You are on page 1of 168

LK SZ

Hereyin ok hzl tketildii bir zamanda hayatmza giren YEN liklerin


birou daha anlalmadan tekno plklere dnyor. BLG ise artk eskisi
gibi deil, heryerde; zamandan ve mekandan bamsz ulaabiliyoruz.
Oyunun yeni kural bilmekten ok, bilgiyi yorumlamaya dayanyor. Bu srete
siz renci arkadalarmza den, bilmekten ok YORUM lamak olacaktr.
Bu kitapla amaladmz davran biimi sorular tek banza yorumlayarak
zmenizdir.
Artk retmen de renci de sizler olacaksnz. Bu kitapla bizim size
salamak istediimiz fayda evde tek banza yorumladnz sorulara farkl bir
bak as kazandrmaktr.
Herey gnlnzce...

Fikret ELENK & Merve ELENK

I
Copyright Akl Fikir Mektebi - Fikret elenk
ISBN : 978-605-64264-5-2

Bu kitabn ve sistemin her hakk sakldr. Tm haklar Eitim Atlyem Fikret elenke ait-
tir. Ksmen de olsa alnt yaplamaz. Metin, biim ve sorular yaymlayan irketin izni olmakszn
elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayt sistemi ile oaltlamaz, yaymlanamaz.

Grsel Tasarm, Grafik ve Dizgi


Bahtm KIRBA

BASKI
NEE MATBAASI
Esenyurt / stanbul
Tlf : 0(212) 886 83 30

Genel Datm
Akl Fikir Mektebi
Nailbey Sokak No :24-26
Daire : 5
Kadky / stanbul
GSM :0532 263 97 27
www.akilfikirmektebi.com

Birinci Basm, Eyll 2013

II
MATEMATK

PERMTASYON
SAYMA
Birbirinden farkl n tane (a1, a2, ..., an) A B C
olayn verilen sraya gre elde edilmesi
durumu, bu olaylarn arplmas ile bu-
A kentinden C kentine gidebilecek g-
lunur.
zergahlar yukardaki ekilde verilmi-
a1.a2.a3. ... . an tir. Buna gre, A kentinden C kentine
a) Ka farkl ekilde gidilir?
Veli'nin 3 farkl tirt, 5 farkl gmlei
vardr. b) Ka farkl ekilde gidilir ve dn-
lr?
a) Bunlardan birini giyecek olan Veli
c) Giderken kullanlan yol dnte
www.akilfikirmektebi.com

ka farkl seim yapabilir?


kullanlmamak artyla ka farkl
b) Tirtn stne gmlek giyecek ekilde gidilir ve dnlr?
olan Veli ka farkl seim yapabilir? Bu gidi ve dnlerde yollar ard arda ve
ayn anda kullanlaca iin arpma kullan-
a) Veli, ya tirt giyecek ya da gmlek. malyz.
Bu ilemleri ayn anda yapmayaca- a) A B C
4 yol 3 yol
na gre arpma ilemi kullanmak yan-
A'dan C'ye 4.3 = 12 farkl ekilde gi-
l olur. dilir.
3+5=8 farkl seim yapa- 4 yol 3 yol
bilir. b) A B C
3 tirtten 5 gmlekten 4 yol 3 yol
birini birini A'dan C'ye 4.3.3.4 = 144 farkl ekil-
b) Tirt ve gmlei ayn anda kullanaca- de gidilir ve dnlr.
iin arpma yoluyla zebiliriz. 3 yol 2 yol

3.5 = 15 farkl seim yapa- c) A B C


4 yol 3 yol
bilir.
3 tirtten 5 gmlekten A'dan C'ye 4.3.2.3 = 72 farkl ekilde
birini birini gidilir ve dnlr.
4
12 kiinin katld bir snav baar A = {1, 2, 3}
ynnden ka farkl ekilde sonu- B = {a, b, c, d, e}
lanr? kmeleri veriliyor.

Bir kii iin baarl veya baarsz olmak a) A kmesinden B kmesine ka tane
zere 2 durum vardr. fonksiyon tanmlanabilir?
1. kii iin . 2. kii iin ... 12. kii iin b) A kmesinden B kmesine ka tane
2 2 ... 2 bire bir fonksiyon tanmlanabilir?
212 farkl ekilde sonulanabilir. a) Fonksiyon belirtmesi iin A kmesinde-
ki her elemann, B kmesindeki bir ele-
man ile elemesi yeterlidir. 1'in gidebi-
lecei 5 farkl; 2 nin gidebilecei 5 farkl
4 farkl mektup 6 posta kutusuna;

PERMTASYON
ve 3'n gidebilecei 5 farkl eleman ol-
a) Ka farkl ekilde atlr?
duundan;
b) Her kutuya en ok bir tane atmak
A'dan B'ye;
artyla ka farkl ekilde atlr?
a) 5.5.5 = 125 tane fonksiyon tanmla-
1. mektup iin 6 p.k
nabilir.
6.6.6.6
2. mektup iin 6 p.k b) Bire bir fonksiyon olmas iin A kme-
4
6 farkl sindeki her eleman, B kmesindeki
3. mektup iin 6 p.k ekilde farkl bir eleman ile elemelidir.

atlabilir.
4. mektup iin 6 p.k 1'in gidebilecei 5 farkl eleman var-
ken, 2'nin gidebilecei 4 ve 3'n gide-
b) 1. mektup iin 6 p.k bilecei 3 farkl eleman vardr.
A'dan B'ye;
2. mektup iin 5 p.k 6.5.4.3

360 farkl 5.4.3 = 60 tane bire bir fonksiyon
3. mektup iin 4 p.k ekilde vardr.

atlabilir.
4. mektup iin 3 p.k
5

A = {0, 2, 3, 5, 6} 0
2 2
kmesinin elemanlar kullanlarak 3 3
basamakl;
5
6

5
6 {}
3
5

a) Ka farkl say yazlabilir? c) 4 5 2 4.5.2 = 40 farkl


b) Rakamlar farkl ka farkl say yaz-
Yzler Onlar Birler say
labilir?
c) Ka farkl tek say yazlabilir? Tek say olabilmesi iin birler basama-
na 2, yzler basamana 4 ve onlar
d) Rakamlar farkl ka farkl ift say basamana 5 farkl rakam yazabiliriz.
yazlabilir?
www.akilfikirmektebi.com

Bu tarz sorularn zmnde kstlama


d) ift say olabilmesi iin birler basama-
hangi basamakta ise, o basamaktan ba-
ndan balamalyz ve "0" ayrca d-
layn!!!
nmeliyiz.

a) 4 5 5 4.5.5 = 100 farkl


say
Yzler Onlar Birler 3 3 2 + 4 3 1
Yzler basamana "0" gelemeyece-
Yzler Onlar Birler Yzler Onlar Birler

{}
inden yzler basamana 4 rakam, di-
2 {0}
er basamaklara ise 5 er rakam yazla- 6

bilir.
3.3.2 + 4.3.1 = 18 + 12 = 30 farkl
say
b) 4 4 3 4.4.3 = 48 farkl

Yzler Onlar Birler
say
Rakamlar farkl olabilmesi iin, onlar
basamana 4 ve birler basamana 3
rakam yazlabilir.
6
5, 6, 7, 8, 9 rakamlarn kullanarak
A = {1, 3, 5, 7, 9}
rakamlar birbirinden farkl olan,
kmesinin elemanlar kullanlarak ya-
basamakl ve 780 den kk ka
zlan rakamlar birbirinden farkl be
deiik say yazlabilir?
basamakl doal saylar yazlp byk-
(1999 - SS)
ten ke doru sralanyor.
Yzler basama 5 ve 6 olan saylarn tama-
a) 59731 says batan kanc srada-
m, 7 olan saylarn ise bir ksm 780 den k-
k olacaktr. dr?

{} {}
5 5
b) Batan 72. say katr?
6 6
a) 59731 says 5 ile balayan en byk

2 4 3 + 1 2 3 saydr.
9 ile bala-

Yzler Onlar Birler Yzler Onlar Birler 1 4 3 2 1
yan 4! = 24
2.4.3 + 1.2.3 = 24 + 6 = 30 farkl say {9} tane say

PERMTASYON
A = {1, 2, 3, 4} yazlabilir.
kmesinin elemanlaryla, en az iki 7 ile bala-
basamandaki rakam ayn olan 1 4 3 2 1
yan 4! = 24
basamakl ka say yazlabilir? {7} tane say
(2006 - SS) yazlabilir.
Sorunun anlatmak istedii ey yazlan Dolaysyla 5 ile balayan en byk sa-
basamakl saylarn rakamlarnn farkl ol- y 24 + 24 + 1 = 49. say olur.
mamasdr. A kmesinin elemanlaryla yaz-
labilecek tm basamakl saylardan, ra-
b) 9 ile balayan 4! = 24 tane say var-
kamlar farkl basamakl saylar karr-
dr.
sak cevab bulmu olacaz.
RAKAMLARI 7 ile balayan 4! = 24 tane say var-
TM 3 BASAMAKLI FARKLI 3 BASAMAKLI dr.
SAYILAR SAYILAR
5 ile balayan 4! = 24 tane say var-
4 4 4 4 3 2 dr.
Yzler Onlar Birler Yzler Onlar Birler 72. say 5 ile balayan en kk say

4.4.4 4.3.2 = 64 24 = 40 farkl say olmaldr. Cevap : 51379 dur.
7
Drt basamakl saylarn ka tane- Bir testte 8 soru ve her sorunun 4 tane
sinde 5 rakam bulunur? cevap seenei vardr.

Bu testin cevap anahtar;


Yazlabilecek tm 4 basamakl saylardan,
a) Ka farkl ekilde oluturulabilir?
5 rakamnn hi kullanlmad 4 basamak-
l saylar karmalyz. b) Ard arda gelen herhangi iki soru-
nun cevab ayn olmayacak ekilde
5 Rakamnn kullanlma- ka farkl oluturulabilir?
Tm 4 Basamakl Saylar d 4 basamakl saylar
9 10 10 10 8 9 9 9
+
www.akilfikirmektebi.com

Binler Yzler Onlar Birler Binler Yzler Onlar Birler


a) 1. soru iin 4 seenek 4.4.4...4
2. soru iin 4 seenek 8 tane

3. soru iin 4 seenek 48 farkl


9.10.10.10 8.9.9.9 = 9000 5832
= 3168 farkl say 8. soru iin 4 seenek

b) 1. soru iin 4 seenek 4.3.3...3


2. soru iin 3 seenek 7 tane
7
3. soru iin 3 seenek 4.3 farkl

8. soru iin 3 seenek

8
PERMTASYON A = {a, b, c, d, e ,f}
n, r birer doal say ve n r olmak ze- kmesinin 3 l permtasyonlarnn
re, n elemanl bir kmenin r li sralan- kanda
na n nin r li permtasyonu denir ve a) a bulunur?
P(n, r) ile gsterilir. b) a veya b bulunur?
c) a ve b bulunur?
n!
P(n, r ) = dir. a) Tm 3 l permtasyonlarndan a nn
(n r )!
bulunmad 3 l permtasyonlar ka-
= n.(n 1).(n 2)...(n r + 1) rlrsa cevap bulunur.
P(6, 3) P(5, 3)
Tm 3 l a nn bulunmad 3 l

PERMTASYON
permtasyonlar permtasyonlar

6.5.4 5.4.3 = 120 60


P(n, 0) = 1 ; P(n, n) = n! = 60 tane

P(n, 1) = n ; P(0, 0) = 1
b) P(6, 3) P(4, 3)
Tm 3 l a ve b nin bulunmad 3 l
permtasyonlar permtasyonlar

6.5.4 4.3.2 = 120 24 = 96 tane


P(n 1, 2) + 12 = P(n, 2)
olduuna gre, n katr? c) {a, b, _} a ve b nin yanna bir eleman
daha semeliyiz ve daha sonra bunlar
(n 1).(n 2) + 12 = n.(n 1)
sralamalyz.
n2 3n + 2 + 12 = n2 n 4
1 .3 ! 4.6 = 24 tane
14 = 2n ve n = 7 bulunur.
3 eleman
sraladk

9
4 farkl tarih, 4 farkl edebiyat ve 2 4 erkek, 4 kz arkada sinemaya gidip
farkl felsefe kitab bir kitapln rafna; ayn sradan yan yana 8 bilet alyorlar.
a) Ka farkl ekilde dizilebilir? a) Ka farkl ekilde oturabilirler?
b) Ayn trden kitaplar bir arada ola- b) Kzlar bir arada olmak istedikleri-
cak ekilde ka farkl ekilde dizile- ne gre, ka farkl ekilde oturabi-
bilir? lirler?
c) Edebiyat kitaplar bir arada olacak c) Belli iki erkek balarda oturmak
ekilde ka farkl ekilde dizilebilir? artyla, ka farkl ekilde oturabi-
a) 4 tarih + 4 edebiyat + 2 felsefe toplam lirler?
10 kitap bir rafa;
a) Toplam 8 kii yan yana;
P(10, 10) = 10! ekilde dizilebilir.
www.akilfikirmektebi.com

P(8, 8) = 8! ekilde dizilebilir.


b) Bir arada olacak kitaplar tek bir kitap
gibi dnp, en son kendi iindeki s-
ralamalar ile arpmalyz. b) K1 K2 K3 K4 + 4 erkek
1 kii
T1 T2 T3 T4 + E1 E2 E3 E4 + F1 F2
Toplam 5 kii yanyana
toplam 3 kitap varm gibi davranrz. 5!.4! ekilde oturabilirler.
3! . 4! . 4! . 2! = 3456 farkl ekilde
Kzlarn kendi
Tarihlerin Felsefelerin aralarndaki
kendi ara- Edebiyat- kendi sralamas
sndaki larn kendi arasndaki
sralamas arasndaki sralamas
sralamas
1 kitap
B 6 kii A
c) E1 E2 E3 E4 + 4 Tarih + 2 Felsefe c) A______B

Toplam 7 kitap; aradaki 6 kii, 6 koltua;


7!.4! ekilde 6!.2! farkl ekilde
Edebiyat- A ve B nin
larn kendi kendi arala-
arasndaki rndaki yer
sralamas deiimi
10
DARESEL PERMTASYON; 4 evli ift, eler yan yana olacak
n kii yuvarlak bir masa etrafnda biimde yuvarlak bir masada ka
(n 1)! ekilde sralanr. farkl ekilde oturabilirler?
n tane farkl nesne bir halka ya da
1 + 2 + 3 + 4 4 kii
bilezie (n 1)! ekilde sralanr.
2
(4 1)! . 2! . 2! . 2! . 2!
Anne, baba ve 3 ocuktan oluan bir
aile yuvarlak bir masada; 1. iftin 2. iftin 3. iftin 4. iftin
yer yer yer yer
a) Ka farkl ekilde oturabilirler? deitirmesi deitirmesi deitirmesi deitirmesi

b) Anne ve baba daima yanyana ola- 3!.(2!)4 = 6.16 = 96 farkl ekilde


cak biimde ka farkl ekilde otu-
rurlar?
c) Anne ile baba arasnda en kk

PERMTASYON
ocuk oturmak zere, ka farkl e-
kilde otururlar?
a) 5 kii yuvarlak bir masa etrafnda;
(5 1)! = 24 farkl ekilde oturabilir.
1 kii
b) A, B + 3 ocuk
toplam 4 kii yuvarlak masada; Farkl boylardaki 5 anahtar halka
eklindeki maskotsuz bir anahtarl-
(4 1)!.2! 6.2 = 12 farkl ekilde. a ka farkl ekilde dizilebilir?
Yuvarlak Anne ile Babann
masa kendi arasnda yer Anahtarlk sorularnda ift ynl bakabildii-
deitirmesi miz iin sralamalarn yars yalan olur. Do-
1 kii laysyla 5 anahtar;
c) A, K., B + 2 ocuk toplam 3 kii...
Yuvarlak
(3 1)!.2 = 4 farkl ekilde.
(5 1)!
= 12 farkl ekilde
Yuvarlak Anne ile Babann kendi ara- 2
masa snda yer deitirmesi
(ocuk daima arada kalacak) Anahtarlk
11
TEKRARLI PERMTASYON; zde 4 mavi, 3 krmz ve 2 beyaz
n tane farkl nesnenin; boncuk halka eklindeki bir demire di-
n1 tanesi birbiri ile zde, zilerek bilezik yaplacaktr.
n2 tanesi birbiri ile zde, Buna gre, bu bilezik ka farkl de-
sen ierebilir?
nk tanesi birbiri ile zde ve
n1 + n2 + ... + nk = n 4 mavi + 3 krmz + 2 beyaz = 9 boncuk
olmak zere, bu n nesne; Dairesel

n! ( 9 1) !
ekilde sralanrlar. farkl desen ierebilir.
n !.n !. ... n ! 2. 4
!.
3 !.
2!

1 2 k Tekrarl
www.akilfikirmektebi.com

MARMARA
kelimesindeki harflerin yerleri deiti-
rilerek;
a) 7 harfli ka kelime?
b) M ile balayan 7 harfli ka kelime?
c) M ile balayp A ile bitmeyen 7 harf-
li ka kelime?

a) MM AAA RR 7 harf
7!
farkl kelime yazlabilir.
2!.3!.2!
3
7 ! 2 7 si A ile
b) 2 !.3 !.2 ! . 7 M ile balar. 2
Birbirinden farkl 6 madeni para
si R ile atldnda 2 sinin yaz, 4 nn tura
7
c) 7! 2 3
2 !.3 !.2 ! . 7 . 6 geldii ka farkl durum vardr?

6!
M ile A ile TTTT YY = 15 durum
balayanlar bitmeyenler 4!.2!
12
1110044 A ekildeki izgiler
saysndaki rakamlarn yerleri deiti- B bir kentin birbirini
rilerek birbirinden farkl 7 basamakl; dik kesen sokak-
a) Ka tane doal say yazlr? larn gstermek-
C
b) Ka tane tek doal say yazlr? tedir.
c) 1 ile balayp 4 ile biten ka tane sa-
A dan hareket eden bir kii en ksa yol-
y yazlr?
dan C ye gitmek istiyor.
a) 111 00 44 saysnn rakamlar ile, a) Ka farkl ekilde gidebilir?
7! 5 b) B noktasndan gemek artyla ka
3 !.2 !.2 ! . 7 say yazlabilir.
farkl ekilde gidebilir?

Tekrarl 0'n baa

PERMTASYON
gelmedii
a) Aa a a a A dan C ye gidilebi-
durumlar B b lecek yollar;
b aaaabbb
b) ( 11 00 44 ) 1
b ababbaa
C aabbbaa
6! 4
2 !.2 !.2 ! . 6 say yazlabilir. 7!
= 35 farkl yol

4 !.3 !
Tekrarl 0'n baa
gelmedii
durumlar b) A dan B ye ; aaab
B den C ye ; abb
c) 1 ( 11 00 4) 4 4! 3!
3 ! B
2! C
A
5! 4 yol 3 yol

2 !.2 ! say yazlabilir.
4.3 = 12 farkl yol vardr.
Dikkat edersek 0 n bata olmas 7 basa-
makl durumunu bozmuyor.
13
K
A A
B B B
A A A A
K K K K K
U U U U
L L L
A A
K

Yukardan aaya KABAKULAK


kelimesi ka farkl ekilde okunur?
www.akilfikirmektebi.com

K
1 1
A A
1 2 1
B B B
1 3 3 1

A A A A
1 4 6 4 1

K K K K K
5 10 10 5
U U U U
15 20 15
L L L
35 35
A A
70
K
70 farkl ekilde okunabilir.
14
1. Ali nin 5 farkl ortu, 4 farkl pantolonu 3. Farkl renklerde 4 apkas, 3 gmlei
vardr. ve 5 etei olan Natasha ka farkl
Bunlardan birini giyecek olan Ali ka ekilde giyinebilir?
farkl seim yapabilir?
A) 120 B) 80 C) 60 D) 30 E) 12
A) 4 B) 5 C) 9 D) 20 E) 25

TEST KODU : 21201


PERMTASYON
2. Farkl renklerde 7 gmlek, 6 kravat 4. 8 kiilik bir komisyondan, bir bakan
olan bir kii, bir gmlek ve bir kravat ve bir bakan yardmcs ka farkl
ka farkl ekilde giyebilir? ekilde seilebilir?

A) 40 B) 42 C) 48 D) 56 E) 62 A) 8 B) 15 C) 28 D) 56 E) 64

15
5. 4 Rus, 7 Hollandal arasndan 1 Rus 7. Kilitli bir kasann ifresi 4 hanelidir.
ve 1 Hollandal ka farkl ekilde sei- lk iki hanesinin sesli harflerden ve
lebilir? son iki hanesinin ift rakamlardan
olutuu biliniyorsa, ka farkl ifre
A) 4 B) 7 C) 11 D) 22 E) 28
oluturulabilir?

A) 1120 B) 1200 C) 1600


D) 3200 E) 6400
www.akilfikirmektebi.com

6. 11 kiilik bir futbolcu kafilesinden 8. A kentinden B kentine 5 farkl yol, B ken-


1 kaleci, 1 stoper ve 1 forvet ka farkl tinden C kentine 6 farkl yol vardr.
ekilde seilebilir? Buna gre, A kentinden C kentine
A) 720 B) 800 C) 880 D) 900 E) 990 B den gemek koulu ile ka farkl
ekilde gidilebilir?

A) 11 B) 30 C) 120 D) 56 E) 65

16
9. A kentinden B kentine 3, B kentinden 11.
C kentine 4 farkl yol vardr.
   
Buna gre, A kentinden C kentine
hem giderken hem de dnerken B ye
uramak kouluyla ka farkl ekilde
gidip gelinebilir? A kentinden D kentine gidilebilecek g-
zergahlar yukardaki ekilde verilmitir.
A) 12 B) 24 C) 48 D) 72 E) 144
Buna gre, A kentinden D kentine ka
farkl ekilde gidilebilir?

