Professional Documents
Culture Documents
S e ^ c fc / le ^
^ y u i
BR OLU F E L S E J^
lU K S c u n c iv
t
r Avrupa, Kuzey ve Gney Amerika, Uzakdo
u ve Afrika bata olmak zere, dnyann birok
yerinde olduu gibi, lkemizde de giderek yay
lan bir biimde uygulanyor. Yz binlerce insan,
kkleri gemiteki yarm kalm hesaplamalara
dayanan sorunlarn, bu teknik sayesinde ayor.
------------------------ ^ Aile Konstelasyonu, klasik psikoterapinin tkan
d noktalarda, insan ruhuna ifa veren, derin bir bak as sunuyor.
Bu kitap. Bert Hellingerin Aile Konstelasyon ahmalarna temel tekil
eden, Hellinger sciencia diye adlandrd kuramm ana batlaryla ortaya
koyuyor ve birok vaka hikyesiyle rneklendiriyor. Bert Hellingerin
bak asndan, aile ilikilerimizde sevginin nasl bir dzen veya dzen
sizlik iinde yer aldna dair bir sistem sunuyor. Bu sistemde insan ru
hunun s e c is i, her birimizin kendimize gre gelitirdiimiz yi ve Kt
algsyla Smrlandnlan sevginin ok daha tesine tayor.
Bu kitapta insan ilikilerinde kendi kendimize bilerek ya da bilmeyerek koy
duumuz snrlan amamz salayacak temel igrlerin ka3man bula
caksnz. nsan ruhunun sevgi potansiyeline dair dile getirilen bu igrler,
insan ilikileri zerine kapsamh bir bilimin temelini de atyor. Bu kitapta sz
konusu olan ey, bir nevi Sevgi Bilimi diye de nitelendirilebihr.
Acaba biz insanlar ne kadar birer bireyiz, ne kadar bir btnn paralan-
yz? Mutluluklanmz, aclarmz, zntlerimiz, baanlanmz, baanszlk-
lanmz, iyiliklerimiz, ktlklerimiz, sulanmz, masumiyetimiz, ksacas
yaammz ne lde bizim elimizde, ne lde ok daha b}mk bir gcn
ynetiminde?
ISBN 978-975-6963-13-1
9 789752 563131
lw w w . kaknus.com.trj
,19 m
SEVGYLE
YKSELMEK
B ir Olu Felsefesi
BERT HELLINGER
Trkesi:
nan Deniz Erguvan
kak n s y ay nlan : 5 2 2
p sik o lo ji serisi: 2 0
sbn : 9 7 8 -9 7 5 -2 5 6 - 3 1 3 -1
I. basm 2 0 1 0 , stanbul
yay nc sertifik a no: 1 1 2 1 6
k ak n s y ay n lar
k zk u lesi y ay n clk , tantm , h iz., san, ve tic., td., ti.
m erkez: m im ar sinan m ah ., selam i ah efendi cad ., no: 5 , skd ar, stanbul
tel: (O 2 1 6 ) 4 9 2 5 9 74/75 faks: 3 3 4 61 48
w w w .k a k n u s.co m .tr e-posta: k ita p @ k a k n u s.c o m .tr
d atm : atalem e sk ., defne han, no: 27/3, caalolu, stanbu l
tel: (O 2 1 2 ) 5 2 0 4 9 2 7 faks: 5 2 0 4 9 28
w w w .k a k n u s.co m .tr e-posta: sa tis @ k a k n u s .c o m .tr
BERT HELLINGER
Alnan filo z o f ve p sik o terap ist B ert Ile llin g e r, yaygn olarak
aile k on stelasy on u olarak b ilin e n terap i m etodu yla anlr.
Son yllarda alm alar b u n u n tesin e g em i ve ru h -ak ln
la rek etlcri ve o k boyutlu y ak lam olarak tanm lad
bir noktaya u lam tr. H elling erd en etk ilen en dnyann
d rt b ir y an n d aki m eslek ta, o n u n ig r lerin d en yararlan
m aktadr. 1 9 2 5 yh nd a A lm anyada doan B ert H elling er, ilk
n ce felsefe, teo lo ji ve p ed og oji e itim i alm ve esk i bir
k atolik m isy oner olarak G n ey A frikada Zulularla 16 yl
y a a m tr. Bu dnem B e rt H e llin g e r i in s o n d erece
d eitirici ve d n t r c b ir s re olm u ve 1 9 6 0 l y llarn
ortasnd a K ato lik d in m isyond an ay rlm asn n zem in ini
h a z la m tr .l9 7 0 li y lla rn o rtalarn d a V iy anada b irk a
sen e kalarak k lasik psikoanaliz eitim i alm tr. Ardndan
A m erikada A rthu r Ja n o v dan p rim er terapi e ilim i alarak
tra n s a k siy o n e l a n a liz e y n e lm itir. E ric B e rn in
h ik y ecili in d en ve M ilton E rick so n dan etk ilen m itir. lk
a ile k o n ste la sy o n a lm a sn T h ea S c h n fe ld e r'in b ir
alm asnd a izo fren b ir o cu u n babasn tem sil ederek
d e n ey im lem itir. D aha so n ra R u th M cC len d o n ve Les
K adisin lid erliin i yapt b ir sem in erd e aile k on stelasy on
alm alarn n n elere n c l k ed ebilece in e dair ig r leri
olum aya balam ve kend i deyim iyle b ir yl sonra bu g re
vi baarm ak i in cesaret b u lm u tu r. B ert H ellinger, Ol
y alarn n so n u n a kadar aile k on stelasy on u alm alaryla
ilg ili ig r lerin i ve y ak lam larm ne b elg elend irm i ne de
y ak lam larn devam ettirm esi iin ren ciler y etitirm itir.
Sad ece A lm an p sik iy a tr G u n th ard W eb erin n erisin i kabul
ed erek a lm a la rn k ay t a ltn a alm tr. W e b e rin bu
alm alar k itap latrm as, A lm anyada b^Tik ilgi grm
ve 2 0 0 .0 0 0 kopya satarak en o k satan k itap lar listesine
g irm itir. B u g n itib ary la H ellin g er S ien cia ats altnda
e itim lerin e devam ed en B ert H ellinger, ellid en fazla kitap
y azm tr ve b u n lard an biro u 2 2 dilde yaym lan m tr.
indekiler
n s z ................................................................................................................21
Hellinger S d e n c ia ..........................................................................................25
Giri ve Genel B a k .....................................................................................25
Ruhani b o y u l..........................................................................................26
zgrlk ................................................................................................. 28
Endieler ve skntlar ........................................................................ 29
Gelecek ve imdi .................................................................................. 29
Sevgi...........................................................................................................29
Kitap Hakknda...............................................................................................30
Balang...........................................................................................................33
Giri .................................................................................................................. 33
likilerde Su ve M asum iyet....................................................................33
D enge........................................................................................................ 34
Bir: itin stnde o tu rm ak ...............................................................35
Btnlk ................................................................................................. 35
ki; Yardmc sendrom u......................................................................35
; Dei toku .....................................................................................36
A ktarm ak................................................................................................. 36
BERT HELLIN GER
A nlay......................................................................................................60
Sadakat......................................................................................................60
Yer am ak................................................................................................. 61
Sadakat ve hastalk................................................................................61
S n rla r...................................................................................................... 62
y ilik ...........................................................................................................62
Aile vicdan ............................................................................................ 63
Ait olma h a k k ....................................................................................... 64
Yineleme basks........................................................................................64
Rtbe sras..................................................................................................65
zlem ........................................................................................................... 66
Titrem e.........................................................................................................66
K o rk u ........................................................................................................... 66
Yoldan k m ak .......................................................................................... 67
Kefaret .........................................................................................................68
zm .........................................................................................................69
gr ........................................................................................................... 69
P a tik a ........................................................................................................... 70
Hsm ve akrabalar.................................................................................. 79
Akrabalk balan .................................................................................... 80
Btnlk ....................................................................................................81
Kabile sorunlulugu................................................................................82
Aidiyet hak< eitlii ............................................................................. 82
Sevginin dzenleri.................................................................................. 84
8
SE VG YLE Y K SE LM E K
10
SEVGYLE Y K SELM EK
Derinliklerdeki Sevgimiz...........................................................................169
Bilind vicdann sevgisi ............................................................ 170
Herkes iin iyi n iy e t...........................................................................170
Kilidenm e.............................................................................................. 171
Bilen sevgi.............................................................................................. 171
ncelik kurallar ................................................................................172
Kr sevgimiz......................................................................................... 172
Arnma y o lu ......................................................................................... 172
11
B E R T H E L L IN G E R
Otizm .................................................................................................................187
Ruhani Aile Konstelasyonlarnda C m le.............................................. 188
Yntem ..................................................................................................... 188
rnek: Sinirsel tiki olan on iki yanda bir o cu k .................. 189
rnek: shal hastas krk yanda bir ad am ...............................190
rnek: Kendine zarar veren, panik atak hastas on be
yanda bir o cu k ..............................................................................192
rnek: Sadece sv gda alabilen oluz be yanda bir kadn .. 192
rnek: Sa taraf felli, otuz yedi yanda bir adam ..............193
sel h areket.............................................................................................194
Meditasyon: Kendi cm lem iz.............................................................194
12
SE VG YLE Y KSELM EK
13
BERT HELLIN GER
14
SE VG YLE Y KSELM EK
Kader................................................................................................................258
Kiisel zgrln kapsam ............................................................259
Kaderimiz olan ailemiz......................................................................259
N esiller....................................................................................................260
yiletirici g ....................................................................................... 261
Byk k ad er..........................................................................................261
Erken lm ............................................................................................ 262
15
BERT H ELLIN G ER
R u h .....................................................................................................................274
Dier yn ................................................................................................. 274
Son derece cid d i.....................................................................................275
Kapsam...................................................................................................... 275
Kayp r u h ................................................................................................. 276
Aklk ...................................................................................................... 276
16
SE VG YLE Y KSELM EK
17
BERT HELLIN GER
Halklarn B a r..............................................................................................336
Ruhani D in ..................................................................................................... 339
Giri ................................................................................................................. 339
Tanr Sevgisi...................................................................................................340
18
SE VG YLE Y KSELM EK
Tanr ve Tanrlar..........................................................................................342
Tanrnn Su reti............................................................................................ 344
Baka Trl Bir T a n r................................................................................344
rnek: tsa ve Kayafas................................................................................345
Giri ........................................................................................................ 345
smail ve s h a k .....................................................................................346
Kayafas ve Is a ....................................................................................... 346
Ruhani igr yolu............................................................................. 347
Konstelasyon ....................................................................................... 347
D nceler............ ;..............................................................................349
19
Bert Hellinger'den selamlar...
B ert Hellinger
6 Aralk 2 0 1 0 , Bad Reichenhall/Almanya
nsz
21
BERT H ELLIN G ER
22
SEVGYLE Y K SELM EK
23
BERT H ELLIN G ER
Istanbul-Varova-Bursa-Bad Reichenhall
10 E kim -10 Aralk 2 0 1 0
G ksel Karabayr, Konstelasyon Kolaylatncs
25
BERT H ELLIN GER
Ruhani boyut
ilikilerim izde kolaylkla anlalan dzen ve dzensizliklere
ilikin igrlerin tesinde, Hellinger sciencia baka bir boyuta,
ruhani bir boyuta ulam tr. Yalnzca bu boyut sayesinde bu i
grlerin etkilerinin ne kadar kapsam l olduunu anlayabiliriz.
Bu dzeyin kabul edilm esi ve benim senm esi sayesinde igrle
rin evrensel nem ini kavrar, onaya kan sonular her alanda
deneyimleriz.
Bu ruhani igr nedir ve boyu tlar nelerd ir? Bu igr nn
k k en i, her alandaki derin gzlem lerdir. Her ey, dardan ge
len bir gle h areket eder. Kendi k end ine h areket ediyor gibi
grnen can llar bile, ile n gelem eyecek b ir balang k uvveti
ne gerek duyar. C anh olan her eyin h areketi, dardan gelen
bir h areketin son ucud u r. Bu hareket s rek lid ir ve yaam s r
dke bizim ledir.
Bunun dnda, her hareket, zellikle de yaayanlarn h are
k eti, b ilin en , b ilin li ve m aksatl bir harekettir. Bu anlaya g
re her eyi hareket ettiren kuvvet, b ir b ilin ce sahip tir. D ier bir
deyile, h er h areket, zerinde dnlm b ir h arekettir. Bu
g, hareket zerinde dnr ve dnd biim d e h arek e
tin balam asn salar.
26
SEVGYLE YKSELM EK
27
BERT HELLIN GER
ket ruhani zihin tarafndan ynetilse de, az-ok ayrnn bize aittir.
Biz yine de o k bilinlilik yolunda ilerlemeye devam ederiz.
Bu bilin artm da kim baarl olur? Kim ruhani zihnin b i
linciyle daha uyumlu olm a konusunda baar gsterir? Bireysel
olarak bunu baarabilir miyiz? Yant bizde midir, hayattayken
buna yant verebilir miyiz? G em iteki ve gelecekteki btn in
sanlar bu yolda mdr? Bu bilinlenm e yolculuuna birlikte mi
karz? Hep birlikte baarmaya m alm alyz? Burada da dier
btn insanlarla beraber mi hareket ederiz?
zgrlk
zgrl deiik anlam larda yaarz. Yaptklarm zdan ve
sonularndan sorum luyuzdur. Ama ayn zamanda zgrlk, so
rum luluk ve su kavram larnn, btn sonularyla birlikte, bir
baka g, her eyi hareket ettiren ruhani bir g tarahndan n
ceden dnldn, planlandn ve bylece kendi kaderi
mizmi gibi yaamamzn salandn biliriz.
Bu bilgiyle daha farkl davranabilir miyiz? Farkl davranma
gcn kendim izde bulabilir miyiz?
O zaman bize yapacak ne kalr? Bize kalan, her eye olduu
gibi devam etm ek, btn sonularyla birlikte zgrlmz,
sorum luluum uzu, gem iim izi ve sularm z kabul etm ektir.
Ayn zamanda her eyi hareket ettiren ruhani zihinle uyum
iinde olan daha byk bir bilinci deneyim leriz. zgrlm
zn, sorum luluum uzun sonularm tayan, bunlardan etkile
nen herkesle birlikte bu byk bilinci hissederiz.
ou insan, ayn olay farkl biim lerd e yaar. Ayn o lay
dan farkl d eneyim ler kazanr. K iiler ayn anda hem zgr
hem de zgr olm ayan varlk lar olarak alglayabilirlerse daha
fazla b ilin kazanr, ruhani zihin hareketleriy le daha fazla
uyum elde ederler. K azandklar b ilin , onlar daha kapsam l
b ilin cin yoluna doru gtrr.
28
SEVGYLE YKSELM EK
Endieler ve skntlar
Ruhani boyutta, Hellinger scien d anm geleceine dnk kay
glar da dhil olm ak zere, btn endieler sona erer. nsanlar is
ter kabul etsin, isler etm esin, bu da ruhani zihnin hareketlerinden
kaynaklanmaktadr. Evrensel bilim olarak, H ellinger sciencia ger
eklerini, etkileri araclyla ortaya koyacaktr. Peki ya gelecee
dnk endielerimiz? Kendimizin, bakalarnn, dnyann gelece
ine dnk endielerim iz ne olacak? Endielerim iz hibir eyi de
itirm iyor ya da engellemiyorsa zaten sam a olduklar ortada de
il midir? Endielerim iz samaysa ruhani zihnin hareketlerine
ulamamz engelleyen bir kar g oluturur sadece.
Ruhani zihnin hareketleriyle uyumlu olan skntlarm zn
tr farkldr. Bu sknt ve endieler dnyamz ve onu hareket
ettiren ruha olan ilgimizi gsteren skntlardr, ru hun endieleri
ve ilgisiyle ve yaamn dzeniyle uyumludur.
Gelecek ve imdi
Ruhani zihnin dnceleriyle ahenkli biim de, gelecek u an
da bizim iin buradadr. Ruhani zihin her eyi u anda dnr.
Ruhani zihnin boyutlarna gre, gelecee dnk endieler sona
erer. Bizi u anda endielendiren ey, bize ru hani zihinle ahenk
iinde gsterilir. Bir sonraki ey, yani gelecek, aslnd a imdidir.
Hellinger sciencia im diyle ilgilenir. Btn ig r leri imdi
iin alr ve annda devreye girer. Bu igrlere g sterilecek her
trl diren de u anda etkilidir. Bu nedenle H ellin g er sciencia
deneye dayal bir iliki bilim idir.
Sevgi
Nihai olarak, H ellinger scien cia sevgi b ilim id ir. Sevginin ev
rensel bilim idir. Her eyi eit biim d e ele alan sev gi bilim idir.
Bu sevgi nasl baarl olur? H er eyi h arek et ettiren ruhun
dnce biim iyle uyum iindeyken baarl o lu r. Bu sevgi, bes
29
BERT H E L JN G E R
Kitap Hakknda
Kitap boyunca kullanlm olan H ellinger sciencia kavram
akla, kavram n meruluuna dnk sorular getirebilir. Ben de
kendim e bu sorular sordum nk insan ilikilerinin ve sevgi
nin dzenine dnk ortaya kan igrlerin tam kapsam n ben
de yava yava zm sem eye baladm. Btn igrlerin birbiri
ne uyumlu biim de, kapsaml bir iliki bilim i oluturduunu ve
artk bu igrleri kendi bana bir bilim olarak kamuya sunm a
nn zamannn geldiini dndm.
Hellinger ism ini, yani kendi adm dhil etm em , bu bilim in
ilk ortaya kt hldeki, zgn hliyle tanm landnn ve su
nulduunun gvencesidir. Bu kitabn amac da budur.
insan ilikilerindeki dzenler ve dzensizliklere dnk ig-
rler, insan bilincinin alm a biim lerine ve insan ilikilerinin
btn dzeylerindeki etkilerine dnk igrlerim le anlalabi
lir hle gelm itir. Bat uygarlnda, zellikle de Hristiyan klt
rnde, vicdan kavramna verilen kutsal konum un yansmalar
ok derindir. Kant gibi nem li filozoflarn ve aydnlanma ann
dier dnrlerinin bile kr noktas olarak kalm , insan iliki
lerinde vicdann yeri, am ac, getirdii sonular gibi konularn ya
kndan incelenm esinden kanlm tr. Bu uzak durm ann ne
denlerinden biri de vicdann sesinin, Tanrnn sesi olduunun ve
her koulda bu sesin dinlenm esi gerektiinin iddia edilmesidir.
30
SEVGYLE YKSELM EK
Kadn ve erkek
Anne baba ve ocuklar
Salk ve hastalk
ve baar
Organizasyonlar
Uzlama ve bar
1. balang
2. ruhani vicdan
3. ailede hastala yol aan ve iyiletiren konular
4. ruhani bak asyla salk ve ifa
5. uyum iinde yardm
6. ruhani aile konstelasyonlar
7. kadn ve erkek
8. yardma m uhta ocuklar
9. byk atm alar
10. ruhani din
H ellinger S cien ciann i ve baar konu larnd aki uygulam a
larnn kayna, byk oranda vicdanla ilgili igrlerdir. Bu
igrler arasnda en nem lileri dlanm ann etkileri, alveri
31
BERT HELLINGER
Bert Hellinger
32
Balang
Giri
likilerde Su ve Masumiyet
insan ilikileri, alma ve verm e eylem iyle balar ve bu alve
rile birlikle su ve m asum iyet duygusu da balar. Bunun nede
33
BERT HELLIN GER
ni, veren kiinin bir beklentisinin olm as, alan kiinin de bir y
km llk hissetm esidir. Bir tarafta beklen ti, te tarafta ykm
llk, btn ilikilerde su ve m asum iyet rntsn oluturur
ve bu durum , alveri eylem ini oaltr. Alan kii yeri geldiin
de verme olanana sahip olm al, veren kii de bazen alabilm eli
dir. Aada bu duruma bir rnek okuyacaksnz.
Denge
Afrikada bir m isyonerin bir baka blgeye tanma zaman
gelm iti. Ayrlaca gnn sabah, adamn biri, m isyonere kk
bir veda hediyesi sunm ak iin saaderce yryerek kam pa geldi.
Hastayken kendisini ziyaret ettii iin m isyonere teekkr etm ek
istiyordu. M isyoner, bu kk hediyenin, adam iin aslnda ne
kadar byk bir m iktar olduunun farkndayd.
M isyoner, hediyeyi geri verm ek, hatta stne adama kendisi
bir eyler verm ek istedi. Ama sonra kabul etm esinin daha doru
olacan dnerek kendisine sunulan hediye paray teekkr
ederek ald. Birisinden bir hediye aldm zda, ne kadar m em nun
olursak olalm , bam szhm z ve m asum iyetim izi kaybederiz.
Hediyeyi aldm zda, veren kiiye kar kendim izi borlu h isse
deriz. Bu borcun yaratt rahatszlktan tr karlnda bir
eyler vererek kendim izi bu baskdan kurtarm aya alrz. Her
hediyenin bir bedeli vardr.
M asumiyet duygusunu ise m em nuniyet duygusu biim inde
yaarz. Karlnda bir ey alm adan verdiimizde ya da ald
mzdan fazlasn verdiimizde hafiflem enin ve zgrln, k im
seye borlu olm am ann, h ibir eye ihtiya duym am ann, hibir
ey alm am ann getirdii m em nuniyet duygusu kaplar iimizi.
En byk doyumu ise aldm z ve verdiimiz birbirine eit
olduunda yaarz.
Bu m asum iyet hline ulam ak ve onu korum ak iin tr
davran tr vardr.
34
SEVG YLE YKSELM EK
Btnlk
Anne babalarndan almay istekle kabul edenlerde btnlk
hlini grrz. Bu kiiler anne babalarn olduu gibi kabul et
meye, onlarn verdiklerini de m innettarlkla kabul etmeye hazr
dr. Bu al durum u, srekli bir enerji ak ve m utluluk duygu
su yaratr, dolu dolu alp verdikleri ilikiler yaam alarn salar.
35
BERT HELLIN GER
: Dei toku
M asum iyeti elde etm enin nc ve en gzel yolu hem ver
m enin hem de alm anm ardndan gelen hafiflik hissidir. Bu al
veri dengesi ilikilerde de salkl bir s retir ve karsndan bir
ey alan insann, eil m iktarda karlk verecei anlam na gelir.
nem li olan yalnzca dei tokuun dengesi deil, alveri
eylem in in kendisidir. A lveriteki m iktarlar ne kadar k k
o lu rsa olsun, bu eylem e bo llu k ve m u tluluk duygular elik
eder. M utlu lu k kolayca elde edilen bir ey deildir, m utluluu
bizler yaratrz. A hveriin bykl beraberinde doyum , ada
let ve huzuru getirir. M asum iyeti elde etm en in y o lla n arasnda
dei toku en zg rletirici oland r ve elde edilen m asum iyet
h o n u tlu k yaratr.
Aktarmak
Baz ilikilerde ise bir zgrlem e durumu sz konusu ola
maz nk alc ve verici arasmda ilikinin doas gerei asla a
lam ayacak bir eitsizlik vardr. Bu ilikilere rnek, anne baba ve
o cu k lar, retm en ve renciler saylabilir. Anne babalar ve
36
s e v g iy l e y k se l m e k
Altn Top
B abam n b an a sevgiyle verdiini
Ona lam o la r a k g eri verem edim nk
B ir ocu klu m henz, hediyenin deerini an lam ay an
Bydm de ise a rtk erk ektim , p ek de y u m u a k olm ay an
imdi olum by rken
Onu herkesten o k seviyoru m ve
B abam n b an a v erd iklerin i aktary o ru m
A m a biliyoru m ki, on a v erd iklerim i b an a geri v erm ey ecek
nk o da b ir e r k e k ve tpk benim gibi
K endi izdii y o ld a ilerley ecek
B an a olan borcunu torunum a ak ta rrk en
Onlar izley ece im , z lem le am a hi kskan m ad an
N esiller boyu oyn an an b ir oyun bu
B y kler k k lere doru a ta c a k altn topu
K kler ise a sla dnp b a k m a y a c a k g eriy e doru
37
BERT HELLIN GER
Minnettarlk
Son olarak, alverii dengelem ek asndan teekkr etm e
konusundan sz etm ek istiyorum . Teekk r ederken hediyeye
karlk verme ykm llnden kurtulm u olmayz ama bazen
verilebilecek en uygun karlk bir teekkrdr. Kii sakat ya da
hasta, hatta lm ek zere olabilir ya da bazen klar arasnda da
bu gibi durumlara rastlanabilir.
Alveriin dengesini salama gerei dnda, bir de yereki
mi kuvvetine benzer ve toplum un yelerini birbirine eken ve
balayan esas sevgi gc vardr. Bu sevgi, alm ann ve verm enin
ncl ve elikisidir. Alrken gsterilen m innettarlk bu sevgi
trnn bir ifadesidir.
Teekkr eden kii, Sen bana, benim sana bir ey verebil
m em den bam sz olarak veriyorsun ve bu yzden ben de bunu
senden bir hediye olarak m innetle kabul ediyorum demi olur.
Teekkr kabul eden kii de unu sylem i olur: Senin
sevgin ve hediyemi kabul etm e inceliin, bana yerebilecein her
eyden ok daha deerhdir.
Teekk r ederek yalnzca verdiklerim izi deil, birbirim iz iin
tadmz anlam da onaylam oluruz.
38
se v g iy l e y k se l m e k
Eve dn
Benzer bir konuda bir baka yky paylamak istiyorum .
ocukluktan beri arkada olan bir grup gen, birlikte savaa ka
tlm. ok iddetli arpm alarn yaand savata genlerin o
u sakat kalm ya da hayatn kaybetm i. Sonuta yalnzca ikisi
sa salim eve dnebilm i.
Eve dnenlerden bir tanesi sessizlem i, iine dnm . Ha
yatta kalm asnn yalnzca kendi baars olm adn biliyorm u
ve bunu kendisine verilm i bir hediye olarak kabul etmi.
Dieri ise gsterdii kahram anlklar ve atlatt tehlikeleri
gururla evresindekilerle paylam. Bu yaadklarnn deerini
hi anlayamam.
Mutluluk
Hak edilmeyen m utluluk, genellikle bir tehdit gibi alglanr
ve endieye yol aabilir. Bunun nedeni m uduluum uzun baka
larnn kskanlna hedef olm asndan ve bize nazar dedirm e
sinden korkm am zdr. M utlu olduumuzda neredeyse bir tabuyu
ykyor gibi hisseder, bu yzden biraz sululuk ve endie duya
rz. M innet duygusu, endieyi azaltr. M uduluu kabul etm ek
iin alakgnllln yan sra cesarete de ihtiyacm z vardr.
Denklik
Alveri eylemi srasnda su ve masumiyel dei tokuu da
yaplr ve bu dei tokuu dzenleyen ey, denklik salama ge
reksinim idir. Bu denklik salandnda iliki sona erebilir ya da
yenilenen alverile harekete geip devam edebilir.
39
BERT H ELLIN G ER
Zarar ve kayp
Al verite su ve m asum iyet, alan kiinin suu ileyen, ve
renin ise suun maduru olm as gibi durumlarda olum suz boyut
lar da kazanabilir. Birisi savunmasz bir kiiye zarar verdiinde,
bakasna sknt verecek bir durum yarattnda ya da k arsn
dakini h ie sayarak kendi karlarn gzettiinde, sulu ve
madur ilikisi ortaya km olur.
Bu tr bir ilikide bile denkliin yeniden kurulm as gerekli
dir. Madur adaleti hak eder, sulu ise verdii zarar tazmin et
mek zorunda olduunu bilir. Ancak madur suluya zarar ver
mek ve yaptklarnn cezasn ektirm ek istedii iin, bu dei to
ku daha fazla zarara neden olur. Bu nedenle su lu nun zararn
tazmin etm esi yeterli olm ayabilir, iledii su iin kendini affet
tirm ek zorundadr.
Sulu ve madur birbirine eit derecede zarar verdiinde, yaa
nan kayplar ve aclar birbirine denk olduunda, taraflar durumu
eitlenmi kabul eder. Ancak bar ve uzlama durumunda kiiler
birbirine tekrar iyi davranmaya balayabilir. Ama eer verilen zarar
ok bykse taraflar bazen yollarn ayrmaya karar verebilirler.
Aada bu duruma bir rnek vardr;
40
S E V G Y L E YKSELMEK
k yolu
Bir adam arkadana, evliliklerinin hem en ardmdan anne b a
basyla tatile kp, onu alt hafta yalnz brakt iin karsnn
yirmi yldr kendisini affetm ediini anlatr. Anne babasnn bir
ofre ihtiyac olm utur ve adam da bu ii yapmay kabul etm i
tir. zr dilem esi, yalvarmas yeterli olm am , karsnn krlan
kalbini bir daha tam ir edem em itir.
Arkada ona unlar syler: Karndan, yirmi yl nce onu
yalnz braktnda kendini nasl hisseliiyse, senin de u anda y
le hissetm eni salayacak bir ey yapmasn iste.
Adam arkadann ne dem ek istediini anlar. Artk elinde k i
lidi aacak bir anahtar vardr.
Baz insan lar, m asum olan tarafn da b en cilce davranm as
ve alm as durum unda d u ru m u n eitlen ece in i d nebilir.
Ama neyin b en cilce old u u nu, neyin dengeyi yenid en k u rm a
y salayacan anlam ak iin yaplan eylem in so n u cu n a b a k
m am z yeterlidir.
aresizlik
Zarar ve kayp kavramlaryla ilikili olarak masum iyeti elde
etm enin eitli yollar vardr.
Bunun ilk yolu aresizliktir. Bir sulunun suunu, kurban
nn aresizliine gre yarglarz. Madur ne kadar aresizse, su
o kadar byktr. Ancak bir su ilendikten sonra madurun a
resiz kalm asna gerek yoktur. Suu sona erdirm ek ve yeni bir
balang yapmak iin suludan adalet talep etm eli ve suunun
kefaretini dem esini istem elidir.
Eer madur bu konuda bir adm atm ayacak ya da atam aya
caksa onun adna bakalar bunu yapabilir ama bir farkla:
Madur adna alnacak intikam , madurun kendi alaca intikam
ve talep edecei adaletten ok daha byk olur.
Buna bir rnek okuyalm :
41
BERT H ELLIN G ER
42
SE VG YLE Y KSELM EK
ntikamc
Psikoterapi srecindeki krkl yalarnda bir adam, iddete ba
vurabilme olaslndan dolay endie duyuyordu. Davranlar ve
kiiliiyle iddet eilimli bir insan gibi grnmedii iin psikotera
pist, ailesinde bir iddet olaynn yaanp yaanmadn sordu.
Bu srete annesinin erkek kardeinin, yani daysnn bir ka
til olduu ortaya kt. Days sahip olduu irketteki bir ala
nyla bir ak ilikisi yaam t. Bir gn sevgilisine bir kadnn res
mini gsterm i ve san tpk fotoraftaki kadn gibi yapmasn
istem i, kadn da bu istee boyun emiti. Daha sonra sevgilisini
de yanma alarak bir yurtd gezisine kan day, burada sevgili
sini ldrm , eve dnerken de fotorafta gsterdii kadn ya
nnda getirm iti. Bu kadm irkette ie alm , yani kadn hem a
lan hem de m etresi yapmt. Cinayet ortaya ktnda m r
boyu hapis cezasna arptrlm t.
Terapist, danann akrabalar, zellikle de byk anne ve ba
bas, yani daysnn annesi ve babas hakknda daha fazla bilgi
edinm ek istedi nk byle bir cinayetin altnda yatan gerek
nedeni renm ek istiyordu.
Danann verdii bilgiye gre, byk anne olduka dindar
ve saygdeer bir kadnd; byk babas hakknda ise fazla bilgi-
43
BERT HELLIN GER
Balamak
G erekle yzlem ek ve bir zm yolu bulm ak yerine b a
lam ak, gereklerin stn rtm ek ve atm ay telem ek
abas olabilir.
Madur, sanki sadece kendine verilm i bir hakm i gibi sulu
tarah suundan azal ederse balama eylemi kt sonular do
urabilir. G erek anlamda bir uzlama olacaksa masum tarafn
44
SE VG YLE Y KSELM EK
olaylarn tamir edilm esini istem eye h akk vardr, hatta bu, h ak
tan ok bir grevdir.
te taraftan, sulu taraf, yaptnn sonularna katlanm aya
m ecburdur, hatta bu, onun hakkdr. Aada buna bir rnek yer
alm aktadr:
kinci raunt
kisi de bakalaryla evli olan bir adam ve kadn birbirine k
olur. Kadn bu ilikiden ham ile kalnca elerinden boanm aya ve
birbirleriyle evlenm eye karar verirler. Kadnn nceki evliliin
den ocuu yoktur, adamn ise kk bir kz vardr. Adamn es
ki karsna ve kzm a kar byk bir sululuk duyarlar ve eski
ein, adam affetm esini isterler. Ama eski e hl ok fkelidir,
kendisinin ve kznn byk ac ektiini syler.
Yeni evh ift, bir arkadalarna danr. D antklar arkada,
eski e kendilerini affederse kendilerini nasl hissedeceklerini so
rar. ite o an hem kadn hem erkek o ana kadar yol atklar m ut
suzlukla hi yzlem ediklerini fark eder. Aslnda balanm a is
teklerinin altnda kendileri de dhil olm ak zere bu olaydan et
kilenen herkesin itibarn ve ihtiyacn inkr etm eleri yatm akta
dr. Kadn ve erkek, kendi m utluluklarnn altnda eski ein ve
ocuunun m utsuzluunun yattm kabul eder ve onlardan ge
lecek her trl talebi yerine getirmeyi kabul eder. Ancak beraber
liklerini srdreceklerdir.
Uzlama
Bunun dnda olum lu, hem sulunun hem de madurun iti
barm koruyan balam a da vardr. Bu tr balamada zarar g
ren taraf abartl taleplerde bulunm az; m antkl bir tazm inat ka
bul eder. Bylesi bir balam a olm adan uzlama da m m kn de
ildir. Aadaki rnee bir bakalm :
45
BERT H ELU N G ER
Kendini kefetme
Kadnn biri, bir baka erkek iin kocasn terk eder. Yllar
sonra eski kocasn ne kadar sevdiini fark eder ve geri dnerek
tekrar onunla birlikte olm ak istediini syler. Erkek kesin bir ce
vap vermese de birlikte bir psikoterapiste gitm eye karar verirler.
Terapist, bu grm eden ne beklediini sorar erkee. Erkek
kendisiyle ilgili bir k eif yapmay umduunu syler. Terapist bu
nun ok kolay olm ayacan ama elinden geleni yapacan sy
ler. Sonra kadna dnen terapist, erkein onu tekrar ei olarak
kabul etm esi iin kadnn ne yapacan sorar. Bu iin ok zor o l
m adn dnen kadn yuvarlak cevaplar verir, eski kocasn et
kileyecek eyler syleyemez.
Terapist, kadna ncelikle eski kocasn ne kadar krdn ve
zdn kabul etm esini, bu yaptklarn telafi etm ek iin aba
harcayaca konusunda kocasn ikna etmesi gerektiini syler.
Kadn bir sre dnr, sonra eski kocasnn gzlerinin ii
ne bakar ve Yaptklarm iin ok zr dilerim der. Beni tekrar
karn olarak kabul etm en iin sana yalvaryorum. Seni hep seve
ceim , sana bakacam . Bana gvenebilirsin.
E rkek pek yerinden kprdamaz. Terapist, erkee dner ve
yle der: Karnn sana yapt ey sana ok ac vermi olm al.
Em inim ayn acy bir kez daha yaamak istem iyorsun. Erkein
gz yalarla dolar, terapist konum aya devam eder: Bir baka
s yznden ac eken insan, aslnda kendisine ac ektirene kar
kendini daha gl hisseder nk o kiiyi reddetme hakk
vardr. Bu tr bir m asum iyet karsnda, sulunun yaptklarn te
lafi etm esinin im kn y ok tu r. Erkek glm ser, terapistin dedik
lerinin doru olduunu fark eder. Sonra karsna dner ve sevgi
dolu gzlerle ona bakar.
Terapist szlerini yle tam amlar: te, kendinle ilgili bir k e
if yapm oldun. im di artk gidebilirsiniz, size syleyecek ba
ka bir szm y ok .
46
SE VG YLE Y K SELM EK
Ac ekm ek
Bir ilikideki taraflardan birinin yapt ac veren eylem in so
nucunda iliki sona erdiinde, sulu kiinin zgrce ortada do
latn grrz. Ama eer bu kii byle bir eyleme kalkm am
olsayd, bunun sonucunda kendini ypratsa ya da hasta olsayd o
zaman bu kii, iliki iinde olduu kiiye kar kin besleyebilirdi.
Genellikle sulu taraf, madurun acsn etkisizletirmek aba
syla, ayrlma ncesinde byk aclar eker. Belki de bu kii, haya
tn iinde bulunduu durumdan kurtarmak istemekte ama bunu
karsndaki kiiye zarar vermeden yapamayacan bildii iin ac
ekm ektedir. Ayrlk, bu durumdan zarar gren iin olduu kadar,
bu zarara yol aan kii iin de yeni bir balang anlamna gelebilir.
Madur bile birdenbire nnde yeni kaplarn aldn grebilir.
Ne var ki kurban ac ekm eye devam eder ve hayatna devam
etmeyi reddederse sulunun da yeni bir hayata balam as zorla
r. kisi de ayrla ramen, birbirine bam l yaamay srdrr.
Kurban yeni bir balang yaptnda bu durum dier kiiye
de bir nefes alma olana tanr. eitli balama trleri arasnda
en gzeli budur nk taraflar ayrlm olm alarna ramen, ara
larnda uzlam lardr.
Su ve ac kanlm az bir hl aldnda, uzlamaya varm ann
tek yolu, taraflarn alma konusunda srarc olm am asdr.
Gsz olana boyun em ek, affetm enin en alak gnll
eklidir. Her iki taraf da kendilerini nceden kestirilem ez bir ka
dere teslim eder ve bylelikle intikam alma duygusu sona erer.
yi ve kt
Dnyay ikiye bler, bir ksm nn yaama hakk olduunu
kabul eder, dier ksm nn bu hakka sahip olm adn dn
rz. lk ksm bize gre iyiyi, sal, huzuru ve bar tem sil eder
ken ikinci ksm ktlk, hastalk, felaket ve sava anlam na ge
lir. Bu iki deiik ksm a pek o k sfatlar yaktrabihriz ama so
47
B E R T H E L I .I N G E R
nu olarak bize kolay gelen eylere iyi, zorluk karan eylere ise
kl deme eilimindeyizclir.
Eer yakndan inceleyecek olursak dnyay deitiren gcn
genelde zor, acm asz, hatta kt kkenli olduunu grrz. Ye
nilie giden yol, genelde sahip olm ak istem eyeceim iz, hayat
mzdan dlam ak isteyeceim iz eylerden kaynaklanr.
Bu nedenle ho olmayan, kt niyetli ya da tartmal eylerden
kanrsak korumak istediklerimizi, yani hayatmz, saygnlmz
ve zgrlmz kaybedebiliriz. Karanlk glerle yz yze gelen
ve bunlarn varln kabul edenler, kendi kklerine ve g kaymak
larna sk sk balanabilirler. Baz insanlar iyi ya da ktnn tesin
dedir; ok daha byk, derin ve gl bir varlkla uyum iindedir.
Kader
nne geem ediim iz ya da deitirem ediim iz kaderim iz,
dier insanlarn pahasna bizi ansl konum a getirirse bundan
tr sululuk duyarz.
48
SE VG YLE YKSELMEK
49
BERT HELLIN GER
Alak gnlllk
Kaderim izden kaynaklanan gnaha katlanm ay bu kadar
zorlatran ey m asum iyetim izdir. Eer sulu olsaydk ve ceza
landrlm ay bekleseyd ik ya da m asum olsaydk ve kurtarlm ay
bekleseydik kaderin adil olduunu, kendi su lu lu k ya da m asu
m iyet durum um uza gre belirleyebileceim iz ya da etk iley eb i
leceim iz k urallar tarafndan ynetildiini dnrdk. Ne var
50
SE VG YLE Y K SE LM E K
ki kim isi sulu olm asna karm cezaland rlm yor, kim isi dc
masum olm asna karn ac ekiyorsa kaderim izi etkilem e g
c ne sahip deiliz dem ektir.
Bu durumda kendimizi bizden daha byk bir gce em anet
etm ekten baka yapabileceimiz bir ey yok demektir. Bu duruun
temelinde alak gnlllk yatar ve alak gnlllk sayesinde
hayatmz ve bize sunulan mutluluu, olduu gibi, bakalarnn
bundan dolay bir bedel deyeceini dnmeden kabul ederiz.
