Professional Documents
Culture Documents
Biyografi - Otobiyografi) 55
Bilimsel Yazlar 59
1. 4. 7.
I. Bale I. Toplumsal gerekleri yanstmas Boya, dil, tahta, ta, ses...
II. Resim II. Amacnn insanda gzel duygular Yukardakiler, gzel sanatlarn hangi
uyandrmak olmas ynyle ilgilidir?
III. Mimari
IV. Mzik III. nsanla birlikte doay da konu almas A) Seslendii kitle
V. Edebiyat IV. Yer ve zamana gre gelenek biiminde B) lgili olduu dnem
ekillenmesi C) Kulland aralar
Numaralanm sanatlardan hangi ikisi
fonetik (iitsel) sanatlar ierisinde ele V. Eletiriye ak olmas D) levi
alnr? Edebiyatn gzel sanatlar arasnda sa- E) Dayanakll
ylmasn salayan yukardakilerden
A) I. ve III. B) II. ve III. C) III. ve IV.
hangisidir?
D) III. ve V. E) IV. ve V.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8.
2. Duygu, dnce ve hayallerin sz ya da
Gzel sanatlar ve edebiyatla ilgili aa- I II
daki yarglardan hangisi yanltr? yaz ile gzel bir biimde manzum (iir)
A) Gzel sanatlarn her birinin kendine III IV
zg bir malzemesi vardr.
5. veya mensur (dzyaz) olarak ifade edil-
(I) Edeb metnin malzemesi dildir. (II) Sa-
B) Gzel sanatlarda yalnzca estetik bir V
nat, doal dili kendine has bir duyarl-
gzellik meydana getirme amalanr. mesidir.
lkla kullansa da edeb metnin dili do-
C) Gzel sanatlar iinde edebiyatla en al, gndelik dilden farkl deildir. (III) Edebiyat sanat kapsamna alan yukar-
yakn iliki iinde bulunan sanat dal Edeb metinler, okuyan herkeste ve her daki numaralanm unsurlardan hangi-
tiyatrodur. okuyuta farkl bir anlam kazanr. (IV) Sz- sidir?
D) Edeb metinlerde, gerek yaamdan ckler, edeb metinlerde gndelik dildeki
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
alnm olaylar sanat tarafndan d- anlamlarnn dna kar. (V) Edeb metin-
sel bir gereklie dntrlerek anla- lerde, szckler ok anlamlla uygun bir
tlr. ekilde kullanlr.
E) Her edebiyat eserinin bir temas vardr Bu paradaki numaralanm cmlelerin
ve sanat bu temay yarar salama hangisinde bilgi yanl yaplmtr?
amacyla iler.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 9.
Aadaki yarglardan hangisinde bir
bilgi yanl vardr?
A) Her sanat eseri, insanla ya da insann
3. ili dl olduu bir eyle ilgilidir.
Aadakilerden hangisi gzel sanatla- B) Zanaatkr, maddeyi faydal olsun diye;
rn bir zellii deildir? sanat ise gzel ve zgn olsun diye
iler.
A) Gnlk bir gereksinimin karlanmas 6. C) Sanat; duygularn hareket, ses, biim,
iin oluturulur.
air kelime arasndaki iliki aada- renk veya szcklerle ifade edilmesi-
B) retken bir hayal gcyle ortaya kar. ki eletirmelerin hangisinde vardr? dir.
C) Temel ilevi, insanda estetik bir duygu
A) Tiyatro Sahne D) Bir edeb metindeki gereklik, metnin
meydana getirmektir. yazld dnemin zelliklerinden izler
B) Heykeltra Ta
D) Amac, doru ve yararl bilgiler deil, tamaz.
gzellik sunmaktr. C) Besteci Mzik aleti
E) Bir metni oluturan kelimelere ve cm-
E) zgn ve etkileyici bir zellie sahip ol- D) Ressam Tuval lelerin dil bilgisi kurallaryla birbirine
may gerektirir. E) Bale Seyirci balanmasna balaklk denir.
11. 17.
14. Aadakilerden hangisi modern sanat
Kltr, varln kuaktan kuaa aktarl-
Sanat eseri, insann rndr. Hibir in- snflandrmas iinde yer almaz?
masna borludur. Bu aktarmada en nem-
li ara, kltr tayc eserlerdir. Bir ark, san, dier bir insana benzemedii gibi hi- A) Yzey sanatlar
bir iir, bir halk hikyesi bu anlamda byk bir sanat eseri de baka bir eserin kopyas
B) Hacim sanatlar
nem tar. Bu rnlerin ham maddesinin deildir. Kopya olan eser, sanat iinde yer
almaz. C) Mekn sanatlar
dil olduu dnldnde dilin kltr ta-
Bu paragrafta sanat eserinin hangi D) El sanatlar
madaki vazgeilmez ilevi daha iyi anla-
lacaktr. yle ki dil; millet denilen sosyal zellii vurgulanmaktadr? E) Dil sanatlar
varl birletirmekte, bireyler arasnda
A) Nesnellii
duygu ve dnce birlii oluturmaktadr.
B) zgnl
Bu parada aadakilerden hangisine
deinilmemitir? C) Tutarll
D) Evrensellii
A) Dilin millet olma bilincini saladna
E) Etkileyicilii 18.
B) Edeb rnlerin, kltr taycl rol
olduuna Birka kelime dnelim; bunlar kendi
balarna ifade edildiinde sadece anla-
C) Kltrn, nesilden nesile aktarlarak var
mn ve bize ne olduunu artrr. Ama
olduuna
bu kelimeleri sanat kaygs gderek bir
D) Edeb rnlerin malzemesinin dil oldu- araya getiren ustalarn ellerine verdiimiz
una zaman, bizlerin duygu dnyasna, ruhuna
E) Kltrn yeni nesillere dil d gelerle etki eden bir yorum arz ettiini grrz.
de aktarlabildiine Bunlar artk ylesine kelimeler deildir, bir
sanat unsurunun eseridir. Bu kelimelerin
15. sanat edebiyattr.
I. Gzel sanatlarn bir daldr.
12. Bu parada aadakilerden hangisi an-
Aadakilerden hangisi sanatn zel- II. Szl ve yazl edebiyat olarak ikiye latlmaktadr?
liklerinden deildir? ayrlabilir.
A) Edebiyatn neden sanat sayld
III. En nemli malzemesi dildir.
A) Gerein kendisi deil, yorumlanmas- B) Edebiyatla dier sanatlar arasndaki
dr. IV. Estetie nem verir.
fark
B) Taklit etmez, yeniden retir. V. Plastik sanatlar ierisinde yer alr.
C) Edebiyatn kime seslendii
C) retmez; sezdirir, hissettirir. Yukardakilerden hangisi edebiyata ait
D) Edebiyatn dier sanatlarla ilikisi
deildir?
D) Sadece insan konu alr. E) Edebiyatn sanatla uraanlar iin
E) Kendi alannda gelenekler oluturabilir. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. nemi
18. A 17. D 16. B 15. E 14. B 13. C 12. D 11. E 10. E 9. D 8. D 7. C 6. B 5. B 4. B 3. A 2. E 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
I. iir, coku ve heyecan dile getiren edeb Aadakilerden hangisi, gerei ele I. Bilimsel metinler, balk, zet, giri,
metindir. al bakmndan dierlerinden farkl- asl metin, sonu ve tartma gibi b-
II. Olay evresinde oluan edeb metinler dr? lmlerden oluabilir.
anlatmaya ve gstermeye bal metin- A) Gezi yazs B) Destan II. Bilimsel metinler, alannda uzman kii-
ler eklinde iki grupta ele alnr. lerce kaleme alnr.
C) Mesnevi D) Karagz
III. Tiyatro, anlatmaya bal edeb metin- III. Bilimsel metinlerde nesnel bir anlatm
ler ierisine girer. E) Hikye benimsenir.
IV. Hikye ve roman retici metin trle- IV. Bilimsel metinlerde ortaya konan g-
rindendir. 5. rler kaynaa dayandrlr.
Aadakilerden hangisi kurmaca bir V. Bilimsel metinlerde gnlk dilin ger-
V. Sunu biimi farkl da olsa hem roman
metinden alnmtr? ekliiyle uyumayan ayrntlar ar
hem tiyatro olay evresinde oluan
edeb metinlerdir. A) Bu sofa yal bir insan yz gibidir. Evi- basar.
Edeb metinlerin gruplandrlmas ile il- mizin btn ruhu, kederleri ve neesi Yukardaki numaralanm cmlelerin
gili yukardaki yarglardan hangilerinde orada grnr. Bu sofa canldr. Bizim- hangisinde bir bilgi yanl vardr?
bilgi yanl vardr? le beraber kmldar, deiir.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
B) Trk dilinin yaps, baz ses ve ekil
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
zellikleri hakknda bilgi veren eserle-
D) III. ve V. E) IV. ve V. rin tarihi olduka eskilere gitmektedir.
C) Ece Ayhann da kurucular arasnda
yer ald kinci Yeni, Cumhuriyet D-
neminde ortaya km bir iir hare-
ketidir. lk ekirdekleri 1954te deiik
dergilerde grlmtr. 8.
2. D) Yaban koyunlarn insanlar, yasak ol- Aadakilerden hangisi, bilimsel metin
Aadaki metinlerden hangisinde ya- masna ramen ar ekilde avlyor. deildir?
zar gereklii dsel bir gereklie d- Bu hayvanlar nce 1945 ylnda Afyon
A) Corafya ders kitab
ntrerek anlatmaz? Konya arasnda Emirdada, 1950de
Karamann kuzeyinde Karadada g- B) stanbulun fethini anlatan bir makale
A) Tiyatro B) Hikye (yk) C) Bir bilim adamnn hayatn konu alan
rlmler.
C) Masal D) Fabl E) Eskiehir ile Ankara arasnda yer alan bir roman
E) An (Hatra) Sivrihisar ilesi, gerek eski sokaklarn- D) Teknolojideki gelimeleri anlatan bir
daki tarihi eserleri, gerek ilgin portre- dergi yazs
leri, gerekse evre kylerde sunduu E) Dncenin gelimesini anlatan bir
gzelliklerle insanlar artyor. felsefe kitab
3. 6.
Aadakilerden hangisi dilin zellikle- Aadakilerden hangisi dilin zellikle-
rinden biri deildir? rinden biri deildir?
A) Temeli tarihin bilinen dnemlerinde A) Diller, tarihi sre iinde ana kaynaa
atlm bir toplumsal anlama rn- gre hibir deiiklie uramadan g- 9.
dr. nmze kadar gelmitir. I. Sanatl bir dil tercih edilmez.
B) nsanlar arasnda anlamay salayan B) nsanlar arasnda anlamay salayan II. Anlatma znellik hkimdir.
doal bir aratr. doal bir aratr. III. Dilin gndergesel ilevi ne kar.
C) Tarihi srete, kendi iinde deien ve C) Kendine zg kurallar olan canl bir IV. Terimlere oka yer verilir.
gelien bir yaps vardr. varlktr.
V. ok anlamlla kapaldr.
D) Bir milleti millet yapan deerlerin ba- D) Toplumun btn bireylerinin katld
Yukardakilerden hangisi bilimsel met-
nda gelir. bir gizli anlamalar sistemidir.
ne ait deildir?
E) Bireyleri aan, btn topluma ait bir E) Bireyin stnde, btn bir toplumun
kurumdur. mal olan sosyal ve mili bir kurumdur. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) Bilimde doruluk n plana kan bir ma amac vardr. Bu metinle ilgili olarak aadakilerden
zellikken edebi eserlerde gzellik III. Edeb metinde gerekler olduu gibi hangisi yanltr?
kaygs n plana kar. deil, yazar veya airin bak asyla A) Sanatl ifadelere yer verilmitir.
E) Bilimsel eserler, insan sadece bilgi- verilir.
B) Anlatmda znellik vardr.
lendirirken edeb eserde okuyucuyu IV. Edeb metin, zerinden zaman gese
C) Bilimsel bir metinden alnmtr.
ynlendirme amac ar basar. de tazeliini koruyabilir.
D) Bir yeri betimlemek amacyla yazlm-
Bu cmlelerde edeb eserin hangi zel-
tr.
12. lii ilgili bir ayrnt yoktur?
E) Benzetmelerden yararlanlmtr.
Bilimsel eserlerde anlatm canl klmak A) ok anlamllk B) znellik
iin edeb sanatlara yer verilmezken edeb
C) Etkileyicilik D) Eskimezlik
eserlerde anlatm canl tutmak iin eitli 18.
sz sanatlarna yer verilir. E) zgnlk
Aadakilerin hangisinde bir bilgi yan-
Buna gre aadaki cmlelerden han- l vardr?
gisi bir edeb metinden alnmamtr? 15.
A) Edebiyat eserleri gereklii ele alrken
A) Erciyes, beyazlara brnm; ibadete Edebi metin ve yazar ilikisiyle ilgili
gndelik dilin gerekliini aar.
dalm bir aksakally andryordu. olarak aadakilerden hangisi syle-
nemez? B) Tarih romanlarda bilgi var ise de bil-
B) Konya Ovas, senin iin kadar geni; ginin ileni biimi tarih kitaplarndaki
ufkun kadar sonsuzdu o gn. A) Yazar, metni imgeler ve arma ak ileniten farkldr.
C) Doubeyazitte bulunan shak Paa szcklerle kurar.
C) Romanlarda ve yklerde gereklik,
Saray, Trkiyenin nemli tarih deer- B) Yazar, kurmacaya bavurarak metni olay rgs, kii, zaman, yer geleriy-
lerindendir. oluturur. le birleerek kurmacaya dnr.
D) iek aan badem aalarnn vitrine C) Yazar, dorular aktarmay gzel bir me- D) Edebiyat eserlerinin yararl olma ama-
oturduu balarda, henz asma yei- tin oluturmaktan daha ok nemser. c, okuyucunun duygularn etkileme
linden zerre eser yoktu. D) Yazarn bilgisi, birikimi, dnya gr amacndan nce gelir.
E) Nehre balanan iki gm derede metne yansr. E) Edebi metnin konusu, doayla ve ev-
balklar oynayor; ocuklar, nasiplen- E) Metnin baarsnda yazarn dili doru resindeki insanlarla iliki halinde olan,
mek iin gafil balklar gzlyordu. ve etkili kullanmasnn pay byktr. duyan, dnen, tasarlayan insandr.
18. D 17. C 16. A 15. C 14. E 13. B 12. C 11. E 10. A 9. B 8. C 7. E 6. A 5. A 4. A 3. A 2. E 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
I. K gnnde gller bitmez Aadaki dizelerin hangisinde ulama Aadakilerin hangisinde verilen dize-
Dalnda blbller tmez vardr? lerde uyak (kafiye) kullanlmamtr?
Can arzular elim yetmez A) Grdm deniz dedikleri bin bal ejderi A) Tarihinin dilinden dmez bu destan
Gnl selam ister imdi B) Tepemde kanat germi bir kartaldr Nehirler gazidir, dalar kahraman
II. Gl hasretinle yollara tutsun kulan yalnzlk B) Yiitliim elden gitti yel gibi
Nergis gibi kyamete dek eksin intizar C) Birok seneler geti; dnen yok sefe- Damamda tad kald bal gibi
rinden
Birincisi halk iirinden ikincisi divan i- C) Karacolan der ki syle szn
irinden alnan bu dizeler iin aadaki- D) Szme emin gelmesin mjgan mj-
Hakka teslim eyle kendi zn
lerden hangisi sylenemez? gan stne
D) Siz de lm var mdr
E) Hi yolcusu yokmu gibi sessizce alr
A) Her ikisi de ayn lyle sylenmitir. lmsz yer var mdr
yol
B) Her ikisinde de yaln bir dil kullanlm- E) Sana ufuklar Gel! diye barr
tr.
Seni gr sesiyle hayat arr
C) Birinin nazm birimi drtlk, dierininki
5.
beyittir.
I. Hecelerin belli sayda beklemeleriy-
D) kisi de ayrlk ve zlem temasn ile-
le, uzun ya da ksa hecelerin dzenli
mitir.
diziliiyle iirde ritim salanr.
E) kisinde de kolay gibi grnen, ama
II. Tasavvuftan yararlanabilmek iin ai-
g bir syleyi vardr. 8.
rin mistik bilgiye sahip olmas gerekir.
Vurulup tertemiz alnndan uzanm yatyor
III. lnn yan sra dizelerin ritmik d-
zenlenmesine zemin hazrlayan baka Bir hilal uruna yarab ne gneler batyor
14.
Bir seher uradm gl kenarna
17.
Sunam beni grd, yzmeye durdu I. u garip yeryznde anlalmaz mrmz
15.
Bana kk geliyor bu ehir, bilmem niye 18.
12. Kollarm aarak esnesem bir saniye Ben artk korkmuyorum, her eyde bir hik-
Dn grdm, bugn de gresim geldi
Ykmaktan korkuyorum eri sokaklarn met var
Lebinden goncalar deresim geldi
Bu iirin birinci ve ikinci dizeleri arasn- Belki de bir baheyi mjdeliyor u duvar
Bu dizelerdeki uyak tr aadakiler- da aadaki uyak eitlerinden hangisi Bu dizelerde aadaki uyak eitlerin-
den hangisidir? vardr? den hangisi kullanlmtr?
A) Yarm uyak B) Tam uyak A) Yarm uyak B) Tun uyak A) Yarm uyak B) Tam uyak
C) Zengin uyak D) Cinasl uyak C) Tam uyak D) Dz uyak C) apraz uyak D) Tun uyak
E) Tun uyak E) Sarmal uyak E) Dz uyak
18. D 17. C 16. C 15. B 14. A 13. B 12. A 11. C 10. E 9. E 8. B 7. D 6. B 5. B 4. D 3. B 2. B 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerin hangisinde szck bii- I. Karacolan der ki kondum glmez (I) Aruz ls, dizelerdeki hecelerin uzun-
minde redif vardr? II. Acdr ecel erbeti iilmez luk (kapallk) - ksalk (aklk) bakmn-
A) Da da o gzel ses btn etraf gezindi III. derdim var birbirinden seilmez dan denk oluuna dayanan l birimidir.
IV. Bir ayrlk, bir yoksulluk, bir lm (II) ran edebiyat kaynakl bir l eidi
Grm ve geirmi denizin kalbine
sindi olan aruz ls, ranllardan Hintlilere,
Bu drtlkle ilgili olarak aada verilen
bilgilerden hangisi yanltr? onlardan da bize gemitir. (III) Trklerin
B) Hayat bomu aklar yalan
slamiyeti kabul etmeleriyle birlikte ta-
Mevsim dner olur hazan A) Dizelerde yarm uyak kullanlmtr.
ntklar aruz ls, divan edebiyatnda
C) Biare gnller, ne giden son gemidir bu B) Drtlk, dz kafiye dzeniyle sylen- uzun yllar kullanlmtr. (IV) Bu l tr,
Hicranl hayatn ne de son matemidir bu mitir. edebiyatmzda Tanzimat ve Servetifnn
D) Herkesin yari geldi C) Dize sonlarnda ek halinde redif vardr. dnemlerinde de etkisini srdrmtr.
Benim boynum bkld D) ly tutturmak iin hece dmesine (V) Milli Edebiyat la birlikte hece lsne
bavurulmutur. yneli bir akm olarak benimsenmi, bu
E) Basiret ok yava, sezi ok ar
E) Dizelerin tm 6+5 durakldr. tarihten sonra aruz ls etkinliini yitir-
Ses gelmez, dalar yardma gelir
mitir.
5. Bu paradaki numaralanm cmlelerin
Ve bylece bu mr, bu mr her dakika hangisinde aruz lsyle ilgili bir bilgi
Bir buz paras gibi kendinden eriyecek yanl yaplmtr?
Yukardaki dizelerle, A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
I. yerde kurtlardan baka
II. yaayp ldm
8.
III. kimseler bilmeyecek
2. (I) Dizelerdeki hece saysnn eit olma-
IV. semada yldzlardan
Sabah... Ah krederek kmak geceden sna dayanan bir l birimidir. (II) Hece
szlerinin tm kullanlarak apraz kafi- lsne armoni de denmitir. (III) Trkle-
Ayak bastm ky, yeniden dou ye dzeninde anlaml bir drtlk olutu- rin, slamiyeti kabul etmelerinden nce de
Sabah, beliren evim, baheler ve sen rulmak istenirse, aadaki kullanmla-
kullandklar bir l birimidir. (IV) Hece l-
rndan hangisi son iki dizeyi oluturur?
Henz uyuyan dallar, havalanan ku s, Trklerin milli l birimidir. (V) Halk
Bu drtln uyak dzeni aadakiler- A) IV - III - II - I B) I- III - II - IV edebiyat rnlerinde hece ls kullanl-
den hangisidir? C) IV - I - II - III D) II - III - I- IV mtr.
Bu paradaki numaralanm cmlelerin
A) Dz uyak B) Tun uyak E) I - IV - II - III
hangisinde hece ls ile ilgili bir bilgi
C) apraz uyak D) Sarmal uyak 6. yanl vardr?
E) Mani tipi uyak Aadakilerin hangisinde, bo brak-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
lan yere cmlenin sonunda parantez
iindeki szck getirildiinde bilgi yan-
l olur?
9.
A) ---- ayn nszlerin bir veya birka di-
I. Bu yamur, bu yamur, bu kldan ince
zede tekrarlanmasyla salanan ses
uyumudur. (Aliterasyon) II. Nefesten yumuak, yaan bu yamur
B) ---- 1. dize ile 4. dizenin, 2. dize ile 3. III. Aynalar yzmz tanmaz olur
dizenin kendi aralarnda uyaklanma- IV. Bu yamur, bu yamur, bir gn dinince
syla oluan uyak rgsdr. (Sarmal
3. kafiye) Bu dizeler apraz kafiye rgsne gre
dzenlenmek istense aadaki dei-
Zihni dert elinden her zaman alar C) ---- iirde, dize sonlarnda tekrarlanan
ayn grev ve anlamdaki ek veya sz- ikliklerden hangisinin yaplmas gere-
Vardm ki ba alar, baban alar kir?
cklere denir. (Redif)
Bu dizelerin uyak (kafiye) tr aada- D) ---- yazllar veya sylenileri ayn, A) I. ve II. dizeler yer deitirilmelidir.
kilerden hangisidir? anlamlar farkl szcklerin dize son- B) II. ve III. dizeler yer deitirilmelidir.
A) Yarm uyak B) Tam uyak larnda uyaklanmasna denir. (Tun
uyak) C) III. ve IV. dizeler yer deitirilmelidir.
C) Zengin uyak D) Tun uyak D) I. ve IV. dizeler yer deitirilmelidir.
E) ---- aruz lsnde ksa bir hecenin
E) Cinasl uyak l gerei uzun okunmasdr. (male) E) II. ve IV. dizeler yer deitirilmelidir.
17.
11.
iein rengi soldu, bitti arks kuun
I. Anlatr zlemini bana derinden
14. Yol tenha, dal mecalsiz, su durgun
II. Yanan alnnla, terleyen avularn
bitti... Uzaklarda ilk mitler gibi yaz, Tabut yaplan tahta, ev ev tanan odun
III. Alevler taarken gzbebeklerinden
Duyuyorum bu sabah, k iimden kal Bahar, mit yerine, ey k iimde korkun
IV. Yakar dedii yeri parmak ularn
imin drt duvar bembeyaz badanal Bu dizeler iin aadakilerden hangisi
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler-
sylenemez?
den hangisi sylenemez? Ah, sade nefes almak, gsme dolan bu
haz A) Zengin uyak kullanlmtr.
A) Hece lsyle yazlmtr.
Bu drtln uyak dzeni aadakiler- B) Tehis sanat vardr.
B) II. ve IV. dizelerde redif kullanlmamtr.
den hangisidir? C) Dz uyak dzeni vardr.
C) Duraklarda belli bir kurala uyulmamtr.
A) Dz uyak B) apraz uyak D) air, gzn gelmesiyle hznlenmitir.
D) III. dizede ulama yoktur.
C) Sarmal uyak D) Mani tipi uyak E) Yaln bir anlatma sahiptir.
E) I. ve III. ile II. ve IV. dizelerde apraz
uyak vardr. E) Koma tipi uyak
18.
Nihayetsiz llerin stnden hep beraber
Geerken bulamadlar ne bir ot ne bir yosun
Yukardaki dizelerle,
12.
I. bir sebile dkld
Biter, Krehirin glleri biter
II. rkmeden su isinler
arr dalnda blbller ter
III. yavaa, susun, susun
Bu dizelerin redif ve kafiyeli sesleri
aadakilerden hangisinde doru ve- IV. bembeyaz gvercinler
15.
rilmitir? szlerinin tm kullanlarak sarmal
Bir ku tecek imdi... Havada bir durgunluk
kafiye dzeninde anlaml bir drtlk
A) redif : ter B) redif :
Mermeriyle konuan ak kalm bir musluk oluturulmak istenirse, aadaki kul-
kafiye : kafiye : ter Bu dizelerde aadaki uyak eitlerin- lanmlardan hangi ikisi son iki dizeyi
C) redif : r D) redif : er den hangisi vardr? oluturur?
18. B 17. A 16. E 15. C 14. C 13. D 12. D 11. B 10. A 9. C 8. B 7. B 6. D 5. C 4. E 3. B 2. C 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Yrin mendilinin nak Gzel olmu sra sra stler Sana dn bir tepeden baktm aziz stanbul
Okadm ellerinden Da ardnda unutulmu ehitler Grmedim, gezmediim, sevmediim hi bir yer
Gz gz zerinden Bu dizelerin redif ve uyakl sesleri iin mrm olduka, gnl tahtma keyfince kurul
evrenin bak aadakilerden hangisi dorudur? Sade bir semtini sevmek bile bir mre deer
Bu drtln uyak dzeni aadakiler- A) Redif : r B) Redif : ler Bu dizelerin uyak tr ve dzeni aa-
den hangisidir? Uyak : le Uyak : - dakilerin hangisinde doru verilmitir?
A) Sarmal uyak B) Dz uyak C) Redif : - D) Redif : - A) Tam-dz uyak
C) apraz uyak D) Mani tipi uyak B) Zengin-dz uyak
Uyak : ler Uyak :tler
E) Yarm uyak C) Tam-apraz uyak
E) Redif : ler
D) Tam-sarmal uyak
Uyak : t
E) Yarm-apraz uyak
2.
Aadaki dizelerden hangisinde redif 5.
kullanlmtr?
Aadaki dizelerin hangisinde zengin
A) Hatrlamaz olmuum, her ey uzakta, uyak yoktur?
silik
A) Ey gen kan gibi kaynayan pnar
Yalnz senin vcudun... Ah ite bir 8.
iimlik Ey altna yatp kaldm nar
Sorardm srrn hi dnmeden
B) Etrafta kalan sesler kesildi birer birer B) Bir gn dolu dizgin boanan atlarmzla
Bu fani gnlmn sevinci neden
Bir su gibi ellerin avucumda serinler Yerden yedi kat ara kanatlandk o hzla
Beni gnden gne meer gen eden
C) Vcudunun glgesi bak yerde glgem- C) Hi durmadan, hayat tr devreden
le bir Daima deien maceralarm
bu ark
Yeni bir nefes gibi sessizlik gsmdedir Bu dizelerler ilgili olarak aadakiler-
lmek srayladr, sralanmakta varsa
den hangisinden sz edilemez?
D) Vakit dolar, nakit biter kasanda fark
Sevda bir kitaptr gnl masanda D) Ak tolgal beylerbeyi haykrd: lerle A) Zengin uyak vardr.
E) Dolu bir yelken gibi gsmde genileyi Bir yaz gn getik Tuna'dan kafilelerle B) 11li hece lsyle sylenmitir.
Ve yle iin iin, ve yle geni geni C) Durak kullanlmtr.
E) Cennette bugn glleri am grrz de
Hl o kzl hatra titrer gzmzde D) Redife yer verilmitir.
E) Uyak dzeni aaab biimindedir.
3.
Aadaki dizelerden hangisinde tun
uyak kullanlmtr? 6.
A) zlen bir demetten indiler birer birer Sevdiklerim gp gidiyorlar birer birer
Bir sebile dkld bembeyaz gver- Ay gemiyor ki almayaym gaml bir haber
cinler Aadakilerden hangisi uyak tr bak- 9.
B) Brak, yorgun balar bu talarda uyu- mndan bu dizelere benzemektedir? Yaamaz lm gze almayan
sun
A) skp ki ar-da'nda devmyd Bursa'nn Zafer, gz yummadan koar da gider
Tutumu ruhlarna bir damla gzya
sun Bir lle bahesiydi dklm temiz kann Bayraa kannn al almayan
C) En son arklarn datarak rzgra B) Ben girmeden hayat afaklandran aa Gzya boana boana gider
Beyaz boyunlarn uzattlar taslara Bir sonbaharda annemi gmdk o topraa Bu dizelerde aadakilerden hangisi
D) Geerken bulmadlar ne bir ot ne bir yoktur?
C) Vaktiyle z vatanda bizimken, bugn niin
yosun A) Durak
skp bizim deil? Bunu duydum iin iin
rkmeden su isinler yavaa, susun, B) Redif
D) ok srse ayrlk, aradan gese ok sene
susun
Biz sende olmasak bile, sen bizdesin gene C) Tam uyak
E) imdi bombo sebilden serviler bir ey
sorar E) Som gmten sular stnde, giderken ileri D) apraz uyak
Hatrlatr uzayan dem ekileri rzgar Ta uzaklarda afak bir bir aar perdeleri E) Zengin uyak
11.
Aadaki dizelerin hangisinde yarm
14. 17.
uyak vardr? Bir tnek olmadan kollarn kara Bir glsen klarm bahar olacak
Yollama glgeni br bahara Her yana al yeil iek dolacak
A) amlbel' in koyanda
Yaprak dkmnde uyup rzgra Bu hasret yznden rengim solacak
Sular akar ayanda
Yorgun dallarn sallama st Ak kznde yakp piirme gzel
B) Krolu der ndm
Bu dizeler iin aadakilerden hangisi Bu dizelerde aadakilerden hangisi
Talar alp dndm
sylenemez? yoktur?
C) Kimisi pnar banda
A) Dz uyak dzeni vardr. A) Redif
Kimisi yolun dnda
B) Zengin uyak vardr. B) Tam uyak
D) Asl ko yiitler pusuda sakl
C) Kiiletirmeye yer verilmitir. C) Dz uyak
Belleri kll eli mzrakl
D) Hece ls yoktur. D) Durak
E) Krolu der bugn burda duralm
E) Birinci dize ile ikinci dizenin ses ben- E) Zengin uyak
Sabah olsun darb meydan kuralm
zerliinde redif yoktur.
15. 18.
12. Aadaki dizelerin hangisinde ses ben- Aadaki dizelerin hangisinde redif
Kimisi dalarda gezer zerlii redif + yarm uyak biimindedir? yoktur?
Kimisi incisin dizer A) evkle gelir bahar yamur zaman A) Kimler geldi geti derdim sormadan
Al giyen barm ezer Al yeil iekler ssler cihan Haner vurdu bana herkes durmadan
lle mavili mavili B) Eleir yanakta pembeler, aklar B) lfet belal ey, fakat uzlet skntl
Bu dizelerde aadakilerden hangisi Yr gnlnde sever, gnlnde saklar Bilmem nasl geirmeliyim son be on yl
yoktur? C) Dnnce yakn gelir uzaklar C) Mevsim ktr yaan kardr, borandr
A) Redif Naz ok olan kalpler siliyor Yrsiz hayat inan bana tufandr
B) Tun uyak D) Ak yazar kalpten bak satr satr D) Bu sevda uruna gzde ya kald
C) Yarm uyak Kalkmasn aradan dostlukla hatr be iirle gnln ho kald
D) Hece ls E) Krolu'm der ki n'olacak E) Kardelen yanaklar stnden at
E) Tekrir Takdir yerini bulacak Altn salar mit tohumu sat
18. B 17. E 16. A 15. E 14. D 13. A 12. B 11. C 10. B 9. E 8. D 7. C 6. B 5. B 4. E 3. B 2. D 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Akam pembeleiyor bembeyaz tepelerde, Aadaki dizelerin hangisinde yarm Aadaki dizelerin hangisinde uyak
Eiliyor bulutlar engine perde perde. uyak vardr? yoktur?
Dnyorken kylar koyu bir laciverde, A) Bel balaya ibadete A) ekerim ileyi byl'olsun bugn
Sesini dinliyorum sularda Barbaros'un. Mtak ola ol Hazret'e Biz bir kurt idik de Bozoklu kyn
Bu dizelerin uyak tr ve dzeni aa- B) Erefolu Rum yr B) Aldrm sevdiim alar bir ak
dakilerin hangisinde doru verilmitir? Sevenlerin budur kr Bir ceren bakl zlf dolak
A) Tam - apraz uyak C) Canm diyen yolda kala C) Dadalolu grlmyor borandan
B) Zengin - dz uyak Can terk eden dostu bula Yklsn u dalar kalksn aradan
C) Tam - zengin uyak D) Bu dnyann zehri kat D) Dadalolum der de byle olmazdm
D) Tam - sarmal uyak Cana erer mazarrat Kavga kznca geri durmazdm
E) Yarm - apraz uyak E) Gnln sana verenlerin E) Eliftir kirpii Ira'dr ka
Eli sana erenlerin Bu gzellik sana Mevla ba
5.
Deli akn bu canm iline
2.
Beni brakt bu halkn diline 8.
Aadaki dizelerin hangisinde zengin
Gzlerimden ya ile kan aktr Aadaki dizelerin hangisinde yarm
uyak vardr?
uyak vardr?
ll yam dilemezem siline
A) Havada bir dost eli okuyor derimizi
A) Sevmek isterim yanmdan kaar
Boynu bkk adamlar tanyor sanki bizi Bu dizelerin uyak dzeni aadakiler-
den hangisidir? Uzak durursam ateler saar
B) Ku umaz eski Trk kalyonlarnn yolu
B) Biter Krehir'in glleri biter
Sada, sra dalarla kabaran Anadolu A) apraz uyak
rr dalnda blbller ter
C) u renk aleminde ne yok ki bizden B) Sarmal uyak
C) Gnl arzulad Nide'yi Bor'u
Mavi: Marmara'dan, mor: Akdeniz'den C) Mesnevi tipi uyak
Gn gnden artmakta yiidin zar
D) Sevgilim baksana bir yanda glen D) Gazel tipi uyak
D) Dadalolu'm da der ztndan zt
Bir yanda gzmn yan silen E) Mani tipi uyak
ekin eyerleyin gke kr at
E) Okuma yok, yazma yok, bilmeyiz eski yeni
E) Adam arap ata vermezdi yan
Kuzular bize syler yllarn getiini
Sana derim sana dalar sultan
6.
Alk ordusu yryor
ehirleri omuzlarnda tayp
Darack sokaklar karanlk evleriyle ehirleri
3. 9.
Fabrika bacalarn
Yeil bir kedir bana Bursa'dan Her ne kusur varsa geen zamanda
Paydostan sonralarnn tkenmez yorgun-
Kara: Erciyes'in yarlar gibi Susuzdur aynalar, ela gzl yr
luunu tayarak
Sarda gz var Uzunyayla'nn Mecnunlar Mevla'y bulursa canda
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler-
Beyaz: Erzurum'un karlar gibi den hangisi sylenemez? El olur Leylalar ela gzl yr
Bu dizelerde aadakilerden hangisi Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler-
A) Aruz ve hece ls yoktur.
yoktur? den hangisi sylenemez?
B) Ahenk dize sonlarndaki ses benzerli-
A) Szck hlinde redif iyle salanmamtr. A) Sz grubu hlinde redif vardr.
B) apraz uyak C) r sesinin tekrarnda bir ahenk sz ko- B) Ek hlinde redif vardr.
C) Ek hlinde redif nusudur. C) Tam uyak vardr.
D) Yarm uyak D) Mecazl bir syleyi vardr. D) l sesinin tekrarnda bir ahenk vardr.
E) Zengin uyak E) Redif vardr. E) 12li hece ls vardr.
18. E 17. C 16. C 15. E 14. E 13. C 12. A 11. D 10. B 9. E 8. B 7. D 6. E 5. E 4. C 3. E 2. B 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Aadaki dizelerden hangisinde kii- I. ki kapl bir handa I. Doya doya sevemedim kuzumu
letirme (tehis) yaplmtr? Yryorum gndz gece Ben lrsem yavrum seni dverler
A) iekler dalm, yapraklar sar II. Can kafeste durmaz uar II. Hepimiz yzyoruz
Bulutlar gzleri yaarm geldi Dnya bir han, konan ger pi kopmu uurtmalar gibi
III. Bende bir resmi var yars yrtk
B) Artk bahtn aktr, uzun etme arkada III. Asln sordum ap kaldn
On yldr evimin kaps rtk
Ne haydut kald bugn, ne askerlik ne Sandm cennetteki kadn
sava IV. Btn kusurumu toprak gizliyor
IV. Bu toprak ecdadmn oca
Merhem alp yaralarm dzlyor
C) Ta derindendi gelen hkr Evim, kym hep bu yerin buca
Numaralanm dizelerde aadaki ede-
Kalbimin vard derin bir kr Numaralanm dizelerin hangi ikisinde b sanatlardan hangisi yoktur?
D) Ah bu szlerle beni aldattn istiare vardr?
A) Tehis B) Telmih
Akn sonunda bir pula sattn A) I. ve II. B) II. ve III.
C) Kinaye D) Tebih
E) Hayal meyal eylerden ilk akmz C) III. ve IV. D) III. ve V.
E) stiare
Hatras bile yabanc gelir E) IV. ve V.
8.
5.
I. Birin bilir, birin bilmez
ime bir kurt dt
Bu dnya kimselere kalmaz
2. Hi durmadan yer beni
II. Dolar odama lavanta kokusu
Ben bu dertten lrsem
I. Gkten dklen scak, nefesleri tkyor Sour sevincinden srahide su
Kabul etmez yer beni
II. Alyor gkyz, alyor dnya III. Niin klyor eya uzakta
Bu dizelerdeki alt izili szlerle yaplan
III. Byk ehirlerin insan durgun bir gl Gzsz gryorum ryada nasl
sz sanat, aadakilerden hangisinde
gibidir IV. Meltem mi, poyraz mdr u deryada
vardr?
IV. lm asde bahar lkesidir bir rinde yaylan
A) Pencerem her zaman rzgra ak
V. Ayrlk burada gl soldurdu Geme arslan nnden ya kurt kapar
Hayat bir bilmece, gel iinden k ya ylan
Yukardaki numaralanm dizelerden
B) Ayn avk vurur sazm stne Numaralanm dizelerden hangi ikisin-
hangilerinde benzetme (tebih) yapl-
Sz syleyen yoktur szm stne de benzer sz sanatlar vardr?
mtr?
C) Vurdu beni zalim kanl yaramaz A) I. ve II. B) I. ve III.
A) I. ve II. B) II. ve III. Gayet oktur deil benim yaram az C) II. ve III. D) II. ve IV.
C) III. ve IV. D) III. ve V. D) Yine bahar geldi
E) III. ve IV.
E) IV. ve V. Akm hi bitmeyen seldi
E) Bir bulut gzlerim, dolu mu dolu 9.
kmaza gidiyor, sevdann yolu Aadaki dizelerin hangisinde kinaye
vardr?
3. 6. A) Uyuduk krda, gezindik dada
Aadaki dizelerin hangisinde mecaz- Aadaki dizelerden hangisinde Hs- O yazn, ah o engin ada
mrsel vardr? ntalil sanat vardr? B) Kanatlarm yoruluyor, ter iinde kalyo-
A) Alarm her gece sevgilim bil ki A) Havay deil hep topra dndk rum
Senin iin alamamak elde deil ki Yamur yadka mtemadiyen Gece yan bamda bararak uyan-
yorum
B) Maviler, yeiller, allar, morlar iinde B) Sevda derinlerdedir
C) Yollarda kalan gzlerimin nurunu yor-
iekler, bitkiler, morlar iinde Oysa Ferhat stn kazmada dan dun
C) Yarim senden ayrlal C) Orda geti benim gzel gnlerim Kimdir, o nasldr diye rzgrlara sor-
Hayli zaman oldu gel gel O demleri anp bugn inlerim dum
D) Nedense Ankara epeyce sar D) Yanp tutuuyor gnlm D) Bu sabah syledi son szlerini
Duyan yok, artsa da zarmz burada Yad ellere utu glm Yumdu dnyaya ela gzlerini
E) Alnmza kara yaz yazld E) Sevgiliyi karda grnce E) Oklar uup gider ahanlar gibi
Tfek icad oldu mertlik bozuldu Boyun edi mor meneke Mert de ap gider aslanlar gibi
1. 4. 7.
Aadaki dizelerden hangisinde kina- Ateten kzaran bir gl arar da I. Birok gidenin her biri memnun ki ye-
ye sanat vardr? Gezer badan baa oban emesi rinden
A) Hayat bomu aklar yalan "Bu dizelerde bir olay gerek nedeninden Birok seneler geti dnen yok sefe-
baka bir nedene balanmtr." rinden
Mevsim dner olur hazan
Bu dizelerdeki edeb sanatn benzeri II. Ellerim taklrken rzgrn sana
B) u yalan dnyaya geldim geleli
aadakilerden hangisinde vardr? Takld arabamz bir dan yamacna
Severim kr at bir de gzeli
A) Beni gece boyunca iin iin ufalar III. Sen gittin yaslara brnd cihan
C) Bulamadm dnyada gnle mekn
Odam uyku dolunca uyumayan sofalar Soluyor dallarda gl dertli dertli
Nerde bir gl bitse etraf diken
B) Hani o, brakp giderken seni IV. O afyon ruhu gibi mahalleden
D) Kadir Mevlam kudretini bildirir
O ksz tavrn takmayacaktn Hayalimde tek izgi sen kalmsn sen
Daim alar kullarn gldrr
C) Grnce bir kuvvetin bklmeyen ko- Numaralanm dizelerin hangilerinde
E) Gel ki bahar hatrlasn
lunu hsntalil sanat vardr?
Seninle geen gnlerini
Ne var deitirse de ayaklarm yolunu A) I. ve II. B) I. ve III.
D) Gn biter, sr yatar ve sararan bir C) II. ve III. D) II. ve IV.
ayla
E) III. ve IV.
oban hicranlarn basar barna yayla
2. E) lk sevgiye benzeyen ilk ac, ilk ayrlk
Ak derdiyle hoem el ek ilacmdan tabip
Yreimin yakt atele hava lk
Klma derman kim helakim zehr-i derma-
nndadr 8.
5.
Bu beyitte aadaki aklamalarn han- Aadaki dizelerin hangisinde dierle-
I. Kuru gazel gibi ge savrulma
gisine uygun bir sz sanat vardr? rinden farkl bir edeb sanat vardr?
Ac poyraz gibi esip yorulma
A) Bir anlam incelii yaratmak iin bildii A) Gzlerim ya doaya akar
II. Ey kyleri hududa balayan yasl yollar
eyi bilmez grnme Ak ateleri barm yakar
Dnmeyen yolculara alayan yasl yollar
B) Bir szc, iki anlamn birden sezdi- B) Sen gidince bu sonbaharda
recek biimde kullanma III. nk var sende bu kadar gzellik
Gller alar kucaklar seni
C) Bir olgunun gerek etkenini bir yana Beyaz gerdannda bir ben eksik
C) ukurova bayramln giyerken
brakarak olguyu baka bir nedene IV. Bahar oldu ve gl meyli klmad gnlm
balama ubat ay k yelini kovarken
Ald gonca ve lakin almad glm
D) Birbiriyle ilgili kavramlar sra gzet- D) Yzklerde eleen sevgi koydum ad-
Bu dizelerde aadaki edeb sanatlar-
meksizin anlatma n
dan hangisi yoktur?
E) Birden ok anlam olan bir szc ieklerde alayan kelebekler grdm
A) Tebih B) Tehis
uzak anlamyla kullanma E) Dik dik bakyor bana aalar
C) Tevriye D) Tenasp Soruyor nerede aard salar
E) Tariz
6.
Aadakilerin hangisinde tekrir sanat
3. vardr?
9.
u irinler yznden da delen Ferhatlar yle bir devim ki ben, hakikatte pireyim
A) Koyun gelir, srsnn ard yoktur
Asllardan yanan k Keremler grmz Bir delik gsterin de utancmdan gireyim
B) al sevdiceim, al gzelim, al mele-
Bu dizelerde aadaki edeb sanatlar- Bu dizelerde aadaki edebi sanatlar-
im al
dan hangisi vardr? dan hangisi vardr?
C) Dalar nasl bakarsa siyah ufka yle
A) Tecahlarif B) Tehis bak A) Cinas B) Telmih
C) Telmih D) Hsntalil D) Ben akn yoluna dmm yaya C) Tezat D) Tehis
E) Cinas E) Alad kar yamalar derin hkrklarla E) stifham
18. A 17. B 16. E 15. B 14. A 13. A 12. D 11. B 10. D 9. C 8. A 7. B 6. B 5. E 4. E 3. C 2. D 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Aadaki dizelerin hangisinde benzet- Aadaki dizelerin hangisinde tezat sa- Aadaki dizelerin hangisine kapal is-
me (tebih) yoktur? nat vardr? tiare yoktur?
A) te zamann karanl, gece gibi A) Geer, asrlar gvdesine, aydnlk A) Son gnn cengi olurken, ne afakm
Geer bir glge komadan Uyumayanlarn uykusu o afak
B) Bir boluk ki gller tadnda uzun B) Sessizdi yeryz skdar, gzleri dolmu, tepelerden
bakarak
Ya hie uzanm vaktimiz ya hepe Yeryznde biricik Akdeniz vard
B) skdar bir ulu ryy grenler ehri
C) Hali, dnya kznn boynuzu, hi C) Bir kocaman yeil bir kocaman boz
kmldamaz yellerde Seni gptayle hatrlar vatann her ehri
Kmldar bir kapal su arpar birbirine, arpar enginlere dek C) Gnler ksald. Kanlca'nn ihtiyarlar
D) Lale gibi vermi, bir akam gneinde D) te uaklar geer havalarndan Bir bir hatrlamakta geen sonbaharlar
Yiit yenieri cann Kalr mavilik stnde apak izleri D) Utuk Moha ufkunda grnmek he-
vesiyle
E) Serdengetilerle, aknclarla E) Bu adam lmtr ama
Canland o mehr ova at kinemesiyle
Buradan balam dnyay sevmek Baucundan ayrlamadk
E) Bu geni lkede, binlerce ltif illerde
5. Nice yl, cedlerimiz kkleerek bir yerde
2.
Tekrar gne km, tekrar hayata, mah- Eski stanbul, ok eski
zenlerden Rzgr, ahadete varasn, es ki
8.
Nur ve hayal lm ellerin yazd kitaplar Bu dizelerin son szcklerinde aa-
Aadaki dizelerin hangisinde mecaz-
Yrm yrm hilalleri Trklerin dakilerden hangisi vardr?
mrsel yoktur?
Bu dizelerde alt izili szcklerde aa- A) Seci
A) Zihnim bu ehirden, bu devirden ok
daki sz sanatlarndan hangisi var- B) Aliterasyon uzakta
dr?
C) Akrosti Tanbri Cemil Bey alyor eski plkta
A) Tebih D) Anjanbman B) Birdenbire mes'dum iitmek hevesiyle
B) Tehis E) Cinas Gnlm dolu stanbul'un en zl sesiyle
C) Mecazmrsel
C) Koca Mustpaa! cr ve fakir stanbul!
D) Kinaye 6. Ta fetihten beri m'min, mtevekkil,
E) Tevriye Aforizm, eitli konularda mutlak bilinmesi yoksul
gereken ana zellikleri ksa, ak ve anla- D) Dolu rzgarla kp ufka giden yelkenli!
lr bir biimde anlatma sanatdr. Yazar- Gidiin setiin akam saatinden belli
larn derin anlam ykl vecizelerine de
3. E) Yalnz bu semti sevmek iin mrmz
afrozim denir.
ksa
Can ile ten susam, susam Aadaki dizelerin hangisinde aforizm
Yazlar yavaa bitmese, gnler ksal-
Gemi de nice gzeller aradan vardr?
masa
Osmanl padiah Sultan Mehmet A) Hepsi ta toprak orman deniz
Bir seher, kadrgalarn yrtm karadan Ikszln yaadm varlk
Ak ile dizdii toplar bir bir dizmi B) Karda, senin dediklerin yok 9.
evirmi hlyann her yann Halay ekilen toprak bu toprak deil Yeni bir lkede yem vermek iin atlarna
Bu dizelerde stanbulun fethine deini- C) Nice insanlar grdm, zerinde elbise- Nice bin atl kaplmt fetih rzgrna
lerek aadaki sz sanatlarndan han- si yok Bu dizelerde belirgin olan sz sanat
gisine bavurulmutur? Nice elbiseler grdm, iinde insan aadakilerden hangisidir?
15. 18.
Aadaki dizelerin hangisinde istifham Gklerden mutular indiren gvercinleriyle
sanat vardr? Doruklar bembeyaz yamaklaryla
12. Gnee uzanan aalaryla
A) Gecenin dr en uygun zaman,
Bizleri bir arkyla elendirmek iin tyor- Zaman hi gemeyecekmi gibi donduran
bahse girerim
du kular. Aalar, bizim iin iek amt.
Dnn: sabah ok yakn Ey bir yanyla derin sulara dayanan
Dere, bizim iin akyordu. Ama biz, umut
lkesinden oktan g etmitik. B) Sen imdi sevincimin akransn Ey dalar nerdesiniz ey
Bu cmlelerde belirgin olan sz sanat Ey kanma akllar kartran isyan Bu dizelerde aadakilerden hangisi
aadakilerden hangisidir? C) Yufka mdr yoktur?
18. E 17. E 16. C 15. C 14. D 13. A 12. D 11. B 10. A 9. A 8. E 7. C 6. C 5. E 4. A 3. D 2. C 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
Benim adm dertli dolap Aadaki dizelerin hangisinde benzet- Mecnuna dnmm bilmem gezdiim
Suyum akar yalap yalap me yoktur? Dalar mdr sahra mdr yol mudur
Byle emreylemi alap A) Yufka yreklilerle etin yollar almaz Dostumun bana girip dizdiim
Derdim vardr inilerim B) Arzularm bir oktur, aar ulu dalar Lale midir smbl mdr gl mdr
Bu dizelerde belirgin olan sz sanat C) Bir yz ki altna dnm rengi hznden Bu dizelerde olduu gibi airin bildii
aadakilerden hangisidir? D) Haner baklarn ldrr nice yiitleri bir durumu bilmezlikten gelme sanat
aadakilerden hangisidir?
A) Mbalaa E) Sana ulamakla bitmez barmdaki u
B) Kinaye ar A) Tecahlarif B) Kinaye
C) Tezat C) Mecazmrsel D) Hsntalil
D) ntak E) Dolaylama
E) Mecazmrsel
2. 5. 8.
Rhun mu ate, yoksa o gzler mi alevden?
Ey gzlerinin rengi, btn ruhumu sarsn Aktr beni sevda ile syleten
Bilmem, bu yanarda ne biim korla tututu?
Kalbimde bugn at siyah renkli iekler Firkattir cevr ile sinem dalayan
Pervne olan kendini gizler mi alevden?
Bir gn beni rzgrlara kalbinle sorarsan Gurbettir gzmden kanlar aktan
Sen istedin, ondan bu gnl zorla tututu...
'Can verdi senin ruhuna oktaan diye- Biri firkat biri gurbet biri ak
cekler! Bu dizelerde belirgin olan sz sanat
Bu dizelerde ilgili kavramlar alt alta gele-
aadakilerden hangisidir?
Bu dizelerde aadakilerden hangisi cek ekilde dizilerek szcklerle bir simetri
yoktur? A) Tecahlarif oluturulmutur.
A) Tehis B) Kinaye Buna gre bavurulan sz sanat aa-
C) Tezat dakilerden hangisidir?
B) Nida
C) stifham D) ntak A) Hsntalil B) Leffner
D) ntak E) Mecazmrsel C) Seci D) Tenasp
E) Ak istiare E) Tekrir
3.
nl piyanist mrnn baharnda aramz-
dan ayrld. 9.
Bu cmledeki alt izili szckte aa- Ben gzelim deyu havadan uma
daki sz sanatlarndan hangisi vardr? 6. ndirirler seni el yaman olur
A) Bir szcn benzetme ilgisiyle baka Ey sen ki kl ettin beni onmaz yknla Siyah kakllerin gerdana sama
bir szcn yerine kullanlmas Ey sen ki gnller tutuur her baknla! Bad eser datr yel yaman olur
B) Bir szcn iki gerek anlama gele- Bu dizedeki alt izili szde aadaki Bu drtln ilk dizesinde belirgin olan
cek ekilde kullanlmas sz sanatlarndan hangisi vardr? sz sanat aadakilerden hangisidir?
C) Bir szcn hem gerek hem mecaz A) Tehis
A) Tehis
anlamda kullanlmas
B) Nida B) Nida
D) Bir szcn benzetme ilgisi olmadan
C) stifham C) stifham
baka bir szcn yerine kullanlmas
D) ntak D) ntak
E) Bir olayn gerek nedeninden baka
bir nedene balanmas E) Kapal istiare E) Kapal istiare
12.
Bir arkdr syledii
15. 18.
Mavi bir sevda arks
Diin mi aryor, ek kurtul
Hayr mavi deil Toprak ana uyuturken koynunda bizi
Ban m aryor, bir eyree iki aspirin
Ela bir arkdr syledii Yarnkiler biecektir ektiimizi
Verem misin zlme onun da aresi var
Bu dizelerde olduu gibi bir dnce- Bu dizelerde lm, topran kiiyi koynun-
yi daha gl anlatmak iin, sylenen lr gidersin da yatrmas sz ile anlatlmtr.
szden dner gibi davranma sanat Bu dizelerde sz, okuyucunun beklemedi- Buna gre bavurulan sz sanat aa-
aadakilerden hangisidir? i bir ekilde bitirilmitir. dakilerden hangisidir?
A) Rcu Buna gre bavurulan sz sanat aa-
A) Tehis
dakilerden hangisidir?
B) Tekrir B) Dolaylama
C) ham A) Rcu B) Tekrir
C) stifham
D) Sehl-i mmteni C) ham D) Sehl-i mmteni D) Telmih
E) Leffner E) Terdid E) Tevriye
18. B 17. C 16. D 15. E 14. B 13. A 12. A 11. B 10. A 9. E 8. B 7. A 6. E 5. A 4. E 3. A 2. C 1. D Cevaplar
1. 3. 6.
Bu vatan, topran kara barnda Sana ok krler olsun Allahm Sopa sa elde, krk caml fener sol elde;
Sradalar gibi duranlarndr Hayvan karsnda insan yarattn Boanan yamur iliklerde, amur ta belde.
Bir tarih boyunca onun urunda Cemalin grmektir hevesim, ahm te karmda bizim yr-i kadimin yurdu
Kendini tarihe verenlerindir. Akl fikir verdin, iman yarattn Bakalm var m k?
erik ve biim zellikleri dikkate aln- Yoksa muhakkak uyudu.
Ardna bakmadan yollara den
dnda bu drtln aadaki iir ge- Kapnn orta yerinden ucu denekli bir ip
imek gibi akan, sel gibi coan leneklerinden hangisine zg nitelikler Sarktlm olacak, bir onu bulsam da ekip
Huduttan hududa yol bulup koan tad sylenebilir? Aversem... yi amma kap zaten aralk...
Cepheden cepheyi soranlarndr. A) Divan iiri gelenei Bu dizeler iin aadakilerden hangisi
B) Tekke iiri gelenei sylenemez?
Bu dizelerden iirin yazld dnemin
zihniyetiyle ilgili olarak aadakilerden C) Garip iiri gelenei A) Bir olay, iir biiminde anlatlmtr.
hangisine ulalabilir? B) Okurda estetik duygu uyandrma kay-
D) Tanzimat iiri gelenei
gs yoktur.
A) nsanlar, vatan iin cann feda edenle- E) Ak tarz halk iiri gelenei
re byk bir minnet duymaktadr. C) Dzyazya aktarldnda zgnln-
den bir ey kaybetmez.
B) Toplum, vatan sevgisinin tarih eitimi 4.
D) Metinde bir olay ak vardr.
ile salanabileceine inanmaktadr. Aramza dalar girmi koskoca
E) Her okuyann farkl yorumlayabilecei,
C) nsanlarda, gl bir toplumun ancak Meraklanma, gnlm dalardan yce ok anlaml bir metindir.
savalarda zafer kazanarak oluaca
Bir gn deil, be gn deil, her gece
inanc vardr.
Yatama yatar yatmaz ordaym 7.
D) Tanr buyurduu iin her insann sa-
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler- Aadakilerden hangisi iirin, dil ve
vamas gerektiine inanlmaktadr.
den hangisi sylenemez? imge araclyla gereklii younlatran
E) nsanlar, Trk siyas birliinin oluabil- anlatmna rnek gsterilemez?
mesi iin savamaktadrlar. A) Yaln bir dil kullanlmtr.
A) Ar ar kacaksn bu merdivenlerden
B) Redife yer verilmemitir.
Eteklerinde gne rengi bir yn yaprak
C) l ve uyak, ahengi salayan geler
B) Artk demir almak gn gelmise za-
2. olarak kullanlmtr. mandan
Seni gryorum yine stanbul D) air, sevdiinden uzakta da olsa onu Mehule giden bir gemi kalkar bu li-
Gzlerimle kucaklar gibi uzaktan hi unutmamaktadr. mandan
Minare minare, ev ev E) Herkese farkl yorumlanabilecek, ka- C) Bir lamba hznyle
pal bir anlatm vardr. Krld altn ufuklarda akamn gnei
Yol, meydan
D) Bugn ben bir gzel grdm
Geliyor Boaziinden doru 5. Bakar cennet sarayndan
Bir iskeleden kalkan vapurun sesi Bir iirle ilgili deerlendirme almas yap- E) Yalnz sana yazyorum bu iiri
Mavi sular stnde yine mak isteyen bir eletirmen, o iirin yazld-
stersen bir iir gibi okuma
dnemin his, anlay ve zevk btnn
Bembeyaz Kzkulesi
de anlamaya almaktadr.
Bu iirin airi hakknda aadakilerden 8.
Eletirmenin byle bir ura iine girme-
hangisi sylenebilir? sinin nedeni aadakilerden hangisidir? me, ilk yudumda zehirler seni
A) stanbula kar byk bir sevgi ta- Bahtn kaderine dkt arap
A) iirin yazlmasnda etkisi olan siyasi
maktadr. olaylar belirlemek Her akam koynunda uyutur beni
B) stanbulda geim mcadelesi veren in- Her sabah alnmdan per strap
B) Toplumdaki rf ve adetlerin iirdeki
sanlara acmaktadr. yansmalarn belirlemek Bu drtln temas aadakilerden
C) Gemi gzel gnleri hatrlayp zl- hangisidir?
C) iirin yazld dnemin eitim anlay-
mektedir. n anlamak A) Sevdiine duyulan zlem
D) Byk ehirden bunalm ve memle- D) iirin yazld dnemin zihniyetini or- B) Vatandan ayrlk
ketini zlemektedir. taya koymak C) Kt talihten ikyet
E) Yabancs olduu ehirde yalnzlk E) O dnemin beenilen eserlerini belir- D) lm korkusu
ekmektedir. lemek E) Gelecee duyulan umut
9. 12. 15.
Aadaki dizelerin hangisinde gerek- Bir bademin altna, yorgun oturmak biraz, Btn saadetler mmkndr...
lik dntrlmeden verilmitir?
Ayr ayr seyretmek iek am her dal. u kapnn almas,
A) Ayrln bir ardr vurur akaklarmda Artk btn renklerden, artk uzaklamal. eri girivermen,
Ve byr gzlerimde bir okyanus kadar Beyaz ite, aylardr gzmde tten beyaz. Bahar, kular, gndz.
B) u dalar kara duman brd
Bu drtln temas aadakilerden Ve btn dnya
yz atl, be yz yayan yrd hangisidir? Bir an iinde grltsz.
C) Soluum bir ku gibi uuyor ellerine
A) Bahar sevinci B) Kskanlk Bu dizeler iin aadakilerden hangisi
Kaplp gidiyorum sann tellerine
C) Pimanlk D) lm korkusu sylenebilir?
D) Senin yrein bir kartal
E) Umutsuzluk A) air, gzel gnlere dair iinde umut ta-
Rzgrmda uan, frtnamda dolanan
maktadr.
E) O sahibinin sesi gramofonlarda al-
nan ey B) Hece ls kullanlmtr.
ncecik melankolisiymi yalnzlnn C) Nazm birimi beyittir.
13. D) Telmih sanatna yer verilmitir.
Akam, iime den korku, pimanlk, hile. E) Halk iiri geleneinin izleri grlmek-
10.
tedir.
imden hep iyilik geliyor Varamadm deniz, suyu ekilen rmak.
Yaadmz dnyay seviyorum imde birikeni nasl ykamak, neyle?
Kin tutmak benim harcm deil Bu akam hangi suyla, hangi suyla ykan-
ektiim btn skntlar unuttum mak?
Parasz pulsuzum ne kar Bu dizeler iin aadakilerden hangisi
Gelecek gzel gnlere inanyorum sylenemez?
Bu dizelerin airi iin aadakilerden A) Yaplan tekrarlarla ritim salanmtr.
hangisi sylenebilir?
B) Tebih ve istifham sanatlarna yer ve-
A) Sevdiklerini zlemektedir. rilmitir.
B) ocukluuna zlem duymaktadr. C) Yaln bir syleyii vardr.
16.
C) Kendini yalnz hissetmektedir. D) apraz kafiye dzeni kullanlmtr.
Rabbim, urackta sen bari gzlerimi yum!
D) Mutlu ve gelecee dair umutludur. E) air akamlar ve yalnzl istemekte-
Sen, bana en son kalan, ben senin en son
E) lgisizlikten dolay hznldr. dir.
kulun;
Bu akam, artk seni anmayan stanbulun
11. Bombo bir camiinde uyumak istiyorum.
Her ey insanla gzel, .....
Doan gne kar gerinen evler, Sana az daha yakn yaamak iin artk,
14.
Mavi rzgrn kotuu sokak! Rabbim, ben yalnz zeytin ve ekmek isti-
Kalbe aina btn rastladklarm,
nsan olmazsa; kt resimler gibi, yorum.
Her ey eskisi gibi, herkes bahtiyar, iyi!
Lacivert bahelerde balayan bahar. Bu dizelerin airi iin aadakilerden
Bu dizeler iin aadakilerden hangisi Bana byk babam hatrlatan ihtiyar,
hangisi sylenebilir?
sylenemez? ocukluk arkadam sar benekli kedi.
A) Mistik bir dnya zlemi tamaktadr.
A) Serbest lyle yazlmtr. Bu drtlk aadaki iir geleneklerin-
B) nsanlarn vefaszlndan yaknmak-
B) nsana zg nitelikler doaya aktarl- den hangisine ait olabilir?
tadr.
mtr. A) Servetifnun iiri gelenei
C) Kendinde byk bir yaama sevinci
C) Konuma dilini yanstan yaln bir anla- B) Tanzimat iiri gelenei duymaktadr.
tm vardr.
C) Cumhuriyet iiri gelenei D) inde n alnmaz bir lm korkusu
D) Belli bir uyak dzeni yoktur.
D) Divan iiri gelenei vardr.
E) Konusu, insann doaya kar ilgisizli-
idir. E) Tekke iiri gelenei E) ocukluuna zlem duymaktadr.
1. 4. 7.
Aadaki cmlelerin hangisinde bilgi Ey bana dervi diyen, nem ola dervi benim Beyaz badanal odam
yanl vardr? Ya bu adma layk, hani elimde i benim Annemin yzne, soframza
A) Yazld dnemin yaam tarznn Genlik hlyalarma den
zellikleri edeb eserde grlebilir. Dervi derler adma, bakarlar suratma Gzel aydnlk
B) Bir toplumun inan ve gelenekleri o Bilmezler ki dirliim, klli sitayi benim
-mitsiz kaldka seni dndm
toplumun edeb eserlerine yansr.
Bu dizeler hangi iir geleneimize ait
C) Edeb eserler, toplumun iinde bulun- Dil ile eyhim ulu, yolda aludan alu olabilir?
duu sosyal ve ekonomik koullarn Aklm evi kaygl, nefsim asayi benim
etkisini tar. A) k edebiyat
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler-
D) Her edeb eser, sanatla ilgili bir anlay- B) Tekke edebiyat
den hangisi sylenemez?
n ve bir sanat zevkinin rndr. C) Divan edebiyat
A) Tekke edebiyata geleneine aittir.
E) Edeb eser, toplumun eletirilerinden D) Tanzimat edebiyat
B) Dervi, eyh gibi kelimeler iirin ait ol-
etkilenir ama toplumu etkilemez. duu gelenei gstermektedir. E) Cumhuriyet Dnemi edebiyat
C) airi kendisini beenmektedir.
D) air, bakasnn kendisiyle ilgili deer-
lendirmesini yerinde bulmamaktadr. 8.
E) Nazm birimi, halk edebiyat gelenei-
Kalktm sabah dinledim
nin yaygn nazm birimi deildir.
Hanlarn nnde geceleyen
2. 5. Koca koca kamyonlar kalkt
Yce dadan baknrdn Bir iirin geleneinin belirlenmesinde i kahvelerinde aylar demli
Lale smbl taknrdn aadakilerden hangisine baklmaz?
stasyonlarda salepler dumanl
Seni benden saknrdm A) Diline B) lsne
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler-
Sen ellere uydun bugn C) Nazm birimine D) Szck saysna den hangisi sylenemez?
Bu dizeler hangi iir geleneimize ait E) Temasna
A) Modern dnemde yazlmtr.
olabilir?
6. B) air, toplumu gzlemitir.
A) k edebiyat
Hdrellez gn, Kzlullu yolu C) Uyak nemsenmemitir.
B) Tekke edebiyat Beni herkes severdi ocukluumda D) Cumhuriyet Dnemi Trk edebiyatna
C) Divan edebiyat Arabac yanna oturtur aittir.
D) Tanzimat edebiyat Krbac bana verirdi E) airin gerekleri aktarma kaygs yok-
E) Servetifnun edebiyat Ben Fitnat hanmn olu tur.
Zayf bir kz severdim
Gzlerinin ii glerdi
9.
Hdrellez gnei
Hasetsiz korkusuz kinsiz
Beraber trmanmadk m aalara?
Siz kanatmadnz m ellerimi Binlerce gller ayor ite
Elma iekleri? Dargn kardee dnyor ite
3. Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler- Artk yaamak btn Trkiye'de
I. Kltrel durum den hangisi sylenemez? Bir azdan sylenen bir trkye dnyor
II. Ulusal deerler A) airi hakknda bilgiler iermektedir. Bu drtln temas aadakilerden
III. Sanat gelenei B) Dnemin ulam koullarn yanst- hangisidir?
IV. Toplumsal koullar maktadr.
A) lke sevgisi
V. Tarihe bak C) lk iki bendi gerekst ayrntlarla
B) Umutsuzluk
rlmtr.
Yukardakilerden hangisi edeb eserin C) Ktmserlik
oluumunda dorudan etkili deildir? D) airi toplumla barktr.
E) airi doayla ili dl bir ocukluk ge- D) lkenin doal gzellikleri
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. irmitir. E) lm kaygs
11.
14.
Topran blle blle bllmesi
Koyiitler cirit oynar dlekte
Dnmesi toprak aasna blk bln
Geyikleri yaylm eder yaylakta 16.
Ve sonra varolarda toprak iisi
Bir koku var topranda, rmakta Gemie ait bir iir incelenirken dnemin
Yani sen
Gzm ya davarnda kala m ---- bilmek iirin daha iyi anlalmasn sa-
Yani ben lar.
19. yzylda yaayan Dadalolu'nun bu
Yani biz
drtlnden hareketle aadakiler- Yukarda bo braklan yere, aada-
Bu dizelerde yazld dnemin aa- den hangisini belirlemek mmkn de- kilerden hangisinin getirilmesi uygun
daki hangi zellii ar basmaktadr? ildir? deildir?
A) Ekonomik durumu A) airin bal olduu gelenei A) kltrel yaamn
B) nan yaps B) airin etkilendii zihniyeti B) dil zelliklerini
C) Siyasi olaylar C) iirin yazld tarihi C) asker olaylarn
D) Gelenekleri D) Drtln ahenk unsurlarn D) edeb gelimelerini
E) syanlar E) Dnemin sanat anlayn E) sanat anlayn
1. 4. 7.
---- anlatlanlar, dzyazyla ifade edilebi- Yamurlar dindii zaman zledim sesini ne olur konu
lirken iirde anlatlanlar dzyazyla ifade Geleceksin Bir gl atr zamanlarn tesinden
edilemez. Ki karanlk lmdr
Karanlklar iindeyim, kapkaraym bugn gel
Im snd zaman
Bu cmlenin bana aadakilerden Gk mavisinden, deniz mavisinden
hangisi getirilmelidir? Gleceksin
Ki karanlk lmdr Bana bir ark syle
A) Manzumede
imde bir ey kmldyor
B) Gazelde Karanlmda dilerin Gzlerim kan ana, yorgunum, uykusuzum
C) Komada Parldar ki Bir baksana ne haldeyim deli divane
D) Kasidede Yine grneceksin
Yaralym, aresizim umutsuzum
E) Trkde Kuraklnda dlerin
Ildar ki Bu dizeler aadaki iir trlerinden
hangisine rnek gsterilebilir?
Yine arnacaksn
A) Satirik B) Lirik
Bu dizelerde aadaki iir trlerinden
hangisine ait nitelikler ar basmakta- C) Pastoral D) Epik
dr? E) Didaktik
A) Epik B) Lirik
C) Satirik D) Pastoral
2. E) Didaktik
(I) Eski edebiyatta manzume ve iir kar-
trlabilirdi. ( II) nk iki tr de ll ya-
8.
zlrd. (III) ki trde de uyak vard. (IV) ki imenler bir hal olur topraa
tre mutlaka balk konurdu. (V) Oysa bu- 5. Gnein sevinci yznde parlar
gnn iirinde genellikle ne l ne uyak Baylrz unutmaya her eyi rtbas ederiz O sevinle tekrar canlanr doa
vardr. Nice pasl kaklara stten yeni km deriz Yerde kuzu sesi, gklerde kular
Bu paradaki numaralanm cmlelerin Her gn yeni sayfa aar eskiye snger e-
hangisinde bir bilgi yanl vardr? Bu dizelerde aadaki iir trlerinden
keriz
hangisine ait nitelikler ar basmakta-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Dinozoru bile grsek yeni bir tr zannederiz dr?
Bu para aadaki iir trlerinden han- A) Lirik B) Epik
gisine rnek olabilir?
C) Satirik D) Didaktik
A) Lirik B) Satirik
E) Pastoral
C) Pastoral D) Didaktik
E) Epik
3. 6. 9.
Dallarda oynar yeil yapraklar Bin dert ile yoruldum, kederimle yaadm Anszn bir deprem olur ailece panikleriz
Aaca ta olur rengarenk iek Yazn scakta yandm, kn karda dm Korkudan evlere girmez sokaklarda geceleriz
imenler cmerte her yeri kaplar Yarin san deil, yalnzlm okadm Burada yaanmaz deyip baka bir ehre
Arlar iei perler tek, tek ekmediim ileyi yazmadm bugne dek geriz
Bu dizeler aadaki iir trlerinden Bu para aadaki iir trlerinden han- ok srmez alt ay sonra hasarl eve dneriz
hangisine rnek gsterilebilir? gisine rnek olabilir? Bu dizeler aadaki iir trlerinden
A) Pastoral B) Lirik A) Lirik B) Pastoral hangisine rnek gsterilebilir?
C) Epik D) Satirik C) Didaktik D) Satirik A) Lirik B) Pastoral C) Epik
E) Didaktik E) Epik D) Didaktik E) Satirik
16.
Eerleyin kr atmn ikisin
Fethedeyim dmanlarn hepisin
Sabah namaznda Badat kapsn
11.
Allah Allah deyip at Gen Osman
Ayam ayama dolar sonra
Bu drtln konusuna gre tr aa-
Gzlerim byr byr, kocaman olur dakilerden hangisidir?
Bakarsn dilim tutulur, hi konuamam
A) Pastoral B) Lirik
Bana gel deme!
14. C) Satirik D) Didaktik
Brak umutsuzluum bende kalsn
1917 senesinde E) Epik
Yokluunda eriyeyim brak
Topraklarnda domuum
Gzyalarm yamurlar diyorum
Anamdan emdiim st 17.
Bana gel deme!
emenden tarlandan gelmi Dedim ki ben de:
Bu dizelerde aadaki iir trlerinden Emmilerim hudutlarnda - Ayol dinle annenin szn
hangisine ait nitelikler ar basmakta-
Senin iin dvrken lmler Fakat ocuk bana haykrd ekitip yzn:
dr?
Kalelerin burcunda - Sakall, yok mu iin? Git, cehennem ol
A) Pastoral B) Epik C) Satirik uradan!
Uurtma uurmuum
D) Lirik E) Didaktik Ne drlanp duruyorsun sabahleyin oradan?
immiim derelerinde
Benim iim yanyor: Da kadar babam gitti
Bir andz fidan gibi bymm
- Baban yerinde adamdan ne istedin imdi?
Topraklarnn stnde
Adamcaz sana, bak hl dilince sylerken
Aladm senin iindir - Brak hanm, o ocuktur, kusura bakmam
12. Gldm senin iindir ben
Sema kaldrd kaln perdeyi pp bama koyduum Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler-
Yeryz serdi gzel sofray Ekmek gibisin den hangisi sylenemez?
Gne verdi mutulu haberi Bu dizelerde aadaki iir trlerinden A) Estetik bir zevk uyandrma amac, bir
Grseydin bahardaki neeyi hangisine ait nitelikler ar basmakta- olay aktarmaktan daha ok nemsen-
mitir.
Bu para aadaki iir trlerinden han- dr?
B) Her beyti kendi arasnda uyakldr.
gisine rnek olabilir? A) Epik B) Lirik C) Bir manzumeden alnmtr.
A) Epik B) Didaktik C) Pastoral C) Didaktik D) Satirik D) Diyaloglara yer verilmitir.
D) Lirik E) Satirik E) Pastoral E) ykleyici anlatmdan yararlanlmtr.
1. 4. 7.
I. Manzumelerde bir olay rgs varken Bir fani vefaszdr Aadaki dizelerden hangisi lirik bir i-
iirlerde olay rgs yoktur. irden alnmamtr?
Kavline inanma hi
II. Manzumelerde szckler genellikle
gerek anlamda kullanlrken iirde Gah bay eder yoksul A) Bir davet karm o peri bana
ok anlamllk vardr. Gah yoksul eder bay "Gl gnderme kendin yalnz gel" de-
III. iirler manzumelere gre arm y- mi
Bu dizelerde aadaki iir trlerinden
nnden daha zengindir. B) Bir hesab mevcut topran, tan
hangisine zg zellikler ar basmak-
IV. Manzumeler hep ll uyakl iken tadr? Hell emek ile sslensin an
gnmzn iiri daha ok lsz ve
uyaksz yazlmaktadr. A) Lirik iir C) "Ateten bir gmlek" dediler ak
V. Manzumeler, hep sanat iin sanat an- B) Pastoral iir Giydike gl aar gnlmde benim.
lay dorultusunda yazlrken baz D) Yrin dudandan dklen bir sz
C) Didaktik iir
iirler toplum iin sanat dorultusunda
D) Epik iir Dermandr bilene candr bilene
yazlmtr.
Yukardaki numaralanm cmlelerin E) Dramatik iir E) Bir baktn ki beni yrekten yaktn,
hangisinde bir bilgi yanl vardr? Sel oldun gzmden sel oldun aktn
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 5.
Bingl yaylasnda bin renktir bahar,
2. O gzel adna kurban yaylalar! 8.
Aadakilerden hangisi bir manzume-
Bir yudum suyunda bin bir ifa var, "Okumak" ilk emir stndr kalem
den alnm olabilir?
A) Sz anladm uzun, hem de pek uzun Bar olur kalpten verilse selam
Sarmar gnele, pr ayla,
srecek Allah bilmekle bilinir lem
"Yaylalar iinde Erzurum yayla"
Benimse vard o gn pek ok ilerim Hazlar gler hazlar bayramdr bize
grecek Bu dizelerde aadaki iir trlerinden
Bu dizelerde aadaki iir trlerinden
B) Glge dolar geceyle esmerliin ara- hangisine zg zellikler ar basmak-
hangisine zg zellikler ar basmak-
snda tadr?
tadr?
-Bir an- baklarn mavi denizle gk A) Lirik iir
arasnda A) Lirik iir
B) Pastoral iir
C) Soluumu duyuyorum ara sra, bir onu B) Pastoral iir
duyuyorum C) Didaktik iir
C) Didaktik iir
Duymuyorum belki de biliyorum yalnzca D) Epik iir
D) Epik iir
D) Alp alp gtryor gzlerimi bkmadan E) Satirik iir
E) Satirik iir
Ksalp uzayan bir ift ylan baln an-
dran gzlerimi
6.
E) Bir sevgiyi yontup onarmak iin
yle gnler grdm ki dost dediim insanlar
Dvmek de sevgidir
Ben yanna varnca dudan kvrd. 9.
3. Bir zamanlar yanmda az amayanlar Narin parmak zarif gl dererek
I. Manzumeler, ll ve uyakl metinlerdir. Srtm svazlad, bana t savurdu. Al yanaktan izin alp srerek
II. retici konular ve aklda kolay kalma- Silahsz grdne saldran kahramanlar Bir pul kadar bile deer vererek
s istenen dnceler manzume ek-
En alak tekmelerle beni yere devirdi Saydka gl aar gnlmde benim
linde yazlr.
III. Manzumeler, estetik kayg tamamtr. Bu dizelerde aadaki iir trlerinden Bu dizelerde aadaki iir trlerinden
IV. Manzumelerde arm yn ve im- hangisine zg zellikler ar basmak- hangisine zg zellikler ar basmak-
geleme iire gre gldr. tadr? tadr?
V. Mehmet Akif Ersoy ve Tevfik Fikret, A) Lirik iir A) Lirik iir
Trk edebiyatnda nemli manzume
airleridir. B) Pastoral iir B) Pastoral iir
Yukardaki numaralanm cmlelerin C) Didaktik iir C) Didaktik iir
hangisinde bir bilgi yanl vardr? D) Epik iir D) Epik iir
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Satirik iir E) Satirik iir
17.
14. Masmavi benekli bir trtl
11.
Ha kree mahkm olmak prangaya vu-
Bir dilim ekmei hellden kazan Rahat uzanm yapran stnde
rulmak
Hi kimseye yapma sakn kt zan Karnca
Ha grmemek gzlerini, ikisi de bir
flah olmaz hak yoldan azan Kendinden byk ekmein stnde
Btn krdmleri zecek gzlerindir
Viraneye dner balar l olur Sakn bakma! Bu dizelerde aadaki iir trlerinden
hangisine zg zellikler ar basmak-
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler- Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler-
tadr?
den hangisi sylenemez? den hangisi sylenemez?
A) Lirik iir
A) Tun uyak vardr. A) Tam uyak vardr.
B) Pastoral iir
B) Dz uyak dzeni vardr. B) l yoktur.
C) Didaktik iir
C) Lirik iire rnektir. C) apraz uyak dzeni vardr.
D) Epik iir
D) Redif yoktur. D) Lirik iire rnektir.
E) Satirik iir
E) Okuyucuyu t verme amac vardr. E) Temas zlemdir.
15. 18.
12.
Rvet ile yarar hakim hcceti Zambaklar gibi sihirli ehrende
Bu kanc bahar kanc hazan
Hccet ile alr kad rveti Varlm saran sihirli k
Senin iin gnl dillendi gzel
Halk bilmiyor dini er'i snneti Duydum ne duyulmazlar sinende
Kar yad bama karard cihan
Bozuldu sikkenin tuncuna kaldk Sen bir ryasn benim iin artk
Bin dertle bu mr ylland gzel
Bu dizelerde aadaki iir trlerinden Bu dizelerde aadaki iir trlerinden
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler- hangisine zg zellikler ar basmak- hangisine zg zellikler ar basmak-
den hangisi sylenemez? tadr? tadr?
A) Tam uyak vardr. A) Lirik iir A) Epik iir
B) Pastoral iire rnektir. B) Pastoral iir B) Pastoral iir
C) apraz uyak dzeni vardr. C) Didaktik iir C) Didaktik iir
D) Redif vardr. D) Epik iir D) Lirik iir
E) Temas aktr. E) Satirik iir E) Satirik iir
18. D 17. B 16. D 15. E 14. C 13. A 12. B 11. C 10. B 9. A 8. C 7. B 6. E 5. B 4. C 3. D 2. A 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
iirin uyak rgs, nazm birimi ve lle- Aadakilerden hangisi nazm ekli ile Halk edebiyat nazm ekilleri btnyle
rine gre kazand d yapya ----; bunun ilgili bir kavram deildir? Trk milletine zgdr, yerlidir. Divan ede-
konusuna gre eidine ise ---- denir. biyatnda ---- ve ---- gibi bize zg nazm
A) Koma B) Gzelleme C) Semai
Bu cmlede bo braklan yerlere aa- ekilleri bulunsa da daha ok, Arap ve ran
D) Kaside E) Tuyu edebiyatlarna dayanan nazm ekilleri kul-
dakilerden hangisi getirilmelidir?
lanlmtr.
A) nazm tr nazm ekli
Bu parada bo braklan yerlere aa-
B) nazm birimi nazm tr
dakilerden hangileri getirilmelidir?
C) nazm ekli nazm tr
A) tuyu ark
D) nazm ekli nazm birimi
B) semai gazel
E) nazm tr nazm birimi
C) koma mani
D) kaside mesnevi
E) rubai sone
5.
slamiyetin kabulnden sonra divan ede-
biyat ve halk edebiyat olarak iki ana kol-
da gelien Trk edebiyatnda farkl nazm
biimleri kullanlmtr. Halk edebiyatnda
2. koma, semai; divan edebiyatnda murabba,
I. Kimi iirler beyitler ile kurulmutur. I II III
II. Bu akmdan etkilenen airlerin iirle- mstezat gibi nazm ekilleriyle iir yazld 8.
rinde, doa manzaralar gereki bi- IV Divan edebiyatnda ok yaygn olarak
imde tasvir edilir. grlr. Tanzimat sonras Trk edebiya- kullanlan bir nazm eklidir. Nazm birimi
III. air, her bentte yalnzlk temasn bir tnda ise Bat edebiyat kaynakl sone, beyittir. Aruz ls ile yazlr. Birinci be-
dantel gibi ilemi. aliterasyon gibi nazm ekilleriyle de iirler yit kendi arasnda kafiyeli, dier beyitlerin
V birinci msralar serbest, ikinci msralar bi-
IV. air, l ve uyan verdii ritmi, iiri
yazlmtr. rinci beyit ile kafiyelidir. Beyitleri arasnda
iin ncelikli unsur saymtr.
anlam birlii olabilecei gibi, her beyit ayr
V. airler, iirlerinde gerek dnyay d Bu paradaki numaralanm yerlerden bir konuyu ilemi de olabilir.
dnyalarnda harmanlayp zenginleti- hangisinde bilgi yanl vardr?
Bu parada tantlan nazm ekli aa-
rerek yorumlar. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. dakilerden hangisidir?
Yukardaki cmlelerin hangilerinde iirin
yap zellikleriyle ilgili ayrntlar vardr? A) Mesnevi B) Gazel C) Murabba
D) III. ve V. E) IV. ve V.
9.
Divan iirinde tek dize olarak bir anlam
6. ifade eden, anlam tamamlayc baka bir
3. Aadakilerden hangisi nazm tr ile dizeye ihtiya olmayan dizelere ---- denir.
Aadakilerden hangisi divan edebiya- ilgili bir kavram deildir? Bu cmlede bo braklan yere aada-
t nazm ekillerinden deildir? kilerden hangisi getirilmelidir?
A) Mersiye B) Gzelleme
A) Rubai B) Mesnevi C) Trk A) bent B) drtlk C) redif
C) Mstezat D) Lirik iir
D) ark E) Gazel E) Hicviye D) beyit E) msra - zde
14.
11. ran edebiyatnn etkisi ile Trk edebiyatn- 17.
---- iin belli bir msra says sylenemez. da kullanlmaya balanan bu nazm ekli, Her rind bu bezmin nedir encm bilir
Bu anlamda ----, iiri oluturan blmlerin tek drtlkten oluur. Bu nazm eklinin Dnymz ngh zalm rtebilir
her birinin addr. Bu blmler, be msra- temeli, dncelerin zl bir biimde anla-
Bir bitmiyecek evk verirken beste
dan oluan iirler olabilecei gibi msra tlmasna dayanr.
Bir tel kopar henk ebediyyen kesilir
saylar farkl blmlerden olumu iirler Bu parada tantlan divan edebiyat na-
de olabilir. zm ekli aadakilerden hangisidir? Bu dizelerin nazm biimi aadakiler-
den hangisidir?
Bu parada bo braklan yere aada- A) Rub B) Gazel
kilerden hangisi getirilmelidir? A) Gazel B) Kaside
C) Koma D) Kaside
A) drtlk B) beyit C) bent C) Murabba D) Rubai
E) Terci-i bent
D) msra E) msra- berceste E) Muhammes
15. 18.
(I) Divan iirine Trk airlerin katt bir na- Duygularm bir gazele smaz. Gazelin be-
12. zm biimidir. (II) Biim olarak murabbaya yit says bana az gelir. Ben, gazelle ayn
Bir vg iiri olan divan edebiyatnn bu benzer, drtlk nazm birimi ile ve genel uyak dzeni iinde, daha ok beyitle duy-
nazm ekli, en az 33, en fazla 99 beyitten olarak bestelenmek iin yazlr. (III) ark- gularm ifade etmek istiyorum. Bana uyan
oluur. lk beyit matla, son beyit makta lar drtlk ve nakarat blmlerinden olu- nazm biimi genellikle vg iiri olarak
olarak adlandrlr. iir, kendi iinde nesib/ ur. (IV) arklardaki drtlk says ile bilinse de ben Nefinin son zamanlarna
tebip, girizgh, medhiye, fahriye, dua gibi be arasnda deiir. (V) Bu nazm ekli, uyup yergiyi tercih edeceim.
blmlerden oluur. Lale Devrinde gelimi ve yaygnlamtr. Bu parada kendisinden sz eden ai-
Bu parada tantlan, nazm ekli aa- Yukardaki numaralanm cmlelerin rin iirine uyan nazm biimi aadaki-
dakilerden hangisidir? hangi ikisinde arknn yapsal zel- lerden hangisidir?
