Professional Documents
Culture Documents
Bu kitabn yayn haklar The Wylie Agency (UK) Ltd.'in araclyla alnmtr.
ISBN 975-470-958-0
letiim Yaynlar
Klodfarer Cad. letiim Han No. 7 Caalolu 34400 stanbul
Tel: 212.516 22 60-61-62 Fax: 212.516 12 58
e-mail: iletisim@iletisim.com.tr web: w-wvv.iletisim.com.tr
JORGE LUIS BORGES
Sonsuz Gl
La Rosa Profunda
SPANYOLCA'DAN EVRENLER
Aye Nihal Akbulut - Cevat apan
t m
Yaynevinin Notu:
letiim Yaynlar, J. L. Borges'in eserlerinin telif haklarn elinde bulundu
ran Jorge Luis Borges Vakf'yla yapt anlama uyarnca, Borges'in toplu
eserlerini orijinal basklarndaki yapya sadk kalarak yaymlayacaktr. Bor
ges'in balca eserlerinin gemi yllarda Trkiye'de eitli yaynevleri tara
fndan yaymland gznne alnrsa, ilk kez yasal telif haklar gzetile
rek yaplan bu almada, eski basklarda yer alan baz yklerin yinelen
mesinin bir gereklilik olduu anlalacaktr.
Elinizdeki kitap, letiim Yaynlar'nn Borges Vakf'yla yapt anlama
uyarnca, orijinal basksna sadk kalarak dizilmi ve baslmtr. iirler Aye
Nihal Akbulut ve Cevat apan tarafndan spanyolca asllarndan evril
mi, her iirin sonunda evirmenin adnn ba harfleri yer almtr. J. L.
Borges'in Toplu Eserleri'nden daha nce yaymlananlar: Ficciones, Alef,
Brodie Raporu, Alakln Evrensel Tarihi, Kum Kitab, Yedi Gece, Dante
vari Denemeler / Shakespeare'in Bellei. leride yaymlanacak olanlar:
Evaristo Carriego, Discusin, Otras lnquisiciones.
NDEKLER
nsz ........................................................................................................... 9
Ben ............................................................................................................ 13
Evrenin oluumu ....................................................................................... 14
D ............................................................................................................ 15
Browning air olmaya karar veriyor . . ....................................................... 16
Dkm ...................................................................................................... 18
Pars ........................................................... ............................................... 20
Bizon ......................................................................................................... 21
ntihar ....................................................................................................... 22
Kllar ....................................................................................................... 23
Blble ..................................................................................................... 24
Oyum ben ................................................................................................. 25
Onbe sikke .............................................................................................. 26
Simn Carbajal .......................................................................................... 30
Aionso Quijano d gryor ..................................................................... 31
Bir Sezar'a ................................................................................................. 32
Protheus ................................................................................................... 33
Protheus / Bir baka deike .................................................................... 34
Bir gelecek ................................................................................................ 35
lanus'un bir bst konuuyor .................................................................. .36
Bilinmez bunlardan hibiri ....................................................................... 37
Brunanburh, .S. 937................................................................................ 38 .
Kr adam .................................................................................................. 39
Bir kr ....................................................................................................... 41
1972 ......................................................................................................... .42
rt ............................................................................................................
Al/ our yesterdays ...................................................................................... 44
Srgn (1977)............................................................................................ 45
Angelica'nn ansna .................................................................................. 46
Aynaya ....................................................................................................... 47
Kitaplarm .................................................................................................. 48
Tlsmlar ..................................................................................................... 49
Tank...... .................................................................................................... 50
Ephialtes .................................................................................................... 51
Du . . . . . ..................................................................................................... 2
Ak geyik ..................................................................................................... 54
The unending rose ..................................................................................... 55
N SZ
9
olduu gr bence ii bir anlamda basite indirgemektir, n
k kimse ne yaptn tam olarak bilemez. Bir yazar bir kssa
tasarlayabilir ama, Kipling'in de belirttii gibi, ondan nasl bir
hisse karacan bilmeyebilir. Yazarn bal kalmas gereken
szde "gerekliin" geici koullar deil, kendi imgelemidir.
