TRK HALK HKYELERNDE AA MOTF ZERNE

On the Motif of Tree in Turkish Folk Narrative

Prof. Dr. Ali Berat ALPTEKN*

ZET
Hem slam ncesi hem de, slam sonras Trk kltrnde aacn nemli bir yeri vardr. Trkiyede bu
konu zerinde kitap ve makale boyutunda onlarca alma yaplmtr.
Bu makalede ise halk hikyesi dediimiz nazm-nesir karm anlatmalardaki aa ve fonksiyonlar
eitli alardan deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler
Aa, halk hikyesi, motif, Anadolu, k
ABSTRACT
The tree has a great value in Turkish culture lives of pre and post-Islamic era. Dozens of academic ar-
ticles and books have been published about the said subject in Turkey. In this article, the tree and its functions
have been evaluated in essay-poetry form, so called folk narrative.
Key Words
Tree, folk narrative, motif, Anatolia, ashik

Trk dilinde ecer, draht ve aa Bu dnceden hareketle getiimiz yl-

olarak bilinen kavram gnlk hayat-
mzn vazgeilmezlerindendir. Doduu-
muzda yatrldmz beikten, ld-
mzde tanacamz tabuta kadar her
ey aatandr. Sadece doum ve lmde
mi? Elbette hayr, yine gnlk hayat-
mzda Meyvesini yediimiz, glgesinde
dinlendiimiz nedir? dersek, yine ce-
vabmz aa olacaktr. Evimize giren
ekmein piirilmesinden, snmamza
kadar hemen hemen her yerde yine aa
vardr.
Dorusunu sylemek gerekirse aa
zerinde pek ok makale yazld, bildiri
sunuldu. Bu tr aratrmalarda yalnz
aalardan, bayterekten, kutsal aatan
sz edildi. Aacn mitoloji ile ilikisi ze-
rinde duruldu. Btn bunlardan daha
da nemlisi Trk kltrnde aac
konu alan bir de doktora tezi hazrlan-
d (Ergun: 2004). Elbette sosyal bilim-
lerde kesin sonulara ulamak zordur.
Bulunan yeni malzemeler almalarn
eksik kalan ynlerini tamamlayacaktr.
* Seluk niversitesi Eitim Fakltesi Trk Dili ve Edebiyat retmenlii Blm, Konya.
abalptekin@hotmail.com
larda zmirde toplanan I. Uluslararas
Trk Dnyas Kltr Kurultayna, Ev-
liya elebi Seyahatnamesinde Aala
lgili Efsane ve nanmalar (Alptekin:
2006) bal altnda sunduumuz bildi-
rimizde konuyu eitli ynleriyle deer-
lendirmitik.
Nazm-nesir karm ve uzun ol-
mas, meddah veya k tarafndan an-
latlmas gibi zellikleriyle dier halk
anlatmalarndan kolaylkla ayrlan halk
hikyeleri zerinde pek ok alma
yaplmtr. Ignaz Knostan Dr. Ebru
enocaka kadar konu ile ilgili onlarca
aratrma yaplm olup bunlar arasnda
Pertev Naili Boratav, Fikret Trkmen,
Muhan Bali, Ensar Aslan, Ali Berat Alp-
tekin, Mustafa Cemilolu, Ali Duymaz,
vb.nn almalar doktora veya doent-
lik tezi seviyesindedir. Elbette yksek
lisans tezlerinde ve dier almalarda
azmsanmayacak yaynlar yaplm-
tr. Ancak btn bu almalarda halk
hikyelerinde aa motifi zerinde pek

http://www.millifolklor.com 33
Mill Folklor, 2007, Yl 19, Say 76

durulmamtr. Oysa bu metinler Trk Dedi ki:

kltrnde pek ok unsurlar bnyesin- Nedir bu satdn?
de bulundurmakla, yine dier anlatma- Bu fidannar satirem.
lardan kolaylkla ayrlabilir. Peki, bu fidannarn ne marifeti
Aratrmamzda btn halk hik- var?
yesi metinlerini deerlendirme ansmz Birinci marifeti budur syliyim
olmamtr. nk sadece Kerem ile Asl ama iyi dinneyin. Gulanz an. Bun-
Hikyesinin bile onlarca varyantnn ol- nar samimi hanmlara satacam. He-
duunu dnecek olursak almann ralda siz de samimisiniz dedi. Parasn
bir makale ltnden ne kadar ayrla- ilerde alacam. Fidan tutduu zaman
ca kolaylkla grlebilir. alacam. Bunun biri tudacah biri tutm-
Bu makalemizde sadece aac deil, yacah. Yere bunnar ekdiiniz zaman tu-
ayn zamanda aa fonksiyonunu az da tan fidann dini btn olan, yani kimin
olsa yerine getirdiine inandmz zm dini btnse onun fidan bitecek. Kimin
ba ve aly da dahil etmi olduumuzu fidan rkse onunki bitmeyecek. Bite-
belirtmek isteriz. Aada bu trn r- nin dinine dnmesi gerekir. Madde bir.
nekleri de yeri geldiinde verilecektir. kincisi, bu ilk bitenden sora bu bir
Halk hikyelerinde ocuksuzluun tene elma verecek. Bu elmay olduu gibi
tedavisinde en ok bavurulan tedavi fidan alan samimi arhadannan bera-
ekli, bir su banda padiah ve yann- bar yar blp yarsn o gocasnan be-
daki sadk dostuna verilen elmann eler rabar, yarsn da o gocasnan berabar.
arasnda eit ekilde paylaldktan son- Birinin olu olacah, birinin gz. Fakat
ra yenilmesidir. Manas Destanndan, bunnarn ikisi birbirine verilmelidi. Al-
Kerem ile Aslya kadar pek ok hik- lahu Taalann emri byledi. Eer bu
yede elma aac, elma aacnn dibinde artlara zuhuretsinizse fidannar size ve-
yuvarlanma, elma aacnn meyvesinin rim. (Trkmen-Cemilolu 2006: Kerem
kar koca tarafndan yenilmesi motifle- ile Asl, 5).
ri hemen hemen her almada ele aln- Daha nce de belirttiimiz gibi elma
mtr. Bu husus sadece halk hikyesi ve motifi zerinde pek ok alma yaplm-
destanda karmza kmamakta, masal- tr. Ancak dier motiflerden farkllk arz
larda da eitli rnekleriyle grlmek- eden baz metinler de vardr. Bunlardan
tedir. Hemen hemen btn metinlerde birisi de Prof. Dr. smail Grkem tara-
elma; murat, erkek ocuk ve gzellik fndan Osmaniye ilinin Bahe ilesinde
sembol olarak grlmektedir (imek k Mustafa Kseden tespit edilmitir:
2006: 237-246). Devri dedi ki:
Prof. Dr. Fikret Trkmen ve Prof. imdi sen geri get; senin sarayn
Dr. Mustafa Cemilolu tarafndan k sa kesinde bir elma toran var. O el-
evki Halcdan derlenen ve henz mann dibini gzelce onart, tmar ettir!
yaymlanmam olan Kerem ile Asl Mal yemiyecek ekilde de evresini e-
Hikyesinde elma fidan diktirildikten virttir; yanna bir lbeti koy. O vakt
sonra, dini btn olan kiinin aac tu- zaman geldii zaman, bir tek elma du-
tacaktr. Ayrca dier halk hikyesi ve dar; yere dnceye gadar el deirmeyin.
masallarda da grld gibi, aa bir Yere dt zaman al elmay, Sultan
tek elma verecektir, samimi arkadalar Hanmla beraber, galemtra buanan
da bu elmay paylap yiyeceklerdir. yle gzeelce soyduktan sonra, terazide

