You are on page 1of 5

10/1/2017

ZygmuntBauman:lolquidocomoimagendeunapoca10.01.2017LANACION

Elsocilogopolacoreflexionobsesivamentesobreloscambiosdelmundoactualy
fueunreferenteantiglobalizacin
DianaFernndezIrusta

LANACION

MARTES10DEENERODE2017

Foto:EFE

"Cuandohablaba,escuchabacuandoenseaba,aprenda."Paralamayoradequienesayerse
encontraronconlanoticiadesumuerte,ZygmuntBaumanfue,antetodo,elsocilogocreadorde
http://www.lanacion.com.ar/1974501zygmuntbaumanloliquidocomoimagendeunaepoca

1/5

10/1/2017

ZygmuntBauman:lolquidocomoimagendeunapoca10.01.2017LANACION

unadelasmsconocidasmetforassobreeldevenirdelasociedadposindustrial:elconceptode
"modernidadlquida".PeroparasucolegaKeithTester,coautordeLaambivalenciadela
modernidadyotrasconversaciones,Baumanfueunmaestro,alguiencapazdedignificarlaidea
deldilogoyunintelectualcuyoslibrosyseminarios"eranlugaresdondepodamosexplorar
juntoselmododeserhumanos".

NacidoenPoznan,Polonia,en1925,Baumanfuetestigoinclusovctimadelastransformaciones
quedieronformaalsigloXXluegoseconvertiraenunatentoobservadordelosprocesosque
alumbraronalsigloXXI.Deorigenhumilde,conocilapersecucinantisemita,lacatstrofedela
muertemasiva,elhostigamientopoltico.Tradujoestasvivenciasenunpensamientodonde,ms
alldelamiradasociolgica,loqueprimabaeraelimperativotico,lainsistenciadelapulsin
humanista.SusgrandestemasfueronlosvnculosentremodernidadyHolocausto,elimpactode
laglobalizacin,elconsumismoylosmodosenquelaliquidezdelofinancierohabraterminado
impregnandounlazosocialque,asuvez,sevolvi"lquido".Prolfico(escribimsde50libros),
comourgidoporsutenazcrticaalordenglobalactual,semantuvoactivohastaltimomomento.
Justamenteayer,eldiarioespaolLaVanguardiapublicunaentrevistarealizadaporcorreo
electrnicodonde,consultadosobreelBrexityTrump,elpensadorde91aoslanzaba,nosin
furia:"Estamospagandoelprecioporlos30o40aosdeatracn,dejuergaotorgadosporuna
seriedeobsesionesdemonacasinterconectadas,comoviviracrdito,laorgaconsumista,la
crecientebrechaentrelosganadoresylosderrotados,lanacionalizacindelasgananciasyla
individualizacindelasprdidas".

Testigo de la historia
ZygmuntBaumaneraunniocuandosufamilia,juda,sevioobligadaahuirdelnazismoy,a
comienzosdelaSegundaGuerraMundial,seinstalenlaUninSovitica.Finalizadoelconflicto,
regresaPolonia,dondemilitenelPartidoComunista.Algunavezasegurquesuadhesinala
izquierdatuvoqueverconelrecuerdodeunainfanciapobreylashumillacionesqueviosoportara
supadre.EstudiSociologayFilosofaenlaUniversidaddeVarsovia,dondeluegofueprofesor.
PeroPolonia,sutierranatal,leerarenuente.En1969,unacampaaantisemitasacudielrgimen
comunista:Baumandebidejarsupuestoenlauniversidadyemprenderotravezelcaminodel
exilio.
http://www.lanacion.com.ar/1974501zygmuntbaumanloliquidocomoimagendeunaepoca

2/5

10/1/2017

ZygmuntBauman:lolquidocomoimagendeunapoca10.01.2017LANACION

SeinstalduranteunbrevetiempoenIsrael,dondefueprofesorenlasuniversidadesdeTelAvivy
Haifa.Aprincipiosdelos70,lysufamiliaviajaronaGranBretaa.LaUniversidaddeLeedsse
convirtiensuhogar:hasta1990dirigieldepartamentodeSociologa,yluegomantuvo
prolficosvnculosacadmicos(queincluyeelBauman
Institute:http://baumaninstitute.leeds.ac.uk).