Benzer ekilde, sra bize geldiinde lm ve m utsuzluklar da
kendi masumiyet ya da gnahmza balamadan kabulleniriz.
Bu alak gnlllk sayesinde kaderimi kendim in belirlem e
diini, kaderim in her eyi belirlediini, zemediim ve zmeye
almamam gereken baz kurallara gre beni ycelttiini ya da ye
rin dibine soktuunu kabul ederim. Bu alak gnlllk, kader
den kaynaklanan sululuk ve masumiyetle de bir uyum iinde h a
reket eder, beni bazen kurban durumuna sokar. Bylece dier in
sanlara sayg duyarm, onlarn pahasna bir eyler elde etmeye de
il, elde ettiklerim i m innetle karlayarak onlarla paylamaya al
rm. Buraya kadar arlkl olarak alveriteki su ve masum iyet
ten sz ettim ama su ve masumiyet deiik ekillerde karmza
kabilir ve bizi etkileyebilir. nsan ilikileri, su ve masumiyet
duygularnn yaand eidi ortamlarda ortaya kan ihtiya ve
kurallarn karlkh etkileim i zerine kuruludur.
Su ve m asum iyeti yaamann dier biim leri konusuna, vic
dann snrlar ve sevginin dzenleri blm nde deineceiz.
im di dzen ve bereket konusuna geelim.
Dzen ve Bereket
Dzen, p e k o k eyin kesitii b ir y old u r
Hem bollu ktu r, hem eitlilik
D a m k olan birletirir.
K aderin izdi i ek ild e b ir a r a y a getirir.
51
BERT HELLIN GER
Vicdann Snrlar
Bir aln, srtndaki binicinin; gemi kaplannn da yn bulm a
da kulland yldzlarn farknda olmas gibi, biz de vicdanm
zn farkmdayzdr. Ne var ki atn deiik binicileri olur; yzlerce,
binlerce kaptan, deiik yddzlara bakar. Buradaki soru, b in ici
nin klavuzunun ne olduu ve kaplann, gem isinin dmenini
hangi yne doru krddr.
Yam t
Bir renci ustasna dner ve sorar: zgrlk ned ir?
Hangi zgrlk? diye sorar ustas. zgrlklerin ilki aptal
lktr. Aln kineyerek binicisini srtndan frlatp atmasma benzer
ama daha sonra binici, aln yularlarn daha sk tutmaya alr.
ikinci zgrlk, pimanlktr. Bir cankurtaran botuna binm ek-
tense batan gemide kalmay tercih eden kaplan, buna rnektir.
nc zgrlk ise anlaytr, aptallk ve pim anlktan
sonra gelir. Anlay rzgrla birlikte salnan bir saz gibidir, esnek
olduu iin bklebilir ama rzgr dindii zaman dikleir ve es
ki hUne dner.
52
SEVGYLE Y K SELM EK
Su ve masumiyet
likilerde de vicdanm z devreye girer nk bakalarn et
kileyen btn eylem lerim ize bir su ve m asum iyet duygusu elik
eder. Nasl gzlerim iz karanlk ve aydmhg birbirinden ayrt ede
biliyorsa su ve m asum iyetin farknda olma duygusu da ilikile
rimize zarar veren ya da ilikilerim izi besleyen eylem lerim izi
a y n edebilir, ilikilerim ize zarar verdiimizde sululuk, besledi
imizde ise m asum iyet duygusunu yaarz.
ilikiyi tehlikeye soktuum uzda yaadmz su duygusu sa
yesinde vicdanm z yularm z skca eker ve bizi kendim ize ge
tirm eye alr. M asum iyet duygusu sayesinde ise yularm z gev
etir ve drtnala kom am za izin verir.
Rahatlk ve rahatszlk duygulan arasnda gidip gelm ek, den
gemizi salamamza yardm c olur. Benzer ekilde vicdanm z da
bize rahatlk ve rahatszlk duygular yaatarak nem verdiimiz
ilikilerde bir denge tutturm am z salar.
A a-yukar, ileri-g eri, sa-sol gibi kavram lar n asl h isse
diyorsak ilik ilerim izin baarl olup olm adn da hissederiz.
Bazen saa sola y alp ak sak , ileri geri sarslsak da iim izd eki
reflek sler bizim dengede k alm am z salar ve herhan gi b ir fela
kete yol am adan, g enellikle kend im ize eki dzen verm em ize
yardm c olur.
53
BE RT HE LLI NGE R
n koullar
nsan ilikilerindeki n koullar unlardr:
Aidiyet
Denge
Dzen
54
SEVG YLE Y KSE LM EK
Farkllk
Aidiyet, denge ve dzen gereksinimlerimiz ounlukla birbi-
riyle uyum iinde alsa da her biri kendi zel su ve masumi
yet duygular araclyla, kendi hedefleri dorultusunda da al
r. Bu yzden hangi hedef ve gereksinim dorultusunda hizmet
verdiine gre, su ve masumiyeti deiik biimlerde hissederiz.
Su ve masumiyet, aidiyet n koulu dorultusunda al
yorsa su, ayrlk ve uzaklama; masumiyet ise rahatlk ve sami
miyet olarak yaanr.
Alveriteki denge konusunda ise su, ykmllk; m asu
miyet ise beklentilerden bamszlk olarak yaanr.
Su ve masumiyet, dzeni koruma hizmeti gryorsa su, ya
salar inemek ve cezalandrma korkusu yaamak; masumiyet
ise sadakat ve birlik olarak yaanr.
Birbirlerine kart bile duruyor olsalar vicdanmz bizi bu he
defler dorultusunda ynlendirir. Bu yzden hedeflere ulamada
yaadmz elikileri biz de vicdanmzdaki elikiler olarak ya
ayabiliriz. Vicdanmz, aidiyet n koulunu yerine getirmek iin
yasaklayabilecei baz eylemlere, dengemizi korumamz iin izin
verebilir ya da aidiyet iin yasaklanmas gereken baz eylemler,
dzeni korumak iin gerekli olabilir.
rnein, kalbimizi krm bir kiinin cann actmak istedii
mizde, denge duygumuzu koruma gerekesiyle kendi davran
mz adil gibi alglayabiliriz. Ama bu ekilde davranarak aidiyet
duygumuzdan vazgemi oluruz. Aidiyet ve denge gereksinimle
rimizi dengeli biimde karlamak iin bize zarar veren kiiye,
onun bize verdiinden daha az zarar vermemiz uygun olabilir.
Bylece denge duygumuz biraz bozulmakla birlikte, aidiyet ve
sevgi gereksinimlerimiz karlanm olur.
Tam tersine, eer bir kiiye, ondan aldmz kadarn geri
verirsek, denge duygusunu elde ederiz ama aidiyet duygusu bi
raz eksik kalr. Hem dengenin hem de aidiyet duygusunun baa
55
B E R T HF . LL I NGER
Farkl ilikiler
Gereksinimlerimiz gibi ilikilerimiz de birbirinden farkldr.
Farkl ilikilerdeki karlar birbiriyle atabilir. Bir ilikiyi kur
tarmaya abalarken dierine zarar verebiliriz. Bir ilikide masum
saylan ey, dierinde su olarak alglanabilir. Yarglarn huzu
runa ktmzda bir ksm bizi masum ilan ederken, dier ksm
sulu ilan edebilir.
Dzen
Vicdanmz bazen tekil, bazen de farkl birimlerin farkl he
deflere sahip olduu, farkl su ve masumiyet duygularnn ya
and oul bir varhk olarak alglarz. Bu oulluk iindeki bi
rimler birbirini destekler ve toplamda bir iyilik dorultusunda
hareket eder. Yine de birbirleriyle elime durumuna derlerse
daha st dzeydeki ama dorultusunda hareket ederler.
Dzen; deiik cephelerde, deiik mhimmatla ve deiik
taktikler dorultusunda savaan eitli askerlere sahip bir mare
56
SEVG YLE Y KS ELME K
Grnler
ou zaman su ve masumiyet ayn anda yaanr. Masumiye
ti yakalamak istedike suu da harekele geirmi olursunuz. Eer
su evinde ev sahibi iseniz, masumiyet kiracnzdr. Hatta bazen
su ve masumiyet birbirinin klna girer ve kendilerini gizler.
Grnler bizi aldatr, gerekler yalnzca ortaya kan so
nutadr. Buna bir rnek vermek iin u yky anlatacam;
Oyuncular
Birbirlerii ra kip gibi selam la r
Karlkl otururlar
Ve oyuna b alarla r
Oyun laluasncla
eilli p a r a l a r vardr
Eski, k a r m a k ku ra lla r g e c e r liJ ir
H am le ard n a ham le gelir
Bu yllanm oyunda
H er ikisi de baz talar fed a edip
Birbirlerine g z a lrm a z la r
T a ki h a m leler sona erip
A rlk k m ld a y a c a k y e r Izalmayncaya k a d a r
Oyun biler
T ara fla r deiir
Renkler de
Sonra ayn oyun
T e k r a r balar.
A m a hu oyunu uzun za m a n d r oyn aya n lar
57
BERT HELLINGER
H em o k a k a y b ed er
H em o k a ka z a n r
H er iki tarafta da
Usta olm ulardr arlk.
By
Vicdann srrn zmek isterseniz bir labirentin iinde yol
culuk etmeye hazr olmanz gerekir. Bu yolculukta kmaz so
kaklara saplanp kalmadan, zgrle kan yollar bulabilmek
iin bol miktarda ipucuna ihtiya duyacaksnz. Bir yandan ka
ranlkta ayanz tkezleyecek, bir yandan su ve masumiyet kav
ramlarnn etrafn saran gizemle bouacaksnz nk bu gizem
neler olup bittiini anlamayalm diye duyularmz krelten bir
by yapmtr.
Anne ve babalarndan, bebekleri leyleklerin getirdiini anlat
t masal dinleyen ocuklar gibi lm kampnn kapsnda a
lmak zgrletirir yazsn okuyan mahkmlar da kendilerini
byle bir gizem bulutuyla sarmalanm gibi hissetmitir.
Nadiren bu byy zmeye cesaret eden birisi kar ve kral,
rlplak herkesin nnde yrrken bir ocuk, herkesin grp
de sylemeye cesaret edemediini haykrr: Kral plak!
Bazen de bu cesur kii, fareli kyn kavalcs mziiyle b
yledii yzlerce ocuu peine takm giderken bir kenarda
oturup onlarn gemesini bekleyen ve tam onlar geerken kendi
tyle baka bir ezgi almaya balayp ocuklar byden kur
tarmaya alan bir mzisyendir.
Aidiyet
Vicdanmz, yaammz srdrmemiz iin ait olmak zorun
da olduumuz gruba bizi balar. Vicdanmz, grubun inanlar
nn stnde deildir, grubun hizmetindedir. Nasl bir aa nere
de' byyeceini seemez ve sk bir ormanda, da banda ya da
58
sevgiyle y k selm ek
59
B E R T l i FLLINC HR
Anlay
Bir anne ve baba, kzlaryla ne yapmalar gereklii konusunda
bir terapiste danr. Anne kzna bir takm snrlar koymas gerekti
ini ama babadan yeteri kadar destek alamadn dnmektedir.
Terapist baarl ocuk yetitirmenin kurallarm u c m
leyle aklar;
Sadakat
Grup iindeki konumumuz ok salam deilse vicdanmz
bizi gruba daha fazla balar, gruptaki yerimiz salamlatka gru
ba olan bamllmz azalr, vicdanmz da rahatlamaya balar.
Grubun en zayf yeleri zenli davranr ve sadk olmaya a
lr nk gruba duyduklar ba daha gldr. En zayf ye
ler aile iinde ocuklar, i ortamnda dk dzeyli alanlar,
orduda en dk rtbeli askerler, bir cami ya da kilisede de ise
cemaat veleridir.
60
S UVG YI T; Y K S L M l i K
Yer amak
Bir baba suratn ast iin olunu azarlar ve o gece olu ken
dini asarak ldrr.
Yllar geer, baba yalanr ama bu durum hl iini szlat
maktadr. Bir gn arkadayla konuurken aklna bir ey gelir.
Olu intihar etmeden birka gn nce hepsi birlikle masann
evresinde olu rmu, annenin hamilelik haberini konuuyor
mu. ocuk biraz can skkn bir ekilde: Ama hi yerimiz
y ok demi. Baba yllar sonra hatrlad bu szle birlikle olu
nun aslnda anne babasn yeni doacak bebein stresinden
kurtarmak iin kendini astn anlam. Aabey, yeni gelecek
kardeine yer amak islemi.
Sadakat ve hastalk
Aile iindeki sevgi, bazen kendini ciddi bir hastalk olarak da
gsterebilir, rnein yeme bozukluu olan bir kz ocuu asln
da anne ya da babasna, Senin lmcndense ben lmeyi tercih
ederim demekledir. Bu tr hastalklar tedavi etmek zordur n
k ocuk ruhuna gre bu fedakrlk, masumiyetimizin kanldr;
61
BERT HELLI NGER
Snrlar
Vicdan, balayc olduu kadar snrlandrc ve dlaycdr.
Bir grupta kalmak iin, grubun deerlerinden sapan kiilerin
yeliini de reddetmemiz gerekir. Vicdanmz, bu kiiler farkl
olduu iin onlar dlamamz ister ve bylece bakalar iin bir
tehdit hline gelebilir. Gruptan dlanmak en ok korktuumuz
eydir; bu yzden yalnzca bizden farkl olduklar iin, vicdan
mz adna, bakalarn gruptan dlarz.
Vicdanmz iin yaptmz bu dlama eylemini bakalar da
bize yapabilir. Bylece karlkl olarak iyi kabul edilen eylerin
snrlarn belirleriz, birbirimize iyi olmadmz syleriz. Baka
larnn kt olduunu dndmz zaman, biz de onlara kar
kt olma gerei duyarz.
Su ve masumiyet iyilik ve ktlkten farkl kavramlardr.
Genelde ktlk yaparken vicdanmz rahattr nk bu hareke
tin bizi gruba balayacan dnrz. Benzer mantkla, iyilik
yaparken ise vicdanmz rahatszdr nk byle yaparak gruba
ait olma hakkmz kaybedebileceimizden korkarz.
yilik
Uzlatrc ve bar iyilik, vicdanmzn kendi kk grubu
muza ait olmak iin koyduu snrlarn tesine gemelidir. Bu
iyilik, vicdanmzn sesinden daha farkl, aka sylenmeyen,
gizli bir kurala gre hareket eder.
Vicdanmzn kulland yntem ve aralardan farkl olarak
iyilik, yeraltmda sessizce akan su gibidir; kendisini deil, etkile
rini hissederiz.
62
sevgiyle y k selm ek
Aile vicdan
Vicdan, bizi ailelerimize ve dier gruplara o kadar gl bi
imde balar ki, farknda olmasak bile atalarmzn ektii aclar
ve yaad sululuk duygularyla kendimizi zdeletirmek zo
runda hissederiz. Bu vicdan araclyla kr krne baka insan
larn su ve masumiyetlerine, dncelerine, endielerine, duy
gularna, baka insanlarla girilikleri kavga ve tartmalara,
amalarna ve ulatklar sonulara bulam oluruz.
rnein kendi mutluluunu feda edip hayatn yal anne ba
basna bakmaya adayan ve bundan dolay dier kardelerinin hor
grd bir kz karde, yllar sonra bu durumun hi farknda ol
mayan bir yeeni tarafndan rnek alnabilir ve yeen, teyzesiyle
ayn kaderi paylaabilir.
Burada daha kapsaml bir vicdan ibandadr ve bu vicdan,
kiisel vicdanmzla atabilir ama ondan daha nceliklidir. Y
zeysel kiisel vicdanmz bizi bu gizli, daha derinlikli vicdana
kar krletirir ve ou zaman kiisel vicdanmzn sesini dinle
yerek kapsaml vicdana aykr hareket ederiz.
Kiisel vicdanmz gdler, gereksinimler ve reflekslerle k en
dini aa vuran bir dzene hizmet eder; kapsaml vicdan ise giz
lice alr, kendini fazla belli etmez ve neye hizmet ettiini de
ou zaman anlayamayz. Genelde grmezden geldiimiz bu vic
dann etkilerini de olumsuz olarak yaarz. Kapsaml vicdan gr
mezden gelmenin cezasn genelde ocuklar eker.
63
bf ; r t h e l l i n g l r
Yineleme basks
Eer bir grup yesi dlandysa, unutulduysa ya da ok k
k bir yata lm bir ocuun ardndan artk kimse k o n u
muyorsa, gruptaki yelerden birisi bu dlanm yeyi temsil
eder. Derin vicdan, bu grup yesinin de, farknda olmadan
temsil ettii kii gibi dlanm bir ye olarak yaamasn sa
lar. rnein bir torun, neden byle olduunu bilmeden, d
lanm dedesi gibi yaayp onun gibi hisseder ve ayn baarsz
lklara urar.
Aile vicdan bakmmdan bu bir telaii yntemidir ama arkaik
dzeyde gerekleir nk bu vicdan gemie ait, arkaik bir vic-
64
S H V C . I Y 1 i: V U K S L I . M K K
Rlbe sras
Aile vicdannn en temel kurallarndan biri de her ailede dn
yaya nce gelenin, daha sonra gelene gre ncelie sahip olduu
bir rtbe sralamasnn bulunmasdr. Bir l^yk babann rtbesi
torunundan daha yksektir; ilk doan karde, nc doan
kardee gre, amca yeenine gre nceliklidir.
Grup vicdanna gre gerekleen telafide kklere pek adil
davranlmaz nk byklerle eit grlmezler. Gemie ait
dengeleme srecinde, dnyaya daha nce gelmi olanlar iin a
ba harcanrken sonra gelmi olanlar gz ard edilir.
Grup vicdan, ocuklarn ve torunlarn, anne babalarnn ya
da dede ve ninelerinin kaderine karmasna, onlarn adna hak
mcadelesine girimesine, sularnn kefaretini demesine ya da
kaderlerinin esaretinden kurtarmasna izin vermez.
Grup vicdan basks altnda bylesi cretkr hareketler, daha
sonra dnyaya gelen ve hi farknda olmadan benzer baarszlk
lar ve felaketleri yaayanlar tarahndan dzeltilir. Ailedeki bir kii
onurlu bir mcadele adna gz gre gre kendi felaketine yol aan
hareketlerde bulunduunda, kendini yok etme hareketine, btn
aile tanklk etmi olur. Kendi felaketine yol aan kii, genelde ai
ledeki dk rtbeli bir kiidir ve kendisini yok ederek aslnda ata
larn onurlandrm olur. Var olduu iddia edilen g, gszlk
le; var olduu iddia edilen haklar, sula; var olduu iddia edilen
kader, trajediyle sonulanmtr.
Aada bu konuya dnk bir takm rnekler okuyacaz:
65
Bi;UT M lil.LINGlR
zlem
Gen bir kadn, kendine bile aklayamad, laimin edile
mez bir zlem duygusu iindedir. Daha sonra bunun kendisinin
deil, babasnn ilk evliliinden olan vey kz kardeinin duydu
u bir zlem olduunu lark eder. Babas lekrar evlendiinde, ilk
evliliinden olan kznn, babasn ve babasnn sonraki evliliin
den olan ocuklarn grmesine izin verilmemir.
vey kz karde daha sonra Avustralya'ya g elmi ve ar
dnda hibir iz brakmaml. Ancak gen kadn bir ekilde
Avustralyadaki kardeinin izini bulm u ve onu, yaad yer
olan Almanyaya davel elmi, balla ona uak bileli bile gnder-
mili. Ancak kaderleri sanki nceden belirlenmii ve grm e
lerine izin kmyordu. Almanyaya giimek zere havaalanna
doru yolan kan kz karde, ortadan kayboldu; kendisinden
kimse bir daha haber alamad.
Titreme
Bir atlye almasnda, kadnn biri konirol edilemez biim
de titremeye balar. Grup yneticisi.kadnla zihinsel rezonansa
girdiinde bu titremenin bir bakasna ait olduunu anlar.
Ynetici, kadna Bu kimin titremesi? diye sorar. Kadn,
B i!m i)o ru m diye yantlar. Ynetici sorgulamaya devam eder:
Yahudi biri olabilir m i? Kadn, Yahudi bir kadn der.
Kadn dnyaya geldiinde, bir Nazi subay, parti adna annesi
ni kutlamaya gelmitir. Ru srada kapnn arkasna saklanm gen
bir Yahudi kadn, korkudan (ir lir titremili. tle imdi kadnn ya
ad titreme, evlerinde sakiatlklar bu Yahudi kadna ailli.
Korku
Bir ili uzun zamandr birliktedir ancak adamn yalnzca ba
ka bir ehirde uygun bir i bulabilecei srar yznden, bir ara
da yaamamaktadr. Katldklar terapi grubunda adama, kadnn
66
S E V G I Y L I : YUKS r L Ml i K
Yoldan kmak
htiharn eiindeki bir delikanl, terapi grubunda, kk bir
ocukken dedesine (annesinin babasna) Dede, sen ne zaman
lp arkadan gelenlere yer aacaksn? diye sorduunu anlatr.
Dedesi bu soru zerine kahkahalarla gler ama ocuk bu sorusu
nu asla unutamaz.
Terapist bu sorunun bir ocua sorduruklugunu, nk nor
malde baka birisinin sormaya cesaret edemediini syler.
ntihar eilimli gencin aile gemii aratrlr ve ocuun di
er dedesinin (babasnn babas), sekreteriyle bir iliki yaad
ortaya kar. Bu srada dedenin ei vereme yakalanmtr.
Dedenin bundan haberi olmasa da "Ne zaman lp arkadan
gelenlere yer aacaksn? sorusu, bu balam ierisinde anlam ka
zanmakladr. Bu soru aslnda dedenin veremli eine dnk bir
sorudur ve bu gizli arzu bir sre sonra gereklemi, e verem
den lmtr.
Dedenin suunun bedelini demek, bilmeden masum su-
luya dnen loruna dmtr. Olu, babasnn, annenin l
mnden bir miras almasn engeller. Dede sekreterle kaar. Daha
sonra torunu, bu meum cmleyi sylemeyi ve bunun cezasn
ekmeyi stlenerek intiharn eiine srklenir.
67
B E R T I I ELLI NGI ZR
Kefaret
Bir dananmn bana anlatt ekilde sizlere bir olay aktar
mak istiyorum.
Dananmn byk byk annesi gen bir iftiyle evlenir ve
hamile kalr. Hamilelik srecinde, kocas 31 Aralk gn, 27 ya
ndayken, ateli bir hastalk sonucu lr. Kocasnn lmnden
sonra ailede bir takm tatsz olaylar yaanmaya devam eder. B
yk byk annenin evliliinde kocasna sadk olmad, sonra
dan ikinci evliliini yapaca bir baka adamla iliki yaad, hal
ta kocann lmnn de bununla ilikili olduu sylentileri do
lamaya balar.
Byk byk anne, ikinci kocasyla 27 Ocakta evlenir (bu
kii, dananmn byk byk babasdr). Bu e de, olu 27 ya
ndayken, bir kazada lr. O gnden tam 27 yl sonra byk b
yk babann torunlarndan biri hayata gzlerini yumar. Bir ba
ka torun da 27 yandayken kayplara karr.
Ailede ansszlklar bitmez ve torunlardan biri, 31 Aralkta,
yani ilk kocann ld tarihte, 27 yandayken delirir ve 27
O cakta, yani b) k byk annenin ikinci evlilik yklnmnde
kendini asar. Bu torunun kars da, tpk byk byk anne gibi,
ilk kocas ldnde hamiledir.
Kendini asan adamn olu, dananmn byk byk babas
nn torununun torunuyd ve dananm bana bu mektubu yazma
dan 1 ay nce, 27 yanda lmt. Dananm, bu akrabasnn
salndan endie duyuyor, kendisi de bu yaa yaklatnda ba
na bir ey gelmesinden korkuyordu. Bu korkusu yznden onu
sk sk ziyaret ediyordu, halta bir gn birlikle babasnn mezarna
bile birlikte gitmilerdi. Bu olaydan sonra, annesi dananma 31
Arahkta bir sinir krizi geirdiini ve eline silah alarak havaya ate
atn anlatmt. Anne ve ikinci kocas, olunu o gn durdura-
lilniti ama bir dahaki sefere kendisini ldrmesinden korkuyor-
iarth. Bu olay, byk byk annenin ilk kocasnn 31 Aralkla, 27
68
SKVG YL : Y K S E L M E K
zm
Son rnekle aile vicdannn yapt baz taleplerin, ailenin son
raki masum nesillerini serbest brakacak ekilde nasl karlanabi
leceini gsterdim. Aileden dlanm yeler onurlandrlr ve hak
etlikleri yeri ve rtbeyi tekrar kazanm olur. Bylece sisteme son
radan katlacak olanlar, ilenmi olan gnah ve sonularn ge
mile, yani ait olduu yerde brakabilir ve bu gnahn getirdii
ykten syrlabilir. Sistem kendini yeniden dengeleyerek herkese
hak ellii onuru ve huzuru yeniden vermi olur.
gr
Aile vicdannn altnda yatan ilkeler, ilikilerimizde de k en
dini belli eder. Bunlarn ilikilerimiz zerindeki elkisini anlaya
69
lKRr I ITLLI NGER
Patika
Olan bcbcsn g r m ey e eve gider
Ve babasndan bir ey ister:
Gitmeden n ce hay r duan a b n a h islerim .
B aba yle der: Senin iin edeceim hayr dua,
Seninle hsa bir yry y a p m a k o la c a k
Bilgelil y o lu n d a .
Ertesi n b a b a vc olu c ih a rla r yrye,
Dar bir vadiden trm an m aya b a la rla r daa doru.
Zirveye y ahlathlaru u la
Gn k a r a r m a h zeredir.
Ama nlerinde uzanan ufuk izgisi
Gnein son klaryla apaydnlktr.
Gne b a la r
Btn grkem iyle.
G ece olur
Ama k a ra n lkla
Yldzla!' k a r ortaya birdenbire...
70
S l i VGI Y Li ; YKSl U- Ml K
Sevgi ve Dzen
Dzenin lauhn sevgi clohlnr
Sevgi sudur, dzen bir gemi.
Dzen bir raya getirir.
Sevgi a h a r gider.
Sevgi vc dzen b irlikle ya^ar ve harehe eder.
Bir arh nasl ezgide kenclb bulursa
Sevginin ezgisi dzendedir.
Kulamz nasl trm alarsa dzensiz sesler
Ruhumuz da yle rah atsz olur.
E er sevginin bir dzeni y o k s a
Bazs dzen olm asa da sevgi v ar diye dknse de
Dzen sevgiden nce gelir.
B iz bilm eseh de hep oradadr.
Dzeni b iz y a r a t m a d k , o ec/cn yaratlmt.
Ruhumuz gibi, bir anlam gibi kejettih dzeni
zerim izdeki etkilerini grdke.
Farkl dzenler
Sevginin dzenini zerimizdeki etkileri araclyla lark ede
riz ve sevgi ilikisinde kaybelliimizi ya da kazandmz anla
mamz belirleyecek olan kurallar da bu ekiler sayesinde anla
rz. Benzer zellikteki ilikiler ayn, farkl ilikiler ise farkl k u
rallara tabiidir. Anne baba ve ocuklar arasndaki sevginin dze
ni, akrabalar arasndaki sevginin dzen-nden farkldr. B ir iflin
arasndaki ilikinin kurallar da iftin ocuklar ile olan ilikinin
kurallarndan farkllk gsterir. Ayn ekilde her eyi bir arada tu
tan ve ilikilerimizi dzenleyen, ruhani ve din bala olan iliki
mizin kurallar da hepsinden farkldr.
71
I i i ; i n HHLI . I NGHR
Roma emesi
Su_yi/j.sclir
M erm er havuzu doldurur.
Havuzun kenarndan laan sular
ikinci havuza doru akar.
Bu bolluk sonra nciye geer.
Her hir havuz birbirinden alr, birbirine verir.
Sular a k a r durur.
72
Sl.VClV l.i; Y U K S IM .M IK
Onurlandrmak
Anne baba-ocuklar ve kardeler arasndaki sevginin dzenine
gre, alan kii vereni ve verdiini onrlandrmaldr. Verilen arma
an kabul ederek, bu armaan sonsuza dek yaatm oluruz; ar
maandan yaylan k seli, hem alan hem de vereni aydnlatr. Ro
ma emesinde olduu gibi, alaktaki havuz, yukardan dklen
suyu alrken kendinden yukardaki havuzun suyuna yansyan gk
yznden de bir miktar alm olur. Gkyznn en parlak oldu
u havuz ise en stteki, suyu herkese aktan havuzdur.
Ailedeki sevgi dzeninin nc boyutu da ncelik srasdr;
tpk alverite olduu gibi, yukardan aaya ilerleyen bu nce
lik, zaman izelgesi zerinde nceden sonraya doru ilerler. Ya
ni anne babalarn ocuklara, ilk doan ocuun, sonradan doan
ocua gre ncelii vardr.
Yukardan aaya, nceden sonra>'a doru olan alveri, ters
ynde olacak ekilde deitirilemez, geri evrilemez. ocuklar
her zaman anne babalarnn; sonratlan gelen, nceden gelenin al
tndadr ve onlara bamldr. Alveri ve zaman yalnzca ileri
doru akar, asla geri dnmez.
Hayat armaan
Anne babann vermesi, ocuklarn almas herhangi bir alve
ri deildir; burada alnp verilen ey, hayatn ta kendisidir. Ha
yal verirken anne baba kendilerine ait bir eyi deil, bizzat k en
dilerini vermektedir. Bu nedenle anne ve baba ocuklarna aktar
dklar hayata bir eyler eklemek, ondan bir eyler eksiltmek du
rumunda deildir; ocuklar da kendilerine verilen bu hayat red
detmek, eksiltmek ya da arttrmak gibi haklara sahip deildir.
Sevginin dzeni, ocuun anne babas larahndan verilen ha
yat ve anne babasn olduu gibi kabul etmesini, daha farkl ol
masn dilememesini, herhangi bir savunma gerei ya da korku
duymadan yaamasn gerektirir.
73
IJIK T h u l l i n ( , i; r
kran
Sevgili An nail
Senden clclgm luiyal, bln gclinlihlcriyle kabul ediyor,
dediin bedeli
Benim deyeceim bedeli biliyorum.
Sana mllulul vermeli iin
Bir anm b oa geirmeden
Hcyaln dolu dolu yaayacam .
H ayatm a .skca sarlp onurla y aay a ca m .
Senin bana verdiklerin gibi
Ben de benden son rakin e vereceim.
Seni annem o l a r a k kabul ediyorum
Sen de beni ocuun o l a r a k kabul el.
Sen benim annem.sin, ben senin ocuunum.
Sen byksn, bense kk.
Sen verirsin, ben alrn.
Sevgili Annem
B{ibamla evlendiin iin ok mutluyum.
Sizler benim iin tek anne babasnz.
74
SliVG YI.H Y C K S in .M H K
Sfvgili Baban
Senden aldm hayat da btn getirdikleriyle kabul ediyor,
dediin bedeli
Benim deyeceini bedeli biliyorum.
Scna mutluluk verm ek iin
Bir anm b osa geirm eden
Hayatm dolu dolu yaayaan.
H ayatm a sahip kp onu zenginletireceim.
Senin hana verdiklerin gibi
Ben de benden sonrakin e vereceim.
Seni bab am o l a r a k kabul ediyorum
Sen de beni ocuun o l a r a k kabul el.
Sen benim babamsn, ben de senin ocuunum.
Sen byksn, bense kk.
Sen verirsin, ben alrm.
Sevgili b ab am
Annemle evlendiin iin o k mutluyum.
S izler benim iin tek anne babasnz.
Reddetme
Bazlar anne babalann bu ekilde kabul ederek onlarn kt
ynlerini, yani baz huylarn, eksikliklerini vc sularn da kabul
ediyor olmaktan rahatsz olur. Oysa kabul etmeyerek ktnn yan
sra i)'iyi de dlam olurlar ve hayat olduu gibi kabul edemezler.
Eksik olan tazmir etmek iin, anne babasn reddeden o
u kii, bir aydnlanma ya da kendini gerekletirme abasna
girer. Bu abalar aslnda kabul etmedikleri anne ve babann ye
rini doldurma abasdr. Anne babamz reddederek aslnda
75
lLRI illil.UN GhK
zel bir ey
Tam olarak ne olduunu aklamak kolay olmasa da herke
sin kabul ellii bir gerek, hepimizin anne babamzdan miras al
madmz, zel bir eye sahip olduudur. Bu iyi ya da k ama
bizim konirolmz dnda gelien bir durumdur. nanlarmz,
duygularmz ne ynde olursa olsun, islesek de islemesek de he
pimiz ok daha byk bir gcn hizmelindeyizdir. Bazen sden-
diimiz bir sorumlulukla, bazen iimizle, karmza her ne kar
sa ksn hepimiz bu amaca hizmel ederiz.
76
sLVGiYi . : v u k s l l m i ; k
77
1 I ; U T 111: 1. 1. I N G I R
Kstahlk
Ailede sonradan doan birisi, kendine verileni kabul etmek
yerine, eitmi, hatla stnm gibi bunu kendinden nce do
mu birisine vermeye alrsa alveri dzeni tamamen bozul
mu olur. Anne babalar ocuklarndan aldnda ya da ocuklar
anne babalarna kendi anne babalarndan ya da elerinden alama
dklarn vermeye altnda anne babalar ocuk, ocuklar anne
baba roln stlenmi olur. Yukardan aaya doru doal bi
imde akan alveri dzeni, yer ekimine kar, aadan yuka
rya akmaya balar, ancak asla hedefe ulaamaz.
Birlikle altm bir grupta, annesi kr ve babas sar olan
bir kadn vard. Anne baba birbirine gayet iyi bakyordu ama kz
ocuklar onlarn sorumluluunu ve bakmm stlenme gerei
duyuyordu. Gerei aydnlatmak iin bir aile konsiclasyonu a
lmas yaptm ve bu alma srasmda kz ocuk bir yetikin, an
ne babas ise kk ocuk gibi davrand. Ama anne, kzna, Ben
babanla baa kabilirim" derken baba da Ben annenle baa
kabilirim, senin yardmna ihtiyacmz y ok dedi. Kz ocuk, bu
szleri duyunca byk hayal krklna urad nk tekrar ai
lenin ocuu rolne geri dnmek zorunda kalmi.
Kadn o gece uyuyamad, ertesi gn de kendisine yardm et
memi isledi. Ona yle dedim: nsan uyuyamyorsa bunun ne
deni, srekli birisine gz kulak olmaya almasdr. Sonra ona
Alman yazar Borchcrrin y azd, sava sonras Berlin'de bir o cu
un bantlan geen bir yky anlaltm. ykdeki ocuk, bede
nini sanlar yemesin diye, lm kardeinin bandan ayrlm
yor, gzlerini bir an krpmyordu. Cok yorgun dmt ama
78
SliVG IYIj; YKSLI.M IK
Kader ortakl
Anne baba ve ocuklar eitli ekillerde birbirine baml ol
duklar bir kader grubu oluturur. Her biri yelenckIcrine gre di
erlerinin relah iin elinden geleni yapmak zorundadr. Herkes
hem alr hem de verir, ocuklar bile anne babalar yalanp bak
ma ihtiya duyduunda vermeye balar. Bu aamada anne baha
lar, verdiklerini ocuklarndan geri isteme hakkna sahiptir.
Hsm vc akrabalar
Anne babamzn yan sra anne babamzdan, akrabalarmz
dan ve onlarn yaknlarndan oluan bir gruba aidizdir. Bu byk
akraba grubu, bir kuvvetle birbirine balanm gibi hareke) eder
ve grup yeleri zerinde bir dzen ve denge duygusu hakimdir.
79
BI;RT HI;LLIN(I:R
1. ocuklar ve kardeleri
lenler ve l doanlar, krtajlar ve dkler, evlilik d
doanlar ve vey kardeler
2. Anne babalar \e kardeleri
1. maddenin al balnda bclirlilcnlerin hepsi buraya da
dhildir
3. Byk anne babalar ve genelde bir kardeleri
4. Bazen b) k byk anne ya da baba
5. Kan ba olmasa da kiilerin akrabahk grubuna dhil ol
masn salayan kiiler
Anne babalarn eski eleri
Bir ansszlk ya da lm sonucu gruptaki kiilere fayda
salam kiiler
6. Birini ldren ya da ldrlen akrabalar, ayn ya da baka
akraba grubundan olan kurbanlar ya da katilleri
Akrabalk balar
Akrabahk grubunun yeleri kader ortaklyla birbirine ba
ldr, bu yzden bir yenin bana gelen sarsc bir olay, herkesi
etkiler ve harekele geirir. rnein, kardelerden biri lnce di
erleri onun ardndan lmek isler, byk anne ve babalar da len
bir ocuun ) a da torunun ardndan lmek isleyebilirler. Eler
den biri ldnde dieri de lmeyi dileyebilir ve lenin ardn
dan iinden, Senin gittiin yere ben de geleceini der.
Kanser, ciddi bir kaza gibi hayatlarn tehdit eden bir dene
yim yaayanlar, intihar eilimli olanlar, bu tr bir akrabahk bag-
80
S E V G I Y L C Y C K S HL MC K
Btnlk
Kader bayla yakndan ilikili bir konu da akrabalk sistem
lerindeki btnlk dzenidir. ok gl bir dzen duygusu ak
rabalk sistemi iindeki her bir yenin, koullar ne olursa olsun
sisteme aidiyetinin srmesini garanii altna alr. Akrabalk grubu
nc kuaa, hatta bazen daha tesine kadar uzanr; l ye
leri de yaayan yeler kadar kapsar. Akrabalk grubundan bir ye
kaybolduunda, rnein aidiyeti reddedildiinde ya da varl
unutulduunda, sistemde en bataki zgn btnle dnmek
81
lliRT HII.LlNGi;U
Kabile sorumluluu
Akrabalk grubunda ounlukla masum yeler, dier yele
rin gnahlarnn bedelini der. Bunun nedeni daha nceki ye
lerin neden olduu adaletsizliin kefaretinin denmesi ve dzel-
tilmesidir. Bu adaletsizliin giderilmesinde byk gcn kullan
d kiiler, ncelikli olarak ocuklardr. Bu durum ncekilerin
sonral'iler zerinde nct lik sahibi olduu ve sonrakilerin n ce
kilere hizmci ettii, sistem iindeki ncelik dzeniyle ilikilidir.
Hatta bazen sonrakiler ncekilerin urunda feda bile edilebilir.
Bu yzden akrabalk sistemindeki denge sorunu, ncekilere ve
sonrakilere eil muamele gzetmez vc sonrakilere adil davranma
y gvcncc altna almaz.
82
SEVG YLE YKSE.MEK
83
BI RT HULLI NGHR
Sevginin dzenleri
Akrabalk grubu, mutsuzluu ve acy azaltmak yerine oal
tan, arkaik bir dzen tarafndan ynetilmektedir. Ne pahasna
olursa olsun dengeyi yeniden kurmak zere ileyen sistemdeki
bu basknn, dnyaya sonradan gelen bir yeyi, eski bir yenin
suunun kefaretini demek zorunda brakmas, bir mutsuzluk
ksr dngs yaratr. Bu tr bir dzen, bilind kald srece
gcn koruyabilir; mesele aydnlatld zaman ise altta yatan
nedeni daha iyi anlayabilir ve ykc sonulara yol amasn en
gelleyebiliriz. Bunun zerine dzen tekrar devreye girerek hem
eski hem de yeni yelere, adaletsizlii ya da hakszl giderme
konusunda eit haklar verir. Ben bu dzene Sevgi Dzeni diyo
rum. Ktle ktlkle karlk veren, kr krne sevginin
tersine bu sevgi, daha bilgedir, iyiletirici bir denge kollar ve k
tl sonlandrmak iin iyilii kullanr.
ncelikle, Senin peinden geliyorum ve Senin yerine ben
leyim szlerini inceleyelim.
Bu szleri iinden syleyen kiilerden, peinden gitmek iste
dii ya da yerine ac ekmek ya da cezasnn kefaretini demek
istedii kiiye dorudan sylemelerini istiyorum. Kii genelde bu
szleri dorudan o kiinin yzne, gzlerinin iine bakarak sy
leyemez nk karsndaki kiinin kendisini gerekten sevdii
ni ve byle bir fedakrl kabul edemeyeceini bilir.
Bir sonraki adm, peinden gitmek istedii kiiye unlar sy
lemektir: Sen b yks^r. bense km. Senin kaderinin nn
de eiliyor ve kendi kaderimi bana verildii ekliyle kabul edi) o-
rum. Ltfen burada kaldm srece beni koru ve kolla. Tm sev
gimle gitmene izin veriyorum. Bylece kii, yerine lmek isledii
insanla ok daha derin bir ba kurmu olacaktr. lm kii onun
84
SUVG YLU Y K S 1 1. M 1IK
K e n d i l k e s i n d e b ir r n n tek y etkili s a n c s o l a n g e n b ir ia d a
m , P o r s c h e siyle g e lir ve elde et tii b a a rlarn a n l a t m a y a balar.
