You are on page 1of 8

09.05.

2015 StarWarszerindenKahramannSonsuzYolculuu:LukeSkywalker|YMDergi

Star Wars zer nden Kahramann Sonsuz Yolculuu: Luke


Skywalker
Merve Aknc 05/04/2014

nsanlk tarihi boyunca, btn alarda ve btn koullarda mitler tremitir. Mitlerin ou
farkl kltrlerde, temelde ayn olsa da, farkl anlamlar ve ekillerle karln bulmutur.
Amerikal bir yazar ve mitolojist olan Joseph Campbell, mitler ve destanlar konusunda
almalaryla tannr ve hemen hemen btn kltrlerin kahraman mitlerinin tek bir kalpla
zmlenebilecei bir yntem oluturur. Kahramann Sonsuz Yolculuu adl kitabnda da farkl
mitlerin farkl kltrlerden rneklerini sunarak bu yapy aklamaya alr.

Joseph Campbell, kahramann macerasn ana blm altnda inceler: Yola k, Erginlenme
ve Dn. Her blmn kltrleraras ortakl gsteren mitlerin aklanmasna yardmc olan,
maceray gelitiren ve anlamlandran ara blmleri vardr. Campbell, bu yntemi izlerken pek
ok kltrden farkl metinleri sunarak, kahramann macerasnn aslnda tek bir arketipik
kahraman akladn ve bunlarn her kltrde ekil deitirdiini belirterek bu sayede de
metinlerin ortaklnn varln ortaya koyuyor.

George Lucas, Joseph Campbelln bu yntemini fazlasyla benimsemitir ve dnyada byk


yanklar uyandran Star Wars filmine de uyarlamtr. Ynetmenliini George Lucas, J. J.
Abrams, Dave Filoni, Irvin Kershner, Richard Marquandn yapt film serisinin ilki 1977de
yaynlanmtr. Ardndan er yl sreyle iki devam filmi yaynlanmtr. Bu orijinal lemenin
son filminin yaynlanmasndan 16 yl sonra ncl lemenin ilk filmi; yine er yl arayla

http://www.yalnizlarmektebi.com/starwarsuzerindenkahramaninsonsuzyolculugulukeskywalker/ 1/8
09.05.2015 StarWarszerindenKahramannSonsuzYolculuu:LukeSkywalker|YMDergi

dier iki film yaynlanmtr ve seri 2005te tamamlanmtr.

Orijinal serinin ilk filminde (daha sonra Yeni Bir Umut altbalyla anlacaktr), Luke
Skywalkern Galaktik Cumhuriyeti mparatorluktan kurtarmas iin giritii mcadeleyi
anlatmaktadr. Ayrca Gn kt etkisi altna giren Darth Vadern Leiay esir almas ve
Asilerin ssnn yok edilmesi sz konusudur. Btn bunlar Luke iin harekete geirici
etkenlerdir ve film Asileri, Leiay ve Galaktik Cumhuriyeti mparatorluktan ve kt Gten
kurtarma filmin yksn oluturmaktadr.

Luke Skywalker, Campbelln belirttii yap ve arketipik kahramann macerasna uygunluk


gsterir. Luke Skywalker, Galaktik Cumhuriyette yaayan Asi Birliinin bir askeridir. Jedi
valyesi Anakin Skywalker ile Naboo Senatr Padme Amidalann oludur. Eskiden Jedi olan
fakat daha sonra Gn kt etkisinde kalan Darth Vaderla mcadelesi ve mparatoru
ldren Darth Vader kurtarmas sonucu Galaktik mparatorluku devirmitir. Asilerin
kahraman olmutur ve zamanla baarlar da arttka Byk Jedi Efendisi olmutur.

Luke Skywalkern macerasnn Campbelln arketipik kahramanna ve mitlerin ortak yapsna


uyum salad film boyunca ak bir ekilde gzlemlenebilmektedir. Kahramann macerasnn
akland ynteme baktmzda, Lukeun macerasnn, bu aamalarn ounda karln
bulduu ve bu kalba ounlukla uyduu grlebilir.