34
http://www.millifolklor.com 34
http://www.millifolklor.com
 Mill Folklor, 2007, Yl 19, Say 76

dartacaksn. Ok ba barabar gelince (Ok
ba barabar: ki yan bir olmak) yarsn
Sultan Hanm yesin, yarsn sen ye! Ga-
bn da ahrdak aygra ver, erkek yanna
brak ksra dedi. (Grkem 2000: 223).
Ercili Emrah ile Selvi Han
Hikyesinin btn varyantlarnda
ah Olu ah Abbas tarafndan Van
Kalesinin kuatlmas ve kuatmann
kaldrlmas yllar almtr. Bir taraf-
ta Van Kalesinin ierisinde bulunan
yerli halk, darda da kaleyi kuatan
ran ah ah Olu ah Abbas... Ancak
kalenin kuatlmas uzadka askerler
arasnda da huzursuzluk artmaktadr.
Bu durumda ah Olu ah Abbasa
danmanlar yol gstermekte ve aa
ekilmesini nermektedirler. Hikye an-
latcs; Herkes gendisine bir fidan dike-
cek. dedikten sonra Van ilindeki meyve
bahelerinin kkenini de ah Olu ah
Abbasn bu seferine dayandrmaktadr.
ahm, bunu almann tek aresi
budur: imdi burda asgerin kimisi ter-
his olir, kimisi bilmem ne olir. Buras
harb sahasd. Bunnar burda behletmek
iin galenin etrafndaki her ere emir ve-
recehsen. Birer fidan dikecehler. Herkes
o fidan bar verene gadar bunnar burda
galacahlar. Herkes fidana bahsn. On-
nan megul olsun, arth kimsenin ahln-
dan memleket hsn. Byle de hacah.
Baga da are yohdu. Bo esger durmaz,
en sonunda isyan eder.
ah Abbas emir verdi:
Herkes gendisine bir fidan dikecek.
Haggaten de yle. Vanda btn meyva
aalar derler ki ah Abbasdan galma.
Hatta ah Ba diye orda anlar. Uzat-
myalm bylece ba tikdiler. Bekletdi-
ler asgeri. Eh, Vanllar ierde, bunnar
darda. Aradan sene gedi. kinci sene
geende millet a gald. (Trkmen-Ce-
milolu 2006: Emrah, 25).
Yeri gelmiken ba ekme motifinin
Emrah ile Selvi Han Hikyesinde nem-
li bir yerinin olduunu da belirtmek is-
teriz. Selvi, ah Olu ah Abbas tara-
fndan karldktan sonra, Isfahanda
Selvi Han tarafndan bir ba ektirilir
ve zm verinceye kadar da kendisi-
ne yaklalmamas artn ortaya koyar
(Bali 1973: 123-124). Ayn motifi, Selatin
Peride de grmekteyiz. Burada ise ba-
n ad Veran Balar olup, ryada ba-
n ekilmesi tavsiye edilmektedir (Bali
1973: 167-168). zm ba ektirme ve
onun meyvesini beklemedeki asl ama,
Emrahn gelmesi iin sre kazanmak-
tan baka bir ey deildir.
Van Kalesinin ierisinde zatlek-
ber diye bilinen bir aa bulunmakta-
dr. Aacn kknden kan katrann
yenilmesi zerine, ocuu olmayan ka-
dnlar hamile kalp ocuk sahibi olmak-
tadr. Aacn Hazreti Aliye balanmas,
kknden kan katrann Zlfikrla ili-
kilendirilmesi, aacn mukaddesletiril-
mesi olarak deerlendirilebilir.
ah Abbas emir verdi. Btn ordu-
lar ver ilini Van Kalesi diye. Zaten Van
rann hdddr. Vann zerine ha-
reket etdi. Bilmem Vana gitmi misin?
Vann haggaten de oh gzel bir galesi
var. Hele hala o kale duruyor. Tam deni-
zin kenard. Bir taraf denize dorudur,
bir taraf sarp hep ysgekden yapld.
Hatta Hazreti Ali zamannda oray al-
m. Zatlekber aac diye bir aa var-
m orda. O aacn eyini Zlfgarnan
vurup kesip. O aacn dibi bir gatran
harm. ocuu olmayan bir gadn o
gatrandan, esgiden yle tabir eder syler-
diler. Biz gittik Vana ama gzmznen
grmedik. Yani o gatran yedii zaman,
azda ilad, hemen ocuu olarm.
(Trkmen-Cemilolu 2006: Emrah, 24).
Trk masallarnda daa terk edi-
len kz kendisini aacn tepesinde veya
kovuunda saklar. Ayn motif, halk

