Sınıf Matematik PDF

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
1. nite: Doal Saylar

01
RNTLER VE MLYONLAR
RNTLER
Kazanm: Kural verilen say ve ekil rntlerinin istenen admlarn oluturur.
rnt: Belirli bir kural takip eden ekil veya say dizileri rnt olarak adlandrlr.
+4 +4
...
1. adm 2. adm 3. adm
Yukardaki rnt incelendiinde her bir admdaki daire saysnn bir nceki admda yer
alan daire saysndan 4 fazla olduu grlmektedir.
rntnn admlarndaki daire saylar iin bir tablo oluturarak 4. admda yer alan da-
ire saysn bulalm ve eklini izelim.
Adm Says 1. adm 2. adm 3. adm 4. adm
Daire Says 1 5 9 9 + 4 = 13
+4 +4 +4
4. adm
Grld gibi 4. admdaki daire says 9 + 4 = 13 olur.
Daire Says = Bir nceki admdaki daire says + 4
retmenin Sorusu Doadan rnt rnekleri veriniz. rntlerin gerek hayatta kullanm alanlarna rnek-
ler veriniz.
zm: rmcek alar ve bal betekleri doada rntlere rnek olarak verilebilir. Yz
tanma sistemleri, optik okuyucular, parmak izi tanma sistemlerinde rntlerden yarar-
lanlr.
5. Snf Matematik Planl Ders Fy 1

1. nite Doal Saylar
rnekler:
1)
. . .
1. gn 2. gn 3. gn 4. gn
Bir snftaki dilek panosunda yer alan dilekler yukardaki gibi her gn bir nceki gne
gre belirli miktarda artmaktadr.
Bu dilek panosunda 10. gn sonunda ka dilek bulunur?
ncelikle her bir gn iin panodaki dilek saysn gsteren tablomuzu oluturalm.
Gnler 1. gn 2. gn 3. gn 4. gn 5. gn 6. gn 7. gn 8. gn 9. gn 10. gn
Dilek Says 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19
+2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2
Grld gibi her gn bir nceki gnk dilek saysna 2 dilek daha eklenmektedir.
Bu durumda,
10. gn sonunda 19 tane dilek bulunur.
2) Yeni alan bir yemek kursuna her ay 15 kii daha kayt olmaktadr.
Ald ay 5 kayd bulunan bu yemek kursuna 6. ay sonunda ka kii kaytl olur?
Kursa kayt olan kiiler iin bir tablo oluturalm.
Aylar 1. ay 2. ay 3. ay 4. ay 5. ay 6. ay
ye Says 5 20 35 50 65 80
+15 +15 +15 +15 +15

6. ay sonunda toplam 80 kii kaytl olmutur.
2 5. Snf Matematik Planl Ders Fy

1. nite Doal Saylar
3) 19, 25, 31, A, 43, . . . say rntsnde A yerine yazlacak sayy bulalm.
19, 25, 31, A, 43, . . . rntnn her bir admnda yer alan saynn bir nceki
admda yer alan saydan 6 fazla olduu grlmektedir.
+6 +6 +6 +6
Bu durumda A yerine 31 + 6 = 37 says gelmelidir.
4) 51, 68, A, 102, 119, B, . . . say rntsnde B yerine yazlacak say A yerine
yazlacak saydan ka fazladr?
I. Yol:
51, 68, A, 102, 119, B, . . . rnt incelendiinde herhangi bir admdaki saynn
kendisinden nceki admda yer alan saydan 17 fazla
+17 +17
olduu grlmektedir.
Bu durumda
51, 68, A, 102, 119, B, . . .
+17 +17 +17 +17
A = 68 + 17 = 85 B = 119 + 17 = 136 bulunur.
B A = 136 85 = 51
II. Yol:
A ile B saylar arasnda adm bulunmaktadr.

Her admda saynn deeri 17 artacandan nc adm sonunda;
17 x 3 = 51 artar.
Yani B says, A saysndan 51 fazladr.

1. nite Doal Saylar
5) 1205, 1366, 1527, A, 1849, . . . say rntsnde A yerine yazlabilecek say

katr?
1205, 1366, 1527, A, 1849, ...
13661205=161 15271366=161 1527+161=1688

Say rntsndeki her bir admda yer alan say, bir nceki admda yer alan saydan 161
fazla olduundan A = 1688dir.
6) Macit her hafta harlndan 8 TL arttrmaktadr.

7. hafta sonra Macit ne kadar para biriktirmi olur.
Hafta Says 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Toplam Para 8 16 24 32 40 48 56
+8 +8 +8 +8 +8 +8
Her hafta biriken para miktar tabloda grlmektedir. 7. hafta sonunda 8 x 7 = 56 TL

para biriktirmi olur.
7)
. . . Verilen rntnn 15. ad-
mndaki daire says katr?
1. adm 2. adm 3. adm 4. adm
Her bir admda yer alan daire says iin bir tablo oluturalm.
Adm Says 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.

Daire Says 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29
+2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2

1. nite Doal Saylar
I. Yol: Daire Says = (2 x Adm says) 1 kural ile bulunabilir.

15. admdaki daire says (2 x 15) 1 = 30 1 = 29 olur.
II. Yol: Her admdaki daire says bir nceki admdaki daire saysndan 2 fazladr.
Bu durumda daire saysn bulmak iin farkl bir rnt kural yazabiliriz.
Daire says = 1 + (Adm Says 1) x 2
Balangtaki Art
Kendisinden nceki
daire says adm says miktar
15. admdaki daire says = 1 + (15 1) x 2

= 1 + 14 x 2
= 1 + 28
= 29 bulunur.
8)
Verilen rntnn 9. admn-
. . . daki daire ve dikdrtgen sa-
ysn bulalm.
Dikdrtgen says iin tablomuz;
Adm Says 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Dikdrtgen Says 2 3 4 5 6 7 8 9 10
+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1
Daire says iin tablomuz;
Adm Says 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Daire Says 4 6 8 10 12 14 16 18 20
+2 +2 +2 +2 +2 +2 +2 +2
9. admda 10 adet dikdrtgen ve 20 adet daire bulunur.

1. nite Doal Saylar Etkinlik
1. Aadaki rntlerde verilmeyen saylar bulunuz.

+6 +6 +6 +6 +20 +20 +20 +20
a) 5, 11, 17, ?, 29, . . . b) 21, ?, 61, 81, 101, . . .
17+6=23 21+20=41
+9 +9 +9 +9 +13 +13 +13 +13
c) 33, 42, ?, 60, 69, . . . ) 45, 58, ?, 84, 97, . . .

42+9=51 58+13=71
+50 +50 +50 +50 +18 +18 +18 +18
d) 101, 151, 201, ?, 301, . . . e) 163, 181, ?, 217, 235, . . .

201+50=251 181+18=199
+26 +26 +26 +26 +77 +77 +77 +77
f) 345, ?, 397, 423, 449, . . . g) 707, 784, ?, 938, 1015, . . .
345+26=371 784+77=861
2. Aadaki rntleri er adm daha devam ettiriniz.
a) 9, 18, 27, 36, 45, 54 b) 36, 47, 58, 69, 80, 91
+9 +11
c) 77, 90, 103, 116, 129, 142 ) 249, 282, 315, 348, 381, 414
+13 +33
d) 685, 722, 759, 796, 833, 870 e) 1001, 1110, 1219, 1328, 1437, 1546
+37 +109
f) 1549, 1757, 1965, 2173, 2381, 2589 g) 2580, 3181, 3782, 4383, 4984, 5585
+208 +601
h) 5642, 5530, 5418, 5306, 5194, 5082 ) 7501, 7200, 6899, 6598, 6297, 5996
112 301
i) 7007, 7601, 8195, 8789, 9383, 9977 j) 8001, 8209, 8417, 8625, 8833, 9041
+594 +208
3. Aadaki rntleri iki adm daha devam ettirip, her admda kullanlan eklin say-
sn yaznz.
a)
1. adm 2. adm 3. adm 4. adm 5. adm 6. adm

Kare says: 1 3 5 7 9 11
b)
1. adm 2. adm 3. adm 4. adm 5. adm

Daire says: 1 5 9 13 17
c)
1. adm 2. adm 3. adm 4. adm 5. adm

Kibrit says: 4 8 12 16 20
4.
1. adm 2. adm 3. adm 4. adm

a) Yukardaki rnty 1 adm daha devam ettiriniz.
b) rntnn 7. admndaki kare saysn bulunuz.
7. admdaki kare says = 7 x 3 = 21
1. nite Doal Saylar Konu Testi
4. 3 22 41 ? 79
Yukardaki say rntsnde ? ile
gsterilen yere aadakilerden han-
... gisi gelmelidir?
A) 52 B) 60 C) 67 D) 71
Cevap: B

1, 2 ve 3. sorular yukardaki rntye
gre cevaplaynz. 5. ...
1. rntnn 9. admndaki dikdrtgen Yukardaki rnt devam ettirildiin-
says katr? de batan 21. ekil aadakilerden
hangisi olur?
A) 9 B) 12 C) 18 D) 21
Cevap: A A) B) C) D)
Cevap: A
2. rntnn 11. admndaki daire says

Bir say rntsnde her bir
katr?
admda yer alan say bir nceki
A) 11 B) 15 C) 22 D) 25 admda yer alan saydan 15 faz-
Cevap: C ladr.
6 ve 7. sorular yukardaki bilgiye gre ce-

vaplaynz.
6. Bu rntnn 8. admnda yer alan
3. rntnn 6. admndaki daire says say 4. admnda yer alan saydan ka
dikdrtgen saysndan ka fazladr? fazladr?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 A) 30 B) 45 C) 60 D) 75
Cevap: C Cevap: C

7. Bu rntnn 1. admndaki say 9 ise 11. 515, 547, 579, ?, 643, . . .

5. admndaki say katr? Yukardaki say rntsnde ? ile
A) 54 B) 69 C) 75 D) 84 gsterilen yere aadakilerden han-
Cevap: B gisi gelmelidir?
A) 591 B) 611 C) 621 D) 631
Cevap: B
8. 600 litrelik bir su deposundaki suyun
her gn 35 litresi kullanlmaktadr.
...
Buna gre 7. gnn sonunda depoda 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
ka litre su kalr?
12 ve 13. sorular yukardaki rntye
A) 245 B) 295 C) 325 D) 355 gre cevaplaynz.
Cevap: D 12. 19. dairenin rengi aadakilerden
hangisidir?
A) Krmz B) Mavi
C) Sar D) Yeil
...
Cevap: A
1. adm 2. adm 3. adm 13. 22. dairenin rengi aadakilerden

9 ve 10. sorular yukardaki rntye gre hangisidir?
cevaplaynz. A) Krmz B) Mavi
9. rntnn 10. admndaki gen say- C) Sar D) Yeil
s katr? Cevap: C
A) 10 B) 16 C) 20 D) 24
Cevap: C 14. Bir rntnn herhangi bir admn-
daki say bir nceki admdaki saydan
17 eksiktir.
10. rntnn 25. admndaki daire say- Bu rntnn birinci admndaki say
s, gen saysndan ka fazladr? 397 ise 4. admndaki say katr?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 A) 414 B) 380 C) 346 D) 329
Cevap: A Cevap: C
1. A 2. C 3. C 4. B 5. A 6. C 7. B 8. D 9. C 10. A 11. B 12. A 13. C 14. C

1. nite Doal Saylar
MLYONLAR
Kazanm: En ok dokuz basamakl doal saylar okur ve yazar.
En ok dokuz basamakl doal saylarn blklerini, basamaklarn ve rakamlarn basamak deerlerini belir r.
Basamak: Bir sayda rakamlarn yazld yere basamak denir.

Basamak Deeri: Bir saydaki herhangi bir rakamn bulunduu basamak ile arpl-
mas o rakamn basamak deerini verir.
Blk: Basamaklar soldan balayarak ayrdmz 3erli gruplarn her biri b-
lk olarak adlandrlr.
24 385 961 saysnn blklerini, basamaklarn ve rakamlarn basamak deerlerini gs-

teren basamak tablosunu inceleyelim.
Blk Adlar Milyonlar Binler Birler

Yz milyonlar
On milyonlar
Yz binler
Milyonlar
On binler
Yzler
Binler
Birler
Basamak
Onlar
Adlar
Say 2 4 3 8 5 9 6 1
20 000 000
4 000 000
Rakamlarn
300 000
80 000
5000
900
60
Basamak
Deeri 1
24 385 961 saysnn okunuu:
Yirmi drt milyon yz seksen be bin dokuz yz altm bir
24 385 961 saysnn zmlenmi biimi:
20 000 000 + 4 000 000 + 300 000 + 80 000 + 5000 + 900 + 60 + 1
retmenin Sorusu Blk adlar ile basamak adlar arasnda nasl bir iliki vardr?
Cevap: Blkler kendi basamak grubundaki en kk basaman ismini alr.

1. nite Doal Saylar
RNEK
46 803 725 saysnn okunuunu yazalm. 8 ve 7 rakamlarnn basamak deerlerini bulalm.

ZM
Milyonlar Binler Birler
46 803 725 Krk alt milyon sekiz yz bin yedi yz birmi be
Krk alt Yediyz

Sekiz yz
milyon yirmi be
bin
46 803 725
7 x 100 = 700
8 x 100 000 = 800 000
7 rakamnn basamak deeri 700

8 rakamnn basamak deeri 800 000dir.
RNEK
Drt yz on yedi milyon doksan bin yz sekiz saysn yazalm.

ZM
Blk Adlar Milyonlar Binler Birler

Yz milyonlar
On milyonlar
Yz binler
Milyonlar
On binler
Yzler
Binler
Birler
Onlar
Basamak
Adlar
Say 4 1 7 0 9 3 1 0 8
Drtyz onyedi milyon Doksan bin Yz sekiz

1. Aadaki saylarn okunularn yaznz.
a) 1 030 300 Bir milyon otuz bin yz
b) 7 601 012 Yedi milyon alt yz bir bin on iki
c) 25 120 601 Yirmi be milyon yz yirmi bin alt yz bir
) 48 970 909 Krk sekiz milyon dokuz yz yetmi bin dokuz yz dokuz
d) 74 017 171 Yetmi drt milyon on yedi bin yz yetmi bir
e) 96 103 810 Doksan alt milyon yz bin sekiz yz on
f) 99 099 990 Doksan dokuz milyon doksan dokuz bin dokuz yz doksan
g) 146 570 603 Yz krk alt milyon be yz yetmi bin alt yz
) 214 601 106 ki yz on drt milyon alt yz bir bin yz alt
h) 515 150 015 Be yz on be milyon yz elli bin on be
) 600 060 006 Alt yz milyon altm bin alt
2. Aada okunular verilen saylar yaznz.
a) Yirmi dokuz milyon on dokuz 29 000 019
b) Yz sekiz milyon bin 108 001 000
c) ki yz drt milyon drt bin 204 004 000
) yz krk be milyon yz krk be 345 000 345
d) Yedi yz yedi milyon yetmi yedi bin 707 077 000
e) Dokuz yz be milyon elli dokuz 905 000 059
f) Dokuz yz on dokuz milyon on dokuz bin doksan bir 919 019 091
g) Alt yz bir milyon yz alt bin alt yz on 601 106 610

3. Aada okunular verilen saylardan doru yazlanlarn bana iareti, yanl

yazlanlarn bana iareti koyarak karsna doru sayy yaznz.
Okunuu Say Doru Yazl
milyon on yedi bin seksen 3 170 080 3 017 080
Krk bir milyon yz krk bin krk bir 41 140 041 Doru
Yz milyon on bin yz 100 100 100 100 010 100
Seksen yedi bin drt yz otuz 8 743 000 87 430
Dokuz milyon bin on 9 010 010 9 001 010
Seksen bir milyon sekizyz on bin on sekiz 81 810 018 Doru
On milyon 10 000 300 10 000 003
4. Aada krmz renkli rakamlarn basamak deerlerini yaznz.
Basamak Deeri Basamak Deeri
a) 2 018 043 8000 b) 13 970 105 70 000
c) 54 325 601 600 ) 120 083 044 0
d) 350 104 228 50 000 000 e) 189 008 019 100 000 000
f) 707 707 707 700 g) 84 090 103 90 000
) 888 888 888 8000 h) 670 067 670 7000
) 905 590 950 500 000 i) 369 604 003 0
j) 601 620 630 600 000 k) 514 415 504 4 000 000

1. Okunuu Yirmi be milyon iki yz elli 5. 17 543 816 saysnda yz binler ba-
bin yirmi be olan say aadakiler- samandaki rakam 4 artarsa saynn
den hangisidir? deeri ka artar?
A) 25 025 250 B) 25 250 205 A) 4 B) 4000
C) 25 250 250 D) 25 250 025 C) 400 000 D) 900 000
Cevap: D Cevap: C
2. yz krk milyon altm drt bin 6. Rakamlar farkl 9 basamakl en b-

yz altm saysnn yazl hangi yk sayda yer alan 5 rakamnn ba-
seenekte doru verilmitir? samak deeri aadakilerden hangi-
sidir?
A) 340 640 160 B) 340 064 016
C) 340 064 160 D) 340 604 160 A) 500 000 B) 50 000
Cevap: C C) 5000 D) 500
Cevap: B
3. 1 6 7 7 0 7 0 7 7
Saysnda yuvarlak iine alnan raka-
7. 19 405 763 saysnn yzler basama
mn basamak deeri aadakilerden
3 azaltlr, onlar basama 3 artrlr-
hangisidir?
sa saynn deerinde nasl bir dei-
A) 7 000 000 B) 700 000 me olur?
C) 7000 D) 700 A) 30 artar B) 170 artar
Cevap: A C) 170 azalr D) 270 azalr.
Cevap: D
4. Aadaki saylardan hangisindeki 6 8. Aadaki saylardan hangisinin bin-

rakamnn basamak deeri en byk- ler bln oluturan rakamlarn
tr? toplam en fazladr?
A) 509 601 025 B) 981 763 124 A) 15 841 091 B) 96 903 189
C) 73 816 901 D) 16 308 711 C) 671 344 505 D) 981 182 467
Cevap: D Cevap: A

9. Aadaki saylardan hangisinin oku- 12. 35 479 210 saysndaki 2 rakam ile 3
nuu yanl verilmitir? rakamnn basamak deerleri toplam
Say Okunuu katr?
A) 1 013 057 Bir milyon on A) 3 000 002 B) 30 000 200

bin elli yedi C) 3 000 200 D) 30 000 020
B) 28 081 108 Yirmi sekiz milyon Cevap: B
sekiz yz bir bin
yz sekiz
C) 341 001 100 yz krk bir mil-
yon bin yz
D) 710 202 022 Yedi yz on milyon
iki yz iki bin yirmi 13. 1 095 030 saysnn okunuu aada-
iki kilerden hangisidir?
Cevap: B A) Bir milyon doksan be bin otuz
B) Bir milyon dokuz yz elli bin otuz
C) Bir milyon doksan sekiz bin yz
D) Bir milyon dokuz yz be bin otuz
10. Aadaki saylardan hangisinin mil-
Cevap: A
yonlar blndeki rakamlar toplam,
binler blndeki rakamlar topla-
mndan byktr?
A) 901 840 175 B) 654 823 261
C) 841 761 015 D) 713 651 908 14. Bir saynn milyonlar basamanda 9
Cevap: B rakam vardr.
Bu rakamn basamak deeri aada-
kilerden hangisidir?
11. On dokuz milyon yetmi be saysnn A) 9 x 100 000

yazl aadakilerden hangisidir? B) 9 x 10
A) 19 750 000 B) 19 075 000 C) 9 x 1
C) 19 000 075 D) 19 000 750 D) 9 x 1 000 000
Cevap: C Cevap: D

15. 14 050 300 saysnn okunuu aada- 18. 40 058 261 saysnn milyonlar basa-
kilerden hangisidir? manda hangi rakam vardr?
A) On drt milyon be yz bin A) 4 B) 0 C) 5 D) 1
B) On drt milyon be bin yz Cevap: B
C) On drt milyon elli bin yz
D) On drt milyon be yz bin
Cevap: C 19. 85 000 013 saysnda 8 ile 3n yerini
deitirirsek yeni oluan saynn mil-
yonlar blnde hangi rakam grubu
yer alr?
16. 73 523 010 saysnn birler ve binler
blkleri yer deitirirse, oluan yeni A) 850 B) 350 C) 35 D) 000
saynn okunuu aadakilerden han- Cevap: C
gisi olur?
A) Yetmi milyon be yz yirmi bin
on
20. 9 512 300 saysnda 5 rakam hangi
B) Yetmi milyon on bin be yz blkte yer alr?
yirmi
A) Birler bl
C) Yetmi milyon yz bin be yz
yirmi B) Binler bl
D) Yetmi milyon bin be yz yirmi C) Yz binler bl

bin on D) Milyonlar bl
Cevap: B Cevap: B
21. 503 515 200 saysnn binler bln-

17. 823 500 197 saysnn milyonlar bl- de bulunan say grubu aadakiler-
nde hangi rakam grubu vardr? den hangisidir?
A) 823 B) 235 C) 500 D) 197 A) 503 B) 515 C) 200 D) 152
Cevap: A Cevap: B
1. D 2. C 3. A 4. D 5. C 6. B 7. D 8. A 9. B 10. B 11. C 12. B 13. A 14. D 15. C 16. B 17. A 18. B 19. C 20. B 21. B
Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

02
DOAL SAYILARLA LEMLER
DOAL SAYILARLA TOPLAMA LEM
Kazanm: En ok be basamakl doal saylarla toplama ilemi yapar.
Bir konserde izleyicilerin 6148i kadn, 6307si erkektir.

Konserdeki toplam seyirci saysn bulalm.
Kadn Seyirci Says Erkek Seyirci Says
Toplam Seyirci Says = 6148 + 6307
1
6148
+ 6307
12455 Konserdeki toplam seyirci says
Bu ilemi paralarna ayrarak yapalm;
6148
+ 6307
15 (8 + 7) (birler basama)
40 (40 + 0) (onlar basama)
400 (100 + 300) (yzler basama)
+ 12000 (6000 + 6000) (binler basama)
12455 Konserdeki toplam seyirci says
RNEK
9483 + 7678 toplamn bulalm.

ZM
I. adm: onluk II. adm:

1 1
9483 8 + 3 = 11 9483 1 + 8 + 7 = 16
11i 1 onluk 1 birlik 1 yzlk
+ 7678 + 7678
olarak gruplarz. 6 onluk
1 61
birlik
retmenin Sorusu Binler basama yzler basamann, yz- Cevap: Say 8421
ler basama onlar basamann ve onlar Tersi 1248
basama birler basamann iki kat olan +
bir doal say ters evrilip kendisi ile top- 9669
lanrsa sonu ka olur?

1. nite Doal Saylar
III. adm: IV. adm:

1 1
9483 1 + 4 + 6 = 11 9483 9 + 7 + 1 = 17
1 binlik 1 on binlik
+ 7678 + 7678
1 yzlk 7 binlik
161 17161
rnekler:
1) 8645 + 3972 toplamn yapalm. 2) 7831 + 6549 toplamn yapalm.
11 1 1
8645 7831
+ 3972 + 6549
12617 14380
3) 31 010 + 19 198 toplamn yapalm. 4) 8917 + 9435 toplamn yapalm.
1 1 1 1
31 010 8 917
+ 19 198 + 9 435
50 208 18 352
5) 99 972 + 10 128 toplamn yapalm. 6) 54 681 + 49 594 toplamn yapalm.
1 1 11 11 1
99 972 54 681
+ 10 128 + 49 594
110 100 104 275

1. Aadaki ilemleri yapnz.

1 1 1 1 1 111 1
a) 5613 b) 6824 c) 87354 ) 46464
+ 4927 + 5936 + 12246 + 54646
10540 12760 99600 101110
2. Aadaki ilemlerden doru olanlarn bana , yanl olanlarn bana iareti

yaznz. Yanl olan ilemlerin ise doru sonucunu bulunuz.
lem Sonu Doru Sonu
5234 + 6348 = 11 582 Doru
9019 + 7381 = 16 400 Doru
6992 + 5118 = 12 100 12 110
17 819 + 32 291 = 50 100 50 110
50 871 + 39 129 = 89 990 90 000
17 935 + 82 065 = 110 341 100 000
77 777 + 33 333 = 100 000 111 110
81 379 + 58 309 = 139 688 Doru
99 999 + 10 001 = 110 000 Doru
3. 0, 3, 5, 7 rakamlarnn birer kez kullanlmasyla yazlabilecek saylar iin:

a) En byk drt basamakl say ile, en kk drt basamakl saylarn toplamn
bulunuz.
En byk drt basamakl tek say 7530
En kk drt basamakl tek say + 3057
10587
b) En byk drt basamakl tek say ile, en kk drt basamakl ift saynn topla-
mn bulunuz.
1
En byk drt basamakl tek say 7503
En kk drt basamakl ift say + 3570
11073
1. 3079 + 4921 toplamnn sonucu ka- 4. Bir toplama ileminde her iki saynn
tr? yzler basama 2 artrlr, onlar ba-
A) 7989 B) 7990 sama 3 azaltlrsa toplam nasl de-
iir?
C) 8000 D) 8010
Cevap: C A) 10 azalr B) 170 artar
C) 20 azalr D) 340 artar
Cevap: D
2. 80 000 + 2000 + 500 + 4
5. Aadaki ilemlerden hangisi doru-
+ 30 000 + 200 + 20 + 3
dur?
110 000 + 2000 + 700 + 20 + 7
A) 10 962 B) 36 517
Yukarda zmlenerek verilmi olan + 28 038 + 24 683
toplama ilemi aadakilerden hangi- 38 990 61 100
sidir?
C) 45 163 D) 63 501
A) 82 054 B) 82504
+ 45 837 + 24 688
+ 30 203 + 30223
91 000 87 189
112 257 112727
Cevap: C
C) 82 504 D) 82 504
+ 32 023 + 32 203 6. Rakamlar farkl drt basamakl en
byk doal say ile rakamlar farkl
114 527 114 707
en kk drt basamakl doal say-
Cevap: B
nn toplam katr?
A) 10 899 B) 10 901
3. 0, 2, 3, 4 rakamlarnn birer kez kulla- C) 11 000 D) 11 110
nlmasyla elde edilebilecek en byk Cevap: A
drt basamakl say ile en kk drt
basamakl doal saynn toplam ka- 7. 10009 + 89991 ileminin sonucu ka-
tr? tr?
A) 6344 B) 6354 A) 99 900 B) 99 990
C) 6363 D) 6660 C) 100 000 D) 100 010
Cevap: B Cevap: C
1. C 2. B 3. B 4. D 5. C 6. A 7. C

1. nite Doal Saylar
DOAL SAYILARLA IKARMA LEM
Kazanm: En ok be basamakl doal saylarla karma ilemi yapar.
Bir otobs 712 km yolun 356 kmlik ksmn gitmitir. Geriye ne kadarlk bir yolu kaldn
bulalm.
6 10 12
7 1 2 Toplam yol
3 5 6 Gidilen mesafe
3 5 6 Geriye kalan mesafe
rnekler:
1) 16 765 9843 ileminin sonucunu bulalm.

0 15 17
1 6 7 6 5 Eksilen
9 8 4 3 kan
6 9 2 2 Fark
2) 24 309 12 567 ileminin sonucunu bulalm.

3 1210
2 4 3 0 9 Eksilen
1 2 5 6 7 kan
1 1 7 4 2 Fark
3) 0, 1, 2, 5, 6 rakamlarnn birer kez kullanlmasyla yazlabilecek be basamakl en b-

yk doal say ile yazlabilecek be basamakl en kk doal saynn farkn bulalm.
4 11 10 10
6 5 2 1 0 En byk doal say
1 0 2 5 6 En kk doal say
5 4 9 5 4
retmenin Sorusu Rakamlar farkl en kk be basamakl doal say ile rakamlar farkl en byk drt
basamakl saynn fark katr?
Cevap: Rakamlar farkl en kk be basamakl say 10234
Rakamlar farkl en byk drt basamakl say 9876
358
Aadaki ilemleri yapnz.
a) 5861 b) 7301 c) 46 053

4395 1405 12 509
1466 5896 33 544
) 38 743 d) 66 666 e) 50 480

25 861 57 575 39 489
12 882 9 091 10 991
f) 30 321 g) 72 584 ) 43 450

20 422 64 326 32 645
9 899 8 258 10 805
h) 54 801 ) 34 025 i) 54 208

36 719 17 936 20 994
18 082 16 089 33 214
j) 68 703 k) 49 017 l) 40 993

59 612 38 218 20 884
9 091 10 799 20 109
m) 66 543 n) 70 071 o) 81 010

57 654 50 081 72 121
8 889 19 990 8 889
) 73 000 p) 90 910 r) 80 000

42 999 81 821 19 091
30 001 9 089 60 909
s) 60 601 ) 50 005 t) 98 765

34 609 19 996 56 789
25 992 30 009 41 976
1. 1, 3, 5, 7, 8 rakamlarnn birer kez kul- 5. 2154 + = 6039

lanlmasyla yazlabilecek en byk = 1909
be basamakl ift doal say ile en olduuna gre katr?
kk be basamakl tek doal saynn A) 1876 B) 1896
fark katr?
C) 1906 D) 1976
A) 58 730 B) 61 731
Cevap: D
C) 61 740 D) 83 953
Cevap: B
6. A Eksilen
B kan
2. 85 409 = 48 691
C Fark
Yukardaki ilemde ile gsterilen
say katr? Yukardaki karma ilemine gre aa-
A) 33 428 B) 36 718 dakilerden hangisi kesinlikle yanl-
C) 38 012 D) 71 267 tr?
Cevap: B A) A = B + C B) A > B
C) C > A D) B > C
Cevap: C
3. 50 193 saysna hangi say eklenince
toplam 71 267 olur?
7.
A) 21 074 B) 21 174 80 000 + 3000 + 30 + 4
C) 21 186 D) 22 076 40 000 + 500 + 10 + 9
+
Cevap: A
Yukarda zmlenerek verilmi olan
toplama ilemi aadakilerden hangi-
sidir?
4. Aadaki ilemlerden hangisi doru-
A) 8334 B) 83 034
dur?
+ 4519 + 40 519
A) 3754 1096 = 2558
B) 8341 7603 = 1738
C) 7064 5195 = 1869 C) 83 304 D) 83 034
D) 9111 6222 = 2899 + 40 519 + 45 019
Cevap: C Cevap: B
1. B 2. B 3. A 4. C 5. D 6. C 7. B

1. nite Doal Saylar
TOPLAMA VE IKARMA LEMLERNDE TAHMN
Kazanm: Doal saylarla toplama ve karma ilemlerinin sonucunu tahmin eder.
Toplama ve karma ilemlerinin sonucunu tahmin etmede genellikle yuvarlama

stratejileri kullanlr.
Yuvarlama yaparken saylar en yakn onlua, yzle, binlie veya on binlie yuvar-
lanabilir.
rnekler:
1) 8634 saysn en yakn onlua, yzle ve binlie yuvarlayalm.
En yakn onlua yuvarlarken birler basamana baklr. Birler basamandaki rakam
5den kk ise aa, 5 ve 5 ten bykse yukar yuvarlanr.
8634
4 < 5 olduundan 8634 says 8630a yuvarlanr.
En yakn yzle yuvarlarken onlar basamandaki rakama baklr.
8634
3 < 5 olduundan 8600e yuvarlanr.
En yakn binlie yuvarlarken yzler basamandaki rakama baklr.
8634
6 > 5 olduundan 9000e yuvarlanr.
2) 129 + 104 ileminin sonucunu yaklak olarak bulalm ve gerek sonu ile karlat-
ralm.
Saylar en yakn onlua yuvarlarz.
129 130
+ 104 + 100
230 yaklak sonu
Gerek sonu ile karlatralm:
129 233
+ 104 230
233 gerek sonu 3 Yaklak olarak bulduumuz sonu
gerek sonutan 3 eksik.

1. nite Doal Saylar
3) 2074 1146 ileminin sonucu en yakn yzle yuvarlayarak tahmin edelim ve gerek
sonu ile karlatralm.
Saylar en yakn onlua yavarlayalm.
2074 2100
1146 1100
1000 Tahmini sonu
2074 1000
1146 928
928 gerek sonu 72 Tahminimiz gerek sonutan 72 fazla
4) 4091 3162 ileminin sonucu en yakn yzle yuvarlayarak tahmin edelim ve gerek
sonu ile karlatralm.
4091 En yakn 4090 Gerek 4091
3162 onlua 3160 sonucu 3162
yuvarlama 930 bulalm. 929
Gerek sonu ile tahmini sonucumuzu karlatralm.
930 Tahmin sonu
929 Gerek sonu
1 Tahminimiz gerek sonutan 1 fazladr.
5) 6157 + 2014 ileminin sonucunu en yakn yzle yuvarlayarak tahmin edelim ve
gerek sonu ile karlatralm.
6157 En yakn 6200 Gerek 6157
+ 2014 yzle + 2000 sonucu + 2014
yuvarlama 8200 bulalm. 8171
Gerek sonu ile tahmini sonucumuzu karlatralm.
8200 Tahmini sonu
8171 Gerek sonu
29 Tahminimiz gerek sonutan 29 eksik.

Aadaki ilemlerde ilk olarak en yakn yzle daha sonra en yakn onlua yuvarlaya-
rak sonucu bulunuz. Son admda ilemin gerek sonucunu bulunuz.
En Yakn Yzle En Yakn Onlua lemin Gerek
lem Yuvarlama Sonucu Yuvarlama Sonucu Sonucu
5 036 5 000 5 040 5 036

+ 4 915 + 5 000 + 4 920 + 4 915
10 000 9 960 9 951
8 810 8 800 8 810 8 810

+ 2 195 + 2 200 + 2 200 + 2 195
11 000 11 010 11 005
73 609 73 600 73 610 73 609

+ 4 495 + 4 500 + 4 500 + 4 495
78 100 78 110 78 104
64 730 64 700 64 730 64 730

+ 25 374 + 25 400 + 25 370 + 25 374
90 100 90 100 90 104
62 036 62 000 62 040 62 036

43 714 43 700 43 710 43 714
18 300 18 330 18 322
58 404 58 400 58 400 58 404

32 517 32 500 32 520 32 517
25 900 25 880 25 887
85 061 85 100 85 060 85 061

72 149 72 100 72 150 72 149
13 000 12 910 12 912
90 101 90 100 90 100 90 101

51 010 51 000 51 010 51 010
39 100 39 090 39 091
1. 5. 8193
50 + 3 + 20 + 1
3535
50 + 20 + 3 + 1
70 + 4 Yukardaki ilemin sonucunun en yakn
74 yzle yuvarlayarak tahmini aa-
dakilerden hangisidir?
Yukarda zihinden yaplan toplama i-
A) 4500 B) 4600
lemi aadakilerden hangisi olabilir?
C) 4650 D) 4700
A) 51 + 22 B) 63 + 11
Cevap: D
C) 53 + 21 D) 52 + 22
Cevap: C
2. 7344 + 3561 toplama ileminde veri- 6. 6 483 saysnn en yakn onlua yu-
len saylarn en yakn yzle yuvar- varlanmas ile elde edilen say A ve en
lanmas ile tahmin edildiinde sonu yakn yzle yuvarlanmas ile elde
aadakilerden hangisi olur? edilen say B dir.
A) 10 800 B) 10 900
Buna gre B A katr?
C) 11 000 D) 11 100
A) 10 B) 20 C) 160 D) 500
Cevap: B
Cevap: B
3. 6 584 + 4 342 ilemi en yakn yzle

yuvarlanarak tahmin edildiinde so-
nu ka olur? 7.
A) 10 900 B) 11 000 74 10 10 10 3
64 10 10 3
C) 11 100 D) 11 200
54 10 3
Cevap: A
44 3
41
4. 6094 2327 karma ileminde veri-
len saylarn en yakn onlua yuvar-
lanmas ile tahmin edildiinde sonu Yukarda zihinden yaplan karma i-
aadakilerden hangisi olur? lemi aadakilerden hangisi olabilir?
A) 3750 B) 3760 A) 74 33 B) 74 43
C) 3770 D) 3800 C) 64 23 D) 84 33
Cevap: B Cevap: A
1. C 2. B 3. A 4. B 5. D 6. B 7. A

1. nite Doal Saylar
DOAL SAYILARLA ARPMA LEM
Kazanm: En ok basamakl iki doal saynn arpma ilemini yapar.
arpan ve arpm: Bir arpma ileminde arplan say- A arpan

larn her birine arpan, sonuca ar- x B arpan
pm denir. C arpm
rnekler:
1) 54 x 19 ileminin sonucunu bulalm.
1. Adm: 2. Adm: 3. Adm:

54 54 54
x 19 x 19 x 19
486 486 486
540 + 540
1026
9 x 54 = 486 1 x 54 = 54
Birler basamandaki 9 Onlar basamandaki 1 ile Btn arpmlar topla-
ile 54 says arplr ve ilk 54 says arplr ve so- narak sonu bulunur.
satra yazlr. nuna sfr (0) eklenerek
ikinci satra yazlr.
2) 376 x 48 ileminin sonucunu bulalm. 3) 917 x 52 ileminin sonucunu bulalm.
376 917
x 48 x 52
3008 1834
+ 1504 + 4585
18048 47684

Aadaki arpma ilemlerini yapnz.

a) 27 b) 56 c) 71
x 29 x 32 x 43
783 1792 3053
) 325 d) 409 e) 796

x 9 x 8 x 7
2925 3272 5572
f) 284 g) 196 ) 304

x 16 x 24 x 44
4544 4704 13376
h) 916 ) 346 i) 412

x 81 x 201 x 325
74196 69546 133900
j) 484 k) 773 l) 984

x 412 x 628 x 827
199408 485444 813768
m) 817 n) 707 o) 923

x 513 x 660 x 509
419121 466620 469807
) 336 p) 456 r) 246

x 916 x 789 x 135
307776 359784 33210
1. nite Doal Saylar
DOAL SAYILARLA BLME LEM
Kazanm: En ok drt basamakl bir doal sayy en ok iki basamakl bir doal sayya bler.
Blnen Blen Blnen = (Blen x Blm) + Kalan

Blm Bir blme ileminde Kalan daima Blenden
Kalan kktr.
2580 TLlik bir koltuk takm 12 ay taksitle satlyor. Aylk denmesi gereken taksidin
ka TL olduunu hesaplayalm.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
12 ay
Her ay denecek taksit miktarn bulmak iin 2580i 12ye bleriz.

1. Adm: 2. Adm: 3. Adm:
2580 12 2580 12 2580 12

24 2 24 21 24 215
01 018 018
Birler basamandaki 2 12 12
says 12ye blnemeye- 6 60
ceinden hemen yanndaki
Onlar basamandaki 8 sa- 60
5 says ile birlikte 25 say-
ysn aa indirerek 18i
sn 12ye bleriz. 00
12ye bleriz.
Birler basamandaki 0
aa indirerek 60 12ye
bleriz.
Bylelikle 2580 12 = 215 bulunur. Yani aylk denmesi gereken tutar 215 TLdir.
rnekler:
1) 1088 8 ileminin sonucunu bulalm. 2) 6606 18 ileminin sonucunu bulalm.
1088 8 6606 18
8 136 54 367
28 120
24 108
48 126
48 126
00 000
Aadaki blme ilemlerini yapnz.
a) 936 9 b) 1672 8 c) 540 12

9 104 16 209 48 45
36 72 60
36 72 60
00 00 00
) 624 13 d) 1222 26 e) 1426 23

52 48 104 47 138 62
104 182 46
104 182 46
000 000 00
f) 4032 36 g) 1950 25 ) 5208 62

36 112 175 78 496 84
43 200 248
36 200 248
72 000 000
72
00
h) 3496 38 ) 5559 51 i) 8160 85

342 92 51 109 765 96
76 459 510
76 459 510
00 000 000
j) 2916 9 k) 7290 15 l) 5544 44

27 324 60 486 44 126
21 129 114
18 120 88
36 90 264
36 90 264
00 00 000
1. Kalansz bir blme ileminde blen 48, 5. Bir iftlikte bir gnde 2260 tane yu-
blm 23 ise, blnen say katr? murta elde ediliyor.
A) 1104 B) 1200 Bu yumurtalar 30arl kolilere ayrlr-
C) 1204 D) 1100 sa ka yumurta artar?
Cevap: A A) 0 B) 10 C) 20 D) 30
Cevap: B
2. Aadaki ilemlerden hangisi yanl-

tr? 6. Halil amca, bir el arabas ile bir sefer-
de 70 kg yk tayabiliyor.
A) 832 x 12 = 9984
Halil amca bu el arabas ile 12 sefer
B) 493 x 47 = 23071
yaptna gre ka kg yk tamtr?
C) 18 x 23 = 414 A) 840 B) 800 C) 960 D) 900
D) 59 x 11 = 649
Cevap: A
Cevap: B
3. Bir iftlikte 480 tavuk ve 525 tavan 7. 1980 soruyu 6 gnde zen bir ren-
vardr. ci bir gnde ortalama ka soru z-
Bu hayvanlarn toplam ayak says mtr?
katr? A) 400 B) 350 C) 330 D) 300
A) 200 B) 2100 Cevap: C
C) 3050 D) 3060
Cevap: D
8. Aadaki ilemlerden hangisinin so-

nucu yanltr?
4. Arl 75 kg olan kolilerden 45 tane A) 420 x 100 = 4200
tayan bir kamyonun yk ka kg dr? B) 30 x 50 = 1500
A) 3375 B) 3345 C) 4000 400 = 10
C) 3940 D) 4000 D) 3800 20 = 190
Cevap: A Cevap: A
1. A 2. B 3. D 4. A 5. B 6. A 7. C 8. A

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

03
ARPMA VE BLME LEMLERNDE TAHMN
Kazanm: Doal saylarla arpma ve blme ilemlerinin sonucunu tahmin eder.
Bir sinema solunun gnlk ortalama izleyici says 598dir. Bu sinema salonunun 21 gn-
lk izleyici saysn tahmin edelim.
598i en yakn yzle ve 21 ise en yakn 598 x 21

onlua gre yuvarlayarak arpalm.
600 x 20 = 12000 kii
Tahminimizi gerek sonu ile karlatralm. Tahmini sonu
598 12558
x 21 12000
598 00558 Tahminimiz gerek sonutan 558 eksiktir.
+ 1196
12558 Gerek sonu
arpma ileminde sonu tahmin edilirken arpanlar en yakn onlua veya yzle
yuvarlanarak arpm bulunur.
Sinema salonunun gnlk ortalama geliri 9568 TL olduuna gre bir biletin fiyatn tah-
min edelim.
Bir biletin tahmini fiyatn bulmak

iin gnlk ortalama geliri ve izleyici 9568 598
saysn en yakn yzle yuvarlaya-
rak blme ilemini yapalm. 9600 600 = 16 TL
Biletin gerek fiyat 9568 598 = 16 TLdir.

Tahmini sonucumuz gerek sonu ile ayndr.
retmenin Sorusu 754 x 11 ileminin sonucu tahmin edilirken 754 says en yakn onlua m yoksa en yakn
yzle mi yuvarlanrsa gerek sonuca daha ok yaklar?
Cevap: En yakn 750 En yakn 800
onlua x 10 yzle x 10
yuvarlama 7500 yuvarlama 8000
Gerek sonu 754 x 11 = 8294 Bu durumda en yakn yzle yuvarlanmal.
1. nite Doal Saylar
rnekler:
1) Saatte 82 km hzla giden bir aracn 11 saatte yaklak ka km yol gittiini hesapla-
yalm.
Aracn 11 saatte ald yolu yaklak olarak hesaplamak iin 11 ve 82yi en yakn onlua
yuvarlayarak arparz.
11 x 82
10 x 80 = 800 km Yaklak olarak ald yol
11 saatte ald yolu tam olarak hesaplayabilmek iin 11 ve 82yi arpalm.

11
x 82 902 800 = 102 km
22 tahminimiz gerek sonutan
+ 88 102 km daha azdr.
902 11 saatte ald yol
2) 96 x 13 ileminin sonucunu tahmin edelim. Daha sonra tahminimizi gerek sonu ile
karlatralm.
96 x 13
En yakn onlua yuvarlama
100 x 10 = 1000 Tahmini sonu
96
x 13
288
+ 96
1248 Gerek sonu
1248 1000 = 248 Tahminimiz gerek sonutan 248 eksiktir.

1. nite Doal Saylar
3) 278 litrelik zeytinya 12 ltlik tenekelere doldurulacaktr. Bu i iin en az ka tene-

ke gerektiini tahmin edelim.
278 ve 12yi en yakn onlua yuvarlayarak blme ilemini yapalm.

278 12
280 10 = 28 Tahmini olarak 28 tane 12 litrelik teneke gerekiyor.
imdi de gerek sonucu bulup karlatralm.

278 12
24 23
38
36
2 Kalan 2 litre iin fazladan bir tenekeye daha ihtiyacmz var.
23 + 1 = 24 teneke
28 24 = 4 teneke fazla tahmin edilmi.
Tahmin Gerek sonu
4) retmenin tahtaya yazd arpma ileminin sonucunu Beyza

21000 olarak tahmin ediyor.
A x 33 = ?
Buna gre A says hakknda ne syleyebiliriz?
21 000i 33e blerek yaklak sonucu bulalm. Bunun iin 33 en yakn onlua yuvarlayalm.
21 000 33
21 000 30 = 700 A says en yakn yzle yuvarlandnda 700 olan

basamakl bir saydr.

1. Aada verilen arpma ilemlerinin sonularn tahmin ediniz. Gerek sonular bu-
larak tahmininizle karlatrnz.
arpma lemi Tahmin Gerek Sonu Karlatrma
84 x 16 80 x 20 = 1600 1344 1600 1344 = 256
93 x 27 90 x 30 = 2700 2511 2700 2511 = 189
126 x 18 130 x 20 = 2600 2268 2600 2268 = 332
234 x 44 230 x 40 = 9200 10 296 10 296 9 200 = 1096
481 x 52 480 x 50 = 24 000 25 012 25 012 24 000 = 1012
537 x 83 540 x 80 = 43 200 44 571 44571 43 200 = 1371
672 x 141 670 x 140 = 93 800 94 752 94 752 93 800 = 952
811 x 359 810 x 360 = 291 600 291 149 291600 291 149 = 451
916 x 244 920 x 240 = 220 800 223 504 223 504 220 800 = 2704
982 x 311 980 x 310 = 303 800 305 402 305 402 303 800 = 1602
2. Aada verilen blme ilemlerinin sonularn tahmin ediniz. Gerek sonular bula-
rak tahmininizle karlatrnz.
Blme lemi Tahmin Gerek Sonu Karlatrma
504 14 500 10 = 50 36 50 36 = 14 fazla
1144 26 1140 30 = 38 44 44 38 = 6 az
936 18 940 20 = 47 52 52 47 = 5 az
3483 43 3480 40 = 87 81 87 81 = 6 fazla
962 37 960 40 = 24 26 26 24 = 2 az
2726 58 2700 60 = 45 47 47 45 = 2 az
2117 73 2100 70 = 30 29 30 29 = 1 fazla
4956 84 4960 80 = 62 59 62 59 = 3 fazla
1976 38 2000 40 = 50 52 52 50 = 2 az
2499 49 2500 50 = 50 51 51 50 = 1 az
1. 3. 2142 56 ileminin sonucu blnen

en yakn yzle ve blen ise en yakn
164 x 28
onlua yuvarlanarak tahmin ediliyor.
Buna gre tahmin sonucu aadaki-
Mert, tahtadaki ilemin sonucunu her lerden hangisidir?
iki arpan da en yakn onlua yuvar- A) 33 B) 34 C) 35 D) 36
layarak tahmin ediyor.
Cevap: C
Buna gre, Mertin tahmini gerek
sonutan ne kadar fazladr?
A) 208 B) 508
C) 1018 D) 1408
Cevap: A 4. 599 says ile A saysnn arpmnn
tahmini sonucu 210 000dir.
Bu arpma ileminde gerek sonu
2. Dakikada 44 kelime yazabilen biri tahminden kk olduuna gre, A
136 dakikada yaklak ka kelime ya- aadakilerden hangisi olabilir?
zabilir
A) 346 B) 355 C) 361 D) 372
Yukardaki probleme ynelik drt -
Cevap: A
rencinin tahmini aadaki gibidir.
5200 5600 7000 8000
5. 394 x 282 ileminin sonucu arpanla-

rn her ikisi de en yakn onlua yuvar-
Deniz Zeynep Elif Yusuf lanarak tahmin ediliyor.
Buna gre hangi rencinin tahmini Buna gre tahmini sonu aadaki-
gerek sonuca en yakndr? lerden hangisidir?
A) Deniz B) Zeynep A) 106 400 B) 109 200
C) Elif D) Yusuf C) 112 200 D) 120 000
Cevap: B Cevap: B
1. A 2. B 3. C 4. A 5. B

1. nite Doal Saylar
BLME LEMNDE KALAN
Kazanm: Blme ilemine ilikin problem durumlarnda kalan yorumlar.
760 kiilik bir okulun rencileri hafta sonu mze gezisi gerekletireceklerdir.
Tm renciler iin 48 tane yolcu kapasiteli ka otobs gerektiini bulalm.
renci saysn, otobsn yolcu kapasitesine blerek gereken otobs saysn bulalm.
760 48
48 15 15 + 1 = 16 tane otobs gerekir.
280
Artan 40 renci iin 1 otobse daha ihtiya olacandan,
240
40 Artan renci says
rnekler:
1) 4660 TLlik bir alveri 350 TLlik taksitlere blndnde son ay ka TLlik taksit
kalr?
4660 350
350 13 13 ay boyunca 350 TLlik taksitler
1160
1050
110 Son aylk taksit miktar 110 TLdir.
2) 893 m kuma, 12 mlik paralara ayrldnda ka m kuma artar?
893 12
84 74 Kuma 74 tane 12 mlik paraya blnr
053
48
5 Kuman 5 msi artar.

