan lelaki Sistem pembiakan perempuan

Key: Male reproductive system Female reproductive system

2 Namakan organ dalam sistem pembiakan perempuan di mana embrio menempel padanya.
Name the organ in the female reproductive system where the embryo is implanted. TP2
Uterus/Uterus

3 Berdasarkan maklumat yang diberi, nyatakan fungsi tali pusat dan plasenta.
BAB

Based on the given information, state the functions of the umbilical cord and placenta. TP2

Menempel embrio pada dinding uterus Menghubungkan embrio kepada

4
Implants the embryo to the uterine wall plasenta.
Menyalurkan makanan dan oksigen Connects the embryo to the placenta
dari ibu kepada embrio Membekalkan makanan dan oksigen
Channels food and oxygen from the mother kepada embrio
to the embryo Supplies food and oxygen to the embryo

Tali pusat/Umbilical cord Plasenta/Placenta

(a) Menghubungkan embrio kepada
plasenta.
Connects the embryo to the placenta
(b) Menyalurkan makanan dan
oksigen dari ibu kepada embrio
Channels food and oxygen from the
mother to the embryo
(a) Menempel embrio pada dinding
uterus
Implants the embryo to the uterine wall
(b) Membekalkan makanan dan
oksigen kepada embrio
Supplies food and oxygen to the embryo

4 Selain makanan dan oksigen, pada pendapat anda, apakah bahan-bahan lain yang
bergerak melalui tali pusat?/Besides food and oxygen, in your opinion, what are other
substances that move through the umbilical cord? TP3/KBAT
Urea dan karbon dioksida dari embrio dan antibodi dari ibu.
Urea and carbon dioxide from the embryo and antibodies from the mother.

5 Namakan proses-proses yang berlaku berdasarkan pernyataan yang diberikan.

Name the proceses that take place based on the given statements. TP2

(b) Persenyawaan/Fertilisation
sperma
Proses percantuman antara
(c) Penempelan sperm
sperma dengan ovum.
Implantation
The process of fusion of a sperm
Proses pelekatan with an ovum.
embrio pada
dinding uterus. (a) Pengovulan/Ovulation
The process of the
Proses pembebasan ovum
embryo attaching
to the wall of the daripada ovari.
uterus. The process of releasing an
ovum from the ovary.

Kesimpulan Selepas persenyawaan, zigot akan berkembang menjadi embrio dan

seterusnya kepada fetus ./After fertilisation, a zygote develops and becomes an
embryo and subsequently into a foetus .

64

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 64 8/9/16 5:50 PM

 Standard Kandungan
4.5 Faktor yang mempengaruhi perkembangan fetus dan bayi Tarikh:

4.7 PERBINCANGAN Kepentingan penjagaan pranatal DSKP

KBAT & FOLIO Importance of pre-natal care Kontekstual

1 Lengkapkan jadual dengan nutrien yang diperlukan oleh ibu mengandung. Kemudian, pilih jawapan
yang betul tentang kepentingan mengelak daripada mengambil bahan yang boleh memudaratkan
fetus./Complete the table by filling in the nutrients required by a pregnant mother. Then, choose the answers
on the importance of avoiding the intake of substances that are harmful to the foetus. TP2

Protein Kalsium Besi Asid folik Fosforus Vitamin

Protein Calcium Iron Folic acid Phosphorus Vitamin

Nutrisi/Nutrition Kepentingan/Importance
(a) Asid folik, vitamin Untuk memperkuatkan sistem pertahanan badan fetus dan ibu
Folic acid, vitamins terhadap jangkitan penyakit/To strengthen the immune system of the foetus
and mother to fight against infection
(b) Besi Untuk membina sel darah merah bagi mengangkut oksigen ke fetus
Iron To build red blood cells to transport oxygen to the foetus

BAB
(c) Kalsium, fosforus Untuk menguatkan tulang dan gigi fetus
Calcium, phosphorus To strengthen the bones and teeth of the foetus
(d) Protein
Proteins
Untuk membina tisu fetus
To build foetus tissues
4
(e) Ibu mengandung harus mengelakkan pengambilan (protein, karbohidrat, lemak) yang berlebihan
untuk mengelakkan diri dan fetus daripada menjadi terlalu gemuk.
The expectant mother should avoid excessive intake of (proteins, carbohydrates, fats) to prevent herself and
the foetus from becoming too fat.
(f) Ibu mengandung perlu mengelakkan daripada pengambilan (vitamin, alkohol, dadah, pelawas,
ubat) dan merokok yang boleh membahayakan atau mengakibatkan kecacatan embrio atau
fetus.
The expectant mother should avoid taking (vitamins, alcohol, drugs, fibres, medicines) and smoking that
can endanger or cause deformity to the embryo or foetus.

2 Jadual di bawah menunjukkan perbandingan sebahagian daripada kandungan susu ibu dan susu
formula.
The table below shows a comparison of some of the contents of breast milk and formula milk.

Kandungan/Contents Susu ibu/Breast milk Susu formula/Formula milk

Antibodi/Antibodies Hadir/Present Tidak hadir/Not present
Protein Lebih rendah tetapi lebih mudah Lebih tinggi tetapi lebih susah
Proteins dicerna dan diserap/Lower but dicerna dan diserap/Higher but
easier to be digested and absorbed harder to be digested or absorbed

Karbohidrat Gula susu (laktosa) yang tinggi Gula susu (laktosa) yang rendah,
Carbohydrates untuk perkembangan otak/Higher mungkin daripada glukosa
in milk sugar (lactose) for brain Lower in lactose, may come from
development glucose

Vitamin dan mineral Lebih rendah tetapi mudah diserap Lebih tinggi tetapi sukar diserap
Vitamin and minerals Lower but easier to be absorbed Higher but harder to be absorbed

Wajarkan kebaikan penyusuan susu ibu berbanding susu formula.

Justify the advantages of breast feeding compared to taking formula milk. TP5/KBAT
Susu ibuadalah lebih sesuai untuk bayi kerana susu ibu mengandungi antibodi

untuk menentang penyakit dan nutrien yang lebih mudah dicerna dan diserap
oleh bayi untuk perkembangan.
Breast milk is more suitable for babies as it contains antibodies to fight diseases and nutrients

that are easier to be digested and absorbed by babies for development.