Yap t ite s o n d e r e c e baarl ve o l d u k a gekici b ir e r k e k o l d u g u -
85
BIRT U n L L I N G E R
nu l ie rk e s k ab u l e l m c k t e d ir . A n c a k o k ik i i m e k l e d i r vc m u h a s e
b e c is i, kiisel h a r c a m a k u n o k y k s e k tu t a ra k irk e ti te h lik e y e a l
t k o n u s u n d a o n u u y arm tr. B a a rs n a r a m e n , s a n k i he r eyi
k a y h e u e y e a l m a k i s l e m e k le d ir .
G e n atlam d a h a d n y a y a g e l m e d e n n c e a n n e s i n in , z ay f k a r a k t e r
li o ld u u g e r e k e s iy l e ilk k o c a s n d a n ayrld ve b a k a b ir e rk e k l e
e v l e n e r e k ilk k o c a s n d a n o la n o c u u n u b u i k in c i evlilii s r e s i n c e
d o u r d u u orta y a k ar. a d a m n n yar kard ei o la n b u o c u u n ,
g e r e k b ab a sn g r m e s in e asla izin v erilm e z. B u g n e k a d a r da b a
basy la h i ta n a m a z ve h a y a n a o lu p o lm a d n da r e n e m e z .
G e n iad am u z u n va d ede baarl o l a m a y a c a n n k e ld e ettii
n u l l u l u u n k a r d e i n i n m u l s u z lu u p a h a sn a o l d u u n u r e n m i -
lir. K e n d in c e y le bir z m bulur:
lk o l a r a k a n n e b a b a s n n e v l i li i n i n ve k e n d i y a a m n n , k a r d e i
n i n b a b a s n n k a t l a n m a k z o r u n d a o l d u u b ir k a d e r e ba l o l d u u
nu k a b u l ed er.
k inci ola ra k k end i k aderin i k a b u ll e n i r ; k a rd e in e ve k a r d e i n i n b a
b asn a, o n la r k e n d is iy le eit g r d n , o n l a r n da e il d e re c e y a
a m a h a k k o l d u u n u k abu l elli in i dile gel irir.
n c ola ra k , alveri te ki d eng ey i s a la m a k iste iy le, kard ei ii n
z el bir ey y a p m a k isler. Kayp b a b a sn a t a r ve o n la r le k r a r bir
araya g e l ir m e y e a lr.
86
SKVGIYl.li YUKSH.MK
Kadn ve erkek
Erkek, kendi iinde kadnslk olmad iin, kadn da erkek-
siliklen yoksun olduu iin kar cinsi ekici bulur. Bir erkein
erkek olabilmesi iin kadna ihyac vardr, kadn olabilmek iin
kadn da erkee gerek duyar. Bir erkek, bir kadn e olarak ka
bul etlii zaman ilk kez erkek olur, kadn da bir erkei kocas
olarak kabul elliinde kadn olur. Ancak o zaman kadn ve erkek
bir ili hline dnr.
Erkek ve kadn arasndaki sevgi dzenine gre, nce erkek bir
kadn kendi kadn yapmak, kadn da erkein kendi erkei olma
sn isler. Erkek ve kadn birbirlerini, rnein elenmek ya da k en
disine bakacak birini bulmak gibi baka nedenlerden lr istiyor
sa bu ilikinin temeli salam deildir. Bazen ekonomik konum,
eilim dzeyi, din inan, birisini korumak, iyiletirmek, kurtar
mak, ocuklarmza anne ya da baba aramak gibi nedenlerle evle
nenler olsa da bu ilikilerin hibirinin temeli salam deildir.
Anne ve baba
kinci olarak. Sevgi Dzeni, bir iliki iindeki kadn ve erkein
nc bir varla yneldiini, erkeklik ve kadnln bir ocukla
gerek anlamn bulduunu syler. nk bir erkek ancak baba
olduunda lam anlamyla bir erkek, kadn da anne olduunda tam
bir kadn olur ve bir ocuun varlnda gzle grlr biimde ve
87
B E R T I l E L l . l NGI R
Arzu
Evli bir ift, nl bir terapiste bavurur ve yardm ister. Her
gece soyumuzu devam ettirme konusundaki sorumluluumuzu
yerine getirmeye alyoruz, ancak btn abalarmza karn u
ana kadar bu soylu grevi yerine getirmede baarl olamadk.
Yanl yaptmz bir ey mi var? Bu durumda ne yapmalyz?
Terapist iftlen kendilerini iyice dinlemelerini ister. Terapi
sonunda dorudan eve gidecekler ve kendi aralarnda bu k on u
yu tartmayacaklardr. ift kabul eder ve terapistin dediklerini
88
SHVG YLi ; YKS L I . MI K
Sevgi eylemi
Bir ilikideki en samimi anmzn adn koyma ve bunu arzu
lama konusundaki ekincemizin birinci ve temel nedeni, klt
rmzn sevime eylemini nemsiz ve neredeyse saygsz bir ge
reksinim olarak grmesidir. Oysa sevimek, insanln bana ge
lebilecek en muhteem eylemdir. nsanlarn birbiriyle kurduu
baka hibir ba, yaamn dzeni ve btnlyle daha byk
bir uyum iinde olamaz. Dnyada baka hibir eylem bundan da
ha fazla bir sorumluluk gerektirmez, hibir eylem ruhumuza bu
kadar byk bir zevk verip ardndan bylesi lath bir sz braka
maz. nsan eylemleri arasnda en ciddisi, en tehlikelisi ve zorlu
su budur ve bize anlay, bilgelik ve nem kazandrr. Bir kar
latrma yapacak olursak btn dier abalarmz, bu esas eyle
me dnk bir hazrlk ya da onun bir sonucu, destekleyicisi ya da
yerine koymaya altmz bir yedeidir.
Sevgi eylemini yerine getirirken en mtevaz hlimizleyizdir,
baka hibir zaman kendimizi bu kadar ak ve savunmaszca or
taya koymayz. Sevgi eylemi srasnda hassas ve krlgan oluruz.
89
l i l i RI l l i ; i . l . l NGI ; R
90
SI'V G IY L K Y0K SI;I.M I;K
Kskanlk
Bir kadm, grup terapisinde kskanlyla kocasn nasl bez
dirdiini, bu huyunun ilikileri iin ok zararl olduunu bilse
bile kendini dcitirenediini anlam. Grup lideri, bu soruna
yle bir zm gsterdi: Byle devam edersen eninde sonunda
kocan kaybedersin. likiniz srerken tadn karmaya al.
Kadn rahatlad ve gld. Bu grup almasndan bir sre sonra
kocas, grup liderini arad karsn kendisine geri kazandrd
iin teekkr etli.
Yllar nce ayn erkek, kz arkada olarak tantt bir baka
kadnla grup almasna katlm ve terapi srasnda, kz arkada
na yaataca ac ve sknty hi nemsemeden, kendisine ok
daha gen bir baka kz arkada bulduunu vc yannda oturan
kz arkadandan ayrlmay dndn sylemiti, ilikileri
yedi yldr sryordu.
Bu erkek daha sonra yeni kz arkadayla bir baka seminere
katlmt. Kz arkada seminer haftas sresinde hamile kalm
ve ksa bir sre sonra evlenmilerdi. Onu kskanlyla canndan
bezdiren kadn, ite bu kz arkadat.
Grup lideri, kadnn kskanlnn nedenini anlamt. Bu
kadn, kocasnn nceki ilikisini inkr etmi, o iliki hi olm a
m gibi davranmt. Kskanlk gstererek aslnda kocasnn sa
hibi olduunu herkese gstermeye alyordu. Oysa gizliden
gizliye bu ilikinin varln ve kendi sorumluluunu kabul edi
yordu. Kskanl, kocasnn suunun bir kant deil, aslnda
bu ilikiyi hak etmediini dnmesinden kaynaklanan bir du
rumdu. Kskanlnn yarataca bir ayrlk, kocasnn kendisin
den nceki ilikisini kabul etmesinin tek yoluydu. B) lece nce
ki ilikideki kadn desteklediinin de bir gstergesi olacakt.
91
liHRT ] l i ; i . L l NG l ; R
Kan ba
Kadn ve erkek arasndaki zel ve zlmesi g olan bag,
aralarndaki sevginin tamamlanmasyla daha da geliir. Bu eylem
sayesinde kadn ve erkek nce bir if, sonra da anne baba olur.
Bu manevi sevgi ve ilikinin herkese duyrulmas yeierli deildir.
rnein, eger larallardan biri iliki balamadan nce bir ksrla
ma ameliyal geirdiyse beraberliklerini srdrmek islemelerine
ramen, bu durum ilikiyi ve aralarndaki ba zayflatr. Bu eit
ilikiler balayc olmaz ve taraflar ayrldnda duyulan sululuk
ve sorumluluk hissi az olur.
Eger hamileliin son bulmas gibi bir nedenden lr iliki
deki sevgi ak zaman iinde zayllarsa aradaki ba srse bile,
ilikide bir krlma noktas olumu demektir. rnein, krtaj da
ilikinin sona ermesine neden olur. Krtajn ardndan kadn ve
erkek, ilikilerini srdrmek isterse birbirlerine olan ballklar
n yenilemeleri ve yeni bir ilikiye balyormu gibi davranmal
drlar. nk birinci ihki sona ermi, yeni bir iliki balamtr.
Cinsel birliktelik, bedenin ruha olan stnlnn bir gs
tergesi, gerek ve ok byk bir kantdr. Bu kanta ramen cin
sel arzularmz, zekmza gre aa grme eilimindeyizdir. i
gdlerimiz, gereksinimlerimiz, istek ve arzularmz araclyla
gerekleenleri; aklc ve ahlaki kararlarmz araclyla gerek-
leenlere gre daha az deerli kabul ediyoruz. Ama akln ve ah
lakn bizi yar yolda brakt yerde, igdlerimiz haklln ve
gcn ispat eder. gdlerimizin altnda ok daha derin bir an
lam ve anlay yatt iin, iler sarpa sardnda akl ve ahlak
korkarak geri ekilir ve meydan igdlerimize brakr.
Kk bir ocuun suya dtn ve bir adamn ocuun ar
dndan suya atladn hayal edelim. Adam bunu hesaplanm bir
akl yrtme ya da ahlaki ykmllkten lr deil, igdsel
olarak yapar. Aklc deil de igdsel olmas, bu hareketin hakl
ln, cesaretini ve vgye deer olma durumunu azaltmaz.
92
Si;V G IY I.I; Y K SILM K
Basso continuo
Kadm erkek ilikisi, bir barok konertosu gibi ynetilmeli
dir. Barok mziin en nemli zelliklerinden olan basso conii-
nuo, yani melodiye iyi bir zemin hazrlayacak ve armoniyi dol
duracak bas blm, ilikiyi geri planda srekli desteklerken st
notalarda eitli melodiler almaldr. Kadm erkek ilikisinde
basso continuo ya da srekli basn yle bir ses kardn
hayal edebiliriz: Seni istiyorum, seni istiyorum, seni istiyorum,
seni karm olarak kabul ediyorum, seni kocam olarak kabul edi-
\'orum, seni hayatma kabul ediyorum ve kendimi btn akm
la sana sunuyorum.
Eksiklik
Kadn ve erkek arasndaki ilikinin ilk baladndaki gibi
devan etmesi iin, erkein erkek gibi olmas ve yle kalmas,
kadnn da kadn gibi olmas ve yle kalmas gereklidir. Bunun
anlam, hem erkein hem de kadnn kar cinslenmi gibi dav
ranmaya, onun gibi dnmekten ve hissetmekten kanmaya
almak zorunda olmasdr, iki cins arasndaki ilikide erkek,
erkek gibi olduu srece nemlidir; kadn da kadn gibi olduu
srece arzu edilir. liki ancak bu sayede anlaml ve srdrm e
ye deer olur.
Erkek, bir kadn gibi davranabilseydi kadna ihtiya duymaz
d; kadn da ayn ekilde erkeksi zelliklere sahip olsayd bir er
kek olmadan hayatna de\am ederdi. Bu nedenle hem erkeksi
hem de kadns zelliklere sahip insanlar, genelde yalnz yaarlar
ve kendilerine veten insanlardr.
93
ltiRT U l;L L rN G I:R
iin e r k e k o c u u ilk a k n d a n , y a n i a n n e s in e o la n a k n d a n v az
g e m e k z o r u n d a d r . K z o c u k da k a d n o la b ilm e k i in h a y a l n
u n d a b a a rl o la b ilm e k iin e r k e k , a n n e s in in y r n g e s in d e n
la r a k b i r e r k e k ya da k o c a d e il, a n c a k b ir k a d n a v c s o lu r . B a
b a s n n y r n g e s i n d e n k a m a y a n k z o c u u i s e b i r k a d n , b i r e
A n n e s i n i n o l u , b a b a s n n k z ile e v l e n d i i n d e , a s l n d a
a r a d , a n n e s i n i n y e r i n e k o y a c a k b i r k i i d i r . B a b a s n n k z d a
k e n d i n e b i r b a b a F ig r a r a r v c b u n u b i r s e v g i l i e k l i n d e b u l u r .
B a b a s n n o l u , a n n e s i n i n k z i l e e v l e n d i i n d e b a a r l b i r
i f l o l m a o l a s l k l a r y k s e k t i r . B a b a s n n o l u " , g e n e l d e k a y n
p e d e r i y l e , a n n e s i n i n k z d a k a y n v a l i d e s i y l e iyi g e i n i r . B u n u n
l e r s i n e , a n n e s i n i n o l u i s e g e n e l d e k a y n v a l i d e s i y l e , b a b a s n n
k z i s e k a y n p e d e r i y l e iyi g e i n i r .
Anima ve aninus
B ir e r k e k , a n n e s i n in y r n g e s in d e n ay rla m a z sa k a d n slk
K z o c u k d a b a b a s n n y r n g e s in d e n k a m a z s a e r k e k s i l i k r u
lii i s e A n i m u s o l a r a k a d l a n d r m r . A n i m a , a n n e s i n i n y a n n d a n
ay rla m a y a n e r k e k le o k l d r. Bu l r e r k e k le r k a d n la r a n la
m a k la z o r la n r ve o n la ra k a r d a h a az e lk a l be sle r, d i e r e rk e k
94
SlVGYLU YKSHLMEK
v e k a d n l a r l a r a f n d a n d a p e k i lg i e k i c i b u l u n m a z . B a b a s m m y
r n g e s i n d e n k o p a u a y a n k z o c u k l a r u i d a da A n i m u s o k g e liir
ve b u tr k a d n la r h e m e r k e k le r e h e m d e k ad n lara o k e k ici g el
E r k e k o c u k , a n n e s in in e tk is in d e n e r k e n yata k u r tu lu p b a
h a s n n e tk is in e g ire rs e r u h u n d a k i n im a e tk isi s n r l o lu r. B y
l e c e k a d n l a r n d e e r in i d a h a iyi a n l a y a n v e t a k d ir e d e n b ir e r k e k
h li n e d n r . K z o c u k d a e r k e n y a ta b a b a s n n e tk is in d e n
k u r tu lu p a n n e s in in e tk is in e g ird i in d e ru h u n d a k i A n im u s o k
A n im a e r k e k o c u u n b a b a s n a , A n im u s da k z o c u u n a n
n e s i n e o k y a k m l a a m a m a s m n s o n u c u d u r d iy e b iliriz .
li b i r m i k t a r d a a l v e r i i n g e r e k l e m e s i d i r . H e m kadn h e m de
d il e r u l e o l m a y a n alr. B ir ili k i n in v e r im li o l a b il m e s i i in ta r a f
t a r a f t a n a l m a s g e r e k i r . H e m k a d n h e m d e e r k e k k e n d i n i k a r
t a r a f a v e r i r , o n u d a k e n d i n e a l r .
gi d z e n i b o z u l u r . A la n ta r a f y o k s u l , v e r e n ta r a f ise y a r d m s e v e r
g i b i da\r a n y o r s a b u s r e t e a l a n t a r a f o c u k , v e r e n t a r a f i s e a n
n e -b a b a ro l n e b r n r . A lc, k a rl n d a b ir ey v e rm e d e n , y a l
bir ey a lm a d i in z a m a n la k e n d in i d a h a s i n h issetm ey e b a
li k id e k i a l v e r i in b a a rl o la b ilm e s i i in h e r ik i ta ra f da
le re sayg d u y m a ld r.
95
HHRT IIFLLINCLR
Eitlik
Kadn ve erkek arasndaki sevgi dzeni, anne baba ve o cuk
lar arasndaki sevgi dzeninden farkldr. Eer bir ift, anne ba-
ba-ocuk ilikisindeki sevgi dzenini kendi ilikilerine uygula
maya alrsa ilikinin dengesi bozulur.
rnein elerden biri, bir ocuk gibi dierinden koulsuz
sevgi bekliyorsa aslnda bekledii ey, anne babann ocuuna
salad bir gven duygusudur. Bunun sonucunda ilikide bir
sorun yaanabilir. Bu beklentiyi ok fazla bulan e, kendini geri
ekebilir, hatta eini terk edebilir ve bu kararnda da hakldr.
ocukluktaki dzenin eler arasndaki ilikiye akianlm as, ken
disinden koulsuz sevgi beklenen taraf haksz bir ykn altna
sokar ve ilikinin sona ermesine neden olabilir.
Bir erkek karsna ya da kadn kocasna 'B en sensiz yaaya
mam ya da Beni terk edersen kendimi ldrrm gibi eyler
sylyorsa sylenen kii, ilikiyi sonlandrmak zorundadr n
k burada akl banda yetikinler iin kabul edilmesi mmkn
olma\'an bir zorlama sz konusudur. Oysa bu szleri bir ocuun
96
S K V G Y LH Y KSKl.M H K
Dei tokuun ls
insiyet asndan kadm ve erkein verebildikleri farkl olsa
da alveriin oran eit olmaldr. Sevgiyi alma ve vermede eit-
97
BERT HE LLI NG E R
98
S EVG YLE Y KS ELME K
Kilitlenmeler
kili ilikilerde yaanan baz sorunlar kendi akraba grubu
muz iindeki ilikilerden kaynaklanabilir nk bazen her iki ta
raf da aile iinde zmlenmemi baz konulan bilindnda b e
raberlerinde tayor olabilir. Aada bir rnek okuyacaksnz:
B ir k a d n ve e r k e k b i r b i r l e r i n e o k y a k m da ols a lar n e d e n in i b i l e
m e d ik le ri b i i m d e o k a l m a y a a m a k la d rla r. Bir g n k a d n , te
ra p is tin n n d e k o c a s n a t e rs le n ir ve tera pist o srad a k a d n n y
z n n yal b ir k a d n a d n t n fark eder. T e r a p i s i h e m e n d i k
k a tler i k a d n n y z n n d n t h le e k e r ve s o ra r: K im hu
yal k a d n ? K a d n b ird en b y k a n n e s i n i hat rlar. B y k b a b a s
nn , m is a firle rin n n d e hile b y k a n n e s i n i n s a n d a n s r k l e y e
s r k l e y e b a k a od ay a g t r d n ve o n u hrp a la d n a n m s a r.
99
BERT H E L I J N G E R
a l m a y a k a t la n k a d n , k o c a s n a k a r h issetti i f k e n i n k a y n a
n n , asln d a b y k a n n e s i n in b y k b a b a s n a k a r h is setti i ba st -
r m f k e o l d u u n u anlar.
Taahht
Baz iftler ilikilerinin derinlii konusunda yanl bir izleni
me kaplr ve ilikilerini zaman iinde, kiisel heves ve isteklere
gre deiebilen bir dzenleme zannederler. Bu pervaszlk ve
kapris nedeniyle ilikilerini tehlikeye atan ift, aslnda uyulmas
gereken bir sevgi dzeni olduunun farkna vardnda ok ge
kalm olurlar. rnein, elerden biri ilikiyi sona erdirmek iste
diinde eer dier ee hakszlk yapldysa bu ikiden domu
ocuk bir hastalk sebebiyle ya da intihar ederek lebilir ve by
lece bu hakszln kefaretini demi olur, ilikiler, kurallar asla
deimeyen bir sevgi dzeni temeline kurulur. Bu sevgi dzeni,
iftlere baz hedefler belirler. ift eer bu hedefleri baarmak is
tiyorsa taahhtte bulunmann getirdii baz talepler ve fedakr
lklar yerine getirilmelidir.
Vazgemek
Bir erkek bir kadn kars olarak kabul ettiinde onun arac
lyla bir erkek hline gelir. Ayn zamanda kadn onun erkeksi
liini sorgular, eksiltir ve evlilik iinde erkek zamanla erkekliin
den kaybeder. Benzer ekilde kadn da erkei kocas olarak kabul
etliinde onun sayesinde bir kadn hline gelir ancak ayn za
100
sevgiyle yk selm ek
Mi gibi
n ceki ilikilerim izde bizi ynlendirmi olan sevgi dzeni,
genel boyutla b t n ilikilerimizde geerlidir, halta dnyay
101
B KRT H E L L I N G E R
102
Ruhani Vicdan
Giri
Aile konslelasyonu kiisel ve kolektif vicdan erevesinde
kald srece ruhu ieren geni kapsaml zmleri engelleyici
bir zellik gsterir. Yalnzca ruhani aile konstelasyonlar ruhani
vicdanla uyumlu hareket eder ve dier iki vicdann snrllklar
n aar, bylece ilikilerimizdeki her eyi sarp sarmalayan sevgi
ye yol am olur.
Ileriki sayfalarda ruhani aile konstelasyonuna neden gerek
duyduumuz konusuna aklk getirmek zere baz dnceleri
mi aktaracam. Bu dnceler, bizlere kendi varlmzla uyum
iindeki ruhani bir destein klavuzluunu yaama deneyimini
anlamada yardmc olacaktr.
Farkl Vicdanlar
farkl vicdan vardr ve her biri ayr bir ruhani alan o lu
turur.
ilki kiisel vicdandr. Bu vicdan dar ve kstldr: iyi ve k
t ayrm yapt iin baz kiilerin ait olma hakkn kabul eder
ken, bazlarn bu haklan yoksun brakr.
103
lliRT IH;i.LlNGl:U
Kiisel Vicdan
a. Ait olma
Kiisel vicdan iyi ve kt olarak hissederiz, vicdanmz ra
hatken kendimizi iyi, rahatszken kt hissederiz.
Vicdanmz iyi ve kt, rahai ve rahaiszken neler olur? Bu
rahat ve rahatszla ne neden olur?
Vicdanmzn rahatszlnn nedeni, ait okluumuz ve hayat
la kalmak iin baml olduumuz kiilerin ve topluluun bek
lentilerine ve taleplerine uygun olmayan bir dnce ve davran
iinde olmamzdr.
Vicdanmz, bu insanlar ve gruplar ile srekli yakn iliki iin
de olmamz konusunda tetiktedir. Dncelerimizin, isteklerimi
zin ve eylemlerimizin aidiyet duygumuzu tehlikeye atp atmaya
can kontrol eder. Eer baml olduutnuz insanlardan uzak
latmz alglarsa aidiyetimizin tehlikeye girmesinden korku
duyar. Bu korkuyu bizler vicdan rahatszl olarak alglarz.
te yandan bu insan ve gruplarn beklenti ve talepleri do
rultusunda dnp hareket etliimizde aidiyet duygumuzun
salamlatn hissederiz. Bu gven duygusu kendimizi iyi his
setmemizi ve rahai etmemizi salar. Yalnz ve savunmazsz kal
ma korkusundan uzaklar ve kendimizi gvende hissederiz. Bu
olumlu duyguyu da vicdanmzn rahatl olarak alglarz.
Ksacas kiisel vicdan, bizim iin nemli insanlarla olan
lalarmz kuvvetlendirir. Ama bu vicdan bizi yalnzca belirli
104
S liV G Y LH Y U K S L LM IK
b. yi ve kt
Bu balamda, iyi ve kt kavramlarmzn kiisel vicdanmz
tarafndan oluturulduunu gzlemleyebiliriz. Bu kavramlar d
nce ve eylemlerimizin, aidiyetimizi ne kadar koruduunu ya
da ne kadar tehlikeye attn ler.
iyi kavram, aidiyetimizi gvence altna alan eyler iin ge-
erlidir. Vicdanmz rahatken iyilik hissederiz ve endielenmeyiz,
rnein kiisel vicdanmzn dna kp dardan bir gzle ba
kacak olursak iyilik ve ktlk kavramlarmz farkl olabilir. Ki
isel vicdana gre bu kavramlar tartmal hle gelebilir.
Bu nedenle iyi kavramn pek sorgulamadan, iyi olarak kabul
eder ve savunuruz. Bu tartmal iyi kavram, bu zihinsel alann
dndaki bir kiiye tuhaf, hatta tehlikeli gelebilir; oysa iindeki
lere gre sorguya suale gerek bile yoktur.
Ayn durum kt iin de geerlidir; tek fark, kt kavram
n iyiye gre daha youn hissetmemizdir. Burada da aidiyet,
hatta buna bal olarak yaama hakkmz kaybetme korkumuz
ar basar.
Ksacas iyi ve kt arasndaki ayrm, bireylerin kendi grup
lar iinde hayatta kalmalarn salar.
Kolektif Vicdan
Hissettiimiz vicdann ardnda, ondan daha kapsaml, etkile
ri daha gl bir vicdan daha vardr. Ancak bu vicdan her zaman
105
B E R T HELLI NGF . R
a. Btnlk
Kolektif vicdan ne tr kurallar gelitirir ve bu kurallara uyul
masn nasl salar?
lk kural, grubun her yesinin eil derecede aidiyet hakkna
sahip olmasdr. Bir grup yesi, herhangi bir nedenle gruplan d
landnda gruba sonradan katlan bir ye, dlanan yenin tem
silciliini stlenir.
Kolektif vicdan, ahlak duygusundan bamszdr. yi ile k-
l, sulu ile masum arasnda ayrm yapmaz. Btn grup yeleri
ni ayn ekilde korur, herkesin ait olma hakkn gzetir, eer bu
haklan yoksun brakldlarsa dengeleri yeniden kurmaya alr.
Eer bir aile yesi bu haktan yoksun brakldysa ne olur?
Dlanan ye, aileye sonradan katlan ye araclyla temsil edi
lerek bu vicdan tarafndan tekrar aileye hatrlatlr. Bu aile yesi,
dlanm yeyle olan balantsnn farknda deildir.
Dlanm aile yesinin tekrar aileye geri dndn nasl
anlarz? Bir baka aile yesi, dlanm aile yesinin kaderini st
lenir, benseri duygular yaar, benzer bir hayat srer; hastalklar,
hatla lm bile eski yeye benzerlik gsterir. Bu temsilci ye,
dlanm yenin hizmetindedir. Bir bakma, dlanm ye, son
radan aileye katlan yeyi sahiplenir ama yine de kendi kimlii
106
S C V G 1YLI-: YKSni . MI ZK
b. tgd
Bu vicdan kiiselletirmek, hesapl ve planl kiisel amalar
tadn sylemek doru deildir. Bu vicdan, kolektif bir drt
olarak harekete geer ve istedii tek ey, grup btnln ko
rumak ve kollamaktr. Bu nedenle aralarn seerken yapt se
imler tamamen bilinsizdir.
d. Kimler aittir?
Aada kolektif vicdan tarafndan ynetilen aile sistemine
kimlerin ait okluunu sralamaya alacam. Bu vicdan taraln
dan ynelilen aile yeleri, en yakndan balayarak u ekildedir:
107
Bl i RT I I LI. I NG R
e. Tek zm sevgi
Dlanm aile yeleri, yalnzca sevgi sayesinde geri getirile
bilir. Peki, bu sevgi nasl bir sevgidir? Bu sevgi, o insan oldu
u gibi kabul etliimizde hissettiimiz sevgidir. Bazen nelere
yol am olabileceimizi dndmzde bu sevgiyi ac ola
rak da hissederiz.
Bu sevginin dier insanlara ulap ulamadn, bir uzlama
ortam yaratp yaratmadn ve dlanm yelerin rahata kavu
masn, bylelikle dc hak ellikleri konumu yeniden kazanp ora
108
St;VGlYLK YCK SI.MLK
109
BER ' HE L L I NGI R
g. Denge
Denge kurallar her iki vicdan trnde de geerlidir. Alve
rii olduu kadar kayp ve kazanc dengeleme gerei de yine vic
dann bir eylemidir.
iyi ile kt, masum ve sulu ayrmn gllmz kiisel vic
danmz, alveri dengesini gzetirken masumiyet ile sululuk
duygularn ve vicdanmzn huzurlu olup olmamasn lt ola
rak kullanr. Ancak bu tr su ve masumiyet, ait olup olmama ile
ilgiH hissettiimiz su ve masumiyetten daha farkl duygulardr.
Buradaki su, bir ey aldmzda karln yeteri kadar ve
rememe durumunda bir ykmllk olarak yaanr. Masumiyet
ise ykmllkten kurtulma duygusudur. Hem aldmz hem
de verdiimiz, yani alveriimiz dengeye oturduu zaman masu
miyet duygusunu yaarz.
Dengeyi bir baka biimde de yaayabiliriz. Karmzdakine
bir ey vermeyip onun yerine bakalarna e deer bir ey aktar
mak da bunun bir yoludur.
zellikle anne babalarmzla olan alverile byle bir durum
yaanabilir. Onlara bize verdiklerinin aynsn veremesck de bize
verdikleri yaam hediyesini ocuklarmza verebilir ya da hayatn
srmesi iin bir baka biimde katkda bulunabiliriz,
h. Kefaret ve ceza
Alverii dengelemenin bir yolu da ac ekmektir. Bu da vic
danmzn bir eylemidir. Birisine ac ektirdiimizde bu durumu
dengelemek iin biz de ac ekmeliyiz. Ancak biz de ac ektik
ten sonra vicdanmz tekrar huzura kavuabilir.
Dengenin bu trne kefaret demek ve ceza ekmek denir.
Ancak ekilen ceza kiiseldir, yani karmzdakine bir ey ver
mekten ok, bize dnk bir harekettir ama bylece karmzdaki
insann kendisini yalnz hissetmesini engelleyebiliriz.
Bu tr dengede sevgi kavram yer almaz, bu denge sadece i
gdseldir.
110
Sl i VGI YLH Y K S E L M E K
i. ntikam
Birisi bize zarar verdiinde de denge gereksinimi ortaya ka
bilir. Biz de karlnda bu kiiye zarar vermeyi isteriz. Denge
gereksinimi burada intikam gereksinimine dnr, ancak inti
kam anlk bir denge salar. Bu anlk denge kaybolduu zaman
kar tarafla da intikam alma istei onaya kar, bylece intikam
arzusu, zarar veren bir srece dnr.
j. ifa
Kolektif vicdan ierisinde de denge gereksinimi vardr a n
cak bu dengenin hareketleri bizim bilincim izin dnda gerek
leir. Dlanm insanlar temsil etm ek zorunda kalanlar, aile
sistemine zarar vermi bir sorunu zm ek iin grevlendirildik
lerini bilemezler.
Bu dzeydeki denge, geni lekli bir hareket gerektirir. ifa
hareketinde grev alacak kiiler, kiisel vicdana gre masumdur,
bu yzden kolektif vicdan kiisellikten uzaktr. Bu tr dengele
me genelde ifa sreciyle paralel ilerler.
Zarar grm olan ey, daha byk glerin etkisi altnda
dzeltilmeye allr. Kolekif vicdan kaybolmu eyleri geri ge
tirmek, bylelikle aile sisteminin tamam iin dzeni yeniden
kurmak ve iyiletirmek isler.
k. ncelik kural
Kolektif vicdann hizmet ettii ve eer inendiyse dzeltme
ye alaca ikinci kural, gruptaki herkesin kendine uygun rt
beye gre yer almas gerektiidir.
Bu kurala gre sisteme (inceden katlm kiiler, sonradan ka-
tlanlara gre ncelik sahibidir. Bu nedenle anne babalar, ocukla
rna gre; ocuklar arasnda da ilk ocuk, ikinci ve sonradan gelen
lere gre nceliklidir. Grubun her bir yesinin belirli ve uygun bir
yeri vardr. Rtbe ve ncelik, yeni ocuklar doduka deiebilir.
111
BFKT fl I LI . I NGF: R
112
SEVG Yl . H YKSf i LMl ' K
113
B E R T ME I . I J N G K R
Ruhani Vicdan
Ruhani vicdan ne zaman devreye girer? Ruhumuz harekete
getiinde, her eyi de beraberinde hareket ettirir. Bu ruh, her e
yi yaratc olmaya zorlar.
stesek de istemesek de, teslim olsak da, kar koysak da, her
ey bu harekete baldr. Kendimize bu hareketle uyum iinde
olup olmadmz sormal, teslim olmaya ve bu vicdanla uyum
iinde yaamaya hazr olup olmadmz sorgulamalyz. Bu vic
danla uyum iinde yaarsak hareketlerimiz, dncelerimiz ve
duygularmz bu vicdann bizi ynlendirdii dorultuda olur.
Bu hareketle uyum iinde olursak neler olur? ok byk ve
korkul ucu bulduumuz in bu hareketlen kendimizi ektiimiz
zaman bamza neler gelir?
te o zaman ruhani vicdann kiisel vicdanmza benzeyen bir
ynn grrz. Ruhun hareketleriyle uyum iinde olduumuzda
kendimizi iyi hissederiz. Hepsinden de le, sakinleir ve rahatlarz.
Bir sonraki admmz bilinli atar, kendimizi gl hissederiz. Bu
bilme duygusu, rahadam ruhani vicdan olarak adlandrlr.
Kiisel vicdanmzda olduu gibi, bu ruhla uyum iinde olup
olmadmz hemen hissederiz. Buradaki fark, bu bilginin ruha
114
SEVG YLE YKSE LME K
115
BERT HELLI NGER
Ruhani Vicdan
Aile konstelasyonu konusuna dolayl bir giri yapp ruhani
vicdan yaklamna doru ilerledik, ilerlediimiz yolda geriye d
np baktmzda kiisel ve kolektif vicdann nemini aka g
rebilir, ancak bu vicdan trlerinin snrllklarnn da farkna va
rabiliriz. Ruhani vicdan, bizi bu snrlarn tesine tar.
116
sevgiyle y k selm ek
117
BHRT H E L L I N G E R
118
SEVGtYLK YKSE LME K
Kiisel Vicdan
Sevginin evresindeki en sk snrlar, kiisel vicdanmz tara
fndan izilmitir nk ait olma hakk ile aidiyetin reddi ayrm,
bu vicdan tarafndan yaratlr ve derinletirilir.
Bu ayrmn hayatta kalmamz asndan ok nemli olduu
aktr. Belirli bir balam dhilinde, bu vicdann yerine bir ba
kasn koymamz mmkn deildir. Kiisel vicdan bu snrlan,
henz hepimiz ocukken izmeye balar. ocuun hayatla kal
mas, bu vicdan tarafndan talep edilen dnce ve davran bii
mine uymasna baldr. Vicdan, ocuklarn baka gruplara ait
yelere, yani farkl bir kiisel vicdana sahip kiilere kar phey
119
IJLRT l U L L I NG E K
120
SHVGl YLi ; Y K S U L ME K
Kolektif Vicdan
Kolektif vicdanla ilgili olarak aile konstclasyonlarnda neler
gzlemleriz?
ncelikle aile konstelasyonunda bakalarna yardmc olma ro
lmz erevesinde ne kendi ailemizden ne de danann ailesinden
kimseyi aileden dlamamamz, hatta tam tersine kendimizin ve da
nann ailesindeki dlanm kiileri arayp bulmamz gerekir. Bu
kiilere sevgiyle yaklap yaknmza almalyz. Bunu yapmann tek
yolu, iyi ile kt arasndaki ayrm terk etmektir. Eer domam
ocuklar da sz konusuysa durum biraz znt verici olabilir, o
yzden bu giriim hem aklk hem de cesaret gerektirir.
kinci olarak, ncelik kuralna sayg gstermemiz gereklidir.
Aile konstelasyonu yaparken geici olarak danann ailesinin bir
yesi oluruz ama aileye en son ye olarak katldmz iin, yeri
mizin en sonda olduunu bilmeliyiz.
Yardmc, danann ve danann anne babasnn stnde yer
almaya kalkarsa baarsz olur. Tpk kendini anne babasnn yeri
1 21
B E R T I I CI . L I NG E R
Sonu
Ruhani vicdan, herkese kar duyduu sevgi ile kiisel vicda
nn snrlarnn tesinde bizi ynlendirir. Herkese eil uzaklkla
duran kolektif vicdann kurallarn grmezden gelmekten de k o
rur. ncelik kuralna zel bir nem verir ve ruhun hareketlerine
uyum salayarak herkesle balant kurmamz, herkesle eil du
rumda olduumuzu anlamamz salar.
Ruhani aile konslelasyonlannda herkesi ve her eyi olduu gibi
sevmeyi reniriz. Ancak ve ancak ruhani aile konstelasyonlan, her
yerde ve her zaman hayaln, sevginin ve huzurun hizmetindedir.
122
SEVG YLE Y KS E LMEK
Dnceler
Yanp gitmek
Noel gn minenin nnde olurmu, yanan odunlardan
kan alevleri izliyordum. Odunlar yanp giuike geriye yalnzca kz
lerin prlts kalyordu. Orada ylece oturmu, atein bulunmasn
dan beri sregiden bu harekeli izlerken aklma birka cmle geldi.
Her ey bir amaca hizmel ederken bir yandan da yok olup
gider.
Herkes kendi bana yanar, kl olur.
Yanp kle dnerken uzun bir sre kor hlinde kalr.
Yok olmadan nce son bir kez alev alr.
Yanan ey kle dner ve bu kllerden yeni bir ey doar.
Klavuz
Ruhani lemde ve zellikle ruhani aile konsielasyonlarnda
her ey; bizim kendimizi bir klavuzun ynlendirmesine brak
maya ne kadar istekli ve bizi kendine alacak i'uhani hareketle ne
kadar uyum iinde olduumuza baldr.
Klavuzun ynlendirmesini birka ekilde hissederiz. nce
eyleme gememiz gereken anda bir yldrm gibi parlayan igr
deneyimi yaarz, rnein birisi bizim yardmmz ya da destei
mizi istediinde ne yapmamz gerekliini biliriz.
Bu igr iimizde hep taze kalr, bizi artr ve kendisini
dinlememizi ister. Eer phe duyarsak annda kendimizi terk e-
dilmi, kendi muhakeme ve niyetimizle ba baa kalm hissede
riz. nceki deneyimlerimize dner, byle bir durumda neyin
gerekten nemli olduunu anlamakta zorlanrz.
Ruhani lemde harekele geirmeye ve kendi bamza zme
ye altmz hibir ey baarl olamaz. Ruhani zihin ile tek ses
iinde olmadmzda kendimizde ya da bakalarnda karmaa
iinde bulunan bir dzene sokma gcn bulamayz.
123
BK R T H E L l . l N G E R
Aray
Gerek ve en derin araymz igrye, nihayeiinde tek
nemli ey olan ve her eyi iine alan bilie dnktr. Her ey
gitse de geriye bu bili kalr, bu bili bizi lamama erdirir nk
bu bili sevgidir.
Bu araymzda bir klavuzumuz vardr. Bizi sarp sarmala
yan, kendi bamza gidemeyeceimiz yerlere gtren bir gtr
bu klavuz. Bu klavuz bizi en nihayetinde nereye gtrr? Yuka
r m, aa m? Klavuz bizi aa doru, her eyle bir btn h
line dntmz ve sevgiyle balandmz yere gtrr.
Aada bizim gibi niceleriyle birlikle yukar doru bakar, n
mze doru bakar ve bizi aan telere doru bakar ve yolumuzu bu
luruz. te arlk burada araya gerek kalmadan huzuru buluruz n
k oraya doru gven iinde gtrlr, nereye gittiimizi biliriz.
Bizi bu araytan ne uzaklatrr? Bu bilgiyi baka yerde arar
sak elimizi tulacak elleri doru seemezsek ve geici bir klavu
zun peinden gidersek araytan uzaklarz.
Bu yzden yol arkadalarmz olsa da aslnda bu arayta ve bu
yolda lek bamzayz; yanmzda yalnzca bu g, yani ruhani zi
hin vardr ve artk kendimize baka bilgi ya da klavuz aramayz.
Ruhani zihin bizi eyleme doru ilerletir; sevgi eylemine ve
daha nicesine... Bu sevginin diyarnda olsak bile, burada kalna
nn yolu, doru biimde, ok uzun bir sre, derinlerden, lek ba
mza ve kendinden emin bir biimde ynlendirilmemizdir.
