Professional Documents
Culture Documents
ve
Dvn- Hikmet
Zkir bolup kir bolup hakn taptm Hak yddan zerre gafil bolmaanlar
Dny ukb haram klp yanp tiftim Yatsa kopsa hak zikrini koymaganlar
eyda bolup rsv bolup candn ttn Vallah billah dny haram almaganlar
B-gam bolup yir asta kirdim muna Gr iinde ol kul hergiz lmez bolur
Zkir olup, kir Hakk' buldum; Hak ydndn zerre gaafil olmayanlar,
Dnya, ahret haram klp ezip teptim;
Divne olup, rsv olup candan getim; Yatsa kalksa, Hak zikrini koymayanlar,
Gamsz olup yer altna girdim ite. Vallah, billah, dnya haram, almayanlar,
Kabr iinde o kul asla lmez olur.
Bam tofrak, zm tofrak cismin tofrak
Hak vashga yiter nn dip ruhum mtak
Kydm yandm bolalmadm hergiz afak
Ahmed Yesev'de airane tasvirler ve ince
ebnem bolup yir asta kirdim muna.
sanat oyunlar bulunmaz; fakat Keml Eraslan'm
dedii gibi, onun "hikmetlerinin tamamen basit,
Bam toprak, kendim toprak, cismim toprak;
kuru ve edeb bir deerden mahrum olduunu
"Hakk'a kavuur muyum?" diye, ruhum mtak;
sylemek de doru deildir. Baz hikmetlerinin sa-
Kavrulup yandm, olamadm asla ap-ak;
mimi ve cokun bir ifdeye sahip olduu ve dn-
ebnem olup yer altna girdim ite.
tasavvuf halk edebiyatnn en gzel rneklerini
tekil ettii unutulmamaldr."
Dvn- Hikmet'ten:
III
Hikmet
on mde nefs hevn kolga aldm on tokuzda yitmi makam zahir bold
nefs basa yz ming bel karmap saldm zikrin aytp i tam thr bold
tekebbrni yirge urup basp aldm kayda barsam hzr babam hzr bold
on trtmde tofrak-sfat boldum muna vsu'l-ys mey irdi toydum muna
On mde nefs arzusuna kplverdim; On dokuzda yetmi makam gsteriverdi;
nefs bana yz bin bel tutup saldm; zikrini dedim, iim dm temizlendi;
kibirlenmeyi yere vurup yenebildim; nereye varsam, Hzr Baba'm hazr oldu;
on drdmde toprak gibi oldum ite. gavsu'l-gyas mey iirdi, doydum ite.
(*) Metin ve tercme Kemal Eraslan'n Dvn- Hikmet'ten Semeler (Ankara, 1983) adl eserinden avnen alnmtr.
IV
Hikmet
1 6
X
Hikmet
1
ol kadirim kudret birlen nazar kld nefsim mini kp y^rtti hakka bakmay
hurrem bolup yir asta kirdim muna kie kndz b-am yrdm yam akmay
arb bendeng bu dnydn gzer kld hy u heves m v menlik otka yakmay
mahrem bolup yir asta kirdim muna pr-am bolup yir asta kirdim muna
Kadir Rabb'im kudret ile nazar kld; Nefsim beni ok koturdu, Hakk'a bakmadan;
mutlu olup yer altna girdim ite. gece gndz gamsz yrdm, yam akmadan;
Garip kulun bu dnyadan gp gitti; hevesleri, benlik dvasn atee yakmadan;
mahrem olup yer altna girdim ite. gamla dolup yer altna girdim ite.
2 6
zkir bolup kir bolup hakn taptm kuln korsem hizmet klp kuh boldum
dny ukb haram klp yanp tiftim tofrak-sfat yol stide yoh boldum
eyd bolup rsv bolup candn ttim klarn kyp ken kli boldum
b-gam bolup yir asta kirdim muna hemdem bolup yir asta kirdim muna
Zkir olup, kir olup Hakk' buldum; Bir kul grsem, hizmet klp kulu oldum;
dnya, ahret haram klp ezip teptim; toprak gibi yol stnde yolu oldum;
divane olup, rsva olup candan getim; klarn yanp snen kl oldum; hemdem
gamsz olup yer altna girdim ite. olup yer altna girdim ite.