A) Mesnevi B) Gazel liklerine deinilmemitir? A) Mesnevi B) Kaside
C) Musammat D) Kaside A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve IV. C) Mseddes D) Terkib-i bent
E) Gazel D) III. ve V. E) IV. ve V. E) Terci-i bent
18. B 17. D 16. C 15. B 14. A 13. D 12. D 11. C 10. B 9. E 8. B 7. A 6. C 5. E 4. B 3. C 2. C 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Aadaki nazm biimlerinden hangisi Aadaki cmlelerin hangisinde bir bil- Aadakilerden hangisi drt dizelik bent-
nazm birimi bakmndan dierlerinden gi yanl vardr? ler halinde yazlan bir nazm biimidir?
farkldr? A) Kadn gzelliini, ak ve arab anla-
A) Kasidelerin beyit says genellikle 33
tan, biim bakmndan ksa bir kaside
A) Koma B) Gazel ile 99 arasnda deiir.
gibi olan bir nazm biimidir.
C) Semai D) Varsa B) Terkibi bendin vasta beyti nakarat ola- B) Nesib, girizgh, methiye, fahriye ve
rak kullanldnda iir tercii bent adn dua blmlerinden oluur.
E) Destan
alr. C) Arap edebiyatndan alnan bir nazm
C) Kta nazm biimi, mahlasn bulunma- biimidir, uyak dzeni xa, xa biimin-
mas ve beyit saysnn az olmasyla dedir.
gazelden ayrlr. D) Divan edebiyatnda hikaye ve romann
manzum biimi gibidir.
D) Her dizesi birbiriyle uyakl rubailere
E) Biimsel zellikleri bakmndan ark-
"rubai-i musarra" ya da "terane" ad
2. ya benzeyen, Arap edebiyatndan al-
verilir. nan bir nazm biimidir.
I. Szlk anlam ift kanatl bir kapnn E) Padiahn tahta k dolaysyla yaz-
kanatlarnn her biridir. lan kasidelere ydiye denir. 8.
II. iirdeki anlam, ll ve anlaml, bir I. Kelime anlam ikili, ikier ikierdir.
satrlk nazm parasdr. II. ran edebiyatndan alnmtr; ran
edebiyatnda Firdevsnin ehnamesi
III. Divan iirinde bir iire bal olmayan,
bu trn nl bir rneidir.
bal balna bir anlam olan msralara 5. III. Klsik halk hikyeleri, destan konular,
azade msra denir. (I) Kaside, Arap edebiyatndan alnma bir ak hikyeleri, savalar, din ve felsef
IV. Bir vecize gibi zl anlam tayan ms- nazm biimidir. (II) Divan airlerinin genel- konular ilenir.
ralara lgaz denir. likle devlet byklerini yermek iin tercih IV. Divan edebiyatnn en uzun nazm ek-
V. Gazelde matla veya maktadaki dizeler ettikleri bir nazm biimidir.(III) Beyitler ha- lidir, beyit says snrszdr, 20-25 bine
dndaki bir dize, maktada yinelenirse linde yazlr. (IV) Uyak dzeni bakmndan kadar kabilir.
buna redd-i msra ad verilir. gazele benzer. (V) Tr nesip blmne V. Nesib, girizgh, methiye, tegazzl,
gre belirlenir. fahriye, dua blmlerinden oluur.
Msra ile ilgili yukardaki numaralan- Mesnevi ile ilgili olarak yukardakiler-
m bilgilerden hangisi yanltr? Bu paradaki numaralanm cmlelerin den hangisi doru deildir?
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9.
Szlk anlam kadnlarla kane soh-
bet etmektir.
Divan iirinde en ok kullanlan nazm
6. eklidir.
----, gazelin zel biimidir. Kelime anlam Ak, sevgi, gzellik ve iki konularn i-
artm, oalmtr. Gazelin uzun dize- leyen iirlerdir. Lirik bir nazm biimidir.
lerine ksa bir dize eklenerek yazlr. Her Konularna gre adlandrlrlar: kne
3. beyti, bir uzun, bir ksa; tekrar bir uzun, bir (garam, lirik; Fuzul), rindne (Bk),
hne (Nedimne; Nedim), hikem
Trklerin edebiyata kazandrdklar bir ksa biiminde dizelerden oluur. Uzun di-
(Nb)
nazm biimidir. Her konuda sylenebilir. zelere eklenen ksa msralara ziyade ad
Beyitlerle yazlr. Beyit says 5-15 ara-
Uyak dzeni aaxa biimindedir. Tek drt- verilir. Ak, ayrlk, doa gzellii vb. ko- sndadr (tek saylar).
lkten oluur. Aruzun yalnz bir kalbyla nularda sylenir. Kafiye dzeni genellikle Beyitler arasnda genellikle konu b-
sylenir. En nl airleri Kad Burhaneddin aa(a) a (a) b(b) a(a) c(c) a(a) d(d) tnl olmaz. Ama beyitler arasnda
ve Ali ir Nevadir. a(a) - biimindedir. anlam bakmndan bir uyum olmaldr.
Bunu kafiye ve redif salar.
Bu parada sz edilen nazm biimi Bu parann bana aadakilerden
Yukarda baz zellikleri verilen nazm
aadakilerden hangisidir? hangisi getirilmelidir? biimi aadakilerden hangisidir?
A) Tuyu B) Rubai A) Muhammes B) Mstezad A) ark B) Gazel
C) Murabba D) Kta C) Terbi D) Tahmis C) Kaside D) Tahmis
E) ark E) Tardiye E) Mesnevi
A) Tuyu B) Murabba
C) Rubai D) Kta
E) Terbi
17.
I. Mesnevide her beyit kendi iinde kafi-
14.
yelidir.
Ey divane blbl gel bahara er
II. Divan iirinde be mesneviden oluan
11. Alm goncaya sen de gnl ver eserler grubuna (bugnk anlamyla
Aadakilerden hangisi divan edebiya- setine) hamse denir.
t nazm biimi deildir? Ruhuna ho gelen bir trk gibi
III. Nedim, Mevln, Fuzul, eyh, Nab
A) Semai Seni saracak ak rzgar eser
ve eyh Galip nemli hamse airleri-
B) ark Yukardaki beyitler, aadaki hangi na- mizdir.
C) Tuyu zm biiminin ilk iki beyti olabilir? IV. Edebiyatmzda Leyl v Mecnun Hs-
A) ark B) Murabba rev irin, Yusuf Zleyha, skender-
D) Muhammes
name nemli mesnevi rnekleridir.
E) Tardiye C) Kaside D) Rbai
V. Harname, eyhye ait nemli bir hiciv
E) Mesnevi mesnevisidir.
Yukardaki numaralanm cmlelerin
12. hangisinde bir bilgi yanl vardr?
Kasidenin giri blmdr. Bir tabiat tas-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
virinin yapld veya sevgilinin gzellikle-
rinin anlatld blmdr. Bu blmn ko- 15.
nular bahar, k, yaz, Ramazan, bayram, Kentlerin gzelliklerini anlatan mesnevi-
nevruz, gl, smbl, gne, sz ustal, lerdir. Trk edebiyatnda yaygndr. XV.
kalem, gece, sava, at veya bir gzel ola- asrda Meshnin Bursa ile ilgili yazd bir
bilir. Kasideler bu blmde ele alnan ko- mesneviyle balayan bu tr divan edebiya- 18.
nuya gre adlandrlr. t boyunca hep yazlmtr.
Aadakilerden hangisi kaside ve ga-
Kasidenin bu cmlede sz edilen b- Bu parada sz edilen mesnevi tr zelde ortaktr?
lm aadakilerden hangisidir? aadakilerden hangisidir?
A) Beyit says
A) Nesib A) Sakinme B) Blmlendirilmesi
B) Girizgh B) ehrengiz C) Uyak dzeni
C) Methiye C) Destan D) Anlamn beyitte bitmesi
D) Tegazzl D) Alagorik mesnevi E) Beyitlerine beyit eklenerek yeni trlere
E) Fahriye E) Sergzetname ulalmas
18. C 17. C 16. B 15. B 14. C 13. E 12. A 11. A 10. C 9. B 8. E 7. E 6. B 5. B 4. E 3. A 2. D 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Gazelde btn beyitler ayn konuyu iliyor- Aadakilerden hangisi mizah bir Trk edebiyatnda domutur. Tpk tuyu
sa bu tr gazellere yek-ahenk; btn mesnevidir? gibi Trklerin bulduu bir nazm eklidir.
I Bestelenmek iin yazlr. Bundan dolay
A) skendernme
beyitler ayn syleyi gzelliindeyse bu bent says azdr. Biim bakmndan mu-
B) Hsn Ak rabbaya benzer. Uyak dzeni genellikle
tr gazellere de yek-avaz denir. Gazelin
C) Harnme yledir: aaaa, bbba, ccca, ddda... u uyak
II
D) Garipnme dzeni de kullanlr: abab, cccb, dddb... lk
ilk beytine matla ; son beytine makta;
drtln 2. ve 4. dizeleri ya da sadece 4.
E) Hayr-bd
III IV dizesi btn drtlklerin 4. dizelerinde ay-
en gzel beytine de girizgah ya da ah nen tekrarlanabilir. Bu dizelere nakarat de-
V nir. 3. dizelerine miyn ya da miyn-hne
beyit ad verilir. denir. Szn ve bestenin en dokunakl yeri
bu dizeye denk getirilir.
Yukardaki numaralanm yerlerden
hangisine farkl bir kavram getirilmeli- Bu parada sz edilen nazm biimi
dir? aadakilerden hangisidir?
A) Kta B) Murabba
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) Terbi D) Rubai
5. E) ark
Padiahn tahta oturmasn anlatan kasi-
delere ---- denir.
Bu cmlede bo braklan yere aada- 8.
kilerden hangisi getirilmelidir? Bentlerle kurulan uzun musammatlardr.
2.
A) kudmiye Bentlerin uzunluu 5 ila 10 beyit arasnda
Aadakilerden hangisi bir kaside tr
B) sulhiye deiir. lk bent ka beyitten oluuyorsa
deildir?
dier bentler de ayn sayda beyitlerden
C) driye
A) Hammamiye oluur. Bent says 5 -15 arasnda deiir.
D) fethiye Daha fazla da olabilir. Terkib-hne ve vas-
B) Barariye
E) clsiye ta olmak zere iki blmden oluur.
C) itaiye
Bu parada sz edilen nazm biimi
D) Tebib
aadakilerden hangisidir?
E) ydiye
A) Terci-i bent B) Terkib-i bent
C) Mseddes D) Tahmis
E) Gazel
9.
3. Bir airin iirine, baka bir airce ayn l,
Szlk anlam ikier ikier, ikili demektir.
6.
uyak ve redifte benzer yazlan iirlerdir.
Her beytin dizeleri kendi aralarnda uyakl, Her bendi er msradan oluan nazm Bunlar taklit yoluyla yazlm eserler olarak
aruz kalplarnn ksa olanlar ile yazlan eklidir; uyak dzeni aaa, bba, cca, dda... kabul edilir. Divan airlerince bir airin iiri-
uzun bir nazm biimine verilen addr. ran eklindedir. nin benzerini yazlmas, ona kar bir sayg
edebiyatnda ortaya km, Arap ve Trk Bu cmlede sz edilen nazm biimi duyulduu ve onun iirlerinin beenildii
edebiyatlarna ranllardan gemitir. aadakilerden hangisidir? anlamna gelir.
Bu parada sz edilen nazm biimi A) Tahmis Bu parada aadakilerden hangisin-
aadakilerden hangisidir? den sz edilmektedir?
B) Tardiye
A) Kaside B) Terbi C) Mselles A) Tehzil B) Tahmis
C) Murabba D) Gazel D) Mseddes C) Nazire D) Lgaz
E) Mesnevi E) Tesdis E) Gazel
18.
----, bazen tebib (nesib) blmnde ile-
12. nen konuya gre adlandrlmtr: tevhid,
I. Kaside iinde sylenen gazele tegaz- mncat, nat gibi. Bazen rediflerine gre
zl denir. adlandrlmtr: Ahmed Paa'nn "Gne"
II. Naat, Peygamberi vmek iin yazlan ve "Kerem" eserleri ile Fuzul'nin "Su" ese-
iirlerdir. 15. ri gibi. Kfiyesine gre mimiye, nuniye
gibi adlarla anlan bu tr iirler de vardr.
III. Gazelin ilk beytinin uyak ekli aa'dr. Aadakilerin hangisinde iinde tegaz-
IV. Gazel, konusu bakmndan kouk ve zl blm bulunmayan bir kasidenin Bu parada bo braklan yere aada-
komaya benzer. blmleri srasyla verilmitir? kilerden hangisi getirilmelidir?
V. Mesnevi aruzun uzun kalplaryla yaz- A) Nesip, girizgh, methiye, fahriye, ta A) Mesnevi
lr. B) Girizgh, nesip, methiye, fahriye, ta B) Gazel
Yukardaki numaralanm cmlelerin C) Girizgh, nesip, methiye, ta, fahriye C) Terci-i bent
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
D) Girizgh, methiye, nesip, fahriye, ta D) Murabba
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Girizgh, ta, nesip, methiye, fahriye E) Kaside
18. E 17. B 16. D 15. A 14. A 13. A 12. E 11. C 10. E 9. C 8. B 7. E 6. C 5. E 4. C 3. E 2. D 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
Anonim halk edebiyatn nazm biimleri Sdn yapra narindir narin I. Mani
ile ilgili olarak aadakilerden hangisi erim yanyor darm serin II. Trk
sylenemez?
Zeynepi bu hafta ettiler gelin III. ark
A) Syleyicileri zamanla unutulan rn- Zeynepim Zeynepim anl Zeynepim IV. Terbi
lerdir.
kyn iinde anl Zeynepim V. Tuyu
B) Dilleri olduka sadedir.
Bu iirin nazm ekli aadakilerden Numaralanm nazm ekillerinden han-
C) Trk, mani ve ninnilerden oluur. hangisidir? gi ikisi dierlerinden farkl gelenee ait-
D) Sadece 7li hece lsyle sylenir. tir?
A) Semai B) Trk C) Koma
E) Toplumsal sorunlarn yannda bireysel A) I. ve II. B) II. ve IV. C) III. ve IV.
sorunlar da yanstr. D) Mani E) At
D) III. ve V. E) IV. ve V.
8.
I. Anonim edebiyat rnlerindendir.
II. Genellikle drt msradan meydan gelir.
2. 5. III. Yedili hece lsyle sylenir.
Bu nazm biimi iki blmden oluur. Birin- Le beni eyle beni IV. Sevgi, tabiat, vg, yergi, evlt sevgisi,
ci blm, asl szlerin bulunduu blm- ayrlk, hasret ve ak gibi konular iler.
Elekten ele beni
dr ki buna bent denir. kinci blm ise
Alacaksan al artk V. Asl dnce ilk msrada verilir; son iki
bentlerin sonunda yinelenen ve balama,
msra doldurmadr.
kavutak olarak adlandrlan dizelerdir. Drme dile beni
Balca konusu aktr. Farkl blgelerde Yukardaki numaralanm cmlelerin
Bu iirin nazm ekli aadakilerden
farkl adlarla anlabilmektedir. hangisinde mani nazm biimiyle ilgili
hangisidir?
bir bilgi yanl vardr?
Bu parada tantlan nazm biimi aa-
A) Trk B) Koma C) Mani
dakilerden hangisidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) Semai E) Gazel
A) Mani B) Koma C) At
D) Ninni E) Trk
9.
Szl rnlerdendir. ocuun uyumasnn
salanmas ya da alamasnn durmas
iin, sade bir dille ve hece lsne gre
3. ezgili olarak sylenen trklerdir. Drt ve
6. nakarat blmlerinden oluur. ocuklar
Halk iirinin en kk nazm biimidir. Ge-
Nice sultanlar tahttan indirdi iin sylenmesine ramen, Anadoluda
nellikle drt dizeden meydana gelir. Bunla-
rn ilk iki dizesi uya doldurmak iin syle- Nicesinin gl benzini soldurdu zellikle kadnlarn i dnyasn ve aclar-
nir. Asl duygu, sylenmek istenen, son iki Nicelerin gelmez yola gnderdi n yanstmas ynnden nemli bir trdr.
dizede ortaya konur. Bir ayrlk bir yoksulluk bir lm Bu parada sz edilen nazm biimi
Bu parada tantlan nazm biimi aa- Bu iirin nazm birimi aadakilerden aadakilerden hangisidir?
dakilerden hangisidir? hangisidir? A) Mani B) Ninni
A) Mani B) Trk C) Koma A) Beyit B) Drtlk C) Bent C) Bilmece D) Semai
D) Ninni E) Semai D) Asonans E) Msra E) Destan
18. D 17. B 16. E 15. C 14. E 13. D 12. E 11. C 10. A 9. B 8. E 7. A 6. B 5. C 4. B 3. A 2. E 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
k edebiyat nazm biimleri ile ilgili I. Toroslardaki Varsak (Avar) boyunun Dadalolu'm bir gn kavga kurulur
olarak aadakilerden hangisi syle- zel bir ezgiyle syledii trklerden ter tfek davlumbazlar vurulur
nemez? gelitirilmi bir nazm biimidir.
Nice koyiitler yere serilir
A) Syleyicileri belli olan nazm biimleri- II. Kendine zg ezgisi vardr.
len lr, kalan salar bizimdir
dir. III. Epik iirlerde olduu gibi sert, yiite
bir syleyii vardr. Bu drtlkle ilgili olarak aadakiler-
B) slam ncesi Trk edebiyatnda oldu-
den hangisi sylenemez?
u gibi saz eliinde sylenen nazm IV. Hecenin genellikle 7li kalbyla syle-
biimleridir. nir. A) Epik iir rneidir.
C) Hece lsnn genellikle 8li ve 11li V. Genellikle bre, bre hey, hey, be hey B) k edebiyatna ait bir nazm biimi-
kalplaryla sylenir. gibi nlem szcklerine yer verilir. nin ilk drtldr.
D) airin mahlasna yer vermesi ve dille- Yukardaki numaralanm cmlelerin C) Cokulu bir syleyii vardr.
rinde kimi Arapa, Farsa szcklerin hangisinde varsa nazm biimiyle ilgi- D) Biim bakmndan komaya benze-
bulunmasyla anonim trlerden ayrlr. li bir bilgi yanl vardr? mektedir.
E) Estetik bir kayg olmadan sylendi- E) 11li hece lsyle sylenmitir.
inden sz sanatlarndan arndrlm A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
rnlerdir.
5.
8.
(I) Destan k irinin en uzun nazm bi-
Eylenme gurbette yayla zaman
imidir. (II) Drtlk says, konusuna gre
2. deiir. (III) Savalar, kahramanlklar, ayak- Mevl'y seversen alatma beni
Aadakilerin hangisinde k edebi- lanmalar, ktlklar, doal afetler, salgn has- Benek benek mektuptadr nian
yat nazm biimleri bir arada verilmi- talklar, ekya ve nl kiilerin servenleri Gzyam mektupta pul deyi yazm
tir? gibi konular bu nazm biiminde ilenir. (IV)
Hecenin daha ok 11'li kalbyla sylenir. Bu drtln nazm biimi aadaki-
A) Koma, at, mani, semai (V) Uyak dzeni ve airin mahlasna yer lerden hangisi olabilir?
B) Semai, koma, destan, varsa vermemesiyle komadan ayrlr. A) Koma
C) Trk, destan, ark, at Bu paradaki numaralanm cmlelerin B) Mani
D) At, gzelleme, koaklama, talama hangisinde halk edebiyatndaki destan C) Ninni
E) Trk, varsa, semai, ark nazm biimiyle ilgili bir bilgi yanl
D) Semai
vardr?
E) Varsa
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. 6. 9.
Halk edebiyatnda doa, ak, lm, ayrlk, ----, ls ve nazm birimi bakmndan (I) Heceyle yazlan aruzla ve heceyle ya-
yiitlik, toplumsal olaylar gibi konularn i- farkl olsa da konusu bakmndan divan zlan olmak zere iki trl semai vardr.
lendii,11li hece ls ile sylenmi, na- edebiyatndaki gazele benzer. Bu tr 11li (II) Hece yazlan biimleri, dizelerinin hece
zm birimi drtlk olan nazm eklidir. Halk hece lsyle ve drtlkler hlinde sy- saysyla komadan ayrlr. (III) Dizeleri
edebiyatnn en temel ve en ok kullanlan lenirken gazel aruzla ve beyitler halinde 11er heceden oluur. (IV) Kendine zg
nazm eklidir. Drtlk says genellikle 3 - yazlmtr. bir ezgiyle sylenir. (V) Drtlk says 3-5
5 arasndadr. Bu cmlenin bana aadakilerden arasndadr.
Bu parada tantlan halk edebiyat na- hangisi getirilmelidir? Bu paradaki numaralanm cmlelerin
zm ekli aadakilerden hangisidir? A) Koma B) Mani hangisinde semai nazm biimiyle ilgili
A) Mani B) Ninni C) Destan bir bilgi yanl vardr?
C) Ninni D) Semai
D) Koma E) Semai E) Varsa A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) Gzelleme, at, koaklama, talama Ay gele de orta yeri dolana B) 11li hece ls Hece ls dei-
ebilir.
E) Trk, varsa, semai, at C) ah'tan ferman Trkmen ili gnce
C) Kavutak beyti Kavutak beyti
Daha da hey Osmanlya aman m
yoktur. vardr.
D) Sonbaharda dker yaprak gazeli,
D) Aruzlu rnekleri Aruzlu rnekleri
Kardeim ehit olmu nerde mezar? yoktur. vardr.
E) Benim bu gidie aklm ermiyor E) Bentlerden Bent ve nakarat
11.
Fkara halini kimse sormuyor oluur. beyitlerinden
7-16 hece ile ayn kafiye ile en az 10 msra- oluur.
dan oluan bent yahut bentlerle sylenen;
nasihat, millilik, mistik ve belli bir inan
konularnda sylenen iirlerdir. Azeri halk
iirine ait bir nazm biimidir, Dou Anado-
14.
luda da sylenmektedir. Baz rneklerine
eki denmektedir. k fasllarnda bala- Aadakilerden hangisi tekilerden 17.
ma-muamma blmnde rekabet halinde- farkl tr bir nazm biiminden alnm-
I. Gazel- aa ba ca...
ki klardan yenen an yenilen an tr?
II. Koma-abab cccb dddb...
soyu ve kiilii ile ilgili ar szler ieren A) Bayram aata asl kald
III. Mesnevi-aa bb cc...
talamalar da bu adla ifade edilir.
Dnm mahere kald neyleyim
IV. Semai- abab cccb dddb...
Bu parada sz edilen nazm biimi B) Hi yoksa hastann para yannda
V. Destan- aaaa bbbb cccc...
aadakilerden hangisidir?
Gelmeden doktor bey ila yazmad
Yukardaki nazm biimi uyak dzeni
A) Varsa B) Semai C) Babam resmimi de duvara assn eletirmelerinden hangisi doru deil-
C) Koma D) Mesnevi Yavrum dedike de resmime baksn dir?
E) Sicilleme D) Can evimden vurdu felek neyleyim
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Ben alarm elik teller iniler
E) Bakmam gayr bu diyarn glne
Karalar taksn apar koluna
12.
(I) Komalar dile getirilen duygular ve sy-
18.
lenilerine gre koaklama, gzelleme, Koma ile gazeli karlatran aadaki
talama, at gibi adlar alr. (II) Bu nazm 15. yarglardan hangisi doru deildir?
biimindeki iirler, karlkl konuma ek- Elifin uru nakl A) Koma, hece lsyle; gazel aruz l-
linde yani dedim dedi diye balayan Yavru balaban bakl syle sylenir.
dizelerle de sylenebilir. (III) Bu tr koma-
Yayla iei kokulu B) Komann bent says snrl, gazelin
lara mrcaa ismi verilir. (IV) Btn ka-
Kokar Elif Elif diye bent says snrszdr.
fiyeleri cinasl olan komalara tecnis de-
nir. (V) Komann en yaygn uyak rgs, Bu drtln nazm biimi aadaki- C) Koma, tema bakmndan gazele ben-
abab cccc, dddd, eeee...eklindedir. lerden hangisidir? zemektedir.
D) Koma da gazel gibi lirizmin ne kt-
Yukardaki numaralanm cmlelerin A) Semai B) Koma
bir nazm biimidir.
hangisinde bir bilgi yanl vardr? C) Destan D) Mani E) Koma, gazele gre daha sade bir dil-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Gazel le sylenmitir.
18. B 17. E 16. D 15. A 14. B 13. E 12. E 11. E 10. D 9. C 8. A 7. B 6. A 5. E 4. D 3. D 2. B 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
I. Allah akn konu edinen, ona yalvar- lahi trleri ile ilgili aadaki bilgiler- Aadakilerin hangisinde bir bilgi yan-
mak iin sylenen iirlerdir. den hangisi yanltr? l vardr?
II. Kendisine zg bir ezgiyle okunur. A) Deme, Alev tekkelerinde okunur. A) At, anonim edebiyatta bir nazm bii-
III. Yedili, sekizli ve on birli hece lsyle B) Nefes, genellikle Bekta tekkelerinde mi k edebiyatnda bir nazm trdr.
sylenir. okunur. B) Trkde bentleri birbirine balayan na-
IV. Drtlk says destanda olduu gibi s- C) yin, Mevlevi tekkelerinde okunur. karat beytine kavutak denir.
nrszdr. C) Maniler, kesik mani, artk mani, cinasl
D) Cumhur, sadece Mevlevi ve Bekta
V. Kafiye dzeni komada olduu gibi derghlarnda okunur. mani gibi trlere ayrlr.
abab cccb dddb... eklindedir. D) Devriye, tekkelerde sylenen anonim
E) Durak, genellikle Halveti tarikatlarnda,
Yukardaki numaralanm cmlelerin zikrin iki fasl arasnda okunmutur. bir iir trdr.
hangisinde ilahi nazm biimiyle ile ilgili E) Aruzla lsyle sylenen ilahiler de
bir bilgi yanl vardr? vardr.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
5.
Aadakilerden hangisi tasavvuf air- 8.
2. lerinin divan edebiyatnda olduu gibi Aadakilerden hangisi tasavvuf ede-
Bekta airlerinin yazdklar tasavvuf i- yaygn olarak kullandklar nazm biim- biyat nazm biimi deildir?
irlerdir. Bu iirlerde genellikle tasavvuftaki lerinden deildir?
vahdet-i vcut kavram ilenir. Syleyile- A) athiye
A) Mesnevi
rinde kalenderane ve alayc bir slp gze B) Nutuk
arpar. Edebiyatmzda Pir Sultan Abdal B) ark
C) lahi
bu nazm biimindeki iirleriyle nldr. C) Kaside
D) Tardiye
Bu parada sz edilen nazm biimi D) Murabba
E) Nefes
aadakilerden hangisidir? E) Gazel
A) lah
B) Semai
C) Nutuk
D) Devriye
E) Nefes 9.
I. lahi, divan edebiyatndaki tevhid ve
6. mnacaatlara benzer.
Dinin ilkelerinden, inanlardan teklifsizce II. Nefesin nazm birimi drtlktr, drtlk
ve alayc bir dille sz ediyormu gibi syle- says 3 ila 8 arasnda deiir; daha
nen iirlerdir. Grnte sama sanlan bu ok da olabilir.
3. iirler aslnda toplumun ve bireylerin ele- III. lahi, genellikle hecenin 7li, 8li, 11li
----, tekke nderlerinin tarikata yeni gi- tirisini yapmakta ve tasavvuf kavramlarn kalbyla sylenir; daha uzun kalplarla
ren dervilere tarikatn ilkelerini retmek anlatmaktadr. Bunlara genellikle Bekta sylenen rnekleri de vardr.
amacyla syledikleri didaktik iirlerdir. airlerinde rastlanr.
IV. athiyelerde sakl bir anlam vardr;
Bu cmlenin bana aadakilerden Bu parada sz edilen nazm biimi air, dncelerini dorudan dile getir-
hangisi getirilmelidir? aadakilerden hangisidir? mez.
A) lah A) lah V. Nutuk, sadece aruzla yazlan bir nazm
B) athiye B) athiye biimidir.
1. 4. 6.
----, anlatmaya bal edeb metinlerdendir. Masallar, syleyeni belli olan, olaylar bilin- I. D dnyada karlaabileceimiz tr-
Bu metinlerin ortak zellikleri, insana zg I den olaylar, kurgulayarak belirli bir ha-
bir gerekliin kurmacann imknlaryla meyen bir lkede ve zamanda geen, iinde cim ierisinde anlatan metinlerdir.
yorumlanmas, dntrlmesi; bir olay II
rgsnde birleip btnleerek bir araya II. Dnyada Guy de Maupassant ve
olaanst olaylarn getii, kendine zg ehov kendi isimleriyle zdeleen iki
gelen kii, mekan, zaman gibi geler yar-
dmyla insana zg soyut gerekliin so- III hikye tarz oluturmulardr.
mutlatrlmasdr. bir anlatm biimi olan edeb metinlerdir. III. Maupassant tarznda olaylar, ehov
Bu parada bo braklan yere aada- Anonim olan masallarn, azdan aza tarznda da durum belirginletirilir.
kilerden hangisi getirilemez? nakledildii iin kendine zg bir anlatm IV. Trk edebiyatnda ilk hikye rnekleri-
A) Masal B) Karagz C) Destan ni Samipaazade Seza ve Ahmet Mit-
biimi ve plan olumutur. Balanglar
hat Efendi vermilerdir.
D) Halk hikyesi E) Roman
IV V. Mekn, zaman ve kiiler etrafnda ge-
ve sonular kalplamtr. lien geni ve kapsaml olay rgs,
V yazarn szn teslim ettii bir anlatc
2. tarafndan okuyucuya aktarlr.
Bu paradaki numaralanm yerlerden
(I) Anlatmaya bal edeb metinler ile gs-
termeye bal edeb metinler arasndaki hangisinde bilgi yanl vardr? Numaralanm bilgilerden hangisi hik-
temel farkllk anlatma ve gsterme kelime- ye tr iin yanltr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
leriyle ifade edilen anlatma biimlerindedir.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(II) Anlatma esasna bal edeb metinler,
yaadmz dnyada gereklemi veya
gerekleen bir olay, grn olduu gibi 5.
anlatrlar. (III) Sanat d dnyadan ald 7.
I. Balangta deme denilen, bir var-
gereklii, kendi duygusu, i dnyas, ya- (I) Nazm eklinde yazlan hikyelere man-
m bir yokmu gibi tekerlemeyi and-
ad dnemin zellikleriyle ve dnce- zum hikye denir. (II) Manzum hikyelerin
leriyle yourur; yapt seimi okuyucunun ran bir syleyi; sonuta da gkten
yklerden tek fark iir biiminde yazlm
hizmetine sunar. (IV) Bunu yaparken anla- elma dt gibi dua evresinde iyilere
olmalardr. (III) Bu tr hikyelerde pastoral
tacan bir olay evresinde ve bir anlatc armaan ktlere ceza verdiren bir ge-
iir zellii grlr. (IV) Hikyede bulunan
ile oluturur. (V) Anlatmaya bal metinler- lenei olumutur.
btn zellikler (olay, yer zaman, kiiler)
de zerinde yaadmz dnyada grlen II. Bir mekn, bir zaman ve kiiler etrafn- manzum hikyede de bulunur. (V) Eski
varlk, eya, insan ve olaylardan hareketle da gelien olay rgsn iir halinde
yeni bir evren anlatlmaktadr. edebiyatmzda uzun hikyeler mesnevi
anlatan nazm biimidir. Trk edebiya- tr ile yazlrd.
Bu paradaki numaralanm cmleler- tnda Tanzimat sonrasnda gelien bu
den hangisinde bilgi yanl vardr? Bu paradaki numaralanm cmleler-
trn en gzel rneklerini Tevfik Fikret
A) I. B) II. C) III D) IV. E) V. den hangisinde bilgi yanl vardr?
ve Mehmet Akif Ersoy vermitir.
III. Uzun ak maceralarnn, tlerin ve A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
eitli konularn anlatld; her beyti
kendi ierisinde kafiyeli, nazm biimin- 8.
3. de olumu, divan edebiyatna ait bir
(I) Hep olaanst nitelikteki olaylar ve
Aadakilerden hangisinde destanlar- anlatmaya bal edeb metin trdr.
konular ele alan romann dier trlerden
la ilgili bilgi yanl vardr? IV. Birtakm tarihsel ahsiyetlerin, akla- ayrlan en nemli zellii, uzunluudur. (II)
A) nemli tarihsel olaylarn efsanelemi rn, halk arasnda nl olmu kahra- yi bir roman ilgi ekici olmal, herkesi ilgi-
hikyeleridir. manlarn servenlerini, maceralarn, lendiren evrensel bir tema tamaldr. (III)
B) Milletlerin tarih ncesi dnemlerindeki ak ve kahramanlklarn anlatan hik- Romandaki olaylar arasnda dengeli bir
kuraklk, g, deprem gibi byk fela- yelerdir; anlatmda nazm ve nesir ka- sralama ve ba bulunmaldr. (IV) Olaylar
ketlerini dile getirilir. rktr. akla yakn olmal, romann konusundan
C) Edeb trlerin ounluuna kaynaklk Numaralanm cmlelerde aadaki domaldr. (V) Romandaki varlklarn kii-
ederler. edeb trlerin hangisinden sz edilme- likleri batan sona dek konuya uygun nite-
D) Tarih ncesi dnemlere ait toplumlar mitir? likte olmal, birbiriyle elimemelidir.
yneten glerin maceralarn anlatr- Bu paradaki numaralanm cmleler-
lar. A) Masal B) Roman
den hangisinde bilgi yanl vardr?
E) Temalar ve yapsal zellikleri bak- C) Mesnevi D) Halk hikyesi
mndan evrensel ve anonim rnlerdir. E) Manzum hikaye A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. 11. 14.
(I) Hikye, hayatn btn iinde fakat bir Olaanst kahramanlarn balarndan Roman ile hikyenin karlatrlma-
blm zerine kurulmu derinlii olan geen olaanst olaylarn yer ve zaman syla ilgili olarak aadaki yarglardan
bir bytetir. (II) Bu byte altnda kimi belirtilmeden anlatld, halk arasnda hangisi doru deildir?
zaman olay bir plan ve kii, zaman, evre anlatla anlatla oluan, giriinde genellik-
A) Hikyede kahramanlarn tantmnda
balants iinde hikaye boyunca irdelenir. le terkerlemelerin olduu edebiyat trne
ayrntya girilmez, romanlarda ise kah-
(III) Kimi zaman da bytecin altnda ince- ---- denir. Milletleri derinden etkileyen ta-
ramanlar ayrntl bir biimde, hemen
lenen olay deil, hayatn kk bir kesiti, rihi ve sosyal olaylar anlatan ounlukla
her ynyle tantlr.
insan gereinin kendisidir, bu da yk- manzum ekilde olan edeb eserlere ise
nn eitlerini oluturur. (IV) Olay (Klasik ---- denir. B) Hikyede tek olay bulunmasna kar-
Vaka) Hikyesi: merak ve heyecandan lk romanda birbirine bal olaylar zin-
Bu parada bo braklan yerlere sra-
ok duygu ve hayallere yer verilen; fikre ciri vardr.
syla aadakilerden hangileri getiril-
nem verilmeyen, olaylarn ve durumlarn melidir? C) Hikyede, olayn getii evre snrl-
aknn okuyucunun hayal gcne brakl- dr; ayrntl olarak betimlenmez, ro-
d yklerdir. (V) Durum (Kesit) Hikayesi: A) masal - destan B) fabl - hikye manlarda evre genitir ve ayrntl
Serim, dm, zm planna uyulmayan, C) mesnevi - masal D) hikye - roman olarak betimlenir.
belli bir sonucunun olamad, merak ve D) Her iki trde de kiiler karakter veya tip
E) fabl - masal
heyecandan ok duygu ve hayallere yer zellii tayabilir.
verilen yklerdir.
E) Hikye, bir tez etrafnda kurgulanrken
Bu paradaki numaralanm cmleler- roman bir tez etrafnda kurgulanmaz.
den hangisinde bilgi yanl vardr?
12. 15.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Aadakilerden hangisi szl anlatm
I. Yapsnn olay rgs, kiiler, zaman
trlerinden biri deildir?
ve mekn unsurlarndan olumas
A) Panel B) Konferans C) Sylev II. Gerekst ayrntlar iermesi
10.
D) Halk hikyesi E) Ak oturum III. Kahramanlarn gerek yaamdan aln-
I. Modern yk, dier yk eitlerinden
mas
farkl olarak insanlarn her gn grdk-
leri fakat dnemedikleri baz durum- IV. Sadece kahramanlk konusunun ilen-
larn gerisindeki gerekleri, hayaller ve mesi
birtakm olaanstlklerle gsterir. V. inde manzum blmlerin bulunmas
II. Hikyede bir tr olarak 1920lerde ilk 13. Yukardakilerden hangisi halk hikyesi-
defa Batda grlen modern yk an- Halk hikyesi ile destan karlatran nin bir zellii deildir?
laynn en gl temsilcisi Franz Kaf- aadaki yarglardan hangisi doru
kadr. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
deildir?
III. Modernizmin etkisinde yazlan yk-
A) Halk hikyeleri de destanlar gibi k
nn bizdeki ilk temsilcisi Haldun Ta- 16.
ozanlar tarafndan saz eliinde anla-
nerdir.
tlr. zellik Tr
IV. Genellikle byk ehirlerdeki yozla-
B) Destanlar da halk hikyeleri de dilden Nazm- nesir kark Masal
m tipleri, sosyal ve toplumsal bozuk-
dile, nesilden nesile geerek gnm- Tekerleme Halk hikyesi
luklar, felsefi bir yaklamla, ince bir
ze kadar gelmitir.
yergi ve yer yer alay katarak irdeler Olaanst kahramanlar Realist roman
biimde gzler nne serer. C) Halk hikayeleri yaanm olaylar ze-
Manzum Destan
rinde kurgulanrken destanlarn gerek
V. Bir olay ele alarak serim, dm, - Mesnevi
yaamda kkleri yoktur.
zm planyla anlatp bir sonuca ba-
D) Her iki tr de ortaya kt dnemin Yukarda verilenler eletirildiinde aa-
lanan, okuyucuda merak ve heyacan
yaam biimini, inancn, kltrn dakilerden hangisi darda kalr?
uyandran yklerdir.
yanstr. A) Masal B) Mesnevi
Numaralanm bilgilerden hangisi mo-
dern hikye iin yanltr? E) Halk hikyeleri de destanlar gibi baz
C) Halk hikyesi D) Realist roman
kahramanlarn yaadklar etrafnda
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. gelimitir. E) Destan
1. 4. 7.
Bu tr hikyelere modern yk de denir. Masal, bir tekerleme ile balayan, olaa- Aadakilerin hangisinde destan-top-
Merak gesi ikinci plandadr. Yazar, bu lum eletirmesi yanltr?
I
hikyelerde okuyucuyu sarsan, heyeca-
na getiren bir anlatm sergilemez. Gnlk nst olaylarn, mill ve din duygularn, A) Kalevala Fin
yaamdan bir kesit sunar veya bir insann II III B) Nibelungen Alman
iinde bulunduu hli anlatr.
olaanst veya olaan kahramanlar et- C) Ramayana Yunan
Bu parada aadakilerin hangisinden D) Cid spanyol
IV
sz edilmitir?
rafnda anlatld szl bir edeb metindir. E) Chanson de Roland Fransz
A) Ak hikyesi B) Olay hikyesi
V
C) Durum hikyesi D) Halk hikyesi 8.
Bu cmledeki numaralanm bilgiler-
E) Klasik hikye Aadakilerden hangisi doal destan-
den hangisi doru deildir?
larn zelliklerinden deildir?
2. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(I) Romanlar, konularna gre tarih ro- A) Toplumlarn tarihte yaadklar hakkn-
man, macera roman, egzotik roman, oto- da belge deer tamas
biyografik roman gibi adlar alabilir. (II) Ta- B) Manzum ekilde ortaya konmas
rih romanda gemite yaanm bir olay
C) Mill ve din ayrntlar iermesi
kurgulanarak edeb bir slupla verilir. (III) 5.
Macera romanlar bir ynleri ile destana D) Belirli aamalardan geerek ortaya
Aadaki cmlelerin hangisinde fabl
benzerler; kiilerin olaanst servenleri- kmas
ni konu alr. (IV) Egzotik romann konusu ile ilgili bir bilgi yanl vardr?
E) lk syleyicilerinin belli olmas
uzak lkelerdir. (V) Otobiyografik romanda A) Sonunda ders verme amac gden,
yazar, ann nemli bir ahsiyetinin ya- gldren, dndren ve genellikle
amn btn ynleriyle iler. manzum yklerdir. 9.
Yukardaki numaralanm cmlelerin B) nsana ait bir zelliin insan dnda bir (I) "Fabl" szcnn kkeni Latince
hangisinde bir bilgi yanl vardr? varla verilmesine dayanr. "hikye" manasna gelen "fabla"'dr fakat
bu szck zamanla bir ahlak ilkesi veya
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. C) Dnyann en nl fabl yazarlar Ezop,
davran kuraln anlatan ksa sembolik
La Fontaine ve Beydeba'dr.
(simgesel) bir hikye trnn ad olmutur.
3. D) Trk edebiyatnda bilinen ilk fabl rne- (II) Fabl ilk yazanlar Friglerdir. (III) Hititler
I. Eserde, anlatcnn bildikleri; kahrama- i, 126 beyitten oluan Harnme adl fabllar ta tabletlere yazp resimliyorlard.
nn anlattklar, grdkleri ve duyduk- bir mesnevidir. (IV) Ezop'un fabllar M 300 ylnda der-
lar ile snrldr; olaylar, birinci kiinin E) Fabl, tek kahramana etrafnda geliir; lenerek yazya geirilmitir. (V) Gnmz
azndan verilir. bu trde yardmc kiilere yer verilmez. edebiyatnda fabl tr yoktur.
II. Toplumsal sorunlarn ilendii roman- Yukardaki numaralanm cmlelerin
lardr; bu tr romanlarda ekonomik so-
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
runlar, snflar aras atmalar, esaret,
g gibi toplumsal yaam dorudan A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
ilgilendiren konular anlatlr.
III. Bireysel olmaktan ok; bakalarnda 6.
da bulunan ortak zellikler tayan ve 10.
Trklerin bilinen ilk destanlarndandr, bir
bu zellikleri en belirgin ekilde temsil Bir olay ele alarak, serim, dm, zm
Saka kahramannn Makedonya kral B-
eden ahs veya ahs grubudur. plnyla anlatp bir sonuca balayan yk-
yk skenderle yapt savalar anlatr.
IV. Romanda olumlu, olumsuz ynleri lerdir. Kahramanlar ve evrenin tasvirine
Divan Lgatit Trkte sze edilen rn-
ile verilen, toplumda yaygn zellikler yer verilir Bir fikir verilmeye allr; oku-
lerdendir.
gstermeyen, zgn kiilerdir. yucuda merak ve heyecan uyandrlr. Bu
Bu parann bana aadakilerden tr, ---- tarafndan yaygnlatrld iin
Bu cmlelerde aadakilerden hangi-
hangisi getirilmelidir? ---- tarz hikye de denir.
sinden sz edilmemitir?
A) Alper Tunga Bu parada bo braklan yerlere aa-
A) Tip dakilerden hangisi getirilmelidir?
B) Manas
B) Karakter
C) u A) Maupassant B) ehov
C) Sosyal roman
D) Ergenekon C) Balzac D) La Fontaine
D) Kahraman bak as
E) Gzlemci bak as E) Ouz Kaan E) Tolstoy
18. C 17. A 16. A 15. E 14. C 13. E 12. C 11. A 10. A 9. E 8. E 7. C 6. C 5. E 4. C 3. E 2. E 1. C Cevaplar
1. 4. 6.
(I) Dram tr, komedi ve trajedinin karma I. ki arac vardr: Boynuna dolad men- I. Orta oyununun biti blmnde zurna-
ekli gibidir. (II) Ancak birlik kuralna dil, elindeki sopa. c, Piekr havas alar; Piekr kar
uyulmaz. (III) Sadece manzum olarak ya- II. Mendille terini siler, balk yapar, men- ve izleyiciyi selamladktan sonra zur-
zlr. (IV) Hem ackl hem de komik olaylar dilin arkasndan konuur. nacyla konuur. Bu konumada, oy-
ayn oyun iinde bulunur. (V) Kahramanlar nanacak oyunun ad bildirilir.
hem soylu kiilerden hem sradan insanlar III. Sopay da oyunu balatmak, seyirciyi
suskunlua armak, kap vurmak II. Orta oyununun muhavere (syleme)
arasndan seilir.
iin ya da saz, sprge, at tfek yerine blm, Kavuklu ile Piekrn birbiri-
Bu paradaki numaralanm cmleler- nin szlerini ters anlamalar bir glme-
kullanr.
den hangisinde dram tr ile ilgili bilgi ce oluturur ki buna arzbr denir.
yanl vardr? IV. Bitite ksa bir ark syler, oyunda
emei geenlere teekkr eder. III. Arzbrdan sonra tekerleme balar; te-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. kerlemede Kavuklu, bandan geen
V. Oyunun banda, daha sonra anlata-
olaan d bir olay Piekra anlatr.
ca yknn adn ve yky nerede,
Piekr da bunu gerekmi gibi dinler,
2. ne zaman anlatacan syler.
sonunda bunun d olduu anlalr.
Aadakilerden hangisi meddah oyu- Yukardaki numaralanm cmlelerden
IV. Orta oyunun fasl (oyun) blm, oyu-
nu iin yanltr? hangilerinde meddah oyunu ile ilgili bir
nun asl blm, belli bir olayn canlan-
bilgi yanl vardr?
A) Ykseke bir yerde oturarak bir yky drld blmdr. Orta oyunu faslla-
bandan sonuna kadar, canlandrd A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. r genellikle iki paralel olay dizisinde
kiileri az zelliklerine gre konutu- D) III. ve V. E) IV. ve V. geliir.
rarak anlatr. V. Mukaddime, orta oyunun son blm-
B) Perdesi, sahnesi, elbiseleri, dekoru, dr. Piekr, izleyicilerden zr dile-
kiileri bulunmayan bu tiyatronun her yerek gelecek oyunun adn ve yerini
eyi meddah denilen o tek adamn bildirir; oyunu kapatr.
zeksna, bilgisine, sz sylemedeki Yukardaki numaralanm cmlelerden
baarsna baldr.
hangilerinde orta oyununun blmleri
C) Tek kiilik oyun olan meddahta oyuna ile ilgili bir bilgi yanl yaplmtr?
ait bir senaryo bulunur ve meddah bu
metni oynar. A) I. ve II. B) I. ve V. C) III. ve IV.
D) Meddahlar kiileri, doadaki canl can- D) III. ve V. E) IV. ve V.
sz tm varlklar ve doa seslerini tak- 5.
lit ederler.
I. Bu oyun, tasvir denilen birtakm ekil-
E) Meddah ykye balamadan nce: lerin (insan, hayvan, bitki, eya vb.) ar-
Haak dostum Haak! der ve oun- kadan klandrlm beyaz bir perde
lukla bir beyit okur ve ykye girer. zerine yanstlmas temeline dayal-
dr.
3. II. slam dnyasnda 11. yzylda sz
edilmeye balanan bu oyuna hayali
(I) Orta oyunun dekoru, yeni dnya denilen
zll (glge hayali) denmitir. 7.
bezsiz paravandan ve dkkn denilen
iki katl bir kafesten oluur. (II) Yeni dnya III. evresi izleyicilerle evrili bir alan (I) Trajedilerde birlik kural vardr. (II) Bir
ev olarak, dkkn da i yeri olarak kullan- iinde oynanan, yazl metne dayan- eserin zaman, mekn (yer), olay birlii iin-
lr. (III) Dkknda bir tezgah, birka hasr mayan, iinde mzik, raks ve ark da de verilmesine birlik kural denir. (III)
iskemle bulunur. (IV) Oyunda eitli mes- bulunan doalama bir oyundur. Olay birlii, piyesin tek bir ana olay evre-
leklerden, yrelerden, uluslardan insanla- IV. Kol oyunu, meydan oyunu, taklit oyu- sinde en ok olay ilemesidir. (IV) Yer
rn meslek ve yresel zellikleri, azlar nu, zuhur gibi adlarla da anlmtr. birlii, olayn batan sona, ayn yerde ge-
taklit edilir. (V) Orta oyununda kadn rol- mesidir. (V) Zaman birliine gre ise ese-
V. Oyunun oynand yuvarlak veya oval
n oynayan, kadn klna girmi erkee rin konusunu oluturan olay, 24 saat iinde
alana palanga denir.
Frenk denir. geer ve eserin konusu, olayn sonuca en
Yukardaki parada numaralanm bil- Yukardaki numaralanm bilgilerden
yakn yerinden seilir.
gilerden hangisinde bilgi yanl yapl- hangileri orta oyunu ile ilgili deildir?
Yukardaki numaralanm cmlelerden
mtr? A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. hangisinde bilgi yanl yaplmtr?
A) I. B) II. C) II. D) IV. E) V. D) III. ve V. E) IV. ve V. A) I. B) II. C) III. E) IV. E) V.
8. 11. 13.
Aadaki cmlelerden hangisi paran- Grme ve iitme geleri zerine kuru- Aadakilerden hangisi Karagz oyu-
tez iindeki ifade ile ilgili deildir? lan bu trde szler ve davranlar birbirini nunun zelliklerinden biri deildir?
A) Dkkn dekorunda gelien olaylar- tamamlar, bir btnlk oluturur. Bu trn A) Karagz, halkn ortak maldr; konular
da genellikle Kavuklu bir i arar, Pi- gzler nnde ve canl olarak seyircilerin kimin dzenledii belli deildir.
ekrn ona i bulmasyla olaylar ge-
fiziksel duyularna hitap etmesi onu dier B) Belli saydaki ortak konularn szlerini;
liir. (Orta oyunu)
yaz trlerinden ayrr. nk bu zelliiyle her sanat, oyun annda kendine gre
B) Arap, Acem, Kastamonulu, Kayserili, dier yaz trlerinden farkl olarak somut ayarlar; yani oyunun nceden hazr-
Krt, Frenk, Laz, Yahudi, Ermeni gibi
bir nitelik tar. Bu ynyle hayata en ya- lanm bir metni yoktur.
eitli mesleklerden, yrelerden, ulus-
kn, en canl edeb trdr. Dier edeb tr- C) slamiyetten nceki Trk toplumunun
lardan insanlarn meslek ve yresel
zellikleri, azlar taklit edilir. lerden farkl olarak resim, mzik, dekoras- yaamn ve zihniyetini yanstr.
(Ky seyirlik oyunlar) yon, heykeltralk ve mimarlk gibi gzel D) Oyunda Karagz, cahil halk tipini, Ha-
sanatlardan oka yararlanr. civat ise aydn kiileri temsil eder.
C) Zurnac, Kavuklu ile oyun alanna girer.
(Orta oyununun mukaddime blm) Bu parada tantlan dzyaz tr aa- E) Oyunda her meslek, yre ve snftan
D) zellikle 17. yzyldan sonra olduk- dakilerden hangisidir? insan rol alr; herkes kendi ivesiyle
a yaygnlam; 19. yzylda ksaca, konuur.
A) Hikye B) Tiyatro C) Makale
hayal oyunu diye anlm, bu oyunu
oynatan sanatlara da hayal den- D) Konferans E) Roman 14.
mitir. (Karagz oyunu) I. Konusunu gnlk hayattan, sosyal
E) Krsal yrelerde grlen, daha ok y- olaylardan, sradan insanlarn birbiriy-
resel yaamdan konularn alan seyir- le olan ilikilerinden alr.
lik oyunlarnn oluturduu bir tiyatro II. Kahramanlar konuya bal olarak s-
geleneidir. (Ky seyirlik oyunlar) 12. radan insanlar toplumun alt tabakasn-
I. Kahramanlar konuya bal olarak kral- da bulunan eitimsiz veya sonradan
9. lar, kralieler, saray eraf gibi soylu grme olarak nitelenebilecek kiilerdir.
(I) Yaamn ackl ve gln ynlerini bir kimseler veya mitolojideki tanrlar, tan- III. Kaba saylan szlere, akalara, argola-
arada yanstan tiyatro trne dram denir. ralar ve yar tanrlardr. ra hatta kfrl ifadelere rastlanabilir.
(II) Komediler yalnz gln, trajediler de
II. slubu sanatldr; ilenmi, kusursuz IV. Be perdelik oyunlardr; birbiri arka-
ackl olaylar canlandrmak iin yazlm-
ve sekin bir dil kullanlr, ar bir anla- sndan srp giden diyalog ve koro
tr. (III) Oysaki yaam, aclar ve sevinle-
tm vardr. blmlerinden oluur.
riyle bir btndr. (IV) 15. yzylda Alman-
yada, yaamn hem ackl hem gln V. Vurma, yaralama, kan aktma, ldr-
III. Oyunun iinde bir ldrme veya yara-
ynlerini birlikte ileyen dram tr or- me, intihar gibi irkin olaylar sahnede
lama olay varsa bu blm, sahne ar-
taya kmtr. (V) Bu trn gelimesinde seyircinin gz nnde canladrlr.
kasndan gelen konumalarla canlan-
Shakespearenin nemli katklar olmu; Numaralanm cmlelerden hangisin-
drlr.
Shakespeare, klasik tiyatronun zaman ve deki zellik hem trajedi hem de komedi
yer birlii kuraln ykmtr. IV. Trajedide bir olay, bir gnlk zaman di- tr iin sylenebilir?
Yukardaki parada numaralanm cm- limi iinde bir mekanda geer.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
lelerden hangisinde bilgi yanl yapl- Aadakilerden hangisi trajedi ile ilgili
mtr? numaralanm bilgilerden birini karla-
15.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. maz?
(I) Ho ykler anlatarak halk elendiren
A) Seyircinin kt olarak grecei irkin sanatlara meddah denir. (II) Meddah-
10. olaylar sahnede, seyircinin gz nn- lk iin tek adaml tiyatro da diyebiliriz. (III)
---- taklitler yaparak hikyeler anlatan bir de canlandrlmaz. Meddah, tiyatronun btn kiilerini varl-
halk sanatsdr. Anlattklar, gereki halk nda birletiren bir aktrdr. (IV) Trk halk
hikyeleridir. Aslnda tiyatronun eitli kii- B) Birbiri arkasndan srp giden diya- zeksnn ve halkn, olaylar karikatrize
lerini kiiliinde toplam bir aktrdr. Hik- log ve koro blmlerinden oluur. etme gcnn byk sanatlarndan biri olan
yeleri konuma diliyle oluturulur. Anlatm meddahlk, yzyllar boyu yaam, Trk
C) Trajedide sradan insanlara yer veril-
dzyaz biimindedir. Anlatt olaylar, s- halk arasnda ok ilgi grmtr. (V) Kavuk-
mez.
radan kiilerin bandan geen olaylardr. lu Hamdi ve Piekar Kk smail Efendi,
Bu parada bo braklan yere aada- D) Trajedilerde kaba saylan szlere, k- meddah oyununun nemli ustalar saylr.
kilerden hangisi getirilmelidir? frl ifadelere, argolara hi rastlan- Yukardaki parada numaralanm bil-
A) Kelolan B) Meddah C) Karagz maz. gilerden hangisi meddah iin yanltr?
D) Piekar E) Hacivat E) birlik kuralna uyulur. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
15. E 14. D 13. C 12. B 11. B 10. B 9. D 8. B 7. C 6. B 5. A 4. E 3. E 2. C 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
(I) Karagz, bir glge oyunudur. (II) Bu Karagz oyunlarnda Hacivat hep okumu, Aadaki cmlelerden hangisindeki
oyun tasvir denilen birtakm kuklalarn I bilgi, parantez iinde verilen ifade ile
klandrlm beyaz ve bo bir sahnede ilgili deildir?
kendisini bilgili, kltrl zanneden yar ay-
ipler ile oynatlmas temeline dayaldr. dn tipini canlandrr. A) Yaamn ackl ynlerini, kendine zg
(III) Glge oyununun nce ngiltere daha konularla sahnede yanstmak; ahlk,
Karagz, saf, iyi niyetli, temiz kalpli, okuma
sonra Fransada kt iddialar vardr. (IV) erdem rnei gstermek amacyla yazl-
II
Halk arasndaki bir sylentiye gre Kara- m manzum tiyatro eserleridir. (trajedi)
yazma bilmeyen fakat zeki bir halk adam-
gz ile Hacivat, Sultan Orhan (14. yzyl) B) Kiilerin ya da toplumun gln yanla-
dr. Karagz, Hacivatn syledii szleri
zamannda Bursada bir cami yapmnda r ortaya konularak seyirciyi gldrme
anlamaz ve hep ters cevaplar verir. Bu da
alm iilerdir. (V) kisi arasndaki nk- yoluyla dndrme ve doru yola y-
oyuna komiklik katar. Hacivatn szlerine
teli konumalar dier iileri oyalad iin neltme amac gdlr. (komedi)
saf saf cevaplar vererek yapt kelime
Sultan Orhan tarafndan ldrlmlerdir. oyunlaryla, dinleyenleri gldrmeye al- C) nsan karakterinin gln ve aksak
Yukardaki parada numaralanm cm- r. Ayrca elebi, sarho ve zorba birini; yanlarn konu alan komedidir. (karak-
ter komedisi)
lelerden hangisinde bilgi yanl yapl- III
mtr? D) Toplumun gln ve aksak yanlarn
Tuzsuz Deli Bekir, gen ve zppe bir
konu alan komedidir. (vodvil)
IV
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Genellikle gncel olaylara ve aile so-
mirasyediyi; Kastamonulu ise bir oduncu-
runlarna deinen ve nkte ile biten
V ksa gldrlerdir. (Ske)
2. yu temsil eden tiplerdir.
Aadaki cmlelerden hangisinde bilgi Bu paradaki numaralanm bilgilerden
yanl vardr? hangi ikisi yer deitirildiinde para- 8.
daki bilgi yanl dzeltilmi olur? I. Trajedilerde erdem ve ahlka her ey-
A) eyh Kteri, Hacivat ile Karagzn den daha ok yer verilir.
A) I. ve II. B) I. ve III. C) III. ve IV.
deriden yaplm tasvirlerini oynatm, II. Klasik trajedi, konularn tarih ve mito-
bu nedenle Karagz perdesine Kte- D) III. ve V. E) IV. ve V. lojiden alr.
ri Meydan da denmitir. III. Trajedilerde yaralama, ldrme gibi
B) slam dnyasnda 11. yzylda sz olaylar, seyircilerin gzleri nnde ser-
edilmeye balanan Karagz oyununa
5. gilenmez, bu olaylar sahne gerisinden
hayal-i zll (glge hayali) da denmitir. Aadakilerden hangisi orta oyunu ile duyulur.
Karagzn benzer ynlerinden deildir?
C) Karagz oyununa ait metinler belli bir IV. slupta soyluluk aranmaz; her tr
sanat tarafndan oluturulduu iin A) Blmleri kaba sze, akalara yer verilir.
oyun anonim zellik gstermez. B) Glmece gesi V. Manzum rnekleri yoktur.
D) Karagz, tuluata (doalama) dayan- C) Az taklitlerinin yaplmas Yukardaki numaralanm cmlelerden
d iin oyunun szlerini, her sanat, D) Sahne yaps hangi ikisinde trajedi ile ilgili bilgi yanl-
yaplmtr?
oyun srasnda kendine gre dzenler. E) Kiileri
E) Karagz oyunlar genellikle adlarn fa- A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
sl blmnn ieriinden alr. D) III. ve V. E) IV. ve V.
6.
3. 9.
(I) Modern tiyatro trlerinin temeli antik
Aadakilerden hangisinde ky seyirlik Aadakilerden hangisinde bilgi yanl-
Yunan tiyatrosudur. (II) Babozumu tanrs
oyunlar ile ilgili bir bilgi yanl vardr? vardr?
Dionysos adna yaplan trenlerde ortaya
kmtr. (III) lk trler trajedi ve komedi- A) Trajedide insanlarn gnlk yaamda
A) Bolluk, sevgi, kskanlk, sava, yok-
dir. (IV) Trajedi; izleyicide korku, heyacan, karlatklar sosyal olaylar sahnelenir.
sulluk gibi konular ilenir.
acndrma duygular uyandrarak ders ver- B) Trajedilerde ilenen trajik olay, iki yk-
B) Szl gelenek iinde yer alr. meyi amalar. (V) Komedi; yaamn ackl sek deer arasndaki elikiyi yaayan
C) Oyunlarn ierii ve yaps, yrelere ve gln ynlerini bir arada yanstan tiyat- insann durumundan doar.
gre farkllk gstermez. ro trdr.
C) Trajediler, manzum olarak yazlr.
D) Klk deitirme, kiiletirme, maske Yukardaki parada numaralanm bil-
gilerden hangisinde bilgi yanl yapl- D) Be perdeden oluur.
ve mzik oyun iinde yer alabilir. E) Kahramanlar olaanst varlklar veya
mtr?
E) Doalama olan bu oyunlarda kalp- soylulardr: Tanrlar, tanralar, yar
lam szler de bulunur. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. tanrlar; krallar, kralieler...
14. 17.
11. I. Hayattaki olaylar konu edinen, sahne- I. Konusunu, yaanlan hayattan ve gn-
(I) Klasik trajedide birlik kuralna uyma de oynanmak amacyla yazlan edebi lk olaylardan alr.
zorunluluu vardr. (II) Komedide bu kurala eserdir. II. Kiiler, genellikle toplumun iinden se-
ilk balarda uyulmu daha sonra uyulma- II. Tiyatro, gstermeye bal bir gzel sa- ilir.
mtr. (III) Dramda ise bu kural yklmtr. nat dal olarak dramatik sanatlardan
(IV) Trajedi ve komedi yaamn ackl taraf- III. Her trl sze akaya yer verilir.
biridir.
larn; dram ise hem ackl hem de gln IV. Kiilerin her trl davranlar sahnede
ynlerini ele alr. (V) Trajedide konular tarih III. Roman ve hikye soyut olduu halde,
gsterilir.
ve mitolojiden alnr ama komedi ve dramda tiyatro somuttur.
V. Manzum olarak yazlmaz, birlik ku-
konular gnlk yaamdan alnabilir. IV. Tiyatro metinlerindeki temel ifade bii-
mi gsterme ve anlatmadr ralna uyulur.
Yukardaki numaralanm cmlelerden
V. Dram, trajedi ve komediden nce orta- Komedi ile ilgili yukardaki numaralan-
hangisinde bilgi yanl yaplmtr?
ya km bir tiyatro trdr. m cmlelerin hangisinde bir bilgi yan-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. l vardr?
Yukardaki numaralanm cmlelerin
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
12. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
I. Masallarn tiyatro sahnesinde dramatize
edilmesinden doan, cin ve peri gibi ka-
rakterlerin de yer bulduu bir tiyatro tr. 18.
II. Yazl metne dayanmayan, nceden 15. ----, hayat olduu gibi ackl ve gln
hazrlanmadan sahnede akla gelive- ynleriyle sahnede gstermek iin yazlan
I. Piekr: Ortaoyununda bilge kii
ren szlerle oynanan tiyatro oyunudur. tiyatro eseridir. Hayat olduu gibi yanstr.
III. Tipten ok durum zerinde duran, II. Muhavere: Karagz ve Hacivatn kar- Konusunu gnlk yaamdan ve tarihten
gln bir ortam yaratmak adna olay lkl konumalar alr. birlik kuralna uyma zorunluluu
dizgisinin salamlndan biraz feragat III. Zenne: Kadn klnda oynayan erkek yoktur. Olaylar, irkin dahi olsa sahnede
eden komedya trdr. oyuncu gsterildii gibi kiiler hangi snf ve halk-
IV. Genelde gncel konular hicivle ele IV. Fasl: Karagz oyununda perde aras tan olursa olsun bu trde yer alr.
alan skelerin oynand, arklarn ve
V. Hayal-i Zl: Kimi kaynaklarda Karagz Bu parann bana aadakilerden
iirlerin sylendii kk tiyatro trdr.
oyununa verilen bir isim hangisi getirilmelidir?
Aadaki terimlerin hangisinin tanm
yukarda verilmemitir? Yukardaki kavramlardan hangisi yanl A) Dram B) Orta oyunu
aklanmtr?
A) Trajedi B) Feeri C) Fars C) Trajedi D) Komedi
D) Kabare E) Tuluat A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Kabare
18. A 17. E 16. A 15. D 14. E 13. C 12. A 11. D 10. B 9. A 8. E 7. D 6. E 5. D 4. C 3. C 2. C 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Yazar, olay, olgu, durum ve eyalarda s- Bu yaz trnde kullanlan dilde eitli bi- Ekoloji bilimi asndan temel enerji g-
radan insanlarn gremedii, farkna va- lim, felsefe ve sanat dallarna ait terimlere ne enerjisidir. Fosil yaktlar dahil, rz-
ramad ayrntlar, dikkat etmedii hu- yer vermekten ok, halk ounluunun or- gr, hidroelektirik, biyogaz, alkol, deniz,
suslar, incelikleri, gzellikleri, harikalar, tak, gnlk konuma dilinin dnce diline termik, dalga gibi tm enerji kaynaklar
dntrlmesi abas hkimdir. Bunlarda
olaann altnda yatan olaanstlkleri gne enerjisinin trevlerdir. Fiziki Cap-
bilimsel yazlardaki kuruluk ve ematiklik
grebilen, hissedeblen, dncesiyle ve raya gre fosil yaktlar ve eitli sorunlar
bulunmaz. Dnce iirsel, akc, samimi
deneyimleriyle onlar okuyucular iin ilgin bir slpla sunulur. Bu bakmdan yazarla- yaratan nkleer enerji gemi dnemin
grlebilecek ekilde yazya dkebilen in- rn, geni halk ynlarnca kolayca okuna- enerji kaynaklardr. Buna karlk gne
sandr. Sradan insann bakt eyi, ya- bilme zellii vardr. Yazar, yazsn yazar- ve trevleri gelecein enerji kaynaklardr.
zar grr. ken bir anlamda kendi kendisiyle diyalog Gnlk gne enerjisinden yararlanlma-
Bu parada sz edilen yazar, aada- iindedir. Kendi zihinsel aleminde beyin s, dnyada gnlk 300 trilyon ton kmr
ki metin trlerinin hangisini kullanmak- frtnas yapar. yaklmasna edeerdir. Baka bir hesap-
tadr? Bu parada tantlan yaz tr aada- lamayla dnyamza birylda den gne
kilerden hangisidir? enerjisi, dnyadaki karlabilen fosil yakt
A) Eletiri B) Makale C) Mlakat kaynaklar rezervlerinin tamamndan elde
A) Rportaj B) Fkra C) Makale
D) An E) Deneme edilecek enejinin yaklak 15 20 katna
D) Eletiri E) Deneme edeerdir.
Bu para aadaki metin trlerinin
5.
hangisine ait olabilir?
2. Dostluk konusunda dndm zaman,
hep u noktay gz nnde tutmal diye A) Rportaj B) Fkra C) Deneme
Aadakilerden hangisi sohbet tr
dnrm: Acaba dostluu arattran se-
iin yanltr? D) Sohbet E) Makale
bep gszlk veya ihtiya mdr? Acaba
A) Herkesi ilgilendiren konular seilir. karlkl yardmlamaya giriirken insanla-
rn amac tek balarna pek baaramaya-
B) Cmleler ou zaman konumadaki gibi
caklar eyi bir bakasnn yardmyla elde
devriktir. etmek, sras gelince karln yapmak
C) Anlatlanlar, gnlk konuma havasy- mdr? Yoksa bu yardmlama dostluun
la aktarlr. zelliidir de, dostluun daha derin, daha
D) Sohbet yazlarnda ciddi, terimlerle asil, srf doann (tabiatn) yaratt baka
bir nedeni mi vardr? Dostlua adn veren
ykl bir anlatm kulanlr.
sevgi, insanlarn yaknlk duygularyla bir-
E) Ele alnan konu, kantlama ve savun- birine balanmasnda balca nedendir.
ma amac gdlmeden ilenir. nk gerektirdii iin sayg, ilgi gste-
ren insanlardan bile elde edilebilir; oysaki
dostlukta hibir ey yalan ve yapmack de-
ildir. Her ey gerektir ve iten gelir.
Bu para aadaki metin trlerinin
3. hangisinden alnm olabilir?
Bu trn en byk ustas Montaigne, kita- A) Rportaj B) Deneme C) Gezi 8.
bnn nsznde zetle yle demektedir ---- yazlanlar ispatlama kaygs; ciddi,
D) An E) Makale
Eer mmkn olsayd karnza anadan yapmacksz, bilimsel bir anlatm vardr an-
doma kardm. Bu kitapta size asla bir 6. cak ---- yazlanlar ispatlama kaygs yok-
ey kantlama iddiam yoktur. Elimden tur; ak, sade ve anlalr bir dil kullanlr;
Aadakilerden hangisinde makale
geldiince size beni anlattm. Bana hak tr ile ilgili bilgi yanl vardr? aktel konularn ilendii bir yaz trdr.
vermenizi ya da beni yarglamanz istemi-
A) zlenim ve duygular deil, dnceler Bu parada bo braklan yerlere sra-
yorum. Buradan da anlaldna gre ----
ilenir. syla aadakilerden hangileri getiril-
iddial olmayan, ispat kaygs tamayan;
B) znel yarglardan uzak durulur. melidir?
temel anlamda insan doallna dayanan
eserlerdir. C) Okuyucuyu kantlarla ikna etme amac A) Makalede fkrada
vardr.
Bu parada bo braklan yere aada- B) Denemede sohbette
kilerden hangisi getirilmelidir? D) Gncel konularn yannda bilimsel ko-
C) Fkrada denemede
nular da ilenir.
A) makaleler B) denemeler C) fkralar E) Bir plan dorultusunda deil, iten gel- D) Rportajda sohbette
D) sohbetler E) rportajlar dii gibi yazlr. E) Rportajda makalede
9. 11. 14.
Geen gnk Nokta dergisinde Ulustan Aadakilerden hangisi deneme tr- Mektuptan alm talihim, bir tane daha
aktarlm bir yaznz okudum. Ne ok nn zelliklerinden biri deildir? geldi. teki gibi deil bu. Bir kere yazan
zldm bilseniz! Yoksa sizi de mi elden gizlemiyor kendini, kim olduunu sylyor.
A) Yazar, kendisiyle konuuyormu gibi smet Zeki Eybolu adnda bir gen. s-
kardk? Nerde o eski gzelim z Trke
bir hava sezdirir. tanbul Bilim Yurdunda yani niversitesin-
szler, nerde o yaznzdaki edebiyat, ah-
B) Yazar, ne srd grleri ispatla- de okuyormu. Sonra da benimle elenmi-
lk, hak, sanat, merak, iir gibi tatsz tuz-
mak zorunda deildir. yor, alaya almyor beni, ver gibi gzkp
suz Osmanlca szler. Niin unun bunun alttan alta inelemeye kalkmyor. kyor
szne bakp da dncelerinizi deitiri- C) Konu, genel geer yaklamlardan bana, kyor ya, hakl olarak kyor.
yorsunuz? O yeni szleri beenmeyenler farkl bir ekilde ele alnr.
Bu parada aadaki dzyaz trlerinin
var diye mi yazmak istemiyorsunuz? G- D) Yazarn amac, okuyucularn kendisi hangisine ait zellikler ar basmaktadr?
nn birinden bir kii kp size Beenme- gibi dnmesini salamaktr. A) Sylev B) Makale C) Sohbet
dim bu sesinizi. dese ona bakp da sesini-
E) Yazarn kesin bir sonuca varma zorun-
zi deitirecek misiniz? Ne derse desin el D) Fkra E) Biyografi
luluu yoktur.
gn. Biz yolumuza bakalm.
Bu para, anlatm zellikleri dikkate 15.
alndnda aadaki metin trlerinin Peki Mona Lisa tablosu niin bu kadar ilgi
hangisine ait olabilir? ekmekte? Biroklar bunu gizemli glne
12.
balyorlar. Aslnda dikkatli incelendiinde
A) Rportaj B) Fkra C) Makale Aadakilerden hangisi sohbet tr- gln gerek bir gl olmad grl-
D) Sohbet E) Deneme nn zelliklerinden biri deildir? mekte. Gizemli gl izleyicinin bak as-
A) Herkesi ilgilendiren konular seilir. na gre mutluluu veya znty yanstr.
Ressam bu etkiyi tabii ki bilerek yaratmtr.
B) Cmleler ou zaman konumadaki Mona Lisann dudaklarna ve az evresi-
gibi devriktir. ne dikkatlice baktnz zaman kenarlarnn
C) Yazar, sorulu - cevapl cmlelerle ko- hi de belirgin izilmediini grrsnz.
nuuyormu hissi verir. Bu parada aadaki dzyaz trlerinin
D) tenlik, samimilik, doallk bu trn hangisine ait zellikler ar basmakta-
dr?
temel zelliklerindendir.
A) Makale B) Eletiri C) Deneme
E) nl kiilerin hayatn anlatan yaz t-
10. rdr. D) Biyografi E) Fkra
Bu yazlarn gelime blm yazarn inan-
drc olabilmek iin tm gcn ortaya 16.
koyduu alandr. Bu blmde ileri srlen
(I) Haber yazs da bal da ilgin olmal-
grlerin doruluunu ispatlamak iin 13.
dr; bala gz taklan okuyucu, gerisini
kantlar gsterilir, karlatrmalar yap- I. Yazar dncelerini kantlama yoluna
okumak iin can atmaldr. (II) Haber ya-
lr, saylar ve rnekler verilir. ne srlen gitmez.
zsnda dile getirilen haber, duyulmam
sav, gr ya da dncenin aklanmas, II. Gnlk konuma dili kullanlr, yer yer olmaldr nk okuyucu duyduu bir olay
kantlanmas bu blmde yaplr. Yazar nkteli szlere yer verilir. ikinci kez okumaz. (III) Haberin nemli ol-
bu blmde dncelerini aacak, geli-
III. Okuyucuyla sohbet ediyormu gibi bir mas gerekmez, haber ok az bir okuyucu
tirecek, boyutlandracaktr. Bunun iin de
hava sezdirilir. kitlesini de ilgilendirebilir; bu, onun nemi-
tanmlama, karlatrma, rneklendirme,
IV. Ssl anlatmdan uzak durulur, dil ni etkilemez. (IV) Muhabir haber yazsn
tanklama, nesnel verilerden yararlanma
gndergesel ileviyle kullanlr. tarafsz yazmal, habere yorum katmama-
gibi yollara sk sk bavurur. Bylece oku-
ldr nk yorum ke yazarlarnn iidir.
yucuyu sylediklerinin doruluuna ve ge- V. Anlatm nesnel bir nitelik tar; arlkl
(V) Haber yazlarnda, muhabir okuyucuyu
erliliine inandrm olacaktr. olarak terimlerin yer ald bir dil kulla-
haberle ba baa brakmal, okuyucusuna
Bu parada, yapsn oluturan blm- nlr.
kendi varln hissettirmemelidir.
lerden birinin tantld yaz tr aa- Numaralanm cmlelerden hangileri
Bu paradaki numaralanm cmleler-
dakilerden hangisidir? makale tr iin sylenebilir?
den hangisinde haber yazs ile ilgili bil-
A) Rportaj B) Fkra C) Deneme A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. gi yanl vardr?
D) Sohbet E) Makale D) III. ve V. E) IV. ve V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 7.
---- yazarn okuyucuyla konuuyormu Bence en byk problemimiz, tartma- Her nesne iin bir dizi yarar sralayabilirim.
gibi bir anlatm vardr. Yazar, nktelerden, y bilmemektir. Keke dnrken geride Ama televizyon iin kimseye bir yararndan
halk syleyilerinden, fkralardan yararla- soru iaretleri brakmaktan bu kadar rk- sz edemem. Bana sorarsanz televizyon,
nr; ama, yazarn okuyucuyu kendi d- meseydik. Bir meseleyi ele alrken "Doru- hayatmz bizden alan bir canavardr.
ncesine ekmesi veya kendi dncesi su anlamadm yanlar da var." demekten Kendime bakyorum da gnde 3-4 saatim
dorultusunda dnmesini salamasdr. kanma alkanl edinmeseydik. Byk
bu canavarla uramakla geiyor. Kurtu-
---- ise yazarn kendi kendisiyle konuu- iddialarn iine kk (kiisel) itimeleri
yormu gibi bir anlatm vardr, yazar oku- laym diyorum da kendimi yine de onun
dhil etmemeyi bilebilseydik. Daha aka-
yucuyu etkilemek, kendi gibi dnmeye karsnda buluyorum. Hani rendiimiz
s: Keke mnazara ve mnakaa yerine
ynlendirmek gibi bir ama gtmez. mzakere edip (yine de bir noktada bulu- bir ey de yok. Galiba kitap okuyan biri,
Bu parada bo braklan yerlere srasyla ulmuyorsa) konuyu kapatp ekilmeyi ii- ay televizyon izleyenden daha krl olur.
aadakilerden hangisi getirilmelidir? mize sindirebilseydik... Bu metinle ilgili olarak aadakilerden
Bu parann anlatmnda aadakiler- hangisi doru deildir?
A) makalede - fkrada
den hangisi ar basmaktadr?
B) konferansta - panelde A) Makale trne zg zelliklerin ar
C) sohbette - denemede A) Makale B) Deneme bast
D) romanda - hikyede C) Gnlk D) An B) Kiisel grleri iledii
E) anda - gnlkte E) Fkra C) znel bir tanma yer verildii
D) Yazarn kendisini anlatma katt
2. E) Kesinlik iermeyen yarglara yer veril-
5. dii
Aadakilerden hangisi haber yazlar-
---- trnn bilinen ilk byk yazar ----,
nn zelliklerinden biri deildir?
Krallar hibir eyimi almazlarsa bana ok
A) Haber yazlarnn gnlk ve nemli ol- ey vermi olurlar hibir ktlk etmezlerse
mas gerekir. yeterince iyilik etmi saylrlar bana. Btn
B) Haber yazlarnda okuyucuya iletilen istediim budur onlardan. Ama nasl kre-
bilgiler doru olmaldr. diyorum Tanrya, varm youmu bana ara-
csz vermi, beni yalnz kendisine borlu
C) Haber yazlar, kolay anlalr; akc,
ak ve duru olmaldr. klm olduu iin! Nasl yalvaryorum ona
gece gndz beni hibir zaman, kimseye
D) Haber yazlar toplumun byk bir ks- kar ar bir minnet altna sokmasn diye!
mn ilgilendirmelidir. Ne mutlu bir zgrlkle bunca zaman ya-
E) Yazan kii anlattklar karsnda taraf- adm: Onunla bitsin mrm! der. 8.
sz kalmamal, aktard bilgiye yorum- I. Ele ald konu zerinde bir kamuoyu
Bu parada bo braklan yerlere aa-
larn da katmaldr. oluturmay amalar.
dakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Deneme - Montaigne II. Gazetelerin baz sayfalarnda, belli k-
3. elerde, genel bir balkla, ounlukla
nce itir insann kendi hakkn korumaya B) Makale - Bacon
da her gn yazlan bu yazlarda konu
kalkmas... Bir bakarsnz, hakknz ko- C) Fkra - Ahmet Haim ksaca incelenir, ancak mutlaka bir so-
rumak isterken ok i bir hakszla imza D) Sylei - Balzac nuca varlr.
atmsnz! En dorusu, garantili, gzel ve
E) Roman - Emile Zola III. Daha ok ineleyici, alayc bir dille, ba-
iyilikle dolu olan Nietzsche'nin nerdiidir:
Bakalarnn hakkn korumak. Bakasnn zen eletiri bazen de sohbet tarznda
hakkn koruyamayan, kendi hakkn korur yazlr.
mu dersiniz? Zannetmiyorum. Bakasnn 6.
IV. Fkralarda okuyucuyla sohbet edili-
hakkn koruyorsanz sizin hakknz her na- Makale yazsyla ilgili olarak aadaki-
yormu havas hkimdir; anlatm senli
slsa korunuveriyor. Ama kendi hakknzda lerden hangisi yanltr?
benli; cmleler ksa ve anlalr nitelik-
odaklandnzda hem bakasnn hakkn
A) Giri, gelime, sonu blmlerinden tedir.
yeme ihtimali oluyor hem kendi hakknz
olutuu
da arada gidiyor. V. Konular, gncel deildir; anlatlanlarn
B) Dile getirilen dncelerin kantlara kalcl nitelii vardr.
Bu parann anlatmnda aadakiler-
dayandrld
den hangisi ar basmaktadr? Yukardaki numaralanm cmlelerin
C) Anlatmda znelliin ar bast hangisinde frka tr ile ilgili bir bilgi
A) Sohbet B) Makale
D) Bir plan dorultusunda yazld yanl vardr?
C) Gnlk D) An E) Edebiyatmzda ilk kez Tanzimat D-
E) Fkra nemi'nde yazld A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. 12. 14.
Sosyal medyada konu diye nmze ne - I. Sohbette yazarn okuyucuyla konuu- (I) Makale, dnce hayatmza Tanzi-
karsa kanrta kanrta tartyoruz. Diyelim yormu gibi bir anlatm vardr; dene- matla girmitir. (II) lk makale dnemin ya-
ki yle! Madem birbirimizi boyamaya a- mede yazarn kendi kendisiyle konu- zarlarndan inasi yaymlamtr. (III) bret
lmaktan kendimizi alamyoruz. Madem id-
uyormu gibi bir anlatm vardr. gazetesinde yaymlanan bu makale Mu-
dialarmz yere ge koyamyoruz; madem
hakikati deil, galibiyeti talep ediyoruz. II. Sohbette nktelerden, halk syleyile- kaddime bal altnda yaymlanmtr.
Hi deilse o kavgann iinde kendi ezik ve rinden, fkralardan yararlanlr; dene- (IV) Ziya Paa ve Namk Kemal de dne-
eksik duygularmza protez aramaktan vaz- mede daha cidd bir dil kullanlr. min nemli makale yazarlardr. (V) Bu tr
gesek, ne iyi olurdu! Karmzdakine ta- daha sonra gazeteciliin gelimesine bal
mamen konuya dair bir biimde yanlsn III. Sohbette ksa ve yzeysel bir anlatm
olarak yaygnlk kazanmtr.
demenin dello seviyesinden Sen aslnda vardr; denemede derinlemesine bir
yle birisin. pususu kurma alaklna anlatm vardr. Bu paradaki numaralanm cmlelerin
kadar inmeseydik hani. Bunlar bu kede hangisinde bir bilgi yanl vardr?
IV. Sohbette okuyucuyu etkileme, ynlen-
diyorum, diyorum da...Kim dinleyecek?
dirme amac yoktur; denemede oku- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Bu parann anlatmnda aadakiler- yucuyu etkileme, ynlendirme amac
den hangisi ar basmaktadr?
vardr.
A) Makale B) Mektup
V. Sohbet yazs bir radyo konumas 15.
C) Gnlk D) Fkra havasnda yazlr; denemenin felsef
E) An Makaleyle denemeyi karlatran aa-
arl vardr.
daki yarglardan hangisi doru deil-
10. Sohbet ile denemeyi karlatran yuka- dir?
zgrle yle dknm ki, koca Hindis- rdaki yarglardan hangisi yanltr?
tan'n bir kesini bana yasak etseler dn- A) Makalede yazar, kiiliini gizlerken de-
yann tad kaar neredeyse. Hibir yerde A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. neme yazar dncelerini kiilii etra-
sakl, eli kolu bal yaamak da istemem, fnda dile getirir.
orada pineklemektense alr bam hava-
s, topra bana ak bir yere giderim. Hey 13. B) Makale yaygn bir plan dorultusunda
Allahm! ekilir ey midir lkenin bir buca- Tarm, insanlar bir yere yerlemeye ve bir yazlrken deneme geliigzellik izleni-
na ivilenip kalmak? Niceleri, yasalar- arada yaamaya zorlamtr. Bunun sonu- mi verilerek kaleme alnr.
mza aykrlk ettiler diye kentlere, alanlara cu olarak toplumdaki birey says artm, C) Makalede bilimsel kantlama yntem-
herkesin gidip geldii yollara urayama- lerinden yararlanmak zorunluyken
ortak yaam iblm gereksinmesini do-
dan yaayabiliyorlar. Benim hizmet ettiim
urmutur. Kolektif yaamn dourduu i- denemede bilimsellik sz konusu de-
yasalar kk parmam bile kle etmeye
kalksalar, nereye olsa gider baka yasalar blm sonucu deirmenciliin de bir mes- ildir.
arardm. lek olarak ortaya kt ve byk kapasiteli D) Makalede aklayc ve tartmac an-
Bu parann anlatmnda aadakiler- deirmenler yapld kestirilebilir ve byk latm ar basarken denemede ykle-
den hangisi ar basmaktadr? olaslkla deirmenler insan soyunun sahip yici ve betimleyici anlatm ar basar.
A) Deneme B) Mektup olduu ilk teknolojilerden biridir. nsanlar E) Makalede ar bal ve genel bir anla-
C) Gnlk D) Otobiyografi bugn bile nemini yitirmeyen ve en temel tm sz konusuyken denemede sylei
besin maddesi olmay srdren ekmeki tarzna yakn bir anlatm tercih edilir.
E) An
yapmak iin gereksindikleri unu, bu tek-
11.
nolojiden yararlanarak hazrlamlardr.
(I) Fkra tr yazlar, Trk edebiyatna
Balangta klelerin ya da at, eek, katr,
Batdan gemitir. (II) 1908den sonra bu
yaz tr Trk edebiyatnda grlmeye deve gibi hayvanlarn evirdii deirmen 16.
balanmtr. (III) zellikle Yakup Kadri talar, zaman iinde nce su, sonralar yel Aadakilerden hangisi fkra ile maka-
Karaosmanolu fkralaryla tannmtr. gcyle dndrlmeye balanmtr. lenin ortak zelliklerinden biridir?
