You are on page 1of 1

201764 INDSTRIASCULTURAISVERSUSINDSTRIASCRIATIVAS

INDSTRIASCULTURAISVERSUS
INDSTRIASCRIATIVAS

No volume Cultural Industries. The British experience in international perspective, de Eisenberg,


Gerlach e Handke (editoras), Susan Galloway e Stewart Dunlop ("Deconstructing the concept")
escrevemumtextoemqueprocuramdesconstruiroconceitodeindstriascriativas.

Os dois autores partem da necessidade de distinguirindstriascriativase indstrias culturais, desde


1998associadaspelasiniciativasdogovernoingls.que,dizem,ossignificadoseosusosdosdois
conceitos so diferentes. Em pano de fundo, a tenso entre mundo de comrcio e arte (p. 34).
GallowayeDunlopcriticamimplicitamenteanoodeindstriascriativas,aqueacusamdefaltade
clarezaterica(p.48).

AdornoeHorkheimer,osfundadoresdotermoindstriacultural,tinhamemmenteadistinoentre
artescriativasbaseadasnoartesanatoeformasculturaisproduzidasindustrialmente.Oquesignifica
queosdoisalemessereferiam,quandofalavamemindstriasculturais,aocinema,msicagravada,
audiovisualeedio,comincorporaodeentretenimentocomercial,mtodosindustriaisdeproduo
de massa e, at, polticas governamentais quanto cultura. Galloway e Dunlop vem aqui a ligao
comasperspectivasdogovernofrancsedaUNESCO.

Ao adoptar a frase indstrias criativas, continua a lerse no texto que sigo, o governo trabalhista
ingls fez o inverso: colocou as indstrias criativas na agenda econmica e poltica. As indstrias
criativastmumcarctermaisunificadoredemocrticoqueasindstriasculturais,fazendoaponte
entrealtaebaixacultura,entrearteelaboradaeartepopular,entrearteeindstria.Istoquerdizer
renomeaodacultura(ourebranding,comoAndyPratteoutroscunharam).Aquesto,colocaseno
texto,sesetratadeumasimplesmudananalinguagem,umexercciodemarcaouumamudana
significativaquantocultura.

Muitas definies de indstrias culturais assentam na combinao de cinco principais critrios


criatividade, propriedade intelectual, significado simblico, valor de uso e mtodos de produo (p.
35). Ora, os dois primeiros so critrios comuns igualmente s indstrias criativas. Melhor ainda:
criatividade uma noo aplicvel a qualquer indstria. J o significado simblico, nas palavras de
Justin OConnor (referido na p. 38), uma marca das indstrias culturais, pois o valor econmico
primrioadvmdoseuvalorcultural.Contudo,paraalmdasindstriasculturaisclssicascinema,
media, edio, indstria fonogrfica, design, arquitectura e novos media , engloba as artes
tradicionaisartesvisuais,teatro,literatura,museusegalerias.

Notextoqueacompanho,destacadooutroautor,DavidThrosby,queoperacomquatroelementos
atrsindicados:criatividade,propriedadeintelectual,sentido(ousignificado)simblicoevalordeuso.
Ditodeoutromodo:1)asactividadesdasindstriasculturaisenvolvemformasdecriatividadenasua
produo,2)asindstriasculturaisdizemrespeitogeraoecomunicaodesignificadosimblico,
e3)osseusprodutoscorporizamumaformadepropriedadeintelectual(p.39).Centralanlisede
Throsbyestoasartescriativascomomsica,dana,teatro,literatura,artesvisuais,artesanatoeas
formas novas como o vdeo e o multimedia. O mesmo autor acrescenta outras indstrias, como
publicidade,designearquitectura.

Umoutroautorreferenciadonoestudoquesigo,(TerryFlew,p.13),levantaumaquestopertinente
sesedizqueumaindstriaproduzcontedosimblico,serquepodemosvernodesigndaCoca
Colaumaindstriacultural?

Galloway e Dunlop sinalizam que duas caractersticas fundamentais das indstrias culturais e a
seguemHesmondhalghsoosignificadosimblicoeosmtodosdeproduoescalaindustrial.O
queincluicinema,audiovisual,edioemsicagravada.Asartescriativasnoempregammtodosde
produoescalaindustrial,peloquesoremovidasdoconceitodeindstriacultural.Hesmondhalgh
entendequeasartescriativas,comooteatroeasartesvisuais,soperifricassindstriasculturais.

OsdoisautoresdeDeconstructingtheconceptfalamdadistinocultural,constituidaporfactoresde
ordem poltica/ideolgica e econmica. As actividades culturais, acentuam Galloway e Dunlop,
desempenham um papel central na liberdade de expresso humana, o que liga directamente s
questes da democracia (p. 45). A questo econmica das actividades culturais explicada pelo
interesse governamental nas indstrias criativas. Basta pensar na importncia que a msica e o
cinemaetodaacadeiadevalor,queincluiconcertoseempresasfornecedorasdeserviostmno
ReinoUnido.SemprecomvistaparaoPIBproduzidoporestasactividades.
Publicado11thOctober2007porRogrioSantos

http://industriasculturais.blogspot.com.br/2007/10/indstriasculturaisversusindstrias.html 1/2

You might also like