124
Sl I VGl YI - i ; Y K S K L M E K
yi niyet
Bakalar iin iyi niyet beslemek bir sevgi harekelidir, iyi ni
yeti eidi trlerde hissederiz: Bir insann dier insana besledii
iyi niyetin en gl rnei de hayatlarn birlikle geirmek isle
yen kadn ve erkek arasndaki iyi niyettir. Bu iki kii, karhkl iyi
niyet sayesinde mutlu bir ekilde birbirlerine bal kalrlar.
tyi niyeli yabanclara kar da hissederiz. Bu iyi niyet, arada
ki yabancl kaldrr; bizi insanlara doru hareket etmeye, o n
larla tanmaya doru iter ve bizi yaknlatrr.
iyi niyeti daha geni bir balamda, ruhani zihnin yardmyla
renebilir ve uygulayabiliriz. Her eyi harekele geiren vc her
eyi olduu gibi kabul eden ruh ile uyumlu davranmalyz. Ruh
her eye iyi niyetle yaklar.
Bu hareketlerle uyumlu davranmaya, onlarn etkisine girme
ye baladmzda kendimizin de her eye iyi niyetle yaklamaya
baladn fark ederiz.
Bu iyi niyet, bir insann dierine duyduu iyi niyetin ayns
mdr? Burada szn elliimiz ey ruhani, yani ruhun hareket
leriyle uyumlu hareket eden iyi niyettir.
Bu iyi niyet, ncelikle bizde ve bakalarnda korku uyandran
eylere kar bile duyulan iyi niyettir. Bu yzden de ruhun hare
ketleri ile uyumun ta kendisidir. Ruhun hareket etrdikleriyle
olan uyum ikinci srada gelir. Ruhun hareket ettirdii her ne var
sa ncc ruha bakar, sonra ruh ile birlikte hareket edenlere baka
rz. Ruhun hareket ettirdikleriyle aramza mesafe koyarz ve bu
mesafeyle kendi niyetimizden de feragat elmi oluruz.
yi niyetimiz, kiisel niyetlerimizden bamszdr. Herkesi ve
her eyi ait olduu, kaderlerini bulduklar ve gerekletirdikleri
125
I31RT I I I L L I NGE R
Beklentiler
Belli bir anda kaldmzda, beklentilerimiz de durur nk
beklediimiz her ey o ann tesindedir. Beklentiler bizim belirli
bir anda kalmamz engeller. Beklentilerimiz yznden o an
kaybederiz. Hepsinden nemlisi, o ann bize vereceklerini dc
kaybetmi oluruz. Oysa o an bize beklediimizden fazlasn vere
bilir ve ann bize sunduklarna gven iinde sahip olabiliriz.
Beklentilerin ou sevin doludur ama ayn zamanda gerek
lememe ihtimali nedeniyle korku da ierirler. Bu sevin ve kor
ku bizi fel eder, nmzde doabilecek yeni olaslklara korku
suzca almamza engel olur. Beklentilerimiz yznden neyin
gerekleecei ve neye hazrlkl olmamz gereklii konusundaki
dncelerimize balanr kalrz.
O an yaadmzda, ann bize sunduklarna sahip oluruz;
bylece srprizlere ve atacamz sonraki admlara kendimizi
korkusuzca aarz. O an yaarken gelecekleri grebiliriz, gele
ceklere hazrlkl oluruz.
O zaman ne) i bekliyoruz? Bir sonraki an bekliyoruz, ite b i
zi ileri gtrecek, gerekleeceinden emin olduumuz tek ey
budur. Nasl bir beklentiyle bekliyoruz? Sakin, huzurlu ve gl
bir biimde, bir sonraki an karlamaya hazr bekliyoruz.
nmzdekiler
Yaratc hareket her zaman yeniye doru bir hareketir ve ile
ri doru gider. Sevgi ve iyi niyet de ileri doru gider, tpk bilgi
ve igr gibi.
iinde bulunduumuz an imdidir. imdi bile, zaman ve
bizi bekleyenler asndan nmzde ve ilermizdedir. imdi
nmzdedir ve yzn gelecee evirmitir.
126
S EVG YLE YKSELMEK
Hafiflik
Ruh iin hafillik nemlidir. Bizim uyum gstermemizle bir
likte ruhun hareketleri de halilleir nk bizi aa eken, zel
likle de gemie saplayan eylerden uzaklatrm olur.
Belki de hangi gem i? diye merak ediyorsunuzdur. Yalnz
ca kiisel gemiimiz mi yoksa anne babamzn, hatta byk an
ne ve babalarmzn gemii de mi sz konusudur? Belki nceki
hayatlarmzn gemii de buna dhildir, ilikili olduumuz b
tn herkesin, hatta btn insanln gemii de mi bizi kendine
ekmektedir? Bu gemi, olumlu anlarla m doludur yoksa uzak
ve dmans bir gemi midir?
Btn gemiler ruhani zihin hareketleriyle birlikte hareket
eder ve ruhani zihin hareketleri, bizimki de dhil olmak zere
btn gemilerle uyumludur. Ruhani zihin hareketleri ierisin
127
i5 i;< r i ; i J . i N c ; r . u
Uyum
Yz ileriye dnk bir hareketle uyum iinde olduumuzda,
biz de ileriye doru ilerleriz; arkadan gelenlerden uzaklar, ge
mii geride brakrz. Uyum iindeyken sakinleiriz nk bu ha
reket iinde baarl oluruz. Bu hareketle uyum iinde hareket et
tiimizde her ey bir sonuca ular nk biz de bu hareketin bir
paras oluruz.
Kendimizi her zaman uyum iinde hissetmeyebiliriz nk
bu uyum bizi, korkutan yerlere gtrebilir. Uyum iinde kalma
ya de\am etmek cesaret gerektirir, bizden tamamen teslim olm a
mz ve tm sevgimizi vermemizi bekler.
128
SEVG YLE YKSl .Ml iK
Orada olmak
Oras neresidir? Her ey oradadr. Ne kadar sredir oradadr?
imdi orada olan, he|5 orada m olmutur? Bir zamanlar orada olan
imdi de orada mdr? O zaman ben burada farkl bir ekilde mi
bulunuyorum? Ben buradakilerle, burada hep benimle birlikte bu
lunmu olanlarla birlikteyken daha m farkl oluyorum? Burada
bulunmu olanlarn hep olduu gil')i kalmasyla bende bir eyler
deiiyor mu? Benimle birlikte bulunanlarn farkl ya da deiik
olmasn hi istemediim iin, hibir eyin deimesine izin yok
mu demektir? Deneyimlerim ve oluum asndan kendimi dier
her eyle ayn anda hissedebilmem fark yaratr. Kendimi dier her
eyle burada hissettiim iin, kendimi bir bin hissederim.
Benim burada, olduum gibi bulunmam, onun benim burada
olduumu bilmesi ve benim varlma katlmas belki de bir lark
yaratr. Ben de burada olduum iin, her ey daha da zenginleir.
Her eyle birlikte burada olm am z, burada olm amza ve her
eyin burada olm asna izin verilmesi, her eyi zenginletirir.
Hep birlikte hangi yne ilerleriz? Her eyi ve bizi de sevene
doru yol alrz.
Bunlarn ruhani aile konstelasyonu ile ilikisi nedir? Ruhani
aile konstelasyonunda daha nceden orada olmasna izin veril
meyen her eyin imdi orada olduunu grrz. Her c) in orada
bizimle birlikle olmasna izin verilmitir. Her ey bizimle birlik
teyken bunu bir zenginlik olarak kaini! ederiz.
Belki de bizi ayran eylere gzya dkmemiz gercki)'ordur.
Gzya dkeriz, sevgiyle.
129
B h K I Hh LL I NGF . R
Bilinlilik
Her eyin, zellikle de yaayan her eyin, bilinci vardr. Bilin
olmadan hayatta kalmak mmkn olmazd. Ama bu bilinlilik bi
reysel yaamm ok tesine geer nk birey yaammn dier ya
ayanlarla karlkl olarak balantl olduunu, birbirlerini destek
lediini ve gzelletirdiini bilir. Ne var ki, yaayan her ey, bilin
cinin bilincinde deildir. Yine de bilincindeymi gibi davranr.
Bu bilin nerededir? Yaayan her canlnn iinde midir? Yok
sa bilin, bir baka bilin taralndan ynelilerek dier btn can
llarn bilinciyle birlikte hareket etmesi mi salanr? Canllarn
bilinci, onlarm bilemedii bir ama dorultusunda ynlendirilip
bireylerin de sanki bilinliliklerinin farkndaym gibi davranma
larnn salanmas mmkn mdr?
nsanlarn bilince sahip olduunu syleriz. Ayrca bilin sa
hibi olduklarnn da bilincedirler, deriz. Acaba insan bilinci dier
canllarn bilincinden farkl mdr? Bilincindeymi gibi davransa
lar da insanlar da byk oranda bilincinde olmadklar bir bilin
tarafndan ynlendirilmezler mi?
Bilincimiz hakknda ne kadar ey biliyoruz? Bu bilinle ne
kadar balant kurup sanki kendimizinmi gibi bilincimizi yn
lendirebiliriz? idare bizim bilincimizdeymi ve ipler bizim eli
mizdeymi gibi davrandmzda aslnda nereye doru gittiimi
zin bilincinde miyiz? Bir sre sonra kiisel bilincimizin kstl ol
duunun farkna varp yaamn esas unsurunun yan bamzdan
akp gittiini anlarz.
Esas bilin, her eyi iine alan bilincimiz nerededir? Onun bi
lincinde olacak kadar bizi de iine almtr bu bilin ama yine de
bizim ok temizde olduunu biliriz. Bu bilin bizi ylesine aar ki
onun sonsuz olduunu dnrz. ylesine bir sonsuzluktur ki
bu bireysel bilincimizin yetmedii lemlere bizi alr gtrr.
Buras ruhani bir lemdir. Srf bu nedenden tr bile, bize
sonsuzluk gibi gelir. Ayn zamanda yaratc bir lemdir nk
130
S EVG YLE YKSE LME K
Ba
Ba bizleri, rnein kadn ve erkei bir arada tutar. Dier in
sanlarla, rnein anne babamzla ve ailemizle eitli biimlerde
ilikiler kurarz. Baz durumlarda, kurduumuz iliki bir grev
nitelii tar.
Bazen bakalarna kar ittifaklar kurarz; bu ittifak, kar grup
la bar yaptmzda sona erer. Bir zamanlar birbirlerinin aleyhine
alan insanlar, imdi birbirleri iin almaya balayabilir.
131
B E R T I l l i Ll INGF. R
132
S E VGI YL H Y K S E L M E K
133
Ailelerde Hastala Yol Aan
Nedenler ve ifa Yollar
Giri
Bu blmde, aile iinde bizi hasla edebilen ve iyilemeyi en
gelleyen nedenlere dnk igrlerin ortaya k aktarlacaktr.
Balangta aile konstelasyonlannda grdmz ve yaad
mz biimde, kiisel vicdann ve ailemiz iin duyduumuz sev
ginin hareketlerini gzlemledik, sonra bunlarn salk ve hastalk
zerindeki sonularn grdk. Bu nedenle buradaki ilk blm,
bizi hasta eden ve bize ifa veren sevgiyle ilgilidir. Bu igrler
vicdann snrlar erevesinde kalr ve ksa srede snrlarna
ularlar. Ruhun hareketleriyle ilgili igrler, salk ve hastalk
zerine farkl bir bak as sunarlar. Ruh, btn insanlar eit
biimde hareket ettirir, kaderleri ne olursa olsun, onlar kendi
hizmetine alr. Ruhun hareketleri bizi, vicdann snrlaryla ula
lamayan ve anlalamayan zmlere kavuturur.
Bu blmn ikinci ksm, bu zmlerle, yani ruhani bak
asna gre hastalk ve ifa kavramlaryla ilgilidir. Bu blmde
kilitlenmelerimizin ve tkanklarn kapsamn ve bunlara neyin
yol- atn greceiz. ki ana neden:
135
B RT HHL LI NGE R
136
S l i VG YLl I Y KS l . MUK
Benzerlik ve denge
Bu balar, daha gen grup yelerinin yal ve gl yelere
sk skya sarlmasna, gruptan ayrlmalarn ya da lmelerini en
gellemeye, gruplan ayrldlarsa onlar geri dndrmeye alma
larna neden olur.
stnlk sahibi bir yenin, bazen bir zr olan yenin kade
rini paylama istei olabilir; bu da gl ama gizli kalm bir ba
yaratabilir. rnein, salkl ocuklar hasla anne babalar, ma
sum aile yeleri ise bir su ilemi anne babalar ya da bir akra
balar gibi olmak isteyebilir. Bazen salkl olanlar haslalara, ma
sumlar sululara, mutlular mutsuzlara, yaayanlar llere kar
kendilerini sulu hi.ssedebilir.
Bakalarna gre stn durumda olanlar salklarn, masu
miyetlerini, mutluluklarn, hatla hayatlarn eksiklik sahibi ye
ler iin riske almak isteyebilirler. Kendi mutluluklarndan ve ha
yatlarndan feragat ederek bakalarnn mutlu ve salkl olmala
rn salayabileceklerini dnrler. Bu fedakrlkla, dier aile
)csinin hayaln ve mutluluunu yeniden kurtarabilecek, hatta
gidenleri bile geri dndrebileceklerini zannederler.
Aile ve akrabalar arasndaki b sadakat; baz yelerin masu
miyet ve mutluluu, dierlerinin ansszl; bazlarnn salkl
olmas, dierlerinin hastal; bazsnn hayatla olmas, dierinin
lm olmas gibi, bazlarnn sahip olduklar stnlklerin ve
bazlarnn katlanmak zorunda olduklar eksikliklerin, sistem la-
rahndan dengelenmesi gerei olarak kendini gsterir.
Dengeyi kurmak iin duyulan ve btn grubu etkileyen bu
istek, grubun bir yesi ac ekerken dier yeyi de ac ekmeye,
bir ye hasta ya da suluyken dierini de hasta olmaya, bir ye
lnce ona yakn olan dierini de lmek istemeye iter.
Bylece kader birlii yapm bu toplulukta sadakat, denge ve
tazminat gerei, dier yenin suuna, hastalna, kaderine ve
lmne katlma sonucu doar. Bir yenin iyilii, sal, masu
137
B E R T HI ; 1. LI NGER
138
S n V G I Y L E Y K S E L MHK
mak bir yana, daha ela klelirir; onu sevgisini saklamaya iter,
ac ekerek sevgili annesini kurtarma isteine daha da kr k
rne balar. imdi bir baka rnee bakalm.
MS hastas bir baka gen kadn, bir aile konstelasyonuna ka
tlr. Babasnn sanda annesi, karlarnda en byk ocuklar
(yani haslanm kendisi), solunda 14 yanda kalp yetmezliinden
lm erkek kardei ve onun da solunda ailenin en kk ocu
u olan dier erkek kardei durmaktadr.
Temsilcilerin raporlarnn ardndan psikoterapist, l kardein
odadan kmasn ister; bu hareket onun lmn temsil etmekte
dir. Erkek karde odadan ktnda danann temsilcisinin yz
birden aydnlanr, anne de ok rahatlam grnmektedir. Hem
babann hem de en kk kardein odadan kmak istediini an
layan psikoterapist, onlar da odadan kartr. Btn erkekler oda
dan ktnda (yani ldklerinde) anne, yznde rahatlama ifade
siyle duruunu dikletirir. Bylece herkes, nedeni her ne olursa ol
sun, lm basksn stlenmi kiinin aslnda anne olduunu an
lar, Ailedeki btn erkeklerin onun yerine lmeye hazr ve istekli
olduunu grmek, anneyi etkilemi ve rahatlatmtr.
Psikoterapist, ailenin erkeklerini odaya geri arr ve anneyi
odadan kartr. Birden dier temsilciler annenin kaderini zer
lerine almann sistemik basksndan kurtulmu biimde rahatlar
ve kendilerini daha iyi hissetmeye balarlar.
Kznn MS hastalnn, annenin aslnda kznn lmesi ge
rektiine dnk gizli inancndan kaynaklanp kaynaklanmad
n snamak isteyen terapist, anneyi odaya arr, kocasnn solu
na yerletirir, kzn da hemen annenin yanna koyar.
Kzn annesinin gzlerinin iine bakmasn ve sevgiyle unla
r sylemesini isler: Anne, senin iin bunu yapmaya hazrm.
Kz bu szleri sylerken yz aydnlanr ve hastalnn sistemik
anlam ve amac ortaya km olur. Byle bir durumda doktorlar
ve psikoterapistler ne yapmaldr ve nelerden kanmaldr?
139
l i HKT H H L I . I N G H R
Gzleri ak sevgi
gr sahibi bir psikolerapisin yapabilecei lek ey, o cu
un sevgisini onaya karmak \'c sevginin dinanklerine gven-
meklir. ocuk her neyi silendiyse bunu iyi niyetle, doru ve asil
olann bu olduunu dnerek yapmtr. Bu sevgi, anlayl bir
psikoterapistin yardunyla gn na ktnda ocuk da kr
krne sevmenin asla bir amaca ulaamayacan anlam olur.
Bu sevgi, sevdiklerini iyiletirebileceklerine, onlar ktlk
ten koruyabileceklerine, sular iin kelaret deyebileceklerine
ve lm deinden kurtarabileceklerine inanan ocuklarn sev
gisidir. ocuklar bu sevgiyle, lm kiiyi lile geri dndrcbile-
ceklerine inanrlar.
Ama kr sevgi, gn na ktnda, ocuksu umutlar ve is
teklerle birlikte bu kr sevgi ve ledakrln, sevilen kiinin ac
sn, kaderini ve lmn sdenmeye yetmeyeceini nihayetin
de anlarlar. Bunun ardndan kaderle yzleme, cesur olma ve her
eyi olduu gibi kabul etme gerei de kendini belli,eder.
ocuun sevgisinin bedeli ve bunu baarma yollar a)dn -
latldnda yanl inanlar sarslr ve ortadan kaybolur. Ancak
sevgi ebedidir ve hastalk nedenleri ortaya kartldnda sev
gi, yardmc olabilecek baka yollar aramaya balar. Bir zam an
lar hastala neden olmu sevgi, imdi kendine baka bir k
yolu arayarak kaderin izin vermesi durumunda, hastala ne
den olan eylere veda eder. Artk doktor ve psikoterapist daha
etkili bir zm yolu nerebilir. Bu yolu bulabilm ek iin o
cuk ruhunun sevgisi fark ve kabul edilmeli; daha zgr ve b
yk bir kalp ile yaamasna, yeni ve iyi eylere ynelm esine
izin verilmelidir.
140
SUVGY1.F; Y KSE - MI K
141
l i l i RT I I HLLI NG R
142
S E V G Y L E Y K S i : i . MI ; K
143
B E R T M in .l.lN C .r:R
yiletiren sevgi
Bu inan yaygnlatnda ifa ve zgrleme, yalnzca alna
cak tbbi nlemlerle salanamaz. Dini bir edim, hayallerin pein
den komann tesinde bir inan deiiklii ve bunu kalpten is
temek gibi yntemlerin de kullanlmas gerekir. Bazen doktorun
ya da terapistin bir inan deiiklii yaratmas sz konusu olabi
lir. Ancak bu deiiklik, yardmcnn elinde deildir ve tek bir
ynienle salanamaz; basit bir neden ve sonu ilikisi ile elde
edilemez. Bylesi bir deiiklik yaandnda sayg duyulmas ve
bu deiimin bir ltuf olarak adlandrlmas gerekir.
144
S HV G Y L E YKS K1 . ME K
145
BERT HE LLI NGE R
146
SEVG YLE Y KS ELME K
147
15HRT H E L L I N G E R
148
SEVGYLI-: Y KS I ' L Mt K
149
BERT HKLLINGER
Boluk
M utlak olan a ray a n b ir kei
P a z a r y erim le b ir t ccara y a k la r
Ve ondan s a d a k a ister
T ccar keie b a k a r ve b ir ey dem ez-
Sonra on a b ir m ik ta r s a d a k a verir, b ir d e soru sorar:
Yacman iin g erek en p aray benden istem ekte b ir sa k n ca g r
myorsun
O zam an neden beni ve y ap t m ii ken din e ve y ap t n ie g
re d a h a aa g r yorsu n ?
150
S liV G tY L E Y K SIiL M E K
K ei k a rlk verir:
P ein den g illi im M u lhk o la n la k a r la tr ln c a h er ey
a a d r .
T ccar bu karlktan tatmin olm az ve bir b a k a som d ah a sorar:
E er b y le b ir M utlak g ereklen varsa
B izim u laabileceim izin o k tesindedir.
Sen onu nasl b u labilecein i dnyorsun?
B irisi onu bulduunda M u tlaka sa h ip k p da aslan payn m
a la c a k ?
E er bu M utlak g er ek ta varsa in san lar doru yoldan nasl sapar.
Ondan n asl u zak la r, him ayesin den k a b ilir?
K ei y an t verir:
Y aln zca btn sa h ip old u klarn g erid e b ra k p
K en dilerin i im diye ve b u ray a ba la y an btn zin cirlerin i krp
G itm eye h a z r o la n la r M u tlaka u la a b ilir.
Bu yan t d a p e k ikn a edici bulm ayan Tccar, b ir soru y la d a h a
keii sn am ak ister:
E er M utlak diye b ir ey v arsa
H erkese y a k n olm aldr.
K endim gizlem i olsa da.
N asl ki G yap, M evcut o la n la karlatrd m z d a bugn, y a
rn ve dn de varsa.
im di ve B u rad a ile karlatrd m z d a
B iz e gem i ve g ele c ek gibi sonsu z ve usuz b u ca k sz geliy orsa.
151
Bl I RT M E L L I N G E R
B ize d ah a d a y a k m la l m r
Vc im diyi aydnluLr.
Dnme sras keie gelmiLir:
E er dediin doru ysa
O zam an san a ve b ize kalan n ed ir?
T ccar y le der:
K jsa b ir s reliine de olsa
Yeryz h l b u rad a b izim le o la c a k .
152
Ruhani Bak Asyla Salk ve ifa
Ruh Sevgisi
Hastalk, ruh sevgisinden saptmz zaman ortaya kar. Sa
lk, ruh sevgisi ile uyum iinde yaadmz ya da ruhla olan uyu
mu kaybedip de sonra geri kazandmz zaman bizimle kalr ve
geri gelir.
u ana kadar kastetmi olduum ey, ailelerde hastalklara
neden olan eylerin, her eyi olduu gibi kabul edip seven ve is
teyen ruh sevgisinden sapma yollar olduudur. nk ruh, her
eyi olduu gibi kabul edip dnr.
Aile iindeki hastalklar hafifleien ve iyiletiren yollar hak-
kmda imdiye kadar sylemi olduum her ey, ruh sevgisine ge
ri dnme ve var olanla uyum iinde olma yollandr.
Ruh sevgisinden ne ekilde sapabiliriz?
Birincisi, hastalk anne babann reddi ile ortaya kar; bu da
onlarn her trl klfetinin, zorluunun ve hastalnn reddi,
yani her trl sulama anlamna gelir. Reddetme, zellikle top
lum iinde sulamalar, anne baba aleyhinde dava ama, ihtiya
lar okluunda onlara yardm etmeme ve ilgi gstermeme, destek
olmama ya da itibarlarn zedeleme eklinde kendini gsterebilir.
Bu durumu, bazen kanser hastalarnda ve dier ciddi hastalklar
153
B E R T HE L L I NGHR
ocuk
Evlat edinilmi ocuun da dier her ocuk gibi bir annesi ve
babas vardr. Dier ocuklar gibi, evlat edinilmi ocuk da belir
154
SHVGI YLE YKSU - MKK
Dier sevgi
ocuk, hi tanmadan bile anne babasn gznde canland
rabilir. ocuun ihtiya duyduu ey sadece onlarla iinden,
duygu dzeyinde temasa gemektir. ocuun ruhunda oldukla
r iin, onlarla ilgili her eyi bilir. Anne babas ocuun iinde ya
ad iin, hem fiziksel hem de ruhani anlamda ocuun ru h un
da mevcuttur. ocuun da onlar gibi duygular vardr, o da o n
lar gibi bir eyler hisseder ve onlara benzer. ocuk, onlarn ka
derinde ve ailelerinin kaderinde skmtr. O da onlar gibi ac
eker, mit eder ve onlar gibi iyilemeyi ister. ocuk kendini bir
baka aileye verilmi olmaktan dolay sulu hisseder ve bunun
bedelini demek ister.
Anne ve babas gibi, ocuk da zel bir grevle kar karya
dr; bu karmaklktan ve onun sonularndan kurtulmak iin o
cuk, kaderin zorluunun stesinden ruhani bir gle gelmeye ih
tiya duyar. Evlat edilenler de dhil, tm aile yelerini iine alan
155
B E R T H1; LLI NGF: R
Meditasyon: Veda
Evlat edinilmi bir ocuun, anne babasn sevgiyle zgr b
rakmasna yardmc olan isel bir altrma neriyorum. Bu veda
iin iki ey gerekiyor:
Birincisi, ocua ailesi tarahndan verilen her eyi tamamen
kabul etmek.
kincisi, fazlasn ummaktan tmyle vazgemek.
Bu altrmann ayrntlarna inelim. Ccuk gzlerini kapar
ve annesi ile babasn grr. Anne ile baba birbirlerini, erkek ve
kadn olarak sevmiler ve bu sevgiye engel olamamlardr. a n
lara aldr etmeksizin, daha byk bir g onlar bir araya getir
mi ve bu ocuun .dnyaya gelmesini istemitir. Bylece ocuk,
anneye ve babaya, bu g tarafndan grevlendirilmi kiiler ola
rak bakar.
ocuk ayn zamanda anne babasnn tesine de bakar ve yz
letii bu gcn karsnda saygyla eilir. ocuk, bu gcn sev
gisini ve armaan olan bu yaam, anne babas araclyla ona
nasl verdiini ve onu sevgi ile kendisine nasl yaklatrdn his
seder. ocuk, byk bir teslimiyet iinde, bu gc ve onun ha
reketlerini kabul eder. Ve ocuk; Evet, bana anne ve babam ara
clyla verdiklerinin tmn verdiin ekliyle, yaamm olarak
kabul edi)'orum. Kalbimi ve ruhumu bu armaana ayorum ve
onu gururla tutuyorum. Beni her nereye gtrrse gtrsn
onunla gideceim. Teekkr ederim der.
Sonra ocuk, bu g tarafndan grevlendirilmi olan anneye
ve ona gemite ve belki de u anda bile mal olmu her eye ba
156
snvGiYi.n yksulm ek
157
I J F RT H E L L I N G R
Yol
Bir sonraki admda, ocuk onu kabul eden ve hayatta kalma
s iin gerekli olanlar salayan kiilere dner ve onlara: Bana ol
duunuz gibi verildiniz. Beni, aileme fazla geldiimde kanatlar^
nz altna aldnz. imdi benim iin bir anne ve babasnz. Benim
annem ve babam oldunuz; bana ikinci anne ve babam olarak ve
rildiniz. Sizi, size ve bana neye mal olursa olsun, beni sizin aln-
mza .yazan kaderinizde ne olursa olsun kabul ediyorum.
Ardndan ocuk anne babasnn tesine, herkesi olduu gibi
kabul eden ve herkesin kaderini elinde tutan gce bakar. ocuk,
herkesi saran g karsnda eilir, gce sevgiyle teslim olur ve
ona: Evet, hayatm ve kaderimi bu ekilde kabul ediyorum. Bu
ekilde beni tamana ve bana yol gstermene izin veriyor, bu e
kilde bana ne verirsen ve hayatm nereye ynlendirirsen ynlen
dir, kabul ediyorum. Teekkr ederim der.
(O) An
Bu ocuk imdi nerede ve nasldr? Hl birilerindc mi? Hl
terk edilmi biri gibi midir yoksa mucizev bir ekilde istenme ve
kabul edilme duygusunu hissediyor mudur? ocuk, ne kadar es
158
Sl VGI YI . I YKSI I . MI K
Zedelenmi Eitlik
Herkes ayn ruhani zihin hareketiyle var olduu iin birbiriy-
le eittir. Hangi hayaln daha deerli olduuna ya da hangi insa
nn daha fazla haklara sahip olduuna karar vermek bizim zeri
mize vazifeymi gibi davrandmzda bu eitlik yasasn ihlal
ederiz. Bu durumun kendi salmz, dier aile bireylerinin sa
l, zellikle ocuklarmzn, torunlarmzn ve zaman zaman da
eimizin sal iin geni kapsaml sonulan olur.
Byle bir kibrin sonularna, suu ileyen ve ayn zamanda
olayla hi ilgisi olmayan kiiler de katlanmak z:orundadr. Sonu
lar aileyi, hangi bireylerin olaylar bildiine ya da olaylarn iin
de yer aldna bakmadan bir btn olarak etkiler.
Eitlik yasasn ihlal etmek, hastalklarn ve pek ok ocuun
yaad ve ailelerinin byk endie duymasna sebep olan skn
tlarn ana nedenlerindendir. Dlanm, reddedilmi, halta kr
tajla ldrlm olan kiiler, sonradan dier aile bireyleri lara-
hndan temsil edilir. Reddedilenler ise aileye sonradan katlan b i
reylerce, haklarnda hibir ey bilinmeden temsil edilir,
Kilitlenme
nceki aile bireylerinin dlanmas, bu kiilerin kaderleriyle
bir kilitlenmeye yol aar. Kaderleri birbirleriyle kilitlenmi aile
159
B E R T I TI LLI NGER
zm
O zaman zm nedir? Dlanm bireyler, sevgiyle aileye
lekrar kazandrlr ama yaananlardan duyulan zm ve pi
manlk da halrlallr. Unutulmu yeler isimleriyle hatrlanr ve
aileleri iindeki eski yerlerini alrlar. Biz de o anda tekrar iyi ola
bileceimizi, ocuklarn salklarna kavuabileceklerini, kendi
lerine ve bakalarna zarar verecek saldrgan tavr devam ettir
mek zorunda kalmadklarn grrz. Unutulmu yeler de o an
dan itibaren, dzen ve ait olma duygusuna sahip olurlar.
Su ve kefaret
Ne var ki dlanm olanlar geri getirmek ou kez yeterli
deildir; onlar dlayanlar, bir kenara alanlar ya da ldrenler,
kendilerini sulu hissederler. Yani yaptklarnn kefaretini de
mek isterler; rnein onlar da ailelerini terk eder, hasta olurlar
hatta lm seer ya da daha baka yollarla bedel derler.
Bu sebepten ocuklar, aileleri iin kendilerini uurumun ke
narna srklerler. Anne babalarnn yerine hasla olur, lr ya da
cezalandrlacaklar sular iler; sonra da sadece kendileri iin
deil, ayn zamanda anne babalar iin de bir kefaret derler.
Ruhani dzey
Burada zm, bir baka dzeyde, ruh ve akl dzeyinde
sakldr. Bu dzeyde, dlanmlarn, kendini sulu hissedenle
rin, kendileri ve bakalar iin kefaret demek isteyenlerin kade
rinin, ksacas gerekleen her eyin, baka bir g tarafndan
ynetildiini grrz.
160
S H V G I Y L t Y KS f i L Ml i K
Bir rnek
Hellinger, danana: Sorunnn nedir?
Danan: Ailemde psikoz hastalar var, imdi de ben bu du
ruma srklendim. defa ruh ve sinir hastalklar hastanesi
ne gittim.
Mellinger gruba: Psikoz zerinde okluka fazla altm. im
di, psikozla farkl bir ekilde nasl baa klacann bir rneini
greceiz.
Hellinger, temsilci olarak bir kadn seer.
Hellinger gruba: imdi daha nce hi yapmadm bir eyi
deneyeceim.
Temsilciye: Sen psikozu temsil ediyorsun.
Psikozu temsil eden kadn huzursuzlamaya balar. Saa ve
sola dner, ellerini kalalarnn stne koyarak yere bakar, son
ra ellerini serbest brakr ve ne doru bir adm atar.
Tekrardan, ellerini yumruk yaparak kalalarnn zerine ko-
\'ar. Ban hiddetle sallar, yukar bakar v'c tekrar hzla yere ei
lir; yerde yatmakta olan hayali bir kiiye dokunmaya alr ama
tekrar hzla dorulur.
161
B1:R1 l i r L L I N G K R
162
SUVGIYLI-; Y K S I I. M I K
16.3
FiR RT i i i ;l l i n g i : r
M
S l- VGI YLII Y K S l L M E K
165
BI ; RT l - L L l N G I R
lanr ve derin bir i eker. Bir sre sonra psikoz ayaa kalkar ve
birka adm yrr. Hasla da ayaa kalkar. Her ikisi de yerde, ay
n nokiaya bakarlar. Sonra birbirlerine dner, birbirlerinin gzle
rinin iine bakar ve birka adnn geri giderler.
Hellingcr, iki temsilci seer ve onlardan yerdeki noktaya srt
st yamalann ister. Danan arkasn dner ve yerdeki iki kiiye
bakar. Her ikisi de yzleri birbirlerine dnk, srt st yatarlar,
birbirlerine bakarlar ve el ele tutuurlar. Danan onlara doru d
ner ve sonra birka adm geri gider. Psikoz da aynsn yapar.
Hellingcr, danana: imdi ikisinin tesine, uzaa, ok uza
a bak.
Danan, iki lnn tesine, uzaa bakar vc hemen ardndan
psikoza dner.
Hellinger: imdi psikozun da tesine, uzaa bak.
Psikozun yz canlanr. Danan yzn, ondan gruba do
ru evirirken psikoz, kenara ekilir.
Hellinger: imdi gruptaki herkese bak.
Psikoz gruba dner ve alamaya balar.
Hellinger, danana ve temsilcilere: Bir an iin olduunuz
gibi kaln; bir ey aklamak isliyorum.
166
SHVGIYLE Y K SE L M E K
167
i ; r t i i i I i . i n g i R
Yardmclar
Ayn durumu, psikiyatri kliniklerindeki birok doktor ve
yardmclarnda gzlemleyebiliriz. Eer tedavi edecek hastalan
kahnasayd, kendileri psikotik olmaktan korku duyabilirlerdi.
Hellinger, danana: Sana da yle gelmiyor nu?
Kadn, bayla onaylar.
Bunun dnda, ounlukla onlarn ailelerinde de bir aile ye
sine kar ilenmi ve st rtlm bir su vardr. Bu bakmdan
psikiyatri kliniklerindeki yardmclar, ou zaman hastalarna aile
lerinden biriymi gibi davranrlar. Burada zm ne olmaldr?
Bu igrlerin, bu kurumlarca kolayca kabul edilmesini bek
leyemeyiz. Bu igrlerin sonular ve beraberinde getirdikleri,
bizim dncelerimizin de tesindedir.
168
snvGiYi.ii vLKSt;.Mi;K
Derinliklerdeki Sevgimiz
161^)
15LRT Hl I Ll . I NGCU
170
siiV (;iY L ii y u k s i I . m i :k
Kilitlenme
Ailemizde baz kiiler dlanm, reddedilmi ya da unutulmu
olsalar da arkaik vicdan, bu kurala uyulmasn salar ve bu ama
la dlanm bireyi temsil edecek baka birini bulur. Bir sonraki
kuaktan masum bir yeyi seer; bu ye bir ocuk, bir lorun, hat
ta sz konusu kiinin torunu bile olabilir. Arkaik vicdan sonradan
doan, iyi niyet gstermeye mecbur eder ama bu arkaik vicdann
etkisi almdaki kiinin iyi niyeti, bilind bir iyi nNettir. Sonraki
kuaklan olan bu tip temsilciler, dlanm kii gibi davranmak zo
runda kalrlar. Dlanm kiiyle birbirine kilillenirler.
Byle bir sevgi derinliklerdedir, nk bilinddr, gz ka
pal baka bir kuvvetin insahna kalmtr. Aslnda bu sevgi, bir
aile sisteminin bilind, arkaik, ortak vicdannn sevgisidir. Ki
isel bir sevgi deildir. Bln olarak bakldnda sevgidir ve her
ne kadar bilind olsa da etkisine giren kiiler, bir sevgi hareke
linin iindedirler.
Bilen sevgi
Sradaki soru ise bu kr sevginin nasl, bilen bir sevgiye d
ntdr. Nasl kr sevginin tesine geerek ruhani bir sevgi
ye, arlk derinliklerde olmayan bir sevgiye dnr?
Derine iner ve kendimizin de derinliklerdeki sevgiye kaplp
kaplmadn anlamaya alrz. Byle bir sevgi bir hastalk ya
da baarszla yol aan bir davran ya da kontrol edilemeyen
duygularda, bazen lke, umutsuzluk, zm ve hayal krklkla
rnda ortaya kar.
171
b i t k i i i i ; i. l i n g i ; r
ncelik kurallar
Arkaik victlann izledii baka bir kural daha vardu'. Bu ku
rala gre, aile sistemine ncc gelen kiiler, sonradan gelenlere
gre ncelikli olurlar. Bu nedenle, bu vicdann gereklilikleri u n
lardr: Sonradan gelenler ncekiler iin bir ey stlenmeye al
maz. Dk ncelik tayan bireyler, ncelii yksek olanlar iin
bir ey stlenmeye almazlar. zellikle sonradan gelen bir kii
nin, yardm amacyla kendinden nce gelen bir yeye sevgisini
verdiini gzlemleriz.
Bu da bir dier kr sevgi trdr. Ama elde edilen sonu hep
baarszlktr. Cou zaman hastalk ya da psikoz, hatla lmle
sonulanr. Bu kr sevgi, snrlarn bilmez.
Kr sevgimiz
Derinlere iner ve bylesine kr bir sevgiye yakalanp yaka
lanmadmz anlamaya alrz. Belki tlc biztIen daha nce
dnyaya gelmi, bizden byk biri iin endie duyarz. Derinlik
lerdeki hu kr sevgi bizi nasl ele geirir? Belki de bizim kk,
dierlerinin byk i)lduu yerde, bymze yardm edebilece
imize inanr, kibrin cazibcsiie yenik deriz.
Bu krlkten nasl kurtuluruz? Nasl tekrar grmeye bala
rz? Bykl, dierlerine brakr, gszlmz kabul eder
ve ona raz olursak bu krlkten kurtuluruz.
Arnma yolu
Psikozda ortaya kt hliyle derinliklerdeki sevgi kavram
na bir kez daha deiniyorum. Bu kavramda zellikle ruhani ila-
nn ne olduunu ok iyi anlayabiliriz.
1 72
st;vc;vLi-: y C k s i LMHk
ember
Kuaklar ev\el, bizden nceki aile yelerinizi hayal edin.
Hejisinin var olduunu hayal edin. Bazlarn hi tanmaz, hakla
rnda hibir ey bilmeyiz. Ancak yine de onlar bize, biz de onla
ra aidizdir.
Tanmadmz bu bireylerin, nmzde durduklarn ha)al
edin. Onlar sadece seilemeyen lo glgeler olarak grsek dc yi
ne dc oradadrlar. El ele tutuup bir ember yapyorlar. Bizler de
bu embere; yakn aile bireylerimiz, anne babamz, kardeleri
miz, elerimiz ve ocuklarmzla birlikle dhil oluyoruz. Hepsi
birbirine, saa, sola ve ileri bakyorlar, llepsi birbirine sevgiyle
baki)'orlar. Biz de onlara bakyoruz ve onlarn bizi grmesinden
dola)'! mutluluk duyuyoruz.
Tan m adm z baz yzler, birden orada beliriyorlar.
Varlklarnn etkisini hissediyoruz. Biz onlara, onlar bize bakn
ca her birine: '.Seni goru\'orum. Sana sayg duyuyorum. Ltlcn
sen de bana sevgiyle bak diyoruz.
C^emherdeki hcrkc;s hirbiinin elini luttuka enerjiyi, hareke
li \'c orada bulunan herkesin sevgisini lissedi)'oruz. Bu sevginin
173
b i; kt i i l i .l i n g i i R
lye huzur
Bu emberdekilerin ou, ok uzun zaman nce lmtr.
Ancak hl oradadrlar ve belki bir c> bekliyorlardr. Belki de
bekledikleri onlara bakmamzdr. Gzlerini kaparlar. lme da
lp sonsuzlua gidercesine rahatlarlar.
Kayg duymadan, bir taleple bulunmadan onlarn gitmesine
izin veririz. Beklemiiz, onlar ya da bizim iin bir eyleri telafi ctlc-
bilme fikrine kaplmakszm onlar serbest brakrz. Arlk onlar
zgr braktmz iin, iimizde yeni bir zgrlk hissederiz.
zgrlk
Artk sadece yaayanlar vardr. Bir sre daha el ele lutuur ve
birbirine sevgiyle bakarlar.
Sonra eller braklr. Mepsi kendi )'ollarna giderler ama yine
de birbirlerine baldrlar ve bu sevgiyle zgrdrler.