TEST KODU : 21201


A) 24 B) 30 C) 36 D) 42 E) 48

10.
   

PERMTASYON
A kentinden D kentine gidip dnmek is-
teyen bir ara yukardaki ekilde verilen
gzergah kullanacaktr. 12. A = { a, b, c }
Buna gre, giderken kulland yolu B = { 1, 2, 3, 4} olduuna gre,
dnte kullanmamak kouluyla ka A kmesinden B kmesine ka farkl
farkl ekilde gidip dnebilir? fonksiyon tanmlanabilir?

A) 900 B) 720 C) 240 D) 120 E) 30 A) 24 B) 64 C) 81 D) 120 E) 144

17
13. 6 kiinin katld bir snav baar y- 15. 4 farkl mektup, 4 posta kutusuna ka
nnden ka farkl biimde sonulana- farkl ekilde atlabilir?
bilir?
A) 512 B) 256 C) 128 D) 24 E) 16
A) 6 B) 12 C) 36 D) 48 E) 64
www.akilfikirmektebi.com

14. Yan yana 5 binadan oluan bir sitenin


d cepheleri beyaz, krmz, kum beji ve
lila renkleriyle boyanacaktr.
Yan yana gelen iki bina ayn renk- 16. 4 farkl mektup, 6 posta kutusuna her
te boyanmayacana gre, ka farkl kutuya en fazla 1 tane atlmak artyla
ekilde boyanabilir? ka farkl ekilde atlabilir?

A) 324 B) 212 C) 120 D) 72 E) 24 A) 24 B) 120 C) 360 D) 720 E) 1296

18
1. A = {2, 3, 4, 5, 6} 3. basamakl rakamlar tekrarsz ka
kmesinin elemanlar ile basamakl farkl doal say vardr?
ka farkl doal say yazlabilir?
A) 900 B) 648 C) 612 D) 504 E) 472
A) 60 B) 72 C) 108 D) 120 E) 125

TEST KODU : 21202


2. A = {2, 3, 4, 5, 6} 4. Belik sayma dzeninde, basa-

PERMTASYON
makl rakamlar tekrarsz ka farkl
kmesinin elemanlar ile rakamlar
say yazlabilir?
farkl basamakl ka farkl doal
say yazlabilir? A) 30 B) 48 C) 60 D) 72 E) 96
A) 60 B) 72 C) 108 D) 120 E) 125

19
5. basamakl doal saylarn ka ta- 7. A = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6}
nesinde 3 rakam bulunur? kmesinin elemanlar ile basamak-
l 300 den kk ka farkl say yazla-
A) 333 B) 312 C) 298 D) 252 E) 124
bilir?

A) 60 B) 84 C) 98 D) 112 E) 120
www.akilfikirmektebi.com

6. A = {2, 3, 4, 5, 6, 7, 8} 8. A = {0, 1, 2, 3, 4, 5}
kmesinin elemanlar ile rakamlar kmesinin elemanlar ile 400 den k-
farkl basamakl ka farkl tek say k ka farkl doal say yazlabilir?
yazlabilir?
A) 60 B) 92 C) 108 D) 120 E) 144
A) 60 B) 90 C) 120 D) 196 E) 210

20
9. A = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6} 11. Drt basamakl rakamlar tekrarsz 5
kmesinin elemanlar ile basamak- ile blnebilen ka farkl doal say
l, rakamlar tekrarsz 350 den byk yazlabilir?
ka farkl say yazlabilir?
A) 9000 B) 4536 C) 2268
A) 101 B) 100 C) 99 D) 98 E) 97 D) 1008 E) 952

TEST KODU : 21202


PERMTASYON
10. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8} 12. A = {1, 2, 3, 4, 5}

kmesinin elemanlar ile basamak- kmesinin elemanlar ile en az iki


l, rakamlar tekrarsz 400 den byk basamandaki rakam ayn olan
ka farkl ift say yazlabilir? basamakl ka farkl doal say
yazlabilir?
A) 65 B) 72 C) 82 D) 92 E) 102
A) 60 B) 65 C) 75 D) 120 E) 125

21
13. A = {1, 2, 4, 6} 15.
kmesinin elemanlar kullanlarak
basamakl, 3 ile tam blnebilen ka
farkl say yazlabilir?

A) 12 B) 16 C) 18 D) 22 E) 24
I. ekil II. ekil
25 zde kareden oluan I. eklin her
satr ve her stundan sadece bir zde
kare karalanarak II. ekildeki desenler
elde ediliyor.
Buna gre, en ok ka farkl desen el-
de edilebilir?
www.akilfikirmektebi.com

A) 64 B) 72 C) 80 D) 120 E) 720

14. A = {a, b, c} ve B = {1, 2, 3, 4}


olduuna gre, A dan B ye ka farkl
bire bir fonksiyon yazlabilir?

A) 24 B) 48 C) 64 D) 72 E) 81

22
1. 5 kiilik arkada grubu 5 kiilik bir araba- 3. 3 mektup 4 posta kutusuna ka farkl
ya bineceklerdir ve arabay ehliyeti olan- ekilde atlabilir?
lardan biri kullanacaktr.
A) 72 B) 64 C) 48 D) 24 E) 12
Bu arabaya 72 farkl ekilde binebil-
diklerine gre, ka kiinin ehliyeti var-
dr?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

TEST KODU : 21203


PERMTASYON
2. 4 farkl pantolonu, 5 farkl gmlei ve 2 4. 3 mektup 4 posta kutusuna, her kutu-
farkl yelei olan Efe, pantolon zerine ya en ok bir mektup atlmak kouluy-
gmlek ya da pantolon zerine gmlek la ka farkl ekilde atlabilir?
ve yelek giyecektir.
Buna gre, Efe bu kyafetleri ile ka A) 72 B) 64 C) 48 D) 24 E) 12
farkl ekilde giyinebilir?

A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60

23
5. Herkesin birbirine fotoraf verdii bir 7. 8 kiinin katld bir snav baar y-
grupta toplam 132 fotoraf el deitir- nnden ka farkl biimde sonulana-
diine gre, bu grupta ka kii vardr? bilir?

A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 A) 31 B) 64 C) 69 D) 128 E) 256
www.akilfikirmektebi.com

6. Herkesin birbiri ile tokalat bir 8. 3 kii, 6 tane bo koltua ka farkl e-


grupta toplam 78 tokalama olduu- kilde oturabilir?
na gre, bu grupta ka kii vardr?
A) 120 B) 100 C) 90 D) 80 E) 18
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14

24
9. 5, 6, 7, 8, 9 rakamlar kullanlarak ra- 11. A = {0, 1, 3, 4, 6}
kamlar birbirinden farkl olan, ba- kmesinin elemanlar ile be basa-
samakl ve 780 den kk ka deiik makl, rakamlar tekrarsz 4 ile bl-
say yazlabilir? nebilen ka farkl say yazlabilir?
A) 46 B) 42 C) 36 D) 30 E) 24 A) 30 B) 36 C) 40 D) 48 E) 52
(SS - 1999)

TEST KODU : 21203


PERMTASYON
10. A = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6} 12. A = {1, 2, 3, 6, 7, 9}
kmesinin elemanlar ile basamak- kmesinin elemanlar ile basamak-
l, rakamlarndan sadece biri 6 olan l, rakamlar tekrarsz 9 ile blnebilen
ka farkl tek say yazlabilir? ka farkl say yazlabilir?

A) 18 B) 21 C) 24 D) 27 E) 33 A) 12 B) 18 C) 24 D) 30 E) 36

25
13. A = {1, 2, 3, 4} 15. Bir testte 10 soru ve her sorunun 5 tane
kmesinin elemanlar ile yazlabilecek cevap seenei vardr.
iki basamakl saylarn toplam katr? Buna gre, bu testin cevap anahtar
ka farkl ekilde oluturulabilir?
A) 360 B) 380 C) 400 D) 420 E) 440
A) 5.29 B) 5.218 C) 220
D) 510 E) 10!
www.akilfikirmektebi.com

14. A = {a, b, c, d, e, f, g} 16. Bir testte 15 soru ve her sorunun 5 tane


kmesinin elemanlar yalnz bir kez kul- cevap seenei vardr.
lanlarak 4 harfli anlaml ya da anlamsz Ard arda gelen herhangi iki sorunun
kelimeler yazlacaktr. cevab ayn olmayacak ekilde ka
Bu kelimelerin ka tanesi sesli harf ile farkl cevap anahtar oluturulabilir?
balayp sessiz harf ile biter? 14
A) 5.2
28
B) 5.2 C) 2
31

A) 840 B) 600 C) 490 D) 200 E) 98 D) 4.513 E) 15!

26
1. P(5, 3) P(5, 2) 3. 2P(6, n) = 3P(5, n)
ileminin sonucu katr? olduuna gre, n katr?

A) 40 B) 45 C) 50 D) 55 E) 60 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

TEST KODU : 21204


PERMTASYON
P(n + 1, n 1) + P(n, n 2)
2. 3P(2n, 1) = 2P(n, 2) 4. P(n, n)
=4

olduuna gre, n katr? olduuna gre, n katr?

A) 4 B)5 C) 6 D) 7 E) 8 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

27
5. Aralarnda Edi ile Bdnnde bulun- 7. Birbirinden farkl 3 matematik, 3 fizik,
duu 5 kii bir sraya Edi ve Bd hi 2 kimya kitab bir rafa, ayn trden ki-
yanyana gelmeyecek ekilde ka de- taplar yan yana gelmek kouluyla ka
iik biimde oturabilir? farkl ekilde sralanabilir?

A) 30 B) 48 C) 60 D) 72 E) 90 A) 720 B) 432 C) 362 D) 288 E) 72


www.akilfikirmektebi.com

6. Birbirinden farkl, 3 matematik, 3 fizik, 8. 4 farkl matematik, 2 farkl kimya ve


2 kimya kitab bir kitaplk rafna yan 3 farkl fizik kitab bir rafa dizilecektir.
yana ka farkl ekilde dizilebilir?
Her iki matematik kitab arasnda bir
A) 4! B) 5! C) 6! D) 7! E) 8! fizik kitab olmas artyla ka farkl
ekilde dizilebilir?

A) 2!.4!.3! B) 4!.3!.4! C) 3.3!.7!


D) 5!.4! E) 4!.3!.3!

28
9. 5 doktor ile 4 hemire dz bir srada 11. 4 kz ve 3 erkek arkada, bata ve
oturacaklardr. sonda kzlar olmak zere ve erkekler-
ki doktorun arasna bir hemire den herhangi ikisi yan yana olmamak
gelmek artyla ka farkl ekilde otu- koulu ile ka farkl ekilde dizilirler?
rabilirler?
A) 72 B) 144 C) 180 D) 216 E) 288
A) 288 B) 576 C) 720
D) 1440 E) 2880

TEST KODU : 21204


PERMTASYON
10. 4 kz ve 3 erkek arkada dz bir srada 12. 4 erkek ve 4 kz arkada sinemaya gidi-
yan yana oturacaklardr. yorlar ve ayn sradan bilet alyorlar.
Erkeklerden herhangi ikisi yan yana Kzlar daima yan yana olmak artyla
oturmayacak ekilde ka farkl ekil- ka farkl ekilde oturabilirler?
de oturabilirler?
A) 8! B) 4!.4! C) 4!.5!
A) 288 B) 720 C) 1440
D) 7! E) 5!
D) 2160 E) 2880

29
13. retmenler yan yana olmak artyla 2 15. 3 kii, yan yana dizilmi olan
retmen ile 5 renci fotoraf ektire- 6 sandalyeye ka farkl ekilde otura-
cektir. bilirler?
4 kii arka srada, 3 kii de n srada
A) 24 B) 36 C) 60 D) 72 E) 120
durmak koulu ile ka deiik poz ve-
rebilirler?

A) 1200 B) 960 C) 720


D) 600 E) 360
www.akilfikirmektebi.com

14. A = {1, 2, 3, 4, 5} 16. 3 kii aralarnda bo sandalye


kalmayacak ekilde, yan yana dizil-
kmesinin elemanlar ile basamakl
mi 6 sandalyeye ka farkl ekilde
ve rakamlar tekrarsz saylar yazlp k-
oturabilirler?
kten bye doru sralanyor.
Buna gre, batan 26. say katr? A) 24 B) 48 C) 60 D) 72 E) 120

A) 245 B) 252 C) 312 D) 314 E) 315

30
1. MARMARA 3. ANTALYA
kelimesinin harflerinin yerleri deiti- kelimesindeki harflerin yerleri deiti-
rilerek anlaml ya da anlamsz 7 harfli rilerek 7 harfli anlaml ya da anlamsz
ka farkl kelime yazlabilir? N ile balayan T ile biten ka szck
yazlabilir?
A) 840 B) 420 C) 210 D) 105 E) 30
A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30

TEST KODU : 21205


PERMTASYON
2. 6 madeni para havaya atlyor. 4. ATLYEM kelimesinin harfleri ile
Buna gre, sadece ikisinin st yzne anlaml ya da anlamsz yazlabilecek
yaz gelecei ka farkl durum vardr? 7 harfli kelimelerin ka tanesinde ses-
li harfler alfabetik srada bulunur?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24
A) 1680 B) 840 C) 420
D) 210 E) 105

31
5. ATLYEM kelimesindeki harflerin 7. 44544333
yerleri deitirilerek 7 harfli anlaml saysnn rakamlarnn yerleri deiti-
ya da anlamsz kelimelerin kanda L rilerek sekiz basamakl ka farkl say
harfi T ve M harflerinin arasnda bulu- yazlabilir?
nur?
A) 160 B) 200 C) 240 D) 280 E) 320
A) 1440 B) 1480 C) 1680
D) 1700 E) 1780
www.akilfikirmektebi.com

8. 1123456
6. MATEMATK
saysnn rakamlar her defasnda bi-
kelimesinin harflerinin yerleri deiti-
rer kez kullanlarak yazlabilen 7 ba-
rilerek yazlabilecek 9 harfli kelimele-
samakl saylarn ka tanesinde 1 ra-
rin kanda M harfinden hemen sonra
kamlar yan yanadr?
A harfi (MA, MA, ) gelir?
A) 200 B) 240 C) 360 D) 480 E) 720
A) 1260 B) 1200 C) 1140
D) 1080 E) 1020

32
9. zde 4 krmz, 3 mavi ve 2 beyaz 11. 110012
boncuk dz bir ip zerine ka farkl saysnn rakamlarnn yerleri dei-
ekilde sralanabilir? tirilerek alt basamakl ka farkl say
yazlabilir?
A) 720 B) 840 C) 960
D) 1080 E) 1260 A) 40 B) 50 C) 60 D) 80 E) 90

TEST KODU : 21205


10. Tersten okunuu kendisine eit olan do- 12. 656900

PERMTASYON
al saylara palindrom say denir. saysnn rakamlarnn yerleri dei-
Buna gre, be basamakl ve tek olan tirilerek yazlabilen alt basamakl do-
ka tane palindrom say vardr? al saylarn ka tanesi ifttir?

A) 400 B) 420 C) 440 D) 500 E) 520 A) 72 B) 76 C) 80 D) 84 E) 90

33
13.  ekildeki 15.  ekildeki iz-
izgiler bir giler bir ken-

kentin birbi- tin birbirini
rini dik ke- dik kesen so-
 sen sokak- kaklarn gs-
larn gstermektedir.  termektedir.
A dan B ye en ksa yoldan ka farkl
ekilde gidilebilir? A dan hareket edip C ye urayarak
B noktasna en ksa yoldan gidecek
A) 15 B) 16 C) 21 D) 24 E) 28 olan bir kimse ka deiik yol izleye-
bilir?

A) 24 B) 18 C) 16 D) 12 E) 9
www.akilfikirmektebi.com

14. Rakamlar arpm 90 olan drt basa- 16. 88800333


makl ka farkl say yazlabilir? saysnn rakamlarnn yerleri deiti-
rilerek sekiz basamakl, 3 ile balayp
A) 24 B) 36 C) 48 D) 60 E) 72
8 ile biten ka farkl say yazlabilir?

A) 45 B) 60 C) 75 D) 90 E) 105

34
1. 2200555 3. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
saysnn rakamlarnn yerleri dei- kmesinin elemanlar yalnz bir kez kul-
tirilerek yedi basamakl ka farkl tek lanlarak alt basamakl saylar yazlyor.
say yazlabilir? Bu saylarn ka tanesinde tek ve ift
saylar bykten ke doru sra-
A) 72 B) 60 C) 56 D) 48 E) 42
lanmlardr?

A) 240 B) 180 C) 120 D) 60 E) 20

TEST KODU : 21206


PERMTASYON
2. 2233456 4. 2 kz ve 4 erkek renci, kz renci-
lerden herhangi ikisi yan yana gelme-
saysnn rakamlar ile 7 basamakl
mek artyla dz bir srada ka farkl
4 ile balayp 2 ile bitmeyen ka farkl
ekilde sralanabilirler?
say yazlabilir?
A) 48 B) 120 C) 360
A) 60 B) 72 C) 108 D) 120 E) 144
D) 480 E) 720

35
5. ELMAS 7.
kelimesindeki harflerin yerleri deiti-
rilerek elde edilen kelimeler alfabetik
sraya uygun olacak ekilde dizilirse
batan 79. kelimenin ilk harfi ne olur?

A) E B) L C) M D) A E) S

ekildeki balonlara alttan balayacak


ekilde at yapmaya balayan Kerim
alttaki balonu patlatmadan bir sttekini
patlatamyor.
www.akilfikirmektebi.com

Buna gre, Kerim balonlar ka dei-


ik ekilde patlatabilir?

(Her at tam isabettir ve at yaplan ba-


lon patlar.)

A) 280 B) 560 C) 1120 D) 7! E) 8!


6. On bir rakamdan oluan TC. kimlik nu-
marasn unutan bir kii, numarasnn
iinde 7 tane 3, 2 tane 5 ve 2 tane 0 ol-
duunu hatrlyor.
Buna gre, bu kii en ok ka deneme-
de TC. kimlik numarasn bulabilir?

A) 1600 B) 1740 C) 1820


D) 1900 E) 1980

36
8. 6 farkl oyuncak, 4 ocua ka farkl 10. 3 tane madeni 1 , kumbaralara iste-
ekilde datlabilir? nen sayda atlmak suretiyle deiik
bankalardan alnm 5 farkl kumbara-
A) 42 B) 84 C) 504 D) 64 E) 212 ya ka deiik ekilde atlabilir?

A) 10 B) 21 C) 24 D) 35 E) 45
(SS - 2004)

TEST KODU : 21206


9. 6 zde oyuncak, 4 ocua ka farkl 11.  A noktasndan
ekilde datlabilir? D noktasna en

PERMTASYON
ksa yoldan git-
A) 42 B) 84 C) 504 D) 64 E) 212 mek isteyen bir
  kii BC yolun-
dan gemek
artyla ka
farkl yol izle-
 yebilir?

A) 6 B) 12 C) 18 D) 24 E) 30

37
12.  14. 
    
       
          
  
        
 
      

    
Yukardan aaya ATLYEM kelimesi
  
ka farkl ekilde okunur?

A) 12 B) 16 C) 20 D) 30 E) 35
Yukardaki ekilde ortadaki A harfinden
balayarak ardk harfler takip ediliyor.
www.akilfikirmektebi.com

Ka farkl ekilde ARMUT kelimesi


okunur?

A) 15 B) 30 C) 60 D) 120 E) 240

13. A ekildeki
izgiler bir
kentin birbi-
rini dik ke-


sen sokak-



larn gs-
B termektedir.
A dan B ye en ksa yoldan ka farkl
ekilde gidilebilir?

A) 27 B) 31 C) 35 D) 39 E) 43

38
1. Be kii yuvarlak bir masa etrafnda 3. 6 kiilik bir aile yuvarlak masa etrafn-
ka farkl ekilde oturabilirler? da, anne ile baba arasnda en byk
ocuk oturmak artyla ka farkl e-
A) 720 B) 120 C) 60 D) 48 E) 24 kilde oturabilirler?

A) 12 B) 18 C) 24 D) 36 E) 48

TEST KODU : 21207


PERMTASYON
2. Anne, baba ve 4 ocuktan oluan bir 4. Anne, baba ve 4 ocuktan oluan aile,
aile yuvarlak bir masa etrafnda, an- anne ile baba arasna en az bir ocuk
ne ve babann daima yan yana olmas oturma kouluyla, yuvarlak bir masa
koulu ile ka farkl ekilde oturabilir- etrafnda, ka farkl ekilde oturabilir-
ler? ler?

A) 6! B) 2.5! C) 5! D) 2.4! E) 4! A) 120 B) 96 C) 72 D) 48 E) 36

39
5. Drt erkek, drt kz arkada yuvarlak bir 7. 3 evli ift, eler yan yana olacak
masada yemek yiyeceklerdir. ekilde yuvarlak bir masa etrafnda
Kzlar bir arada oturmak istediine ka farkl ekilde oturabilirler?
gre, ka farkl ekilde oturabilirler?
A) 16 B) 18 C) 20 D) 24 E) 26
A) 4! B) 5! C) 7!
D) 4!.4! E) 4!.5!
www.akilfikirmektebi.com

6. Bir aile yuvarlak masa etrafnda ocuk- 8. Bir grupta, 4 baba ve her babann 2 er
lardan herhangi birisi anne ile babann ocuu olmak zere toplam 12 kii var-
arasnda olacak ekilde 48 deiik bi- dr.
imde oturabilyor. Her baba kendi ocuklarnn arasnda
Buna gre, bu ailede ka birey vardr? kalmak artyla, bu grup yuvarlak bir
masa etrafnda ka farkl ekilde otu-
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3 rabilirler?

