AHHH - U! PATRON ZHNYET... (AMA HANGS? AL BRN VUR TEKNE!..

Bildiiniz gibi, zellikle i dnyas ile ilgili olarak yazdm e-kitaplarn yannda, yaklak 4 - 5
yldr her ay dzenli olarak yazmaya altm e-makaleler, hemen hemen tm sosyal medya
ile ekonomik konularda yayn yapan web sitelerinde yaynlanmakta ve takip edilmekte...
Bu yazlarmdan 2 ay nceki Kurumsal Yaamda Statler ve Provasz Kostmler olaanst
bir beeni saysna ulamt. Bu beenilerde zel bir yeri olan sevgili dostum Mehmet Yetkin,
makaleyi okuduktan sonra gnderdii mailde u mesaj iletiyordu. [Aslnda lkemizde yaygn
olan ve nesillerinin tkenme sorunu olmayan; G, Yetki, Karar, stnlk, ncelik... Bende!
Ama, sorumluluk sende!.. anlayndaki patronlar konusunu da, bir ara ileseniz diyorum. ]
Geenlerde, ynetim danmanl iin grtmz bir irketin patronu ile yaptmz zel
toplantda, byle bir konu gndeme gelince - bu yaznn yazlmas da, artk kanlmaz oldu!..
Ancak ben, sizin; u anda herhangi bir kurumda iveren/enstdzeyynetici veya alan olup
olmadnz bilmiyorum. (veren/in yanndaki kelimeyi zdyseniz sizi kutluyorum. yle ki
ya iverensiniz veya ok kuvvetle muhtemel yakn bir zamanda kendi iinizi kuruyorsunuz. )
Birok rnekte de grdmz gibi maalesef baz patronlarmz, ileri - kendi istedikleri gibi
gittiinde, bu baarlarnda en byk pay sahibinin, kendileri olduuna yrekten inandklar
iin, kurumsal gelimelerdeki; yneticilerinin, alanlarnn ve tedarik zincirlerinin katklarn,
zellikle de marmasnlar diye, pek kaale almyorlar veya yle grnmeye alyorlar.
sahibi olan dostum; toplantda irketteki gelimelerle ilgili genel deerlendirmeleri yapm
ve unlar dile getirmiti... Ben anlamyorum Ali Rza Bey, zellikle sat pazarlama ve retim
konularnda - ynetici konumunda olan arkadalarmz nasl almak istiyorlar? Sorumluluk
almaktan srekli kanyorlar. Yaratc ve orijinal fikirlere sahip deiller veya bize belli etmiyor
ya da aklamaktan ekiniyorlar. Sektrle, pazarla, pazar paymzla, satla, lke ekonomisiyle
uzaktan yakndan hi alakalar yok. Ortamla birlikte onlara aktardmz; dnce, neri ve
yeniliklerle bir eyler yapmay yeterli gryorlar. Resmin/Fotorafn tamamn gremiyorlar.
Sorumluluklarnn bilinci ile daha geni ve detayl dnmyorlar. Biz ise; finans ve satlarda
yaadmz skntlarla birlikte, rekabet standartlar erevesinde - kurumsallama adna bir
sistem oluturmak, kiilerden bamsz olarak irketimizin vizyonunu geniletmek, sektrel
ibirlikleri ile alanlarmzn ve st ynetim kadrolarmzn - konulara daha geni bir a ile
bakmalarn salamak istiyoruz. Bunun iin de mutlaka baz formller bulmamz ve hemen
ok acil olarak uygulamaya koymamz gerekiyor!..
Ne kadar tandk ifadeler... Deil mi?
Ben de bu sylediklerine ne kadar inanp inanmadn sordum? Desem de inanmayn! aka
tabii... nk sylediklerini yle bir inanarak sylyordu ki, inanmamak mmkn deil!..
Netice de sizlerin de ok iyi bildii gibi; bu tr patron zihniyetinde, ters giden tm gelimeler

de btn su ve sorumluluk alanlarn!.. Yani; aynaya bakmak, hi akllarna gelmiyor! (Laf