174
S l i VG YLl i YKSl l . MHK
Kekemelik ve izofreni
Vakalara bakLimzda pek ok konuma bozukluunun ar
dnda, aile iinde zme kavumam bir alma olduunu gr
dk. rnein bir aile yesi, bakalarna evlatlk verildii ya da in
sanlardan gizlendii iin, aileye dhil edilmemi ya da aile iinde
sz sahibi olamamt. Ya da birbiriyle uzlaamam bir sulu ile
onun kurban gibi iki aile yesi birbiriyle muhalefet halindeydi.
Sonu olarak bu soydan gelen bir kii, her ikisini de bir seferde
temsil etmek zorunda kalm ve her ikisi de sylemek istedikle
rini dile etirememiti. Birbirlerinin sesini susturmaya alrken
kendilerini temsil eden kiinin de sesini ksmlard. Sonula
temsilci de konuurken kekelemeye l:)alami.
Bununla birlikle kekemeliin de psikoza benzer bir g em i
e sahip okluu su yzne kmtr. izofrenide zme ka
vumam anlamazlk, kendini karmaa yaratarak ifade eder
ken konuma bozukluunda anlamazlk, kendini kekemelikle
ifade eder.
Kekeleyen kii iin zm, izofreninkiyle ou kez ayndr.
Uzlaamam aile bireyleri, birbirlerini tanyana ve anlamazl
zmleyene kadar birbirleriyle kar karya getirilir. Belirtiler
ardndaki gerek anlamazlk ortaya ktnda konuma bozuk
luu olanlar ya da izofrenler, anlamazl ait olduu yerde bra
kabilir ve bylece rahatszlktan kurtulabilirler.
175
l i l - KT H i ; L l . l N C ; t R
Rahatlama
Ben bu tip sorunlara sistematik bir bak asyla yaklar, so
runlar daha b) k erevede deerlendirir ve oradan farkl
zmler kabildiini dnrm.
Psikoterapide ve dier yardmc terapilerde yntem, konu
ma terapisinde olduu gibi terapistlerin dananlarla dorudan
almasdr. Terapist danann karsna oturur. Bu ekilde kii,
danann bir ailenin yesi olduu gereini unutur. Bu byk
alan gz ard edildii zaman snrlara abuk geliriz. 0\'sa dan
anla birlikte bu b\ k aile alann grdmzde tamamen Ne
ni olanaklar belirir. Bu olanaklar ancak o zaman konuma tera
pistlerinin almalarn baarl klar. Altrmalar, zme ka-
\'usma iin nemli bir admdr ancak tlaha byk bir erevenin
iinde gereklemelidir.
176
SUVGI Yl . I YKSI LMI I K
177
B l i R T HEI. LI NGI ZR
Nasl byrz
Benim iin, konuma bozukluklarnn altnda ailedeki karu
eilimlerin yattm, dala dorusu Farkl kiilerin bir araya gele
memesinin bu ekilde ortaya ktn grmek ok etkileyiciydi.
Bir araya gelmek iin yol bulamama, kendini insanlarn konuma
ekillerinde gsterir. Bu noktada herkes iin nemli bir ey sy
lemek isliyorum.
Nasl byrz? S olmaktan enginlie, eksiklikten btne,
yolumuzu nasl buluruz? Byme sreci, bir eyle btnlemeyi
reddetmekten ve geri evirmekten vazgeerek ona hak ettii yeri
vermemizle gerekleir. Sevgi de ite bunu baarr.
178
sevgiyle ykselm ek
179
n u R T h i ; i . i. i n g i : r
180
SnVG YLi ; YKSl i l . MEK
181
B RT h i -:l l i n g e r
182
SnVGI YLE YKSE.MEK
Aklamalar
Hellinger, gruba; Yaptklarmn ardndaki aamalar anlata
cam.
ilk sahnede, danan annesine eriemiyordu. Onu kollanma
aldmda, onun durumunu, babasna ve annesine nasl ulaaca
m anladm. Annesinin yokluunu hissettim.
183
I. I ; R T l l E L L I N C f R
184
siiVGiYi.; y i ; k s i ;l m i ; k
185
B E R T I I1; 1. 1. 1NGI: R
Szc Sylemek
Bir ey sylediimizde ne olur? Doru szn sylenmesi
nasl sonu verir?
Bir ocuk anne szcn ilk kez sylediinde bunun ne an
lam ladm fark eder misiniz? Neyi deilirdiini anlar msnz?
Bu szck annede ne elki yapar? Anneyi deilirir. iinde bir
eyler farkllar nk ocuk ona anne demiiir. ocuk iin de bir
deiim sz konusudur; o da bu szc ilk kez sylemeyi baar-
mir. Anne ile ocuk, ocuk ile anne arasndaki iliki deimitir.
Bu szck yaratcdr nk yeni bir iliki ekli balatnntr.
insanlar birbirlerine hitap ederken ve resm dilden, gayriresm
dile geerken de bu byledir. rnein, Franszcada vous, tu
ya da Almancada Sie, du olur. ngilizcede szck ayndr ama
tonlama deiir.
Nesneleri isimlendirmek
186
S HVGl YLi ; Y LKS l LMF K
Otizm
Otislik ocuklarla almaya baladmda izofreni dinamik
lerine benzer dinamikleri grmek beni ok artmt. Otistik
187
Ii;k r IIILLINCH K
Yo mem
Ruhani aile konslelasyonunda ne yaanr? Bir danan, bir so
rununu ortaya koyar ve baz kiilerden bahseder. Bu kiiler genel
de anne ya da baba, e ve ocuklardr. Ad geen kiiler yakmlar-
mzdr ama sorun baka kiilerle ilgili de olabilir. imdi sistematik
bir biimde devam edeceim, yani herkesle isel bir ba kurmaya
alacam ve hepsine ayn iyi niyeti ve zeni gstereceim. On
lardan hi bir ey beklemeden ve hibir eyden korkmadan, uzak
tan onlara kendimi aacam. Sonra bir iarei bekleyeceim.
Bu iaret herkese eit dereccde yardm eder. Sadece danana
tleil, herkese dnktr. Bu da bu iaretin, yani cmlenin ruha
ni bir hareketten geldiini gsterir.
Bu cmle bulunduunda ve sylendiinde her c) yerine ge-
lirihnis olur. Tek bir szce daha gerek kalmaz. Eklenecek her
liir szck, bu cmlenin etkisini bozar.
188
$|;VGY1.I. VKSH . MI K
189
Bt i RT HHLI . I NGKR
190
sn v G iY i.f; y k s i : i .m i ; k
191
1I;RI 1 I I ; L I J NGI ; R
Hclliger: Tamam m ?
Kallmc; Tamam."
192
SEVG YLE Y KS ELM EK
193
BERT HE LI JN GE R
sel hareket
Hellinger, gruba: Bu cmleler yardmn da tesine geiyor.
Bireyi isel bir hareketle temasa geiriyor. Kii isel hareketle te
masa geer gemez, isel hareket nclk etmeye balar. Ama
nereye doru olduunu bilmeyiz ve bilmek de istemeyiz. Artk
her ey tamamen bu harekete baldr.
Bvle bir cmle bize verildii zaman -ki her zaman verilir-
bir anda endie duymakszn danandan bamszlarz. Annda
bamszlarz. Ruhani aile konstelasyonlannm bizi getirdii
nokta budur.
Artk danan yanmza oturur, kendinizi ona aarsnz ve h i
bir ey sylemeden birden bir szck ya da cmle belirir aklnz
da. Bu gzel bir deneyimdir. Ardndan baka bir ey tarahndan
ynlenchrildiiniz hissini yaarsnz.
Bir konstelasyonda nasl ilerleyeceimizi bilmediimizde i-
gr, sonraki aamalar ya da kiinin ihtiya duyduu cmle be-
hrir aklnzda.
194
SHV Gt Y L E Y KS LMHK
Ksa Gzetmenlikler
Size ruhla birlikte hareket etmeye dair birka rnek daha ve
receim. Bunlar, sadece bir cmlelik ksa gzetmenliklerdir.
Gelecek
Hellinger, bir yardmcya: Buradaki olay n e?
Yardmc: Byk babas tarahndan tacize urayan gen bir
kadn var.
Hellinger: Kadnn sorunu n e?
Yardmc: Olay olduktan sonra kadn, olanlar babasna an
latyor. Baba kznn bu olay, annesine sylemesine izin vermi
yor nk annesi de kkken kendi babasnn tacizine uram.
Hellinger, gruba: Burada hepimiz iin iyi niyet isteniyor.
Yardmcya: Kadn ka yanda?
Yardmc: Yirmilerinin ortasnda.
Hellinger, gruba: Byle bir durumda ben ounlukla tm ai
le bireylerini dnrm. Elimizde bu kadn, byk baba, baba
ve anne var. Baka kimse var m? Kimden bahsetmedik? Byk
anne. Onun bahsi gemedi. Kimseyi yarglamadan hepsine eil
195
BERT HEI. LI NGER
196
SEVG YL E Y KS ELMEK
197
B E R T HE L1 . I NGER
198
Btnle Uyum inde Yardm Etmek
Konuya Giri
Bu blm, vicdani igrlerim, kader balar ve ruhtaki ruh
ve akl hareketlerine uygun olan yardm uygulamasna dnktr.
Burada yardm etmekle ilgili deneyimlerimi anlatacam ve fark
l durumlarda nasl davranacamz syleyeceim. Yardm iin
uygulanan almann ad Hellinger scienciadr.
Ama, ayrntlar benzer durumlarda tekrarlamak amacyla
hatrlamak deildir. in dorusu bu zor olurdu nk bu dene
yimlerin younluu ayrntlarla kavranamaz. Ben size bu bl
m, yaama dair ilgi ekici bir hikyeler koleksiyonu olarak oku
manz ve ayrntlar hatrlayamama konusuna da taklmamanz
neriyorum. Bu ekilde deneyimleri anlar ve gitgide onlarn bir
paras olursunuz. Benzer durumlarla karlatnzda birden
iinizden neyin nemli olduunu kavrayabilir ve durumu kendi
irnzle izleyebilirsiniz.
Bu hikyeler, farkl birok seminerde yardm etme rnekle
rinden olumutur. Gerek yaamda ortaya km durumlara
ok yakndr. Hepsi de gerek olaylardan rendiklerimizi yans
tyor. Bu zel ruhani alann armonisini her bir hikyede hisset
meniz mmkndr.
199
13 EUT I I E L L I N G E R
Profesyonel yardm
Profesyonel yardm bal bana farkl bir eydir. yaam
mzda da gnlk insan ilikilerinde olduu gibi yardm etmeye
almak tehlikeli bir hl almaya balayabilir. Neden mi? Aile
konsteiasyonlar ya da psikoterapi, halta tbbi alanlardaki profes
yonel yardmlarmzda sk sk yaam ve lm meseleleriyle ura
rz. Ve buradaki yardmmzn amac, kiilerin kendi kaderle
riyle ba kurabilmelerini desteklemektir. Bylece kiiler kendile
rini, isteklerine gre gelitirebilirler.
200
S n V G I Y L E Y KSn i - MHK
201
B E R T HHL L I NGE R
.202
SnVGYU; YKStLMUK
203
b e r i m;LLINGIR
Yardm etm enin ilk dzeni: Kii bir bakasma sahip oldu
u eyi verir ve sadece ihtiyac olan bekler ve alr.
Yardm etm enin dzensizlii: Sahip olmadnz bir eyi
vermek islemek ve ihtiyacnz olmayan bir eyi almak islemekle
balar. Dzensizlik, bakalarndan sahip olmadklar ve vereme
yecekleri bir eyi istediimizde meydana gelir. Tetikleyici bir
baka dinamik ise bir kiiye vermek istediimiz eyin, aslnda o
kiiyi, kendi stlenmesi gereken bir sorumluluktan yoksun b
rakmasdr. Yani, alrken ve verirken dikkal edilmesi gereken s
nrlar vardr. Bu snrlarn farknda olmak ve bunlara sayg du) -
mak, verme sanalnn bir parasdr.
Bu yardm mlevazdr; beklenti, hatta ac ekme karsnda
mdahaleden ekinir. Aile konstelasyonlannda, yardmcnn ya
da yardm iin gelen kiinin ne gibi iseklere tahamml etliini
grebiliriz. Bylesi bir alak gnlllk ve bylesine bir ksllan-
204
SE VG YL E YKSELMriK
205
B E R T HHLLI NGI I R
206
S EVG YLE YKSELMEK
G e n b ir a d a m , k e n d i s i n d e n yal b ir k a d n l a e v l e n d i i z a m a n b i r
o k k ii, a d a m n a n n e s i n i n y e r i n i a l a c a k b ir k a d n a r a d n d
n r . K a d n d a b a b a s n n y e r i n i a l a c a k b i r i n i a r y o r d u r . B u n u n tan
icrsi ele o lu r; yal b ir a d a m k e n d i n d e n g e n b ir k a d n l a e v l e n d i
i n d e , b i r o k i n s a n k a d n n liir b a b a a ra d n s y le r . P eki ya
a d a m ? O da a n n e s i n i n y e r i n i UUacak b i r i n i a r y o r d u r . K u la a ne
k a d a r t u h a f ge lse d e d a h a s t n p o z i s y o n d a o l a n k ii, d e n g i y le o l
m ay red d e d e r.
207
B t R T HHLLlNGtR
208
SU V G I Y L E Y K S E L M I K
209
BERT HELLI NGE R
210
SEVG YL E Y KS ELM EK
211
l i ERT H l i l . L l N G E R
212
SEVGYLE YKSE LME K
213
BERT HELLINGER
214
SEVG YLE YKS E LME K
215
BRT HE L L I N C H R
216
S K V G l Y L t YKSELMT K
***
217
B E R T HKI . L I NGE R
218
SEVGYLE YKSELMEK
Sevginin balangc
ou byk sorun, anneden ayrlma ile balar; kii anneden
gelen bir eyi almad ya da alamadnda yaanr. Bu kiiye, an
nesiyle bir araya gelmesi iin bir yol bularak yardm edilir. Ama
bu yol engellerle doludur, rnein kii kendini baz ukanklklar
iinde bulabilir.
Birisinin annesiyle derin bir ba olmadn nasl grrz?
Byle bir kimse ok az sever ve sevilir. karabileceimiz sonu,
sevginin annemizle baladdr.
Sevgi ve g
Byk sevgi gldr ve zordur. Derinlii olmayan sevgi
yflr, acya kadanamaz. Bunu konstelasyon almasnda grebi
liriz. Bazlar bu almadan derinden etkilenir, izleyenlerin bir
ksm hkrklarla alamaya balar. Acya kallanamayalar ise a
layan kiinin yanna gidip onu teselliye alrlar. Bunu yapmala
rnn nedeni, zlen kiinin teselli aramas deil, teselli veren k i
inin buna ihtiyac olmasdr. Bu sevgi dayankszdr; bakalar
nn ruhuna neyin iyi geleceini dnmeden, bakalannm ruhu
na karr. Bakalarnn aclarna, fazla mdahale etmeden kat
lanmay renmeliyiz.
Kutsal kitap Incilde bunun gzel bir rnei vardr. Eyp
peygamber. Tanr tarafndan snanr ve btn ocuklar lr. De
rinden yaralanan Eyp peygamber, gbre ynmn stne k
t bir gn, yanna onu teselli iin bir arkada gelir. Birbirle
rinden uzakla oturup 7 gn boyunca tek szck etmezler. te
gl sevgi budur.
219
lUKT u n u ING R
Yardmcnn sevgisi
Sevgi basittir. Sevgi derinden balln gstergesidir; tpk
ocuklarm annelerine, anne babalarn ocuklarna ya da ilikiler
de elerin birbirlerine olan ballklarnn bir nitelii gibi.
Byle ilikilerde sevgi, bir ileri bir geri akar. Bakalarna olan
ballmz gsteren sevgi, en derin ihtiyalarmz karlar, bu
adan btn ynleriyle nemlidir.
220
s;v G iY i.; v k s h i.m k
221
BERT HELLI NGER
Kolay psikoterapi
iyi psikoterapi olduka basittir. nsanlar anne babalarna d
n yollarn bulduklarnda ve onlara kalplerini atklarnda esas
sorunlarn zldn fark ettim.
nsanlara bu ekilde yardmc olmann bir art vardr. Tera
pist, kalbinde danann anne ve babasna saygn bir yer vermeli
dir. Archndan her ey kendiliinden geliir. Psikoterapist dana
nn anne ve babasna bir yer verdiinde aktarm olmaz. Aktarm,
danann annesini ya da babasn terapistte grmesi demektir.
222
SEVG YL E Y KS ELMEK
Sevgi ve kader
Psikoterapistlerle ilgih baka bir ey daha syleyeceim. Bir
danan, byk ihtimalle kendini ok hasta hissettii iin psiko
terapiste geldiinde terapist ona yardm etmek ister. O zaman u
nu sormalyz, terapistin bunu yapmaya izni var m? Bazen psi
koterapist kiinin, uurumun kenarna geldiini ve kendisinin
buna mdahale etmemesi gerektiini grr. O kiiye duyulan
sayg, terapistin kendini tutmasn gerektirir. Sonra terapist, da
nana iinden: Seni seviyorum, sana ve bana yol gstereni sevi
yorum der. ite o an, daha byk bir eyle uyum ierisine girer.
Sonra da hem danan hem terapist, terapi srecine yardmc ola
cak ekilde ynlendirilir ama terapist, dierinin ruhuna mdaha
le etmez, danan da kendi ruhuyla temasn kaybetmez.
223
liliR T H ILIJN G H R
224
S l i VG YLH Y K S E L M E K
225
BERT HELLINGER
226
sevgiyle y kselm ek
tyi niyet
Deneyim lerim bana gsterdiine gre bir takm, karlkl
anlama sayesinde baarl olur. Kim in daha iyi, kim in kt ol
duu gibi meseleler gndeme gelirse grup dalr. Birinin grup
iinde yapt ey, her ne olursa olsun iyidir. Bizim yaptm
zn ayns olmasa bile, takmn her bir yesinin iyi yapt bir
ey vardr. Bu takm yesine: Bu ilgin bir yntem, aklmda tu
tacam diyebilirim. Bunu sylemek bana bir ey kaybettir
mez. Byle bir grupta yelerin mutlu olmasna izin verirsek or
taya gzel bir resim kar.
227
BERT HELLINGER
Son yer
Bir danan yardmcya geldiinde, kendini ou zaman
yardma m uhta biim de tantr. Yardmcya, Anne ya da ba
bamla bir anlamazlm var diyebilir ve genelde bu durum
karsnda, yapabilecei hibir ey yokmu gibi davranr. Sonra
yardmc szlerle ya da hareketlerle u cevab verir: Sana yar
dm edeceim .
228
SEVG YLE Y KSELMEK
ncelik dzeni
Bir sistem deki k kenin dzenine gre en yksek rtbe,
orada ilk bulunanlarndr. Sonradan gelenler ise en dk k o
numdadr.
Peki, o zaman terapi ilikilerinde en yksek konum kime ait
tir? Kural olarak, terapi ilikisi danan ve yardmcya snrland
rlmaz. Danan anne ve babasyla ilgili konumaya balar bala
maz, onlar da dhil etmi olur. Yardmc, terapi ilikisine dahil
olduunda sistemin bir yesi ve sisteme en son gelen kii olur.
Yani son yer onundur. Bu sistemde, danann anne ve babas en
yksek konuma sahiptir. Ondan sonraki konumda danan, en
son konumda da yardmc vardr. Yardmc bunu idrak ettiinde
oyunu, hi karmadan gzlemler. Sistemdeki bir ey, aniden yar
dmcnn srasnn geldiini syleyene dek yardmc, bir izleyici
sfatmdadr. Ardndan, danann sisteminin bir paras olm a
dan, yani dardan devreye girer. Sonra herkese eit derecede
yardm eden o ey gerekleir.
229
BERT HELLINGER
Byklk
insan byk yapan nedir? Bizi oiger insanlarla eit klan ey,
her insandaki byklktr. Seninle aynym, sen de benle aynsn
sznn doruluunu kabul edersek biz de byklk kazanrz.
Tantmz herkese Senin kz kardeinim, senin erkek kardei
nim diyebilirsek byklmzle bakalarn da kucaklarz. Bu
dnceye ak olursak bykln bize nasl yer ve g verecei
ni hissederiz. Bylece dik durabilir ve herkesle yan yana olabiliriz.
Kimseden ne byk ne de kk oluruz. Herkesle eil dururuz, i
te bu anlay, yardmcy en zorlu almada bile glendirir. Bu e
kilde, hepimizi balayan eye gvenebiliriz.
Teraptik liki
Ksa bir meditasyonda bu konuyu daha iyi anlayabiliriz. Dan
anlarmz birbiri ardna nmze alr, nerede kk olduumuzu
ve onlarn nerede byk olduunu alglarz. Onlara acdmz,
balarna geleni ne kadar zor bulduumuzu alglarz. Bu acma duy
gusunun ruhumuza neler yaptn buluruz.
Sonra birka adm geri atarak danann annesine, babasna ve
onlarn kaderlerine bakarz. Hepsinin nnde saygyla eiliriz.
Eilmemizle, dananda neyin deitiini, dananla olan iliki
mizde neyin deimekte olduunu alglarz.
Bir sre sonra tekrar doruluruz ve gzlerimizi yepyeni ve net
bir bakla hepsine eviririz.
Eyleme gemek
Terapi ilikisi ile ilgili biraz daha ayrntya girmek istiyorum. Bu
altrmada terapi ilikisinden kurtulma ve bu ilikiyi engelleme
yollarn gsterdim. Dananlarmzla terapi ilikisi olmasa da iliki
hlinde olmay srdrrz ve eyleme olanak salayan bir iliki ku
rarz. Neler yaplabileceini grmek ve deiimleri balatmak iin
yardmc ve danan el ele verirler. Burada her ikisi de yetikindir.
230
sevgiyle ykselmek
Kontrol
Byle bir durumda genelde ne olur? Yardmc, danan iin
zlr. Ya da iyi bir annenin ocuuna yapt gibi, kendini ona
yardm etmek zorunda hisseder. t verir, danan rahatlatr.
Terapi ilikisi bylece balam olur, iliki zamanla derinl-ir.
Bu terapi ilikisi danann denetimindedir. Bu yzden bu du
rumda hibir ilerleme kaydedilemez, boa zaman harcanm olur.
Yardmc, terapi ihkisini nasl nler ve ondan nasl kanr?
Yardmc, danana bir soru sorar: Ne yapmak istiyorsun? ya da
Ne oldu? Bazen danann gerek kimliini hemen gsteren bir
baka gl soru sorar, rnein: Kimi seviyorsun? Bu sorudan
sonra danan ne yapacan bilir, ocuk pozisyonunda kalamaz.
Ama yardmc, neden danan dinlemesi gerektiiyle ilgili
bir konumann iine ekilebilir. Yardmc, danann yardmc
dan bekledii biimde danan dinlemeyi reddederse danan si
nirlenebilir. Danan yine kontrol altna girmitir. Szde terapi
ilikisi tekrar ilemeye balar ve bu, kendi iinde bir son olur.
Yaamn hizmetinde
Yardmcyla danan arasndaki ilk birka szck, aralarnda
terapi ilikisi olup olmayacan belirler. Bu yzden uzun bir k o
numayla balamak yerine, bir eyleri gn yzne kartacak e
231
BERT IH LLl NGER
Heveslilik
Meslei yardm etmek olan kiileri merak edebilir ve bu kii
lerin roln stlenmek iin sabrszlanabiliriz. Acaba bu kiilerin
ailelerinde durum nasld? ou zaman annelerine ya da babala
rna yardm etmek istemilerdir. Anne babasna duyduu sevgi
den dolay onlara yardm etmek isteyen ama gerekli gten y ok
sun ocuun durumunu hayal edelim. mitsiz bir giriim olm a
sna karn ocuk anne ve babasn kurtarmak ister. Gerek u ki,
bu ilikide anne ve baba hep byk, ocuklar da hep kktr.
Pek ok yardmcnn ailelerinde yaad durum, dananlarna
yardm giriimlerinde tekrarlanr. Onlara, ocuklarn kendilerin
den stn olanlara yardm ettikleri gibi yardm ederler. Gsterdik
leri heves, bymek isteyen bir ocuun gsterdii hevestir.
232
S l : V G l Y L i : YKS I LMI ' K
Uyum ve cesaret
Yardm etme, zaman zaman tehlikeli olabilir. Kendini bir
baka ruhun hareketinde, engelleyici ve rahatsz edici bir giriim
olarak gsterebilir. Birisine yardm etmek istediimizde, ncelik
le o kiinin ruhuyla uyum ierisinde olduumuzdan emin olm a
mz ve danann ruhunun da bizimkiyle uyum iinde olup olm a
dn bekleyip grmemiz gerekir. Bylece ruhlarmz hirbirlcriy-
le uyumu yakalar. Ardndan danana, ruhlarmzn msaade et
tii kadaryla, onun ruhuyla uyum ierisinde yalnzca geici s
reli bir rehberlik nerebiliriz.
Yardm ederken sakin olursak ve istediimiz zaman geri e
kilebileceimizi bilirsek, kendi ruhumuzla uyum ierisinde oldu
umuzu hissederiz. C^k ileri gidersek ruhumuzun daraldn
fark ederiz, huzursuzlarz ve harekete gemek yerine dnme
ye balarz. Bunun zerine ruhumuz ve dier kiinin ruhuyla
olan uyumu kaybederiz.
Dier kiinin huzursuzlatn (ark ettiimiz zaman onun
da kendi ruhuyla uyum ierisinde olmadn grrz. O za
man dururuz.
Bazen koullar yardm etme) i istememize ya da kendimizi yar
dma zorunlu hissetmemize neden olur. Tehlikeh admlar alabile
ceimizi (ark eder ve cesarete ihtiya duyarz. Bu admlar bizi ka
ranla gtrr. Bazen bu tip admlar bu hareketlen daha nceden
yaam ama danann ruhuyla uyum ierisine girmemi kiilerin
eletirilerine yol aabilir. Bakalar bizim )'aplkiarmz yanl bu
233
B E R T HE L L I NGH R
G mcadeleleri
yi bir yardmc, dananla girdii g mcadelesini nasl ka
zanacan bilir. Baz yntemler olduka yararldr; ben de bazen
birkam kullanrm.
Danan neden yardmcyla bir g mcadelesine girer? Ga
rip deil mi bu? Danan, g mcadelesini kazand zaman, ne
kazanm olur? Belki de zlmesi imknsz, yardmcnn dahi
halledemeyecei bir sorunu olduunun teyidini istiyordur. Peki,
neden bunu istesin?
Aslnda ben yardm almak isleyen birok kiinin sorunlarn
zmek istemediklerini dnyorum. Sorunlarnn zlemez
olduuna ikna olmay tercih edip bir sre sonra bunu yardmc
ya kantlamaya alrlar. Bu size de tandk geliyor mu? Peki,
ama neden?
ou zaman birini sevdiimiz iin bir sorunumuz vardr. Bu
soruna sarlrz nk kendimizi masum hissederiz. Bu sorunu
zmeye kalksak kendimizi sulu hisselm cklen korkarz.
Bir danan, annesi iin bir eyi stlenerek ona olan sevgisini
gstermi olur. Bu danana sorundan nasl kurluktbileceini
gsterebilirim. Ama o bunu yaparsa kendini sulu hissedecektir.
Bu yzden ktye gitme tehlikesiyle kar karyadr.
234
SEVG YLE Y K S ELM EK
Zorluk
Zorluk hakknda bir ey sylemek istiyorum. Burada zor
olan nedir? G ereklik zordur. Danann ruhundaki zor gerek
likle uyumlu olduumuzda biz de zor biri gibi grnrz. Ama
bu gereklikle birlikte olduumuz iin zorluktan gelen bir g
cmz olur.
Derinlerde bir yerde farkl bir gereklii istediimiz iin ger
eklikten uzak durmak bizi zayllatr. Bu zayihk danan iin bir
tehdittir ve danan bundan sonra bize gvenemez. Sonra yar
dmc ile danan, gerekliin dnda, gzleri bal bir oyun oy
namaya balarlar.
235
BliHT I I I LLI NGUR
* -k -A- -A-
lnpali
Hepsinden nemlisi, yardmclarn, yardm bekleyen kiilerle
empatik alg ve baa sahip olmalar, danann durumuna, en ilen
isteklerine ve zntlerine duyarl olmalar beklenir. Duyarllk
modeli tabii ki anne ve babann, ocuklarna du)duklan sevgiden
gelir. Em];)aiik du\'arhln ne demek olduunu burada anlarz.
Dananlar, sosyal hizmet grevlisi ya da bir baka yardmcy
grmeye geldiklerinde bir ocuun anne \e bahasndan bekledii
trde bir empati isterler. Birok yardmc bu yzden dananna,
anne babalarn ocuklarna gsterdii gibi bir cmpatiyle yaklar.
Ancak dananlar genelde ocuk deil, yetikindir ve eylem
de bulunabilirler. Yani em|-)ati, danann bir yetikin olduunu
ve eyleme geebileceini alglav abilme boyutunu da iermelidir.
Bu tip bir empatinin bir baka boyutu daha vardr.
236
S L V G iY iJ - y i ;k s 1I. m i ;k
237
BERT HELLI NGER
Byk Ruh
Kendisine teslim olduumuzda, bizi iyi bir biimde ynlen
direcek bir g vardr. Ben ona byk ruh diyorum, zledii
miz rotada bizi nasl ynlendirdiini anladmzda ona gvene
biliriz. Bylece biriyle altmz zaman, her eyi tamamlama
mza gerek kalmaz. Bir eyler harekete getiinde ve ruha, kim
senin mdahalesi olmadan istediini yapma frsat tanndnda
ruh, bunu iyi bir sona tar.
Bunu neden sylyorum? Birok kii onlarla almam ge
rektiini, yalnzca benimle konstelasyon almas yaptklarnda
iyi olacaklarn dnrler. O zaman artk bu byk ruha bak
madklar gereini gzden karm olurlar. Kendimizi byk
ruhun himayesine brakrsak bu ruh tarafndan beklentilerimizi
de aan bir biimde ynlendirilir ve ynetiliriz.
Hibir ey yapmamak
Yardmc iin bir altrma da bo bir alana geri ekilmektir. Bu
bo alanda ne niyetimiz ne korkumuz ne de belleimiz vardr. Ta
mamen konsantrasyon iinde oluruz ve bunu baardmzda olay
lar bizim etrahmzda dnmeye balar. Ama aslnda biz hibir ey
yapmayz. Hareket etmeden ve hibir ey yapmadan tamamen var-
hmzla bir etki brakrz. Hibir ey yapmamann kurallar Tao te
Chingde, Lao Tse tarafndan gzelce anlallmtr. Bu eser yle der:
Ruhun karanl
Bu kavramla, yakndan ilgili olan ey ruhun karanldr.
Ruhun derinliklerine ulamak isteyen yardmc ya da herhangi
biri, ruhun karanlyla arnma yaar. Bu imge Hz. sann hava
risi A z i z jo h n a kadar uzanr.
238
SF . VG YLE Y K S E L M E K
Sava
Yardmcy, bir sava olarak grrm. Yardmc, bir sava
olarak asla zafer kutlamalar yapmaz. Bakalar kudamalar yapar
ken, yardmc oktan bir sonraki iine vermitir kendini. Eski a
lmasn ardnda brakr ve zgrleir.
Kazanmak ve kaybetmek
Szcn cn geni anlamyla sava ile ilgili bir ey sylemek
isliyorum. Herakleitosun dedii bir eyi hatrlayalm: Polcmos
p a le r pon ton , yani Sava her eyin babasdr. Birounuz al
tnz kurumlarda ya da iycrinizde anlamazlklara dersiniz.
Bir eylerin, olduundan farkl olmasn, yani daha az uyumaz
lk yaamay dilersiniz.
239
HLRT 1II;1. LING1: R
Kartlar
Kii bakalarn, almalar ve yarattklar etki ile kabul eder.
Tpk kendimizi yardmlarmz, gcmz ve snrlarmzla kabul
etmemiz gibi bakalarnn gcn, baarsn ve snrlarn da ka
bul ederiz. ler iki taraf birbirini kabul etliinde, kar taraf me
ru olarak grmeye balarz. Bunu baardmzda ruhumuz geli
ir. Ruhumuz gelitiinde dier kiinin ruhu da alp geliebilir.
Karlkl anlaytan bar doar.
Bir eyler kazandnzda bununla ilgili dnn. Bir eyler
iin birlikte ilerlemek, gelecek iin kartlklar zerinde kafa yor
mak iyidir. Btn iin, iki taraf da, batta taraflar fazlaysa hepsi
nemlidir. Bu yzden kart grup yesi dlanmamaldr. Taraf
n tuttuu ey kabullenilmelidir. Tuttuu taraf tanndnda kii
rahata konuabilir.
Hatalar
Yardmclar, bazen bir aile konstelasyonu kurmaya balar ve
birden ne yapacaklarm bilemeyip durmak zorunda kalrlar. De
yim yerindeyse yetersiz olduklarn kanulam olurlar. Bu durum
danan kzdrsa da tuhaf biimde ona yarar olabilir. Yardmc
kendini sulamaya balad zaman sanki her ey kendi elindey
mi gibi davranr. Ama aslnda bu olaydan bir ders karmas ge
240
S E V GI Y L I Y K S E L M E K
Kuyu
Rilke; yaam temiz kalr nk kimse ona hkmedemez
der. Ben bunu aile konstelasyonlarnda da uyguluyorum. Kons-
telasyon, kiiler ona hkmedemeyeceini bildii, gemilen bu
gne bizi etkilemeye devam eden eylere gvenmemiz gerektii
ni bildiimiz srece temiz kalr. Bir konstelasyon baarl olm u
sa, bu bir ltuftur.
Yardmc, bir kuyuya benzer, inden aralksz su kar. Ama
yardmc su deildir, suyun kmasn salayandr.
Rahatlatan Grntler
Burada bahsettiimiz grntler, dnsel kavramlar deil
lerdir. Ruhumuza ken zmleyici resimlerdir ve grntler
olarak bizler iin birer ltuf olmay srdrrler.
lk grnt
(ilk aile konstelasyonunu almalarnda) aile grnts, bir
danann aile yeleri iin temsilciler semesi ve onlar meknsal
bir ilikiye gre konumlandrmas ile balar. Danan bunu k on
santrasyon iinde yaparsa nnde artc bir resim beliriverir.
Danan ortaya, iinde o anda grnenden farkl eyler olan bir
resim sunar. Bu resimde gizli kalm bir ey su yzne kar ve
resimle kurduumuz isel temasla ailedeki nemli sorunlar ile il
gili bir eyler anlamaya balarz. Ayn zamanda bu ailenin sorun
larnn olas zmleri iin bir igr sahibi de olabiliriz. Ardn
dan bizi zmleyici resme gtren deiimleri ne srebiliriz.
Aile konstelasyonlannn bir boyutu da budur.
241
BERT HELLI NGER
242
SEVG YLE Y K SE L ME K
ki Tr Duygu
Birincil duygular
Birincil duygu gerektir ve basittir. Eyleme ynlendirir, eyle
mi destekler ve sonunda bir deiim yaratrlar. Bu duygu iinde,
gzler aktr nk bu duygu gereklerle balantldr.
Birincil duygular genelde abuk ifade edilir. Bu duygularn
ifadesine tanklk edenler, karsndakinin duygularn anlayp
paylaabilir ve yine de sakin kalmay baarrlar.
Dramatik duygular
Birincil duygularn aksine, kendilerini dramatik ekilde ifade
eden duygular da vardr. Bunlar ikincil duygulardr. Bu duygular
somut bir gereklie deil de isel bir resme bal olduu iin
gzler kapal tutulur. Bu yzden, isel resim, gerekliin gzn
kapamaldr.
Fark grebilmeniz iin sizinle kk bir altrma yapaca
m. Gzlerinizi kapayn ve anne babalarnzla ilgili ikyetlerini
zi ve bunun size neler hissettirdiini hatrlayn. Sonra gzlerini
zi amadan, anne babalarnzn, gzlerinizin iine baktn ve bu
gz temasn devam ettirdiinizi hayal edin. Ve imdi onlarn
gzlerine bakarak ikyet etmeyi deneyin.
Gzleriniz akken hissettiiniz duygu birincildir, basittir,
harekete ynlendirir ve anne babalarnz serbest brakr. ikyet
dolu dier duygular ise isel resimler tarafndan ynlendirilirler
ve gzleriniz kapalyken canl kalrlar. Gzlerinizi atnz anda,
bu duygulara daha fazla tutunamazsnz.
243
B E R T H E L I . I NGK R
Ryalar
nsanlar size ryalarn anlattnda aynsn h issedebilirsi
niz. Ryalar birincil ya da ikincil duygulara gre de gruplaya-
biliriz. Biri size ryasn anlattnda zellikle Ryamda seni
g rd m diye baladklarnda, bu rya bir sorunu s rd rm e
ye, bazen de dier kiiyi incitm eye yneliktir. Rya, bir su la
ma ierir. Byle bir ryay analiz etm em eli ya da zerimize
alnmamalyz.
yi gz ve kem gz
Bir baka gzlemimden bahsedeceim. Birinin gzlerinin ii
ne bakarken, o kii hakknda kt bir ey dnemez ve k on u
amazsnz. Bunu, biri size bir bakasnn hakknda ya da sizin
hakknzda kt bir ey syledii zaman gzlemleyebilirsiniz.
Konumaya balamadan nce yana doru bakarlar nk ancak
burada bir grnt olutururlar. Direk gz temas kurduumuz
da bu grnty koruyanlayz.
244
SEVG YL E Y K S E LM E K
245
BERT HELLINGER
Ksa ve kesin
ou kii psikoterapiye dzelebilmek dncesiyle gider.
Yani sorunlarn bir terapiste tpk birinin saatini, saatiye gster
dii gibi gsterirler. Saati sorunu bulur, saati tamir eder ve geri
verir. Tamamlama kavram, bu dnceyle ilikilidir, yani bir te
rapi eksiksiz olmaldr.
Aile terapisinde bile, konstelasyon uygulayclar, kiinin
tm sorunlarn zmeleri gerektiini dnr. Danann btn
aile yeleriyle olan sorunlarn zme kavuturmak iin belki
de on tane konstelasyon almas yaparlar. Ama byle yapmak
istedike de glerini kaybederler.
Aile konstelasyonlarnda nemli olan ey, ruhla ilgili nokta
lar belirginletirmektir. Bu noktalar belirginletikten sonra sre
balar. Bu yzden genelde bir seans yeterlidir. Yeni bir bilgi ya da
durum olmadka fazla seansa gerek yoktur. Kii, bir baka k on s
telasyon almasn bir belki de bir iki yl sonra yapar.
lm kalm meselesi
Aile konstelasyonu almalar, ileri yoluna koym ak iin
olmamaldr yoksa kii birbiri ardna konstelasyon alm alar
na katlr. Gidip ailemde neler olup bittiine bir bakaym d
ncesiyle meraktan da yaplmamaldr. Kiiyi skan bir mesele
olmadan, konstelasyon almas yaplamaz. Aile konstelasyo
nu, bir lm kalm meselesi olduu zaman u){gundur. T m ger
ek meydana kar, sonra biri geri ekilir ve her eyi daha b
yk bir gce brakr.
En uzaktaki snrlar
Bir yardmc olarak ou zaman dananla en son noktaya ka
dar giderim. Bulunduu yolda yrmeye devam ettii takdirde
kiiyi olas sonularla yzletiririm. Danann sonularn bilin
cinde olmas iin hibir ekilde durumu yumuatmam. Danan
246
SEVG YLE Y KSE LME K
Sayg
Yardmc sadece kontroll olduu mddete yardm edebilir.
Kontroll olmann bir yan da danann ona sayg duymasdr. Bu
da danan, yardmcnn kararna sayg duymaldr demektir. Ak
si takdirde danan yardmcya ne yapmas gerektiini dikte etmi
olur. Yardmc, danann istediini yaparsa sonu ne olur? Dan
an, sorunlarndan kurtulamaz ve bir baka yardmcya gider.
Bizler sadece danann oyunlar bittii zaman ona yardm
edebiliriz. Aksi takdirde bu, yardmcnn vaktini almaktan ba
ka bir ey olmaz.
Konsantrasyon
Konsantrasyon, yardm etmenin ilk aamasdr. Bununla ilgi
li bir altrma yapmak istiyorum.
Yardm etmeyi istediiniz birini dnn. Onunla aranza
belli bir mesafe koyun. Etrafnza bir daire izin, kendinizi g
vende hissedeceiniz ve dardan kimsenin giremeyecei gven
li bir alan yaratn.
