Trkesi

Nergis

Perine) ve Mukaddes lgn

DHARMA YAYINLARI

Dizi Ad

Dnya Dinleri ve Kltrleri/ Taoculuk

Yyn Ynetmeni

Cem en

Kitabn zgn Ad

365 Tao

Yazar

Deng Ming-Dao

Trkesi

Nergis Perine/ ve Muk.iddes lgn

Kapak Tasarm

DnnRm cmlf

Yayna Hazrlayan

Namk K. Atalay

Renk Aynn

3B Grafik

Basm

Kitap Matbaaclk

Cilt

Fatih Mcellit

Yayn Tarihi

Oak 20011 1. Basm

ISBN

975-7800-33-3
Dharma Yaynlar

Trke Yayn Haklanc

letiim Adresi

P.K. 1358 Sirkeci 34438 stanbul

GSM

532 377 11 45

Tel

212 512 81 21 pbx

Fax

212 512 50 21

E-posta

dharma@dharmayayinlari.com

Web sitesi

http://www.dharmayayinlari.com

DENG l'vilNG-DAO

GNLK OKUMA N KILAVUZ

365 Gnn Taosu'ndaki yazlar mevsimlere gre dzenlen

mitir .Ancak mevsimler iki yarmkrede farkl olmas nedeniy
le dzenlenen aadaki liste bunlar arasnda koordinasyon kur
manza yardm edecektir .te yandan gndnm (solstice) ve
gn-tn eitlikleri (equinox) arasndaki uyumun mkemmel ol
madn unutmayn .Tao'yu izleyenler, hi phe yok ki bu ku
sursuz olmaytan zevk duyarlar . Doann izledii yol kusur
suzdur . Onu izlemek bize baldr.
1.BALANGI
2.YIKANMA
3.ADAMA
4 . YANSIMA
5. SES
6.ORTAYA IKMA
7. SABIR
a.
9. YMSERLK
10. FELAKET
11. FA
12.BM VERME
13.SOCURMA
14 . KONUMLANMA
15.ZAMAN
16.SIRADAN

1 Ocak
20cak
30cak
40cak
50cak
60cak
70cak
80cak
90cak
lOOcak
11 Ocak
120cak
130cak
140cak
15 Ocak
160cak
v

365 GNN TAOSU

17.BRLC
18. TAYF

19. GRM
20. MUTLULUK
21 YETENEKLER
22. LETM
23. YE\iLENME
24.KAHKAHA
25. YARARSIZLIK
26.KENDN ADAMA
27. LEN
28. SORUMLULUK
29. YARALAR
30. SEVME
31. YNLENDRME
32. HER YERDE B ULUNMA
33.SAVUNMA
34. BACLANTI
35. FAYDALANMA
36. HAKM NOKTA
37. UYU.l'viAZLIK
38. UYARLAMA
39. ENDE
40. BLNALTI
41.ZM
42. YRY
43. SEBAT
44.FSNEME
45. DOLAIM
46. ORGANZAS YON
47. SREI<SZLK
48. BLG
49.LM

VI

170cak
18 Ocak
190cak
20 Ocak
21 Ocak
22 Ocak
23 Ocak
24 Ocak
25 Ocak
26 O cak
270cak
28 Ocak
29 Ocak
30 Ocak
31 Ocak
1 ubat
2 ubat
3 ubat
4 ubat
5 ubat
6 ubat
7 ubat
8 ubat
9 ubat
10 ubat
11 ubat
12 ubat
13 ubat
14 ubat
15 ubat
16 ubat
17 ubat
18 ubat

50. E TKLEM
51. GZELLK
52.AYRILIK
53.DENGESZLK
54. FELAKET
55.BLME
56. SUSKUNLUK
57. SEM
58. FIRSAT
59. KAYNAK
60. BEKARLIK
61. KEDER
62. YORUM
63. FADE
64. SINIRSIZLIK
65.TIRMANI
66. DNG
67. GER DN
68. YARATICILIK
69. AYDINLANMA
70. ZGRLK
71.ECLENCE
72. KEF
73.OLUMLAMA
74.BRKM
75. YOL AMA
76.KUTSAL OLAN
77. KADER
78.KORKU
79. BAHAR
80. KARITLIKLAR
81. YELKEN AMAK
82.AKORT ETME
83. AYRILIK

19ubat
20 ubat
21 ubat
22ubat
23 ubat
24 ubat
25 ubat
26 ubat
27 ubat
28 ubat
1 Mart
2 Mart
3 Mart
4 Mart
5 Mart
6 Mart
7Mart
8Mart
9 Mart
10 Mart
11 Mart
12 Mart
13 Mart
14 Mart
15 Mart
16 Mart
17 Mart
18Mart
19 Mart
20Mart
21 Mart
22Mart
23Mart
24 Mart
Vll

84.AKIL
85.GEME AKI

86.MGELER
87.BTNLEME
88. YORUMLAMA
89. KOPU
90.UZUN MR
91. CENAZE
92.KESNLK
93.GVEN
94.UYGULAMA
95. YOLCULUK
96.TUTARLI OLMAK
97. YREKLENDRME
98.EIVEDA
99.EVE DN
100.MGELEM
101. YOCUNLAMA
102.BLN
103.ALMAK VE VERMEK
104.BLENMEK
105.SEVECENLK
106.KAYGISIZ
107.E EKLME
108.SAYILAR
109. T EMEL KURALLAR
110. DUA
111.GELENEK
112.BEKLENTSZ OLMAK
113.KABULLEN
114.NAN
115.BASKIN OLMA
116.TATMN
117.EKM

25Mart
26Mart
27Mart
28Mart
29Mart
30Mart
31Mart
1Nisan
2Nisan
3 Nisan
4Nisan
5Nisan
6Nisan
7Nisan
8Nisan
9Nisan
10Nisan
11Nisan
12 Nisan
13Nisan
14Nisan
15Nisan
16Nisan
17Nisan
18Nisan
19Nisan
20Nisan
21Nisan
22Nisan
23Nisan
24Nisan
25Nisan
26Nisan
27Nisan

118. YOL GSTERME

119. KAYNAKLAR
120.AIKLIK
121. SICINAK
122. GEERLK
123. MERKEZ
124. MEYDAN OKUMA
125. ZM
126.MECAZ
127. GZLENME
1 28. SINIRLAR
1 29. BELRSZLK
1 30. MCADELE
131.ANLAM
132. ONAYLAMA
133. FII US TASI
134. GEVEME
135. HAYALLER
136. YARGI
137 . SAVUNMASIZ OLMAK
138. ECiTiM
139. EVLLK
140. UYUMAZLIK
141 .KIRIIKLAR
142. BO ZAMAN
143. E DOCMA
144. SAKLI KALAN
145. BAKI AISI
146. DECERSZLK
147 . BOYUN ECME
148. EVR
149. EKSEN
1 50. MERHAMET
1 51 . GEREK

28Nisan
29Nisan
30Nisan
1 Mays
2Mays
3Mays
4 Mays
5 Mays
6 Mays
7Mays
8 Mays
9Mays
1 0 Mays
1 1 Mays
1 2 Mays
1 3Mays
14 Mays
15 Mays
16 Mays
17Mays
18Mays
19Mays
20Mays
21 Mays
22Mays
23Mays
24Mays
25Mays
26 Mays
27Mays
28Mays
29Mays
30Mays
31 Mays

IX

152.Uyku
153.Kusur
154.KILIF
155.HAZ
156.AYRILMAZ OLAN
157.UYGUN ZAMAN
158.LMEK
159. YAZAR
160.BATIL NAN
161.GEREK
162. TAO'YA ERMEK
163.SEYRSEFER
164.SANSR
165.USTA
166.BTNSELLK
167. MEDTASYON
168.BLGE
169. ZIRH
170.TAPINAK
171. SUNAK
172.GNDNM
173. VAZGEMEK
174.TAPINMA
175. ETLLK
176.LEMEK
177. TALHSZ
178. OCUKLUK
179.SAVA
180.G
181. GRDAP
182.AKI
183.ORTA
184. YER
185:KIVILCIM
x

1Haziran
2Haziran
3Haziran
4Haziran
5Haziran
6Haziran
7Haziran
8Haziran
9Haziran
10Haziran
11Haziran
12Haziran
13Haziran
14Haziran
15Haziran
16Haziran
17Haziran
18Haziran
19 Haziran
20Haziran
21 Haziran
22Haziran
23Haziran
24 Haziran
25Haziran
26Haziran
27Haziran
28Haziran
29Haziran
30 Haziran
1Temmuz
2Temmuz
3Temmuz
4Temmuz

186.NOKTA
187. SANATI
188.BAKALARINI UMURSAMAK
189. ZAFER
190.BO YUN ECMEMEK
191. ETKNLK ALANI
192. CDD VE SERT YNTEMLER
193. HEMEN
194.ARA YI
195. MNNETTARLIK
196. MANDALA
197. BOCULMU
198.KORUMA
199. SELLETRMEK
200.SEM
201. DI GRN
202. UMUTSUZ
203. GRNMEZOLMAK
204.BAARI
205. SA YDAMLIK
206. HAKR GRME
207. EVRM
208.Z
209. T UZAK
210.ETLLK
211.MUTLAK
212. SLUP
213.GMEN
214.BOLLUK VE BEREKET
215.D
216.R
217.EVDEN KAI
218. MLK YET
219.SOCUKKANLILIK

5Temmuz
6Temmuz
7Temmuz
8Temmuz
9Temmuz
10Temmuz
11 Temmuz
12Temmuz
13Temmuz
14 Temmuz
15Temmuz
16Temmuz
17Temmuz
18Temmuz
19Temmuz
20Temmuz
21 Temmuz
22Temmuz
23Temmuz
24Temmuz
25Temmuz
26Temmuz
27Temmuz
28Temmuz
29Temmuz
30Temmuz
31Temmuz
1Austos
2Austos
3Austos
4Austos
5Austos
6Austos
7Austos
XI
,,

220 .EK
221.FTE OLMAYAN
222. VAR OLMAK
223. SOYTARILAR
224 .KAYITSIZLIK
225. NYARGI
226 .TEKRAR
227. TUTARLILIK
228 .DERNLK
229 . GNAHLARDAN ARINMA
230 .lllKEMJ\.1ELLK
231.DZEN
232 . ETKETLER
233 .PEYGAMBERLER
234 . RMCEK
235. STRES
236. MAHPUSLUK
23 7. BEDEN
238 .MATRKS
239 . GENLK
240 .AMA
241. TOPYA
242. YREK
243 .D YALOG
244 .FTLER
245. BAHE
246 .ACA
24 7. GVERCN
248 .ALICILIK
249 .GRN
250 .SAYGI
25 1. YAAMSALLIK
252.HAK ETME
253. SABIR

8 Austos
9 Austos
lOAustos
11Austos
12 Austos
13 Austos
14 Austos
15 Austos
16 Austos
17 Austos
18 Austos
19 Austos
20 Austos
2 1 Austos
22 Austos
23 Austos
24 Austos
25 Austos
26 Austos
2 7 Austos
28 Austos
29 Austos
30 Austos
3 1Austos
1 Eyll
2 Eyll
3 Eyll
4 Eyll
5 Eyll
6Eyll
7Eyll
8 Eyll
9 E yll
10 E yll

254. BLMECE

255 . BELRSZ
256 .ZNEL
25 7. YOL AMA
258. TEMZLEME
259 .KPR
260 . UYARIM
261. SESSZLK
262 . YALNIZLIK
263 .KARI NOKTA
264 .MDAHALE ETMEME
265 . MASUMYET
266 . TAKDR ETME
26 7.USUL
268.DOCA
269 . ALAKGNLLLK
2 70. SPRME
2 71. SZ
2 72 .KARARLILIK
2 73 . HELEZONLAR
2 74 . YALNIZLIK
2 75 . ANLAILMAZLIK
2 76 . AY
2 77. BTN
2 78. TARH
2 79 . DNGNLK
2 80.L
2 81.LENMEM
2 82 .0DAK
2 83 .SRE
2 84 . EVRE
2 85 .AYDINLIK
2 86 . CRETME
2 87.TAMAMLANMA

11Eyll
12 Eyll
13 Eyll
14 Eyll
15 Eyll
16 Eyll
17E yll
18Eyll
19 Eyll
20 Eyll
2 1Eyll
22Eyll
23 Eyll
24Eyll
25 Eyll
26Eyll
2 7Eyll
2 8Eyll
29 Eyll
3 0Eyll
1Ekim
2 Ekim
3 Ekim
4 Ekim
5 Ekim
6 Ekim
7Ekim
8Ekim
9 Ekim
lOEkim
11Ekim
12 Ekim
13 Ekim
14 Ekim

xm

288.UFUK
289.BRLEME
290. DNM
291.LERLEME
292. DENGE
293.ARALIK
294. OTURU
295. ZMLER
296. GELME
297.Z
298. AAMALAR
299. VAR OLAN
300. DZELTME
301 . BR OLMA
302. OLGUNLUK
303.YALANMA
304. KEHANET
305.0LU
306. ZAFER
307.ZAMBAK
308. RUH
309. ACDA
310. ARKADALIK
31 1.KKLK
31 2. CESARET
31 3. BUKALEMUN
314. TEYE GE
31 5. NEE
31 6. DNLENME
317. YZC
318. ARKI YLEME
319.AYAKTA KALMA
320.FAKR
321. KENDNE YETERLLK
XIV

15Ekim
16Ekim
17Ekim
18Ekim
19Ekim
20 Ekim
21 Ekim
22 Ekim
23Ekim
24Ekim
25 Ekim
26 Ekim
27Ekim
28Ekim
29Ekim
30Ekim
31 Ekim
1 Kasm
2Kasm
3Kasm
4Kasm
5Kasm
6Kasm
7Kasm
8Kasm
9Kasm
10Kasm
. Kasm
12Kasm
1 3Kasm
14 Kasm
15Kasm
16 Kasm
17Kasm

322.K
323. YOCUNLUK
324.MOZAK
325. E
326. GZEMCLK
327. RENKSZ
328. VARLIK
329.GBEK
330. SACDUYU
331.ELEK
332. KURT ACZI
333.EEK
334. MARAPA
335. Y1CtTL1K
336.BLGELK
337.LLLK
338. ANLATIM
339. CRENME
340.BACLAM
341.YALINLIK
342. GSTERME
343. YABANOLAMA
344.RAHAT
345. YAPMAYA DECER
346.AMA
347. AYDINLATMA
348.0MURGA
349. su
350. KUM SAAT
351. NEFES
352.KALIP
353. VAATLER
354. DIKI
355. KI

18Kasm
19Kasm
20Kasm
21Kasm
22Kasm
23Kasm
24Kasm
25Kasm
26Kasm
27Kasm
28Kasm
29Kasm
30Kasm
1 Aralk
2 Aralk
3 Aralk
4 Aralk
5Aralk
6 Aralk
7Aralk
8 Aralk
9Aralk
lOAralk
11 Aralk
12Aralk
13Aralk
14 Aralk
15Aralk
16Aralk
17Aralk
18Aralk
19Aralk
20Aralk
21Aralk
xv

356. BACLANMA
357. KIRA ZG OLMA
358. TOPLULUK
359. ZHNSEL SACLIKLILIK
360. SONA ERME
361. SAFLIK
362. BOLUK
363. GECE
364. SABAH
365. SREKLLK

22Aralk
23 Aralk
24Aralk
25 Aralk
26Aralk
27 Aralk
28 Aralk
29 Aralk
30 Aralk
31 Aralk

GIRl

Gnmzde Taoculua kar byk bir ilgi var. Sanat kitapla

rndan felsefe snflarna kadar birok yerde Taoculua gnderme
ler yaplmaktadr. Qigong (ehi kung) ve Tai Chi, devlet niversite
lerinde retilmekte, ruhsalla eilimli insarlar Taocu meditas
yonu incelemektedirler. Aratrmaalar Taoculuu, Zen Budacla
yapt nemli etkiyi gz nne alarak (dolaysyla Hint Budiz
minden farkn ortaya koyarak) deerlendirmektedirler. Li Po ve
Tu Fu gibi inli klasik airle zellikle Taocu temalan kullanma
laryla tannmlardr. indeki nemli her bina -bugiin bile- Ta
ocu geomansi (feng shui) ilkelerine dayanarak ina edilmektedir.
Ancak ngilizce okuyabilen bir okuyucu Taoculuk hakknda
daha derinlemesine aratrma yapacak olsayd MS 300'den son
ra nemli hibir eyin yazlmam olduunu dnd iin
balanabilirdi. Her eyden nce, Tao Te Ching, l Ching ve Chu
ang Tzu gibi yaygn bir ekilde evrilen, popler olan ve nere
deyse btn kitaplarda bu.lanabilen kitaplarn hepsi Zhou ha
nedanl dneminde yazlmtr. Mevcut dier kitaplar simyay
la ilgili anlalmas zor metinlerin, ciddi tarih kitaplanrun ya da
seksoloji, egzersiz ya da efsaneler gibi dar alanlarda yazlm ki
taplarn evirileridir.
Taoculukla ilgilenen okuyucular kukusuz bu kitaplarn bir
ounu grmlerdir. Buna ramen dergilerde yazlan yazlar,
derslerde ve konferaslarda sorulan sorular ve birok kiinin Ta
ocu ilkelere ilikin olarak aka belirttii kafa karkl bu ko
nudaki mevcut yaznn Taoculuu gnlk yaama uygulanmak

DENG MING-DAO
iin yeterli destei salayamadn gstermektedir. Bu durum
artc deildir. evirmenler genellikle Taoculuk konusunda
uzun bir eitim almamlardr. Bu nedenle bak alan pratik
olmaktan ok akademiktir. Okuyucular Taoculua ilikin pop
ler kitaplar okuduktan sonra biraz daha ileri gitmek istiyorlar
sa pek az seenekleri vardr.
Eksik olan, gnmzde Taocu bir yaam srdrmeye alan
insanlar iin yazlm bir kitaptr. Byle bir kitap bir yandan kav
ramlar ngilizcede ak bir ekilde sunabilirken te yandan ge
leneksel Taoculuun lirik mistik anlayn da yakalamak zorun
dadr. in kltrnde Taoculuun gc -gnmzn Asya'sn
da bile gnlk yaamda varln srdrebilecek duruma gel
mesiyle- btn olarak kltrle olan saysz bana dayanmakta
dr. Taoculuk ngilizceye evrildii zaman bu referans noktalar
olaand ama ekici, yabanc, egzotik ve ezoterik grnmekte
dir. ngilizcede kark gibi grnen kavramlar incede basittir.
Yer ve kltrn tesinde gnlk yaamda Tao'yu grmek olas

mdr? 365 Gnn Taosu tam olarak bunu baarmaya almak

tadr. Bu kitap ak bir ekilde geleneksel Taoculuk kitab deil
dir. Daha ok Tao'yu aracsz olarak inceleyen bir kitaptr.
Ezoterik adlandrmadan kanmak amacyla Taoculuk, Taocu,
yin ve yang, wu wei ve dier pek ok ince terim hi kullanlma
mtr. Bu konuda tek ayrcalk Tao' dur; ancak burada bile tek
olan, mutlak Tao olarak deil sadece Tao olarak yazlmtr. e
itlilik salamak amacyla evirisi sk sk Yol ya da Patika olarak
da kullanlmtr. Tao yalnzca kitabi metafizik olarak ele aln
mamaldr.
Geleneksel Taoculuk genellikle sekincidir ve anlalmas
gtr. Bu arada eviriler gvenli bir uzaklk brakma tutumun
dan etkilenmitir.

365

Gnn Taosu'nun mesaj kiinin Tao'nun

ak ve ulalabilir fikirlerini gerekten de dolaysz olarak yaa

mna uygulayabileceidir.

XVIII

365 GNN TAOSU

365 Gnn Twsu sizi kendinizi kefetme ynnde isteklendi

rir. Gerek deneyim de burada yaanr. Kitabn meditasyonu s
rekli ne karmasnn nedeni de budur. l yazlardan uzakla
p u anda varolduu ekliyle dolaysz olarak Tao'dan yarar
lanmak ok daha iyidir. Kendimizi modern zamanlar iin esiz
olana amak, modas gemi formlarn prangalarn atmak, on
lar gncel gereksinimlere uyarlamak zorundayz.
Tao temel olarak, karakterin isel eitiminin dsal bir titrei
me yol aacan dnr. Bu, nemli bir ayrmdr. Tao'yu izle
yenler evrenin gizemleri ve yaamn felaketleriyle kuatldk.lan
zaman nce kendi isel karakterlerini salam tutmay dnr
ler. Bu, modem dncenin byk bir ksmyla uyumazlk iin
dedir. ok geni bir nehirle kar karya kalrsak onu aan bir
kpr ina ederiz. Birisi bize saldrrsa bunu hemen o kinin ha
tas olarak dnr ve saldrgan uzaklatrmak iin bdrarak
yardm arrz. Uzak bir ey zerinde uzun uzun d..inmek
istiyorsak onu kefetmek iin hemen uzaklara uarz.
Tao'yu izleyenlerin varsaymlar ok farkldr. Bu, hibir za
man onlarn kpr ina etmeyecekleri, saldrganla kavga etme
yecekleri ya da uzaklan kefetmeyecekleri anlamna gelmez;
yalnzca onlar olayn dier ynlerini de dneceklerdir. Nehir
le karlatk.lan zaman neden bir kprye ihtiya olduunu so
rabilirler. Sahip olduklarndan memnun olmamalannn bir ne
deni var mdr? Kpryle birlikte doada, toplumda, ekonomi
de, hatta estetik olarak bir dengesizlik doabilir mi?
Kiisel saldn durumunda Tao'yu izleyenler saldrgaru kkrt
mak iin bir ey yapp yapmadklann sorarlar. yleyse onu nle
yebilirler miydi? Tabii ki kendilerini savunurlar, ancak onlarn
kendini savunmalar dardan ynetilen ve denetimsiz iddetten
deil yalnz bana uzun zamandr srdrlm bir eitimden
kaynaklanr.

XIX

DENG MING-DAO
Tao'yu izleyenler uzaklan kefetmeden nce kendilerini iyi
tanmaya nem vereceklerdir. D dnyann yalnzca isel bak
asyla balanbl olarak bilinebileceine inanrlar. Bu nedenle
dierlerini tanmaya almadan nce kendini tanma zerinde
duracaklardr.
Kendini eitme, Tao'yu bilmenin temelidir. Tao d dnyada
gzmze arpsa bile bireyler, byk olann ileyiini gzlemle
yebilmek iin duyarllklarn keskinletirmelidirler.
Bah dnyasnda bugn kendi kltrlerinde bulamadklar
yantlan bulmak iin Taoculuu aratran binlerce insan vardr.
Bu saygdeer arayta ou insan ruhsal araylar iin bir reh
berden yoksundurlar. 365 Gnn Taosu byle bir rehber olabilir.
Bu kitap, bir yandan meditasyonun yolunda gitmiyor grnd
ve yaamn mit knc olduu durumlar ele alrken, bir yan
dan da ruhsal yaamn yaratt korku ve hayranlkla kark say
g duygusuna ve adana dikkat eker.

365 Gnn Taosu, Tao'ya giri iin her gn yaplan bir davet
tir. Eer bunu baarabilirseniz kitaplar ve klavuzlar nemini
kaybeder ve her ey Tao'nun mucizesi haline gelir.

)()(

365 GNN TAOSU

1 BALANGI

te gemiye binme an
Btn

ugur iaretleri yerinde.

Balangta her ey umut doludur. K endimizi yeni bir eye

balamaya hazrlarz. nmzdeki muhteem yolculuk iin ne
kadar istekli olursak olalm, her ey bu ilk ann ii:dedir: iyim
serliimiz, inanamz, kararllmz, masumiyetimiz .
Balamak iin bir karar vermeliyiz. B u karar her gn devam
eden z eitimimize verdiimiz bir szdr. K endi zmzle g
l bir balanh kurmalyz.D sorunlar nemli deildir.Her ey
den soyunmu olarak ve tek bamza yaamn tm zahmetli, zor
ileriyle baa karz.
Yalnzca kendimiz kendimize bir eyler verebilir, kendimizi
yaamn en derin ruhsal zn yaayan bir araca dntrebili
riz .
Bir kez karar verdik mi, artk her ey bize gelir. Uur iaret
leri batl inan deil, dorulamalardr. Bir yanthr. Denir ki, in
san bir kayaya dua etmeyi, tapnmay seerse, o kaya bile canla
nabilir.Ayn ekilde, biz de kendimizi ruhsal almalara verme
yi setiimizde, dalar ve vadiler bile amaamzn sesini yank
layacakhr.

DENG MING-DAO

2 l1KANMA
GUn doumunda ykanrken
Dlerini de ykayp ant.
Koru iindeki Tannlar
Ve arndr z ruhunu
Arnma,tmalmalarnbalangcdr .nce bedenin temiz
lenmesi gelir. Bedeni yadsmak iin deil, arndrmak iindir
bu ... Temizlenmek, ilahi olan duyumsamamza yardmeder .
Dlerini ykayp artmak,yalnzca uyku anlarndaki yanlsa
ma ve kayglardandeil,uyank haldeki yanlsama ve kayglar
danda kurtulmamzgerektiini ifade etmeninbir bakayoludur.
Tm yaam bir dtr, bu yalnzca yaamn orada olmamasn
dan deil, her birimizin ona farkl anlamlar yklemesindendir .
Kendimizi bu alkanlktankurtarmalyz .
Temizlenme srasnda doal olarak ie bakarz. Bedende
36000tanr ve tanrann olduuna inanlr.Eer srekli olarak
kt eyler yer, kendimizi zehirler, iimizde ve dmzda pisli
in birikmesine izin verirsek bu tanrlar tiksinerek bizi terk
ederler .
Dier yandan asl ilgimiz beden tapnaklarmzn kutsal var
lklanndan teye gemeli, evrensel BR OLAN'a ynelmelidir.
Kararta kir tabakalarn temizleyip, bedensel sorunlarndan ve
yanlkanlardankurtulduktan sonra iteki TEK OLANa
' ulaa
bilmek iin tanrlarda temizlemeliyiz .

365 GNN TAOSU

3ADAMA
arpk olan dzelt
Hareketsiz olan akt
Suyu, atei ve bir araya getir.
Dnyay tek bir noktada topla.
Eer kendimizi adamsak, yani manevi yolumuza tam bir
inan ve ballk duyuyorsak, bu durumda kararllmz olay
larn geliim hzn doal olarak artran bir g oluturur. n
mze giderek daha az engel kacaktr artk. Yolumuz dzeltil
mi eri bir yol gibidir. Bizi ne kadar amacmzdan uzaklatr
maya alsalar da yolumuzdan dnmeyiz.
Alelacele giriilen bir ite tam bir adan yoktur. Onun ayn
zamanda salamla da gereksinimi vardr. Bedenlerimiz, y
reklerimiz ve ruhlarmz btnyle istediimiz ey zerinde
odaklanmaldr. Yalnzca tm i elementJerimizi birletirerek
kendimizi tmyle adayabiliriz.
Yolumuzu apak grebiliyorsak ve kiiliklerimiz tamamyla
birlemise, d dnya ile i dnya arasnda hibir fark kalmaz.
Artk hibir ey uzak deil, hibir ey bize kapal deildir. Bu ne
denle, denir ki, dnya tek bir nokta gibidir: Adan ylesine g
ldr ki, onun paras olmayan bir ey kalmamtr.

DENG MING-DAO
4YANSIMA
Ay suyun zerinde
Sessizlik iinde oturur.

Su durgunsa, ay kusursuz bir ekilde yansyacaktr zerinde.

Biz de kendimizi dinginletirebilirsek, ilahi olan kusursuz bir bi
imde yanstabiliriz. Oysa, gnlk ilerimizin an hareketli at
mosferine kaplp gider, kendimize, benmerkezci dncelere
kaplp gibne izni verirsek, sularmzn yzeyi alkanhl olacak
hr. Bu durumda, Tao'nun alcs olamayz.
Kendimizi sakinletirmek iin yapacamz hibir ey yoktur.
Gerek dinginlik, zihinlerimizin sakinlemesine izin verdiimiz
sessizlik ve yalnzlk anlarnda doal olarak g<;'lir. Tpk suyun
kendi yzeyini bulmaya almas gibi, zihin de kutsal olana, tek
olana doru ekilir. Tpk amurlu suyun, mdahale edilmedi
inde berrak bir hale dnmesi gibi zihin de, sakinlemesine
izin verildiinde berraklaacakhr.
Ne ay ne de su, yanstmak ve yanstma yzeyi olmak iin bir
ey yapmaz. Meditasyon da ayn ekilde doal ve dolayszdr.

365 GNN TAOSU

5SES

Maaradaki rzgdr
Dinginlikteki devinim
Sessizlikteki g
Bir maarada tm d sesler kaya ve toprak tarafndan tutu
lur, der yandan bu durum insann kendi kalp ahlarnn ve ne
fesinin sesini duyabilmesini salar. Ayn ekilde, daln halinde
ki dinginlik bizi gndelik kargaadan uzaklahrarak yaamlar
mzdaki ince sesleri duyabilmemizi salar.
Kii, ancak kulayla deil ruhuyla duyduunda ince sesleri
alglayabilir. O sesin iine girerek en byk anla ularz. te
tam da bu nedenle pek ok dini gelenekte dualar ve ilahiler as
lnda sessizlik iinde verilen aralardr. Sesin yinelenmesinin ve
zmsenmesinin insan kutsalla ynelttiini bilirler.
En derin ses, sessizliktir. Ama sessizlii yaamn ve titrei
yokluu olarak algladmzda, bu dnce bize elime
liymi gibi gelebilir. Oysa meditasyon yapan iin sessizlik, tam
kartlaryla birlemi sestir. Sessizlik hem sestir hem de sesin
yokluu durumudur ve meditasyonun gc de tam da bu birle
imden ortaya kar.

min

DENG MING-DAO
6 ORTAYA IKMA
Gece gk gUrltUs ve yajmur
Bir okla balar gelime
fade de, arada geen zaman da
lk anda mevcuttur.

eyler srekli olarak kprhsz halde kalamaz. Kn gl hr

hnalan bir eyleri ykp ortadan kaldrabilir, ama yaam yolunu
da hazrlar. Eer bir eyler yok olup gidiyorsa bu iyidir. Yeni
canllarn ortaya kp kendi dnglerini balatmalan iin bir
frsat olmaldr.
Tm gelimeler bir okla ortaya kar.
Filizin toprandan kp topran yzeyine doru yolunu
bulmaya almas, yaam gcnn uzun sreli ve derin biriki
minin en can alc noktasdr. Filizin abucak ortaya kverdii
ni dnrz, oysa gerekte grlmez ve hassas dnglerin
rn olarak ortaya kmhr.
Byyen fide, kendisiyle birlikte tm gelime biimini, hatta
devasa bir aaca dnmesi iin gerekli bilgileri tar. Zamanla
ma ve artlarn uygun olmas gerekiyorsa da, bunlar fidenin i
kin yapsna bir ey eklemez. O, tmyle kaderini gerekletirir.
Bu nedenle bitkinin gelime ve karakteri -ve gerek yaam- or
taya kma annda mevcuttur.

365 GNN TAOSU

7SABIR
Kutup havas sarar daglan
Takrdatarak omunlann kemiklerini
Mcevherli sslerin yere frlatt
Yamur damlalan tutunur dallara

Kn aalar yapraklanru dkerler. Oysa kimi aalar hrhna

da devrilirken kimileri sabrla dayanr ve ilelerini ekerler.
Yamura, kara, rzgara ve soua dayanr onlar. Gliserinli
yamur damlalarn, ldayan buz sarktlarn ya da kardan e
lenklerin muhteem sslerini tarlar. Bu parltl grkemin ne za
man yere deceine aldrmazlar. Durup beklerler. Geliimin g

c gizlidir onlarda; dardan grlmez bu. Oysa dardan fark

edilmeyecek olsa da iten ie hzl bir gelime ve tomurcuklanma
sryordur.
Onlarnki, i doalarna uymaktan doan bir saknmadr. Bu
g sayesinde hem yaamn ini klarn hem de gzellikleri
ni ayn ekilde karlarlar; nk ne iyi ne de kt talih onlarn
asl varlklaruu deitirmez. Biz de byle yapmalyz. Yazgmz
kt de olabilir iyi de, ancak her ikisine de katlanabilmeyi bil
meliyiz. Ne olursa olsun i doamzn, zmzn gereini yeri
ne getirmeliyiz.

7
'

DENG MING-DAO

B
Oduncu
Drt mevsim alr.
Odunu yannak
Hem eylem hem de eylernsizliktir.
Hava karl bile olsa, oduncu odun kesmelidir. Bunu yapmaz
sa kendisi ve ailesi snamayacak ve geimini salad kiiler ya
amlann srdremeyecektir. Ancak oduncu yalnzca para he
sab almaz. Mevsimlerle uyum iinde yrtr iini: lk souk
lardan nce odun depolamak iin var gcyle almaldr ki,
zaman geldiinde yalnzca atei yakmak iin gerekli al rpy
temin etme lksn yaasn. Bu mevsimde ii azm gibi gr
nr nk bir nceki mevsimde var gcyle almtr.
Oduncu odunu yarmak istedii zaman kt bir bloun
zerine yerletirip baltasn kaldrmal ve baltay tm arly
la aaan damar ynnde vurmaldr. Baltay sallarken kendini
daha fazla g sarf etmeye zorlarsa, bunun hibir faydas olmaz.
Tpk oduncu gibi biz de mevsim koullarna uygun bir bi
imde alhmzda bundan yarar salarz . ster zaman asn
dan olsun ister yntem, gerek emein yans ilk admsa dier
yans da eyleri, kendi kendilerine ilerleyebilmeleri iin serbest
brakmay bilmektir.

365 GNN TAOSU

9 YMSERLK
Alan mDSmrui glcyzU
plak dallarda bir umut, bir sz...
Nasl ki kn gUneli gUnleri 'DllTSO
Yetikinlikte de fOCukluga geri dnlebilir.
Kn her ey l ya da uykudaym gibi grnr. Yamur ve
hi dinmeyecekmi gbi ve geceler upuzun gelir insana. Der
ken bir gn gkyz aydnlanp parlak bir maviye dnr. Ha
va snr. Topraktan bir buu ykselir, sudan, balktan ve yosun
dan yaylan giizel koku havada gezinir. Bahvanlar imdi yalnz
ca plak dallar ve gri kk balan olarak gzken yeni dller ha
zrlarlar. lnsanlar iyimserdir: souun da bir sonu olduunun far
kndadrlar.
kar

Yetikin bir insan olduumuzda sorumluluklarmz korkun

eylermi gibi grnr bize. Hava hi de ibirlii yapar gibi g
rnmedii zamanlarda neden topra kazmak zorundayzdr?
Yaplacak ileri yalnzca zorunluluklar olarak grr, kaderimize
yaslarunz. Oysa zamanla uyum iinde almak byk bir se
vintir. eyleri uygun yer ve zamanda yaptmzda ve bu aba
larmz meyve verdiinde kvancmz sonsuzdur.
Emekli olduktan sonra bir meyve bahesi yetitirmeye bala
yan yal bir adam vard. Herkes ona glp geti. Neden aa di
kiyordu ki? Diktii aalann meyvelerini almaya mr yetmeye
cekti naslsa. Her eye ramen o yine de dikti aalanru; ve onla
rn iek atn grd gibi meyvelerini bile yedi. Hepimizin
bu tr bir iyimserlie gereksinimi var. ocukluun umudu ve
masumiyeti budur.

DENG MING-DAO

10FELAKET

Dilsiz kara gece

Aniden beliren ate
Ykm
Felaket gelip ataca zaman kendi bilir. y lesine baskndr
ki, onu kabul etmekten baka yapacamz bir ey yoktur. Yaa
mmzn, iimizin, dnce yapmzn gidiini deitirir. Fela
ketler karsnda fkelenmek kar konulmaz bir ey de olsa bu
nun pek bir faydas yoktur. lmcl bile olsa, felaketin bize k
tlk getirdiini syleyemeyiz. Yine ayn ekilde planlarmz
bozdu da diyemeyiz: Tek bir hareket gnn gidiini deitirir.
Felaket doaldr. Tanrlarn laneti olmad gibi, ceza da de
ildir. Felaket, glerin birbirleriyle etkileiminden kaynaklanr:
deprem, topraktaki basntan, frtna, rzgar ve yamurdan,
yangn kazara bir kvlcmdan kabilir.
Byk bir felaketin ertesinde hemen sorarz "Neden?" diye,
ancak batl inanlarn zoraki kabullerle ie karmasna izin ver
memeliyiz. Y km yerinde gezen hibir tanr yoktur.
Felaketlerin bizi derinden deitirmesi mmkndr, ancak
geip gidecektir onlar. Biz, derin kanlarmza, salam ve sami
mi inanlarmza bal kalmal, amalarmz hatrlamalyz. Kl
olarak kalmak da anka olmak da bize baldr.

10

365 GNN TAOSU

11 FA
Ate sour
Su, kendi dzeyini arar.
Bir durum ne kadar u noktada olursa olsun, eninde sonun
da deiecektir. Ayn durum srekli devam edemez. Byk bir
orman yangn, sonunda hep kendi kendine snmeye mahkum
dur. Doal olaylar kartlarn arayarak kendilerini dengelerler.
ifann temeli de bu denge srecindedir.
Bu sre zaman alr. Olay byk deilse, denge gereksinimi
de azdr. Dier yandan olay ok nemliyse, eylerin dengeli bir
dzeye kavumalar gnler, yllar, bazen de bir yaam boyu s
rebilir. Aslna baklrsa, bu kk dengesizlikler olmasa yaam
da hibir devinim olmazd. Denge durumunda olmay, yaam
deiken klar. Tam olarak bir merkezde toplanma, tam bir den
ge durumu olsayd, bu yalnzca durdurulma anlamna gelirdi .
Tm yaam, srekli birbiri arkasna gelen ykmlar ve iyileme
le rd ir.
Bu nedenle bilge kii, en u durumda bile sabrldr. Bana
gelen ne olursa olsun, hastalk, felaket ya da kendi fkeleri; bilir

ki, kankln ve kargaann ardndan iyileme gelir.

DENG MING-DAO

12 BM VERME
Tekerlekteki mlegin
Balangtan bitie kadar
Seenekler azalrken ekli gitgide belirginleir;
Yumuaklk sertlige dnr.
mleki, mlek yapmaya balad zaman, bir para amur
alr, ona nce bir kre biimi verir ve dnen mleki tekerleine
yerletirir. amuru tekerlee yerletirirken onu tam olarak orta
Iayamasa da, amur dzgn bir silindir eklini alncaya dein
zenli bir biimde ekil vermeyi srdrmelidir. Sonra amur ze
rinde alr, tekerlek dnerken amuru yukarya doru uzahr,
bashnr. amur nce bir kule, daha sonra dz bir mantar grn
mn alr. Dnen amur ktlesini birok defalar yukar aa ha
reket ettirdikten sonra duvarlar tekerlekten yukarya ykselene
dein yavaa bastrr. Bu ilemi ok uzun bir sre srdrmez,
nk amur yorulur ve ardndan bel verip sarkar. Ona hayal et
tii bir biimi verir ve bir yana brakr. Ertesi gn amur, deri
sertliindedir, mleki ayak ksmna ekil vermek iin onu ters
yz eder. Y zeyini de eitli ekillerle ssleyebilir. Sonunda kase
frnlanmaya hazrdr ve i, renklerin seimine gelmitir; biim
deitirimez artk.

Biz de yaamlarmzdaki tm durumlara byle ekil veririz;

nce onlara kaba bir ekil vermeli sonra yaamlarmzn merkezi
ne oturtmalyz . eylerin yapsn deneyden geirerek germeli,
uzatmal ve bashrmalyz. Duruma ekil verirken, nasl bir form
istediimizin farknda olmalyz . Bir ey, tamamlanma aamasna
ne kadar yaklamsa o kadar kahlam ve belirginlemitir. Ya
ralbmz ey tm etkisi ile orada, karmzdayken seenekleri
miz arhk ok azalmtr. Gzellik ve irkinlik, fayda veya zara;
biimlendirme srecinde ortaya kar.

12

365 GNN TAOSU

13SOCURMA
amlann glgesinin iinden gelen kuyu vine rengi k.
Batan gne yerleiyor okyanusa.
Gece yaklayor batan gnein ardndan,
Aceleyle uzaklaan ay izliyor gn.

Genellikle, sounnann duraan bir ey olduunu dn

rz. Su, bir sngerin iin ekilir ve orada kalr. Ancak gerek so
urma; duraksama ve eliki olmakszn yaamn evriminin tam
olarak iinde olma durumudur. Doada yabanolama yoktur.
Her ey tam yerindedir. Yalnzca insan, kendini bu srecin uza
nda tutar. Uygarlmz, kiisel planlarmz, kk duygular
mz vardr. Sevgiye, arkadala, anlaya ve iletiime byk bir
gereksinim duyarken bile kendimizi bu sreten aynnz. Sorgu
layarak, kendimizi yanl zamanda ortaya koyarak ya da kin ve
gururun alglarmz glgelemesine izin vererek srekli kendi
mizi yenilgiye uratrz. Yabanclamay kendi kendimize yara
hnz.
Bu arada doa, durmakszn akp gidiini srdrr. Kendi
mizi brakmamaya, zgrce doann gidiine katlmaya ve
onun iinde sourulmaya gereksinimimiz var. Kendimizi bu s

rete btnletirirsek baarya ularz. O zaman eyler, gnein

ve ayn ortaya kndaki kadar ak bir ekilde birbirini izleye

cek ve her ey olmas gerektii gibi olacakhr.

13

DENG MING-DAO
14 KONUMLANMA

Balkl, mavi nehir agznda durur,

Yapayalnz, bembeyaz kprdamakszn saatlerce
te bir balk! Ok gibi atl
Ve ite av yakaland.

nsanlar hep Tao'yu nasl izleyeceklerini sorarlar. Oysa suda

duran balkl kuu kadar doal ve kolaydr bu. Ku, gerekli ol
duu zaman harekete geer; kprtsz kalmas daha uygunsa ha
rekete gemez.
Dinginliin srr bir tr dikkatlilik, tedbirlilik, daln duru
mudur. Balkl, aptal ya da uykuda deildir. Suyun ak iinde
kprdamadan durur. Kaygszca etrafna baknr, uyanktr. Tao,
ona ihtiyac olan bir ey getirdiinde, dnp tanmadan ve
tereddt etmeden onu yakalar. Sonra yine ayn ekilde kendine
ya da dierlerine rahatszlk vermeden sessizliini srdrr. O,
suyun ak iinde doru konumu bulup sabrla beklemeyi bil
meseydi baaramayacakt.
Yaamdaki eylemler iki etkene indirgenebilir: Doru konum
alma ve zamanlama. Doru zamanda doru yerde deilsek, ya
amn bize sunduu avantajlardan yararlanamayz. Eylem, yer
ve zamanla uyum iindeyse hemen hemen her ey uygundur.
Ancak biz de uyank ve hazrlkl olmalyz. Zaman ve yer do
ru olsa bile, doru ann farkna varamazsak, uygun bir ekilde
eylemde bulunamazsak ya da pheler ve ikici dncelerle
kendimize zarar verir, kendimizi engellersek ansmz kaybe
deriz. Yaam bize bir frsat sunduu zaman, tereddt etmeden
ve ekingenlik gstermeden onu yakalamaya hazr olmalyz.
Farkndalk olmadan doru konumda olmann bir yarar yoktur.
Eer her ikisine de sahipsek hata yapmayz.

14

365 GNN TAOSU

15ZAMAN

Nehir, dalga dalga ilerleyen yol,

Kesintisiz aknt.
Suyun ba, kanal, az.
Btn bunlar blnebilirler mi hi?

Hepimiz her gn zel bir sorunla kar karya kalrz. Ge

miimizle hesaplamal, bugnmzle yzlemeli, geleceimizi
planlamalyz.
Yaamn "eski gnlerde" daha iyi olduuna inananlarn gz
leri bazen bugnn gereine kar krdr; sadece bugn iin
yaayanlar ou zaman daha nce gelenlere ve daha sonra gele
cek olanlara pek fazla aldrmazlar; sadece gecikmi bir dl iin
yaayanlar ise genellikle byk bir yadsyla olanca glerini
harcarlar. Gemii, imdiyi ve gelecei dnmek yararl bir
kavramsal tekniktir, ancak bunlar nnde sonunda uygun bir
. ekilde dengelenmeli ve gelitirilmelidir.
Gemiin bizi nasl etkilediini anlamak zort.ndayz. imdi
yi zengin ve doyurucu deneyimlerle dolu olarak yaamal ve her
gn enerjimizin bir ksmn gelecei kurmak iin harcamalyz.
Nasl ki bir nehrin birbirinden kesin bir ekilde ayrlamayacak
blmlerden meydana geldii syleniyorsa biz de yaammz
nasl geireceimize karar verirken zamanmzn tmn gz
nne almalyz.

15

DENG MING-DAO

16 SIRADAN
emsiye, k, manzara, gkyz
Kutsal olann dili yoktur.
Kutsal olan sradandadr.
-

Hikimse manevi olan sradan eylerle karlatrmadan ta

nmlayamaz. Kutsal kitaplardan biri, ruhani sz bir 'koruma
emsiyesi' olarak tanmlar. Baka biri tanrnn k olduunu
syler. Cennetin gklerde olduu dnlr. Hatta cinsellii
reddeden zahitler bile aydnlanmay tanmlamak iin erotik
imajlar kullanrlar. nsanlar ruhani olan anlatmak iin metafor
lara bavururlar.
Ezoterik diller bile sonradan icat edilmilerdir ve onun dn
da kalanlar iin artadrlar. Kutsal szckler inisi ye olmayan
lara hep bu ekilde gzkrler. Kii onlan okumay renince
mesajlar anlayp kavrar. Artk imajlar merak etmeyiz, nk
szlerin gsterdii gereklii kefetmiizdir.
inde rnn nasl kurulacan anlatan talimatlar olan bir
eya satn aldnzda bu talimatlar uygularsnz, ancak anlan
pek fazla nemsemezsiniz. Manevi alanda ustalk da bundan
ok farkl deildir. i nasl yapacanz anladnzda talimatlar
artk nemini yitirir. K endinize mal ettiiniz ruhanilik, oynad
nz top oyunundan, yaptnz iten, kullandnz arabadan,
sevimenizden farkl deildir. Tao'yu srekli olaanst bir var
lk olarak deerlendirirseniz, o zaman o hep b ilinmeyen bir ey
olarak sizin dnzda kalr: bir mit, bir fantezi, adlandnlmayan
bir nicelik. Ama onu bilince, tanynca, artk o sizindir ve gnlk
yaamnzn bir parasdr.

16

365 GNN TAOSU

17 BRLGi
Dierleriyle ibirlig;
Alg, deneyim, direkenlik
Ne zaman yol gsterecegini ne zaman izleyecegini bil.
Bir yelik ilikisine girdiimizde yava yava bu kuruluun
btnsel, organik bir paras haline geliriz. Bu ilikide taraflar
birbirini karlkl olarak etkilerler: Toplu halde olaru dikkatli bir
ekilde etkilemeliyiz, buna karlk biz de srdrdmz arka
dalklar tarafndan biimlendirileceiz.
Bakalann etkilemek iin anlama yeteneine ihtiyaamz var
dr. Ne zaman harekete geeceimizi, ne zaman edilgen kalaca
mz, ne zaman dierlerinin bizden bir eyler alacaklanru ve ne za
man bizi dinlemeyeceklerini bilmek zorundayz. Bunun iin tabii
ki deneyime ihtiyaamz vardr ve tam ve doru bir duyarW ge
litirebilmek iin ailelerimizden iinde bulunduumuz toplulua
kadar ok sayda iliki iinde yer almamz da gereklidir. Zaman
iinde hem hayal krkl yaadmz hem de baanl olduu
muz anlanmz olacaldr; ancak her durumda direken olmak ok
nemlidir. Giriimlerimiz engelleniyorsa ya iinde bulunduu
muz konumu koruyarak ya da daha iyi bir durum ortaya kb
takdirde konumumuzu deitirerek tm glklere karn devam
ebneliyiz. Baanlysak sadece karizmamza gvenmemeli, gru
bun yapmaya karar verdii eyi tam olarak yaama geirebilmek
iin de almalyz.
Gerek liderlik inisiyatifle alakgnllln birleimidir.

En iyi lider bilinemez ve anlalamaz olarak kalr, kiisel dikka

tini srdrr ama kendisi dikkat ekmez. Birlikte hareket eden
insanlann gittii bir yn olduu srece lider memnundur. v
gye gerek yoktur, insanlar orlan baanya gtrenin liderin g
rnmeyen, ustaca etkisi olduunun farkna vardklan zaman
gerek dl alnm olur.

17

DENG MING-DAO
18TAYF

Saf kta tm renkler bulunur.

B nedenle de rengi yoktur.

Renk, ancak
Teklik paralandnda grnr.
zerimize akan saf gne n grdmzde bu olaa
nst parlaklktan gzlerimiz yle kamar ki, ne o kaynaktan
gelen aynnhlar ne de onun renklerini ayrt edebiliriz. Oysa g
ne yusufun brmck kanatlarna vurduu ya da bu
ulu bir yamurla ldadnda ya da derimizin yzeyinde par
ladnda o n titreimleri milyonlarca minik gkkuanda
toplanmhr. nanlmayacak kadar ok saydaki yzey ve doku,
st ste gelen saysz boyutlarda krd iin dnya bir renk
patlamas yaar.
Ayn ey Tao iin de geerlidir. En saf haliyle her eyi iine
alr. Bu yzden hibir eyi gstermez. T pk saf n tm renk
leri iermesine karn hibir rengi gstermemesi gibi tm varolu
da ilksel ve aynmsz olarak Tao' da gizlidir. Ancak yalnzca Tao
bizim dnyamza girdii zaman patlayarak saysz eye aynlr.
Her eyin varln Tao'ya borlu olduunu syleriz. Aslnda b
tn bunlar byk Tao'nun kmlmaya uram paralandrlar.
Renkli k, bir araya getirilip kartnldnda tekrar saf, par
lak a dnr. Bu yzden Tao'yu izleyenler hep geri dn
ten szederler. Onlar yaamlannn tm alanlarn birletirirler,
tm aynmlan bir btn iinde bir araya getirirler. Birlik iinde
bakalk, farkllk olmaz. Bilincimiz gerek Tao'yla tekrar birle
tiinde yahzca parlaklk kalr ve tm renkler kaybolur.

18

365 GNN TAOSU

19

GRM

Kaleydoskopik gereklikle
Kafamz kartrmayalm.
Bilgelik ve cesaretle hareket edelim de,
Daha fazla karkla meydan veneyelim.

Dnya saysz gerekliklerle esen bir frtnadr, yine de ana

forun bizi silip sprmesine izin veremeyiz. Byle yapmak de
mek kaybolmak ve tm bili ve anlayn doaca gerek mer
kezi kaybetmek demektir. Eylemde bulunmalyz, ama doru
bir ekilde.
Hem akl hem de deneyim eylemin yol gstericisi olmaldr.
retmenlerimizden, byklerimizden ve teki insanlardan
reniriz. Ancak bu dnyada rendiklerimizi deneyden geirme
liyiz. Sadece derin dnceye dalmann yeterli olmamas gibi
sadece kuramsal bilgiye sahip olmak da yeterli deildir. Bilge
olabilmek iin her ikisine de gereksinimimiz vardr.
Yalnzca bilgelik, cesaret, zamanlama, sebat ve azimin bir ara
ya geldii yerde giriim iin salam bir temel oluur. Eylem ta
mamlanmaldr. Tamamen yanmal, geriye kt bir para ya da
zor silinen bir iz brakmamaldr. Arkasnda ykm, krgnlk ya
da karklk brakan bir eylem zayf bir eylemdir. Bu durumda
giriim yetersizdir ve Tao'ya ulalamamtr.

19

DENG MING-DAO

20 MUllULUK
lm korkusunu smren
Kurtulu umudu vadeden,
Zalim ve kaba liderlerin peinden gitmeyelim.
Eer gerekten mutluysak,
Hibir ey yoktur bize sunacak/an.
Kimi liderler izde kazanmak iin gzda verirler. nsanlan
iyi davranlara zorlamak ve onlar cennet dncesiyle gtmek
iin lmden medet umarlar.
tekilerse byk vaatlerle insanlarn gnln kazanmaya
alrlar. Eer bu da sizi tatmin etmezse kendinizi cennetteymi
gibi hissettiren bir mutluluk teklif ederler. Bunu da yeterli bul
mazsanz baar teklif ederler. Yalnzsanz kabul edileceiniz
sosyal bir ortam sunarlar.
Ama lmden korkmuyorsak ve mutluysak, bu tr nderler
bize ne sunmak zorunda kalacaklardr? Maneviyat gnlk yaa
mn organik bir blmdr, profesyonel biri tarafndan dat
lan bir ey deil. Gerek maneviyat kurtulutur; yalnzca ger
ekliin yanlglarndan deil, dinin yanlglarndan da kurtu
lutur. lm korkusundan kurtulup, yaamn iinden kan tu
tarl bir salk yoluna, anlay ve kavray yoluna ulatmzda
mutluluk bizimdir. O zaman sahte nderlere gereksinimimiz
kalmaz.

20

365 GNN TAOSU

21 YETENEKLER
Gitar, satran, kitap, resim, kl
Klasik yetenegin simgeleridir.
nl olmaktan baka bir eyi nemsemeyen bir gezgin var
d. yi bir ite almak iin pek ok olana olmasna karn be
konuda ustalamasna yardm edecek bir retmen aramay sr
drd: Gitar, satran, kitap, resim ve kl.
Gitar ona, ruhu ifade eden mzii verdi. Satran, strateji ge
litirmeyi ve baka birinin eylemlerine karlk verme yollarn
retti. Kitaplar, akademik eitim salad. Resim, gzellik ve
duyarlln pratiiydi. Kl, salk ve savunma iin bir yoldu.
Bir gn kk bir ocuk, gezgine bu be eyi kaybederse ne
yapacan sordu. Gezgin nce korkh, ama hemen fark etti ki
gitan kendi kendine alamazd, satran tahtas oyuncular olma
dan hibir ie yaramazd, kitabn okuyucuya ihtiyac vard, hra
ve.mrekkep kendi kendine hareket edemezdi ve klc knna
koymak iin el gerekliydi. Anlad ki, kendini eitmek ve gelitir
mek salt birtakm yetenekler elde etmek demek deildi. O, var
lnn zne giden bir yoldu.

21

DENG MING-DAO

22 LETM

Devinim, nesneler, konuma ve szckler:

Byk sembollerle iletiim kuruyoruz.

Onlara 'nesnel' dioruz.

Oysa kendi bak amzdan kaamayz.

Zihinler arasnda dolaysz iletiim kuramyoruz, o nedenle

yanl yorumlama her zaman sorun oluyor. Yanl iletiim hare
ketlere, iaretlere, konumaya ve yazl sze ayak badr, engel
dir. Ayn olaya tank olan bir dzine kii tek bir konuda bile fi
kir birliine varamaz. Bir sirk sihirbaznn kurduu kartlarda
her birimiz farkl eyler grrz. Yani sonsuza dein znellii
mizin mahkumuyuz.
Tao'yu izleyenler dnyada mutlak bir gereklik olmadn,
sadece belirsizliin farkl dereceleri olduunu ileri srerler. Bu
na bazlar iir der, bazlar sanat. Aslnda olay tm iletiimin g
reli olmasdr. Tao'yu izleyenler pratiktirler. Szcklerin m
kemmel olmadn bilir, bu nedenle de onlara snrl lde
nem verirler. Sembol, gerekle ayn deildir.

365 GNN TAOSU

23 YENLENME
Tepedeki ehir,
tesinde el dememi toprak.
Nadasa braklm tarla
Verimliliin gizi

ehirde hemen her binann kaplarnda, pencerelerinde, bir

ok kahnda gze arpan milyonlarca yaam grrz. Uygarl
n cokusunu ve zaferlerini grrz. Ancak Tao'yu izleyenler
ehri ne kadar sevseler de doaya geri dn ihtiyacnn bilin
cindedirler.
Krlarda zgrln besleyip gelitirici zelliklerini kefe
derler. Buralarda yeni almlar kefeder ve toplumsal ykml
lkler olmakszn gezer dolarlar. Gemite ncler ak, geni
krlar grp insann zaferleriyle doaya hakim oluunun dle
rini kurarlard. imdi bunun byle olmadn biliyoruz: Hayat
ta kalabilmek iin doay korumalyz.
Topra nadasta brakmak iin zamana ihtiyacmz var. ehir
den ayrlamyorsanz her gn kendi iinize ekilebilmek iin
azck da olsa sessiz bir zaman bulmaya bakn. Dalarda ya da
tarlalarda yryebiliyorsanz, bu tabii

1<l ok daha iyidir. Ancak

hibirimiz yenilenme olmadan varlmzda ikin retkenlii

mizi koruyamayz.

DENG MING -DAO

24 KAHKAHA

Daglk ky yollan,
"Gnete parlayan badanalanm duvarlar.
Gk mavisi deniz.
oculciarn lahkahas .
Dnyann neresine giderseniz gidin, orada ka dil konuu
lursa konuulsun, kltrler ve devletler birbirleriyle ka defa
arprsa arpn, dnyann her yerinde ocuklarn kahkaha
lar canlandrc ve dirilticidir. Oysa yetikinlerin neesi bundan
farkl olarak kskan, gvensiz, sadist, zalim ya da sama olabi
lir; ama oyun oynayan ocuklarn sesi yaln ve saf eylem ideali
ni uyandrr. Kavram yoktur. deoloji yoktur - sadece yaamn
masum zevki vardr.
Yetikinler olarak bizle szlanp durduumuz karmaklk
lar, varolusal kayglar, sorumluluklanmzla ilgili meguliyetle
rimiz zerinde dnrz. ocuklarn neesini duyar, gelip
gemi ocukluumuza ah ederiz. Artk eski elbiselerimizin ii
ne samasak ve tekrar gen olamasak da ocuklarn iyimserli
inde huzur buluruz. Onlarn neesi hepimizi honut eder.
Genellikle ocuklarmzn bir an evvel bymelerini isteriz.
Aslnda yaamlarnn tek tek, her yln dolu dolu geirmeleri on
lar iin ok daha iyidir. Onlarn kendi zamanlar iin uygun olan
lar renmelerine izin verin, oynamalarna izin verin. Ve ocuk
luklar bitip ergenlik ana geldiklerinde yumuak bir gei
yapmalar iin onlara yardm edin. O zaman onlarn kahkahala
r neeyle ve hepimiz iin umutla nlamaya devam edecektir.

24

365 GNN TAOSU

25 }llRARSIZLIK
Yumru yumru yal aga
Oduncunun baltas iin ok lifli
Marangozun takmlar iin ok bkml

BU tun ormandan daha fazla yaar.

Oduncular dzgn, salam ve kokulu odunlar severler .

Eer bir kerestenin kesilmesi ok zorsa, dzletirilemeyecek ka
dar yumruluysa, dolap yaplamayacak kadar kt kokuyorsa,
yakacak odun olarak kullanlamayacak kadar sngerimsi ise bir
yana braklr. Yararl aalar kesilir . Yararsz olanlar yaamlar
n srdrr .
Ayn ey insanlar iin de geerlidir. Gller askere alnr . G
zeller smrlr . Dikkati ekmeyecek kadar sade olanlar yaa
yanlardr . Bunlar bir yana braklrlar ve gven iinde yaarlar .
Ya biz kendimiz de bu sade insanlarn arasndaysak? Dierle
ri bizi nemsemese de kendimizi deersiz olarak dnmemeli
yiz . Bakalarnn yarglarn kendi deerimiz iin liit olarak al
mamalyz .Buna karn yaammz sadelik iinde srdrmeliyiz .
Doal olarak kusurlarmz olacaktr. Ancak onlara kendi dn
celerimize gre inanmal ve kendi gelimemiz iin bir lii olarak
kullanmalyz . Bu durumda hava atmak ya da bir konumu koru
mak iin enerji harcamaya gereksinim duyamayacamzdan kii
liimizin en iyi taraflarn gelitirmek iin gerektenzgrzdr .
B u yzden ie yaramayan biri olarak dnlmek mitsizlie ne
den olsa da aslnda bir frsattr.nsann mdahale olmadan yaa
mas ve kendi bireyselliini ifade etmesi iin bir frsattr .

25

DENG MING-DAO

26 KENDN ADAMA
Sunaktaki imajlar
Ya da iimizde hayal ettiklerimiz
Onlara da ederiz,
Yant verirler mi bize?

Bilgeler bize kendini adamann ne kadar nemli olduunu

sylerler. Bylece sunaklarn nnde diz ker, ba sunar ve .
adamz yerine getiririz. Meditasyonlarmzda bize tanrlar
iimizde grmemiz, g ve bilgi kazanmak iin onlardan yar
dm dilememiz retilir. Ustalar tanrlarn o lmadn syleyene
dein byk bir itenlikle byle yapmaya devam ederiz. O za
man da kafamz karr.
Sunaktaki yontu yalnzca aa ve altn varaktan yaplmtr,
oysa bizim sayg duymak iin duyduumuz gereksinim gerek
tir. imizdeki tanr bizim zihnimizde canlandrdmzdan baka
bir ey olmayabilir, oysa bizim younlamak iin duyduumuz
gereksinim gerektir. Cennete yklenen zellikler topik varsa

ymlar olabilir, ne var ki bu mesellerin z gerektir. yleyse tan

rlar insan zihninin olaanst yzlerini ve birtakm ilke ve ku

ral dizilerini yanstr. Kendimizi tanrlara adadmz zaman, da
ha derin ynlerle duygu ve dnce alveriine gireriz.
Sembolizme tapndmz dncesi bizi rahatsz edebilir. Salt
elle tu tulur, maddesel ve bilimsel olan kabul etmek zere eitili
riz. Salt sembolik olana kendimizi adamann yarar konusunda
kuku duyarz, te yandan bu tr ululamalar gerek bir kiisel
dnme yol atnda kafamz karr. Ancak tapnma, duygu
larmz ve dncelerimizi kesinlik.le etkiler. Bilgeler tannlann
olmadn sylediklerinde her eyi anlamann anahtarnn kendi
iimizde olduunu anlatmak isterler. Dsal tapnma, yalnzca ii
mizdeki kurtuluun gerek kaynan gsteren bir yoldur.

26

365 GNN TAOSU

27 LEN
len, k ortasnda alev
Dostluk ateini tututuran
Ve topluluu glendiren.
lenler gemite topluluu birbirine daha ok balamaya
ve kaynatnnaya hizmet eden bir yoldu. Ayn ey bugn iin de
geerlidir. ster kltrel bir toplant ister grupla yaplan bir ta
pnma ya da arkadalarla birlikte yenen bir akam yemei ol
sun, bir araya geldiimiz ve grubumuzun nemini bir kez daha
anladmz anlara gereksinim duyarz.
Yaadmz coku hem lendeki topluluk hem de bir araya
gelen tek tek bireyler iin nemlidir. Grup tarafndan onaylan
ma bireyin drtlerinin baka etkinliklerle ilgilenerek bastrl
mas deil onun grupla karmasnn, grupla balantsnn er
evesini oluturmaldr. yi bir toplant iin katlm, yani rg
tn abalan, alma ve dzenli devam gerekir. Karlnda bu
da bireye bedeni ve ruhu iin gda, ait olma duygusu ve kendi
bana yapamayaca bir eyleri baarma duygusu salar.
Baka herhangi bir etkinlik gibi len de etkiye, ynetilmeye,
siyasete ve olumsuz bireylerin bencil manevralarna aktr.
Bundan tmyle kanmak zordur, nk bir grubun tamamen
birlik iinde olmas olanakszdr. Bu durumu topluluk yararna
azaltmann tek yolu grubun abalarn kesinlikle amalan ze
rinde younlatnnas, liderlerini akllca semesi, bu liderlerin
de mmkn olduu kadar aydnlanm kiiler olmalardr.

27

DENG MING-DAO
28 SORUMLlU.UK
Babasz bir baba
Dengesini bulmakta zorlanr.
Ustasz bir usta
Tehlikelidir.
Ebeveynlerimize, retmenlerimize ve liderlerimize gven ve
beklentiyle dolu bir sayg ve hayranlk duyanz. Onlara den so
rumluluk bize klavuzluk etmek, bizi eitmek ve koullar belirsiz
olduu zaman bizim admza dnce oluturmaktr. Sonu ola
rak onlar bizde gelimesine yardm ettikleri akla ve bilgelie da
yanarak kendi kararlarmz kendimizin verebileceimiz bir nok
taya gelmemize yardmc olmaldrlar.
Ancak ktye kullanma ve yanl yapma potansiyeli ok yk
sektir. Kim her zaman hatasz olabilir ki? Yanl zamanda yaplan
basit bir hata kankla, psikolojik izlere, hatta byk felaketle
re neden olabilir. ocuun etkilere en ok ak olduu bir zaman
da duyduu kna szler yllarca sren problemlere neden olabi
lir. Bu yzden anne ya da baba iin bir anne ya da babaya, usta
iin bir ustaya, liderler iin liderlere ihtiya duyanz. Bu, gten
doabilecek yanllar nler. Eskiden krallann bile darumanlan
vard. Lider olacak her insan byle bir yardm almaldr.
Sonu olarak birisi en tepede olmaldr. Peki bu kii kime ba
vuracak? Tannlan deil pragmatizmi davet edelim. En yce
retmen deneyimdir. Bu yzden de bilge insanlar srekli seyahat
eder, kendilerini koullardaki deiiklie gre snavdan geirir
ler. Ancak bu ekilde dncelerini gerekten salamlatnr ve
eksikliklerini giderirler.

28

365 GNN TAOSU

29 YARALAR
Kuru ki/deki izler yalnzca
Kil tekrar yumuadnda silinir.
Benlikteki izler de
Kii tekrar yumuadnda kaybolur.
Yaammz boyunca, ama zellikle genlik dnemimizde pek
ok yara alnz. Bunlann bir ksm iddet, taciz, tecavz ya da sa
van sonucudurlar. Dierleri ise kt eitimden kaynaklanrlar.
Pek az da alakgnlllk ya da baarszlktan domutur.
tekilere ise bizim talihsizliklerimiz neden olmutur. Bu yarala
n saaltamazsak bu kez onlar bize srekli olarak zarar vermeye
devam ederler.
Klasik dini metinler bizi ehvet ve gnahlarmzdan el ek
meye zorlar. Ama bizim hatamz olmayan izler de ruhsal geli
memizi engelleyebilir. Ne yazk ki, kt bir alkanlktan vazge
mek dier insanlann yol at iddetin kesik ve yanklarn iyi
letirmekten daha kolaydr. Tek yol kendi kendini eitmek, geli
tirmek, yetitirmektir. Doktorlar ve rahipler de ancak bu kadan
n yapabilirler. yilemenin asl seyri sadece bize baldr. Bunu
baarabilmek iin birok yntem gelitirmeli, yolculuklar yap
mal, kiisel fobilerimizin stesinden gelmeye almal ve hep
sinden nemlisi mmkn olduu kadar az yeni sorunlar edin
meliyiz. Byle yapmadmz takdirde bunlarn her biri bizim
Tao'yla gerek bir birlik oluturmamza engel olacaklardr.

DENG MIN G-D AO

30 SEVME
Gecenin saana
Aklar uyandrr,
Vadiyi sular.
Sevimek doaldr. Ondan neden utanlr ki?
ok basit grnyor, oysa bu konu bu zor zamanlarda ger
ekten byk bir meydan okuma haline geldi. Cinsellie pek
ok baka anlam katmanlar yklenmekte. Dinler onu bask al
tnda tutmaya alr, zahitler onu reddeder, romantikler ycel
tir, entelekteller kavramsallatrr, saplantllar ise amacndan
saptrrlar. Bu tuhmlarm sevimeyle hibir ilgisi yoktur. Aksine,
bunlar fanatizmden ve zorlayc davranlardan kaynaklanr.
Gerekten ak ve salkl bir cinsellii yaadmz iddiasnda
bulunabilir miyiz?
Cinsellik bir dayanak noktas, manipulasyon, bencillik ve ta
ciz olarak kullanlmamaldr. Kiisel zorunluluklarmz ve ku
runtularmz iin bir temel olmamaldr.
Cinsellik z kiiliklerimizin dolaysz bir yansmas olmaldr.

Da ha s onun anlatmnn da salkl olmasn salamalyz. Se

vimek, gizemli, kutsal ve ou kez insanlar arasndaki en derin
ilikidir. Ortaya kan ya da yaratlan ey ister bir iliki ister ha
milelik olsun, ilikinin taraflarnn miras onlarn bu yaratmnn
doasnda mevcuttur. Aka ne yklyorsak ondan alacamz
da odur.

30

365 GNN T AOSU

31 YNLENDRME
Gezegenler giinein etrafnda dner;
Biimler ise zihnin.

oumuz kiiliklerimizdeki farkl ynlerin bir araya gelip

somutlam haliyiz; bunlar bizim formlarmz, ekilleni bii
mimizdir. Eer dikkakli o lmazsak bu karmaklk kafamz ka
rtrabilir. Hibir paramz yadsmamalyz. Onlan dzenle
meliyiz. Btn gelerin bir yeri, bir ilevi vardr - sadece doru

bir balam iine yerletirilmelidirler.

Tao'yu izleyenler bilirler ki; ok eitli ynleri olan bir kiilik,

baz

ynlerin

tekileri dlayarak egemenlik kurmas durumun

da sorun yaratabilir. Bu, dengesizlik durumudur. Tm ynler

arasnda srekli bir karlkl alveri varsa denge mmkndr.
Tpk gezegenler gibi duygular, igdler ve heyecanlar da s
rekli dnml bir dzen iinde tu tulmaldr. Bu durumda her
eyin bir yeri vardr ve arla ilikin sorunlar ortadan kalkar.
Gne nasl gne sistemimizin merkezindeyse bilge zihin
da bizim eitli kiiliklerimizin merkezinde olmaldr. Zihinleri
miz glyse, yaamlarmzn eitli ksmlar da doru yolla
rnda ilerleyecek ve sapma olasl kalmayacaktr.

DENG MING-DAO

32 HER YERDE BULUNMA

Tao her yl!Tdedir.

ten olandan uzak tutulamaz o.
Tao, in' de dodu ve bu kltrn bir ifadesiydi. iirsel ola
rak ele alnan !anma dnya gryle yakndan balantlyd;
hem gizemcilie hem de pragmatizme ekil verdi. Ama imdi
oumuz, buna in'dekiler de dahil, eski szckleri anlamyo
ruz. Tanm makineleti. iirimiz bilgisayarlarda yazlyor. Bu,
Tao'nun yanlln m ortaya koyar? Hayr. Tao hala burada.
Tao'yu izleyeceksek eski kriterlere deil dolaysz deneyime da
yanmalyz. ada beyinlerin, meraklarn uyandracak ada
kavramlara gereksinimleri vardr.
Eer Tao'yu izlemek, ustalarn savlad kadar muhteem bir
eyse onun her duruma ve insan topluluuna uygulanabilmesi
gerekir. Ne zaman, ne yer ne de kltr, hibir ey iten bir aray
c iin engel oluturmamaldr. Tao bizi kuatr; onunla balant
kurmak iin yalnzca rehberlie ve anlaya gereksinimiz vardr.
Tao ezoterik bir ey deildir. O, tam buradadr. Ustalar her
zaman buna imada bulunurlar. Onlara gre, kitap okumaktan ti
yatroya gitmeye meditasyon yapmaktan yerdeki hayvan dk
larn sprmeye kadar her ey Tao'dur. Onlar Tao'nun her yer
de hazr ve nazr doasn anlarlar ve buna uygun bir ekilde ha
reket ederler. Eer ustalar bu jet uaklar ve elektronik haberle
me anda bile Tao'yu biliyorlarsa biz de Tao'nun mesajnm
zn zmseyebiliriz. Baaranlar, yaptk.lan her ey kendili
inden Tao'yla uyumlu olduu halde, ondan sz etmeye gerek
duymayacaklardr.

32

365 GNN TAOSU

33 SAVUNMA
emberine giren eytanlar
Dar atlmaldrlar.
Hangi dnyada yrrseniz yryn -ofiste, okulda, tapnak
ta, cezaevinde ya da sokaklarda- orada eytanlarn mesken tuttu
u biryeralt vardr. Para canls, saldrgan, sadist ve alaya insan
lar vardr. Bunlar yalnzca hibir vicdan azab duymadan baka
larn kullanmakla kalmazlar, yaptklarndan haz bile duyarlar.
Bakalarnn aa ektiini grmekten zevk alrlar.
Neden byle olduunun yant yoktur. Yalnzca olgu vardr;
hibir metafizik anlam ya da baka sonulan olmadan. Bu insan
lar size saldrmaya karar verirse bunun bir frsatn bulurlar. Sa
vamalsnz yoksa onlar tarafndan yok edilirsiniz.
Sevgi ve alakgnlllk en deerli insan erdemleri arasn
da olabilir, ancak bunlar atma durumunda yararl deildirler.
En ok hayranlk duyduunuz tanrnn altndan yaplm gzel
bir heykeli, bir hazine deerinde olabilir ama onu bir silah ola
rak kullanamazsnz. Erdem uygun genel koullarda deerlen
dirilmelidir; savata ancak kl ie yarar.
Saldn ister fiziksel olsun (fiziksel saldn, tecavz, cinayet) is
ter zihinsel (i entrikalar, duygusal taciz) hazrlkl olmalsnz.
En iyisi, atmalara kar mmkn olduu kadar ok kendini sa
vvruna teknikleri renerek hazrlanmaktr. Bir zorba ya da ca
navar olmayacaksnz tabii, ancak karnza kan nasl bir du
rum olusa olsun karlk verebilmeyi reneceksiniz. Eer size
hi saldrda bulunulmazsa bu harika bir eydir. Aldnz eitim
korkularnz, ekingenliklerinizi ve kayglarnz zebilmenize
yardm edecektir. atma durumunda hi kimse, hatta dene
yimli birisi bile, karlamadan carl kabileceinden emin ola
maz. Ancak oraya gibneye karar verip kendilerine savama an
s verirler. Bu, kendi bana ktle kar bir zaferdir.

33

DENG MING-DAO

34 BAGLANTI
Yan ndan geer av kaplanm
Bazen yalnzca bakan,
Bazen saldran duraksamadan
Asla eyleme gemekte tereddt etmeden.

Yaam srekli arkas gelen bir frsatlar dizisidir. Eer biz n

mze gelen eyleri almak iin uzanmazsak, karmza kan frsat
lar kullanmazsak, yaamn z doas ile uyum iinde olamayz.
Kaplan iin de ayn ey geerlidir. nne kan durumlara
uyarlar kendini. Bir av olduunu tespit eder de onu avlamaya
hazr durumda deilse avnn gitmesine izin verir. Ancak eyle
me gemekte tereddt etmemitir. Bilerek avnn kamasna izin
verir. Bu durum reflekslerin yaval ya da beceriksizlii nede
niyle baarszla urayan birinin durumundan ok farkldr.
Kaplan, avn gzne kestirdiinde hibir ey dnmeden ya
da tereddt etmeden ona saldrr. Onun bu eyleminin saflna
karan hibir ahlak dersi, su, psikolojik sorun ya da ideoloji
yoktur. Eylemdeki bu bitimsiz zerafete eylemsizlik hali denir.
Bu, balantl olma durumudur. Banza ne gelirse gelsin
onunla bir ekilde balanmalsnz. Onu kabul eder, koullan de
itirebilir ve gitmesine izin verirsiniz. Kendinizden bir eyler ek
ler ya da bilerek yannzdan geip gi tmesine izin verirsiniz. Ne ya
parsanz yapn yaama kar ilgisiz, kaytsz olmann gerei yok
tur. Tam tersine her eye tam olarak katlmak mutluluun, canll"
n, baarnn ve Tao'y derinden bilmenin en emin yoludur.