A) 96 B) 108 C) 144 D) 192 E) 288

40
9. 2 retmen ve 5 renci yuvarlak bir 11. 6 erkek, 4 kz arkada yuvarlak bir ma-
masa etrafnda, retmenler daima sa etrafnda kzlardan herhangi ikisi
bir arada olmak kouluyla ka farkl yan yana olmayacak ekilde ka fark-
ekilde oturabilirler? l biimde oturabilirler?

A) 200 B) 210 C) 220 D) 230 E) 240 A) 60.6! B) 8! C) 8.6!


D) 4!.9! E) 5!.9!

TEST KODU : 21207


10. 3 doktor ve 5 hemire yuvarlak ma- 12. Drt erkek, drt kz arkada yuvarlak bir
sa etrafnda, herhangi iki doktor yan masada akam yemei yiyeceklerdir.

PERMTASYON
yana oturmamak kouluyla ka farkl ki erkek arasnda bir kz oturmak ko-
eklide oturabilirler? uluyla ka farkl ekilde oturabilir-
A) 1200 B) 1240 C) 1400 ler?

D) 1440 E) 1560 A) 36 B) 72 C) 96 D) 144 E) 288

41
13. Aralarnda 2 evli iftin bulunduu 15. 6 farkl anahtar bir halkaya ka farkl
8 kiilik bir grup, her kar-koca ekilde taklabilir?
yan yana olmak artyla, yuvarlak
bir masa etrafnda ka farkl ekilde A) 720 B) 360 C) 120 D) 60 E) 30
oturabilirler?

A) 6! B) 4.5! C) 3.5! D) 2.5! E) 5!


www.akilfikirmektebi.com

14. FYASKO kelimesinin harfleri tahtaya 16. zde 4 mavi, 5 krmz boncuk ile bir
izili bir ember etrafnda sralanacaktr.
bilezik yaplacaktr.
Bu bilezik ka farkl ekilde oluturu-
 


labilir?
  
 

  

 

A) 7 B) 14 C) 28 D) 56 E) 72


Bu sralamalarn ka tanesinde saat


ynnde FKO okunabilir?

A) 6 B) 24 C) 48 D) 72 E) 144

42
1. A :{1, 2, 3, 4, 5, 6} 3. 3 evli ift ile 3 bekardan oluan 9 kii-
kmesinin elemanlar ile rakamlar farkl, lik arkada grubu bir kanapeye aada-
drt basamakl saylar yazlacaktr. ki koullara uygun olarak oturacaktr.
Bu saylarn ka tanesinde 3 rakam iftlerin her biri eleriyle yan yana
1 rakamnn sol tarafnda yer alr? olacaktr.
Bekarlar yan yana olmayacaktr.
A) 52 B) 60 C) 72 D) 80 E) 84
Buna gre, bu kiiler kanapeye ka
farkl ekilde oturabilir?

TEST KODU : 21208


A) 144 B) 288 C) 576
D) 768 E) 1152

PERMTASYON
2. 12 soruluk bir testte her sorunun 5 see-
nei vardr.
P(n, 3)
Ardk sorularn cevaplar farkl ol- 4. n2
= 49 n
mak artyla ka deiik cevap anah-
olduuna gre, n katr?
tar oluturabilir?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11
A) 512 B) 12! C) 11! D) 5.222 E) 511

43
5. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6} 7. 1, 3, 5, 7 rakamlarn kullanarak
kmesinin l permtasyonlarnn ierisinde 3 rakam bulunan, rakam-
ka tanesinde 3 eleman olarak bulu- lar birbirinden farkl ka tane doal
nur? say yazlabilir?

A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 120 A) 28 B) 30 C) 46 D) 49 E) 51
www.akilfikirmektebi.com

6. Bir madeni para arka arkaya 5 kez at- 8. Bir marketteki stl, fndkl ve bitter
lnca ka farkl durum oluur? ikolatalardan toplam 6 tane alacak
bir kiinin ka farkl seenei vardr?
A) 16 B) 20 C) 24 D) 28 E) 32
A) 28 B) 84 C) 8! D) 63 E) 36

44
9. MERVE 11. 6 kz ve 3 erkek yuvarlak bir masa et-
kelimesindeki harflerin yerleri deiti- rafna her bir erkein sanda ve so-
rilerek anlaml ya da anlamsz 4 harfli lunda ikier kz bulunacak ekilde ka
ka farkl kelime yazlabilir? farkl biimde oturabilirler?

A) 36 B) 48 C) 60 D) 66 E) 72 A) 6! B) 2.6! C) 3.6! D) 6.6! E) 9!

TEST KODU : 21208


PERMTASYON
10. A = {1, 2, 3, 4, 5} 12. KAAMAK
kmesinin elemanlar ile oluturulabi- kelimesindeki harflerin yerleri dei-
lecek rakamlar farkl be basamakl tirilerek yazlan yedi harfli kelimelerin
saylarn kanda 3 rakam 2 rakamn- ka tanesinde M harfi tam ortada bu-
dan nce kullanlr? lunur?

A) 40 B) 60 C) 80 D) 120 E) 240 A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 120

45
13. Asl ile Ozann da aralarnda bulunduu 15. a,b ve c pozitif tam saylardr.
6 kii yuvarlak bir masann etrafna otu- a+b+c=8
racaklardr.
olduuna gre, bu denklemi salayan
Ozann solundaki ilk kiinin Asl ol-
ka farkl (a, b, c) sral ls vardr?
mas artyla ka farkl ekilde otura-
bilirler? A) 165 B) 135 C) 90 D) 45 E) 21

A) 18 B) 24 C) 30 D) 36 E) 48
www.akilfikirmektebi.com

14. a,b ve c doal saylardr. 16. Bir fabrikada retilen ambalajlarn zeri-
a+b+c=8 ne aadaki zde 4 uzun 8 ksa iz-
gilerle oluturulan barkodlar yerletirile-
olduuna gre, bu denklemi salayan
cektir.
ka farkl (a, b, c) sral ls vardr?

A) 165 B) 135 C) 90 D) 45 E) 21


Buna gre, ambalajlarn zerine ka
farkl ekilde barkod yerletirilebilir?

A) 990 B) 825 C) 495 D) 425 E) 330

46
MATEMATK

KOMBNASYON
KOMBNASYON c) 1D 2H + 2D 1H + 3D
3 4 3 4 3
n, r birer doal say ve n r olmak . + . +
1 2 2 1 3
    
zere, n elemanl bir kmenin r ele-
18 + 12 + 1 = 31
farkl ekilde
manl alt kmelerinin saysna n nin
r li kombinasyonu denir ve C(n, r) 1H 2D + 3D
d) 4 3 3
veya n ile gsterilir.
r . +
1 2 3
  
12 + 1 = 13 farkl ekilde
n n! P(n, r )
= = dir.
r (n 1)!.r ! r!
www.akilfikirmektebi.com

4 hemire, 3 doktor arasndan 3 kiilik Yksekrenim iin A ve B lkelerine


bir salk ekibi gnderilmek zere 5 renci seilmi-
a) Ka farkl ekilde oluturulabilir? tir.
b) 1 i doktor olacak ekilde ka farkl Her iki lkeye en az birer renci
ekip oluturulabilir? gideceine gre, bu 5 renci ka
c) En az 1 i doktor olacak ekilde ka farkl gruplama ile gnderilebilir?
farkl ekip oluturulur?
d) En ok 1 i hemire olacak ekilde A B
ka farkl ekip oluturulur? 5 4
. =5
1 renci 4 renci 1 4
a) 4H + 3D = 7 personel 5 3
7 7! 2 renci 3 renci 2 . 3 = 10
= = 35 farkl ekilde
3
4 !.3 ! 5 2
3 renci 2 renci 3 . 2 = 10

1D 2H 5 1
3 4 4 renci 1 renci . = 5
4 1
b) . = 3.6 = 18 farkl ekilde +
1 2 30 farkl gruplama
48
8 kiilik bir sporcu grubu arasndan K = {2, 1, 0, 1, 2, 3}
5 kiilik bir takm ve bu takmn iin- kmesinin elemanl alt kme-
den de bir kaptan ka farkl ekilde lerinden ka tanesinin elemanlar
seilebilir? arpm bir negatif tam sayya eit-
tir?
8 5 (2008 - SS)
. 56.5 = 280 farkl ekilde
5 1
2 Poz. + 1 Neg. ya da 3 Neg. say seilmelidir.
Takm Kaptan 3 2 YOK 6 tanesidir.
.
2
1

KOMBNASYON
5 farkl bilyenin tamam, yalar farkl
Devam zorunluluu olan, 9 dersin
3 karde arasnda paylatrlacaktr.
ayn saattedir.
Bu kardelerden en by 1, dier
4 ders seecek bir rencinin ka
ikisi ise en az birer bilye alacak bi-
farkl seenei vardr?
imde bu paylam ka farkl ekil-
de yaplabilir?
3 ayn 6 s farkl (2013 - YGS)
3 6
1 ders 3 ders . = 60 Ke Ke Ke
1 3 1 bilye 2 bilye 3 bilye
3 6 5 4 3 4 2 4 1
0 ders 4 ders . = 15 . . + . + .
+ 0 4 1 1 3 2 2 3 1
Ortancaya Ortancaya Ortancaya
75 farkl seim Byk 3 bilye 2 bilye 1 bilye
kardein
Ayn saatte olan derslerden en fazla 1 ald bilye
tanesi seilebilir.
5.[4 + 6 + 4] = 70 farkl biimde datlr.
49
n elemanl bir kmenin r li btn kom- 18 18
binasyonlarnn says C(n, r) ile gs- =
n + 1 2n 4
terildiine gre,
C(0, 0) + C(6, 3) = 3.C(m, m 1) olduuna gre, n nin alabilecei de-
eitliinde m ka olmaldr? erlerin toplam katr?
(1989 - YS) i) n + 1 = 2n 4 n = 5 bulunur.
0! ii) (n + 1) + (2n 4) = 18 n = 7 bulunur.
C(0, 0) = = 1 dir.
0! +
6! 12 cevabmz olur.
C(6, 3) = = 20 dir.
3 !.3 !
m! 10 10 11
C(m, m 1) = = m dir. + +
www.akilfikirmektebi.com

(m 1)!.1! 4 5 6
1 + 20 = 3m ve m = 7 dir. toplamnn eitini bulunuz.

ZELLIKLER 10 10 11
+ = dir.
4 5 5
n n
= = n dir. 11 11 12
1 n 1 + = dr.
5 6 6
n n
= ise, i) r = p dir.
r p n n n
+ + ... + = 247
ii) r + p = n dir. 2 3 n

n n n n n
olduuna gre, n katr?
+ + + ... + = 2 dir.
0 1
2 n n n n n n n
+ + + + ... + = 2 dir.
2 2 2 2 0 1
2 3
  n

n n n n 2n 
+ + + ... + = 247
0 1 2 n n n
1 + n + 247 = 2
n n n + 1
+ = dir. 2n n = 248
r 1 r r n = 8 bulunur.
50
Geometrik Kombinasyon Problemleri;

Herhangi dorusal olmayan n


tane nokta ile;

n
kadar doru
2
n
kadar gen
3
n 4 tanesi ayn doru zerinde olan 7
kadar ember izilebilir. noktadan
3
a) Ka farkl doru izilebilir?
b) Ka farkl gen izilebilir?

KOMBNASYON
7 4
a) +1
2 2
d dorusunu da
Dorusal olan eklemeliyiz.
Herhangi dorusal olmayan 8 nok- noktalar
ayn doruyu
ta ile; belirtir.
a) Ka farkl doru izilebilir?
b) Ka farkl gen izilebilir?
7 4
b)
a) ki noktadan bir doru geer. 3 3
Dorusal olan
8
= 28 farkl doru izilebilir. 3 nokta gen
2 belirtmez

b) gen iin dorusal olmayan 3 nokta-


ya ihtiya vardr.
8
= 56 farkl gen izilebilir.
3
51
A B C D Aadaki ABC geninin kenarlar
d zerinde 9 nokta verilmitir.
1
A

d
2
E F G H K

d1 // d2 olmak zere, keleri bu


9 noktadan olan ka gen
izilebilir?
I. yol : B C
www.akilfikirmektebi.com

4 5 4 5 keleri bu 9 noktadan olan ka


. + . gen oluturulabilir?
2 1
1 2
d1 den d2 den d1 den d2 den (2004 - SS)
2 nokta 1 nokta 1 nokta 2 nokta
[AC] kenarndaki
6.5 + 4.10 = 70 farkl gen izilebilir. dorusal ller
9 4 3

II. yol : 3 3 3
[AB] kenarndaki
9 4 5 dorusal 3 ller

3 3 3 84 4 1 = 79 farkl gen izilebilir.
9 noktadan d1 den d2 den
3 3 nokta 3 nokta

84 4 10 = 70 farkl gen izilebilir.

52
9 farkl dorunun 3 birbirine paralel 6 farkl emberin en ok ka kesim
ve 5 tanesi de sabit bir A noktasndan noktas vardr?
gemektedir.
ki farkl emberin en ok 2 kesim noktas
Buna gre, bu 9 doru en fazla ka vardr.
noktada kesiir?
2 dorunun 1 kesim noktas vardr.
9
= 36 farkl kesim noktas oluur.
2
Fakat paralel dorular kesimeyeceinden;
3 Dolaysyla;
= 3 kesim noktas azalr.
2 6
.2 = 30 farkl kesim noktas oluur.

KOMBNASYON
5 doruda sabit bir A noktasndan getii- 2
ne gre,
5 farkl elipsin en ok ka kesim
5 noktas vardr?
= 10 kesim noktas daha azalr.
2
ki farkl elipsin en ok 4 kesim noktas var-
36 3 10 + 1 A noktasn ekleme- dr.
yi unutma!
24 farkl kesim noktas oluur.


Dolaysyla;
5
.4 = 40 farkl kesim noktas oluur.
2
53
Aadaki ekil 15 birim kareden olu- BNOM AILIMI:
mutur.
a ve b reel saylar, n pozitif bir tam
say olmak zere;

n n 0 n n1 1 n n 2 2 n 0 n
( a + b )n = .a .b + a .b + .a .b + ... + a .b
0 1 2 n

a) Ka tane dikdrtgen var? almna binom alm denir.
b) Ka tane kare var?
(a + b)n ifadesinin almnda (n + 1)
a) d d d d d d tane terim vardr.
www.akilfikirmektebi.com

1 2 3 4 5 6

y (a + b)n almnda batan (r + 1). te-


1
rim;
y
2
n n r r
y a b dir.
3
r
y
4

6 4 (a + b)2n almnda ortadaki terim;


. = 15.6 = 90 tane dikdrtgen
2
2
2n n n
Deyden Yataydan .a .b
2 doru 2 doru n

b) 1-1 lik 2-2 lik 3-3 lk Katsaylar toplam iin bilinmeyen


3.5 + 2.4 + 1.3 deerlerin yerine 1 yaz !!!
15 + 8 + 3 = 26 tane kare
Sabit terim iin x in ssn 0 yap !!!

54
(3x y)6 (x2 + 2)6 = x12 + ... + k.x8 + ...
ifadesinin almnda; olduuna gre, k katr?
a) Ka terim vardr?
x8 li terimi elde etmek iin x2 nin 4. kuvveti-
b) Kat saylar toplam katr? ni almalyz.
a) n = 6 olduundan; 6 2 4 2
.( x ) .(2)
6 + 1 = 7 terim vardr. 2

15.x8.4 60.x8 dir. k = 60 bulunur.
b) x = 1 ve y = 1 yazarsak kat saylar top-
lamn buluruz:
(3.1 1)6 = 26 = 64 bulunur.

KOMBNASYON
(x 2y)5
ifadesi x in azalan kuvvetlerine gre (2x 3y)5

aldnda batan 4. terimin katsa- ifadesinin almnda x3y2 li terimin

ys ka olur? kat says katr?

Batan (r + 1). terim 5 3 2 3 2


.(2 x) .(3y) x y li terimi verir.
n n r r 2


5 2 3 .a .b dir.
. ( x ) . ( 2y ) r 10.(8x3).(9y2)
3

720.x3.y2 bulunur.
10.x2 .(8y3 ) = 80.x2 .y3
katsays (80) dir.
55
n
(x2 2y2) almnda x4y4 teriminin 9
2 1
kat says katr? 2x x

almnda sabit terim katr?
4 2 2 2 2 4 4
.( x ) .(2y ) x .y l terimi oluturur.
2 Sabit terim iin x in ssn 0 yapmalyz.
4 4 r
6.x .(4y ) 9
( )
9 r 1
2
. 2x . = k.x0
24.x4.y4 bulunur. r x
0 
 
9 9 r r 18 3r
. ( 2 ) . ( 1) .x = k.x0
r
www.akilfikirmektebi.com

r = 6 bulunur.
9 3 6
.2 . ( 1) = 672 bulunur.
6

6
2 1
x 3
x
6
ifadesinin almnda ortadaki terimi (x3 + y4) = x18 + ... + k.x12.ya + ...
bulunuz. olduuna gre, a + k toplam katr?

2n x12 li terim iin x3 n 4. kuvvetini almalyz...


(a + b)2n .an.bn ortanca terimi verir.
n 6 3
( ) .(y )
4 64
4
x
6 2 3 1
3 2
.( x ) . 3
12 8
15.x .y bulunur.
3 x
1 20 k = 15 ve a = 8 dir.
20.x6 . 9 3 bulunur.
x x a + k = 8 + 15 = 23 bulunur.
56
8 7
1 2 2
2x 2 x x
x
ifadesinin almnda x7 li terimin ifadesinin almnda x8 li terimin
katsays katr? katsays katr?

r
8 8 r 1 7r
. 2 = k.x 7

. (2x ) 7 2
( )
r
r x . . x2 = k.x8
r x
8 8r n 8r 1
. (2) . ( 1) .x . 2r = k.x 7 7 7r r 1
. ( 1) . 7 r .x r = k.x
2 8
r
x . (2)
r
x
7

8 8

8r r
. (2) . ( 1) .x8 3r = k.x 7 7 7r r 3
. ( 1) .x r
7 8
r . (2) = k.x

KOMBNASYON
r
r = 5 bulunur.
r = 5 bulunur.
8 3 5 7
.2 . ( 1) .x 7 2 5
5
.2 . ( 1) = 84 bulunur.
5

7
448.x bulunur.

(a + b + c)n ifadesinin almnda;

(n + 1).(n + 2)
tane terim vardr.
2

57
(2a + 3b c)n
ifadesinin almnda 78 tane terim
olduuna gre, n katr?

(n + 1).(n + 2)
= 78
2
(n + 1).(n + 2) = 156
    
12 13
n = 11 bulunur.
www.akilfikirmektebi.com

(2a + 3b c)12
ifadesinin almnda a3 l ka tane
terim vardr?

2a y 1. terim, (3b c) yi de 2. terim gibi d-


nrsek;

12 3 9
( 2a ) . ( 3b c ) bulunur.
9

(3b c)9 almnda ise;


9 + 1 = 10 terim vardr. Bu terimlerin
her birinde a3 arpan olarak bulunur.
58
1. C(0, 0) + C(7, 4) =4C(a, a 1) 3. C(n + 1, n 1) < 36
olduuna gre, a katr? eitsizliini gerekleyen ka farkl n
doal says vardr?
A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 20
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

TEST KODU : 21301


KOMBNASYON - BNOM
n n n + 6
2. 16 16 4. 2 + n 2 + n + 5 = 31
=
2x 7 x + 2
n
olduuna gre, x in alabilecei deer- olduuna gre, deeri katr?
n 1
ler toplam katr?
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
A) 8 B) 12 C) 16 D) 20 E) 24

59
5. 36.C(n, n 3) = P(n, 4) n n n
7. + + ... + = 127
olduuna gre, n katr? 1 2 n

A) 12 B) 10 C) 9 D) 7 E) 6 olduuna gre, n katr?

A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3
www.akilfikirmektebi.com

11 11 11 11 11 11
6. 2P(x 1, 3) = 3C(x, 3) 8. + + + + +
0 2 4 6 8 10
olduuna gre, x katr?
toplamnn deeri katr?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A) (11!)2 B) 29 C) 210
D) 211 E) (11!)

60
12 12 13 14 11. 8 elemanl bir kmenin en ok 2 ele-
9. + + + manl alt kmelerinin says katr?
3 4 5 6
toplamnn sonucu aadakilerden A) 28 B) 32 C) 35 D) 36 E) 37
hangsiidir?

15 15 16
A) B) C)
5 6 5

TEST KODU : 21301


16 18
D) E)
6 6

KOMBNASYON - BNOM
10. 8 elemanl bir kmenin 2 elemanl alt 12. 8 elemanl bir kmenin en az 2 ele-
kme says katr? manl alt kmelerinin says katr?

A) 32 B) 30 C) 28 D) 24 E) 20 A) 28 B) 37 C) 69 D) 247 E) 255

61
13. A = {, , n, a, r} 15. A = {a, t, , l, y, e, m}
kmesinin 3 elemanl alt kmelerinin kmesinin 4 elemanl alt kmelerinin
ka tanesinde a veya r harfi bulunur? ka tanesinde en ok 2 sesli harf bu-
lunur?
A) 6 B)8 C) 9 D) 10 E) 12
A) 12 B) 16 C) 20 D) 24 E) 31
www.akilfikirmektebi.com

16. A = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9}
14. A = {f, i, k, o, 1, 3}
kmesinin 3 elemanl alt kmelerinin
kmesinin 4 elemanl alt kmelerinin ka tanesinin elemanlar toplam tek
ka tanesinde en az bir rakam bulu- saydr?
nur?
A) 72 B) 60 C) 50 D) 45 E) 40
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15

62
1. 5 rus ve 4 almandan oluan bir gruptan, 3. 5 rus ve 4 almandan oluan bir arkada
4 kiilik bir ekip ka deiik ekilde grubundan,
seilebilir? en az 2 si rus olan 4 kii ka deiik
ekilde seilebilir?
A) 84 B) 105 C) 126 D) 169 E) 189
A) 40 B) 60 C) 75 D) 90 E) 105

TEST KODU : 21302


KOMBNASYON - BNOM
2. 5 rus ve 4 almandan oluan bir gruptan, 4. Bir renci 9 sorudan 5 ini yantlamak
zorundadr.
2 si rus ve 2 si zenci olmak zere, 4 ki-
i ka deiik ekilde seilebilir? lk 4 sorudan en ok ikisini yantla-
mak koulu ile ka farkl seim yapa-
A) 52 B) 56 C) 60 D) 64 E) 68 bilir?