Sonra bu kiiye bakn ve arkasnda onun anne ve babasn g
rn. Onlarn nnde eilin ve Burada kk olan benim. Byk
olan sizlersiniz deyin.
Sonra dier nem h insanlar ve onlarn arkasndaki annean
ne ve dedeleri grn. Kiinin yannda kiinin suunu grnce de
suun nnde eilin ve sua, Burada kk olan benim deyin.
247
beri h ellin g e r
Alak gnlllk
Bu alma bizi, bir eye kapasitemizle ulaabileceimiz fik
rinden uzaklatrp bizi iimizden ynlendiren bir eyi bekleme
fikrine doru iter. Bu yzden bu yaklam mtevazdr, danann
ne alamalar ne de acs yardmcnn aklm elebilir. Yardmc,
kendi yardm etme isteine bile aldanmaz. Yardm etliim za
man, konsantrasyon iinde olmaya devam ederim ve danann
kaderiyle uyum ierisinde olurum. Bu kaderi deitirmem isten
mez. Sadece danann ruhundan bir ey, bana izin verir ve ona
yardm etmemi salarsa bana sunulan hareketin iinde olurum.
248
SUVG YLt i Y KS U . ME K
Acmak
Danana acmak en lehlikelisidir. Danann acsna dayana
mayp ona bu yzden yardm etmeyi islemek tehlikelidir. O da
kika zayf ve aciz olan kii, ben olurum. Ama danann acsna
sayg duyup dayanrsam ona bir baka boyutla dnerim. Bu bo
yut, acmann aksine, g boyutudur.
249
B E R T HELL1NGF. R
ly serbest brakmak
Birok sorun lm kiilerle ilgilidir. lm kiiler bizi etkiler,
bazen biz de onlar etkileyebiliriz. Ailemizde lm kiilerle ilgili
zme kavumam meseleler varsa bu meseleler, iinde bulun
duumuz an etkiler ve bir tr rahatszlk olarak ortaya kar. By
lece gelecee bakmak yerine, gemiin penesine taklrz.
lm kiilerle ne ekilde bir ilikimiz vardr? ilikimiz o n
lar hatrlamak dzeyindedir. ou zaman onlar sevgiyle hatr
larz, zleriz, onlara sevgiyle bal kalr ve yaslarn tutarz.
Peki, bunu yaptmz zaman ller nasl etkilenir? Kendile
rini daha m iyi hissederler? n la r bu ekilde hatrlayarak ne
yapm oluruz? Onlar tutmaya alrz. Burada uygun olan ne
dir? lm yakn bir zamanda gereklemise ac ve znt duy
mak uygundur. Bu duygular bizi lm kiiden ayrr. Belki l
m kiiye yardm olur; onlar zgrletirir.
lm kii iin yararl olacak ekilde nasl yas tutalm? n -
lardan edindiimiz gzel eylere baktmzda ve onlara: Teek
kr ederim. Senden aldklarm o k deerli sayyorum ve onlar
iyilik amal kullanacam dediimiz zaman, lm kiiler bizi
serbest brakabilirler nk bize verdiklerinin, iimizde devam
ettiini grrler. Bu szler bir amaca hizmet etmitir.
Bu bir yoludur. Ama ou zaman lm kiiler iin znt
mz srer. Onlara ynelik iimizde duyduumuz krgnlk bir
trl bitmez. Bize gelen birok danan, ok zaman nce lm
olsalar da anne babalarma hl krgndr. Bu yzden yaayan kii.
250
sevgiyle y k selm ek
251
liiRi i i i ;i . l i n g i ; r
252
Sl i VG Yl . i ; V KS l i l . MI I K
* *
Korku
Dananlara zarar verccck riskli eyler syledim diye birka
kez sulandm. Burada ok larkh bir bak am var. Bir terapist,
danana zarar veremez. Danan ldrmediktcn sonra yardmc
ona nasl zarar verebilir ki? Bir tcrajist dananna nasl zarar ve
rir? He[)imiz istediimiz eyi yapmakla zgrz. Yardmc dan
anna zarar verecek bir ey yapt izlenimi uyandrd zaman,
danan bunun bu ekilde olmasn istemitir. Byle dananlar
bunun olmasn ister ama sorumluluk almaktan da kanr. Ger
eklen de bil' terapist, bir yetikine zarar veremez. Ben bir eyi
yanl sylediimde herkes bunu larkh grmekte serl)esUir.
Ama bir yardmc benimki gibi ) ol ald zaman, baz insan
larn, Bu olmamal, imknsz bir ey b u diyeceklerini bilmcli-
253
l ERT H K L L I N G E R
Dikkat
Varlmz pek gvende deildir. Hayatmzda hibir ey
aka tanmlanmamtr. Snrlar belirsizdir ve zaman zaman
kendimizi kaybedebiliriz. Psikolojik dengemiz tutarszdr, insan
larn ilalar ve zel egzersizlerle, ruhani snrlarnn tesine ge
me abalar tehlikelidir. Gvenliimizi tehlikeye atacak eyler
yapmadmz srece her ey yolundadr.
Nehir
Gzleriniz kapayn. Elinizdekileri bir kenara brakn ki dik
katiniz dalmasn. Kendinize odaklann, iinizden kanlara k
tutun ve kendini gstermesine izin verin. Hibir ey istemeden,
ona korkusuzca bakn. Dnyay yeni gren bir ocuk gibi rahat
konuun. Szckleri ve tanmlamalar henz bilmeyen, adn
duymad bir kuun cvltsn dinleyen bir ocuk, doayla her
kesten daha abuk iletiime geer.
Ruh, bir nehir gibidir. Bu nehre admnz attnz gibi, sizi
alp gtrmesine izin veririsiniz. Nereye aktn bilmeden g
venle srkleniriz. Kendimizi onun korumasna brakrz.
Bireylerle alacam zaman sadece onlarla deil, hepinizle
alm olurum. Kiilerde ortaya kan, insani nitelikler hepini-
254
Sl -; VG YLE Y K S E L M E K
stnde ve altnda
Freudu yaklamda psikoterapi ve tm dallan; temel varsa-
ym olarak tbbi modeli alr: Bir tarafta hasta, bir tarafta doktor,
biri yardma muhta, dieri bu kiiye neyin yardmc olacan
syleyen uzman bir yardmc. Bu varsaym, belirli bir ilikiyle so
nulanr. Fiziksel olarak hasta ile doktor arasndaki iliki bir ye
re kadar geerli ve mantkl bir modeldir. Peki, ayns psikotera
pi iin de geerli midir?
Bu yaklam kullandmda danan, terapinin sonunda ba-
langtakinden daha gelimi midir yoksa gerilemi michr? Tera
pi, bymesini desteklemi midir yoksa onu daha da ocuksu bir
konuma m indirgemitir?
Eyleme gemek
Her danana eit davranrm ve kendini yardma muhta bi
riymi gibi tantan kiiyle almay reddederim. Kii yardma ta
bii ki muhtatr ama burada nemli olan, onun eylemde bu lu n
maya istekli olup olmaddr. Birey, eer eyleme gemeye ilek
liyse ve kendine yol gsterecek birini aryorsa ona yardm edebi
lirim. O zaman benim yardmmla bana baml olmaz ve kendi
bana hareket edebilir.
Szlanmak
Kii kt geen genlik yllar iin szland zaman eyleme
gemek isliyor mudur? Bunlar bana anlatma nedeni bir bahane
aramaktr, eyleme gemek deil. Byle bir danana yardm et
mek iin sarf edeceim tm enerji bo yere olabihr. Kiinin b-
255
IJFK'I I I KLUNC I K
Olaylar
Burada kabul edilmesi gereken en temel ey, insanlarn bugn
k kiiliklerinin altnda, ailelerinde yaanan ve tm hayatlarn et
kileyen olaylarn yattdr. rnein, ailede birinin gen yala l
mesi aileyi altst eder. Ya da bir ocuk evlatlk verilmi; bir cina
yet, su ya da bir baka ciddi olay yaanmsa sistem bozulur.
Bu gibi ola)'lar, danann imdiki aile sisteminde de yaan
m; yani danan, danann ei ya da ocuklarnn bana gelmi
olabilecei gibi danann babas, annesi, kardeleri ya da daha
nceki kuak yelerinde de olmu olabilir. Bu gibi belirleyici
olaylar birka ya da birok kuak ncesine kadar geriye gidebilir.
Bu yzden bir danan benimle almak islediinde ona ilk
sorum: Ne oldu? olur. Bu sorunun yant cmlede verilebi
lir. Duygular ie kantnnaya ya da anne babann nasl insanlar
olduklarn bilmeye gerek )'okiur. Bunlar sadece akl karirr.
nemli olan belirleyici olaylardr.
256
S E V G YL H Y O K S E L M K
257
niiRT I I E I J J N G I R
Kader
almalarmzda zel bir kadere sahip birok insanla tanrz.
Mesele bu kaderle nasl bouacamz, onu nasl kabul edecei
miz ve ona nasl raz geleceimizdir. Bu kaderin ne zaman kanl
maz olduunu, kendisiyle uyum iindeyken binlerine yardm et
mek iin bize bir eyler sunduunu ne lde anlayabiliyoruz?
258
S l i VGl Y l . i ; YKSKI . M K
259
BERT HE LLI NG E R
Nesiller
Dan van Kampenhout, kitab ifa D ardan G elir'de, tekrar
lanan durumlarn nasl gn yzne kartlabileceini ayrntla
ryla anlatr. nce bir danan konumlandrrsnz. Sonra anne
ve babann kuandan bir temsilciyi onun arkasna, ardndan da
byk anne ve byk babaya ait bir temsilciyi konumlandrrs
nz. Bu ekilde pek ok kua; belki sekiz, belki de on kua,
hatta daha fazlasn bile konumlandrabilirsiniz. Yeteri kadar
beklediinizde katlmclarn tepkilerine bakarak belirleyici ola
yn hangi kuakta meydana geldiini syleyebilirsiniz.
Bir baka yaklam, danann atalarnn hizaland yerde ya
vaa yrmesini ve her bir kuakla neler olup bittiini anlama
sn salamaktr.
Belirleyici hareket her zaman bir cinayettir. Bu tip tanmas
zor kaderlerin, aile iindeki bir cinayetten kaynaklandna ok
kez tanklk ettim. Kimi zaman hem katil hem de kurban, dan
ann nilesindendir ve en ar durum budur. Bazen de katil ve
kurban ayr ailelerden gelmektedir.
Kuaklara indike huzursuzlaan ya da baklarn yere indir
mi birini grebilirsiniz. Belirleyici olayn yaand kuak bu
dur. Kurban temsil eden kii, huzursuzlaan kiinin nnde ya
tar, bylece kurban ve sulu hirbricriyle temas kurar. Tabi-
i ki bizler ne olduunu bilemeyiz, zaten bilmemiz de gerekmez.
Sadece bir eyler olduuna tank oluruz. Bu noktada genelde
kurbanla sulu arasnda, onlar bir araya gctirccck bir ey yaa
nr, rnein sulu kurbann yanna uzanr. Byle bir ey yaand
nda, olayn ardndan dnyaya gelmi kuaklarda da rahatlama
belirtileri grebiliriz. Danan da bunu grr. Bu ksa ve basil bir
ynemdir. uzun aratrmalara gereksinim brakmaz. Sonulan,
yararlln kantlar.
Bazen kader ok byk olduu iin hichu ey yaplamaz. Bel
ki de bu kadar byk bir kaderi zccek icgrlere eriemeyiz.
260
SEVGYLE YKSELMEK
yiletirici g
Tayvanda izofren bir annesi olan bir katlmc vard. Dan
ann drt kzn konumlandrdktan sonra ilerinden biri, garip
davranmaya balad.
Danana ailesinde herhangi zel bir durumu olup olmad
n sordum. Danan byk dedesinin, kendi kardei tarafndan
ldrldn hatrlad. Byk dede ile kardeini kar karya
getirdim ama byk dedenin kardei, sadece bir sulu gibi deil,
ayn zamanda bir kurban gibi de davranyordu. Sonra annelerini,
yani byk anneyi de konumlandrdm ve katlmclarn tepkile
rinden, gerek sulunun o olduunu, kardei kardee kar k
krttn anladk. Byk dedenin kardei allak bullak oldu, n
k hem sulunun hem de kurbann enerjisini iinde hissetmiti.
Kardeine ve annesine yaslanmasn saladn ve birden erkek
kardein tm karmaas zld.
Sonra aynsn tm kuaklarda yaptm. Herkes arkasnda du
ran kiiye yasland. Danann annesi de dhil, herkesin aklnda
ki bulanklk sona erdi. Ama danann kznn kafa karkl
sryordu. Ona hibir ekilde yardm edecek bir yol bulamadm.
aresizlik iinde onu byk ninenin yanma gtrdm. Byk
nine onu kollarna ald, kz da rahatlad. Sonunda ifa gc sis
tem iindeki kadn katilden geldi.
Byk kader
Bazen bir eyi yapmaya iznimiz olup olmadn bilmeyiz.
Yardmclar olarak o zaman kadere boyun eeriz. Hibir ey
yapamayacamz su yzne kt zaman ak ak: Burada
yapabileceim h ibir ey y o k deriz. O zaman ynetim i kader
ele alr.
261
I3HRT l l E L L I N G E R
Erken lm
Ayn durum lm iin de geerlidir. Birinin gen, hatta do
madan nce lmesi ya da yal lmesi bir fark yaratr m?
Yakn zamanda kendimi ailemdeki llere tanttm bir al
trma yaptm. Annemin ailesinde 5 kii gen yata lm. Kendi
mi bu ocuklara tanttm. Kendimde, onlardan gelen ok byk
bir g hissettim.
ller bu dnyadan gp gitmezler. Onlar kabul etliimiz
ve kendimizi onlara lanttnnz zaman, onlardan bize yarar ge
lir. ller kendilerini bir eyleri karyor gibi hisseder mi? O n
larla balant kurduumda benim araclmla etkilerini srd
rrler ve bununla teselli bulurlar m? Bilmiyoruz. Bu nedenle ha
yatn ve lmn gerekliini olduu gibi kabul ederiz.
262
Ruhani Aile Konstelasyonlan
Giri
1. Icscl lulun.
Konslclasyon lideri, her aamada bir ruliani zihin larckcli-
nin yol gslcrm csine teslim olur. Harekc, kiminle alabile
ceimiz, ne kadar ileri gidebileceimiz ve ne zaman durma
mz gereklii konusunda bize yol gsterir.
2. Herkese ve her eye olduu gibi rza gsterm ek, onlar say
mak, sevmek ve yarglamamak.
263
BERT HELLINGER
Felsefe
Bu almada biraz, insanlarn davrannn altnda yatanlarla,
aclarnn ve mutluluklarnn zerinde durdum. Biraz felsefe yapm
oldum ama baka bir eyle uyumdan gelen zel bir eit felsefe.
Felsefe aslnda nedir? Felsefe nesnelere bakar, onlar yakn
dan inceler ve kendini tm olgulara aar. Bilgelik klar (felse
fecinin tanmdr) kendilerini bu olgulara aar ve bu olgu zengin
liinden, esas eyin anlk grntleri ortaya kar.
Felsefe, yzeysel grntnn ardndaki esas birden grmek
demektir. Esas olan grebildiimiz, temel igrmzn olduu
yerde ve nesnelerin doasndaki eyleri anladmzda harekele
gemeye kadir ve mecbur oluruz. Byle bir igr uygulamaya
gemelidir, gemezse boa gider. Uygulamaya geit vermeyen i
gr, esas igr deildir.
Ruhani aile konstelasyonlar, bu igrnn fenomenolojik
sreci temelinde mmkn olur. Bu balamda, ruhani aile konste-
lasyonlannm igrlerini uygulayan yardmcnn tutumu, bir fel
sefecinin tutumuna benzer. Yardmc herhangi bir niyet gtme
den ve korku duymadan, nceki deneyimlerden yardm alma
dan, kendini olduu gibi, grnene brakr ve iini bombo bra
kr. Sonra tpk bir imek akmas gibi, bir sonraki adm ortaya
kar. Bu adm izlenmelidir. Ardndan kii yine ne yapacan bi
lemez nk igr asla tamamlanmayan bir eydir.
Esas igr, asla genel gerek deildir, sadece bir sonraki
admda yaplmas gerekenlere ilikin iaretlerdir. Bu adm izlen
diinde dizili yine balar. Yardmc bir sonraki admm kendisi
ne gsterilmesini bekler. Bu ekilde iin i yz, arahksz uyum
icTsinde, sonsuz bir yaraichkla ortaya kar.
2(4
SE VG YLE YKSELMEK
Beden
Burada yaratc almasn ortaya koyan nedir? Size bunu
daha iyi anlamanz iin ksa bir rnek vereceim. Canl olan her
ey gibi bedenimiz de her eyi bir arada tutan ve beraberinde
yeni bir eyler getiren yaratc bir g tarafndan ynetilir. Biz
bu yaratc gc, ruh olarak biliriz. Beden yaar, nk ruh ona
can verir. Bedenin yaam belli dzenleri izler. Tm canllar n
ceden takdir edilmi bir dzene gre ortaya karlar. Ama bu
dzen, tpk dier tm canllar gibi bir evrim iinde olduun
dan, sabit deildir. Yine de sabit olan bir ey vardr ve bu sabit
yap, fiziksel dnyadan gelemez; fiziksel dnyann stndeki
bir dnyadan, belli bir dzene bal kalmayan baka bir yerden
gelmek zorundadr.
Ruh
Ruhun bedene ve yaayan tm canllara ruh vermesini sala
yan ve onlar hareket ettiren g de dzene baldr. Bu dzen
lerden biri de ruhun, dlamay ho grmemesidir. Ruh iin sabit
dzen budur ve ruhun iinden kendi bana ortaya kamaz.
Ruhtan daha stn bir eyden kmas gerekir.
nsan ruhu
nsan ruhu, ruhun da stndedir. Ruhun en belirgin zelli
i snrsz olmasdr. rnein, ruhumuzla gz ap kapayana
kadar en uzak yldzlara ular ya da ok uzamzdaki biriyle
balant kurarz.
Bu bakmdan ruhumuz iin kstlamalar yoktur ama yine de
insan ruhu da dzenlerin stnde deildir, dzenlere baldr.
rnein dncelerimiz, sebep sonu, mekn zaman gibi katego
rilerle snrldr. nsan ruhu ayn zamanda baz mantk kurallar
na da uymaldr. Bu kurallar ve dzenler ruhumuz iin sabitlen
mi koullardr. Sadece bu yaplar iinde dnebiliriz. O zaman
265
I i : r t h i ; i .i . i n g i : r
Yaratc ruh
ile r ey harekel halindedir, yaratc bir hareket iindedir. Bu
nun ardnda, durmadan yorulmadan yaralan, snrsz bir ekilde
yaratc bir g vardr. Bu gerek gtr.
imiz boken gerek varolu nedenimize ve kaynamza, i
te bu yaratc gcmze yaklarz. Bu kaynak sadece bize ait de
ildir, her birimizin ve bir bln hlinde dnyann kaynadr.
Bu kaynan yaknln hissettiimde, dier tm insanlarla ya
knlk hissederim. Bu yaknlk iinde derinlere indiim zaman,
kiisel varlm dndaki hibireyi etkilemeye almam. Kke
nim, herkesin kkeni ile birlikte iler nk kizlere benzeyen
herkes iin bir lek kken vardr. Yaratc insan kapasitemiz bu
yaklamdan ve bu tr bir ballktan gelir. Bu yzlen ruhani ai
le konstelasyonlan, yaratc etkisini ayn kaynaktan kazanr. Bu
radaki almamz iin esas nkoul budur. Bu yzden, bu al
may igr yaklamnda en azndan biraz ilerleme kaydettii
mizde ve bu relscleyle bir btn olduumuzda yapabiliriz. O za
man bu almaya hazr oluruz.
Tabi ki buun ad psikoterapi deildir nk bu alma
onun da tesine geer. U )gulamal lelsele ve hayal okulu olur.
Bunu psikoterapinin kategorilerine oturtmak istediimizde avu
larmzn arasndan su gibi akp gider. Hep birlikte bir lrsat ka
rm oluruz.
266
Sn VG Y I . U Y K S n L MH K
Ruhani alan
Ardndan katlmclar, hakknda bir ey bilmeden, aniden
lemsil ellikleri kiiler gibi bissclmeye balarlar. Yani aile konsle-
lasyonu, bize daha byk bir btnle, ruhani l)ir alanla bamz
olduunu gsterir. Bu ruhani alanda ller de dhil, bir ailenin
bln bireyleri yer alr ve herkes birbiriyle uyum ierisindedir.
Hepsi birbiriyle iliki kurabilir ve hepsi de bilinli olmasna
gerek olmadan, davranlar ve duygulan araclyla birbiriyle
iliki kurar. Bu balarn derinlii zamanla aile konstelasyonlann-
da su yzne kar.
Aile konsielasyonlannda bu ruhani alanla ilgili igr sahibi
de oluruz. Ruhani alann, btn aile bireylerini ve kader bayla
balanm dier kiileri gzleyen, ortak bir ruhu vardr. Bu ruh
belli kurallar izler ve yeleri, geni kapsaml sonularyla kendi
ne uymaya mecbur eder.
Bir anlamda aile kostelasyonu sreci, bir aileyi k o n u m lan
drarak yzeysel olarak renilebilir ve etkileri annda gzlem
lenebilir.
Peki bu durum, kolaylatrcya her eyi kapsayan bu ruhani
alanda yardmc olacak igry kazandrr m?
En iyi zm ve ifay beraberinde getiren yaklannn n k o
ulu, ruhani alanla ilgili bilgi sahibi olmaktr. Rnhani alann ku
rallarn ve kuaklara yaylacak olas etkilerini anlamak, bu al
mann en nemli ksmdr.
267
BERT HELLINGER
Alan ve ruh
Alan ve ruh kavramlar biraz kafa kartrc gelebilir. Rupert
Sheldrake ile yaptm bir konumada kendisi bana, Alan pek de
iyi bir terim deil demiti.
Bu alanlarda alma yrten ilk kiiler Alman dnrlerdi.
almaya geen yzyln banda balayan bu filozoflar, ruhani
alanlarla ilgili gzlemlerde bulunmular ve ruh szcn kul
lanmlardr. Genel bir ruhtan ve bir dnya ruhundan sz etmi
lerdir. Ancak ruh szc, bilimde pek de geerli olarak kabul
edilmemi, bunun yerine alan szc seilmitir.
Ruhani bir alann belli dzenleri izlediini, srekli hareket h
linde olduunu ve bu hareketlerle bir eyler amaladm gzlem
leriz. Amalar ve niyetler, bilin olmadan var olamazlar. Bir alann
bilinci yoktur, o yzden burada ruh terimi daha uygundur. Bu
yzden de ben ou zaman byk bir ruhtan bahsederim.
268
SE VG YLE Y KS ELMEK
Aile ruhu
Ama imdi teredcIllerim var. Bu aile ruhu bu alana yakalan
mtr. Bu alanda, her ey balan yaanr. Aile iindeki kaderler
tekrar eder. Bir aile yesi, daha nceki bir bireyin kaderine kilit
lendiinde ve ona gre davranmaya baladmda, sonraki kuak
tan biri de bu kiiye kilitlenir. Kilitlenmek hibir eyi zmez.
Rupert Sheldrake, bu aile ruhuna ulamak iin daha byk
bir ey gerektiini kabul elmi, buna ruh demitir. Birka rnek
vereceim, siz de daha iyi anlayacaksnz
Psikanalistler bir alan olutururlar. Burada hepsinin ayn e
kilde davranmas gerekir. Bir baka yntemi kullanan bir psika
nalist, alan lehdit eder ve alan bunun karsnda dlamayla tep
ki verebilir. Bunun tesinde alann, yelerinin neyi alglayabile
ceini tanmlama ilevi de vardr. G k bilimciler ve Katolik kili
sesi, yelerine neleri alglamann ve dnmenin yasak olduuy
la ilgili kurallar koyar.
Vicdan
Bugne kadar hibir dnr, vicdan dediimiz eyi yakn
dan incelemeye cesaret edememitir. Kant gibi, dier dnrle
rin hepsi de bu vicdan karsnda bylenmitir. Farkl insanla
rn ve gruplarm farkl vicdanlar olduunu ve bu vicdanlarn bir-
birleriyle uyumdan uzak olduunu alglayamamlardr. Hristi-
yanlkla vicdan en nemli ey olarak kabul edilir, hatla Tan-
n'nn ruhlarmzdaki sesi" olarak tanmlanr. Bu dncenin do
asndaki elikiler alglanamaz. Vicdan kavram etrafnda ok
guciu ve geni bir alan oluturulmutur. Kiliseden dlanmak
tm sonularyla ok gl bir lehdit unsuru oluturmutur.
Adalet
Bu konuda adaletle ilgili cok nemli bir igrum olmutu. Ada
let ok yksek bir dcgcr ve en sln ama olarak kabul edilir. Pe
269
Bl i KT II I LLI NC l i R
k, adalc cliyc bir ey var mdr? Adaletin tecelli ettii, baarya ula
t grlm mdr? Byle bir ey yoktur. Adalet sadece bir d
nce olarak, uruna mcadele ettiimiz, liatta etmeye zorland
mz bir ideal olarak vardr. Adalet yerini bulduu zaman ne olur?
Biri ldrlr. Tm ledakrhklar adalet iin yaplr. Savalar adale
ti salamaya alr. Baka lkeleri igal eden askerlere, ou zaman
adalelin yerini bulmas iin liizmet ettikleri sylenir. Bir saldrgan
durdurmak iin savaa giden askerler bile bu tuzaa der. Son
dnya savanda birok Alman kenti, adalet namna intikam iin
kurban edilmi, yaklp yklmtr. gdlerimiz kklemitir ve
ou zaman yce ve kibirli deerlerimizin ardna gizlenmitir.
Birok dinde Tann'm n ya da tanrlarn adaleti salamasn
beklemek kavramnn yer almas ok arpcdr. Byle bir Tanr
neye hizmet eder? Adalete tapmaya. Bununla birlikte Tanr artk
Tanr deil, ayn zamanda idoldr. Bu ok arkaik kavram, temel
deeri sevgi olan dinlerde bile kendine yer bulmutur. Bu neden
le vicdan dediimiz ey intikama izin verir ve adna adalet dedi
imiz yce bir deere dntrr.
Bu kavramn neden incelenmedii apak ortadadr. Sahte
tanrsna kar vicdan kr olan bu morfojenetik alanda bu alg,
bilinlenene ve berraklaana kadar yasaklanmtr.
Byle birok alan vardr. Tbbi alan, byk baarlarna ra
men bmlardan biridir. Hastalklarn nedenlerine ve iyiletirme
yntemlerine ilikin birok igr, bir alg yasa nedeniyle en
gellenmitir.
Aile konstelasyonu uzmanlar da dhil birok terapist, bu
alanda alr ve sonu itibaryla onlarn da alglayamadklar ey
ler bulunabilir.
Tutsak ruh
Birok terapist, etraflarnda duvar gibi rlm, belli bir
dnya grne taklrlar. Yeni bir kap almadka da bunun
270
SHVGl YLi ; YKSI I I . MUK
Fenomonolojik gr Yolu
Aile konstelasyonlaryla yaamn iki icmel kural ve insan
ilikileri su yzne kar, ruhani bir igr olarak gelirler. Ben
buna fenomonolojik igr yolu di)'orum.
271
BURT l i n U - l N C L R
lerleme ekli
Bu igr yaklamna ulaabilmek iin, iyi bir ruh hlini el
de eime y nlcmini aklamak isliyorum. Bir danann sorunu ile
ilgilenirken bu igr yolunda ilerleyebiliriz. gr yaklam
sayesinde bir sonraki adm iin gereken igry bulabiliriz.
Bu yaklam ilk kez nerede kullandm size anlalacam.
Bu yolda, vicdanla ilgili gerekli igrlcri edindim. Vicdanla ilgi
li igrlerim ve ayn zamanda hayaln kurallar, aile konslelas-
yonlar iin nkoul olan lemel igrlerdir.
Kendimizi, altmz zihinsel balardan uzak tutmalyz. Bu
uzak lutmay admda gerekleiirebiliriz:
gr yaklamnn ilk admnda bu sorunla ilgili daha nce
sylenen her eyi unuturum, sylenmi ne varsa darda brakrm.
Aynsn dananla da yapabiliriz. Danan ne sylerse syle
sin unuturuz, aklmzda tulmaya almayz. Kendimiz ile dan
an arasnda bir mesafe yaratrz.
Vicdan zerine dndmde kendimi ona btnyle yeni
ve bamsz biimde aar ve vicdanla ilgili sylen her eyi unutu
rum. Bylece ilk mesafeyi koymu olurum.
kinci adm kendimi hibir niyet glmeden bir durum, sorun
ya da kiiye amaktr. Kendimi vicdana bu ekilde atmda bir
ey renmek deil, yalnzca uygulamak isterim. Bu niyet gerek
alg iin bir engel oluturabilir. Bir niyet gtmemek, ikinci mesa
feyi yaralr. Vicdanla ilgili igrlerimin daha sonra geni kap
saml etkilerinin olmas ise bir dier konudur. Bu igrlerin ya
amn ve sevginin tm alanlarnda maksatl uygulanmas, salt al
gnn bir sonucudur.
imdi bunu yardm el meye uygulayalm. Kendimizi, yardm
etme niyeti bile gtmeden danana aarz. Danana nasl yarar
l olabileceimizle ilgili dncelerden uzaklarz.
imdi iinize dnn ve bunu gerekten uyguladnzda dik
katinizi nasl younlatrdnz fark edin. Danann ne syledi
ini unutursunuz ve hibir niyet tamazsnz.
272
SEVG YLE YK S E LME K
Meditasyon: Mesafe
imdi sizlerle bir altrma yapacam. Sadece gzlerinizi
kapayn, iimizde, kendisi iin bir ey yapmak istediiniz b iri
ni grmeye aln. Belki bir danan, aileden birini, yardm et
mek istediimiz, onun iin endie duyduumuz birini ya da bir
ocuu grelim.
Kendimizi bu kiiye, maksat tamakszn; endie, pimanlk
ve korku duymakszn, ortaya kabilecek sonularla ilgili kayg
273
li li KT I I I I . LI NG R
Ruh
Ruh, ayrlm eyleri birletiren ve belli bir yne ynelten bir
gl . rnein, organlarmz sadece olaan hlleriyle alabi
lirler nk onlar yneten ve balayan bir g vardr. Bylelik
le iimizdeki ruhu yaarz.
Ruh ayn zamanda bir ailenin )'elerini de birletirir ve onla
r belli bir ) n e yneltir. Bu da genilemi bir ruhtur. Bu ruh,
kendisine ait hibir eyin dlanmasn ho grmez. Ruhun hare
ketleri burada da ayrlm bir eyi tekrar birletirmek ister. Bu
byk ruh, aile ruhu, aile konstelasyonundaki temsilcileri etkisi
altna alr. Bu ruhun egemenlii alma giren kiiler, daha nce
ayrlm olanlar sonunda yeniden bir araya kavuturan bir yne
doru harekete geerler.
Dier yn
Bazen kavumann nasl gerekleebileceine dair bir dn
cemiz olabilir ya da deneyimlerimize dayanarak zmlerin nc-
274
SnVGI YLH YKSni -Ml i K
Kapsam
Aile konstelasyonlarmda ou zaman sadece byk anne ve
babaya, hatta byk byk anne ve dedeye kadar geri gideriz.
Bu kuaklar bir arada grmek bizi, kimin kime kilitlendii
ne dair belirgin bir resme ulatrr. Bu dolanmalar ou zaman
ok gerilere uzanr. Bazen kritik olaylar o kadar eskide yaanm
275
BERT HELLI NGE R
Kayp ruh
Bir bakasn ldren kiiye ne olur? Katiller ruhlarm kaybe
derler. Sonra da onu aramaya koyulurlar. Katillerin kendisi bula
mazsa aramay, sonraki kuaklar srdrr. Bir katilin ruhu nere
dedir? Kurbanla birliktedir. Kurbanyla birhkte ruhunu geri ka
zanabilir. Bu yzden, bizi bara gtrecek zmleri arayarak
bir eyleri telafi etmeye altmzda, kurbanlara bakmamz ve
byk bir merhamet duygusuyla kaderlerine alamamz gerekir.
Bu ekilde onlar ruhumuza alrz. Ve yine bu ekilde sulularn
kayp ruhlarn da ruhumuza alrz.
Aklk
ou zaman, karanlkta hibir eyden habersiz dolarken
nemli bir ey su yzne kar. Bunun bir etkisi olur ve biz bu
na mdahale etmezsek bu etki ilemeye devam eder.
Psikoterapi ve pek ok adan zellikle aile konstelasyonlar-
nn erken biimlerinde, bir kii zm arar, ou zaman da bu iyi
bir zm bulur.
Ama sorun o k derin bir ey olduu zaman bunu baarama
yz. Burada kendini gsteren ruhla birlikte hareket etmeliyiz. Bu
hareket balad zaman baka bir ey yapmamza gerek kalmaz
nk hareket kendi kendine devam eder.
Bir zm ararken ou zaman ne olabileceine dair bir fik
rimiz vardr. Bu i resmin doru olduu ve gzel sonular dour
276
sevgiyle ykselmek
Ailemizin iinde
Bunun zerine ksa bir meditasyon yapabiliriz. Gzlerinizi
kapayn, anne babalarnz bedenlerinizde hissedin. Bizlere a n
ne ve babamzdan gelm eyen, hibir ey yoktur. Bizler anne ve
babamz, yani ksaca onlarzdr. Bu yzden anne babalarmz
iimizde hissedene kadar iim izi onlara aarz. Ve onlar, ba
ka trl olm alarn dilemeden, gemite ve u anda olduklar
gibi hissederiz.
277
BERT HE LLI NGE R
Danann ailesinde
imdi de bize yardm iin gelen bir danana bakalm. Bu da
nana baktmz zaman onun ailesini de grelim, onlar anlaya
lm, sevgi ve saygyla kabul edelim. Sonra danann byk anne
ve byk babasna, tm atalarna ve ailesinde gen yata lm
kiilerin hepsine bakalm. Onlar bizim iin varlklarn danan
da srdrrler; bizler de onlarn nlerinde saygyla eiliriz. O n
larn desteini bekleriz. Danana ilgi gstermeye balayan sade
ce biz olmayz, atalar da yardmmza koar ve bir paras oldu
umuz o daha byk eye destek olurlar. Bylece biz de belki de
danann kaderi, grevi ve ahnyazsn bir an iin grebilir ve ka
bul edebiliriz.
Sonra dananla nasl balantl ve ayn zamanda da ayr oldu
umuzu anlarz. Yaptklarmzn danann ailesi, kaderi, hatta bel
ki de lmyle uyum ierisinde olmas iin dikkat etmemiz gerek
tiinin bilincine varrz.
278
SnVGIYLr: YKSI L MF .K
Uyvmsuzluk ve uyum
Birisiyle tantmzda, o kiinin anne ve babasyla da tanm
oluruz nk herkes, iinde hem annesini hem de babasn tar.
Anne babas ve atalar, o kiinin iindedirler. Bu yzden biriyle ta
ntmzda birok kiiyle tanm oluruz. Kiiye sayg duyduu
muz zaman, anne babas ve atalarna da sayg duymu oluruz.
Buradaki almamzda da kiilerin annelerinden, babalarn
dan ya da dier aile bireylerinden kopuk olup olmadklarn g
rrz. Bu derin badan kopuk kiiler, kendilerini eksik hisseder;
kiinin sistemi ise dzensiz gibidir. Bu yzden almalarmzda,
ayr dtmz, unuttuumuz ya da reddettiimiz aile yeleri
279
BERT HELLI NGER
280
SEVG YLE Y KSELMEK
Dilekler
Sizinle ok ksa bir altrma yapacam. Birisine yardm ede
bileceinizi hayal edin. Bu dier kiiye ne hissettirir? Ve size ne
yapar? Dier kiinin gc ve sizin gcnze ne olur?
281
BURT liriU .lN G I R
282
S VGI YLI Y K S U L M t K
Yeni balayanlar
Bu almaya yeni balayanlarn zel snrlan vardr. Bu o n
larn ekilerinin az okluu anlamna m gelir? Snrlar ile uyum
ierisinde olurlarsa rul her koulda hareket eder. nsanlar ne
yapacaklarn bilmediklerini, bir ey yapmaya glerinin yet
meyeceini kabul ellikleri zaman, ruhlar iin en iyi sonular
elde ederler. Yardmcnn, yalnzca ruha gvenmeye ihtiyac
vardr. Usta Freud, yaad dnemde yeni balayanlarn ou
zaman kurnaz tilkilerden daha baarl olacaklarn biliyordu.
nk balang dzeyindekiler alak gnll olduklar iin
ruha yer alm olur.
Ruha gvenmek
Bu ekilde almak nasl mmkn olur? Ben falc mym?
Hayr. Temsilciler neler olup bittiini birden anladklar iin lal
c mdrlar? Hayr. Sadece balam halindedirler. Bu yzden k en
dimi, sorumluluk almakszn bir duruma aarm. Temsilciler de
sorumluluk almazlar. Onlar, yardmclar daha byk bir btn
iin kendilerini desteklerken sadece dananda ya da bir baka
snda olup bileni gsterirler.
Ben de temsilci gibi o anda hisscliklerimi, kendi duygular
m, dncelerimi ve amalarm bir kenara brakrm. Kendimi
korkmakszn ynlendirilmeye aarm. Temel luum budur. Ba
zen kiilerin seri lepkiler verdikleri cmleler sylerim. Birou
nuz da muhienelen bu ekilde hisselmi, ama sylemeye cesarel
edememisinizdir. Uyum ierisinde olduumuz zaman her lrl
cesareti gstermek dorudur. Bunu konslelasyon sonularnda
grebilirsiniz.
O zaman durumu olduu gibi kabul edip daha byk sistem
le uyum iinde hareket ederiz. Ama temsilcinin gerekli hareketin
ne olduunu alglamas zainan alabilir. Ayn durum yardmc iin
de sz konusudur. Yardmc, harekelin nereye gideceini bilmez.
283
BERT I IELLI NGER
Koruma
Bu alma, bizi bazen tehlikeli boyutlara tayabilir. O zaman
son derece dikkatli olmamz gerekir. Terapistlerin kendilerini bir
duruma gz kapal brakmalar tehlikelidir. Neyin iine girdiini
zi her zaman dorudan doruya deerlendiremezsiniz. Kendimizi
aarken bir yandan korumay da elden brakmamalyz.
Koruma, boluktan gelir. Sadece kendimizi arzu ve korkula
rmzn tesinde bir ruh hliyle, daha byk bir eye brakt
mzda ve ynlendirildiimiz yerden ileri gitmediimizde bu a
lmay yapabiliriz. Daha ileri gitmediimiz zaman, gitme iznimiz
284
SEVG YLE Y KSELMEK
T anlamlanmam
Tamamlama, sonlandrma ile ilgilidir. Tamamlanm ey,
sonlanmtr. Bu yzden, geriye kalan, tamamlanmamtr. Ta
mamlanmam olan, ileriye dnk gelime kaydetmek iin ge
rekli gce sahiptir. Tamamlanm ey unutulabilir.
Bunu neden sylyorum? nk bu alma da tamamlan
mamtr. ite gcn de buradan alr. Bir ey tamamlanmsa ve
daha fazlasn yapmamz gerektiini dnp yine de ayn eye
devam ettiimiz zaman, bu eyin aniden zayfladn ve gcn
kaybettiini fark ederiz.
Konstelasyonu gcn zirvesindeyken braktm zaman baz
lar bir eyler daha yaplmas gerekliini dnr. Bazen dana
na gider, sorular sorarlar ve almay, kendi bak alarndan ta
mamlamaya alrlar. Bunu yaparak canl bir eye mdahale
ederler. nk canl olan ey byr. ou zaman farkna var
makszn byr. Bir sre sonra geri dnp baktmzda, bitkinin
ne kadar bym olduunu ya da buzann inee dnt
n grdmz zaman arrz.
Kendi gcn ve hzn ortaya karabilmesi iin bir eyleri
kendi hline brakma sabrn gsterme, bu alma iin nemli
dir. Yardmcnn, bir eylerin kendi gcyle bymeyi srdre
cei inancn tamas nemlidir. Bu sabr gstermek, yardmc ve
sreci hzlandrmak iin yardm etmesi gerektiini dnen kii
ler iin nemlidir.
285
i Jt-RT ; iJ -i N(; r; R
286
S l iV C l YI J ; YUKS LMI ZK
Hibir ey yapmamak
in'deki, slam'daki ve dier birok dindeki Sfiler, hibir ey
yapmadan bir eylere neden olmann gizemini zmlerdir. Ru
hani alglarn btne aarlar,- ne olduunu grrler ve kendilerini
geri ekerler. Yardm etmezler, hibir eye karmazlar. Bylecc
ler ey, ilgili herkesle uyum iinde kendi seyrinde geliir.