KAHRAMANIN MACERASI

1. Yola k

1.1. Maceraya ar

Campbell, kahramann macerasnn ortaya kmasnda, buna neden olan bir ardan sz eder.
Kahramann karsna tesadfen ya da bilinli bir ekilde kan/karlan, onu harekete
gemeye iten bir neden sz konusudur. Luke Skywalkern macerasnda da, maceraya
http://www.yalnizlarmektebi.com/starwarsuzerindenkahramaninsonsuzyolculugulukeskywalker/ 2/8
09.05.2015 StarWarszerindenKahramannSonsuzYolculuu:LukeSkywalker|YMDergi

arnn bir karl vardr.

Galaktik Cumhuriyette yaayanlarn tm evreni kapsadna inanlan ve yetenekli bireyler


tarafndan kullanlabilen bir Gten sz edilmektedir. G, iyilik iin kullanlabildii gibi
ktlk iin de kullanlabilmektedir. G iyilik iin kullanan Jedilar ile ktye kullanan
Sithler arasndaki bu mcadele filmin ana konusu ortaya koymakla birlikte, dolayl olarak
Lukeun macerasnn da temeli saylabilir.

Gn ktlk iin kullanmnn somutlam hali olarak karmza kan Darth Vader, Asilerin
istasyonunu yok etmeye alr. Asilerin yannda yer alan, Alderaan Prensesi Leiann yardm
arsyla Luke Skywalkern maceras balar. mparatorluk, Leiann gemisini basarken Leia,
R2-D2 adl bir droide bir yardm mesaj yklemitir. Bu mesajn, filmde kurgusal bir kahraman
olarak yer alan eski byk Jedi ustas Obi-Wan Kenobiye iletilmesi gerekmektedir. R2-D2nun,
yannda C-3PO ile birlikte, Obi-Wann inzivaya ekildii Tatooine gezegenine dmeleri
sonucu, Jawalarn eline geerler. Luke Skywalker ve ifti amcas droidleri satn alr.
Tesadfen mesaj gren Luke, mesajda sz edilen Obi-Wan Kenobiyi tanmadn ancak
Ben Kenobiyle bir ba olabileceini dnp droidleri ona gtrmek niyetindedir. Ben Kenobi
mesaj aldktan sonra, Obi-Wan Kenobinin kendisi olduunu syleyerek bu yardm arsna
kaytsz kalamaz ve Lukela birlikte yola kar.

Sonu olarak, Prenses Leiann Obi-Wan Kenobiye gnderdii yardm arsyla kahramanmz
Lukeun da dolayl olarak maceraya arld grlmektedir.

1.2. arnn Reddedilii

Mitlerde, masallarda ve destanlarda sklkla karmza kan bir durumdur arnn reddedilii.
Maceraya olumsuz bir yn vermektedir. Lukeun macerasnn balangcndan nce de byle bir
reddedi sz konusudur.

Luke, ifti amcas ve yengesiyle birlikte yaamaktadr. Akademiye gitmek istemesine ramen
amcasnn hasat zaman byle bir eye izin veremeyecei sebebiyle bu plan gerekletiremez.
Bu sre zarfnda droidlerle birlikte Obi-Wan Kenobinin karsna kmas ve macera arsyla
karlaan Luke, amcasnn hasat zaman olduundan dolay akademiye gitmesine bile izin
vermediini hatrlayarak, amcasnn yannda olmas gerektiini syler ve ary reddeder. Obi-
Wan yalnzca Alderaana gtrmeyi kabul eder. Fakat daha sonra, yaadklar yerin Frtna
Birlikleri tarafndan yok edilmesi sonucu amcas ve yengesini kaybeden Luke, Obi-Wan ve
droidlerle birlikte gidecek ve maceras balayacaktr.