65

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 65 8/9/16 5:50 PM

 Standard Kandungan
4.6 Kemandulan dan pencegahan kehamilan Tarikh:

4.8 AKTIVITI
PERBINCANGAN
Penyelidikan tentang pembiakan manusia
Research on human reproduction
DSKP
STM

1 Namakan peralatan, bahan atau kaedah yang digunakan dalam pencegahan kehamilan. Pilih
jawapan yang betul untuk menerangkan fungsinya. TP4/KBAT
Name the devices, substances or methods used in birth control. Choose the correct answers to explain their functions.

Diafragma Spermisid Ligasi Implan

Diaphragm Spermicide Ligation Implant
Kondom Pil perancang keluarga Alat kontraseptif dalam uterus (IUCD) Vasektomi
Condom Contraceptive pills Intrauterine contraceptive device (IUCD) Vasectomy

Peralatan/Bahan/Kaedah Fungsi
Device/Substance/Method Function

(a) Alat yang diletakkan di dalam Untuk menghalang (persenyawaan,

uterus perempuan penempelan embrio, pengovulan).
A device placed inside the uterus of To prevent the (fertilisation,
BAB

a female
implantation of an embryo, ovulation).

4
Alat kontraseptif dalam
uterus (IUCD)/Intrauterine
contraceptive device (IUCD)

(b) Penutup getah lembut yang Untuk menghalang sperma

diletakkan pada serviks daripada memasuki (serviks, ovari,
perempuan uterus, faraj).
A soft rubber cover placed over the
To prevent sperms from entering the
cervix of the female
(cervix, ovary, uterus, vagina).
Diafragma/Diaphragm

(c) Pil yang dimakan oleh perempuan Untuk menghalang (pengovulan,

Pills taken by a female persenyawaan, penempelan embrio).
To prevent (ovulation, fertilisation,
Pil pencegah hamil
Contraceptive pills implantation of an embryo).

(d) Sarung getah yang dipakai pada Untuk menghalang sperma

zakar lelaki daripada memasuki (serviks, ovari,
A rubber sheath worn on the penis
uterus, faraj).
of the male
To prevent sperms from entering the
Kondom/Condom (cervix, ovary, uterus, vagina).

(e) Sejenis gel yang disapu pada Untuk membunuh (ovum, sperma)
faraj perempuan yang memasuki (serviks, tiub
A gel applied on the vagina of the
Falopio, uterus, faraj).
female
To kill (ovum, sperms) that enter the
Spermisid/Spermicide (cervix, Fallopian tube, uterus, vagina).

(f) Tiub kecil mengandungi hormon Untuk menghalang (pengovulan,

yang dimasukkan ke dalam kulit persenyawaan, penempelan embrio).
lengan atas/Small tube containing To prevent (ovulation, fertilisation,
hormones that is inserted under the
implantation of an embryo).
skin of the upper arm

Implan/Impant

66

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 66 8/9/16 5:50 PM

 Peralatan/Bahan/Kaedah Fungsi
Device/Substance/Method Function

(g) Duktus sperma dipotong dan duktus Untuk menghalang sperma daripada
diikat hujungnya sperma bergerak keluar dari (uretra, testis)
The sperm ducts are cut and tied up sperm
duct ke (uretra, testis).
Vasektomi/Vasectomy To prevent sperms from moving out from
the (urethra, testis) into the (urethra, testes).
testis/testis

(h) Tiub Falopio dipotong dan diikat tiub Falopio Untuk menghalang (ovum, sperma)
hujungnya Fallopian tube
daripada memasuki (serviks, uterus,
The Fallopian tubes are cut and tied
tiub Falopio, faraj).
up
ovari To prevent (ovum, sperms) from entering
Ligasi/Ligation ovary the (cervix, uterus, Fallopian tubes, vagina).

BAB
2 Seseorang lelaki atau perempuan yang tidak mempunyai anak dikatakan mandul.
A male or female who cannot have children is said to be sterile. TP3/KBAT
(a) Tandakan ( ) sebab-sebab yang mungkin berlakunya kemandulan pada lelaki.
Tick ( ) the possible causes of sterility in the male.
Tiada sperma atau sperma terlalu sedikit Berlebihan rembesan hormon seks
4

No sperms or too few sperms Excessive secretion of sexual hormones
Sperma tidak matang atau mati terlalu awal Kerosakan testis atau duktus sperma

Immature sperms or the sperms die too early Damage to the testes or sperm duct

(b) Tandakan ( ) sebab-sebab yang mungkin berlakunya kemandulan pada wanita.

Tick ( ) the possible causes of sterility in the female. TP3/KBAT
Kitar haid tidak teratur Tiub Falopio tersumbat

Irregular menstrual cycle Blocked Fallopian tube
Ovum tidak matang atau mati terlalu awal Pengovulan tidak berlaku

Immature ova or ova die too early No ovulation
Serviks tersumbat Ketidakseimbangan hormon

Blocked cervix Hormone imbalance
Embrio tidak dapat menempel sendirinya pada dinding uterus

Inability of the embryo to implant itself to the uterine wall

3 Nyatakan cara-cara untuk mengatasi kemandulan berdasarkan penerangannya.

State the ways to overcome sterilty based on the explanation. TP2

Pembedahan Nutrisi Rawatan hormon Persenyawaan in vitro

Surgery Nutrition Hormone treatment In vitro fertilisation

Cara/Ways Penerangan/Explanation

(a) Rawatan hormon Untuk meningkatkan penghasilan sperma atau ovum.

Hormone treatment To increase the production of sperms or ova.

(b) Pembedahan Membetulkan bahagian kecacatan organ pembiakan.

Surgery Rectify the deformity of the reproductive organ.

(c) Nutrisi Mengambil makanan berkhasiat yang kaya dengan vitamin dan
Nutrition mineral.
Taking nutritious food which is rich in vitamins and minerals.

(d) Persenyawaan in Persenyawaan sperma dan ovum dilakukan di luar badan dan embrio
vitro yang terhasil dimasukkan ke dalam uterus perempuan (bayi tabung uji).
In vitro fertilisation Fertilisation of the sperm and the ovum is conducted outside the body and the
embryo produced is put into the females uterus (test tube baby).