3 candn kiip mihnet tarttm benden didi
mluumdm ta u talar sgti mini kanlar yutup allh didim rahm eyledi
fash tilde sgp ayd filing kan dzeh ire bolmasun dip gamm yidi
k bolsang evvel barp hakn tan hurrem bolp yir asta kirdim muna
merhem bolup yir asta kirdim muna Candan geip mihnet ettim, kulum dedi;
omluumdan dalar, talar sd beni; kanlar yutup "Allah!" dedim, rahm eyledi;
ak dille sp dedi: Filin hani? cehennemde olmasn deyip tasaland;
k olsan, nce varp Hakk' tan! mutlu olup yer altna girdim ite.
Merhem olup yer altna girdim ite. 8
4 yam yitti altm ke bir kne yok
sizni bizni hak yaratt tat n v-dir hakn tapmay knglm smuk
ey b'1-acep imek yimek rahat n yir stide sultn min dip boldum uluk
kl bel didi ruhum mihnet n kir bolup yir asta kirdim muna
edhem bolup yir asta kirdim muna Bir gn deil, altm e erdi yam;
Sizi, bizi Hak yaratt tat iin; yazk, Hakk' bulmamaktan krk gnlm;
ey acayip, imek, yemek, rahat iin; yer stnde sultanm deyip kibirlendim;
"Kal bel" dedi ruhum mihnet iin; kir olup yer altna girdim ite.
Edhem olup yer altna girdim ite.
9 11
eyh nn diben dava klp yolda kaldm pr-i mun nazar kld arb itim ibl
fes destr pek pula satp kildim yangl sema urup candn kitim sermest
nefs hev tuyan kld harp kaldm bolup il halkdn tanp katm
b-dem bolup yir asta kirdim muna zemzem bolup yir asta kirdim muna
eyhim diye dva klp yolda kaldm; Pr-i mun nazar kld, arap itim;
fes, sang deersiz pula satp geldim; ibl gibi sema klp candan getim;
bo istekler coup tat, yorulup kaldm; sermest olup insanlardan uzaklatm;
huzursuz olup yer altna girdim ite. Zemzem olup yer altna girdim ite.
10 12
bam tofrak zm tofrak cismim tofrak kul hce ahmed-nsih bolsang zngge bol
hak vasla yiter min dip ruhum mtak k bolsang candn kiip bir yol l
kydm yandm bola'lmadm hergiz afak ndnlara aytsang szng klmaz kabul
ebnem bolup yir asta kirdim muna muhkem bolup yir asta kirdim muna
Kul Hce Ahmed, nsih olsan, kendine ol;
Bam toprak, kendim toprak cismim toprak; k olsan, candan geip bir defa l;
"Hakk'a kavuur muyum?" diye, ruhum mtak; cahillere desen, szn klmaz kabul;
kavurulup yandm, olamadm asla ap-ak mukhem olup yer altna girdim ite.
s ebnem olup yer altna girdim ite.
XII
Hikmet
tevbe klp hakka yangan klara Tevbe klan klara nuru erer;
umah ire trt arda erbeti bar gece gndz orulu olsa, gnl parlar;
tevbe klmay hak yanmaan afillera ldnde kabre girse, kabri geniler;
tar lahidde kat azb hasreti bar kadir Rabb'im, rahm, rahman, rahmeti var.
Tevbe klp Hakk'a dnen klara 4
cennet iinde drt pnarda erbeti var.
Tevbe klp Hakk'a dnmeyen gafillere tevbesizler bu dnydm kimes bilr
dar lahidde kat hasreti var. lp barsa gr azabn krmes bilr
kyamet kn tang arast atmas bilr
heyhat heyhat nevha feryd knleri bar
umah mlkin ukan kullar tevbe klsun Tevbesizler bu dnyadan glmez bilir;
tevbe klp hazretia yavuk bolsun lp varsa, kabir azabn grmez bilir;
hr u kusur lmn vildn hadim bolsun kyamet gn Arasat tan atmaz bilir;
elvan elvan kiyer terif hilat bar heyhat heyhat, nevha, f eryad gnleri var.