arasnda iine olan hkimiyetini gstermek iin bir mteriyle yaptklar sunum toplantsnda,
kendi Sat Mdrn nasl ters keye yatrdn iftiharla anlatmasn m? Sat Mdrnn
olayn hemen akabinde istifa edip ayrlmasn da, sorumluluktan kamak olarak yorumluyor.)
Halbuki alanlar, normal ve mantkl bir insan gibi; baarszlklarda olduu gibi - baarlarda
da pay sahibi olmay, kurumsallama admlarndaki (misyon, vizyon, ilkeler, deerler, amalar
ve hedefler vs) stratejik planlamalarda yer almay, irketleriyle ilgili olumlu veya olumsuz tm
gelimelerden haberdar olmay, kendilerine deer verilmesini, takdir edilmelerini, kararlarda
sz sahibi olmay, kendi yetkileri erevesinde hareket edebilecekleri - sorumluluk alanlarnn
netletirilmesini, yaratcl da dllendiren adil bir performans deerlendirme sistemlerinin
olmasn, bilgi ve becerilerini gelitirmek iin - kurumsal eitilmelerine de destek verilmesini,
salkl bir K politikas ve kariyer planlamas ile i gvencelerinin salanmasn, kendi aileleri
ile birlikte kurum ii aile btnlemesi ve dayanmann salanmasn, katlmcl/retkenlii
ve motivasyonu arttrmak iin dzenli olarak ynetim kadrolaryla apoletlerin darda
brakld toplantlarn yaplmasn bekliyorlar. (ok ey mi istiyorlar? Acaba! )
Yani; sevgili patronlarmzn, geliimi ve deiimi ynetmek yerine Her eyi ben biliyorum.
Dorusu bu. Sen sylediklerimi yap - beni her eyden haberdar et - gerisine karma, haddini
ama - yeni yeni icatlar da karma, yetkilerini zorlama diyerek, olaanst baarlara imza
atmalar... Artk pek mmkn gzkmyor!..
Bu arada; tm patron ve iverenleri ayn kefeye koymann hi de adil bir gr tarz olmad
konusunda sizlerle hemfikir olduumu da zellikle belirterek, olmas gerektii ekilde ilerini
doru yapmaya alan patron dostlarmz tenzih ederek, baarlarnn devamn diliyorum.
Toplantda konuulanlar; Sayn Prof. Dr. Acar Baltan, saylarla llmeyen yeni performans
ynetimi modeli ile ilgili Basitlik zerine balkl makalesinin giri blmndeki mesajla tam
bir uyum iindeydi... (Nedense; bu tr ve buna benzer mesajlar... Konusunun uzman olan
Ynetim Danman dostlarmn da, birok kez duyduundan - hi ama hi phem yok! )
Mesajn ierii u ekildeydi...
[ hayatnda; baarl insanlarn kendilerine kurduklar eitli tuzaklar, her zaman ilgimi
ekmitir. Bu tuzaklarn banda gemite kendilerini baarya gtrm zelliklerini, mutlak
doru ve her zaman geerli kabul etmek gelir. rnein tek bana ve cesaretle risk alarak
kurduu iini byk bir odaklanma, ayrntlara gsterdii zenle ve yorulmadan alarak
gelitiren bir kii, kurduu i - yzlerce veya binlerce kiiyi altrr duruma geldii zaman da
ayn tutumunu devam ettirmesinin doru olduuna, kutsal kitaba inand gibi inanmaya
devam eder. Bu zellik; her ayrntdan haberdar olmak, her konuda karar verirken konu iin
nemli olmayan ayrntlarla ilgili sorular sormak, birlikte alt kiileri gereksiz yere yormak
ve onlarda yetersizlik duygusu yaratmak, eklinde ortaya kar. Bu duyguyu sk sk yaayan
yneticiler zamanla sorumluluk almamaya ve her konuda karar patronlarna brakmaya
balaynca, onlara olan gvenini kaybetmek ve her ii ben yapyorum duygusu yaayarak,

her olumsuz gelimeden alanlar sorumlu tutmak, srecin sonraki admlarn oluturur.]
Ksaca, bu noktada demek istediim; bu tr patron zihniyetlerinin artk gelimekte olan i
dnyamz terk etmesi gerektiidir. Yani, retim ve sat planlamalarnda gelecee ynelik
baz aksaklklar meydana geldiinde, bunlarn sorumlusu sadece yneticiler ve alanlar
deil, en st dzey ynetim de dahil - tm irkettir!.. Demek istiyorum.
Aslnda bu konu, yani bu aksamalardaki teknik detaylar, zellikle kurumsallamakta ve
gelimekte olan aile irketlerindeki ynetim kadrolarnn en nemli skntlarndan biri...
alanlar artk, sadece; syleneni ve istenileni yapan deil, verilecek kararlarda da sz sahibi
olmay istiyorlar. Aksi takdirde sorumluluk almaktan kayor ve suya sabuna dokunmuyorlar.
Ayrca irketlerinin bir paras olarak, zellikle; kurumda hissedilen... eksiklikler ve aksaklklar
+ varsa mobbing problemleri + kiisel veya departman olarak, bu eksikliklerin giderilmesi iin
neler yaplmal + i planlar nasl olmal + yaplmas gerekenler iin nelere ihtiya var + ar-ge
ve inovasyon toplantlar + alanlarn yneticilerden beklentileri + st dzey yneticilerin
alanlardan beklentileri... gibi konularda, alnacak kararlara da katlmay bekliyorlar!
Neticede; irketlerimizin veya kurumlarmzn gelecei - bizlere bal olduuna gre,
yaplacak tm i hayatmza zg bu tr almalarda nsan faktrnn nemini hibir
zaman gz ard etmememiz gerekiyor. Yani; gnmzde patronluk zor zanaat!
Kurumsallama almalarnda zellikle ekibin motivasyonu asndan kurum ii iletiimin
nemi yadsnamaz. Bu konu iin arzu ederseniz Kurumii letiim ve Motivasyon altaylar
isimli makalemi (https://tr.scribd.com/user/163558204/alirizadeger) den inceleyebilirsiniz.
Evet, sevgili dostlarm...
imdi yazmn 2.Paragrafnda belirttiim ve sevgili dostum Mehmet Yetkinin zel deinmemi
istedii konuyla u ana kadar yazdklarm ne derece rtt pek bilemiyorum. Kiisel egolarn
tavan yapt i dnyamzda, ok hassas olan bu konu - suya sabuna dokunmadan, ancak bu
kadar ilenebilirdi diye dnyorum. Ama Onlar anlad! Onlar kim mi? Tabi ki patronlar!
Bu yazy, ynetim biliminin kurucusu olarak kabul edilen ABDli nl yazar Peter Druckern
bir sz ile bitirmek istiyorum Bir zamanlarn baarl irketlerin artk baarsz olmalarnn
sebebi hantal, kendini beenmi, brokratik olmalar deil, i tariflerinin aa uymamas ve
sorumluluk bilinsizliidir diyor Drucker. Yani, iinizi iyi bilmeniz yetmiyor. Bundan sonraki
stratejik planlarnz tm ekibiniz ile birlikte, sizin de iinde yer aldnz yetki ve sorumluluk
bilinci erevesinde, i dnyamza uygun olarak yeniden yaplandrmanz gerekiyor!..
yi seneler ve daha mutlu bir gelecek iin...
Sevgi ve sayglarmla
Ali Rza DEER