http://www.millifolklor.com 35
Mill Folklor, 2007, Yl 19, Say 76
hikyeleri arasnda nemli bir yeri olan
Tahir ile Zhre Hikyesinde karmza
kmaktadr. Bize gre bu motif masal-
lardan halk hikyesine gemitir. Trk
inanna gre bayterek aac zor durum-
da kalndnda, kovuuna, glgesine
snlan bir aatr. Metnimizde olma-
makla beraber, bayterek aac meyvesiz
olup gvdesi veya tepesinden salglad
bir sv ile insanlara bir zindelik verir.
Unutulmamaldr ki; halk hikyeleri
arasnda tespit ettiimiz aalardan ser-
vi de meyvesi olmayan bir aatr. Yu-
karda metnini verdiimiz zatlekber
aacnn kknden elde edilen katran ile
bayterekten elde edilen sv arasndaki
ortakla da dikkat ekmek isteriz.
Ben burda galim dedi. Olmaz m?
Dnd bu ba. Yaban hayvannar
meyvaya geler. Gelir beni paralarlar.
Ne yapim? Arad o arada emeyi buldu.
emenin banda bir ceviz aac vard.
Bu ceviz aacnn zerinde dalnda dur-
du. Beni hayvan mayvan paralar. Tahir
kah tuddu kah uyudu.
Fahat buras Hanverdi bezirgnn.
Bezirgn tccara derler. O zaman bezir-
gn. Hanverdi bezirgn bezirgnnh ya-
pard. (Trkmen-Cemilolu 2006: Tahir
ile Zhre, 20).
Aa, glgesinde dinlenilen bir yer
olduu gibi srt verildiinde insann ken-
disini gvende hissettii de bir yerdir:
Gede gede Halil bir bahya dkl-
d:
Ulan, emmim bu bahaya nerde ge-
lici? dedi. Aacn birine belini verdi; saz
yle nne ald, omuzuna goydu ucunu.
Byle, elin yzne etti, dnrkenne,
hrradak uyudu. (Grkem 2000: 286).
Bazen de servi aacnn tepesi yeri-
ne arkasna saklanlmaktan sz edilmek-
tedir. rnek olmas asndan yazma bir
metnin ilgili ksmn aaya alyoruz:
36 http://www.millifolklor.com
Bunu syleyen Akgelin
Altun kemer skm belin
Selvinin ardnda bulun
Varyor stne canan
Byle deyince olan kendiye gelip
selvinin ardna gizlenip bakt ki, evresi-
ni kzlar almlar Kanks idiini bilme-
yip Akgeline iaret eyledi. Akgelin dahi
anlayp bu nazm syledi. (Kaya-Koz
2000: 75).
Prof. Dr. Ali Duymaz tarafndan
hazrlanan Kerem ile Asl Hikyesinde
Kerem, servi aacnn dibinde karlat-
Aslya ait baz eyalar grnce sazn
tellerine vurur ve servi aac ile konu-
maya balar. Kerem ile Asl Hikyesinde
Kerem, sadece servi aac ile deil baka
canl ve cansz varlklarla da konumak-
tadr.
Bilindii gibi servi aac uzun boyu
ve dzgnlyle, gk Tanrya giden yol
ve sonsuzluu sembolize etmektedir:
Selvi aacnn yannda kzn de-
ini ve yorgann aacn dibinde grdgi
saat ol aacn dibine oturup bare k
Kerem atele trki syledi. Ald Kerem
Dede:
Selvi aac sen Mevlay sever isen
Selvi aac senin maraln han
Dinle gel dinle vir sen cevab
Selvi aac senin maraln han
Hayal hayal olmu karuki talar
Hasta hlinden ne bilr salar
Dek melil melil yasdk kan alar
Selvi aac senin maraln han
Selvi aac senin daln dklsn
Rakibin az hem dili tutulsun
Dilerim felein kaddi bklsn
Selvi aac senin maraln han
Dertli Kerem aydr bakup tutarm
Dostumun banda diken biterim
Vran bada blbl oldum terim
Selvi aac senin maraln han
(Duymaz 2001: 257).
 Mill Folklor, 2007, Yl 19, Say 76