(IV) Onun ehir Mektuplar, Ekal-i Za- Bu metinle ilgili olarak aadakilerden
man gibi eserleri bu trn nemli rnek- A) Bilimsel bir aratrma tutana biimin-
hangisi sylenemez?
lerini iermektedir. (V) Daha sonra Ahmet de yazlmas
Haim, Hseyin Cahit Yaln, Falih Rfk A) Bir deneme yazsndan alnmtr. B) Sadece gncel konularda yazlmas
Atay, Refik Halit Karay, etin Altan gibi ya-
zarlar fkralaryla ne kmlardr. B) Makaleye zg zellikler vardr. C) Savunulan dncenin kantlarla ak-
Bu paradaki numaralanm cmlelerin C) Anlatm nesneldir. lanmas
hangisinde frka tr ile ilgili bir bilgi D) Kiisel grlere yer verilmemitir. D) slubun znel olmas
yanl vardr?
E) Sanat yapma kaygsyla kaleme aln- E) Okuyucuyu bilgilendirme amacyla ya-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. mamtr. zlmas
16. E 15. D 14. C 13. A 12. D 11. C 10. A 9. D 8. E 7. A 6. C 5. A 4. B 3. A 2. E 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerden hangisi an trnn Aadaki karlatrmalardan hangi- Bir haberi, dilei veya duyguyu birine ilet-
zelliklerinden biri deildir? sinde bilgi yanl vardr? mek amacyla yazlm yazlara denir. Ki-
A) Gnlk gn gnne yazlr; an ise inin i dnyasn yanstr, dncelerini
A) Yazarn bandan geen, tank olduu gemie dnktr.
olay ve olgular anlatlr. paylam sz konusudur. nsanlarn duy-
B) Gnlklerde znellik ar basar; annn gu ve dncelerini paylamak amacyla
B) Tamamen geree dayandndan ta- znel yan varsa da bu znellii, tarih- birbirine gnderdikleri yazlardr. Konular
rihi belge nitelii tar. sel gerekleri bozmayacak bir nesnel- eitlidir. ten bir anlatm vardr. Yaamn
C) Anlatm, nc kiinin azndan yap- lik iinde anlatr. her ynyle ilgilidir. Bu metinleri yazanlar,
lr. C) Otobiyografi yazarnn k noktas t- herhangi bir kuraln basksn duymadkla-
D) Yazarn yaad dnem hakknda bil- myle kendi yaamdr; an yazar ken- rndan rahat bir anlatm seerler.
gi vermesi asndan nemlidir. di yaamna ynelse de anlarn yer Bu parada tantlan yaz tr aada-
E) Gelecek kuaklara ders vermek, tarih ald tarihsel kesite daha geni bakar. kilerden hangisidir?
ve kamuoyu karsnda hesaplamak D) An yazar kendi belleiyle yetinmez; A) An B) Mektup
amac vardr. belgelerden ve grg tanklarndan C) Gezi yazs D) Gnlk
da yararlanr; biyografi yazar ise bel-
leinde kalanlardan hareketle yazsn E) Otobiyografi
2.
yazar.
Mustafa Kemal Atatrk 1881 ylnda Se-
lanikte Kocakasm Mahallesi, Islahhane E) Gezi yazar, gezme srecini yazarken 8.
Caddesindeki katl pembe evde dodu. dikkati daha ok gezdii evreye y-
neliktir; an yazar ise yaad dnem Parke tal darack yollarda iki katl sar,
Babas Ali Rza Efendi, annesi Zbeyde
hakknda bilgi verir. beyaz, mavi, mor boyal cumbal evleri izle-
Hanmdr. Baba tarafndan dedesi Hafz
yerek kyn tepelerine doru ktk. Evlerin
Ahmet Efendi XIV - XV. yzyllarda Konya
bazlar restorasyon grm ve kurtarlm,
ve Aydndan Makedonyaya yerletirilmi
5. bazlarysa olduka kt durumda. Girite-
Kocack yrklerindendir. Annesi Zbeyde
Yurt iinde ve dnda yaplan gezilerde ki yerler dnda kyn stlerinde de bahe
Hanm ise Selanik yaknlarndaki Langaza
grlenlerin anlatld yaz trdr. Ge- iinde oturulabilecek yerler var hepsi de
kasabasna yerlemi eski bir Trk ailesi-
zilip grlen yerlere ilikin bilgi vermek, o tklm tklm dolu. Btn ara sokaklara gire
nin kzdr. Milis subayl, evkaf katiplii
yerlerin gzelliklerini ve grlmeye deer ka ky gezip farkl yoldan tekrar meyda-
ve kereste ticareti yapan Ali Rza Efendi,
yanlarn gstermek amac tar. Yazar, na geldiimizde otobsn kalkmak zere
1871 ylnda Zbeyde Hanmla evlendi.
gereklere sadk kalmal ve kendi beeni olduunu grnce aceleyle iki ekmek alp
Atatrkn be kardeinden drd kk
ile nerilerini yazmaldr. Bu yazlarda, g- kendimizi otobse attk. Otobs dier kzk
yalarda ld, sadece Makbule (Atadan)
rlenlerin yannda duyulanlara da yer veri- kylerinden hemen yandaki Hamamlkzk
1956 ylna dein yaad.
lir. Dili akc ve sade olmaldr. iinde bir tur atp tekrar ehir yoluna girdi.
Bu para aadaki metin trlerinin
Bu parada tantlan yaz tr aada- Bu para aadaki metin trlerinin
hangisinden alnm olabilir?
kilerden hangisidir? hangisinden alnm olabilir?
A) Gezi yazs B) Gnlk C) An A) An B) Mektup A) Gnlk B) An
D) Mektup E) Biyografi C) Otobiyografi D) Gnlk C) Gezi yazs D) Mektup
E) Gezi yazs E) Otobiyografi
3.
Bu yaz trnde yazar, gezdii yerlerin 6.
aklda kalc, ilgi ekici taraflarn anlatma- 9.
ldr. Bu yazlarda yazar, ilgi ekici bir slup Aadakilerden hangisi biyografi tr-
nn zelliklerinden biri deildir? Aadakilerden hangisi mektup yazar-
kullanmal, yaznn srkleyici bir anlatm ken dikkat edilecek hususlardan biri
olmaldr. Gezilen yerler ilgi ekici tarzda, A) Tannm kiilerin yaamlarn anlatan
deildir?
okuyan kiinin gezip grme zlemini kar- yazlardr.
layacak ekilde, sradan deil, ilgi eki- B) Ak, sade bir dille, anlatlan kiinin A) Mektup kad temiz, beyaz ve izgisiz
ci ynleriyle anlatlmaldr. Dolaysyla bu evresi, devri dikkate alnarak yazlr. bir kat olmaldr.
yaz trnde gzlem ok nemlidir. nk C) Tantlan kiinin yaad dnemin de B) Mektup kadnn sol alt ksmna, mek-
yazarn, ilgin olanlar seebilmesi, gl ele alnmas bakmndan belge nitelii tubun yazld yer ve yanna da tarih
bir gzlem yapmasn gerektirir. tar. yazlmaldr.
Bu parada tantlan yaz tr aada- D) Sadece, okuyucularn ilgisini ekebile- C) Mektup, yazld kiiye uygun bir hi-
kilerden hangisidir? cek kiilerin deil; sradan kiilerin de tapla balamal ve hitaptan sonra (,)
biyografisi ska yazlr. konmaldr.
A) Otobiyografi B) Gezi yazs
E) Biyografi yazmadan nce biyografisi D) Mektup, kadn bir yzne yazlmaldr.
C) An D) Gnlk
yazlacak kii hakknda n alma ya- E) Selam, sayg ve teekkrlerde arl-
E) Mektup plmaldr. a kalmamaldr.
13.
Aadakilerden hangisinde verilen ta-
nmlama, ayra iinde verilen dzyaz 15.
tr iin yanltr? Serin bir rzgr yzm okad. Siz hi
11.
A) Yazarn herhangi bir konudaki gr- rzgr ptnz m? Ben rzgr, hem de
31. 10. 1917
lerini, kesin kurallara varmadan kant- yzlerce defa, o gzel Takent sabahnda
leride, bu satrlar bir kimsenin gzne lamaya kalkmadan okuyucuyu inan- perek yrdm. imden Merhaba hu-
deerse defterin gzelliine almasn! maya zorlamadan anlatt yaz tr. zur! diyordum. Merhaba sevgili Takent!
Onu, bugn, Mahmutpaada satn aldm (deneme) Demek ki artk, Trkistan toprandaym.
ama az kald canm pahasna. Aman Ya- Kar binalardan iki zbek, uaa doru
B) Yazarn, gndelik olaylar, zel bir g-
rabbi! stanbulumuza byle ne oldu? Ka- komaya balad, ikisinin de banda, ipek
rle, gzel bir slupla, kantlama ge-
labalktan tramvaylara girmek kabil deil ibriimlerle iek aan badem ve gzya
rei duymadan yazd ksa, gnbirlik
ki! Toptan glle kar gibi zorla bir vagona motifli zbek takkeleri var. Badem motifle-
yazlar. (an)
attm. Bu, tramvaya girmek deil, ezilmek, ri, Asya Trknn ekik gzlerine benziyor.
st ba paralamak... Ne oldu halkmza C) Yazarn, gndelik olaylarla ilgili dn- Orta yal zbek, gen yardmcsna ba-
Yarabbi? Bu her yeri dolduran kifayetsiz, celerini, okuyucu ile kar karya otu- rd -Envar! Envar! Sen mihmanlar sur-
kaba, kt dilli insan kalabal nereden rup konuuyormu gibi iten bir hava da yla, sonra bile getgen! abk! a-
geldi? Evde yalnzlma, sokakta bu ka- iinde yazd yazlar. (sohbet) bk! abk! Takentte Trke duyduum
labala dayanamyorum, alayacak hale D) Sanat, edebiyat, dnce eserlerini ilk cmle budur. Her kelime bir dost selam
geliyorum. te byle, avunmak iin, ava- hem z hem yap ynnden aklayan, gibi gelip yreimi buldu Enver! Enver!
re bir ku gibi pnyorum. u defterle de baarl ve baarsz ya da deerli ve Sen misafirleri uraya topla. Sonra birlikte
dertlemesem ldracam. deersiz ynlerini gsteren, bunlar r- gidelim. abuk, abuk, abuk!
Bu para aadaki metin trlerinin neklerle somutlayp belirten yaz tr. Bu parada aadaki yaz trlerinin
hangisinden alnm olabilir? (eletiri) hangisinden alnm olabilir?
E) Yaanan olaylarn, izlenimlerin, tarih
A) Gezi yazs B) Gnlk C) An A) Fkra B) Deneme C) Sohbet
atlarak gn gnne yazlmas ile olu-
D) Mektup E) Biyografi an dz yaz tr. (gnlk) D) Makale E) Gezi yazs
1. 4. 7.
Toplumu ilgilendiren nemli olaylar bizzat Bir dilekede aadakilerden hangisi- Muzaffer Buyruku, her gn yaadklarn,
yaam veya bu olaylara ahit olmu kii- nin bulunmas zorunlu deildir? zellikle sanat evreleriyle geirdii saat-
lerin bu olaylar duyurmak iin sanat deeri leri not alm ve balarna yazld gnn
A) Ad, soyad
tayan bir slupla yazdklar yazlara ---- tarihini koyarak bu yazlar bir kitapta top-
denir. Bu trdeki yazlar, yazarn konumu- B) Kurum ad lamtr. Kltr Bakanl yaynlar arasn-
na gre tarih ve edebiyat tarihi iin kaynak C) stek, ikyet veya bildirim da kan ve likiler Arasnda Bir Gezinti
oluturabilir. D) Dilekeyi verenin meslek bilgileri adndaki bu kitap yakn dnemin yazn
Bu parada bo braklan yere aada- dnyas ve sanat evreleri ilikilerine k
E) mza
kilerden hangisi getirilmelidir? tutmakta, zellikle dl trenleriyle ilgili
yle her yerde sylenmeyecek ok nemli
A) an B) biyografi ayrntlar vardr.
5.
C) mektup D) rportaj Bu parada anlatlanlara gre Muzaf-
Azizim Faruk Nafiz, 12.11.1929/ stanbul
E) Gezi yazs fer Buyrukunun sz konusu eserinin
Bugn sana Hayat iin bir iir gnderiyo- aadaki hangi trde kaleme alnd
2. rum. Bu mnasebetle geen nshalardan sylenebilir?
birinde intiar eden Temaa makalesin-
I. Gezi yazlarnda, gezilen yerin zellik- A) Mektup B) Hatra
den de bahsetmek isterim. Bu makaleyi
le tarih, coraf, tabi ve sosyal nitelik-
yedi, belki sekiz ay evvel stanbulda Os- C) Eletiri D) Deneme
leri belirgin ekilde anlatlr.
man Beye teslim etmitim. Bu kadar uzun
II. Gezi yazlarnda gezilen yrenin dil, E) Gnlk
bir teehhrden sonra intiarna da man
din, inan, det, gelenek, grenekleri veremedim. Esasen Hayata bu makale-
incelenir; insanlarn dnce yaps min ve dier bende msveddesi olmayan
ortaya konur. bir iirimin ziyaa uram olmasndan do-
III. Gezi yazlarnda yazar, anlatma duy- lay yaz gndermiyordum. stersen bade-
gularn katmaz; olanlar olduu gibi ma yine yardm ederim. Neredilmi olan
8.
aktarr. Temaa makalesinin creti de henz Aadakilerden hangisi an(hatra) t-
bana yollanmad. Gerek bu mektubumla rnde yazlm bir eser deildir?
IV. Gezi yazs, gezi srasnda tutulan not-
lardan oluabilecei gibi gezi bittikten yolladm iirin gerek intiar eden maka- A) alkuu (Reat Nuri Gntekin)
sonra da kaleme alnabilir. lemin cretlerini bana dorudan doruya
B) Saray ve tesi (Halit Ziya Uaklgil)
Galatasaray Lisesi Trke ve Edebiyat
V. Gezi yazs, tarih ve sosyoloji iin mal- C) Ah Beyolu Vah Beyolu(Salah Birsel)
Muallimi Halit Fahri adresine gndertmeni
zeme oluturabilir.
rica eder ve gzlerinden perim kardeim. D) Falaka (Ahmet Rasim)
Yukardaki numaralanm cmlelerin
Halit Fahri E) Mor Salkml Ev (Halide Edip Advar)
hangisinde gezi yazs ile ilgili bir bilgi
yanl vardr? Bu metinde aadaki mektup trlerin-
den hangisine zg zellikler ar bas-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. maktadr?
A) mektubu B) zel mektup
3.
Resmi mektuplarla ilgili olarak aada- C) Ak mektup D) Edebi mektup 9.
kilerden hangisi yanltr? E) Resmi mektup Ne yazk ki ---- trndeki eserler Trk
toplumunda ilgiyle okunmuyor. Yazarlarn
A) Devlet kurumlarnn kendi aralarndaki gemite yaadklarndan yola karak
yazmalarnda kullanlr. 6. alarna tuttuklar k kitaplarn sayfalar
B) st makam alt makama gnderdiinde Gnlk tryle ilgili olarak aadaki- arasnda kaybolmaktadr. Hangimiz Yakup
metin rica ederim ifadesiyle biter. lerden hangisi doru deildir? Kadrinin Zoraki Diplomatn okuduk ki?
C) Sa st kede asl metinden nce Hlbuki bu eser 1940l yllar bir tarih kita-
A) Anlatcnn 1.tekil kii olduu
konu belirtilir ve evrakn say numaras bndan daha akc anlatmaktadr.
verilir. B) Olay, duygu ve dncelerin itenlikle
Bu cmlede bo braklan yere aada-
anlatld
D) Eklerin says ve gerekirse ilgili olduu kilerden hangisi getirilmelidir?
konu sol alt kede yazlr. C) ykleyici anlatmdan yararlanld
A) biyografi B) otobiyografi
E) Ayn dzeydeki makamlar arasndaki D) Yaymlanmak zere kaleme alnd
C) monografi D) gnlk
mektuplamalarda metin arz ve rica E) Tarih iin neminin yazarna gre de-
ederim diye biter. itii E) an
18. E 17. D 16. C 15. C 14. D 13. C 12. A 11. D 10. B 9. E 8. A 7. E 6. D 5. B 4. D 3. C 2. C 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
I. Dil gndergesel ilevde kullanlr. Bilimsel yazlarda blmlerin sralan- I. Anlalmas zor, ar bir dille kaleme
II. Balk, zet, giri, asl metin ve sonu mas aadakilerin hangisinde verildi- alnr.
blmlerinden oluur. i gibi olur? II. Terimlere oka yer verilir.
III. Alannda uzman kiilerce kaleme al- A) Giri, asl metin, sonu ve deerlendir- III. ok anlamlla kapaldr.
nr. me, kaynaka IV. Olaylar, neden-sonu ilikisi iinde ve-
IV. Kiisel dnceler ve yorumlar anlat- B) Giri, kaynaka, asl metin, sonu ve rilir.
ma katlmaz. deerlendirme V. Ortaya atlan dncelerin gerekesi
V. Sosyal bilimler alannda yazlmaz. C) Kaynaka, giri, asl metin, sonu ve belirtilir.
Bilimsel yazlarla ilgili yukardaki numa- deerlendirme Bilimsel yazlarla ilgili yukardaki numa-
ralanm cmlelerin hangisinde bir bilgi D) Giri, asl metin, kaynaka, sonu ve ralanm cmlelerin hangisinde bir bilgi
yanl vardr? deerlendirme yanl vardr?
E) Giri, sonu ve deerlendirme, asl
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
metin, kaynaka
8.
Aadakilerden hangisi, edeb yazla-
r bilimsel yazlardan ayran en nemli
zellik aadakilerden hangisidir?
5. A) Bilimsel yaznn kant iermesi
niversitelerin lisans ve yksek lisans
B) Bilimsel yaznn bilgi verme amacyla
gibi blmlerinden mezun olmak iin
yazlmas
2. rencilerin hazrlad bilimsel metne
ne ad verilir? C) Bilimsel yazda estetik zevk oluturma
Bilimsel bir yazlar, hangi adla akade-
amacnn olmamas
mik dergilerde yaymlanr? A) Makale
D) Bilimsel yaznn belirli bir okuyucu kit-
A) Makale B) Tez lesine dnk yazlmas
B) Tutanak C) Mezuniyet belgesi E) Bilimsel yaznn evrensel niteliinin bu-
C) Belge D) z gemi lunmas
D) Rapor E) renim belgesi
E) Deerlendirme
9.
Bilimsel metin yazar ile edeb metin
yazarn karlatran aadaki ele-
tirmelerden hangisi yanltr?
18. D 17. A 16. E 15. E 14. D 13. B 12. B 11. D 10. E 9. C 8. A 7. A 6. E 5. B 4. A 3. B 2. A 1. E Cevaplar
1. 4. 6.
---- alannda uzman bir kiinin herhangi bir ki ana blmden oluur. lk blm konu- Bilim ve sanat konularnda, yazar, bilim
konu ya da olay hakknda gr ve dn- yu balatan kiilerden meydana gelen ko- adam, sanat ve dnrlerin, bir konu
celerini aklamak amacyla bir grup ya da numa blmdr. Konuma blmnde hakknda derin bilgisi, grleri olan kim-
topluluk nnde yapt n hazrl olmas konuyu olumlu ya da olumsuz olarak sa- selerin, zel toplantlarda dinleyicilerine
gereken szl anlatm trleri arasnda yer
vunan tartmaclar yer alr. Bu blmn kar dncelerini, bilgilerini aklamak,
alr. Bu ynyle ---- benzer. Fakat konu iti-
birinci konumacs ilk grubun olumlu d- retmek amacyla yaptklar konuma-
bariyle ondan ayrlr. nk amac dinleyi-
cileri cokulandrmak deil, o topluluu bil- ncesini savunan ilk tartmacdr. Daha lardr. Bilimsel bir dnceyi, akademik bir
gilendirmektir. Dolaysyla dinleyicisi belirli sonra ikinci grupta olumsuz dnceyi sa- konuyu, orijinal bir gr anlatmak, bir
bir kltr seviyesine ulam kimselerdir. vunan birinci konumacyla devam edilir. tezi savunmak en belirgin amacdr. Genel-
Bu parada bo braklan yerlere sra- En sonda nc ve drdnc kiilerin ko- likle bir toplulua, bir kitleye, bilim, teknik,
syla aadakilerden hangileri getiril- numalaryla bu blm biter. Son blm dnce ve sanat geleriyle ilgili konular
melidir? ise savunma blm oluturur. Savunma aklar.
blmnde her iki gruptan konuyu en iyi Bu parada tantlan szl anlatm tr
A) Konferans - syleve
biimde ve etkili savunabilecek iki konu- aadakilerden hangisidir?
B) Sunum - foruma mac seilir. Seilen bu kiiler, konuyu bir
C) Sempozyum - konferansa sonuca balayacak konumaclardr. A) Mnazara B) Sylev C) Panel
D) Sylev - mlakata Bu parada tantlan szl anlatm tr D) Konferans E) Forum
E) Mnazara - sempozyuma aadakilerden hangisidir?
A) Seminer B) Konferans 7.
2. C) Mnazara D) Sylev Bir dinleyici topluluu karsnda zellikle
bilim, sanat ve fikir arlkl konularda de-
Bir cmle olarak dile getirilen bir tezle bir E) Mlakat
iik konumaclarn nceden hazrlanm
antitezin iki ayr grup yani farkl iki taraf
arasnda ve bir hakem kurulu karsnda bir dizi konuma yapmasdr. Her konuma
tartlmasna denir. Bu tr tartmalar, as- 5 - 20 dakika ile snrldr. Ele alnan ortak
lnda dnce ve sz yarmasdr. Kulla- konu, eitli ynlerden incelenir, deiik
nlan dil ve slup edepli ve seviyeli olma- grler ve yorumlar dile getirilir.
ldr. Bu parada tantlan szl anlatm tr
Bu parada tantlan szl anlatm tr aadakilerden hangisidir?
aadakilerden hangisidir?
A) Forum B) Panel C) Sylev
A) Mnazara B) Sylev C) Panel
D) Sempozyum E) Mnazara
D) Konferans E) Forum
8.
3. 5. nsanlar yakndan ilgilendiren bir konuda
Bu szl anlatm trn sunacak kii, i- konumaclarn yannda dinleyicilerin de
Toplumu yakndan ilgilendiren gncel bir
leyecei konuya nceden alr. Bir plan sz alarak tartmaya aktif olarak katld
konunun deiik grlerdeki uzman kii-
dahilinde yapaca konumann metnini szl anlatm trlerinden biridir. ---- olduu
ler tarafndan sekin bir izleyici nnde tar-
nceden hazrlar. Bu metinde anlalma- gibi ---- da bir bakan bulunur. Bakan tar-
tlmasdr. Deiik grlerin eit oranda
s g cmleler kullanmamal, teknik ke- tma balamadan nce tartmann nasl
limeler (terimler) kullanmaldr. Monoton temsil edilmesi temel ilkedir. Bu szl an-
yaplacan anlatr. Srasyla konumac-
konumaktan kanarak ele ald konu latm trn bir bakan ynetir. Bakan
lara sz hakk verir. Ardndan dinleyicilere
iyi bildii ve hakim olduu konu olmaldr. konuyu belirler, konumaclar tantr, son-
sz hakk verir.
Konumas srasnda nceden hazrlad ra konumaclara srasyla sz verir. Ko-
metne okurcasna bakmak yerine sadece numaclar birbirlerini dikkatle dinler, ge- Bu parada bo braklan yerlere sra-
ana balklara bakmaldr. Dinleyicilere o rekirse not alr. Bakan genellikle yaplan syla aadakilerden hangisi getirilme-
konuya hakim olduunu hissettirmelidir. konumalar oturumun sonunda toparlayp lidir?
Bu parada tantlan szl anlatm tr zetler. A) panelde - forumda
aadakilerden hangisidir? Bu parada tantlan szl anlatm tr B) sempozyumda - konferansta
A) Seminer B) Konferans aadakilerden hangisidir?
C) mnazarada - sunumda
C) Mnazara D) Sylev A) Sylev B) Mnazara C) Forum D) panelde - ak oturumda
E) Mlakat D) Ak oturum E) Panel E) sylevde - mnazarada
9. 12. 15.
Bir konumac grubunun dinleyiciler nn- Aadakilerden hangisi mlakat (g- Aadaki cmlelerden hangisinde sz-
de, genellikle bilimsel, sosyal ya da siyasi rme) iin sylenemez? l anlatm trleri ile ilgili bilgi yanl
bir konuyu tartmak amacyla yaptklar A) Grmenin konusu ilgi ekici ve top- vardr?
toplu grmelerdir. ---- bir bakan bulu- lumsal adan nemlidir.
nur. Bakan, konumaclarn ortasnda yer B) Hangi alanda grme yaplacaksa o A) Ak oturum, toplumun tmn yakn-
alr. Konumaclar, bir masann evresinde alann uzmanlar seilmelidir. dan ilgilendiren bir konunun, bir ba-
toplanrlar. En az en ok alt konumac kann ynetiminde kamuoyu nnde
C) Grmeye katlacak kii ya da kiiler-
bulunur. Genellikle, kk salonda ve az tartlmasdr.
le n grme yaplmamaldr.
bir dinleyici nnde yaplanlarda mikrofon
D) Grmeyi dzenleyen kii, soraca B) Bilim, fikir ve sanat adamlarnn kendi
bulunmaz; ama geni bir topluluk nnde
sorular nceden planlamaldr. alanlaryla ilgili bir konuda, bir yenilik
yaplacaksa konumaclar, mikrofon kul-
lanmak zorundadr. E) Grmeye katlan kii ya da kiilerin getirmek amal bir toplantda bunu
duygu ve dnceleri olduu gibi yaz- sunmak zere, bilimsel bir slupla ha-
Bu parada bo braklan yere aada-
kilerden hangisi getirilmelidir? ya geirilmelidir. zrladklar konumaya sylev denir.
C) Panelde ama bir karara varmak de-
A) Panelde B) Sempozyumda
ildir; konunun topluluk nnde eitli
C) Mnazarada D) Konferansta 13. ynlerden bir sohbet havas iinde an-
E) Sylevde (I) Trk edebiyatnda sylev ok eski bir tr latlmas esastr.
olarak karmza kmaktadr. (II) zellikle
devlet adamlar bu konuda ok baarl ol- D) Forumun amac dinleyicilerin dn-
10. mutur. (III) Hakanlar, sultanlar, din adam- celerini harekete geirerek konunun
lar bu konuda zel olarak eitilmilerdir. anlalmasn ve aklk kazanmasn
Aadakilerden hangisi, ak oturu-
(IV) Ordular yneten byk komutanlar da salamaktr.
mun zelliklerinden biri deildir?
baarl sylevciler olarak tarihte yerlerini al- E) Sempozyumlar bir veya birka gn s-
A) Tartlacak konu, sadece o alanda uz- mlardr (V) Trk tarihinde sylev trnn
man olan kiileri ilgilendirmelidir. rer ve konumac says alty gemez.
ilk yazl rnei Divan Lugatit- Trktr.
B) Bir salonda izleyici nnde ya da te- Bu paradaki numaralanm cmleler-
levizyon ve radyoda dinleyici nnde den hangisinde bilgi yanl vardr?
yaplmaktadr.
C) Televizyon ve radyodan tartmay iz- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
leyen kiiler, ak oturuma telefon so-
rularyla katlabilir.
14.
D) Bir bakan tarafndan ynetilir.
I. Forum
E) Bakan, konuyu belirtir, konumaclar
II. Sempozyum
tantr; ele alnan konu ile ilgili bilgileri
verir. III. Mnazara
IV. Sylev 16.
Aadaki seeneklerden hangisinde I. Konferans, her konuda verilebilir.
11. numaralanm szl anlatm trlerinden II. Konferans veren, konusunu setikten
birine ait zelliklerden sz edilmemitir?
Aadakilerden hangisi sempozyumun sonra, bu konudaki kendi bilgilerini
zelliklerinden biri deildir? A) Bir topluluu heyecanlandrmak veya gzden geirmelidir.
belirli bir dnceyi alamak iin yap-
A) Toplumu yakndan ilgilendiren herhan- lan konumalar. III. Konferans konusu ile ilgili toplanan
gi bir konu ya da olayn ele alnmas belgeler, konu btnln salaya-
B) Bir konunun olumlu ve olumsuz ynle-
B) Ayn alandaki uzman kiilerin konu ya cak ve dinleyicilerin ilgisini ekecek
rinin iki grup arasnda karlkl tartl-
da olayla ilgili konuma yapmalar mas. ekilde dzenlenmelidir.
C) Amacnn konuyu tartmak deil, ko- C) Bir konu zerinde deiik kiiler tara- IV. Konferansta dil, anlalr olmaldr.
nunun ilgili kiiler tarafndan olumlu fndan konunun deiik ynleri ile ilgili V. Konferans veren, moderatrn gr-
veya olumsuz ynlerinin ortaya kon- yaplan seri konumalar. lerini dikkate almaldr.
mas
D) Panel sonrasnda tartmann dinleyi- Bu paradaki numaralanm cmleler-
D) Bir bakan ve ile alt arasnda dei- cilere gemesi. den hangisi konferans ile ilgili olarak
en yeden olumas
E) Alannda uzman kiilerce bir masa doru deildir?
E) Konumaclarn konuyu kendi ilgi sa- evresinde toplanarak yaplan tart-
halar asndan ele almas malardr. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 7.
Dinleyenleri coturmak ve belli bir amaca Aadakilerden hangisinde oturum Toplumsal bir konunun bir karara varlmak-
yneltmek; onlara bir duyguyu, bir dn- bakan deil, sunucu vardr? tan ok eitli ynlerden aydnlatlmas iin
ceyi, bir istei, bir lky alamak; nemli dinleyiciler nnde uzmanlar tarafndan bir
A) Sempozyum
aklamalarda bulunmak iin yaplan etkili, sohbet havas iinde tartlmasdr.
cokulu konumalardr. Bu tr konumalar, B) Forum
Bu cmlede aadakilerden hangisin-
dinleyenlerin zek durumlarna, hayal g- C) Panel den sz edilmektedir?
lerine, duygularna, ilgilerine gre hazrla- D) Konferans
nr. Dinleyenleri dndrr, onlarda ilgi A) Sunum
E) Ak oturum
uyandrr, onlar coturur, onlara beklenen B) Mnazara
davran yaptrr. C) Panel
Bu metinde sz edilen edebi tr aa- D) Konferans
dakilerden hangisidir?
E) Sylev
A) Sylei
B) Mlakat
C) Sylev
D) Makale 5.
E) Deneme Szl anlatm trlerinden konferansta 8.
aadakilerden hangisi daha ok ter- (I) Mnazara, iki kart dncenin, iki
cih edilir? grup arasnda bir jri nnde tartld
A) Sylei konumalardr. (II) Daha ok, okullarda
2. uygulanan bir tartma eididir. (III) Ko-
B) Mlakat
(I) Sylev tr Trk edebiyatnda olduka numa kurallarna uygun bir ekilde ger-
eskidir. (II) Uygur Antlar olarak da bilinen C) Nutuk ekletirilen mnazarada bir tez ve antitez
Orhun Antlarnda bu tre zg zellikler D) Soru sorma vardr. (IV) Mnazarada birer cmle ile ifa-
vardr. (III) slamiyet dnemi Trk edebi- E) Fkra de edilen dnce, bir hakem kurulu (jri)
yatnda daha ok dini sylev tr yaygn- nnde, en az iki grup arasnda tartlr.
dr. (IV) Halide Edip Advar ve Hamdullah (V) Bu trde nemli olan dncelerin na-
Suphi Tanrverin Kurtulu Sava sra- sl savunulduu deil, doru olmasdr.
snda halka yaptklar konumalar bu trn Bu paradaki numaralanm cmleler-
nemli rnekleridir. (V) Ancak Trk ede- den hangisinde bir bilgi yanl vardr?
biyatnda en baarl sylev rnei Ata-
trkn Onuncu Yl Nutkudur. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Bu paradaki numaralanm cmleler-
den hangisinde bir bilgi yanl vardr? 6.
----, bilim, sanat, edebiyat gibi farkl alan-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. larda, uzman bir kiinin belli bir konuyu
aklamak veya retmek iin bir topluluk
karsnda yapt konumadr. Bu konu- 9.
3. malarda dil, anlatlan konuya ve dinleyi- Panelin devamnda yaplan, dinleyicile-
cilere gre deiir. nemli olan, konu- rin de tartmaya katld konumalardr.
Aadakilerden hangisi szl anlatm
macnn anlalr olmas, konuyu belirgin Bal bana bir tartma tr deildir, toplu
trlerinde ortaktr?
ynleriyle vermesi, uzun ve karmak cm- tartmalarn nemli bir blmdr. Buna
A) Bir dnceyi kantlamaya ynelik ol- lelerden kanmasdr. panelin devam da denebilir.
mamas Bu parada bo braklan yere aada- Bu parada sz edilen szl anlatm
B) Konuma biiminde gerekletirilmesi kilerden hangisi getirilmelidir? tr aadakilerden hangisidir?
C) Dnclerin zl bir ekilde ifade A) Sempozyum A) Sunum
edilmesi
B) Forum B) Mnazara
D) Etkinliin bir bakan tarafndan yne-
C) Panel C) Forum
tilmesi
D) Konferans D) Konferans
E) Hazrlk yaplmadan doalama olu-
mas E) Ak oturum E) Sylev
15.
12. ki kii arasnda herhangi bir konuda ger-
Sunumla ilgili olarak aadaki tavsiye- ekletirilen, bazen nemli ksmlar veya
lerden hangisi yanltr? tamam daha sonra yararlanlmak zere
kayt altna alnan cidd grmelerdir. 18.
A) Sunumu yapacanz salonu sunum-
Toplumun tamamn ya da bir ksmn il- Aadakilerden hangisinde dinleyici-
dan nce grn.
gilendiren her alanda yaplabilir. Yazl ve lerle konumaclar arasnda diyalog zo-
B) Sunum yapacanz kiileri iyi tanyn. grsel medyada yaynlanr. runludur?
C) Sunumdan nce, sunum bakanyla bir Bu parada aadakilerden hangisin- A) Konferans
n grme yapn. den sz edilmektedir?
B) Sunum
D) Sunumdan nce kendinizi toplulua k-
A) Ak oturum B) Sunum C) Sempozyum
saca tantn.
C) Forum D) Mlakat D) Mnazara
E) Sunumunuzda konuyla ilgili olmayan
ayrntlara yer vermeyin. E) Sylev E) Forum
18. E 17. B 16. A 15. D 14. A 13. D 12. C 11. E 10. A 9. C 8. E 7. C 6. D 5. C 4. D 3. B 2. B 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Edebiyat, kltrn bir gesidir. Edebiyat,
I. Eski Trklerde kam, baks, ozan ola- Aadakilerden hangisi kouk nazm
kltrden ayr dnlemez. Ayn ekil- rak adlandrlan airler, ayn zamanda eklinin zelliklerinden biri deildir?
de kltr de edebiyatsz dnlemez. hakim, hekim, byc gibi zelliklere
de sahiptir. A) Nazm birimi beyittir.
Ksacas, bu ikisi i iedir. Bundan dolay
bir edebiyat oluturan ulusun tarih iinde II. iirlerde ahengi salamak iin aruz B) Dz kafiye kullanlmtr.
yaad kltrel farkllklar edebiyata yan- vezninin ksa kalplar kullanlmtr. C) len ad verilen ziyafetlerde sylen-
sr. Bunun sonucu olarak farkl bir edebiyat III. iirlerde dz uyak dzeninin daha ok mitir.
meydana gelir. kullanld grlr. D) Konusu bakmndan lirik iirlerdir.
IV. Szl edebiyat dnemi Uygurlarn ya-
Bu parada edebiyatn dnemlere ayrl- E) Halk edebiyatndaki komaya benzer.
zy kullanmaya balamas ile bitmitir.
masnda kullanlan ltlerin hangisin-
den sz edilmitir? V. iirlerde doa, doa sevgisi, kahra-
manlk, yiitlik gibi konular ilenmitir.
A) Dini hayat B) Dil corafyas 8.
slam ncesi Trk edebiyat szl d-
C) Kltrel farkllama D) Sanat anlay nemi ile ilgili numaralanm bilgilerden Aadaki cmlelerde verilen bilgiler-
hangileri yanltr? den hangisi, ayra iindeki kavramla
E) Ahenk unsurlar
ilgili deildir?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV.
2. A) Bugnk ataszlerinin ilk ekilleridir.
D) III. ve IV. E) IV. ve V. (kam)
Aadakilerden hangisinde Trk ede-
biyatnn dnemlerine ait bir bilgi yan- B) Milletlerin bandan gemi dini, milli,
l vardr? sosyal olaylar konu edinen manzum
rnlerdir. (destan)
A) slamiyetten nceki Trk edebiyat,
C) lm, matem trenlerinde len kii-
Trklerin Orta Asyada oluturduklar
nin ardndan sylenen yas iirleridir.
ou szl rnlerden oluan edebi- 5. (sagu)
yattr.
slam ncesi Trk edebiyatnda Trkler a- D) Konular ak, doa sevgisi, kahraman-
B) Halk edebiyat, Trklerin szl edebi-
irlere, ---- adn vermilerdir. lk olan ve lenlerde sylenen lirik i-
yat geleneinin Anadoludaki devam
irlerdir. (kouk)
niteliindedir. Bu cmlede bo braklan yere aada-
kilerden hangisi getirilemez? E) slamiyet ncesi dnemde kopuz eli-
C) Tekke edebiyat, k ad verilen halk
inde iirler syleyen ozanlardr. (baks)
ozanlarnn ortaya koyduu eserlerden A) ozan B) k C) aman
oluur.
D) baks E) kam
D) Cumhuriyet Dneminde edebiyata
sade dil anlay yerlemitir. 9.
E) Tanzimat edebiyat, Batl bir Trk ede- Bu dnemde iir, mzik ve din i iedir.
biyat oluturmak isteyen sanatlarn Byk lde Orta Asyadaki Trklerin ya-
meydana getirdikleri bir edebiyattr. amn ve kltrn yanstan bu dnemde
eitli trenlere rastlanr. Sr, len ve
6. yu trenleri bunlarn balcalardr. Edeb
3.
Gnmz Trk kltr ve edebiyatndaki rnler, bu trenlerde Trk boylarnda fark-
Aadakilerden hangisi slam ncesi
ataszlerine eski Trklerde ----; koma bi- l adlarla adlandrlan aman, baks, kam,
szl dnem Trk edebiyat iin syle-
imindeki iirlere ----; yas iiri olan atlara ozan denen airlerce kopuz eliinde sy-
nemez?
---- ad verilmitir. lenirdi. amanlar ayn zamanda, toplumun
A) iirler, kopuz ad verilen saz eliin- dinsel nderi olarak kabul edilirdi.
Bu parada bo braklan yerlere sra-
de sylenmitir.
syla aadakilerden hangileri getiril- Bu parada sz edilen dnem aa-
B) iirler drtlk nazm birimiyle sylen- melidir? dakilerden hangisidir?
mitir.
A) sagu - sav - kouk A) slam ncesi szl Trk edebiyat
C) iirlerde Allah sevgisi, cennet, cehen-
nem gibi konular ilenmitir. B) kouk - sagu - sav B) slam ncesi yazl Trk edebiyat
D) iirlerde hece ls kullanlmtr. C) sav - kouk - sagu C) slam etkisinde divan edebiyat
E) Yabanc dillerin etkisinden uzak bir dil D) sagu - kouk - sav D) slam etkisinde halk edebiyat
kullanlmtr. E) kouk - sav - sagu E) Bat etkisinde mill edebiyat
15. 18.
12. slamiyet ncesi dnem Trk kltrnde
Kulan tkel kamtt
Ulp eren brley nemli bir yeri olan cenaze merasimlerin-
Arkar sukak yumtt de dnemin ozanlar len kiinin kahra-
Yrtp yaka orlayu manlklarn, iyeliklerini anlatan iirler sy-
Yayla tapa emitti lerlerdi. slamiyet ncesi dneminde yu
Skrp ni yuvlay
Tizip turup sekrir ad verilen cenaze trenlerinde sylenen
Sgtap kzi rtlr bu iirlere ---- ad verilir. Bu tr, halk iirin-
(Bahar, yaban atlarn coturdu / Da ke- de ---- divan iirinde ise ---- adn almtr.
(Erkekler kurtlar gibi uluyorlar / Yakalarn
ilerini bir araya getirdi / Otlamak iin yay-
yrtyor ve lk atyorlar / Islk gibi sesler Bu parada bo braklan yerlere, aa-
karyor ve feryat ediyorlar / Alamaktan lalara doru yneldiler / Sra sra dizilip
dakilerin hangisinde verilenler srasyla
gzleri rtlyor.) hoplayp zplyorlar)
getirilmelidir?
Bu drtlk, ierik ve biim zellikleri Bu drtlk, ierik ve biim zellikleri A) sagu, at, mersiye
bakmndan slam ncesi Trk edebiyat bakmndan slam ncesi Trk edebiyat
B) at, devriye, mersiye
rnlerinden hangisine aittir? rnlerinden hangisine aittir?
C) yu, koma, mersiye
A) destan B) semai C) sav A) destan B) sagu C) sav D) at, sagu, hicviye
D) kouk E) sagu D) kouk E) mani E) kam, deme, satirik iir
18. A 17. E 16. C 15. D 14. B 13. C 12. E 11. C 10. C 9. A 8. A 7. A 6. C 5. B 4. C 3. C 2. C 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerden hangisi destanlarn Aadakilerden hangisi, Trk destan- I. Dsel gelerle rlmtr.
zelliklerinden biri deildir? larna ait deildir? II. Trk kltryle uyumayan ayrntlar
ar basmaktadr.
A) Uzun manzum hikyelerdir. A) Trklerin karakteristik zelliklerinin
III. Sava, deprem, g, ktlk gibi bir mil-
B) Anonim zellik tarlar. yanstlmas
leti etkileyen sosyal olaylar anlatlr.
C) Anlatlan olaylarn getii tarih ve yer B) Kahramanlarnn sekin devlet yneti-
IV. in ve Hint kaynaklarnn etkisi altnda
bilinmez. cilerinden olumas
sylenmitir.
D) Olaanst olay ve kahramanlara yer C) Halk derinden etkileyen olaylar konu V. Olaylarn ne zaman ve nerede getii
verilmez. edinilmesi tam olarak bilinmemektedir.
E) Szl edebiyat rnleridir. D) Ulusal deil, evrensel zelliklerin ar
Yukardaki numaralanm cmlelerden
basmas
hangilerinde Trk destanlaryla ilgili bir
E) Olaanst kii ve olaylara yer veril- bilgi yanl vardr?
mesi
A) I. ve V. B) II. ve IV. C) II. ve V.
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
2.
Aadakilerden hangisinde Trk des-
tanlar bir arada verilmitir?
A) Ergenekon - Kalevela - Ouz Kaan
5.
B) G - Bozkurt - Treyi
C) ehname - Alp Er Tunga - u Aadaki dizilerden hangisinde verilen 8.
destanlar slamiyet ncesine aittir? slamiyet ncesi Trk destanlarnda
D) Alp Er Tunga - Bozkurt - Nibelungen
A) Treyi u Battalgazi Ergenekon Yada Ta motifi ile simgelenen aa-
E) Treyi - Cid - G
B) Danimendname Bozkurt Manas dakilerden hangisidir?
Yaratl A) Trklerin dayanmaya nem verdikle-
C) u Yaratl Ouz Kaan Battal ri
Gazi B) lah buyruun duyurulduu yer
D) Ergenekon Bozkurt u G T- C) Milli birlik ve btnlk
reyi D) Kahramann baarya ulamasndaki
3. E) Manas Ergenekon G Treyi etkin g
E) Ana ya da ata (varln temsili)
Aadakilerden hangisinde Trk des-
tanlar ile ilgili bilgi yanl vardr?
A) u Destan: u adl Saka Trklerinin
hkmdarnn Byk skenderle m-
cadelesi anlatlr.
B) Ouz Kaan Destan: Hun hkmda-
r Metenin kahramanlklar ve lkesini
geniletip oullar arasnda bltr-
6.
mesi anlatlr. Uygur Trklerine ait destanlar aada-
9.
C) Bozkurt Destan: Gktrklerin bir dii kilerden hangisinde bir arada verilmi- Aadakilerden hangisi Saka Trkleri-
kurttan tredikleri anlatlr. tir? ne ait bir destandr?
D) Ergenekon Destan: Trklerin ranllar- A) u Ergenekon A) Manas
la savalarn anlatr. B) u G B) u
E) G Destan: Uygurlarn, inlilerin hi- C) u Alp Er Tunga C) Treyi
lelerine kanarak kutsal talarn kay-
D) Treyi G D) G
betmeleriyle g etmek zorunda kal-
lar anlatlr. E) Manas Ergenekon E) Ouz Kaan
18. B 17. D 16. E 15. E 14. D 13. E 12. D 11. A 10. E 9. B 8. C 7. B 6. D 5. D 4. D 3. D 2. B 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
(I) Destanlar milletleri derinden etkileyen (I) Tarihte bilinen en eski Trk boylarn- Trklerin ranllarla yaptklar savalar
sosyal veya doal olaylardr. (II) Destan- dan biri de Sakalardr. (II) Bunlarn var- konu alr. Destann kahramannn ad Ku-
larn kahramanlar genellikle kahramanlar l muhtemelen M 7. yzylda balar. tadgu Biligde gemektedir. Divan Lgatit
sradan kiilerdir. (III) Destanlarda milli dil (III) Trk edebiyatnda Sakalar andan Trkte de onunla ilgili bir saguya yer ve-
kullanlr. (IV) Toplumun sorunlar ve dn- Ouz Kaan ve Alp Er Tunga adl iki nl rilmitir.
yaya bak cokulu bir anlatla destanlar- efsane kalmtr. (IV) Hatta Saka Trkleri-
Bu parada sz edilen destan ve bu
da ilenir. (V) Ulusal bir bilin oluturulma ni tarihten ok bu efsanelerden tanyoruz.
destann ait olduu Trk boyu aada-
yoluna gidilir. (V) Saka devletinin Hun devleti tarafndan
kilerden hangisinde birlikte verilmitir?
yklm olduu sanlmaktadr.
Yukardaki numaralanm cmlelerin
A) Ouz Kaan Hun
hangisinde bir bilgi yanl vardr? Bu paradaki numaralanm cmlelerin
hangisinde bir bilgi yanl vardr? B) Alp Er Tunga - Saka
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. C) u - Saka
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) Uygur - G
E) Manas - Krgz
2.
Aadakilerden hangisi destan tr
iin doru deildir? 5. 8.
A) Doal destanlar, toplumu etkileyen I. Metenin hayatn anlatmaktadr.
Aadakilerin hangisinde verilen des-
nemli olaylarn sze aktarlmasyla II. Yapay destanlardandr. tan karsndaki Trk boyuna ait deil-
oluan sonras oluan destanlardr. III. Hun Trklerine aittir. dir?
B) Doal destan szl gelenek yoluyla IV. Trk devlet gelenei hakknda ayrnt-
azdan aza, nesilden nesle aktarl- A) Alp Er Tunga- Saka
lar iermektedir.
mtr. V. Manzum olarak olumutur, gnmz- B) Satuk Bura Han- Karahanllar
C) Trk edebiyatnda Battal Gazi ve de nemli bir blm bilinmektedir. C) Manas- Kazak
Krolu destanlar yapay destan r- D) G-Uygur
Ouz Kaan destan ile ilgili olarak yu-
nekleridir.
kardakilerden hangisi sylenemez? E) Bozkurt- Gktrk
D) Uzun srede oluup olgunlaan doal
destan, bir air tarafndan derlenip ya- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
zya geirilince genellikle son eklini
alr.
E) Yapay destan, toplumun yaad olay-
larla ilgili duygu, dnce ve inanlar- 9.
nn bir air tarafndan yorumlanmas-
Bu destanlarda Hun Hkmdar Metenin
dr.
6. douu, kaan oluu, Trk birliini sala-
mas ve lmnden nce lkesini oullar
(I) u destan, M 330-M 327 yllarnda- arasnda paylatrmas anlatlr. Ebul Gazi
ki olaylarla ilgili eski bir Trk destandr. (II) Bahadr Hann Secere-i Terakimesinde
Destanda Makedonyal skender'in, ran bu destanla ilgili blmler bulunmaktadr.
3. zerinden Asya'ya doru yrrken yaplan Uygur harfleriyle yazl olan zgn nshas
savalar ve bu savalarn Trklerle ilgili Paris Ktphanesindedir.
Aadakilerden hangisi, Trk destan-
blm anlatlmaktadr. (III) Bu dnemde
larndaki mitolojik gelerden biri deil- Bu parada sz edilen destan aa-
Uygur hkmdarnn ad u idi. (IV) Des-
dir? dakilerden hangisidir?
tanda bu kiinin kahramanlklar ilenir. (V)
A) Bozkurt u destan, Trk edebiyatnn ilk rnekle- A) Ergenekon
B) Ok-yay rinden biridir.
B) Alp Er Tunga
C) Geyik Bu paradaki numaralanm cmlelerin C) u
D) At hangisinde bir bilgi yanl vardr?
D) Treyi
E) Deve A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Ouz Kaan
11.
I. Farkl anlatmlar bulunan mitolojik bir
hikyedir.
14. 17.
II. Bat Denizi kylarnda oturan ilk Gk-
trkleri konu almaktadr. Firdevsinin ehnamesinde aadaki- Trk destanlarnda aadakilerden
III. Bir doal felaketin ardndan yaanan lerden hangisi ile ilgili ayrntlar vardr? hangisinin ak etkisi grlmez?
ulusal tkeniin sebeplerini anlatmak- A) Ergenekon Destan A) slamiyet
tadr. B) amanizm
B) Alp Er Tunga Destan
IV. Gktrklerin bir bozkurttan tekrar tre-
C) u Destan C) Budizm
yiini ilemektedir.
D) Manas Destan D) Hristiyanlk
V. Eski Trk inanlaryla ilgili nemli bil-
giler iermektedir. E) Ouz Kaan Destan E) Maniheizm
18. E 17. D 16. A 15. D 14. B 13. B 12. A 11. C 10. A 9. E 8. C 7. B 6. C 5. B 4. C 3. E 2. C 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
slamiyet ncesi Trk edebiyatnn ya- Gktrk Kitabeleri 8. yzylda kaleme aln I. Anlatm sadedir.
zl dnemi iin aadakilerden hangisi I II II. An ve tarihle ilgilidir.
sylenemez? mtr. Kitabelerde sade ve duru bir Trke III. Yazarlar bilinmemektedir.
A) Gktrk Kitabeleri 7. ve 8. yzylda ya- III IV. Toplum iin yazlmtr.
zlmtr. kullanlmtr. Kitabelerdeki metinlere destan V. retici metinlerdir.
B) Uygur Trklerinden kalma eserlerde; IV Trk edebiyatnda yazl ilk rnler iin
Budizm ve Maniheizmin etkileri gr- slubu hakimdir. Kitabeler Gktrk Alfabesi yukardakilerden hangisi doru deil-
lr. V dir?
C) Gktrk Kitabelerindeki metinler sy- ile yazlmtr.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
lev trnn zelliklerini tar. Bu paradaki numaralanm yerlerden
D) Gktrk Kitabelerinde 33 harften olu- hangisinde bilgi yanl vardr?
an bir Gktrk Alfabesi kullanlmtr.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Uygurlardan kalan metinleri ilk defa
Danimarkal bilim adam Thomsen 8.
okumutur.
(I) Gktrk Kitabelerinden Tonyukuk Ant,
720 ylnda Gktrk Devleti veziri Tonyu-
kuk adna dikilmitir. (II) Kitabede, Tonyu-
2.
5. kuk, anlarn ve dnemin tarihini anlatm-
slamiyet ncesi Trk edebiyatnn yazl tr. (III) Bilge Kaan tarafndan yazlan ve
dnem eserleri, ---- (I) Orhun Kitabeleri, aslnda Gktrklerin 732 ylnda dikilen Kltigin Ant'nda ise
beng talara yazlm resmi bir tarihidir. Kltiinin milleti iin verdii mcadeleler
Bu cmle aadakilerden hangisi ile
(II) Bu yaztlarda ayn zamanda Budizm anlatlr. (IV) Bilge Kaan Ant ise 735
tamamlandnda bir bilgi yanl mey-
inancnn yansmalar da grlr. (III) ylnda dikilmitir. (V) Bu antn ieriini,
dana gelir?
Eserler, Trklerin ilk alfabesi olarak bilinen Bilge Kaann yiitlikleri ve Trk milletine
A) yabanc dillerin etkisinden uzak bir dil- Gktrk Alfabesi ile yazlmtr. (IV) Bu ya- iletmek istedii mesajlar oluturur.
le yazlmtr. ztlardaki metinlerde Gktrk kaanlarnn
topluma hesap vermek, gelecek nesillere Bu paradaki numaralanm cmleler-
B) Orta Asyada, Orhun ve Yenisey bl-
iletmek istediklerini ifade etmek istedikleri den hangisinde bilgi yanl vardr?
gelerinde bulunmaktadr.
grlr. (V) Yaztlardaki ilenmi dil, Trk- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) Arap ve in alfabeleri ile yazlmtr.
enin gemiinin 8. yzyldan da geriye
D) O dnem Trklerin tarihine ve yaam gittiinin bir kantdr.
tarzlarna k tutmaktadr.
Bu paradaki numaralanm cmleler-
E) Gktrkler ve Uygurlar tarafndan ve-
den hangisinde bilgi yanl vardr?
rilmitir.
9.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Aadaki numaralanm cmlelerden
3. hangisinde bilgi yanl vardr?
I. Orhun Yaztlarndan Bilge Kaan ve
Kl Tigin Yaztn Yollug Tigin yazmtr. A) Uygur Trklerine ait yazl metinlerde
Maniheizm dinine ait ilahiler yer al-
II. Yenisey Yaztlarnda Gktrk kaan-
maktadr.
lar milletine hesap verme amacn ta-
mlardr. 6. B) Uygurlardan kalma yazl eserlerde,
III. Altun Yaruk adl eserde Budizmin Aadakilerin hangisinde Trklerin Uygur alfabesi kullanlmtr.
inan ilkelerdinden sz edilmektedir. kulland alfabeler tarih bakmndan C) Yenisey Kitabeleri, edeb deeri olma-
IV. Gktrk Yaztlarnda Uygur Alfabesi doru dizilmitir? yan birka kelime veya satrlk mezar
kullanlmtr. talardr.
A) Arap - Gktrk - Uygur - in
Numaralanm cmlelerden hangilerin- D) Altun Yaruk ve Sekiz Ykmek Gktrk-
B) Gktrk - Uygur - in - Arap
de bilgi yanl vardr? lere ait, Gktanr inancnn ilendii
C) Gktrk - Uygur - Arap - Latin dini metinlerdir.
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) Uygur - in - Arap - Latin E) Gktrk Kitabeleri, Trk tarihinin ve
D) II. ve IV. E) III. ve IV. E) Gktrk - in - Arap - Latin edebiyatnn ilk yazl belgeleridir.
17.
11.
(I) slamiyetten nceki Trk edebiyat, ok
Aadakilerden hangisinde slam n- eski tarihlerden balayarak 13. yzyla ka-
cesi yazl dneme ait bir bilgi yanl dar srmtr. (II) Bu edebiyatn olutuu
vardr? 14. corafi blge ise kesin snrlarla izileme-
mekle birlikte, dnemin sanat ve edebiyat
A) Yazl Trk edebiyat 8. yzylda ba- (I) Trke yazl ilk belgeler 6. yzyldan rnleri, Trklerin ana yurdu olan Orta
lar. kalan Orhun Yaztlardr. (II) Orhun Yazt- Asya'da olumutur. (III) Bu nedenle bu
B) Trk tarihinin ve edebiyatnn ilk yazl lar, Trklerin edeb deer tayan ilk yazl dnem edebiyatna slamiyet ncesi Orta
rnleri Orhun Yaztlardr. metinleridir. (III) Yaztlarda kullanlan dil, Asya Trk edebiyat da diyebiliriz. (IV) D-
C) Bu dnem eserlerinde Gktrk ve Uy- btn d etkilerden uzak, saf Trkedir. nem kendi iinde szl ve yazl diye ikiye
gur alfabeleri kullanlmtr. (IV) Yaztlar Trk tarihine k tutmaktadr. ayrlr. (V) Orhun Yaztlarna kadar olan
(V) Bu yaztlarda Trkler kendilerine ait dnem szl, sonras dnem yazl dnem
D) Uygurlara ait eserlerde dini konular i-
Gktrk alfabesini kullanmlardr. olarak kabul edilebilir.
lenmitir.
E) Gktre ile yazlan metinlerde, nem- Bu paradaki numaralanm cmlelerin Bu paradaki numaralanm cmlelerin
li oranda yabanc dillerin etkileri gr- hangisinde bir bilgi yanl vardr? hangisinde bir bilgi yanl vardr?
lr. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18.
12. I. Sekiz Ykmek, Altun Yarug gibi metin-
I. Irk Bitig: Uygur harfleriyle yazlm Ma- ler Uygur Trklerinden kalmadr.
niheizm dinine ait fal kitab. II. Maitrsimit, Trk edebiyatnn ilk ilkel ti-
yatro rnei kabul edilebilir.
II. Aprinur Tigin: iirleri elimize geen ilk 15.
Trk airi. III. Prens Kalyanamkara Papamkara, Uy-
8. yzyldan nce yazld bilinen ---- ge- gurlar dneminin en tannm ykle-
III. Sekiz Ykmek: Budizmin inan ve fel-
limi bir Trke kullanlmad iin bu ya- rinden biridir.
sefesini anlatan, Uygurlara ait bir dini
ztlar ilk yazl edeb rnler olarak deer- IV. Muhtemelen 930 ylnda ve Arap harf-
eser.
lendirilmez. leriyle kaleme alnm olan Irk Bitig
IV. Bilge Kaan Yazt: Yenisey Yaztlarn- (Fal Kitab), Uygurlarn Mani kesimin-
dan biri. Bu cmlede bo braklan yere aada-
de yazlm nemli bir metindir.
V. Treyi Destan: Hunlara ait bir doal kilerden hangisi getirilmelidir?
V. Uygur metinleri Buda ve Mani dinleri-
destan. A) Orhun Yaztlarnda nin etkisi altnda kaleme alnmtr.
Numaralanm eserlerden hangi ikisine B) Yenisey Yaztlarnda Yukardaki numaralanm cmlelerin
ait aklamada bilgi yanl vardr? hangisinde slamiyet ncesi Uygur me-
C) Uygur metinlerinde
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. tinleri ile ilgili bir bilgi yanl vardr?
D) Karahanl iirlerinde
D) III. ve V. E) IV. ve V. E) Gaznelilerin yazmalarnda A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18. D 17. A 16. B 15. B 14. A 13. E 12. E 11. E 10. E 9. D 8. C 7. C 6. C 5. B 4. D 3. D 2. C 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
XI - XIII. yzylda eser veren Trk sanat- Aadakilerden hangisi Trk dili ve Kutadgu Bilig, Atabetl - Hakayk gibi
lar, yeni kltrn edebiyat ve gelenekleri- edebiyatnn ilk szldr? eserler slam etkisinde gelien Trk ede-
ni, komu olduklar ve kendilerinden nce biyatnn ilk rnleridir. Bu eserler, XI - XII.
A) Irk Bitig
slam kltryle tanan Farslarn edebi- yzyllarda ---- ile yazlmtr.
yatndan alr. Bata mesnevi olmak zere B) Atabetl - Hakayk
Bu cmlede bo braklan yere aada-
birok nazm ekli ve trleri Fars edebiya- C) Kutadgu Bilig
kilerden hangisi getirilmelidir?
tndan edebiyatmza gemitir. D) Divnu Lgatit - Trk
A) Uygur Trkesi
Aadakilerden hangisi bu parada E) Divan- Hikmet
sz edilen yzyla ait eserlerden de- B) Krgz Trkesi
ildir? C) Hakaniye Trkesi
C) Atabetl - Hakayk
D) Divan- Hikmet
E) Divnu Lgatit - Trk
8.
2. I. Kutadgu Bilig
I. Maniheizm ve Budizm dinleri ile ilgili 5. II. Atabetl - Hakayk
kavramlarn eserlerde grlmeye ba- Aadakilerden hangisi Trk edebiya- III. Divan- Hikmet
lanmas tnn ilk mesnevisidir? Numaralanm eserlerin iin de or-
II. slam ncesi kltr ile slam kltrne
A) Atabetl - Hakayk tak olan zellik, aadakilerden hangi-
ait edebiyat geleneklerinin birlikte kul-
B) Divan- Hikmet sidir?
lanlmas
III. Baz ortak mecaz, mazmun ve sem- C) Manas Destan A) Mesnevi biiminde yazlmalar
bollerin edebi eserlerde grlmeye D) Divnu Lgatit - Trk B) Hece ls ile yazlmalar
balanmas E) Kutadgu Bilig C) Araplara Trkeyi retmek iin yazl-
IV. Edeb eserlerde, yabanc dillerin etki- malar
sinin grlmemesi D) Drtlk nazm birimi ile yazlmalar
Numaralanm zelliklerden hangi ikisi E) Didaktik zellikte olmalar
slam etkesinde gelien Trk edebiya-
tnn ilk dnemine (XI - XIII. yy.) ait de-
ildir?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV.
D) II. ve IV. E) III. ve IV. 9.
Aadakilerden hangisi slam etkisin-
3. 6. de gelien Trk edebiyatnn ilk dne-
I. Kutadgu Bilig - Edip Ahmet Ykneki
(I) slamiyet'in etkisinde gelien Trk ede- mine ait (XI - XII. yzyl) zelliklerden
biyatnn ilk dil ve edebiyat rnleri XIII. II. Atabetl - Hakayk - Yusuf Has Hacip biri deildir?
yy. da verilmitir. (II) Bu eserler, Hakaniye III. Divan- Hikmet - Ahmet Yesevi
A) Eserlerde ahlki, t verici temalar
Trkesi ile yazlmtr. (III) Bu eserlerde IV. Divan Lgatit - Trk - Kagarl Mah-
ilenmitir.
edeb nitelik n planda deildir. (IV) Sa- mut
natlarn manevi, ahlki ve retici yn B) Hem hece ls hem aruz ls kul-
Yukardaki numaralanm eser- sanat
ar basan temalara yer verdii grlr. (V) lanlmtr.
eletirmelerindeki bilgi yanlnn d-
Farsa, Arapa szck ve tamlamalarn C) Coku ve heyecan bildiren metinler,
zelmesi iin sanat isimlerinden han-
yer ald bir dil kullanlmtr. ilahi nazm ekli ile yazlmtr.
gilerinin yer deitirilmesi gerekmekte-
Bu paradaki numaralanm cmleler- dir? D) Drtlk nazm birimi ile de beyit ile de
den hangisinde bilgi yanl vardr? eserler yazlmtr.
A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV.
E) Eserlerde Arapa ve Farsann etkileri
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) II. ve III. E) II. ve IV. grlmektedir.
18.
Eserine bir de Trk illerinin haritasn ko-
yan ----, Trke szcklerin aklamalarn
12. 15. yaparken drt yze yakn drtlkten olu-
an iirlerle ataszlerini rnek olarak verir.
Aadaki kavramlardan hangisi XI - XII. Aadakilerden hangisi slamiyet'in ka-
yzyl Trk dili ve edebiyat ile ilgili de- bulnden sonra yazlan ilk Trke eser- Bu cmlede bo braklan yere aada-
ildir? lerden deildir? kilerden hangisi getirilmelidir?
A) Mesnevi nazm ekli A) Divan- Lgati't -Trk A) Ebu'l Gazi Bahadr Han
B) Didaktik nitelik B) ehname B) Yusuf Has Hacip
C) Terkib-i bent nazm ekli C) Kutadgu Bilig C) Edip Ahmet
D) Aruz ls D) Divan- Hikmet D) Ali ir Neva
E) Trke szlk E) Atabet'l Hakayk E) Kagarl Mahmut
18. E 17. D 16. D 15. B 14. A 13. C 12. C 11. D 10. C 9. C 8. E 7. C 6. A 5. E 4. D 3. A 2. C 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerden hangisi XI - XII. yzyl Mutluluk veren bilgi anlamna gelen ---- Aadakilerin hangisinde Kutadgu Bi-
Trk edebiyatnn zelliklerinden biri adl bu eserin yazar ---- Sanat eserini ligdeki kahramanlar ile ilgili bilgi yan-
deildir? 1069da Balasagunda yazmaya balam, l vardr?
1070te Kagarda bitirip Karahanl hkm- A) Kn Togd - Hkmdar - Doruluk ve
A) Eserlerin tmnde slam kltr ve ge-
dar Tabga Bura Hana sunmutur. Eser, adalet
leneinin etkiler grlr.
sahnesiz bir tiyatro eseri grnmndedir. B) Ay Told - Vezir - Mutluluk ve devlet
B) Eserlerin ortak zellii satirik olmalar-
dr. Bu parada bo braklan yerlere aa- C) gdlm - Vezirin olu - Akl ve anlay
dakilerden hangisi getirilmelidir? D) Odgurm - Vezirin kardei - Akibet
C) Eserler toplumu ynlendirme amacyla
(yaamn sonu)
kaleme alnmlardr. A) Atabetl-Hakayk - Edip Ahmettir.
E) Ay Told - Vezir - Akl ve anlay
D) Eserlerde slamiyet ncesi kltr ve B) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Haciptir.
edebiyat gelenei ile slam kltr ve C) Divan Lgatit-Trk - Kagarl Mah-
edebiyat gelenei bir arada yer almtr. muddur. 8.
E) Eserlerde Hakaniye Trkesinin kulla- D) Divan- Hikmet - Ahmet Yesevidir. (I) Divan- Hikmet'i ilk mutasavvf air Ah-
nld grlr. met Yesevi, mritlerine derviliin kuralla-
E) Risaletn - Nushiyye - Yunus Emredir.
rn retebilmek iin yazmtr. (II) Aruz
ls ile beyitler halinde ve sade bir dille
2. 5. yazlan bu manzumelerin her birine hik-
I. Arap ve ran edebiyatlarnn nazm e- met denmitir. (III) Sanat kaygs gdl-
Aadakilerden hangisi Divnu Lgatit - meden sylenmi, ritim yn zayf olan
killeri kullanlmaya balanmtr.
Trkn zelliklerinden biri deildir? hikmetler, tasavvufu yaymak amacyla
II. iirlerde Arap ve Fars edebiyatlarnn
yazlmtr. (IV) Bu zellii ile tekke iirinin
etkisi ile yalnzca beyit nazm birimi A) Trk Dilleri Szl anlamna gelen
ilk rnekleri kabul edilir. (V) Manzumeler-
kullanlmtr. eser, Kagarl Mahmud tarafndan
de, Hz. Muhammedin hayat, mucizeleri,
III. iirlerde aruz ls yannda hece l- 1072 - 1074 yllar arasnda yazlmtr. slam menkbeleri, dnyadan ikayet, ilahi
snn de kullanlmaya devam edildi- B) ranllara Trkeyi retmek ve Trk- ak, cennet gibi konular ilenmitir.
i grlr. enin Farsayla e deer olduunu Bu paradaki numaralanm cmleler-
IV. Yarm uyak geleneinin olduu gibi de- ortaya koymak iin yazlmtr. den hangisinde bilgi yanl vardr?
vam ettii grlr. C) Eserde Trk halk edebiyatndan ve
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Numaralanm cmlelerden hangilerin- halk dilinden alnm ok sayda iir r-
de XI - XII. yzyl Trk edebiyatna ait nekleri, Trke deyimler ve ataszleri
bilgi yanl vardr? vardr.
9.
D) 7500den fazla szcn akland
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. Eser, Kutadgu Bilig gibi slami dneme ge-
eserde sav, sagu, kouk rneklerine
D) II. ve IV. E) III. ve IV. iin bir rndr. slamiyetten sonra g-
yer verildii iin szl dneme kaynak-
rlmeye balanan mesnevi trnde Allah'a
lk etmesi bakmndan nemlidir.
hamd, Peygambere, drt halifeye ve ese-
3. E) Trkenin ilk szl ve ilk dil bilgisi rin sunulduu kiiye vgden sonra asl
kitabdr. hikayeye geilir. slamiyetin kabulnden
Aadakilerden hangisi XI - XII. yzyl nceki Trk edebiyatnda drtlk nazm bi-
Trk edebiyatnn zelliklerinden biri rimi kullanlrken bu eserde hem beyit hem
deildir? drtlk nazm birimi kullanlmtr. Eserde
6.
ahlak, erdem, bilgi gibi kavramlardan sz
A) Edeb trlerde iirin arl azalm,
Aadakilerden hangisi Kutadgu Bi- edilmitir.
dzyaz nem kazanmtr.
ligin zelliklerinden biri deildir?
B) Bu dnem rnleri Hakaniye Trke- Bu parada tantlan eser ve yazar aa-
A) slam kltr etkisi ile yazlm olmas dakilerden hangisidir?
siyle yazlmtr.
C) Arapa ve Farsa szcklere yer veril- B) retici metin trlerinden sohbet bi- A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
mi, slam dini ile ilgili kavramlar dilimi- iminde yazlmas B) Divan- Hikmet - Ahmet Yesevi
ze girmitir. C) Alegorik ve didaktik bir eser olmas C) Divnu Lgatit - Trk - Kagarl Mah-
D) Sanatlar, ssl ve sanatl anlatm D) Karlkl konumalar biiminde olu- mut
amalamamlardr. mas D) Atabetl - Hakayk - Edip Ahmat Yk-
E) Eserdeki kahramanlarn tip zellii neki
E) Daha ok retici nitelikteki eserler ka-
leme alnmtr. gstermesi E) Risaletn - Nushiye - Yunus Emre
18. E 17. C 16. C 15. E 14. A 13. A 12. E 11. E 10. D 9. D 8. B 7. E 6. B 5. B 4. B 3. A 2. D 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
13.yzylda yaayan sanat, Horasan 14. yzylda yaam mutasavvf airler-
Yunus Emre ---- adl eserinde sembolik bir
Trklerindendir. Eserlerinde ran edebiyat- dendir. iirin yan sra matematik ve felse-
anlatmla akldan, imandan, sabrn ne-
nn etkileri grlmektedir. Divan edebiyat- fe ile de ilgilendii dnlmektedir. air,
Feridddin-i Attar ve Mevlana Celaleddin minden sz etmitir. Aruz ls ile yaz-
nn ilk airi kabul edilir. iirlerinin en nemli d bu mesnevi, onun iyi bir renim gr-
temas aktr. Farsa olarak bir Seluklu Rumiden etkilenmitir. nl eseri Mant-
kut - Tayrda, Attarn ayn adl mesnevi- dn ortaya koymaktadr. Yunus Emre
ehnamesi adl mevnevisi olduu sylen-
sini temel almtr. Ancak bu eseri, tam bir hece ls ile ---- de yazmtr. 6,7,8li
se de bu eser gnmze ulamamtr.
tercme deildir. air, eserde ayn hikye- hece kalplar ile sylenmi ilahilerinde
Bu parada tantlan sanat aadaki- yi temel almakla birlikte bunu, Mevlanann sehli mmteni (ok basit gibi grnen fa-
lerden hangisidir? Mesnevisi ve Hint klasii Kelile ve Dimne kat sylenmesi son derece zor ahenk ve
A) Yunus Emre B) Hoca Dehhani ile zenginletirmitir. yapya sahip iirler) tarznda bir anlatm
Bu parada tantlan air, aadakiler- hakimdir.
C) Hac Bekta- Veli D) Mevlana
den hangisidir?
E) eyyad Hamza Bu parada bo braklan yerlere aa-
A) Glehri
dakilerden hangisi getirilmelidir?
B) Hac Bekta- Veli
C) Yunus Emre A) Divan - gzellemeler
2. D) Kad Burhaneddin B) Mesnevi - ahtiyeler
13. yzyln ilk yarsnda yaam bir ta- E) Nesimi C) Risaletn - Nushiyye - ilahiler
savvuf airidir. Hakkndaki bilgiler daha D) Leyla ve Mecnun - ilahiler
ok menkibeye dayanmaktadr. Eseri 5. E) Risaletn - Nushiyye - gazeller
arh-name ile ilgili bilgiyi Fuat Kprl
(I) Ak Paa'nn ailesi, Anadoluya Horo-
vermitir. Mevlanann mridi olduu sy-
sandan gelmitir. (II) Arapa ve Farsay
lenmektedir. Tasavvuf konusunda retici
olduka iyi bilen air, bilinli olarak Trk-
bilgiler ieren arh-name, yz beyitlik bir
eye nem vermi ve eserlerini sade say-
kasidedir. Halk diliyle yazlm eser dn-
labilecek bir dille yazmtr. (III) Hem hece
yann faniliinden, gnahtan kanmaktan
ls ile yazd drtlkler, hem de aruz
sz etmitir.
ls ile yazd beyitler sade ve iten bir
Bu parada tantlan 13 - 14. yzyl sa- Trkeyle kaleme alnmtr. (IV) iirlerin-
nats aadakilerden hangisidir? de ak, doa sevgisi ve kahramanlk gibi
din - tasavvuf d konular ilemitir. (V)
A) Ahmedi B) Glehri
En nemli eseri olan Garipname, 1063 be- 8.
C) Ahmet Fakih D) Ak Paa yitlik bir mesnevidir.
E) Kad Burhaneddin Bu eserde Anadoluda Hristiyanlarla ya-
Bu paradaki numaralanm cmleler-
plan savalar konu edilmektedir. Bu sa-
den hangisinde bilgi yanl vardr?
valarda merkez saha genellikle Malatya
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. yresidir. Savalar, slamiyet Hristiyanlk
3. eklinde dini bir zellik tar. Eserlerdeki
6. olaylarn kahraman, okuduu dualarla b-
Eski Anadolu Trkesi dneminin nde
13 - 14. yzyllarda Anadoluda yaayan yleri bozar; atele yanmaz, gz ap ka-
gelen airlerindendir. Gnmzde tespit
edilebilen iirlerinin neredeyse hepsinde ---- halk dili ile ifade edilen tasavvuf ede- payncaya kadar uzun mesafeler aar; H-
dini ve tasavvufi dnceler ar basmak- biyatnn en byk airidir. Onun duygu ve zrla yoldatr. Trk gazi tipinin mkemmel
tadr. Hemen hemen btn iirlerine hakim dnce dnyasn hazrlayan ve olutu- bir rneini aksettiren bu kahraman, gerek
olan konu, dnyann geicilii ve lm te- ran slam dini ve kltrdr. Hece ve aruz kahramanl gerekse evliya karakteri ile
malardr. airin gnmzde on be man- ls ile yazd iirlerinde sevgi temas- Anadolu insan zerinde son derece etkili
zumesi bulunabilmitir. airin Destan- n ilemitir. Ondaki insan sevgisi, insanda olmutur. Bu eser yzylarca Anadolu halk
Sultan Mahmut ve Yusufu Zleyha isimli iki Allahtan bir para bulunduunu bilmesin-
arasnda szl olarak yaamtr.
mesnevisi vardr. Eski Anadolu Trkesi ile dendir. Kendinden nce yetimi airlerin
yazlm ilk Yusuf u Zleyha mesnevisi bu eserlerinde geen kavramlara yeni bir z, Bu parada sz edilen eser aadaki-
aire aittir. yeni bir deyi katmtr. Tekke iirinin Ana- lerden hangisidir?
doludaki ilk temsilcilerindendir.
Bu parada tantlan 13 - 14. yzyl airi A) Mesnevi
aadakilerden hangisidir? Bu parada bo braklan yere aada-
kilerden hangisi getirilmelidir? B) Yusuf u Zleyha
A) Kad Burhaneddin B) eyyad Hamza A) Mevlana B) Yunus Emre C) Leyla ve Mecnun
C) Ahmedi D) Ak Paa C) Kad Burhaneddin D) Glehri D) Dede Korkut Hikyeleri
E) Glehri E) Ahmet Fakih E) Battalname
9. 12. 14.
I. Anonim zellik tar.
Aadaki cmlelerin hangisinde bilgi (I) 13. yzylda Yunus Emre, 15. yzylda
II. Anlatlan olaylarda olaanstlkler
yanl vardr? Kaygusuz Abdal ve Hac Bayram- Veli, ta-
yoktur.
savvuf ve din erevesinde iirler yazm
III. Anlatm manzume biimindedir, hece A) Halilolu Yahya Burgazinin Ftvvet-
halk iiri geleneinin ilk airleri saylmtr.
lsyle sylenmitir. name adl eserinde, Yunus Emrenin
(II) 15. yzylda Bektailiin etkisi artm,
IV. Ouzlarn i ve d dmanlar ile m- Risaletn - Nushiyye adl Ftvvetna-
din ve toplumla ilgili dnce ve eletiriler
cadeleleri anlatlr. mesinin etkileri grlr.
nem kazanmtr. (III) 16. yzylda Ercili
V. Her hikye bamsz olmakla birlikte, B) Divan sahibi ilk Anadolu airi olan
ounda ortak kahramanlar bulunur. Emrah, Seyrani gibi airlerle geliimini sr-
Ahmednin skendername ve Cemid dren halk iiri, 17. yzylda gzellemeleriy-
Yukardaki numaralanm cmlelerden Hurid adl mesnevileri vardr. le n salm Karacaolan gibi bir saz airini
hangi ikisinde Dede Korkut Hikyeleri
C) Kul Mesutun, Hint klasii Kelile ve yetitirmitir. (IV) 17. yzyldan itibaren baz
ile ilgili bilgi yanl vardr?
Dimne tercmesi 14. yzyl sade nesir halk airlerinde divan iirinin etkisi grlse
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II .ve IV. rnei kabul edilmektedir. de geleneksel izgisini devam ettirmitir.
D) III. ve IV. E) IV. ve V. D) Kad Burhaneddin, devlet adaml (V) Trk halk edebiyat iir gelenei gn-
yn yannda aruz veznini Trkeye mzde de varln devam ettirmektedir.
10. baaryla uygulayarak yazd rbai ve Yukardaki numaralanm cmlelerden
tuyularla da sanat bir yne sahiptir. hangisinde bilgi yanl vardr?
Doumu, lm, kim tarafndan eitildii,
Anadoluya tam olarak hangi tarihte gel- E) 15. yzyl tasavvuf airlerinden olan
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
diine dair kesin bilgiler elimizde mevcut Kaygusuz Abdal, Alanya beyinin o-
deildir. Bununla birlikte 1209 - 1271 yllar ludur ve Alevi - Bektai halk iiri ge-
arasnda yaad sanlmaktadr. Amas- leneini srdrmtr; hem iir hem 15.
yada iken Baba lyasla yaknlk kurduu, dzyaz trnde eserler vermitir. Aadakilerden hangisi Ouz Trke-
lmnden sonra mritlerinin onun etrafn- sinin Anadoludaki ilk rnlerinde g-
da topland sylenmektedir. lmnden rlen temalardan deildir?
sonra adna tarikat kurulmutur. Velayetna-
melerde Yunus Emre ile olan ilikilerinden A) Ahlaki deerler
sz edilmektedir. Makalat adl eserinde B) Snfsal ayrlklar
tasavvuf yollarndan sz etmitir. C) Beer ak
Bu parada tantlan mutasavvuf air, D) lah ak
aadakilerden hangisidir?
E) Sevgi ve hogr
A) Mevlana B) Nesimi
C) Kad Burhaneddin D) Glehri 16.
Bu paradaki numaralanm cmleler- B) halk hikyelerine - din Yukarda sanat ile eserler arasnda
den hangisinde Mevlana ile ilgili bilgi C) romanlara - ak eletirme yapldnda hangi sanat
yanl vardr? darda kalr?
D) halk hikyelerine - doa sevgisi
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) mesnevilere - lm korkusu A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 7.
Trklerin Anadoluya geldikleri ilk d- ----, Feridddin Attarn Mantkut Tayr adl Trk diline kimsene bakmaz-d
nemdeki yaznsal etkinlikleri iin aa- eserini Trkeye evirmitir. Trk dilinin
Trklere hergiz gnl akmaz-d
dakilerden hangisi doru deildir? nemsenmemesinden ikyeti olmutur.
Yunus Emrenin etkisinde kalan sanat, hem
A) Dnemin Anadolu Seluklu sultanlar Trk dah bilmez idi ol dilleri
aruz hem hece lsyle iirler yazmtr.
ve Danimend beyleri, edebiyat ve
nce yol ol ulu menzilleri
tarihi gibi sanat ve ilim adamlarn Bu parada bo braklan yere aada-
desteklemilerdir. kilerden hangisi getirilmelidir?
Bu Garb-nme ann geldi dile
B) Dnemin eserleri arasnda yazar bi- A) k Paa
linenlerin yannda yazar bilinmeyen Kim bu dil ehli dah man bi
B) Sultan Veled
eserler de vardr. Trkenin hor grlmesinden yaknan
C) Glehr
C) Tarih ve din alan bata olmak zere ve Garb-nme adl eserini Trke yaz-
daha ok retici metinler alannda D) Yazcolu Ali
dn belirten air aadakilerden han-
eser verilmitir. E) Hoca Dehhan gisidir?
D) Anadolu Trkesi henz olgunlama-
dndan btn eserler mensur olarak A) k Paa
5.
kaleme alnmtr. B) eyyad Hamza
Edebiyatmzda tuyu nazm eklinin
E) Seluklularn ran corafyasndaki h- kurucusu saylmaktadr. C) Hoca Dehhan
kimiyetinin de etkisiyle ok sayda Far-
Eserlerini Arapa, Farsa ve Trke ka- D) Kad Burhaneddin
sa eser kaleme alnmtr.
leme alm, E) Glehr
Trke eserlerinde Azericeyi kullanmtr.
2. nemli grevlerde bulunduktan sonra
Bulmum Hakk Enel-Hak sylerim Sivasta hkmdarln ilan edip kendi
adna bir devlet kurmu ve on sekiz yl
Hak benim Hak bendedir Hak sylerim kadar sultanlk yapmtr.
Kendi zg tasavvuf inancn bu dizeler- Bu zellikler aadaki sanatlarmz- 8.
de olduu gibi cesur ve takn bir ekilde dan hangisine aittir? ----, Alaaddin Keykubat zamannda Anado-
dile getirmesi ---- Halepte derisi yzlerek
A) k Paa lu'ya yerlemi ve Farsa 20.000 beyitlik
idam edilmitir.
B) Kad Burhanettin Seluklu ehnamesi yazmtr ancak bu
Bu cmlede bo braklan yere aada- eser gnmze gelmemitir.
kilerden hangisi getirilmelidir? C) eyh
D) Seyyid Nesm Bu cmlede sz edilen air aadaki-
A) Seyyid Nesim
E) Sultan Veled lerden hangisidir?
B) Pir Sultan Abdal
A) Hoca Dehhan
C) eyyad Hamza
D) k Paa
6. B) Kad Burhanettin
Mantkut-Tayr ki Attr eyledi C) k Paa
E) Sultan Veled
Prisce ku dilini syledi D) Glehr
Ben bu Trk defterin n drmeyem E) eyyad Hamza
3.
Priscesi-y-ile degrmeyem
Gezgin bir dervi olarak Anadolunun bir-
ok yerini dolamtr. Hayat hakknda
An Trk sretinde biz dak
kesin bilgiler yoktur. Hem hece hem de
aruzla iirler yazan sanatnn iirleri din, Syledk blbl gibi Tanr hak
ahlaki, sofiyane ve didaktik zellikler gs- 9.
termektedir. Yusuf u Zleyha adl mesne- Kimse byle tonlu sz sylemedi
visi ile tannr. Kimse bundan yig kitb eyleme Aadakilerden hangisi Anadoluda ilk
dnemde gelien Trk edebiyatnn sa-
Bu parada sz edilen sanat aa- Bu dizeler aadakilerden hangisine
natlarndan deildir?
dakilerden hangisidir? ait olabilir?
A) Seyyid Nesim A) Ahmed Fakh
A) Ahmed
B) Aziz Mahmut Huda B) k Paa B) Glehr
C) eyyad Hamza C) Hoca Dehhan C) k Paa
D) k Paa D) Kad Burhaneddin D) Dursun Fakh
E) Kad Burhanettin E) Glehr E) Necat
17.
11.
Aadaki cmlelerin hangisinde bir bil-
14. yzyln birinci yarsnda yaayan sa- 14. gi yanl vardr?
nat, 1334-1337 yllar arasnda hkm
Yunus Emrenin 13. yzyln ikinci yarsna A) Hoca Dehhan, din d konularda yaz-
sren Aydn Emri Umur Bey'in istei ze-
giren adalar arasnda Ahmed Fakh'i, d gazellerle divan iirinin ilk temsilci-
rine ve onun adna Kelle ve Dimne'yi Far- si saylmtr.
sadan Trkeye evirmitir. I
B) Tasavvuf airleri iirlerinde tasavvuf
Hoca Dehhan'yi, eyyad Hamza'y, Sul-
Bu cmlede sz edilen sanat aa- dncesini ve ta-savuffun incelikleri-
II III ni sade bir dille ilemilerdir.
dakilerden hangisidir?
tan Veled'i ve Edip Ahmet Yknekyi sa- C) Ouz Trkesi 13. yzyldan itibaren
A) Sultan Veled
IV V Anadoluda Arapa ve Farsann etki-
B) Kul Mesud siyle deiiklie uramtr.
yabiliriz.
C) Ahmet Fakih D) Mevlana, Arapa ve Farsann youn
D) Dursun Fakh Bu cmledeki numaralanm bilgiler- etkisi altnda, ar bir Trkeyle yaz-
den hangisi yanltr? mtr.
E) Hoca Dehhan
E) 13. yzyl sanats Yunus Emre, ilah-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
leri ile tasavvufi halk iirinin balatcs
saylabilir.
12. 18.
Ahmed Fakihin yazm olduu 88 beyit- Sanat nemi
lik bir manzumedir. Fuad Kprl, eserin,
I. Yunus Ouz Trkesinde tasav-
Anadolu Trkesinin bilinen en eski rnei
15. Emre vuf iirinin ncsdr.
olduunu belirtir. Din ve tasavvuf konu-
sunda yazlm retici bir eserdir. Dnya Hakkndaki bilgiler daha ok menkbeler ile II. Hoca Anadoluda klasik Trk i-
faniliinden, kyametin dehetinden ve o Bektai kaynaklarna dayanmaktadr. Bu Dehhan irinin nclerindendir.
gne hazr olmak gerektiinden sz eder. kaynaklara dayanarak Horasandan geldi- III. Hac k edebiyatn balatan
Sabrl, alakgnll olmak, yoksullar giy- i, medrese eitimi grd, Fars edebi- Bekta- Trk ozandr.
dirmek gibi tler verir. retici bir eser yatn iyi bildii dnlmektedir. erh-n- Veli
olmasndan dolay sanat deeri dktr. me adl eseri ile nldr.