1.3. Doast Yardm

ary reddetmemi olanlar iin bir doast yardm aamas balayacaktr. Burada sz
edilen, koruyucu bir figrdr. Genelde yal bir kadn ya da erkek formundadr. Luke iin bu
doast yardm figr Obi-Wan Kenobidir.

Lukeun doast yardma ihtiya duyaca kum adamlarla karlama, R2-D2nun Obi-Wan
bulmak iin kamasyla balar. Onlarla mcadele etmektedir fakat baarl olamaz ve ald
http://www.yalnizlarmektebi.com/starwarsuzerindenkahramaninsonsuzyolculugulukeskywalker/ 3/8
09.05.2015 StarWarszerindenKahramannSonsuzYolculuu:LukeSkywalker|YMDergi

darbeyle baylr. Onu bu durumdan kurtaracak olan doast yardm, yal erkek kahraman
Obi-Wan Kenobiden gelir ve Lukeu kum adamlardan kurtarr.

1.4. lk Eiin Almas

Kahramann macerasnda ilk eiin almas, onun rehber ve yardmclaryla birlikte ar g


blgesinin giriindeki eik muhafzna dayanncaya kadar gelinceye dek ilerlemesini ifade
etmektedir. (Campbell 2010: 94)

Luke Skywalkern macerasndaki bu sre onun, rehberi Obi-Wan ile yardmclar R2-D2 ve C-
3PO ile Tatooineden ayrlma sreleridir. Bu srete yeni kahramanlar da eklenecektir: Han
Solo ve Chewbacca.

Luke ile Obi-Wan, Tatooineden ayrlmak iin Han Solodan yardm isterler. Han, Millenium
Falcon isimli bir gemiye sahip pilottur. Gemisi, k hzn geebilecek hzdadr. Bu nedenle
ondan yardm isteyerek kendilerini Alderaana gtrmesini isterler. Borcu olan Solo, yksek bir
mebla karlnda bu teklifi kabul eder.

Kahramanlar, bu yolculuk srasnda pek ok engelle karlarlar: mparatorluk askerleriyle ve


gemileriyle karlarlar, Alderaann ykldn grrler gibi.

1.5. Balinann Karn

Bu aamada, kahraman, d dnyaya ulamak yerine i dnyaya ynelir ve i dnyaya


ynelmesi sz konusu edilir. Bu ie dn, kahramann yeniden douu ncesi yaamas
gereken bir sre gibi deerlendirilebilir. Genellikle karanlk, ssz, kapal ve nemli bir ortamdr.
Manevi anlamda lp dirilmeyi betimler. Zindan, orman, maara, aa alt, kuyu, krlk, da
tepesi gibi karlklar vardr.

Luke Skywalker iin bu ie dn, p sktrcsdr. Prenses Leiann Darth Vadern eline
gemesi ve kahramanlarmzn maceras sresince onun da mparatorluk gemisinde mahsur
kalmas sz konusudur. Hakknda idam karar verilmitir. C-3PO bu bilgiyi rendikten sonra
Lukea haber verir ve Luke, Leiay kurtarmak iin harekete geer. Han Solo ve Chewbacca da
ona elik edecektir.

Leiay kurtarmak iin Frtna Birlikleri kostmleriyle gemiye girerler. Luke, Leiay bulunca onu
kurtarmak iin geldiklerini syler ve bu sre zarfnda Frtna Birliklerinin saldrlarna maruz
kalan kahramanlar, bir p kanalna ularlar. Buras, Lukeun macerasndaki balinann
karndr. Daha sonra buradan da kurtulacaklardr.