A) 81 B) 72 C) 64 D) 48 E) 42

63
5. Behll ve Bihterin de aralarnda bulun- 7. Behll ve Bihterin de aralarnda bulun-
duu 9 kiiden 4 kiilik bir grup oluturu- duu 9 kii, 4 ve 5 kiilik iki gruba ayrla-
lacaktr. caktr.
Bihter ve Behll bir arada bulunmak Behll ve Bihter ayn grupta olmak
istemediklerine gre, bu grup ka de- zere ka farkl seim yaplabilir?
iik ekilde oluturulur?
A) 21 B) 35 C) 42 D) 56 E) 63
A) 35 B) 42 C) 56 D) 70 E) 105
www.akilfikirmektebi.com

6. Behll ve Bihterin de aralarnda bulun- 8. 3 Trk ile 5 Rus renci arasndan en


duu 9 kiiden 4 kiilik bir grup oluturu- az biri Trk olmak zere, 3 kiilik bir
lacaktr. grup ka farkl ekilde oluturulabi-
Bihter ve Behllden en az birinin ara- lir?
larnda bulunduu bu grup ka dei-
ik ekilde oluturulabilir? A) 35 B) 41 C) 42 D) 46 E) 50

A) 98 B) 91 C) 80 D) 71 E) 62

64
9. 8 kii arasndan 5 kiilik bir ekip seile- 11. 3 penguen, 6 ay, 4 geyik arasndan
cektir. ikisi penguen olacak ekilde, 4 hay-
Ekibe girecek 2 kii belli olduuna g- van ka deiik biimde seilebilir?
re, ka farkl ekip oluturulabilir?
A) 135 B) 120 C) 105 D) 90 E) 72
A) 24 B) 20 C) 15 D) 12 E) 10

TEST KODU : 21302


KOMBNASYON - BNOM
10. 16 sporcudan 11 kiilik bir takm olutu- 12. Bir kutuda 6 krmz, 4 siyah, 5 beyaz bi-
rulacaktr. leklik vardr.
Bu 16 sporcudan takma girecek Bu kutudan drd krmz, biri siyah,
8 kii belli olduuna gre, bu takm ikisi beyaz ka farkl bileklik seilebi-
ka deiik ekilde oluturulabilir? lir?

A) 33 B) 154 C) 84 D) 56 E) 42 A) 480 B) 520 C) 560 D) 600 E) 640

65
13. 8 farkl arabadan 3 n alacak olan Ali 15. 10 kiiden 7 si A ehrine, 3 de B ehri-
aldklarndan birinide kzna verecektir. ne gidecektir.
Ali, kzna verecei hediyeyi ka farkl Bu ekipler ka farkl ekilde seilebi-
ekilde seebilir? lir?

A) 205 B) 194 C) 180 D) 172 E) 168 A) 240 B) 120 C) 80 D) 60 E) 40


www.akilfikirmektebi.com

14. 10 renci arasndan 4 kiilik bir ekip, bu 16. 11 kiilik bir kafileden 5 kii zmire, 6 kii
ekip iinden de bir bakan seilecektir. Ankaraya gidecektir.
Bir bakan ve yeden oluan ekip Bu iki grup ka deiik biimde olu-
ka deiik biimde oluturulabilir? turulabilir?

A) 210 B) 504 C) 840 A) 458 B) 462 C) 480 D) 490 E) 848


D) 1200 E) 5040 (1988 - YS)
(1986 - YS)

66
1. Matematik olimpiyatlar iin A ve B lke- 3. Bir kutuda 1 beyaz, 3 siyah, 4 krmz
lerine gnderilmek zere 6 renci seil- kalem vardr.
mitir. Her renkten en az bir tane olmak
Her iki lkeye en az iki renci gnde- zere, 4 kalem ka farkl ekilde
rilmek artyla, ka farkl seim yap- seilebilir?
labilir?
A) 60 B) 72 C) 84 D) 96 E) 108
A) 35 B) 42 C) 50 D) 56 E) 72

TEST KODU : 21303


KOMBNASYON - BNOM
2. Yksekretim iin A ve B lkelerine 4. Bir atlyede 6 usta, 5 rak vardr.
gnderilmek zere 5 renci seilmitir.
Bir usta gnde 4 sandalye, bir rak
Her iki lkeye en az birer renci gi- gnde 2 sandalye yapabildiine g-
deceine gre, bu 5 renci ka farkl re, gnde 6 sandalye yapabilecek bir
gruplama ile gnderilebilir? ekip ka farkl ekilde seilebilir?

A) 10 B) 20 C) 25 D) 30 E) 40 A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 20
(2003 - SS)

67
5. 9 semeli dersten tanesi ayn saatte 7. 3 ehliyetli olan 8 kii 5 kiilik bir arabay-
verilmektedir. la tatile gidecektir.
3 ders semek isteyen bir renci ka Ka farkl ekilde seim yaplabilir?
farkl eim yapabilir?
A) 15 B) 45 C) 70 D) 90 E) 105
A) 60 B) 65 C) 70 D) 72 E) 76
www.akilfikirmektebi.com

6. 10 dersten 3 ayn saattedir. 8. Bir ak bfede 9 farkl yemek, 5 farkl


tatl ve 2 farkl salata eidi bulunuyor.
5 ders semek isteyen bir renci ka
farkl seim yapabilir? Bir konuk 3 farkl yemek, 2 farkl tatl
ve 1 salatay ka farkl ekilde seebi-
A) 70 B) 105 C) 112 D) 126 E) 160 lir?

A) 1920 B) 1880 C) 1680


D) 1660 E) 1440

68
9. 10 asker arasndan 6 asker ve seilen 11. a > b > c olmak zere,
6 asker arasndan 1 onba ka farkl abc eklinde basamakl ka doal
ekilde seilebilir? say yazlabilir?
A) 420 B) 630 C) 840 A) 84 B) 120 C) 240 D) 420 E) 900
D) 1050 E) 1260

TEST KODU : 21303


KOMBNASYON - BNOM
10. 10 sporcudan 5 kiilik bir takm oluturu- 12. a < b < c olmak zere,
lacaktr.
abc eklinde basamakl ka doal
Bu 10 sporcudan takma girecek 2 kii say yazlabilir?
belli olduuna gre, takm ka deiik
biimde kurulabilir? A) 84 B) 120 C) 240 D) 420 E) 900

A) 36 B) 48 C) 56 D) 112 E) 336
(1985 - YS)

69
13. Bir lokantada biri 4 , dieri 5 kiilik olan 15. 4 evli iftin bulunduu 12 kii arasn-
iki yuvarlak masa vardr. dan sadece 1 evli iftin bulunduu 4
Kuzey ve Gneyin de arasnda bu- kii ka farkl yolla seilebilir?
lunduu 9 kii, bu masalara Kuzey ve
A) 216 B) 208 C) 192 D) 176 E) 168
Gney ayn masada oturmamak ar-
tyla ka farkl ekilde otururlar? (Ma-
sada kimin nerede oturduu nemsiz-
dir.)

A) 42 B) 70 C) 84 D) 91 E) 105
www.akilfikirmektebi.com

14. 3 er ve 5 er kiilik iki yuvarlak masaya 16. 5 evli ift arasndan 3 kii seilecektir.
8 kii ka farkl ekilde oturabilir? Bu 3 kii arasnda hi evli ift bulun-
A) 2688 B) 1344 C) 672 mamak artyla ka farkl seim yap-
labilir?
D) 448 D) 312
A) 240 B) 360 C) 400 D) 480 E) 560

70
n 3. n elemanl bir kmeminin r li btn kom-
1. = 21 binasyonlarnn says C(n, r) ile gsteril-
n 2
mektedir.
olduuna gre, n katr?
C(n, 2) + C(n, 3) = 4C(n, 1)
A) 6 B)7 C) 8 D) 9 E) 10 eitliinde n ka olmaldr?

A) 3 B)4 C) 5 D) 6 E) 7
(1991 - YS)

TEST KODU : 21304


KOMBNASYON - BNOM
2. 26 26 4. Bir A kmesinin en ok 2 elemanl alt
=
3x x + 6 kme says 29 olduuna gre, A k-
olduuna gre, x in alabilecei deer- mesinin eleman says katr?
ler toplam katr?
A) 7 B)8 C) 9 D) 10 E) 11
A) 5 B)6 C) 7 D) 8 E) 9

71
5. A= {f, i, k, r, e, t} 7. 15 kiilik bir kafilede erkeklerden olutu-
kmesinin 3 elmanl alt kmelerinin rulabilecek ikierli gruplarn says bu ka-
ka tanesinde f bulunur, e bulunmaz? filedeki kzlarn saysna eittir.
Buna gre, bu kafilede ka kz vardr?
A) 6 B) 10 C) 18 D) 21 E) 28
A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4
www.akilfikirmektebi.com

6. A = {a, t, } 8. 20 kiilik bir kafilede kzlardan olutu-


rulabilecek ikierli guruplarn says,
B ={a, t, , l, y, e, m}
erkeklerden oluan ikierli gruplardan
A N B olacak ekilde 5 elemanl 57 fazladr.
ka farkl N kmesi yazlabilir?
Buna gre, ka kz vardr?
A) 4 B) 6 C) 12 D) 18 E) 24
A) 15 B) 13 C) 11 D) 9 E) 7

72
9. A = {m, e, r, v, } 11. 7 soruluk bir snavda en az 2 soru ce-
kmesinin drtl permtasyonlarnn vaplamak zorunda olan bir renci
ka tanesinde m harfi bulunur? sorular ka farkl ekilde cevaplaya-
bilir?
A) 54 B)68 C) 72 D) 80 E) 96
A) 29 B) 35 C) 105 D) 120 E) 128

TEST KODU : 21304


KOMBNASYON - BNOM
10. A = {a, b, c, d, e, f} 12. Birbirinden farkl 7 negatif, 5 pozitif
say arasndan arpmlar pozitif olan
kmesinin l permtasyonlarnn
4 say ka farkl ekilde seilebilir?
ka tanesinde a bulunup, e harfi bu-
lunmaz? A) 270 B) 250 C) 200 D) 170 E) 110
A) 12 B) 24 C) 36 D) 42 E) 48

73
13. 17 kiinin katld bir toplantda herkes 15. 4 hemire 6 doktor arasndan 4 kiilik bir
birbirleriyle tokalaacaktr. salk ekibi oluturulacaktr.
Buna gre, ka tokalama gerekle- inde en az 1 hemire bulunan ekip-
ir? lerin says katr?

A) 136 B) 142 C) 148 D) 154 E) 160 A) 275 B) 235 C) 195 D) 135 E) 85


www.akilfikirmektebi.com

14. 7 farkl ayakkab ifti arasndan ayak- 16. Bir pansiyonda biri 2, dierleri 3 kiilik
kablar ift olmamak artyla 2 sol, tane oda bulunuyor.
2 sa ayakkab ka deiik ekilde se- 8 kii bu pansiyonda ka farkl ekilde
ilir? konaklayabilir?
A) 210 B) 315 C) 441 D) 630 E) 735 A) 510 B) 530 C) 540 D) 560 E) 580

74
1. Dzlemde herhangi dorusal ol- 3. Herhangi dorusal olmayan
mayan 8 nokta ile ka farkl doru i- 7 noktadan ka farkl dzlem geer?
zilebilir?
A) 15 B) 21 C) 28 D) 31 E) 35
A) 32 B) 28 C) 24 D) 20 E) 16

TEST KODU : 21305


KOMBNASYON - BNOM
2. Dzlemde herhangi dorusal ol- 4. Dzlemde herhangi ikisi paralel olma-
mayan 8 nokta ile ka farkl gen yan 9 farkl doru en ok ka noktada
oluturulabilir? kesiebilir?
A) 56 B) 42 C) 30 D) 28 E) 24 A) 48 B) 42 C) 40 D) 36 E) 32

75
5. Bir dzlemde 4 paralel olan 9 farkl 7. Ayn dzlemde bulunan ve birbirine
doru en ok ka noktada kesiir? paralel olmayan 8 dorunun 5 i bir
A noktasndan gemektedir.
A) 36 B) 33 C) 31 D) 30 E) 28
Buna gre, bu dorular en fazla ka
noktada kesiirler?

A) 19 B)18 C) 17 D) 16 E) 15
www.akilfikirmektebi.com

6. Sadece 4 paralel 9 farkl doru en az 8. 11 farkl dorudan 4 birbirine paralel,


ka noktada kesiir? 3 sabit bir A noktasndan gemektedir.
Bu dorularn kesiiminden en fazla
A) 13 B) 16 C) 21 D) 31 E) 69
ka tane nokta elde edilebilir?

A) 47 B) 49 C) 51 D) 53 E) 55

76
9. 5 farkl emberin en ok ka kesim 11.     
noktas vardr? 

A) 10 B) 16 C) 20 D) 25 E) 36

   

Yukardaki ekilde, d1 zerinde 5 ve d2


zerinde 4 nokta vardr.
d1 // d2 olduuna gre, bu 9 nokta ile

TEST KODU : 21305


ka farkl yamuk izilebilir?

A) 30 B) 45 C) 60 D) 90 E) 120

10. 

KOMBNASYON - BNOM
 12.



    

Yukardaki 8 nokta kullanlarak ka Yukardaki ekilde ka farkl gen


farkl gen izilebilir? vardr?

A) 56 B) 50 C) 48 D) 45 E) 42 A) 36 B) 45 C) 55 D) 66 E) 78

77
13. Birbirine paralel iki dorudan birinde 15.  Yandaki ABC
2, dierinde k tane nokta alnyor. geninin ke-
Keleri bu (k + 2) noktadan seilen narlar zerin-
ka farkl gen izilebilir? de 9 nokta ve-
rilmitir.
A) 2k B) 4k C) k2 D) 2k2 E) 4k2
 

Keleri bu 9 noktadan olan ka


gen oluturulabilir?

A) 64 B) 69 C) 74 D) 79 E) 84
(2004 - SS)
www.akilfikirmektebi.com

14. 




 16.




Yukardaki ekilde 9 nokta vardr.


Keleri bu noktalar olan ka farkl Yukardaki ekilde ka farkl gen
gen izilebilir? vardr?

A) 84 B) 80 C) 76 D) 74 E) 72 A) 120 B) 105 C) 90 D) 75 E) 60

78
6
1
1. 24
(3x y) 3. a 4
a
ifadesinin almnda ka terim var- ifadesinin almnda a9 lu terimin
dr? katsays katr?
A) 12 B) 24 C) 25 D) 224 E) 324 A) 20 B) 15 C) 10 D) 15 E) 20

TEST KODU : 21306


KOMBNASYON - BNOM
6
4 1 1
8
2. x 3 4.
2
x +
x x

ifadesi x in azalan kuvvetlerine gre ifadesinin almnda x11 li terimin kat


aldnda batan 4. terimin katsays says katr?
katr?
A) 224 B) 112 C) 72
A) 20 B) 60 C) 120 D) 20 E) 60 D) 112 E) 224

79
5. (x2 2y2)n
2 1
8

4 4
almnda x y l terimin kat says
7. x +
x
katr? ifadesinin almnda x11 li terimin kat-
says katr?
A) 48 B) 24 C) 12 D) 24 E) 48
(1997 - YS) A) 112 B) 56 C) 28
D) 112 E) 56
www.akilfikirmektebi.com

7
6. (x + 2y)8 = x8+ .... + 16ax3y5 + .... 8. 2 2
x x
eitliinde a hangi sayy gstermek-
ifadesinin almnda x8 li terimin kat-
tedir?
says katr?
A) 248 B) 200 C) 148 D) 112 E) 96
A) 84 B) 48 C) 28 D) 48 E) 84
(1988 - YS)
(1990 - YS)

80
9. (2x3 5y4)n = ... + A.x6.y8 + ... 8
2 1
11. x + x
eitliini salayan A ve n deerleri
A
iin, oran katr? ifadesinin almnda ortanca terim
n
aadakilerden hangisdir?
A) 600 B) 150 C) 75
A) 70 B) 70x2 C) 70x4
D) 150 E) 300
D) 84x2 E) 84x4

TEST KODU : 21306


KOMBNASYON - BNOM
10. (x3 y2)10 =... + A.xn.yn + ... 2 4
6
12. x + x
eitliini salayan A ve n deerleri
iin, A + n toplam katr? ifadesinin almnda ortadaki terimin
kat says katr?
A) 222 B) 219 C) 218 D) 217 E) 216
A) 1280 B) 1240 C) 1200
D) 1120 E) 1080

81
6 6
1 1
13. 2x + 2 15. x + 2
x x
ifadesinin sabit terimi katr? ifadesinin almndaki sabit terim
katr?
A) 60 B) 80 C) 120 D) 180 E) 240
A) 15 B) 16 C) 18 D) 20 E) 22
(1996 - YS)
www.akilfikirmektebi.com

1
8 16. (3x2 y3)6
3
14. x + x ifadesinin almndaki katsaylar top-

lam katr?
ifadesinin almndaki sabit terim ka-
tr? A) 16 B) 24 C) 32 D) 48 E) 64
A) 15 B) 17 C) 21 D) 25 E) 28

82
10 12
2 1 3 1
1. x 3. x x
x
ifadesinin almnda x e bal olma-
ifadesinin almnda batan 3. terim yan terim katr?
aadakilerden hangisidir?
A) 220 B) 180 C) 120
A) 45x15 B) 54x15 C) 45x16
D) 180 E) 220
D) 54x16 E) 45x15

TEST KODU : 21307


KOMBNASYON - BNOM
8
2 1
2 1
9 4. x + 3
2. x x x

ifadesinin terimlerinden biri k.x4
ifadesinin almndaki sabit terim olduuna gre, k katr?
katr?
A) 28 B) 56 C) 70 D) 78 E) 84
A) 72 B) 84 C) 90 D) 96 E) 102

83
5. (x3 + 2y)8 = x24 + ... + A.xm.yn + ... 7. (3x + 2y)23
eitliinde m + n =20 olduuna gre, ifadesinin almnda batan 11. teri-
A katr? min katsays katr?

A) 28 B) 56 C) 112 D) 224 E) 448 A) 210.313.C(23,10)


B) 211.312.C(23,11)
C) 211.312.C(23,12)
D) 212.311.C(23,12)
E) 213.311.C(23, 11)
(1998 - YS)
www.akilfikirmektebi.com

8
3 1
8. x x

6. (4x + y)4 = ... + a.xb.y + ... ifadesinin almnda x4 l terimin
olduuna gre, a + b toplam katr? katsays katr?

A) 240 B) 251 C) 259 D) 264 E) 270 A) 112 B) 56 C) 28


D) 28 E) 56

84
9. x = 4 ve y = 2 olduuna gre, 11. (2a + 3b c)9
x5 5x4y + 10x3y2 10x2y3 + 5xy4 y5 ifadesinin almnda a5 arpannn
ifadesinin deeri katr? bulunduu ka terim vardr?

A) 16 B) 32 C) 64 D) 128 E) 256 A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4

(1991 - SS)

TEST KODU : 21307


KOMBNASYON - BNOM
10. (3 32)6 12. (3x y + 4z)15
ifadesinin almndaki rasyonel terim- ifadesinin almnda ka terim var-
lerin toplam katr? dr?

A) 20 B) 24 C) 31 D) 35 E) 40 A) 142 B) 136 C) 132 D) 128 E) 120

85
13. (a + b + c)n 15. (x + 3y 2)4
ifadesinin almnda 91 terim bulun- ifadesinin almndaki katsaylar top-
duuna gre, n katr? lam katr?

A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 A) 16 B) 18 C) 20 D) 24 E) 32
www.akilfikirmektebi.com

14. (a2 2b + 3c)5 =... + m.a4.b2.c + ... 16. (x ay + 7z)8


eitliini salayan m deeri katr? ifadesinin almndaki katsaylarn
toplam 256 olduuna gre, a nn ala-
A) 480 B) 360 C) 120 bilecei deerler toplam katr?
D) 120 E) 360
A) 4 B) 8 C) 16 D) 32 E) 64

86
1.      3.





 Yukardaki ekilde ka farkl kare var-


dr?
Yukardaki ekilde;
A) 60 B) 45 C) 36 D) 30 E) 20
d1 // d2 // d3 // d4

TEST KODU : 21308


d5 // d6 // d7 // d8 // d9
olduuna gre, ekilde ka farkl para-
lelkenar vardr?

A) 12 B) 18 C) 30 D) 42 E) 60

KOMBNASYON - BNOM
2.

4. 8 tane zde kalem, 3 ocua ve her


Yukardaki ekilde ka farkl dikdrt- ocuun en az 1 kalem almas kou-
gen vardr? luyla ka farkl ekilde datlabilir?

A) 60 B) 45 C) 36 D) 30 E) 20 A) 18 B) 21 C) 24 D) 30 E) 35

87
5.  7. Bir sinemada 8 salon bulunmaktadr.
3 salonda ayn film, dierlerinde ise fark-
 l filmler gsterilmektedir.
Buna gre, ayn gnde 2 farkl filme

gitmek isteyen Fenasi ka farkl se-
 im yapabilir?
     
A) 25 B) 28 C) 31 D) 35 E) 42
Yukardaki ekilde, ard arda gelen nok-
talar eit uzaklktadr.
d1 d2olduuna gre, keleri bu
8 nokta olan ka farkl dik gen
izilebilir?
www.akilfikirmektebi.com

A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15

6. 8. xyz basamakl bir saydr.


x+y+z=9
artn salayan ka farkl xyz yazlr?