67

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 67 8/9/16 5:50 PM

 Standard Kandungan
4.7 Pembiakan tumbuhan Tarikh:

4.9 EKSPERIMEN Struktur bunga DSKP

KBAT INKUIRI The structure of a ower Penemuan
Inkuiri

Tujuan (a) Memerhatikan dan mengenal pasti struktur bunga

To observe and identify the structure of a flower
(b) Memerhatikan ovul dan butir debunga
To observe the ovules and pollen grains

Bahan dan Bunga raya (atau bunga lain), pita selofan, pisau cukur, kanta pembesar (kanta tangan),
Radas mikroskop
Hibiscus flower (or other flowers), sellotape, razor blade, magnifying glass, microscope

Prosedur 1 Buat satu keratan membujur sekuntum bunga (contoh bunga raya).
Cut a longitudinal section of a flower (for example a hibiscus flower).

2 Lekatkan hasil keratan bunga tersebut di ruang yang disediakan dengan pita
selofan dan labelkan bahagian-bahagian bunga itu. (Anda boleh melekat bunga
pada sehelai kertas dan kemudian lekatkannya pada muka surat ini jika ruang
BAB

tidak mencukupi.)
Place the cut flower in the space provided. Tape it with sellotape and label the parts of the
flower. (You may stick your flower on a piece of paper and then attach it to this page if the

4 space provided is not enough.)

Pemerhatian Pistil (organ betina)/Pistil (female organ) Ovul/Ovule Stigma/Stigma

Stamen (organ jantan)/Stamen (male organ) Ovari/Ovary Sepal/Sepal
Tangkai bunga/Flower stalk Stil/Style Ranggi/Petal
Filamen/Filament Anter/Anther

anter stigma
stamen
stigma
(organ jantan) anther
stamen lamen
(male organ) lament

stil pistil (organ betina)

style pistil (female organ)
ranggi
petal
sepal
sepal ovari
ovul ovary
ovule
tangkai bunga
ower stalk

Struktur bunga/The structure of a flower

Analisis 1 Apakah bahagian tumbuhan yang menghasilkan biji benih untuk pembiakan?
What is the part of the plant which produces seeds for reproduction? TP1
Bunga/The flower

2 Namakan bahagian-bahagian jantan bunga, iaitu stamen.

Name the parts of a stamen which is a male reproductive organ. TP2
Anter/Anther dan/and filamen/filament .

3 Namakan bahagian-bahagian betina bunga, iaitu pistil.

Name the parts of the pistil which is a female reproductive organ. TP2
Stigma/Stigma , stil/style dan/and ovari/ovary .

68

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 68 8/11/16 5:04 PM

 4 Nyatakan bahagian bunga berdasarkan fungsi dalam jadual di bawah.
State the parts of the flower based on the functions in the table below. TP2

Bahagian bunga Fungsi

Parts of the flower Function
(a) Ranggi Menarik perhatian serangga untuk pendebungaan
Petal Attracts insects for pollination
(b) Sepal Melindungi bunga pada peringkat kudup
Sepal Protects the flower during the bud stage
(c) Filamen Memegang anter
Filament Holds the anther
(d) Anter Menghasilkan butir debunga
Anther Produces pollen grains
(e) Debunga Mengandungi gamet jantan/sel pembiakan jantan
Pollen Contains the male gamete/male reproductive cell
(f) Stigma Menerima butir debunga
Stigma Receives pollen grains

BAB
(g) Stil Memegang stigma untuk menerima debunga
Style Holds the stigma to receive the pollen
(h) Ovari
Ovary
Menghasilkan ovul
Produces ovules 4
(i) Ovul Mengandungi gamet betina/sel pembiakan betina
Ovule Contains the female gamete/female reproductive cell

5 Apakah jenis gamet yang terkandung dalam butir debunga dan ovul?
What types of gametes are contained in a pollen grain and an ovule? TP2
(a) Butir debunga/Pollen grain : Gamet jantan/Male gamete
(b) Ovul/Ovule : Gamet betina/Female gamete

6 Pada pendapat anda, mengapakah permukaan stigma adalah melekit dan sesetengah
butir debunga mempunyai permukaan yang berduri kasar atau tajam?
In your opinion, why is the surface of the stigma sticky and why do some pollen grains have
rough or sharp, thorny surfaces? TP3/KBAT
Untuk membolehkan butir debunga melekat pada stigma bunga.
To enable the pollen grains to stick onto the stigma of a flower.

7 Tandakan ( ) bahagian bunga yang menghasilkan sejenis cecair manis (nektar)

untuk menarik perhatian burung atau serangga. TP1
Tick ( ) the part of the flower which produces a sweet liquid (nectar) to attract birds or insects.
Sepal Pistil Nektari

Sepal Pistil Nectary

1 Organ jantan bunga adalah stamen yang terdiri daripada filamen dan
Kesimpulan
anter .
The male organ is the stamen and it consists of a filament and anther .
2 Organ betina bunga adalah pistil yang terdiri daripada stigma ,
stil dan ovari .
The female organ is the pistil and it consists of a stigma , style and
ovary .
3 Ovari tumbuhan menghasilkan ovul gamet betina .
yang mengandungi
Anter tumbuhan menghasilkan butir debunga yang mengandungi gamet jantan .
The ovary of a plant produces ovules that contain female gametes . The anther of
a plant produces pollen grains that contain male gametes .

69

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 69 8/9/16 5:50 PM

 Tarikh:

4.10 AKTIVITI
PERBINCANGAN
Pendebungaan sendiri dan pendebungaan kacuk
Self-pollination and cross-pollination
DSKP
Masteri

1 Apakah yang dimaksudkan dengan pendebungaan?/What is meant by pollination? TP2

Proses pemindahan butir debunga dari anter ke stigma .

Process of transferring pollen grains from the anther to the stigma .