IV. Seyyid Trk Alevi iirinin oluma-
Bu parada sz edilen eser aadaki- Bu cmlede sz edilen sanat aa- Nesim snda pay sahibidir.
lerden hangisidir? dakilerden hangisidir?
V. Glehr Anadoluda edeb eser-
A) Divan- Kebir A) Sultan Veled lerin Trke yazlmasna
B) Garb-nme B) Kul Mesud nclk edenlerdendir.
C) erh-nme C) Ahmet Fakih Yukardaki eletirmelerden hangisi
D) Makalat D) Dursun Fakh yanltr?
E) Danimend-nme E) Hoca Dehhan A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18. C 17. D 16. B 15. C 14. E 13. C 12. C 11. B 10. E 9. E 8. A 7. A 6. E 5. B 4. C 3. C 2. A 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
(I) Trklerin 11-19. yzyllar arasnda Ana- I. Arap ve ran edebiyatndan etkilenil- 13. yzyldan sonra yaayp ---- sanatla-
doluda gelitirdikleri slam kltrnn or- mitir.
ra divan sanats denmitir.
tak zelliklerini yanstan bir edebiyattr. (II) II. Dili Arapa ve Farsa tamlamalarla
Geni lde Arap ve Fars edebiyatnn ykldr. Bu cmlede bo braklan yere dn-
etkisini tamaktadr. (III) 19. yzyln or- III. Konu beyitte biter, her beyitte farkl bir cenin akna gre aadakilerden
talarna kadar kaside, gazel gibi manzu- konu ilenebilir. hangisi getirilemez?
melerin topland divanlar bu edebiyattan IV. Olaya dayal metinler kaside nazm bi-
A) iirlerini genellikle aruz lsyle ya-
geriye kalan iir defterleridir. (IV) Mesnevi iminde yazlmtr.
ekliyle yazlm manzum eserler de bu zan
V. Mazmunlar (kalplam szckler)
edebiyatn nemli rnleri arasndadr. (V) ska kullanlmtr. B) iirlerini divan ad verilen defterlerde
Be mesnevinin bir araya getirildii ham- toplayan
seler, bu edebiyatn verimliliini yanstma- Yukardaki numaralanm cmlelerin
hangisinde divan edebiyat ile ilgili bir C) Arap ve Fars iirinin etkisinde altnda
s bakmndan nemlidir.
bilgi yanl vardr? Trke iirler yazan
Bu paradaki numaralanm cmlelerin D) sadece iir trnde eser veren
hangisinde divan edebiyat ile ilgili bir A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
bilgi yanl vardr? E) kaside, gazel, mesnevi gibi nazm bi-
5. imlerini ustalkla kullanan
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Divan edebiyat ile ilgili aadaki bilgi-
lerden hangisi doru deildir?
2. A) Trk Edebiyatnn slm uygarl etki-
sinde doup gelien ve kendine zg 8.
(I) Trk divan edebiyat, din d ve din
kurallar, sanat ve estetik anlay bu-
tasavvufi olmak zere iki ana kolda geli- Aadaki cmlelerin hangisinde divan
lunan bir edebiyattr.
mitir. (II) Din tasavvuf kol, Yunus Em- edebiyat ile ilgili bir bilgi yanl vardr?
renin etkisinde hece lsyle yazlm B) Biim ve dil bakmndan slam ncesi
rnlerle gelimitir. (III) Divan iirinde ak Trk edebiyatndan uzaklam, ran ve A) Klie bir edebiyattr; duygu ve dn-
byk bir yer tutar. (IV) Ak hem tasavvuf Arap edebiyatnn etkisinde gelimitir. celer deimez szlerle (mazmunlar-
hem de dnyasaldr. (V) Bak gibi airler C) Her sanat kendisine zg bir yol iz- la) anlatlr.
daha ok dnyasal ak ilerken Fuzul gibi lemi; bu yzden biim ve z bakmn- B) Anlatlan ey deil, anlat biimi n
airler her iki alana da uyarlanabilecek iir- dan bir gelenee dnmemitir. plandadr.
ler yazmlardr. D) Byk lde Osmanl corafyasnda C) Soyut bir edebiyattr; insan ve doa
Bu paradaki numaralanm cmlelerin varln gsteren bu edebiyatn Ha- gerekte olduundan farkl ele aln-
hangisinde bir bilgi yanl vardr? rezm, aatay ve Azeri sahalarnda mtr.
da etkisi hissedilmektedir; Trk dn-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) Aydn zmrenin edebiyatdr; medrese
yasnn ortak bir ortak bir rn olarak
kabul edilebilir. kltr hkimdir.
E) Kltr deiimleri sonrasnda ran ii- E) Sanatlar, genellikle halkn iinden
3. rinin Arap iirini rnek ald gibi Trk km; halk kltrn zmsemitir.
I. Dil, Arapa ve Farsann etkisinde kal- iiri de balangta Fars iirini rnek
mtr. alm; bu etkileimlerin neticesinde or-
II. airler tebih, istiare, hsn talil, teca- taya divan iiri kmtr.
hlarif, telmih, mecaz vb. sz ve anla- 9.
tm sanatlarn kullanarak mazmunlar- 6.
la ykl bir iir dili kullanmlardr. I. Daha ok iirde gelimitir. ---- sonra yaayan Trk airleri kimi iir-
III. Divan iirinin ls aruzdur; airler II. Sanat iin sanat anlay hkimdir. lerini gazel, kaside, mesnevi, rubai nazm
setikleri kalba mutlak olarak uymak III. Toplumsal sorunlara kar genellikle biimlerinde yazsalar da divan airi sayl-
zorundadr. duyarldr. mamlardr.
IV. Divan iirinin nazm birimleri, beyit ve IV. Her air kendisine zg iir biimleri Bu cmlede bo braklan yere aada-
bent olmak zere iki ana kola ayrlr. gelitirmitir. kilerden hangisi getirilmelidir?
V. Divan iiri uyakldr; bu iirde yarm ve V. Sanatl ssl syleyi zden daha ok
tam uyak daha ok kullanlmtr. nemsenmitir. A) 19. yzyldan
Yukardaki numaralanm cmlelerin Yukardakilerden hangileri divan edebi- B) 18. yzyldan
hangisinde divan edebiyat ile ilgili bir yatna ait deildir? C) 17. yzyldan
bilgi yanl vardr?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) 20. yzyldan
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) III. ve IV. E) IV. ve V. E) 16. yzyldan
18. B 17. E 16. D 15. D 14. E 13. D 12. E 11. B 10. D 9. A 8. E 7. D 6. D 5. C 4. D 3. E 2. B 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
(I) Divan edebiyat, Trklerin slamiyeti 13. yzylda balayan divan edebiyat ge- Aadakilerden hangisi divan iirinin
kabul etmelerinden sonra gelien bir ede- lenei 19. yzyln sonlarna kadar Anado- zelliklerinden biri deildir?
biyattr. (II) Arap, ran kltr ve medeniyet- luda ---- gibi birok nemli airi yetitirmi-
A) Nazm birimi genellikle beyittir.
lerinin etkisinde gelimitir. (III) Bu kltr tir.
yanstrken ounlukla din ekseninde e- B) Aruz ls kullanlmtr.
Bu parada bo braklan yere aada-
killenmi ve slam medeniyeti ile zdele- C) Gz iin kafiye anlay vardr.
kilerden hangisi getirilemez?
mitir. (IV) Bu edebiyat, ilk rnlerini XI. yy. D) iirlerin belli bir ad yoktur.
da Anadolu dnda, XIII. yy. dan itibaren A) Nb B) Bak C) Fuzl
E) Para gzellii deil, btn gzellii
de Anadoluda vermeye balamtr. (V) D) Gevher E) Nedim nemsenmitir.
Divan edebiyatnn ilk rneklerinde satirik
konular ilenmitir.
Bu paradaki numaralanm cmleler-
den hangisinde bilgi yanl vardr? 8.
5.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Aadakilerden hangisi bir gazelin
Aadakilerden hangisi divan edebiya- makta (son) beytine aittir?
tnn zelliklerinden biri deildir?
A) Yzm srp emenler gibi hke
A) Arap ve ran edebiyatlarnn etkisiyle Dualar eyledim ol gt- pke
ortaya kmas
B) Estetike bad- subh periansn ey gnl
2. B) Arapa, Farsa ve Trkenin birlei-
Benzer eser-i turra-i canansn ey gnl
minden oluan ve Osmanlca ad veri-
13. yzylda divan edebiyatnda hece l-
len bir dilin kullanlmas C) Eyvah o , ifte kayk ald kararm
I II III
C) Dnce ve duygularn gerekte oldu- ark okuyup geti bir afet var iinde
snn yeni kullanlyor olmas ve Trkenin
undan farkl biimde anlatld soyut D) Fuzl rind-i eyddr hemie halka
IV
bir edebiyat olmas rsvdr
bu lye uygun olmamas syleyite birta-
D) Sanat yapmak nemli grlmediin- Sorun kim bu ne sevdadr bu sevda-
V den edebi sanatlardan yararlanlma- dan usanmaz m
km aksaklklarn ortaya kmasna neden mas E) Benden beri eyledin seni ben
olmutur. E) Medrese kltryle yetien ve aydn Arza kime eyleyem seni ben
zmreye seslenen bir edebiyat gele-
Bu cmledeki numaralanm yerlerden
nei olmas
hangisinde bilgi yanl vardr?
11. 15.
15. yzyln byk divan airidir. lk tah- ---- Trkeyi yksek bir sanat dili halinde
13. ilemeye alan, Trk diline deer kazan-
siline dnemin kltr merkezlerinden K-
dran stn bir bilgin ve devlet adamdr.
tahyada balamtr. air Ahmed ve di- 15. yzyl divan airi ---- Kastamonuda
Kagarl Mahmuttan sonra Trk diline en
er alimlerden dersler alm, daha sonra hattatl ve iirleriyle tannd. Fatih Sul-
ok hizmet eden kii olarak tannan sanat-
rana giderek tasavvuf, hikmet ve tp ei- tan Mehmetin divan katipliine atanarak , Muhakemetl - Lgateyn adl kitabnda
timi grmtr. randan dn srasnda stanbula geldi, O tarihlerde stanbul ede- Trke ile Farsay karlatrarak pek ok
Ankarada Hac Bayram- Veliye talebe biyat evrelerinde, zellikle Ahmed Paa yerde Trkenin stnln savunmu-
olmutur. Divan iirinin byk ustas Ah- tarafndan pek beenilen air, eyhnin tur. Onun drd Trke, biri de Farsa ol-
mednin ardndan yetierek klasik kltr hretini unutturmu, Ahmet Paadan mak zere be ayr divan vardr. Trke
ve edebiyatn birok inceliklerini eserlerine sonra XV. yzyln en nl airi olmutur. divanlarnn genel ad Hazinl Manidir.
aksettirmi, Anadoludaki Trk edebiyat- eyh ve Ahmet Paa, ran airlerinin ge- Anadoluda pek ok air onun iirlerine
nn kurulu devrini devam ettirmitir. O da ni lde etkisi altnda kaldklar halde o, nazireler sylemitir. Bu etki, Tanzimat
dier adalar gibi klasik ran edebiyat iirlerine yerli motifler katmtr. Ataszleri sonrasnda bile kendini gstermi, Ziya
Paann Harbt adn tayan ciltlik
zevkiyle yetimi ve Trkeye, byle bir ve deyimlerle renklendirdii iirlerine haya-
antoloji eserinde onun iirlerine nemli bir
sanat anlay iinde millileen eserler ka- tn scaklk ve sadeliini eklemi; tek eseri,
yer verilmitir.
zandrmtr. Harnme ve Hsrev iirin mrettep Divanyla her devirde, sevilen,
mesnevileri nemli eserlerindendir. beenilen airler arasna girmitir. Bu parada bo braklan yere aada-
kilerden hangisi getirilmelidir?
Bu parada tantlan divan airi aa- Bu parada bo braklan yere aada-
kilerden hangisi getirilmelidir? A) eyhlislam Yahya
dakilerden hangisidir?
B) Mtercim Asm
A) Ahmed Paa B) eyh A) Necat B) Bk
C) Ali ir Neva
C) Fuzl D) zzet Molla C) Ahmed D) Nab D) Ahmet Cevdet Paa
E) Sleyman elebi E) Sleyman elebi E) Evliya elebi
1. 4. 7.
I. Genellikle tam ve zengin uyak kullanl- Aadakilerden hangisi divan iirinin 16. yzyl Osmanl edebiyatndaki ak an-
mtr. belirleyici zelliklerinden biri deildir? layn gnmze tamas bakmndan
II. Ar, ssl ve sanatl bir dil kullanlm- nemlidir. Divan iirinde beeri ve tasavvu-
A) Divan iirinde genellikle soyut ve ev- fi olmak zere iki eit ak anlay vardr.
tr.
rensel konular ilenmitir. Fuzl, bu eserinde beeri akla balayp
III. Konular gerek hayattan alnmtr, so-
B) Divan airleri, iirlerinde gnlk haya- ilahi aka geen bir an (Kays) ahsn-
muttur.
tn gereklerini ilemilerdir. da hem dnemin hem de kendisinin sanat
IV. Genellikle Fransz edebiyat nazm e- anlayn yanstmaktadr.
killeri kullanlmtr. C) Divan iiri, kuralc ve biimci olmay n
planda tutar. Bu parada tantlan eser aadakiler-
V. Gazel ve kaside en ok kullanlan na-
den hangisidir?
zm ekillerindendir. D) Divan airleri aruz veznini kullanm-
lardr. A) Hrname
Yukardakilerden hangi ikisi divan iiri
E) Kafiyeler kesin kurallara balanm, B) Vesiletn - Necat
iin sylenemez?
gz iin uyak ilkesi benimsenmitir. C) Srname
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) Leyla v Mecnun
D) III. ve IV. E) IV. ve V. E) Beng Bde
2. 8.
5.
Aadaki cmlelerden hangisinde bilgi 17nci yzyln usta airidir. ann gazel
yanl vardr? Aadaki cmlelerden hangisinde bilgi ustalarndan biridir. Divan edebiyatndaki
yanl vardr? Sebk-i Hindi tarznn nclerindendir. Ya-
A) ark, divan airlerinin edebiyatmza amyla ilgili bilgiler snrldr. Gelibolu Mev-
A) Divan edebiyatna ran edebiyatndan
kazandrdklar bir nazm eklidir. levihanesinde eyh Aazade Mehmet
gemi drt msralk bir nazm ekli
B) Bir uzun bir ksa msradan oluan na- olan rubai, halk edebiyatndaki koma- Efendinin dervii olmu, eyhnin lmn-
zm ekillerine muhammes ad verilir. den sonra bir sre Konyada bulunmu,
ya benzer.
1670te Edirne Mevlevihanesinde Osman
C) Divan iirinde konuya deil, konunun B) Her beyti ayn konudan sz eden ga- Dededen boalan eyhlie getirilmi, drt
ssl ve sanatl bir biimde anlatmna zele yek - ahenk gazel denir. yl kadar bu grevde kalmtr. Onun iirle-
nem verilir.
C) Ak, gzellik gibi konular ilemesi ba- rinde byk lde Nefi ve Urfinin etkileri
D) Divan iirinde, bir kiinin lmnden kmndan gazel, komayla benzerlik grlr. 20 sayfalk erh-i Mkilat- Urfi
duyulan znty anlatan iirlere mer- gsterir. adl eseri hem Farsaya olan hakimiyetini
siye denir. hem de Urfiye hayranln gsterir. Sul-
D) Kaside airleri, kimi zaman nesib bl-
E) Kasidelerin fahriye blmnde air tan 4. Murat, Sultan brahim, 4. Mehmet
mnn arasna ayn vezin ve kafiyede
kendini ver. gibi padiahlarla, Kprl Mehmed Paa,
bir gazel yerletirebilir.
Kprlzde Fazl Ahmet Paa gibi devlet
E) Ktalar en az iki beyitten oluan, mah- byklerine kasideler yazmtr.
lassz iirlerdir.
3. Bu parada tantlan divan airi aa-
dakilerden hangisidir?
Divan iirinde, aruz lsnn Trkenin ya-
psna uygun olmamas, dilimize Arapa ve A) Bak B) eyh
I C) Neat D) Nevizade Atai
Farsadan bir ok szck girmesine neden 6. E) Sleyman elebi
olmutur. Divan iiri, ekil ve dil olarak daha Aadakilerden hangisi mesnevi nazm
9.
II eklinin zelliklerinden biri deildir?
ok Arap ve Fars kltrn; zevk, zihniyet ve Aadakilerden hangisi Fuzlnin
A) Nazm birimi beyittir. zelliklerinden biri deildir?
III IV B) Uyak dzeni aa - bb - cc ....... biimin- A) iirlerinde tasavvuf dncesine yer
estetik adan Hint kltrn yanstr. dedir. vermemitir.
V C) Aruz lsnn ksa kalplaryla yaz- B) iirlerini Azeri Trkesi ile yazlmtr.
lr. C) Dnemine gre dili sadedir.
Bu paradaki numaralanm yerlerden
hangisinde bilgi yanl vardr? D) Beyit says 33 - 99 arasndadr. D) Leyla ile Mecnun mesnevisi nemli bir
E) Anlatlan olaylardaki mekanlar ve kah- eseridir.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. ramanlar hayal rndr. E) limsiz iiri temelsiz duvara benzetir.
13. 16.
I. Drt msralk bir bent ile kurulur.
Aadakilerden hangisi 16. yzyl di-
II. Uyak dzeni a a b a biimindedir.
van airlerinden biri deildir?
III. Belli aruz kalplar ile yazlr.
A) Bk B) Nb IV. ran edebiyatndan Trk edebiyatna
C) Fuzl D) Zat gemitir.
V. En byk ustas ranl air mer Hay-
E) Hayali Bey
yamdr.
11.
Yukarda zellikleri verilen divan edebi-
Divan edebiyatnn son byk airidir. Yir- yat nazm ekli aadakilerden hangi-
mi drt yandayken Divann, 26 yanday- sidir?
ken Trk edebiyatnda mesnevi trnn en
A) Tuyu B) Gazel C) Kaside
baarl rneklerinden biri saylan Hsn
Ak adl eserini yazmtr. iirlerinde D) Rubai E) Mstezat
tasavvufun mazmun, arm ve fikir ha- 14.
zinesinden de faydalanmtr. Sanatta ye- Bk, 17. yy. divan edebiyatnn nemli a-
nilik zlemi duymutur. Trk edebiyatnda I II
sembolizme benzeyen iir rn amtr.
irlerindendir. Bu yzylda yldz parlayan
iirlerindeki kelime hazinesi ok zengindir;
hikem tarz iirinin kurucusudur. Hayriyye 17.
slubu renk anlatan kelimelerle doludur.
iirleri batan baa mecazlar, grlmemi III IV Aadaki divan airlerinden hangisi ta-
kapal ve karanlk hayallerle rlmtr. ve Hayrabad adl eserleriyle tannmtr. savvuf konusu zerinde durmamtr?
Bu parada tantlan divan airi aa- iirlerinde didaktik geler ne kar. A) eyh
dakilerden hangisidir? V B) eyh Galip
A) eyh Galip B) eyh Bu paradaki numaralanm yerlerden C) Fuzul
hangisinde bilgi yanl vardr? D) Nedim
C) Neat D) Nevizade Atai
E) Sleyman elebi A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Nb
1. 4. 6.
Divan iirinde airler beyit nazm birimini I. Aruzun zel kalplaryla yazlan, az Aadakilerden hangisi divan edebiya-
kullanrlar ama bununla birlikte bentlerden szle ok derin anlamlar ifade eden t nazm ekli ve trlerinden biri deil-
kurulu nazm ekilleri de vardr. Bunlarn drt msralk ran edebiyatna ait na- dir?
genel ad ---- olarak anlr. zm eklidir.
II. Halk iirindeki trk veya komann A) hicviye B) kaside C) semai
Bu parada bo braklan yere aada- yansmas gibi olan, bestelenmek iin D) rubai E) mersiye
kilerden hangisi getirilmelidir? yazlan nazm eklidir.
A) mazmun B) mstezat III. Be msralk 4-8 arasnda bentten olu-
an aaaaa - bbbba - cccca uyak r-
C) musammat D) mesnevi
gs ile yazlan nazm eklidir.
E) mahlas IV. Hane ad verilen ve gazel biiminde
kafiyelenen, ounlukla 5-10 beyitlik
iir paralarndan ve srekli tekrar-
lanan vasta ad verilen beyitlerden 7.
oluan nazm biimidir.
Bu iir akmnn amac, biimde yerlilik,
Yukardaki numaralanm cmlelerde I
aadaki nazm ekillerinin hangisine dilde, syleyite yabanc szcklerden ka-
ait tanm yaplmamtr?
II
A) ark B) tuyu nmak ve Trkeye ynelmek olarak zet-
C) muhammes D) terci-i bent lenebilir. Trki-i Basit ad verilen bu akmn
2. E) rubai III
temsilcileri 13. yzyl ozanlarndan Tatavlal
Aadakilerden hangisi bentlerle kuru-
IV
lan nazm ekillerinden deildir?
Mahrem ile Edirneli Nazmdir.
A) muhammes B) mstezat
V
C) tatir D) murabba
Bu paradaki numaralanm yerlerden
E) terci-i bent hangisinde bilgi yanl vardr?
5.
Drt msral bentlerden oluan bir nazm
eklidir. Bent says genellikle 3 - 7 arasn- 8.
3. da deiir. Uyak rgs daha ok aaaa
I. Kanuni Mersiyesi
ehre-i zbs anun glen-i cndur - bbba - ccca biimindedir. Methiyelerde,
II. ah u Geda
hicviyelerde, mersiyelerde, dini ve retici
Halk- cihana III. Tuhfetl - Harameyn
konular ile manzum mektuplarda bu nazm
Mi ridas sanasn b- revndur ekli daha ok tercih edilmitir. IV. Hsn Ak
B- cinna Bu parada tantlan divan edebiyat na- Yukarda, aadaki divan edebiyat a-
zm ekli aadakilerden hangisidir? irlerinden hangisine ait bir eser yoktur?
Bu dizeler aadaki nazm ekillerinin
hangisinden alnmtr? A) tatir B) mseddes A) eyh Galip B) Nb
9. 12. 15.
Olsun gamnda bencileyin zar bi - karar Her beytin kendi iinde uyakl olmas, uzun Bir kadehle bizi sk gamdan zd eyledi
konularn anlatlmasnda kolaylk sala- d olsun gnl ann gnlm d eyledi
Afak gezsn alayarak ebr-i nev-bahar
mtr. Gazel uyak dzeni kullanlsayd
ilk beyte uygun binlerce uyak bulmak zor, Bende idi bunca yllar kaddine serv-i revn
hatta imknsz olurdu. Kafiye bulmadaki Dorulukla kullak ettiiyn zd eyledi
Tutsun cihn nale-i mrgn subh-dem
kolaylktan dolay divan iirinde olay ev-
Gller yolunsun h u fign eylesin hezr resinde gelien ve uzun olan metinler ---- Hsrev-i hbn eden sen dilber-i rin-lebi
Bu beyitler aadaki nazm ekillerin- nazm ekliyle yazlmtr. Bslun- ak iinde beni Ferhd eyledi
den hangisine aittir? Bu parada bo braklan yere aada- Divan iirinin ilk temsilcilerinden olan
A) Mesnevi B) Murabba kilerden hangisi getirilmelidir? Dehhani'ye ait bu para, divan edebiya-
tyla ilgili aadaki yarglardan hangisi-
C) Mseddes D) Gazel A) kaside B) rubai
ne bir rnek olamaz?
E) Tatir C) mesnevi D) murabba
A) iirlerde nazm birimi olarak beyit kul-
E) terkib-i bent lanlmtr.
B) Toplum sorunlar ihmal edilmi; soyut
konular ilenmitir.
C) Gazel en ok kullanlan nazm biimle-
rindendir.
D) iirlerde Fars edebiyatna ait telmihler-
13. den yararlanmtr.
I. Kahraman bak as ile kaleme aln- E) Kimi airler, hikem iire ynelmi; d-
10. mtr. nce arlkl iirler yazmlardr.
Aadaki mesnevi rneklerinden han- II. Manzum - mensur kark yazlmtr.
gisi iledii temaya gre dierlerinden 16.
III. Aruz ls ile yazlmtr.
farkldr? IV. Divan edebiyat geleneinin rndr. Ak, zevk ve nee temalarn ileyen ve ya
ad dnemi en iyi biimde yanstan air;
A) Mantkut - Tayr Yukardaki numaralanm cmlelerden divan iirinin soyut anlayndan syrlm,
B) Cemid u Hurid hangi ikisinde Fuzlnin Leyla ile Mec- gerek yaamn somut gzelliklerini anlat
C) Vesiletn - Necat nun mesnevisi ile ilgili bilgi yanl var- mtr. Divan iirine "yerlileme" anlay
dr? kazandran sanat, tasavvufla hi ilgilen-
D) Hayriyye memi ve hep din d konular ilemitir.
E) Hayrabad A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV.
Bu parada sz edilen sanat aa-
D) II. ve III. E) II. ve IV. dakilerden hangisidir?
A) Fuzul B) eyh Galip
C) Bak D) eyh
E) Necat
14. 17.
Aadakilerden hangisi divan iirinin
(I) Mesneviler (II) manzum olarak yazlan belirleyici zelliklerinden biri deildir?
11.
(III) yazar bilinen (IV) halk hikyeleri gibi
Aadaki eser - sanat eletirmele- saz eliinde sylenen (V) tamam aruz l- A) Tasavvufla ilgili terimlere yer verilmesi
rinden hangisi yanltr? s ve beyit nazm birimi ile yazlan eser- B) D dnyaya ynelik somut konularn
lerdir. (VI) ilenmemesi
A) skendernme - Ahmed
Bu cmledeki numaralanm yerlerden C) ekil gzellii salamak iin e anlam-
B) Mantkut - Tayr - Glehri
hangileri arasnda bilgi yanl vardr? l szlere yer verilmesi
C) Garibnme - Nedim
D) Kiisel sevin ve zntlerin zgn na-
D) Hrname - eyh A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
zm biimlerinde dile getirilmesi
E) Hsn Ak - eyh Galip D) IV. ve V. E) V. ve VI. E) Mecaz ve mazmunlarla ykl olmas
1. 4. 7.
Acep bu derdmn derman yok mu Aadakilerin hangisinde aruz ile ilgili Tam bir kaside eitli blmlerden oluur;
bir terim yanl aklanmtr? bunlardan biri, ----.
Ya bu sabr itmegn oran yok mu
Bu cmle dncenin akna gre aa-
A) mle, ksa bir heceyi, l gerei,
Yanarm mumlayn badan ayaa dakilerden hangisi ile srdrlemez?
uzun okumaktr.
Nedr bu yanman pyn yok mu A) airin adnn da getii ve kendi sanat
B) Takti, dizelerin durak yerlerini belirte-
hakknda bilgiler verdii ta blmdr
cek biimde kesik kesik okunmasdr.
Gler dmen benm aladuma B) konuyu zetlemek iin en son syle-
C) Vasl (ulama), nlyle biten bir szc-
nen girizgh blmdr.
Acep ol kfirin mn yok mu n nszn, ondan sonra gelen ve
C) kasidenin sunulduu kiinin vld
nszle balayan bir szcn ilk he-
Delptr ciermi gamzen ak methiye blmdr
cesine balama ilemidir.
Ara yrekde gr peykn yok mu D) airin kendisini vd dizelerden olu-
D) Kasr, uzun bir heceyi hafifletmek, yani
an fahriye blmdr
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler- inceltmektir.
E) doa gzelliklerinden sz eden nesib
den hangisi sylenemez? E) Med, iki heceyi bir hece durumuna ge- ya da tebib blmdr
tirmek, dier bir ifadeyle tam bir sesi
A) Nazm biimi gazeldir. bir buuk sese karmaktr. 8.
B) Uyak ve redif ahenk unsurlarndan ya-
Divan airlerinin manzum eserlerini bir
rarlanlmtr.
araya getiren divanlarda, iirler aa-
C) Divan edebiyatnn ilk dnem rnle- 5. daki hangi diziye gre sralanmtr?
rinden olabilir. (I) Divan edebiyat, zellikle iir alannda A) Msammatlar - kasideler - gazeller - kt'a
D) Arapa ve Farsa tamlamalara ok yer en parlak dnemini 16. yzylda yaad. ve rubailerle tek beyit ve msralar
verilmitir. (II) Bu yzylda Bk ve Fuzul, divan iiri-
B) Tevhidler - mncatlar - na'tlar - ka-
E) Anadolu Trkesi ile yazlmtr. nin en iyi rneklerini verdiler. (III) 17. yz-
sideler - m - sammatlar - gazeller -
yla girildiinde divan edebiyatnn ulat kt'alar - rubailer
dzey, ran edebiyatnnkinden geri deil-
C) Gazeller - msammatlar - kasideler -
di. (IV) retici iirleriyle tannan Ahmed
2. kt'a ve rubailerle tek beyit ve azadeler
ve bir yergi ustas olan k Paa 17. yz-
Mretteb divan aadakilerden hangi- yln en nl airleridir. (V) Divan iiri 18. D) Tevhid ve naatlar-gazeller-kt'a ve r -
sidir? yzylda Hsn Akn byk airi eyh biler - msammatlar
Galiple sona ermitir. E) Kasideler - gazeller - msammatlar -
A) Birden ok airin ustalk deerine gre
kt'a ve rubailerle tek beyit ve msralar
iirlerinin yerletirildii divan Bu parada numaralanm cmlelerin
B) airin btn iirlerinin bulunduu di- hangisinde bir bilgi yanl vardr? 9.
van Aadaki cmlelerin hangisinde veri-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) Sanat deeri daha dk olan divan len bilgi ayra iindeki sanat ile ilgili
deildir?
D) Bir airin iirlerinin belli bir sraya gre
yerletirildii divan 6. A) Kk manzum hikyelerle dini ve ta-
E) Ayn dnemde yaayan airlerin iirle- savvufi tler yer ald Mesnevi adl
Divan edebiyat ile ilgili aadaki yarg- eseri ile nldr. (Mevlana)
rinin topland divan lardan hangisi doru deildir?
B) ran iirinin konu ve biim zelliklerini
A) 17. yzylda kapal ve soyut bir iir an- iirimize kazandrmaya alm; "s-
layn benimseyen Sebk-i Hindi akm kendername" ve "Cemid Hurid" adl
3. gelimitir. mesnevileri ile tannmtr. (k Paa)
Hsrev rn, Leyl v Mecnn, Heft B) Sleyman elebi'nin en nemli eseri, C) 17'nci yzyln usta airidir. Byk l-
Peyker (Behrm-nme), skender-nme Mevlit olarak bilinen Vesiletn Ne- de Nef' ve Urf'nin etkisinde kald.
gibi eserleriyle divan iirinin mitlojik cattr. 20 sayfalk "erh- Mkilt- Urf" adl
yanna malzeme kazandran ran airi eseri hem Farsa'ya olan hakimiyetini
C) Nesimi tasavvuf konusunu Hurufilik
aadakilerden hangisidir? hem de Urf'ye hayranln gsterir.
anlayna bal olarak Azeri lehesiy-
(Neat)
A) Firdevs le yazmtr.
D) 17. yzylda temiz, sade bir Trkeyle
B) Molla Cam D) Siham- Kaza'nn airi Nedim kaside iirler yazm bir devlet adamdr. (ey-
C) Genceli Nizm ve hiciv ustas olarak bilinir. hlislm Yahy)
D) Enver E) Necat, iirlerinde deyim ve ataszle- E) 17. yzyl dvn iirinde bir "tefekkr"
rine yer vererek Trk-i Basit akmnn edebiyat r aarak, iirde deiik
E) Ferdddn-i Attr
ncleri arasnda yer almtr. bir ahsiyet gstermitir. (Nab)
18. A 17. E 16. A 15. D 14. C 13. E 12. E 11. C 10. E 9. B 8. E 7. B 6. D 5. D 4. C 3. C 2. D 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerden hangisi divan edebiya- Divan edebiyatnda ---- ile yazlan metin- Ol eyymda yin-i send-i Kurey bu idi
t nesrinin (dzyaz) zelliklerinden biri lerde asl ama sanat yapmak deil, bir ki kerim-i murziat- kabile virp kendi-
deildir? dnceyi ifade etmek, bilgi aktarmaktr. leri ezvac- thirt ve zenn- tayyibt ile
fariul - bal gnde-i fir- kurbet olurlar
A) Uzun cmle kurmak hner sayldn- Bu cmlede bo braklan yere aada-
idi....
dan cmleler eylemsilerle uzatlmtr. kilerden hangisi getirilmelidir?
B) Arapa ve Farsadan alnan ki, de Bu para aadaki nesir eitlerinden
A) ssl nesir B) sade nesir
balalar ok kullanlmtr. hangisine ait olabilir?
C) sanatl nesir D) musammat
C) Cmle yapsna ve cmlede anlam b- A) sade nesir B) ssl nesir
tnlne nem verilmemitir. E) mstezat
C) mstezat D) orta nesir
D) Dnceler kmelenmedii iin parag-
E) makale
raf dzeni yoktur.
E) Tamlamalar Trke kurallara gre ya-
plmtr.
8.
5. Aadakilerden hangisi ssl nesrin
Aadakilerden hangisi ssl nesir r- zelliklerinden biri deildir?
2. nei saylamaz?
A) Bu nesir trnn kullanld metinler-
Aadaki eserlerden hangisi sade ne- A) Tazarruname - Sinan Paa de sanat yapma kaygs n plandadr.
sir rnei saylamaz?
B) Mnaat- Veysi -Veysi B) Estetik bir duyarllkla oluturulan bu
A) Kefz - Znun - Katip elebi C) Tct - Tevarih - Hoca Saadettin Efen- metinlerde seci adl dzyaz kafiyesi
B) Babrname - Babrah di kullanlr.
C) Muhayyelat - Giritli Ali Aziz Efendi D) Tuhfetl - Harameyn - Nb C) Bilgi vermek, bir eyi retmek iin ya-
zlan metinlerde kullanlr.
D) Hamse - Nergisi E) Seyahatnme - Evliya elebi
D) Dil gndergesel ileviyle deil, iirsel
E) Kabusname Tercmesi - Mercimek
ileviyle kullanlr.
Ahmet
E) Uzun ve girift cmleler kullanlarak h-
ner gsterilmeye allmtr.
3.
I. E anlaml szcklerin birlikte kullanl- 6.
mas bir sanat saylmtr. Aadakilerden hangisi divan edebi-
II. Szck bekleri arasnda ses uyumla- yat sade nesrinin zelliklerinden biri 9.
r bulunmasna dikkat edilmitir. deildir?
III. erik gz ard edilmi, syleyi gzel- ounlukla divan airlerinin olmak zere
A) Halka hitap eden ve didaktik yan ar bazen evliya ve hattatlarn hayatndan,
liine nem verilmitir basan metinlerde kullanlr. edebi zelliklerinden sz eden, eserlerin-
IV. Noktalama iaretleri hi kullanlma-
B) Dini, tasavvufi, siyasi ve tarihi eserler den rnekler veren biyografik kitaplardr.
mtr.
sade nesirle yazlmtr.
V. Paragraf dzeni vardr ve ksa cmle- Bu parada tantlan divan edebiyat -
C) erik nemli grlmediinden ssl retici metin tr aadakilerden hangi-
ler tercih edilir.
bir anlatm tercih edilmitir. sidir?
Numaralanm cmlelerden hangisinde
D) Az da olsa Arapa ve Farsa szck
divan nesri ile ilgili olarak bilgi yanl A) seyahatnme B) siyasetnme
ve tamlamalara yer verilmitir.
yaplmtr? C) mneat D) tezkire
E) Halkn anlayabilecei bir dil kullanma-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. ya zen gsterilmitir. E) mersiye
1. 3. 6.
I. Onun gezileri, yalnz gzlemlere dayal Katip elebinin yolculuk notlarn toplad I. Ali ir Nevai
aktarmalar, anlatlar iermez; arat- I II. Evliya elebi
rclar iin nemli inceleme ve yorum- on ciltlik Seyahatnme adl eseri divan ede- III. Seydi Ali Reis
lara da olanak salar. IV. Katip elebi
II III
II. Eserinde, daha ok gnlk konuma biyatnn en byk gezi eseridir. Yazar, ese- V. Fuzl
diline yakn, kolay sylenip yazlan bir
rinde zentili, sanatl bir dil deil; srkleyici, Yukardaki numaralanm divan edebi-
dil kullanmtr.
IV yat yazar ve sanatlarndan hangi iki-
III. O, divan edebiyat geleneindeki uzun
sade, samimi bir dil kullanm, yer yer a- si hem iir hem nesir alannda eserler
cmleli, sanatl ve uyakl ssl nesri
nn halk dilini de olduu gibi vermeyi ba- vermitir?
kullanmamtr.
IV. Gezdii yerlerde grdklerini, duyduk- V A) I. ve II. B) I. ve V. C) III. ve IV.
larn yalnz aktarmakla kalmam; on- armtr.
D) III. ve V. D) IV. ve V.
lara kendi znel yorumlarn, dnce- Bu paradaki numaralanm yerlerden
lerini de katarak gezi yazsna yeni bir hangisinde bilgi yanl vardr?
ierik kazandrmtr.
V. Eserinde, gezdii, grd yerlere ilgi- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 7.
li izlenimler anlatlrken gezilen yerin o Aadaki cmlelerden hangisindeki
dneme ait ykleri, trkleri, halk i- zellik, ayra iinde verilen sanat ile
irleri, sylenceleri, masallar, manileri, ilgili deildir?
az ayrlklar, halk oyunlar bal ba-
4. A) Muhakematl - Lgateyn adl eserinde
na birer aratrma konusu olabilecek
Trkenin Farsadan stn olduunu
bilgiler olarak ortaya konur. Aadaki eserlerden hangisinin metin
savunmutur; Trkenin zenginliini,
Bu parada tantlan divan edebiyat ya- tr dierlerinden farkldr?
gzelliini savunmutur. (Ali ir Nevai)
zar ve eseri aadakilerden hangisidir? A) Yusuf u Zleyha B) Mesnevi, Divan- Kebir gibi eserlerin
A) Nergisi - ksir-i Saadet B) Mantkut - Tayr sahibi olan sanat, andan gn-
B) Katip elebi - Cihannma C) Vesiletn - Necat mze insan sevgisini ve hogry
tamtr. (eyh)
C) Evliya elebi - Seyahatnme D) Tazarruname
C) 15. yzylda yaayan sanat, ana
D) Seydi Ali Reis - Muhit E) Harnme
gre sade bir Trkeyle yazd Vesi-
E) Piri Reis - Kitab- Bahriye letn-Necat adl mesnevisi ile nldr.
(Sleyman elebi)
D) 16. yzylda yaayan air, dnya ede-
2. biyat baznda lirik syleyite klasik
I. Muhakemetl - Lgateyn adl eserin- 5. eserler brakmtr. (Fuzl)
de Trkeyle Farsay karlatrarak
Aadaki divan edebiyat nesir trle- E) Terkib-i bent nazm biimiyle yazd
Trkenin daha stn bir dil olduunu
rinden hangisi yanl aklanmtr? Kanuni Mersiyesini dnemin padiah
syler.
Kanuni Sultan Sleymann lm ze-
II. Padiahtan ald tmarn verilmemesi A) Seyahatname, yazarlarn gezip gr-
rine kaleme almtr.(Bak)
zerine Harname adl alegorik mes- dkleri yerlerden edindikleri izlenimleri
neviyi yazmtr. anlattklar eserlerin genel addr.
III. Divanndaki Kanuni Mersiyesi divan B) Tarih, gemi olaylar, gemi belli bir
iirinin nemli eserlerindendir. dnemi, belli bir kii ya da kahraman
IV. iirlerde hikmetli szlere, ataszlerine evresi ve dnemiyle birlikte anlatan 8.
yer vermitir. yaz trdr. Aadaki eser - tr eletirmelerinden
Numaralanm cmlelerde aadaki di- C) Mneat, devlet adamlarnn birbirleri- hangisi yanltr?
van airlerinin hangisine ait bir zellik ne gnderdikleri mektuplarn topland-
A) Mecalisn - Nefis - Tezkire
yoktur? eserlerdir.
B) Fezleke - Tarih
D) Tezkire, nl kiilerin yaam ykleri-
A) Ali ir Neva B) Nbi C) Babrnme - Gezi / An
nin topland yaptlardr.
C) Bk D) Fuzl D) ikyetname - Mesnevi
E) Ksas- Enbiya, peygamberlerle ilgili
E) eyh kssalar ieren yaptlarn genel addr. E) Mirtl - Memlik - Gezi Yazs
9. 12. 15.
Katip elebinin Mirtl-Memliki, Evliy Hoca Sadettin Efendi'nin Osmanl mpa- Aadakilerden hangisi tekilerden
I II III ratorluu'nun kuruluundan I. Selim'in l- farkl bir yazara aittir?
elebnin Seyhatnmesi, Giritli Ali Aziz mne kadar, Osmanl tarihini ele alp yaz-
A) Kefz-Zunun
d eserdir. Yazar, I. Sleyman dnemini
IV V B) Tezkiretl Evliya
de aktarmak istese de III. Murat'n istei
Efendinin Muhayyelt gibi pek ok eser, zerine almasn temize ekerek 1584 C) Fezleke
halk diline dayand iin, sade nesir ieri- ylnda padiaha sunmutur. D) Tufetl-Kibar-i Esfarl-Bihar
sinde deerlendirilebilir. Bu parada sz edilen eser aadaki- E) Cihannma
Bu cmledeki numaralanm bilgiler- lerden hangisidir?
den hangisi yanltr? A) Cihn-nm
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) Tevrh-i l-i Osman 16.
C) Tc't-Tevrih Anadoluda Seh Beyin Het Bihitinden
D) Knhl-Ahbr sekiz yl sonra yazlm olan ikinci tezki-
E) Bahrl-Marif re ----. Tezkiret-uara veya Tabsra-i
Nuzem olarak da bilinen eser, bir mu-
kaddime, fasl ve bir htimeden oluur.
10. Tamamlandktan sonra devrin hkmdar
(I) Divan edebiyatnda dzyazya ina, Kanun Sultan Sleymana sunulmutur.
yazara mni denmitir. (II) Metinlerde Bu parada eksik braklan cmle aa-
noktalama iaretleri kullanlmaz, cmlenin 13. dakilerden hangisi ile tamamlanmal-
uzun olmas adeta bir sanat gsterisi sa- dr?
Divan nesri ile ilgili aadaki eletir-
ylmtr. (III) Divan nesri, dilinin arlna
melerden hangisi yanltr? A) Latf Tezkiresidir
gre ssl, orta ve sade olmak zere e
ayrlabilir. (IV) Evliya elebinin Seyahat- Yazar zellik B) Tezkire-i uara-y Mevleviyyedir
name adl eseri ssl nesir trne rnek- C) Terift-uardr
A) Naima Tarihi
tir. (V) Mercimek Ahmetin Kabusnme
B) Mercimek Sade nesir yazar D) Zbdetl-erdir
adl eseri ise sade nesrin nemli bir rne-
idir. Ahmet E) Mecmal-havstr
C) Ktip Bilimsel metinler
Bu paradaki numaralanm cmlelerin
elebi yazar
hangisinde bilgi yanl vardr?
D) Fuzul ikyetname adl
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. mektubun yazar 17.
E) Sinan Orta nesrin en
(I) Arapa zkr kknden tretilmi bir ke-
Paa nemli temsilcisi
lime olan tezkire, hatrlamaya vesile olan
ey anlamna gelir. (II) Edeb terim olarak
ise belli bir meslek grubuna dhil, tannm
kiilerin hayat hikyelerinden sz eden
eser trne verilen isimdir. (III) Divan ede-
11. 14. biyatnda tezkirecilik, tercme-i hl olarak
Divan edebiyatlarnn nesirde kullandk- ok yaygndr. (IV) Neredeyse her meslek
Aadakilerden hangisi tr bakmn-
lar kafiyeye ---- denmitir. dalyla ilgili tezkireler vardr. (V) Bunlardan
dan tekilere yakn deildir?
en yaygn olan air tezkirelerinin edebiya-
Bu cmlede bo braklan yere aada- A) Evliya elebinin Seyahatnamesi tmzdaki ilk rnei Katip elebinin Meca-
kilerden hangisi getirilmelidir? lisn-Nefis adl eseridir.
B) Seydi Ali Reisin Miratl-Memaliki
A) tekrir B) aliterasyon C) Nbnin Tuhfetl-Haremeyni Bu paradaki numaralanm cmlelerin
C) seci D) asonans D) zzet Mollann Mihnetkean hangisinde bir bilgi yanl vardr?
1. 4. 7.
Halk edebiyatyla ilgili olarak aadaki- I. Mazmunlu syleyi, divan edebiyatn- I. Ahenk unsurlarna nem verme
lerden hangisi sylenemez? dan daha yaygndr. II. Sosyal sorunlar yanstma
II. Sanatl ve ssl syleyiten uzaktr. III. Topluma ynelik eletirileri dile getir-
A) Dil, halkn konutuu dildir. III. airin kiilii esere yansmaz. me
B) Toplum iin sanat anlay vardr. IV. Halkn ortak problemlerini dile getir- IV. Dilde halk deyilerinden yararlanma
C) airler, iirlerini saz eliinde, belli bir mitir. V. Aktarlrken rnn sanatnn nne
ezgi ile sylemilerdir. V. Nesir alannda iir kadar gelimemitir. gemesi
D) Nazm birimi genellikle beyit, kimi za- Yukardaki numaralanm cmlelerin Yukardaki numaralanm zelliklerden
man drtlktr. hangisi ya da hangilerinde halk edebi-
hangisi divan edebiyat ve halk edebi-
E) Hece lsnn daha ok 7li, 8li ve yatyla ilgili bir bilgi yanl vardr?
yatnda ortaktr?
11li kalplar tercih edilmitir. A) I. ve III. B) II. ve IV. C) III. ve V.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) IV. ve V. E) I. ve V.
5. 8.
Benim yrim gide gide donand I. Mahkeme meclisi icat olduu
eme-i rvetin akmaklndan
krar verdi cahil gnlm inand
2. Kaza bela ile alem dolduu
Ay da geldi orta yeri doland
Kazlarn kadya umaklndan
(I) Halk edebiyat, k tarz, anonim rn-
Seherin yelleri esti gelmedi Seyrn
ler ve tekke edebiyat olmak zere kol-
da gelimitir. (II) k tarznda rnlerin Karacaolana ait bu dizelerden halk k olduk dm- zlf-i yre dd gnlmz
airleri bellidir. (III) Anonim rnlerin syle- edebiyat ile ilgili olarak aadakiler-
Akla uyduk bir garb vre dd gnlmz
yicileri unutulmutur. (IV) Tekke edebiyat, den hangisine varlamaz?
Nefi
temasyla k edebiyatndan ayrlr. (V) A Dilde az da olsa yabanc szck var-
Tekke rnlerinde dil k airlerin dilinden dr. Bu dizelerden yola klarak halk ve di-
daha sadedir. van edebiyatlar iin aadakilerden
B) Redif ve kafiye gibi ahenk unsurlarn-
hangisi sylenemez?
Bu paradaki numaralanm cmlelerin dan yararlanlmtr.
hangisinde bir bilgi yanl vardr? C) Cokulu bir syleyi vardr. A) Halk edebiyatnda nazm birimi drt-
lk, divan edebiyatnda beyittir.
D) rnler airin yaamndan izler tar.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) Her iki edebiyatta da ahenk unsurlar
E) Toplumsal sorunlar ilenirken bireysel
nemsenir.
duygular ihmal edilir.
C) Halk edebiyat toplumsal sorunlar, di-
van edebiyat bireysel konular iler.
6. D) Halk edebiyatnn dili z Trkedir; di-
Aadaki cmlelerin hangisinde bir bil- van edebiyatnn dili yabanc szck
gi yanl vardr? ve tamlamalarla ykldr.
3. A) Halk edebiyat, edebiyat tarihinin ya- E) Divan airinin gzlemi kendisine ve
Aadaki cmlelerin hangisinde halk nnda halk bilimi (folklor) kapsamnda belli bireyleri yneliktir; halk airi top-
edebiyat ile ilgili bir bilgi yanl vardr? da incelenir. lumun gnlk yaamn gzler.
B) Trk halk edebiyat dil ve ekil bak-
A) iirler ou zaman saz eliinde sy-
mndan Trklerin slamiyet ncesinde-
lenir. 9.
ki edebiyatnn devamdr.
B) iir syleyen klar, iirleri iin genel-
C) Halk edebiyatnn halk deerlerine ve Aadaki rnlerden hangisi halk bili-
likle bir n hazrlk yapmazlar.
anlayna en yakn kolu tekke edebi- mi (folklor) aratrmalarnda yer almaz?
C) Eserlerde genellikle derin bir anlam ve yatdr.
A) Masallar
kusursuz bir biim grlmez. D) Halk edebiyat, mill edebiyat akmyla
B) Ky dnleri
D) Anonim rnlerde hece, k edebiya- birlikte aydn evrelerde ilgi grmeye
tnda aruz ls daha yaygndr. balamtr. C) Divan iiri gazelleri
E) Dilde halk aznn zenginliinin yann- E) Divan airleri genellikle halk edebiyat D) Ev eyalar zerindeki naklar
da airin zgn ifadeleri de vardr. rnlerine kar duyarsz kalmlardr. E) Davulcu manileri
18. E 17. B 16. C 15. D 14. D 13. B 12. A 11. C 10. E 9. C 8. D 7. A 6. C 5. E 4. A 3. D 2. E 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Szl edebiyat gelenei, Trklerin slami- Aadakilerden hangisi anonim halk Aadakilerden hangisi ak tarz halk
yeti kabulyle balayan kltrel deiiklik- edebiyatnn zelliklerinden biri deil- edebiyatnn zelliklerinden biri deil-
lere uyum salam, zn kaybetmeden dir? dir?
biim ve ierik bakmndan baz deiik-
A) rnleri, szl gelenek iinde oluur. A) Temeli slam ncesi Trk edebiyatna
liklerle varln srdrmtr. ounlukla
B) Eserler, ilk doduklar andaki biim ve dayanr.
halkn ortak yaayn, beeni ve deerle-
rini yanstan bu gelenee ---- denir. zlerini korumulardr. B) Aklar, iirlerini balama ad verilen
C) rnlerin ilk syleyeni unutulmutur. sazlarla ky ky dolap sylemitir.
Bu parada bo braklan yere aada-
D) rnlerde yaln bir halk dili kullanlm- C) airler, iirlerini cnk ad verilen def-
kilerden hangisi getirilmelidir?
tr. terde toplamtr.
A) gei dnemi edebiyat D) lahi, nefes, nutuk gibi trler, bu halk
E) Ezgiyle i ie olan bu rnler hece l-
B) halk edebiyat syle sylenmitir. iiri tarz erevesinde gelimitir.
C) divan edebiyat E) Eserlerde halkn konuma dili kullanl-
D) tanzimat edebiyat mtr.
E) yazl dnem edebiyat
8.
5. ----, ak tarz halk edebiyatnn rnlerin-
2. den biridir.
Aadakilerden hangisi anonim halk
Divan edebiyatnda olduu gibi halk edebi- Bu cmlede bo braklan yere aada-
edebiyat rnlerinden biri deildir?
yatnda da nesirden ok ---- alannda rn kilerden hangisi getirilemez?
verilmitir. A) Mani B) Ninni C) Devriye
A) Medhiye B) Semai C) Koma
Bu cmlede bo braklan yere aada- D) Trk E) Karagz
D) Varsa E) Destan
kilerden hangisi getirilmelidir?
A) tiyatro B) resim C) iir
D) mzik E) gazete
9.
I. Eserlerde halkn kulland dil kullanl-
makla birlikte, Arapa ve Farsa keli-
meler de kullanlmtr.
3. 6. II. Sanatlar genellikle din eitimi alm
Aadakilerden hangisi halk edebiyat- kimselerdir.
15. yzyldan itibaren toplum dzeni dei- nn zelliklerinden biri deildir? III. Sanatlarda din ve tasavvufu retme
amacndan ok, edeb deeri yksek
mi, gebelikten yerleik yaama geilir- A) Halk iiri geleneinde, saz alp iir
eser oluturma amac grlr.
ken kam, baks, oyun; yerini amanlara syleyenlere ak denir.
IV. iirlerde hem hece hem de aruz l-
I II B) iirler genellikle doalama olarak saz snn kullanld grlr.
brakmtr. Destans iirlerin yerini komalar eliinde sylenir.
V. Eserlerde toplumsal konulara deinil-
III IV C) Halk edebiyatnda sanatlar usta-- memi, sanatlar bireyin i dnyasn
alm, alg aleti olarak kopuzun yerine saz rak ilikisi iinde yetiir. ilemilerdir.
V D) Szl gelenein rn olan eserlerde Numaralanm cmlelerden hangilerin-
kullanlmaya balanmtr. zaman iinde deiiklikler olduu g- de dini tasavvufi halk edebiyat ile ilgili
rlr. bilgi yanl vardr?
Bu cmledeki numaralanm yerlerden
hangisinde bilgi yanl vardr? E) Halk edebiyat sanatlarnda hibir
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
ekilde divan edebiyatndan etkilenme
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. olmamtr. D) III. ve V. E) IV. ve V.
E) Pir Sultan Abdal D) II. ve III. E) III. ve IV. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18. C 17. E 16. D 15. D 14. D 13. C 12. C 11. B 10. C 9. D 8. A 7. D 6. E 5. C 4. B 3. B 2. C 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Tilki duymasn ninni Tekke iir gelenei rnlerinden olan ---- I. Sylendii hece ls kalb
ile nefes birbirine ok benzer. Ancak arala- II. Nazm birimi
Tilki duyarsa yavrum
rnda name ile okunma bakmndan fark III. lenen temalar
Hem seni yer hem beni vardr. Nefesler mutlaka kendine zg bir IV. Drtlk says
name ile okunur. Ksacas bestelenmi V. Syleyenin belli olmas
Ninni yavrum ninni
olanlar nefes, bestelenmeyip szle oku-
Yukardaki numaralanm zelliklerden
Bu drtlk Trk iirinin aadaki gele- nanlar ---- olarak adlandrlr.
hangisi koma ve semai iin ortak de-
neklerinden hangisine aittir?
Bu parada bo braklan yerlere aa- ildir?
A) Anonim iir gelenei dakilerden hangisi getirilmelidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
B) Saz iiri gelenei A) nutuk B) ilahi C) deme
C) Tekke iiri gelenei
D) tevhit E) athiye
D) Divan iiri gelenei
E) Mill edebiyat iir gelenei 8.
I. Ok gcrtsndan kalkan sesinden
Dalar seda verip seslenmelidir.
II. Ormanda byyen adam azgn
arda pazarda insan beenmez.
2.
III. Dman geldi tabur tabur dizildi,
Kroluyum medhim merde yiide Alnmza kara yaz yazld.
Ka yiit deimez cengi dne IV. Gnlmle oturdum da hznlendim o
yerde
Sere serpe gider dman nne
5. Sen nerdesin ey sevgili, yaz gnleri
lm karlar meydan iinde nerde?
Alevi - Bektai tarikatlarnda dini iirler iin
Bu drtlk temas bakmndan aada- Numaralanm dizelerden hangileri ko-
---- terimi kullanlmtr. Bu iirler biim ve
ki iir trlerinden hangisine aittir? aklamadan alnmtr?
ierik olarak ilahi ile benzerlik gsterir.
A) Talama B) Koaklama A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV.
Bu cmlelerde bo braklan yere aa-
C) Gzelleme D) Methiye dakilerden hangisi getirilmelidir? D) II. ve III. E) III. ve IV.
E) At A) nutuk B) devriye C) athiye
D) methiye E) deme
9.
3. I. Yznde grnr Yusuf nian
Yzn grenler eker efgan
lahi nazm trnde Allah sevgisi ve dini
Bsbtn Grcistan, Erzurum, Van
temalar ilenir. Bu ynyle divan iirindeki
Belh-i Buharay deer gzlerin
---- benzer. Daha ok, dini trenlerde ve
dergahlarda ar bir makamla sylenir. Bu II. Kul Mustafa karakolda gezerken
tr, Mevlevilerde ---- Bektailerde ---- ady- Glle kurun yamur gibi yaarken
la anlr. Yklas Badat seni derken
ehitlere serdar oldu Gen Osman
Bu parada bo braklan yerlere sra-
syla aadakilerden hangileri getiril- Bu iki drtlkle ilgili olarak aadaki-
melidir? lerden hangisi sylenemez?
18. D 17. A 16. A 15. A 14. D 13. C 12. E 11. A 10. B 9. C 8. B 7. A 6. C 5. E 4. A 3. D 2. B 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerden hangisi koma nazm 7li hece ls ile sylenen drt msra- Yarim sen gideli yedi yl oldu
eklinin zelliklerinden biri deildir? lk bu ksa iirlerin ilk iki msras daha ok Diktiin fidanlar meyvaya dnd
uyak oluturma kaygsyla sylenmitir. Bu Seninle gidenler slaya dnd
A) Nazm biriminin drtlk olmas
msralarna doldurma msra denir. Sade-
B) Genellikle 3 - 5 drtlkten olumas Gayr dayanacak zm kalmad
ce birinci msras, doldurma msra olanlar
C) Uyak dzeninin abba - cddc biiminde da vardr.Asl duygu ve dnce son iki Mektuba yazacak szm kalmad
olmas msrada verilir. Bu iirin nazm ekli aadakilerden
D) Hece ls ile yazlmas Bu parada tantlan nazm ekli aa- hangisidir?
E) Konularna gre gzelleme, talama, dakilerden hangisidir? A) mani B) koma C) semai
koaklama, at olarak adlandrlmas
A) semai B) mani C) koma D) trk E) destan
D) ilahi E) nutuk
8.
Fark eyledik ahir vaktin yettiin
Merhamet ekilip ge gittiin
2. Gc yeten soyar gc yettiin
Mani, ninni, trknn ortak zellii iin Papak belli deil Krt belli deil
aadakilerden hangisi sylenebilir? 5.
Bu iir aadaki nazm trlerinin han-
A) Genellikle doa sevgisi konusu ilen- Aman hey Allahtan aman gisinden alnm olabilir?
mitir.
Ne aman bilir ne zaman A) koaklama B) varsa C) talama
B) Tekke edebiyatna ait nazm trleridir.
stmzde ayr emen D) gzelleme E) at
C) Arapa ve Farsa kelime ve tamlama-
larla ykl ar bir dil kullanlmtr. Bitmeden bir dem srelim
D) Anonim halk iirinin rnleridir. Bu iirin nazm ekli, ierik ve biim 9.
E) Arap edebiyatndan Trk edebiyatna zellikleri dikkate alndnda aada-
gemi nazm ekilleridir. kilerden hangisidir? Bugn ben pirime vardm
Pirim cemali gldr gl
A) koma B) ilahi C) destan
Oturmu taht makamna
D) varsa E) nutuk
Taht- revani gldr gl
Tekke iirine ait bu drtln nazm
tr aadakilerden hangisidir?
A) nutuk B) deme C) athiye
3. D) nefes E) methiye
Yrktr bizim atmz,
6.
Yardan atlatt zatmz, 10.
Yedi beni
Gurbet elde kymatmz, Biz erenler gereiyiz
Ka kara, kirpik siyah
Ya bilinir ya bilinmez. Has bahenin ieiyiz
Mahmur gz yedi beni
Bu iirle ilgili olarak aadakilerden Hac Bekta keiyiz
Al yanak zerinde
hangisi sylenemez? Edep erkan yol bizdedir
Kurulmu yedi beni
A) Koma nazm ekliyle sylenmitir. Tekke iirine ait bu drtlk aadaki
B) Halk iiri gelenei zelliklerini tar. Yukardaki iirin nazm ekli aadaki- nazm trlerinin hangisinden alnm-
lerden hangisidir? tr?
C) Nazm birimi drtlktr.
D) Uyak dzeni dzdr. A) trk B) semai C) varsa A) athiye B) devriye E) hikmet
E) Tam uyak ve redif kullanlmtr. D) koma E) mani D) nefes E) nutuk
19. yy. da yaayan airin yaam stne A) Yunus Emre lahi nazm biiminin
13. yeterli bilgi yoktur. Dertli ve Gevher gibi o en nemli ustasdr.
da divan ve tasavvuf geleneine zenen
Konya doumlu olan air, saz airleri ara- B) Karacaolan Hece lsnn ya-
rnler vermi ama bunlarda gereken yet-
snda en ok iiri olandr. 17. yy. da yaa- nnda aruz lsn
kinlik ve zgnle kavuamamtr. air-
m olan air, halk airleri yannda divan de baaryla kullan-
de Fuzuli, Bak ve Nedimin etkileri gze
airlerinden de etkilenmi; aruzla da iirler mtr.
arpmaktadr. Ama onun asl baars halk
yazmtr. Tevhid, naat, gazel, kaside ve
geleneini srdrd, heceyle syledii C) Seyran zgn talamalar ile
murabbalar vardr. Ama o, koma, semai,
iirlerde grlmektedir. zellikle koma zihinlerde yer edin-
varsa trlerinde daha baarl olmutur.
ve semaileriyle halk arasnda hakl bir ne
Dili dier halk airlerine gre daha ardr. mitir.
erimitir.
Bu parada tantlan halk airi aada- D) Dadalolu Varsa nazm bii-
Bu parada tantlan halk airi aada-
kilerden hangisidir? mindeki iirleri nem-
kilerden hangisidir?
lidir.
A) Karacaolan B) Dadalolu A) Seyrani B) Bayburtlu Zihni
E) Ak Veysel 20. yzylda adndan
C) Dertli D) Krolu C) Niyazi Msr D) Krolu en ok sz ettiren halk
E) Ak mer E) Erzurumlu Emrah airidir.
18. B 17. E 16. E 15. E 14. C 13. E 12. C 11. A 10. D 9. E 8. C 7. D 6. E 5. D 4. B 3. A 2. D 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
I. Kayserinin Develi kasabasnda do- XIX. yzyln sekin halk airlerinden olan Romanya Trklerindendir. 17. yy. da yaa-
mutur. ----, iirlerinin ounu hece vezni ile yaz- d sanlan bir ozandr. iirlerinin bir ks-
II. stanbula gelmi ancak devrin byk- mtr. Ancak Ak mer, Dertli, gibi gele- m hiciv rnekleriyle doludur. Dili yaln ve
lerini hicvettii iin, memleketine dn- nee uyarak aruz vezni yahut hecenin 14
mek zorunda kalmtr. sadedir. Rahat okunur. iirlerigncelliini
ve 15li ekilleri ile iirler (divanlar) yazd
halen korumaktadr. Ormanda byyen
III. Hicivleriyle tannr. da olmutur. Ne var ki, pek ok halk ai-
adam azgn / arda pazarda insan be-
IV. Aruzla da yazmakla birlikte asl hre- rinde rastladmz gibi aruz vezninde ba-
tini hece lsyle bulmutur. arl olamamtr. Asl baarsn hece ile enmez / Medrese kakn softa bozgunu
V. Asl nn aruz lsyle yazd hi- yazd iirlerde gstermitir. / Selam vermee dervian beenmez ta-
cviye, methiye ve kasideleriye kazan- lamas onun ok bilinen iirlerindendir.
Bu parada bo braklan yere aada-
mtr. kilerden hangisi getirilmelidir? Bu parada tantlan halk airi aada-
Numaralanm cmlelerden hangisin- kilerden hangisidir?
A) Dadalolu B) Bayburtlu Zihni
de Seyran ile ilgili bilgi yanl var-
dr? C) Erzurumlu Emrah D) Seyrani A) Kazak Abdal B) Kul Himmet
18. D 17. A 16. E 15. B 14. E 13. C 12. E 11. C 10. A 9. D 8. A 7. A 6. B 5. E 4. E 3. B 2. C 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
I. Halk edebiyatnda nesir trnde re- Ahi tekilatlarnn mesleki ynetmelii ek- Aadakilerden hangisi, nesir trnde
tici metinler pek gelimemitir. linde kaleme alnm eserlerin ortak addr. eser veren sanatlardan deildir?
II. Halk edebiyatnda tler de daha ok Bu trn Arapa, Farsa ve Trke pek ok
A) Niyz-i Msr
didaktik iirlerle aktarlmtr. rnei vardr. Kimilerinin kendine has ismi
III. Halk edebiyatnda yazl retici metin- vardr ama ou zaman bu eserlerin ismi B) Nesim
ler zellikle tekke edebiyatna aittir. unutulur ve bu eserler ortak isimle anlrlar. C) Erefolu Rm
IV. Anonim halk edebiyatnda maniler - Bunlar daha ok ahi tekilatnn ynetme- D) Hac Bekta- Veli
retici metin tr iinde yer alr. lii eklinde olumutur. Shreverdnin bu
E) Karacaolan
V. Halk edebiyat iir ve hikayeye dayal trde bir eseri vardr.
olduundan bilgi verme amal nesirler Bu parada sz edilen eserlerin tr
azdr. aadakilerden hangisidir?
Yukardaki numaralanm cmlelerin A) Gazavetname B) Menakbname 8.
hangisinde bir bilgi yanl vardr? I. Bilmeceler, bilgi vermek amacyla sy-
C) Zafername D) Ftvvetname
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. lenmitir.
E) Battalname
II. Nasrettin Hoca fkralarnn retici
yn vardr.
5. III. Ataszleri, bilgi, t ve deneyimleri
2. zl szler halinde veren anonim rn-
----, Kad Mustafa Darr tarafndan 14. yz- lerdir.
(I) Halk edebiyat, topluma seslenen bir ylda yazlm bir siyer kitabdr. Hz. Mu- IV. Herhangi bir varln zellikleri anlat-
edebiyattr. (II) Tarihte Anadolu Trk halk hammedin hayatnn ksa ve anlalr cm- larak yazlan manzum bilmecelere na-
genellikle okuma - yazma bilmezdi. (III) lelerle anlatld bu eser, Trke yazlm zire denmitir.
Anadoluda renme etkinlii genellikle ilk siyer kitabdr. Eser her ne kadar Arap-
V. Masallar, ders karmak ve t ver-
grme ve dinlemeye dayalyd. (IV) Yunus adan tercme edilmise de Mustafa Darr,
mek amacyla sylenmi, olaya dayal
Emre gibi sanatlar, duygular gibi dn- kendine zg anlatm ve ekledii manzum
metinlerdir.
celerini de iirle anlatmlardr. (V) Ancak blmlerle deta yeni bir eser yazmtr.
Yunus, Risalet-n Nushiyye adl eserini Yukardaki numaralanm cmlelerin
Bu parada bo braklan yere aada- hangisinde bir bilgi yanl vardr?
nesir olarak kaleme almtr.
kilerden hangisi getirilmelidir?
Yukardaki numaralanm cmlelerin A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
A) Maklt
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
B) Neynme
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. C) Kitab- Siyer-i Nebi
D) Mirciye 9.
E) Rislet't-Tevhd Tekke edebiyatnda tler, bilgiler nesir-
den ok didaktik iirler zerinden aktarl-
3. mtr.
6.
Trk edebiyatnda, savalar konu edinen Aadakilerden hangisi bu tr bir iir-
yaptlara verilen isimdir. Bu trdeki eserler, Hac Bekt- Vel'ye ait, tasavvuf temal den alnmamtr?
daha ok din dmanlarna kar gnderi- bir eserdir. Hac Bekt- Vel bu eserin-
len gazilerin dzenledikleri akn ve sava- de tasavvufi gerekler zerinde durmu, A) Hak'tan ayr kimse bilmez
lar, bu srada gsterilen kahramanlklar tasavvuftaki drt kap ve krk makam kav- Kafir mselman kimdrr
anlatan yaptlar kastedilir. ramlarna aklk getirmitir. B) Bir kez gnl yktnsa
Bu parada sz edilen eser tr aa- Bu parada sz edilen eser aadaki- Bu kldn namaz deil
dakilerden hangisidir? lerden hangisidir? C) lim ilim bilmektir
A) Gazavetname A) Mirciye lim kendin bilmektir
B) Menakbname B) Maklt D) Her kim ki dervilik balana
C) Zafername C) Ftvvetname Kalp gide pak ola gmlene
D) Ftvvetname D) Risalet-n Nushiyye E) rd gnlm rd
E) Battalname E) Risle-i Devriye erde yrek eridi
14. 17.
Halk edebiyatnda mensur retici me-
Bu tr eserlerde kahramanlarn, din ulula-
11. tinlerin az olmasnn nedeni aadaki-
rnn, tarikat byklerinin yaamlar, gs-
lerden hangisi olabilir?
eitli doa olaylarn, yaama ait soyut terdikleri kerametler yer alr. Kahramanlar,
ve somut hemen hemen her olguyu, eitli genellikle olaanst nitelikler tar, olaa- A) Halkn okuma yazma bilmemesi
armlarla tanmlayan ve ou zaman nst iler yaparlar. B) Mensur trlerin sanat eseri saylma-
da yantlarn bu armlarda gizleyen, Bu parada sz edilen eser tr aa- mas
kalplam szlerden oluan, ortak (ano- dakilerden hangisidir? C) airlerin toplumu ynlendirmemek is-
nim) bir szl halk edebiyat rndr. tememeleri
A) Gazavetname
Bu cmlede aadakilerden hangisin- D) airlerin mensur eserlere konu olacak
B) Menakbname
den sz edilmitir? dncelerden yoksun olmalar
C) Zafername
A) Fkra B) Atasz E) Mensur rnlerin halk tarafndan ya-
D) Ftvvetname
drganmas
C) Mani D) Bilmece E) Battalname
E) Ninni
18.
Anonim rnlerden ataszleri slamiyet
12. ncesi Trk edebiyatnda ---, divan edebi-
Bir konuda ders vermek, bir gr, d- yatnda ---- olarak adlandrlmtr.
nceyi mizah yoluyla insanlar glmse- Bu cmlede bo braklan yerlere aa-
terek anlatmak amacyla sylenmi ksa, dakilerin hangisinde verilenler getiril-
zgn halk anlatlardr. 15. melidir?
Bu cmlede aadakilerden hangisin- Tekke edebiyatnda aadaki manzum A) sav, lgaz
den sz edilmitir? trlerden hangisinin dorudan retici B) sav, berceste
A) Fkra B) Atasz bir ilev grd sylenebilir?
C) sagu, darb- mesel
C) Mani D) Bilmece A) Nutuk B) athiye C) lahi D) sav, darb- mesel
E) Ninni D) Nefes E) Deme E) atalar sz, darb- mesel
18. D 17. A 16. D 15. A 14. B 13. C 12. A 11. D 10. A 9. E 8. D 7. E 6. B 5. C 4. D 3. A 2. E 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Halk hikyeleri ile ilgili olarak aada- Masallarla ilgili olarak aadakilerden Halk hikayelerinin ekil zellikleri ile il-
kilerden hangisi sylenemez? hangisi sylenemez? gili aadaki yarglardan hangisi doru
A) Syleyicisi belli deildir. deildir?
A) Saz eliinde anlatlan eserlerdir.
B) Olaylarn getii yerler ve zamanlar da
B) Bu trde destanlarda grlen olaa- A) Hikyelerde kssadan hisse almak,
belirsizdir.
nst zellikler artm; yaanlan d- konuyu daha iyi anlatmak iin masal,
C) Kahramanlar, cin, peri, dev, ejdarha,
nemin gereklerine uygun kiiler ve bilmece, atasz, fkra gibi halk edebi-
cadkar, kelolan, padiah, ehzade,
olaylar azalmtr. vezir, yoksul kz, akll kk olan gibi yat rnlerinden yararlanlabilir.
C) Konular genellikle ak ve kahraman- genel tiplemeler olup belirli kiilerle s- B) Hikye anlatlmaya balanmadan
lktr. nrl deildir. perev denen mensur ve manzum
D) Masallarda mill ve din duygular yo- paralara yer verilir.
D) Manzum ve mensur kark bir anlatm
un bir ekilde ilenir.
biimi vardr. C) Hikyenin zellikle giri ksmnda,
E) Macar Trkolog Kunos, Anadolu ve aslda bulunmayan anlatc tarafndan
E) Masallarda olduu gibi deme, olay Rumeli'den Trk masallarn derleyip
sonradan eklenen karavelli denen
ve dilekten oluan blmleri vardr. yaynlayan ilk kiilerdendir.
paralara rastlanabilir.
5. D) Hikyelerin giri blmnde, masallar-
I. Olaanst olaylarla geree uygun dan farkl olarak kalplam szlere
olaylar eserde i iedir. yer verilmez.
2. II. Trklerin eski yaam tarzlar ile ilgili E) k ve maukun kavumasndan son-
Halk hikyelerinin konular genellikle ak ayrntlarn yannda slam dini ile ilgili
ra duvaggapma denen neeli gzel-
ve kahramanlktr. zellikler de vardr.
lemeler sylenir.
III. Eserde geen "Dede Korkut" mehul
Aadakilerden hangisinin konusu bir halk ozandr.
tekilerden farkldr? IV. Hikyelerde Uygur Trklerinin evre-
deki boylar ile aralarndaki savalar ve
A) Ercili Emrah
kendi i mcadeleleri yer alr.
B) Arzu ile Kamber V. Azer Trkesi ile oluturulmutur.
8.
C) Zahir ile Zhre Dede Korkut Hikyeleri ile ilgili yukar- Bir halk hikyesinde aadakilerden
D) Yusuf ile Zleyha daki numaralanm yarglardan hangisi hangisi yoktur?
doru deildir?
E) ah smail A) Tecnis B) ark
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. C) Tekerleme D) Divani
6. E) Muamma
(I) Kelolan, Trk ve Altay mitolojisinde, ano-
3. nim halk edebiyat kltrnde ve masallarda
ad geen sasz bir kahramandr.(II) Kelo-
(I) On iki destans hikye ve bir n szden lan masallar ou zaman gldr geleri ta-
oluur. (II) erdii hikayeler tarih boyun- yan motifler iinde anlatlr. (III) Elde edilmi 9.
ca dilden dile, anlatcdan anlatcya ak- btn trevlerinde yoksulluu, elimsizlii, Trk masallar zerinde alan Trk halk
tarlan birer szl gelenek rndr. (III) kuvvetsizlii hatta korkaklna ramen, akl bilimi aratrmaclarndan ----, masal ne-
Hikyeler kulaktan kulaa aktarldndan ile glkleri yenen, kurnazl ile her hileden
sirle sylenmi, din ve inanlardan ve
dolay gerek hlinin dna kmtr. (IV) ve baarlmas g olan snavlardan baar
ile kan ve en sonunda baht aydnlanarak trelerden bamsz, tamamyla hayal r-
XV. yzyln ikinci yarsnda Dede Korkut n, gerekle ilgisiz ve anlattklarna inan-
muradna eren Trk kylsnn gerekle-
adl bir yal tarafndan yazya geirildii en hayallerini temsil eden bir kahramandr. drmak iddias olmayan ksa bir anlat ek-
tahmin edilir. (V) Ouzlarn yaam biim- (IV) Karsna kan tm zorluklar akl, ans linde tanmlamaktadr.
lerinden, ekonomisine, inanlarndan, gi- ve ona yardmc olan dost glerin salad
yinilerine, beslenmelerinden iinde yaa- imknlarla dize getiren, baht ak bir kel ve Bu cmlede bo braklan yere aada-
dklar doaya kadar pek ok konuda bilgi kele olandr. (V) Bu kahramann etrafnda kilerden hangisi getirilebilir?
salayan bir kaynaktr. gelien masallarda dini tler verilmi ve
milli duygular oluturulmaya allmtr. A) Ahmet Hamdi Tanpnar
Bu paradaki numaralanm cmlelerin B) Mehmet Fuat Kprl
Kelolan Masallar ile ilgili bu paradaki
hangisinde Kitab- Dede Korkut ile ilgili numaralanm yarglardan hangisi do- C) Pertev Naili Boratav
bir bilgi yanl vardr? ru deildir? D) Faruk Nafiz amlbel
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Ziya Gkalp
1. 4. 7.
(I) Orta oyununda dekordan ok kostme Karagz gsterimini yapan kiiye hayal Oyunun perdeye aksettirilen asl blm-
nem verilir. (II) Bu oyunun ba rol oyun- ya da----denir; onun en nemli yardmcs dr. Bu blmde eitli tipler oyuna katlr.
cular ayn zamanda oyunun dzenleyicisi perde gazeli, ark, trk okuyan, tef alan Bunlar genellikle kendi az (ive) zellik-
olan Piekar ile oyunun bagldrc tipi yardaktr. leriyle Karagzle konuturulur. Konuma-
lara bazen Hacivat da karr. Konuma-
Kavuklu'dur. (III) Dekor olarak bir paravan
Bu cmlede bo braklan yere aada- larda komiklik ar basar. Olaylar bir yerde
ve onun nnde alak bir hasr iskemle
kilerden hangisi getirilmelidir? dmlenir. Sonunda baka bir tipin (efe,
(peyke) kullanlr. (IV) Paravana, Yeni Dn- klhanbeyi, sarho vb.) perdeye gelmesiy-
ya da denilir. (V) Bu seyirlik oyun; ndeyi A) hayalbz B) Hacivat le dm zlr.
(giri), ortaoyunu (syleyi), fasl (oyun) ve C) Karagz D) meddah
ifte-nara (mzik) blmlerinden oluur. Bu parada sz edilen blm aada-
E) kavuklu kilerden hangisidir?
Bu paradaki numaralanm cmlelerin
A) Mukaddime B) Muhavere
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
5. C) Fasl D) Biti
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
I. Doalama oynanr. E) ndeyi
II. Genellikle yanl anlamalarla doan
bir kargaay yanstr. 8.
III. Piri eyh Muhammed Kteri olarak
----, bir tiyatro eserindeki btn ahslar
kabul edildiinden Karagz oyununa
kendisinde birletirmi bir aktr durumun-
Kteri Meydan da denir.
dadr. Olaylar temsil ederken seyircilerin
IV. Osmanlnn sosyal, siyasal, ekonomik rahata grebilecei yksek bir yere otu-
ve kltrel yaps hakknda ipular verir. rur. Bir eline mendil (makreme), bir eline
V. Toplumun saraydan taleplerini ve sa- de sopa (denek) alr. Mendili deiik tip-
raya tepkisini ifade etmek iin olutu- teki kiilerin kyafetini gstermek ve azn
rulmutur. kapatarak seslerini taklit etmek, deiik
2. balklar yapmak iin kullanr. Sopadan
Yukardaki numaralanm cmlelerin da oyunu balatmak, seyirciyi susturmak,
Ortaoyunun oyuncular arasnda aa- hangisinde Karagz oyunu ile ilgili bir deiik sesler karmak ve saz, sprge,
dakilerden hangisi yoktur? bilgi yanl vardr? tfek, at gibi varlklar canlandrmak iin
yararlanr.
A) Zenne B) elebi A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Bu parada bo braklan yere aada-
C) Cce ve Kambur D) Meddah
kilerden hangisi getirilmelidir?
E) Kavuklu
A) Kavuklu B) Meddah
6. C) Karagz D) Piekr
Okumam halk adam tipidir. Oyunun di- E) Hacivat
er kiisinin kulland yabanc kelimeleri
ya hi anlamaz ya da yanl anlar. Bu yan-
9.
l anlamalar, oyunda gln durumlarn
olumasn salar. Dobra, zaman zaman (I) Ky tiyatrosu (ky seyirlik oyunu), Ka-
da patavatsz olmasndan tr srekli zor ragz ve orta oyunundan sonra ortaya
durumlarla karlar. Buna ramen bir yo- kmtr. (II) Kyllerin uzun k aylarn-
da dnlerde, bayramlarda elenmek ve
lunu bulup iin iinden syrlr. ou zaman
vakit geirmek iin dzenledikleri basit,
isizdir, oyunun dier kiisinin bulduu i-
temsili oyunlardr. (III) Ky seyirlik oyun-
3. lerde alr. lar szl gelenee baldr ve anonimdir.
Karagz oyunundaki blmler, aa- Bu parada sz edilen oyun kiisi aa- (IV) Oyunun ierii ve yaps yrelere gre
daki hangi srayla oynanr? dakilerden hangisidir? farkllk gsterebilir. (V) Oyun, kyde gen-
ler ve orta yallar tarafndan canlandrlr;
A) Muhavere, mukaddime, fasl, biti A) Hacivat ocuklardan ihtiyarlara kadar her yatan
B) Fasl, muhavere, mukaddime, biti B) Karagz kyller de bu oyunlarn seyircileridir.
C) Muhavere, fasl, mukaddime, biti C) elebi Bu paradaki numaralanm cmlelerin
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
D) Muhavere, fasl, biti, mukaddime D) Tuzsuz Deli Bekir
E) Mukaddime, muhavere, fasl, biti E) Beberuhi A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18. D 17. A 16. D 15. E 14. A 13. C 12. E 11. C 10. C 9. A 8. B 7. C 6. B 5. E 4. A 3. E 2. D 1. E Cevaplar
retici Metinler 23
retici Metinler 43
Fecriti Edebiyat 57
Dnemin Bamszlar 61
Klasisizm - Romantizm - Realizm - Natralizm 3. Modl Test 1
1. 4. 7.
Aadakilerden hangisi, eski Yunan Aias, Antigone, Kral Oidipus, Elektra, Aadakilerden hangisi Latin edebiyat
edebiyat tiyatro yazarlarndan biri de- Trakhis Kadnlar adl eserler aadaki- iinde yer almaz?
ildir? lerden hangisine aittir? A) Vergilius B) Cicero
A) Lamartine B) Aiskhlos A) Hesiodos B) Sophokles C) Tacitus D) Seneca
C) Euripides D) Aristophanes C) Aiskhylos D) Sokrates E) Aristophanes
E) Sophokles E) Aristophanes
8.
Toplumsal kesimler arasndaki atmalar
konu edinen ince yergili, komedya trnde
yaptlar vermi, komedyalarnda gld-
r gcn en yksek dzeyde tutmutur.
Yaptlarnda, dilinin zenginliinin yannda
keskin alaycl ve ineleyicilii gze ar-
par. Geleneki bir anlaya sahip olduun-
dan; komedyalarnda, yaplan yeniliklere
ve bu yenilikleri yapanlara kar kmtr.
5. Eekarlar, Kurbaalar, Kular, Atllar, Bu-
2. lutlar bilinen eserleridir.
Aadakilerin hangisinde, Eski Yunan Sanat Edeb Tr
Bu parada sz edilen sanat aa-
edebiyatnn tragedya airleri bir arada I. Moliere Dram
dakilerden hangisidir?
verilmitir? II. Sapho Lirizm
III. Herodotos Tarih A) La Fontaine B) Aisopos
A) Homeros, Platon
IV. Boileau Eletiri C) Aiskhylos D) Aristophanes
B) Vergilius, Racine
C) Sophokles, Euripidies V. Platus Komedya E) Sapho
14.
Sanat, "insan tabiatna" nem vermeli ona 17.
sevgi ve sayg duymaldr. Eserler "akl" ve
Klasisizmle ilgili olarak aadakilerden
"saduyu"ya dayanmaldr. Yazarlar, "dil",
11. hangisi sylenemez?
"anlatm" ve "ekil"de en olguna varmaya
Klasisizmin iinde yer alan sanatlarla almaldr. A) Eserler, ana dilin en gzel biiminde
ilgili aadaki eletirmelerden hangisi verilmeye allmtr.
Bu parada aadakilerden hangisinin
yanltr? edebiyat anlayna yer verilmitir? B) Sanat sanat iindir, anlay benimsen-
A) Boileau - iir mitir.
A) Klasisizm
B) La Fontaine - Fabl C) Tiyatro eserlerinde birlik kuralna
B) Romantizm uyulmamtr.
C) Racine - Komedi C) Realizm D) Aristonun Sanat taklittir gr be-
D) Madame de La Fayette - Roman D) Natralizm nimsenmitir.
E) Montaigne - Deneme E) Parnasizm E) Kahramanlar ruhsal zellikleriyle ele
alnmtr.
12. 18.
Klasik sanatlar, insanlarn her zaman,
Klasisizmin oluum zeminini oluturan
her yerde, her toplumda ayn duygu ve
Aydnlanma a iin aadakilerden
15. dncede olduklarn kabul etmi, bu
hangisi sylenemez?
Hmanizmann klasisizm ncesi tem- yzden yaptlarda deimez tipler olutur-
A) Akl, her tr etkinliin merkezine aln- mulardr.
silcisi aadakilerin hangisinde bir ara-
mtr.
da verilmitir? Bu durum, klasisizme aadaki hangi
B) Dncenin sansrlenmesi reddedil- zellii kazandrmtr?
mitir. A) Dante, Petrarce, Boccaccio
B) Dante, Montaigne, Boccaccio A) Gerekilik
C) Dnce, kiliseden kopmu, dnyevi-
lemitir. C) Boccaccio, Franois Rabelais, Dante B) Nesnellik
D) Eski Yunan ve Latin kaynaklar terk D) Dante, Montaigne, Boccaccio C) Toplumculuk
edilmitir. E) Montaigne, Cervantes, W. Shakespe- D) Evrensellik
E) Bilgi ve bilim nem kazanmtr. are E) Dsellik
18. D 17. C 16. D 15. A 14. A 13. B 12. D 11. C 10. B 9. C 8. D 7. E 6. D 5. A 4. B 3. D 2. C 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Bu akma gre insan aklnn kabul etme- ---- akmn benimseyen sanatlar, eserle- Aadakilerden hangisi, realizmin zel-
dii hibir ey doru deildir. nsan duy- rinin konularn eski Yunan ve Latin ede- liklerinden biri deildir?
gular, akln kontrolnde olduu srece biyatlarndan almlardr. ---- sanatlar ise A) Sanatlar pozitivizmin etkisiyle anlat-
insancldr. Akmn kurucusu kabul edilen milliyetiliin gelimesiyle eserlerin konu- tklarn gzlemlere, belgelere dayan-
Boileau: Akl seviniz, eserleriniz deerini larn daha ok milli kaynaklardan, milli ta- drmlardr.
akldan alsn. szleriyle bu akmn temel rihten ve gnlk yaamdan almtr.
B) Eserlerde tarih ve mitolojik kahraman-
felsefesini ortaya koymutur.
Bu parada bo braklan yere aada- larla soylu kiiler ilenmitir.