Laaceptacinquefuerecibiendoenloscrculosintelectualeseuropeos(obtuvoelPremioAmalfi
deSociologayCienciasSociales,elTheodorW.AdornoyelPrncipedeAsturiasde
Comunicacin),nosecorrespondiconloqueocurraenPolonia,dondenuncapudodejardeser
controversial.Mientrassufiguradehumanistacrecaincluso,mientrasseconvertaenelgran
referentedelosmovimientosantiglobalizacin,en2006unhistoriadorpolacoreveldocumentos
quedemostrabansuantiguapertenenciaaunaorganizacinestalinista,acusadadeasesinara
opositoresalrgimen.Baumanreconocihaberintegradoesaagrupacin,peroasegurquenunca
desempetareasquenofuerandeescritorio.

Ladiscusinsobreelconceptodemodernidad,susalcancesylaimpugnacindealgunosdelos
presupuestoshabitualessobreestetrminomarclamayoradesustrabajos.EnModernidady
Holocausto,definesdelos80,cuestionlaideadequelabarbarienazisehubieradebidoaun
"fracaso"delosidealesdelamodernidad.Enunalneadepensamientoquesenutradeloqueya
habantrabajadoAdornoyotrosintegrantesdelaEscueladeFrncfort,considerabaqueenel
dispositivonazihabauncomponentederacionalidad,burocraciaeindustrializacinplenay
absolutamentemoderno.

Lareflexinsobrelosclaroscurosdelamodernidadtambinestenlabasedesuconceptoms
popular.CuandoescribeLamodernidadlquidalohacecuestionandoelbinomio
modernidad/posmodernidad.Paral,nohabitamosunasociedadposmoderna,sinounainstancia
particulardelamismamodernidadsumismoanclajeenloracionalquepresidilamayordelas
catstrofeshumanas.Ladiferenciaestaraenque,mientrasaquellamodernidadsebasabaen
instituciones,pautasymodelosdesociabilidad"slidos",laactualseconstruyeapartirdela
flexibilidad,ladesregulacin,elcambiocontinuo,laincertidumbre.Elmundolquidoesla
mximaexpresindelamodernidadenamoradadelcambioylaemocinpermanente.Tambines
elmundodeloimpredecibley,porende,delmiedo.
http://www.lanacion.com.ar/1974501zygmuntbaumanloliquidocomoimagendeunaepoca

3/5

10/1/2017

ZygmuntBauman:lolquidocomoimagendeunapoca10.01.2017LANACION

Afinesdelos90,integrantesdelmovimientoantiglobalizacinsintieronqueBaumandescriba
eseestadodecosascontraelqueellossemanifestaban.Lanocindelolquidoimpregnincluso
ariesgodeciertasaturacinlaobradelpensador:Vigilancialquida,Sobrelaeducacinenun
mundolquido,Vidalquida,Miedolquido,Artelquido?

Enlosltimosaos,supreocupacinsecentreneldramadelosrefugiados(Extraosllamando
alapuerta),elconsumismoylacrecientetensinpolticaanivelglobal."Lagentehacehistoria
mientraseshechaporlahistoria",leescribiaLaVanguardia.Desdeayersunombreformaparte
deesahistoriaalaqueintentpensar.

Redes sociales
"Lasoledad,sentirseabandonados,songrandestemoresdeestostiemposdeindividualizacin(...)
Muchosusanlasredessocialesnoparaunirniampliarsushorizontes,sinoporelcontrario,para
encerrarseenloqueyollamozonasdeconfort,dondeelnicosonidoqueoyeneselecodesu
voz"

Refugiados
"Lagentequeayerestabaorgullosadesuhogar,desuposicinenlasociedad,muyamenudomuy
bieneducada,ahorasonrefugiadosyvienenaqu"

Felicidad
"Noshanhechoesclavosdelconsumo,lastiendas,lasgrandessuperficies.Labsquedadela
felicidadequivaleairdecompras"

LANACION Cultura

http://www.lanacion.com.ar/1974501zygmuntbaumanloliquidocomoimagendeunaepoca

4/5

10/1/2017

ZygmuntBauman:lolquidocomoimagendeunapoca10.01.2017LANACION

Copyright2016SALANACION|Todoslosderechosreservados

http://www.lanacion.com.ar/1974501zygmuntbaumanloliquidocomoimagendeunaepoca

5/5

You might also like