YNETMELKLER III-9

1/6
TBTAK ARATIRMA VE YAYIN ET KURULU YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar
Ama
MADDE 1 - (1) Bu Ynetmeliin amac, Trkiye Bilimsel ve Teknolojik
Aratrma Kurumu Aratrma ve Yayn Etii Kurulunun grev, yetki ve
sorumluluklar ile alma esaslarn belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Ynetmelik;
a) Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumuna desteklenmek
zere nerilen, sonulananlar da dhil Kurum tarafndan desteklenen veya
Kurum birimlerince yrtlen projeler ile dier destek, tevik ve dl
faaliyetlerine ilikin veya bunlarla ilgili,
b) Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumu tarafndan
yaymlanm veya Kuruma yaymlanmak zere gnderilmi bulunan her trl
yaynla ilgili,
c) Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumunun i ve
deerlendirme srelerinde yer alan panelist, moderatr, hakem, raportr,
danman, izleyici, editr gibi grevlilerin bu grevlerinden kaynaklanan etik
konularnn deerlendirilmesi ile ilgili i ve ilemleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Ynetmelik, 17/7/1963 tarihli ve 278 sayl Trkiye
Bilimsel Aratrma Kurumu Kurulmas Hakknda Kanunun 4 nc maddesi ile
TBTAK Bilim Kurulunun alma ve Usul Esaslarna likin Ynetmelikin 4/A
maddesine dayanlarak hazrlanmtr.

Tanmlar
MADDE 4 - (1) Bu Ynetmelikte geen;
a) Bakan: Kurum Bakann,
b) Bakanlk: Kurum Bakanln,
c) Bilim Kurulu: TBTAK Bilim Kurulunu,
) Kurul: TBTAK Aratrma ve Yayn Etii Kurulunu (AYEK),
d) Kurul Bakan: AYEK Bakann,
e) Kurum: Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumunu (TBTAK)
ifade eder. YNETMELKLER III-9

2/6
KNC BLM
Kurulun Oluumu, Grevleri ve alma Usulleri
Kurulun oluumu
MADDE 5 - (1) Kurul, Bakan tarafndan nerilen adaylar arasndan Bilim
Kurulu tarafndan drt yl iin seilen, en az biri hukuku olmak zere sosyal ve
beeri bilimler, temel bilimler, salk bilimleri ve mhendislik alanlarna mensup
toplam dokuz yeden oluur. Bir ye en fazla dnem iin seilebilir.
(2) yelerden biri, Bilim Kurulu tarafndan Kurul Bakan olarak belirlenir.
Kurul, kendi yeleri arasndan bir bakan vekili seer. Kurul Bakannn
yokluunda, Kurula bakan vekili bakanlk eder.
(3) Kurul, her ay dzenli olarak toplanr. Kurulun toplant ve karar yeter
says altdr. Toplant yeri, gn ve saati bir nceki toplantda kararlatrlr.
yelere nceden bildirilmek kayd ile toplant yeri, gn ve saati deitirilebilir.
(4) Kurul toplantlarna mazeret bildirmeksizin st ste defa ya da on
iki ay iinde toplam be defa katlmayan yenin yelii kendiliinden der.
(5) Gemiinde aratrma, yayn ve bilim etiine aykr davranlar
saptanm bulunan kiiler Kurul yesi ve danman olamazlar.