34

365 GNN TAOSU

35 FAYDALANMA
Urtma/ar riizgiirn giiciinii kullanr,
Niyetimize gre hareket ederler.
Ne var ki deitiremezler riizgiir.

Birisi uurtmay istedii ekilde alaltp, ykseltip dndrp

uunr. Bu konuda uzman olan birisi sonunda uurtmalardan bi
risi kontrolnden kana kadar iki uurtmay da ayn anda uura
bilir. pin ucundaki o devasa ekii hissederek uurtma uurmak
ok keyifli bir eydir. Bazen rzgar o kadar kuvvetli olur ki uurt
ma sizi yerden havaya kaldrr. Doann glerini kullanrken ok
gl bir eyden faydalanyorsunuz.
Bu, Tao'dan don bir ekilde yararlanmann bir rneidir.
Bu, doal glerden yararlanmaktr. Bu, doal glerin ileyi
biimini kabul etmek ve onlarn glerini dn almann bir yo
lunu bulmaktr. Bu, eyleri deitirmeye ya da snrlamaya al
mak demek deildir. Rzgar, uurtmamz bizim istediimiz e
kilde uunnuyorsa bunu deitiremeyiz. Sadece onun enerjisini
dn alrz. Giriim ve doal gler birletiinde gerek bir
uyum ortaya kar.

35

DENG MING -DAO

36 HAKM NOKTA
Irak srtlar, uzaklardaki bulutlar
T m olup bitenler belli bir mesafeden gelir.
Yksek bir hiikim noktadan
Gelecei haber vermek mmkndr.
Bahl bir inanla, ska Tao'yu izleyenlerin by bildikleri
sylenir. Bu, samalktr. stnlk sadece kiinin yeteneklerini
en iyi ekilde kullanmas ve doru bir konumda bulunmasdr.
rnein, dalarn yksek yerlerinde yaayp arapla, ehvet
dknlyle, entelektellikle, bozuk bir salk ve agzllk
le gzleri krlememi bir insan, olaylar belli bir mesafeden, ka
pal bir odada, gzleri bulank bir planda takl birinden daha iyi
grebilecektir.
Frtna birden kmaz; douu saatlar, bazen gnlerce srer.
Yolcular varacaklar yere bir anda ulamazlar; uzaktan onlarn
ilerleyilerini grebilirsiniz. eyleri nceden bilmek yksek bir
doruk noktas sayesinde mmkndr. te bu nedenle insanlar
Tao'yu izleyenlerin by bildiklerini zannederler.

365 GNN TAOSU

37 UYUMAZLIK
Kular ok yksekten utuklannda
yi ark syleyemezler.
Kendimizi evremizdekilerle uyumsuz hissettiimiz, bir ey
lerin yolunda gitmediini hissettiimiz zamanlar vardr. Bu du
rumda kafamz kanktr ve ne yapacamz bilemeyiz. Bu du
rum kimileyin bir gn kimileyin haftalarca srer. Kendimizi by
le hissettiimiz zamanlarda Tao'yla btnleemeyiz ya da bazen
metaforik olarak sylendii gibi Tao baka bir yere akp gitmitir.
Srekli Tao'yla temasta bulunmak bir idealdir. Dmzdaki
eylerden kaynaklanan talihsizlik ve uyumsuzluu yaadmz
zamanlar olabilir. Aynca iyice dnmeden hareket ettiimizde
kendi budalalklanmz nedeniyle de Tao'yla uyumsuzlua d
ebiliriz. Byle olduu zaman akortsuz ark syleyen kular gi
biyizdir: Ahenksizlik iinde amura bulanmzdr sanki.
Sabnmz koruyabilirsek byle zamanlan aabiliriz. Hareke
te gemeli ve bir frsat ortaya ktnda duraanl yenmeliyiz.
ister bekleyelim ister eylemde bulunalm Tao'yla yeniden birlee
bilmek iin, durumu her zaman dengeye getirmeye almalyz.
Tekrar balant kurduumuzu anlaynca rahatlanz. ite yine
yolda yine hedefteyizdir. Ancak Tao'yu her yitiriimizde bir ey
ler renmeliyiz. Bu sayede ayn eyleri yeniden yaamak zo
runda kalmayz ve gelecekteki zor zamanlanmzda bile umudu
muzu yitirmeyiz
Tao'yu anladmz zaman onu tekrar tekrar tanyacaz. An
lamazlk zamanlannda bile inanamz kaybetmeyeceiz.

37

DENG MING-DAO

38 UYARLAMA
Gkyz ufuk izgisini kucaklar.
Profil ne kadar kntl olsa' da,
Gkyiizii lii111iiyle yn gsterir ona.

Nerede olursanz olun, gkyz hep ufukla buluur. Yery

znn yzeyine mutlak bir ekilde uyar. Yeryzndeki ve gk
yzndeki deiiklikler bu kusursuz uyumu etkilemez. Hava
bulutlu olabilir, gece olabilir, ufukta dalar, aalar hatta binalar
olabilir ancak bu iliki hep ayn kalr.
Yaamn sunduu artlar ne olursa olsun, karmza kan
durumun ister iyi olduunu dnelim ister kt, kendimizi
farkl koullara tam olarak uyarlamalyz. Direnmenin bir fayda
s yoktur. Tam tersine evremizdeki koullar ve olaylar grmek
ve anlamak iin younlamalyz. rnein, lider konumunda
olan birisi bak asn grubunkine uyarlamaldr; baarl bir li
der ak ve etkili bir ekilde konuur ve grup iinde oybirliine
varlmasn salar. Esnek olmak ve zamana gre deiebilmek
Tao'nun srlarndan biridir.
Genellikle bir doa manzarasnn nplanda olduunu, gk
yznn ise arkaplanda olduunu dnrz. Byle dnme
mizin nedeni gkyznn her zaman arkaplanda olmas ve np
lannn d hatlarn mkemmel bir ekilde sarmasdr. Eer biz
de bu arka planda olma zelliine yknrsek, biz de yaamla
kusursuz bir uyum iine gireriz. Bununla birlikte bu, pasiflik de
ildir. Uyumdur. nk gkyznn geri planda olmas aslnda
onun en yce, en yksekte olmasndandr. Bizim iin de byledir.
Uyum gstermeyi bilirsek stn nitelikli bir insana dnrz.

38

365 GNN TAOSU

39 ENDE
Endie, efkatin yolunu kesen
Bir ban/lktr.
Endie, dizginlenemez gibi gzken bir sorundur. Bu sorun,
fazlasyla ilerlemi uygarlmzn yapsndan kaynaklanabilir ya
da ruhsal bozulmuluumuzun bir gstergesi olabilir; kayna
ne olursa olsun, endienin yararl olmad aktr. O, duygulara
musallat olmu bir kanserdir. Zihni ve bedeni yiyip bitirir.
"Dnme artk unu," demenin bir faydas yoktur. Bu, sa
dece daha ok kayglanmanza neden olur. Kendi yolunuzda
yryp, deitirebileceklerinizi deitirmek ok daha iyidir.
Gerisi efkat, acma, sevecenlik iinde zmlenmelidir. Bak
lk yetersizlii iindeki ocuklarn bulunduu rk aynmrun,
ekonomik dengesizliklerin, kiisel iddetin, uluslararas at
\alann yaand bylesi bir dnyada her insann kayglaryla
uraabilmenin olana yoktur. Kendinize dikkat edip tand
nz kiiler iin iyi eyler yapmak yeterlidir. Bu, merhamettir ve
bunu ezici stnlk durumlarnda bile uygulamalyz.
Bir sorurla karlatnz zaman kendinizde bu ekilde dav
ranma gc buluyorsanz, elinizden geleni yapn. Eylemde bu
lundukta sonra geri ekilin ve artk bu konuyu dnmeyin.
Hatta bu konuyu kimseye amadan yolunuza gidin. O zaman
endie olmayacaktr, nk imdi eylem vardr.

39

DENG MING-DAO

40 BLNALTI
Cennet ve Cehennem:
Bilinaltmz.
Meditasyon, bilinalhmzn pek farknda olunmayan alanla
nru aar. Bu durum gerekletiinde kendiliinden olaanst
dnceler ve farkndalklar yaanr. Daha nce bizim iin say
dam olmayan gerekleri yaarz; daha nce bize ok uzak gr
nen olgulan alglanz. Ancak hi kimse meditasyon yaparak s
tn insan haline gelmez, yalnzca uykuda olan gizil glerini
aa kanr. Her ey iimizde kilitlenmitir ve yalnzca alma
lan gerekir. te bu yzden de hep cennet iimizdedir denmitir.
Ayn ekilde gemiin aclan ve savalan da bazen artc
bir iddetle etkiler bizi. Sorunlar ve atmalardan kurtulmak
zordur. Ruhsal pratikler yapmamza, yeni ilikiler kurmamza
ve giriimlerde bulunmamza ramen gemite yaadmz ac
lar ve zntler anlanmzda ve ryalanmzda geri gelir. Bun
lar ne baka bir dnyadan gelen eytanlar ne de nceki yaam
lann karmik yansmalandr; bunlar bilinaltmzdaki izledir. Ne
kadar byk bir gayretle ilerlemeye alrsak alalm, her ge
en gn bizi lanetleyen aclar kalr. te bu nedenle cehennemin
iimizde olduu sylenir.
Bizler, iyi ile ktnn sava alanyz. Dnyamzdan tesine
bakmaya gerek yok. Bilinmesi gereken her ey iimizdedir. Al
mas gereken her ey (gemiin aclan ve izleri) iimizdedir. A
knln tm gc de iimizdedir; onun ritmiyle uyum iine gir
diinizde tanrsallkla uyum iinde olacaksnz.

365 GNN TAOSU

41 ZM
Kumdaki ayak izleri
Hemen ykanp kayboluverdi:
Deniz kys zihni.
Plaja gitmek, temiz havada yrmek, dalgalarn sesini dinle
mek. kumun ayamzn altndaki iri tanelerini hissetmek demek
tir. Karayla okyanus arasndaki dar erit, bilgeliin zihnini anla
mak iin kusursuz bir yerdir. Tpk suyla kum arasndaki dinamik
denge gibi, zihinlerimizin durgun ve etken taraflan arasnda da
dinamik bir denge vardr. Kum nasl srekli ykanyorsa biz de zi
hinlerimizi .bir trl gitmeyen izlenimlerden kurtarmalyz.
Genellikle gemite yaptmz eylere ait dnceleri, pi
manlklar ve pheleri bugne tarz. Bu, bizi elikilere srk
ler. Bylesi bir duruma izin vermek yerine sonulan da bir yana
brakmadan hareket etmeliyiz. Bu, tam bir kusursuzluu, b
tnl gerektirir. Bylesi bir tamlk bir meydan okumadr; an
cak bunu baarmak mkemmel yaamak demektir. O gne ait
sorunlan bizi tam olarak tatmin edecek biimde zme kavu
turduumuzda srekli dalgalarla ykanan bir sahilin hayranlk
uyandnc saflna ulanz.

DENG MING-DAO

42 YRY
ayn yanndaki patika,
Kokulu an.
Kayalk k rm z toprak,
Dimdik da.
Yrmek, ruhsal yaam iin kullanlabilecek iyi bir mecaz
olabilir, ancak basit bir doa yrynn bile kelimenin tam
anlamyla yaplacak en iyi etkinlik olduu zamanlar vardr. n
san ormanda yrd ya da daa trmand zaman beden, zi
hin ve ruhun mkemmel birliini yaar. Trman bacaklar kuv
vetlendirir, dayankll artrr, kan canlandrr ve zihni sakin
letirir. nsan, toplumun lgnlndan uzakta, doann verdii
desleri renmek iin zgrdr artk.
Erozyon. Boumlu kkler. l geyiin cansz bedeni. Krlan
glarn uular. ahinlerin helezon eklinde ykselileri. Akan
suyun keskin yansmalar. Tomurcuklanan plak dallar. Gri ka
ya, atlak, dalm ve ypranm. Yere devrilmi bir aa. Yalnz
bir bulut. Erik dallarnn kahkahas. Hatta patikann yan ban
da duran kk bir daire eklindeki kayalar - onlar kim koydu
oraya, yoksa onlar bir el mi dzenledi? Hangisi olursa olsun, bu
dairenin srlar nelerdir?
Kendimizi manzarann yazdklarn grmek iin atmzda
her grntde bir anlam bulabiliriz.

42

365 GNN TAOSU

43 SEBAT

Grnmeyen izgiler.
Balk an onarr
Ve balk rerdeyse yakalanr.
Balknn salamca onarlm bir a yoksa ava kmasnn
hibir faydas yoktur - hazrlk, onun yapt ilerin en nemli
ksmdr. Balk, an eksiksiz ve salam, teknesini onarlm bir
durumda tutar, denizin ve baln durumunu iyi deerlendirirse
bala kmak yalnzca bir adet, basit bir ilem haline gelir. Bu
durumda balk. grnmez bir olta tarafndan ynlendirilmiesi
ne balknn avular iine dverir.
Cesaretlendirici, destekleyici bir eyin varolmadn zannet
tiimiz zamanlarda bylesi bir sebat, gayreti hatrlamak nemli
dir. Yaplan i tekdze ve skc, bir evi ynetmek rutin haline ge
lebilir ve gerekletirmeye altmz amalarmzn ok teler
de olduunu dnebiliriz. Her eye ramen yine de sebatl ol
mal ve hazrlanmalyz. Bu, admlarmz salam atmamz, zor
ve tehlikeli dnemlerde inancmz yitirmememizi salar.
Sebatl olmann meyvelerini tatmak deneyim ve olgunluu
gerektirir. Sabr, planlama ve yetilerimizi gelitirmeliyiz. Koullar
aleyhimize olsa bile kaynaklarmz bir araya getiririz. Hareket
iinde oluturduumuz hibir eyi nemsememezlik edemeyiz.
yi zamanlarda da kt zamanlarda da planlarmz beslersek on
lar da tpk baln aa yakalanmasnda olduu gibi kanlmaz
bir biimde baarya ulaacaklardr.

43

DENG MING-DAO

44 ESNEME

eyler genliklerinde yumuak,

yallklannda serttir.

Esneme hem gerek hem de mecazi anlamda yaamda gerek

li bir eydir.
Fiziksel olarak iyi bir esneme program bedenin btn blm
leriyle ilgidir. nce eklemleri ve tendonlan gevetirsiniz ki daha
sonraki hareketler ac vermesin. Sistemli bir ekilde daha sonra
bacaklar ve srt gibi daha byk kas gruplarndan balayarak be
den gevetilir, ardndan parmaklar gibi daha kk ve narin b
lmlere geilir. Esneme hareketleri nefesle uyumlu hale getirilir;
zplamal sramal hareketlerden ok yumuak ve uzun esneyi
ler kullanlr. Bir yne esnediiniz zaman, mutlaka dier yne de
esnemelisiniz. Bu sreci izlediinizde esnekliiniz, kukuya yer
vermeyecek biimde artacaktr.
Mecazi olarak esneme, kiisel geliimde arta ve esneklie
yol aar. Gen bir bitki yumuak ve narindir. Daha yal bir bitki
ise kat, odunsu ve krlgandr. Bu yzden yumuaklk yaamla,
sertlik lmle karlatrlr. Ne kadar esnek olursanz, zihinsel
ve fiziksel salnz da o kadar kus: suz olur.

365 GNN TAOSU

45 DOLAIM

Ruhsallk belin altnda balar,

Srta doru ykselir

Ve gbee dner.

Ruhsallk salt zihinsel bir etkinlik deildir. Ayn zamanda

enerjinin bir ifadesidir.
Bu enerjinin kayna fizikseldir. Bedenin temel kimyasnda
kk salmhr. nsan kendini gelitirerek bu enerjiyi ruhsal eri
kinlie ulamak iin arndrr. Bu nedenle Tao'yu izleyenler iin
aydnlauna, psiko-fiziksel bir eriimdir. Salt entelektel bir kav
ray olmaktan ok, bir varolu durumudur.
Tio'yu izleyenler, enerjiyi meditasyon ve zel ahhrmalar yo
luyla bir kez uyandrdklarnda bu enerjiyi nasl yukar kara
caklarn bilirler. Bu g, cinsel organlardan balar ve omurilik
ten yukar doru ykselir. Getii yolda bbrekleri, sinirleri ve
kan damarlarn besler. Kafatasnn alt ksmna getii zaman si
nir sistemi ve beynin alt ksmlar uyarlr. Bu enerji nehri ban
st ksmna ulatnda kiinin tm bilinalh potansiyelini aar.
Aa doru indiinde gzleri, duyu organlarn, yaamsal or
ganlan besler. Gbee doru akarak bizi ilksel saf durumumuza
dndrr. Oradan baka bir devreye ekilmeye hazr olarak tek
rar belalt blgesine dner. Tpk btn varoluun kaba fiziksel
madde ile bilincin en ince dzeyleri arasndaki kesintisiz b tn
de faaliyette bulunmas gibi Tao'nun izleyicisi de kendini ruhsal
olarak adamak iin bedeninin, zihninin ve ruhunun btn b
lmlerini kullanr.

DENG MING-DAO

46 ORGANZASYON.

Biim t7e yarahclk

Hareketin ilci kutbudur.
Her gn plan yapmak akllca bir eydir. Kii kendisi iin he
defler koyarak ve gerekletirilecek faaliyetler organize ederek
her gn dolu dolu geireceini ve zamann boa harcanmaya
can aklndan karmamaldr.
Tao'nun izleyicileri plan yaparken rneklerden, geliim tarz
larndan yararlanr. Doann izledii yollan gzler, kaderin g
rnmez izgilerini sezmeye alr. Btn yaamlar iin bir r
nek, bir geliim tarz dlerler ve bu ekilde btnsel bir baar
salamaya alrlar. Her gn eitli biimlerle asl amalarn
karlatrp eletirirler ve bylece incelikle dolu, phe barn
drmayan bir yaam srerler. Tao'nun izdeini bylesine gr
kemli klan da, sradan insana yabanc olan bu rnekleri ve geli
im tarzlarn ayrt edip ynlendirme yeteneidir.
Tao'nun izdeleri nceden tahmin edilemeyen eyler meyda
na geldiinde kendiliinden hareket etme konusunda ustalam
lardr. Koullar onlar engellediinde hemen deiirler. Karklk
tan kanmak iin tpk bir satran oyuncusu gibi o durumun ala
bilecei biimleri ayrt eder ve yenilerini yaratrlar. Kendiliinden
olan yeni biimler yaratmak onlarn lmsz sanatdr.

365 GNN TAOSU

47 SREKSZLK
Gelgitli frtna
Agalar ve kayalan paralar,
Yine de srmez bir gn bile
te byledir insanolunun ileri.

Frbna patlak verdiinde yamur ve rzg.\r okyanusu topra

a dklr. Yapraklar altst olur, dallar krlr, hatta sert granit
bile arur. Ne var ki bylesine kuvvetli rzg&rlarn etkilerini b
tn bir gn srdrmeleri pek nadirdir. Boalan
inarulmaz gce

ramen frtna devam etmez.

Gn ileri bir gn bile srmezken insann ileri daha kalolabilir mi? Hkmetlerin birka yldan fazla ibanda kal
dklar pek nadirdir, toplumsal kurallar srekli altst olur, aile
ler yok olur, kiisel ilikiler yozlar, kiinin kariyeri tepetaklak
olur. Bugn dnyann en nemli antlar bile hava kirlilii ve ba
kmszlktan tahrip olmaktadr. Hibir ey kaha deildir. insa
nn balatp, yoluna koyduu hibir olayn sonsuza dek srme
yecei bilinen bir gerektir.
o

Tn abalarmz geicidir. Var olan glerden dn alrlar,

doal olaylarn akn

izlerler ve o durumun getirdii koullara

uyarak silinirler. eylerin geici doasnn farkna vararak onun

la uyum iinde olmak en iyisidir.

doasn

anlamak en byk

Dnyann
kazan olabilir.

bu

ksaak

mrl

47

DENG MING-DAO

4B BLG
Yaam,

Gzelliktir.

Dehet,

Bilgidir.

Tao'yu izlemenin nemli bir nedeni bilgiyi aramaktr. z ge

liim iin gsterilen tm abalar kendimizi bu aray iin uygun
bir ara haline getirmeye yneliktir. Bazen rendiimiz ey ho
olmayabilir. renme yoluyla yaam bir an iin gerekte oldu
u gibi grrz ve bu da dayanlmas zor bir eydir. te bu ne
denle ruhsal geliim yavatr: bunun nedeni de, kimsenin bize
ruhsal geliimin srlarn sylememesi deil, bu geliimi kavra
madan nce duygularmza ve korkularmza egemen olup on
lar amak zorunda olmamzdr.
Dehetin yumuak kam yaamn her yerindedir; acdr, in
cinmedir. Her birimizin en derinlerinde oumuzu btnlkten
yoksun klan youn korkular vardr. Yaamn deheti yakamz
brakmaz, bize saldrr, irkin yaralar brakr. Kendimizi koru
mak iin gzellik zerine dnr, konuuruz, koleksiyon ya
parz, ak oluruz, yaammzda bir eyler yapmak iin abala
rz. Bylesi bir varolu iinde gzellii tek kayda deer ey ola
rak grrz; ama o, yine de belay, iddeti, geliigzellii ve
adaletsizlii perdeleyemez.
Bu korkuyu sadece bilgi yok eder. Gerek bize gsterilseydi,
buna dayanamazdk. Oysa ki, bizi insan klan hem gzel hem de
dehet verici ayrntlardr. Bilgi bize, aklszlklarmz gsterece
i yolunda gzda verdiinde onlar arkada brakmaya henz
hazr olmadmzn farkna varabiliriz. O zaman perde tekrar
kapanr ve biz perdeyi tamamen aacamz zaman iin kendi
mizi hazrlamaya alarak oturup meditasyon yaparz.

48

365 GNN TAOSU

49 L M
lm,
Zamann
Kartdr.

lm ile ilgili mecazlar yaparz. Onunla ilgili imalar yapar,

bize ne olacana ilikin ykler uydururuz; gerekte ise ne ola
can bilmeyiz. Birisi ld zaman onun cansz bedeninin te
sini gremeyiz. Yeniden doula ilgili kurgusal dnceler re
tir ya da lmszlk hakknda konuuruz. Ancak bizim iin
lmn anlalmas gtr, bir gizemdir. Zaman, onun dnya
snda anlamn yitirir. Tm fizik yasalar anlamsz kalr. lm
zamann kartdr.
len nedir? Bir ey gerekten yok olabilir mi? phesiz be
den, yani kendini oluturan su ve kimyasal maddelere ayran
beden deildir yok olan; bu dnmdr, yok olu deil. Ya zi
hin? levini tamamen durdurur mu yoksa baka bir varolua m
geer? Kesin olarak bilmiyoruz. Pek azmz kukuya ya da belir
sizlie yer vermeyen bir yantla ortaya kabilir.
len nedir? Bedeni oluturan paralarn, varolu iinde tm
den ortadan kalkvermeleri diye bir ey olmadndan insana
ilikin hibir ey lmez. len yalnzca kimliktir; kii adn verdi
imiz paralarn bir araya gelmesinden oluan kimliktir. Her bi
rimiz bir rolz, tpk saysz anlam olan fetilerle dolu kat kat
giysiler giyen bir aman gibi. Fakat elbiseler ve ssler gelip ge
icidir. len sadece bizim insan olarak anlammzdr. Altnda
hala plak biri vardr. Bu kiinin kim olduunu anladmzda,
lm artk bizi rahatsz etmez; zaman da . . .

49

DENG MING-DAO
50 FTKLEM
Yaam gerek klarz
Dncelerimizin izdmnde.
Nesnel gereklikle karlkl etkileim iinde olana dein nes
nel dnyann grnm bizim iin herhangi bir anlam ifade et
mez. Diyelim ki her gn nnden getiimiz ama bakp da far
kna bile varmadmz bir kaya var; sonra bu kaya birdenbire
bizim iin nem kazanr. Hele alar boyunca adaklar adanp
ibadet ediliyorsa, bizim gzmzde deeri daha da artar. Kaya
ya atfedilen bu nemi grmezden gelen bir yabanc iin, o yal
nzca bir kaya parasdr. Kaya ile insann karlkl etkileimi
onu anlaml klmhr.
Bir nesneye yklediimiz anlamn o nesnenin kendisi kadar
somut ve gerek olduunu dnmek yanltr. kisini, anlam ve
nesnenin kendisini birbirine kartrmamak gerekir. rnein ev
herkes iin kutsaldr, ama bizim deer anlaymzla, evin kendi
gerekliinin hibir ilgisi yoktur; byle bir duygunun temelinde
evimizle zdeletirdiimiz manevi deerlerimiz ve anlarmz
yatar. Evimiz ykldnda gerekte bizi zen, kaybn maddesel
deeri deil ona atfettiimiz manevi deerdir.
Eer gereklii alglama yetimiz nesnellikten uzaksa, baz fel
sefi yaklamlarn da ne srd gibi, o zaman evremizde gr
dklerimizi gerek d olarak alglamamz gerekir. Oysa tam ter
sine, Tao'nun izdeleri d dnya ile karlkl bir etkileim iinde
olmamz gerektiini ileri srerler. Eer bu ynde herhangi bir a
ba gstermez, sadece duyular yoluyla aklayabildiimiz arlam
ve onun bizdeki yansmalarn iselletirmezsek, gaflet benlii
mizi sarar. Varlmzdan pheye deriz. Arlam yklediimiz
nesnelerin znel olduunu aklmzdan karmadunz srece
yarl yapmaktan kanrz.

50

365 GNN TAOSU

51 GZELLK
Eflatun gllerde
gzel koku can bulmu;
afan bin bir tonu
ruhu anlatyor.
Cehennem yolunda bile iekler bizi mutlu eder. Knlgandr
lar, ksa mrl, uzlamaz... Ne biz ne de bir bakas ieklerin
doasn deitiremez. Doru, kolayca soldururuz onlar, ama
syleyin ne geer elimize; isteklerimize boyun emeye zorlaya
bilir miyiz?
iekler iimizde, ktlklerden kendimizi saknma ve bee
nilme gibi duygular uyandrr. Yaadmz dnya irkin ve za
lim. Bylesi bir dnyada zen gstereceimiz incelikler olmal.
Bunu baarmak iin de kaba ve zalim olan saaltmal, duygu in
celiine varmalyz. Sunaa adanan iekler en deerli hediyeler
dir. Para baya, yiyecekler ise sradandr. Yalnzca iekler saf ve
masumanedir. Onlan sunarken saflk ve temizlik de sunarz.
ieklerin narinlii iimizde merhamet, acma ve anlay gibi
hisler uyandrr. Gzelliin krlgan olmas ne ho. Yaam, hzla
akp gidiyor. Yaamn gelip geiciliine karn gzelliin deerini
bilme konusunda aceleci davranmamal insan.

51

DENG MING-DAO

52 AYKIRILIK

Evren gz kamatrc

Bense yalnz, yavan

Bakalar susamken baarya

Yalnz bir yoldur izlediim.

Tao'nun yolunda yryenler a; '.zr insanlardr. Genel yarg

ya baklrsa, davranlarmz deiken, antisosyal, sorumsuz, an
lalmaz, insafsz ve hatta bayadr. Baka sesler duyar ama ii
mizden gelen drtlere kulak veririz. Toplumsal kurallar bizi
balamaz; bizim iin nemli olan tek ey Tao'nun yolunda yr
mektir. Bakalar tarafndan kabul grmek de nem tamaz,
nk ou insann ayrmnda olmad bir kaynaktan besleni
riz. imizde uyanan isteklerin bilincinde olmak ve tinsel drt
leri igdsel olandan ayrmak, kendimize ulamann en temel
aralarndan biridir.
Her birimizin iinde birok ses, farkl benlik, tutku ve ei
limler var. Btn bu sesleri birbirinden ayrt etme yetisini kul
lanmay bilmeliyiz. Bylesi bir ruh dinginliine erimek istiyor
sak, Tao'nun dndaki tm sesleri bomak gerekir. Bir kere ger
ek anlamda Tao'nun kysna yanat m insan, ne kukular ka
lr geriye, ne de baka insanlarn serzenileri onu etkileyebilir.
Ana koynundaki bir ocuk gibi huzurludur.
Tao'nun yolundan ne kadar uzun yrrsen, kusursuzlua
ulamak o kadar nem kazanr. Tao'yla birliktelik srekli olarak
kendini gelitirmeyi gerekli klar. Bu yalruz bir yoldur. Bakala
r da bu yolun izinden gider, ama onlarla karlamak her zaman
mmkn olmaz. te bu nedenden tr Tao'nun arsn du
yabilmek iin hem ok duyarl hem de yeterince gl olmak
gerekir.

52

365 GNN TAOSU

53 DENGESZLK

Uykusuz geceler.
Alk, zihin yorgunluu, kt koullar.
Mmkndr varabilmek dengeye yeniden.

Ne zaman canmz skkn olsa ya da uykusuzluk eksek, al

mak da dnmek de bize zor gelmeye balar. te byle zaman
larda Tao'dan ayn dyoruz demektir. Onunla yeniden btn
lemek istiyorsak, u soruyu kendimize sormalyz: Doru bes
leniyor muyum? Kafam salam m? Hayatm gvencede mi?
Yaamdan uzaklatmzda yemek yeme alkanlmza
yle bir gz atmak hi fena olmaz. Birok sorun fiziksel olarak
kendimizi iyi hissettiimizde kendiliinden ortadan kalkar. Bu
trden bir yaklam, sorunlarmz kknden zmese bile, en
azndan onlarla baa kma konusunda bize salam bir temel
hazrlar. Besleyicilik ynnden zengin ama dengeli bir diyet uy
gulayn. Size en uygun beslenme eklini bulabilmek iin acele
etmeyin, mmknse taze, mevsiminde yetien meyve ve sebze
leri tercih edin. Besinlerin doru bir ekilde kullanlmas ilalar
dan ok daha olumlu sonu verir.
Sra, zihnimizdedir. Hepimiz eitli konulara ilgi duyar, bir
takm alkanlklar kazanr ve yeri geldiinde de taknlklar ya
parz. Karmakark bir zihinle baa kabilmenin en iyi yntemi
znt, stres, dnsel etkinlikler, yalan dolan ve tutkulardan
kendimizi mmkn olduunca arndrmaktr. Bu ise ancak sa
lam bir felsefi temel ve dzenli yaplan meditasyonla salanr.
evresel faktrler, mevsim, doal afetler, insan faktr, sos
yoekonomik sorunlar gibi etkenler de bizim Tao'yla olan btn
selliimizi bozar. Bu gibi durumlarda evreniz zerindeki haki
miyetinizi olabildiince artrn. Eviniz kendinizi gvencede his
settiiniz yer olmal. yerinizde ise kontrol ele aln ve acil du
rumlarla kar karya geldiinizde bir an nce karar verip he
men harekete gein. Kanlmaz olarak Tao'nun ya iindeyizdir
ya da dnda. Bilge kii yaamn yle bir dzenler ki, koullar
ne olursa olsun yeniden denge konumuna varabilsin.

53

DENG MING-DAO

54 FELAKET

Devlerle kuatlan aa

Sa kalabilmek iin direnmelidir.

Zor ve skntl gnler elbet biz insanlar iindir. Byle gnler

de ne bir varlk gsterebilir ne de szmz dinletebiliriz. art
lar bizi snrlar. Tao'nun izdeleri bu zor gnlerde bile kararl ve
azimli olmaldr; yoksa herhangi bir tehlikeden yzlerinin aky
la kamazlar.
Skntl zamanlarmzda, bizi dze karan zellikJer; ileriyi
grebilme yetimiz, kararllk ve azimdir. Bo inat kimseye bir
yarar salamaz. En gzeli gzlemlemek ve ondan sonra eyleme
gemektir. Olumsuz koullar kimi zaman bizi snamak iin var
dr. Bamza gelen felaketler bizi eldeki imkanlar sonuna dek
kullanmaya zorlar. Bunu bilmek bile insan ferahlatr. Byk fe
laketlerin iinden her zamankinden daha glenerek kabilmek
elimizdedir. Yeter ki korku bizi alt etmesin. Hesapl ve planl bir
ekilde risk almaktan kanmamalyz. Eer gerekiyorsa tehli
keyle yzlemeyi de bilmeli insan. Eer tek bir noktaya youn
laabilirsek, zafer bizimdir.
Ormandaki aa, dev aalarla kuatlma tehlikesi olmadan,
geliip byyebilmek iin znde biriktirdii enerjiyi kolay ko
lay aa karr myd? Yapraklarn gnee doru evirdii za
man bile g harcar. Eer bu g muazzam ise, gvdesinin bir
ksm zarar grr. Bizi biz yapan, felaketler karsnda sergiledi
imiz tavrdr.

54

365 GNN TAOSU

55 BLME
Sorunlar
Bir rpda zlemez
Yavaa zmeli dgmleri
Kaleyi, paralara ayrarak fethetme/i.
Sorunlar zmeden nce ne trden sorunlarla kar karya
olduumuz konusunda kafa yormak gerekir. Bulmaca gibi bizi
urahran sorunlar m rnein ya da iin iinden kamadmz
karmakark sorunlar m? Bulmaca gibi olan sorunlarla ura
mak bir yumak iplii tek tek ayrmaya benzediinden sabr ge
rektirir. Sorunlar gndelik yaantmza engel oluyorsa, stesin
den gelmenin arelerini aratrmal ve azimli olmalyz. Karma
k sorunlar bir labirent gibidir; iine bir kere hapsoldu mu in
san kolay kolay kamaz. En tehlikelisi de budur. Btn enerji
mizi kullanarak mmkn olduunca abuk bu sorundan kurtul
mamz gerekir.
Sorunun ne olduu o kadar nem tamaz, ama asl baklma
s gereken bir btn olarak ele alnp alnmaddr. En byk
zorluklar en aza indirgendiklerinde halledilir. Baa kmann en
akllca yolu yk hafifletmektir. Yaamn dm sanki bir hl
sm demiesine kolayca zlr.

DENG MING-DAO
56 SUSKUNLUK
sel dnyan ne kadar zenginse
Bildik yollar sana o kadar uzaktr
Tao'nun mucizelerinden sz amak istediinde
Pek az kulak verecektir sana.
Tao'yu anlamak ve kendini bulmak iin ne kadar ok ura
verirsen, ancak o zaman Tao'nun eiinden adm atabilir, alg
nn olaanst gzellikteki kapsndan ieri szlebilirsin. Akla
hayale gelmez deneyimler seni bekliyordur. Dncelerin zen
ginleir; nsezi kazanrsn.
Ama eer yalnzca deneyimlerin yoluyla evrendekilerle ile
tiim kurmaya abalarsan, karnda ne seni anlayacak ne de sa
na inanacak hi kimse olmayacakbr. Bu yolda uzun sre emek
verdiinde ancak toplumun bize kazandrd bildik alkanlk
lardan kurtarabilirsin kendini. Gerei tm plaklyla grme
ne karn insanlar seni dinlemektense politikaclara, uluorta ko
nuanlara ve soytarlara daha ok kulak vereceklerdir.
evrende Tao'nun izdei olarak tannman seni her zaman se
vilen ve aranan bir kii yapacaktr, ama bilmelisin ki, bu insan
lardan pek az gerek anlamda Tao'yu anlayabilir. Onlar Tao'yu
koltuk denekleri gibi kullanrlar. Tao'nun tank olduun muci
zelerinden sz ehnek demek ta bandan iletiimsizlii gze al
man demektir. te bu yzden herhangi bir toplulukta gerek
anlamda Tao'yu bilen ve anlayanlarn suskun kald gzlenir.
Neden tmyle sessiz kalnmasn? Tao'nun zevkini kar. B
rak seni dilsiz sansnlar. in iin Tao'nun gizlerine ermenin sa
na sunduu nee ve mutluluk ne demek biliyorsun. Eer senin
tecrbelerinden yararlanabilecek biriyle tanrsan, bildiklerini
payla onunla. Kalabalklarn arasnda yalnz bir gezgin isen,
suskun kalmak en bilgece davrantr.

56

365 GNN TAOSU

57 SEM

Tao'nun izinden gidenler

Yaam seerler.

Taocu retide vaatler yoktur

Ama bize kazandrdklar sonsuzdur.

Dinsel retilerin arasnda Tao en az yaygn olandr. Onun

retisine sonuna kadar bal kalanlar hem yoksuldur hem de
kendilerini tevazuyla gizlemesini bilir. Oysa dier dinler bize
cenneti, gnahlarmzn balanmasn, rahata erme, mutluluk,
mal mlk, g ve para vaat eder. Tao ise bize ey sunar: sa
lkl bir yaam, hayat karsnda hala aknln koruyabilme
gc ve iimizde kk salan lm korkusundan bizi azat edebil
me cesareti.
te bu nedenden tr Tao'nun izdeleri sayca azdr. re
tisi ne insan byler ne de cemaat ruhu alar; snf ve mevki
gzetmez. Ya iindesindir Tao'nun ya da geici bir sre de olsa
dnda. lm lmdr, Tao da Tao.
Taocu retiyi izlerken gl olmak gerekir. Eer yoksulluk,
yalhlm olmak ve belirsizlik senin evkini krmazsa, Tao'ya ha
yat boyu srecek sarslmaz bir sadakatle balanr; karln da
zaman getike, farkna bile varmadan yava yava alrsn. Bir
anda isel zenginlie ermek mmkn deildir. Toplumda sz
geen biri olmayabilirsin, ama mutlulukla, bir bakmsn ki, se
ni besleyen gizli bir kayna kefedivermisin. Tm bunlarn
zevkini aldn m bir kere, btn kukularn yok olup gidecek,
yoksulluk ve yalnzlk senin iin daha ekilir olacak.

57

DENG MING-DAO

58 FIRSAT

Yeil ku geceleyin ok gibi frlad.

Grebilecek misin onu ?

Peki ya yakalayabilecek misin ?

Tao'ya bir glge gibi smsk yap.

Glgen olmadan harekete ge.

Bask ve zulmn, zor gnlerin de elbet sonu var. nsan var o

lan kt koullar nasl iyiletirebilir? Rastlanh da olsa onca fe
laketin ortasnda kk bir ans kaps aralanabilir mi? Zama
nnda fark edebilmek iin zeki olmalsn, yakalayabilmek iin
seri, yetini kullanabilmek iin de kararl . . . Ellerinin arasndan
kayp gitmesine izin verirsen, pimanlk seni yer bitirir.
Tao'ya bir glge gibi yap. Nereye giderse sen de git onun
la. Ne karrsa karna, hi dnmeden hemen yakala. Tao bir
kua benzer; yakalamaya alrsan uar gider. Eer her daim
onunla birlikte isen, hz da senin hzna eitse, glgesi de senin
glgendir arhk. te o zaman Tao'yu ele geirmek kolaylar.
Sen harekete getiinde, glgeni yok etme sras imdi senin
dir. Baka bir deyile aslnda yapman gereken, arkanda ne iin
den klmaz etrefil bir durum ne de yarm kalan bir i brak
mamakhr. te sana kendin iin daha fazla olumsuz artlar
yaratmann yolu: Her eyleminde ardnda tek bir iz bile brakma.

58

365 GNN TAOSU

59 KAYNAK

Enerjinin tkenmez kayna

Bedenin znden ykselir

Kullan o gc ve iinde sakla.

Ynlendir, dile gelecektir.

Gcn kayna senin iinde. D etkenler zaman zaman en

gel olsa da, en doru hareket iindeki sese kulak vermektir; isel
gce . . . Kaynan z herkeste gizli olmasna karn, yine de
kullanmay renebilir insan. Bu gerekletiinde, iimizdeki
g, hzl salnmlarla bir pnar gibi bedenin merkezine doru
akmaya balar. . .
Fiziksel anlamda sana g verir, seni besler. Hnerleri say
makla bitmez. Sana sunduklar arasnda; hi kimsenin srrna er
medii gizil glerden tutun da yaln bir i huzura ulamann
yollarna dein bir dizi ey yer alr. Tm bunlar enerjini nasl
ynlendirmeyi setiine baldr.
Bu gcn kaynan yerinde kullanabilen bir kiinin her e
yi tmden kavradm syleyemeyiz; enerji bilindii gibi ntr
dr. ekip evirmek, tecrbe, akl ve eitimi gerekli klar. Medi
tasyon en iyi yntemlerden biridir. Bylesi salam temellere da
yanan bir beceriyi kullanabilen iki insan farkl iki ayr ulara,
-bu iyi de olabilir kt de- sapabilir. Manevi gcn kaynan
kefetmek ok byk bir haz; onu nasl ynlendireceimize ka
rar verebilmek ise sorumluluklarn en ar .

59

DENG MING-DAO

60 BEKARUK

Kn hayvanlar iftlemez/er

Sen de iindeki Tao'yu sakla ve sakn

zn korur gibi.

Btn benliimizle evrendeki Tao'nun peinden gidiyoruz,

ama Tao ayn zamanda iimizde. Ne soyut bir ey ne de kavram
sal. Bizim kendi Taomuz yaam gcmzdr. Yalnzca bedende
deil ruhumuzda da hissederiz.
Bu enerjinin bir ksm bedenin kimyasyla ilgilidir: hormonla
rmz, beslenme ve genetik gibi. Tnsel anlamda bizde var olan ne
varsa ite bu kimyadan doar. Tao'nun izdeleri bunu z olarak
adlandrr. Cinsellii ll kullandmzda zmz de koru
mu oluruz. Bu kesinlikle cinselliin bastnlmas anlamna gel
mez. Sevime drts iten gelen doal bir drtdr. zn ko
runmas demek cinselliin tinle uyumas anlamna gelmektedir.
Tao'nun izdeleri mevsimlere gre seviir. Kn en asgari
dzeyde ya da hi sevimemeli, baharda ise bu say en yksek
noktaya ulamal. Genler, kendilerini gnde bir defayla s
nrlandrmal, orta yallar ise bu sreyi haftada bire indirmeli.
Yal kiiler, yukarda sz geen ya gruplarndan daha az se
vimelidir. Asl sr, kiinin cinselliini tmyle ldrmeden
lunl olmasn salamaktr. Cinsellie kendini kaptrmak kiinin
gcn boa harcamasdr. Bask altnda tutmak ise bedeni sa
lksz klar. Yapmamz gereken bize en uygun dengeleri bulmak
tr. Mutlu, tinsel anlamda da derinlikli bir yaantmz olacan
dan hi kuku yok.

60

365 GNN TAOSU

61

KEDER

Yamur eriin ta yapraklannda dalr gider;

Alamak soldurur topra.
Sense snrsn bir dam altna
Ve gnein amasn beklersin.
Keder gelip bizi bulduunda, o keskin ac her eye siner. Bil
geler yaamn bir yanlsama olduunu sylerler, fakat yine de
bu, hayatn aclarla dolu olduu gereini deitirir mi? Brakn
da kederlenelim; bizi insan yapan bu duygu deil de nedir? Ya
amn kendisinin bir d, bir yanlsamadan ibaret olduunu
gerekten anlarsak, ne znt ne de a<: duyarz.
En ar olan bakalarnn aclarna tank olmaktr. Kendi
zntlerimiz, kederlerimiz kaderin tutsa olan kiilerin ek
tikleri yannda hi kalr. Kendi yaralarmz sarmak daha kolay
dr; nk ac yreimizi iyice daladnda zm yollar re
tebileceimizin ounlukla farkndayzdr. Bakalarna yardm
edememek ne kt. En byk ac, aresizlik iinde ac eken
sevdiklerimizi grmektir.
Bizi zen bir durum karsnda, yapabileceimizin en iyisi
gcmz yitirmemeye almaktr. inde bulundugumuz k
t koullar baka insanlarla pay )aarak ya da yolculua karak
deitirebiliriz. Yolculuk ve paylam da bir ie yaramazsa, tav
rmz ak bir ekilde ortaya koyup, ona gre harekete gemeli
yiz. Her ey gibi hzn de gelip geicidir. Eer hzn ve mut
suzluk yaantmzda yer alsn istemiyorsak, o zaman bu duygu
larn zn amalyz.

61

DENG MING-DAO
62

YORUM

Deneyimlerimizin tm zneldir.
Yorum olmakszn duygu da olmaz.
Yaam ve kendimizi yeniden retiriz;
O duraan srete gerek arpcdr.
Dnya var oluyor, ancak bizler ortalama bilin dzeyimizle
ondaki btnsellii kavrayamyoruz. Zihnimiz, yaadmz ev
reni duyularmzn verilerine gre aklamaya alarak tanml
yor. imdiye kadar bildiimiz, rendiimiz her ey szgeten
geirilmi ve yorumlanmtr.
Bu yzden, nesnellik ya da dolaysz dnya bilgisi diye bir
ey yoktur. Her ey grecelidir, nk her birimizin yaadmz
evrene ilikin belirli bir bak as vardr. Farkl grlere sahip
olduumuz ve alglarmz duyulamza dayand srece kesin
doru diye bir ey sz konusu olamaz. Deneyimlerimizden
edindiimiz tm bilgiler, deerli olsalar da, mkemmellikten
uzak ve deikendirler.
sel doru, yorumlama srecinden bamsz bir iler!i<. ka
zandnda anlamldr. Eer duyularmzn sregelen faaliyetle
rini geri ekebilir, duyusal girdileri szmekle ykml zihnimi
zin bir blmn yaltabilirsek, geici olarak, d dnya ile de
vam eden etkileim srecini durdurabiliriz. te o zaman kendi
mize ie dnk, tarafsz bir alan yaratabiliriz. Mutlak bir du
rumla kar karyayzdr, tamamyla farkl ve greceli olmann
dnda bir var olma biimiyle. Bu, hilik diye adlandrlr ve ev
rendeki btn olgularn temelini oluturan ey, bu gerektir.

62

365 GNN TAOSU

63 FADE
Saaklardan damlayan yamur
Kulaa doann mzii gibi gelir.
Konumak ve yazmak
Dncelerimizi da vurmann biricik yoludur.
Tao ile ilgili bilgi, zihnin iir ile ilgili blmnden kaynakla
nr. Eskilerin dncelerini neden dizelerle akladnn sebep
lerinden biri de budur: iir, hzl bir alglamay gerektirdiin
den. . .
Tao'yla ilgilenmeye baladmzda, bu dil akademik bir
retinin dili olmaktan ok, Tao ruhunun kendisini yanstr. Eski
metinler bu konuya aklk getirmeye alr. Bu nedenden tr
airlerle akademisyenlerin dedikleri ne denli farklysa, uygulay
clar ile bilginlerin szleri arasnda da o denli aynmlar vardr.
renmenin ilk aamasnda deneyimlerimizi dile getirmeye
gereksinim duyanz. Brakalm Tao bize su gibi akp gelsin.
Tao'nun izdeleri, kendilerini bulmak ve ortaya koymak iin ya
z, sanat, hatta iiri bir ara olarak ska kullarurlar. Deneyimle
rini ak bir biimde ifade etmek, bu retiye ilikin ne gibi ev
relerden getiklerini anlamalarna yardmc olur. Bylesi bir s
rete, mantksal dnce zinciri knlr ve mutluluk yolu alr.
Entelektel oluumlarn yok ettiklerinde, sz ve imgeye dayal
olmayan Tao'nun z ortaya kar.

63

DENG MING-DAO

64 SINIRSIZLIK
Kn arks babo szlr gider
Mavi gkyz ve yeil tarlalar zerinden
Eer Tao'nn akp gittiini hissetmisen bir kere
Yol ver, yol ver ona.
Tao'yu ruhunda ve bedeninde hissetmek nasl bir duygu?
Zahmetsizce akp gitmek, snrsz bir devinime ulamak. Usuz
bucaksz krlarn zerinde szlerek kayp giden bir kuun a
kmas gibi . . . Gndelik yaamda da olaylar, mkemmel bir hz,
devinim kazanr. te Tao budur. Bedeninde ve ruhunda onun
varln derinden hissedersin: indeki enerji srekli artan bir
ivmeyle oalr oalr, benliini dinginlik ve erin sarar. Zara
fetten ylesine gzelleirsin ki, krlarda, ksack bir an bile olsa,
bir ku akmas gibi yanklanr sesin.
Tao'nun sesi bir ku akmas gibi kulana alndnda, hi
dnmeden peine takl; her eye dediini greceksin. Ne yo
lunu kes ne de kendini bylesi bir gzellikten alkoy. Engelleme
ye alrsan, baarszlk, yabanclama ve pimanlk seni yer bi
tirir. Sana uzaklardan kopup gelen o sesi ynlendirmeye de a
lma. Brak akp gitsin ve sen de pei sra git onun. Tao'yla bir
likteyken btn endielerini bir kenara brak. ark srp gittii
srece izle onu. Yalnzca izle . . .

365 GNN TAOSU

65 TlRMANI

Serin bir sabah, ta basamaklar

Tapnaa giden yol dik
Zaman zaman taklp debiliriz
Ama her seferinde yeniden ayaa kalkabilmeli insan.
Kendini manevi anlamda eitmek ve gelitirmek gndelik
bir urahr. Bir gnde ne kadar yol aldmza bakmadan de
vam etmeliyiz. Bu sre ylesine yavahr

ki, gndelik yaamda

gze arpmaz; sanki btn abalarmz bounaym gibi gelir.

Her sabah uyanmak ve ayn cokuyla yeniden ie koyulmak
zordur. Ama yaplmas gereken tam da budur ite.
Bize yol gsteren bir rehberden yararlanmasn bilir, yete
neklerimizi ve var olan uygun koullan da dikkatlice deerlen
dirirsek, hedeflenen amaca kilitleniriz. Cennet ayaklarmz alh
na bir anda serilmedi. Da bandaki tapnaa giden zorlu yol
da yrmek gibi isel zenginlie erimek de dzenli ve sistemli
olmay gerektirir. Basamak says binlerce, yol ise sarptr. Var
mak epey zaman alr. Yol boyunca manzarann gzellii bizi tat
min eder etmesine, ama bir de zirveye ulahmz andaki gzel
liini dnn hele. Yan yolda tkezlersek eer, yeniden topar
lanmal ve bir kez daha yola koyulmalyz.
sel zenginlie varmadaki giz, bamzdan geen olaans
t olaylarda deil, kendimizi bkp usanmadan adadmz gn
delik abalarmzda sakldr. elik gibi bir irade ve derin bir i
tenlik; her ikisi de zirveye doru trman srekli klan zellik
lerdir.

65

DENG MING-DAO

66 DNG0
Gn agamas ufukta titrek bir panlt,
Batm ise gn durulmasdr.
Gn aarmas ve batm zamann lmn simgeler.

Bilin

dii gibi Gne doduunda Ay, Ay doduunda da Gne

gkyznden ekilir. Evrendeki dng bu iki doa olay sonu
cunda gerekleir; gne ve ay olmakszn doadaki g aa
kmaz. Gne en tepe noktaya ulatnda de gemesi ka
nlmazdr. Yaantmzdaki btn olaylar da -dncelerimiz
den tutun da eylemlerimize kadar- ayn rnei izler.
Yaantnuzda yinelenen bir dizi olay kavrayabilmek bilge
lik gerektirir. Sreklilii anyorsak olaylan doal akna brak
malyz, ama eer ykp gemekse amacmz, yalnzca u nokta
lara tamamz yeterli, nk her ykselii bir d izler.
insanlar sklkla yaamn neresinde durduklanna ilikin
belirsiz ifadeler kullanrlar. Bu belirsizlik uzun sreli mi yoksa
ksa sreli mi nemli olan budur. rnein her yl istenildiinden
de fazla yol kat etmeyi amalayan biri gndelik anlamda, kayda
deer neler yapp yapmadna bakmaldr. Doadaki dngle
ri kendi yaantmzda bir lt gibi benimsersek, hangi noktada
olduumuzu daha iyi kestirebiliriz.

365 GNN TAOSU

67 GER D N
Eflatun gkyznde yzlerce izgi
Gk kubbenin tesine savrulmu
Babo krlanglar
Yuvalarna dnmekte.

Krlanglar gzpektir ve hzlarna hibir ku eriemez. S

rekli nceden kestirilemeyen yollara saparlar. Ne kadar uzaa
da usalar nnde sonunda yuvalarna geri dnerler.
Eve dn hepimiz iin byk nem tar. Bizler, almak,
arabrmak, yolculuk etmek ve isteklerimizi elde etmek iin ya
arz. Ne kadar kendimizi zorlarsak zorlayalm, ne kadar ama
szca gezersek gezelim, hepimizin bizi eken bir mknatsa, bir
merkeze ihtiyac vardr. Bazlarmz iin bu merkez, kendimizi
ait hissettiimiz bir yer, ksaca evimizdir. Bir bakas iinse,
kalplerinin ta derinliklerinde gizlidir.
Tao'nun izdeleri, iimizde herkesin nnde sonunda dnme
si gereken manevi bir z olduuna inanr. Bu z gizleyen, d
ncelerimiz ve modem yaamn karmakldr. Aldmz ei
tim bize ktlk ve felaketten baka bir ey getirmemitir; onu,
srtmzda bir kambur gibi tarz. Belki de geri dn en gzel u
szlerle zetlenebilir: nsann, kendini uygarln anlamsz kar
maasndan uzak tutmas ve daha yaln bir yaam istei karsn
da gsterdii aba. nsan yava yava toplumsa ykmllkler
den arnr ve kendine yaln, saf ve temiz bir yaam kurma yolu
aar. Bu uzun yolda baarl olabilmek iin rehbere ve kendimizi
aydnlatmaya ihtiyacmz vardr. Bylesi bir yalnla ulaana
dek Tao'yla tek ve bir olmay ummak doru deildir.

67

DENG MING-DAO

68 YARATICILIK

Frtna ortalg kasp kavurur.

B ltlar ufuk izgisinde younlarken

Gkyznn hareketi
Devinime yol aar.

Devinim olmasayd evrende hibir olay meydana gelmezdi.

Ne yamur, ne rzgar, ne de imek ve gk grlts . Dnya
nn kendi etrafnda dnmesi gece ve gndz, atmosfer hare
ketlerini, mevsimlerin dngsn ve bitkilerin bymesini sa
lar. Yarahcl gerekli klan devinimdir.
Tao'nun izdeleri iin ilk adm atmak nemlidir, ama tek ba
na yeterli deildir. Aslolan yaratalkhr. Bunun anlam da so
runlar zme becerisi kazanmak , bize yararszm gibi grnen
stratejiler gelitirmektir; mzik icra etmek, iir yazmak ve resim
yapmak gibi. Ancak kr krne taklitten uzak, evrendeki kar
tlklar ve uyumu zekice ngren bir insan Tao'yla btnlee
bilir. Yarahclk, kltr ve sanatla yorulmu akln keyfi bir so
nucu deildir. Daha ok Tao'yu da kapsayan, kendiliinden olu
an ve iten gelen bir itkidir; yaam retken klmak mutlulua
giden yoldur.
Bir insan yaratcln en st noktasna ulahnda, herhangi
bir beceriyi btnyle zmsediinde artk rendiklerini unu
tabilir. Bunun iin gkyz ve evrene bir bakmamz yeterli. At
mosfer hareketlerinin, mevsimlerin ve doadaki yenilenmenin
kendi devinimleri sonucu meydana geldiinin farkndalar m?
Dnya dnmeye hep devam edecek. Doada her ey kusursuz
bir dzende, aba gerektirmeksizin ileyecek. Tao'nun izdeleri
nin de ulamaya altklar abaszca akp gitmektir:

68

365 GNN TAOSU

69 AYDINLANMA

Ate atei krkler.

Bilindii gibi yanan odunlar ate saar, ama eer ate atei
krklyorsa ite bu eine az rastlanan bir durumdur; ortalk
yalazdan geilmez. ki alev yan yana geldiinde, etrafa yalnz
balarna saabileceklerinden daha ok k yayarlar.
Kii toplumsal yaamnda evresindeki insanlarla ibirlii
iine girerse, tek banayken elde edebileceinden ok daha faz
la baar kazanr. Baar demek uyum demektir. Kii emeinin
karln aldnda, eyleme geme konusunda daha atak dav
ranr. Yeni fikirler ona ilham vermeye balar. Btn bu syleni
lenleri hayata geirebilmeyi baarmsa eer, sonu ate rne
inde olduu gibi onu aydnla kavuturacaktr.
Bazen bu bileenlerde kilit noktas sadece iki insandr. Eer
sz edilen bu iki insan bireyselliklerinden dn vermeden var
gleriyle baarmak iin aba harcarsa, bundan evresindeki
btn insanlar yarar salar. Kendilerini gelitirmek iin esiz bir
frsat yakalarlar.
Ate atei krklediinde bu demektir ki, aa kan enerji
hzla tkeniyor. Kii baka insanlarla ortak alrken kendi kii
liini korumaya zen gstermelidir. Ana dnce btnleme
dir, zmleme deil. Bu ortaklktan doan haan ne olursa ol
sun, Tao'nun yolunda dier insanlardan ayr ve bamsz bir e
kilde yrdmz aklmzdan karmamalyz. Yolculuu
muzun biricik gereine tek bamza varabilir, zenginliklerini
de tek bamza yklenebiliriz.

69

DENG MING-DAO

70 ZGRLK
Kn karda
Tek bana turna
htiyac yoktur elmaslara.
Yaan kara aldrmayan yalnz bir turna bamszln en g
l simgelerinden biridir. Kimseye ihtiyac yoktur, izdii snr
larda kendini gvencede hissetmekte ve yoluna tek bana de
vam edebilmektedir. Onun zgrl ve bamszl kendi
kendine yetebilmesinden kaynaklanmaktadr.
Ne giysiye, ne mala, ne zenginlie ne de statye ihtiyaa var
dr. Maddesel zevklerden arnm, yaamaktan tr mutlu ve
huzurludur. Yalnl gz kamatrr. Bizim de ne parltl giysi
lere ihtiyacmz vardr ne hayranlk uyandran etkileyici bir
mevkiye. Olaanst gzellikte bir tapmak da gereksizdir, el
maslarla ssl bir efendi de . . . Bizim arzuladmz maddiyatn
da tesinde bir ey.
Kiiliinizin hangi ynleri sizi zgr hissetmenizden alko
yar? Kiilik geliiminiz yaam karsnda gsterdiiniz abayla
dorudan ilintilidir. Hayatta ayaklarmzn zerinde tek bana
durabilmek iin emek harcamalyz. Bu, evremizdeki insanlar
la hibir paylama girmeyeceimiz anlamna gelmez. Gerekti
inde bir birey olarak dier insanlarla ibirliinden kanmama
hyz. Bylece bir grup ierisinde kendimizi kaybolmu gibi his
setmez ve yalnz kalmaktan tr korkuya kaplmayz.

70

365 GNN TAOSU

71 EGLENCE

Da dnk bir insan

Arzulanna gem vuramaz
Yalnzca ie dnk biri
Sakinlie eriir.
nsanlar yeni yeni heyecanlar aramaktan hi yorulmaz. Elen
meye can atarlar. Yeniliklerle dolu, onlan derinden etkileyen de
neyimler kazanmak isterler. Bunun iin gncel olan bile yakala
malar gerekmez; insanlar etkinliklerden, sergilerden, yaam tak
lit eden eylerden daha mutlu olurlar. Mzii ancak yksek sesle
duyar; tarihi bir mekan, mzeler, dkkanlar ve festivaller olmclk
szn dnemezler. Onlar iin yaam, imgeyle ykl zenli t
renlerden, mzik, yemek, imek ve muhabbetten ibarettir.
Tao'nun izdeleri, geri zihnimizin yansmas olarak ka
bul eder. Evrendeki grng znel ve grecelidir. Hal byle
olunca da, ne yapacan bilmez bir ekilde, sadece karmaann
egemen olduu bir evrende yaadmz varsaymak aldatmaca
dan baka nedir? Gerein z udur; yaamn bizi nne katp
srkleyen deiim rzganna kaplmamak, her trl etkiden
uzak durmak. Aslolan iimize bakmay bilmek ve yava yava
znellikten annmakhr. Geriye znel olan deil de, yanstmaktan
ok her eyi zmseyen gerein kendisi kalr. Eer bu ze y
rekten balanrsak, usavurma yetimiz bize gerei taklit eden
alkanlklar kazandrmaya bir dur diyecektir. Kendimizi m
kemmel ve tam hissettiimiz huzur dolu bir yaamn eiinde
bulacaz.

71

DENG MING-DAO
72 KEF
Dalardaki ruhlara hakim ol
Onlar, gizlerini ortaya sermeye zorla
Gcn olduu yerde keif de vardr.

Eski yaztlar dalarn btn yantlan tadn syler. Nesil

ler boyu bu yantlan arayanlar, yaban ellere gitmi ve orada hem
kt hem de iyi ruhlarla karlamtr. Byk keiflerde bulun
mak felaket riskini de beraberinde getirir. Hepimiz dalara ite
bu yantlan aramak iin gitmeliyiz.
Bilmeliyiz ki, dalar kendi zihnimizin bilinmeyen ynlerini
temsil eder. Meditasyon keifte bulunmann yntemlerinden bi
ridir; insan, meditasyon yaparken bedenin ilevselliini yava
yava kavrar. Bu usuz bucaksz topraklarda yrrken, kendi
mize ilikin sorunlar zer, ruhumuzda gml olan hazineyi
ararz. Gndelik bir da gezintisindeki kefi andran bu sre
tehlikesiz olmaz. Baarszlktan tr nerdeyse mecnunlarz.
Baarmak demek evrende, kyas bile edemeyeceimiz deerde
ki hazineleri bulmak demektir.
nsanlar sorar, "Meditasyon gerekli mi?" diye. Eer zihnini
zin derinliklerini aratrmak ve kim olduunuzu ortaya kar
mak istiyorsanz, gerek anlamda ideal bir yntem yoktur. Tek
bana ie bak yeterince derinlikli deildir. Psikolojik yardm
sizin kendi benliinizle yzlemenizi salayacak diye bir koul
da yoktur. Sadece meditasyonun derinlii ve bir banal her
eyi renmenize yardm eder. Asl keif oradadr. Yeter ki bul
mak iin zihninizin derinliklerine salnn.

72

365 GNN TAOSU

73 0LUMLAMA
Yarda dur
O varolua ait karanlkta
Ve bolua haykr
Yant kesinlikle gelecektir.
Yar bizim iin ikilemi temsil eder; varoluumuzun geliig
zel ve sar- a olduunu . . . Bir dzen, evreni yneten bir g var
mdr? Btn bu sorular bizim iin olduka nem tar; yantla
rn ararken sadece kutsal metinlere bavurmaktansa, aratrc
olmamz gerekir.
Tao'nun izdeleri boluu bir vadi ile karlatrrlar. Vadi,
boluun kendisidir; hem verimlidir hem de retken Vadinin
dz olmas, bitkiler asndan olumludur. Yamur sularnn bi
rikmesine olanak salar. Bitkilere ve topraa hayat veren gne
, vadinin yzeyinden kayp gider. Usuz bucakszl, ala
bildiine bo olmas insanlara ve hayvanlara ferahlk duygusu
verir. Boluk bizi korkutmamaldr. Olas bir gizil gtr. Dikka
tini iyice ver ve bolua bak. Gerekirse yardma ar. Yalnz se
sinle deil tm benliinle ... Eer haykrn derin ve itense, se
sin vadide yanklanacaktr. te bu ses bizim varoluumuzun ve
doru yolda olduumuzun olumlanmasdr. Bizi yreklendiren
bu sesle ancak yaantmza devam eder, yeni yeni keiflere ko
yuluruz. Boluk artk korkutucu olmaktan kar ve bu yolda en
has yoldamz olur.

73

DENG MING-DAO

74 BRKM

Dalgal denizde bir yar

Kemiklere serpitirilmi altn

Birikim balad m bir kere

Dikkat et yarda kesmeyesin.

Bir kssaya gre babas henz lm

sofu bir

adam varm.

Falc, ona babasn bir deniz maarasnn azna gmmesini sa

lk vermi. Gel gr ki maarann az ancak yz ylda bir kez,
sular ekildiinde grnrm. Bu mucizeden yararlanabilen
kimse byk bir servete konarm. Bu garip maaraya ilikin
pheleri olsa da, olan belirtilen zamanda tabutu suya atm.
Nice zaman sonra iine bir kurt dm. En sonunda rakip
falcya gitmi. O da kskanlndan olana tabutu amasn
tlemi. Olan denileni yapm. Tabut aldnda bir tabaka
saf altnn kemiklerin zerine serpitirilmi olduunu grmesin
mi! Babasnn vcudunda meydana gelen bu deiimi hayra yo
ran olan, pimanlkla tabutunu suya gerisin geri atmak istemi,
ama i iten gemi. Telafisi artk mmkn deilmi.
sel dnyanz kefetmeye ynelik yaptnz pratikler yar
da kesilmemelidir. Gndelik anlamda ne kadar az yol kat ettii
nizi grmek endie vericidir, ama uzun vadede, btn bu pratik
ve birikimlerin size ne gibi yararlar saladm grene kadar
sabretmelisiniz. Geliim sreciniz, salam ama ar ar ilerler.
Daha banda bu sreci durdurmaktansa hi balamamak daha
ye tutulan bir seenektir.

74

365 GNN TAOSU

75 YOL AMA
Souk gln rengi glge glge.
St dallarndan bular sarkyor
Kuu ise gne nda gz kamatrarak ykseliyor.

Uzun sren bir hazrlaruna ve kendini gelitirme evresinden

sonra iimizde biriken gl enerji eie dayarur ve patlama
noktasna gelir. Eer bu enerji ivmeden yoksun ise aa kma
s mmkn olmaz. Uzun bir hazrlk dnemi ve nice deneyim
lerden sonra ruhumuz ancak zgrlne kavumuhr. Btn
bu abalan bir anda silip geemeyiz. Eer farkndaysak bilinci
mizin artk en st dzeyini kullaruyoruzdur. nsann iindeki gi
zil g ortaya kt anda, sudan ykselen bir kuu gibi hisse
der kendini.
nsan bir kere iinde biriken bu gl enerjiye ulamaya gr
sn, bambaka biri olur kar. Bir yandan bylesi bir kazanm
dan dolay gerek anlamda bir erin ve mutluluk duyarken, di
er yandan nnde kefedilmesi gereken nice yollar olduunun
farkndadr.
Kii kendisine sunulan btn bu olanaklar karsnda sorum
luluk duygusuna kaplr. Eer yenilikleri kefetmek amaayla
yolunuzdan saparsanz, ne kadar uzaklara uhunuzu sakn
aklruzdan karmayn ve doru zamanda geri dnmeyi unut
mayn. Yaamruz nasl dzenleyeceinize karar verebilirsiniz
yalruzca. Bir kere kanatlan glendi mi insann, uuunu nasl
ynlendirmesi gerektii konusunda daha akll davranmaldr.

75

DENG MING-DAO

76 KUTSAL OLAN
Her ruh dokunulmazdr
Dnceler ise kiiye zeldir
Ama en anlamls
Kutsal olann kaynana varabilmektir.
Vcudumuz yalanr ve lr gider, ama aklmza kimse hk
medemez. Biz izin verdiimiz srece ancak al<lmzm derinlikle
rine szlabilir. Ktlk bizi fiziksel, duygusal ve zihinsel olarak
kendine kle yapar; kandrr. te bu yzden ruhlarmzn kutsal
olduunu hibir zaman unutmamal. Dncelerimiz bize aittir.
radeli olduumuz srece ktlk aklmz elemez. nsanlar,
atbklar her adm tanrlann izlediini sanr. Hibir reti, d
nce ya da tann iimize alan kapdan biz izin vermedike
admn atamaz.
Bizler ruhlarmzn kutsallna ekilerek benliimizin fark
na varrz. Bylesi bir aba biz istemedike srmez. Daln ve
gayret bizi baarya gtren yollardan sadece ikisidir. Bylece
benliimizin en kutsal zne varr ve yaamn gizlerine ereriz.

365 GNN TAOSU

77 KADER
Zaman ortadan kaldr.
Bil ki kaderi de
Ortadan kaldracaksn.
Kader hayatmza mdahale eden, ykc bir gtr. Aslnda
kader diye adlandrdmz, kendi eylemlerimizin sonularn
dan bakas deildir. Her seferinde eyleme getiimizde tama
men birbirine bal olaylar silsilesi oluur. Bu balardan ne ka
dar kamaya alrsak kopmamz imkansz bir hale gelir. Ola
caklar deitiremeyiz; her hareketimiz bizi balar.
Burada en etkin unsur zamandr. Gemi lanetlidir. Tao'yu
daha yeni yeni renmeye balayanlar gemii, bugn ve gele
cei kendi amalarna uygun bir ekilde kullanmay bilmeli; ba
z olaylarn ne gibi durumlara yol atn, nasl sonular dour
duunu ve bundan ne gibi dersler karlmas gerektiini ren
melidirler. Daha st dzey Tao bilgisi olanlar ise tecrbelerinin
kt amala kullanlmasna izin vermezler. Gemi, gelecek ve
bugne ilikin tanmlar, kader kavramn yadsdklarndan do
lay olumsuzlarlar.
Aslolan bugnn zerine reklenmeyen bir gemi ve kim
senin ngrmedii bir gelecektir. Tao'nun izdeleri bunu baara
bildiklerinde ancak Tao'yla anlaml bir btnlk olutururlar.
Kendilerine Tao'nun onlara davranacandan daha farkl dav
ranmazlar. Karlarnda kader yoktur, nk onlar varoluun ve
nedenselliin kendisidir; Tao'nun ta kendisi . . .

DENG MING-DAO

78 KORKU

indeki tannlara inan

Sana verilen nimetleri kabul et.
Yanlsama gerein snndr.
Korkuyu yen ki snrlar zorlayabilesin.
D ncelerinizle tanrlara ulaabilirsiniz. O nlar akln en kut
sal yarudr; sizden bizden farkl varlklar deildirler. inizdeki
tanrlar size bilgi ve gc bir armaanmasna sunar. S ize sun
duklar nimetleri korku ve kuku duymadan kabul edin. B ir tek
iinizdeki tanrlara gvenebilirsiniz.S ize ihanet etmezler, nk
her eyden nce siz kendinize ihanet edebilir misiniz?
K orku ve pimanlk bylesi bir gven duygusunu eriyip bi
tirir. sel atmalannza gn geldiinde bir zm bulacaks
nz. T anrlar sizi ileriye, hep ileriye, gerein srunna ynlendi
rir. Snrn tesinde, varoluumuzun en temel doas, zihnimizin
engin derinlikleri yatar. K orku ve pimanln yok edemezse
niz, bu snnn tesine geemezsiniz.
K orku bizim kendi doamzda vardr. Gerein snrna gel
diimizde, onun engin sularnda yzdmzde kendi benlii
mizi kaybetmekten, boulmaktan korkarz. B ilmeliyiz ki, hep
sinden de te, geldiimiz yer T ao' dur.B izler Tao' nun kendisiyiz.
E vrenle bir btn ierisinde olamayabiliriz, ama gnn birinde
T ao'ya dneceimiz yadsnamaz bir gerek. imdikinden tama
myla farkl bir kiiliimiz olacak , evet, ama Tao'yla btnleme
dncesi ne muhteem bir duygu. yleyse neden korkuya ka
plmal ki insan?

78

365 GNN TAOSU

79 BAHAR
Gne ve ay gkyznn iki ayr yars gibidir.
Annutun plak dallarn bahar kokular sarm
Toprak bir i ekile uyanr.
Amasz yalnz bir gezgin, en mi en.
Ekinoks, ksaca gece ve gndzn eitlendii zamandr. Ba
han mjdeleyen ne varsa kapdadr. Gnler uzamaya balar,
donmu toprak canlanr.
Zamandan yalnzca bir kesittir. Baharn geliinin ardndan
yaz beklemeye balarz. Mevsimler art arda birbirini tak.ip eder.
Zaman durmaz hi, akp gider; nk evrende her ey srekli
dir. Doa ise bu gelimelere gre kendini uyumlu bir ek.ilde
ayarlar; doadaki bu yapy fark eden ve olu biimine ilikin ta
nmlar getiren yalnzca bizleriz.
Ama hangimiz yalnz bir gezginin geici zevklerini ondan
esirgeyebilir? Brakn da ak havaya kalm, gnmz gn
edelim. Baharn geliiyle coup, topran yava yava sruna
sevinelim. Toprak karla kapl olsa bile, evremizdeki canllk ve
devinim hep devam ediyor. Doann o el dememi gzellii
gzlerimizi enlendirir ve bizi adeta sarho eder. Usuz bucak
sz dalarda, bayrlarda ve derelerde amaszca gezinirken, ci
erlerimizi orman havasyla doldururken, brakn da doarun
bir paras olmaktan huzur duyalm. Yaam ktlk ve talihsiz
liklerle dolu. boa, her zaman yaamn gelip geiciliini anm
satr bize. Yne de ksa mrn tlsmru esirgeme bizden ve her
kim ki buna kar karsa, sesini kessin.

79

DENG MING-DAO

80 KARITLIKLAR

Bo olan doluyu
Kk by
D de tnnan tanmlar.
Yok etmek iin gzkara
Korumak iinse lml olmal insan.
Kartlklardan sz edilse de, kartlklar gerek anlamda bir
birlerine rakip ya da hasm deildirler. Btn kartlklar ayn
btnn paralanru oluturur.

ki bal ylan rneinde olduu

gibi, ayn btne ait iki ayn ama e paradrlar. Siyahn beyaz
tanmlamas gibi biri dierini tanmlar. Birbirlerini izler ve za
man zaman da birbirleriyle yer deitirirler; nasl ki savan ar
dndan ban geliyorsa . . .
Yaantmzdaki an ular her zaman tersine bir seyir izler;
kapkara gecenin sonunda gn aarr, souk geen k o gze
lim bahar izler. Yok edip ykmak istiyorsa insan, ly kar
mal ya da daha en bandayken ylann ban ezmeli. Bir aac
kesmek iin en elverili zaman ya devrilecek kadar erikin ya da
kknden kolayca sklecek kadar gen olduu zamandr.
Ayn kural hayatta emek verdiimiz eyler iin de geerli.
nsan, eer ekip bitiklerini bir anda silmek istemiyorsa, yeterin
ce ilgili olmal ama aradaki mesafeyi de her zaman korumal.
Yal bir aacn bir daln alp ondan yeni bir aa yetitirebiliriz.
Ilml olmak her zaman bilgelik gerektirir. Tao'nun izdeleri, ile
ri gittiklerini dndklerinde hemen duruma el koyup olayla
n istedikleri yne doru deitirmesini bilirler. Glerini birle
tirip bu gibi istenmeyen olaylardan synlarak yaamlarnda s
reklilii salarlar.

80

365 GNN TAOSU

81 YELKEN AMAK
Engin hametiyle, duru okyanus yaamla dopdolu
Azgn ve gl, yayldka yaylyor.
Muhteem gkyzyle i ie.
Bense zerinden kayp gidiyorum ite; bu geici dlyatamn iinde.
Yeil-karas derinliklerine meydan okuyarak.
Kradakiler hibir zaman denizi anlayamazlar
Denizdekiler felaketlerle sk fkdr.
Rotalarn bulmalarna karn hepten acizdirler.
Varacaklar yer anlamn yitirir; bu yegdne gereklikle srklenir gi
derler.
Bir denizciin korkular ancak okyanusu kabullendiginde yok olur.

Tao bazen bir okyanusla zdetirilir. Derinlii llemez,

Tao'nun gc ylesine byk bir gtr ki, kimi katmsa z
ne ona hakim olur. Tao'yu aramak iin engin sulara yelkenleri
aanz; ama ne deniz mili, ne yn, ne de matematik ve harita bil
gimiz onu bulmaya yeterlidir. Anlaymz onun bykl ve
yceliiyle kyas bile gtremez. Genler derinliklerinde ne ol
duunu kefetmek iin tutkuyla yanp tutuur, ama yallar by
lesi bir abadan oktan vazgemilerdir. Okyanusu olduu gibi
kabulJenmek ve zerinde kayp gitmekten baka seenek olma
dn bilirler. Onun bu deiken doasn kabulJenertler zorluk
lara katlanabilir ancak. Snrlan zorlayanlar ve tesine gemeye
ahanlan ise bekleyen lmdr. Buna karn bilgelerin bize an- .
)atmaya ahtklan udur: Kaytszca

kah orada kah burada ka

yp gidiyoruz; Tao'nun kar konulmaz gcne gvenerek. . .

81

DENG MlNG-DAO
82 AKORT ETME

Gne yer deitirdiinde yeni bir mevsime yol aar.