A) 36 B) 45 C) 52 D) 56 E) 63

Yukardaki ekilde ka farkl gen


vardr?

A) 70 B) 65 C) 60 D) 54 E) 48

88
9. 5 kz, 7 erkekten oluan bir gruptan 11. (35 + 2)7
seilen 2 kz, 4 erkek, erkekler yanya-
ifadesinin almndaki rasyonel te-
na gelmek artyla ka farkl sralanr-
rimlerin toplam katr?
lar?
A) 480 B) 550 C) 620 D) 700 E) 740
5 7 5 7
A ) . .4 ! B) . .3 !
2 4 2 4
5 7 12
C) . .3 !.4 ! D) .4 !
2 4 2

TEST KODU : 21308


12 7
E) . .3 !
2 4

10. U kmesi, 1, 2, 3, 4 rakamlar kullanla-


rak oluturulan ve rakamlar birbirinden

KOMBNASYON - BNOM
farkl olan 4 basamakl btn doal sa-
ylarn kmesidir. U nun elemanlarndan
4 rakam 1 rakamnn solunda olanlar A
kmesini, 4 rakam 2 rakamnn sanda
olanlar B kmesini oluturuyor.
Buna gre, A B kmesinin eleman
12. (5 + 32)12
says katr? ifadesinin almnda rasyonel olma-
yan ka terim vardr?
A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24
A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8
(2004 - SS)

89
13. 6 farkl ember, en ok ka noktada 15. 5 farkl bilyenin tamam, yalar farkl
kesiir? 3 karde arasnda paylatrlacaktr.
Bu kardelerden en by 1,
A) 15 B) 20 C) 30 D) 45 E) 60
dier ikisi ise en az birer bilye alacak
biimde bu paylam ka farkl ekilde
yaplabilir?

A) 45 B) 50 C) 60 D) 70 E) 75
(YGS - 2013)
www.akilfikirmektebi.com

14. 6 farkl elips, en ok ka noktada 16. 6 farkl dikdrtgen, en ok ka


kesiir? noktada kesiir?

A) 15 B) 20 C) 30 D) 45 E) 60 A) 80 B) 60 C) 40 D) 20 E) 10

90
MATEMATK

OLASILIK
OLASILIK Bir zar atlma deneyinde;
Bir olayn olmasnn ya da olmama-
snn matematiksel deerine OLA- rnek uzay, E = {1, 2, 3, 4, 5, 6} k-
SILIK denir. rnein, bir madeni mesidir ve s(E) = 6 elemanldr.
para dz bir zemine atldnda tura
gelmesi, bir zar atldnda st y- Zarn tek gelme olay A kmesi ol-
zne ift say gelmesi gibi. sun,
A = {1, 3, 5} kmesidir ve s(A) = 3
elemanldr.
RNEK UZAY
Matematiksel bir deneyde oluabi- Bir madeni parann ard arda iki kere atl-
www.akilfikirmektebi.com

lecek tm durumlara rnek Uzay mas deneyinde.


ad verilir. rnek uzay "E" ile, r-
rnek uzay;
nek uzaydaki durumlarn says ise
"s(E)" ile gsterilir. E = {(Y, Y), (Y, T), (T, Y), (T, T)} k-
mesidir ve s(E) = 4 elemanldr.

Paralardan en az birinin yaz gelme-


Bir madeni para dzgn bir zeminde
si olay A kmesi olsun.
ard arda n kez atldnda toplam 2n
durum oluur. A = {(Y, T), (T, Y), (Y, Y)} kmesidir
ve s(A) = 3 elemanldr.
Bir zar ard arda n kez atldnda olu-
an tm durumlarn says 6n dir.
AYRIK OLAY
Ayn rnek uzaya ait farkl iki olayn
OLAY kesiimleri bo kme ise, bu olayla-
Matematiksel bir deneyin rnek ra AYRIK OLAYlar denir.
uzaynn her alt kmesine OLAY de- A ile B ayrk olaylar ise,
nir. A B = dir.
92
OLASILIK FONKSYONU; BAIMSIZ OLAYLAR;

E rnek uzaynn tm alt kmelerin- E rnek uzaynda, bo kmeden ve


den oluan kmeden, [0, 1] aral- birbirinden farkl iki olay A ve B ol-
na tanmlanan ve aadaki artla- sun. A olaynn olasl, B olayn
r salayan fonksiyona OLASILIK etkilemiyorsa A ve B BAIMSIZ iki
FONKSYONU denir. Olaslk fonk- olaydr. rnein;

siyonu genelde "P" ile gsterilir. Bir para ile bir zarn birlikte atlma-
s deneyinde, parann tura ve zarn
asal say gelme olaylar birbirinden
bamsz olaylardr.
A olay, E rnek uzaynn bir alt kmesi ol- P(A B) = P(A).P(B) dir.
mak zere,

OLASILIK
ve
0 P(A) 1 dir.
P(E) = 1 dir. (KESN OLAY) E OLUMLU RNEK UZAY;
A = ise, P(A) = 0 dr. (MKANSIZ Sonlu bir rnek uzayn tm 1 ele-
OLAY) manl alt kmelerinin olaslklar eit
A ifadesi A olaynn deilini gster- ise, bu rnek uzaya E OLUMLU
mek zere, RNEK UZAY denir.
P(A) + P(A) = 1 dir. E olumlu bir E rnek uzaynda

P(A B) = P(A) + P(B) P(A B)


A E ise,
dir.
s(A)
i) A ve B ayrk olaylarsa; P(A) =
s(B)

P(A B) = 0 dr. stenilen Durum Says
=
ii) A ve B bamsz olaylarsa; Tm Durumlarn Says
P(A B) = P(A).P(B) dir. ile A olaynn olasl bulunur.

93
Bir torbada eit boylarda 3 beyaz, 4 si- 3 kz ve 4 erkekten oluan bir gruptan
yah, 5 krmz bilye vardr. Bu torbadan rastgele 3 kii seilecektir. Seilen bu
rastgele ekilen bir bilyenin; grupta
a) Siyah renkli olma olasl katr? a) 1 kz 2 erkek bulunma olasln bu-
b) Beyaz veya krmz renkli olma ola- lunuz.
sl katr? b) En az 1 kz bulunma olasln bulu-
c) Beyaz renkli olmama olasl katr? nuz.
Bu torbada 3B + 4S + 5K = 12 bilye vardr. c) En ok 1 kz bulunma olasln bu-
lunuz.
Beyaz bilye says s(B) = 3
Siyah bilye says s(S) = 4 3K + 4E = 7 kii arasndan 3 kii semek bi-
Krmz bilye says s(K) = 5 ze tm durumlarn saysn verecektir.
www.akilfikirmektebi.com

Tm bilyelerin says s(E) = 12 dir. 7 7 .6 .5


s(E) = = = 35 dir.
a) Siyah renkli bilye ekme olasl P(S) 3 3!

ile gsterilirse
s(S) 4 1 a) 1 kz, 2 erkek semek iin;
P(S) = = = bulunur.
s(E) 12 3 3 4 4 .3
b) Beyaz veya krmz renkli bilye ekme . = 3. = 18 dir.
1
2 2
olasl P(B K) ile gsterilirse;
s(B) + s(K) 3 + 5 2 18
bu seenein cevab olur.
P(B K) = = = bu- 35
s(E) 12 3
lunur.
c) Beyaz renkli bilye ekme olasl P(B) b) En az 1 kz bulunmas iin;
ile gsterilirse, ekmeme olasl P(B) 1K 2 E + 2 K 1E + 3 K

ile gsterilir. 3 4 3 4 3
s(B) 3 1 . + . +
P(B) = = = bulunur. 1 2 2 1 3
s(E) 12 4
3 . 6 + 3 . 4 + 1 = 31 dir.
P(B ) + P(B) = 1
P(B) = 1 P(B)
1 3 31
=1 = bulunur. bu seenein cevab olur.
4 4 35
94
c) En ok 1 kz bulunmas iin; a) nn de ayn renkli olmas durumu;
1K 2 E + 3E 3K 3S 3 Y

3 4 4 3 4 5
. + + +
1 2 3 3 3 3
3 . 6 + 4 = 22 dir. 1 + 4 + 10 = 15 dir.
22 15
bu seenein cevab olur. bu seenein cevab olur.
35 220

Bir torbada bulunan zde 3 krmz,


4 siyah, 5 yeil bilye arasndan rastge-
b) nn de farkl renkte olmas durumu;
le ekiliyor.
1S 1K 1Y
Buna gre;

OLASILIK
3 4 5
a) nnde ayn renkte olma olasl . .
katr? 1 1 1
b) nn de farkl renkte olma olasl- 3 . 4 . 5 = 60 dr.
katr? 60
bu seenein cevab olur.
c) Birincinin krmz, ikincinin siyah ve 220
ncnn de yeil olma olasl
katr?
d) Birinin yeil olma olasl katr?
e) En az birinin yeil olma olasl ka- c) Sra belli ise KOMBNASYON kullan-
tr? ma! K ve S ve Y sras iin;
P(K) . P(S) . P( Y)
Bu torbada 3K + 4S + 5Y = 12 bilye vardr.
3 4 5 60
Tm durumlarn says; . . = bulunur.
12 11 10 1320

12
s(E) = = 220 dir.
3
95
d) 1 Yeil ve 2 dier renklerden seilmeli;
Bir ift zar atldnda st yze gelen
5 Yeil renkte saylarn;
7 dier renklerden a) Toplamlarnn 10 olma olasl ka-
5 7 tr?
.
1 2 = 5.21 = 105 bulunur. b) Toplamlarnn en az 10 olma olasl-

12 220 220 katr?

3 c) Toplamlarnn en ok 10 olma olasl-
katr?

e) Bu kta deilinden de gidebiliriz; En az d) arpmlarnn ift say olma olasl


katr?
www.akilfikirmektebi.com

birinin yeil olabilmesi iin tm durum-


lardan, yeilsiz durumlar karmak ye- e) arpmlarnn ift say olma olasl
terli olacaktr. katr?
7
Yeilsiz Durumlar; = 35 dir.
3 f) Zarlarn ayn gelme olasl katr?

12 g) Zarlarn farkl gelme olasl katr?


Tm durumlar; = 220 dir.
3 h) En az birinin 6 gelme olasl katr?

220 35 185
= bulunur. 2 zar atldnda oluabilecek tm durumla-
220 220
rn says;
s(E) = 62 = 36 dr.

a) Toplamlarnn 10 olduu durumlar;


A = {(4, 6), (5, 5), (6, 4)} ve s(A) = 3 dr.
3
bu kkn cevab olur.
36

96
b) Toplamlarnn en az 10 olduu durum- e) arpmlarnn ift say olabilmesi iin;
lar ise, 10 ve 10 dan byk olduu du- tm durumlardan arpmlarnn tek ol-
rumlardr. duu durumlar karabiliriz.
A = {(4, 6), (5, 5), (6, 4) , (5, 6), (6, 5), (6, 6)} 36 9 = 27
144424443 14243 123 Tm Tek ift
10 11 12 Durumlar olduu olduu
Durumlar Durumlar
s(A) = 6 dr.
6 27
bu kkn cevab olur. bu kkn cevab olur.
36 36

f) Zarlarn ayn geldii durumlar;


c) Bu kta deilinden gitmek daha A = {(1,1), (2, 2), (3, 3), (4, 4), (5, 5),
kolaydr. En ok 10 olabilmesi iin, top- (6,6)} ve s(A) = 6 durum vardr.
lamlarnn 11 ve 12 olmamas gerekir. 6
bu kkn cevab olur.

OLASILIK
36
11 ve 12 olduu durumlar;
A = {(5, 6), (6, 5), (6, 6)} ve s(A) = 3 dr. g) Zarlarn farkl gelme olasl;
3 33
1 = bu kkn cevab olur. 1 (Ayn gelme olasl)
36 36
ile bulunabilir.
6 30
1 = bu kkn cevab olur.
36 36
d) arpmlarnn tek say olabilmesi iin;
A = {(1,1), (1,3), (1,5), (3,1), (3, 3), (3, 5), h) Zarlardan en az birinin 6 geldii durum-
(5, 1), (5, 3), (5, 5)} lar;
ve s(A) = 9 durum vardr. A = {(1, 6), (2, 6), (3, 6), (4, 6), (5, 6),
9
bu kkn cevab olur. (6, 6), (6, 1), (6, 2), (6, 3), (6, 4), (6, 5)}
36
ve s(A) = 11 dir.
11
bu kkn cevab olur.
36

97
c) En az 3 nn yaz geldii durumlar;
Bir madeni para ard arda 5 kez atlyor.
Buna gre; YYYTT + YYYYT + YYYYYY
a) Srasyla Y, T, Y, T, Y biiminde gel- 5! 5! 5!
+ +
3!.2! 4! 5!
me olasl katr?
10 + 5 + 1 = 16 durumdur.
b) 3 nn yaz, 2 sinin tura gelme ola- 16
sl katr? bu kkn cevab olur.
32
c) En az 3 nn yaz gelme olasl
katr? d) En ok birinin tura geldii durumlar;
d) En ok birinin tura gelme olasl 1 Tura ya da 0 Tura dr.
katr? TYYYY + YYYYY
www.akilfikirmektebi.com

5! 5!
Bir madeni parann ard arda 5 kez atlmas +
4! 5!
deneyinin rnek uzay; 5 + 1 = 6 durum vardr.
s(E) = 25 = 32 elemanldr.
6
a) Sra nemli ise; bu kkn cevab olur.
32
1. nin Y, 2 nin T, 3. nn Y, 4.nn T ve 5.nin Y
4 evli ift arasndan rastgele iki kii se-
1 . 1 . 1 . 1 . 1 iliyor.
2 2 2 2 2
Seilen bu iki kiinin birbiri ile evli
1
bu kkn cevab olur. olma olasl katr?
32
b) 3 nn Y, 2 sinin T geldii durumlar s- 4 evli ift aslnda toplam 8 kii demektir.
ra nemli olmadndan; 4
stenilen Durum 1 ift se = 4
5! 1
YYYTT (Tekrarl Permtasyon)
3!.2!
8
10 farkl durum oluur. Tm Durumlar 2 kii se = 28
2
10 4
bu kkn cevab olur. bu sorunun doru cevab olur.
32 28
98
ekildeki A, B, C, D, E noktalar bir
A = {1, 2, 3, 4} ve B = {2, 1, 0}
doru zerinde ve ayrca C, D nokta-
olmak zere,
lar bir ember zerindedir.
AxB kartezyen arpm kmesinden A B C D E

alnan herhangi bir (a, b) eleman


iin a + b toplamnn sfr olma olas-
l katr?
Bu noktalardan seilecek olan her-
(2010 - YGS)
hangi iki noktadan yalnz birinin
embere ait olma olasl katr?
s(AxB) = s(A).s(B) dir.
TM DURUMLAR 5 noktadan 2 sini rast-
= 4.3 = 12 Tm durumlarn saysn gele sememizi istiyor.

OLASILIK
verir. 5
stenilen durumlarn kmesi A olsun; = 10 Tm durumlarn saysdr.
2
A = {(1, 1), (2, 2)}
kmesinin elemanlar toplam 0 dr. STENLEN DURUM 1 noktay emberin
s(A) = 2 olduundan zerinden (C ve D den) dier 1 noktay ise
2 emberin zerinde olmayanlardan (A, B, E
bu sorunun cevab olur.
12 den) sememizi istiyor.

2 3
. = 6 istenilen durumlarn say-
1 1
sdr.

6
bu sorunun cevab olur.
10
99
Aadaki yedi nokta, e karelerin k- A ve B ayn rnek uzaya ait iki olaydr.
eleri zerinde bulunmaktadr. 1 1 2
P( A) = , P(B) = ve P( A B) =
4 2 3
olduuna gre, P(A B) katr?

P(A B) = P(A) + P(B) P(A B)



olduundan,
Bu yedi noktadan rastgele seilen
2 1 1
noktann bir gen oluturma = + P( A B)
3 4 2
olasl aadakilerden hangisi-
dir? (Ayn doru zerindeki nokta- 3 2 1
P( A B) = = bulunur.
nn bir gen oluturmad kabul edi- 4 3 12
www.akilfikirmektebi.com

lecektir.)
(2008 - SS)

TM DURUMLAR 7 noktadan 3 n rast- A ve B bamsz iki olaydr.


gele sememizi istiyor. 2 1
P( A) = ve P(B) =
7 5 3
= 35 Tm durumlarn saysdr.
3 olduuna gre, P(A B) katr?

A ve B bamsz iki olay olduundan;


P(A B) = P(A) . P(B) dir.
2 1 2
STENLEN DURUM gen oluturabil- = . = bulunur.
5 3 15
mesi iin seilen tm 3 llerden dorusal
olan 3 lleri karmalyz.
P(A B) = P(A) + P(B) P(A B)
7 3
.3 35 3 = 32 dir. 2 + 1 2
3 3 5 3 15
32 9
bu sorunun cevab olur. bu sorunun cevab olur.
35 15
100
A ve B ayrk iki olaydr. Yalnzca A, B ve C atlarnn kotuu
1 11 bir yarta, yar A veya B atlarnn ka-
P( A) = ve P( A B) =
3 21 1
zanma olasl dir.
olduuna gre, P(B) katr? 2

A ve B ayrk iki olaysa, A B = dir. B veya C atlarnn yar kazanma


2
P(A B) = 0 olur. olasl olduuna gre, B atnn
3
P(A B) = P(A) + P(B) P(A B) yar kazanma olasl katr?
11 1
= + P(B) 0
21 3 E = {A, B, C} olduuna gre, ve bu atla-
rn yar ayn anda kazanmalar mmkn
4
P(B) = bulunur.
21 olmadna gre, A, B ve C ayrk olaylardr.

P(B ) + P(B) = 1 olduundan;

OLASILIK
P(E) = P(A) + P(B) + P(C) = 1 dir.
17
bu sorunun cevab olur. 1 (A veya B nin kazanma
21 P(A) + P(B) =
2 olasl)
2 (B veya C nin kazanma
+ P(B) + P(C) =
3 olasl)

7
P(B) + P(A) + P(B) + P(C) =
14442443 6
1
1
P(B) = bulunur.
6

101
Ali ve Veli bir hedefe birer kez at ya-
pyorlar. Hedefi vurma olaslklar sra-
4 3
syla ve dir.
9 8
Buna gre;
a) Yalnz Ali'nin hedefi vurma olasl
katr? A B
b) kisinin birden hedefi vurma olasl- A torbasnda 3 beyaz, 4 krmz; B tor-
katr? basnda 5 beyaz, 2 krmz bilye vardr.

c) Hedefin vurulma olasl katr? a) A torbasndan rastgele bir bilye ekili-


yor ve rengine baklmadan B torbasna
www.akilfikirmektebi.com

Ali'nin ve Veli'nin hedefi vurma olaslklar s- atlyor. Daha sonra B torbasndan bir
4 3 bilye ekiliyor.
rasyla P(A) = ve P(V) = dir.
9 8 Buna gre, B torbasndan ekilen
a) Veli'nin hedefi skalama olasl; bilyenin krmz renkte olma olasl-
5 katr?
P(V) = 1 P(V) =dir.
8 b) Ayn anda her iki torbadan birer bilye
4 5 20 alnyor ve teki torbaya (A torbasn-
P(A).P(V) = . = bulunur.
9 8 72 dan alnan B ye, B torbasndan alnan
b) Ali ve Veli'nin hedefi vurma olaslklar, A ya) atlyor.
Bu ilemlerin sonucunda torbalar-
4 3 12 daki krmz ve beyaz bilye saylar-
P(A).P(V) = . = bulunur.
9 8 72 nn balangtakiyle ayn olma ola-
c) kisinin de hedefi skalama olasl; sl katr?
5 5 25 c) Torbalardan biri rastgele seiliyor ve
P(A).P(V) = . = dir.
9 8 72 seilen torbadan bir bilye ekiliyor.
Hedefin vurulma olasl; ekilen bilyenin beyaz renkte oldu-
1 (Vurulmama olasldr) u bilindiine gre, bu bilyenin A
torbasndan ekilmi olma olasl
25 47
1 = dir. katr?
72 72
102
a) Krmz Krmz 8 + 15 23
= bulunur.
49 49

c) Beyaz top ya A torbasndan ya da B


torbasndan ekilebileceine gre;
stenilen Durum A dan beyaz
1 3 3
A B . = tr.
Beyaz Krmz 2 7 14
Tm Durum A dan beyaz veya B
A torbasndan ekilen top Krmz veya
den Beyaz
Beyaz renkli olabilir.
1 3 1 5
Buna gre; . + .
2 7 2 7
A dan Krmz, B den Krmz veya A 3+5 8
= bulunur.
dan Beyaz, B den Krmz 14 14

OLASILIK
4 . 3 3 . 2
+
7 8 7 8
stenilen
12 + 6 18
= bulunur. A dan beyaz
56 56
A dan beyaz + B den beyaz
b) Tm
Krmz Krmz 3
3
= 14 = dir.
8 8
14

Beyaz Beyaz
A B
A dan Krmz, B den Krmz veya A
dan Beyaz, B den Beyaz
4 . 2 3 . 5
+
7 7 7 7
103
Aye'nin belirleyecei say ve torbadan ek-
Bir torbada 1 den 9 a kadar numara-
tii say hem 1. art hem de 2. art ayn an-
lanm dokuz top bulunmaktadr. Ay-
da salamaldr.
e, 1 den 9 a kadar bir say belirleye-
1. art : Toplamlar en fazla 9 olmal
cek ve daha sonra torbadan rastgele
2. art : arpmlar en az 9 olmal
bir top ekecektir. Topun zerinde ya-
zl olan say ile belirledii saynn top- Belirledii ekebilecei toplar
lam en fazla 9 ve arpm en az 9 olur- Say
sa Aye oyunu kazanacaktr. 1 olursa Oyunu kazanamaz.
Aye hangi sayy belirlerse oyunu 2 olursa 5, 6 ve 7 nolu toplar ekerse
kazanma olasl en yksek olur? kazanr.
(2013 - LYS) 3 olursa 3, 4, 5 ve 6 nolu toplar eker-
www.akilfikirmektebi.com

se kazanr.
4 olursa 3, 4 ve 5 nolu toplar ekerse
oyunu kazanr.
5 olursa 2, 3 ve 4 nolu toplar ekerse
oyunu kazanr.
6 olursa 2 ve 3 nolu toplar ekerse
oyunu kazanr.
7 olursa 2 nolu topu ekerse oyunu ka-
zanr
8 olursa Oyunu kazanamaz.
9 olursa Oyunu kazanamaz.
Buna gre, Aye'nin belirleyecei say
3 olursa oyunu kazanma olasl en yk-
sek olur.