Bu parada tantlan edebiyat akm kilerden hangileri getirilmelidir? C) nsan kiiliinin olumasnda evrenin
aadakilerden hangisidir? etkili olduuna inanmlardr.
A) Romantizm - Klasik
A) Klasisizm B) Realizm B) Klasisizm - Realist D) Sanatlar insan, toplumu olduu gibi
C) Romantizm D) Natralizm C) Realizm - Natralist aktarmlardr.
2.
Aadakilerden hangisi romantik sa-
natlarn zelliklerinden biri deildir?
5.
A) Biime deil, ze nem vermilerdir. 8.
Bu akmn temel felsefesini ---- kar olmak
B) Eserlerde kiiliklerini gizlememilerdir. I. Eserlerindeki kahramanlar ya iyidir ya
oluturur. Bu da sanaty skan btn ku-
da tamamen ktdr.
C) Evrensel insan tiplerini ilemilerdir. rallara kar kmay dourmutur. Akmn
sanatlar duygu ve hayalleri ne kar- II. Olaanst kii ve olaylar anlatlm;
D) Eserlerde halkn konuma dilini esas
mlardr. insan ve toplum gerekleri ihmal edil-
almlardr.
mitir.
E) Trajedi ve komediyi deil, dram trn Bu parada bo braklan yere aada- III. Anlatma nem verildiinden Sanat,
tercih etmilerdir. kilerden hangisi getirilmelidir? sanat iindir. anlay benimsenmitir.
A) kbizme B) romantizme IV. Eserlerde ak ve yapmacksz bir s-
lup kullanlmtr.
C) realizme D) klasisizme
V. evre, bir ss unsuru olarak deil,
E) egzistansiyalizme
insan kiiliini ortaya karan bir ge
3. olarak eserlerde yer almtr.
I. Konular daha ok tarihten ve mitoloji- Yukardaki numaralanm zelliklerden
den alnmtr. hangisi realizm iin sylenemez?
II. Doa olarak insann i dnyasn, de-
imeyen yanlarn ilemilerdir. 6. A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
III. Sanatlar eserlerinde ideal insan i- 19. yzyln ikinci yarsnda Fransada or- D) III. ve V. E) IV. ve V.
lerler. taya kan ve temelde romantizme tepki
IV. Sanatlar, eserlerinde kiiliklerini giz- olarak doan edebiyat akmdr. Daha ok
lemilerdir. yk ve romanda baarl olunmu, 1857
V. Sanat, sanat iindir, anlay benim- ylnda yaymlanan Gustave Flaubertin
senmitir. Madame Bovary adl romanyla roman-
tizm karsnda stnlk salamtr. 9.
Numaralanm cmlelerde zellikleri
verilen edebiyat akm aadakilerden Bu parada tantlan edebiyat akm Aadaki sanatlardan hangisi rea-
hangisidir? aadakilerden hangisidir? lizm akmndan etkilenmemitir?
17.
11. 14. Modern Rus edebiyatnn nclerindendir.
Aadakilerden hangisi edebiyat akm- Romantizmin etkisinde kalmtr. Kafkas
Aadaki sanat - eser eletirmele-
larnn ortaya kmasna neden olan et- Esiri, Maa Kz, Yzbann Kz eserle-
rinden hangisi yanltr?
kenlerden biri deildir? rinden bazlardr.
A) Goethe - Faust
A) Toplumsal yapdaki gelime ve dei- Bu parada sz edilen sanat, aa-
meler B) Schiller - Wilhelm Tell dakilerden hangisidir?
B) Siyasal ynetim zellikleri C) Montesquieu - Kanunlarn Ruhu A) Pukin B) ehov
C) O dnemdeki felsefi anlaylar D) Jean Jacques Rousseau - Toplum
C) Tolstoy D) Gorki
Szlemesi
D) Sanatlarn deiiklik istekleri E) Turgenyev
E) Lamartine - Sefiller
E) Sanatlarn eitim seviyeleri
15.
Bu akm ilk kez ngiliz edebiyatnda g-
18.
rlm; Fransada bulduu dnsel ve Klasisizmde, eski Yunan edebiyatnda ol-
12. siyasal ortam iinde bir sanat akm olarak duu gibi tiyatroya byk nem verilmitir.
Aadaki sanatlardan hangisi dier- ekillenmi; ilkeleri ilk kez Victor Hugonun zellikle trajedi ve komedi sk kurallarla
lerinden farkl bir edebiyat akmna ba- Cromwell adl dramnn nsznde ak- ortaya konmutur. ---- ise duygusal oldu-
ldr? lanmtr. undan ihmal edilmitir.
18. D 17. A 16. E 15. B 14. E 13. C 12. B 11. E 10. D 9. D 8. A 7. B 6. E 5. D 4. D 3. C 2. C 1. A Cevaplar
1. 3. 6.
Bu akmda yazar olaylar anlatrken kendi- Teneke Trampet'te cce kahraman Oskar Romantizmde aadakilerden hangisi
ni gizler, kendi duygularn, zaaflarn, tut- Matzerath'n gzyle II. Dnya Sava yl- yoktur?
larn anlatt. Ardndan Joachim Mahlke ve
kularn, srlarn sylemekten kanr. Ona A) zgrlk talebi
onun elmack kemiini lmszletirdii
gre eser yazarn i dkme yeri deildir. Kedi ve Fareyi yazd. Eserlerinden Ka- B) nsan ve sanaty merkeze alma
Okuyucunun ya da seyircinin dikkati sa- fadan Doumlarda Almanlarn soylarn
C) Sanatnn eserde kiiliini gizlemesi
dece konu iindeki tipler zerinde toplan- devam ettirme endiesini yine kendine has
maldr. Eserde biim mkemmellii ok tarzyla ele ald. Uzak Tarlada ise Berlin D) nsann duygu tecrbesini nemseme
nemlidir. Anlatlmak istenen, ak ve net Duvar'nn yaplmas ve yklmas arasnda E) Yerli ve mili olma
bir biimde ortaya konmal; eser gereksiz geen sreci yanstt. 1999 ylnda Nobel
Edebiyat dl'n kazand.
szlerden arnmaldr. slup yapmacktan 7.
uzak, sade ve arbal olmaldr. Okurun Bu parada sz edilen yazar aada-
kilerden hangisidir? 18. yzyl aydnlanma a olarak grlr.
dikkati sylenene ekilmelidir.
Bir nceki akmn ortaya koyduu akl ve
A) Albert Camus
Bu parada sz edilen akm aadaki- saduyu, bilimin gelimesini hzlandrm,
B) Gnter Grass toplum yaps, gelenekler, siyaset yeni-
lerden hangisidir?
C) Gabriel Garcia Marquez den bilimsel adan ele alnmtr. Bunun
A) Sembolizm D) John Steinbeck sonucu olarak Jean Jacques Rousseau,
B) Romantizm E) Ernest Hemingway Montesquieu, Diderot gibi felsefeciler, iler-
lemeye engel oluturan tm nyarg ve
C) Realizm
zorbala kar dnce yoluyla etin bir
D) Klasisizm 4. sava am, dinsel hogr, toplumsal ve
E) Parnasizm Aadakilerin hangisinde yazar, eser, siyasal eitlik, birey haklarna ve dn-
akm eletirmesi yanltr? ce zgrlne sayg gibi konulan halka
Yazar Eser Akm yaymaya almlardr. Bu fikirler halk
tarafndan benimsenmi ve sonuta Fran-
A) John Fareler ve Realizm sz htilali patlak vermi, monari yklm,
Steinbeck nsanlar soylulara kar burjuva snf olumutur.
B) Ernest Silahlara Realizm te ----, byle bir ortamda domutur.
Hemingway Veda
Bu parada bo braklan yere aada-
2. C) Jean-Paul Bulant Egsiztansi- kilerden hangisi getirilmelidir?
Seme yklerden oluan Zamanmz Sartre yalizm
A) natralizm B) klasisizm
adl yapt 1925te, ilk roman "Gne de D) Victor Hugo Kral Romantizm
C) realizm D) romantizm
Doar" 1926da yaymland. Eserinde sa- Eleniyor
va yorgunu bir askerin anlarn anlatt. E) Maupassant Deir- Natralizm E) sembolizm
1927'de kanKadnsz Erkekler adl kita- menden
b ile birlikte ksa yknn byk yazar Mektuplar
8.
olarak anlmaya baland. 1929da yaym- Klasisizmle romantizmi karlatran
lanan "Silahlara Veda" adl ikinci romann- 5. aadaki yarglardan hangisi yanltr?
da yaral bir askerin savata bir hemireye ngiliz edebiyatnn nemli isimlerindendir. A) Klasik akm benimseyen sanatlar,
duyduu ak dile getirdi ve savan an- Oyunlarnda genelde insanlarn gndelik eski Yunan ve Latin edebiyatlarna de-
lamszln vurgulad. En baarl eser- konumalarnn zmlemesini yapt. n- er verirken romantikler onlar ad
lerinden olan "anlar Kimin iin alyor" sanlar zerindeki basky iledi. lk eserle- bulmutur.
adl eserini 1940ta tamamlad. Bu eser ile rinde ii snfna mensup insanlarn iinde
bulunduklar olumsuz koullara, maddi B) Klasisizmde evrensellik ne karken
1941 Pulitzer dlne aday gsterildi; an- romantizmde sanatlar, kendi tarih-
zorluklara ve bunun ruhlarna yansmas-
cak bir jri yesinin kar kmas sonucu lerini ve gnlk yaamlarn n plana
na ve onlarn hayal krklklarna deindi.
dl verilmedi. Ay I, nce Sz, Doum Gn Partisi karmlardr.
Bu parada sz edilen yazar aada- eserlerinden bazlardr. C) Klasisizmde Hristiyan deerler nem-
Bu parada sz edilen yazar aada- senirken romantizmde Hristiyan de-
kilerden hangisidir?
kilerden hangisidir? erler gz ard edilmitir.
A) Ernest Hemingway D) Romantizmde grlen insan tipi, klasi-
A) Harold Pinter
B) Albert Camus sizmdeki gibi soyut deildir.
B) Alphonse Daudet
C) Gabriel Garcia Marquez E) Klasik akm benimseyen sanatlar
C) John Steinbeck
eserlerinde kendilerini gizlerken ro-
D) John Steinbeck D) Charles Dickens mantik sanatlar, eserlerinde kiilikle-
E) Gnter Grass E) Daniel Defoe rini belli ederler.
9. 12. 15.
Romantizmin ilkelerini ortaya koyan Victor (I) Realizmde sanat, kiiliini gizler. (II) Sylenmek istenen ey ne olursa olsun,
Hugo, Sefiller adl romann sonlarnda u Kahramann ne karr. (III) Betimleme- elbette onu anlatacak tek bir szck, can-
szlere yer verir: u anda okuyucunun eli leri en gereki ekilde yapar. (IV) Ahlak landracak tek bir fiil, nitelendirecek tek
altnda bulunan kitap, eksikleri, stn veya deerlere nem verir. (V) Toplumu deil, bir sfat vardr. te yazar bunu buluncaya
zayf taraflar ne olursa olsun, bir batan bir
bireyi anlatmaya alr. kadar uraacak, yaklak olanla yetinme-
baa btn de, teferruatlarnda ktlkten
yecektir.
iyilie, adaletsizlikten adalete, sahtelikten Yukardaki numaralanm cmlelerin
hakikate, geceden gndze, ihtirastan vic- hangisinde bir bilgi yanl vardr? slubun ak, salam, yapmacksz, sz
dana, rmlkten hayata, canavarlktan oyunlarndan uzak olmasn vurgulayan
vazifeye, cehennemden cennete, hilikten A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. bu cmlelerde aadakilerden hangile-
Allah'a doru bir yrytr. k noktas
rinin ortak bir zellii anlatlmtr?
madde, vard nokta ruhtur. Balangta
canavar, neticede melektir. A) Romantizm-Natralizm
Bu paradan romantizmle ilgili olarak B) Romantizm-Sembolizm
aadakilerden hangisine varlamaz? C) Klasisizm-Realizm
A) Dinin nemsendii D) Klasisizm Romantizm
B) Sanat iin sanat anlaynn benimsen- E) Parnasizm-Sembolizm
dii
C) Sanatnn eserde kiiliini belli ettii
13. 16.
D) yi-kt atmasna yer verildii
I. Konu gerek hayattr.
E) Yararl olmann amaland 19. yzyln ikinci yarsnda Fransa'da do-
II. Olaanst grlen istisnai olaylara
du. Bu akmn kuramsal temellerini Fransz
yer verilmez.
Hippolyte Taine'in oluturdu. Taine'in d-
III. Toplum iin sanat anlay vardr.
10. ncelerinden etkilenen Goncourt Karde-
IV. Pozitivizmin bir gerei olarak gzleme ler, Germinie Lacerteux'u yazdlar. Ama
I. Rastlantlar
byk deer vermitir. bu akm edebiyatta asl anlatmn, Emile
II. Olgun, eksiksiz bir anlatm
V. nsan, gerek bir evre iinde iyi ve Zola'nn "Deneysel Roman" adl deneme
III. zn nemsenmesi
kt ynleriyle btn olarak anlatlr. yazlarnda buldu.
IV. Kiilerini iyi veya kt tek ynl ilen-
mesi Yukardaki numaralanm cmlelerin Bu parada sz edilen akm aadaki-
V. Dsellik hangisinde realizmle ilgili bir bilgi yan- lerden hangisidir?
l vardr?
Yukardakilerden hangisi romantik bir
A) Natralizm B) Romantizm
eserde bulunmaz? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) Realizm D) Klasisizm
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Parnasizm
11. 17.
Fransada Flaubert'n yan sra Honore de Natralizm, aslnda realizmin devamdr
Balzac, Stendhal; Rusyada Lev Tolstoy, ama ----.
van Sergeyevi Turgenyev, Dostoyevski,
Bu cmle aadakilerden hangisi ile
Pukin; ngiltere'de Charles Dickens ve
srdrlebilir?
Anthony Trollope; Amerika'da Theodore 14.
Dreiser, Ernest Hemingway, John Stein- A) daha ok ahlakl olmay amalamakta-
beck; rlanda'da James Joyce realizmin Aadakilerden hangisi realizm ve kla-
dr.
nemli temsilcileridir. sisizmde ortak deildir?
B) ar gerekilikten kanmtr.
Bu parada aadakilerden hangisi ile A) Sokan esere olduu gibi tanmas
C) daha gereki olmay amalamtr.
ilgili bir bilgi yanl vardr? B) Akln nemsenmesi
D) daha ok duygular ilemeye alm-
A) Fransa B) Rusya C) Sanatnn kiiliini eserde gizlemesi tr.
C) ngiltere D) Amerika D) Biim kusursuzluuna deer verilmesi E) realizmin evrenselliini abartl bul-
E) rlanda E) Anlatma zen gsterilmesi mutur.
1. 4. 7.
I. Klasisizme ilk tepki, ngilterede Ant- Aadakilerin hangisindeki sanatlar Amerikan edebiyatnn nemli bir yazardr.
hony Ashley Coopern kurduu Duygu farkl ulustan seilmitir? Uygarlk diye, adalk diye ne srlen
Okuludur. kar dzenlerine, ucuz siyasi politikalara,
II. Akl, iyi ve kty ayrt etmede yetersi- A) Franois de Malherbe, Jean Racine,
ikiyzlle, yeteneksizlie kar iinde b-
zidir. La Fontaine
yk bir fke beslemitir. Bu yndeki dn-
III. ounlukla hznl ve melankoliktir. B) Blaise Pascal, La Bruyere, Cervantes celeri eserlerine de yansmtr. Tom Saw-
IV. Roman trndeki eserlerinde mektup C) Dante, Moliere, Dostoyevski yer'in Maceralar, Bir Cinayet Bir Sr ve Bir
formunun oka kullanlm olmas, Evlilik, alnan Ta bilinen eserleridir.
D) Montaigne, Shakespeare, Franois
kiisel tarihinin ne kartlmasnn bir
Rabelais Bu parada sz edilen yazar aada-
sonucudur.
V. Doa betimlemeleri nemsenmez, be- E) Boccaccio, Jean Racine, La Fontaine kilerden hangisidir?
timlemeler hep insanla ilgilidir. A) Ernest Hemingway
Yukardakilerden hangisi romantizmle B) Jack London
ilgili deildir? 5.
C) Henrik bsen
----, lk roman Gen Werther'in Aclar
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) Mark Twain
gerek anlatm gerek duygularnn cokun-
luu ve ada genliin duygu ve dn- E) Knut Hamsun
2. celerini yanstmaktaki baarsyla evrensel
bir ne kavutu. Bu romanla Alman edebi-
Natralizmle ilgili aadaki yarglardan yatnda romantizm olarak bilinen yeni bir 8.
hangisi yanltr?
r ald. Bu yllarda onun etkisiyle ksa, Altn Kadeh, Yukar Mahalle, Fareler ve
A) Determinizmi topluma ve insan uygu- zl ve prl prl iirler yazld. nsanlar, Gazap zmleri, Sardalye Soka-
ladlar. , Al Midilli, Tatl Perembe adl eserlerin
Bu parada bo braklan yere aada-
B) Toplum byk bir laboratuvar, insan kilerden hangisi getirilmelidir? unutulmaz ustasdr. zellikle ikinci Dnya
deney konusu, sanat da bilgin sayl- Sava'nn dourduu aclar ele alr. Eser-
d. A) Bernard Shaw lerini, imgelerden bolca yararlanan "sanat-
C) nsan kiiliini anlatabilmek iin soya B) Knut Hamsun sal" eserler olmaktan ok, yzyln banda
ekim yasalarndan ve toplum bilimin- C) Friedrich Schiller nemli toplumsal deiimlerin yaand
den yararlandlar. topraklarda, toplumsal olaylarn gereki bi-
D) Rudyard Kipling
D) Romanlarda kahramanlarn portreleri, rer yanstl olarak grmek daha dorudur.
E) Goethe
toplumsal deerlere sayg iin sadece
Bu parada sz edilen yazar aada-
yzeysel olarak verilir.
kilerden hangisidir?
E) Yazar eserde kiiliini gizler.
6. A) Ernest Hemingway
Annesinin onca abasna ramen, Charles B) Jack London
3.
baarl bir renci olamaz. Tp okumas
Gereki bir roman olan Sava ve Barta C) John Steinbeck
iin kolejden alnr. Charlesa tp dersle-
----, asl olarak tarihin nasl yazlmas ge- ri ok ar gelir, ok almasna ramen D) Mark Twain
rektiine dair kendi grn sergiler. Ge- derslerden hibir ey anlamaz. Doktorluk
leneksel tarih yazmnn aksine tarihi ger- E) Stefan Zweig
belgesi almak iin girdii snavda baar-
eklerle, gerek d karakterlerden oluan sz olur. Annesinin tevikiyle snavlara ye-
roman sanatn harmanlar. Roman, yazarn niden hazrlanr, gece gndz alr, her
deyiiyle onun zamanndan 60 yl nce, 9.
eyi ezberler. Sonunda iyi bir notla snav
dedelerinin zamannda geen bir sava
geer. Annesinin ynlendirmesiyle Tos- Babalar ve Oullar, Rudin, Bir Asilzade Yu-
anlatmaktadr. Yazar, gereklere sadk ka-
testa doktorlua balar. Krk be yalarn- vas, lk Ak, Bahar Seli, Arefe, Duman gibi
labilmek iin gnmzn gazeteci-yazarla-
da dul bir kadnla evlenir ama mutlu olmaz. eserleri ile bilinen realist bir yazardr. Eser-
rnn tekniini uygular ve o zaman grm
ya da iyi bilen 160tan fazla gerek kiiyle Bu parada kahramanndan sz edilen leri, Rus toplumunun yaamna, skntlar-
rportaj yapar, eski belgeleri tarar. roman aadakilerden hangisidir? na ve demokratik mcadelesine ayna tutar.
1. 4. 7.
Bu sanatlara gre d dnyann oldu- 20. yzyln biz sanatlar, makineyi ve Bir tapnaktr doa, stunlar canl
u gibi anlatlmas imkanszdr. nsan d hz sanata soktuk. Hayatta her eyin ha-
Anlalmaz szler duyulur zaman zaman
dnyay olduu gibi deil, alglad gibi reketli olduunu hepimiz biliyoruz. Bize
anlatr. Gzellik aklkta deil, kapal an- gre sanat da kendinde bir hz bulmal Sembol ormanlar iinden geer insan
latmdadr. Bu sanatlar sese, ritme, m- ve eserini bu hza uydurmaldr. Gemie Tandk baklar szer gibidir sizi
zie nem vermilerdir. iirin szden ok ve durgun davrana dman olmaldr.
mzie yakn olmas gerektiini dn- inde bulunulan zamann ve gelecein Bir derin, bir karanlk birlik iinde
mlerdir. dinamizmine ynelmi, bu hareketliliin
sesini iirleriyle duyurmu olmaldr. Msra- Aydnlk kadar sonsuz, gece kadar geni
Bu parada tantlan sanatlar aa- larda makine ve ark seslerini duyurmaya Uzaktan syleen uzun yanklar gibi
daki edeb akmlardan hangisine men- almaldr.
suptur? Renkler, sesler, kokular karr birbirine
Dncelerini bu ekilde dile getiren
A) Sembolizm B) Realizm Bu dizelerin airiyle aadaki akmlar-
bir sanat aadaki edebiyat akmla-
C) Natralizm D) Klasisizm rndan hangisine mensuptur? dan hangisi arasnda bir yaknlktan sz
edilebilir?
E) Romantizm A) Realizm B) Romantizm
C) Ftrizm D) Sembolizm A) Klasisizm B) Parnasizm
E) Klasisizm C) Sembolizm D) Futrizm
2.
E) Srrealizm
---- doa, gerekte olduu gibi, btn ay-
rntlaryla deil; ondan edinilen izlenimler
5.
lsnde anlatlr. Bu akma gre nemli I. Bireyin, geleceini kendisinin belirle-
olan nesneler deil, bu nesnelerin uyan- yebileceini ileri sren bir felsefi anla- 8.
drd izlenimlerdir. Bunun iin sanat, ya dayanr.
II. Sanatlar, yaptlarnda insann ken- (I) Realist iir anlay ile Fransa'da ortaya
dorudan gerekleri deil, grdklerinin
kendinde uyandrd izlenimleri anlatr. disini amas gerektiini, hr olmaya kmtr. (II) Doal gzellie ve d gr-
mecbur olduu gibi konular ilenmitir. ne byk nem verir. (III) Sanat sanat
Bu parada bo braklan yere aada- III. Yaptlarda karakter yoktur, eitli du- iindir ilkesini savunmutur. (IV) Kafiye ve
kilerden hangisi getirilmelidir? rumlarla kar karya kalm insanlar redife nem verilir. (V) Temsilcileri, gerei
A) Kbizmde vardr. nemsemilerse de tarih olaylara ynel-
B) Empresyonizmde Numaralanm cmlelerde zellikleri memi; sadece gncel gerekleri iire ak-
C) Romantizmde verilen edebiyat akm aadakilerden tarmlardr.
hangisidir?
D) Klasisizmde Bu paradaki numaralanm cmlelerin
A) Srrealizm B) Kbizm hangisinde parnasizmle ilgili bir bilgi
E) Srrealizmde
C) Realizm D) Egzistansiyalizm yanl vardr?
E) Ekspresyonizm
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. 6.
I. Sanatlar, kendi ilerine kapanp ken-
---- ister sz, ister yaz ile ya da baka bir
dilerini gzlemlemi, i gzleme nem
yolla, dncenin gerek ileyiini ortaya 9.
vermilerdir.
karmak iin bavurulan, iinden geldii
II. Bireyin en gizli ynlerini aa vuran I. 19. yzyln son eyreinde ortaya k-
gibi yazma yntemidir. Bu, akln denetimi
bir anlatm yolu kullanlmtr. mtr.
olmakszn (ryada olduu gibi) her trl
III. Yaptlarda, fantastik ve korkun olaylar estetik ve ahlk kaygs dnda dnce- II. iir anlalmak iin deil hissedilmek
anlatlmtr. nin yazldr. Bu sanatlar, kendilerinden iindir.
IV. Franz Kafka, Thomas Stearns Eliot, nceki edeb akmlarn, yzyllar boyunca III. Nesneleri olduu gibi anlatmann
James Joyce bu akmn nemli isimle- gelitirip iledikleri geleneklemi btn mmkn olmadna inanlr.
rindendir. sanat / edebiyat kurallarna kardrlar ve IV. iirde anlam aklna nem verilmi-
Yukardaki numaralanm cmlelerde onlarla da alay ederler.
tir.
zellikleri verilen edebiyat akm aa- Bu parada bo braklan yere aada- V. iirde musik her eyden nemlidir.
dakilerden hangisidir? kilerden hangisi getirilmelidir?
Yukardakilerden hangisi sembolizme
A) Ekspresyonizm B) Kbizm A) Kbizm B) Klasisizm
ait deildir?
C) Egzistansiyalizm D) Realizm C) Srrealizm D) Romantizm
E) Realizm A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Srrealizm
18. D 17. C 16. A 15. D 14. C 13. D 12. B 11. C 10. E 9. D 8. E 7. C 6. C 5. D 4. C 3. A 2. B 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Aadaki zelliklerden hangisi, ayra ----, "Ftrizm Bildirisi"nde, ftristlerin b- Bu edebiyat akm kiiyi akln tutsakln-
iindeki akmla ilikilendirilemez? yk bir hrsla eski olan her eyden, zel- dan ve akln kurduu dzenden; sanat dil,
likle siyasi ve sanatsal geleneklerden nef- vezin, kafiye, biim, anlam kayglarndan
A) Durgun sular, ay , alacakaranlk, ret ettiini bildirdi. "Gemile ilgimizin hi kurtarmak; kelimeleri bilinen anlamlar ve
tan aarts, perdede gezinen glgeler olmamasn istemekteyiz" diyerek gemii allm estetik kurallar dnda bir dzen-
ve lm balca temalardr. (Sembo- btnyle reddettiini belirtti le birletirmek; kalplam btn sistemle-
lizm) ri, kurallar, gelenekleri inkar etmek, yk-
Bu parada bo braklan yere aada- mak; kuralszl kural olarak benimsemek
B) Gereklerden kama, hayale snma, kilerden hangisi getirilmelidir? temeli zerine kurulmutur. Kukuculuk,
irkinlikleri hayal yardmyla gzelle- olumlu ya da olumsuz hibir kesin yargya
A) Marinetti B) Lord Byron
tirme, bunlara bal olarak ortaya - varamayan, kuku iinde kalmay uygun
kan karamsarlk, en belirgin zellikle- C) Baudelaire D) Rimbaud
bulan bir dnce yoludur.
rindendir. (Parnasizm) E) Mallarme
Bu parada tantlan edebiyat akm
C) inden geldii gibi yazmak bu akmn aadakilerden hangisidir?
en belirgin zelliidir. (Srrealizm) 5. A) Srrealizm B) Parnasizm
D) Bu akm, dnyann, insanlarn ykln- 20.yzyln balarnda Andre Breton ta- C) Realizm D) Dadaizm
dan umutsuzlua dm, hibir eyin rafndan Freudun grlerine (psikanaliz E) Ekspresyonizm
salam ve srekli olduuna inanma- yntemi) dayanlarak alan bir sanat ak-
yan bir felsefi yapdan etkilenmitir. mdr. Bu akmn bilgi ve esin kayna olan 8.
(Dadaizm) Freuda gre, insanolunun d dnyasn-
dan edindii alkanlklar, istekler bilinal- Parnasizm Fransada iir trnde ortaya
E) Doann olduu gibi temsili yerine
tnda toplanr. Bu istekler d (rya, yar I
duygularn ve i dnyann n plana
rya) durumunda zlerek ortaya kar. km bir akmdr. iirdeki gerekilik diyebi-
karld, davurumculuk olarak da Akmn temsilcileri, Freudun bu grn II
bilinen 20. yzyl sanat akmdr. (Eks- edebiyata uygulamlar bir anlamda bilin-
presyonizm) leceimiz parnasizm bir anlamda realizmle
altnn, bilin alanna olan egemenliini
savunmulardr. natralizmin iirdeki sentezinden olumutur.
2. Bu parada sz edilen edebiyat akm III
aadakilerden hangisidir? Parnasyenler iiri salt biim olarak grrler.
Bu akm, gemiteki estetik deerleri ve
gelenekleri tmyle reddeder. Dnya- A) Srrealizm Bu nedenle biim gzelliini her eyin s-
nn geleceinin modernlik olduunu iddia B) Natralizm IV
eder. zellikle ehirlemi medeniyet, ma- tnde tutarlar. Yine ayn nedenlerle l ve
C) Empresyonizm
kineleme ve srat kavramlarn iire tar. uyaa nem vermemilerdir.
D) Egzistansiyalizm
Bu parada sz edilen edebiyat akm E) Ftrizm V
aadakilerden hangisidir? Bu paradaki numaralanm yerlerden
hangisinde bilgi yanl vardr?
A) Parnasizm 6.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
B) Natralizm Bu akm, dadaizm gibi, kurulu dzene
C) Empresyonizm kar koymakla kalmaz, dilde de toplu bir
deiim yapmak ister. Szcklere, szck- 9.
D) Egzistansiyalizm
lerin anlamlarna kar bir ayaklanma zel- (I) Sembolistler, iiri sessiz bir ark olarak
E) Ftrizm lii tar. Hibir ey anlatmayan, anlamsz tanmlamlar ve mzii iirin amac du-
iir; harflerin sesleriyle kurulan, dili aan, rumuna getirmilerdir. (II) Onlara gre iir
ulusar aras bir iir yaratma akmdr. Akm, dncelere deil duygulara seslenmelidir
3. nk iir bir ey anlatmak iin yazlmaz.
Romen asll Isidore Isou nclnde
Sembolizmle ilgili olarak aadakiler- balamtr. (III) iirde anlam ak olmaldr ve herkes
ona kendince yorum getirememelidir. (IV)
den hangisi sylenemez? Bu parada sz edilen akm, aada- iir, gerei deil gerein bizde brakt
A) Gereki iire kar kar. kilerden hangisidir? etkiyi anlatmaldr. (V) Anlam kapall ve
farkl armlar yaratabilme amac bol
B) air, iirde kiiliini gizler. A) Srrealizm
bol mecaz ve istiarelerin kullanlmasna
C) Ahenk anlamdan daha ok nemlidir. B) Letrizm yol am, dolaysyla dil de arlamtr.
D) Toplumsal sorunlara kar duyarszdr. C) Empresyonizm Bu paradaki numaralanm cmleler-
E) Ahengi sadece redif ve uyakla sala- D) Egzistansiyalizm den hangisinde bilgi yanl vardr?
maya almaz. E) Ftrizm A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 8.
I. Dnya Savann bittii ve Avrupann II. Aadaki akmlardan hangisinin ya- Aadaki zelliklerden hangisi ad ay-
Dnya Savana doru srklendii buna- ymlanm bir manifestosu yoktur? ra iinde verilen airle ilikilendirile-
lm srecinde doan srrealizmin manifes- mez?
A) Srrealizm B) Natralizm
tosu, ---- tarafndan duyurulmutur.
C) Realizm D) Ftrizm A) Cehennemde Bir Mevsim, lhamlar,
Bu cmlede bo braklan yere aada- Aslmlar Balosu gibi eserlerin sahibi
kilerin hangisi getirilmelidir? E) Dadaizm empresyonist bir airdir. (Arthur Rim-
baud)
A) Andre Breton
5. B) kinci Dnya Savandan sonra gr-
B) Mallarme
len ve harfilik anlamna letrizm ak-
C) Verlaine Sanat protesto eden ya da sanat ykan mnn ncsdr. (sidore Isou)
D) Jean-Paul Sartre sanat akm olarak da bilinir. Akl devreden
C) Le Paysan de Paris adl roman, ger-
karm, anlamszlk zerine kurulmu-
E) Tristan Tzara ekstcln en gzel rneklerin-
tur. iirin btn kurallar yklmak istenmi-
den biri olarak gsterilmektedir; daha
tir. Akm, buna ramen kendisinden sonra-
ok iirleriyle tannm bir edebiyat us-
ki yaklamlar etkilemitir.
tasdr. (Louis Aragon)
2. Bu parada sz edilen akm aadaki- D) Dadaizme katlm, srrealizmin kuru-
lerden hangisidir? cusu olmu daha sonra gereki sana-
1909da Pariste Le Figaro gazetesinde
A) Postmodernizm ta dnm ada Fransz iirinin en
yaymladklar bildirilerinde sanat anla-
nemli isimlerinden biridir; lmeden
ylarn Bizler mzeleri, ktphanelerin B) Dadaizm
lmek, Acnn Merkezi eserlerinden
yerle bir edip ahlaklk, feminizm ve btn C) Sembolizm bazlardr. (Paul Eluard)
yararc korkaklklarla savaacaz. szle-
D) Egzistansiyalizm E) Alman lirik iirinin en nemli temsilci-
riyle duyurdular.
E) Kbizm lerinden biridir; Panter ve Roma e-
Bu metinde aadaki hangi sanat ak- mesi adl iirlerinde nesnelerin kendi-
mnn temsilcilerinden sz edilmitir? sinden yola km, kiisel duygularna
A) Srrealizm B) Realizm ve izlenimlerine yer vermeksizin salt
6. nesneyi tanmlamtr. (Verlaine)
C) Romantizm D) Dadaizm
E) Sembolizm Aadakilerden hangisi Bat edebiya-
tnda bir akmn manifestosunu yaym-
layan veya ilkelerini duyuran air veya
yazarlardan deildir?
A) Victor Hugo
3. B) Filippo Tommaso Marinetti
1908-1910 arasnda Fransada ressam Pi- C) Tristan Tzara
casso ve Branquenin almalarndan do- D) Andre Breton 9.
an sanat anlaydr. Bu anlay olgunluk
E) Flaubert Srrealizmle ilgili olarak aadakiler-
dneminde nesneleri gze grndkleri
den hangisi doru deildir?
gibi betimlemek yerine, onlar geometrik
biemleri blmeyi ve tablo yzeyine kout A) Trk edebiyatnda I. ve II. Yeni airleri-
planlarda yan yana ve st ste getirerek ni etkiledii
yeniden kurmay amalamtr. 7. B) Bilinaltndaki her eyin biim ve ahlak
Bu parada sz edilen akm aadaki- Aadakilerden hangisinde verilen engeline taklmadan darya vurulma-
lerden hangisidir? akmlar arasnda farkl bir iliki vardr? sna dayand
C) iirde l, uyak gibi unsurlar nem-
A) Egzistansiyalizm A) Romantizm - sembolizm
sedii
B) Ftrizm B) Realizm - natralizm
D) En nemli iki temsilcisi Andre Breton
C) Sembolizm C) Parnasizm - sembolizm ve Paul Eluard olduu
D) Empresyonizm D) Sembolizm - empresyonizm E) airlere duygularn ilerinden geldii
E) Kbizm E) Dadaizm - ftrizm sylemelerini nerdii
17.
Rimbaudun aadakilerden hangisi-
nin sanat anlayna tepki duymas bek-
lenmez?
11. 14.
A) Balzac B) Flaubert
Aadakilerin hangisinde, sanat -
Srrealizmin akl, ahlak ve biimi dlayan
edeb akm ilikisi doru verilmemitir? C) Tolstoy D) Pukin
anlay en ok ---- akm ile eliir nk
bu akm, akla, ahlaka ve biim mkemmel- A) Verlaine Parnasizm E) ehov
liine dayanyordu. B) Emile Zola - Natralizm
Bu cmlede bo braklan yere aada- C) Tolstoy - Realizm
kilerden hangisi getirilmelidir? D) Victor Hugo - Romantizm
A) klasisizm B) romantizm E) Andre Breton- Srrealizm
C) empresyonizm D) parnasizm
E) sembolizm
18.
Aadakilerden hangisinde bir bilgi
yanl vardr?
15. A) Parnasizm, bilinci ve akl deil, bilin-
12. airin dili, dzyaz gibi anlalmak iin de- altn esas alr.
iir anlalmak iin deil hissedilmek iin- il ama duyulmak zere olumu mzik ile B) Victor Hugo, tiyatro, roman ve iirleriy-
dir. diyen biri aadaki edeb akmlar- sz arasnda, szden ok mzie yakn, le romantizme nclk etmitir.
dan hangisine baldr? ortalama bir dildir. C) Klasik sanatlar, eserlerinde ideal ve
Bu szlerin yazar, aadaki hangi ak- mkemmel insan ilemilerdir.
A) Parnasizm
mn etkisinde kalmtr? D) Stendhal, Krmz ve Siyah, Parma
B) Kbizm
Manastr gibi eserleri ile realizmin n-
C) Egzistansiyalizm A) Klasisizm B) Parnasizm
cleri arasnda yer alr.
D) Klasisizm C) Realizm D) Srrealizm
E) Racine, Fransz tragedyasnn en
E) Sembolizm E) Sembolizm nemli isimlerinden biridir.
18. A 17. D 16. E 15. E 14. A 13. D 12. E 11. A 10. B 9. C 8. E 7. C 6. E 5. B 4. C 3. E 2. D 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Bu akm, sanat eserini kontrol altnda tu- Aadakilerden hangisi, parnasizmin Servetifnun Dneminde ---- Trk airle-
tan akln rehberliine son vererek, serbest zelliklerinden biri deildir? rine parnasizmi tantm; airlerimizden
arm devreye sokar. Bu yntemde, ----- bu akmn etkisinde kalmtr.
A) "Sanat, sanat iindir." anlay hkim-
hibir estetik ve ahlaki kayg gzetilmek- dir. Aadakilerden hangisi bu cmlede
sizin kendiliinden, otomatik olarak ge- bo braklan yerlere getirilebilecek
B) airler, iirde kiiliklerini gizlemitir.
lien ruhi olaylar, duygular, herhangi bir isimlerden biri olamaz?
mdahaleye uratlmakszn, olduu gibi C) Gncel gerekler deil, tarih gerek-
aktarlr. ler ne karlmtr. A) Cenap ahabattin
D) Biim ve anlatma nem verilmemitir. B) Namk Kemal
Bu parada sz edilen akm aadaki-
E) Romantik iire tepki olarak domutur. C) Tevfik Fikret
lerden hangisidir?
D) Mehmet Akif Ersoy
A) Klasisizm B) Parnasizm
5. E) Yahya Kemal
C) Realizm D) Srrealizm
I. 19. yzyln ikinci yarsnda ngilterede
E) Sembolizm grlmeye balanm, btn Avru-
8.
pa'ya yaylmtr. (I) Edebiyatta ve resimde gelierek btn
II. iirin okuyucu says kadar yorumu gzel sanatlar etkilemitir. (II) D dn-
vardr grn savunur. yada grlen varln gerek yn deil,
III. Yaanan gerekliin betimlemesini re- kiide brakt izlenimler nemlidir. (III)
alist bir anlayla yapmaya alr. Bu nedenle anlatlan d dnya deil, d
IV. "Sanat, sanat iindir." gr benim- dnyadaki varlklarn hayale brnm iz-
senmitir. lenimleridir. (IV) Anlam, ahenk ve biimden
daha ok nemsenmi; anlamn yoruma
2. V. iir anlalmak iin deil, duyulmak
uygun olmas beklenmitir. (V) Gereklerin
iin yazlr. anlay hakimdir.
Aadakilerden hangisi egzistansiya- kiilere gre deitiini dnmlerdir.
Sembolizm iin yukardakilerden hangi-
list sanatn zelliklerinden biri deildir? Empresyonizm ve empresyonist airler-
si sylenemez?
A) Felsefi romana ynelme le ilgili bu paradaki numaralanm cm-
A) I. B) ll. C) III. D) IV. E) V. lelerin hangisinde bir bilgi yanl vardr?
B) Tip ve karakteri nemsememe
C) Edebiyata toplumcu bir ilev ykle- A) I. B) ll. C) III. D) IV. E) V.
mekten kanma 6.
D) Absrdizm ve yabanclama Aadaki cmlelerin hangisinde bir bil- 9.
E) Olay rgsn nemsizletirme gi yanl vardr? I. Fransz tragedyasnn en nemli isim-
A) Sanatta sk kurallarn bulunmas ve lerindendir; Le Cid, Horace, Cinna,
sanatlarn bunlara uymas gerektii- Polyeucte en nemli eserleridir.
ne inanan klasikler, " birlik" kuralnn II. Romantizmin temsilcilerindendir; Wil-
domasna neden olmulardr. hem Tell, Don Carlos, Haydutlar ve
B) Edebiyat dilindeki kalplam kelime- Maria Stuart balca eserleridir.
ler yerine, gnlk konuma dilini kul- III. Romeo ve Jliet, Hamlet, Macbeth, Ot-
lanmay benimseyen romantikler, her hello, Kral Lear dramlarndan bazlar-
snftan insan da eserlerine konu ola- dr.
rak almlardr. IV. Kuzgun, Annabel Lee ve anlar iir ki-
C) Realizmde gerein anlatlmas iin ki- taplaryla Acayip ve aprak Hikye-
ilerin psikolojileri ve iinde bulunduk- ler eserinin yazardr.
3. lar ortam ayrntlaryla verilir. Bu cmlelerde aadakilerden hangisi
Kuralszlk bizim kuralmzdr. anlay- D) Parnasyenler iiri salt biim olarak g- ile ilgli bir bilgi yoktur?
n sanata getiren akm aadakilerden rrler; bu nedenle biim gzelliini her A) Shakspeare
hangisidir? eyin stnde tutarlar.
B) Corneille
A) Romantizm B) Parnasizm E) Tarihteki mutlu dnemlere duyulan z-
C) Schiller
lem, yabanc lkelerin manzara ve ge-
C) Empresyonizm D) Dadaizm lenekleri, sembolizmde en ok ilenen D) Edgar Allan Poe
E) Sembolizm konulardr. E) Baudlaire
18. E 17. E 16. A 15. E 14. A 13. A 12. C 11. A 10. D 9. E 8. D 7. B 6. E 5. C 4. D 3. D 2. C 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
I. zel gazetelerin yaymlanmas Osmanl idareci ve aydnlarnn Baty Aadakilerden hangisi Tanzimat ede-
II. iirlerin beyit nazm birimiyle oluturul- ilk kez Trke eserlerden tanmasn biyat Birinci Dnem sanatlarndan
mas salayan eserler aadakilerden han- biri deildir?
III. Tiyatro eserlerinin yazlmas ve oynan- gisidir? A) inasi
mas
A) Menkbeler B) Ziya Paa
IV. Roman, hikye gibi trlerde eserler ya-
B) Sefaretnameler C) Namk Kemal
zlmas
V. iirlerde hak, hrriyet, vatan gibi kav- C) Tarih romanlar D) Ahmet Vefik Paa
ramlarnn ilenmesi D) Nutuklar E) Recaizde Mahmut Ekrem
6. 9.
Aadakilerin hangisinde bir bilgi yan- Bat edebiyatnn etkisiyle klasisizme, ro
l vardr? mantizme, realizme ve natralizme ak
3. olunmutur. Dilin sadeletirilmesi ileri s-
A) Tanzimat Dnemi'nde ilk zel gazete
Aadakilerden hangisi, Tanzimat D- rlmse de bu gerei gibi uygulanama-
Tercman- Ahvaldr.
nemindeki yenilik almalarnda yok- mtr. Nesir alannda nemli yenilik yapl-
tur? B) Ziya Paa eski ile yeni anlay arasn- m, sz hneri gstermekten vazgeilmi,
da bocalayan bir Tanzimat sanats- ksa cmleler kullanlmtr. Ancak nesirde
A) stanbulda halk tiyatrosu gsterilerinin dr. istenilen dzeye gelinememitir.
artmas
C) Tanzimatn birinci kuanda roman- Bu parada, edebiyatmzn hangi dne-
B) Batl yazarlarn eserlerini evirecek tizm ve klsisizmin izleri grlr. minden sz edilmektedir?
kurullarn oluturulmas
D) Ahmet Mithat Efendi, hak, adalet, z- A) Divan edebiyat
C) Gazete ve dergilerin yaymlanmas grlk gibi kavramlar sonuna kadar
B) Tanzimat edebiyat
D) Bat edebiyat rnlerinin Trkeye savunmu bir yenilikidir.
evrilmesi C) Mill edebiyat
E) Tanzimatn birinci kuak sanatlar
E) Batya eitim grmek amacyla ren- dilin sadeletirilmesi gerektiini sa D) Servetifnun edebiyat
ci gnderilmesi vunmulardr. E) Cumhuriyet Dnemi
14.
11.
iirin ieriinde birtakm yenilikler yapm,
I. iirlerde bireysel konularn ilenmesi 17.
toplumsal konulara ynelmi olmasna kar-
II. Sanat, sanat iindir. grnn be- n dili ve nazm ekli eskinin devamdr. I. iirlerin aruz lsyle yazlmas
nimsenmesi
II. iirde yeni kavramlara yer verilmesi
III. iirlerde yaln bir dil kullanlmas Bu cmlede eletirilen air, aadaki
edeb topluluklarn hangisine bal ola- III. Halkn anlayaca bir dilin kullanlmas
IV. Tiyatrolarn okunmak iin yazlmas IV. Halka ynelik bir edebiyat oluturulma-
bilir?
V. Romanlarda gerekiliin grlmesi ya allmas
A) Fecritciler V. Roman, tiyatro ve makale gibi yeni tr-
Yukardakilerden hangisi kinci Dnem
Tanzimat edebiyatnn zelliklerinden B) Mill Edebiyatlar lerde eserler oluturulmas
biri deildir? C) Servetifnuncular Yukardakilerden hangisi Tanzimat D-
D) Tanzimatlar nemi'nin zelliklerinden biri deildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Yedi Mealeciler A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
12. 15.
Bu edebiyat dneminin en ayrc zellii
Aadakilerden hangisi, kinci Dnem
ikiliktir. Bu zellik o denli belirgindir ki, et- 18.
Tanzimat Edebiyatnn zelliklerinden
kisini srdrd dnem iinde birinci ve I. Bireyselliin ne kmas
biri deildir?
ikinciler olarak ayrmlardr. Ne var ki her II. iirin dzyaz karsnda ihmal edilmesi
iki dnem de Batya alan bir pencere A) Realizm, natralizm akmlarnn etkile-
III. Sanatlarn dncelerini dergiler ve
olma niteliini srdrmtr. ri grlmeye balanmtr.
eitim kurumlar zerinden genlere
Parada sz edilen edebiyat dnemi B) Sanat iin sanat anlayyla rnler aktarmalar
aadakilerden hangisidir? verilmitir.
IV. iirde biimsel deiikliklerin yaplmas
C) Tiyatro nemini yitirmi, oynanma V. Eski - yeni tartmasnn yeninin lehine
A) Tanzimat edebiyat
amac olmayan rnler verilmitir. yol almas
B) Servetifnun edebiyat
D) Dilde sadeleme abalar duraklam,
C) Fecrit edebiyat Yukardakilerden hangisi, Tanzimatn
dil arlamtr.
ikinci dnemine ait deildir?
D) Mill edebiyat E) Divan iiri geleneinden yararlanlm-
E) Cumhuriyet edebiyat tr. A) I. B) ll. C) III. D) IV. E) V.
18. B 17. C 16. E 15. E 14. D 13. C 12. A 11. C 10. C 9. B 8. E 7. E 6. D 5. B 4. B 3. A 2. E 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerin hangisinde bir bilgi yan- Aadakilerden hangisi Tanzimat birin- I. lk makale, Mukaddimenin yaymlan-
ll vardr? ci dnem sanatlar iin sylenemez? mas
II. lk edeb roman, ntibahn yaymlan-
A) lk eviri roman Yusuf Kamil Paann A) iirde divan edebiyat nazm biimleri mas
Fenelondan evirdii Telemaktr. kullanlmtr.
III. lk psikolojik roman Eylln yaymlan-
B) lk yerli roman emseddin Saminin B) Dilde sadeleme amalanm ama mas
yazd Taauk- Talat ve Fitnattr. baarlamamtr. IV. lk zel gazete, Tercman- Ahvalin
C) lk edebi roman Namk Kemalin yazd- C) Roman, tiyatro gibi yeni trlerde eser- yaymlanmas
ntibahtr. ler oluturulmutur. V. lk yerli roman, Taauk- Talat ve Fit-
D) lk tarihi roman Namk Kemalin yazd- D) Bat edebiyatndan manzum eviriler natn yaymlanmas
Cezmidir.
yaplmtr. Yukardakilerden hangisi Tanzimat ede-
E) lk ky romanmz Nabizde Nazmn
E) Bat edebiyatndan sone ve terzarima biyatndaki yeniliklerden biri deildir?
yazd Zavall ocuktur.
gibi iir ekilleri alnmtr.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2.
Aadakilerden hangisi Tanzimat ede-
biyatna aittir?
5. 8.
A) Srrealizmin etkisinde kalnmas Aadakilerin hangisinde bilgi yanl Aadakilerden hangisi, edebiyatm-
vardr? za brahim inasinin getirdii yeni
B) Sanatnn eserde kiiliini gizlemesi
A) Roman trnn ilk rnekleri Tanzimat liklerden biri deildir?
C) Aruz lsnn terk edilmesi
Dnemi'nde verilmitir. A) Fransz airlerinden iir evirilerini ilk
D) Edeb etkinliin toplum yararna yapl-
mas B) Tanzimat Dnemi'nde tiyatro, nem kez yaymlamas
verilen bir tr olmutur. B) Agh Efendiyle ilk zel gazeteyi kar-
E) Herkesin anlayaca sade bir dilin kul-
lanlmas C) Tanzimat romannn ilk rneklerinde mas
romantizmin etkisi grlr. C) Batl anlamda ilk Trke oyunu yaym-
D) Roman dilini sadeletirmeyi, ilk kez lamas
3. Servetifnuncular gndeme getirmi- D) Edebiyatmzdaki ilk edebi roman yaz-
tir. mas
Divan iirini ykmaya alanlar, kendi
dnemlerinde bu iiri en iyi anlayan ve E) Tanzimat Dnemi'nde Batl yazarlarn E) Trk basnndaki ilk makaleyi yazmas
zellikle bu tarzda ok yazan kiilerdir. tiyatro eserleri dilimize evrilmitir.
Bu nedenle kendi ilerindeki muhafazakr
duyguyu yenmeleri kolay olmamtr. Onlar
iin idrk ettikleri gzellikleri ve stnlk-
leri bile bile terk etmek kolay deildi. Bu,
onlarn akllar ve duygular arasndaki sa- 9.
vata akln stn gelmesine balyd. Di- 6. (I) Tanzimatn birinci dnem sanatlar
van iirinin ve Tanzimat iirinin bir sre yan I. Aruz lsnn kullanlmas sanat toplum iin grdler. (II) Bunun
yana yrmesi eski sevgilinin cazibesiyle II. Para gzelliine nem verilmesi iin toplumsal aksaklklar, hak, adalet,
yeniyi gerekli grme dncesinden kay- III. Dilde yabanc asll szlere yer veril- ilerleme, hrriyet gibi kavramlar iledi-
naklanmaktadr. mesi ler. (III) Daha ok realizmin ve natraliz-
Bu parada Tanzimat sanatlarnn IV. Kaside, gazel, terkib-i bend gibi trle- min etkisindeki eserleriyle halkta heyecan
aadaki zelliklerinden hangisi vur- rin kullanlmas uyandrdlar. (IV) Bundan tr bazlar
gulanmaktadr? V. Duygu ve dncelerin kalplam cezalandrlp srgne gnderildi. (V) Bun-
szlerle anlatlmas lardan biri de Tanzimatn nemli yazarla-
A) Yeni bir iir oluturma dnceleri
rndan olan Namk Kemaldir.
B) Divan iirinden yararlanma istekleri Yukardakilerden hangisi, divan ede-
C) Sanat anlaynda elikiye dmeleri biyat ile Tanzimat edebiyatnn ortak Bu paradaki numaralanm cmlelerin
zelliklerinden deildir? hangisinde bilgi yanl vardr?
D) Batl iir anlayn benimsemeleri
E) Klasisizmden yararlanmalar A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 7.
----, iir ve na adl makalesinde divan iiri Tanzimat dnemi yazarlarmzdandr. Ya- Muallim Naci, Tanzimat Dnemi'nde eser-
ve nesrini yerer. Daha sonralar ise ---- adl zar, daha ok dnce yazlar ve szlk ler oluturmu bir yazardr. Eski edebiyat
antolojisinin n sznde dncelerinden almalaryla tannmtr. Kmus-i Trk, geleneini srdrm ve savunmutur.
vazgeerek divan iirini vd grlr. Kamusl lm szlkleri; Sefiller", "Ro- Kendine zg bir sanat anlay vardr.
Bunun zerine Namk Kemalle aralar a- binson Crosoe" ve "Orhun Yaztlar eviri Recaizde Mahmut Ekrem ile girdii tar-
lr. Namk Kemal ona kar karak Tahrib-i leri onun eserleridir. tmalar, edebiyatmza nemli eserler
Harabat ve Takipi yazar. kazandrmtr. Eski edebiyatn deerli
Bu parada sz edilen yazar aada
yanlarn savunduu ---- adl eseri, retici
Bu parada bo braklan yerlere sra- kilerden hangisidir?
metinlerden birdir.
syla aadakilerden hangisi getirilme-
A) Namk Kemal
lidir? Bu parada bo braklan yere aa
B) Ziya Paa dakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Muallim Naci - Demdeme
C) Yusuf Kmil Paa
B) Ziya Paa - Terci-i Bend A) Tahrib-i Harabat
D) emsettin Sami
C) Ziya Paa - Harabat B) Istlahat- Edebiyye
E) inasi
D) Muallim Naci - Istlahat- Edebiyye C) Zafernme
E) Recaizde Mahmut Ekrem - Talim-i D) Lgat- Naci
Edebiyat E) Rumuzl Edeb
5.
Tanzimat edebiyatnda genellikle eski -
yeni tartmasna dayanan eletiriler ol-
mutur. ---- ile ---- arasndaki Demdeme
2. - Zemzeme tartmas bu duruma nemli
1860 ylnda inasi ile Agh Efendinin bir- bir rnektir.
likte kard ----, lkemizde Trkler tara- 8.
Bu paradaki bo braklan yerlere
fndan karlan ilk zel gazetedir. Bu ga- Aadakilerden hangisi Tanzimat ede-
aadakilerden hangisi getirilmeli-
zete yaz dilimizin sadelemesinde nemli biyatnda yaygn olarak grlen yaz
dir?
bir rol oynamtr. Gazetenin yaymlanma- trlerinden biri deildir?
ya balad tarih Tanzimat edebiyatnn A) Muallim Naci Recaizde Mahmut
balangc olarak kabul edilir. Ekrem A) Roman B) Tiyatro
B) Abdlhak Hamit Namk Kemal C) Makale D) Deneme
Bu paradaki bo braklan yere aa-
dakilerden hangisi getirilmelidir? C) Ziya Paa Recaizde Mahmut Ek- E) Eletiri
rem
A) Takvim-i Vekayi B) Hrriyet
D) inasi Namk Kemal
C) Tasvir-i Efkr D) bret
E) Nabizde Nazm Samipaazde Se-
E) Tercman- Ahvl zai
9.
6. Makale tr gazetecilikle beraber domu-
3. tur. Bizde ilk makale tr, ilk zel gazeteyle
Aadakilerden hangisi, Ziya Paann
birlikte okuyucunun karsna kmtr.
Aadakilerden hangisi Recaizde yurt dnda karm olduu, lkeye
Mahmut Ekremin retici metinlerin- sokulmas yasaklanm olan ilk siyas Bu parada sz edilen gazete aada-
den biridir? gazetedir? kilerden hangisidir?
A) Talim-i Edebiyat A) Hrriyet A) Ceride-i Havdis
B) Name-i Seher B) Tasvir-i Efkr B) Takvim-i Vekyi
C) Yadigr- ebb C) Tercman- Ahval C) Tercmn- Hakikat
D) Araba Sevdas D) Ceride-i Havadis D) Tercmn- Ahvl
E) Afife Anjelik E) Takvim-i Vekyi E) Tasvir-i Efkr
1. 3. 6.
----, Tanzimat sanatlar arasnda divan Muallim Naci ve Recaizade Mahmut Ek- I. Toplumsal konulara ve sorunlara yer
verilmitir.
edebiyatna kar daha lml davranyor- remi karlatran aadaki eletir-
du. Yeni edebiyata geiin yava ve doal melerden hangisi yanltr? II. Hrriyet, eitlik, kanun, bilim ve tek-
nikle ilgili batl kavramlar konu olarak
bir srete olmas gerektiini savunuyor-
Recaizade ilenmitir.
du. Yeniye kendini tamamyla kapatmam Muallim Naci
Mahmut Ekrem III. Eletiri tr yazlarda yenilik anlatl-
ancak yeniye kar hogrl davranan
A) Kafiye gz Kafiye kulak mtr.
sanatlar eletirmekten de geri kalmyor-
iindir. iindir. IV. Gazeteden ok dergiler, edeb rnle-
du. Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdl- rin topluma ulamasn salamtr.
hak Hamit Tarhan'n edebiyatta "biimi" ve B) Gelenei temsil Yenilikidir.
V. Tanzimat Dnemindeki ikilik, eski-yeni,
"salam slubu" pek umursamayan yakla- eder. yerli-Batl atmas retici metinler-
mlarn eletiriyordu. C) Dilin sadele- Dili sadeletirme- de de tema ve dilde kendisini hisset-
Bu parann bana aadakilerden mesine kardr. ye alr. tirmitir.
hangisi getirilmelidir? D) Romanlar Araba Sevdas ro- Tanzimat Dnemi retici metinleri ile
ilgili yukardaki numaralanm bilgiler-
A) Muallim Naci yoktur. mannn yazardr.
den hangisi yanltr?
B) Ahmet Mithat Efendi E) Toplumcu Toplumcu deildir.
deildir. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) emsettin Sami
D) Ahmet Vefik Paa
E) Nabizade Nazm
4. 7.
----, Harabat adl eseri eletirmek iin Lisan- Osmannin Edebiyat Hakknda
nce "Tahrib-i Harabat"; sonra Takipi Baz Mlahazt mildir balkl makale
yazar. ---- tarafndan Tasvir-i Efkrda yaymlan-
m. ----, bu makalede Trkenin sadele-
Bu cmlede bo braklan yere aada- tirilmesi gerektiini neredeyse Milli Edebi-
kilerden hangisi getirilmelidir? yat anlay ile anlatmtr.
A) Ziya Paa Bu parada bo braklan yerlere aa-
dakilerden hangisi getirilmelidir?
B) Namk Kemal
C) Muallim Naci A) Ziya Paa
9. 12. 16.
Tanzimat Dnemi gazeteciliiyle ilgili ----, kendisine ait Tercman- Hakikat ga- Edebiyatmzda daha nce de var olan
aadaki bilgilerden hangisi yanltr? zetesinin bamakale kesinde, "cmal-i bu tr Tanzimat Dneminde olduka ge-
Siyasye" ad altnda bir makale serisi ka- limitir. Haber alma, hal - hatr sorma
A) Gazetelerin yannda eitli alanlarla
leme almtr. ilevinin yannda dnce alveriinde
ilgili dergi de karlmtr.
bulunma, edebi konular deerlendirme,
B) Tercman- Ahval, inasi ve Namk Bu cmlenin bana aadakilerden gndemdeki konular tartma gibi ilevler
Kemal tarafndan karlan ilk zel hangisi getirilmelidir? de stlenmitir. Srgn yaam veya d-
Trk gazetesidir. nemin koullar iinde Avrupaya gitmek bu
C) Gazetelerde olaylarn dnda dn- A) Ali Suavi tr gelimesine katkda bulunmutur.
ce ve edebiyat yazlarna da yer veril- B) Ziya Paa Bu parada sz edilen edeb tr aa-
mitir. C) emsettin Sami dakilerden hangisidir?
D) Ali Suavi'nin, stanbul'da kard
D) Ahmet Mithat Efendi A) Mektup B) Makale C) Gnlk
"Muhbir", daha sonra Avrupa'da ka-
rlmaya devam edilmitir. E) Nabizade Nazm D) An E) Fkra
E) inasi, Tercman- Ahval'den ayrl-
dktan sonra 1862'de Tasvir-i Efkr' 17.
13.
karmtr. Tanzimat Dneminde devlet adamlar ve
Namk Kemalin Bahr- Dni, Tahrib-i sanatlar yurt dna gnderilmilerdir.
Harabat, Takip, rfan Paa'ya Mektup Bat'ya gnderilen bu kiiler orada grdk-
10. adl eserleri hangi edebi tr iinde de- lerini, Avrupa ehirlerindeki gzlemlerini
erlendirilebilir? yazmlar, bu tre katkda bulunmulardr.
(I) Tanzimat Dnemi sanatlar, ayn za-
Ahmet Mithat, bu trde eser veren yazar-
manda devlet adamdrlar. (II) Bu dnemin A) Tarih B) Mektup C) Eletiri lardandr.
ilk dnem sanatlar, sanatta yararl olma-
y n plana karmlardr. (III) Gazete, bu D) An E) Gnlk Bu parada sz edilen edeb tr aa-
dnemde, retici metinlerin yaymlanma- dakilerden hangisidir?
snda nemli bir ara olmutur. (IV) inasi, 14. A) Mektup B) Makale C) Gnlk
tarih; emsettin Sami edebiyat eletirisi
alannda nemli eserler vermilerdir. (V) emsettin Sami, hatra ve gezi yazlarn D) Gezi yazs E) Fkra
Daha ok tiyatro uyarlamalar ile bilinen I
Ahmet Vefik Paa ise Trk tarihi ile ilgili 18.
aratrmalar ile nemli almalarda bu- "ngiltere Hatralar", "Paris Hatralar",
stanbul'da 1860-1866 arasnda yaymla-
lunmutur. II III nan ilk zel Trke gazetedir. Bu gazete
Yukardaki numaralanm cmlelerin hem gazetecilik hem de edebiyat ynn-
"spanya Hatralar", "Musahabe" ad altn-
hangisinde bilgi yanl vardr? den tam bir dnm noktas olmutur. Sos-
IV V yal ve siyasal olaylarn younluk arz ettii
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. halk tarafndan merak ve heyecanla izle-
da yaymlamtr.
nen olaylar bu gazetede yaynlanmtr. Bir
Bu cmledeki numaralanm bilgiler- vg gazetesi deil , dnce ve tartma
11. den hangisi yanltr? gazetesi olmu,fertlerin dnce ve kanat-
larn aa vurulmasna katk salam,
"Maarif" adl makalesinde, halkn zellikle A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. imtiyazl ba yaz gelenei ilk bu gazetede
de kzlarn eitim grmesi gerektii zerin- balam, tefrika ve tartmalar, haberi n
de durmutur. "Terakki" adl makalesinde plana karan aratrmalar, eitim sistemi-
Dou ve Bat medeniyetlerini karlatr- nin aksaklklar ve siyasi eletiri rnekleri
15.
mtr. "Hrriyet-i Efkr" adl makalesinde yine ilk bu gazetede yer almtr.
dnce hrriyeti zerinde durmutur. Aadakilerden hangisinde yazar-eser
Bu parada sz edilen gazete, aa-
Bu parada sz edilen yazar aada- eletirmesi yanltr?
dakilerden hangisidir?
kilerden hangisidir? A) Namk Kemal - Magosa Hatralar A) Tasvir-i Efkr
A) Ahmet Mithat Efendi B) Ziya Paa - Defter-i Amal
B) Tercman- Ahvl
B) Ziya Paa C) Muallim Naci - mer'in ocukluu
C) Tercman- Hakikat
C) inasi D ) Sadullah Paa - Tabsra
D) emsettin Sami D) bret
E) Ahmet Mithat Efendi - Avrupa'da Bir
E) Namk Kemal Cevelan E) Muhbir
18. B 17. D 16. A 15. D 14. A 13. C 12. D 11. E 10. D 9. B 8. E 7. B 6. D 5. C 4. B 3. C 2. A 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
air, yeni Trk edebiyatnn kurulmas iin, Tanzimat iirinin hepsinde ierik toplumsal Akam olur gne batar imdi buradan,
inasinin at yolda, nemli abalar gs- bir nitelik tamaz. Tanzimat iirinin ikinci Garip garip kaval alar oban dereden,
termitir. inasi ve Namk Kemal ile ede- kuanda bireysel nitelikli temalarn ilen- Pek krpesin esirgesin seni yaradan,
biyatmza katk salamtr. Terkibibent ve diini grrz.
Gir srye kurt kapmasn gel kuzucuum.
terciibentleriyle tannmtr. Buna gre, iirlerinde kiisel konular
Yukardaki drtlk, Ziya Paann bir trk
Bu parada sz edilen air aadaki- ileyen airler aadakilerden hangi-
snden alnmtr.
lerden hangisidir? sidir?
Buna dayanarak Tanzimat edebiyat iin
A) Abdlhak Hamit Tarhan A) Namk Kemal Ziya Paa aadakilerden hangisi sylenemez?
B) Recaizde Mahmut Ekrem B) inasi Muallim Naci A) Tanzimat airleri hece lsyle de iir
C) Recaizde Ekrem Abdlhak Hamit yazmtr.
C) Ziya Paa
D) Nabizde Nazm Ahmet Mithat B) Tanzimat airleri, halk iiri gelenein-
D) Tevfik Fikret
E) Muallim Naci Ahmet Vefik Paa den de yararlanmtr.
E) Cenap ahabettin
C) Tanzimat iirinde dilde sadeleme a-
bas grlr.
5. D) Tanzimat airleri iirlerinde doay da
konu edinmitir.
Toplum iin sanat yerine sanat iin sa-
E) Tanzimat airleri, divan edebiyatnn
nat ilkesini, gz iin kafiye yerine kulak
etkisinden kurtulamamtr.
iin kafiyeyi savunmutur. Her gzel ey
2. iirdir. diyerek, Trk iirinin konusunu ge-
Aadaki sanatlardan hangisi, iir t niletmitir. iirinde romantizmin etkisinde- 8.
rnde eser vermemitir? dir; hiss, hayal gzellikler aramtr. Pira- Einin lm zerine uzun bir iir yazm-
ye, Emced, Nijad adlarndaki ocuklarnn tr. Bu iirinde, einin lmnden soyut
A) Ahmet Mithat Efendi lmnden etkilenerek, ocuklar iin ili lm fikrine, oradan da hemen hemen b-
B) Recaizde Mahmut Ekrem iirler yazm, lm temas zerinde dur- tn metafizik problemlere gemitir. air,
mutur. bu iirinde eine ait hatralarn, lmnden
C) Cenap ahabettin
doan geni strabn ve yalnz bana kat-
D) Abdlhak Hamit Tarhan Bu parada sz edilen sanat lanlmak zorunda kalnm bir hayatn ya-
aadakilerden hangisidir? ratt psikolojiyi yanstmtr.
E) inasi
A) Abdlhak Hamit Tarhan Bu parada sz edilen sanat, aa-
B) Recaizde Mahmut Ekrem dakilerden hangisidir?
C) Ziya Paa A) Ziya Paa
D) Tevfik Fikret B) Tevfik Fikret
E) Cenap ahabettin C) Cenap ahabettin
3. D) Abdlhak Hamit Tarhan
E) Recaizde Mahmut Ekrem
Sanat yaamnda yer yer ikilemler yaa- 6.
mtr. iir ve na makalesinde savunduu
(I) Toplumu ilgilendiren konulara da yer
I verilmi, yeni kavramlar ilenmitir. (II)
9.
dncelerini, Harabat n sznde yermitir. Halk edebiyat nazm ekilleri kullanlmaya Halk iirinin bizim iirimiz olduu inancn,
II devam edilmitir. (III) Yaln bir dille yazl- yaz dilimizin halk dilini temel almas ge-
Tanzimat Dneminin nc sanatlarndan mak istenmesine karn tam baar sala- rekliliini iir ve n makalesinde savun-
III namamtr. (IV) Para gzelliinin yerine masna karn, divan edebiyat gelenekle-
biri olan inasi, Badatl Ruhiden esinle- btn gzellii gzetilmi; anlam, iirin rini srdrmtr.
IV V btnne sindirilmitir. (V) Gz iin uyak Bu parada sz edilen sanat aa-
anlay yerine kulak iin uyak anlay dakilerden hangisidir?
nerek yazd terkibi ve terciibentleriyle de benimsenmitir. A) inasi
nldr.
Tanzimat iiriyle ilgili olarak yukardaki B) Ziya Paa
Bu paradaki numaralanm yerlerin numaralanm yarglarn hangisinde bir C) Namk Kemal
hangisinde bilgi yanll yaplmtr? bilgi yanll vardr?
D) Ahmet Mithat Efendi
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Recaizde Mahmut Ekrem
18. B 17. A 16. B 15. A 14. B 13. A 12. A 11. B 10. D 9. B 8. D 7. E 6. B 5. B 4. C 3. D 2. A 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Tanzimat iirinin, divan iirinin etkisin- Recaizde Mahmut Ekremin aadaki Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir
den btnyle kurtulamamasnn temel eserlerinden hangisi bir iir kitab de-
Tekdir ile uslanmayann hakk ktektir
nedeni aadakilerden hangisidir? ildir?
Yukardaki dizeleri gibi pek ok iiri ata-
A) Tanzimatlarn Bat edebiyatn yeteri A) Saime
sz nitelii tayan Tanzimat Dnemi
kadar tanyamamalar B) Name-i Seher terkibibent ve terciibent airi aadaki-
B) Divan iirinin halk tarafndan benim- C) Yadigr- ebb lerden hangisidir?
senmesi
D) Zemzeme A) inasi
C) Tanzimatlarn divan iiri kltryle
E) Pejmrde B) Ziya Paa
yetimi olmalar
C) Namk Kemal
D) Divan iirinin kalc zellikler tamas
D) Recaizde Mahmut Ekrem
E) Tanzimatlarn iire yeterince nem
vermemeleri E) Abdlhak Hamit Tarhan
5.
2. Ona gre, iirde aranmas gereken bir
Aadaki airlerden hangileri, Tanzi- zellik de geree uygunluktur. Fakat bu,
iire hayalin kaplarn kapamaz. nk 8.
mat iirinde z ve biim arasnda uyum
salamaya ynelik biim yenilikleri resimde renk ne ise, iirde de hayal odur. Trk edebiyatnn ilk pastoral iiri olan
yapmaya alm, iirde ses (ritm) ge- Hayalsiz iir, renksiz resme benzer. iirde Sahray yazmtr. Makberde ve daha
sinin nemini gndeme getirmitir? gzel hayaller yaratmak, resimde renklerin sonralar da Bldan Bir Ses, Tayflar Ge-
armonisini salamak kadar zordur. iirleri- idi ve Ruhlarda metafizik sorunlara de-
A) Namk Kemal inasi ni Yadigr- ebb, Zemzeme adl eserler- inmitir. Bu bakmdan da Victor Hugonun
B) inasi Muallim Naci de toplamtr. etkisinde kald savunulabilir.
C) Ziya Paa - Abdlhak Hamit Bu parada sz edilen sanat aa- Bu parada sz edilen air aada-
D) Namk Kemal Ziya Paa dakilerden hangisidir? kilerden hangisidir?
E) Recaizde Mahmut Ekrem Abdlhak A) Cenap ahabettin A) Recaizde Mahmut Ekrem
Hamit
B) Recaizde Mahmut Ekrem B) Muallim Naci
C) Hseyin Rahmi Grpnar C) Tevfik Fikret
D) Abdlhak Hamit Tarhan D) Cenap ahabettin
E) Halit Ziya Uaklgil E) Abdlhak Hamit Tarhan
3.
lk iirlerini divan iiri geleneinden yarar-
lanarak yazmtr. Daha sonra iirin yeni-
lemesine almtr. Hrriyet Kasidesi
adl iirinde zgrlk, vatan, millet, eitlik,
adalet gibi yepyeni kavramlar ilemitir.
Ayrca roman, tiyatro, makale trnde bir- 9.
ok eser vermitir. 6. Abdlhak Hamit Tarhann aadaki
Bu parada sz edilen sanat Aadakilerden hangisi Nabizde Na- eserlerinden hangisi bir iir kitab de-
aadakilerden hangisidir? zmn bir iir kitabdr? ildir?
A) Ziya Paa A) Zavall Kz A) Garm
B) inasi B) Bir Hatra B) Turhan
C) Namk Kemal C) Heves Ettim C) Ruhlar
D) Ahmet Vefik Paa D) Yadigarlarm D) Validem
E) Ahmet Mithat Efendi E) Sevda E) Bldan Bir Ses
1. 4. 6.
Kafiyede sesin, ekilden nemli oldu- Sanat denince Talim-i Edebiyatn yazar- Recaizade Mahmut Ekrem, iirde duygu
unu airlere kabul ettiren edebiyat nn aklna gzellik geliyor. Sanatn mak- gzellii, dnce gzellii, hayal gzel-
adamdr.
sad gzelliktir. derken gzellii n plana lii, tabiat gzellii arayan airlerdendir.
Her konunun iirde ilenebileceini alm oluyor. Bu gzellik kiide deiik Edebiyat, edepsizler arasnda gariptir.
inanmtr.
duygular uyandracaktr. Ona gre gzel- sznn sahibi air, iirin ahlak kurallarna
iirlerinde bireysel aclarn ilemitir. lik, Tabiatta, dncelerde, duygularda, uygun yazlmas gerektiini de savunur.
Yukarda kimi zellikleri verilen air davranlarda hayret tutkunluumuzu e-
aadakilerden hangisidir? Recaizade Mahmut Ekremin bu anlay-
ken ve kalplerimizi ak ve evkle dolduran
aadakilerden hangisinin iir anla-
A) Ziya Paa eydir. te bu gzellik sanat douracak-
y ile atr?
B) Namk Kemal tr. Bu anlay onun iirine de yansmtr.
C) Muallim Naci iirde bireysel aclarn anlatsa da asl ara- A) Romantizm B) Srrealizm
D) Abdlhak Hamit d estetiktir. C) Klasisizm D) Sembolizm
E) Recaizade Mahmut Ekrem Bu parada sz edilen air, aadaki- E) Parnasizm
lerden hangisidir?
2. ve 3. sorular bu dizelere gre cevap- 7.
A) Ziya Paa
lanacaktr.
B) Namk Kemal ----, gelenekten aama aama kopan a-
Anda Corneilleler, Racineler, Mussetler C) inasi irlerdendir. Onun ilk iirleri gelenee uy-
Hele Victore Hugolar, Voltaireler, Moliereler gundur. kinci dnemi iirleri sadece ekil
D) Abdlhak Hamit
Eyleyip arz-i kemlat bana bakmndan gelenekle uyumludur. Son iir-
E) Recaizade Mahmut Ekrem leri, ise hem zde hem biimde gelenekten
Aczimi kldlar ispat bana;
kopmutur.
Bunlarn irine ettim dikkat
Ya hakikat idi yahut hikmet Bu parada bo braklan yere aada-
kilerden hangisi getirilmelidir?
1. 4. 7.
Edebiyatmzda okuyucuya sunulan ilk ro- Tanzimat roman ve hikyesinin zel- Namk Kemal, bir dnemi romanlatrmay
man bir eviridir. 1859da yaymlanan ese- likleriyle ilgili olarak aadakilerden semitir. Halit Ziya basn dnyasn ele al-
rin dil ve slbu ok ssldr. Buna karn hangisi yanltr? mtr. Mehmet Rauf, romannda psikoloji-
byk bir ilgiyle karlanmtr. Roman di- den yararlanmtr. Nabizde Nazm, ky
A) Roman ve hikyelerde tesadflere ok gereki bir yaklamla anlatmtr.
daktik bir ierie sahiptir.
yer verilmitir.
Bu parada aadaki eserlerden hangi-
Bu parada sz edilen roman ve e- B) Roman ve hikye araclyla bireyi sinin yazar verilmemitir?
virmeni aadakilerin hangisinde ve- eitme ve toplumu dzeltme amac
rilmitir? A) Araba Sevdas B) Mai ve Siyah
gdlmtr.
C) Eyll D) ntibah
A) Tercme-i Manzume - inasi C) Roman ve hikye kahramanlar ou
zaman tek ynl verilmitir; iyiler dai- E) Karabibik
B) Atala - Recaizde Mahmut Ekrem
ma iyi, ktler daima ktdr.
C) Telemak - Yusuf Kmil Paa
D) Roman ve hikyelerde yazarlar, rea- 8.
D) Monte Cristo - Teodor Kasap
lizm ve natralizmin etkisinde kalm-
E) Hikye-i Hikemiyye-i Mikromega - Ali Romandaki olaylar, XVI. yzylda Osmanl
lardr.
Bey mparatorluu ile ran arasndaki bir sa-
E) Roman ve hikyelerde, tabiat tasvirle- va srasnda gemektedir. Balca kah
ri kahramann kiiliini yanstmak iin ramanlar, karakterleri bakmndan ntibah
deil, ss olsun diye yaplmtr. romanndaki kahramanlarn hemen hemen
aynsdr. Yazar, sava ve siyaset olayla-
2. rnda tarihten hi ayrlmam, hatta baz
sayfalarn altna olay hangi kitaptan ald-
Edebiyatmzda ilk tarih roman olarak 5. n dipnot hlinde vermitir.
bilinen eser ile yazar, aadakilerden
hangisidir? Aadakilerden hangisi bir roman de- Bu parada sz edilen roman ve yazar
ildir? aadakilerden hangisidir?
A) Kk Aa Tark Bura
A) Araba Sevdas A) Namk Kemal Cezmi
B) Cezmi Namk Kemal
B) Harabat B) Ahmet Mithat Efendi Hasan Mellah
C) Eyll Mehmet Rauf
C) Cezmi C) Recaizde M. Ekrem Araba Sevdas
D) Mai ve Siyah Halit Ziya Uaklgil
D) Taauk- Talat ve Fitnat D) Halit Ziya Uaklgil Krk Hayatlar
E) Araba Sevdas Recaizde Mahmut
E) Felatun Bey ile Rakm Efendi E) Mehmet Rauf Eyll
Ekrem
9.
6. Tanzimat romannn nemli konulardan
3. Sergzet roman, kt sonla biten bir biri de esaret olaydr. ou romanda bu
----, konusunu Antalya yaknlarnda bir eserdir. Dilberin yaad dnya, lmden I
kyden alan uzun hikyesi Karabibik ve baka kaps olmayan bir dnyadr. Dil- konu ilenmitir. Ahmet Mithatn Esaret,
stanbulda bir Trk ailesini anlatt ro berin kendisi gsz olduu gibi ona yar- II
man Zehra ile gerekilik akmnn ilk dm etmek isteyenler de cizdir. Yardm- Sami Paazade Sezainin "Sergzet,
temsilcilerinden biridir. Zehrada stanbul cs Cevher ldkten sonra, Nil kysnda
III
tulumbaclarnn yaaylar, tuluat tiyatro- yapayalnz kalan Dilber, etrafna baknr ve
Namk Kemalin Vatan Yahut Silistre,
su, Boazii elenceleri, Beyolu geceleri hibir eyden yardm olmadn grnce,
gerek izgileriyle verilmitir. kendisini Nilin sularna brakp lr. IV
Nabizde Nazmn Zehra adl romanlar
Bu paradaki bo braklan yere aa- Bu parada sz edilen romann yazar
V
dakilerden hangisi getirilmelidir? aadakilerden hangisidir?
bu konunun ilendii en baarl eserler ara-
A) Namk Kemal A) Mehmet Rauf snda saylabilir.
B) Mehmet Rauf B) Nabizde Nzm
Yukardaki parada numaralanm yer-
C) Nabizde Nzm C) Recaizde Mahmut Ekrem lerin hangisinde bir bilgi yanll ya-
D) Halit Ziya Uaklgil D) Halit Ziya Uaklgil plmtr?
E) Recaizde Mahmut Ekrem E) Samipaazde Sezai A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18. B 17. A 16. A 15. B 14. A 13. C 12. B 11. B 10. C 9. D 8. A 7. A 6. E 5. B 4. D 3. C 2. B 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Tanzimat Dnemi'nin en popler yazardr. Tanzimat roman iin aadakilerden Edebiyatmzda ilk tarih roman olarak
Kalemini halkn eitilmesi yolunda bir ara hangisi yanltr? bilinen eser ile yazar, aadakilerin
olarak kullanmtr. ou eserinin sanat hangisinde verilmitir?
A) Teknik ynden kusurlu olduu
deeri zayftr. Buna ramen sade eserle-
B) Yazarn kahramanlarnn servenine A) Eyll - Mehmet Rauf
riyle dneminin retmeni olmutur. Fe-
latun Beyle Rakm Efendi adl eserinde kart B) Cezmi - Namk Kemal
Batllamann yanl anlalmasn konu C) Natralist anlayla ekillendii C) Sergzet - Samipaazde Sezai
edinmitir. D) Rastlantlara yer verdii D) Mai ve Siyah - Halit Ziya Uaklgil
Bu parada sz edilen yazar aada- E) Kiileri tek ynl ele ald E) Araba Sevdas - Recaizde Mahmut
kilerden hangisidir? Ekrem
A) Namk Kemal
B) Yusuf Kmil Paa
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Samipaazde Sezai
E) Muallim Naci 5. 8.
Aadakilerden hangisi Batllamann I. ntibah ve Cezmi roman trndeki
yanl anlalmasn ve uygulamalarn eserleridir.
eletiren bir romandr? II. Cezmide Osmanl-ran savalarn
konu almtr.
A) Yaban
III. Vatan yahut Silistre'de, vatanseverlik
B) Araba Sevdas
2. temas akla i ie ilenmitir.
C) Handan IV. Mukaddime - i Celal, edebiyatla ilgili
Fransz yazar Fenelondan 1859da dilimi-
D) Cezmi grlerini aklayan bir eletiridir.
ze evrilmitir. Trk edebiyatnda Batl ro-
man trnn ilk rnei olarak kabul edilir. E) Eyll V. Zavall ocuk, romantizmin etkisinde
evirisi, divan edebiyatnn ar ve sanatl yazd nemli bir hikyesidir.
dili ile yaplmtr. Namk Kemal'in eserleri iin yukardaki-
lerden hangisi sylenemez?
Bu parada sz edilen roman ve evi-
reni aadakilerden hangisidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
A) Sefiller - Ziya Paa
B) Zavall ocuk - Namk Kemal 6.
C) Zor Nikh - Ahmet Vefik Paa Tanzimat Dnemi'nin baarl romanlarn-
D) Telemak - Yusuf Kmil Paa dan biridir. Eski devirdeki esir ve cariye
E) Kamelyal Kadn - Ahmet Mithat Efendi hayatn yanstan romanda tipler ok canl-
dr. Dilber adl bir kzn konaklardaki esaret 9.
hayat ve bir paa oluyla olan ak ilikisi I. Araba Sevdas-Yanl batlamann yol
anlatlr. Devrin konak hayatn ve konak at komik durumlar
psikolojisini canlandran realist tasvirler ve
II. Taauk- Talat ve Fitnat- Yanl Batl-
ruh zmlemeleri baarldr.
lama
Bu parada sz edilen roman ve yazar III. ntibah, Araba Sevdas-Yanl kadnla-
3. aadakilerden hangisidir? r sevmenin dourduu ykmlar
Aadakilerden hangisi inasi ile Na- IV. Sergzet-Klelik ve cariyelik
A) Ak- Memnu - Halit Ziya Uaklgil
mk Kemalin ortak zellii deildir?
B) Araba Sevdas - Recaizde Mahmut V. Zehra-Kskanlk ve kskanln yol
A) Tiyatro dalnda eserler vermek Ekrem at olumsuzluklar
B) Gazetelerde yazlar yazmak C) Taauk- Talat ve Fitnat - emsettin Tanzimat Dneminde yazlan romanla-
C) iirin ieriine yenilikler getirmek Sami rn konusu ile ilgili yukardaki eletir-
melerden hangisi yanltr?
D) Baarl roman rnekleri vermek D) Sergzet - Samipaazde Sezai
E) Aruz lsn kullanmak E) ntibah - Namk Kemal A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18. C 17. B 16. B 15. E 14. E 13. D 12. A 11. B 10. D 9. B 8. E 7. B 6. D 5. B 4. C 3. D 2. D 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerden hangisi Namk Ke- Tanzimat Dnemi'nde yazlan kimi oyunlar inasi iin aadakilerden hangisi
malin tiyatrolarndan biri deildir? sahnelenmi ve seyircilerin beenisini ka- sylenenemez?
zanmtr. Oysa ----, tiyatrolarn oynanmak
A) Hseyin Fellah A) Halkn anlayaca bir dille yazmay sa-
iin deil, roman gibi, hikye gibi okunma-
B) Vatan Yahut Silistre vunduu
s iin yazdn sylyordu. nk eser-
C) Zavall ocuk leri sahnelenme tekniinden yoksundu ve B) Yaynlanm ilk Trk tiyatro eserinin
felsef dncelerle, olaanst olaylarla yazar olduu
D) Kara Bela
doluydu. C) air Evlenmesi adl eserinde grc
E) Celaleddin Harzemah
tarz evlilii eletirdii
Bu paradaki bo braklan yere aa-
dakilerden hangisi getirilmelidir? D) Tiyatronun toplumsal sorunlar duyu-
rulmas iin kullanlmasna kar kt
A) inasi
E) air Evlenmesi adl eserinde gelenek-
B) Namk Kemal sel tiyatromuzdan yararland
C) Ahmet Vefik Paa
2. D) Abdlhak Hamit Tarhan
18. D 17. B 16. E 15. B 14. C 13. A 12. D 11. A 10. B 9. C 8. D 7. D 6. D 5. A 4. D 3. A 2. D 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerden hangisi "air Evlenme- (I) Tanzimat Dneminde tiyatro alannda Aadakilerden hangisi tekilerden fark-
si" iin sylenemez? inasi, tek perdelik komedisi ile adn du- l bir sanatya aittir?
yurmutur. (II) Namk Kemal iin tiyatro,
A) Eserde La Fontaine fabllerinin izlerini toplumun eitilmesinde etkili bir okuldur. A) li Kz
grmek mmkndr. (III) Ahmet Vefik Paa, hem Moliereden B) Akif Bey
B) Hayrullah Efendinin eserinden sonra uyarlamalar yapm hem de Bursada a-
C) Duhter-i Hindu
trnn en tutarl rneidir. t tiyatroda oyunlar halka sevdirmek is-
temitir. (IV) Recaizade Mahumt Ekrem, D) Nesteren
C) Orta Oyunundan, Batl kurulutaki Vuslat ve Afife Anjelik oyunlarn yazm- E) Tark Yahut Endls Fethi
oyuna geiin nasl olacan gster- sa da pek baarl deildir. (V) emsettin
mitir. Sami ise Endlsn fethinden, Hint ktas-
D) Eser, bir perdelik bir komedidir. na; tarihten gnlk yaama hemen hemen
her konuyu tiyatro oyunlarnda ilemitir.