2 Bezakan pendebungaan sendiri dan pendebungaan kacuk.

Differentiate the self-pollination and cross-pollination. TP3/KBAT

Lebih Tinggi Rendah Bunga sama

More High Low Same flower
Kurang Pokok sama Pokok berlainan
Less Same plant Different plants
BAB

4
Ciri-ciri
Characteristics

Pendebungaan sendiri Pendebungaan kacuk

Self-pollination Cross-pollination

(a) Tempat berlaku Bunga sama, pokok sama Pokok berlainan

Place it occurs Same flower, same plant Different plants

(b) Kepelbagaian pada tumbuhan Kurang Lebih

baharu Less More
Variety in new plants

(c) Kualiti bijih benih atau buah Rendah Tinggi

yang terhasil Low High
The quality of the seeds or fruits
produced

(d) Rintangan terhadap penyakit Rendah Tinggi

pada anak pokok Low High
Resistance to disease in new plants

3 Kelebihan pendebungaan kacuk membolehkannya diaplikasikan secara meluas dalam bidang

pertanian. Wajarkan penggunaan pendebungaan kacuk dalam bidang pertanian.
The advantages of cross-pollination enable it to be widely applied in the field of agriculture. Justify the uses of
the cross-pollination in agriculture. TP5/KBAT

Bermutu Matang Meningkatkan Kepelbagaian Rintangan

Quality Mature Increase Variety Resistant

Pendebungaan kacuk digunakan untuk meningkatkan pengeluaran

tanaman, untuk memperoleh tanaman yang lebih bermutu ,
untuk memperoleh tanaman yang mempunyai rintangan
terhadap perosak dan penyakit , untuk memperoleh hasil tanaman yang
matang lebih awal dan untuk memperoleh kepelbagaian
pada tumbuhan baharu.
Cross-pollination is used to increase yields of crops, obtain crops with higher
quality , obtain crops that are resistant to pests and diseases , obtain
mature variety Pokok padi/Paddy plant
crops that earlier and obtain in new plants.

70

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 70 8/9/16 5:50 PM

 Tarikh:

4.11 AKTIVITI
PERBINCANGAN
Pembentukan biji benih dan buah pada tumbuhan
Formation of seeds and fruits in plants
DSKP
Masteri

1 Terangkan proses persenyawaan pada tumbuhan./Explain the fertilisation in plants. TP4/KBAT

Persenyawaan Ovul Melekit Gula

Fertilisation Ovule Sticky Sugary
Gamet jantan Gamet betina Zigot Bercantum
Male gamete Female gamete Zygote Fuses

(a) Stigma adalah dan mengandungi larutan gula untuk

perkembangan butir debunga.
butir debunga sticky sugary
pollen grain The stigma is and has a solution for the
pollen grains to develop.

(b) Tiub debunga membawa gamet jantan dan tumbuh ke arah

BAB
ovul yang mengandungi gamet betina .

4
tiub debunga
pollen tube The pollen tube carries the male gamete and grows towards the
ovule , which contains the female gamete .

(c) Persenyawaan berlaku apabila tiub debunga tumbuh ke

dalam ovul. Gamet jantan dalam tiub debunga bercantum
dengan gamet betina dalam ovul . Zigot terbentuk.
Fertilisation occurs when the pollen tube grows into the ovule. The
ovul fuses
ovule male gamete in the pollen tube with the female gamete
in the ovule .A zygote is formed.

2 Lengkapkan ruang untuk menunjukkan perkembangan bahagian bunga selepas persenyawaan.

Complete the spaces to show the development of the flower parts after fertilisation. TP2
tiub debunga
pollen tube
biji benih
Ovul menjadi ______________
seed
An ovule becomes a ____________

buah
Ovari menjadi _____________
ovul fruit
The ovary becomes a ___________
ovule

3 Lengkapkan peta alir di bawah untuk menunjukkan pembiakan seks tumbuhan berbunga.
Complete the flow map below to show sexual reproduction of a flowering plant. TP3/KBAT

Ovul Debunga Embrio Anak benih Persenyawaan Zigot

Ovule Pollen Embryo Seedling Fertilisation Zygote

Tumbuhan Debunga/Pollen
berbunga
Persenyawaan/Fertilisation Zigot/Zygote
Flowering
plant Ovul/Ovule (proses/process)

Anak pokok/Young plant Anak benih/Seedling Embrio/Embryo

71

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 71 8/9/16 5:50 PM

 Tarikh:

DSKP
4.12 EKSPERIMEN
BERPANDU
Syarat percambahan biji benih
The conditions of seed germination Penemuan
Inkuiri

Tujuan Menentukan keadaan yang diperlukan untuk percambahan biji benih

To determine the conditions required for the germination of seeds

Pernyataan Apakah syarat yang diperlukan untuk percambahan biji benih?

Masalah What conditions are required for a seed to germinate?

Hipotesis Biji benih hanya akan bercambah jika terdapat air , udara dan
suhu yang sesuai .
water air suitable temperature
A seed will germinate only if there are , and a .

Pemboleh (a) yang dimanipulasikan/that is manipulated:

Ubah Keadaan untuk percambahan/The conditions for germination
(b) yang bergerak balas/that responds:
Percambahan biji benih/The germination of the seed
BAB

(c) yang dimalarkan/that is kept constant:

Jenis biji benih/The type of seed
4 Bahan dan Biji benih, minyak, kapas, air didih yang disejukkan, kertas label, tabung uji, peti sejuk,
Radas rak tabung uji
Seeds, oil, cotton wool, cooled boiled water, labelling paper, test tubes, refrigerator, test tube rack

Prosedur disimpan di dalam makmal disimpan di dalam

kept in laboratory peti sejuk
kept in refrigerator
A B C D
minyak
kapas basah oil kapas basah
kapas kering
wet cotton wool dry cotton wool air didih yang disejukkan wet cotton wool
cooled boiled water
biji benih/seed biji benih/seed biji benih/seed
biji benih/seed

1 Sediakan susunan radas seperti yang ditunjukkan dalam rajah.

Set up the apparatus as shown in the diagram.
2 Letakkan tabung uji yang berlabel A, B dan C di dalam makmal dan tabung uji
yang berlabel D di dalam peti sejuk.
Place the test tubes labelled A, B and C in the laboratory and the test tube labelled D in the
refrigerator.
3 Perhati dan rekodkan percambahan biji benih selepas dua hari.
Observe and record the germination of the seeds after two days.

Pemerhatian Tandakan ( ) bagi kehadiran keadaan tertentu.

Tick ( ) the presence of certain condition.

Kehadiran
Presence of Percambahan biji
Tabung uji
benih
Test tube Air Udara Suhu yang sesuai Germination of seeds
Water Air Suitable temperature

A Ya/Yes

B Tidak/No

C Tidak/No

D Tidak/No

72

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 72 8/9/16 5:50 PM

 Analisis 1 Nyatakan kekurangan bahan atau keadaan yang menyebabkan biji benih tidak
bercambah dalam tabung uji yang berikut.
State the substance or condition that is lacking which results in the non-germination of the
seeds in the following test tubes. TP4/KBAT
(a) Dalam tabung uji B: Air tidak hadir
In test tube B: The absence of water

(b) Dalam tabung uji C: Udara tidak hadir

In test tube C: The absence of air

(c) Dalam tabung uji D: Suhu yang sesuai tidak hadir

suitable temperature
In test tube D: The absence of

2 Daripada pemerhatian anda, apakah syarat-syarat yang diperlukan untuk

percambahan biji benih? TP4/KBAT
From your observation, what are the conditions required for the germination of seeds?
Air, udara dan suhu yang sesuai/Water, air and a suitable temperature

3 Apakah peranan tabung uji A?

What is the role of test tube A? TP4/KBAT

BAB
Bertindak sebagai/Acts as a kawalan/control .