Bu ortaya kn belirli bir hedeli yoktur. Bazlar, d an
anlara .salkl ve akl banda kiiler olabilmeleri iin ne yap
malar gerektiini syleyerek onlara hedeller koyar. Danan
bunlara uyduunda ne elde etmi olur? Danan bir ocua d
nr. U\'um iinde olm ann ne demek olduunu bilen kiiler,
zaman zaman baz dene) imler yaarlar. Arlk bir eyler syle
me zamandr ve bu bazen tek bir cm le olabilir. Bir yz aydn
lanr ve bir eyler deiir. Ancak bir sonraki greve geliimiz
iin ok uzun sre o kiiyi aramamza gerek kalmaz. le y an
lan, bir eyler syleme zamannda beklersek dier kiinin b-
) m e sin e engel oluruz. Yani sadece geerken urayarak bile
i\'i bir eyler )'aparz.
Aslnda bunun keyni karabiliriz ama sevince taklp kalr
sak bir sonraki lrsau karrz. Bu yzden ilerlemeye devam ede
riz ve birden, bunu g sari etmeden, uzun uralar vermeden
287
B l ; R T HE L L I NGHR
288
SEVGYLE YKSELMEK
K on u m am a b ile g erek y o k
eh re g elen ler
T ek b ir ka p d a n g eer
H er seferin d e tek b ir zil a la r la r
Bu zil sesi
D ier zilleri de m la ir
Olgun b ir elm ay top la m ak iin
K aynan b ilm ek zoru n da de iliz
K ii elm ay elin e a lr ve srr
lim gere i ren m ek iin
K iinin btn ayrn tlar bilm esi g erekti in d e srarcyd
B ilge kii y an tla d :
E ski g e r e k le r h a k k n d a o k ey b iliy oru z
B izi ileriy e g t recek g e r e k le r g z p ektir
Ve y en id ir
nk tohum un iinde k o c a b ir a ac sa k la m a s gibi
G e r ek ler de v araca y eri s a k la r
B ir so n ra ki adm bilem edi i iin
H a rek e le g em ekten ek in en ler
E sas n em li olan eyi k a rr
Y aayan a a la r
l k e restelere evirir
Alim lam ikn a olm ad ve b ilg e kiiyi b ira z d ah a sorgulad
B ilge adam u nlar syledi:
Btnlk b ir f ra gibi g elir ilk b ata
Tatl ve bu lan k
M a y alan m ay a ve z a m a n a g erek du y ar ki
B erra kla sn , durulasn
Sonra, b ir yudum a lm a k y erin e
Onu ien ler
S arho olu r ve sen d elem ey e balar.
289
Kadnlar ve Erkekler
Sayg
iftlerin ilikisine baktnnda gnmzdeki en byk so
runlardan birinin, kadnlarn ou zaman erkeklere sayg gster
memesi olduunu gryorum. Bu durumun ocuklar zerinde
291
BERT HELLINGER
Onaylamak
Bir iftin ilikisi ancak, erkein kadna, kadnn da erkee, ol
duu gibi her hliyle sayg gsterdii zaman yrr. Bunu kabul
etmek, ruhani bir harekettir.
B irok ift ilikiye balarken, einin belli bir izgide olmas
gereklii dncesini tar. Eler birbirlerinin fikirlerine katlma
dklarnda birbirlerini deitirmeye alrlar. Bu tutum zaten ay
rla davetiye karmaktr. Birbirlerine sayg gstermeyen iftler,
en azndan kendilerine duyduklar saygdan dolay o ilikiyi sr-
drmcmelidir.
Seni okluun gibi seviyorum demeyi kabul etmek, ein
kendini gvende hissetmesini salar. Bu ekilde elerden biri, di
erinin sevgisinden emin olur.
Bu ekilde kabullenmek, daha birok anlam tar. Bu ayn za
manda erkein kadna: Bu hlinle benim iin en doru insansn.
Bu hlinle beni mullu ediyorsun dedii anlamna da gelir. M ut
luluk, kabul etmenin en gzel hlidir. Bu cmle ardndan da u
nu syler: Anneni ve baban da olduklar gibi seviyorum. Bir
den gelien bu farkll hissedebiliyor musunuz? Eler, birbirle
rinin anne babasn da olduu gibi kabul edip sevdii zaman,
kendilerini ok daha fazla gvende hisseder.
292
SEVG YLE Y K SE L ME K
Sonra bir adm daha ileri gidilir ve: Her ne pahasna olursa
olsun, senin ahnyazna ve kaderine de razym denir.
Ruhun sevgisi
imdi ruhun harekeliyle uyum iine gireriz; bu aslnda ru
hun sevgisidir. Ben ruhun sevgisini yle gryorum: O, her bi
rimize sevgiyle ynelir nk bizi biz yapan da bu ruhtur. Ruhun
hareketiyle uyum ierisine girersek, bir ifti sradan bir sevginin
yapamayaca kadar yksekte ve derinlikte birletiren bir sevgi
nin farkna varrz.
Cinsellik, tutku ve mutluluk gibi bir ilikide yaanan her ey,
bu hareketle uyum ierisindeyken ruhani bir boyut kazanr. Her
ey ruhanilikten gelir; yaam, tarih ncesinden beri byle hare
ket etmektedir. Erkein kadna duyduu zlem, kadnn erkee
duyduu zlem, yaamn ve sevginin temel hareketidir. Bu hare
ketlerle uyumu hissedebilirsek, bu anlayla hareketin bizi ta
masna izin verirsek, kadnla erkek arasndaki sonsuz mutlulu
un nnde engeller kalmaz.
Sadakat
Kimi zaman bir ein, dierini terk etmek zorunda olduu du
rumlar sz konusudur. Kii, ailesiyle olan balarndan, gem iin
deki kilitlenmi bir badan ya da ailesi adna nemli bir eyi st
lenmesinden dolay, kaderini izlemek zorunda kalr. Dier kii
de bunun zerine, Bana kar drst olmalsn dedii zaman
bunun, elerin ruhunda nasl bir etki yarattn hissedebiliyor
musunuz? Elerin, ruhun hareketiyle olan balarn nasl kopar
dn anlayabiliyor musunuz?
Ayrlk yaansa bile, sevginin srmesine izin veren bir cmle
vardr: Seni seviyorum, kendimi seviyc'rum; sonular ne olursa
olsun, sana ve bana yol gsteren eyi seviyorum.
293
BERT HE LLI NGE R
294
SEVGYLE YKSELMEK
295
BHRT I I E L L I N G R R
Hogr
Almanyadaki eilimimden sonra Gney Afrikada retmen
olmak iin bir baka eitim kurumuna yazklm. Orada, dnem so
nu ve yl sonu snavlar vard. Snav pek ok sorudan oluuyordu
ve gemek iin sorularn yzde krkn doru olarak cevaplamak
gerekiyordu. Yzde krklk doru cevap, snav gemeye yetiyordu.
Bu elerimiz iin de gcerlidir, yzde krk yeierlidir.
zleyicilerde glmeler.
Kusursuz akla ilgili dncelerimize veda etmemiz gereki
yor. Eer kusursuz ak var olsayd bu insan aan bir ey olurdu.
Yzde krk iyidir. Gerisi iin hogrl olmay denemeliyiz.
Hogr sevgidir, gzel bir sevgidir.
296
SF. VGI YLU Y C K S E L M I I K
297
B E R T I I I LI . I NGHR
298
SEVGI YLF. Y K S l I L M n K
299
Skntl ocuklar
301
B E R T HF. LLI NGKR
302
SHVGYL1-; Y KS E . MHK
303
B n R T I I UL L I NG E R
304
S E V GI YL H Y K S E L M E K
305
BI RT HE I . L I NG E R
Giri
Engelli bir ocua sahip olmak, anne ve babada derin bir ya
ra aar. Bir yandan, genellikle ocuklarna sevgiyle bal olur ve
onlarn aclarn paylarlar. Dier yandan, ounlukla kendileri
ni sular, hatay kendilerinde ve baka kiilerde, rnein doktor
larda ararlar. Bu ekilde davranarak ocuklar ve ayn zamanda
kendileriyle olan balarn kaybederler.
Bu durumda anne babalara yardmc olacak lek ey, kaderle
rini ve ocuklarnn kaderlerini, onlar ve ocuklarn zel bir e
kilde ynlendiren ruh harekelini kabul eimekir. Bu ynlendir
306
SE VG YL E Y KSELMEK
Konstelasyon
Anne ve baba on iki yanda, engelli bir erkek ocuuyla ge
lirler. ocuun ayn zamanda otistik olduunu sylerler. Hepsi
Hellingerin yanma otururlar. ocuk, Hellingerin yanna, annesi
ocuun sama, babas da annenin sama oturur.
ocuk Hellingera ikolata getirmitir. Hellinger teekkr
eder ve paketi aar. ocua bir para verir ve bir paray da k en
di azna atar.
Helllinger, ocua: Tad gzelmi.
EngeHi ocuk glkle; Gzel.
ocuk annesine bakar ve glerek ellerini rpar. Katlmclar
alklamaya balaynca Hellinger onlar durdurur.
Helllinger, gruba: Karlk vermeyin. Her ey ailenin iinde
kalmal, aksi takdirde dikkat datr.
ocuk annesinin salarn sevgiyle okar ve onu per. Hellin
ger, sakinleene kadar ocuun sol elini tutar. Sonra anne ile ba
bann, katlmclarn oluturduu dairenin ortasnda yan yana
durmasn ister. Anne kocasnn sanda durur. Ardndan Hellin
ger, ocuu anne ve babasnn karsna konumlandrr.
Helllinger, anne babaya: Yan yana durun ve birbirinize b.
km. imdi birbirinize, O bizim ocuumuz deyin.
307
UE RT H E L J N G E R
308
SEVG YLE Y KSE LME K
309
BF.RT H E L I . I N G E R
310
SHVGI YLI Y K S L M E K
311
B t R T HE1 . LI NGER
312
S HV G Y L E Y C K S t L M E K
313
BERT HELLINGER
314
SEVG YLE YKSE LME K
315
B E R T HE L L I NGH R
316
S KVGI YL I ; Y C K S E L M E K
317
B E R T H E L L I NG R
318
S EVG YLE Y KSE LM EK
319
l i li RT HHL L I NGE R
320
Byk lekli atmalar
Giri
Bu blm de, byk lekli atmalarn ykc boyutunda,
ou zaman iine s rklenen bireyler ya da gruplar iin l m
cl sonularla kendini belli eden vicdan kavramna geri d n
m ek istiyorum.
ilk soru u: Bu byk atm alar nasl ortaya kar? G e
rekeleri nelerdir? Savunma noktas nedir? Nasl bizi de iine
alrlar?
Ardndan kendimize unu soralm: Bu atmalarn ilerle
meye ve yenilenmeye hizmet etmesi konusunda bizim yapabile
ceimiz bir ey var m? Bu atmalar bizi ayrmak yerine bizi da
ha da yaklatrabilir m i?
Ayn zamanda unu da dnmeliyiz: Bir atma sona erdi
inde ve yeniden bar salanp da kenchmizi daha zengin ve da
ha insancl hissettiimizde aklmzdan neyi karmamalyz ve ne
yapmalyz?
Bu blmde kendimi genel bir zelle snrlandrarak u soru
yu soracam: Bu atmalara ne yol aar ve bunlar nasl zme
kavutururuz?
321
BERT HELLINGER
Byk atmalar
U2
SEVGYLE YKSELMEK
323
BERT HELLINGER
Adalet
Bu tr ztlam alar enerjilerini yaam m cadelesinden, btn
insanlarn ortak ihtiyac olan al-veri, kazan-kayp dengesin
den alr. Bu denge gereksinim inin bir ad da adalettir. nsanlar
adalet dengesi tekrar salandnda sakinleir. Bu yzden adalet,
bizler iin byk bir metadr. Daha nce de belirttiim iz gibi,
sonsuz adalet dncesi diye bir ey yoktur. Sonunda birisi, bir
bedel der.
Adalet sadece, dengeyi iyi bir ekilde aradm z zam an dar
bir erevede kym etlidir. Kayp ve zarardan sonra dengeyi b u l
maya altm z zam an, adalete duyulan gereksinim in so n u la
r tam amen farkl olur.
Size bir rnek vereceim . nsanlar bizi zdkleri zam an m i
sillem e yapmay dnrz. zntm ze karlk, onlarn can
n yakm ak isteriz. Bir lde bizim dengeye duyduumuz gerek
sinim den kaynaklanr bu. Bu gereksinim , adalete duyulan gerek
sinim dir, ayn zamanda da hayatta kalm a ve yok etm e isteim izi
harekete geirir. Bakalar tarafndan krlm aktan ve zarar gr
m ekten uzak durm ak isteriz. Bu yzden m isillem e yaptm z za
m an, dorudan intikam a srkleniriz. Denge kurm a gereksini
m inin ve adaletin tesine geip insanlara, yaadmz znt
nn kat be katn yaatr, onlara daha fazla zarar veririz. Bunun
ardndan karm zdaki kiiler adaleti salamay ve intikam alm a-
324
SEVGYLE YKSELMEK
Vicdan
atm ay kztran baka bir ey de iyi olarak adlandrd
m z, ancak ktnn tarafnda olan vicdan rahatldr. Adalet gi
bi, vicdan rahatl da ykc am alar iin kullanlabilir. nsanlar
kendilerini bakalarndan daha stn hissettiklerinde, vicdan ra
hatl iinde, bakalarna istedikleri eyi yapma hakkna sahip
olduklarn dnrler.
Peki, onlarn byle hissetm esine neden olan ey gerekten
vicdanlar mdr? Aslnda bu, bireylerin ait olduklar ve hayatta
kalm ak iin bel baladklar aile ve topluluk vicdandr. Kiilerin
ayakta kalm alarn, onlarn yok etm ek istei dorultusunda ba
kalaryla atarak gvenceye aldklar topluluun vicdandr, iyi
ve kt tanm , bu topluluun kutsal kim lii olarak ileri srlr;
tartm aya ak deildir. Bu vicdan, farkh dnen ve hareket
eden insanlara saldrm ay kutsal sayar ve yok edilm elerini uygun
grr. Sonu olarak da farkh dnen ve hareket eden insanlar
tehlike arz ettiinden, sava alanlarnda ya da topluluk yeleri
arasnda kutsal savalar yaanr. F iil savalarda ve id eolojik sa
valarda vicdanen rahat olm ak ve kutsal bir ey uruna lm ek,
Bu yolda her ey m bahtr grn savunur. Bu yzden bu
tr saldrganlarn vicdanlarna ya da adalet duygularna itiraz et
m enin yarar yoktur nk bu insanlar, kt olduklar iin deil,
aslnda savarken iyi bir nedenleri olduuna inandklar ve vic
danlarnn sesini dinledikleri iin bu ekilde davranrlar.
Bakalarnn vicdana gelm esi iin yalvaranlar da kendi vic
danlar iin aynsn yaparlar. Bu yzden onlar da kendi vicdan
larn rahat ettirm ek iin ayn yollara bavurm a tehlikesiyle kar
325
BERT HELLINGER
Yeniliin tehdidi
G elenek ve greneklere meydan okuyan her ey bireyin ya da
toplum un vicdannn karsnda bir tehdit olarak grnr. Ama
ikisi arasnda ayrm yapm ak faydaszdr nk sonuta her vic
dan, toplum un vicdandr. Yeni olan her ey topluluun birlii
ni, yani hayatta kalm a m cadelesini tehdit eder. Eer bir toplu
luk kendi iinde yenilere yer verirse zlp balan organize o l
m ak durumunda kalr.
Bu yzden birok siyasi ideoloji bir sre sonra ker. Uzun
vadede toplum un gereklerine ayak uyduramaz, N|'e zcdr ki
b iro k ideoloji, toplum un ayakta kalm as adna, o id eolojinin ya
n ltc niteliklerine dikkat eken iyi niyetli kiilerin idam edilm e
sinden, srgne gnderilm esinden ya da lm e terk edilm esin
den sonra ker. Bunu tarih boyunca birok kez grmzdr.
Bu kiiler, topluluklarnn ayakla kalm as iin, szm ona daha
iyi ve yce bir adalet ortam nn salanm as adna lrler.
Yeni grler etrahnda toplanan gruplar, eski grtekilerin
kendilerini yok etm e tehlikesine kar, yelerini koruduklar za
m an gvende olurlar. Erkenden yenilik talebinde bulunm ak teh
likelidir. Birok szde kfir ve sapknn bana gelenler tarih b o
yunca rktc rn ekler arasnda yer alm tr.
Bu kfirleri halkn gz nnde ipe geren ya da onlar diri di
ri gm en kiiler, bunu kt kalplilikten mi yapm tr? Aslnda bu
kiiler toplum larnm ve dolaysyla kendilerinin hayatta kalm as
iin savamlardr. Yok etm e istekleri, onlar ayakta tutm utur
ve yakp yok ederken vicdanlarnn sesini dinlem ilerdir.
Reddedileni benimseme
Bir topluluun yesi, sebebi her ne olursa olsun kendi vicda
nn n etkisiyle bir kiiyi reddedebilir. A ncak ruhun bir baka ya
326
sevgiyle ykselm ek
Alan
Bu balar, alann im gesi araclyla gzlem lediim iz zaman
daha netleir. Rupert Sheldrake zihinsel bir alan ya da geniletil
mi zihinden sz etm ektedir. Sheldrake, canhlar arasnda iletiim
olduunu gzlem lem itir. Bu iletiim , canllarn zihinsel alanda
yaad ve hareket ettii farz edildii takdirde anlalabihr. Bir
327
BERT HELLINGER
Alan ve vicdan
Ruhani alanlarla balantl olarak gzlem lediim iz zaman
vicdan m ekanizm asn anlam ak daha kolaydr. Farkh alanlar
ierisinde hareket ettiim iz gerei daha da belirginleir. Bu fark
l alanlarda vicdann farkl trlerini yaarz. Vicdann tepkisiyle
belli bir alann nasl ilediini, kim i dhil etuini, neyi dlayp
neyi bastrdn syleyebiliriz.
V icdann etkisi altndaki alan kutuplar, yani bu alann sa
dece bir ksm ve baz yeleri ona ait olarak kabul edilir. V icda
nn dilinde buraya ait olm asna izin verilenler iyi olanlardr. Bu
vicdana gre iyi sadece, topluluun kurallarna gre reddeden ve
dlayan kiilerdir. Yine de reddedilen ya da dlananlar, bu alan
328
SEVG YLE Y KSE LME K
dan dar atlam az. Bunun iin alann onay gerekir. te yandan,
yzeyde bastrlan ya da dlanan ne varsa yzeyin altnda g
kazanr ve szde iyilerin zerinde bask oluturur. D dnyada
bu kadar kat ekilde reddettikleri ey, kendi ilerinde ve evre
lerinde kendini gsterir; artk kendilerini srekli ruhlarndaki ve
evrelerindeki szde ktlere kar savunm ak durum unda k alr
lar. Kendi klarm n glgesiyle m cadeleye nahkm olanlar,
gleri azalana kadar kendi kendilerini tketirler. Ardndan k en
di ilerinde ktye yer verir ve ona yenilirler. Bunun sonucunda
yenilgi ve vicdan rahatszl hissederler.
Byk atma, iyi ile kt vicdan arasndaki atma ile ilgili
dir. Topluluklar arasndaki ve kendi ruhumuzdaki en kzgn at
malar, iyi ve kt vicdan arasndaki ikilem de kalm aktan doar.
lgnlk
yi vicdann ve ait olm ann dayanlmaz arzusu altnda kiiler
deki kr coku artar. Bir yanda masum iyet, vicdan sahibi olm ak
ve gven hissiyle beraber byk bir haz yaratr; te yandan ayn
haz, bakalarnn aleyhinde bir fkeye dnr. Bu haz, lm e is
teiyle birlikte, insan olduuna bakm akszn bakalarn ortadan
kaldrm a isteiyle birleerek bir lgnla dnr; bakalarm
kurtlarn nne atar, bu kutsal ve masum aidiyet duygusuna fe
da eder. Byle bir atm a gcn lgnlktan alr.
Tabii ki bu lgnlk, belli derecelerdedir ama temel hareket
ayndr. Bireysel benlik kolektifin iinde zlr. K olektif olan
ey, ayn iyi vicdann etkisiyle bakalar karsnda stn olm a
nn cazibesine boyun een, kim lii belirsiz kiilerden bakas de
ildir. Cokuya yol aan ey de ayn harekettir. K olektif co k u
nun olduu bir alanda, bireysel alg ve gr geriler, hatta tam a
men kaybolur ve onun yerini aldanma alr.
Saduyularn kazanabilm ek iin cokulu kalabalklardan
kendilerini geri eken kiiler, artk byk atm alar iinde ol-
329
B E R T HE L L I NG R
nazlar. Byk alm alar artk onlar iin cazibesini yitirir. Ama
kalabal reddeden kiiler, cokulu kiilerin sanki vatan hainiy
m iesine kendilerine saldrmas tehlikesiyle kar karya k alr
lar ve bu ekilde atm ann kurban olabilirler. Nedeni ise bu in
sanlarn artk ayn vicdan paylamamalardr.
zet
Byk atm alar, iyi vicdann etkisiyle ruhta balar. n san
lar, ou zaman kendi hayatlarn ve bakalarnnkini bu atm a
uruna feda ederler. Bu ekilde byk atm alar, ruhtaki kutsal
bir eyin; uruna en nem li, en yce eylerin feda edildii bir e
yin, T anrnn yerini alr. Dier topluluun da bir ilah vardr. K i
inin kendi topluluunun ilah. Tanr olarak bilinir ancak bu, di
er grup iin puttur, sahte bir ilahtr ve yok edilm elidir. Bu yz
den byk atm alar, yalnzca kendi insanlarnn haklln id
dia eden bu ilahn em rindedir. Bu Tanr ve hakllk iddias byk
atm alarn balam a nedenidir. Ayn Tanr, em rindekileri genel-
hkle lmden sonra rahata erm e szyle dllendirir. T anrnn
beslenm e kayna, insanlarn O nun urunda feda ettikleri ya
am lardr. Bu fedakrlklar ve ekilen aclar, bu T an ry yce
m akam nda tutm ak ve em ri altndakiler zerindeki hkim iyetini
garantilem ek iin gereklidir.
Bizler iin bir k yolu var mdr? Bunun cevabn bir so n
raki blm de arayacaz.
Byk Huzur
Sevgi
V icdan rah atlatm ak iin yaanan atm alar ve hayatta
kalm a isteinin dnd a, in sanlarm birb irleriy le ba ku rm ak ve
b irb irlerin i dosta tanm ak istem esin d en kaynaklanan h a re k e t
ler de vardr.
330
sevgiyle y kselm ek
Dei toku
Farkl aile ve topluluklarn birbirlerine yaklam asnn ve k or
kularn bir kenara brakm alarnn bir baka yolu da alveritir.
Alveri ya da dei toku, her iki tarafa da avantajlar sunar ve
onlar birbirine yaklatrr. Bir sre sonra bazen bakalarnn teh
ditlerine kar glerini birletirirler ve bu ekilde hayatta kalma
anslarn arttrrlar.
Bir atm ada kendine yanda arayan kiiler, ortak d d
m anlar karsnda ittifak kurarlar. Bylece aralarndaki alveri
ba glenir. D tehlike ve d dm an, bu ittifak iinde barn
egemen olm asn salar.
Ortak vicdan
Bu topluluklar, e zamanl olarak ortak bir vicdan gelitirir
ler ve bunun etkisinde, bu topluluk dndan olanlara kar sn r
lar izerler. Bu vicdann etkisinde kendilerinin dierlerinden da
ha iyi olduunu dnrler ve onlara tepeden bakarlar. Vicdan,
kendi grubunun m enfaatine olan ve bu gruba ait olm ann bir ko
ulu olarak kabul edilm esi gereken her eyi dllendirir. dl
kiinin kendisini iyi ya da daha stn hissetm esidir. Bu balam
da vicdan, bakalarna kar olan, onlar gruptan ayr tutan ve bu
kiilerden korunm ay salayan her eyi onaylar. Hatta atmaya
ve savamaya hazr olma hlini tetiklcyen saldrganlk bile kabul
grr. sel huzur ve vicdan rahad, d dnyaya kar baarl
bir atm a ynetim i iin n kouldur.
Gszlk
Birbirleriyle bir zam anlar atm a hlinde olan topluluklar
arasnda bar tekrar nasl salanr? Kural olarak bar, her iki ta
331
BERT HELLI NGER
Zafer
Bir topluluk, dierini ele geirdiinde galip gelen topluluk,
byle bir zafer sonrasnda isel btnln kaybeder. Ardndan
malup edilen topluluk tekrar sahneye kar. Bylece elde edilen
zaferle birlikte, galip gelen topluluun dalmas ve k balar.
gr
Olaya geni bir ereveden, kabataslak bakmay neriyorum .
Hayatta olduu gibi bu tip genellem eler, gerek deneyim ler gibi
olamaz. Yani dardan grldnde sava ve bar arasndaki
gidip gelm eler ve iki kavram n birbirine bam ll kanlm az
bir kader gibi grnr. Ruhum uz, sava ve bar arasndaki derin
balarn farknda olm adka da byle devam eder. Bu nedenle
bizicr de gerekli igrlere varamayz.
gr, her byk atm ann, sonunda baarsz olacan
syler. Baarszln nedeni, atm ann gn gibi ortada olan in
kr etmesi ve bireylerin sadece ruhunda zebilecei bir eyi d
ar yanstm asdr.
Bunu sylerken, btn atm alarn bu ekilde z m lenebi
leceini ya da atm alar olmadan yaayabileceim izi kastetm iyo
rum. atm alar, bireylerin ya da topluluklarn geliim i iin bir
gereksinim dir. Ama atm alar nem li igrlerle, daha farkl b i
im de, daha zenle, herkesin farkl ihtiyalar gz nnde tutu
larak zm lenebilir. Her iki taraf da tatmin edecek zm lere
ulamak iin birlikte alm ak isteyenler, her iki tarahn da snr-
332
sevgiyle ykselm ek
lan n kabul ederek ie balam aldr. Bar, her iki laraf da bir la
km eylerden feragat elliinde salanr.
Huzur
Bireyler srekli farkl duygular, ihliyalar ve drtler arasnda
ki isel atmalara maruz kalr. Bunlarn hepsi de nem lidir ama
birbirlerini dndkleri ve bir uzlamaya vardklar srece kendi
lerini ortaya koyup hedeflerine varabilirler. Ardndan hepsi daha
byk bir btnn gereksinimleri uruna bir eylerden vazgetik
leri zaman kazanl karlar, iim izde dengeyi saladmz zaman
kendimizi iyi ve huzurlu hissederiz. Ancak duygularmz, ihtiya
larmz ve drtlerimiz birbirleriyle atmaya devam etlikleri s
rece kendimizi kt, bazen de yorgun ve hasta hissederiz.
Burada sorm am z gereken soru, sadece isel bir atm a m
yoksa isellelirdiim iz bir dsal alm a m yaadmzdr.
D orusu, yaadm z atm ann dsallatrlm bir isel-dsal
atm a olduudur. I ve d etkileim i daha iyi anlam ak iin ru
hani alanlara bir kez daha dnm ek isliyorum .
Ruhani bir alandaki bar, bu alana ait olan herkesin, aidiye
tinin kabul edilm esini gerektirir. Bylcce szde iyi olanlarn, vic
dan rahatlnn tehlikeli olduunu grm esi hedeflenir. K endile
rini sulu hissetm elerine yol asa, vicdan azab duym alarna n e
den olsa bile, bu insanlar iyi vicdann snrlarn ancak o zaman
aabilir. Ancak o zam an, reddettikleri kiilere ruhlarnda eil bir
yer sunabilirler.
Alg
Bir alandaki yelerin algs snrldr. Bir alanda, baz kalplar,
hatla insanlarn davran kalplar da kendini tekrar eder. Burada
zellikle reddetm e kalplarndan bahsediyoruz. Reddedilme ka
lplar da ncelikli olarak kendini tekrar eder nk reddedilen
ler de kendi sralar geldiinde vicdan rahatl iinde k end ileri
333
BERT HELLINGER
334
SEVG YLE YKSE LME K
335
BERT HELI.INGER
Halklarn Bar
Yaklak iki yl nce Polonyada arkadam Zenonla, Bresla-
udan Krakow a giden trendeydim. Bana Krakovvla ilgili bir ey
ler anlat dedim. Arkadam, Byk bir Yahudi topluluu vard,
nfusun nerdeyse te biri Yahudiydi. Buradan ok uzakla o l
mayan, Galiya diye bir Yahudi blgesi vard. Nfusun ounlu
u Yahudiydi ama imdi hepsi g itti dedi.
Sonra Krakovv ehrini gzmde canlandrdm . Grdm i
sel resim de, ehir boyunca insanlar ehre girm ek istiyor ama ie
ri alnm yordu.
Krakovvda bir sem iner dzenledim . Sem inerin sabahnda Ya
hudi m ahallelerini grm ek istediim i belirttim . Bunun zerine
arkadam la birlikte Yahudi m ahallelerine gittik. Her ey olduu
gibi duruyordu. Sinagog oradayd, dkknlarn stnde Ibranice
yazlar vard ama etrafta hi Yahudi kalm am t. Pencerelere bak
tm ve bir sr yz grdm. Hepsinin gzleri yalarla doluydu.
Ayn akam K atovite binden fazla insana bir konum a yap
tm. Konum am da PolonyalIlarn ruhu Yahudileri zlyor. Bu
nu ruhumda hissettim . Bu ruh, ancak Yahudiler -ki aslnda hep
si PolonyalIyd- bugnk Polonyahlann ruhlarnda bir yer ald
zaman iyileecek dedim.
Sonra Silezyaya da gittik. Silezyal nfusu da yok olm utu.
Silczya kltr uzunca bir sre Alm an-Polonya nfusunun ve
kltrnn bir paras olm utu ve imdi Polonya ruhu onlar z-
lyordu. Geri gelm eleri gerekm iyor ama P olonyahlann onlara
336
SEVGYLE YKSELMEK
337
B E R T HE L L I NGF . R
338
Ruhani Din
Giri
Dinler, insan ilikilerinde temel bir rol oynar, her eyin tesin
de byk topluluklarda birlik salar. Kendi mensuplan iin bu ya-
amm tesinde de kapsaml bir aidiyet duygusu yaayabilecekleri
geni, byk bir aile yaratr. Dinler insanlara bir snak olur ve ha
yatn ini klarna daha kolay katlanabilme midini verirler.
in san lar d in lerin i o k nem serler ve dier dinlere kar co
kuyla savunurlar. Byk atm alarda grdm z dlam a ve
aidiyet hareketleri, din topluluklarda da iler. K end ileri iin
b elli tanm lam alar ve sn rlar getirdii iin , din top lu lu k lar da
kstlaycd r.
Din znde, bizden byk ruhani glerle bilerek kiisel b o
yutta ba kurm ak, onlar tarafndan ynlendirilm eye ve tanm a
ya izin verm ektir. D inin hareketleriyle var olduumuzu ve en de
rindeki hareketlerim izin de bu hareketlere uyum salamaya a
ltn bildiim iz ve huzuru sadece bu ekilde yakalayacam
za inandm z iin, bir dinle kendim izi zdeletiririz.
Aada sizi ilikilerim izde geni kapsam l sonular yaratabi
lecek ruhani hareketlere ve dinlere gtrm eye alacam . Bir
339
BERT HELLI NGE R
Tanr Sevgisi
Tanr sevgisi, u anlam a gelebilir: Tanr bizi sever, biz de
T a n ry .
Tanr sevgisi Tevratta bir emirdir. T anrn btn kalbinle,
btn ruhunla, btn gcnle seveceksin.
Bu u anlamdadr: T anrnn em irlerine btn kalbinle, ru
hunla ve gcnle uyacaksn.
Hangi em irlerdir bunlar? T anrmn m yoksa insanlarn em ir
leri miydi? Bu em irleri, Tanrnm adna kim aklad? Onlara bu
grevi T anr m verdi? Ne tr bir Tanr? Tanr gerekten srail
kavim lerine, F ilistin i igal ettikleri zaman onlara, hepsini erkek,
kadn, ocuk, hayvan demeden ldreceksiniz diye mi em retti?
Yahudilerin bir kadiam yapm asn m em retti? Ve bu olayda d
m anlarna acyan kiiler, T anrnn em irlerine uymayp Tanr
sevgisine kar m gelm i oldular?
Peki, bu em irlerin insan kanunlar olduu ortaya karsa ne
olur? Kendilerini T an rnn elisi olarak adlandran ama vahiyler
getirm eyen kiilerin kendi m esajlarysa? O zaman T anry
btn kalbinle, btn ruhunla, btn gcnle sev em rinin so
nular neler olur? Bu em ir insan T an rdan saptrtm az m? Hem
T a n n ya hem de insana kart deil midir bu em ir? insanlar Tan-
n y temsil ettiklerini ya da Tanr tarahndan seilm i olduklarn
iddia ettikleri zam anlarda benzeri durum lar grrz. T an rnn
hkim iyetinden, sanki Tanr onlarn yanndaym ve sadece yal
nzca onlara aitm i gibi vgyle bahsederler. Byle bir T an rya
340
sevgiyle y kselm ek
341
BERT HE LLI NGE R
Tanr ve Tanrlar
B ir sr tanr vardr ve hep si farkldr. H er b iri, eitli a
lardan kend ind en n ce gelen tanr ve tanralard an daha
n em li ya da daha az n em lid ir. Ve tan rlar, cin siy etlerin e g
re ayrt ed ilebilir.
Tanrlarn bir am ac vardr. Hepsinin hkm srd bir
lem ve zel grevleri iin zel gleri vardr. Bu yzden zel ih
tiyalarm z iin onlardan yardm dileriz. H ristiyanlkta tanrla-
342
S EVG YLE Y KSE LM EK
343
BERT II ELLI NGER
Tanrmn Sureti
Eski Ahiin G cnesis ksmnda, Tanr, kendi suretinde ilk insan
olan demi yaratt der. Bu yzden, kendimizde ve bakalarnda
grdmz ey Tannann bizdeki suretidir. Yani insan olarak
iimde T an ry grr ve onunla bir insanla konuurm uasna k o
nuurum. Tanrnm da bir insan gibi cevap vermesini ve benzer
duygulan hissetm esini beklerim. Kutsal kitapta geen bu szlerin
sonucunda vardmz ey, grnenin tamamen tersidir; Tanry
insanlann, kendi suretinde yarattklarn ima eder. Anlam olarak,
Tanrnm insanlar kendi sureti olarak yaratt anlam tersine d
ner. Bir baka deyile insanlar. Tanry kendi dncelerine gre
yaratmr; baka bir deyile, Tanr, insanlar olmadan var olmazd.
u anda ne yapyoruz ve Tanry kendi suretim izde yaratarak
nasl deitik? Tanr kavram m en kutsal ve en kt eylem leri
miz iin bir gd kayna olarak kullanrz. rnein, bakalarn
Tanr adna yarglar, onlar knar ve T an rnn hakkm z on lar
dan sorm asn dileriz. Bu yzden, T anry korku ve arzularm
zn cezalandrcs olarak gren Tanr kavram ndan teye bir ge
lime gsterem eyiz. Tanr dncesi dier insanlara duyduu
muz m erham et duygumuzun nnde bir engeldir. Byle bir T an
r phesiz insandr ve bu Tanr aslnda insanlk d hareket e t
memize neden olur.
Ama bu Tanr, sevgi Tanrs deil midir? Belki de asl soru,
ne tr bir sevgiden sz ettiim iz ve bu sevginin ne pahasna o l
duudur? Ne tr bir korku ve titrem edir bu?
Byle bir Tanr olmadan bizler daha insan oluruz.
344
SEVGYLE YKSELMEK
rnek: sa ve Kayafas
Giri
Yahudi dm anlnn hem H ristiyanlar hem de Yahudiler
zerindeki etkilerini uzun yllar boyunca aratrdm . Yahudi kar-
dnn nasl baladn ve k keninin nereye dayandn b il
m ek istedim . Hepsinden nem lisi H ristiyanlann ruhunun bu so
runun stesinden nasl geleceini ve uzlam ann nasl salanaca
n bilm ek istedim . Bu blm de benim iin de srpriz olan bul
gularm greceksiniz.
345
BE RT HELl .INGER
smail ve shak
brahim in ikinci erkek evlad olan shaka yer am ak iin
dlad ilk olu sm aili dnyorum . Belki de bu gem i olay
la, sm aile ve annesi H acere yaplan hakszln bir cezasym
gibi Yahudilerin bugne kadar dlanm alar arasnda bir ba var
dr. srail ve onun sm ailin soyundan geldiklerini dnen Arap
kom ular arasndaki atm a zerinde de dnyorum . Bir
yenin bu ekilde dland durum larda, dlanm olanlar ve
onlarn soyundan gelenler, aile sistem ine tekrar kabul edildikle
ri ve ncelik srasna gre hak ettikleri yere getikleri zam an, ru
hun derinliklerinde ila hareketi balar. Burada sm ail, bata hak
ettii yere, annesi de babasnn ilk evlad konum una dnm elidir.
Kayafas ve sa
Benzer bir atmaya rnek olarak, Hristiyanlar arasndaki Ya
hudilerin ac dolu gemii ve buna bal olarak gnmzde bile
Hristiyanlar arasnda devam eden Yahudi kartl verilebilir. Be
nim amdan bu atma da ayn kaynaktan, Kayafasla sa peygam
ber arasndaki atmadan douyor. Kayafas ve savunduu Muse
vilii tercih edenler olduu gibi, Isann da yandalar vardr, ikisi
de ayn aileden olmasna ve Hristiyanlarn, sra dzenine gre ikin
ci srada gelmesine ramen, kendilerini ilk sraya yerletirmilerdir.
Burada dlamann karlkl olduunu aklmzdan karmamalyz.
Bu yzden uzun sredir, Yahudi-Hristiyan atm asnn ele
alnm as ve sorunun kaynakland yerden, yani Isa ile Kaya-
fastan zlm esi gerektiini dnyorum.
346
SEVG YLE Y KS ELM EK
Konstelasyon
Ruhani aile konstelasyonlarnda genellikle olduu gibi, k on s
telasyon iin bir n alm a yapmaya gerek yoktur. Tem silcilere
bir yerde durm alarn sylem ek yeterlidir. T em silciler birden,
tem sil ettikleri kiiyle uyum iinde olduklarn gsterir ve bir ha
reket tarafndan ynlendirilm eye balarlar.
Bu yzden Isa ve Kayafas iin birer tem silci setim . Kaya
fas, sann su lu olduunu aklayan ve onu arm ha g erilm e
si iin Rom a V alisi P ontu s P ilateye gnderen barah ip ti. ar
347
BERT HELLI NGER
m ha germ e em rini verm eye ve infaz ettirm eye yetkili tek kii
P on tu s P ilatedi.
Isa ve Kayafasm tem sili iin gnlller bulduktan sonra o n
lar, belli bir mesafede karlkl koydum. Hepimiz kendim izi ru
hun hareketlerinin rehberliine braktk.
En bandan beri sann tem silcisi, Yahudi barahibin tem sil
cisine byk bir dikkatle bakt. Ona ne bir dman gibi ne de bir
kurban gibi bakyordu; Kayafas, oraya ait bir insan gibiydi. Kaya-
fasn tem silcisine herhangi bir sulam ada ya da iddiada bu lu n
madan, ellerini ona doru ak tutarak, dostane bir ekilde ama
yerinden hareket etm eden bakt ve ona dnd.
B arahibin tem silcisi yum ru klarn sk t, saya doru yak
lat ve onun gsne b ir yum ruk att. sa geri ekilm ed i. O l
duu yerde, yznde sam im i b ir ifadeyle ylece durdu. Kaya
fas bir kez daha san n yanna gitti, gsne yum ruk atarak
onu itm eye alt.
Isa ayn ekilde durdu ve nazike Kayafasa dnd; tepki ver
m iyor, kendini savunm uyor, orada elleri ak, ylece duruyordu.
Burada m dahale ettim . Aziz Matthevvun szlerinden bir
cm le geldi aklma.
P ilatenin n nd e, Isann l m n isteyen kalabaln
haykrm as islen en cm leydi bu; Kan bizim ve o cu k la rm
zn zerine b o r o lsu n . Bu c m le g erek ten sylendi mi y o k
sa bu szlerin y aratcsn d an m geldi bilin m ez ama H ristiyan-
1ar arasndaki Y ahu d ilerin k aderine bak tm z zam an, bu
cm le sonradan gerek olm u ya da gerein bu ekild e o lm a
sna katkda bu lu nm utur.