1. Bir blme ileminde kalan ile ilgili olarak aada verilen ifadelerden doru
olanlarn yanna D, yanl olanlarn yanna Y yaznz.
D Kalan daima Blenden kktr.
Y Kalan daima Blmden byktr.
D Kalan = Blnen (Blen x Blm)
2.
Koltuk says = 850 Servis otobs kapasitesi = 30
Yukardaki bilgiler ile iki adet problem oluturup znz.
1) 850 kapasiteli bir uakta tm koltuklar doludur. Bu uan yolcularn tamas

iin 30 kapasiteli bir servis otobsnden ka tane gereklidir?
850 30
60 28 28 + 1 = 29 tane
250
240
10 Artan 10 yolcu iin fazladan 1 adet gerekli.
2) Uakta 700 yolcu olduuna gre, yolcular tamak iin 30 kii kapasiteli bir servis
otobs ka sefer yapmaldr?
700 30
60 23 23 + 1 = 24
100
90
10 10 yolcu iin fazladan bir sefer yaplmal
1. nite Doal Saylar
ARPMA VE BLME LEMLER ARASINDAK LK
Kazanm: arpma ve blme ilemleri arasndaki ilikiyi anlayarak ilemlerde verilmeyen geleri (arpan, blm veya blnen) bulunur.
Hangi sayy 6 ile arptmzda sonu 108 olur?

Yukarda verilen problemi u ekilde ifade edebiliriz.
6 x ? = 108
Verilmeyen sayy bulabilmek iin 108i 6ya bleriz.
? = 108 6
? = 18 buluruz.
rnekler:
1) 16ya kalansz blndnde 27 sonucunu veren sayy bulalm.
Blnen ? 16 Blen
27 Blm
0 Kalan
Blnen = Blen x Blm + Kalan olduundan

? = 16 x 27
? = 432 bulunur.
2) x 9 = 288
4 = olduuna gre + ileminin sonucu katr?
x 9 = 288 ise = 288 9

= 32 dir.
+ = 32 + 8 = 40 bulunur.
4=
32 4 =
8 =

Aadaki ilemlerde verilmeyen saylar bulunuz. Karlarna yaznz.
a) ? x 7 = 175 25 b) 11 x ? = 198 18
c) 14 x ? = 224 16 ) ? x 21 = 336 16
d) 29 x ? = 551 19 e) ? x 22 = 704 32
f) 36 x ? = 936 26 g) 41 x ? = 1353 33
) ? x 35 = 1540 44 h) ? x 51 = 1734 34
) 38 x ? = 2318 61 i) ? x 42 = 2982 71
j) 342 ? = 38 9 k) 506 ? = 11 46
l) ? 26 = 35 910 m) ? 23 = 41 943
n) ? 19 = 52 988 o) 667 ? = 29 23
) ? 33 = 44 1452 p) 1036 ? = 37 28
r) ? 45 = 28 1260 s) 3348 ? = 54 62
) 3240 ? = 72 45 t) ? 81 = 73 5913
u) 1568 ? = 49 32 ) ? 63 = 84 5292
1. Bir iftlikte toplanan 1148 yumurta 5. x 21 = 987

15erli kolilere konuyor. 812 = 7
Bu i iin en az ka koli gerekir? olduuna gre ileminin sonucu
A) 74 B) 75 C) 76 D) 77 katr?
Cevap: D A) 47 B) 54 C) 69 D) 116
Cevap: C
2. Bir blme ileminde blen 29 ve blm

53tr.
Kalan 7 olduuna gre blnen ka-
tr?
A) 1537 B) 1544
C) 1551 D) 1567 6. Bir ifti toplad 1584 kg ayvay 25
Cevap: B kglk kasalara koyacaktr.
Bu i iin en az ka kasa gerekir?
A) 62 B) 63 C) 64 D) 65
3. Gnde en fazla 95 soru zen bir -
Cevap: C
renci 1355 soruyu ka gnde zer?
A) 13 B) 14 C) 15 D) 16
Cevap: C
4.
61 x ? = 5002
7. 96 x A = 3264
B A = 17
Yukardaki arpma ileminde verilme-
yen arpan katr? olduuna gre B katr?
A) 68 B) 72 C) 78 D) 82 A) 578 B) 484 C) 268 D) 134

Cevap: D Cevap: A
1. D 2. B 3. C 4. D 5. C 6. C 7. A

1. nite Doal Saylar
PARANTEZL LEMLER
Kazanm: En ok iki ilem ieren parantezli ifadelerin sonucunu bulur.
6 x 7 4 ileminin sonucunu bulalm.
nce arpma sonra karma ilemi yaplrsa 6 x 7 4 = 42 4 = 38
nce karma sonra arpma ilemi yaplrsa 6 x 7 4 = 6 x 3 = 18
Grld gibi farkl ilem sras sonucu etkilemektedir.

Bu gibi durumlarda parantez kullanlarak nce hangi ilemin yaplmas gerektii belirlenir.
rnein 6 x 7 4 ilemi (6 x 7) 4 eklinde verilirse;
lk olarak parantez iindeki arpma ilemi yaplr.
(6 x 7) 4
42 4
38 olur.
rnekler:
1) 21 x (44 31) ileminin sonucunu bu- 2) 41 + (63 3) ileminin sonucunu bu-

lalm. lalm.
nce parantez iindeki karma ilemini lk nce parantez iindeki ilem yaplr.
yaparz. 41 + (63 3) = 41 + 21 = 62
21 x (44 31) = 21 x 13 = 273 bulunur.
3) 46 (54 9) ileminin sonucunu bu- 4) (72 4) 11 ileminin sonucunu bu-

lalm. lalm.
lk olarak parantez iindeki blme ilemi (72 4) 11

yaplr.
18 11 = 7 bulunur.
46 (54 9) = 46 6 = 40 bulunur.

1. nite Doal Saylar
5) 144 saysnn drtte birinin 21 eksiini bulalm.
lk olarak 144 4e blmeli ve sonutan 21i karmalyz.

Bu ilemi parantez kullanarak u ekilde ifade edebiliriz.
(144 4) 21 = 36 21 = 15 buluruz.
6) 45 15 3 = 10 ileminin sonucunun doru olabilmesi iin parantezi nereye koyma-

lyz?
45 15 3 = 10 ifadesinde nce blme ilemini yaparsak

45 (15 3) = 45 5 = 40 bulunur.
nce karma ilemini yaparsak
(45 15) 3 = 30 3 = 10 bulunur.
Bu durumda parantez iaretini karma ilemini kapsayacak ekilde koymalyz.
(45 15) 3 = 10
7) 63 9 2 ileminin sonucunun 9 olmas iin parantez nereye konmaldr?
63 9 2 ifadesinde ilk olarak karma ilemini yaparsak

63 (9 2) = 63 7 = 9 buluruz.
8) 55 5 x 3 ileminin sonucunun 40 olmas iin parantez nereye konmaldr?
Parantezi ilk olarak arpma ilemini yapacak ekilde koyalm,

55 (5 x 3)
55 15 = 40


a) (21 3) + 9 = ? b) (45 20) 5 = ?
7 + 9 = 16 25 5 = 5
c) (19 + 6) x 7 = ? ) (18 x 3) 18 = ?
25 x 7 = 175 54 18 = 36
d) 14 + (48 6) = ? e) 34 (3 x 9) = ?
14 + 8 = 22 34 27 = 7
f) 169 (17 4) = ? g) (625 25) 15 = ?
169 13 = 13 25 15 = 10
) (14 x 6) 4 = ? h) (164 110) 3 = ?
84 4 = 21 54 3 = 18
2. Aadaki ilemlerin sonularnn doru olabilmesi iin parantezi uygun yerde kulla-
nnz.
a) 18 8 2 = 5 b) 32 4 2 = 16
(18 8) 2 32 (4 2)
10 2 = 5 32 2 = 16
c) 64 32 16 = 2 ) 24 + 12 6 = 6
(64 32) 16 (24 + 12) 6
32 16 = 2 36 6 = 6
d) 29 11 2 = 9 e) 23 11 x 6 = 72
(29 11) 2 (23 11) x 6
18 2 = 9 12 x 6 = 72
f) 44 4 + 4 = 15 g) 18 9 x 3 = 27
(44 4) + 4 (18 9) x 3
11 + 4 = 15 9 x 3 = 27
1. (92 36) 7 5. 44 renci 3 kiilik 12 sraya oturdu-

ileminin sonucu katr? unda geriye ka renci kalr?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 Yukardaki probleme ait ilem aa-

Cevap: C
A) 44 (3 x 12)
B) (44 3) 12
2. = 27 (9 6) C) 44 (12 3)
= 15 (10 2) D) (44 12) 3
olduuna gre + ileminin sonu- Cevap: A
cu katr?
A) 15 B) 17 C) 19 D) 21
Cevap: C
6. (45 x 21) 15
ileminin sonucu katr?
3. (107 ?) 15 = 6
A) 49 B) 55 C) 63 D) 72
ileminde ? ile gsterilen yere aa- Cevap: C
dakilerden hangisi gelmelidir?
A) 7 B) 17 C) 27 D) 37
Cevap: B
7. (160 4) 25
4. 112 saysnn yarsnn 19 eksii ka- ilemi aadaki problemlerden hangi-
tr? sinin zm olabilir?
Yukardaki problemin zmn veren A) 160n 25 eksiinin 4 kat katr?
matematiksel ifade hangi seenekte
B) 160n drtte birinin 25 eksii ka-
doru verilmitir?
tr?
A) (112 x 2) 19
C) 160n 25 eksiinin drtte biri ka-
B) (112 x 2) + 19 tr?
C) (112 2) + 19 D) 160n drtte birinin 25 fazlas
D) (112 2) 19 katr?
Cevap: D Cevap: B

8. (128 ) + 13 = 100 12. (13 + 5) x (20 8)

Yukarda verilen ilemde sonucun ileminin sonucu katr?
doru olmas iin verilmeyen say ka A) 200 B) 204 C) 210 D) 216
olmaldr?
Cevap: D
A) 40 B) 41 C) 42 D) 43
Cevap: B 13. Aadaki parantezli ilemlerden han-

gisinin sonucu 72dir?
A) (4 x 40) 82
B) 96 (144 6)
9. 8 x (12 3)
C) (112 30) 6
D) (55 555 36 496) 35
A) 32 B) 36 C) 40 D) 44
Cevap: B
Cevap: A
14. Aadakilerden hangisi dorudur?

A) 121 (11 x 11) = 1
10. 12 = 5
ilemleri veriliyor. B) 10 x 10 x 10 x 10 = 1000
+ = 24
C) 72 x (20 10) = 1440
Buna gre ( + 3) x ileminin so- D) 136 + 132 100 = 158
nucu katr? Cevap: A
A) 150 B) 140 C) 130 D) 120

Cevap: B 15. Aadaki ilemlerden hangisinin so-
nucu en byktr?
A) (15 + 25) x 5
11. (22 15) x 8 B) 18 x (40 4)
ileminin sonucu katr? C) (21 7) x 14
A) 52 B) 54 C) 56 D) 58 D) 600 (10 4)
Cevap: C Cevap: A
1. C 2. C 3. B 4. D 5. A 6. C 7. B 8. B 9. A 10. B 11. C 12. D 13. B 14. A 15. A

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

04
ZHNDEN LEMLER
ZHNDEN TOPLAMA VE IKARMA LEM
Kazanm: ki basamakl doal saylarla zihinden toplama ve karma ilemlerinde uygun stratejiyi seerek kullanr.
Zihinden ilem yaparken birden fazla yntem kullanlabilir.

rnein;
28 + 12 toplama ilemini zihinden yapalm.
I. Yol:
28 + 12 = (20 + 10) + (8 + 2) = 30 + 10 = 40 Burada saylar basamak-
larna ayrarak toplama
20 + 8 10 + 2 ilemi yaptk.
II. Yol:
28 + 12 = (28 + 2) + 10 = 30 + 10 = 40 Burada ise saylar 10u
referans alarak parala-
2 + 10 dk. 28 says 30a yakn ol-
duundan 12den 2 alarak
28e ekledik.
rnekler:
1) 51 + 33 toplama ilemini zihinden yapalm.
33
51 + 33 = 51 + 10 + 10 + 10 + 3
Bu rnekte ise zerine sayma yntemi ile
= 61 + 10 + 10 + 3
ilem yaptk. 51in zerine 33n iindeki
= 71 + 10 + 3 10luklar ekleyerek sonuca ulatk.
= 81 + 3 = 84
retmenin Sorusu 1den 10a kadar olan saylar zihinden kolayca toplamak iin bir yol bulunuz.
Cevap:
1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 5 x 11 = 55
11

1. nite Doal Saylar
2) 84 23 ilemini zihinden yapalm. 5) 69 + 21 ilemini zihinden yapalm.
I. Yol: 69 + 21 = (60 + 20) + (9 + 1)

84 23 = (80 20) + (4 3) = 80 + 10
60 + 9 20 + 1
= 60 + 1 = 90
80 + 4 20 + 3
= 61
II. Yol:
84 23 = 84 (10 + 10 + 3)
= (84 10) (10 + 3)
6) 94 + 36 ilemini zihinden yapalm.
= 74 (10 + 3)
= (74 10) 3
94 + 36 = (94 + 6) + 30
= 64 3
= 61 = 100 + 30
30 + 6
= 130
3) 105 40 ilemini zihinden yapalm.
105 40 = 100 + 5 40
= (100 40) + 5 7) 74 32 ilemini zihinden yapalm.
= 60 + 5
= 65 74 32 = 74 (10 + 10 + 10 + 2)
= (74 10) (10 + 10 + 2)
= 64 (10 + 10 + 2)
= (64 10) (10 + 2)
51 = 50 + 1 olduundan ilk olarak 97den = 54 (10 + 2)
50yi karalm. 97 50 = 47
= (54 10) 2
Daha sonra 47den kalan 1i karalm.
47 1 = 46 = 44 2
97 51 = 46 = 42

Aadaki toplama ve karma ilemlerini zihinden yapnz.
a) 14 + 19 b) 21 + 39
13 + 1 + 19 = 13 + 20 20 + 1 + 30 + 9
= 33 (20 + 30) + (1 + 9) = 50 + 10
= 60
c) 85 + 75 ) 72 + 38
85 + 70 + 5 70 + 2 + 38
(85 + 5) + 70 = 90 + 70 70 + 40 = 110
= 160
d) 74 + 47 e) 62 + 53
70 + 4 + 40 + 7 60 + 2 + 50 + 3
(70 + 40) + (4 + 7) 60 + 50 + 2 + 3
110 + 11 = 121 110 + 5 = 115
f) 25 + 44 + 15 g) 39 + 69 + 11
(25 + 15) + 44 (39 + 11) + 69
40 + 44 = 84 50 + 60 + 9
110 + 9 = 119
) 45 24 h) 69 33
(40 + 5) (20 + 4) (60 + 9) (30 + 3)
(40 20) + (5 - 4) (60 30) + (9 3)
20 + 1 = 21 30 + 6 = 36
) 88 66 i) 94 43
(80 + 8) (60 + 6) (90 + 4) (40 + 3)
(80 60) + (8 6) (90 40) + (4 3)
20 + 2 = 22 50 + 1 = 51
j) 122 91 k) 135 94
(120 + 2) (90 + 1) (130 + 5) (90 + 4)
(120 90) + (2 1) (130 90) + (5 4)
30 + 1 = 31 40 + 1 = 41
1. nite Doal Saylar
ZHNDEN ARPMA VE BLME LEM
Kazanm: Doru saylarla zihinden arpma ve blme ilemlerinde uygun stratejiyi seerek kullanr.
Zihinden arpma lemi
Bir arpma ileminde arpanlardan biri 10, 100, 1000 ve katlar eklindeyse sfrlar
gz ard edilerek arpma ilemi yaplr.
Daha sonra arpmn sonucuna gz ard edilen sfrlar eklenir.
rnein;
27 x 20 = (27 x 2) x 10 = 54 x 10 = 540 Grld gibi ilk olarak 27

27 x 200 = (27 x 2) x 100 = 54 x 100 = 5400 ile 2yi arptk. Daha sonra
sonuca sfrlar ekledik.
27 x 2000 = (27 x 2) x 1000 = 54 x 1000 = 54 000
RNEK
19 x 7000 ileminin sonucunu bulalm.
ZM
19 x 7000 arpmnda ilk olarak 19 ile 7yi arpalm.

19 x 7 = 133 0 0 0
7000 7000 saysndaki sfr arpm sonucuna ekledik.
Zihinden arpma ilemi iin bir baka yol ise sonularn bildiimiz arpma ilemle-
rinden yararlanmaktr.
rnein;
16 x 9 ilemini yapmak iin ilk olarak 16 ile 10u arpp sonutan 16y karabiliriz.
16 x 10 = 160 10 tane 16
160 16 = 144 9 tane 16
16 x 9 = 144 buluruz.

1. nite Doal Saylar
RNEK
24 x 19 ilemini zihinden yapalm.

ZM
lk olarak 24 ile 20yi arpalm.

24 x 20 = (24 x 2) x 10
= 48 x 10
= 480 20 tane 24
Daha sonra sonutan 24 karrz.
480 24 = 456 19 tane 24
24 x 19 = 456 buluruz.
Zihinden arpma ilemi yaplrken kullanlan bir baka yntem de verilen saylar
daha kolay ilem yaplabilecek ekilde yazmaktr.
rnein;
48 x 25 ilemini yaparken 48 saysn 12 x 4 olarak yazabiliriz.
Bylelikle;
48 x 25 = (12 x 4) x 25
= 12 x (4 x 25)
= 12 x 100
= 1200
RNEK
55 x 6 ilemini zihinden yapalm.

ZM
55 x 6 = (55 x 2) x 3 = 110 x 3 = (11 x 3) x 10 = 33 x 10 = 330
2x3 11 x 10

Aadaki arpma ilemlerini zihinden yapnz.
a) 31 x 20 b) 44 x 300
(31 x 2) x 10 = 62 x 10 (44 x 3) x 100
= 620 132 x 100 = 13200
c) 78 x 5000 ) 80 x 400
(78 x 5) x 1000 (8 x 10) x (4 x 100)
390 x 1000 = 390000 (8 x 4) x (10 x 100)
32 x 1000 = 32000
d) 96 x 600 e) 64 x 25
(96 x 6) x 100 (16 x 4) x 25 = 16 x (4 x 25)
576 x 100 = 57600 = 16 x 100 = 1600
f) 35 x 14 g) 55 x 18
(35 x 2) x 7 (55 x 2) x 9
70 x 7 = 490 110 x 9 = 990
) 62 x 45 h) 19 x 81
31 x (2 x 45) = 31 x 90 81 x 20 = 1620
= 2790 1620 81 = 1539
) 22 x 69 i) 105 x 16
22 x 70 = 1540 (105 x 2) x 8
1540 22 = 1518 210 x 8 = 1680
j) 250 x 12 k) 54 x 29
250 x 12 54 x 30 = 1620
(250 x 2) x 6 1620 54 = 1566
500 x 6 = 3000

1. nite Doal Saylar
Zihinden Blme lemi
Bir say 10, 100, 1000 ve katlarna blnrken, blnen ve blen saydan ayn sayda
sfr atlr ve blme ilemi yaplr.
rnekler:
1) 46 000 200 ilemini zihinden yapalm.
46 000 200 = 460 2 = 230
Her iki saydan 2 sfr silindi.
2) 51 000 3000 ilemini zihinden yapalm.
51 000 3000 = 51 3 = 17 bulunur.
Her iki saydan 3 tane sfr attk.
Zihinden blme ilemi yaplrken arpma ileminde kullandmz benzer yntemler-

den faydalanabiliriz.
465 15
15 = 3 x 5 olduundan 465i nce 5e bler sonra da kan sonucu 3e bleriz.
465 5 = 93
465 15 = 31 buluruz.
93 3 = 31

Aadaki blme ilemlerini zihinden yapnz.
a) 320 10 b) 14 000 700

320 10 = 32 14000 700
140 7 = 20
c) 9000 300 ) 45 000 150

9000 300 45 000 150
90 3 = 30 4500 15 = 300
d) 8200 100 e) 62 500 250

8200 100 = 82 62 500 250 6250 5 = 1250
6250 25 1250 5 = 250
5x5
f) 57 000 300
57 000 300 g) 19 000 1000
570 3 = 190 19 000 1000 = 19
) 4500 15 h) 84 000 400

4500 5 = 900 84 000 400
900 3 = 300 840 4 = 210
) 96 000 480 i) 14 400 120

96000 480 9600 8 = 1200 14400 120 1440 4 = 360
9600 48 1200 6 = 200 1440 12 360 3 = 120
6x8 3x4
j) 288 6 k) 3600 24
288 6 288 2 = 144 3600 24 3600 6 = 600
2x3 144 3 = 48 6x4 600 4 = 150
l) 780 26 m) 1575 45
780 26 780 2 = 390 1575 45 1575 5 = 315
9x5 315 9 = 35
2 x 13 390 13 = 30

1. Aada verilen ilemlerden hangisi- 5. Aadaki ilemlerden hangisinin so-

nin sonucu yanltr? nucu dorudur?
A) 25 x 100 = 2500 A) 2300 10 = 23
B) 18 x 10 000 = 18 000 B) 125 000 10 = 1250
C) 20 x 100 = 2000 C) 5400 100 = 54
D) 42 x 10 = 420 D) 10 000 1000 = 100
Cevap: B Cevap: C
2. I. 16 x 25 = 400
6. I. 2500 10 = 250
II. 18 x 50 = 900
II. 12 000 100 = 1200
III. 4 x 100 = 4000
III. 51 000 10 = 5100
IV. 32 x 25 = 800
V. 15 x 50 = 7000 IV. 100 000 100 = 10 000
Yukardaki ilemlerden ka tanesinin Yukardaki ilemlerden hangilerinin
sonucu dorudur? sonucu dorudur?
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 A) I ve III B) I ve II
Cevap: C C) II ve III D) I ve IV
Cevap: A
3. Bir krtasiyeci her pakette 10 kale-

min olduu kutularn bulunduu koli- 7. 12 700 saysnn 100e blm katr?
lerden 10 tane istemitir.
A) 12700 B) 127 000
Kolilerin iinde 100 kutu olduuna
C) 1270 D) 127
gre krtasiyeci ka kalem almtr?
Cevap: D
A) 10 000 B) 1000
C) 100 D) 10
Cevap: A 8. 374 000 saysnn sonundan 2 sfr
sildim sonra da sayy 2ye bldm.
4. 27yi 3 ile arptm sonra da sonuna diyen bir renci aslnda sayy kaa
3 sfr ekledim diyen renci aslnda blmtr?
sayy kala arpmtr? A) 100 B) 1000
A) 3000 B) 300 C) 30 D) 30 C) 200 D) 2000
Cevap: A Cevap: C
1. B 2. C 3. A 4. A 5. C 6. A 7. D 8. C

1. nite Doal Saylar
BR DOAL SAYININ KARES VE KP
Kazanm: Bir doal saynn karesi ve kpn sl olarak gsterir, deerini bulur.
Bir saynn kendi ile bir kez arpmna bu saynn karesi denir.
rnein;
4n kendisi ile arpm 4 x 4 = 42 eklinde gsterilir ve drdn karesi olarak okunur.
RNEK
02, 12, 72 ve 92 ni hesaplayalm.

ZM
02 = 0 x 0 = 0 12 = 1 x 1 = 1 72 = 7 x 7 = 49 92 = 9 x 9 = 81
Bir saynn kendisi ile iki defa arpmna ise o saynn kp denir.
rnein;
6nn kendisi ile iki defa arpm 6 x 6 x 6 = 63 eklinde gsterilir ve altnn kp olarak
okunur.
RNEK
03, 13, 33 ve 53 saylarn hesaplayalm.

ZM
03 = 0 x 0 x 0 = 0 13 = 1 x 1 x 1 = 1
33 = 3 x 3 x 3 = 27 53 = 5 x 5 x 5 = 125
RNEK
ekilde 6 adet koli yumurta grlmektedir.

Toplam yumurta saysn bulalm.
ZM
Toplam yumurta says; 63 = 6 x 6 x 6 = 216 dr.
Koli Bir kolideki

Says yumurta says

1. Aadaki saylarn karesini veya kpn hesaplaynz.
a) 82 = 8 x 8 = 64 b) 102 = 10 x 10 = 100 c) 112 = 11 x 11 = 121
) 152 = 15 x 15 = 225 d) 43 = 4 x 4 x 4 = 64 e) 93 = 9 x 9 x 9 = 729
f) 103 = 10 x 10 x 10 g) 113 = 11 x 11 x 11 ) 123 = 12 x 12 x 12

= 1000 = 1331 = 1728
2. Aadaki ifadeleri bir saynn karesi veya kp olarak ifade ediniz.
a) 6 x 6 = 62 b) 14 x 14 x 14 = 143 c) 25 x 25 = 252
) 10 x 10 x 10 = 103 d) 65 x 65 x 65 = 653 e) 121 x 121 = 1212
3. Aadaki ifadelerde ? ile gsterilen deerleri bulunuz.
a) 03 = ? b) 7? = 49 c) 81 = 9?
03 = 0 72 = 49 81 = 92
) 27 = 3? d) 43 = ? e) 125 = ?3
27 = 33 43 = 64 125 = 53
f) 1000 = 10? g) 132 = ? ) 289 = ?2

1000 = 103 132 = 13 x 13 = 169 289 = 17 x 17 = 172
h) 153 = ? ) 24? = 576 i) ?2 = 441

153 = 15 x 15 x 15 242 = 576 212 = 441
153 = 3375
1. Aadakilerden hangisi dorudur? 5. Aadaki saylardan hangilerinin ka-

A) 13 = 3 B) 24 = 2 x 4 releri toplam 100dr?
C) 33 = 27 D) 82 = 8 + 8 A) 6 ve 8 B) 1 ve 10
Cevap: C C) 4 ve 9 D) 8 ve 2
Cevap: A
2. 23, 32, 43, 52

saylarnn kkten bye doru s-
ralan hangi seenekte doru veril-
mitir?
6. 6 katl bir hastanenin her katnda 6
2 3 2 3
A) 3 < 2 < 5 < 4 hasta odas ve bu odalarn her birinde
B) 23 < 32 < 43 < 52 6 yatak vardr.
C) 32 < 23 < 41 < 52 Bu hastanenin hasta odalarnda-
D) 23 < 32 < 52 < 43 ki toplam yatak saysn veren ifade
Cevap: D aadakilerden hangisidir?
A) 6 x 6 B) 6 + 6 + 6
C) 63 D) 6 x 3
3. Hangi sayya 14 eklenirse 4n kp Cevap: C
elde edilir?
A) 44 B) 50 C) 54 D) 64
Cevap: B
7. Aadaki saylardan hangisi iki farkl

4. Aadakilerden hangisi bir doal sa- doal saynn karelerinin toplam ek-
ynn kp olarak yazlamaz? linde yazlamaz?
A) 64 B) 121 C) 125 D) 216 A) 10 B) 13 C) 16 D) 25
Cevap: B Cevap: C
1. C 2. D 3. B 4. B 5. A 6. C 7. C

1. nite Doal Saylar
PROBLEMLER
PROBLEMLER
1)
2249 TL 3219 TL 1199 TL 499 TL

Yukarda bir beyaz eya dkkannda yer alan baz rnlerin fiyatlar verilmektedir. Buna
gre aadaki problemi zelim.
a) Bir televizyon ve bir buzdolab alan bir mteri ka TL der?
Bir televizyon fiyat 2249 TL

Bir buzdolab fiyat + 3219 TL
1 televizyon + 1 buzdolab fiyat 5468 TL
b) 250 TL indirim kuponu bulunan bir mteri bir amar makinesi ve bir de frn al-
yor.
dedii fark ka TLdir?
1 amar makinesi fiyat 1199 TL 1698 TL

1 frn fiyat + 499 TL 250 TL ndirim
1 amar makinesi + 1 frn fiyat 1698 TL 1448 TL deyecei fiyat
c) 4250 TLsi olan bir mteri 2 frn ve 1 televizyon satn alyor.

Kalan paras ile bir adet amar makinesi alabilir mi?

1. nite Doal Saylar
2 frn 2 x 499 = 998 TL 4250 TL Toplam para
+ 1 x 2249 = 2249 TL
1 TV 3247 TL 2 frn + 1 TV
2 frn + 1 TV = 3247 TL 1003 TL Kalan para
amar makinesi fiyat 1199 TL olduundan kalan paras ile amar makinesi alamaz.
2) Bir etek ve gmlee 72 TL deyen Arzu Hanm, bir etek ve gmlek alsayd 146
TL deyecekti. Buna gre, bir gmlein bir etekten ka TL fazla olduunu bulalm.
E + G = 72 TL
E + G + G + G = 146
ki tane gmlek aradaki fiyat farkn dourur. O halde; iki gmlein toplam
fiyat
146 72 = 74 TL olur.
Buna gre bir tane gmlek:
74 2 = 37 TLdir.
Gmlek ile etein toplam 72 TL idi. O halde; bir tane etek:
72 37 = 35 TL olur.
Gmlek etekten; 37 35 = 2 TL daha fazladr.
3) Alinin ya abisinin yann yarsna eittir.

3 yl sonra yalar toplam 24 olacana gre Alinin bugnk yan bulalm.
Alinin ya 3 yl sonra +3 Alinin ya

Abisinin ya + +3 Abisinin ya
+ 6 = 24
= 24 6
= 18 ise
= 18 3 = 6 Alinin ya

Aada verilen problemleri znz.
a) Bir snftaki kz rencilerin sa- Kz renci says

ys erkek rencilerin saysnn Erkek renci says
yars kadardr.
+ + = 33
Bu snfta 33 renci olduuna
gre, kz renci saysn bulunuz. = 33 3 = 11
b) Betl, her gn bir nceki gne 7. gn 1600 m

gre 150 metre daha fazla ko- 6. gn 1600 150 = 1450 m
maktadr. 5. gn 1450 150 = 1300 m
7. gn 1600 metre koan Betl, 4. gn 1300 150 = 1150 m
7 gn boyunca toplam ka metre 3. gn 1150 150 = 1000 m
komutur? 2. gn 1000 150 = 850 m
1. gn 850 150 =+ 700 m
Toplam 8050 m
c) Bir kitaplktaki iir kitaplarnn Hikaye kitaplar says

says hikaye kitaplarnn says- iir kitaplar says
nn 3 katdr. Kitaplktaki boya- Boyama kitaplar says + 3
ma kitaplarnn says ise hikaye + 3 = 38
kitaplarnn saysndan 3 fazladr.
Bu kitaplktaki iir, hikaye ve bo- 38 3 = 35
yama kitaplarnn toplam says = 35 5 = 7
38 olduuna gre, hikye, iir ve Hikaye 7
boyama kitaplarnn saysn bulu- iir 3 x 7 = 21
nuz. Boyama 7 + 3 = 10
) 1800 TL ile hangi iki rn alnabilir?

Bilgisayar + Cep telefonu
1250 + 675 = 1925
Bilgisayar + Fotoraf Makinesi
1250 TL 675 TL 525 TL
1250 + 525 = 1775
Yukarda verilenleri kullanarak Fotoraf makinesi + Cep telefonu
problem yaznz ve znz. 525 + 675 = 1200
Bu durumda bilgisayar ve fotoraf
makinesi ya da fotoraf makinesi ve
cep telefonu alnabilir.
Tablo: Yllara Gre Ziyareti Says 3. Bir tiyatro gsterisi iin bilet fiyat-
lar u ekildedir:
Yllar Ziyareti Says
ocuk 7 TL
2013 46 973
Yetikin 12 TL
2014 52 814
2015 ? 4 retmen 24 rencisiyle beraber
bilet almtr.
2016 62 019
Buna gre, biletler iin ka TL de-
Yukardaki tablo bir mzenin son 4 yl iin- milerdir?
deki ziyareti saysn gstermektedir.
A) 196 B) 216 C) 276 D) 336
(1 ve 2. sorular yukardaki tabloya gre Cevap: B
cevaplaynz.)
4. Bir okulda 14 snf ve her snfta 32

1. 2014 ylnda mzeyi ka kii daha zi-
renci vardr. Nakil ilemleri sonu-
yaret etseydi, 2016daki ziyareti sa-
cunda okula 42 renci gelmi 64 -
ysna eit olurdu?
renci ayrlmtr.
A) 8975 B) 9005
Son durumda okuldaki renci says
C) 9205 D) 9315 katr?
Cevap: C
A) 394 B) 408 C) 414 D) 426
Cevap: D
2. 2015 ylndaki ziyareti says 2013

ve 2016 ylndaki ziyareti saylarnn 5. 2 kg elma ve 3 kg portakal alan bir
toplamnn yarsna eittir. mteri 13 TL demitir.
Buna gre 2015 ylndaki ziyareti Portakaln kilogram elmann kilogra-
says 2014 ylndaki ziyareti say- mndan 1 TL fazla olduuna gre, 1
sndan ka fazladr? kg elma ve 1 kg portakal iin ka TL
A) 1596 B) 1682 denir?
C) 1724 D) 1804 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6
Cevap: B Cevap: C
1. C 2. B 3. B 4. D 5. C

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

05
ZAMAN LME
Kazanm: Zaman l birimlerini tanr, birbirine dntrr ve ilgili problemleri zer.
1 yl = 12 ay, 1 ay = 30 gn 1 saat = 60 dakika

1 yl = 365 gn 1 gn = 24 saat 1 dakika = 60 saniye
Saatin, dakikann ve saniyenin sembolle gsterimi u ekildedir:
saat sa
dakika dk
saniye sn
rnekler:
1) Saat u an 14.56dr. 1 saat 40 dakika sonra saat ka gsterir?
14 . 56
+ 1 . 40
15 +1 . 9 6
96 dakika = 60 dakika + 36 dakika
1 saat
Buradaki 1 saat 15e eklenir.
1 saat 40 dakika sonra saat 16 . 96y gsterir.
2) 3 saat 42 dakikann ka dakika edeceini bulalm.
1 sa = 60 dk olduundan 3 sa = 3 x 60 dk = 180 dk
3 saat 42 dakika = 180 dk + 42 dk = 222 dk olur.
retmenin Sorusu nsanln ilk alarnda zaman nasl llyordu?

Cevap: Zaman lmeye ynelik ilk abalar gne saatleriyle balamtr. Bu saatler mer-
mer, ta veya madeni bir zemin zerinde yer alan cismin glgesinin konumuna gre zaman
belirliyordu.

1. nite Doal Saylar
3) Aadaki dnmleri yapalm.
a) 3 dk 15 sn = ........................... sn b) 4 sa 11 dk = ........................... dk
c) 5 gn 12 sa = ........................... sa ) 6 ay 21 gn = ........................... gn
a) 3 dk 15 sn = 180 sn + 15 sn b) 4 sa 11 dk = 240 dk + 11 dk = 251 dk

= 195 sn
3 x 60 sn = 180 sn 4 x 60 sa = 240 dk
c) 5 gn 12 sa = 120 sa + 12 sa = 132 sa ) 6 ay 21 gn = 180 gn + 21 gn = 201 gn
5 x 24 sa = 120 sa 6 x 30 gn = 180 gn
Yln aylar 28, 29, 30 veya 31 gn ekebilmektedir. Bu durum zel olarak belirtilme-
diinde 1 ay yaklak 30 gn olarak kabul edilir.
4) Ankaradan stanbula arabayla giden Mehmet Bey, Ankara - Eskiehir arasn 2

saat 35 dakika, Eskiehir - stanbul arasn ise 2 saat 55 dakikada gitmitir.
Buna gre Mehmet Bey, Ankara - stanbul aras mesafeyi ne kadar srede gitmi-
tir?
Ankara - Eskiehir aras 2 sa 35 dk

Eskiehir - stanbul aras + 2 sa 55 dk
Ankara - stanbul aras 4 sa + 90 dk
4 sa + 1 sa 30 dk = 5 sa 30 dk

1. nite Doal Saylar
5) Saat 18.45te devlerini yapmaya balayan Zeynep, saat 20.10da devlerini bitirmi-
tir.
Buna gre Zeynepin devini ne kadar srede bitirdiini bulalm.
1 sa = 60 dk
19 70
devini bitirdii saat 20 . 10
devine balad saat 18 . 45
1 . 25 1 saat 25 dakika sonra devini bitirmitir.
6) 19.25de balayan bir film 1 sa 55 dk srdne gre, saat kata bitmitir?
Filmin balad saat 19 . 25

Filmin sresi + 1 . 55
20+1
20 . 80 21 . 20 Filmin bittii saat
80 dk = 1 sa 20 dk
7) Saat 9.12 de hareket eden bir otobs 6 sa 54 dk sonra var merkezine ulayor.
Otobs var noktasna saat kata ulamtr?
Hareket saati 9 . 12
Sre + 6 . 54
15+1
15 . 66 16 . 06da var noktasna ular.
66 dk = 1 sa 6 dk

1. Aadaki dnmleri yapnz.
a) 12 dk = .......... sn b) 5 sa = .......... dk
12 x 60 = 720 sn 5 x 60 = 300 dk
c) 16 dk 19 sn = .......... sn ) 4 sa 32 dk = .......... dk
16 x 60 + 19 = 979 sn 4 x 60 + 32 = 272 dk
d) 13 gn = .......... sa e) 8 gn 17 sa = .......... sa
13 x 24 = 312 sa 8 x 24 + 17 = 209 sa
f) 4 ay 17 gn = .......... gn g) 3 yl 10 ay = .......... ay
4 x 30 + 17 = 137 gn 3 x 12 + 10 = 46 ay
) 5 yl 23 gn = .......... gn h) 564 dk = .......... sa .......... dk

5 x 365 + 23 = 1848 gn 564 60
540 9
24
564 dk = 9 sa 24 dk
) 739 ay = .......... yl .......... ay i) 812 sn = .......... dk .......... sn

739 12 812 60
72 61 60 13
19 212
12 180
7 32
739 ay = 61 yl 7 ay 812 sn = 13 dk 32 sn
j) 1652 ay = .......... yl .......... ay k) 236 dk = .......... sa .......... dk

1652 12 236 60
12 137 180 3
45 56
36 236 dk = 3 sa 56 dk
92
84
8
1652 ay = 137 yl 8 ay
a) 4 sa 17 dk b) 11 ay 24 gn
+ 3 sa 52 dk + 3 ay 48 gn
8 sa 9 dk 15 ay 12 gn
c) 21 gn 11 sa ) 8 yl 11 ay
+ 9 gn 19 sa + 3 yl 10 ay
31 gn 6 sa 12 yl 9 ay
d) 7 sa 14 dk e) 9 gn 21 sa
+ 3 sa 26 dk + 5 gn 23 sa
10 sa 40 dk 15 gn 20 sa
f) 15 yl 9 ay g) 14 gn 8 sa
4 yl 11 ay 7 gn 21 sa
10 yl 10 ay 6 gn 11 sa
) 9 sa 12 dk h) 16 ay 13 gn
3 sa 45 dk 7 ay 25 gn
5 sa 27 dk 8 ay 18 gn
3. Aadaki cmlelerde bo braklan yerleri gnlk programnza gre doldurunuz.

Daha sonra bu cmleleri kullanarak, bir gnnz zetleyen bir paragraf yaznz.
1) Sabah saat ................................... kalktm.
2) Okul ile ev aras ................................... sryor.
3) Okuldan saat ................................... ktm.
4) Akam yemeini saat ................................... yedik.
5) Saat ................................... sevdiim program izledim.
6) Dilerimi fraladktan sonra saat ................................... de yatama yattm.

1. Saat 13.00dan itibaren her 40 da- 4.

kikada bir kez alacak olan zil, saat 50 27
18.20ye kadar ka kez alar? dakika dakika Mze
Okul Mola
gezisi
A) 11 B) 10 C) 9 D) 8 Hareket 15 dk 2 saat
Cevap: D 09.15 16 dk
Yukardaki ekilde snfmzn gezi g-
zergah ve sreleri verilmitir.
Buna gre saat kata mzeden ayrl-
dk?
A) 12.53 B) 15.03
C) 13.03 D) 19.03
2. Hakan Bey akam saat 21.30da yat-
Cevap: C
yor. Sabah saat 07.15te kalkyor.
Hakan Bey ka dakika uyumutur?
Tablo: Deniz Otobsleri
A) 465 dk B) 585 dk
C) 515 dk D) 420 dk Rota Kalk Var Sre
Cevap: B Beikta 06.45 1 sa
Bostanc 12 dk
Eminn 16.15 16.50
Kadky
skdar 09.02 09.40 38 dk
Saryer
5 ve 6. sorular yukardaki tabloya gre

3. Gerek vakit 07.43 iken bindiimiz
cevaplaynz.
otobsn ayar bozuk saati 09.19u
gsteriyordu.
5. Beiktatan Bostancya giden Hl-
Otobsteki ayar bozuk saat 11.56 ya Hanm 06.45te binerse saat kata
iken gerek saat ka gsterir? Bostancya varr?
A) 10.20 B) 11.20 A) 07.52 B) 07.57
C) 10.10 D) 19.20 C) 07.30 D) 07.02
Cevap: A Cevap: B

6. Eminnnden Kadkye giden bir 10. Gnde 3 km koan Burcu 3 ayda top-
yolcu ne kadar sre yolculuk yapar? lam ka km koar? (1 ay 30 gn alnz.)
A) 20 dk B) 25 dk A) 27 B) 270 C) 220 D) 180
C) 35 dk D) 30 dk Cevap: B
Cevap: C
11. 120 saatlik zaman dilimi ka gn eder?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5
7. zmir Otogarndan saat 13.45te oto- Cevap: D
bse binen Hasan 18 saat 13 dk. yol-
culuk yapmtr.
12. 5 yl = .....I.... ay
Hasan gidecei yere saat kata var-
mtr? 2 yl = ....II.... hafta
A) 07.58 B) 08.45 Yukarda verilen I ve II numaral bo-

luklara aadakilerden hangisi gel-
C) 06.48 D) 17.58
melidir?
Cevap: A
Say Okunuu
A) 60 104
B) 104 50
8. Aadaki yllardan hangisi artk yl- C) 50 104
dr?
D) 40 104
A) 2001 B) 2002 Cevap: A
C) 2003 D) 2004
Cevap: D 13. Ceyda hasta olduu iin atei yk-
selmiti. Doktor saat 23.30dan sonra
her yarm saatte ateinin llmesini
istedi.
9. Dakikada 70 kez soluk alp veren bir Saat 04.00 olduunda son kez atei
kii 1 saatte ka kez soluk alp verir? llen Ceydann bu sre iinde ka
A) 420 B) 42 000 kez atei llmtr?
C) 4200 D) 420 000 A) 10 B) 9 C) 6 D) 5
Cevap: C Cevap: B

14. nsan kalbi dakikada ortalama 72 kez 17. 30 Aralk 2007 saat 22.45te Diyar-
atmaktadr. bakrdan Ankaraya kalkan uak 2
Buna gre, 3600 saniyede ka kez saat sonra Ankaraya varyor.
atar? Uak Ankaraya vardnda tarih ve
A) 432 B) 4320 saat aadakilerden hangisidir?
C) 43 200 D) 432 000 A) 30 Aralk 00.45
Cevap: B B) 31 Aralk 02.45
C) 31 Aralk 00.45
D) 30 Aralk 01.45
Cevap: C
15. Aadaki zaman dilimlerinden hangi-

si en uzundur?
A) 5 gn
18. Gnde 872 ekmek reten bir frn bir
B) 47 saat haftada ka ekmek retir?
C) 96 000 saniye A) 6104 B) 6134
D) 36 000 dakika C) 6274 D) 6654
Cevap: D
Cevap: A
16. 920 dakikalk zaman K saat ve M da- 19. 125 dakikada srecek olan bir snavn
kikadr. balama saati 14.30dur.
Buna gre K + M toplam aadaki- Buna gre snavn biti saati katr?
lerden hangisidir? A) 16.25 B) 16.30
A) 40 B) 35 C) 30 D) 25 C) 16.35 D) 16.45
Cevap: B Cevap: C
1. D 2. B 3. A 4. C 5. B 6. C 7. A 8. D 9. C 10. B 11. D 12. A 13. B 14. B 15. D 16. B 17. C 18. A 19. C

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
Tarama Fy (nite - 1)
06
ET Ki NL iK
1.
...

a) Yukardaki rntnn 6. admn iziniz.
6. adm
b) Aadaki tabloyu rntye gre doldurunuz.
Adm Says 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
gen Says 1 2 3 4 5 6 7 8
Begen Says 1 2 3 4 5 6 7 8
c) 10. admdaki ekli izerek gen ve begen saylarn belirtiniz.
gen says: 10
Begen says: 10
2. 17den balayan ve 8 eklenerek oluan say rntsnn,

a) lk 8 terimini yaznz. 17, 25, 33, 41, 49, 57, 65, 73, . . .
b) 11. terimini bulunuz. 97
3. Aadaki say rntlerinde verilmeyen terimleri bulunuz.

a) 13, 21, ?, 37, ... 29
b) ?, 29, 42, 55, ... 16
c) 41, 76, ?, 146, ... 111
) 201, 222, 243, ?, ... 264
Tarama Fy Etkinlik
4. Aada verilen saylarn okunularn yaznz.
a) 12 603 417 On iki milyon alt yz bin drt yz on yedi
b) 161 715 980 Yz altm bir milyon yedi yz on be bin dokuz yz seksen
c) 36 012 403 Otuz alt milyon on iki bin drt yz
) 701 107 707 Yediyz bir milyon yz yedi bin yedi yz yedi
5. Aadaki saylarda krmz renkle yazlm rakamlarn basamak deerini yaznz.
a) 33 572 165 70 000 b) 148 702 014 40 00 000
c) 4 904 409 900 000 ) 211 510 671 1 000 000
6. Aadaki ilemlerde yerine gelmesi gereken saylar bulunuz.
a) + 2961 = 4364 1403 b) 3814 + = 6027 2213
c) 4503 = 2011 6514 ) 65 104 = 36 849 28255
7. Aadaki toplama ve karma ilemlerini zihinden yapnz.
a) 86 51 35 b) 51 50 1
c) 74 + 66 140 ) 28 + 42 70
d) 46 + 33 79 e) 63 32 31
8. Aadaki ilemleri saylar en yakn yzle yuvarlayarak yapnz.
a) 9841 + 1765 9800 + 1800 = 11600
b) 13 444 + 5717 13 400 + 5700 = 19100
c) 26 341 + 33 491 26 300 + 33 500 = 59 800
) 8654 4567 8700 4600 = 4100
d) 12 391 9682 12400 9700 = 2700
e) 36 711 19 482 36700 19500 = 17200

Tarama Fy Etkinlik
9. Aadaki arpma ve blme ilemlerini yapnz.