Edebiyat iirden yola kar ve dzyaznn olanaklarna
ulamas yzyllar alabilir. Anglosaksonlar drt yzyl sonra
geride yalnzca hayran olmakla kalnmayacak bir iir ve g
lkle anlalr bir dzyaz braktlar. Sz balangta zamann
tefeciliinin tketip harcad byl bir simgeydi herhalde.
airin amac, hi deilse belli bir lde, sze ilkel ve artk
gizli olan gcn yeniden kazandrmak olmal. Btn iirlerin
iki ykmll olmal: bize ak seik bir rnek iletmek ve
denizin varlnn yapt gibi bize fiziksel olarak dokunmak.
Buna Vergilius'tan vereceim bir rnek var.
10
m neden eklemeli? Kuramlar da siyasal ya da dinsel inanlar
gibi, bizim iin drtlerden baka bir ey dei.ldir. Bunlar her
yazar iin deiir. Whitman uya kaldrmakta haklyd; ama
byle bir olumsuz karar Victor Hugo'nun almas aptallk
olurdu.
Bu kitabn dzeltilerini yaparken, houma gitmese de, kr
ln yaknlacak bir rol oynad dikkatimi ekiyor. Oysa ha
yatmda bu yaknlacak bir olgu deil. Krlk bir eit hapis
tir, ama ayn zamanda da bir zgrle kavuma, yaratmaya
elverili bir yalnzlk, bir anahtar ve bir cebirdir.
J.L.B.
Buenos Aires, Haziran 1975
11
Ben
16
iirim onuncu katma deecek emerkezli gklerin;
bir kadn omuz silkerse akma,
ezgiler yaratacam hznmden,
zamann iinde yanklanan koca bir nehir.
Kendimi unutarak yaayacam.
Grr gibi olup unuttuum o yz olacam
Hainliin kutsal yazgsn
kabul eden Yehuda,
bataklktaki Caliban,
korkusuz ve inansz len
paral asker olacam,
yazgnn geri evirdii yz
grmekten korkan Polycrates,
benden nefret eden o dost olacam.
ran blbl sunacak bana, Roma klc..
Maskeler, derin aclar, dirililer
rp skecek aln yazm
ve ben bir yerde Robert Browning olacam.
c. .
17
Dkm
18
Yaldzlar dklm bir ereve, ii bo.
Mukavvadan bir satran tahtas, birka krk ta.
ki bacakl bir adet mangal.
Deri bir sigara tabakas.
Kflenmi bir adet kitap, Foxe'un ehitler Kitab'nn
gotik harfli ustalkl bir basks.
Artk kimin olduu anlalmayan bir fotoraf.
Tarazlanm bir post, bir zamanlar kaplan derisiymi.
Kapsn yitirmi bir adet anahtar.
Ne arar insan tavanarasnda
Dankl artracak bir eyden baka?
Unutua, unutulmu her eye dikiyorum ben bu ant.
Kuku yok, daha dayanksz tuntan ve kaynayp gidecek
tekiler arasnda.
A.N.A.
19
Pars
c. .
22
Kllar
Alicia Jurado'ya
Yamur yayor
Asterion
Yl insandan besinimi balar bana
Ve sarn su dolu.
Bende dmlenip kavuur ta deli yollar.
Yaknabileceim ne var sanki?
Gnbatmlarnda
Boa ba ar gelir biraz.
26
nemsiz bir ozan
Hedef unutmaktr.
Daha nceden varmtm.
Yaradl, IV, 8
Miguel de Cervantes
Bat
27
El Retiro iftlii
Tutsak
Bir ee.
Ar demir kaplarn ilki.
Bir gn kavuacam zgrlme.
Macbeth
28
Sonsuzluklar
E.A.Poe
Muhbir
Odysseus'un krekileri
Yorgun drmeden arap renkli denizi
Seebiliyorum akla smaz biimlerini
Ad Protheus olan o tanrnn.
Denizlerdeki srlerin oban
Bilicilik yetisiyle donanm
Birbirini tutmayan kehanetler rer
Bildiini gizlemeyi yelerdi.
stne ok geldiinde insanlar
Oluverirdi bir aslan ya da bir enlik atei,
Ya da bir aa su boylarnda glge veren
Ya da suya karp yiten su.
Msrl Protheus artmasn seni,
Sen ki tek bir adamken oulsun hem de.
A.N.A.
33
Protheus
Bir baka deike
39
II
A.N.A.
46
Aynaya
c. .
49
Tank
52
Ganj'n Aurora'nn yukarsndaki yerlerde.
Hai ku 'yu biliyorum, iki hecede
Susanna Bombal'a