4 Berikan sebab mengapa bahan yang berikut digunakan dalam tabung uji C.
Give reasons why the following substances are used in test tube C. TP3/KBAT
4
(a) Air didih yang disejukkan/The cooled boiled water
Air didih yang disejukkan tidak mengandungi udara .
The cooled boiled water does not contain air .
(b) Minyak/Oil
Menghalang udara daripada melarut dalam air didih yang
disejukkan.
To prevent air from dissolving in the cooled boiled water.

5 (a) Ramalkan sama ada biji benih akan bercambah dalam keadaan gelap.
Predict if seeds will germinate in the dark. TP6/KBAT
Biji benih akan bercambah
Seeds will germinate

(b) Terangkan jawapan anda./Explain your answer. TP3/KBAT

Biji benih tidak memerlukan cahaya untuk percambahan.

Seeds do not require light for germination.

6 Pada pendapat anda, mengapa biji benih tidak

dapat bercambah dalam musim kemarau?
In your opinion, why do seeds not germinate during
a drought? TP3/KBAT
Ketiadaan air
There is no water

Kesimpulan 1 Adakah hipotesis diterima?

Is the hypothesis accepted?
Ya/Yes

2 Apakah kesimpulan yang dapat anda buat daripada eksperimen ini?

What conclusion can you make from this experiment?
Udara, air dan suhu yang sesuai diperlukan untuk percambahan biji benih.
Air, water and a suitable temperature are required for the germination of seeds.

73

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 73 8/9/16 5:50 PM

 Tarikh:

4.13 EKSPERIMEN Struktur biji benih DSKP

KBAT INKUIRI The structure of a seed Penemuan
Inkuiri

Tujuan Mengenal pasti struktur biji benih

To identify the structure of a seed

Bahan dan Biji benih kacang hijau (dikotiledon), air, pisau cukur, kanta pembesar
Radas Green beans (dicotyledon), water, blade, magnifying glass

Prosedur 1 Rendam beberapa biji benih kacang hijau dalam air selama satu atau dua hari.
Soak a few green beans in water for one or two days.
2 Periksa biji benih kacang hijau dengan kanta pembesar dan perhatikan struktur
luarnya.
Examine the green beans with a magnifying glass and observe its outer structure.
3 Potong biji benih kacang hijau secara memanjang.
Cut the green bean seed longitudinally.
4 Label struktur luar dan struktur dalam biji benih itu dengan menggunakan maklumat
yang diberi.
BAB

Label the outer and inner parts of the seed by using the given information.

4 Pemerhatian Hilum
Hilum
Kotiledon
Cotyledon
Plumul
Plumule
Radikel Mikropil Testa
Radicle Micropyle Testa

(d) Testa
(a) Testa Testa
Testa
(e) Plumul
Plumule
(b) Mikropil
Micropyle (f) Radikel
Radicle

(c) Hilum
Hilum (g) Kotiledon
Cotyledon

Struktur luar/Outer structure Struktur dalam/Inner structure

Analisis 1 Namakan bahagian biji benih berdasarkan fungsi dalam jadual di bawah.
Name the parts of the seed based on the functions in the table below. TP2

Bahagian biji benih Fungsi

Part of seed Function

(a) Testa Melindungi biji benih

Testa Protects the seed

(b) Mikropil Membenarkan udara dan air masuk ke dalam biji benih
Micropyle Allows air and water to enter the seed

(c) Hilum Melekatkan biji benih pada dinding ovari (buah)

Hilum Attaches the seed to the ovary wall (fruit)

(d) Kotiledon Menyimpan makanan untuk percambahan biji benih

Cotyledon Stores food for seed germination

(e) Plumul Tumbuh menjadi pucuk

Plumule Grows into a shoot

(f) Radikel Tumbuh menjadi akar

Radicle Grows into a root

74

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 74 8/9/16 5:50 PM

 2 Tandakan ( ) bahagian biji benih yang membentuk embrio.
Tick ( ) the parts of a seed that form the embryo. TP2

Plumul
Plumule
Testa
Testa
Mikropil
Micropyle
Radikel
Radicle
Kotiledon
Cotyledon
3 Apakah kegunaan makanan yang disimpan dalam kotiledon?
What is the use of the food stored in the cotyledon? TP4/KBAT
Untuk digunakan oleh biji benih semasa percambahan .
To be used by the seed during germination .

4 Label bahagian-bahagian biji benih jagung (monokotiledon).

Label the parts of a maize seed (monocotyledon). TP2

Kotiledon Radikel Embrio Plumul Testa

Cotyledon Radicle Embryo Plumule Testa

(a) Testa/Testa
Info
eri In
aler
Gal fo
(b) Kotiledon/Cotyledon t
,PUJMFEPO

BAB
NFOHBOEVOHJ
LBOKJ
The cotyledon
(e) Embrio

4
(c) Plumul/Plumule contains starch.
Embryo t
5FTUB
EJMJOEVOHJ

PMFI
QFSJLBSQB
LVMJU

(d) Radikel/Radicle CVBI

The testa is protected
by the pericarp.
Keratan memanjang biji benih jagung
Longitudinal section of a maize seed

Kesimpulan 1 Struktur luar biji benih terdiri daripada testa , hilum dan mikropil .
The outer structure of a seed consists of a testa , hilum and micropyle .
2 Struktur dalam biji benih terdiri daripada embrio, iaitu kotiledon , plumul

dan radikel .
The inner structure of a seed consists of an embryo i.e. cotyledon , plumule and
radicle .

Tarikh:

AKTIVITI
AKTIVITI
KT
KT
TIIIV
VITITII PENGUKUHAN
VIIIT
V T P
PEN
PENG
E
EN
NGU
NGU
GUK
U AN KEFAHAMAN
UKUHAN
KU
UH
HAN
HAN KEFAHAMA
KEFAH
KEFAHA
KEFA
K AHAMAN
HAM
MA
AN
Tuliskan bahagian-bahagian yang membentuk struktur pada bunga atau biji benih yang diberikan dalam
peta pokok di bawah ini.
Write the parts that form the given structures in a flower or in a seed in the tree map below.