Sonra barah ibin tem silcisin e saya olan d avrannn s o
n u larn gsterdim . H rislian lar tarafndan zulm gren ve
ld rlen Y ahu d iler iin drt tem silci setim ve onlardan K a
yafas ile sann arasna, yere srt st uzanm alarn istedim . Bu
drt kii ksm en Kayafasn Isaya yaptklar yznden, o za
348
SEVGYLE YKSELMEK
Dnceler
Bu hareketleri hangi gzle grrsek grelim , kesin olan bir
ey var ki o da hareketlerin tem silcilerin uydurmas olam ayaca
dr. Bu insanlarn iinde ruhun hareketi vard. Btn h areket
lerde olduu gibi, tem silcilerin hareketleri de sevgiye hizm et
ederler. Bu hareketler kartlklarn (burada Yahudilerle Hristi-
yanlar arasndaki kartlk) stesinden gelm ek iin urar ve ba
ra hizm et ederler.
349
BERT HELLINGER
350
sevgiyle y kselm ek
351
Dnceler
Evini dzenle
Evini dzenle demek ne anlama gelir? Evini dzenle ki onu
o hlde brakabilesin, dier insanlar hibir ey iin senin varhma
ve ynlendirm ene ihtiya duymak zorunda kalmasm. Dzen, sen
siz de devam edebilecek ama senin iarahndan verildii ekilde hiz
met edebilecek bir eydir. Evini dzene sok ki bu armaan senin
zenin ve dikkatine gerek kalmadan muhafaza edilebilsin,
Evini dzenle, sen ayrldktan sonra da bir eyler, bakala
rna yk olmadan devam edebilsin dem ektir. Bakalarna senden
devralabilecekleri m ekn verm ek ve onlarn devraldklar eyle
uyum iinde kendilerininm i gibi grebilm eleri dem ekdr.
Dzen iindeki bir ev, ev olmay srdrr ve yeni bir ev h
line gelir. Ev, dzen iinde olduu, sevgiyle dzenlendii ve ge
lecee sevgiyle baklarak yaama ve sevgiye hizm et ederek d
zenlendii iin varlm srdrr. Ev, gelecek olana ve gelmesi
gerekene yenilik iin hazrlanr.
Gzetlerken
Beklediim iz kii iin gzlerim izi ak tutarz. Gzlerim izi
ayn zamanda m utluluk, neeli bir olay ve uzun sre yaattm z
332
SEVGYLli YKSE LME K
zgrlk
u ann tesine ve onun da dayand ve varln kazand
eye baktm srece zgrlk duygusu elde ederim. zellikle
sevgi, m innettarlk, fke gibi duygularla kendim i bal h issetti
im insanlarla ilgili olarak hissettiim ey budur.
Yaknm da ve burada olan eye, zellikle yaknm daki k iile
re odaklandm srece, bu kiiler beni, ben de onlar sahipleni
rim. O nlar, kend ilerinin tesindeki daha byk bir eyin yerini
alr, ben i onun yerine esir ederler ve zgrlm benden alr
lar. zgrlm bu ekilde kazanabileceim dncesiyle k en
dimi onlardan kurtarm aya altm da zgrlm kaybede
rim. Belki de bu, beni onlara, onlar da bana daha skca balar.
Hatta bu zgrlkle oalm am , azalrm. O nlarn lesindeki hem
onlar hem ben i eit derecede harekele geiren ve onlardan ba
msz olarak yaam am a ve buna gre hareket etm em e izin veren
353
BERT HELl .l NGER
Varm olmak
Sonunda vardm. Nereye mi vardm? Daima srklendiim iz
yere. Peki, bizi nereye srkler? K alabileceim iz, tem elli kalabi
leceim iz yere.
Oraya tek bam za m gidiyoruz? Bakalar da bizim le ge
liyor mu? Oraya bakalaryla b irlik te mi gidiyoruz? Bizi orada
ne bekliyor?
Bizi orada her ey bekliyor. Bizi orada, her ey birlikte bekh-
yor. Nasl? Sonsuza dek, nk o da bizim le orada kalr ve bizle
birlikte tamamlanr.
Bunu nasl hayal ed ebiliriz? Her ey geldii yere geri dner,
insan olarak biz de b ilerek , var oluum uzun orada olduunu
b ilerek oraya dneriz. Oraya tecr be ettiim iz ama bizim o lm a
yan her eyle, varlm zla dneriz. V ar oluum uzu geici o la
rak alm aya hak kazandm z bir ey olarak geri veririz ve y an
mzda arm aanm z olarak getiririz. N asl? Sadece h er eyle b ir
likte orada olarak.
O zaman balangtaki biz ile im diki biz ayn kii olm aya de
vam edebilir mi? D eiir miyiz? Vardm z zaman yanm zda bir
ey getirir miyiz?
Yanmzda yaanm lar getiririz. Yaam m za girm i, yaam
larna girmi olduumuz kiileri getiririz. Btn var oluum uza
dneriz. Nasl btn olm utur? Bize ait bir ey sayesinde mi? B i
354
sevgiyle ykselm ek
ze verilen bir eyle dolm utur, bir grev ve armaan olarak ald-
gmz bir eyle. Bu da kendim izle birlikle takdim im izdir.
Bunun zerim izde nasl bir etkisi olur? A rm nz, nk her
ey geldii yere geri dner.
Orada kaldm z srece ve arm m ekilde vardnnzda, var
oluum uz ne hldedir? Orada arnm ruhum uzla ve her eyle
b irlikte oluruz.
353
BERT HE LLI NGE R
Geri ekilme
Ruhani lemde geri ekilm ek bizi bir eylerden uzaklatr
m az, ona yaklatrr. Her eyi elinde tutan gce yaklatrr; uzak
latm z, geride braktm z sandm z her eye bizi yeniden
balar. G eri ekildiim izde, geride kalanlara nasl dneceim izi
buluruz. Artk ileri gitm em ize gerek kalm az nk bir doyum
duygusu iinde huzur buluruz.
G eri ekilerek g kaynam za, her eyin nnde giden o
gce, h ibir ei benzeri bulunm ayana geri dneriz. Bize sonray
m gibi gelen her ey aslnda en bandan beri ordadr. Aslnda
her ey, kkeninden uzaklatka, ona daha da derinden balanr
ve en sonunda kaynana doru hareket ettiinin farkna varr.
356
SEVG YLE Y K SE L ME K
Sanki her ey bir dng iinde hareket eder; kaynaklan kar ama
sonra kaynaa dner.
Kaynamza nasl geri dneriz? ileri doru gitm ek bizi geri
ye, kaynamza gtrr.
Kaynamza nasl ularz? Kaynam z geri dneceim iz
bir nokta olarak hayal etm ek doru m udur? Yoksa kaynak, b i
zim le arasnda hep belli bir m esafe koruyan bir hareket midir?
Belki de kendini, kkeninde var olan kaynan bir hareketi gibi,
ba sonu olmayan bir balang olarak sunm aktadr nk her
eyde onu bulm am z m m kndr.
Bar
Bar, btn insanlarn kendileri gibi olmalarna izin verildii,
bakalarna da bu izni verdikleri bir kavakta balar. Birbirlerinin
snrlarna sayg gstermeli, kimse dierinin snrlarn inememe-
li, herkes kendi snrnda kalm ald. Bu snrlar Tanr tarafndan
takdir edilmitir. Bu ne demektir? Her birimiz, olduumuz gibi bir
baka g tarahndan gzetiliyor ve kabul ediliyoruz demektir.
Bakalarnn snrlarna sayg gsterdiim izde kendim izinki-
lere de sayg gsterm i oluruz. Kendim in ve bakalarnn sn rla
rna, ruhun hareketleriyle uyumlu olarak sayg duyarm. Bu s
nrlar, uyum ierisinde kaldm z srece bize bar getirir nk
ruhun hareketleri herkesi eit kabul eder.
Bar ruhun hareketleriyle, zeni ve sevgisiyle uyum iine
girdiimizde m m kn olur.
Bu sevginin nnde ne durabilir? Dier insanlardan daha iyi
olduum u, ruhun en ok benim le ilgilenm esi gerektiini dn
me kstahln gsterirsem ruhun hareketleriyle ve sevgisiyle
uyumumu kaybederim . O zaman hem dier insanlarla hem de
ruhun hareketleriyle atm a iine girmi olurum .
Sonu olarak kendim i yapayalnz, terk edilm i ve rehbersiz
hissederim. Baarsz olduum da, ldmde ve benim yerime
bir bakas ldnde bunu daha da youn yaarm.
357
BERT HELLINGER
Yeterli
Ruhani aile konstelasyonlarm d a yeni bir ey rendiim iz
de, artk yeter dediim iz bir zaman gelir. Bunun anlam ren
diim iz eyi uygulamaya y etecek kadar biliyoruz ve artk uygu
lam a frsatnn km asn beklechim izdir. A rtk kendi deneyi
m im iz araclyla bym ek isteriz. A ncak kendi d en eyim leri
m izle, hatalar yaparak, baarszla urayarak b ir eyi anlaya
biliriz, H epsinden nem lisi bir eyin ie yarayp yaram ayaca
n annda hissedebiliriz.
Bu nedenle retm en rencilerine bildii her eyi retmez.
retm en onlar bir eie getirir ve artk rencilerin o eikten
kendi balarna, destek alm adan atlam alar gerekir. Bu aamada
retm en kendini geri eker.
Bu adan ruhani aile konstelasyonlanyla ilgili olarak btn
ayrntlar deil, belli bal konular akladm . Kendi ilerinde
bir yolcua karak her eyi olduu gibi sevme tutumu iinde
olanlar; bu maceraya atlacak, ruhun hareketlerine teslim olacak
358
SEVG YLE Y KS ELM EK
Giden
Nereye gidiyorum , varacam yere ulatmda nereye gitm i
olurum ? Oraya giden ben miyim yoksa varacam yer, beni k en
dine ekli de kendim i mi kaybettim ?
Burada ve im di, nihai gereklem eye doru bir igr yo
lundan sz ediyorum. Hl onunla ileliim kurabiliyor muyum?
Yoksa beni kendine ekiyor, iine alyor da ben onunla bir olup
onunla kalksz bir gereklik mi kazanyorum ?
Kalksz burada ne anlamdadr? Katksz demek, ben de bu
gereklik iinde kayboldum, onun iine ekildim demektir. Kimin
gerekliidir bu? Bu gereklemeden kim ne isler? Bu gerekle
melerle bir eyler anlalr m? Yoksa bu yalnzca bir bilm e, katk
sz bilme, kalksz var oluun bilinmesi ve anlalmas mdr?
Bu bilm enin bizim farkna varacamz ne gibi etkileri olur?
Biz de bu ekilde bilen eyi tanyabilir miyiz?
Bilmeye doru giden bu yolu belli bir mesafeden tanyabili
riz. Ama bu snrl bir tanm adr, sonrasnda bilen bir gcn bizi
ynlendirdiini hissederiz. Bir sre sonra biH biter; bilm e, yani
kalksz bir bilm e balar. B en onu biim lendirm eye, anlamaya,
snrlandrm aya, zerinde hak iddia etmeye alm az.
P eki, kaderim ize ne olur? Kaderi bizim k iy le i ie gem i
dier insan lar ne olu r? Eski hayatlar, bizden n ce yaam lar,
varlklarndan hl beslend iim iz hayatlar? Bu bilm ede her
ey, nihai var no ktasn d a bizim le b irlik le gider, yorulur ve
baarya ular.
359
BERT HELLI NGER
Son sz
H ellinger sciencia, harekcl eden bir bilim dir. Kendisinin te
sine bakar. Bu harekele dahil olanlar da an be an onunla birlikte
byr. Bu yzden bu kitapla tasvir edilen igrler ve uygulam a
lar da asimda nihai bir kesinlik taunamaktadr. Bu anlay, genel
bilim kavrammdan hayli farkldr nk bildiim iz anlamyla
bilim , nceden kestirilebilen tekrar edilebilirlik sayesinde gve
nilirliini ve bilim sel deerini ispat eder.
likilerim izin ve hayalm zn bilim i; tpk ilikilerim izin,
sevgilerim izin ve hayatlarm zn kendisi gibi bir ak ve deiim
iinde olursa bilim olabilir. Hayat deiim ve geliim dir. Scienci-
a yaayan bir yoldur.
Bu alm a bir eyleri lekrar etm ekle ya da tekrar sayesinde
renm ekle ilgili deildir. Tam lersi, bu harekele, iliki bilim inin
hareketlerine kendim izi verdiimizde, biz de onunla hareket
ederiz ve kendim izle her adan btnleiriz. Bu hareketle, ii
mizdeki bir eylerin, ruhani bir eyin hareke ettiini sezeriz.
Her eyi iin e alan bir ruh bize yol gsterd iind e bu h a re
ket iind e kalm aya devam eder, her gn tazelen ir, deiir ve
yeni bir anlay g elitiririz. te buradayz; konu m ad an, cesur,
bize de ulaan yaratcln lem inde, k end im izin o k tesin -
deyiz. Hepsinden n em lisi, sonsuz bir sevginin iind e kalm aya
devam ediyoruz.
360
Ek A: Kitaptaki Konulara likin Kaynaklar
K o n stela s y on D a n m a n lk B ert H c l l i n g f i a l W o k w i l h F a
e -p o s ta: i n f o @ k o n s i e l a s y o n . c o m 89670-122-3.
S a l k z e r i n e Y a y n l a r F a m i l y C o n s l e l l a l i o n s in lle S e r
A ilede g e m i t e y a a n a n l a r ve v ic e o j R e c o n c i l i a l i o n , Cari A u e r
361
BERT HELLI NGER
V i d e o ve D V D ler VVork, w w w . H c l l i n g e r D C . c o m .
A T c a c i n n g S c m i n a r on L o v e s w w w .h e11ing er.c o m a ba v u ru n .
cam. A T c a c h i n g S c m i n a r on F a m i l y
H olding Love ' C o nsicllalio ns with F a m i l i c s Af-
c am . E n g lis h , C h i n e s e l l e l l i n g c r In sli-
L e a r n i n g C i r c l e in W a s l i n g t o n lute T a iw a n .
362
S EVG YLE YKSE LME K
L o v e s H i d d e n S y m m e t r y V i d e o ve D V D l e r
W h a t m a k c s L o v c W o r k in R d a t i - H e alin g Love
o sl ps, Zeig, T u c k e r & T h e i s e n , A T e a c h i n g S e m i n a r on L o v e s
In c., ISBN 1 - 8 9 1 9 4 4 - 0 0 - 2 . H idden Sym m etry T o g e t h e r w ith
T o u c h in g Love V o l m e 1 I h n t e r B e a u m o n t , Zeig, T u c k e r +
B e r t l i e l l i n g c r at W o r k w it h F a T heisen , In c . , www. zeigtu cker.
m i l y S y s t e m s , Cari A u c r S y s tc m e e om .
Verlag , IS BN 3 - 8 9 6 7 0 - 2 9 7 - 1 . H o l d i n g L ove
T o u c h i n g Love V o l m e 2 A T eachin g S em in ar on L o v e s
A Tecdiing S e m i n a r wilh BcrL Hel- H idden Sym m etry T o g e t h e r w it h
lingcr a n d I l u n t e r B eau m on t, Cari H u n t e r B e a u m o n t , Zeig , T u c k e r +
A u er S y s e n e Verlag, ISBN 3- T heisen , In c., www. zeigtu cker.
89670-122-3. com .
P e a c e B e g i n s in T h e S o u l L e a r n i n g C i r c l e in W a s h i n g t o n
F a m i l y C o n s t e l l a l i o n s in i h e S e r
D .C .
v ice o f R e c o n c i J i a t i o n , Cari A u cr w w w .lIeU in gerD C .com .
System e Verlag , ISBN 3-89670- A vva k enin g L o v e in th e S o u l
425-7, W o r k s h o p in T e l Aviv.
Farcw ell G ro w th T a k e s R o o t in a Past
F a m i l y C o n s t e l l a t io n s w ilh D es-
L a id to R e s t
cenclanls o f V ictim s a n d P c r p e l r a -
A T e a c h i n g S e m i n a r on S o u l W o r k
tors. C ari A u e r S y s te m e V erla g ,
w w w .H ellin g erD C .co m .
ISBN 3 - 8 9 6 7 0 - 3 9 5 - 1 .
T h e A r t o f H e a li n g
R a ch cl W e e p s for H er C h ild re n
L e a r n i n g C i r c l e in D a v i e T l o r i d a
F a m i l y C o n s t e l l a t i o n s in h r a e l ,
w w w .llellin g erD C .co m .
C a ri A u e r S y s t e m e V erla g , ISBN 3-
Fam ily C o n stellatio n s and
89670-424-91.
T h e i r C o n t r i b u t i o n t o H e a lt h
T o th e H e a r t o f t h e M a t t e r
T ea chin g S e m i n a r on S o u l W o r k
B h e f T h e r a p i e s , C a r i A u e r S y s te
T o g e t h e r with S o p h i e H ell i n g e r .
m e Verlag , IS BN 3 - 8 9 6 7 0 - 3 9 6 - X .
w w w .H ellin g erD C .eom .
N o VVaves w i t h o u t th e O c e a n
D i m e n s i o n s o f L ove
F x p e r i e n c e s a n d F h o u g h t s , Cari
T e a c h i n g S e m i n a r on S o u l w o r k
A uer System e V erlag, IS BN 3-
w w w .H ellin g erD C .co m .
8 9670-548-2.
P a t h s to R e c o n c i l i a t i o n
T e a c h i n g S e m i n a r on S o u l W o r k
363
BERT HRI.IJNGER
K a d n ve E r k e k K o n u s u z e r i 89670-548-2.
ne Y ayn lar V i d e o v e D V D le r
L ove a t S e c o n d S i g h t
K it a p l a r
\ V ork shop on C o u p l e s ' R e l a o n s -
S u p p o r t i n g L ove
hips.
n o w L o v e W o r k s in C o u p l e R e l a -
H c a l i n g Love
(ions/ips, Zeig , T u c k e r & T h c i s e n ,
A T e a c h i n g S e m i n a r on Lovc's H id
In c., ISBN 1 - 8 9 1 9 4 4 - 4 9 - 5 .
d e n S y m m e t y T o g e t h e r with Hnter
In sights
B e a u m o n l , Zeig, T u c k e r + T h e ise n ,
L cc tu r c s a n d S l o r i e s , C a rl-A u cr
Inc., H'vvvv.2tig(c/e/'. c o m .
S y s ic e V erla g , ISBN 3-89670-
H o l d i n g Love
281-5.
A l ' e a c l i i n g S e m i n a r on L o v e s
A cknow led gin g W h a i s C o n -
H idden Sym m ctry T ogeiher with
v e r s a l i o n s w it h B e r i H e l l i n g c r , Z e
H n l e r B c a i m o n t , Zei g, T u c k e r +
ig, T u c k e r & T h e i s e n , In c ., ISBN
T heisen , In c., w \ vw .zcigtucker.
1 -8 91944-32-0.
com
L o v e s O w n T r u t h s
D i m e n s i o n s o f L ove
Boncling an B a l a n c i n g in C l o s c Rc-
T e a c h i n g S e m i n a r on S o u l w o r k
lalion.'ihijjs, Zeig, T u c k e r & T h e i
ww w . I lcllingcrD C .com .
sen , In c., ISBN 1 - 8 9 1 9 4 4 - 4 8 - 7 .
Daha la z la bilgi iin l t fe n
L o v e s H i d d e n S y m n e t r y
vvvvvv.hellinger.coma ba v u ru n .
W h a l m a h e s L o v e W o r k in R e l a l i -
S k n t h o c u k l a r z e r i n e Ya-
o n s h i p s , Zei g, T u c k e r & T h e i s e n ,
y n lar
In c., ISBN 1 - 8 9 1 9 4 4 - 0 0 - 2 .
o c u k l a r a y a rd m e t m e k z e r i
T o u ch in g Love V o l m e 1
n e ay rn tl r n e k l e r b u l a b i l e c e i
B e r i H e l l i n g c r a t W o r k witl\ F a
m i l y S y s t e m s , Cari A u e r S y s le m e n iz k ita p vc v id e o la r ne y a z k ki
T o u c h i n g L ove V o l m e 2 K it a p l a r
364
SEVG YLE Y KSE LM EK
P a m i l i e n - S t e l l e n unci s y s t c m i s c h c A i le K i n d e r s i n d g u t u n d i b r e
A u e r - S y s t e m e Verlag . h n g s h u r s in B a d S u i z a .
e u c h lie b e w w w . h e l l i n g e r . c o i T i a b a v u r u n .
W ie schivierigen K iu k r n durch
B yk lekli atm alar ze
r a m iIien -S te lIfn und F csthallcn gc-
rin e Y ayn lar
I olfcn w c r d e fecimi, J i r i n a P r e k o p ,
Belirli d u r u m l a r d a b y k l e k
2 0 0 3 , K o s e l Verlag ,
li a l m a l a r l a nasl y z l e e b i l e c e
H altet m ic h , d a ss ich am Leben
im iz, nasl kan p stesind en
bleibe
n a s l g e l e c e i m i z k o n u s u n u pek
L osungcn Jr A dopticrtc, 2001,
o k k i ta b m d a ve D V D de ay rn tl
C a r l - A u c r - S y s t e m c Verlag . o la ra k a k l a d m .
n d e r S c e l e a n d ie L ie b e r h -
K itap lar
ren P eace B egin s in T h e Soul
F am ilic-S telkn m it ElCcrn u n d F a m i l y C o n s tc l l a t i o n s in i h e Se rv i
P jle g e c h e r n von b eh in dtrtcn K in - ce o fR e c on c iliaC ion , Cari A uer Syste-
dern, 1998, C arl-A u er-S y slcm c m e Verlag, ISBN 3 - 8 9 6 7 0 - 4 2 5 - 7 .
Verlag. Farew ell
D as andere Sagen F a m i l y C o n s tc lla t io n s w it h D cs-
Fin K u rs fu r S p r e clg es to tc und c e n d a n t s o f V i c l i m s a n d P erp c t r a to r s,
i h r e I l e i f c r , 2 0 0 3 , C a r l- A u e r -S y s t e - Cari A u e r S y s t e m e V erlag , IS BN 3-
n e Verlag. 89670-395-1.
L ie b e s-G e sch ic b te n Z w ischcn R achel W e e p s for H er C h ild re n
365
BERT HELLINGER
L o v e s O w n T r u t h s A w a k e n i n g L ove n t h e S o u l
B o n d in g a n B a l a n c i n g in C l o s e Re- W o r k s h o p in T e l Aviv.
l ation sh ips, Zeig, T u c k e r & T h ci- G rovvth T a k e s R o o t i n a R a s t
se n, In c., ISBN 1 - 8 9 1 9 4 4 - 4 8 - 7 . L a id to R e s t
L o v e s H i d d e n S y m m e t r y A T each in g S em in ar on Soul
WhaC m a k e s L o v e W o r k in RckUi- W ork, w w w .H ellin g erD C .com .
o n s h i p s , Zeig, T u c k e r & T h e i s e n , D i m e n s i o n s o f L ove
Inc. IS BN 1 - 8 9 1 9 4 4 - 0 0 - 2 . T e a c h i n g S e m i n a r on S o u l w o r k
T o u ch in g Love V o l m e 1 w w w .H ellin g erD C .co m .
S e r f H e l l i n g e r a t W o r k w it h F a P ath s to R eco n cilia tio n
m i l y S y s t e m s , Cari A u e r S y s lc m e T e a c h i n g S e m i n a r on S o u l W o r k
V e rla g , ISBN 3 - 8 9 6 7 0 - 2 9 7 ^ 1 . w w w .H ellin g erD C .co m .
T o u c h in g Love V o l m e 2 F a m i l i e s in T u n n o i l
A T e a c h i n g S e m i n a r w i t h B ert A T e a c h i n g S e m i n a r on T a m i l y
H ellin ger an d H u n ter B eam ont, C o n s t e l l a t i o n s w ith F a m i l i e s Afi'ec-
C a r i A u e r S y s te m e V e rla g , IS BN 3 - ted, w w w . H e l l i n g e r D C . c o m .
89670-122-3.
Daha fazla bilg i iin l t fe n
D V D l e r
w w w . h e l l i n g e r . c o m a ba v u r u n .
L ove a t S e c o n d S i g h t
W o r k s h o p on C o u p le s Rclations- Din zerine Yaym lar
hips. K it a p l a r
H e a l i n g L ove W i t h G o d in M i n d
H u n t e r B e a m o n t , Zeig, T u c k e r + H e l l i n g e r P u b l i c a t io n s , w w w .hel-
366
SEVG YLE Y KSE LME K
s c n , In c. ISBN 1 - 8 9 1 9 4 4 - 4 8 - 7 . 8 91944-89-4.
L o v e s H i d d e n S y n m e t r y D V D ler
Wlu l m c kes L o v e W o r k in R d a l i - H e a li n g L ove
on slip s, Zeig, T u c k e r & T h e i s e n , A T e a c h i n g S e m i n a r o n L o v e s
In c., IS BN 1 - 8 9 1 9 4 4 - 0 0 - 2 . H idden Sym m etry T ogether w ith
T o u c h in g Love V o l m e 1 H u n l e r B e a u m o n t , Zeig, T u c k e r +
B e n I l e l l i i g c r at W o h w i l h F a T heisen , n e ., w w w .z eig tu ck er.
m i l y S y s t e m s , C a ri A u e r S y s le m e com.
V erla g , ISBN , 3 - 8 9 6 7 0 - 2 9 7 - 1 . H o l d i n g Love
T o u c h in g Love V o l m e 2 A T each in g S em in a r on L o v e s
A T e a c h i n g S e m i n a r w it h B ert H idden S y m m ety T ogether w ith
llellin g cr an d lim ler B eau m on l, H u n l e r B e a u m o n t , Zeig , T u c k e r +
C a ri A u e r S y s te m e Verlag , IS BN 3- T heisen , In c., w w w .z eig tu ck er.
89670-122-3. com.
P e a c e B e g i n s in T h e S o u l L e a r n i n g C i r c l e i n V V ashing ton
F a m i l y C o n s tc l l a t i o n s in th e S e r v i D .C .
ce of R econ ciliation , Cari Auer w w w .H ellin g erD C .co m .
Sy slem e V e rla g , ISBN 3-89670- A vva k enin g L ove in t h e S o u l
425-7. W o r k s h o p in T e l Aviv.
Farcvvell Gro vvth T a k e s R o o t in a P a st
F a m i l y Constellalions with Des- L aid to R est
c e n d a n t s o f V ictim s a n d P er p e t r a t o r s , A T each in g S em in ar on Soul
Cari A uer Sy s lem e Verlag, ISBN 3- W o r k , w w w .H eU in g erD C .com .
89670-395-1. T h e A rt o f H e a li n g
R a c h c l VVeeps f o r H e r C h i l d r e n L e a r n i n g C i r c l e in D a v i e F l o r i d a
F a m i l y C o n s t e l l a l i o n s in I sr a c l, w w w .H ellin g erD C .com .
Cari A u e r S y s t e m e V erlag , IS BN 3- Fam ily C o n stellalio n s and T h eir
8 9670-424-91. C o n t r i h u l i o n to H e a lt h
N o W a v e s vvithout the O c e a n T e a c h i n g S e m i n a r on S o u l W o r k
Fxpericnces and T hog hts, Cari T o g e t h e r w ilh S o p h i c H e l l i n g e r
Auer Sy slem e V e rla g . IS BN 3- w w w .H ellin g erD C .co m .
89670-548-2. D i m e n s i o n s o f Love
O n L ife a n d O t h e r P a r a d o x e s T e a c h i n g S e m i n a r on S o u l w o r k
367
B E R T I I I L L I NGE R
m i l y S y s t e m s , Cari A u e r S y s le m e Farevvell
T o u c h in g Love V o l m e 2 la l i o n s vil/ D c s c c n d a n l s o f V i c t i m s
A T c a c l i i n g S e m i n a r vvid Bert a n d P e r p e l r a l o r s , C a ri A u e r S y s t e
89670-122-3. ( R a c h c l w cin t rn i b r e K i n d e r )
L o v e s H i d d e n S y m m e t r y (M itte m d M a l i ) B r i c J T h e r a p i e s ,
368
SEVGYLE YKSELMEK
h u m a in es spanyolca
( D ie M itte J u h l t sic h l e i c h t a n ) O r d e n e s d el A m o r ( O r d n u n g e n
L i b e r t e , s e n t i m e n t s d a p p a r t e n a n - d e r L i c b e ) H e rd c r, ISBN 8 4 - 2 5 4 -
c e et lien s a f f c c t if s , Le S o u f l le d O r, 2196-9.
IS BN 2 - 8 4 0 5 8 - 2 0 6 - 6 . F e lic id a d dual ( Z w e ie rle i C l c k )
C o n s te lla tio n s fam iliales Bert l l c l l i n g e r y su p s i c o t e r a p i a
( A n e r k e n n e n , w a s st) C o m p r e n - sistem ica, H e rder, ISBN 84-254-
d r e les m e c a n i s m e s d e s p a t h o l o g i e s 2108-X .
f a m i l i a l e s , Le So u ffIe d O r, IS BN 2- Lograr el am or en la p a r e j a
84058-198-1. (W ie L ie b e g elin g i) El t r a b a jo tera-
Les lie ns qui lib e re n t p e u t i c o d c Bert H e l l i n g e r c o n p a r e -
(Z w eierlei C ltck) L a t h e r a p i e f a - j a s , H erder, IS B N 8 4 - 2 5 4 - 2 1 70-
m i l i a l e s y s t e n i q u e s e l a n , B ert H e l 5 . R e li g i o n , p s i c o t e r a p i a , c u r a de
lin g er, J a c q u e s G r a n c h e r , IS B N 2- alm a
7339-0607-0. (Religion, P sychotherapic, Scel-
P o u r q u e l a m o u r r c u s s i s s e s o r g e ) , T e x t o s r e c o p i l a d o s , H erder,
(Wie L i e b e g c lin g t) L a d y n a m i i u e ISBN 8 4 - 2 5 4 - 2 2 0 0 - 0 .
369
B E R T HKL L I NGUR
El c e n t r o s e d i s t i n g u e p o r su L o s o r d c n e s d e la a y u d a (O rd -
l e v e d a d ( D ie M i t c f u h l l s i c h IcicH mngen d e s I I el f c n s ) A lm a Lepik
a n ) C o n fe r c u c ia s istoncii tea p c u li- Ediloria l, ISBN 9 8 7 - 2 1 0 0 3 - 5 - 7 ,
c a s , H c rd e r, ISBN 8 4 - 2 5 4 - 2 2 8 2 - 5 . El m a n a m i a l n o t i e n e q u e p re -
R c c o n o c c r lo q u e e s g u n i a r p o r el c a m i n o ( D i e Q u e l l e
( A n e r k c n n c n , m i s st) C o n v c r s a - b r a t c h l niclt n a c l d e m W e g z f r a -
IS BN 9 7 8 - 8 4 - 9 3 5 0 9 5 - 6 - 9 , 22- 1.
El i n t c r c a n b i o (D c r A u s l a u s c h ) La p a z i n i e i a e n el a l m a ( D e r
F r i e d e h e g in n t in d e n S e e l e n ) , H e r
didactica de co n stela cio n csfa m ih a rcs
d er, Me.\ico, ISBN 9 6 8 - 5 8 0 7 - 2 1 - 3 .
ridgen ijslitt g e t a l t , ISBN 84-
9 35095-3-1.
Si su p iera cu an lo los am os
F elic id a d que p ern an ecc
( W e n n Hr w u ss tel, w i e icl ec h I l c -
( C lc l, d a s b l e i b t ) L o e s e n t i a l d c
b e ) , H e rd e r , M e x i c o , ISBN 9 6 8 -
las c o n s t e la e io e s f a m i l i a r e s rid-
5 807-00-0.
gei] in stitu t g e t a l t , IS BN 9 7 8 - 8 4 -
9 35 09 5-8-3. Portekizce
m a g c n e s q u e s o l u c i o a n T a l- O rdcns do am or (O rdnungen
21003-0-6. P a ra q u e o a m o r de c e r t o ( W i e
370
SEVG YLE Y K SE L ME K
C o n s t a l c o e s F a m i l i a r e s (A n er - 85-98540-04-8.
k e n n e n , w a s st) O R e c o n h e c i m a i t o L ib erad o s som os co n ciu id os
clas O rd e n s d o A m o r , C u ltrix ISBN ( E n t l a s s e n vverden w i r v oU e n d e t) ,
83-316-0673-X . A l m a n , IS BN 8 5 - 9 8 5 4 0 - 0 7 - 2 .
N o c e n t r o s e n t i m o s l e v e z a (Di- A m o r a seg u nd a vista (L ieb e auj
e M it te f u h l t s i c h l e i c h t a n ) C o n f e - d e n z w c i t e n B l i c k ) , A t m a n , IS BN
r e n c i a s e H i s t o r ia s , C u lt r i x , IS BN 85-98540-09-9.
85-316-0848-1. A paz com cca na alm a (D er
R e li g i o a , P s i c o t e r a p i a e A c o n s - F r i c d e beg inU in d e n S e e l c n ) , A t
telh am en to esp iritu al (Rcligion, m a n , ISBN 8 5 - 9 8 5 4 0 - 1 0 - 2 .
P s y c h o t h e r a p i e , S e e h o r g e ) , CuUrix, H isto rias de Amor (Liebcs-
ISBN 8 5 - 3 1 6 - 0 7 8 5 - X . G cs cliclu en ) A tm an, IS B N 978-
A S i m e t r i a o c u l t a d o a m o r (Lo- 8 5-985 4 0 -1 5 -3 .
ves H id d et i Sym m elry), C u ltrix, 0 o u t r o j e i t o d e f a la r ( D as a n d e -
ISBN 8 5 - 3 1 6 - 0 8 9 5 - 3 . re S a g e n ) , A tm an , ISBN 978-85-
O rdens da ajud a (O rdngen 9 8 5 4 0 - 1 6-0.
des H eljcn s), A tm an, IS BN 85- V iagenes In terio res ( In n e n r e i -
9 8540-05-6. s e n ) , A tm a n .
C o n f l i t o e Paz ( D e r g r o l i e K o n f -
talyanca
li k t ) , C u lt r i x , IS B N 9 7 8 - 8 5 - 3 1 6 -
O rd ini deH a m o r e (O rdnungen
0967-1.
d e r L i e b e ) Un m a n u a l e p e r la ris-
Um lugar para os e xclu id os c i t a d e l l e r e l a z i o n i , U rr a , IS B N 8 8 -
( E in l a n g e r W e g ) A t m a n , IS BN 8 5 - 5 0 3 - 2 2 9 1 - 7 ; IS B N 8 8 - 5 0 3 - 2 1 5 9 - 7 .
98540-12-9. R ic o n o s c e r c c io c h e e (A ner-
d a n k e n u n t e r w e g s ) , A t m a n , IS BN tlid d en S y m m etry ) C o m e f a r f u n z i -
371
BE R T HELI - I NGHR
E d iz io tc C h s a l i d e , IS BN 8 8 - 7 ] 8 3 - m i l j a m i l i e o p s i c l l i n g c n , U i ig e v e r i j
(D aillnr d g c l a s s c f i ) n ar n t o - 0.
id cim la vita, A cca d em ia Edizioni, Lehe
ISBN 9 7 8 - 8 8 - 8 8 8 9 8 - 0 7 - 7 . Porzadki m ilo sci (O rdnungcn
D c w i j s h c i t i s v o o r t d u r e u d on - sw ()im z y c i e m W y d a w n c t w o J a c e k
7729008-7. g c l i n g t) T e r a p i a p a r , W y d a w n i c l w o
372
SEVG YLE Y K SE L ME K
C o . IS BN 8 3 - 8 9 7 6 3 - 1 2 - 5 . K o s , IS BN 8 3 - 8 9 3 7 5 - 7 2 - 9 .
S u m i e n i e m ia l c z y s t e ( D ie M i l l e
svee
J u h l t s i c h Ic ic hl a n ) W y k l a d y i o p o -
F a m i l i je n b o j a e l l e r k r a f i (Aner-
wicsci, W y d a w n c t w o j a c c k SaU ors-
k a m e n , w a s isi)) S a m l a ! o m insarj-
k i & C o , ISBN 9 7 8 - 8 3 - 6 0 2 0 7 - 9 8 - 7 .
dlcl u l b efr ic ls e, NVahlslrom &
T e r a p i a s y s t e m o w a (Z v v eie rle i
NVidstrand, ISBN 9 1 - 4 6 - 1 8 1 1 7-2.
C lu ck) G d an sh ie W y d aw n iciw o
C h arlotte P alm g ren ; Om du
P sychologiczn e, IS B N 83-89574-
v i s s t e h u r m y c k e t j a g a l s k a r d ig
30-6.
S v e n s k a H e ll i n g e r I n s t it u t e l , IS BN
Praca nad ro d zina (A nerken-
978-91-976613-0-0.
nen, w a s st) G d a n s k i c W ydaw-
Danimarkaca
n ic lw o Psychologiczt^e, ISBN 8 3 -
K a e r l ig h e d e n s S k j u l t e S y m m e tr i
8 912 0 -0 5-4.
( L o v e s H id d et i S y m m e t r i ) , B e r g e n ,
D laczego w lasn ie ja ?
ISBN 8 7 - 2 1 - 0 2 5 2 9 - 0 .
(S chicksalsbiu lu n gen bei K reb s)
B r z e m i c losu w c h o r o b i e n o w o t w o -
Litvanyaca
row ej W arszlat dia chorych, iclt T h o m a s Schafer: Kas siela Ska-
b lisk ic h i le r a p c u lo w W y d aw n ic i- u d i n a i r k a s g y d o CWas d i e S e e l e
w o S u r s u m , IS BN 8 3 9 1 8 0 4 1 2 - 7 . k r a n k m a c h l u n d w a s s i e h e i l l ) , Al-
373
BERT HELLINGER
1 w se r e d in e te b e s ta n e t legko M acarca
( D ie Mitte j u M t sic h k i c h t a n ) K n i g a F elism ern i, am i van (A nerken
d l j a tech, k t o c h o c z e t najti g a n n o n i j u n e n , w a s s t), B e s z e l e g e te s e k ol-
w o t n o s z e n i j a c h , ljubw i i stat sc z a st - dasrol es kotesrol B io e n e rg e tic
lliw ym , ISBN 5 - 8 9 9 3 9 - 0 9 7 - 2 . K ft, IS BN 9 6 3 9 3 4 3 6 4 1.
M y s li w p y t i B o g o t n y s l i T h o n a s Schafer: A m i a lelket
k h k o m i i ich w o z d e j s t w i e m e g b e te g iti es am i m eg gy og yitja
A u c h a u f R u s s s ic h : ( W a s die Se ele k r a n k m a c h t u n d
Praxis des F am ilien stellen s w a s sie h e ilt ), B io e n e r g e t i c Kft,
von C u n th ard W e b e r (H rsg.), IS B N 9 9 6 3 9 3 4 3 3 3 1.
ISBN 5 - 9 4 4 0 5 - 0 1 0 - 1 .
O rd n u n g en des H e lfen s ISBN Yunanca
5-91160-004-8. L o v e s H i d d e n s y m m e t t y
92260-0-1. d er, j a m i l e h @ t - o n l i n e . d e .
374
S EVG YLE YKSE LME K
ince Korece
O r d n u n g e n d e r L ie b e w w w .korca-fam ily.n et
A n e r k e n n e n , w a s is t
IS BN 9 8 6 1 2 4 1 2 8 - 0 .
L o v e s H i d d e n S y m m e t r y IS B N 8 9 - 9 5 3 5 2 7 - 0 - 1 .
G ottesgedanken
IS BN 7 - 5 0 6 2 - 6 0 7 6 - X .
IS B N 8 9 - 9 5 1 1 5 3 - 2 - 7 .
A n e r k e n n e n , w a s ist
D an k bar und gelassen
IS BN 9 6 2 8 6 6 5 6 2 - 6 ,
IS BN 8 9 9 9 9 - 9 9 5 3 2 6 8 - 5 - 9 .
T h e Dao o f Fam ily C o nstella-
L ieb e u n d S c h ic k s a l
tio n s
IS BN 8 9 - 9 5 1 1 5 3 - 3 - 5 .
IS B N 9 5 7 - 2 8 3 4 0 - 0 - 2 .
V Vah rheit in B e w e g u n g
Japonca ISBN 8 9 - 9 5 3 2 6 8 - 4 - 0 .
A n e r k e n n e n , w a s is t E in l a n g c r W e g
9 78-89-953268-8-6 03180,
ISBN 4 - 9 1 6 1 0 9 - 9 9 - 6 .
O rd n u n g e n d er L ieb e
MOOLCA
IS BN 9 7 8 - 4 - 9 0 0 6 1 2 - 2 9 - 7 .
O rd n u n g e n d er L ieb e
375