E) Tiyatroda yerli deerlerimizden yarar-
lanlabileceini gstermitir. Bu paradaki numaralanm cmlelerin
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
8.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. (I) Tanzimat Dneminde gz ve kula
etkileyen bir sanat olduu iin tiyatroya
Tanzimat Dnemi'nde, baz sanatlar Na- 5. byk nem verildi. (II) Tiyatronun toplu-
mk Kemalin Tiyatro faydal bir elence- mun deitirecek ve gelitirecek bir sanat
I. lk ciddi tiyatro 1867'de Gll Agop'un
dir. grne katlarak ---- tiyatrolar yaz- olarak grld. (III) inasi, Ziya Paa ve
idare ettii Osmanl Tiyatrosu'dur.
mtr. Namk Kemal, bu trde ok nemli eserler
II. lk Trk piyesi kk bir dram olan"Hi-
Bu cmledeki bo braklan yere kaye-i brahim Paa ve brahim Gle- verdiler. (IV) ada anlamda ilk tiyatro di-
aadakilerden hangisi getirilmelidir? ni"dir. limize eviri yoluyla girdi. (V) Daha sonra
III. Batl anlamdaki ilk tiyatro inasi'nin ilk yerli tiyatro eseri bu dnemde yazld.
A) elencelik B) eitici yazd "air Evlenmesi' adl tre ko-
Bu paradaki numaralanm cmlelerin
C) komedi trnde D) eitli medisidir.
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
IV. Sahnelenen ilk tiyatromuz ise Namk Ke-
E) klasik
mal'in yazd "Vatan Yahut Silistre'dir. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
V. kinci dnem tiyatrolarnn dili birinci d-
neme gre daha anlalr bir niteliktedir.
3. Tanzimat tiyatrosu ile ilgili yukardaki
numaralanm cmlelerin hangisinde
(I) Tanzimat Dnemine gelinceye kadar
bir bilgi yanl vardr?
edebiyatmzda Batl anlamda sahne ti-
yatrosu grlmez. (II) Ancak halk arasnda A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Karagz ile Hacivat, orta oyunu, meddah 9.
gibi geleneksel halk tiyatrosu vardr. (III)
Tiyatro trne zellikle nem veren ----,
Bu oyunlar belli bir metne dayanmayan, 6. Hadika gazetesindeki bir yazsnda tiyatro-
oyuncularn oyun esnasnda konumala-
Tanzimat tiyatrosunda dil ve slup konu- nun her eyden evvel faydal bir elence
ryla oluan doalama oyunlardr; genel- ma diline ve slubuna ok yaklamtr. olduunu syler. Sanat, tiyatrolarnda
likle eitici bir ama tamaz. (IV) lk kez Fakat ikinci dnem Tanzimatlarda bil- yaymak istedii fikirleri ele alr. Oyunlarn-
Namk Kemalin Zavall ocuk oyunuyla hassa Macera-y Ak, Sabr Sebat gibi da Fransz romantiklerinin zellikle Victor
balayan Tanzimat tiyatrosu ile tiyatro bir eserlerin yazar ---- eserlerinde doalln Hugonun tesiri grlr. Tiyatrolar, roman-
okul saylm, halkn eitilmesinde bir ara gittike kaybetmi, ssl, yapmackl bir tik tiyatronun bizdeki ilk rnekleridir.
grlmtr. (V) Dneminde oyunlarnda, hale gelmitir.
toplumda grlen aksaklklara dorudan Bu parada bo braklan yere aada-
Bu parada bo braklan yere aada-
doruya dokunmak veya tarihin ibret verici kilerden hangisi getirilmelidir?
kilerden hangisi getirilmelidir?
olaylarn ele alp onlardan ahlaki sonular A) Abdlhak Hamit
karmak amalanmtr. A) Abdlhak Hamit
B) Namk Kemal B) Namk Kemal
Bu paradaki numaralanm cmlelerin C) Samipaazade Sezai
C) Samipaazade Sezai
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
D) emsettin Sami D) emsettin Sami
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Recaizade Mahmut Ekrem E) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Akif Bey
D) Glnihal 13.
I. Konuda eitlilik
16.
E) Celaleddin Harzemah I. Eiticilik
II. Anlatmda danklk
III. Temada daima ulusal duyarllk II. Sahnelenme asndan yetersizlik
IV. Tarzda romantizme yaknlk III. Manzum eserlerinde mensur eserler
V. lde aruz ve hece IV. stisna da olsa hece denemeleri
Yukardakilerden hangisi Abdlhak Ha- V. Tarihsel konularla snrl kalma
mitin tiyatrolarnda yoktur?
11. Tanzimat tiyatrosunda yukardakilerden
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. hangisi yoktur?
Milliyeti gr ve dnle dil, tarih ve
folklor alanlarnda nemli eserler vermi- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
tir. Ebulgazi Bahadr Hann ecere-i Trk 14.
isimli kitabn aatay Trkesinden Os-
1875te yaymlanan bu eserde, zalim bir
manl Trkesine evirmitir. Daha sonra
Sancak Beyine kar halkn isyan yans-
Anadolu Trkesinin ilk lgat kitab olan tlr. Namk Kemalin Celaleddin Harzem-
Lehe-i Osman yi yazmtr. Bu eserde 17.
ah la beraber siyasi ve ahlaki kanaatle-
eitli Trk Leheleri hakknda bilgiler ve- rini en ok anlatt, en ok kendisi olduu Tanzimat dneminde Direktr Ali Bey, ti-
rerek, bunlarn Trkiye ve Trkistandaki eserlerden biri saylr. Piyesin asl ad Raz- yatro eserlerini yazd gibi, tiyatronun sa-
yayl alanlarn belirtmitir. Bylece daha Dildir fakat Namk Kemal sonradan hem natsal ynyle de ilgilenir. Namk Kemal,
sonralar yaplan milli dil almalarna birok yerlerini kaldrm, hem de adn
Ahmet Vefik Paa ve Nabizade Nazm d-
deitirmitir. Namk Kemalin tiyatrolar
kaynak olmutur. Bunlarn yannda Atalar nemin nemli tiyatro yazarlardr. Abdlhak
iinde en baarl olan kabul edilir. Sahne-
sz isimli Darb- Mesel Mecmuas, Hik- ler canl, balantlar ustalkldr ve olaylar Hamit Tarhan ise oyunlarn okunmak iin
met-i Tarih, Fezleke-i Tarih-i Osmanyi birbirine girmemitir. Eserde Victor Hugo yazar. Ancak sansrden dolay tiyatro ala-
yazmtr. Ama bu eserlerden ok Molie- ve Shakspearein tesiri vardr. Be perde nnda bir durgunluk grlr. Bu durgunluk
reden yapt uyarlamalarla bilinmitir. olan bu oyunun sahnelenmesinde pek ok II. Merutiyetin ilanna kadar srer.
blm sansr tarafndan karlmtr.
Bu parada sz edilen ilim ve tiyatro Bu parada aadakilerden hangisiyle
adam aadakilerden hangisidir? Bu parada sz edilen oyun aada-
ilgili bir bilgi yanl vardr?
kilerden hangisidir?
A) Abdlhak Hamit A) Namk Kemal
A) Vatan Yahut Silistre
B) Namk Kemal B) Zavall ocuk B) Direktr Ali Bey
C) Ahmet Vefik Paa C) Akif Bey C) Abdlhak Hamit Tarhan
D) emsettin Sami D) Glnihal D) Nabizade Nazm
E) Recaizade Mahmut Ekrem E) Kara Bela E) Ahmet Vefik Paa
1. 4. 7.
Szlklerde unutulmu Arapa ve Farsa Bu dnemin sanatlar edebiyatmza I. Her ey iirin konusu olabilir gr-
szckleri bulup karmakta ok ileri gittiler. mensur iiri de kazandrmlardr. Halit n benimsemiler fakat dnemin
slp anlay da Trkenin anlalmaz hle Ziya ve Mehmet Raufun en baarl r koullarnda ak, doa, aile hayat
getirilmesinde ayrca etkili olmu; ikizli, z- neklerini verdikleri bu tr, edebiyatmzda ve gndelik yaamn basit konularna
l hatta drdzl tamlamalar hlinde ifade kalc olamamtr.
edilen istiareler byk bir karklk meyda- eilmilerdir.
na getirmitir. Bu durumu, sonralar kendileri Bu parada edebiyatmzn hangi d II. Edebiyatmzda yeni olarak nitelenen
de pek garip bulmaya balamtr. neminden sz edilmitir? ilk topluluktur.
Bu parada sz edilen edeb topluluk A) Servetifnun III. Romanda, romantizmin kimi izleri bu-
aadakilerden hangisidir? lunmakla birlikte genel olarak realizme
B) Divan Edebiyat
A) Divan edebiyat baldrlar.
C) Fecriat Edebiyat
B) Tanzimat edebiyat IV. Dili, dnemin sanatlarnn tepkisini
D) Tanzimat Edebiyat
C) Servetifnun edebiyat ekecek kadar arlatrdlar.
E) Mill Edebiyat V. Fransz edebiyatnn etkisiyle ulusal
D) Fecrit edebiyat
E) Mill edebiyat sorunlar ileyen ok sayda eser ver-
5. diler.
1. 4. 7.
I. Bat tenkitilerini yakndan izleyerek (I) Servetifnuncular, ok sayda tenkit (I) Servetifnun Dnemi'nde edeb tenkit
Batnn tenkit metotlarn tantmlar- yazlar kaleme almtr. (II) Kendilerinden daha ok kendilerine yaplan eletirilere
dr. sonra bir beyanname ile ortaya kan Fec- cevap verme biiminde gelimitir. (II) Ay-
II. Bat tarz bir iir ve roman estetii riticilerin tenkitlerine en ok kar kan rca kendi edebiyat anlaylarn anlatmak
oluturarak kendilerinden sonrakileri Mehmet Rauf olmutur. (III) Servetifnun- iin de edeb tenkitten yararlanmlardr.
etkilemilerdir. culara sonradan katlan Halit Ziya, gaze- (III) Bu tr zellikle Servetifnun dergisin-
III. Edeb metinlerde ilenen konular hal- telerde kan tenkitlerini Cumhuriyetten de yaymlanmtr. (IV) Hseyin Cahit, Ce-
kn sorunlarndan uzaktr. sonra Krk Yl adl kitapta toplamtr. nap ahabettin ve Ahmet uayip nemli
IV. Trk romann realist Bat roman d- (IV) Cenap ahabettin ve Sleyman Nazif, edeb tenkit yazarlardr. (V) Hseyin Rah-
zeyine karmlardr. zellikle Osmanlcay ve aruz lsn sa- mi, Servetifnuna yaplan eitli saldr-
V. Edebiyata bak tarzn deitirmiler, vunmak iin birok tartmaya karmtr. lara ayn iddette cevaplar vermekle n
onu sosyal fayda ilkesine gre deil, (V) Hseyin Cahit Yalnn da tek bana salmtr.
estetik bir varlk olarak ele almlardr. kard Fikir Hareketleri dergisinde bir-
Yukardaki numaralanm bilgilerden
ok tenkit yazs yaymlamtr.
Yukardakilerden hangisi Servetifnun hangisi yanltr?
edebyatnn getirdii yeniliklerden biri Yukardaki numaralanm bilgilerden
deildir? hangisi yanltr? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2.
(I) An, bir edeb tr olarak Tanzimat Dne 5.
mi'nden nce de edebiyatmzda yer al-
mtr. (II) Ancak Batl anlamda an rnek- Aadaki eserlerden hangisi Cenap
leri Servetifnun Dnemi'nde verilmeye ahabettinin retici metinlerinden biri
balanmtr. (III) Halit Ziya, yaamnn deildir?
krk yllk blmn Kavgalarm adl an A) Krebe
kitabnda anlatmtr. (IV) Yine Halit Ziya,
B) Afak- Irak
saraydaki grevi srasnda tank olduu
olaylar anlatt Saray ve tesi kitab- C) Tiryaki Szleri
n yaymlamtr. (V) Ali hsan Tokgzn D) Nesr-i Sulh
Matbuat Hatralarm, Hseyin Cahit Yal- E) Evrak- Eyyam
nn Edebiyat Anlar ve Siyasi Anla-
rm gibi kitaplar da nemli an rnekleri- 8.
dir.
Aadakilerin hangisinde bir bilgi yan-
Yukardaki numaralanm bilgilerden l vardr?
hangisi yanltr?
A) Servetifnun Dnemi'nde an trnde
6.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. baarl eserler verilmitir.
(I) Servetifnun Dnemi'nde retici me- B) Halit Ziya Uaklgil an trnde Krk
tinlere de yer verilmitir. (II) Bu metinlerde Yl, Saray ve tesi, Bir Ac Hikye adl
halkn sorunlar ele alnm, zm neri- eserleri yazmtr.
3. leri sunulmutur. (III) Bu metinlerin dili ar
C) Mehmet Rauf, Gecelerim, Falaka
ve yabanc asll szlerle doludur. (IV) Bu
Aadakilerin hangisindeki eser tr adl eserlerinde deneme trnn ba-
dnemdeki retici metinler edeb tenkit,
eletirmesi yanltr? arl rneklerini vermitir.
an trnde younlar. (V) Gezi yazs,
mizah, hiciv ve fkra trnde de eserler ve- D) Servetifnun Dnemi'nde Hseyin Ca-
A) Saray ve tesi An
rilmitir. hit Yaln hiciv ve mizah eserleri yaz-
B) Mrebbiye Roman mtr.
C) Bir Akn Tarihi yk Yukardaki numaralanm bilgilerden
E) Hseyin Cahit Yaln, edebiyat haya-
D) Hac Yolunda Gezi yazs hangisi yanltr?
tyla ilgili anlarn Edeb Htralar
E) Romanya Mektuplar Deneme A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. adyla yaymlamtr.
9. 12. 15.
Cenap ahabettin memuriyete gnderildii Servetifnun Dnemi'nde retici metinler Toplumsal yapyla edebiyat arasndaki
I yazmtr. 1901de Franszcadan tercme balanty Tanzimat sonras dnemlerde de
Hicaz blgesindeki izlenimlerini anlatt ettii Edebiyat ve Hukuk adl makalesi grebiliriz. rnein, ---- kelimenin tam anla-
Servetifnun dergisinin kapatlmasna, myla bir bask, korku ve ylgnlk dnemidir.
II
bylece bu edebiyatn da sona ermesine Bu dnemde basn sk denetim altndadr.
eserine Hac Yolunda adn vermitir. Suri-
sebep olmutur. Kitap ve yaym yasaklar geniletilmitir.
III
yeye yapt geziyi Suriye Mektuplar, Av- Bu parada sz edilen yazar aada- Bu parada bo braklan yere aa-
kilerden hangisidir? dakilerden hangisi getirilmelidir?
IV
rupaya yapt geziyi Frankfurt Seyahatn- A) Hseyin Cahit Yaln A) Tanzimat Dnemi
V B) Sleyman Nazif B) Servetifnun Dnemi
mesi adl eserlerinde anlatmtr. C) Refik Halit Karay C) Fecrit Dnemi
Yukardaki numaralanm yerlerin han- D) Halit Ziya Uaklgil D) Mill Edebiyat Dnemi
gisinde bilgi yanl vardr? E) Cenap ahabettin E) Merutiyet Dnemi
1. 4. 7.
I. Bireysel ve edebi konular ilenmitir. Servetifnun Dneminde gezi trnde ya-
Tanzimat Dneminde edeb tenkit, divan
II. Edeb tenkit, daha ok kendilerine y- zlm bir baka eser de Ahmet hsan Tok-
nelik eletirilere cevap verme ve Ser- I
gz'n --- adl eseridir.
vetifnun edebiyatnn tantlmas ze- edebiyatn ykma, Bat edebiyatnn ba-
rinde younlamtr. Bu cmlede bo braklan yere aada-
II
kilerden hangisi getirilmelidir?
III. Yazarlar, edeb tenkit ve an trlerinde lca trlerini Trk edebiyatna kazandrma,
younlamtr. A) Bizim Akdeniz
Fransz sanatlarn tantma, edeb bir dil
IV. Gezi yazs, mizah, hiciv ve fkra trn- B) Avrupada Bir Cevelan
de de eserler verilmitir. III IV
C) Frankfurt Seyahatnamesi
V. Hseyin Rahmi Grpnar, Cenap aha- ortaya koyma ynnde geliir. Servetifnun
D) Suriye Mektuplar
bettin, Halit Ziya Uaklgil, Ahmet u- Dneminde ise edeb tenkit, divan edebi-
ayp, Hseyin Suat Yaln retici metin E) Avrupa'da Ne Grdm
alannda eser verin sanatlardr. yatnn savunulmas zerinde younlar.
V
Servetifnun Dnemi retici metinleri
8.
ile ilgili yukardaki yarglardan hangisi Yukardaki cmlelerde numaralanm
yanltr? bilgilerden hangisi yanltr? 1900 ylnda Tevfik Fikretin dergiden ay-
rlmasndan sonra Servetifnun dergisi-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. nin ynetimini stlendi. Dergi, 16 Ekim
1901de yaymlanan, Franszcadan evir-
5. dii Edebiyat ve Hukuk adl bir yazda
2. Fransz Devriminden sz edildii gerek-
Aydnlar iin, aydnlarn anlayaca bir dille
(I) Servetifnun edebiyatnn olumasnda esiyle II. Abdlhamid ynetimince kapa-
yazmlardr. Bunun iin yaygn olmayan
byk pay olan tartmalarn altnda ele- tlnca bir sre yaz yaamndan ekildi.
Arapa ve Farsa szckleri aram bunlar
tiri yazlar yatar. (II) Bu dnemde eletiri, 1901-1908de dilbilgisi ve szlk almas
kullanm alanna karmlardr: Nahcir, tira-
daha ok, kendilerine yaplan saldrlara je gibi. Arapa ve Farsa szcklerden bu yapt, "Trke Sarf ve Nahiv" adnda bir
cevap verme ve Servetifnun edebiyat- dillerin kurallarna uygun szckler tretti dilbilgisi kitab hazrlad.
nn aklanmas ynlerinde geliir. (III) Bu ler: Mkevvep, nesin gibi. Bat dillerinden Bu parada sz edilen yazar aada-
eletiriler, iddetli ve cesur yazlardan olu- karlayan, Farsann kurallaryla kurulmu kilerden hangisidir?
ur; dolaysyla bunlarda tam bir ilm disip- yeni yeni isim ve sfat tamlamalar olutur-
linden sz etmek zordur. (IV) Bu dnemde dular: St- semen-fm (yasemin renkli A) Hseyin Cahit Yaln
sadece edeb tenkitle ilgilenen yazar, Ce- saatler), lerzi-i brid (souk titreme)... B) Halit Ziya Uaklgil
lal Sahirdir. (V) Bunun yannda Halit Ziya, Bu parada sz edilen topluluk aa- C) Ahmet Rasim
Mehmet Rauf, Sleyman Nazif, Hseyin dakilerden hangisidir?
Cahit Yaln da eletiriler yazmtr. D) Ahmet uayp
A) Divan Edebiyat E) Cenap ahabettin
Bu paradaki numaralanm cmleler- B) Servetifnun Edebiyat
den hangisinde bir bilgi yanl vardr?
C) Mill Edebiyat
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) Tanzimat Edebiyat 9.
E) Fecrit (I) Edebiyat- Cedide yllarnda eski edebi-
yat yanllar ile yeni edebiyatn mensuplar
3. arasnda sert tartmalar olmutur. (II) Bu
6. durum o dnemde edeb tenkiti etkile-
Servetifnun Dneminde gezi yazs t-
Servetifnun Dneminde polemik yaz- mitir. (III) Servetifnun dergisinin ban-
rnde gzel rnekler verilmitir. zellikle
laryla adn duyuran ----, hiciv ve mizaha da bulunan isimlerden ve grubun bir tr
Cenap ehabettin'in ---- adl eseri gezi ya-
yneldi " Gve-i Zlim" takma adyla siyasi savunman Cenap ahabettin tarafndan
zs edebiyatnn nemli rneklerindendir.
ve sosyal hicivler yazd. kar tarafa yneltilen, iddetli ve cesur ya-
Bu cmlede bo braklan yere aada- Bu cmlede bo braklan yere aada- zlar eletiri asndan nemlidir. (IV) Buna
kilerden hangisi getirilmelidir? kilerden hangisi getirilmelidir? ramen bu dnemde tenkidin istenilen d-
A) Hac Yolunda zeyde olduu sylenemez. (V) Yazlanlar
A) Hseyin Suat Yaln
genellikle makale niteliindir.
B) Avrupada Bir Cevelan B) Halit Ziya Uaklgil
C) Frankfurt Seyahatnamesi C) Ahmet Rasim Bu paradaki numaralanm cmleler-
den hangisinde bir bilgi yanl vardr?
D) Tunadan Batya D) Tevfik Fikret
E) Finlandiya E) Cenap ahabettin A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
17.
11. Servetifnun sanatlar ----in eski edebi-
I. Bat yanls dnceler ne srme yata ynelen eletirileri ile yetitikleri hlde
II. Toplumu ilgilendiren konular zerinde eski edebiyata ynelik baarl tenkit yaz-
younlama lar yazmadlar. Tenkit yazlarnda genellik-
III. Divan dilinden uzaklamay amalama le, kendilerine yneltilen eletirileri cevap-
14. lamakla yetindiler.
IV. Gazetenin nemi ile ilgili makaleler
yazma Cenap ahabettin'in eserlerinin trle- Bu parada bo braklan yere aada-
V. Dnemin ynetimine ynelik sert ele- riyle ilgili aadaki eletirmelerden kilerden hangisi getirilmelidir?
tiriler yazma hangisi yanltr?
A) Recaizade Mahmut Ekrem
Yukardakilerden hangisi Tanzimat - A) Krebe tiyatro B) Tevfik Fikret
retici metinleri ile Servetifnun retici B) Evrak- Leyal iir C) Sleyman Nazif
metinlerinde ortaktr?
C) Tiryaki Szleri zdeyi D) Abdlhak Hamit
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) Afak- Irak gezi E) Namk Kemal
E) Elhan- ita deneme
18.
Servetifnun Dneminde nesirde youn-
12. laan ---- Servetifnun dergisinde yaz
dizisi olarak yaynlanan ve daha sonra
Yaz yaamna atldklar dnemde nce-
kitaplatrlan "Hayat ve Kitaplar" balkl
ki dnemin kimi sanatlarnn eletirileri yazlarnda pozitivist felsefenin yakn tarihi
ile yz yze kalan Servetifnuncular hak- zerinde durur. Bu dizinin ilk makalesinde
knda Dekadanlar yazsn yazp onlar amacn yeni dnme ufuklar amak,
eletiren----, onlarn eserlerini grnce 15. okuyucularn Bat'nn eserlerinden haber-
Teslim-i Hakikat adl yazsyla baarlar- dar etmek, faydal bilgiler sunmak olarak
Aadakilerden hangisi Tevfik Fikret'e
n takdir etmitir. aklar.
ait deildir?
Bu cmlede bo braklan yere aada- Bu parada bo braklan yere aada-
A) An yazlar ve iirleriyle kendisinden
kilerden hangisi getirilmelidir? kilerden hangisi getirilmelidir?
sz ettirmitir.
A) Muallim Naci B) Manzumelerinde baarldr. A) Hseyin Cahit Yaln
B) Abdlhak Hamit Tarhan C) Dili dnemine gre sadedir. B) Halit Ziya Uaklgil
C) Ahmet Mithat Efendi D) Aruzu Trkeye ustalkla uygular. C) Ahmet Rasim
D) Mehmet Emin Yurdakul E) Nazm nesre yaklatran en nemli a- D) Ahmet uayp
E) Sleyman Nazif irlerdendir. E) Cenap ahabettin
18. D 17. A 16. B 15. A 14. E 13. D 12. C 11. A 10. A 9. C 8. A 7. E 6. A 5. B 4. E 3. A 2. D 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
Servetifnun iiriyle ilgili olarak aa- Edebiyatmzda parnasizm akmnn nc- Aadaki eser - sanat eletirmele-
dakilerden hangisi sylenemez? s kabul edilmektedir. iirlerine konuma rinden hangisi yanltr?
havas getirerek nazm nesre yaklatr- A) Eyll - Mehmet Rauf
A) Sanat sanat iindir. ilkesi benimsen-
makta nemli bir baar gstermitir. Ayn
mitir. B) Krk Hayatlar - Halit Ziya
toplulukta yer alan arkadalarnn aksine
B) Bat iirinden sone, terzarima gibi yeni toplumsal konulara arlk vermitir. C) Tiryaki Szleri - Cenap ahabettin
nazm biimleri alnmtr. D) ermin - Ahmet Hikmet
Bu parada sz edilen sanat, aa-
C) Dnemin koullarnn da etkisiyle bi- E) psevdi - Hseyin Rahmi
dakilerden hangisidir?
reysel konular ilenmitir.
D) Halkn anlayabilecei bir dille yazma A) Cenap ahabettin
amac gdlmtr. B) Namk Kemal 8.
E) Nazm, nesre yaklatrlm; cmlenin C) Tevfik Fikret
air, byk ve etkili almalar yapan ve
bir dizede bitirilmesi geleneine son D) Ahmet Haim geni bir otorite kurabilen sayl sanatlar-
verilmitir. dan biridir. Servetifnun iirinin ilk baarl
E) Yahya Kemal
rneklerini vermi, bylelikle de yeni bir -
2. r am, hatta ksa bir sre iin de olsa
Tevfik Fikreti bile etkilemi; Batl edebiya-
Aadaki nazm ekillerinden hangi-
tn kesin ve eksiksiz yerlemesinde byk
si ilk kez Servetifnuncular tarafndan
bir rol oynamtr. Ayrca sembolizmin Trk
kullanlmtr?
iirindeki ncs olmutur.
A) Gazel 5. Bu parada sz edilen sanat aa-
B) ark dakilerden hangisidir?
Aadaki eserlerden hangisi tekiler-
C) Serbest mstezat den farkl bir trde yazlmtr? A) Abdlhak Hamit Tarhan
D) Kaside B) Cenap ahabettin
A) Ak- Memnu
E) Mesnevi C) Ahmet Haim
B) Kuyruklu Yldz Altnda Bir zdiva
C) Rbab- ikeste D) Mehmet Akif Ersoy
3. E) Recaizde Mahmut Ekrem
D) Gen Kz Kalbi
Yarn sen alar gn domadan hazrlarsn; E) Gnl Hanm
18. D 17. C 16. A 15. A 14. A 13. B 12. E 11. C 10. D 9. A 8. B 7. D 6. B 5. C 4. C 3. B 2. C 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Batllamann ve Batl sanat anlaynn Bu akma bal airler grnmez, sonsuz Tanzimat edebiyatyla Servetifnun
tutunmasnda byk rol oynad. Getirdii gerein ancak sembollerle verilebileceini edebiyatnn karlatrlmasna ilikin
i ve d yeniliklerle, iledii konularn ok- ileri srerler. Mallarme, Baudelaire, Verlai- aadaki yarglardan hangisi yanltr?
luu sanat ve toplum hayatmzda gn- ne, Rimbaud en byk sembolistler arasn-
mze kadar gelen etkileriyle Servetifnun dadr. Dorudan doruya szle anlatlma- A) Tanzimat edebiyatnda nazm birimi
iirinin en nemli temsilcisidir. yan derin duygularla heyecanlar, sembolik genellikle beyit, Servetifnunda bend-
szcklerin mziiyle anlatmaya alan bu dir.
Bu parada sz edilen air, aadaki-
akm parnasizme tepki olarak domutur. B) Tanzimat edebiyatnda gazel, kaside,
lerden hangisidir?
Aadaki sanatlardan hangisi bu ak- murabba gibi nazm ekilleri kullan-
A) Namk Kemal mn uygulayclarndan deildir? lrken Servetifnunda Bat edebiyat
B) Ahmet Him nazm ekilleri kullanlmtr.
A) Behet Necatigil
C) Sleyman Nazif C) Tanzimatlar, ar ve ssl bir dil
B) Tevfik Fikret
D) Tevfik Fikret kullanrken Servetifnuncular dili sa-
C) Ahmet Haim
E) Yahya Kemal Beyatl deletirmilerdir.
D) Cahit Stk Taranc
D) Tanzimatlar, halk edebiyatndan ya-
2. E) Ahmet Muhip Dranas rarlanmay dnmler, Servetif-
Paristen dndkten sonra kiiliini belirten nuncular halk edebiyatndan uzakla-
iirlerini Servetifnun dergisinde yaymla- 5. mlardr.
yan air, bu edebiyatn byk temsilci- Trk iirinin belki de en byk yenilikisi E) Tanzimatlar, romanda kompozisyon
sinden biridir. Konularn ak ve tabiattan olan airin yapcl, ykcl kadar kuv- hatalarna derken Servetifnuncular
alan iirleriyle sembolizmin ncs say- vetli deildir. Trk iirinin douyla olan mkemmel romanlar yazmlardr.
lr. 1908den sonra daha ok dz yaz ile balarn krmakta gsterdii kudreti, Fran-
uramtr. Yabanc szlere dkndr sz iirini anlayp Trk iirine uygulamakta
ve ssl yazmay tercih etmitir. Gerek gsterememitir. Servetifnun iiri, nesrin 8.
meslei tp doktorluu olan sanat Tirya- kurallaryla yazlan, ou zaman nesir- Mehmet Rauf'un ---- adl eseri Trk ede-
ki Szleri, Nesr-i Harp, Nesr-i Sulh isimli den uzaklamayan bir iirdir; bu dnemde biyatnn en baaral mensur iirler kitab
eserleriyle tannmtr. Franszca, Trkenin dil bilgisi kurallarna,
olarak bilinir. Aka, gzellie, sanata olan
cmle kuruluuna kadar ilemi ve mill
Bu parada sz edilen sanat aa- tutkusunu iinden geldii gibi bir anda ka-
zevkimiz iyice bozulmutur. Bunda da en
dakilerden hangisidir? da dkveren yazar, bu eserde, aslnda
byk su, nazm nesre yaklatrmasyla
A) Tevfik Fikret B) Ahmet Haim vndmz o airimizindir. bir anlamda kendi dramn yazmtr.
C) Halit Ziya D) Mehmet Rauf Bu parada sz edilen air, aadaki- Bu parada bo braklan yere aada-
lerden hangisidir? kilerden hangisi getirilmelidir?
E) Cenap ahabettin
A) Abdlhak Hamit Tarhan A) Siyah nciler
3. B) Recaizde Mahmut Ekrem B) Mensur iirler
Robert Kolejdeki Trke retmenliinden C) Yahya Kemal Beyatl C) Okun Ucundan
baka darda hibir grevi olmayan ----
D) Tevfik Fikret D) Erenlerin Bandan
btn zamann dergiye ayrabilmesi ve
titiz alkanl sayesinde, ---- dergisi ksa E) Namk Kemal E) oban emesi
bir zamanda hem bask hem de ierik ba-
kmndan byk bir gelime kaydetmitir. 6.
Bu dergi, 1901 ylndaki kapatlna kadar 9.
Trk edebiyatnn en gl edebiyat dergi- Servetifnun iiri ile ilgili olarak aa-
(I) Edebiyat- Cedide airleri, nazm nes-
si, ayn zamanda bir edeb topluluun da dakilerden hangisi sylenemez?
re yaklatrdlar. (II) Anlam beytin d-
ad olmutur. A) Nazm birimi olarak beyit kullanlmtr. na tardlar. (III) Edebiyatmzda ilk kez
Bu paradaki bo braklan yerlere aa- B) Bat'dan alnma sone, terza rima gibi murabba, mstezat gibi nazm biimlerini
dakilerden hangisi getirilmelidir? nazm biimleri kullanlmtr. kullandlar. (IV) iire toplumsal bir ilev
C) Dnceden ok duyguya nem veril yklemediler. (V) Estetik bir haz duymay
A) Tevfik Fikret - Servetifnun
mitir. iir iin tek ama olarak belirlediler.
B) inasi - Tercman- Hakikat
D) Yeni hayaller ve yeni imgeler bulmak Bu paradaki numaralanm cmleler-
C) Ziya Gkalp - Kk Mecmua bir baar saylmtr.
den hangisinde bir bilgi yanl vardr?
D) mer Seyfettin - Gen Kalemler E) Kiisel duygular ve hznlenmeler dile
E) Mehmet kif - Srat- Mstakim getirilmitir. A) I. B) II. C) III. D ) IV. E) V.
1. 4. 7.
Roman teknii ve baarl roman diliyle Ahmet Mithat Efendinin, Namk Kemalin, Servetifnun Dneminde, genel olarak,
yalnz Servetifnun topluluunun deil, Nabizde Nazmn romanlar Batl lt- I
I lere gre edeb roman saylmaz. ---- ise re-
Cumhuriyetten nceki Trk edebiyatnn alizm akm etkisiyle yazd romanlarnda kk hikaye Ahmet Mithat Efendi, Halit
II Batl anlamdaki romann ncln yap- II III
en kuvvetli romancs kabul edilen Hse- mtr. Hatta ---- romanndaki Ahmet Cemil
Ziya, Mehmet Rauf, Hseyin Cahit gibi ya-
III karakteri, Madam Bovarynin Emmasn
artrr. IV V
yin Rahmi Grpnar, Fransz natralist ve
IV V Bu paradaki bo braklan yerlere aa- zarlarn abalaryla gelimitir.
realistlerinden etkilenmitir. zellikle "Ak- dakilerden hangisi getirilmelidir? Bu cmledeki numaralanm yerler
Memnu" adl eseri en nl romanlarndan A) Hseyin Rahmi Grpnar psevdi den hangisi bilgi yanllna neden
biridir. B) Reat Nuri Gntekin Yaprak Dkm olmaktadr?
Bu paradaki numaralanm yerlerin C) Halit Ziya Uaklgil Mai ve Siyah A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
hangisinde bir bilgi yanll yaplm- D) Halide Edip Advar Sinekli Bakkal
tr?
E) Peyami Safa Matmazel Noralyann
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Koltuu
8.
Aadakilerden hangisi, Servetifnun
2. romannn zelliklerinden biri deildir?
3.
Aadakilerin hangisinde bir bilgi yan- 9.
l vardr?
Halit Ziyann, Balzac, Zola ve Flaubertten
A) Servetifnuncular, iir yannda dzya- rendii bir ey vard: Karakterlerin ki-
znn eitli trleriyle de eserler ver- 6. ilikleriyle olaylar arasndaki nedensellik
mitir. ba. Romanda olaylarn geliimi karakter-
I. Tiyatroya ok nem verilmesi
B) lk psikolojik roman, Namk Kemalin II. Bat edebiyatndan yararlanlmas lerin kiiliklerine bal olmalyd ve karak-
ntibah adl eseridir. terler de bu olaylarn zerlerinde yapt
III. Edeb akmlar dorultusunda eser ya-
C) Tanzimat romanclarnda genelde etkiye gre deimeliydi.
zlmas
romantizmin etkisi grlr. IV. Roman ve yk trnde eser verilmesi Bu paradan hareketle Halit Ziyann
D) Servetifnuncular iirde, sembolizm V. iirde aruz lsnn kullanlmas hangi edeb akmn etkisinde kald
ve parnasizmin etkisindedir. sylenebilir?
Yukardakilerden hangisi Tanzimat ede-
E) mer Seyfettinin hikyelerinin ko- biyat ile Servetifnun edebiyatnn or- A) Romantizm B) Sembolizm
nularndan balcalar, tarih olay ve tak zelliklerinden biri deildir?
durumlar, ocukluk anlar ve gnlk C) Klasisizm D) Realizm
hayattr. A) I. B) II. C) III. E) IV. E) V. E) Empresyonizm
11. 14.
Servetifnun iirinin hikyesi olan Mai ve Halit Ziyadan sonra dnemin ikinci nemli
Siyahta, idealist bir airin i dnyas ile yazardr. ounlukla ak konularn ile-
birlikte, orta hlli bir Trk ailesinin yaay mi, duyguya nem vermitir. Romanlar,
insann i dnyasn ele alan psikoloji ie-
17.
tarz, zevkleri, detleri ve o devrin basn
hayat gayet iyi bir ekilde tasvir edilmitir. rikleriyle Servetifnunun genel zelliklerini Servetifnun sanatlarnn, aadaki
yanstr. Onun romanlarnda sosyal prob- trlerin hangisine nem verdii syle-
Bu parada sz edilen romann yazar, lemler yer almaz. evre ve kii tavsirlerin- nemez?
aadakilerden hangisidir? den ok ruh zmlemelerine nem veren
sanat edebiyatmzda ilk psikolojik ro- A) Tiyatro
A) Halit Ziya
man rneini vermitir. B) Tenkit (Eletiri)
B) Mehmet Rauf
Bu parada sz edilen yazar, aada- C) Roman
C) Hseyin Cahit
kilerden hangisidir? D) Hikye (yk)
D) Namk Kemal
A) Recaizde Mahmut Ekrem E) Serbest mstezat
E) Ahmet Mithat
B) Mehmet Rauf
C) Halit Ziya Uaklgil
D) Sleyman Nazif
12.
E) Peyami Safa
Aadakilerden hangisi Halit Ziya
Uaklgil ile Refik Halit Karayn ortak
zellii deildir? 18.
15. I. Gerekilik
A) Hem roman hem hikye dalnda eser
Aadaki sanatlardan hangisi tiyatro II. Halk hikyelerden etkilenme
vermeleri
trnde eserler vermemitir? III. slupta mkemmeli arama
B) Ayn edeb topluluk iinde yer almalar
IV. Kk ve saray yaam
C) Cumhuriyet Dnemi'nde de eserler A) inasi
V. Boaz gezintileri
vermeleri B) Namk Kemal
C) Tevfik Fikret Edebiyat- Cedide romannda yukarda-
D) Realizm akmn benimsemeleri
kilerden hangisi yoktur?
E) Yalnzca dzyaz trnde eserler ver- D) Abdlhak Hamit Tarhan
meleri E) Recaizde Mahmut Ekrem A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18. B 17. A 16. D 15. C 14. B 13. B 12. B 11. A 10. E 9. D 8. E 7. B 6. A 5. E 4. C 3. B 2. E 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Tekniinin kuvveti ve yaratt roman diliy- Aadakilerden hangisi Servetifnn Bugn eskiler diye adlandrlan yal yazar
le yalnz Servetifnun topluluunun deil, romannn zelliklerinden biri deildir? ve airler, hayata, topluma yukardan ba-
Cumhuriyetten nceki Trk edebiyatnn karlard. Hl da yledirler. Hayata kar-
A) Betimlemelere nem verilmesi myorlar. Kimi, yasak aklar anlatr; kimi,
en byk romancs saylr. Fransz realist
ve natralistleri etkisinde yazd eser- B) Ssl ve sanatl bir dil kullanlmas kahramanlarnn ahlkszln gizlemek
leriyle n kazanmtr. Trk romannda C) Anadolu ve krsal yaamn anlatlmas iin onlar yakar; kimi de iyannda otu-
adlar unutulmayacak karakterler yaratan rur, Balklarn acsn duyduunu d-
D) Psikolojik zmlemelerin nemsen-
sanat, 1923ten sonra romanlarnn dilini nr. Dilleri de anlalmayacak kadar ardr.
mesi
sadeletirerek yeni basklarn yapmtr. Bu parada yazarn yal yazarlar ve
E) Kahramanlarn gerek hayattan seil-
mesi airler dedii aadaki topluluklardan
Bu parada sz edilen sanat aa-
hangisinin yeleridir?
dakilerden hangisidir?
A) Tanzimat kua
A) Halide Edip Advar
5. B) Servetifnuncular
B) Yakup Kadri Karaosmanolu
Tanzimatla birlikte edebiyatmza yerle- C) Be Hececiler
C) Halit Ziya Uaklgil
tirilmeye allan roman ve yeni iir, ger- D) Garipiler
D) Recaizde Mahmut Ekrem ek kimliini onlarla bulmutur. iir, kk E) Yedi Mealeciler
E) Ahmet Mithat Efendi hikye, roman ve eletiri gibi edeb trler
zerinde ciddiyetle dnen, bunlarn te-
orisini kurmaya ve pratiini oluturmaya 8.
alan bu yazarlar, her iki dalda da baa- Siyasal bask ve mizalarndan dolay
rl eserler vermitir. Tevfik Fikret iirleriyle, toplumsal sorunlara yer vermemilerdir.
Mehmet Rauf Eyll romanyla baary Bu dnemde romanda grlen en byk
2. yakalamtr. aama romann yk zellii gsteren ni-
Aadaki eser yazar eletirmeler- teliklerden tam olarak syrlmasdr. Bu da
Bu parada sz edilen edeb topluluk
den hangisi yanltr? Halit Ziyann ortaya koyduu gereki ro-
aadakilerden hangisidir? man yazma yntemi ile salanmtr.
A) Tiryaki Szleri - Cenap ahabettin A) Fecrit Bu parada sz edilen edeb topluluk,
B) Huzur - Ahmet Hamdi Tanpnar B) Mill edebiyat aadakilerden hangisidir?
C) Mai ve Siyah - Halit Ziya Uaklgil C) Be Hececiler A) Mill edebiyat
D) Yalnzz - Peyami Safa D) Servetifnun B) Cumhuriyet Dnemi
E) Akam Gnei - Mehmet Rauf E) Cumhuriyet edebiyat C) Servetifnun
D) Tanzimat edebiyat
E) Fecrit
6.
Tanzimat Dnemi'nin yeniliki sanatkr
3. Recaizde Mahmut Ekrem, yeni edebiya-
tn salam bir zemine oturmasn istiyor- 9.
Gustave Flauberte gre, romancnn g- du. Onun iin de gen yazar ve airlerin (I) Servetifnun Dnemi'nde roman ok ge-
revi, grmek, incelemek ve toplad ger- 1896da bir dergi etrafnda toplanmalarna limitir. (II) Bu dnemin romanlarnda be-
eklerden yaamn ksaltlm bir rneini nclk etmitir. Bu genlerden zellikle timlemeler ssleme amal deil; kiilerin
karmaktr. biri edebiyatmzn en nemli romancs karakterlerini ortaya koymak iin yaplm-
Aadaki romanclarmzdan hangisi, olarak n kazanmtr. tr. (III) Yazarlar, yaptlarnda kiiliklerini giz-
Gustave Flaubertle ayn izgide eser lemiler. (IV) Genellikle sradan insanlarn
Bu parada sz edilen dergi ve roman- yaamn konu edinmiler. (V) Bu da onla-
vermitir? c aadakilerden hangisidir? rn roman stanbulun kklerinden kurta-
A) emsettin Sami A) Servetifnun - Halit Ziya rp sokaklarna amalarn salamtr.
B) Halit Ziya Uaklgil B) Gen Kalemler - Ziya Gkalp Bu paradaki numaralanm cmlelerin
C) Namk Kemal C) Servetifnun - Yakup Kadri hangilerinde bilgi yanl vardr?
D) inasi D) Fecrit - Samipaazde Sezai A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
E) Ahmet Mithat Efendi E) Gen Kalemler - Mehmet Rauf D) III. ve V. E) IV. ve V.
14.
17.
11. Tanzimat romann Servetifnun roma-
nyla karlatran aadaki yarglar- (I) Ak- Memnu, Ahmet Hikmet Mfto-
(I) Yakndan takip ettii Halit Ziya Uakl- luna ait realist-natralist bir romandr. (II)
dan hangisi yanltr?
gil'in eserlerine ve realizm akmna ilgi duy- lk kez 1899-1900 yllarnda Servetifnun
mutur. (II) Fransz yazar Paul Bourget'yi Tanzimat Servetifnun dergisinde yaymlanmtr. (III) Roman,
okudu ve ondan etkilendi. (III) 1896 yln- Roman Roman Boaziinde oturup yaamlar elence
etrafnda ekillenen bir grubu konu edin-
dan itibaren Servetifnn'da yazmaya ba- A) Teknik ynden Teknik ynden
mektedir. (IV) Eserde sz konusu kiilerin
lad. (IV) Romanlarnda psikolojik tahlillere zayf gelimi yaamlar, btn oyunlar ve toplumca ya-
byk nem vermitir. (V) Bata Krebe B) Halk tiyatrosun- Halk edebiyatn- drganan ynleri ile olduu gibi anlatlm-
olmak zere tiyatrolar da nemlidir. dan esinlenme dan uzaklam tr. (V) Eser, yazarn kendisine zg ssl
sanatl anlatmyla da ok nemsenmitir.
Bu paradaki numaralanm cmlelerin C) Romantizmden Realizmden etki-
hangisinde Mehmet Rauf ile ilgili bir bil- etkilenmi lenmi Yukardaki numaralanm cmlelerin
gi yanl vardr? hangisinde bilgi yanl vardr?
D) Olaylar Olaylar Anado-
stanbuldan ludan alnmtr. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
A) I. B) II. C) III. D ) IV. E) V.
alnmtr.
E) Betimleler ss- Betimlemeler ka-
18.
leme amaldr. rakterleri aklar.
Halit Ziya Uaklgilin genlik yllarnda
12. 15. I
Aadakilerden hangisi Servetifnun yazd Gen Kz Kalbi romannda
Natralizm ve realizmden etkilenen
Dnemi romanclarnn ortak ynlerini II III
I II
belirleyen zelliklerden biri deildir?
Mehmet Rauf , romanlarnda Edebiyat- Ahmet Mithat Efendinin etkisi vardr. Ya
A) Dilde halka doru ilkesini benimse- IV
III IV
me
Cedide izgisinde olsa da hikayelerinde zarn Hayal inde adl romannda da
B) Realizm ve natralizm akmlarnn et-
Anadoluya alm, zmirdeki an ve gz- V
kisinde kalma
V kendi yaad bir ak macerasndan izler
C) Ahmet Mithatn roman anlayn sr- lemlerden yararlanmtr. vardr.
drmeme
Bu cmlede numaralanm yerlerin Bu cmlede numaralanm yerlerin
D) Sanat iin sanat grne balanma
hangisinde bir bilgi yanl vardr? hangisinde bir bilgi yanl vardr?
E) Eski szcklerle rlm uzun cmle-
ler kurma A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18. A 17. A 16. C 15. C 14. D 13. A 12. A 11. E 10. E 9. E 8. C 7. B 6. A 5. D 4. C 3. B 2. E 1. C Cevaplar
1. 4. 7.
Servetifnun (Edebiyat Cedide) sanat- I. nemli bir an yazardr. I. Toplumsal evre, aile ortam ile snr-
II. Hikyelerinde Anadoluya almtr. landrlm; olay ve olayn getii yer
lar aadaki hangi akmdan etkilen-
olduka daraltlmtr.
memilerdir? III. Mensur iir trnde eser vermitir.
II. Karamsarlk, toplumdan ka ve
A) Klasisizm B) Sembolizm IV. Romantizmin etkisindedir. onaylanmayan ak ana tema olarak
V. Tiyatro trnde eser vermemitir. grlr.
C) Realizm D) Natralizm
Yukardakilerden hangisi Halit Ziya III. Edebiyatmzn Batl anlamda ilk psi-
E) Parnasizm kolojik roman olarak kabul edilmitir.
Uaklgile ait deildir?
IV. Doal evre ve seilen mevsim ile kii-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. lerin ruh halleri arasnda ilgi yoktur.
V. Tr bakmndan Nabizade Nazmn
Zehra romanna yakndr.
Mehmet Raufun Eyll romanyla ilgili
yukardaki yarglardan hangisi yanltr?
9.
6. (I) Edebiyatmzda Batl anlamda esas
Servetifnun romannda Fransz realist ve roman, Servetifnun'la balar. (II) Serve-
natralistleri rnek alndndan, kiilerin tifnunun realist ve natralist yazarlar,
karakterlerinin oluumunda evrenin rol genellikle Fransz yazarlar rnek almlar-
dr. (III) Ahmet Rasim ve Hseyin Rahmi
nemsenir; olayn geliimi neden sonu
Grpnar gibi Edebiyat- Cedidenin nemli
3. ilikisi iinde verilir. ---- romanlarndan
isimlerin eserlerinde bunu aka grmek
farkl olarak rastlantlara, doal aka ay- mmkndr. (IV) Edebiyat- Cedide roma-
Aadakilerden hangisi Tanzimat II.
kr olaylara yer verilmez. n, yazarlarn yaam etrafnda geliir. (V)
dnem sanatlaryla Servetifnun sa-
natlarnn ortak zellii deildir? Bu parada bo braklan yere aada- Tanzimat Dnemindeki toplumsal yarar
kilerden hangisi getirilemez? ieren cariyelik, grc usulyle evlilik,
A) Sanat iin sanat anlayn benimseme kle ticareti, yanl Batllama gibi sosyal
B) Tiyatro trnde nemli eserler verme A) Tanzimat konular gitmi; onlarn yerini kiisel konu-
B) Romantik akmn lar, zellikle ak konusu almtr.
C) Romanda realizm akmndan etkilen-
me C) Emile Zolann Bu paradaki numaralanm cmlelerin
hangisinde bilgi yanl vardr?
D) Eserlerde Batl yazarlar rnek alma D) Namk Kemalin
E) Dili sadeletirmeyi ama edinmeme E) Ahmet Mithatn A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
18. E 17. C 16. E 15. D 14. D 13. E 12. B 11. C 10. E 9. C 8. D 7. D 6. C 5. C 4. D 3. B 2. D 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Aadakilerden hangisi Fecriti toplu- Servetifnun topluluunun dalmasndan O, iirlerinde hep gurubun dkt kanla-
luu airidir? sonra bu boluu doldurarak edebiyatm- r, sularn alevlerini, dallarn ve aalarn
za nitelikli eserler kazandrmak isteyen bir yanan hallerini ve kularn alevden yara-
A) Ahmet Haim grup gen yeni bir topluluk oluturdu. B- tlm gibi grnmelerini tasvir etmi, hep
B) Tevfik Fikret yk heveslerle yola kan bu genler ger-
bu, bir gnn sonundaki akamn kana-
ekte Servetifnuncularn kt bir devam
C) Cenap ahabettin yarak geceye dkld zamanlarn airi
olmaktan te gidemediler.
D) Mehmet Akif Ersoy olmutur.
Bu parada sz edilen genlerin olu-
E) Yahya Kemal Beyatl turduu topluluk aadakilerden han- Hemen hemen btn iirlerinde akam
gisidir? renkleri hakim olan sembolizmin nl
A) Fecrit airi aadakilerden hangisidir?
B) Yedi Mealeciler A) Ahmet Haim
2. C) Mill Edebiyat B) Ahmet Hamdi Tanpnar
Servetifnunculara tepki olarak dodular. D) Be Hececiler C) Necip Fazl Ksakrek
Onlar, Batl dnce ve sanat anlay- E) Garipiler D) Ahmet Muhip Dranas
n yeterince tantamadklarn syleyerek
E) Cahit Stk Taranc
eletirdiler. Sanat iin sanat dncesini 5.
benimsediler, ar bir dil ve sanatl bir s-
lupla zellikle iire yneldiler. Dndk- 1909da Fecriat topluluuna katlmtr.
Sembolizm akmnn etkisinde ak ve doa
lerini gerekletiremeden ksa sre sonra
temalar ilemitir. iirdeki ustaln, dei-
daldlar.
ik konular ele alan fkralarnda da gs-
Parada sz edilenler, aadakiler- termitir.
den hangisidir? Bu parada sz edilen sanat aa-
dakilerden hangisidir?
A) Be Hececiler
B) Yedi Mealeciler A) Faruk Nafiz amlbel
C) Fecriatciler B) Cenap ahabettin
C) Sleyman Nazif
D) Mill Edebiyatlar
D) Ahmet Haim
E) Garipiler
E) Yahya Kemal Beyatl
6.
3. Haimin iirlerinde iledii temalar ocuk-
luk anlar, ak ve tabiattr. ocukluunu 8.
Servetifnuncularn balayp da tamamla- Dicle kylarnda romantik bir atmosfer iin- O, hayatnn ilk dneminde, daha sonrala-
yamadklarn srdrmeye altlar. Dilde de, sert davranl bir babann tahakkm r duygusal bir faciaya dnen ve psikolojik
biraz daha Trkeci, edebiyat ve toplum ile hasta bir annenin efkati arasnda ge-
gelimesinde ilk nemli rol oynayan olay-
ilgisinde biraz daha halk grndler. Ba- iren air, daha kk yalarda hassas bir
larla karlar. ok zeki ve hassas bir o-
tdaki edeb eserleri Trkeye evirmeyi yapya sahipti. Annesinin lmnden son-
ra da stanbula getirilince yatl bir okulun cuk olan kk air, gnlerini sekiz yana
amaladlar. Balkan Savann patlamas kadar yine hassas ve hasta olan bir anne
yabanclarla dolu ortamnda bsbtn r-
dalmalarnn nedeni oldu. Yakup Kadri, ile otoriter bir babann arasnda geirir.
kek, kendi i dnyasna kapanan bir ocuk
Ahmet Haim, Hamdullah Suphi ve Fuat olmutur. airi mr boyu brakmayan bu Annesini kaybettikten sonra iine dt
Kprl nemli yazarlar arasndadr. ie ekili iirlerinde gerekten ka ek- karamsarlk onu sembolizmin, hayllerin,
Bu parada sz edilen topluluk aa- linde aka grlr. renklerin ve seslerin dnyasna itmitir.
dakilerden hangisidir? Bu parada Ahmet Haimin hangi yn Trk edebiyatnn en byk sembolist
belirtilmek istenmitir?
A) Fecrit Topluluu airi olarak bilinen sanat aadaki-
A) Kiiliinin oluumu lerden hangisidir?
B) Servetifnun edebiyat B) iirlerindeki tabiat sevgisi
C) Yedi Mealeciler A) Cahit Stk B) Orhan Veli
C) Annesine olan dknl
D) Mill edebiyat D) Okuldaki baarszl C) Necip Fazl D) Ahmet Hamdi
E) Be Hececiler E) Dzensiz aile hayat E) Ahmet Haim
9. 12. 15.
(I) lk toplantlarn 20 Mart 1909 tarihinde, Fecriti Topluluu aadaki dnemle- Sanat, halkn sorunlarn, straplarn,
stanbul'da kmakta olan Hill gazetesinin rin hangisinde varln srdrmtr? sevinlerini, yaamn dile getirmelidir. n-
matbaasnda yaptlar. (II) Edebiyat- Cedi- san haklarndan konumaldr. Bunu yap
de'nin gen mensuplarndan Cell Sahir, A) 1876-1896 t zaman asl grevini yerine getirmi
Faik li ve Ahmet Samim'i de onlarla bera- B) 1896-1901 olur. Sanatnn grevi gzellik perisini
berdi. (III) Bu toplantda, edebiyat ve sanat kovalamak deildir. Toplumu ve onun bir
C) 1901-1909 yesi olan bireyi gzleyerek yan tutmadan
eilimlerini temsil edecek ve kamuoyuna
aklayacak bir edeb topluluk kurmaya ka- D) 1909-1912 grdn anlatp problemi dile getirmeli
rar verdiler. (IV) Toplulua ad olarak teklif ve varsa zm yollarn da gstermelidir.
E) 1912-1919
edilen Sn-y Emel beenilmeyerek H- Bu paradaki eletirinin aadakiler-
seyin Rahminin teklif ettii Fecriti kabul den hangisine ynelik olduu savunu-
edildi. (V) Ayn tarihte, topluluun yayn labilir?
organ olarak Fecriti adnda bir derginin
A) Mehmet Emin Yurdakul
karlmas da kararlatrld ama bu karar 13.
uygulanmad. B) mer Seyfettin
Ahmet Haim, Emin Blent, Tahsin Nahit C) Ziya Gkalp
Bu paradaki numaralanm cmleler- ve Mehmet Behet, Servetifnun daldk-
D) Mehmet Akif Ersoy
den hangisinde bir bilgi yanl vardr? tan sonra 1909 ylnda bir bildiri yaynlaya-
E) Ahmet Haim
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. rak bir edeb topluluk kurmulardr. Ancak
topluluk ok ksa bir sre sonra dalmtr.
16.
Yukarda sz edilen topluluk, aa-
10. dakilerden hangisidir? Ahmet Haimin iir anlaynda aa-
Akam yine topland derinde... dakilerden hangisi yoktur?
A) Fecrit B) Mill Edebiyat
Canan glyor eski yerinde A) Ahengin anlamdan daha ok nem-
C) Yedi Meale D) Garipiler senmesi
Canan ki gndzleri gelmez
E) Servetifnun B) Okuyucunun anlayaca dizelerin ya-
Akam grnr havz zerinde
zlmas
C) Ahengin sadece uyak ve redifle sa-
Mehtab kemer taze belinde
lanmamas
stnde sema gizli bir rt
D) iirin yoruma ak olmas
Yldzlar onun gldr elinde
14. E) Gerekliin iirde olduu ilenmemesi
Bu dizeler, tema ve slup bakmndan
Sanat kadar sanatkr da tam bir hrriyete
incelendiinde hangi airimize ait ola-
bilir? muhtatr. Bir aire: Sen unu terennm 17.
edeceksin! veya bir romancya: Sen filan lk iirleri Selanikte kan ocuk Bah-
A) Ahmet Haim B) Namk Kemal falan evreleri, filan falan insanlar anlata- esi dergisinde yaymland. Hale, Mu-
C) Ziya Paa D) inasi caksn! emrini vermek, mavi gzl bir kim- hit, Resimli Kitap dergilerinde iir ve
seye, Senin gzlerin kara olacak! demek ykleri kt.
E) Ziya Gkalp
kadar gln, abes ve tabiata aykr bir fi- Aiyanda yaymlanan Ben, Rh-
kir basksdr. Sanat ahs ve muhteremdir. Madur, iirlerim in, Serab- Ms-
11. takbel, Yaz Gecesi gibi manzumeleri
Ben, ak iirleri yazarm, siz vatan iirleri...
daha geni bir evrede tannmasn
I. iirlerin aruz lsyle yazlmas Fakat hibir vakit sizin bana, kendi yapt- salad.
II. Tabiat tasvirlerinin gereki olmamas nz yapmaya zorlama hakknz yoktur. Genellikle ak zerine iirler yazan ai-
III. Trkenin sadeletirilmesi ynnde Bu parada, savunulan dnce ynn re en ok n getiren iiri Adalar, Kamer
almalarn balatlmas ve Zhre oldu.
den edebiyatmzn hangi dneminin
IV. Fransz sembolizminin Trkeletiril- Yukarda kimi zellikleri verilen air,
zelliklerini yanstlmtr?
mesi aadakilerden hangisidir?
V. iirde ana temann ak ve tabiat olma- A) Servetifnun
A) Cemil Sleyman
s B) Fecriat
B) Tahsin Nahid
Yukardakilerden hangisi Fecriati toplu- C) Tanzimat C) ehabettin Sleyman
luunda yoktur?
D) Mill Edebiyat D) Emin Blend
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Cumhuriyet Dnemi E) Faik Ali
1. 4. 7.
Bu topluluun yeleri 1909 ylnda bir efkate ihtiya duyan ocuk, babann sertli- Fecrit Topluluunun kurucular arasnda
beyannameyle topluluun amacn toplu- i karsnda, hasta bir annenin krk kanat- da yer almtr. Ksa bir sre sonra top-
ma duyurdular. Bunlarn balcalar : larna snr. Anne, btn ilgisini ocuuna, luluktan ayrlm, mill edebiyat anlay
ocuk da btn sevgisini annesine bala- dorultusunda eserler oluturmutur. Mill
Edebiyatn ve sanatn estetik ve sosyal
Edebiyat Dnemi'nde hem Trk Ocanda
bir ilevi vardr; edebiyat sosyal bilimle- mtr. Her akam veya gece, bu hasta anne
hitabet gcn, hem de iirini gelitirmi-
rin ilerlemesine hizmet edecektir. ve ocuk, yalnz balarna, Diclenin kysn-
tir. Zamanla iirini Servetifnun etkisinden
Herkese ak toplantlar dzenlenerek da glgeler gibi sessiz sessiz dolard. Bu kurtarm ancak kitap olarak yaymlama-
halkn edebiyat konularnda bilgisi art- dolamalar, zellikle ir-i Kamer, Piyle gibi mtr. Namk Kemal Bey Magosada, G-
rlacaktr. iirlerinde, yar karanlk, insanlardan kaan nebakan (makaleler), Anadolu Milli Mca-
Yetenekli sanatlarla dayanma sala- bir kimlik olarak kendini gsterir. delesi adl kitaplar vardr.
np bu yolla kamuoyu aydnlatlacaktr. Bu parada sz edilen sanat aa- Bu parada sz edilen yazar aada-
Topluluk yelerinin eserleri baslarak, dakilerden hangisidir? kilerden hangisidir?
bunlarla bir kitaplk oluturulacaktr.
A) Cenap ahabettin A) Sleyman Nazif
Yukarda zellikleri verilen edeb toplu- B) Orhan Veli B) Ali Canip Yntem
luk aadakilerden hangisidir?
C) Faruk Nafiz C) Hamdullah Suphi Tanrver
A) Servetifnun
D) Ahmet Haim D) Ercment Ekrem Talu
B) Fecrit
E) Cahit Stk E) Ahmet Hikmet Mftolu
C) Be Hececiler
D) Tanzimat Edebiyat 5. 8.
E) Mill Edebiyat Akm Ahmet Haimin dzyazlar iin aa-
Sanat, ahs ve muhteremdir. anlay-
dakilerden hangisi sylenemez?
n benimseyerek Sanat toplum iindir.
2. ve Sanat, sanat iindir. tartmalarndan A) Baz yazlarnda Alain ve Remy de
uzak kaldlar. Gourmontun etkisinden sz edilmitir.
Aadaki airlerden hangisi, toplumsal
Yukarda aadaki topluluklarn han- B) Baz yazlar, edebiyat hakkndaki g-
sorunlar dile getirmek, tartmak, bun-
gisinden sz edilmektedir? rlerini anlatmaktadr.
lara zm yollar gstermek iin sanat
bir ara olarak kullanmamtr? C) iirlerinde olduu gibi toplumsal so-
A) Maviciler
runlara uzaktr.
A) Tevfik Fikret B) Mehmet Akif B) Garipiler D) Sanatl bir syleyie sahipse de iirle-
C) Namk Kemal D) Ahmet Haim C) II. Yeniler rine gre anlalr bulunmutur.
E) Ziya Paa D) Servetifnuncular E) Tiyatro, an, seyahat ve fkra trlerinde
kaleme alnmtr.
E) Fecritciler
3. 9.
6.
Edebiyatn ok ciddi bir i olduunu Yazarla mit, Servetifnun Resimli Kitap
syleyerek kamuoyunu aydnlatmak iste- Dil, sanat ve edebiyat konularnda hep gibi dergilerde balad. Fecriticiler'in "sa-
milerdir. Dil, edebiyat ve sosyal bilimlerin ayn noktaya vuran bir g yoktu artk. Bu nat ahs ve muhteremdir" grn pay-
geliip ilerlemesine hizmet etmek niyetinde boluu yaklak sekiz yl sonra bir grup lat ve "sanat iin sanat" yapt bu ilk
olduklarn ifade etmilerdir. Avrupadaki gen doldurmak istedi. Fakat onlarn kar- dneminde Nirvana adl bir tiyatro, makale-
benzerlerinin kck bir rnei olmak is- snda da gl bir topluluk olumutu. ler, denemeler, dzyaz iirler ve hikayeler
tediklerini vurgulamlardr. Fakat sanatta 1911den sonra Gen Kalemler dergisin- yazd. Balkan Sava ve I. Dnya Sava
bireyselcilii aamamlardr. Dil ve slp de yazmaya balayan bu topluluk memle- srasnda lkenin durumu, sanat anlayn
bakmndan hem baarsz olmular hem ketten bahseden bir edebiyat; yani mill bir deitirmesine yol at. Trk toplumunun
de iddetle eletirilmilerdir. edebiyat kurmak istiyordu. eitli dnemlerdeki gerekliini sergilemek
istedii iin bir ikisi dnda yaptlarnda belli
Bu parada sz edilen edebiyat toplu- Bu parada bir grup gen szyle aa- tarihsel dnemleri ele ald.
luu ve onun yelerinden biri aada- daki topluluklardan hangisi kastedil- Bu parada sz edilen yazar, aada-
kilerin hangisinde verilmitir? mitir? kilerden hangisidir?
A) Garipiler - Melih Cevdet Anday A) Mill Edebiyatlar
A) Ahmet Rasim
B) Tanzimatlar - Namk Kemal B) Servetifnuncular
B) Cenap ahabettin
C) Fecrit - Ahmet Haim C) Fecritciler C) Hseyin Rahmi Grpnar
D) Mill Edebiyat - Yahya Kemal Beyatl D) Tanzimatlar D) Mehmet Rauf
E) Servetifnun - Tevfik Fikret E) Be Hececiler E) Yakup Kadri Karaosmanolu
18. D 17. E 16. E 15. D 14. C 13. C 12. E 11. A 10. B 9. E 8. E 7. C 6. C 5. E 4. D 3. C 2. D 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Ortak bir dnemi paylatklar Servetif- Aadakilerin hangisi Hseyin Rahmi Aadakilerden hangisi, Ahmet Mithat
nunculara kar karken yle der Halk Grpnarn bir roman deildir? ve Hseyin Rahmi Grpnarn ortak
iin edebiyat olmazm. Edebiyatta dere- zellii deildir?
ce, eitlilik kabul etmeyen bu kafa sahibi- A) k
ne ne denir? Bugn Avrupada halk iin ne B) ffet A) Romanlarnda rastlantlara yer verme
kadar dergiler, gazeteler, kitaplar, romanlar B) adalarna gre sade bir dil kullan-
C) Mrebbiye
kyor. Piyesler yazlyor, tiyatrolar oyna- ma abas
nyor. Bunlarn halkn dncesini aydn- D) psevdi
latmadaki etkileri inkr edilemez. Halk iin C) Kitlelerin okuma alkanl kazanmasn
E) Nadide
roman anlayna bal kalm; ffet, Te- salamalar
sadf, Kuyruklu Yldz Altnda Bir zdiva D) Klsisizm akmnn etkisinde kalmalar
adl romanlar yazmtr.
E) Arada srada kahramanlar arasna gi-
Bu parada sz edilen yazar aada- rerek grlerini anlatmalar
kilerden hangisidir?
5.
A) Samipaazde Sezi
B) Nabizde Nazm Yazar, yazd eserlerle halk eitmek, ona
faydal olmak ve halkn yaama biimini
C) Ahmet Mithat Efendi
deitirmek istemektedir. Halkn hayatn
D) Recaizde Mahmut Ekrem
dzenleyen deer yarglarnn karsn-
E) Hseyin Rahmi Grpnar da yer almaz, onlar halkla paylar. k,
Tutumu Gnller, Tesadf, Nimetinas
8.
romanlar bata olmak zere eserlerinde
2. halkn deer yarglarn deitirmek arzu- Aadaki eserlerden hangisi Ahmet
sundadr. Rasimin retici metinlerinden biri de-
Yanl anlalan Batllama, grgszlk,
Bat taklitilii ve ar alafrangalk edebi- ildir?
Bu parada sz edilen yazar aada-
yatmzn hemen hemen her dneminde kilerden hangisidir? A) Glp Aladklarm
eserlere konu edilmitir.
A) Mehmet Rauf B) Muharrir air Edip
Aadaki romanlarn hangisinde do-
rudan bu konu ele alnmtr? B) Halit Ziya Uaklgil C) lk Sevgili
3.
Gazetecilik yn de olan bir yazardr. iir,
hikye roman, hatra, makale, sohbet, gezi
yazs, okul kitaplar ve deiik alanlarda - 6.
retici eserler vermitir. Daha ok ocukluk ve
Hseyin Rahmi Grpnar, romanlarnn o-
yatl okul anlarn yazd Falaka, Gece- 9.
lerim adl eserleriyle tannmtr. lk Sevgi, unda usta bir gzlemci olduunu gster-
Gzel Eleni, Afife, lfet gibi romanlar; e- mitir. Setii kiileri bir sosyolog gzyle Hseyin Rahmi Grpnar, ---- ve ---- akm-
hir Mektuplar, Ekl-i Zaman, Muharrir Bu deerlendirmi, evreleriyle, sosyal yapla- larndan etkilenmi; eserlerini stanbul so-
Ya gibi makaleleri ve gezi yazlar da vardr. ryla incelemitir. kaklarn btn grnt ve sesleriyle filme
Yukarda tantlan ve Hseyin Rahmi alr gibi yazmtr.
Buna gre, Hseyin Rahmi Grpnarn
gibi stanbulu anlatan ir, bestekr, romanlar, daha ok aadaki hangi Bu parada bo braklan yere aada-
romanc, hatra yazar aadaki yazar- edebiyat akmyla ilgili olabilir? kilerden hangisi getirilmelidir?
lardan hangisidir?
A) Mehmet Rauf A) Srrealizm A) klasisizm, romantizm
B) Ahmet Rasim B) Sembolizm B) romantizm, realizm
C) Ahmet Hikmet Mftolu C) Parnasizm C) realizm, dadaizm
D) Halit Ziya Uaklgil D) Natralizm D) realizm, natralizm
E) Samipaazde Sezi E) Klasisizm E) natralizm, egzistansiyalizm
1. 4. 7.
Servetifnun sanatlarnn etkin olduu Aadakilerin hangisinde bir bilgi yan- Sanatn toplumun hizmetine verir; top-
zaman diliminde sanat yaamn srdr- ll vardr? lumu aydnlatmak iin kalemini kullanan
mesine karn toplulua katlmamtr. Sa- A) Halit Ziya Uaklgil, roman teknii ko- bir air olarak karmza kar. Bunun en
natn toplum yararna kullanarak iirlerini nusunda Fransz realistlerinden etki- nemli sebebi onun edebiyat anlaydr.
lenmitir. O edebiyat iin, Halkn manev ve ahlak
Safahat adl kitabnda toplamtr.
B) Ahmet Mithat Efendi, romanmzda ba- eitiminde etkisi en byk messesedir.
Bu parada sz edilen air, aadaki- sit slubun ilk temsilcisidir. der ve Her edebiyat mahalldir ve halka
lerden hangisidir? hitap eder. grn savunur.
C) Samipaazde Sezai, Sergzet adl
A) Ahmet Haim romanyla Osmanldaki cariyelik kuru- Bu parada sz edilen air aadaki-
munu eletirmitir. lerden hangisidir?
B) Hseyin Rahmi Grpnar
D) Cenap ahabettin, airlii yannda, A) Yahya Kemal
C) Mehmet Emin Yurdakul dz yaz alannda da ustaca yazlaryla
bilinir. B) Cenap ahabettin
D) Mehmet Akif Ersoy
E) Mehmet Akif Ersoy, nce Fecritciler C) Mehmet Akif Ersoy
E) Yahya Kemal Beyatl
daha sonra Mill Edebiyatlar iinde D) Faruk Nafiz amlbel
yer almtr. E) Ahmet Haim
5.
Geen akam eve geldim. Dediler: 8.
Seyfi Baba I. Ahmet Mithatn etkisindedir.
Hastalanm, yatyormu. II. Sokak yaamn ahlak sansrnden
Nesi varm acaba? geirmeden verir.
Bilmeyiz, olu haber verdi geerken bu III. Gerekliin yazarn prizmasndan ge-
2. sabah. mesi gerektiine inanr.
Keke ben evde olaydm Esef ettim, IV. Halk dilindeki deyilerden ve akc an-
Aadakilerin hangisinde verilen sa- vah vah! latmdan yararlanr.
nat eser eletirmesi yanltr? V. Batl inanlar mizahi bir anlatmla i-
Bir fener yok mu, verin Nerde sopam?
A) Ahmet Haim Gl Saatleri Kz abuk ol ler.
B) Rubab- ikeste Mehmet Akif Ersoy Mehmet Akif Ersoyun bu dizeleriyle il- Yukardakilerden hangisi Hseyin Rah-
gili olarak aadakilerden hangisi sy- mi Grpnara ait deildir?
C) Beyaz Glgeler Celal Sahir Erozan lenemez?
D) Bugnk Edebiyat Fuat Kprl A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
A) Yaln bir dille yazld
E) Sisler ve Hisler Tahsin Nahit B) Yaanabilir gerekliin anlatld
C) Ahenk unsurlarna bavurulduu 9.
D) ykleyici anlatmdan yararlanld I. Roman yanl Batllamay ilemek iin
E) Fecriticilerin sanat anlayna gre kullanr. ( Recaizade Mahmut Ekrem)
yazld II. Realist bir anlayla, stanbul kkle-
rindeki cariyelerin dramn iler. (Sami
6. Paazade Sezai)
Safahatn nc kitab olarak yaym- III. Aydnlar iin roman anlaynn yerle-
lanmtr. Bu eserdeki manzmeler, Ms- mesini salayan yazarlardandr. (Halit
lmanlarn kalknmas ve birlikteliklerini Ziya Uaklgil)
3.
glendirici niteliktedir, baz ayetlerin IV. Ahmet Mithatn toplum iin roman an-
Aadakilerin hangisi hem Tevfik Fik- tefsirlerinden meydana gelmitir. inde: layn srdrerek toplumcu gereki
ret hem de Mehmet Akif iin sylenebi- Gitme, ey yolcu, beraber oturup alaalm romann iaretlerini verir. (Mehmet Rauf)
lir? V. Natralist bir anlayla kye ve kiilerin
Elemim bir yrein kr deil, paylaalm! sorunlarna ynelerek bir tr gerek-
A) Divan edebiyat geleneini srdrme gibi ok etkileyici dizeler bulunmaktadr. ilikte snrsz romann ilk rneklerini
istei vermeye alr. (Nabizade Nazm)
Bu parada sz edilen Mehmet Akifin
B) iiri dzyazya yaklatrma aadaki eserinden hangisidir? Yukardaki numaralanm cmlelerden
C) iirlerinde stanbul sevgisini ileme A) Hakkn Sesleri B) Hatralar hangisi ayra iindeki sanatyla ilgili
D) Kimi iirlerinde hece lsyle yazma C) Glgeler D) Safahat deildir?
18. E 17. E 16. D 15. B 14. A 13. D 12. C 11. A 10. E 9. D 8. C 7. C 6. A 5. E 4. E 3. B 2. B 1. D Cevaplar
retici Metinler 5
retici Metinler 21
1. 4. 7.
(I) Dildeki yabanc kelimeler atlmal ancak Ar bir dille Servetifnun iiri gelenei s- Bu dnemin, roman ve hikyedeki nemli
Trkeye yerlemi kelimeler Trke gibi rerken Trke iirler adl kitabn kar- zelliklerinden biri de memleket edebiya-
kullanlmaya devam edilmelidir. (II) Yaz di- mtr. Bu iirlerle air, ancak II. Merutiyet t rnn baarl ilk rneklerinin verilmi
sonrasnda balayacak yaln dil akmnn olmasdr. Tanzimat ve Servetifnun hikye
linde stanbul Trkesi esas kabul edilme-
mjdecisi olmutur. Ayrca air, hece l- ve romannda olaylar stanbulda getiin-
lidir. (III) iirde divan iiri geleneinden ve
sn ve ulusal duygular yelemi, yirminci den yazarlar memleket sorunlarna eile-
imgelerden yararlanlmaldr. (IV) Edebiyat memitir. Bu dnemde, btn sanat eser-
toplumun hizmetinde olmal, milletin dert- yzyln ilk yarsn dolduracak Memleket
leri, zellikle hikye ve roman, yurdun her
leri, sevinleri esas alnmaldr. (V) Yaban- Edebiyatnn ilkelerini koymutur.
kesine ak tutulmu ve her tabakadan
c dil bilgisi kurallar, Arapa, Farsa ad ve Bu parada sz edilen edebiyat dne- halkn hayat konu olarak ele alnmtr.
sfat tamlamalar braklmaldr. mi ve airi aadakilerden hangisidir? Bu parada sz edilen edebiyat dne-
Mill Edebiyat Dnemi'nin dil ve edebi- A) Mill Edebiyat Mehmet Emin mi aadakilerden hangisidir?
yat anlayyla ilgili olarak yukardaki B) Be Hececiler Faruk Nafiz A) Mill Edebiyat
numaralanm yarglardan hangisi yan- B) Yedi Meleciler
C) I. Yeni Orhan Veli Kank
ltr? C) Edebiyat- Cedide
D) Fecriat Ahmet Haim
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) II. Yeni lhan Berk D) Garip Hareketi
E) II. Yeni edebiyat
5. 8.
I. Konularn tarih ve gnlk hayattan
Mill Edebiyat Dnemi'nde memleket ede-
alnmas
2. II. Yaz dilinde stanbul Trkesinin esas I
biyat rnn baarl ilk hikye ve roman
alnmas
Aadakilerin hangisinde Mill Edebi- rnekleri verilmitir. Tanzimat edebiyat ve
III. Arapa ve Farsa dil bilgisi kurallarnn
yat ile ilgili bir bilgi yanl vardr? II
terk edilmesi
Servetifnun edebiyat hikye ve romanla-
A) Roman ve ykde Anadolunun anlatl- IV. Roman ve hikyelerde konularn stan-
mas amalanmtr. bul iinde gemesi III
rnda olaylarn stanbul snrlar dna k-
B) Realist bir anlay ve yaln bir slup g- V. Arapa ve Farsa bilimsel terimlerin
rlr. kullanlmaya devam edilmesi IV
masna, yazarlarn memleket sorunlarna
C) Halk edebiyat geleneinden yararla- Yukardakilerden hangisi Mill Edebiyat
nlmtr. Dnemi'nin zelliklerinden biri deildir? kapal olmasna karn, Mill Edebiyat Dne-
1. 4. 7.
Dzyazlarndaki Trkesinin salaml Mill Edebiyatn nemli yazarlarndan biri- Mill Edebiyat retici metinleri ile ilgili
ve kvraklyla bir slup ustas saylmtr. dir. Dnrlk yn sanatlndan daha olarak aadakilerden hangisi doru
Daha ok Akbaba adl mizah dergisindeki stndr. Yeni Hayat, Kzl Elma, Altn deildir?
yazlaryla tannmtr. Binnaz oyunu ti- Ik gibi retici nitelii ar basan iirler
A) Sosyal ve siyasi artlar dolaysyla dil,
yatro tarihimizde heceyle yazlm, sanat de yazmtr.
siyaset, milliyetilik, tarih ve bilim ko-
deeri stn, baarl ilk manzum piyes ka-
Bu parada sz edilen sanat aa- nular ilenmitir.
bul edilmitir. klar Yolu, Akndan Akna
dakilerden hangisidir? B) Servetifnun Dnemi gibi ar ve ssl
gibi iir kitaplar ve Bizim Yoku, Portreler
gibi dz yazlar kitaplar yaymlanmtr. A) Yahya Kemal Beyatl bir dil deil, yaln ve doal bir dil kulla-
B) Ziya Gkalp nlmtr.
Bu parada sz edilen sanat aa-
C) Mehmet Emin Yurdakul C) Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim
dakilerden hangisidir?
Naci, Ali Canip Yntem, Mehmet Fuat
D) Faruk Nafiz amlbel
A) Refik Halit Karay Kprl, Yusuf Akura, Yahya Kemal
E) mer Seyfettin gibi isimler retici metinlerde kendile-
B) Ruen Eref naydn
rinden sz ettiren yazarlardr.
C) Falih Rfk Atay
D) Ziya Gkalp, slamiyet ncesi; Fuat
D) Yusuf Ziya Orta 5.
Kprl, slamiyet sonras Trk tarihi-
E) Bedri Rahmi Eybolu mer Seyfettin hikyecilikte bir eye ok ni ve kltrn; Yahya Kemal Osmanl
nem veriyordu: Olayn hareketi. Belki dnemini n plana karmtr.
de mer Seyfettinin stnl ve eksik- E) Kurtulu Sava srasnda gazetecilik
2.
lii buradadr. mer Seyfettinde olaylar ve zellikle rportajclk gelimi; Ru-
Aadakilerden hangisi Mill Edebiyat her zaman canl ve hareketlidir. ok ay- en Eref naydn bu alanda adn du-
Dnemi retici metinlerinden biri de- rnt yoktur. Uzun uzadya tasvirlere, ruh yurmutur.
ildir? zmlemelerine hi rastlanmaz. Bunun
A) Pembe ncili Kaftan (mer Seyfettin) arl onun hikyelerinde biraz kuru ve
yavan bir etki brakmtr.
B) Trkln Esaslar (Ziya Gkalp)
C) Anadolu Notlar (Reat Nuri Gntekin) Bu para aadaki trlerin hangi
sinden alnm olabilir? 8.
D) Trk Saz airleri (Mehmet Fuat Kprl)
A) Deneme B) Fkra Aadaki yazar eser eletirmelerin-
E) Trk Edebiyat Antolojisi (Ali Canip
den hangisi yanltr?
Yntem) C) Gnlk D) An
A) Trkln Esaslar Ziya Gkalp
E) Eletiri
3. B) Edebiyat Aratrmalar Fuat Kprl
6. C) Tandklarm Mehmet Emin Yurdakul
Dil, kurulu, anlatm ve iledii konular
ynnden ykmze ada deerler D) Aziz stanbul Yahya Kemal Beyatl
Mill Edebiyat akmnn glenmesinde,
kazandrmtr. ykleri iin gerekli mal- halka ve ulusal kaynaklara gidilmesinde E) Mor Salkml Ev Halide Edip Advar
zemeyi kendi gzlemlerinden, halk fkrala- nc rol stlenen sanatlardan biridir.
rndan, folklordan ve destanlardan almtr. Trklk akmn bilimsel anlayla ak-
Bat ve Dou etkisinden uzak, bamsz lamaya almtr. Makale, inceleme ve
bir dilde ulusal edebiyatmzn doacana iir trlerinde eserler vermitir. Ulusu, rk
inanrm ve bunu Yeni Lisan makalesi ile esasna gre deil kltr esasna gre ta-
savunmutur.
9.
nmlayan ilk sosyologlarmzdandr.
I. Ahmet Rasim ehir Mektuplar
Bu parada sz edilen yazar aa Bu parada sz edilen dnce, bilim II. Ahmet Haim Bize Gre
dakilerden hangisidir? adam ve air aadakilerden hangisidir? III. Refik Halit Karay Bir im Su
A) Ahmet Mithat Efendi A) Peyami Safa IV. Falih Rfk Atay Eski Saat
B) Ahmet Hikmet Mftolu B) Ziya Gkalp V. Ziya Gkalp Edebiyata Dair
C) mer Seyfettin C) mer Seyfettin Yukardaki yazar retici metin ele-
D) Ali Canip Yntem tirmesinden hangisi yanltr?
D) Mehmet Fuat Kprl
E) Ziya Gkalp E) Yahya Kemal Beyatl A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Yukardaki yazar retici metin ele- D) Mor Salkml Ev D) Sisli Geceler Roman
tirmesinden hangisi yanltr? E) Vurun Kahpeye E) Tarihin Ylan Hikyesi - Makale
17.
11. iirleri ve mensur iirlerinden daha ok
mlakatlar, an ve gezi yazlaryla tann-
Trkln amac bir Trk kltr yarat- 14. mtr. Yazlarn akc bir slupla, mensur
maktr. Bu kltr, Dou, Kuzey ve Gney
Aadakilerin hangisi Yakup Kadri Ka- bir iir havas iinde kaleme alm, evresi-
Trkleri iin ortak olacaktr. O halde Bat
raosmanolunun anlarndan biri deil- ne ait tm izlenimlerini btn ayrntlaryla
Trklerinin Fransz kltrne, Kuzey Trk-
dir? vermitir. Diyorlar ki adl kitab Edeb Zi-
lerinin Rus kltrne balanmalarndan
yaretler ve Mlkatlar balkl yazlarnn
meydana gelecek tehlikeler ortadan kalka- A) Erenlerin Bandan kitap haline getirilmi eklidir.
caktr. Trklerin yalnz bir kltr olmal, bu
B) Zoraki Diplomat
da kendilerinin yaratt olmaldr. Bu parada sz edilen yazar aada-
C) Anamn Kitab kilerden hangisidir?
Dncelerini bir makalede byle dile
D) Vatan Yolunda
getiren yazar aadakilerden hangisi- A) Ruen Eref naydn
dir? E) Politikada 45 Yl
B) Ali Canip Yntem
A) mer Seyfettin C) Celal Sahir Erozan
B) Ali Canip Yntem D) Ali Ekrem Bolayr
C) Ziya Gkalp E) Ahmet Hikmet Mftolu
D) Hamdullah Suphi Tanrver
E) Halide Edip Advar
15. 18.
Vaktiyle dilde arka doru gidenleri bu- Mill Edebiyat sanatlar, z kltre d-
12. gn Garba doru gidenlere benzetebiliriz. nk olarak birok eser vermitir. zellikle
Onlar szde Trke yazdklar divanlarnn edebiyat tarihi zerine yaplan almalar
(I) Mill Edebiyat Dnemi'nde Gen Kalem- yanna hret ve iktidarlarn takviye etmek nem kazanmtr. Bunlar iinde ----, Trk
ler dergisinde tartmalar ve tenkitler de iin bir Farsa divan yazmay ihmal etmez- Edebiyatnda lk Mutasavvflar isimli ta-
yaymlanmtr. (II) Bu yazlar Ziya Gkalp lermi. imdiki genlerin Franszca iirler savvuf edebiyat tarihi almas ve ilk bas-
ve Mehmet Emin yazmtr. (III) Yazarlar, ve piyesler tertip edip iftihar etmeleri gibi. ksn 1920 ylnda yapt Trk Edebiyat
bu yazlarnda Yeni Lisann ve Mill Ede- Ama biz ne Latinceye ne de Arapaya ba- Tarihi adl eserleriyle Trk edebiyatnn
biyatn savunmasn yapmtr. (IV) Bu kacaz artk. Sadece Trke yazacaz. nn amtr.
edeb tartmalar yeni edebiyat akmna
kar kan Cenap ahabettine ynelik- Bu parann yazar aadakilerden Bu cmlede bo braklan yere aada-
tir. (V) Ali Canip edeb tartmalarn Mill hangisidir? kilerden hangisi getirilmelidir?
Edebiyat Meselesi ve Cenap Beyle M- A) Ziya Gkalp A) Fuat Kprl
nakaalarm adl eserinde toplamtr.