Cennet mlkn anlayan kullar tevbe klsn;
tevbe klp huzuruna yakn olsun;
hr, kkler, glman, vildan hizmet klsn; namaz rze tevbe zre baranlara
trl trl giydii eref hil'ati var. hak yola kirip kadem koyanlara
3 ubu tevbe birle anda baranlara
yarhkanm kullar birlen sohbeti bar
tevbe kan klara nuru irr
tni kr syim bolsa kngli yarar Namaz, oru, tevbe zre varanlara,
kaan lp grge kire gri kingr Hak yoluna girip ayak koyanlara,
uan izim rahm rahman rahmeti bar. bu tevbeyle hirete varanlara,
balanm kullar ile sohbeti var.
ol arlar kimge turur bilgil mum her kim hakm kul bolsa hakka yansun
tevbe klan klara irr an hakka yanmas fil kullar nar barsun
tevbesizler ol ardm imes suni kul hce ahmed nek munda orun tutsun
anga irr zehir zakkum erbeti bar kie kndz korka turur heybeti bar
O pnarlar kim iindir, bil sen bunu; Her kim Hakk'n kulu olsa, Hakk'a dnsn;
tevbe klan klara iirir onu; Hakk'a dnmeyen gafil kullar teye varsn;
tevbesizler o pnardan imez suyu; Kul Hce Ahmed nasl burada mekn tutsun;
ona iirir zehir zakkum erbeti var. gece gndz korkup durur, heybeti var.
L
Hikmet
ne bo tatlk h yd seher vakti bolganda her kn kyer bu cmm kullukka yok dermanm
baldn sk h at seher vakti bolganda sin kirgil gnhm seher vakti bolganda
Ne ho tatl H yd seher vakti olanda; Her gn yanar bu canm, kullukta yok dermanm,
baldan tatl H ad seher vakti olanda sen bala gnahm seher vakti olanda.
seher vakti turganlar cnm feda klganlar mn semin yandursang rh kum kydrseng
k otga kygenler seher vakti bolganda hudymga sgnsang seher vakti bolganda
Seher vakti kalkanlar, cann feda klanlar, man mumunu yandrsan, ruh kuunu uyandrsan,
ak oduna yananlar seher vakti olanda. Allah'na snsan seher vakti olanda.
seher vakti ho saat turganga bolgay rahat kul hce ahmed sat bir zerre yok takati
alur devlet saadet seher vakti bolganda zikir cann rahat seher vakti bolganda
Seher vakti ho saat, kalkana olur rahat, Kul Hce Ahmed saat, bir zerre yok takati,
alr devlet, saadet seher vakti olanda. zikir cann rahat seher vakti olanda.
LIV
Hikmet
irenler ceml krer derviler sohbetinde her kim sohbetke kildi irendin l ald bat
yaranlar meclisinde nr yaar sohbetinde kildi bili bold derviler sohbetinde
Erenler cemal grr derviler sohbetinde; Her kim sohbete geldi, erenden nasip ald,
yaranlar meclisinde, nur yaar sohbetinde. tez geldi, bili oldu derviler sohbetinde.
ne tilese ol bolur derviler sohbetinde her her kim sohbetke kildi knglige man told
srlar zahir bolur derviler sohbetinde ashblar murd tapt derviler sohbetinde '
Ne dilese o olur derviler sohbetinde; Her kim sohbete geldi, gnlne mna doldu
her sular zahir olur derviler sohbetinde. ashblar murad buldu derviler sohbetinde.
m kilse hs bolur yulduz kilse ay bolur resla vahiy kildi bandn tcm ald
mis kilse altm bolur dervler sohbetinde kopt hdimlik kld dervler sohbetinde
m gelse, hs olur; yldz gelse, ay olur; Resl'a vahiy geldi, bandan tacn ald, :
mis gelse, altn olur derviler sohbetinde, kalkt hdimlik kld derviler sohbetinde.
kirb hasedler ler iige man tolar kul hce ahmed sohbetde dem urar mnctda zih
kz ap hakn krer dervler sohbetinde ho sadetde dervler sohbetinde
Kibir, hasedler lr, iine mna dolar, gz Kul Hce Ahmed sohbette, dem vurur mnctta,
ap Hakk' grr derviler sohbetinde. ne gzel saadette derviler sohbetinde.