Baharn soluu titreyen yapraklar bile ayartr.
Tao her yerde. Asl uyumsuz olan bizleriz.
Tao kendi yolunda ilerler. Biz insanlar kendimizi onun yo
lundan alkoyarz.
Tao'nun her eyleminde bir kesinlik vardr. Bizlerse zevk ve
sefaya dtmzden burnumuzun ucunu gremeyiz.
Tao'nun bilinci yoktur ama her eye karn en ycedir o. Biz
lerse dncelerimizin snrlarn zorlar dururuz.
O zaman en birincil amacmz, kendimizi onun mziine
uygun hale getirmek olmal. alglarn en mkemmeli kendi
miz olmalyz; gzel bir arp akort eder gibi bir ustalkla yapma
lyz bunu. Eer mkemmellikten uzak isek, evrensel mzikle
nasl uyum ierisinde olacaz. Bir kere kulaklarn bu olaans
t mzie altrd m insan, Tao'nun sunaca zenginliklere de
ak demektir. Bu ses nereye gtrrse bizi hi duraksamadan
takip etmeliyiz. Bir mzisyenin yeteneini uluorta sergilemesi
gibi ya da eserinin orkestrann gittike oalan olaanst rit
miyle i ie gemesi gibi, Tao'nun izdeleri de bu mzikte hem
insanca bir yan hem de evrensel bir uyum yakalarlar.
Gne ortal yeniden stmaya baladnda, bahar geliyor
demektir. Havalar sndnda dnya adeta cmb yapar. Do
aya taptaze bir soluk gelir. Rzgarda titreyen yapraklar bile ilk
baharn ritmine ayak uydurmaya balar. Sen de yzn gnee
evir, Tao'nun izdeleri gibi. Yzn Tao'ya dn, hepimizin
yapmas gereken de bu deil midir?

82

365 GNN TAOSU

83 AYRILIK

Sen ve ben arkada olduumuz zaman

Sonsuza dek Tao'nun yolundan gideceimizi varsaydk
Ama imdi, zgnm, ayrlyorsun
Gkyz ac bir beyaza alm
Tevekklden kaskat.

Tao'nun yolunda arkadalklar srdrecek kadar ansl ol

mayabiliriz; ayrlk nnde sonunda gelir atar. Hoa kal de
meye zaman bile bulamaz insan. Arkadalklarmz sona erdi
inde kuku, karmaa ve bazen de sululuk duyarz. Oysa dile
yen herkes Tao'nun yolundan ayrlma zgrlne sahiptir.
Hikimse tarafndan lanetlenmeyeceklerdi;

yalnzca izleyecek

leri baka bir yol vardr nlerinde.

Tao'nun izdeleri iin kural udur: Bu yolda olabildiince
omuz omuza yryn, ama ayrlmas gerektiinde de sakn ar
kadanz alkoymayn.
imizde dostluun nemine ilikin duygular tamadmz
anlamna m gelir peki btn bunlar? Bilgeler srekli olarak bi
zi yaammzda her trl balanmaya kar uyarsalar da, bun
lar, insan insan yapan duygulardr. Dnsel anlamda, bizimle
ayn zamanda yola kan dostlarmzn Tao'dan neden vazge
mek zorunda kaldklarn anlayabiliriz, ama duygularmz da
yadsyamayz dorusu.

B3

DENG MING-DAO

84 AKIL
Eitimli kiiler, szckler ve mulak anlamlardan balar dnm halde
Uyum adn verdikleri arapsana dnm a dokur dururlar.
Pratik onlara gre deildir hi.
Eitimi bo ver; greceksin dnya daha yaanr olacak.
Tao'yu akl ve bilin yoluyla arayan oktur. Byleleri uyuma
baylr, dnya dinleri arasnda benzerlikler kurar ve onlan ade
ta bylenerek dinleyen bir seyirci kitlesi karsnda Tao'nun er
demlerinden dem vururlar. Oysa dnceleriyle deneyimlerini
bir potada eritmeyi baarabilirlerse gerein zne daha kestir
meden varabileceklerdir.
Akln, kendi doasndan gelen ifte bir mant vardr. Ay
rmlar yapar, kavramlar arasnda yeni yeni ilikiler kurar, buna
da "anlam" adn verir. Bu tr analitik bir dnce sistemi ne
tam anlamyla nicel ne de mantksal olarak aklanabilir oldu
undan Tao retisince ksr bulunmutur. Tao'nun izdeleri
belli bir eitim alm kiilerdir; ama ayrdnda olduklar bir nok
ta da, aklmzn yalnzca tek ynl alt, buna karn Tao d
ncesine birok ynden varabileceimizdir.
Bize telkin edilen, bugne kadar alm olduumuz eitimin
bize kazandrd dnce sistematiini brakmamz ynnde
dir. Bunun kesinlikle zekamz en az dzeyde kullanmakla hi
bir ilintisi yok; bizim aradmz ey, akln da zerinde bilincin
baka bir dzeyine eriebilmektir. Bunun iin deneyimi ve me
ditasyonu elden brakmadan -arla vardrmadan tabii- al
malyz. Eer aklla tecrbeyi dingin bir zihinle birletirebilirsek,
o zaman gerek yalnzca bir kavram olmaktan kar.

84

365 GNN TAOSU

85 GEME BAKI
Bir ustaya on sene hizmet edebilir
retilerinin doru olup olmadn sorgulayabilirsin
Ama btn bunlardan sonra u sonuca varman da mmkn:
Herkes kendi hayatn yaamaldr.
Herhangi bir retiye yeni baladnzda, ustalarn bu ko
nuda birtakm kesin yarglar olacaktr kukusuz. Size sylenen
lere tam tamna inanmamalsnz; her birini sorgulamal ve do
ruluklar nce sizin tarafnzdan kantlanmal. Sizi ilgilendiren
tek ey sunulan bu bilgiyi kendi yararnza kullanp kullanma
yacanz olmal.
Kutsal kitaplarn yazdklarndan bile daha kendi kiiliinize
uygun, sizi daha mutlu klan yntemler gelitireceksiniz. Kendi
keiflerinizin nda bir bakmsnz ki yaam her eye karn
akp gidiyor. O bildik dikenlerini batrmaya, bizi iyiden iyiye
kmaza srklemeye devam ediyor. Bu, Tao retisinin bou
nal anlamna m gelir? Hayr. Uzun zamandan beri ura ver
dik. Her eye karn kabuunuzdan kn ve yaam doyasya
yaayn.
Geriye dnp baktnzda ve bildiklerinizi gndelik yaa
mnzla btnletirdiinizde artk renilenleri yadsmamn yeri
ve zaman deildir. rendiklerinizi kullanmann zamarudr.
Kendinizi ifade etmeli, eyleme gemeli, bu bilgilere olanak sa
layan yeni ortamlar yaratmalsnz. te ancak o zaman bu re
ti bir anlam kazanr.

ss

DENG MING-DAO

B6 MGELER
Ses, koku, tat, grme, dokunma,
Batan bu duyulara bagl kalmadan dnmek mmkn m?
ekli olmayan bir dnce olur mu?
Tao gretisine gre; evet.

Zihnimiz normal koullarda ilev ini grebilmek iin herhan

gi bir nesneye balanmak ihtiyacndadr. Gemii hatrlad
mzda duyularmza ait imgeler ne kar. Krsal dnd
mzde hemen ilk akla gelen oraya zg bir kokudur. Nesneler
le ilikiler belli bir biimde "alglanr ". Matematik problemleri
zer ya da arkadalarmza herhangi bir konuyu anlatabilmek
iin dncelerimizi sraya koyarz, ama sonuta yine de rakam
lar ve szckler yoluyla dncelerimizi aklarz.
Kimi insanlar byle bir dnce sistematiini yadsmakla ya
nlgya der, ama gndelik yaamda ilevlerimizi yerine getir
mek iin buna zorunluyuz. Tao'ya gelince, duyusal imgelere ba
l kalarak dnebilen insanlar, Tao'nun farkndalk dedii aynn
ty lcanrlar. Evrendeki her eyi lcartlanyla beraber alglarsak
Tao'yu anlayamayz. Yine de bu tr bir dnce sistematiinin de
yaanhnzda nemli bir yeri vardr ve es gememek gerekir.
Meditasyon yapan biri, bilincini gelitirerek d dnyaya ili
kin biim ve formlara bal kalmamay renmelidir. Bylesi bir
bilin duyularn da tesindedir. Bazlar bu bilin dzeyini st
bilin, samadhi, nirvana ya da aydnlanma diye adlandrr. Ad
larn ne nemi var. Asl nemlisi, byle bir bilince eriebilmek.
Sonrasnda tanmlar belleimizden silinir gider.

365 GNN TAOSU

87 BTNLEME
Katksz ve saf olana varabilmek ruhu dinginletirir.
D dnyay anlamak ise kiiyi etken klar.
Her ikisi de ayn kaynaktan fkrr
Yaamn kendisi bir btndr.
Duraanlkta insan katksz Tao'yu arar. Tao'da ne gzellik
ne de irkinlik kavram vardr. nk Tao znde kartlklar
barndrmaz. Saf ve katksz olandr. Oysa evrene baktmzda
hibir ey saf deildir. Deneyimlerimizden kardmz sonu
her eyin greceli olduudur.
Katksz ve saf olaru aramak en birincil amalarnzdan olmal
dr, ama bu erdemlerin peine dtnzde kendinizi sonsuza
dek fildii bir kuleye kapatp, sadece meditasyon yaparak zama
nnz geirmemelisiniz. Kabuunuzdan kp yaam da kefet
mek gerekir. Bu da d Tao olarak bilinir ki, yaam boyu srer. Siz
de ilgi ve merak uyandran her ne ise aratrc olmaktan kanma
yn. Beceri kazanmak istediiniz konulara younlan. Gven ek
sikliinin stesinden gelmeli; kafanza taklan her soru yantlan
maldr. Btn bunlar es getiinizde d Taonuzla zgrce akp
gidemezsiniz; sizi saran kuku ve belirsizlikler bir engel oluturur.

lk bakta, meditasyon ve d dnya arasnda sanki bir iliki

yokmu gibi grnr. Bu konuda yetkin kiiler de srekli dnye
vi ve uhrevi yaamn farkn gzetirler. Ama en sonunda varlan
nokta yaamdaki devinim ve canllk ile isel anlamda huzurun
birbirinden ayrlmaz bir btn olduudur. Dnyevi yaam m
nemlidir kii iin yoksa uhrevi yaam m; bu ikilem karsnda
endie duymaya gerek yoktur. kisi de aralarnda sk balar olma
masna karn bir btn tamamlayan iki vazgeilmez unsurdur.

87

DENG MING-DAO

88 YORUMLAMA
Bilgeler arasnda hangisinin szleri en mlaksa o en ycedir.
Disiplini savunan her kim ise kanrz.
Birinin szlerini istediimiz yne eker
Dierine ise aldrmayz.
Bilgelerin zl szlerine gereksinim duymamz ne yazk. sel
yolculuumuzun balanganda bizim iin nem tamalarna kar
n, yorumlandklarnda anlam karmaasna yol aabilirler. Szler
mkemmel deildir, her nesil kendini yeni batan anlatr.
zellikle din sz konusu olduunda insanlar mulakla ba
ylr. Kutsal kitaplarda yazlanlar diledikleri gibi yorumlarlar.
Kendilerine biilen retici rolnden memnun kalmazlarsa eer
her eyi klfna uyduracak baz yollar ararlar; bu nedenden t
rdr ki bir sr otorite, okul ve mezhep var.
En saygn bilgelerin hayatta olmamasna amamal. Hayat
ta olsalard yanl yola srklenen dncelerimize aklk geti
rir, retilerini yeniden gzden geirir ve onlara olan saygmz
azaltacan bile bile hatalar yapmaktan ekinmezlerdi. sa, Mu
hammed, Buda, Lao Tzu; iimizden ka bu kutsal isimlerle z
deleen retilere derinden balyz. Kendi dncelerimizi
yanstabilmek uruna onlar biricik aynamz yapmadk m?
Yannzda srekli bir rehberin varl, hatalarnz dzeltebil
meniz ve disiplin kazanmanz asndan nemli. Bu birlikteliin
amaa kat ve ortodoks bir retiye yol amasn, sizi daha da z
gr klsn. Btn retiler sonuta bize kaynaklk eder. En gve
nilir tecrbe insann kendi yaadklarndan kard derslerdir.
Kutsal szler bile yalnzca szlerden ibarettir.

365 GNN TAOSU

89 KOPU
steksiz ve yorgun, da kitabn ayorum
Bilgenin solgun fotoraf amber renkli bir sayfada
Kzl siyah Sanskrit, insan korkutan heceler
Duay tekdze bir sesle okyor, ilahi sylyor ve temrin yapyorum
Saylar dizilmi sanki tesbihine
Her zm, her ilham iimde bouluyor.
Baz gnler Tao'yla yollarmz ayrlr; ona olan derin ball
mz sarslr ve her ey gzmze bo ve ekilci grnr. sel
coku, derin igr ve btnlk duygusu yok olup gitmi; yeri
ne grev, ekilcilik ve kat bir disiplin gelmitir. Byle zamanlar
da neyin peinde olduunuzu unutmayn, gemiteki baarlar
nz hatrlayn ve amalarnz tekrar tekrar gzden geirin. Eer
btn bu sylenilenler size bir ilham vermiyorsa o zaman ne ya
parsnz peki?
Bir kerelie mahsus retinin gereklerini yerine getirmeseniz
de olur. Kzgn olabilir, kendinizi bask ve stres altnda hissede
bilirsiniz. Hele de hastaysanz, o zaman en iyi are dinlenmek
tir. Ama yok eer bu yolda gzle grlen bir ilerleme kaydedi
yorsanz, tembel ve kaytsz da deilseniz o zaman yapmanz
gereken disiplini yeniden ele almak olmal. Duygusal anlamda
kendinizi iyi hissetmediiniz zamanlarda bile pratik yapmals
nz. Yalnzca birtakm tekniklerin zerinden gemek bile bal
bana yarar salar. Daha sonra size hz kazandracak bir altya
pnn oluumunu hazrlar.

DENG MING-DAO

90 UZUN MR
Sabahlar etraf seyreyle
leden sonra zararl otlar temizle
Bir gnn neesi ve emei
Tm yolculuun bir parasdr.
Eer btn amacnz igr kazanmaksa bu hi de zor deil.
Ortalama bir insan iyi bir yol gstericinin yannda 12 sene bo
yunca alrsa eer, belki byle bir yeti kazanabilir. Bu sre, iyi
bir mzisyen, atlet ya da ressam olabilmek iin gereken zaman
dan daha ksa bir sredir. Eer doru insanla alacak kadar
anslysanz, -tabii greceli olarak- ok daha ksa bir srede ba
arl olabilirsiniz.
Peki bu baar bize ne katar? Biroumuz isel farkndala o
kadar ok anlam ve nem ykler ki, sonunda amacn kendisi
araca dnr. Asl gzden karlmamas gereken ey; Tao'nun
yolundan gitmek, ilk rencilik gnlerimizdeki evk ve heyeca
n sonuna dek korumaktr. sel uyan tabii ki nemlidir, ama
her ey deil. . .
Alk eken bir insan yalnzca yemek dncesine odaklanr.
Ayn ekilde ruhsal anlamda a biri iin de nemli olan yalnzca
isel uyanbr. Tao retisini doru ekilde zmsemi biri ile
tok bir insan karlatrldnda olaya bak alan benzerlik gs
terir. Tao'nun izdeleri isel aydnlanmay en birincil ama olarak
kabul etmezler. Onlar iin farkndalk aratr, sonu deil. Asl
vurgulanmak istenen yaamn kendisidir. Yaam, uzun mr
szcyle karlamalanndaki ama sonsuza dek yaama arzu
sundan ok, bu sz yaantmz gzel ve anlaml klma gerekli
liinin bir simgesi olarak grdklerinden trdr.

365 GNN TAOSU

91 CENAZE
Cenaze arabasnn siyah cilas nemden kabarm
Cenaze kaldrclar sigara iiyor
lnn ailesinden kimisi alyor kiminin de can skkn
algclar ise yanl nota basyor.
u dnyada lrken bile uyum diye bir ey yok.
l birine yakndan baktnzda ruh denen eyin varln
hissettiniz mi hi?
Geriye o insandan tandk neler kalm?
u anda yalnzca bir ceset; ls bile sanki baka birine ait,
yaama dair ne varsa bedeninden uup gitmi. Cennette midir
imdi? Ya da ruhu baka bir bedende mi soluk alyor artk? Bi
linmez. lmden sonra ruhumuza ne olduu sadece bir tah
minden ibaret.
Cenaze, ardnda brakt insanlar iindir. Neler olup bittiini
anlamamz, kendimize gelmemiz iin bir trendir. Bazen lm
den korktuumuz iin kendimize mi aladmz yoksa gerek
ten de lenin arkasndan at m yaktmz merak konusudur.
Btn yaantmz boyunca dayanma peindeyizdir. Ailele
rimizi memnun etmeye, toplum ve retmenlerimiz iin birer
iyi insan olmaya abalanz; seviir ve evleniriz, evrensellii sa
nat, mzik ve dncelerimizle yakalamaya alrz. Bu ynde
ki giriimlerimiz her seferinde kesintiye urar. Uyum geicidir.
Sreklilii ve nitelii bizim inan ve kararllmza J:>aldr.
Zihnimiz bir kere bulanklamaya grsn, yaama dair balan
hlan kuramaz oluruz.
Sorunlardan kamak iin lm bir zm deildir. Yaplma
s gerekeni saken yapmal.

91

DENG MING-DAO

92 KESNLK
Her hareketi nceden hesapla
Hedefini se ve vur.
Btnyle hedefe kilitlenmek
Kendiliinden akp gitmek demektir.
sel anlamda derinlikli bir yaam istiyorsak younlamal
yz. Byle bir yaamn gerektirdii unsurlar da hzl refleksler,
belli bir zaman dilimi, en ok da yetenek ve beceri olmaldr.
te bu nedenden trdr ki Tao'nun izdeleri kendi isel geli
imleriyle olduka fazla har neirdirler; becerilerini istedikleri
gibi kullanabilmeyi ama edinmilerdir.
Her gn mrmzden bir gn eksilir. Bu yzden her hareke
ti nceden hesaplamalyz. nemli olan insann ngrd ey
leri verimli bir ekilde baaryla yerine getirmesidir. lgimizi e
ken konularda merakmz giderebilmeliyiz ki nmzde yeni
bir alan alabilsin. Eer bu srete kendimizi verdiimiz ie yo
unlahramazsak isel anlamda birok ynden tahnin olama
yz; farkndahk bizi tamamyla olgunlatrmaz.
Bazlar arzu ve isteklerin sonu olmadn ve bu yzden de
isteklerimize gem vurmamz gerektiini iddia eder. Ama bu tr
den bir yaklam bizim tatmin olma ihtiyaamza seslenmiyor.
Bu duygu kotardmz i konusunda kendimizi honut hissede
bilmemiz asndan nemlidir. Eer arzu ve isteklerimizi en aza
indirgersek, ne baarl olabilir ne de tahnin olma konusundaki
zlemlerimizi giderebiliriz. Kzgnlk, belirsizlik ve ekingenlik
le yz yze braklrz. Tao'yu izleyebilmek iin isel zlemleri
mizi tanmlamal ve bir avcnn kararllna benzer bir kesinlik
le iimizi halletmeliyiz.

92

365 GNN TAOSU

93 GVEN
Gerein farkna vannak kendine inanc arhrr
Yetenek ve hner kendine gvene yol aar
Cesareti olan tehlikeye meydan okur ancak.
G demek tevazu demektir.

Geree daln yoluyla varabiliriz ancak. Ne kadar ok tecr

alg kaplarmz o denli aralar ve kendi bilgileri
mize de bir o kadar gveniriz. Bildiklerimizin snanmas, gere
i alglaymzda nmze yeni kaplar amakla kalmaz, olay
lar karsnda yerinde bir tutum sergilememizi salar. Ne kadar
ok baarrsak, kendimize o kadar gveniriz.
be kazanrsak,

Her baandan sonra hanemize artlar eklenir. Bir sr ser

ven bizi bekliyordur, biroklarnn hayal bile edemeyecei bir
cesaretle, soyunduumuz ilerin altndan baaryla kalkarz; bu
da kendimize olan gveni tazeler. Bylesine mkemmel bir ye
tenee ulaabilen bir insan hem baarsndan tr kendini kut
lamal hem de ihtiyatl davranmaldr. Neelenmek elbette en
doal hakkmzdr. nk uzun zamandr byle bir sonu elde
etmek iin abaladk durduk. htiyatl davranmaya gelince, bu
byk baarlardan sonra en byk aptallk boyumuzu aan i
lere kalkmak olacaktr. Gurur ve arzu bizi uuruma srkler;
sonumuzu hazrlar.
Sonuta ne kadar baarl olursak olalm tedbiri elden brak
mamal. Kim ki hnerlerin en ycesine sahiptir, onun yolu daha
tehlikelerle doludur. Tao'nun retisine sk skya bal kalanlar
en alakgnll olanlardr. Son ana kadar ilerindeki sakla
yarak, en amansz dmanlar olan gurur ve kibirden kanrlar.

93

DENG MING-DAO
94 UYGULAMA

Manevi baar gndelik birikimle kazanlr

Her gn uygularsan eer kazanl kars n
Tembellik edersen de kaybedersin.
Kendini gelitirme, ruhsal aydnlanmann zn oluturur.
gr ve yeti kazanmak yle uluorta byk laflar ederek ya da
herkesi hayran brakan birtakm giriimlerde bulunarak birden
bire olmaz; hele hele isel aydnlanmaya ulaabilmenin yolu d
zensiz aralklarla yaplan bir pratik olarak alglanyorsa ok yan
ltr. Tutarl ve dzenli yaplan eylemin bize kattklan kuku
gtrmez.
sel zenginliiniz iin hangi yol veya yntemi izliyorsanz,
her gn uygulamaya devam edin. Diyelim ki dua ediyorsunuz,
o zaman her gn dua etmeye devam edin. Meditasyonsa her
gn meditasyon yapn. O zaman gerekten de kendinize, ben bu
retileri uyguluyorum diyebilirsiniz.
Bu metodik ve dzenli yaklamn birok ynden doruluu
karutlanabilir. ncelikle size bir yntem kazandnr ve o gn uy
guladruz pratik nemsiz grnse bile srekliliin salanmas
asndan yararldr. .Bal bana pratik yapmak bile olumlu bir
admdr. kincil olarak size belirli bir inan kazandnr. Eer her
gn bu uygulamaya devam ederseniz karulmaz olarak bundan
kazanl karsnz. nc bir nokta ise size tatmin hissi verme
sidir. Geriye dnp baktnzda aldnz yoldan honut deilse
niz eer, isel zenginlie erdiinizi kendinize nasl ispatlarsnz?

94

365 GNN TAOSU

95 YOLCULUK
Bedeniniz mabetinizdir.
Yzlerce mil uzaa da gitseniz,
Tanrlar yine evlerindedir.
Bedenimiz tannlann tapnadr. Saf ve temiz olmal ki en
kutsal olaylar orada gerekleebilsin. Kutsalln kirletmemeye
zen gstermeliyiz. Tanr bedenimizi kutsamtr, en derin soru
lar orada yantn bulur.
Eski zamanlarda, inananlar kendi mabetlerini yanlarnda ta
rlarm; bylece evlerinden uzak kalsalar bile tanrya olan ba
llklannda bir kusur etmemi olurlarm. Tannlan bu muhafaza
kutularna koyduklar zaman onlara ne kadar ok deer verdikle
rini gsterir ve tehlikelerden koruduklarm sanrlarm. Tao'mn
izdeleri ise tannlann kendi ilerinde olduuna inanrlar. Bylece
nereye giderlerse gitsinler tanrlar da onlarla birliktedir.
Yolculuklar srasnda durup dinlendikleri zaman, atk.lan
bir kutu deil yalnzca kendi ileridir. "Yer" kavramn kendi i
lerinde tarlar. Baka yerlere yolculuk ederken bile, isel kutsal
lklanyla balant halinde olurlar. k yollar bulmalar her za
man daha kolay olur, nk onlara kopup gelen o ilahi g en
gel tanmaz; zihinlerini megul edecek sorunlar bylece yok

lur gider. nsan kendi iindeki gce sadk kald m, klan yol
culuklarn ve mucizelerinin sonu gelmez.

95

DENG MING-DAO

96 TIITARLI OIMAK
Berrak gn yaan kara vurur; ate ve buz yan yana
nlplak a'a dallar ufuk izgisinde
Souk bataklklar rdek ve kazlarn sna
Da faresi ise olduu yerde ylece devinimsiz oturuyor.
Nerede olursak olalm, Tao srekli bir ak halinde. Bu ak
kartlklarn dngsnden anlalr, gnele kann yan yanal
ndan. Yaam bir ritim tutturmu akp gidiyor; bizler ise haya
t her koulda kucaklayan su kular gibiyiz. Bahar azck naz
lansa bile plak aalar iek amaya hazr bekleip duruyor.
Her ey deiiyor, her ey srekli bir hareket halinde. Dnya
aralksz dnmeye devam eden kusursuz bir tekerlei andryor.
Evrende her eyin ama her eyin bir saati var.
Da san deien mevsimlere nasl da ayak uydurmasn bi
liyor; biz de kendimizi zamana brakmal ve hayat dolu dolu ya
amalyz. Btn bu karmaann ortasnda, da san gibi din
ginlie eriebilmek iin zaman ardan almalyz. Bahar doada
srekli bir deiimi gerekli klsa da bizler i dnyamzdaki tutar
ll korumalyz. Zamann tadna yava yava varmalyz.
Dmzda olup bitenlere karn hala baka yrekleri hissede
bilir, o dzenli atlarda yeniden huzur bulabiliriz. Evimiz, kut
sal tapnamzdr. steklerimizi gerekletirmenin yolu tutarl
olmaktr.

96

365 GNN TAOSU

97 YREKLENDRME
Binlerce mil uzakta yeniden ayonm
dua kitabm
Baz geceler bir zorunluluk;
bu gece ise bana huzur veriyor.
Sabrl ve sebatl olmak en iyisi. Sadakat bize bazen yavan ve
tekdze gelir. evremizden uzaklatmzda zerimize tazelik
siner. Bildik ilikilerden, kendi ortammzdan kurtulduumuz za
man Tao'ya olan ballmz daha arpa bir biimde gze ar
par. nemsizmi gibi grnen ama bizi adeta bir koum gibi s
kan baWk duygusu benliimizi scaak sarar; rahatlabr. te bu
yzden duygular sz konusu oldu mu, hnerlemeli insan; iten
gelen drtlere kulak vermektense, kendini disiplin altna almal.
Yolculuk srasnda arkada evremizden, bizi skan ve snr
layan etkilerden uzaklarz. Hemen hemen hepimizin korkula

n, kzgnlklan ve gemiten bugne tad birtakm sorunlan

vardr: araya giren zaman ve uzaklk, bu olumsuz duygulan da
ha berrak bir ekilde saptamamza yardm eder. Bu gibi engelle
rin stesinden gelmek zaman ve inisiyatif gerektirir. Eer soru
nun kaynan yalnzca korku ve utangalk oluturuyorsa bu
nunla nasl baa kmal? Byle zamanlarda bizi yreklendire

cek ve yardmmza koacak bir dosta ihtiyaamz vardr. Dostla

nnz korkulanmzla yzlememizde bize yol gsterir ve des
teklerini esirgemezler. Her ne kadar yaamlarmz dardan

gzlemleseler, sorunlanmz dorudan zmeseler bile ihtiyac

mz olduunda onlan yarumzda hissetmek bile bizi mutlu klar.
Hayatmzdaki en deerli varlklar dostlarmzdr.
imizde tadmz bu ballk duygusu bizi azme gtren
yolda yreklendirir. Baka insanlarla birlikteyken ise cesareti

miz merhamete dnr.

97

DENG MING-DAO

98 ELVEDA

Kesien yollar ayrd bizi.

Terk ediyorsun beni; sevin ve kederlerinle.
Ben de seni terk ediyorum.
Bir bama yollardaym yine.
Herkes kendi yolundan yrmeli.
Dostlarmzla yollarmz kimi zaman kesiir kimi zaman da
ayrlr; ama bu dostlua nem vermediimiz anlamna gelmez.
Karlkl dayanma ve paylam iki tarafn da yararna olmal.
nsanlar, dostluk ilikilerinde hem almasn hem de vermesini
renmelidirler. En temel yaklam budur. Hibir kii bir dieri
nin ykn srtlanmamal ve kar taraftan da ayn anlay bek
lememelidir. Dostlar, birbirlerine ayak ba olmadan, yolruluk
onlan nereye gtryorsa yan yana yrmelidirler.
Herhangi bir ykmllk albna da girilmemelidir. Eer bir
kiiye yardm ediyorsak bunu hi qnmeden. herhangi bir
minnet ya da karlk beklemeden yapmalyz. renmek istedi
imiz bir konuda dostlarmzdan yardm almal ve bize sunulan
tecrbe ve bilgileri tevazuyla kabul etmeliyiz. "Bilgi" kimsenin
tekelinde deildir. zgrce paylalmaldr.
Ayrlk, dostluklann ikin doasnda vardr. Hibir ey son
suza dek srmez. Fani dnya der geeriz, ama yaam dokunak
l klan tam da bu deil midir? Her insan kendinden sorumlu
dur. Tek bana yrdn yolda bakas kmaz karna.

98

365 GNN TAOSU

99 EVE DN
Ben uzaklardayken Tao nerdeydi?
Nereye gitse pei sra i'z.leniyor muydum onu?
Sakn iki Tao olmasn!
Her yolculuk sonras kklerimize dneriz; ait olduumuz
yere. Orada bizi bekleyen yeni bir umuttur. Geri geldiimizde
evdeki her ey neden daha farkl grnr? Yolculuk srasnda
bamzdan yeni ve ilgin bir sr deneyim getiinden mi? Pe

ki Tao'nun kendisi bu deil de nedir o zaman? Bu kadar ok

farkllk bir arada nasl bulunabilir?
Yeri geldiinde da da mdr acaba sorusunu bile tartma
konusu yapabiliriz, ama verdiimiz yantlar deimitir artk.
Eer znel bak amz kat, deimez ve iinde bulunduu
muz koullardan bamszm gibi yanstrsak, sorunlar hepten
zmsz kalr. Aklda tutulmas gereken, evrendeki btn ol
gularn birbirleriyle karlatrmal olduudur; yaam dinamik
klan ite bu gerektir.
Bir sr yol yok nmzde. Yalnzca bir tek yol var. Bu yol
ylesine geni, ylesine usuz bucaksz ki. . . Ayrld farkl
farkl kollardan ancak birini snamaya gcmz yetebilir ve en
sonunda bir bakmz ki baka bir gereklikte yayoruz. Byle
si bir durum yanl yorumlamaya yol aabilir. Bizler Tao'yu ne
aabilir ne de onun dnda yer alabiliriz. Bak amz ylesine
deimitir ki, kendimizi farkl bir boyuttaym gibi alglarz.
Tao nehrinde suyun derinliini ve uzunluunu lmeye alan
tatl su balklarna dneriz.

DENG MING-DAO

100 MGELEM
mgelem donuk ve krlgandr
Dler ise bizi sahte bir gereklikle sarp sarmalar
mgelem kprler kurar
Dler ise aldatr.
D grdmz zaman, tamamyla kendimizi dlerin bir
paras gibi hissederiz. Karabasanlar kan ter iinde, korkudan
tir tir titreyerek uyandrr. Tatl ryalar karsnda hevese kap
lr; gzelce oyalanrz. Sklkla yinelenen baz ryalar ise en iyi
saaltm yoludur; zihnimiz elektirik akm verilmiesine uyar
lr. Her ne koulda olursa olsun dlerin, uyank anlarmzda,
nesnel bir gereklii yoktur.
imgelem de zihinsel etkinliin bakaca biimidir. Dncele
rimizi, younlatmz nesnelere yanstmann bir yoludur. m
gelemle yap boz gbi oynar; yaratc fikirler sz konusu oldu
unda ondan esinleniriz.
mgelem ve d, zihnimizin birbirine benzeyen iki ana etkin
liidir. Bilincin ilevsellii ve dzeyi sz konusu olduunda bir
birlerinden ayrlrlar. D grdmz zaman, bilin ve akl
tmden askya alnr. Byle bir durumda zihnimizi ne kontrol
.
edebilir ne de bir yn verebiliriz. imgelem ise tam tersine yaan
tmz daha gzel, daha deiik ve yaratc klan bir ara grevi
ni stlenmitir. imdiye kadar "dn bile gremediimiz" ba
arlar ancak imgelem sayesinde elde edebiliriz.

100

365 GNN TAOSU

101 YO G UNLAMA
mgelem, ark, szlerek ykselen ruh

Btn oluturan paralar olarak anlamak iin onlar

Ayr birbirlerinden;

Btnln gizemini anlamak iinse

Birletir yeniden.

Eer dncelerimizi bir noktaya odaklarsak bu bize sanld

ndan da fazla g verir. Biroklanmz akln snrsz derinlikle
rinde kaybolur. Bazlarmz ise onun bilinmeyen ynlerini ortaya
karr, kontrol altna alabilmek iin kendince birtakm sluplar
gelitirir, ama geriye her zaman kefedilmeyi bekleyen gizil bir
yan kalacaktr kukusuz. Tao'nun izdeleri iin durum farkldr.
Onlar, akln usuz bucakszlna saluup btn ynleriyle aratr
mak ve kefetmek ister; bylece bilincin bizim iin gerekli olan
tamamlayc zelliini yakalayabileceklerine inanrlar.
Bylesi bir kefin en birincil araa da zihnimizin younlama
sdr. Bunu uygulayanlar kendilerine belirli bir yn izer ve yo
unlamak istedikleri her ne ise derinlemesine aratnrlar . . .
Herhangi bir konu zerinde bir alma yaptnz dnn.
Bilmediimiz bir konuya ilikin iyice bilgi sahibi olmak istedii
mizde, btn dikkatimizi aratrdmz konu zerinde toplar,
bilgileri zmseriz; iedeki iki svy alp kantrdmz varsa
yalm; bir kere kantlar m ikisini de birbirlerinden ayrmak
zordur.
Younlatmzda, zihnimizin btn bu farkl ynleri "yk
sek ben" de toplanr. itne grme gibidir, tat alma koku almaya
benzer, dokunmaksa dnmektir. imizdeki manevi gcn
toplam farkllaan duyulanmza eittir. Younlamak demek
tam anlamyla btnlemek demektir; btnselliin her yny
le tadn karabilmek . . .

101

DENG MING-DAO

102 BLN
D gz
Aynalar yardmyla grr kendini
gz ise
Kendinin yansmasdr.
evremize baktmzda nesneleri grrz, ama gzler ken
dilerini aynalarn yardm olmakszn gremezler. Bizler igzle
me alkn deilizdir. Tao'nun izdeleri, ie bakmak insann ken
di benliinin farkna vannasdr deseler de, allagelmi gnne
biimleriyle evresine bakmay bilen biri iin bu szler kafa ka
rtna olabilir.
Bu nedenden tr daha bandan bir ayrm yapmakta yarar
var. Kendinizi alilagelmi gnne biimleriyle alglamaya ve
anlamaya almayn. gzlem yaparken igr yeteneinizi
kullann.
Yzyllar boyu deiik kltrlerden gelen insanlar bylesi
bir yetiye "akim gz", "i gz" veya "nc gz" adn ver
mitir. Bu da ie bakmann farkl birok yolu olduunun gster
gesidir. Meditasyon yaparken nc gz kefetmek ve igz
lem yeteneimizi kullanabilmek nemlidir. Dncenin, grsel
liin, imgelemin de tesine geebilmeliyiz. Zihnimizde yle bir
gz amalyz ki, kendimizi uyku halinden kurtarabilelim. g
zn yeri bellidir; zihnimizin derinliklerinde gmldr. Ald
nda olaan gnne biimimizden farkl bir deneyim kazarunz.
Belki de gnnek ve bakmak szckleri yukardaki bu tarumlar
dan sonra farkl bir anlam tayacaktr. mgeleri bu nc gz
le "grmemiz" bile gerekmez: hele hele imgenin de tesinde bir
bilince erimisek . . .

102

365 GNN TAOSU

103 ALMAK VE VERMEK
Eller kavrar ve verir
Az tat alr ve konuur
Burun koklar ve koku alr
Gzler grr

ve

gsterir

Kulaklar duyar ve dengeler.

Ellerimiz bencil olmamay retir.
Azmz teekkr ve ark sylemeyi
Burnumuz evremizi alglamay
Gzlerimiz merhameti ve itenlii
Kulaklarmz ise dengemizi korumay retir.
Bedenimizdeki btn organlar hem alr hem verir. Kendi
doalarndan gelen bir alveri ilkesi gereince ilevselliklerini
srdrrler. Eer duyularmz bylesine soylu ve yce ise biz
neden olmayalm?
Bu yola kendini adam birinin gzlerinde dier insanlara
oranla isel bir metanet ve byleyici bir pnlb vardr. Bilimsel
olarak gz yalnzca bir organdr, ama biroumuz deneyimleri
mizden de biliriz ki gzler ruhumuza alan sanal pencerelerdir.
yleyse salam ve derinlikli bir kiilik kazanabilmek iin kendi
doamzn bize balad bu ikin soyluluun ve yceliin ge
reklerini yerine getirmeliyiz. Her bir duyumuzun en yaln an
lamda sadece bilgi toplama yetenei yoktur; duygularmz ifa
delendirebilmemiz onlar sayesinde gerekleir.

103

DENG MING-DAO

104 BLENMEK
Ban sivri ucu
Bilenir ve daha da keskinleir.
Bir savann erdemi her duruma hazrlkl olmasdr
Bir bilgeninki ise bilinci.

Yaam ylesine zorluklar ve rekabet ile dolu ki, birey gnde

lik sorunlar ve ikilemler karsnda hazrlkl olmaldr. te bu
yzden Tao'nun izdeleri, bir savann ruhuna, bir bilgenin
parlak ve keskin zekasna sahip olmak ister. Bir savann cesa
retine sahip olmak, tm zorlu koullar karsnda kendini hazr
lkl hissetmek demektir. Tao'nun izdeleri kendilerini her gn
bu yolda eitmeye ve gelitirmeye adamlardr.
Kasabn sr kesmesini hayretler iinde seyreden bir kral ile
ilgili mesel anlatlr. Merakl kral, sz edilen kasabn fazla bir
aba harcamakszn, stelik ban bile krletmeden sn par
alara ayrmasndan ylesine etkilenmi ki, bu srr renmesi
iin hizmetkarn grevlendirmi. Bu sayede renmi ki, iin
srr ba kaslar arasndaki bolua sokup bedenin doal hat
lar boyunca, onlarla uyum iinde hareket ettirmekmi. Sradan
bir kasabn baru her gn bilemesi gerekirken, sz edilen ka
sap ylda sadece bir kez biliyormu.
Bu meselden karacamz kssadan hisse ise; bir yandan
sivriliklerinizi, arlklarmz trplerken, bir yandan da olay
lar karsnda net ve keskin tavrmz korumamz gerektiidir.
Yeteneklerimizi yerinde ve zamarunda kullanmay renmeli,
gnn gereklerine gre hareket etmeliyiz.
Baarya ulamann

yollarndan biri de budur.

104

365 GNN TAOSU

105 SEVECENLK
Bir kere de olsa grnmse sana tannnn sureti
Her insanda onun yzn ararsn.
Gerek tanrnn sureti nasl yoksa Tao'nun da bir sfat yok
tur. gr kazanana kadar Tao'yu tanmlayamayz. O zamana
dein, tanrlarn bir sureti ve Tao'nun da sfatlar olduunu ka
bullenmek, yaammzdaki yanlsamalar kabullenmekten daha
hakadr.
Zorlu bir eitimin sonucunda ve gerekten de buna inanm
sak, tanr suretini kullarna gsterir. Kutsal olan, bilimsel veri
lerle llemez. Ancak yaamdaki gerek z, btn aklyla,
derinden kavrayabilen biri tanrsalln ne anlama geldiini an
layabilir. Sizin tanrya yaklamnz tabii ki bakalarndan farkl
olacaktr; kutsallk olarak adlandrdmz bizim Tanry algla
ymzn bir yansmasdr. Eer sizin Tanrya ulama yolunuz
farkl ise, bu demek deildir ki sizin dnceleriniz dierlerin
kinden daha az geerli. Tanrnn sureti size balandnda ku
kulanruzn yersizliine tank olacaksnz.
Tanrnn varln hissedebilmek efkat ve sevecenliin kay
nadr. Dncelerimiz dier insanlarnkinden farkl olabilir,
ama bu ayrm yalnzca yzeysel. Gerekte onlar gibi dnyor
ve kendimizi Tao' da tanmlyoruzdur. Bireysellik dediimiz ey
bu olsa gerek; egomuzdan bakas deil. Tanrya tmden ulaa
bilmek, evrenselliin anlamna varabilmektir. Eer bak am
z deitirirsek, yaamda en deerli erdemin evremizle bir b
tnle ulamak olduunu anlayacaz.
Tanr kullarna nasl grnr? Eer bir kere tanrnn suretini
grmseniz karlatnz her insanda onu grrsnz.

1 05

DENG MING-DAO

106 KAYGISIZ
ki rdek gln kenanna kvrlm yatyor.
Gz kamatran mor kanatlanrdan belli
rdek olduklar.
Sudan beslenir, glde ykanr ve neeyle oynarlar.
Neden onlar ynlendiren bir gce ihtiyalar olsun ki?
Hayvanlar kendilerini ynlendiren bir gce ihtiya duymaz
lar. Onlan mkemmel klan da budur ite. Ne yaplmas gereki
yorsa igdleri sayesinde ve yaayarak renirler. Tao hayvan
Iann doasnda vardr; onlara kuvvet verir ve oaltr. Evrende
Tao'nun varln ya da yokluunu hissetmezler bile. Tao'nun
yolundan ayrlmalar sz konusu bile olmaz, nk biz insanlar
gibi akla dayal dnce sistemleri yoktur.
Tao' dan kendini dzenli bir ekilde ve srekli olarak ayn tu
tan insanoludur. Yeniden btnleebilmek iin hep yol yordam
aray iindeyizdir. Egomuzu aabilirsek, Tao'yu rdeklerin
yapb gibi srekli olarak iimizde korkusuzca yaatabileceiz.
"rendiklerinizi unutun" der Tao'nun izdeleri, ama gz
den kardklar, unutabilmemiz iin nce renmemiz gerekti
idir. Eer bilginin arl altnda eziliyorsak, o zaman sezgile
rimize gvenmek en iyi yoldur. Bylesi bir davran bencilce ol
maz -iinizden ne geliyorsa onu yapn-, nk davranlarm
z ounlukla ehvet, taknh, bask ve birtakm garip alkanlk
lar ynlendirir. Sadece ve sadece isel anlamda kendimizi eitti
imizde aydnlanr, derin bir sezgisel g kazanr ve bu gcn
getirdii zgrln tadn karabiliriz.

106

365 GNN TAOSU

107 E EKLME
Gn iinde herhangi bir etkinlikte bulunmak gerekl.i ama yorucudur
Derinlik tamaz; sdr
Gnn sonunda Tao'ya ekil
Tao'ya geri dnmek insann kendini yenilemesidir.
Hergn bir faaliyette bulunur, o toplanb senin bu topl; nt be
nim kotururuz. Gelecee ynelik bir sr plan ve progr.m ya
parz. Gn iindeki etkinlikler nemlidir kukusuz, ama yaam
baka yerde. Aklmzdan karmamamz gereken, btn bu u
ramalar ve didinmelerin gelip geici olduudur.
Younlatnz ilerin sizi yaamdan koparmasna izin ver
meyin. Gnn sonunda olup bitenler hakknda bir yargya var
mak nemlidir. Tao'nun yolundan devam ehnek istiyorsanz, g
cnz toplamaruz gerekir. Bunun iin ne bir tapnaa, ne kutsal
bir yere ne de kendinize ait zel bir odaya ekilmeye gerek var
dr. Gz kamatran ritellere de gerek yoktur. Tek yapmanz ge
reken yaln ve doal bir ekilde kendi iinize dnmektir.
Bu yzden Tao'nun izdeleri sklkla geri dnmek szciiiin
kullarurlar. Gn ii etkinliklerin bizim iin ne denli nem tad
nn farkndadrlar. te yandan yaamla bylesine i ieyken
her seferinde Tao'ya .dnebilmerin bir zorunluluk olduunun
bilincindedirler. Tao yaamdaki her eyin kaynan oluturur
ve insan yaamn srdrebilmek iin srekli bu kaynaktan bes
lenir; orada hayat bulur. Tao ve yaam arasnda mekik dokur
adeta. te devinimi yaratan bu alveritir.

107

DENG MING-DAO

108 SAYILAR
Bir olmadan iki, iki olmadan da bir anlam tamaz.
says on bine denktir.
Yz sekizinci say ise bir dng oluturur.
Srekli dnmek demek yaratmak demektir.
Bugan 10 8. gn. Tao'nun izdeleri iin saylar neden bylesi
ne nem tar? Gnmzde saylar, daha ok finans dnyasnn
ve mhendisliin hizmetindeymi gibi grnyor. Bir de say
larla uraan, adeta onlara gereinden fazla deer ykleyen, gi
zemciliin en baya tanm hurafeler var.
Saylar, kefedilmeye hazr srlarla dolu kapal bir dnya
oluturur ve doru anlalmazlarsa gzel ve iyi amalar iin kul
lanlmazlar.
Tao'nun izdeleri belli bal baz rakamlarn nemini vurgu
larlar: Bir, Tao'yla btnl; iki, iftelii; ise devinime yol
aan doadaki deikenlik ve dzensizlii simgeler. Drt de
mek mevsimler demektir. Be ise dnyamz oluturan be ana
maddeyi simgeler. Alt vcudumuzdaki baz organlar; kollan,
bacaklar, kafay ve gvdeyi; yedi ayin evrelerini; sekiz kehane
ti; dokuz yaam; on ise gkyznn hareketlerini simgeler.
Bir ylda her biri de kendine zg yirmi drt dnem vardr.
Altnn karesi otuz alt eder. Otuz alt saysn ile arptmz
da yz sekiz elde ederiz. Bu say bir byk dngy iaret eder.
Daha gizemli armlar da akla getirir kukusuz.
Saylar yalnzca sembollerdir; evrene ilikin dncelerimizi
aklayabilmenin bir yoludurlar. Saylarn szcklere gre daha
kesin daha tam bir dili vardr. Ama Tao'nun bir dili olduunu
syleyebilir miyiz? Saylar iyice zmlemek nemlidir kuku
suz, ama dilin ve saylarn ardnda saklanan gereklie ulama
ya aln.

108

365 GNN TAOSU

109 TEMEL KURALLAR

Bir dnem sona erdiginde
Yenisi balar.
Glenmek iin
Kkleri yenilemek gerekir.
Mzikte esas ton, dk seslerdir; bir para ancak uyumlu
bir ekilde alndnda kulaa ho gelir. Olaylar karsnda na
sil tavr takndmz mzik gibi deiken ve karmakhr. Temel
bir Tao retisi almadan, uyumlu sesler karamayz.
Tao'nun izdeleri yaantmzdaki baz evrelerin bizim a
mzdan ne denli nemli olduunu bilir. Bir dnemi kapad
mzda, sonrasna ilikin ne yapacamz konusunda bir dn
cedir alr. Salkl karar vermek gerekir. Kukusuz yeni bir d
nemin balangandayzdr; eski defterleri kapatp yeni bir sayfa
aacaz, belki de geri plana ittiklerimiz yeniden nem kazana
cak, bilinmez. Eer yaanhmzdaki bu dnm noktalarna yn
verebilir, ho olmayan durumlardan daha bandan kanrsak,
olaylan daha salkl bir ekilde deerlendiririz. Kiinin kendi
ni her koulda yenilemesi esastr.
Herkes cesur, yarata, zgn olmak, yenilikleri denemek is
ter. Ama ze dnmedike, snrlarn tesine geebilme ansmz
olmayacaktr. Kklerimizi unu tmamalyz. Onlar olmadan ii
mizdeki gerek g gizil kalr.

109

DENG MING-OAO

110DUA
Tanrya yakar kendini ifadenin bir yoludur
badet ise kabul grmenin.

Hayrl dualar meyvesini uerdiginde

Kaynagn zn kavramsn

demektir.

Eer Tao'da ok yeniyseniz, btn pratikler zorunlu dsal

yaptrmlar gibi gelir. Bazen nemini anlamak gerekten de zor
dur; nk Tao'dan beklentimizin ne olduunu bizler de henz
bilmiyoruzdur. Ama bu doal bir sretir. yeter ki kefetmekten,
kendimizi yenilemekten kanmayalm. Tao'nun izdeleri re
tinin gerekleri dnda, deneysel birtakm yntemler izleme ko
nusunda nedense ikircikli davranrlar.
badeti ele alalm rnein. nceleri ibadet dsal bir yaphnm
gibi gelir. Sreklilie dntnde bize ok az ey ifade eder.
Sunakta dua ederken dizlerimizin zerine keriz, nk dikka
timizi younlahrmak iin bir nesneye ihtiyacmz vardr. Ama
gerek Tao'nun yalnzca iimizde var olduuna inandmzda,
artk tann dncesine yaklamz demektir. te o zaman, tan
nya yakanunz kabul olur. Ruhumuz semaya ykselir ve on
dan g ahnz. Eer bakalan bize araylanruzn ne ynde ol
mas gerektiini sylerse, yaadmz deneyimlerin bir anlam
kalmaz. Dandan gelen etki ya da nerilerin gerek Tao'yla bir
ilgisi yoktur.
Kaynan zn kavradmz an kukulardan anrunz an

cak.

110

365 GNN TAOSU

111 GELENEK
Gelenek eskiden ilros4!ldi

imdi ise gelenek falan kalmad.

Peki ama dor yol

re?

Gemite hi kimse Tao'nun retilerini sorgulamazd. O za

manlar yaayan bir gelenek vard; bir kii Tao'nun yolundan gi
diyorsa eer, izledii yolun mkemmellii tartmasz doru ka
bul edilirdi. Ama gnmzde Tao retisi, i savalar, politik ci
nayetler ve ustalarn lmyle glgelendi. Refah ve teknoloji in
sanlarn ilgisini daha ok eker oldu ve arhk ok azmzn ger
ekten Tao'ya ayracak zaman var. Atalardan kalma eski yn
temleri uygulamaya devam edersek baarya ulaamayz.
Tao'yu ncelikle kendimiz iin kefetmeliyiz. Onu gemite
ve bugnde aramak gelenek ruhunu yceltmekten baka ne ie
yarar? Gemie yknmeyi nasl dnebiliriz? Eski arbk ok
gerilerde kald.
Tao farkl insanlara, farkl zamanlarda farkl anlamlar ifade
eder. Gnmzn Taocu retisinden sz edersek eer, imdiye
dek ei grlmemi oklukta seenekler sunduunu rahata
syleyebiliriz. Yeter ki uyum salayabilelim. Gnmz Taosu,
kestinne yollara sapmak, safln ve temizliin yok olmas ola
rak alglanmamal. Doru yolda olduumuza inancmz tam ise,
gemite izdelerin yaph gibi ayn azim ve kararllkla devam
ehneliyiz.

111

DENG MING-DAO
112

BEKLENTSZ OLMAK
Btn aban ortaya kuy

Hibir beklenti dncesi tamadan.

Hibir beklenti tamadan dua etmeli ve meditasyon yapma

lyz. iimizde gelecee ilikin umutlar tamamalyz. insan
yapt iyiliklerin karln ancak byle alabilir. Eer abamz
yalnzca g ve para elde etmekse, doruluktan aar, bizi yiyip
bitiren tutkularn klesi oluruz.
Kitaplar ve retiler meditasyonun bize kazandrd olum
lu ynlerden sz ederler, nk ama bizi meditasyona hem ha
zrlamak hem de zendirmektir. Bu yazlanlar bir reklamm gi
bi alglamamak gerekir. Karlaacanz deneyimleri ve zorluk
lar nceden size an]atrlar.
Herhangi bir beklenti tamadnda, kendiliinden Tao'yla
akp gittigini fark edeceksin. Bir ikilem gibi grnmesine karn
aslnda Tao'dan beklentilerimizin az ok ne olduunu biliriz,
ama bize sunduu gzelliklerin karln grmeye pek alkn
deilizdir. Bylesi bir dnce biimi hem manta aykr ve
hem de faydasz gelebilir. Ama Tao'yu bir kefettiniz mi, nasl
daha hzl yol alndn greceksiniz.

112

365 GNN TAOSU

113 KABULLEN

Kuraklk tarla/an kupkuru yakar

Gstermelik yaar sanki yamur
Ne karsa karna kabullen
nanla al abala.
Kuraklk

tarlalar

kasp

kavurduunda,

sylenmek

bounadr. nceden bir yamur serpitirdiinde bile ikayet et

meyip, olanlar btn doallyla kabullenmek en iyisi.
Tao'nun dnce biimi tam da budur ite; yaamda olumlu ya
da olumsuz ne karsa karnza kabullenin der.
Beklentilerimiz, arzu ve isteklerimiz vardr. Btn bunlar
gerekletirebi)mek iin hedeflenen yolda ilerleriz, ama Tao bize
tam da ters yn iaret eder. heriye dnk planlar yapbmz
da, Tao hepsini ters yz eder. Bazlar kzgnlk ve hayal krkl

ierisinde barr arr. Tao'nun izdeleri ise suskunluunu

bozmaz ve hazrlklarna devam eder.

Kabulleni kadercilik demek deildir. Hele hele kt kader

karsnda boyun emek hi deildir. Tao'ya inananlar acizlik
ten holanmazlar. artlar neyi ngryorsa ona gre nlem alr
lar. rnein kuraklk m var, ihtiyalar kadar suyu nceden de
polarlar. Bu ok aklc bir zmdr. Bahelerine fazla miktarda

su isteyen bitkileri ekmezler. Bylesi bir davran hem cahilce

hem de bencilcedir.

Kabulleni etkin bir eylem biimidir. Olaylar karsnda et

kinliini yitirmek ya da abl hale gelmek hi deildir. nsan en
yaln anlamyla, koullar neyi gerektiriyorsa onu aratrmal ve
akla en yatkn karar uygulamaldr. Eer ilerimizi zamannda
tamamlar ve zensizce yarm brakmazsak, eylem planmz
gerekletirebiliriz.

113

DENG MING-DAO

114 NAN
Sorgulamak yerine
nanc koruyun
Tannlar gklerde deil
inizdedir.
ocuklarnn btn ihtiyalarn karlayan ebeveyn rnei
ne benzeyen, tm evreni de kapsayan bir tanr kavramndan sz
edilemez. Tanr arzuhallere yant veren bir brokrat gibi hareket
etmez.

Bu iki rnek de evrendeki ilahi dzeni tam anlamyla

karlamyor; bunlar, tanr dncesinin basmakalp bir tanm

daha ok. Eer tanry, kozmik ailemiz olarak varsayyorsak,
kendimizi de sonsuza dek onun
demektir. Ama eer ilahi

ocuu olarak kabulleniyoruz

g, evreni yneten en yksek makam

ise, bizler de bu durumda sonsuza dek brokrat snfnn akl sr

ermez kurbanlaryz.
Yine de tmden inanamz kaybetmemeliyiz. nsan kendin
den daha yce ve deerli eylere olan inancn hibir zaman yi

tirmez. nan bizim iin bir gereksinmedir, yaphmz ktlk

leri cezalandracak ya da iyilikleri dllendirecek bir gc iste
diimizden deil, tanrlar yaantmza anlam katan gzellikJeri
bize gsterdiinden . . . Azu ve isteklerimizin en st noktas tan
nlar tarafndan temsil edilir. Sunaklarnda oturan tanrlar, insa
nn

isel yolculuunun en esasl metaforudur.

Bamzdan kt olaylar getiinde ya da sevdikJerimiz l

drldnde tanrya olan inanamz hibir zaman sarslmama
l. yilik ve ktlk tannlann elinde deil. Onlar sulamak bu
yzden bouna. nancn nesnel bir olgu tarafndan snanmaya
ihtiyac yoktur. nan kendi kendinin dorulanmasdr. Eer

inancnuz korursak, bize sundukJan sayszdr. yi bir insansak

eer, inanamz bizi daha da gzel klar. Gerekte inancn kayna

. tanrlar deil bizleriz.

114

365 GNN TAOSU

115 BASKIN OLMA

Gne et1'enin merkezindedir.
Evrendeki her ey yznl gnee dner.
Yaamda her ey bir yn gerektirir. Doada ise her ey Gne
odakldr; gezegenler onun etrafnda dner, mevsimlerin mey
dana gelii Gne' e baldr. Ge<:e ve gndz, gnein dou ve
bahna gre ayarlanr. Gne yaantmzda en hikim gtr.
Her eylemde belirgin bir merkez ya da belli bal bir nokta ol
mazsa, dzen de olmaz. Nasl ki Gne Sistemi ve gezegenler
arasnda bir iliki, bir yap sz konusuysa, yaam da bir btn
lk, bir tertip gerektirir. Gezegenlerin yaps ve konumlanlan
na baktmzda tamamyla geliigzel olduunu grrz. G
ne'i evrenin merkezine yerletirmemiz gr amzdan dolay
dr. Baka gezegendeki biri iin Gne,

uzayn

sonsuzluunda

nemsiz bir noktadan baka bir ey deildir. Neyi merkez olarak

aldmz konusunda kesin bir kural yoktur. O zaman btn bu
dzen, Gne'in evrende en hakim g olmasna ilikin sapla
malar hem greceli, hem nesnel, hem de gelip geicidir.
Bilincimizden baka bir eyi merkez olarak kabul edemeyiz.
Gne'e ve gezegenlerin diziliine baktmz zaman, kendimizi
de dandan bir gzlemci olarak iin iine katmamz gerekir.
Yalnzca grdklerimizi saptamaktan teye gidemiyoruz. Bilin,

grngnn bir parasdr. Merkez olan asl bizleriz. Bizden

baka da l birimine ihtiyacmz yok.

115

DENG MING-DAO

116 TATMN
ngrdkler inizi gerekletirin.
Tutkularnz konusunda inat olun.
Ancak o zaman mantk ve tutkunun
Gcn yadsyabilirsiniz.

Bazlar tutku ve ar isteklerden arnmamz gerektiini sy

ler, nk onlarn gznde tutkularmz, agzllk ve ehvet
le edeerdedir. Ama bazen bir konuya eildiimizde tutkuyla
yapr, didikleriz adeta. Herhangi bir konuda bilgi edinmek ve
baary amalamak bizim iin gerekte nem tar. Bakalarna
zarar vermedii srece istek ve arzularmz bastrmaktansa, pe
inden gitmeliyiz.
Birok gen, yatlarndan ve byklerinden yeterince destek
grmez. Bazen bylesi bir tutumun geerli nedenleri olabilir
kkusuz. Genler, eilimlerini ya da isel drtlerini, evreden
gelen bask sonucu korku, cehalet, kskanlk ya da yetersizlik
gibi duygular yznden bastrrlar. Hi kimse sizi hayatta ger
ekletirmek istediklerinizden alkoymamaldr.
Neyi baarmak istiyorsanz sonuna kadar gidin. Balang
iin kk admlar atmanz yeterlidir. Ama nce hibir tutku
nun sonsuza dein srmeyeceini bilmelisiniz. Baarya ulah
nz andan itibaren artk amalarnz deerini yitirecektir. Ama
olsun. Bu demektir ki, artk baka bir konuyla ilgilenmekte z
grsnz. Tutkularnz yaantnzda belirleyici olmamal. So
nuta hepimiz insanz. Mkemmellie uzanan yolda istemleri
miz yalnzca birer ayrnt. Baarlarnzdan tatmin olmanz de
mek, tm korkulardan arnmanz demektir. Dilediklerinizi ger
ekletirdiinizde, isel mutlulua giden yolda tm engeller or
tadan kalkacaktr.

116

365 GNN TAOSU

117 EKM
Tavus kuunun yanar dner renkleri glge glge
Gn ortasnda menekeler sere serpe.
Evrenin gzellii ile bu renk cmbnde gizli
Dipdiri, asude iein ise znde.
Evren demek devinim ve hareket demek. Doasnda srekli
bir deiim, sonsuz sayda eitlilik mevcut. Eer bu sonsuz
eitlilik olmasayd, o zaman her ey sabit kalacandan snrlara
ulardk. Ama btn snrlar keyfidir. Yaam, karanln, n,
renk. ses ve kokunun, duyularn sonsuz bir karmdr.
Tavus kuu, diisini o gzelim tyleriyle kendine eker; iek
ise bal yapan any kokusuyla. Gzellik aklmz batan alr. Ba
tan karan cazibesinde kendimizden geeriz. iein ta yaprak
lan arasna dalar, renginin gzelliine vuruluruz. Unurulmaz ko
kusuyla bylendiimiz an hemen harekete geer, ona dokuna
bilmek iin yarup hhuruz. Coku seline kaptnnz kendimizi.
iein zndedir dinginlik. Gzellikle dansmz sona erdi
inde, artk ekip bime zamandr. Yaamda bizi cezbeden yle
sine ok ey var ki . . . Yine de kalc klmaya ahhmz ey, tat
min arayndan ok te bir duygu. Derinleebilmek cesur bir
davran kukusuz, ama geri ekilebilmesini de reruneli in
san. Her koulda yeniden iimize dnmeliyiz. isel dnyamzn
dnda bizi kendine eken diri bir gzellik, muhteem bir devi
nim var, ama ancak iimize ekildiimizde gvencede saylrz;
varoluumuzun en dingin merkezi zdedir. Ortal gz kama
tran bir k kapladnda, youn ve gl enerji akar da akar;
oysa biz dinginliin kollarna oktan brakmzdr kendimizi . . .

117

DENG MING-DAO
118 YOL G STERME

Vicdannla ibadet et.

Zarif/ili kibirle karlama
Bilinle yol gster
Tevazyla nayak ol.
Sunak yalnzca bir ara. nnde diz kp, giinahlarmz
sayp dkerken gerekte yzletiimiz kendimizden bakas de
il. Yolunda giden talihimiz iin tanrya kranlarmz sunar
ken de aslnda tevazuyla kendimize takdirler sralamaktayz.
Oysa bizi dardan dinleyen ne bir kulak var ne de acizliimiz
yznden bizi cezaya arptracak ilahi bir g. Sunak yalnzca
bir simge; Tao'nun izdeleri iin kendi bilinleriyle yzletikleri
bir yer o kadar.
Sunaktan dar adm atar atmaz bylesi bir bilin dzeyini
elden brakmamalyz. badeti yalnzca sembolik olarak algla
mamal, ahlak d davranlarmza bir mazeretmi gibi grme
meliyiz. Vicdanla hareket etmeli ve ibadet konusunda bakalar
na yol gsterirken kendilerini kandrmaklarna ya da bu durum
dan faydalanmalarna izin vermemeliyiz.
Tanrlarn gerekte var olmadn bilmek, ama yine de tanr
lar varmasna davranmak olgunluk ister. nsann kendini di
siplin altna almak gibi bir zorunluluk duymas ise igr gerek
tirir. Yalnzca bilge kiiler kendi "ilahi dzen"ini kurabilir ve
sanki tanrnn szymesine bu dzene ayak uydurabilir.

118

365 GNN TAOSU

119 KAYNAKLAR
Zor zamanlarda kendinize bir ayna tutun:
Bu, sizi neden ve sonuca gtrr.
Sknhl ve zor anlarmzda, bu felaket bama nasl geldi di
ye kendimize sormamz gerekir. Eer felakete yol aan neden,
sizin olaylarn sonularn ngrememeniz yznden gerekle
mise, o zaman hatalarnzdan bir ders karmann zamandr.
Yanlnz dzelhnek iin olas yollar aranmaldr. Btn bu
zorluklara neden olan ey kiiliinizdeki bir eksiklik ya da ku
surlarnzdan kaynaklanyorsa, duruma hemen el koymal; ha
tann kkenine inmelisiniz.
En gzeli de, sorunlarmz zecek kaynan kendimiz olu
udur. Atletleri seyrettiimizde, onlarn yetenek ve kapasiteleri
nin stnde bir aba harcadklarn grrz. Derinlerdeki gce
ulam, olmaz baarmlardr. Bizler de benzer durumlarla
kar karya geldiimizde, onlar gibi davranmalyz. imizde
ki o gce ulamal ve engelleri aabilmek iin yeteneklerimizi
sonuna kadar kullanmalyz. Kendimizi eitirken ve gelitirir
ken srdrdmz emekleri ortaya koymalyz.
kmaza girdiimizde, ksrdng yaadmzda, buna kar
lk verecek gcmz vardr. Baardmzda kendimize gve
nimiz artar ve gelecekte ortaya kabilecek sorunlarla nasl baa
kmamz gerektii konusunda tecrbe kazanrz. Hayatn iine
koulsuz daln. Kendinizi eitin ve gelitirin. Zorluklarla yz
yze geldiinizde sakn ylmayn; sizi baarya gtrecek gc
ve ivmeyi yakalayn.

119

DENG MING-DAO

120 AIKLIK
Hibir WY nceden belirlenmemitir.
Aln yazs yoktur.
Eski yaztlarda kader dncesi ok gldr, ancak szck
tamamyla mecazi anlamda kullanlmtr. Gemite insar.lar bu
szc herhangi bir yer, zaman ya da buna bal olaylarla ilgi
li duygu ve dncelerini dile getirmek iin kullanmlar ancak
gelecee ynelik bir gnderme yapmamlardr.
Evren, kozmik bir kukla oynatcs tarafndan ynetilmiyor.
Yaptklarmzdan sadece ve sadece kendimiz sorumluyuz. Ba
mzdan geen tatsz olaylarn, gelecee ynelik birtakm kt
sonular douraca kukusuzdur. Olaylarn neden ve sonula
rna ilikin doru saptamalarda bulunmalyz. rnein, bakala
rna yardm etmek amacyla bir organizasyonda yer aldmz
da, yaptmz iyilik bakalarnn yararna olacaktr. Ayn ekil
de borca girer ve bu durumdan kendimizi kurtarmak iin klm
z kprdatmazsak, ktle davetiye karm oluruz. Bamza
gelebilecek her iki olayn da sorumlusu biziz. Bu, kaderden ok
sonu; nedenselliin ta kendisidir.
Nedensellik, gelecekten deil gemiten bize tanr. Ne izle
necek bir yol vardr nmzde ne de yol gsteren bir yazt. Her
ey adeta yoktan var edilir. Biz insanlar yaratm srecinde rol
oynayan sanatlara benzeriz.
Tao'nun izdeleri kendilerine mmkn olduunca az kstla
ma getirirler. Grev anlaylar tamdr, bu yzden de istenme
yen sonularla kar karya gelmezler. Yalnzca u an dopdolu
yaadklar iin, her gn evrenin kendilerine sunduklarn en iyi
ekilde deerlendirirler. Kader, talih ya da alnmza yazl bir
gelecek olmadn anladklar iin gelecei mmkn olduunca
ak ve zgr tutarlar. Bu anlay yaama nasl sk skya sarl
dklarnn bir kantdr.

120

365 GNN TAOSU

121 SIGINAK
Altn sars k, masmavi gkyznde kayp gidiyor
Havada, youn bir defne kokusu var.
Yaprak kmldamyor, gnbatm geceye svanrken
Kuytu bir korudan su sesi geliyor.
alkantl, sorunlarla dolu bir dnyada yaasak bile kendimi
zi huzur ve skunet iinde hissedebileceimiz yerler ve anlar ol
mal. Bylesi zamanlarda dertlerimizden, skntlarmzdan ve
dnya telandan syrlp rahat bir nefes almak ve bize sunulan
nimetlerin tadn karmak en gzeli . Gnbahmn seyrettiimiz
de, ate topuna benzeyen gne, ufuk izgisiyle birleir. te o an
elimizden, yaam olduu gibi kabullenmekten baka hibir ey
gelmediini anlar, huzurla dolarz. Bazen de bu duygu hi kim
senin bilmedii gizemli bir koruyu kefettiimizde bizi yakalar.
Bizim iin anlam tayan byle zel yerlerde ounlukla hu
zur buluruz. Dinginlie eriebilmek, hele hele yaamn kou
turmas yznden unuttuumuz akarsuyun o rl rl sesini
yeniden duyabilmek bizi kendimize getirir. Gnlk ilerimizle
ylesine i ie, ylesine yorgunuzdur ki, aklmza dinlenme ve
rahatlama ihtiyaa bile gelmez.
Kendini yenilemek en etkili kuvvet ilacdr. Dinlendiimizde
ve snamza ekildiimizde, yaama yeniden sarlabilecek
kuvveti buluruz.

121

DENG MING-DAO

GEERLK
Bu nehir yeni
Eski szler gereksiz
Gr bak, dok ona, gzellii dna kovala.
Billur slarda bir yudum da se i.
122

Bir nehir kysnda durduumuzda, suyun srekli olarak ken

dini yenilediini grrrz. Biz domadan rce de nehir akmay
srdryordu. Ama nedense nehrin d grn -kk kk
aknhlar, kayalarn arasndan kendine yol yapan dalgalar, kar
kylarn ekli, derinlerde balklarn izledii g yollar- hep o ana
zgdr. Nehri tam anlamyla duyumsayabilmek iin onu do
rudan yaamamz gerekir: sularna dokunmamz, yzmemiz, de
rinliklerinde kaybolmamz, imemiz gerekir. Tao iin de ayn ey
geerlidir.
Tao da hep akar. Dnyann oluumundan beri var olsa da, ni
celeri ona erme ansna nail olsa da, bugn burada bizim onu
kefetmemizi beklemektedir. Tao'ya dokunun. Derin sularnda
yzn. Seyre daln. Sularm kana kana iin. Bir kere Tao'ya do
kunmaya grn, iinizdeki kukular tmden akp gidecek.
Tao'nun erdemlerini anlatmaya, kantlamaya alan yazl me
tinlere bile ihtiyaaruz olmayacak.

122

365 GNN TAOSU

123 MERKEZ
iek amaya dr bir gonca
Usulca aar ta yapraklarn.
iekler fkrr, rayiha
Merkeze dor akmaya balar.
Gerek gzellik iten gelir. Bir iei ele alalm rnein. Ba
langta iek sadece bir tomurcuktur. Gzelliini saklar, uluor
ta sergilemez. Henz ne kelebek ve arlar cezbediyordur, ne de
meyve verecek bir olgunlua erimitir. Tomurcuk atnda,
gzellii btn grkemiyle ortaya kar. Bu esiz gzellikte, aro
masnn kayna, tatl nektar yatar. ieklerin gzellii nasl to
murcuklannda sakl ise, bizim gzelliimiz de iimizde gizlidir.
htiamn. ne grnle ne de yaptmz ilerle bir ilgisi var
dr. Bizi biz yapan niteliklerin, hnerlerimizin kayna iimizde
dir. Acele etmeksizin, skunetle, kendiliinden bir iek gibi al
may beklemeli ve merkezimizden uzaklamamalyz. Gizil g
ler iimizdedir ve zaman geldiinde de ortaya karlar.
Yemi aaarun iee durmas gerekletiinde, eitli evre
lerden geer; nce tomurcuklanr, iek aar, polenlerini yayar,
solar, meyve verir ve en sonunda da dalma der. Bizler de yu
kardaki rnee benzer, doumdan lme uzanan birtakm ev
relerden geeceiz kukusuz. Hepimizin deimez, sabit bir ka
rakteri yok. Srekli deiim geiriyor ve olgunlayoruz. Tomur
cuklanp, iek ayoruz adeta. imizdeki merkezin kaynana
inmedike ve kendimizi yenilemeyi ama edinmedike, benlii
mizi zgr klmak imkansz grnyor.

123

DENG MING-DAO

124 MEYDAN OKUMA

Btn tanrlara meydan okunabilir
Seme ans yoksa ibadet de olmaz.
Tanrlara kar gelmeyi semi birok isyankar vardr. Byle
si bir senek olmakszn, ilahi gce tam anlamyla bir ballk
tan sz edilemez. Tapnmak, bilinli bir karardr. Karmza
kan zorluklar dikkate alndnda nemini daha bir kavrar in
san. nsann kendini tanr yoluna adamay semesi anlamldr.
Tanrlara bakaldrabilmek de znde kt bir davran sayl
maz; nk gerekte olumlanan, insann seim yapabilme z
grldr. Seim ans tanmayan dinler din saylmaz.
Metafizik totalitarizmin her tii insann zgrleme sreci
ni sekteye uratr. Alternatifi ceza olan bir inan kabul edilemez;
bu ekilde ancak kpekleri eitebilirsiniz, insanlan deil. Ruha
nilik, iinde tam bir zgrl barndryorsa ycedir. Eer zor
luklar bize nefes aldrmyorsa, ilahi g bizi cezalandrd iin
deildir. Gcmz zayflatan ne varsa batan reddetmeliyiz.
Bir bunalm geirmisek inancmz sarslabilir. Belki de ac bir
ekilde tanrlara gcenip yakarmzdr, "lahi g bu acmaszl
bana nasl yapar?" diye. Tanrlar bizim anne babamz ya da
koruyucu meleklerimiz deildir. Onlarn varl bizim iyi birer
insan olabilmemiz iin arttr. Tanrlar, varoluun ikin doasn
dan gelen seim yapma zgrlnn simgesidirler. nanl ol
may seip sememenin pek de nemi yoktur aslnda. Gerekten
deerli ve anlaml olan, insann seim yapma zgrln elin
de bulundurmas, bu hakka sonuna kadar sahip kabilmesidir.

124

365 GNN TAOSU

125 ZM
Belirsizlii def et
Gcn topla
Kararl ol
Ve .liin bekle.
te bu noktada dimdik ayakta dur. Hareketlerinden sorumlu
ol. Yazgn gerekletirme yolunda karanndan sakn dnme. Mis
tik bir reti belirlemesin geleceini. Kendi yolunu kendin iz.
Hayattaki duruun, kararlln sahip olduun en deerli
zelliktir. Onsuz bir hiizdir. lm hepimiz iin kanlmaz bir
son; ama brak da iindeki yaama istei kaybolduunda lm
seni bulmasn. Hepimizin bir zaman var, kukusuz. Bu uzun
yryte, hayal gcn yaamn zorluklaryla baa kmanda
sana yardmc olsun. Engelleri a ve neyin hayalini kuruyorsan
bir an nce gerekletir.
Beklenmedik bir mutluluu tadacaksn. te yandan en de
erli saydn ey, ellerinin arasndan yitip gidecek; zntden
kahrolacaksn. Bunu imdiden kabul et. Varoluumuzun doas,
o deimez yasa bunu ngryor. Bylesine ac bir gerekten
kanmak iin masallara, akld aklamalara bavurarak za
man kaybetme.
Her gn yaanhndan bir gn daha eksiliyor. Baarl olmak
iin zaman giderek azalyor. Hayatta tm isteklerini gerekle
tirmelisin ki, lm kapn aldnda, onu kolayca ieri buyur
edebilesin. Yaantmz bizim en gzel eserimizdir, ldmz
de yarathklarmz da bizimle birlikte yok olur. Senden geriye ne
kalacaksa kalsn. Bireyselliinden arn. Ve son olarak da Tao'nun
sonsuz derinliklerine dal.

O ana dein, hayatnn iirini azim ve kararllkla yeni batan

yarat.

125

DENG MING-DAO

126 MECAZ
sel zenginliimiz
iirde yak blr.
Metafizik ise
Mecazda.
Tao'ya ilikin tm bilgiler d dnyann gzlemlenmesi ve bu
bilgilerin de insan amazna uyarlanmasdr. Eskiden, insan

be

deninin evrenin merkezi olduu sanlrd. sel enerji gnele

karlabnhr, bedenimizdeki ztlklar, gece ve gndz kartl
yla ele alnrd. Hayvanlann doasna yknlr ve insanda
ki gizil glerin merkezi, aan ieklere benzetilirdi. Eer bugn
de bu dnceleri uygularsak, olumlu sonulara varrz.
Mecaz, dncelerimizi daha iyi yanstabilmek iin setii
miz bir yoldur. iirdeki duygulanmlar bizi sorunlarmzdan bir
para da olsa uzaklahrr. rnein am iek imgesi meditas
yonda sk sk kullanlr. Gerekte iimizde aan bir iek falan
yoktur, ama iirselsellii bizi ho duygulanmlara kaphnr. n
sanlar nesnel gereklii, iir ykl imgelere dntrrler. Ya
antmzda iir eksikse ne nkte, ne yaratalk ne de isel zen
ginlik vardr. Tm bunlar arasnda bir btnlk kuramazsak
eer, yaamdan soyutlanrz.