Servi aacnn benzetme unsuru ola- gar kt, eline su destisini alm. Uzun
rak kullanlmas da yine Dr. Duymazn boylu, gsarak, portakal yzl kserek,
doktora tezinde gemektedir: garn ireli, gt geri, kla bzk gadn
Kadir Mevlam ho yaratm hlini (Grkem 2000: 166-167).
Seni seven neyler dnya maln Halk hikyelerinde bir de dut aa-
Biraz bahaya ekmi ince belini cndan sz edilmekte olup, o da sazn dut
Boy benzer selvi dalna (Duymaz aacndan yaplmasyla ilgilidir:
2001: 264). Emmi sen bize altndan gmten
Trk aa kltrnde, ard veya saz yapman m?
ara kutsal kabul edilen aalar ara- Yaparm ocuum amma, benim
sndadr. Yapran dkmeyip daima gcm yetmez, o gadder altn gm
yeil kalmas, meyvesinin olmamas, nerden aliym ben? Ben bunnar aatan
hatta odununun bile yaklmamas onun yapyom. Aa da gendi bamzdan,
kutsanmasndaki baz zelliklerdendir. bahamzdan. Fakat altna gcm yet-
Yine Kerem ile Asl Hikyesinde tespit mez, gme gcm yetmez (Grkem
ettiimiz bir drtlkte sar ard u e- 2000: 198).
kilde anlatlmaktadr: Bire padahm, bu da m sz bire!
nler sar ardcn dal inler Onnar zenginimi, altndan gmten
Artar derdim yrelerim yeniler yaptrm, biz de fakirmisik dud aacn-
Gzm grmez kulaklarm nlar dan yaptrmk. (Grkem 2000: 199).
Yalvarram aman Mevlam aman Bilindii gibi Trk kltrnde evin
hey! (Duymaz 2001: 267). bahesine, mezarlklara dut aac ekil-
Prof. Dr. Pertev Naili Boratav ta- mektedir. Bunda dutun kolay yetime-
rafndan Posoflu Mdamden derlenen si, fazla bakma ihtiyacnn olmamas,
Gl ile Ali ir Hikyesinde de servi meyvesinin eitli hastalklarn tedavi-
aacnn dibinde gln solmasndan sz sinde kullanlmas da etkilidir. Ayrca
edilmektedir: dut aac yazn glgesinden, kn ise
El ey ah- Semerkant kandi zehr odunundan snmada yararlanlmasy-
etmek gerek la dikkatimizi ekmektedir. Yukardaki
nk fanidir bu cihan her gelen metinde ise altndan saz yaplmas arzu-
gitmek gerek suna itiraz eden bir Anadolu insannn
Kllieyin Halikidir baki bir Mevla eklini grmekteyiz. Hemen hemen her
kalr evin nnde bulanan dut aacndan saz
Servi dal glgesinde gl soldu yaplmas ise emein dnda masrafsz
netmek gerek (Boratav 2002: 175). bir itir.
Aacn glgesinde oturma, sohbet Prof. Dr. smail Grkem tarafndan
etme, saz alma ukurovadan derlenen derlenen bir hikyedeki; Allah kimseyi
hikyelerde de grlmektedir. Hikye de dnyada evlatsz etmesin! Ayn bir
anlatcsnn slubundan da anlald kuru aaca banzer, glgesi hafif olur
gibi, cami avlusundan, ky meydanna (Grkem 2000: 222) cmlesinden de an-
dinlenilecek, sohbet edilecek yer aa lald gibi Trk hayatnda aa ok
glgesidir. nemlidir. Ancak aacn dall, budakl
Bir gn camiden gelirkenne, yol ke- yeil olan tercih edildii gzden kama-
narnda aacn dibine arkadalarynan maktadr. Bir baka ifadeyle aala ve-
oturdular. Sohbet ederken, teden bir rim birlikte ele alnmaktadr.