(6) Kurul yelerine Bilim Kurulu tarafndan belirlenen tutarlarda huzur

hakk denir.
Kurulun grevleri
MADDE 6 - (1) Kurulun grevleri aada belirtilmitir:
a) Etie ilikin temel ilkeler zerinde alma yapmak.
b) Bakann talebi zerine, bu Ynetmeliin kapsamna giren etik
konularn incelemek; gerektiinde uzman veya danman gr almak, ilgili
kiilerle yazma yapmak ve bilgi istemek, inceleme sonularn ve varsa
yaptrm nerilerini Bakana sunmak.
(2) nsanlar ve hayvanlar zerinde yaplan aratrmalarda insan etii ve
hayvan etii konular Kurulun grev alan dndadr.
alma usulleri
MADDE 7 - (1) Etik ihlal iddias ieren bavurular, Bakan tarafndan
inceleme yaplmas iin Kurula iletilir.
(2) Kurul Bakannn hazrlad toplant gndemi Bakann gr ve
onayna sunulur.
(3) Gndemde yer alan inceleme konular, ncelikle Kurulun grev
alanna girip girmedii ynnden deerlendirilir. Kapsam d olduuna karar
verilen konu ilemden kaldrlr. Kurulun grev alanna girdiine karar verilen
konu ile ilgili olarak Kurul yeleri arasndan bir raportr atanr. Raportr, yapt
inceleme sonucunda bir n rapor hazrlayp Kurula sunar. n rapor
dorultusunda yaplan deerlendirme sonucunda Kurul, raportrden
incelemenin derinletirilmesinin istenmesine, danman gr alnmasna
ve/veya ilgili kiiden iddialar hakknda grnn istenmesine karar verebilir.
YNETMELKLER III-9

3/6
(4) Raportr mevcut bilgi ve belgeleri deerlendirerek son raporunu
hazrlar ve Kurula sunar. Kurul konu hakkndaki son deerlendirmesini yaparak

karar verir.
(5) Kurul, incelemeleri srasnda, gerek grdnde hakknda etik ihlal
iddiasnda bulunulan kiiden yazl grn isteyebilir. Etik ihlal karar verilerek
yaptrm uygulanmas nerilecek hllerde, etik ihlalinde bulunduu iddia edilen
kiilere Kurul tarafndan savunma hakk tannr. lgili kiilerin Kurulun bu yndeki
istei kendilerine ulat tarihten itibaren on be gn iinde cevap vermemeleri
durumunda Kurul mevcut bilgi, belge ve delillere dayal olarak kararn oluturur.
(6) Kurul karar Kurul Bakan tarafndan Bakana sunulur. Etik ihlali
tespit edilen kiilerle ilgili olarak Kurul tarafndan yaptrm nerilmesine karar
verilmesi durumunda, yaptrmlarn Bilim Kurulu tarafndan onaylanmas gerekir.
(7) Kurulun inceleme yetkisi, etik ihlal iddiasnda bulunulan eylemin
gerekletii tarihten itibaren be yldr.
(8) Etik ihlal iddiasnda bulunan kii, bavurusu ile ilgili olarak alnan
karar hakknda Bakanlk tarafndan bilgilendirilir.
(9) Hakknda etik ihlal iddiasnda bulunulan kii, kendisinden yazl gr
veya savunma alnm olmas durumunda alnan kararla ilgili olarak
bilgilendirilir.
(10) Kurul yelerince inceleme maksadyla nfuz edilen dokman ve
evrak, yenin grev sresinin bitiminde Bakanla iade edilir.
(11) Kurulun inceleme srecinde dier kurum ve kurulularla yapaca
yazmalar Bakanlk araclyla yaplr.
(12) Kurul kararlarna dayanak oluturan soruturma belgeleri, danman
isimleri ve raporlar gizlidir. Sz konusu bilgi ve belgeler, 9/10/2003 tarihli ve
4982 sayl Bilgi Edinme Hakk Kanunu erevesinde ancak ilgilisine, danman
ve bavuru sahibinin isimleri belirtilmemek suretiyle verilebilir.
Danmanlar
MADDE 8 - (1) Kurul, her konu iin yeterli ve gerekli sayda danman
grne bavurabilir. Grevlendirilen danmanlar ilgili dosya zerinde gizlilik

ilkesine uygun olarak yapacaklar inceleme sonularn en ge bir ay iinde ayr

raporlar hlinde Kurula sunarlar. Kurulun uygun grmesi hlinde ek sre
verilebilir. Danmanlarca talep edilen bilgi ve belgeler Kurul araclyla
salanr.
(2) Her bir danmana denecek cret, Aratrma Destek Programlar
Bakanl tarafndan yrtlen 1001 Program iin Proje nerisi Deerlendirme
creti olarak Bilim Kurulu tarafndan belirlenen tutarn katn amamak zere
Kurulun nerisiyle Bakan tarafndan tespit edilir.
(3) Kurul, gerektiinde danmanlar toplant iin davet edebilir. Bu
durumda danmanlarn seyahat ve konaklama masraflar Kurum tarafndan
karlanr. YNETMELKLER III-9