a) 170 x 150 25500 b) 280 x 100 28000
c) 164 x 25 4100 ) 95 x 28 2660
d) 8200 40 205 e) 96400 200 482
f) 2541 33 77 g) 3630 55 66

a) (21 3) 5 2 b) 16 (4 x 3) 4
c) (21 + 15) 6 6 ) (146 101) 5 9
d) 73 x (84 35) 3577 e) 121 (44 33) 11
11. Aadaki ifadelerde doru olanlarn bana , yanl olanlarn bana yaznz.
a) 52 < 62 b) 23 < 32 < 43 < 52
c) 12 < 13 ) 43 = 4 x 3
d) 63 = 6 + 6 + 6 e) 52 = 5 x 5
f) 112 = 121 g) 92 = 18
) 03 = 0 h) 103 = 30
) 82 = 64 i) 73 = 343
j) 9 X 9 X 9 = 27 k) 169 = 132
l) 43 < 82 m) 2X2X2=3X2
Tarama Fy Etkinlik
12. Hlyann kumbarasnda 30 tane 50 Kr ve 35 tane 1 TLlik madeni para vardr. Hlya,
kumbarasnda biriktirdii parann 45 TLsi ile bir ayakkab alyor.
Geriye ka TLsi kalr?
30 x 50 = 15 TL 15 + 35 = 50 TL
35 x 1 = 35 TL 50 45 = 5 TL
13. Bir maazada herhangi bir rn alana ayn rnn ikincisi yar fiyatna satlmakta-
dr. ki farkl rnden ikier tane alan bir mteri toplamda 120 TL dyor.
Bu farkl rnlerden birer tane alsayd ka TL derdi?
1. rnn yar fiyat Tam fiyat
2. rnn yar fiyat Tam fiyat
+ = 120 +
+ = 120 3 = 40 40 x 2 = 80 TL
280 dk ...............
a) 16800 sn = ............... 0 sn 14 sa ...............
b) 895 dk = ............... 55 dk
16800 60 895 60
120 280 60 14
480 295
480 240
000 55
1680 sn = 280 dk 0 sn 895 dk = 14 sa 55 dk
23 ay ...............
c) 714 gn = ............... 24 gn 10 gn ...............
) 258 sa = ............... 18 sa
714 30 258 24
60 23 24 10
114 18
90 258 sa = 10 gn 18 sa
24
714 gn = 23 ay 24 gn
15. 2 saat 45 dakika sren bir snav saat 9.30da baladna gre, saat kata bitmitir?
9 sa 30 dk
+ 2 sa 45 dk
11 sa 75 dk 12 sa 15 dk
1 sa 15 dk Saat 12.15
Tarama Fy Test - 1
1. 5. 73 523 010
saysnn birler ve binler blkleri yer
deitirilirse, saynn yeni okunuu
aadakilerden hangisi olur?
A) Yetmi milyon be yz yirmi bin on
Verilen ekil rntsnn bir sonraki B) Yetmi milyon on bin be yz
admnda bulunan kare says katr? yirmi
A) 7 B) 9 C) 10 D) 11 C) Yetmi milyon yz bin be yz
Cevap: B yirmi
D) Yetmi milyon bin be yz yirmi
bin on
2.
Cevap: B
6. 823 500 197
saysnn milyonlar blnde hangi
rakam grubu vardr?
1. adm 2. adm 3. adm A) 823 B) 235 C) 500 D) 197
Cevap: A
Yukardaki rntnn 5. admnda ka
tane yuvarlak bulunur? 7. 6. adm
A) 10 B) 13 C) 14 D) 17 7. adm 5. adm
.....
Cevap: D ..... .....
8. adm . . . . . 4000 4. adm

3. 5022613
saysnn okunuu aadakilerden 2000
500
hangisidir? 1000
A) Be yz iki bin alt yz on 1. adm 3. adm
B) Be milyon yirmi iki bin alt yz on 2. adm
C) Elli milyon yirmi iki bin alt yz on
D) Be yz iki milyon iki bin alt yz on Yukardaki rntnn 8. admndaki
saynn binler blnde hangi rakam
Cevap: B grubu vardr?
A) 64 B) 640 C) 604 D) 320
4. Dokuz yz doksan milyon on bin Cevap: A
8. 45016
be yz drt saysnn rakamla yaz-
l aadakilerden hangisidir? + 7825
A) 990 130 504 ileminin sonucu aadakilerden han-
B) 990 013 504 gisidir?
C) 909 013 504 A) 42 831 B) 52 841
D) 9 900 103 054 C) 52 831 D) 43 831
Cevap: B Cevap: B

Tarama Fy Test - 1
9. 1, 5, 7, 0, 6 13. 5572 1918

rakamlarn birer kez kullanarak ya- ilemi en yakn yzle yuvarlanarak
zlabilen en byk ve en kk basa- tahmin edilirse sonu aadakilerden
makl saylarn toplam katr? hangisi olur?
A) 87 077 B) 87 707 A) 3700 B) 3600
C) 80 707 D) 86 077 C) 3500 D) 3800
Cevap: A Cevap: A
10. 49100 14. Aadaki ilemlerden hangisinin so-

5847 nucu yanltr?
A) 420 x 100 = 4200
Yukardaki karma ilemimin sonucu B) 30 x 50 = 1500
aadakilerden hangisidir? C) 4000 400 = 10
A) 40 572 B) 43 253 D) 3800 20 = 190
C) 43 353 D) 44 253 Cevap: A
Cevap: B
15. I. 3152 x 15 = 47280

11. Ankarann iki ilesinin yaklak ola- II. 30 x 50 = 1500
rak nfuslar; 57500 ve 48200dr. III. 4000 400 = 100
Buna gre bu iki ilenin nfuslarnn IV. 4800 20 = 240
fark aadakilerden hangisidir? Yukardaki ilemlerden hangisi yanl-
A) 9000 B) 9300 tr?
C) 9450 D) 9600 A) I B) II C) III D) IV
Cevap: B
Cevap: C
16. Bir okul 127 rencisini geziye gt-

12. Alt basamakl en kk doal say ile recektir.
5 basamakl rakamlar farkl en byk Bunun iin 20 kii kapasiteli minibs-
doal saynn fark katr? lerden ka tane gerekir? (Tm ren-
A) 1235 B) 1240 ciler geziye gidecektir.)
C) 1242 D) 1315 A) 6 B) 7 C) 8 D) 9
Cevap: A Cevap: B
1. B 2. D 3. B 4. B 5. B 6. A 7. A 8. B 9. A 10. B 11. B 12. A 13. A 14. A 15. C 16. B

Tarama Fy Test - 2
1. Bir say 12 ile blndnde blm 5. 480 15

105, kalan 8 oluyor. ileminin gerek sonucu aadaki
Bu say katr? tahminlerden hangisine en yakndr?
A) 1200 B) 1250 A) 50 B) 40 C) 30 D) 20
C) 1268 D) 1272 Cevap: C
Cevap: C
6. KURAL: Say 9 ile arplrken say-
2. Yandaki arpma ilemini y 10 ile arpar, bulduumuz sonutan
123
yapan Yeliz, ikinci arpann x 48 bir kez kendisini karrz.
onlar basaman yanllkla Aadaki ilemlerden hangisi yukar-
7 olarak okuyor. daki kurala uygundur?
Buna gre Yelizin bulduu sonu, ger- A) 116 x 9 = 1044
ek sonutan ka fazladr? 1044 116 = 828
A) 3690 B) 3900
B) 116 x 10 = 1160
C) 3600 D) 3960
1160 10 = 1150
Cevap: A
C) 116 x 10 = 1160
1160 9 = 1151
3. 3682 9
D) 116 x 10 = 1160
ileminde, saylar en yakn onlua yu-
1160 116 = 1044
varlandnda, sonu aadakilerden
Cevap: D
hangisi olur?
A) 365 B) 366 C) 367 D) 368
Cevap: D 7. Aadaki ilemlerden hangisi yapld-
nda say 8 ile arplm olmaz?
4. 432 + 52
A) Say 16 ile arplr, 2ye blnr.
ileminin zihinden yapl aadaki-
B) Say nce 4 ile arplr, sonra 2 ile
lerden hangisidir?
arplr.
A) 430 + 50 = 480
C) Say 3 kez art arda 2 ile arplr.
480 + 4 = 484
D) Say 9 ile arplr, 1 eksii alnr.
B) 400 + 50 = 450
450 + 2 = 452 Cevap: D
C) 400 + 30 = 430 8. 82
430 + 2 = 432 saysnn yars aadakilerden han-
D) 430 + 50 = 480 gisidir?
480 + 20 = 500 A) 8 B) 32 C) 16 D) 4
Cevap: A Cevap: B

Tarama Fy Test - 2
9. 15 x 15 x 15 13. Aybkenin maa, Sudenin maandan

arpma ileminin sl gsterimi aa- 270 TL fazladr.
dakilerden hangisidir? Aybke 3150 TL maa aldna gre
A) 515 B) 155 C) 153 D) 453 ikisinin maalar toplam ka TLdir?
Cevap: C A) 6030 B) 5950
C) 5900 D) 4950
Cevap: A
10. 5a = 125 ve 23 = b
olduuna gre a x b ileminin sonucu
aadakilerden hangisidir? 14. Bir renci yurdunda 42 tane kii-
A) 24 B) 18 C) 12 D) 6 lik, 80 tane alt kiilik oda vardr.
Odalarn tamam dolu olduuna gre,
Cevap: A
bu yurtta ka renci vardr?
A) 600 B) 602 C) 604 D) 606
11. Aadaki parantezli ilemlerden han- Cevap: D

gisinin sonucu 72dir?
A) (4 x 40) 82
B) 96 (144 6) 15. Nuray, 18 yandadr. Babasnn ya ise
C) (112 30) 6 Nurayn yann 3 katndan 5 eksiktir.
Buna gre, Nuray ile babasnn yala-
D) (55 555 36 496) 35
r toplam katr?
Cevap: B
A) 67 B) 65 C) 58 D) 54
Cevap: A
12. idem retmen okulunda sekiz s-
nfa ders veriyor. Eer 42 kiilik bir
snfa daha ders verseydi, toplam 265 16. Bir iftlikte 480 tane tavuk ve 525
renciye ders vermi olacakt. tane tavan vardr.
Buna gre idem retmenin ders Bu hayvanlarn toplam ayak says
verdii snflarda toplam ka renci katr?
vardr? A) 2000 B) 2100
A) 220 B) 221 C) 222 D) 223 C) 3050 D) 3060
Cevap: D Cevap: D
1. C 2. A 3. D 4. A 5. C 6. D 7. D 8. B 9. C 10. A 11. B 12. D 13. A 14. D 15. A 16. D

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
2. nite: Veri leme

07
VER LEME
ARATIRMA SORUSU OLUTURMA
Kazanm: Veri toplamay gerek ren ara rma sorular oluturur.
Veri: Aratrmada belirli bir amaca ynelik toplanan bilgilere veri denir.
Aratrma Sorusu: Aratrma yaptmz konu ile ilgili olarak veri toplamak iin
sorduumuz sorularn herbirine aratrma sorusu denir.
rnein; snfmzdaki rencilerin tuttuklar takmlar renmek istiyoruz. Onlara y-

nelttiimiz Hangi takm tutuyorsunuz? sorusu bir aratrma sorusudur. Aratrma so-
rusuna verilen her bir cevap ise bir veridir.
RNEK
Aadaki sorulardan her biri bir aratrma sorusudur.

a) Trkiyede en ok kullanlan kz isimleri hangileridir?
b) Okul kantininde en ok satlan iecekler hangisidir?
c) Ankarada en ok kullanlan araba modelleri nelerdir?
) Avrupallarn tatil iin en ok tercih ettikleri illerimiz hangileridir?
d) Semt pazarnda en ok satlan sebzeler ve meyveler nelerdir?
e) Sinema salonlarnda en ok tercih edilen film trleri hangileridir?
f) Snfmzdaki renciler hangi meslei tercih etmektedirler?
g) Trkiyede en ok hangi meslek grubundan personele ihtiya duyulmaktadr?
) En ok ya alan ilimiz hangisidir?
Bu sorularn her biri iin birden fazla veri toplanmas gerekir.
retmenin Sorusu Aratrma sorusu, ak ve anlalr olmadnda ne gibi sonular dourur?

Cevap: Aratrma sorusu, ak ve anlalr olmazsa amacna uygun bilgiler toplanamaz.

2. nite Veri leme
rnekler:
1) En byk basamakl doal say katr?
Ayenin en ok sevdii yemek hangisidir?
Trkiyenin en kalabalk ehri hangisidir?
Bir yl ka aydr?
stanbul ne zaman fethedilmitir?
2000 ylnda UEFA kupasn hangi futbol takm kazanmtr?
Bu sorular ise bir aratrma sorusu deildir. nk sorularn hepsi tek bir veri ile cevap-
lanabilmektedir.
Aratrma sorular olutururken, verilerin hangi gruptan toplanaca ve hangi veri-

lerin toplanaca aka belirtilmelidir. Bylelikle yaptmz aratrmann amacn
da belirtmi oluruz.
2) Okula giden ocuu olan bir ailenin, kiralk ev ararken ev ile ilgili sormas gereken
sorulardan bir ka aadaki gibidir.
1. Evin yaknlarnda okul var m?

2. Ev okula yrme mesafesinde deilse okulun servis imkan var m?
3. Evde alma odas olarak kullanlabilecek fazladan oda var m?
Yukardaki sorular bu aratrma iin uygun sorulardr. Ancak bu durumdaki bir ailenin
evrede stadyum var m? eklinde bir soru sormas bu aratrma iin uygun bir soru
deildir.
Aratrma sorular, aratrmann amacna uygun olmaldr.

2. nite Veri leme Etkinlik
1. Aadaki sorulardan aratrma sorusu olanlarn yanna iareti, aratrma soru-

su olmayanlarn yanna iareti koyunuz.
Dnyann en yal insan kimdir?
Trkiyede en ok taraftar olan takm hangisidir?
Trkiyenin en ok ihra ettii rnler hangileridir?
Rakamlar farkl en kk drt basamakl say katr?
Brann en sevdii sanat kimdir?
Snfmzdaki arkadalarnzn en ok gitmek istedikleri lke hangisidir?
Hakann en sevdii spor hangisidir?
Trkiyeye en uzak lke hangisidir?
2. Dnya Sava ne zaman sona ermitir?
lkemizde en ok tercih edilen spor tr hangisidir?
En kk asal say hangisidir?
Hangi ilimizdeki vatandalar daha uzun yaamaktadrlar?
2. Hafta sonu yaplacak bir gezi iin okulumuzdaki rencilerin tercihlerini renmek
istiyoruz. Bunun iin nasl bir aratrma sorusu olutururdunuz?
Hafta sonu yaplacak olan etkinlik iin nereye gitmek istersiniz?
3. Belirlediiniz bir konu hakknda, bir aratrma sorusu yaznz.

2. nite Veri leme
VER TOPLAMA
1) Snfnzdaki rencilerin hafta sonu alacak kurslar iin en ok tercih ettikleri
dersler hangileridir?
2) Trkiyede en ok satlan araba markalar hangileridir?
Yukarda yer alan aratrma sorularndan birincisinde veri toplamak daha kolayken, ikin-
cisinde veri toplamak ok daha zordur. Bu nedenle baz durumlarda kendimiz veri toplar-
ken, baz durumlarda daha nceden toplanm verilerden yararlanrz.
Birinci soru iin,
Hafta sonu kursunda en ok hangi dersin olmasn istiyorsunuz? eklinde bir aratrma
sorusu hazrlayp, snfmzdaki rencilere sorabiliriz.
Ancak ikinci soru iin Trkiyede araba satan her bir i yerine ulamamz mmkn de-
ildir. Bu nedenle Otomotiv Distribtrleri Dernei (ODD) tarafndan toplanan verileri
kullanabiliriz.
Birinci aratrma sorusu iin aadaki gibi bir anket hazrlayabiliriz.
Kurs Anketi
Hafta sonu alacak kurs iin tercih ettiiniz dersin yanndaki kutucuu iaret-
leyiniz.
Matematik Trke ngilizce
Fen Bilimleri Sosyal Bilgiler Dier
Anket: Veri toplamak amacyla hazrlanan soru listesine anket denir.
Bu aratrmamz iin rencilere tek bir soru sorarak elde edilen cevaplara gre bir
liste hazrlayabiliriz.
rnein; rencilere Hafta sonu alacak kurs iin hangi dersi tercih edersiniz? veya
Hafta sonu hangi ders iin kurs almasn istersiniz? eklinde bir aratrma sorusu
sorabiliriz. Verilen cevaplar iin aadaki gibi bir liste oluturabiliriz.

2. nite Veri leme
Kurs Listesi
Matematik Trke ngilizce
Fen Bilimleri Sosyal Bilgiler Dier
ET Ki NL iK
1. Aadaki durumlara uygun aratrma sorusu ve anket oluturunuz.
a) Yaz tatilini yurt dnda geirmek isteyen bir gruba ynelik;
Tatil Anketi
Yaz tatilinde hangi lkeye gitmek istersiniz?
ABD ngiltere Fransa
talya spanya Almanya
Hindistan in Dier . . . . .
b) Kariyerini planlayan lise rencilerine ynelik,
Meslek Anketi
niversite snav sonucunda hangi blme yerlemek istersiniz?
Mhdislik Tp Mimarlk
Hukuk letme Dier . . . . .
c) Okulunuzda hafta sonu yaplacak etkinliin belirlenmesine ynelik,
Hafta Sonu Etkinlik Anketi

Hafta sonu hangi etkinlii yapmak istersiniz?
Mze gezisi Tiyatro Opera
Sinema Piknik Dier . . . . .

2. nite Veri leme Konu Testi
1. 4. Aadakilerden hangisi veri topla-

may gerektiren bir aratrma soru-
sudur?
A) Tlinin en sevdii roman hangisi-
Yukardaki kol saatini almak isteyen dir?
bir kiinin maaza alanlarna aa- B) Hasan ve ailesinin yemek yemek
iin tercih ettikleri mekanlar ne-
dakilerden hangisini sormas gerek-
residir?
sizdir?
C) Grkann tercih ettii bilgisayar
A) Fiyat ka TL? markas nedir?
B) Tarihi gsteriyor mu? D) Glsnn yararland kaynak ki-
C) ok pil harcyor mu? tap hangisidir?
D) Garantisi var m? Cevap: B
Cevap: C
5. Aadakilerden hangisi veri topla-
may gerektiren bir aratrma konusu
2. 1999-2013 yllar arasnda km so- olamaz?
rular ieren kitab almak isteyen bir A) Haticenin bisiklet kullanmay sev-
rencinin aadaki sorulardan han- mesi
gisini sormas gereksizdir? B) zm Yaynlar alanlarnn
A) Kitap ka lira? sevdii yemekler
B) Kitap km sorularn zmlerini C) Perembe gn en ok izlenen di-
de ieriyor mu? ziler
C) 1998 yllarna ait sorularn - D) niversite rencilerinden kzla-
zmleri var m? rn saysnn erkeklerin saysna
oran
D) Bu kitap ok satt m?
Cevap: A
Cevap: C
6. Bir mahalleye yeni bir alveri mer-
3. Aadakilerden hangisi bir konu hak- kezi alacaktr. Alveri merkezi a-
knda toplanacak bir veri olamaz? mak isteyen yatrmc bir anket ha-
A) Bir kreteki ocuklarn yalar zrlatyor.
B) ocuklarn en ok hangi saatlerde Yatrmc anketini aadaki grupla-
televizyon seyrettii rn hangisi zerinde uygulamaldr?
A) Polisler
C) lkemizin yl boyunca en ok hangi
B) Mahalle sakinleri
aylarda ya ald
C) Memurlar
D) Dilek Hanmn ya
D) Bahvanlar
Cevap: D Cevap: B
1. C 2. C 3. D 4. B 5. A 6. B

2. nite Veri leme
VER DZENLEME VE YORUMLAMA
Kazanm: Sklk tablosu, stun grafii veya aa emas ile gsterilmi veriyi zetler ve yorumlar
Toplanan verilerin daha kolay yorumlanmas iin tablo veya grafik yardmyla dzen-
lenmesi byk nem tar.
rnein; 30 kiilik bir snfta en ok sevilen mzik trn belirleyelim.

Aratrma sorumuz: En ok sevdiiniz mzik tr hangisidir?
30 kiiden aldmz tm cevaplar u ekilde olsun;
Rock Arabesk TSM Pop Klasik

Klasik Pop Rock TSM Rock
Pop Rock Pop Klasik Pop
Rock Klasik Klasik Rock Arabesk
Arabesk TSM Pop TSM TSM
Klasik Rock TSM Arabesk Pop
(TSM: Trk Sanat Mzii)

imdi bu verileri dzenleyelim.
etele tablosu
Mzik Trleri renci Says

Rock
Trk Sanat Mzii
Pop
Klasik
Arabesk
Sklk tablosu
Mzik Trleri Rock TSM Pop Klasik Arabesk
renci Says 7 6 7 6 4
etele ve sklk tablolarndan grld gibi en ok tercih edilen mzik trleri rock ve
pop mziidir.

2. nite Veri leme
Sklk tablosundan yararlanarak aadaki stun grafiini oluturalm.

renci Says
Dikey eksen 7
sklklar 6 Yatay eksen
gsterir. 5 sevilen mzik
4
3 trlerini gsterir.
2
1
0 Mzik Trleri
Rock TSM Pop Klasik Arabesk
Grafikten kolayca grld gibi, en ok sevilen mzik trleri 7er kii ile rock ve pop
mzik olurken, bu mzik trlerini 6ar kii ile Trk sanat mzii ve klasik mzik takip
ediyor. Arabesk mzik ise tercihlerde son srada kalyor.
Stun Grafii: Bir aratrma sonucunda elde edilen verilerin sklklarnn stunlar-
la gsterildii grafie stun grafii denir.
RNEK ZM
Aadaki sklk tablosu sonbahar ay- Grafik: Sonbahar aylarnda baz illerimize
larnda baz illerimize den ya mik- den ya miktar
tarn gsteriyor. Bu tabloya ait stun
grafiini oluturalm. Ya miktar
30 000
Tablo: llere Gre Ya Miktar
25 000
ller Ya miktar (m3) 20 000
Samsun 25 000 15 000
Rize 30 000 10 000
Antalya 20 000 5 000
zmir 20 000 0 ller
zmir
Samsun
Rize
stanbul
Ankara
Diyarbakr
Ar
Antalya
stanbul 25 000
Ankara 15 000
Diyarbakr 10 000
Ar 15 000

2. nite Veri leme
RNEK rnler Adet

Bir fabrikada retilen A, B, C, D rnlerinin sat ade- A 5 000
dini gsteren sklk tablosu yandaki gibidir. B 4 200
Bu tabloya ait stun grafiini oluturalm. C 5 300
D 4 800
ZM
Grafik: Fabrikada retilen rnlerin Ayn tabloya ait stun grafiini yatay
Sat Adedi olarak da yapabiliriz.
Sat Adedi
rnler
5300
5200
5100 D
5000
4900
4800 C
4700
4600
4500 B
4400
4300 A
4200 Sat
4100 Adedi
4000
4100
4200
4300
4400
4500
4600
4700
4800
4900
5000
5100
5200
5300
4000 rnler
A B C D
Grafik incelendiinde en ok satlan rnn C rn olduu kolaylkla grlmektedir.
RNEK ZM
Doru Says
renci Ad Doru Says
16
Doukan 15
14
13
smail 12
11
Ceren 10
9
ule 8
7
6
Furkan 5
4
3
Yukardaki etele tablosu 20 soruluk bir 2 renci
1
snavda baz rencilerin doru cevap-
n il
uka sma Cere
n ule Furkan
ad
D o
ladklar soru saylarn gstermektedir.
Grafikten grld zere en ok doru
Tablodan yararlanarak stun grafiini
cevab Ceren, en az doru cevab ise ule
oluturalm ve grafii yorumlayalm. vermitir.

1. Aadaki sklk tablosuna ait stun grafiini oluturunuz.
amar Say Say (Adet)

Makineleri (Adet)
A 100 700
B 200 600
500
C 100
400
D 300
300
E 400
200
F 500
100
G 600 0 amar
H 700 A B C D E F G H makineleri
2. Aadaki bolua verilen bilgiler dorultusunda sklk tablosu ve stun grafii iziniz.
Drt rencinin srasyla ktleleri;
Aylin: 48 kg Nil: 46 kg Burcu: 44 kg Selin: 42 kgdr.
Tablo: rencilerin Ktleleri Ktle (kg)
50
renci Ad Ktle (kg) 48
46
44
Aylin 48 42
40
30
Nil 46 25
20
Burcu 44 15
10
5
Selin 42 0
Aylin Nil Burcu Selin
renciler
3. Aada verilen sklk tablosu ile ilgili sorular cevaplaynz.
Tablo: Saatteki Hz
Saatler Hz (km/sa) a) Ara, 6 saatte toplam ka km yol almtr?

1. saat 80 80 + 60 + 40 + 60 + 70 + 50 = 360 km
2. saat 60
b) Hangi saat diliminde en hzldr?
3. saat 40
60 1. saat
4. saat
5. saat 70 c) Aracn ortalama hz nedir?
6. saat 50 360 6 = 60 km/sa
4. Aadaki sorular grafie gre cevaplaynz.

Grafik: Bir Ailenin Aylk Giderleri
Miktar (TL)
700
600
500
400
300
200
100
0 Giderler
Mutfak Ulam Fatura Eitim Elence Kira Giyim
a) En az harcama yaplan gider hangisidir? Ulam
b) En ok harcama yaplan gider hangisidir? Kira
c) Eit miktarda harcama yaplan giderler hangisidir?

500 TL olan mutfak ve eitim giderleri birbirine eittir. 300 TL olan fatura ve
elence giderleri de birbirine eittir.
) Ailenin geliri giderlerini karladna gre ailenin toplam geliri en az ka TLdir?
500 + 200 + 300 + 500 + 300 + 600 + 400 = 2800 TL
d) Mutfak ve kira giderlerinin toplamn, dier giderlerin toplam ile karlatrnz.
Mutfak 500 TL
500 + 600 = 1100 TL
Kira 600 TL
Dier giderler 2800 1100 = 1700 TL
Mutfak ve kira giderleri dier giderlerden fazladr.
e) Eitim, mutfak ve giyim giderleri 2 katna karlp, dier giderler yarya indiri-
lirse ailenin aylk giderler toplam nasl deiir?
Eitim + Mutfak + Giyim = 500 + 500 + 400 = 1400 TL
Dier Giderler = 2800 1400 = 1400 TL
2 katna kyor : 1400 x 2 = 2800

yarya iniyor : 1400 2 = 700
Son durumda giderler toplam 2800 + 700 = 3500 TL
3500 2800 = 700 TL artmtr.
5. Aadaki etele tablosu A, B, C ve D illerinde yer alan niversite saylarn gster-

mektedir.
Tablo: llere Gre niversite Saylar
ller niversite Says
Buna gre aadaki sorular cevaplaynz.

a) En ok niversite hangi ilde yer almaktadr?
C
b) A ilinde ka niversite vardr?

9
c) Bu drt ilde toplam ka niversite vardr?

34
) C ilindeki niversite says B ilindeki niversite saysndan ka fazladr?

3
d) Tablodan yararlanarak 2 farkl stun grafii iziniz.
niversite Says
ller
10
9
8 D
7
6 C
5
4 B
3
2 A
1
0 ller niversite
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
A B C D Says
2. nite Veri leme Konu Testi 1
1. Ayn anda izleyiciyle buluan iki tiyat- Grafik: Farukun hafta iinde zd
ro oyununun 5 aylk bilet sat oranla- matematik soru says
r aadaki gibidir. Adet
35
Sen ve Ben Glmse 30
1. ay 2100 1. ay 3000 25
20
2. ay 2200 2. ay 1800 15
3. ay 2300 3. ay 2400 10
5
4. ay 2400 4. ay 2000 0 Gnler
Pazartesi
Sal
aramba
Perembe
Cuma
Cumartesi
Pazar
5. ay 2500 5. ay 1000
Yukardaki verilerin sklk tablosun-
da doru gsterilii aadakilerden
hangisidir? 2, 3 ve 4. sorular bu grafie gre cevap-
A) Tablo: Farkl Tiyatro Oyunlarnn Seyirci laynz.
Saylar
2. En ok hangi gn soru zmtr?
Aylar
Oyunun ad 1 2 3 4 5
A) Pazar B) Pazartesi
3000 2100
1800 2200
2400 2300
2000 2400
1000 2500
Glmse C) Sal D) Cumartesi

Sen ve Ben Cevap: D
B) Tablo: Farkl Tiyatro Oyunlarnn Seyirci

Saylar 3. Hafta boyunca toplam ka soru z-
Aylar
1 2 3 4 5 mtr?
Oyunun ad
A) 125 B) 120 C) 115 D) 110
2100 3000
2000 1800
2300 2400
2400 2000
2500 1000
Sen ve Ben
Cevap: A
Glmse
C) Tablo: Farkl Tiyatro Oyunlarnn Seyirci 4. Aadakilerden hangisi yanltr?

Saylar
Aylar A) En az aramba gn soru z-
Oyunun ad 1 2 3 4 5
mtr.
3000 2500
1800 2400
2400 2300
2000 2200
1000 2100
Glmse
B) Sal gn cuma gnnden 15 soru
Sen ve Ben fazla zmtr.
C) Hafta sonu toplam 65 soru z-
D) Tablo: Farkl Tiyatro Oyunlarnn Seyirci
Saylar mtr.
Aylar
Oyunun ad 1 2 3 4 5 D) Sal gn ve pazartesi gn zd-
toplam soru says pazar gn
2100 1000
2200 2000
2300 2400
2400 1800
2500 3000
Glmse
zd soru saysna eittir.
Sen ve Ben
Cevap: A
Cevap: D
Grafik: Yllara Gre retilen Pancar Miktar 8. 2011 ylnda ka ton pancar retil-
retim Miktar (Ton) mitir?
10000 A) 10 000 B) 7000
9000 C) 6000 D) 4000
8000
7000 Cevap: B
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0 Yllar
2008 2009 2010 2011 2012 2013 9. Grafie gre 6 ylda ortalama ka
ton pancar retilmitir?
Yukarda verilen stun grafiinde 2008-
2013 yllar arasnda bir ilin pancar re- A) 5000 B) 6000
tim miktarlar verilmitir. C) 7000 D) 8000
Cevap: B
5, 6, 7, 8, 9, 10 ve 11. sorular bu grafie
gre cevaplaynz.
5. 2013 ylndaki retim 2008 ylndaki
retimden ka ton fazladr?
A) 1000 B) 2000 10. 2010 ylnda ka ton pancar daha re-
C) 3000 D) 4000 tilseydi, 2011 ylnda retilen pancar
Cevap: C miktar ile ayn olurdu?
A) 3000 B) 4000
6. Grafie gre ayn miktar pancar re- C) 5000 D) 7000
tilen yllar hangisidir? Cevap: A
A) 2008-2010 B) 2009-2011
C) 2012-2013 D) 2009-2013
Cevap: D
7. En az retim yaplan yl ile en ok 11. Grafie gre 2012 ylndaki retim

retim yaplan yl arasndaki fark ka ondan nceki 4 yln retim ortalama-
tondur? sndan ka ton fazladr?
A) 4000 B) 5000 A) 5000 B) 4000
C) 6000 D) 7000 C) 3000 D) 2000
Cevap: D Cevap: A
1. D 2. D 3. A 4. A 5. C 6. D 7. D 8. B 9. B 10. A 11. A
Grafik: Bir Okuldaki Farkl Snflardaki

Snflar Kzlar Erkekler
renci Saylar
5-A renci Saylar
5-B 180
5-C 150
120
5-D
90
(Her ekil 3 kiiyi gstermektedir.) 60
30
Yukardaki tablo bir okuldaki 5. snf u- 0 Snflar
1. snf
2. snf
3. snf
4. snf
5. snf
belerindeki kz ve erkek renci saylarn
gstermektedir.
1, 2 ve 3. sorular yukardaki tabloya gre 4, 5 ve 6. sorular bu grafie gre cevap-

yantlaynz. laynz.
1. En ok erkek rencisi olan ubede 4. En fazla rencisi olan snf hangisi-

ka kz renci vardr? dir?
A) 21 B) 15 C) 12 D) 9 A) 1. snf B) 2. snf
Cevap: D C) 3. snf D) 5. snf
Cevap: D
2. En kalabalk snf hangisidir? 5. Eit sayda rencisi olan snflarda

A) 5-A B) 5-B toplam ka renci vardr?
C) 5-C D) 5-D A) 150 B) 300 C) 450 D) 600
Cevap: D Cevap: B
3. Hangi ubede kz renci says erkek 6. En az rencisi bulunan snf hangisi-

renci saysna eittir? dir?
A) 5-A B) 5-B A) 1. snf B) 2. snf
C) 5-C D) 5-D C) 4. snf D) 5. snf

Cevap: B Cevap: A

Tablo: Aylara Gre Satlan Araba Saylar 10. Bu drt ayda toplam ka adet araba
satlmtr?
Aylar Araba Says
A) 16 B) 10 C) 140
D) 160
Ocak Cevap: D
11. Tablodan yararlanlarak izilecek s-
ubat tun grafii hangi seenekte doru ve-
rilmitir?
Mart
A) Araba Says
Nisan 5
4
( 10 arabaya karlk gelmektedir.) 3
2
Yukardaki ekil grafiinde bir galeride
1
Ocak, ubat, Mart ve Nisan aylarnda sa- 0 Aylar
ak at rt an
tlan araba saylar gsterilmektedir. Oc ub Ma Nis
B) Araba Says
7, 8, 9, 10 ve 11. sorular yukardaki tablo-
50
ya gre yantlaynz.
40
30
7. Hangi ay daha ok araba satlmtr? 20

10
A) Ocak B) ubat 0 Aylar
ak at rt an
C) Mart D) Nisan Oc ub Ma Nis
Cevap: D
C) Aylar
Nisan
8. Mart aynda ka adet araba satl-
mtr? Mart
ubat
A) 4 B) 20 C) 40 D) 44
Ocak
Cevap: C Araba
Says
0 1 2 3 4 5
9. Hangi aylarda satlan araba saylar D) Aylar
eittir? Nisan
A) Ocak - Mart Mart
B) Ocak - ubat ubat
C) ubat - Mart Ocak Araba

0 10 20 30 40 50 Says
D) Mart - Nisan
Cevap: A Cevap: D
1. D 2. D 3. B 4. D 5. B 6. A 7. D 8. C 9. A 10. D 11. D
Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
2. nite: Veri leme

08
AA EMASI
Kazanm: Aa emas yaparak verileri dzenler.
Aa emas: Verilerin ortak zelliklerine gre gruplandrlmas ve bu gruplara ait

alt gruplar oluturularak aralarndaki ilikilerin belirlenmesi iin kul-
lanlan ynteme aa emas denir.
RNEK
Ylmazn film koleksiyonunda yer alan film trleri ve saylar aadaki aa emasnda
gsterilmitir.
emay yorumlayalm:
FLMLER
Yerli Yabanc
Filmler Filmler
Dizi Sinema Dizi Sinema

Filmler Filmleri Filmler Filmleri
Komedi Komedi Macera Komedi Aksiyon Bilimkurgu Korku Macera

(5 adet) (3 adet) (4 adet) (4 adet) (6 adet) (8 adet) (6 adet) (7 adet)
emay incelediimizde, filmlerin yerli ve yabanc olmak zere iki alt gruba ayrld ve
bu gruplarnda dizi filmler ve sinema filmleri olmak zere iki ayr alt gruba ayrldklar
grlyor.
Ayrca dizi filmler ve sinema filmlerin de alt gruplara ayrld grlmektedir.
retmenin Sorusu Aile soy aacnz aa emas ile gsteriniz.

Cevap: rencinin cevaplar deerlendirilir.

2. nite Veri leme
Yerli ve yabanc film saylarn bulalm.
Yerli film says = Dizi filmler + Sinema filmleri
3+4 (3 adet komedi + 4 adet

(5 adet komedi dizisi) 5 + 7 macera filmi)
Yerli film says = 12
Yabanc film says = Dizi filmler + Sinema filmleri
(4 komedi + 6 aksiyon 4+6 8+6+7 (8 bilimkurgu + 6

dizisi) 10 + 21 korku + 7 macera
filmi)
31
Yabanc film says = 31
Toplam film says = Yerli film says + Yabanc film says
= 12 + 31
= 43 olur.
RNEK
DERSLER
Saysal Szel
Matematik Fen Bilimleri Trke Sosyal Bilgiler Din Kltr
Yukardaki aa emas incelendiinde derslerin, saysal ve szel olmak zere iki alt gru-
ba ayrld grlmektedir. Bununla birlikte saysal dersler, matematik ve fen bilimleri
olmak zere iki gruba ayrlmtr, Szel dersler ise Trke, Sosyal Bilgiler ve Din Klt-
r ve Ahlak Bilgisi olmak zere gruba ayrlmtr.

2. nite Veri leme
RNEK
Aye Yksel Ali Erdem Fatma Gler Ahmet Durmaz

1945 1942 1948 1940
smail Erdem Begm Durmaz

1978 1980
Umay Erdem
2012
ema bir soy aac emasdr.

emaya gre;
Ali Erdem, smail Erdemin babas- Ahmet Durmaz, Begm Durmazn
dr. babasdr.
Umay Erdemin annesi Begm Dur- smail Erdem, Begm Durmazdan 2
mazdr. ya byktr.
Umay Erdemin babaannesi Aye Fatma Gler, Aye Ykselden 3 ya
Ykseldir. kktr.
RNEK
BESNLER
A Hayvansal
B C Domates Bal D E
emaya gre;
Besinler iki gruba ayrlmtr. E rn tereya olabilir.
A yerine Bitkisel yazlmaldr. C rn bitkisel rndr.
B rn prasa olabilir. Domates bitkisel, bal hayvansal
D rn hayvansal besindir. rndr.

1. Aada canllarla ilgili bir ema oluturulmutur. emay tamamlaynz.
Balk
Suda Ahtapot
yaayanlar
Balina
CANLILAR
Fare
Karada
yaayanlar Aslan
Zrafa
2. Aada maddenin hlleri ile ilgili bir ema oluturulmutur. emay tamamlaynz.
Buz
Kat
Kmr
Ayran
MADDE Sv
Su
Hidrojen
Gaz
Oksijen

3.
Meslekler
Mhendis retmen
Makine Genetik Elektronik Matematik Corafya Fizik

mhendisi mhendisi mhendisi retmeni retmeni retmeni
Yukardaki aa emasna gre boluklara yazlmas gereken uygun ifadeleri aa-

dan seiniz.
Meslekler Doktor Fizik retmeni
Matematik retmeni Dahiliye Doktoru Aile Hekimi
Genetik Mhendisi Corafya retmeni Genel Cerrah
Elektronik Mhendisi Mhendis
retmen Makine Mhendisi
4. Verilen aa emasna gre boluklar uygun ekilde doldurunuz.
MZK
Pop Rock Hip-Hop Trk Halk Mzii
Tarkan ebnem Ferah Ceza Orhan Hakalmaz
a) Yukarda lkemizde yaplan mzik trlerini gryorsunuz. Bunlar:

Pop, Rock, Hip-hop ve Trk Halk Mzii dir.
b) Tarkan bir Pop mzik sanatsdr.
c) Yukardaki emaya uygun mzik trleri altna birer sanat ekleyiniz.

renciler V
A B Gaz
Oksijen
Kzlar Erkekler
IV
1 2 3 4 Maddeler I
Gzlk- Gzlk- Gzlk- Gzlk- Benzin
ller szler ller szler
III
Kat
1, 2 ve 3. sorular yukardaki emaya gre II
cevaplaynz.
1. Gzlksz erkekler hangi kol ile ifade 4 ve 5. sorular yukardaki emaya gre
edilir? cevaplaynz.
A) A-2 B) B-4 C) B-3 D) A-1

4. Aadakilerden hangisi yanltr?
Cevap: B
A) Maddeler gruba ayrlmtr.
B) II numaral bolua demir yazla-
bilir.
C) Oksijen bir gaz maddedir.
2. Gzlkl kzlar hangi kol ile ifade edi- D) I numaral bolua su yazlmaldr.
lir? Cevap: D
A) A-1 B) A-2 C) B-3 D) B-4
5. Aadakilerden hangisi dorudur?
Cevap: A
A) III numaral madde tahta olabilir.
B) V. numaral madde katdr.
C) Maddeler iki alt gruba ayrlm-
3. Gzlkl erkekler hangi kol ile ifade tr.
edilir?
D) Benzinin hangi madde grubuna
A) A-1 B) A-2 C) B-3 D) B-4 ait olduu bilinemez.
Cevap: C Cevap: A

6. BESNLER 7. ile gsterilen ksma aadakiler-

den hangisi yazlmaldr?
A) Akdeniz Blgesi
Hayvansal Bitkisel
B) Isparta
1 2 3 4 C) Alanya
D) Adana
Yukarda verilen emayla ilgili aa-
Cevap: A
dakilerden hangisi yanltr?
A) 1, bal olabilir.
B) 2, yumurta olabilir.
8. ve yerine srasyla aadakiler-
C) 3, pekmez olabilir. den hangisi yazlmaldr?
D) 4, tereya olabilir.
A) Gneydou Anadolu Blgesi, Er-
Cevap: D
zurum.
B) Gaziantep, Gneydou Anadolu
Ankara stanbul Blgesi
C) Dou Anadolu Blgesi, Kars
Anadolu Ege Marmara
Blgesi Blgesi Blgesi
D) Gneydou Anadolu Blgesi, Gazi-
antep
Cevap: D
Trkiyenin Blgeleri
Antalya Karadeniz Dou Anadolu

Blgesi Blgesi
Trabzon Erzurum
9. sembol yerine aadakilerden
hangisi yazlabilir?
Yukardaki emada Trkiyenin blgeleri
ve bu blgelere ait birer il gsterilmek- A) Krehir B) zmir
tedir. C) Krkkale D) Kayseri
Cevap: B
7, 8 ve 9. sorular yukardaki emaya gre
cevaplaynz.

14. Tm kz izciler, tm erkek izcilerden

zciler
ka kii daha fazladr?
A) 10 B) 15 C) 20 D) 22
Sarn Kumral Esmer
Cevap: A
1
Kz Erkek Kz Erkek Kz Erkek

(30) (40) (20) (15) (30) (15) 2 Deniz
Yukarda verilen emada bir izci kampn-

daki izcilerin cinsiyetleri ve ten renkleri- Uak Helikopter 3 Gemi Tekne Denizalt
ne gre saylar verilmitir.

Kara
10, 11, 12, 13 ve 14. sorular yukardaki e-

maya gre cevaplaynz. Otomobil Bisiklet Kamyon
15 ve 16. sorular yukardaki emaya gre

10. Sarn kzlardan oluan izciler ka ki- cevaplaynz.
idir?
A) 40 B) 30 C) 20 D) 15 15. 2 numaral bolua aadakilerden
Cevap: B hangisi gelmelidir?
11. Kumral ve esmer kzlardan oluan iz- A) Hava B) Balon
ciler ka kiidir? C) Tren D) Tatlar
A) 50 B) 40 C) 30 D) 20 Cevap: A
Cevap: A
12. Toplam sarn ve esmer erkek izcile- 16. 1 ve 3 numaral boluklara uygun olan-
rin says kumral erkek izcilerin saylar srasyla aadakilerden hangisi-
sndan ka fazladr? dir?
A) 45 B) 40 C) 35 D) 30 A) Balon - Tatlar
Cevap: B B) Tatlar - Planr
13. zcilerin tamam ka kiidir? C) Hava - Balon
A) 140 B) 150 C) 160 D) 170 D) Tatlar - Su motoru
Cevap: B Cevap: B
1. B 2. A 3. C 4. D 5. A 6. D 7. A 8. D 9. B 10. B 11. A 12. B 13. B 14. A 15. A 16. B

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
Tarama Fy (nite 1 - 2)
09
ET Ki NL iK
1. Aadaki say rntlerinde verilmeyen saylar bulunuz.
+7 +7 +7 +7 +10 +10 +10 +10
a) 13, 20, ?, 34, 41, . . . b) 105, 115, 125, ?, 145, . . .

20+7=27 125+10=135
+11 +11 +11 +11 20 20 20 20
c) 19, ?, 41, 52, 63, . . . ) 175, 155, 135, ?, 95, . . .

19+11=30 13520=115
8 8 8 8 +17 +17 +17 +17
d) 88, ?, 72, 64, 56, . . . e) 57, 74, ?, 108, 125, . . .

888=80 74+17=91
2. Aada okunular verilen saylarn, birler ve yzler basamandaki rakamlarn yer

deitirmesi ile elde edilen sayy karlarna yaznz.
Birler ve Yzler Basa-
mann Yer Deitir-
Okunuu mesiyle Oluan Yeni Say
a) Krk yedi milyon bin yz be 47 003 501
b) Dokuz milyon yz kessen iki bin doksan drt 9 182 490
c) Altm bir milyon yetmi bin yz on alt 61 073 611
) Yz otuz milyon krk be bin seksen 133 045 080
d) ki yz be milyon be yz iki bin iki yz be 205 502 502
e) Sekiz yz yedi milyon yetmi bir bin seksen yedi 807 071 780

Tarama Fy Etkinlik
3. Aadaki sorulardan aratrma sorusu olanlarn yanna iareti, aratrma soru-

su olmayanlarn yanna iareti koyunuz.
Mervenin en ok sevdii tatl hangisidir?
Trkiyede en ok dinlenen sanat kimdir?
2014-2015 sezonunda hangi takm birinci olmutur?
lkemizde en ok konulan kz ve erkek isimleri hangileridir?
Dnyann en kalabalk lkesi hangisidir?
Trkiyede kadnlarn boy ortalamas nedir?
lkemizde kadnlarn ve erkeklerin ortalama yaam sresi katr?
Hasann doum gn ne zamandr?
Rakamlar ayn olan ka tane iki basamakl doal say vardr?
Trkiyenin yzlm en byk ili hangisidir?
Trkiyede getiimiz yl en ok trafik kazas meydana gelen ehirlera-

ras yollar hangileridir?
Trk milli futbol takmn en glc futbolcusu kimdir?

Tarama Fy Etkinlik
4. 25 kiilik bir snfta rencilere en ok hangi dondurma eidini daha ok sevdikleri

sorulmu ve cevaplar aadaki gibi yazlmtr.
Limonlu ilekli Kakaolu Muzlu Kakaolu
Muzlu Limonlu Sade Kakaolu ilekli
ilekli Sade Muzlu Sade Limonlu
Sade Limonlu Kakaolu Kablolu Muzlu
Kakaolu Muzlu Sade Muzlu Kakaolu
Bu bilgileri kullanarak bir etele tablosu ve stun grafii oluturunuz.

a) etele Tablosu b) Stun Grafii
Dondurma renci Says

renci Says
eidi 7
6
Limonlu 5
4
Muzlu 3
2
1
ilekli 0 Dondurma
lu lu li lu li
mon uz ilek kao ade eidi
Kakaolu Li M Ka S
Sade
c) En ok tercih edilen dondurma eidi hangisidir?

Kakaolu
) Kakaolu ve sade dondurma sevenler, limonlu ve muzlu dondurma sevenlerden ka

kii fazladr?
(7 + 5) (4 + 6) = 12 10 = 2
d) En az tercih edilen dondurma eidi hangisidir?

ilekli
Tarama Fy Etkinlik
4. OMURGALI
HAYVANLAR
Balklar ki Yaamllar Srngenler Kular Memeliler
enesiz Kurbaalar Ylan rdek Gagal

Kkrdakl Kertenkele Turna Keseli
Kemikli Timsah Bayku Plasental
Yukardaki aa emasnda omurgal hayvanlarn ayrld alt gruplar ve bu gruptaki

hayvanlara rnekler verilmitir. Buna gre aadaki ifadelerden doru olanlarn
yanna D yanl olanlarn yanna Y yaznz.
D Omurgallar 5 gruba ayrlr.
D Balklar 3 gruba ayrlr.
D Timsah srngenler grubundandr.
Y Bayku iki yaamllar grubundadr.
D Memeli hayvanlar gruba ayrlr.
Y Kurbaalar srngenler grubundadr.
Y Ylan memeliler grubundadr.
D Turna bir ku trdr.
Y Kertenkele iki yaamllar grubundadr.