http://www.millifolklor.com 37
Mill Folklor, 2007, Yl 19, Say 76

Halk hikyelerinde dier anlatma- efsun okur ve perdenin arkasnda bir gl

larda olduu gibi aacn meyvesi, dal, kar, bir saat sonra uzayp sokaa do-
glgesi, gvdesi ve tepesi insanolunun ru gider. (enocak 2005: 220).
sktnda yardmcs olmutur, ancak Halk hikyelerinden bazlar mutlu
bu hususlar efsane veya masala gre sonla biterken, bazlar mutsuz ekilde
daha zayftr. sona ermektedir. Nitekim bata Arzu ile
Kk itibariyle klasik edebiyattan Kamber Hikyesi olmak zere, Tahir ile
kaynaklanan halk hikyeleri arasnda Zhre, Ferhad ile irin gibi halk hikye-
yer alan Leyl ile Mecnun Hikyesinde lerinde dnyada kavuamayan genlerin
de aacn eitli zellikleriyle karla- mezarndan kan beyaz ve krmz gl-
yoruz. Aratrclara kolaylk salaya- lerin kavuma an cady sembolize eden
ca dncesiyle ilgili metni aaya diken (al) ile engellenmektedir. Bu tr
alyoruz: rneklerin hepsi birbirine benzedii iin
Yreinde Mecnunun hasreti ile sadece Arzu ile Kamber Hikyesinin il-
onu arayan Leyl, Mecnunu zincirle gili ksmn rnek olarak aaya alyo-
aaca balam bir ekilde grr. (eno- ruz.
cak 2000: 77). Ol talar varup baksalar kim,
Bir saniye iinde dal budak veren Arz ile Kamberin mezarlarnda birer
asa, hurma verir. (enocak 2000: 105). gl bitmi. Biri krmz ve biri beyaz ve
Mecnun ryasnda yerden bir aa- orta yerlerinde karaal bitmi. nki
cn bitip uzadn, dal ve budak salp mezarclar, bu ahvali grp, taaccub
bir gzel kuun da azndan bir cevher idp ve yine Begefendiye arz etdiler ki:
tanesi braktn grr. (enocak 2000: Sultanm, ferman senindir ki; bu-
106). yurunuz. ki mezarn zerlerinde yle
Kays, ryasnda babasnn kpkzl ahval old. Ferman senindir deyince,
kana boyanm, eitli hayvanlarla bo- Begefendi, yine terif buyurup, kaan va-
uurken ve tabiattaki her eyin ortadaki rup grse kim, hattzatnda iki tane gl
iki kuru aaca doru dnm bir vaziyet- bitmi. Biri krmz, biri beyaz. Ortasn-
te iken grr. (enocak 2000: 106). da bir karaal bitmi. Begefendi, taac-
bn Sin Hikyelerinde aa daha cub idp ve buyurd kim:
ok sihr zelliiyle ne kmakta olup Yaplsun dey emr olund.
tespit ettiimiz rnekler aadadr: Meer ol iki gl, biri Kamber, biri
Eb Ali Sina ormana giderek, bir Arzu imi ve ortasndaki al koca kar
boyda krk adet dal keser ve simya bilgi- imi, dmanlar byle imi.
siyle hepsini insan ekline koyar. (eno- Temmet. Temam old. Arzu ile
cak 2005: 122). Kamberin intihas, yazana okyana ge-
Ebl Haris, krk aac kesip ba- rekdir erbet pahas. (imek 1987: 287-
larna srk/mendil sararak efsun okur 288).
ve onlarn her birisi bir anda krk dilsiz Grld gibi halk hikyesi dedi-
tellal olur. (enocak 2005: 122). imiz nazm nesir karm halk anlat-
Eb Ali Sin, krk aa daln sim- malarnda insan hayatnn bir paras
ya ile krk dilsiz insan ekline dnt- olan aa, eitli ynleriyle karmza
rr ve onlara muhteem bir hamam yap- kmaktadr. Ayn husus bir baka halk
trr. (enocak 2005: 220). anlatmas olan masallarda da grlmek-
Eb Ali, Padiahn istei zerine, tedir. Temennimiz bu tr almalar