2. Erginlenme

2.1. Snavlar Yolu

Eiin almas sonucu, kahraman pek ok engelle karlar. Neredeyse sonu gelmeyecek gibi
grnen eitli mcadelelere giriir ki bu aama ayn zamanda maceraya hareket ve heyecan
katan blmdr.

http://www.yalnizlarmektebi.com/starwarsuzerindenkahramaninsonsuzyolculugulukeskywalker/ 4/8
09.05.2015 StarWarszerindenKahramannSonsuzYolculuu:LukeSkywalker|YMDergi

Lukeun macerasnda da pek ok engel ve mcadele grlyor. Alderaan yok eden lm


Yldznn peine dtkleri sre zarfnda karlarna birok engel kar. Bunlar amadan,
macerann baarl bir sonla bitmesi mmkn grnmemektedir.

Bu sre zarfnda, Luke, Obi-Wan Kenobinin kendisine verdii, babasnn eski n klcyla
altrmalar yapma frsat da bulmu olur. Bu onun Jedi olma yolunda att en byk
admlardandr da ayn zamanda. Karsna kan her zorlukla, dman askerleriyle ve
yaratklarla mcadelesinde n klc kullanmn da gelitirmektedir.

2.2. Tanrayla Karlama

Bu aamada, genellikle btn engeller ve devler aldnda gelen en son macera, baarl
kahraman ruhun Dnyann Kralie Tanrasyla mistik evlilii olarak sunulmutur. Bu en alt
noktadaki, zirvedeki ya da dnyann en ucundaki, kozmosun orta noktadaki, zirvedeki ya da
dnyann en ucundaki, kozmosun orta noktasndaki, tapnan sunak yerindeki ya da kalbin en
derin noktasnn karanlndaki krizdir. (Campbell 2010: 125) Campbell, burada karmza
kan figrlerin kz karde, anne, sevgili gelin olabileceini syler. yi kalplilik esastr fakat
kt kahraman olarak da karmza kabilir.

Lukeun macerasna baktmzda da byle bir Tanrayla karlama sz konusudur ki bu


tahmin edilebilecei zere Prenses Leiadr. Fakat, yukarda alntladmz gibi bir evlilik sz
konusu deildir. Bu macerada ama, onu kurtarmaktr ki filmin daha sonraki blmlerinde
Leia ile Lukeun karde olduklar da renilecektir. Nitekim Campbelln, bu Tanra figr iin
kz karde rnei de vermesi durumu aklamaktadr.

Leiaya Tanra figr atfedilmesi, onun kurtarlmak istenen bir kahraman olmas ve karmza
ilk kt an beyazlar iinde bir Tanra timsali gibi grnmesi olabilir. Tanrann iyi kalpli,
sevin veren, rahatlatan bir yan vardr. Leia da filmde bu rol stlenmektedir. Onu kurtarmak
iin gelen Lukeun, Leia ile ilk karlamas bu anda gerekleir ve Campbelln yntemindeki
Tanrayla karlama aamas da gerekleir.

2.3. Tanrlatrma

Tanrlatrma, kahramann son korkularnn ve mcadelelerinin tesinde ulaaca bir


tanrsallk, bir gtr. Erginlenmenin ifade bulmu, somutlam halidir denebilir. Kahraman,
Tanrsal zelliklere, doast glere ular. Bu onun yaratcsyla, Tanrsyla bir zdelik
kurmas gibi de addedilebilir.

Luke Skywalkern, Tanrlatrma aamasnn ncesinde pek ok maceraya katldn ve


mcadeleler verdiini, bu sre zarfnda da Jedi olma yolunda admlar attn sylemitik. Bu
aamada artk, Luke bir Jedi olarak kabul edilmektedir. Serinin dier filminde byk Jedi
ustas Yodayla tanp ondan Jedi eitimi alacak olsa da, bu maceralar ve mcadeleler, onun
bu yolda att ilk admlar olarak kabul edilebilir. Luke Skywalker, elinde bir g bulunduran,
G iyilik iin kullanan ve bir Jedi olabilmek iin gerekli zelliklere sahip bir kahramandr.

http://www.yalnizlarmektebi.com/starwarsuzerindenkahramaninsonsuzyolculugulukeskywalker/ 5/8
09.05.2015 StarWarszerindenKahramannSonsuzYolculuu:LukeSkywalker|YMDergi

2.4. Nihai dl

Kahraman, macera yolculuuna nihai bir dl iin kmtr. Bu aamaya gelene kadar yaad
her ey aslnda bu dle, sona ulamak iindir. Karlat engeller, dmanlar, sorunlar; nihai
dle ulamak adna gs gerilen zorluklardr.