126

365 GNN TAOSU

GZLENME
Bildiklerini sakla
Yeteneini gizle
ln maskele
Uyg11 bir an kolla.
127

Tao'nun yolunda iyice hner kazanana dein yeteneklerinizi

gizleyin. Her zamankinden daha ok bilgi kazann ve yetenekle
rinizi gelitirmeyi de unutmayn. Yalnlnz ise daima koru
yun.
evrenizde gze arpmayan kii olmakta bilgece bir yan var
dr. Yaptklarnzla bbrlenmeyin ve sizi aan ilere sakn kal
kmayn. Yeteneinizi bilmediiniz bir konuda snamaya yelte
nirseniz uvallarsnz. Hner ve bilginizi, siz bu konuda gnl
l olmadka kimse sizden talep etmiyor. Byle davrandnz
da insanlar ne gcendirecek, ne de sizin hakknzda olumlu ya
da olumsuz bir yargya varmalarna neden olacaksnz. Kendini
zi gizlemeyi bilirseniz, hem kk dmez hem de herkesin ilgi
oda olmazsnz. Bakalarnn yeteneiniz karsnda armas
size stnlk salar. s tn biri olduunuzun zaten farkndas
nzdr. En nemlisi, bilgi ve hnerinizi yerinde kullanabilmektir.
Bilgi ve yetenek ntrdr. Kullanlmayp imaj uruna harca
nrsa yazk olur. Kendimizi srf bilgiliyiz diye belli bir snfa da
hil etmemeliyiz. Yalnl korumal; tanmlardan, bizi geren kim
liklerden uzak durmalyz.

127

DENG MING-DAO
128

SINIRLAR

Her nehrin ve

Okyanusun kylanna eriilir.

Evrende hibir ey srekli yaylarak kendi snrlarnn tesi

ne geemez. Her eyin bir snn vardr ve bilge kiilerin yapb
da yaanbmzdaki snrlar yeniden tanmlamaya almaktr.
nsanolu vahi doay uygarlk uruna daha ne kadar katlede
bilir? Ekonomide arz ve talep arasndaki denge nasl bozulabilir.
likilerimizde, karmzdaki kiiden bize sunabileceklerinden
fazlasn bekleyemeyiz. Spor yaparken, kapasitemiz dnda be
denimizi zorlayamayz. Salk sz konusu olduunda, ya fak
tr ne kar. Bilge kiiler bile bazen bakalarnn engel olarak
tand snrlarn tesine gemekten kendilerini alkoyamazlar.
Zaman ve koullar en son noktasna kadar zorladn d
nen biri enerjisini tketmemelidir.
Snrlandmz hissettiimizde genellikle ya tm gcmz
le meydan okur ya da baskya boyun eeriz. Bir fasit dairede do
lanp durduunuzu dnn, emberi amadan nce, dikkatli
ce eldeki kaynaklar gzden geirmeniz gerekir. Yaamda hep
bir belirsizlik sz konusudur. O yzden tetikte olunmaldr.
Bizi snrlandran engellerden amalarmz dorultusunda ya
rarlanabiliriz. Eer bu engellerin farkndaysak istediimiz kiiyi
kapana da ksbrabiliriz. Savunmaya getiimizde bizi koruyan
bir set gibi engellerin arkasna saklanabiliriz. Snrl bir sre iin
de herhangi bir ii tamamlamamz bekleniyorsa iimiz kolaylar.
nk bize sunulan olanaklar geici bir sre elimizin albndadr.
Snrlandrmalar her zaman olumsuz basklar gibi alglanma
mal. Var olan durumun bir corafyas gibidirler ve bundan da
insan kendine avantaj salamaldr.

128

365 GNN TAOSU

129 BELRSZLK
Yolun kenarndaki ta tekmeliyorum
Paldr kldr yuvarlanna bakyorum
Tesadf ve rastlant dzenin ta kendisi.

Evrende tesadf diye bir kavram var. Her ey rastlantsal

oluur. Kk bir ta tepeden aaya yuvarladmzda, bu ey
lem ne planldr ne de nceden dnlmtr.
Olan olmutur bir kere; birbiriyle tesadfen karlaan iki in
san rneinde olduu gibi. Bazlar evrende bir dzen olmad

n iddia eder ve "Tann zar atmaz" der. yleyse dzen ve dzen

sizlik arasnda ne gibi bir iliki vardr?
Rastlantsal olan, dzen anlamnda m kullanlr? aa
be yukar, evrendeki her ey belirli birtakm kurallar ereve
sinde iler -dnya yaratldndan beri bu byle-, ama btn bu
kusursuz ileyite, hcrelerin geliigzel bir araya geliinde,
enerji ve yaratalk hakim. te yanda, yerekimi gibi dzenin
deimeyen, sabit birtakm yasalar da var. Btn bu engelleme
lere karn rastlantsal olan gerekleir daima. Evrendeki her ey
dzensizlie meyilli midir diye de dnebilir insan.
Bu gerei doru kabul etsek bile, ilknce evrende dzenin
var olmas gerekmez mi? yleyse dzen nereden geldi? Nasl
olutu? Ya da dzen ve dzensizlik batan beri mi vard? Gerek
zn bir paras mydlar? Tao'nun izdeleri bu sorularn kesin
bir yant olmadn syler. Evrendeki belirsizlii kabullenerek
yaamak onlar daha ok ilgilendirir. Yaam ve belirsizlii har
manlayabilmek, Tao'da byk nem tar. Kendilerini en insan
ca duyumsadklar an ite bu andr.

129

DENG MING-DAO
130 MCADELE

Yaamn anlam
arz ve gerek]ik
arasuda gidip gelen
atmadan doar.

Hepimizin adeta birbirlerine baskn kabilmek iin yarp du

ran deiken ve farkl birok kiilii var. Baz zelliklerimiz tam
da doru zamanda ortaya kar. Bazense, gerekletirmek istedik
lerimiz evremizdekilerden ok az destek grr. Umutlarmz k
rlr. Pek azmz yaamnda dilediklerinin gerekletiini syleye
cektir. Biroumuz iin yaam, isel gereklikle, dardan gelen
yaptrmlar arasnda gidip gelen bir atma gibidir. yleyse s
rekli deien d etkiler karsnda kendimizi nasl snayacaz?
Amalar nemlidir kukusuz. Hogr ve sabr da tabii.
Ama aslolan yaamla nasl baa kabildiinizdir. Pirin, beyaz
lamadan nce, incelikli bir sr ilemden geer. eliin daya
nkl ve salam olabilmesi iin, nce stlp sonra da dvlmesi
gerekir ki kolayca ekil alabilsin. Bamza gelen kt olaylar da
bizim mcadele hrsmz krkler. Eer yle olmasayd, baar
nn gerek srrna nasl erebilirdik. abasz, uruna savamadan
elde edilen baarlar hak edilmemi demek deildir.
Bir besteci en gzel eserini bir gnde besteleyebilir. Bir res
sam yine ayn gzellikteki resmini bir oturuta izebilir. Bir ya
zar ise yeniden yazmaya gerek bile duymadan kitabnn en g
zel blmlerini bir rpda bitirebilir. Hepsi de, "Ne kadar kolay
oldu!" diyecektir. Ama gerekte bylesi bir yetkinlie ve m
kemmellie ulaabilmek iin zaman, aba ve kendini yaplan ie
adamak gerekir. Virtz bir mzisyenin verdii ksack bir kon
ser bile uzun soluklu bir mcadelenin eseridir. in srr sebat ve
azimde yatar.

130

365

GNN TAOSU
131 ANLAM
imek nabeti parampara eder
lahi fke midir b yoksa doga afet mi?

Bir zamanlar Hindistan' da, deniz kenarnda imein yerle

bir ettii mabet varm. Kck bir frtna bile, lkeyi harabe
ye eviren asl frtnay nclleyebilir. Bu eski mabetin yerinde
yeller esiyormu, ta ta stnde kalmam. Gvdesinden ani
bir hareketle kopanlar bir ba gibi, bir utan bir uca yarlm.
Bunun karma olduunu syleyebilir miyiz? Yoksa tanrlarn in
sana verdii bir ceza mdr? Mabetin ykl, eski olduundan
mdr ya da yalnzca talihsiz bir kaza rn mdr?
Szleriniz, sizin doaya, gelecee ve tanrlarn insan ilerine
karp karmadna ilikin tutumunuzun gstergesidir. im
ein mabeti yerle bir etmesinde bir neden aramakta diretirse
niz, yaamdaki belirsizliin, ilahi gcn kaprislerinin sonucu
meydana geldiini kabul ediyorsunuz demektir. Ama eer olay
bir doal afet olarak gryorsanz, yaamda rastlantsalln
nemini kavramsnz demektir. Bylesi bir bak as, ilahi g
cn varln hie saymak deildir kukusuz. Tersine, doa olay
larn tanrsal bir gcn sonucunda meydana geldiinin delilidir.
imein mabeti parampara etmesi yaln bir gerektir. Bu
olaydan kan sonu -eer varsa tabii- herkes iin farkldr. Ki
misi bir felaket olarak alglar, bir dieri olumlu bir ey olarak g
rr. Bir ncs ise olay karsnda ne iyi ne de kt bir yo
rumda bulunur. Bylesi bir durumda, kesin bir yargya varmak
mmkn deildir. Olaylarn farkna varabilmek yeterlidir.

131

DENG MING-DAO
132 ONAYLAMA
Tekerlei merkeze balayan ubuklar
Srekli deVran salar.
Tao'nun izdeleri, Tao'nun evriminin birtakm merhaleler
den sonra gerekletiine inanr. Bunu kaide edinmilerdir; ev
renbilimden tutun da insann geliimine kadar retide bu bak
as hakimdir. Evrenle ilgili olarak, yldzlarn dn hareketle
rini yava ama akc bir ilerlemenin kant saymlar; insan yaa
mnda ise ocukluktan yalla, sonra da lme dein bu evri
min srp gittiini ileri srmlerdir.
Her birimiz bu srete bir evreden dierine yol alrz. Eer
bir evrede fazlaca taklrsak, geliimimiz engellenir. Aceleci dav
ranrsak da bize kazandraca mkafatlanndan ve de tecrbe
lerinden yararlanamayz. Arkasndan gelen sre dengeli ve
salkl olmayacaktr; bu durumda ya geri dnmeli ve telafi et
meli veya tekrarlanmas mmkn olmayan bir tecrbe gemi
se bamzdan, o zaman btnyle unutmalyz. Bu geilerin
tam anlamyla farkna varabilmek olduka nemlidir.
Yaantmzda birtakm srelerden geerken dnm noktas
n kendimizce belirlemeliyiz. Bu sreci tanmak ve onaylamak
nemlidir. Yaantmzda bir evre bitiyor yeni bir evre balyor
dur. Bazen bu dnm noktasn, trenler, mezuniyet ya da evli
lik belirler. Bunun dndaki zamanlarda kendi kiisel kararmz
byk bir etkendir. Nedeni ne olursa olsun nemli olan bir ev
reyi ne zaman sona erdirip, yeni bir evreye ne zaman balayaca
mzdr. te bu yzden denir ki, gksel tekerlek dnerken, sen
tekerlei oluturan ubuklar say: bu, yaamrun lsdr.

132

365 GNN TAOSU

133 FII USTASI
F ustas tahtalar zenle alarna gre kesip rendeler
Talalar le gneinde altn sars renktedir
Mis kokulu ahab birletirir.
Kemer ina ediyormu gibi destek yaparak birbirine
Metal kaylar olmadan f, f deildir.
Fy yapan kimse olmasayd f diye bir ey olmazd. Bu
ekli alana dein yalnzca dzgn kesilmi bir tahta parasn
dan, tala ve yongadan, yuvarlak alt ksmdan ve metal kaylar
dan ibarettir. Btn paralar tamdr, ama f eklini alabilmesi
iin tahta ve metalin birletirilmeleri gerekir. Kiiliimizin eit
li yanlan iin de ayn durum sz konusudur. Bir btn olarak
bir araya gelmedike, onu tamamlayan unsurlar eksik kalr.
Ruhsal btnle varmak iin yaplan pratikler ve yntem
ler, kiinin ihtiyalar erevesinde gereklemeyebilir. lk anlar
da bylesi sk bir dzen iine girmek kiiyi snrlayabilir, hatta
yaplanlar keyfi olmasna karn yapay bile gelebilir, ama ger
ekte olduka gereklidir. Tm bunlar bizi sonuca gtren bir
aratr. Belki de sonunda tm bunlara gerek bile kalmayacaktr,
ama onlarsz da Tao'ya erimek mmkn deildir. Fda gze
arpan en nemli zellik, boluu sarp sarmalamasndan ileri
gelir. Kiiliimizin btn ynleri ne kadar mkemmel de olsa,
f rneinde olduu gibi yalnzca iimizdekileri kuatrlar.
Tm ruhsal pratik, bizi bir btnn paras yaparken, dier
yandan da merkezin boluuna dikkati eker. Bu boluun nihi
lizmle ilgisi yoktur; Tao'nun iine szabilmemiz iin braklan
ak bir kapdr. Ban, uzamn snrlarnda var olur.

133

DENG MING-DAO
134 GEVEME
Tam

Geveme
bir huzurdur.

Tamamen rahatladnzda, her yeri sessizlik kaplar. Dn

celerden ve sonnlardan arnrsnz; hatralar yakanza yap
maz. Bu ba dndrc sessizlik ve sakinlik hali meditasyonun
esasdr. Dingin ve arnm zihin, yorgun ruha can verir. Yeniden
doarz.
Normal bir meditasyon program uygulamasanz bile her
gn sessizce oturmak iyi gelir insana. Uyku gibi dzenli olarak
tekrarlanmaldr. Sessizce oturduunuzda, tamamen gevemeyi
baaryorsanz, meditasyon yapyorsunuz demektir. Meditas
yon iin birtakm karmk yntem ve teknikler, grsellik neri
lir, nk insanlar gevemenin bu en yaln ve basit halini baar
makta zorlanrlar. Zihinlerinde bin bir tilki dolanyordur, beden
leri dengeden yoksundur, gnn tela omuzlarna bir yk gibi
binmitir. Kendilerini bir trl brakamazlar, bu yzden de gn
delik yaplan meditasyona ihtiyalar vardr. Ama basite oturur
ve kafanz boaltmay baarabilirseniz, mkemmel bir dinginli
e ve sizi tatmin eden bar ve huzura kavuacaksnz.
Meditasyonu dzenli ve periyodik olarak yapmalsnz. Gev
emenin amac, ruhu ve bedeni canlandrmas, arndrmas ve
dinginletirmesidir. Meditasyon ne trensel olmal ne de dinsel
bir zorunluluk tamal. Sorunlarmzdan kurtulmann en m
kemmel yoludur. Meditasyon yaparken dengeli, ll ve zg
veni olan o doal kiiliimize brnrz.

134

365 GNN TAOSU

135 HAYALLER
Ne yutrc/arla
Ne de kendi yarattnz layaller...
Bolu grmekse amacn
Tm layallerin tesine ge.
Tao'ya uyuturucular ya da d dnya yoluyla eriilmez.

gr yeteneimizden tamamyla emin olsak bile, onlarn ne an

lama geldiini nereden bileceiz. Ne kadar canl ve gerek, de
rinlie sahip olsalar da anlalabilmeleri iin yorumlanmalar
gerekir. Meditasyon ise zihinde birtakm grntlere, ses ve
duygulanmlara yol aar. Katksz bir kesinlii ngrr. Daha
nce yaptmz birtakm felsefi aratrmalar bizi yaayacamz
deneyimler konusunda hazrlar. Meditasyon yapan kii ite bu
ngrler erevesinde deneyimlerini bir temele oturtur. Zihni
bulank deildir; doruyu yanltan ayrt edebiliyordur. Aslnda
meditasyonu alglaymz srasnda bile bir para kukuya yer
brakmal insilfl.
Tnsel araylarn sonucunda elde edilen bulgular her zaman
doruluk tamaz. Bazlar yanlgdr. Bu yanlglar aacak yeti
ye sahip olmalyz. Zihinde canlandrlan hayallerin brnd
form, gelikin bir akln ilevselliinin rndr. Dnce em
berini krmakta hala zorlanyoruzdur. Gerek Tao'nun itici g
cnden yararlanmak istiyorsanz, size bir d gibi grnmeye
ceini bilmelisiniz. Tao'yu almlamak bilin dzeyine ulamak
tr. Tao'nun izdeleri bir sre ruha alan d dnyasnn kap
sndan geseler de, sonsuz hayallerin kefinden daha nemli
eyler olduunun er ge farkna varrlar. En nihai ama algnn
zincirlerini krmak, ona kle olmamaktr. Sadece bylesi bir ruh
haline eriebilen kii geree yeterince hakim olabilir.

135

DENG MING-DAO
136 YARGJ

Sulu yarg karsnda aresiz bir ekilde bekler.

Yarg temkinli, yanl dorudan ayrabilmek kolay i deil.
Hkm okunur, kalemin ani bir hareketiyle
Sulu hakknda karara varlr.
Yarglarn Tao'su var mdr? Zulm karsnda bile tarafszlk
lanru koruyabildikleri, kurallara uygunluu salayabildiklerine
gre, Tao'nun o insana) yannn bir paras olabilirler mi hala? Bu
nun yant biraz da olaya hangi adan baktmza bal. Eer do
a a, elini eteini hayattan ekmi, mnzevi bir hayat yaayan
insanlarn Tao'ya bakndan bahsediyorsak, yant kukusuz hayr
olacaktr. Hi kimsenin bir dier insan hakknda hkm verme
yetkisi yoktur. Buna karn eer toplum sz konusu ise Tao'nun
izdeleri, belirli kurallarn yaantmzda gerekliliini kabul eder.
Bu kurallar, toplumdaki Tao'yu oluturur. Eer toplum iin
de doadan kopuk yayorsanz, yaamnz belirleyen ifte
standartlardr. Byle zamanlarda doruluk ve merhamet gibi
kavramlar ne kar. Yargda bulunmak iin toplumda Tao'yla
elien ya da elimeyen dnceleri saptamak amaayla fikirle
rin birbirleriyle karlatrlmas gerekir. Gerekler sorgulanma
ldr. Yarglar aklkla ve bilgece, toplumdaki ayrmlar, farkl
lk.lan da gzeterek kararlan uygulamaldrlar. elien noktalar
yoksa geree ulamak mmkndr.
Ayn ekilde, bizler de yarglar gibi iinde bulunduumuz
artlan incelemeye koullannz. Bu da insan olmann bize yk
ledii sorumluluklardan yalnzca biridir. Tao'yu zmsemek,
bizi muhakeme yapmaktan ve karar vermekten alkoymaz. Biz
ler hem nihai yarg hem de yarg nne karlan suluyuzdur.
Hesap gn geldiinde kendimizi sorguya ekmeliyiz. Doru
dan yana m olduk her zaman? Yoksa deerlerimizi, benliimizi
yitirdik mi?

136

te karar verilmesi gereken nokta bu olmaldr.

365 GNN TAOSU

137 SAVUNMASIZ OLMAK

Bir sava iin herkes rakiptir.

O insanlarn zayf noktalann bilir

Ve zayflklarn yok etmek iin kendini eitir

Bilgenin ise hibir zayf noktas yoktr.

Bir sava herkese rakip gzyle bakar. Karlat her insa

n gl ve zayf noktalaryla deerlendirir ve kendine stratejik
bir plan izer. Hibir karlama onu artmaz. lkeleri; kendini
savunma, mcadele, eref ve doruluktur.
Kendi bedenini silaha dntrmtr. Bu yzden, bedenini
ve akln kusursuzlua ulamak iin eitir. Sradan bir insann
bedenindeki ldrc darbelerden haberdardr. Bunu bildiin
den, zayf noktalarna eilir. Dvrken, dikkatinin byk o
unluunu strateji ve savunmaya verir. Ancak hibir sava
tam anlamyla kendini bu alanda eitemez. Bir dv sanats
bile ... Yalnzca bilgeler saldrya ak noktalarn tan: anlamyla
kusursuzlatrabilirler.
Bilgelerin ldrc darbelere ak olmad sylenir. Bu
zellik Tao'da mkemmellie ulaan bilge kiiyi, dv sanatn
da hnerlemi avadan daha stn klar. Sava lm ka
bullenir, ama tesine geemez. Bilge ise, kendini savunma, m
cadele, eref ve doruluk gibi kavramlar da aar ve lme mey
dan okur. Hibir eyin lmediini ve yaamn yalnzca bir yanl
sama olduunu bilir. Ona gre yaam, bir ryadan dierine akp
gidiyordur.

137

DENG MING-DAO
138

EGTM

Okyans beynimizin derinliklerinde

Evrene ait simge harflerde gizli
Akl bzl sularda am bir iek
Ta yapraklnrrn arasrda bize bakyor.

sel zenginlie ulamay ama edinmi biri iin akl, en et

refil sorun olarak dikilir karsna. Kii, akln olanaklarndan
faydalanmadan edemez -zira hayati anlamda nem tar-, an
cak hayatmz tmden ynlendirmesine izin vermemeliyiz. Ak
ln bizi snrlayan zincirlerinden kendimizi kurtarmazdan nce,
dnsel adan gelikin bir beyne sahip olmalyz. Dikkat et
memiz gereken unsur, yaamn her noktasnda dizginleri ele ge
irmesine olanak tanmamaktr. Aksi halde manevi yaantmza
mdahale ederek, bizi bu yoldan alkoyacaktr.
lim ve irfan, gelikin bir beyne sahip olmak iin atlan en
nemli admlardan biridir. Eitim, geleneki dnyann ka plar
n aar bize, ilgi duyduumuz alanlarda meraklarmz gider
memizi salar ve hurafelerden kanma konusunda bize yol
gsterir. Eer imdiye dein doa, uygarlk, matematik ve dil gi
bi alanlara eilmediysek, felsefe konusunda derinleemeyiz.
Ancak, entelektel biri bilimin snrlarnn tesine geebilir.
Beynimiz, ayrmlar yapar, snflandrr, ikili kavramfar do
ru ve yerinde kullarur. Oysa, isel yetkinlie ulam biri iin b
tn bu zelliklerin hi de nemi yoktur. Klasik anlamda eitim
gereksizdir. sel btnlmz salayan bilgi deil, eylemin
ta kendisidir. Bilimsellik yerine katlm nemlidir. Akln amala
rmza uygun bir ekilde kullanlmas kiiye zgrce hareket
edebilme, kendini gelitirme olana tanr. sel zenginlie eri
tiinde, usa varma yntemini artk brakr. Bilge kii bu srete
aklla nseziyi dengeler; bilgisiyle isel yolculuunu nasl b
tnletirmesi gerektiini renir.

138

365 GNN TAOSU

139 EVLLK
Alevlerden bir dvar, gzyalar111da11 bir kpril
Tavlanm elikte esiz bir kar tanesi.
Bir evliliin srmesi demek iftin byk zorluklara katlan
mas ve abalamas demektir. elik nasl tavnda dvlrse, ev
lilik de salam bir beraberlii gerekli klar. elik yksek bir s
caklkta shldnda souk suya batrlr. Evlilik de zt kutuplar
arasnda gidip gelir: iliki, kimi zaman ihtiras, kimi zaman tut
ku ve trajedi, kimi zamansa anlamazlk ve felaketlerle doludur.
Uzun yllara dayanabilmi evlilik tavlanm elie benzer.
Hayat tek bana omuzlayabilmek zor itir. Hepimizin bir
destee, ortak paylalan hedeflere ve ait olma duygusuna ihtiya
cmz vardr. Evliliin yryebilmesi iin deer yarglar, gr
birlii ve hedeflenen amalar arasnda bir uyum arttr. Kar ve
kocarun hem sevgililii hem de arkadal paylamas basmaka
lp bir dncedir. Eler, evlilikte herhangi bir ilikilerinde bula
madklan sadakati ve sevgiyi yakalarlar. Bylesine sk kurulan
bir bada bile, Tao bize ll davranmamz gerektiini hatrlatr.
Gerekte tm ilikiler gelip geicidir. Gstermelik evlilikler
zamanla alkanla dnr, gnll srse bile, eler, ilikiyi
net olarak deerlendiremez hale gelir. Balarunak da, karmz
dakini kendimize balamak da ktdr. Kimseyi bizimle birlik
te yaamaya :zOrlamamalyz. Hele hele, kendimizi ilikide var
etmemeli, evlilikle tanmlamamahyz. Eer omuz omuza, birlik
te yryecek kadar anslysak, uzun yol arkadamz semek
ten bizi kim alkoyabilir?
Aynlma zaman geldiinde, pimanlk duymadan yollan
ayrn. Evlilik kar tanesi gibidir, gzellii mkemmellie eritik
ten sonra yiter gider.

139

DENG MING-DAO

140 UYUMAZLIK
Yal adam; itilafa dmek sadakatsizlik demek degildir.
Karlk vermeden nce dikkat et.
Sendeki pamuga sanlm elik
Yagl etinin sarmaladg krlgan kemik olmasn sakn.
Hi kimse yetkelerin en byne sahip deildir. nsanlar
kendilerine rnek aldklan kiilere, liderlere, rahip, guru ve
mnzevi hayat srenlere drst bir yaam srmenin herhangi
bir yolu yordam var m diye sorar. Hayr byle sihirli bir forml
yok. Hem kim sizi kendinizden daha iyi tanyabilir. Bilge kii si
ze nclk eder; nasl bir yaam srmeniz gerektii konusunda
bir reete sunmaz. Mkemmel bir retmenin yannda rak ola
rak yllannz geirseniz bile gurur, zgrlk ve kiiliinizden
dn vermemelisiniz.
Yaam tek bir seenek sunmaz insanlara. Deer verdiiniz
byklerinizden farkl olsa bile birok yol var nnzde. eit
lilik gelenei zenginletirir. Yal kiiler sklkla evrelerindeki
insanlarla fikren bir anlamazla dtklerinde, karlarndaki
leri sadakatsizlikle sularlar. Tao'nun yolundan ayrlr ve kendi
dncelerine smsk yaprlar. Belki de yaklaan lm onlan
oktan kskacna almtr . lmn soluunu elerindehisset
mek onlar daha da inat yapyordur. Toplumda lider kiiler de
baskc olmaya balad m bilin ki sonlar yaklayordur.
Yal bilgeler pamuun sanp sarmalad elik gibidirler; d
andan zayf ve yumuak grnseler bile asl g ilerinde sakl
dr. Byklerimiz iin de dileyelim ki durum ayn olsun. ou
zaman bu yal bilgeler Tao zerindeki hakimiyetlerini kaybeder.
Onlardan geriye yalnzca et ve kemik kalmtr; o elik gibi gc
arayp da bulasrnz. Byle insanlara sayg duyabilir misiniz?

140

365 GNN TAOSU

141 KIRIIKLAR
YUzdeki izgiler; yalltzn dvmeleri gibidir
Ya ele verir.
Kr bir makineden kan ine oyasna benzer.
Yllar getike, yalanmann ne demek oldugw.u fark etme
ye balarz. ocukluumuzdaki cokulu ve mutlu anlarmz,
saflmz bize uzakbr artk. Nerede o canlhmz, knksz y
zmz. Aynada grdmz yzmz deil de yalln mas
kesidir sanki. Yaamn derin izgilerinden kalamaz.
Sanki her deneyim, yaadmz her olay dvme sanatsnn
iledii bir desen gibi yzmze kaznmbr. Ama yine de orta
ya kacak eser bize baldr. Dvme yaptrmak istediimizde,
deseni biz seeriz. Yaamda da, seenekler bizim elimizde. D
nmeden yaamamal ve rastlantsal olaylarn bizi ynlendir
mesine izin vermemeliyiz. Bu, kendimizi kr bir dvmecinin el
lerine brakmaya benzer. Yal ve irkin olmaktan baka elimiz
den ne gelir o zaman.
Yal da irkin de olsak, yaamak bizim tek sorumluluu
muzdur.

DENG MIN-DAO
142 BO ZAMAN
Kular akyor, yamurun eli kulanda
Kpek ulumalan alacakaranlktaki ehirden duyulmakta
am ormanndan ince bir duman ttyor
Aileler mutlulukla alh sars camlarda akam yemeklerini yiyor.

Yaamn gerek anlamna bo zamanlarda, verilen molalarda

vanlr. Tao'yu derinden kavramak istiyorsanz, bylesi anlar
kollamalsnz. Bunun iin de kendinize bo zaman yaratmals
ruz. Gzelce oturmal, dnp tanmal ve iinizdeki drtle
re kulak vermelisiniz.
Kendinizi bark hissedebileceiniz bir mekan bulduunuz
da, zaman geirmeden yerlemelisiniz ki, Tao'yla dolup taabi
lesiniz. Bu yer orman ya da dalar, zamann telaszca akp git
tii, insanlarn doayla i ie yaad kk bir ky olabilir r
nein. Bu gibi yerlerde, isel anlamda youn ve derin bir sre
yaanr. Tao'ya olan ballnz ve inananz glendike, ruhu
nuz dinlenir, arnr; kahksz doruya ularsnz.

365 GNN TAOSU

143 E DOGMA
ahin avlanrken dnmez
Kuram ya da treyle ilgilenmez.
Eylemleri dogaldr.
Hayvanlar, Tao'ya yakn, yaln bir yaam yaarlar. Dnme
ye, akl yrtmeye ihtiyalar yoktur; yaptklarn sorgulamaz
lar. Acktklarnda yemek yerler. Yorulduklarnda uyurlar. G
nn dnglerine igdlerine gre yant verirler. Mevsimi gel
diinde iftleirler. Yavrularn kendi yntemlerine gre yetiti
rip bytrler. ldklerinde leleri baka hayvanlar tarafndan
yamalanr ya da l bedenleri doaya kararak onun bir par
as olur.
Biz insanlar ise hayvanlarn tersine doadan kopar ve ahlak
sal dorular sorgularz. Ularda gidip geliriz; ii sadist eilim
lerden ahlakla kadar vardrrz. Tao btn bu davranlarn
insann doasna aykr ve yapay olduunu kabul eder. Neden
doadan bylesine kopuk yaamal ki?
Tao'nun izdeleri doa ile uyum iinde yaamamz gerektii
ni savunurlar. Kuram ya da u dncelere mdahaleden ka
nrlar. ncellikle yeteneklerimizi gelitirmemizi ve treye uygun
luu renmemiz gerektiini savunurlar. Btn bunlar o kadar
i;elletirmeliyiz ki, bilinaltmza adeta kaznmal. Hehangi bir
olay karsnda doru ya da yanl diye ani tepkiler vermektense,
doruya nsezilerimizle ulamalyz. Ne dnmeden kararlar
almal ne de kararlarmzn doruluundan kuku duymalyz.

143

DENG MING-DAO

144 SAKLI KALAN

Peygamberler ve din adam/an ilerinde Tao ruhu tarlar
Tao'nun :z; retilemez.
Sakldr, kendini gstermez
Ne retilir ne de bilinir.
Niye dinler bir sre sonra geerliliini yitirir ve yok olur?
nk dinleri var eden insanoludur. Din ve tinsellik birbiriyle
ilintili olsa da ayn ey deildir. Din kltrel bir olgudur. Tnsel
lik ise insann Tao'yla birebir ilikisinden doar. Dinleri, gelenek
ve ritel yozlahnr. Mkemmel olmadklar gibi, peygamberler
ldnde onlarn en kutsal szleri bile gcn yitirir.
Bizim tinsele ilikin sorunlarmz bizden ncekilerden farkl
deil; bizler de bugnn dorularn Tao'da tanmlamaya al
yoruz. Neden mi? nk btn dorular aslnda bizi Tao'ya y
neltiyor. Tao ezeli ve ebedi hep vard, var olacak da; sakl ve giz
li olmasna karn en an ekliyle bizim onu aramamz bekliyor.
Dinlerin dnyasnda yolculua kabilirsiniz, ama Tao'yla k
lan yolculuk baka bir anlay gerektirir. Bilincimizi dardan ge
len yoz etkilerden arndrabilirsek, ite o zaman Tao bizi dnya
sna kabul eder. Bu gerekletiinde dinlere ihtiyaamz kalmaz.
Eer gerek anlamda isel deneyime sahipseniz, din adamla
rna yknmek, onlara benzemeye almak delilik olur. Tao'ya
yrekten inanm izdelerin hatalarn tekrarlam olursunuz.
Tao'nun ad san duyulmam izleyicisi olmak daha anlamldr.
Toplumsal yaamn bize dayatt ykten de kurtulmu oluruz.

144

365 GNN TAOSU

145 BAKI AISI

Kpkrmz bir deniz amlarla evrelenmi
Adacklar derebeyleri gibi nnde saygyla eilmi kk girintilerin
Srtlarda yamur bulutlar yakalam
Kndil iei deniz fenerinin nda bir hayalet gibi salnyor.
Bir kr manzarasnda en ince detaylan fark edebilmek bir an
da mmkn deildir. Baklarmz bir noktaya sabitler; nce ya
kna bakar sonra da uzaa odaklanrz; saa sola derken eer
odaklandmz nesne yaknmzdaysa bak amz onu bir b
tnm gibi alglamaz. Zihnimizdeki imgesi blk prktr.
Tao'ya bak amz da hemen hemen ayndr.
Tao hem srekli hem aka hem de deikendir; yalnzca tek
boyutuyla kavrayabilmek mmkn deildir. Nedense zihnimiz
deki bu karmakark, blk prk imgeler bize daha sahici ge
lir. Tao retisine yeni balayan biri iin onun imgesi hep rast
lanhsal ve uucudur. Bazen onu grmekte yanlgya deceksi
niz ya da ksaak anlarda size bir grnp kaybolacak. Bu yolu
yanlam bir Tao izdei iin btnlkl bir bak as kazanmak
eitim, teknik. arahrma ve kendi kendine kazanlan deneyim
ler sayesinde gereklemitir. Nice zaman sonra bile bu bak
asn koruyabilmek zordur.
Tao'yu tmden ve dorudan anlayabilmenin tek bir yolu
vardr; iimizde gizli kalm tinsel gc ortaya karabilmek. Bu
gerekletiinde, dncelerimizi aydnlahr. Bir deniz feneri gi
bi Tao'nun parlak adeta gzmz olur, enerjimize yn ve
rir. Bize gsterdii her ey saydam ve dolayszdr. Baklarmz
da artk onun vardr.

145

DENG MING-DAO
146

DE GERSZLK

Para para olm kaya

Bir koni gibi metrelerce yksee ylm
Yamur ve rzgar en tepesini ortadan ikiye blm
Zamanla aalar oyuklarnda gizlenmi o gc yakalarlar.
Milyonlarca yl sonra bile akbabalar ve ylanlar
yerli yerinde
Dimdik kayann, yzeyi
Yemyeil ve alev krmzs likenle bezenmi
nsan kaya ile karlatrldnda hem sska hem de giisiiz
Daha ne kadar siirecek Tao'y grebilmem?
Kendini deersiz saymadka mmkn deil 01111 fark edebilmen.

Yeryz ve gkyznn hareketleri, hele hele dnyann ya

karlatnldnda, insanolunun ardnda brakt eserler
kum tanesi gibidir. En yksek dalara trmanr, denizin derinlik
lerine dalar, karus gibi gz peke kendimizi yakc gnee sa
vururuz. Oysa doa karsnda bir hiizdir. Bencilce duygular
mz yznden kendimizi evrenin merkezinde grr, yaamm
zn yldzlar, dalar ve nehirler yannda bir nemi ve anlam
varm sanrz. Ne yazk ki hayr. Dnya tarihinde gerek an
lamda nemli bir yere sahip deiliz. Ama yine de bu tarihe
. katkda bulunabilir, onun bir paras olabiliriz.
Eer gkyzn mavi, dalan yce ve ulu klan, yldzlan ay
dnlatan, nehirlerin ve okyanuslarn akmasn salayan o gc bil
mek istiyorsanz, o zaman Tao'yla aranza giren duvar kaldnn.

146

365 GNN TAOSU

147 BOYUN ECME

Mevsimsiz yaan yagmur
Ulu aalarn yapraklarna arpar
akn gezginler yamura neden sralayp durur.
Anm dam saaklar altnda birbirlerine soklrlar.
Tao'nun izdeleri mevsim dnglerine gre yaar. Olaylar
denetimlerinden khnda nasl davranmalar gerektiini iyi
bilirler. Yaam pratii konusunda ylesine ustalamlardr ki,
herkesi kendilerine hayran brakrlar. Ama bazen olaylar onlarn
dndklerinden de farkl bir seyir izler; bu durumda, bilgeler
bile ne yapacaklarm bilmez.
Vakitsiz yaan bir yamur gibi rnein ya da yaz ortasnda
k yaamak gibi. Bylesi durumlarda kabullenmekten baka
elden ne gelir? Dnglere gre yaamak demek, her koulda,
tam bir dzen iinde ileyeceklerini beklemek demek deildir.
Gerekte olaylarn geliimi her zaman denetim altna alnamaz.
Doann ileyii bizim kuramlarmzn ok tesindedir. Bilim,
doann srlarn zme konusunda eksik kalr.
Tao'nun izdeleri her zaman esnek davranr; var olan koul
lara ayak uydururlar. Gerekletirmek istediklerini nceden
planlar, hazrlklarm ona gre yapar, ama doa nnde saygy
la eilmesini de bilirler. Zaman neyi ngryorsa ona gre dav
ranr, nceliklerinden bir sre iin de olsa vazgeerler.

147

DENG MING-DAO

148 EVR
Tao szcn

Kalbine yerletir
Ondan baka szck olmasn daarcnda.
nsanlar neden farkl bir din aray iindedir? Neden Tao
baka dillere de evriliyor? Sonuta hepimiz insanz; duygulan
mz, aklmz, iki elimiz ve bacamz var. Hepimiz de manevi bir
gce tutunmak ihtiyac iindeyiz. Ama bu gc neden hep ba
ka diyarlarda, dinlerde arayalm ki?
Tao retisini aratranlar, bu retiden faydalanabilmek iin
ince renmeleri gerekip gerekmediini sorarlar. Evet Tao
retisinin nemli bir ksm incedir.Budizm, slam, Hristiyanlk,
Hindu ve Musevi gibi semai dinlerin aksine Tao in'in snrlan
dna kmad; in'in Be Kutsal Da dna yaylmad. Bu bi
raz da retinin sekinci yaklamndan kaynaklanyor; kendini
yoz izdelerden saknrnasndan. Bylesi bir yaklamn gn
mz Tao retisiyle pek akb sylenemez.
Gerek Tao'nun ne din ne milletle ilgisi vardr. En akllmzn
bile tasavvurlarnn tesindedir. Herhangi bir rka ya da kltre
de mal olamaz. Evrensel bir kavramdr. Farkl kltrden gelen
insanlar kendi dillerinde Tao'yu baka baka adlarla anyor
lardr yalnzca. Tao yaamn zdr, kendisidir. Yaarken bu ze
eriebilirse insan ne ala. imdi ve buradadr. iten ve samimi bir
arayn sonunda insan ancak ona ulaabilir.

148

365 GNN TAOSU

149 EKSEN

Baz gnler sen ve ben deli divane oluyoruz.

nanlanmz sarslyor derinden.
Kalbimiz parampara, beynimiz atlayacak gibi.
Artk eski yolu takip etmek mmkn olmadndan
Yn deitiriyoruz.
Yaamlarmz,
Gizemli bir geometriyi oluturan
Birer pergel aya.
Yaammz bir eksen etrafnda dnp duruyor. Zaman geri
dndrmek mmkn deil. Zamanda herhangi bir noktay be
lirlemek de bouna. Yaam biz olmadan da srecek, geip gide
cek, hem de bizi mitsizce olaylarn dnda brakarak. Bu yz
den mmkn olduunca yaamn iinde olmal ve hzn yaka
lamalsnz.
Geriye ne bakn ne de adm atn. Karar verdiiniz her an bir
adm ne kn. Eer en son admnz karan belirlemede nemli
bir rol oynamsa, bir sonraki hamleyi ona gre yapn. Daha iyi
bir konumda olana dein mevcut durumunuzu koruyun. Peki
bu srete zamanlamay nasl ayarlayacaz?
Sezgi yoluyla. Baz gnler snrlarmz zorlarz ve sabrmz
tkenir. Byle anlarda, manhnz duruma el koymadan, sulu
luk, utangalk ve tereddt duymadan izginizi hemen deiin.
te bu nokta yaanhmzn dnm noktasdr ve bizim iin yeni
bir evre balyor demektir. En doru karar bu sreten yararlan
masn bilmektir. lerleme, kat edilen mesafeyle llmez; mey
dana getirdii yollar ve izgiler, alardan anlalr.

149

DENG MING-DAO
150 MERHAMET

lkelerinize sahip kn ama merhametli olun.

lkeleri yava yava zmseyin ki kanuna ihtiya duymayn.
Dorunun ve yanln tesinde bir bilgelik kazann.

Gen bir peder yllar sonra memleketine dnm. Bir bakm

ki hemen hemen herkes ecinsel. nce ne yapacan pek kesti
rememi: bir yandan insanlara hizmet etmesi gerekiyor, ama te
yandan da bal bulunduu tarikat ecinsellei tmden yasakl
yor ve hi mi hi onaylamyormu. Ne yaparsa yapsn ikiyzl
olmaktan ka yokmu. Nihayet herkese kapsn amaya karar
vermi; tarikatnn retilerine bal kalarak tabii . . . En byk
grevinin merhamet olduunu dnyormu. Bylece hem
kendi ilkelerine ihanet etmeyecek hem de insanlara yardm eli
uzatabilecekmi. Buradan karlacak kssadan hisse ise u ol
mal: Eer ilkelerinizle .eliiyorsanz, birini mutlaka dierinden
stn tutmalsnz.

Bencilliiniz ve kendi karlarnz uruna ilkelerinizden

dn vermemelisiniz. Eer herhangi bir retiyi izliyorsanz,
iin zn kavrayabilmek iin o retinin gereklerini yerine ge
tirmelisiniz; dogma olmamak artyla tabii. . . nsanlar tarafn
dan konan ilke ve yasalar mkemmel deildir. Kaideleristisna
y bozmaz diye bir ey yoktur. Yeri geldiinde kurallarn dna
kmal ve szme bir bilgelikten gemelisiniz. Deneyim, esnek
lik ve igr ile hareket edin. Yengilerini de yenilgilerini de
deneyimleyerek btnsellii zmseyin ki, doru olan sezgisel
olarak yapabilesiniz.
Gelenek nde gelir. Ama merhamet gelenein de stnde tu
tulmal. Bilgelik ise her eyin zerinde.

150

365 GNN TAOSU

151 GEREK

Gerek
Yalnzca gerektir.
Burada
Ve imdi, u anda.
Bir kpein ulumalarn duyduumuz an, ac ve endie du
yar tepki veririz. Sonra kendimizi o kpekle zdeletiririz. Aca
ba byle bir kpek gerekte var mdr? Duyduumuz yalnzca
uzun ve geni koridordan gelen sestir, hilie ynelen, hilikte
yok olup giden bir ses.
Bazen ne kadar abalarsak abalayalm elden hibir ey gel
mez. Yaantmza baktmzda bizim iin anlam olan her eyin
zeri, hiliin usuz bucaksz denizinde ince bir rtyle kaplan
mtr.
Yaptklarmz imdi, u anda anlamldr. Baka bir zamanda
deil. Ne yaparsanz imdi yapn ve gerisini olaylarn doal ak
na brakn. aln abalayn. Ykann. Meditasyon yapn. Ye
mek yiyin. Okuyun. eyin. Uyuyun. Spor yapn. Konuun. Din
leyin. Dokunun. Her gece lmeye yatn ki, her sabah yeniden
doabilesiniz.

DENG MING-DAO

152 UYKU
Uyku hzl bir trene benzer.
Uzun ve karanlk tnellere dalarak,
Gn, al ve simsiyah bir kla dilimlere aynr.
Bu demir iskeletten sakn ekinme.
Yastktaki ba, raylara konan bir ba gibidir
Yazgmzn sesini dinlerken takur tukur
Tnelin ucuna varacamz biliriz
Uykuda, tnelde olduu gibi
Ses daha da yakndan gelir kulaa.
Uykuya daldmzda bazlar bizim ainas olduumuz
dnyadan kp daha farkl bir dnyann hakimiyeti alhna gir
diimizi syler. Oysa bu dnyann varln iimizden gl bir
ses bize her daim hissettirir. Uyandmz zaman d sona m
ermitir? Ya da baka bir ryaya m uyanmzdr? Bilinmez.
Uykuya dalmak kendini aka brakmak demektir. Uyku zor
luu eken birinin de dedii gibi, kendinizi kaptrmazsanz ol
maz. Uykuyu, bir anlamda uyank kalarak denetim alhna alrz.
O halde uyank olmak demek gerein kendisine eit midir? Bu
nu sylemek mmkn olabilir mi?
Uyku son derece gerek grnr ama uyanveririz. Yaama
yeniden gzlerini amak gerek dnya ile yzlemektir, ama yi
ne de uykuya teslim olmaktan alkoyamayz kendimizi. Bu ga
rip kartlk Tao'nun izdelerini srekli dndrr. Eer yaam
bir dten tekine akp gitmekse, gerein kendisi nedir?

152

365 GNN TAOSU

153 .KUSUR

Bakalannn hatalan olsa bile

Kendininkilerle ilgilen.
Baz insanlar bakalarn sulamay bir huy edinmitir. Hepi
mizde ne yazk ki byle zayf bir yan var. Aa ve mutsuzluklar
mzn kayna olarak grdmz gnah keileri saymakla bit
mez. Listeye ailemizden

tutun da, yaadmz evre, retmen

ler, devlet ve hatta tanr bile dahildir. Dara dtmzde on

lardan medet umarz. Eer sorunlar bizden kaynaklanmyorsa,
kendimizi sulamak yersizdir. Byle durumlarda yaplmas ge
reken ok akhr; soruna zm yollan aramak. Arkadalarm
z, akrabalarmz veya retmenlerimizi kusurlarndan tr
sulamaktansa hatann gerekte bizden kaynaklanyor olabile
ceini dnmeliyiz.
Kusurlarmzdan tr kendimize olan saygmz yitirmek
de hatadr. Eksikliklerimizin farkna vardmzda bu ynde u
ra vermeli, isteksiz davranmamalyz. Hatalarmz kabullen
mek bizi deersiz klmaz. Bylesi bir yaklam, kendilerini m
kemmel klma ynnde bir aba harcamayanlar iin olabilir an
cak. Hepimiz de zde mkemmeliz, kendimize has bir ruh ta
yoruz. imizdeki saflk ve temizlik bizi hem kusursuz hem de
yce bir varlk yapyor. Sonuta hi kimse bir dierinden daha
kt deil. Hepimiz de evrendeki o saf ve yaln ze ulamaya
alyoruz. Bylesi bir ruhsal olgunlua eritiimiz an ne ku
surlarmz kalacak ne de bakalarn sulayacaz.

153

DENG MING-DAO
154 KILIF

D form
i diiiince
En derini de ruhtur.

Geleneki bir gii asna sahip bilgeler insann klf ol

duunu syler. Klfn d fiziksel bedenimizdir; ilkel drt ve
gdleri kapsar. i ise akldr; farkllklar ayrt edebilme, yarg
ya varabilme ve birey zelliklerimiz burada gizlidir.
Beden ve akl d dnyann gdmndedir, nk bilgiler
dardan duyular yoluyla akar. Akl nesnel olmayan gereklii
tanmaz. ekli olmayan, elle tutulmayan, ismi cismi olmayan
eylerin ayrdna varamaz.
Herkes znde saf ve bakir bir ruh tar. Kelimenin tam an
lamyla olmasa bile, bu z bencil duygu nedir bilmez; d etki
lerden kendini korumasn bilir. Bedenimizin bir formu vardr.
Akl ise ok ynldr. Ruhun herhangi bir ekli, gze arpan be
lirleyici bir zellii yoktur. Ne bir imi ne gemii, ne ad, ne for
ml, ne rakamlar, ne dnceleri, ne kavramlar, ne de izd
mleri vardr. Saf ve ekilsiz bir boluktan ibarettir.
Kendini eitebilen biri ruhunun derinliklerine indiinde var
lndan pheye dmez. Beden ve akln devre d brakr.
Vard nokta duyularn ve akln da tesinde bir yerdedir. Ruh
mutlakhr; greceli olmaktan uzaktr.

154

365 GNN TAOSU

155 HAZ

Gkyz pnl prl, koblt mavisi renginde

nceden inceye su gibi bir nektar szyor
Havadaki koku, en ho parfmden bile daha gzel.
Smscak gne, minnettar kediyi styor.
Yaamn koca bir sfr olduuna insann inanas gelmiyor. Pe
ki ama mutluluu kucaklamyor muyuz?
Hi kukusuz yaam ao ve dehet dolu. Ama mutlulukJanru
kucakladmz gibi aa yanlarm da kabullenmeliyiz. Aslnda
ao ve mutluluk birbirinden ayr dnlemez. Bazen rastlant
sal olaylar byk bir sevin kayna olur. Aldmz hazz kim
se yadsyamaz. Yaamn kendisi ini ve klar.la doludur. Ne
den mrmz boyunca hep gelecek korkusuyla yaayalm ki!
Sorumluluklardan kamadmz srece yaamn bize sunduu
hazz neden derinden hissetmeyelim?
Gnete mutlu mutlu gerinen kediye bir bakn hele. Sonra
snda ne yapacan aklna bile getirmez, yalnzca o ann tadn
kanyordur. Dinlendikten sonra yalanacak, belki de bir fare ya
kalayacaktr. Ksacas bir kediden ne bekleniyorsa onu yapacak
tr kukusuz. Tm endielerden uzak; yle yaln yle kendisi ki.
Doann en sevgili varl sanki. Eh, kim aksini iddia edebilir?

155

DENG MING-DAO
156 AYRILMAZ OLAN
Aacn gvdesi uyuktur
Yapraklan ise giir.
Boluk eurendeki en temel kuraldr
On binlerce eitlilik arasnda
Gezginler tasay, kaygy brakr
Tao'nun sevinle peine taklr.
Aacn en alt ksm bazen oyuk olmasna karn, metrelerce
ykseklikteki gvdesi gr ve salam bir temel zerinde ykselir.
Tao boluun kendisidir, ama evreni zenginletiren bir boluk.
Bu bollua ve berekete yol aan neden ise, boluun kendisi ve
evrendeki olgular arasnda herhangi bir aynn olmamasdr. Eer
yaadmz dnyay yadsrsak Tao'yla btnleemeyiz.
Boluk gerein bir parasdr ve somuttur. Yce Tao evren
deki her eye szar, iine ahr; onu arahnp bulmamza izin verir.
Tao hakknda bilinmesi gerekenler, yaantmz sresince yapa
camz uzun bir yolculuk sonrasnda kavranabilir. Tm dene
yimler geerlidir, nk deneyimlerimizin hepsi de Tao'nun
kendisidir.
Yaantmz boyunca bizi Tao' dan ayran egomuzdur; hep ken
dimize ncelik verir, kendimiz dndakilerle ilgilenmeyiz. Oysa
tam tersine, Tao'nun izdeleri, kendi nem ve deerlerini yok sa
yar; tutku ve lurslardan vazgeerler. Yeryznde, doada, ksaca
evrenin tmnde akp giden Tao'nun peine taklr, srekli olarak
yn duygusu olmadan, sezgileriyle o yer senin bu yer benim yol
culua karlar. lerindeki ilahi gc derinden hissederek, o ha
yati ve can aha ak yakalarlar. Yalnzca gezginler zlerindeki ve
evrendeki boluu anlk da olsa yakalayabilme ansna sahiptir.
Yaamdan haz alrlar, ama boluktan tesini de grmezler.

156

365 GNN TAOSU

157 UYGUN ZAMAN

Eer en uygun zaman sabah ise

Tao'ya sabahlar zaman ayrn
Akam ise
Akamlan.
Sizin iin en uygun hangisiyse kendinizi Tao'ya o zaman
adamalsnz. Gn aarrken ortalk sessizlie gmlr; doa
zindedir. Gnn telandan henz yorgun dmemiizdir. te
almak iin en elverili an sabahlardr. Sabahlan insan yeniden
douu kutlar adeta. Bu yzden de abucak yaplan bir kahval
t ve telala okunan bir gazete ile geitirilmemeli. Deli gibi he
men sabahn o taptaze enerjisiyle birlikte ie koturmamal in
san. Dingin uykunuzdan uyanr uyanmaz ykanmal, temiz bir
bardak su iip, kendinizi gndelik ilere hazrlamalsnz.
Eer akam sizin iin en uygun zaman ise alacakaranlk ve
gece yarsn sein. Alacakaranlk, gn ve gecenin dengeye var
d andr. Gece yansyla birlikte gnn ilk soluu yava yava
ortala yaylr. Dnya tela bir kenara braklr; rahatlama ve
dinlenme ihtiyaa en st noktadadr. Gece, btn evreni iine
alr. Kendimizi yenilemek iin en elverili zaman bu zamandr.
lgnca zevk ve sefaya dalar, sekse dersek gecenin keyfini s
remeyiz. Fazla uyumak da enerjinin boa harcanmasdr. Kendi
mizi gnn telandan uzaklatrmal ve gecenin gl kollar
na brakmalyz.

157

DENG MING-DAO

158 LMEK
Kurun gibi ar bir rt onu alara ekti.
Bembeyaz bukleler feri gitmi yzn rtt
Zaman daralyordu, skp kalmt amanszlnda
Tlbentle kapand gzleri
Mekanik bir robot gibi i ekti komada, sesi yankland
Nefes almasn salayan makinenin tslayp duran sesi
Gnmzde efkat duygusunun nasl kaba bir vahete
dntnn gstergesiydi.
Deer verdiimiz, sevdiimiz yaknlarmz lrken bizler
iin hayat devam eder. Onlarn lm karsnda kendimizi in
safszlkla sular, derin bir aa ve korku duyarz. Kendimizi by
le duygulara kaptrmaktansa her eyden nce lmekte olan sev
diklerimizin iyiliini dnmemiz gerekir. Balca grevimiz
onlarn yannda olmaktr.
Yapayalnz lmelerine izin vermemeliyiz. Yaam ve lm aa
bir eliki gibi grnse de onlarla birlikteyken yaamn gzel yan
larndan sz edin. Eer lmle baa kabilecek kadar gllerse,
avutulmaya, ssl laflara zaten gereksinimleri yoktur. lrken
yanlarnda olmak. ellerini tutabilmek gzel szlerden daha etkili
dir. leceklerini bilseler bile, onlar iin her an deerlidir.
lm gerei yaamn deerini azaltamaz. En dorusu lr
ken sevdiklerimize yakn olmak ve bu gerei kabullenmektir.
Zaman geldiinde hepimiz lmeyecek miyiz? te bu nedenden
tr yaantmzn her ann dolu dolu yaamalyz.
Eer bunu yrekten benimsersek, hayatmz bir kabus ol
maktan kar.

158

365

GNN TAOSU
159 YAZAR

ine ekildi
nce kendisi iindi yazdklar
Derken milyonlara ulat
Hayaletler hortlad; ac ve mutluluk
O mthi yklerde can buldu.
Bir yazar, "Eer yazmazsam arnamam" demi. Anlatmaya
alh, duygulann da vurduunda ruhundaki aann onu
nasl zgrletirdiiymi. Bylesi bir bilin dzeyi isel anlam
:la blnmeyi de berab.erinde getirir; insan ya tm duygulardan
annacak ya da sessizliini koruyarak hem acya hem de kendi
sine verdii mutlulua katlanacak.
Yazarlar iin yazmak adeta bir zorunluluktur; iselletirdik
leri ne varsa da vurmak gereksinimindedirler. Bakalannn
duymad sesleri duyarlar. Bu seslere kulak kabarbr ve duy
duklarn hemen bizimle paylamaya koyulurlar.
nsanlar iin de Tao; yazarlann, yarabrken duyumsadklan o
esiz duyguya benzer. Gizemli sesleri dinlediklerinde ve bala
rna gelen mucizeyi anlatrkenki o by Tao'nun mkemmellii
ile edeerdedir.

159

DENG MING-DAO
160 BATIL NAN

Hayaletlerin sesleri ok tandk

Fsldayp duruyorlar her gn.
Gensin ve canl
Kendi dncelerine gven:
Bense bocalyorum batl inan ve gelenek arasnda
Seninse sorgulamaya ihtiyacn yok.

Gelenek, rf ve adetlerin szl olarak nesilden nesle aktarl

masdr. Batl inan ise toplum tarafndan mantksz ve tutarsz
olarak kabul edilir. Gelenek ve batl inan i ie getiinde, o za
man tehlike ba gsteriyor demektir. rnein bir kadna baka
snn doum gnnde salarn ykamamas gerektii tlen
mi; kar ktnda da ald yant hep "sorgulama!" olmutur.
Yllar sonra kadncaz, baka bir kltrde sa uzatmann yas
tutma iareti olduunu, dahas doum gnnde uur sayld
n renmi. Baka bir toplumda grg kural saylan dierinde
batl inan olarak kabul grebilir.
Gelenek ve batl inanlarla yetitirilenler iki u arasnda gi
dip gelirler. Kk yalarda kazanlm gelenek, hzla deien
kltr ve gnmz modem toplumuyla atr; belirsizlik ve
kukuya yol aar.
Gelenek, batl inanla yozlamamsa yeniden gzden geiri
lip gnmze uyarlanmal. Gelenek bakalatnda, gerekte
mayas deiime uramyordur. Eer tersi olursa yal insanla
rn modas gemi dnceleri olarak kalmaya mahkumdur; ha
yaletlerin fsltlar arasnda unutulur gider.

160

365 GNN TAOSU

161 GEREK
Geree ulamak iin merhale arttr:
Deneyim, sezgi ve mlgi
Dier varsaymlar yadsmal.
En birincil gerek deneyimdir. Deneyimlerimiz sonucu bilgi
ye ularz. Bizi yolumuzdan saptracak, doruluunu ikna et
meye alacak kimse de kmaz.
kincisi ise saduyu ile kazanlr. Bu durumda gerein do
ruluu kesin olarak kantlanamaz, nk gerek ya ok nemsiz
(atom paraaklan gibi) ya da fazlasyla nemlidir (gezegenlerin
hareketleri gibi). Soyut da olabilir (dnceler gibi).
Geree varmak analiz etmekten geer; fiziksel olarak ne de
neyebilir ne de tartabiliriz.
Bu iki tr gerein de doruluk pay vardr. Grecelidir. O
halde dorular, yalan dolan, dnce, inan ve batl inanlarn
her zaman stndedir. Bu yukarda saylanlarn tmnn de bir
snn vardr. Ama bir gerek vardr ki, hepsinden de tedir.
Ancak tinsel deneyimle ulalr. Tmyle iseldir ve bylesi
bir tecrbe kazanmakbecerilerin, yetkinlemesiyle salanr. Me
ditasyon, sezgi yoluyla saf ve katksz anlamda kesinlie erme
nin biimidir. Ne kukuya kaplr insan ne de kendine baka yol
lar arar; kazanlan bilgi szcklerin tesindedir, tanmlara ve
manta smaz. Ama meditasyon sonucunda elde edilen gzel
likler mantn nne gememelidir. Bylesi bir yaklam sizi
d dnyann greceli gerekliine baml klar ve gveninizi
sarsar. Kukulardan, ikircikli dncelerden kanmak iin
Tao'unun izdeleri gizlerini ortaya dkmezler. Bilgiler dolaysz,
dorudan yalnzca onlara aittir.

161

DENG MING-DAO

162 TAO'l'.11 ERMEK

Gne doduu
Ve kalbiniz att srece
Tao yan banzda.

nsanlar Tao'yu dalarda yaayan eski insanlarla ilgili mesel

lerden ve ejderhalarn srtnda giden tanrlarla ilgili birtakm ne
id belirsiz iirler yoluyla tanrlar. Kimileri, Tao'yu anlamak
iin onu esiz bir ritel, insan korkutan bir muska ya da ruhu
muzun derinliklerinden gelen i sesimiz olarak grmemiz ge
rektiini sylerler. Bunlarn hibiri de Tao'yu yanstmaz. Hem
neden bakalarnn deneyimleri sizin deneyimlerinizden daha
stn olsun ki? Tao hepimizin iinde. Yalnz bir gerek var ki, o
da insanolunun kr cahilliinin Tao bilincine glge drmesi,
ama bu demek deildir ki Tao hibir zaman cahil bir insann ya
antsnda var olmuyor ya da yeterince nem tamyor. Tao, tec
rbelerinden yararlanalm diye hep orada bizi bekliyor. Yeter ki
iimizi ona aabilelim.
Gne her gn domuyor mu? Gndz gece takip etmiyor
mu? Gk mavi deil mi peki? Duygularmz yok mu? te
Tao'yu dorucl,an bilmek ve ona bir rpda ulaabilmek ne ka
dar kolay. Yeter ki gecikmeyelim. Kendimizin deerini bilelim.
Varln derinden hissedelim. Hemen imdi. Hazr hayattay
ken, Tao bu kadar yaknmzdayken...

162

365 GNN TAOSU

163 SEYRSEFER
Biliyor musun
Bu yolculukta
Nerede olduunu ?
Tao'nun devinimi akp giden bir nehirle zdeletirilir. En
ginlii ise bir okyanusla . . . Bazlar bu okyanusta gelgitlerle akp
gitmekten mutludur, bazlar ise kendilerini onun engin sular
na brakmay sevmez. Yine de rotamz bilmek zorundayz.
Denize alan eski zaman kaifleri gibi varmak istediimiz
yeri az ok kestirmeliyiz. ncellikle zerinde durmamz gere
ken konu budur. Bizden nce yelkerlerini bilinmezlie fora
eden bilgeler bizim izleimizdir. Tao'nun dorular gkteki yl
dzlar gibi bizi ynlendirecektir. Amalarmz belirlemeli, neyi
hedefliyor ve nereye varmak istiyorsak ona gre davranmalyz.
Gelecek belirsizdir. Bu yzden de isel yolculuumuzun nere
sinde olduumuzu kestirmekte her zaman yarar var.
Eer nemli bir karar aamasndaysanz ve nasl karar vere
ceinizi de bilmiyorsanz, bu karara ilikin olumlu ya da olum
suz yanlan bir kenara yazn. Muhtemel sonular da eklemeyi
unutmayn. Vereceiniz kararn durumunuzu deitirip dei
tirmeyeceini iyice tartn. Ama eer deitiriyorsa gznz
krpmadan, ne pahasna olursa olsun deiimden yana kn.
Baz insanlar yaamn neresinde olduklarn hi bilemezler. Ken
dilerini mutsuzlua mahkum ederler.

163

DENG MING-DAO

164 SANSR
Hkmdarlar sansre arka kar
Ama an bask toplumda tepkiye yol aar.
Bireysellie inananlar iin zgrlk esastr.
Ama u diinceler tepkiye yol aar.
inli ve Romal imparatorlar holarna gitmeyen bir sz oldu
mu hemen cezalandnrlarm. Gr ayrl, naho bir haber ya
da tiksinti veren bir portre hi fark etmez, bunu yapan her kimse
sonlar fena olurmu. Bu- yzyl ise demokrasiler a olmasna
karn ne yazk ki farkl dnceler hala ceza gryor; bilim kt
amalara alet olabiliyor. Sanatlar ise gnmzde bile en ar ce
zalara arphrlmakta. Erk sahibi kiiler dikkatli olmal; eer top
luma bask yaparlarsa, insanlarn bakaldrmas karulmazdr.
Sanatlar alardan beri kendi dncelerini ifade edebilmek
uruna srurlar zorlamlardr. Yaratma igds ve arzusuyla,
nlerine kan her engeli amaya abalarlar. Toplumun nnde
gittikleri srece, izleyicilerini yakalayamazlar. O halde sanatlar
da dikkatli olmaldr. Topluma meydan okursanz, ayaklarurlar.
Elimizde iki tane u rnek var; sansr mubah gren erk ve
zgrleme uruna btn snrlarn tesine gemeye al.an sa
nat. Tao'nun izdeleri ulardan sakrur. Erk sahibi olmaktan
uzak dururlar, nk mevki demek tehlike, ikiyzllk ve d
krklklar demektir. Ne en n saflarda yer alrlar ne bakalarn
bu yolda zendirirler. Eer hkmetmeleri gerekiyorsa, sevgi ve
efkat duygular n plana kar. Yaratrken kendilerini ifade ede
bilmek onlar tatmin eder. Tm bunlarn tesinde, onlar
Tao'dan ayracak ulardan uzak dururlar.

164

365 GNN TAOSU

165 USTA
Fazlaca blrrsen, bil ki yanlrsn
Gerek, btnlk gerektirir.
znde dii ve erkei hamun/adnda ancak aydnla kavuursun.
Usta olan kii etrafa nur saar.
Gerein ne olduunu kimse bilemez. Dncelerimiz her
hangi bir noktada odaklanmad, enerjimiz boa harcandn
da, cehalet bizi kuahr. elikiye der, hayatmzdaki deiim
ler karsnda salkl dnemez hale geliriz. Gerein grn
ts aldaha olmaya balar.
Geree ulama mcadelesinde herhangi bir ustaya ihtiya
var mdr? Balangta evet. Fazlaca ortaya konmaz, ama usta
kii saf gerekliin, kusursuz olmasa da gelip geici bir
grnmdr. Onsuz ilk adm atamazsnz. Kendinizi amaz
sanz, btnl yakalayamazsnz. yi bir usta sizi iinizdeki
ze gtrr. iindeki ze ulaabilen usta kii, btn sorularn
yantlarn hakkyla verir.
Btn bu zellikleri, hem erkei hem de diiyi bnyenizde
toplarsanz, aydnla kavuursunuz. Nasl btn renkler birle
tiinde, birbirlerini snmlerse; bizim de bu zelliklerimiz kay
natnda zt kutuplar yok olacaktr. Meditasyon yaparken o
ilahi "k" kendini bize gsterecektir. Bu bilginin dr; usta
olabilen kiinin.

165

DENG MING-DAO
166 B TiNSELLK
Kendi inanlarn stn grenler
Kibirlidir.
Her kim ki bir papaan gibi srekli btnsellikten dem vuruyorsa
Hezeyan iindedir
Bir sr yoldan zirveye ulalr.
Btnsellii korumak artyla.

Bir keresinde hayah boyunca Hristiyan dinine sadk kalm

bir kadnla tarurnhrn. Yoga yapan iki olundan sz etti. Bu

nun harika bir ey oldu unu dnyordu, ama oullan Hris

tiyanlk konusunda kendisiyle ayn fikirde deildi. Kibirle, ken

di inanlanru annelerininkinden daha stn tutmular, gnah

lanndan arnmak iin kadncazn manevi anlamda hibir ey

yapmadn savunmulard.

Hi kimsenin bir bakasnn inan sistemini sorgulamaya ya

da hor grmeye hakk yoktur. Hibir dinsel reti bir dierin

den stn tutulamaz. Her birinzin kendine zg bir inan fel

sefesi ve maneviyata ulamada izledii birtakm yntemler var.

Kendimize en uygun yolu bulduumuz anda duyduumuz se

vin sonsuzdur. Hangi inan sistemini ya da retiyi izliyorsak

bakalarna da bu retiyi kavramada yardma olmalyz, ama

sakn ola ki dier insanlarn inanlarn hor grmeyin.

Hepimiz de maneviyatn en yksek mertebesine ulamak is

tiyoruz ve nmzde bizi bu mertebeye ulahracak birok fark

l ve gerli yol var. Kukusuz, man.Zara gzmze dan dei

ik noktalarndan farkl grnecektir, ama yaklamnz ne ka

dar birbirinden ayn da olsa, nemli olan zirveye varmaktr.

Hangi retiyi izlerseniz izleyin kendinizi bu yola adayn.

Bakalar da sizin yolunuzdan gidecektir. Deiik yollardan da

olsa, manevi anlamda en zirveye ulabruz m tam anlamyla b

tnsellii yakalamsnz demektir. Mezhepler ve dinler arasn

daki hizip anlamm yitirecektir.

166

365 GNN TAOSU

167 MEDTASYON
Sakin ve huzurlu bir biimde oturun; kendinizi gndelik telatan
syrn.
Topraktan g aln
Gklerden size akp gelen gc kullann.
inizdeki tohumlar yeersin
Saf n iei brakn da tonurck!ansn.
Ve pr! pr! bir aydnlk diiiince!erinize k tutsun.
lahi k akacaktr iinize.
Zihniniz bombo imdi.
Ik tm bedeninizden, gzeneklerden yavaa szyor.
Bada kurmu oturuyorsunuz, elleriniz skca kavramak
Kucaklamak ister gibi sanki bu grkemli k selini
Deriniz saydam.
Bylesine yce bir giicii nasl da iine alyor?
Son zerrecikler de akp giderken sonsuzlukta
Ancak nice sonra geri dnebilirsiniz.
Etten ve kemikten
Gidip geldiniz mi? Yoksa batan beri mi deildiniz burada?
O iddetli ak nerede?
Yk olup gitti ite;
Bir kere daha salndnz derinliklerine.

DENG MING-DAO

168 BLGE
Eski bilgeler dalarda yaar
O ky senin bu ky senin dolarlard
Amalan, bildiklerini paylamakt saknmadan
Herhangi bir kar gtmeden.
Aziz olmay uman insanlar eskiden daha ounluktaym. Bu
kadn ve erkekler dalarda kendilerini eitir; aalann glgesin
de, dere kenarlannda amaszca dolarlarm. Bir kye vardkla
rnda yre halkyla bilgilerini paylamakta hibir saknca gr
mezlermi. hk aamada onlara gerekli olan ne varsa retir son
ra da ekip giderlermi. Nasl olsa bizden sonra gelenler brakt
mz yerden tamamlar diye dnrlermi. Bu nedenden tr
de arkalannda ne bir din okulu, ne tapnak, ne de kalc herhan
gi bir felsefe brakmlar. Bilginin yeryznde hi kimsenin teke
linde olmadnn farkndalarm. Ne bilgilerini satarak bir ka
zan elde etmiler, ne de bencilce kendilerine saklamlar.
Gnmzde ise bilgi, paketlenip pazara sunulan sonra da
sata karlan bir tecim eyas gibi. nsanlar ilgilendiren, bilgi
nin yaranndan ok keseleri. rnein imdilerde herhangi bir
teknii renmek iin ustalara tonlarca para deniyor. Paylam,
yarar gibi kavramlar artk erdemden saylmyor.
Oysa bakalann bilgilendirdiiniz lde bilgilenir; istifle
diinizde de o kadar az oalhrsnz. nsanlara kar sevecen ve
efkatli olun. Beynini ve yreini amaktan neden korkmal ki?

168

365 GNN TAOSU

169 ZIRH
Olgun yemi, taze sebze, diri tahl
Kymetli bitki kkleri, yumuak et, pnar suyu.
Gelien z, sizi de besler
Nefesle birlikte sizi esnek
ama gl klar.
Bilge zrh kuanr.
Bilge lm geirmez.
Tao'nun izdeleri bedenin nemli zelliinden sz eder;
z, nefes ve tin.
z, bedenin biyokimyasnda vardr. Yediimiz yiyecekler ge
liip bymemizi salar, salgbezlerimiz ise organlarmzn ile
yiini dzenler. Enerji toplamak iin yediklerimizi depolamak
zorundayz. Mmkn olduunca taze, dalndan sebe ve mey
veleri tercih edin. Yemeden nce, doann size sunduu, -bitki
ya da hayvan fark etmez- nimetler iin dua edin. Hayatta kal
mak tketmeyi zorunlu klar, ama ldmz zaman bu kez
bizler baka canllar iin bir besin kayna olacaz.
Nefesinizi glendirmek istiyorsanz btn gcnzle eg
zersiz yapn. Diren kazann ve kendinizi disiplin altna aln.
Ancak bu yolla esneklik kazanr, kaslarnz kuvvetlenip gzelle
ir. Fiziksel travmalara kar bedeniniz glenecek, hastalklara
kar baklk kazanacaksnz.
Ruhu eitmek lm sorgulamakla balar. Bilgeler lmn
tesini grr. Onun bir kayp, bir yok olu olmadn dnr
ler; nk ne bedenimiz ne de aklmz bize ait. Tao'nun izdele
ri korunakl yaamasn bilir; lme, en az yaam kadar deer
verir, varln gereki bir ekilde kabullenirler. z, nefes ve tin
kuandmz zrhn ta kendisidir; onu zerimize geirdiimiz
de yaamn zorluu bizim iin bir anlam ifade etmez.

169

DENG MING-DAO

1 70 TAPINAK
Ilk akarsuda glkle ilerleyerek
Altndan nehrin kar kysndaki tapnaa ulatk
Tapnakta, esrik bir ar vzldyor kutsal heceyi
Koyu krmz bir lotus ieinin zerinde
Bereketli Hint kiraz, baharat adaklar
Gnllerden kopmu; bek bek.
Mavi badanal ta evin ilerine kadar uzanyor
Serin siyah renkte ierisi, ttsden is olmu
Mum alevinin minik genleri duvarlar delip geiyor
Yabancs olmadmz bir zen var saydam demelerde.
Ateten harfler beliriyor havada
Ve kalbime iliyor.
Dnyada kutsal mekanlarn olmas ne ho; hacca gidebilmek
de kukusuz. Oysa yerin ne nemi var; asl kalc olan duygu
dur. Bir yeri ziyaret etmek ikincil derecede nem tar, isel an
lamda deimek ise en birincil amahr.
nsanlar herhangi bir kutsal yeri ziyaret ettiklerinde, oradaki
ruhlar onlarla konuuyormu gibi gelir. Bazlar ise grkemli t
rensel bir byye kaphnr kendini. Dinsel yerleri turist olarak
gezmektense hac olmak yedir. Tevazu ile gezip grn,-etkilen
diinizi gizlemeyin ki tapnan deerini takdir edebilesiniz.

170

365 GNN TAOSU

171 SUNAK
Her giin bedenime bir elii dver gibi ekil veriyorum
Bilincim alyor; parlak kucaklyorum.
Olgun meyveleri, ho kokulu iekleri st ste yyorum
Krmz mumlar, ttsler yakyorum.
ay, pirin ve arap sunuyorum
Kokulu yalarla ktsanyorn
Yreim de bedenim de onun
Sunak rsiin benim, gne ve ay kmrm
Disiplin ekici111, cierlerimse krm.

Tao'nn izdelerinin evlerinin bir kesinde kendilerine ait su

nak vardr. Dindar kii suna tannya yakanlan yer olarak grr;
kukucu biri ise yapay ve ikiyzl. Gerekte retinin ilk zaman
lannda Tao'ya ballmz gstermek iin kesinlikte gereklidir.
Tnsel geliim konusunda samimiyseniz, insann zde saf bir
ruhu oldunu dayanak noktas olarak kabul etmeli ve zihnini
zi bulandran dncelerden arnmalsnz. Daha hzl yol alabil
mek iin hem zihinsel hem de fiziksel birtakm evrelerden ge
melisiniz. Tm bu ynl uralar gl bir merkez gerektirir. Su
na btn pratiklerin gerekletii bir yer olarak kabul edin ve
ona younlan, ancak o zaman gcnz koruyabilmeniz
mmkndr. Dsal yaptnmlar size bir adak gibi sunulur; yl
dka da ylr. Bu adaklar sayesinde verdiiniz emekler hafza
nza iyice yerleir. O zaman bedenin kendisi elikten bir sunaktr
artk; Tao'ya balln salam ve mkemmel bir antdr.

171

DENG MING-DAO

172 GNDNM

Gne parladnda
Btn evren yzn ona dner.
Yaz aylan gne nn en bol olduu zamandr. Gnein
gl enerjisi doada hissedilir. Evreni l l aydnlk sarar.
Doa doruk noktasndadr; oysa zirve ne srekli ne de dural
dr. Bizler doadaki bu deiimi ok zor fark ederiz. Gne gk
yznde ylece parlyordur. Gndelik, rutin hareketi az sonra
son bulacakbr. Dn de ayn noktaya ulamaya alyordu, ama
yann yepyeni bir dng balayacaktr.
Tao'nun izdeleri gndnmn yaamn dnglerini arum
sath iin adeta cokuyla karlarlar. Btn dnglerin yn,
tepe noktas ve inie getikleri an vardr. Bugn de akam oldu
deriz, nk gn aanyordur, gece kendini yava yava hisset
tirmeye balamhr. Yaam dnglerden oluur. Yaamn z
dengeye. varabilmektir.
Gurura kaplmadan sevinle karlayn yaam. Ne zaman
stn baanlanmz kutlasak, baanszln yaklamakta oldu
unu biliriz. Ayn ekilde talihsizlikler karsnda yklmayn.
Ac iinde yas tutsanz bile gzel gnler sizi bekliyordur, unut
mayn. Yaamda en zirveye ulamay baarabilenler ve zirveyi
btn grkemiyle koruyabilenler, ite gerek bilge onlardr.