104
KOULLU OLASILIK;
E rnek uzaynn iki olay A ve B ol-
sun. P(B) > 0 olmak zere;
B olaynn gereklemesi halinde,
A olaynn gereklemesi olasl-
na A NIN B YE BALI KOULLU
OLASILII denir ve P(A \ B) bii-
minde gsterilir.
P(A B)
P(A \ B) = dir.
P(B)

OLASILIK
ki zar birlikte atlyor. Zarlarn st y-
zne gelen saylarn toplam 6 olduu
biliniyor.
Buna gre, zarlarn st yzne ayn
saylarn gelmi olasl katr?

Zarlarn st yzne gelen saylarn toplam


6 olduuna gre;
rnek uzay;
{(1, 5), (2, 4), (3, 3), (4, 2), (5, 1)} 5 ele-
manl olacaktr.
stenilen durum ise; {(3, 3)} 1 elemanl-
dr.
stenilen durum 1
= dir.
Tm durumlar 5
105
1. Bir madeni para arka arkaya 4 kez atl- 3. Bir zar arka arkaya 3 kez atlyor.
yor. Bu deneyin rnek uzay ka elemanl-
Bu deneyin rnek uzay ka elemanl- dr?
dr?
A) 18 B) 36 C) 72 D) 144 E) 216
A) 4 B) 8 C) 12 D) 16 E) 32

TEST KODU : 21401


2. 5 para havaya atlyor. 4. ki zar ve madeni parann birlikte

OLASILIK
Buna gre, oluabilecek tm durumla- atlmas deneyinin rnek uzay ka
rn says katr? elemanldr?

A) 5 B) 10 C) 16 D) 24 E) 32 A) 288 B) 216 C) 144 D) 72 E) 36

107
5. ki madeni para ve bir zar atlyor. 7. Okuma yazma bilmeyen Bestami arka-
Paralarn farkl ve zarn tek gelmesi dan ziyarete gidiyor.
olaynn eleman says katr? Bestaminin 12 tane kap zili olan
panodan doru zile basma olasl
A) 3 B) 6 C) 12 D) 18 E) 24 katr?
1 1 1 1
A) 1 B) C) D) E)
2 4 8 12
www.akilfikirmektebi.com

6. inde 4 krmz, 3 beyaz top bulunan 8. Bir kutudaki 69 bardaktan 31 i krlmtr.


bir torbadan rastgele 2 top seme de- Kutudan rastgele seilen bir bardan
neyinde rnek uzayn eleman says salam olma olasl katr?
katr?
31 31 38 31 69
A) 36 B) 30 C) 21 D) 12 E) 6 A) B) C) D) E)
69 38 69 100 100

108
9. Bir torbada 5 krmz, 3 sar ve 2 mavi top 11. Ayn byklkteki 40 nohut ile 10 leblebi
vardr. tanesi kartrlyor.
Bu torbadan rastgele ekilen bir Bu karmdan alnan bir tanenin
topun krmz olma olasl katr? leblebi tanesi olma olasl yzde
katr?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
6 5 4 3 2 A) 10 B) 20 C) 40 D) 60 E) 80

TEST KODU : 21401


10. 5 matematik, 3 fizik kitab arasndan 12. Bir torbada 1 den 15 e (1 ve 15 dahil)

OLASILIK
rastgele alnan bir kitabn fizik kitab kadar numaralandrlm 15 kart vardr.
olma olasl katr? Torbadan rastgele ekilen bir kartn
5 ile tam blnebilen bir say olma
3 3 5 1 1 olasl katr?
A) B) C) D) E)
5 8 8 2 3
1 2 1 1 1
A) B) C) D) E)
2 5 3 5 15

109
13. A = {x| x 50, x Z+} 15. ki madeni para ayn anda atlyor.
A kmesinden rastgele seilen bir sa- Birinin yaz, dierinin tura gelme ola-
ynn, 4 ile kalansz blnebilen bir sl katr?
say olma olasl katr? 1 1 1 1 3
A) B) C) D) E)
6 1 4 2 11 2 3 4 6 4
A) B) C) D) E)
25 5 25 5 50
www.akilfikirmektebi.com

14. Bir ift zar atldnda st yze gelen 16. Hilesiz iki zar atlyor.
saylarn toplamnn 7 olma olasl
Zarlarn st yzlerine gelen saylarn
katr?
ayn olma olasl katr?
1 1 5 1 7
A) B) C) D) E) 1 1 1 1 1
12 9 36 6 36 A) B) C) D) E)
2 3 6 18 36

110
1. Bir torbada ayn byklkte 4 krmz, 3. Bir grupta 3 erkek ve 2 kz renci vardr.
5 beyaz, 7 yeil kalem vardr. Bu gruptan seilecek iki kiinin ikisi-
Rastgele alnan bir kalemin krmz ve- nin de erkek olma olasl katr?
ya beyaz olma olasl katr?
1 3 2 1 3
A) B) C) D) E)
1 5 1 7 9 5 10 3 2 5
A) B) C) D) E)
16 16 4 16 16 (YS - 1987)
(SS - 1988)

TEST KODU : 21402


2. Bir torbada 5 beyaz, 4 krmz top vardr. 4. 4 kz, 6 erkek renci bulunan bir okul
Bu torbadan rastgele 2 top ekiliyor. kafilesinden rastgele 2 renci sei-
ekilen 2 topun da beyaz olma olasl- lirse, rencilerden birinin kz, dieri-

OLASILIK
katr? nin erkek olma olasl katr?
8 7 2 1 1
5 4 3 2 1 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 15 10 7 5 3
18 15 13 11 5
(YS - 1988)
(YS - 1981)

111
     7. Bir torbada 2 tane mavi, 5 tane
5. yeil mendil vardr. Bu torbadan geriye
atlmamak koulu ile iki kez birer
mendil ekiliyor.
Bu iki ekiliin birincisinde mavi,
ikincisinde de yeil mendil ekme
ekildeki A, B, C, D ve E noktalar bir
olasl katr?
doru zerinde ve ayrca C ve D nokta-
lar bir ember zerindedir. 7 20 10 10 5
A) B) C) D) E)
Bu noktalardan seilecek olan her- 12 49 45 21 21
hangi iki noktadan yalnz birisinin (YS - 1989)
embere ait olma olasl katr?

2 2 3 5 7
www.akilfikirmektebi.com

A) B) C) D) E)
3 5 5 6 10
(YS - 1990)

8. Bir torbaya eit sayda krmz ve


6. Bir torbada 2 beyaz, 4 siyah ve 6 mavi beyaz bilyeler konuyor. Bu torbadan geri
bilye vardr.
konulmamak zere ekilen iki bilyenin
Ayn anda ekilen iki bilyeden birinin ikisininde krmz renkte olma olasl
beyaz brnn siyah olma ihtimali 8
nedir? tr.
33
6 1 2 4 5 lk durumda torbada ka bilye vardr?
A) B) C) D) E)
11 11 11 33 33
(YS - 1992) A) 30 B) 32 C) 34 D) 36 E) 38
(YS - 1989)

112
9. Bir torbada 6 beyaz, 4 siyah bilye vardr. 11. inde 4 krmz, 4 sar ve 4 mavi bilye
Bu torbadan rastgele ekilen bilye- bulunan bir torbadan rastgele seilen
den birinin beyaz, dier ikisinin siyah bilyeden her birinin farkl renkte ol-
olma olasl katr? ma olasl katr?

3 3 4 5 5 16 4 3 2 11
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
10 19 15 14 13 55 15 13 11 55
(YS - 1995) (YS - 1986)

TEST KODU : 21402


10. Bir kutudaki 12 ampulden, 4 bozuktur. 12. inde 4 krmz, 4 mavi ve 4 sar bilye
bulunan bir torbadan ard arda bilye

OLASILIK
Bu ampllerden rastgele seilen
alnyor.
3 amplden nn de bozuk olma
olasl katr? Birincisinin mavi, ikincisinin krm-
z ve ncsnn sar olma olasl-
1 1 1 1 1 katr?
A) B) C) D) E)
36 42 48 55 62
(YS - 1984) 16 4 1 8 1
A) B) C) D) E)
55 15 4 165 64

113
13. 5 negatif, 6 pozitif tamsaydan rastgele 15. Bir ift zar atlyor.
seiliyor. st yze gelen saylarn arpmlarnn
Bu saylarn arpmlarnn pozitif ol- ift say gelme olasl katr?
ma olasl katr? 1 1 1 2 3
A) B) C) D) E)
16 17 27 28 88 6 3 2 3 4
A) B) C) D) E)
33 33 55 55 165
www.akilfikirmektebi.com

14. Bir ift zar atlyor. 16. Bir torbada 6 siyah, 5 beyaz top vardr.
st yze gelen saylarn arpmlarnn Torbadan rastgele ekilen toptan
6 olma olasl katr? en az ikisinin siyah olma olasl ka-
tr?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E) 3 19 14 3 1
24 18 9 6 4 A) B) C) D) E)
4 33 33 11 2

114
1. A ve B bamsz iki olaydr. 3. A ve B ayrk olaylardr.
3 2 1 3
P(A) = ve P(B) = P(A) = , P(B) =
10 3 3 5
olduuna gre, P(A B) katr? olduuna gre, P(A B) katr?

1 1 2 23 29 14 4 11 2 3
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
10 5 5 30 30 15 5 15 3 5

TEST KODU : 21403


2. A ve B bamsz iki olaydr. 4. A ve B bamsz iki olaydr.

OLASILIK
2 1 5 3
P(A) = ve P(B) = P(A) = ve P(A B) =
5 4 12 4
olduuna gre, P(A B) katr?
olduuna gre, P(A B) katr?
2 1 4 5 2
8 1 11 3 13 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 21 7 21 21 4
20 2 20 5 20

115
5. A ve B olaylar E rnek uzayna ait iki 7. A ve B olaylar E rnek uzaynn alt
olaydr. kmeleridir.
3 3 5 1 9
P(A) = , P(B) = ve P(A B) = P(A B) = , P(B) =
7 14 28 2 10
olduuna gre, P(A B) katr? olduuna gre, P(A) P(A B) fark
katr?
1 13 3 11 5
A) B) C) D) E)
2 28 7 28 14 1 1 3 2 3
A) B) C) D) E)
10 5 10 5 5
www.akilfikirmektebi.com

6. Ayn rnek uzaydaki A ve B olaylar 8. A ve B, E rnek uzaynn iki olay olsun.


iin, 5 5
P(A) = , P(A B) =
2 1 1 8 24
P(A ) = , P(B) = ve P(A B) =
3 4 6
olduuna gre, P(A B) katr?
olduuna gre, P(A B) katr?
1 5 1 7 1
11 7 1 5 1 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 6 24 4 24 3
12 12 2 12 3

116
9. A ve B, E rnek uzaynda iki olaydr. 11. E rnek uzayn oluturan A, B ve C
5 1 ayrk olaydr.
P(A B) = ve P(A) =
6 2 2
P(A B) =
olduuna gre, P(B A) katr? 5
1 1 5 1 2 olduuna gre, P(C) katr?
A) B) C) D) E)
3 4 12 2 3 1 2 3 4
A) B) C) D) E) 1
5 5 5 5

TEST KODU : 21403


10. A ve B, E rnek uzaynda iki olaydr. 12. E rnek uzayn oluturan A, B ve C
ayrk olaydr.

OLASILIK
2 1 1
P(A) = , P(B) = ve P(A B) = 3
3 4 6 Sonucun A veya B olma olasl ,
7 4
olduuna gre, P(A B) katr? A veya C olma olasl olduuna g-
8
re, B veya C nin olma olasl katr?
1 1 5 1 3
A) B) C) D) E) 7 5 1 3 1
4 3 12 2 4 A) B) C) D) E)
8 8 2 8 8

117
13. Yalnz A, B ve C atlarnn kotuu bir 15. Bir zar ve bir madeni para birlikte atlyor.
yarta A nn yar kazanma olasl, Zarn 5 ten kk veya parann tura
B nin 3 kat ve C ninkinin yarsdr. gelmesi olasl katr?
Buna gre, bu yar A nn kazanma
olasl katr? 1 1 1 2 5
A) B) C) D) E)
6 3 2 3 6
1 1 3 1 3
A) B) C) D) E)
10 5 10 2 5
www.akilfikirmektebi.com

14. Bir zar ve bir madeni para birlikte atlyor. 16. Bir zar ile iki madeni para birlikte atlyor.
Zarn 5 ten kk ve parann tura gel- Zarn asal say ve paralarn farkl gel-
mesi olasl katr? me olasl katr?

1 1 1 2 5 1 1 1 1 1
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
6 3 2 3 6 6 5 4 3 2

118
1. Bir para arka arkaya 3 kez atlyor. 3. 5 madeni para birlikte atlyor.
Parann 2 kez yaz, 1 kez tura gelme Hepsinin tura gelme olasl katr?
olasl katr? 1 1 5 1 1
A) B) C) D) E)
32 16 32 5 2
1 1 3 1 5
A) B) C) D) E)
8 4 8 2 8

TEST KODU : 21404


2. Bir madeni para arka arkaya 7 kez atl-

OLASILIK
yor.
Parann 2 kez yaz, 5 kez tura gelme
olasl katr? 4. 6 madeni para birlikte atlyor.
1 1 7 Paralarn yarsnn tura gelme olasl
A) B) C) katr?
128 64 128
21 35 1 1 5 21 15
D) E) A) B) C) D) E)
128 128 64 4 16 64 32

119
5. 6 madeni para birlikte atlyor. 7. 4 madeni para birlikte atlyor.
Paralarn srasyla yaz, tura biimin- Paralardan en ok ikisinin yaz gelme
de gelme olasl katr? olasl katr?
1 1 5 21 15
A) B) C) D) E) 1 3 5 11 3
64 4 16 24 32 A) B) C) D) E)
4 8 8 16 4
www.akilfikirmektebi.com

6. Dzgn bir para 3 defa atldnda en


8. Hileli bir parann tura gelme olasl
az bir kez tura gelme olasl katr?
2
tr. Bu para arka arkaya kez
3
7 1 1 5 1 atlyor.
A) B) C) D) E)
8 3 8 6 4
ki tura, bir yaz gelme olasl katr?
(YS - 1987)
2 1 2 4 4
A) B) C) D) E)
5 2 3 27 9

120
9. Bir torbada 1 den 10 a kadar numaralan- 11. ki zar birlikte atlyor.
drlm 10 top bulunmaktadr. Zarlarn st yzne gelen saylarn
Bu torbadan rastgele ekilen iki to- toplamnn 9 olma olasl katr?
pun numaralarnn toplamnn 15 ol-
duu bilindiine gre, 7 numaral to- 1 1 1 5 1
A) B) C) D) E)
pun ekilmi olma olasl katr? 3 4 6 18 9

2 2 2 1 1
A) B) C) D) E)
3 5 7 2 3
(YGS - 2013)

TEST KODU : 21404


10. Bir dzgn drtyzlnn (btn yzleri 12. ki zar birlikte atlyor.
e kenar gen olan gen piramit) iki
Zarlarn st yzne gelen saylarn

OLASILIK
yznde A, iki yznde de T harfi vardr.
toplamnn en az 9 olma olasl ka-
Bu dzgn drtyzl bir kez atldn- tr?
da yan yzlerinde, srasna ve ynne
baklmakszn A, T, A harflerinin g- 1 1 1 5 1
A) B) C) D) E)
rlme olasl katr? 3 4 6 18 9

1 1 2 1 3
A) B) C) D) E)
2 3 3 4 4
(SS - 1999)

121
13. Bir zarn iki yz krmz, iki yz sar, 15. Bir zar ve bir madeni para birlikte atlyor.
dier yzleri de mavi renktedir. Bu zar iki Zarn 3 den kk veya parann tura
kez atlyor. gelmesi olasl katr?
ki at sonunda zarn bir kez krm-
z, bir kez mavi yz zerine dme- 1 1 1 2 5
A) B) C) D) E)
si olasl nedir? 6 3 2 3 6

1 2 1 4 2
A) B) C) D) E)
9 9 3 9 3
www.akilfikirmektebi.com

14. Bir zarn 2 yz mor, 1 yz lila ve 16. Bir zar ve bir madeni para birlikte atlyor.
3 yz de pembedir. Bu zar ard arda
3 kez atlyor. Zarn 4 veya 4 ten kk ve parann
tura gelmesi olasl nedir?
Bu atlarn ikisinde mor, birinde
pembe gelmesi olasl katr? 1 1 1 1 2
A) B) C) D) E)
3 4 5 6 5
5 2 1 1 1 (YS - 1982)
A) B) C) D) E)
6 3 2 3 6

122
1. A ={1, 2, 3, 4 ,5, 6} 3. A= {2, 1, 0, 1}
kmesinin elemanl alt kmelerinden B = {1, 0, 1, 2, 3, 4} kmeleri veriliyor.
biri rastgele seiliyor. A x B kartezyen arpmndan alnan
Seilen alt kmede 4 elemannn bu- bir elemann (a, a) biiminde olma ola-
lunma olasl katr? sl katr?

1 1 2 1 1 1 1 1 1 5
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
2 3 3 4 5 4 6 8 12 24
(SS - 2007)

TEST KODU : 21405


4. Birbirinden farkl 5 pozitif ve 4 negatif
2. A = {3, 2, 1, 0, 1, 2}
tam say arasndan 3 say seiliyor.
kmesinin elemanl alt kmelerinden
Bu saylarn arpmnn pozitif tam sa-

OLASILIK
rastgele biri seiliyor.
y olma olasl katr?
Seilen kmenin elemanlar toplam
tek say olan bir kme olma olasl 3 4 13 10 11
A) B) C) D) E)
katr? 5 5 20 21 21

1 2 3 4 1
A) B) C) D) E)
3 3 4 5 2

123
5. 5 evli ift arasndan rastgele seilen 7. 
iki kiinin birbirinin ei olma olasl
katr?

1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
9 8 6 3 2


A dan hareket edip, C noktasna


en ksa yoldan gidecek olan bir
kiinin B noktasndan geme olasl-
katr?

1 1 3 7 18
A) B) C) D) E)
2 5 7 10 35
www.akilfikirmektebi.com

6. Birbirinden farkl ift orap arasndan 8. Bir kitaplkta yanyana srasyla dizilmi
rastgele iki orap seiliyor. 10 kitap vardr.
Seilen oraplarn birbirinin ei olma Bu kitaplktan rastgele iki kitap seil-
olasl katr? diinde, bu kitaplarn 3. ve 4. kitaplar
olma olasl katr?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
2 3 4 5 6 1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
90 50 45 40 35

124
9. 11. 6 kiilik bir aile yuvarlak masa etrafnda
rastgele oturuyorlar.
Anne ile Baba nn yanyana oturma
olasl katr?

3 2 1 1 1
A) B) C) D) E)
Yukardaki yedi nokta, e karelerin ke- 5 5 6 4 3
leri zerinde bulunmaktadr.
Bu yedi noktadan rastgele seilen

TEST KODU : 21405


noktann bir gen oluturma olasl-
katr?

32 27 24 5 3
A) B) C) D) E)
35 35 35 7 7
(SS - 2008/I)

10. Aralarnda Behll ve Bihterin de bulun- 12. 4 erkek ve 3 kz dz bir srada yanyana

OLASILIK
duu 5 kiilik bir grup sinemaya gidiyor. rastgele oturuyorlar.
Ayn sradan bilet aldklar bilindii- Buna gre, 3 kzn yan yana oturma
ne gre, Behll ve Bihterin yanyana olasl katr?
oturmama olasl katr?
1 9 5 3 1
1 2 3 4 9 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 14 14 14 7 7
5 5 5 5 10

125
13. Bir doal saynn karesi alndnda 15. 1 den 12 ye kadar (12 dahil) olan saylar
birler basamandaki rakamn 6 olma birer karta yazlarak bir kutuya atlyor ve
olasl katr? bu kutudan 2 kart seiliyor.
Buna gre, seilen kartlarn zerindeki
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E) saylarn ardk olma olasl katr?
4 5 6 8 10
2 8 13 1 1
A) B) C) D) E)
11 33 66 6 11
www.akilfikirmektebi.com

14. Rakamlar sfrdan ve birbirinden fark- 16. A = {1, 2, 3, ... , 100}


l olan basamakl tek saylar bir karta
kmesinin elemanlarndan rastgele 2 ta-
yazlyor.
nesi seiliyor.
Rastgele ekilen bir kartn zerinde
Buna gre, byk say kk say ile
6 rakamnn bulunma olasl katr?
blndnde blmlerinin olma
1 1 1 1 1 olasl katr?
A) B) C) D) E)
2 3 4 5 6
1 1 3 1 1
A) B) C) D) E)
200 150 200 100 50

126
1. A = {1, 2, 3, 4} 3. 2 mavi, 4 yeil ve 6 sar bilye
kmesinden rastgele seilen iki fark- arasndan rastgele seilen 3 bilyeden
l elemann toplamnn 5 ten byk ol- en az ikisinin ayn renkte olma olasl
mama olasl katr? katr?