Tarama Fy TestEtkinlik
-1
1. 181, ?, 143, 124, . . . 5. + 2923 = 8320

Yukardaki rntde ? ile gsterilen + = 10 000
yere ka gelmelidir?
olduuna gre katr?
A) 174 B) 166 C) 162 D) 157
A) 4413 B) 4503
Cevap: C C) 4603 D) 4723
Cevap: C
Bir rntnn her admndaki

6. 701 064 239
say kendisinden bir nceki say-
dan 21 fazladr. Yukardaki saynn milyonlar bl
ile birler bl yer deitirdiinde
Buna gre; 2 ve 3. sorular cevaplaynz. oluan yeni saynn okunuu aada-
2. rntnn 3. admndaki say 323 ise A) Yedi yz bir milyon altm drt bin
1. admndaki say katr? iki yz otuz dokuz
A) 272 B) 281 C) 294 D) 302 B) Yedi yz bir milyon iki yz otuz do-
kuz bin altm drt
Cevap: B
C) ki yz otuz dokuz milyon yedi yz
bir bin altm drt
D) ki yz otuz dokuz milyon altm
3. rntnn 7. admndaki say ile 4.
drt bin yedi yz bir
admndaki say arasndaki fark ka-
tr? Cevap: D
A) 42 B) 56 C) 63 D) 84 7.
Cevap: C MEN
orba 5 TL
Pide 11 TL
4. Doksan alt milyon dokuz yz altm
bin altm dokuz Bir lokontaya giden 4 arkada 3 or-
Yukarda okunuu verilen say aa- ba ve 4 pide sipari vermilerdir.
dakilerden hangisidir? Bu drt arkadan deyecei toplam
A) 96 906 069 B) 96 960 069 hesap ka TLdir?
C) 96 960 096 D) 960 960 069 A) 44 B) 59 C) 64 D) 104
Cevap: B Cevap: B

Tarama Fy Test - 1
11. Tablodan yararlanlarak izilecek s-

Snflar renciler
tun grafii hangi seenekte doru ve-
5. Snflar rilmitir?
A) renci Says
6. Snflar 35
30
25
7. Snflar 20
15
8. Snflar 10
5
0 Snflar
( 5 renciyi gstermektedir.) n
f
n
f
n
f
n
f
5. S 6. S 7. S 8. S
Yukardaki tablo bir okulda bulunan 5, 6, 7
ve 8. snflardaki gzlkl renci saysn B) renci Says
7
gstermektedir. 6
Buna gre 8, 9, 10 ve 11. sorular znz. 5
4
8. Bu okuldaki gzlkl renci says 3
katr? 2
1
A) 19 B) 35 C) 95 D) 100 0 Snflar
f f f f
Cevap: C . S n . Sn . Sn . Sn
5 6 7 8
C) renci Says
9. 8. snftaki gzlkl renci says 6. 35
snftaki gzlkl renci saysndan 30
ka fazladr? 25
20
A) 2 B) 5 C) 8 D) 10 15
Cevap: D 10
5
0 Snflar
10. Aadakilerden hangisi yanltr? n
f
n
f
n
f
n
f
5. S 6. S 7. S 8. S
A) 8. snftaki gzlkl renci says
30dur. D) renci Says
35
B) 5. ve 6. snftaki gzlkl renci 30
saylar eittir. 25
20
C) 7. snftaki gzlkl renci says 15
25dir. 10
5
D) 6. snfa 2 gzlkl renci daha 0
f f f f
Snflar
gelirse, 8. snftaki gzlkl ren- n n n n
5. S 6. S 7. S 8. S
ci saysna eit olur.
Cevap: D Cevap: C
1. C 2. B 3. C 4. B 5. C 6. D 7. B 8. C 9. D 10. D 11. C
Tarama Fy Test - 2
Satlan eya says 3. Hafta ii satlan eya says hafta

55 sonu satlan eya saysndan ka faz-
50 ladr?
45
40 A) 50 B) 55 C) 60 D) 65
35
Cevap: C
30
25
20 4. Bir hafta boyunca toplam ka eya
15 satlmtr?
10
5 A) 225 B) 250 C) 265 D) 280
0 Gnler
Cevap: B
Pazartesi
Sal
aramba
Perembe
Cuma
Cumartesi
Pazar

Yukardaki grafik bir beyaz eya dkka- A) En az eya Sal gn satlmtr.
nnda bir hafta boyunca satlan eya sa- B) Cuma gn, pazartesi gnne gre
ysn gstermektedir. daha fazla eya satlmtr.
C) Cumartesi gn 45 adet eya sa-
Buna gre 1, 2, 3, 4, 5 ve 6. sorular grafi- tlmtr.
e gre cevaplaynz.
D) Pazar gn satlan eya says
Pazartesi gn satlan eya say-
1. En fazla eya hangi gn satlmtr? sndan 20 fazladr.
A) aramba B) Cuma Cevap: D
C) Cumartesi D) Pazar 6. Aadakilerden hangisi dorudur?
Cevap: D A) Perembe ve Cuma gnleri ayn
sayda eya satlmtr.
B) En ok eya Cumartesi gn satl-
2. Hangi gnlerde satlan eya saylar mtr.
birbirine eittir?
C) Pazartesi ve Sal gnleri satlan
A) Pazartesi - Sal eya says toplam, aramba
B) aramba - Perembe gn satlan eya saysndan faz-
C) Cuma - Cumartesi ladr.
D) Cumartesi - Pazar D) Hafta ii en ok eya perembe

gn satlmtr.
Cevap: B Cevap: C

Tarama Fy Test - 2
eyrek Yar 10. Elifin finaldeki rakibi kimdir?

Final Final Final
A) Zeynep B) Blent
Deniz C) Deniz D) Murat
Deniz
Ece Cevap: B
Elif
Elif
Elif
Zeynep 11. Aadakilerden hangisi yar final
Elif ma oynamamtr?
Murat
Murat A) Deniz B) Elif
Derya
Blent C) Murat D) Burcu
Blent
Cevap: D
Blent
Burcu
Yukardaki ema bir tenis turnuvasndaki 12. Aadakilerden hangisi bir aratr-
elemeleri ve kazananlar gstermekte- ma sorusudur?
dir. A) Son 5 yln en scak yl hangisidir?
Buna gre 7, 8, 9, 10 ve 11. sorular cevap- B) Bu yl ubat ay ka gn ekmek-
laynz. tedir?
C) 5/A snfndaki rencilerin en
7. Toplam ka ma yaplmtr?
sevdii gn hangisidir?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 D) nsan vcudunda ka kemik bulu-
Cevap: C nur?
Cevap: C
8. Aadakilerden hangisi eyrek final
elemesi deildir?
13. I. Semann en sevdii program han-
A) Elif-Zeynep B) Murat-Derya gisidir?
C) Blent-Burcu D) Deniz-Elif II. Cansunun kardeinin ad nedir?
Cevap: D III. Ankarada en ok tercih edilen
ulam eidi nedir?
9. Elif, aadakilerden hangisi ile ma IV. Yaz tatili hangi tarihte balar?
yapmamtr? Yukardaki ifadelerden ka tanesi
A) Deniz B) Zeynep aratrma sorusudur?
C) Blent D) Murat A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Cevap: D Cevap: A
1. D 2. B 3. C 4. B 5. C 6. C 7. C 8. D 9. D 10. B 11. D 12. C 13. A
Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
3. nite: Geometri
10
GEOMETR
NOKTALARIN BRBRNE GRE KONUMLARI
Kazanm: Kareli veya noktal kt zerinde bir noktann dier bir noktaya gre konumunu yn ve birim kullanarak ifade eder.
Tiyatroya giden drt arkada

rastgele aldklar koltuk numa- Aye
ralarna gre oturmutur. Bu Nur
drt arkadan birbirine gre
konumlar hakknda ne sylene- Bekir
bilir? Asl
RNEK Tiyatro Salonu
A Yandaki ekilde A ve B noktalarnn C

B noktasna gre konumlarn belirtelim.
ZM
A A 3 birim sola
3 birim yukar
3 birim yukar
B B
C
3 birim sola C
lk nce A noktasnn C noktasna gre A noktas ayn zamanda C noktasnn 3 bi-

konumunu inceleyelim. rim yukarsnn 3 birim solundadr.
A noktas C noktasnn 3 birim solunun 3 imdi B noktasnn C noktasna gre ko-
birim yukarsndadr. numunu inceleyelim.
retmenin Sorusu Snfnzdaki arkadalarnzdan birinin size gre konumu hakknda ne syleyebilirsiniz?
Cevap: rencinin yorumlar deerlendirilir.

3. nite Geometri
A A
2 birim
B saa B
2 birim
yukar
2 birim
yukar
C
2 birim saa C
B noktas C noktasnn 2 birim sann 2 B noktas ayn zamanda C noktasnn 2 bi-

birim yukarsndadr. rim yukarsnn 2 birim sandadr.
RNEK
C noktasndan Kya gitmek isteyen kelebein izleyecei yolu

C bulalm.
ZM
Kelebek; 2 br Kelebek ayn

C aa 5 br saa C zamanda 5 birim
gitmelidir. saa 2 birim aa
K
giderek K nokta-
K
sna ulaabilir.
RNEK ZM
N M K noktas, N noktasnn 3 birim aasndadr.

M noktas K noktasnn 7 birim sann 3 birim
yukarsndadr.
K L L noktas K noktasnn 7 birim sandadr.
ekildeki dikdrtgenin ke ko- N noktas M noktasnn 7 birim solundadr.
ordinatlarnn birbirine gre du- N noktas L noktasnn 3 birim yukarsnn 7 birim
rumlarn inceleyelim. solundadr.

3. nite Geometri Etkinlik
D B
G
C
Yukarda kareli kt zerinde gsterilen noktalar iin aada verilen ifadelerden doru
olanlarn bandaki kutuya D, yanl olanlarn bandaki kutuya Y yaznz.
D D noktas A noktasnn 3 birim yukarsnn 4 birim solundadr.
Y C noktas E noktasnn 7 birim sann 3 birim yukarsndadr.
Y F noktas G noktasnn 3 birim yukarsnn 3 birim sandadr.
D E noktas B noktasnn 5 birim aasnn 3 birim solundadr.
D G noktas C noktasnn 1 birim yukarsnn 9 birim sandadr.
D F noktas A noktasnn 2 birim sann 7 birim aasndadr.
Y B noktas D noktasnn 10 birim solundadr.

3. nite Geometri Konu Testi
4.
A
M
N B
K
C
1, 2 ve 3. sorular yukardaki ekle gre Yukarda verilen ekilde M noktas-

cevaplaynz. nn C noktasna gre konumu ile ilgili
aadakilerden hangisi dorudur?
A) M noktas, C noktasnn 4 birim so-
1. A noktasnn 3 br aasnn 1 br sa-
lunda ve 5 birim yukarsndadr.
nda bulunan nokta hangisidir?
B) M noktas, C noktasnn 4 birim
A) C B) K C) B D) N
sanda ve 5 birim aasndadr.
Cevap: B
C) M noktas, C noktasnn 4 birim so-
lunda ve 5 birim aasndadr.
2. C noktasnn K noktasna gre konu- D) M noktas, C noktasnn 5 birim
mu nedir? sanda ve 5 birim aasndadr.
A) 2 br aasndadr. Cevap: A
B) 1 br yukarsnn 4 br sandadr.
C) 2 br solunun 1 br yukarsndadr.
D) 3 br yukarsnn 1 br solundadr.
Cevap: C
5. Kareli zeminde bulunan bir A noktas,
bulunduu yerden nce 5 birim saa,
3. Hangi noktalar aras uzaklk en fazla- sonra 2 birim yukar doru hareket
dr? ederse; toplam ka birim hareket et-
mi olur?
A) C ile B B) A ile B
C) A ile K D) N ile K A) 10 B) 9 C) 8 D) 7
Cevap: A Cevap: D
1. B 2. C 3. A 4. A 5. D

3. nite Geometri
DORU, DORU PARASI, IIN
Kazanm: Doru, doru paras ve n aklar sembolle gsterir.
Doru: Her iki ynden sonsuza kadar uzayan ve noktalarn yan yana gelmesiyle
oluan dz izgi doru olarak adlandrlr.
d
A B
Yukardaki doruyu, AB dorusu, BA dorusu veya d dorusu olarak isimlendirebiliriz.
AB dorusu AB
BA dorusu BA Sembolleriyle gsterilir.
d dorusu d
In: Bir ucu snrl doruya n denir.
A B
Yukardaki n, AB n olarak isimlendirilir. AB n [AB veya AB sembolyle

gsterilir.
Doru Paras: Bir dorunun herhangi iki noktas arasnda kalan ksm doru par-
as olarak adlandrlr.
Yandaki d dorusunun A ve B A B
d
noktalar arasndaki ksm AB
doru parasdr. AB doru par-
as [AB] veya AB ile gsterilir. A B
retmenin Sorusu evrenizden doru parasna rnekler gsteriniz.

Cevap: Kalem, bayrak direi, sokak lambalar...

1. Aadaki doru, doru paras ve nlar sembolle gsteriniz.
a) b)
L N
K
KL veya KL M MN veya [MN
c) )
D E
T
[DE] veya DE
TR veya TR R
d) e)
S Y Z
ZY veya [ZY
G [GS] veya GS
2. Aada sembolle gsterilen doru, doru paras ve n iziniz.
a) [PF
P F
b) [FE]
F E
c) ST
S T
) HI
H I
d) AB
A B
1. Aadakilerden hangisi AB doru- 4. Aadaki bilgilerden hangisi yanltr?

su nun sembolle gsterimidir?
A) Nokta konum belirtecidir.
A) [AB] B) AB B) Inn bir ucu sonsuza uzar.
C) [AB D) AB C) Doru snrszdr.
Cevap: B D) Doru paras bir ynden snrldr.
Cevap: D
2. Verilen eletirmelerden hangisi yan-
ltr?
5. Aadaki gsterimlerden hangisi bir
A) MN doruya ait deildir?
M N
A) [KL] B) AB
B) [LK]
L K C) DE D) MN
Cevap: A
C) YZ
Y Z
D) SR]
S R 6. Aadakilerden hangisi bir doru
Cevap: D paras gsterimidir?
A) TM B) [CD]
C) [FG D) (RY)
3.
Cevap: B
B 7. Aadakilerden hangisi dierlerin-

den farkldr?
C A) B)
T
A E O
S
Yukarda verilen ekilde aadakiler-
C) D)
den hangisi yoktur?
K
A) [AB B) [AC] F
R M
C) [CA D) [AB]
Cevap: C Cevap: C
1. B 2. D 3. C 4. D 5. A 6. B 7. C

3. nite Geometri
ki Dorunun Birbirine Gre Durumlar

Kazanm: Kareli veya noktal kt zerinde bir doru parasna paralel doru paralar ina eder; izilmi doru paralarnn paralel olup olmadn yorumlar.
Paralel Dorular
d
Birbirini kesmeyen dorulara para-
lel dorular denir. k
d // k
d ve k dorular paralel dorulardr.
Paralellik sembol
Kesien Dorular
Birbirini kesen dorulara kesien

dorular denir.
A
m ve n dorular kesien dorulardr.
Bu dorular bir noktada kesimekte-
n m
dir. m n = {A}
s
Dik Kesien Dorular
Birbirini dik a ile kesen dorulara
t
dik kesien dorular denir.
s ve t dorular dik kesien dorular-

dr.
st
Diklik sembol
retmenin Sorusu Paralel, kesien ve dik kesien dorulara evrenizden rnekler veriniz.
Cevap: Elektrik telleri, caddeler, sokaklar, paralel ve dik kesien dorulara rnek olarak
verilebilir.

3. nite Geometri
RNEK
k
n
r
m
Yukardaki dorulardan birbirine paralel olan ve kesien dorular belirleyelim.
ZM
Paralel Dorular Dik Kesien Dorular Kesien Dorular

n // r mn k ile m
mr k ile n
k ile r
m ile n
m ile r
NOT Paralel dorular aras uzaklk daima eittir
d
6 br
6 br
6 br
6 br

Aadaki dorularn birbirine gre durumlarn belirtiniz.
a) e f b)
k
m
e ile f paralel dorular k ile m kesien dorular
e // f
c) d )
t r
d ile t dik kesien dorular r ile s kesien dorular

dt
d) a b e)
c
a ile b dik kesien dorular c ile d paralel dorular

ab c // d
f) m n g) p
m ile n kesien dorular p ile r paralel dorular

p // r
3. nite Geometri
E Doru Paralar
Kazanm: Kareli veya noktal kt zerinde bir doru parasna eit uzunlukta doru paralar izer.
Yandaki AB doru parasna A

eit uzunlukta ve u noktalarn- C
dan biri C olan doru paras
izelim.
B
I. Yol: A
AB doru parasnn uzunluu C
3 birimdir. Bu durumda, C nok-
tasn kendisinden 3 birim uzak-
B
lktaki D noktas ile birletire- D
biliriz. Oluan CD doru paras |AB| = |CD|
AB doru parasna eittir.
AB doru CD doru
parasnn parasnn
uzunluu uzunluu
II. Yol: A
C noktasn 3 birim uzaklkta C F
olan F noktas ile birletirelim.
Elde ettiimiz CF doru para-
B
s AB doru paras ile etir.
|AB| = |CF|
Dikkat edilirse AB doru parasna e birden fazla doru paras izilebilir.

3. nite Geometri
RNEK
E Yandaki DE doru parasna eit uzunlukta ve u

D noktalarndan biri F noktas olan bir doru paras
izelim.
ZM
DE doru parasna e uzunlukta bir doru paras E
2 birim
yukar
izmek iin ilk nce D ve E noktalarnn birbirlerine
gre konumlarn belirleyelim. E noktas D noktasnn D
5 birim sann 2 birim yukarsndadr. Bu durumda 5 birim saa G
F noktasn, kendisinin 5 birim sann 2 birim yuka-
2 birim
yukar
rsndaki G noktasyla birletirirsek DE doru par- F
asna eit uzunlukta bir doru paras elde ederiz. 5 birim saa
Elde ettiimiz FG doru paras, DE doru para-
|DE| = |FG|
syla eit uzunluktadr.
RNEK
K Yandaki KL doru parasna eit uzunlukta ve u

noktalarndan biri S noktas olan bir doru paras
izelim.
S L
K
4 birim yukar
ZM
K noktas L noktasnn 4 birim solunun 4 birim yukar-

S L
sndadr. Bu durumda K ile L noktalarnn birbirlerine
4 birim yukar
4 birim sola
gre konumlarna benzer ekilde S ile T noktalarn
belirleyelim. S noktas T noktasnn 4 birim solunun 4
birim yukarsnda olduundan ST doru paras ile T
4 birim sola
KL doru paralar e doru paralar olur.

1. Aada AB doru paasna eit uzunlukta 5 doru paras iziniz.
B T
A S
K P N
E
L R M
2. Aadaki doru paralarndan eit uzunlukta olanlar belirleyiniz.
T
K L
S
B
E F
M
A
D G
P Y
Z
N R
|KL| = |MN| |DE| = |FG|
|AB| = |PR| |YZ| = |ST|

3. nite Geometri
Paralel Doru Paras Oluturma
ekildeki AB ve CD doru paralar A B

arasndaki uzaklk sabit ve 4 birimdir.
Bu iki doru paras birbirine paralel-
4 birim
4 birim
4 birim
dir.
Bu durum [AB] // [CD] eklinde gs-
terilir.
C D
RNEK
L Yandaki kareli kat zerinde gsterilen KL

doru parasna paralel bir doru paras i-
zelim.
ZM
L KL doru parasna paralel bir doru paras

izerken ilk olarak izeceimiz doru paras-
2 birim
aa
nn u noktalarndan birini belirleyelim. K nok-

N tasnn 2 birim aasnn 2 birim sanda bir M
2 birim
saa noktas belirleyelim. Ayn ekilde L noktasnn
K 2 birim aasnn 2 birim sanda bir N noktas
belirleyelim ve M ile N noktalarn birletirelim.
2 birim
aa
2 birim Oluan MN doru paras KL doru parasna

saa
M paraleldir.
[KL] // [MN]

Aadaki doru paralarna paralel doru paralar izerek bu durumu sembolle gste-
riniz.
a) b)
A S
T
K
S
B G
L
[TS] // [KL] [AB] // [SG]
c) )
F D
Y Z
P R
B E
[FB] // [DE] [YZ] // [RP]
d) e)
D S
M
H
N
G
E T
[DE] // [ST] [MN] // [HG]
f) g) M T
O
T V
U K N
[TO] // [UV] [KM] // [NT]
N 3. En uzun doru paras hangisidir?

A B
C A) EF B) CD C) MN D) AB
F
Cevap: A
M
G H
S L
4. Hangi doru paralarn u noktala-
E
D rndan uzatrsak birbiri ile dik kesi-
irler?
T K
A) MN ile KL
B) ST ile CD
1, 2, 3 ve 4. sorular ekle gre cevaplay- C) GH ile DC

nz. D) EF ile GH
Cevap: C
5. d k
A) [AB] // [GH]
B) [EF] // [MN]
C) [MN] // [KL] A
D) [CD] // [ST]
Cevap: B
Yukardaki dorular ile ilgili olarak

aada verilen ifadelerden ka tane-
2. Aadaki doru paralarndan hangi si dorudur?
ikisinin uzunluklar farkldr?
I. d k
A) AB ile CD
II. d // k
B) MN ile KL
III. d k = { }
C) ST ile GH
IV. d k = {A}
D) EF ile CD
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Cevap: D Cevap: A
1. B 2. D 3. A 4. C 5. A
Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
3. nite: Geometri
11
AI ETLER
Kazanm: Kareli veya noktal kt zerinde 90 lik bir ay referans alarak dar, dik ve geni alar oluturur; oluturulmu bir ann dar, dik ya da geni al
olduunu belirler.
A
Dik A: ls 90 olan alara
m(ABC) = 90
dik a denir.
B C
K
Dar A: ls 0 ile 90 ara-
snda olan alara dar 0 < m(KLM) < 90
a denir.
L M
Geni A: ls 90 ile 180 ara- E

snda olan alara geni 90 < m( EFG ) < 180
a denir.
F G
RNEK
P
M V
R S N S Y Z
0 < m(PRS) < 90 m(MNS) = 90 90 < m( VYZ ) < 180
olduundan PRS dar a olduundan MNS dik a olduundan VYZ geni a
retmenin Sorusu Dar, dik ve geni alara rnek olacak ekilde saat rnekleri veriniz.
Cevap: Saat 9 Dik a
Saat 2 Dar a
Saat 7 Geni a

3. nite Geometri
RNEK
Aadaki noktal kt zerinde dik a oluturalm. Daha sonra bu dik ay referans

alarak birer dar ve geni a oluturalm.
B B
A A C
lk olarak bir n izelim. Daha sonra izdiimiz AB n ile 90lik

a oluturacak ekilde AC nn izelim.
BAC bir dik adr.
A E A
D
B C B C
ABC dik asn referans alarak, daha k- ABC dik asn referans alarak daha b-
k bir a oluturalm. yk bir a oluturalm.
DBC as 90den kk olduundan dar EBC as 90den byk olduundan ge-
adr. ni adr.

1. Aadaki alarn eitlerini altlarna yaznz.
a) D E b) L M
F K
Dik a Geni a
c) )
P Y
S R V Z
Dar a Dar a
2. Aada bir kolu ve eidi verilen alar oluturunuz.
a) F B b) E D
Dik a Dar a
c) K L ) P R
Geni a Dik a

3. Aada akrep ve yelkovan arasnda gsterilen alarn eitlerini yaznz.
a) b)
Dik a Geni a
c) )
Dar a Dik a
4. Aadaki noktalarla bir ucu K olan nlar oluturunuz. Her bir n sonucu elde etti-
iniz alarn eitlerini belirtiniz.
K L
F
A
E
C
B
LKF, LKE ve LKD alar dar a, LKC dik a, LKB ve LKA alar geni adr.
5. Aadaki ifadelerden doru olanlarn yanna D yanl olanlarn yanna Y yaznz.
D Dar alarn ls 90den kktr.
D m(ABC) = 100 ise ABC as geni adr.
Y ki dar ann birlemesiyle her zaman bir dar a oluur.
Y Bir dar ann lsnn 10 kat her zaman bir geni ann lsne eittir.
D m(KLM) = 45 ise KLM bir dar adr.
6. Noktal kt zerinde verilen ekilde drt tane dar, dik ve geni a bulup isimlendiriniz.
C O B
Dar Alar Dik Alar Geni Alar
EOB AOB EOC
EOA AOC EOF
DOC COF BOD
DOF FOB AOD

1. Aadakilerden hangisi dik adr? 3.

A) A A F
B C
D C
B) D E
L K
B
C)
Yukardaki noktalardan geen aa-

M daki hangi iki nn oluturaca a
geni a olur?
D) R
A) [AB ile [AF
P
B) [AC] ile [AE
S C) [DA ile [DC
Cevap: C D) [AD ile [AF
Cevap: D
2. K dik a, L dar a ve M ise geni 4. I. Bir dik a ile bir dar ann topla-
adr. m geni adr.
Buna gre, K , L ve M alarnn l- II. ki dar ann toplam geni adr.
s hangi seenekteki gibi olabilir? III. ls 0 ile 180 arasndaki a-
K L M lar geni adr.
A) 90 45 60 Yukardaki ifadelerden hangisi veya
B) 90 1 91 hangileri daima dorudur?
C) 90 95 101 A) Yalnz I B) Yalnz II
D) 45 90 120 C) I ve III D) II ve III
Cevap: B Cevap: A

5. Aadakilerden hangisi geni adr? 8. m( A ) < 90

A)
90 < m(B) < 180
m( C ) < m(B)
Yukarda verilenlere gre aadaki-
B)
lerden hangisi kesinlikle yanltr?
A) C as dar adr.
B) A as ile C asnn toplam
90dir.
C) C) A as ile C asnn toplam
90den byktr.
D) A as dik adr.
Cevap: D
D)
9. K
N
Cevap: C
S M
6. m(ABC) = 40 ise ABC as ile ilgi- L
li olarak aada verilen ifadelerden
hangisi yanltr? P
A) ki kat bir dar adr. R
B) ki katnn 10 fazlas bir dik adr.

Yukardaki ekle gre aadakiler-
C) kat bir geni adr. den hangisi yanltr?
D) Yarsnn 50 fazlas bir dik adr.
A) KLM bir dik adr.
Cevap: D
B) NLS bir dik adr.
7. Aadaki llerden hangisi geni
aya aittir? C) PLS bir geni adr.
A) 10 B) 45 C) 88 D) 100 D) NLR bir geni adr.
Cevap: D Cevap: B

10. 13. Bir dar ann alabilecei en byk

B tam say deeri katr?
A) 99 B) 90 C) 89 D) 88
E
Cevap: C
A
D
14. P
F C
Yukardaki AB n hangi n ile bir-

likte bir dik a oluturur?
R S
A) [AC B) [AD C) [AE D) [AF
Cevap: A Yukardaki ann sembolik gsterimi
hangi seenekte doru verilmitir?
11. ABC asnn iki kat bir dar a,
A) PSR B) SPR
kat ise bir geni adr.
C) RSP D) PRS
Buna gre m( ABC ) aadakilerden
Cevap: D
hangisi olamaz?
A) 30 B) 31 C) 40 D) 44
Cevap: A
15. A asnn iki kat geni a ve B a-
12. Aadaki ekillerden hangisinde bir snn kat dik adr.
a yoktur?
Buna gre aadakilerden hangisi
A) B) kesinlikle dorudur?
A) m(A) + m(B) > 90

B) m(A) + m(B) < 90
C) D)
C) m(A) > 45
D) m(B) > 45
Cevap: B Cevap: C
1. C 2. B 3. D 4. A 5. C 6. D 7. D 8. D 9. B 10. A 11. A 12. B 13. C 14. D 15. C

3. nite Geometri
OKGENLER
Kazanm: okgenleri isimlendirir, oluturur ve temel elemanlarndan kenar, i a, ke ve kegeni tanr.
okgen: En az doru parasndan oluan kapal ekillere okgen denir.
A B C D
E F G H
Yukarda verilen ekillerden A - B - C ve G birer okgendir.

nk hem doru paralarndan olumu olup hem de kapal ekillerdir.
E - D ve F doru paralarndan olumadklar iin okgen deildirler.

H ise kapal bir ekil olmad iin okgen deildir.
Siz de evrenizden okgenlere rnekler veriniz.

3. nite Geometri
okgenler kenar saylarna gre isimlendirilir. okgenlerin kenar says kadar k-

esi ve i as vardr.
Aadaki okgenleri inceleyelim.
gen Drtgen
3 kesi ve 3 4 kesi ve 4
i as vardr. i as vardr.
Begen Altgen
5 kesi ve 5 6 kesi ve 6
i as vardr. i as vardr.
Kegen: okgenlerin ardk olmayan kelerini birletiren doru paralarna

kegen denir.
RNEK
A B ABCDE okgeni bir begendir.
ABCDE begeninin;
Keleri: A, B, C, D, E noktalardr.
E C
Kenarlar: [AB], [BC], [CD], [DE], [EA]dr.
Kegenleri: [AC], [AD], [BE], [BD], [EC]dir.

D

1. Aadaki ekillerden okgen olanlarn yanndaki kutuya iareti, olmayanlarn

yanndaki kutuya iareti koyunuz ve okgenleri isimlendiriniz.
okgen okgen
deil deil

okgen
Drtgen
deil
Altgen Begen
okgen
Yedigen
deil
gen gen

2. Aadaki kareli kt zerine 4 adet farkl okgen iziniz.
3. Aadaki okgenlerin kegenlerini iziniz.
a) b)
c) )

4. Aadaki tabloyu rnekteki gibi doldurunuz.
Kenar Ke A
okgen ekil
Says Says Says
rnek
gen 3 3 3
Drtgen 4 4 4
Begen 5 5 5
Altgen 6 6 6
Yedigen 7 7 7
Sekizgen 8 8 8

A F 4. okgenler kapal ekillerdir.

okgenler en az drt kenarldr.
okgenlerin en az bir kegeni
B E
vardr.
okgenlerin kenar says kadar
C D kesi vardr.
Yukardaki ifadelerden ka tanesi
dorudur?
1, 2, 3 ve 4. sorular yukardaki okgene
gre cevaplaynz. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Cevap: B
1. okgen ile ilgili aadaki ifadelerden 5. Aadakilerden hangisinde okgen
hangisi yanltr? modeli yoktur?
A) B)
A) Altgendir.
B) Ke says ile i a says eittir.
C) Kenarlarndan biri [FE]dir.
D) Ke says ile kegen says eit-
C) D)
tir.
Cevap: D
Cevap: D
2. Aadaki doru paralarndan han-
gisi bu okgenin kegeni deildir? 6. Aadaki okgenlerden hangisi di-
erlerine gre farkldr?
A) [AC] B) [BD]
A) B)
C) [BC] D) [AE]
Cevap: C
C) D)
3. Ke says katr?
A) 6 B) 9 C) 12 D) 15
Cevap: A Cevap: D

7. Aadakilerden hangisi bir okgen- 10. A

dir?
A) B) B
G
C F
C) D)
D E
Noktalar birletirildiinde oluacak
okgen iin aadakilerden hangisi
Cevap: B yanltr?
A) 7 i as vardr.
B) 6 kesi vardr.
8. Aadaki okgenlerden hangisinin C) [AC] kegendir.

ke says yedidir? D) [AG] kenardr.
A) Begen B) Altgen Cevap: B
C) Yedigen D) Sekizgen
11. K
Cevap: C
L N
9. Aadakilerden hangisi okgenlere
rnek olarak gsterilemez?
A) B) M
Aadakilerden hangisi yukardaki
okgenin ad olamaz?
A) KLMN drtgeni
C) D) B) MNKL drtgeni
C) LMNK drtgeni
D) KMNL drtgeni
Cevap: B Cevap: D

12. Aadakilerden hangisi ABCD drt- 14.

geninin bir kegenidir?
A) [AC] B) [CD]
C) [AB] D) [BC] Yukardaki ekilde ka tane drtgen
Cevap: A vardr?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9
Cevap: D
13.
A
B E
Yukarda verilen doru paras aa-

daki okgenlerden hangisinin kege-
ni olamaz? C D
A) 15 ve 16. sorular yukardaki ekle gre

cevaplaynz.
15. Yukardaki ekilde birbirinden farkl

B) ka tane okgen vardr?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 8
Cevap: C
C)
16. Aadakilerden hangisi ABCDE be-

D) geninin kegenlerinden biri deildir?
A) [AD] B) [BE]
C) [CA] D) [DC]
Cevap: D Cevap: D
1. D 2. C 3. A 4. B 5. D 6. D 7. B 8. C 9. B 10. B 11. D 12. A 13. D 14. D 15. C 16. D

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
3. nite: Geometri
12
GEN ETLER
Kazanm: Kareli, noktal ya da izometrik ktlardan uygun olanlarn kullanarak alarna gre ve kenarlarna gre genler oluturur, oluturulmu farkl -
genleri kenar ve a zelliklerine gre snflandrr.
gen: Ayn doru zerinde olmayan noktann ikier ikier doru paralar ile
birlemesiyle gen oluur.
A A
B B
C C
Ayn doru zerinde olmayan A, Bu noktalar ikier ikier birle-
B, C noktalarn alalm. tirdiimizde ABC geni oluur.
ABC eklinde gsterilir.
Alarna Gre genler
1) Dik Al gen
A A A
B C B C B C
Bir AB doru paras AB ile dik a olutura- A ile C noktasn birletire-
izelim. cak ekilde BC doru lim. Oluturduumuz ABC
parasn izelim.
geni dik al gendir.
Bir as 90 olan genler dik al gen olarak adlandrlr.
retmenin Sorusu Ayn doru zerinde olmayan drt nokta A A

A
ile ka farkl gen oluturulabilir? A
C B B C
Cevap: Ayn doru zerinde olmayan drt B C
nokta alalm ve bunlar birletirerek - B C
D
genler oluturalm. Grld gibi 4 farkl D
D D
gen oluturabiliriz.
3. nite Geometri
RNEK
Aadaki genler dik al genlerdir.

D E K P S
L
M R
DEF F KLM PRS
2) Dar Al gen
B B B
C C
A A A
Bir AB doru paras AB ile dar a olutu- A ile C noktasn birleti-

izelim. racak ekilde BC doru relim. ABC dar al -
parasn izelim. genini oluturduk.
Tm alar dar a olan genlere dar al genler denir.
RNEK
Aadaki genler dar al genlerdir.
A B D M
F
ABC C E DEF KLM L

3. nite Geometri
3) Geni Al gen
A B A B A B
C C
Bir AB doru AB ile geni a oluturacak B ile C noktasn birletirdii-
paras izelim. ekilde AC doru parasn i- mizde ABC geni al genini
zelim. olutururuz.
Bir as geni a olan genlere geni al genler denir.
RNEK
Aadaki genler geni al genlerdir.

F P
K
D
KLM PRS
DEF R
L M E
RNEK S
Aadaki genlerin alarna gre eitlerini belirleyelim.
A D K M
55
110
43 48
15
57 63 69
L
B C E F
m(B) = 90 olduundan 0 < m(D ) < 90 m( K ) = 110 > 90

ABC dik al gen 0 < m( E ) < 90 olduundan KLM geni
0 < m( F ) < 90 olduundan al gen.
DEF dar al gen.

1. Aadaki genlerin alarna gre eitlerini yaznz.
Dar al gen Dik al gen Dar al gen
Geni al gen Dik al gen Dar al gen
Geni al gen Geni al gen Dik al gen
2. Aaya dar, dik ve geni al genler iziniz.
Dik al gen Geni al gen Dar al gen

3. nite Geometri
Kenarlarna Gre genler

1) kizkenar gen
A A A
B B C B C
Bir AB doru paras AB doru paras ile B ve C noktalarn birletir-
izelim. eit uzunlukta bir AC diimizde ABC ikizkenar -
doru paras izelim. geni oluur. |AB| = |AC|
ki kenar eit uzunlukta olan genlere ikizkenar gen denir.
RNEK
K P
Y
L M R S Z T
|KL| = |LM| |PR| = |PS| |YZ| = |YT|

KLM geni ikizkenar PRS geni dar al YZT ikizkenar geni al
dik gendir. ikizkenar gendir. gendir.
2) Ekenar gen
B B
B
60 60
60 60
A A C A C
Bir AB doru paras AB ile e ve 60 lik a A ve C noktalarn birle-

izelim. oluturacak ekilde bir tirdiimizde ABC eke-
BC doru paras izelim. nar genini olutururuz.

3. nite Geometri
Tm kenarlar eit uzunlukta olan genlere ekenar genler denir.
RNEK
Aadaki genler ekenar genlerdir.

A
E F L
K
B C
D
ABC DEF KLM M
3) eitkenar gen
E E E
D D D
F F
Bir DE doru paras D, E ve F noktalar ara- F noktasn D ve E noktala-
izelim. sndaki uzaklk birbirinden r ile birletirdiimizde DEF
farkl olacak ekilde bir F eitkenar genini olutu-
noktas belirleyelim. ruruz.
Tm kenar uzunluklar birbirinden farkl olan genlere eitkenar gen denir.
RNEK
Aadaki genler eitkenar genlerdir.
A
E
15 cm L
10 cm 7 cm 11 cm K
8 cm 9 cm
D 18 cm
B 12 cm C 5 cm
F M
ABC DEF KLM

1. Aadaki genleri kenarlarna gre snflandrnz.
A D K
B C E F L M
kizkenar gen kizkenar dik gen Ekenar gen
Y
P 6 cm S 5 cm H
Z 60
3 cm
F
60
8 cm 12 cm
10 cm
60
R
T G
eitkenar gen eitkenar gen Ekenar gen
2. Aadaki izometrik kda eitkenar, ikizkenar ve ekenar genler iziniz.
Ekenar gen
eitkenar gen
kizkenar gen
Ekenar gen eitkenar gen kizkenar gen

1. m(A) = 62 4. Aadaki genlerden hangisi ikizke-

nar gen deildir?
m(B) = 88
m(C) = 30 A) B)
A lleri yukardaki gibi olan -
gen eidi aadakilerden hangisidir?
A) Dar al gen
C) D)
B) Dik al gen
C) kizkenar gen
D) Geni al gen
Cevap: A
Cevap: C
2. Dik al ekenar gen
Dar al eitkenar gen
kizkenar dik gen
Geni al gen 5. Bir genin i alar lleri toplam
180 dir.
Yukarda verilenlerden ka tanesi i-
zilebilir? Yukarda verilen bilgiye gre aa-
daki genlerden hangisi dierlerin-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Cevap: C den farkldr?
A) B)
3. a = 7 cm 30
47 53
b = 9 cm
c = 10 cm 60
Kenar uzunluklar yukarda verilen
gen aadakilerden hangisi olabi-
lir? C) 27 D)
A) Ekenar gen 63 32
B) eitkenar gen
C) eitkenar dik gen 61
D) kizkenar dik gen
Cevap: B Cevap: D
1. A 2. C 3. B 4. C 5. D

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
Tarama Fy (nite 1-3)

13
ET Ki NL iK
1. Yandaki etele tablosunda bir bil-
Dersler Soru Says
gi yarmasnda sorulan sorularn
derslere gre dalm verilmi- Matematik
tir. Buna gre aadaki sorular Trke
cevaplaynz.
Sosyal Bilgiler
Fen Bilimleri
Din Kltr
a) En ok soru hangi derste sorulmutur? Matematik

b) Fen bilimlerinden ka soru sorulmutur? 6
c) Trke dersi soru says, Din Kltr
(7 4 = 3)
dersi soru saysndan ka fazladr?
) Bu yarmada toplam ka soru sorulmu- (8 + 7 + 5 + 6 + 4 = 30)
tur?
d) Bu tablodaki bilgilerden yararlanarak bir stun grafii oluturunuz.
Soru Says
8
7
6
5
4
3
2
1
0 Dersler
Matematik Trke Sosyal Fen Din
Bilgiler Bilimleri Kltr
2. Aadaki ilemlerde verilmeyen saylar bulunuz.

a) 11 + (33 ?) = 22 ?=3 b) ? (7 x 6) = 10 ? = 52
c) (72 36) x ? = 38 ? = 19 ) (24 + 12) x 9 = ? ? = 324
d) 6? = 216 ?=3 e) 182 = ? ? = 324
f) 8? = 512 ?=3 g) 225 = ?2 ? = 15

Tarama Fy
3. Aadaki sorular ekle gre cevaplandrnz.
M L
R
N
K
S T
P
a) Aadaki ifadelerden doru olanlarn yanna D yanl olanlarn yanna Y ya-

znz.
Y M noktas, K noktasnn 3 birim aasnn 1 birim solundadr.
D N noktas, S noktasnn 1 birim sann 2 birim yukarsndadr.
D T noktas, L noktasnn 4 birim aasndadr.
Y R noktas, P noktasnn 4 birim sann 4 birim aasndadr.
Y S noktas, M noktasnn 1 birim solunun 4 birim yukarsndadr.
D P noktas, T noktasnn 5 birim solunun 1 birim aasndadr.
b) Aadaki boluklar uygun ekilde doldurunuz.

1) L noktas, K noktasnn 3 birim yukarsnn 6 birim sandadr.
2) N noktas, T noktasnn 3 birim solunun 2 birim yukarsndadr.
3) R noktas, M noktasnn 4 birim sann 1 birim aasndadr.
4) P noktas, S noktasnn 1 birim aasnn 1 birim solundadr.
5) T noktas, R noktasnn 1 birim sann 3 birim aasndadr.
6) M noktas, S noktasnn 4 birim yukarsnn 1 birim solundadr.

Tarama Fy Etkinlik
4. Aadaki alar isimlendiriniz ve eitlerini belirtiniz.

a) b) F c) E
A E
D H
B C I
ABC Geni a DEF Dik a IHE Dar a

) d) R S e) Y
M
P T Z
L
K
KLM Dik a PRS Geni a TYZ Dar a
f) g) )
R M
G E
T O S
H V
TOR Geni a GHE Dik a VSM Geni a
5. Aadaki ekillerden okgen olanlar belirleyip isimlendiriniz. okgenlerin, ke ve

kenar saylarn yaznz.
a) b) c)
Begen okgen deil gen

Ke says: 5 Ke says: 3
Kenar says: 5 Kenar says: 3
) d) e)
okgen deil okgen deil Altgen

Ke says: 6
Kenar says: 6

Tarama Fy Etkinlik
6. Aadaki doru paralarnn kegen olduu okgenler iziniz.
a) b) c)
A E
D
B
F
7. Aadaki genlerin alarna gre eitlerini belirleyiniz.
a) A b) D E c) L M
B F K
Dar al gen Dik al gen Geni al gen
) S d) U e) G H
T
V F
P R
8. Aadaki doru paralarn birer kenar kabul eden genler iziniz.
a) b) 7 cm c)
m 3 cm
5c 8 cm
8c
m
9 cm 9 cm
7 cm
8 cm
eitkenar gen kizkenar gen Ekenar gen

-1
4. Aadaki doru, doru paras ve

rn Ad Satlan Adet
nlardan hangisinin sembolle gste-
Pantolon rimi yanltr?
A)
Gmlek A
AB
Tirt B
Kazak
B)
E [DE]
Yukardaki etele tablosunda bir maa-
zada lene kadar satlan rnler ve ka D
adet satld verilmektedir.
C) MN
1, 2 ve 3. sorular tabloya gre cevaplay- M N
nz.
D) FG]
1. En ok hangi rn satlmtr? F
A) Pantolon B) Gmlek
C) Tirt D) Kazak G
Cevap: B Cevap: D
2. En az hangi rn satlmtr? 5. A
B
A) Pantolon B) Gmlek C
D
C) Tirt D) Kazak
Cevap: D
Aadakilerden hangisi yukarda ve-
rilen geometrik ekil zerinde yer al-
maz?
3. Toplam ka rn satlmtr? A) [BD B) [CD]
A) 34 B) 35 C) 36 D) 37 C) DA D) CA
Cevap: B Cevap: C

-1
D 8. Aadaki hangi noktalar aras uzak-

lk en fazladr?
G
A) A B B) E G
C C) C E D) B C
A Cevap: B
B
E
F 9. Aadakilerden hangisi AC doru
parasna e bir doru paras deil-
6, 7, 8, 9 ve 10. sorular yukarda verilen dir?
kareli zemin zerindeki noktalarn konum- A) [DC] B) [AG]
larn esas alarak cevaplaynz. C) [GD] D) [BC]
6. A noktasnn G noktasna gre konu- Cevap: D
mu aadakilerden hangisidir?
A) 3 birim yukarsnn 1 birim sanda
B) 1 birim solunun 3 birim yukarsn- 10. C noktasnn F noktasna gre konu-
da mu hangi seenekte doru olarak ve-
C) 3 birim aasnn 1 birim sanda rilmitir?
D) 3 birim aasnn 1 birim solunda A) 1 birim sann 5 birim yukarsnda
Cevap: A
B) 5 birim yukarsnn 1 birim solunda
7. Bu noktalarn birletirilmesiyle elde C) 1 birim solunun 5 birim aasnda
edilecek doru paralarnn uzunluk-
D) 5 birim aasnn 1 birim sanda
lar ile ilgili aada verilen ifadeler-
den ka tanesi dorudur? Cevap: A
I. |AC| = |DG|
11. A x 11 = 528
II. |AE| = |BE|
III. |EF| = |FB| A6=B
IV. |DC| = |BF| olduuna gre, A B katr?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) 36 B) 40 C) 44 D) 48
Cevap: C Cevap: B
1. B 2. D 3. B 4. D 5. C 6. A 7. C 8. B 9. D 10. A 11. B
-2
1. I II A
F
90 88
B D C
III. IV
30
120 E
4 ve 5. sorular ekle gre cevaplaynz.

Ali a ler kullanarak yukarda ve-
rilen drt ann lsn hesaplam 4. Yukardaki ekilde bir eitkenar -
ve zerlerine yazmtr. gen oluturmak isteyen Elif, A ve B
kelerini hangi noktayla birletirme-
Buna gre Ali hangi ay yanl l- lidir?
mtr?
A) C B) D C) E D) F
A) I B) II C) III D) IV Cevap: D
Cevap: B
5. A ve B noktalar D noktas ile birle-
2. Aadakilerden hangisi ikizkenar - tirilerek oluan gen eidi aada-
gen deildir? kilerden hangisidir?
A) B) A) Dar al gen
B) kizkenar dik gen
C) Ekenar gen
C) D) D) eitkenar gen
Cevap: B
6. Aadakilerden hangisi okgendir?

Cevap: D
A) B)
3. genlerle ilgili aadaki ifadelerden

hangisi yanltr?
A) Bir okgendir.
C) D)
B) kesi vardr.
C) kegeni vardr.
D) Kenarlarna gre gruba ayrlr.
Cevap: C Cevap: C
-2
7. [AB ve [CD nlarnn balang nok- D

talarnn birletirilmesiyle BD doru-
su oluuyor.
B C
Buna gre [AB ve [CD nlar hangi
seenekteki gibi olabilir?
A B
A)
A E
C D
9, 10 ve 11. sorular ekle gre cevaplaynz.
D C A B
B) 9. Aadakilerden hangisi dik adr?
B D A) BAE B) DEA
C)
A C C) BCD D) CDE
Cevap: B
A C
D)
10. C ve E noktalar birletirildiinde olu-
B D an CED geni iin aadakilerden
hangisi dorudur?
Cevap: B
A) eitkenar gendir.
8. B B) kizkenar gendir.
F C) Geni al gendir.
A D) Dar al gendir.
Cevap: B
E
D
H 11. Aadakilerden hangisi dar adr?
C A) EDC B) ABC
G C) DCB D) AED
Cevap: A
Verilen ekle gre aadakilerden
hangisi dorudur?
12. Aadakilerden hangisi iki dar ann
A) [AB] // [EF] B) [CD] // [GH] lleri toplam olamaz?
C) [EF] // [CD] D) [GH] // [EF] A) 2 B) 45 C) 90 D) 180
Cevap: D Cevap: D
1. B 2. D 3. C 4. D 5. B 6. C 7. B 8. D 9. B 10. B 11. A 12.D
Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
4. nite: Kesirler, Ondalk Gsterim ve Yzde

14
KESRLER
BRM KESRLER SIRALAMA
Kazanm: Birim kesirleri sralar.
Birim Kesir: Bir btnn e paralarndan her birine birim kesir denir.
Birim kesirlerin pay 1dir.
1
7
1
10
1
13
Taral alanlarn byklklerine baktmzda
1 > 1 > 1 olduunu gryoruz.

7 10 13
Birim kesirlerde payda kldke kesrin deeri byr.
Paydas byk olan birim kesir daha kktr.
RNEK
1 , 1 , 1 kesirlerini sralayalm.
5 11 9
ZM
I. Yol:
Birim kesirlerde paydas kk olan kesir daha byk olduundan;
1 > 1 > 1 olur.
5 9 11
retmenin Sorusu 1 < 1 ise a yerine gelecek doal saylar toplam katr?
6 a
Cevap: 16 < a1 ise a < 6dr. Bu durumda a yerine 1, 2, 3, 4, 5, gelebilir.
1 + 2 + 3 + 4 + 5 = 15

4. nite Kesirler, Ondalk Gsterim ve Yzde
II. Yol:
1 Taral alanlarn byklkleri
5
karlatrldnda yine
1
9 1 1 1
> >
5 9 11
1
11 olduu grlmektedir.
RNEK
Ebru, Fatih ve Tuba her sabah kahvaltda birer bardak st imektedirler. Ebru bir yu-
1 1
dumda bardaktaki stn ini ierken Fatih bir yudumda ini ve Tuba ise bir yudum-
8 6
1
da ini imektedir.
10
Buna gre bir yudumda kimin daha fazla st itiini bulalm.
ZM
I. Yol:
1 , 1 ve 1 birim kesirlerini sralarken paydalarna bakarz.
6 8 10
Paydas kk olan birim kesir daha byk olduundan;
1 1 1
> > dir.
6 8 10
Buna gre Fatih bir yudumda daha fazla st imektedir.
II. Yol:
1 Taral alanlarn byklkleri

6
karlatrldnda yine
1
8 1 1 1
> >
6 8 10
1

4. nite Kesirler, Ondalk Gsterim ve Yzde Etkinlik
1. Aadaki birim kesirleri modeller zerinde gsteriniz ve sralaynz.
a) 1 1 1 b) 1 1 1
11 9 5 8 11 4
Sralama: 1 > 1 > 1 Sralama: 1 > 1 > 1

5 9 11 4 8 11
c) 1 1 1 ) 1 1 1
6 3 10 12 15 13
1 1 1 1 1 1
Sralama: > > Sralama: > >
3 6 10 12 13 15
2. Aadaki birim kesirleri kkten bye doru sralaynz.
a) 1 , 1 , 1 , 1 1
<
1
<
1
<
1
17 21 30 28 30 28 21 17
b) 1 , 1 , 1 , 1 1
<
1
<
1
<
1
35 41 38 64 64 41 38 35
c) 1 , 1 , 1 , 1 1
<
1
<
1
<
1
25 35 33 26 35 33 26 25
) 1 , 1 , 1 , 1 1
<
1
<
1
<
1
18 20 16 19 20 19 18 16
BRM KESRLER SAYI DORUSUNDA GSTERME
Kazanm: Birim kesirleri say dorusunda gsterir.
1
kesrini say dorusunda gsterelim.
6
Birim kesirler 0 ile 1 arasnda bulunurlar.
1
kesrini say dorusunda gsterirken 0 ile 1 arasn 6 eit paraya bler ve ilk paray
6
iaretleriz.
0 1
1
6
RNEK
1 , 1 ve 1 kesirlerini say dorusunda gsterelim.