365 GNN TAOSU

VAZGEMEK
arap haz verir
Ak sarholuk
saplant
ocuklar megale
Yallk ise ac
Tutkunun sonu ne zaman gelecek?
173

Balangta hilik vard. Sonrasnda da hilie dneceiz.

Farkllama, evrene ait ztlklarn karlkl etkileiminden do
du. nsan yaam karmaa ve zorluklarla dolu. Evrendeki bu salt
ve amaz eitlilik hem yorucu hem de yok edici. Tutku ve hrs
lanmzn yannda sorunlanmza her gn yenileri ekleniyor.
Duygu ve hareketlerimizi denetleyemiyor, tensel zevklere dal
yor, i hayatmzda baan elde etmek iin abalyor, tm zama
nmz ocuklanmza aynyoruz. Yalandmzda, aadan ve
gszlkten baka kar yol olmadn grnce belki enemiz
yava yava kapanr da tm bunlardan vazgeeriz.
Grev ve sorumluluktan kalmaz, ama kendimize gerein
den fazla yklenmeye neden yok. Yaln bir yaam srn. Mm
kn olduunca az sahip olun. Gereksiz arzu ve tutkulardan vaz
gein. Baar ve servetin tuzaklarndan uzak durun. Yznz
ilahi gce dnn; isel huzur, gerek bilgi, saf mutluluk orada.

DENG MING-DAO

1 74 TAPJN_r..<.A
Tanrlara tapnabilirsiniz
Ama Tao 'ya asla.
Tanr ak, sevgilimize duyduumuz aktan daha gzel,
len ve ziyafetlerden daha tatminkar, servetten daha deerlidir.
Onunla birlikteyken sarayda olduumuzdan bile daha gvence
de hissederiz kendimizi. Tam anlamyla tapnmay baarabilir
sek huu iinde kendimizden geeriz.
Eer ibadeti en dar anlamnda ele alrsanz, kutsalln sizin
iin ne demek olduunu anlayamazsnz. Daha retinin ilk aa
masnda her zaman baka bir yolu deneme ansnz var. Tao'nun
izdeleri Tao'nun tapnakta oturan bir tanr olmadnn bilin
cindedirler; tanry yaamda, eylemlerinde yakalar ve tanrya
ilikin ngrlerini hibir zaman kaybetmezler.
Tanrlara ibadet edebilirsiniz, ama Tao'ya deil. Neden mi?
nk tanrlara olan ballmz bizi iyilie, gzellie ulahr
mada esin verir. Bu harika bir duygu olduu kadar, Tao'nun son
suzluu, derinlii ile karlatrldnda snrl bir eydir. Oysa
Tao'nun ne tanm, ne snrlar ne de bilinci vardr. Tao'ya ibadet
etmek anlamszdr, nk bu aba engin denizde kaybolmaya
benzer. Yalvarmak ya.karmak nafiledir. Size yant veren olmaya
caktr. Tao'ya akla balanlmaz, nk ihtiam belirtisi gster
mez. badet ettiimizde ne coar ne de kendimizden geeriz. z
gnl yoktur. Tao ycedir. Tao sonsuzdur. Snrlar olan tm
nemsiz eyler -ibadet bile- mayasnda eriyip gider. Tao'ya ula
mak sonsuzluunun bir paras olduumuzda gerekleir.

174

365 GNN TAOSU

175 ETLLK
Tanrlarn birok sureti vardr.
Ama gerek, saf katksz tanrnn sureti olmaz.

Dnyada ylesine ok tanr var ki. Tao'ya inananlar tm bu

tanrlar kendi retilerinde birletirirler. Budistler, Hindular ve
dier baka dinler iin de durum farkl deildir. Yalnzca slam,
Hristiyan ve Musevilerin retileri tektanrldr, ama mezheple
ri birbirinden geni lde ayrlr. Tao'nun izdeleri her birimi
zin kendine zg bir tanr inanc olduuna inanr. Tanr tek mi
dir yoksa birden fazla m?
Tao'ya inananlardan bazlar, eer birden ok tann varsa o
zaman herkes tanrdr der. Siz de tanrsnz. lahi gc gklerde
aramayn, sizden baka kimse yaamnza sahip kmyor. Tan
rlarn ya da tanrnn varln yadsmadka, pheye dmedi
imiz srece hibir sorun yok. Bu daha ok bireyin kendi tercihi
ile ilgili bir nokta; kendinin bilincinde olmasyla . . . Ama tanrla
rn eitliliinin de tesinde mutlak olan bir ey var.
Bu mutlakln ne ekli ne de herhangi bir formu var.
Tao'nun sfat ve sureti yoktur. Tao'yu tanr olarak kabul edeme
yiz. Bu ona evrendeki dier nesneler gibi herhangi bir sfat ve
form yklemek olur. Tao adn kolaylk olsun diye kullanyoruz,
ama aslnda Tao derinlerde bir yerde sakl ve gizli. Evrendeki bu
farkllk ve eitlilik, bizi neredeyse ldrtan bir hzda srp gi
den meslek yaantmz, Tao'ya ballmz tam olsa da, onunla
birlikteliimize olanak tanmyor. Yaamdaki eitliliin peini
braktmz, ekli olmayan mutlakla eritiimiz zaman ancak
Tao'yu anlamamz mmkndr.

175

DENG MING-DAO

1 76 LEMEK
Bir heylcd dnn
Her gn yonttuunuz,
Yanda kestiinizde gzellii
Yavaa yitip gidecektir.
Gzel bir heykeli yontuyorsunuz cliyelim. Derken malzeme
niz birden eski halini ald ya da ryp bozuldu; sanatsal eyle
miniz yanda kesildiinde ne yaparsanz? te ruhsal mertebeye
erimeye ilikin ortaya koyduunuz btn abalar da byle bir
anszla urayabilir.
Ktlklerden arnmak, kendimizi gelitirmek, glendir
mek, iimizdeki o kutsal ze varmak iin abalamay srdrme
liyiz. Hele bir gayret edin; ama emeklerinize son verirseniz, ge
riye adm atm olursunuz. te bu yzden hem fiziksel hem zi
hinsel hem de tinsel anlamda aba gstermelisiniz. Tetikte olma
l; azim ve kararnzdan dnmemelisiniz.
Belki size tezat gelecek ama ortada gerek anlamda kazanla
cak hibir ey yok. Bizi elimizden geleni yapma konusunda ik
na eden beynimiz. Bizler zaten saf ve kutsalz. Yaadmz dn
ya kirli ve ktlklerle dolu. Bizi Tao'nun yolundan srekli al
koyan bencilce dncelerimiz var. Sonsuza dek bu saf halimizi
konyarak var olamayacamz bir gerek. En yksek mertebe
ye ulahnzda, dardan bir gzlemci sizi bir esrime hali iin
de alglayacak, d dnya ile etkileime giremeyeceinizi d
necektir. Gnmzde tinsel olgunlua varmak istiyorsanz,
kendinizi her anlamda anndrmalsnz. Tao'yla yollarnz ayrl
m olsa bile, giderek daha da kirlenen bu dnyada srekli bir
mcadele iinde olmanz gerekir.

176

365 GNN TAOSU

177 TALHSZ
Talihsiz kii yeri yurdu olmayan bir hayalet gibi dolanr ortalkta.
Yry akln yitinni bir melein yry gibidir.
Admlar kabadr cennetten kovulmu birinin
Glkle ilerler tozlu yollarda
Sanki yeterince ekmemi gibi
nceki yaamnda
Yrei var mdr? Ya ruhu?
Cenneti yeniden arzulamak
Alelade olsa gerek.
Bir zamanlar gnah ilemi bir tanr varm. Ceza olarak
dnyaya ahlm. nsan olmann bahtszlna uram.
Sokaklarda yaayan evsizleri ya da irkin ve baka insanlar
ca hakir grlen birini grdnzde bu lgn dnyaya frlahl
m tanr aklnza gelmez mi?
Niin bahtszlklarnn gnahn eksinler? Talihsizliklerinin
ahlakla, kaderle, yeniden dou ve ilahi adaletle bir ilintisi var
mdr? Ermilerin szleri bile yreklerine su serpmez. Talihsiz
insanlar sulamak hakszlk olur.
Aramzda dalar kadar fark olsa da kendimizi hemcinsleri
mizden stn tu tmayalm. Hor grmek gzel bir davran de
ildir. Kardee yaamak ve paylamak sevginin gcdr.

177

DENG MING-DAO

178 OCUKLUK
Hayr. Hayr. Hayr.
Bu bir ocuu mahveder.
ocuklar dnyadaki en deerli varlklardr, ama ne yazk ki
ou zaman yanl yetitirilir ve masumiyetleri ktye kullanlr.
Ebeveynler ocuklanru mmkn olduunca travmalardan uzak
yetitirmelidirler. Kat, tutarl ve sabrl olmak nemlidir. Hi
kukusuz ocuklarnz hata ve kt alkanlklar konusunda
srekli uyarmanz gerekecek. Btn bunlar yaparken ocuu
nuzun merak, bireysellik ve girikenlik gibi zelliklerini ldr
memeye aln. Byle zamanlarda dur demek yanl olabilir.
Cennetten eftali alan bir hrszla ilgili bir sylence anlatlr
m. lmszlk yemiini alan bu hrsz, bir gn dnyaya
dnm ve tam eftaliyi yiyecei srada iki kk ocua rast
lam. Zekalarndan etkilenen hrsz, yaamn anlamna dair o
cuklar soru yamuruna tutmu. Her ikisi de glerek rahata so
rulanlar yantlam. En sonunda hrsz eftaliyi ocuklarla b
lmeye karar vermi ve de lmszl yakalamlar.
Eer ocuklarn meraklan erken yata kreltilseydi, tm bu
sorulara bylesine anlaml yantlar verebilirler miydi? Biz de y
kdeki hrsz gibi ocuklara incelikli davranmalyz. Eer onla
ra sunabileceimiz olanaklardan yoksun braklrlarsa, lm
szl hibir zaman yakalayamazlar.

178

365 GNN TAOSU

1 79 SAVA
Silahlar ktln alametleridir.
Cahilce kullanlrlar
Eer mutlaka kullanmanz gerekiyorsa
Bilge kii kendini dizgin/emelidir.
En byk ac savaa,
nsanln zulmne tank olmaktr.

Gerek bir silah elimize aldmzda, soukluunu, kycl

n hemen hissederiz. Atelenmek iin yalvarr adeta. nsan
korkutur. Tek amac yok etmektir. Bu g yalnzca ldrc ol
masndan deil, onu kefedenlerin kt niyetinden kaynaklanr.
Kukusuz silahlar baz durumlarda kullanmak zorunda kal
mamz zcdr. Sa kalabilmek iin gereklidir. Bilgeler silaha
en son bavurur. Ne silahlarn varlndan sevin duyar ne de
sava yceltirler.
lm, ac ve ykm en kutsal saydmz, en dokunulmama
s gereken deerlerimizi altst eder; manevi faturas ok ardr.
Ama asl ykc olan bakalarnn ektii aclara tank olmaktr.
Bakalarn strap iinde grmek ve yardm edememek bizi
kahreder. Eer savaa kendi rzanzla gittiyseniz, kendi ipinizi
ekmisiniz demektir. Hayatta kalmak ve iddet uruna btn
ilkelerinizi kurban edersiniz. Bu, sizi tmden deitirir. te
bundan tr hi kimse savaa katlmaya can atmaz. Btn
bunlara deer mi nce iyi dnn. Tehlikeye attnz yalnzca
cannz deil insani duygularnzdr.

179

DENG MING-DAO

1BO G
Klca lam bulatysa ancak
Knna ekilir.
yi bir kl ustas
Klcn gerekmedike kullanmaz.
Yzyllar nce, kendisini ldrmek isteyen suikastlar tara
fndan srekli olarak izlenen bir gezgin varm. Bu gezgin lke
nin en iyi kl ustasym. Gn gelmi, rlerini dnyaya kabul
ettirmek isteyen baz kiile.r ona meydan okumaya kalkm. K
l ustas ok nceden beri ldrmemeye yemirliyni. Bu iten
el etek ekmesine karn yine de lkenin en iyisi saylyormu.
Dmarlan onunla savaabilmek uruna neredeyse her gn
kapsru andnp durmu ve her zaman olduu gibi orlan eline
ne geirdiyse, emsiye, yelpaze, sopa yenmi. Klcru ekmeye
bile yeltenmemi, nk ne kadar ldrc olduunun bilincin
deymi.
Bilge kii, karsndaki insarlann kkrtmalarna kulak as
madan alakgnllln koruyabilen kiidir. Tartmadan
mmkn olduinca uzak durur. Ba belaya girdiinde de g
cnn yalnzca bilinen yzn gsterir. Daha da ileriye gitmek
arya kamakbr.

180

365 GNN TAOSU

1s1GRDAP
Zihin,
Gbekte, kalpte, grtlakta ve bata
Dnp duran girdap/ardadr.
Bu arklar birbirine balayan aft, boluktan oluur.
Yol tkal olursa
Enerji akamaz.

nsanlar kutsal arar ve onlara sylenilen de ilerinde ta

dklandr. Bazen bilgelerin gerekte neyi ima ettiini anlamak
zordur. Onlar, zihnimizin, beynimiz ile birlikte bedenin dier
blmlerinde de bulunduunu bilirler. Sradan bir insanda
yalnzca yaama olanak tanyacak kadar ileyen bu merkezler
akralar ya da Tao'nun yolundan gidenler tarafndan girdaplar
olarak adlandnlr. Meditasyon yoluyla bu akralar alr ve bizi
kutsal yapan o gl enerjiyi boaltmasn reniriz.
Boluk kavram, Tao da dahil olmak zere birok felsefi
retide temel olarak ele alnr; ama soyut bir kavram olarak.
Tao' da boluun ilevsel bir grevi vardr. Zihnimizin enerji
merkezlerini balayan yol uzun bir aft gibidir; bedenin
aparas blgesinden balayarak baruzda son bulur. Bu aftn
ii bo olmasayd, bedendeki kutsal enerji idare edilemezdi.
Yaantmzdaki farkllk, eitlilik akln rndr; iimizde
dnen girdaplar eitlilie yol aar. Ne kadar ok dnerlerse, va
r olan koullar ve dnceler daha karmak bir hal alr. Eer ya
lnla ve huzura ermek istiyorsak, fnl fnl dnen bu ii bo ve
durgun zihnimizin merkezine ynelmeliyiz. Farkllk, girdapla
nn dnmesinden, z de merkezdeki boluktan ileri gelir.

181

DENG MING-DAO

182 AKI
Bir kaya paras oynasa yerinden
Dere bile yatan deitirir.
Sel, tufan ya da su takn dnda en gl nehirler bile ya
tan deitirmez. Sarp kayalk ve uurumlarn arasndan ken
dine yollar yaparak akmaya devam eder. Nehre set ekildiinde,
dik ve derin yamalar yok olduunda ya da kaya paralarnn
yerleri deitirildiinde, baka bir seyir izleyecektir. Yatan
uzaklara tasa bile, bu sre tersine ileyebilir.
Yaam da bir nehre benzer. Yaantmzdaki belirgin baz olay
lar farkl bir seyir izlediinde, evremiz deitiinde ya da yeni
bir ehre tandmzda, yaantmz da tmyle deiir. Evlen
diimiz zaman yeni bir yaamn eiine geliriz. Eer iimizi iyi
bir yerde kurmusak, zengin oluruz. Evimizin konumu doru
ise, salkl bir yaammz olur. Eyamz uygun bir ekilde yer
letirirsek, rahat ederiz. Salkl beslenirsek, daha uzun yaarz.
Ksacas, Tao'nun izdeleri yaamn aknn baz koullar tara
fndan belirlendiinin farkndadr ve bizi snrlayan olumsuzluk
lar ustaca kendi amalarna gre deitirmesini bilirler.
Yaam demek enerji akdr; soluduumuz havay etkileyen
gtr ve bylesine bir g de akln birlikteliinden doar. Ne
hirlerin akmasn salar, kalbimizin atn ve gkyznn ma
viliini . . . Bu gcn srekliliini salayan sabit koullar belirli
zamanlarda bir araya gelir. Yaantmzdaki belli bal mihenk
talarn kendi amalarmz dorultusunda kullanabilir, bu g
cn ak ynn deitirebiliriz. Seim ve deiim zgrl
bizden yanadr.

182

365 GNN TAOSU

183 0RTA
Ancak orta noktaya ulaabilenler
Btne tam anlamyla hkmedebilir.
Bugn 183. gn. 365 gnn tam ortasndayz. Merkeze ula
maya grsn insan, btne diledii gibi hkmedebilir demektir.
Satranta, orta sahay ele geiren biri her zaman daha stn ko
numdadr. Frtnann gzne eriebilen biri ise daha gvencede.
Kararlar sz konusu olduunda, dncelerine odaklanabilen
kii aklldr.
Bir yln dolmasna tam 182 gn var. ift saylardan oluan bir
dzende merkezi bir gn yoktur. Tek saylarn ise ortas alnabi
lir. Devinimi salayan tek saylardr.
Yaamn her alannda, amalar ve hedefler belirlemek en g
zelidir. lgilenmek istediiniz alan nce saptayn. Bylece yolun
yarsna ulap ulamadnz ngrmek kolaylar. Azmetmek
de tabii ...

DENG MING-DAO
184 YER

l: dler

Dnenceler: seruet
Ormanlar: simya
Dalar: mnzevi yaam

Yeryznde insanlarn ruhsal anlamda huzura erebilmek iin

pratik yaptklar yerler nem tar. Ortadou'nun llerinde, din
dar insanlar ngr yetisini kazanmlar. Tropikal blgelerdeki
bycler ruhlara sahip olmular. Asya ve Avrupa ktasrun or
manlarnda, simyaalar hnerlerini mkemmelletirmeye al
mlar. Himalayalar'da ise bilgeler kendilerini d dnyadan so
yutlayarak ruhlarnn derinliklerine salnmlardr. Tabii ki tm
bu corafyann, insann yetilerini kazanmasnda bu denli nem
tamas rastlantsal deil kukusuz. Eer buralara giderseniz,
bizden nceki kuaklara ilham veren o z hala hissedebilirsiniz.
Nerede yaamamz gerektii konusunda duyarl olmalyz.
Ruhsal btnlmze uygun bir yer semek ince itir. Nokta
lar ve izgiler yoluyla herhangi bir yerin kutsal olup olmadn
bilebilen feng shui biliminden haberiniz yoksa, amalarnza ve
istediklerinize cevap verecek bir yer semekte yarar var. Sonsuz
saydaki seenekleri duyarak ve grerek daraltabilirsiniz. Ken
dinizi iyi hissediyorsanz, hayvanlar ve bitkiler salkl by
yorsa, salnz tehlikeye sokacak kt iklim koullarna ma
ruz kalmyorsanz, ite byle bir yer sizin iindir. Oraya tanp
uzun sre kalabilirsiniz.
Hibir yer uzun sre kala deildir. Enerjisini hissetmedii
niz, baka insanlarca mahvedilmeye balanan bir yerde uzun
sre yaayamazsnz; o zaman daha canl ve salkl bir yer ara
yna gidin. te bu nedenden tr Tao'nun izdeleri bir yere
kala olarak ok ender yerleir. Tao'nun akna ayak uydurabil
mek iin bir yerden dierine gezip dururlar.

184

365 GNN TAOSU

185 KIVlLCIM
Duvarlar a balam
Maaradan ieri girin
Kannz kaynatan
Kvlcm yakal11!f1n.
Beyin, zihinsel enerji reten fiziksel bir varlkbr. Duygular
dan, anlardan, igdlerden, tepkilerden ve dncelerden
oluan karmakank, anlalmaz, sk dokunmu bir adr. Bilin
cinin derirliklerinde her ey onun o karanlk zne alr. Ener
jisi, kvlcmlar saarak imekten bile daha hzl hareket eder.
Ama yine de beynin baz blmleri atldr, kullanlmaz. Yalan
dmzda ilevini iyiden iyiye yitirir.
Uygun ynterrler sayesinde beynin merkezine inebiliriz.

Mecazi anlamda, bu alan yeralbndan nehir gn byk bir ma

araya benzer. Bu nehir ruhsal bir kvlcmla tutuarak ate ala
bilir. Bu aydnlanma, ruhsal enerjidir. Beynimizi dinletirir: zi
hinsel yeteneklerimiz gerekte snrldr ama bu n varl bi
zi snrlann tesine gemeye zorlar.
Beynimizi kstlamalar dahilinde alglar ve bu ynde bir
.takm metotlar gelitirmeye kalkrsak, hataya dUeriz. Hayatla
baa kabilmek sadece fiziksel yeteneklerimizi kullanmamz
gerektirmez. O zaman yantlar hep eksik kalr. iimizdeki atein

hann canl tuttuumuzda ancak, o cokun dansa kendimizi

kapbnr, yaamn ritmini kendiliinden yakalarz.

185

DENG MING-DAO

186 NOKTA
Zihninizi
Tek bir noktaya odaklayn.
Meditasyon yaparken nemli olan zihnimizi tek bir noktada
younlatrabilmektir. Bunun iin bir sr yntem vardr; ilahi
sylemekten tutun da duaya, temrine kadar. Ama sonuta ama
ayndr; zihnimizi bir noktada younlatrmak.
Noktann uzayda belirli bir konumu olmasna karn, ne bykl ne de ekli vardr.
Zamanda bir yer belirler, kalk noktas gibi.
Dncelerimizin zn oluturur.
Koordinat olarak ilev grr.
Merkez de bir noktadr; perspektif kurallar gereince gz
mz belirli bir noktada odaklanr.
Dncelerimizi, bak amz aklayabilmek iin belli ba
l noktalarn zerinde dururuz.
Zihnimiz herhangi bir noktaya odaklandnda nokta gibi
davranr. Tersi olduunda dncelerimiz dalr gider, bir tr
l toparlayamayz. Enerji ak dzensizlik gsterir. Belli bir
ynde karar veremez hale geliriz. Binlerce etkiye azdr. Yn
duygumuz kaybolmu gibidir adeta. Sonuta aknlk, cehalet,
mutsuzluk ve acizlik btn benliimizi sarar. Odaklanm bir
zihin ise evresindeki b tn her eyi almlar; insana huzur ve
dinginlik verir. Btn olaylar zihnimizin merkezinde dner der
sek abartm olmayz. En nihayetinde vardmz nokta k
noktasdr.

186

365 GNN TAOSU

187 SANATI
Bombo bir kitla yzlemek
Bir sanatnn en byk korkusudur.
Sanat yaratcln kullandnda adeta bir aman kesilir.
e douu bir armaanmasna kabul eder. Tao'nun izdeleri
iin de durum ayndr. Tao bilincini tam olarak kendilerine ak
layamazlar, ama bir ekilde kazanmlardr o bilinci. Tao da on
lara bir armaan gibi sunulmutur. te bu yzden sanat ve Tao
arasnda yakn bir iliki vardr; ikisinde de hem almak hem de
vermek nemlidir.
Bir sanat sanatn icra edememekten nasl korkarsa,
Tao'nun izdeleri de gn geldiinde Tao'yu duyumsayamamak
tan korkar.
Yarata gcmz uluorta gstermemiz gereken zamanlar
vardr: Pistteki bir atlet, dinleyici nndeki konumac, sahne
deki mzisyen, mutfaktaki a, oau olan bir ebeveyn gibi r
nein. Peki bu kanal her zaman nasl ak tutmal? Kimileri
dzgn ve sradan, kimileri ise olduka hareketli bir yaam s
rerek yaratalklarn kreltmemeye alrlar. Hepimiz de farkl
insanlarz. Hibirimiz iin kesin dorular ya da yanllar yok.
nemli olan tek ey Tao'yu yaammzda hissedebilmek ve bu
duyguyu mmkn olduunca koruyabilmek. inizde skp
kalm yaratc gc aa karn ve da vurun. O zaman
Tao'nun ne anlatmak istediini daha iyi kavrayacaksnz.

187

DENG MING-DAO
188 BAKALARINI

UMURSAMAK

yilikte bulunmak iin zel bir abanz olmasn

Ama eer gerekiyorsa, geri evirmeyin.
Ac eken bir insanla karlatnZda
Yardm eli uzatn.

Bilgini v e grgn kendine saklyorsan eer ne ie yarar? Bil

gi ve grgn bakalarnn yararna kullanmaktan kanrnama
lsn.
Tapnan birinde onlarca tanrdan yalnzca belli bal tek bir
tanrya ibadet eden bir adamcaz varm. Bir bakm ki yakb
tts tapnan her yerine dalyor, dier tanrlar da bundan se
bepleniyor! Sonunda areyi ttsnn ucuna kattan bir koni
yapmakta bulmu; bylece duman tam olarak tapnd tanrya
ynlendirebilecekmi. Ama ne yazk ki bulduu zm, tanrnn

yznn isle kaplanmasndan baka ie yaramam.

Tao'nun izdeleri on alb zelliin insanlarn yararna kulla

nlmas gerektiini dnr; merhamet, nezaket, sabr, baml
olmama, kontrol, yetenek, nee, manevi ak, tevazu, tefekkr,
sakinlik, ciddiyet, aba, denetlenmi duygular, yce gnlllk
ve younlama. Bakalarna yardm etmeye albmzda bu
zelliklerimizden yararlanmalyz. Dikkat ederseniz zverinin
bu zelliklerin arasnda bulunmadn greceksiniz. Bakalar
na yardm uruna kendimizi kurban etmemeliyiz. Balca gre
vimiz kendi Tao'muz dorultusunda yolculuumuzu sonlandr
makbr. Yolumuza kan insanlara teselli kayna olabildiimiz
srece, elimizden gelenin en iyisini yapmaya almalyz.

188

365 GNN TAOSU

189 ZAFER

Hem bir sava, hem de ruhsal bir insan olabilir misin?

En has rakibinin de stesinden gelebilir misin ?

Sava olmak disiplin, cesaret ve azim gerektirir. Salt ldr

meye ynelik bir eylem deildir. nsanlar sava kimselere dar
bir bak asyla baktklanndan onlar konusunda yanlrlar.
Bylesine zorlu bir eitimden geen birinin kazand mkem
mel zellikleri gzden kanrlar. Sava, gz dnm bir katil
deildir. Dnce, ilke ve onurunun koruyucusudur.' Soylu ve
kahramandr.
Savann yaam sresince birok dman olacaktr kuku
suz, ama en byk dman yine kendisidir. Kiiliinin znde
yok etmesi gereken pusu kurmu bir dizi canavar gizlidir: kor
ku, tembellik, cehalet, bencillik gibi . . . nsanlara galip gelmekten
daha nemli amalar vardr. nsann kendi kusurlann aabilme
si, ite gerek zafer budur. Dinlerin hemen hemen hepsinde sa
va tasvirlerine rastlanlr. Bu imgeler salt insanlara hkme
den, onlar zerinde hakimiyet kuran kiilerin sembolleri deil
dir; daha ok iimizdeki ykc zalimlie son vermemiz konu
sunda kararl admlar atmamz gerektiinin bir gstergesidir.

189

DENG MING-DAO

190 BOYUN EGMEMEK

Mcadele iindeyken
Saldrganla buyun eme
Dndayken de
Sevgini ispatla.
Dnya ve evren bir yar iinde. Tao, bu yarta savay bir
metafor olarak kullanr. Savalar hibir zaman rakiplerine tes
lim olmaz, boyun emez. Yan yana adm atsalar bile asla yol
vermezler.
Avukat, polis grevlisi, itfaiye memuru, doktor, iadam, at
let de olsak evremizdeki insanlarla yarr, doa karsnda s
tn gelmeye alnz; ama her yarn da kendince kurallar var.
Kzgnlk ve hrstan kann. Younlan ve bilinli olun.
Ne tesadftr ki, konsantrasyon ve iinizdeki gcn farkn
da olmak tinsel yaam iin de gereklidir. Bu yzden Tao'nun
izdeleri savann yaam biimini ve felsefesini Tao'nun re
tisiyle birletirirler. Bu yzden bilge kii ve sava kendini ge
reksiz duygu ve dncelere kaptrmaz; onlar amaya alr.
Kendilerini mkemmelletirmenin yolunu arar ve hayab en saf
ekliyle yaamaya urar.
Yaam mcadelesinin, bu amansz yarn dnda da nazik
ve kibar olun. Rekabetten doan nedensiz kavga ve atmalara
bir snger ekin. Bilin, konsantrasyon ve annda tepki gibi
olumlu zellikleriniz olmasna karn davurum her zaman
baka olacakbr. Sevginin yolundan amayn. Tao'nun retisiy
le savann yaam felsefesinden mkemmel bir senteze varlr.
Btn bu zellikleri kiiliinde barndran bir izde, yaamnda

ki tm sivri ular hakimiyeti altna almasn bilir.

365 GNN TAOSU

191 ETKNLK ALANI

badet edin ve kendinizi dokuz alanda yetitirin:
Diyet. ifal otlar. Giyim. Ezber.
Spor. Meditasyon. Yaratclk. Eitim
En nemlisi de sevgi.
badet tanr nnde sayg ile eilmek deildir. Tanrsal zel
liklere varmaya almakhr. Bu zellikleri kazanabilmek iin de
kendinizi dokuz alanda eitmeniz gerekir.
Diyetiniz ll olmal, salkl ve taze yiyecekler yemelisiniz.
Sebze ve meyveler kolaylkla yetitiinden tercih edilmelidir.
ifal otlan nasl ve nerede kullanmanz gerektiini renin,
nk saalbc zellie sahiptirler ve hastalklardan bizi byk
lde korurlar.
Giyiminiz arya kamasn; doal kumalar tercih edin.
Giysileriniz sizin grlerinizi ve hayata bak anz yansbr.
Dualar, ark ve ilahileri ezbere bilin. Sessizlik orucu da tm
bunlarn yan sra nem tar.
Szlerinizi tutmaya aln.
Kaslarnz gevetin, hareket edin ve her gn spor yapn.
Dnya ile birlikte iinizdeki enerji de srekli deviniyor.
Her gn meditasyon yapn -mmknse sabah ve akam bi
rer kere-. te o zaman huzura kavuur ve sorunlarnzdan kur
tulursunuz.
Yarahc olun. Yaamla banz koparmazsanz, akln ve ru
hun yceliine erersiniz.
yi bir eitim aln. rendiklrinizin deerini bilin ve bilgile
rinizi baka insanlarla paylan. Bencil olmayn sakn.
Her eyden nce sevgi dolu olun. Ktlklere sevgi ile kar
lk verin ki ruhunuz gzellesin.
nsanlar sorar: "Tam anlamyla tanrya nasl ibadet edilir?"
te bu dokuz alanda kendinizi yetitirerek.

191

DENG MING-DAO

192
CDD VE SERT YNTEMLER
.
z disiplin sayesinde ancak insan isel anlamda en yksek mertebeye
eriebilir.

Anlayl olmak kouluyla tabii.

Hedef ne kadar belliyse

Sonuca ulamak o kadar abuk olur.

Amalara uygun bir disiplinle, kontrolsz ve bilinsiz bir e

kilde uygulanan disiplini birbirlerinden ayrmak gerekir. Ama
lara uygun disiplin bizi sonuca ulatrr ve daha salkldr. Bi
linsizce olan ise arya kahndan hedefe varmaktan uzaktr.
Eskiden bedensel zevklerden arnlmasm kat bir ekilde savu
nan insanlar vard. Bu insanlar, kendilerini kamlatr, souk ve
nemli maaralarda yaar, eilip bklerek bedenleri iin en uy
gunsuz konum hangisiyse yle otururlarm. Olur olmaz za
manlarda oru tutma huylar varm. Hal byle olunca tabii
amalarndan sapmalar kanlmazm. Bizler de disiplinli ol
mal, ama igrmz kaybetmemeliyiz.
Kendimize uyguladmz bu kat yntemlerin bizce hakl bir
yan olsa bile, i gerei yanstt sylenemez. Byle g koul
lara, sonuta kazanmlar elde edeceimizi bilsek bile, ancak ok
azmz dayanabilir. Siz de daha gzel bir yaam istiyorsanz eli
nizden gelenin daha fazlasn yapn.

192

365 GNN TAOSU

193 HEMEN
Yzn ykadnda, gerek yzn
grebiliyor musun?
erken, saflk ve temizlik aklna geliyor mu?
Yemek yerken, evrendeki dngleri
anmsyor musun?
Yrdnde, dnyann dndn
duyumsayabilir musun?
alrken, yaptn iten
mutlu musun?
Konutuunda, aklna gelen sadece cin fik.irlik mi?
Alveri yaparken, ihtiyalaruun ne olduundan emin mi
sin?
Ac eken insanlarla karlatnda, yardm eli uzatyor musun?
lm kapn aldnda, korkulardan annabilecek misin?
Hazr msn lme?
kilem iindeyken, uyuma varmaya
alyor musun?
Ailenle birlikte iken
yardmsever misin?
oculclanru yetitirirken hem yumuak hem de kat msn?
Sorunlarla baa karken, uzgr yetenein var m?
azimli misin?
in bittiinde, dinlenmek iin
zaman aynyor musun?
Dinlenirken, kafaru da
dinliyor musun?
Uyurken, bolua kendini ylece brakabiliyor musun?

193

DENG MING-DAO
194 ARAl1

Tao u an nerede?
Nereye bakarsan orJa diyorsun, uysa ben
Ya/nza beni lan nsnelni alglayabiliyorum, duydugum sadece kendi lcalp atm

Bana Tao'yu usa TJUrmadan gsterebilir misin?

Onu hemen imdi, burJa grmem.i saglayabilir misin?
Tao'ya dokundugumu kukulardan uzak hissettirebilir misin bana?
Sylediklerine baklrsa Tao btn duyulann tesinde.
Peki var oldugunu

ben nereden bileceim?

TUm tanmlann tesinde de oldugunu syledin

O zmn
Tao'yu nasl anlayacam?
Zaten yeterince zor ekonomiyi
ilikilerimi kaTJTayabilmek.
Dnyann aknlk verici gidiahn, iddeti, suu
Uyuturucuyu, politik basky re savll
BUtiln bunlann gerek iyzn kaTJTmk yllar ald
Nasl anlayabilirim
Ne rengi ne tad olan, suskun
suyu/ bir eyi?
Bana Tao'yu gster! Bana Tao'yu gster!

iine dn, bedenini a; bunu baarabilecek gcn var. Duy

gularua younlamaktan uzak dur, Baarabilirsen eer yaam
daha farkl alglamaya balayacaksn. Ancak bylesi bir bak
asyla Tao'yu anlayabilmen mmkn. Arayn bu ynde ise,
Tao'yu bulacaksn ve tm kukulardan arnacaksn.

194

365 GNN TAOSU

195 MNNEITARLIK
Suyunu yudumlarken,

Onun geldii kayna anmsa.

Tnsel geliiminiz ne kadar kusursuz ve salam olursa, yaa

mn inceliklerinin farkna varmak kolaylar, ama eer zevk ve
sefaya der, dikkatinizi nemsiz eyler zerinde younlabnr
sanz, derinlikli bir bilin kazanamazsnz.
Ne grkemli dinsel trenler, ne de kahramanlk gsterisinde
bulunduunuz anlar nemlidir. Yaamn anlanu sradan olaylar
da, kk aynnblarda gizlidir. Asl bu anlan len gibi yaamak
gerekir. En kk davraruta bile saygda kusur etmemeliyiz.
tiiniz suyu dnn. Onsuz yaanumz srdremeyiz.
Su bizi temizler, serinletir ve biyolojik geliimimizde hayati
nem tar. Ama itiimizde btn bunlar aklmza geliyor mu?
Kaynan sormayz bile. Bir bardak su iebilmemiz uruna ne
kadar ok emek harcand hep gzden kanlr.
Tnsel anlamda olgunlua ermek, evrendeki her eyin ky
metini ve deerini bilmekten geer. Yaamdaki her incelik, her
aynnh nceden tasarlanmhr. yi ya da kt, gndelik olaylar
bizim iin deer tayorsa, her eyden minnettar kalnz.

195

DE NG MING -DAO

196 MANDALA
Bugn ne mi yaptm?
Spor yaptm. Hoa kal dedim
Yolculua kan bir arkadama.
Markete gittim. Yemek yedim.
Yrye ktm. p dar kardm.
Biraz okudum. Meditasyon yaptm. Uyudum.
te size benim mandalam.
Mandala , meditas yon sras n
da s kl kla k ullanlan resim ya
da di yagramdr .Resim genelli kle canl renklerdenol u ur ve son
dere ce karma k e killerle bezenmitir . lknce resmine vresin
denbalanr ve daha sonra ya va ya va merkeze do ru yo un
la lr (resm in baz blmlerinde dnmek iinara verilir ). Me
ditas yon yapankii ensonunda tam amen resme gmlr . Mer
keze ula bnda ar hk bencil dncelerindenarnm , zi hninin
derinli kler ine ulaab ilm itir .
Dier dinle r de farkl yollar izler ;a yin, ilah il er ,dinsel tren
ler, k utsal kitaptan paralar, te fekkr gibi . );'uka nda sa ylanlar
da bi rer mandaladr ;tapnma nesneleri .
Ama ha ftada bir kez kilise ye ya da tapnaa gitmek ,her sa
balk utsal kita b ok umak yeterli deildir . Tao b ug ibi basitrit
ellerle snrla ndrla bilir m i ?Ha yr . E vreninen yk sek yerleri ne
ua bilir, en derin s ulara dalabilir , sonsuz kere ve bi nler ce kilo
metre yze bilir, ama yine de Tao'nun snrlarna er ieme yiz . O
zaman Tao 'ya ulama y her gn s rdrn. Her gn kendinize
Tao 'nunsize nasl gr ne ceini so run. Bizim g ndelik urala
rm z mandala runta kendisidir .
Tao kendini gnlk ve s r adanolanda aa vurur .

1 96

365 GNN TAOSU

197 BO G UIMU

Gn agarm
Fahieler hlili sokaklarda
Keler ky bucak yabani gzlerle
g anyor
iko bir kadnn basamak kmaktan solugu kesilmi
Geip gidiyor p kartran kaygl bir adam
Soytarlar, herkes gvercinlerin krallgnda
Yaz gg kuruni bulutlarla kaplam.
Tao her yerde, ama bazen vazgeemediimiz alkanlklar

mz, iinde yaadmz kt evre ve koullar ona baskn k

yor. Her birimiz insan olarak eit deerdeyiz, ama duyarllkla
rmz farkl.
Hayahmzda cehalet ve bilgisizlik en gl motif. Varolar
dan getiimizde kendimizi en ansl insan sayarz, ama bizim
de talihimizin kt gittii, kafamzn iyiden iyiye kanh anlar,
kendimizi alabildiine bencillie kaphrdmz zamanlar yok
mu?
Tao'ya ulamann yolu, kendini ktlklerden anndrabilme
ve terbiyedir. Tersi de mmkn. Cehalet, ruhun n boana
kadar ondan haberimiz olmaz.
Ruhun aydnlk demektir, ama insann cahillii kara bu
lutlar gibi zerine kelir. Yaamnz daha aydnla karacak
abalarnz hani nerede?

197

DENG MING-DAO

198 KORUMA
Bir telinin bile sen farkna varmadan yok olmasna izin verme
Kuruyan yapraklar zensizce trmklama
Varln koruyabilmenin
Ne kadar etin ve meakkatli olduunu hatrla.
Tutumluluk her kltrde vgye deer bir davran olarak
grlr. Hemen hemen hepimiz baz eyalarmz koruyup sak
larz. Para canls ve cimri olmadan tutumlu olabilmek her za
man takdire deer.
ll kullanmasn bilmeli, aldmz tketim maddeleri
nin yeniden kullanlabilir ya da dntrlebilir olmasna dik
kat etmeliyiz. Harcamalarmz yaparken gerekten gerekli olup
olmadm dnmeliyiz. Acaba zamanm ve emeimi eften
pften eylere mi harcyorum diye kendimize sormalyz. ev
remizi pler, abk maddelerle kirletmemeli; elenirken de l
y karmamalyz.
Snrl kaynaklarn dikkatli kullanlmas ve korunmas, doa
daki dnglerin btnselliinin tam anlamyla anlalmasyla
mmkndr. Herhangi bir eyin deerini, onun ne gibi evreler
den getiini, neye dntn bilmeden kavrayamayz, Yap
ran sararmasru, iein solmasru ya da gln kurumasn an
layamazsak eer, doa ile olan ilikimiz bir muamma olarak ka
lr. Evrendeki btn varlklarn ne zaman yaayp ne zaman le
cei bellidir. Bizler de bu dngnn bir parasyz. Ancak doa
da meydana gelen bu dngler erevesinde dnerek seim
ler yapabiliriz. Tao'yu izleyen insann z, bu seimleri
farkndalk ve zarafetle yapmasdr.

365 GNN TAOSU

199 SELLETRMEK

nsanlar renmeye ne gerek var diye dnebilir.

nk ellerinin altnda ynla bilgi var.

rfan sahibi olmak herhangi bir konda bilgi sahibi olmann da
stndedir.

Yalnzca bilge kii ona eriebilecek hzdadr.

Gnmzde herkes bilgiye kolaylkla ulaabilir; ona ulamak

eine az rastlanr bir durum deil. Eski zamanlarda birka cilt ki
tap, neredeyse bir ansiklopedi oluturmaya yetermi. Zorbann
biri kar, bilgiye hakim olmak isterse eer ya onu herkesten sak
lar ya da ktphaneleri yakar geermi. imdi ise bilgi ak ina
nlmaz boyutlard13 ve herkes bundan kolayca yararlanabilir.
Bazlar bu bilgi ylmasna kar ilgisiz bir yaklam sergili
yor. Bu kadar bilgi elimizin altndayken, renmeye ne gerek
var o zaman diye dnyor. htiya duyduklarnda yle ya da
byle bir rpda eriebileceklerdir naslsa. Ama hayat ok hzl
bir ekilde geip gidiyor ve bizlerin de tembellik etmeye zama
n yok. Bilgi ak giderek artbka, herhangi bir konuda karar
vermek de abuklayor. Edilgen olmamalyz; bizler de bilgiyi
iselletirmeli ve zerimize den grevleri stlenmeliyiz.
Sradan bir irsann, beyninin ancak yzde onunu kulland
bilimsel bir gerektir. Dahi insan ise yzde on beini kullanr.
Beyin gcmz daha fazla bir ekilde kullanmasn renmeli,
sakl kalan o gizil gcn kilidini amalyz. Bu da eitimli, dene
yimli ve kararl olmay gerektirir. nsan renmeye, kefetmeye,
maceraya ablmaya hibir zaman son vermemeli. Eski zaman
kaifleri gibi olun. Kazandklar tecrbe ve bilgiler, onlarn ser
venlerini sadece kitaplardan okuyanlarn yannda hi kalr.

199

DENG MING-DAO

200 SElM
Dan bir yzU soguk ve sisli
Diger yz ise kupkuru, scak.
Nerede durdugunu seerek
Yazgn degitirebilirsin.
Tao'nun izdeleri yazgdan sz eder. Onu bir ak, yol, eylem
biimi ya da kendiliinden ekil alabilen yaamn grn ola
rak tanmlarlar. Yazgy, nceden belirlenmi, koullann ngr
d olaylar dizisi gibi kabul etmezler. Rol aldmz bu lgn
sahnede deimez bir senaryo yoktur.
Tao'nun izdeleri yer ve konumdan bahseder. Kastettikleri,
kelimenin en yaln anlamyla, evinizi nereye ina ettiin.iz ya da
politik grnzn ne olduuyla ilgilidir. Bu gibi etkenlerin
nemli olduunu dnrler. Diyelim ki yaadnz kentten ki
lometrelerce uzakta size bir i nerisi geldi ve kabul edip aileniz
le tandnz. Yaantruzn deieceini dnr msnz? Da
ha basitletirirsek; eer belirli bir alanda eitim veren okula gi
derseniz, farkl bir eitim alacaksnz demektir. Meslek deitir
diin.izde, bak anz da deiir. Baka bir semtte yaamaya
baladnzda, farkl biri olup karsnz. Yapbnz her seim
sizi deitirir.
nemli ya da nemsiz, her an bir seim yaparz; belki ironik,
ama yaam, dn olmayan tek ynl bir yolculuktur. Bir yol
dan vazgeip dierini deneyerek karlabrma yapamazsnz.
Yaamda ikilemlere, amazlara yer yoktur. Yeter ki aklnz size
kJavuz olsun.

200

365 GNN TAOSU

201 DI G R N

Bazlar kzgn grnr ama munistir.

Bazlar ise rkek ama cebbar

D grne aldanmayn;

Her zaman en stn konumda olun.

Deneyim olmakszn, insan d grne kolayca aldanr.

riyar bir adam gr sesiyle konutuunda, onun kaba ve sinirli
olduunu dnrz hemen. Yakndan tandmzda karm
za gayet nazik biri kar. D grnnden tr byle bir in
sana temkinli yaklarsak onun gzel yanlarn gremeyiz. Yine
ayru ekilde minnack, halim selim bir kadnla karlatmz
da, bu insana daha gvenli yaklarz. Tehlikeli biri olduunu
anladmzda, vurdumduymazlmzn kurban oluruz.
Genelde insanlar grndkleri gibidir, ama bazen kendileri
ni maskeliyorlardr.
Hayvanlar da insanlar gibi hayatta kalabilmek iin baz tak
tikler gelitirmilerdir. Renk deitirme, hareket, koku, ite tm
bunlar hayvanlarn bavurduu hilelerdir. nsanlarn da onlar
dan ayr kalr bir yaru yoktur. Byk byk szler verir, ama pek
azn tutarlar. Uzun vadeli arkadalklardan dem vurur, ama ne
dense srdrmezler. Vaatlerde bulunurlar, ama tek gzettikleri
karlanndaki kiiden bir kar salamaktr. Bu tr insanlar alda
ha d grnmlerine karn ayrabilmesini bilmeliyiz.
Her zaman en stn konumda olun. Tecrbelerinizden ba
kalarnn katlarru ortaya karmak iin yararlann. te size
aldaha d grnmlerle baa kabilmenin yolu.

201

DENG MING-DAO

202 UMUTSUZ

Meditasyon yaparken bir yarar ummayn

Arzularnz tatmin etmeyin.
inizdeki g ancak o zaman ortaya kar.
Rekabet dolu dnyada, tutkularmza bir anlam vermeye a
lr, kurnazlk ve kzgnlk gibi duygularmz hakl karacak
birok neden ararz. Hayatta kalmak belki de bunu gerektirir.
Meditasyon yapan biri yaam daha farkl ynyle ele alr. D
dnya ile i dnyann kimi zaman birbiriyle akmadnn far
kndadr.
Meditasyon yaptmzda, herhangi bir beklenti, yarar um
mamalyz. Yalnzca sonularla ilgilenirsek, ayrntlar karrz.
Arzu ve isteklerimize gem vurduumuz an, sonulara sanlan
dan da abuk ularz. Mistisizm kimilerine sama gelebilir, ama
ampirik de olsa gereklii yadsnamaz. Ancak beklentileriniz
ortadan kalktnda ilahi gce ulaabilirsiniz. Eer bencilce duy
gular tarsanz, sadece hayal krkl yaarsnz.
Zihniniz sadece meditasyonun yararlan zerine odal<lanma
maldr. Tnsellik, mantksal dncenin, mekanik algsnn ok
tesindedir. Zihnimizin yalnzca bir blmn oluturur; bu b
lm de bizim anladmz anlamda gndelik dncelerimizi
iermez. Gerekte, ileyi dzeni ve biimi mantksal olanla ta
ban tabana zttr. O zaman tinsellie varmann yolu d,nme
eylemini askya almaktan geer.

202

365 GNON TAOSU

203 G R NMEZ OLMAK

Grnmez olmak size stnlk salar.
Ama ne olursa olsun kantlamanz isteniyorsa
Yeteneklerinizi sonuna kadar kullann.
Yoldan gelip geenlere romatizmaya iyi gelen birtakm ree
teler satan neeli mi neeli yal bir adamcaz varm. Uzun za
mandan beri yol kenarnda satclk yapyormu. Bir gn gen
bir kabaday adamcaz rahatsz ederek canndan bezdirmi.
Onunla karlamamaya ne kadar aba gsterdiyse de, kabada
y yal adama olur olmaz yerde kfr etmeye balam ve onun
tam bir dlek olduuna karar vermi. Tam saldnya geecei s
rada, yal adam genci stn dv teknikleriyle bozguna u
ratm. Bu kavgadan sonra ne ilgintir

ki yal sahay bir daha

gren olmam. En kritik anda stnln herkese ilan eden

sata birdenbire ortadan kayboluvermitir.
Bu rekabet dolu dnyada en gzeli grnmez olmak. Ne
bakalarna caka satn ne de gsteri yapn. Btn dikkatleri s
tnze ekmekten saknn. Ar mimiklerden, el kol hareketle
rinden uzak durun. Btn bu davranlar yalnzca dman ka
zarunaruza

yol aar. Bilge kiiler elde etmek istediklerine, kar

sndaki kiileri kskandrmadan, kendilerini aalatmadan ula

rlar. sel anlamda tatmin olmak baarnn da tesindedir.
Kendinizi bakalanna kantlamanz gereken zamanlar da
olacak kukusuz. Gerektiinde yeteneklerinizi sonuna kadar
kullanp, elinizden gelenin en iyisini yapmalsnz. Byle anlar
da ne felsefe yapmaya ne de tevazu gstermeye zaman yok. Ey
leme ge. Yaplmas gerekeni yap. Sonra da gzden kaybol.

203

DENG MING-DAO

204 BAARI
Ne ekerseniz
Onu biersiniz.
Neden kukuya kaplmal ki?
Dierleriyle aranzdaki mesafe oaldka
Sizi geemeyeceklerdir.
Daha yolun bandayken, gzle grlr bir ilerleme kayde
demiyormu gibi gelir insana. Kendinizi srekli olarak eitmen
lerinizle ya da baarya ulam kiilerle kyaslarsnz. Onlarn
ulah seviyeye eriemeyeceinizi dnr, umutsuzlua kap
lrsnz. alkan ve gayretliyseniz, baar kanlmazdr. Din
ginlii yakaladnz an bir para olsun rahatlayacak, ne kadar
yol aldnz gzden geirebileceksiniz.
Sizi bylesine canl klan, tinsel zenginliinizin farknda ol
mak ve insanlarn onu sizden koparamayacam bilmek; tinsel
lik sizindir. Aln onu, hissedin, iinizde saklayp koruyun. O gi
ze erebilen yalnzca sizsiniz. Ama bu baar sizi yolunuza de
vam etmekten alkoymasn sakn. Salnz imdi daha iyice.
Tao'nun sunduu bilgilere normal yollardan ulalamayacan
zaten biliyorsunuz. Bu kaynaktan beslenen kii, manevi yolda
salam admlarla ilerliyor demektir.
Belirsizlik sizi bktrmayacak artk. Hem kim ne diyebilir ki?
Olanlar kendi gzlerinizle grdnz. te imdi yolculuunu
zun dnm noktasndasnz. Sevinmek, mutlu olmak hakknz
ki yeniden yola koyulabilesiniz.

204

365 GNN TAOSU

205 SAl'DAMUK
Sesi gmbilir
I duyabilir misin?
Duyma "" grme yetini birletirip
Yine de iine dnebilir misin?
Yaanhmz boyunca aradmz ey saydamlkbr. Dini meru
klan aynnhl yorumlan bir yana brakn. stediimiz tek ey
saydamlk. Aklmz kanbran, bize felaket, aa ve mutsuzluk
getiren cehaletten hepimiz de nefret ediyoruz. Ancak saydam
olduumuzda, soukkanl ve temkinli yaayabiliriz.
Tinselliin yaanhmza sonsuz mutluluk getirecei yanl bir
kandr. Bilgeler de zaman zaman mutsuzlua kaplabilir, ama
dier insanlardan farkl olarak olaylan daha net bir biimde de
erlendirip duygusallklann kolayca yenerler. Saduyu sahibi
olduklanndan, sevin de keder de ayn eydir.
Btnilyle saydam olabilmek, akln ve bilgeliin fesindedir.
Ancak meditasyon yaparak saydamla eriebilirsiniz. Akln
tm olanaklanru, yetisini kullandnzda, algnn ile b
tnletirdiinizde kendini ortaya serecektir. Bylesi bir deneyim
ancak mistisizmle aklanabilir.

Dil,

tinin snrlanna yabanadr,

nk bu suurlann tesine geebilmeyi baarabilmi ok az kii

onu tanmlayabilir. Yne de alalm.

Ses ve grntnn birleiminden k doar.

Bu k akln younlam gcdr.
Gerek, bu k araalyla aa kar.

205

DENG MING-DAO

206 HAKR G RME

Neden bakalann hakir grrz?

Marur ve kibirli olduumuzdan m?

Ne kadar yetenekli olursak olalm

Bizden nde ve geride insanlar her daim olacaktr

Herkes ayn yolun yolcusu

Herkes bu hayatn mazlumu

Herkes ayn beden, ayn akl ve ayn ruha sahip

Hi kimse dierinden stn deil

Yardm edin hakir grdklerinize

her daim

Nazik olun hor grdklerinize

her daim.

nsanolunun yolculuu cehaletten aydnla uzanr.

Adem'in ara ilerleyii sreendir. Bu sonsuz uzunluktaki
kuyrukta beklerken, sizin konumunuzun dierlerinden daha
stn olduunu nasl dnebilirsiniz? Bu kuyruun ucu buca
belli bile deilken nerede durduunuzun nemi var mdr? O
halde dier insanlara alttan bakmak aptalcadr. imdi de onlar
sizin durduunuz yerde. alm satmak yerine sevecen ve ef
katli olmalsnz. Byle davranmay unuttuunuzda, sizden da
ha ndekileri dnn. Onlarn yerinde olmak istiyorsanz,
gayret edin.
Evet bu dnya hakszlklarla dolu. Baka ne sylenebilir ki?
Sizden daha talihsiz birini grdnzde merhamet edin. Daha
stn ve bilgili biri ile karlatnzda da ondan renin. Geri
si bouna.

206

365 GNN TAOSU

207 EVRM

Organik molekller kozmik bulutlardan meydana geldi

Milyonlarca yl nce, sonsuzluun orta yerinde

Dnyann oluumundan beri vardk
Ruhumuz evrimle geldi.

nsanolunun, erken dnemlerdeki belli bal molekllerden

olutuuna dair gl kantlar var. Bu molekller gazlardan,
yldz ve gezegenlerin ilk olarak meydana gelmesi srasnda
olumutur. Yldz ve gezegenlerin dn evrende ilk devinimi
meydana getirmitir. Devinim ise hilie aittir. nsanolu bu ev
rim srecinin en doruundadr.
Bu sreci evrenin oluumundan insanln vard bugnk
noktaya indirgersek, zihnimiz, bizim kim olduumuzu en do
ru ve mkemmel ekilde aklyor. Dahas ruhsal varlmz, bi
lincin ve akln en mkemmel dile getirili biimidir. inizden
ruhsalln bir inan, zihinsel bir yap ya da dnce olmad
n ileri srenler de kabilir tabii. Ruhsallk daha ok evrimin do
al bir sonucu, ilevsellik kazanmas, hayata geirilmesi olarak
kabul edilmelidir.
Eer ruhsal varlmz yaam ilevsel klyorsa, evrenin ky
anda yalnzca bir dalgaak ise, o zaman nereden geldik nere
ye gidiyoruzdur? Bilinmez. Evren gibi, ruhumuz da gitgide bi
linmeyen snrlarn geniletiyordur. Onunla elbirliine karar
verir vermez bu dalgayla akar gideriz. Ya da ruhsal varlmz
nemsemez ve insan insan yapan en temel eleri bo veririz.
Eer insan olmann gereklerini yerine getiriraek, evrimin bir
paras olmaktan huzur duyarz.

207

DENG MING-DAO

208 Z

Bir resme hayran kalmsan

Boyasn inceleme
Bir ressamla karlatnda
Frasna bakma.
Yaamn zn ve anlamn hcrelerin ve atom paracklar
nn ileyiinde aramak, yalnzca renklerine ve fra darbelerine
bakarak bir resmi takdir etmeye benzer. Byle bir bak as il
gintir ilgin olmasna, ama eksiktir. Asl nokta resmin betimle
mek istedii ana dnceyi kavrayabilmektir.
Neden olaylarn mekanik ileyii ve doasyla ilgilenelim ki?
Bu, sanatnn dehasn fra darbelerinde aramaya benzer. Oy
sa

resmin gzellii, sanatnn zekasnn rndr, frasnda

ya da kullanlan malzemede deil.

Ayn ekilde, yaamn doasn mekanik gler arasndaki
etkileimde aramak yanltr. Bu z, fizik, kimya, biyoloji, ate
matik ve dier bilimsel verilerin tesinde kavranlabilir ancak.
Ska yaamn detaylan karsnda bylenir ve btn kan
nz.
Yaamn zne, nesnesine dardan bakan biri olduumuz
srece varamayz. Tam anlamyla, yaamn akna kendimizi
braktmzda bu ze ulaabilir, onun bir paras olabiliriz.

208

365 GNN TAOSU

209 TIIZAK

Yan kozmetikle gizler.

Salarndaki aklar buya ile.

Gvenceyi erkeklerde arar.

Dnceleri gelecee dnktr

alr didinir.

Baskya ve yorgunlua direnir.

Sakinletiricilerle yaar.

Bo mitlerini ocuklarna balar.

Birok insan kendini mutsuz ve bedbaht bir hayata mahkum

eder. Onlara baknca "Ne yazk" deriz, ama gerekte bylesi bir
yaamdan kendileri sorumludur. Ne yaayp yaamadklannn
bilincindedirler ne de vermi olduklan kararlan uyguluyorlardr.
Aman der geer, omuz silkerler. evrelerinin kurban olduk
larn yinelerler. Ama bylesi bir anlay mutsuz bir yaam sr
meleri iin mazaret deildir; hastalk, stres, boanma, uyumsuz
ocuklar ve lm korkusu onlar tuzaa drr.
Tao'nun izdeleri sonlarnn bu insanlara benzemesini istemez
ler. zgr olmak, ok zorlu bir yol olmasna karn yaamn snr
layclndan kendilerini bamsz klmak isterler. Ne istismar
edilmek ne de kle gibi yaamak amacndadrlar. Mutlu olmak
iin de herkese "olaan" varsaylan yntemlerden kanrlar.

209

DENG MING-DAO
210 ETLLK

Ayn suda iki kere ykanlmaz.

Baar iin yanp tutuuruz; para, mevki ya da g delisi ol

duumuzdan deil; basit uralarn stesinden gelebilmek bile
bizi mutlu eder. Diyelim ki baheyle uramak sizin en balca
hobiniz. ieklerinize zen gsterip bakmak, bymelerini gr
mek hounuza gider. Eer renciyseniz, derslerinizi baarmak
sizi mutlu edecektir. Bir bilimci iin ise, en byk sevin kayna
yapt deneyler sonucunda istedii verileri elde etmesidir.
Ksaca herkes baarl olmak ister.
Sizdeki cevheri kefetmiseniz, devam edebilmek cesaret ii
dir. zellikle yarahclmz gerektiren sanat, mzik, yazn gibi
alanlarda haan daha gze arpar. Sizi takdir eden, deerinizi
anlayan bir izleyici kitlesi yakalamak gtr; baardnzda, el
lerinizin arasndan kayp gitmesini istemezsiniz. En sonunda
izginizin dna kmaz, hayatlar boyunca srekli ayn besteci
nin eserl\rini alarak tek bir alanda ustalam mzisyenlere d
nersiniz. Bunu yapmaktan uzak durun. Ayn suda iki kere yka
nlmaz. Somut anlamda bir baar kazanmayacaksnz belki;
ama zenginleeceiniz kesin.
Tnsellik yarahalk demektir. Yalnzca yarata olduunuzda
Tao'nun yolundan gitme gcn kendinizde bulabilirsiniz. Yal
nzca yarahalnz, benliinizi bir i lastii gibi sanp sarmala
dnda, kavradnda tinsellik bir anlam ifade eder. Yaantnz
da eitlilik ne kadar oksa, srekli deien Tao'nun izinden gi
debilmek o lde kolay olur. Sakn belirli yntem ve metotlara,
dogmalara taklp kalma. Doal ve iten ol.

210

365 GNN TAOSU

211 MUTLAK
'Tanr sensin " dediler.
Herkes deil mi?
"Btn bu grdn her ey tann"
Peki ya btn bu farkllklar niye?
"Her ey yanlsama"
Tanr da m peki?
Tao'nun izdelei tanrnn dnyay yarathna dair hibir kant
olmadm syler. Herhangi bir deneysel bulgu yoktur ve bylesi
bir felsefi yaklam onlar tarahndan kabul grmez. Tanrnn mut
lak olduuna, tek ve bir, gc her eye yeten, her eyi bilen, evre
nin tmn kapsayan bir g olduuna inanrlar. Doal olarak ev
renden ayn tutulan tann dncesi bu gr rtr. Eer tanr
ve tanrnn yarath evren birbirinden bamszsa, o zaman ikisini
de farkl bir balamda ele almak gerekmez mi? - Bu durumda tan
n mutlak kabul edilemez. Mutlak olduu dnlse bile, tannnn
dnda, ondan tmyle ayn baka bir g daha var demektir.
evremizde grdmz her ey tanndr. Biz de tannyz. Bu
gerein farkna varmakta glk ekiyoruz o kadar. Neden mi?
nk tanry bizim dmzda anyoruz. Kendimizi iin iine sa
dece bir gzlemci olarak katma gibi bir hataya dyoruz. Tar
n tm araylarmzn zn oluturuyor. Btn bunlara karn
hftlft nesnel bir bak amz olduu sylenebilir mi? Tanr olarak
tanmladmz her ey bizim "dmzda" ise o halde varl
phe gtrr, nk mutlak deildir. Sonulara alg yoluyla
varmyor muyuz?
Siz tanrsnz. Bunu dorulamann yolu da evrenle tek vcut
olmanz engelleyen nesnel bak anz deitirmektir.

2 11

DENG MING-DAO

212 SLUP
nceleri slup vazgeilmezdi
Kuku da ekingenlik de ortdn kalknca
nsan kendinden geiverdi; bylendi.
Gzelligini nlatmay kelimeler yetersizdi.
Emek verilen her alanda, buna tinsellik de dahil, kii belli
bal yntem ve sluplar izlemelidir. Bizden daha usta kiilerin
ulatklar mkemmellik aba harcamadan elde edilmi gibi ge
liyorsa da bylesi bir yetkinlik zaman ister.
rnein dans ele alalm. Bu konuda daha ok yeni olan biri
dansn en temel figrlerini srekli olarak tekrarlamak zorunda
dr. Her hareketi, her adm zenle birbirinden ayrmaldr. Bi
im zerinde bunca younlamak acemi kiiyi ekingenlie s
rkleyebilir ama gereklidir. En sonunda dans mziin doal
ritmine kendini kaptrr. Admlan, hareketin doal bir paras
olmaya balar. Dans mutluluun, neenin davurumudur. Tec
rbeli dans ise ylesine doal ve kendiliinden, ylesine b
yleyici dans eder ki, slup ortadan kalkar, slubun gzellii ve
zarafeti dansn akalnda, zgnlnde ortaya kar.
Ayn ey tinsellik iin de geerlidir. nceleri btn kstlama-
lar, pratikler insan bunaltr. En sonunda yle bir mertebeye ula
rsnz ki, meditasyon yaamnzn akp giden doal bir paras
haline dnr. Her gn, kendinizi canl ve taze hissedersiniz.
Yaam mucizelerle doludur. Evren gz kamatna gzelliini
ortaya serer. Sradan bir yaamn yerine, merak ve ruh ycelii
ni koyarsnz. Artk slubun ne nemi vardr ki!

212

365 GNN TAOSU

213 GMEN
Mucizelere yer yoktur bu yeni tapraklarda
Dodugt;n lkenin iirleri kayptr belleinde
Altn yemek tuhaf gelir herkese
Dmanca baklar i(en baklarla yer deitirir
Gmen kii
Kalabalklarn arasnda kendini yalnz hissedendir.
Gmenler, kendi lkelerini terk edip daha gzel bir yaam
umuduyla baka baka memleketlere yerleirler. Oysa onlar
bekleyen belirsizlik. smr, ayrmclk. yabana dmanl,
yoksulluk ve ayrlktr; yine de tm bu olumsuzluklar gze alr
lar. Ancak yaadklar lkenin koullarna dayanabilenler var ol
ma mcadelesini srdrebilir.
sel btnlklerini koruyamayacaklarn dnp endieye
kaplrlar. Ruhani duygularn en st mertebesine ulam kiilerin
dndaki insanlar iin inan ve kltr arasnda sk bir ba vardr.
(Kendi topraklarndan, kltrlerinden ve tarihlerinden uzak
dtklerinde, inanlarndan, deerlerinden de koptuklarn sa
nrlar. - Mucizeler kendi topraklan dnda gereklemez; oysa
isel olgunlua ulamann mekanla ilintisi falan yoktur. nsan
bu mucizeyi znde tar.) Gmenler ya kendi inanlarn ko
rumaya alacak ya da yaadklar lkenin deerlerini benimse
yeceklerdir. lkini gerekletirmek zordur; kendi inanlaryla
badamayan topraklarda yayorlardr ve ancak yrekten ina
nyorlarsa isel btnlklerini koruyabilirler. Eer yaadklar
lkenin inan sistemini benimserlerse, iki farkl kltr arasnda
skp kalacaklardr; bu durumda kltrel uyumazlklarla ba
a kmak zorundadrlar. Ancak manevi anlamda en st merte
beye ularlarsa kltrel farklar anlamn yitirir.

213

DENG MING-DAO
214 BOLLUK VE BEREKET

Gne gkyzndeyken
Bolluk ve bereket en yksektedir.
En yce zafer
Geici olandadr.
Yaz aylarnda gnn en kavurucu zaman le saatleridir.
Gne gz kamatnr. Zirveyi, hazz ve aydnl sembolize
eder. nsan ilikilerinde ise g ve saydamln birleiminden ih
tiam doar. nsan ancak, yaam uyumlu hale geldiinde gne
nir, zenginleir.
Bolluk ve bereket bizi dinletirir, yaam ve enerji dolu olu
ruz. Parlak k, yalnzca gzellie vurmaz; kty, irkini de
aydnlabr. Ktlk ortaya ktnda, btn iyi insanlar kar
durmaldr. Kkn kazmal; iyilii, gzellii her zaman y
celtmelidir.
Bolluk ve bereket sevincin, neenin kaynadr, ama Tao'nun
izdeleri yine de temkinli olmasn bilir. Sonsuza dek zirvede ka
lamayz. Gerekte, zirveye k kanlmaz olarak d izler.
Hayatta hibir ey srekli deildir. Bilge kii bolluun ve bereke
tin zevk.ine vanr, ondan mutlu olmasn bilir. Zaman doya doya
yaarken arkasndan neler gelecei konusunda kendini hazrlar.

214

365 GNN TAOSU

215 D
Sis gri renge boyam semalar; hava buza kesmi
Gnler ksalyor.
Herkes farknda deiimin
Ama ok az fark eder balangc ve bilimini.
Mevsimlerden yaz; daha nmzde nice scak ay olmasna
ramen havalar yava yava dnmeye balad. Yaz geldiinde biz
farknda olmadan aa dallanndaki meyveler olgunlr; gnler
uzar. Gzden konumak iin henz erken, ama eli kulanda.
De gemeden nce insan kendini niin hazrlamaz? Oy
sa yle bir dnnce olanlar makul ve akla yatkn grnyor
-imparatorluklann kn, yiit kiilerin yalann, yetene
imizin giderek kayboluunu yaantmzda gzlemlemiyor mu
yuz?- Ama nedense bu kadar yaknmzda olduundan haberi
miz yok. Dle yz yze geldiimizde her zaman ge kald
mz anlar; stne stlk bir de hazrlksz yakalannz. Bilge ki
i deiimin balad o ksa an hemen fark eder.
Yaz, bir solukta geip gitmez. Zamana ayak uydurmasn
renmeliyiz. Yazn sona ermesi nasl evre evre ise, bizler de mev
simlerdeki deiim hzyla orantl olarak hareket etmeliyiz. D
yaklayor olsa bile, ne kadar hzda ve yavalkta ilerliyor
ona bakmalyz. Eer ok aceleciysek --O.aha ilk esintide klk
giysilerimizi zerimize geiriyorsak- fazlasyla tepki veriyoruz
demektir. D doal ve kanlmaz bir sre olarak kabul et
meliyiz. Ancak o zaman duygusal tepkilerimize ket vururuz . . .

215

DENG MING-DAO

216 R
Her, ey iire konu olabilir:
Boks malzemesi katalou, baka iirlerden
derleme
Ylan gibi kvrlarak tten tts, geyik krk, eski
sivri burunlu ayakkablar, ayak ular ie bsan biri,
ehrin cams ve elikten manzaras, badem gzl bir aziz,
alayan minik iekler,
Bembeyaz duvarlardaki gne , mavi glgesi
kambur kadnlarn,
Yayl fare kapan, oluktaki
kan damlas,
Eve dnen bir martnn saldrgan uuu, ayazda tepeleri karla
kapl
kumsal okaliptsn kokusu
Kesilmi yeil otlar, verimli tqpran kesei
Her ey iire konu olabilir.
Uykuda bile iir yaz
Uyandnda
Seviirken
Oy verirken
Kzdnda
D grrken bile iir yaz.

Bilgeler, Tao'nun srlarna ermek isteyenlerin, ilerinde gizli

kalm airi uyandrmalar gerektiini syler.

216

365 GNN TAOSU

217 EVDEN KAI

ie yaramaz dediler.
Bir yandan da baarmas iin zorladlar
"Bir bebek istiyorum" dedi kz.
Kendi aralannda az dala yaptlar.
Ve onu uzak olmalcla suladlar.
"Arkadalarmn hepsi de mutlu" dedi kz.
Tek bildikleri parayd.
Tu ttular kza ballk yemini ettirdiler.
"Artk daha fazla dayanamayacam" dedi kz.
Susuzdu.
Anne ve babasn hrs brmt.
Ona

Hem iyi bir renci hem de iyi bir atlet olan bir kzcaz var
m. Nedense ailesi, tilin bu mkemmel zelliklerine karn onu
yetersiz buluyormu. Btn zamann ders almaya ayrmas
ve yarmalara hazrlanmas iin zorlamlar. En sonunda kz ar
hk dayanamayacan anlam. areyi evden kamakta bulmu.
I<tt n ailesi de karldndan ylesine eminmi ki.
Birok aile, kzlarnn ie yaramadn dnr. Neden so
nunda hamile kaldklarna pek amamal. Erkek ocuklara sy
lenen ise ne kadar tembel olduklardr. Eh onlarn da kendileri
ni birey olarak kantlamak iin ailelerine neden bakaldrdkla
nna amamal.
Ebeveynler, ocuklarn anlamadan onlardan ok ey bekler
lerse, geliimlerini engellemi olurlar. Kendi hrslarn ocukla
rnda tatmin etmeye kalktklarnda ise birey yetitiremezler.
Aileler, ocuklarn sulamazdan nce onlar nasl yetitirdikle
rine bakmaldrlar.

217

DENG MING-DAO

218 MLKYET
Kk bir olan

Gle doru srer

Eline ald pskll bir sopayla:

beyaz farfarac rdek kmesini.

Kk bir olan ocuu elindeki ince uzun sopayla bir kaz

srsne hakim olabilir. rdekler kaygszca gle seirtir, a
murlara bulanarak oynayp dururlar. Sonlarnn bir akam ye
meinde biteceinden habersizdirler kukusuz.
Sopa onlan hizaya sokar, nk byle davranmaya koullan
dnlmlardr. Gerekte ne itaat etmek ne de soframzn a ol
mak zorundadrlar. Olana gelince, o yalnzca grevini yapyor
dur, ama sonuta rdeklerin sahibi deildir. Yalnzca onlar ze
rinde gcn snyor, zavall rdekler de bu gce kar koymu
yordur. Ama farkna varamad gerek, onlan birbirine bala
yan balarn geici olduudur.
Mlkiyet yapay bir kavram; yalnzca bir kavram olmaktan

teye geemediini bilirsek ite o zaman ne servet tutkunu ne de

agzl olacaz. Kendimizi gzetmeyi unutacaz. Ne kadar
paramz, ka metrekare topramz olmu ya da olmam fark
eder mi? Oysa ne paraya sahibiz ne de topraa.
Bedeninizin sahibi bile deilsiniz. Tam anlamyla ona hakim
seniz ancak size ait demektir. Hi yalanmayacak, gzelleecek,
banza gelen tesadf olaylardan hi ac duymayacaksuuz;
mmkn m? Gerekte derimiz krp bozuluyor, hastalklara
yakalanyoruz, kk tesadfler bizi her an ykma uratabilir.
Bedenimizin sahibi deiliz. Bize dn verilmi bir kabukta ya
yoruz. Neden maddenin tesindeki gerei aramayalm?

218

365 GNN TAOSU

219 SOGUKKANLIUK
ldrmek zorunda kalsak
ldrlme korkusuyla yaasak bile
nsan serinkanlln, yanszln koruyabilir.
Hibir

ey yok edilemez

Hibir ey yaratlamaz.

Evren sonsuzluun kendisidir.

ldrme duygusu her insanda nefret ve tiksinti uyandrr.

HerhanSi biri ldrmek zorunda kalsayd eer, dehete kaplr
ve duygularn kontrol edemezdi. Ayn ekilde lmle tehdit
edilen biri de korkuya kaplr ve hayatta kalmak iin sonuna ka
dar mcadele eder.
Her iki durumda da neyi bilip bilmediimiz ve yaam kar
snda nasl ayakta durmak istediimiz bizi byk lde balar.
Esas olarak bu sz geen iki olaya da dar bir ereveden bak
yoruzdur. Birini tamamen yok ettiimizi, bedenini katlettiimi
zi varsaysak bile ruhunu asla ldremeyiz. Her ruh, bu evrene
ait lmsz bir ruhun parasndan baka bir ey deildir.
Dnyadan bir sr ruhu eksiltseniz bile ruhlarn saysnda
yine de bir azalma olmaz. Ayn ekilde saysz oklukta ruh do
duunda sayda yine bir artma olmayacaktr. Gerekte ruhlar ne
lr ne de yeniden doar. Deien yalnzca grntlerdir.
nsanlar dnyada meydana gelen bu dnmleri serinkan
l ve sakin bir ekilde karlarlar. Bu biim deitirme olaynn
farkl olaslklar iermesinden tr dehete kaplmazlar. Btn
bunlar tarifi olmayan snrsz gerekliin bir davurumudur.

219

DENG MING-DAO

220 EK

Neden kozaya zlmeli ki

Kelebek olup uup gittikten sonra?

lm herkes iin kanlmaz; yleyse neden varln yads

mal ve sanki yokmu gibi davranmal? Yaanhmzda referans
noktas saylabilecek deimeyen ve sabit kalabilen ok az ey
vardr. lm de bunlardan biridir.
lm bir son deil, dnmdr. Gerekte len, kendimizi
tanmlarken anlamlandrdmz kimliimizdir. lm eiktir,
bir son deil. Ardndaki gizin tesine hi kimse geemez. Bildi
imiz tek ey bu yaama benzemediidir.
lmn neye benzedii hakknda hibir fikrimiz yok. Bunu
ak kalplilikle itiraf etmeliyiz. lmn kysndan dndmz
anlarda belki az ok tarumlayabiliriz, ama yine de yaptmz bu
tasvirin lmn kendisiyle uzaktan yakndan hibir ilgisi olma
yacakhr. Yaknlarmzn lm bedenlerine baktmzda sevdi
imiz insann izlerini bouna arar dururuz. Bu ceset paras bi
zim arkadamz myd diye kendi kendimize sormadan edeme
yiz: Boylu boyunca uzanan, tandmz, bildiimiz insan deil
de sanki baka biridir. yleyse tabuttaki bu cansz kabua neden
yas tutmal?
lm yaamn snrlarn belirler. Bu snrlar dahilinde karar
larmz bir temele oturturuz. Kii, kendi yaamnn tam
olduunu hissediyorsa, lm de mevcudiyetine alan bir giri
kaps gibi grmeli.