1 2 1 1 5 8 17 12 43 2
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
6 3 3 2 6 11 22 55 55 3

TEST KODU : 21406


4.   


OLASILIK
Yukardaki 7 noktadan herhangi nn
birletirilmesiyle genler oluturuluyor.
2. ki madeni para ile iki zar birlikte atlyor. Bu genler arasndan rastgele sei-
Paralarn farkl ve zarlarn ayn gelme len bir genin bir kesinin B, dier
olasl katr? kesinin D olma olasl katr?

1 2 1 1 1 1 2 5 1 1
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
3 3 4 6 12 17 15 34 7 8

127
5. 1, 2, 3, 4, 5 7. (1 + x)6 almndan rastgele seilen
rakamlar kullanlarak be basamakl iki terimin katsaylar toplamnn 25
rakamlar farkl doal saylar yazlyor. ten kk olma olasl katr?
Bu be basamakl saylardan biri seili-
16 15 14 12 9
yor. A) B) C) D) E)
21 21 21 21 21
Seilen bu sayda 5 rakamnn, 1 raka- (YS - 1989)
mnn solunda bulunma olasl ka-
tr?

1 1 1 7 1
A) B) C) D) E)
2 3 4 24 6
www.akilfikirmektebi.com

6. A = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6} 8. f : N+ {Z1, Z2, Z3, Z4} ve i2 = 1 olmak


kmesinin elemanlarndan ayn anda zere,
x
farkl iki tanesi seiliyor.
f ( x) = in
Seilen bu iki saynn arpm ift n =1
say olduuna gre, ikisinin de ift fonksiyonunun grnt kmesinden
say olma olasl katr? rastgele seilen bir elemann 0 olma
1 3 1 2 1 olasl katr?
A) B) C) D) E)
4 4 3 3 2 1 1 1 1
A) B) C) D) E) 1
5 4 3 2

128
9. Bir madeni para ard arda drt kez hava- 11. Bir snfta 20 yanda 2 kz 3 erkek,
ya atlyor. 21 yanda 3 kz 3 erkek, 22 yanda
st yze her seferinde bir ncekinden 1 kz 3 erkek vardr.
farkl gelme olasl katr? Snftan rastgele seilen iki ocuun
ya ortalamas 21 olduunagre,
1 1 3 1 1 ikisinin de kz olma olasl katr?
A) B) C) D) E)
2 4 4 8 16
1 2 1 1 2
A) B) C) D) E)
7 7 6 5 5

TEST KODU : 21406


10. Bir anahtarlktaki 5 farkl anahtardan sa- 12. ki evli iftin bulunduu 8 kii arasndan
dece biri kapy amaktadr. 5 kii seilecektir.

OLASILIK
Kapy amayan anahtar tekrar de- Seilenler arasnda sadece 1 evli if-
nenmediine gre, kapnn nc tin bulunma olasl katr?
denemede alma olasl katr?
1 2 3 4 5
16 64 1 8 1 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 7 7 7 7 7
125 125 25 25 5

129
13. 16 kiinin bulunduu bir snftaki tm - 15. Nazlnn matematik snavnda baar-
renciler fizik veya kimya dersinden ge- 2
l olma olasl , Cann ayn snavda
mitir. Bu snfta sadece fizik dersinden 3
2
geen 6 renci, sadece kimya dersin- baarl olma olasl tir.
5
den geen 8 renci vardr. Buna gre, Nazl ve Candan en az biri-
Snftan rastgele seilen bir renci- sinin bu snavda baarl olma olasl-
nin fizik dersinden getii bilindiine katr?
gre, bu rencinin kimya dersinden
2 3 4 7 9
de gemi olma olasl katr? A) B) C) D) E)
5 5 5 10 10
1 2 1 1 1
A) B) C) D) E)
9 9 3 4 6
www.akilfikirmektebi.com

14. Ali, Can ve Efenin snflarn geme ola- 16. ASALAK


1 3 2 kelimesindeki harflerin yerleri deiti-
slklar srasyla , ve tir. rilerek yazlan 6 harfli kelimelerden bir
3 4 5
tanesi rastgele seiliyor.
Buna gre, bu renciden en az bi-
rinin snf geme olasl katr? Seilen bu kelimenin A ile balayan
bir kelime olma olasl katr?
1 7 9 8 7
A) B) C) D) E) 1 1 1 1 1
10 10 10 9 9 A) B) C) D) E)
2 3 4 5 6

130
1. A kutusunda 4 krmz, 3 sar bilye; 3. A torbasnda 4 mavi, 3 krmz ve
B kutusunda 5 krmz, 4 sar bilye var- B torbasnda 3 mavi, 6 krmz bilye
dr. Ayn anda her iki kutudan birer bil- vardr. Ayn anda her iki torbadan
ye ekiliyor. birer bilye alnyor ve A dan alnan Bye,
ekilen bilyelerin farkl renkte olma B den alnan A ya atlyor.
olasl katr? Bu ilemin sonucunda torbadaki
bilyelerin renk bakmndan balang-
15 16 31 32 35 taki ile ayn olma olasl katr?
A) B) C) D) E)
63 63 63 63 63
2 4 10 13 35

TEST KODU : 21407


A) B) C) D) E)
7 21 21 63 63

2. inde top bulunan iki torbadan birin- 4. A torbasnda 3 beyaz, 4 krmz; B tor-
cisinde 4 beyaz, 6 siyah ve ikincisinde basnda 5 beyaz, 2 krmz top vardr.
2 beyaz, 5 siyah top vardr. Birinci Ayn anda her iki torbadan birer top

OLASILIK
torbadan bir top ekilip rengine baklma- alnyor ve teki torbaya atlyor.
dan ikinci torbaya atlyor.
Bu ilemin sonucunda torbadaki
Bundan sonra ikinci torbadan rastge- krmz ve beyaz top saylarnn
le bir top ekildiinde bunun beyaz balangtakiyle ayn olma olasl
olma olasl katr? katr?
1 3 3 7 2 18 19 20 22 23
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
10 10 20 10 5 49 49 48 49 49
(YS - 1985) (YS - 1997)

131
5. ki basamakl doal saylar arasn- 7. A ve B, E rnek uzaynn iki olaydr.
dan rastgele seilen bir saynn 5 ile 3 1 1
blnd bilindiine gre, 4 ile P(AB)= , P(B) = ve P(A B) =
4 2 12
blnebilme olasl katr? olduuna gre, P(B|A) katr?
1 2 1 1 4 1 1 1 1 2
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
9 9 4 3 9 6 4 3 2 3
www.akilfikirmektebi.com

6. inde 4 pembe, 3 beyaz bilye bulunan 8. A ve B, E rnek uzaynn iki olaydr.


bir torbadan 2 bilye ekiliyor. 1 4
P(A B) = ve P(B) =
ekilen bilyelerden birinin pembe ol- 4 5
duu bilindiine gre, dierinin beyaz olduuna gre, P(A|B) katr?
olma olasl katr?
1 1 2 5 1
A) B) C) D) E)
1 2 1 4 2 5 4 5 16 2
A) B) C) D) E)
3 3 9 9 5

132
9. inde 3 pembe, 5 mor top bulunan bir 11. Hileli bir zar atldnda st yze herhan-
torbadan bir top rastgele ekilip alndk- gi bir saynn gelme olasl bu say ile
tan sonra, yine rastgele bir top ekiliyor. doru orantldr. st yze ift say ge-
ekilen ikinci topun mor olma olasl- lirse iinde 4 sar, 2 yeil top bulunan
katr? A torbasndan; tek say gelirse iinde
3 sar, 3 yeil top bulunan B torbasndan
1 3 5 1 3 bir top ekilecektir.
A) B) C) D) E)
8 8 8 4 4 Buna gre, zar atldktan sonra A ya da
B torbasndan rastgele ekilen bir to-

TEST KODU : 21407


pun yeil renkte olma olasl katr?

10. Bir maazadan belirli miktarn zerinde 25 1 17 5 3


A) B) C) D) E)
alveri yapan mteriler, 4 e paraya 42 2 42 21 7
ayrlm birinci ark iki defa evirmekte-
dir. Bu iki evirite gelen iki saynn top-
lam 6 ya da 6 dan bykse 6 e paraya
ayrlm ikinci ark evirerek kan hedi-
yeyi almaktadr.


 

 

OLASILIK
12. Bir zarn bir yz mavi, yz

 

 krmz ve dier yzleri de beyazdr.
Bu zar 3 kez atlyor.
Buna gre, birinci ark evirmeyi hak atta da farkl renk gelme olasl
eden bir mterinin amar makinesi katr?
kazanma olasl katr?
1 1 1 1 1
1 1 5 3 5 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 72 36 18 12 6
14 16 24 28 32
(SS - 2009)

133
13. 15. 50 den kk iki basamakl doal
saylardan biri rastgele seildiin-
de, seilen bu saynn pozitif tam
say blenlerinin saysnn 3 tane
olma olasl katr?

1 1 3 7 1
A) B) C) D) E)
10 20 40 40 5
ekildeki hedef tahtasnda bulunan daire-
lerin yaraplar iten da doru srasyla
1, 2 ve 3 rakamlar ile orantldr.
Berksann att oku hedef tahtasna
isabet ettirdii bilindiine gre, taral
blgeye isabet ettirmi olma olasl
www.akilfikirmektebi.com

katr?

1 2 1 4 2
A) B) C) D) E)
9 9 3 9 3

16. 1 den 12 ye kadar numaralandrlm


12 kartn bulunduu bir torbadan eki-
len kart torbaya geri atlmamak artyla
14. Bir snfta 4 kz, 8 erkek renci vardr. ard arda iki kart rastgele ekiliyor.
Kzlarn 2 si, erkeklerin 4 gzlkldr. Birinci karttaki saynn, ikinci karttaki
Bu snftan rastgele seilen 2 renci- saydan kk bir ift say olduu bi-
nin gzlkl veya ayn cinsiyetten ol- lindiine gre, ikinci karttaki saynn
ma olasl katr? 3 n kat olma olasl katr?

5 7 4 5 1 1 1 2 3 3
A) B) C) D) E) A) B) C) D) E)
13 11 5 6 2 2 3 5 5 10

134
1. (x + 2y z)9 3. Bir kenar 6 birim olan kare biiminde-
ki bir parkn iinden seilen bir noktaya
ifadesinin almndaki terimlerden biri
elektrik direi dikilecektir.
rastgele seiliyor.
Buna gre, seilen terimin iinde x3 n Buna gre, direin parkn herhangi bir
bulunma olasl katr? kesine en fazla 3 birim uzaklkta ol-
ma olasl katr?
1 7 9 1 13
A) B) C) D) E) p p 2 p 3
11 55 55 5 55 A) B) C) D) E)
9 6 3p 4 p

TEST KODU : 21408


4. A = {x: |x 1| < 2, x Z}

OLASILIK
B = {y: |2y + 1| < 4, y Z}
kmeleri veriliyor.
2. 5 tane 1 ocua rastgele datlyor. B kmesi ierisinden rastgele seilen
bir elemann A kmesinin de eleman
Buna gre, her ocuun en az 1 al-
olma olasl katr?
m olma olasl katr?
3 1 1 2 3
2 1 4 5 2 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 4 2 4 5 5
21 7 21 21 7

135
5. (5 + 35)12 7.

almndaki her bir terim birer karta ya-


zlp torbaya atlyor.
Bu torbadan rastgele bir kart ekildi-
inde kartn zerindeki terimin tam
say olma olasl katr? Yukardaki ekil 15 adet birim kareden
olumutur.
12 3 2 1
A) 1 B) C) D) E) ekildeki dikdrtgenlerden rastgele
13 13 13 13
biri seildiinde bunun kare olma ola-
sl katr?

1 11 13 1 4
A) B) C) D) E)
5 45 45 3 9
www.akilfikirmektebi.com

6. A = {x: 3 < x 118, x N}


kmesi veriliyor.
A kmesinin elemanlarndan rastgele bi-
ri seiliyor. Seilen elemann 4 veya 6
ile blnebilen bir say olma olasl
8. Yazarlar farkl 3 geometri, 4 matematik
kitab yanyana diziliyor.
katr?
Herhangi iki geometri kitabnn yan
68 39 13
A) B) C) yana olmama olasl katr?
115 115 115
9 3 2 3 4 5 6
D) E) A) B) C) D) E)
115 23 7 7 7 7 7

136
9.  10. 4 madeni para birlikte atlyor.

Paralardan ikisinin tura geldii bilin-
diine gre, nn tura birinin yaz
gelme olasl katr?

5 1 4 1 1
A) B) C) D) E)
6 2 11 3 4

TEST KODU : 21408


 

ekildeki kavaa A noktasndan giren


ara bu pistte tek tur atyor.
Buna gre, B noktasndan kma olas-
l katr?

1 5 3 1 5
A) B) C) D) E)
4 16 8 2 8
11. Ayrtlar 6 cm olan bir kpn tm yzey-
leri boyanyor. Daha sonra bu kp ayrt-
lar 1 cm olan kk kplere blnp i-

OLASILIK
lerinden biri rastgele seiliyor.
Seilen kpn en az bir yzeyinin bo-
yal olma olasl katr?

19 125 91
A) B) C)
27 216 216
1 8
D) E)
37 27

137
12. ki arkada bir zar atma oyunu oynuyor- 14. ekildeki krsye kmak isteyen Ceylin
lar. ift atan bu oyunu kazanacaktr. eit olaslklarla ya bir basamak ya da iki
Buna gre, oyuna 1. balayan arkada- basamak karak ilerliyor.
n kazanma olasl katr?

1 1 1 1 2  
A) B) C) D) E)
8 4 3 2 3 




Buna gre, Ceylinin 3. basamaa
basmadan krsye kma olasl
www.akilfikirmektebi.com

katr?

1 1 1 2 2
A) B) C) D) E)
2 3 4 5 3

13. ki arkada bir zar atma oyunu oynuyor-


lar. ift atan bu oyunu kazanacaktr.
Buna gre, oyuna 2. balayan arkada-
n kazanma olasl katr?

1 1 1 1 2
A) B) C) D) E)
8 4 3 2 3

138
MATEMATK

STATSTK
STATSTK i) Bir veri grubunda en ok tekrar
Belirli bir ama iin veri toplama, eden say yalnz bir tane ise, o sa-
y grubun modudur.
tablo ve grafiklerle zetleme, so-
nular yorumlama, sonularn g-
ii) Bir veri grubunda en ok tekrar
ven derecelerini aklama, rnek-
eden say birden fazla ve ardk-
lerden elde edilen sonular kitle sa; bu saylarn aritmetik ortalama-
iin genelleme zellikler arasnda- s grubun modudur.
ki ilikiyi aratrma, eitli konular-
da gelecee ilikin tahmin yapma- iii) Bir veri grubunda en ok tekrar
ya yarayan bir bilim daldr. Ksaca- eden say, birden fazla ve ardk
deilse, bu saylarn her biri grubun
www.akilfikirmektebi.com

s bilimsel falclk da diyebiliriz.


modudur.

Belirli gruplara ayrlm dalmlar-


da mod, en ok tekrar eden grubun
orta noktasdr.

Bir anketrn uygulad ankete kat-


lan kiilerin yalar aada verilmitir.
17, 23, 45, 21, 17, 32, 21, 28, 21, 18
Merkezi Eilim lleri Buna gre, bu grubun modu katr?
MOD (TEPE DEER)
17, 23, 45, 21, 17, 32, 21, 28, 21, 18
Bir veri grubunda en ok tekrar
eden sayya grubun MODu (tepe
deeri) denir. Bulunmas iin aa- En ok tekrar eden 21 grubun modu-
daki yntemler izlenir. dur.
140
2, 2, 1, 2, 4, 3, 5, 3, 1, 3, 4, 5 Mdr
Yukarda verilen grubun modu (tepe 4 3 2 4 4 4
Says
deeri) katr? Mdre bal
13 14 15 16 17 18
Personel says
2, 2, 1, 2, 4, 3, 5, 3, 1, 3, 4, 5
Tabloda bir kurumdaki mdr says ve
bu mdrlerin her birine bal personel
2, kere ve 3, kere tekrarland
says verilmitir.
ve ardk saylar olduu iin, Buna gre, bu grubun modu katr?
MODu 2 + 3 = 2,5 dir. Tabloda en ok tekrar eden deerler,
2
13, 16, 17, 18 (4'er kez)
14243
Ardk olduklar iin
Ya Aral Kii Says

STATSTK
16 + 17 + 18 = 17 bu nn yerine
1-9 7
3
10 - 18 3 kullanlabilir.
19 - 27 2 13 ve 17 bu grubun modu olur.
28 - 36 5 MEDYAN (ORTANCA)
37 - 45 11 Bir say dizisinin terimleri kk-
46 - 54 4 ten bye veya bykten - ke

doru sralandnda ortadaki terim
Tabloda bir filmi izleyen kiilerin ya
MEDYAN dr.
aral ve saylar verilmitir.
Bulunuu;
Buna gre, bu grubun modu (tepe
deeri) katr? i) Terim says n ve n tek bir say ise,
n + 1 . terim medyandr.
2
En ok (11 kii) tekrar eden 37 - 45 gru-
ii) Terim says n ve n ift bir say ise,
budur. n. ve (n + 1). terimlerinin aritmetik
MODu 37 + 45 = 41 dir. 2 2
2 ortalamas medyandr.
141
ARTMETK ORTALAMA:
A B Yandaki tab-
a1, a2, ... , an gibi n tane saysnn
23 12 loda A ve B
aritmetik ortalamas;
17 13 kentlerinin a1 + a2 + ... + an
bir haftalk eklinde bulunur.
23 15 n
24 9 hava scaklk
deerleri ve-
15 10
rilmitir.
18 14
21 15
MEDYAN X Y
Buna gre, x + y toplam katr?
www.akilfikirmektebi.com


A: 15, 17, 18, 21, 23, 23, 24
B: 9, 10, 12, 13, 14, 15, 15
21 + 13 = 34 dr. Yukardaki tabloda bir snftaki ren-
cilerin tarih dersinden alm olduklar
notlar gsterilmitir.
Buna gre, bu derste snfn not orta-
86, 65, 76, 82, 91, 93, 75, 101
lamas katr?
Yukarda veri grubunun ortanca
(Medyan) deeri katr?
2 kii 100 200
3 kii 60 180
Terim says ift olduundan; ortada-
4 kii 20 80
ki iki terimin aritmetik ortalamas med-
5 kii 80 400
yandr.
+ 6 kii 40 + 240
65, 75, 76, 82, 86, 91, 93, 101 20 kii toplam 1100 puan almtr.

82 + 86 1100
= 84 dr. Not Ortalamas = = 55 dir.
2 20
142
Merkezi Dalm lleri ALT EYREK

AIKLIK (RANJ) Veriler kkten bye doru s-


ralandnda en kk deer ile or-
Bir say dizisinin en byk deeri
tanca deerin ortasndaki deere
ile en kk deeri arasndaki far-
ALT EYREK denir.
ka dizinin akl (ranj) denir.
Ortada iki deer varsa, aritmetik or-
i) Akln byk olmas gurubun
talamalar alt eyrektir.
homojen olmadn gsterir. Yap-
lan test ayrt edicidir.

ii) Akln kk olmas grubunu ho- ST EYREK


mojen olduunu gsterir. Yaplan
Veriler kkten bye doru s-
test ayrt edici deildir.
ralandnda ortanca deer ile en

STATSTK
byk deerin ortasndaki deere
ST EYREK denir.

21, 18, 15, 24, x, 42, 33 Ortada iki deer varsa, aritmetik or-
Yukarda verilen say dizisinin ak- talamalar alt eyrektir.
l 35 olduuna gre, x in alabilece-
i deerlerin toplam katr?
EYREKLER AIKLII:
x bu dizideki en kk say olursa,
(st eyrek) (Alt eyrek)
x, 15, 18, 21, 24, 33, 42
farkna EYREKLER AIKLII de-
42 x = 35 ve x = 7 bulunur.
nir.
x bu dizideki en byk say olursa,
15, 18, 21, 24, 33, 42, x
x 15 = 35 ve x = 50 bulunur.
50 + 7 = 57 dir.
143
b) Verileri kkten-bye doru srala-
Aadaki veri gruplarndaki medyan,
yalm;
aklk, alt eyrek ve st eyrek deer-
lerini bulunuz. 1 1 2 3 4 4 6 8
a) 14, 13, 11, 9, 9, 15, 16, 10, 7 3+4
= 3,5
En kk Alt 2 st En byk
b) 1, 4, 6, 1, 2, 3, 4, 8
deer eyrek eyrek deer
Medyan
(Ortanca)
a) Verileri kkten-bye doru srala- Medyan: Veri grubunun ortasndaki iki dee-
3+4
yalm; rin aritmetik ortalamasdr. = 3,5 dur.
2
7 9 9 10 11 13 14 15 16
www.akilfikirmektebi.com

Aklk: En byk deer En kk deer


En kk Alt Medyan st En byk
deer eyrek (Ortanca) eyrek deer 8 1 = 7 dir.

Medyan: Veri grubunun tam ortasndaki de-


er 11 dir. Alt eyrek: 1 ile 3,5 saylar arasnda kalan
1 2 3 saylarnn ortancasdr.
Aklk: En byk deer En kk deer
16 7 = 9 dur.
st eyrek: 3,5 ile 8 saylar arasnda kalan
Alt eyrek: En kk deerle medyan ka-
4; 4 ; 6 saylarnn ortancasdr.
patn; kalan terimlerin ortasndaki terim alt
eyrek yani 9 olur.
st eyrek: En byk deerle medyan ka- eyrekler akl: st eyrek Alt eyrek
patn; kalan terimlerin ortasndaki say st 4 2 = 2 dir.
eyrek yani 14 olur.
eyrekler akl: st eyrek Alt eyrek
14 9 = 5 dir.