5 7 9
ZM
0 1 1
5
0 ile 1 aras 5 eit paraya blnerek ilk para seildi.
0 1 1
7
0 1 1
9

1. Say dorusunda gsterilen birim kesirleri yaznz.
a) b)
0 1 0 1
1 1
7 9
c) )
0 1 0 1
1 1
6 14
d) e)
0 1 0 1
1 1
3 11
2. Verilen birim kesirleri say dorusunda gsteriniz.
a) 1 b) 1
4 0 1 6 0 1
1 1
4 6
c) 1 ) 1
9 0 1 15 0 1
1 1
9 15
1 1
d) e)
12 0 1 8 0 1
1 1
12 8
1 1
f) g)
10 0 1 20 0 1
1 1
10 20
4. nite Kesirler, Ondalk Gsterim ve Yzde Konu Testi
1 1 4.
1. <?< 0 1
11 7
?
Yukardaki sralamada ? yerine aa-
Yukardaki say dorusunda ? ile
dakilerden hangisi yazlamaz?
gsterilen kesir hangisidir?
1 1 1 1
A) B) C) D) 1 1 1 1
6 8 9 10 A) B) C) D)
8 5 10 11
Cevap: A
Cevap: C
1 1
5. mit, bir gnn ini uyuyarak ini
4 8
2. Aadaki kesirlerden hangisi yanl
1
modellenmitir? yemek yiyerek, ini ders alarak
6
1 1
A) 4 ini kitap okuyarak geirmitir.
12
1 mit en fazla zaman hangi aktivite
B) 5 iin harcamtr?
1 A) Uyumak
C) 8
B) Yemek yemek
1
D) 10 C) Ders almak
D) Kitap okumak
Cevap: B Cevap: A
1
1 , 1 , 1 , 1 6. birim kesrinin say dorusunda
3. 4
13 11 17 15
gsterimi hangi seenekte doru ve-
kesirlerinin doru sralan hangi se- rilmitir?
enekte verilmitir?
A)
A) 1 < 1 < 1 < 1 0 1
11 13 15 17
B)
B) 1 < 1 < 1 < 1 0 1
13 11 17 15
C)
C) 1 < 1 < 1 < 1 0 1
17 13 15 11
D) 1 < 1 < 1 < 1 D)
17 15 13 11 0 1
Cevap: D Cevap: B
1. A 2. B 3. D 4. C 5. A 6. B

TAM SAYILI VE BLEK KESRLER
Kazanm: Tam sayl kesrin, bir doal say ile bir basit kesrin toplam olduunu anlar ve tam sayl kesri bileik kesre, bileik kesri tam sayl kesre dntrr.
Tam sayl kesir, bir doal say ve bir basit kesirden oluur.
2
rnein; 3 bir tam sayl kesirdir ve tam bete iki eklinde okunur.
5
2
3
5
Tam ksm Kesir ksm
rnekler:
1)
Yukarda modelde gsterilen tam sayl kesri bulalm.
3 3
2+ =2 ki tam sekizde
8 8
1 tam 1 tam 3
8
2 tam
2)
arkada sipari ettikleri pizzalardan eit miktarda yemilerdir. Her biri 1 tam
3
pizza ve bir pizzann n yediine gre, yedikleri toplam pizza miktarn basit
4
kesir olarak gsterelim.
3 3
3+ =3 tam drtte
4 4
1 tam 1 tam 1 tam 3
4
3 tam

Tam Sayl Kesirleri Bileik Kesir Olarak Gsterme

2
2 tam sayl kesrini bileik kesre evirelim.
3
I. Yol:
2
1 tam 1 tam 3
3 3 2
3 3 3
3 3 2 8
+ + =
3 3 3 3
II. Yol:
Tam sayl kesri, bileik kesre evirirken, tam ksm ile payda arplarak sonu pay ile
toplanr ve paya yazlr. Btndeki para says deimedii iin payda ayn kalr.
2
Bu durumda 2 kesrini bileik kesre evirirken ilk nce 2 ile 3 arparz ve pay ksmn-
3
da yer alan 2ye ekleriz. Bulduumuz sonucu paya yazarz. Payda ise ayn kalr.
2 (2 x 3) + 2 8
2 = =
3 3 3

rnekler:
3
1) 5 tam sayl kesrini bileik kesir olarak yazalm.
7
3 (5 x 7) + 3 35 + 3 38
5 = = =
7 7 7 7
11
2) bileik kesrini tam sayl kesir biiminde yazalm.
3
Bileik kesrimizi tam sayl kesre evirirken kesrimizin pay, paydaya blnr;
11 3 Payda
11 2
9 3 Tam ksm = 3
3 3
2 Pay
17
5
17 5 Payda
17 2
15 3 Tam ksm = 3
5 5
2 Pay
21
4
21 4 Payda
21 1
20 5 Tam ksm = 5
4 4
1 Pay

1. Aada modellenen tam sayl kesirleri yaznz ve bileik kesre eviriniz.
a) b)
2 14 1 10
2 = 3 =
6 6 3 3
c) )
3 7 4 24
1 = 4 =
4 4 5 5
d) e)
1 5 5 29
2 = 3 =
2 2 8 8
f) g)
3 11 3 15
2 = 3 =
4 4 4 4
2. Aadaki bileik kesirleri tam sayl kesre eviriniz.
a) 7 1 b) 9 1 c) 11 = 2 1
= 2 = 4
3 3 2 2 5 5
) 18 = 2 4 d) 21 = 3 3 e) 35 = 4 3
7 7 6 6 8 8
f) 49 4 g) 55 = 6 7 ) 64 = 5 9
= 5
9 9 8 8 11 11
h) 72 = 10 2 ) 81
= 13
3 i) 90
= 7
6
7 7 6 6 12 12
1. 5.
(7 x 6) + 5
6
Yukarda modellenen tam sayl kesir
aadakilerden hangisidir?
6 3 1 6
A) 2 B) 3 C) 3 D) 3 Tahtada tam sayl bir kesrin bileik
8 8 4 8
kesre evrilirken uygulanan ilemler
Cevap: D
verilmitir?
Buna gre bu tamsayl kesir aa-
29 dakilerden hangisidir?
2. bileik kesrinin tam sayl kesre
8
5 6 5 5
evrilmi hli hangi seenekte doru A) 6 B) 5 C) 6 D) 7
7 7 6 6
verilmitir?
Cevap: D
1 5 3 3
A) 3 B) 3 C) 3 D) 5
8 8 8 8 6.
Cevap: B
Yukarda modellenen tam sayl kes-

7
3. 4 tam sayl kesrinin bileik kesre rin bileik kesir olarak ifadesi hangi
9
evrilmi hli hangi seenekte doru seenekte doru verilmitir?
verilmitir? 12 16 16 18
A) B) C) D)
43 41 43 52 4 4 6 6
A) B) C) D)
7 9 9 9 Cevap: C
Cevap: C
7. 14 kiilik bir ana snfnda, sabah kah-
3 ? valts iin her renci 1 litre meyve
4. 9 = 5
11 11 suyu imektedir.
Yukarda soru iareti ile gsterilen Buna gre, kahvaltda ka litre meyve
yere aadakilerden hangisi gelmeli- suyu iilmitir?
dir?
4 3 1 2
A) 23 B) 38 C) 99 D) 102 A) 2 B) 2 C) 3 D) 3
5 5 5 5
Cevap: D Cevap: A
1. D 2. B 3. C 4. D 5. D 6. C 7. A

BR DOAL SAYI LE BR BLEK KESRN KARILATIRILMASI
Kazanm: Bir doal say ile bir bileik kesri karla rr.
Bir doal say ile bir bileik kesri karlatrrken, bileik kesri tam sayl kesre evirerek
karlatrma yapabiliriz.
16
rnein; 3 ile bileik kesrini karlatralm.
5
16 5 16 1
=3
15 3 5 5
1 1
3 3
5
1
Modellerden de grld gibi 3 > 3 tr. Bu durumda
5
16
>3 olur.
5
Bir baka yol ise verilen doal sayy kesir biiminde yazmak ve bu doal saynn pay ve
paydasn karlatrlacak bileik kesrin paydas ile geniletmektir.
16
rnein; 3 ile karlatrrken;
5
3 3 16
3 kesir ile olarak yazabiliriz. Daha sonra in pay ve paydasn kesrinin pay-
1 1 5
das olan 5 ile geniletiriz.
3 3x5 15
= =
1 1x5 5
16 15 olduundan 16 olur.
> >3
5 5 5

Bu sralamay verilen doal say ve bileik kesirleri say dorusunda gstererek de ya-
pabiliriz.
3
0 1 2 3 4
1
3
5
1 16
Say dorusunda grld gibi 3 = bileik kesri 3n sandadr. Yani 3ten b-
5 5
yktr.
rnekler:
20
1) 6 ile bileik kesrini karlatralm.
3
20 3 20 2
=6
18 6 3 3
2
2 20
6 > 6 olduundan > 6 olur.
3 3
14
4
14 4 14 2
=3
12 3 4 4
2
2 14
3 < 4 olduundan < 4 olur.
4 4

34
5
34 5 34 4
=6
30 6 5 5
4
6 7
4
6
Say dorusunda da grld gibi 5
4
7> 6 Yani,
5
34
7> tr
5
65
7
9 9x7 63
9= = =
1 1x7 7
63 65 olduundan,
<
7 7
65 olur.
9 <
7
90
8
11 11 x 8 88
11 = = =
1 1x8 8
88 90 olduundan,
<
8 8
90 olur.
11 <
8

1. Aadaki doal saylar ile bileik kesirleri karlatrnz.
a) 3 ile 11 3<
11 b) 4 ile 15 4>
15
3 3 4 4
c) 7 ile 20 7>
20 ) 6 ile 32 6<
32
3 3 5 5
d) 9 ile 54 9=
54 e) 10 ile 99 10 >
99
6 6 10 10
f) 11 ile 120 11 >

120
g) 15 ile 230 15 <
230
11 11 15 15
) 12 ile 140 12 >

140
h) 17 ile 290 17 <
290
12 12 17 17
2. Aadaki karlatrmalardan doru olanlarn yanna yanl olanlarn yanna

iareti koyunuz.
a) 2< 9 b) 3 < 13
5 4
c) 5 < 11 ) 7 < 40
2 6
d) 9 < 91 e) 12 < 145

10 12
f) 13 < 40 g) 16 < 32
3 2
) 17 < 280 h) 14 < 170

17 15
1. Aadaki sralamadan hangisi doru- ?

4. 3<
dur? 5
16 21 Yukardaki karlatrmann doru ol-
A) 3 < B) 5 < mas iin ? yerine gelecek en kk
6 4
doal say katr?
33 22
C) 7 < D) 8 <
5 3 A) 15 B) 16 C) 17 D) 18
Cevap: B Cevap: B
15
5. ?<
4
? olduuna gre ? yerine gelebilecek
2. 6< doal saylarn toplam katr?
4
Yukardaki karlatrmann doru ol- A) 6 B) 8 C) 10 D) 12
mas iin ? yerine aadakilerden Cevap: A
hangisi gelmelidir?
A) 22 B) 23 C) 24 D) 25
Cevap: D 25
6. 8 ile kesrini karlatralm.
3
I. adm 25 3
24 8
1
30
3. I. 4 < II. adm 25 1
7 =8
3 3
19
II. 3 <
6 III. adm
8 1 9
14 8
III. 5 < 3
3
20 1
IV. 2 < IV. adm 8>8
9 3
Yukardaki ifadelerden ka tanesi Yukarda verilen problemin zmnde
dorudur? ilk hata kanc admda yaplmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) I. B) II. C) III. D) IV.
Cevap: C Cevap: D
1. B 2. D 3. C 4. B 5. A 6. D

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

15
DENK KESRLER
Kazanm: Sadele rme ve geniletmenin kesrin deerini dei rmeyeceini anlar ve bir kesre denk olan kesirler oluturur.
Bir btnn ayn miktarn gsteren kesirler denk kesir olarak adlandrlr. Denk kesir-
ler = sembol kullanlarak gsterilir.
rnein;
1 2
ile kesirleri denk kesirlerdir. Bu kesirlerin denkliini modelleyerek grelim.
2 4
1
2
1 2
=
2 4
2
4
Grld gibi her iki modelde taral alanlar ayndr.
RNEK
3 12
ile kesirlerinin denk olduklarn gsterelim.
6 24
ZM
Bir kesrin pay ve paydasn ayn say ile arparak kesiri geniletebiliriz.
3
kesrin pay ve paydasn 4 ile arparak geniletelim.
6
3 3x4 12 3 12
= = Grld gibi = tr.
6 6x4 24 6 24
retmenin Sorusu Birbirine denk olan kesir syleyiniz.

Cevap: rencinin cevaplar deerlendirilir.

rnekler:
4 8
1) ile kesirlerinin denk olduklarn gsterelim.
5 10
Bir kesrin pay ve paydasn ayn say ile blme ilemine kesri sadeletirme denir.
8
kesrini 2 ile sadeletirelim.
10
8 82 4 8 4
= = Grld gibi = dir.
10 10 2 5 10 5
21
2) kesrine denk olan iki kesir yazalm.
36
21
kesrini ilk olarak 2 ile geniletelim.
36
21 21 x 2 42 21 42
= = =
36 36 x 2 72 36 72
21
36
21 21 3 7 21 7
= = =
36 36 3 12 36 12
8
3) kesrine denk kesirler oluturalm.
24
8
kesrini ilk olarak 2 ile geniletelim.
24
8 8x2 16 8 16
= = =
24 24 x 2 48 24 48
8
24
8 84 2 8 2
= = =
24 24 4 6 24 6

2
4) 3 kesrine denk kesir elde edelim.
5
I. Yol: II. Yol:
lk olarak kesrimizi bileik kesre evirip 2 kesrimiz basit kesir ksmn 2 ile
3
daha sonra istediimiz bir say ile geni- 5
letebiliriz. geniletebiliriz.
2 (3 x 5) + 2 15 + 2 17
3= = = 2 2x2 4
5 5 5 5 3 = 3 = 3
5 5x2 10
imdi de 2 ile geniletelim.
17 17 x 2 34
= =
5 5x2 10
34 10 34 4 2 4
=3 3 =3
30 3 10 10 5 10
4
6
5) 2 kesrine denk kesir elde edelim.
9
I. Yol: II. Yol:

Kesrimizi bileik kesre evirip 3 ile sade- 6 kesrimiz basit kesir ksmn 3 ile
2
letirelim. 9
sadeletirelim.
6 (2 x 9) + 6 18 + 6 24
2 = = =
9 9 9 9 6 63 2
2 = 2 = 2
imdi de 3 ile sadeletirelim. 9 93 3
24 24 3 8
= =
9 93 3
8 3 2 6 2
2 2 =2
6 2 3 9 3
2

1. Aadaki kesirlere denk olan iki adet kesir yaznz.
a) 3 6 ve 9 b) 10 2 ve 20 c) 18 9 ve 36
5 10 15 25 5 50 32 16 64
) 25 5 ve 50 d) 36 6 ve 9 e) 40 2 ve 4
45 9 90 48 8 12 60 3 6
f) 6 3 ve 12 g) 3 8 3 2 ve 3 16 ) 5 16 8 ve 32
2 2 2 5 5
20 10 40 12 3 24 34 17 68
2. Aadaki ifadelerin denk kesir olabilmesi iin boluklara gelmesi gereken saylar
yaznz.
a) 3 6 15 b) 5 20 40
= = = =
4 8 20 6 24 48
4 12 16 7 21 49
c) = = ) = =
10 30 40 20 60 140
d) 1 3 = 1 18 e) 2 5 = 2 25 = 2 40
9
=1
5 15 30 8 40 64
f) 2 14 16 g) 4 14 = 4 56 = 4
98
3 =3 =3
3 21 24 21 84 147
962 9 21
) 5 9 = 5 81 = h) 7 3 = 7 =7
13 117 169 5 15 35

15 48
1. kesrine denk olan kesir hangisidir? 5. kesrinin en sade hali aadakiler-
75 96
1 450 35 4 den hangisidir?
A) B) C) D)
5 150 150 15 24 12 1 6
A) B) C) D)
Cevap: A 48 24 2 12
Cevap: C
16
2. kesrine denk olmayan kesir hangi-
64
sidir?
6.
8 2 4 30
A) B) C) D)
32 8 16 150
Cevap: D
Aadakilerden hangisi yukarda mo-
dellenen kesre denktir?
3. 1 3 6 10
A) 2 B) 2 C) 2 D) 2
3 4 9 12
Cevap: C
Aadakilerden hangisi yukarda mo-

dellenen kesre denktir?
1 2 9 12 5
A) B) C) D) 7. Aadakilerden hangisi 3 kesrine
4 6 18 36 9
Cevap: A denktir?
58 64 68 72
A) B) C) D)
1 18 18 18 18
4. kesrine denk olan kesir modeli
3 Cevap: B
aadakilerden hangisidir?
A) B)
5 ?
8. 2 =
8 16
Yukarda verilen kesirlerin denk ol-
C) D) mas iin ? yerine aadakilerden
hangisi gelmelidir?
A) 10 B) 24 C) 36 D) 42
Cevap: B Cevap: D
1. A 2. D 3. A 4. B 5. C 6. C 7. B 8. D

KESRLERDE SIRALAMA
Kazanm: Paydalar eit veya birinin paydas dierinin ka olan kesirleri sralar.
3 2 5
, ve kesirlerini kkten bye doru sralayalm.
6 6 6
3
6 Taral alanlara baktmzda,
2 2 3 5
< <
6 6 6 6
5 olduunu gryoruz.
6
Paydalar eit kesirler sralanrken paya baklr. Pay byk olan kesir daha byktr.
2 3 5
2 < 3 < 5 olduundan < < olur.
6 6 6
RNEK
3 7 5
, ve kesirlerini sralayalm.
8 8 8
ZM
I. Yol:
Kesirlerin paylarna baktmzda 7 > 5 > 3 tr.
7 5 3
Dolaysyla > > olur.
8 8 8
II. Yol:
Kesirleri modelleyelim.
3
8 Taral alanlarlardan,
7 7 5 3
8 > >
8 8 8
8

Birinin paydas dierinin kat olan kesirler karlatrlrken ilk nce sadeletirme
veya geniletme yaplarak paydalar eitlenir. Daha sonra paya baklr. Pay byk
olan kesir daha byktr.
RNEK
3 7
ve kesirlerini karlatralm.
5 10
ZM
3
5
3x2 6 3
= kesrini 2 ile genilete-
5 x 2 10 5
6
rek kesrini elde ettik.
10
7
10
7 6
Taral alanlara baktmzda > olduu grlmektedir.
10 10
7 3
Dolaysyla >
10 5
RNEK
5 7 11
, ve kesirlerini karlatralm.
6 9 18
ZM
Kesirlerin paydalarn eitleyelim;

5 5 x 3 15 15 14 11
= = > > Pay byk olan kesir daha byktr.
6 6 x 3 18 18 18 18
7 7 x 2 14 5 7 11
= = > >
9 9 x 2 18 6 9 18

1. Aadaki kesirleri sralaynz.
a) 4 , 2 , 6 b) 10 , 9 , 13
9 9 9 15 15 15
2 4 6 9 10 13
< < < <
9 9 9 15 15 15
c) 32 , 31 , 33 ) 5 11 , 5 13 , 5 17
5 5 5 21 21 21
1 2 3 11 13 17
3 <3 <3 5 <5 <5
5 5 5 21 21 21
d) 10 17 , 10 14 , 10 24 e) 5 , 2 , 3
25 25 25 8 4 4
10 14 < 10 17 < 10 24 2
<
5
<
3
25 25 25 4 8 4
f) 7 , 3 , 5 g) 27 , 21 , 22
12 4 6 9 3 3
7 3 5 1 2 7
< < 2 <2 <2
12 4 6 3 3 9
) 11 , 5 , 4 h) 6 15 , 6 11 , 6 7
18 9 6 24 12 8
5 11 4 15 7 11
< < 6 <6 <6
9 18 6 24 8 12
2. Aadaki boluklara uygun saylar yerletiriniz.
4 4 8 7
a) < b) <
6 3 9 9
3 5 4 9
c) < ) 2 <2
12 6 5 10
17 8 19 5
d) 3 <3 e) 5 <5
27 9 36 9
1. Aadaki kesirlerden hangisi 3ten 4. 15 , 6 ve 2 kesirlerinin kkten

byktr? 21 7 3
bye doru sralan hangi see-
5 14 28 30
A) 2 B) C) D) nekte doru verilmitir?
6 5 9 11
Cevap: C 2 6 15
A) < <
3 7 21
6 2 15
B) < <
7 3 21
15 6 2
C) < <
21 7 3
2. 5 , 3 , 6 kesirlerinin kkten b-
7 7 7 2 15 6
D) < <
ye doru sralan hangi seenekte 3 21 7
doru verilmitir? Cevap: D
3 6 5
A) < <
7 7 7
B)
3
<
5
<
6 5. 3 11 , 2 8 ve 3 2 kesirlerinin doru
7 7 7 18 9 3
sralan hangi seenekte verilmitir?
5 3 6
C) < < 8 11 2
7 7 7 A) 2 <3 <3
9 18 3
6 5 3
D) < < 8 2 11
7 7 7 B) 2 <3 <3
Cevap: B 9 3 18
2 11 8
C) 3 <3 <2
3 18 9
11 8 2
D) 3 <2 <3
18 9 3
3. 11
< Cevap: A
15 5
Yukardaki karlatrmann doru

6. Aadaki kesirlerden hangisi en k-
olabilmesi iin bo braklan yere aa-
ktr?
dakilerden hangisi gelmelidir?
3 10 5 4
A) 2 B) 2 C) 2 D) 2
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 5 15 15 5
Cevap: D Cevap: C
1. C 2. B 3. D 4. D 5. A 6. C

BR OKLUUN STENEN BAST KESR KADARINI BULMA
Kazanm: Bir okluun istenen basit kesir kadarn hesaplar.
3
24 tane cevizin n arkadalar ile paylaan Ahmetin arkadalarna verdii ceviz
4
saysn bulalm.
Bir okluun istenen basit kesir kadarn bulmak iin ilk olarak verilen okluun birim
kesrine karlk gelen miktarn bulmalyz.
1
Bu durumda cevizlerin ini bulmamz gerekir.
4
1
24n ini bulmak iin 24 4e bleriz.
4
24 4 = 6 ceviz
1
lik dilimde 6 ceviz vardr.
4
Bu durumda modellersek;
1 1 1 1
4 4 4 4
3
Cevizlerin 6 x 3 = 18 olur.
4
Ksaca verilen okluun istenilen kadarn bulurken ilk olarak basit kesrin paydasna b-
ler, daha sonra sonucu pay ile arparz.
Payda
3
24n n bulurken 24 4 = 6
4
Pay
6 x 3 = 18

rnekler:
9
1) 125in unu bulalm.
25
Payda
1
125in i 125 25 = 5 (Verilen sayy nce paydaya bleriz.)
25
Pay
9
125in i 5 x 9 = 45 olur. (Daha sonra sonucu pay ile arparz.)
25
4
2) 49 kiilik bir grubun erkektir. Gruptaki erkek saysn bulalm.
7
1
49 7 = 7 (49u basit kesrin paydasna blerek ini bulduk.)
7
4
7 x 4 = 28 (Daha sonra sonucu 4 ile arparak n bulduk.)
7
Gruptaki erkeklerin says 28dir.
5 9
3) 432nin ini bulalm. 5) 364n unu bulalm.
12 14
432 12 = 36 364 14 = 26
36 x 5 = 180 26 x 9 = 234
7 13
4) 256nn sn bulalm. 6) 704n n bulalm.
16 22
256 16 = 16 704 22 = 32
16 x 7 = 112 32 x 13 = 416

1. Aada verilen saylarn istenilen kesir kadarn bulunuz.
a) 195in 8 i b) 399un 4
13 7
195 13 = 15 399 7 = 57
15 x 8 = 120 57 x 4 = 228
c) 408in 6 s ) 364n 11 i
17 26
408 17 = 24 364 26 = 14
24 x 6 = 144 14 x 11 = 154
d) 450nin 13 e) 464n 7 si
18 29
450 18 = 25 464 29 = 16
25 x 13 = 325 16 x 7 = 112
f) 726nn 19 u g) 972nin 23
33 36
726 33 = 22 972 36 = 27
22 x 19 = 418 27 x 23 = 621
1 3 7
2. 80 soruluk bir snavda Ali sorularn ini, Aye n ve Hseyin ise sini yanl
10 16 40
cevaplamtr.
Bu rencinin doru cevap saylarn bulunuz.
Alinin yanl cevaplad soru says 80 10 = 8
Bu durumda doru cevaplad soru says 80 8 = 72 olur.
Ayenin yanl cevap says 80 16 = 5 5 x 3 = 15
Ayenin doru cevap says 80 15 = 65
Hseyinin yanl cevap says 80 40 = 2 2 x 7 = 14
Hseyinin doru cevap says 80 14 = 66

1. 672nin 13 katr? 5. 500 elmann 1 u rktr.

32 10
A) 242 B) 261 C) 273 D) 315 Salam elmalar ka tanedir?
Cevap: C A) 50 B) 100 C) 200 D) 450
Cevap: D
2. Fiyat 2250 TL olan bir buzdolabnn

3 n deyen bir mteri buzdolab
6. 80 rencisi bulunan bir anaokulunda,
5
iin ka TL daha demelidir? rencilerin 7 si erkek rencidir.
20
A) 900 B) 1050 C) 1150 D) 1350 Kz renciler erkek rencilerden
Cevap: A ka kii fazladr?
A) 24 B) 28 C) 52 D) 60
Cevap: A
3. 364 sayfalk bir kitabn 8 ini okuyan

13
Fatma ka sayfa okuduktan sonra ki-
tab bitirir?
7. 210 metre kuman 3 satlrsa ge-
A) 120 B) 140 C) 164 D) 224 14
riye ka m kuma kalr?
Cevap: B
A) 45 B) 120 C) 165 D) 190
Cevap: C
4. Bir basketbol mandaki 1250 seyir-

cinin 14 erkektir. 8. 700 kmlik bir yolun 3 toprak, kalan
25 14
yol ise asfalttr.
Erkek seyirciler bayan seyircilerden
ka fazladr? Buna gre, asfalt yol ka kmdir?
A) 100 B) 125 C) 150 D) 200 A) 400 B) 450 C) 500 D) 550

Cevap: C Cevap: D
1. C 2. A 3. B 4. C 5. D 6. A 7. C 8. D

BAST KESR KADARI VERLEN BR OKLUUN TAMAMINI BULMA
Kazanm: Basit kesir kadar verilen bir okluun tamamn birim kesirlerden yararlanarak hesaplar.
2
si 120 olan saynn ka olduunu bulalm.
5
I. Yol: 2 si 120 olan sayy bulmak iin modellemeden yararlanabiliriz.
5
2 1
si 120 ise i 120 2 = 60 olur.
5 5
2
okluun si
5
60 60 60 60 60 okluun tamam 5 x 60 = 300 buluruz.
120
II. Yol:
2
Hangi saynn sinin 120 olduunu bulmak iin ilk nce 120yi kesrin payna bler, daha
5
sonra sonucu payda ile arparz.
Yani; 120 2 = 60
60 x 5 = 300 buluruz.
2
300n si 120 eder.
5
RNEK
5
i 150 olan say katr?
8
ZM
I. Yol: II. Yol:

150
150 5 = 30 30 30 30 30 30 30 30 30 8 x 30 = 240
30 x 8 = 240
150 5 = 30

Aada basit kesir kadar verilen okluklarn tamamn bulunuz.
a) 3 45 olan say b) 4 312 olan say

4 7
45 3 = 15 312 4 = 78
15 x 4 = 60 78 x 7 = 546
c) 2 si 240 olan say ) 7 si 189 olan say

9 10
240 2 = 120 189 7 = 27
120 x 9 = 1080 27 x 10 = 270
d) 6 si 180 olan say e) 8 si 216 olan say

11 13
180 6 = 30 216 8 = 27
30 x 11 = 330 27 x 13 = 351
f) 12 si 432 olan say g) 19 u 228 olan say

25 40
432 12 = 36 228 19 = 12
36 x 25 = 900 12 x 40 = 480
) 27 si 486 olan say h) 33 792 olan say

50 64
486 27 = 18 792 33 = 24
18 x 50 = 900 24 x 64 = 1536
) 67 si 536 olan say i) 44 704 olan say

100 120
536 67 = 8 704 44 = 16
8 x 100 = 800 16 x 120 = 1920

1. 8 i 192 olan say katr? 5. 6 s 72 olan saynn 3 katr?

13 11 4
A) 282 B) 292 C) 312 D) 342 A) 85 B) 99 C) 112 D) 132
Cevap: C Cevap: B
2. Erkan Bey, maann 3 ile bir TV 6. Bir snavdaki sorularn 3 matema-

8 7
almtr. tik sorulardr.
TVnin fiyat 1200 TL olduuna gre, Bu snavda 60 matematik sorusu ol-
Erkan Beyin ma ka TLdir? duuna gre, snavda toplam ka soru
vardr?
A) 2400 B) 2800
C) 3000 D) 3200 A) 130 B) 140 C) 145 D) 150
Cevap: D Cevap: B
7. 3 150 m olan kuman tamam ka

3. Batuhan gidecei yolun 3 n git-
7 8
mi, geriye 20 km yolu kalmtr. mdir?
Yolun tamam ka kmdir? A) 500 B) 400 C) 250 D) 200

Cevap: B
A) 25 B) 30 C) 32 D) 35
Cevap: D
8. Arzu Hanm, almak istedii arabann
fiyatnn 7 sini biriktirmitir.
8
4. Bir aracn deposunun 3 39 litre
5 Geriye biriktirmesi gereken 3000
benzin almaktadr. TLsi kaldna gre, araba ka
Buna gre aracn deposu ka litrelik- TLdir?
tir?
A) 3000 B) 21000
A) 45 B) 50 C) 55 D) 65 C) 24000 D) 25000
Cevap: D Cevap: C
1. C 2. D 3. D 4. D 5. B 6. B 7. B 8. C

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

16
KESRLERDE TOPLAMA VE IKARMA LEMLER
Paydalar Eit Olan Kesirlerle Toplama ve karma lemi
Kazanm: Paydalar eit olan kesirlerle toplama ve karma ilemini yapar ve anlamlandrr.
Esin bir kitabn 2 sini hafta ii, 3 n ise hafta sonu okumutur.
7 7
Esinin kitabn kata kan okuduunu bulalm.
Kitabn tamamn model ile
gsterelim.
Hafta ii Hafta sonu
okunan ksm okunan ksm
Kitab 7 eit paraya ble-
rek, hafta ii ve hafta sonu
2 3 okunan ksmlar gsterelim.
+
7 7
5
7 2 + 3 =2+3 = 5
7 7 7 7
Paydalar ayn olan kesirlerle toplama veya karma ilemi yaplrken, payda ayn
kalr, paylar ise toplanr veya karlr.
rnekler:
1) 5 + 3 ilemini yapalm. 2) 7 3 ilemini yapalm.

9 9 11 11
5 + 3 = 5+3 = 8 7 3 = 73 = 4
9 9 9 9 11 11 11 11
retmenin Sorusu a b
+ = 1 ve a ve b doal say olmak zere a b en ok ka olabilir?
7 7
a b
Cevap: + = 1 ise a + b = 7 dir.
7 7
7 7 a b = 7 0 = 7 olur.
3) Bir ifti tarlasnn 3 ne patates, 4 ne ise domates ekmitir.

10 10
ifti tarlann ne kadarna patates ve domates ekmitir?
Tarlann tamam
Patates Domates
Tarlay 10 eit paraya b-
lerek patates ve domates
3 4 ekilen alan gsteriyoruz.
+
10 10
3 + 4 =3+4 = 7
10 10 10 10
Bir Doal Say le Bir Kesrin Toplam ve Fark

Kazanm: Bir doal say ile bir kesrin toplama ve karma ilemini yapar ve anlamlandrr.
Bir doal say ile bir kesir arasnda ilem yaparken doal saynn paydas 1 alnr
ve kesirlerin paydalar eitlenerek ilem yaplr.
rnein; 2 ile 2 i toplayalm.

5
2+ 2 = 2 + 2 (2 doal saysn
2
olarak yazabiliriz.)
5 1 5 1
= 2x5+ 2 (
2
kesrinin paydasnn 5 olmas iin kesri 5 ile genilettik.)
1x5 5 1
= 10 + 2
5 5
= 12 bulunur.
5
12 = 2 2 dir. Bu durumda 2 + 2 = 2 2 tir.
5 5 5 5

imdi de 2den 2 i karalm.

5
2 2 = 2 2 (2 doal saysn 2 olarak yazdk.)

5 1 5 1
2
= 2 x 5 2 ( kesrini 5 ile genilettik.)
1x5 5 1
= 10 2 8 =1 3 olduundan
5 5 5 5
= 10 2 = 8 2 2 =1 3 olur.
5 5 5 5
rnekler:
1) 5 + 4 ilemini yapalm. 2) 3 2 ilemini yapalm.

7 3
5 + 4 = 5 + 4 (5i 5 eklinde yazdk.) 3 2 = 3 2

7 1 7 1 3 1 3
= 5 x 7 + 4 ( 5 i 7 ile genilettik.) = 3x3 2

1x7 7 1 1x3 3
= 35 + 4 = 9 2
7 7 3 3
= 39 = 7
7 3
39 4 7 1
= 5 olduundan = 2 olduundan
7 7 3 3
4 4 2 1
5+ = 5 dir. 3 = 2 olur.
7 7 3 3

Tam Sayl Kesirlerin Toplanmas ve karlmas

Kazanm: Tam sayl kesirlerle toplama ve karma ilemlerini yapar ve adlandrr.
2 2 + 3 3 ileminin sonucunu bulalm.

7 7
I. Yol:
Paydalar ayn olan tam sayl kesirleri toplarken ilk olarak bu kesirleri bileik kesre
eviririz.
2 2 = 2 x 7 + 2 = 16 ve 3 3 = 3 x 7 + 3 = 24 olur.
7 7 7 7 7 7
2 2 + 3 3 = 16 + 24
7 7 7 7
= 16 + 24
7
= 40
7 40 7
35 5
= 5 5 dir.
7 5
II. Yol:
Tam sayl kesirleri toplarken tam ve kesir ksmlarn kendi aralarnda toplayabiliriz.
2 2 + 3 3 = (2 + 3) + 2 + 3
7 7 7 7
Tam
ksmlar Kesir
ksmlar
5
= 5+
7
5
= 5
7

rnekler:
1) 3 5 1 7 ileminin sonucunu bula- 2) 6 5 2 3 ileminin sonucunu bula-

8 8 8 8
lm. lm.
lk olarak verilen kesirleri bileik kesre

6 5 = 6 x 8 + 5 = 53
evirelim. 8 8 8
3 5 = 29 ve 1 7 = 15 olur. 2 3 = 2 x 8 + 3 = 19
8 8 8 8 8 8 8
3 5 1 7 = 29 15 6 5 2 3 = 53 19
8 8 8 8 8 8 8 8
= 14 =
34
8 8
2
=1 6 olur. = 4
8 8
3) 5 3 3 9 ileminin sonucunu bula- 4) 4 2 + 3 5 ileminin sonucunu bula-

11 11 11 11
lm. lm.
5 3 = 58 ve 3 9 = 42 dir. 4 2 + 3 5 = (4 + 3) + 2 + 5
11 11 11 11 11 11 11 11
5 3 3 9 = 58 42 =7 + 7
11 11 11 11 11
= 16 =7 7
11 11
= 1 5 dir.
11

1. Aadaki toplama ilemlerini yapnz.
3 4 7 11 10 21
a) + = b) + = =1 2
8 8 8 19 19 19 19
19 15 34 36 21 57
c) + = =1 9 ) + =
25 25 25 25 59 59 59
61 30 91 51 61 112
d) + = e) + = = 1 11
93 93 93 101 101 101 101
2. Aadaki karma ilemlerini yapnz.
24 15 9 34 17 17
a) = b) =
30 30 30 41 41 41
55 33 22 69 51 18
c) = ) =
67 67 67 81 81 81
84 59 25 101 21 80
d) = e) =
111 111 111 121 121 121
3. Aadaki ilemlerde verilmeyen saylar bulunuz.
9 14 17 6
a) + = 5 b) = 11
16 16 16 23 23 23
8 9 15 40
c) + = 1 ) + = 25
19 19 19 41 41 41
39 53 14 47 31 16
d) + = e) + =
57 57 57 61 61 61
4. Aadaki toplama ve karma ilemlerini yapnz.
a) 3 = 23 b) 5 = 45
2+ 4+
8 8 11 11
c) 9 = 69 ) 7 = 10 7
6+ 10 +
15 15 10 10
5 = 55 7 = 97
d) 5+ e) 9+
13 13 21 21
f) 5 = 22 = 2 4 g) 4 = 31 = 4 3
3 5
9 9 9 7 7 7
) 7 = 77 = 6 5 h) 10 = 111 = 10 1
7 11
12 12 12 11 11 11
9 = 69 = 5 4 9 = 127 = 7 8
) 6 i) 8
13 13 13 17 17 17
a) 3 4 = 42 b) 7 11 = 8 6
1 +2 3 +4
5 5 5 12 12 12
c) 11 13 = 12 5 ) 5 7 = 63
5 +6 3 +2
19 19 19 9 9 9
d) 9 7 = 11 6 e) 11 13 = 17 9
6 +4 9 +7
10 10 10 15 15 15
f) 1 2 = 2 g) 5 3 = 32
3 2 4 1
3 3 3 7 7 7
) 4 7 = 18 h) 5 2 = 23
5 3 6 4
11 11 11 9 9 9
) 3 7 = 16 i) 7 11 = 2 8
7 5 8 5
10 10 10 12 12 12
2 4. Bir snfta gezilecek yerler iin ya-

1. Pnar bir litre stn ini sabah ve
5 2
1 plan seimlerde oylarn si sinema,
ini ise akam yatmadan nce ii- 8
5 3
tiyatro ve geriye kalan oylar ise
yor. 8
mze iin kullanlmtr.
Pnar, 1 litre stn kata kan i-
mitir? Bu snftaki oylarn kata ka mze
gezisi iin kullanlmtr?
1 2 3 4
A) B) C) D) 5 4 3 2
5 5 5 5 A) B) C) D)
Cevap: C 8 8 8 8
Cevap: C
2.
+ =
2
5. Aye birinci gn kitabnn sini ikin-
9
3
ci gn ise n okumutur.
9
Yukarda modellenen ilem aadaki- Aye, kitabn kata kan daha okur-
lerden hangisidir? sa kitabn bitirmi olur?
5 2 7 3 2 5 2 3 4 5
A) + = B) + = A) B) C) D)
7 7 7 7 7 7 9 9 9 9
Cevap: C
2 2 4 3 3 6
C) + = D) + =
7 7 7 7 7 7
Cevap: B
6.
3. Bir snavda; matematik, fen bilgisi ve
nglizce sorular bulunmaktadr. Bu 4
3+
4 7
snavdaki sorularn matematik,
10
3
ise fen bilgisi sorulardr.
10
Buna gre, ngilizce sorular snavda- Tahtadaki ilemin sonucu aadaki-
ki sorularn kata kadr? lerden hangisidir?
2 3 4 5 4 3 7 3
A) B) C) D) A) 3 B) 4 C) 3 D) 7
10 10 10 10 7 7 4 4
Cevap: B Cevap: A

7. 11 ? 19
10. 5
+3 =8
21 21 21
5
5 Yukardaki ilemde verilmeyen say
8
katr?
A) 8 B) 11 C) 19 D) 30
Yukardaki ilemin sonucu katr? Cevap: A
30 5 5 3 11.
A) B) 3 C) 4 D) 4
8 8 8 8
Cevap: D + = ?
5 2
8. 3
+2
9 9
7 3 50 55 Yukarda modellenen ilemin sonucu
A) 5 B) 5 C) D)
9 9 9 9 katr?
Cevap: A 5 7 2 7
A) 3 B) 3 C) 4 D) 4
10 10 10 10
Cevap: B
9. Ahmet bir tam pizza ve bir pizzann
1 3 1
ini, Yunus ise bir tam pizza ve bir 12. 4 2 ileminin zm aada
5 5 5
2
pizzann sini yiyor. adm adm yaplmtr.
5
Ahmet ve Yunusun yedikleri pizza 3 1
1. adm: (4 2) +
miktar aadaki ilemlerden hangisi 5 5
ile bulunur? 2
2. adm: 2 +
5
1 2 10 2
A) + 3. adm: +
5 5 5 5
12
B) 1 + 1 + 2 4. adm:
5 5 10
1 2 Buna gre ilk hata kanc admda
C) 1 + 2
5 5 yaplmtr?
1 + 2
D) (1 + 1) +
5 5 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Cevap: D Cevap: D
1. C 2. B 3. B 4. C 5. C 6. A 7. D 8. A 9. D 10. A 11. B 12. D

Paydalar Farkl Olan Kesirlerle Toplama ve karma

Kazanm: Birinin paydas dierinin ka olan kesirlerle toplama ve karma ilemini yapar ve anlamlandrr.
Paydalar farkl olan kesirlerle toplama veya karma ilemi yaplrken ilk olarak kesirle-
rin paydalar eitlenir. Daha sonra toplama veya karma ilemi yaplr.
2 3
rnein; + ilemini yapalm.
5 10
+ +
2 3 4 3 7
+ =
5 10 10 10 10
2 2x2 4
= =
5 5 x 2 10
2
( kesrini 2 ile genileterek paydasn 10 ile eitledik.)
5
lemi model kullanmadan aadaki gibi yapabiliriz.
2 + 3 = 2x2 + 3
5 10 5 x 2 10
= 4 + 3
10 10
= 4+3
10
= 7 bulunur.
10

rnekler:
1) 7 11 ileminin sonucunu bulalm.

6 30
lk olarak paydalar eitleriz.

7 11 = 7 x 5 11 ( 7 kesrini 5 ile genileterek paydasn 30a eitledik.)
6 30 6 x 5 30 6
= 35 11
30 30
= 35 11
30
= 24 buluruz.
30
21 15 4
2) + ileminin sonucunu bulalm.
45 9 3
lk nce parantez iindeki ilem yaplr.

21 + 15 4 = 21 + 15 4 x 3 ( 4 kesrini 3 ile genilettik.)
45 9 3 45 9 3x3 3
= 21 + 15 12
45 9 9
= 21 + 3
45 9
= 21 + 3x5
(Paydalarnn eit olmas iin 3 kesrini
45 9x5 9
5 ile genilettik.)
= 21 + 15
45 45
= 21 + 15 = 36
45 45

a) 4 2 4 6 10 b) 15 3 15 6 9
+ = + = = =
9 3 9 9 9 22 11 22 22 22
3 ile genilettik 2 ile genilettik
c) 7 5 21 5 26 8 ) 9 17 36 17 19
+ = + = =1 = =
6 18 18 18 18 18 5 20 20 20 20
3 ile genilettik 4 ile genilettik
d) 6 + 25 4 = 6 + 25 16 e) 51 5
3 +7
12 3 12 12 12 6
4 ile genilettik 51 23 + 7 = 51 46 + 7
9 12 6 12 12
=6+
12 2 ile genilettik
9 5
=6 = +7
12 12
5
=7
12
2. Aadaki ilemlerde bo yerlere gelmesi gereken saylar bulunuz.
a) 11 2 b) 7 37
= + =
15 5 15 24 6 24
11 2 28 37
= + =
5 15 15 24 24 24
9 9 = 93 = 3 = 37 28
=
5 15 15 15 3 5
=9
3
= =3
5 5
c) 5 3 ) 1 9
2 1 =1 3 +2 =5
11 22 22 16 4 16
5 10 1 4
2 =2 2 =2
11 22 4 16
= 10 3 =94
=7 =5
KESRLERDE TOPLAMA VE IKARMA LEM GEREKTREN PROBLEMLER
Kazanm: Paydalar eit veya birinin paydas deerinin ka olan kesirlerle toplama ve karma ilemleri gerek ren problemleri zer.
Mustafa Bey maann 2 sini faturalara ve 1 ini kiraya harcamtr.

15 5
Geriye maann kata ka kaldn bulalm.
I. Yol: Maann tamam
Maann 2 si
15
Maann 1 i ayn zamanda
+ 5
1 x 3 = 3 dr.
5 x 3 15
5 10
15 15
Kira ve faturalara Maandan geriye

harcanan miktar kalan miktar
II. Yol: 2
+
1
=
2
+
1 x 3 ( 1 i paydas 15 olacak ekilde 3 ile genilettik.)
15 5 15 5 x 3 5
Faturalar Kira = 2 + 3
15 15
2+3
=
15
5
=
15
5 1 x 15 5
1 = (1i 15 olarak yazabiliriz.)
15 1 x 15 15 15
15 5
Maan Kira ve =
tamam fatura 15 15
10
= Maandan geriye kalan
15

rnekler:
3 5
1) Bir bahenin ne gl, ine karanfil geriye kalan ksmna ise lale dikiliyor.
7 14
Buna gre bahenin kata kana lale dikildiini bulalm.
3 + 5 = 3 x 2 + 5 = 6 + 5 = 6 + 5 = 11
7 14 7 x 2 14 14 14 14 14
Gl dikilen Karanfil Gl ve karanfil

ksm dikilen ksm dikilen ksm
1 11 = 1 x 14 11 = 14 11 = 14 11 = 3
14 1 x 14 14 14 14 14 14
Bahenin
tamam Gl ve karanfil Lale ekilen
dikilen ksm ksm
10 3
2) Bir depodaki suyun birinci gn u ikinci gn ise harcanyor.
21 7
Depodaki suyun kata ka kalmtr?
10 + 3 = 10 + 3 x 3 = 10 + 9 = 19
21 7 21 7 x 3 21 21 21
1. gn harcanan 2. gn harcanan 1. ve 2. gn sonunda

su miktar su miktar harcanan su miktar
1 19 = 1 x 21 19 = 21 19 = 2
21 1 x 21 21 21 21 21
Depodaki su-
yun tamam 1. ve 2. gn harcanan Kalan su
su miktar miktar

Aadaki problemleri znz.
1 7
a) Bo bir benzin deposuna nce deponun i kadar daha sonra si kadar benzin ko-
5 15
nuyor.
Buna gre deponun kata ka dolmutur?
1 7 1x3 7 1
+ = + ( i 3 ile genilettik.)
5 15 5 x 3 15 5
3 7 10
= + = Dolan ksm
15 15 15
2
b) Bir yumurta reticisi rettii yumurtalarn sini sat yapan marketlere dat-
5
3
m, n de kendi ailesi iin ayrmtr.
20
Geriye yumurtalarn kata ka kalmtr?
2 3 2x4 3 8 3 11
+ = + = + =
5 20 5x4 20 20 20 20
11 20 11 9
1 = = Yumurtalarn kalan ksm
20 20 20 20
1 5
c) Levent bir kitabn nce ini daha sonra ini okumutur.
8 16
Geriye kitabn kata ka kalr?
1 5 1x2 5 2 5 7
+ = + = + =
8 16 8 x 2 16 16 16 16
7 16 7 9
1 = = Kitabn kalan ksm
16 16 16 16
2 1
) inin nce sini, sonra ini yapan bir ii tm iin kata kan tamamlamtr?
7 14
Geriye iin kata ka kalmtr?
2 1 2x2 1 4 1 5
+ = + = + = in tamamlanan ksm
7 14 7x2 14 14 14 14
5 14 5 9
1 = = in kalan ksm
14 14 14 14
2 2
1. Bir ifti bahesinin ine domates, 4. Elindeki sorularn nce sini son-
3 5 7
ne biber, geri kalanna ise salata- 3
ra ini zen bir rencinin geriye
10 7
lk ekiliyor. zmesi gereken ka sorusu kalm-
Buna gre, bahenin kata kanda tr?
salatalk ekilidir? 1 2 3 4
A) B) C) D)
2 3 4 5 7 7 7 7
A) B) C) D) Cevap: B
10 10 10 10
Cevap: B
4 5. Bir makine ilk gn, dokumas gereke-

2. Bir havuzun su ile doludur.
13 2
7 nin si kadar hal dokuyor.
Havuza havuzun si kadar daha su 7
26 1
Geriye kalan ksm, her gn lik
eklenirse, havuzun kata ka dolar? 7
paralar halinde dokumak artyla
11 13 15 17
A) B) C) D) ka gnde dokur?
26 26 26 26
Cevap: A A) 2 B) 3 C) 4 D) 5
Cevap: D
3. Asfalt almas yaplan bir yolun, bi-

6. Bir terzi elindeki 120 m kuman nce
4 2
rinci gn , ikinci gn si, nc 1 2
15 5 ini sonra kalann sini kullanm-
4 5
gn kalan asfaltlanyor.
tr.
Yolun kata ka daha asfaltlanrsa
tamam asfaltlanm olur? Buna gre kuman ka metresi kal-
mtr?
1 2 5 6
A) B) C) D)
5 15 15 15 A) 36 B) 42 C) 48 D) 54
Cevap: C
Cevap: D
1. B 2. A 3. C 4. B 5. D 6. D

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

17
ONDALIK GSTERMLER
Kesirlerin Ondalk Gsterimi
Kazanm: Ondalk gsterimlerin, kesirlerin farkl bir ifadesi olduunu fark eder ve paydas 10, 100 ve 1000 olacak ekilde genile lebilen veya sadele rilebi-
len kesirlerin ondalk gsterimini yazar ve okur.
Ondalk gsterimler kesirleri

ifade etmenin baka bir yoludur.
rnein,
1 2 3
= 0,1; = 0,2; 1 = 1,3
10 10 10
olarak gsterilebilir.
Kesirlerin ondalk gsteriminde
tam ksm ile kesir ksm virglle 2,5 1,75
2,0
birbirinden ayrlr. 3,2
7,5
5,12
Tam ksm Kesir ksm
RNEK
3 , 15 , 1 25 kesirlerinin ondalk gsterimlerini ve okunularn tablo halinde verelim.