Luke iin bu nihai dl, Alderaan ykan lm Yldzn yok etmektir. Bunun iin Asilerle
birlikte bir plan ortaya koyarlar ve saldrya balarlar. Bu arada mparator gemileri de Asilere
saldrmaktadr. Gn ktl temsil eden kahraman Darth Vader da bu saldrda bulunur.

Prenses Leia kurtarldktan sonra bu maceraya sadece borlarn deyecei paray


kazanabilmek iin giren Han Solo, macerasn sonlandrr ve geri dner. Bu saldrlar onsuz
yaplmaktadr. Fakat Luke, lm Yldz ve mparatorluk gemileriyle girdii mcadelede bir
ate hattnda kalp da tehlikeye dnce, bir anda Han Solo, Millenium Falconla gelip onu
kurtarr. Sonrasnda ise lm Yldz tam Asilerin istasyonunu yok etmek zereyken, Hann
kurtaryla saldrya devam eden Luke, lm Yldzn patlatr. Bu Luke Skywalkern maceras
iin nihai dl anlamna gelmektedir.

3. Dn

3.1. Dnn Reddedilii

Kahramann maceras sona erdiinde ve nihai dle ulatnda geri dnmesi gerekmektedir.
Fakat bunun her mitte har kahraman tarafndan kabul edilmedii grlebilir.

Luke Skywalker da bu dn kabul etmeyen kahramanlardandr. Fakat onun da kendine gre


hakl bir gerekesi vardr: Obi-Wan kurtarmak. Gemiye ulatktan sonra karlarna kan
engelleri atktan sonra yardmclar ve Prenses Leiayla hangara ulaan Luke, Obi-Wan
Kenobinin, Darth Vaderla bir karlamada olduunu grr: In kllaryla savayorlardr.
Luke, buna engel olmak ve Obi-Wansz oradan ayrlmamak ister fakat bu mmkn olmaz. Obi-
http://www.yalnizlarmektebi.com/starwarsuzerindenkahramaninsonsuzyolculugulukeskywalker/ 6/8
09.05.2015 StarWarszerindenKahramannSonsuzYolculuu:LukeSkywalker|YMDergi

Wan, Darth Vader tarafndan ald darbeyle yere der ve yok olur.

3.2. Byl Ka

Kahraman, macerann sonunda onu maceraya aran sebebi zmlemi, istediine ulam
ve bir zafer kazanmsa, macerasnn son aamasnda doast efendisinin tm gleriyle
desteklenir. (Campbell 2010: 225)

Luke Skywalker ve yardmclarnn geri dn aamasnda elde ettikleri byl ka ise Han
Solonun k hzna kabilen gemisi Millenium Falconla gerekleir.

3.3. Dardan Gelen Kurtulu

Kahramann, macerasndan bir yardmla geri alnmasnn gereklilii sz konusudur. Kahraman,


dardan gelen bir yardmla, kurtulua erer. Macerann son aamalarnda, seilene tm snav
boyunca destek olan doast yardmc gcn srekli eylemini gsteriyorlar. (Campbell
2010: 244)

Nihai dl adl blmde bu konuya deinmitik. lm Yldzn yok etmek iin saldrya
geen Asilerin ayn zamanda mparator gemisi tarafndan da ate hattna alnmas sonucu,
gittii sanlan Han Solonun Lukeu kurtarmas sz konusuydu. Burada, Luke iin dardan
gelen kurtuluun, Han Solodan olduu sylenebilir.