220

365 GNN TAOSU

221 FTE OLMAYAN

Dnm olmak iin
Dnme.
Boluu anlayabilmek iin boluun kendisi ol.
Yaamn doasn boluk oluturur; bu gerei kavrayabilen
kii meditasyona ancak boluk yoluyla ulaabileceini bilir.
Ama dikkat etmesi gereken nokta, boluun meditasyonun asl

amac olmaddr. Meditasyon yapan kiiyle amaan birbiriyle

e tutmak. zneyle d dnya arasnda ifte bir ilikiye yol aar;
bu da aralarnda kurulan ban bakalamas demektir.
Meditasyon yaparken btnsellii ararz. Amazlarmzn
asl kaynan oluturan bildik yntemlerden bizi ekip kurtara
cak bir nesneye ihtiyaamz vardr. O zaman da en doru medi
tasyon ekli dardan nesnesini gzlemleyen biri konumuna
dmemektir. Herhangi bir nesne, ne kadar kutsal olursa olsun,
bizim dmzda bir gerekliin var olduu yarulsamasn g
lendirir. Oysa bizim amacmz tam anlamyla igr kazanabil
mektir: isel ve dsal gereklik arasnda bir fark yoktur aslnda.
En mkemmel meditasyon, farkllklarn, ayrmlarn iini bo
altmakhr. zdelik dncesi, ifte anlamlarn birbiriyle i ie
gemesinden doar. Aslnda yaamda zerinde bu kadar durul
maya deer hibir ey yoktur.

DENG MING-DAO

222 VAR OLMAK

Tao iimizde; bizi sarp sarmalyor

Yalnzca bir ksm sezgi yoluyla alglanabilir

Ve buna da grnt denir.

Dier bir yan ise hi grlmez

Buna da boluk ad verilir.

Tao'yla btnlemek uyumdur.

Ondan ayr dmek ise felaketin ta kendisi

Tao'yla hareket et, gzlemle ve pei sra git

Tao'ya ermek, dinginlemek ve igr kazanmak demektir.

Tao iimizde; biz Tao'yuz. Tao, yalnz iimizde deil dmz

da da; o, evrenin ta kendisi. nsana ait ve evrenin aklayamad
her giz Tao. Ona ilikin bildiklerimiz ise yalnzca bir grnt
den ibaret.
Nihai olan Tao, mutlak olarak adlandnlr. Tam olarak kavra
yamayz, nk ne tanm vardr ne gndermeleri ne de sfatla
n. Bizim dz aklmz, kartlan olmadan kavramlan alglamak
tan acizdir. Tao, tam anlamyla donuk ve mat bir sonsuzluktur;
bu usuz bucakszlkta yaamn gerei gizlidir.
Tao'nun iyzn alglayabilmek iin ondan aynlmamalsz.

z olarak, onun gizeminin derinliklerine dalmalsruz. te o za

man skUet ve bar ne demekmi anlayabilir insan.

222

365 GNN TAOSU

223SOYTARILAR
Kral gibi yaylm koltua; kendinden honut ve gven dolu
Ak sar teni, srngen gzleri
Bal bula dudaklar ve kpkrmz
dili ile
zdelerini rkekliklerini krmalar iin zorlar
"Hissettiiniz her ey Tao'dur; Kendimizi ona
adamalyz" der
zdeler ise lgnca barr, hkrklara boulur ve delice dans eder.
"Evet! Evet!" diye onaylar. "Yaptnz her ey Tao'dur!"
Bugnlerde Tao'nun arlatanlar ok. Eer kendini bu reti
nin ustas ilan etmi kiilerle karlarsanz ihtiyatl olun. Size
kestirme bir yol neriyorlarsa bilin ki yanlhr. Maneviyata eri
mek neden kolay olsun? Kolayca balerin olabilir miyiz rnein?
Ya da abucak bir meslek sahibi? Okuldan mezun olabilmek bu
kadar kolay m? Btn bunlar bir aba gerektirir.
isel yetkinlie ermek yle ustann dizi dibinde oturularak
kazarulmaz. Bu dnce her eyden nce manta aykrdr.
Ama yine de insanlar byle bir aymazlk iine debiliyor. Top
lanhlarda ortal hafiften bir isteri krizi sardnda, kendini us
ta ilan etmi kii sr manhn zekice kullarur. Azruzdan
kan her szn, yaphnz her eylemin kutsal olduunu durma
dan yineleyecektir. Size Tao'yu vaat edecektir.
Tao'yu yalnzca kendiniz bulabilirsiniz. Bu konuda yetkin ki
iler yarunzda olmayabilir. Tao'nun yolundan gitmek yalruzlk
ve disiplin gerektirir. Kii gn gnne retinin gereklerini ye
rine getirmelidir. Bu byk maratona nasl hazrlarulr? Kendini
adamakla Tao'ya ulalmaz. Gerek Tao g ve anlay ister.

223

DENG MING-DAO
224 KAYITSIZLIK

Gerek stat
Tahtta oturmakla
amurda oturmak arasnda
Bir fark gzetmez.
Gerek anlamda stat kii toplumun ngrdklerine kar
kaytszdr. Ne hrs ne bilgi ne de din ona ekici gelmez. Neden
mi? nk yukardaki btn bu tanmlar anlaml kilan insa
noludur.
Kutsal kii tm kimliklerinden soyunur. Onun iin zenginlik
ve yoksulluk, iyi ve kt, sava ve bar arasnda hibir fark
yoktur. Bu ikili kavramlarn geerlilii phe gtrr.
nanmas g m yoksa? nanmakta zorlanyorsanz eer,
kavramlarn kartl sizi o kadr prangas altna alm dernek
tir. Tam anlamyla aydnlanma gerein tek ve bir olduunu ka
bullenmekten geer. Bu bak as da bizi her eyin gerekte eit
olduuna gtrr. stat kii beslenme ve hastal, yaam ve
lm, erdem ve erdemsizlii ayn kefeye koyar. Eer bu kiile
re yiyecek verirseniz yerler, ama yiyecekleri yoksa yemek yeme
eylemine ilikin her ey hafzalarndan tmyle silinecektir. Ya
amlarnda kutuplara, ztlklara yer yoktur.
Biz sradan insanlar iin durum farkldr. Bizler ayrm gze
tir, kendimizi saknr, snrlarmz izeriz. Yalnzca kendimize
ait, o ok bildik yaam alanmzda gvencedeyizdir. Tanmlar ve
kimlikler bizi hapseder. Yalnzca stat kii zgrln ne de
mek olduunu bilir.

224

365 GNN TAOSU

225 NYARGI
Hibir ocuk annesine irkin grnmez.
Karndaki insana kaytsz kalabilir misin?
Hepimiz de nyargnn ne demek olduunu ok iyi biliyo
ruz. Toplumsal yaamda kendini farkl ekillerde ortaya koyar;
milliyetilik. ovenizm, aynmahk ve rklk gibi. Kukusuz n
yarg karsnda oumuz rahatszlk duyar, hakl olarak bakal
dnnz. Toplumda nyarg olduu srece birbirimizi drst ve
yansz tanmak olanakszdr.
nsan kendine kar fazlasyla duyarl olmasna karn nyar
g da tayabilir. Bedensel, duygusal ve cinsel ihtiyalanmz
karlar, entelektel meraklarmz gideririz. Hastalandmzda
ya da zarar grdmzde bizden baka kimse aa ekip feryat
etmez. Baardmz zaman yine en mutlu kii bizlerizdir. l
mn kysna geldiimizde bizim kadar kimse fkeye ve korku
ya kaplmaz.
steklerimizin ve tutkularmzn bylesine klesiyken, tinsel
yaantmza zen ve dikkat gstermek zor gelir. Emei konfora
deiirsek tinsel olgunlua ulama konusunda cesaretimiz kn
lr. Entelektel dnceleri kendi deneyimlerimizin zerinde
tutmamalyz. Yoksa Tao'yu gerek anlamda alglamakta geciki
riz. Evrendeki dier varlklardan ayn bir mevcudiyetimiz oldu
u konusunda da srara davranrsak, tek ve bir olmann ne an
lama geldiini hibir zaman kavrayamayz.
Hibir anne dnyaya getirdii ocuunun irkin olduunu
dnmez, nk o ocuu kendisi yaratmtr. Bizler de kendi
mize yansz bir gzle bakamayz; kendimizin yaratas oldui
muzu sarunz. Eer gnn birinde tinsel olgunlua eriebilirsek.
nyarg kendiliinden ortadan kalkacaktr.

225

DENG MING-DAO

226 TEKRAR

Tesbih tanelerine dizilmi yaamm

Bir tekini bile es geemem.

Bazen bir tohum. Bazen de kupkuru bir kemik.

Ya da bir yeim ta. Kurumu kan. Bel suyu. Kristal.

rm bir tahta kimi zaman. Ustamdan kalan yadigar. Saf altn.

Bir cam paras. Prizma. Demir. amur. Ya da bir
gz. Yumurta. Gbre. Derken bir tap.
Kaya paras. eftali. Baloncuk.
Bir mermi. Saf n kendisi.

Ne varsa srada, devam etmeli saymaya.

Gndelik pratikler sk skya uygulanmal.

Tekrar. Tekrar. Tekrar.
Sabrla.

nsanlar, hayatta yinelenen eylerin gcne inanmazlar ne

dense. Oysa srekli tekrarlamak sabr gerektirir; te yanda anlk
eyler kalc deildir. Eer iftiler her gn tarlalann srmese
lerdi nasl rn alacaklard. Ayn ey isel btnle erimede
de geerli. Ne gndelik yaphklarmz uluorta duyurmaya ne de
sezgisel gcmzden sz etmeye gerek vardr. Tm bunlarn
pek de bir anlam yoktur. nemli olan sreklilii s.alamak,
gndelik uygulanan manevi pratiklere devam edebilmektir. Ki
mi zaman ok fazla yol kat edebilir, kimi zaman da yerinizde sa
yabilirsiniz. Btn bunlar daha imdiden kabullenmekte yarar
var. Her gn bir dierini izler ve birbirine baldr, u uca dizil
mi tesbih taneleri gibi.
Yaarken de kim bilir ne tesbih taneleri ektiniz ve daha ni
celerini ekeceksiniz, bilinmez. Aslolan, yaamnzda karnza
kan gzelliklere dokunabilmek ve bu ann manevi deerini
kalbinizin derinliklerinde hissedebilmektir.

226

365 GNN TAOSU

227 TUTARUUK
Galalerin yannda olmadan da
Kii hedefine sadk kalabilir
Ama insanlar dikkatlerini datmaya baylr
Bu durumda da belli bir bak as edinmek zordur.
nsanlar srekli olarak Tao'nun yolundan yrme konusun
daki kararllklarn dile getirirler. Tao'ya eriebilmek

en

byk

hedefleridir. Ama sylediklerinin ok aznda itenlik pay vardr.

Dedikleri gerei yanstsayd eer, Tao'ya kolayca ular, derin
bilgisiyle kendilerini zahmetizce aydnlatverirlerdi.
Gerei bir anda kavrayvermek ok sk yaanan bir ey
deildir; nk insanlarn akl kolayca .karr. Tao'nun yolun
dan tutarl ve istikrarl bir ekilde yrmek her kiiye nail ol
maz. Hem kim bir rpda onun derin sularnda yzmek ister ki!
Tao dnyamz aydnlattnda gereklik nemini tmden yiti
rir, ama bazlarmz iin hala kefebnek, yaamn paras olmak,
hoa zaman geirmek nemlidir. Entrika kurmaktan ve baz
kk oyunlardan kandmz srece bir sakncas yoktur. So
nuta, ihtiyatl olduumuz ve bulunduumuz noktay korudu
umuz srece azak yoldan kmakta yarar bile var; Tao'ya dn
mek kouluyla tabii.
te bu yzden salam bir ngr bilgeliin anahtardr.
Tao'nun izdeleri amalarndan uzaklam gibi grnse de, ne
zaman geri dnmeleri gerektiini bilirler.

'127

DENG MING-DAO

228 DERNLK
Sabah gnei meditasyon yapan greiyi
aydnlatr.
Dnceleriyle tahtadan bir mabeti bile
yok edebilir
Kin okyanuslarn derinlikleriyle boy lebilir ki?
Bir zamanlar boyuna posuna ramen karlamalann ou
nu kaybetmi bir grei varm. Bir sr altroya akl dan
m, ama hibiri de yol gsterememi. Gc ve yetenei yerin
deymi ama tek eksii konsantrasyon ve gvenmi.
En sonunda, ona yardm etmeye karar veren meditasyon ko
nusunda stat birine gitmi. "Senin adn 'Engin Okyanus' anla
mna geliyor" demi stat. "O halde sana bu ynde bir alma
uygulayacam."
Gece olduunda, grei tek bana tapnakta oturmu ve ilk
kez kendini dalga gibi hayal etmi. Sonra bu dalgalar giderek
bym ve ortal su basm. Derken sele evinni ve en so
nunda da gelgit meydana gelmi. Her eyi su alp gtrm. Su
naktaki tanrlar ve tapnan keresteleri iri dalgalarca yutulmu.
Gn agami.aya yakn sular okyanusa kantnda durulmu.
O sabah stat greinin ne kadar yol aldna bakmak iin ta
pnaa geldiinde grdklerinden olduka honut kalm. Artk
hi mi hi kaybetmeyeceini biliyormu.
Ne kadar derin bir kiilie sahipsek, yaam karsndaki tu
tumumuzda o kadar derindir. Ya kiiliimize her gn yeni bir
eyler katar ya da enerjimizi zevkler uruna boa harcanz. Ken
dilerini oaltanlar her gn derinlik kazanr. Hi kimse onlann
derinlikleriyle kolay kolay boy lemez.

228

365 GNN TAOSU

229 G NAHLARDAN A RINMA
Sunakta her gn meditasyon yapsam bile
Gnahla dolu.yum.

Kendimizi ne kadar gelitirmeye abalasak da bir sr yan

llar yapmaktan geri durmayz. Bir hata dierini izler. stenme
yen durumlardan kendimizi kurtaralm derken her ey daha da
ktye gider. Niye sorunlardan bamz alamayz? nk akl
ve mantk, sorunlarn balca kaynadr.
Akl ve hrs olan kiinin inanlmaz istekleri vardr. Her eyi
ister. steklerini elde etmek iin areler arar ve bulur. Yeme iste
i igdsel bir drtdr rnein, ama baz isteklerimiz vardr
ki, toplum tarafndan kabul grmek iin sonradan kazanlmhr.
Nedense hibir zaman gerek anlamda doyuma ulaamayz. Ar
zu, nesnesini kovalar durur. Yakalayamaynca, kzgnla kap
lr, hsran ve d krkl yaarz. steklerimize ulatmzda
da yetinmeyip daha ok isteriz.
Tutkularmzn sonu yokhr. Meditasyon yapsak, sunakta tm
itenliimizle gn boyu tapnsak bile gnahlarmzdan abucak
kurttlamayacamz kabul etmeliyiz. Tao'nun izdeleri arzular
dan arnmann yolunu bilir, kusurlarn kabul eder ve doymak
bilmez tatmin duygularn giderme ynnde aba harcarlar.

229

DENG MING-DAO

230 !W](EJ\{A{ELLK
Yiit kii,
Gle ldayarak,
Dalardan iner.
Gene de,
Toz l"f'rak iindeki yal adamn tek fiskesi
Onu amura saplayverir.
Eskiden sra d ve farkl olmak isteyen gen erkek ve kadn
lar, nl bir ustann yannda dalarda eitilirlermi. Toplumdan
yaltlm, olanca dikkatlerini yaptklar ite younlatrarak,
tertemiz dalarn ykseklerinde bir sre yaar ve hnerlerinin
en doruk noktasna eriene kadar da geri gelmezlermi.
te byleleri, yeteneklerinin o en st seviyesine eritiklerin
den dolay yiit saylrlarm. Yolculuklar srasnda, nedense bu
yiit kiiler onlar kolayca alt eden yallarla karlarlarm.
Felsefi bir tartma ya da kuvvet gsterisi sz konusu olduun
da, onlar glgede brakacak ad san duyulmam bir gezgin her
zaman karlarna karm. Neden mi? nk bu yiit kiilerde
yalnzca mkemmellik, genliin verdii g ve gzpeklik
vardr. Oysa yallar tecrbe ve bilgeliin avantajndan yararla
nrlar.
Sizden stn birileriyle hep karlaacaksnz. Yallara ve
sizden daha bilge kiilere saygda kusur etmeyin. Sizler de o ya
a eriene dein tam anlamyla mkemmel saylmazsnz.
nsann kendini mkemmel klmas zor ya da eine az rastla
nr bir durum deildir. Ama sz konusu mkemmel bir bilgeli
e ulamaksa, ite ona az rastlanlr.

230

365 GNN TAOSU

231 DZEN
Yaamn bir tula gibi salam r
Dogtdan sakn ama
Arkanda drst bir yaam brak.
Eer bir d diinyasnda yaarsan
Gafletle uyanrsn.
Ne ekersek onu bieriz. Bu yzden hareketlerimize dikkat et
meli, zen gstermeliyiz.
Tutumlu ve idareli insanlar ele alalm rnein; yiyecekler
den arta kalanlar doal gbreye dntrmesini bilir, darda
yemektense evde piirmeyi tercih ederler. htiyalar kadar su
harcar, alveri yaparken de neye gereksinimleri varsa onu alr
lar. Gereksiz eylere para harcadklar grlmez. te biz de ma
nevi hayatmza bu trden bir zen ve dikkat gstenneliyiz.
Zevk ve sefaya dmek yerine, bizim iin nem tayan ile
Hehangi bir konuda bilgi toplarken sistem
li olmal, en ince ayrntsna kadar tasnif etmeliyiz. Bylece bilgi
ve yeteneklerimizi en iyi ekilde birletirmi oluruz. Yalan sy
lememeli, doru yoldan ayrlmamalyz. Yaanbmzn kusursuz
ya da kt olmas gndelik aynnblarda gizlidir. Bu detaylar bi
'zi memnun edecek bir biimde dzenlenmise, her ey yolunda
gider. O zaman hayatn bizim iin bir anlam olur.
re younlamalyz.

231

DENG MING-DAO
232 ETKETLER
Bana Tao 'nun izdei deme.
Tao'yu izlemek, yaamnzn her ann evrensel nabzla bir
likte atarak yaadnz youn kiisel bir abadr. Akkan ve
srekli hareket halindeki Tao'yu izler, onun saysz mucizelerini
deneyimlersiniz. Onun nnde bombo olmann, her aynnhy
yanstan mkemmel bir ayna olmann tesinde hibir ey iste
mezsiniz.
Oysa ki, kim olduunuza ilikin bir etiket edinirseniz,
Tao' dan ayrlrsnz. Irk, cinsiyet, ad ya da yoldalk gibi sfatla
r kabul ettiinizde kendinizi Tao'ya kart olarak tanmlam
olursunuz.
te bu yzden Tao'yu izleyenler kendilerini hibir zaman
Tao adyla zdeletirmezler. Onlar iin etiketlerin, statlerin ya
da mevkiinin hibir nemi yoktur. Tao'yla birlikte olmak iin he
pimizin eit ans vardr.
Etiketleri reddet.
Kimlikleri reddet.
Yerlemi kurallara uymay reddet.
Gelenei reddet.
Tanmlar reddet.
Adlar reddet.

232

365 GNN TAOSU

233 PEYGAMBERLER
Pgamberlerin srlar vardr
Ve byleri.
Bir pgamber deilim.
Salt sradan olan bilirim.
Bu benim Tao'ndur.
Tao'nun peygamberleri zel bir snftr. Bu erkekler ve kadn
lar, meditasyon, felsefe, bp, feng shui, byclk, sava sanatlar,
bilim, matematik, edebiyat, resim, iir, kaligrafi, tarih, mzik ve
dini konularda son derece bilgili, uzman kiilerdir. Olaand
eyler yapabilirler; her soruyu yantlayabilirler. Her birinin dile
getirdii, cisimlendirdii saysz inanlmaz srlar vardr. Kullana
bildikleri olaanst yeteneklerde ulatklar seviye arbcdr.
Onlar grkemlidir, ancak hepsi budur.
Tao'yu izleyenler mkemmellie ulamak n urarlar,
ama peygamber olarak adlandrlmaktan saknrlar. Snrl bir
roldr bu. Peygamber olmak, kendini byk grmenin batan
karalyla beslenen byk bir tuzak olabilir. Tao'yu izleme
nin nihai amaa kimliini amaktr. Kendilerine peygamber, hat
ta usta diyenler kimliklerini en ste karanlardr.
Peygamber

olmamak,

sorumluluktan,

snrlamalardan,

ayartrnalardan kanmak ok daha iyidir. Anlalmaz ve belirsiz

olmak, hatta aptal olarak kabul edilmek bile daha iyidir. Birinin
size bir unvan takmas gereksinim duymadnz bir mdahale
dir. Yaamnzn en byk mucizesini grrken isteyeceiniz en
son ey birinin kapatmasdr.

233

DENG MING-DAO

234 RMCEK
Merkezdeki akl
Sekiz bacaa k saar
Muhteem bir a yaratarak
Tao'y szgeten geimek iin.

rmcek Tao'nun kusursuz bir yaratdr. Bedeni aklnn

zarif bir davurumudur. ok gzel a rer, bacaklan a yarat
mak ve yrmek iin son derece uygundur. rmcek dnyas
n kendi merkezinden ihtiyatl bir tutumlulukla aydnlatr.
rmcein duru eklinin Tao'yla ilgisi, dzenli olarak yine
lenen bir rnek oluturmasndandr. rmcek aklyla bu biimi
belirler. Tao'nun aknn farkna vanr ve ona mdahale edecek
hibir ey yapmaz. Sadece biimi yaratr ve Tao'dan nzkn getir
mesini bekler. Geleni kabul eder. Gelmeyen de onu ilgilendirmez.
rmcek bir kere an kurduunda, onu doal olmayan bir
ekilde geniletmeyi dnmez. Komulanna sava amaz, baka
lkelerde macera peinde komaz, aya umaya kalkmaz, fabri
kalar kurmaz, bakalann kleletirmeye almaz, entelektel ol
maya almaz. O kendisidir ve bundan da bir ikayeti yoktur.

234

365 GNN TAOSU

235 STRES
ten gelen basklar ezici,
Sorumluluklar agr.
Gzlerimi kapadgmda,
Bakalarnn istekleri tm grdiigiir.
Bazen sorumluluklar yle arlar ki, zihinsel dengenizi ko
ruyamazsnz. Dikkatiniz dalmtr. D krkl duygusu b
yk bir mutsuzlua yol aar. iniz aar. Yeterli uyuyamaz, bes
lenemez, dier insanlarla sk sk kavga edersiniz.
Bilgeler hararetle btn bunlarn insanln aptall olduu
nu sylerler. Kukusuz hakldrlar. Ancak biz yaammz srd
rebilmek iin tozun iinde debelenirken bilgelerin bu szleri son
derece kibirli gelir. Pek oumuz, sadece bir an iin bile olsa by
lesi basklarla yzlemelidir. Biz kendi admza bu lgnlktan bir
k yolu bulmaya alsak da toplumu tmden terk edemeyiz.
nsann stres altndayken Tao'yu fark etmesi olanakszdr.
Eer sava alannda dvyorsanz, broda kavga ediyorsa
nz, evde kavga ediyorsanz, zihninizde kavga ediyorsanz
Tao'yla birlikte olamazsnz. Bu tr bir yaamnz varsa, o za
man, kendinizi brakmaktan baka bir ey yapamaz duruma ge
linceye dein sorunlarnzla cesurca yzlemekle yetinmelisiniz.
Sorunlarnzla birlikte olduunuz anlar Tao'yla birlikte de
ilsiniz. Yapabileceimiz en iyi ey stresimizin mutlak gereklik
olmadn hatrlamaktr.

235

DENG MING-DAO
236 MAHPUSLUK

znelliimiz
Aynal ivili,
Bir mcevher kutusudur.
evremizi kendi kimliimizin yansmalanyla eviririz. Sadece
kendimizi dnrz, Tao'yu deil. Tek nem verdiimiz ey ha
yatta kalabilmek ve zevktir. Tek yaptmz eyin evremizi ken
di yanlsamalanmzla kuatmak olduunu ne zaman greceiz?
Dnyay gerekte olduu gibi grmeyiz. Varoluumuzun
ortaya koyduu ikilemi umursamaz grnrz. Aynal bir m
cevher kutusu iinde giyinip kuanm aptallar gibiyiz. Kendi
kendimize yanlsamalar oluturduka kutu klr. Ardndan
ivileri kmaya balar -bencilliimizin mzraklan-, ancak ken
dimizle ylesine megulzdr ki, can alc noktalar gzden ka
rrz. Bir de kendimize azdr. Krta krta yrr, salarm
z kabarbz. Bu arada kutu da kldke klr.
Bazlar bu tuzaktan kurtulmay baarr, ancak onlar da yle
sine balanmlardr ki, kutuyu arkalarndan uzun sre srk
lerler. Yanlsamalarn kendileriyle birlikte srkleyenler kendini
tuzaa kaptrm olanlardan sadece bir adm ilerdedirler. Yalnz
ca gerek doamzn farkna vardmzda kutu ortadan kalkar.

236

365 GNN TAOSU

237 BEDEN
Ben, bu krlgan beden deilim.
Biz bedenlerimiz deiliz. Bu garip bir iddia gibi gelebilir. Her
eyden nce bu yeryznde ondan daha yakn bir ekilde tand
mz baka bir nesne yoktur. Neden onunla zdelemeyelim?
Bedenimize ait somut olan ne vardr? Tabii ki, onun bir cismi
vardr, peki ya istenci nasl aklayacaz? Bir ceset canl bir var
lk kadar somuttur; buna karn kimse bu ikisini karhrnaz. Gi
zemli bir eyler, canl ve l bir beden arasndaki fark aklar.
Bir eyler bize hayat verir.
Enerjiyi ynlendiren zihindir. Peki ya belirli ve kararl diye
bileceimiz zihin? Ttreyen bir alev gibidir o. Hibir noktada
tam olarak kenar izgilerini saptayamayz. Kendimizi ne kadar
yakndan incelersek ince ve grnmez ayrmlar da o kadar o
alr. Artk her ey yakn gelmeye balar. Olgularn kltlm
hallerinde bir eyler bulabileceimiz izlenimine kr bir inatla
yaprz.
Btn bunlar olduka kark. Ancak tek bir ey kesin: Ben
bu krlgan beden deilim.

237

DENG MING-DAO

238 MATRKS
Bu krlgan beden
Zihin ve ruhun
Matriksidir.
Yalruz bedenlerimizle zdelemememiz gerektiini bilme
mize ramen bedenlerimizi ihmal etmeyi kaldramayz. Aslnda
fiziksel beden, gerek benliklerimizi ararken balayacamz en
iyi yerdir. Yeme-ime ve egzersiz yapma biimimizle yaamlar
mz deitirebiliriz ve kendimizi salkl bir durumda tutarak
araymz hzlandrabiliriz. Fiziksel bkanma ve ar gibi sorun
larmz yoksa i benliklerimizi ok daha iyi kefedebiliriz.
Zihin ve ruhu ararken bedenin gerek benlik olmadn an
lamak akllcadr; ancak bedeni korumak da akllcadr. Ne bede
ni reddetmeli ne de isteklerini bastrmalyz. Akll kii hem be
denini korumasn hem de onun tesini grmesini bilir.

238

365 GNN TAOSU

239 GENLK
Evden ayrlakta ok acele ettin;
Sarholar seni korkutur, hovardalar pene atar.
Mnzevinin hazineleri ne iine yarar?
Genlerin anlalmaz bir gizemcilie deil, sevgi ve klavuz
lua gereksinimi vardr. te genler iin baz tavsiyeler:
Unutmayn ki siz her zaman kendinizsiniz. Zihninizi, yre
inizi ya da bedeninizi herhangi bir kiiye teslim etmeyiniz.
Hibir ekilde onurunuzdan dn vermeyiniz.
Dzenli bir beslenme, hijyen ve egzersiz uygulayarak, temiz
bir yaam srerek salnz koruyun. Uyuturucu ve alkolden
uzak durun.
Para hibir zaman bedeninizden ve zihninizden daha nem
li deildir; ancak yine de almal ve kendinize bakmalsnz.
Hibir ekilde geiminizi bakalarna balamayn.
Arkadalarnz ve yaam koullannz dikkatli bir ekilde
sein, nk onlann da sizin z.erinizde etkileri varclr. Gvene
bileceiniz, her sorununuzu cevaplayacak bir danman, akl
hocas bulun; ancak kendi yaamnz iin sorumluluklardan
vazgemeyin. Kimse sizin yaalnnz sizin iin yaayamaz.

yi bir eitim her zaman iin deerli bir kaz.anmdr.

Duygular geicidir ve karar vermek iin iyi bir yol deildir.
Her gn kararlar vermelisiniz. Yapbnz her ey yaamnzda
geri dnlmez etkiler yapacakbr. Yola kmadan nce dikkatlice
dnmelisiniz. Nehirlerin tersine akbklan pek grlqemiti:
Ktl bilin ama kendiniz yapmayn. Unutmayn. yaa
mn aldatmacalarnn dnda bir yol vardr. Dnyadan usand
nz zaman siz.e Tao'yu gsterecek birini bulun.

239

DENG MING-DAO

240 AMA
Oku nedir ki
Hedef olmadan ?
Tao dncesini benimsemek yeterli deildir. Kii eylemde
bulunmaldr. Szler deil eylemler nemlidir. Ancak salt hare
ket anlamszdr. nsann amac olmaldr.
Ksa dnemli hedefler yaammzdaki dnemleri belirleme
mize ve bu deneyimleri tmyle yaamamza yardm eder.
Uzun dnemli hedefler bize perspektif ve devamllk salar. K
sa dnemli hedefler bir yandan yaamn geiciliini anlamam
za yardm ederken dier yandan bize bu geicilikten yararlan
mann yolunu da gsterir. Uzun dnemli hedefler yaadmz
deneyimleri belli odaklarda toplamamza yardm eder.
Amalarmz tmyle kiisel olmaldr. Kimse bizi bizim
kendimizi bildiimiz kadar iyi bilemez. Sadece tek bir evrensel
ama vardr: Hibir pimanlk duymadan rahat bir lm.

365 GNN TAOSU

241 TOPYA
Dnya ban iin bir milyon kez ark syle, dediler bana.
Tm savalar sona erdirmek iin gnde kere dua et.
Tm yaayan varlklar zgrletirmek iin
sk bir yaam biimi uygula.
Ama dnyan sefaleti hi bitmedi.

Zaman zaman baz dini gruplar, herkes yalnzca ilahi syle

mek gibi bir eyler yapsa baz temel toplumsal sorunlann z
leceini sylerler. Ruhsal adanmann savalar, ktl, hastal,
ekonomiyi ve nfus artn etkileyecei yolunda savlar ortaya
atlmaktadr.
Sadece kiisel abalanmz ruhsal olabilir. Gnlk ibadetiniz
de yaptklanruz tamamen kendiniz iindir. dealleri byk bir
lye koyduumuzda yaamn elikileriyle uzlatrlabilir.
topya yoktur. Hibir zaman da olmayacaktr. Yalnzca her
bireyin maneviyatn neredeyse imkansz olduu bir dnyada
manevi olarak yaamak iin cesurca aba gstermesinden sz e
debiliriz.

DENG MJNG-DAO
242 YREK

Yreinin alan bir lotus olduunu dn.

Ortasndan vine rengi bir ocuk kyor,

Saf dokunulmam ve masum.

Bir meditasyon u ynergeyi veriyor:

Yreinin alan bir lotus olduunu dle.
Ortasndan vine rengi bir ocuk kyor.
Bu ocuu bedeninden kar ve onun bann zerinde yz
dn dle. Bir ocuk olarak senin ayaklarn aya basarken
her bir elinde birer gne tutuyorsun.
Bu imaj mmkn olduu kadar uzun bir sre zihninde can
landr.
Bu ocuu dourmak zordur. Bunu yapmay denediinizde
etrafnza ne kadar ok savunma mekanizmas rdnzn
farkna varrsnz. Ayn zamanda ergenlik ve yetikinlikteki de
neyimlerin sizi nasl lekeleyip renginizi soldurduunun de far
kna varrsnz. Bazen bir ey douracak saf ve masum bir varl
nzn olup olmadndan bile pheye dersiniz. Ama hepi
mizin byle bir varl vardr. Her birimiz iimizdeki o vine
rengi ocuu bulmal, onu dourmalyz. nk bu ocuk, ener
jilerimizin blnmemi olduu ve yreklerimizin dnyann ve
kendimizin aJdatmacalaryla sklmad bir zaman simgeler.

242

365 GNN TAOSU

243 DYALOG

Hdld dmde konuuyorum.

Hdld d gryorum.

Beynim bu kadar grltyle doluyken

Kusursuz bir dinginlie nasl ulaabilirim ?

Kendi iimizde kusursuz bir diyalog iindeyizdir. Sorunlar

mzn kayna budur.

Diyalog szc iki taraf arasndaki konuma anlamna gelir.

Zihinlerimizde bir blnme olmasayd isel bir diyalog iinde
olamazdk. Hepimizin iki yn vardr. Bunlar birlik iinde ol
mad zaman ruhsalln gerektirdii btnle ulaamayz.
Yllarca sren z eitime ramen vahi zihni kontrol altna
almak kolay deildir. Bir insan uyank olduu btn durumlar
da mkemmel bir kontrol salam olabilir, ancak meditasyon
ve uyku halindeyken bitimsiz bir kargaa yaayabilir. Bu ulat
mz sandmz eyde eksik olduumuzun bir gstergesidir.
Kusursuzluk btn olmaldr.
Mkemmellie erime sreci uzundur ve yntemli olmaldr.
abalarmz en ste erimeye ynelik olsa da, hibir zaman ken
dimizi bastrma riskine girmemeliyiz. Gerekte ho olmayan ve
zapt olunamaz ynlerimizi yaltmak yerine onlar ortaya kar
mal ve incelemeliyiz. Her gn yaplan iebak tm ynlerimiz
arasnda uyum salar.
Kt olan ynler zlmeli, yararl olanlar gelitirilmelidir.
Bu ura yllarca srebilir, ancak aama aama olan bu yolla
kendimizi bilinalt zihnimiz yardmyla zmler, atma ve
elikilerden kurtarrz.

243

DENG MING-DAO

244 FTLER

Yuvarlak vcutlu sade kr insanlan,

Vadinin scanda derileri bronzlam.

Niin onlarla Tao zerine konumal

ki?

A olduklarnda yer,

Uykulan geldiinde uyurlar.

Sonsuz deiimleriyle bir bilge bile

Yaklaamaz onlarn yalnlna.

Yalnlk nedir bilmek ister misiniz? Gidin iftilerle yaayn.

Onlann gnlk ileri mevsimlerle uyumludur, topraa yakn
drlar ve zamanlarn mevki kazanmak iin harcamazlar. Drst
ve sadedirler. Birey ya da ifti olarak kim olduklar hakknda
bir ayrm yapmazlar.
ehirde yaayan bizler iin yalnlkta iftilerle eit olmaya
almak ok zor olurdu. Her eyden nemlisi, yalnlk Tao'nun
en ok nem verdii eydir. Kim pi'nin btn rakamlarn bil
meye gereksinim duyar? Kimin yeni bir para politikas olutur
maya gereksinimi vardr? Politik bro iin uramaya kim ihti
ya duyar? Bunlarn hibiri insan olmak iin gerekli deildir.
Gereksiz eylerden vazgein.

365 GNN TAOSU

245 BAHE
Kr edici scak, gn geceden aynr,
Ksa glgeleri bereketli topraa kazr.
Yeil asma by fasulyelerle arlam,
Rustik bambu raflarna dolanm.
Eflatun iekler kadife yapraklarn arasnda erotik bir biimde alr:
Tek bir sukaba tm dnyann ryasn iinde tar.
Kendi yiyeceinizi yetitirmenin byk bir rahatl vardr.
Topraa yaknsruzdr. liniz, geiminiz ve zevkleriniz iin ernel
elementleri -su, gne , toprak, hava ve bitkiler- kullarurs
ruz. Fide halinden olgun bir meyve aac oluncaya kadar

kimi

aalan budayarak, kimi zaman zararl otlanru yolarak baheni

ze bakarsnz. Yllar geip giderken, filizlenmeden hasala, hasat
tan tekrar fide haline gelmeye doru dnp duran dnglerini
gzlersiniz. Yaamak iin kendi yetitirdiiniz bitkileri yersiniz.

Siz de buna aldrmazsnz, bitkiler de. Bir gn siz de bu yery

zne, gneten yanm toza geri dnecek ve bitkiler iin besin
haline dneceksiniz. Yaam byle devam eder ve her ey bir
biriyle pekal& anlarubr.
Tao'yu izleyenler tm gerekligin birbirinin iine girmi bir
dizi halkaya benzediini sylerler: byk evrenler iinde kk
evrenler. Yalcn olan uzak olarun mikroevrenidir. Neden Tao'yu
bulmak iin her yeri aratralm? O bahenizde yetien sukaba
run tohumlarnda sakldr.

245

DENG MING-DAO

246AGA
Bu kadar uzamak iin lm m yaptnz?
Dal/armzn, kmtlarrnrzrr olumas iin geometri mi kullandnz?
Frtnayla savrulan dallarrrza at yaktnz?
Gne gren yapraklarrnzn envanterini mi kardnz?
Brnlann hibirini yrpmadmz, yine de insan, o vndiiii aklyla bile
Sizin rniikemelliinize ulaamaz.
Ne zaman yorucu yaamlarmzn yapaylndan vazgeip
doal olana sadk kalacaz? nsann tm baarlar, o byk
kendini beenmiliin antsal rnekleridir. Yeryznn geli
mesi iin insann yaratt tek bir ey yokhr. in seddine gerek
sinimimiz var myd? Msr'dak.i piramitlere ihtiyacmz var
myd? Rodos heykeline ihtiyacmz var myd? Makinelemeye,
buhar gcne, elektrie, nkleer gce ya da bilgisayar teknolo
jisine ihtiyaamz var myd? Btn baarlarmz kiiye zel ra
hatlk ve zevklerimiz iindir. Sadece istem ve sunu adn verdi
imiz lgn kargaay gelitirdik.
Tao'yla yaamak iin btn bu "karrnakankla" ihtiyaamz
yok. Toplum iinde yaadmz iin bu olguyu gremiyoruz.
Kendi bedenlerimizin ve zihinlerimizin doal dzenini nemse
miyor, sadece seks ve uyuhruculann yeterli uyann salayabildi
i noktaya kendimizi hapsediyoruz. Kaybolmu ve yabanalam
olduumuzdan yaknyoruz. Ne hhaftr ki, yantlar tam da yan
bamzda. En yakn aaan yanna gidip de derin dncelere da
larsanz, doal yaamn smn kolayca grebilirsiniz.

246

365 GNN TAOSU

247

GVERCN

Bir gvercin at kiriine skt geen gece.

Onu dar karmak iin epeyce uratm.
Panik halinde bar arpt birok kez.
Ancak bayldnda yardm edebildim ona ..

Katta bir bilgeden alnt vard:

"nsan doas aslmda birdi ve biz bir btiindiik.
Btnlk aray ve zlemine ak ad verilir. "

Gece ge bir vakitti. Kanatlarn hzla rp dikkatimi ekti.

Yukarda ah kiriinin zerine tnemi olduunu grdm. G
vercincik oradan umaya alyor, ancak ya yaralanm ya da
ynn arm olduundan bunu yapamyordu. Tavan bo
yunca kayarcasna ilerledi. Mavi pencerelere konarak darya
bakt, ama grnmez engelden geemedi. Yukarya trmanarak
umas iin ona yardm etmeye altm. Yaklamama izin ver
diyse de, benim dilimi ve hareketlerimi anlayamyordu.
Benden uzaklaarak utu, ama hemen alalarak yere kondu.
Aa indim ve onu ileriye doru srdm. Arada ok ksa bir
mesafe vard, ancak telaa kapld ve bir duvara arpt. Sersem
lemi bir ekilde zor nefes alarak yan tarafnda bir tyle alma
masama dt. Ancak o zaman onu bir kutuya koyup bakmn
stlendim.
Benim niyetimi anlamam, bu yzden de incinmiti. Onu
korkutmadan yardmc olamyordum. Bir zamanlar tm canllar
birbirine bal myd? Belki de bu yzden, bu dnyada ak ve
efkat aray hep aa ve karmaayla beraberdir.

247

DENG MING-DAO

248 ALICILIK

Kendimi bo bir odaya dntrmek istiyorum.

Eik gne klarnn vurduu sessiz beyaz duvarlar

Ve taze bir meltem ak pencerelerin arasndan.

Baz gnler son derece akadr ve tm olas eylem biimleri

eit derecede ekicidir. Rasgele bir eyler yapmaktansa kiinin
kendini tmyle boaltmas ok daha iyidir. O zaman yaamn
daha ince, grnmez akmlar hissedilebilir. Kii rastlanhsal ey
lemlere girime hatasndan kanmaldr.
Rasgele eylem byk olaslkla iinde bulunulan zamanlar
la uyumsuz duruma decektir. Rasgele eylem yapaydr ve ken
di dncemizle zorla kabul ettirdiimiz bir yapdr. Bu tr ha
reketler deimez bir ekilde yapmaakl ve serttir; doal olann
bozulmam kusursuzluuna sahip deildir.
Yetecek kadar huzurumuz yok. Ancak huzura kesintisiz ey
lemle ulalmaz. Karhrlm suyun berrak olmasnn olana
yoktur. Rzgarn arptt bir aa dorulamaz. Btn gereksiz
eylemleri bir kenara brakn. Btn rasgele eylemleri bir yana
brakn. Kendinizi alc duruma getirin. Aradnz huzuru elini
zin al hnda bulacaksnz.

248

365 GNN TAOSU

249 GRN
Bir da elalesinden dklen,
O uzun nehir denize dofru yol almaya alr.
Bir kaya srt skca sard halde onu,
Gl akntlar iddetle saldnr ateten yatana.
Kzgn dalgalar ta izlerini srer labirente dorn,
Ve gemiler manevra yapmakta zorlanr.
Bu noktada duran bir adam btn bir ordunun ilerlemesini engeller,
Ve airler kartallarn yuvalarnn arasnda esin bulmaya alr.
Yangtze Nehri boyunca yksek bir uurum uzanr. Bu nokta
da nehrin yolu alabildiine daralr ve suyun dar geitten aa
akmadan nce geni bir krfeze do ekilmesi gerekir. Aa
daki kayalar ok tehlikelidir, bu yzden bugn bile gemiler bu
uzanty amakta zorlanrlar.
Uurumun tepesinde eski alarda yaam bir adamn ere
fine yaplan Beyaz Kraln Tapna vardr. Saysz tarihsel olay
y aanmbr burada. Ortaalarda burada nl bir strateji uzma
n ok az bir kuvvetle koskoca bir orduyu yenmiti. Daha sonra
lan nl airler nehrin ve dalarn muhteem manzarasnda
esin bulmulard. Yakn zamanlarda buralar, yresel bir dikta
trn karargah olarak hizmet vermiti.
Doada insana byk bir g veren yerler vardr. te yan
dan bu gcn sava ya da bar iin kullanlacan belirleyen ki
inin karakteridir.

Hakim nokta iin mcadele ehnek yeterli de

ildir. Konum aklhca, bilgece kullanlmaldr.

249

DENG MING-DAO
250 SAYGI
Tek bir damlada bir niirekkep okyanusu,
Framn ucunda titreyen.
Bembeyaz kddn iizerinde askda,
Bir evren bekler var olmak iin.
Yaptmz her eyi sayg ile doldurmal, sayg alamalyz.
Buna gre insan bu kavramla balamamz gerektiini dnebi
lir. Ama byle deil. Sayg sadece deneyim ve zen sonucu orta
ya kar. Yalnzca anlklarmzdan usandmzda sayg ve de
er oluabilir.
Dnyamzla ilgili derin dncelere dalanlar ksa bir sre
iinde byk bir merak duygusuyla dolarlar. Yldzlann m
kemmellii, dalann ve rmaklarn gzellii, tertemiz okyanus
havasnn canlandra zellii iimizi sonsuz bir mutlulukla
doldurur. Kendi kk kk giriimlerimizle her gn yaamla
rmz yaratmal ve dzenlemeliyiz. Sorumluluk duymal ve ay
n zamanda bir insan olarak bildiimiz, anladmz her eye
hayranlmz ifade etmeliyiz.
Ressam bo bir kad elinin altnda hazr tutar. Ortaya ka
cak resim, her eyin hala gizil g halinde olduu o tek an kadar
nemli olan resim deildir. Gzel ya da irkin bir eyler yarat
lacak mdr? Madde ve zamana hak ettii deeri veren bir ey
ler yaratmak iin gsterilen arbal kararllktr sayg.

250

365 GNN TAOSU

251 YAAMSALUK
Salyangoz, kirelemi zar iinde minik kristal;
Bir parmaklk solucan, birfirkete ejderhas,
Yaban ars, kadifeden siyah ve san damlacklar,
Beyaz kelebek, riti deitirilmi nenuniyet patlamas;
plak iek soanlar, ufalanan toprakta cinsel organlarn beyaz
dokuna/ar,
Armutlar, yeryiizii ve gnein ocuk/an.
Eer yaamla ilgili kukularnz varsa zamannzn bir ksm
n bir baheyle ilgilenerek geirmeye ihtiyacnz var demektir.
Byk bir eitlilik greceksiniz orada. Baktnz her yerde
olumakta olan dinamik bir olay greceksiniz. Kim bilir belki de
bu, lotusun rmeye uram eylerin ve amurun iinden
karak filizlenme biimi ya da solucann tozlarn arasnda debe
lenerek dans edi biimidir. Nemli topran kokusu garip bir bi
imde heyecanlandrr insan; byyen aalarn grnts ola
ansts cezbedicidir.
Bir baheye ne kadar iyi bak.lrsa baklsn, orada srekli bir
entropi ve dzensizlik vardr. Bu iyi bir eydir. Olmas gereken
yol budur. Bizim planlarmz ve gzellikleri hissetme duyular
mz kusursuz deildir. Zihinlerimiz doann eitliliini kavra
yamaz. Brakn doa rengarenkliini srdrsn. eitlilik ya
amsalhkbr.

251

DENG MING-DAO

252 HAK ETME

Sunan nnde diz k.

Tannna layk msn?

Tanrya ve kutsal eylere saygszlktan kurtulabilir,

Srekli bir ruhsal sevgi iin alabilir misin ?

Tapnmak kolay deildir. Yalruzca haftada bir kez tapnaa

gidip rahibin sizin adnza efaatte bulunmas yeterli deildir.
Gerek tapnma her gn tanrnzn nnde kibirinizi krma, ona
saf bir yrei ve kutsal szckleri sunma eylemidir.
Bir keresinde nl bir kutsal lider gelmiti yaadm ehre.

5000 kiiye ilahi sylemeyi retti. O zamandan beri her gece

108

ilahi syleme gelenei devam etmektedir. Hibir durma

umudu, "bitirme" ans yoktur.

Ayn ekilde tm dini yazlar okunmaldr. Bu, gnlk tapn
ma demektir. Bir kere baladnzda bir daha mrnzn sonu
na kadar duramazsruz. Tembellie yer yoktur. Aznz ve bede
niniz temiz, ruh haliniz iyi olmal ve kutsal eylere kar olan
szler sylememeli ve eylemde bulunmamalsnz. Tannlanm
za layk olmalyz.
Bundan bir ey elde edip etmememiz nemli deildir. Bir ya
nt alp alamayacamz konusu ikincildir. Alacamz dl yal
nz tapnma eyleminin kendisidir. Bu, dnm salar.

252

365 GNN TAOSU

253 SABIR

Bu elma mcevher gibi,

Krmz ve yeil glgeleri

Ve kusrsuz biimiyle

Ne mucizevi bir meyve.

Meyve bahesinin sahibi bir gn beni grmeye geldi. Her yl

en gzel meyvelerini sunarak saygyla anar beni. Bir kez birlik
te le yemei yerken laf balklktan ald. Bana bir zamanlar
balkl ok sevdiini, ne yazk ki imdi bunun iin pek za
man bulamadn syledi. "Sabrsz bir adamm ben" dedi.
Ben de ona, onun ok sabrl olduunu dndm sy
ledim. Her eyden nce herkes aa dikip bunlar iyi meyve ve
recek hale gelinceye kadar bir baheye bakp, onunla ilgilene
mezdi. Her an yapacak bir eyler olduunu ve meyve baheleri
nin srekli ilgiye ihtiya duyduunu vurgulad. "Bu ylki elma
lar biraz kk" diye zr diledi. "Onlar budasaydm ok daha
byk olacaklard. Bir aac doru dzgn budamak iin bir
adamn tam gn almas lazm. SOO'den ok aa iin bu iin
ne kadar zor ve pahal olacan tahmin edersiniz artk. Bu yz
den aalarn diledikleri gibi gelimelerine izin verdim, ama
rnm hala pazara gnderebilecek durumdaydm." Elmalar
tabii ki tatlyd ve onun syledii kadar da kk deildiler.
Tao'yu izleyenler bir eyin olumas iin uygun bir zaman
olduunu sylerler. Tembel kimdir ve ar i nedir? Tao'yu izle
yenler doann gsterdii yoldan gidin, derler. Bu sabr ister.
Aalara ne zaman diledikleri kadar bymeleri iin izin ver
mek gerektiini bilen meyve bahesi sahibi, her eye ramen iyi
rn almt.

253

DE NG M ING-DAO
254 BLMECE
H angisi nce gelir ,
Deneyim mi, anlam m?
B iz ocukken, ok yaygn bir bilmece var d: "Hangisi nce
gelir , tavuk mu yumur tadan yoksa yumurta m tavuktan?" B u
bilmece ylesine zor ve insann yakasn kur taramayaca tr
dendi ki, yetikinliimizde bile etkisini srdrd ve zor bir
mantksal duruma iaret eden bir klie haline geldi.
B elki de yaamn anlam biraz da kiisel gre baldr. n
sanlar ie gider ve iler i yaamlarndaki anlamn nemli bir ks
mn oluturur. nsanlar evlenip aile sahibi olurlar ve bunun
kendileri iin en nemli ey olduunu sylerler. E er farkl iler
de alsalard ya da farkl kiilerle evlenselerdi veya dnyay
yadsyp rahip ya da rahibe olsalard yaamlarnn anlam fark
l olmayacak myd?

y leyse yaamn birbirindan ok far kl anlamlar dikte ettii

insanlar var dr: F iziksel bir engeli olan insann, salkl domu
birinden ok far kl bir yaam olacakhr . Varlkl, aristokrat birai
lede domu birinin, bir dilencinin ocuundan kukusuz ok
farkl bir bak as olacaktr.A sya' da domu bir i, A vrupa' da
domu birinden ok daha far kl bakacaktr yaama.
yleysa hangisi nce gelir? A nlamn bizim tarumlamalan
mz sonucu or taya kbru syleyenler mi, yoksa iinde bulun
duumuz artlann anlam belirlediini iddia edenler mi?

254

365 GNN TAOSU

255 BELRSZ
lkbahar vnme zamandr.
Sonbahar gelince, insan mutlak olan pek az ey olduunu grr.
Yaam gizem ve belirsizliktir,
Ka doruysa rahat ve bark grnr.
nsan genken kahramanca giriimlerde bulunur. Dnya
mutlaka irademize boyun eecektir. Ve yine sanrz ki, biz mut
laka byk eyler yapacaz. Toplumsal adaletsizlik dzeltile
cek, byk sorulara yant bulunacaktr.
Bir keresinde usta bir yazar grmeye gitmitim. Uzun sre
dir emekli, beyaz sal, krlgan bu bayan yazar, keskin zekal ve
zevk sahibi biriydi. Bense acemi bir yazardm. Yzlerce yazarn
yazlarn baskya hazrlamt. Ona tm kayglarm yamur gi
bi yadrm'.ve retmenlerimin hibir zaman yantlayamadk
lar sorular sormutum. "Evet." Tm yantlan biliyordu. Ve
tm istisnalar da biliyordu. Yal bir insann daha gen bir insa
na syleyebilecei en iyi eyleri biliyordu. "Evet." Evet, olumla
ma. Evet, aratrmay srdrmede olduu gibi. Evet, nihai ya
ntlarn olmad gibi.
Gnlk sorunlara acil cevaplar bulmaya alrdm. imdi,
bu denli kaygl deilim. Bilim mi eyleri doru olarak aklyor
yoksa din mi? Metafizik dzeyde iyi ve kt var m? Bir tane mi
Tanr var yoksa birok mu? Ya da hi Tann yok mu? Bu sorula
ra yzlerce cevap verilebilir. Hepsi biliniyor, ama kimse ayn fi
kirde buluamyor. Bugn bunun ok iyi olduunu dnyo
rum. Brakalm tmyle doru olmayan yzlerce cevap gelsin.
Sorularn sorulmu olmas bile yeterlidir.

255

DENG MING-DAO

256 ZNEL
Yaamn anlam zneldir.
Neden evreni sertlikle ykma uratyoruz ki?
Seeneklerimiz neye gre belirleniyor? Her eyden nce bir
eyler yapmak iin snrsz bir zgrlmz yok. Kendimizi,
cinsiyetimiz, rkmz, ekonomik durumumuz, ayrca hem gene
tiin hem de yaamdaki rastlanbsal srelerin belirledii kiili
imizle snrlanm bir durumda buluyoruz. Dahas, dier in
sanlarn yapmamz gerekenlere ilikin fikirleriyle kar karya
geliyoruz. Bu bizi daha da snrlyor.
Herhangi bir kltrde domu bir insan baka bir kltrde
domu bir insandan tmyle farkl seeneklere sahip oluyor.
Her ikisi de gzel bir yaam srebilir, ancak bu yaamlar pek
ok bakmdan birbirlerinden kesinlikle farkl zellikler gstere
ceklerdir. Bulduklar anlam farkl renk dzenlerinden gelecektir.
Bir insann yaamnn baka bir insann yaamndan nemli ol
duunu syleyemeyiz.
Yaayan ya da yaam olan herhangi bir insann bir dierin
den gerekten daha iyi olduunu syleyebilir miyiz? Onlarn
yaamlarnda yalnzca seeneklerin yaama geirildiini gr
rz, yaplarnda var olan anlam farkllklarn deil.
Yaamdaki btn anlam zneldir. Bu anlam biz yle tanm
lamadmz srece tanrya, aileye ya da benlie bal deildir.
Yaamdaki hibir eyin kendi iinde ya da kendiliinden anlam
yoktur. Nesnelere ya da ilikilere anlam ykleyen biziz. Hepi
miz anlammzn yapsn gzelletirmeye alrz, ama sonun
da bunun tamamen znel olduu duygusundan kaamayz.
Kendi modellerimizle evreni tahribata uratmamak daha iyi
dir.

256

365 GNN TAOSU

257 YOL AMA

Yaz sonlannda gkyznn nefesi nemli ve scaktr.
Kasvetle rter yeryzn.
Bir anda ar bulutlar bir araya tap/anr.
Kutupsal bir hava dalgas souk bir trmk gibi geer.
Mee palamutlar kurun gibi der,
Ve yeni bir rzgar kverir.

Havann scak ve nemli oluu insanda bir kasvet ve atalet

duygusu uyandnr. Herkesin iini bir sknt kaplar. Mevsimler
deimeye balarken kutuplardan taze hava gelir. Oluan bulut
lar yamur eklinde dklr ve nemli hava, taze ve serin bir
esintiyle yer deitirir. Geceleyin gkyz ylesine hzla deiir
ki, birbiriyle arpan bulutlar imek akmasna neden olur ve
gkgrlts gklerin dnn mjdeler.
Ayru ey insann yaam iin de geerlidir. Eer gkler uzun
sre durgunlua, hareketsizlie dayanamasayd, durgunluk bu
rada nasl varln srdrebilirdi? Yaamda kendimizi t
ve hayal knklna uram bir durumda buluyorsak karul
maz k aramalyz. Hibir ey kalc deildir, yleyse bizim
engellerimiz nasl kaha olabilir? eyleri tekrar kaha hale getiren
uygun dururnlan aramalyz.
te yandan kimileyin durgunluk bizim tembelliimizden ya
da yetersizliimizden kaynaklanr. Bu durumda inisiyatif gs
termesi gereken ve kasvetli ortamlarda harekete geici olan biz
olmalyz. Elverili bir durum grr grmez harekete gemeli
yiz. Kendimize ve olaylara tmyle younlamadmz srece,
yeterli biimde eylemde bulunduumuzu syleyemeyiz.

257

DENG MING-DAO

258 TEMZLEME

Erken sonbahar yamurlar yapkan sca temizler.

Deerbilir bir gezgin kristal gkyzn ve kuru havay iine eker.

Uzak dalar daha engin

ve

navi grnr,

Ve elalenin sesi gitgide ykselir.

Sonbahar geliyor. Hava daha kuru ve taze hale geldi. Yaz
meyveleri toplanyor; emein harareti soumaya balyor.
lkyazda hepimiz o yln ilerinin ilerlemesi iin uramak
zorundaydk. Yazn atein ve gcn hayranlyla cmb yap
tk. imdi artk ilerin gevemesine izin vermeye balayabiliriz.
Tpk balkabaklarnn dolmaya balad, kabaklarn arlap
sarard ve yapraklarn lk renklere brnmeye balad gibi,
biz de olgunlua, yumuakla ve sessizlie kavumak isteriz.
Artk hasat zamandr. Ama her ekim ve byme mevsimi
ayn zamanda ardnda fazlalklar ve kanlmaz bir artk brakr.
Yazn tozu gitme zamann uzatmaktadr. Tarlalardaki anzn ya
klmas gerekecektir. nce her yerde hasat yapmal, ardndan
her taraf temizlemeliyiz. Hasat ayn zamanda temizleme ve
stok yapma zamandr.

258

365 GNN TAOSU

259 KPR

D kemeri titreke parldar frtna bultlarnn iinde:

Cennet ve yeryz arasnda bir kpr.
Onun giriini blak zor mu zor.

Efsanelerde gkkuann, cennetle yeryz arasnda kpr

olduunu sylerler.
Bu kprde yrmenin ne kadar zor olduunu bir dnn.
Gkkua sadece pek ender olarak ortaya kmakla kalmaz, ye
ri kolayca bulunmaz da. Tam ufuktaym gibi grnse de, biz
ona ne kadar yaklarsak o da bizden o kadar kaar. Ucunu bul
mak, hatta altnda durup yksek kemerinin zerinde duran ser
semletici ykseklikleri dnmeye dalmak ok daha imkansz
dr. O gizli yolu rastlant sonucu bulabilseydik, onun yamur
damlalarndan oluan yzeyinde tanrlarn kucaklamalarna
doru yryecek kadar hafif ve saf olabilir miydik?
Arkadam bir keresinde katl bir gkkua grdn
sylemiti. Gerekte ne kadar ender rastlanan bir eydir bu! Bel
ki de onu grd yer kutsanm bir yerdi ve bylesi bir gzel
lik ona gsterildii iin ansl olmalyd.
Peki ya, tane alamaz kprye ihtiya duyuyorsa eer, ne
kadar ykseklerde olmalyd cennet?

259

DENG MING-DAO

260 UYARIM

Seks, kahve, likr ve sigara

Gnmzn totem/eridir.

Uyarlma duygunun yerini ald.

Bxii nii dnyasnda talihsiz eitlikler vardr:

Yakmlk m istiyorsun? Sevi.

Eerjik mi olmak istiyorsun? Kahve i.

ekigl'likte mi kurtulmak istiyorsun ? arap i.

Moda olan bir dayanak m istiyorsun? Sigara i.

Nasl oldu da bunlar doal olarak yaplmas gerekenlerin ye

rini ald? nk insanlar yapay uyarclar olmakszn bunlarn
nasl yaplacann yollarn unuttular. Neden yaknl duyarl
lkta, enerjiyi salkta bulmaya almyoruz? Engellerimizi aa
bilirsek ekingenliimiz ortadan kalkacakhr. Bir eylere sahip
mi gibi grnmek zorunda da kalmayz. Ancak o zaman iek
aacakhr Tao.

260

365 GNN TAOSU

261 SESSZLK

Sessizlii ara.
Sessitlikte mutlu ol.
Sessizlie tapn.
nsan yolda ilerlerken gitgide sessizlii daha ok ister hale
gelir. O byk bir rahatlk, avun ve huzur kayna olacakhr.
Derin bir sessizlik ve sakinlie ulatnz .zaman yreiniz
de byk bir memnuniyet duyacaksnz. Buras nihayet saldn
ya ve savunmaya gereksinim duymayacanz, gerekten ak
olabileceiniz bir yerdir. Burada kutsama, hayret, saf ve kutsal
bir eye ulamaktan kaynaklanan korku ve hayranlkla dolu
sayg duyg.sunu hissedeceksiniz.
Daha sonra sessizlie hayranlk duyacaksnz. Bu pek ok ki
inin kard bir huzurdur. Bu Tao'nun gzelliidir.

DENG MING-DAO
262 YALNIZLIK

Yalzlk mitsizlik deil,

Bir frsat olmaldr.
nsanlar neden yalnzdr? Bunun nedeni, kendilerini hi kim
seyle ve hibir eyle balantl hissetmemeleridir. Onlarn, deer
verildiklerini, bir eylerin paras olduklarn ve evrelerinin on
lara karlk verdiini hissetmeye gereksinimleri vardr. Bunlar
olmad zaman kendilerini soyutlanm hissederler.
Yalnzlkla mcadele etmenin en belli bal stratejilerinden
biri arkada edinmek ve aile sahibi olmaktr. Bu her zaman ku
sursuz sonular vermez. Kimileyin bir iliki ya da aileden kay
naklanan sorunlar yalnzln iddetine ar basar. Kendi kendi
ne yetmek ok daha iyidir. O zaman insan birilerini sevse de
sevmese de yalnzlktan dolay ac ekmez.
Baz insanlar kendine yeterliliin bir mit olduunu iddia eder
ler. nsan sosyal bir hayvandr derler; insanlar topluluk dnda
yaamay baaramazlar. Ancak gerek kendine yeterliliin bu e
kilde anlalmas doru deildir. Bizim iaret etmeye altmz,
kiinin kendisi ve etrafndaki evrenle en st dzeyde balantl
olduunu hissetmesidir. Bu, kiinin dierleriyle birlik iinde ol
masna engel olmaz, ancak toplum kiinin tek beraberlik kayna
haline geldii zaman grlen anlk ve eksiklikleri nler.
Tao bizi kuatr. Tao'yla birlikte olan biri kendini yalnz deil,
doal dngnn bir paras olarak hisseder. Suyun baln etra
fn sard gibi Tao da bizim etrafmz sarar. Kendimizi yalnz
hissediyorsak, bu, nasl tmyle Tao'nun iinde olduumuzu
unuttuumuz iindir. Bu yzden yalnzlk bir frsat olabilir. O
bize, Tao'nun desteinden ok kendi bencil kimliimizle yaslan
dmz anmsatr.

262

365 GNN TAOSU

263 KARI NOKTA

Yakc bir scak var bgn.
Vadinin scakl kyya kavumak iin ekildi.
Sonbaharn serin giinleri yalanc yazla dans ediyor.
Siyal ire beyaz, beyaz ire siyah.
Sonbahar geliyordu, ama bugn ani bir dnm oldu. Ha
va yazdan daha scak imdi. Serinleme eiliminin orta yerinde
onun kart yaanyor.
Tao'yu izleyenlerin zihinlerinde yaamdaki ikiliin snrlar
aka izilemez. Ufukta bir netlik yok. Gnn geceyle kesin bir
snr yokhr. Mevsimlere gre deiir. Yazn sonbahara dn
m basit, dz bir devamllk iinde olmuyor. Karmaklk ve
kar nokta var.
Doa byle ince ayrntlar, hatta sahte grnlerle doluysa,
yaamn ritimlerini yanlsz bir ekilde izleyebilmek iin ne ka
dar bilge olmamz gerekir?

263

DENG MING-DAO
264 MDAHALE FTMEME

Bu gl seviyorum,
Gksel gzyalarnn havzas,
Aysal ekimle egilmi
arparak kylarna.
Bu dalar seviyorum,
Sert, plak kaya kntlar,
Okyanuslarn oyduu,
Bilinmeyen bir zamanda kaldrlm,
Bir burak tarlasnda tek balarna,
Gm yamalarn yard.
Nbeti bir bayku gzn krpmadan bana bakyor,
Ve telerde yksek dalarn ormanlar
Uzaklardaki ayla bir ritim oluturuyor.

Aratrmaclar ve mhendisler dnyay istila etmi durumda

lar. Issz yerler turistlerin grltsyle bayalat. Onlarn ter
mometrelerine ve bklanna gereksinimimiz yok. Kprlere ve

antlara ihtiyacmz yok. Tao'nun balam iinde bu, insan hrsla

rnn dnyay ykma uratmas ve taze meyvedeki sinekler gibi

krsal manzarann zerine lmesidir. Bunm yerine,

bu

gi

zemli dnyaya yk olmakszn yalnzca onun iinde yrmeliyiz.

264

365 GNN TAOSU

265 MASUMYET

Siyah ve turuncu kelebek

Neeyle uan.

Kanatlar bir rahibenin elleri gibi:

nce iist ste dua ederken,
Sonra alm verirken.

Dnya savaa doru gidiyor. Liderler gzel sz syleme sa

natlarn ilerletiyorlar. Ordular snr boylarnda ylyorlar.
Dnya, yle grnyor ki, ahmadan hi yorulmayacak.
Yaamda masum olan anmsamalyz. nce, hassas, zarif ve
gzel olan. Kelebek bir gn yaar. Bu dnyaya gelmek iin ift
lemek ve umak dnda pek az nedeni vardr. Gidecei yeri
sorgulamaz. mrn uzahnak ve kaderini deitirmek iin sim
yayla uramaz. Ksaak yaamn mutlulukla srdrr.
Kelebek her zaman gzel olana doru ekilir. ster bir otun
kenarndaki gne olsun, ister kan krmzs bir gli,in kenar ol
sun, ksaak yaamn hep gzellikler zerinde geirir.
Kzgn ve anlamsz olan kelebein yanma yaklamaz bile. Ne
den birbirimizde masum olana deer vermeyi renmiyoruz?
Kim bilir belki de irkin olan zerinde konuarak, dnerek ok
fazla zaman harayoruz. Pratiklik ve gerekilik adna stratejiyi,
savunmay, toprak elde ehneyi, kazana ve stnl dn
yoruz. Bir kelebek gibi olmak iin ok ge kaldk. Ama en azn
dan ona deer verebilir, onun yaln varlna mmkn olduu
kadar ok yaklaabiliriz.

265

DENG MING-DAO

266 TAKDR ETME

Giine bugn on iki saat iinde dodu ve batt.

Kemerli dallardan altn armutlar topladk.

Kadim tapnaa ulaan

Bin basama trmanarak

Tanrlara adak/armz sndk.

Gece indiinde scak bir dostluk iinde otrdk.

Hilal eklindeki ay da bize elik etti.

Gm rgl nehirden aldmz suyu,

Toprak testide kaynamaya braktk.

yi bir ay demlemek kolay deildir.

Ama bu aydanln saygdeer bir tarihi var.

Bir bilim
adam bir zamanlar btn kitaplarn onun iin rehine veni.

Artk aya antik bir lezzet yaylyor.

Sonbahar gndnm yaam zerine dnme zamandr.

Bol rn aldmz zaman kranlarmz sunarz. O gne dein
yl zor getiyse elimizde olanla yetinir ve frsat doduunda da
ha iyisini yapmaya karar veririz. Yaama teekkr etmek iin
bollua ya da zenginlie ihtiyacmz yoktur. Dnyann: gzellii
iin minnet duymamz yeter.

266

365 GNN TAOSU

267 USUL
Yal bir adam granit bir basamakta oturur.
ok deerli bir gitan alr eline
Teller duyguyla arpar.
Yreini amak iin dinleyiciye ihtiyac yoktur.
Bir ocuk hevesle onun usuln renmek ister.
"Usul mii?" diye sorar adam yavaa. "Benim usulm
Yaamn uzun yolundan, yiirei arpmasndan
Ve needen ve sevilen insanlardan ve yalnzlktan
Savatan, zulmden
Doan bir bebekten
Gmiilen ana babalardan, arkadalardan
Olumutur.
Benim lm byk aynn yedi yldzdr.
Gitarmn boluu cennet ve yeryiizii
Arasndaki uzamdr.
Sana nasl usulm gsterebilirim?
Sana ait yepyeni bir yaamn var. "

Yaamda herkesin bir usul vardr. Yallarn perspektifi var

dr, genlerin gc ve enerjisi. Birbirimizden renebiliriz, an
cak teki kuaklarn edinmi olduklarna sahip olamayz. Herbi
rimize kendi kua biim verdi ve zamanmzn snrlamalarn
amak gerekten nadir grlen bir eydir.

267

DENG MING-DAO

268 DOA
Bilgiyknden srtm kamburlat.
Gzlerim tarihin szleriyle bulanklat.
Bilgiyle kuatlm olsam da,
Yaramam dogann kusursuzluguyla.
renme pek oumuzun paylab bir tutkudur. Eitimin
byk bir ekicilii vardr ve uygarln baardklanna byk
bir hayranlk duyarz. Ktphanelere ve mzelere gideriz. Kral
Jann mezarlanndan kanlanlan gsteren sergilere gideriz. Yeni
keiflerle byleniriz. Yine de penceremizden dan bakp da
kusursuzluu iinde bir aa grdmzde, tembel tembel ge
zinen bir kediyi seyrettiimizde ya da mavi bir alakargarun pa
nltsn grdmzde bu yaamdaki bambaka bir gzellii ve
zeka dzenini grebiliriz.
nsanln yarattklar doannkilerle karlatnlamaz. Uy
garln rnleri doann denge ve anlna sahip deildir. Ba
anlanmz pek <;>k kez kark gdler, kar, zorluklar ve n ar
zusuyla lekelenir. Bir eyler baarnz, ancak sonulann nceden
gremeyiz, nk eylemlerimizi daha geni bir balama oturta
mayz.
Doa birbirleriyle ekien glerin, dile penenin, ayla (s
v zehir) parfmn, amurla dknn, yumurtayla kemiin, im
ekle lavn bir araya gelmesiyle oluan bir yndr. Karmakan
k grnr. Olaanst grnr. Ancak btn bu akl almaz i
leyiine karn, bizim toplumumuzda yaplan ilerin ok ok
tesindedir.
Yaptklanruz dnn. Ne kadar doann mkemmelliiy
le karlatrlabilir?

365 GNN TAOSU

269 ALAKGNLLLK

Ayakkab bagnzda bir dg'iim oldu mu hi?

Onu amak iin egilmek zorundasnz.
Yaamdaki zorluklar hepimizi etkisi altna alr; hepimiz fela
ketlere kar kendi tarzmzda tepki gsteririz. Bazlar yenilip
pes eder, bazlar iddete, sertlie bavurur. Bazlar kararllkla
rn srdrr, bazlar hileye bavurur. Genel olarak bakldn
da zorluklar kiiyi yere serer.
Tao'yu izleyenler zorluklarla kar karya kaldklarnda al
akgnlllkle davranrlar. Duruma uyum gsterirler. Onun
nnde eilir, bir zm bulana dein durum zerinde younla
rlar. Ne an g uygular ne de uysalca kaderlerine raz olurlar.
Durumu inceler ve dikkatli bir ekilde zerler. Tpk ayakkab
nzdaki dm zmek iin eildiiniz gibi, onlar da yardm ve
rehberlik bulmak iin eilirler.
Uysal ve gvensiz olduumuzda alakgnlllk bile hata
olabilir. Baz insanlar kendilerini ylesine kk grrler ki,
kendi kendilerini baltalarlar. Yeteneklidirler, ancak kiilikleri y
lesine blnmhir ki, gizilglerini yaama geiremezler. Bu
nederle alakgnllln bile snrlan olmaldr. Dier bhin
eyler gibi o da doru biimde uygulanmaldr.

269

DENG MING-DAO

270 SPRME

Altn renkli afak kursu sarp kayalklar evreler.

Yal kadn tapan merdivenlerini spiirnek iin eilir.

Her ta sevgi dolu bir zenle ykar.

Ka mmin onun yapt iin farkndadr ki?

afakta muhteem bir tapnaa gittim. Tapnan mimarisi

insan ruhunu ylesine stn bir dzeyde yanstyordu ki, bir
hazineydi adeta. Kuaklar boyu mminler onun kutsal blm
lerine adaklarn brakm, yzlerce rahip onun kutsanm b
lmlerinde aydnlanmaya ulam, binlerce insan onun kutsal
salonlarnda yaamda ve lmde kutsanmt.
Oysa ben basamaklar sessizce spren yal kadndan gz
lerimi alamyordum. Yapt ie mkemmel dzeyde younla
mt. Adeta kendini adamt. Ayrntlar konusunda son derece
titizdi. Onun hi fark edilmeyen eylemi gerek kutsal bir ruhu
gsteriyordu.
Gnn sonraki saatlerinde tapnaa varlkl insanlar geldi.
Parlak renkli oyuncaklaryla ocuklar tapnan gri talarn i
nedi. Barahip treni balatmak zere ne doru yrd. Ra
hipler sessizce dua ederek getiler. Bu yoldan balangcndan
beri yryenlerin arasnda ka kendi adanmlklarn olas
klan kutsal hizmetin farkndayd ki?
Bu yolda yryeceksek onu hazrlayanlar onurlandrmalyz.

270

365 GNN TAOSU

271 SZ
Gen kz elik tellerde halk ezgileri alar.
Crcrbcekleri rahipler gibi ark syler.
Ben ilkyaza zgii bir honutlukla yiiriidiim.
Gen bir adamsa yol gsterici aryordu.

Birisi yolda epeyce ilerlemi olabilir, ancak tm itenliiyle yol

gsterici arayan bir acemiyle karlat zaman hi tereddtsz
ona yardm tmelidir. Eer byle birisi size gelecek olsayd ona ne
sylerdiniz? Ben bugn byle birine unlar sylerdim:
"Balama zaman en deerli zamanlardan biridir. Son derece
heyecanl ve muhteem bir geliimle dolu olabilir. lk yaplacak
ey bu uzun yolda gitmeye karar vermektir.
"lk baladm zaman bir yaam boyu srecek bir sz ver
dim. retmenimden en az yedi yl boyunca reneceime ka
rar verdim. Bugn yedi yldan fazla bir zaman geti, ama temel
unsur hala ayn sz.
"Ancak verilen szn srdrlmesi iin baka eylere de ge
reksinim vardr. Disiplin gerekir. Bu, bir eyler zorlat zaman
sabrl, direngen olmak demektir. Skntl durumlar yaamn ki
iyi deneme ve kusursuzlatrma yoludur. Byle olmasayd kii
liimizi gelitiremezdik.
"Pirin deirmende un haline getirildii zaman gle u
rar. Yeim ta yonrulduu zaman kayba urar. Ama ortaya
kan ey zel bir eydir. Siz de zel olmak istiyorsanz, eyler zor
lasa bile onlara bal kalabilmelisiniz."
Sz ve disiplin - bu szler Tao'yu arayanlar iin en deerli
szlerden ikisidir.

271

DENG MING-DAO
272 KARARLIUK

Bayan kelebek,
Sizi bir hafta nce gnntm.
imdi geri geldiniz,
Anzla beraber.
Birbiri ardna uularla,
Ve helezoni teet/erle:
Kim bilir ka kez
Mutlulukla dndnz!
Ak kelebeklerle ilgili bir yk vardr. Birbirlerini yle ok
seviyorlard ki, ldkleri zaman bile yrekleri inanla birbirine
balyd. Tannlar onlann kendilerini birbirlerine adamalanrun
onuruna kelebee dntrd onlan ve yaadklan yeniden do
ularda hep birlikte geri dnmelerine izin verdi.
Biz de sevdiimize kar bylesi bir inan ve kararllk gste
rebilir miyiz?