Bunga/Biji benih
Flower/Seed

Organ pembiakan/Reproductive organs Embrio/Embryo

Plumul/Plumule
Stamen/Stamen Pistil/Pistil Radikel/Radicle
Kotiledon/Cotyledon
Anter/Anther Stigma/Stigma
Filamen/Filament Stil/Style
Ovari/Ovary

75

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 75 8/9/16 5:50 PM

 Tarikh:

4.14 EKSPERIMEN Peringkat-peringkat percambahan biji benih DSKP

KBAT INKUIRI The stages of germination of a seed Penemuan
Inkuiri

Tujuan Memerhatikan peringkat-peringkat percambahan biji benih

To observe the stages of germination of a seed

Bahan dan Biji benih kacang hijau, pita selofan, botol kecil atau bekas, kapas (kertas tisu atau
Radas habuk kayu)
Green beans, sellotape, small bottle or container, cotton wool (tissue paper or sawdust)

Prosedur 1 Cambahkan kira-kira 10 biji benih kacang hijau di atas kapas basah.
Germinate about 10 green beans on some wet cotton wool.
2 Perhatikan peringkat-peringkat percambahan biji benih itu.
Observe the stages of germination of the seeds.
3 Perhatikan percambahan anak benih mulai keesokan hari selama lima hari berturut-
turut. Lekatkan satu anak benih dalam ruang di bawah mulai keesokan hari (hari
pertama). Rekod dan labelkan perkembangan anak benih setiap hari. (Anda boleh
lekatkan anak benih pada sehelai kertas dan kemudian lekatkan pada muka surat
BAB

ini jika ruang yang disediakan tidak mencukupi).

Observe the germinating seedlings on the next day for five consecutive days. Stick the seedlings

4 in the spaces below starting from the next day (the first day). Record and label the developments
of the seedling each day. (You may stick the seedling on a piece of paper and then attach it to
this page if the space provided is not enough).

Pemerhatian
Hari pertama/First day Hari kedua/Second day

radikal
radicle

1 Testapecah, radikel 2 Radikel tumbuh ke bawah.

tumbuh keluar. The radicle grows downwards.
The testa breaks, the radicle
grows.

Hari ketiga/Third day Hari keempat/Fourth day

kotiledon kotiledon
cotyledon cotyledon

3 Kotiledon ditolak 4 Plumul tumbuh

naik ke atas. plumul keluar dari kotiledon.
plumul The cotyledon is plumule The plumule
plumule pushed upwards. grows out from the
cotyledon.
radikal
radicle radikal
radicle

daun hijau
green leaf Hari kelima
Fifth day
kotiledon 5 Batangnya semakin panjang dan plumul
cotyledon Kotiledon
membentuk daun hijau. semakin
mengecut dan akhirnya digugurkan.
The stem grows longer and the plumule forms green leaves.
akar cotyledon
root The becomes smaller and finally falls off.

76

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 76 8/9/16 5:50 PM

 Analisis 1 Apakah bahagian biji benih yang tumbuh paling awal semasa percambahan?
What is the first part of the seed to grow during germination? TP1
Radikel/The radicle

2
Radikel tumbuh keluar daripada biji benih melalui bahagian biji benih yang
paling lemah.
The radicle grows out of the seed through the weakest spot of the seed.

Berdasarkan pernyataan di atas, namakan bahagian biji benih itu.

Based on the above statement, name the part of the seed. TP2
Mikropil/The micropyle

3 Bahagian tumbuhan yang manakah akan bertumbuh menjadi akar dan pucuk?
Which parts of the plant will grow to become the roots and shoot? TP2
(a) Pucuk/Shoot: Plumul/Plumule (b) Akar/Root: Radikel/Radicle

4 Apakah fungsi kapas basah?/What is the function of the wet cotton wool? TP4/KBAT

Membekalkan air kepada percambahan biji benih.

To provide water for the germination of the seeds.

BAB
5 Mengapakah kotiledon menjadi semakin mengecut semasa percambahan?
Why does the cotyledon become smaller during germination? TP4/KBAT
Makanan dalam kotiledon telah digunakan oleh biji benih untuk percambahan .
The food in the cotyledon is used by the seeds for germination .
4
6 Susun dalam peta alir bagi peringkat percambahan biji benih mengikut urutan yang
betul. TP3/KBAT
Arrange the flow map on the stages of seed germination according to the correct sequence.

Radikel tumbuh ke bawah Biji benih menyerap air melalui mikropil

The radicle grows downwards The seed absorbs water through the micropyle

Kotiledon menjadi semakin Testa merekah

mengecut dan gugur The testa breaks
The cotyledon becomes smaller Plumul tumbuh ke atas
and drops off The plumule grows upwards

Proses percambahan
The germination process

(a) Biji benih menyerap air melalui mikropil

The seed absorbs water through the micropyle TONTON
VIDEO
(b) Testa merekah/The testa breaks

(c) Radikel tumbuh ke bawah/The radicle grows downwards

Percambahan
biji benih
(epigeal)
(d) Plumul tumbuh ke atas/The plumule grows upwards Germination of
seed (epigeal)
https://www.
youtube.com/
(e) Kotiledon menjadi semakin mengecut dan gugur watch?v=
The cotyledon becomes smaller and drops off G2RuVxdr0mA

Kesimpulan 1 Kotiledon membekalkan makanan semasa percambahan.

The cotyledon supplies food during germination.
2 Plumul berkembang menjadi pucuk manakala radikel berkembang
menjadi akar.
The plumule develops into the shoot while the radicle develops into the root.

77

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 77 8/9/16 5:50 PM

 REVISI EKSPRES 4
1 (a) Pembiakan seks melibatkan pergabungan gamet jantan dan gamet betina.
Sexual reproduction involves the fusion of a male gamete and a female gamete.
(b) Pembiakan aseks hanya melibatkan satu individu organisma tanpa melibatkan sel pembiakan.
Asexual reproduction only involves one individual organism without involving reproductive cells.