38 http://www.millifolklor.com

yapmak isteyen meslektalarmzn halk
anlatmalar ierisinde nemli bir yeri
olan halk hikyelerini de grmesi do-
rultusunda olacaktr.
Yazmz klnn yannda halk
hikyesi de anlatan Dursun Cevlannin
aa destanyla bitirmek istiyorum.
Adma aa dediler
imdi dinle nelerim var
Biten meyvemi yediler
Daha daha nelerim var
Muhammedin beiiyim
Kbenizin eiiyim
orbanzn kaym Han hikyesi Varyantlarn Tesbiti ve Halk Hikye-
Daha daha nelerim var
Ademe saf dam oldum
Nuh Nebiye gemi oldum
Mslmana cami oldum
Daha daha nelerim var
Ben aacm glm vardr
Dalmda blblm vardr
Kovanmda balm vardr
Daha daha nelerim var
nndeki masa benim
Elindeki asa benim
anak mlek kse benim
Daha daha nelerim var
Sa iken gnm saydn
Hem de kestin bitin soydun
Ya peynir kaymak da koydun
Daha daha nelerim var
Niin beni mahvedersin
Tfek yapar harp edersin
Kabrine bile rtersin
Daha daha nelerim var
Saz da yaptn tel uzattn
Gsme sedef bezettin
Ben ile semah oynattn
Daha daha nelerim var
http://www.millifolklor.com 39
Mill Folklor, 2007, Yl 19, Say 76
Kaplarna terek benim
Frnlarda krek benim
Al bayraa direk benim
Daha daha nelerim var
Dursun Cevlan ekmem keder
Aacn medhini eder
ehirden kylere kadar
Daha daha nelerim var (Halc
1992: 83-84).
KAYNAKLAR
Alptekin, Ali Berat (2005) Evliya elebi Se-
yahatnamesinde Aala lgili Efsane ve nanmalar,
I. Uluslararas Trk Dnyas Kltr Kurultaynda
bildiri olarak sunulmutur.
Bali, Muhan (1973), Ercili Emrah ile Selvi
cilii Bakmndan nemi, Ankara.
Boratav, Pertev Naili (2002), Halk Hikyeleri
ve Halk Hikyecilii, stanbul.
Duymaz, Ali (2001), Kerem ile Asl Hikyesi
zerinde Mukayeseli Bir Aratrma, Ankara.
Grkem, smail (2000), Halk Hikyesi Ara-
trmalar: ukuroval k Mustafa Kse ve Hikye
Repertuvar, Ankara.
Halc, Feyzi (1992), klk Gelenei ve Gn-
mz Halk airleri/ Gldeste, Ankara.
Kaya, Doan-M. Sabri Koz (2000), Halk Hik-
yeleri: I umn ile Zeycn/k Garib ile Bezirgn
Kz/Hurid ile lik Hanm/ Murad ah, stanbul.
enocak, Ebru (2000), Leyl ile Mecnn Hik-
yesi zerine Mukayeseli Bir Aratrma, Elz. Ya-
ymlanmam yksek lisans tezi.
enocak, Ebru (2005), bn Sn Hikyeleri
zerinde Mukayeseli Bir Aratrma, Elz. Yaym-
lanmam doktora tezi.
imek, Esma (1987), Arzu ile Kamber Hik-
yesi zerinde Mukayeseli Bir Aratrma, Elz. Ya-
ymlanmam yksek lisans tezi.
imek, Esma (2006), lmszlk lac Ola-
rak Elma, Prof. Dr. Saim Sakaoluna Armaan,
Konya-Haarlem, 237-246.
Trkmen, Fikret-Mustafa Cemilolu (2006),
k evki Halcdan Derlenen Halk Hikyeleri, An-
kara. Yaymlanmas iin Trk Dil Kurumuna teslim
edilen metin.