LIX
Hikmet
tala'llh zihi man sin yarattmg cism cnn afillerge dny kirek killerge ukb kirek
kullk klsam tni kni minge sin ok kirek sin vizlerge minber kirek minge sin ok kirek sin
Tala'llh zih ma'n, sen yarattn cism ve can, Gafillere dnya gerek, killere ukba gerek,
kulluk klsam dn gn, bana sen gereksin sen. vaizlere minber gerek, bana sen gereksin sen.
szlesem nn tilimde sin kzlesem min kzmde sin umal kirem cevln klam ne hurilere nazar klan
knglmde hem canmda sin minge sin ok kirek sin an mun min ne klam minge sin ok kirek sin
Sylesem ben dilimdesin, gzlesem ben gzmdesin Cennete girem cevlan klam, ne hurilere nazar klam,
gnlmde ham canmdasn, bana sen gereksin sen. onu bunu ben ne klam, bana sen gereksin sen.
10
feda bolsun singe canm tker bolsang minim kanm hce ahmeddr minim atm tni kni yanar otun
min kulng min sin sultnm minge sin ok kirek sin iki cihanda mdim minge sin ok kirek sin
Feda olsun sana canm, dker olsan benim kanm, Hce Ahmed'dir benim adm, dn gn yanar odum,
ben kulunum sen sultanm, bana sen gereksin sen. iki cihanda midim, bana sen gereksin sen.
LXIV
Hikmet
LXV
Hikmet
behit dzeh talaur talamakda beyn bar dzeh behit aytur min artuk peygamberler minde bar
aytur min artuk minde firavn hmn bar peygamberle aldda kevser hr lmn bar
Cennet cehennem savar, savamakta beyan var; Cennet der ki: Ben stn, peygamberler bende
cehennem den Ben stn, bende Fir'avn, Hmn var. var; peygamberler nnde Kevser, huri, glman
var.
behit aytur ne dir sin szni bilmey aytur sin dzeh aytur min artuk tersa cahd minde bar
sinde firavn bar bolsa minde ysuf kenn bar cahd ters aldda trlg azb-suzn bar
Cennet der ki: Ne dersin, sz bilmez sylersin; Cehennem der: Ben stn, tersa, cahud bende var;
sende Fir'avn var olsa, bende Ysuf Ken'n var. cahd ters nnde trl azap-suzan var
dzeh aytur min artuk bahl kullar min bar behit aytur min artuk m'min kullar minde bar
bahillerni boynda otlu zendr-ken bar m'minlerni aldda trlg nimet-elvn bar
Cehennem den Ben stn, hasis kullar bende var; Cennet der ki: Ben stn, m'min kullar bende var;
hasislerin boynunda ateten zencir-ken var. m'minlerin nnde trl ni'mit -evlan var.
Cennet der ki: Ben stn, zkir kullar bende var;
dzeh aytur min artuk zlim kullar minde bar zkirlerin gnlnde zikr ve fikr-i Sbhan var.
zlimlerge birrge zehr zakkum endn bar 11
Cehennem der: Ben stn, zlim kullar bende var;
dzeh aytur min artuk b-namzlar minde bar
zlimlere vermeye zehir, zakkum endan var. b-namzlar boynda ylan bilen yan bar
8
Cehennem den Ben stn, namazszlar bende var;
behit aytur min artuk lim kullar minde bar namazszlar boynunda ylan ile iyan var.
limlerni knglide yet hads kur'n bar
12
Cennet der ki: Ben stn, lim kullar bende var;
limlerin gnlnde yet, hads, Kur'n var. behit aytur min artuk ddr krmek bende bar;
ddrn krsetrge rahm atl rahman bar
9
dzeh aytur min artuk mnafklar minde bar Cennet der ki: Ben stn, didar grmek beride var;
mnafklar boynda otdn ikil-ken bar didarn grmeye Rahm adl Rahman var.
LXVII
Hikmet
7
hak kullar derviler hakkatn bilmiler kd imm bolanlar n-hak dava klanlar himr
hakka k bolanlar hak yola kirmiler yangl boluban yk astda kalmlar
Hak kullar derviler hakikati bilmiler; Kad, imam olanlar, haksz dva klanlar
Hakk'a k olan Hak yoluna girmiler. eek gibi olarak yk altnda kalmlar.