2 Kategorikan organisma mengikut jenis pembiakan aseks.

Categorise the organisms according to the types of asexual reproduction.
Mukor Alga Ameba Bakteria Paku pakis Tomato
Mucor Alga Amoeba Bacteria Ferns Tomato
Hidra Rumput Yis Tapak sulaiman Kunyit Orkid
Hydra Grass Yeast Starfish Turmeric Orchid

(a) Belahan dedua/Binary fission : Ameba, alga, bakteria/Amoeba, alga, bacteria

BAB

(b) Pertunasan/Budding : Yis, hidra/Yeast, hydra

(c) Penjanaan semula/Regeneration : Tapak sulaiman/Starfish
4 (d) Pembentukan spora/Spore formation : Mukor, paku pakis/Mucor, ferns
(e) Pembiakan vegetatif/Vegetative reproduction : Kunyit, rumput/Turmeric, grass
(f) Kultur tisu/Tissue culture : Tomato, orkid/Tomato, orchid
3 Label organ sistem pembiakan lelaki dan nyatakan fungsinya.
Label the organs in the male reproductive system and state their functions.

P: Duktus sperma/Sperm duct T: Kelenjar prostat/Prostate gland

Fungsi/Function: Fungsi/Function:
Menyalurkan sperma dari testis Menghasilkan bendalir yang
Channels sperms from the testis mengaktifkan sperma/Produces
a fluid that activates sperms
Q: Skrotum/Scrotum
Fungsi/Function: U: Testis/Testis
Melindungi testis R: Uretra/Urethra Fungsi/Function:
Protects the testis Menghasilkan sperma
S: Zakar/Penis Produces sperms

4 (a) Label organ sistem pembiakan perempuan dan nyatakan fungsinya.

Label the organs of female reproductive system and state its function.

Y: Uterus/Uterus
V: Tiub Falopio/Fallopian tube
Fungsi/Function:
Fungsi/Function: Melindungi embrio/fetus
Tempat persenyawaan berlaku
Protects the embryo/foetus
The place where fertilisation
occurs
Z: Ovari/Ovary
W: Serviks/Cervix Fungsi/Function:
Menghasilkan ovum
X: Faraj/Vagina Produces ova

(b) Berdasarkan 4(a), namakan proses yang berlaku pada V, Y dan Z.

Based on 4(a), name the processes that occur in V, Y and Z.
V: Persenyawaan/Fertilisation Y: Penempelan/Implantation Z: Pengovulan/Ovulation

78

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 78 8/9/16 5:50 PM

 5 Nyatakan proses yang berlaku pada X dan Y serta fasa Z dalam kitar haid.
State the processes which occur in X and Y and phase Z in the menstrual cycle.
1 5 14 28 1 5 (a) Proses/Process X: Haid/Menstruation
X
(b) Proses/Process Y : Pengovulan/Ovulation
Y Fasa subur/Fertile phase
(c) Fasa/Phase Z :
Z

6 Lengkapkan peta alir di bawah untuk menunjukkan pergerakan sperma dari badan lelaki ke tiub Falopio.
Complete the flow map below to show the movement of sperms from the male body to the Fallopian tube.

Testis Duktus sperma Kelenjar prostat Uretra Zakar

Testis Sperm duct Prostate gland Urethra Penis

Faraj Serviks Uterus Tiub Falopio

Vagina Cerviks Uterus Fallopian tube

7 Lengkapkan peta alir tentang perkembangan zigot kepada bayi.

BAB
Complete the flow map on the development of a zygote into a baby.

Persenyawaan
Fertilisation
Zigot
Zygote
Embrio
Embryo
Fetus
Foetus
Bayi
Baby 4
8 Label struktur dalam uterus dan nyatakan fungsinya.
Label the structures of the uterus and state their functions.

P: Tali pusat/Umbilical cord Q: Plasenta/Placenta

Fungsi/Function: Fungsi/Function:
Menghubungkan plasenta Membekalkan makanan dan
dengan fetus/Connects the oksigen kepada fetus/Supplies
placenta with the foetus fetus food and oxygen to the foetus
foetus

9 Berdasarkan rajah yang diberikan, namakan alat atau kaedah pencegahan kehamilan.
Based on the given diagrams, name the devices or the methods of birth control.

(a) (b) (c)

duktus
sperma
sperm
duct
testis
testis

Diafragma Alat kontraseptif dalam Vasektomi

Diaphragm uterus/Intrauterine Vasectomy
contraceptive device (IUCD)

(d) (e) (f)

tiub Falopio
ovari
Fallopian tube
ovary

Ligasi Kondom Pil pencegah hamil

Ligation Condom Contraceptive pills

79

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 79 8/9/16 5:50 PM

 10 (a) Label struktur bunga dan isi tempat kosong./Label the parts of a flower and fill in the blanks.

(iii) Stamen (i) Anter (iv) Stigma

Stamen Anther Stigma (vii) Pistil
(Organ Pistil
(ii) Filamen (v) Stil
jantan) (Organ
Filament Style
(Male
betina)
organ)
(Female
(ix) Ranggi (vi) Ovari organ)
Petal Ovary

(x) Sepal (viii) Ovul

Sepal Ovule

(b) Nyatakan fungsi bahagian-bahagian bunga./State the functions of the parts of a flower.
(i) Ovari/Ovary : Menghasilkan ovul/Produces ovule
(ii) Anter/Anther : Menghasilkan butir debunga/Produces pollen grains
BAB

(iii) Filamen/Filament : Memegang anter/Holds the anther

(iv) Stigma/Stigma : Menerima butir debunga/Receives pollen grains
4 11 Selepas persenyawaan, ovul akan berkembang menjadi biji benih manakala ovari akan menjadi
seed fruit
buah .
After fertilisation, the ovule will develop to become a while the ovary will become a .

12 (a) Pendebungaan sendiri berlaku apabila butir debunga dari anter sekuntum bunga berpindah ke
stigma pada bunga yang sama, atau stigma pada bunga yang lain pada pokok yang sama.
Self-pollination occurs when pollen grains from the anther of a flower are transferred to the stigma
of the same flower, or the stigma of a different flower on the same tree.
(b) Pendebungan kacuk berlaku apabila butir debunga dari anter sekuntum bunga berpindah ke stigma
bunga pada pokok yang berlainan./ Cross-pollination occurs when pollen grains from the anther of a
flower are transferred to the stigma of a flower in another tree.

(c) Pendebungaan kacuk digunakan untuk menghasilkan tanaman yang bermutu tinggi dan
mempunyai rintangan terhadap jangkitan penyakit ./The cross-pollination is used to
produce crops which are high in quality and are resistant to the infection of diseases .