10 100 100
Kesir Ondalk Gsterim Okunuu

3
0,3 Sfr tam onda
10
15
0,15 Sfr tam yzde on be
100
25
1 1,25 Bir tam yzde yirmi be
100
retmenin Sorusu 11
kesrinin ondalk gsterimini yaznz.
25
11 11 x 4 44
Cevap: = = = 0,44
25 25 x 4 100

Ondalk gsterimde verilen saylar okunurken, ilk olarak tam ksmda yer alan say
okunur ve ardndan tam ifadesi kullanlr. Daha sonra kesir ksmnda yer alan say
okunur.
Kesir ksmnda yer alan say okunurken;

Kesir ksm bir basamakl ise onda,
Kesir ksm iki basamakl ise yzde,
Kesir ksm basamakl ise binde
ifadesi kullanlr.
rnein;
3,5 tam onda be 2,74 ki tam yzde yetmi drt
Kesir ksm Kesir ksm

bir basamakl iki basamakl
4,126 Drt tam binde yz yirmi alt
Kesir ksm
basamakl
rnekler:
1) 4 kesrini ondalk biimde yazalm ve okuyalm.

5
4 kesrini 2 ile geniletelim. 4 = 4x2 = 8
5 5 5x2 10
8 = 0,8 Sfr tam onda sekiz
10
Kesirlerin ondalk gsterimini yazarken eer paydalar 10, 100 veya 1000 gibi say-
lar deilse, genileterek veya sadeletirerek paydasn 10, 100 veya 1000 gibi 10un
kuvvetleri olacak ekilde yazarz.

2) 17 , 36 , 24 , 3 12 ve 606 kesirlerinin ondalk gsterimlerini ve okunularn

100 50 40 25 3000
yazalm.
17
= 0,17 Sfr tam yzde on yedi
100
36 36 x 2 72
= = = 0,72 Sfr tam yzde yetmi iki
50 50 x 2 100
24 24 4 6
= = = 0,6 Sfr tam onda alt
40 40 4 10
12 12 x 4 48
3 =3 =3 = 3,48 tam yzde krk sekiz
25 25 x 4 100
606 606 3 202

= = = 0,202 Sfr tam binde iki yz iki
3000 3000 3 1000
3)
Yukarda modellenen kesrin ondalk gs- 23

1
terimini ve okunuunu yazalm. 100
23
1
100
1 23 = 1,23 Bir tam yzde yirmi
100

4) 2 3 kesrini modelleyerek ondalk gsterimini ve okunuunu yazalm.

4
3
2
4
25 ile geniletirsek 1 1 3
4
3 x 25 75
2 =2
4 x 25 100
75 75
2 = 2,75 ki tam yzde yetmi be 1 1
100 100
5) 1,21 ondalk gsterimini modelleyerek okunuunu yazalm.
21
1
100
1 21 = 1,21 Bir tam yzde yirmi bir

100
6) 3,37 ondalk gsterimini bileik kesir olarak yazalm.
37 (3 x 100) + 37 300 + 37 337 olur.

3,37 = 3 = = =
100 100 100 100

1. Aadaki kesirlerin ondalk gsterimlerini ve okunularn yaznz.
a) 7 b) 21
= 0,7 = 2,1
10 10
"Sfr tam onda yedi" "ki tam onda bir"
c) 35 ) 41
= 0,35 = 0,41
100 100
"Sfr tam yzde otuz be" "Sfr tam yzde krk bir"
d) 215 = 0,215 e) 1015 = 1,015

1000 1000
"Sfr tam binde iki yz on be" "Bir tam binde on be"
2. Aadaki kesirleri sadeletirerek veya genileterek ondalk gsterimlerini ve oku-

nularn yaznz.
a) 44 44 4 4 b) 22 22 x 2 44
= = = 0,4 = = = 0,44
40 40 4 10 50 50 x 2 100
"Sfr tam onda drt" "Sfr tam yzde krk drt"
c) 32 32 x 4 128 ) 66 66 3 22
= = = 1,28 = = = 0,22
25 25 x 4 100 300 300 3 100
"Bir tam yzde yirmi sekiz" "Sfr tam yzde yirmi iki"
51 51 x 8 408 625 625 5 125

d) = = = 0,408 e) = = = 0,125
125 125 x 8 1000 5000 5000 5 1000
"Sfr tam binde drt yz sekiz" "Sfr tam binde yz yirmi be"
f) 2 1 = 2 1 x 2 = 2 2 = 2,2 g) 3 9 = 3 9 x 5 = 3 45 = 3,45
5 5x2 10 20 20 x 5 100
"ki tam onda iki" " tam yzde krk be"

3. Aada verilen ondalk gsterimlerin kesir gsterimlerini ve okunularn yaznz.
3 7
a) 0,3 = b) 1,7 = 1
10 10
"Sfr tam onda " "Bir tam onda yedi"
19 27
c) 0,19 = ) 2,27 = 2
100 100
"Sfr tam yzde on dokuz" "ki tam yzde yirmi yedi"
1 41
d) 3,01 = 3 e) 5,41 = 5
100 100
" tam yzde bir" "Be tam yzde krk bir"
12 707
f) 0,012 = g) 0,707 =
1000 1000
"Sfr tam binde on iki" "Sfr tam binde yedi yz yedi"
51 36
) 4,051 = 4 h) 7,006 = 7
1000 1000
"Drt tam binde elli bir" "Yedi tam binde otuz alt"
4. Aada modellenen kesirlerin ondalk gsterimlerini yaznz.
a) b)
1 1x5 5 3 3 x 25 75
1 =1 = 1 = 1,5 1 =1 =1 = 1,75
2 2x5 10 4 4 x 25 100
c) )
2 2x2 4 6
2 =2 = 2 = 2,4 2 = 2,6
5 5x2 10 10
1. 4. Ondalk gsterimi 5,15 olan kesir aa-

A) 5 15 B) 505 C) 515 D) 615

Yukarda modellenen kesrin ondalk 10 100 100 100
gsterimi aadakilerden hangisidir? Cevap: C
A) 2,4 B) 2,25 C) 2,50 D) 2,75
Cevap: B
5.
2. Aadaki ondalk gsterimlerin han-

gisinin okunuu yanl verilmitir?
Yukarda modellenen kesrin ondalk
Ondalk
Gsterim Okunuu gsteriminin okunuu aadakilerden
hangisidir?
A) 0,6 Sfr tam onda alt
A) tam onda
B) 1,51 Bir tam yzde elli bir
C) 2,03 ki tam yzde B) tam onda alt
D) 3,011 tam yzde on bir C) tam yzde

D) tam yzde alt
Cevap: D
Cevap: B
6. Okunuu On iki tam yzde on alt

olan kesir aadakilerden hangisidir?
3. 7 3 kesrinin ondalk gsterimi aa-
8 A) 12 4 B) 12 16
dakilerden hangisidir? 25 10
A) 7,38 B) 7,375
C) 12 32 D) 12 4
C) 7,125 D) 7,725 100 50
Cevap: B Cevap: A
1. B 2. D 3. B 4. C 5. B 6. A

Ondalk Gsterimlerde Basamak Adlar ve Basamak Deerleri

Kazanm: Ondalk gsterimde virgln ilevini, virglden nceki ve sonraki rakamlarn konumlarnn basamak deeriyle ilikisini anlar, ondalk gsterimdeki
basamak adlarn belir r.
Ondalk gsterimlerde tam ksm ile kesir ksmnn birbirinden virglle ayrld-
n biliyoruz. Ondalk gsterimde yazlan saylardaki her rakam virglden nceki ve
sonraki konumuna gre farkl deerler alr. Tpk doal saylarda olduu gibi ondalk
gsterimlerde de her bir rakamn bulunduu basaman bir ad vardr.
rnein;
25,453 saysnn rakamlarnn basamak deerlerini aadaki tabloda gsterirsek;
Tam Ksm Kesir Ksm

Onda Yzde Binde
Basamak Ad Onlar Birler
birler birler birler
Say 2 5 , 4 5 3
Basamak Deeri 20 5 0,4 0,05 0,003
Tablodan grld gibi 5 rakamnn birler basama ile yzde birler basamandaki
deeri farkldr.
Birler basamanda basamak deeri 5 iken, yzde birler basamandaki basamak
deeri 0,05tir.
RNEK
317,672 ondalk gsterimdeki rakamlarn basamak deerlerini inceleyelim.

3 1 7, 6 7 2
Yzler basama Binde birler basama
300 0,002
Onlar basama Yzde birler basama
10 0,07
Birler basama Onda birler basama
7 0,6
317,672 yz on yedi tam binde alt yz yetmi iki

rnekler:
Say Basamak Deeri
1) Yandaki tabloda verilen saylardan krmz renkli 41,175
olanlarn basamak deerlerini belirleyelim. 63,208
171,092
3,901
Say Basamak Deeri
41,175 0,07 Yzde birler basama
63,208 0,2 Onda birler basama
171,092 70 Onlar basama
3,901 0,001 Binde birler basama
2) 428,818 ondalk gsterimindeki rakamlarn basamak deerlerini inceleyelim.
4 2 8, 8 1 8
Yzler basama Binde birler basama

400 0,008
Onlar basama Yzde birler basama
20 0,01
Birler basama Onda birler basama
8 0,8
428,818 = 400 + 20 + 8 + 0,8 + 0,01 + 0,008
Birler Onda birler Binde birler

basamandaki basamandaki basamandaki
deeri deeri deeri
Dikkat edilirse 428,818 ondalk gsteriminde yer alan 8 rakamnn bulunduu basamaa
gre basamak deeri farkllk gstermektedir.

1. Aadaki saylarn rakamlarnn basamak deerlerini rnekteki gibi yaznz.
rnek: 216,803 a) 45,615
200 0,003 0,005

10 0 40 0,01
6 0,8 5 0,6
b) 107,094 c) 72,703
100 0,004 0,003

0 0,09 70 0
7 0 2 0,7
) 512,864 d) 786,667
500 0,004 700 0,007

10 0,06 80 0,06
2 0,8 6 0,6
2. Aadaki tablolarda verilen saylarn krmz renkli rakamlarnn basamak deerle-

rini belirtiniz.
a) b)
Say Basamak Deeri Say Basamak Deeri
4,17 0,1 5,03 0,03
5,203 0,003 21,47 0,4
19,64 0,6 36,109 6
217,205 200 415,801 0
372,968 0,008 703,452 0,002
491,81 90 615,283 600
501,015 0,005 824,092 0,09

Ondalk Gsterimde Verilen Saylarn Sralanmas

Kazanm: Ondalk gsterimleri verilen saylar sralar.
Ondalk gsterimde verilen saylar sralanrken aadaki admlar izlenir:

1) lk olarak tam ksmlara baklr. Tam ksm byk olan say daha byktr.
2) Tam ksmlar eit ise bu durumda kesir ksmlar aada verilen sraya gre
karlatrlr.
Onda birler basamandaki rakam byk olan say daha byktr.
Onda birler basama eit ise yzde birler basamana baklr. Yzde birler
basama byk olan say daha byktr.
Yzde birler basamada eit ise bu defa binde birler basamana baklr.
Binde birler basama byk olan say daha byktr.
rnein; 3,57; 7,81 ve 4,74 saylarn kkten bye doru sralayalm.
3,57
Tam ksmlarna baktmzda 3 < 4 olduundan
4,81
en kk olan say 3,57dir.
4,74
4,81 ve 4,74 saylarnn tam ksmlar eit olduundan kesir ksmlarna bakarz. Onda
birler basamandaki saylar karlatrrsak;
4,81 4,74
8 > 7 olduundan 4,81 > 4,74dr.

Bu durumda;
3,57 < 4,74 < 4,81 olur.

rnekler:
1) 2,61 ve 2,59 saylarn karlatralm.
2,61 2,59
2=2 Tam ksmlar eit

6>5 2,61 saysnn onda birler basamandaki rakam
2,59un onda birler basamandaki rakamdan
byk olduu iin 2,59 < 2,61 olur.
2) 1,42; 2,09 ve 2,1 saylarn karlatralm.
1,42; 2,09 ve 2,1 saylarnn tam ksmlarn karlatrrsak en kk say 1,42 olur.
2,09 ve 2,1 saylarnn tam ksmlar eit olduundan kesir ksmlarna bakarz.
2,09 2,1
2=2 Tam ksmlar eit

0<1 Onda birler basama daha byk olan say
2,1 olduundan 2,09 < 2,1 olur.
Bu durumda; 1,42 < 2,09 < 2,1 olur.
3) 0,4; 0,40 ve 0,400 saylarn karlatralm.
4 4 4 x 10 40
0,4 = dr. Bu sayy 10 ile geniletirsek = = = 0,40 olur.
10 10 10 x 10 100
4 4 x 100 400
100 ile geniletirsek = = = 0,400 olur.
10 10 x 100 1000
Dolaysyla 0,4 = 0,40 = 0,400dr.
Ondalk gsterimin sonuna yazlan sfrlar saynn deerini deitirmez.

4) Drt arkadan boy uzunluklar yan-

daki gibidir.
Bu arkadalarn boy uzunluklarn kar-
latralm.
Hasan Funda smail Pnar

1,55 cm 1,49 cm 1,51 cm 1,44 cm
Hasann boy uzunluu 1,55 cm

Fundann boy uzunluu 1,49 cm Tam ksmlar eit oldu-
smailin boy uzunluu 1,51 cm undan kesir ksmlar-
na bakmamz gerek.
Pnarn boy uzunluu 1,44 cm
Kesir ksmlar karlatrlrken ilk olarak onda birler basamana baklr. Bu durumda
onda birler basamanda 4 bulunan Funda ve Pnarn boy uzunluklar, onda birler basa-
manda 5 bulunan Hasan ve smailin boy uzunluundan ksadr.
Fundann Pnarn Hasann smailin

Boy Uzunluu Boy uzunluu Boy Uzunluu Boy uzunluu
1,49 1,44 1,55 1,51
1=1 1=1
4=4 5=5
9>4 5>1
olduundan Funda'nn boyu olduundan Hasann boyu
Pnarn boyundan uzundur. smailin boyundan uzundur.
1,44 < 1,49 < 1,51 < 1,55

Pnarn boy Fundann boy smailin boy Hasann boy
uzunluu uzunluu uzunluu uzunluu

1. Aadaki boluklara <, =, > sembollerinden uygun olann yaznz.
a) 0,4 > 0,04 b) 0,19 < 0,91
c) 5,03 < 5,30 ) 16,209 < 16,3
d) 1,8 = 1,800 e) 6,47 = 6,470
f) 52,001 > 51,999 g) 9,91 > 9,909
2. Aadaki ondalk gsterimleri kkten bye doru sralaynz.
a) 0,015 ; 0,105 ; 0,15 ; 0,51 0,015 < 0,105 < 0,15 < 0,51
b) 21,21 ; 21,201 ; 21,12 ; 21,102 21,102 < 21,12 < 21,201 < 21,21
c) 9,7 ; 9,77 ; 9,707 ; 9,777 9,7 < 9,707 < 9,77 < 9,777
3. 0, 3, 5, 8 saylarn kullanarak 3 ile 5 arasnda drt tane sayy ondalk gsterimle

yazp kkten bye doru sralaynz.
1. say 2. say 3. say 4. say

3,058 3,508 3,580 3,850
Sralama: 3,05 < 3,5 < 3,58 < 3,85
4. 4,6A1 < 4,7 olduuna gre A yerine ka farkl rakam gelebilir?
4,6A1 < 4,7
4=4 Tam ksmlar eit

6<7 6 < 7 olduundan 4,6A1 says 4,7'den her za-
man kktr.
Bu durumda A yerine 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
rakamlarndan herhangi biri gelebilir. Yani A
yerine 10 farkl rakam gelebilir.
1. Aadaki sralamalardan hangisi 5. Aadaki ilemlerden hangisinde yer

yanltr? alan 8 saysnn basamak deeri en
A) 2,3 < 2,30 B) 1,95 < 2,01 byktr?
C) 0,71 > 0,69 D) 0,525 > 0,524 A) 2,186 B) 3,899

Cevap: A C) 8,1 D) 7,998
Cevap: C
2. 3,666 ondalk gsteriminde alt izili 6. Kazak Pantolon Ayakkab

rakamn basamak deeri aadaki-
lerden hangisidir?
A) 6 B) 0,6 39,90 TL 39,99 TL 39,95 TL
C) 0,06 D) 0,006 Yukarda bir maazada satlan
Cevap: C rnn fiyatlar verilmektedir.
3. Aada verilen ondalk gsterimler- Bu rnlerin fiyatlarnn kkten
den hangisinde yer alan 5 rakamnn by doru sralan hangi see-
basamak deeri en kktr? nekte verilmitir?
A) 35,21 B) 44,5 A) Kazak < Pantolon < Ayakkab
C) 63,75 D) 81,265 B) Kazak < Ayakkab < Pantolon
Cevap: D C) Ayakkab < Kazak < Pantolon
D) Ayakkab < Pantolon < Kazak
4. Cevap: B
7,684 < 7,?71 7. 8,808; 88,8; 8, 88; 8,08 saylarnn s-

ralan hangi seenekte doru veril-
mitir?
A) 8,08 < 8,88 < 8,808 < 88,8
Tahtada verilen sralamann doru
olabilmesi iin soru iaretli yere aa- B) 8,808 < 8,08 < 8,88 < 88,8
dakilerden hangisi gelebilir? C) 8,08 < 8,88 < 88,8 < 8,808
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 D) 8,08 < 8,808 < 8,88 < 88,8
Cevap: D Cevap: D

8. 4,305 saysnn binde birler basama- 11. 13,276 > 13,29

ndaki rakamn basamak deeri aa- Yukardaki karlatrmann doru
dakilerden hangisidir? olabilmesi iin yerine gelmesi gere-
A) 0,5 B) 0,05 ken rakamlarn toplam katr?
C) 0,005 D) 0,0005 A) 18 B) 19 C) 20 D) 21
Cevap: C Cevap: D
9. 5,12 > 5,3 12. 3,5; 6,12; 3,18 saylarnn kkten

4,03 < 4,3 bye doru sralan aadakiler-
den hangisidir?
12,1 > 12,15
A) 3,5 < 3,18 < 6,12
8,3 > 8,25
B) 3,18 < 3,5 < 6,12
Yukarda verilenlerden ka tanesi
yanltr? C) 6,12 < 3,5 < 3,18
A) 1 B) 2 D) 3,18 < 6,12 < 3,5

Cevap: B
C) 3 D) 4
Cevap: B
13. a = 1, b = 0, c = 3, d = 2 ise 2 den

10. Ali, ahin ve Efe girdikleri snavdan
byk en kk ondalk kesir aada-
u notlar almlardr:
Ali: 78,9
A) c,dab B) a, cdb
ahin: 78,85 C) d, bac D) b,cda
Efe: 78,901 Cevap: C
Buna gre alnan notlarn bykten
ke doru sralamas hangisidir? 14. 3,48 < ? < 4,023
A) Ali > ahin > Efe Yukarda ? ile gsterilen yere aa-
B) Efe > Ali > ahin dakilerden hangisi gelemez?
C) ahin > Ali > Efe A) 3,5 B) 3,51
D) Efe > ahin > Ali C) 4,02 D) 4,1
Cevap: B Cevap: D
1. A 2. C 3. D 4. D 5. C 6. B 7. D 8. C 9. B 10. B 11. D 12. B 13. C 14. D

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

18
Ondalk Gsterimleri Say Dorusunda Gsterme
Kazanm: Ondalk gsterimleri verilen saylar say dorusunda gsterir.
Ondalk gsterimle verilen saylar say dorusunda gsterilirken, ilk olarak hangi iki
doal say arasnda olduu belirlenir.
Daha sonra bu say aral eit paralara ayrlarak ondalk gsterime karlk gelen
nokta belirlenir.
RNEK
2,3 ve 2,16 saylarn say dorusunda gsterelim.
2,3 says 2 ile 3 arasndadr.

2 3
2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 3,0
2,3
Virglden sonra bir basamak olduundan 2 ile 3 arasn 10 eit paraya bldk.
2 3
2,1 2,2
2,16 says 2,1 ile 2,2 arasndadr.
Bu durumda 2,1 ile 2,2 arasn 10 eit paraya bleriz.

2,1 2,2
2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,17 2,18 2,19 2,20

2,16
retmenin Sorusu A says katr?

3,3 3,4
A
Cevap:
3,30 3,31 3,32 3,33 3,34 3,35 3,36 3,38 3,39 3,40
A=3,37
RNEK
5,4 ; 5,48 ve 5,482 saylarn say dorusunda gsterelim.

5 ile 6 aras 10 eit paraya
5 6 blnm ve 5,4 iaretlenmitir.
5,4
5,48 says 5,40 ile 5,50
arasndadr.
5,4 ile 5,5 aras 10 eit paraya
blnm ve 5,48 iaretlenmitir.
5,40 5,50
5,48
5,482 says 5,480 ile 5,490
arasndadr.
5,48 ile 5,49 aras 10
eit paraya blnm
5,480 5,490 ve 5,482 iaretlenmi-
5,482 tir.
RNEK
14,2 14,3
?
Yukardaki say dorusunda ? ile gsterilen say katr?
ZM
14,2 = 14,20 ve 14,3 = 14,30dur.

14,2 14,3
? = 14,25
14,2 ile 14,3 aras 10 eit paraya ayrlmtr. 14,2den itibaren beinci nokta saildi-
inden ? = 14,25 olur.

1. Aadaki ondalk gsterimde verilen saylar say dorusunda gsteriniz.
a) 0,8
0 1
0,8
b) 3,1
3 4
3,1
c) 4,19
4,10 4,20
4,19
) 6,03
6,00 6,10
6,03
d) 7,125
7,120 7,130
7,125
e) 11,218
11,210 11,220
11,218
2. Aada say dorusunda ok ile iaretlenen yerlere karlk gelen saylar yaznz.
a) b)
1 2 3 4
1,6 3,3
c) )
5,4 5,5 9,1 9,2
5,48 9,14
d) e)
7,20 7,30 12,410 12,420
7,27 12,418
Ondalk Gsterimlerle Toplama ve karma lemi

Kazanm: Ondalk gsterimleri verilen saylarla toplama ve karma ilemlerini yapar.
Ondalk gsterimlerle toplama ve karma ilemi yaplrken, doal saylarda olduu

gibi ayn basamaklar alt alta getirilir. Bunun iin ondalk gsterimle verilen saylar
virgller alt alta gelecek ekilde hizalanr, toplama ve karma ilemleri yaplr.
rnekler:
1) 2,15 ile 1,2 ondalk gsterimleri toplayalm.
I. Yol:
Verilen ondalk gsterimleri modelleyelim.
2,15
1 5
1 = 0,1 = 0,05
10 100
1,2
1 2
10
2,15 + 1,2
3 5
3 = 0,3 = 0,05
10 100
2,15 + 1,2 = 3,35

II. Yol:
Yzde birler
Onda birler
Ondalk gsterimleri virgller alt alta gele-
cek ekilde yazalm.
Birler
2 , 1 5 Ondalk gsterimlerde sonuna eklenen sfr-
+ 1 , 2 0 lar saynn deerini deitirmeyeceinden
3 , 3 5 1,2yi 1,20 olarak yazdk.
2) Arlklar virgller alt alta gelecek ekil-

42,6 kg 78,12 kg 63,51 kg de yazalm.
Yzde birler
Onda birler
Birler
Onlar
4 2 , 6 0
Asansr 7 8 , 1 2
Yukardaki asansrde bulunan kiilerin + 6 3 , 5 1
arlklar toplamn bulalm. 1 8 4 , 2 3
3) rnlerin fiyatlarn virgller alt alta ge-

lecek ekilde yazalm.
Yzde birler
Onda birler
Birler
2,26 TL 2,65 TL 3,45 TL

Esra krtasiyeden yukardaki rnleri al- 2 , 2 6 Kalem
mtr. 2 , 6 5 Silgi
Buna gre, krtasiyeye ka TL demitir? + 3 , 4 5 Kalemtra
8 , 3 6 TL der.

4) Ali, krtasiyeden 2,15 TL tutan al 5) 5 litre stn 3,75 litresi ile yourt ya-
veri iin 2,5 TL para vermitir. plrsa, geriye ka litre st kalr?
Alinin ald para stn hesaplaya-
lm.
Yzde birler
Onda birler
2,5den 2,15i kararak Alinin ald
Birler
5 = 5,00
para stn hesaplarz.
5 , 0 0
Yzde birler
3 , 7 5
Onda birler
1 , 2 5 litre st kalr.
Birler
2,5 = 2,50dir.
2 , 5 0
2 , 1 5
0 , 3 5 TL para st alr.
6) Fiyat 39,95 TL olan bir rn iin 50 7) 26,1 19,94 ilemini yapalm.

TL veren bir mteri ka TL para
st alr?
Yzde birler
Onda birler
50'den 39,95'i karalm.

Birler
Onlar
Yzde birler
Onda birler
2 6 , 1 0
Birler
1 9 , 9 4
Onlar
6 , 1 6
5 0 , 0 0
3 9 , 9 5
1 0 , 0 5 TL para st alr.

1. Aada verilen ilemleri yapnz.
a) 2,1 + 3,12 b) 5,06 + 7,3

2,10 5,06
+ 3,12 + 7,30
5,22 12,36
c) 23,7 + 14,63 ) 56,19 + 72,9

23,70 56,19
+ 14,63 + 72,90
38,33 129,09
d) 5 1,9 e) 4,6 2,7

5,00 4,6
1,19 2,7
3,81 1,9
f) 11,13 9,2 g) 37, 21 23, 45

11,13 37,21
9,20 23,45
1,93 13,76
2. Aada verilen ilemlerde verilmeyen saylar bulunuz.
a) 9, 6 4 b) 2 4, 3
8 9
+ 5, 1 + 1 7, 8
5 4
1 5, 4 2, 7 3
c) 5 , 4 2 ) 3 2,
4 9
+ 1 4, 8 2 1 7, 7 5 1
6 9 2 5, 1 5
d) 8 1, 7 e) 4, 1 1
4 9
2 , 3 8 2 9, 2
8 0
5 3, 3 6 6 5, 0 9
4.
46,15
18,241
1 kg domates 3,45 TL 2, b 9
1 lt zeytinya 30,5 TL
1 kg peynir 16,25 TL
1 kg et 33,25 TL Tahtada yazl ileme gre +
TOPLAM ........................... katr?
A) 14 B) 15 C) 16 D) 17
Cevap: C
Yukarda bir alveri fii verilmitir.
Buna gre; 1, 2 ve 3. sorular cevaplaynz.
5.
1. Etin fiyat, zeytinyann fiyatndan 69,99 TL
ka TL fazladr?
A) 2,25 B) 2,50 C) 2,75 D) 3
Cevap: C Nuray, kumbarasnda 54,25 TL birik-
tirmitir.
Nurayn maazada beendii ayak-
2. Bu alveri iin toplam ka TL den- kaby alabilmesi iin ka TL daha bi-
mitir? riktirmesi gerekir?
A) 82,45 B) 83,45 A) 13,70 B) 14,74

C) 84,25 D) 85,25 C) 15,70 D) 15,74
Cevap: B Cevap: D
6. 7 A = 5,2
3. Bu alverite 1 kg peynir alnmasay-
d ka TL denirdi? A + B = 8,1
A) 63,25 B) 65,75 olduuna gre B katr?

C) 67,2 D) 68,25 A) 5,8 B) 6,3 C) 7,3 D) 7,8
Cevap: C Cevap: B

7. Aadaki ilemlerden hangisi doru- 10. Bu rnlerin hepsinden birer tane

dur? alan bir mteri toplam ka TL der?
A) 3,2 1,55 = 1,55 A) 136,54 B) 139,5
B) 8 6,15 = 1,95 C) 141,44 D) 141,64
Cevap: A
C) 24,9 16,2 = 8,7
D) 17,8 + 23,5 = 40,3
Cevap: C
Bebek simleri Arlklar (kg)
Kerem 4,25
rn Sat Fiyat (TL)
Nilay 3,65
Ayakkab 54,9
Tuba 3,8
anta 39,99
Hseyin 4,7
Czdan 21,75
Kemer 19,9
Yukarda bir hastanede yeni doan be-
beklerin arlklar verilmitir.
8, 9 ve 10. sorular yukardaki tabloya 11 ve 12. sorular bu tabloya gre cevap-
gre cevaplaynz. laynz.
8. 1 ayakkab ve 1 czdan alan bir m- 11. En ar bebein kilosu en hafif olan

teri ka TL der? bebein kilosundan ka kg fazladr?
A) 75,65 B) 76,65 A) 1,05 B) 1,25
C) 77,45 D) 78,75 C) 1,45 D) 1,60
Cevap: B Cevap: A
9. Ayakkabnn fiyat, antann fiyatn- 12. Bu drt bebein toplam arl ka

dan ka TL fazladr? kg dr?
A) 13,91 B) 14,9 A) 15,24 B) 15,2
C) 14,91 D) 15 C) 16,15 D) 16,4
Cevap: C Cevap: D
1. C 2. B 3. C 4. C 5. D 6. B 7. C 8. B 9. C 10. A 11. A 12. D

YZDELER
Kazanm: Paydas 100 olan kesirleri yzde sembol (%) ile gsterir.
Gnlk hayatmzda ok sk karlatmz matematik sembollerinden biri yzde

semboldr ve %ile gsterilir.
Paydas 100 olan kesirler % (yzde) sembol ile gsterilebilir.
rnein;
24
kesrini %24 olarak gsterebiliriz ve Yzde yirmi drt olarak okuruz.
100
rnekler:
1) 17 , 9 , 64 ve 72
100 100 100 100
kesirlerini yzde sembol ile gsterelim ve okunularn yazalm.
17 64
= %17 Yzde on yedi = %64 Yzde altm drt
100 100
9 73
= %9 Yzde dokuz = %73 Yzde yetmi
100 100
Paydas yze eit olmayan kesirleri yzde sembol ile gstermek iin, kesrin payda-
sn sadeletirme veya geniletme yoluyla yze eitleriz.
2) kesrinin yzde sembol ile gste- 85 85 5 17

= =
20 20 100 100 5 20
rimi %85 ise katr?
17 ise = 17dir.
=
20 20

3) Yandaki ekilde boyal alana karlk gelen

kesiri yzde sembol ile gsterelim.
Boyal alana karlk gelen kesir

12 12 x 4 48 %48 Yzde krk sekiz
= =
25 25 x 4 100
Kesrimizi 4 ile genilettik
24 36 51
4) , , kesirlerini yzde sembol ile gsterelim.
40 200 75
24 24 4 6 (Kesrimizi ilk olarak 4 ile sadeletirdik.)
= =
40 40 4 10
6 6 x 10 60
= = (Daha sonra kesrimizi 10 ile genilettik.)
10 10 x 10 100
24 60
= = %60
40 100
36 36 2 18
= = = %18 (Kesrimizi 2 ile sadeletirdik.)
200 200 2 100
51 51 3 17 (Kesrimizi ilk olarak 3 ile sadeletirdik.)

= =
75 75 3 25
17 17 x 4 68
= = (Daha sonra 4 ile genilettik.)
25 25 x 4 100
51 68
= = %68
75 100

1. Verilen kesir modellerini % sembol ile ifade ediniz.

a) b) c) )
3 1 4 1 18 1 3 3x25 75
= = %50 = = %50 = = %50 = = = %75
6 2 8 2 36 2 4 4x25 100
2. Verilen kesirleri yzde sembol ile gsteriniz.

56 56 4 14 2 22 1 10
a) = = = %14 b) = = = = %10
400 400 4 100 20 20 2 10 100
12 12 2 6 1 1 x 25 25
c) = = = %6 ) = = = %25
200 200 2 100 4 4 x 25 100
7 7 x 10 70 8 8x2 16
d) = = = %70 e) = = = %16
10 10 x 10 100 50 50 x 2 100
80 80 2 40 3 3 x 20 60
f) = = = %40 g) = = = %60
200 200 2 100 5 5 x 20 100
3. Yzde sembolyle verilen saylar kesir ifadeleri ile eletiriniz.

a) %40 40 40 20 2 I) 3
%40 = = =
100 100 20 5 4
b) %56 %56 =
56
=
56 4
=
14 II) 2
100 100 4 25 5
c) %25 %25 =
25
=
25 25
=
1 III) 14
100 100 25 4 25
) %75 %75 =
75
=
75 25
=
3 IV) 1
100 100 25 4 4
d) %10 %10 =
10
=
10 10
=
1 V) 13
100 100 10 10 20
e) %65 65 65 5 13 VI) 1
%65 = = =
100 100 5 20 10
a) II b) III c) IV ) I d) VI e) V
Yzde, Kesir ve Ondalk Gsterim likisi

Kazanm: Bir yzdelik ifadeyi ayn bykl temsil eden kesir ve ondalk gsterimle ilikilendirilir; bu gsterimleri birbirine dntrr.
Yzde, kesir ve ondalk gsterimler birbiri cinsinden ifade edilebilirler.
rnein;
43 Ondalk Gsterimi
0,43
100
43 Yzdelik Gsterimi
%43
100
Bu durumda;
43
= 0,43 = %43 olur.
100
RNEK
Modelde gsterilen kesrin; ondalk ve yzde sembol ile

gsterimlerini bulalm.
ZM
Modelimiz 3 kesrine karlk geliyor.

4
3 3 x 25 75 Ondalk Gsterimi 0,75

= =
4 4 x 25 100
75 Yzde Gsterimi %75

100
75
= 0,75 = %75
100

Aadaki tabloda bo braklan yerleri doldurunuz.
YZDE SEMBOL LE
KESR ONDALIK GSTERM
GSTERM
3
0,03 %3
100
14
0,14 %14
100
5
0,5 %50
10
7
0,28 %28
25
11
0,11 %11
100
71 %71
0,71
100
55 %55
0,55
100
4 %40
0,4
10
62 %62
0,62
100
81
0,81 %81
100
52
0,52 %52
100
94
0,94 %94
100
1. Aadakilerden hangisi dorudur? 4.

2 7
A) = %50 B) = %14
25 20
Modellenen kesrin yzde gsterimi
9 1
C) = %18 D) = %20 hangi seenekte verilmitir?
50 4
Cevap: C A) %90 B) %45 C) %12 D) %9
Cevap: B
5.
2. Aadaki kesirlerden hangisinin yz-
15
de sembol ile gsterimi %60 deildir? kesrinin yzde sembol ile
75
3 6 12 15 gsterimini bulunuz.
A) B) C) D)
5 10 25 25
Cevap: C
zm:
15 15 3 5
I. adm: = =
75 75 3 25
5 5x4 20
II. adm: = =
25 25 x 4 100
20
III. adm: = %20
3. I. 0,3 = %30 100
3 Tahtada verilen problem ve zm
II. = %40
5 iin aadakilerden hangisi doru-
13
III. = %52 dur?
25
IV. 0,45 = %45 A) Problem doru zlmtr.
Yukardaki ifadelerden ka tanesi B) I. admda hata yaplmtr.
dorudur? C) II. admda hata yaplmtr.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) III. admda hata yaplmtr.
Cevap: C Cevap: A

6. Aada taral alana karlk gelen 8. Aadakilerden hangisi yanltr?

kesirlerden hangisinin yzde gsteri- 4 3
mi %75 deildir? A) = %40 B) = %30
10 5
A) C) 0,6 = %60 D) 0,15 = %15
Cevap: B
B)
9.

C) = %28 ise katr?
75
zm:
D)
28 4 6
I. adm: =
100 4 25
6x3 18
II. adm: =
25 x 3 75
18
III. adm: =
75 75
IV. adm: = 18
Cevap: B
Tahtada verilen problem ve zm
iin aadakilerden hangisi doru-
dur?
A) Problem doru zlmtr.
?
7. = %80
5 B) lk hata I. admda yaplmtr.
ise "?" ile gsterilen say katr? C) lk hata II. admda yaplmtr.
A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 D) lk hata III. admda yaplmtr.
Cevap: A Cevap: B
1. C 2. C 3. C 4. B 5. A 6. B 7. A 8. B 9. B

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

19
Yzde, Kesir ve Ondalk Gsterimlerin Karlatrlmas
Kazanm: Kesir, ondalk ve yzdelik gsterimle belir len okluklar karla rr.
9
Bir snftaki bakanlk seimlerinde oylarn %35ini Frat unu Aysun ve 0,29unu ise
25
Bahadr almtr. En ok oyu kimin aldn bulalm.
Oylarn dalm yzde, kesir ve ondalk gsterimle verilmektedir. Bunlarn karlatrl-
mas iin ilk olarak hepsini yzde sembol ile gsterelim.
Fratn oyu %35
9 9x4 36
Aysunun oyu = = = %36
25 25 x 4 100
Bahadrn oyu 29
0,29 = = %29
100
%36 > %35 > %29 olduundan, en ok oyu alan renci Aysundur.
Yzde, kesir ve ondalk gsterimleri birbirleri ile karlatrrken bunlar ayn gs-
terime evirmemiz gerekir.
rnekler:
1) 7 , %25 ve 0,4 okluklarn kkten bye doru sralayalm.

20
7 7x5 35
= = = %35
20 20 x 5 100
4 4 x 10 40
0,4 = = = = %40
10 10 x 10 100
%25 < %35 < %40 olduundan
7
%25 < < 0,4 tr.
20
retmenin Sorusu %54 < A < 0,61 olduuna gre, A yerine ka doal say yazlabilir.
100
54 A 61
54 < <
Cevap: %54 = 100 100 100
100
61 55 , 56 , 57 , 58 , 59 , 60 A yerine 6 doal
%61 = 100 100 100 100 100 100 say yazlabilir.
100
2) 8 ; 0,38 ve %30 okluklarn kkten bye doru sralayalm.

25
8 8x4 32
= = = %32
25 25 x 4 100
38
0,38 = = %38
100
%30 < %32 < %38 olduundan
8
%30 < < 0,38 dir.
25
6
3) < 0,2 < %28
25
Yukardaki sralamann doru olmas iin yerine ka farkl doal say gelebilir?
6 6
< 0,2 < %28 < 0,2 < %28
25 25
0,24 < 0,2 < 0,28

6 6x4 24 28
= = = 0,24 %28 = = 0,28
25 25 x 4 100 100
0,25
0,26
0,27
3 farkl doal say gelebilir.

4) 1 , %45 ve 0,56 okluklarn sralayalm.

2
I. Yol: Verilen ekilleri modelleyelim.
1 1 x 50 50
= = = %50
2 2 x 50 100
45
%45 =
100
56
0,56 = = %56
100
Boyal alanlardan da grld gibi

1
%45 < < 0,56
II. Yol: 2
1 1 x 50 50
= = = %50 %45 < %50 < % 56
2 2 x 50 100
56 1
0,56 = = % 56 %45 < < 0,56 olur.
100 2

1. Arabalarn benzin depolarnn doluluk oranlar kesirlerle verilmitir. Depolarn dolu-

luk oranlarn yzde sembol kullanarak yaznz ve ">, <, =" sembollerini kullanarak
karlatrnz.
3 > 3
4 5
%75 %60
15 < 14
25 20
%60 %70
4 > 1
5 2
%80 %50
6 = 3
10 5
%60 %60
7 > 8
20 25
%35 %32
2. Aadaki okluklar kkten bye doru sralaynz.
a) 3 , %66 ve 0,59 b) 13 , 0,44 ve %55

4 25
3 3 x 25 75 13 13 x 4 52
= = = %75 = = = %52
4 4 x 25 100 25 25 x 4 100
59 44
0,59 = = %59 0,44 = = %44
100 100
%59 < %66 < %75 %44 < %52 < %55
3 13
0,59 < %66 < 0,44 < < %55
4 25
c) 12 , %71 ve 0,8 ) %33, 2 ve 0,41

20 5
12 12 x 5 60 2 2 x 20 40
= = = %60 = = = %40
20 20 x 5 100 5 5 x 20 100
8 8 x 10 80 41
0,8 = = = = %80 0,41 = = %41
10 10 x 10 100 100
%60 < %71 < %80 %33 < %40 < %41
12 2
< %71 < 0,8 %33 < < 0,41
20 5
d) %82, 9 ve 0,8 e) 0,76, %78 ve 21

10 25
9 9 x 10 90 21 21 x 4 84
= = = %90 = = = %84
10 10 x 10 100 25 25 x 4 100
%80 < %82 < %90 %76 < %78 < %84
9 21
0,8 < %82 < 0,76 < %78 <
10 25
1. Aadakilerden hangisi en byktr? 4. Bir snavdaki sorularn %22si Trk-

1
A) %44 B) 12 C) 0,4 D) 9 e; 0,3 Matematik;
4
i Fen Bi-
25 20
limleri geri kalan ise Sosyal Bilgiler
Cevap: B sorusudur.
Bu snavda en ok soru hangi dersten
sorulmutur?
A) Trke B) Fen Bilimleri
C) Sosyal Bilgiler D) Matematik
2. Aadaki eitliklerden hangisi yanl- Cevap: D
tr?
12
A) 0,6 = %60 B) = 0,12
25
26 5. Aadaki sralamalardan hangisi
C) %7 = 0,70 D) = %52
50 dorudur?
Cevap: B
1
A) %36 < 0,4 <
2
1
B) %25 < < 0,42
4
7
C) 0,63 < < %66
10
3. Mustafa, mit, Can ve Berkant drt
3 4
arkada bir byk boy pizza syle- D) < %55 <
5 5
milerdir. Mustafa pizzann %27sini, Cevap: A
6
mit 0,28ini Can sini ve Buket
25
1
ise ini yemitir.
4
Buna gre pizzadan en fazla yiyen
11
kii kimdir? 6. < 0,4 < %46
10
A) Mustafa B) mit olduuna gre katr?
C) Can D) Berkant A) 3 B) 4 C) 5 D) 6
Cevap: B Cevap: C
1. B 2. B 3. B 4. D 5. A 6. C

Bir okluun Belirli Yzdesini Bulma

Kazanm: Bir okluun belir len bir yzdesine karlk gelen miktar bulur.
1200 kiilik bir okuldaki rencilerin %28i 5. snf rencisidir. 5. snfta okuyan ka -
renci olduunu bulalm.
1200n %28ini bulmak iin ilk olarak %28i kesirli olarak gsterelim.
28 28
%28 =
dir. Bu durumda 1200n ini bulmalyz.
100 100
Bunun iin 1200 100e bler ve sonucu 28 ile arparz.
1200 100 = 12
12 x 28 = 336
5. snf renci says 336dr.
rnekler:
1) Taner 160 sayfalk bir kitabn %45ini okuyor. Tanerin okumas gereken ka sayfas
kalmtr?
45 45 5 9
%45 = = = dir.
100 100 5 20
9
Bu durumda 160n unu bulmalyz.
20
160 20 = 8
8 x 9 = 72 sayfa okunmu
160 72 = 88 sayfa kalan
2) 1200 kmlik bir yolun %5i ka km eder?
5
%5 =
100 1200 100 = 12
1200 100e blp, kan sonucu 5 ile arparz. 12 x 5 = 60 km yol eder.

3) 400 TL'lik bir alveriin %8'i KDV (Katma Deer Vergisi)'dir. Bu alverite ka
TL KDV dendiini bulalm.
8
%8 =
100
8
400 TL'nin 'ini bulmak iin;
100
400' 8 ile arpp, daha sonra 100'e blebiliriz.
400 x 8 = 3200
3200 100 = 32 TL KDV denmitir.
4) 2000 TL'lik bir buzdolabna %5'lik indirim uygulandnda yeni fiyat ka TL olur,
hesaplayalm.
5
%5 =
100
2000 100 = 20
20 x 5 = 100 TL indirim yaplmtr.
Bu durumda buzdolabnn yeni fiyat;
2000 100 = 1900 TL olur.
5) 200 saysnn %8'i katr?
I. Yol: 200 100 = 2 II. Yol: 200 x 8 = 1600

2 x 8 = 16 eder. 1600 100 = 16 eder.

6) Bir snftaki rencilerin %20'si bale, %50'si opera gsterisine katlmtr. Snfta
gsteriye katlan ve katlmayan rencilerin % ile ifadesini bulabiliriz.
Katlan Katlmayan
Bale : %20 Snf : %100
Opera : + %50 % 70
%70 % 30
7) Halenur, almak istedii 800 TL'lik tabletin cretinin %70'ini biriktirmitir. Halenur,
tableti almak iin ka TL daha biriktirmelidir?
Halenur, 800 TL tablet cretinin %70'ini biriktirmitir.

70 70
%70 = olduuna gre, tablet cretinin 'ini bulmalyz.
100 100
70
800'n 'ini bulmak iin, 800' 100'e bler ve sonucu 70 ile arparz.
100
800 100 = 8
8 x 70 = 560 TL (Biriken para)

Buna gre Halenur'un;
800 560 = 240 TL daha biriktirmesi gerekir.
8) 3500'n %21'i katr?
21 3500 100 = 35
%21 = olduundan 3500' 100'e blp
100
sonucu 21 ile arparz. 35 x 21 = 735

9) Fiyat 1800 TL olan bir rne %6 TV (zel Tketim Vergisi) deniyor. Buna gre,
ka TL TV denmitir?
6
%6 = olduundan 1800' 100'e bler ve sonucu 6 ile arparz.
100
1800 100 = 18
18 6 = 108 TL TV denmitir.
10) %9'u 45 olan saynn tamam katr?
9
%9 =
100
Bu ifadeyi "100 parasndan 9 tanesi 45 eden say" eklinde dnrsek;
Bir paray bulmak iin nce 45'i 9'a bleriz. kan sonucu 100 ile arparak tamamn
buluruz.
45 9 = 5
5 x 100 = 500
Saynn tamam 500 olur.
11) 400 tane kalemin %7'si ile %15'inin toplam ka kalem eder?
22
O halde 400'n 'sini bulmalyz.
%7 22 100
+ % 15 %22 =
100 400 100 = 4
% 22
4 x 22 = 88 kalem eder.

12) 600 TL'lik bir rne %7 zam yaplrsa, yeni fiyat ne olur?
7
%7 =
100
600'n %7'si kadar zam yaplmtr.
600 100 = 6
6 7 = 42 TL (Zam miktar)
Yeni fiyat: 600 + 42 = 642 TL olur.
13) Bir miktar kalemin %27'si siyah, kalanlar krmz renktedir. Krmz kalemler siyah
kalemlerden % ka fazladr?
Tm kalemleri %100 kabul ederiz.

Tm kalemler : %100
Siyah : %27
%73
Tm kalemlerin %73' krmz renktedir.
O halde krmz kalemler, siyah kalemlerden, % 73 % 27 = % 46 daha fazladr.
14) 300'n %50'i katr?
I. Yol: II. Yol:

% 50 "bir btnn yars" demektir. 50
%50 = olduundan
100
Yani 300'n %50'si, 300'n yars olur.
300 100 = 3
Bu da; 300 2 = 150 eder.
3 x 50 = 150 bulunur.

15) Bir bahede; 18 elma, 72 vine, 10 kiraz, 80 ceviz, 20 tane de armut aac vardr.
a) Ceviz aalar tm aalarn % kadr?
b) Kiraz ve armut aalarnn toplam, vine aalarndan % ka eksiktir?
a) Toplam aa saysn bulalm:

18 + 72 + 10 + 80 + 20 = 200 aa
200 tane aacn 80 tanesi ceviz aacdr. Bunu kesir olarak gsterelim.
80
Cevizler, olur.
200
80 40
= = %40
200 100
2 ile
sadeleir
Cevizler tm aalarn %40' kadardr.
b) Kiraz, armut ve vine aalarnn saylarn % sembolyle yazalm.

10 5
Kiraz = = %5
200 100
20 10
Armut = = %10
200 100
72 36
Vine = = %36
200 100
Kiraz : % 5
Armut : + % 10
% 15
Kiraz ve armut aalarnn saylarnn toplam, vine aalarnn saysndan;
% 36
% 15
% 21 daha eksiktir.