144
KUTU GRAF: STANDART SAPMA

Bir veri grubundaki deerler; gru-


bun aritmetik ortalamasndan uzak
ise standart sapma byk, aritme-
tik ortalamaya yakn ise standart
sapma kk olur.
1, 1, 5, 2, 3, 9, 2, 5, 4, 5
Standart sapma, kk ise, veri
Veri grubuna ait kutu grafiini izi-
grubu homojen dalmtr ve RSK
niz.
azdr.

1 1 2 2 3 4 5 9 Standart sapma byk ise veri gu-


5 5
rubu homojen dalmamtr ve
Medyan
RSK fazladr.

STATSTK
En kk Alt 3+4 st En byk
deer eyrek = 3,5 eyrek deer
2

Sandart Sapma Hesaplanrken;


i) Veri grubunun aritmetik ortalamas
hesaplanr.
ii) Her bir veri ile aritmetik ortalama
arasndaki fark bulunur.
iii) Bulunan farklarn her birinin karesi
alnr ve elde edilen saylar toplanr.
iv) Bu toplam, veri saysnn 1 eksii ile
blnr.
v) Bulunan deerlerin karekk stan-
dart sapma deerini verir.
145
rnein; Aylar Ocak ubat Mart Nisan
Makine
A 15 14 12 15
x1, x2, ... , xn grubu iin
B 12 10 12 10
x + x + ... + x C 8 5 11 4
i) x= 1 2 n (Aritmetik or- D 7 7 6 8
n E 10 6 6 6
talama)
Yukardaki tabloda bir fabrikada retim

ii) (x1 x); (x2 x); ... ; (xn x) yapan A, B, C, D ve E makinelerinin
aylara gre rettikleri mallarn fire yz-
T1 T2 Tn
deleri verilmitir.
iii) T = T12 + T22 + ... Tn2 Buna gre, hangi makinede retilen
www.akilfikirmektebi.com

T rnn fireli kma riski en azdr?


iv) Standart Sapma = =
n 1 Aritmetik Standart
Makineler
Ortalama Sapma
9, 10, 10, 11, 14, 15, 15, 15, 15, 16
11
veri grubunun standart sapmasn A 14
3
hesaplaynz.
2
B 11
3
i) 9+10+10+11+14+15+15+15+15+16 = 13
10 C 7 10
2
D 7
ii) (9 13)2 + (10 13)2 + (10 13)2 + ... + 3
(15 13)2 + (16 - 13)2 E 7 2
16+9 + 9 + 4 + 1 + 4 + 4 + 4 + 4 + 9 = 64 Aritmetik ortalamas en kk olan maki-
nenin fire riski en azdr.
64 8
Standart Sapma = = bulunur. Aritmetik ortalamalar eitse, standart
10 1 3
sapmas kk olan makinenin fire ris-
ki en azdr. Doru cevap D makinesidir.
146
STANDART PUANLAR
rencinin Snf Standart
Ders
Z Puan: Puan Ortalamas Sapma
Edebiyat 84 74 5
x : Kiinin ham puan
Matematik 85 60 10

x : Veri grubunun aritmetik ortalamas Fizik 54 45 3


Tarih 72 60 2
S : Standart sapma Biyoloji 56 52 0,5
xx
Z= ile hesaplanr. Bir rencinin be dersten alm oldu-
S
u notlar, bu be dersin ortalamalar ve
standart sapmalar verilmitir.
T Puan: Buna gre, bu rencinin en baarl
T = 10.Z + 50 ile bulunur. olduu ders hangisidir?

STATSTK
84 74
Edebiyat Z puan; Z = =2
5
85 60
Matematik Z puan; Z = = 2,5
10
54 45
Fizik Z puan; Z = =3
3
72 60
Tarih Z puan; Z = =6
2
56 52
Biyoloji Z puan; Z = =8
0,5

Z puan en yksek olan Biyoloji bu -


rencinin en baarl olduu derstir.
Z puan en dk olan Edebiyat bu -
rencinin en baarsz olduu derstir.
147
Ali'nin not ortalamasnn 64 ve standart 12 kiilik bir grubun bir gnde ka sa-
sapmann 5 olduu Fizik dersindeki Z at altklar aadaki dairesel grafik-
standart puan 1,4 dr. te verilmitir.
Buna gre, Ali'nin fizik dersinden al-
d not katr?
x 64
1,4 =
5
7 = x 64 ve x = 57 dir.
www.akilfikirmektebi.com


Buna gre, bu veri grubunun medya-
n ve modu katr?

360 12 kii ise 1 kii, 5 saat


30 x kiidir. 2 kii; 7 saat
30.12 4 kii; 10 saat
x= = 1 dir.
360 5 kii; 8 saat
Aritmetik ortalamas 48 ve standart
Verileri kkten - bye doru srala-
sapmas 8 olan bir snavdan Kemal 72
yalm.
almtr.
Buna gre, Kemal'in bu dersteki T 5 - 7 - 7 - 8 - 8 - 8 - 8 - 8 - 10 - 10 - 10 - 10
puan katr? Medyan 8
72 48 Mod 8
Z= = 3 bulunur.
8
T = 10.Z + 50
= 10.3 + 50 = 80 dir.
148
1. 2. Aadaki tabloda Rize'de retilen ay-
larn yllara gre miktarlar verilmitir.
Yllar 2008 2010 2012
retim miktar
42000 48000 36000
(ton)
Bu verilere uygun stun grafii aa-
dakilerden hangisidir?

TEST KODU : 21409


Yukardaki grafikte bir fabrikann ihra
ettii hammaddelerin ihra miktarlar
gsterilmitir.
Buna gre, B hammadesinin ihra mik-
tar tm hammaddelerin ihra miktar-
nn yzde kana eittir?

A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24

STATSTK
149
3. Ekim aynn banda bir toptancnn elin- 4.
de 1000 paket fndk bulunmaktadr. Bu
fndklarn 300 paketi ilk ay, 500 paketi
ilk iki ay ve 800 paketi de ilk ay iin-
de satlyor.
Buna gre, ay balarnda bu toptan-
cnn elinde bulunan fndk miktarn
gsteren grafik aadakilerden han-
gisidir?

Yukardaki grafikte, bir araba firmasnn


www.akilfikirmektebi.com

Sedan, Hatchback ve Coupe arabalarn


alan mterilerin cinsiyetlerine gre da-
lm verilmitir.
Buna gre, bu firmadan araba alan
mterilerin yzde ka kadndr?

A) 37,5 B) 40 C) 42,5
D) 45 E) 47,5

150
5. 6.

TEST KODU : 21409




Yukardaki grafik farkl rnn bir Yukardaki stun grafikte, bir memurun
adetlerinin maliyet ve etiket fiyatlarn be gnde inceledii dosya saylar gs-
gstermektedir. terilmitir.
Buna gre, aadakilerden hangisi Buna gre, bu memurun perembe g-
yanltr? n inceledii dosya says be gnde
inceledii dosya saysnn yzde ka-
A) Bir adedinin maliyet fiyat en yksek na eittir?
olan rn antadr.

STATSTK
B) rnlerin bir adetlerinin etiket fiyatla- A) 60 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10
r toplam 130 TL dir.
C) En yksek kr yzdesi tokadan elde
edilmitir.
D) Bir adet kemerin satndan %60 kr
elde edilmitir.
E) rnlerden birer adet satldnda
35 TL kr elde edilir.

151
7. ve 8. sorular aadaki bilgilere gre
7. Hangi rnn 2011 ylndaki ihracat
birbirinden bamsz olarak cevaplay-
en dktr?
nz.
A) A B) B C) C D) D E) E
Aadaki grafiklerin birincisinde bir lkede-
ki A, B, C, D ve E rnlerinin 2010 ylndaki
ihracat miktarlar ikincisinde ise bu rnlerin
2011 ylndaki ihracatnn 2010 ylna gre ar-
t ve azal miktarlar verilmitir.
www.akilfikirmektebi.com

8. D rnnn 2011 ylndaki ihracat


2010 ylna gre yzde ka artmtr?

A) 50 B) 75 C) 100 D) 125 E) 150

152
1. 2.

TEST KODU : 21410



Yukardaki grafikte, bir ailenin aylk elek-
trik tketim miktarlar verilmitir. Aa-
daki tabloda ise, elektrik datm firmas-
Yukardaki grafikte, bir otomobilin katetti-
nn cretlendirme tarifesi verilmitir.
i yolun sreye gre deiimi gsterilmi-
tir. Kullanm miktar 1 kw creti
Buna gre, otomobilin yolculuk boyun- 1 - 10 kw 8 TL
ca ortalama hz saatte ka km dir? 11 - 20 kw 12 TL
21 - 30 kw 15 TL
A) 60 B) 70 C) 80 D) 84 E) 96

STATSTK
Buna gre, bu ailenin 5 aylk elektrik
gideri toplam ka TL dir?

A) 480 B) 542 C) 663


D) 715 E) 827

153
3. 4.

Yukardaki grafikte bir kutudaki toplarn


saysnn renklere gre dalm veril-
mitir.
www.akilfikirmektebi.com

Yukardaki grafikte, bir rencinin 7 gn


boyunca zd toplam soru saylar Buna gre,
gsterilmitir. I. Kutuda toplam 40 top vardr.
Buna gre, bu renci 7 gn boyunca II. Siyah toplar kutudaki toplarn % 20
toplam ka soru zmtr? sidir.

A) 1360 B) 1400 C) 1470 III. Mavi toplarn says, sar toplarn sa-
ysnn 2 katdr.
D) 1540 E) 1680
yarglarndan hangileri dorudur?

A) Yalnz I B) Yalnz II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

154
5. 6.

Yukardaki dairesel grafikte bir otobs-


teki kadn ve erkek yolcularn dalm
gsterilmitir.
Otobsteki erkek yolcular kadn yol-

TEST KODU : 21410


culardan 12 fazla olduunagre, oto-
bste ka yolcu vardr?
A) 54 B) 52 C) 48 D) 44 E) 40
Yukardaki grafik, bir ilin Temmuz ay-
nn son haftasna ait scaklk deerleri-
ni gstermektedir.
Buna gre, Temmuz aynn son hafta- 7. Aadaki dairesel grafikte, bir iftlik-
snda bu ildeki ortalama scaklk ka te retilen tavuk eti miktarnn yln ilk
derecedir? 5 ayndaki dalm gsterilmitir.

STATSTK

A) 28 B) 29 C) 30 D) 31 E) 32

Nisan ayndaki retim 9 ton olduu-


nagre, yln ilk 5 aynda bu iftlikte
ka ton tavuk eti retilmitir?

A) 27 B) 36 C) 40 D) 48 E) 60

155
8. ve 9. sorular aadaki bilgilere gre
8. Toptanc bu maldan 700 adet birden
birbirinden bamsz olarak cevaplay-
alrsa ve tamamn 100 lk paketler
nz.
hlinde satarsa yzde ka kr elde
Bir toptancya yapm olduu belirli saydaki eder?
mal almlar iin zel bir fiyat listesi belirlen-
mitir. Benzer ekilde toptanc da kendi belir- A) 10 B) 12,5 C) 15
ledii adetlerdeki mal satlar iin bir fiyat lis-
D) 20 E) 25
tesi oluturmutur. Maln adetlerine gre fiyat
listelerindeki birim al ve sat fiyatlar aa-
daki grafiklerde gsterilmitir.
www.akilfikirmektebi.com

9. Toptanc bu maldan 30 adet birden alp


hepsini birden satyor.
Toptancnn bu sattan kr ka TL
dir?
rnein 400 adet birden alndnda maln bi-
rim al fiyat 16 TL dir. 150 adet birden satl- A) 270 B) 240 C) 180
dnda ise maln birim sat fiyat 18 TL dir.
D) 120 E) 90
Snr deerlerindeki adetlerde, maln birim
al ve sat fiyat dk olan fiyattr. rnein
500 adet birden alndnda maln birim al fi-
yat 15 TL dir.
156
1. Be saynn aritmetik ortalamas 90 dr. 3. 2, 1, 0, 2, 3, 1, 5, 1, 3, 2, 0, 1
Bu saylardan toplamlar 75 olan iki Yukardaki veriler bir futbol takmnn
tanesi karlrsa kalan saylarn arit- yapm olduu 12 mataki yedii gol sa-
metik ortalamas ka olur? ylarn gstermektedir.
Buna gre, bu grubun modu (tepe de-
A) 100 B) 110 C) 115 D) 120 E) 125
eri) katr?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 5

TEST KODU : 21411


4. Aadaki tabloda bir firmada alan
40 personelin bir ay boyunca kullandk-
lar izin saylar verilmitir.
2. Gn Says 12 8 6 4 Personel Says Kullanlan zin
(Kii) (Gn)
Scaklk (C) 15 12 18 9
7 2

9 1

STATSTK
Yukardaki tabloda bir kentin Nisan ay
boyunca hava scaklnn gn saylar- 12 3
na gre dalm verilmitir. 4 5
Buna gre, bu kentin Nisan ay scak- 8 4
lk ortalamas ka C dir?
Buna gre, bu veri grubunun modu
A) 13,6 B) 13,8 C) 14 (tepe deeri) katr?
D) 14,2 E) 14,4
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

157
5. 10, 14, 12, 11, 16, 19, 18 7. Aadaki tabloda bir manavn gn so-
Yukarda bir rencinin yedi gn boyun- nunda satm olduu meyve miktarlar
ca zd test saylar verilmitir. verilmitir.
Buna gre, zlen test saylarnn Satlan Miktar
Meyve
medyan (ortanca) deeri katr? (Kg)
zm 42
A) 12 B) 14 C) 16 D) 18 E) 19
Kiraz 31
ncir 22
Erik 33
Nektarin 43
Kays 20
www.akilfikirmektebi.com

Buna gre, satlan meyve miktarlarnn


medyan (ortanca) deeri katr?

A) 20 B) 31 C) 32 D) 33 E) 43

6. Aadaki tabloda snftaki rencilerin


Matematik snavndan aldklar puanla-
rn dalm gsterilmitir.
Puan 1 2 3 4 5
renci Says 2 3 3 4 5
8. 5, 3, 8, 2, 6, 13, 4, 3, 11
Buna gre, bu veri grubunun ortanca Yukardaki say dizisinin akl ka-
(medyan) deeri katr? tr?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 13 B) 11 C) 10 D) 8 E) 7

158
9. 15, 24, 18, x, 20, 36 11. Aadaki tabloda bir hastanenin acil
Yukardaki say dizisinin akl 25 ol- servisine birer saat arayla gelen hasta
duunagre, x in alabilecei deerler saylar verilmitir.
toplam katr? 10, 12, 10, 6, 4, 13, 5

A) 40 B) 43 C) 46 D) 48 E) 51 Bu verilere uygun kutu grafii aa-


dakilerden hangisidir?

TEST KODU : 21411


STATSTK
10. 5, 7, 3, 2, 10, 18, 2, 11, 6, 15, 1
Yukardaki say dizisinin eyrekler
akl katr?

A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

159
13. B kasabndan elde edilen veri grubu-
12. - 14. sorular aadaki bilgilere gre nun akl katr?
birbirinden bamsz olarak cevaplaynz.
A) 28 B) 27 C) 26 D) 25 E) 24


www.akilfikirmektebi.com

Yukardaki ekilde, A ve B kasaplarnda


satlan haftalk et miktarlarndan oluan
veri grubunun kutu grafikleri izilmitir.

14. A kasabndan elde edilen veri grubu-


nun eyrekler akl ile B kasabn-
12. A kasabndan elde edilen veri grubu- dan elde edilen veri grubunun eyrek-
nun medyan katr? ler aklnn toplam katr?

A) 38 B) 31 C) 30 D) 25 E) 17 A) 15 B) 16 C) 17 D) 18 E) 19

160
1. 3. Ali'nin 72 puan ald bir snavn ortala-
A B C D E
mas 62 puandr.
Arlk (kg) 41 48 45 52 44 Bu snavn standart sapmas 2,5

olduunagre, Ali'nin bu snavdaki
Yukardaki tabloda 5 kentte yaplan bir Z standart puan katr?
aylk organizasyon saylar verilmitir.
A) 4 B) 3,5 C) 3 D) 2,5 E) 2
Buna gre, bu deerlerin standart sap-
mas katr?

TEST KODU : 21412


70
A) B) 15 C) 14
2

5 2
D) E) 2 3
2

STATSTK
2. Ardk be tek saynn standart sap- 4. Biyoloji dersindeki Z standart puan
mas katr? 4,2 olan bir rencinin bu dersteki T
standart puan katr?
10 2 10
A) B) C) 10
2 5 A) 84 B) 88 C) 92 D) 94 E) 96

D) 2 5 E) 2 10

161
5. Kimya dersindeki T standart pua- 7. Bir otelin gnlk mteri saylaryla ilgi-
n 41 olan bir rencinin bu dersteki li bir veri grubu hazrlanyor ve bu veri-
Z standart puan katr? ler kullanlarak aadaki kutu grafii i-
ziliyor.
A) 1,8 B) 1,5 C) 1,2
D) 1 E) 0,9

Bu veri grubu ile ilgili aadakilerden


www.akilfikirmektebi.com

hangisi yanltr?

A) En kk deeri 20 dir.
B) Alt eyrek deeri 60 dr.
C) Ortanca deeri 120 dir.
D) eyrekler akl 80 dir.
E) En byk deeri 220 dir.

6. Kemal'in, not ortalamasnn 64 ve stan-


dart sapmann 8 olduu ngilizce sna-
vndaki Z standart puan 1,75 dir.
Buna gre, Kemal'in ngilizce snavn-
dan ald not katr?

A) 50 B) 52 C) 54 D) 56 E) 57

162
8. - 10. sorular aadaki bilgilere gre 9. 2. denemede 37 net yapan Aye'nin Z
birbirinden bamsz olarak cevaplay- standart puan katr?
nz.
A) 1,6 B) 1,2 C) 1

Bir dershanede, 80 soruluk 5 LYS-1 de- D) 1,2 E) 1,6


nemesinden elde edilen istatistiksel bil-
giler aadaki tabloda gsterilmitir.

Grubun

TEST KODU : 21412


Grubun net
Denemeler Standart
Ortalamalar
Sapmas

1. deneme 34 4

2. deneme 45 5

3. deneme 64 6

4. deneme 48 2

5. deneme 52 1,5

STATSTK
8. Girdii btn denemelerden 70 net 10. 4. denemedeki Z standart puan 4,75
yapan Melih'in en baarl olduu olan Fatma'nn bu denemede ka ne-
deneme hangisidir? ti vardr?

A) 1. B) 2. C) 3. D) 4. E) 5. A) 55 B) 56 C) 56,5
D) 57 E) 57,5

163
11. - 13. sorular aadaki bilgilere g- 12. 2. yldaki anketteki olumlu cevaplarn
re birbirinden bamsz olarak cevaplay- ortalamas 70 olduunagre, bu an-
nz. ketin standart sapmas katr?

A) 5 B) 6 C) 6,5 D) 7 E) 7,5
Bir fabrika, alanlarnn i performans-
larn izlemek amacyla 100 er maddelik
memnuniyet anketini yl boyunca
uygulamtr.
Aadaki tabloda, Ceren'in bu an-
ketlerdeki olumlu cevap saylar ve T
standart puanlar verilmitir.
www.akilfikirmektebi.com

1. yl 2.yl 3.yl

Olumlu Cevap Says 84 82 78

T Standart Puan 62 66 65

13. 3. yldaki anketin standart sapmas


11. 1. yldaki anketin standart sapmas 2 olduunagre, bu anketteki 70 so-
5 olduunagre, bu anketteki olumlu ruya olumlu cevap veren Nevin'in
cevaplarn ortalamas katr? T standart puan katr?
A) 80 B) 78 C) 76 D) 74 E) 72 A) 25 B) 30 C) 35 D) 40 E) 45

164
cevap anahtar
21201 - PERMTASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
C B C D E E C B E C A B E A B C

21202 - PERMTASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.

CEVAP ANAHTARI
E A B B D B C E C E E B D A D

21203 - PERMTASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
C E B D C D E E D D B? B E D D B

21204 - PERMTASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
A A B C D E B E E C B C A D E A

OLASILIK
21205 - PERMTASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
C B C B C A D E E D A D C D A D

21206 - PERMTASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
B D E D C E B E B D B C B C

21207 - PERMTASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
E D A C D B A A E D A D B A D A
165
21208 - PERMTASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
C D E A B E D A C B B B B D E C

21301 - KOMBNASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
A C D D C C A C B C E D C D E B

21302 - KOMBNASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
C C E A E B D D B D A D E C B B

21303 - KOMBNASYON
www.akilfikirmektebi.com

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.


C D A C B D E C E C B A B A A D

21304 - KOMBNASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
B D C A A B B B E C D B A A C D

21305 - KOMBNASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
B A E D D B A A C E C B C D D C

21306 - BNOM
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
C A E D D D C E D A C A E E A E

21307 - BNOM
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
E B A C C C A B B C D B C B A C
166
21308 - KOMBNASYON
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
E A E B B A A B C D D C C E D A

21401 - OLASILIK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
D E E A B C E C E B B D A D A C

21402 - OLASILIK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

CEVAP ANAHTARI
E A B A C D E C A D A D A C E B

21403 - OLASILIK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
B C A D B D D A A A B D C B E C

21404 - OLASILIK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
C D A C A A D E E A E D B E D A

OLASILIK
21405 - OLASILIK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
A E C D A D E C A C B E B C D B

21406 - OLASILIK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
B E D C A C A B D E A D D C C A

21407 - OLASILIK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.
C B C E B B B D C B C E C B B C
167
21408 - OLASILIK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
B E D B C B C A B C A E C C

21409 - STATSTK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
B C C C E D E E

21410 - STATSTK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
B C E D D A C B D

21411 - STATSTK
www.akilfikirmektebi.com

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.


E C B C B D C B E A A D B E

21412 - STATSTK
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.
A C A C E A D E A E B E A

168

You might also like