13 Nyatakan syarat-syarat untuk percambahan biji benih./State the conditions of the seed germination.
(a) Udara/Air (b) Air/Water (c) Suhu yang sesuai/A suitable temperature

14 Label struktur biji benih dan nyatakan fungsinya./Label the parts of a seed and state their functions.

P: Testa/Testa S: Plumul/Plumule
Fungsi/Function: Fungsi/Function:
Melindungi biji benih Berkembang menjadi pucuk
Protects the seeds Develops into the shoot

Q: Mikropil/Micropyle T: Kotiledon/Cotyledon
Fungsi/Function: Fungsi/Function:
Membenarkan udara dan air Membekalkan makanan untuk
memasuki biji benih percambahan biji benih
R: Radikel/Radicle
Allows air and water to enter Supplies food for seed
Fungsi/Function:
the seed Berkembang menjadi akar germination

Develops into the root

80

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 80 8/9/16 5:50 PM

 PT3 PRAKTIS PENGUKUHAN 4
Arahan: Jawab semua soalan.
Instructions: Answer all questions.

1 (a) Rajah di bawah menunjukkan sistem pembiakan perempuan.

The diagram below shows the female reproductive system.

L: Uterus
Uterus

M: Serviks
Cervix

BAB
(i) Label organ L dan M pada rajah di atas.
Label organs L and M in the diagram shown above.
4
[2 markah/2 marks]
(ii) Nyatakan fungsi organ L.
State the functions of organ L.
Menempatkan dan melindungi embrio/Implants and protects the embryo
[1 markah/1 mark]

(b) Rajah di bawah menunjukkan beberapa kaedah pencegahan kehamilan yang digunakan oleh
perempuan.
The diagram below shows a few methods of birth control used in the female.
tiub Falopio
Fallopian tube

ovari
ovary

Pilih dan namakan dua alat pencegahan kehamilan sementara bagi perempuan. Jelaskan jawapan
anda. TP3/K3 Mengaplikasi
Choose and name two devices which are temporary birth control methods for the female. Explain your answer.
IUCD dan diafragma. Alat-alat ini boleh dikeluarkan daripada badan perempuan pada sebarang masa.
IUCD and diaphragm. These devices can be taken out from the female body at anytime.
[3 markah/3 marks]
(c) Jika penempelan embrio berlaku pada tiub Falopio seorang perempuan, kehamilan ektopik (luar
rahim) berlaku. Pembedahan perlu dilakukan untuk mengeluarkan bahagian tiub Falopio yang
terlibat itu. Adakah perempuan itu masih mempunyai peluang untuk mengandung kelak? Terangkan
mengapa.
If the implantation of an embryo occurs in the Fallopian tube of a female, an ectopic pregnancy takes place.
A surgery needs to be conducted to remove the part of the Fallopian tube that is involved. Can the female still
have the chance to conceive a baby in future? Explain why. TP5/K5 Menilai
Ya. Perempuan itu masih mempunyai satu tiub Falopio lagi.
Yes. The female still has another Fallopian tube.
[2 markah/2 marks]

81

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 81 8/9/16 5:50 PM

 2 (a) Baca petikan di bawah./Read the passage below.

Ibu yang hamil perlu mengambil makanan yang bernutrisi untuk menjamin kesihatan diri sendiri
dan fetus. Fetus mendapat zat makanan daripada plasenta ibunya melalui tali pusat. Oleh itu, ibu
perlu memakan makanan yang berkhasiat, seimbang, dan mencukupi untuk fetus dan diri sendiri.
Gizi ibu yang hamil harus mengandungi makanan seperti ikan, telur, susu, daging, buah-buahan,
dan sayur-sayuran.
A pregnant woman needs to take nutritious food for her own health as well as the health of her foetus. The
BAB

foetus gets nutrition from its mother through the umbilical cord. Because of this, the mother has to take
nutritious, balanced and sufficient food for the foetus and herself. The diet of a pregnant woman must include

4 foods such as fish, eggs, milk, meat, fruits and vegetables.

(i) Selain karbohidrat, senaraikan makanan yang perlu dimasukkan ke dalam gizi seorang ibu yang
hamil.
Besides carbohydrates, list the foods that need to be included in the diet of a pregnant woman.
Protein, kalsium dan fosforus/besi/asid folik/vitamin.
Proteins, calcium and phosphorus/iron/folic acid/vitamins
[3 markah/3 marks]
(ii) Terangkan mengapa ibu yang hamil harus mengelak daripada pengambilan karbohidrat dan lemak
yang berlebihan. TP3/K3 Mengaplikasi
Explain why a pregnant woman should avoid taking excessive amounts of carbohydrates and fats.
Untuk mengelakkan diri dan fetus daripada menjadi terlalu gemuk.
To prevent herself and the foetus from becoming too fat.
[1 markah/1 mark]
(iii) Apakah risiko ibu hamil yang merokok?
What are the risks faced by a pregnant woman who smokes? TP5/K5 Menilai
Keguguran anak, bayi yang dilahirkan bersaiz lebih kecil berbanding dengan bayi yang dilahirkan
oleh ibu yang tidak merokok dan anak mati dalam kandungan ibu/melahirkan anak yang tidak cukup
bulan/melahirkan bayi dengan kecacatan pada otaknya
Miscarriage, the baby born is much smaller in size compared to a baby born to a mother who does not smoke
and the baby dies in the mothers womb/gives birth to a premature baby/gives birth to a baby with mental defects
[3 markah/3 marks]
(b) Seorang perempuan didapati mandul. Pada pendapat anda, apakah masalah yang mungkin dihadapi
oleh perempuan itu? TP3/K3 Mengaplikasi
A woman is suffering from sterility. In your opinion, what are the possible problems faced by the woman?
Pengovulan tidak berlaku, ovum mati terlalu awal dan ovum tidak matang/kitar haid tidak teratur/
kecacatan pada organ pembiakan/tiub Falopio tersumbat/embrio tidak dapat menempel pada dinding
uterus/ketidakseimbangan hormon pembiakan
Ovulation does not happen, the ovum dies too early and the ovum is not mature/irregular menstrual cycle/deformity
in the reproductive organs/Fallopian tubes are blocked/inability of the embryo to implant itself to the uterine
wall/imbalance of reproductive hormones
[3 markah/3 marks]

82

04 SC PROCESS SKILL'17-F1-BAB4-Emie2LP.indd 82 8/9/16 5:50 PM