4/6
NC BLM
Etie Aykr Davranlar ve Yaptrmlar
Etie aykr davranlar
MADDE 9 - (1) Etie aykr kabul edilecek davranlar unlardr:
a) Uydurma: Hayal veriler sunmak, rapor etmek veya yaymlamak,
b) arptma: Deiik sonu verebilecek ekilde aratrma ara gereleri,
ilemleri veya kaytlarnda deiiklik yapmak veya sonular deitirmek,
c) Arma: Bakalarnn fikirlerini, yntemlerini, verilerini, yazlarn ve
ekillerini sahiplerine usulne uygun atf yapmadan veya gerektiinde
sahiplerinden izin almadan kendisine aitmi gibi kullanmak,
) Tekrar Yaym: Ayn aratrma sonularn birden fazla yaymlamak
veya yaymlamak iin giriimde bulunmak,
d) Dilimleme: Bir aratrmann sonularn, aratrmann btnln
bozacak ekilde ve uygun olmayan biimde paralara ayrarak ok sayda yayn
yapmak veya yaynlamak iin giriimde bulunmak,

e) Desteklenerek yrtlen aratrmalarn sonularn ieren sunum

veya yaynlarda destek veren kurum veya kuruluun desteini belirtmesi
gerekirken belirtmemek,
f) Birden fazla aratrmacyla yaplan aratrmalarn sonularnn sunum
veya yaymnda, katks bulunanlarn onay olmadan isimlerini kartmak veya
yazarlk sfatn hak etmeyen yazar veya yazarlar eklemek veya yazar
sralamasn uygun olmayan bir biimde dzenlemek,
g) Kendi almasndan usulne uygun olarak kaynak gstermeden alnt
yapmak,
) Kurumca salanan kaynaklar usulne ve amacna aykr bir biimde
kullanmak,
h) Hakem, danman, editr, panelist, moderatr, izleyici, raportr ve
benzeri grevleri ktye kullanmak,
) Aslsz veya dayanaksz olarak etik ihlal iddiasnda bulunmak,
i) Etik ilkeleri ile badamayan dier davranlarda bulunmak.

Yaptrmlar
MADDE 10 - (1) Yaptrm uygulanabilmesi iin etie aykr olduu iddia
edilen eylemin, kast ya da ar ihmal sonucu olarak gereklemi ve etie
aykrln inandrc ve yeterli belgelerle ispatlanm olmas gerekir.
(2) Etie aykr eylemi sabit olan kiilere aadaki yaptrmlar uygulanr:
a) Etie aykr davran tespit edilen kiilere, Bilim Kurulunun karar
tarihinden balamak zere sz konusu eylemin nitelii de dikkate alnarak;
YNETMELKLER III-9

5/6
1) Kendi almasndan usulne uygun olarak kaynak gstermeden alnt
yaplmas hlinde aydan bir yla kadar,
2) Tekrar yaymlama, dilimleme ve destekleyen kurum veya kuruluun

adna yer verilmemesi hlinde alt aydan iki yla kadar,

3) Birden fazla aratrmacyla yaplan aratrmalarn sonularnn sunum
veya yaymnda, katks bulunanlarn onay olmadan isimlerinin kartlmas
veya yazarlk sfatn hak etmeyen yazar veya yazarlar eklenmesi veya yazar
sralamasnn uygun olmayan bir biimde dzenlenmesi hlinde bir yldan
yla kadar,
4) Kurumca salanan kaynaklarn usulne ve amacna aykr bir biimde
kullanlmas hlinde bir yldan yla kadar,
5) Uydurma, arptma, arma hllerinde yldan be yla kadar,
6) Hakem, danman, editr, panelist, raportr, izleyici, moderatr ve
benzeri grevlerin ktye kullanlmas hlinde yldan be yla kadar,
7) Kastl olarak aslsz veya dayanaksz olarak etik ihlal iddiasnda
bulunulmas hlinde yldan be yla kadar,
8) Aratrma, yayn ve bilim etii ilkeleri ile badamayan dier
davranlarda bulunulmas hlinde, somut olayn zellii dikkate alnarak kiinin
uyarlmasna karar verilebilecei gibi, be yla kadar
herhangi bir destek verilmemesine karar verilir. Bu durumda, sz konusu
kiiler bu sreler ierisinde Kurum yayn organlarnda yayn ve Kurum destekli
toplantlarda sunum yapamazlar. Kiinin karar tarihinden itibaren be yl iinde
yeni bir etie aykr eylemde bulunmas hlinde uygulanacak yaptrm, yarsna
kadar artrlarak uygulanr.
b) Kiinin uyarlmasna karar verilen hller hari, dier durumlarda Proje
yrtcs veya aratrmaclarn yrtmekte olduklar projelerle ilikileri
bakaca bir ileme gerek kalmakszn kesilir. Kiinin uyarlmasna karar verildii
durumda ise, kiinin proje ile ilikisine ve olayn niteliine baklarak Kurum ilgili
biriminin nerisi zerine Bakanlk tarafndan ilikisinin kesilip kesilmemesine
karar verilir.
c) Kurum yaynlarnda etie aykr hususlar ierdii tespit edilen yazlar