B) Ahmet Haim B) Yahya Kemal Beyatl
Yukardaki numaralanm yarglardan C) Cenap ahabettin C) Ahmet Hamdi Tanpnar
hangisi yanltr?
D) Sleyman Nazif D) Orhan Seyfi Orhon
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Recaizde Mahmut Ekrem E) Ahmet Hikmet Mftolu
18. A 17. A 16. A 15. A 14. A 13. D 12. B 11. C 10. B 9. E 8. C 7. C 6. B 5. E 4. B 3. C 2. A 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
I. Toplum iin sanat anlayna uygun Servetifnuncularn dil ve sanat anlayna Mill Edebiyat Dneminde ortaya kan
olarak milli duygular ve memleket sev- kar karak halk dili ve hece lsyle
Nayiler ile ilgili olarak aadakilerden
gisini ne karan iirler yazlmtr. milletin dert, arzu ve ihtiyalarn anlatm-
tr. Trke iirler adyla kard iir kita- hangisi sylenemez?
II. iir dili olarak stanbul Trkesi esas
alnm; iirler sade bir Trkeyle ya- b onun yurt iinde ve yurt dnda tann- A) iirde ahengi esas alan ve z iir (saf
zlmtr. masn salamtr. Btn yazdklarnda
iir) anlay ile ortaya kan bu grup,
samim olan sanat pek az iirinde msra
III. Halk iiri kaynak olarak benimsenmi Yahya Kemalin iir anlay etrafnda
gzelliine ulaabilmitir. Trk halk iirinde
ve hece ls kullanlmtr. olutu.
on altl, on dokuzlu hece kalplar olmad
IV. Milli kltr ve milli tarihle ilgili konular hlde byle kalplarla ahenksiz iirler yaz- B) iirlerini nce Rbap dergisinde, son-
ele alnmtr. ma hatasna dmtr. ra Safaht- iir ve Fikir dergisinde i-
V. mgelere ok bavurulmu, dnce-
Bu parada sz edilen air aadaki irlerini yaymladlar.
ler dorudan deil, simgelerle anlatl-
lerden hangisidir?
mtr. C) Trk edebiyatnn ilk dnemlerine ine-
A) Tevfik Fikret rek 13. yzyln byk mutasavvflarn-
Yukardaki numaralanm cmlelerin
hangisinde Mill Edebiyatla ilgili bir bilgi B) Faruk Nafiz amlbel dan Mevlana Celalettin Rumi ile Yunus
yanl vardr? C) Yahya Kemal Beyatl Emre'nin iirlerindeki iten syleyii
D) Mehmet Emin Yurdakul rnek almak istediler.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Ahmet Haim D) Divan edebiyatn dili, nazm birimi,
nazm lleri ve ahenk unsurlar ile
2. 5. canlandrmak istediler.
(I) Mill Edebiyat Dneminin airleri, Trk- Mill Edebiyat akmn benimsedikten son- E) ahabettin Sleyman'n, Sefahat- iir
eye, Trk dil bilgisi hkim olacaktr. g- ra vatan, yiitlik ve millet konularnda hece ve Fikir dergisinde "Nayiler -Yeni Bir
rn savunmulardr. (II) Halk airlerini ile iirler yazmtr. Atatrk iin yazd Ta- Genlik Karsnda" balkl makale-
rnek almaya almlardr. (III) iirlerin vaf iiriyle tannmtr. Ayrca eitli dergi
bir blm, saz airlerinin iirlerini anm- siyle tantt topluluk, dncelerini
ve gazetelerde eitli konularda yazlar,
satmaktadr. (IV) Nazm biimi olarak ise fkralar, mizah yazlar, monografi, pedago- ortaya koyacak yaptlar veremeden
genellikle gazel, ark, murabba gibi divan ji, biyografi, iir, hikye, hiciv yazlar yaz- dalmtr.
nazm biimlerini kullanmlardr. (V) iir- mtr. Gf t G, anakkale zleri adl
lerde ahenk hece ls ve uyakla salan- iir kitaplar vardr.
maya allmtr. Bu parada sz edilen sanat aa-
Yukardaki numaralanm cmlelerin dakilerden hangisidir?
hangisinde bir bilgi yanl vardr? A) Ruen Eref naydn 8.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) brahim Alaaddin Gvsa
(I) 1912 ylnda Batl bir edebiyat grubu
C) Celal Sahir Erozan
oluturma abalarnn sonucu olarak or-
D) Ali Ekrem Bolayr
3. taya ktlar. (II) Eilimin sanatlar, eski
E) Ahmet Hikmet Mftolu
Aadaki cmlelerin hangisinde Mill Yunan medeniyetini, edebiyat iin kaynak
Edebiyat iiriyle ilgili bir bilgi yanl olarak setiler. (III) Havza Edebiyat de-
6.
vardr? nen bu eilimin dncelerinin olumasn-
----, Lle Devri airlerinden sonra, iirimizde
da Anadolu'da yaayan Trklerin Akdeniz
A) Ziya Gkalpte duygudan ok dnce stanbulu ileyen en nemli sanatdr. Ta-
rih ve tabiat zenginlikleriyle yeryznn bu havzas medeniyetinden olduklarn ispat
n plandadr.
benzersiz ehri, nceki airlerde yalnz baz etmek dncesi de yatmaktadr. (IV) Ziya
B) Gen airler, iirlerinde Anadoluyu
yaay ve zevk zellikleri, baz semtleri ile Gkalp ve Yakup Kadri, benimsedikleri bu
doal gzellikleri ve kltr yerine yok-
anlatlrken, onda, fetihten gnmze kadar anlaya Havza Edebiyat ya da Nev-Yu-
sulluk, isizlik gibi sorunlaryla ilemi-
tarih, tabiat, evre, kltr ve hayat olarak bir nanilik adn vermilerdir. (V) Bu eilimin
lerdir.
btn halinde ilenmitir. Bir Baka Tepe- rnleri, Yahya Kemal'in "Sicilya Kzlar"
C) Eserler didaktiktir; airler, topluma mil- den, Eyll Sonu, Bir Tepeden, Hayal ehir
li duygular alamak iin iiri bir ara ve "Biblos Kadnlar" adl iirleri ile Yakup
gibi iirlerinde bu duygularn dile getirmitir.
olarak kullanmlardr. Kadri'nin "Siyah Sal Yabanc ile Berrak
Bu parada bo braklan yere aada- Gzl Gen Kzn Szleri" balkl yazs
D) Ahmet Haim, Yahya Kemal gibi airler, kilerden hangisi getirilebilir?
farkl bir izgide kalm; aruz lsyle ile snrl kalmtr.
saf iir anlayna balanmlardr. A) Tevfik Fikret
Bu paradaki numaralanm cmlelerin
E) Daha nceki dnemlerin iirinde gr- B) Orhan Veli Kank
hangisinde Nev-Yunanilik eilimi ile il-
len Arapa ve Farsa tamlamalar terk C) Yahya Kemal Beyatl
gili bir bilgi yanl vardr?
edilmi; Trkeye, Trk dil bilgisi hkim D) Necip Fazl Ksakrek
olacaktr. grne bal kalnmtr. E) Ziya Osman Saba A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. 12. 15.
Manzum hikye ya da manzume, iirin ka- (I) Mehmet Akif, Trk edebiyatnda man- Aadaki air - eser eletirmelerinden
fiye, redif, dize ve ritim gibi yap unsurlarn zum hikyenin en zgn rneklerini verdi. hangisi doru deildir?
kullanarak anlatlan hikyedir. ykden (II) Toplumsal sorunlar, stanbulun sokak-
A) Mehmet Akif Ersoy-Mahalle Kahvesi
fark iir biiminde yazlm olmasdr. Di- larnda yaananlar akc bir dille anlatt.
van geleneindeki mesnevi trnn kar- (III) Onun iirlerinde realizmin etkisi aka B) Rza Tevfik Blkba-Serab- mrm
l olan bu tr, Servetifnun Dneminde grlmektedir. (IV) Ancak Batnnn Baude- C) Faruk Nafiz amlbel- Ey Trk Uyan
ilgi grm, Mill Edebiyat Dneminde de laire, Mallarme gibi realist airleri bireysel D) Ali Canip -Yntem Getiim Yol
devam etmitir. konular ilerken Akifin manzumelerinde
E) Ziya Gkalp-Yeni Hayat
halkn yaay ve deyileri ne kar. (V)
Bu parada sz edilen trn Mill Ede-
Akif, bu manzumelerle dikkatleri halkn
biyat Dnemindeki nemli airi aa-
sorunlarna ekmeye ve halkn duygu ve
dakilerden hangisidir? 16.
dncelerini deitirmeye alr.
A) Mehmet Akif Ersoy Ziya Gkalpn Mill Edebiyat iiriyle
Bu paradaki numaralanm cmlelerin
B) Cenap ahabettin hangisinde bir bilgi yanl vardr? Ahmet Haimin saf iir anlayn kar-
C) Yahya Kemal Beyatl latran aadaki yarglardan hangisi
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. yanltr?
D) Ahmet Haim
E) Tevfik Fikret Mill Edebiyat Saf iir
iiri
A) Dil sadedir. Dilin sadelii ile
13.
ilgilenmez.
(I) Ahmet Haim, Mill Edebiyatn topluma B) Hece ls Aruz ls kul-
10. dnk iir anlayna katlmam. (II) Mem- kullanlr. lanlr.
leket sevgisini okura alamay iirin ilevi
(I) Ziya Gkalpn iir grn benimse- C) Ahenk nemlidir. Anlam nemlidir.
haline getirmeye kar kmtr. (III) Onun
diler. (II) Yahya Kemal Beyatlnn ncl- parnasizmin temsilcilerine zenerek yazd- D) Yerli ve milli Bireysel duygular
nde memleket iirine yneldiler. (III) Saz ve sadece iir olmak iin iir dedii i- konular ilenir. ilenir.
airlerinin kouklarn andran iirler yazd- irlerde Anadolu yoktur. (IV) Ahmet iirinde,
lar. (IV) iirlerinde Anadolunun gzellikle- E) Halk edebiyat Halk edebiyat
Mill Edebiyatn iirinden farkl olarak hep nazm biimleri nazm biimleri
rinin yannda bireysel duygularn ilediler. hece ls yoktur. (V) Onun iirinde, an-
(V) ou hece veznini denedikten sonra vardr. yoktur.
lam arka planda iken Mill Edebiyatta iir,
aruz lsn kullanmay srdrd. zellikle anlam ile vardr.
Bu paradaki numaralanm cmlelerin Bu paradaki numaralanm cmlelerin
hangisinde Be Hececiler ile ilgili bir
17.
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
bilgi yanl vardr? (I) Mill Edebiyat Dnemi iirinde halk ede-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. biyat nazm biimlerinden yararlanlmakla
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
birlikte bu konuda bir eitlilik gze arpar.
(II) Divan edebiyat nazm biimleri yaygn
olarak kullanlm; airler gazel ve kaside
rnekleri vermilerdir. (III) Bu dnemde
14.
yeni nazm biimleri denenmi, serbest
I. Ziya Gkalp-Didaktik iir mstezat daha da gelitirilmitir. (IV) Ba-
11. II. Mehmet Akif Ersoy-Toplumcu iir tdan alnan sone ve terza-rima gibi nazm
Aadakilerden hangisi Be Hececi a- III. Ahmet Haim-Saf iir ekilleri de kullanlmtr. (V) airler, bir
irlerden deildir? IV. Mehmet Emin Yurdakul-Epik iir yandan koma, semai gibi nazm biimle-
A) Orhan Seyfi Orhon V. Ali Canip Yntem-Divan iiri rini kullanrken dier yandan Batdan aln-
ma bu nazm biimlerini denemilerdir.
B) Enis Behi Koryrek Mill Edebiyat Dnemi iiriyle ilgili yu-
C) Halit Fahri Ozansoy kardaki eletirmelerden hangisi yan- Bu paradaki numaralanm cmlelerin
ltr? hangisinde bir bilgi yanl vardr?
D) Yusuf Ziya Orta
E) Ali Canip Yntem A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 7.
Mill Edebiyat Dnemi iiri ile ilgili ola- Aadakilerden hangisi Yahya Ke- Onun iirleri, ya gerek hayat sahnelerini
rak aadakilerden hangisi sylene- malin dzyazlarndan biri deildir? canlandrr ya da din, vatan, ahlk konular
mez? zerine retici nitelikler tar. Bir iirinde
A) Aziz stanbul
A) mgeli syleyiin ak anlama tercih hayal ile alverii olmadn, her ne de-
B) Eil Dalar
edildii mise grp de sylediini belirten, btn
C) Siyasi ve Edeb Portreler
B) Batdan yararlanlsa da asl kaynan iirlerinde aruzu byk bir ustalk ve kolay-
D) Edebiyata Dair lkla kullanan air, toplum dertlerini ken
halk iiri olduu
E) Kendi Gk Kubbemiz dine dert edinmi airlerimiz arasndadr.
C) Halk duygu dnyasnn iire yanstld
D) airlerin baarlarnn ls olarak Bu parada sz edilen air aadaki-
halk iirindeki sadelie yaklamay lerden hangisidir?
grdkleri 5.
A) Mehmet Emin Yurdakul
E) Fecriatinin iir anlaynn reddedildii Sanat, halkn straplarn dile getirmeli,
halka ynelmeli, mill deerleri ilemelidir. B) Necip Fazl Ksakrek
Bunu yapt zaman asl grevini yerine C) Ahmet Haim
getirmi olur. Sanatnn grevi gzellik
D) Ziya Gkalp
2. perisini kovalamak deildir. Toplumu ve
onun bir yesi olan bireyi gzleyerek yan E) Mehmet Akif Ersoy
Aadakilerden hangisi Mill Edebiyat
tutmadan grdn anlatp problemi dile
destekledii halde klasik iirimizi sr-
getirmeli ve varsa zm yollarn da gs-
drmtr?
termelidir.
A) Faruk Nafiz amlbel 8.
Bu paradaki eletiri, aadakilerden
B) Cenap ahabettin hangisine yneltilmi olabilir? Divan iirini, Bat iirindeki btnlk an-
C) Ahmet Haim layyla ele almtr. Avrupa dn Yeni
A) Ahmet Haim
D) Yahya Kemal Beyatl Mecmuada Bulunmu Sayfalar baly-
B) Ziya Gkalp
E) Mehmet Emin Yurdakul la yaynlad gazel ve arklaryla tann-
C) mer Seyfettin mtr. Onun k noktas Osmanl tarih ve
D) Mehmet Akif Ersoy iiridir. Sonradan yeni ekiller ve sade dille
E) Mehmet Emin Yurdakul yazdklarnda da airin genel olarak Os-
3. manl medeniyet ve kltrn iirletirdii
grlr. Onda tarih, vatan, millet ve stan-
iiri, dncelerini halka yaymak iin bir 6. bul sevgisi, hep bu adan ilenir.
ara olarak kabul eden sanat, bu trde
Kim derdi ki, o koynumda byttm erlerin
sanatsal ynden gl rnler vermemi- Bu parada sz edilen air aadaki-
tir. Daha ok Trklk dncesini sis- Benim u ak, u knal salarmdan tutarak lerden hangisidir?
temletiren bir dnr ve sosyolog olarak Acmadan, titremeden bana bak vuracak?
tannmtr. nceleri, btn dnya Trkle- A) Tevfik Fikret
Bu ne yrek? Para iin insanlktan geiyor.
rini bir bayrak altnda toplamay amalayan B) Yahya Kemal Beyatl
Turanclk grne balyken, sonralar Bu ne alak susay ki ana kan iiyor.
C) Mehmet Akif Ersoy
Trkiye Trkl dncesine ynelir. Seni byle kimler etti kanl cellt, canavar?
Gnlk konuma diliyle yaz dilinin birle- D) Ziya Osman Saba
tirilmesi gerektiine inanan sanat eser- Trk Saz kitabnda yer alan bu iir E) Mehmet Emin Yurdakul
lerinde bunu baaryla uygular. iirlerinde yaynlandnda, dnemin eletirmenleri,
hece lsn kullanr. Konu olarak daha konudan ok, teknie deinmiler ve onu
ok eski Trk tarihine, slamiyet ncesi d- kusurlu bulmulardr. Gerekten de iirleri,
nemlere ynelir. Ayrca yurt, millet, ahlak, teknik adan yanllarla doluydu. Ne var
9.
din ve uygarlk gibi konular da eitici bir ki hecenin ve halk iin yazanlarn ncs
yaklamla ele alr. olmas onun iin yeterliydi. Aadakilerden hangisi Yahya Ke-
Bu parada sz edilen air aadaki malin iirlerinden biri deildir?
Bu parada sz edilen sanat aa-
dakilerden hangisidir? lerden hangisidir? A) Kendi Gk Kubbemiz
A) Ziya Gkalp A) Mehmet Emin Yurdakul B) Eski iirin Rzgryla
B) Tevfik Fikret B) Abdlhak Hamit Tarhan C) Bitmemi iirler
C) Sleyman Nazif C) Tevfik Fikret D) Aziz stanbul
D) Necip Fazl Ksakrek D) Ziya Gkalp E) Rubailer ve Hayyam Rubailerini Trk-
E) Ahmet Kutsi Tecer E) Mehmet Akif Ersoy e Syleyi
18. B 17. A 16. D 15. E 14. B 13. C 12. E 11. C 10. B 9. D 8. B 7. E 6. A 5. A 4. E 3. A 2. D 1. A Cevaplar
1. 3. 6.
(I) Ahmet Hikmet Mftolunun sade bir (I) Mill Edebiyat Dneminde Ziya Gkalp (I) Mill Edebiyat akm iirlerinde mill kay-
dille ve hece lsyle iir yazma girii- ve evresinde gelien iirlerin dil ve sy- naklara ynelme sz konusudur. (II) Konu-
mi, Gen Kalemler dergisinde yazan ve leyi biiminin kayna konuma ve halk lar mill olaylardan ve tarihten seilmitir.
(III) l, nazm ekli ve benzeri konular-
kendilerine Yeni Lisanclar denen airler iiridir. (II) Kitab bir dilden gndelik ya-
da mill iirimiz kabul edilen halk iiri rnek
tarafndan benimsendi. (II) Ziya Gkalp bu amda konuulan dille geilmi, halk iir alnmtr. (IV) Ancak Be Hececiler, farkl
gruba sonradan katlmasna karn, etkisi syleyi biimlerinden yararlanlmtr. (III) bir iir izgisi izlemiler; eski Yunan edebi-
en byk olan sanatdr. (III) Bu dnem- Saf (z) iir yolunda yazlan iirlerin dil ve yatn rnek almlardr. (V) Be Hececile-
de Ziya Gkalp etkisinde sade bir dille ve syleyi zellikleri ise zellikle Faruk Nafiz rin en nemli airi Faruk Nafiz, Han Duvar-
hece lsyle mill konular ne karan, amlbelde kitabdir. (IV) Saf iirin dili hal- lar adl iiriyle adn duyurmutur.
halka moral alayan, milliyetilik fikrini kn kulland dilden uzaktr.(V) Bu iirde Bu paradaki numaralanm cmlelerin
destekleyen, didaktik iirler yazlmtr. Arapa ve Farsa szcklerin kullanlmas hangisinde bir bilgi yanl vardr?
(IV) Bu iirlerin sanatsal yn zayftr. (V) ynnden Edebiyat- Cedidenin etkisi de-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Biimsel ynden l ve uyak salanmtr vam etmitir.
ancak birok iirde uyaklarn doldurma ol-
Bu paradaki numaralanm cmlelerin 7.
duu dncesi uyanmaktadr.
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
Hiciv trnn en nemli airlerindendir. Hi-
Bu paradaki numaralanm cmlelerin civlerinde Nefi gibi l tanmamas, ar
hangisinde bir bilgi yanl vardr? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
hakaretlere yer vermesi ve psikolojik prob-
lemleri yeteri kadar anlmasn engelle-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. mitir. lk dnem iirlerini Hi adl eserde
toplam; bu kitap 1919da yaymlanmtr.
Bu parada sz edilen sanat, aa-
dakilerden hangisidir?
A) Ali Canip Yntem
4. B) Yusuf Akura
C) Neyzen Tevfik
Mill Edebiyat Dnemi halk iirinde aa-
D) Enis Behi Koryrek
dakilerden hangisi yoktur?
E) Rza Tevfik Blkba
A) Saz airlerinin yolundan gitme
B) Memleket sevgisini ileme
8.
C) Toplumsal sorunlara nem verme
2. 1895'ten itibaren dnemin edebi dergile-
D) Divan nazm biimlerini olduu gibi
Trk edebiyatnn Batllama srecindeki rinde Abdlhak Hamit etkisi altnda aruz
srdrme vezniyle iirler yaymlad. Asl hretini
nemli edebiyat hareketlerine katlm bir
E) Yunus Emrenin sade iirine deer ver- 1913'ten sonra yaymlad iirlerle kazan-
edebiyat adamdr. mer Seyfettin ve Ziya d. Mill Edebiyatn olutuu bu dnemde
me
Gkalp ile birlikte Yeni Lisan hareketinin hece vezni ve ksmen sade Trke ile iirler
kurulmasna nclk etmi; Mill Edebi- yazd; divan, koma ve nefes tarzndaki i-
yat akmnn teorisyenleri arasnda yer irleriyle bir dnemin halk edebiyatnn can-
almtr. iirleri ve teorik yazlaryla dilin lanmasna yardmc oldu. Btn iirlerini tek
sadelemesi, Trk iirinin millilemesi iin kitab olan Serb- mrm adl eserde bir
araya getirdi. Halk edebiyatnn tantlmas
almtr. Makalelerini Mill Edebiyat Me-
ile ilgili almalar da yapan airin mer
selesi ve Cenap Beyle Mnakaalarm adl Hayyam evirileri, Tevfik Fikret hakknda
kitapta toplam, iirlerini ise Getiim Yol incelemesi ve Darlfnun'da vermi olduu
kitabnda bir araya getirmitir. 5. felsefe derslerinin ders notlar kitaplatrla-
rak Felsefe Dersleri adyla yaynland.
Bu parada sz edilen edebiyat adam Mill Edebiyat Dnemi hece iirinde
aadakilerden hangisidir? aadakilerden hangisi yoktur? Bu parada sz edilen sanat, aa-
dakilerden hangisidir?
A) Ali Canip Yntem A) Baka dillerden alnma mazmunlar
A) Ali Canip Yntem
B) Yusuf Akura B) Redif ve kafiye
B) Yusuf Akura
C) Neyzen Tevfik C) Hece ls C) Neyzen Tevfik
D) Orhan Seyfi Orhon D) reticilik D) Enis Behi Koryrek
E) Rza Tevfik Blkba E) Lirizm E) Rza Tevfik Blkba
9. 12. 15.
Uydurma sz yapmayz (I)Yahya Kemalin (II) milli konulardaki d- Aadakilerden hangisi hece lsn
Yapma yola sapmayz nceleri (III) Mill Edebiyatlarn dn- hi kullanmamtr?
Trkelemi, Trkedir celerinden farkl deildi. (IV) Bunun iin
A) Mehmet Akif Ersoy
Eski kke tapmayz Mill Edebiyatlar nesirlerinde destekle-
miti. (V) Ancak Yahya Kemal, halk iirinin B) Tevfik Fikret
Ak szle kalmal daha ok nemsenmesini istiyordu. (VI) C) Yahya Kemal Beyatl
Fikre k salmal Bundan dolay Mill Edebiyatlara katl-
Mterdif szlerden mamt. D) Mehmet Emin Yurdakul
Trkesini almal Bu parada hangi iki numara arasndaki E) Faruk Nafiz amlbel
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler- bilgi yanltr?
den hangisi sylenemez?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) I. ve IV.
A) Hece lsyle kaleme alnmtr.
D) IV. ve V. E) V. ve VI.
B) Zihniyet olarak Mill Edebiyat Dne-
mine aittir.
C) Yedili hece lsyle yazlmtr.
D) Yahya Kemale ait olabilir.
E) Nazm birimi ve diliyle halk iirlerine 13. 16.
benzemektedir.
lk iiri "Elhamra" Resimli Kitap'ta yaynlan- Aadakilerden hangisi Mehmet Akif
10. d. 2'nci Merutiyet'e kadar eitli dergiler- Ersoy ile Yahya Kemal Beyatlda ortak-
de yaynlanan ve aruzun ustaca kullanl- tr?
Mehmet Emin Yurdakulla ilgili olarak
aadakilerden hangisi sylenemez? d, ulusal duygularn n plana karld
iirleriyle tannd. iirlerini Trk'n ehna- A) Btn iirlerini aruz lsyle yazmak
A) Trk airi, Milli air unvanlaryla mesinden adl kitapta toplad. B) Mesnevi nazm biimini kullanmak
anlmtr.
Bu parada sz edilen sanat, aa- C) Saf iir anlaynn olumasna katkda
B) Milli duygular dile getirdii Cenge Gi-
derken adl iiriyle heceyle iir yazma dakilerden hangisidir? bulunmak
eiliminin ncln yapmtr. D) Toplum iin sanat anlayna uygun iir
A) Mithat Cemal Kuntay
C) Anadolu insannn aclarn, dmana yazmak
kar mcadelesini cokun bir dille an- B) Yusuf Akura
E) Divan iirine Albert Sorelin etkisiyle
latan ilk airdir. C) Neyzen Tevfik ynelmek
D) Btn iirlerinde sade bir dil ve hece
D) Enis Behi Koryrek
ls kullanmtr.
E) Geceden Taan Dertler ve Yayla E) Rza Tevfik Blkba
Trks adl eserler ona aittir.
11.
Ey Trkln ota!
Ne vakte dek bu ackl sefalet 14.
Bu viranlk, bu inilti, bu kaygu 17.
Aadakilerden hangisi Ziya Gkalap
Ne vakte dek bu uursuz cehalet ve Namk Kemalde ortak deildir? I. Hece lsn kmsemek
Bu taassup, bu grenek, bu uyku II. Dilin sadelemesine kar kmak
A) Dilin sadelemesine nem vermek
Bu dizelerle ilgili olarak aadakiler- III. Anadoluya ynelmeyi gereksiz bul-
den hangisi sylenemez? B) Toplum iin sanat anlayna bal ol- mak
mak
A) Zengin uyak kullanlmtr. IV. Halk airlerinin iirlerini basit bulmak
C) Hece lsn aruz lsnden stn V. Sone, terza-rima gibi nazm biimlerini
B) Zihniyet olarak Mill Edebiyat Dne-
mine aittir. bulmak kullanmak
C) Mehmet Emin Yurdakula ait olabilir. D) iirlerinde vatan sevgisi temasn ile-
Yukardakilerden hangisi bir airin Mill
D) Bataki hitap dnda apraz uyakla mek
Edebiyatla ilikisine aykr dmez?
yazlmtr. E) iirin yannda dzyaz alannda da
E) Redif vardr. eser vermek A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 7.
(I) Roman ve hikaye, Tanzimatla edebi- Mill Edebiyat Dnemi hikayelerinde re- Aadaki cmlelerin hangisinde Mill
yatmza girdi. (II) Bu iki tr, Servetifnun alizm ve natralizmin bir sonucu olarak Edebiyat Dnemi hikyesi ile ilgili ola-
Dneminde teknik kusurlardan arnd. hikyelerde gl bir gzlem vardr; bu rak sylenemez?
(III) Mill Edebiyat sanatlar roman ve
gzlem zellikle betimlemelerde n plana
hikyeyi, sanat grleri dorultusunda A) Milli temalar ilenmitir.
deerlendirdiler. (IV) Kendilerinden nce- kar.
B) Mizahtan yararlanlmtr.
ki Servetifnun ve Fecriati topluluklarnn Buna gre Mill Edebiyat Dnemi yazar-
aksine roman ve hikayede sosyal konular C) Yanl Batllamay ileyen eserler
larnn aadakilerden hangisinin etki-
ilediler. (V) Trk edebiyatn ilk kez ky vardr.
sorunlarn ve fabrika iilerinin yaam ko- sinde kaldklar sylenemez?
D) Dil, yabanc etkilerden uzaktr.
ullarn konu alan eserler yazdlar. A) Balzac B) Flaubert
E) Toplumsal konulara deinilmemitir.
Bu paradaki numaralanm cmlelerin C) Victor Hugo D) Emile Zola
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
E) Maupassant
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. 5.
8.
(I) Mill Edebiyat sanatlar, etkilendikleri Daha nceki Tanzimat ve Edebiyat- Ce-
Mill Edebiyata kadar romann glgesinde
siyasi gr olan Trklk ve bu gre dide hikye ve romanlarnda vakalarn
bal olarak oluturduklar zihniyetin so- kalan hikye tr, bu dnemde zellikle
stanbul snrlar iinde hapsedilmesine,
nucu olarak hikyelerinde milli kaynakla- de---- abalaryla bamsz bir tr halini
yazarlarn memleket sorunlarna kapal
ra ynelmilerdir. (II) Bu kaynaklar bazen almtr.
durmasna karlk, bu devirde, ----hareke-
milli tarih bazen de yaanlan sosyal hayat
veya milli kltr olabilmitir. (III) rnein tinin bir sonucu olarak, btn sanat eser- Bu cmlede bo braklan yere aada-
Ziya Gkalpn Kzl Elma hikyesinde ta- leri, zellikle hikye ve roman, yurdun her kilerden hangisi getirilmelidir?
rihi bir olay anlatlr. (IV) Bir baka nemli kesine ak tutulmu ve her tabakadan
A) Ziya Gkalpn
hikyecimiz olan Refik Halit ise Hakk- halkn hayat konu olarak ele alnmtr.
Skt adl hikyesinde Anadoluyu ve B) mer Seyfettinin
Anadolu insann ilemitir. (V) Bu tema ve Bu cmlede bo braklan yere aada-
C) Tevfik Fikretin
konu farkll bu dnem hikyesini kendi- kilerden hangisi getirilmelidir?
sinden nceki dnemlerden ayrr. D) Yakup Kadrinin
A) sanat iin sanat
E) Reat Nuri Gntekinin
Bu paradaki numaralanm cmlelerin B) halka doru
hangisinde bir bilgi yanl vardr?
C) Batya alma
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) salon edebiyat
E) dekadanlar
3.
9.
Aadaki cmlelerin hangisinde Mill
Edebiyat Dnemi hikyesiyle ilgili bir 6. Mill Edebiyat Dnemi romanlaryla ilgili
bilgi yanl vardr? olarak aadakilerden hangisi yanl-
Parti kavgalarnn kzt Merutiyet ve
A) Hikyeler, bu dnem sanatlarnn tr?
Mtareke dnemlerinde okuyucunun mi-
halka inme abasnn bir sonucu ola-
zaha ve toplumsal yergiye dknlk gs- A) Romanc yaad toplumun aynasdr,
rak Yeni Lisan makalesinde ortaya ko-
nulan dil anlayyla yazlmtr. termesi, o dnemde birok mizah dergisi- gryle hareket edilmitir.
nin kmasna ve birok yazarn mizaha B) Eserlerde dnemin savalar ve kurtu-
B) Hikyelerde Arapa ve Farsa tamla-
malardan zellikle kanlmtr. eilim gstermesine yol amtr. lu mcadelesi tm gerekliiyle anla-
C) Sanatlar memleket edebiyat anla- Aadakilerden hangisi eserlerinde tlmtr.
yyla hikyelerinin konularn Anado- mizah ne karan yazarlardan deil- C) Hikyenin aksine romanda Anadolu ih-
ludan ya da milli tarihten semilerdir. dir? mal edilmi, eserlerde konu genellikle
D) Sanatlar yaadklar dnemin soy- stanbulda gemektedir.
sal hayatn yanstmay amalamlar, A) mer Seyfettin
zellikle halkn yaayna eserlerinde D) Dnemin siyasi ekimeleri ok ynl
B) Refik Halit Karay
yer vermilerdir. olarak romanda yer almtr.
C) Yakup Kadri Karaosmanolu
E) Bu dnem hikyeleri romantizm ak- E) Sanatlarn birou Milli Mcadeleye
mnn etkisiyle yazlmtr; anlatmda D) Hseyin Rahmi Grpnar katlm; Milli Mcadele gzlemlerini
gereklikten kopmulardr. E) Reat Nuri Gntekin romana baaryla aktarmtr.
12. Refik Halit Karayla ilgili olarak aada- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
kilerden hangisi yanltr?
Harap Mabetler, Daa kan Kurt, Kub-
bede Kalan Ho Seda gibi eserlerle Mill A) Hikyenin yannda glmece ve yergi
Edebiyat Dneminde hikye trne katk- yazlar da yazd.
da bulunmu ancak daha ok romanlaryla 18.
B) Anlatmnn yalnl ve gereki tarzy-
tannmtr.
la Mill Edebiyatn nemli bir yazardr. Aadakilerden hangisi tr bakmn-
Bu cmlede aadakilerden hangisin-
C) Srgn olarak bulunduu Anadoluda dan tekilerden farkldr?
den sz edilmektedir?
halkn yaamn izleme imkn buldu.
A) Yakup Kadri Karaosmanolu A) Yksek keler
D) "Memleket Hikyeleri adl eseri ede-
B) Reat Nuri Gntekin B) Harap Mabetler
biyatmzn stanbul dna kan ilk ba-
C) Refik Halit Karay arl rneklerindendir. C) Yaban
D) Halide Edip Advar E) Bir Serencam adl yk kitab da D) Bir Serencam
E) mer Seyfettin nemlidir. E) Gizli Mabetler
18. C 17. A 16. A 15. E 14. C 13. E 12. D 11. E 10. B 9. C 8. B 7. E 6. D 5. B 4. C 3. E 2. C 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
Yazar bu eserinde Trk kylsnn Kurtu- Mill Edebiyat akm ierisinde yer almtr. (I) Mill Edebiyat Dneminde Yakup Kad-
lu Sava yllarndaki trajik durumunu ele Kimi yklerinde konularn gnlk hayat- ri Karaosmanolu, Halide Edip Advar,
alm, aydn - halk atmasn ilemitir. tan, ocukluk ve askerlik anlarndan, halk Reat Nuri Gntekin ve Refik Halit Karay
Anadolunun geri kalmlndan Trk ay- inanlar ve tarihten almtr. Ssten, zen- roman trnde nemli eserler vermilerdir.
dnn sorumlu tutmutur. Roman, Trk tiden ve uzun cmlelerden kaan bir anla- (II) Yakup Kadri, Trk toplumunun Meru-
kylsn yanl tantt gerekesiyle tm vardr. Yeni Lisanda ileri srd ilke tiyetten sonra yaadklarn adeta tarihsel
ok tartlmtr. ve dncelere bal kalmtr. Betimleme bir sralama iinde vermitir. (III) Halide
ve ruh zmlemesinden ok olaya nem Edip Advar, idealindeki Trk kadnn ro-
Bu parada sz edilen yazar ve roman
vermitir. man kahraman yapmtr. (IV) Reat Nuri
aadakilerden hangisidir?
Bu parada sz edilen yazar aadaki Gntekin, Kurtulu Savan btn safha-
A) Yakup Kadri Karaosmanolu - Yaban lar ile romana tamtr. (V) Refik Halit
lerden hangisidir?
B) Reat Nuri Gntekin - alkuu Karay ise hikayelerinde Anadoluyu anla-
A) Halide Edip Advar trken romanlarnda stanbulun yaamn
C) Halide Edip Advar- Ateten Gmlek
B) Ziya Gkalp romanda ele almtr.
D) Refik Halit Karay - Srgn
C) mer Seyfettin Bu paradaki numaralanm cmlelerin
E) Abdlhak inasi Hisar - Fahim Bey ve
Biz D) Sait Faik Abasyank hangisinde bir bilgi yanl vardr?
E) Memduh evket Esendal A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2.
Aadakilerin hangisi Refik Halit Ka- 5.
rayn mizah eserlerinden biri deildir?
Romanlarnda Ahmet Rasim ve Hseyin
A) Kirpinin Dedikleri Rahmi tarz anlatm benimsemi ve bu iki
B) Balkesir Muhasebecisi sanatnn slbunu daha yeni ve zeki izgi-
lerle birletirmeyi baarmtr. Roman, hik-
C) Ay Peinde
ye ve tiyatro eserlerinde srarla toplumsal
D) Guguklu Saat meseleleri ele alp ileyen yazar, bunlarn
E) Sakn Aldanma nanma Kanma hibirinde edeb zevki ve sosyal nkteleri
ihml etmez. Gn Batarken, Kopuk, Kun-
dak gibi pek ok roman yazmtr.
Bu parada sz edilen yazar aada- 8.
3. kilerden hangisidir?
Selanikte kan Gen Kalemler dergisi-
Aadakilerden hangisi Refik Halit Ka-
A) Refik Halit Karay nin ilk saysnda yaymlad Yeni Lisan
raya ait deildir?
B) Ali Canip Yntem makalesinde, Trkenin sade, anlalr,
A) Eserlerinde mizahtan yararlanmakla halk dili olmas gerektiini savundu. Serve-
C) Reat Nuri Gntekin
kalmam, Kirpi takma adyla mizah tifnuncularn ar, adal diline kar kt.
yazlar da kaleme almtr. D) Ercment Ekrem Talu
Ziya Gkalp ve Ali Caniple Mill Edebiyat
B) Genlik yllarnda Fecriati topluluu E) Ahmet Hikmet Mftolu anlaynn nemli savunucusu oldu. Konu-
iinde yer almasna ramen dili olduk- larn gnlk hayat, tarih ve askerlikten alan
a sade ve doaldr. hikyeler yazd. Bahar ve Kelebekler, Yal-
C) Realizm ve natralizmin etkisinde kal- nz Efe, Yksek keler, Efruz Bey nemli
m; eserlerinde gerekik betimleme-
6. hikye kitaplar arasndan saylabilir.
ler yapmtr. Aadaki eserlerden hangisinin tr Bu parada sz edilen hikyeci aa-
D) Anadoluyu ok ynl olarak hikyele- tekilerden farkldr? dakilerden hangisidir?
rinde ileyen ilk yazarlarmzdandr. A) Yksek keler (mer Seyfettin) A) Mehmet Emin
E) Gzlemlerindeki salamlk ve anla- B) Tanr Misafiri (Reat Nuri) B) mer Seyfettin
tmndaki kusursuzluk, Gecelerim,
C) Yezidin Kz (Refik Halit) C) Mehmet Rauf
Eski Maceralardan Fuh-i Atik, Mu-
harrir, air, Edip, Falaka gibi eserle- D) Trk Kalbi (Aka Gndz) D) Recaizde Mahmut
rinin kalclamasn salamtr. E) Bir Serencam (Yakup Kadri) E) Reat Nuri
9. 12. 15.
alayanlar adl kitabndaki hikyelerin- Aadaki eser tr eletirmelerinden Refik Halit Karayn, 1920de yaynlanan
de Trk destanlarndan, tarihinden yarar- hangisi yanltr? ---- roman en yetkin eseri saylr. Bu ro-
lanm; Trablus, Balkan, I. Dnya Savala- A) Akndan Akna iir manda, roman tekniinin dnda birbi-
rnda yaanan olaylar anlatmtr. Yazarn rinden kopuk paralar mozaikler halinde
B) Bayku Tiyatro
1922de yaynlanan bu kitab 18 hikyeden birletirerek ttihat ve Terakkinin i bana
olumaktadr. Eser, Mill Edebiyatmz iin- C) stanbul - Roman geliinden Birinci Dnya Sava gnlerine
de uyandrd milliyetilik duygularyla ok D) Eski stanbul Ramazanlar An kadar olan stanbulu btn renk ve izgi-
nemli bir yere sahiptir. E) Peri Kz ile oban Hikyesi yk leriyle yanstmtr.
Bu parada sz edilen yazar aada- Bu parada bo braklan yere aada-
kilerden hangisidir? 13. kilerden hangisi getirilmelidir?
A) Sleyman Nazif Kurtulu Sava ile ilgili romanlardan ---- Ya- A) stanbulun Yz
B) Ali Canip Yntem kup Kadrinin, ---- ise Halide Edipin Anadolu B) Bu Bizim Hayatmz
C) Ercment Ekrem Talu resimlemelerindendir sanki. Ayn anlayla C) Fatih-Harbiye
Refik Halit Karay da ---- adl eserinde Ana-
D) Hamdullah Suphi Tanrver dolu izlenimlerini, keskin bir gzlem gc ve D) stanbul
E) Ahmet Hikmet Mftolu gereki bir bak asyla ele almtr. E) Akile Hanm Soka
Bu paradaki bo braklan yerlere sra-
syla aadakilerden hangileri getiril-
melidir?
16.
10.
Mill Edebiyat akmnn hikye ve roman
Aadaki eserlerden hangisi, tr bak- A) Yaban - Vurun Kahpeye - Memleket
alanndaki en nemli zelliklerinden biri,
mndan tekilerden farkldr? Hikyeleri
----nclk ettii memleket edebiyat -
B) Yaban - Sinekli Bakkal - Bugnn Sa-
A) Nur Baba (Yakup Kadri) rnn baarl ilk rneklerinin verilmi ol-
rayls
B) Siyasi ve Edeb Portreler (Yahya Ke- masdr.
C) Kiralk Konak - Vurun Kahpeye - Mak-
mal) Bu cmlede bo braklan yere aada-
yajl Kadn
C) Srgn (Refik Halit Karay) kilerden hangisi getirilmelidir?
D) Kiralk Konak - Vurun Kahpeye - Nil-
D) Son Eseri (Halide Edip) gn A) Ziya Gkalpn
E) alkuu (Reat Nuri) E) Kiralk Konak - Ateten Gmlek - Mem- B) Yahya Kemalin
leket Hikyeleri
C) Tevfik Fikretin
D) Yakup Kadrinin
14. E) Cenap ahabettinin
11.
Savata sa kolunu kaybetmi bir askerin
Yakup Kadrinin ---- romannda, ayr
kye, Anadolu kylsne baknn anlatl-
kuak arasndaki gr, duygu ve yaay d bu eserde, vahi denilebilecek kadar
ayrlklar zerinde durulmu, bu ayrlklar ilkel, insan hayat artlarndan, insan zevk
17.
nedeniyle oluan ailenin zl anla- ve duygularndan uzak, zellikle ehirliye Mill Edebiyat Dnemindeki tiyatro a-
tlmtr. Ayrca, eserde hikye ve roman kar dmanlk hisleriyle dolu kylnn lmalar iin aadakilerden hangisi
edebiyatmzn geleneksel temalarndan hayat vardr. Bu kylnn gzel denilebi- sylenemez?
biri olan, ar Bat hayran zppe tipi ba- lecek hibir hareketi, hibir sanat, hibir
aryla izilmitir. duygusu yoktur. A) Sahnelenen oyunlarn ou hafif ko-
medi ve vodvil, bir ksm manzum
Bu paradaki bo braklan yere aa- Bu parada sz edilen yazar ve eseri dramdr.
dakilerden hangisi getirilmelidir? aadakilerden hangisidir?
B) Dil ve slup doaldr.
A) Yaban A) Halide Edip Vurun Kahpeye C) Tiyatro teknik adan byk gelime
B) Sodom ve Gomare B) Reat Nuri alkuu gstermitir.
C) Nur Baba C) Nabizde Nazm Karabibik D) Reat Nuri Gntekin dnemin tiyatro
D) Kiralk Konak D) Yakup Kadri Yaban yazarlarndandr.
E) Hkm Gecesi E) Refik Halit Memleket Hikyeleri E) zel ve resmi tiyatrolar kurulmutur.
1. 4. 7.
Mill Edebiyatn en nemli hikye yazar Yazar, hayatnn ilk dneminde yazd stanbulla ilgili ok sayda roman yazlm-
olan sanat, Osmanlclk, Trklk, Tu- eserlerde bireylerin duygusal ilikileri ze- tr. Mithat Cemal, stanbul romannda
ranclk grlerini yanstmak iin yazd rinde durmu, toplumsal ilikilere ya hi Cumhuriyete kadar gelen dnemi; Refik
hikyelerinin ounda dnceler olay- deinmemi ya da bu ilikileri uzak bir fon Halit, stanbulun Yz romannda eski
larn iinde eritilmemi; kiiler, yazarn olarak almtr. lk eseri, alkuu nun b- dnem stanbul hayat ile yeni dnem in-
dncelerini tekrarlayan cansz kukla- yk ilgi grmesi zerine, bu yola uzun sre san ve anlayn karlatrmtr. Yakup
lar olmaktan teye gidememiti. Bu eit bal kalmtr. Hatta ayn tipleri deiik ro- Kadri ise ---- romannda Mtakere yllar
hikyeleri, hikye biiminde yazlm birer manlarnda tekrar ilemitir. stanbulunun ahlki kn anlatmtr.
propaganda yazs zellii gsterir. Bu parada bo braklan yere aada-
Yukarda tantlan romanc aadakiler-
kilerden hangisi getirilmelidir?
Kahramanlar, Mahupluk mtihan gibi den hangisidir?
hikyelerin de yazar olan sanat aa- A) Yaban
A) Peyami Safa
dakilerden hangisidir? B) Kiralk Konak
B) Reat Nuri Gntekin
A) Ziya Gkalp C) Nur Baba
C) Refik Halit Karay
B) Ali Canip Yntem D) Sodom ve Gomore
D) Halide Edip Advar
C) Yakup Kadri Karaosmanolu E) Hkm Gecesi
E) Yakup Kadri Karaosmanolu
D) Halit Ziya Uaklgil
8.
E) mer Seyfettin 5.
Benim ilk romanm filme alnmtr. Ate-
Yurdun yoksul evrelerine yaylan kz ten Gmlek, sessiz filme alnd vakit,
2. retmenler, gittikleri uzak kasabalarda, senaryosunu Muhsin Erturul yapmt.
kylerde Feridenin bandan geenleri Bundan sonra filme alnan Vurun Kah-
Aadaki eserlerin hangisinde, Bat ile okuyarak onda bir alnyazs ortakl gr- peye isimli eserimin senaryosunu, ismini
kltrel etkileimin bir sonucu olarak mlerdir. Feride, onlarn dayanma gc- hatrlayamadm bir gen yapmt. Bunu
sarslan geleneksel Trk aile yaps i- n artrmtr. Onun etkisi bu kadarla da beendim ve filme alnmasna izin verdim.
lenmitir? kalmam, bizde kadn zgrlnn bir
Bu parada sz edilen romanc aa-
A) Sergzet eit ncs olmutur. stanbullu bir kzn
dakilerden hangisidir?
B) Yaprak Dkm Anadoludaki servenleri, btn bayan -
A) Halide Edip Advar
retmenlerin olmutur.
C) Eyll B) Semiha Ayverdi
D) Yaban Bu parada sz edilen roman aada-
C) Peyami Safa
kilerden hangisidir?
E) Mai ve Siyah D) Yakup Kadri Karaosmanolu
A) Damga
E) Halide Nusret Zorlutuna
B) Akam Gnei
3. C) alkuu
9.
Gustave Flaubetin Madam Bovary ro- D) Yaprak Dkm
manndaki Emma ile ---- Kiralk Konak Roman, Kurtulu Sava yllarnda, Anado-
E) Acmak
romanndaki Seniha, okuduklar kitap- lu insannn problemleriyle ilgilenip onlara
larn etkisiyle, iinde yaadklar evreyi hizmet gtrmeyi amalayan Trk aydnn
beenmezler, baka yerleri zlerler. Ken-
6. anlatr. Anadolu insannn eitim durumu-
dilerinden daha irkin bulduklar halde Mill Edebiyat Dnemi yazarlar ulusal ko- nu, inan ve yoksulluklarn gzler nne
mutlulua kavumu kadnlar kskanrlar, serer. Gnlk eklinde dzenlenmitir.
nulara yneldiler. Romanlarda Birinci Dn-
i skntsna kaplr, bunun sonucu olarak Anadolu gereklerini yanstan ilk eserler-
ya ve Kurtulu Savalar ile bu savalar-
den biri olmas bakmndan deerlidir. Ya-
sinir hastalna tutulurlar. ki roman ara- dan etkilenen Anadolu insann arpc ve
ln diliyle her zaman sevilerek okunmutur.
snda tasvirlerde, benzetmelerde, ruh realist bu anlatmla dile getirdiler.
Yazar, dile getirmek istedii meseleleri
zmlemelerinde dahi benzerlikler bulunur.
Aadaki romanlarn hangisinde par- gen bir kzn bak asyla anlatmtr.
Bu parada bo braklan yere aada- ada sz edilen zelliklere yer veril- Bu parada sz edilen roman ve yazar
kilerden hangisi getirilebilir? memitir? aadakilerden hangisidir?
A) Yakup Kadrinin A) Yaban A) Yaban - Yakup Kadri Karaosmanolu
B) Reat Nurinin B) alkuu B) Sinekli Bakkal - Halide Edip Advar
C) Peyami Safann C) Dikmen Yldz C) alkuu - Reat Nuri Gntekin
D) Halide Edipin D) Ateten Gmlek D) Srgn - Refik Halit Karay
E) Halit Ziyann E) Sinekli Bakkal E) Kk Aa - Tark Bura
1. 4. 7.
I. Cumhuriyetin ilk yllarndaki iirde Mill Divan edebiyatnda grlen, Mill Edebiyat Dneminde grlen,
Edebiyat Dnemi'nin airleri etkili ol- I. Aruz lsnn kullanlmas I. Halk edebiyatn rnek alma
mutur. II. Dilin Arap ve Farsa tamlamalarla yk- II. Trke szckleri kullanmay nemse-
II. Toplumsal konular ileyen iirlerde l olmas
me
l, uyak gibi biimsel geler nemini III. mgeye, sz sanatlarna yer verilmesi
yitirmitir. IV. Kimi nazm biimlerinde nazm birimi- III. iirde sz sanatlarna yer verme
III. 1950lerden sonra toplumsal konular- nin drtlk olmas IV. iirde bireysel duygularn yannda top-
dan uzaklaan kimi airler imgeye ya V. Uyak ve rediften ahenk unsuru olarak lumsal sorunlar ileme
da alaylamaya ynelmitir. yararlanlmas V. ykde Maupassant tarzn tercih
IV. kinci Yeniler, yeniden d yapda bi- zelliklerden hangisi Cumhuriyet Dne- etme
ime, konuda seicilie ve anlatmda minde hibir topluluk veya bilinen air zelliklerden hangisi, Cumhuriyet D-
tarafndan srdrlmemitir?
airanelie ynelmitir. neminde btn edebiyat topluluklar
V. Maviciler, sanatsal syleyie kar ol- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. tarafndan srdrlmtr?
mular ve yaln halk dilini kullanmlardr.
5. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Yukardaki numaralanm bilgilerden
hangisi yanltr? Cumhuriyet Dnemi edebiyat ile ilgili
olarak aadakilerden hangisi syle-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. nemez?
A) Dilde sadeleme salanm, hemen
hemen her konu ve trde eserler veril- 8.
mitir.
I. Durum yks
B) iirde nce hece ls, sonra serbest
l kullanlm, aruzu devam ettirenler II. Toplumcu gerekilik
2.
de grlmtr. III. Ftrist iir
I. Biimsel zelliklerin ve sanatl syleyi-
in nemsenmemesi C) Roman ve ykde zellikle toplumsal IV. Postmodern roman
sorunlar ilenmi, deiik konulara da V. Aydnlara ynelik roman
II. Herkesin anlayaca yaln bir slup ve yer verilmitir.
syleyiin amalanmas Yukardakilerden hangisi, ilk kez Cum-
D) Tiyatro, deneme, makale, eletiri ala-
III. Sanat iin sanat anlayyla sekin nnda gelimeler olmu, pek ok yazar huriyet Dneminde grlen bir yazn-
bir iir oluturulmak istenmesi farkl konular ilemitir. sal etkinlik deildir?
IV. Gnlk sorunlar iinde kvranan kk E) Romanda klasisizm ve romantizm, iir-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
insanlarn ykye konu olmas de realizm ve natralizm etkili olmutur.
V. Gecekondu semtleri ve fabrika iileri-
nin romanlarda ilenmesi
6.
I. Garipiler ve toplumcu gerekilerin
Yukardakilerden hangisi ilk kez Cum- yenilemek iin geleneklerin tmyle
huriyet Dnemi'nde grlen bir zellik yok saylmas gerektii tezini doru
bulmamlardr.
9.
deildir?
II. Aruz lsn kullansalar da dillerinin Cumhuriyet Dnemi'nde grlen top-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. sadeletirme yoluna gitmilerdir. lumcu iir anlayyla ilgili olarak aa-
III. iirde l, uyak gibi biimsel snrla- dakilerden hangisi sylenemez?
malarn airin i dnyasnn iire oldu-
u yansmasn engellediini dn- A) Cahit Klebi, kiisel gzlemlerini iirle-
mlerdir. tirerek zgn bir syleyi oluturmutur.
3. IV. Bat edebiyatndan sone, terza rima B) Necati Cumal, Ksmeti Kapal Gen-
gibi yeni nazm biimlerini almlar; bu
lik iiriyle Marksizm dncesine yer
Aadakilerden hangisinde Cumhuri- nazm biimlerini edebiyatmzda ilk
kez kullanmlardr. vermitir.
yet Dneminde art arda gelen topluluk-
lar bir arada verilmemitir? V. Kylde ve yoksul insan kendi siyasal C) Ahmet Arif, Hasretinden Prangalar
alanlarna ekmek iin edebiyat bir Eskittim iir kitabyla bu dnemin air-
A) Be Hececiler-II. Yeniler ara olarak kullanmlardr. lerini etkilemitir.
B) Yedi Mealeciler-Garipiler
Yukardakilerden hangisi Cumhuriyet D) Can Ycel, iirleriyle toplumsal eleti-
C) Be Hececiler- Yedi Mealeciler Dnemi Trk edebiyatnda grlen bir riler yapmtr.
D) Garipiler-II. Yeniler toplulua ait deildir?
E) Ataol Behramolu, toplumcu endieyi
E) Garipiler-Maviciler A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. estetik bir tarzda iirletirmitir.
Cumhuriyet Dnemi Trk iiriyle ilgili A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) iir dili, yabanc szcklerle deil, a-
olarak aadakilerden hangisi syle- irlerin imgelere bavurmasyla gnlk
nemez? dilden farkllamtr.
18. B 17. D 16. D 15. C 14. A 13. E 12. C 11. E 10. C 9. A 8. E 7. B 6. D 5. E 4. B 3. A 2. C 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
I. evket Rado - Eref Saat Deiik gazetelerde yazmtr. Fkra, ma- Aadaki yazar - eser eletirmelerin-
II. Melih Cevdet Anday - Krk Ambar kale, an, gezi, sylei trndeki zl ya- den hangisi yanltr?
III. Nurullah Ata - Karalama Defteri zlaryla sevilmi, okunmutur. Kalemini
A) Sabahattin Eybolu Mavi ve Kara
IV. Ahmet Rasim - Ramazan Sohbetleri geri kalmlkla savamak, Atatrk ilke ve
inklplarn korumak gibi konularda kul- B) Nurullah Ata Karalama Defteri
V. Suut Kemal Yetkin - Edebiyat Sylei-
leri lanmtr. ankaya, Atatrkn Hatralar, C) Mehmet Kaplan Kltr ve Dil
Atatrk Ne di, Zeytinda yaymlanm D) Ahmet Hamdi Tanpnar Gnce
Yukardaki numaralanm yazar - soh-
kitaplardr.
bet kitab eletirmelerden hangisi yan- E) Salah Birsel iirin lkeleri
ltr? Bu parada sz edilen yazar aada
kilerden hangisidir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
A) Nurullah Ata
B) Yusuf Ziya Orta
8.
C) Falih Rfk Atay
D) Suut Kemal Yetkin stanbul niversitesinde ve Atatrk ni-
2. versitesinde akademik grevler yapmtr.
E) Selahattin Eybolu
Dergi ve gazetelerde deneme, makale,
Yavuz Blent Bakler, 1980 ylnda, henz
inceleme ve aratrmalar yaymlanmtr.
Sovyetler Birlii dalmadan ata yurduna
nceleri incelemelerini metnin anlatm bi-
yapt gezi izlenimlerini kitaplatrmtr.
imine dayandrrken daha sonraki yllarda
Bu kitapta soydalarmzla grme, on- 5. sanatnn kiilii, biyografisi, psikolojisi
larn arzu ve beklentilerini renme frsat
Aadaki yaptlardan hangisi tr bak- gibi znel etkenlerle metin arasnda ba-
bulmutur. Kitabn akc slubunda yazarn
mndan tekilerden farkldr? lantlar kuran bir yaklamla edebiyat ta-
airlik ynnn etkisi de inkr edilemez.
rihine ynelmitir. iir Tahlilleri, Hikye
Bu parada sz edilen eser aadaki- A) Satlk Ev (Ahmet Kutsi Tecer) Tahlilleri, Trk Edebiyat zerinde Ara-
lerden hangisidir? B) Gen Osman (Turan Oflazolu) trmalar nemli bilimsel almalardr.
A) skpten Kosovaya C) Bir Adam Yaratmak (Necip Fazl) Bu parada sz edilen yazar aada-
B) Trkistan Trkistan D) Bir Sessiz Adam (Adalet Aaolu) kilerden hangisidir?
C) Yalnzlk E) Ah Beyolu Vah Beyolu (Salah Bir- A) Ahmet Hamdi Tanpnar
sel)
D) Duvak B) Fuat Kprl
E) Seninle C) Mehmet Kaplan
D) Faruk Kadri Timurta
6. E) Orhan Okay
Aadaki bilgilerden hangisi yanltr?
18. C 17. E 16. E 15. C 14. E 13. C 12. D 11. B 10. A 9. E 8. C 7. D 6. B 5. E 4. C 3. A 2. B 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Deiik gazete ve dergilerinde yazlar Cumhuriyet Dnemi retici metinleri Deneme ve eletiriyle tannmtr.
yazmtr. Hisar dergisinde Fildii Kule- ile Cumhuriyet ncesi retici metinleri Sanat, estetik, resim ve felsefe alanla-
den balyla srekli denemeler yaz- karlatran aadaki eletirmeler- rnda eserler vermitir.
mtr. Balzac ve Victor Hugodan yapt den hangisi yanltr? Dncelerini ak ve yaln bir anlatm-
tercmelerle kuvvetli bir mtercim olduu- la kaleme almtr.
Cumhuriyet Cumhuriyet
nu gstermitir. Bat medeniyetinin kkle- Edebiyat Konumalar, Edebiyat ze-
Dnemi ncesi
rini aratrmtr. Dil meseleleri zerinde rine, Gnlerin Gtrd, Dn Pay,
nemle durmutur. Dilin, bir milletin z A) z Trke eili- Dil, yabanc etki- Yokua Doru, iir zerine Dnce-
olduunu savunmu ve sansre, anarik mi vardr. ler altndadr. ler, Denemeler eserleri ona aittir.
edebiyata iddetle atmtr. B) Konular genellik- Her konuda yazl-
Yukarda kimi zellikleri verilen yazar,
le snrldr. mtr.
Bu parada sz edilen yazar aada- aadakilerden hangisidir?
kilerden hangisidir? C) Trkenin dil ku- Baka dillere ait
rallar uygulanr. tamlamalar vardr. A) Nurullah Ata
A) Mehmet Kaplan B) Fethi Naci
D) Topluma alma Eserler daha ok
B) Cemil Meri sz konusudur. belli bir kesim C) Suut Kemal Yetkin
C) Enis Batur iinde kalr. D) Sabahattin Eyubolu
D) Vedat Gnyol E) Ekran, gittike Eserler, sadece E) Adnan Benk
E) Salah Birsel kadn yerini kada baslmak-
almaktadr. tadr.
8.
5. ----, ad sklkla anlan deneme yazarlarn-
dandr. Aratrma ve incelemeleri de var-
I. Yazlarnda yeni bir nesir dilinin kurul-
dr. Mavi ve Kara, Sanat zerine Deneme-
masna nclk etmitir.
ler eserleri ona aittir.
2. II. Halk tarafndan benimsenmi olsa dahi
dilimize yabanc dilden giren kelimele- Bu parada bo braklan yere aada-
Aadaki eserlerden hangisi retici rin dilimizden atlmasn savunmutur. kilerden hangisi getirilmelidir?
metinlerden biri deildir? III. Halka yeni kelimelerin retilmesinden A) Nurullah Ata
A) Bu lke (Cemil Meri) deil, yaz dilinin halka yaklamasn-
B) Rasim zdenren
B) Gnlerin Getirdii (Nurullah Ata) dan yanadr.
C) Suut Kemal Yetkin
IV. Konuur gibi yazar, zellikle devrik
C) Korsan kmaz (Nezihe Meri) D) Sabahattin Eybolu
cmle kullanr.
D) skpten Kosovaya (Yavuz Blent E) evket Rado
V. Konuma dili mi ar Trke mi? tar-
Bakler)
tmalarnda ar Trke tarafnn en
E) Be ehir (Ahmet Hamdi Tanpnar) nemli ismidir.
Nurullah Atala ilgili yukardaki yarg- 9.
lardan hangisi yanltr? Biz onu, hep iirleriyle tandk. zellikle
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Mona Roza iiri neredeyse onun adnn
bilinirliini at. Oysa o, ayn zamanda b-
yk bir dnce adam ve bu dnceleri
6. Trkenin en akc ekliyle ileyen bir nesir
ustasdr.
3. I. Bu lke
II. Maaradakiler Bu parada aadakilerden hangisin-
Aadaki eserlerden hangisi trce te-
III. mrandan Uygarla den sz edilmektedir?
kilerden farkldr?
IV. Krk Ambar A) Sezai Karako
A) Bir ift kz
V. Dirili Mutusu B) Cemil Meri
B) Fahim Bey ve Biz
Yukardakilerden hangisi Cemil Merie C) Cahit Zarifolu
C) Baba Evi
ait deildir? D) Yavuz Blent Bakler
D) Sar Traktr
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Ali Fuat Bagil
E) Gnlerin Getirdii
18. A 17. B 16. D 15. E 14. D 13. A 12. C 11. A 10. B 9. A 8. D 7. C 6. E 5. C 4. B 3. E 2. C 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Trk edebiyatnda retici metinlerle il- Aadaki cmlelerin hangisinde veri- Cumhuriyet Dnemi yazar olmasna ra-
gili olarak aadakilerden hangisi sy- len bilgi ayra iindeki sanat adam ile men dil ve slup asndan Merutiyet ku-
lenemez? ilgili deildir? ana bal kalan yazarn btn yaptlar
A) Sanat Edebiyat Tenkit adl eserinde esas olarak hatraya dayaldr. Boazi-
A) 20. yzyldan nce iir, retici bir me-
sanat hakkndaki grlerini aktar- i Mehtaplar, Boazii Yallar, Gemi
tin olarak nemli bir yere sahipti. maktadr. (Peyami Safa) Zaman Kkleri hatra trndeki balca
B) Dzyaznn yaygnlamasyla iirin - B) Delifiek adl kitabnda toplanan de- eserleridir.
reticilik yn gittike azald. nemelerinde arlkl olarak iir ve re-
sim konularn ilemitir. (Bedri Rahmi Bu parada sz edilen yazar, aada-
C) Halk edebiyatnda atasz, bilmece,
Eybolu) kilerden hangisidir?
ninni, mani gibi ksa metinler retici-
likte ok yer almtr. C) Dnceye Sayg, an Grebilmek, A) Abdlhak inasi Hisar
Unutulmu Yazlar gibi eserlerin yaza-
D) retici metinler, Trk edebiyatnda rdr. (Memet Fuat) B) Mithat Cemal Kuntay
halk diline en yakn dilin tutulduu me- D) kinci Yeni Antolojisi, Tekrarn Tekrar, C) Ahmet Rasim
tinlerdir. Birikime Dayanmak, iirin Yalnzl, D) Yahya Kemal Beyatl
E) Dzyaznn halkn eitilmesinde yay- ann Tan Olmak gibi eserler onun
tarafndan yazlmtr. (Sezai Karako) E) Melih Cevdet Anday
gnlamasnda gazete ve derginin
nemli pay vardr. E) Trkiyenin Maarif Davas,, Yarnki
Trkiye, Ahlk Nizam radenin Davas
gibi eserleriyle Anadolucu dnrler
arasnda yer alr. (Nurettin Topu)
2. 8.
Boazii ngr ngr Mngr, Kahveler Ki- 5. Aziz stanbul adl kitapta toplanan dene-
tab, Ah Beyolu Vah Beyolu, Sergzet-i (I) Falih Rfk Atay, gezi yazlarn ve an- melerinde stanbulun deiik semtlerinin,
Nano Bey ve Elmas Boazii gibi an t- larn toplad kitaplaryla Cumhuriyet tarih, coraf ve mimar yapsnn incelik-
rndeki eserleri bilinmektedir. Kaybolmu Dneminde bu trlerin ilk zgn rnekle- lerini, kltrel zenginliklerini, estetik g-
Cennet Bahesi gibi deneme trnde de rini verdi. (II) Anadolu Notlar, Zeytinda, zelliini ve tarihsel grkemini itenlikli bir
nemli eserler vermitir. ankaya gibi kitaplar kaleme ald. (III)
syleyile ortaya koymaktadr.
Mustafa Kemal yaknl, zellikle an t-
Bu parada aadakilerden hangisin- rndeki eserinin nemini artrd. (IV) Trk- Bu cmlede sz edilen sanat, aa-
den sz edilmektedir? eyi sssz, sanatsz ama etkin kullanma- dakilerden hangisidir?
y amalad. (V) Salam, ekici anlatm ve
A) Enis Batur duru Trkesiyle basnn en usta kalemle- A) Ahmet Hamdi Tanpnar
B) Salah Birsel rinden biri olarak ne kt. B) Mehmet Kaplan
C) evket Rado Bu paradaki numaralanm cmlelerin C) Yahya Kemal Beyatl
D) Ruen Eref naydn hangisinde bir bilgi yanl vardr?
D) Mithat Cemal Kuntay
E) Doan Hzlan A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Abdlhak inasi Hisar
6.
3. Osmanlnn son dneminden Cumhuriye-
I. Dou-Bat fark zerinde durmutur. te gei sreci aydnlarnn i dnyasna
ynelen roman ve hikayelerini hep bee- 9.
II. Eserlerinde dnceden ok duygu
nerek okudum. iirleri beni hi ilgilendir- "syan ahlak, Yarnki Trkiye, Ahlak Ni-
ne kmtr.
medi. Be ehir adl deneme eseri ise beni
III. Dilin bir milletin z olduunu savun- zam, radenin Davas" gibi eserleri ile
Trkenin ustalkl kullanm konusunda
mutur. tek kelimeyle arpt. 1930lu yllardan itibaren Trkiyenin
IV. Dncede Batnn taklit edilmesine dnce yaamn etkileyen dnr
Bu parada sz edilen sanat, aa- aadakilerden hangisidir?
kar kmtr. dakilerden hangisidir?
V. Ik Doudan Gelir, Kltrden rfana A) Nurettin Topu
A) Peyami Safa
eserleri ona aittir. B) Sezai Karako
B) Salah Birsel
Cemil Merile ilgili yukardakilerden C) Melih Cevdet Anday C) Cahit Zarifolu
hangisi doru deildir?
D) Ahmet Hamdi Tanpnar D) Nuri Pakdil
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Faruk Nafiz amlbel E) Alaaddin zdenren
18. B 17. E 16. C 15. E 14. C 13. A 12. B 11. A 10. E 9. A 8. C 7. A 6. D 5. B 4. D 3. B 2. B 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Ziya Osman Saba, iirlerinde ocukluk z- Aadaki eserlerden hangisi tr bak- Aadakilerden hangisi Cumhuriyet
lemi, anlara dknlk, ev ve aile sevgisi, mndan tekilerden farkldr? Dnemi'nde Mill Edebiyat zevk ve anla-
yoksul yaamlara kar utan ve acma, yn srdren airlerden biri deildir?
A) Geen Zaman
Allaha kulluk, kadere boyun eme, kk
B) Satlk Ev A) Ahmet Haim
mutluluklarla yetinme ve lm gibi konular
ilemitir. ---- iir kitaplarndan biridir. C) Bu Vatan Kimin B) Arif Nihat Asya
D) Bingl obanlar C) Hseyin Nihal Atsz
Bu parada bo braklan yere aada-
kilerden hangisi getirilmelidir? E) Yayla Duman D) Mithat Cemal Kuntay
E) Necmettin Halil Onan
A) Frtna ve Kar
B) Rahat Kaan Aa
C) O Byle stemezdi
5.
D) Sebil ve Gvercinler
E) ocuk ve Allah Sen bir ceylan olsan ben de bir avc 8.
Avlasam llerde saz ile seni ----, Fransz airleri ile kendinden nce
Bulunmaz derman yoktur ilac gelen birka airin etkisinde iir yazmaya
balam, giderek kendisine zg, lirizmin
2. Vursam yaralasam sz ile seni
ar bast bir iir dnyas oluturmutur.
akaklarma kar m yad ne var? Bu dizelerden hareketle, k Veyselle Trkeyi iyi kullanan air, iirde kesinlikle
ilgili olarak aadakilerden hangisine l, uyak kullanlmas gerektii dnce-
Benim mi Allahm bu izgili yz? ulalamaz? sine, iiri herhangi bir dnceyi iletmekte
Ya gzler altndaki mor halkalar? ara olarak grmeye kar kmtr. iir-
A) Toplumsal sorunlar ele aldna
lerinde akn ve yaamann gzelliini,
Neden byle dman grnrsnz; B) Gelenekten yararlandna ona kar lm tema olarak kullanmtr.
Yllar yl dost bildiim aynalar? C) mgelere bavurduuna iirlerini mrmde Skt, Otuz Be Ya,
D) Ahenk gelerinden yararlandna Dten Gzel ve Sonras kitaplarnda top-
Cahit Stk Tarancnn bu dizelerini yo- lamtr.
rumlayan bir iir eletirmeni, aadaki- E) Yaln bir dil kullandna
lerden hangisi syleyemez? Bu paradaki bo braklan yere aa-
dakilerden hangisi getirilmelidir?
A) air, yalandn gzlemlemektedir.
A) Bedri Rahmi Eybolu
B) Ahenk gelerinden yararlanlmtr.
B) Ziya Osman Saba
C) Szde soru cmlelerinden yararlanl- 6.
mtr. C) Fazl Hsn Dalarca
Hava keskin bir kmr kokusuyla dolar, D) Cahit Stk Taranc
D) air, ayna imgesiyle genliini an-
maktadr. Kapanrd daha gn batmadan kaplar. E) Cahit Klebi
E) air, yaamaktan bktn vurgulamak- Bu, afyon ruhu gibi baygn mahalleden,
tadr.
Hayalimde tek izgi bir sen kalmsn, sen!
Ahmet Muhip Dranasn yukardaki di-
zeleriyle ilgili olarak aadakilerden
hangisi sylenemez?
9.
3. Aadakilerden hangisi Cumhuriyet
A) Yaln ve anlalr bir dille yazlmtr.
Aadaki eserlerden hangisi tr bak- Dnemi halk iirinin temsilcilerinden
B) mgelere ve benzetmeye bavurul- biri deildir?
mndan tekilerden farkldr?
mutur.
A) Dn Gecesi A) k Dertli
C) Toplumsal Gerekilerin iir anlayn
B) Han Duvarlar yanstmaktadr. B) k Veysel
C) Cenk Ufuklar D) Ahengi salayan gelerden yararlanl- C) k Reyhan
D) Sulara Dalan Gzler mtr. D) k Mahsun erif
E) Gnein lm E) Duyu aktarmna yer verilmitir. E) k Murat obanolu
1. 4. 7.
Hecenin tannm airleri arasnda yer I. Bayrak airi olarak bilinir. Mill Edebiyatn dil anlayndan etkilen-
alan ve Mill Edebiyat hareketinin yerleme II. Btn iirlerini hece lsyle yazm, mise de sembolizmin etkisi altnda, birey-
ve gelime dneminde yetien ir, bu ha- aruz lsn hi kullanmamtr. sel temalar ilemitir.
reketin prensiplerini kolaylkla benimseye-
III. Dini ve mill duygular, kahramanlklar
rek aruzdan ayrlp hece ile ve konuulan Bu cmle, aadakilerden hangisi iin
sade bir dille iirletirmitir.
Trke ile iirler yazmaya balad. Aruzla sylenmi olamaz?
yazd Frtna ve Kar, heceyle yazd IV. Rubai trnn son ustalarndandr.
Gnlden Sesler, edebiyatmzda man V. Bir Bayrak Rzgr Bekliyor, Kbrs Ru- A) Ahmet Hamdi Tanpnar
zum masal tarznn en gzel rneklerinden baileri, Kpr adl eserler ona aittir. B) Ahmet Muhip Dranas
olan Peri Kz ile oban Hikyesi yaym-
Yukardakilerden hangisi Arif Nihat As- C) Asaf Halet elebi
land. Fiskeler adnda mizah bir eseri ve
ocuk Adam adl bir de roman vardr. yaya ait deildir? D) Cahit Stk Taranc
Bu parada sz edilen air aadaki- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Faruk Nafiz amlbel
lerden hangisidir?
A) Faruk Nafiz amlbel 8.
5.
B) Enis Behi Koryrek I. Be Hececiler, Mill Edebiyatn dil an-
nceleri k tarzna uygun, ounluk-
C) Yusuf Ziya Orta layn srdrseler de genellikle aruz
la ulusal konular ileyen lirik iirler yaz-
D) Halit Fahri Ozansoy lsne dnmlerdir.
d.
E) Orhan Seyfi Orhon 1940lardan sonra edebiyat tarihi, folk- II. Yedi Mealeciler, byk iddialarla or-
lor ve halk edebiyat aratrmalarna taya kmlarsa da byk baarlara
2. yneldi. ulamandan dalmlardr.
iirlerini Bu Vatan Kimin? ad altnda III. Ahmet Muhip Dranas gibi airler her-
(I) Yedi Mealeciler, ortak rnlerde oluan
bir kitap yaynladlar. (II) Bu kitabn banda kitaplatrd. hangi bir edebiyat grubuna balanma-
edebiyat grlerini ieren bir bildiriyi ka- mtr.
Dedem Korkutun Kitab, Ktip ele-
muoyuna sundular. (III) Bu bildiride, gemi biden Semeler, Destursuz Baa Gi- IV. Ahmet Haim, Mehmet Akif Ersoy,
dnemlerin sanatlarn eletirip onlar k- Yahya Kemal, iirlerini aruz lsyle
renler onun dzyaz eserleridir.
hinlikle suladlar. (IV) Bat edebiyatndaki yazmay srdrmlerdir.
klasik eserleri dilimize evireceklerini ve on- Yukarda kimi zellikleri verilen air,
V. Saf (z) iir anlay unutulmu; btn
lardan yararlanarak yeni eserler olutura- aadakilerden hangisidir?
caklarn bildirdiler. (V)Vefasz sevgiliden airler toplumsal konulara ynelmiler-
baka konularn da olduunu ve bunlar A) Orhan Seyfi Orhon dir.
yazacaklarn belirten bu hareket, edebiya- B) Ahmet Kutsi Tecer Cumhuriyetin ilk yllarnda Trk iirin-
tmzda varlk gsteremeden dald. de grlen gelimelerle ilgili olarak yu-
C) Ahmet Hamdi Tanpnar
Yedi Mealeciler ile ilgili olarak yukar- D) Kemalettin Kamu kardakilerden hangisi doru deildir?
daki numaralanm yarglardan hangisi
yanltr? E) Orhan aik Gkyay A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 7.
(I) Cemal Sreya, kinci Yeni hareketinin Aadaki air eser eletirmelerin- Aadaki eserlerden hangisi tr bak-
nde gelen airlerindendir. (II) Sezai Ka- den hangisi yanltr? mndan tekilerden farkldr?
rako, slami ierie yer veren eserleriyle
A) Cahit Zarifolu Yedi Gzel Adam A) Karadut
kuann en nemli airleri arasna gir-
mitir. (III) Sabahattin Eybolu, Trk kl- B) Hilmi Yavuz ehir Konumalar B) Denizden alnm lke
trnn kkenlerine ve sorunlarna eilen C) Erdem Beyazt Sebep Ey C) Yeeren Otlar
yazlaryla pek ok sanaty etkilemitir. D) Cokun Ertepnar Gzel Dnya D) Siyah Pelerinli Adam
(IV) Glten Akn, iirlerinde ounlukla
E) Abbas Sayar Bolua Taklan Ses E) Yollarn Sonu
folklor gelerinden yararlanmtr. (V) Can
Ycel, Yusufuk adl iir dergisini kar-
mtr.
5. 8.
Yukardaki numaralanm cmlelerin
hangisinde bir bilgi yanl vardr? Aadakilerin hangisinde bir bilgi yan- Behet Necatigil, nce Kapalar, ikinci
ll vardr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. I
A) Nazm Hikmet, iirde hemen her sz- olarak evre iir kitaplarn yaymlad,
c kullanarak zgr kouk biiminin
II
gelimesinde byk bir rol oynamtr.
Evler adl iir kitabnda ise divan ve halk
B) Ahmet Muhip Dranas, iirde biime
nem verii, iledii temalar, simgeci- III IV
2.
likten hareket ederek yaratt yeni bir iiri geleneinden yararlanarak retici bir
Aadaki air eser eletirmelerin- iir diliyle pek ok airi etkilemitir. V
den hangisi yanltr? C) Ahmet Hamdi Tanpnar, iirlerinde in- yaklamla yazd iirleri yer alr.
A) Ece Ayhan Souk Otlarn Altnda san ruhuna, zellikle bilinaltna ve
Yukardaki numaralanm ifadelerin
B) Cemal Sreya Uurumda Aan zamana yer veriiyle, romanlarnda
hangisinde bilgi yanll vardr?
iledii konulara yaklar.
C) smet zel Celladma Glmserken
D) Kemalettin Kamu, iten duygularla ya- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) Sreyya Berfe Seni Seviyorum
zlm, daha ok yurtseverlik temasn
E) Haydar Erglen Sokak Prensesi iledii iirleriyle tannm bir airdir.
E) Attila lhan, tarihsel konulara ynelmi,
kahramanlk yklerini iirletirmitir.
9.
o dumanl durularn
simsiyah bir ufukla mrme dt
3. 6. susturdum yetim lklarm
Nazm Hikmet, ilk iirlerini hece lsyle bir bak dt iimde bitmeyen korkuya dnt
I lk sessizliine, yrei ala kesti imdi seni sadece sayklayacam
yazmtr. Ancak bu iirleri ierik bakmndan bir fesleen ld, sardunya sararp dt yazk kramadm hasret servilerini
II hi kimse duymad yakarn artk seni, kara sapl bir ok gibi
ou airden farkldr ve bireysel ierikli bir
krld kanatlar bir sere kze dt yreime saplayacam
III
yrei delip geti knndan kan hasret kalbimi yerinden skmek zere
iir anlay vardr. Moskovadaki yllarnda
zellikle geleekiliin nemli isimlerinden Bu dizelerinden hareketle Cumhuriyet Gnmz airlerinden Msaade zde-
Mayakovskinin etkisiyle hece lsn b- Dnemi iiriyle ilgili olarak aadaki- mirin yukardaki dizelerinden hareketle
lerden hangisi sylenemez? aadakilerden hangisi sylenemez?
IV
rakp serbest iire ynelmitir. A) mgelere bavurulmutur. A) mgelere bavurulduu
V B) Serbest iir geleneiyle sylenmitir. B) Serbest iir geleneiyle sylendii
Yukardaki numaralanm ifadelerden C) nsanlarn canllara zulm ilenmitir. C) Yaama sevincinin ilendii
hangisinde bilgi yanll vardr?
D) iirde birok olay ve durum anlatlmtr. D) airin, sevgiliye kavumay diledii
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) iire yeni bir ses dzeni getirilmitir. E) Yaln bir dil kullanld
18. C 17. A 16. D 15. D 14. E 13. B 12. A 11. E 10. D 9. C 8. E 7. D 6. C 5. E 4. B 3. C 2. A 1. E Cevaplar
1. 4. 7.
----, iirimize yeni imgeler getirmitir. iirin i yapsyla d yaps arasnda bir I. Umut ve yarna inan, direnme ve is-
1940l yllarn sonlarnda yaymlad Du- uyum bulunmas gerektii dncesinden yan konular iire hkimdir.
var adl kitabndaki iirlerinde toplumcu hareket eden ---- lirizmin ar bast iirler II. airler, toplumun szcleri gibi iirler
bir anlay grlr. Daha sonraki iirlerin- yaymlamtr. Duygularn deiik biimde yazmlardr.
yanst, deiik benzetmeler kullanarak
de de zengin imgeler, deiik benzetme- III. Biimden ok ierie nem vermiler,
iirlerini renklendiriiyle dneminin air-
lerle renklendirilmi, insann duygularn toplumsal mesajlar etkili klmak iin
leri arasnda ayr bir yer almtr. iirlerini
yanstmaya ynelik iirler vermitir. Sisler rmcek A, Kaldrmlar adl iki kitapta slogan slubundan yararlanmlardr.
Bulvar, Yamur Kaa, Ben Sana Mec- toplam, daha sonra, yapt semelere IV. iirin ll uyakl olmasna ve ak bir
burum, Bela iei, Yasak Sevimek, Tu- yenilerini ekleyerek, Ben ve tesi, Son- dille yazlmasna nem vermilerdir.
tuklunun Gnl, Byle Bir Sevmek, Elde suzluk Kervan ve ileyi yaymlamtr. V. iire toplumsal bir ilev ykleme bak-
Var Hzn iirlerini toplad kitaplardr. mndan Namk Kemal, Tevfik Fikret ve
Bu parada sz edilen air aadaki-
Bu paradaki bo braklan yere aa- lerden hangisidir? Mehmet Akif gibi airlerle benzer yn-
dakilerden hangisi getirilmelidir? leri vardr.
A) Nurullah Gen
A) Bedri Rahmi Eybolu B) smet zel Yukardakilerden hangisi, 1940 sonras
toplumcu gereki iirin zelliklerinden
B) Cahit Klebi C) Bedri Rahmi Eybolu
biri deildir?
C) Fazl Hsn Dalarca D) Necip Fazl Ksakrek
E) Sezai Karako A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) Cahit Stk Taranc
E) Attila lhan
5. 8.
Kendine zg benzetmeler, imgeler, hayal-
Aadakilerden hangisi toplumcu ger-
ler kullanan air, bireyi i ve d dnyasyla
eki airler iinde yer almaz?
birlikte iirletirmitir. iirlerinde insanlarn
davran ve atmalarn yanstmtr. Sa- A) Ataol Behramolu
ys krk bulan iir kitaplar yaymlamtr.
B) smet zel
2. akrn Destan, anakkale Destan, 19
Mays Destan, Yeryz ocuklar, o- C) Hilmi Yavuz
Aadakilerden hangisi Maviciler gru- cuk ve Allah iir kitaplar en ok bilinenlerdir. D) Sreyya Berfe
bunun temsilcilerinden biri deildir?
Bu parada sz edilen air aadaki- E) Refik Durba
A) Orhan Duru lerden hangisidir?
B) Attila lhan A) Fazl Hsn Dalarca
C) Ferit Edg B) Necip Fazl Ksakrek
9.
D) Sezai Karako C) Mehmet Akif Ersoy
I. lye bakaldrp serbest yazmak
E) Demirta Ceyhun D) Arif Nihat Asya
II. Kafiyeyi iir iin gerekli grmekten
E) Mehmet Emin Yurdakul vazgemek
III. airane duyular, parlak grntleri i-
irden silmek
6. IV. iiri hayal gcnn kapal duvarlarn-
I. iir dilimize yeni bir ses getirmitir.
dan kurtarp gerek hayata karmak,
II. Kendine zg bir syleyi gelitirmitir.
yapmacksz tabii bir sylentiyle, gn-
III. Aruz lsn iire en iyi uygulayan lk yaay iinde halktan insanlar ya-
3. airdir.
kalama
Aadakilerden hangisi Hisar grubu- IV. Hikye ve romanlarnda iirsel bir dil
V. Makine sesi gibi sesleri iirde ahenk
nun temsilcilerinden biri deildir? kullanmtr.
unsuru olarak kullanmak
V. Psikolojik derinlik, bilinaltna inen bir
A) Mehmet narl duyarllk gstermitir. Yukardakilerden hangisi Orhan Velinin
B) lhan Geer Ahmet Hamdi Tanpnarla ilgili olarak Trk iirine getirdii ya da Trk iirin-
C) Fevzi Halc numaralanm bilgilerden hangisi yan- de yerlemesini salad yeniliklerden
ltr? deildir?
D) Mustafa Necati Karaer
E) Fazl Hsn Dalarca A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 7.
Kaynak dergisinin bir iir yarmasnda Hisarclar, iledikleri duygular bakmn- I. Yeni ile II. Yeniyi karlatran aa-
Arz- Hal iiri ikincilik kazannca Nurullah dan aadakilerden hangisine yakn- daki yarglardan hangisi doru deildir?
Ata'n gvendii airler arasna girdi. drlar?
kinci Yeni akmnn nemli isimlerindendir. A) I. Yeni, ftrizmin; II. Yeni, srrealizmin
Trkiyem, Dnyann En Gzel Arabistan A) Mill Edebiyatlara etkisinde kalmtr.
onun eserlerindendir. B) Mavicilere B) I. Yeni, iiri sokaa yaklatrm; II.
Bu parada sz edilen air aadaki- C) II. Yenicilere Yeni, iirin sokaa yaklatrlmasn
lerden hangisidir? reddetmitir.
D) Garipilere
A) Turgut Uyar C) I. Yeni, sradan insan iir kahraman
E) Fecriati airlerine
B) Suut Kemal Yetkin yapm; II. Yeninin iirinde dzyazda
olduu gibi kahramanlar yoktur.
C) lhan Berk
D) I. Yeni, iiri dzyazya yaklatrm; II.
D) Cemal Sureya
5. Yeni, iirin dzyazya yaklatrlmasna
E) Edip Cansever kar kmtr.
lk kitab "Kzlullu Yolu" 1943'te yaym-
land. Askerlii srasnda yazd iirleri E) I. Yeni, iiri airane syleyiten uzak-
2. latrm; II. Yeni, airanelii nemse-
Harbe Gidenin arklar adyla kitapla-
iirlerinde romantik bir duyarlkla toplum- mitir.
trd. 1945'ten itibaren Ulus gazetesi sanat
sal gerekilik asndan yaadmz gn-
sayfas, Varlk, lk, Ankara gibi dergilerde
lere bakar. nanlarnda ayak direyen, sert
klar yapan, gereklerden ok anlara srekli olarak iirleri kt. Denizin Ykseli-
i, mbatla Gelen eserlerinden bazlardr.