272

365 GNN TAOSU

273 HELEZONLAR
O ince enerji akm:
'
Yeim tandan stunun etrafndaki ift helezon.
Bu panldayan varlk
Yaamn gcdr.
Derin bir meditasyonda iken yaam gcnn farknda ol
mak mmkndr. inize bakmay renirseniz bunu grebilir
siniz. Bu gc elektrik, g, k ya da bilin olarak tanmlamak
bir lde dorudur. Ancak bu tanmlar yetersizdir. Onu kendi
niz grmelisiniz. Kendiniz hissetmelisiniz. Kendi kendinize bil
melisiniz.
Onun huzurunda olmak en eskiyle ilgili, temel, gizemli, a
manistik ve derin bir eyin nnde olmak gibidir. Onun huzu
runda olmak, tm gnderimlerin sessizlemesine, derin ve hay
ranlk.la kank bir sayg duygusu brakarak tm duyulann za
yflamasria yol aar. nsan son derece byk bir hayranlkla ona
doru ekilir. O bizim pervaneye benzeyen bilincimizi ateleyen
ok gl bir alevdir.
Kendi etrafna sanlan bu enerji kolonu geliimimizin tm
devrelerini iine alr. Bizim ruhumuzdur o; bizi canlandran ve
bize farkndalk kazandran gtr. Yaamnz tmyle bala
mak ve dolu dolu yaamak istiyorsanz bu i gce uymanz ok
nemlidir. Onunla uyum iinde olduunuz zaman insan olma
nn dinamikleriyle sarma dola olacaksnz.

273

DENG MING-DAO

274 YALNIZLIK
Ne izlediklerim
Ne izleyenleri111 var:
Sadece b dalk terasta
Yerin ve gn enginlii var.
Gkler bilse de 111tlak olan,
Nee de keder de bizim seimimizdir.
Yapayalnz duruyoruz bu yaamda. Kimse bizim yaamm
z bizim iin yaayamyor. Ne bir ila ne de bir by bir an iin
bile olsa bizi kendi yaammzdan ekip alamaz. Bunu reddede
biliriz, ama yaran yoktur bunun. Tek bamzayz burada, her
deerli an kendi iradelerimize gre yaamak iin.
Eskilerin gelenekleri ve braktklar rnekler bizim iin yarar
l olabilir, ancak sonu olarak onlar sadece referanslardr. Benzer
ekilde bizim arkamzdan gelecek olanlar da yalnzca bize ait
olanlar dikkate alr ve irdeler. nemli olan varlktr, saf varlk.
Olduunuz eyi, kendinizi kabul edin. Neyseniz o olun.
Gklerde tanrlar varsa, belki onlar gelecei biliyorlardr. Bir
insan olaraksa ben yalnzca gelecein gelecek olduunu syle
yebilirim. lerleyelim ve geleceimizi kuralm, ama onu olas
olan en gzel biimiyle kuralm. nceliin ve zarifliin derecesi
irademiz ve kiiliimizin kusursuzluuyla belirlenir. Bu neden
le, kt talih ve zorluklardan yaknmayalm. Kederli ya da mut
lu olmanz tamamen sizin elinizdedir.

274

365 GNN TAOSU

275 ANLAILMAZLIK
Tao hakkndaki yazlar zellikle anlalmazdr.
Neden? iinkii yazarlar Tao'ya biiyk bir seugi besler, aziz tutarlar onu,
Yolun saygnlk salamCJs zordr.
Tembeller baka yere bakar.
Azimli olanlar zenginlikleri blrlar.

Bir zamanlar eksantrik bir yaz ustas yle demiti: "Sradan

bir insan almalarm beenince rperiyorum. Eserlerimi anla
lmaz bulduklarnda ise memnun oluyorum."
Tao hakknda yazlanlarn anlalmas her zaman kolay de
ildir. Gemite pek ok kez, hatta uzun eitim alm rahipler bi
le dini yazlan doru biimde yorumlama konusunda zorluklar
yayorlard. Bu nedenle bazlar Tao'yu izleyenleri mesafeli ve
elitist olmakla suladlar. Gerekte Tao hakknda yazanlar yal
nzca Tao'yu aziz tuttuklar iin anlalmazdrlar. Onlar yalnzca
Tao'yu anlayp deerini bilebileceklere gitmek iin Tao'nun bil
gisini istiyorlard. Onlar Tao'yu, bir amac olmayp sadece me
rakl olanlara sunarak kirletmek istemiyorlard. Eer dnyadaki
herkes Tao'nun deerini anlayacak olsayd, o zaman Tao'nun
bilgisi herkese serbeste verilebilirdi.
Gerekte, ustalar zaten btn srlar bakalarna aktardlar
bile. Sezgi ve kavraylarn bize iletmek iin gsterdikleri sevgi
dolu kararllklanyla mesajlarn bize anlatmaya alarak ken
dilerini ypratp tkettiler. Yaamn srlar zaten tm kutsal ki
taplarda yazldr. Onlar hep sr olarak kalyorlar, nk onlar
gerekten okumak iin zaman harcamyoruz.
amurdaki mcevherleri grebilir misiniz?

275

DENG MING-DAO
276 AY

Gm disk: Brak sana tanna diyeyim Sen, yanstan yznle.

Bu gece, btn gecelerden de mkemmel biimin,
Varlgn ulu.
B u nu sen de biliyorsun. Henz gne batmadan ortaya karsn,
Gecenin elbisesini giymeden de mkemmelsin,
Byk bir grkemle gzlerini dikip aa bakyorsun,
Bu r/suz dnyay pastoral klmak iin.
Bugn hasat ay var gkyznde. Gecenin kraliesi en ku
sursuz yuvarlakl iinde, yln baka herhangi bir zamanndan
ok daha yakn bize. ivit rengi gkyznde bir gm gibi
parlyor.
nsanlar bu geceyi pek ok nedenden dolay kutluyor. Baz
lar iin ayn gzelliinin tadn karma zaman. Onu eker, a
rap ve ayla tost yapyorlar. Dierleri iinse geveyip rahatlama
ve hasat iin kranlann sunma zaman.
Ay festivali kadnlarn festivali, onlarn tapnma zaman. Ha
sat ay, serin karanln yazn parlak scaklrun zerinde yk
selmesini sembolize eder. Bu bize evrendeki eitlii aruinsatr:
dii ve erkek, scak ve souk, sert ve yumuak - tm bunlar b-
tnsel bir dengenin paras.
Eer kadnsanz bugn sizin tapnma ve kutlama geceniz. Bir
erkekseniz kenara ekilip elerinize, annelerinize ve kz karde
lerinize yalnz kalmalan iin frsat verme geceniz. Fakat hepi
miz sonbahann zenginlikleri iin kran duyabilir ve gelecek
k iin hazrlklara balayabiliriz.

276

365 GNN TAOSU

277BTN

Bu tavuklarn sunulu biiminden nefret ediyorum.

Hepsi plastik bir torba iinde paketlenmi
Basz ve ayaksz;
Boyun, yrek, cier ve talk
indeki bolua doldurulmu.
nsanlarn niye birbirlerinden kopuk olduklarna hayret etmiyorum.
Geleneklere bal insanlar yiyecek iin alveri yaphklar za
man hayvan btn olarak grmek isterler. Kiisel ilikilerin da
ha nemli olduu ve yeryzne yaknln bir yaam biimi ol
duu kltrlerde insanlarn yiyecekleriyle de blnmez bir ili
ki iinde olmay istemeleri arha deildir. Yiyeceklerini sabn
alrlar ya da yetitirirler, onlar toplar, temizler ve piirirler

-kran duyarak yerler yiyeceklerini. Onlar karsnda duygu

sal deillerdir-pratik olmalar yaamak iin ldrmemiz gerek

tii gereini anlam olmalarndandr. Ancak yine de onlar
ayakta kalmak iin ldrdklerine kranlarn sunarlar.
Bugn yiyeceklerimizle btnsel bir iliki iinde deiliz. On

larn yetitii yerleri grmeyiz, mevsiminde yetimeyen eyler

yeriz, tanmadmz kiiler tarafndan yaplm hazr yiyecekler

sahn alrz. Yiyeceinizi tanmann, nereden geldiini bilmenin,

onu kendi ellerinizle hazrlamann mthi bir gc vardr. O yi

yecek, ister hayvan olsun ister bitki, bize gda olmak ii_n yaa
mn vermitir. Yapabileceimiz en asgari ey onu tam olarak ve
saygyla paylamakbr.
Gnmzde yaayan insanlarn kendini soyutlanm hisset
mesi olduka sk rastlanan bir ey. nsanlar arkadalar olmad
ndan, sahici deneyimler yaayamadklarndan, kim olduklar
n bilemediklerinden yaknrlar. Yiyeceimiz besin ve onu yeme
biimimiz bile btnlkten yoksunsa, yaamlarmzn geri kala

nnda btnl nasl hissedebiliriz?

277

DENG MING-DAO

2 78 TARH
afakla birlikte her yana yaylm sonbahar aalar
Sanki verniklenmi gibi griin iiyorlar,
Eski lir sava alanna mesken tutmu,
Bt hayaletler gibi bir tii rlii ayrlamaz buradan.

Yrrken derin bir kasvet hissettiiniz sessiz yerler vardr.

Eski sava alanlarnda durum byledir. Burada insanlar lm
tr. Kararllklarnn gc hala nlar.
Byle yerleri her lkede bulabiliriz. Bu topraklar deerli ol
salar bile genellikle kimse oralarda bir yap kurmak istemez.
llerimizi unutmak istemediimizi syleriz. Onlar iin ant ya
plmas gerektiini syleriz. Dierleri de bu tr yerlerin insan
son derece rahatsz ettiini, canllarn llerle birlikte yaaya
mayacan sylerler.
Tarih imdiyi anlamamz iin gereklidir. nsan olarak zaman
iinde bu noktaya nasl geldiimizin bilincinde olamazsak im
diyi ve gelecei planlayamayz. Hangi kaynaklarn ve kklerin
hala canl olduunu bilmeliyiz. Bugn burada bu ekilde da
vurduumuz eylerin nasl byle olduunu bilmek zorundayz.
Ayn zamanda, gemite yaplan hatalar da bilmek zorundayz
ki ayn eyleri tekrarlamayalm.
Tarih her zaman grkemli deildir. Tarihimiz kimi zaman
melankolidir. Bunu kabul etmeliyiz. Bu yaam korkuntur ve in
sanlar birbirine korkun eyler yapmaktalar. yi ve gl adna
yaamamz bekleniyorsa, mmkn olduu kadar ok temelimiz
ve deneyimimiz olmaldr.

278

365 GNN TAOSU

279 DNGNLK
Riizgiir bambuyu yerinden oynatr,
Ama riizgar getiginde,
Bambu sessizdir.
Kaz buz gibi havuza iner,
Ama kazlar utuunda,
Hibir iz kalmaz onlardan
Ay ekilde,
Krmz toz geip gittiinde
Zihin dingindir.

Dnyann ilerine kimileyin rtmeceli olarak krmz toz di

ye deinilir. Bu, dnyayla balantnn bir kenara itilmesinin ko
lay olmadn, ayn ek.ilde ona tu tunmann da zor olduunu
ifade etmektedir. Meditatif bir balant bulmaya alabiliriz, fa
kat dnyann uyanmlar zihinlerimizi kasp kavurmaya devam
l'l tii srece gerek dinginlik olanakszdr.
Kendimizi yaamn zorluklarnn dnda tutarsak, doal
olarak oradan ne bir yaklam ne de bir uyarm gelecektir. O za
man zihin dingin kalacaktr. Dingin zihin varln en stn hal
lerini yaayabilecek yetenektedir.
phesiz, sknt ve keder yaratan kaynaklardan, tehlikeler
den, fiziksel batan karclardan ve gnlk yaamn ayak ba
larndan tmyle uzak durmak bunu baarmann bir yolu ola
bilirdi. Bunu yapmaya hazrsanz ve byle bir seeneiniz varsa
byle yapmalsnz. ok ksa bir srede tatmin ve mutluluk du
yacaksnz. Ancak bu dnyada bir sre daha kalmaya zorunluy
sanz ve hala huzur sanatn yaamak istiyorsanz, daha mikro
kozmik bir lekte geri ekilmeyi denemelisiniz. O zaman din
ginlik en azndan ksa srelerle olasdr.

279

DENG MING-DAO

280 L
Doum gnleri, yldnmleri, anma gnleri, festivaller
Yoldaki ilerleyiimizi ler.
Ka yandasnz? Geriye baktnzda tatmin olduunuz bir
yaam m yaadnz?
Ne kadar zamandr kendinizi adam bir durumda yayor
sunuz? Gemi yaamnz bu anlamda kesintisiz bir gelime
iinde miydi?
nemli bir dnya olayndan bu yana ne kadar zaman geti?
Dnya ortak iyiyi yaratmada bir yol ald m?
Bugn bir kutlama gn m? Geen kutlamadan bu yana ne
ler yaphnz?
Her geen gn, yolda bir ke tadr. Eer yola yeni bal
yorsanz geriye bakp gemiteki bir yl, on yl ya da onlarca yl
sren sabr ve direnme dnemlerini anmsayacanz gn ka
rarl ve istekli bir ekilde beklemek gzel bir eydir. Bugn bir
yldnmn kutluyorsanz, ilerleyiinizi srdrdnz d
nemleri bir hesaplayn ve memnunluk duyun.
Tao'yu izleyenler doum gilerini kutlamazlar, yola bala
ylannn yldnmlerini tutmazlar. Tao'yu izlemenin kesintisiz
bir ak olduunu, takvimle bozulmamas gerektiini sylerler.
Amaszca, babo gezinen yryler gibidirler, ne gidecek
leri yoldan ve uzaklktan ne de zamandan dolay kayglanmaz
lar. Dierlerimiz henz bu saf kendiliindenlik dzeyine ulaa
mad. nk biz hala yolda gvenli bir yer salamaya alyo
ruz. Dnm noktalann, kendimizi cesaretlendirmek ve ilerleyi
imizi lmenin bir yolu olarak geirmeyi istemek yararldr.

280

365 GNN TAOSU

281 LENMEM
Heykel bir kez bitti mi,
Kollann deitirmek iin ok getir.

Ancak hi dolcunulmam bir blok iin

Olasllclar vardr.

Bir ocuk yetitirmek kolay deildir. Her zaman rnek ver

mek. rnek olmak zorundasnz. Bazen hem ocuun hem de

onu yetitirenin, ocuun yetikinin yapt birtakm eyleri

yapmamas gerektiini anlamalar nemlidir. Bu ikiyzllk de

ildir. Bilgeliktir.

Bir zamanlar babasnn tlerine, "Siz de ayn eyleri yap

yorsunuz" diyerek tepki gsteren bir ocuk vard. Baba ocuu

bir tapmak figrleri oymacsna gtrd. Avluda byk kifur

ve gl aac bloklar vard. Stdyonun iinde, zerinde hala kes

ki izleri duran idollerden, parlak renklere boyanm ve yaldz

lanm aheserlere kadar kimi bitmi kimi yanm pek ok heykel

duruyordu.

"Senden daha yalym" dedi baba. "Bundan dolay daha ok

bu bitmi heykellerden birine benziyorum. Baardm eyler de

var, yanllarm da. Bu heykel bitirildii zaman
larnn eklini deitiremeyiz.

artk onun kol

"Ama sen, olum tpk avluda ekil verilmeyi bekleyen

odun paralan gibisin. Benim yaptm hatalar yapmaru istemi

yorum, bu yzden de birtakm eyleri yapman istemiyorum.

Bak bana. Evet, baz eyleri hal;i yapmaya devam ettiimi sy

lyorsun, peki bu sana, bir hata bir kez senin iine kazldktan

sonra onu tamamyla silip atmann ne kadar zor olduunu gs

termiyor mu? Beni taklit etme ve benim yaptm hatalar da

yapma. Ancak o zaman benden daha gzel olabilirsin."

281

DENG MING-DAO

282 ODAK
ki satran ustas kar karya gelir
Miizik, koro ve ses olmadan.
Sandalyeler gcrdamyor,
Seyirciler sessiz.
yleyse neden insanlar zensizce meditasyon yapyorlar?
ki satran oyuncusu karlatklar zaman izleyiciler saygl
bir sessizlik iindedirler. Herkes neyin tehlikede olduunu an
lar. Herkes ustalara tam bir sessizlik ve younlama ortamnn
tannmas gerektiini bilir. Ancak sra insanlarn meditasyonla
ilgili tutumlarna gelince, grltl sokaklarn, dncesiz oda
arkadalarnn, kt kokularn ve kirli odalarn hibir etkisi ol
mad dnlr. Meditasyon, her eye karn evresel gerek
lerden soyutlanm zihinsel bir eylem deil midir?

Eer byle olsayd, meditasyon salonlar olmazd. Byle ol

sayd, teselli bulup rahatladmz mekanlar olmazd. Byle ol
sayd insanlar gizli bahelerin sessizliini aramazlard. Meditas
yon ek olarak yaplan bir eylem deildir. Salt rahatlama ve stres
atma deildir. O insann insanlna odaklanmasnn yollarn
dan biridir.
Meditasyonda iyi olmak istiyorsak, doru bir yerde yapma
lyz. Havann temiz olduu, doaya yakn ve rahatsz edilme
yeceimiz yerlere ihtiyacmz var. O zaman dinginlik, huzur,
sessizlik haline geebiliriz. Eer bir satran oyuncusunun kesin
tisiz odaklanmaya duyduu gereksinimi anlyorsak, meditasyo
numuzun da tam bir zene gereksinimi olduunu anlayabiliriz.

282

365 GNN TAOSU

283 SRE
Giie giiniin yars parlar,

Geri kalan zaman ayn hkiiyetindedir.

Her tefekkiiriin de
Uygun bir siiresi olmaldr.
Baz rahiplar bir defada on alt saat meditasyon yaparlar. Ba
zlar bada kurmu bir durumda yle uzun bir sre otururlar
ki, ayaklarnn yanlarnda nasrlar oluur. Bazlar bedenlerini
dik tutmak iin desteklere ihtiyalar duyar ya da uyuduklarn
da enelerinde hissettikleri aayla uyanmak iin enelerini yerde
duran sivri ulu sopalara dayarlar. Bu hayranlk duyulacak bir
ey midir? Ya da sadece saplant mdr?
Meditasyonun uygun bir sresi olmaldr. nsan doru yn
temleri bulduunda, bunlar yaamn geri kalanndan soyutlan
m bir eylem olarak grlmemelidir. Tao'yu izleyenler meditas
yonu yaplmas gerekli nemli bir ey olarak grrler, belli kii
lere veya toplulua zg olduunu dnmezler. Bu varoluun
asl noktas yaamaktr ve tm yaayanlar hareket eder ve b
yr. Bu nedenle meditasyon yaamn akyla btnlemeli, te
ki eyler z.erinde egemenlik kurmamaldr.
Bunun bir istisnas vardr. Bu da kiinin kendiliinden, do
al olarak uzun bir meditasyon dnemine girmesidir. Bu dnem
bazen gnlerce, hatta aylarca srebilir. Bylesi bir meditasyon
zoraki bir oturula yapay olarak balayan meditasyonla ayn de
ildir. Bu tmyle farkl bir meditasyon biimidir. Kii artk ev
renle birliktedir ve meditasyon bir eylem olmaktan kar. Doal
bir ifadeye dnr.

283

DENG MING-DAO

284 EVRE
Nasl yaayabilirsiniz
Hi dinmeyen trafik grltsyle?
pn pis kokusuyla?
Dalann yerine binalann grntsyle?
Nehirlerin yerine caddelerin hareketiyle?
Toprak yerine betonu hissederek?
Gleriyle, karmaklklaryla, tarihleriyle, uygarlk iindeki
yerleriyle unl metropoliten blgeler vardr. Bu blgeler ayn
zamanda ruhsalln merkezleri olamazlar. Onlara sadece ak
gzlerle, ak bir yrekle bakmanz gerekir. Kutsal bir ey bura
da nasl kk salabilir ki?
Trafiin grlts hi bihnez. Gnn ya da gecenin bir sa
atinde bu dikkat data grleme, bu iten ie sren titreme, sal
lant, ince ve grnmez olan bozar. Hava temiz deil, toz ve ku
rumla doludur. zellikle scak havalarda, ryen pn koku
su czzam kokusu gibi binalardan dar taar. Toprak nefes ala
maz, betonun, asfaltn, eliin ve hurdann altnda havaszlktan
boulmu gibidir.
Buralarda yaayan baz insanlar maneviyatla ilgilenir. Bu e
hir ortamnda yksek dzeylere ulamann olas olup olmayaca

n bilmek isterler. Yant hayrdr. Bylesi bir ehir ortanunda

tmyle farkndala ulamak olas deildir. nk farkndal
yaamak zel bir psikolojik duruma ulamak demektir. Bu da
sessiz bir gelime, eitilme, ince ve grnmez olann bilgisini
gerektirir. ehrin btn o kkreyiiyle oradayken ilahi olann
arks nasl duyulabilir ki?

284

365 GNN TAOSU

285 AYDINLIK
Ay, gn ortasnda parlar.
Usta, insanlar kutsar.
Alakgnlllk iyidir, ancak bazen amaca uygun deildir.
Kendi zel alan iinde kendi kendini gelitirmek iyidir, ancak
bazen o da amaca uygun deildir. Neden? nk insan hibir
zaman bakalanna yardm etmek iin giriimde bulunmazsa ve
modem zamanlarda spiritel olmann olas olduunu gsterir
"
se, insanlar inanlarn yitirirler. nsanlar spirite bir ustay din
lemeye zeletiri duymak iin deil, kusursuz olan grmek iin
giderler.
Gemite ustalar, insanlarn kendilerini grmeleri iin da
lardan inerlerdi. nsanlarn arasna dnerek maneviyatn sa
lamln pekitirirlerdi. Kalabalklar arasnda yryerek dier
lerinin de kendilerini eitmeleri iin esin kayna olurlard. li
kide olduklar insanlara yardm ederek dorudan dierlerinin
yaamlaryla balant kurarlard. Kendi kendini yetitirmek ve
ruhsal olan zerinde younlamak iyidir, ancak insann trde
lerini hatrlamasnn gerektii zamanlar vardr.
Varlyla evresini aydnlatan bir insan gn ortasndaki ay
gibidir - normalde sakl olan ylesine parlak bir olutur ki, o en
parlak bile glgede brakr. Ustalarn insanlar arasnda y
rmeleri de byledir. Varlklanyla, yollarna kanlar aydnlatr
ve mutlu ederler.

285

DENG MJNG-DAO

286 GRETME
rendiini geri ver.
Deneyimini payla.
Bakalarna retme konumundaysanz, hibir ey saknma
dan retmelisiniz. Bilgiyi tutmaya ihtiyacnz var m? Yaamn
srrn birbiri ardna on kere syleyebilirsiniz, o yine de emniyet
te olacaktr. Her eyden nce sr yalnzca onu kendi yaamlarn
da gerekletirmi insanlar tarafnda bilinebilir, onu yalnzca ii
tenler tarafndan deil.
Eskiden ustalar bencildiler. Kendileri akl almaz bir zorluk
iinde renmilerdi, buna karlk olarak bakalar iin de bu
nu zorlatryorlard. Bunun tesinde rencilerinin kendilerini
gemelerinden korkuyorlar, bylece her zaman birtakm ipula
rn ellerinde tutuyorlard. Ne denli aptalca bir tutumdu bu! Bir
renci, ustas yeteneklerini bastrmasna izin vermedii srece
nasl olur da ustasna meydan okuyabilir? Tarafsz bir ekilde ve
bilgiyi kendinize saklamadan retmelisiniz.
gcnz gelitirdiiniz zaman, o artk iinizde birikmeye
balar. Fakat garip bir durum yaanr. Onu sonsuza dein tuta
mazsnz. Bunu yapmaya alrsanz manevi enerji sizi ykma
urahr:Onu makul bir ekilde (bakalarn iyiletirmek, baka
larna retmek, onlar rahatlatmak iin) kullanrsanz, enerji
gitgide glenerek srekli kendirli dolduran bir kuyu gibi yeni
den ortaya kacaktr. Ne kadar ok verirseniz o kadar ok kaza
nrsnz. Ne kadar ok kendinizi deil bakalarn dnrseniz
benliiniz o kadar ok ey kazanr.

286

365 GNN TAOSU

287 TAMAMLANMA
Tekerlek,

Yalzca kendini oluturan

Son buk takldmda
Tamamlanr.

Tutkular, kariyer, aile ve gnlk kimlik d tekerlee benzer.

Btn farkl yetenekler ve zihnin derin ynleri tekerlek parma
gibidir. Bilin, her eyi bir arada tutan tekerlein gbei gibi
dir. Gbein merkezinde -bizim evrensel gereklie alan y
nmz- boluk vardr.
Ne yazk, biz her zaman btn ve tam deiliz. Belki de daha
genken kardmz frsatlar yzndendir bu, belki de eitim
ya da deneyim eksikliinden. Nedeni ne olursa olsun, iebak
yoluyla bizde eksik olan eyi bulmal ve tamamlamaya alma
lyz. Kendimizin birtakm ynlerini tanmlamamz ve tamamla
mamz tekerlek parmann tekerleimize oturmasna benzer.
Yeterli sayda tekerlek parmamz varsa btnz demektir.
Yeni bir tekerlein uzun bir dn mr olacaktr. Bizim ben
liklerimiz de bir kere btnletiinde, sonsuza dein manevi z
lemlerimize hizmet edecektir.

287

DENG MING-DAO

288 UFUK

Grlen bir keden dierine izilmi tek bir izgi.

Glgelere skca balanm beyaz bulutlar.
evrede olan nce ufukta grnmelidir.
Bize evri/enin her zaman bir kaynag vardr.
Yaam, pek oumuz iin olduu gibi, dzensizlik ve kark
ln kt bir parodisi olmak zorunda deildir. Kii byle olduu
nu dnyorsa, bunun hemen hemen her zaman iki nedeni var
dr: Kii ya hala baknuyordur ya da bak noktas ok alakhr.
Tao'yu izleyenlerin bulunduklar stratejik nokta ok yksek
tir. Yaam onlar hibir zaman artmaz. Bugn yaamlarnda ne
varsa onu gnlerce nceden grmlerdir. Ufukta ne grrlerse
onun iin sak.in bir ek.ilde hazrlanrlar. Byle insanlara bilge de

nir, bunun nedeni onlarn zel yeteneklerinin olmas deil, eyle

ri yksek bir noktadan grmeye zen gstermeleridir.
Tao'yu izleyenler ayn zamanda btn grnglerin bir kay
na olduunun farkndadrlar. Tpk bulutlarn dnyayla gne
arasnda hareket ettikleri iin glgelerinin yerde olmalar gibi,
bizim dmzdaki olaylar da zihinlerimizde iz brakr. Zihinleri
mizdeki bir tepki, bir d olay tarafndan braklan bir iz, bir gl
ge gibidir.
Bu tr fenomenleri, onlarn geliini grebileceimiz bir yer
de durduumuz zaman aka anlayabiliriz. Onlarla sadece on
lar nasl hissettiimizi gz nne alarak deil, ayn zamanda
onlarn dal formlarna bakarak, hatta onlarn kaynaklarn
grmeyi deneyerek iliki kurmalyz. Byle yapmaya zen gs
terirsek hibir ey bizi yldramaz.

288

365 GNN TAOSU

289 BRLEME
Gnei al. Yreine koy.
Ay al. Gbeine koy.
Byk ayy iz.
Kuzey yldzyla birletir.
Tanrlann ok uzaklarda olduu grnden onlann iimiz
den kaynakland grne ulatk. Eskiden onlarla ilikimiz
dikey olarak grlyordu. nsanlar ikincil konumda, tannlar en
yce yerlerdeydiler. Hibir aba harcamadan bu bak asnn,
feodal tanmlamalann ve ocuksu duygulann bir yansmas ol
duunu grebiliriz.
Buna kart olarak, Tao'yu izleyenler tanrlarn var olmad
n sylerler.
Bunu kfr, kutsal eylere saygszlk olarak dnenler ana
noktay gzden kanyorlar. Oysa Tao'yu izleyenler, ilahi olanla
blnmesiz ilikiyi kurmaya alyorlar. Birlik durumuna ula
maya alyorlar.
Eer insanlar tanrlaryla birlerse, bundan onlarn arasnda
bir blnme olmad sonucu kar. Onlar arasnda bir blnme
yoksa o zaman onlar tanndr, tann da onlar. Bu, bir insann, tan
nlarn yapabilmesi gereken her eyi yapabilecei anlamna gel
mez. Aksine, onlar ilahi ve kutsal olanla ilgili olarak aynrnlarn,
korkularn veya belirsizliklerin olmad bir olu ve anlay du
rumuna ularlar.
Bu nedenle biz bazen yldzlan z varlmza tamay d
nrz. Tao'yla birlemek isteriz. znd:, biz Tao oluruz, Tao da
biz.

289

DENG MING-DAO

290 DNM
Yllarca nce beni yaraladn;
Yaralarn yllardr ka111yor.
imdi geri dndn.
Ama ben artk ay ben deilim.

Gemite savalar akupunkturcularn kulland noktalara

vurarak dvrlerdi. nl bir kl ustas, rakibinin ona bu e
kilde saldrd bir delloda lmcl derecede yaralanmt.
Sonra kl ustas gezgin olmaya karar verdi ve dv yaamn
dan elini eteini ekti. Yllar sonra rakibi onu buldu ve tekrar
dello yapmaya davet etti. Dvtler. lk birka darbeden son
ra rakibi aknlkla birka geri adm att. Kl ustas glmse
yerek unlar syledi: "Yirmi yldr zayf noktalarm deitir
mek iin eittim kendimi." Bunu gerekletirerek sonunda zafe
re ulaabilmiti.
Ruhsallk, manevi gelime bir i iyileme srecidir. Gemiin
yaralarn tmyle kefedip iyiletirmediimiz srece, kendini
gelitirme yolunda en byk engeller halini alabilirler. Bu i yl
larca srebilir, ancak bunu baarmak zorundayz.
ou kez teki insanlar - dmanlar yaralar bizi. Bu.grn
mez incelikte bir eydir. Dmanlarmz sokaktaki dier insan
lar olabildii gibi bize ok yakn insanlar; anne babalarmz,
retmenlerimiz, kardelerimiz, sevgililerimiz, arkadalarmz da
olabilir.
Bu insanlardan uzaklar ve uygulamamzda baarya ula
rsak, onlar artk yaamlarmza tekrar girme ansn kaybede
ceklerdir. Bu nasl olabilir? ncelik.le bizi savunmasz ve zayf
hale getiren eyleri deitirerek.

290

365 GNN TAOSU

291 LERLEME
Meditasyon glciinii yitirmeye balaynca,
Hemen yntemleri deitirin.
Tao'yu izleyenler iin, mrnzn sonuna kadar uygulana
cak bir meditasyon yntemi diye bir ey yoktur. Tao'nun her e
yi deiir ve akar, meditasyon da aynen byledir. Duraan bir
disiplin deil, aksine spiritel yaamn srekli gelien bir arac
dr. Balangtakilerin kendilerine gre bir meditasyonu vardr,
ilerlemilerin kendilerine gre. Basit insanlarn meditasyonlar
basittir, karmak insanlarn meditasyonlar onlar tmyle e
kip iine alr.
Ne eit bir insan olursanz olun, belirli bir ie dal ynte
minin tm gizilgcn tkettiiniz zamanlar olur. Her eyden
nce yntem yalnzca znel bir yapyken, zmlemeye alt
mz bilinalt sonsuz, deiebilir, ele avuca smaz bir eydir. Bu
yzden bir yntemin ii bittii zaman bir bakasn denemelisi
niz. Kimileyin yntemler arasnda geiler yapmak yeterlidir;
bunun tesinde daha st meditasyon aamalarna gemeye ge
reksiniminiz olacaktr.
Kendinizi rahatsz hissediyorsanz, bu manevi yolda tmy
le olgunlamadnzn iaretidir. Meditasyonun en st aamala
rnda zihin tam bir dinginlik durumundadr. Bu durumda insan
hibir ey duyumsamaz, hibir eyden kayglanmaz. Meditas
yon zn yitirdiinde sizin bu dinginlie ulamanz nleyen
bir zihin meguliyeti var demektir. Bu yzden rahatszln do
al olarak ortadan kalkt ve sadece dinginliin kald gne
dein deiirsiniz.

291

DENG MING-DAO

292 DENGE

Yaz, imenleri sarartp soldurdu,

Yapraklar kavurup kfida dndrd,

Gller kuruyup atlak kil halini ald . .

Souk sonbahar pek de rahatlatmad ortal Yalnzca yknty kra ile kaplad.

Ancak erken gelen hafif yamurlarla,

Topran yarklar yumuad

Kurumu bitkiler zlmeye baladlar.

Yava yava, denge yeniden kuruldu.

Pek ok kltr, yallar birok k yaam kiiler olarak ta

nmlar. Yallar birok dngnn gelip gittiini grmlerdir ve
onlarn bilgelikleri yaamn ykseli ve iniini uzun uzun gz
lemlemelerinden kaynaklanr.
Eer uzun vadeli bir bak amz varsa, dengenin doann
ilerleyii srecinde kurulduunun farkna varrz. Doa sadece
bir dzeye bal kalarak denge kurmaz. Tersine, elementler ve
mevsimler srekli birbirlerini izlerler. Denge, Tao tarafndan ta
nmland biimiyle statik deil, birbiriyle rten almak gi
di gelilerden oluan dinamik bir sretir; baz evreler alabildi
ine ar grnse de dierleri tarafndan dengelenir.
Her eyin bir yeri vardr. Her eyin bir mevsimi vardr. Den
ge, olaylar tersine dnerken, burada olan, gelmekte olan ve
bunlarla nasl kusursuz bir uyum iinde olunacan bilmektir.
Bu sayede, meydan okunamayarak bir ycelie ulalabilir.

292

365 GNN TAOSU

293 ARALIK

Souk krfezin zerinde yedi kaz dmdz bir hat aarak ilerler.

Aralarndaki uzaklk hi mi hi deimez,

Sivri kanatlan sanki bir eksendeymi gibi boylu boyunca yol aarlar
kendilerine

Bugn, dnle yarn arasndaki en m kemmel andr.

Her sabah, bir eylere yepyeni, taptaze bir balang demek

tir. Dn, zahmetli, bkbrc, yorucu bir gnse, bugn farkl bir
eyler yapmak iin verilmi bir frsathr. Dn zafer ve doyumla
doluysa, bugn, onu daha da ileriye gtrmek iin sunulmu bir
anshr. Hepimizin, neredeyse her zaman yapt ey, sabah uya
np o gnk programruz zerine dnmek ve ayn renksiz, s
kc metne uygun oyunu oynamamz gerektiini kabul etmektir.
Bunu kabul etmek zorunda deiliz. Eer her gne zg olan ya
kalarsak, olas en byk doyuma ve ferahla kavuuruz.
imdiye dek, Tao'yla ilikimize zamanlama ve konum asn
dan deindik, oysa dnemler arasndaki aralklar net bir
ekilde ayrmsamak da bir o kadar nemlidir. Kazlar, dinamik
bir denge kurabilmek amacyla birbirleri arasnda mkemmel
bir ekilde ayarlanm bir mesafe brakrlar; biz de bir gn iin
de yaadmz olaylar arasnda geen zamana ilikin olarak ay
n eyi yapmalyz. Eer biz de bpk kazlarn yapb gibi, bu an
larla, birbirimizle, mevsimlerle birlik iinde hareket edersek,
Tao'yla tam bir uyum iine gireriz.
Bugn, dnle yarn arasnda asldr. Dn balam olduu
nuz ey bugn de devam edebilir, kesintiye de urayabilir. Ya
rn iin istediiniz ey bugn yerine getirilebilir ya da yok edi
lebilir. Her sabah yeni bir gndr. Bu gzlem basmakalp gr
necek denli basittir. Eer basit olan gzlemleyebilirsek, Tao ze
rinde almamza hi ihtiya kalmaz.

293

DENG MING-DAO

294

OTIIR U

Kedi gnete oturur.

Kapek ayrda.
Kaplubaaysa kayada,
Kurbaa nilfer yaprann zerinde.
Peki insanlar neden b kadar akll deiller?

Tao'yu izleyenler hayvanlarn bilgeliinden sz etmekten

holanrlar. Gnein alhnda kprtsz uzanm bir kediyi ya da
yukarya doru uzatt ban ayn kprtsz pozisyonda tutan
bir kaplumbaay grdklerinde, bu hayvanlarn meditasyon
yaptklann sylerler. Bu hayvanlar hareketsiz kalarak enerjile
rini korumay bilirler. Yararsz eylemlerde bulunmak yerine
enerji toplamak iin kendi ilerine ekilirler.
Meditasyona bir eit garip dinsel bir eylem etiketi yaptran
sadece insanlardr. Gerek durum ise byle deildir. Uyuduu
muzda, kendimizi bir kitaba kaptrdmzda ya da etrafmzda
"gndz dlerine" daldmzda ya da etrafmzda neler olup
bittiini fark edemeyecek denli bu dncenin iinde kayboldu
umuzda meditasyona benzer bir eyler oluyor demektir.
Meditasyonu srad bir ey olarak dnmeniz iin bir ne
den yoktur. Tam tersine; meditasyon bizim en saf ve en doal
ifademizdir. Bir dahaki sefere, kprtsz uzanm bir kedi ya da
kpee baktnzda kendi yaamnz dnn. Gnlk prog
ramnzn bir paras olduu ya da felsefenizin sizden talep etti
i bir ey olduu iin meditasyon yapmayn. Meditasyon yapn,
nk doal bir eydir.

294

365 GNN TAOSU

295 ZMLER
Aramaktan korkma;
Aratrma yoksa keif de yoktur.
Ksmi zmlerden korkma;
Tamamlannamlk olmadan
Baar da yoktr.
Kararszlk ve bugnn iini yarma brakmak, ykc alkan
lklardr. Bir projeye balamak iin mutlaka en kk bir ayrn
tnn bile kusursuz hale gelmesini bekleyen ya da ksmi zm
lerle uzlamaktan holanmayanlar en az mutlu olan insanlar
arasndadr. Bir ie balayan kiinin tm ideal artlan elinin al
tnda bulmas pek nadirdir. Tam tersi olan her durumda belirsiz
lik vardr. Bilge kii baka herkes iin anlalmaz olan durumlar
dan en byk yarar ekip alabilen kiidir.
Harekete gemeden nce yaamda her eyin kusursuz olma
sn istemek, yolculuk yapmadan vanlacak yere ulamaya ben
zer. Tao'yu izleyenler iin yolculuun her an vanlacak yer ka
dar nemlidir. Bir admn ardndan teki adm: Tao'nun bilgeli
inin z budur.
Siz kahlsaruz da katlmasanz da gnler geip gider. Eer
dikkatli deilseniz yllar geip gidecek ve siz yalnzca piman
lklannzla hahaa kalacaksnz. Belli bir zamanda bir sorunu
tmyle zemeseniz bile, en azndan giriimde bulunun. Eer
sorunlarnz daha kolay ba edilebilir kk paralara blerse
niz, bu sayede baanya doru belirgin bir ilerleme kaydedersi
niz. Eer her eyin daha nceki planlarnza gre mkemmel bir
ekilde konumlanmasn beklerseniz, o zaman sonsuza kadar
beklemeniz gerekebilir. Ama dar kp yaamn akyla uyum
iinde alrsanz, baannn kk kk eylerin st ste bi
rikmesiyle kazanldn anlayacaksnz.

295

DENG MING-DAO
296 GELME
leyen bir kap menteesi pas tutmaz.
Akan su kt kokmaz.
Yaamnzn sonbahannda bile gelimeden vazgeemezsiniz.
Vazgeerseniz yalnzca d davet etmi olursunuz.
Kiinin beden, zihin ve ruh gibi farkl ynlerinin garip bir
zellii vardr. Bunlar ilemezlerse byme durur. Byme dur
duunda krelme balar. Bu nedenle ne kadar ey baarm
olursanz olun, ka yanda olursanz olun, tm paralarnz a
lr durumda tutmalsnz.
Sadece bize meydan okunduunda byrz. Kaslar diren
olmakszn geliemezler. Zihinsel yetenekler eletirel dnce
olmakszn keskinleemez. Ruh, onu oturan bir ey olmadka
ykselemez. Srekli yeni eyler denemek byk aba gerektirir
gibi grnse de, bu abay harcamazsanz khnz ykseklik
ten abucak dersiniz. Fiziksel idmanlarn zaman zaman yeni
alma yntemleri uygulayarak srdrlmesi, zihinsel ve ruh
sal kamlayalann canl tutulmas, yalanmann getirdii g
szlkten uzak kalmak iin gereklidir.
Yalanmay tmyle tersine eviremeyiz, ancak onu yavala
tabiliriz. Zinde ve diri olduumuz srece pek fazla bir sorun
yoktur. Yalanma doal olmasna karn, kimi zaman Tao'yu iz
lemek, en az derecede direni gstermekten daha fazlasna ihti
ya duyar. Neden yalla, hastala ve kocamla srklene
lim? Kendi kendine meydan okumak da salam fakat zor bir
yoldur. Kimi zaman Tao kolay olan deil zor olan seer.

296

365 GNN TAOSU

297 Z

Bir rahiple koca arasnda ne fark vardr?

Bir rahiple rahip olmayan kii arasnda ne fark vardr?
Bu dnyann felaket ve acyla dolu olduunu kabul ediyorum.
Ve bana verildiinde mtllun da keyfini karyorum.
Tao'yla birlikte olduum srece, farkllklar gereksiz.
Manevi yola girmi kii kendini beenmemelidir. Bu kiilerin
aydnlanma anslar sradan kiilerden daha fazla deildir. Sra
dan kii kutsalla aday kiiyi kmsememelidir; gnlk ya
amda ylesine ok yoldan karc vardr ki, maneviyat yaa
yabilmek kolay deildir. Akas dindar bir erginlenmi (inisi
yeyt) olmak ya da bu yolun dnda kalan bir kii olmak kiinin
Tao'yu bulup bulamayacann belirleyici faktr deildir. Kim
likler yalnzca yolda kazanlr.
Olduumdan baka biriymi gibi grnmeye gereksinimim
yok. Alglarmla ilgili gvensizlie kaplmama da gerek yok.
Kendi kendimi yetitirmek ve eitmek iin yapmam gereken, as
lm kusursuzlabrmaktr, olduumdan baka biri olmak deil.
Bana inanlmaz bir doyum salad iin manevi yolu izliyo
rum. Ve cehennem tehditleri, cehalet ve ac nedeniyle bu yolu iz
lemiyorum.
Yaamn tatl ve ac yanlar vardr. Hepsini kabul ediyorum.
Yaamnn sakin, yansz ve son derece dingin anlan vardr. te
bunlar benim aradm anlardr. Onlar bu varoluun saysz fe
nomenleriyle bana yolumu sunarlar. Kendimi kanklarla ve ra
hiplerle karlatrmyorum. Brakn onlar kendi hayatlarn ya-.
asnlar. Ben, kendi hayatmn tadn karyorum.

297

DENG MING-DAO
298 AAMALAR
Dindar olmadnz takdirde,
Tao'da gvenli bir yer bulamazsnz.
Krallari dna kmadnz takdirde,
Ortada olan kazanamazsnz.
Yaratc olmadmz takdirde,
Tao'da yol alamazsnz.
Yol ler za111a11 11niize almad takdirde,
Gerek Tao'da yiiryemezsiiz.

nsanlar manevi yolda yrmeye baladklarnda, btn ku

rallar renme kaygsna kaplrlar. Bu anlalr, hatta gerekli bir
eydir. ounlukla kendimizi dzeltmek, doru bir hale getir
mek iin sert nlemlere ihtiya duyarz.
Ancak dogmatizm ruhsallk deildir. Kimileyin, kurallara
kar gelmek gereklidir. , gerekten o doktrinin ruhunu yaka
layan bir yol bularak doktrine kar gelmektir. Bir Tao izdei ola
rak insan ite ancak bu noktada olgunlar.
Bir sonraki basamak tam bir yaratclktr. Doktrininizi yle
iselletirmisinizdir ki, onu dnmenize gerek olmad halde
yapacanz her ey kendiliinden doru olacaktr. Bundan son
ra yazl olmayan, ancak kendi kendinize kefedeceiniz pek
ok aama vardr.
Tao'yu izleyenler btn insanlarn gelime aamalarndan
getiklerini bilirler. Birok kii iinde yer aldklar spiritel top
luluklarn atklar zaman onlar terk ederler. Tao'nun yolu ise
kiinin onu aamayaca biimde kavranr. Kii belirli bir basa
ma geebilir, ancak onu getii zaman bir bakasna girer. Bu
ekilde Tao'yu izlemek her zaman canl ve yaamsaldr.

298

365 GNN TAOSU

299 VAR OLAN

Sis diiyay belirsiz bir resme diitiiriir.
Yakdaki agalar bile yar griinmez olr.
Ama yanlz bir karga gak/amay kesmez.
B riiya n m iinde olmaya kar kar o.
Bilgeler bize defalarca bu dnyann dten baka bir ey ola
madn syleyip durmulardr.
Sisin, dalarn ve vadilerin grntsn bulanklatrd,
aalarn ve ky evlerinin yar saydam hayaletler gibi grnd
sisli sabahlara uyandmzda, biz de onlarla uyum iine gi
reriz. Biz de ayn belirsiz serab Vermont'un tepelerinde grme
mi miydik? Ya Yagtze Nehri vadisinin oyuklar? Paris'in sokak
lar? Anlar dlerle birleip gereklii dsel grntler geidi
ne dntrmez mi?
Dnya, ka olmayan bir dtr.
Bu durgun dte baran bir karga vardr. Hi susmaz. Me
zar sessizliindeki afak vaktinde her ey sanki donmuken bu
ku ln srdrr. Belki o da ayn dn farkna varr. G
rltyle protesto eder.
Eskiler d gereklii gerekd olarak ele alr. Ama bir de i
gereklik vardr. Bazlarmz b u varoluun koullarn hemen
kabul etmez. Grmek iin gzlerimiz vardr, ancak bu varolu
sal yanlgnn yanlln kantlamak iin sesimiz de vardr.

299

DENG MING-DAO

300 DZELTME
Merkezde sa kl geniliinde bir sapma
Kenarda yz millik bir hataya neden olur.
aba bu kadarcksa,
eyleri doru bir hale getirmek iin neden tereddt ediyorsunuz?
Tao'yu anlamak iin aba gsteren birok insan vardr. B
yk bir itenlikle mzik dersleri alrlar, kutsal yazlan okurlar,
yabanc dil renirler, beslenme zerinde alrlar, elbiselerini
deitirirler ve tapmaklara giderler - btn bunlar Tao'ya ula
ma umudu iinde yaparlar. Ne yazk ki bunu bir sa kl farky
la karrlar. nk bir insann Tao'yu anlamaya balamas iin
birisinin ona kvlcm vermesi gerekir. Bu belki de dorudan
naklehne denen eydir. Garip grnebilir, ama Tao'nun bilgisi
nin tek iletilme yolu budur.
Kitabi bilgi yararldr ve insana derin, teorik bir arkaplan
salar, ancak Tao'nun gerek kavran kiiden kiiye iletilebil
mesiyle mmkndr. Baka bir yol yoktur.
Bu yzden, gerek bir Tao anlayna ulamsanz bunu birin
den almsnz demektir. Eer bu kvlcma gereksinim duyan bt
riyle karlamsanz ve onu verebilecek durumdaysanz, o

za

man verin. Bencil olmayn. Yol gstericiye ihtiya duyan ama bu

lamayan birok insan vardr. Bir tek kiide bile bir farkllk yarata
biliyorsanz, gerekten olaanst bir deere sahipsiniz demektir.

300

365 GNN TAOSU

301 BR O LMA
Duvarlan ykarsam, baheyle kuatlm bir durumda kalnm.
Seti ykarsam su altnda kalrm.
Meditasyon yaamdan ayrlmamaldr.
Tao'yu izlemek benlikle d dnya arasndaki tm ayrmlar
ortadan kaldrmak demektir. eyleri, ierde darda, znel nes
nel diye etiketlemek yalnzca kolaylk salamak iindir. Gerek
te sadece balang aamalarndayken izlenecek bir Tao'dan sz
etmeliyiz. nk gerek aydnlanma, izlenecek bir Tao olmad
nn, ama kendimizin Tao olduumuzun farkna varmaktr.
Bu anlay, bir duvarn yklmasnn, bu yaamda bizi
Tao'dan ayran ikin bir eylerin olduuna ilikin yanl dn
. cenin yklmasnn arkasndan gelir. Duvar bir kez ykld m
Tao'nun iinde buluruz artk kendimizi. Biz Tao'yuzdur.
Bir kere bu anlaya ulatktan sonra meditasyon yapmaya
devam edecek miyiz? Hala devam ederiz, ancak-o artk yalnz
ve yaltlm bir eylem deildir. Nefes almak kadar yaamn bir
parasdr. Sizle Tao arasnda bir fark olmadn ve meditasyon
la "sradan" eylemler arasnda bir fark olmadn anladnz
zaman Tao'yla bir olma yolunda doru bir ekilde ilerliyorsu
nuz demektir.

301

DENG MING-DAO

302 OLGUNLUK
lmszlk bilgelii dounaz.
Yalnzca lmllktr bilgelii douran.
Bu dnyada, birok yaama yetecek kadar ok deneyim ya
am insanlar vardr. Onlar bize lmszlerle ilgili en yakn fik
ri verir. te yandan bu insanlarn bazlar insan umutsuzlua
drecek lde hamdrlar. Her eyden nce, yaam ne zaman
onlar iin zorlasa yeni bir yola ynelmiti onlar ve ans bu ya,
yeni yol her zaman zengin ve verimli olmutu. Yaam onlara y
le kolay geliyordu ki, hep bir porsiyondan fazla almlard.
Ne yazk ki, olgunluk yalnzca lmllk dncesinin ver
dii gzdandan kaynaklanr. Baar yalnzca baarszlk kor
kutmasndan kaynaklanr. Bask olmasayd plan yapamaz, akl
mz kullanamaz ya da zenli olamazdk. Bir eyi baarmak,
varlmzn deerli olduunu kantlamak iin ok az zaman
mz olduunun farkna vardk ve daha ok aba gsterdik.
lmsz biri hibir zaman bu abay anlayamazd.
Din geleneklerimiz bize yaamda kusursuz ve basit bir yol

sunabilseydi iyi olurdu. Her eyden nce, biraz geliigzel bir

biimde yayoruz. Yaamlarmz hem hatalardan hem de baa
rlardan rl bir ileme gibi. Din bize her zaman anlaml bir r
nek sunamyor. Verebileceimiz en iyi kararlan vermeliyiz. OI
gunlabka yolumuzu daha iyi grebiliriz.
lm bizi motive ediyor. Baarszlktan korkuyoruz. Bu gi
zemli, bazen de dman dnyayla bar yapmalyz. lmsz
biri bunlardan hibiriyle uramaya gereksinim duymazd.
Ama biz lmller buna gerek duyuyoruz. Kendimiz iin iyi bir
gsterim oluturmaya almalyz.

302

365 GNN TAOSU

303 YALANMA
Sis ve kar dnyay rter.
Sska aalar incecik kar kuanr.
Ta antn altnda bir ift giiler.
Diken diken olmu itin arkasnda,
Pelerinli bir kadn at syliiyor.
Yallk yalnzdr.
Gmdiim dler yakam brak111az.
Bu har111aniyi omuzlamaya hazr mydm?
Kaygsz bir genliin iistiinii rtt o.
i111di ne annem babam, sevgili111 ne de arkadalarn var,
Ve byk n ilkyaz yapraklar kadar uzak.
Sevgili genler, hi yalanmay dndnz m? Eer d
nseydiniz, zamannza ok daha fazla deer verebilirdiniz.
Sevgili yal dost, gemiini dndn m hi? Tabii ki dn
dn. Doru eyler yapp yapmadn merak ediyorsun.
Bu yaam ne kadar da ironik? Ne kadar mthi bir ban ii
ne douyoruz. Genken yalln deerini anlamyoruz. Yaly
ken zaman iinde geriye gitmemize izin verilmiyor. Canllk z
grce akp gittii zamanlar yeteri kadar bilge olamyoruz. Bilge
lik kazandmz zaman, yazg bizi harekete geemeyecek kadar

zayflabyor.
Ah, biliyorum. Tao'yu izlemenin amaa ok iyi konulmal.

Tao'nun srn yalla gzel bir ekilde nasl geileceini ren

mektir. Evet, biliyorum. Peki ben hala onun yakaln, doku
naklln dnmyor olabilir miyim?
Tam bir insan olabilmek geri ekilmeyi bilmektir.

303

DENG MING-DAO

304 KEHANET
Kehanet nasl
D gcn aabilir?
Yaamnzda girieceiniz ok cesurca bir eylemi dnyor
olabilirsiniz. Bu akta ansn denemek olabilir. Yeni bir ie ba
lamak iin dnyann bir ucundan br ucuna tanmak olabilir.
Yeni bir icat yapmak iin daha nce bir araya getirilmemi ey
leri bir araya getirmek olabilir. Dndnz ey size yle a
rtc gelir ki, onu yapp yapmamakta tereddt edersiniz.
Allageldik biimde insanlar kehanete bavururlar. Fakat
herhangi bir kehanet sistemi size nasl yardm edebilir? ster
kaplumbaa kabuu, civanperemi saplar, kristal kreler, med
yumlar, isterse cinler olsun, "oradaki" bu gler size gerekten
bir garanti verebilecek midir? Kehanete gvemek demek ken
di yaamnz zerinde denetimi kaybetmek demektir. Ayn za
manda sorumluluktan kamaktr da -bir eyler yolunda gitmi
yorsa bunun sizin hatanz olmadn syleyebilirsiniz.
D gcne dayal eylem yaamda ok nemlidir. Onsuz da
ha az insanz. D gcnn ortaya kmas iin kararllk ve de
netime gereksinimimiz var. Bu iki eye sahip olmadmz tak
dirde yeni bir eyi ortaya karmak iin gerekli younlamay
gsteremeyiz. Yaamlarmzn gidiine karar verme hakkmz,
bilinmeyenin sunduu belirsiz yattrala brakmamalyz.
Bie ekici gelen her yeni olasl kefetmeli ve akla bir ekil
de hareket ederek niteliklerimizin gcn artrmalyz.

304

365 GNN TAOSU

305

OLU

Meditasyon topyekun bir olu biimidir.

Birok insan meditasyonu anlamaz ve bu yzden de onu red

deder. Onu kabul edenler bile bazen onu eksik anlar. Kimileri
onu bir rahatlama egzersizi olarak dnr; dierleri onu ruhsal
bir mezhepilik olarak grr. Meditasyonun gnlk dilde yaygn
olmayan bir szck olmas da talihsiz bir durumdur, nk bu
onun garip bir ey olduu grn kuvvetlendirir.
Meditasyon bir varlk durumudur. O bir varolu biimidir.
Aklanmas zor olan ey, meditasyonun kiinin yaamnn tm
dzeylerinde ayn anda grlen bir eylem olmasdr. rnein,
yaygn olarak bilinen "gbein zerinde odaklanma"y ele ala
lm. Eer bu uygulama doru biimde yaplrsa, ortaya kacak
sonulardan bazlar unlardr: yi bir sindirim, barsaklarn
daha iyi boalm, denetimin artmasyla birlikte cinsel gcn ge
limesi, canlln artmas, kan dolamnn ve itahn artmas,
duygularn istikrar kazanmas, daha sakin bir zihin, derin spiri
tel gereklerin anlalmas ve tmyle mutlulukla dolu bir va
rolu durumuna girme.
nsanlarn, tek bir eylemin barsaklarn daha iyi almasn
dan ilahi mutlulua kadar deien kesiksiz bir btn iine al
masn kabul etmeleri ok zordur. Ama meditasyon bu kadar
olaaml olmasayd, nasl olurdu da insanlarn yaamnda bu
kadar deerli bir yere sahip olabilirdi?

305

DENG MING-DAO

306 ZAFER
Balamak iin srn.
Tamamlamak iin galip gel.
Terk etmek iin vazge.
Yaamn herhangi bir aamasnn anatomisi nedir? nce s
tnlk ve ustalk kazanmak iin acemice bir mcadeleyle dolu
renme aamas gelir. Sonra kendinizi yarma iinde deneme
aamas gelir. En sonunda sahadan emekli olu aamas gelir,
nk srekli rekabet her zaman devam edebilecek bir yaam
biimi deildir.
Rekabet hep dikenli bir sorun olmutur. Dorudur; nk
yapabileceinizin en iyisini yapmanz talep eder sizden. Bir ko
nuda ustalap onu hi kullanmamak yabanc dil renip eviniz
den hi ayrlmamaya benzer. Eer kazanmay bakalarn alt et
mek gibi dar bir anlamda ele alrsak, tehlikeli bir bencillik iine
deriz. Kazanma bir ulama, erime olarak dnlmelidir.
rnein, yzmeyi renirseniz, bu sizin kendi bilmezliinize ve
tembelliinize kar bir kazanmdr. Bir yarmaya girip kazanr
sanz, bu bakalar zerinde bir kazanm deil, kendinizde en
iyisini baarmanzdr. Dier yarmaclar ikincil bir neme sa
hiptir; nerede durduunuzu bilmeniz, konumunuzu salamla
trmanz, bunun tesinde baarlar aramanz daha nemlidir. Bu
gerek baardr.
Uygun lde zafer ruha verilecek en byk canlandrcdr,
en iyi toniktir. An llere varan zafer, ruhu andrr. Payn
za den zaferleri elde ettikten sonra ekileceiniz zaman iyi bi
lin. En st noktaya ulatnzda yarmaktan vazgein. Sonra
tekrar balayn. Bu, yaamda bir aamadan bir aamaya ilerle
menin srrdr.

306

365 GNN TAOSU

307 ZAMBAK

Uyuyan iek sogan, ayla lekelenmi parmenin derisi,

ncecik siilk dallaryla suya ular Upuzun yeil srgnleri ortaya karan kklerdir.
Bir zambak soan, iinde gelimesi iin gerekli her eyi barn
drarak bymekte olan bitkinin merkezinde yer alr. Suyun ze
rine brakldnda, nce suyu iyice iine alabilmek iin beyaz
kkleriyle aalara uzanr. Ancak o zaman ayrmaya ve harika
yeil srgnler karmaya balar. Yaamda da byledir. Gzellii
ortaya karabilmek iin derinlere kk salmamz gerekir.
ou insan kiinin yaamda gl bir temeli olmas gerekti
ini kabul ederken biz burada daha ok birebir bir yorumdan
sz ediyoruz. Tao'yu izleyenler bedenin btn merkezleri ze
rinde meditasyon yapmaya inanrlar. Ruhsall, tmyle bey
nin ynlendirdii bir ey olarak dnmek yanl olur. Tam ter
sine, kii bedenin btn blmlerinden ykselen enerjiyle derin
bir balant kurmaldr. Kii, cinsel organlar blgesinden gelen
cinsel enerjiyle uyum iinde olmaldr. Kii, daha dengeli olmak
iin bacaklannn (baka kim sizi srekli kald ra bil ir ki?) farkn
da olmaldr. Aadakiler yukandakiler iin nemlidir. Aa
dakiler mthi bir enerjinin kaynadr.
Bu nedenle, meditasyon yaparken bedenin ve zihnin tm b
lmlerinde odaklanan yntemler renilmeliler. Yrrken
ayaklar zerinde odaklann. Hareket ederken tekilerle iyi bir
balant kurmaya zen gsterin. renirken temel kurallar iyi
ce belleyin. Bunu yaparsanz, sonsuz potansiyelinizi yaama ge
irebilirsiniz.

307

DENG MING-DAO

308 Rllll
Mzik ruhumu uyandrd.
nsanlar neden ruhtan konumann anlalmas g ve belir
siz olduunu dnrler? Ruhun, fark edilmesi zor bir ey ol
duunu syler ve maneviyatn sradan gnlk yaam iinde an
lalmasnn ok g olduuna inanrlar. te yandan hep ruhtan
konuuruz: "Bu tablo ruhumda baz eyleri uyandrd." "Ruhu
mu doyurdu." "Burann bambaka bir ruhu var." "O insann ko
caman bir ruhu var." Bu da (en azndan sezgisel olarak) ruh de
nen bir ey olduunu duyumsadmz gsteriyor.
Kendilerini zellikle bilinli olarak dnmeyen insanlar bile
ruhla ilgili deneyimler yaamlardr. Biz onu ince, grnmeyen,
zel, saydam ve fiziksel yasalarn sradan gnderimlerinden ay
n bir ey olarak dnrz. Ruha ilikin ne yapmamz gerektii

ni bakalarna brakabiliriz, ancak "mzik ruhumu canlandrd"

gibi bir ey sylediinizde kastettiiniz ruhu dnn.
Sizin ruhunuz lanete, kutsamaya ya da yeniden doua m

maruz kalmaktadr? Ya da sizin ruhunuz sadece orada mdr? O

bizim en ince, grnmeyen ve en derin insanlmz deil mi
dir? O ayrmsayan, duyumsayan bir bilin deil midir? Yumu

aktr, saldrgan deildir. O dolap evirmez, politik deildir,

hrsl deildir, eytan deildir; deil mi? Ruh, gnlk yaamm
z; bir parasdr.

308

365 GNN TAOSU

309 AGDA
Yogiler artk neden lyor?
Neden artk lmszler yok?
Ne oldu btn byclm?
Melekler neden yeryzne inmiyor?
ada bir yogi tarafndan yazlan bir kitapta, yazarnn be
lirli bir gnde bu dnyadan ayrld belirtiliyor. Kutsal bir insa

nn lmnn bilinemez olduunu, birbirini izleyen pek ok

kuan kutsal kiiyi grdn, hatta o kiinin mezarndan
kalkp dirildiini syleyen kutsal yazlarla nasl da tezat olutu
ruyor bylesi bir ey!
Bugn btn kutsal kiiler lyor. Kimse aziz olarak tannm
yor ve doast artk dikkate alnacak bir konu deil. Neden?
nk insanlar arhk byle eylerin doruluuna inanmyor.

amzn, mistik olann artk nemini kaybettii bir a ol

duunu kabul ettiimizde hala spiritel olabilir miyiz? nceden
olduumuzdan daha fazla spiritel olmamz mmkndr. Ruh
salln srad ile sadece grkemli yogiler ve lmszler iin

olas bir ey olduu dncesinden kurrularak biz de telere

ulaabilir ve onlar kadar ruhani olabiliriz. Hibir insanolu do
utan gelen zellikleri nedeniyle en st anlay dzeylerinden
men edilmi deildir. Eer aryorsak bulacaz. Sonsuza kadar
yaamayabiliriz, lmden kaamayabiliriz, ama kutsal insanla
rn gemite yaphklarn anlayabiliriz.

309

DENG MING-DAO

310 ARKADALIK

Gerek balarla bal olanlar haberlemeye gerek duymaz.

Yllarca ayr kaldktan sonra tekrar karlatklarnda,

Arkadalklar her zamanki kadar sahici ve itendir.

Uzak gemite, diplomatik bir grevi olan gen ve varlkl bir

devlet adam vard. Bir gece bir nehrin kenarnda mola verdiin
de byleyici bir lavta sesi iitti. Kendisi de tutkulu bir mzis
yen olduundan hemen lavtasn ald ve almaya balad. Niha
yet eski bir ykntnn iinde oturan kei obann buldu. O gn
lerde bir aristokrat sradan biriyle ilikide bulunmazd. Ancak
bu iki adam mzik yoluyla bir arkadalk balattlar. Mzikleri
akan su kadar berrak ve doald.
Ylda bir kez bykeli ve kei oban arkadalklarn taze
lerlerdi. Yln geri kalan zamanlarnda bakalaryla mzik yap
ma frsatn bulmalarna ramen, her ikisi de gerek tamamlay
clarn bulduklarn sylyorlard.
Bykeli yllar boyunca kei obann yoksulluktan kurtar
maya altysa da arkada her seferinde reddetti onu. Arkada
lklarn parayla kirletmek istemedi.
Artk salar beyazlam olan bykeli yllar sonra bir gn
belirlenen yere gitti yine, ama arkada orada deildi. Tek ba
na almay denedi, ama melodisinin yalnzlktan boynu bkk
t sanki. Sonunda birisi ona arkadann son ktlk srasnda a
lktan ldn syledi. Bu haber bykeliyi byk bir kede
re bodu. Ne kadar ironik bir durumdu ki, arkadan kurtara
cak kadar paras vard, stelik onun deerini de biliyordu. B
yk bir znt iinde lavtasn krd. "Dostum bu dnyadan ay
rldysa kimin iin alacam artk mziimi?"
Gerek arkadalk ender rastlanan bir uyumdur.

310

365 GNN TAOSU

311 KKLK

Byk eyler baamaya yetenekli olabilirsiniz.

Ama yaam kk eylerden oluur.

Byk eyler pek nadir gelir. Kii byk olan kadar kk

olan da bilmelidir. Hep kalc baarlar kazanmak ve kahraman
olmak arzusu duyarz, ama yaam pek nadiren bu frsatlar ta
nr bize. Gnmzn byk ksm kk eylerle geer -sra
dan meditasyonlar, sradan bir eyler piirme, her gnk ie gi
di geliler, bahede sessizce bir eyler izme- yaamn byk
olaylan bu kk eylerden meydana gelir.
Byk jestler yapmak iin pek nadiren frsatmz olur. am
piyon bir jimnastikinin yaad en byk ve nemli an, tm
yaam iinde bir saatten fazla deildir. Byk ressamlarn al
malar ok ksa srelerle sergilenir. Usta bir mzisyenin en iyi
kompozisyonu, mzikal sesler denizinde ufack bir paradr. Ba
arl olmak istiyorsak kk eylere zen gstermeliyiz.
Saysz kk frsatlar elimizin altndan kap giderken b
yk eylerin gelmesi iin uzun sre bekleme tuzana dme
meliyiz. Byle yapan insanlar yaam boyu kusursuz olmay bek
lerler. Kaderin onlara kar olduundan, dnyann onlarn b
ykln anlayamadndan yaknr dururlar. Eer balarn
indirseler ayaklarnn altndaki o kocaman frsatlar grebilirler.
Balarn eecek kadar alakgnll olabilseler, ellerinin altn
daki bilinmeyen hazineleri alabilirler.

311

DENG MING-DAO

312 CESARET
Yaamn kendi ellerine almaya istekli biri
Dierlerinin yaamn da almakta tereddt etmeyecektir.
Bir zamanlar dalara trmanan iki arkada vard. Biri air,
teki devlet adamyd. Bir gn derin bir vadiye vardlar, aada
araln zerinde uzanan dar bir kpr olan devasa bir uurum
vard.
"Hadi, aaya inip isimlerimizi teki tarafa yazalm" diye
neride bulundu devlet adam. air neriyi kabul etmedi. Bu
nun zerine devlet adam tek bana cesur bir ekilde aaya in
di, kprden geH ve isimlerini ok gzel bir yazyla oraya yaz
d. Ardndan yine yukar trmand.
"Bir gn birini ldreceksin" diye tahmind,: bulundu air.
"Neden byle sylyorsun?" diye bard devlet adam.
"Yaamlarn ellerine alan insanlar bakalarnn yaamlarn
almakta tereddt etmezler."
Cesur insandan saknn. O bir kahraman olabilir, kendi yaa
mn riske atmaya can atar, ama bakalarnn yaamlarn tehlike
ye atmaktan da ekinmez. Her eyden nce, risk stlenmeyi se
ver ve bu yzden de koruma, sevecenlik ve dikkatlilikteki bilge
lii gremez. Byle bir insan bakalarm tehdit eder, anlan kendi
istemleri dorultusunda zorlar, hatta ldrebilir de. Bunu, n
ne geilemez bir duyguyla deil ok daha acmasz bir nedenle
yapar: gereke gstererek. Yapt eylemlere mutlaka ideolojiye,
vatanseverlie, dine veya yasaya uyan bir neden bulacaktr.
Cesur adam saldrya urad zaman g, kuvvet ve gven
le ileriye atlar. Bu taknlk iinde ince ve grnmez olann far
kna pek varamaz. Yaam basit deildir ve yaamda ustalamak
ok zaman alr. Kim bilir belki de bu yiizden cesurlar gen, akl
llar yaldr.

312

365 GNN TAOSU

313 BUKALEMUN
Eer tannmak istemezsem, tannmam.
En iyi aktr, rol benliinden ayrmasn bilir.
En iyi yalanc da gerei yalandan...
nsanlar sizi tandklarn dnrler. ok gemeden siz de
onlarn size bitii rol oynamaya balarsnz. Neden bakalar
n memnun etmek iin belirli bir biimde davranmak zorunda
snz? Bir eyleri isel farkndalnzdan ve kendi duygularnz
dan kaynakland iin yapmalsnz. Srye ne kadar az uyar
sanz, o kadar iyidir.
Sizi memnun edecekse deimelisiniz. Yaamnz esnektir.
Dier insanlarn sizi ekillendirmesine izin verdiiniz srece ba
msz olmay renemeyeceksiniz.
Bilge kiiler tm yaamn yanlsama olduunu sylerler ve
genellikle bundan keder duyarlar. Tao'nun yolu bu gerein si
zi bunaltmasna izin vermeyip bu gerei kullanmaktr. Dier
insanlardan kurtulmak istiyorsanz, bu dnyadaki saysz yanl
samalarn birinden ekin kendinizi. Hibir eyi istenilmeden
sylemez, ne onaylar ne de reddederseniz, bakalarnn fikirleri
yapp kalmayacaktr size. O zaman huzur iinde olacaksnz.
Gerek bilgeler hibir zaman grne gre hareket etmez
ler. ebak halindeyken zihinlerinden gelen grntler tarafn
dan aldatlamazlar. Bilirler ki, geree ulamak istiyorlarsa ze
dein inmeli, zn iine ilemelidirler.

yleyse, dierlerinden gizlenecekseniz kendinizi yaamn

sahte grnlerinden uzak tutun. Kendinizi tanmak istiyorsa
nz yaamn aldatc grnlerini ayrt edebilin. Her eyden
nce yaamn yanlsamalara dayal doas sizin cesaretinizi kr
masn. Onu kullann. Akll kii iin yaamdaki her ey avantaja
dnebilir.

313

DENG MING-DAO
314 TEYE GE

Yllarca ritel yaptm.

imdi l o.
Yllarca meditasyon yaptm.
imdi yavan o.
Sonunda var olan yalnz teye gei.
Denizin iizerinde gezinen
Ruh buusundan bir kurdele gibi.
Bir insan ruhsal olarak olgunlatnda artk kurall meditas
yona ya da ritel kalplarna gereksinim duymaz. Bu, kalbn,
yapnn gereksiz olduunu gstermez, nk bunlar olmasayd,
o kii u anda bulunduu bu hakim noktada olamayacakt. An
cak kii bir kere kalbn derslerini tmyle iselletirdii bir aa
maya ulatnda, artk yepyeni ve salam biimleri serbeste
hemen oraakta buluverir.
Ruhanilikte kii sradan, gnlk snrlamalarn tesine geer.
Kendinizi okyanusa bakan yksek bir uurumun zerinde ha
yal edin. Bedeniniz yava yava bir kurdele gibi uzamaktadr.
Uzadka uzayarak gkyzne doru dalga dalga alalp ykse
lirsiniz. nnzde gkyz ve yeryznn snrsz enginlii
uzanr. leriye doru ekildiinizi hissederek akp gider, her y
ne uzanan bu geni alanda bir kurdele gibi szlrsnz. Bu
ruhsal zgrlktr.
Sonbahar ka dnmek zere. lkyaz teki tarafta; tpk
ruhsal teye geiin kat bir ritelin teki tarafnda olduu gibi.
Tapnmalann kendilerine zg mevsimleri vardr. Onlar ilk
rendiiniz zaman byldrler. Sonra rnlerini verir ve solar
lar. Bu solmann te yannda yeni bir ilkyaz ve yeni bir ruhsal
manzara vardr. Ruhsal gelimenizin neresinde olursanz olun,
gkyzne doru szlerek bir ejderha gibi ortaya kana dein
mevsimlerin dngsyle birlikte hareket edin.

314

365 GNN TAOSU

315 NEE
Tapnma/arnz sizi mutlu ediyor mu?
Yaamnz neeli bir ark m?
Ruhsal adana ilikin btn bu konumalarda yaln bir ger
ek vardr. Yaphnz eyden holanacaksnz. O sizi mutlu et
meli. Bu kadar ok basknn, mutsuzluun, acnn, suun ve kor
kunun ruhsallk rtsne brnmesi talihsizliktir. Neden yapt
mz eyleri salt neeyle, cokuyla yapmyoruz?
Ruhsall uygulamak zor ve skc bir ey deildir. Bir korku
sorunu da deildir. Sosyal bir gruba kahlmakla ilgisi yoktur. Sta
tyle de hibir ilikisi yoktur. Yaamnz kutsalla adam ol
manz sevin ve kutlama demektir. Meditasyon yapmak iin
oturduunuzda dudaklarnza ho bir glmseme yaylmal ve
coku duygusu tm bedeninizi sarmaldr. kranlarnz ve v
glerinizi sunmak iin kutsanm bir yere gittiinizde, bunu
haftann belli bir gn oraya gitmeniz gerektii ya da kutsal bir
tren yapma alkanlnzdan deil, tannlannza hayranlnz
sunmann ve yeryznde olmann mucizeviliini ifade edecek
en iyi yolun bu olduunu anladnz iin yapmalsnz.
Evet, evet, bu varolu iinde ok mutsuzluk var. Bu mutsuz
luk batan baa uzanan olumsuzluk alannn bir parasdr. Ya
amda ayn zamanda olumlu eyler de var ve ruhsallk da onla
nn en n srasnda. Bu yzden ruhsal tapnma pratiklerini ger
ekletirdiimiz zaman bunu mutluluk ve cokuyla yapalm.

315

DENG MING-DAO

316 DNLENME
Yln sonu yaklayor;
Byk bir honutluk duyuyorum.
Tamamlama dinlenme demektir.
Dinlenme ise yenilenme
Yen ilenmeyse yeni balanglar demektir.
Sebat byk bir erdemdir, ancak sebat sonular olmadan ge
litirilemez. Sebat, durmakszn Sisyphos'unki gibi g ve zah
metli bir grevle uramak demek deildir. O, balamak, ortada
durmak, sonuna varmak ve sonra yeniden balamak demektir.
Yl sonuna yaklayoruz, ancak daha nce gelen btn gnlerin
ve aylarn tamamlanlann yaamadan bu sonu bekleyemezdik.
eyleri bitirmeye ynelmek iyidir. Bu sadece perspektif sa
lamakla kalmaz, bir sonraki i iin basamak ta olur. eyler so
na erdii zaman, bu ideal bir ekilde amalarmzn gerekleti
rilmesi demektir. Her eye, kafamzda belirli bir hedef belirleye
rek balamalyz; aksi takdirde yaamlarmz amatan yoksun
kalr. Amalarmza ulatmz zaman memnun olmal ve din
lenmeliyiz. Ruhumuzun, eylemlerimizin nemini zmsemesi
iin zamana ihtiyacmz vardr. Dinlenme yenilenmeyi salar ve
yenilenerek karakterlerimizin gcn yeniden ina eder, byle
ce geleceimizi karlamak iin daha salam ayakta dururuz.
Krlarda iftiler, saman balyalarn ykledikleri arabalarn
da sk sk ekerleme yaparlar, bilirler ki katrlar onlar kendilik
lerinden evlerine gtrr. Onlar ayn anda hem bir eyler baar
may hem de dinlenmeyi iyi bilirler!