geri ekilmi saylr ve bu husus ayn yayn araclyla gerekesi ile birlikte
duyurulur.
) Uydurma, arptma ve arma hlleri ile hakem, danman, editr,
panelist, moderatr, izleyici, raportr ve benzeri grevlerin ktye kullanlmas
hlinde, etie aykr eylemi tespit edilen kiilere ve Bilim Kurulunun uygun
grmesi halinde bunlarn bal bulunduu kurum veya kurululara alnan karar
Bakanlk tarafndan yazl olarak bildirilir.
d) Etie aykr davran sabit olanlardan Kurum personeli olanlar
hakknda ayrca ilgili mevzuata gre de ilem yaplr.
Bilginin gizlilii
MADDE 11 - (1) Kurul kararlar ve ilem dosyalarnn ieriindeki
belgeler, genel dzenlemeler dnda, gizli olduklarndan buna gre muhafaza
edilmesi ve ilem yaplmasndan ilgililer sorumludur. YNETMELKLER III-9

6/6
DRDNC BLM
eitli ve Son Hkmler
Dier mevzuata yaplan atflar
MADDE 12 - (1) Bilim Kurulunun 1/2/2003 tarihli ve 108 sayl
toplantsnda kabul edilen TBTAK Aratrma ve Yayn Etii Kurulu alma
Esaslarna yaplan atflar, bu Ynetmelie yaplm saylr.
Kurul gndeminde yer alan konular
GEC MADDE 1 - (1) Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihte ilemde
olan konular ile bu tarihten sonra Kurula intikal edecek konular hakknda bu
Ynetmelik hkmleri uygulanr.
Mevcut yelerin durumu
GEC MADDE 2 - (1) Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihte mevcut
Aratrma ve Yayn Etii Kurulu yelerinin grevleri, grevlendirildikleri sreyi

tamamlayncaya kadar devam eder. Yaplacak yeni ye grevlendirilmelerinde,

bu Ynetmeliin 5 inci maddesinin birinci fkrasnda belirtilen snrlamalara
uyulur.
Yrrlk
MADDE 13 - (1) Bu Ynetmelik TBTAK Bilim Kurulu tarafndan kabul
edildii tarihte yrrle girer.
Yrtme
MADDE 14 - (1) Bu Ynetmelik hkmlerini Trkiye Bilimsel ve
Teknolojik Aratrma Kurumu Bakan yrtr.
TBTAK ARATIRMA VE YAYIN ET KURULU
YNETMELNE LKN CETVEL
Kabul edildii Bilim Kurulu Karar Yrrle Giri
Tarihi
04/09/2010 tarihli ve 189 sayl Toplant 15/10/2010
Deitiren Bilim Kurulu Karar Deitirilen Maddeler
Yrrle Giri
Tarihi
06/11/2010 tarih ve 191 sayl Toplant 8 inci maddenin ikinci fkras 06/11/2010
05/02/2011 tarih ve 194 sayl Toplant 5 inci maddenin birinci fkras 05/02/2011
14/01/2012 tarihli ve 204 sayl Toplant 5 inci maddenin nc fkras
14/01/2012