3.4. Dn Eiinin Almas

Kahraman, macerasn yaadktan sonra maceray bitirip dnn gerekletirirken amas


gereken bir eik daha kar ortaya. Luke Skywalker iin, bu eik Tie Fighters olarak bilinen
uaklardan kurtulmak olarak kabul edilebilir. Bu aamay da getikten sonra Luke iin macera
sonlanacak ve macera sonunda gerekletirilecek olan dier dnyaya gei tamamlanacaktr.

3.5. ki Dnyann Ustas

ki dnya ayrm arasnda, zamann grnmlerinin bak asndan nedensel derinliinkine


birinin ilkelerini dierininkilerle kartrmadan, akln birinin erdemiyle dierini tanmasn
salayarak- gidip gelmek zgrl ustann becerisidir. (Campbell 2010: 258)

Bu aamada da Lukeun macerasn baaryla sonlandrmas sonucu elde ettii madalyon ve


ona yksek bir stat kazandrlmasndan sz edilebilir. Bunun, Asiler tarafndan
gerekletirilen bir seramoniyle, Prenses Leiann hem Lukea hem de Han Soloya takt
madalyonla saland sylenebilir. Luke artk bir Jedidr ve bulunduu dnyann/dnyalarn
ustasdr.

3.6. Yaama zgrl

ki dnyann ustas olmak, lm korkusundan zgrlemek ve korkusuzca yaama


zgrlne kavumaktr. Bu bir anlamda, ne gemite ne de gelecekte olma, ama anda, yani
sonsuzluk zamannda yaayabilme sanatdr.

Luke Skywalkern yaama zgrl, Asilerin mparatorluka kar yaad zaferle salanr.
http://www.yalnizlarmektebi.com/starwarsuzerindenkahramaninsonsuzyolculugulukeskywalker/ 7/8
09.05.2015 StarWarszerindenKahramannSonsuzYolculuu:LukeSkywalker|YMDergi

Macerann btnnde karlalan zorluklar, engeller ve mcadeleler sonucu kazanlan zafer,


Luke iin zgrleme, korkusuzlama ve sonsuzluk zamannda yaayabilme sanatn elde
etmesi anlamna gelmektedir.

***

Sonu olarak; Joseph Campbell, farkl kltrlerde oluan mitleri, destanlar, masallar ve
hikyeleri temelde tek bir yap ve tek bir arketipik kahramann varlnda aklamaya alr. Bu
mitler, monomitler; farkl kltrlerde farkl maceralarn farkl kahramanlar zerinden anlatlsa
da aslnda ortak bir yaplar vardr ve bir temele dayandrlabilir.

George Lucasn Star Warsu yazarken bu yntemden etkilendiini ve kurgusunu bu ekilde


oluturulduu bilinir. Bu nedenle, Star Warsun ve kahraman Luke Skywalkern bu yapya
tamamyla uygun olduundan bahsedilebilir.

Kahramann maceras sresince yaayaca ana aama olan Yola k, Erginlenme ve


Dn, Luke Skywalker iin uyarlanabilir aamalardr. Lukeun macera arsn almas, bunu
bata kiisel sebeplerle reddetmesi, daha sonra maceraya atlmas, macera srecinde yaad
erginlenme, karsna kan engelleri, zorluklar aarak maceraya baarl bir son vermesi gibi
aamalar, Campbelln yntemiyle aklanabilmektedir.

Merve Aknc

(22 Kasm 1990, Eskiehir, Trkiye), Anadolu niversitesi Trk Dili ve Edebiyat
Blm mezunudur. niversite son snftayken Hrriyet Eskiehir'de kltr sanat
zerine ke yazarl yapmtr. Daha sonra Yalnzlar Mektebi bnyesine katlmtr. Halihazrda
Yldz Teknik niversitesi'nde Yeni Trk Edebiyat zerine yksek lisans yapmaktadr.

http://www.yalnizlarmektebi.com/starwarsuzerindenkahramaninsonsuzyolculugulukeskywalker/ 8/8

You might also like