2
8
hak yola kirgenler allh tiy yrgenler
irenler izin izlep memlikdin kimiler rvet alan hkimler haram alp yigenler z
barmakm tileben korkup turup kalmlar
Hak yoluna girenler, Allah deyip gidenler
erenleri izleyip memlikten gemiler. Rvet alan hakimler, haram alp yiyenler
parmann dileyip korkup durup kalmlar.
3
9
lem fahri mustaf anda ayd merhaba
mirc tni itip fahr fakr yoln almlar tatl tatl yigenler trlg trlg kiygenler altun
lem fahri Mustafa, yle dedi merhaba, Mirc taht olturgenler tof rak astm kalmlar
gecesi klp f ahr f akr yolunu almlar. Tatl tatl yiyenler, trl trl giyenler, altn
4 tahta oturanlar toprak altnda kalmlar.
kngl birmey dnya sr klmay harma 10
hakn sygen klar helhdm yemiler
m'min kullar sdklar sdk birle turanlar
Gnl vermez dnyaya, el uzatmaz harama, dnyaln sarf itip umak hrm kumlar
Hakk' seven klar hellinden yemiler.
M'min kullar, sdklar, sdk ile duranlar,
5 dnyaln sarf edip cennet hrun kucaklamlar
dny mening digenler cihan mln alanlar 11
kerges ku dik boluban ol harma batmlar
Dnya benim diyenler, cihan maln alanlar, . kul hce ahmed bilmi sin hak yola kirmi sin
hak yola kirgenler hak ddrm krmiler
Kerkes ku gibi olup, o harama batmlar.
6 Kul Hce Ahmed bilmisin, Hak yoluna girmisin,
Hak yoluna girenler Hak didrn grmler
molla mft bolanlar yalan fetva birgenler
Akn kara klanlar ol tamua kirmiler
LXIX
Hikmet
ey dostlarm lsem min bilmem ki hlim ne bolur iltip lahidge koysalar arkaa bakmay yansalar
grge kiriben yatsam min bilmem ki hlim ne bolur soru su'lm sorsalar bilmem ki hlim ne bolur
Ey dostlarm, lsem ben, bilmem ki halim ne olur; Gtrp lahde koysalar, arkaya bakmadan dnseler,
kabre girerek yatsam ben, bilmem ki halim ne olur. suallerimi sorsalar, bilmem ki halim ne olur.
Hi gelmedi benden sevap, orda ne veririm cevap,
ger klsalar yz bin azap, bilmem ki halim ne olur
kire kar atl ylan ulansa tenge ol zaman
kalmas btn bir sthn bilmem ki hlim ne bolur
Girse Kar adl ylan, dolansa tene o zaman, bolsa kymetni kni hzr bolur baralar klan
kalmaz btn bir sthan, bilmem ki halim ne olur amellering kan bilmem ki hlim ne bolur
Olsa kyametin gn, hazr olur cmleleri,
cmle ylp mr u mr etrafmda nler urar kldn ameller hani, bilmem ki halim ne olur.
mkil irr pes kr u br bilmem ki hlim ne bolur
Cmle ylp mr u mr, etrafmda niler vurur,
mkl olur o halde kr, bilmem ki halim ne olur. ey kul ahmed sin bu kn kll ibadet tn kn
dimegil mrmdr uzun bilmem ki hlim ne bolur
h kilmedi mindin savb anda ne birgmdr cevb Ey Kul Ahmed, sen bu gn, kl sen ibadet dn gn,
ger klsalar yz ming azb bilmem ki hlim ne bolur deme sen mrmdr uzun, bilmem ki halim ne olur.
LXX
Hikmet
nice yllk mihribmm cn aytadur dostlarm bu bu can bizler ile bir nice yllar var idi Hak
vcdum ehrini fn kladur dslarm Tal hkm ile azm etmekte dostlanm
Nice yllk mihribanm can demekte, dostlarm;
bu vcudum ehrini fni klmakta, dostlarm.
. Linkedin......
. About me.......