316

365 GNN TAOSU

317 YZC
Yaam bir d olsa da,
yle deilmi gibi hareket et.
Hibir arlk tamadan hareket et.
Yaamn dten baka bir ey olmadn anlayabilirsiniz,
ama bu sizi eylemde bulunma sorumluluundan kurtarmaz. Bu
d sizin kurduunuz bir d olmayabilir, ama yine de onunla
ilikide olmal ve bu fantezinin parametreleri iinde eylemde
bulunmalsnz. Fantezilere dayanan bir sahne oyununun ya
pmcs, ynetmeni ve oyuncusu olmalsnz. Aksi takdirde
amaszca akntya kaplp srklenirsiniz.
Meditasyon uyanmaktr. ok azmz srekli meditasyon hali
iinde olma yeteneini kazanmtr. Bu nedenle bir uyanr, bir d
grrz, sonra yine uyanp yine d grrz. Aydnlanma anlan
yzclerin nefes almak iin sudan balann kardklan anlara
benzer. Bir nefeslik yaam kazanrlar, ama yine suya dalmalan ge
rekir. Hepimiz nihai zgrle kavuana dein aa yukan ha
reket ederek aclar denizinde yzen yzclere benziyoruz.
Ruhsalln ilk zorluu, gerek anlayla gnlk yaamn ac
lar arasndaki izofrenidir. Aydnlanmamz, dmzdaki saf ol
mayan eylerle atma iindedir. Bu yzden baz mezler ken
dilerini her eyden soyutlarlar. Gerek ruhsal igry kaza
nanlar bylesi bir blnmeyi yaamazlar. Onlar bu dnyada
onun tarafndan kirletilmeden yaayabilirler. Onlar en gl ve
huzurlu yzclerdir. Suyu neredeyse hi bulandrmadan ey
lemde bulunurlar. Eylemleri dardan bakldnda sradan ey
lemlerden hi de farkl deildir, ama yzdklerinde arkalarnda
hibir iz brakmazlar.

317

DENG MING-DAO
318 ARKI SYLEME
Yamur gelir ve kular Sedefimsi gkte siletler Cokulu arklaryla yantlarlar.
Azlarn gklerin nektarna ap
Damlalarla ritin tutarlar.

Doadaki her ey arkdr. Bu ark kimileyin, serbeste bra

klmayan skp kalm duygulan boaltan, ruhu canlandran
pembe ses aralklaryla minr anahtarna uygun gamda bestelen
mitir. Bazen de vcudu bir dalga gibi saran ani ve ok kuvvetli
bir heyecan duygusu yaratan zengin melodilerle dolu ve uyum
lu ses karmlar yaratan neeli bir arkdr. Bazen garip modlar
dan, grtlaktan karlan ve srekli olarak ayn tempoda art arda
yinelenen szlerden, kasvetli ahenksiz seslerden oluur.
Yaamn her eyi saran arksyla coup ark sylemek bize
baldr. Onunla uyum iinde miyiz? Baka bir nameye kahla
rak bir btn oluturan bir ezgi mi sylediimiz? Yoksa amal
olarak ahenksiz sesler mi karrz?
Belki Tao'yla ilk karlaan renci onunla uyum iinde ol
mak iin aba gsterir, ancak btn bunlar Tao'yla iliki kurmak
anlamna gelmez. Tao bize bir arkaplan, zengin olaylar sunar.
Ona uymak, kar olmak, eik alarla stnden umak bize
baldr. Tao'ya, iinde l tomruklar gibi yzdmz, devini
mi deitirilemeyen byk bir akarsu olarak bakmayn. Byle
bir durum, ktklerin nehirde meydana getirdii tkanklktan
baka nereye gtrebilir ki bizi?
Hayr, kular gibi olalm biz. Tao yamur gnderdii zaman
ark syleyen kimdir? K geldii zaman ne yaplacan kim
bilir? Kim gkyzn eiz izgilerle ssler? ihtiya duyduun
da kim ark syler? Kim uyumsuz olmas gerektiinde uyum
suz, uyakl olmas gerektiinde uyakl iirler syler?

318

365 GNN TAOSU

319 AYAKTA KALMA

Turuncu

ve

altn renkli sazan,

Buzun altnda yaayan.

Yukardaki dnyaya ildrayan,
Aadaki dnyayla ayakta kalan.

Hzla souyan sonbaharda, havuzlarn st buz hltmaya ba

lar. Sular derinleir, kararr ve bilinmezleir, ama bu derinliklerde
balklar, yaklaan k da atlatarak yaamlarn srdrebilirler.
Tao da baln suyu bildii gibi dolaysz olarak bilinebilir. Be
nim Taom sizin Taonuzla ayn olmayacaktr. Her ikimiz de fark
l gemileri ve dnceleri olan bireyleriz. Tao bizim iimize gi
rer girmez bizim isel kiiliimizin renklerine brnr. Bizden
uzaklat zaman tekrar evrensel doasna geri dner. Bu hpk,
suyun baln yzgelerinden akmas gibi hi durmakszn ve
deimeksizin devam eden bir sretir. Suyun bal beslemesi
gibi Tao da bizi besler ve ayakta hltar. Tao'nun iinde olmay
srdrdke sudaki sazan kadar gvende olacaz. Tao'dan ay
rldmz zaman sudan km balk kadar aresiz kalrz.

DENG MING-DAO

320 FAKR
Bambudan yaplm ubuklar Gm alamayacak kadar yoksul.
Yemek iin yumuak bambu srgnleri Et alamayacak kadar fakir.
Eski insanlar evreleriyle neden ylesine btnlemilerdi?
nk, kullandklar eyalar, yedikleri yemek ve megul olduk
lar faaliyetler dorudan evreleriyle ilgiliydi. Yemek yerken
bambudan yaplm ubuklar, sepet yapmak iin srngen bit
kilerin saplarn kullanrlard. Sukabaklarn kayk olarak kulla
urlard. Yiyecek iin bitki" yetitirdiler, hayvanlar evcilletirdi
ler, balk ve av hayvanlar yakaladlar. Toplumsal yaplan gne
in, ayn, yldzlarn dngs etrafnda kuruldu. Yeni doan be
bekler en yakn rman sularyla ykanrd. ller ayn topraa,
onlara besin salayan topraa gmlrd.
Gnmzde ise yiyeceklerimiz uzak yerlerden ithal ediliyor,
inceden inceye ilemlerden geiriliyor. Kullandmz nesnelerin
varlklanun ve ilevlerinin gerekli olduunu dnrz ve onla
nn nereden geldii hakknda hibir fikrimiz yoktur. Bizi zihinle
rimizin uyum salayamayaca kadar hzl bir ekilde bir yerlere
gtren ulam aralarmz var. Zenginliimizi ktye kullauyo
ruz, onu, kendimizi evremizden soyutlamak iin kullauyoruz.
Bu yzden lml, alakgnll bir yolda olmak mutlaka kt
demek deildir. insan yoksulsa, zorunlu olarak elinin altnda
olanlar kullaur. Bunla; bize getiren Tao'dur. Dnyaya ve doa
ya ne kadar yaknsak yaamla o kadar btnleiriz. Tao'yu izle
yenler hibir zaman yaama yabanclam olmaktan ikayet et
mezler. Seenekleri yoktur. Yaptk.lan her eylem onlar Tao'nun
devinimiyle ezamanl ve e hzl tutar.

320

365 GNN TAOSU

321 KENDNE YETERLLK

Kendine yeterli ol, ama kendini yaltma.
in kral kaplar kapad zaman,
Yzyllarca sren durgunluk ve k balad.
Tao'nun tm felsefesi kendine yeterlilii salamaya yneliktir.
Kii yaamda ne yapmaya gereksinim duyuyorsa kendi bana
yapabilmelidir. nsan ister bir lde mahsur kalsn ya da etiket ve
kibarlk gerektiren sosyal bir toplanhya kahlsn, her durumda
kendine gven, rahatlk ve huzurla bunun stesinden gelmelidir.
Kendi kendine yeterlilikle kendini yaltma ayn ey deiller
dir. Bu ok nemli bir noktadr. in kral snrlar kapadnda
tam bir yalhmdan yararlanacak denli kendi kendine yeterliydi.
Tm lke byl bir honutluk ve doyumla kendi iine ekildi.
Ancak sonunda kklemi bir toplum olutu. Durgunluk ve
rme egemen olmaya balad.
Ayn sorun, yaama tmyle kenetlenemeyecek kadar ken- '
dine yeterli insanlar iin de geerlidir. Onlar ya kendi durgun
luk ve klerinin arlyla ieri doru ekilecekler ya da d
dnya onlar anlayamadklar bir eyle kuatt zaman patlaya
caklardr.
Tao'yu izleyenler dnyay aylak aylak dolarlar. ekilme ve
youn bir kendini gelitirmen.in geici avantajlarndan kendile
rine yarar salarlar, ancak kendilerini srekli yaltmazlar.
Tao'yla birlikte akarlar, her eyle birliktedirler ve bu nedenle
k yaamazlar.

321

DENG MING-DAO

322 K
Pudral yzyle odalk pahal ipekler iinde Ayaklar bal, beden yunuk, dudaklar gevek Lotus seyreder drbnle.
Ysfk konuverir knltsz yelpazesine.
Yaamnzn ke yaklatn nasl anlarsnz?
Kukusuz eklin gc zn gcnden daha nemli olmaya
baladnda. Etiket ve tre; anlay ve doruluktan daha nem
li olduunda. Yntem, yaratahktan daha nemli olduunda.
Arzulanruz tatmin etmek bakalarna vermekten daha nemli
olduunda. Vatanseverlik; dier uluslara aydnca davranmak
tan, ll ynetimden daha nemli olduunda. Yemek yeme
eylemi, iyi beslenmeye gsterilen zenden daha nemli oldu
unda. Opera; evsizlere ve fakirlere yardm etmekten daha
nemli olduunda. Kiinin kendi rahat, sevdii kiilerden daha
nemli olduunda. Hrs, hayrseverlikten daha nemli oldu
unda. Prestij, yardmseverlikten daha nemli olduunda. Aka
demi, sokaklardan daha nemli olduunda. Bararak istekleri
ni anlatmak. bakalanru dinlemekten daha nemli olduunda.
Saldrganlk. iletiimden daha nemli olduunda. Uzmanlk,
basit hareketlerden daha nemli olduunda. Stil, ilevden daha
nemli olduunda. Kitaplar, retmenlerden daha nemli oldu
nda. Amaca erimek iin bavurulan areler, yallardan daha
nemli oldunda.
Bunlann yaanmakta olduunun kokusunu alyorsaruz
kten uzak deilsiniz demektir.

322

365 GNN TAOSU

323 YO{;UNLUK
Tao garip bir biimde renksizdir,
Yam old halde.
Gelgitsel dalga g1i smsk kavrar.
Eski kitaplar Tao'yu garip bir biimde renksiz olarak tanm
lar. Bununla ne anlatmak isterler? Tannlann kr edici bir aydn
ln alevinde grld, cehennemin aznn alevler ve kvl
cmlarla ald yerde, nasl olur da Tao, her eyin en ycesi
olan garip bir biimde renksiz olur?
Renksiz tanm, Tao'nun btn tanmlann tesinde olduu
gereine bir gndermedir. Tao'yu yaadnz zaman doru
olan bir eyin sizi smsk sardn fark edeceksiniz. te yandan
onu kavramsallatrmak ve yeniden retmek olanakszdr. As
lnda, Tao'yu saptamak, kantlamak iin ne kadar ok aba gs
terirseniz o da o kadar ele gemez, bulunmas g hale gelir.
Renksiz bir eyin bylesine youn, kavrayc ve unutulmaz olu
u da bir paradokstur.
Hi yanmac bir spor, rnein futbol oynadnz m? Hi o
ball durumu, siz neredeyse hi aba bile gstermeden her eyin
mkemmel gelitii durumu yaadnz

m?

Bu devinirlii kav

radnzda kendi kendinize yle sylediniz mi: "Bunu boza

cak bir ey yapma. Hibir ey syleme. Onu mahvetme." Bu bi
raz Tao'yla birlikte olmaya benzer bir duygudur. Size olan ey
leri bozmaya alsanz, bunu yapamazsnz. Onu daha sonra
baka bir oyunda yeniden yaratmay deneseniz, yapamazsnz.
Ona "h.kim olmaya", ondan yararlanmaya, ne olduunu ak
lamaya alsanz, yapamazsnz. Daha sonra yalnz kalp d
ndnz zaman bu deneyimin dierlerini harekete geirme

ye, nndeki her eyi silip sprmeye, sizi younluk iinde tut
maya yetecek denli gl olduunun farkna varabilirsiniz Du
yumsadnz ey Tao'ydu.

323

DENG MING-DAO

324 MOZA K
Akik ta, lapis ve yeimden iniler,
Duvar resmi ustas resmini yapyor,
Her defasnda bir santimetre.
Her resim kendi bana deerli;
Hepsi bir arada deer biilemeyecek bir btn oluturuyor.
Doup bydm yerden ok uzak olmayan bir yerde, uz
manlk alan mozaik olan bir duvar resmi ustas vard. Dnya
nn drt bir yanndan i alr, ayn zamanda nl ressamlarn du
var resimlerinde ve heykellerinde onlarla beraber alrd. Her
trden byleyici inilerle dolu sandklan ve kutular vard. Ba
zlar krmz, mavi ve san camdand. tekiler zenle srlanm
seramiktendi. Birka lapis, turkuvaz, malakit ve obsidiyendi.
Hatta bazlar altndan ve gmtendi ve zerlerindeki duvarc
svas silindiinde en ok parlayan onlar olurdu.
Tanr ayrntlarda olabilir, ancak byk resmi bilmek de
nemlidir.
te bu noktada duvar resmi ustas ok nemli bir rnekti.
Byk resmin ne olmas gerektiini bildii gibi santimetrekare
byklndeki paralar birletirerek devasa tablolar olutura
cak konsantrasyona da sahipti. Bu, hem kk olan hem de b
yk olan bilmektir. Bu rnei izlerseniz, hibir zaman dar kafa
l ve snrl bir insan olmayacak ve mikroevren ile makroevren
arasndaki ilikiyi gzden karmayacaksnz.

324

365 GNN TAOSU

325 E
Tutku, yllar boyu sren, aama aama ala gtren
Balangtan baka bir ey deildir.
Baz insanlar yaam boyu birbirleriyle e kalrlar. Onlarn
ak.lan delicesine bir tutulma, tutku ve erotizmle balam olabi
lir. Sonunda bu iliki daha dengeli, istikrarl bir arkadala d
nmtr. Her ift bu gei dnemini yara almadan geemez,
ama gemeyi baaranlar birbirlerine kar yeni bir iliki kurma
tarz gelitirirler. Kendilerini birbirlerine adam aklar birbirle
rinin ufak tefek hatalarn kabul edebilirler. Bu arada kendilerin
deki eksiklik ve gvensizlikler de kar taraf tarafndan kabul
edilir.
Olgun ak sabrl, cmert ve sevecendir, bencil deildir. Sev
dii kii kendi beninden daha nemlidir. Akta, ulalmaz olan
bir birlik ve aknl buluruz.
Birok ermi romantik, aka kar kan eyler syler. Acaba
kendileri onu hi hissetmedikleri ya da ac bir hayal krkl ya
adklar iin mi byledir bu? nsanlar kendilerini ok iyi tan
maldrlar. Eer ak amaladlarsa ak tanyacaklardr.
Sonu olarak teki insan ilahidir, ilahilik tekinde yaar. n
san ak yoluyla birlik ve btnln gzelliini anlamaya ba
lar: Eril e diil e olmadan duraan ve ksrdr. Diiyse, eril
olmadan katalizr olmayan snrsz bir gizilgtr. Birleerek
bencil olmamay, safl ve ilahilii yaarz.

325

DENG MING-DAO

326 GZEMCLK
Btn gizemci gelenekler birdir.
Tm dinlerin tohumudurlar.
Tao. Zen. Tantra. Yoga. Kabala. Tasavvuf. Hristiyan gizemci
lii. amanizm. Ve dier pek ou izdeleri tarafndan gizlice
korundu. Bunlarn hepsi ilahi olanla ayn gizemci birlik anlay
n paylar. Meditasyon, tek kltre zg bir ey deildir.
Tm kltrler srekli bir arnma, meditasyon ve byk ev
renle birlii vurgulayan gizemci z anlamlardr. Ben bu b
yk dzeni Tao olarak adlandryorum. Onlar farkl adlar veri
yorlar. nsanlarn onu nasl adlandrdnn ne nemi var? Kut
sal olan kefettiklerinde onu kendi tarihlerine ve kltrlerine
gre farkl seslerle ardlar, ama aslnda hepsi ayn eyi kefet
miti. Yaamda tek bir ilahi kaynak vardr.
Kuaklar boyunca btn geleneklerin gizemcileri Tao'nun
iine daldlar. Szlerin yetersiz olduu dzeylerle kar karya
geldikleri zaman szlere gerek duymadan ruhanilikteki o tek
ze ulatklarn anlyorlard. Dnyann neresinde olursanz
olun, sizi Tao'ya gtrecek anlkta gelenekler vardr.

326

365 GNN TAOSU

327 RENKSZ
Erotik ve rhsal arasndaki fark nedir?
Tapnaklar ve aklar ayn lde renkli ve gsterilidirler.
Erotizm ve ruhsallk arasndaki fark nedir? Her ikisi de ken
dinden geii ifade eder. Her ikisi de benlii amaya yneltir in
san. Her ikisi de daha byk bir dzenle birlemeye gtrr.
Her ikisi de sapklk, ehvet, sadizm, taknak ve deliliin ar
lklarna kar savunmaszdr. Erotizm ve ruhsallk, yani insanl
n bu en derin iki giriimi ikizdir.
Hem erotizm hem de ruhsallk dnyann eitlilii ve renkli
liiyle kurulan youn bi-r balanb anlamndadr. Ancak daha
yksek bir mertebe, yani insann kutsalln kendisi olduu bir
durum vardr. Bu durumda renkler dnyasna ilikin hibir ey
sizin iin bir anlam tamayacakbr. Rahat bir koltukta oturma
nn hazznn bir anlam olmayaca gibi, zahidin harcad aba
nn grkemli grn de bir anlam ifade etmeyecektir. Yalnz
ca saf, gz kamahnc gn renksizliine nfuz ederek bu ikiz
lerden kurtulabilir, zgrleebiliriz.
Meditasyon bilincinizi deitirir. Nasl bir bilincin ortaya
kaca yaplan meditasyona baldr. Buna karlk, sizin bilinci
niz de etrafnzdaki dnyadan aldnz duyumlar renklendirir.
Nesnel gereklik diyebileceimiz bir ey yoktur. Her eye siz
renk verirsiniz. En yksek olu haline ulamak istiyorsanz, ren
gi olmayan bir bilinci hedefleyin.

327

DENG MING-DAO

328 VARLIK
Sivri kuledeki paratoner
Salt varlyla eker gc kendine.
Ayn ekilde biz de almalyz
Tz ve ykseklik iin.
Gksel glerle birlemek istiyorsak, gerek ruhsal yksekli
e ulamalyz yalnzca. O zaman, yldrmn paratonere ekil
mesindeki doallk.la cennet bizi karlamaya gelecektir. aba
yalnzca olu, karakterlerimizin kusursuzlamas, yukarya
ulamak iindir. Bulunduumuz yer doruysa, birlik kanl
mazdr.
Baz insanlar "Cennet kimin umurunda?" derken, bazdan da
"Arnmak iin bunca aba neden?" derler. Tabii ki, kimseden ya
amda bir aba gstermesi istenmez. Hepimiz kolay yolu izleye
biliriz. Ancak bu durumda biz hala paratoner olarak kalrz. O
zaman yalnzca gksel gleri deil, eytanlarn, talihsizliin ve
yrbalarn glerini de ekeriz.
Hayr, insann ruhsal nedenlerle arnmak istemesinin gerek
bir nedeni yoktur. in gerei udur ki, ne eit bir insan olur
sanz olun, bir eyleri kendinize ekeceksiniz. Size ynelen ey
leri denetim altna almann temel yollarndan biri znz arn
drmaktr.

328

365 GNN TAOSU

329 GBEK
nsanlar gbegin krelmi bir topak yumru olduginu
Ve beslenmenin yalnz agzdan oldugunu dnrler.
Hi de byle degildir. Tao byk annedir,
Ve snrsz g gbegin bulundugu blgededir.
Eski kitaplar Tao'yu byk anne olarak adlandrrlar. Tao hp
k bir anne gibi bizim tm gereksinmelerimizi giderir. Bize ban

nak salar, doyurur, yaamamz olanakl klar. Kelimenin tam

anlamyla Tao'nun ruhuna, diriliine balyz.
imizde uyur bir halde bulunan odaklanma noktalan vardr.
lnsanlann ou bu noktalar zerinde younlamarun belirli
gler kazandracann, hastalklar iyiletireceinin, bilinci dr
iime uratacann w zihni dinginletireceinin farknda de
ildir. Bu noktalar, tpk kutsal bir yerdeki harabelerde goml
bir hazine gibi sahibine mucizevi glerini sunmadan nce ke
fedilmeyi beklerler.

Bu tr noktalardan biri gbek blgesindedir. Oraya youn

latnz zaman o byk c: .!ln size geldiini fa:rk edeceksi

niz. Hala gbek banzla annenize balym gibisinizdir, g,

fiziksel salk ve mutluluk sizin yolunu l girecektir.

329

DENG MING-DAO

330 SADUYU
Bilgi ve g ykma gratmasn seni.
Hayatta kalmak iin saduyunu kullan.
Bir zamanlar bilgili ve baarl drt adam vard. Bir gn "B
yk bir kraln yannda almayacaksak renmenin ne faydas
vax?" diye sordular kendilerine. Bylece bakente doru yola
koyuldular.
Bu drt adamn ok akllyd. Drdncs zeU bak
mndan dierlerinden daha geriydi, ancak en ok saduyu sahi
bi olan da oydu.
Yolda bir aslann iskeletine rastladlar. "Hadi bu aslan diril
telim," diye neride bulundu birinci adam. "Evet, bu bize b
yk bir n kazandrr" diyerek onaylad ikinci ve nc adam.
Drdncsyse, "Eer bu aslan diiltirseniz size saldnr ve
doruca midesine indirir" dedi.
"Sen karma" diye bard stn bilgisini kullanarak kemik
leri oktan etle kaplam olan birinci adam. kinci adam hemen
kan verdi aslana ve ncsyse nefes vermek zereydi.
"Gvenliimizi dnmeliyiz," dedi drdncs.
"Sessiz ol" dedi nc adam yapb ie dalm bir ek.ilde.
"Peki yleyse, ben de aaca kp orada oturaym" dedi dr
dncs. "Ne olur ne olmaz."
Aslan canland ve akll adamlar ldrd. Kurtulabilen yal
nzca saduyulu adamd.

330

365 GNN TAOSU

331 ELEK
Kaba bir elek ok az ey tutar.
nce bir elek daha ounu ttar.
nce olmak istiyorsan arn ol.
Ancak kaba olanla da baa kmay bil.
Manevi yaamn ironisi daha duyarl ve daha ince olmanz
dadr. Bylece kaba olana kar daha hogrsz bir hale gelir
siniz. Burada ok fazla bir seenek yoktur. Yaamda ince olan
eyleri yakalamak istiyorsanz kendinizi arndrmalsnz. An
cak bu durumda kaba eyler ok daha byk bir hzla birikecek
lerdir. Hzla akan nehirdeki kaba bir elek sadece molozlan ve
byk kayalar tutacaktr. nce bir elekse daha kk eyleri ya
kalayacak, ama ayn zamanda byk eyleri de tutacaktr.
Kimileri ok katmanl bir hale dnerek bu durumla ba et
meye alr. En kabasndan en incesine kadar yaamn onlara
sunduu eylerle ba edebilmek iin bir dizi perde gererler kii
liklerine. Sradan bir bak asndan bakldnda, bu durum
tam olarak baarl "Olmasa bile vgye deerdir. Oysa Tao'nun
bak asndan bakldnda bu, byk bir sknt ve zorluk se
bebidir.
Ne yapmalyz? Kaba olarak kalrsak yalnzca kaba olan ge
lir bize. nce olursak arnk bir hale geliriz, ancak o zaman da ka
ba olan sknt verir, rahatsz eder bizi. ok katmanl bir hale d
nrsek o zaman bizi Tao'dan ayran karmak bir durum ya
rahnz.
zm, Tao'yla birleerek onun akntsnda yzmektedir. Bu
ekilde artk ne tutmak ne de yadsmak zorunda kalrz.

331

DENG MING-DAO
332 KURT A GZI
"ki kere l, bir kere kes " dedi yal zanaatkar.
Yalnzca dikkatli bir planlama ve sabrl bir yetenek kurt azn

yaratabilir.
nce i yapan her marangoz, yapaca mobilyann iki para
sn, sadece kullanmdan deil havadan da kaynaklanabilecek
basky kaldrabilmesi iin doru bir ayla birletirebilme soru
nuyla kar karya kalr. zellikle yazlarn scak ve nemli, kla
rn kuru ve souk getii yerlerde bir tahta kalasn boyutlar al
t milimetreyle on iki milimetre arasnda deiiklie urayabilir.
Bu kadarlk bir deiim de eklenti yerlerinin ayrlmas ve ek
mecelerin skmas iin yeterlidir!
Kurt az denen doramann birbirine geen dileri, parala
birbirine tutturur, nk birbirine gemi tahta paralar ayn
oranda geniler ve daralr. ekiin yn eklenti yerinin kenet
lenme ynne kardr. Bu gzel el sanatnn yan rn, kendi
iinde ve kendi bana bir gzellik rn olan mobilyaya tam
tamna oturtulmu bu eklenti yeridir.
n

Kurt az parasn kesmek dikkat ve aba gerektiren bir ye

tenek iidir. Hatlar byk bir zenle kesilmeli ve kesim dikkatli
bir ekilde ince bir testere kullanlarak yaplmaldr. Fazlalklar
keskin bir keski aleti kullanarak, her iki taraf da skca birbirine
oturana dein yavaa yontulmaldr. Kurt az parasn yap
mak planlama, yetenek ve sabr gerektirir.
Gnmzde kullanlan ucuz sentetik malzemeler mevsim
lerle birlikte solumuyor. Byle olsayd rahatszlmz azalabilir
di, ama bu durum ayn zamanda Tao'yla baka bir iliki ansn
da azaltt. nk ince i yapan marangozlar aala, mevsimler
le ve kendi yaratclklaryla uyumlu mobilyalar yapmaya al
tklar zamanlarda Tao'yla kusursuz bir uyum iindeydiler.

332

365 GNN TAOSU

333 EEK
Zirvedeyken eeinden in.
Bu dnyada kimi yerlere trmanmak ok zordur, insanlar bu
i iin hayvanlar kullanr. Her hayvana bir kii binebilir ve her
hayvann farkl bir ad olabilir. Biniciler farkl patikalar izlerler
ve deneyimleri hakkndaki farkl dncelerini birbirlerine an
latr, tartrlar. Birbirleriyle elien dnceleri de olabilir: Bir
yolcu geziyi heyecanl bulurken teki korkutucu, bir ncs
de sradan bulabilir.
Zirvede btn yolcular ayn noktada dururlar. Herbirinin
ayn manzaray grmek iin eit ans vardr. Eekler dinlenme
ye ve otlamaya braklr, artk onlara ihtiya kalmamtr.
Hepimiz Tao'nun yolunda yolculuk yaparz. Eekler her biri
mizin sarld deiik retilerdir. Zirveye ulamamz sala
dktan sonra hangi retiye sarldmzn ne nemi var? Sizin
eeiniz bir Zen eeiyken benimki bir Tao eei olabilir. Hris
tiyan, slam, Musevi, hatta Agnostik eekleri vardr. Hepsi ayn
yere gtrr. Neden onlarn eekleriyle dalga geelim? Kendi
niz de bunlardan birini kullanmyor musunuz?
Zirveye vardmz zaman hem eekleri hem de geici dene
yimlerimizi bir yana brakmalyz. Zirveye aa ekerek ya da ne
eyle varp varmadmzn bir nemi yoktur. Btn dinler kut
sal dorua ulamann yollarna farkl isimler vermilerdir. Zir
veye vardmz zaman arhk isimlere gereksinimimiz kalmaz ve
her eyi dolaysz bir biimde deneyimleyebiliriz.

DENG MING-DAO

334 MARAPA
Bambu marapa, granit leen
Kapkara yapay gln zerinde buz tabakas
Titreke parldar ay marapann iizerinde
Dollk yava yava akp boalana dein.
Baz insanlar marapa gibidirler. Neyi ilerine alrlarsa alsn
lar sonunda yine dar aktrlar. Byle insanlar iin yaamda bir
eyi biriktirmek, toplamak ok zordur.
Eer siz de byleyseniz sahip olduunuz kaynaklara youn
lamanz iin daha fazla neden var demektir. Sahip olduunuz
zenginlii nasl kullanacanz biliyorsanz ne trden olursa o1sun yoksulluk caydnc bir ey olmaktan kar. Yazgnz kucak
lamal, onunla birlikte almal ve ondan yararlanmalsnz.
Sonu olarak yaamda hibir eyi srekli olarak elimizde tu
tamayz. plak doar, plak lrz ve bir anlamda plak yaa
nz. Aldmz ve alkanlk haline getirdiimiz eyler -giysileri
miz, servetimiz, ilikilerimiz- hepsi bizim iin daldr. Bunlann
hepsi ezici kader tarafndan kolayca elimizden alnabilir.
Deneyimlerimizi ve anlaymz iselletirmeye alrz.
Bunlar bile stres, yallk, hafza zayfl, dzensiz dnme,
uyuturucular ya da ok geirme gibi nedenlerle elimizden gi
debilir. Aslnda hepimiz marapalarz. Yaamn bize sunduu
azak ey de damla damla akp gider.
Belki de en kt durum bile bizim iin iyidir, nk yaamn
bounal Tao'ya sanlmamza neden olur. Her eyden nce o,
btn sonsuzluklardan daha byk, en kk ve ince bklm
lerden daha ince ve grnmezdir. Onu duyumsamak byk g
gerektirir. Onu alglamak bir kzbceinin duyarlln gerekti
rir. Yaama tutunmaya almaktan yorulduunuz zaman
Tao'ya girmek iin yollar bulacaksnz.

334

365 GNN TAOSU

335 YGTLK
Grei bir zamanlar bir bofadan daha sertti.
Baylrd kocaman, yafl bilekleri bkmeye
Rakiplerini zevkle yenmeden nce.
Oysa imdi krlgan bir deri gerili kemiklerinin zerinde,
Ve hrlts erkeke kkreyiinin hayaleti gibi.
Yaamn herhangi bir noktasnda yiitliin doas zerine
iyice dnmek akllca bir itir. Eer ona sahipseniz, bundan
mu tluluk duyun ve onu akllca ve sevecenlikle kullamn. te
yandan bunlar yapann sizin kendiniz olduunu dnmeme
lisiniz. Bu gc dn alyorsunuz. O sizin deil. O, onu alp
kullanacak kadar ansl olduunuz srece burada size sunul
mu bir armaandr. Bir kere kaarsa artk zafer kazanamaya
cak, ayn beden ve zihne skp kalacaksnz. Kibriniz krld,
burnunuz srtld zaman giden nedir? Hala buradasnz, ce
saretinizi onunla zdelemeden nasl hayata geireceinizin
yollann renmediiniz srece, bir zamanlar yapabildiiniz
eyleri yapamamann acsn hissederek buradasnz.
Bunu renemeyenler tatsz, yal insanlar haline gelirler. Ya
am lanetlerler. nanlarn yitirirler. Bunun nedeni, onlarn z
deerlerini kendilerine deil yeteneklerine yklemeleridir. Bu
nedenle meditasyon yapmak, yengileri deil, onlarn deneyim
lerini biriktirmek iyidir. Onlarn tadn karn. Kimse onu siz
den alamaz.
Deneyimler

cesaret

sonucu ortaya kar, deerli olar cesare

tin kendisi deildir.

335

DENG MING-DAO

336 BLGELK
Salar krlam bir ift oturur bankta,
Gazete okuyarak, giiniin haberlerini tartarak.
Bir iir okur adam genliinde rendii;
Adam honutlukla ban sallarken, kadn bitirir ktay.
Tanyeri arrken, le11deki11de11 daha temiz gziikiir lava.
Eskiden eihnenler ezbere ok nem verirlerdi. Hala kimi i
irlerden, klasiklerden ve dini metinlerden pasajlar okuyan ya da
matematik formllerini ezberden syleyen baz yallarla kar
larsnz. Gerekte baz insanlar hafzas daha gl olan bu in
sanlarn daha akll olduunu savlarlar.
Genler genellikle daha fazla bilgi edinmek iin an derece
de isteklidirler. Ancak salt birikim yeterli deildir. Siz daha faz
la aldka, aldnz bilginin de ynetilme ihtiyaa o kadar fazla
olacaktr. Bu olmadan sadece ansiklopedik bilgileri renir, ama
pek az bilgelik kazanrsnz. Gerek bilgelik niceliksel temel ze
rine kurulan niteliksel bir deerdir. Hayat ve g dolu yallar
sadece iyi bir hafzalar olduu iin saygn olmazlar. Onlar ayn
zamanda bu gerekleri kendi amalarna uygun olarak nasl
kullanacaklarn renmilerdir. Bilgilerini salkl bir dozda de
neyim, deney ve tefekkrle birletirmilerdir. Olaylar arasnda
ki zel balantlar sezgisel olarak bilmek zaman alr.
Bilgeliin' salt zihinsel bir sre olmayp bir insann her e
yiyle birlikte toplam olduu sylenebilir.

336

365 GNN TAOSU

337 LL L J(
Tek ba111alkla sosyallik arasnda gidip gel.
ster yalnz ol ister bakalaryla birlikte dinginligini kor.
Kimileri Tao'nun sadece kendini bedensel zevklerden uzak
tutmakla bilinebileceini dnr. Bakalar byk cemaatleri
tercih eder. Tao'yu izleyenler ne tek bana ne de topluluk halin

de yaarlar. Belirli zamanlarda bakalarndan uzak kalrlar. Bu

na karlk, bakalaryla birlikte olmaktan da holanrlar.
Bakalarndan uzak olmak iyidir. Ancak arya kaan manas
tr yaants kiiyi mutsuzlua, saplantlara, hatta delilie gt

rr. Ayn ekilde, iliki kurmak iyi bir eydir. Ancak ok fazla sos

yal iliki yerleik kurallara ar uygunlua, atmaya ve strese

neden olur. Bu nedenle Tao'nun yolu iyi olan en yksek dzeye
karmaya ve kt olan en alt dzeye indirmeye dayanr.

Yanlz kalmak, yalnz medi tasyon yapmak, hatta yalnz uyu

mak iin belirli zamanlarmz olmal. Bu bize aklk salar. Bu

sayede ilikilerimize bu anlay tayabiliriz. Dostluklarmz da

ha harika olur. lll anladmz zaman tek banalkla

sosyallik arasnda hata yapmakszn gidip gelebiliriz.

DENG MING-DAO

338 ANLATIM
Artk boyayacak hibir ey yok.
En mkemmelden en sama olana kadar her eyi grdiik.
Artk yazacak hibir ey yok.
Pek ok kitap okunarak didik didik edildi.
Artk sylenecek hibir ark yok.
Zaanmda en yeni olan iizikler imdi fon niizii oldu.

Anlatmn etkisiz gibi grld bir dnyada yaratcl ko

rumak zordur. Oysa yaratalk temel bir drtdr. Maara insa
n duvarlar boyad; herkesin evinin bir imaj vardr. nsanolu
nun gelime srecinin erken evrelerindeki yazclar deneyimle
rinin kaytlarn tuttular; insanlar bugn hala gnlk tutarlar.
lk amanlar ark sylerlerdi; bugn hala mzikle yayoruz.
Yeni bir ey ortaya koymak zor grnyorsa da gnlk yaam
larmzda yaratc anlatm terk edemiyoruz.
Yeni bir anlatma ulamann tek yolu derinlere inmektir. Bir
bakma gnmzn u noktalara varan oulculuu, dierleri
nin yaptnn aynsn yapma zorunluluunu ortadan kaldr
yor. Bir zamanlar ressamlar, rahipler, yazarlar, mzisyenler ve
zanaatkarlar feodal lordlarna kar ykmllk altndayd. Bu
gn hiyerarik standartlarla snrlandnlmyoriz. Doliysz bir
ekilde i sesimizle sylemekte zgrz.
Byk bir rtme iinde, bu durum ilahi olanla ilgili daha
ince ve karmak bir anlay da yanstr. Bugn artk ilahi olana
yakarma konumunda deiliz. Aksine, ilahilik iimizden gelen
bir niteliktir.

338

365 GNN TAOSU

339 GRENME
rene genliin eesidir.
Ka yanda olursanz oln,
Gelienizi drdurayn.
Yaratcln yalruzca ressamlar, yazarlar ve mzisyenler iin
olduunu dnmeyin. Yaratclk herkes iin temel bir unsur
dur. Sanat yapma, sorun zme ya da yazma gibi dsal etkili ya
ratcln aksine, herkesin uraaca yaratalk renilmelidir.
renmeye devam ettiimiz, yeni yollar denemeye ve yeni
fikirlere ak olduumuz ve srekli olarak kendimiz ve etraf
mzdaki dnyaya ilikin anlaymz gelitirdiimiz srece ben
liin en yksek yaratcln kullanyoruz demektir.
Eer yaamn srekli ve zinde katlmalar olan yan ban
alm insanlara dikkatle bakarsanz ortak alkanlklarrun
renme, ilgi ve merak olduunu greceksiniz. Bu insanlar gen
liklerinde olduk.lan gibi deillerdir. Yeni renme ve davran
biimleri buldular ve bulmaktadrlar.
Yaammzda yeni bir aamaya geldiimiz zaman parametre
ler deiir. Altm yandaysak, ergenlik anda yaptmz ha
reketleri yapamayz. Bu nedenle kendimize durumumuza gre
yeni ve daha iyi bir biim vermeliyiz. Bu srekli yaratclk eyle
mi bizi gen tutar.

339

DENG MING-DAO

340 BA GLAM
Balam. Balant. Vaat.
B szciikleri anlarsak,
Ezotcrik terimlere gereksinimimiz kalmaz.

Tao'nun her ey iin balam olduunu syleyebiliriz, ancak

bundan daha derine gitmeliyiz.
Her ey evresine ve bize gredir. Dorusunu sylemek ge
rekirse, bize gre olan bir yol, baka birisine gre baka bir yol
olacaktr. Bu ince ve anlalmaz olabilir, ancak zerinde dn
meye deer aynmlar olacakhr.
Bu anlay ne iimize yarar? ncelikle her eyin birbirine
bal olduunu dnmeliyiz. likinin alar her birimiz iin
deise ve farkl olsa da gerek balantlarn farkna varmal,
hatta onlardan yararlanmalyz.
kinci olarak, ilikilerin geici olduunu anlamalyz. Kendi
mizi yaamn deien burlarna uydurmak iin srekli farkn
dalk iinde olmalyz.
nc olarak, kendi bak amzn deerini anlamalyz.
ok sayda, bu deien uyumluluklar topluluu iinden, veril
mi olan herhangi bir anda hareket noktamz belirten koordi
natlar semeliyiz.
Bu durumdan honutluk duymalyz. Yaammz tmyle
yaadmz zaman, yaamn temel akndan ayr kalmaktan
korkmamza gerek kalmayacakhr.

340

365 GNN TAOSU

341 YALINLIK
'Tao'nun farkna var. "
Kolay deil ri?
Hayr -biraz daha kolaylatral:

'Tao olun. "

Neden btn bu deli samas laflarn peinden gidiyoruz?
Neden durmakszn kutsal yazlar inceliyor ve ok uzun zaman
nce lm azizlerin anlalmaz hareketlerini ve ayn ekilde
l szlerini tarhyoruz? Szler yerine deneyimi, reti yerine
birey oluu olumlamalyz.
Bu Tao almasnn sonunda u yaln sonuca varabiliriz: Sa
dece biz ve Tao varz.
Hayr, daha da yaln Tao'nun kendisi olmaktr. O zaman Tao
olan her ey biz olur.
Tao'yu izleyenler nihai indirgenemez bir sonuca varncaya
dein karmak olan her eyi indirgerler. Siz Tao'sunuz. Hibir
elime olmakszn o olabilirseniz, o zaman yce yalnla ger
ekten ulatnz demektir.

341

DENG MING-DAO

342 GSTERME

Savalarm gsterisini izlerken

"Bu dv gelenei alt yz yllktr" dendi.
Batan aa ritele gnln bir gsteri izledim.
Sanki alt yz yldr uygulanabilir hibir ey olmam gibiydi.
Klasie, yersiz olmad srece deer vermeliyiz.
Tao'yu izleyenler eski geleneklere ok deer verirler. Yaayan
ve hala geerli gelenekler uzun bir yol izleyen nehir gibidirler.
Tazelik, zenginlik ve verimlilik tarlar. Nasl ki kurakln h
km srd bir yerden tatl meyveler alnamazsa, gelenei ol
mayanlar da abalan iin pek az destek bulacaklardr.
Bir gelenei canl tutan nedir? Bir gelenein arkasndan gi
denler o gelenein bykln, deerini ada ortamlarda
da ortaya koyabilecek tm yeteneklere sahip olmaldrlar. Eer
birisi onlarn geleneksel tpta uzman olduunu sylyorsa, on
larn bugn dier insanlar da tedavi edebilmeleri gerekir. Gele
neksel yaz sanatnda iyi olduunu syleyen bir gelenek bugn
de gzel szler yazabilmelidir. Ezoterik ruhsal geleneklerde us
talam olduklarn syleyenler bu ruhun gcn bugn de
gsterebilmelidirler.
Gelenek adna ok uzun bir zaman nce lm insanlarn ve
zamann kuramlannr ve alkanlklarn taklit etmemeliyiz. Bu
anlamda acmasz olmalyz. Gelenein gc bizim esiz bir y
celii ortaya karmamza izin vermedii srece ona balanp
kalmamzn bir anlam yoktur.

342

365 GNN TAOSU

343 YABANCILAMA
Neden vaat edilmi bir lkeyi beklersiniz?
Gerek lke yrektedir.
Bugn Museviler Tbetlilerle buluuyor. Her iki halk da ana
vatanlarndan srlmeleri nedeniyle ortak bir noktalan olduu
na inanyorlar. Yalnz deiller. inliler de kendilerini in dn
daki topraklarn garip yerlileri olarak gryorlar. Avrupallarn
bazlar sava ve keyfi snrlar nedeniyle, doduk.lan topraklar
dan uzak yerlere gitmeye zorlandlar. Kzlderililer atalarndan
kalan topraklara yabanalatrldlar. Ve Afrikal klelerin soyun
dan gelenler bugn hala kurumsal prangalarn kurban duru
mundalar.
Tao'yu izleyenler yerin, insanlarn ve ulusun neminin far
kndadrlar. Ancak bu faktrlerin ilelebet etkilerini srdrmele
rine izin verilmez. Tao bireyin insanlar zerindeki sorumluluu
nu olumlar. Irkmzn ve ulusumuzun felaketleri ve yabancla
masnn ayamza buka vurmasna izin veremeyiz. Sadece
yreklerimizde baarya ulaabilsek de bunlarn stesinden gel
mek bizim sorumluluumuzdadr.
Tao'yu izleyerek daha byk bir ruhsal dzene katlrz. Bir
durum ya da yere bal olmayan bir eyin paras olmak insana
byk bir rahatlk salar. Gerekte Tao tmyle maddesel bir
dzeye indirilemeyecei iin bizden asla alnamaz. Ana yurtla
rmzdan uzaa srgne gnderilsek, en sefil hapishanelere atl
sak da Tao bizim iin oradadr. Bir kere onun yoluna girersek ya
banclama tehdidi korkutamaz artk bizi.

343

DENG MING-DAO

344 RAHAT
Sarho, arabadan der ama yaralanmaz.
Tereddtii bir yana atarsn da aptal zannederler seni.
Gerekten rahat olabilmek nadir bulunan bir niteliktir.
ekingen olmayn. Gnlnzden geenlere ulama yollann
hkarsanz, sert bir insana dnr ve hayal knklna urars
nz. Kendinizi ifade etme yollarn tkarsanz, yaratclinz ge
liemez. Harekete gemezseniz rkek ve yetersiz birine dn
rsnz. Hibir eyi durdurmayn . Brakn eizliiniz serbest
e aksn.
Yolun banda olan kii rahat ve olduu gibi davranabilmesi
ni salayan doru anlaya ulaana kadar (yapay olsa da) bir ya
pya bal kalmaldr. nsanlar gerekten zgr ve rahat olmak
szn byle davranmaya alrlarsa ahmak soytarlardan farkla
r kalmaz. Bu yzden de kii, arhk bir yapya gereksinim duy
maymcaya dek bu yap zerinde alarak belirli bir zaman har
camaldr. Bu zaman iinde kii alakgnlllnn srrn t
myle zmsemi olacak, doruluk ve kendiliindenlik.le dav
ranabilecektir. Gereklik ve zgrlk gvenli, salkl ve yarat
c eylemlerin rn olmaldr.

344

365 GNN TAOSU

345 YAPMAYA DEGER

imde sessizdi her ey g boy11:
bir ses bekledim geceyarsna kadar.
Dmda grilltyd her ey gn boy11:
Sessizligi bekledim btiln gece.
Tao 'nn gcii sestir.
Tao'nm gizilgiicii sessizliktir.

Denir ki, insan gn sona ermeden Tao'yu duyarsa, o gn,

harcanan abaya deerdir. Hatta insan, Tao'yu yaam sona er
meden duyarsa, o insann yaam yaamaya demitir.
.

Oysa bazen Tao'yu duymak ok uzun zaman alr. Tao'nun

kendini hemen gstermedii gnler vardr. yle g,rnyor ki,
ne kadar ok sevmek isterseniz o kadar ok nefret kendine eker
sizi. Ne kadar ok arnmak isterseniz o kadar ok olumsuzluk
izler sizi. Ne kadar ok dingin olmak isterseniz o kadar ok kar
maa hcum eder zerinize. Sradan insanlann ortak sorunlan
vardr. Tao'yu izleyenler ok byk glere kar mcadele
ederler. Kabul etmekten ve sabretmekten baka ne yapabilirsiniz
ki? Kendi kendinizi yiyip kayglanrsanz, yalnzca o gn
Tao'dan uzak bir ekilde harcamakla kalmaz, ayn zamanda g
nnz duygusal karmaa iinde berbat etmi olursunuz.

345

DENG MING-DAO

346 AMA
Aniden her ey odak noktasnda topland.
Yaamm boyunca birligi aradm durdum.
Oysa bir an iin grebildim o akl almaz grnty paralar halinde;
Yllardr kamadm byiisnden.
Her grilmde onu elle tutabilmeye altm.
Balangta sanki yontcunun bilmemi figUrlerini koyduu bir avlum
var gibiydi Sonra yava yava anla lcaznmaya balad,
Bir anlk grntlerin ve karsama/arn bir araya geliiyle.
Giderek ayor kendini bu gizemli yaam.
Btiinii aga vurmas yllarca sUrebilir.
Olsun.
Uzaklara gitmeye haznm ben.

Kiinin yaamrun yazgs kolayca ortaya koyulamaz. ok

kapsamldr. Yolun banda kesin bir ekilde hedeflerinizi koyar
snz, ancak gerek amaanz belirginletike deiiklikler ve
ayarlamalar yapmak zorunda kalrsnz. Bu gizem kendini a
maya balaynca inamlmaz bir gven duygusu sarar insan.
Tao'nun yolunda athnz her admla kukusuzluunuzun
anlar zirveden zirveye nlar.

346

365 GNN TAOSU

347 AYDINLA1MA
Kendini ifade et:

Anlam budr.
Her gn sor kendine, "imde ifade edilmedik ne kald?" di
ye.
O her ne ise, aa kar. Ama saduyulu ol. Delilerin anlam
sz, kocaman laflar, cafcafl szleri daha fazla zgrlk sala
maz. Tao'yla birlikte olanlar, davurumu, kendilerini daha iyi
anlayabilmek, bylece cehaletten ve koullarn dayatmasndan
kurtulabilmek iin kullanrlar.
Kendi iinizdeki iyi ve eiz olan her ey da vurulmaldr.
Bunu yapmazsanz gelimenizi engellersiniz. Daha uygun bir
zaman beklediinizi dnerek kendinizi tutmayn. inizdeki
iyi, kuyudaki su gibidir: kuyudan ne kadar su ekerseniz o ka
dar ok taze su ieri szar. Eer hi ekmezseniz, su yalnzca ba
yatlayp kt kokmaya balayacaktr.
inizdeki karanlk, hatta eytans taraf da uygun bir biimde
da vurulmaldr. ehvet, nefret, zalimlik ve hatta ksknlk bunlar tpk bir bombann bulunup, zarar vermeyecek ekilde
patlatlmas gibi, dikkatlice kendi dnza atmalsnz. Yreiniz
bir maden gibidir, ancak rn yetitirmek ve kayg duymadan
bunun zevkini karmak istiyorsanz madeninizi temizleme yo
lunda sabr gstermelisiniz.
Kendinize her gn sorun, "iimde da vurulmam ne kal
d?" diye. Onu da vurmadka z doanz aydmlatamayacak
sruz.

347

DENG MING-DAO
348 0MURGA

Tao organzdan yukar giden yoldr.

Tao yaamnzn yoludur.
Tao evrenin yoldr.
nsanlarn sklkla Tao I<onusunda kafalan karr, nk ona
pek ok farkl dzeyde gndermeler yaplr. Her eyden nce o
tm varoluu kaplar, her yerine siner. Aslnda Tao'nun varolu
un kendisi olduu sylenebilir. Tao'dan, fiziksel ileyi gibi
dnyasal ve sradan bir dzeyde sz ederken, bir yandan da
kutsallk gibi yceltilmi bir dzeyde sz etmek garip grnebi
lir. Tao'yu izleyenler ruhsall "ta orada" olan bir eymi gibi
dnmezler.
Tao istedii zaman ulalabilir, dokunulabilirdir, istemedii
zaman da ulalmaz, dokunulmazdr. Tao'nun ulalabilir ynle
rinden biri omurgalarmzn tam ortasndaki yoldur. Bu,
Tao'nun bizdeki yoludur. Bedenlerimizin eitli g merkezleri
ni birbirine balayan temel g yoludur.
Felsefi dzeyde Tao yaamn iinden geen yoldur. Bir aa
madan teki aamaya deiim, koullarla olan iliki, doa ve
toplum arka planda i karakterimizin davurumudur. Metafi
zik bir dzeyde, evrenin evrimi ve devinimidir.
imdi bu dzeyi birlikte ele alalm: enerjinin omurgadan
yukar ykselii, kiinin yaam yolunu felsefi dzeyde kavray
ve evrenin geliimi. Bunlar tek bir kavram iinde eritin. O za
man Tao'nun olaanst niteliini bir an iin grebilirsiniz.

348

365 GNN TAOSU

349 5U

Damlalar.
S temizler,
Toprakta lir araya getirir.
Ymak. Ele geiren. nce ve griimez.
Parldayan bir nelri meydana getirir.
Az o/dnda zayftr.
oksa dalan damada eder.
Dik e derin yamalar
K1111a diitiirerek.

Klasik bilgelik, bi rletii zaman mthi bir gce dnen su

dan daha zayf hibir eyin olmadn syler. Tpk gelgitsel bir
dalga ya da dik yamal derin vadilerin arasndan delerek geen
bir nehir gibi. Buna, kabullenici olann sert olan alt etmesi denir.

Baka bir adan bakalm. Su galip gelemez, nk boyun

eer. Galip gelir, nk amanszdr. Sabreder ve vazgemez. S
reklidir. Kaya suyun nn kesebilir. Kaya, ayn zamanda suyu
binlerce yl boyunca iinde tutacak bir gl oluturur. O zaman
neden kabullenici olan sert olan alt edemiyor? nk o devine
mez. Amansz olmann akl almaz gcn ortaya koyamaz.
Suyun nasl ki gerek doasn amans z ve acmasz b ir bi
imde ortaya koyabi l mesi gerekiyorsa, biz de yaamda baarl
olmak istiyorsak, gerek doalarmz kendiliinden ve amansz
bir ekilde da vurmalyz. A ks i takdirde, kendimizi gerekliin
sert duvarlar tarafndan kuatlm bir halde bulur ve hibir za
man ilerleme kaydedemeyiz.
Peki byle bir sabr, azmi nasl bulabiliriz? Kkten bala

rz. Tpk damlalar gibi.

349

DENG MING-DAO

350 KUM SAAT

Yaam bir kum saatidir.
Bilin kumdur.
Bir kum saati dnn.
Biimi sonsuzluk sembol gibidir. Formu DNA'nn ift sar
maln anmsahr. ki blmll, kutupsall temsil eder. Bir
taraf maddesel dier taraf cisimsizdir. Bir taraf eril, dier taraf
diidir. Scak ve souk, pozitif ve negatif ve teki ikilikler.
Kum bir akm iinde yol alr, bu akm omurganzdan yukar
kan enerji yoluyla ayndr, yaam yoluyla ayn akmdr.
Bu kumun devinimine biz Tao deriz. Bilinlerimiz kum
saatiyle temsil edilen eitli durumlar arasnda gidip gelir. Bir
kum aknhsn tutmak kadar zordur onu tutmak. Bu nedenle ey
leri ok kk paralara ayrarak incelemek aptallktr. Madde
zerinde odaklanmak aklszlktr. Devinimi anlamak bilgeliktir.

365 GNN TA OSU

351 NEFES
Nefes alrsnz,
Kra tutmu dalar beyaz,
Yeil aleve alan heyecan verici aalar,
Kolunuzda dans eden sereler,
Kvrlarak uzaklara erien dalgalar.
Siz nefes alrsnz,
Ve her ey can blr.
Tao'nun temel kavramlarndan biri nefestir. Nefes yoksa ya
am da yoktur. Bu kavramn muhteem bir karmakl vardr.
Nefes alrsnz; bu size oksijen salar. Nefes alrsnz; bylece ya
amnz devam eder. Nefes almanz kalp atlarnz dzenler,
beyninizi besler, kannzn krmz olmasn salar. Daha da de
rinlere inersek, nefes almanz sayesinde bedeninizin tm enerji
alan g kazanr, harekete geer. Nefes almayla yakndan ba
lantl olan bu enerji alan zihninizle btnletii zaman ruhsal
ln, ilahiliin gcn kazanrsnz. Nefes aln. Aptalca bir e
kilde onu yalnzca bir gaz olarak dnmeyin.
Biz nasl nefes alyorsak, evren de nefes alr. Aslnda btn
yaam ortamn nefes olarak dnebiliriz. Dnyann nefes al
mas her eye g verir. Hava, olmas gerektii gibi devinime
geer. Bitkiler, gerektii gibi byr. Hayvanlar g kazanr. Je
olojinin gleri devinimlerini balatr. Ve hep beraber ok gl
bir enerji alan oluur, bedeninizdekinin ok daha by. Ev
rensel zihin bu alanla balantldr.
Ruhsalln nasl kazanldn bilmek ister misiniz? yleyse
nefes aln.

351

DENG MING-DAO

352 KAUP
Dnyay bir makine olarak m grmek zorundasnz?
reniminiz sadece fizik, kimya ve varlkbiliminden mi ibaret ?
Ya iirse ablonnz yaamda ?
Tao'y ak ayakkablarnzdaki a11111r hissederek anlayamaz msnz?
Bu11da11dr ite bilgelere aptal deesi:
nyarglarn bir yana brakmlardr onlar.
Dnya siz onu algladnz zaman grnr hale gelir. Alg
lannzn tmyle, nesnel denen bir dnya tarafndan oluhrul
mas sz konusu deildir. Srekli yorum (eviri) yapma alkan
l ift tarafldr; karmak bir duyumsal bilgi a ve merkezden
uzaklama eiliminde bir idare edi tarz yaratana dein varsa
ymlarmz denemek iin bir eyler yaratrz. "Olgunlaana" de
in yaammzda ablona dnen saysz yorum ve yanl alg
katmanlan yarattk. Tabii ki bu durum bizim iin elenceli ola
bilir. Dnyayla karlkl etkileime gemek iin kullandmz
ablonlar deitirebiliriz.
Bilim yerine iiri kullansaydk ne olurdu? Politikann yerine
ruhsall koysaydk ne olurdu? Bu tr deneylerin sonular ge
nellikle yeni, memnunluk verici ve allmadktr. Ne yazk ki,
bunlar mantksal sonulara gtrlmeye alldnda teki
yntemler kadar yararszdr. ablonlar yeni balayanlar iin ge
rekli, ilerlemi olanlar iin engeldir. Tao'nun gerek izleyicileri
tm ablonlar bir yana brakrlar, nyarglar yokhr onlann.
Kk ocuklar gibi hareket ederler. Bu nedenle de aptal denir
onlara. nk i gzleriyle bakarlar dnyaya, yaamn tm ac
larn dntrrler.

352

365 GNN TAOSU

353 VAATLER
Uyuturuculardan daha giizel giidz diileri griiledi.
Dehalar aan zeka geledi.
Muhtee g geledi.
Sevgilileri eke gzellik gelmedi.
Tanrlarn ziyareti gerekleedi.
Yorgunluktan, bkknlktan kurtuluun aresi bulmaad.
Tedirgin edici skrntlara, iiziintlere bir son verilemedi.
Byk bolluk geledi.
geledi.
Dierlerii snrsz anlay geliedi.
Doast giiler geledi.
ten gelen iyiletire yetenei gelimedi.
Kehanet yetenei gelimedi.
Bunlarn hibiri geledi.
Yine de terk edemezdim bu rhsal yolu.

Ruhsallk aray iindeyken trl eyler vaat edilir size.

Bunlar gereklemedii zaman yolunuzdan geri mi dneceksi
niz? Ruhsallk evrenle yaplan bir alveri, bir ilem deildir.
Srdrdmz bir abadr o, nk o bizim en yce varolu
biimimizdir. Karlnda bir ey alamyorsak dert etmemeli
yiz. Yetenek, g kimin umurunda? Bunlar yalnzca ayarhr insa
n. Tao'yu izleyenler yalnzca i anlaya nem vermelidirler.

353

DENG MING-DAO

354 DIKI
Dkdan miikemmel bir gbre olur.
Yaamn pislikleri vardr.
Bitkilerinizi suladruzda bazen onlar beslemeniz de gere
kebilir. Dk bitkiler iin mkemmel bir besindir.
Ne kadar komik, deil mi? Ayakkabnza bulahnda son de
rece itici olan bir eyin yaamn devamnda bylesine nemli ol
mas.
Krlk yerlerde her ey korunur. Dk bitkilerin bymesine
yardm eder. Sebze yetitirir, sebze yer, onu dk olarak karr,
tekrar sebze retmesi iin fazlasn topraa geri veririz. Her ey
yalnzca dn alnr.
Ayn ey yaamdaki talihsizlikler, baarszlklar ve hayal k
rklklar iin de geerlidir. Dknn nemini anlarsak, aslnda
hibir eyin harcanmadn da anlarz. Her ey doru bir ekil
de uygulandnda yararldr. Bu yzden de yaamdaki kt
eyler bile bymemizi ve glenmemizi salayan doal mad
delere dnebilir.

354

365 GNN TAOSU

355 KJ
Evsiz bir adan bir ukurda lr.
Bir aa soukta krlr:
Sarsc bir ses.
K gndnmnde en ksa gn ve en uzun gece yaanr. Ac
bir souun hkm srd bir zamandr bu ayn zamanda.
Rzgar, nndeki her eyi bJak gibi keserek souk bir yrtclk
la eser. Kar ve buz lmcl olur. Uzun sre akta ve soukta ka
lan evsizler lrler. En gl aalar bile sdaki bu d nede
niyle yarlr, ayrlr.
Ayrlan aacn kard ses ani bir tokat gibidir.
Bu en aa noktann getirdii dehet ve trajediler! K buz
dan kamsyla dnyaya ikence eder ve zayflar onun buzuldan
kelerinin altnda kalr. Bazen kn bu iddetli saldrlarnda
lenler iin, gzyalar yzlerimizde donmasn diye yas tutma
ya bile cesaret edemeyiz. Ama grr ve duyarz. Atein etrafn
da toplanarak hayatta kalabilmek iin and ieriz.
Kt talihten nasl etkilenirsek etkilenelim, bunun tekerle
in en alt noktas olduunu unutmamalyz. ler sonsuza dein
ktye gitmez. Her eyin bir snn vardr - souun, karanln,
rzgarn, hatta lmn.
Onlar buna kn ilk gn derler, ama aslnda kn lm
nn balangcdr bu. Bu gnden itibaren snmay ve aydnlan
may drt gzle bekleriz.

DENG MING-DAO

356 BA G LANMA
Rahip el ekmenin bir sembolii olarak salarm kaztt.
Ama imdi kiiiik apkas olmadan hibir yere gitmiyor.

Sahip olduu be para ey olduu halde dnya nimet

lerinden elini eteini ektiini syleyen biriyle karlamak
komiktir. Gerekte byle yapamadnz halde neden dnyay
terk edersiniz? Salannz kesmeden nce tm balantlannzdan
vazgemeye gcnzn yetip yetemeyeceini sorun kendinize.
zgrlnzden vazgemeden nce manastr dzeninin kural
lanna uyup uyamayacanz sorun kendinize. Manevi bir insan
olduunuzu sylemeden nce dnyasal isteklerden vazgeip
vazgeemeyeceinizi sorun kendinize.
Burada rahiplerle alay etmiyorum. Yaamdaki her yolun
kendine zg zverileri ve zorluklar gerektirdiini gryorum.
Yola koyulmadan nce kendinizi her ynyle aratrn ve yolu
tmyle inceleyin. O zaman endie ve gvensizlik yaamazs
nz. Ayn zamanda ikiyzl davranma olasln da azaltrsnz.
Kim olursanz olun, yaamnz tmyle yaayn. Tamirciy
seniz en iyi tamirci olun. Azizseniz en iyi aziz olun. Sradan bi
riyseniz sradan olun. Sradysanz srad olun. nsanlar yal
nzca olmadklar kii olmaya abaladklar zaman yanlrlar.

356

365 GNN TAOSU

357 KIRA ZG OLMA

Kylilil gll/1111 krrk d:gildir.
ehirlinin giiliiyse karalrk 11111111$/arla doludur.
Kylii n en biiyk istei iyi tr/111 yclitir:bilmcktir.
ehirlinin istcgi digcrl:rii alt:tr:ktir.
Kyliiniin mtllk duyduu t'Y :simlcr katlktr.
ehirliyi mutlu eder ise lilsi elde tm:ktir.

Krlk bir yerde ehirli insanlar grdnz zaman sk sk

onlarn kyllerin basitliiyle alay ettiini duyarsnz. Her y
den nce onlarla alay etmek iin bir yn szck vardr: Balka
ba, angut, hdk, andavall, taral salak, kereste, odun, lahana
kafal, alk, avanak. Durup biraz dnelim; bu tanmlar nevro
tik, zorlayc, stresli, hrsl, dalavereci, kurnaz, taknakl, agzl
ya da sonradan grme gibi tanmlardan daha kt mdr?
Tao'yu izleyenler ehirlerdeki zor yaam karsnda kr yaa
mn verler. Kendine zg kr yaam biimine tam olarak dne
mesek bile, bu ideal zerinde dnmek bizim iin yararl d r.
ehir yaam beynimizle rettiimiz ve onu gerek klmaktan
vazgetiimiz zaman ken bir yapdr.
Eer gerekliyse ehirlerde mcadele verin. Ama unutmayn
ki, onun nihai deeri ok azdr. Ruhunuzu unutmayn ve ruhu
nuzu korumann en iyi yolunun da krsal bir evre olduunu
unutmayn.

357

DENG MING-DAO

358 TOPLULUK
Eski toplumlar kabileler halinde yaard.

Dnen gruptu.
Gniimzn toplm paralara blnmtr.
Birey kam.ak olmaldr.
Eski geleneklerin insanlar genellikle daha az karmakt,
nk onlar kendi adlarna dnen btnsel bir kltrn
avantajlarndan yararlanyorlard. Herkesin btne uyan bir ro
l vard. Bireyler gereksinimlerinin topluluk tarafndan karla
nacann gvencesi iinde konumlarnn gereini tam olarak
yerine getirmeye alyorlard.
' Modem zamanlardaki uzmanlama, mutlaka bir btn olu
turmas gerekmeyen bireysel katklara dayanr. Genellikle bt
ne ilikin grnty kaybediyoruz. Yorumcularmz var, eletir
menlerimiz var, ama liderlerimiz yok. Eitilii ve fikir birliini
alklyoruz, ama bu sahte bir ey: demokrasiden ok seslerden
oluan bir kaos; topluluun deil kendi karlarnn peinde ko
an bireylerden oluan bir kalabalk, avam.
Bu nedenle olaanst byk bir alana yaylan ilevleri yeri
ne getirmek durumunda kalan bireyin zerine ar bir yk bi
ner. Daha fazla seenek oluturmak, daha bilgili olmak, ok e
itli alanlarda eylemde bulunmak zorunda kalrz. Salt kendi
alanmz zerine younlamamz yeterli deildir, nk arbk
kendi alanunz bakalarnnkiyle rekabet etmek durumundadr.
Ruhsallk gnmzde daha zordur. Gemite ruhsal gelime
arayan bir aday olarak ortaya kardnz, toplum da sizi destek
lerdi; kutsal bir kii tpk bir ifti gibi topluluun bir parasy
d. imdi kutsal bir kii olma yolunda aday olmak iin kendini
ze geinebileceiniz bir i aramak ve kutsal olan glkle kabul
eden bir toplumda yeni yollar bulmak zorundasnz.

358

365 GNN TAOSU

359 ziHiNSEL SALJKULJK

Sizler eytan/arsnz.
Karanlksnz.
Ruhunuz tehlikede. Ruhunuz k.
Tehdit eden dalma, israfve sefahat tr.
Anahtan teslim etme. Yalnzca z.
insanln sorunlan metafizik deildir. Kiiseldir.
Lanetlenme iinizdedir. Kurtulu da. Siz karanlklar prensisi
niz. Ayn zamanda k prensi de. Hibir ey sizden sklp ah
lamaz. Bu ikilikle baedebilen cesur kii bu varoluun dokunak
lln sergilemi olur.
Momentum karanlklar ynndedir. Grkem, klan yana
dr. Hibir ey yapmazsanz karanla doru kayarsnz. Eer
k ynnde birazck aba gsterirseniz, yardm greceksiniz.
Ik iin mcadele edin. nk bedeli ruhun, zihnin, bedenin ve
insanlnzn boa harcanmasdr.
Btn bunlarn anahtan zihinsel olarak salkl olmanzdr.
Onu elde etmek iin mcadele etmelisiniz. O, kla karanl uz
lahrmaya alr.
Eer ikilie son vermek istiyorsanz zihinsel salkllnz
evrensel btn iinde eritmeli, datmalsruz. Hazr olana dein
yapmayn bunu, geri dnemezsiniz nk. Hibir ey yapma
maktan kaynaklanan boa harcanmlk ile, insann en bata ge
len spiritel eylemini yerine getirmesinden doan aynma ve
erime arasnda muazzam bir fark vardr.

359

DENG MING-DAO

360 SONA ERME

Bir glgenin kenar hibir zaman kenarda deildir.
Bitii kestirmenin zanan bititen ncedir.
Yln bitmesine be gn kald. Bir biti ve yeni bir balang
geliyor. Bu Tao'dur.
Pencerenin yannda duran bir vazoya bakar ve onun yuvar
lak grnmesini salayan eyin ne olduunu incelerseniz, onm
zerinde bir glge greceksiniz. Bu glge kenardr. O, bu yzde
ki en karanlk glgedir. Hibir zaman kenarda deildir: Ana k
kayna vazonun bir tarafndan vurur ve yansyan k teki ta
raftan gelir.
Ayn ekilde bir nesnenin gzlerimize yuvarlak grnmesini
salayan glgenin kenan hibir zaman kenarda deildir; benzer
ekilde bizim de snrlan ve bitileri, onlara ulamadan nce d
nmemiz daha iyi olur. Snrlar ve bitiler olmadan bir ey ya
pamayz. Onlar bizim uralarmza, abalarmza tanm getirir.
Ancak onlar kendi yaranmza kullanmak istiyorsak onlar nasl
karlayacamz planlamalyz. Tao'yu izleyenler, bitileri zarif
bir ekilde bir yerlere oturtanlar en ok takdir edilenlerdir.
Gemite imparatorlar, bilim adamlan, kutsal kiiler veya ken
dileriyle her ynyle iletiimde bulunan baz insanlar lecekleri
an bilirlerdi. Hayattayken biti iirleri yazarlard. Bu insanlar so
na ulamadan nce son zerinde dnmeyi bilirlerdi. Bu neden
le, olan bir kere oldu mu artk geride ne pimanlk ne de olan
olayn izi kalr. Bir sonraki dngnn saf olaca da ortadadr.

360

365 GNN TAOSU

361 SAFUK
Saflk ktr.
Safl ou zaman unutuyoruz. Amaca uygunluk, ie yarar
lk adna salmz koruma yollarndan dnler veriyoruz.
Dalanmzn ve deniz kenarlarmzn piyasa ekonomisi adna
kirletilmesine izin veriyoruz. Samasapan elencelerle beyinle
rimizin kirletilmesine izin veriyoruz. Sava uygulanabilir bir se
enek olarak dnlyor, ilkeler, zerinde pazarlk yaplabilir
bir hale getiriliyor, ocuklanmza yabanclar tarafndan zarar
veriliyor ve anlalmazln sanat iin geerli bir tema olduu
dnlyor.
Yaamlanmzn safl nerede?
Evleniriz. Boanrz. Yaamda kimi incittiimize aldrmayz.
Sadakatin ho ama anlamsz bir erdem olduunu dnrz.
lerki yllarn grkemini satn almak iin genliimizin deerle
rini feda ederiz.
Yaamlanmzn anl nerededir?
Parlak bir anda zaferi yakalarsak, bunun bizde bulunan btn
kirleri zeceini dnrz. O bir anlk zaferi yaamak isteyen
atletlerin bykln olumlanz. Sava kahramann, bedelini
deyerek bizi savan dehetindeki suumuzdan kurtaran biri
olarak gklere karrz. Silah kullanmann, hayvanlar ldrme
nin, intihar etmenin ya da fahielere sokakta saldrda bulunma
nn arnma yolu olduunu dnen delileri besleriz.
Yaamlanmzn anl nerededir?
Safl arayn. Kolay olmayabilir. Herkese ak olmayabilir.
Ancak o, uzlamasz ulaabileceimiz bir durumdur.

361

DENG MING-DAO

362 BOLUK
Toz bir yere toplanamaz
Orada bir ayna yoksa.
Kimileri saf bir ruhu kusursuz bir aynann lekesiz parlakl
yla karlatm.
Bakalar da onlara, orada ayna olmazsa o zaman lekelene
cek bir ey de olmaz diye karlk verirler. Ruh botur.
Ruhlarmz yaratlmlarn geri kalanndan ayr ve kopuk
bir ey olarak dnmemeliyiz. Biz gerekte her eyle biriz, bu
nedenle ruhlarmz soyutlanm, ayr ve bamsz varolular
olarak dnmemizin gerei yoktur. Bu nedenle, her eyden
ayr bir ruh kavram boluktan baka bir ey deildir.
Bu dnyada yaayp da onun tarafndan lekelerunemek ola
nakszdr. Ne kadar sk temizlenirseniz temizlenin, krmz toz
zerinize yerleecektir. Ar bir hale gelmek iin abalamak iyi
dir, ancak safl dnyann kir ve tozuna kar bir sava olarak
ele alrsanz, kendinizi taknaa ve yararszla mahkum etmi
olursunuz. Gerek bir arla ulamanzn tek yolu, her eyle
olan temel birliinizin farkna varmanzdr. Eer siz her eyle
birseniz, o zaman toz bile saftr. Bunun olabilmesi iin kendiniz
deki tm ayrmlar amal, tm elikileri zmlemelisiniz.
Bylesi bir temizlik yoluyla, ayna parlaklndaki ruh ve toz be
raber ayn saflk iinde zlr.

362

365 GN N TA OSU

363 GECE
Gecenin engin okyansnda,
Gne, ay ve dilnya bir hizada,
Diinyay yvarlaklgndan karan
Gelgitleri cotran.
te gecenin gilciidilr bu.
Gece. Sen her eyin anassn. Her eyden nce var o ldun sen .
Sen zemin, doku, evrene g ka za ndransn.
inde anlalmas g, aprak bir g izem var, en derin sular
dan daha karanlk, uykularn uykus undan daha kara. Sen ina
nlmaz bir verimlilik ve garipliin, gcn, yarat cln, bakala
mn ve yaamn filizlendii, denetimi olanaksz bir dnyasn .
Doum mucizesi senden gelir. lmn deheti de. Bu yzden
de bizi hem rahatla tr hem de korkutursun.
Yldzlar ve gezegenler senin iine, ldayan inciler gibi da
lmlardr. Hibir aba harcamadan birbi rine balarsn onlar,
g nee en yakn ya da uzak olan noktadaki ekim ylesine b
yktr ki, dnyann doum eklinin yuvarlakl boz ulur, de
nizler taar, gezegenimizdeki t m yaratklann balar ve yrek
leri arpar, badndrc bir karmaa i inde hayrete derler.
Yldzlar ve novalar patladnda muazzam bir enerji aa
kar- insan beyninin ve aletlerinin, yz kat daha glense bile
hibir zaman lemeyecei bir bykln yo l at patlama
lardr bunlar. Buna ramen alevler ldrr, birbiri ardna patlay
c sesler kanr ve sonunda gece denen yce enginlikte yalnzca
snm k mrlere dnrler.
Gece . Anasz bir anasn sen. Gizem, g ve b tn zamanlann
hkmedicisisin .

363

DENG MING-DAO

364 SABAH
Sabah.
Ertesi giin.

Domn cokusu.

htiyaamz olan her ey sabahtr. Gne doduu srece b

tn talihsizlik.lerimizle yzleebilme, Tann'nn armaanlarna
kretme ve insan olarak tm abalarmz ortaya koyma ans
vardr. Maneviyat kendi iinde gereksiz bir ey olmasna ra
men, bu zor zamanlarda gerekli bir ey haline geldi. Kendimize
hatrlatmak, kendimizi tevik etmek, kendimizi btnletirmek,
kendimizigerekletirmek iin ona gereksinim duyuyoruz. Ge
cenin gizemine ve sabahn grkemine minnettarlmz sunar
sak, ne uygarla ne de maneviyata gereksinimimiz kalr.
En basit ekliyle yaam afakta balar. Bu yeterli bir kutsama
dr. Bu yeteri kadar byk bir mutluluktur. Geri kalan her ey
llemez bir dolulua dnr. afak skerken eilin ve bu ha
rika olaya kranlarnz sunun. Sabahn saygy gerektirmeye
cek kadar sradan olduunu dnebilirsiniz, peki evrende sa
bahlan olmayan pek ok yer olduunun farknda msnz? Bu
gnlk olay bizim en yce iyiliimiz.
Sabah selamlayn. Tanklk edeceiniz mucize budur. Bu en
yce gzelliktir. Kutsallktr. Size cennetten gelen armaandr.
Kehanetinizin belirtisidir. Yaamn bo olmadnn bilgisidir.
Aydnlanmadr. Yaama verdiiniz anlamdr. Sizin ynergeniz
dir. Rahatnzdr. Grevin vakandr. efkat iin esindir. O, en y
ce olann dr.

364

365 GNN TAOSU

365 SllREKLiLK

Bitiriin ardndan doyum gelir.

Doyum zgrlilg getirir.
zgUrlUk deuam etmenizi saglar.
lm bile gerek bir biti delildir.
Yaam sonsuz bir devamllktr.

Her zaman baladnz eyi bitirin. Yalnzca bu bile yeteri

kadar bilgelik ve disiplin demektir. Bu kural izlerseniz pek ok
insandan stn olursunuz.
Bir dngnn sonuna geldiinizde yeni bir dng balar. Biti

riin aslnda dngnn ortalarnda bir yerde baladn

ve yeni

balanglarn nceki etkenlerden doduunu syleyebilirsiniz.

Bir dngy bitirmek doyum ve kvan demektir. Kendini
bilme, disiplin, kendine ve etrahndaki dnyaya ilikin yeni bir
anlay kazanmak demektir. Tabii ki burada duramazsnz. Yeni
ufuklar hep oradadr. Ama yeni bir kendine gven ve bilgelikle
yeni manzaralara uzanabilirsiniz.
Tekerlein her dnyle daha ileri gidersiniz. Tekerlein
her dnyle kendinizi cehaletin amurundan kurtarrsnz.
Yaamnzn tekerleini dndrn. Eksiksiz devrimler yapn.
Her dn kutlayn. Ve sevinle, cokuyla sebat edin.

365