1. Aadaki saylarn istenen yzdelerini hesaplaynz.
a) 200n %10u b) 250nin %12si

10 12 3
%10 = %12 = =
100 100 25
200 100 = 2 250 25 = 10
2 x 10 = 20 10 x 3 = 30
c) 360n %40 ) 580in %25i

40 4 25 1
%40 = = %25 = =
100 10 100 4
360 10 = 36 580 4 = 145
36 x 4 = 144
d) 2400n %91i e) 5250nin %20si

91 20 1
%91 = %20 = =
100 100 5
2400 100 = 24 5250 5 = 1050
24 x 91 = 2184
2. Aada belirli yzdesi verilen saylar bulunuz.
a) %5i 40 olan say b) %27si 540 olan say

40 5 = 8 540 27 = 20
8 x 100 = 800 20 x 100 = 2000
c) %13 169 olan say ) %44 1210 olan say

169 13 = 13 44 11
%44 = =
13 x 100 = 1300 100 25
1210 11 = 110
110 x 25 = 2750
d) %45i 720 olan say e) %33 660 olan say

45 9 33
%45 = = %33 =
100 20 100
720 9 = 80 660 33 = 20
80 x 20 = 1600 20 x 100 = 2000
3. Aadaki problemleri zelim.
a) Bir kmeste 52 tavuk, 38 horoz ve b) 800 saysnn %50'si %20'sinden

110 civciv vardr. ka fazladr?
Tm hayvanlarn saysnn %20'si
ka hayvan eder? 800'n %50'sini bulalm.
800 100 = 8
52 + 38 + 110 = 200
8 x 50 = 400
200'n %20'sini bulalm.
800'n %20'si
20
%20 = 800 100 = 8
100
200 100 = 2 8 x 20 = 160
2 x 20 = 40 400 160 = 240
c) basamakl en kk doal say- ) Bir ara, gitmesi gereken 700 km

nn %1'i katr? yolun %56'sn gitmitir.
Buna gre aracn gidecei ka km
yol kalmtr?
basamakl en kk doal say
100'dr.
1 700'n %56's
%1 = olduundan
100 700 100 = 7
100'n %1'i 7 x 56 = 392 km
100 100 = 1'dir. 700 392 = 308 km yolu kalmtr.
d) Ardk iki ift saynn toplam e) Ali'nin bilyelerinin %15'i 45 tane-

122'dir. dir.
Kk saynn %60' katr? Buna gre Ali'nin bilyelerinin
%12'si ka bilyedir?
1. say
2. say +2 45 15 = 3
+ 2 = 122 3 x 100 = 300 bilyesi vardr.
122 2 = 120 %12'sini bulalm.
120 2 = 60 Kk say 300 100 = 3
60 x 6 = 3600 3 x 12 = 36 bilye
3600 100 = 36
1. Murat 75 kg'dr. Kemal'in ktlesi Mu- 6. 0 1

rat'n ktlesinin %80'inden 10 kg faz- A B
ladr.
Buna gre, Kemal'in ktlesi ka Say dorusunda A ve B noktalar-
kg'dr? na karlk gelen kesirlerin farknn
A) 60 B) 70 C) 75 D) 80 % sembol ile ifadesi aadakilerden
hangisidir?
Cevap: B
A) %6 B) %10 C) %30 D) %60
Cevap: D
2. Hangi saynn %60' 144 eder?

A) 240 B) 260 C) 280 D) 320
Cevap: A
3. Bir bidon stn %40' 40 liraya sat- 7. Bir ayakkabc 40 liraya ald ayak-
lrsa tamam ka liraya satlr? kaby 48 liraya satarsa yzde ka
kr eder?
A) 40 B) 60 C) 100 D) 120
A) %30 B) %20 C) %15 D)% 8
Cevap: C
Cevap: B
4. 620'nin %45'i katr?
A) 245 B) 260 C) 279 D) 310

Cevap: C
8. Bir kuruyemii fndn kilogramn-
da % 20 indirim yaparak kilogram 6
TL'ye satmaktadr.
5. Bir tccar 60 TL'ye ald bir rn Kuruyemii indirim yapmasayd 8 kg
%70 krla satarsa ka TL kr eder? fndk sattnda ka TL kazanrd?
A) 40 B) 42 C) 48 D) 50 A) 80 B) 60 C) 70 D) 90
Cevap: B Cevap: B

12. Mustafa Bey'in kira, mutfak ve fatu-

Maa 3000 TL olan Mustafa Bey, ra demelerinden sonra maann ne
maann %30'unu kira, %25'ini mut- kadar kalr?
fak ve %20'sini ise fatura giderleri
iin harcamaktadr. A) 600 TL B) 750 TL
C) 800 TL D) 900 TL
9, 10, 11 ve 12. sorular yukarda verilen Cevap: B
bilgiye gre cevaplaynz.
9. Kira giderleri mutfak giderlerinden

13. Bir pazarc kasadaki limonlarn sabah
ka TL fazladr?
% 25'ini, len % 30'unu satt.
A) 100 B) 150 C) 200 D) 250
Akam, kasada 27 tane limon kald-
Cevap: B na gre, sat yapmadan nce kasada
toplam ka tane limon vard?
10. Fatura ve mutfak giderleri toplam A) 60 B) 40 C) 38 D) 30
ka TL'dir? Cevap: A
A) 1350 B) 1450
C) 1500 D) 1550
Cevap: A
11. Aadakilerden hangisi dorudur? 14. %2'si 5 kii olan bir topluluun tamam
ka kiidir?
A) Fatura giderleri %5 artarsa mut-
fak giderlerine eit olur. A) 250 B) 200 C) 150 D) 100
Cevap: A
B) Mutfak giderleri %5 artarsa kira
giderlerine eit olur.
C) Kira giderleri %50 artarsa mut-
fak ve fatura giderleri toplamna
eit olur. 15. 480'in %20'si A ve %25'i B ise B A
D) Kira giderleri %50 azalrsa fatura katr?
giderlerine eit olur. A) 12 B) 18 C) 24 D) 36
Cevap: C Cevap: C
1. B 2. A 3. C 4. C 5. B 6. D 7. B 8. B 9. B 10. A 11. C 12. B 13. A 14. A 15. C

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
20
ET Ki NL iK
1. Aada sembolle gsterilen doru, doru paras ve n iziniz.
a) [KL K L
b) [MN] M N
c) PR P R
) ST S T
2. Aadaki doru paralarna paralel ve eit uzunlukta doru paralar oluturunuz.
a) b) K
C
B
P
D
A
M
T
1 , 1 , 1 birim kesirlerini say dorusunda gsteriniz ve kkten bye do-
3.
8 11 6
ru sralaynz.
0 1 0 1 0 1
1 1 1
8 6 11
1 1 1
Sralama: < <
11 8 6
4. Aadaki tam say kesirleri bileik kesre eviriniz.
a) 3 b) 7 c) 4
2 3 5
5 11 9
2 x 5 + 3 13 3 x 11 + 7 40 5 x 9 + 4 49
= = =
5 5 11 11 9 9
Tarama Fy Etkinlik
5. Aadaki kutulara <, > veya = sembollerinden uygun olanlar yerletiriniz.
> 9 51 < 1
a) 3 2 b) 5
10 10 8
c) 3 35 ) 60 15
4 = =
8 8 44 11
2 2 84
d) 7 > e) 7 >
5 5 12
6. Aadaki kesirleri kkten bye doru sralaynz.
21 7 9 7 21 9
a) 4, , 3 , 3 < 4 < <
5 8 2 8 5 2
3 64 111 111 3 64
b) 5 , , , 6 < 5 < < 6
11 11 22 22 11 11
7. Aadaki saylarn istenilen kadarn bulunuz.

3 2
a) 48in b) 183n si
4 3
48 4 = 12 183 3 = 61
12 x 3 = 36 61 x 2 = 122
11 5
c) 256nn i ) 289un i
16 17
256 16 = 16 289 17 = 17
16 x 11 = 176 17 x 5 = 105

4 5 b) 6 1
a) + 5 3
9 27 14 7
4x3 5 12 5 6 1 6 2
= + = + (5 3) + =2+
9 x 3 27 27 27 14 7 14 14
17 4 4 2
= =2+ =2 =2
27 14 14 7
Tarama Fy Etkinlik
9. Aadaki ondalk gsterimlerin okunularn karlarna yaznz ve alt izili rakam-

larn basamak deerlerini belirtiniz.
a) 3,15 tam yzde on be
0,05
b) 41,064 "Krk bir tam binde altm drt"
0,004
c) 16,47 "On alt tam yzde krk yedi"
6
) 273,5 "ki yz yetmi tam onda be"
200
10. Aadaki ondalk gsterimleri kkten bye doru sralaynz.
a) 1,4 ; 1,14 ; 1,44 ; 1,404 1,14 < 1,4 < 1,404 < 1,44
b) 3,1 ; 3,09 ; 3,12 ; 3 3 < 3,09 < 3,1 < 3,12
c) 6,77 ; 6,707 ; 67,7 ; 67 6,707 < 6,77 < 67 < 67,7
) 13,333 ; 13,303 ; 13,033 ; 13,33 13,033 < 13,303 < 13,33 < 13,333
a) 7 3,46 b) 13,05 3,9

7,00 13,05
3,46 3,9
3,54 9,15
c) 27,9 + 13,75 ) 46,17 + 55,85
27,9 46,17
+ 13,75 + 55,85
41,65 102,02
Tarama Fy Etkinlik
12. Aadaki tabloda bo braklan yerleri doldurunuz.
KESR ONDALIK GSTERM YZDE SEMBOL LE GSTERM

22
0,22 %22
100
48
0,48 %48
100
36 0,36 %36
100
19
0,76 %76
25
72
0,72 %72
100
66
0,66 %66
100
17
0,85 %85
20
13. Aadaki okluklar kkten bye doru sralaynz.

7 6
a) ; 0,11 ; %15 b) %70 ; 0,63 ;
50 10
7 6
0,11 < < %15 < 0,63 < %70
50 10
3 9
c) 0,42 ; %40 ; ) %55 ; ; 0,5
10 20
3 9
< %40 < 0,42 < 0,5 < %55
10 20
14. Aadaki okluklarn istenilen yzdesini bularak doru cevaplara karlk gelen nu-
maray kutusuna yaznz.
1) 288 2) 162 3) 35 4) 141 5) 215 6) 306
3 250nin %14 6 600n %51i 1 720nin %40
2 1350nin %12si 4 940n %15i

Tarama Fy Test - 1
1. Aadaki sralamalardan hangisi A

4. kesri 4 ile 5 arasnda olduuna
dorudur? 8
gre A doal says aadakilerden
1 1 1 1 1 1
A) < < B) < < hangisi olabilir?
5 7 3 11 9 7
A) 38 B) 40 C) 42 D) 44
1 1 1 1 1 1
C) < < D) < < Cevap: A
15 17 19 21 22 23
Cevap: B
2. 7
5. Aadaki kesirlerden hangisi kes-
3 4 9
A rine denktir?
15 24 42 49
Yukardaki say dorusunda A nokta- A) B) C) D)
18 27 54 70
sna karlk gelen kesir aadakiler- Cevap: C
den hangisidir?
3 4 24 26
A) 3 B) 3 C) D)
4 7 7 7
Cevap: C
6. Aadaki kesirlerden hangisinin yz-
de ile gsterimi yanltr?
3. Aadaki ifadelerden hangisi yanl- Kesir Yzde Gsterimi

tr? 17
A) %68
A) Birim kesirler 0 ile 1 arasndadr. 25
30
B) Pay bydke kesrin deeri ar- B) %45
75
tar.
18
22 C) %30
C) kesir 3 ile 4 arasndadr. 60
7
27
25 D) %60
D) kesri 5 ile 6 arasndadr. 45
6
Cevap: D Cevap: B

Tarama Fy Test - 1
7. 1050 saysnn %6s katr? 1

11. Aadaki kesirlerin hangisinden
3
A) 21 B) 45 C) 63 D) 72 12
karlrsa sonu olur?
5
Cevap: C
40 41 7 14
A) B) C) 2 D) 1
15 15 15 15
Cevap: B
8. Aadakilerden hangisi %30un farkl

bir gsterimidir?
24 3
A) B) 0,03 C) D) 0,33 12.
80 5 14,3
Cevap: A 7,176

Yukardaki ilemin sonucu aadaki-

lerden hangisidir?
9. Bir ankete katlanlarn %68i bayan-
dr. A) 7,124 B) 7,276
Ankete katlan bayan says 510 oldu- C) 7,476 D) 7,2

una gre, ankete katlan erkek says Cevap: A
katr?
A) 160 B) 210 C) 240 D) 275

Cevap: C
13. Aadaki okgenlerden hangisinin
kegeni doru izilmitir?
10. 3,474 A) B)
+ 1 2 , 33
15,857
Yukardaki ileme gre yerine han- C) D)
gi say gelmelidir?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8
Cevap: D Cevap: C
1. B 2. C 3. D 4. A 5. C 6. B 7. C 8. A 9. C 10. D 11. B 12. A 13. C

Tarama Fy Test - 2
1. ndirimsiz fiyat 100 TL olan panto- 2 3 5 6

4. ; ; ; ; ; ...
lona %20 indirimin ardndan tekrar 8 8 8 8
%20 indirim yaplmtr. rntsne gre, + ileminin so-
Son durumda pantolonun sat fiyat nucu katr?
ka TL dir? 4 7 11 14
A) B) C) D)
8 8 8 8
A) 60 B) 64 C) 50 D) 70
Cevap: C
Cevap: B
5.
13,254
2. A
+ 9 , 1
22,867
F
ilemini salayan ve deerleri-
E
nin toplam katr?
B
A) 10 B) 8 C) 9 D) 7 D
Cevap: C C
AB n hangi n ile birletiinde ge-

ni a oluur?
A) [BC B) [BD C) [BE D) [BF
Cevap: A
3. +
Yukarda modellenen toplama ilemi a 22

6. + 3 ileminin sonucu kesrine
aadakilerden hangisidir? 7 7
denktir.
4 4 1 4
A) + B) +
5 5 2 6 Buna gre a yerine gelmesi gereken
say aadakilerden hangisidir?
4 7 1 3
C) + D) +
5 10 4 10 A) 4 B) 3 C) 2 D) 1
Cevap: C Cevap: D

Tarama Fy Test - 2
7. Yandaki modelde kr- 10. Bir kitaplktaki kitaplarn %60' ma-

mz renkli ksmlarn tematik kitabdr.
belirttii kesirden, sar Matematik kitaplarnn says 30 ol-
renkli ksmlarn belirt- duuna gre kitaplktaki toplam kitap
tii kesir karlyor. says katr?
Bu ileme karlk gelen ifade aa- A) 30 B) 40 C) 50 D) 60
dakilerden hangisidir? Cevap: C
7 4 7 5
A) B)
12 12 12 12
5 2 12 7 11. Aadakilerden hangisi bir n deil-
C) D) dir?
7 7 12 12
A) B B)
Cevap: B
D C
A
C) D)
E G H
42 F
8. 5 saysna ka eklenirse sonu
4
olur? Cevap: D
22 21 20 19
A) B) C) D)
4 4 4 4 12. Aadaki sralamalardan hangisi
Cevap: A dorudur?
3
A) %30 < < 0,4
10
3
B) %25 < < 0,2
4
4
C) %60 < < 0,8
9. %20'sinin %25'i 21 olan say katr? 5
A) 420 B) 400 C) 380 D) 360 4
D) %72 < < 0,81
Cevap: A 5
Cevap: D
1. B 2. C 3. C 4. C 5. A 6. D 7. B 8. A 9. A 10. C 11. D 12. D

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
5. nite: Geometri ve lme

21
GEOMETR VE LME
UZUNLUK LME
Kazanm: Uzunluk lme birimlerini tanr, metre - kilometre, metre - san metre - milimetre birimlerini birbirine dntrr ve ilgili problemleri zer.
Yaklak 1,5 kilometre uzunluu ile dnyann rayl sisteme sahip en uzun asma kprs
olan Yavuz Sultan Selim Kprsnde (3. Boaz Kprs) 7 milimetre apndaki deiik
sayda tellerin bir araya gelmesiyle oluan 68 adet bask halat yer almaktadr.
3. Boaz Kprs, 59 metre genilii ile dnyann en geni, 320 metreyi aan kule yuk-
seklii ile dnyann en yksek kuleye sahip asma kprsdr.
Kpr hakknda verilen bilgiler incelendiinde, kilometre (km), metre (m), milimetre (mm)
gibi l birimlerinin kullanld grlmektedir.
Uzunluk lme Birimleri
400 metre
20 metre
2 metre
Temel uzunluk lme birimi metre dir.
retmenin Sorusu Standart uzunluk llerine neden gerek duyulmutur?

Cevap: lkeler aras farkl uzunluk lleri kullanlmas sorunlara neden oluyordu. Bu ne-
denle standart uzunluk l birimlerine geilmitir. rnein, cumhuriyet ncesinde kullan-
dmz uzunluk l birimleri, endaze (yaklak 60 veya 64 cm), arn (yaklak 75 cm) gibi

5. nite Geometri ve lme
Metreden daha ksa olan uzunluklar desimetre (dm), santimetre (cm) ve milimetre
(mm) olarak;
Metreden daha uzun olan mesafeleri ise dekametre (dam), hektometre (hm) ve ki-
lometre (km) olarak ifade ederiz.
km
. hm Kilometre
lr
e arp Hektometre
10 il dam
m Dekametre
dm Metre
cm Desimetre
mm Santimetre l nr.
10a b
Milimetre
1
Desimetre, metrenin onda biridir. 1 m = 10 dm, 1 dm = m = 0,1 m
10
1
Santimetre, metrenin yzde biridir. 1 m = 100 cm, 1 cm = m = 0,01 m
100
1
Milimetre, metrenin binde biridir. 1 m = 1000 mm, 1 mm = m = 0,001 m
1000
1
Dekametre, metrenin on katdr. 1 dam = 10 m, 1 m = dam = 0,1 dam
10
1
Hektometre, metrenin yz katdr. 1 hm = 100 m, 1 m = hm = 0,01 hm
100
1
Kilometre, metrenin bin katdr. 1 km = 1000 m, 1m = km = 0,001 km
1000
retmenin Sorusu Kilo kelimesi nne getirildii birimi nasl etkiler?

Cevap: nne getirildii birimi bin kat bytr.
rnein, 1 km = 1000 m
1 kg = 1000 gr gibi.

rnekler:
1) Yandaki eek arsnn boyu ka milimetre-

dir? 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Eek arsnn boyu 3 cmdir.

1 cm = 10 mm olduundan 3 cm = 3 x 10 = 30 mm olur.
2) Nuray, hafta sonlar dzenli olarak 4,5 km komaktadr.

Nurayn kotuu mesafeyi hektometre, dekametre ve metre cinsinden yazalm.
km
a rplr.
10 ile hm Kilometre
dam Hektometre
m Dekametre
Metre
Yukardan aaya doru inildiinde her basamak iin 10 ile arpmamz gerekiyor.
Bu durumda,
1 km = 10 hm olduundan 4,5 km = 4,5 x 10 hm = 45 hm
1 km = 100 dam olduundan 4,5 km = 4,5 x 100 dam = 450 dam
1 km = 1000 m olduundan 4,5 km = 4,5 x 1000 m = 4500 m olur.
3) Uzun atlama sporunda erkekler dnya rekoru

8,95 metrelik derecesiyle Mike Powelle aittir.
Mike Powellin 8,95 m olan rekorunu desimet-
re, santimetre ve milimetre cinsinden ifade
edelim.

m
a rplr.
10 ile dm metre
cm desimetre
mm santimetre
milimetre
1 m = 10 dm olduundan 8,95 m = 8,95 x 10 dm = 89,5 dm

1 m = 100 cm olduundan 8,95 m = 8,95 x 100 cm = 895 cm
1 m = 1000 mm olduundan 8,95 m = 8,95 x 1000 mm = 8950 mm olur.
4) Yandaki gkdelenin yksekliini hm, dam ve km

cinsinden ifade edelim.
km
720 m
hm Kilometre
dam Hektometre
m Dekametre
Metre lnr.
a b
10
Aadan yukar doru dnmlerde her basamak iin 10 ile bleriz.

Bu durumda
1 720
1m= dam = 0,1 dam olduundan 720 m = dam = 72 dam
10 10
1 720
1m= hm = 0,01 hm olduundan 720 m = hm = 7,2 hm
100 100
1 720
1m= km = 0,001 km olduundan 720 m km = 0,72 km olur.
1000 1000

5. nite Geometri ve lme Etkinlik
20 mm
a) 2 cm = .................. 5 dm
b) 500 mm = ..................
1,2 m
c) 120 cm = .................. 1200 dam
) 12 km = ..................
3,6 km
d) 3600 m = .................. 7000 mm
e) 7 m = ..................
6420 dm
f) 642 m = .................. 5300 m
g) 5,3 km = ..................
0,16 m
) 16 cm = .................. 1120 m
h) 11,2 hm = ..................
1,735 km
) 1735 m = .................. 0,95 dam
i) 95 dm = ..................
215 cm
j) 2 m 15 cm = .................. 1150 m
k) 1 km 150 m = ..................
57 mm
l) 5 cm 7 mm = ............ 2 km ....651
m) 2651 km = ............ ........ m
4 m ............
n) 495 cm = ............ 95 cm 7 m .....35
o) 7035 mm = ............ ....... mm
2. Aadaki uzunluklar uygun ekilde eletirelim.
a) b) c) )
IV III I II
I) 305 cm II) 30 m III) 160 mm IV) 5 mm

Uzunluk lme ile lgili Problemler

1. Bir kenar uzunluu 70 mm olan ka- 3. gen biiminde bir bahenin kenar
relerden 7 tanesi yanyana koyularak uzunluklar 5m, 1400 cm ve 1 damdir.
bir dikdrtgen oluturuluyor. Oluan Bahenin evresinin ka metre oldu-
bu dikdrtgenin uzun kenar ka cm unu bulalm:
eder, bulalm.
Tm kenar uzunluklarn mye evirelim:
70 mm 1400 : 100 = 14 m
1400 cm
5m
70 mm
Uzun kenar; 7 tane 70 mmden oluur. 1 dam
Bu durumda, uzun kenarmz.
70 mm 7 = 490 mm 1 x 10 = 10 m
490 mm = 49 cm olur.
evre; 14m + 10m + 5m = 29 m
2. Bir rencinin evi ile okulu arasndaki 4. 5 hmlik bir ubuk, 8 e paraya bl-
mesafe 45 hmdir. renci okula git- nrse; her bir para ka dm olur, bu-
mek zere yola ktan sonra kitabn lalm:
evde unuttuunu farkedip yolun yar-
sndan geri dnyor. Kitabn alp oku- Sonu dm olarak istendii iin; ubuun
la gitmek iin yola kyor. rencinin uzunluunu dmye evirelim:
katettii toplam yolun ka m olduunu
bulalm.
5 hm
5 x 1000 = 5000 dm
ubuk 8 e paraya blnecei iin; her-
bir para;
5000 dm 8 = 625 dm olur.

5. nite Geometri ve lme Konu Testi
1. 4m aadakilerden hangisine eit de- 6. Aadakilerden hangisi yanltr?

ildir?
A) 0,6 cm = 60 mm
A) 4 dm B) 400 cm B) 7 m = 700 cm
C) 4000 mm D) 40 dm
C) 5,3 km = 5300 m
Cevap: A
D) 16 dm = 1,6 cm
Cevap: A
2. 52 dam + 400 dm toplam ka m eder? 7. 2 m 30 cm = .....A..... cm

A) 56 B) 92 C) 452 D) 560 eitliinde A yerine aadakilerden
Cevap: D hangisi getirilmelidir?
A) 23 B) 230
C) 2300 D) 23 000
Cevap: B
3. 928dm = cm
Yukardaki ifadede bo braklan yere
aadakilerden hangisi gelmelidir? 8. 40 mm uzunluundaki 100 kalem u
uca eklenirse toplam uzunluk ka cm
A) 928 B) 9280 olur?
C) 92800 D) 928000
A) 4 B) 40
Cevap: B C) 400 D) 4000
Cevap: C
9. 40 000 mlik yol ka kmdir?

4. km, damn ka katna eittir?
A) 4 B) 40
A) 1000 B) 100 C) 10 D) 1
C) 400 D) 4000
Cevap: B
Cevap: B
10. 3 saatte 390 km yol alan bir ara,

5. mmyi cmye evirmek iin kaa ble- ayn hzla 5 saatte ka km yol alr?
riz?
A) 65 B) 650
A) 1000 B) 100 C) 10 D) 1 C) 6500 D) 65000
Cevap: C Cevap: B

11. 80000 m = ...I... km 15. Iln bir kar 14 cm ve srasnn

boyu 1 m 12 cmdir.
20000 m = ...II... km
Il, srasnn boyunu kar ile lerse
12 km = ...III... m
srasnn boyu ka kar gelir?
Yukarda verilen I, II ve III numara- A) 4 B) 5 C) 8 D) 11
l boluklara aadakilerden hangisi
getirilmelidir? Cevap: C
I II III
16. Annemin bir adm 45 cmdir.
A) 80 20 1200
Annem 720 cm yolu yrmek iin ka
B) 8 2 1200
adm atmaldr?
C) 800 200 12000
A) 12 B) 13 C) 16 D) 19
D) 80 20 12000
Cevap: C
Cevap: D
12. Aadakilerden hangisinin birimi ki-
17. Bir atlet 4 km 800 metrelik kou pis-
lometre ile ifade edilir?
tinin 2 km 300 mlik blmn kouyor.
A) Kapnn boyu Pistin tamamlanmas iin ka metre
B) Defterin uzunluu daha komas gerekir?
C) ki ehir aras mesafe A) 2500 B) 250 C) 25 D) 2,5
D) Yatan boyu Cevap: A
Cevap: C
18. Bir yolcu 8 kmlik yolun nce 1300
13. Arzunun bir kar 8 cmdir.
metresini sonra 1700 metresini gidi-
Arzu oturma odasna ait kapnn bo- yor.
yunu 25 karla ltne gre kap-
Buna gre, yolcunun gidecei ka km
nn boyu ka metredir?
yol kalmtr?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
A) 3 B) 5 C) 6 D) 7
Cevap: B
Cevap: B
14. Osmann boyunun uzunluu 1 m 50
cmdir.
Aslnn boyu Osmann boyundan 19. Her bir adm 20 cm olan bir kii, 60
15 cm ksa ise ikisinin boylarnn uzun- mlik yolu ka admda alr?
luklar toplam ka santimetredir? A) 3 B) 30
A) 235 B) 245 C) 265 D) 285 C) 300 D) 3000
Cevap: D Cevap: C
1. A 2. D 3. B 4. B 5. C 6. A 7. B 8. C 9. B 10. B 11. D 12. C 13. B 14. D 15. C 16. C 17. A 18. B 19. C

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

22
OKGENLER
Kazanm: 1) Dikdrtgen, paralelkenar, ekenar drtgen ve yamuun temel zelliklerini anlar.
2) Dikdrtgen, paralelkenar, ekenar drtgen ve yamuu kareli veya noktal kt zerinde izer; oluturulanlarn hangi ekil olduunu belirler.
A Yandaki A, B, C ve D noktalarn doru

paralar ile ikier ikier birletirelim
ve oluan okgeni inceleyelim.
C
B
D A, B, C ve D noktalarn birletirdii-
mizde ABCD drtgeni oluur. ABCD
A drtgeninin temel elemanlar unlardr:
Keleri: A, B, C ve D noktalar
C Kenarlar: [AB], [BC], CD] ve [AD]
B Alar: ABC , BCD , CDA , DAB
Kegenleri: [AC] ve [BD]
RNEK ZM
N M N M
K K
L L
Yukardaki drtgeni isimlendirelim KLMN drtgeni
ve kegenlerini izerek belirtelim. Kegenleri: [KM] ve [NL]
retmenin Sorusu ekildeki noktalar kullanlarak ka farkl drtgen izilebilir?
Cevap: 3 farkl
drtgen
izilebilir

Dikdrtgen
Aadaki noktal kt zerinde bir dikdrtgen oluturalm.
A A D A D
B B C B C
Bir AB doru paras AB doru parasna dik ve D ve C noktalarn birletirdi-

izelim. birbirine eit uzunlukta BC ve imizde ABCD dikdrtgenini
AD doru paralar izelim. olutururuz.
|AD| = |BC|
[AD] [AB]
[BC] [AB]
A D ABCD dikdrtgeninin temel elemanlar;

Kenarlar: [AB], [BC], [CD], [AD]
Alar: ABC , BCD , CDA , DAB
B C Kegenleri: [AC] ve [BD]dir.
ABCD dikdrtgeninde;
Karlkl kenar uzunluklar birbirine eittir.
|AB| = |DC| ve |AD| = |BC|
Karlkl kenarlar birbirine paraleldir.
[AB] // [DC] ve [AD] // [BC]
Alar 90 dir.
m(ABC) = m(BCD) = m(CDA) = m(DAB) = 90
K a N
Bir dikdrtgenin tm kenarlar birbirine eit
a a
ise bu dikdrtgen kare olarak adlandrlr.
L a M

Paralelkenar
Aadaki kareli kat zerinde bir paralelkenar oluturalm.
G
D D D
F
E E E F
Bir [DE] doru par- [DE] paras zerinde olma- EF doru parasna paralel ve
as izelim. yacak ekilde bir F noktas eit uzunlukta olacak ekilde
belirleyelim ve E noktas ile F bir DG doru paras izelim
yi birletirerek EF doru par- ve G ile F noktalarn birle-
as oluturalm. tirerek DEFG paralelkenarn
oluturalm.
D G DEFG paralelkenarnn temel elemanlar;

Keleri: D, E, F ve G noktalar
Kenarlar: [DE], [EF], [GF], [DG]
Alar: DEF , EFG , FGD , GDE
E F Kegenleri: [DF] ve [EG]dir.
DEFG parallelkenarnda;
Karlkl kenarlar birbirine paralel ve eit uzunluktadr.
[DE] // [FG] ve [DG] // [EF]
|DE| = |FG| ve |DG| = |EF|
Karlkl alarn lleri birbirine eittir.
m(DEF) = m(FGD) ve m(GDE) = m(GFE)

D a G
Bir paralelkenarnn btn kenar uzunluklar
a
a eit ise bu paralelkenar ekenar drtgen ola-
rak isimlendirilir.
E a F
Yamuk
Aadaki kareli kat zerinde bir yamuk oluturalm.
A B A B A B
D D C
Bir AB doru paras AB doru paras zerinde ol- AB doru parasna paralel
izelim. mayacak ekilde bir D noktas olacak ekilde bir DC doru
alalm ve A noktas ile birle- paras izelim ve B noktas
tirelim. ile C noktasn birletirelim.
Oluan ABCD drtgeni bir
yamuktur.
ABCD yamuunun temel elemanlar;

A B
Kenarlar: [AB], [BC], [CD], [DA]
Alar: ADC , DCB , CBA , BAD
D C
Kegenleri: [AC] ve [BD]dir.
ABCD yamuunda [AB] ve [DC] birbirine paraleldir. [AB] // [DC]

1. Aadaki okgenlerden dikdrtgen, kare, paralelkenar, ekenar drtgen ve yamuk

olanlar belirleyerek altlarna yaznz.
a) b) c)
Yamuk Kare
Yamuk
) d) e)
Dikdrtgen Drtgen Paralelkenar
f) g) )
Yamuk Dikdrtgen
Ekenar drtgen
h) ) i)
Drtgen Paralelkenar Drtgen

2. Aadaki doru paralarn kenar olarak kabul eden okgenleri iziniz.
a) b) c)
Yamuk Paralelkenar Kare
) d) e)
Dikdrtgen Yamuk Ekenar drtgen
3. Aadaki doru paralarn kegen olarak kabul eden okgenleri iziniz.
a) b) c)
Kare Dikdrtgen Yamuk
) d) e)
Paralelkenar Ekenar drtgen Yamuk

4. Aadaki ifadelerden doru olanlarn yanndaki kutucua , yanl olanlarn yann-

daki kutucua iareti koyunuz.
D Dikdrtgenin kegen uzunluklar birbirine eittir.
D Tm kenarlar eit olan dikdrtgene kare denir.
Y Karenin kegenleri birbirine paraleldir.
D Yamuun karlkl kenarlar birbirine paraleldir.
D Paralelkenarda karlkl a lleri birbirine eittir.
D Kegen uzunluklar eit olan paralelkenarlara ekenar drtgen denir.
5. Aadaki kareli kt zerine birer tane dikdrtgen, kare, yamuk, paralelkenar ve

ekenar drtgen iziniz.
Dikdrtgen Kare Yamuk
Paralelkenar Ekenar drtgen

1. D 3. I. Dikdrtgenin kegen uzunluklar

A farkldr.
II. Paralelkenarn tm alar eittir.
III. Karenin tm alar eittir.
Yukardaki ifadelerden hangisi veya
B hangileri dorudur?
C A) I ve III B) I ve II
C) Yalnz III D) II ve III
Yukardaki drtgen aadakilerden
Cevap: C
hangisidir?
A) Paralelkenar
B) Yamuk 4. Farkl uzunluklarda drt tel ile aa-
daki drtgenlerden hangisi oluturu-
C) Ekenar drtgen labilir?
D) Dikdrtgen
A) Dikdrtgen
Cevap: B
B) Paralelkenar
2. C) Ekenar drtgen
D) Yamuk
Cevap: D
Yukardaki doru paras aadaki 5.

dikdrtgenlerden hangisinin kege-
nidir?
A) B)
Yukardaki ekilde aadaki geomet-

rik ekillerden hangisi yoktur?
C) D) A) Kare
B) Dikdrtgen
C) Yamuk
D) Paralelkenar
Cevap: A Cevap: A
1. B 2. A 3. C 4. D 5. A

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

23
EVRE UZUNLUU
Kazanm: okgenlerin evre uzunluklarn hesaplar; verilen bir evre uzunluuna sahip farkl ekiller oluturur.
Dikdrtgenin evre Uzunluu

Dikdrtgenin evre uzunluu tm ksa ve uzun
b
kenarlarnn uzunluklar toplamna eittir.
a a = a + a + b + b = 2a + 2b
b evre Ksa kenar uzun- Uzun kenar uzun-

uzunluu luklar toplam luklar toplam
Ksa ve uzun kenarlarn toplayp 2
katn alarak da dikdrtgenin ev- = 2 x (a + b)
re uzunluunu bulabiliriz.
Ksa kenar Uzun kenar
uzunluu uzunluu
rnekler:
1) 85 cm 85 cm
65 cm 65 cm
65 cm
85 cm
I. Yol:
Dikdrtgenin evre uzunluunu tm kenar uzun-
Yukardaki dikdrtgen eklindeki
luklarn toplayarak bulabiliriz.
tablonun evresinin uzunluunu he-
= 65 cm + 65 cm + 85 cm + 85 cm = 300 cm
saplayalm.
II. Yol:
Ksa ve uzun kenarlarn toplayp iki katn alrz.
= 2 x (65 cm + 85 cm) = 2 x 150 cm
= 300 cm
8 cm
retmenin Sorusu Bir dikdrtgende ksa kenar uzunluklar toplam bir uzun ke-
narn uzunluuna eittir. Bu dikdrtgenin evresinin uzunlu-
u uzun kenar uzunluunun ka katna eittir?
4 cm 4 cm
4 cm
4 cm
Cevap: = 24 cm Bir uzun kenar uzunluu 8 cm olduundan,

evre uzunluu uzun kenarn 3 katna eittir.
4 cm 4 cm
2) D C
1,5 m = 1,5 x 100 cm = 150 cm
1,5 m = 2 x (150 cm + 350 cm)
= 2 x 500 cm
A 350 cm B
Yukardaki dikdrtgenin evre uzun- = 1000 cm
luu ka cm dir?
3) evresinin uzunluu 240 cm olan bir dikdrtgenin ksa kenarlarndan birinin uzunluu
45 cm ise uzun kenar uzunluu ka santimetredir?
Ksa kenar uzunluklar toplam = 45 cm + 45 cm = 90 cm

evre Ksa kenar uzunluklar toplam = 240 90 cm = 150 cm Uzun kenar
uzunluklar toplam
150 2 = 75 cm
Bir uzun
kenar uzunluu
Karenin evre Uzunluu
N a M Karenin drt kenar uzunluu da birbirine eit olduun-

dan evresi bir kenar uzunluunun drt katdr.
a a
=4xa
K a L
RNEK ZM
D C Yandaki karenin ev-

evre uzunluu bir kenar uzunluunun
re uzunluu ka met-
drt kat olduundan
redir?
= 4 x 25 = 100 cm
A B
25 cm = 100 cm = 1 m

genin evre Uzunluu
A
genin evre uzunluu kenar uzunlu-
c b unun toplam ile bulunur.
evre = a + b + c
B a C
D
Ekenar genin evre uzunluu bir kenar
a a uzunluunun 3 ile arpmna eittir.
evre = 3 x a
E a F
RNEK RNEK
K Bir ekenar genin evre uzunluu 27
6 cm cm olduuna gre, bir kenar uzunluunu
bulalm.
15 cm
L ZM
12 cm K
M
a a
ekildeki genin evresi ka santimet-
redir?
L a M
ZM = 3 x a olduundan bir kenar uzunluu-
nu bulmak iin evresinin uzunluunu 3e
= a + b + c olduundan bleriz.
= 6 cm + 15 cm + 12 cm a = 27 3
= 33 cm a = 9 cm

Paralelkenarn evre Uzunluu
D a C Paralelkenarn karlkl kenar uzunluklar birbiri-

ne eittir. Bu nedenle evre uzunluu dikdrtgenin
b b evre uzunluu gibi hesaplanr. Yani farkl iki kenar
uzunluu toplanarak 2 ile arplr.
A a B
evre = 2 x (a + b)
RNEK
Yandaki paralelkenar eklindeki tarla-

nn evre uzunluu ka metredir?
53 m
47 m
ZM
= 2 x (a + b)
= 2 x (47 + 53)
= 2 x 100
= 200 m
RNEK
Ksa kenar uzunluu 6 cm olan paralelkenarn evre uzunluu 34 cmdir. Buna gre para-
lelkenarn uzun kenar uzunluu ka cmdir?
ZM
6 x 2 = 12 cm Ksa kenar uzunluklar toplam

34 cm 12 cm = 22 cm Uzun kenar uzunluklar toplam
evre Ksa kenar

uzunluu uzunluklar toplam
22 cm 2 = 11 cm Uzun kenar uzunluu

D a C Tm kenarlar eit olan paralelkenara ekenar drt-

gen dendiini biliyoruz. Ekenar drtgenin evresi
a bir kenar uzunluunun 4 katdr.
a
A a B evre = 4 x a
RNEK ZM
evresi bir kenar uzunluunun 4 katna

eittir.
Bu durumda;
= 4 x 3 = 12 cm
Ekenar drtgen eklindeki baklava dili-
minin bir kenar 3 cmdir. Bu baklava dili-
minin evre uzunluunu bulalm.
Yamuun evre Uzunluu
A a D Yamuun evre uzunluu tm kenar uzunluklarna

b d
eittir.
evre = a+ b + c + d
B c C
RNEK ZM
K 4 cm N ekildeki yamu- evresi tm kenar uzunluklar toplamna
un evre uzun- eittir. Bu durumda evre uzunluundan
7 cm luu 30 cm oldu- dier kenar uzunluklar toplamn kara-
una gre [NM] rak verilmeyen kenar uzunluunu buluruz.
kenarnn uzun- 7 cm + 4 cm + 10 cm = 21 cm
L 10 cm M luunu bulalm. 3 kenar uzunluu toplam
30 cm 21 cm = 9 cm [NM] uzunluu

Farkl Geometrik ekillerin evre Uzunluu
Noktal kt zerindeki eklin evre uzunluunun

ka birim olduunu bulalm.
1 birim
1 birim
3 birim Her bir kenar uzunluunun ka birim olduunu bula-

A L
1 birim
lm ve bunlar toplayalm.
H
1 birim
K |AB|=4 birim |EF|=3 birim |KL|=1 birim

4 birim
1 birim F
G |BC|=3 birim |FG|=4 birim |AL|=3 birim
3 birim
4 birim |CD|=1 birim |HG|=1 birim

C
1 birimB |DE|=3 birim |HK|=1 birim
3 birim 1 birim
1 birim D E =4+3+1+3+3+4+1+1+1+3
3 birim
= 24 birim
RNEK ZM 7 birim
A N
B C L M
6 birim
1 birim
E H 6 birim
D K
1 birim
F G
Yukardaki eklin evre uzunluu- Dikkat edilirse [BC], [DE], [FG], [HK] ve [LM]
nun ka birim olduunu hesaplaya- uzunluklar toplam [AN] uzunluuna eittir.
lm. |AN|=|BC|+|DE|+|FG|+|HK|+|LM|=7 birim
[AB], [DC] ve [EF] uzunluklar [NM], [LK] ve
[HG] uzunluklar toplamna eittir.
|AB|+|CD|+|EF|=|NM|+|LK|+|HG|=6 birim
evre = 7 + 7 + 6 + 6
evre = 26 birim

RNEK
1 birim Yandaki eklin evre uzunluunu tahmin edelim.

1 birim
ZM
ekli kapsayacak ekilde bir byk dikdrtgen

4 birim
D C oluturalm.
ABCD dikdrtgeninin evresinin uzunluunu bu-
lalm.
6 birim
= 2 x (4 + 6)
= 2 x 10
= 20 birim
A B
imdi de eklin iinde kalacak ekilde kk bir

dikdrtgen oluturalm ve evre uzunluunu bula-
2 birim lm.
K N
= 2 x (2 + 4)
4 birim
=2x6
= 12 birim
L M Bu durumda eklimizin evre uzunluu 12 birim ile
20 birim arasndadr.

1. Aadaki okgenlerin her birinin evre uzunluklar kaar cmdir?

a b K c
A 10 cm D D 5 cm G
4 cm
6 cm
15
7 cm
cm
B C L M E F
12 cm
= 2 x (10 + 4)
= 3 x 6 cm = 18 cm =5+7+12+15=39 cm
= 2 x 14 = 28 cm
d L e M
P T
7 cm
10
cm
m
6c
5 cm
A N
R 11 cm S P 7 cm T
K
=2x(6+11)=2x17=34 cm = 4 x 7 = 28 cm = 5 + 7 + 10 = 22 cm
f g K M
Y 8 cm U H 13 cm K
9 cm
7 cm
7 cm
Z T T S I J
3 cm 4 cm
= 4 x 8 = 32 cm = 2 x (3 + 9) = 4 + 7 + 7 + 13
= 2 x 12 = 24 cm = 31 cm
h M 1 U i S
2c m
m 1 cm 14 c
1 A
cm
P R
13 cm
17 cm
18
6 cm
8c
m
N
T K
11 c R
m
O
= 2 x (18 + 12) = 8 + 11 + 13 = 6 + 11 + 14 + 17
= 2 x 30 = 60 cm = 32 cm = 48 cm
2. Aadaki ekillerin evre uzunluklarn bulunuz.
a) b)
= 32 birim = 34 birim
c) )
= 36 birim = 30 birim
3. Aadaki tabloda verilen okgenlerin bilinmeyen kenar uzunluklarn bulunuz..
Bilinen Kenar Bilinmeyen Kenar

okgen ekli evre Uzunluklar
Uzunluklar Uzunluu
Uzun kenar uzun- Ksa kenar uzunlu-

Dikdrtgen 72 cm
luu = 21 cm u = 15 cm
Ksa kenar uzunlu- Uzun kenar uzun-

Paralelkenar 40 cm
u = 7 cm luu 13 cm
Yamuk 43 cm 5 cm, 8 cm, 11 cm 19 cm
gen 32 cm 9 cm, 13 cm 10 cm

1. Uzun kenar, ksa kenarndan 5 cm 4. Kenar uzunluklar

daha uzun olan bir dikdrtgenin, ev- a = 2,5 dm
resinin uzunluu 42 cmdir. b = 360 mm
Buna gre, dikdrtgenin ksa kenar c = 44 cm
uzunluu ka cmdir?
olan bir genin evresinin uzunluu
A) 5 B) 8 C) 11 D) 13 ka cmdir?
Cevap: B A) 86,5 B) 105 C) 235 D) 406,5
Cevap: B
5. A D
2. Bir ekenar gen ile bir karenin ev-

re uzunluklar birbirine eittir.
Ekenar genin bir kenar uzunluu B C E
16 cm olduuna gre, karenin bir ke-
nar uzunluu ka cmdir? Yukardaki ekilde ABCD bir ekenar
drtgen ve DCE bir ekenar gen-
A) 12 B) 16 C) 18 D) 24 dir.
Cevap: A DCEnin evre uzunluu 36 cm ise
ABED yamuunun evre uzunluu
ka cmdir?
A) 48 B) 60 C) 72 D) 84
3. Cevap: B
A 4 cm D K N
6.
6 cm
8 cm
B C L 8 cm M
Yukardaki ABCD yamuu ile, KLMN

ekenar drtgenin evre uzunluklar 1 birim
birbirine eittir. 1 birim
Buna gre [BC] kenar uzunluu ka Yukardaki eklin evre uzunluu ka
cmdir? birimdir?
A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 A) 20 B) 21 C) 22 D) 23
Cevap: C Cevap: C

7. Aadaki ekillerden hangisinin ev- 8.

re uzunluu en fazladr?
A)
1 birim
1 birim
Yukardaki eklin evre uzunluu ka

birimdir?
B) A) 23 B) 24 C) 25 D) 26
Cevap: D

evre uzunluu en fazladr?
A)
Ekenar
gen
C)
15 cm
B)
Ekenar
drtgen
11 cm
D)
C) 8 cm
5 cm
Dikdrtgen
D)
Kare
12 cm
Cevap: D Cevap: D
1. B 2. A 3. C 4. B 5. B 6. C 7. D 8. D 9. D

GEN VE DRTGENLERDE AILAR
Kazanm: gen ve drtgenlerin i alarnn lleri toplamn belirler ve verilmeyen ay bulur.
gende Alar
A
Yandaki ABC geninin i alarn bir
makas yardmyla kesip birletirdiimizde
aadaki gibi bir doru a oluturduunu
grrz.
B C
Doru ann ls 180 olduundan, A

bir genin i alarnn lleri top- C B
lam da 180 dir.
m( A ) + m(B) + m( C ) = 180
RNEK
A
Yandaki DEF geninde DEF asnn lsn
42
bulalm.
63 ?
B C
ZM
genin i alarnn toplam 180 olduunu biliyoruz. Bu durumda verilen iki ann l-
lerini toplayp sonucu 180den kartrsak ACB asnn lsn buluruz.
42 + 63 = 105
180 105 = 75
m( ACB ) = 75

RNEK ZM
A A
? ?
48 48 48
B C B C
ekildeki ABC ikizkenar geninde ABC geni ikizkenar ve |AB| = |BC| ol-
|AB| = |AC| ve m(ABC) = 48 dir. duundan m(ABC) = m(ACB) = 48 dir.
BAC asnn lsn bulalm. 48 + 48 = 96
180 96 = 84
m(BAC) = 84 buluruz.
Drtgende Alar
D
A
ekildeki ABCD drtgeninin AC kegenini izelim.
B C
D Grld gibi 2 adet gen oluturduk;

A ADC ve ABC genin i alarnn lleri toplam
180 olduundan 2 tane genin i alar lleri
toplam 2 x 180 = 360 olur.
Bu durumda ABCD drtgeninin i alarnn lleri
B C
toplam 360 dir.
Kare, dikdrtgen, paralelkenar, ekenar drtgen ve yamuk birer drt-

NOT
gen olduklarndan i alarnn lleri toplam 360 dir.

RNEK
D Yandaki ABCD drtgeninde

A 64
m(ADC) = 112
112
m(DCB) = 44
?
37 m(DAB) = 37
B C
olduuna gre DCB asnn lsn bulalm.
ZM
Drtgenlerin i alarnn lleri toplam 360 olduundan DCB asn bulmak iin di-
er ann lsn toplar ve sonucu 360 den karrz;
64 + 112 + 37 = 213
360 213 = 147
m( DCB ) = 147 dir.
RNEK
N M ekildeki KLMN paralelkenarnda

m(NKL) = 52 dir.
Buna gre KNM asnn lsn bulalm.
52
K L
ZM
Paralelkenarda karlkl alarn lleri birbiri-
N M ne eittir.
52 m(NKL) = m(NML) = 52
m(LNM) = m(MLK) ve
52 drtgenin i alar toplam 360 olduundan,
K L 52 + 52 = 104
360 104 = 256
256 2 = 128
m(KNM) = m(MLK) = 128 dir.