8.
snan bir karakter yaps vardr. Ser-
ven tutkunu bir airdir. 1952de kan Mavi Ahmet Haim ve Yahya Kemalin etkisin-
Bu parada sz edilen air, aadaki-
dergisiyle birlikte Trk iirinde ortaya kan de kalm, sembolizmden etkilenmitir.
lerden hangisidir?
eilimi yazlaryla metot hareketine dn- Eserlerinde Dou-Bat atmas, rya ve
trmeye alt. Garip iirine tepki duydu. A) Rfat Ilgaz zaman kavramlar, gemie zlem, mi-
iirlerinde divan iirinin imgelerinden de B) Necati Cumal mari ve musiki ne kar. Ne iindeyim
yararland. Bununla birlikte argoya, halk zamann! Ne de bsbtn dnda dizeleri
C) Behet Necatigil
deyimlerine geni lde yer verdi. onun zaman kavraynn zn vermek-
D) Turgut Uyar tedir. Bursada Zaman iiri geni bir kesim
Bu parada sz edilen air, aadaki-
lerden hangisidir? E) Edip Cansever tarafndan sevilmitir.
A) Rfat Ilgaz Bu parada sz edilen air, aadaki-
B) Cevdet Kudret Solok lerden hangisidir?
C) Attila lhan 6. A) Rfat Ilgaz
D) Turgut Uyar Yedi Mealenin eserleri kalclaan ismi B) Ahmet Hamdi Tanpnar
E) Fazl Hsn Dalarca ---- gibi ev iirlerine ynelen ----, duygula- C) Cahit Stk Taranc
rn iirde itenlikle iledi. Rahat, gsterie
D) Ahmet Muhip Dranas
3. kamayan, sembollere dayal, iir gele-
neklerini gzeten bir anlaytadr. Bir ara E) Fazl Hsn Dalarca
Hisar dergisi etrafnda buluan airler, Ga-
Garipi izgide yrd. iirlerinde kendi
ripilere ve kinci Yenicilere tepki gster-
miler ve milli duygular manevi deerleri evinden balayarak teki evleri, soka,
ne karan bir edebiyattan yana olmular- evreyi, giderek d dnyay ve toplumu 9.
dr. l, uyak gibi klsik edebiyat e- sorunlaryla anlatmtr. Hem hece l-
Dalgalanr bayrak,
lerini kullanarak, ak, doa ve vatan sev- syle hem de serbest lyle yazmtr. lk
gisi gibi konular ilemilerdir. Sanatnn iirleri anlamca ak, sonrakiler kapaldr. Dalgalanr fatihlar bayrakta.
hibir ideolojinin szcln yapmamas iir dnda inceleme, eviri, radyo oyunu Siz t Orta Asya'dan beri
ve bamsz olmas gerektiini savunmu- alanlarnda da eserleri vardr. Uyursunuz, uyanrsnz,
lardr. iir gzelliini korumak kouluyla;
Bu parada bo braklan yere aada- Siz dnrsnz bu toprakta
aruzu, heceyi, serbest iiri kullanmay, iiri
kilerden hangisinde verilenler getiril-
nesre yaklatrmay uygun grmlerdir. Bu dizeler aadakilerden hangisine
melidir?
Aadakilerden hangisi bu airlerden ait olabilir?
deildir? A) Ziya Osman Saba-Behet Necatigil
A) Orhan Veli Kank
A) Yavuz Blent Bakler B) Sabri Esat Siyavugil- Necati Cumal
B) Necati Cumal
B) smet zel C) Ziya Osman Saba-Cahit Stk Taranc
D) Cahit Stk Taranc-Oktay Rfat Horoz- C) Fazl Hsn Dalarca
C) Mehmet narl
D) Munis Faik Ozansoy cu D) Turgut Uyar
E) lhan Geer E) Cevdet Kudret Solok-Necati Cumal E) Edip Cansever
14. 17.
----, ilk iir kitab Yarenlikte, toplumcu iirin retmenlik yapt yllarda Anadoluyu
de gerei olarak halktan insanlarn, iile- tanyan ----, memleketi iirimize yeni bir
11. rin, kimsesiz hastalarn ve yoksullarn dn- ses getirmitir, iirlerinde derin bir Anado-
I. Toplum iin sanat anlayna uygun yasn anlatr. iirlerinin temas dolaysyla lu sevgisi vardr. yimser, ak ve gereki
davranma halk syleyiinden de yararlanr. bir bakla Anadoluya eilmitir. iirlerinde
II. iirde anlam akln nemseme Bu parada bo braklan yere aada- temiz bir Trke, Karacaolan andran bir
III. l ve uya nemsememe kilerden hangisi getirilmelidir? itenlik grlr. Hayale pek yer vermez,
gereki bir anlayla yazmtr. Onu ger-
IV. Gerekleri iire olduu gibi iire ta- A) Ceyhun Atuf Kansu eki-romantik bir air olarak niteleyebiliriz.
maya kar kma
B) Cahit Klebi Adamn Biri, Rzgr, Atatrk Kurtulu Sava-
V. Anlatmda soyutlamay seme nda, Yeeren Otlar belli bal eserlerdir.
C) Necati Cumal
Yukardakilerden hangisinin II. Yeni a- D) Rfat Ilgaz Bu parada aadakilerin hangisinden
irleri ile Nazm Hikmette ortak olduu sz edilmektedir?
E) Enver Gke
sylenebilir?
A) Cahit Klebi
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) Ahmet Kutsi Tecer
15.
Toplumcu gereki airlerdendir. Dier C) Orhan Seyfi Orhon
toplumcu airlerden farkl olarak dikkatleri D) Cahit Stk Taranc
kylerdeki yoksulluun boduu halkn E) Faruk Nafiz amlbel
zerine ekti. iirlerinde ounlukla ky
12. halknn problemlerini, kye zg bir anla-
II. Yeni, 1950'li yllarda Edip Cansever, tmla dile getirdi. Ant dergisinde yaymla-
nan Kyllerime iiri byk yank uyandr-
18.
I
d. Ein Trkleri, Pablo Neruda evirileri II. Yeni, ---- akmndan etkilenmi; lhan
Attila lhan, lhan Berk, Cemal Sreya, dier eserleridir. Berk, Turgut Uyar gibi airler uur altla-
II III IV rnda bulunan her eyi olduu gibi dar
Bu parada sz edilen air, aadaki-
Ece Ayhan gibi airlerin ban ektii bir lerden hangisidir? tamlardr.
V Bu parada bo braklan yere aada-
A) Ataol Behramolu
iir ve edebiyat akmdr. kilerden hangisi getirilmelidir?
B) Enver Gke
Bu cmledeki numaralanm bilgiler- C) smet zel A) sembolizm B) romantizm
den hangisi yanltr? C) ftrizm D) empresyonizm
D) Sreyya Berfe
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Refik Durba E) srrealizm
18. E 17. A 16. D 15. B 14. D 13. D 12. B 11. C 10. A 9. C 8. B 7. A 6. A 5. B 4. A 3. B 2. C 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
I. Bu dnem airleri birlikte dergiler - Divan ve hece iiri estetiiyle rd imge I. nsandan, doadan, yaamdan ve
karmlardr. dnyas, ok renkli ve zgndr. lhamn bunlarn geleceinden yana bir tavr
II. Bu dnemin airleri iin ortak bir an- gcne inanan airin iirlerinde, slami iirin gelitirilir.
laytan ok, gruplarn ve kiilerin ayr iki byk ncs Necip Fazl ve Sezai Ka- II. Emperyalizme ve kapitalizme kar -
ayr iir anlaylarndan sz edilebilir. rako'un etkisi vardr. Fakat air, bu etkileri, klarak bireyin nemine vurgu yaplr.
III. Hece lsne geri dnlm; serbest air kimliindeki zgn yaratclkla aarak III. nsann kltrel yenilenmesi, yaamn
iir genellikle terk edilmitir. sade ve duru bir yayla suyunu andran ken- da yenilenmesi olacana aklk geti-
IV. airler, kinci Yeni sonras toplumcu di sesini bulmay baarmtr. 1990 ylnda rilir.
iirde olduu gibi ideolojiyi iirlerinde "Yamur" adl iiriyle Trkiye Diyanet Vakf IV. Klasik iirimize bir dn olarak kabul
ncelikli bir e olarak grmemilerdir. Na't- erif Byk dln kazanmtr. i- edilebilir.
V. airler, dz yazya yaklaan bir slup- ekler mesin, Yank ve Hzn, Yanlg V. 1987de yaymlanmtr.
la, anlatmaya imkan veren temalar da Saatleri eserlerinden bazlardr. Yenibtn iir manifestosu ile ilgili ola-
iirlerinde ilemilerdir. rak yukardakilerden hangisi yanltr?
Bu parada sz edilen air, aadaki-
1980 sonras Trk iiri iin yukardaki-
lerden hangisidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
lerden hangisi yanltr?
A) Seyyit Nezir
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
B) Hseyin Atlansoy
8.
C) Enver Gke
iirlerinde ok anlamllk ve arm var-
2. D) Haydar Eglen
dr. Bununla birlikte onun iiri iyi bir ironi
1980 sonrasndaki airlerin imge anlay- E) Nurullah Gen iiridir. ledii konular bireyseldir. Gelene-
larnda uzak armlara nem vermeleri in imknlarndan sonuna kadar faydalanr
bakmndan ---- ile yaknlklar vardr. ama bu onu zgnlkten uzaklatrmaz.
5.
Sezai Karakoun da etkisi altnda kalan
Bu cmlede bo braklan yere aada-
Gerek ad Muammer Aka olup retmen- airin iledii balca temler, metropol
kilerden hangisi getirilmelidir?
likten ayrlmadr. O ve arkadalar, Trk i- hayat ve bunun insan zerine etkisidir.
A) Garip iiri irine zellikle 12 Eyll askeri darbesi son- ntihar lac, Balkon kmaznda Efendilik
B) kinci Yeni ras kardklar Broy iir dergisi sayesinde Tarihi, ehir Konumalar, lk Szler, Su
birok yeni air kazandrmlardr. Trk Burcu eserleri ona aittir.
C) Hisar dergisi
iirinde Yenibtnc iir adyla bilinen Bu parada sz edilen air aadaki-
D) Be Hececiler
manifestoyu yaynlayan grubun nderlerin- lerden hangisidir?
E) Yedi Mealeciler dendir. ili Duyarl, Israrla, Btn Yarn-
larda, Dalar ylecene adl eserleri vardr. A) Seyid Nezir
B) Hseyin Atlansoy
3. Bu parada sz edilen air, aadaki-
C) Enver Gke
lerden hangisidir?
iek dergisini karm, iirat dergi- D) Haydar Eglen
sinde emei gemitir. Ak, kardelik, ya- A) Seyyit Nezir
E) Nurullah Gen
antlar, ocukluk gibi konular ounlukla B) Hseyin Atlansoy
imgeli ve mecazl bir dille ilemitir. Ale- C) Enver Gke
vi-Bektai iir geleneiyle birlikte Cemal
D) Haydar Eglen 9.
Sreya ve Behet Necatigil ile yaknlklar
kurmutur. Karln Bulamam Sorular, E) Nurullah Gen "iir Nbetleri, Gemi Zaman Dleri, Ses
Sokak Prensesi, Kabareden Emekli Bir Kz Ver Bana, Bana Ak Sun" iir kitaplarnn
karde, 40 iir Ve Bir eserlerinden bazla- sahibidir. iirini mistik-metafiziki iir de de-
rdr. 6. nen slam izgide gelitirmeye almtr.
Bu parada sz edilen air aadaki- Aadakilerden hangisi Yenibtn iir Bu cmlelerde sz edilen air, aa-
lerden hangisidir? anlayna bal deildir? dakilerden hangisidir?
A) Seyyit Nezir A) Veysel olak A) Arif Dlger
B) Hseyin Atlansoy B) Seyyit Nezir B) Hseyin Atlansoy
C) Enver Gke C) Hseyin Haydar C) Enver Gke
D) Haydar Eglen D) Metin Cengiz D) Lale Mldr
E) Nurullah Gen E) Hseyin Atlansoy E) hsan Deniz
1. 4. 7.
klk geleneinin bir paras olan trkl Biz onu hep Mihriban iiriyle tandk. Gkte yldz yerde k grlmez
hikyeler anlatma konusunda olduka ba- Oysa bu iir onun sadece popler yn Gne doup gndz olduu zaman
arldr. Kendi trklerinin yannda usta idi. Onun iirlerinde Yunusu andran bir nsanolu ara yerde srnmez
mal trkleri de gen kuaklara aktarm- incelik, basite syleyiin altnda gizlenmi
Ba koyacak yastk bulduu zaman
tr. Cumhuriyet Destan, retmen, Dertli bir derinlik vard. Hasana Mektuplar, Ha-
Blbl, Neyine Gvenem Yalan Dnyann, ber Blteni, Kan Yazs, Vur Emri, Bein- k Mahsun erifin yukardaki iiriy-
Yaradan eserleri ona aittir. ci Mevsim adl eserlerine batan baa bu le ilgili olarak aadakilerden hangisi
zellikler egemendir. sylenemez?
Bu parada sz edilen halk ozan aa-
dakilerden hangisidir? Bu parada sz edilen ozan, aada- A) Yaln bir dil kullanlmtr.
kilerden hangisidir? B) Sarma uyak kullanlmtr.
A) k Murat obanolu
B) k Veysel A) Neet Erta C) Hece lsyle sylenmitir.
C) k Mahsuni erif B) k Veysel D) Halk iiri geleneinden yararlanlmtr.
D) k eref Talova C) k Mahsuni erif E) Ahengi salayan gelerden yararlanl-
D) Bayram Bilge Tokel mtr.
E) k Feyman
E) Abdurrahim Karako
2. 8.
I. Usta-rak ilikisi iinde yetimeye de- 5. Mhr gzlm, seni elden
vam etmilerdir. Kahramanmara yresinin halk ozanla- Saknrm, kskanrm
II. Saz eliinde iir syleme geleneinin rndandr. Alevi - Bektai geleneini sr-
Uan kutan, esen yelden
takipisidirler. drm. Saz eliinde syledii iirlerine
III. Abdurrahim Karako gibi saz alma Nazm Hikmet gibi toplumcu gereki a- Saknrm, kskanrm
geleneine uymayp sadece iir yazan irlerin etkilerini de katmtr. iirleri pek ok
Gnmz ozanlarndan Neet Ertan
airler de vardr. bestekr tarafndan bestelenmitir.
dizelerinden hareketle aadakilerden
IV. iirlerinde geleneksel konularn yann- Bu parada sz edilen ozan, aada- hangisi sylenemez?
da gncel konular da ilemilerdir. kilerden hangisidir?
V. Divan iiri etkisi ve Arapa-Farsa A) mgeye bavurulmutur.
szcklerin kullanm bu dnemde ye- A) Neet Erta B) Temas aktr.
niden ilgi grmtr. B) k Veysel C) Ahenk unsurlarndan yararlanlmtr.
Cumhuriyet Dnemi halk iiri iin yuka- C) k Mahsuni erif D) Halk iiri geleneinden yararlanlm-
rdakilerden hangisi yanltr? D) Bayram Bilge Tokel tr.
E) Abdurrahim Karako E) Sevgilinin olumsuz ynleri vurgulan-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
mtr.
3. 6.
9.
iirlerinde tasavvufi deyilere yer veren u garip halimden bilen iveli nazl
te gidiyorum emi siyahm
air, atma alannda byk baar gster- Gnlm hep seni aryor neredesin sen
mitir. ukuroval klar arasnda byk nmze dalar sralansa da
saygnl vardr. Ahu Gzlm, Barmam, Datl dillim gler yzlm ey ceylan gzlm
Sermayem derdimdir servetim ahm
Anadolum, Mevlana, Elveda, Bugn Bay- Gnlm hep seni aryor neredesin sen Karardka bahtm karalansa da
ramdr eserlerinden bazlardr.
Bu dizelerden hareketle, Neet Ertala 20. yzyla ait bu dizeler aadakiler-
Bu parada sz edilen halk ozan aa- ilgili olarak aadakilerden hangisine den hangisi tarafndan sylenmi ola-
dakilerden hangisidir? ulalamaz? bilir?
A) k Murat obanolu A) Sevgiliye zlem duyduu A) Seyrani
B) k Veysel B) retici nitelikli iirler yazd B) Dertli
C) k Mahsuni erif C) iirlerini hece lsyle syledii C) Dadalolu
D) k eref Talova D) Halk syleyilerinden yararland D) k Mahsuni erif
E) k Feyman E) Sevgiliye seslendii E) Metin Elolu
18. B 17. D 16. B 15. E 14. B 13. C 12. A 11. C 10. A 9. D 8. E 7. B 6. B 5. C 4. E 3. E 2. E 1. A Cevaplar
1. 5. 8.
I. Bireysel temalar daha ok ilenmekte- Yenibtnc iir iin aadakilerden 1980li yllarda, sz edilen iir anlayla-
dir. hangisi sylenemez? rndan biri de mistik-metafizik kayglar ne
II. Farkl iir yaklamlar vardr. karan iirdir. Kimi eletirmenlerin ve air-
A) Parann bysn bozmaya adanm
III. airler, daha nceki iir geleneklerin- zekann lirizmidir. lerin Mslman air, slamc air biimin-
den yararlanmlardr. de kavramlatrdklar bu iir anlay asln-
B) Politikayla bark olmayan insani poli-
IV. iir, dzyazya yaklam ve nemini da ieriinden ok, yazanlarn bir ksmnn
tiklemedir.
yitirmitir. bulunduu toplumsal kesimle, youn ola-
C) "Brooyyy" kadar yerli, "merhaba" ka- rak yazdklar dergilerle ilgilidir. Nitekim bu
V. iir anlaylarn manifestoyla duyuran
dar evrenseldir.
airler kmtr. airler, genellikle Dergh, Yneliler, Kak-
D) Hayat kadar dank, hayat kadar r- ns gibi dergiler etrafnda toplanmlardr.
1980 sonras Trk iiri iin yukardaki- gtldr. ----bu anlayn nemli temsilcilerdir.
lerden hangisi doru deildir? E) Gelenee her ynyle bal, yenilie
Bu parada bo braklan yere aada-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. hep kardr.
kilerden hangisi getirilemez?
A) hsan Deniz
6. B) Hseyin Atlansoy
2.
Soylu Yeniliki iir Manifestosu aa- C) Arif Dlger
1980den sonra imgeci, soyut anlatma
dakilerden hangisi tarafndan yaynlan- D) Seyyit Nezir
ynelen bir airin aadakilerden han- mtr?
gisine yakn olduu sylenemez? E) Nurullah Gen
A) Bak Ayhan T.
A) Ahmet Haim
B) Hseyin Atlansoy
B) Cenap ahabettin
C) Ahmet Erhan
C) Orhan Veli Kank
D) Haydar Erglen
D) Cemal Sreya
E) Arif Dlger
E) Turgut Uyar
7.
3.
Bugn iirin dilinde, tekniinde, biim ve bi-
1980 sonrasnda Nurullah Gen gibi eminde dnme duyulan gereksinimin
mistik - metafiziki iire ynelen air- karlanmas poetikada hem eskinin snr- 9.
lerin iiriyle aadakilerden hangisinin larnn izilmesini hem de yeninin kaplar-
iiri ilikilendirilemez? 1980lerde gelien, oluan iir ortamn-
nn almasn salayacaktr. Modern Trk
da folklorik iir ifadesi, halk iirine, halk
A) Mehmet Akif Ersoy iirinin dnm noktasndaki airlerden
kltrne ve yerel deerlere yaslanan iiri
biri olan Yahya Kemal`in ifadesine dayana-
B) Necip Fazl Ksakrek tanmlar. Bu paralelde, 1980li yllarda kr
rak syleyecek olursak, yeni bir r sez-
C) Cahit Zarifolu kkenli, tara kkenli folklorik iir tart-
mekle ona vcut vermek arasndaki al-
malarnda bazen ---- tanmlamasna da
D) Sezai Karako maz mesafe"yi kat etme abasna girmek
gerekir. 2000`li yllarn balarnda Trk ii- bavurulmutur. Folklorik iir her eyden
E) Ahmet Muhip Dranas nce modernliin, Avrupa iirini nemse-
rinin gereksinim duyduu dnm, yeni-
lemeyi gerekletirmek bizim ynelimimiz- yen anlayn karsnda konumlanr, yerli
dir. Dntrclk ancak cesur deneylerle olan ne karmak ister. Balca temsilci-
4. mmkndr. Biz, bunu yapacaz. leri Yaar Mira, Adnan zer ve Murathan
I. Mehmet Akif Ersoy-Toplumculuk Mungandr.
Bu paragrafta dile getirilen dnceler,
II. Cahit Stk Taranc-Sembolizm paragrafn dili de dikkate alndnda, Bu parada bo braklan yere aada-
III. Veysel olak-Toplumcu gereki iir aadakilerden hangisine ait olabilir? kilerden hangisi getirilmelidir?
IV. Orhan Veli Kank-Srrealizm A) Fecriati A) Yeni Trk iiri
V. Neet Erta-Halk iiri B) Yedi Mealeciler B) Soylu yeniliki iir
Yukardaki eletirmelerden hangisi C) Hisarclar C) Mistik-metafiziki
doru deildir?
D) Soylu yeniliki iir D) Yenibtnc iir
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Servetifnuncular E) Gelenekselci iir
A) gelenekilik B) toplumculuk
C) folkolirik D) yenilikilik 15. 18.
E) mistik-metafiziki iirler; ll kafiyeli, anlaml ve biimli
Toplumcu eilim olan airlerin dahi
metinlerdir. 1980li yllarn banda bireysel temala-
Trke nesir cmlesi kuralldr. r ilemeleri aadakilerden hangisine
12.
Vezni olmayan her yaz, nesirdir. balanabilir?
Aadakilerden hangilerinin iir anla-
ylar yakn deildir? Bu ilkeler aadakilerden hangisine A) Dnemin siyasi koullarna
aittir? B) iirlerin gelenekten kopmu olmasna
A) Cenap ahabettin-Ahmet Haim
A) Yeni Trk iiri C) iir dergilerinin toplumcu konulardan
B) Ziya Gkalp-Faruk Nafiz amlbel uzaklamasna
C) Ziya Osman Saba-Sabri Esat Siyavu- B) III. Yeni (Sefa Koyuncu) iiri
D) Gen airlerin toplumsal gerekleri bil-
gil C) Mistik-metafiziki iir memelerine
D) Orhan Veli Kank-Melih Cevdet Anday D) Yenibtnc iir E) Vezinsiz iirin toplumsal konular ile-
E) Nazm Hikmet-Arif Dlger E) Soylu yeniliki iir mesine uygun olmamasna
18. A 17. C 16. E 15. B 14. C 13. E 12. E 11. B 10. A 9. A 8. D 7. D 6. A 5. E 4. C 3. E 2. C 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Tark Bura, Kurtulu Savann Kuv-y Halide Edip Advar, Ateten Gmlek ve Hayatn kat kurallar iinde kendi halinde
Milliye ve erkez Ethem dnemlerini anla- I yaayan insanlarn yaamlarndan kesitler
tan Kk Aa romanndan sonra, Sakar- Vurun Kahpeye adl romanlaryla Milli M- veren sanat, aslnda grl grl yaanan
ya Savandan nceki ve sonraki durumu
II hayatla bu snk insanlarn oluturduu
bu romannda ele almtr. Yazar bu eser-
cadele srecinde Anadolunun eitli so- dramatik elikiyi okuyucuya gstermek
de, karclar, ktlar, vurguncular,
satlmlar ve bunlara kar esiz yiitleri runlarn yanstmtr. Zeynonun Olu ro- istemitir. Hikyelerinin gc olaylarn
ile yeni bir devletin kurulu gnlerini anlat- III neminden veya ilgin olmasndan deil,
maktadr. mannda Dou Anadoluya, Diyarbakra yazarn gzlem gcnden ve akc s-
kadar uzanr. Dnen Ayna romannda ky- lbundan kaynaklanmaktadr. Mahalle
Bu parada sz edilen roman aada-
kilerden hangisidir? IV Kahvesi, Son Kular, Dlger Balnn
l ve stanbullu karlatrmas yapmtr. Ya- lm, Semaver bu hikyelerinden ba-
A) Kk Aa Ankarada
zarn alkuu roman ky yaamn anlatr. zlardr.
B) Dnemete
V Bu parada sz edilen hikyeci aa-
C) Firavun man
Yukardaki numaralanm ifadelerin dakilerden hangisidir?
D) Yamur Beklerken
hangisinde bilgi yanll vardr? A) mer Seyfettin
E) Siyah Kehribar
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) Sait Faik Abasyank
9. 11. 13.
(I) Trk ykclne nemli katklar yklerini Abdullah Efendinin Ryalar Durum ykclnn ilk ustasdr. Halkn
olan yazarlarndan biridir. (II) Olaya dayal ve Yaz Yamuru adl iki kitapta toplam- iinden kiileri, onlarn nemsiz grnen
ykclnn en usta temsilcisidir. (III) tr. Kiilerin n planda tutulduu yklerinin davranlarn konu edinmitir. Halk, iyi
Gnlk konuma diline, halk syleyilerine ba kiilerinde kendi i dnyasn yanst- ve kt ynleriyle, onlar sevdirerek anlat-
yklerinde yer vermitir. (IV) ounlukla mtr. Sade, sssz, ksa cmlelerle ku-
m, genelde kiilerin ruhsal kntsn,
rulmu, yumuak bir dili vardr. Toplumun
sradan insanlarn hayatlarn eserlerinde yaamn gereklerinden ok i benliklerine
ektii skntlar, sorunlar abartmadan ve
ilemitir. (V) yklerini Sarn, Semaver, snlarn sergilemitir. Dnceye sk umutsuzlua drmeden gz nne ser-
ahmerdan, Mahalle Kahvesi, Son Kular sk yer veren yazar, genellikle yaad s- mitir. "Hamet Glkokan" ve "Komiser"
gibi kitaplarda toplamtr. traplar, umutlarn, zleyilerini ve akla- gibi hikyeleriyle sevilmitir. Ayal ve Ki-
Sait Faik Abasyankla ilgili olarak yu- rn dile getirmitir. yklerinde de zamana raclar bilinen eserlerindendir.
kardaki numaralanm bilgilerden han- yer veren yazar, gemile iinde bulunulan
Bu parada sz edilen yazar, aada-
gisi yanltr? zaman bilin-bilinalt atmas biiminde
kilerden hangisidir?
aktarr.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) Tark Bura
Bu parada sz edilen yazar aada-
B) Peyami Safa
kilerden hangisidir?
C) Memduh evket Esendal
A) Ahmet Hamdi Tanpnar D) Sait Faik Abasyank
B) Samet Aaolu E) Necati Cumal
C) Kemal Bilbaar
D) Sait Faik Abasyank
E) Memduh evket Esendal 14.
Aadakilerden hangisi bireyin i dn-
yasna ynelen eserlerden deildir?
A) Dokuzuncu Hariciye Kouu
B) Saatleri Ayarlama Enstits
C) Huzur
10. 12.
D) Yarn Diye Bir ey Yoktur
yklerinde toplum yaaymzdaki ak- Eserlerinde bireyin i dnyasna ynelmi-
E) Devlet Ana
saklklar ele almtr. Gnlk yaam dile tir. Psikolojik roman trnn usta ismidir.
getirdii yklerinin yan sra, kadnlar il- Roman teknii olduka gelimitir. Bat-
gilendiren sorunlara, ekonomik sorunlarn l olamayan ama Doulu da kalamam
aile yaayn etkileyiine yer vermitir. Trk toplumunu konu edinmitir; bu konu 15.
Gzleme dayanan yklerinde olaylara "Fatih - Harbiye" romannda daha da ne Yazarn en baarl romanlarndan biridir.
iyimserlikle yaklaarak okuyucuyu rahat- kar. "Dokuzuncu Hariciye Kouu" has- Dar ve srekli bir zaman diliminde geni
latma yolunu seer. Baarl gzlemleri, ta bir gencin psikolojisini anlatt, yazarn bir ahs kadrosuyla olaylara ok ynl
temiz dili ve gl anlatmyla okuyucu- otobiyografik romandr. Olaylardan ok bakabilmitir. Eserde Necdet ile nianls
nun ilgisini ekmitir. Kesit ykclnn psikolojik tahlillere nem vermitir. Ekono- Leyla arasndaki iliki anlatlr. Leyla kltr
baarl yazarlarndandr. Otlak, Mendil mik nedenlerle Server Bedii takma adyla ikilii yaayan, deerlerinden uzak bir tip-
Altnda, Sahan Klbasts, htiyar ilingir, "Cingz Recai" adl polisiye romanlar yaz- tir. Onun yabanc subaylarla yanl ilikileri
Hava Paras, Bizim Nesibe, Kelepir yk mtr. "Kltr Haftas" adl bir dergi kar- Necdet'i zamanla milli bilince ulatrr.
kitaplardr. mtr. Bu parada sz edilen roman ve ya-
zar aadakilerin hangisinde doru
Bu parada sz edilen yazar aada- Bu parada sz edilen yazar aada-
verilmitir?
kilerden hangisidir? kilerden hangisidir?
A) Yaprak Dkm-Reat Nuri Gntekin
A) Memduh evket Esendal A) Tark Bura
B) Vurun Kahpeye-Halide Edip Advar
B) Sait Faik Abasyank B) Peyami Safa
C) Sodom ve Gomore-Yakup Kadri Kara-
C) Ahmet Hamdi Tanpnar C) Necati Cumal osmanolu
D) Halikarnas Balks D) Mithat Cemal Kuntay D) stanbul-Mithat Cemal Kuntay
E) Kemal Tahir E) Mahmut Makal E) stanbulun Bir Yz-Refik Halit Karay
1. 4. 7.
Eserlerinde adalama srecinde bire- ----, Azra Erhat ve Sabahattin Eybolu'y- 1933 ylnda Kayseri Lisesinden rencisi
yin, geleneksel kltrle modern kltr ara- la birlikte topraklarmzda yeermi btn Behet Kemal ile birlikte yazd szler,
snda skmas, yaad atma, bunun kltrler, bizden nceki btn uygarlklar Cemal Reit Bey tarafndan bestelendi;
toplum hayatna yansmas, bireyin i dn- bizimdir, hemerimizdir, anlayyla yola Cumhuriyetin 10. yl kutlamalar iin d-
yasndaki yansmalarn ilemitir. 1943te kan "Mavi Anadoluculuk" anlayna bal zenlenen mar yarmasn kazand. 10.
yklerini ieren Abdullah Efendinin R- Trk hmanistlerinden biridir. Eserlerinde Yl Mar olarak nlendi. Onun tek roman
yalarn yaymlad. lk roman Mahur Bes- denizi, deniz insanlarn, Bodrum'u, Ege ise 1936da yaymlanan Yldz Yamuru-
te 1944te; Huzur roman 1948de Sahne- Denizi'nin efsanelerini anlatmtr. sluba dur. Bu romannda air ukfe Nihal Ha-
nin Dndakiler adl roman ise 1950de ve teknie ok nem vermeyen yazarn, nma akn anlatt dnlr.
iirsel, destanms ve cokulu bir anlat-
yaymland.
m vardr. Eski Yunan ve Anadolu uygar- Bu parada sz edilen sanat aa-
Bu parada sz edilen yazar, aada- lklar ve mitoloji birikimini de eserlerinde dakilerden hangisidir?
kilerden hangisidir? yanstmtr. Merhaba Akdeniz, Ege Ky-
A) Faruk Nafiz amlbel
larndan, Yaasn Deniz, Egenin Dibi gibi
A) Tark Bura B) Orhan aik Gkyay
eserleri vardr.
B) Peyami Safa C) Ceyhun Atuf Kansu
Bu parada bo braklan yere aada-
C) Memduh evket Esendal kilerden hangisi getirilmelidir? D) Orhan Seyfi Orhon
D) Ahmet Hamdi Tanpnar E) Mehmet Kaplan
A) Refik Halit Karay
E) Refik Halit Karay
B) Cevat akir Kabaaal
C) Memduh evket Esendal
2. D) Ahmet Hamdi Tanpnar 8.
I. Hikyelerinde "konu" ve "olay"dan ok E) Tark Bura I. yk, roman, deneme ve tiyatrolaryla
"zaman"dan ve "insan yaam"ndan tannr.
kesitler ne kar. II. yk ve romanlarnda Trk toplumu-
II. Trk edebiyatnda Maupassant tarz 5. nun tarihine ynelmitir.
hikyenin en nemli temsilcisidir. III. ehov tarz hikyeye uygun hikyeler
Roman olarak Saatleri Ayarlama Enstit-
III. Genellikle gereki olsa da baz yk- sn, yklerden Yaz Yamurunu oku- yazmtr.
lerinde realizmi riski att grlr. mam biri Cumhuriyet Dneminin roman IV. Kurtulu Sava yllarn anlatt K-
IV. stanbul, deniz, balk, yoksulluk, avare ve hikayesi hakknda eksik bilgi edinmitir. k Aa ve Osmanl Devleti'nin kurulu-
insanlar ve doa, yaama balln unu anlatt "Osmanck" romanlary-
Bu cmlede sz edilen eserler aa-
gstergesi olarak yklerinde ska la tannmtr.
dakilerden hangisine aittir?
yer bulur. V. Trk toplumunun milli deerlerini
V. Dili sade ama anlatm genellikle da- A) Kemal Tahir
nemsemi; bu deerlerin korunma-
nktr. B) Sabahattin Ali sndan yana bir sanat izgisi izlemitir.
Sait Faik Abasyankla ilgili yukardaki C) Memduh evket Esendal Yukardakilerden hangisi Tark Bu-
yarglardan hangisi doru deildir? D) Ahmet Hamdi Tanpnar raya ait deildir?
E) Tark Bura
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. 6.
Semaver, Sarn, Mahalle Kahvesi, Aadaki eser tr eletirmelerinden 9.
hangisi doru deildir?
I II III Aadakilerin hangisinde yazar-eser
Medar- Maiet Motoru, ahmerdan adl Eser Tr eletirmesi yanltr?
IV V A) Deniz Gurbetileri Roman A) Tark Bura - biin Ryas
eserler, Sait Faikin yk trnde bilinen
B) Mavi Srgn An B) Sait Faik Abasyank - Aganta Burina
eserleridir.
Burinata
C) Son Kular Rportaj
Bu cmledeki alt izili eser adlarndan C) Halikarnas Balks - Turgut Reis
hangisiyle ilgili bilgi yanl vardr? D) Siyah Kehribar yk D) Peyami Safa - Szde Kzlar
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Ihlamur Aac Oyun E) Ahmet Hamdi Tanpnar - Mahur Beste
18. B 17. E 16. B 15. A 14. A 13. E 12. B 11. D 10. B 9. B 8. C 7. A 6. C 5. D 4. B 3. D 2. B 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Sadri Ertem, ---- romannda bir yandan
Kimi romanlarnda tarihe ynelen Kemal Aadaki eserlerden hangisi bir yk-
Avrupadan ucuz mallarn gelii, te yan-
Tahirin ilk roman ----. Bu roman, XIII. yz- dr?
dan endstride balayan gelime nedeniy-
yl Anadolusunu yanstr. Daha sonra yaz- le dokuma tezghlarnn durmasnn yarat-
A) Irazcann Dirlii
d Esir ehrin nsanlar, Yorgun Sava, t isizlik sonucu kyden kente balayan
Kurt Kanunu, Hr ehrin nsanlar roman- B) Ylanlarn c
g ele almtr.
larnda da tarihsel olaylar ilemitir. C) Kygren
Bu paradaki bo braklan yere aa-
Bu parada bo braklan yere aada- D) Sar Scak dakilerden hangisi getirilmelidir?
kilerden hangisi getirilmelidir? E) Yarm Ekmek A) krklar Durunca
A) Osmancktr B) Sar Traktr
B) Srtlan Paydr C) Toprak Kokusu
5.
D) Yalnz Dnyorum
C) Devlet Anadr Kemal Bilbaar, ilk yklerinde, zellikle
E) Karncay Tanrsnz
D) Kara Ahmet Destandr Anadolu kasaba halknn yaayn dile
E) Kalpakllar ve Doludizgindir getirmesiyle tannmtr. ---- adl kitabnda 8.
bir araya getirdii bu yklerinde arada
Tanzimat edebiyatndan balamak zere
kent yaamndan rnekler de grlmekle Batllamann yanl alglanmas birok
birlikte, kasaba yaaynn ar bast romana ve tiyatro eserine konu olmutur.
2. grlr. Cumhuriyet edebiyatnda Yakup Kadri Ka-
Erol Toy, iki ciltlik ---- romannda Timur-Yl- Bu parada bo braklan yere aada- raosmanolunun Kiralk Konak, Peyami
drm atmasndan sonra beyliklerin iine kilerden hangisi getirilmelidir? I
dt bunalm yanstmtr. Safann Fatih-Harbiye ve Reat Nuri Gn-
A) Yaza Yolculuk
Bu parada bo braklan yere aada- II
B) Yoldan Geen ykler tekinin Yaprak Dkm roman bu konuyu
kilerden hangisi getirilmelidir?
C) Anadolu Garaj III
A) Firavun man
D) Memleket Hikyeleri ilemitir. Oktay Akbaln Oyun inde Oyun,
B) Kurtlar Sofras
E) Anadoludan Hikyeler IV
C) Klelik Dnemeci
Refik Erdurann kinci Bask oyununda yan-
D) Azap Ortaklar V
E) Kutsal syan 6. l Batllama anlatlmtr.
Aadaki bilgilerden hangisi yanltr? Yukardaki numaralanm ifadelerden
A) Yaar Kemal, nce Memed romannda hangisinde bilgi yanll vardr?
3. sua itilmi bir ekyann yaamn konu A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
edinmi; anlatmdaki coku, betimleme-
Aadaki bilgilerden hangisi yanltr?
lerindeki canllkla dikkat ekmitir. 9.
A) Pnar Kr, Berlinin Nar iei roma- B) Orhan Kemal, stanbulun yoksul ke- Aadaki bilgilerden hangisi yanltr?
nyla gmen sorunlarn ele almtr. simlerinde yaayanlar, kyden kente A) Tark Bura, Cumhuriyet Dnemini,
B) Yaar Kemal, Orta Direk romannda, nfus gn konu edinmitir. toplumcu ve gereki yazarlardan
kyllerin pamuk tarlalarnda almak C) Sabahattin Ali, Kuyucakl Yusuf ro- farkl biimde yorumlayan bir yazardr.
iin ukurovaya gitmelerini anlatm- manyla ky romanclna nclk B) Fakir Baykurt, roman ve yklerinde
tr. etmi; kylleri, toplumsal snflar ara- ky ve kasaba yaamna tanklk et-
C) Rfat Ilgaz, glmece yk ve romanla- sndaki elikileri ele alan ykler yaz- mi, ky sorunlarn ilemitir.
rnda toplumsal bozukluklar ve aksak- mtr. C) Yaar Kemal, roman ve yklerinin ko-
lklar ilemitir. nularn Ege yresinden alm, deniz-
D) Bekir Yldz, yurt dnda alan g-
cilerin yaamn anlatmtr.
D) Kemal Tahir, Yorgun Sava roma- men iilerin yaamn konu edinen
nnda ttihatlarla Milli Mcadele yan- D) Samim Kocagz, Cumhuriyet Dne-
yazarlardan biridir.
ls gler arasndaki atmay anlat- minin toplumcu ve gereki roman ve
E) Tark Bura, Yorgun Sava roma- yk yazarlarndan biridir.
mtr. nnda Anadoludaki basz, ndersiz E) evket Esendal, Ayal ve Kiraclar
E) Samim Kocagz, roman ve yklerin- ulusal glerin birleip Kurtulu Sava- adl romannda bakent Ankarann
de ky ve kasaba yaamna tanklk nn balamasna kadar geen dne- Cumhuriyetin ilk yllarndaki yaamn
etmi, ky sorunlarn dile getirmitir. mi anlatmtr. canlandrmtr.
17. A 18. B 16. A 15. E 14. D 13. D 12. E 11. A 10. E 9. C 8. D 7. A 6. E 5. E 4. D 3. A 2. D 1. C Cevaplar
1. 3. 6.
Ayla Kutlu, Tutsaklar adl romannda lk yklerini Avrupadaki rencilik yllar- ----, genellikle ukurova insannn hayat
1971 darbe giriimini, darbeye karan nn izlenimleriyle yazmtr. Bu yklerde, savalarn iirli bir dille yazmtr. Tezli
askerlerin yarglanmasn kendine zg kinci Dnya Savann verdii tedirginlik roman savunmutur. Eserlerinde folklor
bir yaklamla yanstmtr. iinde olan rencilerin yaay verilir. gelerine ve gl doa tasvirlerine yer
Emine Insu, Cambaz adl romann- Psikolojik zmlemeleri yaplan bu kiiler
vermitir.
da Trkiyenin sorunlarla dolu bir d- genellikle hasta ruhludurlar ve sk sk lm
nemini kendi grleri dorultusunda dncesine kaplrlar. Psikolojik konulu Bu parada bo braklan yere aada-
yklerini Zrriyet, retmen Gafur, kilerden hangisi getirilmelidir?
deerlendirmitir.
Byk Aile adl kitaplarnda toplamtr.
Buna gre, Cumhuriyet Dnemi'nde Babamn Arkadalar adl kitabnda, ya- A) Kemal Tahir B) Orhan Kemal
oluturulan sanat eserleriyle ilgili ola- kn tarihimizde yer alan yirmi kiiyi ta- C) Tark Bura D) Cengiz Dac
rak aadakilerden hangisi sylenebi- ntmtr.
E) Yaar Kemal
lir? Bu parada sz edilen yazar aada-
A) Sanat eserlerinde hemen her konunun kilerden hangisidir? 7.
ilenebildii A) Kemal Bilbaar B) Talip Apaydn Bireyin sorunlarna arlk veren, onun
B) Sanat eserlerinin, tarih ve sosyoloji bi- C) Samet Aaolu D) Onat Kutlar gnlk hayatndaki amazlarn ileyen
limine katk salad bir yazardr. Her insann hayatnda en az
E) Cevdet Kudret
C) Edebiyat tarihinin her dneminde ba- birka kere kafasndan geirdii ya da ya-
arl eserler oluturulduu ad sevgi, dostluk, yalnzlk, tutku, kor-
4. ku ve lm gibi kavramlar imgesel bir dille
D) Yenileme hareketlerinin, sanat eser-
anlatmtr. yklerinde ilenmi, zerinde
lerinin katksyla olutuu ----, Ylanlarn c romanyla n kazan-
mtr. Bu roman, ayn adla oyunlatrl- ok allm, bir dil kullanmtr. Uzun
E) Toplumdaki deiimlerin, gelimelerin Srm Bir Gnn Akam, Gm Ke-
mtr. Trpan romannda istemedii zen-
sanat eserlerine de yansd diler Bahesi, Ksmet Bfesi yk kitapla-
gin bir ky aasyla zorla evlendirilen gen
kz, allageldii zere kendisini asmaz. rn yazmtr.
Trpanla, evlendii erkei ldrr. Kyg-
Bu parada sz edilen yazar, aa-
rende kylnn yoksulluu, kyl kentli
karlatrlmas yaplrken Onuncu Ky- dakilerden hangisidir?
de kyly kalkndrma ele alnr. A) Bilge Karasu B) Kemal Tahir
Bu parada bo braklan yere aada- C) Mustafa Kutlu D) Fakir Baykurt
kilerden hangisi getirilmelidir?
E) Sevin okum
2. A) Talip Apaydn B) Yaar Kemal
Deirmen, Kan, Ses, Yeni Dnya, Sra C) Oktay Akbal D) Fakir Baykurt
Kk adlarn tayan yk kitaplarnda 8.
E) Kemal Tahir
toplumsal konulu olanlar arlktadr. Bu ----, daha ok bireyin tedirginliklerine, bu-
ykleri arasnda ky ve kylnn sorunla- nalmlarna eilmitir. yi bir gzlemci olan
ryla ilgili olanlar, Trk kyn, kylsn 5. yazar, daha ok kk insann yaam kav-
sistemli bir biimde inceleyen ilk ykler gasn vermitir. Genelde olaysz olan y-
Yazar, yaad yreyi romanlarnda yan-
olma zelliini tar. Ayrca yklerinde, klerinde gmenlikten balayarak, kk
stmtr. Baba Evi, Avare Yllar, Cemile
iilerin alma koullar, sosyal gven- kz ve kadnlarn iine dtkleri kt du-
ve Dnya Evi romanlar byk lde
celerinin olmay, cretlerinin dkl, rumlar, kk memurun dnyas, yoksulluk,
yazarn yaamndan izgilerle olumutur.
Almanyaya gidenler gibi konu eitliliiyle
patron-ii ilikileri ilenir. Birka yksn- Eskici ve Oullar, Devlet Kuu, Vukuat
karlalr. Ksa ykden uzun ykye
de de gzlemlerine dayanarak cezaevleri- Var, Hanmn iftlii romanlarnda yoksul-
doru giden yazarn yre dilini kullanmas
nin ve orada yatanlarn durumuna deinir. luun aile yaayn etkileyii ele alnm-
yklerinin okunurluunu arttrmtr. y-
tr. Karde Pay oyununda, Anadoludan
Bu parada sz edilen yazar aada- klerini Parasz Yatl, Kuatma, Benim
byk kentlere almaya giden iilerin
kilerden hangisidir? Sinemalarm, Gecenin teki Yz ve Gl
smrl anlatlmtr.
Mevsimidir adl kitaplarda toplamtr.
A) Orhan Kemal Bu parada sz edilen yazar aada-
Bu paradaki bo braklan yere aa-
B) Fakir Baykurt kilerden hangisidir?
dakilerden hangisi getirilmelidir?
C) Sabahattin Ali A) Orhan Kemal B) Yaar Kemal A) Fruzan B) Pnar Kr
D) Sait Faik Abasyank C) Tark Bura D) Fakir Baykurt C) Tomris Uyar D) Bilge Karasu
E) Memduh evket Esendal E) Kemal Tahir E) Glten Dayolu
9. 12. 15.
Kimi yklerinde evlilii ele alan, kadnla- Aadaki eserlerden hangisi bir yk lk iir ve hikyeleri Ky Enstitleri Der-
rn sorunlarn ileyen ----, bu konular d- deildir? gisi'nde yaymlanmtr.
nda Cumhuriyet Dnemi'nde ii gne Ky gzlemlerini notlar halinde kaleme
deinen ilk yazarlarmzdan biri olarak dik- A) amarcnn Kz
almtr.
kati eker. Anlatmnda kiinin bilinaltn, B) Karn Ars Konularn ky ve kasaba olaylarndan
i dnyasn yanstma amac ar basar.
C) Toz Duman inde alan hikye ve romanlar yazmtr.
yklerini Halla, Eski Sevgili, Zihin Ku-
lar adl kitaplarda toplamtr. D) Yakupun Koyunlar Yarbk, Emmiolu, Ortaklar, Define,
E) Telli Kavak Kyller, Ttn Yorgunu eserlerinden
Bu parada bo braklan yere aada-
bazlardr.
kilerden hangisi getirilmelidir?
A) Fruzan B) Tomris Uyar Yukarda kimi zellikleri verilen yazar
aadakilerden hagisidir?
C) Leyla Erbil D) Pnar Kr
13. A) Sabahattin Ali
E) Adalet Aaolu
Aadakilerden hangisi toplumcu ro- B) Mahmut Makal
10. man ve hikayeye ait deildir? C) Erdal z
----, yetmili yllarda kara glmeceden, bilim A) Ekonomik dengesizliin ilenmesi D) Talip Apaydn
kurguya doru giden bir yazar olarak dikka-
B) Bir snf veya kesimin sorunlar zerin- E) Glten Dayolu
ti eker. Yeni bir gerekilik anlay, belirli
de durulmas
kalplardan syrlma abasyla yk yazar-
ln gelitiren yazar, toplumsal gereki- C) Bireyin i dnyasnn sosyal evreden
lik yerine yazmsal gerekilii yelemitir. daha ok nemsenmesi 16.
Braklm Biri, Denge Uzman, Frtna ve D) Kahramanlara toplumsal bir misyon I. Edebiyata iirle balayan yazar sonra-
Sarmal yk kitaplarn yaymlamtr.
yklenmesi lar roman trndeki rnleriyle edebi-
Bu parada bo braklan yere aada- E) Yazarn dncelerinin kahramann yatmzda tannmtr.
kilerden hangisi getirilmelidir? tutumlaryla rtmesi II. Ky gerekliini dneminin ky edebi-
A) Bilge Karasu yatlarndan farkl olarak kendine has
B) Demirta Ceyhun bir slupla yanstmtr.
C) Ferit Edg III. Yozgatl olan ve burada uzun yllar
D) Yusuf Atlgan 14. yaayan yazar, yaptlarnda genellikle
Orta Anadolu'yu anlatmtr.
E) Orhan Duru Tanzimat Dneminde Nabizade Nazm'n IV. Olduka iirsel, gnlk konuma dilinin
Karabibik kitabyla balayan kye ynel- deyimlerin zenginletirdii bir dil ve an-
11. I latm vardr.
menin ilk baarl rnekleri Ebubekir Ha- V. "Trpan" romanyla geni kesimlerce
yklerinde siyasi ve sosyal olaylar, trafik
sorunu, fiyat artlar, halkn temizlik anla- zm Tepeyran'n Kk Paa ve Reat Nuri sevilmitir.
y gibi gncelliini yitirmeyen konular yer II Yukardakilerden hangisi Abbas Sayar
almtr. yklerinde olay anlatmay yele- Gntekin'in alkuu adl yaptlaryla Milli ile ilgili olarak doru deildir?
yen ----, genellikle talamalar, abartmalar,
III A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
konumalarla srdrd yklerini oku-
Edebiyat Dnemi'nde verilmitir. Mahmut
yucuyu dnmeye yneltecek biimde bi-
tirir. lk yk kitab Bando Takm, en son Makal'n 1950'de ky notlarn ieren Bizim
yaymlanan Oturakl Bakandr. IV 17.
Bu parada bo braklan yere aada- Ky adl kitabnn yaymlanmasyla Fakir Aadakilerden hangisi toplumcu ger-
kilerden hangisi getirilmelidir? Baykurtun Sar Traktr gibi eserlerin ya- eki eserlerden biri deildir?
V A) Tarlaba Salkm Saak
A) Erdal z
zlmas ky edebiyatna ilgiyi artmtr.
B) Muzaffer zg B) Sahnenin Dndakiler
C) Demirta Ceyhun Bu cmlede numaralanm eserlerden C) Irazca'nn Dirlii
hangisi ile ilgili bir bilgi yanl vardr?
D) mit Kaftancolu D) Ttn Yorgunu
E) Glten Dayolu A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Cemo
1. 4. 7.
Toplumcu gereki sanat anlay do- "Kuyucakl Yusuf, imizdeki eytan, Krk I. Toplumcu gereki bir yazardr.
rultusunda rnler vermitir. Hikyelerin Mantolu Madonna" romanlarnn yazardr. II. Gerek ad "Mehmet Rait t"
konularn yaad Ske evresinden ve Markopaa mizah dergisine bayazlar da olan yazar daha ok ykleriyle tannr.
Menderes vadisinin toprak sorunlarndan III. yk ve roman kiilerini, gnlk ko-
yazmtr.
alm, allm teknik ve anlatma bal numa diliyle ve yerel szcklerle ko-
kalarak snfsal elikileri, ekonomik ne- Bu cmlelerde aadakilerden hangi- nuturmadaki ustal dikkat ekmitir.
denlerle deien dzen ve dnya grle- sinden sz edilmitir? IV. ukurova'nn sanayilemesini ve ii
rini incelemitir. Kalpakllar, Doludizgin, Bir sorunlarn, tarmn makinelemesi ve
Kar Toprak, Bir ift kz roman; Telli Ka- A) Sabahattin Ali B) Rfat Ilgaz
rgatlarn skntlarn, mahpuslar, bek-
vak, Snak, Sam Amca hikaye trndeki C) Aziz Nesin D) Talip Apaydn ileri gardiyanlar konu edinmitir.
eserlerinden bazlardr. V. Baba Evi, Murtaza, Cemile, Bereketli
E) Kemal Bilbaar
Bu parada sz edilen yazar aada- Topraklar zerinde, Hanmn iftlii,
kilerden hangisidir? Avare Yllar, Gurbet Kular bilinen
A) Kemal Bilbaar yk kitaplardr.
18. A 17. A 16. D 15. E 14. B 13. C 12. A 11. C 10. E 9. D 8. A 7. E 6. B 5. C 4. A 3. D 2. E 1. B Cevaplar
1. 4. 7.
Orhan Pamuk, ---- romannda, deiik ka- Aadaki hangisi Orhan Pamukun ro- Postmodernizmle ilgili olarak aada-
rakterde kardein babaannelerinin evin- manlarndan biri deildir? kilerden hangisi sylenemez?
de geirdikleri bir haftada yaanan olaylar
verilirken, kiilerden hareket edilerek Tan- A) Sessiz Ev A) Postmodernizm, modernizmin sorgu-
zimat Dnemi'ne dein olaylar geri dn- B) Benim Adm Krmz lanmadan, herkes tarafndan kabul
lerle anlatlmtr. edilmesi gereken evrensel deerler
C) Ekmek Kavgas
olduu grn reddederek ortaya
Bu paradaki bo braklan yere aa- D) Masumiyet Mzesi kar.
dakilerden hangisi getirilmelidir? E) Kara Kitap B) Postmodernizmde gereklik unsurun-
A) Sessiz Ev dan ok kurmaca n plandadr.
B) Yeni Hayat C) Yazar, bir topluluk yesi olmaya kar-
C) Beyaz Kale 5. dr; kendi bireyselliini egemen klma-
D) Masumiyet Mzesi ya ynelir.
Aadaki yazar - eser eletirmelerin-
E) Benim Adm Krmz D) Postmodern romanlarda son genellik-
den hangisi yanltr?
le belirsizdir, allagelmi sonlar bu-
A) Recep Bilginer Ben Devletim lunmaz.
2. B) Ali Yrk atall Ky E) Postmodern roman, olay basitletirir;
Aadaki bilgilerden hangisi yanltr? C) Gngr Dilmen Kurban ok kahramanl karmak roman yeri-
ne basit bir olay etrafnda dnen roma-
A) Adalet Aaolu, Fikrimin nce Gl D) Ouz Atay Sokrates Savunuyor
n tercih eder.
romannda iilerin sorunlarn, Al- E) Talip Apaydn Bir Yol
manyaya g ele almtr.
B) Buket Uzuner, Ad Aylin romannda
kadnlarn yaad sorunlar yanst-
mtr.
6.
C) Kemal Tahir, Kurt Kanunu romannda Aadaki cmlelerin hangisinde bir bil- 8.
stanbuldaki ete atmalarn anlat- gi yanl vardr?
mtr. Aadakilerden hangisi modern veya
A) Postmodern metinlerde yazar, anlat- postmodern roman anlayna bal de-
D) Ouz Atay, Tutunamayanlar roma- mn bir kurmaca olduunu okura his- ildir?
nnda dnen ve sorgulayan insan settirir; genellikle okurla konuur ve
anlatmtr. anlatnn bir hayal rn olduunu vur- A) Halide Edip Advar
E) Adalet Aaolu, Bir Dn Gecesi gular. B) Adalet Aaolu
romannda aydn kiilerin sorunlarna B) Postmodernist anlatlarda ama, olay C) Orhan Pamuk
ve bunalmlarna yer vermitir.
anlatmak deil, olayn yaratt izle- D) Ouz Atay
nimleri, duygular anlatmaktr; bu da
E) Yusuf Atlgan
3. karamsarlk, yalnzlk, bunalm, ger-
ek aray gibi duygularn ifadesidir.
Aadaki bilgilerden hangisi yanltr?
C) Geleneksel (klasik) romanlardaki
A) Gngr Dilmen, Midasn Kulakla- dn-bugn-yarn eklindeki kronolojik
r oyununda tarihe dayanarak an (akp giden) zamana karn postmo-
eletirisini yapmtr. dern romanlarda kronolojik bir olay
B) Orhan Asena, Kocaolan ve veya anlatm olmadndan, zaman da 9.
oyununda toplum gereklerine ynel- akkan deil duraandr. Trk romanclyla ilgili aadaki e-
mitir. D) Postmodern romanda yazar, duruma letirmelerden hangisi yanltr?
C) Orhan Pamuk, kimi roman ve ykle- gre zamanda geriye dn (yaanla- A) Ahmet Mithat Efendi - Geleneksel hi-
rini oyunlatrarak tiyatro alanna da n kesintiye uratp gemie bir paran- kayemize yaknlk
girmitir. tez amak) veya zamanda atlama gibi
B) Halit Ziya Uaklgil - Klasik realist ro-
D) Behet Kemal, oban ve Atilla oyu- kark zaman dilimlerini anlatmaz.
man
nunda Trklerin erdemlerini yanst- E) Postmodernizm, modernizme kar
mtr. C) Attila lhan - Modernizme alan roman
gelenee dntr; modernizmin yok
E) Adalet Aaolu, Kendini Yazan ark ettii btn deerleri edebiyata yeni- D) Tark Bura - Modern roman
oyununda 12 Mart olaylarn ele almtr. den getirmeyi nerir. E) Elif afak - Postmodern roman
Bu parada sz edilen yazar aada- Bu parada sz edilen yazar aada- Bu parada sz edilen yazar aada-
kilerden hangisidir? kilerden hangisidir? kilerden hangisidir?
A) Orhan Pamuk B) Yaar Kemal A) Adalet Aaolu B) Yusuf Atlgan A) Orhan Pamuk B) Yusuf Atlgan
C) Elif afak D) Pnar Kr C) Pnar Kr D) Selim leri C) Ouz Atay D) Metin Kaan
E) Emine Insu E) Ouz Atay E) Bilge Karasu
18. E 17. D 16. C 15. D 14. E 13. B 12. C 11. C 10. B 9. D 8. A 7. E 6. E 5. D 4. C 3. C 2. B 1. A Cevaplar
1. 4. 7.
Postmodern romanla ilgili olarak aa- lk kitab Sevgili Arsz lm 1983'te ya- Postmodern romana yakn yazarlardandr.
dakilerden hangisi doru deildir? ynland. Anadolu'daki ky yaam ve lk roman lmeye Yatmak, 1973te ya-
insanlarn masalms bir atmosferde ve ymland. Bu eser, daha sonra yazd Bir
A) Tek bir konu, tek bir bak asndan Gabriel Garcia Marquezin Yzyllk Yal- Dn Gecesi ve Hayr adl romanlarla bir
verilmez. nzlk tadnda anlatt bu ilk romanyla
leme oluturdu ve birok dl kazand.
B) ok ynl, ok kltrl, deiik bak byk n kazand. Byl gerekilik ak-
Fikrimin nce Gl adl eseri ok ses getirdi.
al romanlar yazlr. mna da yaktrlan bu romannn ardn-
dan pe pee dier romanlar geldi. Eser- Bu parada sz edilen yazar aada-
C) Btnlk yerine hem bireyler ve kii- leri deiik dillere evrildi. Deiik slubu kilerden hangisidir?
likleri asndan hem olaylar asndan ve yaklamyla kuandaki edebiyatla-
paralanmlk ne kar. rn nde gelen arasnda yer ald. A) Emine Insu
D) Tarihin edebiyatn malzemesi olarak Bu parada sz edilen yazar aada- B) Adalet Aaolu
grlp kurguda kullanlmasna kar kilerden hangisidir? C) Elif afak
klr.
A) Latife Tekin B) Buket Uzuner D) Peride Celal
E) Somut gereklikle soyut gereklik i
C) Elif afak D) Sevin okum E) Pnar Kr
ie verilir.
E) Aye Kulin
5.
Yazarlarn postmodern romana yneldii
bir dnemde biyografik romanlarla kendi-
sinden sz ettirdi. Ad: Aylin adl kitab ile, 8.
2. stanbul letiim Fakltesi tarafndan yln Yusuf Atlgann Tutunamayanlar; Orhan
I. Alayc tutum yazar seildi. Bu kitap yazarn ok geni
Pamukun Beyaz Kalesi; Bilge Karasunun
kitleler tarafndan tannmasn salad.
II. Tarihsellik Gecesi; Hilmi Yavuzun Fehmi K.nn Aca-
1998 ylnda Geni Zamanlar adl yk
III. Klasik olana ballk kitab, 1999da letiim Fakltesi tarafn- ip Servenleri; Hasan Ali Toptan Bir
IV. Gereklie kar kurgusallk dan yln roman seilen Sevdalinka ve Hznl Haz yaymlandktan sonra Trk
2000'de yine bir biyografik roman olan ve edebiyatnda romann anlatm teknii gn-
V. Farkl metin trlerinden yararlanma
Freya Koral'n hayatn aktard Freya deme gelmitir.
Postmodern romanda yukardakilerden roman yaynland. 2001 ylnda yaymla-
hangisi bulunmaz? Bu cmlede aadakilerden hangisi ile
nan Kpr isimli roman da ok ilgi grd.
ilgili bir bilgi yanl vardr?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Bu parada sz edilen yazar aada-
kilerden hangisidir? A) Tutunamayanlar
B) Beyaz Kale
A) Latife Tekin B) Buket Uzuner
C) Fehmi K.nn Acaip Servenleri
C) Elif afak D) Sevin okum
D) Bir Hznl Haz
E) Aye Kulin
E) Gece
3. 6.
I. Modern ve postmodern anlatm teknik-
Hisar, Trk Edebiyat ve Tre dergilerinde lerinden yararlanmtr.
hikayeleri yaymland. Eik Aalar, ilk hi- II. 2006'da Nobel Edebiyat dl'n al-
kaye kitabdr. Hikayelerinde stanbulun mtr
geleneki semtlerinden sz ederken ro- III. Cevdet Bey ve Oullar" ilk romandr.
manlarnda tarihi konular iledi, Trklerin 9.
IV. Benim Adm Krmz romannda Ana-
yaad skntlar ele ald. Hilal Grnn- dolu insannn gnlk yaamn sade Aadakilerden hangisi, postmodern
ce, Austos Baa, Glyzlm romanla- bir dille anlatmaya alr. romanla birlikte zerinde durulan bir
rndan bazlardr. V. Kara Kitap romannda stanbulun anlatm teknii olmutur?
Bu parada sz edilen yazar aada- sokaklarn, gemiini, kimyasn ve
dokusunu, kayp karsn arayan bir A) Kahraman bak as
kilerden hangisidir?
avukat araclyla anlatmtr. B) lah bak as
A) nci Aral B) Buket Uzuner Orhan Pamukla ilgili olarak aadaki- C) Gzlemci bak as
C) Elif afak D) Sevin okum lerden hangisi doru deildir? D) Anlara dayal anlatm
E) Alev Alatl A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Metinleraraslk
18. A 17. A 16. E 15. A 14. B 13. B 12. C 11. C 10. A 9. E 8. A 7. B 6. D 5. E 4. A 3. D 2. C 1. D Cevaplar
1. 4. 7.
Aadaki bilgilerden hangisi yanltr? Aadakilerden hangisi Gngr Dil- ----, gcn gzlem, mizah ve yergiden
menin oyunlarndan biri deildir? alan hikyeleriyle tannmtr. Epik tiyatro
A) Cumhuriyetin ilk yllarnda ulusuluk
trnde eserler de vermitir. Keanl Ali
yn ar basan idealist oyunlar yazl- A) Akadn Yay Destan, yllarca sahnelenmi bir oyunudur.
mtr. B) ttihat ve Terakki
Bu parada bo braklan yere aada-
B) Orhan Asena, tarihsel olaylardan ve C) Reis Bey kilerden hangisi getirilmelidir?
kiilerden hareket ederek dnemini
D) Midasn Kulaklar
anlatan oyunlar yazmtr A) Yaar Kemal B) Haldun Taner
E) Midasn Altnlar
C) Refik Erduran, Cengiz Hann Bisikle- C) Orhan Asena D) Kemal Bilbaar
ti oyununda eski yaay biiminden E) Talip Apaydn
kurtulma abalarn ilemitir.
D) Necip Fazl, Koyiit Krolu oyu- 8.
nunda Milli Mcadeleyi, Anadolu hal-
knn z benliindeki ruhun bir fkr 5. Yazarn oyunu evlilik ve aile ile ilgilidir.
olarak gstermitir. Bir Odada Ayna bir aileyi kuruluun-
Cumhuriyet Dneminde gstermeye dan ele alarak yeni kuaklar yetitirmesini
E) Orhan Kemal, spinozlar adl oyunun- bal metinlerle ilgili olarak aadaki- ve dalp yok oluunu verir. Tersine D-
da yoksul bir gmen ailesiyle zengin lerden hangisi doru deildir? nen emsiye evli bir erkein, kendisini
ancak grgsz bir aileyi karlatr- bekr olarak tantt bir gen kza yak-
A) Tiyatro, yeni Cumhuriyetin ilkelerini
mtr. lamasn, durumu fark eden karsnn
halka aktarmada bir ara olarak hzla
boanma davas amas zerine tekrar
yaygnlamaya balamtr.
evine dnn, bir ailenin geirebilecei
B) ocuk tiyatrosu almalar yaplm, sarsntlardan biri olarak verir. Kahvede
kadnlar sahnede daha ok yer almaya enlik Var oyununda ise evliliin bir kar
balam, devlet konservatuvar al- anlamas durumuna getiriliini gryoruz.
mtr.
Bu parada sz edilen tiyatro yazar
C) Deien yaam tarznn sonucunda aadakilerden hangisidir?
2. yaanan aile dramlar, deer atma-
lar, ky gereklii konu olarak ele aln- A) Ahmet Kutsi Tecer
Aadakilerden hangisi bir tiyatro ese-
mtr. B) Cevat Fehmi Bakurt
ri deildir?
D) Manzum tiyatro unutulmu, sade, ak C) Turgut zakman
A) Cem Sultan bir dille ve sadece mensur tiyatrolar D) Turan Oflazolu
B) Karayar Kprs yazlmtr. E) Sabahattin Kudret Aksal
C) Deli Dumrul E) Geleneksel tiyatroyla (Karagz, Orta
D) nce iir Vard oyunu vs.) modern tiyatronun zellikle-
rinin bir arada grld eserler orta-
9.
E) St mam
ya konmutur. Klsik anlay iinde kaleme ald hikye
lerinde kuvvetli bir gzlem, ince bir yergi
ve mizah gze arpar. Tiyatromuza yeni
bir tarz getirmee alm, baarl mzikli
oyunlar yazmtr. Hikyelerinde ise kl-
sik hikye anlaynn dna kmamtr.
Keanl Ali Destan (Tiyatro), On kiye Bir
Var ve Koninalar (Hikye) en nl eserle
3. 6. rindendir.
Aadaki eserlerden hangisi bir tiyatro Aadakilerin hangisi tarihsel konulu Bu parada sz edilen yazar aada-
eseri deildir? bir oyun deildir? kilerden hangisidir?
A) Gen Osman A) Ksem Sultan (Turan Oflazolu) A) Reat Nuri Gntekin
B) Ben Devletim B) Keanl Ali Destan (Haldun Taner) B) Necati Cumal
C) Tufandan nce C) Sokullu Ne Yapmalyd (Adnan Giz) C) Haldun Taner
D) Vatan Kurtaran aban D) Koca Sinan (Fazl Hayati orbacolu) D) Turan Oflazolu
E) Ya Devlet Baa Ya Kuzgun Lee E) Hrrem Sultan (Mehmet Akn) E) Memduh evket Esendal
D) Cevat Fehmi Bakurt, Sarlar Sv- Sonra Tufan Olmasn" belli bal eser- Bu parada sz edilen sanat adam
mesi adl oyununda devlet kurumlaryla leridir. aadakilerden hangisidir?
halk arasndaki kopukluu anlatmtr. Yukarda kimi zellikleri verilen tiyatro A) Refik Erduran
E) Refik Erduran, Cengiz Hann Bisikleti adam aadakilerden hangisidir?
B) Cevat Fehmi Bakut
oyununda eski yaay biiminden kur- A) Refik Erduran B) Gngr Dilmen C) Ekrem Reit Rey
tulmak iin aba gsteren bir erkein
C) Turan Oflazolu D) Recep Bilginer D) Recep Bilginer
tutumundan yola karak Batllama-
nn yanl anlaldn savunmutur. E) Muhsin Erturul E) Oktay Rfat
1. 4. 7.
Akn oyununda Orta Asya i denizinin Konularn insanlar arasndaki atma- Onun tiyatrolar, konusunu kyden alanlar,
yava yava kurumas sonucunda kuraklk lardan alan ve kiileri ounlukla ahlak tarihi oyunlar ve sembolik oyunlar olarak
ve ktlk olmas, burada yaayan Trklerin bakmndan eletiren tiyatro yaptlaryla grupta incelenebilir. Tarihi oyunlarnda
Batya gmek zorunda kalmalar ile ile- tannmtr. Gnlk toplum sorunlarn ele iktidar-g kavramyla ilgili atmalar ele
ri bir uygarlk kuran Trk milletinin doa alm, toplumun duygularn ve hayal k- alan yazar, sembolik oyunlarnda ise insa-
nn iindeki hem mazlumu hem zalimi or-
karsndaki yenilgisi anlatlmtr. Oyu- rklklarn ilemitir. Paydos, Harputta Bir
taya karan ve deiik yorumlara elverili
nun yazar ----, Kahraman adl eserini de Amerikal, Cleopatrann Mezar, Kadky
bir kurgu ortaya koymutur. Ksem Sultan,
1933 ylnda stanbulda yaymlamtr. skelesi, Hac Yatmaz eserleri tiyatro eser-
Cem Sultan, Deli brahim, IV. Murat, Gen
lerindendir. Valide Sultann Gerdanl gibi Osman, III. Selim bilinen eserleridir.
Bu parada bo braklan yere aada-
romanlar da yazmtr.
kilerden hangisi getirilmelidir? Bu parada sz edilen sanat aa-
Bu parada sz edilen sanat adam dakilerden hangisidir?
A) Faruk Nafiz amlbel
aadakilerden hangisidir? A) Turgut zakman
B) Orhan Seyfi Orhon
A) Refik Erduran B) Haldun Taner
C) Yusuf Ziya Orta
B) Ekrem Reit Rey C) Orhan Asena
D) Halit Fahri Ozansoy
C) Cevat Fehmi Bakut D) Turan Oflazolu
E) Ali Canip Yntem
D) Recep Bilginer E) Ulvi Alacakaptan
E) Oktay Rfat
8.
I. sminden anlalann aksine kahraman-
2. lk konular ileyen tiyatro tr deildir.
5.
On Yln Destan adl eser 1933 ylnda II. zleyiciye toplumsal arpklklar eleti-
stanbulda yaymlanr. Yazar, bu eseri "Keanl Ali Destan, Gzlerimi Kaparm rip gstererek, izleyiciyi bu eletirilere
Atatrkn Kk byk, dallar ondan da Vazifemi Yaparm, Huzur kmaz, Fazilet katmay hedefleyen bir trdr. Bu an-
byk olacak rkn ocuu olarak mensup Eczanesi" gibi eserleriyle kabare tiyatro- lamda toplumsal bir tiyatro trdr.
olduun millete layk iirler yazacaksn. sunun lkemizde gelimesini salayan III. Klasik tiyatrodaki gibi seyircinin ken-
tavsiyesiyle yazmtr. sanat aadakilerden hangisidir? disini oyunun iinde hissetmesi ama-
lanmaz.
Bu parada sze edilen oyunun yazar A) Turgut zakman
IV. Temelinde sosyalizm olan siyasal
aadakilerden hangisidir? B) Ulvi Alacakaptan amal bir tiyatro dncesidir.
A) Faruk Nafiz amlbel C) Orhan Asena V. Trkiyede ilk nemli temsilcisi Reat
B) Orhan Seyfi Orhon D) Turan Oflazolu Nuri Gntekindir.
C) Yusuf Ziya Orta E) Haldun Taner Epik tiyatro ile ilgili yukardaki yarglar-
dan hangisi yanltr?
D) Halit Fahri Ozansoy
E) Ali Canip Yntem A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
6.
I. Bireysel duygu ve dnceler de sos-
9.
yal kurumlardaki deiimler de tiyatro- 1953 ylnda Reat Nuri Gntekin tarafn-
3. larda sahnelenmitir. dan kaleme alnan yapt, 1971 ylnda ba-
II. Epik ve absrt tiyatro eitlerinden ya- sldktan sonra, eitli tiyatro topluluklar
Cumhuriyetin ilk yllarnda Atatrk ve tarafndan sahnelemi; 2008-2009 sezo-
rarlanlmtr.
devrimlerini vmeye dnk ok sayda nunda stanbul ehir Tiyatrolar tarafndan
III. Modern tiyatroya kar halk tiyatrosu skdar Musahipzade Cell Sahnesi'ne
eser yazlmtr. Mavi Yldrm ---- tara-
benimsenmi, halk tiyatrosu olduu oynanmtr. Eserde, para-namus at-
fndan bu amala yazlan bir eserdir. Daha
gibi sahneye tanmtr. mas yaayan bireyin durumu ve maddi
ok hikayeci olarak bilinen yazarn eserinin
ana temas da Atatrk sevgisi ve Atatrk IV. Oyunlar, Cumhuriyet ncesine gre imknlardan vazgemeyi gze alamayan
dncedir. sahneleme teknii asndan olduka insanlarn namus sylemlerinin samimi-
gelimitir. yetsizlii ortaya konmaktadr.
Bu parada bo braklan yere aada- V. Okul piyesleri yaylm; tiyatro gemie Bu parada sz edilen oyun aada-
kilerden hangisi getirilmelidir? gre daha ok ilgi grmeye balam- kilerden hangisidir?
A) Faruk Nafiz amlbel tr.
A) Keanl Ali Destan
B) Aka Gndz Cumhuriyet Dneminde gstermeye B) Deli brahim
C) Yusuf Ziya Orta bal metinlerle ilgili olarak yukardaki- C) Ksem Sultan
lerden hangisi doru yanltr?
D) Halit Fahri Ozansoy D) Karm ve Kzm
E) Ali Canip Yntem A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Balkesir Muhasebecisi
1. 4. 7.
I. Geleneksel tiyatronun kurallar ve d- (I) Cumhuriyet Dnemi Trk tiyatrosunda I. Fakir Baykurt- Ylanlarn c-Aa-ky-
zenleri yok saylr. orta snftan ailelerin yaad toplumsal l ilikisi
II. Seyirciyi hayat sorgulamaya yneltir. ve ekonomik sorunlar, ky ve gecekondu II. Hidayet Sayn-Pembe Kadn- Ky ka-
ortam, yaama ve giyinme biimi sahneye dnnn sorunlar
III. Klasik oyun rgsn taklit eder.
getirilmitir. (II) Necati Cumal, Mine adl III. Attila lhan-Nalnlar-Aydn-halk at-
IV. Okuyucuya ve izleyiciye hikyenin so-
oyununda kadn mal gibi kullanan ve bunu mas
nunu kendi zevkine ve anlayna gre doal bir davran sayan evrenin yaa- IV. Ali Yrk-atall Ky-Kadn davas
hayal etme imkn verir. mn eletirir. (III) etin Altan, emberler V. Baar Sabuncu- Kargalar-nsanlk so-
V. Perde dzenine, serim, dm, zm adl oyununda aile iindeki zlmeleri, runlar
blmlerine nem verilmez. sebep-sonu ilikisi iinde ele alr. (IV) Tu-
ran Oflazolu, Cengiz Hann Bisikletinde Yukardaki yazar - eser - konu eletir-
Absrt tiyatro ile ilgili yukardaki yarg- melerinden hangisi doru deildir?
eski yaam biiminden kurtulmaya alan
lardan hangisi doru deildir? bir erkein tutumuyla Batllamann yan- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
l anlaldn savunur. (V) Turgut zak-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
man, Gnete On Kii, Ocak, Komular-
mz oyunlaryla ferdin aalk duygusunu
toplumsal artlar asndan inceler. 8.
Bu paradaki numaralanm cmlelerin Gei dnemini konu alan ---- Yaprak D-
2. hangisinde bir bilgi yanl vardr? km ve ----Kebas Cumhuriyet D-
Orhan Velinin Kadnlar Arasnda; Melih neminin ilk yllarnda en baarl tiyatro
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. oyunlarndandr.
Cevdetin erdekiler ve Mikadonun p-
leri, Haldun Tanerin Fazilet Eczanesi, Hu- Bu cmlede bo braklan yerlere aa-
zur kmaz, Nazm Kurunlunun Branda
5. dakilerden hangisinde verilenler geti-
Bezi, Merdiven, , Dumanlda Telaki Var Cumhuriyet Dnemi Trk tiyatrosunda rilmelidir?
gibi oyunlar bireyden hareketle toplumsal Osmanl tarihinden, halk kahramanlarnn
A) Reat Nuri Gntekinin-Ahmet Kutsi
arpklklar iler. hayatlarndan ve mitolojiden alan oyunlar
Tecerin
yazlmtr. Turan Oflazolu, Orhan Asena,
Bu cmlede aadaki hangi eser ile il- Gngr Dilmen, Yaar Kemal, Necati Cu- B) Yakup Kadri Karaosmanolunun, Hal-
gili bir yanllk vardr? mal bu alanda eserler vermilerdir. dun Tanerin
C) Haldun Tanerin, Aziz Nesinin
A) Kadnlar Arasnda Bu cmlede geen hangi sanat adam
ile ilgili bir bilgi yanl vardr? D) Reat Nuri Gntekinin, Ahmet Muhip
B) Mikadonun pleri Dranasn
C) Huzur kmaz A) Turan Oflazolu
E) Ahmet Muhip Dranasn -Ahmet Kutsi
D) Branda Bezi B) Orhan Asena Tecerin
E) Fazilet Eczanesi C) Gngr Dilmen
D) Yaar Kemal
E) Necati Cumal
9.
I. Edebiyatmzda oyun ve yk yazar
3. 6. olarak tannmtr.
(I) Melih Cevdet, Hababam Snf oyunun- II. Oyunlarnda an deien olaylarn
Absrt tiyatro rnleri sama denilebilecek ve sorunlarn ilemitir.
kurgularla ve sembollerle doludur. Dnya da eitim sistemimizi eletirir. (II) Recep
Bilginer, Ben Devletim oyununda yne- III. IV. Murat, Deli brahim, Gen Osman,
edebiyatnda Samuel Beckett, Trk ede- Ksem Sultan, Bizans Dt, Sokrates
tici-vatanda ilikilerini ele alr. (III) Aziz
biyatnda ---- bu tiyatro eidinin nemli Savunuyor gibi oyunlar ile tannmtr.
Nesin, Bir ey Yap Met, Hadi ldrsene
temsilcilerindendir. Canikom oyunlarnda topluma mizahi bir IV. lk oyunlarnda sonra epik tiyatro t-
Bu parada bo braklan yere aada- yaklamla bakar. (IV) Sabahattin Kudret rnde eserler vermitir.
kilerden hangisi getirilmelidir? Aksal, Bir Odada Ayna eserinde aile V. Gncel olaylar konu alan eletirel
sorunlarn iler. (V) Cahit Atay, Pusuda oyunlar seyirciye sunabilmek iin ka-
A) Haldun Taner adl oyununda aa-kyl ilikisine dikkat- bare tiyatrosunun kuruluuna nclk
B) Reat Nuri Gntekin leri eker. etmitir.
C) Gngr Dilmen Bu paradaki numaralanm cmlelerin Haldun Taner ile ilgili yukardaki yarg-
hangisinde bir bilgi yanl vardr? lardan hangisi yanltr?
D) Ahmet Muhip Dranas
E) Turgut zakman A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1. 4. 7.
Azeri Trk edebiyatnn byk airlerin- Kazan Trk edebiyatnn yazar ve dnce Krm Trklerinin nemli bir dnr ve ya-
dendir. Gney Azerbaycanda yaamtr. adamdr. Roman, hikye ve tiyatrolar var- zardr. Dnceleriyle sanat ve yazarla-
iirlerinde Azerbaycan Trkesini kullan- dr. 1917 Ekim Devriminden sonra lkesi- rmz etkilemitir. ok sayda eser kaleme
mtr. Sade ve akc bir dili vardr. Farsa ni terk etmitir. "Zindan, Familye Saadeti, almtr.
iirleri ran Edebiyatnda da nem tar.
Ulug Beyrem" gibi ykleri, "yge Taba,
"Heyder Babaya Selam, Trke iirlerin- Bu parada aadakilerden hangisin-
Ulug Muhammed, Tatarn Kz" gibi roman-
den Semeler, Divan" gibi eserleri vardr. den sz edilmektedir?
lar da vardr. Trkiyede lmtr.
Bu parada sz edilen sanat, aa- A) Recep Kp
dakilerden hangisidir? Bu parada sz edilen yazar, aada-
kilerden hangisidir? B) smail Gaspral
A) Cengiz Dac C) Cengiz Aytmatov
B) smail Gaspral A) Ayaz shaki
D) Ata Atacanolu
C) Cengiz Aytmatov B) smail Gaspral
E) Abdurrahim Dede
D) Ata Terziba C) Cengiz Aytmatov
E) ehriyar D) Ata Terziba
E) ehriyar
2. 8.
"Korkun Yllar, O Topraklar Bizimdi, Onlar Eserlerini, Krgzca ve Rusa olarak kale-
da nsand, Yoldalar" gibi eserlerin sahibi- me alan----, eserlerinin ounda tema ola-
dir. Krm Trk edebiyatnn ve dnya ede- rak ak, dostluk, sava dneminin aclar
biyatnn byk romancsdr. kinci Dnya ve kahramanlklar ile Krgz genliinin
Savann ardndan ngiltereye yerlemi- gelenek ve greneklerine balln seti.
tir. Sade ve anlalr bir dili vardr. Eserle- 5.
rinde Sovyet Rusya egemenlii altndaki Bu cmlede bo braklan yere aada-
Aadakilerden hangisi Irak Trk ede- kilerden hangisi getirilebilir?
Krm halknn zorlu yaamlarn, kendi
gzlemlerinden yola karak anlatmtr. biyat iinde eser veren yazarlardandr?
A) Cengiz Dac
Bu parada sz edilen yazar, aada- A) Osman Trkay
B) smail Gaspral
kilerden hangisidir? B) smail Gaspral
C) Cengiz Aytmatov
A) Cengiz Dac C) Cengiz Aytmatov
D) Ata Atacanolu
B) smail Gaspral D) Ata Terziba
E) Osman Trkay
C) Cengiz Aytmatov E) Hamit Sleymen olpan
D) Ata Terziba
E) ehriyar
9.
3.
Krm Tatar roman yazardr. Pek bilin-
I. Her sanat kendi yresine ait az
veya iveyle eser vermitir. memesine ramen Krm Tatarca iirleri
II. Roman, yk gibi trlerin yannda iir de vardr. Trkiye'ye hi gelmedii halde
trnde de eserler verenler vardr. 6. kitaplarn Trkiye Trkesi ile yazm, ki-
III. Btn eserler Trkiye Trkesi ile ka- I. Esir ehrin nsanlar taplarnn ilk redaksiyonunu da air Ziya
leme alnmtr. Osman Saba yapmtr. Dn ona ait
II. Bereketli Topraklar zerinde
IV. Eserler, Trkiye dndaki Trklerin eserlerdendir.
III. biin Ryas
kltrlerinin yannda sorunlarn yan- Bu parada sz edilen sanat, aa-
IV. Ylanlarn c
stmas bakmndan da nemlidir.
V. Gn Olur Asra Bedel dakilerden hangisidir?
V. Eserlerin bir blm, Trkiye Trkesi-
ne de evrilerek yaymlanmtr. Yukardakilerden hangisi Trkiye dn- A) Cengiz Dac
Trkiye dndaki Trklerin edebiyaty- daki Trk sanatlar tarafndan yazlp B) smail Gaspral
la ilgili yukardaki yarglardan hangisi sonradan Trkiye Trkesine evril- C) Cengiz Aytmatov
yanltr? mitir?
D) Ata Terziba
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) ehriyar
14.
I. Cengiz Aytmatov
17.
II. Ziya Samedi Kbrs Trk edebiyat iinde yer alr. iirle-
III. Cengiz Dac rinde insann kinattaki yerini gstermeye
11. almtr. iirleriyle pek ok dl kazan-
IV. Ata Atacanolu
II. Dnya Sava sonras yazarlar arasn- d. "Yedi Telli, Uyurgezer, Beethoven'dan
V. Hamit Sleymen olpan
Aydnla Uyanmak Avrupa iiri" gibi eser-
I Yukardakilerden hangisi, zbekistan leri vardr.
da yer alan smail Gaspral, Cemile'den Trk edebiyat iinde yer alr?
II III Bu parada sz edilen air aadaki-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. lerden hangisidir?
nce birka ksa hikye ve Yzyze`yi
IV A) Ziya Samedi
yazd. Ancak yazarn kendini kantlamasn B) Abdurrahim Dede
salayan kitap Louis Aragon dnyann en 15. C) zker Yan
gzel ak hikyesi dedii bu eser oldu. D) Osman Trkay
Cengiz Aytmatov romannda, sradan bir
V E) Recep Kp
yaamdan, ulusal ve toplumsal sorunlara
Bu cmledeki numaralanm bilgiler- gnderme yapar. Yer, Sar zek bozkrdr.
den hangisi yanltr? Krgzistan'n usuz bucaksz bozkrlarnn
birinde Sar zek'teki basit ve tekdze
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. bir yaamn; demiryolcu Yedigey'in, kinci
Dnya Sava'ndan beri arkada ve en
yakn dostu Kazangap', vasiyeti zerine,
18.
atalarndan miras kaldna inand ve
kutsal bildii Sar zek blgesinde bir me- zbek Trk edebiyat airlerindendir. iir-
zarla gmmek istemesinin ve bu srete lerinde bamszl, kadn haklarn konu
yaad elikilerin yksdr. evre ve edinmitir. Tevfik Fikret, Mehmet Akif gibi
kiiler, bize pek yabanc olmayan, Orta toplumcu airlerimizi okumu ve onlardan
Anadolu bozkrlarnn ve halknn adeta bir etkilenmitir. Uyan, Tan Srlar, Koukla-
12. kopyasdr. rm gibi eserleri vardr.
Aadakilerden hangisi Azeri Trke- Bu parada sz edilen eser aadaki- Bu parada sz edilen sanat, aa-
siyle eser veren sanatlardandr? lerden hangisidir? dakilerden hangisidir?
18. C 17. C 16. B 15. C 14. E 13. B 12. B 11. B 10. C 9. A 8. C 7. B 6. E 5. D 4. A 3. C 2. A 1. E Cevaplar