1. Aadaki genlerde verilmeyen alarn llerini bulunuz.

a b c
51 ? 20
?
63 ? 55 35
51 + 63 = 114 55 + 55 = 110 20 + 35 = 55
180 114 = 66 180 110 = 70 180 55 = 125
d e
115 66 74
84
35 72 ?
? ?
115 + 35 = 150 72 + 84 = 156 66 + 74 = 140

180 150 = 30 180 156 = 24 180 140 = 40
2. Aadaki drtgenlerde verilmeyen alarn llerini bulunuz.

a b c
106
? 120 ? ?
88
42 50
40 70
70 + 70 = 140
42 + 88 + 106 = 236 120 + 40 + 50 = 210 360 140 = 220
360 236 = 124 360 210 = 150 220 2 = 110
d e
? 108
64
?
?
47
60 58
60 + 60 = 120
360 120 = 240 90 + 90 + 58 = 238 47 + 64 + 108 = 219
240 2 = 120 360 238 = 122 360 219 = 141
1. A 4. D
? 98
C
121
118
32 ?
B C 58 B
A
Yukardaki ABC geninde BAC a- Yukardaki drtgende CBA asnn
snn ls ka derecedir? ls ka derecedir?
A) 28 B) 30 C) 32 D) 34 A) 75 B) 81 C) 83 D) 87
Cevap: B Cevap: C
2. Bir ABC geninde BAC as ABC 5. D C

?
ve BCA alarnn toplamna eittir.
Buna gre aadaki ifadelerden ka
tanesi daima dorudur? A
23 B
m( BAC ) = 90 ABCD bir dikdrtgendir.

|AB| = |BC| m(CAB) = 23 ise ACD asnn ls
|AC| = |AB| ka derecedir?
A) 23 B) 43 C) 67 D) 77
BCA dar adr.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Cevap: A
Cevap: B 6. E D
?
3. Aadaki a llerinden hangisi bir

gene ait deildir? A B C
A) 65, 65, 50 Yukardaki ekilde ABDE paralelke-
nar ve DBC ekenar gendir.
B) 60, 60, 60
Buna gre AED asnn ls ka
C) 45, 45, 90 derecedir?
D) 47, 53, 90 A) 60 B) 901 C) 120 D) 150
Cevap: D Cevap: C
1. B 2. B 3. D 4. C 5. A 6. C

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

24
ALAN LME
Dikdrtgenin Alan
Kazanm: Dikdrtgenin alann hesaplar, san metrekare ve metrekareyi kullanr.
Dikdrtgenin alan ksa kenar uzunluu ile uzun D a C

kenar uzunluunun arpmna eittir.
b b
Alan(ABCD) = a x b A a B
rnekler:
1) 18 cm 2) D C
N M
6 cm
K L
ekildeki dikdrtgenin alan ka santi-

metre karedir? A B
Yukardaki ABCD dikdrtgenin alan ka

Ksa kenar uzunluu ile uzun kenar uzun- birim karedir?
luunu arpalm; |AD| = |BC| = 6 birim ve
Alan(KLMN) = 6 cm x 18 cm |AB| = |DC| = 7 birim olduundan
Alan(KLMN) = 108 cm2 dir. Alan(ABCD) = 6 x 7 = 42 birim
NOT Santimetre kare, cm2 ve metrekare, m2 ile gsterilir.
retmenin Sorusu Uzun kenar

2
ksa kenarnn 3 kat olan bir dikdrtgenin evresinin uzunluu 24 cm ise alan
ka cm dir?
Cevap: a a a a = 24 8 = 3
a a 3a = 3 x 3 = 9
a a a Alan = 3 x 9 = 27 cm2
1. nite Doal Saylar
3) Alan 374 santimetre kare olan bir Dikdrtgenin alan ksa ve uzun kenar uzun-
dikdrtgenin uzun kenar uzunluu luklar arpmna eittir. Bu durumda dik-
22 cm ise ksa kenar uzunluu ka drtgenin alann uzun kenar uzunluuna
cmdir? blerek ksa kenar uzunluunu buluruz.
374 22 = 17 cm Ksa kenar uzunluu
4) D 18 cm C
ABCD dikdrtgeninin alanndan, KLMN
N M
dikdrtgeninin alann karrsak taral ala-
12 cm
8 cm
n buluruz.
K
10 cm
L Alan(ABCD) = 12 cm x 18 cm = 216 cm2
A B Alan(KLMN) = 8 cm x 10 cm = 80 cm2
ekildeki ABCD dikdrtgeninin iinde Taral Alan = Alan(ABCD) Alan(KLMN)
KLMN dikdrtgeni bulunmaktadr. Taral Alan = 216 cm2 80 cm2 = 136 cm2
Buna gre, taral alan bulalm.
5) T S G F
P R
1 birim
D E
1 birim
Yukardaki dikdrtgenlerin alann hesaplayalm.
PRST dikdrtgeninin ksa kenar uzunluu = 9 br

uzun kenar uzunluu= 11 br olduundan
Alan(PRST) = 9 br x 11 br = 99 br2
DEFG dikdrtgeninin ksa kenar uzunluu = 7 br
uzun kenar uzunluu= 12 br
Alan(DEFG) = 7 br x 12 br = 84 br2

1. nite Doal Saylar
Alan Tahmin Edelim

Kazanm: Belirlenen bir alan san metre ve metrekare birimleriyle tahmin eder.
2m
Yukardaki otoparkn alann tahmin edelim. 4,5 m
I. Yol:
Otoparkn tamamna sacak ara saysn bularak alann tahmin edelim.
Yatay srada 11 ara ve dey srada ise 9 ara olduundan toplam ara says
9 x 11 = 99 olur.
Bir aracn alan yaklak olarak uzunluk ve geniliin arpm ile bulabiliriz.
Aracn Alan = 4,5 m x 2 m = 9 m2
Toplam 99 ara olduundan,
Otoparkn Alan = 99 x 9 = 891 m2 olur.
II. Yol:
Yatayda 11 ara olduundan otoparkn uzun kenar uzunluu yaklak olarak;
4,5 x 11 = 49,5 m
Deyde 9 ara olduundan otoparkn ksa kenar uzunluu yaklak olarak
9 x 2 = 18 m dir.
Otoparkn Alan = 49,5 m x 18 m = 891 m2 buluruz.

1. nite Doal Saylar
Grld gibi dikdrtgen eklindeki bir alan tahmin ederken farkl yollar kullana-
biliriz. Bu yollar;
Alan bildiimiz veya tahmin edebildiimiz daha kk bir ekil kullanmak
Alann tahmin edeceimiz dikdrtgenin ksa ve uzun kenarlarn tahmin ederek
bunlar arpmak
eklinde olabilir.
RNEK ZM
Yukardaki eklin alann tahmin edelim.

1 nolu ekil 2 nolu ekil 3 nolu ekil
2 br
3 br
4 br
4 br
8 br
4 br
eklimizi dikdrtgene Alan 4 br x 4 br eklimizi dikdrtgene tamamlad-

tamamlarsak alan Alan 16 br2 mzda Alan = 3 br x 8 br
2 br x 4 br = 8 br2 olur. Alan = 24 br2
Tm Alan = 8 br2 + 16 br2 + 24 br2 = 48 br2
retmenin Sorusu Alan tahmin etmede farkl bir yolda siz bulunuz.
Cevap: Alan tahmin edeceimiz ekli daha byk bir ekle tamamlamak.
rencilerin farkl cevaplar deerlendirilir.

1. Aadaki dikdrtgenlerin alanlarn hesaplaynz.

a) D C b) G 5 cm F c)
N 8 cm
6 cm
M
m
16 c
17 cm
A 15 cm B
Alan(ABCD) = ?
K
Alan(ABCD) = 6 cm x 15 cm
D E
= 90 cm2 L
Alan(DEFG) = ? Alan(KLMN) = ?
Alan(DEFG) = 17 x 5 Alan(KLMN) = 8 x 16
2
= 85 cm = 128 cm2
2. Aadaki dikdrtgenlerin alanlarnn ka birim kare olduunu bulunuz.

1 birim
1 birim
a) b) c)
3 br x 8 br = 24 br2
3 br x 5 br = 15 br2
4 br x 7 br = 28 br2
3. ekildeki hesap makinesinin zerindeki tular

birbirine e ve dikdrtgen eklindedir. Tularn
ksa kenar 8 mm ve uzun kenarlar 12 mm ise
hesap makinesinin alann tahmin ediniz.
Bir tuun alan = 8 mm x 12 m = 96 mm2
Hesap makinesi zerinde
5 x 7 = 35 tu bulunduundan
Alan = 35 x 96 = 3360 mm2 dir.

1. Aadaki dikdrtgenlerden hangisi- 3. Aadaki dikdrtgenlerden hangisi-

nin alan dierlerinden farkldr? nin alan en fazladr?
A) B)
5m
A)
9m
7m
4m
B) C) D)
4m
10 m
8m
C) D) 3 cm
Cevap: B
4. 35 cm
11 cm
5 cm
15 cm
25 cm
9 cm
4 cm 3 cm
Cevap: D
8 cm
6 cm
12 cm 18 cm
2. Alan 54 m2 olan dikdrtgen eklinde- alma odasndaki pano zerinde aile

ki bir tarlann ksa kenar 6 mdir. fotoraflar yaplmtr.
Buna gre, dikdrtgenin evresi ka Panoda fotoraflar dnda kalan alan
metredir? ka cm2dir?
A) 24 B) 27 C) 30 D) 36 A) 443 B) 458 C) 533 D) 563
Cevap: C Cevap: C
1. D 2. C 3. B 4. C
1. nite Doal Saylar
Farkl Geometrik ekillerin Alanlarn Hesaplama

Kazanm: Verilen bir alana sahip farkl dikdrtgenler oluturur.
1 cm
1 cm
Yukardaki eklin alann hesaplayalm.
4 cm
3 cm
3 cm 2 4 cm
1
3 cm 3
1 cm
11 cm
1 cm
ekli 3 paraya ayrarak her bir parann alann hesaplayalm.
1 nolu ekil, bir kenar 3 cm olan karedir. Bu durumda
Alan = 3 cm x 3 cm = 9 cm2 olur.
2 nolu ekil, bir kenar 4 cm olan karedir. Alan ise
Alan = 4 cm x 4 cm = 16 cm2 dir.
3 nolu ekil, ksa kenar 3 cm ve uzun kenar 11 cm olan dikdrtgendir.
Alan = 3 cm x 11 cm = 33 cm2 dir.
1, 2 ve 3 nolu alanlarn toplam bize eklin alann verir.
9 + 16 + 33 = 58 cm2

1. nite Doal Saylar
RNEK
A H
Yandaki eklin alan ka cm2 dir?
8 cm
5 cm C F 5 cm
B G
4 cm
D E
3 cm
ZM
A H
8 cm
5 cm C F 5 cm
B G
4 cm
D E
3 cm
C ve F noktalarn birletirdiimizde ABGH ve CDEF dikdrtgenleri oluur. Bu iki dik-

drtgenin alanlar toplam eklin alann verir.
CDEF dikdrtgenin ksa kenar 3 cm, uzun kenar 4 cm olduundan;
Alan(CDEF) = 3 cm x 4 cm = 12 cm2
A 13 cm H
8 cm
5 cm 3 cm 5 cm
B C F G
ABGH dikdrtgeninin ksa kenar 8 cm, uzun kenar ise 13 cm olduundan;
Alan(ABGH) = 8 cm x 13 cm = 104 cm2
Tm eklin Alan = Alan(CDEF) + Alan(ABGH)
= 12 + 104
= 116 cm2

1. nite Doal Saylar
RNEK
A 5 cm H
2
Yandaki eklin alan ka cm dir?
6 cm
6 cm F
G
7 cm
7 cm D
E
5 cm
ZM
B C
A 5 cm H
5 cm + 7 cm + 6 cm = 18 cm
6 cm
5 cm + 7 cm = 12 cm
G 6 cm F
1 7 cm
2 E 7 cm D
5 cm
3 5 cm
B 5 cm C
6 cm 7 cm
I. Yol:
lk olarak ekli paraya ayrp, bu paralarn alanlarn bulalm.

1 nolu ekil ksa kenar 5 cm, uzun kenar 18 cm olan dikdrtgendir.
Bu durumda alan,
5 cm x 18 cm = 90 cm2 dir.
2 nolu ekil, ksa kenar 6 cm ve uzun kenar 12 cm olan dikdrtgendir ve alan;
6 cm x 12 cm = 72 cm2 dir.
3 nolu ekil, ksa kenar 5 cm ve uzun kenar 7 cm olan dikdrtgen olup alan;
5 cm x 7 cm = 35 cm2 dir.
Bulduumuz bu alanlarn toplam bize eklin alann verir.
Tm Alan = 90 + 72 + 35 = 197 cm2

1. nite Doal Saylar
II. Yol: 5 cm + 13 cm = 18 cm
A 5 cm H 6 cm + 7 cm = 13 cm
M
6 cm 2 6 cm
6 cm F
G K
18 cm
7 cm 1 7 cm
7 cm D
E
5 cm
B C
ekli dikdrtgene tamamlayp, oluturduumuz byk bir dikdrtgenin alann hesapla-

yalm.
Alan(ABCM) = 18 cm x 18 cm = 324 cm2
Daha sonra 1 ve 2 nolu alanlar bulalm.
1 nolu eklin alan;
A(FEDK) = 7 cm x 7 cm = 49 cm2
2 nolu eklin alan;
A(HGKM) = 6 cm x 13 cm = 78 cm2
Byk dikdrtgenin alanndan 1 ve 2 nolu ekillerin alanlarn kardmzda balang-
taki eklin alann buluruz.
324 (49 + 78) = 324 127 = 197 cm2
Tm 1 nolu ek- 2 nolu ek-

alan lin alan lin alan
RNEK
Alan 24 cm2 ve kenar uzunluklar doal say olan farkl dikdrtgenler oluturalm.
ZM
Bir dikdrtgenin alann ksa ve uzun kenarnn uzunluklar arpmna eit olduunu bi-
liyoruz. Bu durumda alan 24 cm2 olan bir dikdrtgen oluturmak iin kenar uzunluklar
arpm 24 olacak ekilde, dikdrtgenin ksa ve uzun kenarlarn belirlemeliyiz.

1. nite Doal Saylar
2 cm
Alan = 2 cm x 12 cm = 24 cm2
3 cm
Alan = 3 cm x 8 cm = 24 cm2
12 cm
8 cm
1 cm
Alan = 1 cm x 24 cm = 24 cm2
4 cm
Alan=4 cm x 6 cm = 24 cm2 24 cm
6 cm
Yukardaki her bir dikdrtgenin alan 24 cm2 dir.
RNEK
Aadaki noktal kat zerinde alan 18 cm2 ve kenar uzunluklar doal say olan ka
farkl dikdrtgen oluturulabilir?
ZM
1 cm
18 cm
Alan = 1 cm x 18 cm = 18 cm2
6 cm
2 cm
9 cm
3 cm Alan = 2 cm x 9 cm = 18 cm2
Alan = 3 cm x 6 cm = 18 cm2 1 cm
1 cm
Grld gibi alan 18 cm2 ve kenar uzunluklar doal say olan 3 farkl dikdrtgen
oluturulabilir.

1. Aadaki ekillerin alanlarn hesaplaynz.
a) b)
45 br2 76 br2
c) )
52 br2 73 br2
1 cm
1 cm
2. Aadaki noktal kat zerine alan 36 cm2 olan drt farkl dikdrtgen iziniz.
1 cm
1 cm
18 cm
4 cm
2 cm
6 cm
9 cm
12 cm
6 cm
3 cm

1. nite Doal Saylar
Dikdrtgenin Alan le lgili Problemler

Kazanm: Dikdrtgenin alann hesaplamay gerek ren problemleri zer.
Dikdrtgensel blge biimindeki bir arsa metre-

karesi 135 TLden sata sunulmutur.
Arsann sat fiyatn bulalm.
32 m
Arsann Alan = 20 m x 32 m = 640 m2
1 metre karesi 135 TL ise 640 m2 nin fiyat Satlk
Arsa
640 x 135 = 86 400 TL olur.
20 m
RNEK
Aye Hanm, bebek odasnn duvarlarn duvar kd ile kaplatacaktr. Duvarlarn l-

leri aada verilmitir.
6m
2m
3m
3m
3m
3m
2m
2m
6m 5m 1m 8m 8m
1. duvar 2. duvar 3. duvar 4. duvar
Duvar kdnn metrekaresi 35 TL olduuna gre Aye Hanm, bu i iin ka TL der?
ZM
lk olarak her bir duvarn, duvar kd kaplanacak alann bulalm ve bunlar toplayalm.
Daha sonra bulduumuz alan 35 ile arparak, Aye Hanmn ka TL demesi gerektiini
bulalm.

1. nite Doal Saylar
1. duvar 2. duvar 3. duvar 4. duvar

6m
2m
3m
3m
3m
3m
2m
2m
6m 5m 1m 8m 8m
1. duvarn kt kaplanacak alan;
3 x 6 2 x 2 = 18 4 = 14 m2
6 x 3 2 x 1 = 18 2 = 16 m2
3 x 8 = 24 m2
3 x 8 = 24 m2
Duvar kt kaplanacak toplam alan;
14 + 16 + 24 + 24 = 78 m2
Metrekaresi 35 TL olduundan, 78 metrekaresi iin demesi gereken miktar,
78 x 35 = 2730 TL
RNEK
evresinin uzunluu 78 cm ve ksa kenar uzunluu 14 cm olan dikdrtgenin alann hesap-

layalm.
ZM
lk nce dikdrtgenin uzun kenarn bulalm.

14 cm
14 cm
14 cm + 14 cm = 28 cm Ksa kenar uzunluklar toplam

78 28 = 50 cm Uzun kenar uzunluklar toplam
50 2 = 25 cm Bir uzun kenar uzunluu
Alan = 14 cm x 25 cm
Alan = 350 cm2

1. Aadaki ekillerden hangisinin alan 3.

en byktr?
A)
1 br
1 br
Yukardaki ekil, ka birimkaredir?
B)
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13
Cevap: D
4.
9 cm
C) 4 cm
15 cm
Ksa kenar 9 cm, uzun kenar 15 cm

olan bir dikdrtgenin iinden, bir ke-
nar uzunluu 4 cm olan bir kare kesilip
D) karlrsa kalan alan ka cm2 olur?
A) 105 B) 116 C) 119 D) 125
Cevap: C
5.
4 cm 5 cm
Cevap: D
12 cm
2. Kenar uzunluklar bir doal say ve
Yukardaki kapal ekil, bir kare ile bir
alan 12 cm2 olan ka farkl dikdrt- dikdrtgenin birlemesinden olumutur.
gen vardr? Buna gre, eklin tm alan ka cm2 dir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 A) 120 B) 124 C) 130 D) 136
Cevap: B Cevap: B

6. 4m 3m
2 cm
2 cm
2 cm
4m
Oda Banyo
7m
Salon
5 cm
5 cm
4m
Koridor
Mutfak Balkon
5m
2 cm 2 cm Oda
5m 8m 6m
6 cm
6 cm
Ali Beyin oturduu villann plan yukar-

daki gibidir.
2 cm 2 cm 8, 9, 10 ve 11. sorular ekle gre cevap-
laynz.
2 cm
2 cm
1 cm 8. Solunun alan ka m2 dir?

Yukardaki eklin alan ka cm2 dir?
A) 42 B) 56 C) 72 D) 84
A) 80 B) 83 C) 87 D) 95 Cevap: D
Cevap: C
9. Mutfak ve balkonun toplam alan ka
m2 dir?
A) 70 B) 72 C) 84 D) 88
7. Cevap: C
10. Koridorun alan, banyonun alanndan

ka m2 fazladr?
A) 14 B) 16 C) 18 D) 20
1 br
Cevap: A
1 br
Yukardaki kareli ktta verilen ek- 11. Odalarn toplam alan, mutfan ala-
lin alan ka birimkaredir? nndan ka m2 fazladr?
A) 26 B) 27 C) 28 D) 29 A) 5 B) 7 C) 9 D) 11
Cevap: D Cevap: B
1. D 2. B 3. D 4. C 5. B 6. C 7. D 8. D 9. C 10. A 11. B

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO

25
GEOMETRK CSMLER
Dikdrtgenler Prizmas
Kazanm: Dikdrtgenler prizmasn tanr ve temel zelliklerini belirler.
Yukardaki resimlerde yer alan nesnelerin her biri dikdrtgenler prizmasna rnek ola-
rak gsterilebilir.
Ayrt
Btn yzleri dikdrtgensel blge olan
prizmalar dikdrtgenler prizma olarak Ke
adlandrlr.
Bir dikdrtgenler prizmasnn Ayrt
Yz
Ke Says : 8
Ayrt Says : 12
Yz Says : 6 dr. Taban
Dikdrtgenler prizmasnda;
Karlkl yzler birbirine e ve paralel,
Karlkl ayrtlar birbirine paralel ve uzunluklar eittir.
retmenin Sorusu St kutular neden dikdrtgenler prizmas eklindedir?

Cevap: St kutularnn dikdrtgenler prizmas eklinde olmasnn en nemli nedenlerinden
biri yer tasarrufu salamasdr. Hem paketlemede hem de raflara yerletirmesi asndan
byk kolaylk salar.

Kare Prizma
Dikdrtgenler prizmasnn tabanlarnn kare olmas Kare

hlinde bu prizma kare prizma olarak adlandlrr.
Kare prizmasnn;
Yan yzleri birbirine e ve paraleldir.
Taban ayrtlarnn uzunluklar birbirine eittir. Kare
Kp
Dikdrtgenler prizmasnn tm yzleri kare ise bu
prizma kp olarak adlandrlr.
Kpn;
Tm ayrt uzunluklar birbirine eit,
Tm yzleri birbirine e ve kare eklindedir.
RNEK
Aadaki nesnelerden dikdrtgenler prizmasna model olabilecekleri belirtiniz.
ZM
Zar, frn, kibrit kutusu, hediye kutusu ve yatak bazas dikdrtgenler prizmasna model
olabilecek nesnelerdir.

1. Yanda dikdrtgenler prizmas iin aada verilen E

ifadelerden doru olanlarn yanna D, yanl olan- F
larn yanna Y yaznz.
H
D |AB| = |EH|
G
Y |EF| = |GB|
D
Y |DC| = |HG|
A
D |FA| = |HC|
C
Y |DE| = |BC| B
D ABCD ile EFGH etir.
Y FEDA ile DCHE etir.
Y [AB] // [DA]
D [FA] // [GB]
Y [HC] // [FG]
2. Aadaki izometrik kda birer tane kp, kare prizma ve bunlardan farkl bir dik-
drtgenler prizmas iziniz.
Kp
Kare prizma Dikdrtgenler

prizmas

3. Aadaki boluklar uygun ekilde doldurunuz.
Kare prizmann 12 tane ayrt vardr.
Dikdrtgenler prizmas birbirine paralel 3 tane yzey iftin-

den oluur.
Kare prizmann alt ve st taban etir .
Kpn tm yzeyleri birbirine etir .
Dikdrtgenler prizmasnn 8 tane kesi vardr.
Kp, dikdrtgenler prizmasnn zel bir durumudur.
Kare prizma, ayn zamanda bir dikdrtgenler prizmasdr.
Kpn tm ayrtlar birbirine eit uzunluktadr.
Basketbol topu bir dikdrtgenler prizmas deil dir.
Buzdolab, bir dikdrtgenler prizmas modelidir.
Kare prizmann 6 tane yz vardr.
Kare prizmann karlkl yzleri birbirine etir.
ki e kp st ste konulduunda dikdrtgenler veya kare

prizmas oluur.
Tm prizmalarn alt ve st taban yzeyleri birbirine etir .
Kpn anm alt tane e kare den oluur.

5. nite Geometri ve lme KonuEtkinlik
Testi
1. I. 8 kesi vardr. 4. Kare prizmann tane ayrt

II. 16 ayrt vardr. vardr.
III. Karlkl yzleri paraleldir. Kare prizmann alt ve st taban-
IV. 8 yz vardr. lar birbirine
Yukardaki ifadelerden ka tanesi Kpn tm yzeyleri birbirine
dikdrtgenler prizmasnn zellikle- Yukardaki ifadelerde sembollerle be-
rindendir? lirtilen yerlere en uygun ekilde aa-
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 dakilerden hangisi getirilmelidir?
Cevap: B
2. Aadakilerden hangisi dikdrtgen- A) 8 etir paraleldir
ler prizmas deildir? B) 8 paraleldir etir
A) B) C) 12 etir paraleldir
D) 12 paraleldir etir
Cevap: D
C) D)
5. A) B)
Cevap: A
3. Aadakilerden hangisi kare prizma-
ya model olabilir?
A) B)
C) D)
C) D) Yukardakilerden ka tanesi dikdrt-

genler prizmasna rnek olarak gs-
terilebilir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Cevap: C Cevap: B
1. B 2. A 3. C 4. D 5. B

Dikdrtgenler Prizmasnn Anm

Kazanm: Dikdrtgenler prizmasnn yzey anmlarn izer ve verilen farkl anmlarn dikdrtgenler prizmasna ait olup olmadna karar verir.
Kibrit kutusu
Dikdrtgenler prizmasnn anmnda yukarda grld gibi 6 adet dikdrtgensel

blge elde edilir.
Kare Prizmann Anm
Kare prizmann anmnda 2 e karesel blge ve 4 e dikdrtgensel blge elde edilir.
Kpn Anm
Kpn anmnda birbirine e 6 adet karesel blge elde edilir.

RNEK
Aada verilen dikdrtgenler prizmas, kare prizma ve kpn 2 farkl anmn izelim.

1. Aadaki anmlar eletiriniz.
1) a) Kp
2) b) Kare prizma
3) c) Dikdrtgenler prizmas
2. Aadaki anmlardan kpe ait olanlar iaretleyiniz.
3. Aadaki anmlardan dikdrtgenler prizmasna ait olanlar iaretleyiniz.

5. nite Geometri ve lme KonuEtkinlik
Testi
1. Aadaki anmlardan hangisi bir 3.

kpn anm olamaz?
A) B)
Yukardaki anm bir kp haline geti-

C) D) rilirse; aadaki grntlerden han-
gisi olumaz?
A) B)
C) D)
Cevap: B
Cevap: B
4. Dikdrtgenler prizmas ile ilgili aa-

daki ifadelerden hangisi yanltr?
A) 8 kesi vardr.
2. Yandaki kare prizmann B) 6 yz vardr.
anm aadakilerden
hangisidir? C) Karlkl yzleri paraleldir.
D) 14 ayrt vardr.
Cevap: D
A) B) 5.
K
A B C D
L
Yukarda bir kpe ait anm verilmi-

C) D)
tir. Buna gre kp oluturulduunda
aadaki yzey iftlerinden hangi
ikisi birbirine paralel olmaz?
A) A-C B) K-L C) B-D D) B-K
Cevap: D Cevap: D
1. B 2. D 3. B 4. D 5. D

Dikdrtgenler Prizmasnn Yzey Alan

Kazanm: Dikdrtgenler prizmasnn yzey alann hesaplar.
Yandaki dikdrtgenler prizmasnn anmnda

A1
birbirine e 3 ift dikdrtgensel blge bulun-
maktadr.
Dikdrtgenler prizmasnn yzey alan, bu dik-
drtgenlerin alanlar toplamna eittir. A2 A3 A2 A3
Yzey Alan = A1 + A1 + A2 + A2 + A3 + A3
veya
Yzey Alan = 2 x (A1 + A2 + A3) A1
RNEK
Yandaki dikdrtgenler prizmas- 20 cm

nn yzey alann hesaplayalm.
15 cm
45 cm
ZM
I. Yol:
A1 in yzey alan = 15 cm x 20 cm = 300 cm2
20 cm
A1
A2 nin yzey alan = 15 cm x 45 cm = 675 cm2
20 cm 15 cm 20 cm
A3 n yzey alan = 20 cm x 45 cm = 900 cm2 15 cm
Dikdrtgenler prizmasnn yzey alan
45 cm
45 cm
= 2 x (A1 + A2 + A3) = 2 x (300 + 675 + 900) A2 A3 A2 A3
2
= 3750 cm
20 cm
A1
15 cm

II. Yol:
Dikdrtgenler prizmasnn alan 2 adet A1 15 cm
dikdrtgeninin alan ile 1 adet taral A2
20 cm
A1
dikdrtgenin alan toplamna eittir.
A1 in alan = 15 cm x 20 cm = 300 cm2 70 cm
A2 nin alan = 45 cm x 70 cm = 3150 cm2
45 cm
45 cm
Dikdrtgenler prizmasnn alan A2
2 2
2 x 300 cm + 3150 cm
= 3750 cm2
20 cm
A1
15 cm
RNEK ZM
Anm;
B B B B
90m 90m
25m 25m 25m 25m
A
90 m 25m
A Alan: 25 m 25 m = 625 m2
B Alan: 90 m 25 m = 2250 m2
25 m Tm Alan = 2 x A + 4 x B
ekildeki kare prizma biimindeki gkde- = 2 x 625 + 4 x 2250
lenin yzey alann bulalm. = 10250 m2

RNEK
Yandaki kpn yzey alann he-

saplayalm. 12 cm
ZM
Kpn anmnda grld zere birbirine e 6

A
karesel blge bulunmaktadr. Bu durumda yzey
alann hesaplarken karesel blgelerden bir tane-
12 cm
A A A A sinin alann bulup 6 ile arparz.

A nn alan = 12 cm x 12 cm = 144 cm2
12 cm
A Kpn tm yzey alan = 6 x 144 cm2 = 864 cm2

12 cm
buluruz.
RNEK
Bir ayrtnn uzunluu 2 cm olan adet kp st ste konuluyor.

Oluan cismin yzey alann hesaplayalm.
ZM
2 cm Bir ayrtnn uzunluu 2 cm olan adet kp st ste
2 cm
konulduunda kare prizma elde edilir.
Kare prizmann ykseklii 6 cm ve taban bir kenar uzun-
2 cm
luu 2 cm olan karedir.
Bu durumda alan;
6 cm 2 cm
Alan = 2 x (2 cm x 2 cm) + 4 x (2 cm x 6 cm)
2 cm Karenin Dikdrtgenin
alan alan
2 cm = 2 x 4 cm2 + 4 x 12 cm2 = 8 cm2 + 48 cm2 = 56 cm2

1. Aadaki prizmalarn yzey alanlarn hesaplaynz.
a) b) c)
30 cm
25 cm
18 cm
16 cm 20 cm 18 cm
12 cm 20 cm 18 cm
12 cm x 16 cm = 192 cm2 20 cm x 20 cm = 400 cm2 18 cm x 18 cm = 324 cm2

16 cm x 30 cm = 480 cm2 20 cm x 25 cm = 500 cm2 6 x 324 cm2 = 1944 cm2
12 cm x 30 cm = 360 cm2 2 x 400 cm2 + 4 x 500 cm2
2 x (192 + 480 + 360) = = 800 cm2 + 2000 cm2
2064 cm2 = 2800 cm2
2. Aadaki yzey alanlar verilen geometrik cisimlerin verilmeyen ayrt uzunluklarn

bulunuz.
a) Kare prizma 11 cm x 11 cm = 121 cm2 Karenin alan

2 x 121 cm2 = 242 cm2 Alt ve st taban alanlar top-
?
lam
902 cm2 242 cm2 = 660 cm2 4 adet e dikdrtgenin
11 cm
alanlar toplam
660 cm2 4 = 165 cm E dikdrtgenlerden birinin
alan
11 cm
165 11 = 15 cm Dikdrtgenin verilmeyen ayrt
Yzey Alan 902 cm2 uzunluu
b) 6 cm x 6 cm = 36 cm2 Karenin alan

? 2 x 36 cm2 = 72 cm2 Alt ve st taban alanlar toplam
312 cm2 72 cm2 = 240 cm2 4 adet e dikdrtgenin
alanlar toplam
6 cm 240 cm2 4 = 60 cm2 E dikdrtgenlerden birinin
6 cm alan
Yzey Alan 312 cm2 60 6 = 10 cm Dikdrtgenin verilmeyen ayrt uzun-
luu
3. Mehmet Bey ve ailesi yeni evlerine tan-

mak iin eyalarn paketlemektedirler. Siz
de her bir beyaz eyalarn paketlemek iin
gerekli kolilerin alanlarn bulunuz.
a) 60 cm x 75 cm = 4500 cm2
120 cm 60 cm x 120 cm = 7200 cm2
75 cm x 120 cm = 9000 cm2
2 x (4500 + 7200 + 9000) = 2 x 20700 cm2
= 41400 cm2
60 cm
75 cm
b) 55 cm x 55 cm = 3025 cm2
55 cm x 65 cm = 3575 cm2
65 cm (2 x 3025) + (4 x 3575) = 6050 cm2 + 14300 cm2
= 20350 cm2
55 cm
55 cm
c) 55 cm x 85 cm = 4675 cm2
55 cm x 70 cm = 3850 cm2
85 cm 70 cm x 85 cm = 5950 cm2
2 x (4675 + 3850 + 4950) = 28950 cm2
55 cm
70 cm
) 58 cm x 60 cm = 3480 cm2
60 cm x 80 cm = 4800 cm2
80 cm
58 cm x 80 cm = 4640 cm2
2 x (3480 + 4800 + 4640) = 25840 cm2
58 cm
60 cm
1. 4. Bir taban ayrt 4 cm, ykseklii 13

cm olan kare prizmann yzey alan
ka cm2 dir?
7 cm
A) 230 B) 240
C) 250 D) 260
2 cm Cevap: B
Yukarda anm verilen kare prizma-
nn tm yzey alan ka cm2 dir?
A) 56 B) 60 C) 64 D) 72 5.
Cevap: C 7 cm
2. Aadaki kplerden hangisinin tm 7 cm

7 cm
yzey alan en byktr?
Yukarda verilen kpn yzey alan
A) B)
ka cm2 dir?
7 cm
8 cm A) 264 B) 274
C) 284 D) 294
Cevap: D
C) D)
9 cm 11 cm
6. 3 cm
5 cm
Cevap: D
12 cm
3.
Yukarda verilen dikdrtgenler priz-
mas eklinde kutu kt ile kaplana-
11 cm
2 cm caktr.
9 cm
Buna gre en az ka cm2 kt gere-
Yukarda verilen dikdrtgenler priz- kir?
masnn tm yzey alan ka cm2 dir? A) 202 B) 222
A) 264 B) 274 C) 278 D) 324 C) 232 D) 242
Cevap: C Cevap: B

7. Tabannn bir ayrt 5 cm, olan bir kare 11. Tm yzey alan 384 cm2 olan bir k-
prizmann farkl uzunluktaki ayrtnn pn, bir yzey alan ka cm2 dir?
uzunluu 9 cmdir.
A) 192 B) 128 C) 64 D) 60
Buna gre bu kare prizmann dik- Cevap: C
drtgen yzeylerinden birinin alan
12. Taban alan 25 cm2 olan bir kare priz-
ka cm2 dir?
mann, bir yan yznn alan 30 cm2 dir.
A) 25 B) 45 C) 70 D) 90
Bu prizmann tm yzey alan ka
Cevap: B cm2 dir?
A) 170 B) 120 C) 50 D) 5
Cevap: A
2
8. Taban alan 9 cm olan bir kpn tm
yzey alan ka cm2 dir? 13. Tm alan 150 m2 olan kp biiminde
A) 36 B) 48 C) 54 D) 62 bir deponun ykseklii ka mdir?
Cevap: C A) 100 B) 75 C) 25 D) 5
Cevap: D
14. 5 cm
9. Bir ayrtnn uzunluu 10 cm olan bir 3 cm
kpn tm ayrtlarnn toplam ka
cmdir? 6 cm
A) 100 B) 120 C) 130 D) 140
Cevap: B
Yukarda verilen dikdrtgenler priz-

10. masnn yzey alan ka cm2 dir?
3cm A) 108 B) 114 C) 120 D) 126
Cevap: D
2cm 15. Ayrtlar 9 cm olan st ak kp ek-
4cm
linde bir kutunun, iini ve dn katla
Yukardaki dikdrtgenler prizmasnn tamamen kaplamak isteyen Uur ka
tm yzey alan ka cm2 dir? cm2 kada ihtiya duyar?
A) 100 B) 52 C) 26 D) 24 A) 972 B) 910 C) 810 D) 486

Cevap: B Cevap: C
1. C 2. D 3. C 4. B 5. D 6. B 7. B 8. C 9. B 10. B 11. C 12. A 13. D 14. D 15. C

Ad: Soyad: Snf:
SINIF
MATEMATK FY NO
26
ET Ki NL iK
1 , 1 , 1 birim kesirlerini say dorusunda gsteriniz ve kkten bye do-
1.
5 3 7
ru sralaynz.
0 1 0 1
1 1
5 3
0 1 1 1 1
Sralama: < <
1 7 5 3
7
2. Aadaki ifadelerde noktal yerleri verilenlerle uygun ekilde tamamlaynz.
dik al gen kp 360 geni al gen 6
paralelkenar 8 90 kare prizma 12
a) 360 dir.
Bir dikdrtgenin i alarnn lleri toplam ...............
b) dik al gen
Bir as 90 olan gene .................................................................. denir.
c) kp
Tm yzleri eit olan dikdrtgenler prizmasna ................................ denir.
) 12 ayrt, ........
Dikdrtgenler prizmasnn ........ 8 kesi ve ........
6 yz vardr.
d) geni al gen
Bir as 101 olan gene ................................................................. denir.
e) Karlkl kenarlar paralel olan drtgen paralelkenar

................................................ olarak ad-
landrlr.
f) 90 den kktr.
kizkenar gende e alar mutlaka ..................
g) kare
Tabanlar birbirine e kareden oluan dikdrtgenler prizmasna ..................
prizma
......................................... denir.
Tarama Fy Etkinlik
371 sn
a) 6 dk 11 sn = ................... 263 dk
b) 4 sa 23 dk = ...................
181 sa
c) 7 gn 13 sa = ................... 173 gn
) 5 ay 23 gn ...................
47 ay
d) 3 yl 11 ay = ................... 3022 gn
e) 8 yl 102 gn = ...................
4. Aadaki okgenlerde verilmeyen alar bulunuz.
a) b) c)
A E F K L
?
112 ?
42 ? 52
B C 33
D N M
112 + 48 = 160 52 + 52 = 104 90 + 90 + 33 = 213
180 160 = 20 180 104 = 76 360 213 = 147
5. Aadaki ifadelerden doru olanlarn yanna iareti, yanl olanlarn yanna

iareti koyunuz.
3
128 metrenin 480 santimetredir.
8
Ekenar drtgen bir paralelkenardr.
Bir gende i alarn lleri toplam 180 dir.
5 km 12 cm = 512 m
Bir genin sadece bir i as geni a olabilir.
Dikdrtgenler prizmasnn 8 ayrt vardr.
Kpn tm yzleri etir.

Tarama Fy Etkinlik
6. Aadaki okgenlerin evre uzunluklarn bulunuz.

a) A b)
K 6 cm N
7 cm
11 cm 8 cm 12 cm
B
13 cm C L 18 cm M
= 7 cm + 11 cm + 13 cm = 6 cm + 8 cm + 12 cm + 18 cm
= 31 cm = 44 cm
c) )
G 17 cm F V T
13 cm 9 cm
13 cm
D 17 cm E Y 16 cm Z
= 2 x (9 cm + 16 cm)
= 2 x (13 + 17)
= 2 x 25 cm
= 2 x 30 cm = 60 cm = 50 cm
7. Aadaki okgenlerin evre uzunluklarnn ka birim olduunu bulunuz.
a) b)
= 26 br = 28 br
c) )
= 24 br
1 birim
= 38 br 1 birim

Tarama Fy Etkinlik
8. Aadaki noktal kat zerine verilen eklin alanna eit alanl bir ekil iziniz.
8 br
5 br
Alan = 5 br x 8 br = 40 br
eklin Alan = 40 br
9. Aadaki prizmalarn karlkl yzlerinde ayn ekiller bulunmaktadr. Bu prizmala-

rn anmlarn iziniz.
a)
A
A
B C C B C B
b)
c)

Tarama Fy Test - 1
1. Aadakilerden hangisi yanltr? 5. Aadaki ekillerden hangisinin ev-

1 re uzunluu dierlerinden farkldr?
A) %15 < %17 B) = %4
25
45 A) B)
C) < %55 D) 0,7 > %69
10
Cevap: C
2. 17,5
3,87
C) D)
Yukardaki ilemin sonucu aadaki-
lerden hangisidir?
A) 17,287 B) 17,113
C) 13,63 D) 14,63
Cevap: C
Cevap: D
3. 5 cm
70 mm
karlkl tm kenarlar birbirine pa-
0,4 dm
ralel deildir?
A) Kare
Yukardaki tel u uca birletirildi- B) Yamuk
inde oluan yeni telin uzunluu ka
C) Dikdrtgen
metre olur?
A) 0,16 B) 1,6 C) 7,54 D) 75,4 D) Ekenar drtgen
Cevap: B
Cevap: A
4. Aadaki sralamalardan hangisi
yanltr? 7.
1 5 1
A) 1 > >
2 8 2
89
3 7 3
B) 2 > 1 >
4 9 4 21
1 1 1
C) > >
4 3 2 ekilde gende verilmeyen ann l-
1 1 1 s ka derecedir?
D) > > A) 61 B) 70 C) 71 D) 80
4 5 6
Cevap: C Cevap: B
Tarama Fy Test - 1
8. A K N 11. D
A D
5 cm
4 cm
8 cm
E
B C ?
B C L M F
Yukardaki ABC geni dar al - Yukardaki ABCD dikdrtgeni ile

gen ve KLMN drtgeni dik yamuktur. DEF geninin evre uzunluklar eit-
Buna gre aadaki ifadelerden ka tir.
tanesi her zaman dorudur? ABCD dikdrtgeninin alan 28 cm2 ol-
A) Yamuun evresi, genin evre- duuna gre EF uzunluu ka cm dir?
sinden byktr. A) 5 B) 7 C) 9 D) 11
B) M as A asndan kktr. Cevap: C
C) ABC geninde en uzun kenar BC
kenardr.
D) N ve M alarnn toplam A, B ve 12. Aadaki okgenlerden hangisi para-
C alarnn toplamna eittir. lelkenar deildir?
Cevap: D A) B)
9. Aada verilen a llerinden han-

gisine uygun bir gen izilebilir?
A) 10, 80, 100 B) 30, 45, 115 C) D)
C) 41, 51, 91 D) 1, 89, 90
Cevap: D
10. Cevap: D
5 cm
3 cm
6 cm
13. Bir dikdrtgenin ksa kenar uzun ke-
narnn drtte birine eittir.
8 cm Bu dikdrtgenin evresinin uzunluu
160 cm olduuna gre, alan ka cm2
Yukardaki eklin alan ka cm2 dir? dir?
A) 103 B) 108 C) 113 D) 121 A) 768 B) 864 C) 1024 D) 1256
Cevap: A Cevap: C
1. C 2. C 3. A 4. C 5. D 6. B 7. B 8. D 9. D 10. A 11. C 12. D 13. C
Tarama Fy Test - 2
1. Aadakilerden hangisi dikdrtgen- 3. Aadaki prizmalardan hangisinin

ler prizmasnn anm olamaz? yzey alan en fazladr?
A) A) B)
15 cm
16 cm
m c m
10c 16 cm 16
25 cm
C) D)
B)
28 cm
30 cm
cm
9 cm 15
m
8 cm 9c
C)
Cevap: D
4.
D) 10 cm
Yukardaki kare prizmann taban ev-

resi 24 cmdir.
Ayn tabana sahip bir kpn tm y-
zey alan yukardaki kare prizmann
Cevap: D tm yzey alanndan ka cm2 eksiktir?
A) 96 B) 90 C) 86 D) 72
Cevap: A
2. I. 6 kesi vardr.
II. Karlkl yzleri etir. 5. Aadakilerden hangisi bir drtgenin
III. 12 ayrt vardr. i alarnn lleri olamaz?
A) 12, 66, 134, 148
IV. 8 gz vardr.
Yukardakilerden ka tanesi dikdrt- B) 34, 72, 126, 128
genler prizmasnn zelliklerindendir? C) 44, 91, 88, 135
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 D) 59, 101, 93, 107
Cevap: B Cevap: C

Tarama Fy Test - 2
6. ? 8.
; ! ; !
?
Yukarda anm verilen kp aada- Yukardaki ekil bir ayrt 3 cm olan
kilerden hangisidir? kplerden olumutur.
Buna gre, eklin yzey alan ka cm2
A) ? B) ? dir?
; ! ! A) 118 B) 126 C) 132 D) 144
Cevap: B
C) D) ; 9. A D
? ! ! ? 131
103
Cevap: A
62
? C
B
Yukardaki drtgende verilmeyen a-

nn ls ka derecedir?
A) 64 B) 66 C) 68 D) 70
7. 5m
Cevap: A
10.
3m
Banyo
Fayans 15 cm Yukarda anm verilen geometrik

25 cm cisim, aadakilerden hangisidir?
Yukarda krokisi verilen banyonun zemi- A) Dikdrtgenler prizmas
ni tamamen fayans ile kaplanacaktr. B) Kare prizma
Bu i iin ka tane fayans gerekir? C) Silindir
A) 200 B) 300 C) 400 D) 500 D) Kp
Cevap: C Cevap: B
1. D 2. B 3. D 4. A 5. C 6. A 7. C 8. B 9. A 10. B

Sınıf Matematik PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sınıf Matematik PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ad: Soyad: Snf:

1. nite: Doal Saylar

1. adm 2. adm 3. adm

Adm Says 1. adm 2. adm 3. adm 4. adm

Daire Says = Bir nceki admdaki daire says + 4

5. Snf Matematik Planl Ders Fy 1

Kursa kayt olan kiiler iin bir tablo oluturalm.

+15 +15 +15 +15 +15

2 5. Snf Matematik Planl Ders Fy

+17 +17 +17 +17

A = 68 + 17 = 85 B = 119 + 17 = 136 bulunur.

A ile B saylar arasnda adm bulunmaktadr.

5. Snf Matematik Planl Ders Fy 3

5) 1205, 1366, 1527, A, 1849, . . . say rntsnde A yerine yazlabilecek say

1205, 1366, 1527, A, 1849, ...

13661205=161 15271366=161 1527+161=1688

6) Macit her hafta harlndan 8 TL arttrmaktadr.

Her hafta biriken para miktar tabloda grlmektedir. 7. hafta sonunda 8 x 7 = 56 TL

Adm Says 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.

4 5. Snf Matematik Planl Ders Fy

I. Yol: Daire Says = (2 x Adm says) 1 kural ile bulunabilir.

15. admdaki daire says = 1 + (15 1) x 2

Dikdrtgen says iin tablomuz;

5. Snf Matematik Planl Ders Fy 5

1. Aadaki rntlerde verilmeyen saylar bulunuz.

a) 5, 11, 17, ?, 29, . . . b) 21, ?, 61, 81, 101, . . .

+9 +9 +9 +9 +13 +13 +13 +13

c) 33, 42, ?, 60, 69, . . . ) 45, 58, ?, 84, 97, . . .

+50 +50 +50 +50 +18 +18 +18 +18

d) 101, 151, 201, ?, 301, . . . e) 163, 181, ?, 217, 235, . . .

+26 +26 +26 +26 +77 +77 +77 +77

f) 345, ?, 397, 423, 449, . . . g) 707, 784, ?, 938, 1015, . . .

1. adm 2. adm 3. adm 4. adm 5. adm 6. adm

1. adm 2. adm 3. adm 4. adm 5. adm

1. adm 2. adm 3. adm 4. adm 5. adm

1. adm 2. adm 3. adm 4. adm

1. adm 2. adm 3. adm

2. rntnn 11. admndaki daire says

6 ve 7. sorular yukardaki bilgiye gre ce-

8 5. Snf Matematik Planl Ders Fy

7. Bu rntnn 1. admndaki say 9 ise 11. 515, 547, 579, ?, 643, . . .

1. adm 2. adm 3. adm 13. 22. dairenin rengi aadakilerden

1. A 2. C 3. C 4. B 5. A 6. C 7. B 8. D 9. C 10. A 11. B 12. A 13. C 14. C

5. Snf Matematik Planl Ders Fy 9

Basamak: Bir sayda rakamlarn yazld yere basamak denir.

24 385 961 saysnn blklerini, basamaklarn ve rakamlarn basamak deerlerini gs-

Blk Adlar Milyonlar Binler Birler

24 385 961 saysnn okunuu:

Yirmi drt milyon yz seksen be bin dokuz yz altm bir

24 385 961 saysnn zmlenmi biimi:

20 000 000 + 4 000 000 + 300 000 + 80 000 + 5000 + 900 + 60 + 1

10 5. Snf Matematik Planl Ders Fy

46 803 725 saysnn okunuunu yazalm. 8 ve 7 rakamlarnn basamak deerlerini bulalm.

Milyonlar Binler Birler

46 803 725 Krk alt milyon sekiz yz bin yedi yz birmi be

Krk alt Yediyz

8 x 100 000 = 800 000

7 rakamnn basamak deeri 700

Drt yz on yedi milyon doksan bin yz sekiz saysn yazalm.

Blk Adlar Milyonlar Binler Birler

Drtyz onyedi milyon Doksan bin Yz sekiz

5. Snf Matematik Planl Ders Fy 11

1. Aadaki saylarn okunularn yaznz.